\id EPH - Margi Tiwi Ənga Tǝm [mfm] \ide UTF-8 \h Afisa \toc3 Afi \toc2 Afisa \toc1 Tsǝfǝ Nǝ Bulusu Anǝ Njir Afisa \mt2 Cama Tsǝtsǝfǝ Nǝ Bulusu Anǝ \mt1 Njir Afisa \c 1 \s Usa Dzau \p \v 1 Cama tsǝtsǝfǝ kǝ sara ara Bulusu, cama sǝsǝ nǝ Kǝrsiti Yesu lagur yiwu huɗǝ nǝ Hyal, anǝ nji cici gǝ Hyal kǝra wu Afisa, njir mǝl thlǝr tsaˈa miya ɗǝfu wu Kǝrsiti Yesu. \v 2 Bǝgǝ mayiwakur ǝnga huɗǝ pǝrtǝu sara ara Hyal Dǝrmǝn ǝnga Thlagǝ Yesu Kǝrsiti nda nggya ǝnga hyi. \s1 Barka Mambǝl Wu Kǝrsiti \p \v 3 Barka a nggyari anǝ Hyal, dǝya Thlagǝr mǝn Yesu Kǝrsiti, ndǝra fǝnggǝr mǝn barka sara dǝmǝlmau. Naja ndǝra fǝnggǝr mǝn barka ǝnga kalar culi barka mamambǝl wu Kǝrsiti. \v 4 Ara Hyal caɗǝbiya mǝn arya Kǝrsiti, kadivira ji dzǝguya duniya. Ji caɗǝbiya mǝn aga mǝna ɗa cicau ǝnga gǝra vazau wu mwa nyi. \p Arya yiwukur nyi, \v 5 ji mbiya tsu kaɗǝu aga mǝna ɗa ar viya wazha nyi lagu Yesu Kǝrsiti, ǝnggǝra ju pina huɗa ja ǝnga yiwu huɗa ja. \v 6 Ji mǝl abangau aga mǝna sǝn fal Hyal ara kadakadarkur mayiwakur nyi. Mayiwakur kau, ji nǝ mǝn kurthlǝu lagu zǝr nyi, ju yiwu nyi. \v 7 Lagur pǝ mashi Kǝrsiti nga mǝn uya bǝlbiya dzau sara wu mafakur, ca ngǝ tǝfǝbiya dzǝ sara wu bikau. Ji mǝl abangǝ tsaˈa aga gangǝkur mayiwakur nǝ Hyal, \v 8 kǝra ji pǝnggǝr mǝn gagaɗau ǝnga patǝr hahangǝkur ba sǝnbiya sau. \v 9 Wu mǝliya huɗa Hyal pipida, ca nga ji mǝliya mǝn aga mǝna sǝnbiya yiwu huɗa ja kǝra ɗǝɗǝwa, kǝra ji nyabiya wu Kǝrsiti. \v 10 Naja kǝ ngǝ yiwu huɗa Hyal kǝra ju nda nyabiya ma pǝca nyi ɗa. Ju nda tsǝmiya kalar sǝ kǝra a dǝmǝlmau ǝnga wu duniya ǝgyakiɗa dǝnamar Kǝrsiti. \p \v 11 Wu Kǝrsiti tsu nga ˈyi ɗa sǝr faˈa ki nǝ Hyal. Ji mbabiya ˈya abangau tsu kaɗǝu, ǝnggǝr kǝra ji pǝdlǝya wu ɗǝfwa ja. Naja Hyal ndǝra vǝr mǝl kalar sǝ kakal aga yiwur huɗa ja. \v 12 Ji mǝliya abangǝ aga naˈya njira fǝr kǝr ǝnga Kǝrsiti tanggǝrma, ˈya fal kadakadarkur nyi. \v 13 Ənga nahyi tsu, lagu Kǝrsiti nga hyi nggari ndǝr jiri, ndǝshigu kǝra mbǝɗana hyi. Ma ga hǝnggǝri ba Hyal a sa nǝ hyi Mambǝl Cici kǝra ji hǝr alkawala nyi abǝr ju nǝ hyi. Mambǝl Cici kǝ wu nggya mǝtsam nyi ar hyi. \v 14 Mambǝl Cici ngǝ sǝr zhu kǝra cabiya abǝr Hyal wu nda nǝ mǝn sǝr faˈa ki, kǝl pǝcira Hyal wu nda bǝliya nji nyi. Sǝˈyar kǝ ɗa patǝu aga shili ǝnga fal nǝ kadakadarkur nyi. \s Kǝdi Hyal Ənga Lǝ Usaku Nǝ Bulusu \p \v 15 Arya kau, ǝnggǝra yi nggari ar kǝra mbǝrsar hyi wu Thlagǝ Yesu ǝnga yiwudzǝ kǝra ara hyi anǝ patǝr nji cici gǝ Hyal, \v 16 nayi piyari lǝ usaku anǝ Hyal arya hyi mai, ar kalar pǝci kǝra yu kǝdi Hyal. \v 17 Kǝdi Hyal ɗa anǝ hyi ca ngǝ Hyal nǝ Thlagǝr mǝn Yesu Kǝrsiti, Tada kǝra ǝnga kadakadarkur, ja nǝ hyi mambǝl nǝ hahangǝkur ǝnga ja cabiya hyi Hyal aga hya cakǝri sǝni nyi. \v 18 Kǝdi Hyal ɗa tsu ca ngǝ tsu aga ja nyabiya ɗǝfuwa hyi ǝnga mbǝmbǝl aga hya nggabiya sǝ ar kǝra fǝr kǝr kǝra nji ngga hyi a shili a gwa, aga hya sǝnbiya gangǝkura kadakadarkur nǝ sǝr faˈa ki kǝra nji fiya anǝ nji cici gǝ Hyal. \v 19 Ənga tsu ya vǝr kǝdi Hyal anǝ hyi, aga hya nggabiya madiya dǝgalkura dǝnamar Hyal kǝra ara mǝn, namǝn njira hǝnggǝri ǝnga ja. Dǝnama kau, sǝ zǝmǝ nga ja ǝnga madiya dǝnama, \v 20 kǝra Hyal hyaˈana Kǝrsiti sara vir tǝ ǝni. Dǝnamar Hyal kǝ ngǝ nǝ nyi vir nggya mǝnahǝu ar tsi mazǝma Hyal a dǝmǝlmau. \v 21 A dǝna ngǝ Kǝrsiti a vǝr sǝm tǝlkur ar kǝra tǝltǝlˈyar, ǝnga mambǝl tǝɗǝmwa, ǝnga mambǝl dǝnama tǝlkur, ǝnga mambǝl dǝnama, ba ǝnga ar kǝra kalar thlǝm kǝra nji lǝri wu zaman ǝshina kau ǝnga zaman kǝra a vǝr shili. \v 22 Hyal a fiyari kalar sǝ ǝgyakiɗa tǝlkur nǝ Kǝrsiti, ǝnga ji mǝliya nyi ji ɗa kǝr a dar kǝra kalar sau, aga ja ɗa sǝr akkǝri anǝ daɓǝ dzǝ njir nu. \v 23 Daɓǝ dzǝ njir nu kau, ca ngǝ dza Kǝrsiti nga nyi. Wu daɓǝ dzǝ njir nu kau, Kǝrsiti a nyabiyar dzau, ǝnggǝr kǝra naja ǝnga kǝrnyi a nyabiyari kalar sau. \c 2 \s1 Mbǝɗau Wu Kǝrsiti \p \v 1 Ɗǝɗǝm nji tǝtǝ nga hyi ara sǝr mǝla hyi kǝra ɗǝmwaˈyu ǝnga bikǝr hyi ˈyar. \v 2 Nahyi, hyi nggya wu bikǝ ɗǝɗǝmǝu, ar pǝcira hyu nu lagu nǝ njir duniya kau, ǝnga hya vǝr nu shatan, tǝl mambǝl ɗǝmwaˈyu. Naja ngǝ mambǝl kǝra a vǝr mǝl thlǝr wu ɗǝfuwa njira nggǝl ara ɓǝlar sǝra Hyal wu na. \v 3 Abangǝ nga mǝn patǝ ɗǝɗǝmǝu, mǝna vǝr nu sǝra dza mǝn wu yiwu nǝ bikǝ bikau, ca ngǝ cimǝr mǝn ǝnga ɗǝngar mǝn. Arya kǝ nga mǝn ɗa njir hǝ huɗǝ ndzǝndzǝ nǝ Hyal ǝnggǝr kalar ndau. \v 4 Ama ara gangǝkura tǝhuɗǝ nyi ǝnga yiwudzǝ nyi anǝ mǝn, \v 5 alaga ta, a ɗar mǝn nji tǝtau wu bikǝ ta, ba ji mǝliya mǝn, mǝn ɗa ǝnga pi ǝnga Kǝrsiti. Lagu mayiwakur nǝ Hyal nga hyi uya mbǝɗau. \v 6 Ənga ji hyaˈana mǝn sara vir tau ǝnga Kǝrsiti ba ǝnga ji nǝr mǝn vir nggya ǝnga Kǝrsiti a dǝmǝlmau arya Kǝrsiti Yesu. \v 7 Hyal mǝl abangau, aga ar pǝci kǝ zǝgǝu, ju cabiya nyi anǝ nji dǝgalkura madiya mayiwakur nǝ nyi kǝra cabiya dzau anǝ mǝn ar babal wu yiwukur nyi lagur Kǝrsiti Yesu. \v 8 Ara lagur mayiwakur Hyal nga hyi uya mbǝɗau, lagur mbǝrsar hyi. Nahyi aˈyi asǝn hǝr dlǝva nyi mai, ama lǝ sǝ kurthlǝ ngau, sara ara Hyal. \v 9 Mbǝɗau aˈyi sǝra nju uya lagur mǝl sǝ mǝnahǝ ngǝ mai, agabangau, ndǝr sǝn hwavi ar kǝri aˈyi tsu mai. \v 10 Arya namǝn sǝra Hyal hǝriya ngau. Ji mǝliya mǝn mafǝliyangǝ wu Kǝrsiti Yesu, aga mǝna dumwa ǝnga mǝl sǝ mǝnahǝ kǝra ji fuwa wu lagu tsu kaɗǝu aga mǝna mǝl. \s1 Kǝrsiti A Daɓǝyar Nji Patǝu \p \v 11 Agabangau, ɗǝngara mau ǝnggǝra hyu nggya ɗǝɗǝmǝu. Nahyi aˈyi njir Yahudiya lagur ya mai. Njir Yahudiya kǝra wu ngga kǝrnda, “njira nji thlana nda pǝlzha”, nanda ngǝ njira vǝr ngga hyi, “njira gǝra thla pǝlzha.” Ama pǝlzhar nda kǝra nju mǝl ǝnga tsi ngau, aˈyi wu tsǝkwar ɗǝfuwa nda mai ama a biyar kumǝr dzau. \p \v 12 Ɗǝngara mau abǝr ɗǝɗǝm tǝtǝkǝ nga hyi ǝnga Kǝrsiti, nahyi njira aˈyi njir Izirayila mai, ǝnga mǝthlǝpi nga hyi anǝ alkawal mbamba nǝ Hyal. Wu duniya kau, aˈyi hyi ǝnga fǝr kǝr mai, ba aˈyi hyi ǝnga Hyal tsu mai. \v 13 Ama kabangǝkau, wu Kǝrsiti Yesu, nahyi njira ɗǝɗǝm naɗǝu, a hǝr hyir nji lǝhǝu a shili, lagur mashi Kǝrsiti. \p \v 14 Ara Kǝrsiti ngǝ nggya jamǝkurǝr mǝn, naja ndǝra daɓǝya njir Yahudiya ǝnga njira aˈyi njir Yahudiya mai ndǝ ɗa culi nji zǝmǝu. Naja ngǝ dlana dawakur kǝra tǝkǝbiya nda. \v 15 Ji lǝr dza ja aga ja dazhina dlaɗǝ nǝ highiɓǝ Musa kǝra nyinyau ǝnga sǝr ɓǝla. Ji mǝl abangau, aga ja daɓaga mǝliya culi nji mafǝliyangǝ zǝmǝu wu kǝrnyi sara wu culi nji pampam mǝthlǝu. Lagu kau, nga ji shili ǝnga nggya jamǝ wu pama nda. \v 16 Ji mǝl abangǝ tsu wu dzǝ zǝmǝ kau, aga ja ɓasǝwa nda gyapǝu anǝ Hyal, lagur tǝ nyi a dar wu dladlakau. Lagu kǝ nga ji hǝna dawa kǝra aˈyi wu pama nda ɗǝɗǝmǝu. \v 17 Ji shili aga ja sa tǝtǝlna ndǝshigu nǝ nggya jamǝkur anǝ hyi, nahyi njira aˈyi njir Yahudiya mai, njira naɗǝ ara Hyal. Abangǝ tsu a tǝtǝlnar ja ndǝshigu nǝ nggya jamǝkur anǝ njir Yahudiya, nanda njira lǝhǝu. \v 18 Ara lagu nyi nga mǝn gyapǝu, nga mǝn uya shili ara Tada lagu Mambǝl Hyal zǝmǝu. \p \v 19 Agabangau, nahyi njira aˈyi njir Yahudiya mai, aˈyi hyi ɓǝra ɗa nji shishili mai ǝnga tsu aˈyi hyi ɓǝra ɗa mǝthlǝpi mai. Ama a ɗar hyi nji zǝmǝ ǝkkǝˈyi nji cici nǝ Hyal, ǝnga a ɗar hyi njir ki nyi. \v 20 Ki nyi kau, nji hǝriya ar vi fǝ hi hǝr nǝ cama sǝsǝˈyar ǝnga nabiˈyar. Tsǝka hada nǝ hǝr kau, Kǝrsiti Yesu ǝnga kǝrnyi ngau. \v 21 Naja ngǝ ndǝra sǝɓiya hǝr kau ar vi zǝmǝu, ǝnga naja ngu nda mǝliya hǝr kau ja hau, aga ja ɗa vi cici nǝ Thlagǝu. \v 22 Ənga wu ja tsu nga nji hǝriya hyi daɓǝ ǝkkǝˈyi njir Yahudiya, aga hya ɗa ki kǝra Hyal wu nggya a gwa lagu Mambǝl nyi. \c 3 \s Thlǝr Nǝ Bulusu Anǝ Njira Aˈyi Njir Yahudiya Mai \p \v 1 Agabangau, nayi Bulusu, nayi ndǝra nji fuwa wu fursǝna ara nu Kǝrsiti Yesu arya hyi, nahyi njira aˈyi njir Yahudiya mai. \v 2 A hǝnggǝr yau, abǝr a nggar hyi ǝnggǝra Hyal wu lagu mayiwakur nyi nǝ ɗa thlǝr kau nǝ dlǝwar hyi. \v 3 Najakǝ ngǝ sǝ ɗǝɗǝwa kǝra canǝ ɗa kǝr lagur mǝtakǝr, ǝnggǝr kǝra yi tsǝfǝri anǝ hyi ndǝr yiɗawu. \v 4 Ma ga jiganari, gu nggabiya sǝra yi sǝni, sǝra aˈyi ɗǝɗǝwa ar kǝra Kǝrsiti, \v 5 kǝra aˈyi canǝ nyi kǝr anǝ njir zaman zaman kǝra tǝrabiya kǝ mai, ǝnggǝr kǝra ji canǝ nyi kǝr lagu Mambǝl Hyal anǝ cama sǝsǝ nyiˈyar ǝnga nabi nyiˈyar kǝra cicau. \v 6 Najaka sǝ ɗǝɗǝwa ca ngǝ, abǝr, lagur ndǝshigu kǝ ngǝ njira aˈyi njir Yahudiya mai wu uya sǝr faˈa ki ǝnga njir Yahudiya, ǝnga a ɗar nda nji zǝmǝ wu daɓǝ dzau, ba ǝnga ndu sa sǝm alkawal dadaɓǝ kǝra Hyal mǝliya wu Kǝrsiti Yesu. \p \v 7 Yi ɗa mafa nǝ ndǝshigu kau, lagur mayiwakur nǝ Hyal kǝra yi dlǝwuri lagur mǝl thlǝr dǝnama nyi. \v 8 Alaga kǝ nayi nga ndiya ǝnga kushu wu pama patǝr nji cici nǝ Hyal, nji nǝ ɗa najaka mayiwakur aga ya tǝtǝlna ndǝshigu anǝ njira aˈyi njir Yahudiya mai. Ndǝshigu kau, ca ngǝ barka ɗǝɗǝwa kǝra nji gǝra sǝn walbiya wu Kǝrsiti. \v 9 Nayi tsu ya cabiya anǝ kalar nji ar babal lagu kǝra ji pabǝri nǝ mǝl sǝ ɗǝɗǝwa nyi, sǝ kǝra Hyal ɗǝwana wu kǝrnyi fa gangǝ kǝra tǝrabiya kau, ndǝra naja ngǝ mǝliya kalar sau. \v 10 Dǝnga nyi ǝnga najaka mayiwakur ca ngǝ, lagur daɓǝ dzǝ njir nu, nji a cabiya gangǝkura hahangǝkur nǝ Hyal anǝ mambǝl mambǝl kǝra a vǝr sǝm tǝlkur ǝnga dǝnama dǝnama tǝlkurˈyar kǝra a dǝmǝlmau. \v 11 Kǝ ɗarkǝr ǝnggǝr kǝra Hyal mbiya tsu kaɗǝu, kǝra ji nyabiya wu Kǝrsiti Yesu Thlagǝr mǝn. \v 12 Wu ja ǝnga lagur mbǝrsa wu ja nga mǝnu sǝni shili ǝgya Hyal ǝnga ɗǝfu zǝmǝu ba gǝra hivǝr. \v 13 Agabangau, yu kǝdi hyi, a sara dza hya tǝ arya ɓwaɓwatǝ kǝra yi a gwa arya hyi mai, naja ngǝ kadakadarkur hyi. \s1 Kǝdi Hyal Nǝ Bulusu Arya Njir Afisa \p \v 14 Arya kau, yu ɓǝliya undi wu mwar Dǝrmǝn, \v 15 naja ndǝra patǝr njira a dǝmǝlmau ǝnga njira wu duniya biya sara wu ja. \v 16 Ya vǝr kǝdi nyi, abǝr sara wu gangǝkur kadakadarkur nyi aga ja nyabiya hyi ǝnga dǝnama wu ɗǝfuwa hyi lagu Mambǝl nyi, \v 17 aga Kǝrsiti a nggya wu ɗǝfuwa hyi lagur mbǝrsa. Ba ǝnga yu kǝdiyau, aga hya ciya hi wu yiwudzau, \v 18 aga hya uya dǝnama daɓǝ ǝnga patǝr nji cici gǝ Hyal, aga hya nggabiya culi dlaɓǝkura yiwukur nǝ Kǝrsiti, ǝnga tǝgukura nyi, ǝnga dzǝgamǝkura nyi a gya, ba ǝnga dzǝgamǝkura nyi a dǝ. \v 19 Ənga tsu yu ɓǝra kǝdi Hyal aga hya sǝn yiwukur nǝ Kǝrsiti kǝra tǝrabiya a biya banga patǝr sǝn sau, aga hya nyabiya dzau wu nyinyikur nǝ Hyal. \p \v 20 Kadakadarkur a nggyari anǝ Hyalǝr mǝn, ndǝra dǝnama nyi a vǝr mǝl thlǝr wu mǝn a ndiya sǝra mǝn wu kǝdiyau, ǝnga sǝra mǝn wu ɗǝnga. \v 21 Kadakadarkur a nggyari anǝ nyi wu daɓǝ dzǝ njir nu ǝnga wu Kǝrsiti Yesu, wu zaman pamǝpamǝ patǝu, baˈanuwa! Amina. \c 4 \s Daɓǝr Kǝr Wu Daɓǝ Dzǝ Njir Nu \p \v 1 Agabangau, nayi ndǝra wu fursǝna arya nu Thlagǝu, yu kǝdi hyi aga hya nggya nǝ nggyabiya kǝra kyau ǝnga ngga kǝra nji ngga hyi. \v 2 Cumu hya nggya njira gǝra hakǝr, ǝnga nji shishiˈwu ɗǝfu, ǝnga nji sǝsǝˈu sau, ba ǝnga njir sǝsǝˈu kuvwar nda wu yiwudzau. \v 3 Hya nǝrdzau, aga hya sǝɓiya daɓǝr kǝrǝr hyi kǝra Mambǝl nǝ hyi lagur nggya nǝ jamǝkur kǝra dzǝɓiya hyi. \v 4 Dzǝ zǝmǝu ngau, ǝnga Mambǝl zǝmǝu, ǝnggǝr kǝra nji nggar hyi a shili wu fǝr kǝr zǝmǝu. \v 5 Thlagǝ zǝmǝu ngau, ǝnga mbǝrsa zǝmǝu, ba ǝnga tsu baɓǝtizǝma zǝmǝu. \v 6 Hyal zǝmǝu ngau, Diya kalar ndau, ndǝra ar kǝra kalar ndau, lagu nji patǝu, ǝnga wu nji patǝu. \p \v 7 Ama anǝ kalar ndǝ wu pama mǝn, Kǝrsiti a nǝ nyi ri lǝ sǝ lǝlau tsaˈa ǝnggǝr kǝra ji lari. \v 8 Ənggǝra ndǝr Hyal nana, \q1 “Ənggǝra ji maˈyi a dar madzǝgamǝu, \q2 ji faˈari njira nji mbari patǝ ǝkkǝˈyi ja, \q2 kǝ ji lǝr sǝ lǝlau anǝ nji nyi.” \m \v 9 Mi ngǝ sǝ kǝ cabiya, “Ji maˈyi a dǝ” ka? A cabiyari abǝr tanggǝrma ji maˈyi a gyuˈyi! \v 10 Naja ndǝra maˈyi a gyuˈyi ngǝ maˈyi ta a dǝmǝlmau, aga ja nyabiya kalar sǝra ji mǝliya. \v 11 Naja ngǝ lǝri sǝ lǝlǝ pamǝpamǝ anǝ nji. Lǝ sǝ lǝlǝ alenyi nji, cama sǝsau, ǝnga alenyi nji tsu, nabi, ǝnga alenyi nji tsu, tǝtǝlna ndǝr Hyal, ǝnga alenyi nji tsu, ɓǝla nji ǝnga malǝmǝ. \v 12 Ji mǝl abangau, aga nji kǝ a daɓaga pabǝri nji cici nǝ Hyal, aga mǝl thlǝr nyi, aga hǝbiya dza Kǝrsiti. \v 13 Nju dumwa ǝnga mǝl abangau, kǝl mǝna ɗa nji zǝmǝ wu mbǝrsa, ǝnga nji zǝmǝ wu sǝnbiya Zǝr Hyal. Ba mǝna ɗa njira nǝbiya dzau, njira tǝkǝri nggya nyinyau nǝ Kǝrsiti. \p \v 14 Nji mǝl abangǝ ara mǝna sara ɓǝra sha aga wazha yiɗiɗǝu, alaga njira nju tǝtǝl ǝnga hangǝkala nda, njira njir highiɓǝ pamǝpamǝ wu shabiya hangǝkala nda ǝnggǝr sǝra mǝla majigwal, njira njir dabar tsu ndu sǝn nggutana nda ba nda sǝmku nda ǝnga fati. \v 15 Ar viya kau, kuji kǝ mǝna nana sǝra jiri wu yiwukur. Lagur na jiri kǝ nga mǝnu hǝ wu ja wu kalar sau, naja kǝra ar viya kǝr anǝ njir nu Kǝrsiti. \v 16 Sara ara ja ngǝ patǝr dzǝ daɓiya dzau, ǝnga ji sǝɓiya nda lagur dlǝwa dzǝ nǝ bǝlatǝu. Ba ji mǝliya nda ndǝ hau, ǝnga hǝriya dzau wu yiwukur, ǝnggǝr kǝra kalar gashal gashal dzǝ a vǝr mǝl thlǝr nyi. \s Nggyabiya Mafǝliyangǝ Wu Kǝrsiti \p \v 17 Nggara mau, yu na anǝ hyi, ǝnga yu cakǝr na anǝ hyi wu thlǝmǝr Thlagǝu, tsu hya ɓǝra nggya ǝnggǝr njira gǝra sǝn Hyal mai, njira fuwa ɗǝngar nda wu sǝ kurthlǝu. \v 18 Ɗǝfuwa nda nyinyi nga nyi ǝnga kuthlǝu, kǝra kar nda ara sǝn nggabiya sǝ Hyal. Arya ɓaɓalkura ɗǝfuwa nda ǝnga arya gǝra sǝnkurǝr nda, ba nji tǝkǝbiya nda ǝnga pi kǝra Hyal ngǝ wu lau. \v 19 Ara gǝra sǝlikurǝr nda, ba ndǝ lǝr kǝrnda anǝ sǝsukur, ba ɗa kǝl kalar sǝ zhizhigǝr nga ndu mǝl cumu. \p \v 20 Aˈyi culi sǝkǝ nga hyi highiɓǝri ar kǝra Kǝrsiti mai. \v 21 A hǝnggǝr yi abǝr a nggar hyi sǝ ar kǝra ja, ǝnga a highiɓǝr hyir nji jiri ar kǝra Yesu. \v 22 Sǝra nji highiɓǝr hyi ca ngǝ hya piyari nggyabiya nǝ ndǝndǝkur kǝra hyi a gwa ɗǝɗǝmǝu, nggyabiya didiɗi kǝra wu shili ǝnga suna pamǝpamǝ kǝra nggutana hyi. \v 23 A kyau, hya piyari Mambǝl Hyal ja shabiya ɗǝngar hyi a ɗa mafǝliyangǝu. \v 24 Hya hari nggyabiya mafǝliyangǝ kǝra Hyal mǝliya kǝra a papa kǝrnyi, nggyabiya kǝra cabiya dzǝ wu nggya tsapǝkur ǝnga nggya cicikur. \p \v 25 Agabangau, hya piyari thla fati, hya nggya njir thla jiri anǝ kuvwar nda, arya namǝn, nji zǝmǝ nga mǝn. \v 26 A sara huɗa hyi a ndzǝ ja fuwa hyu mǝl bikǝ mai. A sara ndzǝ huɗǝr hyi a kar pǝci a gya tǝɗǝ mai. \v 27 A sara hya nǝ nyi lagu anǝ shatan mai. \v 28 Ndǝr hǝl ja sara dumwa ǝnga hǝl mai, ama ja ɗa ndǝr mǝl thlǝr tsapǝu ǝnga tsa ja. Abangǝ nga ju sǝn uya sǝra ju dlǝwari njira gǝra ǝnga sau. \p \v 29 Ndǝr gǝra kyau a sara biya sara wu miya hyi mai, ama kǝl ndǝr kǝra wu daɓaga mǝliya nji nda hau wu Kǝrsiti, tsaˈa ǝnggǝr sǝra ndu yiwu. Lagu kǝ ngǝ ndǝr hyi wu ɗa ǝnga dlǝwa dzau anǝ njira wu sǝhimi. \v 30 Ətsu a sara hya mǝliya huɗa Mambǝl Cici nǝ Hyal a ndzǝ mai, ara naja ngǝ mǝtsam kǝra cabiya abǝr nǝ Hyal nga hyi ar pǝcir bǝlbiya dzau. \v 31 Kǝl hya tǝkǝbiya dzǝ ǝnga ɗa shishi, ǝnga zaˈwu ɗǝfu, ǝnga huɗǝ ndzǝndzau, ǝnga bwari, ǝnga ndza thlǝmǝ, ba ǝnga sǝɓǝ ndǝ wu huɗǝu. \v 32 Hya ɗa kuˈya anǝ kuvwar hyi, ǝnga hya tǝhuɗǝ ǝgya kuvwar hyi, ǝnga hya tǝfǝbiya kuvwar hyi ǝnggǝr kǝra Hyal tǝfǝbiya hyi lagur Kǝrsiti. \c 5 \p \v 1 Ta hyi ɗa wazha kǝra Hyal wu yiwu, kǝl hya faˈabiya hi culi nggyabiya nǝ Hyal. \v 2 Hya nggya nggyabiya nǝ yiwudzǝ ǝnggǝr kǝra Kǝrsiti cabiya mǝn yiwudzau, kǝl ta ji lǝr kǝrnyi arya mǝn, ar viya sǝ lǝlǝ kǝra kisu ǝnga saɗaka anǝ Hyal. \p \v 3 Ama wu pama hyi, nja sara nggari alaga ǝnga ǝngwa abǝr nju mǝl sǝsukur, ǝnga kalar culi sǝ zhizhigǝr, ǝnga suna mai, arya aˈyi kyau anǝ nji cici nǝ Hyal mai. \v 4 Abangǝ tsu ndǝr gǝra sǝli, ǝnga ndǝr hyahya, ǝnga ndǝr dzadza, aˈyi a ki ǝnga hyi mai. Ar viya kǝ hya dumwa ǝnga usaku anǝ Hyal. \v 5 Ara pakatǝ hyu sǝni, abǝr ndǝr mǝl sǝsukur, ǝnga ndǝr nggya zhizhigǝr, ǝnga ndǝr toma, ndǝra kakal nga ja ǝnga ndǝr nu katǝu, nanda aˈyi wu uya faˈa ki ǝnga tǝlkur Kǝrsiti ǝnga Hyal mai. \v 6 Vanyi ndǝ ja sara nggutana hyi ǝnga ndǝr papatagǝ mai, arya culi nggyabiya kǝ ngǝ huɗǝ ndzǝndzǝ nǝ Hyal wu shili ar kǝra njira gǝra ɓǝlar ndǝr nyi. \v 7 Agabangau, hya sara daɓǝ kǝr ǝnga nda mai. \p \v 8 Ara ɗǝɗǝm wu kuthlǝ nga hyi, ama kabangǝkau, a uyar hyi mbǝmbǝlkur lagur Thlagǝu. Nahyi, hya nggya ar viya nji mbǝmbǝl. \v 9 Arya mbǝmbǝl kau, ngu shili ǝnga thlǝr mǝnahǝu, ǝnga nggya tsapǝu, ǝnga nggya jijiri. \v 10 Hya gal lagura hya daɓaga pina huɗa Thlagǝ ari. \v 11 Hya tǝkǝbiya dzau ǝnga thlǝr kuthlǝ kǝra gǝra kǝtiya hyi, kuji hya mǝliya ja ɗa ar babal. \v 12 Ara wu ɗa sǝ sǝsǝli ma nja ndǝr ar kǝra sǝra ndu mǝl ar ɗǝwa. \v 13 Ar pǝcira nji dla ǝnga kalar sǝ wu mwar mbǝmbǝl, kalar sǝ wu ɗa ar babal. \v 14 Arya mbǝmbǝl ngǝ wu mǝliya kalar sǝ ja ɗa ar babal. Ca ngǝ sǝra ɗa ji na, \q1 “Hyaˈari wu ghanyi nagǝ ndǝra wu ghanyi, \q2 hyaˈari sara vir tau, \q2 ba Kǝrsiti a mbǝlna mbǝmbǝl nyi a gyar gau.” \p \v 15 Agabangau, hya nggya ǝnga hangǝkal wu nggyabiyar hyi. Hya sara nggya ǝnggǝr nji dza mai, ama hya ɗa nji hahangǝu. \v 16 Hya mǝl thlǝr ǝnga kalar pǝci kǝra hyi uya aga mǝl sǝ mǝnahǝu, ara pǝci kǝra mǝn a gwa kau, pǝci ɗǝmwaˈyi ngau. \v 17 Agabangau, hya sara ɗa nji dza mai, ama hya sǝnbiya sǝr yiwu huɗa Thlagǝu. \v 18 Hya sara nyi ǝnga padlǝ mai, kǝra wu mǝliya hya ɗa njir cim mǝl yambaɗǝkur. Ama hya kyaga nyabiya dzǝ ǝnga Mambǝl Hyal. \v 19 Hya ndǝr wu pama hyi sara wu Zabura, ǝnga hya na sara wu lǝkakaɗǝ na, ǝnga na mambǝl mambǝl. Hya dumwa ǝnga na nǝ fal Thlagǝu ǝnga ɗǝfuwa hyi papatǝu. \v 20 Ənga cumu hya lǝr usaku ar kǝra kalar sǝ anǝ Hyal Tada wu thlǝmǝr Yesu Kǝrsiti Thlagǝr mǝn. \p \v 21 Hya lǝr kǝrhyi anǝ kuvwar hyi wu lagur gǝnggǝr nyi sǝli anǝ Kǝrsiti. \s1 Shili Ənga Mathlǝkǝˈyi \p \v 22 Nahyi mathlǝkǝˈyi kǝra ǝnga shili, hya lǝr kǝrhyi anǝ shilǝr hyi ǝnggǝr anǝ Thlagǝu. \v 23 Ara sal ngǝ kǝra mala nyi, ǝnggǝr kǝra Kǝrsiti ngǝ kǝra daɓǝ dzǝ njir nu nyi. Naja ǝnga kǝrnyi ngǝ ndǝr mbǝɗa daɓǝ dzǝ njir nu nyi kǝra ca ngǝ dza ja. \v 24 Ənggǝr kǝra daɓǝ dzǝ njir nu wu lǝr kǝr anǝ Kǝrsiti, abangǝ tsu nahyi mathlǝkǝˈyi hya lǝr kǝrhyi anǝ shilǝr hyi, wu kalar sau. \p \v 25 Nahyi shili, hya canǝ nyi yiwukur anǝ mathlǝkǝˈyir hyi ǝnggǝr kǝra Kǝrsiti canǝ nyi anǝ daɓǝ dzǝ njir nu nyi. Ji lǝri piya ja ar viya ja, \v 26 aga nda ɗa nji cici anǝ Hyal lagur cina nda ǝnga ˈyimi lagur ndǝr Hyal. \v 27 Ji mǝliya abangǝ aga ar pǝcira ju nda lǝr daɓǝ dzǝ njir nu anǝ kǝrnyi, ndu ɗa nji gumaguma kǝra ji cina casǝu, gǝra diɗi alaga hahashau, ama cici ǝnga gǝra vazau wu mwa nyi. \v 28 Abangǝ tsu, ngǝ shili, a ca yiwukur anǝ mathlǝkǝˈyir nda, ǝnggǝr kǝra ndu yiwu dza nda. Kalar ndǝra canǝ nyi yiwukur anǝ mala nyi, kǝrnyi nga ju yiwu. \v 29 Ara ndǝr piyari shishir dza kǝrnyi aˈyi mai, ama ja pabǝri dza ja ǝnga ja nǝ nyi sǝr sǝm, ǝnggǝr kǝra Kǝrsiti wu pabǝ dza daɓǝ dzǝ njir nu nyi. \v 30 Ara namǝn ngǝ gashal gashal dza ja. \p \v 31 Ənggǝr kǝra ja tsǝtsǝfau, abǝr, \q1 “Arya abangau, ndǝ sal wu piyari dǝnyi ǝnga mǝnyi, \q2 nda ɗa sǝ zǝmǝ ǝnga mala nyi, nanda mǝthlǝ ndu ɗa ar viya ndǝ zǝmǝu.” \m \v 32 Sǝkǝ sǝ ɗǝɗǝwa ngǝ kǝra dzadzau ara nggabiya. Ama ya vǝr ndǝr, aga ya cabiya sǝra wu pama Kǝrsiti ǝnga daɓǝ dzǝ njir nu nyi. \v 33 Agabangau, kalar ndǝ sal, ja cabiya yiwukur anǝ mala nyi ǝnggǝr kǝra ju yiwu kǝrnyi, ǝnga kalar mala tsu, ja gǝnggǝr nyi sǝli anǝ sal nyi. \c 6 \s1 Nggyabiya Wazha Ənga Njir Yar Nda \p \v 1 Wazha, ɓǝlara mau ndǝr njir yar hyi arya Thlagǝu, arya sǝ tsatsaˈa ngau. \v 2 Dlaɗǝ nǝ tanggǝrma kǝra Hyal lǝri daɓǝ ǝnga alkawal, ca ngǝ, “Ga gǝnggǝr nyi sǝli anǝ dǝngau ǝnga mǝngau, \v 3 aga ja nǝ ngǝ nggya jamǝu ǝnga fa gangǝ wu duniya.” \p \v 4 Nahyi tadaˈyar, hya sara mǝliya huɗa wazhar hyi ja ndzǝ mai, ama hya hǝr nda lagur highiɓǝ ǝnga hwathlǝ nda wu Thlagǝu. \s1 Nggyabiya Mafaˈyar Ənga Thlagǝr Kir Nda \p \v 5 Nahyi mafaˈyar, hya ɓǝlari sǝra thlagǝr kir hyi wu duniya na hya mǝl ǝnga gǝnggǝr nda sǝli ba ǝnga hya hǝya nda kǝr. Hya mǝl thlǝr anǝ nda ǝnga huɗǝ zǝmǝ ǝnggǝr kǝra hya mǝl anǝ Kǝrsiti. \v 6 Hya mǝl sǝra ndu yiwu aˈyi wu liya nda waci mai, aga hya ɗa dlǝdlǝu wu mwar nda mai, ama hya mǝl thlǝr ar viya mafaˈyar nǝ Kǝrsiti, ba hya mǝl sǝr yiwu huɗa Hyal sara wu ɗǝfwa hyi. \v 7 Hya mǝl thlǝr anǝ nda ǝnga ɗǝfuwa hyi papatǝu, ǝnggǝr anǝ Thlagǝu, ama aˈyi anǝ ndǝ mai. \v 8 Hya ɗǝngari abǝr Thlagǝ ngu nda lǝ akkǝri anǝ kalar ndǝ arya sǝ mǝnahǝ kǝra ji mǝliya, tara naja mafa ǝnga alaga zǝr huɗa ki. \p \v 9 Nahyi thlagǝr kiˈyar, hya mǝl anǝ mafar hyi abangǝ tsu wu kalar lagu. Hya sara gǝrahǝ nda mai, arya hyu sǝni abǝr Thlagǝr hyi zǝmǝ nga nyi a dǝmǝlmau, ǝnga naju ca pampamkur mai. \s1 Kar Pa Nǝ Hyal \p \v 10 Ndǝr nǝ kuɗiya, hya ɗa nǝnau wu Thlagǝu, lagur dǝgalkur dǝnama nyi. \v 11 Hya har patǝr kar pa kǝra Hyal nǝ hyi, aga hya sǝn taˈyau, hya pana kalar dabar kǝra shatan wu shili ǝni. \v 12 Ara par mǝn aˈyi ǝnga njira ǝnga kum ǝnga mashi mai, ama ǝnga mambǝl sǝm tǝlkur nǝ ɗǝmwaˈyikur, ǝnga dǝnama tǝlkur, ǝnga dǝnama nǝ kuthlǝu wu duniya, ba ǝnga mambǝl mambǝl ɗǝmwaˈyiˈyar kǝra a dǝmǝlmau. \v 13 Agabangau, hya har patǝr kar nǝ par hyi kǝra Hyal nǝ hyi, aga kalar pǝci kǝra nǝ ɗǝmwaˈyi shili, hyu sǝn taˈyau, aga ayukuɗa pa kau, tsu hyi tataˈyi piru. \v 14 Agabangau, hya taˈyi piru. Bǝgǝ jirkur ja ɗa sǝr mba sara hyi, hya mbiya sara hyi ǝni ɓaɓalu. Bǝgǝ tsapǝkur ja ɗa lǝgutǝ liyangǝ kǝra hyu hari aga par hyi. \v 15 Bǝgǝ pabǝ dzǝ nǝ tǝtǝlna ndǝshigu nǝ nggya jamǝkur ja ɗa ɓiɓir har hyi. \v 16 Ayukuɗa kau, bǝgǝ mbǝrsa ja ɗa lǝgǝ kǝra hyu hǝri, aga hya tsiya uˈu nǝ hafǝ sara ara ndǝ ɗǝmwaˈyu. \v 17 Bǝgǝ mbǝɗau ja ɗa dara liyangǝ kǝra hyu hari. Ənga bǝgǝ ndǝr Hyal, ja ɗa katsakǝr anǝ hyi. Katsakǝr kau, Mambǝl Hyal ngǝ nǝ hyi. \v 18 Ənga hya kǝdi Hyal cumu wu dǝnama nǝ Mambǝl Hyal, ǝnga hya kǝdi culi pampamǝu. Arya kau, hya dumwa ǝnga tsamǝ lagu cumu wu capi, ma hyu kǝdi Hyal anǝ nji cici gǝ Hyal patǝu. \p \v 19 Nahyi tsu hya dumwa ǝnga kǝdi Hyal anǝ ɗa, aga Hyal a fuwa ndǝr nyi wu miya yau. Nayi tsu ya dzǝgwa ndǝr anǝ nji gǝra ǝnga hivǝr aga ya daɓaga tǝtǝlna sǝ ɗǝɗǝwa nǝ ndǝshigu. \v 20 Arya ndǝshigu kau, nga yi ɗa cama dǝgǝci kǝra wu fursǝna. Hya kǝdi Hyal anǝ ɗa aga ya dumwa ǝnga tǝtǝlna ndǝshigu kǝ gǝra ǝnga hivǝr ǝnggǝr kǝra ya kyaga mǝl. \s1 Usa Dzǝ Nǝ Jomǝ Ndǝl \p \v 21 Tikikusu, zamǝr mǝn kǝra mǝnu yiwu, mafa Thlagǝ kǝra wu mǝl thlǝr nyi tsaˈa miya ɗǝfu, wu nda nar hyi kalar sau, aga hya sǝnbiya jamǝkura yau, ǝnga sǝra yu mǝl. \v 22 Yu sǝ nyi a nda nǝ hyi aga najaka sau, aga hya daɓaga sǝnbiya sǝra ˈyi a gwa, ǝnga aga ja tsǝtsǝkur ɗǝfuwa hyi. \p \v 23 Wazha ama, bǝgǝ nggya ǝnga huɗǝ pǝrtǝu, ǝnga yiwu dzau, ba mbǝrsa sara Hyal Tada ǝnga Thlagǝ Yesu Kǝrsiti, ja nggya ǝnga hyi. \v 24 Bǝgǝ mayiwakur ja nggya ǝnga patǝr njira wu ca yiwukur, yiwukur gǝra kuɗau, anǝ Thlagǝr mǝn Yesu Kǝrsiti. Amina.