\id HEB - Merey \h Hebrœ hay \toc1 Ɗerewel nakə tə watsatay naha a Hebrœ hay aye \toc2 Hebrœ hay \toc3 Heb \mt2 Ɗerewel nakə tə watsatay naha a \mt1 Hebrœ hay \mt2 aye \imt1 Məfələkwe \ip Ɗerewel nakə tə watsatay naha a Hebrœ hay aye na, məzele i ndo məwetse andaya faya bay. A tsikatay me a way hay na, kə ɗa ha bay. Ndo məwetse eye na, ndo Gərek, a sər Dzam Guram eye lele. A watsatay naha na, a Yahuda neheye tə dzala ha ka Yesu aye. Nəteye ta ge bəle məpe mədzal gər ka Yesu, a gatay tsəɓtsəɓ sa bay. Siye hay a satay məgəre ha məpe mədzal gər. Hərwi niye, ndo məwetse ɗerewel nakay a say masəkahatay ha matətike nakə tə huta ada məvəlatay gədaŋ. \ip Tə Kəriste nakə Mbəlom a sləraw aye, ndo hay ta dzapa ta Mbəlom (1.1–2.18). \ip Ndo hay ta sliye faya mahəndzəɗe ka Mbəlom hərwi ŋgwalak nakə Kəriste a ge aye (3.1–5.10). \ip Ndo məwetse ɗerewel nakay kə ɗa ha haladzay ma kəkay nakə Yesu neŋgeye bagwar i ndo məvəlay wu a Mbəlom i ndo məpe mədzal gər hay ka tor eye andza Melkisedek. \ip Məpe mədzal gər i bəba təte hay mavəla eye hərwi məɗe ha a ndo məpe mədzal gər hay nakay na, ma vəlateye gədaŋ ka mətese abəra mə ɗəretsətseh hay ada tə masəpete neheye anəke aye (11–12.13). Ma dazlay ka 12.14, mandəve i ɗerewel nakay faya ma ɗiye ha kəkay nakə ndo məpe mədzal gər hay ta sliye faya məndze ta Mbəlom aye, ta ndo siye, ada məge məhay gər i ndo neheye deɗek aye. \c 1 \s1 Mbəlom a tsikatay me a ndo hay tə bəɗiɗay i Wawa ŋgay \p \v 1 Ahəl niye na, Mbəlom kə tsikatay me a bəba təte kway hay madzəga haladzay ada ta tsəveɗ mekeleŋ eye wal wal haladzay tə bazlam i ndo məɗe ha bazlam ŋgay hay. \v 2 Mbəlom a tsikawa andza niye hus a həlay kway nakay maduk i duk eye. Anəke a tsik bazlam ŋgay ɗuh na, ta bəɗiɗay i Wawa ŋgay. Mbəlom a ge məndzibəra ahəl niye tə həlay i Wawa ŋgay, a zla neŋgeye hərwi ada mâ ləva wu hay tebiye. \v 3 Ta ŋgateye a məzlaɓ i Mbəlom na, mə neŋgeye. Neŋgeye a ndzəkit bo Bəba Mbəlom. Wu hay tebiye andaya hərwi ŋgay. Kə ta tsəveɗ nakə Mbəlom ma bariye mezeleme abəra ka ndo hay aye hərwi ada tâ huta tsəveɗ matəre tsəɗaŋŋa. Ma dəba eye na, a tsal a mbəlom, a ye naha a ndza tə həlay i mənday i Mbəlom neŋgeye nakə a ləva wu hay tebiye aye hərwi ada tâ ləva tə neŋgeye. \p \v 4 Andza nakay, Mbəlom a ɗa ha Wawa ŋgay na, bagwar eye, a ze gawla i Mbəlom hay, andza nakə məzele niye Mbəlom a vəlay a ze i gawla i Mbəlom hay aye. \v 5 Mbəlom kə tsikay ɗaɗa a gawla ŋgay nəte: \q1 «Nəkar wawa ga. \q2 Bəgom neŋ na təra Bəba yak.» \p Kə tsik ka gawla ŋgay nəte: \q1 «Neŋ na təriye bəba ŋgay, \q2 neŋgeye ma təriye wawa ga\f + \fr 1:5 \ft 2 Samuyel 7.14.\f*» bay. \p \v 6 Ane tuk na, ahəl nakə Mbəlom faya ma sləraweye Wawa ŋgay felik eye ka məndzibəra na, a gwaɗ: \q1 «Gawla i Mbəlom hay tebiye tâ ɗəslay ha gər.» \p \v 7 Ka gər i gawla i Mbəlom hay na, Ɗerewel i Mbəlom a gwaɗ: \q1 «Nəteye na, ndo i maslaŋ ŋgay hay. \q1 A təra tay ha andza mətasl, nəteye andza ɗərneh i ako.» \p \v 8 Ane tuk na, ka gər i Wawa i Mbəlom na, mawatsa eye mə Ɗerewel i Mbəlom a gwaɗ: \q1 «Nəkar na, Mbəlom, ka ləviye bəy yak ka tor eye. \q2 Ka ləviye ndo yak hay ta ŋgwalak. \q1 \v 9 Wu nakə ŋgwalak eye na, ka wuɗa. \q2 Wu nakə ŋgwalak eye bay aye na, a yaka a gər bay tebiye. \q1 Hərwi niye Mbəlom, Bəba yak Mbəlom, kə zla kar \q2 ada kə pa kar bagwar eye ka ze ndo neheye nəkurom ka bo dziye aye \q2 ada kə vəlakway məŋgwese.» \p \v 10 Ɗerewel i Mbəlom a gwaɗ sa: \q1 «Bəy Maduweŋ, ka madazlay i wu tebiye maa ge məndzibəra na, nəkar. \q2 Nəkar tə həlay yak eye ka ge magərmbəlom. \q1 \v 11 Wu neheye tebiye ka ge aye ta dziye. \q2 Ane tuk na, nəkar na, ka ndziye ka tor eye. \q1 Wu neheye tebiye ta giye guram andza petekeɗ. \q1 \v 12 Ka paɗiye tay ha andza ta paɗiye petekeɗ guram eye. \q1 Nəteye ta mbəɗiye andza petekeɗ a mbəɗa, \q2 ane tuk na, nəkar na, ka mbəɗiye bay, \q2 sifa yak ma ndəviye ɗaɗa bay.\f + \fr 1:12 \ft Dəmes hay 102.26-28.\f*» \p \v 13 Ɗaɗa Mbəlom kə tsikay a gawla ŋgay: \q1 «Dara, ndza tə həlay i mənday ga, \q2 hus a pat nakə neŋ, na piye tay ha ndo məne ɗəre yak hay a huɗ i sik yak aye\f + \fr 1:13 \ft Dəmes hay 110.1.\f*» na, \m kə tsikay nəte bay. \p \v 14 Gawla i Mbəlom hay nəteye na, way hay? Nəteye məsəfəre neheye faya ta geye məsler a Mbəlom aye, ma sləriye tay ha məmatay bo a ndo neheye faya ma təmiye tay ha aye. \c 2 \s1 Kâ gakway masəfaya a wu nakə Mbəlom a tsik aye bay \p \v 1 Hərwi niye, gakway metsehe a bazlam neheye ka tsənakwa aye lele huya hərwi ada kâ dzakwa tsəveɗ bay. \v 2 Bazlam neheye gawla i Mbəlom hay tə yaw tə tsik aye na, gədaŋ eye haladzay.\f + \fr 2:2 \ft A tsik ka bazlam mapala nakə Mbəlom a vəlatay a Israyel hay mə mahəmba i Sinay aye.\f* Ndo neheye tə nas ha ada ta rəhay gər bay aye na, Mbəlom kə gatay sariya ɗa ka mənese tay. \v 3 Kə ge Mbəlom kə gatay sariya na, ka gwaɗum na, taɗə ka gakway masəfaya a tsəveɗ ŋgwalak eye nakə ka təmakweye ha aye na, ma gakweye sariya bəɗaw? Taɗə ka gakway masəfaya na, ta deɗek ka təmakweye bay. Maa lah məɗe ha Mbəlom ma təmiye kway ha ma kəkay na, Bəy Maduweŋ. Ndo neheye tə tsəne aye na, maa tsikakway bazlam neheye deɗek na, nəteye. \v 4 Bo i Mbəlom eye tə gər ŋgay, kə ɗa ha bazlam neheye na, deɗek ta masuwayaŋ wal wal tebiye ada Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye a vəl gədaŋ a ndo hay ka məge wu hay wal wal andza nakə a say aye. \s1 Yesu kə ɗa ha tsəveɗ nakə ma təmiye kway ha aye \p \v 5 Mbəlom a pa hərwi mələve məndzibəra weɗeye nakə ma deyeweye na, gawla i Mbəlom hay bay. \v 6 Azlakwa bay, mawatsa eye mə Ɗerewel i Mbəlom na, ndoweye a gwaɗ: \q1 «Ndo neŋgeye na, way tey Mbəlom, \q2 nakə ka dzaliye ka neŋgeye aye? \q1 Ndo zezeŋ way nakə ka dzaliye faya, ka geye gər aye? \q1 \v 7 Hərwi həlay tsekweŋ, ka pa tay ha ndo zezeŋ hay a huvo i gawla i Mbəlom hay. \q2 Ma dəba eye na, ka vəlay məzlaɓ ta məɗəslay ha gər. \q1 \v 8 Ka pa wu hay tebiye a huɗ i sik ŋgay mâ ləva.\f + \fr 2:8 \ft Dəmes hay 8.5-7.\f*» \p Kə ge Mbəlom kə pay wu hay tebiye mâ ləva na, niye na, andza məgweɗe wuray andaya nakə kə pay bay aye na, andaya bay. Ane tuk na, anəke faya ka ŋgatakweye faya ma ləviye wu hay tebiye zuk bay. \v 9 Ane tuk na, ka ŋgatakway a Mbəlom kə kəts ha Yesu abəra ka gawla i Mbəlom hay həlay tsekweŋ. Anəke na, Mbəlom kə vəlay məzlaɓ ada ta məɗəslay ha gər hərwi nakə kə sa ɗəretsətseh ada kə mət aye. Niye na, ta ŋgwalak i Mbəlom nakə Yesu a mət hərwi ndo hay tebiye aye. \v 10 Mbəlom a ge wu hay tebiye. A ge tay ha na, hərwi ŋgay eye ŋgway. A say məhəle ndo hay haladzay a təv ŋgay nakə ta məzlaɓ aye, nəteye na, wawa ŋgay hay. Andza niye kə yay a gər matəre ha Yesu ŋgwalak eye hərwi mətəme tay ha tə ɗəretsətseh ŋgay ada ta məməte ŋgay, hərwi mata de kame tay mətəme tay ha na, Yesu. \p \v 11 Maa təra ha ndo hay ŋgwalak eye kame i Mbəlom na, Yesu ada nəteye neheye a təra tay ha ŋgwalak eye hay aye na, bəba tay nəte. Hərwi niye horoy ma geye məzalatay malamar ga hay bay. \v 12 A gwaɗ: \q1 «Na ɗatay ha məzele yak a malamar ga hay \q2 Na zambaɗakeye mə walaŋ i ndo hay mahaya gər eye.\f + \fr 2:12 \ft Dəmes hay 22.23.\f*» \p \v 13 A gwaɗ sa: \q1 «Neŋ, na dzaliye ha ka Mbəlom.» \p A gwaɗ sa: \q1 «Neŋ kanaŋ ta wawa neheye Mbəlom a peŋ tay aye.\f + \fr 2:13 \ft Ezay 8.17-18.\f*» \p \v 14 Wawa neheye a tsik fataya aye na, nəteye tebiye slo ada bambaz. Neŋgeye dərmak ka təra ndo zezeŋ andza nəteye hərwi ada mâ mət ada andza niye ma giye ha bəle ta ndo nakə gədaŋ i məməte mə həlay ŋgay aye, andza məgweɗe Fakalaw. \v 15 Yesu a ge andza niye na, hərwi zluwer mâ gəs tay ha ndo hay hərwi məməte bay. Ahəl niye tə ndzawa huya andza beke hay hərwi zluwer a gawatay, ane tuk na, anəke Yesu kə təma tay ha. \p \v 16 Ka sərakwa ha a yaw məmatay bo a gawla i Mbəlom hay bay, a yaw məmatay bo na, a wawa i huɗ i Abraham hay. \v 17 Andza niye, kutoŋ ka təra andza malamar ŋgay hay mə wu hay tebiye. A ge niye na, hərwi ada mâ təra bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom nakə ma gateye ŋgwalak a ndo hay ada ma pay naha faya a Mbəlom aye, hərwi ada mâ vəl ha gər ŋgay hərwi məheme mezeleme i ndo hay ada məsəre tay ka bo ndo hay ta Mbəlom. \v 18 Anəke na, ma sliye məmatay bo a ndo neheye Fakalaw faya ma səpatiye tay aye hərwi ahəl niye Fakalaw ka səpat na ada kə say ɗəretsətseh. \c 3 \s1 Yesu bagwar eye a ze ha Musa \p \v 1 Malamar ga hay, Mbəlom a pala kurom na, ada kâ tərum ndo ŋgay hay. Hərwi niye pum mədzal gər kurom ka Yesu. Neŋgeye ndo nakə Mbəlom a sləraw aye hərwi ada mâ təra bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom ka wu neheye ka pakwa faya mədzal gər aye. \v 2 Maa pa na ka məge məsler nakay na, Mbəlom ada kə pay naha faya a Mbəlom mə wu nakə a ge aye, andza Musa nakə a pay naha faya a Mbəlom ma məsler nakə a gawa aye hərwi ndo i gay i Mbəlom hay tebiye.\f + \fr 3:2 \ft Məpesle 12.7.\f* \v 3 Ŋgwalak eye məɗəslay ha gər haladzay a Yesu abəra ka Musa andza nakə ta ɗəslay ha gər haladzay na, a ndo nakə a ɗəzl gay aye bəna a gay bay. \v 4 Gay tebiye maɗəzl na, ndo. Ane tuk na, ndo nakə a ɗəzl wu hay tebiye na, Mbəlom. \v 5 Aya Musa neŋgeye kə pay naha faya a Mbəlom ma məsler nakə a ge tebiye mə gay i Mbəlom aye. Ane tuk na, neŋgeye na, ndo i məsler i Mbəlom ɗekɗek tsa. Məsler ŋgay na, məɗatay ha a ndo hay wu neheye Mbəlom ma tsikiye mba kame aye. \v 6 Kəriste na, neŋgeye wawa nakə ma ləvay gər a gay i Bəba ŋgay Mbəlom aye. Nəkway na, ndo ŋgay hay. Taɗə ka pakwa faya mədzal gər kway ɓəŋɓəŋ ada ka pakwa mədzal gər kway ka wu neheye ta məŋgwese hus ka mandəve aye na, nəkway dərmak gay ŋgay. \s1 Mbəlom faya ma ləviye ha bo ta təv mazəzukw bo hərwi ndo neheye ta pa faya mədzal gər aye \p \v 7 Hərwi niye Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye a gwaɗ: \q1 «Bəgom taɗə ka tsənum mətsike me i Mbəlom na, \q2 \v 8 kâ kulum ha gər kurom, \q2 andza i bəba təte kurom neheye ahəl niye tə kula ha gər tay ka Mbəlom aye bay. \q1 A həlay niye na, nəteye mə makulkwandah məve kuro kuro faɗ, \q2 tə ge vəram ka Mbəlom ada ta dza ha Mbəlom. \q1 \v 9 Mbəlom a gwaɗ: “Kwa ta ŋgatay lele a wu neheye na ge aye bəbay na, \q2 ta dza ga ha məve kuro kuro faɗ. \q1 \v 10 Hərwi niye na ge mevel ka nəteye. \q2 Na gwaɗ: Mədzal gər tay ka dzədza, \q2 ta tsəne wu nakə a seŋ aye bay. \q1 \v 11 Kə ndeleŋ ada na mbaɗa: \q2 Ta fələkwiye ɗaɗa a təv ga nakə na ləvatay ha bo ta zəzukwiye bo mə ɗəma aye bay.\f + \fr 3:11 \ft Dəmes hay 95.7-11.\f*”» \p \v 12 Malamar ga hay, gum metsehe! Ndo nakə mədzal gər ŋgay ŋgwalak eye bay aye, a dzala ha ka Yesu bay aye na, mâ ge andaya mə walaŋ kurom bay. Ndo nakə a dzala ha ka Yesu sa bay aye ma gəriye ha Mbəlom nakə ta sifa aye. \v 13 Ane tuk na, bəgom a say a Mbəlom mətsikakum me sa. Vəlum a bo gədaŋ pat pat mə walaŋ kurom hərwi ada Fakalaw mâ səpat kurom ka məge mənese bay, ada kâ kulum ha gər kurom bay. \v 14 Taɗə nəkway huya faya ka gakweye gər a wu neheye ka pakwa faya mədzal gər ka madazlay hus ka mandəve i məsəfəre kway na, ta deɗek nəkway ndo i Kəriste hay. \v 15 Andza nakə tə gwaɗ: \q1 «Bəgom, taɗə ka tsənum mətsike me i Mbəlom na, \q2 kâ kulum ha gər kurom bay \q2 andza ahəl nakə bəba təte kurom hay tə ge vəram ka Mbəlom aye bay.» \p \v 16 Ndo neheye tə tsəne mətsike me i Mbəlom ada tə ge faya vəram aye na, way hay? Na gwaɗ ndo neheye tə yaw abəra mə Ezipt tə pay bəzay a Musa aye bəɗaw? \v 17 Mbəlom a ge mevel məve kuro kuro faɗ ahəl niye na, hərwi way hay? A ge mevel ka ndo neheye tə ge mənese aye na gwaɗ ba? Hərwi niye tə mət mə makulkwandah. \v 18 Mbəlom a mbaɗa a gwaɗ: «Ta fələkwiye ɗaɗa a təv ga nakə na ləvatay ha bo ta zəzukwiye bo mə ɗəma aye bay.» A tsik andza niye na, ka way hay? Na gwaɗ ka ndo neheye ta kərah marəhay ha gər aye ba?\f + \fr 3:18 \ft Zəba mə Məpesle 14.1-35; Dəmes hay 95.11.\f* \v 19 Andza niye, nəmaa zəba faya Mbəlom a vəlatay tsəveɗ məfələkwe a ɗəma bay na, hərwi nakə ta dzala ha ka Mbəlom bay aye. \c 4 \p \v 1 Ɓa Mbəlom kə tsik a gwaɗ ka fələkwakweye a mazəzukw bo ŋgay. Ane tuk na, dzədzarakwa hərwi ada ndəray mə walaŋ kurom mâ mətsa abəra ka məfələkwe a ɗəma bay. Wu nakə Mbəlom a gwaɗ ma giye na, ma giye huya. \v 2 Nəkway na, ka tsənakwa Labara Ŋgwalak eye nakay andza nakə ahəl niye bəba təte kway hay tə tsəne aye dərmak. Ane tuk na, labara nakay kə gatay ŋgama bay hərwi ta dzala ha faya bay. \v 3 Mata fələkwe a mazəzukw bo i Mbəlom niye na, nəkway neheye ka dzalakwa ha aye. Mbəlom a gwaɗ: \q1 «Kə ndeleŋ ada na mbaɗa, \q2 ta fələkwiye ɗaɗa a təv ga nakə na ləvatay ha bo ta zəzukwiye bo mə ɗəma aye bay.» \m Azlakwabay Mbəlom a ndəv ha məsler ŋgay kwa a həlay nakə a ge məndzibəra aye. \v 4 Mawatsa eye mə Ɗerewel i Mbəlom, tə tsik ka məhəne matasəla eye: «Məhəne məkwa na, Mbəlom a ndəv ha məsler ŋgay, məhəne matasəla eye a zəzukw bo.\f + \fr 4:4 \ft Madazlay i wu hay 2.2.\f*» \v 5 Ma təv mekeleŋ eye Mbəlom a gwaɗ sa: «Ta fələkwiye ɗaɗa a təv ga nakə na ləvatay ha bo ta zəzukwiye bo mə ɗəma aye bay.» \p \v 6 Ndo neheye tə tsəne Labara Ŋgwalak eye kurre aye tə fələkwa a mazəzukw bo bay na, hərwi ta kərah marəhay ha gər a Mbəlom. Ta deɗek təv mazəzukw bo andaya anaŋ, ndo mekeleŋ eye hay ta fələkwiye a ɗəma. \v 7 Hərwi niye Mbəlom a pa pat mekeleŋ eye, a zalay «bəgom». A tsik ka pat eye nakay na, məve haladzay tə bazlam i Davit, bazlam neheye ɓa ka watsakwa tsɨy aye, a gwaɗ: \q1 «Bəgom taɗə ka tsənum mətsike me i Mbəlom na, \q2 kâ kulum ha gər kurom bay.» \p \v 8 Taɗə Zozowe kə ndisl tay ha bəba təte kway hay a mazəzukw bo nakə deɗek aye na, haɓe Mbəlom ma tsikiye ka pat mekeleŋ eye bay. \v 9 Andza məgweɗe mazəzukw bo mekeleŋ eye andaya hərwi ndo i Mbəlom hay. A ndzəkit bo mazəzukw bo i məhəne matasəla eye. \v 10 Mbəlom a ndəv ha məsler ŋgay na, a zəzukw bo. I kway bəbay andza niye dərmak. Ndo kə huta tsəveɗ məfələkwe a mazəzukw bo i Mbəlom na, ma giye məsler sa bay, məsler ŋgay ka ndəv. \v 11 Hərwi niye, ŋgəlakwa ha bo ka məhute tsəveɗ məfələkwe a mazəzukw bo niye. Kə ge andza niye na, gakwa metsehe lele ndəray mâ dəɗ hərwi a kərah marəhay ha gər a Mbəlom andza bəba təte kway hay aye bay. \p \v 12 Bazlam i Mbəlom na, ma vəliye sifa a ndo hay, gədaŋ eye haladzay. A ɗəs wu a ze ha maslalam nakə a ɗəs diye sulo sulo aye. Bazlam i Mbəlom a ye a bo kway hus a huɗ eye. A ɗəs ndo hus ka maŋgəne ha sifa i məsəfəre ada hus ka maŋgəne ha təv mazəve ta ɗozoz. Faya ma ɗiye ha wu nakə ma mədzal gər i ndo aye. \v 13 Wuray andaya maŋgaha eye ka ɗəre i Mbəlom bay. Wu neheye a ge tebiye aye na, a ŋgatatay, a sər tay ha nəte ta nəte tebiye. Kə ɗakway ha wu hay tebiye na, kame ŋgay. \s1 Mbəlom a pa Yesu bagwar i ndo məvəlay wu a Mbəlom \p \v 14 Andza niye, nəkway na, bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom kway andaya ka gər i wu hay tebiye. Neŋgeye na, Yesu Kəriste Wawa i Mbəlom. Kə tsal ka təv i Mbəlom. Hərwi niye ndzakwa tə wu nakə ka dzalakwa ha faya aye ɓəŋɓəŋ lele. \v 15 Bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom kway na, a sər ha bəle kway. Neŋgeye na, kə ŋgatay a ɗəretsətseh wal wal andza nəkway ada ta dza ha. Ane tuk na, kə ge mezeleme bay. \v 16 Hərwi niye həndzəɗakwa ka təv i Mbəlom, zluwer mâ gakway bay. Neŋgeye ma gateye ŋgwalak a ndo hay. Həndzəɗakwa ka təv ŋgay hərwi ada kâ gakway mə bo ada mâ gakway ŋgwalak ŋgay. Niye na, ma makweye bo ahəl i ɗəretsətseh. \c 5 \p \v 1 Bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom tebiye Mbəlom a pala tay ha na, mə walaŋ i ndo hay. A pa tay ha hərwi ada tâ gay məsler hərwi ndo hay ada tâ vəlay naha wu kəriye ada tâ kəɗay naha wu a Mbəlom hərwi mezeleme nakə ndo hay tə ge aye. \v 2 Ndo neheye tə sər tsəveɗ ŋgwalak eye bay aye ada faya ta giye mezeleme aye na, bagwar i ndo məvəlay wu a Mbəlom tə sər məge ŋgwalak hərwi tay hərwi bo tay eye bəle eye andza nəteye dərmak. \v 3 Hərwi niye kutoŋ mâ kəɗay naha wu a Mbəlom hərwi mezeleme ŋgay eye dərmak, ma kəɗiye hərwi mezeleme i siye i ndo hay ɗekɗek bay. \v 4 Ndəray ma sliye məɗəslay ha gər a bo, məzle bo ŋgay matəre ha bagwar i ndo məvəlay wu a Mbəlom bay. Maa zal na, Mbəlom andza nakə ahəl niye a zalay Aroŋ aye. \v 5 Tə Yesu Kəriste na, andza niye dərmak. Kə zla bo ŋgay eye kə ɗəslay ha gər a bo matəre bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom bay. Maa zalay na, Mbəlom, a gwaɗay: \q1 «Nəkar wawa ga. \q2 Bəgom neŋ na təra Bəba yak.\f + \fr 5:5 \ft Dəmes hay 2.7.\f*» \p \v 6 Ma təv mekeleŋ eye a gwaɗay: \q1 «Ka ndziye ndo məvəlay wu a Mbəlom huya andza Melkisedek.\f + \fr 5:6 \ft Dəmes hay 110.4.\f*» \p \v 7 Ahəl nakə Yesu ka məndzibəra aye na, a sər ha Mbəlom ma sliye faya mələtse ahaya abəra ma mədahaŋ. Ka ɗuwulay naha me a Mbəlom ta mətuwe eye ada ta mawude eye ta magala hərwi a say marəhay ha gər dərmak. Mbəlom kə tsənay na kə lətse ahaya abəra ma mədahaŋ hərwi ka rəhay ha gər. \v 8 Neŋgeye na, Wawa i Mbəlom. Kwa andza niye bəbay na, tə ɗəretsətseh nakə a sa aye kə tətik marəhay ha gər a Mbəlom. \v 9 Ahəl nakə məsler ŋgay a ndəv aye na, a təra ndo nakə ma təmiye tay ha ndo neheye ta rəhay ha gər aye hərwi ada tâ huta sifa nakə ma ndəviye bay ka tor eye aye. \v 10 Mbəlom a pa na bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom andza Melkisedek. \s1 Marava i məgər ha məpe mədzal ka gər Yesu \p \v 11 Ka gər i wu nakay na, wu hay andaya haladzay a samay mətsike. Ane tuk na, a wur bo məɗakum ha hərwi zləm kurom dəreŋ mətsəne. \v 12 Nəkurom i kurom na, həlay eye kə sla ɗa hərwi ada bo kurom eye kâ tətikumatay wu a siye i ndo hay aye hərwi nəkurom ka tətikum wu hay zla anəke bay. Ane tuk na, a sakum tâ tətikakum wu neheye ka tətikum kurre ka bazlam i Mbəlom aye sa. Ka sərum mənde ɗaf andza bagwar hay zuk bay, nəkurom andza wawa ndəriz neheye a satay məse wah aye. \v 13 Ndo nakə faya ma siye wah huya aye na, neŋgeye wawa ndəriz huya. Mbəlom a təra kway ha ŋgwalak eye kame ŋgay ma kəkay na, a sər zuk bay. \v 14 Ɗaf nakə deɗek aye na, i bagwar hay. Nəteye na, ta ŋgəliye ha bo ka matətike hərwi maŋgəne tay ha ka bo abəra wu ŋgwalak eye tə wu neheye ŋgwalak eye bay aye. \c 6 \p \v 1 Kə ge andza niye na, takwa kame, zakwa ha wu neheye kurre ka gər i Kəriste aye, pakway bəzay a wu neheye bagwar eye. Ɓa ka pakwa mədok i gay tsɨy, ka pakwa weɗeye sa bay. Bazlam i matsətsehe məpəse ha mezeleme hərwi wu neheye ŋgwalak eye bay ta diye ha ndo a məməte aye, bazlam i mədzele ha ka Mbəlom, \v 2 bazlam i madzəhuɓe ndo a yam, bazlam məpe həlay ka gər i ndo hay,\f + \fr 6:2 \ft Zəba ma 1 Timote 4.14.\f* bazlam i mələtsew abəra ma mədahaŋ ada bazlam i sariya, wu neheye tebiye na, nəmaa dzaliye faya matətikakum sa bay. \v 3 Gərakwa ha wu neheye, takwa kame. Ta gədaŋ i Mbəlom na, ka gakweye. \p \v 4 Ndo neheye tə ma ta dəba aye, ta maweye ka matsətsehe məpəse ha mezeleme na, ma giye bo sa ɗaw? Nəteye na, ta ŋgatay a dzaydzay i Mbəlom, wu nakə Mbəlom a vəlatay a ndo hay aye, kə vəlatay dərmak, ta huta Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye a ɗərev tay dərmak. \v 5 Ta ndzaka metsəhəne i bazlam i Mbəlom, ta sər ha gədaŋ i məndzibəra nakə ma deyeweye kame aye. \v 6 Ada ɗuh tə dəɗ abəra ka tsəveɗ i Mbəlom na, tsəveɗ tay andaya məmatay ahaya ka matsətsehe məpəse ha mezeleme sa bay hərwi a təra andza ta dar Wawa i Mbəlom ka mayako mazləlmbaɗa eye sa ada tə vəlatay tsəveɗ a siye i ndo hay mətsaɗay. \p \v 7 Guvah nakə yam faya ma piye a ɗəma aye taɗə wu mənday kə ge bo lele hərwi madzəne ndo neheye tə fət aye na, niye na, andza məgweɗe Mbəlom kə pa ŋgama ka guvah nakay. \v 8 Taɗə ɗuh maa ndzohw a ɗəma guzer ta dak na, guvah niye ma giye ŋgama bay. Mazlambar Mbəlom ma vəleye mezeleme. Ma dziye ha abəra mə ɗəma ta ako. \p \v 9 Dzam ga neheye na wuɗa kurom haladzay aye, kwa taɗə nəmaa tsik andza niye bəbay na, nəmaa sər ta deɗek nəkurom faya ka pumeye bəzay a tsəveɗ ŋgwalak eye, tsəveɗ nakə Mbəlom ma təmiye kurom ha aye. \v 10 Mbəlom na, neŋgeye ŋgwalak eye, ma mətsiye ha gər ta məsler nakə ka gum aye bay. Andza məgweɗe, ka mumatay bo a siye i ndo məpe mədzal gər hay ka Yesu, ka mawumatay bo andza niye huya. Ka gum niye na, hərwi nakə ka wuɗum Mbəlom aye ada ma mətsiye ha gər bay. \v 11 A samay na, kwa way mâ ge andza niye huya hus ka mandəve eye, kâ gərum ha bay hərwi ada kâ hutum wu nakə ka pum faya mədzal gər aye. \v 12 A samay na, kâ tərum ndo i sœ hay bay. Ɗuh tərum andza ndo neheye tə pa mədzal gər tay ɓəŋɓəŋ ka Mbəlom aye. Mata hute wu nakə Mbəlom a gwaɗ ma vəliye na, nəteye. \s1 Wu nakə Mbəlom kə tsik aye na, ma giye bo \p \v 13 Ahəl nakə Mbəlom a gwaɗay a Abraham na vəlakeye wu aye na, kə mbaɗa ma giye andza nakə a tsik aye. Ndəray andaya nakə a ze Mbəlom aye nakə ma mbaɗiye kame ŋgay aye bay. A mbaɗa ta məzele ŋgay.\f + \fr 6:13 \ft Madazlay i wu hay 22.16-17.\f* \v 14 A gwaɗ: «Ta deɗek, na piye fakaya ŋgama, ta deɗek na vəlakeye wawa hay haladzay.» \v 15 Abraham kə zla ŋgatay, ka həba, hərwi niye kə huta wu nakə Mbəlom a gwaɗ ma vəleye aye. \p \v 16 Ndo hay tə mbaɗawa na, ta mbaɗiye ta məzele i ndo nakə bagwar eye a ze tay aye, məmbeɗe niye ma ndəviye ha wu nakə mə walaŋ i ndo hay aye. \v 17 Hərwi niye Mbəlom kə mbaɗa dərmak. A say na, ndo neheye a gwaɗ ma vəlateye wu aye na, tâ sər ha ma mbəɗeye həlay ɗaɗa a wu nakə a gwaɗ ma vəliye aye bay, ma pəliye ha bay. \v 18 Andza niye, wu hay sulo neheye ma pəliye bo bay aye. Wu nakə Mbəlom a gwaɗ ma vəliye ada wu nakə a mbaɗa aye, Mbəlom ma sliye maraw me kwa tsekweŋ bay. Nəkway neheye ka hwayakwa ka təv i Mbəlom məŋgehe bo ka təv ŋgay aye na, kə vəlakway gədaŋ haladzay hərwi ada kâ pakwa mədzal gər kway huya ka wu nakə Mbəlom a gwaɗ ma vəlakweye aye. \v 19 Wu nakə ka pakwa faya mədzal gər kway aye na, a gəs kway ɓəŋɓəŋ lele ka dagwarakweye abəra kame i Mbəlom bay andza ɓəre nakə tə lətsawa ha kwalalaŋ i yam aye. Hərwi niye, ka deyekweye ta petekeɗ nakə a tək na təv tsəɗaŋŋa eye aye, ka fələkwakweye a huɗ eye. \v 20 Maa lah məfələkwe a ɗəma na, Yesu. A ye kame i Mbəlom na, hərwi kway. Ka təra bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom andza Melkisedek ka tor eye. \c 7 \p \v 1 Melkisedek nakay, neŋgeye bəy i Salem. Neŋgeye bəbay i ndo məvəlay wu a Mbəlom bagwar eye. A həlay eye andaya Abraham a ye a vəram. A sla ka bəy hay haladzay. Ahəl nakə faya ma maweye na, Melkisedek a ye mədzəgər ta Abraham. A pa ŋgama ka Abraham. \v 2 Abraham a vəlay wu hay a Melkisedek. Wu neheye kuro a huta ma vəram aye na, a zla nəte a vəlay. Melkisedek eye nakay na, andza məgweɗe bəy nakə ma giye ŋgwalak aye. Neŋgeye bəy nakə a wuɗa məndze zay\f + \fr 7:2 \ft Madazlay i wu hay 14.17-20.\f* ta ndo hay aye hərwi neŋgeye bəy i Salem. Salem na, andza məgweɗe «zay». \v 3 Ndəray a sər wuray ka gər i bəba ŋgay bay. Kwa may ŋgay hay ta bəba təte ŋgay hay dərmak andza niye. Madazlay ŋgay eye andaya bay, mandəve ŋgay aye andaya bay. A ndzəkit bo Wawa i Mbəlom hərwi neŋgeye ndo məvəlay wu a Mbəlom ka tor eye. \p \v 4 Zəbum ka Melkisedek, neŋgeye bagwar eye. Abraham bəba təte kway a zla wu nakə a hutaw ma vəram aye, a ŋgəna ha kuro. A zla nəte a vəlay. \v 5 Wawa i huɗ i Levi na, siye hay ndo məvəlay wu a Mbəlom. Bazlam i Musa mapala eye a gwaɗatay: «Dum ka təv i ndo hay hərwi ada tâ vəlakum wu nəte mə wu tay neheye kuro aye.\f + \fr 7:5 \ft Zəba mə Məpesle 18.21.\f*» Sərum ha na, ndo neheye tə huta wu neheye na, mə həlay i malamar tay hay, ada nəteye tebiye na, wawa i huɗ i Abraham. \v 6 Melkisedek neŋgeye na, slala i Levi bay, ane tuk na, ahəl nakə Abraham a vəlay wu nəte mə wu hay kuro aye, Abraham nakə Mbəlom a gwaɗay ma piye faya ŋgama aye na, Melkisedek a pa faya ŋgama bəna Abraham a pa ŋgama ka Melkisedek bay. \v 7 Azlakwa bay ka sərakwa ha lele, maa pa ŋgama ka ndo na, ndo bagwar eye. \p \v 8 Ndo neheye ma slala i Levi ta təma wu nəte mə wu hay kuro abəra ka malamar tay hay, nəteye na, ta mətiye. Melkisedek na, ma ndziye huya andza nakə bazlam i Mbəlom a tsik aye. \v 9 Ka slakweye faya məgweɗe na, Levi ka təma abəra ka siye i ndo hay wu nəte mə wu hay kuro, kə vəlay a Melkisedek dərmak tə həlay i Abraham. \v 10 Andza məgweɗe Abraham a vəlay wu nəte mə wu hay kuro a Melkisedek na, hulfe i Levi na, andaya mə huɗ ŋgay tsɨy. Andza niye, ka slakweye faya məgweɗe Levi neŋgeye dərmak kə vəlay wu nəte mə wu hay kuro a Melkisedek. \s1 Bagwar i ndo məvəlay wu a Mbəlom mekeleŋ eye andza Melkisedek \p \v 11 Mbəlom a vəl bazlam mapala eye na, a həlay a hulfe i Levi, nəteye neheye ndo məvəlay wu a Mbəlom aye. Ane tuk na, məsler tay i məvəlay wu a Mbəlom ma sliye mandəve ha wu nakə a say aye bay. Taɗə məsler tay ma sliye matəre ha ndo hay ŋgwalak eye ka ɗəre i Mbəlom na, haɓe ndo məvəlay wu a Mbəlom neŋgeɗ andza Melkisedek ma deyeweye sa bay. Ndo məvəlay wu a Mbəlom andza Aroŋ haɓe ma sliye. \v 12 Taɗə Mbəlom ka mbəɗay həlay a slala i ndo məvəlay wu a Mbəlom, ka sərakwa ha bazlam i Musa mapala eye ma mbəɗiye dərmak. \v 13 Azlakwa anəke na, slala i ndo məvəlay wu a Mbəlom a mbəɗa. Bəy Maduweŋ kway Yesu nakə faya ka tsikakweye faya kanaŋ aye na, a yaw abəra ma slala mekeleŋ eye wal. Ndəray nəte ma slala ŋgay andaya ndo məvəlay wu a Mbəlom bay. \v 14 Ka sərakwa ha Bəy Maduweŋ kway, neŋgeye ma slala i Yahuda. Ahəl nakə Musa a tsik ka ndo neheye tə vəlaway wu a Mbəlom aye na, kə tsik ka gər i slala nakay təbey. \v 15 Wu nakə a ɗa ha bazlam nakay parakka aye anaŋ: Ndo məvəlay wu a Mbəlom mekeleŋ eye ki yaw, neŋgeye na, andza Melkisedek. \v 16 Neŋgeye a təra bagwar i ndo məvəlay wu a Mbəlom na, hərwi slala nakə nəteye ndo neheye tə vəlaway wu a Mbəlom aye bay. Neŋgeye na, bagwar i ndo məvəlay wu a Mbəlom ta gədaŋ i sifa nakə ma ndəviye bay aye. \v 17 Andza nakə mawatsa eye mə Ɗerewel i Mbəlom, Mbəlom a gwaɗ: \q1 «Ka ndziye ndo məvəlay wu a Mbəlom huya andza Melkisedek.\f + \fr 7:17 \ft Dəmes hay 110.4.\f*» \p \v 18 Mbəlom kə mbata ha bazlam mapala eye nakə ahəl niye aye hərwi bəle eye, ma dzəniye ndo hay bay. \v 19 Bazlam i Musa mapala eye na, a sla matəre ha ndo hay ŋgwalak eye ka ɗəre i Mbəlom bay. Ane tuk na, anəke na, wu mekeleŋ eye andaya a ze ha bazlam neheye mapala eye. Wu andaya nakə ma vəlakweye tsəveɗ lele eye hərwi məndisle ka təv Mbəlom aye. Wu eye niye na, Yesu. Ka pakwa faya mədzal gər na, ka neŋgeye. \p \v 20 Wu mekeleŋ eye na, ahəl nakə Mbəlom ma piye Yesu bagwar i ndo məvəlay wu a Mbəlom aye na, a mbaɗa təday. Ahəl nakə slala i Levi hay ta təra ndo məvəlay wu a Mbəlom aye na, tə mbaɗa andza niye bay. \v 21 Ane tuk na, i Yesu na, Mbəlom kə mbaɗa, a gwaɗ: \q1 «Neŋ Mbəlom na mbəɗeye həlay bay, \q2 na mbaɗa ka ndziye ndo məvəlay wu a Mbəlom huya.\f + \fr 7:21 \ft Dəmes hay 110.4.\f*» \p \v 22 Nakay andza məgweɗe na, dzam nakə Mbəlom a ɓar tə nəkway aye na, lele a ze ha dzam nakə a ɓar ahəl niye aye. Andza niye, maa ɗakway ha ta deɗek Mbəlom kə ɓar dzam tə nəkway na, Yesu. \p \v 23 Wu mekeleŋ eye andaya wal sa. Ndo neheye tə vəlaway wu a Mbəlom ma slala i Levi aye na, nəteye haladzay hərwi tə mətawa, tə gərawa ha məsler tay. \v 24 Ane tuk na, i Yesu na, andza niye təbey, neŋgeye ma ndziye ka tor eye, ma ndziye ndo məvəlay wu a Mbəlom huya ka tor eye. \v 25 Hərwi niye, neŋgeye na, gədaŋ andaya mətəme ha ndo neheye faya ta diye kame i Mbəlom tə həlay ŋgay aye kwa kəɗay hərwi neŋgeye ma ndziye ka tor eye. Faya ma ɗuwuleye naha me a Mbəlom huya hərwi tay. \p \v 26 Neŋgeye na, bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom nakə ɗeɗəŋ eye gədaŋ ŋgay andaya madzəne kway aye. Neŋgeye na, tsəɗaŋŋa, mənese andaya mə neŋgeye bay, kə ge mezeleme təbey. Neŋgeye andza ndo məge mezeleme hay bay, Mbəlom a pa na wal. Mbəlom a pa na mə mbəlom ka gər i wu hay tebiye. \v 27 Siye i bagwar hay i ndo məvəlaway wu a Mbəlom, nəteye neheye na, ta kəɗaway wu a Mbəlom pat pat. Tə kəɗaway naha hərwi mezeleme tay eye təday ada ta kəɗay naha hərwi mezeleme i ndo siye hay. Yesu na, neŋgeye a ge andza niye təbey. Neŋgeye a vəlay naha wu a Mbəlom hərwi ndo hay sik nəte tsa tə məvəle ha gər ŋgay. I ŋgay na, ɗa andza niye. \v 28 Bagwar i ndo neheye tə vəlaway wu a Mbəlom aye neheye bazlam i Musa mapala eye a pa aye, ndo hay tsa, nəteye tə gawa mezeleme. Ane tuk na, ahəl nakə Mbəlom a mbaɗa aye, bazlam nakay kə zla təv i bazlam i Musa mapala eye, a pa bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom na, Wawa ŋgay. Neŋgeye na, ka təra ŋgwalak eye peteh ka tor eye. \c 8 \s1 Yesu neŋgeye bagwar i ndo məvəlay wu a Mbəlom deɗek eye \p \v 1 Bazlam nakə ta deɗek bagwar eye a sakway mətsike aye na, anaŋ: Bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom andaya andza nakay. Neŋgeye na, i kway. Neŋgeye mandza eye ka təv məndze i Bəy mə mbəlom, tə həlay i mənday i Mbəlom Bəy Maduweŋ ka gər i wu hay tebiye mə mbəlom. \v 2 Neŋgeye bagwar i ndo məvəlay wu a Mbəlom a ge məsler na, ma təv nakə tsəɗaŋŋa Mbəlom mandza eye mə ɗəma aye. Ahəl niye ndo neheye tə vəlaway wu a Mbəlom aye tə gawa məsler na, mə madzawadzawa i məɗəslay ha gər a Mbəlom nakə ndo a lambaɗ aye. Ane tuk na, təv nakə Yesu faya ma giye məsler mə ɗəma aye na, mə mbəlom, təv nakə ɗeɗəŋ eye. Maa ge na, Bəy Maduweŋ bəna ndo zezeŋ bay. \p \v 3 Bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom tebiye, kwa way tə pa na hərwi məvəlay naha wu kəriye ada məkəɗay naha wu a Mbəlom. Bagwar i ndo məvəlay wu a Mbəlom kway bəbay na, wu andaya nakə mâ vəlay naha a Mbəlom aye dərmak. \v 4 Kə ge neŋgeye ka məndzibəra na, ma təriye ndo məvəlay wu a Mbəlom bay hərwi neheye ka məndzibəra aye ɓa faya ta vəleye wu a Mbəlom aye nəteye andaya tsɨy andza nakə bazlam i Musa mapala eye a tsik aye. \v 5 Ahəl nakə Musa ma lambaɗiye madzawadzawa niye aye, Mbəlom a gwaɗay: «Zəba faya lele, do lambaɗ gay nakə ka lambaɗiye na, andza nakə na bəzaka ha mə mahəmba aye.» Ndo məvəlay wu a Mbəlom neheye na, ta ge məsler mə gay eye nakay. Ane tuk na, gay nakay na, mandzəkit bo i bəmalə nakə ɗeɗəŋ eye mə mbəlom aye.\f + \fr 8:5 \ft Madayaw abəra ma Ezipt 25.40.\f*\fig Madzawadzawa|src="lb00259c.tif" size="span" copy="Louise Bass" ref="8.5" \fig* \v 6 Andza nakay ka zəbakwa ka məsler i Kəriste na, a ze ha məsler i ndo məvəlaway wu a Mbəlom neheye. Neŋgeye ma miye tay ha ka bo ndo hay ta Mbəlom hərwi ada Mbəlom mâ ɓar dzam nakə a ze dzam nakə ahəl niye hərwi wu nakə Mbəlom a gwaɗ ma vəliye ma məɓere dzam nakay aye na, a ze wu neheye ahəl niye aye haladzay. \p \v 7 Taɗə məɓere dzam\f + \fr 8:7 \ft Zəba mə Madayaw abəra ma Ezipt 24.3-8.\f* nakə makurre eye mənese andaya faya bay aye na, Mbəlom ma ɓariye dzam masulo eye bay. \v 8 Ane tuk na, ka zəbakwa faya na, a sla wuray bay hərwi Mbəlom faya ma matay ha mənese a ndo hay. A gwaɗatay: \q1 «Tsənum, maa tsik me na, neŋ Bəy Maduweŋ. \q1 Həlay eye ma deyeweye \q2 na ɓariye dzam weɗeye \q2 ta slala i Israyel hay ada ta slala i Yahuda hay. \q1 \v 9 Dzam nakə na ɓariye aye na, \q2 andza nakə na ɓar ta bəba təte tay hay bay. \q1 A həlay nakə na həla tay ahaya tə həlay ga eye abəra mə Ezipt aye na, \q2 bo tay eye tə gər tay ta nas ha Dzam Guram eye nakə na ɓar ta nəteye aye. \q1 Hərwi niye na gər tay ha. \q1 Maa tsik bazlam andza nakay na, neŋ Bəy Maduweŋ. \q1 \v 10 Bəy Maduweŋ Mbəlom a gwaɗ: \q1 Dzam nakə na ɓariye ta ndo i Israyel hay aye a həlay niye na, anaŋ: \q1 Na piye bazlam ga mapala eye a ɗərev tay, \q2 na watsiye bazlam ga mapala eye a mədzal gər tay, \q1 na təriye Mbəlom tay \q2 ada nəteye ta təriye ndo ga hay. \q1 \v 11 Ndəray andaya ma diye ma tətikateye a ndo siye aye, ma gwaɗiye: \q2 “Dumara, sərum Bəy Maduweŋ eye”, andaya bay, \q2 hərwi ndo hay tebiye ta səriye ga, \q2 kwa bagwar hay, kwa neheye makətsa eye hay aye. \q1 \v 12 Na pəsatay ha mənese tay, \q2 tə mezeleme tay, ma meŋaweye a gər sa bay.\f + \fr 8:12 \ft Zeremi 31.31-34.\f*» \p \v 13 Mbəlom a tsik ka məɓere Dzam Weɗeye na, andza məgweɗe Dzam Guram eye gədaŋ ŋgay andaya sa bay. Ka sərakwa ha wu nakə ka təra guram eye ada ma dzəniye ka wuray sa bay aye na, mazlambar ma dziye. \c 9 \s1 Tsəveɗ deɗek eye hərwi məɗəslay ha gər a Mbəlom \p \v 1 Ma dzam nakə kurre aye na, bazlam mapala eye hay andaya, neheye ta ɗatay ha a ndo hay tsəveɗ i məɗəslay ha gər a Mbəlom aye. Təv andaya dərmak nakə ndo hay ta lambaɗ hərwi maɗuwulay me a Mbəlom mə ɗəma aye. \v 2 Gay niye ta lambaɗ na, tə petekeɗ. Gay kurre eye na, tə zalay təv tsəɗaŋŋa eye. Tə pa a ɗəma lalam bagwar eye ta hawal eye hay tasəla ta ako eye fataya ada tabal tə peŋ mapa eye faya nakə tə vəlaway faya wu a Mbəlom aye.\fig Tabal tə peŋ eye faya ada lalam ta hawal eye hay tasəla|src="WA04015b.tif" size="col" copy="Graham Wade" ref="9.2" \fig* \v 3 Petekeɗ a ŋgəna ha tsəlak niye ta tsəlak neŋgeɗ nakə kame aye. Tə zalay a tsəlak niye na, təv nakə a ze siye hay tebiye tə tsəɗaŋŋa aye. \v 4 Tə pa a təv niye na, wu nakə tə ŋgar ta gura tə fəkawa faya wu nakə a ze huŋŋa aye. Tə pa a ɗəma zlaŋgatsa dərmak. Zlaŋgatsa niye na, mambuza eye tebiye ta gura, tə zalay zlaŋgatsa i məɓere dzam. Ma zlaŋgatsa niye səra i gura andaya mə ɗəma dərmak. Ma səra eye niye na, makwala nakə tə zalay \tl man\tl*\f + \fr 9:4 \ft \+tl Man\+tl* na, makwala nakə Mbəlom a vəlatay a Israyel mə makulkwandah aye. Zəba ma Madayaw abəra ma Ezipt 16.13-15; 31.\f* aye mə ɗəma. Sakwal i Aroŋ nakə a ɗuɗa, a pa slambah aye mə ɗəma dərmak, tə beleler hay sulo neheye Mbəlom a watsa faya bazlam mapala eye hay ahəl nakə a ɓar dzam ta ndo ŋgay hay aye. \v 5 Ka gər i zlaŋgatsa niye na, ta lambaɗ wu hay sulo, tə pa faya. Tə zalatay a wu niye hay na, \tl kerubiŋ\tl* hay, faya ta ɗatay ha məzlaɓ i Mbəlom a ndo hay. Ta həndək ha gwezleviyek tay hərwi madərəzle na təv nakə tə vəlaway naha faya wu a Mbəlom hərwi ada Mbəlom mâ pəsatay ha mezeleme i ndo neheye tə ge aye. Ane tuk na, na ɗiye ha wu neheye pendek pendek anəke bay. \p \v 6 Wu niye hay malambaɗa eye tsɨy na, ndo neheye tə vəlaway wu a Mbəlom aye ti yawa pat pat a gay makurre, tə gawa məsler tay pat pat mə ɗəma. \v 7 Tsəlak masulo eye maa yawa a ɗəma na, bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom nəte ŋgweŋ. A yawa a ɗəma na sik nəte ka məve. Ma diye a ɗəma na, kutoŋ ma zliye bambaz i gənaw a həlay ma vəleye a Mbəlom hərwi ada Mbəlom mâ pəsay ha mənese nakə a ge aye ada nakə siye i ndo hay tə ge ta mədzal gər tay bay aye. \v 8 Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye faya ma ɗakway ha tə wu neheye na, kə ge tsəlak makurre andaya huya na, tsəveɗ nakə ndo hay ta diye ha a təv nakə a ze siye i təv hay tə tsəɗaŋŋa aye na, mahəndəka eye bay. \v 9 Mandzəkit bo i wu neheye a ɗa ha na, wu neheye ti yaw anəke aye. Faya ma ɗakway ha na, wu neheye ta vəleye a Mbəlom aye, tə bambaz i gənaw nakə ta vəleye aye ta sliye faya matəra ha ɗərev i ndo hay ŋgwalak eye hay ka ɗəre i Mbəlom bay. \v 10 Wu neheye faya ta tətikakweye na, ka gər i wu mənday, wu məsay ada ka gər i məbere wu hay na, kəkay ɗekɗek tsa. Wu neheye na, wu i ndo i məndzibəra ɗekɗek, ma ndziye tsekweŋ tsa hus a pat nakə Mbəlom ma mbəɗiye ha wu hay tebiye aye. \p \v 11 Anəke na, Kəriste ki yaw tsɨy. Neŋgeye bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom. Wu neheye ŋgwalak eye faya ka hutakweye na, ka hutakwa mə həlay ŋgay. Neŋgeye ki ye a təv nakə bagwar eye a ze madzawadzawa i məɗəslay ha gər a Mbəlom nakə ahəl niye aye, təv niye na, lele haladzay. Ma lambaɗ təv niye na, ndo hay bay, andaya ka məndzibəra bay. \v 12 Kəriste ki ye a təv niye, kə fələkwa a təv nakə a ze siye hay tə tsəɗaŋŋa aye. Kə zla bambaz i voʼar tə bambaz i wawa i sla ka həlay bay. Ɗuh a fələkwa a ɗəma na, a zla bambaz ŋgay eye nakə a mbəɗa ha aye, a ye sik nəte ka ndəv. Andza niye kə təma kway ahaya abəra mə mezeleme ka tor eye. \p \v 13 Ahəl niye na, tə kəɗawa voʼar hay, merisla hay, ta gwatsakawa bambaz eye ka ndo neheye nəteye tsəɗaŋŋa kame i Mbəlom bay aye. Tə kəɗawa sla wawa eye dərmak, tə dulawa na, ada bətekwew maləməts eye na, tə faɗawa ka ndo hay. Andza niye, ndo neheye tə ge mənese aye na, bo tay ka təra tsəɗaŋŋa andza nakə a say a bazlam tay mapala eye. \v 14 Kə ge andza niye na, bambaz i Yesu Kəriste a ze ha ta gədaŋ bəɗaw? Kəriste, neŋgeye na, kə ge mezeleme bay, kə zla bo ŋgay, kə vəlay a Mbəlom ta gədaŋ i Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye. Məsəfəre niye ma ndziye na, ka tor eye. Bambaz ŋgay a təra ha ɗərev kway tsəɗaŋŋa hərwi ada wu neheye ŋgwalak eye bay ta diye kway ha a mədahaŋ aye na, kâ gakwa sa bay. Ane tuk na, kâ gakwa ɗuh na, məsler i Mbəlom, neŋgeye nakə ma ndziye ka tor eye aye. \p \v 15 Hərwi niye Kəriste, neŋgeye ndo məsəre tay ha ka bo ndo hay ta Mbəlom hərwi Mbəlom kə ɓar Dzam Weɗeye ta nəteye. Hərwi niye, ndo neheye Mbəlom a zalatay aye na, ta hutiye wu neheye ŋgwalak eye Mbəlom a gwaɗ ma vəlateye aye. Ta hutiye ka tor eye. Ma giye bo na, hərwi Kəriste kə mət hərwi ndo neheye tebiye ta nas ha Dzam Guram eye tə mezeleme tay aye. Ahəl nakə a mət aye kə təma tay ahaya abəra mə mezeleme. \p \v 16 Taɗə ndoweye a gwaɗ: «Na mət na, ŋgənum ha wu ga hay» na, ndo niye mâ mət təday ada ta ŋgəniye ha. \v 17 Ahəl nakə kə mət aye na, bazlam ŋgay ma hutiye gədaŋ. Taɗə ndoweye andaya tə ɗəre na, wu nakə a gwaɗ aza ka ŋgənumeye ha aye na, ta ŋgəniye ha zuk bay. \v 18 Hərwi niye, kwa dzam makurre a ge bo na, ta mbəɗa ha bambaz təday bəna ma giye bo bay. \v 19 Ahəl niye na, Musa a ɗatay ha bazlam mapala eye nakə Mbəlom a vəlay aye a ndo hay aye təday. Tsa na, a zla bambaz i sla wawa eye, i voʼar a dzapa ha ta yam. A zla hawal ta gugumaŋ ndozza eye a tələka ha a bambaz, a gwatsaka ka ɗerewel i bazlam mapala eye ada a gwatsaka ka ndo hay tebiye. \v 20 Ahəl nakə faya ma gwatsakiye na, a gwaɗ: «Nakay na, bambaz nakə Mbəlom a ɓar ha dzam ta nəkurom aye. A gwaɗakum rəhumay ha gər.\f + \fr 9:20 \ft Madayaw abəra ma Ezipt 24.3-8.\f*» \v 21 Musa ka gwatsaka bambaz ka madzawadzawa i məɗəslay ha gər a Mbəlom niye ta lambaɗ tə petekeɗ aye dərmak ada ka gwatsaka ka wu neheye tə gawa ha məsler hərwi məɗəslay ha gər a Mbəlom aye tebiye. \v 22 Andza nakə bazlam mapala eye a tsik aye na, matsəla wu hay tebiye ta gwatsakawa faya bambaz ada mâ təra tsəɗaŋŋa. Ta mbəɗa ha bambaz bay na, Mbəlom ma pəsiye ha mezeleme bay. \s1 Bambaz i Kəriste ma bariye ha mezeleme i ndo hay \p \v 23 Tsəveɗ nakə Musa a tətikawatay a ndo hay ahəl niye na, mandzəkit bo i wu neheye deɗek eye mə mbəlom aye. Kutoŋ lele mâ təra ha wu hay tebiye tsəɗaŋŋa andza nakə bazlam i Musa a tsik aye. Ane tuk na, hərwi matəre wu neheye deɗek eye mə mbəlom aye tsəɗaŋŋa na, kutoŋ məvəle wu nakə a ze bambaz i gənaw aye. \v 24 Siye i ndo məvəlaway wu a Mbəlom ti yawa a gay i gugumaŋ nakə ndo hay ta lambaɗ aye ada gay niye na, mandzəkit bo i təv nakə Mbəlom mə ɗəma aye ɗekɗek tsa. Ane tuk na, Kəriste, neŋgeye na, ki ye a təv nakə Mbəlom mandza eye mə ɗəma aye, neŋgeye kame i Mbəlom hərwi kway. \v 25 Bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom a yawa a təv nakə a ze siye hay tə tsəɗaŋŋa aye na, ka məve, ka məve, a yawa a zlawa bambaz i gənaw ka həlay bəna bambaz ŋgay eye bay. Kəriste na, a vəl ha bo ŋgay, neŋgeye a vəl ha bo ŋgay sik nəte bəna ka məve ka məve andza bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom bay.\fig Ndo məvəlay wu a Mbəlom faya ma vəlay naha wu a Mbəlom ta gəse|src="hk00273c.tif" size="col" copy="Horace Knowles" ref="9.25" \fig* \v 26 Taɗə mâ ge andza niye, kwa ka gər nakə Mbəlom a ge məndzibəra aye na, haɓe atay ma siye ɗəretsətseh haladzay. A yaw a həlay nakay ka mandəve eye sik nəte, a vəlay ha bo ŋgay a Mbəlom hərwi ada mâ zla mezeleme abəra ka ndo hay ka tor eye. \v 27 Kwa way ma mətiye sik nəte, ma dəba eye na, Mbəlom ma geye sariya. \v 28 Andza niye, Kəriste bəbay a mət sik nəte. A vəlay ha bo ŋgay a Mbəlom hərwi məzle mezeleme abəra ka ndo hay. Ma maweye sik nəte. Ma maweye na, hərwi məzle mezeleme abəra ka ndo hay sa bay. Ane tuk na, ma maweye hərwi mətəme tay ha ndo neheye faya ta həbiye na aye. \c 10 \p \v 1 Bazlam i Musa mapala eye na, mezek i wu neheye ŋgwalak eye faya ka hutakweye aye. Nəteye na, wu niye hay bay. Ndo hay tə kəɗaway wu a Mbəlom hərwi mahəndzəɗe tə neŋgeye, tə kəɗaway wu a Mbəlom ka məve ka məve, ane tuk na, a sla faya matəre tay tsəɗaŋŋa kame i Mbəlom bay. \v 2 Taɗə ndo hay ta təra tsəɗaŋŋa hərwi nakə tə kəɗaway wu a Mbəlom ta deɗek aye na, haɓe ta gəriye ha məkəɗay wu a Mbəlom. Hərwi atay mezeleme tay kə bara sik nəte ka ndəv, mezeleme tay a matayaw a gər bay. \v 3 Ane tuk na, ɗuh məkəɗe wu neheye tə kəɗaway a Mbəlom aye na, mezeleme tay a matayaw a gər ka məve ka məve, \v 4 hərwi bambaz i merisla ta voʼar a sla məbere mezeleme bay. \p \v 5 Hərwi niye, ahəl nakə Kəriste mazlambar ma deyeweye ka məndzibəra aye na, a gwaɗay a Mbəlom: \q1 «A saka tâ kəɗaka gənaw hay bay, \q2 tâ vəlaka wu mekeleŋ eye bay. \q1 Ane tuk na, ka vəleŋ bo hərwi ada nâ vəlaka. \q1 \v 6 Məkəɗe gənaw hərwi məfəkaka naha \q2 ada məkəɗe wu hərwi məpəse ha mezeleme na, \q2 a yaka a gər bay. \q1 \v 7 Aya, na gwaɗaka: \q1 Neŋ anaŋ Mbəlom, na yaw ka məndzibəra na, hərwi ada nâ ge wu nakə a saka aye, \q2 andza nakə mawatsa eye ka gər ga mə ɗerewel i bazlam mapala eye aye.\f + \fr 10:7 \ft Dəmes hay 40.7-9.\f*» \p \v 8 Wu nakə Kəriste a lah mətsike aye na, a gwaɗ: «A saka tâ kəɗaka gənaw hay bay, tâ vəlaka wu mekeleŋ eye bay. Məkəɗe gənaw hərwi məfəkaka naha ada məkəɗe wu hərwi məpəse ha mezeleme na, a yaka a gər bay.» Kwa wu neheye a pay bəzay a bazlam mapala eye bəbay na, a yay a gər a Mbəlom bay.\fig Bagwar i ndo məvəlay wu a Mbəlom ta təv məvəlay naha faya wu a Mbəlom|src="hk00260c.tif" size="col" copy="Horace Knowles" ref="10.8" \fig* \v 9 Kəriste a gwaɗ sa: «Neŋ anaŋ na yaw ka məndzibəra na, hərwi ada nâ ge wu nakə a saka aye.» Andza niye, a mbata ha Dzam Guram eye, a vəl a ɗəma tsəveɗ weɗeye. \v 10 Ka tərakwa tsəɗaŋŋa kame i Mbəlom hərwi Yesu Kəriste a ge wu nakə a yay a gər a Mbəlom aye ada a vəl ha bo sik nəte ɗa ka tor eye. \p \v 11 Ndo neheye tə vəlaway wu a Mbəlom aye, nəteye tebiye malətsa eye pat pat ka məge məsler tay pat pat. Tə kəɗaway wu huya a Mbəlom. Ane tuk na, wu neheye tə kəɗawa aye na, tə sla məmbete ha mezeleme i ndo hay bay. \v 12 Yesu Kəriste na, a vəl bo ŋgay eye sik nəte hərwi məzle mezeleme abəra ka ndo hay ka tor eye. Tsa na, a ndza tə həlay i mənday i Mbəlom. \v 13 Anəke na, neŋgeye faya ma həbiye Mbəlom mâ pa ndo mane ɗəre ŋgay hay a huɗ i sik ŋgay. \v 14 Andza niye, a vəl ha bo ŋgay sik nəte ka tor eye, a təra ha ndo ŋgay hay tsəɗaŋŋa kame i Mbəlom. A pa tay ha wal hərwi ŋgay. A təra tay ha ŋgwalak eye hay ka tor eye. \p \v 15 Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye faya ma ɗakweye ha dərmak parakka wu neheye na, deɗek. A gwaɗ təday na: \q1 \v 16 «Bəy Maduweŋ Mbəlom a gwaɗ: \q1 “Dzam nakə na ɓariye ta ndo ga hay a həlay niye aye na, anaŋ: \q1 Na piye bazlam ga mapala eye a ɗərev tay, \q2 na watsiye bazlam ga mapala eye a mədzal gər tay.”» \p \v 17 Tsa na, a gwaɗ sa: \q1 «Na ma ahaya mezeleme tay a mədzal gər ga sa bay, \q2 kwa məsler neheye tə ge ŋgwalak eye bay aye.\f + \fr 10:17 \ft Hebrœ hay 8.8-12.\f*» \p \v 18 Mbəlom kə pəsatay ha mezeleme i ndo hay tsɨy na, məvəlay wu hay a Mbəlom ma dzəniye hərwi məzle mezeleme abəra ka ndo hay sa bay. \s1 Həndzəɗakwa ka təv i Mbəlom \p \v 19 A nəkurom malamar ga hay, ka hutakwa tsəveɗ məfələkwe a təv nakə a ze siye hay tə tsəɗaŋŋa aye na, hərwi bambaz i Yesu nakə a mbəɗa ha aye. \v 20 Yesu ka ŋguraɗa ha petekeɗ nakə kame kway aye. Ka həndəkakway tsəveɗ weɗeye, nakə ka slakweye məfələkwe a ɗəma aye. Tsəveɗ nakay weɗeye na, ka hutakweye ha sifa. Petekeɗ nakə a ŋguraɗa ha aye na, andza məgweɗe bo nakə ta dar na ka mayako mazləlmbaɗa eye aye. \v 21 Andza niye, i kway na, bagwar i ndo məvəlay wu a Mbəlom andaya a ləvay gər a gay i Mbəlom. \v 22 Kə ge andza niye na, həndzəɗakwa ka təv i Mbəlom tə ɗərev deɗek eye, ta məpe mədzal gər gədaŋ eye ka Mbəlom, hərwi Yesu ka təra kway ha tsəɗaŋŋa tə bambaz ŋgay ada kə bara kway ta yam tsəɗaŋŋa eye. \v 23 Tsikakwa parakka huya nəkway ka pakwa mədzal gər ka wu nakə Mbəlom a tsik aye, kâ dzədzakwa ha mədzal gər kway bay, hərwi wu nakə a gwaɗ ma giye na, huya ma giye andza nakə a tsik aye. \v 24 Pəlakwa tsəveɗ nakə ka vəlakweye ha gədaŋ a bo nəte nəte mə walaŋ kway aye hərwi ada kâ wuɗakwa bo kame kame ada kâ gakwa wu neheye ŋgwalak eye. \v 25 Kâ gərakwa ha məhay gər andza ndo siye hay bay. Ɗuh na, vəlakwa a bo gədaŋ nəte nəte mə walaŋ kway, wene wene eye hərwi ka sərum ha pat nakə Yesu Kəriste ma maweye aye na, mazlambar bəse. \p \v 26 Ka sərakwa deɗek i Mbəlom. Hərwi niye taɗə faya ka gakweye mezeleme huya ada ka sərakwa lele ŋgwalak eye bay na, sərakwa ha wu mekeleŋ eye andaya neheye ta sliye faya məvəle hərwi məmbete ha mezeleme aye na, andaya sa bay tebiye. \v 27 Taɗə ndoweye kə ge mənese andza niye na, mâ dzədzar hərwi Mbəlom ma geye sariya. Sariya niye na, a ge zluwer haladzay, ako gədaŋ eye ma fəkiye ndo neheye ta rəhay ha gər a Mbəlom bay aye. \v 28 Ka sərum ha taɗə ndoweye ka rəhay gər a bazlam i Musa mapala eye bay, taɗə ndo hay sulo kəgəbay mahkar ta tsik ta deɗek kə ge mənese na, ta kəɗiye na ta sakay naha bay.\f + \fr 10:28 \ft Zəba mə Bazlam mapala eye masulo eye 19.15.\f* \v 29 Taɗə kə ge tə bazlam i Musa andza niye na, ɗəretsətseh i ndo nakə a zəba ka Wawa i Mbəlom andza wuray kəriye aye na, ma ziye nakay bəɗaw? Neŋgeye na, kə nas ha bambaz i məɓere dzam nakə a təma ahaya abəra mə mezeleme aye dərmak. Faya ma tsaɗeye a Məsəfəre Tsəɗaŋŋa nakə faya ma ɗakweye ha ŋgwalak i Mbəlom aye. \v 30 Ka sərakwa ndo nakə a gwaɗ: \q1 «Mata gatay ɗəretsətseh a ndo neheye ta kərah marəheŋ ha gər aye na, neŋ. \q2 Na hamateye a ɗəma wu tay neheye ŋgwalak eye bay tə ge aye.» \p A gwaɗ sa: \q1 «Neŋ, Bəy Maduweŋ na gateye sariya a ndo ga hay.\f + \fr 10:30 \ft Bazlam mapala eye masulo eye 32.35-35.\f*» \m \v 31 Mbəlom na, a vəl sifa. Andza niye, taɗə sariya kə gəs ndoweye kame i Mbəlom na, ɗəretsətseh i ndo niye ma ziye wu hay tebiye. \p \v 32 Mum ahaya a gər ma kəkay wu nakə a ge bo tə nəkurom ahəl niye ka ŋgatumay makurre eye a dzaydzay i Mbəlom aye. A həlay niye na, ta sakum ɗəretsətseh haladzay. Ane tuk na, ka səmumay naha a wu hay tebiye. \v 33 A həlay siye na, ta tsaɗakum kame i ndo hay, ta sakum ɗəretsətseh. A həlay siye ka yum a ɗəretsətseh i ndo neheye tə satay ɗəretsətseh aye dərmak. \v 34 Ka sum ka bo ɗəretsətseh dziye ta ndo neheye tə gəs ha tay a daŋgay aye. Ahəl nakə ndo hay ta buwa fakuma abəra wu kurom hay aye na, ka səmumay naha ta məŋgwese eye, hərwi ka sərum ha wu kurom hay ŋgwalak eye andaya a ze siye i wu hay tebiye, ta ndziye ka tor eye. \p \v 35 Hərwi niye, kâ gərum ha məpe mədzal gər kurom abəra ka Mbəlom bay, hərwi taɗə ka rəzlumay a gər huya na, Mbəlom ma vəlakumeye magogoy haladzay. \v 36 Wu nakə a ye ka bo aye na, səmumay naha ada kâ gum wu nakə a yay a gər a Mbəlom aye, hərwi ada kâ hutum wu nakə a gwaɗ ma vəlakumeye aye. \v 37 Hərwi niye, Mbəlom a gwaɗ: \q1 «A zəkaw həlay tsekweŋ ndo nakə ma deyeweye na, \q2 ma deyeweye, ma gaweye mahonok bay. \q1 \v 38 Ndo nakə neŋgeye ŋgwalak eye ka ɗəre ga aye, kə dzala ha ka neŋ na, ma ndziye ma sifa ka tor eye. \q2 Ane tuk na, taɗə kə ma ta dəba na, neŋgeye a yeŋ a gər sa bay.\f + \fr 10:38 \ft Habakuk 2.3-4.\f*» \p \v 39 Nəkway na, ndo neheye tə ma ta dəba ada tə dze aye bay. Ɗuh nəkway na, ndo neheye tə pa mədzal gər tay ka Mbəlom aye. Andza niye, ka hutakweye sifa ka tor eye. \c 11 \s1 Ndo neheye ahəl niye tə pa mədzal gər ka Mbəlom aye \p \v 1 Məpe mədzal gər ka Mbəlom na, məsər ha ta deɗek wu neheye faya ka təkakweye ɗəre aye na, ka hutakweye. Kwa taɗə ka ŋgatakway tə ɗəre kway bay bəbay na, ka sərakwa ha ta deɗek andaya. \v 2 Ndo neheye ahəl niye ta dzala ha ka Mbəlom andza niye. Hərwi niye ta yay a gər a Mbəlom. \p \v 3 Hərwi məpe mədzal gər kway ka Mbəlom na, ka sərakwa ha kwetseh kwetseh Mbəlom a ge wu hay tebiye tə bazlam ŋgay nakə a tsik aye. Andza məgweɗe wu neheye tebiye faya ka ŋgatakweye ka məndzibəra aye na, tə yaw abəra mə wu neheye ɗəre i ndo zezeŋ a ŋgatay bay aye. \p \v 4 Hərwi məpe mədzal gər ŋgay ka Mbəlom na, Abel a kəɗay wu a Mbəlom a ze ha wu i Kayin nakə a vəlay a Mbəlom aye. Mbəlom ka zambaɗay. A gwaɗ neŋgeye ndo ŋgwalak eye kame ŋgay, hərwi Mbəlom ka təma wu nakə a kəɗay aye. Kwa Abel kə mət bəbay, faya ta tsikakweye labara ŋgay huya hərwi nakə a dzala ha ka Mbəlom aye.\f + \fr 11:4 \ft Zəba mə Madazlay i wu hay 4. 3-10.\f* \p \v 5 Hərwi məpe mədzal gər ŋgay ka Mbəlom na, Henok kə mət bay, Mbəlom a zla na a mbəlom. Ndəray kə ŋgatay a Henok sa bay hərwi Mbəlom kə zla na. Bazlam i Mbəlom a gwaɗ na, ahəl nakə Mbəlom kə zla na Henok zuk bay aye na, Henok a yay a gər a Mbəlom.\f + \fr 11:5 \ft Zəba mə Madazlay i wu hay 5.18-14.\f* \p \v 6 Ze mədzal ha ka Mbəlom na, ndəray ma sliye madayay a gər a Mbəlom bay. Ndo nakə a say mahəndzəɗe ka təv i Mbəlom aye mâ dzala ha faya neŋgeye andaya. Mâ sər ha na, neŋgeye faya ma vəlateye magogoy a ndo neheye ta pəliye na aye. \p \v 7 Hərwi mədzele ha ka Mbəlom na, Nuhu a rəhay ha a gər a bazlam i Mbəlom. Mbəlom kə tsikay kurre ka wu neheye ta giye bo aye kurre. Ndəray kə ŋgatay ɗaɗa a wu niye hay bay, ane tuk na, ka rəhay ha gər a wu nakə Mbəlom a tsikay aye. A lambaɗ kwalalaŋ i yam bagwar eye andza nakə Mbəlom a tsikay aye, a fələkwa a ɗəma ta ndo i gay ŋgay hay tebiye, ta təma Məpe mədzal gər nakə a pa ka Mbəlom aye a ɗa ha mede i siye i ndo hay na, ŋgwalak eye bay hərwi ta pa mədzal gər ka Mbəlom bay.\f + \fr 11:7 \ft Zəba mə Madazlay i wu hay 6.9–9.29.\f* \p \v 8 Hərwi məpe mədzal gər ŋgay ka Mbəlom na, Abraham a rəhay ha gər a Mbəlom aye, a lətse a ye a gəma nakə Mbəlom a gwaɗ ma vəleye, ma təriye i ŋgay aye. Kwa kə ŋgatay a gəma eye bay bəbay na, ki ye a ɗəma.\f + \fr 11:8 \ft Zəba mə Madazlay i wu hay 12.1.\f* \v 9 Hərwi məpe mədzal gər ŋgay ka Mbəlom na, a ndza ma gəma nakə Mbəlom a gwaɗ ma vəleye aye. A ndza mə ɗəma na, neŋgeye madurloŋ eye, a ndzawa mə gay nakə ta lambaɗ ta gugumaŋ aye. Hulfe ŋgay Izak ta Zakob nəteye neheye Mbəlom a gwaɗ ma vəlateye gəma niye aye dərmak tə ndzawa mə ɗəma na, mə gay nakə ta lambaɗ ta gugumaŋ aye dərmak. \v 10 Abraham a ge andza niye na, a təkay ɗəre a gəma nakə ma ndziye ɓəŋɓəŋ\f + \fr 11:10 \ft A tsik na, Zerozelem weɗeye, zəba ka mede 16 ada ma Hebrœ hay 12.22.\f* ma dəɗiye bay aye. Maa ləva ha bo ta gəma niye na, bo i Mbəlom eye ŋgway, maa ɗəzl na, neŋgeye. \p \v 11 Hərwi məpe mədzal gər ŋgay ka Mbəlom na, Sara kwa neŋgeye guram eye tsɨy bəbay na, kə huta gədaŋ məwe wawa. A sər ha ta deɗek wu nakə Mbəlom a gwaɗ ma vəleye na, ma vəleye.\f + \fr 11:11 \ft Zəba mə Madazlay i wu hay 18.10.\f* \v 12 Hərwi niye Abraham, neŋgeye guram eye tsɨy kə wa wawa ada wawa i huɗ ŋgay hay ta wa bo haladzay andza wurzla neheye ka magərmbəlom aye ada andza hewiyeŋ mə magayam a pasla bo bay. \p \v 13 Ndo neheye tebiye tə mət ma məpe mədzal gər ka Mbəlom aye, nəteye na, ta huta wu nakə Mbəlom a gwaɗ ma vəliye bay. Ane tuk na, tə sər wu neheye Mbəlom a gwaɗ ma giye aye na, ma giye bo. Hərwi niye ɗərev tay a ŋgwasa. Tə tsik parakka nəteye na, madurloŋ eye hay, gay tay andaya ka məndzibəra bay.\f + \fr 11:13 \ft Zəba mə Madazlay i wu hay 23.4.\f* \v 14 Ndo neheye tə tsik andza niye na, tə ɗa ha nəteye faya ta həbiye gəma tay a nəteye. \v 15 Ta dzala ka təv nakə ti yaw abəra mə ɗəma aye bay. Taɗə ta dzala andza niye na, ta pəliye tsəveɗ məme a təv nakə ti yaw abəra mə ɗəma aye. \v 16 Ane tuk na, andza niye bay, ɗuh ta pəla na, təv nakə a ze ha neŋgeye nakə ma dəba aye, andza məgweɗe nakə mə mbəlom aye. Hərwi niye a yay a gər a Mbəlom tâ zalay Mbəlom tay. Andza niye, kə ləvatay ha bo ta gəma. \p \v 17 Hərwi məpe mədzal gər ŋgay ka Mbəlom na, Abraham a vəlay Izak a Mbəlom. A say a Mbəlom mazəbe ka mədzal gər i Abraham. Hərwi niye a tsətsah faya mâ vəlay Izak. Abraham a təma məge andza niye. Ane tuk na, ɓa Mbəlom kə gwaɗay ma hutiye wu. \v 18 Mbəlom a gwaɗay: «Hulfe yak deɗek eye ma deyeweye na, ma hulfe i wawa yak Izak.\f + \fr 11:18 \ft Zəba mə Madazlay i wu hay 21.12; 22.1-14.\f*» \v 19 Abraham a dzala: «Mbəlom na, gədaŋ ŋgay andaya mələtse ahaya Izak abəra ma mədahaŋ.» Ta deɗek a təra andza Izak kə mət ada kə lətsew abəra ma mədahaŋ. \p \v 20 Hərwi məpe mədzal gər ŋgay ka Mbəlom na, Izak a pa ŋgama ka Zakob ta Ezayu. A tsik ka wu nakə ma giye bo ta nəteye kame aye.\f + \fr 11:20 \ft Zəba mə Madazlay i wu hay 27.1-40.\f* \p \v 21 Hərwi məpe mədzal gər ŋgay ka Mbəlom na, Zakob ma mətiye na, a pa ŋgama ka wawa i Yusufa hay, nəte ta nəte. A lətse ta doŋgwar, a ɗəslay naha gər a Mbəlom.\f + \fr 11:21 \ft Zəba mə Madazlay i wu hay 47.29-31.\f* \p \v 22 Hərwi məpe mədzal gər ŋgay ka Mbəlom na, Yusufa ma mətiye na, a tsikatay a Israyel hay, a gwaɗatay kame na: «Ka deyumeye abəra mə Ezipt.» Ada aza ta giye ha ta mətasl ŋgay hay kəkay na, kə tsikatay.\f + \fr 11:22 \ft Zəba mə Madazlay i wu hay 50.24.\f* \p \v 23 Hərwi məpe mədzal gər tay ka Mbəlom na, bəba i Musa hay ahəl nakə tə wa na Musa aye na, tə ŋgaha na kiye mahkar. Ta zəba faya na, wawa tay a le haladzay. Ta dzədzaray a bazlam i bəy nakə a tsik aye bay.\f + \fr 11:23 \ft Zəba mə Madayaw abəra ma Ezipt 2.1-2.\f* \p \v 24 Hərwi məpe mədzal gər ŋgay ka Mbəlom na, ahəl nakə Musa a ge gawla aye na, a say ta gwaɗay: «Musa neŋgeye wawa i dem i bəy i Ezipt» na, a say bay. \v 25 A zay ha məse ɗəretsətseh ta ndo i Mbəlom hay tə bəmalə nakə ma ndziye ma məŋgwese tsekweŋ ada ka rəhay gər a Mbəlom bay aye.\f + \fr 11:25 \ft Zəba mə Madayaw abəra ma Ezipt 4.19-23.\f* \v 26 A sər ha, a zay ha ndo hay tâ tsaɗay andza nakə tə tsaɗay a Kəriste aye tə bəmalə nakə ma hutiye zlele i gəma i Ezipt aye. A dzala andza niye na, hərwi faya ma təkay ɗəre a wu nakə Mbəlom a gwaɗ ma vəleye aye. \p \v 27 Hərwi məpe mədzal gər ŋgay ka Mbəlom na, Musa a ye abəra ma Ezipt. Ka dzədzaray a mevel i bəy bay. Kə ndza ɓəŋɓəŋ andza ma ŋgateye a Mbəlom, ndo nakə ndəray a ŋgatay ɗaɗa tə ɗəre bay aye. \p \v 28 Hərwi məpe mədzal gər ŋgay ka Mbəlom na, a dazlay a məge magurlom i Pak aye. A gwaɗatay a ndo i Israyel hay tâ gwatsaka bambaz ka məgeɗ tay hərwi ada gawla i Mbəlom ki yaw ma kəɗiye malkwara i wawa hasləka eye i ndo i Ezipt hay na, mâ kəɗ malkwara tay hasləka eye hay bay.\f + \fr 11:28 \ft Zəba mə Madayaw abəra ma Ezipt 12.21.\f* \p \v 29 Hərwi məpe mədzal gər tay ka Mbəlom na, Israyel hay tə tas abəra mə Bəlay Ndozza eye. Ahəl nakə ndo i Ezipt hay a satay mətese dərmak aye na, bəlay a ma ka bo a həl tay ha tebiye.\f + \fr 11:29 \ft Zəba mə Madayaw abəra ma Ezipt 14.21-31.\f* \p \v 30 Hərwi məpe mədzal gər i Israyel hay ka Mbəlom na, zleɗ i gəma i Zeriko a mbəzl. Ndo i Israyel hay tə tawa na gəma niye məhəne məkwa matasəla eye na, zleɗ niye a mbəzl.\f + \fr 11:30 \ft Zəba mə Zozowe 6.12-21.\f* \p \v 31 Hərwi məpe mədzal gər ŋgay ka Mbəlom na, Rahab ŋgwas nakə a gawa madama, ta kəɗ na bay andza ndo i Zeriko neheye ta rəhay gər a Mbəlom təbey aye hərwi ka təma tay ha Israyel neheye ti ye mata zəbaw Zeriko ta məkal aye.\f + \fr 11:31 \ft Zozowe 6.12-21.\f* \p \v 32 Na tsikiye na, sa mey? Həlay eye a sla mətsikakum ka gər i Zedeyoŋ\f + \fr 11:32 \ft Zəba mə Ndo i sariya hay 6.11.\f*, Barak\f + \fr 11:32 \ft Zəba mə Ndo i sariya hay 4.6.\f*, Somsoŋ\f + \fr 11:32 \ft Zəba mə Ndo i sariya hay 13.\f*, Zefte\f + \fr 11:32 \ft Zəba mə Ndo i sariya hay 11.1.\f*, Davit, Samuyel ada ta ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom na, həlay eye andaya bay. \v 33 Nəteye dərmak, hərwi məpe mədzal gər tay ka Mbəlom na, tə ge vəram ta gəma siye hay, ada ta sla ka gəma niye hay aye. Ta ge wu nakə deɗek eye, ta huta wu nakə Mbəlom a gwaɗ ma vəlateye aye, ta dərəzlay ka bazlam a zɨl hay hərwi ada tâ gatay wuray bay. \v 34 Ta mbata ha ako nakə faya ma fəkiye ta gədaŋ haladzay aye. Ahəl nakə a satay a ndo hay məkəɗe tay ha ta maslalam aye na, ta təma fataya abəra. Ta ge bəle, ane tuk na, Mbəlom kə vəlatay gədaŋ. Nəteye slagama eye hay, ta həhar sidzew i bərakəzaŋ hay. \v 35 Ŋgwas hay ta ŋgatatay a ndo tay neheye tə mət aye sa, nəteye ta sifa aye. Ndo siye hay tə satay ɗəretsətseh. Haɓe ta gwaɗ nəmaa gəriye ha məpay bəzay a Mbəlom. Ane tuk na, a satay mətəme bay, a satay məməte mə ɗəretsətseh hərwi ada Mbəlom mâ lətsa tay ahaya abəra ma mədahaŋ ada tâ huta sifa ŋgwalak eye a ze nakay.\f + \fr 11:35 \ft Zəba ma 1 Bəy hay 17.17-24; 2 Bəy hay 4.18-37.\f* \p \v 36 Ndo siye hay sa na, tə ŋgwasa fataya, tə ndaɓa tay ha ta mandalaɓa, tə dzawa tay ha tə tsalalaw, ta dərəzl tay ha a gay i daŋgay. Andza niye, ta səmay naha ɓəŋɓəŋ. \v 37 Siye i ndo mekeleŋ eye hay tə kəɗ tay ha tə kwar. Siye hay ta ɗəs tay ha ka bo abəra morkotsok. Siye hay tə kəɗ tay ha ta maslalam. Siye hay gay tay andaya bay, ta dzədzawa so, nəteye mətawak eye hay. Tə pawa ka bo mbal i təɓaŋ hay ta məkwets i wak hay. Ndo hay ta hərawatay ha, tə gawatay ɗəretsətseh. \v 38 Ta dzədzawa mə makulkwandah, ada mə mahəmba hay, tə hənawa ma lar hay ada ma bəɗ hay. Ndo neheye na, ta ye ka bo ta məndzibəra nakay bay. \p \v 39 Ndo neheye tebiye nəteye ta pa mədzal gər ka Mbəlom ada andza niye nəteye tə yay a gər a Mbəlom. Kwa andza niye bəbay na, ta huta wu nakə Mbəlom a gwaɗ ma vəlateye a ndo hay aye bay, \v 40 hərwi Mbəlom kə dzala ada kə pa hərwi kway wu ŋgwalak eye a ze i siye i ndo neheye tə huta aye. A say a Mbəlom tâ təra ŋgwalak eye ka bo dziye tə nəkway. \c 12 \s1 Melkisedek ndo məvəlaway wu a Mbəlom \p \v 1 Nəkway na, ndo neheye tebiye tə pawa mədzal gər ka Mbəlom ta lawara kway, faya ta ɗakway ha ma kəkay nakə nəkway bəbay ka pakweye mədzal gər ka Mbəlom aye. Hərwi niye, kalakwa ha ka bo abəra wu neheye tebiye faya ta gakweye me ka mede kame aye ada ta mezeleme nakə ma miye kway ha ta dəba aye, ada hwayakwa mahway nakə Mbəlom a gwaɗakway hwayum aye, madagər mâ gakway bay. \v 2 Zəbakwa kame ka Yesu. Neŋgeye nakə a vəlakway tsəveɗ ka pakwa faya mədzal gər ka neŋgeye aye, mata laka kway ha hus ka mandəve eye na, neŋgeye. Ka təma məməte ka mayako mazləlmbaɗa eye. Horoy kə gay məməte ka mayako mazləlmbaɗa eye bay hərwi a sər ha ɗərev ma ŋgwasiye ta məŋgwese nakə Mbəlom a ləva ha bo hərwi ŋgay aye. Anəke neŋgeye mandza eye tə həlay i mənday i təv məndze i bəy i Mbəlom. \v 3 Dzalum ka neŋgeye lele ma kəkay nakə ndo i mezeleme hay tə nay ɗəre aye ada ma kəkay nakə a səmay naha a ɗəretsətseh nakə tə say aye. Dzalum ka neŋgeye hərwi ada ɗərev mâ ye fakuma abəra bay, ada kâ gum bəle bay. \p \v 4 Ka gumeye vəram tə mezeleme, ane tuk na, hus ka məməte bay. Aya ane ɗərev mâ ye fakuma abəra bay. \v 5 Ka mətsum ha gər tə bazlam neheye Mbəlom a tsikakum hərwi məmakum naha ɗərev aye ɗaw? A tsikakum me andza bəba ma tsikeye me a wawa ŋgay, a gwaɗ: \q1 «Wawa ga, Bəy Maduweŋ Mbəlom kə tsikaka ka makəte na, \q2 kâ zəba faya andza wu kəriye bay. \q1 Kə maka ha maŋgok na, \q2 ɗərev mâ ye faka abəra bay, \q1 \v 6 hərwi faya ma tsikateye ka makəte na, \q2 a ndo neheye a wuɗa tay aye. \q1 Ma ndaɓiye na, \q2 ndo neheye tebiye ta təra wawa ŋgay hay aye.\f + \fr 12:6 \ft Dzeke hay 3.11-12.\f*» \p \v 7 Andza niye, səmumay naha a ɗəretsətseh ɓəŋɓəŋ hərwi ada kâ sərum wu nakə Mbəlom a kəta kurom ha aye. Ɗəretsətseh nakay a ɗa ha na, Mbəlom kə həl kurom hərwi ada kâ tərum wawa ŋgay hay. Wawa andaya nakə bəba ŋgay ma tsikeye ka makəte bay aye na, andaya ɗaw? Andaya bay! \v 8 Mbəlom faya ma kətiye wawa ŋgay hay tebiye. Taɗə kə tsikakum ka makəte bay na, nəkurom wawa ŋgay hay bay, nəkurom madazla hay. \v 9 Bəba hay ka məndzibəra nakay, ta kəta kway ada ka rəhakwa tay ha gər. Ada sadzək ka rəhakway ha gər a Bəba kway nakə mə mbəlom aye bəɗaw? Taɗə ka rəhakway ha gər na, ka hutakweye sifa. \p \v 10 Bəba kway hay ka məndzibəra, nəteye ta kətiye kway na, həlay tsekweŋ tsa andza nakə ta zəba faya lele aye. Ane tuk na, Bəba kway nakə mə mbəlom aye, neŋgeye ma kətiye kway hərwi ada mâ dzəna kway ada ka tərakwa tsəɗaŋŋa andza neŋgeye huya. \v 11 A həlay nakə faya ta kətiye kway aye na, a wur fakwaya, məŋgwese andaya mə ɗərev kway bay. Aza kame, ndo neheye ta təma makəte aye na, ta giye wu nakə a yay a gər a Mbəlom aye ada ɗərev tay ma ndziye zay. \s1 Matətike ta məge ɗaf \p \v 12 Kə ge andza niye na, nduɗum ha həlay kurom neheye madagər eye hay aye, gurmets kurom tâ ge bəle bay. \v 13 Lambaɗum tsəveɗ fehe lele hərwi sik kurom hay hərwi ada ndo neheye faya ta dzəgəɗasliye na, sik tay mâ səkah mənese bay, ane tuk na, tâ mbəl. \p \v 14 Gum gədaŋ məndze zay ta ndo hay tebiye, gum gədaŋ ada mede kurom mâ yay a gər a Mbəlom. Kə ge andza niye bay na, ndəray ma ŋgateye a Bəy Maduweŋ bay. \v 15 Gum metsehe, ndəray mâ kərah ŋgwalak i Mbəlom bay. Gum metsehe, ndəray mə walaŋ kurom mâ təra andza dərizl i gərɗaf nakə təleŋeŋe, a ndzohw faya ma gəliye, ma kwasateye gər a ndo hay aye bay. Slala i ndo niye ma nasiye ha siye i ndo hay mə walaŋ kurom. \v 16 Gum metsehe, ndəray mə walaŋ kurom mâ ge wu nakə ŋgwalak eye bay aye bay. Rəhumay ha gər a wu i Mbəlom. Kâ tərum andza Ezayu nakə hərwi ɗaf sik nəte na, a səkəm ha magedze ŋgay aye bay. \v 17 Ka sərum ha ma dəba eye na, a say mambəɗe ha mədzal gər i bəba ŋgay ada mâ pa faya ŋgama. Ane tuk na, bəba ŋgay a kərah. Ezayu a pəla tsəveɗ kwa ta mətuwe bəbay na, wewer mekeleŋ eye andaya hərwi mambəɗe ha wu nakə a ge aye bay.\f + \fr 12:17 \ft Zəba mə Madazlay i wu hay 25.29-34.\f* \p \v 18 Sərum ha təv nakə nəkurom malətse faya kame i Mbəlom aye na, andza mahəmba nakə ahəl niye Israyel hay tə lətse faya tə lamay tə həlay aye bay. Ta ŋgatay a ako faya ma təmiye zləkəɗ zləkəɗ, ta ŋgatay a ləvoŋ, ɗəre a zəba bay, ta ŋgatay a mətasl nakə a vəzl ta gədaŋ aye. \v 19 Ta tsəne maləve i tolom, ta tsəne maləve i mətsike me i Mbəlom. Tə tsəne maləve i mətsike me niye na, tə ge amboh mətsike me niye mâ tsikatayaw sa bay, \v 20 hərwi wu nakə a tsikatay aye na, tə sla faya məsəmay naha bay. Mbəlom a gwaɗatay: «Ndoweye kə lamay a mahəmba nakay, kwa maa lamay gənaw, kwa way kalum na tə kwar ada kəɗum na.\f + \fr 12:20 \ft Madayaw abəra ma Ezipt 19.12-13.\f*» \v 21 Wu neheye Mbəlom a bəzatay ha aye na, ka dzədzar tay ha. Kwa Musa, a gwaɗ: «Zluwer a geŋ, na dzədzariye.\f + \fr 12:21 \ft Zəba mə Madayaw abəra ma Ezipt 19.12; Bazlam mapala eye masulo eye 9.19.\f*» \p \v 22 I kurom na, andza niye bay! Nəkurom i kurom ka həndzəɗum na, ka mahəmba i Siyoŋ, gəma i Mbəlom nakə ma vəliye sifa aye, Zerozelem nakə mə mbəlom aye. Gawla i Mbəlom hay haladzay mahaya gər eye mə ɗəma məge magurlom, ma pasliye bo bay. \v 23 Nəkurom ka hayum gər ta siye i malkwara hay\f + \fr 12:23 \ft Malkwara hay na, a ɗa ha gawla i Yesu Kəriste hay. Zəba mə Madayaw abəra ma Ezipt 4.22.\f*, Mbəlom kə watsa məzele tay a ɗerewel mə mbəlom. Ka həndzəɗum ka təv i Mbəlom, neŋgeye ndo məgatay sariya a ndo hay tebiye. Ka həndzəɗum ta ndo neheye nəteye ŋgwalak eye ka ɗəre i Mbəlom ada Mbəlom a təra tay ha tsəɗaŋŋa aye. \v 24 Nəkurom ka həndzəɗum ka Yesu. Neŋgeye ka həndzəɗ tay ha ka bo ndo hay ta Mbəlom hərwi ada Mbəlom mâ ɓar Dzam Weɗeye ta nəteye. Ka həndzəɗum ka bambaz i Yesu nakə a gwatsaka fakuma aye. Bambaz eye niye faya ma tsikakweye ka wu nakə a ze ha bambaz i Abel faya ma tsikakweye aye. \p \v 25 Kə ge andza niye na, gum metsehe. Kâ kərahum məpay zləm a bazlam i ndo nakə ma tsikakumeye aye bay. Ahəl niye na, ta kərah məpay zləm a ndo nakə a ɗawatay ha bazlam i Mbəlom ka məndzibəra aye. Nəteye niye ta təma abəra mə ɗəretsətseh bay. Nəkway neheye faya ka pakway zləm a mətsike me nakə a yaw mə mbəlom aye, ka kərahakwa na, ka slakweye faya mətəme abəra mə ɗəretsətseh sa bay. \v 26 Ahəl niye mətsike me i Mbəlom a ɓəlawa ha dala. Ane tuk na, anəke kə tsik, a gwaɗ: «Sik nəte sa na, ma ɓəliye ha dala ɗekɗek sa bay ta magərmbəlom aye dzay.\f + \fr 12:26 \ft Aze 2.6.\f*» \v 27 Bazlam neheye a gwaɗ «sik nəte sa» aye na, a ɗakway ha parakka wu neheye tə ge aye tebiye ta ɓəliye, ta dziye hərwi ada wu neheye ta ɓəliye təbey aye na, ta ndziye. \p \v 28 Kə ge andza niye na, gakway sɨsœ a Mbəlom hərwi ka hutakweye bəy ŋgay nakə ndəray ma ɓəliye ha ɗaɗa bay aye. Zambaɗakway andza nakə a yay a gər aye, ɗəslakway ha gər ada rəhakway ha gər. \v 29 Hərwi ta deɗek Mbəlom na, neŋgeye andza ako nakə ma təmiye wu hereyew hereyew aye. \c 13 \s1 Mede nakə a yay a gər a Mbəlom aye \p \v 1 Nəkurom ndo məpe mədzal gər hay ka Yesu, wuɗum bo nəte nəte mə walaŋ kurom huya. \v 2 Təmum mbəlok hay a gay kurom lele, kâ mətsum ha gər bay. Siye hay ta təma mbəlok hay a gay tay ze məsəre ha, mbəlok niye hay na, gawla i Mbəlom hay. \v 3 Dzalum ka ndo neheye ma daŋgay aye andza nəkurom ka bo dziye ma daŋgay. Dzalum ka ndo neheye ndo hay faya ta sateye ɗəretsətseh aye andza nəkurom dərmak faya ka sumeye ɗəretsətseh. \p \v 4 Ɗəslumay ha gər a məzle bo i zal ta ŋgwas. Zal ta ŋgwas ŋgay tâ ge madama bay. Sərum ha na, Mbəlom ma gateye sariya a ndo məge madama hay ada a ndo neheye ta zla ŋgwas zuk bay kwa a ndo neheye ta zla zal zuk bay faya ta giye madama aye. \p \v 5 Kâ gum bor i suloy bay, ɗərev kurom mâ ŋgwasa tə bəmalə nakə andaya fakuma aye. Hərwi Mbəlom a gwaɗ: \q1 «Na gakeye masəfaya ɗaɗa bay, \q2 na gəriye kar ha ɗaɗa bay.\f + \fr 13:5 \ft Zəba mə Bazlam mapala eye masulo eye 31.6, 8; Zozowe 1.5.\f*» \p \v 6 Hərwi niye, ka slakweye faya mətsike tə ɗərev kway peteh: \q1 «Bəy Maduweŋ Mbəlom ma dzəniye ga huya, \q2 na dzədzareye a wuray kwa tsekweŋ bay. \q1 Ndəray ma sliye məgeŋ wuray bay.\f + \fr 13:6 \ft Dəmes hay 118.6.\f*» \p \v 7 Dzalum ka bagwar kurom neheye tə ɗakum ha bazlam i Mbəlom kurre aye. Zəbum ka mede tay ada ka məməte tay nakə tə mət aye. Pum mədzal gər kurom ka Mbəlom andza nəteye tə pa mədzal gər ka Mbəlom aye dərmak. \p \v 8 Yesu Kəriste ka mbəɗa bay. Neŋgeye kurre eye, anəke, ada kame, Yesu a mbəɗa təbey. \v 9 Kâ təmum ndo siye hay tâ səpat kurom abəra ka tsəveɗ i deɗek ta matətike wu weɗeye hay wal wal bay. Kâ təmum wu nakə ta tsikakumeye bay hərwi maa vəlay gədaŋ a ɗərev i ndo na, ŋgwalak i Mbəlom bəna wu mənday ma vəleye gədaŋ a ɗərev i ndo bay. Ndo neheye tə pay bəzay a bazlam mapala eye nakə a tsik ka wu mənday aye na, bazlam eye neheye mapala eye ka dzəna tay ha kwa tsekweŋ bay. \p \v 10 Ndo məvəlaway wu a Mbəlom neheye tə kəɗaway wu a Mbəlom mə madzawadzawa i məɗəslay ha gər a Mbəlom nakə ta lambaɗ ta gugumaŋ aye na, ta sliye faya mənde wu nakə nəkway ka vəlakway a Mbəlom ma təv kway nakə ka vəlawakway faya wu a Mbəlom aye bay. \v 11 Hərwi i tay na, ahəl nakə ta kəɗaway naha wu a Mbəlom aye na, bagwar i ndo məvəlaway wu a Mbəlom ma zliye bambaz eye, ma diye ha a təv nakə a ze siye hay tə tsəɗaŋŋa aye, ma vəleye a Mbəlom hərwi ada Mbəlom mâ pəsatay ha mezeleme tay. Slo eye na, ti ye ha abəra mə wuzlahgəma tə dul na.\f + \fr 13:11 \ft Zəba Levitik 16.27.\f* \v 12 Hərwi niye Yesu bəbay a mət na, ti ye abəra mə wuzlahgəma.\f + \fr 13:12 \ft Zəba Yuhana 19.17-20.\f* Ka mbəɗa ha bambaz ŋgay hərwi məbere mezeleme i ndo hay. \v 13 Kə ge andza niye na, kâ pakway bəzay a kule i Yahuda hay bay, takwa abəra mə wuzlahgəma, takwa ka təv ŋgay. Təmakwa ndo hay ta tsaɗakway andza nakə tə tsaɗay aye dərmak. \v 14 Ka məndzibəra nakay na, gəma kway andaya ka ndzakweye mə ɗəma ka tor eye bay. Faya ka təkakweye ɗəre a gəma nakə ka ndzakweye mə ɗəma ka tor eye. \p \v 15 Zambaɗakway a Mbəlom huya hərwi wu nakə Yesu a ge aye. Ka zambaɗakweye ta mətsike me tə bazlam kway. Kwa kəɗay, ɗa ha neŋgeye bagwar eye. Niye na, wu nakə faya ka vəlakweye aye. Andza məgweɗe ka zambaɗakweye a məzele ŋgay. \v 16 Sa na, kâ mətsum ha gər ta məgatay ŋgwalak a siye i ndo hay bay, ŋgənum a bo wu kurom hay ta nəteye. Kâ mətsum ha gər bay hərwi məvəle wu neheye andza wu kəriye na, a yay a gər a Mbəlom. \p \v 17 Rəhumatay ha gər a bagwar kurom hay, gum wu nakə tə gwaɗakum gum aye. Nəteye na, ta gakumeye gər hərwi Mbəlom ma tsətsahiye fataya ma kəkay nakə faya ta gakumeye gər aye. Ka rəhumatay ha gər na, ta giye məsler tay ta məŋgwese eye, mevel ma gateye bay. Mevel kə gatay na, niye na, ma dzəniye kurom sa bay tebiye. \p \v 18 Ɗuwulumay me a Mbəlom hərwi may huya. Nəmaa sər ha ta deɗek ɗərev may tsəɗaŋŋa, a samay məge wu ŋgwalak eye huya. \v 19 Neŋ faya na tsətsahiye naha fakuma wene wene eye na, ɗuwulumay me a Mbəlom hərwi ada nâ ma naha a təv kurom ta bəse. \s1 Mandəve i bazlam \p \v 20 Maa vəlakway zay a ɗərev na, Mbəlom. Maa lətse ahaya Bəy Maduweŋ Yesu abəra ma mədahaŋ na, neŋgeye. Ka təra ha Yesu ndo mətsəkure bagwar eye, kə mət hərwi kway təɓaŋ ŋgay hay. Mbəlom kə zla bambaz ŋgay, kə ɓar ha dzam ta nəkway ka tor eye. \v 21 Mbəlom mâ vəlakum gədaŋ mə wu ŋgwalak eye hay tebiye hərwi ada kâ gum wu nakə a yay a gər aye. Mâ ge məsler ŋgay mə nəkway tə həlay i Yesu Kəriste hərwi ada kâ gakwa wu nakə a yay a gər aye. Ndo hay tâ zambaɗay a Mbəlom ka tor eye! Mâ ge andza niye! \s1 Mətsike me \p \v 22 Malamar ga hay, na watsakum naha ɗerewel nakay hərwi məvəlakum gədaŋ. Neŋ faya na gakumeye naha amboh, pum bazlam neheye a ɗərev kurom hərwi na watsakum naha na, tsekweŋ tsa. \v 23 Sərum ha, malamar kway Timote neŋgeye ma daŋgay sa bay. Taɗə kə ndislew ka təv ga bəse, ahəl nakə na diye mazəbakumaw ɗəre aye na, nəmaa diye naha salamay. \v 24 Tsikumatay ha me a ndo neheye bagwar kurom aye ada a ndo məpe mədzal gər hay ka Yesu tebiye. Ndo məpe mədzal gər hay ka Yesu neheye ti yaw ma Itali aye ta tsikakum naha me dərmak. \v 25 Mbəlom mâ pa ŋgama ka nəkurom tebiye.