\id HEB - Mekeo NT [mek] -Papua New Guinea 1998 (web version -2013 bd) \h Hibru \toc1 Hibru Pakoꞌa Papiauꞌi Eꞌi Malele \toc2 Hibru \toc3 Hib \mt1 Hibru \mt2 Hibru Pakoꞌa Papiauꞌi Eꞌi Malele \c 1 \s1 Deo Gauga Agelo Ekaꞌegainiꞌi \p \v 1 Ufainagai kina iꞌoiꞌi iꞌoiꞌiai ke keaga iꞌoiꞌi iꞌoiꞌiai Deo ega iifa profeta akeꞌiai iꞌa ufuꞌa apaꞌa maaꞌiai eifafoua. \v 2 Kai iꞌina kinaꞌi fuaꞌi alogai, Deo Gauga kapaꞌina eifaniꞌi, ke faagagai kapaꞌina kemia auga Deo iꞌa epainiꞌa. Deo, isa Gauga faagagai agofaꞌa epagama. Kai Deo agofaꞌa aepagama koa kai, Isa Gauga ekinaga, eifa koꞌania kapa maꞌoai agepenia eoma auga isafa isa apuga epamia efua. \v 3 Deo Gauga auga Deo iisa iꞌopoga mo, ke Deo ega Akaikiꞌa ala koa auga Gauga faagagai aisa. Ke Deo eifa mo aagoa ufa fou kegama. Iesu pau egaꞌina isapugai kapa maꞌoai eafiapiꞌi eꞌimaꞌi. Isa emai fauꞌaisai emae, aꞌa laomai apalaꞌi eikuiꞌi kai ufai eꞌagaukae, auꞌoniai Au Akaikiꞌa eagu afuga kaina kainai eague. \p \v 4 Iesu ega koa ekapaisa, agelo kekapa auga ekaꞌegaina. Ega kainai isa aka Deo maagai akaikiꞌa ipauma, agelo akaꞌi ekaꞌegaina. \v 5 Gome Deo ega iifa pukagai agelo agaꞌo iina aepaini omaꞌi: \q1 “Lau oi Amamu alamia; Pau oi Lau Gau alomia,” \p aeoma. \rq 2 Samuel 7:14; 1 Kronikel 17:13\rq* \m O iina isafa aeoma: \q1 “Lau isa Ama alamia; ke isa Lau Gau agemia,” \p aeoma. \rq Sam 2:7\rq* \m \v 6 Kai Deo Gauga faꞌaniauga gamaiseina agofaꞌai eoma aisama, isa faagagai kapaꞌina agemia auga fouga ega iifa pukagai iina eifa oma: \q1 “Lau Deo eꞌu agelo maꞌoai isa kegaau afagaina,” \p eoma. \rq Deuteronomy 32:43\rq* \p \v 7 Ke Deo ega iifa pukagai agelo auga fouꞌi iina eifa oma: \q1 “Lau eꞌu agelo auga eꞌu pinauga papiauꞌi, ameku ke lo mala lapamiaꞌi,” \p eoma. \rq Sam 104:4\rq* \m Ega koa iꞌopoga, Deo agelo eulaiꞌi aisama, ameku epua mo aelaolao koa iꞌopoga, kemai eꞌi pinauga kepafua ke kelao. Ke lo mala isafa eufa mo aelaolao koa iꞌopoga, kemai eꞌi pinauga kepafua afegai kelao pugu. \p \v 8 Kai Deo Isa Gauga auga fouga ega iifa pukagai iina eifa oma: \q1 “Deo, Oi emu isapuai afu loꞌimaꞌi auꞌi maꞌoai afakefuafua akeka aoniamo, \q2 Oi Alomu opaina ipaumagai emu agofaꞌa loꞌima. \q1 \v 9 Oi laomai apalaꞌi aniꞌi aloani kai alo opai laoꞌi maiꞌi mo \q2 alomu koꞌagai aniꞌi loani alogaina. \q1 Ega kainai Lau Oi emu Deo, oi kin fomia laoma, oiliai kaniamu laꞌefaisa puo, alomu egama alogaina, \q2 ke agelo auꞌi epoꞌiai oi auga au akaikiꞌa ipaumamu lapamiaiso,” \p eoma. \rq Sam 45:6-7\rq* \p \v 10 Ke Deo ega iifa pukagai Gauga fouga isafa iina eifa oma: \q1 “Lopia, kapa agaꞌo aegama koa kai \q2 Oi aagoa lopagama ke ufa isafa oi imamu kapa. \q1 \v 11 Kai egaꞌina kapaꞌi maꞌoai papiau afeꞌi tiapuꞌi keufai keꞌiꞌi laaꞌi kemia koa iꞌopoga, \q2 isa akefua laaꞌi akemia. \q2 Kai Oi auga aloagu aoniamo. \q1 \v 12 Ke papiau tiapu keiꞌiulaiꞌi keofeꞌi keoge meꞌeꞌi afegai mamaꞌi keiꞌiukaꞌi koa iꞌopoga, \q2 egaꞌina kapaꞌi maꞌoai keufai kelifu auꞌi mamaꞌi alomaiseiniꞌi afuꞌi alokaina. \q1 Kai Oi auga afolomaemae, iꞌopomu mo aloagu aoniamo,” \p eoma. \rq Sam 102:25-27\rq* \p \v 13-14 Agelo maꞌoai auga auni, Deo ega pinauga ikapa auꞌi. Isa Deo papiau kaniaꞌi isagamauga akeafia auꞌi fauꞌiai fekepinauga eoma puo, eulaiꞌi kemai ega pinauga kekapa. Kai Deo Gauga auga fouga ega iifa pukagai iina eifa oma: \q1 “Kaiuai foagu felaolao \q2 Lau oi emu ou auꞌi ifemu guagai alaogeꞌi alogafapiꞌi,” eoma. \rq Sam 110:1\rq* \p Kai agelo fouꞌi ega aeifa oma. Ega kainai Deo ega iifa pukagai eifania koa iꞌopoga, Deo Gauga auga agelo ekaꞌegainiꞌi paisa. \c 2 \s1 Deo Gauga Kapaꞌina Epalogoniꞌa Auga Aꞌo Falogo Felo \p \v 1 Deo ega iifa pukagai Gauga fouga ega eifa oma puo, Deo ega iifa aꞌoꞌi alogoniꞌi efua auꞌi aloꞌa koꞌagai faisa feloꞌi kaiꞌiai fapakaiꞌi. Ega koa epoꞌaisai kai agaꞌo Deo Gauga faemunia ke faepeagea. \v 2 Gome ufainagai Deo ega iifa agelo akeꞌiai eifafoua, ke Moses eafiia papiau maaꞌiai eifafoua. Egaꞌina iifaꞌi koꞌaꞌi ipaumaꞌi kekapula kekae akelao akemai. Ega kainai kaisau egaꞌina iifaꞌi laaꞌiai eaopagai ke kaiꞌiai aepea auga, ega laomai apala afa feafia auga mo eafiia efua. \v 3-4 Ke egaꞌina afegai, Lopia Iesu papiau kaniaꞌi ageagamauga auga fouga eifania. Ke aꞌo kelogo papiauꞌi egaꞌina iifaga koꞌa ipauma auga kepakoꞌania iꞌa maaꞌaisai keifafoua. Egaꞌina mo laaꞌi kai, Deo ifo isafa kaniaꞌa ageagamauga auga gouꞌi ekapaiꞌi, ke isapu akaikiꞌagai mirakulo iꞌoiꞌi iꞌoiꞌi ekapaiꞌi ke ifo logogai ega ipeni Spirituga efakeopua epeniiꞌa. Deo ega koa ekapaisa puo, kaniaꞌa isagamauga auga kapa akaikiꞌa ipauma epamia. Kai iꞌa egaꞌina iifaga kapula auga kainai afalapea koa aisama, Iesu amunia auga afa apala faafia auga eegai ala agapiau koko oma? Afaekaina. Ega kainai Deo ega iifa aꞌoꞌi alogoniꞌi efua auꞌi faisa feloꞌi kaiꞌiai mo fapakaiꞌi. \s1 Iesu Au Akaikiꞌa Paisa \p \v 5 Deo ega iifa pukagai ega agofaꞌa agemai fouga pau aifania auga agelo aepaꞌimaꞌi. \v 6 Kai Deo au iꞌoina agaꞌo fepaꞌima eoma. Egaꞌina iifaga koꞌa ipauma auga Deo ega iifa puka alogai, afu agaꞌogai aufalao agaꞌo iina eifa oma: \q1 “Kapa puo Oi papiau aumauni auga kapa akaikiꞌa lopamia loopolaga, \q2 ke gauga isafa loꞌima felo. \q1 \v 7 Ufainagai Oi papiau aumauni gauga, \q2 afaꞌagamo lopaake agelo papaꞌiai lopamia epo aemaefa. \q1 Ega mo ganinagai, isa auga Oi iisamu iꞌopoga mo lopagama puo \q2 Oi koa iꞌopomu au akaikiꞌa lopamia lopalopiania, emu isapu akaikiꞌa lopeniia. \q1 \v 8 Ke kapa maꞌoai isa lopaꞌima ife papagai lopamiaꞌi.” \rq Sam 8:4-6\rq* \m Deo ega eifa oma koa iꞌopoga, kapa maꞌoai papiau aumauni ife papagai eogeiꞌi, ke kapa agaꞌo aepuaꞌafuga isa aina faeafia aeoma. Ega mo ganinagai, pau Deo kapa maꞌoai papiau aumauni papagai fepamiaꞌi feꞌimaiꞌi auga emia alaisa koa. \v 9 Kai Deo ega gafegafe akaikiꞌagai Iesu iꞌa maꞌoai fauꞌaisai fekiekie femae, ega koa mae gamuga ala koa auga feopo eoma. Ega puo epaake agelo papaꞌiai epamia kai isa egae mo aeagu epo aemaefa. Iesu iꞌa fauꞌaisai emae afegai, eꞌagaukae Deo kaina kainai eague Isa koa iꞌopoga epalopiania, ke ega isapu akaikiꞌa epeniia auga aisa. \p \v 10 Deo kapa maꞌoai epagamaꞌi, ke faugai kapa maꞌoai kegama auga iꞌa maꞌoai Isa maagai au akaikiꞌa famia eoma. Ega puo Iesu epakiekie. Egaꞌina kiekiegai, Deo iꞌa kaniaꞌa feagamauga auga eifania koa iꞌopoga mo ekapaisa, Iesu papiau kaniaꞌi Isagamauga Lopiaga epamia. Deo iꞌa fauꞌaisai ega ekapa oma Iesu epakiekie auga Deo eegai ekai felo alogaina. \v 11 Gome Iesu papiau Deo maagai aloꞌi epalolofania auꞌi, ke Deo maagai kaisau aloꞌi lolofaga emia auꞌi, Amaꞌi Deo fou famili agaꞌomogai kemai. Ega kainai Iesu aemeagai egaꞌina papiauꞌi eifaniꞌi aaga akina eomaꞌi. \v 12 Iesu egaꞌina papiauꞌi aaga akina eomaꞌi auga fouga, Deo ega iifa pukagai iina kepapua oma ekae: \q1 “Amau, lau Oi Akamu aau akiu maaꞌiai alaifafoua. \q2 Ke Oi keau afagainio auꞌi eꞌi laꞌafou alogai au afagai iifiꞌiai alaau afagainio.” \rq Sam 22:22\rq* \p \v 13 Ke Deo ega iifa pukagai Iesu Deo epainia kapa eoma auga fouga iina kepapua oma: \q1 “Lau eꞌu pakoꞌa akaikiꞌa Oi eemuai alaoge,” \p eoma. \rq Aisaea 8:17\rq* \m Ke Iesu eifa pugu einaka, \q1 “Amoisa, lau Deo ega papiau epeniiau auꞌi fou inamoꞌe,” \p eoma. \rq Aisaea 8:18\rq* \m Deo ega iifa pukagai Iesu iina eifa oma kainai, iꞌa maꞌoai Iesu aaga akina. \p \v 14-15 Iꞌa papiau aumauni ifai agago puo agamae. Agamae aisama, apakoꞌania kapa maꞌoai egae akefua aoma. Ega kainai aagoai aague alogai papiau mae kemaniꞌiai alogaina. Satani papiau mae kemaniꞌiaina auga isapuga epapinauga papiau epamaeꞌi. Ega koa papiau maꞌoai kalaꞌafi koa iꞌopoga, Satani papagai keagu. Kai Iesu Satani ega pinauga gaauoka, ke Satani papagai kekalaꞌafi auꞌi gapapealaiꞌi eoma. Ega puo isa ifo isafa papiau aumauni emia ifai egago, ke papiau fauꞌiai emae ke emaunimue. Ega kainai mae papiau eꞌi agu ageꞌima afaekaina auga Iesu iꞌa epakinaiꞌa. \v 16 Isa ega koa ekapaisa auga, iifa gome agelo fepalagainiꞌi kainai aekapaisa. Kai isa Abraham ufuga apa koꞌaꞌi isa kepakoꞌania auꞌi fepalagainiꞌi eoma. \v 17 Ega kainai Iesu papiau aumauni emia aagoai eagu alogai, papiau aumauni kapaꞌina kekapa auga iꞌopoga mo ekapaiꞌi. Ega koa Deo faugai alo koꞌagai sakedote lopia faꞌa pinaugaga fekapa, papiau laomai apalaꞌi kekapaꞌi auꞌi guaꞌi feania, eꞌi laomai apalaꞌi feaꞌiniꞌi ke Deo fou epoꞌiai gagao femia eoma. \v 18 Ke tiapolo Iesu eꞌopoisa aisama ekiekie alogaina. Ega puo papiau kapaꞌi tiapolo eꞌopoꞌi auꞌi, Iesu isa agepalagainiꞌi agekaina. \c 3 \s1 Iesu Moses Ekaꞌegaina \p \v 1 Ega kainai aau akiu pakoꞌa papiaumi, Deo ega famili agaꞌomogai omai, ke Deo eifanimi, lau fou Isa ega agofaꞌa fou agaagu aumi, Iesu Apostolo ke Sakedote Lopia Faꞌa, iꞌa apakoꞌania ke fouga aifafoua auga eegai opomi fofouga amooge. \v 2 Ufainagai Deo ega papiau maꞌoai fauꞌiai Moses Deo isa kapaꞌina fekapa eoma auga mo ekapaisa. Ega koa iꞌopoga, Iesu isafa Deo isa ekinaga auga kapaꞌina fekapa eoma auga mo ekapaisa. \v 3-4 Kai iꞌa alogo, eꞌa agaꞌo felo kepaapa aisa aisama, eꞌa felo ipauma aoma aifagaina. Kai koꞌa ipauma eꞌa agaꞌo agaꞌo auga aufalao agaꞌo eꞌa egaꞌina epaapaꞌi. Ega kainai iꞌa eꞌa egaꞌina alaau afagai alogainiꞌi kai, eꞌa epaapa auga aau afagai alogaina aka akaikiꞌa apamia. Ega koa iꞌopoga, Moses Deo ega papiau fauꞌiai ega pinauga ekapaisa puo, Moses aka akaikiꞌa apamia. Kai Deo auga Iesu faugai kapa maꞌoai epagamaꞌi puo, Deo maagai Iesu aka auga akaikiꞌa emia Moses aka ekaꞌegaina. \v 5 Koꞌa ipauma Deo ega pinauga auga Moses, Deo ega papiau, eꞌa agaꞌomogai keagu papiauꞌi koa iꞌopoꞌi auꞌi fauꞌiai Deo kapaꞌina fekapa eoma auga mo ekapaisa. Egaꞌina ekapaisa alogai, muni Deo kapaꞌina maaꞌaisai agepafokia auga, Deo ega papiau maaꞌiai eifafoua. \v 6 Moses auga Deo ega pinauga ikapa mo auga. Kai Iesu auga Deo Gauga kainai, ifo ega eꞌai ega papiau keagu auꞌi eꞌimaiꞌi, ke fauꞌiai Deo Isa kapaꞌina fekapa eoma auga mo ekapaisa. Ke iꞌa Iesu epalagainiꞌa auga apakoꞌania kainai, falamaniꞌi aloꞌa fapakapulania, ke aꞌa afiaꞌama Deo ega agofaꞌai agaafia auga ainaꞌauga fapaꞌaua. Ega aisama iꞌa Deo ega papiau, eꞌa agaꞌomogai keagu auꞌi fou famili agaꞌomo agamia. \s1 Foisa Felo Iesu Folomunia \p \v 7-9 Kai iꞌa auga pau Deo ega famili amia puo, ainaꞌa fapaau felo Deo ega iifa pukagai ega Spiritu iina eifa oma auga aꞌo falogo: \q1 “Ufainagai ago maininai inipo ouꞌaga pani alogai \q2 ufumi apami eeꞌiai kapa maꞌo lakapaiꞌi keisaꞌi mo ganinagai, \q2 keꞌopoisau kapa agaꞌo makapa kegaisa paisa keoma. \q1 Ega koa kekapaisa, guaꞌi eꞌinoka alogaina ainau akeafia puo \q2 guau kepakupua. Oi isa foisaꞌi fomalele. \q1 Ega koa pau kina Deo aina agologo aisama, \q2 guami folopaꞌinokania ainau foafia. \q1 \v 10 Oi ufumi apami ega koa kekapaisa puo, Lau isa eeꞌiai guau ekupu alogaina. \q2 Ke laifa lainaka, ‘Iꞌina papiauꞌi aufa kina pifoge kapaꞌi maaꞌi elaꞌa meꞌe, keaga iꞌoinagai kepea. \q2 Ega kainai Lau eꞌu keaga opainai fekepea auga akelogo.’ \q1 \v 11 Ega puo guau kupugai lapakoꞌania laifa lainaka, \q2 Isa Lau eꞌu laagai afuga Kanaan agogai afalapakokoꞌi,’ \p laoma.” \rq Sam 95:7-11\rq* \p \v 12 Aau akiu pakoꞌa papiaumi, epomiai papiau isaꞌi laomai apala ipauma, Deo fakepakoꞌania auga opolaga keafia. Egaꞌina opolaga apala papiau epapeaꞌi Deo agu pagai auga kemunia. Ega kainai foisa felo oi epomiai kai agaꞌo ega koa faekapa. \v 13 Kai kina apafala ‘Pau Kina’ aoma auga kina felo kapa agaꞌo agakapa agekaina paisa. Egaꞌina kina alogai aufa kina oi agaꞌo agaꞌo magogomi foauga ifomi fopakapulanimi. Ega koa epomiai papiau agaꞌo kapa agaꞌo elogo kai pifogeai faepuniai laomai apala isa gua faepaꞌinokania laoma. \v 14 Iifa gome, iꞌa Iesu apakoꞌania mo aisama, pakoꞌa egaꞌina koꞌa ipauma auga aafia, Iesu fou kaiꞌalao aagu. Iꞌa egaꞌina pakoꞌaga agaafiapi kapulania mo agelao fuagai aisama, Deo ega agofaꞌaiafugai, Iesu fou kaiꞌalao agaagu. \v 15 Ega kainai Deo ega iifa pukagai ega iifa pau mo laifa kakaua koa iꞌopoga, \q1 “Pau kina Deo aina agologo aisama, ufumi apami Deo keꞌopoisa kinaꞌiai guaꞌi eꞌinoka Deo aina akeafia auꞌi koa folomia,” \p laoma. \rq Sam 95:7-8\rq* \p \v 16 Ufainagai kaisau Deo aina kelogonia kai kainai akepea? Egaꞌina papiauꞌi auga Moses Isiptoai epapealaiꞌi auꞌi laaꞌi ma? Laaꞌi, egaꞌina papiauꞌi! \v 17 Ke inipo ouꞌaga pani 40 alogai Deo kaisau eeꞌiai gua ekupu alogaina? Isa auga laomai apalaꞌi kekapaiꞌi puo Deo gua ekupu afa epeniiꞌi kainai ago maininai kemae auꞌi laaꞌi ma? Laaꞌi, egaꞌina papiauꞌi! \v 18 Ke Deo ega guakupuai kaisau eeꞌiai eifa kapula Kanaan ago, Isa ega laagai afugai afakekoko eoma? Isa auꞌi Deo aina akeafia aina kainai akepea auꞌi laaꞌi ma? Laaꞌi, egaꞌina papiauꞌi! \v 19 Ke iꞌa alogo isa Deo akepakoꞌania kainai, ega laagai afugai fekekoko auga aekainia. \c 4 \s1 Deo Ega Laagai Afuga Aoniamo Ekae Auga Alogai Amakoko \p \v 1 Ega puo iꞌa egaꞌina iifaga aꞌo alogonia efua pau eeꞌaisai ekae mo ganinagai, epoꞌaisai papiau agaꞌo egaꞌina iifaga alo koꞌagai afaepakoꞌania auga maniꞌina fapaꞌaua. Ega koa iꞌa maꞌoai egaꞌina laagaina afugai fakoko laoma. \v 2 Gome ufainagai Deo ega iifa egaꞌina papiauꞌi maaꞌiai eifania koa iꞌopoga, pau iꞌa isafa maaꞌaisai, iifa faunina Iesu fouga alogai, iꞌa Isa ega laagai afugai agakoko auga fouga eifania. Kai Deo ega iifai isa Kanaan ago, Isa ega laagai gouga afugai fekekoko eoma auga iifaga aꞌo kelogonia kai, eeꞌiai pipalagai agaꞌo aemia, Kanaan agogai akekoko. Gome isa egaꞌina iifaga akepakoꞌania. \v 3 Pau iꞌa egaꞌina iifaga apakoꞌania auꞌa, iꞌa egaꞌina laagaina afugai akoko efua. Kai kaisau isa ega iifa egaꞌina akepakoꞌania auꞌi fouꞌi iina eifa oma: \q1 “Lau eꞌu guakupuai pakoꞌa iifaga lakapaisa, ‘Isa lau eꞌu laagai afugai afakekokoko,’ \p laoma.” \rq Sam 95:11\rq* \m Deo egaꞌina eifania mo ganinagai, agofaꞌa epagama mo kinagai Isa ega pinauga maꞌoai egae epafuaꞌi. \v 4 Gome Isa kina imagea gua aisama, kapaꞌina ekapaisa auga fouga ega iifa pukagai afu agaꞌogai iina eifa oma: “Deo ega pinauga epafua, kina imagea gua aisama elaagai.”\x + \xo 4:4 \xt Genesis 2:2\x* \v 5 Kai kaisau Isa ega iifa keumakalaina auꞌi fouꞌi ega iifa pukagai iina eifa oma pugu: “Isa Lau eꞌu laagai afugai afakekokoko,” eoma. Deo agofaꞌa epagama aisama, ega laagai afuga ega koa ekapaisa mo ganinagai, Israel papiauꞌi Isa keumakalaina puo, ega gua kupuai ega iifa pukagai iina eifa oma: Lau guau kupugai lapakoꞌania laifa lainaka, “Isa Lau eꞌu laagai afugai afalapakokoꞌi laoma.” Ufainagai Deo ega eifa oma mo ganinagai, pau iꞌa Isa apakoꞌania auꞌa, egaꞌina laagaina afugai agakoko. \p \v 6 Ega koa iꞌopoga, iꞌa isaꞌa laagai afuga egaꞌina ekae paisa alogai agakoko agekaina. Kai ufainagai Kanaan ago, egaꞌina laagaina afuga gouga, Deo Israel papiauꞌi agepeniꞌi eoma iifaga aꞌo kelogo kakaua kai aina kepamafua. Ega kainai isa laagai afuga egaꞌinagai akekoko. \v 7 Ega puo egaꞌina afegai inipo maꞌo kelao kai, Deo kina agaꞌo epaapa pugu, Davide akegai egaꞌina kina eifaga ‘Pau kina’ eoma. Egaꞌina iifaga Deo ega iifa pukagai ekae auga laifa kakaua koa iꞌopoga: \q1 “Pau kina Deo aina agologo koa aisama, guami folopaꞌinokania,” \p eoma. \rq Sam 95:7-8\rq* \m \v 8 Egaꞌina laagaina afuga fouga laifania auga, ufainagai Josua Israel papiauꞌi epapeaꞌi Kanaan agogai epapealaiꞌi auga afuga aeifania. Josua isa Kanaan agogai laagai egaꞌina gapeniꞌi koa aisama, Deo muniai laagai kina agaꞌo fouga faeifania pugu. \v 9 Ega koa aisama, Deo ega laagai kina auga, ega papiau epamiaꞌi auꞌi fauꞌiai epagome ekapaisa ekae. \v 10 Ega kainai papiau kapa Deo ega laagai afugai agekoko auga, Deo ega pinauga epafua elaagai koa iꞌopoga, isa isafa ifo ega pinauga agepafua agelaagai. \v 11 Ega puo iꞌa maꞌoai imaauꞌa fofougai fauniaimoimo egaꞌina laagaina afugai fakoko. Ega koa iꞌa epoꞌaisai kai agaꞌo ufuꞌa apaꞌa Deo ega iifa aꞌo kelogonia kai, aina akeafia keꞌualai auꞌi koa fakemia fakeꞌualai laoma. \p \v 12 Gome Deo ega iifa auga papiau aumauni eꞌi iifa koa laaꞌi. Deo ega iifa auga maaga maunina ekae epinauga. Egaꞌina iifaga auga ifani aꞌifaga maaga apie apie eako auga ekaꞌegaina. Ega puo isa papiau aumauni imaauꞌi, uniaꞌi, ke guaꞌi alo fofouga, ke lalauꞌi isafa aloꞌiai ekoko. Egae eꞌi laomai ala koa, ke guaꞌi alogai kapaꞌina keopolaga auga felo, o apala auga epafokia. \v 13 Ke Deo epagama kapaꞌi maꞌoai papiau faaga maini koa iꞌopoga, Isa maagai afakekaifake akefoki afeꞌai. Ke iꞌa kapaꞌina akapaiꞌi auꞌi maꞌoai Deo maagai kapa puo akapaiꞌi auꞌi agaifafou afeꞌainiꞌi. \s1 Iesu Sakedote Lopia Faꞌa Akaikiꞌa Auga \p \v 14 Ega puo iꞌa aꞌa Sakedote Lopia Faꞌa akaikiꞌa eꞌagaukae elao ufai auga, Iesu Kristo Deo Gauga auga fauꞌaisai eague epinauga kainai, iꞌa aꞌa pakoꞌa aifafoua auga faafi inokania. \v 15 Gome Iesu aagoai eagu alogai, isa iꞌa koa iꞌopoꞌa papiau aumauni emia. Ke iꞌopo maꞌoai iꞌa aafiꞌi auꞌi iꞌopoꞌi mo eafiiꞌi. Ega mo ganinagai, isa laomai apala agaꞌo aekapaisa. \v 16 Ega kainai iꞌa falamaniꞌi, aloꞌa fapakapulania, megamegai Deo eagu ega gafegafe akaikiꞌa epeniꞌa auga afuga falao. Ega koa agamegamega penia aisama, guaꞌa ageania ke ega gafegafe akaikiꞌagai, kapaꞌina anina aani auga kinagai mo agepeniꞌa. \c 5 \pc \v 1 Papiau sakedote lopia faꞌaꞌi kegamia keoma aisama, Deo faugai egaꞌina pinaugaga fekapa keoma puo, Deo papiau epapinauganiꞌi, isa kekinaniꞌi. Ega koa Deo anina eani isa eꞌi pinaugai papiau laomai apalaꞌi kekapaiꞌi auꞌi fauꞌiai pipeni amuꞌi ke aꞌo fekeaupuguꞌi Isa fekepaꞌa penia eoma. \v 2 Egaꞌina sakedoteꞌi papiau aumauni puo, apoke eailofeꞌi ke apoke laoga maina kelogo felo. Ega kainai papiau laomai felo o apala akelogo kai pifoge kapaꞌi maaꞌi elaꞌa meꞌe muniꞌiai kepea laomai apalaꞌi kekapaꞌi auꞌi gagafeꞌi mo akeafia agekaina. \v 3 Ke isa eꞌi apoke kainai papiau eꞌi laomai apalaꞌi fauꞌiai aꞌo Deo akepaꞌa penia alogai, isa ifoꞌi isafa eꞌi laomai apalaꞌi fauꞌiai, akekapa agaꞌoniamo. \p \v 4 Egaꞌina pinauga auga Deo maagai kapa akaikiꞌa ipauma. Ke aufalao agaꞌo ifo anina eani puo egaꞌina pinauga gakapa ageoma afaekaina. Kai ufainagai Deo Aaron eifaga, sakedote lopia faꞌa pinaugaga ekapaisa koa iꞌopoga, Deo isa isafa feifaga egaꞌina pinaugaga fekapa. \v 5 Ega koa iꞌopoga, Lopia Iesu isafa sakedote lopia faꞌa emia auga ifo anina eani puogai egaꞌina pinaugaga aekapaisa aka akaikiꞌa aepamia. Kai Deo isa ekinaga egaꞌina pinaugaga ekapaisa, aka akaikiꞌa epamia. Deo ega iifa pukagai isa fouga iina eifa oma: \q1 “Oi Lau Gau, pau kina Lau oi Amamu lamia,” \p eoma. \rq Sam 2:7\rq* \p \v 6 Ke Deo Iesu ekinaga sakedote lopia faꞌa pinaugaga fekapa eoma auga isafa fouga ega iifa puka alogai afu agaꞌogai iina eifa oma: \q1 “Oi auga Melkisedek koa iꞌopoga puo, Sakedote Lopia Faꞌa alomia aoniamo,” \p eoma. \rq Sam 110:4\rq* \p \v 7 Deo Iesu fouga iina eifa oma mo ganinagai, Iesu aagoai eagu alogai papiau aumauni puogai, ega mae kina emai kainagai aisama, ekiekie alogaina. Ega kainai maaga maiꞌiuꞌiuga mo Deo maeai kania ageagamauga auga egoi penia eagaga ke emegamega. Ke Iesu Deo Au Akaikiꞌa epamia emaniꞌiaina, ke alo koꞌagai aina eaia kainai, Deo Iesu ega megamega aꞌo elogonia, mae maniꞌina faagagai eafilaisa. \v 8 Isa Deo Gauga mo ganinagai, papiau aumauni puo femalele Deo aina feafia. Ke femae mo ganinagai ega kiekieai emalele Deo aina eafiia paisa. \v 9-10 Ega koa ekapaisa, isa Deo maagai alo opaina ipauma emia. Deo Iesu eifaga, Melkisedek koa iꞌopoga eoma auga, Sakedote Lopia Faꞌa epamia, papiau fauꞌiai ega pinauga ekapaisa. Ega kainai isa iꞌa kaniaꞌa isagamauga inagome auga emia. Ke kaisau isa aina keafia auꞌi kaniaꞌi ageagamauga, agu pagai maunina agepeniꞌi. \s1 Fakapula Deo Ega Keaga Falogo Felo \p \v 11 Lau ke inae fou aagu aumai, Iesu Melkisedek koa iꞌopoga, Sakedote Lopia Faꞌaga auga fouga maꞌo kekae faifania kai, oi alomi aeagalai fologo fofiakoa auga aekaina puo, agaifania auga ageꞌinoka alogaina. \v 12 Iifa gome oi ufainagai Deo ega iifa aꞌo ologonia Iesu opakoꞌania efua puo, pau auga pamalele aumi fomia fefua. Kai anina oani aufalao agaꞌo oi maamiai Deo ega iifa gome ipauma, pakoꞌa papiaumi fomia auga fouga gapamalele mueimi pugu ooma! Egaꞌina auga, oi imoi eꞌelemi koa iꞌopomi, uꞌu mo anina oani kai foꞌama ipauma auga anina aloani. \v 13 Kai kaisau uꞌu mo eania auga, imoi eꞌele koa iꞌopoga kapaꞌina fekapa auga aelogo. Ega koa iꞌopoga, isa Deo maagai alo opai laoga maina fouga aelogo ke aekapa. \v 14 Kai kaisau aufa kina ifoꞌi minoꞌi kepapinauga Deo maagai kapaꞌina felo o apala auga kelogo, ke felo mo kekapa auꞌi, papiau apaoꞌi mo eꞌi foꞌama keania koa iꞌopoga. \c 6 \pc \v 1-2 Ega puo iꞌa imoi eꞌeleꞌi koa iꞌopoꞌi falamia kai, papiau apaoꞌi eꞌi foꞌama keania auꞌi koa famia. Imoi eꞌeleꞌi eꞌi pamalele auga iina koaꞌi: isa Deo eegai eꞌi pakoꞌa keoge. Laomai apalaꞌi mae kepagama auꞌi keumakalainiꞌi. Baptismo okoꞌi iꞌoiꞌi iꞌoiꞌi Deo maagai aloꞌa opaina emia auga pamalelega kekapaꞌi. Papiau Deo ega gafegafe akaikiꞌa fekeafia keoma kainai kaniaꞌiai imaꞌi keogeaua. Maeai kemaunimue auꞌi pamalelega, ke kina fuagai laomai felo, o apala afa agaafia auga pamalelega. Iꞌina pamaleleꞌi Iesu Kristo fouga pamaleleꞌi eꞌeleꞌi auꞌi. Iꞌa egaꞌina pamaleleꞌi falapamueꞌi pugu kai, pamalele akaikiꞌaꞌi auꞌi isafa famaleleainiꞌi fouꞌi falogo felo ega koa fauki. \v 3 Ke Deo ega iifa pamalele akaikiꞌa auga iꞌa ifoꞌa agalogo afaekaina kai Deo iꞌa agelogoainiꞌa koa aisama, egaꞌina kapaꞌi akaikiꞌaꞌi agakapaꞌi agekaina. \p \v 4 Kai Deo papiau isaꞌi aelogoainiꞌi. Egaꞌina papiauꞌi auga iina koaꞌi: Papiau kapaꞌi Deo aloꞌi epaeaea aloꞌi eponi, ke eꞌi aguagu alogai Deo ufai eaguagu auga ega pipeniai Isa kaisau auga gamuga keoponia. Ke Deo ega ipeni Spirituga keafiia. \v 5 Ke Deo ega iifa felo auga gamuga keoponia efua. Ke muni agu pagai maunina afuga isapuga ala koa auga gamuga keoponia efua auꞌi. \v 6 Kai egaꞌina papiauꞌi eꞌi pakoꞌa akemunia akeꞌualai koa aisama, isa Deo Gauga keumakalaina kolotiai emae auga kapa agaꞌo laaꞌi koa kepamia. Ega koa kekapa puo, Iesu kolotiai keauꞌuꞌumue pugu koa iꞌopoga. Ke isa Iesu laꞌafouai kepaꞌaua keaꞌalaina ke kepameagaina. Ega kainai egaꞌina papiauꞌi eꞌi laomai apalaꞌi fekeumakalainiꞌi papiau mamaꞌi fekemia auga afaekaina. \p \v 7 Gome egaꞌina papiauꞌi auga ago koa iꞌopoꞌi. Deo imu epaake aagoa epafeisa, ago inagome eegai foꞌama feloꞌi keuki aisama, Deo ega gafegafe akaikiꞌa aagoai eafiia. \v 8 Kai ago ini mogogo kapa agaꞌo aepagama auga epaukia aisama, Deo egaꞌina ago afa apala fepenia auga kina emai kainagai. Ke fuagai Deo loai egaꞌina ago ageuma ageaga afeꞌai. \p \v 9-10 Ekefaꞌau pakoꞌa papiaumi, iina laifa oma mo ganinagai, oi pakoꞌa papiauꞌi opalagainiꞌi alogai, Deo aka kainai emi pinauga okapaisa, ke alomi koꞌagai papiau aniꞌi oani auga Deo opakina. Oi ega koa okapaiꞌi, ke pau isafa okapa aefua auꞌi Deo alo opai ipauma auga puo afaeꞌagegeainiꞌi. Ega kainai Deo oi afa apala afaepenimi kai kaniami ageagamauga. \v 11 Ega puo oi pau agaꞌo agaꞌo alomi koꞌagai okapakapa koa iꞌopoga mo fokapa felao kina fuagai, ega koa Deo oi kaniami ageagamauga afiaꞌamaga auga koꞌa ipauma mo femia laoma. \v 12 Ufainagai papiau isaꞌi Deo kepakoꞌania, ke kina apala eafiiꞌi mo ganinagai aloꞌiai keafiapia, gamuga mo keoponia. Ke eꞌi pakoꞌa keafiꞌinia mo emai fuagai kapaꞌina Deo eifa koꞌania auga isa apuꞌi kepamia. Lai anina aani foloꞌapolo kai egaꞌina papiauꞌi isaꞌi ala kekapa oma auꞌi iisaꞌi mo foꞌopo aoma. \p \v 13 Ufainagai Deo Abraham maagai pakoꞌa niniꞌanina ekapaisa aisama, kai agaꞌo Deo aekaꞌegaina puo Isa ifo mo akagai pakoꞌa niniꞌanina egaꞌina ekapaisa. \v 14 Ke egaꞌina alogai Deo Abraham iina epaini oma einaka, “Iifa gome Lau eꞌu gafegafeai kapa feloꞌi maꞌo alapenio, ke okomuai akemai papiauꞌi akemaꞌo, akealogai alogaina,”\x + \xo 6:14 \xt Genesis 22:17\x* eoma. \v 15 Egaꞌina afegai Abraham Deo ega iifa kaiꞌi ekai, eafiapia eꞌimaisa mo emai, kapaꞌina maagai eifania agepenia eoma auga eafiia. \p \v 16 Kai papiau pakoꞌa iifaga kekapa aisama, papiau iꞌoina agaꞌo, isa ekaꞌegainiꞌi auga aka kepapinauga. Isa au akaikiꞌa agaꞌo aka kepapinauga kainai, papiau maꞌoai kelogo egaꞌina iifaga koꞌa ipauma puo, akekua maꞌoai laaꞌi kemia. \v 17 Kai Deo Abraham maagai pakoꞌa niniꞌanina ega koa ekapaisa aisama, ega logoai kapaꞌina fekapa eoma auga ekapaisa, iꞌoina agaꞌo aepamia. Egaꞌina auga Isa ega pakoꞌa iifaga kaisau apuꞌi agemia papiauꞌi fekelogo felo eoma puo epaofakaea. \v 18 Deo ega pakoꞌa niniꞌanina, ke ifo akagai ega pakoꞌa iifaga ekapaisa. Iꞌina iifaꞌi auniꞌi iꞌoiꞌi afaepamiaꞌi, ke Deo aepipifoge puo ega iifa laaꞌiai afaeaopagai. Iꞌa alogo Deo iꞌa agoꞌaisai afiaꞌama eogeisa fepalagainiꞌa eoma. Ega kainai iꞌa kiekie aafia aisama, Isa fepalagainiꞌa afiaꞌamaga aafiaꞌama puo, Isa eega alao magogo kapula fepeniꞌa aoma. \p \v 19 Iꞌina afiaꞌamaga auga, lalauꞌa ankaga koa iꞌopoga eafiapiꞌa, afaelao afaemaiseiniꞌa agepakapulaniꞌa. Ufainagai sakedote lopia faꞌaꞌi mo Deo ega eꞌa alo ipaumagai, tiapu keꞌeꞌeapua, Deo mo eaguagu afugai kekoko. \v 20 Kai Iesu aoniamo Sakedote Lopia Faꞌa emia, Melkisedek koa iꞌopoga emai iꞌa fauꞌaisai eufai Deo ega aguagu afugai ekoko efua. Ega kainai pau iꞌina afiaꞌamagai aufa kina iꞌa isafa egaꞌina afugai akoko. \c 7 \s1 Iesu Auga Sakedote Lopia Faꞌa Melkisedek Koa Iꞌopoga \p \v 1-2 Iꞌa Melkisedek aoma auga Salem kinina, ke Deo auꞌoniai au akaikiꞌa auga ega sakedote. Isa aka Melkisedek auga iꞌa malaꞌaisai, ‘Alo opai kinina’ eifania. Ke aka agaꞌo ‘Salem kinina’ keoma auga, iꞌa malaꞌaisai ‘Gagao kinina’ eifania. Ufainagai Abraham ifaniai kin eaupuguꞌi emai isa fou kepiaogai aisama, isa ega gafegafe akaikiꞌa Abraham epeniia. Ke Abraham kapa maꞌoai eegai keka auꞌi, auꞌi ouꞌaga aisama, epoꞌiai agaꞌomo agaꞌomo eafilaiꞌi Melkisedek epeniia. \v 3 Melkisedek ina ama laaꞌi ke ufuga apa isafa laaꞌi. Ke isa ega mauni ke ega mae kina kai agaꞌo aelogo. Isa auga Deo Gauga koa iꞌopoga sakedote agemia aoniamo. \p \v 4 Oi isa ala eakaikiꞌa oma auga amoopolaga: Iꞌa ufuꞌa apaꞌa Abraham au akaikiꞌa ipauma auga ifaniai amu eafiiꞌi auꞌi, auꞌi ouꞌaga epoꞌiai agaꞌomo agaꞌomo eafilaiꞌi isa epeniia. \v 5 Kai iꞌina kagakaga auga inipo maꞌo kelao afegai, Moses ega iifa kainai Lefi ikupugai sakedote kemia auꞌi ega koa kekapaisa. Isa Israel papiauꞌi maꞌoai eeꞌiai kapa maꞌoai kekae auꞌi, auꞌi ouꞌaga epoꞌiai agaꞌomo agaꞌomo keafiiꞌi. Israel papiauꞌi isa aaꞌi akiꞌi Abraham okogai kemai auꞌi mo ganinagai, eeꞌiai ega koa kekapaisa. \v 6 Kai Melkisedek auga Lefi ikupugai aemai. Ke isa auga Moses ega iifa aeapa koa kai emai. Ega mo ganinagai, isa Abraham eegai amu ouꞌaga epoꞌiai agaꞌomo agaꞌomo eafiiꞌi. Ke isa Abraham Deo eegai pakoꞌa niniꞌanina eafiia auga, Deo ega gafegafeai kapa felo agepenia auga eifa felo penia. \v 7 Iifa gome oi ologo felo, au akaikiꞌa auga eoge isa papagai auga eifa felo penia. \v 8 Iꞌa aꞌa sakedote papiau aumauni puo akemae mo ganinagai, papiau eꞌi amu maꞌoai auꞌi ouꞌaga epoꞌiai, agaꞌomo agaꞌomo keafiiꞌi. Kai sakedote Melkisedek auga, Deo ega iifa kainai eague aoniamo kai, Abraham ega amu maꞌoai auꞌi ouꞌaga epoꞌiai agaꞌomo agaꞌomo eafiiꞌi. \v 9-10 Ufainagai Lefi ikupuga papiauꞌi Abraham okogai akemai koa kai, Melkisedek Abraham auniꞌi kepiaogai. Ega aisama Abraham amu eafiiꞌi Melkisedek epeniia. Abraham ega koa ekapaisa kainai, pau iꞌa agaifa Lefi ikupuga isafa Melkisedek amu kepeniia agaoma. Ega kainai Melkisedek auga au akaikiꞌa ipauma paisa. \p \v 11 Lau laifa kakaua koa iꞌopoga, ufainagai Deo Aaron okogai akemai auꞌi sakedote eꞌi pinauga fekekapa eoma. Egaꞌina pinauga kainai Moses Israel papiauꞌi egaꞌina iifaga muninai fekepea auga epagama. Sakedote pinauga egaꞌina papiau Deo maagai aloꞌi opaina gapamia koa aisama, Deo sakedote agaꞌo Aaron okogai laaꞌi kai, Melkisedek koa iꞌopoga auga faekinaga faemai. \v 12 Kai Deo ega koa ekapaisa gome Lefi ikupuga sakedoteꞌi eꞌi pinauga akekapa felo puo, ikupu iꞌoina auga agaꞌo ekinaga sakedote epamia. Ega koa aisama, Moses ega iifai kagakaga kekapaꞌi auꞌi isafa fekeau pagainiꞌi iꞌoiꞌi fekemia. \v 13 Ke Juda ikupuga papiauꞌi epoꞌiai kai agaꞌo sakedote pinauga aekapaisa Deo amu kepaꞌa penia afugai isafa aeapa aepinauga. Ega kainai Iesu sakedote emia aoniamo auga, ikupu iꞌoinai emai. \v 14 Gome iꞌa alogo iꞌa aꞌa Lopia Iesu Melkisedek koa iꞌopoga auga Juda ikupugai emai. Kai Moses egaꞌina ikupuga papiauꞌi sakedote fekemia auga fouga agaꞌo aeifania. \v 15 Ke lai kapaꞌina aifania auga sakedote agaꞌo Melkisedek koa agemai aisama, egaꞌina kapaꞌi maꞌoai agepafoki felo alogainiꞌi. \v 16 Isa auga papiau aumauni eꞌi iifa kainai sakedote aemia kai Melkisedek koa iꞌopoga, afaemaemae ageagu aoniamo auga isapuga kainai sakedote emia. \v 17 Gome Deo ega iifa pukagai Iesu fouga iina kepapua oma: \q1 “Oi Melkisedek koa iꞌopoga aumu, aoniamo sakedote lomia,” \p eoma. \rq Sam 110:4\rq* \p \v 18 Deo Lefi ikupuga sakedoteꞌi eꞌi pinauga eoge meꞌe. Gome Moses ega iifa aekapula ke kapa agaꞌo aepagama. \v 19 Lau ega laifa oma gome Lefi ikupuga sakedoteꞌi eꞌi pinaugai papiau fekepalagainiꞌi, Deo maagai alo opai auꞌi fekemia auga aekainia. Kai pau auga Deo Iesu faagagai afiaꞌama felo agaꞌo emaiseina epeniiꞌa. \p \v 20 Deo ifo akegai eifa koꞌania Iesu sakedote emia. Kai Lefi ikupugai sakedote kemia auꞌi Deo ifo akegai aeifa koꞌania sakedote akemia. \v 21 Deo ifo akegai eifa koꞌania Iesu sakedote emia auga fouga ega iifa pukagai iina eifa oma: \q1 “Lau Lopia laifa koꞌania ke opou iꞌoina afalapamia: \q2 ‘Oi sakedote lomia aoniamo,’” \p eoma. \rq Sam 110:4\rq* \m \v 22 Deo ega pakoꞌa iifaga egaꞌina kainai, Iesu iꞌa fauꞌaisai sakedote pinaugaga aoniamo agekapa. Ega kainai ufainagai Deo ega niniꞌani papiau fou kekapaisa, Isa papiau fou gagao fekekapa auga iifaga epafelo alogaina. Ke Iesu akagai egaꞌina niniꞌanina auga koꞌa ipauma mo agemia. \p \v 23 Ke Lefi ikupuga sakedoteꞌi keagu eꞌi pinauga kekapaiꞌi. Kai isa papiau aumauni puo kemae, fekepinauga mo felao auga aekainia. Ega puo papiau maꞌo isa afuꞌi keafiia kepinauga. \v 24 Kai Iesu auga aoniamo eague puo, ega sakedote pinaugaga agekapa afaefuafua, papiau agaꞌo isa afuga afaeafia. \v 25 Ke Iesu aoniamo eague papiau fauꞌiai Deo egoina. Ega kainai papiau kapaꞌi isa akagai Deo eega kelao auꞌi, Iesu aoniamo isa kaniaꞌi ageagamau koꞌania agekaina. \p \v 26 Iifa gome Iesu sakedote lopia faꞌa egaꞌina auga, iꞌa fauꞌaisai sakedote emia auga ekai felo alogaina. Isa auga alo opaina ipauma. Isa papiau eeꞌiai ega apala agaꞌo laaꞌi. Isa alo elolofa ke laomai apalaꞌi kekapaꞌi auꞌi epoꞌiai eagu kai laomai apala agaꞌo aekapaisa. Isa ufai eague auga, ke aka aagoa ufa fou Deo epagamaꞌi auꞌi amuꞌi maꞌoai ekaꞌegainiꞌi. \v 27-28 Kai aagoai Moses ega iifa kainai, papiau aumauni epoꞌiai papiau kekinaniꞌi sakedote lopia faꞌaꞌi kemia, eꞌi pinauga kekapaisa. Kai isa papiau aumauni puo keapoke. Ega kainai isa ifoꞌi eꞌi laomai apalaꞌi fauꞌiai aꞌo Deo kepaꞌa penia, ke muniai kai papiau isafa eꞌi laomai apalaꞌi fauꞌiai aꞌo Deo kepaꞌa penia aefuafua. Agofaꞌai sakedote lopia faꞌaꞌi Moses ega iifa kainai ega koa kekapaisa. Kai egaꞌina afegai Deo Isa Gauga Iesu, aoniamo alo opaina ipauma auga ekinaga. Ke Deo ifo ega pakoꞌa iifagai, isa sakedote lopia faꞌa epamia. Iesu sakedote lopia faꞌa pinaugagai iꞌa fauꞌaisai ifo imaauga Deo epaꞌa penia kolotiai emae. Ega ekapa oma kainai papiau maꞌoai eꞌi laomai apalaꞌi eaꞌi agaꞌoniꞌi mo. Ega puo isa auga papiau aumauni sakedote lopia faꞌaꞌi aꞌo Deo kepaꞌa penia akefuafua auꞌi koa iꞌopoꞌi laaꞌi. \c 8 \s1 Iesu Auga Sakedote Lopia Faꞌaga Mamaga \p \v 1 Lai kapaꞌina amaifania aoma auga iꞌina: Iꞌa eeꞌaisai sakedote lopia faꞌa agaꞌo ega koa eague. Isa auga ufai Au Akaikiꞌa auꞌoniai eaguagu afuga kaina kainai eague. \v 2 Ke ufai Deo ega eꞌa ekae. Egaꞌina eꞌa auga koꞌa ipauma ke aagoai ekae auga iꞌoina. Egaꞌina auga papiau aumauni akepaapa kai Lopia Deo ifo epaapa. Iesu egaꞌina eꞌa alogai eague sakedote lopia faꞌa pinaugaga ekapa. \p \v 3 Iꞌa alogo aagoa sakedote lopia faꞌaꞌi maꞌoai Deo eegai pipeni amuꞌi ke aꞌo fekepaꞌa penia keoma puo kekinaniꞌi kepinauga. Ega koa iꞌopoga, Lopia Iesu auga iꞌa aꞌa sakedote lopia faꞌa puo, ega pinaugai kapa agaꞌo Deo fepaꞌa penia auga ekainia. \v 4 Moses ega iifa kainai Lefi ikupuga aagoa sakedote lopia faꞌaꞌi Deo ega eꞌa aagoai ekaega auga alogai kekoko egaꞌina pinauga kekapa, pipeni amuꞌi Deo kepaꞌa penia. Ega kainai Iesu aagoai mo gaagu koa aisama, sakedote lopia faꞌa pinaugaga faekapa. \v 5 Aagoai Deo ega eꞌa ekaega alogai kepinauga auga, ufai Deo ega eꞌa koꞌa ipauma auga ogo ke iisa iꞌopoga mo. Ega kainai ufainagai Moses Deo ega eꞌa kepua aisoge auga gapaapa eoma alogai, Deo Moses aina epalogo iina eifa oma: “Foisa felo, ikuai Lau eꞌu eꞌa ufai ekaega auga iisa ala koa lapakinaiso auga iꞌopoga mo fokapa,” eoma. \v 6 Kai Iesu ufai sakedote lopia faꞌa pinauga eafia auga aagoai sakedote lopia faꞌaꞌi eꞌi pinauga ekaꞌegaina. Ke isa auga Deo papiau fou epoꞌiai gagao ekokoaina. Egaꞌina auga Deo ega niniꞌani kapula ekapaisa, ke ega pakoꞌa iifaga felo ipauma epamia puo, Deo ega niniꞌani kapula ufainagai ekapa kakaua auga niniꞌanina ekaꞌegaina. \p \v 7 Papiau Deo ega niniꞌani kapula ekapa kakaua auga kainai mo kegapea, ke Deo maagai aloꞌi opaina gamia koa aisama, Deo keaga iꞌoina faekapuga ega niniꞌani kapula mamaga faekapa pugu. \v 8 Kai papiau kapula niniꞌanina eufai auga kainai akepea puo, Deo isa eꞌi apala ekapulaisa aisama, ega iifa pukagai iina kepapua oma: \q1 “‘Lopia eifa, “Amoisa, kina agaꞌo agemai, \q2 egaꞌina kina alogai Lau Israel papiauꞌi ke Juda papiauꞌi fou,\f + \fr 8:8 \ft Ufainagai Iudea eꞌi ago efafa auniꞌi emia. Iꞌina iifaga alogai Israel papiauꞌi ke Juda papiauꞌi auga Israel papiauꞌi fofouga eifaniꞌi.\f* eeꞌiai \q2 eꞌu niniꞌani kapula mamaga fua auga alakapa. \q1 \v 9 Ufainagai Lau isa ufuꞌi apaꞌi imaꞌiai laafi Isiptoai lapapealaiꞌi, \q2 ke egaꞌina afegai isa Lau fou niniꞌani kapula akapaisa. \q1 Kai isa aufa kina egaꞌina niniꞌanina kainai fekepea auga aloꞌi koꞌagai anina akeani puo, \q2 Lau isa lamuniiꞌi gefaꞌi alaaunia. \q1 Ega kainai niniꞌani kapula mamaga alakapa auga, \q2 ufainagai isa ufuꞌi apaꞌi fou akapaisa koa iꞌopoga afalakapa,’” \p eoma. \q1 \v 10 “‘Ke Lopia eifa pugu einaka, “Niniꞌani akapa kakaua auga afegai, \q2 Israel ke Juda papiauꞌi fofouga fou niniꞌani kapula mamaga iina agakapa oma. \q1 Lau eꞌu iifa isa minoꞌiai alaogeꞌi ke guaꞌiai alapapuaꞌi. \q2 Lau isa eꞌi Deo alamia, ke isa Lau eꞌu papiau akemia. \q1 \v 11 Ke papiau maꞌoai, aguꞌaꞌi, apaoꞌi, eꞌeleꞌi, ke akaikiꞌaꞌi fofougai Lau akelogo afeꞌainiau. \q1 Ega puo kai agaꞌo ega eꞌa ipafe auga afaepamalelenia, \q2 o aaga akina afaepaina, ‘Lopia mologo’ afaeoma. \q1 \v 12 Ke Lau isa guaꞌi alaania, eꞌi laomai apalaꞌi maꞌoai alaꞌagegeainiꞌi, \q2 ke eꞌi apala afalaopolaniꞌi pugu,’” \p eoma. \rq Jeremaia 31:31-34\rq* \p \v 13 Deo niniꞌani kapula iꞌina auga ‘mamaga’ eoma kainai, ufainagai niniꞌani kapula ekapa kakaua auga ufaina emia elaolao kai agaꞌo afaepapinauga puo agegea. \c 9 \s1 Deo Ega Eꞌa Aagoai Kepua Aisoge Auga \p \v 1 Deo ega niniꞌani kapula ekapa kakaua alogai, Deo ega eꞌa kepua aisoge auga aagoai kepaapa eka, ke papiau Deo ala fekeau afagai oma auga iifaꞌi isafa egae keka. \v 2 Ke egaꞌina eꞌa agakoko mo alogai, lanepa ekaaka afuga, amu keogeogeꞌi afuga, ke palafa Deo kepaꞌa penia auga egae keka. Iꞌina afuga kepafala, Deo maagai aeofuofu, afu felo ipauma keoma. \v 3 Egaꞌina afuga muninai tiapu keꞌeꞌe pagainia. Egaꞌina tiapuga afegai afuga kepafala, Deo ifogamo eaguagu afuga keoma. \v 4 Egaꞌina afugai amu fogaꞌi feloꞌi keumaꞌi Deo kepaꞌa penia auga afuga goldai kekapaisa eka. Ke sikuna Deo ega niniꞌani kapula auga gouga isafa egae eka. Sikuna egaꞌina afe fofouga goldai kekapaisa. Ke sikuna egaꞌina alogai oga goldai kekapaisa auga keogeisa eka. Ke oga egaꞌina alogai manna keukaiꞌi keka. Ke Aaron ega iꞌini eikina auga, ke Deo ega niniꞌani kapula kepoai Deo ifo epapuaꞌi auꞌi isafa egae keka. \v 5 Sikuna egaꞌina laagai, agelo auniꞌi keifaniꞌi ‘Cherubim’ keoma auga egae keagu. Egaꞌina auga Deo eague auga gouga kepakinaiꞌa. Egaꞌina agoꞌiai sakedote lopia faꞌa, papiau fauꞌiai aꞌo ifaꞌi keꞌefaisa aisama, Deo papiau guaꞌi eaniia, eꞌi laomai apalaꞌi eꞌagegeainiꞌi. Kai kapaꞌina maamiai amaifania aoma auga, iꞌina faagagai laaꞌi puo, pau amu maꞌoai agaꞌo agaꞌo okoꞌiai afalapakai feloꞌi. \p \v 6 Deo ega eꞌa egaꞌina alogai amu maꞌoai ega keoge omaꞌi keka, ke sakedote kekoko mo afugai, aufa kina kekokoko eꞌi pinauga kekapaisa. \v 7 Kai inipo agaꞌomo alogai kina agaꞌomogai, sakedote lopia faꞌa mo, tiapu keꞌeꞌe pagainia, Deo ifogamo eaguagu auga afugai ekoko. Isa ima maini egaꞌina afugai aekoko kai, ifo faugai ke papiau laomai apalaꞌi kekapaꞌi kai akelogo auꞌi fauꞌiai aꞌo keaupuguꞌi auꞌi ifaꞌi eafiia Deo epaꞌa penia. \v 8 Sakedote lopia faꞌa ifogamo Deo ega eꞌa egaꞌina alogai kekoko mo afugai ekokoko ega koa ekapaisa alogai, Deo ega Spiritu iꞌa kapaꞌina falogo auga iina epafoki oma: Papiau ifoꞌi Deo ifogamo eaguagu afugai fekekoko auga keagaga aepaagalaisa. \v 9 Deo ega eꞌa egaꞌina auga pau kina alogai malele koa iꞌopoga epalogoniꞌa. Egaꞌina pipenina ke aꞌo Deo ipaꞌa penia auga papiau Deo keau afagaina auꞌi Deo maagai aloꞌi opaina, ke opoꞌi feloꞌi mo femia auga aekainia. \v 10 Egaꞌina kinaꞌi aloꞌiai, Deo papiau laomai isaꞌi fakekapaꞌi eoma auga, laoꞌi maiꞌi iꞌoiꞌi iꞌoiꞌi ekapaiꞌi fekeafiapiꞌi eoma. Egaꞌina auga kapaꞌina mo fekeania ke kapaꞌina mo fekeinu, ke papiau aloꞌi ala fekeiku oma auga laoꞌi maiꞌi iꞌoiꞌi iꞌoiꞌi iifaꞌi ekapaiꞌi epeniiꞌi. Kai iꞌina laoꞌi maiꞌi maꞌoai fekeka fekelao mo Deo ega laomai mamaga femaiseina kinagai kai eoma. \p \v 11-12 Iesu emai agofaꞌai sakedote lopia faꞌa emia ega pinauga ekapaisa. Ega aisama laomai mamaga egaꞌina Deo eifa koꞌania iꞌa kapa feloꞌi agepeniꞌa eoma auꞌi emaiseiniꞌi. Ke isa sakedote lopia faꞌa pinaugaga ekapa aefuafua. Kai Iesu nani ke polomakau gauꞌi ifaꞌiai iꞌa aꞌa laomai apalaꞌi afaꞌi aeogeꞌi. Kai isa ifo ifagai afaꞌa eogeisa, aoniamo laomai apalaꞌi eeꞌiai epapealaiꞌa. Ega koa ekapaisa, iꞌa fauꞌaisai Deo ega eꞌa koꞌa ipauma ufai ekaega auga alogai ekoko agaꞌoniamo. Deo ega eꞌa egaꞌina auga, papiau aumauni imaꞌiai akekapaisa, ke aagoa ipagama kapaꞌi isafa epoꞌiai laaꞌi. Ke egaꞌina auga kapa akaikiꞌa ipauma ke Deo maagai felo ipauma puo, aagoai Deo ega eꞌa kepua aisoge auga ekaꞌegaina. \v 13 Aagoai Deo ega papiau laomai apala agaꞌo kekapaisa aisama, sakedote lopia faꞌa nani ke polomakau ifaꞌi, ke polomakau papiega aguꞌa keuma auga agafaga fou eafiiꞌi laomai apalaꞌi kekapaꞌi auꞌi laaꞌiai eꞌafaisa. Ega koa ekapaisa, papiau eꞌi kagakaga kainai Deo laomai apalaꞌi eaꞌiniꞌi, faagaꞌi afegai auga epalolofania kai aloꞌiai ofu auga aeaꞌinia. \v 14 Sakedote lopia faꞌa ega ekapa oma koa aisama, Iesu Kristo auga ala koa iꞌopoga? Iesu alogai laomai apala agaꞌo laaꞌi auga iꞌa Deo eague auga ega pinauga fakapa eoma. Ega puo Deo ega Spiritu eagu pagainia auga Iesu epakapulania, ifo imaauga Deo epaꞌa penia. Iesu ega ekapa oma koa aisama, iifa gome isa ifagai iꞌa aꞌa laomai apalaꞌi eikulai afeꞌainiꞌi! \p \v 15 Iesu ifagai ega ekapa oma auga, Deo papiau eifaniꞌi auꞌi ega pakoꞌa iifaga ega agofaꞌai ekae aoniamo isa apuꞌi eoma auga fekeafia eoma. Ke pau Iesu papiau pakoꞌa niniꞌanina kapula eufai auga papagai laomai apalaꞌi kekapaꞌi auꞌi isafa afaꞌi feoge ke fepapealaiꞌi eoma. Ega kainai Iesu iꞌa fauꞌaisai emae, Deo ke papiau epoꞌiai gagao ekokoaina. Ega koa ekapaisa pakoꞌa niniꞌanina mamaga ekapaisa. \p \v 16-17 Iꞌa alogo felo amu inagome kaisau amu agepenia eoma auga pakoꞌa niniꞌaninai ekapa. Ke isa agemae aisama, aufalao agaꞌo isa emae auga koꞌa ma auga feisa feifafoua. Egae kai kaisau amu gaafia eoma auga egaꞌina amuga ageafia. Kai amu inagome auga maaga maunina eaguega kai pakoꞌa niniꞌanina egaꞌina ekapaisa auga afaepinauga. \v 18 Deo papiau eeꞌiai pakoꞌa niniꞌanina ekapa kakaua auga papiau agaꞌo femae koa iꞌopoga auga afugai aꞌo keaupugua. Egaꞌina aꞌo ifagai pakoꞌa niniꞌanina egaꞌina epinauga. Kai ifa laaꞌi koa aisama faepinauga felo. \v 19 Ega kainai Moses Deo ega iifa maꞌoai papiau maꞌoai maaꞌiai eifafoua, ifa amu maꞌoai laaꞌiai fekeꞌafo eoma. Ega puo isa ifo polomakau gauꞌi ifaꞌi fei fou eoge lapuinia. Ke sipi faaga puina pitoga kepamia auga, ke au maifoga aka ‘hisop’ auga aga fou eafiiꞌi ifai eka fufuinia. Egae kai Deo ega iifa puka isa ifo epapua auga laagai eꞌafoisa, ke papiau isafa eꞌi laomai apalaꞌi fauꞌiai laaꞌiai eꞌafoisa. \v 20 Egaꞌina ekapaisa alogai eifa einaka, “Iꞌina ifa auga Deo papiau eeꞌiai pakoꞌa niniꞌanina kapula ekapaisa auga gouga. Oi Deo ega niniꞌani kapula egaꞌina epeniimi auga kaiꞌiai mo fopea eoma.”\x + \xo 9:20 \xt Exodus 24:8\x* \v 21 Moses puka ke papiau mo fou laaꞌiai ega koa aekapaisa kai, Deo ega eꞌa kepua aisoge auga afe pouga aꞌo faagaꞌiai kekapa auga isafa laagai ifa aupu gagaugai eꞌiupia eafiia eꞌafoisa. Ke ifa eafiia egaꞌina eꞌa alogai amu kepapinauganiꞌi Deo keau afagaina amuꞌi maꞌoai isafa laaꞌiai eꞌafoisa. \v 22 Ega koa iꞌopoga, Deo ega iifa Moses epenia auga kainai aꞌo ifaꞌiai ega koa ekapaisa Deo maagai amu maꞌoai eikuiꞌi. Kai papiau eꞌi laomai apalaꞌi fauꞌiai ifai ega faekapa oma koa aisama, Deo papiau eꞌi laomai apalaꞌi faeꞌagegeainiꞌi. Iifa gome ifa laaꞌi koa aisama, Deo papiau eꞌi laomai apalaꞌi afaeꞌagegeainiꞌi. \p \v 23 Deo ega eꞌa aagoai kepua aisoge auga alogai sakedote lopia faꞌa Deo aꞌo epaꞌa penia aisama, kapa maꞌoai ofuꞌi auꞌi eikulaiꞌi. Deo ega eꞌa egaꞌina auga, ufai Deo ega eꞌa koꞌa ipauma auga iisa mo keꞌopoisa. Kai ufai Deo ega eꞌa ekae auga alogai amu maꞌoai ofuꞌi kekae auꞌi isafa feikulaiꞌi eoma. Ega koa aisama, amu feloꞌi ipaumaꞌi Deo fekepaꞌa penia ofu egaꞌina fekeikulaiꞌi. Kai egaꞌina amuꞌi auga aagoai aꞌo Deo kepaꞌa penia auga fekekaꞌegainiꞌi. \v 24 Aagoai Deo ega eꞌa ekaega auga ufainagai Moses Deo ega eꞌa ufai koꞌa ipauma ekaega auga iisa mo keꞌopoisa kepaapa. Iesu auga papiau aumauni Deo ega eꞌa kepaapa auga alogai sakedote lopia faꞌa eꞌi pinauga kainai egae aekoko. Kai isa ufai eꞌagaukae, Deo agogai eapafoki, iꞌa fauꞌaisai Deo fegoina fepalagainiꞌa eoma. Ega kainai isa ufai Deo ega eꞌa ekae auga alogai ekoko. \v 25 Egaꞌina mo laaꞌi kai, Iesu auga aagoa sakedote lopia faꞌaga koa iꞌopoga laaꞌi. Aagoa sakedote lopia faꞌaga auga aufa inipoai Deo ega eꞌa aagoai ekaega auga alogai Deo ifogamo eaguagu afugai ekoko. Ke egae isa ifo ifa aeafia kai, aꞌo ifaꞌi eafiiꞌi Deo epaꞌa penia. Kai Iesu auga ifo imaauga Deo fepaꞌa peni agaꞌoniamo eoma puo, epaꞌa peni agaꞌoniamo ke ufai ekoko. \v 26 Kai Iesu ifo imaauga Deo gapaꞌa penia faefuafua koa aisama, Deo agofaꞌa epagama mo alogai, isa papiau fauꞌiai ifo imaauga Deo fepaꞌa penia faefuafua. Ke aufa inipoai ega koa fekapa felao femai faefuafua puo, kiekie maꞌo fepamia. Kai pau kina fuaꞌiai Iesu iꞌa aꞌa laomai apalaꞌi feaꞌiniꞌi eoma puo, emai fauꞌaisai ifo imaauga Deo epaꞌa peni agaꞌoniamo. \v 27 Iesu emae agaꞌoniamo koa iꞌopoga, iꞌa papiau aumauni isafa Deo ega logoai mae agaꞌomo agapamia. Ke egaꞌina afegai laomai felo o apala afa Deo agepeniꞌa auga agaisa. \v 28 Ega koa iꞌopoga, Iesu isafa papiau maꞌo eꞌi laomai apalaꞌi feaꞌiniꞌi eoma puo, ifo imaauga Deo epaꞌa penia, emae agaꞌoniamo. Ke isa muni agemai pugu aisama, iꞌa aꞌa laomai apalaꞌi fauꞌiai afaemai. Kai kaisau isa keꞌima auꞌi fuagai kaniaꞌi feagamauga ageoma puo agemai. \c 10 \s1 Iꞌa Fauꞌaisai Iesu Imaauga Deo Epaꞌa Peni Agaꞌonia Mo \p \v 1-2 Ufainagai Moses ega iifa kainai, papiau aufa inipoai Deo aꞌo kepaꞌa penia alogai Deo keau afagaina isafa. Ega koa kekapaisa mo ganinagai aloꞌi opaina aemia. Isa aloꞌi opaina gamia gafua koa aisama, eꞌi laomai apalaꞌi maꞌoai feaꞌi agaꞌonia mo. Ke isa laomai apalaꞌi kekapaiꞌi auꞌi gamuga apala aloꞌiai fakeoponiꞌi pugu. Ke fuagai Deo aꞌo fakepaꞌa penia pugu. Kai aufa inipoai papiau Deo eega kelao aꞌo kepaꞌa penia, iꞌopoga mo kekapaisa aefuafua. Ega koa Deo aꞌo kepaꞌa penia auga papiau Deo maagai aloꞌi opaina ipauma aepamia. Ega kainai Moses ega iifai ega fekekapa oma eoma auga muni Iesu agemai iꞌa fauꞌaisai kapa feloꞌi agekapaꞌi auꞌi lalauga mo koa iꞌopoga epakinaiꞌa. Kai koꞌaꞌi ipaumaꞌi laaꞌi. \v 3-4 Kai papiau eꞌi laomai apalaꞌi fekeaꞌiniꞌi keoma puo, polomakau papieꞌi ke nani fou ifaꞌi keafiiꞌi Deo kepaꞌa penia. Kai egaꞌina ifa laomai apalaꞌi laaꞌi fekepamiaꞌi auga aekainia. Ega puo aufa inipoai aꞌo Deo kepaꞌa penia alogai eꞌi laomai apalaꞌi kekapaꞌi auꞌi epaopolaniꞌi. \p \v 5-6 Aꞌo ifaꞌiai laomai apalaꞌi fekeaꞌi auga aekainia puo Iesu emai. Isa emai agofaꞌai aisama, Deo ega iifa pukagai ekaega koa iꞌopoga, Iesu Deo epainia iina eifa oma: \q1 “Papiau eꞌi laomai apalaꞌi afaꞌi fekeoge aꞌo, ke amu fou fekepaꞌa penio keoma puo, \q2 aꞌo keumaiꞌi ke amu fou kepaꞌa penio. \q1 Kai egaꞌina auꞌi Oi eemuai aekainia puo eeꞌiai alomu aegama. \q2 Papiau aꞌo keumaiꞌi, ke amu fou kepaꞌa penio auꞌi aloꞌi koꞌagai akekapaisa puo aniꞌi aloani. \q1 Kai Oi auga papiau fauꞌiai lau loifalaisau imaau Oi fapaꞌa penio looma. \q1 \v 7 Oi ega lokapa oma kainai lau laifa, ‘O, Deo! Oi emu iifa puka alogai lau fou loifania koa iꞌopoga, kapaꞌina fakapa looma auga fakapa laoma puo lamai inamoꞌe,’” \p eoma. \rq Sam 40:6-8\rq* \m \v 8 Papiau Moses ega iifa kainai aꞌo ke amu fou Deo kepaꞌa penia. Kai Iesu eifa kakaua iina eifa oma. ‘Papiau eꞌi laomai apalaꞌi fauꞌiai aꞌo keaupuguꞌi keumaiꞌi, ke amu maꞌoai fou Deo Oi kepaꞌa penio. Kai papiau ega kekapa oma mo ganinagai aloꞌi koꞌagai akekapaisa puo, kapaꞌina kekapaisa auꞌi aniꞌi aloani ke eeꞌiai alomu aegama,’ eoma. \v 9 Ke Iesu iina eifa oma pugu, ‘Kapaꞌina fakapa looma auga fakapa laoma puo lamai inamoꞌeu,’ eoma. Iesu ega eifa oma gua epamia auga, Deo amu kepaꞌa penia auga laoga maina mamaga gakapa eoma. Ega puo Moses ega iifa kainai kepea Deo aꞌo ke amu fou kepaꞌa penia laoga maina ufaina auga eoge meꞌe. \v 10 Ke Deo Iesu kapaꞌina fekapa eoma auga ekapaisa, ifo imaauga Isa epaꞌa peni agaꞌoniamo puo, iꞌa Deo maagai aloꞌa epalolofania. \p \v 11 Moses ega iifa kainai sakedote maꞌoai Deo ega eꞌa alogai keapa eꞌi pinauga kekapaisa aefuafua. Egaꞌina alogai papiau eꞌi laomai apalaꞌi fauꞌiai aufa kina iꞌopoga mo kekapaisa, aꞌo Deo kepaꞌa penia. Kai egaꞌina auga papiau eꞌi laomai apalaꞌi aeaꞌiniꞌi. \v 12 Kai sakedote Iesu auga, papiau eꞌi laomai apalaꞌi fauꞌiai ifo imaauga Deo epaꞌa peni agaꞌoniamo. Iesu egaꞌina ekapaisa efua afegai, ufai eꞌagaukae Deo kaina kainai eagukipo. \v 13 Isa egae ageagu mo agelao Deo isa ega ou auꞌi maꞌoai ife guagai ageogeꞌi agegafapiꞌi auga kina ageꞌima. \v 14 Gome isa ifo imaauga Deo epaꞌa peni agaꞌoniamo alogai kaisau kepakoꞌania auꞌi, alo lolofa ipauma auꞌi epamiaꞌi aoniamo. \p \v 15 Deo ega iifa pukagai iꞌina iifaga koꞌa ipauma auga ega Spiritu isafa iꞌa maaꞌaisai eifa kakaua iina eifa oma: \q1 \v 16 “Lopia eifa, ‘Lau muni egaꞌina kinaꞌiai papiau eeꞌiai niniꞌani kapula ipauma alakapa. \q1 Egae Lau eꞌu iifa isa guaꞌiai alaoge, ke minoꞌiai isafa alapapuaꞌi,’” \p eoma. \rq Jeremaia 31:33\rq* \p \v 17 Ke Deo ega Spiritu eifa pugu einaka, \q1 “Isa Lau eꞌu iifa kaiꞌiai akepea, laomai apalaꞌi maꞌoai kekapaꞌi auꞌi alaꞌagegeainiꞌi, \q2 ke eꞌi apala afalaopolaniꞌi pugu,’” \p eoma. \rq Jeremaia 31:34\rq* \m \v 18 Deo ega Spiritu eifania koa iꞌopoga, Deo papiau eꞌi laomai apalaꞌi eꞌagegeainiꞌi kainai, iꞌa aꞌa laomai apalaꞌi fauꞌiai Deo aꞌo fapaꞌa penia pugu auga laoga maina efua. \s1 Iesu Falamunia \p \v 19 Ega puo aau akiu pakoꞌa papiaumi, Iesu ifa iꞌa fauꞌaisai Deo epaꞌa penia auga kainai, iꞌa aloꞌa apakapulania Deo ifogamo eaguagu afugai akoko. \v 20 Ke egaꞌina auga Iesu ifo imaauga Deo epaꞌa penia kolotiai emae faagagai, tiapu egaꞌina keꞌeꞌe auga eafiaua. Ega aisama Iesu iꞌa Deo eega falao auga keagaga mamaga ageka aoniamo auga epaagalaisa. \v 21 Ke iꞌa Deo ega papiau auꞌa fauꞌaisai, Iesu Sakedote Lopia Faꞌa akaikiꞌa eague epinauga. \v 22 Ega puo iꞌa opoꞌa gua falapamia kai, aloꞌa koꞌa ipaumagai iꞌina kapaꞌi maꞌoai amapakoꞌaniꞌi Deo eega amalao. Ke iꞌa auga sakedote aꞌo ifaꞌi eafiiꞌi papiau eꞌi laomai apalaꞌi laaꞌiai eꞌafoisa koa iꞌopoga, Iesu isafa iꞌa aꞌa laomai apalaꞌi fauꞌiai ifa efaka. Ke iꞌa Iesu apakoꞌania kainai feisai baptismo aafiia koa iꞌopoga, isa fei koꞌa ipaumagai imaauꞌa fofouga eikuisa. Ke aloꞌaisai laomai apalaꞌi kekae auꞌi isafa eikulaiꞌi. \v 23 Ke Deo kapaꞌina maaꞌaisai eifa koꞌania auga, koꞌa ipauma agekapa paisa. Ega puo iꞌa kina apalaꞌi agaafiꞌi alogai, isa iꞌa agepalagainiꞌa afiaꞌamaga apakoꞌania aifafoua auga faafiapi kapulania. \v 24 Ke iꞌa maꞌoai fapakapulaniꞌa, ega koa agaꞌo agaꞌo aloꞌa koꞌagai aniꞌa faani, ke pinauga feloꞌi mo fakapaꞌi laoma. \v 25 Ke oi epomiai papiau isaꞌi pakoꞌa papiauꞌi eꞌi laꞌafou anina akeani eeꞌi akelao auꞌi koa iꞌopoꞌi folomia. Kai oi ifomi agaꞌo agaꞌo magogomi amoau kapulania. Ke Iesu ega mai kina emai oisa kainai, ega mo foagu oma felaolao egaꞌina kinagai kai. \p \v 26 Kapa puo ega laifa oma auga alaifania. Iꞌa Deo ega iifa koꞌa auga alogo efua. Kai agapagome Iesu agamunia laomai apalaꞌi agakapaꞌi afaefua koa aisama, kapa agaꞌo Deo fapaꞌa penia ega koa aꞌa laomai apalaꞌi feꞌagegeainiꞌi agaoma auga afaekaina. \v 27 Papiau kapaꞌi ega kekapa oma auꞌi Deo ega ou auꞌi kemia. Ega kainai Deo isa lo akaikiꞌa emoge auga alogai ageꞌafo kokoꞌi akeaga. Ega puo Deo iꞌa aꞌa laomai apalaꞌi afaꞌi agepeniꞌa auga maniꞌina fapaꞌaua Iesu falamunia. \v 28 Oi ologo felo, ufainagai kaisau Moses ega iifa eumakalaina kainai aepea auga, papiau gua o oiso mo egaꞌina papiauga keifafoua aisama, gua akeania kai keaupugua. \v 29 Ega koa aisama, aufalao agaꞌo iina agekapa oma auga foopolaga: Isa Deo Gauga aka epalifua ke epameagaina. Ke Deo pakoꞌa niniꞌanina Iesu ifagai epakoꞌania isa alo epalolofania auga iifa aage, amaꞌama epamia. Ke Deo ega gafegafeai ega Spiritu epenia auga eifa apala penia. Iꞌina auga ega laomai ega ekapa oma kainai, Deo isa afa ala agepeni oma ooma? Iifa gome, Deo isa afa apala ipauma agepenia. \v 30 Gome Deo ega iifa pukagai iina eifa oma auga alogo felo: “Pakoꞌa papiauꞌi laaꞌi auꞌi Lau eꞌu papiau eeꞌiai kapaꞌina kekapaisa auga imaꞌi afa alaoge. Lau isa eꞌi laomai afa alapeniꞌi,”\x + \xo 10:30 \xt Deuteronomy 32:35\x* eoma. Ke iina eifa oma pugu: “Lau Lopia eꞌu papiau eꞌi laomai felo, o apala auga afa alapeniꞌi,”\x + \xo 10:30 \xt Deuteronomy 32:36; Sam 135:14\x* eoma. \v 31 Deo ega eifa oma kainai, iꞌa aꞌa laomai apalaꞌi agakapaꞌi, agaꞌualai Deo imagai agakaauau auga famaniꞌiai alogaina. \p \v 32 Mamagai mo Deo ega iifa oi alomi epaeaea pakoꞌa papiaumi omia. Ega kainai papiau isaꞌi oi keafi apalanimi kiekie akaikiꞌa oafiia mo ganinagai, ouniaimoimo aloapo, ke Iesu alomunia auga foloꞌagege. \v 33 Egaꞌina auꞌi kina isaꞌi oi laꞌafouai keaꞌalainimi, kepaꞌaumi, keifa apala penimi, ke keafi apalanimi. Ke papiau isaꞌi ega keomaiꞌi aisama, oi eeꞌiai oapa fou kaimialao okiekie. \v 34 Gome oi epomiai papiau isaꞌi Iesu puogai kepatipulaniꞌi aisama, oi isa guaꞌi oaniia olao tipula afugai oisaꞌi opalagainiꞌi. Ega okapa oma puo, egaꞌina papiauꞌi fou kaimialao okiekie. Ke papiau isaꞌi pamaniꞌiai emi amu kegaafiꞌi keoma eemi kefai aisama, egaꞌina amuꞌi kiekieꞌi alopaꞌaua alogamai ologoainiꞌi mo keafiiꞌi. Gome oi emi amu feloꞌi ipaumaꞌi, aoniamo ufai kekaega auga ologo. \v 35 Ega puo oi alomi opakapulania auga laoga maina folopuaꞌafuga. Egaꞌina auga afa akaikiꞌa felo ipauma agoafia. \v 36 Ke kapaꞌina mo faagamiai fekemia mo ganinagai, gamuꞌi mo foopo foafiapia mo, ega koa Deo kapaꞌina anina eani auga agokapa afegai aisama, kapaꞌina Isa eifa koꞌania foafia eoma auga foafia laoma. \v 37 Gome Deo ega iifa pukagai iina eifa oma: \q1 “Lau alamai eoma auga, epo afaemaefa alamai paisa. Ke kina afaeogu. \q1 \v 38 Ke Lau kepakoꞌaniau papiauꞌi, maauai aloꞌi opaina auꞌi, eꞌi pakoꞌai akeagu aoniamo. \q1 Kai kaisau Lau agemuniau auga eegai alou afaegama,” \p eoma. \rq Habakuk 2:3-4\rq* \m \v 39 Deo ega iifa egaꞌina auga koꞌa ipauma. Kai iꞌa auga papiau Deo kemunia kainai eauokaꞌi auꞌi koa iꞌopoꞌi laaꞌi. Iꞌa Iesu apakoꞌania auga, aꞌa pakoꞌa kainai Deo kaniaꞌa eagamauga auꞌa. \c 11 \s1 Pakoꞌa Epakapulaniꞌi Auꞌi Fouꞌi \p \v 1 Iifa gome Deo kapaꞌina eifa koꞌania auga apakoꞌania afiaꞌamai aꞌima auga agaafia paisa. Ke Deo kapaꞌina eifa koꞌania auga, pau alaisa mo ganinagai agaisa paisa. \v 2-3 Ufainagai Deo agofaꞌa fofouga gapagama eoma aisama, kapa agaꞌo aeafia agofaꞌa aepagama. Kai Isa eifa mo agofaꞌa fofouga egama auga apakoꞌania. Egaꞌina pakoꞌagai iꞌa alogo pau amu maꞌoai aisaꞌi auꞌi, alaisaꞌi auꞌi eeꞌiai kemai. Ke iꞌa ufuꞌa apaꞌa Deo kapaꞌina eifania auga kepakoꞌania puogai, isa eꞌi laomai felo mo auga ega iifa pukagai eifafoua. \p \v 4 Apele Deo kapaꞌina eifania auga epakoꞌania puogai, Kaino Deo amu epaꞌa penia koa iꞌopoga aekapaisa. Kai Apele Deo amu epaꞌa penia auga, alo koꞌagai ekapaisa. Egaꞌina pakoꞌagai, Deo Abel amu isa epaꞌa penia auꞌi eeꞌiai eifa felo, ke maagai alo opaina epamia, ega laomai felo auga ega iifa pukagai eifafoua. Ke Apele emae efua mo ganinagai, ega laomaisai pau iꞌa epamaleleniꞌa paisa. \p \v 5 Enok Deo kapaꞌina eifania auga epakoꞌania puogai, egaꞌina pakoꞌagai aemae kai Deo isa eafiia ufa elaoaina. Ega kainai isa mae gamuga ala koa auga aeoponia, ke kai agaꞌo isa imaauga aekapulaisa. Isa inae aagoai eagu alogai aufa kina Deo alo epagama. Ega puo Deo isa ega laomai felo auga fouga ega iifa pukagai eifafoua. \v 6 Iifa gome isa ega ekapa oma kainai, kaisau Deo kapaꞌina eifania auga afaepakoꞌania aisama, Deo alo agepagama afaekaina. Ega puo kaisau Deo eega gamai eoma auga, Deo eague auga fepakoꞌania. Ke alo koꞌagai Deo ekapuga auga, ega laomai felo afa Deo agepenia auga isafa fepakoꞌania. \p \v 7 Ufainagai Deo Noa aina epalogo, imu akaikiꞌa agepaꞌaua papiau laomai apalaꞌi kekapaꞌi auꞌi eꞌi apala afaꞌi ageoge eoma. Noa Deo kapaꞌina eifania auga epakoꞌania puogai, imu kina aemai aeisa koa kai, Deo Au Akaikiꞌa epamia aina eafiia. Ke ega famili kaniaꞌi gaagamauga eoma puo sikuna ekapaisa. Ke ega pakoꞌai sikuna ekapaisa kainai, agofaꞌa papiauꞌi Deo akepakoꞌania auꞌi eꞌi laomai apala afa Deo epeniiꞌi auga epakinaiꞌa. Ke Deo eifa kaisau Isa agepakoꞌania auga Isa maagai alo opaina agemia eoma. Noa egaꞌina pakoꞌagai Deo maagai alo opaina emia. \p \v 8 Ke Deo Abraham epainia afu agaꞌo muniai isa apuga agemia auga afuga galao eoma. Ega aisama Abraham Deo kapaꞌina eifania auga epakoꞌania puogai, afu aelogo aelaolao mo ganinagai, Deo aina eafiia Kanaan ago elao. \v 9-10 Ke Abraham ufa taonina, Deo ifo epaapa, ekae aoniamo auga, muni alogai fekoko eoma puo eagu eꞌimaisa. Ega kainai Abraham Kanaan ago, Deo isa agepenia eoma auga afugai eagu alogai, au aꞌina koa iꞌopoga palai eꞌa ekapaisa egae eagu. Ke isa gauga Aisak, ke ufuga Iakobo, isa muninai kemai auꞌi isafa Deo Abraham ago agepenia eoma auga, isa isafa apuꞌi agemia auga kepakoꞌania. Egaꞌina pakoꞌagai isa isafa Abraham koa iꞌopoga, egaꞌina afugai au aꞌiꞌi koa iꞌopoꞌi, palai eꞌaꞌiai keagu. \p \v 11 Ke Abraham akafa Sara eogeoge ke eapao alogaina puo, Deo eifa koꞌania gauga maꞌo agemia auga iisa aekainia koa iꞌopoga. Kai isa Deo kapaꞌina eifania auga epakoꞌania puogai, Deo ega isapuai isa einae gauga emauni. \v 12 Ke Abraham isafa eapao alogaina femae koa iꞌopoga kai, ufuga apa isa okogai kemai auꞌi, ufai miꞌimiꞌi kealogai alogaina, ke foeai figu agapaauga afaekaina auga koa iꞌopoꞌi kemia. \p \v 13 Abraham gauga Aisak ke ufuga Iakobo fou maꞌoai Deo eifa koꞌania, Kanaan ago agepeniꞌi akeafia eoma auga epo emaefa alogaina. Ega mo ganinagai, opoꞌiai maaꞌi elao ago egaꞌina akeafia auga keisa puo, alogamai mo keagu keꞌimaisa elao kemae. Kai isa au aꞌiꞌi ke peagege auꞌi koa iꞌopoꞌi aagoai akeagu epo afaemaefa auga keifafoua. \v 14 Papiau ega keifa oma auꞌi, ufai Deo ega aguagu afuga keꞌimaisa mo ganinagai, opoꞌiai eꞌi ago koꞌa ipauma ufai ekaega auga kekapuga auga kepakinaiꞌa. \v 15 Ke isa ifoꞌi eꞌi ago kepuaꞌafuga auga kegaopolaga koa aisama, keaga agaꞌo fekekapuga fekemue pugu. \v 16 Kai isa ega koa akekapaisa kai, ufai ago felo koꞌa ipauma ekae auga maega kepaꞌaua kegaafia keoma. Ke Deo isa fauꞌiai ufa taonina epafua ekaega puo, keifaga eꞌi Deo keoma auga meagaina aepaꞌaua auga iꞌa alogo. \p \v 17-18 Abraham ega pakoꞌa kainai Deo isa eꞌopoisa aisama, isa gauga Aisak elogoaina aꞌo koa iꞌopoga gapamia Deo gapaꞌa penia eoma. Ke Abraham pakoꞌa iifaꞌi Deo eegai eafiiꞌi alogai, Deo isa epainia einaka, “Oi gaumu Aisak faagagai ufumu apamu maꞌo akemauni,” eoma. Ega mo ganinagai, isa gauga ega mo agaꞌomo auga emia Deo fepaꞌa penia. \v 19 Gome Abraham epakoꞌania Deo Aisak maeai agepamaunimue eoma puo ega koa ekapaisa. Ega aisama Deo Abraham alo koꞌagai Isa epakoꞌania auga elogo kainai, Abraham epaapakipo Aisak aeaupugua. Egaꞌina iisa auga, Abraham Aisak emae koa iꞌopoga kai, maeai eafimue koa iꞌopoga. \p \v 20 Aisak Deo kapaꞌina eifania auga epakoꞌania. Ega puo gauga Iakobo ke Esau auniꞌi muni ala fekeagu oma auga faagaꞌiai Deo ega gafegafe fekeafia eoma, eifa felo peniꞌi. \p \v 21 Ke Iakobo Deo kapaꞌina eifania auga epakoꞌania. Ega puo eapao alogaina ega mae kuagai mo ganinagai, Deo au akaikiꞌa epamia, eꞌue iꞌini eafiia eꞌaniaoga ke Deo eau afagaina. Ke Iosepa gauga auniꞌi agaꞌo agaꞌo Deo ega gafegafe fekeafia eoma puo, eifa felo peniꞌi. \p \v 22 Ke Iakobo gauga Iosepa isafa Deo kapaꞌina eifania auga epakoꞌania. Ega puo eapao alogaina ega mae kuagai, Israel papiauꞌi Isiptoai akepealai auga fouga maaꞌiai eifania. Ke agemae afegai, isa Isipto akepuaꞌafuga aisama, uniaga fekeafia fekelaoaina eoma. \p \v 23 Egaꞌina afegai Moses emauni aisama, ina ama isa imoi aage laaꞌi, ke Deo isa faagagai kapa agaꞌo agekapa auga gamuga keoponia, ke Deo kepakoꞌania. Ega kainai Isipto kinina imoi feaupuguꞌi auga iifaga akemaniꞌiaina. Ke gafa oiso alogai imoi kepaiꞌofake. \p \v 24 Egaꞌina afegai Faro gauga ifiaoga Moses eafiia ega eꞌai epafaꞌa. Kai Deo Israel papiauꞌi Isipto agogai fepapealaiꞌi eoma auga Moses epakoꞌania. Ega kainai Moses fekeifaga Faro gauga ifiaoga gauga fekeoma auga epamafua. \v 25-26 Kai isa faepamafua Isiptoai mo gaagu koa aisama, au akaikiꞌa femia. Ke egae kapa maꞌoai kekae auꞌi isafa isa apuga fekemia. Kai Moses eagu alogai, aagoa laoꞌi maiꞌi apalaꞌi, alogama kapaꞌi, akeka epoꞌi afaemaefa auꞌi eumakalainiꞌi. Ke ifo anina eani Deo ega papiau fou fekemia eoma puo, Isipto papiauꞌi fofouga isa keafi apalania. Ke isa muni Deo eegai afa felo ageafia auga eafiaꞌamalaina puo, Mesaia faugai ekiekie auga kapa akaikiꞌa epamia. Kai Isiptoai kapa maꞌoai feloꞌi kekae auꞌi kapa eꞌeleꞌi epamiaꞌi. \v 27 Ke Moses ega ekapa oma aisama, kin Faro gua ekupu. Kai Moses isa aemaniꞌiaina, Deo epakoꞌania paisa. Ega kainai Isipto epuaꞌafuga. Isa ega ekapa oma auga, Deo kapaꞌina eifania auga aeisa koa kai opogai mo eisa epakoꞌania. \v 28 Egaꞌina afegai Moses emue Isipto elao pugu. Egae kai Deo agelo eulaisa, Isipto papiauꞌi gauꞌi maguaeꞌi faꞌaniauꞌi feaupuguꞌi eoma. Ega aisama Moses Deo epakoꞌania kainai miamia aka ‘Pasover’ epagama. Ke Deo ega iifa kainai, Moses Israel papiauꞌi epainiꞌi aꞌo ifaꞌi paꞌafiai kelakaisa, ega koa Deo ega agelo imoi faꞌaniauꞌi Isiptoai eaupuguꞌi aisama, Israel papiauꞌi gauꞌi faagaꞌi aeafi opogaina. \p \v 29 Egaꞌina afegai Israel papiauꞌi Isiptoai kepealai kelao Aꞌu Pitoga keoma afugai kepealai. Kai egae Moses Deo ega iifa epapinauga, aꞌu efolapea aisama, isa Deo kepakoꞌania kainai, aagoa fugagai koa iꞌopogai kepea pagai. Kai Isipto papiauꞌi keꞌopoisa kegapea pagai keoma aisama, keaꞌakogo afeꞌai. \p \v 30-31 Egaꞌina afegai Israel papiauꞌi kelao Kanaan agogai kekoko. Egae peage lapau papiega aka Rahab, Deo kapaꞌina agekapa auga fouga elogo epakoꞌania. Ega kainai isa Israel auꞌi auniꞌi Jeriko taonina kegaisa painaoga keoma kelao auꞌi eega kemai aisama, gagaoai eifa kokoꞌi epaiꞌofakeꞌi. Egae kai Israel papiauꞌi Deo kapaꞌina eifania auga kepakoꞌania kainai, Jeriko taonina kelao kina imagea agaꞌomo alogai kepea lofe. Ke egani kina imagea gua auga kinagai kelao kepea lofe aisama, Jeriko pouga elulu afeꞌai. Egae kai Israel papiauꞌi Jeriko taoninai kekoko, Deo akepakoꞌania papiauꞌi keaupuguꞌi aisama, Rahab Deo epakoꞌania kainai aemae. \p \v 32 Ke pau kapaꞌina mo alaifania pugu! Lau Kidion, Barak, Samson, Jefta, Davide, Samuel, ke profeta maꞌoai fouꞌi alaifa afeꞌaina koa aisama, epo agemaefa alogaina puo, fouꞌi maꞌo afalaifania kai pau afaꞌagamo mo alaifania. \v 33 Egaꞌina papiauꞌi Deo kepakoꞌania kainai, epoꞌiai isaꞌi kin keaupuguꞌi eꞌi amu keafiiꞌi. Isaꞌi Deo maagai laomai feloꞌi mo kekapaiꞌi. Isaꞌi Deo eifa koꞌania kapaꞌina agepeniꞌi eoma auga keafiia. Isaꞌi laion akeꞌi keafunia. \v 34 Ke eꞌi pakoꞌa kainai isaꞌi fekeumapuguꞌi keoma puo, lo eufa emoge alogai kepiu kokoꞌi kai, lo isapugai isa aeumapuguꞌi. Isaꞌi ifani aꞌifaꞌiai fekemae koa iꞌopoga kai keꞌegeiꞌi. Isaꞌi keapoke kai Deo epakapulaniꞌi. Isaꞌi ifaniai isapu akaikiꞌagai kekapula alogaina, eꞌi ou fou kepipaini auꞌi maꞌoai keauokaꞌi. \v 35 Ke papie isaꞌi isafa gauꞌi kemae kai, Deo kepakoꞌania kainai, gauꞌi kemaunimue kemue eeꞌi kemai pugu. Papiau isaꞌi ega koa faagaꞌiai kemia. Kai papiau, pakoꞌa papiauꞌi isaꞌi Deo fekepuniaiaina fakepakoꞌania keoma kai, isa fou fekepea fekeagu aage mo auga keumakalaina. Ega puo faagaꞌi kepakiekie alogaina fekemae koa iꞌopoga. Kai isa muni fekemaunimue agu felo fekeafia keoma puo, kepamafua Deo akemunia. \v 36 Ke papiau isaꞌi auga Deo kepakoꞌania kainai, kepaꞌauꞌi keaꞌalainiꞌi, ke kegapukiꞌi. Ke isaꞌi auꞌi tieiniai kepaagaꞌi kai tipulai kepaaguꞌi. \v 37 Ke papiau isaꞌi auga kepoai kefouniꞌi, ke isaꞌi iiliai ipuainagai keilipeaꞌi gua kepamiaꞌi. Ke isaꞌi ifani aꞌifagai keaupuguꞌi. Ke isaꞌi Deo kepakoꞌania kainai, papiau isa kepakiekieꞌi, ke keafi apalaniꞌi puo keulalu alogaina. Ega puo sipi ke nani fou faagaꞌi kepaopukiꞌi auꞌi keiꞌiukaꞌi kelao kemai. \v 38 Egaꞌina papiauꞌi kiekieai kepiaukoko kelao ago maininai ikuai kealao keamai. Ke kelao iku ineꞌiai ke kakiꞌa isafa ineꞌiai keagu. Ega kainai agofaꞌa fofouga papiauꞌi laomai apalaꞌi kekapaꞌi auꞌi, egaꞌina papiauꞌi eꞌi pakoꞌai laomai feloꞌi mo kekapaꞌi auꞌi fou fekeagu auga aekainia. \p \v 39 Egaꞌina papiauꞌi maꞌoai fouꞌi laifania auꞌi eꞌi pakoꞌa kainai Deo maagai akaꞌi felo emia, ke Deo isa eeꞌiai egafegafe alogaina. Kai ufainagai isa agofaꞌai keagu alogai, Deo eifa koꞌania Mesaia ageulaisa papiau kaniaꞌi ageagamauga eoma auga akeisa. \v 40 Kai iꞌa auga ufainagai Deo kapa felo ipauma eifa koꞌania auga pau Mesaia emai aisa. Kapa puo Deo ega ekapa oma? Deo anina eani, isa iꞌa fou kaiꞌalao falao kaniaꞌa feagamauga, ke maagai alo opai auꞌa famia eoma puo ega ekapa oma. \c 12 \s1 Deo Kapaꞌina Fakapa Eoma Auga Mo Fakapa Faefuafua \p \v 1 Ega puo iꞌa ifoꞌa mo alaagu kai, egaꞌina papiauꞌi kemae mo ganinagai, apuapu akaikiꞌa koa iꞌopoga kemia keailofeiꞌa keisaꞌa. Ke pau egaꞌina papiauꞌi fouꞌi Deo ega iifa pukagai akuapina aisama, kapaꞌina akapa auga kepafokiꞌa keifafouiꞌa. Ega kainai laomai apalaꞌi faagaꞌaisai kekae auꞌi meauꞌi maꞌoai apaelaiꞌi. Ke laomai apalaꞌi fiakoa mo maaꞌa kelaꞌa meꞌe auꞌi isafa apuaꞌafuniꞌi. Ke kapaꞌina akemia mo ganinagai, aꞌa pakoꞌa Iesu eegai faafiapia mo, Deo iꞌa fauꞌaisai pipalauai kapaꞌina faafia eoma auga faula. \v 2 Iesu auga iꞌa aꞌa pakoꞌa inagome, ke Deo maagai aloꞌa opaina ipauma fepamiaiꞌa auga. Kai Deo ega logoai muni alogama feafia eoma puogai, kolotiai emae kiekiega auga eafiapia mo, ke meagaina aepaꞌaua. Ke isa Deo eaguagu afuga kaina kainai eague. Ega kainai iꞌa aꞌa pakoꞌa Iesu mo eegai faoge. \v 3 Ke laomai apalaꞌi kekapa auꞌi isa keumakalaina kainai, ega ekiekie oma kai eafiapia auga foopolaga. Ega koa oi Iesu muninai opea auga foloafipuguaina, foloapoke foloapakipo. \p \v 4 Kai papiau laomai apalaꞌi kekapa auꞌi oi Iesu fomunia, isa fou laomai apalaꞌi fokapaꞌi keoma. Kai oi isa ainaꞌi aloafia kainai keafi apalanimi. Kai oi founiaimoimo laomai apalaꞌi egaꞌina foumakalainiꞌi felao faagamiai ifa agaꞌo feake fomae auga aekainia. \v 5-6 Ke Deo ega iifa pukagai oi eifanimi gauga epamiaimi, magogo kapula epeniimi auga oꞌagege efua. Deo iina eifa oma: \q1 “Lau Lopia kaisau aniꞌi laani alogaina auꞌi, lapaikifaniꞌi keaga felogai lapapeaꞌi. \q2 Ke Lau kaisau gau lapamiaꞌi auꞌi eꞌi laomai apala afa lapeniꞌi. \q1 Ega puo gauagai, Lau lapaikifanio keaga felogai lapapeaiso auga, kapa eꞌele folopamia. \q2 Ke Lau oi alafinaiso aisama, Lau muniuai pea auga foloapokeaina foloapakipo,” \p eoma. \rq Proverbs 3:11-12\rq* \p \v 7 Au kapa auga gauga aepaikifania keaga felogai aepapea? Au maꞌoai mo gauꞌi kepaikifaniꞌi. Ega koa iꞌopoga, Deo oi auga Isa gauga epamiaimi. Ega kainai Deo epaikifanimi keaga felogai epapeaimi auga alomafuga folopaꞌaua foafiapia mo. \v 8 Iꞌa alogo papiau maꞌoai ega kepaikifa omaꞌi, keaga felogai kepapeaꞌi. Ega kainai oi afakepaikifanimi keaga felogai afakepapeaimi koa aisama, oi inami amami agaꞌo akegome, piakele kalufa imoimi koa iꞌopomi. \v 9-10 Ke iꞌa alogo, inaꞌa amaꞌa kepamauniꞌa auꞌi, kepaikifaniꞌa keaga felogai kepapeaiꞌa. Egaꞌina kekapaisa alogai, kapaꞌina keopolaga felo keoma auga mo, iꞌa faagaꞌaisai kekapaisa kai epo aemaefa. Ega mo ganinagai, iꞌa isa apalopianiꞌi ainaꞌi aafiia. Kai Deo auga iꞌa Isa koa iꞌopoga, aloꞌa opaina femia eoma puo, iꞌa epaikifaniꞌa keaga felogai epapeaiꞌa. Ke Amaꞌa Deo auga, papiau maꞌoai lalauꞌi iꞌima inagome, iꞌa amaꞌa kepamauniꞌa auꞌi ekaꞌegainiꞌi. Ega kainai iꞌa auga Amaꞌa Deo aina faafi kapulania, ega koa agaagu aoniamo. \v 11 Kai papiau maꞌoai kepaikifaniꞌi keaga felogai kepapeaꞌi alogai, papiau aloꞌi aegama kai kiekie mo kepaꞌaua. Kai muni kemaleleaina efua aisama, egaꞌina ikifagai isa aloꞌiai Deo ega gagao euki, ke anina eoge auga Deo maagai alo opaina emia. \p \v 12 Kai papiau isaꞌi keafi apalaniꞌi alogai, faagaꞌi keapoke alogaina, imaꞌi kemua, ke kiuꞌi keaꞌafu koa iꞌopoga puo, keapakipo Iesu muninai akepea. Kai oi auga egaꞌina papiauꞌi fopakapulaniꞌi Iesu muninai fekepea. \v 13 Ke oi emi laomaisai, Iesu muninai opea auga fopaꞌopaina foloapakipo. Ega koa keapoke melo auꞌi koa kemia auꞌi, keaga iꞌoꞌinagai fakepea kai, fekekapula pugu keaga felogai mo fekepea. \p \v 14 Ke oi Deo maagai alomi afaelolofa koa aisama, Lopia Deo agoisa afaekaina. Ega kainai Deo maagai alo lolofa agugai foagu, ke alomi koꞌagai papiau maꞌoai isafa fou gagaoai foagu. \v 15 Egaꞌina alogai foisa felo kai agaꞌo ega laomaisai, Deo ega gafegafe eegai faeafiꞌafu. Ke au euki anina eoge kai epiꞌigu aisama, papiau eeꞌiai apala emia. Ega koa iꞌopoga, papiau agaꞌo alogai apala ageka aisama, laomai egaꞌina ageuki papiau ageꞌaugainiꞌi agepalifuꞌi. Ega puo foisa felo oi epomiai kai agaꞌo ega koa faekapa. \v 16-17 Ufainagai Aisak gauga faꞌaniauga Esau, ama au faꞌaniau kapaꞌina agepenia eoma auga feafia koa iꞌopoga kai, inaega ekimu aniani mo puogai Deo gefa aeaunia aina aeafia, Deo isa kapaꞌina fepenia eoma auga akina imagai eꞌafaꞌafalaina. Kai Esau muniai eopopagai, Deo kapaꞌina au faꞌaniauꞌi apuꞌi eoma auga feafimue pugu eoma. Ega puo maisapepega mo keaga agaꞌo ekapunia, ama opo gaafimue, kapaꞌina isa apuga eoma auga gapenimue eoma. Kai ama eumaka. Egaꞌina auga fouga ologo felo. Ega kainai foisa felo, aagoai kapa agaꞌo anina oani puo Deo kapaꞌina agepenimi eoma auga, Esau koa iꞌopoga folomia foloꞌafaꞌafalaina. Ke Deo folomunia, aagoa kapaꞌi apalaꞌi ipaumaꞌi auꞌi muniꞌiai folopea. \p \v 18-21 Ufainagai Deo eake Sinai ikugai eagu. Egaꞌina alogai oi ufumi apami Israel papiauꞌi kelao iku eegai keagu. Egae lo eaga, umina akaikiꞌa ipauma iku egaꞌina eumiapua, ke lanina akaikiꞌa isafa epua auga keisa. Ega aisama kemaniꞌi alogaina, ke isa Deo eagu ikuga eega ipauma akelao, ke akeafi opogaina. Ke fiꞌi keipinia aꞌo akaikiꞌa ipauma, ke iifa aꞌoꞌi isafa kemai aꞌoꞌi kelogonia. Ega aisama Deo isa eifa kapula penia einaka, “Papiau agaꞌo, ke aꞌo mo ganinagai, iku Lau laagu afuga ageafi opogaina auga kepoai fofoupugua,”\x + \xo 12:18-21 \xt Exodus 19:12-13\x* eoma. Ega puo Deo ega iifa aꞌoꞌi kelogonia auꞌi maꞌoai, Deo kegoinia faeniniꞌani pugu keoma. Gome isa Deo kapaꞌina eifania auga fekeafia fekeaguaina auga aekainiꞌi. Ke papiau ega koa emia auga keisa kemaniꞌi alogaina puo, Moses eifa einaka, “Lau lamaniꞌi lapigugu alogaina,”\x + \xo 12:18-21 \xt Deuteronomy 9:19\x* eoma. Kai pau oi auga, Deo eega agolao aisama, ega koa faagamiai afaemia. \p \v 22 Oi auga Iesu opakoꞌania puogai, Sion ikuga eega olao. Sion ikugai Ierusaleme taonina ufai ekaega auga eapae, ke Deo egae eague aoniamo. Ke agelo isafa ealogai alogaina egaꞌina taoninai kekaigugu kealogama. \v 23 Ke Deo kepakoꞌa kakaua auꞌi, Deo gauga faꞌaniauꞌi kemia, ke akaꞌi ufai kepapua ekaega. Isa egaꞌina taoninai kekaigugu keague. Ke Deo papiau maꞌoai eꞌi laomai felo o apala afa agepeniꞌi auga, ufai Isa kepakoꞌania auꞌi aloꞌi opaina epamia. Ke pau oi isa eeꞌi olao. \v 24 Ke ufainagai Kaino Apele eaupugua ifa elolo auga Deo afa eogemue. Kai Iesu auga, Deo papiau eꞌi laomai apalaꞌi feꞌagegeainiꞌi eoma puogai emae. Ega kainai Iesu auga, Deo iꞌa fou epoꞌaisai gagao ekokoaina, pakoꞌa niniꞌanina mamaga ekapaisa. Ega puo isa ifa elolo auga kapa akaikiꞌa ipauma, Apele ifa ekaꞌegaina. Oi auga Iesu egaꞌina eega olao. \p \v 25 Ufainagai Moses aagoai eagu aisama, Deo ega iifa papiau maaꞌiai eifania. Ke papiau isa aina keumakalaina auꞌi, Deo isa eꞌi laomai apala afa agepeniꞌi auga eegai akepiau koko, maꞌoai keafi afeꞌaina. Ke pau Deo ufai eague auga, Iesu eulaisa ainaꞌa epalogo. Kai iꞌa Deo agaumakalaina agamunia aisama, Deo iꞌa aꞌa laomai apala afa agepeniꞌa auga eegai fapiau koko koa auga keagaga agaꞌo laaꞌi. Ega puo foisa felo, Deo oi epainimi auga aina folopamafua. \v 26 Ufainagai Deo eake Sinai ikugai aisama, eniniꞌani ainagai aagoa epigugu. Kai pau ega iifa pukagai eifa koꞌania iina eoma: “Lau alapamue pugu, aagoa mo afalapapigugunia kai ufa isafa alapapigugunia,”\x + \xo 12:26 \xt Hakai 2:6\x* eoma. \v 27 Egaꞌina iifaga alogai, ‘Alapamue pugu’ iifaga auga, kapaꞌina akepigugu auꞌi maꞌoai ageafiꞌauꞌi auga fouga eifania. Egaꞌina amuꞌi auga, Deo aagoai ke ufai epagama amuꞌi maꞌoai eifaniꞌi. Kai Deo ega agofaꞌai kapaꞌina afakepigugu auꞌi akeka aoniamo. \v 28-29 Iꞌa auga, Deo ega agofaꞌa egaꞌina, afaepigugu auga agaafia kainai Deo tenkiu akaikiꞌa amapenia. Ke iꞌa aꞌa Deo auga, lo akaikiꞌa kapa maꞌoai euma afeꞌainiꞌi auga koa iꞌopoga. Isa papiau eꞌi laomai apalaꞌi kainai afa apala epeniꞌi eumaꞌi. Ega puo iꞌa Deo famaniꞌiaina, Au Akaikiꞌa fapamia, aloꞌa koꞌagai faau afagaina, ke anina eani auga mo fakapa. \c 13 \s1 Magogo Fua \p \v 1 Aufa kina pakoꞌa papiauꞌi, aami akimi koa aniꞌi foani faefuafua. \v 2 Ke ufainagai papiau isaꞌi agelo peagege auꞌi koa iꞌopoꞌi kemai auga akelogo kai gafegafeai keifa kokoꞌi. Ega kainai oi isafa foloꞌagege peagege auꞌi gafegafeai foifa kokoꞌi. \v 3 Ke pakoꞌa papiauꞌi tipulai keague auꞌi, oi isafa egae isa fou oaguega okiekie koa iꞌopoga auga foopolaga. Ke pakoꞌa papiauꞌi keafi apalaniꞌi auꞌi, oi ifomi isafa isa fou keafi apalanimi koa iꞌopoga auga foopolaga. \p \v 4 Deo amage papiauꞌi kai aufalao agaꞌo iꞌoina fou kefeu aage mo auꞌi, ke amagelofe laaꞌi kai papiau agaꞌo fou kefeu aage mo auꞌi maꞌoai fou eꞌi laomai apalaꞌi afa agepeniꞌi paisa. Ega puo papiau maꞌoai amage auga kapa akaikiꞌa fekepamia, ke au papie fou akafaꞌi mo fou fekefeu kai, papiau iꞌoina agaꞌo fou fakefeu aage mo. \v 5 Deo ega iifa pukagai iina eifa eoma: \q1 “Lau oi afalapuapuaꞌafunimi ke afalaumaumaka lainimi,” \p eoma. \rq Deuteronomy 31:6\rq* \m Deo ega eifa oma kainai, moni anina foloani alogaina kai, alomi koꞌagai Isa mo anina foani. Ke pau kapaꞌina eemiai kekae auꞌi eeꞌiai alomi fekaina. \v 6 Deo afaepuapuaꞌafuniꞌa eoma kainai aloꞌa apakapulania iina aifa oma: \q1 “Lopia iꞌa aꞌa pipalagai auga puo, \q2 papiau iꞌa eeꞌaisai kapaꞌina akekapa aꞌa pakoꞌa akepalifu agekaina? \q1 Isa iꞌa eeꞌaisai kapa agaꞌo fekekapa auga afaekaina puo afalamaniꞌi.” \rq Sam 118:6-7\rq* \p \v 7 Ufainagai au akaikiꞌaꞌi oi keꞌimaimi Deo ega iifa maamiai keifafoua auꞌi foopolaniꞌi. Ke isa ala keagu oma elao kemae auga fopaagouka fologo felo. Ke isa Iesu kepakoꞌania mo elao kemae auga iisaꞌi mo foꞌopo. \v 8 Iifa gome Iesu egaꞌina isa kepakoꞌania auga iꞌopoga mo, faai pau, ke aoniamo eague. \p \v 9 Ega kainai Iesu mo fopakoꞌania, ke pifoge pamaleleꞌi iꞌoiꞌi iꞌoiꞌi maami fakelaꞌa meꞌe. Gome papiau foꞌamai aloꞌi ofuga fekeikulaisa keoma auga iifaꞌi muniꞌiai kepea auꞌi eeꞌiai kapa agaꞌo aegama aepalagainiꞌi. Ega puo egaꞌina iifaꞌi muniꞌiai folopea kai Deo ega gafegafe oafiia Iesu opakoꞌania kainai, alomi fopakapulania, Isa mo ega iifa kaiꞌiai fopea auga Deo maagai felo ipauma. \v 10 Ufainagai Deo ega eꞌa aagoai kepua aisoge auga alogai sakedote kepinauga. Egaꞌina alogai papiau maꞌoai eꞌi laomai apalaꞌi fauꞌiai aꞌo ke foꞌama fou Deo kepaꞌa penia aisama, egaꞌina amuꞌi keifaꞌapuꞌi akeaniꞌi. Kai Iesu auga iꞌa aꞌa laomai apalaꞌi fauꞌiai ifo imaauga Deo epaꞌa penia. Iꞌa Iesu apakoꞌania kainai, isa Deo amu kepaꞌa penia afuga, iꞌa apuꞌa ekapaisa aloꞌaisai ekae. \p \v 11 Kapa puo iina laifa oma auga alaifania. Sakedote lopia faꞌa papiau aꞌo keaupuguꞌi auꞌi ifaꞌi eafiia elao Deo ifogamo eaguagu afugai ekoko papiau eꞌi laomai apalaꞌi fauꞌiai, Deo epaꞌa penia. Kai aꞌo imaauꞌi auga, Israel papiauꞌi keagu afuga afegai keumaiꞌi. \v 12 Ega koa iꞌopoga, Iesu isafa ifo ifagai papiau feꞌafaꞌi Deo maagai aloꞌi felolofa eoma puo, Israel papiauꞌi keagu afuga, Ierusaleme taonina afegai ekiekie emae. \v 13 Kai Iesu kolotiai eꞌafa alogai, papiau isa kepaꞌaua keaꞌalaina. Ega koa iꞌopoga, iꞌa Iesu apakoꞌania kainai, papiau iꞌa kepaꞌauia keaꞌalainiꞌa. Kai iꞌa papiau kepaꞌauia keaꞌalainia auꞌi amamuniꞌi kai, Iesu amapakoꞌania faefuafua. \v 14 Gome iꞌa alogo iꞌa aagu taonina auga afaeka aoniamo kai, taoni agaꞌo ufai ekae, ageka aoniamo auga aꞌima. \p \v 15 Ke Iesu kainai iꞌa aꞌo Deo fapaꞌa penia auga mo pau efua. Ke iꞌa Iesu apakoꞌania kainai, iꞌa aꞌa au afagai Deo fapenia faefuafua. Egaꞌina auga, iꞌa akeꞌaisai Iesu kapaꞌina ekapaisa auga papiau maaꞌiai faifafoua faefuafua. \v 16 Ke emi pinaugai papiau eeꞌiai fogafegafe, ke emi amu foꞌea ulalu auꞌi fopeniꞌi. Egaꞌina agokapa auga, Deo koa agopaꞌa penia puo, alo agegama alogaina. Ega kainai foloꞌagege fokapa paisa. \p \v 17 Oi eemiai au akaikiꞌaꞌi keꞌimaimi papiauꞌi keague. Isa auꞌi oi lalaumi keꞌima koa iꞌopoga, kapaꞌina oi okapa auga Deo maagai fekeifafoua keoma. Ega puo pau keague oi kapaꞌina okapa auga kepaagouka felo alogainimi. Ega kainai oi isapu keafia oi keꞌimaimi lopiaꞌi ainaꞌi foafia, ke kapaꞌina fokapa keoma auga mo fokapa. Ega koa eꞌi pinauga fopaꞌilikaea, aloꞌi fopagama. Ega afolokapa oma koa aisama, meau agopeniꞌi, ke oi isafa eemiai kapa felo agaꞌo afaemia. \p \v 18 Lau ke fou apinauga auꞌi fou alomai koꞌagai apakoꞌania, Deo maagai kapaꞌina felo o apala auga alogo puo, anina aani laomai maꞌoai feloꞌi mo fakapaꞌi aoma. Ega kainai faumaisai fomegamega faefuafua. \v 19 Ke lau oi eemi fafai auga aekaina puo, lagoi kapulanimi fauai fomegamega, ega koa Deo fepalagainiau eemi fafai fafiakoa laoma. \p \v 20 Iꞌa aꞌa Lopia Iesu emai agofaꞌai, sipi keꞌimaꞌi auꞌi kaniagai koa iꞌopoga emia, Deo ega papiau eꞌimaꞌi. Ke isa papiau fauꞌiai emae, ifagai Deo papiau fou epoꞌiai gagao emia, pakoꞌa niniꞌanina kapula ageka aoniamo auga ekapaisa. Egae kai Deo gagao inagome auga, iꞌa aꞌa Lopia Iesu maeai epamaunimue. \v 21 Deo Iesu faagagai ega ekapa oma auga, fepalagainimi fofua foagu, kapa feloꞌi maꞌoai ega logoai fokapa laoma. Ke Iesu Deo alo fepagama mo pinauga ekapaisa koa iꞌopoga, Iesu ega pipalagaisai, iꞌa Deo alo fapagama mo pinauga fakapa. Ke Iesu egaꞌina auga aoniamo, Au Akaikiꞌa amapamia, ke amaau afagaina faefuafua. Amen. \p \v 22 Aau akiu pakoꞌa papiaumi, kapa maꞌoai maifaniꞌi laoma auꞌi, alaifa afeꞌainiꞌi puo malele ofolaꞌo mo lapapua efai. Ega kainai lagoinimi, iꞌina malelegai eꞌu magogo lapenimi auꞌi foafiꞌi, kaiꞌiai mo fopea faefuafua. \p \v 23 Ke iꞌa akiꞌa Timoti tipulai kepapealaisa auga fouga oi lapalogonimi. Isa lau eeu agemai agefiakoa aisama, lau isa fou agafai agaisami. \p \v 24 Oi pakoꞌa papiaumi keꞌimaimi lopiaꞌi, ke Deo ega papiau maꞌoai lapamegonimi foagu felo laoma. Ke Itali ago pakoꞌa papiauꞌi isafa eemiai kepamego foagu felo keoma. \p \v 25 Lau lamegamega ega koa Deo ega gafegafe akaikiꞌa oi maꞌoai fepenimi laoma.