\id EPH - Ese (Managalasi) NT [mcq] -Papua New Guinea 1999 (web version -2014) \h Epasasi \toc1 Epasasi \toc2 Epasasi \toc3 Ep \mt1 Epasasi \c 1 \s1 Vuꞌa Anejijihina \p \v 1 Na Porura Godoni ura ijino Jesu Keriso oni apasorua rejuta. ꞌEnaꞌomo Godoni ehija Epasasi hijura kaꞌene Jesu Keriso oni vaji uchaha paꞌajihi punaꞌe veju. \v 2 Maiji vwihaniꞌina ꞌee matauviꞌina kaꞌene Godi núni Oma ꞌee Natohwa Jesu Keriso oni rena roajija ja puꞌúmuna. \s1 Keriso Oni Vaji ꞌAvena Huni Merajihiꞌina \p \v 3 Núni Natohwa Jesu Keriso oni Godi ꞌee Omiji taꞌaroha. Hura ꞌAvena Huni merajihiꞌina kaꞌene akúpi ꞌahi navujija Keriso oni vaji mahoꞌo merajúha paranana. \v 4 ꞌEne Hu nú mweꞌa pavejiꞌini Huni vaji iji pijúhana. ꞌEjakame nú Huni unaꞌi oja mahiꞌina rene akuaviꞌina rene ꞌee sisea panamuhiꞌinaꞌe reꞌavarono iji pijúhana. \v 5 ꞌEne Jesu Keriso oni vaji Huni Harihijaꞌe ꞌekuhunijaho nitama Huni ura ijino Hu ura renajaꞌinaꞌe amairiaramana. \v 6 ꞌEne Huni maiji vwihaniiꞌini jihuni pinaniji taꞌaroꞌavarono Hura oja múhiꞌini jihuni vaji maꞌekuana. \v 7 ꞌEne Hura ori Huni ꞌaa vajijino niꞌajúhe kúꞌo ꞌekuana. Huni maiji vwihaniiꞌina kaꞌene ituꞌoꞌuna namuna vajijino núni sisea vwihanúe aremana. \v 8 ꞌEne Hura Huni maiji vwihaniiꞌina kaꞌene ituꞌona namuna vajijino vwiha mamaa mahoꞌone ꞌee henaka mahoꞌo ꞌusesamúhana. \v 9 Godi Huni ura ijihuni hemijaho vejume núnunaꞌa samaumaa renana. Godi Huni ura ijino Keriso oni vaji Hu ura renajaꞌinaꞌe venana. \v 10 ꞌEne vea roe areri rena parajakaviꞌi uneunecha mapoka Keriso oni vaji ichutoi navura ꞌee mweꞌi navura ꞌekaroe Huni harura hari nahuna. \v 11 Hura nitama Huni ura ijino iji pijúhana. Hura amairiarama jaꞌinaꞌe ꞌee Huni aachia ꞌuꞌo ꞌekara. ꞌEne uneunecha mahoꞌo Hura ura rene ꞌee ꞌwarama jaꞌinaꞌe rejara. \v 12 ꞌEjakame ikehuni urijaho nú ea kaꞌene amuraꞌe Keriso nimaa rojujaho Huni mamaiji taꞌarohuna. \v 13 Ja ꞌuꞌo Huni vaji Huni ira nimaiji hene ꞌee vuꞌa maa maiuꞌina kaꞌene ja niꞌajihana ka ja nimaa rojume Huni ꞌAvena kaꞌene nahama ꞌwaramajaho joni vaji Huni tatua vene mihana. \v 14 Huni ꞌAvena kaꞌene nú múhajaho Huni aachiji ꞌekahuna tatua vene múhana. ꞌEne Godi Omaꞌe rehunaꞌe kúꞌo ꞌuname ꞌimenúa avanana. ꞌEne Huni mamaiji taꞌaroꞌavarono avanana. \s1 Poru Oni Siporua \p \v 15 Ikehuni hahi na joni vaji Natohwa Jesu nimaa rojuji hene ꞌee jara Godoni ehija mahoꞌo oja mihuji hejujaho paꞌuhuname paturanaꞌikaꞌi \v 16 na jonijihunaꞌe joni ihi ꞌurihe siporua ꞌone teimani ꞌwavura. \v 17 ꞌEjakame núni Natohwa Jesu Keriso oni Godi ꞌee Oma kaꞌene pinana rukinijara vwiha kaꞌene vwiha mamaa vwihane ꞌee jonunaꞌa veje samaumaa rene ꞌee Hu hena kahunijaho samaumaa rehuna. \v 18 ꞌEne na siporua ꞌojujaho joni oja jaraa kame Hura maa irakijihunaꞌe ja ꞌumenaajaho hena kahuna. ꞌEne Huni uneunecha mapoka mavarasaꞌina kaꞌene Huni ehijijipo ꞌekujija hena kihuna. \v 19 ꞌEne Huni harura niꞌimaꞌura kaꞌene nú nimaa rojiꞌina kihipunaꞌi veꞌamajaho hena kahuna. Ike harura niꞌimaꞌura kaꞌene núni vaji kaukara venujaho \v 20 ijí harura kajara Kerisora kwamajaho vejume ꞌurinana. ꞌEne vejume akúpi ꞌahi Godoni ija manaꞌinijaꞌi asuma hinana. \v 21 Iviamai ikehuni vea ikeru pana kaivo túnaꞌa ꞌuꞌo ꞌajohaiꞌina mamaꞌina harura ꞌee harura mahoꞌo ꞌee iha ichaꞌina kaꞌene ja ꞌurihujaho asitaha parane huri hinana. \v 22 ꞌEne Godira uneunecha mahoꞌo Huni mumora hari irechamana. ꞌEne uneunecha mahoꞌo ꞌee sosia Hura húmata rehunaꞌe mahana. \v 23 ꞌEne sosijaho Huni haha kaꞌene Hu ijihuni vaji mahoꞌo areri rena paranujina ꞌee Hu uneunecha mahoꞌo areri rena paranu. \c 2 \s1 Kwamasaharaꞌe Jesuni Vaji ꞌUrijara \p \v 1 ꞌEne ja sisea vaji hijajihunaꞌe ja kwamasahara. \v 2 Ja nimako ijaho ike mweꞌa kehuni ꞌunamijino ꞌurahe ojara. ꞌEne ꞌavena sisea kaꞌene ichutoa ꞌajohu jihuni harura hari ojara ꞌee hu ea kaꞌene vuꞌataa pahejiꞌini jihipuni vaji iviamaa kaukara venujina. \v 3 Nú ꞌuꞌo puni vaja kajino nitama hine núni hahijihi puni ura ijí vejara. ꞌEne núni hahijihuni ura ꞌee núni vwiha sisesa ijipo rosamúa parajara. ꞌEne núni kara ijija sisea ijihunaꞌe nú Godoni sena hari ea ꞌahoꞌa kajihi puꞌúmo hijara. \v 4 ꞌEnakaivo Godiho nihoꞌo niꞌimaꞌura numiruviꞌina ꞌee Hu niꞌimaꞌura oja mihiꞌina. Ijihunaꞌe Hu nú oja múhana. \v 5 ꞌEne nú siseijara venume kwamasahara vo Hu venume nú Keriso puꞌúmo ahuma maiꞌo hiju. Ijihunaꞌe maiji vwihaniajara vejume ja maraniana. \v 6 ꞌEne Godira venume nú Kerisoꞌi puꞌúmo ahuma ꞌurijara. ꞌEne Jesu Keriso oni vajijino venume Godi puꞌúmo akúpa ꞌahi ahuma asuma hiju. \v 7 ꞌEnajihunaꞌe Godiho Huni maiji vwihaniiꞌina niꞌimaꞌura kaꞌene nihoꞌo areri pamanura vehunijaho ꞌee mamaa kaꞌene núnaꞌe venujaho Jesu Keriso oni vajijino vea túnaꞌi najuhuna. \v 8 Godira maiji vwihanúani vajijino ja nimaa rojajihunaꞌe maraniana. Ijaho jara joni harurijino vehuna pana kaivo Godira swara vene múhana. \v 9 Ijaho kaukaraꞌe ja vejakame ijihunaꞌe veje maranihuna panakúne ja ea pina jarika pareꞌamana. \v 10 Ijihuni maijaho nú Huni Isuraꞌe Jesu Keriso oni vaji venuana. ꞌEjakame kaukara mamaa kaꞌene nitama Hura amairiaramaji veꞌavarono venuana. \s1 Keriso Oni Vaji Nikwisuꞌina Rejara \p \v 11 Ijihunaꞌe vwihaꞌavara. Ja Jenitaru nimarako hahijihuni ꞌunamijino hijajaho ea kaꞌene sisa ꞌuhuahiꞌina ꞌwavura kaꞌene emaapo iji haha sisa ꞌuhuahiꞌinijipo ja sisa paꞌuhuiꞌina ꞌiavura. \v 12 Ja ma vwihaꞌaha. Vea kajiha kajaho ja Kerisoho raname karaa ani hijara ꞌee ja Isureri puni vaja asinamiara. ꞌEne ja raka kaꞌene nahama ꞌwaravajija suja ꞌee raka kaꞌene túnaꞌi rehunijija ja puruva renaꞌeme hijara. ꞌEne iki mweꞌi Godi pahena pakaviꞌi hijara. \v 13 ꞌEnakaivo ja ea kaꞌene nimarako karori kaheri hijajija iviamai Jesu Keriso oni vaji Keriso oni ꞌaijara aherame nimaa roana. \v 14 Ijihuni maijaho Hu núni matauviꞌinijinaꞌomo Hura noꞌo ꞌeke ahuvume nú roe nikwinuꞌwi rejara. ꞌEne vera kaꞌene núaꞌe ꞌahaume namajaho tirakunana. \v 15 ꞌEne Hura Huni haha ꞌahi núra nakaꞌe vetiaravara ꞌee Jua puni varapa ꞌee varapijara ꞌwaramajaho ꞌekume paꞌarenana. ꞌEne Huni ura ijaho ea noꞌoheꞌi kajija ꞌekaroe ahumaꞌe irechamie Jesuni matauviꞌina vajijino ea kwinu maiuꞌinaꞌe rena hiꞌavarono avanana. \v 16 ꞌEne Huni korosia ꞌahi ea noꞌoheꞌi kajija ahume kwinuꞌwi rejakiviꞌi Godi puꞌúmo kúꞌo ꞌunama napura veꞌavarono avanana. Ijihuni maijaho ijí korosia ꞌaha kajino pura nakaꞌe vetiꞌaravuri ꞌunamijaho ꞌanaume kwamana. \v 17 ꞌEne Hu roe ja ea kaꞌene karori kaheri hijajija matauma hihuni vuꞌa ꞌwarame ꞌee ea kaꞌene nini hijujija ꞌuꞌo matauma hihuni vuꞌa ꞌwaramana. \v 18 ꞌEnaꞌomo nú ja puꞌúmo Huni vaji Godoni ꞌAvenijara venue Amo oni areri ma arira vahuna. \v 19 ꞌEnajihuni hahi ja iviamaa suja ꞌee apiora pana. ꞌEnakaivo ja Godoni ehi puꞌúmo anesurijina ꞌee Godoni kachiꞌina rejara. \v 20 Ja Huni ara kaꞌene apasorua ꞌee poropetiepo najaha jihuni toi venajihina. ꞌEne Jesu Kerisoho Huhusumano muna anesina kaꞌene ijihuni toi vejajina. \v 21 Ijí ara kajaho Huni vaji vena ajivuꞌe Hura ahuma ꞌunanavuꞌe ꞌurina Temiporua akuaviꞌinaꞌe Natohwi jihuni vaji rene naminu. \v 22 ꞌEne Huni vaji ja ꞌuꞌo ꞌeke ahumaꞌe Godira Huni ꞌAvenijiꞌi hihuni araꞌe venaana. \c 3 \s1 Porura Kaukara Kaꞌene Jenitaru Punaꞌe Venajina \p \v 1 Ikehuni hahi na Poruho ja Jenitarue punijihunaꞌe Jesu Keriso oni tipurea. \v 2 Godoni maiji vwihaniꞌini jihuni kaukara kaꞌene jonijihunaꞌe na mihajaho ja nihejara. \v 3 Hema kaꞌene vejume núnunaꞌa samaumaa renajaho na ni marako maꞌuako vene ꞌwaravujina. \v 4 ꞌEnaꞌomo ja ijí taꞌavari vajijino Keriso oni hema kaꞌene nara hena kavujaho ja hena kahuna. \v 5 ꞌEne ijaho emaa puni harihija ꞌee amuhija ꞌahoꞌa kaꞌene nimarako hijajija panajahana. ꞌEnakaivo iviamaa Huni apasorua kaꞌene akuaviꞌina ꞌee poropetia kaꞌene ꞌAvena vaji hijiꞌini jihipunaꞌi vejume samaumaa renana. \v 6 Hemijaho ikena Godoni vuꞌa maa maiuꞌina vajijino Jenitaru Isureri opuꞌúmo ahume aachiꞌa kaꞌene nahama ꞌwaramajaho ꞌekahuna. ꞌEe Jesu Keriso oni vuꞌa maa maiuꞌina vajijino haha nikwinu Huni pwinaꞌe rejara. \v 7 Godoni swara kaꞌene maiji vwihaniꞌina kaꞌene na mihajiꞌo ꞌee harura kaꞌene nuni vaji kaukara venujara ijí vuꞌa maa maiuꞌina kaji rone ꞌwarahunaꞌe rejuta. \v 8 Na ea mahoꞌo kaꞌene nimaa rojiꞌina puni vaji túchamaa ijina vo ike maiji vwihaniꞌinakaho na mihana. ꞌEne Keriso oni vaji uneunecha mapoka mamaa kaꞌene areri pamanura vene ꞌwarahunijija Jenitaru najaꞌurono vajihana. \v 9 ꞌEjakame hema ikehuni kaukara kaꞌene nitama Godoni vaji nesi namajaho veje samaumaa reꞌamarono Hu uneunecha mahoꞌo venana. \v 10 ꞌEjakame Godoni vwiha mamaa mapokijija iviamaa veje sosi vaja ꞌee ꞌajohaiꞌina ꞌee mamaꞌina kaꞌene ichutoi hijujihi puni unaꞌa samaa rehuna. \v 11 Ikaho Godira Jesu Keriso kaꞌene núni Natohwi jihuni vaji majama aneja púsa paꞌanaꞌe Hura ura renajaꞌinaꞌe venana. \v 12 ꞌEnaꞌomo nú Hu nimaa rojuri vajijino pajuꞌi kaivo matausahe arira maiji Huni unaꞌa vaꞌu. \v 13 Ijihuni hahi na ja ꞌwaravujaho nara jonijihunaꞌe sisei hijujaho ja pakiꞌeje joni oja veje areri paretiama. Ijihuni maijaho ijija joni hura vene taꞌarorahuna. \s1 Kerisora Oja Kaꞌene Múhajina \p \v 14 Ikehuni hahi na Amo oni unaꞌi nitupari savuta. \v 15 Kachiꞌina mapoka kaꞌene akúpi ꞌahi hijura ꞌee mweꞌi hijura puni iha huni vaji ꞌekura. \v 16 ꞌEne Hura Huni uneunecha mapoka kaꞌene pinana rukinijija ja vajihuna. ꞌEjakame Huni ꞌAveni jihuni harurijara harura mihe niꞌajihe joni oja vaja areri renaama. \v 17 ꞌEjakame Kerisoho jara nimaa roꞌavari vajijino joni oja vaji hiꞌamana. ꞌEjakame oja ꞌekaraꞌavari vajijaho nihoꞌo chinuma same areri renaꞌa paraniꞌamana. \v 18 ꞌEjakame ja areri Godoni ehijijihi puꞌúmo mahoꞌo oja ꞌekaravujaho hena kahuna. Icháꞌina kaꞌene oja ꞌekaravujara ikikahia jorane ꞌee ira icháꞌinaꞌe rausahana ꞌee ikikamia huna joranajaho hena kahuna. \v 19 ꞌEne Kerisora oja múhajaho hena kahuna. Ijara henaka asitaha paranana. ꞌEnaꞌomo ja mahoꞌo Godoni henaka ijara ituꞌonahe areri renahuna. \v 20 ꞌEnaꞌomo harura kaꞌene núni vaja kaukara venujara raka kaꞌene nú vwihane ꞌee Godi jarima ꞌwarahunijaho ijí Harura kajara nihoꞌo asima paranuna. \v 21 Godiho sosia vaja ꞌee Jesu Keriso oni vaja ꞌee ea mahoꞌo hina apena vaꞌujihi puni vaja aneja púsa paꞌanaꞌe taꞌarohuna. Ameni. \c 4 \s1 ꞌAvenijara Venuꞌe Nikwinuꞌina Rejujina \p \v 1 Na Natohwi jihuni tipura eijara ja jarirame ꞌwaravujaho ja ꞌunama mamaa kaꞌene ja ꞌumena jihunijino ꞌuraha oha. Ijihuni maijaho ja Godira ꞌumenaana. \v 2 ꞌEnakúne oja ꞌekaravuri vajijino masuani ajuarasaha hine ꞌee ea hami ꞌahie ꞌee haha sonahiꞌeje hine ꞌee ea ꞌaho puꞌúmo matausahe vivinui hine ꞌee ea ꞌaho puꞌúmo mamaaꞌe vejiꞌi hiꞌavara. \v 3 ꞌEne Godoni ꞌAvenijihi puꞌúmo ahuma hijuri ꞌunamijaho hami ꞌajohiꞌi matauviꞌiniji vevahame hiha. \v 4 ꞌEne haha nikwinune ꞌee ꞌAvena nikwinuna. ꞌEne mamaa kaꞌene túnaꞌi rehuna vajijihuniji ja ꞌumenaana. \v 5 ꞌEnajihunaꞌe Natohwa nikwinune ꞌee nimairoa nikwinuna ꞌee toi samaujaho nikwinuna. \v 6 ꞌEne Godi nikwinuna ꞌee Hu ea mahoꞌo puni Oma. Hu ea mahoꞌo ikehi puni húmata ꞌee Hu uneunecha mahoꞌo arerina. ꞌEne Hu nú ea mahoꞌo puni vaji hinu. \v 7 ꞌEnakaivo nú ea kwinu kwinu Kerisora swara kaꞌene maiji vwihanúuji Hu ura renajaꞌinaꞌe vajúhana. \v 8 ꞌEnajihunaꞌe ikaꞌinaꞌe ꞌwaruvara. \q1 Vea kaꞌene Hu ajima ichutoi vaꞌajaho Hu ea kaꞌene tipura hijiꞌinijija aheramana ꞌee swara Huni ehija vajihana ꞌúmana. \p \v 9 Ike ira kaꞌene ajima vaꞌajihuni maijaho irake? ꞌÚ Hu ꞌuꞌo arihe kami mweꞌa vaja kamino vaꞌane? \v 10 Hu ariha roajaꞌina Hu kúꞌo ajima vaꞌe mahoꞌo asisama kahi ichutomai vaꞌareje uneunecha mahoꞌo mweꞌa ꞌee akúpa ꞌahi navujija ꞌajohaꞌi ꞌahaume avanana. \v 11 ꞌEne Hura swara ꞌahoꞌa apasorua vajihe ꞌee ꞌahoꞌa poropetia vajihe ꞌee ꞌahoꞌa ivenijarisiaꞌe vajihe ꞌee ꞌahoꞌa pasitaꞌe vajihe ꞌee ꞌahoꞌa najahiꞌinaꞌe vajihana. \v 12 ꞌEje ijara ea kaꞌene akuaviꞌinijija niꞌajiꞌeje Huni kaukara vehuna. ꞌEne Keriso oni hahijaho veje emarena ajihuna. \v 13 ꞌEne pura najuhe ajima vaꞌeje núni nimaa roijaho nikwinu rena paraje ꞌee Godoni Harihiji hena kavujaho roe emarena parahuna. ꞌEne areri Kerisora emarenani manuri jaꞌinaꞌe rehuna. \v 14 ꞌEne ijara reje nú sesamaa punaꞌa parehuna areri vúrui amena ꞌanúa atoꞌurumue haeme ojujaꞌinaꞌe pavehuna. ꞌEne emaapuni nimairoa iraꞌatijija panimaa vetihuna ꞌee ꞌunama iraꞌatijino pisivisave nihoꞌo nimaa punaꞌi rehuna. \v 15 ꞌEnakaivo oja ꞌekauri vajijino nimaaru ꞌwaraviꞌi hiha. Ijihuni maijaho nú Huni vaji uneunecha mahoꞌo ikihi puni vajijaho emarene ꞌurihuna. ꞌEne Kerisoho Huni sosia ijihuni Húmata. \v 16 Ijí Huni harura hari hahakaho mahoꞌo roe ihene namu. Ijara haha pwina ꞌahoꞌakaho niꞌajihue puni kaukara ꞌoiꞌoi hami veju. ꞌEne ijara vejuꞌe oja ꞌekaravuri vajijino hahakaho emarena ꞌurinu. \s1 Keriso Oni Vaji Hia Maiuꞌiniji Hine ꞌEe Ohunijina \p \v 17 ꞌEnajihunaꞌe ike nara ꞌwaravukaho nú Natohwiji huni unaꞌi nimaa ꞌwaravu. ꞌEnakúne ja pakiꞌeje ꞌunama kaꞌene Jenitaru pu ojujaꞌinaꞌe oꞌavara. Ijihuni maijaho pu nihoꞌo vwiha puruva retiꞌejuꞌe maiji ojura. \v 18 ꞌEne puni vwiha ijaho nihoꞌo nutuma namu. ꞌEjuꞌe Godira hia icháꞌina kaꞌene hihuna ura renujaho asinavara. Ijihuni maijaho pu puni vwiha ijaho puruva retiuna ꞌee puni oja Hununaꞌa nihoꞌo kuma kisimaꞌuraꞌe vene hiju. \v 19 ꞌEne pu nihoꞌo roe kisinaꞌe rejara. ꞌEne ꞌunama kaꞌene ꞌuasa vejujara pu nihoꞌo hivahimana. ꞌEne ꞌunama sisemaa kaꞌene pu vene ꞌee pupusu vwihajujara pu niitunavume paꞌarenana. \v 20 ꞌEnakaivo ja ꞌunama ikehunakino Kerisoho hena kahuna nihoꞌo pana. \v 21 Ijihuni maijaho ja Huni vuꞌa nimaaꞌe nihejara. ꞌEne Hura ja najahana. Ijihuni maijaho nimaijaho mahoꞌo Jesuni vaji namu. \v 22 Enakúne joni kara sahasa ꞌee unama kaꞌene ja nimarako itunijara pisivisavume sakarasahajija mahoꞌo irechave paꞌareꞌamana. \v 23 ꞌEnakaivo jara vwihajuri ꞌunamijija veje maiuꞌinaꞌe rehuna. \v 24 ꞌEꞌeje kara maiuꞌina saha. Ijihuni maijaho kara kajaho maiuꞌina Godi vareꞌina ꞌee ariramaa ꞌee akuaviꞌina ꞌee nimaa nimaaꞌe venana. \v 25 ꞌEnakúne ꞌunama kaꞌene iraꞌatijaho irechaꞌi kaivo ea kaꞌene joni rori hijujija ira nimaijino ꞌwaraha. Ijihuni maijaho nú ea kwinu kwino puni pwinanaꞌa. \v 26 ꞌEne ja ajinaꞌavajaho sisea paveha ꞌee sena vena apena vaꞌeje vea va ꞌoꞌama. \v 27 ꞌEne Setaniho tinia paꞌaremaꞌamana. \v 28 ꞌEne veje ea kaꞌene nesa apejiꞌinijaho kúꞌo nesa paapeꞌamana. ꞌEnakaivo huni ijijino kaukara raka kaꞌene mamaijaho veꞌirakúne hu ea kaꞌene pivunujaho areri niꞌajiꞌamana. \v 29 Ja pakiꞌeje ea ira sisea ꞌwaraꞌava. ꞌEnakaivo veje ja ira mamaa kaꞌene ea kaji niꞌajahe emarena ꞌurihuniji ꞌwaraꞌavana. ꞌEje ea irahipo ijí heꞌavajaho ijara pu merajiꞌavara. \v 30 ꞌEne ja pakiꞌeje Godoni ꞌAvena veje temuꞌama. Ijihuni maijaho Hura nahama ꞌwaramarena tatua kaꞌene múhajaho nama vaꞌe vea kaꞌene Hura ꞌekuhunijino ꞌusehuna. \v 31 ꞌEnakúne ike ꞌunama kaꞌene ꞌuraura ꞌee sena ajira mwasiritiꞌaravura vuꞌa ronahura naka vetiꞌaravuri ꞌunamijija irechave mahoꞌo paꞌareꞌavara. \v 32 ꞌEnakúne ea ꞌaho puꞌúmo hami vetiꞌaraha ꞌee oja purasinaꞌe rene ꞌee vwihane arekaraviꞌinaꞌe reha areri Godira Keriso oni vaji ja vwihanie arema jaꞌinaꞌe veꞌavara. \c 5 \s1 Hanajiꞌina Vaji Hine Godira Venujaꞌina Veꞌavara \p \v 1 Ijihuni hahi areri sesahu nuna kaꞌene oja mihiꞌinakije Godira venujaꞌinaꞌe veꞌavara. \v 2 ꞌEne Kerisora ja oja mihajaꞌinaꞌe oja ꞌekaraviꞌi oꞌavara. ꞌEne Hu Huhusu nú múharena areri swara vene swasa Godonaꞌe amua ꞌuꞌamarono venana. \v 3 ꞌEnakaivo ja Godoni ehijakúne ꞌuea vejura ꞌee huricharavura ꞌee jonaru vwihajura ꞌee rarene ꞌekura joni vaja parejakame ea ja ronaha paꞌwaꞌavara. \v 4 ꞌEne ira sakaha kaꞌene siseijaho paꞌwame ꞌee sipana kaꞌene areri parehunijija paasuhuna kaivo Godi teimani ꞌwahunijiru ꞌwaha. \v 5 Ijihuni maijaho ja nimaa hene kavujaꞌinaꞌe ea kaꞌene ꞌuasa vene huricharavura. ꞌEne ea kaꞌene epuni kukua kime ituname ura renaꞌinijija ea ijaꞌinijija godi iraꞌatijihi oja mihiꞌina. Godiꞌo Kerisoꞌo Kinia rene hihuni kwaijaho pahihuna. \v 6 ꞌEnakúne veje ea vuꞌa maa paꞌajino ja papisimisava. Ijihuni maijaho Godoni sena ea kaꞌene ijaꞌinaꞌe vuꞌataa pahene uneunecha ijaꞌinaꞌe vejujihi puni toi namu. \v 7 Ijihuni hahi puni pwinanaꞌa pareꞌavara. \v 8 Ijihuni maijaho ja marako nututi hinojara kaivo iviamaa ja Natohwijihuni vaji hanajiꞌini hiju. ꞌEnakúne hanajiꞌina puni harihipo ꞌuraha ojujaꞌinaꞌe oꞌavara. \v 9 Ijihuni maijaho hanajiꞌini jihuni ꞌinijija ahume mahoꞌo mamaa vene arira maijihi vene ꞌee nimaijihi vehunijina. \v 10 ꞌEne Natohwijara ura rehunijihi hena veꞌirono ꞌunama savujina. \v 11 ꞌEne uneunecha kaꞌene nututi hine vejujihi puni pwinanaꞌa pareꞌavara. ꞌEnakaivo ijija hina ꞌwarave roe samaumaa reꞌavara. \v 12 Ijihuni maijaho pura nesi iraka kaꞌene vejujihi ꞌwarahuna juha. \v 13 ꞌEnakaivo uneunecha mapoka hananujara vejuꞌe roe samaumaa rejura. Ijihuni maijaho uneunecha mapoka kaꞌene roe samaahiravujija hanajiꞌina. \v 14 Ikehuni hahi Godi oni ira vaji ijaꞌinaꞌe ꞌwaramana. \q1 Niima nejiꞌine ara kwama namujaho ꞌurina! ꞌEjakame Kerisora a hananaꞌama ꞌúmana. \p \v 15 Ijihuni hahi jara ꞌuraha ojujaho hami vwihane parajiꞌi ea kaꞌene hami pavwihajiꞌinapo ojujaꞌina pana kaivo hami vwihajiꞌinapo ojujaꞌinaꞌe oꞌavara. \v 16 Ijihuni maijaho vea ikaho siseakúne ja vea iraka apenareje uné raka veꞌavajaho hami veꞌavara. \v 17 ꞌEnakúne papuruva retiꞌavara kaivo Natohwi jihuni ura ijija hena kaꞌavara. \v 18 ꞌEne toa sisea paine nanamie ꞌunama sisea ani ani veꞌavara kaivo ꞌAvenijara joni vaja tinia apena paraꞌamana. \v 19 ꞌEjakame ja Godoni ira vaji vuꞌijihi ꞌwame Samusi vaji javaa vene Godi taꞌarohuri javaa ijihi vene ꞌee ꞌAveni jihuni javaa ijihi vene joni oja vaja mamaa reꞌeje Natohwi jihunaꞌe venaꞌavara. \v 20 Naꞌia mapoka núni Natohwa Jesu Keriso oni ihijihuni vaji Godi Omijaho teimani ꞌwaꞌavara. \s1 Paruina ꞌEe Napasina Puni Vuꞌa \p \v 21 ꞌEne Keriso oni hurijihunaꞌe ea ꞌaho puꞌúmo hura vetiꞌaraviꞌi hiꞌavara. \v 22 Napare paruhu jopuni hahuneru hiꞌavara. Areri ja Natohwi jihunaꞌe venaꞌava jaꞌinaꞌe veꞌavara. \v 23 Ijihuni maijaho paruijaho naparahoni húmata areri Kerisora sosi huni húmati jaꞌina. ꞌEne Hura Huhusu Haha (sosi) Niꞌajahiꞌini jahuna. \v 24 ꞌEnakaivo sosia Keriso oni hari namujaꞌinaꞌe napara ꞌuꞌo uneunecha mahoꞌo paruhwa puni hararu hine veꞌavara. \v 25 Parue napahu jona oja miꞌavara. Areri Kerisora sosi ꞌuꞌo oja maharena Huni haha mahajaꞌinaꞌe veꞌavara. \v 26 ꞌEne sosia veje akuaviꞌinaꞌe rene ꞌee chiha paꞌana reꞌamarono toa ꞌee Huni irijino somahana. \v 27 ꞌEne Hu sosia chiha maka paꞌana kaivo akuaviꞌine ꞌee panamahiꞌina mavarasaꞌinaꞌe reje Hu Huhusu apeꞌirono avanana. \v 28 Ijihunaꞌe parua puni haha oja mihujaꞌinaꞌe napahwahijija ꞌuꞌo oja miꞌavara. Areri puni haha oja mihujaꞌinaꞌe miꞌavara. Ea irara huni napara oja mahujaho hu areri huni haha oja mahiꞌina. \v 29 Ijihuni maijaho ei pini huni haha kame sehuna pana kaivo hu ꞌiruma vajahe ꞌee hami ꞌajohuna. Areri Kerisora sosiaꞌe ꞌahaujaꞌina. \v 30 Ijihuni maijaho nú Huni haha pwinanaꞌa. \v 31 Ijihuni hahi parua huni oha oma irechamiꞌi kaivo vaꞌe huni napara samuna. ꞌEjuꞌe noꞌo ijaho roe kwinu renuna. \v 32 Ike hema ikaho niꞌimaꞌura kaivo na Kerisoho ꞌee sosi ijí rone ꞌwaravu. \v 33 ꞌEnavo veje ea kwinu kwino joni vaji hijujija naparaha oja maꞌamana. Areri hura huni haha oja mahujaꞌinaꞌe. ꞌEne veje naparaha paruahoni hura venahiꞌinaꞌe reꞌamana. \c 6 \s1 Sesamae ꞌEe Emahwaha Puni Vuꞌa \p \v 1 ꞌEnajihunaꞌe sesamae Natohwi jihuni vaji emahu jopuni ira hene veha. Ijihuni maijaho ijaho ꞌunama aririjina. \v 2 ꞌEne oni omijiꞌo ohijiꞌu puni hura hami veꞌamana. Ikaho varapa amura kaꞌene eha mihunaꞌe nahama ꞌwaramajina. \v 3 ꞌEjakame oni hia mamaaꞌe reje a ꞌaha joraꞌe iki mweꞌi hina vahuna. \v 4 ꞌEnakúne emahwahe ja paveje sesahu jona ajinaꞌavara. ꞌEnakaivo Natohwijihuni ꞌunamijino opuipo ꞌajoꞌarahunijaho najahe hena kaꞌavara. \s1 Pwea ꞌEe Puni Mamaꞌina \p \v 5 ꞌEne pwea joni mamaꞌina kaꞌene mweꞌi hiju jihipuni ira hene tea juname ꞌee simarame ꞌee oja nimaiji same Keriso onaꞌe venaꞌama jaꞌinaꞌe veꞌavara. \v 6 ꞌEnajihunaꞌe ja pakiꞌeje joni mamaꞌina puni nia ꞌaharu vene ꞌee joni mamaꞌinaꞌe teamanahuni jihuna vehuna pana kaivo Keriso oni pweapo puni ojijiꞌi Godi oni ura ijí vejujaꞌinaꞌe veꞌavara. \v 7 ꞌEne ja emaapuni kaukaraꞌe veꞌavajaho teamanaꞌeje areri Natohwijihunaꞌe venahu jaꞌinaꞌe venaꞌavara. \v 8 ꞌEnajihunaꞌe nú nihena kavu. Pweꞌina ho matauma ojiꞌini uné raka mamaaꞌe veꞌamajaho ijí raka kaꞌene hu vena kajihuni eha Natohwi jihunaꞌi apehuna. \v 9 ꞌEne mamaꞌine ja ꞌuꞌo pununaꞌa ꞌunama ijaꞌina veꞌavara. ꞌEne ja vejuꞌe pu tea junavujaho areꞌavara. Ijihuni maijaho ja nihena kavujaꞌinaꞌe puna ꞌee joni Natohwijaho akúpa ꞌahi hinu. ꞌEne Hu ronu kwino parejiꞌina. \s1 Godoni Nanaꞌejuri Kukua \p \v 10 ꞌEne vuꞌa túchamaa ijaho ikena. Natohwi jihuni harura niꞌimaꞌura vajijino kirasahe paraꞌavara. \v 11 ꞌEnakúne Godi oni kukua kaꞌene nanaꞌeꞌirono savujino mahoꞌo saꞌavara. ꞌEjakame ja Setanira pisimisamuni ꞌunamijija areri kisinaꞌe rene namihuna. \v 12 Ijihuni maijaho nú ea haha rukina ꞌee ꞌaa rukina puꞌúmo nana paꞌeju. ꞌEnakaivo ꞌajohaꞌina ꞌee harura ꞌee harura nutuviꞌina kaꞌene iki mweꞌi hijura ꞌee ꞌavena sisesa kaꞌene ichutoi hijujihi puꞌúmo nanaꞌeju. \v 13 Ijihuni hahi Godi oni nanaꞌejuri kukuijino mahoꞌo saha. ꞌEꞌirakúne vea kaꞌene vea sisea kajara apeꞌamajaho ja ijihuna vaji rararaꞌavara. ꞌEne ja uneunecha mahoꞌo veꞌava jihunaꞌe ja areri kisinaꞌe rene namihuna. \v 14 Ja ikaꞌinaꞌe veꞌavajara reje ja areri kisinaꞌe rene namihuna. Joni ꞌaha moꞌoa charia kaꞌene nimaijino irame ꞌee joni túra ariramaijino vahanaha. \v 15 ꞌEne joni umora ira maiuꞌina kaꞌene matausahuji saha. \v 16 ꞌEne ikehuni pwina ijaho tarera kaꞌene nimairoiji apeꞌirakúne Setani oni juha kaꞌene jaijasahe roujija iji ꞌanikuꞌavara. \v 17 ꞌEne iꞌesa kaꞌene maraniꞌinijino same ꞌee ꞌAveni jihuni soꞌwijaho Godi oni irijinakúne apeꞌavara. \v 18 ꞌEne naꞌia mapokaꞌe siporua ꞌojuri veijaho ꞌAvena vaji ꞌoꞌavara. Naꞌia mapokaꞌe nia niriiꞌi siporua ea kaꞌene nimaa rojiꞌini jihipunaꞌe ꞌone ihajinanamiꞌavara. \v 19 ꞌEne nuni siporua ꞌonihakame nuni ira nasina reꞌeje na vuꞌa maiuꞌina kehuni hemijaho pajuꞌi kaivo najahe pu hena kaꞌavara. \v 20 Ijihuni maijaho na Godi oni iruhoa apene ꞌwaravu jihunaꞌe na tipurai hijuraꞌomo vea kaꞌene ijí ꞌwaraꞌujaho na icháꞌinaꞌe ꞌwarahuni jaꞌinaꞌe matauma ꞌwarahuna. \s1 Túchamaa ꞌAjoramajina \p \v 21 ꞌEnakaivo Tichikasiho núni vwea nú oja mahiꞌine ꞌee uchaha paꞌana kaꞌene Natohwi jihuni kaukara vejiꞌinijara icháꞌina kaꞌene nununaꞌi rejujija mahoꞌo ꞌwarave ja hehuna. \v 22 Na ike ꞌwarahuni maijihunaꞌe ranavuꞌe vuꞌu. Hura núra icháꞌina kaꞌene hijujaho ꞌwarave ja hene oja sonahihuna. \v 23 ꞌEne matauviꞌina ꞌee oja mihiꞌina nimairoa kaꞌene Godi Amo ꞌee Natohwa Jesu Keriso oni rena roajaho vwehi puꞌúmuna. \v 24 Ea kaꞌene Natohwa Jesu Keriso oja aririji mahiꞌinijija maiji vwihaniꞌinijaho mahoꞌo pu puꞌúmuna. Ameni.