\id ROM – Makaa NT – Cameroon – 2014 (DBL-2014) 
\h Buud ɔ́ Róma 
\toc1 Kálaad Pwôl nyə á cilə buud ɔ́ Róma yɛ́ 
\toc2 Buud ɔ́ Róma 
\toc3 Rom 
\mt1 Kálaad Pwôl nyə á cilə buud ɔ́ Róma yɛ́ 
\imt1 Isâ í dʉ́gyá nə kálaad mə Pwôl shú Róma yí 
\ip Pwôl wə́ nyə á cilə kálaad ɛ́ga kənd Dɔ̧ mə Yésus í á bə Róma yí. Nyə á cɛɛl jɨ́ɨ́gʉli bwo váál bɨ́ nə ŋkul mpu cʉgə sɛɛŋgí, Oyúdɛn bə́nɔ̂ŋ ikúl ishús yí. Shúg lʉ njɨ́ɨ́gʉ́lá yé wə́: «Zɛmbî mə́ dʉ ŋwa múúd nə́ tʉ́təlí muud ja múúd mə búgʉla yí, búgə́ í kwaga» (1.17). Kálaad ɛ́ga jɨ nə məma mə́ŋkɔw məlɔ́ɔl. 
\ili1 (1) Tɛ́ɛ́d lúu 1 kə wɔ́ɔ́s lúu 8 ɨɨ́, Pwôl ŋgə lwágʉlə váál múúd jɨ nə ŋkul bə tʉ́təlí mísh mə́ Zɛmbî dɨ́ yí. Pwôl ka ŋgə jɨ́ɨ́gʉli nə́ buud bɛ̂sh bʉ́sə osɔ́ɔl ɔ mísə́m, tɔɔ ikûl ishús, tɔɔ Oyúdɛn. Nə́ ndɛɛ́, buud bɛ̂sh bʉ́sə nə ŋkul dʉ́g cʉg njɨ nə kwííndyá mə́ Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim, nəcé Yésus-Krîst wə́ ŋgə́ kə nə buud wə́ Zɛmbî. 
\ili1 (2) Nyiŋgə́lə wú lúu 9 kə wɔ́ɔ́s lúu 11 dɨ́, Pwôl ŋgə lás sâ í dʉ́gyá nə Oyúdɛn yí. A lwágʉlə nə́ kúl Oyúdɛn jɛ̂sh ncindí dɨ́ í á búgʉla Yésus. Njɨ tɛɛm bə ntɔ́, Zɛmbî ŋgə ná jɔ̂w bwo, nəcé á cɛɛl bwo, bʉ́sə kúl jé. 
\ili1 (3) Wúlə lúu 12 kə wɔ́ɔ́s 15 dɨ́, Pwôl ŋgə lwágʉlə nda múúd mə jə́lá nə cʉgə cʉg krîstɛn nə́. 
\ip Pwôl nyə a shínal kálaad nə məbə́dá bə́dálə zhwog buud (lúu 16). A cwééd mínə́ mə́ búdá nə budûm, a sá nə́ sə́nɔ̂ŋ sə́ bə́g kúnə́-kúnə. 
\c 1  
\s1 Məbə́dá 
\p  
\v 1 \x - \xo 1:1 \xt Mis 9.3-15; 26.16; Gal 1.15-16\x*Mə Pwôl, lwaá mə́ *Krîst Yésus, mə wə́ mə́ cílə́ kálaad ɛ́ga. Mə á zə bə *muud lwámá mə Yésus nəcé Zɛmbî nyə a jɔ̂w mə nə́ mə bə́g ntɔ́, Zɛmbî nyə a fɛ́ɛ́sh mə nə́ mə bwííŋgʉg Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl dɛ́.  
\v 2 \x - \xo 1:2 \xt 3.21; 1Pr 1.10-12\x*Bweyʉ́lə Zɛmbî nyə á bwey kaag buud Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl dɔɔŋg, a sá nə́ *buud ɔ mícúndə́ bɛ́ bwə́ cíləg ŋkaagə́ nyɔɔŋgʉ́ Kálaad Zɛmbî dɨ̂.  
\v 3 \x - \xo 1:3 \xt Mat 1.1; 20.30-31; Mis 13.33; 2Tm 2.8\x*Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl dɔɔŋgʉ̂ dʉ́sə lâŋ mə́ mwân yé nyə á zə byɛ̂l mpwoŋ buud mə *Dávid dɨ́ yɛ́.  
\v 4 Njɨ, Zɛmbî nyə á yə nyə ŋkul á Shíshim mə́ Zɛmbî ja nyə á gwúmʉshi nyə yí; cínɔŋg wə́ nyə á mpu lwágʉlə nə́ Cʉgye wúsʉ́ Yésus-Krîst wɔɔŋgʉ́ jɨ *Mwân mə́ Zɛmbî yɛ́.  
\v 5 \x - \xo 1:5 \xt 11.13; 15.15-18; Gal 1.1; 2.7, 9\x*Zɛmbî nyə a fɛ́ɛ́sh mə fééshá á mpaam kwoŋ mə Yésus dɨ́ nə́ mə bə́g *muud lwámá yé. Lwámá wɔɔŋg wɨ́ nə́ mə sáág nə́ ikûl byɛ̂sh í bə́g nə məgwág mə búgə́, jínə́ dɛ́ í mú ŋwa gúmə́.  
\v 6 Bɨ bʉ́sə nə́mə́ búúd ɔ ikûl nə ilwoŋ byɔɔŋgʉ́, bɨ́ buud Zɛmbî mə́ jɔ̂w nə́ bɨ bə́g buud ɔ Yésus wá. 
\p  
\v 7 \x - \xo 1:7 \xk \xt nə́ shɛɛ: \xt 5.1; 15.33; 16.20; 1Kr 7.15\x*Mə Pwôl, mə́ cilə bɨ́ buud bɛ̂sh Zɛmbî mə búl cɛɛl nûŋ Róma wá. Nyə a jɔ̂w bɨ́ nə́ bɨ bə́g buud bɛ́. Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wúsʉ́ Zɛmbî bâ Cwámba Yésus-Krîst bwə́ ɔ́ sá bɨ́ mpaam, bwə́ ɔ́ sá nə́mə́ nə́ bɨ ŋgə́g nə cʉgə nə́ shɛɛ. 
\s1 Pwôl jɨ nə yéésh kə́lə Róma 
\p  
\v 8 \x - \xo 1:8 \xt 16.19; 1Te 1.8\x*Mə tɛ́ɛ́d fwo yə Zɛmbî waamə́ akíba kwoŋ mə Yésus-Krîst dɨ́ shú dʉ́n bɨ bɛ̂sh nəcé shí mishwun nyɛ̂sh í ŋgə gwádʉga búgə́ jɨ́n.  
\v 9 \x - \xo 1:9 \xt 15.23; Mis 19.21; Ifz 1.16\x*Mə ŋgə yə Zɛmbî gúmə́ nə lâm wâm wɛ̂sh nəcé mə ŋgə̌lə bwiiŋg Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl mə mwân yé. Zɛmbî wɔɔŋgʉ́ jɨ wúshinɛd waamə̂ nə́ mə aŋgɛ̂ nə bwɛlɛ yɔw tə́dʉ́gálə bɨ́ bɛ̂sh.  
\v 10 Mə ŋgə wá bɨ́ ja jɛ̂sh mə́jəgʉla mâm dɨ́; mə ŋgə jî Zɛmbî nə́ ŋkí á magʉlə, mə bə́g nə fwámɛ́ fwála mə zə́ nûŋ bɨ́dɨ́.  
\v 11 Mə jɨ bul bə nə yéésh nə́ mə dʉ́g bɨ̂. Mə́ cɛɛl kwíínd bɨ́ nə ísâ Zɛmbî mə dʉ yə bwán bɛ́ zhɨ́ɨ́ a *shíshim dɨ́ yí, bɨ mpúg lal búgə́d.  
\v 12 Ntɔ́ jɨ nə́ mə ŋgə jɨɨ nə́ shé bə́g kʉl ŋgwúd shú nə́, búgə́ bɨ́ bɨ́ nə ndɨ̂ mə́ jɨ́ nə́mə́ nə ndɨ̂ yí, í sáág nə́ shé bɛ̂sh bə́g nə məgwɔ̧̂, bɨ́ ŋwa mwo mə́dɨ́, mə ŋwa nə́mə́ bɨ́dɨ́.  
\v 13 \x - \xo 1:13 \xt 1Kr 9.19-22\x*Bwaaŋg, mə acɛ́ɛ́lɛ́ nə́ bɨ bə́g kú mpu nə́ mə́ dʉ́ yigʉla nə́ mə zə́ nûŋ bɨ́dɨ́. Mə ŋgə jɨɨ nə́ sɛ́y jâm í bə́g nə́mə́ nə mpumə́ bɨ́dɨ́ nda bíl ílwoŋ dɨ̂. Njɨ, zə wɔ́ɔ́s múús ɨɨ́, məkwowʉla mə́ abɨ́dɛ́ mə nə́ mə zə́g.  
\v 14 \x - \xo 1:14 \xt Kol 3.11\x*Mə jisə nə́ mə bwííŋgʉg buud bɛ̂sh Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl, tɔɔ buud bwə́ mpu cʉg wá, tɔɔ buud bɨ́ kú mpu wá; tɔɔ ompuye ɔ́ ísâ tɔɔ buud bwə́ cúgɛ́ ómpuye wá.  
\v 15 Gwə́ wə́ mə́ ŋgə́ bul jɨɨ nə́ mə zə́g nə́mə́ bwiiŋg bɨ́ buud ɔ Róma Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl yí. 
\s1 Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl dʉ́sə nyúl mpífə́ mə́ Zɛmbî 
\p  
\v 16 \x - \xo 1:16 \xt 2.9; Mis 13.46; 2Tm 1.8; 1Kr 1.18, 24\x*Mɛɛ mə aŋgɛ̂ nə gwág shwôn nə bwiiŋgʉ́lə Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl dɔɔŋgʉ̂. Nəcé a dʉ́sə nə nyúl ŋkûl mə́ Zɛmbî shú cʉgʉ́lə múúd yɛ̂sh mə *búgʉla yɛ́, tɛ́ɛ́d nə *Oyúdɛn kala nə Ogʉrɛ̂k bɛ̂sh.  
\v 17 \x - \xo 1:17 \xt 3.21-30; 4.1-25; 10.4-13; Aba 2.4; Gal 3.9-12; Flp 3.9; Heb 10.38\x*Nəcé otʉ́təlí ɔ́ Zɛmbî\f + \fr 1:17 \ft Mbií Zɛmbî mə́ dʉ cɨ nə́ muud jɨ tʉ́təlí muud yí.\f* bwə́ mə́ nyín Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl dɨ̂. Muud nyə é kumə ótʉ́təlí ɔ́ Zɛmbî bɔɔŋg dɨ́ nə búgə́ nda jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́. Jɨ́ cilyá nə́: «Tʉ́təlí muud mə dʉ́g cʉg nəcé bə́lə nə búgə́». 
\s1 Muud yɛ̂sh nyə a mə́ byaagʉlə nə Zɛmbî 
\p  
\v 18 \x - \xo 1:18 \xt 2.5, 8; Ifz 5.6; 2Te 2.12\x*Mpugá nə́ Zɛmbî ŋgə lwóya mpimbə jé í ŋgə́ zhu gwɔ̂w, a ŋgə nyada nə buud bwə́ ŋgə́ cʉgə cʉg á kú bísh Zɛmbî ŋgə sá olɨ́lɨŋgɨ̂ wá, nəcé bwə́ ŋgə́ sá nə́ obʉ́bə́lɛ́ bwə́ kú sɛ̂y.  
\v 19 \x - \xo 1:19 \xt Zhb 12.9; Sôm 19.2-5; Mis 17.27-28; 1Kr 1.21\x*Nəcé, isâ byɛ̂sh búúd bwə́ jə́lá nə mpu shú mə́ Zɛmbî dɨ́ yí, í á mə́ nyîn nə́ ŋgə́ŋ, Zɛmbî nyəmɛ́fwó nyə a mə́ lwó búúd byo nə́ ŋgə́ŋ.  
\v 20 Jɨ́ ntɔ́. Zɛmbî ŋkul nyɛ́ á kú nə njɨ í aŋgɛ̂ nə nyîn; sâ gwə́mɛ́fwó á jísə́ yí kú nə́mə́ nyîn. Njɨ, tɛ́ɛ́d ja nyə á tɛ́ shí nə gwɔ́w yí, misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ myɛ́ mí ŋgə lwágʉlə ŋkul nyɛ́ nə sâ gwə́mɛ́fwó Zɛmbî jísə́ yí. Múúd mə ká tə́dʉga tə́dʉ́gá á fʉg, a dʉ́g. Buud bwə́ cúgɛ́ ná nə kɔɔd bɨ́ nə ŋkul kaad yí.  
\v 21 \x - \xo 1:21 \xt Ifz 4.17-18\x*Nəcé bwə́ á mə́ sá nə́, bwə́ mə́ tɛɛm mpu ísâ í dʉ́gyá nə Zɛmbî yí, bwə́ ayə́yɛ́ nyə gúmə́ nə akíba mə jə́lá nə nyə Zɛmbî yɛ́. Wáŋ faasʉ́lə ísâ í mú kú nə mfíí, lâm ímpwúfú wáŋ í mú yídʉ́gʉ́d nə́ ŋkwed.  
\v 22 \x - \xo 1:22 \xt 1Kr 1.19-20\x*Sâ jɔɔŋg í mə́ sá nə́ bwə́ bə́g ilad, njɨ bwə́ ŋgə́ tə́dʉga nə́ bɨ́ nə fʉg.  
\v 23 \x - \xo 1:23 \xt Mbá 4.16-18; Sôm 106.20\x*Bwə́ á mə́ sá nə́, gúmə́ bwə́ jə́lá nə yə Zɛmbî jɨ́ kú bá bwɛlɛ fudə yɛ́, bwə́ ŋgə yida yə ivʉgʉli í ísâ í dʉ bwoo yí, ivʉgʉli í búúd, nə ivʉgʉli í ínunú nə ivʉgʉli í ócúdú nə onywâ. 
\p  
\v 24 Gwə́ wə́ jɨ́ nə́, Zɛmbî nyə a mə́ bɨ́d bwo daŋg-dáŋg nə́ bwə́ ŋgə́g nə bɛ̧ íwɨ́ɨ́mbʉ́g yâ milâm myáŋ, ŋgə sá misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mí ádʉdanâ, ŋgə sɛ́ɛ́mbʉli mənyúúl máŋ bwə́mɛ́fwó.  
\v 25 \x - \xo 1:25 \xt 9.5\x*Bwə́ á mə́ shwɔ̧́ɔ̧la óbʉ́bə́lɛ́ ɔ́ Zɛmbî, yidá ŋwa bwo nda ijɔ̧́ɔ̧́; bwə́ ŋgə yida kənd gúmə́ ísâ Zɛmbî nyə á tɛ́ yííd, í njúl nə́ Zɛmbî muud nyə a tɛ́ isâ byɛ̂sh yɛ́, nyə wə́ mə́ jə́lá nə gúmə́ kandʉgə á kandʉgə! Amɛn. 
\p  
\v 26 \x - \xo 1:26 \xt 1Kr 6.9\x*Gwə́ wə́ jɨ́ nə́, Zɛmbî nyə a mə́ bɨ́d bwo daŋg-dáŋg nə́ bwə́ bɛ̧́g iyéésh í ísâ í shwôn. Budá báŋ bwə́ mə́ bɨ́d sálə sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ nə budûm, bwə́ mú yida ŋgə sá bwə́ budá nə budá, í njúl nə́ ntɔ́ dɨ́ Zɛmbî nyə á kwambʉlə bwo nə́ í bág dʉ bə yɛ́.  
\v 27 \x - \xo 1:27 \xt Ləv 18.22; 20.13\x*Nə́mə́ mbií ŋgwûd wɔɔŋgʉ̂, budûm, bwə́ mə́ lʉ́gə nə́ bwə́ bálanʉgɨ́ nə budá, bwə́ mú yida dʉ bə nə́, ŋgwɔ́l múdûm yə nə yéésh shú ŋgwɔ́l. Bwə́ ŋgə sá isâ í shwôn, ŋgwɔ́l múdûm balan nə ŋgwɔ́l nda mudá. Cwagʉwálə bwə́ ŋgə́ cwagʉwa wɔɔŋgʉ̂, bwə́mɛ́fwó bwə́ ŋgə nə́mə́ ŋwa myə́na myâ cínɔŋgʉ́. 
\p  
\v 28 Nə́ ndɛɛ́, nda bâŋ bwə́ abíshɛ́ nə́ bwə́ mpúg Zɛmbî nə́, Zɛmbî nyə a mə́ ka bɨ́d bwo daŋg-dáŋg nə́ bwə́ bə́g milúu kú dʉ mpu faas ísâ, ka ŋgə sá isâ bí kú jəla yí.  
\v 29 \x - \xo 1:29 \xt Gal 5.19-21; 2Tm 3.2-4\x*Bwə́ mú lwándʉ́lá nə olɨ́lɨŋgɨ̂, nə mbíya lâm, nə yéésh mə́bii, nə gwɔ̧́lə lâm, nə zhíŋ, nə məgwú mə búud, nə ozhuyâ, nə məkə́ŋ, nə məfúlú kú nə wúmbʉ́lé; bwə́ kyey nə ontaandɛ̂,  
\v 30 sá íkúdʉ́gú, bwə́ mpii Zɛmbî, sá mpyóŋ, ŋkɛ̂ny mə́nyúul, sá bəgʉwa, bul bə nə fʉg sálə mə́bɔ̂w dɨ̂, sá míŋgáádə́ nə obyɔ̂l báŋ.  
\v 31 Bwə́ mú kú ná bɛ̧ mə́cɛ̧ɛ̧, kú gwág múud cɛy lámʉ́d, kú nə lâm íŋkúŋkwoŋ.  
\v 32 Í njúl nə́ bwə́ ŋgə mpu cígʉ́lá mə́ Zɛmbî nə́ buud bwə́ sá mbií mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mínɨ wá bwə́ mpíyá nə shwɨy ɨɨ́, bâŋ bwə́ sá myo, bwə́ gwág nə́mə́ búúd bwə́ sá myo wá nywa. 
\c 2  
\s1 Buud bɛ̂sh bɨ́ nə məbɛ̧ɛ̧́, tɔɔ Oyúdɛn, tɔɔ ikûl ishús 
\p  
\v 1 \x - \xo 2:1 \xt Sôm 50.16; Mat 7.2\x*Gwə́ wə́ jɨ́ nə́, wo muud ŋgə́ yə bɔ́ɔ́l búúd məbɛ̧ɛ̧́ yɛ́, tɔɔ wo wə́ zə́ tɔɔ zə́, wo cúgɛ́ nə kɔɔd wó jɨ́ nə ŋkul kaad yí. Nəcé, ja wó ŋgə́ yə bɔ́ɔ́l búúd məbɛ̧ɛ̧́ wo ŋgə́ sá isâ í mə́bɛ̧ɛ̧́ impwúd bwə́ ŋgə́ sá yí, womɛ́fwó nə́mə́ wə́ wo ŋgə́ yə məbɛ̧ɛ̧́ ɛ́nɛ.  
\v 2 Sə́ bɛ̂sh mə mpú nə́, buud bwə́ ŋgə́ sá mbií ísâ wɔɔŋg wá, Zɛmbî ŋgə sámb bwo milə́sʉ́ nda óbʉ́bə́lɛ́ bɨ́ nə́.  
\v 3 Wo wə́ ŋgə́ yə bɔ́ɔ́l búúd məbɛ̧ɛ̧́ wo ŋgə́ nə́mə́ sá isâ í mə́bɛ̧ɛ̧́ bwə́ ŋgə́ sá yí; wo tə́dʉ́gá nə́ wo bá faam, nə́ Zɛmbî nyə abʉ́lɛ sámb wo myó milə́sʉ́?  
\v 4 \x - \xo 2:4 \xt Mis 17.30; 2Pr 3.9, 15\x*Ye nə́ wó yida mpyêny bímbí jɔ̧ lâm Zɛmbî jɨ́ nə ndɨ̂ yí, nə bə́lə á ŋgə́ bə kú lámʉsa yí, nə bwándʉ́lə á ŋgə́ bwánd yí? Wo ampúyɛ́ nə́ jɔ̧ lâm Zɛmbî ŋgə́ bə nə ndɨ́ nɨ í ŋgə cíndal wo nə́ wo cɛ́ndʉ́g mítə́dʉ́gá?  
\v 5 \x - \xo 2:5 \xt Iza 2.11-21\x*Ntɔ́, wo mə́ yidá bə njɨ miŋgáádə́ nə miŋgáádə́\f + \fr 2:5 \ft Məkə́l mə mítáŋ mə́ cɨ na nə́: wo ŋgaan nə́ wo acɛ́ndɛ́ bɔ́w-bɔ̂w kuú njɔɔnd wô.\f*, mpug nə́ Zɛmbî mə bá lwágʉlə búud bɛ̂sh mpimbə jé dúl jwɔ́wʉ́d. Wo ŋgə sá nə́ mpimbə jɔɔŋg í bâg bul yáág shú dwô dɨ̂. Jwɔ̂w dɔɔŋgʉ́, Zɛmbî mə bá lwágʉlə nə́ á dʉ sámb buud mílə́sʉ́ sémbyé á tʉ́təlî.  
\v 6 \x - \xo 2:6 \xt 1Kr 3.13-15; 2Kr 5.10; Ifz 6.8; Mat 16.27\x*A bá yə múúd yɛ̂sh myə́na myâ misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ nyə á sá myá.  
\v 7 Bɔɔŋg bɨ́ nə zɛ́ny ŋgə́lə kə shwóg ŋgə sá mənywa, ŋgə sɔ̧́ nə́ bwə́ ŋkə́nʉwag, bwə́ bə́g nə gúmə́, bwə́ cʉ́gəg cʉg í cúgɛ́ nə ŋkul shîn yí, a bá yə bwo cʉg á kandʉgə kandʉgə.  
\v 8 Bɔɔŋg bwə́ ŋgə́ yida sá miŋgáádə́, kú magʉlə óbʉ́bə́lɛ́ wá, bwə́ ŋgə́ bɛ̧ məzhɨɨ́ mâ olɨ́lɨŋgɨ̂ wá, Zɛmbî mə bá gwág bwo mpimbə, a bá nyada nə bwo.  
\v 9 Buud bɛ̂sh bwə́ ŋgə́ sá məbɔ̂w wá, bwə́ é bwəma nə *incwaw í ntʉg, bwə́ bá bə nə yágʉ́wó. Jínɨ í tɛ́ɛ́d fwo dʉ́gya nə *Oyúdɛn, í mú nə́mə́ dʉ́gya nə Ogʉrɛ̂k.  
\v 10 Bɔɔŋg bɛ̂sh báá bwə́ ŋgə́ sá mənywa wá, tɛ́ɛ́d nə Oyúdɛn kala nə Ogʉrɛ̂k ɨɨ́, bwə́ bá ŋkənʉwa, bwə́ bə nə gúmə́, cʉg bə̌ bwo nə́ shɛɛ.  
\v 11 \x - \xo 2:11 \xt Mis 10.34; Kol 3.25; 1Pr 1.17; Zhk 2.1\x*Mpugá nə́ Zɛmbî nyə ádɛ́ baam nə ŋgwɔ́l múúd ntɔ̧ ŋgwɔ́l.  
\v 12 \x - \xo 2:12 \xt Mat 7.21\x*Nə́ ndɛɛ́, bíl íkúl í búúd í áshígɛ́ bwɛlɛ mpu *mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧; ŋkí bâŋ bwə́ sá *mísə́m, bwə́ bá jɛ̧ɛ̧. Jɛ̧ɛ̧́lə wáŋ í ábʉ́lɛ́ bə shú sâ í dʉ́gyá nə məcɛ̧ɛ̧ yí. Bɔɔŋg bwə́ á mpu *mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ wá, bwə́ ká ŋgə sá misə́m, bwə́ bá ŋwa mə́bɛ̧ɛ̧́ nə́mə́ nda mə́cɛ̧ɛ̧ mɔɔŋg mə́ ŋgə́ lwágʉlə nə́.  
\v 13 Buud bwə́ dʉ gwágʉlə mə́cɛ̧ɛ̧ gwágʉlə gwágʉ́lə́g wá, bwó dɨ́ bʉ́sə́ otʉ́təlí ɔ búúd mísh mə́ Zɛmbî dɨ́ wá; njɨ, bɔɔŋg bwə́ ŋgə́ bɛ̧ məcɛ̧ɛ̧ wá, bwó wə́ Zɛmbî mə bá cɨ nə́ bʉ́sə otʉ́təlí ɔ búúd wá.  
\v 14 Ŋkí ikûl ishús í ŋgə sá isâ mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ í ŋgə́ jî yí í njúl nə́ bwə́ áshígɛ́ lə́g mə́cɛ̧ɛ̧, bwə́ ŋgə sá isâ byɔɔŋgʉ́ nə fʉg byélé. Ntɔ́ mə́ lwágʉlə nə́ məcɛ̧ɛ̧ mɔɔŋg mə á bwey nyíi bwə́dɨ́ cʉgʉd.  
\v 15 Cʉg jáŋ í lwágʉlə nə́ misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mí mə́cɛ̧ɛ̧ mí bwo cilyá mílámʉ́d; lâm wáŋ í ŋgə nə́mə́ magʉlə ntɔ́, misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mí mə́cɛ̧ɛ̧ myɔɔŋg mí dʉ nyîn nə́mə́ ja bwə́ dʉ faas ísâ í mə́bɛ̧ɛ̧́ nə isâ í ŋkáam yí.  
\v 16 \x - \xo 2:16 \xt 2.6; 1Kr 4.5\x*Sâ í bá nyîn nə́ ŋgə́ŋ jwɔ̂w lʉ́ sémbyé mílə́sʉ́ yí wə́nɨ. Nəcé, Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl mə́ ŋgə́ bwiiŋg yí ŋgə́ cɨ nə́, jwɔ̂w dɔɔŋgʉ́, Zɛmbî mə bá ntɨ *Krîst Yésus zə jaaw nda mítə́dʉ́gá mísə́ búúd ishwoo mímwɔ̧ dɨ́ nə́. 
\s1 Oyúdɛn bwə́ á sá məlwə̂ 
\p  
\v 17 \x - \xo 2:17 \xt 9.4; Iza 48.1\x*Wo muud jɨ́ nə jínə́ nə́ *Yúdɛn yɛ́, wó mə́ jɛ́ɛ́g kwoŋ *mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ dɨ̂, wo ŋgə ŋwa gúmə́ nəcé wo mpǔlə fwámɛ́ Zɛmbî.  
\v 18 Wɛɛ wo mpú sâ Zɛmbî wɔɔŋgʉ̂ ŋgə́ jɨɨ yí, mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ í ŋgə́ ntâg sá nə́ wo mpúg dʉ fɛ́ɛ́sh sâ jɨ́ nə mfíí yí.  
\v 19 \x - \xo 2:19 \xt Mat 15.14\x*Wɛɛ wo ŋgə tə́dʉga nə́ Zɛmbî nyə á yə wo sɛ́y lwólə wə́ancím-ncîm zhɨɨ́, wo ŋgə fɛɛn bɔɔŋg bɨ́ yídʉ́gʉ́d wá məŋkɛnya.  
\v 20 Wo ŋgə tə́dʉga nə́ Zɛmbî nyə á yə wo sɛ́y jɨ́ɨ́gʉ́lílə ílad, nə́ wo jɨ yɨ́ɨ́gʉli ikʉ́kágə́, nə́ mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ í mə́ sá nə́ wo mpúg obʉ́bə́lɛ́ fwámɛ́ mpu!  
\v 21 \x - \xo 2:21 \xt Mat 23.3-4; Yuá 7.19\x*Ká, wó ban ka jɨ́ɨ́gʉli wómɛ́fwó nəcé jɨ? Wo wə́ ŋgə́ cúndə nə́ buud bwə́ nda júwo, njɨ wɛɛ ka ŋgə júwo nəcé jɨ?  
\v 22 Wo ŋgə cɨ nə́ buud bwə́ nda sá mínɔɔmb, ká nəcé jɨ́ wé ŋgə́ sá yí? Wo ŋgə́ mpii ozɛmbî ɔ́ áyadʉ́g, nəcé jɨ́ wó ŋgə́ júwo isâ í ózɛmbî bɔɔŋg yí?  
\v 23 Wo ŋgə ŋwa gúmə́ nə́ wo mpú mə́cɛ̧ɛ̧, wo ŋgə́ nyiŋgə caam mwo; caamʉ́lə wó ŋgə́ caam mwo nɨ, wo ŋgə júwo Zɛmbî gúmə́ jé! 
\p  
\v 24 \x - \xo 2:24 \xt Eze 36.20\x*Wo mə́ dʉ́g ɨɨ́? Kálaad Zɛmbî ŋgə cɨ nə́: «Bɨ́ ŋgə sá nə́ ikûl ishús í ŋgə́g nə *lás nə nyə bwaasʉ́lə mpu».  
\v 25 \x - \xo 2:25 \xt 1Kr 7.19; Gal 5.3\x*Jɨ́ mpu bə nə́ ábɨwáág jɨ nə mfíí shú dwô dɨ́ ja wó bɛ̧́ mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ yí. Wó ká yida ŋgə caam məcɛ̧ɛ̧, wo bə nə́mə́ mísh mə́ Zɛmbî dɨ́ nda muud cúgɛ́ sɨ́yá ábɨwáág yɛ́.  
\v 26 \x - \xo 2:26 \xt Gal 5.6\x*Njɨ, ŋkí muud cúgɛ́ sɨ́yá ábɨwáág yɛ́ mə́ bɛ̧ mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧, a bə mísh mə́ Zɛmbî dɨ́ nda muud jɨ́ sɨ́yá ábɨwáág yɛ́.  
\v 27 Muud nyə́ áshígɛ́ byɛ̂l kúl búúd í dʉ sɨ́ya ábɨwáág dɨ́ yɛ́, ŋkí nywáá ŋgə bɛ̧ məcɛ̧ɛ̧, a bá sámb wo milə́sʉ́. Nəcé wo aŋgɛ̂ nə cʉgə nda mə́cɛ̧ɛ̧ mə jɨ́ɨ́ nə́, í njúl nə́ wo jɨ nə məcɛ̧ɛ̧ micilyá, wo nə́mə́ nə ábɨwáág.  
\v 28 \x - \xo 2:28 \xt 9.6; Zhe 4.4; Flp 3.2-3; Kol 2.11\x*Jɨ́ nə́, bə́lə Yúdɛn cúgɛ́ njɨ sɨ́yálə íyuug, ábɨwáág kú bə njɨ nyɔɔŋg bwə́ sá nyúúlʉ́d yɛ́.  
\v 29 Fwámɛ́ Yúdɛn jɨ nyɔɔŋg nyə á mə́ magʉlə cʉg Yúdɛn nyə́dɨ́ tə́dʉgá dɨ́ yɛ́; fwámɛ́ ábɨwáág jɨ nyɔɔŋg nyə á mə́ sɨ̂y lám dɨ́ cwû yɛ́; nyâŋ mə́ zhu wə́ Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim, kú bə nəcé muud ŋgə̌lə bɛ̧ məcɛ̧ɛ̧. Fwámɛ́ Yúdɛn jɨ nyɔɔŋg mə ŋwá gúmə́ mísh mə́ Zɛmbî dɨ́ yɛ́, kú bə mísh mə́ búúdʉd yɛ́. 
\c 3  
\s1 Tʉ́təlí muud cugɛ́ shí gaád 
\p  
\v 1 Ká ŋkí ntɔ́, *Oyúdɛn bwə́ ntɔ̧ bɔ́ɔ́l búúd nə nyáyɛ́ zhɨ́ɨ́? Ábɨwáág jɨ nə wáyɛ́ mfíí?  
\v 2 \x - \xo 3:2 \xt 9.4; Sôm 147.19-20\x*Tɔɔ nyáyɛ́ zhɨ́ɨ́d, tɔɔ nyáyɛ́ dɨ, Oyúdɛn bwə́ ntɔ̧. Bwə́ ntɔ̧ nəcé, í tɛ́ɛ́d fwo bə nə́, bwə́ wə́ Zɛmbî nyə á kala iciyá byé wá.  
\v 3 \x - \xo 3:3 \xt 9.6; 11.29; Ilŋ 23.19; 2Tm 2.13\x*Ká jɨ? Ŋkí bɔ́ɔ́l Oyúdɛn bwə́ á bə kú bɛ̧ mícɛ̧ɛ̧lá myâ bə́nɔ̂ŋ Zɛmbî, yə sá jɔɔŋg wə́ í é sá nə́ Zɛmbî bə́g kú ná bɛ̧ íciyá nyə́mɛ́fwó nyə á cɨ yí?  
\v 4 \x - \xo 3:4 \xt Sôm 51.6\x*Mbɔ̂! Í cúgɛ́ nə ŋkul bə ntɔ́! Buud bwə́ jəlá nə mpu nə́ Zɛmbî mə́ dʉ cɨ njɨ obʉ́bə́lɛ́, buud bɛ̂sh bwə́ njúl obwiiŋgyɛ ɔ́ íjɔ̧́ɔ̧́. Sâ jɔɔŋg wə́ jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ yí, nə́: 
\q1 Buud bwə́ jəlá nə mpu nə́ 
\q1 iciyá byô bí njɨ obʉ́bə́lɛ́; 
\q1 ŋkí bwə́ tə́l wo kɔɔd dɨ́, wo ntɔ̧. 
\p  
\v 5 \x - \xo 3:5 \xt 9.14\x*Ŋkí olɨ́lɨŋgɨ̂ bʉ́sʉ́ bwə́ dʉ sá nə́ otʉ́təlí ɔ́ Zɛmbî\f + \fr 3:5 \ft Mbií Zɛmbî mə́ dʉ cɨ nə́ muud jɨ tʉ́təlí muud yí.\f* bwə́ mpúg nyîn, sə́ ka cɨ cínɔŋg nə́ jɨ? Ye sə́ é cɨ nə́ Zɛmbî mə́ dʉ nə́mə́ sá ócícɛ́ndɛ́ ja á dʉ lwóya mpimbə jé nə sə́ yí? Mə fwóg ná lás zhizhe lásʉ́lə á buud.  
\v 6 Mbɔ̂! Í cúgɛ́ nə ŋkul bə ntɔ́! Í ká bə ntɔ́, Zɛmbî ka sámb búúd milə́sʉ́ ntʉ́dɛlɛ̂? 
\p  
\v 7 «Ŋkí ijɔ̧́ɔ̧́ byâm í dʉ sá nə́ obʉ́bə́lɛ́ ɔ́ Zɛmbî bwə́ búlʉg mpu nyîn, mə é ka nyiŋgə ŋwa mə́bɛ̧ɛ̧́ mə *sə́m na ntʉdɛlɛ?»  
\v 8 \x - \xo 3:8 \xt 6.1\x*Muud jɨ nə ŋkul cɨ na nə́: «Sə́ sáágá məbɔ̂w, məbɔ̂w mɔɔŋg mə́ wééshʉ́líg mənywa?» Bɔ́ɔ́l búúd bwə́ ŋgə́ ntáma mə jínə́ wá, bwə́ ŋgə cɨ nə́ mə á cɨ ntɔ́. Zɛmbî mə bá yə bwo intʉ́gʉ́lí í jə́la yí. 
\p  
\v 9 \x - \xo 3:9 \xt 1.18–2.24; 3.23\x*Sə́ kág cɨ nə́ jɨ? Ye sə́ Oyúdɛn sə́ ŋgə ntɔ̧ bɔ́ɔ́l búúd nə nyúl zhɨ́ɨ́? Cwûd! Sə́ ŋgə kúnɔw lwágʉlə nə́ buud bɛ̂sh bʉ́sə mə́nyámá mə́ mísə́mʉ́d, buud bɛ̂sh tɔɔ Oyúdɛn tɔɔ Ogʉrɛ̂k.  
\v 10 \x - \xo 3:10 \xt Sôm 14.1-3\x*Sâ jɔɔŋg wə́ Mícilyá mí ŋgə́ lwágʉlə kʉ́l mí ŋgə́ cɨ nə́: 
\q1 Kú nə muud jɨ́ tʉ́təlí, kú nə tɔɔ ŋgwûd. 
\q1  
\v 11 Kú nə muud jɨ́ nə fʉg, kú nə muud ŋgə́ sɔ̧́ Zɛmbî. 
\q1  
\v 12 Buud bɛ̂sh bwə́ á mə́ wú zhɨ́ɨ́d 
\q1 bɛ̂sh bwə́ mú ŋgə cwagʉwa ntɔ́, 
\q1 kú nə tɔɔ ŋgwûd jɨ́ nə jɔ̧ lâm, 
\q1 kú nə tɔɔ ŋgwûd nə ŋgwûd. 
\q1  
\v 13 \x - \xo 3:13 \xt Sôm 5.10; 140.4\x*Ŋkwoóminʉ́ jáŋ jɨ́ nda shwoŋ í mə́ bâŋ yí. 
\q1 Jûm dáŋ í wééshʉ́lí njɨ məshɨɨgâ, 
\q1 Sâ í wú bwo mpʉ́sə ijá í mpu yí 
\q1 jɨ́ nda məjə mə nywâ. 
\q1  
\v 14 \x - \xo 3:14 \xt Sôm 10.7\x*Məzhúŋgʉ́lú nə iciyá í ófimâl 
\q1 í á mə́ lwánd bwo mímpud nə́ cwɔ́ɔ́. 
\q1  
\v 15 \x - \xo 3:15 \xt Iza 59.7-8\x*Məkuú mə́ cáás bwo shí 
\q1 njɨ kə́lə gwú búúd. 
\q1  
\v 16 Kʉ́l jɛ̂sh bwə́ kə́ yí, 
\q1 bwə́ ŋgə gwɨ́ɨ́lya mənywa mə búud, 
\q1 ŋgə nyasʉlə buud mə́ntágʉlad. 
\q1  
\v 17 Bwə́ ampúyɛ́ zhɨ́ɨ́ mətəla. 
\q1  
\v 18 \x - \xo 3:18 \xt Sôm 36.2\x*Bwə́ abwɛ́lɛ́ bə nə tə́dʉ́gá nə́ bwə́ fúndə Zɛmbî. 
\m  
\v 19 Sə́ mə́ mpú nə́ sâ jɛ̂sh *mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ í ŋgə́ cɨ yí, í ŋgə dʉ́gya nə buud bwə́ á yéyɔw mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ wá. Jɨ́ ntɔ́ shú nə́ muud bə́g kú bɛ̂ny mpu, í mpúyʉ́g nə́ buud ɔ shí mishwun bɛ̂sh bwə́ á mə́ byaagʉlə mísh mə́ Zɛmbî dɨ̂.  
\v 20 \x - \xo 3:20 \xt Zhb 4.17; Sôm 130.3; 143.2; Rom 4.15; Gal 2.16; 3.22\x*Gwə́ wə́ jɨ́ nə́, muud tɛɛm sá mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mə́cɛ̧ɛ̧ mə́ ŋgə́ jɨɨ myá, Zɛmbî nyə abʉ́lɛ cɨ nə́ muud wɔɔŋgʉ́ jɨ tʉ́təlí nəcé ntɔ́. Nəcé məcɛ̧ɛ̧ mə́sə yidá bə shú nə́ muud mpúg ja á mə́ sá sə́m yí. 
\s1 Búgʉ́lálə Yésus-Krîst wə́ í sá nə́ muud nyínʉ́g tʉ́təlî 
\p  
\v 21 \x - \xo 3:21 \xt 1.2, 17\x*Jaá ga jɨ́ nə́, Zɛmbî mə́ lwóya ótʉ́təlí bɛ́, kú ciiŋgya mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧́d. Mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ nə micilyá mí *búúd ɔ mícúndə́ mí ŋgə yida bwiiŋg otʉ́təlí Zɛmbî mə́ lwóya wá.  
\v 22 \x - \xo 3:22 \xt 2.11; 3.9; 10.12; 11.32\x*Í mú nə́, muud mə *búgʉ́lá Yésus-Krîst yɛ́, Zɛmbî cɨ nə́ a jɨ tʉ́təlí muud. A dʉ sá ntɔ́ nə muud yɛ̂sh mə *búgʉla yɛ́, kú nə fyasʉ́g;  
\v 23 \x - \xo 3:23 \xt 5.2, 12; 8.18-20; Mət 3.19\x*nəcé buud bɛ̂sh bwə́ á mə́ sə̂m, nə́ ndɛɛ́ milwanə́ mí Zɛmbî mí á mə́ wú bwə́dɨ́ ícʉgʉd.  
\v 24 \x - \xo 3:24 \xt 5.17; Ifz 2.8; Tit 3.7\x*Njɨ, Zɛmbî nywáá, mə́ cɨ nə́ bʉ́sə otʉ́təlí ɔ búúd. A mə́ cɨ ntɔ́ ashwâ nə jɔ̧ lâm jé, nəcé shwɨy mə́ *Krîst Yésus í yîl bwo mə́nyámád.  
\v 25 \x - \xo 3:25 \xk \xt mə́cií: \xt Mat 26.28; Ifz 2.13; Kol 1.20; Heb 9.12-14; 1Yn 1.7; Mbʉ́ 1.5; 5.9 \xk tʉ́təlí: \xt 1.17; 3.3-4\x*Yésus-Krîst wə́ Zɛmbî nyə á yána tâŋ cúdú məzáŋ yɛ́, shú nə́ mə́cií mɛ́ mə́ shwíyʉgʉ́, muud mə búgʉ́lá nyə yɛ́ bə́g nə ijuugá í *mísə́m. Yánalə Zɛmbî nyə a yána Yésus yí, nyə a lwágʉlə nə́ a jɨ tʉ́təlí nəcé nyə á ŋgə bɨ́d misə́m búúd bwə́ á ŋgə sá yág ja Zɛmbî nyə á ŋgə ná jísɔw yí.  
\v 26 Nyə á ŋgə jísɔw ntɔ́ a ŋgə́ mpu nə́ Yésus mə bá zə bə *lɨ́ɨ́m ícweel. Ja gaád a mə́ lwóya shwɨy mə Yésus dɨ́ nə́ a jɨ Zɛmbî á otʉ́təlî. Gwə́ wə́ á mə́ sá nə́, muud mə búgʉ́lá Yésus yɛ́, a cɨ nə́ muud wɔɔŋgʉ́ jɨ tʉ́təlí muud. 
\p  
\v 27 \x - \xo 3:27 \xt 3.1, 21, 31; 8.2\x*Ká muud jɨ nə ŋkul ŋkɛ̂ny nyúúl na nə nyáyɛ́ zhɨ́ɨ́? Kú nə tɔɔ zhɨɨ́. Nəcé jɨ? Nəcé, bɛ̧ɛ̧́lə mə́cɛ̧ɛ̧ dɨ́ wúsə́ nə mfíí, í yidá bə búgʉ́lálə.  
\v 28 \x - \xo 3:28 \xt Gal 2.16\x*Sə́ ŋgə tə́dʉga nə́ Zɛmbî mə́ dʉ cɨ nə́ muud jɨ tʉ́təlí muud ja múúd wɔɔŋg mə búgʉla yí; í ádɛ́ bə nəcé ŋgə́lə sá misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mə́cɛ̧ɛ̧ mə́ ŋgə́ jɨɨ myá.  
\v 29 \x - \xo 3:29 \xt 3.22; 4.11-12\x*Ye Zɛmbî jɨ njɨ Zɛmbî *Oyúdɛn? Ye a cugɛ́ nə́mə́ Zɛmbî á bɔ́ɔ́l búúd bɛ̂sh ɨɨ́? Haaw! A jɨ nə́mə́ Zɛmbî á bɔ́ɔ́l búúd bɛ̂sh.  
\v 30 Nəcé Zɛmbî jɨ njɨ ŋgwûd. Nyə wə́ mə́ bá cɨ nə́ buud ɔ ábɨwáág bɨ́ otʉ́təlí ja bwə́ búgʉla yí. Nyə nə́mə́ wə́ mə́ bá sá nə́, búúd bwə́ cúgɛ́ búúd ɔ ábɨwáág wá bwə́ ká búgʉla Yésus ɨɨ́, a cɨ nə́ bwə́ músə otʉ́təlí ɔ búúd.  
\v 31 \x - \xo 3:31 \xt 6.15; 8.2-4\x*Ye ntɔ́ jɨ nə́ sə́ mə́ jímbál *mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ nəcé búgə́? Mbɔ̂! Í cúgɛ́ ntɔ́! Sə́ ŋgə yida mpu tə̂l mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ fwámɛ́ céd. 
\c 4  
\s1 Búgə́ mə́ Abʉraham jísə sə́ yuug 
\p  
\v 1 Shé é ka cɨ na nə́ jɨ́ shú mə́ dâ *Abʉraham? Mbɛ̂n yé í á sá nə́ a bə́g nə jɨ́?  
\v 2 \x - \xo 4:2 \xt Zhk 2.21\x*Ŋkí í á nywá ka bə nə́ Zɛmbî nyə á cɨ nə́ Abʉraham jɨ tʉ́təlí muud nəcé misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́, Abʉraham nyə a nywá jee bə nə zhɨɨ́ nə́ a ŋkɛ́nyʉ́g nyúúl; njɨ a kú ŋkɛ̂ny nyúúl mísh mə́ Zɛmbî dɨ̂.  
\v 3 \x - \xo 4:3 \xt Mət 15.6; Gal 3.6; Zhk 2.23\x*Ká Kálaad Zɛmbî ŋgə cɨ nə́ jɨ? Ŋgaá a ŋgə cɨ nə́: 
\q1 Abʉraham nyə á búgʉla Zɛmbî, 
\q1 Zɛmbî mú lɔ̧́ nyə búgə́ jé jɔɔŋgʉ́, 
\q1 a mú cɨ nə́ Abʉraham jɨ tʉ́təlí muud. 
\m  
\v 4 Sə́ mə́ mpú nə́ muud mə sá gúl sɛ́y yɛ́ mə́ dʉ ŋwa myə́na; myə́na myɔɔŋg mí cúgɛ́ nə́ bwə́ sá nyə mpaam, mísə sâ bwə́ mbíd nyə yí.  
\v 5 Njɨ, Zɛmbî mə́ dʉ sá nə́ muud jɨ́ kú bísh nyə yɛ́ bə́g tʉ́təlí muud. Muud mə́ jəlá nə *magʉlə ntɔ́, kú lwóya mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́. Muud mə mágʉ́lə́ ntɔ́ yɛ́, Zɛmbî lɔ̧́ nyə búgə́ jé, a cɨ nə́ a jɨ tʉ́təlí muud.  
\v 6 \x - \xo 4:6 \xt Sôm 32.1-2\x*Ntɔ́ wə́ *Dávid ŋgə́ lás ja á ŋgə́ bwiiŋg mənywa mə́ múúd jɨ́ nə́ Zɛmbî nyə alɔ̧́yɛ́ nyə misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́, á yida ŋwa nyə nə́ tʉ́təlí muud yɛ́.  
\v 7 Dávid nyə á cɨ nə́: 
\q1 Buud Zɛmbî mə́ juu nə fúlú nyáŋ a kú bísh mə́cɛ̧ɛ̧ wá, 
\q1 á mə́ jímbal *mísə́m myáŋ wá, bwə́ mə́ jəla. 
\q1  
\v 8 Muud Cwámba mə́ bə kú ná kwo lɔ̧́ *sə́m yé yɛ́, mə́ jəla. 
\p  
\v 9 Jəlálə wɔɔŋg, ye wúsə njɨ shú buud ɔ ábɨwáág, yé wɨ́ nə́mə́ shú búúd bwə́ cúgɛ́ nə ábɨwáág wá? Gwágʉ́gá nə́ sə́ ŋgə cɨ nə́: «Zɛmbî nyə a dʉ́g búgə́ mə́ Abʉraham, a mú cɨ nə́ a jɨ tʉ́təlí muud.»  
\v 10 Jáyɛ́ ja Zɛmbî nyə á cɨ nə́ Abʉraham jɨ tʉ́təlí muud yí? Ye í á bə Abʉraham mə́ shîn sɨ́ya ábɨwáág, ye a kú fwo sɨ́ya? Í á shígɛ́ bə a mə́ shîn sɨ́ya, í á bə a kú fwo sɨ́ya.  
\v 11 \x - \xo 4:11 \xt Mət 17.9-11; Gal 3.7; Rom 2.28-29\x*Nyə á ka lə́g ábɨwáág tâŋ məyɨɨgyé lwólə nə́ Zɛmbî nyə á cɨ nə́ a jɨ tʉ́təlí muud. Zɛmbî nyə á cɨ nə́ a jɨ tʉ́təlí muud nəcé búgə́ nyə á *búgʉla a kú fwo sɨ́ya ábɨwáág yí. Ntɔ́, Abʉraham nyə á ka zə bə sɔ́ɔ́ŋgʉ́ á buud bɛ̂sh bwə́ búgʉ́lá Zɛmbî nda nyə kú sɨ́ya ábɨwáág wá, nəcé Zɛmbî mə lɔ̧́ bwo búgə́ jáŋ, a mú cɨ nə́ bʉ́sə otʉ́təlí ɔ búúd nda Abʉraham.  
\v 12 \x - \xo 4:12 \xt Mat 3.9\x*Bɔɔŋg bwə́ mə́ sɨ́ya ábɨwáág wá, bwə́ ka bɛ̧ kuú njɔɔnd sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wúsʉ́ Abʉraham nyə á kyey a kú fwo sɨ́ya ábɨwáág yí, Abʉraham jɨ nə́mə́ sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wáŋ. 
\p  
\v 13 \x - \xo 4:13 \xt Mət 12.7; 22.17\x*Zɛmbî nyə á kaag Abʉraham bə́nɔ̂ŋ mpwoŋ buud nyɛ́ nə́ bwə́ wə́ bwə́ bá bə nə shí nyɛ̂sh. Í a shigɛ́ bə nəcé Abʉraham mpǔlə bɛ̧ mə́cɛ̧ɛ̧; í á bə nəcé Abʉraham nyə a búgʉla, Zɛmbî mú cɨ nə́ a jɨ tʉ́təlí muud.  
\v 14 \x - \xo 4:14 \xt Gal 3.18\x*Í ká bə nə́ buud bwə́ ŋgə́ bɛ̧ məcɛ̧ɛ̧ wá, bwə́ wə́ bɨ́ nə kɔw lʉ́ ísâ Zɛmbî nyə á kaag yí, mpu nə́ búgə́ í mə́ bə kú nə mfíí, ŋkaagə́ kú nyiŋgə́ bə sâ múúd mə wɨ́ɨ́mbé nə kənd lâm yí.  
\v 15 \x - \xo 4:15 \xt 3.20; 5.13, 20; 7.7-13; Gal 3.19\x*Nəcé məcɛ̧ɛ̧ wə́ mə́ dʉ sá nə́ mpimbə mə́ Zɛmbî í bííg muud; məcɛ̧ɛ̧ mə́ á mbə̂m bə kú bə, caamʉ́lə mə́cɛ̧ɛ̧ kú nə́mə́ bə.  
\v 16 \x - \xo 4:16 \xt Gal 3.7\x*Gwə́ wə́ jɨ́ nə́, búgə́ wə́ í é sá nə́ muud lə́gʉ́g mənywa Zɛmbî nyə á kaag má. Í bə́ ntɔ́ shú nə́ mpaam mə́ Zɛmbî í mpúyʉ́g, ŋkaagə́ í mú bə nə mfíí shú mpwoŋ buud mə́ Abʉraham nyɛ̂sh. Mfíí wɔɔŋg í cúgɛ́ njɨ shú bɔɔŋg bwə́ á lə́g *mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ wá; wúsə nə́mə́ shú bɔɔŋg bwə́ ŋgə́ búgʉla nda Abʉraham sɔ́ɔ́ŋgʉ́ á sə́ bɛ̂sh wá.  
\v 17 \x - \xo 4:17 \xt Mət 15.5; 17.4-5; 2Kr 1.9; Heb 11.12, 19\x*Sá jɔɔŋg jísə Mícilyád nə́: «Mə a sá nə́ wo bə́g sɔ́ɔ́ŋgʉ́ á ncúlyá ikûl nə ilwoŋ.» Abʉraham jɨ sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wúsʉ́ mísh mə́ Zɛmbî nyə á búgʉla yɛ́d, Zɛmbî mə́ dʉ gwûmʉshi mímbimbə, dʉ sá nə́ sâ í cúgɛ́ yí í bə́g yɛ́.  
\v 18 Fwála í á bə nə́ muud kú ná bwánd nə búgə́ yí, Abʉraham nywáá nyə á ŋgə gwaa kənd mísh nə búgə́. Nyə a búgʉla Zɛmbî, a músə bə sɔ́ɔ́ŋgʉ́ á zhwog ikûl nə ilwoŋ. Micilyá mí ŋgə cɨ nə́: «Bímbí nɨ wə́ mpwoŋ buud nywô í bá bə yɛ́.»  
\v 19 \x - \xo 4:19 \xt Mət 17.1-6; Heb 11.11\x*Nə́ ndɛɛ́, Abʉraham nyə á bə nə mimbû kúnə́-kúnə nə təd, a ŋgə́ mpu nə́ nyúúl mə́ shîn kə nyə, mudá yé *Sara njúl kundú. Njɨ, Abʉraham nyə á tɛɛm ŋgə dʉ́g isâ ínɨ ntʉ́nɨ, búgə́ jé í á shígɛ́ shímba.  
\v 20 Búgə́ í á shígɛ́ fúfə nyə nə́ a shwána ŋkaagə́ mə́ Zɛmbî. Búgə́ jé í á yida lʉlʉshi nyə, a mú yə Zɛmbî gúmə́  
\v 21 \x - \xo 4:21 \xt Mət 18.14; Luk 1.37\x*a shwu nyúul ncindî nə ncindî nə́ Zɛmbî jɨ nə ŋkul mə sá sâ á mə́ kaag yí.  
\v 22 \x - \xo 4:22 \xt 4.3\x*Sâ jɔɔŋg wə́ ciyá jɨ́ nə́: «Zɛmbî mú lɔ̧́ nyə búgə́ jé jɔɔŋgʉ́, a mú cɨ nə́ a jɨ tʉ́təlí muud» yí.  
\v 23 \x - \xo 4:23 \xt 10.9; 15.4\x*Cilyá í ŋgə́ cɨ nə́: «Zɛmbî mú lɔ̧́ nyə búgə́ jé jɔɔŋgʉ́» nɨ, í cúgɛ́ njɨ shú mə́ Abʉraham nyəmɛ́fwó,  
\v 24 wúsə nə́mə́ shú dʉ́sʉ́. Zɛmbî mə bá nə́mə́ lɔ̧́ sə́ jísʉ́ búgə́, sə́ bɛ̂sh buud sə́ ŋgə́ *magʉlə nə́ Zɛmbî nyə a gwûmʉshi Cwámba wúsʉ́ Yésus wá.  
\v 25 \x - \xo 4:25 \xt Iza 53.4-5, 10; Rom 8.32-34; 1Kr 15.17\x*Nəcé Yésus nyə á kaanz zə cé íwushí bísʉ́, Zɛmbî nyə a gwûmʉshi nyə shú nə́ sə́ bə́g otʉ́təlí ɔ búúd nyə́dɨ́ míshʉ́d. 
\c 5  
\s1 Yésus nyə á zə sá ŋkwambʉlə 
\p  
\v 1 \x - \xo 5:1 \xt 3.21-30 \xk Zɛmbî mə́ cɨ nə́ sə́ mú otʉ́təlí ɔ búúd: \xt 3.25-26\x*Nə́ ndɛɛ́, nda Zɛmbî mə́ cɨ nə́ sə́ mú otʉ́təlí ɔ búúd nəcé búgə́ nə́, mpwogɛ́ músə mpə́dʉ́gá sə́nɔ̂ŋ Zɛmbî nəcé Cwámba wúsʉ́ Yésus-Krîst.  
\v 2 \x - \xo 5:2 \xk \xt mpaam: \xt 6.14; 2Kr 6.1; 12.9; Gal 1.6; 5.4; Ifz 2.5-8; 1Pr 1.10-11; 4.13-14; 5.10, 12 \xk búgə́: \xt Rom 3.23; 5.2; 8.17-18 \xk mə́ŋkənʉwa: \xt 8.17-18; 9.23; 1Kr 2.7; 2Kr 3.18; 4.17; Kol 1.27; 3.4; 1Te 2.12; 2Tm 2.10; 1Pr 5.1\x*Ntɔ́, nda sə́ bɨ́ nə búgə́ nə́, sə́ mú nə zhɨɨ́ nə́ sə́ ciiŋgya wə́ Yésus nə́ ndɛɛ́ kə bwəma nə mpaam mə́ Zɛmbî. Mpaam nyɔɔŋg dɨ́ wə́ sə́ ŋgə́ cʉgə ja gaád kú ná fúfug yɛ́. Sə́ ŋgə ntâg cʉgə milúu nə́ sáŋ nəcé sə́ ŋgə bwánd nə búgə́ jɛ̂sh nə́ sə́ mə́ bá nə́mə́ ŋkənʉwa mə́ŋkənʉwa mə́ Zɛmbî.  
\v 3 \x - \xo 5:3 \xt Zhk 1.2-3, 12; 1Pr 1.5-7\x*Sə́ mə́ bul nyiŋgə bə nə milúu nə́ sáŋ ja *íncwaw í ntʉg í ŋgə́ bíí sə́ yí, nəcé sə́ mə́ mpú nə́ incwaw í ntʉg í jɨ́ɨ́gʉ́lí sə́ nə́ sə́ bə́g nə zɛ́ny kə́lə shwóg.  
\v 4 Muud nyə á mə́ jɨ́ɨ́g zɛ́ny kə́lə shwóg yɛ́ nyə ányiŋgəyɛ́ ná dʉ bʉ́la ja mə́bwə́bʉ́lán mə́ é dʉ wɔ́ɔ́s nyə yí; bə́lə kú bʉ́la wɔɔŋgʉ́ í mú sá nə́ a mpúg ŋgə bwánd nə búgə́.  
\v 5 \x - \xo 5:5 \xt 8.39; Sôm 22.6; Heb 6.19\x*Sə́ ábʉ́lɛ́ sámba nə bwándʉ́lə sə́ é bwánd ntɔ́ yí, nəcé Zɛmbî nyə a mə́ yə sə́ Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim nə́ a ŋgə́g nə myɛɛg sə́ cɛɛlí mílámʉ́d. 
\p  
\v 6 \x - \xo 5:6 \xt 1Pr 3.18\x*Krîst nyə á zə yə fwála Zɛmbî nyə á cɛ̧ɛ̧lə yííd, ja sə́ á bə ná ítag-bwool yí, ja jɔɔŋg wə́ *Krîst nyə á zə yə, zə cé búud bɨ́ kú bísh Zɛmbî wá.  
\v 7 Muud cugɛ́ nə ŋkul mpu magʉlə nə́ a yə́ jilá mə́ tʉ́təlí muud; muud jɨ nə ŋkul yə jilá mə múúd jɨ́ fwámɛ́ múúd yɛ́d.  
\v 8 \x - \xo 5:8 \xt Yuá 3.16\x*Zɛmbî nywáá ŋgə yida lwágʉlə nə́ á cɛɛl sə̂. Ndəm á cɛɛlí jɔɔŋg nyɨ́ nə́ Krîst nyə á zə yə jilá jísʉ́d sə́ njúl ná ósɔ́ɔl ɔ *mísə́m.  
\v 9 \x - \xo 5:9 \xt 1.18; 1Te 1.10\x*Ŋkə́mʉ́sá ná Yésus fwó sá ntɔ́ sə́ njúl osɔ́ɔl ɔ mísə́m, ŋkəmʉsa nə ja mə́cií mɛ́ mə́ mə́ sá nə́ Zɛmbî cɨ́g nə́ sə́ bɨ́ otʉ́təlí ɔ búúd ga; ŋgaá nə́ nyə é ka sá nə́ sə́ fáámʉgɨ́ nə mpimbə mə́ Zɛmbî í ŋgə́ zə yí?  
\v 10 \x - \xo 5:10 \xt 2Kr 5.18-20; Kol 1.20-22\x*Zɛmbî nyə á ntɨ mwân yé zə yə shú nə́ shwɨy dɛ́ í sáág ŋkwambʉlə mpə́dʉ́gá sə́nɔ̂ŋ. Ŋkə́mʉ́sá ná á fwó sá ntɔ́ ja sə́ á bə mizhízhíŋ myɛ́ yí, ŋkəmʉsa nə ja sə́nɔ̂ŋ mú mpwogɛ́ ga. Nyə e bá yə sə́ cʉg nəcé Krîst ŋgə cʉgə.  
\v 11 \x - \xo 5:11 \xt 8.31\x*Jɛ̂sh nə́mə́ dɨ́ cɨ́. Sə́ bʉ́sə nə milúu nə́ sáŋ nə Zɛmbî shú mə́ Cwámba wúsʉ́ Yésus-Krîst muud nyə á mə́ zə sá nə́ sə́nɔ̂ŋ Zɛmbî bə́g mpwogɛ́ jaá gaád yɛ́. 
\s1 Yésus jɨ Adam ábɛɛ̂ 
\p  
\v 12 \x - \xo 5:12 \xt Mət 2.17; 3.19; Rom 6.21, 23; 7.9-10\x*Sâ mə́ ŋgə́ cɛɛl cɨ yí jɨ́ nə́ *sə́m í á zə shí mishwun nəcé muud ŋgwûd, sə́m wɔɔŋgʉ́ mú julə shwɨy; shwɨy mú kala nə búúd bɛ̂sh, nəcé buud bɛ̂sh wə́ bwə́ á sá sə́m.  
\v 13 \x - \xo 5:13 \xt 4.15\x*Shúshwóógʉ́ nə́ Zɛmbî zə́g yə Moyîz məcɛ̧ɛ̧, sə́m í á bwey dʉ bə shí mishwun; njɨ, Zɛmbî nyə a shígɛ́ fwo dʉ lɔ̧́ búúd misə́m nəcé məcɛ̧ɛ̧ kú fwo bə.  
\v 14 \x - \xo 5:14 \xt 1Kr 15.21-22, 45-49\x*Njɨ, té wúlə wəla mə́ Adam zə wɔ́ɔ́s wəla mə́ Moyîz ɨɨ́, shwɨy í á ŋgə bii buud bɛ̂sh tɔɔ buud bwə́ á shígɛ́ sá mbií sə́m nda caamʉ́lə mə́cɛ̧ɛ̧ Adam nyə á caam yí. 
\p Adam nyɛ jisə vʉgʉli mə múúd nyə á jəla nə zə yɛ́.  
\v 15 Sə́ cúgɛ́ nə ŋkul yɨɨga íwushí í Adam nə yána mə́ Zɛmbî. Jí nə́, iwushí í Adam muud ŋgwûd í á sá nə́ zhwog buud bwə́ bwə́mag nə shwɨy. Mpaam mə́ Zɛmbî í ntɔ̧ mínjɨ, yána nyə á yə zhwog buud lúú mə́ Yésus-Krîst muud ŋgwûd yí í bul bə nə mfíí.  
\v 16 Məma salanɛ̂ jisə mpə́dʉ́gá sâ Zɛmbî nyə á yə buud mpáam dɨ́ yí nə sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ íwushí i múúd ŋgwûd í á sá yí. Nəcé, sémbyé í á bɛ̧ iwushí i múúd ŋgwûd yí í á bə nə́ muud mə́ jəlá nə bwəma nə intʉ́gʉ́lí í ayíyáág. Njɨ, ja búúd bwə́ mə́ sá mísə́m nə́ sâ sâ sâ yí, yána mə́ Zɛmbî dáá í mə́ yida sá nə́ buud bwə́ bə́g otʉ́təlí ɔ búúd mísh mɛ́d.  
\v 17 \x - \xo 5:17 \xk \xt bə́nɔ̂ŋ ka bá bə mícî: \xt Mat 19.28; 1Kr 6.2-3; 2Tm 2.12; Mbʉ́ 20.4, 6\x*Jɨ́ ntɔ́, iwushí múúd ŋgwûd nyə á wush yí í á sá nə́ shwɨy í kwágag nə buud bɛ̂sh. Njɨ, Zɛmbî mə́ sá búúd mbíya məma yána lúu mə́ Yésus-Krîst muud ŋgwûd dɨ̂; a mə́ sá bwo mənywa, a sá nə́ bwə́ bə́g otʉ́təlí ɔ búúd. Bwə́ bá cʉgə nəcé *Krîst, bə́nɔ̂ŋ ka bá bə mícî. 
\p  
\v 18 Nda í ká bə nə́ wusʉ́lə múúd ŋgwûd nyə á wush yí í á sá nə́ buud bɛ̂sh bwə́ bə́g nə intʉ́gʉ́lí nə́, ntɔ́ nə́mə́, Zɛmbî nyə cɨ nə́ buud bɛ̂sh bʉ́sə otʉ́təlí ɔ búúd nəcé sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ tʉ́təlí muud ŋgwûd nyə á sá yí.  
\v 19 Nə́mə́ nda búúd bɛ̂sh bwə́ á mə́ bə ósɔ́ɔl ɔ mísə́m nəcé sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mə́lwə̂ múúd ŋgwûd nyə a sá yí nə́, ntɔ́ nə́mə́ wə́ zhwog buud bwə́ bá bə ótʉ́təlí nəcé sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mə́gwág múúd ŋgwûd nyə a sá yí. 
\p  
\v 20 \x - \xo 5:20 \xt 4.15\x*Zɛmbî nyə á wá *mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ shú nə́ iwushí í mpyáánzʉ́g. Nə́ ndɛɛ́, kʉ́l sə́m í á mpyáánz yí, mpaam mə́ Zɛmbî í á nyiŋgə mpyáánz ntɔ̧ íwushî.  
\v 21 \x - \xo 5:21 \xt 6.23\x*Mpaam mə́ Zɛmbî í á mpyáánz ntɔ̧ íwushî shú nə́, nda sə́m í á ŋgə jwɔ̧́, í dʉ́gə́ sá nə́ buud bwə́ bwə́mag nə shwɨy nə́, mpaam mə́ Zɛmbî í jwɔ̧́g ja gaád, ŋgə́ sá nə́ buud bwə́ bə́g otʉ́təlí ɔ búúd; nə́ ndɛɛ́, sə́ mú nə ŋkul jee lə́g cʉg á kandʉgə kandʉgə lúu mə́ Cwámba wúsʉ́ Yésus-Krîst dɨ̂. 
\c 6  
\s1 Sə́ bʉ́sə mimbimbə shú sâ í dʉ́gyá nə misə́m yí 
\p  
\v 1 \x - \xo 6:1 \xt 3.5-8, 31; 5.20\x*Shé kág cɨ nə́ jɨ? Ye shé mə́ jəlá nə ŋgə kə nə *misə́m shwóg nə shwóg shú nə́ Zɛmbî ŋgə́g nə bul nyiŋgə sá shé mpaam?  
\v 2 \x - \xo 6:2 \xt 6.6; 7.4\x*Mbɔ̂! Í ajə́láyɛ́ nə bə ntɔ́! Shé á mə́ yə, shwɨy dɔɔŋg í á mə́ sá nə́ shé béégyág nə misə́m; shé é ka nyiŋgə ŋgə cʉgə mísə́mʉ́d na ntʉdɛlɛ?  
\v 3 \x - \xo 6:3 \xt Gal 3.27; Kol 2.12; Tit 3.5; 1Pr 3.21; Mat 28.19\x*Ŋgaá bɨ mə mpú nə́ sə́ bɛ̂sh buud sə́ á ŋgə duwan tâŋ buud ɔ Yésus wá, sə́ á mə́ yə nə́mə́ nduwán wɔɔŋgʉ́d?  
\v 4 \x - \xo 6:4 \xt 2Kr 5.14-15, 17; Gal 6.15; Kol 3.1-5, 10\x*Ntɔ́ jɨ nə́ duwanʉ́lə sə́ á duwan yí, sə́ á yə, sə́nɔ̂ŋ Yésus sə́ mú dɔw. Ntɔ́ mə́ kə́ nə́, nda ŋkûl áyíyáág mə́ Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ í á gwûmʉshi nyə nə́, shé mə́ jəlá nə ka cʉgə cʉg ágúgwáan.  
\v 5 \x - \xo 6:5 \xt Flp 3.10-11\x*Nəcé nə́, ŋkí sə́ mə́ cɨ nə́ shwɨy dɛ́ í músə shwɨy dʉ́sʉ́, gwúmʉ́lə yé í é bə nə́mə́ gwúmʉ́lə wúsʉ́.  
\v 6 \x - \xo 6:6 \xt Gal 5.24\x*Shé kágá mpu nə́ mbií búúd shé á dʉ fwo bə yí í á bə mbádʉ́gá nə *Krîst ja nyə á yə kwolós dɨ́ yí. Í á sɨ̂y ntɔ́ shú nə́ ŋkul mísə́m mí á dʉ bə nə ndɨ́ shédɨ́ mílâm dɨ́ yí í shínʉ́g kandʉgə, shé wúg mə́nyámá mə́ mísə́mʉ́d.  
\v 7 Mpugá nə́ muud mə́ yə yɛ́, misə́m mí ányíŋgə́yɛ́ ná jwú nə nyə.  
\v 8 Nda sə́nɔ̂ŋ Krîst sə́ á yə nə́, sə́ mə́ tə́dʉ́gá nə́ sə́nɔ́ŋ sə́ é cʉgə nə́mə́.  
\v 9 \x - \xo 6:9 \xt Mis 2.27; Heb 9.25-28; 1Pr 3.18\x*Sə́ mə́ mpú nə́ njɨ Krîst nyə a gwûm yí, nyə abʉ́lɛ ná nyiŋgə yə, shwɨy í cúgɛ́ ná nə ŋkul bii nyə.  
\v 10 Shwɨy nyə á yə yí í á sá nə́ a béégyág nə misə́m ja ŋgwûd á kandʉgə; cʉg á ŋgə́ cʉgə yí jísə shú mə́ Zɛmbî.  
\v 11 \x - \xo 6:11 \xt Gal 2.19; 1Pr 2.24\x*Nə́mə́ mbií ŋgwúd wɔɔŋgʉ́, bɨ mə́ jəlá nə ŋwa bɨ́mɛ́fwó nə́ bɨ á mə́ yə, shwɨy dɔɔŋg í á mə́ sá nə́ bɨ béégyág nə misə́m; njɨ bɨ́ ka ŋgə cʉgə shú mə́ Zɛmbî, kwoŋ mə́ Yésus-Krîst dɨ̂. 
\p  
\v 12 \x - \xo 6:12 \xt 12.1\x*Sə́m í á jə́láyɛ́ ná nə nyiŋgə jwú nə́ mənyúúl mʉ́n mə́ bá yə mə́nɨ; mbɔ̂, *sə́m í á jə́láyɛ́ ná nə sá nə́ bɨ dʉ́g ŋgə bɛ̧ iyéésh ya mənyúúl mʉ́n.  
\v 13 Kúgá ná dʉ balan nə ikʉ́l í nyúúl bín dʉ sá olɨ́lɨŋgɨ̂ nə́mə́ nda bɨ́ bɨ́ ná mə́lwaá mə́ mísə́m. Yidagá yə Zɛmbî mənyúúl mʉ́n nəcé bɨ a shí yə, nə́ ndɛɛ́ bɨ mú gwûm. Ntɔ́, balanʉgá nə ikʉ́l í nyúúl bín dʉ́lə sá ótʉ́təlî.  
\v 14 \x - \xo 6:14 \xt 5.2; Gal 5.18; 1Yn 3.6\x*Sə́m í abʉ́lɛ́ ná nyiŋgə jwú nə bɨ̂; nəcé bɨ́ cugɛ́ ná íjwûga í mə́cɛ̧ɛ̧́d, bɨ bʉ́sə mpáam mə́ Zɛmbî dɨ̂. 
\s1 Sə́ bʉ́sə mikwám mí cʉg á tʉ́təlî 
\p  
\v 15 \x - \xo 6:15 \xt 6.1\x*Ntɔ́ wə́ jɨ́? Sə́ sáág *misə́m nəcé sə́ músə mpáam mə́ Zɛmbî dɨ́, kú ná bə íjwûga í mə́cɛ̧ɛ̧ dɨ? Mbɔ̂! Í ajə́láyɛ́ nə bə ntɔ́!  
\v 16 \x - \xo 6:16 \xt Yuá 8.34; 2Pr 2.19\x*Ŋgaá bɨ mə mpú nə́ bɨ́ mə́ ká yə múúd mənyúúl nə́ bɨ é dʉ sá nyə məgwág, bɨ́ shwal bə mə́lwaa mɛ́? Bɨ bʉ́sə məlwaa mə́ múúd bɨ́ mə́ sá mə́gwág nə ndɨ́ yɛ́. Bɨ́ mə́ ká bə mə́lwaa mə́ mísə́m, misə́m mí kwaamb bɨ́ shwɨy; bɨ́ mə́ ká bə mə́lwaa mə́ Zɛmbî, Zɛmbî cɨ nə́ bɨ́ bɨ́ otʉ́təlí ɔ búud.  
\v 17 \x - \xo 6:17 \xt Yuá 8.32\x*Akíba nə Zɛmbî nəcé yág ɨɨ́, bɨ á dʉ bə məlwaa mə́ cʉg mísə́m; njɨ ja gaád ɨɨ́, bɨ a mə́ kənd mílâm mín myɛ̂sh njɨ́ɨ́gʉ́lá í ŋgə́ jɨ́ɨ́gʉlɔw buud bɛ̂sh yííd, njɨ́ɨ́gʉ́lá bɨ́ á lə́g yí.  
\v 18 \x - \xo 6:18 \xt 8.15; 1Pr 2.24\x*Bɨ a mə́ shwub nə misə́m, bɨ músə məlwaa mə́ cʉg ótʉ́təlî.  
\v 19 Mə lás ná zhizhe lásʉ́lə á buud nəcé bɨ ádɛ́ lɛɛl gwág. Mwɔ̂w mə́ mpʉ́s ɨɨ́, bɨ á dʉ balan nə ikʉ́l í nyúúl bín dʉ cʉgə nda məlwaá mə́ mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mí ádʉdanâ, məlwaá mə́ cʉg á kú bísh mə́cɛ̧ɛ̧; zhúgʉ́lâ a cínɔŋgʉ́ í á bə nə́ bɨ á dʉ sá Zɛmbî məlwə̂. Jaá gaád ɨɨ́, ságá nə́ ikʉ́l í nyúúl bín í bə́g məlwaá mə́ cʉg ótʉ́təlí; zhúgʉ́lâ a cínɔŋgʉ́ í é bə nə́ bɨ é ŋgə cʉgə cʉg Zɛmbî mə gwág nywa yí.  
\v 20 Mpugá nə́ ja bɨ́ á dʉ bə məlwaá mə́ mísə́m yí, í áshígɛ́ dʉ bə bɨ́ yɨ́ɨ́mbʉ́lí nə́ bɨ kə́ndʉg milâm ótʉ́təlí dɨ̂.  
\v 21 \x - \xo 6:21 \xt 7.5; 8.6, 13; Zhk 1.14-15\x*Wáyɛ́ mfíí bɨ́ á bə nə ndɨ́ ja jɔɔŋg yí? Ŋgaá bɨ mú dʉ gwág mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mín shwôn, nəcé mí á dʉ bə myɔɔŋg mi kə́nd múud njɨ shwɨy dɨ́ myá?  
\v 22 Ká jaá ga, nda Zɛmbî mə́ yîl bɨ́ mə́nyámá mə́ mísə́mʉ́d sá nə́ bɨ bə́g məlwaá mɛ́ nə́, bɨ mú ŋgə cʉgə cʉg á gwág nywa yí, bɨ́ mú nə́mə́ nə cʉg á kandʉgə kandʉgə.  
\v 23 \x - \xo 6:23 \xt 5.21\x*Haaw, sə́m í kwaamb múúd shwɨy, njɨ Zɛmbî nywáá mə yə́ múúd cʉg á kandʉgə kandʉgə mpáam nyɛ́d; a yáná gwo kwoŋ mə Cwámba wúsʉ́ *Krîst Yésus dɨ̂. 
\c 7  
\s1 Sə́ ŋgə sɛ̂y nə Zɛmbî mbií ágúgwáan 
\p  
\v 1 Bwaaŋg, ja mə́ ŋgə́ lás nə bɨ́ yí, mə mpú nə́ mə ŋgə lás nə buud bwə́ mpú mə́cɛ̧ɛ̧ wá. Ŋgaá bɨ mə mpú nə́ məcɛ̧ɛ̧ mə́ dʉ jwú nə muud njɨ ja múúd ŋgə́ ná cʉgə yí?  
\v 2 \x - \xo 7:2 \xt 1Kr 7.39\x*Nda mudá, ŋkúmba cɛ̧ɛ̧ í ŋgə laad nyə nə ŋgwúm yé té wɛ̂sh ŋgwúm ŋgə́ ná cʉgə yí. Njɨ, ŋgwúm mə́ ká yə, cɛ̧ɛ̧ dɔɔŋgʉ́ kú ná bii múdá.  
\v 3 Ntɔ́ jɨ nə́, múdá mə́ ká ntɔ̧ wúl njɔ́w báád ŋgwúm ná nə mísh ɨɨ́, bwə́ jɔ̂w nyə nə́ mudá minɔɔmb. Njɨ, ŋkí ŋgwúm mə́ yə, cɛ̧ɛ̧ kú ná nyiŋgə bii múdá; á ká ntɔ̧ wúl njɔ́w báád ɨɨ́, a kú bə múdá minɔɔmb. 
\p  
\v 4 \x - \xo 7:4 \xt 6.4; Gal 2.19\x*Bwaaŋg, jɨ́ nə́mə́ mbií ŋgwûd wɔɔŋgʉ́ shú dʉ́n, bɨ músə buud ɔ *Krîst, sá jɔɔŋg í á mə́ sá nə́ bɨ bə́g mimbimbə shú sâ í dʉ́gyá nə məcɛ̧ɛ̧ yí. Bɨ á mə́ ntɔ̧ məbwə̂ mə́ múud shúsʉ́d, múúd nyə a gwûm yɛ́. Í á sɨ̂y ntɔ́ shú nə́ shé wúmə́g Zɛmbî mpumə́\f + \fr 7:4 \ft Mpumə́ nyɔɔŋg wə́ misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́.\f*.  
\v 5 \x - \xo 7:5 \xt 6.21\x*Nəcé, ja shé á ŋgə ná bɛ̧ iyéésh í cʉg múúd yí, məcɛ̧ɛ̧ mə́ á dʉ shwambʉlə bɔ́w-bɔ̂w íyéésh bísʉ́. Bɔ́w-bɔ̂w íyéésh bísʉ́ byɔɔŋgʉ́ wə́ í á dʉ ŋgə sɛ̂y sə́dɨ́ íkʉ́l í nyúúlʉ́d, mpúmə́ a cínɔŋg nyə á bə njɨ shwɨy.  
\v 6 \x - \xo 7:6 \xt 6.7; 8.2-4; 2Kr 3.6\x*Jaá ga, shé mú mimbimbə shú sâ í dʉ́gyá nə məcɛ̧ɛ̧ mə́ á dʉ bii shé mikwám má; ntɔ́, shé mə́ wú míkwám myɔɔŋgʉ́d. Shé mú məlwaá mə́ Zɛmbî mbií ágúgwáan Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim ŋgə́ lwágʉlə shé yí, kú ná bə mbií á yág shé á ŋgə bɛ̧ məcɛ̧ɛ̧ nda mə́sə́ cilyá nə́. 
\s1 Ká məcɛ̧ɛ̧ mə́ ŋgə kwíínd jɨ 
\p  
\v 7 \x - \xo 7:7 \xt 4.15\x*\x - \xo 7:7 \xt Mbá 5.21; Mət 2.16-17; 3.6\x*Shé kág cɨ nə́ jɨ? Məcɛ̧ɛ̧ mə́ mə́ yidá bə *sə́m? Mbɔ̂! Í cúgɛ́ nə ŋkul bə ntɔ́! Njɨ, məcɛ̧ɛ̧ mə́ á mbə̂m bə kú bə, mə a shígɛ́ nywá mpu sâ bwə́ jɔ́w nə́ sə́m yí. Nəcé, cɛ̧ɛ̧ í á mbə̂m bə kú cɨ nə mə nə́: «Ci wo kú wɨ́ɨ́mb sâ ŋkán», mə a shígɛ́ nywá mpu sâ bwə́ jɔ́w nə́ iwɨ́ɨ́mbʉ́g yí.  
\v 8 \x - \xo 7:8 \xt 1Kr 15.56\x*Sə́m í á ŋwa zhɨɨ́ na mpə́ndí nɨɨ́d, í mú sá nə́ mə tɛ́ɛ́dʉ́g ŋgə́lə wɨ́ɨ́mb isâ mimbií mimbií. Məcɛ̧ɛ̧ mə́ ká bə kú bə, sə́m mə́ yə.  
\v 9 \x - \xo 7:9 \xt 5.13\x*Té wɛ̂sh mə́ á ŋgə ná bə kú mpu mə́cɛ̧ɛ̧ yí, mə á ŋgə cʉgə. Ká, njɨ mə́ á ka zə mpu mpə́ndí yí, sə́m mú bʉ̂n lúu,  
\v 10 \x - \xo 7:10 \xt Ləv 18.5\x*mɛɛ mú yə. Mpə́ndí í á bə nə́ í kwáámbʉg mə cʉg yí, í mú yidá kwaamb mə shwɨy.  
\v 11 \x - \xo 7:11 \xt Mət 3.13\x*Nəcé, sə́m í á ŋwa zhɨɨ́ mpə́ndíd, í mú jwáŋgʉlə mə nə́ ndɛɛ́ í mú gwɨ́ɨ́lya mə. 
\p  
\v 12 \x - \xo 7:12 \xt 1Tm 1.8\x*Sâ ŋgwúdʉ̂, məcɛ̧ɛ̧ máá mə́sə ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ sâ, sâ mə́cɛ̧ɛ̧ mə́ ŋgə́ jɨɨ yí í njúl nə́mə́ ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ sâ, í njúl tʉ́təlí, ŋkí nywa.  
\v 13 Ká, ye sâ ányunywaâ í mə́ yida bə sâ shwɨy shú dáamə́? Mbɔ̂! Í cúgɛ́ ntɔ́! Jɨ́ nə́ sə́m í á yida ŋwa zhɨɨ́ sâ ányunywaâ dɨ́ nə́ í zə́ gwɨ́ɨ́lya mə; ntɔ́, mpə́ndí í mú sá nə́ sə́m í mpúyʉ́g, í mpúg nə́mə́ nyîn nə́ wúsə mbíya bɔ́w-bɔ̂w sâ. 
\s1 Cʉg mísə́m í dʉ wá múud mə́nyámád 
\p  
\v 14 \x - \xo 7:14 \xt Sôm 51.7\x*Haaw. Sə́ mə́ mpú nə́ məcɛ̧ɛ̧ mə́sə sâ á *shíshim, mɛɛ mə ŋgə ná bɛ̧ iyéésh í cʉg múud, mə jɨ kwám á *misə́m.  
\v 15 \x - \xo 7:15 \xt Gal 5.17\x*Sâ gwə́mɛ́fwó mə́ ŋgə́ sá yí, mə aŋgɛ̂ nə wámbʉlə gwo. Mə aŋgɛ̂ nə sá sâ mə́ cɛ́ɛ́l sá yí, njɨ sâ mə́ ŋgə́ mpii yí, gwə́ wə́ mə́ sá yí.  
\v 16 Nda jɨ́ ka bə nə́ sâ mə́ ŋgə́ sá yí mə aŋgɛ̂ nə cɛɛl gwo nə́, mə mə́ ka dʉ́g nə́ məcɛ̧ɛ̧ mə́sə jɔ̧jɔ̧ sâ.  
\v 17 Ntɔ́, mɛɛ ná dɨ́ ŋgə́ sá isâ mə́ ŋgə́ sá yí, jísə sə́m í njúl mə nyúúlʉ́d yí.  
\v 18 \x - \xo 7:18 \xt Mət 8.21; Flp 2.13\x*Mə mpú bʉ́bə́lɛ́ nə́ ŋkul mə sá mə́nywa yí í cúgɛ́ cʉg múúd jâmʉd. Yéésh nə yéésh jâŋ wə́ mə́ jɨ́ nə ŋkul gwág yí; njɨ, kú nə ŋkul mə́ sá mə́nywa mə́ ŋgə́ cɛɛl sá má.  
\v 19 Ntɔ́ jɨ nə́, mənywa mə́ cɛ́ɛ́l sá má, mə asáyɛ́ mwo; njɨ məbɔ̂w mə́ acɛ́ɛ́lɛ́ sá má, mə yidá mpu sá mwo.  
\v 20 Nda jɨ́ ka bə nə́ mə ŋgə sá sâ mə́ acɛ́ɛ́lɛ́ yí nə́, mə dɨ́ ŋgə́ sá isâ, jísə sə́m í njúl mə nyúúlʉ́d yí. 
\p  
\v 21 Mə mə́ ka kwey nə́ nyúl ŋkûl nyísə mə́dɨ́ cʉgʉd; ŋkul nyɔɔŋg wə́ í dʉ sá nə́, ja jɛ̂sh mə́ cɛ́ɛ́l sá mə́nywa yí, mə yida sá məbɔ̂w,  
\v 22 í njúl nə́ mə ŋgə gwág nywa məcɛ̧ɛ̧ mə́ Zɛmbî mə́dɨ́ lâm dɨ́ cwû.  
\v 23 \x - \xo 7:23 \xt Gal 5.17; Zhk 4.1; 1Pr 2.11\x*Njɨ mə mə́ kwey nə́ nyúl ŋkûl nyísə mə nyúúlʉ́d í ŋgə́ lúmbʉli nə isâ tə́dʉga wâm í ŋgə́ magʉlə yí. Ŋkul nyɔɔŋg í ŋgə sá nə́ mə bə́g kwám á ŋkul mísə́m mí nə ndɨ́ mə́dɨ́ íkʉ́l í nyúúlʉ́d yí.  
\v 24 \x - \xo 7:24 \xt 1Kr 15.57\x*A ŋkúŋkwóŋʉ́lə mə e! Nyúúl ga í ŋgə kə nə mə shwɨyʉd. Zə́ e bá yîl mə mə́ga mə́nyámád e?  
\v 25 Yé Zɛmbî, akíba nə wo kwoŋ mə Cwámba wúsʉ́ Yésus-Krîst dɨ̂! 
\p Í mú ja gaád nə́, fʉg nyâm í ŋgə́ sá nə́ mə bə́g lwaá lʉ́ mə́cɛ̧ɛ̧ mə́ Zɛmbî, iyéésh byâm byâŋ í ŋgə́ sá nə́ mə bə́g lwaá lʉ́ ŋkul mísə́m mí nə ndɨ́ yí. 
\c 8  
\s1 Shíshim mə́ Zɛmbî wə́ ŋgə́ kyey nə mbúgʉla 
\p  
\v 1 \x - \xo 8:1 \xt 1.18; 5.1\x*Ntɔ́, jaá ga dɨ, buud bwə́ mú buud ɔ́ *Krîst Yésus wá bwə́ anyíŋgə́yɛ́ ná kwo bwəma nə intʉ́gʉ́lí í *mísə́m.  
\v 2 \x - \xo 8:2 \xt 3.27; 7.7-11\x*Ŋkul Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim jɨ́ nə ndɨ́ yí í mə́ yîl wo mə́nyámá mə́ mísə́mʉ́d, wo abʉ́lɛ́ ná kwo yə shwɨy lʉ́ mísə́m, nəcé ŋkul nyɔɔŋg wə́ í dʉ yə múud mə Krîst Yésus cʉg.  
\v 3 \x - \xo 8:3 \xt Gal 4.4; Flp 2.7-8; 2Kr 5.21\x*Məcɛ̧ɛ̧ mə́ Moyîz mə́ á shígɛ́ bə nə ŋkul sâ ntɔ́ nəcé cʉg múúd í cúgɛ́ nə ŋkul bɛ̧ mwo. Njɨ, Zɛmbî nyə a shí sâ; nyə á ntɨ Mwân yé zə jímbal búúd misə́m. Mwân mú zə ŋwa nyúúl búúd ɔ mísə́m bɨ́ nə ndɨ́ yí, nə́ ndɛɛ́ Zɛmbî mú yə nyúúl nyɔɔŋgʉ́ intʉ́gʉ́lí í mísə́m.  
\v 4 \x - \xo 8:4 \xt 6.22; 7.4; 13.10; Gal 5.16, 25\x*Nyə á sâ ntɔ́ shú nə́ shé bə́g nə ŋkul mə bɛ̧ ótʉ́təlí bɛ̂sh mə́cɛ̧ɛ̧ mə́ ŋgə́ jɨɨ wá, nə́ ndɛɛ́ iyéésh í cʉg múúd ná dɨ́ í é ŋgə kyey nə shé, í é bə Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim. 
\p  
\v 5 Buud iyéésh í cʉg múúd í ŋgə́ kyey nə ndɨ́ wá, isâ í cʉg múúd wə́ bâŋ bwə́ dʉ tə̂l shwóg yí. Bɔɔŋg Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim ŋgə́ kyey nə ndɨ́ wá, bwə́ dʉ tə̂l ísâ í Shíshim shwóg.  
\v 6 \x - \xo 8:6 \xt 6.21; Gal 6.8\x*Mpugá nə́ muud mə bɛ̧́ íyéésh í cʉg múúd yɛ́, məshíné mɛ́ mə́sə njɨ shwɨy\f + \fr 8:6 \ft 8.6 \ft Wa, shwɨy dʉ́sə béégyálə nə Zɛmbî, kú bə zhizhe shwɨy sə́ mə́ mpú yí.\f*, í njúl nə́ muud mə bɛ̧́ íyéésh í Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim yɛ́, məshíné mɛ́ mə́sə cʉg, nyə é cʉgə nə́ shɛɛ.  
\v 7 Nəcé wálə lúú íyéésh í cʉg múúd dɨ́ wúsə ifʉmʉga ŋgə́lə fʉm Zɛmbî; í aŋgɛ̂ nə sá məcɛ̧ɛ̧ mə́ Zɛmbî məgwág, í cugɛ́ nə́mə́ nə ŋkul bwɛlɛ sâ mwo mə́gwág.  
\v 8 Buud bwə́ ŋgə́ bɛ̧ iyéésh í cʉg múúd wá bwə́ cúgɛ́ nə ŋkul nywa Zɛmbî lámʉ́d. 
\p  
\v 9 \x - \xo 8:9 \xt 1Kr 3.16\x*Ká bɨ bá bɨ aŋgɛ̂ ná bɛ̧ iyéésh í cʉg múúd, bɨ mú ŋgə bɛ̧ Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim, nəcé a njul bɨ́ mə́nyúúlʉ́d. Muud cúgɛ́ nə Shíshim mə́ Krîst yɛ́, cugɛ́ múúd mə́ Krîst.  
\v 10 \x - \xo 8:10 \xt Gal 2.20; 1Yn 3.24\x*Njɨ, nda jɨ́ nə́ Krîst njul bɨ́ mə́nyúúlʉ́d nə́, mənyúúl mʉ́n mə́ é tɛɛm ŋgə yə nəcé misə́m, *mishíshim mín mí é ŋgə ŋwa cʉg\f + \fr 8:10 \ft 8.10 \ft Bɔ́ɔ́l bwə́ ŋgə cɨ nə́: «Shíshim mə́ Zɛmbî ŋgə́ yə bɨ́ cʉg».\f* nəcé Zɛmbî nyə a mə́ cɨ nə́ bɨ́ músə otʉ́təlí ɔ búúd.  
\v 11 \x - \xo 8:11 \xt 2Kr 4.14\x*Ŋkí bɨ bɨ́ nə Shíshim mə́ Zɛmbî muud nyə a gwûmʉshi Yésus yɛ́, mpugá nə́ nyə e bá nə́mə́ sá nə́ Shíshim yé wɔɔŋgʉ́ í gwûmʉ́shíg mənyúúl mʉ́n mâ shwɨy mə́nɨ. 
\p  
\v 12 \x - \xo 8:12 \xt 6.18\x*Nda jɨ́ ntɔ́ nə́, bwaaŋg, mpugá nə́ shé bʉ́sə nə mpwə́lá, njɨ kú bə mpwə́lá nə́ shé ŋgə́g nə nyiŋgə bɛ̧ iyéésh í cʉg múúd.  
\v 13 \x - \xo 8:13 \xt Gal 6.8; Ifz 4.22-24\x*Nəcé, bɨ́ mə́ ká ŋgə bɛ̧ iyéésh í cʉg múúd ɨɨ́, bɨ mə bá yə; bɨ́ mə́ ká yida ŋgə sá nə́ Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim ŋgə́g nə gwɨ́ɨ́lya misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mə́nyúúl mə́ dʉ sá myá, bɨ́ bá cʉgə.  
\v 14 \x - \xo 8:14 \xt 1Yn 2.29–3.1\x*Mpugá nə́ buud bɛ̂sh Shíshim mə́ Zɛmbî ŋgə́ kyey nə ndɨ́ wá, bwó wə́ bʉ́sə́ bwân ɔ́ Zɛmbî.  
\v 15 \x - \xo 8:15 \xt Mak 14.36; Gal 4.5-7\x*Nəcé, Shíshim bɨ́ á lə́g yí í cúgɛ́ *shíshim í sá nə́ bɨ bə́g məlwaá, bɨ́ nyiŋgə ŋgə cʉgə cʉg ífwaas yí. Bɨ á yida lə́g Shíshim í sá nə́ bɨ bə́g bwân ɔ́ Zɛmbî yí; Shíshim wɔɔŋg í yə́ shé ŋkul nə́ shé kɨ́mʉ́g nə́: «Abba\f + \fr 8:15 \fk Abba: \ft Ciyá nɨ í kə́ nə́ Dâ.\f*, Dâ!»  
\v 16 Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim nyəmɛ́fwó ŋgə nə́mə́ lwágʉlə *mishíshim míshé nə́ shé bʉ́sə bwán ɔ́ Zɛmbî bʉ́bə́lɛ́.  
\v 17 \x - \xo 8:17 \xt 5.12; Gal 4.7; Flp 3.10-11\x*Nda jɨ́ nə́ shé bʉ́sə bwân ɔ́ Zɛmbî nə́, shé bʉ́sə nə́mə́ nə kɔw\f + \fr 8:17 \ft Kɔw á jɔ̧jɔ̧ ísâ Zɛmbî nyə á kwəmʉsa shú bwân bɛ́ yí.\f* wə́ Zɛmbî. Shénɔ̂ŋ Krîst shé mə́ bá kɔwʉla mə́kɔw, ŋkí shé ŋgə nə́mə́ kɔwʉla micúŋ myɛ́. Shé ŋgə kɔwʉla micúŋ myɛ́ shú nə́ shénɔ́ŋ bɛ̂sh bág ŋkənʉwa mə́ŋkənʉwa mɛ́. 
\s1 Milwanə́ myâ mwɔ̂w mə́ ŋgə́ zə má 
\p  
\v 18 \x - \xo 8:18 \xt 2Kr 4.17\x*Jugʉ́lə shé ŋgə́ jug mwɔ́w mə́ga dɨ́ yí í cúgɛ́ tɔɔ sâ ja mə́ tə́dʉ́gá bímbí Zɛmbî mə bá sá nə́ shé ŋkə́nʉwag yí.  
\v 19 \x - \xo 8:19 \xt Kol 3.4; 1Yn 3.2\x*Nəcé, Zɛmbî mə bá zə sá nə́ buud bʉ́sə́ bwán bɛ́ wá bwə́ mpúyʉ́g. Nə́ ndɛɛ́, isâ byɛ̂sh Zɛmbî nyə́ á tɛ́ yí í ŋgə́ bwánd sâ jɔɔŋgʉ́ nə milâm nə́ jig-jig.  
\v 20 \x - \xo 8:20 \xt Mət 3.17-19\x*Njɨ, ja gaád ɨɨ́, mɔ́ɔ́l mə́ŋkul mə́ ŋgə lwáfʉlə isâ byɔɔŋg nə́ í ŋgə́g nə bɛ̧ cʉg á kú nə shwóg kú nə shug. Isâ byɔɔŋg dɨ́ í á vâŋ nə́ í kə́ biil mə́ŋkul mɔɔŋgʉ́d, Zɛmbî wə́ nyə a nyasʉlə byo cínɔŋg. Njɨ, isâ byɔɔŋg byɛ̂sh í ŋgə bwánd nə búgə́ nə́  
\v 21 dúl jwɔ́wʉ́d Zɛmbî mə bá yîl byo lwéfʉ́lí jɔɔŋgʉ́d, nəcé lwéfʉ́lí jɔɔŋg í ŋgə caam. Ja Zɛmbî mə bá yîl byo cínɔŋg yí, í bá ka lə́g cʉg fʉlí bwân ɔ́ Zɛmbî bwə́ ŋgə́ cʉgə yí nə məŋkənʉwa bwə́ ŋgə́ ŋkənʉwa má. 
\p  
\v 22 Sə́ mə́ mpú nə́, zə wɔ́ɔ́s kɨ́kɨdɨ́ga, isâ byɛ̂sh Zɛmbî nyə a tɛ́ yí í ŋgə ná jug, ŋgə leegya nda mudá ŋgə́ kwiy minʉ́ nə́ a zə́ byá yɛ́.  
\v 23 \x - \xo 8:23 \xt 2Kr 5.2-5; Ifz 4.30\x*Í cúgɛ́ nə́mə́ njɨ isâ byɔɔŋgʉ́; tɔɔ sə́ bɔɔŋg Zɛmbî nyə a mə́ yə Shíshim yé tâŋ məkagʉlá wá, sə́ ŋgə nə́mə́ leegya ŋgə́lə bwánd fwála Zɛmbî mə bá zə tə̂l sə́ cé bwân bɛ́ dɨ́ yí, fwála á bá nə́mə́ zə yîl mə́nyúúl mə́sʉ́ mə́nyámád yí.  
\v 24 \x - \xo 8:24 \xt 2Kr 5.7; Heb 11.1\x*Nəcé, Zɛmbî nyə a mə́ cʉg sə́, njɨ sâ jɔɔŋg í afwóyɛ́ ná nyîn, sə́ ŋgə ná bwánd bwándʉ́g nə búgə́. Sâ múúd ŋgə́ bwánd nə búgə́ yí, á ká dʉ́g gwo, ye nyə é kwo ná bwánd?  
\v 25 \x - \xo 8:25 \xt 2Kr 4.18\x*Nda jɨ́ nə́, sâ sə́ aŋgɛ̂ nə dʉ́g yí, sə́ ŋgə bwánd gwo nə búgə́ nə́, sə́ ŋgə bwánd gwo nə jísɔ́w. 
\p  
\v 26 Nə́mə́ mbií ŋgwûd wɔɔŋgʉ́, Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim ŋgə nə́mə́ kwíínd sə́ tag dʉ́sʉ́d; sə́ ádɛ́ mpu sâ í jɨ́ɨ́ nə́ sə́ gwáámbʉ́g Zɛmbî mə́jəgʉla mə́sʉ́d yí. Njɨ, Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim nyəmɛ́fwó mə́ dʉ jəgʉla shú dʉ́sʉ́, dʉ leegya mbií míleegya íciyá í lə́sʉ́ bísʉ́ í cúgɛ́ nə ŋkul fɛ́ɛ́g yí.  
\v 27 \x - \xo 8:27 \xt Sôm 139.1\x*Zɛmbî nywáá muud mə́ dʉ bigas ísâ í lâm yɛ́, á dʉ mpu ísâ Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim mə́ dʉ gwáámb cínɔŋg yí; nəcé Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim ŋgə jəgʉla shú óbúgʉla nə́mə́ nda Zɛmbî mə jɨ́ɨ́ nə́. 
\s1 Zɛmbî jɨ cʉgye 
\p  
\v 28 \x - \xo 8:28 \xt Zhb 2.10; Ifz 1.11\x*Sə́ mə́ mpú ntâg nə́ Zɛmbî mə́ dʉ sá sâ jɛ̂sh í shúgʉ́lág ŋkí nywa shú búúd bwə́ cɛ́ɛl nyə wá, buud nyə á jɔ̂w tə́dʉga yéd wá.  
\v 29 \x - \xo 8:29 \xt Kol 1.18; Heb 1.6\x*Nəcé, buud Zɛmbî nyə á bwey fwo tɛ́ɛ́d mpu wá, nyə á bwey fɛ́ɛ́sh bwo nə́ bwə́ bɛ̧́ɛ̧́lag Mwân yé, Mwân yé bə́g cúmbá á zhwog omínyɔŋʉ̂.  
\v 30 \x - \xo 8:30 \xt 1.7; 5.2; 2Te 2.13-14\x*Buud nyə á bwey fɛ́ɛ́sh ntɔ́ wá, bwó wə́ nyə á jɔ̂w wá; buud nyə á jɔ̂w wá, bwó wə́ nyə á cɨ nə́ bʉ́sə otʉ́təlí ɔ búúd wá; buud nyə á cɨ nə́ otʉ́təlí ɔ búúd wá, bwó wə́ nyə á yə gúmə́ wá. 
\s1 Sâ cúgɛ́ nə ŋkul yîl shé cɛɛlí mə́ Zɛmbî dɨ̂ 
\p  
\v 31 \x - \xo 8:31 \xt Iza 50.8-9\x*\x - \xo 8:31 \xt Sôm 118.6\x*Shé kág ná nyiŋgə cɨ nə́ jɨ? Ŋkí Zɛmbî ŋgə kyɛm sə̂, zə́ jɨ́ nə ŋkul nyiŋgə lúmbʉli nə sə́?  
\v 32 \x - \xo 8:32 \xt 5.8; Yuá 3.16\x*Nyə a shígɛ́ jagʉlə fwámɛ́ Mwán yé, nyə a kɛɛnzh nyə shú dʉ́sʉ́. A tɛ́ɛ́d fwo kɛɛnzh Mwân yé, ŋgaá nə́ nyə é kwádʉlə yə sə́ isâ byɛ̂sh ashwâ?  
\v 33 Zə́ jɨ́ nə ŋkul shwə́man búúd Zɛmbî mə́ fɛ́ɛ́sh wá? Ŋgaá Zɛmbî nywáá nyə a mə́ bwey cɨ nə́ bʉ́sə otʉ́təlí ɔ búúd?  
\v 34 \x - \xo 8:34 \xt 4.25; Mis 2.33; Heb 7.25; 1Yn 2.1\x*Zə́ jɨ́ nə ŋkul sámb bwo lə́sʉ́? Ŋgaá Yésus nyə a shí yə; bul nyiŋgə bə nə́, nyə a shí gwûm, a njul Zɛmbî dɨ́ mbwə̂ məncwûm, a ŋgə jəgʉla shú dʉ́sʉ́.  
\v 35 \x - \xo 8:35 \xt 2Kr 5.14\x*Jɨ́ jɨ́ nə ŋkul sá nə́ sə́ béégyág nə cɛɛlí Zɛmbî ŋgə́ cɛɛl sə́ yí? Ye *incwaw í ntʉg, ye yágʉ́wó, ye cúwʉ́lí, ye zha, ye məbúwa, ye isâ í áwuwagʉwə̂, ye shwɨy nə́ bwə́ gwú sə́?  
\v 36 \x - \xo 8:36 \xt Sôm 44.23; 2Kr 4.11\x*Ŋgaá jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́: 
\q1 Shwɨy í ŋgə wáámb sə́ jwɔ́w dɛ̂sh nəcé wo. 
\q1 Bwə́ dʉ́g sə́ njɨ nda itɔw 
\q1 bwə́ ŋkág nə ndɨ̂ nə́ bwə́ kə́ cígə yí. 
\m  
\v 37 \x - \xo 8:37 \xt 1Yn 5.4-5\x*Njɨ, sə́ ŋgə jág bul ntɔ̧ isâ ínɨ byɛ̂sh. Nəcé muud ŋgə́ cɛɛl sə́ yɛ́ ŋgə sá nə́ sə́ ŋgə́g nə ntɔ̧.  
\v 38 \x - \xo 8:38 \xt Ifz 1.21; 1Kr 3.22; 15.24; 1Pr 3.22\x*Mɛɛ mə ŋgə ntâg mpu bʉ́bə́lɛ́ nə́ gúl sâ cúgɛ́ nə ŋkul bɛ́ɛ́g sə́ nə cɛɛlí Zɛmbî ŋgə́ cɛɛl sə́ yí: tɔɔ shwɨy, tɔɔ cʉg, tɔɔ *wəéŋgəles, tɔɔ isâ í ŋgə́ wá buud mə́nyámád yí, tɔɔ cʉg ga, tɔɔ jɔɔŋg zág yí, tɔɔ isâ í ŋgə́ ntɔ̧ buud ŋkul yí,  
\v 39 \x - \xo 8:39 \xt 5.5; Yuá 3.16; 2Kr 13.13; Ifz 1.4; 2.4; 1Te 1.4; 2Te 2.16\x*tɔɔ məŋkul mâ gwɔ̂w, tɔɔ mɔɔŋg mâ shí, tɔɔ gúl sâ Zɛmbî nyə a tɛ́ yí, kú nə tɔɔ sâ jɨ́ nə ŋkul bɛ́ɛ́g sə́ nə cɛɛlí Zɛmbî ŋgə́ cɛɛl sə́ kwoŋ mə Cwámba wúsʉ́ *Krîst Yésus dɨ́ yí. 
\c 9  
\s1 Izʉrəyɛ̂l jɨ fééshá mə́ Zɛmbî 
\p  
\v 1 Nə́mə́ nda mə́ jɨ́ múúd mə́ *Krîst nə́, bʉ́bə́lɛ́ wə́ mə́ zə́ lás ɛ́ga, mə abwííŋgɛ́ ijɔ̧́ɔ̧́; lâm wâm Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim ŋgə́ kyey nə ndɨ́ yí í ŋgə magʉlə ntɔ́.  
\v 2 \x - \xo 9:2 \xt MmN 32.32\x*Mə ŋgə cɨ fwámɛ́ cɨ nə́ lâm cúgɛ́ bwɛlɛ bə mə nə́ shɛɛ, mə jɨ nə məma mə́cɛy mə lâm mə́ ŋgə́ kə njɨ shwóg nə shwóg.  
\v 3 Mə jɨ nə́mə́ nə ŋkul jee magʉlə nə́ məmɛ́fwó bə́g nə məzhúŋgʉ́lú, nə́ mə wə́ yídag béégya nə Krîst shú bwááŋg wâ kúl búúd mə́ á zə byɛ̂l byélé á shí ga yí.  
\v 4 \x - \xo 9:4 \xk \xt bag ɔ́ Izʉrəyɛ̂l: \xt MmN 4.22; Ozê 11.1 \xk gúmə́: \xt MmN 16.10; 24.16-17; 40.34-35 \xk isɔ̧: \xt Mət 17.7; MmN 24.7-8 \xk məcɛ̧ɛ̧: \xt MmN 20–24 \xk məŋkaagə́: \xt 3.2, 4; 4.13, 17; Gal 3.6, 14\x*Bwə́, bag ɔ́ *Izʉrəyɛ̂l, Zɛmbî nyə á ŋwa bwo tâŋ bwân bɛ́, a yə bwo məŋkənʉwa mɛ́, a sá isɔ̧ nə bwo, a yə bwo məcɛ̧ɛ̧ mɛ́, a yə bwo zhɨɨ́ nə́ bwə́ dʉ́g yə nyə gúmə́, a kaag bwo məŋkaagə́ mɛ́.  
\v 5 \x - \xo 9:5 \xt 15.8; MmN 3.6, 15 \xk Krîst: \xt Mat 1.1; Rom 1.3-4\x*Bwə́ wə́ bɨ́ nə ímpáámbə́ í á fwɔ̧ ibɛɛnd, mpwoŋ buud nyáŋʉ́d wə́ Krîst nyə á zə byɛ̂l byélé á shí ga yɛ́, nyə, Zɛmbî mə ntɔ̧́ sâ jɛ̂sh yɛ́, á jəla nə gúmə́ kandʉgə á kandʉgə! Amɛn. 
\p  
\v 6 \x - \xo 9:6 \xt 3.3-4; 2.28-29\x*Ntɔ́ cugɛ́ nə́ ŋkaagə́ mə́ Zɛmbî í á mə́ yə íyɨ́y-yɨ̂y, mbɔ̂. Í yidá bə nə́, mpwoŋ buud Izʉrəyɛ̂l nyɛ̂sh dɨ́ nyísə́ fwámɛ́ Izʉrəyɛ̂l;  
\v 7 \x - \xo 9:7 \xt Mət 21.12; Mat 3.9\x*nyɛ̂sh tɛɛm nə́mə́ bə mpwoŋ buud mə́ *Abʉraham, nyɛ̂sh dɨ́ nyɨ́ fwámɛ́ bwân bɛ́. Nəcé Zɛmbî nyə á cɨ nə Abʉraham nə́: «Wə́ *Izaag wə́ mpwoŋ buud mə́ á kaag wo í bá zhu yɛ́.»  
\v 8 \x - \xo 9:8 \xt Gal 3.7; 4.23\x*Ntɔ́ mə́ kə́ nə́, bwân múúd mə byá nə yéésh jé á muud wá, bwó dɨ́ bʉ́sə́ bwân ɔ́ Zɛmbî; bɔɔŋg á byá nə ŋkaagə́ mə́ Zɛmbî wá, bwó wə́ bʉ́sə́ nyə fwámɛ́ bwân.  
\v 9 \x - \xo 9:9 \xt Mət 18.10, 14\x*Nəcé Zɛmbî nyə á kaag nə́: «Mə bá nyiŋgə zə nə́mə́ mbií fwálá gaád, *Sara mú bá bə nə mwámudûm.» 
\p  
\v 10 \x - \xo 9:10 \xt Mət 25.21-23; Rom 11.6\x*Í cúgɛ́ nə́mə́ njɨ bímbí mə́ ŋgə́ cɨ nɨ. Gúl sâ í á bə nə́, Rəbéka bá mpáámbə́ jísʉ́ Izaag bwə́ mú bə nə bum lʉ mə́wáás.  
\v 11 Í á ka bə, bwân kú fwo byɛ̂l, bwə́ kú fwo sá tɔɔ mə́nywa tɔɔ məbɔ̂w, Zɛmbî mú sá nə́ tə́dʉ́gá yé í bwə́mag. Nəcé tə́dʉ́gá yé í dʉ bə njɨ nda nyə́mɛ́fwó mə fɛ́ɛ́sh nə́.  
\v 12 A dʉ fɛ́ɛ́sh múúd, kú bə nə́ muud nyə́ ámə fwo sá mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́, njɨ muud á cɛ́ɛ́l jɔ̂w yɛ́, a jɔ̂w. Ntɔ́, nyə á cɨ nə Rəbéka nə́: «Mwân acúmbâ mə bá bə mwân á ntombú lwaá.»  
\v 13 \x - \xo 9:13 \xt Mal 1.2-3\x*Gwə́ wə́ jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ yí, nə́: «Mə á cɛɛl *Yákwab, mə mpii Iso». 
\s1 Zɛmbî cugɛ́ nə olɨ́lɨŋgɨ̂ 
\p  
\v 14 \x - \xo 9:14 \xt 3.5; Mbá 32.4\x*Ntɔ́ mə́ kə́ nə́ jɨ? Nə́ Zɛmbî jɨ nə olɨ́lɨŋgɨ̂? Mbɔ̂! Í cúgɛ́ ntɔ́!  
\v 15 \x - \xo 9:15 \xt MmN 33.19; Mat 20.1-15\x*Mpugá nə́ nyə á cɨ nə Moyîz nə́: «Nyɔɔŋg mə́ é cɛɛl gwág ŋkúŋkwóŋʉ́lə yɛ́, mə gwág; nyɔɔŋg mə́ é cɛɛl gwág cɛy lámʉ́d yɛ́, mə gwág.»  
\v 16 \x - \xo 9:16 \xt Ifz 2.8\x*Ntɔ́ jɨ nə́ Zɛmbî mə́ dʉ fɛ́ɛ́sh múúd nə lâm íŋkúŋkwoŋ, kú bə nəcé muud bə́lə nə yéésh, ŋkí ntâg nə́ muud bulʉ́lə yímə.  
\v 17 \x - \xo 9:17 \xt MmN 9.16\x*Sá jɔɔŋg wə́ jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ yí, nə́ Zɛmbî nyə á cɨ nə Farawôŋ nə́, «Mə a tə̂l wo njwú-buud shú nə́ mə lwóyá ŋkûl nyâm wódɨ́, jínə́ dâm jwɔ̧́g shí nyɛ̂sh.»  
\v 18 \x - \xo 9:18 \xt MmN 4.21; 7.3; 9.12; 14.4; 1Pr 2.8\x*Ntɔ́ jɨ nə́ Zɛmbî mə́ dʉ sá nə́, muud á cɛ́ɛ́l gwág ŋkúŋkwóŋʉ́lə yɛ́, a gwág; nyɔɔŋg á cɛ́ɛ́l sá nə́ a bə́g nə nʉ́ŋ yɛ́, a sâ. 
\s1 Zɛmbî jɨ fʉlî nyə́dɨ́ mífééshád 
\p  
\v 19 Wo é cɨ na nə́: «Ká nəcé jɨ́ Zɛmbî mə nyíŋgə́ dʉ jum búúd yí? Nəcé, zə́ jɨ́ nə ŋkul lʉl lúu nə cígʉ́lá Zɛmbî mə́ ŋwa yí?»  
\v 20 \x - \xo 9:20 \xt Iza 29.16; 45.9\x*Eéékyé, yé mwâ muud! Wo wə́ zə́ nə́ wó kaad nə Zɛmbî? Ye mpɨɨ nyɨ́ nə ŋkul cɨ nə muud nyə ámə mɛ̧ nyə yɛ́ nə́: «Nəcé jɨ́ wo ámə mɛ̧ mə ntʉ́ga yí?»  
\v 21 \x - \xo 9:21 \xt Zhe 18.6; 2Tm 2.20\x*Ŋkí ntâg nə́ ye mɔɔl məmpɨɨ́ cugɛ́ nə zhɨɨ́ nə́ a mɛ̧́g isâ í gúmə́, mɛ̧ nə́mə́ zhizhe ísâ nə yagə́ jé ŋgwûd nə ŋgwûd? 
\p  
\v 22 \x - \xo 9:22 \xt 2.4, 8\x*Zɛmbî nyə á cɛɛl lwóya mpimbə jé nə ŋkul nyɛ́; njɨ, buud í á bə nə́ a jáŋgʉləg nə zhwuŋʉ́ wá, nyə á yida jísɔw bwo kú lámʉsa.  
\v 23 \x - \xo 9:23 \xt 5.2\x*Nyə a jísɔw bwo ntɔ́ shú nə́ buud á gwág cɛy lámʉ́d wá bwə́ mpúg bímbí á jɨ́ nə milwanə́ yí, bwó buud nyə á bwey kwəmʉsa nə́ a bá yə́ mílwanə́ myɔɔŋg wá.  
\v 24 \x - \xo 9:24 \xt 1.16; 10.12\x*Buud bɔɔŋgʉ́, jísə sə́ buud nyə á jɔ̂w wá. Nyə á jɔ̂w ntâg sə́, kú bə njɨ wúlə *Oyúdɛn dɨ́, nyə a jɔ̂w nə́mə́ buud íkúl ishúsʉ́d.  
\v 25 \x - \xo 9:25 \xt Ozê 2.23; 1Pr 2.10\x*Jɨ́ nə́mə́ nda nyə á cɨ kálaad mə́ Ozê dɨ́ nə́; nə́: 
\q1 Kúl búúd í á shígɛ́ bə kúl jâm yí, 
\q1 mə bá jɔ̂w gwo nə́ kúl jâm; 
\q1 buud mə́ á shígɛ́ bul cɛɛl wá, 
\q1 mə jɔ̂w bwo nə́ wəabábə. 
\q1  
\v 26 \x - \xo 9:26 \xt Ozê 1.10\x*Nə́mə́ kʉ́kʉ́l nyə á cɨ nə bwo nə́: 
\q1 bɨ́ cugɛ́ kúl jâm yí, 
\q1 bwə́ bá jɔ̂w bwo cínɔŋg nə́ 
\q1 bwân ɔ́ Zɛmbî á kuwô. 
\m  
\v 27 \x - \xo 9:27 \xt Iza 10.22-23\x*Izayí nyə a shí nə́mə́ bwú ŋkʉ́gú shú *Izʉrəyɛ̂l nə́: 
\q1 Buud ɔ Izʉrəyɛ̂l tɛɛm bulya nda shɛ̧ á mâŋ, 
\q1 Zɛmbî mə bá cʉg njɨ bʉ́baalɛ̂. 
\q1  
\v 28 Nəcé, Zɛmbî mə bá sá sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ nyə á cɨ yí 
\q1 wa shí gaád; a bá casʉlə wə nə́ máŋ kú bwánd. 
\m  
\v 29 \x - \xo 9:29 \xt Iza 1.9\x*Jɨ́ nə́mə́ nda Izayí nyə á bwey cɨ nə́, nə́: 
\q1 nda nəcé Cwámba á ŋkul nyɛ̂sh 
\q1 lʉ́gə́lə sə́ bʉ́baalɛ́ bwân, 
\q1 ŋki sə́ á mə́ zə bə nda Sódom, 
\q1 nə́mə́ nda Gomor. 
\p  
\v 30 \x - \xo 9:30 \xt 10.20\x*Shé kág cɨ na nə́ jɨ? Shé mə́ cɨ nə́ ikúl í cúgɛ́ Oyúdɛn yí, í á shígɛ́ ŋgə sɔ̧́ zhɨɨ́ nə́ Zɛmbî cɨ́g nə́ bʉ́sə otʉ́təlí ɔ búúd; njɨ, Zɛmbî mə́ cɨ nə́ bʉ́sə otʉ́təlí ɔ búúd nəcé bwə́ jɛ́ɛ́gʉ́lə míkwoŋ wə́ Yésus.  
\v 31 \x - \xo 9:31 \xt 10.2-3\x*Ká Oyúdɛn bâŋ bwə́ á ŋgə sɔ̧́ nə́ bwə́ bə́ ótʉ́təlí nə baagʉlə́lə mə́cɛ̧ɛ̧; njɨ, bwə́ áshígɛ́ bə.  
\v 32 \x - \xo 9:32 \xt 4.4-5\x*Bwə́ á shígɛ́ ka bə ótʉ́təlí nəcé jɨ? Nəcé bwə́ á shígɛ́ ŋgə bwánd nə́ bwə́ é bə ótʉ́təlí nəcé jɛ́ɛ́gʉ́lə kwoŋ wə́ Yésus. Bwə́ á ŋgə tə́dʉga nə́ bwə́ é bə ótʉ́təlí nəcé ŋgə́lə sá misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́; bwə́ á ka bwɨɨm kwóógʉ́ lʉ́ mə́bɔɔgʉ́d,  
\v 33 \x - \xo 9:33 \xt Iza 8.14; 28.16; 1Pr 2.6-8\x*nə́mə́ nda jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́; nə́: 
\q1 Dʉgá! Mə mə́ bwɨ́ɨ́g kwóógʉ́ lʉ́ mə́bɔɔgʉ́ Siyôn\f + \fr 9:33 \fk Siyôn: \ft Nyə á bə məma mbʉ́ŋ bwə́ á lwɔ̧́ ŋgwə́la á Yurʉ́səlɛm cínɔŋg gwɔ́w yí.\f* 
\q1 kwóógʉ́ í é dʉ bʉ́lal búúd yí. 
\q1 Njɨ, muud mə jɛ́ɛ́g kwoŋ cínɔŋg yɛ́ 
\q1 nyə abʉ́lɛ sámba. 
\c 10  
\s1 Zɛmbî mə́ cʉg múúd yɛ̂sh mə búgʉla yɛ́ 
\p  
\v 1 \x - \xo 10:1 \xt 9.1-3\x*Bwaaŋg, mə ŋgə bul jɨɨ nə́ Zɛmbî yə́g *Oyúdɛn cʉg, gwə́ wə́ mə́ jî nyə mə́jəgʉla mâm dɨ́ yí.  
\v 2 \x - \xo 10:2 \xt Mis 22.3\x*Jɨ́ bʉ́bə́lɛ́ nə́ bwə́ á mə́ mpu wá mílúú ázɛmbî dɨ̂, mə jee nə́mə́ mpu bwiiŋg ntɔ́. Njɨ, bwə́ ŋgə wá mílúú nda wəancím-ncîm, kú mpu ísâ bwə́ jə́lá nə mpu yí.  
\v 3 \x - \xo 10:3 \xt 1.17\x*Jɨ́ nə́, bwə́ ampúyɛ́ gwág váál Zɛmbî mə́ dʉ sá nə́ muud bə́g tʉ́təlí yí, bwə́ á mə́ ka ba nyáŋ zhɨɨ́ shú nə́ bwə́ bə́g otʉ́təlí mísh mə́ Zɛmbî dɨ̂. Bwə́ á mə́ yida sá míŋgáádə́ nə otʉ́təlí ɔ́ Zɛmbî.  
\v 4 \x - \xo 10:4 \xt Gal 3.24-25\x*Jɨ́ nə́, isɛ́y mə́cɛ̧ɛ̧ mə́ á ŋgə cɛɛl sɛ̂y yí, *Krîst wə́ nyə á zə casʉlə byo shú nə́ muud yɛ̂sh mə *búgʉla yɛ́, Zɛmbî cɨ́g nə́ a jɨ tʉ́təlí muud. 
\p  
\v 5 \x - \xo 10:5 \xt Ləv 18.5; Gal 3.12\x*Í njúl nə́, shú bə́lə tʉ́təlí nəcé məcɛ̧ɛ̧, Moyîz nyə á cilə nə́: «Muud yɛ̂sh mə báágʉ́lə́ mə́cɛ̧ɛ̧ yɛ́, nyə é *dʉ́g cʉg nəcé məcɛ̧ɛ̧.»  
\v 6 \x - \xo 10:6 \xt Mbá 30.12-14\x*Njɨ, shú bə́lə tʉ́təlí muud nəcé búgə́, cilyá wúsə nə́: «Nda cɨ wódɨ́ lámʉ́d nə́: zə́ mə́ bá bád kə joŋʉd?» Ntɔ́ jɨ nə́ wó cɛɛl nə́ Krîst nyíŋgəg shulə.  
\v 7 «Nda nə́mə́ bɛɛg cɨ nə́: zə́ mə́ bá shulə kə mínjîm?» Ŋgaá Krîst nyə a shí bwey wú mínjîm?  
\v 8 Micilyá myáá mí ŋgə cɨ nə́: «Láŋ wɨ́ wo kúnə́-kúnə, wɨ́ wódɨ́ mpud, wɨ́ wódɨ́ lámʉ́d». Láŋ wɔɔŋg wə́ sə́ ŋgə́ cúndə yí, láŋ í ŋgə́ jɨ́ɨ́gʉli buud búgə́ yí.  
\v 9 \x - \xo 10:9 \xt 1Kr 12.3; Flp 2.11\x*Jɨ́ nə́, wó ká lás nə mpu wô nə́ Yésus jɨ Cwámba, wo búgʉla nə lâm wô nə́ Zɛmbî nyə a gwûmʉshi nyə, wo dʉ́g cʉg.  
\v 10 Jɨ́ ntɔ́. Muud mə́ dʉ búgʉla nə lâm, Zɛmbî mú cɨ nə́ a jɨ tʉ́təlí muud; muud lás nə mpu, Zɛmbî mú yə nyə cʉg.  
\v 11 \x - \xo 10:11 \xt 9.33\x*Nəcé Micilyá mí ŋgə cɨ nə́: «Muud mə jɛ́ɛ́g kwoŋ nyə́dɨ́ yɛ́ nyə abʉ́lɛ sámba.»  
\v 12 \x - \xo 10:12 \xt 3.22\x*Ntɔ́ jɨ nə́ mwâ Yúdɛn nyə aŋgɛ̂ nə salan nə mwâ Gʉrɛ̂k; bɛ̂sh bɨ́ nə Cwámba ŋgwûd. A dʉ bwádan nə buud bɛ̂sh bwə́ jɔ̂w nyə wá zhwog zhwog ibwádán.  
\v 13 \x - \xo 10:13 \xt Zhu 3.5\x*Micilyá mí ŋgə cɨ nə́: «Muud yɛ̂sh mə bá kámb Cwámba yɛ́, a bá dʉ́g cʉg.» 
\p  
\v 14 Ká ntʉdɛlɛ́ búúd bwə́ é kámb Zɛmbî, bwə́ kú fwo búgʉla nyə yɛ́? Ntʉdɛlɛ́ bwə́ é búgʉla, bwə́ kú fwo gwádʉga láŋ yé yɛ́? Ntʉdɛlɛ́ bwə́ é gwádʉga láŋ yé, kú nə muud mə cúndə yɛ́?  
\v 15 \x - \xo 10:15 \xt Iza 52.7\x*Ntʉdɛlɛ́ múúd nyə e cúndə, Zɛmbî kú fwo lwâm nyə yɛ́? Micilyá mí ŋgə mpu cɨ nə́: «A mâŋ jɔ̧jɔ̧ məkuú nə́ ndɛɛ́ məkuú mə búúd bwə́ ŋgə́ kyey nə jɔ̧jɔ̧ láŋ wá e!»  
\v 16 \x - \xo 10:16 \xt Iza 53.1; Yuá 12.38\x*Ká, buud bɛ̂sh dɨ́ bwə́ á magʉlə Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl. Jɨ́ nə́mə́ nda Izayí nyə á cɨ nə́, nə́: «Cwámba e, zə́ nyə a *magʉlə láŋ sə́ á ŋgə kyey nə ndɨ̂ yɛ́?»  
\v 17 \x - \xo 10:17 \xt Yuá 17.20\x*Í njúl nə́ búgə́ í dʉ zhu láŋ múúd mə gwág yííd; láŋ wɔɔŋg wə́ Kɛ́ɛl mə́ Krîst. 
\p  
\v 18 \x - \xo 10:18 \xt Sôm 19.5\x*Mə ŋgə ka shílə́ nə́: Ye Oyúdɛn bwə́ á shígɛ́ gwág lâŋ wɔɔŋgʉ́ e? O! Bwə́ á shí dɨ́ gwág ɨɨ́? Ŋgaá Micilyá mí ŋgə cɨ nə́: 
\q1 Buud bwə́ á shí gwág mə́kə́l shí ga nyɛ̂sh dɨ̂; 
\q1 obwiiŋgyɛ ɔ láŋ iciyá byáŋ í á shí kə nə́ ndɛɛ́ 
\q1 kə kumə íjumə i shí byɛ̂sh dɨ̂. 
\m  
\v 19 \x - \xo 10:19 \xt Mbá 32.21; Rom 11.11\x*Ká mə nyiŋgə nə́mə́ jî nə́: «Ye bag ɔ́ *Izʉrəyɛ̂l bwə́ á shígɛ́ wámbʉlə gwág? Bwə́ á shí yida gwág. Ŋgaá nə́ Moyîz nyə a shí bwey jaaw bwo nda Zɛmbî nyə a lás nə́, nə́: 
\q1 Mə bá sá nə́ bɨ sáág bɔ́ɔ́l búúd wú, 
\q1 í njúl nə́ bwə́ cúgɛ́ nə́mə́ fwámɛ́ lwoŋ búúd, 
\q1 Mə sá nə́ bɨ fɨ́ɨ́mʉg lwoŋ búúd jɨ́ kú nə fʉg yí. 
\m  
\v 20 \x - \xo 10:20 \xt Iza 65.1; Rom 9.30\x*Izayí nyə a bə́lɛ nə́mə́ lás nə́, Zɛmbî mə́ cɨ nə́: 
\q1 Buud bwə́ á shígɛ́ ŋgə sɔ̧́ mə wá bwə́ á kwey mə. 
\q1 Bɔɔŋg bwə́ á shígɛ́ ŋgə jî mə tɔɔ sâ wá, 
\q1 mə a sá nə́ bwə́ mpúg mə. 
\m  
\v 21 \x - \xo 10:21 \xt Iza 65.2\x*Njɨ, shú bag ɔ́ Izʉrəyɛ̂l, á cɨ nə́ Zɛmbî mə́ cɨ nə́: 
\q1 Mə mə́ tɛ́ɛ́g məbwə̂ jwɔ̂w ncindî ŋgə́lə jɔ̂w bwo, 
\q1 bwə́ kúl búúd á məlwə̂, kúl búúd á miŋgáádə́.» 
\c 11  
\s1 Zɛmbî nyə a shígɛ́ myaas kúl búúd jé 
\p  
\v 1 \x - \xo 11:1 \xt Mis 22.30; 2Kr 11.22; Gal 1.13-14; Flp 3.5\x*Mə́ shílə́ ná nə́, ye Zɛmbî nyə a mə́ myaas kúl búúd jé e? Mbɔ̂! Í cúgɛ́ ntɔ́! Ŋgaá mə jɨ mwân *Izʉrəyɛ̂l, mwân á mpwoŋ buud mə́ *Abʉraham, bɛɛnd mə Bəŋzhamɛ̧̂ dɨ̂?  
\v 2 \x - \xo 11:2 \xt 11.29; Sôm 94.14; Zhe 31.37\x*Zɛmbî nyə amyáásɛ́ kúl búúd jé nyə á bwey fɛ́ɛ́sh yí. Ye bɨ mə jág sâ Mícilyá mí ŋgə́ bwiiŋg shú mə́ Eli ja nyə á shwə́man Izʉrəyɛ̂l wə́ Zɛmbî yí?  
\v 3 \x - \xo 11:3 \xt 1Oj 19.10, 14, 18\x*Nə́ Eli nyə á cɨ nə́: «Cwámba, bwə́ mə́ shîn gwú *búúd ɔ mícúndə́ bwô, bwə́ shîn caam *wə́álatâr bwô; mə mə́ lʉ́g fwó, bwə́ ŋgə nə́mə́ sɔ̧́ nə́ bwə́ gwú mə.»  
\v 4 Njɨ, Zɛmbî nyə á bɛ̧sa nə nyə nə́ jɨ? Ŋgaá nyə á cɨ nə́: «Mə á kənd buud otɔ́ɔ́shin zaŋgbá koogʉ́ shú dâm məmɛ́fwó, bâŋ bwə́ á shígɛ́ bwɛlɛ kúd mə́bwóŋ shí nə́ bwə́ yə Baal gúmə́.»  
\v 5 \x - \xo 11:5 \xt 9.27\x*Nə́mə́ mbií ŋgwúdʉ́ wɔɔŋgʉ́, gúl bʉ́baalɛ́ buud Zɛmbî nyə a fɛ́ɛ́sh mpáam nyɛ́d yí jɨ́ ná ja gaád.  
\v 6 \x - \xo 11:6 \xt 4.5; Gal 3.18\x*Nyə a fɛ́ɛ́sh bwo mpáam nyɛ́d, í á shígɛ́ bə nə́ bwə́ á fwo sá wúl jɔ̧ sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́; í ká bə sâ mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́, mpaam kú ná bə mpaam. 
\p  
\v 7 Ntɔ́ mə́ kə́ nə́ jɨ? Nə́ sâ bwân wə́ Izʉrəyɛ̂l bwə́ á ŋgə sɔ̧́ yí, bwə́ ábííyɛ́ gwo; njɨ bʉ́baalɛ́ Zɛmbî nyə a fɛ́ɛ́sh yí, gwə́ wə́ mə́ bií gwo. Bɔ́ɔ́lʉ́gá bâŋ bwə́ á sá miŋgáádə́  
\v 8 \x - \xo 11:8 \xt Iza 29.10; Mbá 29.3; Mat 13.14-15\x*nə́mə́ nda jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́; nə́: 
\q1 Zɛmbî nyə a sá nə́, 
\q1 zə wɔ́ɔ́s múús ɨɨ́ 
\q1 bwə́ bə́g minjímbʉ́lá, 
\q1 mísh máŋ mə́ bə́g kú dʉ́g, 
\q1 məlwə̂ máŋ mə́ bə́g kú gwág. 
\m  
\v 9 \x - \xo 11:9 \xt Sôm 69.23-24; 35.8\x*Dávid mə́ cɨ nə́mə́ nə́: 
\q1 Isɛɛŋgyá í dəg byáŋ í bə́g bwo láámb, 
\q1 í bə́g bwo wód, bwə́ bíílʉg nə́ ndɛɛ́, 
\q1 bwə́ bâg lə́g myə́na mí jə́lá nə bwo myá. 
\q1  
\v 10 Mísh mə́ bə́g bwo yídʉ́gʉ́ nə yídʉ́gʉ́ 
\q1 nə́ ndɛɛ́ bwə́ ŋgə́g nə jújufə nda wəancím-ncîm; 
\q1 sáág nə́ bwə́ jíg mə́nyámád kú yɔwʉla. 
\m  
\v 11 \x - \xo 11:11 \xt Mis 13.46; Rom 10.19\x*Mə́ shílə́ ná nə́, Ja *Oyúdɛn bwə́ á sandʉla ntʉ́nɨ yí, ye bwə́ á bʉ́la mbɔɔgʉ́ á kandʉgə? Mbɔ̂! Í cúgɛ́ ntɔ́! Iwushí byáŋ í á mə́ yida sâ nə́ Zɛmbî cʉ́gʉg ikûl ishús, á cʉg byo shú nə́ Oyúdɛn bwə́ sáág wú.  
\v 12 Dʉgá, iwushí Oyúdɛn bwə́ á wush yí í á sá nə́ buud ɔ shí bwə́ bígʉ́g; bʉ́lʉ́lə bwə́ á bʉ̂l yí sá nə́ ikûl ishús í bígʉ́g. Ŋkə́mʉ́sá ná í bə́ ntʉ́nɨ, ŋkəmʉsa nə ja Oyúdɛn bɛ̂sh bwə́ bá magʉlə *Krîst nə́ ndɛɛ́ bwə́ *dʉ́g cʉg yí. 
\p  
\v 13 \x - \xo 11:13 \xt 1.5\x*Yésus nyə á lwám mə nə́ mə bwííŋgʉg ikúl í cúgɛ́ Oyúdɛn yí Kɛ́ɛl dɛ́. Ntɔ́, mə́ jaaw bɨ́ buud cúgɛ́ Oyúdɛn wá nə́ mə ŋgə gwág nwya isɛ́y byâm byɔɔŋgʉ̂.  
\v 14 Mə ŋgə gwág byo nywa ntɔ́ nəcé mə jɨ nə búgə́ nə́ mə e shwambʉlə bag dâm Oyúdɛn nə́ bwə́ sáág wú nə́ ndɛɛ́ bɔ́ɔ́l wâ cínɔŋgʉ́ bwə́ mú dʉ́g cʉg.  
\v 15 Yílʉ́lə Zɛmbî nyə á yîl bwo mə́láŋʉ́d yí í á sá nə́ buud ɔ shí bɛ̂sh bwə́ bííg zhɨɨ́ bwə́ kwámbʉ́lə́ nə nyə. Í tɛ́ɛ́d ná bə ntɔ́, ŋkəmʉsa nə ja bwə́ bá nyiŋgə zə məbwə̂ mə́ Zɛmbî dɨ́ yí. Ŋgaá í bá bə bwo nda bwə́ mə́ gwûm gwúmʉ́g ɨɨ́! 
\p  
\v 16 \x - \xo 11:16 \xt Ilŋ 15.19-21\x*Ja múúd mə sá nə́, bʉlɛ́d á tɛ́ɛ́d sá nə mpumə́ á mə́ mwáágʉlə yí, a kənd gwo koogʉ́ shú mə́ Zɛmbî yí, ŋgaá nə́ a mə́ kənd mpúmə́ nyɛ̂sh koogʉ́ shú mə́ Zɛmbî ɨɨ́? Í ká bə nə́ mikɔ̧ɔ̧lə́ mí lɨ́ɨ́ mísə sâ mə́ Zɛmbî, ŋgaá nə́ məbwə̂ mə́ lɨ́ɨ́ jɔɔŋg mə́ é bə nə́mə́ Zɛmbî isâ byé?  
\v 17 \x - \xo 11:17 \xt Ifz 2.11-13\x*Sə́ ŋwágá ná bwân ɔ́ Izʉrəyɛ̂l nda olivyê Zɛmbî nyə á bɛ̧ yɛ́. Zɛmbî nyə á ka fɛ̂y mɔ́ɔ́l məbwə̂ mə́ lɨ́ɨ́ jɔɔŋgʉ̂, a mú kə ŋwa wo, wo njúl mbwə̂ á olivyê nyə á kɔ̧́ ntɔ́ yɛ́, a zə fɛɛn kʉ́l nyə á fɛ̂y məbwə̂ nyə́dɨ́ olivyê dɨ́ yí. Wo músə nə́mə́ ŋgə ywó məkʉ́l mə́ ŋgə́ bád wú míkɔ̧ɔ̧lə́ mí lɨ́ɨ́ jéd má.  
\v 18 \x - \xo 11:18 \xt Yuá 4.22\x*Wo ajə́láyɛ́ nə sá ŋkwámá nə fwámɛ́ məbwə̂ mə́ lɨ́ɨ́, wo dɨ́ ŋgə́ ŋkɛ̂ny mikɔ̧ɔ̧lə́, mikɔ̧ɔ̧lə́ wə́ mí ŋgə́ ŋkɛ̂ny wo.  
\v 19 Wo é cɨ nə́: «Ŋgaá nə́ nyə a fɛ̂y məbwə̂ mə́ lɨ́ɨ́ shú nə́ mɛɛ mə fáánʉwog cínɔŋg?»  
\v 20 \x - \xo 11:20 \xt 1Kr 10.12\x*Jɨ́ mpu bə ntɔ́. Zɛmbî nyə a wɛ́ɛ́g məbwə́ mə́ lɨ́ɨ́ nəcé mə́ bə́lə kú nə búgə́; wɛɛ mə́ ka ntâg ŋwa jiya nəcé wo bə́lə nə búgə́. Njɨ, wo kú bɛɛg ŋkɛ̂ny nyúul, yidagʉ́ bə nə fúndʉ́gʉ́.  
\v 21 Zɛmbî tɛ́ɛ́d fwo bə kú jagʉlə fwámɛ́ məbwə̂ mə́ olivyê yé, wɛɛ wə́ nyə́ é jagʉlə yɛ́? Wo ɔ́ bɛy!  
\v 22 Dʉ́gʉ́g nə́ Zɛmbî jɨ nə jɔ̧ lâm, a njúl nə́mə́ nə ŋkʉ́d. A jɨ nə ŋkʉ́d shú bɔɔŋg bwə́ á mə́ bʉ́la wá; a njúl nə jɔ̧ lâm shú dwô, ŋkí wo ŋgə kə shwóg nə ŋgə́lə jɛ́ɛ́g nyúúl jɔ̧ lâm jé jɔɔŋgʉ́d; ŋkí ntɔ́ dɨ́, a bá nə́mə́ fɛ̂y yîl wo.  
\v 23 Bɔɔŋg bwə́ á bʉ́la wá bâŋ ɨɨ́, bwə́ ká yɔw cʉg jáŋ á kú nə búgə́, Zɛmbî ŋwa bwo, nyiŋgə fɛɛn kʉ́l bwə́ á fwo dʉ bə yí, nəcé a jɨ nə ŋkul mə sá ntɔ́.  
\v 24 Wɛɛ muud wó á bə mbwə̂ á olivyê nyə á kɔ̧́ ntɔ́ yɛ́, Zɛmbî nyə á kə fɛ̂y wo zə fɛɛn nyə́dɨ́ olivyê dɨ́ kʉ́l wó áshígɛ́ byɛ̂l yí. Ŋkə́mʉ́sá ná á sá ntɔ́ nə wo, ŋkəmʉsa nə bɔɔŋg bwə́ bwey bə məbwə̂ mâ lɨ́ɨ́ jɔɔŋg wá. Ŋgaá nə́ nyə e bá nə́mə́ zə nyiŋgə fɛɛn bwo kʉ́l bwə́ á byɛ̂l yí? 
\s1 Kúl búúd Izʉrəyɛ̂l jɛ̂sh í bá dʉ́g cʉg 
\p  
\v 25 \x - \xo 11:25 \xt Mat 24.14; Yuá 10.16\x*Bwaaŋg, mə acɛ́ɛ́lɛ́ nə́ bɨ jágʉ́g jɔ̧jɔ̧ yuug Zɛmbî nyə á ŋgə baagʉlə shwoó dɨ́ ga, bɨ a bá dʉ́g nə́ bɨ mə́ bul bə nə fʉg. Jɨ́ nə́, bɔ́ɔ́l bwân ɔ́ *Izʉrəyɛ̂l bwə́ bá nə́mə́ bə njɨ miŋgáádə́ miŋgáádə́ nə́ ndɛɛ́ kə wɔ́ɔ́s ja bíl íkúl byɛ̂sh í bá kə wə́ Zɛmbî yí.  
\v 26 \x - \xo 11:26 \xt Iza 59.20-21; 27.9; Zhe 31.33-34\x*Ntɔ́, kúl búúd Izʉrəyɛ̂l jɛ̂sh í mú nə́mə́ bá *dʉ́g cʉg nda jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́, nə́əə́: 
\q1 Muud mə bá zə yîl búúd mə́nyámád yɛ́ mə bá zhu Siyôn\f + \fr 11:26 \fk Siyôn: \ft Nyə á bə məma mbʉ́ŋ bwə́ á lwɔ̧́ ŋgwə́la á Yurʉ́səlɛm cínɔŋg gwɔ́w yí.\f*. 
\q1 A bá zə jímbal bag ɔ Yákwab cʉg jáŋ á kú bísh Zɛmbî. 
\q1  
\v 27 Sɔ̧ mə́ bá sá nə bwo wə́ nɨ. 
\q1 Mə bá sá gwo ja mə́ bá yîl bwo *misə́m myáŋ yí. 
\p  
\v 28 Nda *Oyúdɛn bwə́ ŋgə́ ban Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl nə́, Zɛmbî ŋgə ŋwa bwo nda mizhízhíŋ myɛ́, sâ jɔɔŋg jɨ́ shú mfíí wʉ́n; njɨ, nda nyə á bwey fɛ́ɛ́sh impáámbə́ byáŋ nə́, á bul cɛɛl bwo.  
\v 29 \x - \xo 11:29 \xt 3.3-4; 15.8\x*Mpugá nə́ Zɛmbî nyə ádɛ́ nyiŋgə dɛ́ɛ́g sâ nyə́ ámə yána yí, a kú nyiŋgə cɛ́nd njúwúlú nyə́ ámə jɔ̂w múúd yí.  
\v 30 Nəcé, yág ɨɨ́, bɨ a sá Zɛmbî məlwə̂. Njɨ, kɨdɨ́ga, a mə́ gwág bɨ́ ŋkúŋkwóŋʉ́lə. A gwág bɨ́ ŋkúŋkwóŋʉ́lə ntɔ́ nəcé Oyúdɛn sálə nyə məlwə̂.  
\v 31 Nə́ ndɛɛ́, bwə́ ŋgə sá Zɛmbî məlwə̂ ja gaád shú nə́ a gwágʉ́g bwo cɛy lámʉ́d nə́mə́ nda nyə á gwág bɨ́ cɛy lámʉ́d nə́.  
\v 32 \x - \xo 11:32 \xt 3.22; Gal 3.22\x*Nəcé Zɛmbî nyə a fad buud bɛ̂sh íbyeshed shú nə́ a bâg nə́mə́ gwág bɛ̂sh ŋkúŋkwóŋʉ́lə. 
\s1 Shé gúmálʉ́gá Zɛmbî 
\q1  
\v 33 \x - \xo 11:33 \xt Zhb 11.7; Sôm 139.17\x*Oó! A nyâŋ məma fwo múúd nə́ ndɛɛ́ Zɛmbî e! 
\q1 A fʉg nyɛ́ nə mpúyá yé í mə́ lal ŋkûl e! 
\q1 Muud cugɛ́ nə ŋkul shwánzʉlə mícígʉ́lá myɛ́, 
\q1 muud cugɛ́ nə ŋkul bigas íyuug á mə́ yigʉla yí. 
\m  
\v 34 \x - \xo 11:34 \xt Zhb 15.8; Iza 40.13\x*Micilyá mí ŋgə mpu cɨ nə́: 
\q1 Zə́ nyə a mə́ ná fwo mpu tə́dʉ́gá mə́ Zɛmbî? 
\q1 Ŋkí nə́, zə́ nyə á mə́ bwɛlɛ cwîny nyə? 
\q1  
\v 35 \x - \xo 11:35 \xt Zhb 41.3\x*Zə́ nyə a mə́ fwo yə Zɛmbî sâ 
\q1 shú nə́ a kág ŋgə bwánd nə́ 
\q1 Zɛmbî nyíŋgəgʉ́ yə nyə yɛ́? 
\m  
\v 36 \x - \xo 11:36 \xt 16.27; 1Kr 8.6\x*Nəcé, sâ jɛ̂sh í zhu wə́ Zɛmbî; nyə wə́ mə́ sá nə́ sâ jɛ̂sh í bə́g; sâ jɛ̂sh jísə́ yí, jísə shú dɛ́. Gúmə́ bə́g nə nyə kandʉgə á kandʉgə. Amɛn. 
\c 12  
\s1 Yə́lə Zɛmbî nyúul 
\r (Ifz 4.1-16; 1Kr 12.12-27) 
\p  
\v 1 \x - \xo 12:1 \xt 6.13; 1Pr 2.5\x*Nə́ ndɛɛ́ bwaaŋg, nda Zɛmbî mə́ gwág sə́ cɛy lámʉ́d nə́, mə bándʉ́lə́ bɨ́ nə́ bɨ yánág mənyúúl mʉ́n tâŋ *mətúnʉga mâ mikuwó, mətúnʉga yə́lə Zɛmbî, mətúnʉga nyə́ é gwág nywa má. Ntɔ́ jɨ yə́lə Zɛmbî gúmə́ fwámɛ́ yə.  
\v 2 \x - \xo 12:2 \xt Ifz 4.22-24; 1Te 5.21\x*Kúgá bɛ̧ mə́fúlú mâ cʉg ga; yidagá bɨ́d nə́ Zɛmbî cɛ́ndʉ́g bɨ̂, a yə́g bɨ́ fʉg ágúgwáan, bɨ dʉ́g mpu sâ á ŋgə́ jɨɨ yí; ntɔ́ jɨ nə́ sâ jɨ́ ŋkí nywa yí, sâ í jə́la yí, sâ jɨ́ kú nə tɔɔ lág yí. 
\p  
\v 3 \x - \xo 12:3 \xt 1.5; Mat 20.26; 1Kr 12.11, 28; Ifz 4.17\x*Nda Zɛmbî nyə á sá mə mpaam nə́, mə lás nə muud yɛ̂sh á gwooŋg jɨ́n; mə́ cɨ nə́, muud kú bul gúmal nyə́mɛ́fwó ntɔ̧ mínjɨ. Muud yɛ̂sh ŋwág nyəmɛ́fwó nda á jɨ́ nə́, bɛ̧ bímbí lʉ búgə́ Zɛmbî nyə á yə nyə yí.  
\v 4 \x - \xo 12:4 \xt 1Kr 12.27\x*Mpugá nə́ muud jɨ nə nyúul ŋgwúdʉ́, í njúl ka bə nə ikʉ́l ŋkí bulya; ikʉ́l í nyúul byɔɔŋg byɛ̂sh í ádɛ́ sɛ̂y sɛ́y ŋgwûd.  
\v 5 Nə́mə́ mbií ŋgwúd wɔɔŋgʉ́, sə́ mə́ tɛɛm bə ŋkí bulya, sə́ bɛ̂sh sə́ bʉ́sə sɛɛŋgyá nyúul ŋgwûd dɨ̂ wə́ *Krîst, sə́ bɛ̂sh sə́ ŋgə́ bə leedyá nda ikʉ́l í nyúul muud.  
\v 6 \x - \xo 12:6 \xt 1Kr 12.4-11; 12.27–14.40; 1Pr 4.10-11\x*Zɛmbî nyə á ŋgə yə sə̂ isâ í yána byé nə jɔ̧ lâm, isâ í yána byɔɔŋg bísə mimbií mimbií. Ŋkí Zɛmbî mə́ yə múúd ŋkul nə́ a cúndə́g mícúndə́, muud wɔɔŋg cúndə́g nə bímbí lʉ́ búgə́ á jɨ́ nə ndɨ̂ yí.  
\v 7 \x - \xo 12:7 \xt Mis 6.1-3; 2Kr 9.5, 7\x*Nyɔɔŋg jɨ́ nə́ a dʉ́g sɛ̂y nə bɔ́ɔ́l yɛ́, a sɛ́yʉ́g; nyɔɔŋg jɨ́ nə́ a dʉ́g jɨ́ɨ́gʉli yɛ́, a jɨ́ɨ́gʉ́líg;  
\v 8 nyɔɔŋg jɨ́ nə́ a dʉ́g bándʉlə búúd yɛ́, a dʉ́g bándʉlə; nyɔɔŋg jɨ́ nə́ a dʉ́g sá yána yɛ́, a dʉ sá dwo nə lâm ŋgwûd; nyɔɔŋg mə dʉ tɔ̂w shwóg kyey nə bɔ́ɔ́l yɛ́, a dʉ́g bə nə zɛ́ny ja á dʉ́ kyey nə bwo yí; nyɔɔŋg mə kwíínd íŋkúŋkwóŋʉ́lə i búúd yɛ́, kwííndʉ́g bwo nə məshusʉg. 
\s1 Mbúgʉla mə Yésus mə́ jəlá nə cɛɛl múúd yɛ̂sh 
\p  
\v 9 \x - \xo 12:9 \xt 2Kr 6.6; 8.24; 1Tm 1.5; 1Pr 1.22; 1Kr 13.4-7\x*Cɨɨlagá cɛɛlí jɨ́ kú nə məkə́ŋ yí. Mpiigá məbɔ̂w, nywɨ́ɨ́lyágá nə mənywa.  
\v 10 \x - \xo 12:10 \xt 14.15; Yuá 13.14-15; Gal 5.13; 6.3, 10; Ifz 4.2; Flp 2.2-3\x*Dʉgá bə nə mə́cɛy mpə́dʉ́gá nyɨ́n nda omínyɔŋʉ̂ bwə́ ŋgə́ cɨɨla wá. Muud yɛ̂sh sɔ̧́ɔ̧́g nə́ nyə wə́ búlʉg dʉ gúmal bɔ́ɔ́l búúd.  
\v 11 \x - \xo 12:11 \xt 8.9; Gal 5.25; Mbʉ́ 3.15\x*Sɛ́yʉ́gá nə Cwámba mbií á nə́ bibibi, kú sá íləm, njɨ zɛ́ny nə zɛ́ny.  
\v 12 \x - \xo 12:12 \xt 5.2-3; 8.24-25; Mat 24.13, 22; Luk 18.1; 1Kr 10.13; 1Te 2.14\x*Bɨ mə́ jəlá nə bə nə məshusʉg nəcé bɨ́ ŋgə bwánd nə búgə́ nə́ Zɛmbî mə bá sá bɨ́ mənywa; bɨ́ mə́ ká bwəma nə *incwaw í ntʉg, bɨ́ jísɔ́w; bɨ ɔ sá kááfə́ mə́jəgʉla.  
\v 13 \x - \xo 12:13 \xt Gal 6.10; Heb 13.2\x*Dʉgá kwíínd búúd ɔ Zɛmbî bwə́ ŋgə́ jɨɨ kwííndyá wá, bɨ dʉ sɔ̧́ nə́ bɨ dʉ́g lə́g ójóŋ bɨ́dɨ́ mínjɔ́w. 
\p  
\v 14 \x - \xo 12:14 \xt Mat 5.44\x*Dʉgá bwádan nə buud bwə́ lwágʉlə bɨ́ cúwʉ́lí wá; dʉgá bwádan, bɨ kú lweem.  
\v 15 \x - \xo 12:15 \xt Zhb 30.25; 1Kr 12.26; 2Kr 11.29\x*Búúd bɨ́nɔ́ŋ njúl wá bwə́ ka bə nə məshusʉg, bɨ́ nyíi mə́shusʉg mɔɔŋgʉ́d; bwə́ ká bə nə yé, bɨ́ jɨɨ nə́mə́ yé dɔɔŋg.  
\v 16 \x - \xo 12:16 \xt Mik 3.7; 1Kr 1.10-11, 19-20, 27-28; 8.1\x*Dʉgá bə cʉ́ŋ mpə́dʉ́gá nyɨ́n. Kúgá dʉ bɛ̧ ísâ í álal-ŋkul; yidagá bɛ̧ byɔɔŋg bísə́ ŋkwóŋ á muud yɛ̂sh yí. Muud kú bɛɛg bə nə tə́dʉ́gá nə́ nyəmɛ́fwó wə́ mə́ búl bə nə fʉg. 
\p  
\v 17 \x - \xo 12:17 \xt Mik 20.22; 1Kr 6.7; 1Te 5.15; 1Pr 3.9\x*Bɨ kú dʉ bweel mə́bɔ̂w. Sɔ̧́gá nə́ bɨ dʉ́g sá mə́nywa mísh mə́ búúd bɛ̂sh dɨ̂.  
\v 18 Ŋkí jɨ́ nə ŋkul bánda, ságá mimbii mín myɛ̂sh nə́ bɨ cʉ́gəg nə buud bɛ̂sh nə́ shɛɛ.  
\v 19 \x - \xo 12:19 \xt Mbá 32.35; Mat 5.39\x*Yé búúd mə́ búl cɛɛl wá, kúgá dʉ kunda bɨ́mɛ́fwó; dʉgá bɨ́d nə́ Zɛmbî wə́ dʉ́g lwóya mpimbə dʉ kunda bɨ̂; nəcé jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́: «Mə wə́ mə́ bá dʉ kunda, mə wə́ mə́ bá dʉ yə búúd myə́na». Ntɔ́ wə́ Cwámba ŋgə́ cɨ yɛ́.  
\v 20 \x - \xo 12:20 \xt Mik 25.21-22; Mat 5.44\x*Í njúl nə́mə́ nyiŋgə bə cilyá nə́: 
\q1 Múúd ŋgə́ lúmbʉli nə wo yɛ́ ká gwág zha, 
\q1 yə́g nyə idʉ̂w; 
\q1 á ká gwág shwáásʉ́lə minʉ́, 
\q1 yə́g nyə sá á ŋgúlʉg yí. 
\q1 Ja wó sá ntɔ́ yí, wo mə́ ŋkúnd nyə 
\q1 máág mə́ kuda lúúd. 
\m  
\v 21 Wo kú bɨ́d nə́ yéésh sálə mə́bɔ̂w í ntɔ̧́g wo ŋkul; yidagʉ́ dʉ sá nə́ mənywa mwô mə́ dʉ́g ntɔ̧ mə́bɔ̂w bwə́ sá wo má. 
\c 13  
\s1 Krîstɛn mə́ jəlá nə sá mícî məgwág 
\p  
\v 1 \x - \xo 13:1 \xt Mis 5.29; Tit 3.1; 1Pr 2.13-14; Mbʉ́ 13; 20.4\x*\x - \xo 13:1 \xt Mik 8.15-16\x*Muud yɛ̂sh mə́ jəlá nə sá mícî məgwág. Nəcé, icî byɛ̂sh bí shí ga dɨ́ yí í ŋgə zhu wə́ Zɛmbî. Zɛmbî wə́ nyə a tə̂l micî myɛ̂sh mísə́ myá.  
\v 2 Ntɔ́ mə́ kə́ nə́, muud mə lʉl lúu nə cî yɛ́ mə́ lʉl lúu nə téégyá ísâ Zɛmbî nyə a táág yí. Buud bwə́ sá ntɔ́ wá bwə́ sá nə́ Zɛmbî yə́g bwo intʉ́gʉ́lí.  
\v 3 \x - \xo 13:3 \xt 1Pr 2.14; 3.13\x*Wo ajə́láyɛ́ nə fúndə ójwû ja wó dʉ sá mə́nywa yí; njɨ, ŋkí wó dʉ sá mə́bɔ̂w, wo wə́ mə́ jə́lá nə fúndə. Ŋkí wó cɛɛl cʉgə kú fúndə cî, dʉgʉ́ sâ mə́nywa, cî nyə é yidá faag wo.  
\v 4 Mpug nə́ cî wúsə sɔ́ɔl məsáal mə́ Zɛmbî shú dʉ́lə bándʉlə wo nə́ wo dʉ́g sâ mə́nywa. Ŋkí wó dʉ sâ mə́bɔ̂w, wó jəlá nə fúndə; nəcé, cî í dʉ bə nə kafwɛlɛ shú nə́ a dʉ́g yə búúd intʉ́gʉ́lí. Cí wúsə sɔ́ɔl məsáal mə dʉ lwóya mpimbə mə́ Zɛmbî, dʉ lámʉsa nə buud bwə́ dʉ sá olɨ́lɨŋgɨ̂ wá.  
\v 5 \x - \xo 13:5 \xt 2.15\x*Gwə́ wə́ jɨ́ nə́, muud mə́ jəlá nə magʉlə íjwûga í cî nə jɔ̧ lâm, kú bul bə njɨ nəcé fúndə́lə nə́ Zɛmbî nyə á bá gwág nyə mpimbə. 
\p  
\v 6 Sá jɔɔŋg nə́mə́ wə́ bɨ́ mə́ dʉ jə́na ótóya yí. Buud bɨ́ nə́ bwə́ dʉ́g ŋwa ótóya bɔɔŋg wá, Zɛmbî wə́ nyə á tə̂l bwo nə́ bwə́ dʉ́g sâ ísɛ́y byɔɔŋg.  
\v 7 \x - \xo 13:7 \xt Mat 22.21\x*Yə́gá muud yɛ̂sh sâ bɨ́ mbíd nyə yí: bɨ́ jə́na múúd tóya tóya yé; bíl ísâ byɛ̂sh bɨ́ mə́ jə́lá nə jə́na yí, bɨ́ yə búúd bwə́ jə́lá nə ŋwa wá; muud mə jə́lá nə fúndʉ́gʉ́ yɛ́, bɨ́ fúndə nyə; nyɔɔŋg mə jə́lá nə gúmə́ yɛ́, bɨ́ yə nyə gúmə́. 
\s1 Cʉg cɛɛlí 
\p  
\v 8 \x - \xo 13:8 \xt Yuá 13.34; 1Kr 13; 16.14; Gal 6.10\x*Kúgá bə nə mpwə́lá nə muud; mpwə́lá í bə́g njɨ cɛɛlí nə́ nyíga cɛɛl nyíga, nyíga cɛɛl nyíga. Nəcé, muud mə cɛ́ɛ́l bɔ́ɔ́lʉ́gá yɛ́, ŋgə mpu bɛ̧ məcɛ̧ɛ̧.  
\v 9 \x - \xo 13:9 \xt Mbá 5.17-21; Ləv 19.18; Mat 22.34-40; Gal 5.14; Zhk 2.8-13\x*Ŋgaá bɨ mə mpú nə́ məmpə́ndí mə́ ŋgə cɨ nə́: «Ci wo kú sá mínɔɔmb, ci wo kú gwú múúd, ci wo kú júwo, ci wo kú wɨ́ɨ́mb ízhaá sâ.» Məmpə́ndí mə́nɨ nə mɔ́ɔ́l mɛ̂sh mə́ ŋgə cɨ njɨ sâ ŋgwûd nə́: «Cɛɛlʉg múúd yɛ̂sh jísə́ wo kúnə́-kúnə yɛ́ nda wó cɛ́ɛ́l wómɛ́fwó nə́.»  
\v 10 Muud jɨ́ nə cɛɛlí yɛ́ cugɛ́ nə ŋkul sá múúd jɨ́ nyə kúnə́-kúnə yɛ́ məbɔ̂w. Ntɔ́ jɨ nə́, muud mə cɛ́ɛ́l bɔ́ɔ́lʉ́gá yɛ́, ŋgə mpu bɛ̧ məcɛ̧ɛ̧. 
\p  
\v 11 \x - \xo 13:11 \xt 1Te 5.5-8\x*\x - \xo 13:11 \xt Ifz 5.14-16; 1Kr 7.29-31\x*Ŋgəgá nə cʉgə cʉg cɛɛlí jɔɔŋg, nəcé bɨ mə mpú nə́ fwála sə́ ŋgə́ cʉgə ga í músə wəla bɨ́ mə́ jə́lá nə juum ígwə́d yí. Nəcé ja gaád ɨɨ́, jwɔ́w Cwámba mə bá zə yîl shé mə́nyámád yí í mú bul bə kúnə́-kúnə ntɔ̧ jwɔ́w sə́ á magʉlə Yésus yí.  
\v 12 \x - \xo 13:12 \xt Ifz 5.11; 6.11, 13; 1Yn 2.8\x*Bulú mə́ bul kə. Sə́ myáásʉgá isâ í dʉ sɨ̂y yídʉ́gʉ́d yí; sə́ yídágá ŋwa íkeny i gwáná bwə́ dʉ lúmbʉli nə ndɨ́ mə́ŋkɛ́nyad yí.  
\v 13 \x - \xo 13:13 \xt Luk 21.34; Ifz 5.18\x*Sə́ cʉ́gəgá cʉg á otʉ́təlí, mbií í jə́lá nə mə́ŋkɛnya mə mwásə́ yí: kú nə idína í álal-ŋkul\f + \fr 13:13 \fk idína í álal-ŋkul: \ft Mbií ídína wɔɔŋg í á dʉ bə, buud də nə ŋgul ntɔ̧ mínjɨ, buud sá jaŋga kú nə məsʉs.\f*, kú nə shwágʉ́lə mə́lwəg; sə́ kú sá jaŋga, kú sá ásɨ́y-sɨ̂y, kú nə ozhuyâ, ku mpii tɔɔ muud.  
\v 14 \x - \xo 13:14 \xt Flp 2.5; Kol 3.15\x*Yidagá ŋwa *Krîst nda káándə́ mə́ bwáád\f + \fr 13:14 \fk ŋwa Krîst nda káándə́ mə́ bwáád: \ft Ntɔ́ jɨ nə́ cʉgə mbií wɨ́ nə́ muud mə dʉ́g bɨ́ yɛ́ bə́g nda a ŋgə dʉ́g Krîst.\f*, bɨ́ kú bɨ́d nə́ iyéésh í cʉg múúd í nyíŋgəg ŋgə kə nə bɨ́ cʉg ábʉ́bɔ̂wʉd. 
\c 14  
\s1 Magʉləgá bɔɔŋg bwə́ afwóyɛ́ lal wá 
\p  
\v 1 \x - \xo 14:1 \xt 1Kr 8.1-13; 9.22; 10.23-33; Kol 2.16, 20-22; 1Tm 4.4-5; Heb 13.9\x*\x - \xo 14:1 \xt 15.7\x*Muud jɨ́ ná nə búgə́ ŋkí tag yɛ́, bɨ ɔ́ magʉlə nyə; bɨ kú sɛ́ŋʉsa mə́kə̂l nə nyə nə yé mbií mítə́dʉ́gá.  
\v 2 \x - \xo 14:2 \xt Dan 1.8; 1Kr 10.25-28\x*Jɨ́ nə ŋkul bə nə́, ŋgwɔ́l múúd ŋgə́ tə́dʉga nə́ a jɨ nə ŋkul də sâ jɛ̂sh, nyɔɔŋg jɨ́ nə búgə́ ŋkí tag yɛ́ nyɛ ŋgə́ də njɨ idʉ̂w í ífambə́.  
\v 3 Muud ŋgə́ də sâ jɛ̂sh yɛ́ bə́g kú mpyêny ŋgwɔ́l; nyɔɔŋg nyə́ aŋgɛ̂ nə də sâ jɛ̂sh yɛ́ bə́g kú dʉ́g nə́ nyɔɔŋg ŋgə́ də yɛ́ ŋgə jág sá; nəcé Zɛmbî mə́ magʉlə nə́mə́ nyə.  
\v 4 Wɛɛ wə́ zə́ mə́ zə́ sámb ízhaá lwaábʉlə iwushí? Ŋkí á kyabɛ, í dʉ́g mása yé; ŋkí á ku, í dʉ́g nə́mə́ njɨ mása yé. Njɨ nyə é kyabɛ, nəcé Cwámba jɨ nə ŋkul mə sá nə́ a kyábɛg. 
\p  
\v 5 \x - \xo 14:5 \xt Gal 4.10\x*Jɨ́ nə́mə́ nə́, ŋgwɔ́l múúd mə dʉ́g nə́ dúl jwɔ̂w í búl bə fwámɛ́ jwɔ̂w cɔ̧́ dúl, ŋgwɔ́lʉ́gá nyɛ mə́ ŋwa mwɔ̂w mɛ̂sh cé ŋgwûd; muud yɛ̂sh nádag nə sâ nyə́mɛ́fwó mə́ kwey nə́ jɨ́ tʉ́təlí yí.  
\v 6 \x - \xo 14:6 \xt 1Tm 4.3-5\x*Muud mə tə̂l ŋkúmba jwɔ́w shwóg yɛ́, a sá ntɔ́ shú mə́ Cwámba; muud mə də́ sâ jɛ̂sh yɛ́ ŋgə də shú mə́ Cwámba, nəcé a ŋgə yə Zɛmbî akíba; nyɔɔŋg nyə́ aŋgɛ̂ nə də sâ jɛ̂sh yɛ́ ŋgə nə́mə́ yə Zɛmbî akíba.  
\v 7 \x - \xo 14:7 \xt 2Kr 5.14-15; Gal 2.19-20\x*Mpugá nə́ muud ŋgwûd nə ŋgwûd á gwooŋg jísʉ́ nyə aŋgɛ̂ nə cʉgə shú nyə́mɛ́fwó, ŋgwûd nə ŋgwûd kú nə́mə́ yə shú nyə́mɛ́fwó.  
\v 8 Ŋkí shé ŋgə cʉgə, shé ŋgə cʉgə shú mə́ Cwámba; ŋkí shé mə yə, shé yə shú mə́ Cwámba. Ntɔ́ jɨ nə́, tɔɔ shé mə́ cʉgə, tɔɔ shé mə́ yə, shé bʉ́sə buud ɔ Cwámba.  
\v 9 Haaw, sâ jɔɔŋg wə́ *Krîst nyə á yə, a nyiŋgə gwûm nə ndɨ̂ yí, shú nə́ a jwúg nə mimbimbə, jwú nə mikuwó.  
\v 10 \x - \xo 14:10 \xt 2.6\x*Ká nəcé jɨ́ wé mə sámb *mínyɔŋʉ̂ woó iwushí yí? Ŋkí ntâg nə́, nəcé jɨ́ wé mə mpyêny mínyɔŋʉ̂ woó yí? Mpugá nə́ shé bɛ̂sh shé mə́ bá tɔ̂w kɔɔd dɨ́ njɔ́w mílə́sʉ́ mə́ Zɛmbî.  
\v 11 \x - \xo 14:11 \xt Iza 45.23-24\x*Mpugá nə́ jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́: 
\q1 Mə Cwámba ŋgə́ cʉgə yɛ́ mə ŋgə cɨ nə́əə́: 
\q1 «Buud bɛ̂sh bwə́ bá kúd mə məbwóŋ, 
\q1 bɛ̂sh bwə́ bá ságʉsə mə nə mimpu myáŋ». 
\m  
\v 12 \x - \xo 14:12 \xt Gal 6.5\x*Gwə́ wə́ jɨ́ nə́, muud yɛ̂sh á gwooŋg jísʉ́ mə́ bá kə bwəma nə shitɔ́g mísh mə́ Zɛmbî dɨ̂. 
\s1 Kú wá ŋgwɔ́l bɔɔgʉ́ zhɨ́ɨ́d 
\p  
\v 13 \x - \xo 14:13 \xt 1Kr 10.32; 1Yn 2.10\x*Ntɔ́, shé yɔ́wʉg dʉ́lə yéya mə́bɛ̧ɛ̧́ shémɛ́ nə shémɛ́; shé yídágá ŋwa cígʉ́lá nə́ muud nyə ajə́láyɛ́ nə wá ŋgwɔ́l bɔɔgʉ́ zhɨ́ɨ́d, kú sá gúl sâ í é bʉ́lal ŋgwɔ́l yí.  
\v 14 \x - \xo 14:14 \xt 14.23; Mat 15.11; Mis 10.15; Tit 1.15\x*Sâ mə́ zə́ cɨ ga, mə mpú nə́ jɨ́ bʉ́bə́lɛ́, mə mpu ntɔ́ nəcé mə jɨ muud mə Cwámba Yésus. Jɨ́ nə́, gúl sâ cúgɛ́ ŋkí lwaagʉwo nə́ jâŋ yé mbií wə́ cɨ́. Njɨ, múúd mə ká tə́dʉ́gá nə́ «sâ ga jɨ́ ŋkí lwaagʉwo», sâ jɔɔŋg mú bə ŋkí lwaagʉwo shú dɛ́d.  
\v 15 \x - \xo 14:15 \xt 1Kr 8.1, 11-13; 13; Gal 6.10\x*Ntɔ́ jɨ nə́, ŋkí də́lə wó də́ gúl dəg yí í ntágʉ́lə́ mínyɔŋʉ̂ woó, mpug nə́ sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ wô wɔɔŋgʉ́ í cúgɛ́ sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ cɛɛlí. Kú sá nə́ də́lə wó də́ gúl dəg yí í gwɨ́ɨ́lyág ŋgwɔ́l mínyɔŋʉ̂ woó, í njúl nə́ *Krîst nyə á yə nə́mə́ shú dɛ́.  
\v 16 Sá jɨ́ ŋkí nywa shú dwô dɨ́ yí, ŋkí wo dʉ́g nə́ í é ntágʉlə\f + \fr 14:16 \fk í é ntágʉlə: \ft Sá nə́ muud sə́mʉ́g.\f* ŋgwɔ́l múúd nə́ ndɛɛ́ bwə́ mú jág lás nə wo, wo bɨ́d jâŋ sâ.  
\v 17 \x - \xo 14:17 \xt Mat 6.31-33; 1Kr 8.8; Gal 5.22-24\x*Mpugá nə́ Faan mə́ Zɛmbî í cúgɛ́ sâ ídəg nə məŋgul. Faan mə́ Zɛmbî dʉ́sə sâ á cʉg ótʉ́təlí, cʉg á nə́ shɛɛ, cʉg mə́shusʉg, isâ ínɨ byɛ̂sh í ŋgə́ zhu wə́ Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim.  
\v 18 Muud mə sɛ́y nə Yésus mbií wɔɔŋg yɛ́, Zɛmbî gwág nyə nywa, buud magʉlə nyə. 
\p  
\v 19 Nda jɨ́ ntɔ́ nə́, shé sɔ̧́gá nə́ shé sáág isâ í é sá nə́ buud bwə́ cʉ́gəg nə́ shɛɛ yí; isâ í é sá nə́ buud ɔ́ gwooŋg bɛ̂sh bwə́ ŋgə́g nə lal búgə́d yí.  
\v 20 Wo kú bɛɛg caam sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mə́ Zɛmbî nəcé gúl dəg. Sâ jɛ̂sh jáá jɨ́ fúbán; njɨ, jɨ́ bɔ́wʉ́lə nə́ wo də́g wúl ndə́lʉ́gʉ́ í é wá ŋgwɔ́l múúd bɔɔgʉ́ zhɨ́ɨ́d yí.  
\v 21 \x - \xo 14:21 \xt 1Kr 8.13\x*Í nywa nə́ wo bə́g kú də cúdú ŋkí nə́ kú ŋgul mə́lwəg, wo cíg sâ jɛ̂sh jɨ́ nə ŋkul wá mínyɔŋʉ̂ woó bɔɔgʉ́ zhɨ́ɨ́d yí.  
\v 22 Búgə́ wó ŋgə́ *búgʉla shú sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ wɔɔŋg yí, baagʉləg gwo mpə́dʉ́gá bɨná Zɛmbî obá. Muud jɨ́ nə́ micígʉ́lá myɛ́ mí ádɛ́ kənd nyə mə́bɛ̧ɛ̧́d yɛ́, a mə́ jəla.  
\v 23 \x - \xo 14:23 \xt 14.14\x*Muud mə də́ wúl ndə́lʉ́gʉ́ a ŋgə́ zhízhigə yɛ́, a mə́ ŋwa mə́bɛ̧ɛ̧́ mísh mə́ Zɛmbî dɨ̂, nəcé sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ wɔɔŋg í cúgɛ́ sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ búgə́. Sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ wɛ̂sh múúd mə sá nə milám mímbá yí wúsə *sə́m. 
\c 15  
\s1 Sə́ bɛ̧́gá yuug Krîst nyə a lwágʉlə sə́ yí 
\p  
\v 1 \x - \xo 15:1 \xt 14.1-2; 1Kr 8.1-2; 10.23-24\x*Sə́ buud íbúgə́ í á mə́ fifə wá, sə́ kúgá dʉ mpyêny ozhigʉ-zhigʉ wə́ bɔɔŋg bwə́ ŋgə́ ná zhízhigə wá; sə́ ajə́láyɛ́ nə dʉ sɔ̧́ njɨ isâ sə́ mə́ gwág nywa yí.  
\v 2 Muud yɛ̂sh á sə́dɨ́ gwooŋg dɨ́ sɔ̧́ɔ̧́g nə́ ŋgwɔ́l bə́g nə mənywa, shú nə́ nyâŋ lálʉg búgə́d.  
\v 3 \x - \xo 15:3 \xt Sôm 69.10\x*Mpugá nə́ *Krîst nyə a shígɛ́ ŋgə sɔ̧́ njɨ mənywa mâ nyəmɛ́fwó. Nyə á yida cʉgə nda jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́, nə́əə́: «Zɛmbî, məlwíy bwə́ dʉ lwîy wo má mə́ mə́ shúgʉla nə mə.»  
\v 4 \x - \xo 15:4 \xt 1Kr 10.11; 2Tm 3.16\x*Mpugá nə́ sâ jɛ̂sh Zɛmbî nyə a sá nə́ bwə́ cíləg yág yí, í á bə nə́ sə́ ŋwág njɨ́ɨ́gʉ́lá cínɔŋg, sə́ bə́g nə zɛ́ny kə́lə shwóg, nə iŋkáŋ, nə́ ndɛɛ́ sə́ mú mpu bwánd nə búgə́.  
\v 5 \x - \xo 15:5 \xt 12.16; Flp 2.2-5\x*Zɛmbî muud mə́ dʉ sá nə́ sə́ bə́g nə zɛ́ny kə́lə shwóg, sə́ bə nə iŋkáŋ yɛ́, kə́ sá nə́ bɨ dʉ́g bə cʉ́ŋ mpə́dʉ́gá nyɨ́n nda Krîst Yésus nyə a lwó yuug nə́.  
\v 6 Ntɔ́, bɨ mú bá dʉ yə Zɛmbî gúmə́ bɨ njúl lâm ŋgwûd, cʉ́ŋ ŋgwûd, nyə Zɛmbî jɨ́ Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ mə Cwámba wúsʉ́ Yésus-Krîst yɛ́. 
\p  
\v 7 \x - \xo 15:7 \xt 14.1\x*Ntɔ́, ŋgəgá nə cʉgə kú wá mbɛ́ɛ́gí mpə́dʉ́gá nyɨ́nʉ́d, nə́mə́ nda Krîst nyə á cʉgə nə bɨ́ nə́. Cʉgəgá ntɔ́ shú nə́ Zɛmbî bə́g nə gúmə́.  
\v 8 \x - \xo 15:8 \xt Mat 15.24; Mis 3.25-26\x*Mə ŋgə bwaagʉlə bɨ́ nə́ Zɛmbî jɨ abúgʉ́lág, gwə́ wə́ Krîst nyə á ŋwa nyəmɛ́fwó tâŋ sɔ́ɔl məsáal á kúl *Oyúdɛn yí, shú nə́ məŋkaagə́ Zɛmbî nyə á kaag osɔ́ɔ́ŋgʉ́ ɔ́ bɛɛnd má mə́ bwə́mag.  
\v 9 \x - \xo 15:9 \xt Sôm 18.50\x*Jíga kɔ́ɔ́mb dɨ, ikûl ishús í ŋgə mpu nə́ Zɛmbî mə́ gwág bwo cɛy lámʉ́d, bwə́ mú yə Zɛmbî gúmə́ nda jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́, nə́əə́: 
\q1 Sâ jɔɔŋg wə́ mə́ bá dʉ ságʉsə wo nə ndɨ̂ 
\q1 tâm ikúl í cúgɛ́ Oyúdɛn yí. 
\q1 Mə bá dʉ sɛy ísʉsa ságʉsə jínə́ dwô. 
\m  
\v 10 \x - \xo 15:10 \xt Mbá 32.43\x*Jɨ́ nə́mə́ cilyá nə́: 
\q1 Bɨ́ ikûl ishús, 
\q1 bɨnɔ́ŋ kúl búúd mə́ Zɛmbî 
\q1 ságá məshusʉg. 
\m  
\v 11 \x - \xo 15:11 \xt Sôm 117.1\x*Í nyiŋgə nə́mə́ bə cilyá nə́: 
\q1 Bɨ́ ikûl ishús byɛ̂sh ságʉ́sə́gá Cwámba, 
\q1 ikúl í búúd byɛ̂sh í ságʉ́sə́g nyə. 
\m  
\v 12 \x - \xo 15:12 \xt Iza 11.10\x*Izayí nyə á cɨ nə́mə́ nə́: 
\q1 Nta mə Yése mə bá bád 
\q1 ŋwa íjwûga, jwú nə ikûl ishús; 
\q1 ikûl byɔɔŋg í bá dʉ bwánd sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ yé nə búgə́. 
\p  
\v 13 \x - \xo 15:13 \xt 5.1-2; 8.14-16, 24-28; 12.12\x*Zɛmbî muud mə́ dʉ sá nə́ buud bwə́ dʉ́g bwánd ísâ nə búgə́ yɛ́, sáág nə́ milâm mí lwándʉ́g bɨ́ nə fwámɛ́ mə́shusʉg, mí bə bɨ́ nə́ shɛɛ búgə́ bɨ́ ŋgə́ *búgʉla yííd. Ja jɔɔŋgʉ̂ ŋkul mə́ Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim í mú sá nə́ bɨ ŋgə́g nə kə shwóg nə shwóg ŋgə bwánd nə búgə́. 
\s1 Pwôl ŋgə bá cɛɛl sá minjɔɔnd 
\p  
\v 14 Bwaaŋg, kɔ́ɔ́mb jɨ́n dɨ, məmɛ́fwó mə ŋgə mpu kú nə məshwán nə́ bɨ mə́ lwánd nə jɔ̧jɔ̧ mítə́dʉ́gá, bɨ mə́ shîn nə́mə́ mpu sá jɛ̂sh bɨ́ mə́ jə́lá nə mpu yí, bɨ mú nə́mə́ nə ŋkul dʉ yéya məcwûŋ mpə́dʉ́gá nyɨ́n.  
\v 15 \x - \xo 15:15 \xt 1.5\x*Njɨ tɛɛm bə ntɔ́, mə mə́ ŋgə cilə bɨ́ nə bʉ́baalɛ́ mə́nyaan bíl íkʉ́lʉ́d shú nə́ bɨ nyíŋgəg ŋgə tə́dʉga isâ bɨ́ mə́ bwey mpu yí. Mə sá ntɔ́ nəcé Zɛmbî nyə a sá mə mpaam,  
\v 16 \x - \xo 15:16 \xt Flp 2.17\x*a sá nə́ mə bə́g sɔ́ɔl məsáal mə́ *Krîst Yésus shú íkûl í cúgɛ́ *Oyúdɛn yí; mə ŋgə sá sáal dɔɔŋgʉ́ tâŋ nda fada mə́ dʉ sá *mə́túnʉga nə́, ŋgə cúndə Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl mə́ Zɛmbî. Isɛ́y byɔɔŋg bí nə́ mə sáág nə́ ikúl í cúgɛ́ Oyúdɛn yí í bə́g mətúnʉga Zɛmbî ŋgə́ magʉlə má, mətúnʉga Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim mə́ tə̂l koogʉ́ shú dɛ́d má.  
\v 17 Sâ jɔɔŋg í sá nə́ mə ŋgə́g nə bəgʉwa nə bə́lə múúd mə Krîst Yésus, mə bəgʉwa nə isɛ́y mə́ ŋgə́ sɛ̂y shú mə́ Zɛmbî yí.  
\v 18 \x - \xo 15:18 \xt 2Kr 3.5\x*Jɨ́ ntɔ́, mə cugɛ́ nə ŋkul bwiiŋg gúl sâ shús, njɨ isɛ́y Krîst nyə á balan nə mə nə́ mə sáág yí; nyə a sá nə́ ikúl í cúgɛ́ Oyúdɛn yí í sáág Zɛmbî məgwág; nyə á balan nə iciyá byâm nə mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ myâm.  
\v 19 \x - \xo 15:19 \xt Mak 16.17; 2Kr 12.12\x*Nyə á balan nə́mə́ nə ŋkul í dʉ wééshʉli *mə́shimbá nə *isâ í mímbʉ́gú, ŋkul mə́ Shíshim mə́ Zɛmbî. Sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ wɔɔŋg í á sɨ̂y mbií á nə́ mə á mə́ bwiiŋg Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl mə́ Krîst tɛ́ɛ́d Yurʉ́səlɛm nə cínɔŋg mə́koogʉ́ məkoogʉ́, kə kumə shí á Iliri.  
\v 20 \x - \xo 15:20 \xt 1Kr 3.10-12; 2Kr 10.15-16\x*Mə á bul jɨɨ nə́ mə bwííŋgʉg Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl kʉ́l múúd nyə afwóyɛ́ bwɛlɛ cwééd Krîst yí, shú nə́ mə bə́g kú ŋgə lwɔ̧́ kʉ́l bɔ́ɔ́l búúd bwə́ á sá məbwamə́ yí.  
\v 21 \x - \xo 15:21 \xt Iza 52.15\x*Mə á yida bɛ̧ sâ jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ yí, nə́: 
\q1 Buud cúndə́ í á shígɛ́ fwo kumə bwə́dɨ́ wá bwə́ bá gwág, 
\q1 bɔɔŋg bwə́ á shígɛ́ fwo gwág láŋ yé wá bwə́ bá wámbʉlə. 
\p  
\v 22 \x - \xo 15:22 \xt 1.9-13\x*Sâ jɔɔŋg nə́mə́ wə́ í á dʉ laa mə ija ija nə́ nda zə nûŋ bɨ́dɨ́.  
\v 23 Ká ja gaád ɨɨ́, mə́ cúgɛ́ ná nə sâ mə́ sá wa mə́shí mə́gaád, í njúl nə́ té mímbû mimbû mə́ dʉ bwey bə nə yéésh nə́ mə zə́ nûŋ bɨ́dɨ́;  
\v 24 mə ŋgə tə́dʉga nə́ ja mə́ bá kə Kpanyá yí, mə bá ciiŋgya zə dʉ́g bɨ̂ nə́ ndɛɛ́, ja mə́ é bá gwú yéésh dʉ́gʉ́lə bɨ́ yí, bɨ́ ka bá kwíínd mə nə́ mə kə́g nə njɔɔnd shwóg.  
\v 25 \x - \xo 15:25 \xt Mis 19.21; 20.22; 24.17\x*Njɨ, ja gaád mə kə́ Yurʉ́səlɛm kə kwíínd búúd ɔ́ Zɛmbî.  
\v 26 \x - \xo 15:26 \xt 1Kr 16.1; 2Kr 8–9; Gal 2.10\x*Ntɔ́ jɨ nə́ okrîstɛn wâ Masedwân nə Akayî bwə́ á ŋwa cígʉ́lá nə́ bwə́ sɛɛŋg míkwííndyá kənd búúd ɔ́ Zɛmbî wâ Yurʉ́səlɛm bʉ́sə́ mə́búwa dɨ́ wá.  
\v 27 \x - \xo 15:27 \xt 1Kr 9.11\x*Bwə́mɛ́fwó bwə́ á ŋwa cígʉ́lá, njɨ í njúl nə́ jísə bwo mpwə́lá. Jɨ́ bwo mpwə́lá nəcé okrîstɛn wâ Yurʉ́səlɛm wə́ bwə́ á bə nə isâ í kwíínd búúd cʉg á Shíshim dɨ́ yí, bwə́ mú kaaw yə íkûl ishús; í jɨɨ nə́mə́ nə́ ikûl ishús í ŋwág isâ í ŋgə́ kwíínd cʉg á shí ga dɨ́ yí, kaaw yə bwo.  
\v 28 Ja mə́ é ka bá shîn sá sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ wɔɔŋgʉ́ nə́ mə mə́ cwámbʉlə bwo mikwííndyá myɔɔŋg yí, mə ka bá zə ciiŋgya nûŋ bɨ́dɨ́ kə Kpanyá.  
\v 29 Mə mpú nə́ mə bá zə nə ocúncɛ̂sh ɔ́ Krîst bɛ̂sh ja mə bá zə nûŋ bɨ́dɨ́ yí. 
\p  
\v 30 \x - \xo 15:30 \xt 2Kr 1.11; Ifz 6.18-19; Kol 4.3; 2Te 3.1-2\x*Nda shé bɛ̂sh bʉ́sə́ búúd ɔ Cwámba Yésus-Krîst nə́, nda jɨ́ nə́mə́ nə́ Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim ŋgə sá nə́ shé cɨ́ɨ́lag nə́, bwaaŋg, mə bándʉ́lə́ bɨ́ nə́ bɨ wág mənyúúl gwáná mə́ ŋgə́ gwána yííd, ŋgəgá nə jəgʉla nə Zɛmbî shú dâm.  
\v 31 \x - \xo 15:31 \xt Mis 21.10-11; 1Te 2.14-15\x*Ŋgəgá nə jəgʉla nə Zɛmbî shú dâm nə́ mə fáámʉgɨ́, buud bʉ́sə́ kú *búgʉla Yésus nûŋ Yudéa wá bwə́ bə́g kú nə zhɨɨ́ bwə́ sá mə məbɔ̂w; ntâg nə́mə́ nə́ buud ɔ́ Zɛmbî wâ Yurʉ́səlɛm bwə́ lə́gʉ́g mikwííndyá mə́ ŋgə́ kə nə ndɨ̂ myá nə jɔ̧jɔ̧ lâm.  
\v 32 \x - \xo 15:32 \xt 1.7\x*Í jɨɨ nə́ í bə́g ntɔ́ shú nə́ mə bág bə nə məshusʉg ja mə bá zə bɨ́dɨ́ yí, mə zə bá woga ŋkí Zɛmbî mə́ magʉlə.  
\v 33 \x - \xo 15:33 \xt 1Te 5.23\x*Zɛmbî á mpwogɛ́ jííg nə bɨ bɛ̂sh. Amɛn. 
\c 16  
\s1 Məbə́dá 
\p  
\v 1 \x - \xo 16:1 \xt Mis 18.18\x*Mə́ cɛɛl nə́ bɨ mpúg kɔ́ɔ́l wúsʉ́ Febe. A jɨ *jaákwon *Dɔ̧ lʉ́ óbúgʉla á Kaŋkrê dɨ̂.  
\v 2 Bɨ ɔ lə́g nyə tâŋ muud mə Cwámba, mbií í jə́lá nə buud ɔ́ Zɛmbî yí, bɨ́ kwíínd nyə mbií kwííndyá wɛ̂sh nyə́ é jɨɨ yí. Nyə á mə́ kwíínd búúd ŋkí bulya, tɛɛm bə mə́mɛ́fwó. 
\p  
\v 3 \x - \xo 16:3 \xt Mis 18.2, 18-19, 26\x*Bɨ ɔ bə́dá mə Priska bá Akilas buud sə́nɔ́ŋ ŋgə́ sɛ̂y isɛ́y í *Krîst Yésus wá.  
\v 4 Bwə́ á nywá gwɨ́ɨ́lya byáŋ ícʉg nəcé cʉgʉ́lə mə; məmɛ́fwó nə́mə́ dɨ́ ŋgə́ yə bwo akíba, mədɔ̧ mə́ óbúgʉla mɛ̂sh mə́ cúgɛ́ *Oyúdɛn má mə́ ŋgə nə́mə́ yə bwo akíba.  
\v 5 \x - \xo 16:5 \xt 1Kr 16.15, 19; Kol 4.15; Flm 2\x*Bɨ ɔ bə́dá nə́mə́ mə Dɔ̧ í dʉ sɛɛŋgya bwə́dɨ́ njɔ́w yí. Bɨ ɔ bə́dá Ipanɛ̂t shwə́ waamə́ alâm; nyə wə́ nyə a tɛ́ɛ́d *búgʉla Krîst nûŋ Azî.  
\v 6 Bɨ ɔ bə́dá mə Maríya muud nyə á bul jísɔw cúŋ shú dʉ́n yɛ́.  
\v 7 Bɨ ɔ bə́dá mə mimbyɛ̂l myâm Androníkus bá Zhuniyas sə́nɔ́ŋ sə́ á bə mímbwug dɨ́ wá; báá bwə́ á tɛ́ɛ́d bə buud ɔ Krîst nə mə, bwə́ ŋgə cɔ̧̂ bɔ́ɔ́l *búúd ɔ lwámá.  
\v 8 Bɨ ɔ bə́dá mə Ampiliyatus, muud mə́ ŋgə́ bul cɛɛl cʉg sɛɛŋgí á sə́nɔ̂ŋ Cwámba dɨ́ yɛ́.  
\v 9 Bɨ ɔ bə́dá mə Urʉbɛ̧̂ muud sə́nɔ́ŋ ŋgə́ sɛ̂y isɛ́y í Krîst yɛ́, bɨ́ bə́da nə́mə́ mə Stakis shwə́ waamə́ alâm.  
\v 10 Bɨ ɔ bə́dá mə Apelɛs muud sə́ á mə́ dʉ́g nə́ ndɛɛ́ sə́ magʉlə nə́ a jɨ fwámɛ́ krîstɛn yɛ́. Bɨ ɔ bə́dá mə buud ɔ njɔ́w mə́ Aristobúlus.  
\v 11 Bɨ ɔ bə́dá mə mbyɛ̂l wâm Herodiyoŋ; bɨ́ bə́da mə bɔɔŋg búúd bʉ́sə́ búúd ɔ Cwámba njɔ́w mə́ Narʉsis wá.  
\v 12 Bɨ ɔ bə́dá mə Trifɛn bá Trifos budá bwə́ á mə́ jísɔw yɨ́ɨ́ŋgá shú mə́ Cwámba wá; bɨ́ bə́da nə́mə́ mə abábə waamə́ Pɛrʉsis mudá nyə á mə́ nə́mə́ bul jísɔw yɨ́ɨ́ŋgá shú mə́ Cwámba yɛ́.  
\v 13 \x - \xo 16:13 \xt Mak 15.21\x*Bɨ ɔ bə́dá mə Rúfus muud Zɛmbî nyə a fɛ́ɛ́sh kwoŋ mə Cwámba dɨ́ yɛ́; bɨ́ bə́da nə́mə́ mə nyɔɔŋgʉ̂ yé, nyə á bə nə́mə́ mə tâŋ nyɔɔŋgʉ̂.  
\v 14 Bɨ ɔ bə́dá mə Asɛŋkrit bá Flegoŋ, nə Hɛrmɛs nə Patrobas nə Hɛrmas nə bɔ́ɔ́lʉ́gá bwááŋg bɛ̂sh bə́nɔ́ŋ bʉ́sə́ wá.  
\v 15 Bɨ ɔ bə́dá mə Filologos bá Zhuli, nə Nere bá kɔ́ɔ́l yé, nə Olɛ́mpas nə bɔ́ɔ́lʉ́gá búúd ɔ́ Zɛmbî bə́nɔ́ŋ bʉ́sə́ wá.  
\v 16 \x - \xo 16:16 \xt 1Kr 16.20; 2Kr 13.12; 1Te 5.26; 1Pr 5.14\x*Ŋgəgá nə kúlʉla məkúlʉla mə́ buud ɔ́ Zɛmbî. Mədɔ̧ mə́ óbúgʉla ɔ́ Krîst mɛ̂sh mə́ ŋgə bə́da bɨ̂. 
\p  
\v 17 \x - \xo 16:17 \xt Mat 7.15; 2Te 3.6; Tit 3.9-10; 2Yn 10\x*Bwaaŋg, buud bwə́ dʉ́ sá nə́ buud bwə́ bə́g mə́cʉ́ŋ məcʉ́ŋ wá, bwə́ ŋgə lúmbʉli nə njɨ́ɨ́gʉ́lá bɨ́ á ŋwa yí, oshwoŋ bɨ ɔ káálʉ́gə́ nə bwo; kúgá dʉ kyey nə bwo sámbá.  
\v 18 \x - \xo 16:18 \xt Flp 3.19; Kol 2.4\x*Nəcé mbií búúd wɔɔŋg í áŋgɛ̂ nə sá isɛ́y í Cwámba wúsʉ́ Krîst, bwə́ ŋgə sá isɛ́y í mímwɔ̧ myáŋ. Bwə́ dʉ balan nə jɔ̧jɔ̧ íciyá í lə́sʉ́ nə jɔ̧jɔ̧ míkaand, dʉ jwáŋgʉlə búúd bwə́ afwóyɛ́ kyɛ̧́ wá.  
\v 19 \x - \xo 16:19 \xt 1.8\x*Buud bɛ̂sh bwə́ ŋgə gwádʉga cʉg mə́gwág bɨ́ báá ŋgə́ cʉgə yí. Mə ŋgə bul gwág məshusʉg nə bɨ́ shú dɔɔŋgʉ̂; mə́ jɨɨ nə́ bɨ bə́g nə fʉg sálə mə́nywa dɨ̂, bɨ́ bə nə́ sáŋ kɔ́ɔ́mb á məbɔ̂w.  
\v 20 \x - \xo 16:20 \xt 1.7\x*Zɛmbî á mpwogɛ́ wál bá zə cwaas *Sátan bɨ́dɨ́ mə́kuú dɨ́ shí. Cwámba íshé Yésus kə́ sá bɨ́ mpaam.  
\v 21 \x - \xo 16:21 \xk \xt Timotê: \xt Mis 16.1\x*Timotê muud sá ŋgə́ sɛ̂y sɛ́y ŋgwúd yɛ́ ŋgə bə́da bɨ̂; mimbyɛ̂l myâm Lusyus nə Yason nə Sosipatɛr bwə́ ŋgə nə́mə́ bə́da bɨ̂.  
\v 22 Mə Tɛrtiyus muud ŋgə́ cilə kálaad ɛ́ga yɛ́\f + \fr 16:22 \ft Tɛrtiyus wə́ Pwôl nyə á ŋwa nə́ a cíləg kálaad ɛ́ga yɛ́.\f*, mə ŋgə bə́da bɨ́ məbə́dá mâ sɛɛŋgyá shé á mə́ sɛɛŋgya nə Cwámba yí.  
\v 23 \x - \xo 16:23 \xk \xt Erâst: \xt 2Tm 4.20\x*Gáyus ŋgə nə́mə́ bə́da bɨ̂. Mə njul nyə́dɨ́ njɔ́w, cínɔŋg nə́mə́ wə́ Dɔ̧ lʉ́ óbúgʉla dɛ̂sh í dʉ sɛɛŋgya yɛ́. Erâst jɨ́ bâŋ-mása á wa ŋgwə́la yɛ́ ŋgə bə́da bɨ̂, mwááŋg Kwárʉtus ŋgə nə́mə́ bə́da bɨ̂.  
\v 24 \f + \fr 16:24 \ft Míl mícilyá mí ayág mí cúgɛ́ nə iciyá ínɨ.\f*[Cwámba íshé Yésus-Krîst kə́ sá bɨ́ bɛ̂sh mpaam. Amɛn.]  
\v 25 \x - \xo 16:25 \xt Ifz 1.9; 3.4-5; Kol 1.26\x*Shé yə́gá Zɛmbî gúmə́, nyə muud jɨ́ nə ŋkul sá nə́ Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl lʉ́lʉshig bɨ́ yɛ́. Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl dɔɔŋg wə́ mə́ á ŋgə cúndə ja mə́ á ŋgə bwiiŋg láŋ mə́ Yésus-Krîst yí. Na Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl nɨ dɨ́ wə́ Zɛmbî mə́ sá nə́ sə́ mpúg jɔ̧jɔ̧ yuug jé nyə á ŋgə baagʉlə shwoó dɨ́ yí.  
\v 26 \x - \xo 16:26 \xt 1.2, 5\x*Zɛmbî á kandʉgə kandʉgə mə́ ka sá nə́ sâ jɔɔŋg í bʉ́gʉ́líg ja gaád. Nə́ ndɛɛ́ ikûl ishús í mú nə ŋkul jee mpu gwo ja bwə́ lɔ̧́ micilyá mí *búúd ɔ mícúndə́ yí. Nyə a sá nə́ í bʉ́gʉ́líg shú nə́ bwə́ búgʉ́lág nyə, bwə́ sá nyə mə́gwág.  
\v 27 \x - \xo 16:27 \xt 11.36; Flp 4.19-20; 1Tm 1.17; Yûd 25; Mbʉ́ 4.11\x* Nyə Zɛmbî muud ŋgwúd nə ŋgwûd jɨ́ nə fʉg yɛ́, nyə wə́ ŋwág gúmə́ kandʉgə á kandʉgə nəcé sâ Yésus-Krîst nyə a sá yí. Amɛn.