\id MRK – Makaa NT – Cameroon – 2014 (DBL-2014) 
\h Márkus 
\toc1 Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl Márkus nyə á cilə yí 
\toc2 Márkus 
\toc3 Mak 
\mt1 Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl Márkus nyə á cilə yí 
\imt1 Isâ í dʉ́gyá nə Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl Márkus nyə á cilə yí 
\ip Márkus ŋgə lwó cʉg múud mə Yésus. A ŋgə bul lwó nə Yésus jɨ sɔ́ɔl məsáal mə́ Zɛmbî. Nyə á zə shú ikúl nə ilwoŋ byɛ̂sh, kú bul bə njɨ Oyúdɛn. 
\ip Kɔw áshúshwóógʉ́ dɨ ɨɨ́, Yésus nyə á fwo kə bwəma nə məkʉgʉlʉ shwééshá shíd, a mú ka zə tɛ́ɛ́d byé ísɛ́y. Márkus ŋgə bul lwó ŋkul mə Yésus, tɛ́ɛ́d nə ŋgə́lə jɔ̂w buud nə́ bwə́ bɛ̧́g nyə, kala nə mínjɨɨ́gʉ́lá dɨ, kumə nə ŋgə́lə yálʉshi buud məbwas dɨ̂. 
\ip Kɔ́ɔ́mb kɔw ábɛɛ́ á micilyá myɛ́ dɨ, Márkus ŋgə lwó nda Yésus ŋgə́ kə bwəma nə minjugú nə́, nə nda nyə́ é kə yə́ a nyiŋgə gwûm Yurʉ́səlɛm nə́. 
\ip A kə́ wɔ́ɔ́s Yurʉ́səlɛm bwə́ ŋgə́ lə́g nyə nda məma cɨ̂, a kə wɨ́ɨ́ŋg búúd bwə́ á dʉ sá mikus Mpáánzə́ Zɛmbî wá; a mú bwəma nə zhíŋ á shwɨy cínɔŋg (lúu 11 kə kumə 13). 
\ip Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl mə Márkus jɨ nə́, wó ká shîn lɔ̧́ dwo, wo məm nda njwû ozɨmbɨ á mwâ Róma nə́: «Yésus á Nazarɛ̂t nyə á bə́lɛ mpu bə Mwân mə Zɛmbî.» 
\c 1  
\s1 Cúndə́ mə́ Yuánɛs Nduu-buud 
\r (Mat 3.1-6, 11-12; Luk 3.1-6, 15-18) 
\p  
\v 1 \x - \xo 1:1 \xt 15.39; Heb 2.3\x*Mətɛ́ɛ́dʉ́lé mə́ Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛ́l mə Yésus-Krîst, *Mwân mə́ Zɛmbî wə́ mə́ga:  
\v 2 \x - \xo 1:2 \xt Mal 3.1; MmN 23.20; Mat 11.10; Luk 1.76; 7.27\x*Nə́mə́ nda jísə́ cilyá kálaad mə́ Izayî *muud micúndə́ dɨ́ nə́, nə́: 
\q1 Dʉgɨ́! Mɛɛ mə zə́ kənd mbwiiŋgyɛ lâŋ waamə́ 
\q1 nə́ a kə́g wo shwóg kə kwambʉlə wo zhɨɨ́. 
\q1  
\v 3 \x - \xo 1:3 \xt Iza 40.3\x*Jísə kə́l mə́ múúd ŋgə́ cúndə shí a shwééshád yɛ́, 
\q1 a ŋgə cɨ nə́: «Kwambʉləgá zhɨ́ɨ́ mə́ Cwámba, 
\q1 bɨ́ sá íkwûŋ byé nə́ səndôŋ.» 
\m  
\v 4 \x - \xo 1:4 \xt Luk 3.3\x*Nə́ ndɛɛ́ Yuánɛs Nduu-buud nyə á zə cúwo shí a shwééshá dɨ̂, a mú ŋgə cúndə nə́ buud bwə́ cɛ́ndʉ́g mitə́dʉ́gá, bwə́ zə duwan, Zɛmbî yílʉ́g misə́m myáŋ lámʉ́d.  
\v 5 Ntɔ́, buud ɔ́ shí á Yudéa nə bɔɔŋg wâ Yurʉ́səlɛm bɛ̂sh bwə́ á dʉ kə nyə́dɨ́, kə́ dʉ magʉlə mísə́m myáŋ tâm buud. Yuánɛs mú dʉ duu bwo ŋgwɔ̧ɔ̧́ Zhurdɛ̧̂ dɨ̂.  
\v 6 \x - \xo 1:6 \xt 2Oj 1.8\x*Káándə́ Yuánɛs nyə á dʉ bwáád yí í á bə sɨ́yá nə mimyɔ̧ɔ̧́ mí *shamô, kandá yé á kug nə kúúdú cúdú. Nyə á dʉ də ikájalá nə kwaan.  
\v 7 Nyə á dʉ cúndə nə́: «Ŋgwɔ́l múúd ŋgə zə mə mpʉ́sə, a jɨ nə mpífə́ cɔ̧́ mə. Nda mɛɛ, mə ampíyáyɛ́ nə́ mə kúdɔ́wʉ́g shí, ciny nyə mikwoolú mí mə́ŋgwub.  
\v 8 Mɛɛ ŋgə duu bɨ́ nə məjúwó, njɨ nyɛ mə bá duu bɨ́ nə Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim.» 
\s1 Yésus mə zə́ duwan 
\r (Mat 3.13-17; Luk 3.21-22) 
\p  
\v 9 Mwɔ̂w mɔɔŋgʉ̂ dɨ, Yésus mú zə wɔ́ɔ́s, a ŋgə́ wú Nazarɛ̂t, shí a Galilê; Yuánɛs mú zə duu nyə Zhurdɛ̧̂.  
\v 10 Í mú zə bə nə́, Yésus mə́ shîn duwan, a ŋgə́ cúwo wú mə́júwód ɨɨ́, a mú dʉ́g joŋ mə́ bâŋ, Shíshim mə́ Zɛmbî mú ŋgə shulə nda faf, zə ji nyə nyúúlʉ́d.  
\v 11 \x - \xo 1:11 \xt Sôm 2.7; Iza 42.1; Mak 9.7; 12.6\x*Kə́l mú cúwo wú joŋ dɨ́ nə́: «Wo wə́ Mwân waamə́ alâm. Lâm wâm wɛ̂sh wúsə wódɨ́.» 
\s1 Sátan mə bwɔ́wʉlə Yésus 
\r (Mat 4.1-11; Luk 4.1-13) 
\p  
\v 12 Ntɔ́, ja Yésus nyə a shîn duwan ntʉ́nɨ yí, kú nə́mə́ bwey, Shíshim mə́ Zɛmbî mú cíndal kənd nyə shí a shwééshád.  
\v 13 A mú kə já wu mwɔ̂w məwûm mə́nɔ̧̂, *Sátan ŋgə́ bwɔ́wʉlə nyə. Bə́nɔ̂ŋ ocúdú ɔ́ anyinyaanə́ wə́ bwə́ á dʉ ji, *wəéŋgəles bwə́ ŋgə́ sɛ̂y nə nyə. 
\s1 Yésus mə tɛ́ɛ́d jɔ́wʉ́lə ómpwíín 
\r (Mat 4.12-22; Luk 4.14-15; 5.1-11) 
\p  
\v 14 Bwə́ á ka wá Yuánɛs mímbwug dɨ̂. Yésus mú gwág, a mú kə Galilê, kə ŋgə cúndə Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛ́l mə́ Zɛmbî.  
\v 15 Nyə nə́: «Fwála í mə́ wɔ́ɔ́s. Faan mə́ Zɛmbî í mú kúnə́-kúnə, cɛ́ndʉ́gá mitə́dʉ́gá! *Magʉləgá Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl!» 
\p  
\v 16 Dúl jwɔ́w, Yésus ŋgə́ cɔ̧́ ncindye mâŋ mâ Galilê, nyə a dʉ́g Shímun bá mínyɔŋʉ̂ yé Andrê, bwə́ ŋgə́ wusə wód mə́júwód. Bwə́ á dʉ julə oshû nə məwód.  
\v 17 Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Bɛ̧gá mə, mə é sá nə́ bɨ́ dʉ́g julə búúd.»  
\v 18 \x - \xo 1:18 \xt Mat 8.21-22\x*Nə́mə́ cé nə cé bwə́ mú lʉ́gə mə́wód, bɛ̧ nyə.  
\v 19 Ja bwə́ mə́ ŋwá shísh shwóg yí, Yésus músə nyiŋgə dʉ́g Zhâk bá mínyɔŋʉ̂ yé Yuánɛs, bwân ɔ́ Zhébedé, bwə́ njúl nə́mə́ byɔ́ɔ́lʉ́d, bwə́ ŋgə́ kwambʉlə məwód.  
\v 20 Cé nə cé a mú nə́mə́ jɔ̂w bwo. Bwə́ mú lʉ́gə sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wáŋ Zhébedé bə́nɔ̂ŋ osɔ́ɔl ɔ́ mə́sáal byɔ́ɔ́lʉ́d, bɛ̧ nyə. 
\s1 Yésus mə lwóyá ŋkûl ijwûga 
\r (Luk 4.31-37) 
\p  
\v 21 Bə́nɔ́ŋ bwə́ mú kə Kapɛrnawûm. Yésus mú fwo kə nyíi *mpáánzə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá jwɔ̂w lʉ́ Sábaad, kə yə búúd minjɨ́ɨ́gʉ́lá.  
\v 22 \x - \xo 1:22 \xt Mat 7.28-29\x*Buud bwə́ mú bul káam mbií nyə á ŋgə jɨ́ɨ́gʉli yí, nəcé nyə á ŋgə jɨ́ɨ́gʉli nə kɛ́ɛ́nd, kú bə nda *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧.  
\v 23 Cínɔŋg mpáánzə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá dɨ́, ŋgwɔ́lʉ́gá múúd nyə á bə nə bɔ́w-bɔ̂w shíshim í dʉ lwáfʉlə nyə. Cé nə cé a mú kɨ̂m nə́:  
\v 24 \x - \xo 1:24 \xt 3.11\x*«Yésus, muud Nazarɛ̂t! Shé bâŋ nə inɛy? Ye wo ámə zə jaŋgʉlə sə̂? Mɛɛ mə mpú wo. Wo wə́ fééshá múúd mə́ Zɛmbî.»  
\v 25 Yésus mú ŋkáánd nə jamb. Nyə nə dwo nə́: «Fadʉg mpu! Wúg múúd ɛ́nɛ nyúúlʉ́d!»  
\v 26 Bɔ́w-bɔ̂w shíshim wɔɔŋgʉ́ í mú juŋg múúd ɛ́nɛ nə ŋkulû, í kɨ̂m məma ŋkwiimbyê nə́ ndɛɛ́ wɔ́ɔ́s tɔ́ɔ́n.  
\v 27 Buud bɛ̂sh bwə́ mú bul káam, bwə́ ŋgə́ nyímbʉla nə́: «Jáyɛ́ ga? Míga mínjɨ́ɨ́gʉ́lá mí mə́ bə gúgwáan ɛ! Nə məma kɛ́ɛ́nd! A ká nə́mə́ lás, tɔɔ ibɔ́w-bɔ̂w míshíshim mí ŋgə́ bə́lɛ sá nyə məgwág!»  
\v 28 Jínə́ dɛ́ í mú jwɔ̧ lɔɔm á Galilê wɛ̂sh dɨ̂. 
\s1 Yésus mə́ lwag ncúlyá mimbə̂l 
\r (Mat 8.14-17; Luk 4.38-41) 
\p  
\v 29 Yésus bə́nɔ̂ŋ Zhâk nə Yuánɛs bwə́ mú zə wú mpáánzə́ minjɨ́ɨ́gʉ́lá, kə Shímun bá Andrê dɨ́ njɔ́w.  
\v 30 Í á bə, Shímun cii yé á mudá mbwúg shí, ayɔ̂ŋ nə yɔ̂ŋ mə́ bií nyə. Bwə́ ka lɛɛl jaaw Yésus nə́mə́ njɨ bwə́ á nyíi njɔ́w yí.  
\v 31 \x - \xo 1:31 \xt 5.41\x*A mú shísh mudá kúnə́-kúnə, bií nyə mbwə́d, tə̂l nyə tʉ́təlî, ayɔ̂ŋ nə yɔ̂ŋ mú shwal shîn. Mudá wɔɔŋg mú zə tɛ́ɛ́d sɛ́yʉ́lə nə bwo.  
\v 32 Mpwó-kugʉ́ shí, buud ɔ́ ŋgwə́la bwə́ mú zə nə mimbə̂l myɛ̂sh nyə́dɨ́, tɔɔ mimbə̂l mí mə́jamb.  
\v 33 Ntɔ́ bwə́ mú zə ŋkúndɔw mpumbɛ́d nə́ jəd.  
\v 34 \x - \xo 1:34 \xt 3.12\x*Cínɔŋg Yésus mú lwag zhwog mimbə̂l mí á bə nə məbwas mímbií mímbií myá, myɛ̂sh mí yâl. A yîl nə́mə́ zhwog buud məjamb, a kú bɨ́d nə́ mə́jamb mɔɔŋgʉ̂ mə́ lásʉ́g, nəcé mə́ á ŋgə mpú nyə. 
\s1 Yésus ŋgə jaaw Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛ́l Galilê 
\r (Mat 4.23; Luk 4.42-44) 
\p  
\v 35 \x - \xo 1:35 \xt Luk 5.16\x*Ntɔ́, ná mpʉ́mán mpʉ́mán, jwɔ̂w kú fwo sâŋ, Yésus mú zə wɔɔl, wɔ́ɔ́s tɔ́ɔ́n, kə gúl kʉ́l í á shígɛ́ bə nə buud yí, kə jəgʉla nə Zɛmbî.  
\v 36 Nyə ŋgə́ ná jəgʉla wu, Shímun bə́nɔ̂ŋ bɔ́ɔ́l *ómpwíín bwə́ mú kə sɔ̧́ nyə.  
\v 37 Ja bwə́ mə́ kwey nyə yí, bwə́ mú cɨ nə nɛ́ nə́: «Buud bɛ̂sh, bwə́ ŋgə sɔ̧́ wo.»  
\v 38 Ntɔ́ Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Iŋkyenâ! Shé kə́g mɔ́ɔ́l mə́nd mə́sə́ wa mə́koogʉ́ məkoogʉ́ má! Mə́ jəlá nə cúndə nə́mə́ Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛ́l wu, nəcé sâ jɔɔŋg wə́ mə́ á zə sá yí.»  
\v 39 \x - \xo 1:39 \xt Mat 4.23\x*Ntɔ́ a mú kə shí á Galilê nyɛ́shʉd, kə ŋgə cúndə *mə́mpáánzə́ mə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá mə́ *Oyúdɛn dɨ̂, nyə ŋgə́ yîl buud məjamb. 
\s1 Yésus mə́ lwag zʉ́zaamə́ 
\r (Mat 8.1-4; Luk 5.12-16) 
\p  
\v 40 Wúl zʉ́zaamə́ í á ka zə wə́ Yésus, zə kúd mə́bwóŋ shí, tɛ́ɛ́g nyə məbwə̂, cɨ nə nyə nə́, «Ŋkí wó magʉlə wo je lwag mə, nyúúl bə mə nə́ səndôŋ.»  
\v 41 Yésus mú gwág nyə ŋkúŋkwoŋ, nyə sɛ́ɛ́mb mbwə̂, kúnya nə nɛ́. Nyə nə́: «Mə́ magʉlə. Nyúúl í bə́g wo nə́ səndôŋ!»  
\v 42 Cé nə cé jɔɔŋgʉ̂ zaamə́ í mú shîn múúd ɛ́nɛ nyúúlʉ́d. Nyúul í mú bə nyə nə́ səndôŋ.  
\v 43-44 \x - \xo 1:43-44 \xt Ləv 14.2-32; Mak 7.36; Luk 17.14\x*Yésus mú báásʉlə nyə, a ŋgə́ ŋkáánd nə́: «Ci wo kú jaaw múúd sâ í mə́ sɨ̂y yí. Yidagʉ́ kə lwágʉlə fada nda wó músə́ nə́, wo ka wá sâ Moyîz nyə á cɨ yí shú yálʉ́lə wó mə́ yâl nɨ. Bwə́ mpúg nə́ wo mú mpwogɛ́.» Cé nə cé nyə mú nyiŋg muud ɛ́nɛ.  
\v 45 \x - \xo 1:45 \xt 7.36\x*Yésus nyə á tɛɛm báásʉlə muud ɛ́nɛ ntʉ́nɨ, muud ɛ́nɛ nyə á kə ŋgə jaaw lâŋ wɔɔŋgʉ̂ kʉ́l jɛ̂sh, a ŋgə́ báŋgʉla nə sâ í á sɨ̂y nə nyə yí. Sâ jɔɔŋgʉ̂ wə́ Yésus nyə a shígɛ́ ná kwo bə nə ŋkul nə́ a nyííg wúl ŋgwə́la dɨ́ buud bwə́ ŋgə́ dʉ́g nyə yí. Nyə á shwal dʉ ji njɨ íkʉ́l búúd bwə́ á shígɛ́ dʉ bə yí. Buud yidá dʉ wú íkʉl ikʉl, dʉ zə kwey nyə cínɔŋg. 
\c 2  
\s1 Yésus mə́ lwag mbúmbwúgʉ́ 
\r (Mat 9.1-8; Luk 5.17-26) 
\p  
\v 1 Mpʉ́sə baalɛ́ mwɔ̂w, Yésus mú nyiŋgə zə Kapɛrnawûm. Buud bwə́ mú zə mpu nə́ a jɨ cínɔŋg njɔ́w.  
\v 2 Bwə́ mú zə sɛɛŋgya áncuncuma, váál á nə́ kú nə tɔɔ cé kuú tɔ́ɔ́n balánda dɨ̂. Yésus mú ŋgə bwiiŋg bwo Milə́sʉ́ mí Zɛmbî cínɔŋgʉ́.  
\v 3 A ŋgə́ bwiiŋg ntʉ́nɨ, bɔ́ɔ́l búúd onɔ̧̂ bwə́ mú zə nyə́dɨ́, bwə́ ŋgə́ ŋkɛ̂ny mbúmbwúgʉ́.  
\v 4 Bwə́ á shígɛ́ dʉ́g kʉ́l bɨ́ nə ŋkul cɔ̧́ nə mbə̂l wáŋ yí nəcé buud bə́lə áncuncuma. Bwə́ mú kə cúwo luun kwáminʉ́ nə́ bɛɛndyá nə kʉ́l Yésus nyə á bə yí, bwə́ mú shul mbúmbwúgʉ́ wáŋ cínɔŋg.\fig Buud bwə́ á bád nə mbə́l kwáminʉ́ á mbádá-mbádá|src="WA03824b.tif" size="span" copy="MBANJI Bawe Ernest" ref="2.4" \fig* 
\v 5 \x - \xo 2:5 \xt Mat 9.2\x*Yésus mú dʉ́g nə́ buud bɔɔŋgʉ́ bʉ́sə nə fwámɛ́ búgə́, a mú cɨ nə mbúmbwúgʉ́ nə́: «Mwân waam! Mə mə́ juu wo nə *misə́m myô!»  
\v 6 Í njúl nə́ bɔ́ɔ́l *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ á bə cínɔŋg bwə́ njúl shí, bwə́ ŋgə lás mílâm dɨ́ nə́:  
\v 7 «Nəcé jɨ́ múúd ɛ́nɛ mə mpú lás ntʉ́nɨ yí? A ŋgə *lás nə Zɛmbî bwaasʉ́lə mpu. Zə́ ŋgwɔ́l jɨ́ nə ŋkul juu búúd misə́m myɛ́d kwoŋ Zɛmbî nyəmɛ́fwó yɛ́?»  
\v 8 Yésus mú lɛɛlʉ́ mpu sâ bwə́ á ŋgə lás bwə́dɨ́ mílâm dɨ́ yí. A mú cɨ nə bwo nə́: «Nəcé jɨ́ bɨ́ ŋgə́ lás ntʉ́nɨ bɨ́dɨ́ mílâm dɨ́ yí?  
\v 9 Jɨ́ í búl bə kúnə́-kúnə? Ye cɨ́lə nə mbúmbwúgʉ́ nə́: “Mə mə́ juu wo nə misə́m myô”, ye cɨ́lə nə nyə nə́: “Wɔɔlʉ́g wo ŋwág taŋʉ́ gwô, wo kyéyʉg”?  
\v 10 \x - \xo 2:10 \xt Yuá 5.36\x*Mə́ ka cɛɛl nə́ bɨ mpúg nə́ *Mwân mə Múúd jɨ nə ŋkul ijwûga nə́ a juu búúd nə misə́m myáŋ wa shí.» Nə́ ndɛɛ́ a mú cɨ nə mbúmbwúgʉ́ nə́  
\v 11 «Mə́ cɨ nə wo nə́ wɔɔlʉ́g, wo báágʉ́g taŋʉ́ gwô, wo nyíŋgəg, kə njɔ́w».  
\v 12 Cé nə cé, muud wɔɔŋgʉ̂ mú wɔɔl, báág taŋʉ́ jé, kyey buud bɛ̂sh bwə́ ŋgə́ dʉ́g. Bɛ̂sh bwə́ mú ŋgə káam, bwə́ mú yə Zɛmbî gúmə́, bwə́ nə́: «Sə́ abwɛ́lɛ́ dʉ́g gúlʉ́gá sâ ntʉ́ga!» 
\s1 Yésus mə́ jɔ̂w Lévi 
\r (Mat 9.9-13; Luk 5.27-32) 
\p  
\v 13 Mpʉ́sə cínɔŋg, Yésus mú nyiŋgə kə ŋgɛɛ́ mâŋ, áncuncuma buud ŋgə́ bɛ̧ nyə, a ŋgə́ jɨ́ɨ́gʉli bwo Milə́sʉ́ mí Zɛmbî.  
\v 14 \x - \xo 2:14 \xt Mat 8.21-22\x*Nyə ŋgə́ kyey, a mú dʉ́g Lévi, mwân mə́ Alfê, ŋgə́ sɛ̂y wú bwə́ dʉ jə́na ótóya wá. Yésus mú cɨ nə nɛ́ nə́: «Bɛ̧g mə.» A mú tɔ̂w, bɛ̧ Yésus.  
\v 15 \x - \xo 2:15 \xt Mat 9.10\x*Í á ka zə bə nə́, Yésus njúl Lévi dɨ́ njɔ́w a ŋgə́ də, zhwog oŋwɛnyɛ ɔ tóya nə bɔ́ɔ́l ósɔ́ɔl ɔ́ mə́bɔ̂w bwə́ mú nə́mə́ zə, bə́nɔ̂ŋ nyə nə ompwíín bɛ́ zə də, nəcé mimbií mi búúd myɔɔŋgʉ́ ŋkí bulya mí á ŋgə bɛ̧ nyə.  
\v 16 *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ á bə *Ofarizyɛ̂ŋ wá, bwə́ á bə nə́mə́ cínɔŋg. Bwə́ mú dʉ́g nə́ Yésus ŋgə də kʉl ŋgwúd nə osɔ́ɔl ɔ́ mə́bɔ̂w nə oŋwɛnyɛ ɔ́ ótóya. Bwə́ mú jí ómpwíín bɛ́ nə́: «Nəcé jɨ́ á ŋgə́ bə́lɛ də nə oŋwɛnyɛ ɔ tóya nə bɔ́ɔ́l ósɔ́ɔl ɔ́ mə́bɔ̂w yí?»  
\v 17 \x - \xo 2:17 \xt Luk 19.10\x*Yésus mú gwág sâ bwə́ á ŋgə cɨ yí. Nyə mú cɨ nə bwo nə́: «Mikanz dɨ́ mí dʉ jɨɨ jwɔ́wʉda, í dʉ bə mímbə̂l. Mə a shígɛ́ zə jɔ̂w ótʉ́təlí ɔ búúd. Mə á yida zə jɔ̂w osɔ́ɔl ɔ mə́bɔ̂w.» 
\s1 Ici í ídʉ̂w nə məŋgul 
\r (Mat 9.14-17; Luk 5.33-38) 
\p  
\v 18 \x - \xo 2:18 \xt Mat 6.16-17; 11.18-19; Luk 7.33-34\x*Ompwíín ɔ́ Yuánɛs bə́nɔ̂ŋ Ofarizyɛ̂ŋ, bwə́ á ŋgə ci idʉ̂w yə́lə Zɛmbî gúmə́. Buud bwə́ mú ka kə jî Yésus nə́: «Nəcé jɨ́ ómpwíín ɔ́ Yuánɛs bə́nɔ̂ŋ *Ofarizyɛ̂ŋ bwə́ ŋgə́ ci idʉ̂w yə́lə Zɛmbî gúmə́, wɛɛ bwô bâŋ kú ci yí?»  
\v 19 \x - \xo 2:19 \xt Mat 9.15\x*Yésus mú bɛ̧sa nə bwo nə́: «Ja múúd mə́ ŋwa bâ yí, a tə̂l zâŋ, a jɔ̂w óshwə́ bɛ́; ye oshwə́ bɛ́ bwə́ yidá zə nə məcɛy lámʉ́d bə́nɔ̂ŋ muud bâ bwə́ njúl kʉ́l ŋgwúd? Mbɔ̂. Té wɛ̂sh bə́nɔ̂ŋ muud nyə́ ámə ŋwa bá yɛ́ bʉ́sə́ yí, bwə́ cúgɛ́ nə ŋkul ci də́lə.  
\v 20 Njɨ mɔ́ɔ́l mwɔ̂w mə́ ŋgə zə, bwə́ bá yîl bwo muud bâ yí. Mwɔ̂w mɔɔŋgʉ́ dɨ́ ɔ́ óshwə́ bɛ́ bwə́ ka bá ci ídʉ̂w yí.  
\v 21 Mpugá nə́ bwə́ ádɛ́ ŋwa kʉ́l káándə́ ágúgwáan\f + \fr 2:21 \ft Na jɨ kʉ́l káándə́ í afwóyɛ́ kə mə́júwó nə́ ndɛɛ́ í juli yí.\f* kə wá bágá bwoodʉ́ káándə́d; bágá dɔɔŋg í é bá juli, í tʉ̂w, í yida bweeg luun lʉ káándə́.  
\v 22 Ntɔ́ nə́mə́, muud cugɛ́ nə ŋkul ŋwa wáan ágúgwáan kə wá bwoodʉ́ lɛnyad\f + \fr 2:22 \fk lɛnya: \ft Oyúdɛn bwə́ á dʉ sá lɛnya nə kúúdú cúdú.\f*, wáan í é bá sá nə́ lɛnya í búndʉ́g, nə wáan nə lɛnya byɛ̂sh ntáma. Í jɨɨ nə́ bwə́ dʉ́g wá wáan ágúgwáan ílɛnya í agúgwáanʉd.» 
\s1 Yésus nə məcɛ̧ɛ̧ mə Sábaad 
\r (Mat 12.1-8; Luk 6.1-5) 
\p  
\v 23 \x - \xo 2:23 \xt Mbá 23.25\x*Í á wɔ́ɔ́s dúlʉ́gá jwɔ̂w lʉ́ Sábaad dɨ́ nə́ Yésus bə́nɔ̂ŋ ompwíín bɛ́ bwə́ á ŋgə lɨ́ɨ́na ifambə́ í *blé, ompwíín bwə́ mú ka ŋgə búgə mikʉŋg mí blé.  
\v 24 \x - \xo 2:24 \xt MmN 20.8-10\x*Nə́ ndɛɛ́, bɔ́ɔ́l *Ofarizyɛ̂ŋ bwə́ mú cɨ nə Yésus nə́: «Dʉ́gʉ́g, nəcé jɨ́ ómpwíín bwô bwə́ ŋgə́ sá sâ mə́cɛ̧ɛ̧ mə́ amágʉ́lə́yɛ́ nə́ muud sáág jwɔ̂w lʉ́ Sábaad yí?»  
\v 25 \x - \xo 2:25 \xt 1Sa 21.2-7; 22.20; Ləv 24.5-9\x*Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Ye bɨ afwóyɛ́ bwɛlɛ lɔ̧́ sâ *Dávid nyə á sá ja ídʉ̂w í á fúfə nyə bə́nɔ̂ŋ buud bɛ́ bwə́ ŋgə́ gwág zha yí?  
\v 26 Nə́ nyə á kə nyíi banda *mə́túnʉga dɨ́ Abiyatar njúl Ajəlácɨ á ofada, kə bə́lɛ də íbʉlɛ́d í á bə ci shú yə́lə Zɛmbî gúmə́ a yə nə́mə́ búúd bɛ́ bwə́ də nə́mə́; í njúl nə́ məcɛ̧ɛ̧ mə́ dʉ cɨ nə́ njɨ ofada wə́ bwə́ dʉ́g də byo.»  
\v 27 \x - \xo 2:27 \xt Mbá 5.14\x*\x - \xo 2:27 \xt Mat 12.1-14; Luk 13.10-17; 14.1-6; Yuá 5.1-18; 7.21-24; 9.1-16\x*Yésus mú nyiŋgə cɨ nə bwo nə́: «Zɛmbî nyə á tə̂l jwɔ̂w lʉ́ sábaad shú mə́nywa mə múúd. Nyə á shígɛ́ kwambʉlə múúd nəcé jwɔ̂w dɔɔŋgʉ́.  
\v 28 Ntɔ́ jɨ nə́, *Mwân mə Múúd ŋgə nə́mə́ jwú nə məcɛ̧ɛ̧ mə Sábaad.» 
\c 3  
\s1 Yésus mə́ lwag búúd jwɔ̂w lʉ́ Sábaad 
\r (Mat 12.9-14; Luk 6.6-11) 
\p  
\v 1 \x - \xo 3:1 \xt 2.27-28\x*Yésus mú nyiŋgə kə nyíi *mpáánzə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá. Ŋgwɔ́l múúd nyə á bə cínɔŋg nə mbwə̂ í mə́ shîn shwáámb.  
\v 2 Bɔ́ɔ́lʉ́gá búúd bwə́ á bə nə́mə́ cínɔŋg, bwə́ ŋgə́ fáf nə́ ka Yésus nyə é lwag múúd wɔɔŋgʉ̂ jwɔ̂w lʉ́ Sábaad. Nyə ká sá ntɔ́, bwə́ kə shwə́man nyə.  
\v 3 Ntɔ́ Yésus mú zə cɨ nə muud á mbwə̂ shwáámbʉ́lə nə́: «Tɔ́wʉ́g tʉ́təlí na tâm buud!»  
\v 4 Yésus mú jí búúd bwə́ á bə mpáánzə́ wá nə́: «Məcɛ̧ɛ̧ mə́shé mə́ magʉlə nə́ jɨ́ í sɨ́yʉ́g jwɔ̂w lʉ́ Sábaad? Ye nə́ sə́ sáág mənywa, ye nə́ sə́ sáág məbɔ̂w, ye nə́ sə́ cʉ́gʉg buud, ye sə́ gwúg?» Bɛ̂sh bwə́ mú ji nə́ kufʉg!  
\v 5 A mú ciŋg mpwóómbʉ́ ŋgə dʉ́g bɛ̂sh nyə́dɨ́ mə́koogʉ́, nə mpimbə nəcé nyə a dʉ́g nə́ bʉ́sə ŋkí lal milúu. A mú cɨ nə muud á shwáámbʉ́lə mbwə̂ nə́: «Kwéégʉ́g mbwə̂.» A mú kwéég mbwə̂, í mú bə mpwogɛ́.  
\v 6 \x - \xo 3:6 \xt Yuá 5.16, 18\x*Ofarizyɛ̂ŋ bə́nɔ̂ŋ buud wâ gwooŋg í á dʉ ságʉsə ijwûga í Herod yí, bwə́ mú ntâg wɔ́ɔ́s tɔ́ɔ́n, kə sá shwushwaga, sɔ̧́lə zhɨ́ɨ́ nə́ bwə́ cɛ̧ɛ̧lə Yésus shwɨy. 
\s1 Buud bwə́ zə́ wə́ Yésus áncuncuma 
\r (Mat 4.23-25; 12.15-16; Luk 6.17-19) 
\p  
\v 7 Yésus bə́nɔ̂ŋ *ómpwíín bɛ́ bwə́ mú wú cínɔŋg, kə mâŋ, buud bwə́ ŋgə́ bɛ̧ nyə áncuncuma. Bʉ́ga wú shí á Galilê, bɔ́ɔ́lʉ́gá wú shí á Yudéa,  
\v 8 bʉ́ga wú ŋgɛɛ́ ŋgwə́la Yurʉ́səlɛm, bɔ́ɔ́lʉ́gá wú lɔɔm Idume, bɔ́ɔ́lʉ́gá wú cíndú Zhurdɛ̧̂, bɔ́ɔ́lʉ́gá wú kúnə́-kúnə nə miŋgwə́la myâ Tir nə Sidon. Buud bɔɔŋgʉ́ bwə́ á ŋgə bɛ̧ nyə áncuncuma ntɔ́ nəcé bwə́ á ŋgə gwág isâ byɛ̂sh nyə á ŋgə sâ yí.  
\v 9 Nyə a ka cɨ nə ompwíín nə́ bwə́ bwɨ́ɨ́gʉ́g nyə ŋkúmba bíbyɔ́ɔ́l, nyə é dʉ ji cínɔŋg cwû ncúlyá buud ɔ́nɨ bwə́ nda shúsə nyə.  
\v 10 Nəcé í á dʉ bə nə́, nda nyə á dʉ lwag zhwog buud nə́, buud bɛ̂sh bwə́ á bə nə məbwas wá bwə́ á ŋgə shwɔ̧ nə bwə́ kúnyá nə nyə.  
\v 11 \x - \xo 3:11 \xt 1.24; 5.7; Mat 8.29; Luk 4.34, 41; 8.28\x*Bɔ́w-bɔ̂w míshíshim\f + \fr 3:11 \ft Bɔ́w-bɔ̂w míshíshim mínɨ mí á dʉ ji buud mə́nyúúlʉ́d, buud bɔɔŋg wə́ bwə́ á dʉ wusə mənyúúl shí.\f* mí á ka dʉ́g Yésus, mí mú kə wusə mə́nyúúl nyə́dɨ́ shí mə́kuú, mí ŋgə́ kɨ̂m nə́: «Wo wə́ Mwân mə́ Zɛmbî.»  
\v 12 \x - \xo 3:12 \xt 1.34; Luk 4.41\x*Njɨ Yésus mú mpu báásʉlə myə nə́ mí kú bwɛlɛ sá nə́ buud bwə́ mpúg mbii váál múúd á jísə́ yí. 
\s1 Yésus mə fɛ́ɛ́sh búúd ɔ lwámá bɛ́ 
\r (Mat 10.1-4; Luk 6.12-16) 
\p  
\v 13 Yésus mú wú na, kə bád mbʉ́mbʉ́ŋʉ́d. A mú jɔ̂w búúd nyə á cɛɛl wá. Bwə́ mú kə nyə́dɨ́.  
\v 14 A mú fɛ́ɛ́sh búúd wûm nə óbá, gwiid bwo nə́ *buud ɔ lwámá bɛ́, nə́ bwə́ dʉ nə́mə́ bə nyə́dɨ́ koogʉ́, a dʉ kənd bwo kə dʉ cúndə Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛ́l.  
\v 15 A mú nə́mə́ yə bwo ŋkul nə́ bwə́ kə́g ŋgə yîl buud məjamb.  
\v 16 \x - \xo 3:16 \xt Mis 1.13; Yuá 1.40-44\x*Nyə a fɛ́ɛ́sh bwo ntʉ́ga: a fɛ́ɛ́sh Shímun, a mú gwiid nyə nə́ Pyɛ̂r,  
\v 17 a fɛ́ɛ́sh Zhâk, bá mínyɔŋʉ̂ yé, Yuánɛs, bwân ɔ́ Zhébedé, a mú gwiid bwo nə́ «Bowanɛrgɛs», ntɔ́ mə́ kə́ nə́ «Bwân ɔ́ Ŋkɛ̂l Mpú»,  
\v 18 a fɛ́ɛ́sh nə́mə́ Andrê bə́nɔ̂ŋ Fílíp nə Batəlʉmî, nə Matiyô bə́nɔ̂ŋ Tómas nə Zhâk, mwân mə́ Alfê, nə́ Tadê nə Shímun muud nyə á bə «Kambʉlɛ lɔɔm» yɛ́,  
\v 19 ka zə kɛɛl Yúdas Iskariyôt, muud nyə á kusha nə Yésus yɛ́. 
\s1 Yésus bá Bɛlʉzebul 
\r (Mat 12.24-32; Luk 11.15-23; 12.10) 
\p  
\v 20 Mpʉ́sə na, Yésus mú nyiŋgə kə njɔ́w. Buud bwə́ á bə áncuncuma wá bwə́ mú zə sɛɛŋgya cínɔŋg mbií á nə́ bə́nɔ̂ŋ *ompwíín bɛ́ bwə́ á shígɛ́ bə nə baan nə́ bwə́ də́g.  
\v 21 \x - \xo 3:21 \xt 3.31; Yuá 7.5\x*Njɔ́w búúd yé í mú gwág sâ jɔɔŋgʉ̂. Bwə́ mú zə nə́ bwə́ zə́ ŋwa nyə nə ŋkul, nəcé bwə́ á ŋgə cɨ nə́: «Lúu í cugɛ́ ná nyə mpwogɛ́.» 
\p  
\v 22 \x - \xo 3:22 \xt Mat 9.34; 10.25\x**Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ á ka shulə wú Yurʉ́səlɛm wá bwə́ mú ŋgə nyímbʉla bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́ nə́: «Bɛlʉzebul mə́ tɔ̂w nyə lúúd. A ŋgə yîl buud məjamb nə ŋkul mə́ Bɛlʉzebul wɔɔŋgʉ̂, njwû məjamb.»  
\v 23 Yésus mú ka jɔ̂w bwo nə́ bwə́ shíshʉ́g nyə́dɨ́. Nyə mú lás nə bwo kaanə́d. Nyə nə́: «Mbií wáyɛ́ *Sátan jɨ́ nə ŋkul wɨ́ɨ́ŋg Sátan yí?  
\v 24 Ŋkí buud ɔ dúl faan bwə́ bɔ́ɔ́g ŋgə lúmbʉli bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́, faan dɔɔŋg í ámpúyɛ́ ná tɔ̂w.  
\v 25 Búúd ɔ wúl njɔ́w bwə́ ká bɔ́ɔ́g ŋgə lúmbʉli bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́, njɔ́w búúd wɔɔŋg í ábʉ́lɛ́ bwey nə jímbʉ́lə.  
\v 26 Ŋkí Sátan mə́ yida nyiŋgə cuwo, ŋgə yîl nyəmɛ́fwó, a mə́ bɔ́ɔ́g wə́ nɨ, a cugɛ́ ná nə ŋkul tɔ̂w, a jɛ̧ɛ̧.  
\v 27 \x - \xo 3:27 \xt Iza 49.24\x*Muud cúgɛ́ nə ŋkul nyíi njɔ́w mə́ ŋkuŋkúl, júwo nyə isâ byé, a kú fwo figə ŋkuŋkúl wɔɔŋg shí, wɔ́ɔlə nyə məŋkəda. Njɨ, á ká shîn wɔ́ɔlə nyə məŋkəda, a mú ka tɛɛm sha nyə njɔ́w.  
\v 28 Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, *misə́m myɛ̂sh búúd bwə́ sá myá, nə bímbí lʉ́ *bwaasʉ́lə mpu dɛ̂sh bwə́ bá sá yí, í bá bə nə ijuugá.  
\v 29 Njɨɨ, múúd yɛ̂sh mə bá kə nə bwaasʉ́lə mpu wə́ Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim yɛ́, nyə abʉ́lɛ bwɛlɛ bə nə ijuugá. Nyɨ́nɨ múúd mə́ sá sə́m á kandʉgə kandʉgə.»  
\v 30 \x - \xo 3:30 \xt Yuá 7.20\x*Yésus nyə á lás ntɔ́ nəcé bwə́ á ŋgə cɨ nə́: «A jɨ nə bɔ́w-bɔ̂w shíshim.» 
\s1 Nyɔɔŋgʉ́ nə omínyɔŋʉ̂ ɔ́ Yésus 
\r (Mat 12.46-50; Luk 8.19-21) 
\p  
\v 31 \x - \xo 3:31 \xt 3.21\x*Nyɔɔŋgʉ́ mə Yésus bə́nɔ̂ŋ omínyɔŋʉ̂ bɛ́ bwə́ á ka jê, bwə́ mú tɔ̂w tɔ́ɔ́n, ka lwâm muud nə́ a kə́g jɔ̂w bwo Yésus.  
\v 32 Yésus nyə á ka bə mə́ŋkúmbə mə búúd dɨ́, bwə́ mú jaaw nyə nə́: «Nyɔɔŋgʉ́ woó bə́nɔ̂ŋ omínyɔŋʉ̂ bwô\f + \fr 3:32 \ft Míl mícilyá mí ayág mí ŋgə cɨ na nə́: «Nyɔɔŋgʉ́ woó bə́nɔ̂ŋ omínyɔŋʉ̂ bwô, nə okɔ́ɔ́l bwô...» nə́mə́ nda mpánzə́ 35 í kə́ fɛ́ɛl nə́.\f* bɨ́ na tɔ́ɔ́n, bwə́ ŋgə sɔ̧́ wo.»  
\v 33 Yésus mú bɛ̧sa nə bwo, nyə nə́: «Nyɔɔŋgʉ́ waamə̂ wə́ zə? Omínyɔŋʉ̂ báamə́ wə́ ozə́?»  
\v 34 A mú kənd mísh dʉ́g búúd bwə́ á ŋgə lyɛ̧ nyə wá, nyə nə́: «Dʉgá, nyɔɔŋgʉ́ waamə́ nə omínyɔŋʉ̂ báamə́, bwə́ wə́ ɔ́ga!  
\v 35 \x - \xo 3:35 \xt Mat 6.10\x*Muud yɛ̂sh mə́ dʉ sá sâ Zɛmbî mə jɨ́ɨ yɛ́, nyə wə́ jɨ́ mínyɔŋʉ̂ waamə́, ŋkí kɔ́ɔ́l waamə́ ŋkí ntâg nyɔɔŋgʉ́ waamə̂.» 
\c 4  
\s1 Kanda mbɔɔl məmpəg 
\r (Mat 13.1-9; Luk 8.4-8) 
\p  
\v 1 \x - \xo 4:1 \xt 3.9\x*Dúlʉ́gá jwɔ̂w, Yésus nyə á ŋgə nyiŋgə jɨ́ɨ́gʉli buud, bwə́ njúl ncindye mâŋ. Buud bwə́ á ka sɛɛŋgya nyə́dɨ́ ŋkí jág bulya nə ndɛɛ́, a mú tɔ̂w kə kəwa byɔ́ɔ́lʉ́d, ji shí, buud bâŋ cíndú.  
\v 2 A mú ŋgə jɨ́ɨ́gʉli bwo zhwog isâ míkandad. Nyə nə bwo nyə́dɨ́ njɨ́ɨ́gʉ́lád nə́:  
\v 3 «Bɛ́nyʉ́gá məlwə̂, bɨ mpúg gwágʉlə! Ŋgwɔ́l mbɔɔl məmpəg nyə á kə myɛɛg mpəg.  
\v 4 Í á ka bə, a ŋgə́ myɛɛg ɨɨ́, nyúl mpumə́ mú shugʉla zhɨ́ɨ́ nə zhɨɨ́. Inunú í mú zə, zə shîn lúú nywô.  
\v 5 Nyúl mpúmə́ í mú shugʉla shí á məkwóógʉ́d, kú nə fwámɛ́ mə́ndəlú cínɔŋg. Í mú nə́mə́ lɛɛl wéésh míŋgwu, nəcé məndəlú mə́ á shígɛ́ fifə.  
\v 6 Njɨɨ́, ja yásə́ í mə́ faan yí, miŋgwu mi mpwásə́ mí mú jígə, shîn shwáás nəcé kú nə fwámɛ́ míkɔ̧ɔ̧lə́.  
\v 7 Nyúl mpumə́ í mú shugʉla íbiin-bíinʉd. Ibiin-bíin byɔɔŋg í mú lɛɛl juwo nə́ ndɛɛ́ káda íkɔ̧́lə í mpəg, í mú bə kú wúmə tɔɔ bumə́.  
\v 8 Njɨɨ́, nyúl mpúmə́ í á shugʉla tag-tag shí dɨ̂, í mú kɔ̧́, mpu wɨ̂y. Í mú ŋgə wúmə, dúl shug ibumə́ məwûm mə́lɔ́ɔl, dúlʉ́gá məwûm mə́saman, dúlʉ́gá təd.»  
\v 9 \x - \xo 4:9 \xt Mat 11.15\x*Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Muud jɨ́ nə məlwə̂ mə́ gwág yɛ́, a gwág!» 
\s1 Fɛ́ɛ́l-fɛ́ɛ́lí á kanda mbɔɔl məmpəg 
\r (Mat 13.10-23; Luk 8.9-15) 
\p  
\v 10 Ja á mə́ kə bə nyə́mɛ́fwó yí, *ompwíín bɛ́ wûm nə óbá nə buud bə́nɔ́ŋ bwə́ á bə wá, bwə́ mú jí nyə nə́ a jááwʉg bwo nda míkanda mí kə́ nə́.  
\v 11 Yésus mú bɛ̧sa nə́: «Zɛmbî nyə a mə́ yə bɨ́ báá *ndímba á Faan dɛ́. Njɨ buud ɔ tɔ́ɔ́n bâŋ bwə́ é dʉ gwág njɨ mikanda  
\v 12 \x - \xo 4:12 \xt Iza 6.9-10; Mat 13.14-15\x*shú nə́ bwə́ dʉ́g bə, 
\q1 bwə́ tɛɛm kənd mísh, bwə́ kú dʉ́g; 
\q1 bwə́ tɛɛm gwágʉlə, bwə́ kú wámbʉlə, 
\q1 ŋkwaŋgá bwə́ á bá cɛ́nd kuú njɔɔnd, Zɛmbî juu bwo.» 
\p  
\v 13 A mú jí bwo nə́: «Bɨ agwágɛ́ kanda nɨ? Ká bɨ́ é bá ka gwág mílʉ́gá na ntʉdɛlɛ̂?  
\v 14 Mbɔɔl məmpəg mə́ dʉ bɛ̧ Mílə́sʉ́ mí Zɛmbî.  
\v 15 Buud bʉ́sə́ tâŋ nda zhɨɨ́ nə zhɨɨ́ kʉ́l mpəg Mílə́sʉ́ mí Zɛmbî í á myɛɛgya yí, jísə bɔɔŋg bwə́ á bə nə́, bwə́ ká nə́mə́ shîn gwág Mílə́sʉ́ mí Zɛmbî, *Sátan lɛɛ́l ntâg nə́mə́ zə, zə yîl bwo mpəg í ámə kə lámʉ́d yí.  
\v 16 Ntɔ́ nə́mə́, bɔ́ɔ́l bʉ́sə nda bwə́ dʉ lə́g mpəg shí á mə́kwóógʉ́d. Ja bwə́ gwág Milə́sʉ́ mí Zɛmbî, bwə́ tɛ́ɛ́d fwo lə́g myə nə məshusʉg;  
\v 17 njɨ bwə́ kú nə mikɔ̧ɔ̧lə́ bwə́dɨ́ cʉgʉd, bwə́ kú wá nadâ, bwə́ bɛ̧ Mílə́sʉ́ mí Zɛmbî njɨ kʉ́kʉ́l baan, bwə́ ká nə́mə́ bwəma nə məntágʉla ŋkí cúwʉ́lí nəcé Mílə́sʉ́ mí Zɛmbî, bwə́ julə mə́nyúul.  
\v 18 Bɔ́ɔ́l bwə́ dʉ lə́g mpəg íbiin-bíin dɨ̂. Bâŋ bʉ́sə nə́, bwə́ gwág Mílə́sʉ́ mí Zɛmbî,  
\v 19 \x - \xo 4:19 \xt 1Tm 6.9-10\x*njɨɨ́, yágʉ́wó ísâ yâ mâŋ mwɔ̂w, nə wɨ́ɨ́mbʉ́lə mə́bii, nə bíl zhwog iwɨ́ɨ́mbʉ́g yâ cʉg í mú zə káda Mílə́sʉ́ mí Zɛmbî, mí mú bə nda wúmə.  
\v 20 Bɔ́ɔ́l báá bʉ́sə nda bwə́ dʉ lə́g mpəg shí átʉtagʉ́ dɨ̂. Bâŋ bʉ́sə nə́, bwə́ gwág Mílə́sʉ́ mí Zɛmbî, bwə́ lə́g myə, bwə́ mú wúmə mpúmə́, dúl shug wúmə íbumə́ məwúm mə́lɔ́ɔl, dúl məwúm mə́saman, dúlʉ́gá təd.» 
\s1 Kaanə́ lámba 
\r (Luk 8.16-18) 
\p  
\v 21 \x - \xo 4:21 \xt Mat 5.15; Luk 11.33\x*Yésus mú nyiŋgə cɨ nə bwo nə́: «Ye bwə́ dʉ jida lámba nə́ bwə́ kə́ kúd dwo mpɨ́ɨ́d? Yé bwə́ dʉ kə tə̂l shí gwoŋʉ́? Ŋgaá jɨ́ yida bə nə́ í tɔ́wʉ́g cé lámba dɨ̂?  
\v 22 \x - \xo 4:22 \xt Mat 10.26; Luk 12.2\x*Kú nə sâ á *ndímba í bá bwên kú nyîn, ŋkí sâ á shwoó í bwên kú wɔ́ɔ́s mə́ŋkɛnyad.  
\v 23 \x - \xo 4:23 \xt Mat 11.15\x*Muud jɨ́ nə məlwə̂ mə́ gwág yɛ́, a gwág!»  
\v 24 \x - \xo 4:24 \xt Mat 7.2; Luk 6.38\x*A mú nyiŋgə cɨ nə bwo nə́: «Jigá kuú nə́ kalə́ nə sâ bɨ́ mə́ dʉ gwág yí! Nəcé yuug bɨ́ é dʉ yigʉla bɔ́ɔ́l búúd nə́ ndɨ́ yí, gwə́ nə́mə́ wə́ bwə́ bá dʉ yigʉla bɨ́ nə ndɨ́ yí, bwə́ wá mə́bə́dɨ̂.  
\v 25 \x - \xo 4:25 \xt Mat 25.29\x*Muud jɨ́ nə baalɛ́ fʉg yɛ́, Zɛmbî mə bá kwádʉlə nyə nywo. Njɨ nyɔɔŋg cúgɛ́ nə ndɨ́ yɛ́, Zɛmbî mə bá mɛɛl yîl nyə bʉ́baalɛ̂ á jɨ́ nə ndɨ́ yí.» 
\s1 Kaanə́ mpəg í dʉ kɔ̧́ gwə́mɛ́fwó yí 
\p  
\v 26 Yésus mú nyiŋgə cɨ nə́: «Faan mə́ Zɛmbî dʉ́sə nda yuug ga. Ŋgwɔ́l múúd mə́ myɛɛg mpəg nyə́dɨ́ fambə́.  
\v 27 \x - \xo 4:27 \xt Zhk 5.7; Mbʉ́ 14.14-15\x*Nyə e jâ ibulú, wɔɔl mímwásə́. Mpəg jáá í é kâl nə́ ndɛɛ́, í ŋgə́ wɨ̂y gwə́mɛ́fwó, muud nyə́ ámə bɛ̧ yɛ́ kú mpu nda í ŋgə́ sɨ̂y nə́.  
\v 28 Shí nyə́mɛ́fwó í sá nə́ mpəg kɔ̧́g íkáá, í wá mə́bəga, mpúmə́ lwánd mə́bəga dɨ̂.  
\v 29 Nə́ ndɛɛ́, ja mpúmə́ mə́ tɨ̂ yí, bwə́ mú saag fambə́, nəcé fwála bwə́ jə́lá nə saag yí í mə́ wɔ́ɔ́s». 
\s1 Kaanə́ búbumə́ mutárʉd 
\r (Mat 13.31-35; Luk 13.18-19) 
\p  
\v 30 Yésus mú nyiŋgə cɨ nə́: «Shé bɨ́ nə ŋkul cɨ nə́ Faan mə́ Zɛmbî dʉ́sə nda jɨ́? Shé bɨ́ nə ŋkul yɨɨga dwo nə wáyɛ́ kaanə́?  
\v 31 Dʉ́sə nda búbumə́ *mutárʉd. Búbumə́ jɔɔŋg wə́ í búl cwáágʉwo nə bíl íbumə́ í mə́mpəg byɛ̂sh.  
\v 32 \x - \xo 4:32 \xt Eze 17.23\x*Njɨ ja bwə́ bɛ̧́ gwo yí, í dʉ gwaa cɔ̧́ mɔ́ɔ́lʉ́gá mə́mpəg mâ fambə́; í wá mílɔ̂w nə́ ŋkudə́, mbií á nə́ inunú bí nə ŋkul zə lwɔ̧́ maagɛ cínɔŋg nyə́dɨ́ gúgʉ́wád.»  
\v 33 Míl zhwog mikaanə́ mbií nɨd wə́ nyə á dʉ lás nə buud yɛ́, nə́mə́ mbií bwə́ á bə nə ŋkul dʉ gwág yí.  
\v 34 Nyə a shígɛ́ dʉ bwɛlɛ lás nə bwo kú kənd kaanə́. Njɨ nyə á dʉ kə fɛ́ɛl isâ byɛ̂sh, ja bə́nɔ̂ŋ *ompwíín bɛ́ bwə́ mə́ kə bə bwə́mɛ́fwó yí. 
\s1 Yésus mə ŋkáánd nə ŋkwɔ̧̂ 
\r (Mat 8.18, 23-27; Luk 8.22-25) 
\p  
\v 35 Jwɔ̂w ŋgwúd dɔɔŋgʉ́ mpwó-kugʉ́, Yésus mú cɨ nə *ompwíín bɛ́ nə́: «Shé lɨ́ɨ́nágá mâŋ, kə faŋwíny!»  
\v 36 Ompwíín bwə́ mú béégya nə áncuncuma buud, kə kwey Yésus byɔ́ɔ́lʉ́d. Bə́nɔ́ŋ bwə́ mú kə nə dwo. Mɔ́ɔ́lʉ́gá mɔ́ɔ́l mə́ á bə nə́mə́ mə́koogʉ́, mə́ ŋgə́ bɛ̧ bwo.  
\v 37 Bwə́ ŋgə́ kə, seegya nə́ məma ŋkwɔ̧̂ mú tɛ́ɛ́d kuŋgʉ́lə, ikwɔ̧́ í mə́júwó í mú ŋgə shwɨy byɔ́ɔ́lʉ́d, byɔ́ɔ́l mú tɛ́ɛ́d lwándʉ́lə nə məjúwó.  
\v 38 Í á bə, Yésus mbwúg bán byɔ́ɔ́lʉ́d, a ŋgə́ jâ, lúú mbwúg fílo dɨ̂. Ompwíín bɛ́ bwə́ mú juumʉshi nyə. Bwə́ nə nɛ́ nə́: «Yɨ́ɨ́gʉli sə́ wál zə yə! Ye sâ jɔɔŋgʉ̂ í acɨ́yɛ́ wo tɔɔ sâ?»  
\v 39 \x - \xo 4:39 \xt Sôm 89.11; Mak 6.51\x*Yésus mú wɔɔl, nyə ŋkáánd nə ŋkwɔ̧̂. Nyə nə mâŋ nə́: «Salʉwóg, jigʉ́ nə́ shɛɛ!» Njɨ nyə á shîn lás ntʉ́nɨ yí, ŋkwɔ̧̂ mú shwal shîn, mâŋ bə nə́ shɛɛ.\fig Yésus ŋgə ŋkáánd nə ŋkwɔ̧̂|src="CN01708B.TIF" size="col" copy="David C. Cook" ref="4.39" \fig* 
\v 40 Ntɔ́ Yésus mú ka cɨ nə ompwíín bɛ́ nə́: «Wáyɛ́ mbií ífwaas nɨ? Ye bɨ cúgɛ́ nə búgə́ nə Zɛmbî?»  
\v 41 Iŋkuŋkúúnd í mú jág bii bwo, kə jé bwə́ mú ŋgə nyímbʉla bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́ nə́: «Nyáyɛ́ múúd ɛ́ga nyɛ! Tɔɔ ŋkwɔ̧̂, tɔɔ mâŋ í bə́lɛ́ sá nyə məgwág ɨɨ́?» 
\c 5  
\s1 Yésus mə yîl mə́jamb 
\r (Mat 8.28-34; Luk 8.26-39) 
\p  
\v 1 Ntɔ́ bwə́ mú kə wɔ́ɔ́s cíndú faŋwíny shí á Ogerazeniyɛ̧̂.  
\v 2 Yésus mú shulə byɔ́ɔ́lʉ́d. A ká nə́mə́ shîn tə̂l məkuú shí, ŋgwɔ́lʉ́gá múúd mú wú mə́shwoŋ dɨ́, bɔ́w-bɔ̂w *shíshim ŋgə́ lwáfʉlə nyə, zə bwəma nə Yésus.  
\v 3 Muud wɔɔŋgʉ́ nyə á dʉ ji baŋ mə́shwoŋ. Tɔɔ muud ŋgwúd nyə a shígɛ́ ná bə nə ŋkul mə wálʉ́lə nyə, tɛɛm bə nə mimbwagə́ mí íŋkwánz.  
\v 4 Ija ŋkí bulya bwə́ á dʉ tɛɛm wɔ́ɔlə nyə məbwə̂ nə mikwoolú mí íŋkwánz, bwə́ wá nyə mimbwagə́ məkuúd, njɨ nyə á dʉ tɨ̂ isâ ínɨ byɛ̂sh. Tɔɔ muud ŋgwúd nyə a shígɛ́ bə nə ŋkul mə káágʉ́lə́ nyə.  
\v 5 Bulú nə mwásə́ nyə á dʉ bul bə njɨ baŋ mə́shwoŋ nə mímbʉ́ŋʉ́d, kə́ dʉ kɨ̂m, a ŋgə́ bɛ́wʉli nyúúl nyɛ́ nə məkwóógʉ́. 
\p  
\v 6 Ntɔ́ nda nyə á dʉ́g Yésus ná shwóg-shwóg nə́, nyə á ju kʉ́lə́, kə kúd Yésus məbwóŋ shí, jəgʉla nə nyə,  
\v 7 \x - \xo 5:7 \xt 3.11\x*a ŋgə́ kɨ̂m nə́: «Yésus, *Mwân mə́ Zɛmbî á gwɔ́w-gwɔ̂w, shwə̂ bâŋ nə inɛy? Mə́ jəgʉla nə wo jínə́ mə́ Zɛmbî dɨ́ nə́, wo kú tə̂l mə cwúndʉd.»  
\v 8 Nyə á jəgʉla nə Yésus ntʉ́nɨ nəcé Yésus nyə á ŋgə cɨ nə nyə nə́: «bɔ́w-bɔ̂w shíshim, wúg nyə nyúúlʉ́d.»  
\v 9 Yésus mú jí nyə nə́: «Jínə́ dwô wə́ zə́?» Nyə nə́: «Jínə́ dâm wə́ “Kínda”, nəcé sə́ bɨ́ ŋkí bulya.»  
\v 10 Bwə́ mú tɛ́ɛ́g Yésus məbwə̂ nə́ a kú yîl bwo lɔɔm dɨ́ kənd kʉ̂l shús. 
\p  
\v 11 Na, məma sɔɔnz óŋkuú, í á ŋgə də mbʉ́mbʉ́ŋʉ́d.  
\v 12 Məjamb mə́ mú tɛ́ɛ́g Yésus məbwə̂ nə́ a nyíŋgálʉ́g mwo óŋkuú bɔɔŋgʉ́d.  
\v 13 A mú magʉlə nə́ í sɨ́yʉ́g ntɔ́. Bɔ́w-bɔ̂w míshíshim myɔɔŋgʉ́, mí mú zə wú múúd wɔɔŋgʉ̂ nyúúlʉ́d, kə nyíi óŋkuúd. Sɔɔnz óŋkuú nɨ, je bə ótɔ́ɔ́shin óbá, jɛ̂sh mú shwal bumb nə mikʉ́lə́, wú mbʉ́mbʉ́ŋʉ́d, kə juwa máŋʉ́d. Bwə́ mú ŋgul mə́júwó nə́ ndɛɛ́ fudə. 
\p  
\v 14 Buud bwə́ á ŋgə baagʉlə oŋkuú wá, bwə́ mú wɛɛnzh kə ŋgə jaaw buud ŋgwə́la nə mílɔɔm milɔɔm. Buud bwə́ mú zə, zə dʉ́g sâ í ámə sɨ̂y yí.  
\v 15 Bwə́ mú zə wɔ́ɔ́s kʉ́l Yésus nyə á bə yí. Bwə́ dʉ́g múúd məjamb mə́ á dʉ lwáfʉlə yɛ́, a njúl cínɔŋg shí nə jɔ̧jɔ̧ míkáándə́, a njúl nə́mə́ nə́ shɛɛ. Bwə́ mú bul gwág ífwaas.  
\v 16 Buud bwə́ á dʉ́g sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ í á sɨ̂y wá bwə́ mú jaaw bwo sâ í ámə bə nə muud wɔɔŋgʉ̂ nə oŋkuú yí.  
\v 17 Ntɔ́ bwə́ mú tɛ́ɛ́g Yésus məbwə̂ nə́ a wúg bwə́dɨ́ lɔɔmʉd. 
\p  
\v 18 Ja Yésus mə́ kə bád byɔ́ɔ́l dɨ́ yí, muud nyə á bə nə məjamb yɛ́, mú tɛ́ɛ́g nyə məbwə̂ nə́ a ŋwág nyə nyə́dɨ́ gwooŋgʉd.  
\v 19 Njɨ Yésus nyə a shígɛ́ magʉlə. A mú yida cɨ nə nyə nə́: «Kag wódɨ́ kwáádə́ kə jaaw búúd bwô sâ jɛ̂sh Cwámba mə́ sá wo yí, nda á mə́ gwág wo ŋkúŋkwóŋʉ́lə nə́.»  
\v 20 Muud ɛ́nɛ músə kyey, kə ŋgə jaaw buud wâ Dekapwôl sâ jɛ̂sh Yésus nyə á sá nyə yí. Bɔɔŋg bɛ̂sh bwə́ á gwág wá bwə́ mú bul káam. 
\s1 Yésus mə́ gwûmʉshi  //  shilə mə Zharus 
\r (Mat 9.18-26; Luk 8.40-56) 
\p  
\v 21 Ja Yésus mə́ sɔw kə faŋwíny byɔ́ɔ́l dɨ́ yí, buud bwə́ mú zə lyɛ̧ nyə áncuncuma, a njúl ná bwúŋʉ́d.  
\v 22 Ŋgwɔ́l njwû á *mpáánzə́ minjɨ́ɨ́gʉ́lá, nə jínə́ nə́ Zharus mú wɔ́ɔ́s. Njɨ nyə á dʉ́g Yésus yí, nyə á zə kúd mə́bwóŋ shí,  
\v 23 tɛ́ɛ́g nyə məbwə̂. Nyə nə́: «Sʉ́sás jâm í ŋgə júgʉla. Mə́ jəgʉla nə wo nə́ wo zə́g kə kɛɛl nyə məbwə̂, a bə́g mpwogɛ́, a cʉ́gəg.»  
\v 24 Bá Yésus bwə́ mú kə, buud bwə́ ŋgə́ bɛ̧ bwo áncuncuma, bwə́ ŋgə́ shúsə Yésus ikɔ́ɔ́mb byɛ̂sh. 
\p  
\v 25 \x - \xo 5:25 \xt Ləv 15.25-27\x*Ŋgwɔ́l múdá nyə á bə cínɔŋg, məcií mə́ á dʉ wú nyə nyúúlʉ́d tɛ́ mímbú wûm nə mímbá.  
\v 26 Nyə á bul dʉ́g cúŋ ncúlyá ojwɔ́wʉda dɨ́ sɔ̧́lə nə́ a yâl, a shîn kɛɛnzh *mwaanɛ̂ yé yɛ̂sh. Njɨ, a kú yâl, bwas ŋgə́ yida yáág yáágʉ́g.  
\v 27 \x - \xo 5:27 \xt Mat 9.20\x*Nda nyə á gwág lâŋ mə́ Yésus nə́, nyə á kə Yésus mpʉ́sə kwoŋ na áncuncuma buud dɨ́, kə kúnya nə nyə káándə́,  
\v 28 a ŋgə́ tə́dʉga nə́: «Ŋkí mə kúnyá nə njɨ káándə́ mə́ Yésus, mə yâl.»  
\v 29 Njɨ nyə á kúnya nə nyə káándə́ yí, məcií tɔ̂w ntâg nyə cé nə cé, nyə mú gwádʉga nyúúl nyɛ́d nə́ a mə́ yâl.  
\v 30 Yésus mú gwádʉga nə́ nyúl mpífə́ mə́ wú nyə nyúúlʉ́d. A mú yág mpʉ́sə búúd dɨ́, jí nə́: «Zə́ mə́ kúnya mə nə káándə́ ɛ́nɛ?»  
\v 31 *Ompwíín bɛ́ bwə́ mú bɛ̧sa nə nyə nə́: «Wo ŋgə́ dʉ́g buud ɔ́ ŋgə́ shúsə wo íkɔ́ɔ́mb byɛ̂sh, wo nyiŋgə jí nə́: “Zə́ mə́ kúnya nə mə káándə́ ɛ́nɛ?”» 
\p  
\v 32 Njɨ Yésus mú ŋgə kənd mísh mə́koogʉ́ məkoogʉ́ nə́ a dʉ́g múúd nyə́ ámə sá sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ wɔɔŋgʉ̂ yɛ́.  
\v 33 Mudá ɛ́nɛ nyə á ŋgə lilya nə ifwaas, nəcé nyə á mpu sâ í ámə sɨ̂y nə nyə yí. A mú zə wusə nyúúl shí Yésus dɨ́ mpwóómbʉ́d, jaaw nyə bʉ́bə́lɛ́ yɛ̂sh.  
\v 34 \x - \xo 5:34 \xt Mat 9.22\x*Ntɔ́ Yésus mú cɨ nə nyə nə́: «Shilə wâm, wo mə́ *dʉ́g cʉg nəcé búgə́ gwô. Kaág nə́ shɛɛ. Bwas í shínʉ́g wo!» 
\p  
\v 35 Yésus ŋgə́ ná lás ntʉ́nɨ, buud bwə́ mú wɔ́ɔ́s wúlə wə́ njwû á mpáánzə́ minjɨ́ɨ́gʉ́lá zə cɨ nə nyə nə́: «Shilə wô mə́ yə. Wó ka kwo ŋgə ntágʉlə Yɨ́ɨ́gʉli nə jɨ?»  
\v 36 Njɨ, Yésus kú bísh sâ bwə́ á ŋgə cɨ yí, a mú cɨ nə Zharus nə́: «Kú bɛɛg fúndə, bə́g njɨ nə búgə́.»  
\v 37 A mú cɨ nə́ tɔɔ muud kú bɛ̧ nyə, a kə́ nə njɨ Pyɛ̂r nə Zhâk bá mínyɔŋʉ̂ yé Yuánɛs.  
\v 38 Ja bwə́ mə́ jé njwû á mpáánzə́ minjɨ́ɨ́gʉ́lá dɨ́ njɔ́w yí, Yésus mú dʉ́g buud bwə́ ŋgə́ sá saagʉwo mímbií mímbii, bwə́ ŋgə́ jɨɨ, bwə́ ŋgə́ kɨ̂m.  
\v 39 \x - \xo 5:39 \xt Yuá 11.11-13\x*A mú nyíi njɔ́w, nyə nə bwo nə́: «Bɨ́ ŋgə jɨɨ nə ŋgə sá bímbí lʉ́ saagʉwo nɨ nəcé jɨ? Mwân nyə afwóyɛ́ yə, a ŋgə yida jâ.»  
\v 40 Bwə́ mú yida ŋgə cágʉlə nyə. Nə́ ndɛɛ́ a mú wééshʉli bɛ̂sh tɔ́ɔ́n, lʉ́gə njɨ sɔ́ɔ́ŋgʉ́ nə nyɔɔŋgʉ́ mə mwân, nə buud ɔ́ gwooŋg jé. Bwə́ mú nyíi fúm, kʉ́l mwân nyə á bə yí.  
\v 41 \x - \xo 5:41 \xt 1.31; 9.27\x*A mú bii mwân wɔɔŋgʉ̂ mbwə̂. Nyə nə nɛ́ nə́: «Talita, kûm!» Ntɔ́ mə́ kə́ nə́ «Mwámuda! Mə́ cɨ nə wo nə́: wɔɔlʉ́g!»  
\v 42 Cé nə cé, shilə wɔɔŋg mú wɔɔl, tɛ́ɛ́d kyeyʉ́lə, nəcé nyə á bə nə mimbû wûm nə mímbá. Ja bwə́ mə́ dʉ́g ntʉ́nɨ yí, bwə́ mú ŋgə káám mbií á nə́ fʉg jímb lúúd.  
\v 43 \x - \xo 5:43 \xt 7.36\x*Ntɔ́ Yésus mú bul báásʉlə bwo nə́ bwə́ kú bwiiŋg múúd sâ í mə́ sɨ̂y yí. A mú cɨ nə́ bwə́ yə́g nyə sâ mə́ də̂. 
\c 6  
\s1 Buud ɔ́ Nazarɛ̂t bwə́ ban Yésus 
\r (Mat 13.53-58; Luk 4.16-30) 
\p  
\v 1 Yésus mú ka wú na, bə́nɔ̂ŋ *ompwíín bɛ́ bwə́ mú kə nyə́dɨ́ kwáádə́.  
\v 2 \x - \xo 6:2 \xt Yuá 7.15\x*Ja jwɔ̂w lʉ́ Sábaad í á wɔ́ɔ́s yí, nyə á kə *mpáánzə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá, kə ŋgə yə buud minjɨ́ɨ́gʉ́lá. Ncúlyá buud bwə́ á ŋgə gwágʉlə nyə wá bwə́ mú ŋgə bul káam, bwə́ ŋgə́ jî nə́: «Bíga ísâ í á wú nyə ŋgow? Dʉ́ga váál fʉ́g wə́ jɨ? A ŋgə mpu sá dʉ́ga váál *mə́shimbá wa ntʉdɛlɛ̂?  
\v 3 \x - \xo 6:3 \xt Yuá 6.42\x*Kábíndá á mwân mə́ Maríya dɨ́ ɛ́ga? Mínyɔŋʉ̂ mə́ Zhâk, bə́nɔ̂ŋ Yózɛs, nə Yûdə nə Shímun dɨ́ ɛ́ga? Ŋgaá okɔ́ɔ́l bɛ́ bʉ́sə wa sə́dɨ́!» A mú bə bwo kwal-bɔɔgʉ́.  
\v 4 \x - \xo 6:4 \xt Yuá 4.44\x*Yésus mú zə cɨ nə bwo nə́: «*Muud micúndə́ mə́ dʉ nə́mə́ bwəma nə mpyóŋ njɨ nyə́dɨ́ kwáádə́, nə nyə́dɨ́ mə́wɔ́ŋgɔ́d, nə nyə́dɨ́ njɔ́w búúdʉd.»  
\v 5 Nyə a shígɛ́ bə nə ŋkul sá tɔɔ *shimbá cínɔŋg nyə́dɨ́ kwáádə́, njɨ baalɛ́ mímbə̂l nyə́ a kɛɛl məbwə̂, cʉg myá.  
\v 6 A mú bul káam nda búúd bwə́ á bə kú *búgʉla nyə nə́. Nə́ ndɛɛ́ a mú cɔ̧́, ŋgə kə mə́kwáádə́ mɛ̂sh mâ faan dɔɔŋgʉ́d kə ŋgə yə buud minjɨ́ɨ́gʉ́lá. 
\s1 Yésus mə́ lwâm ompwíín wûm nə óbá 
\r (Mat 9.35; 10.1, 5-14; Luk 9.1-6) 
\p  
\v 7 Ja ísâ ínɨ í mə́ cɔ̧́ yí, Yésus mú jɔ̂w *ómpwíín wûm nə óbá bɛ́, a mú zə ŋgə lwâm bwo óbá óbá. A shîn yə bwo ŋkul á dʉ́lə yîl búúd bɔ́w-bɔ̂w míshíshim.  
\v 8 A báásʉlə bwo nə́: «Ja bɨ́ mə́ kə́ yí, bɨ kú ŋwa íbadʉga í njɔɔnd, ka njɨ wagatîg. Bɨ kú ŋwa bʉlɛ́d, tɔɔ baamʉtálá. Bɨ kú kə nə *mwaanɛ̂.  
\v 9 Bɨ́ bwáád osílʉ́faas! Njɨ bɨ kú bwáád íshimí íbá.»  
\v 10 A mú nyiŋgə cɨ nə bwo nə́: «Ja bɨ́ mə́ jé wúl ŋgwə́la dɨ́ yí, bɨ ɔ́ ji njɔ́w bɨ́ ámə nyíi yííd, kə jé jwɔ̂w bɨ́ mə́ bá lɔ̧ yí.  
\v 11 Búúd bwə́ ká bá bə kú lə́g bɨ́ gúl kʉ́lʉ́d, bwə́ kú cɛɛl gwág sâ bɨ́ mə́ jááw bwo yí, bɨ́ ɔ bá wú cínɔŋgʉ́, bɨ́ kudə fumbyá í ámə nada bɨ́ mə́kuú dɨ́ yí.\f + \fr 6:11 \ft Ja Oyúdɛn bwə́ á dʉ kudə fumbyâ mə́kuú dɨ́ yí, bwə́ á dʉ lwágʉlə nə́, kʉ́kʉ́l shí bwə́ ámə tə̂l mə́kuú máŋ yí, bwə́ mə́ kâl gwo nə buud bɨ́ cínɔŋg wá nə́ bwə́ músə sâ nyɛɛ́.\f* Sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ wɔɔŋgʉ̂ í lwágʉlə bwo nə́ bwə́ mə́ byaagʉlə.»  
\v 12 Nə́ ndɛɛ́ ompwíín bɛ́ bwə́ mú zə kə, kə ŋgə cúndə nə́ buud bwə́ cɛ́ndʉ́g mítə́dʉ́gá.  
\v 13 \x - \xo 6:13 \xt Zhk 5.14\x*Bwə́ mú nə́mə́ yîl buud zhwog mə́jamb mə́ á ŋgə ntágʉlə bwo má. Bwə́ gwáágʉlə zhwog mímbə̂l məwúdə, ŋgə lwag myo. 
\s1 Shwɨy mə́ Yuánɛs Nduu-buud 
\r (Mat 14.1-12; Luk 9.7-9; 3.19-20) 
\p  
\v 14 \x - \xo 6:14 \xt 8.28\x*Njwú-buud Herod mú gwág jínə́ mə́ Yésus ŋgə́ jag bul jwɔ̧, bɔ́ɔ́lʉ́gá búúd bwə́ á ŋgə cɨ nə́: «Yuánɛs Nduu-buud mə́ gwûm, sâ jɔɔŋg wə́ á músə́ nə mpífə́ á ŋgə́ sá *məshimbá ntʉ́nɨ nɨ.»  
\v 15 \x - \xo 6:15 \xt Luk 7.16\x*Bɔ́ɔ́lʉ́gá nə́: «Jísə Eli.» Bɔ́ɔ́lʉ́gá nə́: «Jísə Zɛmbî ŋgwɔ́l *múúd micúndə́ yé, nda bɔɔŋg ɔ́ ayág.» 
\p  
\v 16 Ja Herod nyə á gwág ntɔ́ yí, nyə nə́: «Yuánɛs Nduu-buud mə́ á cígə cʉ́ŋ wə́ ɛ́nɛ! A mə́ gwûm shwóŋʉd!»  
\v 17 \x - \xo 6:17 \xt Ləv 18.16; 20.21; Luk 3.19-20\x*Nəcé Herod nyəmɛ́fwó nyə a ŋwa Herodyâd, mudá mə́ mínyɔŋʉ̂ yé Fílíp, bâ. Lə́sʉ́ wɔɔŋg wə́ í á sá nə́ Herod lwámʉ́g buud kə bii Yuánɛs, wɔ́ɔlə nyə məŋkəda, kə wá nyə mímbwugʉd.  
\v 18 Nəcé Yuánɛs Nduu-buud nyə á jum Herod nə́: «Wo ajə́láyɛ́ nə ŋwa mudá mə́ mínyɔŋʉ̂ woó nə́ wo bâ!»  
\v 19 Herodyâd nyə á ka dʉ fʉm Yuánɛs, a mú dʉ sɔ̧́ mə́zhɨɨ́ nə́ a gwú nyə. Njɨ, yuug jé í á shígɛ́ bánda  
\v 20 nəcé Herod nyə á dʉ mpu nə́ Yuánɛs jɨ tʉ́təlí muud mísh mə́ Zɛmbî dɨ̂, a njúl muud Zɛmbî, nyə á ka dʉ gwɔ̧́ɔ̧ nyə. Sâ jɔɔŋg wə́ nyə á dʉ kɛɛm nyə yí. Nə́ ndɛɛ́, tɛɛm bə nə́ iciyá í Yuánɛs í á dʉ shul nyə lámʉ́d, nyə á yida nə́mə́ dʉ gwágʉlə nyə nə məshusʉg. 
\p  
\v 21 Nə́ ndɛɛ́, Herodyâd nyə á zə dʉ́g zhɨ́ɨ́ mə́ gwú Yuánɛs jwɔ̂w Herod nyə a tə̂l zaŋ byélé dɛ́ yí. Herod nyə a jɔ̂w milúlúú myâ lɔɔm nə myâ izɨmbɨ, a jɔ̂w nə́mə́ otɔ́we ɔ́ shwóg wâ Galilê.  
\v 22 Í á ka bə, Herod bə́nɔ̂ŋ buud bɔɔŋgʉ́ bwə́ njúl shí, shilə mə́ Herodyâd mú nyíi cínɔŋg, tɛ́ɛ́d sáágʉ́lə cwánʉ́d. Kuú zâŋ yé mú zə bul nywa Herod bə́nɔ̂ŋ buud ɔ́nɨ míshʉ́d. Kə jé Njwú-buud nyə á cɨ nə nyə nə́: «Jaawʉ́g mə sâ jɛ̂sh wó cɛ́ɛ́l yí, mə é fáágʉlə wo gwo.»  
\v 23 \x - \xo 6:23 \xt Est 5.3, 6; 7.2\x*A mú kaag nyə fwámɛ́ kaag nə́: «Tɛɛm bə nə wó jɨɨ məma mpál á faan dâm, mə é fáágʉlə wo gwo.»  
\v 24 Shilə nɨ kú fwo bɛ̧sa, a mú wɔ́ɔ́s tɔ́ɔ́n, kə jí nyɔ́ɔ́ŋgʉ̂ nə́: «Mə gwáámbʉ́g jɨ́?» Nyɔɔŋgʉ́ mú bɛ̧sa nə nyə nə́: «Gwáámbʉ́g lúu mə́ Yuánɛs Nduu-buud!»  
\v 25 A mú lɛɛl ntâg jéél nyiŋgə kə jé wə́ Herod, kə cɨ nə nyə nə́: «Mə́ jɨɨ nə́ wo yə́g mə lúú mə́ Yuánɛs Nduu-buud yáásə́d wa kɨ́kɨdɨ́ga.»  
\v 26 Ŋgwóómbʉ́lú nɨ mú shul Njwú-buud lámʉ́d. Njɨ nda nyə á bwey kɛɛn ŋkaanə́ mísh mə́ ójóŋ dɨ́ nə́, nyə a shígɛ́ nywá nyiŋgə ban nə́ nyə ayə́yɛ́ nyə sâ nyə́ ámə gwáámb yí.  
\v 27 Nə́mə́ cé nə cé, a mú kənd ŋgwɔ́lʉ́gá zɨmbɨ nə́: «Zaá mə nə lúú mə́ Yuánɛs Nduu-buud!» Muud wɔɔŋgʉ̂ mú kə cígə Yuánɛs cʉ́ŋ.  
\v 28 A mú zə nə lúú yáásə́d, zə yə shilə nɨ. Shilə nɨ mú kə nə wo, kə cwámbʉlə nyɔ́ɔ́ŋgʉ̂.  
\v 29 Nə́ ndɛɛ́ *ompwíín ɔ́ Yuánɛs bwə́ mú gwág sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ wɔɔŋgʉ̂. Bwə́ mú kə ŋkɛ̂ny kug nyúul mə́ Yuánɛs kə wá shwóŋʉd. 
\s1 Yésus mə yə́ búúd idʉ̂w 
\r (Mat 14.13-21; Luk 9.10-17; Yuá 6.1-15) 
\p  
\v 30 \x - \xo 6:30 \xt Luk 6.13; 10.17\x*Ja *búúd ɔ́ lwámá ɔ́ Yésus bwə́ á nyiŋgə yí, bwə́ á zə bwiiŋg Yésus sâ jɛ̂sh bwə́ á kə ŋgə sá yí, nə sâ bwə́ á ŋgə jɨ́ɨ́gʉli buud yí.  
\v 31 Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Zəgá, shé kə́g kʉ́l búúd bwə́ cúgɛ́ yí ŋwá ná kə woga.» Nyə á cɨ ntɔ́ nəcé buud bwə́ á bə cínɔŋg ŋkí bulya, bɔ́ɔ́l ɔ́ ŋgə́ kə, bɔ́ɔ́l ɔ́ ŋgə́ nyiŋgə, mbií á nə́ bə́nɔ̂ŋ ompwíín bɛ́ bwə́ á shígɛ́ bə nə fwála nə́ bwə́ də́g.  
\v 32 \x - \xo 6:32 \xt 8.1-10\x*Bwə́ á ka kəwa byɔ́ɔ́lʉ́d, kyey nə́ bwə́ kə́ ji bwə́mɛ́fwó bugád kʉ́l búúd bwə́ cúgɛ́ yí.  
\v 33 Njɨ buud ŋkí bulya bwə́ á dʉ́g bwə́ ŋgə́ kə byɔ́ɔ́lʉ́d, bwə́ mú yag bwo. Buud bwə́ á ka ŋgə wu míŋgwə́la myɛ̂sh dɨ́, ŋgə kə nə mikʉ́lə́, kə́ sámb Yésus bə́nɔ̂ŋ ompwíín bɛ́ shwóg kə tɛ́ɛ́d jê. 
\p  
\v 34 \x - \xo 6:34 \xt Zhe 10.21; Eze 34.5; Zak 10.2; Mat 9.36; 14.14; 15.32; Mak 8.2\x*Ja bwə́ mə́ shulə byɔ́ɔ́l dɨ́ yí, a mú dʉ́g mə́ŋkúmbə mə búúd mə́nɨ, a mú gwág bwo cɛy lámʉ́d nəcé bwə́ á bə nda sɔɔnz íncwəmbɛ í cúgɛ́ nə mbaagʉlə yí. Ntɔ́ a mú ŋgə jɨ́ɨ́gʉli bwo isâ ŋkí bulya.  
\v 35 Nda kugʉ́ í á ka jé nə́, ompwíín bwə́ mú kə cɨ nə nyə nə́: «Sə́ bʉ́sə wa bugád, kugʉ́ nə́mə́ ɔ́ga.  
\v 36 Bɨ́dʉ́g búúd ɔ́ga, bwə́ kə́g íbaafə́ nə mə́kwáádə́ mə́sə́ wa kúnə́-kúnə má, kə kusə sâ mə́ də̂.»  
\v 37 Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Bɨmɛ́fwó yə́gá bwo sâ mə́ də̂.» Bwə́ mú jí nyə nə́: «Sə́ é sá ntʉdɛlɛ̂ nə́ sə́ kúsəg ibʉlɛ́d kwaga nə buud ɔ́ga? Í jɨɨ́ ódanarî\f + \fr 6:37 \fk danarî: \ft Danarî ŋgwúd í á dʉ kwaga nə myə́na myâ ŋkúmba jwɔ̂w.\f* mitəd mímbá!»  
\v 38 A mú jí bwo nə́: «Bɨ bʉ́sə nə ibʉlɛ́d ínɛ́y? Kəgá dʉ́g!» Bwə́ mú kə lɔ̧̂. Bwə́ mú zə jaaw nyə nə́: «Sə́ bʉ́sə nə ibʉlɛ́d itɔ́ɔn, nə oshú óbá.» 
\p  
\v 39 Yésus mú cɨ nə bwo nə́ bwə́ jílʉg buud shí ikínda ikínda ákánda dɨ̂.  
\v 40 Bwə́ mú zə ji shí ikínda ikínda, bíl íkínda nə buud təd, bíl nə buud məwûm mə́tɔ́ɔn.  
\v 41 Ja búúd bwə́ mə́ shîn ji shí yí, Yésus mú ka ŋwa íbʉlɛ́d itɔ́ɔn nə oshú óbá ɔ́nɨ, a bʉ̂n mísh gwɔ̂w, yə Zɛmbî akíba. A mú fɛ̂y íbʉlɛ́d, yə ómpwíín bɛ́. Bwə́ mú kaaw búúd. A mú nə́mə́ kaaw oshû mbií ŋgwúd.  
\v 42 Buud bɛ̂sh bwə́ mú də, jílə, idʉ̂w lʉ́g.  
\v 43 \x - \xo 6:43 \xt 2Oj 4.43-44\x*Ompwíín bwə́ mú sɛɛŋg íkʉ́l í bʉlɛ́d nə ikʉ́l í óshû í á lʉ́g yí, byɛ̂sh í á lwánd mə́bwumú wûm nə mə́bá.  
\v 44 Buud bwə́ á də ibʉlɛ́d byɔɔŋg wá, bwə́ á bə budûm otɔ́ɔ́shin otɔ́ɔn. 
\s1 Yésus mə́ kyey mə́júwó dɨ́ gwɔ̂w 
\r (Mat 14.22-33; Yuá 6.16-21) 
\p  
\v 45 Nə́mə́ njɨ í á shîn yí, Yésus nə *ompwíín bɛ́ nə́ bwə́ kə́wag byɔ́ɔ́lʉ́d, bwə́ lɨ́ɨ́nág kə nyə shwóg Bɛtʉsayída, mâŋ faŋwíny tɛ́ nyə é ŋgə fwo bɨ́d zhwog buud bwə́ á bə ɔ́nɨ yí.  
\v 46 \x - \xo 6:46 \xt Luk 5.16\x*Yésus mú shîn bɨ́d búúd, a músə bád mbʉ́ŋʉ́d nə́ a kə́ jəgʉla nə Zɛmbî.  
\v 47 Bulú mú zə yínd, kwey nə́ byɔ́ɔ́l mú tâm mâŋ, nyɛ mə́ lʉ́g cíndú nyəmɛ́.  
\v 48 \x - \xo 6:48 \xt Zhb 9.8; Luk 24.28\x*Nyə á ka dʉ́g nə́ júgə í ŋgə bə ompwíín cúŋ nə cúŋ, nəcé ŋkwɔ̧́ nyə á ŋgə yida wú kɔ́ɔ́mb bwə́ á ŋgə kə yí. Ŋgɛɛ míŋgwûm mí kúwo mí ashúshwóógʉ́ dɨ, a músə zə bɛ̧ bwo, a ŋgə́ kyey nə məkuú mə́júwó dɨ́ gwɔ̂w. Nyə á ka sá nda a cɔ̧́ bwo.  
\v 49 \x - \xo 6:49 \xt Luk 24.37\x*Ja bâŋ bwə́ mə́ dʉ́g a ŋgə́ kyey nə məkuú mə́júwó dɨ́ gwɔ̂w yí, bwə́ mə́ tə́dʉga nə́ jísə *jîm, bwə́ mú bwú óŋkwiimbyê.  
\v 50 Nəcé bɛ̂sh bwə́ a dʉ́g nyə, iŋkuŋkúúnd í mú bii bɛ̂sh. Yésus mú lɛɛl cɨ nə bwo nə́: «Səlʉgá milâm shí. Mə wə́ ɛ́nɛ, kúgá fúndə!»  
\v 51 \x - \xo 6:51 \xt 4.39\x*A mú kə kəwa byɔ́ɔ́lʉ́d, kwey bwo, ŋkwɔ̧́ mú ntâg shîn. Bwə́ mú káam mbií á nə́ fʉg dʉ jímb lúúd.  
\v 52 \x - \xo 6:52 \xt 8.16-18; Mat 16.7-9\x*Bwə́ á bul káam nəcé bwə́ á shígɛ́ fwo mpu gwág mbií múúd mə Yésus. Sâ jɔɔŋgʉ̂ ɔ í á sá nə́ bwə́ kú wámbʉlə sâ nyə á cɛɛl jɨ́ɨ́gʉli bwo ja nyə á sá nə́ ibʉlɛ́d í búlyag yí. Bwə́ á bə ná ŋkí jilə milúu. 
\s1 Yésus mə́ lwag mímbə̂l Genezarɛ̂t 
\r (Mat 14.34-36) 
\p  
\v 53 Bwə́ mə́ shîn lɨ́ɨ́na mâŋ, bwə́ mú jé lɔɔm á Genezarɛ̂t, bwə́ mú səl byɔ́ɔl.  
\v 54 Nə́mə́ shulə́lə bwə́ á shulə byɔ́ɔ́lʉ́d yí, buud bwə́ mú yag Yésus.  
\v 55 Bwə́ mú kə nə mikʉ́lə́ kə ŋgə báŋgʉla shí nyɔɔŋg nyɛ̂sh dɨ̂. Bwə́ mú ŋgə́ ŋkɛ̂ny mimbə̂l ítaŋʉ́d, ŋgə kə nə myo kʉ́l jɛ̂sh bwə́ á ŋgə gwág nə́ Yésus jisə yí.  
\v 56 \x - \xo 6:56 \xt Mat 9.20; Mis 5.15\x*Yésus mú ŋgə kyey mə́kwáádə́ nə míŋgwə́la, tɔɔ íbaafə́. Buud bwə́ mú ŋgə kə bwɨ́ɨ́g mimbə̂l myáŋ mímbaadə́d, íkʉ́l nyə é ŋgə cɔ̧́ yí. Bwə́ mú ŋgə tɛ́ɛ́g nyə məbwə̂ nə́ a bɨ́dʉ́g nə́ bwə́ jísɔ́wʉ́g ŋgə kúnya njɨ nə *mbwaag káándə́ yé. Bɔɔŋg bwə́ á ŋgə kúnya nə nyə wá bwə́ mú ŋgə yâl. 
\c 7  
\s1 Ofarizyɛ̂ŋ nə ijâm nə ijag 
\r (Mat 15.1-9) 
\p  
\v 1 *Ofarizyɛ̂ŋ nə bɔ́ɔ́lʉ́gá *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ á wú Yurʉ́səlɛm, kə wə́ Yésus.  
\v 2 \x - \xo 7:2 \xt Mat 23.25; Luk 11.38-39; Kol 2.21-22\x*Bwə́ mú zə dʉ́g nə́ bɔ́ɔ́lʉ́gá *ómpwíín bɛ́ bwə́ á dʉ də idʉ̂w məbwə̂ nə məbwam. Ntɔ́ jɨ nə́ bwə́ á shígɛ́ dʉ gusa mwo mbii mə́cum mə́ *Oyúdɛn mə́ ŋgə́ jɨ́ɨ́gʉ́lí yí.  
\v 3 Í njúl nə́ Ofarizyɛ̂ŋ nə́mə́ nda Oyúdɛn bɛ̂sh bwə́ á shígɛ́ dʉ də, bwə́ kú fwo mpu gusa məbwə̂, nəcé bwə́ á dʉ yáág nə məcum ímpáámbə́ í á lʉ́gə má.  
\v 4 Ja bwə́ nyíŋgə́ míkus dɨ́ yí, bwə́ cúgɛ́ nə ŋkul də kú fwo gusa. Bwə́ á dʉ nə́mə́ baagʉlə bílʉ́gá íjâm nə ijag nda dʉ́lə gusa íbálá nə mikáágə́ nə iwɔ́ŋgɔ́. 
\p  
\v 5 Ja Ofarizyɛ̂ŋ nə Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ á dʉ́g ntʉ́nɨ yí, bwə́ mú cɨ nə Yésus nə́: «Ompwíín bwó bâŋ bwə́ aŋgɛ̂ nə baagʉlə məcum mə́ ímpáámbə́, bwə́ ŋgə də kú gusa mə́bwə̂. Jɨ́ í sá ntɔ́?»  
\v 6 \x - \xo 7:6 \xt Iza 29.13\x*Yésus mú bɛ̧sa bwo nə́: «Izayí nyə á bə nə ŋkaam ja nyə á cúndə shú dʉ́n, bɨ́ buud ɔ mə́kə́ŋ mbii wúsə́ cilyá yí, nə́: 
\q1 Kúl búúd ga í ŋgə gúmal mə njɨ mímpu dɨ́, 
\q1 milâm myáŋ mí njúl shwóg-shwóg nə mə. 
\q1  
\v 7 Wáŋ ŋgə́lə ságʉsə bwə́ ŋgə́ ságʉsə mə yí wúsə ntɔ́ ŋgwas. 
\q1 Bwə́ ŋgə yida jɨ́ɨ́gʉli buud minjɨ́ɨ́gʉ́lá myâ məmpə́ndí mə́ búúd.» 
\p  
\v 8 Yésus mú kwádʉlə nə́: «Bɨ́ mə́ myaas mə́cɛ̧ɛ̧ mə́ Zɛmbî, yida nywɨ́ɨ́lya nə mə́cum mʉ́n.»  
\v 9 A kwo nə́mə́ cɨ nə́: «Bɨ mə mpú dʉ ntɔ̧ mpə́ndí mə́ Zɛmbî nə́ bɨ mə́ yida baagʉlə məcum mʉ́n.  
\v 10 \x - \xo 7:10 \xt MmN 20.12; 21.17\x*Moyîz nyə á cɨ nə́: “Gúmálʉ́g sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wô nə nyɔɔŋgʉ́ wô.” A nyiŋgə́ nə́mə́ cɨ nə́: “Múúd mə ká lweem sɔ́ɔ́ŋgʉ́ yé ŋkí nyɔɔŋgʉ́ yé, bwə́ jəlá nə gwú múúd wɔɔŋgʉ̂.” 
\p  
\v 11 «Njɨ bɨ bâŋ bɨ́ ŋgə cɨ nə́: “Múúd mə ká jaaw sɔ́ɔ́ŋgʉ́ ŋkí nyɔɔŋgʉ́ nə́: ‘Sâ mə ámə nywá kwíínd wo nə ndɨ́ yí í músə korban (ntɔ́ mə́ kə́ nə́ ŋkɔw nyɔɔŋg í músə məyə́na shú mə́ Zɛmbî),’”  
\v 12 bɨ kú cíndal múúd wɔɔŋg nə́ a sáág sâ shú mə́ sɔ́ɔ́ŋgʉ́ ŋkí nyɔɔŋgʉ̂.  
\v 13 Ŋgaá ntɔ́ jɨ nə́ bɨ́ ŋgə sá nə́ Milə́sʉ́ mí Zɛmbî mí bə́g ŋkʉ́ŋgʉ́g, məcum mʉ́n yidá mpu yáág? Bɨ ŋgə́ nə́mə́ nyiŋgə sá bíl zhwog isâ í abʉ́bɔ̂w!» 
\s1 Isâ í dʉ wá múúd məlwaagʉwo yí 
\r (Mat 15.10-20) 
\p  
\v 14 Yésus músə ka kwo yid, lésha nə buud bwə́ á bə cínɔŋgʉ́ áncuncuma wá, nyə nə bwo nə́: «Bɨ bɛ̂sh bɛ́nyʉ́gá məlwə̂, mpu gwágʉlə.  
\v 15 \x - \xo 7:15 \xt Mat 15.11\x*Sâ í dʉ́ wú tɔ́ɔ́n, nyíi múúd nyúúlʉ́d yí, gwə́ dɨ́ í dʉ́ wá múúd məlwaagʉwo mísh mə́ Zɛmbî dɨ̂; njɨ byɔɔŋg í wú nyə́dɨ́ lámʉ́d yí, byó wə́ í dʉ́ wá nyə məlwaagʉwo.  
\v 16 Muud jɨ́ nə məlwə̂ mə́ gwág yɛ́, nyə mpu gwág.» 
\p  
\v 17 Yésus mú lʉ́gə áncuncuma buud. Bə́nɔ̂ŋ *ompwíín bɛ́ bwə́ mú nyiŋgə kə njɔ́w. Cínɔŋg bwə́ mú zə jí nyə nə́ a fɛ́ɛ́lʉ́g bwo kaanə́ wɔɔŋgʉ̂.  
\v 18 A mú ka cɨ nə bwo nə́: «Ye bɨ bʉ́sə nə́mə́ kú mpu gwág ísâ? Ye bɨ agwágɛ́ nə́ sâ jɛ̂sh í wú tɔ́ɔ́n nyíi múúd nyúúlʉ́d yí, í cúgɛ́ nə ŋkul wá nyə məlwaagʉwo mísh mə́ Zɛmbî dɨ̂.  
\v 19 Nəcé í ányííyɛ́ nyə lámʉ́d. Í yida kə nyə mwɔ̧̂ dɨ́ nə́ ndɛɛ́ í mú wɔ́ɔ́s kə bɨ́ɨ́d.» (Ntɔ́ mə́ cɛɛl cɨ nə́ idʉ̂w í cúgɛ́ nə məlwaagʉwo mísh mə́ Zɛmbî dɨ̂.)  
\v 20 Nyə mú nyiŋgə cɨ nə́: «Sâ í wɔ́ɔ́s wú múúd dɨ́ yí, gwə́ wə́ í wá nyə məlwaagʉwo mísh mə́ Zɛmbî dɨ̂.  
\v 21 \x - \xo 7:21 \xt Gal 5.19-21\x*Nəcé lâm mə́ múúd dɨ́ wə́ bɔ́w-bɔ̂w mítə́dʉ́gá mí dʉ zhu yɛ́, nə jaŋga, nə júwo, nə məgwú mə búúd,  
\v 22 nə minɔɔmb, nə yéésh mə́bii, nə mbíya lâm, nə məkə́ŋ, nə asɨ́y-sɨ̂y, nə zhíŋ, nə *bwaasʉ́lə mpu, nə dʉ́lə ŋkɛ̂ny nyúúl, nə cʉg ímpwúfú.  
\v 23 Isâ ínɨ byɛ̂sh í wú lâm mə́ múúd dɨ́ cwû, byó wə́ í dʉ́ wá múúd məlwaagʉwo mísh mə́ Zɛmbî dɨ̂.» 
\s1 Mudá ikûl mə́ búgʉla Yésus 
\r (Mat 15.21-28) 
\p  
\v 24 Yésus músə wú na kʉ́l nɨɨ́d. A músə kə kɔ́ɔ́mb shí á Tir. Wu, nyə mú kə nyíi wúlʉ́gá njɔ́wʉ́d, nyə ŋgə́ sɔ̧́ nə́ muud kú mpu nə́ nyə ji cínɔŋg. Njɨ buud bwə́ mú bə́lɛ nə́mə́ mpu.  
\v 25 Kú nə́mə́ bwey, ŋgwɔ́lʉ́gá múdá mú gwág nə́ Yésus mə́ jé cínɔŋg. Mudá wɔɔŋgʉ́, bɔ́w-bɔ̂w shíshim í á bul bii shilə yé. Nyə á ka zə kʉl nyúul Yésus dɨ́ shí məkuú.  
\v 26 Mudá wɔɔŋgʉ́ nyə á bə shilə Ogʉrɛ̂k, nyə a byɛ̂l lɔɔm á Fenisî, shí á Sirî. Nyə á ka zə jəgʉla nə Yésus nə́ a yílʉ́g shilə yé jamb.  
\v 27 Yésus mú cɨ nə nyə nə́: «Fwog bɨ́d nə́ bwân ɔ́ njɔ́w bwə́ də́g nə́ ndɛɛ́, jílə. Nəcé ŋwálə ídʉ̂w í bwân ɔ́ njɔ́w, wusə yə ómpyə̂, í anywáyɛ́.»  
\v 28 Njɨ mudá ɛ́nɛ mú zə bɛ̧sa nə nyə nə́: «Ká, Cwámba, ompyə̂ bwə́ dʉ nə́mə́ cwála mə́mpulú mə́ dʉ́ kud tʉ́wʉli bwán dɨ́ shí má.»  
\v 29 Ntɔ́ Yésus mú zə cɨ nə nɛ́ nə́: «Nda wo mə́ mpu bə nə zɛ́ny nə́, nyiŋgə́g kə wódɨ́ njɔ́w; məjamb mə́ á ŋgə lwáfʉlə shilə wô má, mə́ mə́ wú nyə nyúúlʉ́d.»  
\v 30 Mudá wɔɔŋgʉ̂ mú nyiŋgə, kə nyə́dɨ́ njɔ́w, kə kwey Mwân mbwúg shí, məjamb mə́ mə́ wú nyə. 
\s1 Yésus mə́ lwag akúmə́lwə̂ 
\p  
\v 31 Mpʉ́sə na, Yésus mú wú ŋgwə́la á Tir, ciiŋgya Sidon. Nyə a lɨ́ɨ́na mpál shí á miŋgwə́la wûm kə ŋgɛɛ mâŋ mə́ Galilê.  
\v 32 Cínɔŋg bwə́ mú zə nyə nə ŋgwɔ́l akúmə́lwə̂ a njúl nə́mə́ fífî. Bwə́ mú jəgʉla nə Yésus nə́ a bə́dʉg nyə məbwə̂.  
\v 33 \x - \xo 7:33 \xt 8.23\x*Ntɔ́ Yésus mú zə ŋwa múúd ɛ́nɛ kə nə nyə kɔ́ɔ́mb búúd bwə́ á shígɛ́ bə yí. A mú jil nyə inyinə́ mə́lwə́d, a yîl. A sɛy mə́ntənd nyə́dɨ́ ínyinə́d nə́ ndɛɛ́ a cilə múúd ɛ́nɛ júmʉ́d.  
\v 34 Nə́ ndɛɛ́ nyə mú yág gwɔ́w, nyə səl fə̂m, nyə mú cɨ nə muud ɛ́nɛ nə́: «Efata!» (Ntɔ́ mə́ kə́ nə́ «báŋʉ́g!»)  
\v 35 Cé nə cé jɔɔŋgʉ́d, muud ɛ́nɛ məlwə̂ mə́ mú bâŋ, tɛ́ɛ́mbí í mú wú júmʉ́d. Nyə mú mpu ŋgə lás. Yésus mú nyiŋgə nə nyə, zə kwey búúd.  
\v 36 \x - \xo 7:36 \xt Mat 8.4; 9.30-31; 12.16; Mak 1.44-45; 5.43; 9.9; Luk 5.14-15; 8.56\x*Ntɔ́ Yésus mú báásʉlə bwo nə́ bwə́ kú bwɛlɛ jaaw tɔ́ɔ muud. Nyə á tɛɛm báásʉlə bwo ntʉ́nɨ, í mú yida bə nda nyə á ŋgə lwâm bwo nə́ bwə́ ŋgə́g nə cúndə.  
\v 37 \x - \xo 7:37 \xt Mət 1.31; Iza 35.5-6\x*Buud bɛ̂sh bwə́ mú bul bɨ̂, bwə́ ŋgə́ cɨ nə́: «Isâ byɛ̂sh nyə́ ŋgə́ sá yí bísə ŋkí bul nywa! Nyə́ bə́lɛ sá nə́ wəakúmə́lwə̂ bwə́ gwágʉ́g, mifífí mí lásʉ́g!» 
\c 8  
\s1 Yésus mə́ nyiŋgə yə búúd idʉ̂w 
\r (Mat 15.32-39) 
\p  
\v 1 \x - \xo 8:1 \xt 6.32-44\x*Mwɔ̂w mɔɔŋgʉ̂ dɨ, áncuncuma buud nyə á zə sɛɛŋgya kʉ́l Yésus nyə á bə yí. Nda bwə́ á shígɛ́lɛ́ bə nə sâ mə́ də̂ nə́, Yésus mú jɔ̂w *ómpwíín bɛ́, nyə nə bwo nə́  
\v 2 \x - \xo 8:2 \xt Mat 9.36\x*«Mə ŋgə gwág buud ɔ́ga ŋkúŋkwóŋʉ́lə nəcé sə́nɔ̂ŋ sə́ mə́ ji mwɔ̂w mə́lɔ́ɔl, ja gaad bwə́ cúgɛ́ ná nə sâ mə́ də̂.  
\v 3 Ŋkí mə́ nyiŋg bwo ntʉ́nɨ zha nə́ bwə́ kə́g bwə́dɨ́, bwə́ é kə tag nə məntʉmbʉli zhɨ́ɨ́d, nəcé bɔ́ɔ́lʉ́gá ŋkí bulya bwə́ ŋgə gwaa zhu.»  
\v 4 Ompwíín bɛ́ bwə́ mú bɛ̧sa nə nyə nə́: «Sə́ é wɨ́ɨl bwo ntʉdɛlɛ́ nə́ bwə́ jílə wa bugád?»  
\v 5 Yésus mú jî bwo nə́: «Bɨ bʉ́sə nə ibʉlɛ́d ínɛ́?» Bwə́ nə́: «Zaŋgbá.»  
\v 6 Yésus músə ka cɨ nə́ buud bwə́ jíg shí. Nə́ ndɛɛ́ a músə ŋwa íbʉlɛ́d zaŋgbá byɔɔŋgʉ́, a yə Zɛmbî akíba, a fɛ̂y byo ikʉ́l ikʉ̂l, yə ómpwíín bɛ́ nə́ bwə́ kə́g ŋgə kaaw, bwə́ mú kə kaaw búúd.  
\v 7 Bwə́ á bə nə bʉ́baalɛ́ íshúshú. Nyə mú ŋwa nə́mə́, yə Zɛmbî akíba. Nyə nə ompwíín bɛ́ nə́ bwə́ kááwʉg nə́mə́ byo.  
\v 8 Buud bwə́ mú də nə́ ndɛɛ́, jílə. Zhwog ikʉ́l í mú lʉ́g tâŋ məkúdə́ zaŋgbá.  
\v 9 Í njúl nə́ buud bwə́ á jee bə otɔ́ɔ́shin onɔ̧̂. Yésus mú nyiŋg búúd nə́ bwə́ kág ŋgə kə.  
\v 10 Nyə shwal kəwa byɔ́ɔ́lʉ́d, bə́nɔ̂ŋ ompwíín bɛ́ bwə́ mú kə shí á Dalmanuta. 
\s1 Ofarizyɛ̂ŋ bwə́ jɨɨ dʉ́g sâ mímbʉ́gú 
\r (Mat 12.38-39; 16.1-4; Luk 11.16, 29) 
\p  
\v 11 \x - \xo 8:11 \xt Mat 12.38-40; Luk 11.16, 29-30\x*\x - \xo 8:11 \xt Yuá 6.30; 1Kr 1.22\x*Ja bwə́ mə́ kə jé wu yí, *Ofarizyɛ̂ŋ bwə́ mú zə shúsə Yésus nə minjígá mí mə́bwə́bʉ́lán, bwə́ zə jí nyə nə́ a lwóg bwo dúl *shimbá í ŋgə́ zhu gwɔ̂w.  
\v 12 Yésus mú səl fə̂m nə mətag mə́ nyúul. Nyə nə bwo nə́: «Nəcé jɨ́ bɨ́ kala buud ga bɨ́ ŋgə cɛ́ɛ́l dʉ́g shimbá yí? Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, kala búúd ga í ábʉ́lɛ́ bwɛlɛ dʉ́g tɔɔ sâ!»  
\v 13 A mú béégya nə bwo, kwo kə kəwa byɔ́ɔ́lʉ́d nə́ a lɨ́ɨ́na, kə cíndú faŋwíny. 
\s1 Ompwíín bʉ́sə nə jág 
\r (Mat 16.5-12; Luk 12.1) 
\p  
\v 14 *Ompwíín bwə́ á ka wusa ŋwaálə íbʉlɛ́d ja bə́nɔ́ŋ bwə́ á kəwa byɔ́ɔ́l dɨ́ yí, bwə́ á bə nə njɨ ŋgwúd.  
\v 15 \x - \xo 8:15 \xt Luk 12.1\x*Yésus mú báásʉlə bwo nə́: «Jigá ncə̂ nə *Ofarizyɛ̂ŋ *ləvur wáŋ, tɔɔ yé mə́ Herod».  
\v 16 \x - \xo 8:16 \xt 6.52\x*Bwə́ mú ŋgə nyímbʉla bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́ nə́: «A lás ntʉ́nɨ nəcé sə́ cugɛ́ nə ibʉlɛ́d.»  
\v 17 Yésus mú mpu sâ bwə́ á ŋgə́ cɨ yí. A mú jí bwo nə́: «Nəcé jɨ́ tə́dʉ́gá wúsə́ bɨ́ njɨ nə́ bɨ shígɛ́ ŋwa íbʉlɛ́d yí? Jɨ́ bɨ́ mə́ cá gwág ntʉ́nɨ yí? Kú wámbʉlə ísâ! Bɨ anyíŋgə́yɛ́ ná bə nə fʉg ɨɨ́?  
\v 18 \x - \xo 8:18 \xt Zhe 5.21 \x*Bɨ bʉ́sə nə mísh, njɨ bɨ kú dʉ́g ɨɨ́? Bɨ bʉ́sə nə məlwə̂, njɨ bɨ kú gwág ɨɨ́?  
\v 19 Bɨ anyíŋgə́yɛ́ ná tə́dʉga ja mə́ á fɛ̂y ibʉlɛ́d itɔ́ɔn buud otɔ́ɔ́shin ótɔ́ɔn də yí? Bɨ á lwándʉlə mə́bwumú mə́nɛ́y nə ikʉ́l bɨ́ á lʉ́g nə ndɨ́ yí?» Bwə́ nə́: «Wûm nə mə́bá.»  
\v 20 \x - \xo 8:20 \xt 8.8-9\x*Nyə nə́: «Ja mə́ á fɛ̂y ibʉlɛ́d zaŋgbá buud otɔ́ɔ́shin onɔ̧̂ də yí, bɨ á lwándʉlə məkúdə́ mə́nɛ́y nə ikʉ́l bɨ́ á lʉ́g nə ndɨ́ yí?» Bwə́ nə́: «Zaŋgbá.»  
\v 21 Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Ká jɨ́ bɨ́ mə́ cá gwág yí?» 
\s1 Yésus mə́ lwag áncím-ncîm 
\p  
\v 22 Ntɔ́ bwə́ mú kə jé Bɛtʉsayída. Buud bwə́ mú zə nyə nə ancím-ncîm, zə tɛ́ɛ́g Yésus məbwə̂ nə́ á kúnyág nə nɛ́.  
\v 23 \x - \xo 8:23 \xt 7.33; Yuá 9.6\x*Yésus mú zə bii áncím-ncîm wɔɔŋgʉ̂ mbwə́d, wú nə nɛ́ kwáádə́. Kʉ́l bá bwə́ á kə yí, nyə á ŋwa məntənd, bwiid múúd ɛ́nɛ míshʉ́d, a bəd nyə məbwə̂. A mú jí nyə nə́: «Ye wo ŋgə ŋwá dʉ́g?»\fig Yésus mə́ lwag áncím-ncîm|src="Cn01739B.tif" size="span" copy="David C. Cook" ref="8.23" \fig* 
\v 24 Ancím-ncîm mú bɛ̂ny mísh, nyə nə́: «Mə ŋgə dʉ́g buud. Bʉ́sə nda ilɨ́ɨ́, njɨ í ŋgə jaand.»  
\v 25 Yésus mú nyiŋgə kwo kɛɛl múúd ɛ́nɛ məbwə̂ míshʉ́d. Nyə mú yâl. Nyə mpu dʉ́g ísâ byɛ̂sh nə́ ŋgə́ŋ.  
\v 26 Yésus mú cɨ nə nyə nə́: «Nyiŋgə́g, wo kə́g bɨ́dɨ́; wo kú nyiŋgə kə kwáádə́ nɨɨ́d.» 
\s1 Yésus jisə Mesî 
\r (Mat 16.13-20; Luk 9.18-21) 
\p  
\v 27 Yésus bə́nɔ̂ŋ *ompwíín bɛ́ bwə́ músə cɔ̧́ na, kə ŋgɛɛ mə́kwáádə́ mâ Sezarê mə Fílíp. A mú ŋgə jí ómpwíín bɛ́ nûŋ zhɨ́ɨ́d nə́: «Buud bwə́ ŋgə cɨ nə́ mə jisə zə́?»  
\v 28 \x - \xo 8:28 \xt 6.14-15; 9.11-13; Luk 7.16\x*Bwə́ mú bɛ̧sa nə nyə nə́: «Bɔ́ɔ́lʉ́gá búúd bwə́ ŋgə cɨ nə́ wo jisə Yuánɛs Nduu-buud, bɔ́ɔ́l nə́ wo jisə Eli, bɔ́ɔ́lʉ́gá bwə́ ŋgə́ nə́mə́ cɨ nə́ wo jisə ŋgwɔ́l *múúd micúndə́.»  
\v 29 \x - \xo 8:29 \xt Mat 16.16\x*A mú nyiŋgə jí bwo nə́: «Ká bɨ bâŋ ŋgə cɨ nə́ mə jisə zə́?» Pyɛ̂r músə bɛ̧sa nə nyə nə́: «Wo jisə *Krîst.\f + \fr 8:29 \fk Krîst: \ft Krîst mə kə́ nə «kwiidye buud Zɛmbî nyə á kaag yɛ́.»\f*»  
\v 30 \x - \xo 8:30 \xt 9.9\x*Nə́ ndɛɛ́, a mú báásʉlə bwo nə́ ci bwə́ kú bwɛlɛ jaaw múúd sâ á jísə́ yí. 
\s1 Yésus mə́ bá yə, a nyiŋgə gwûm 
\r (Mat 16.21-28; Luk 9.22-27) 
\p  
\v 31 \x - \xo 8:31 \xt 9.30-32; 10.32-34\x*A mú ka tɛ́ɛ́d jɨ́ɨ́gʉ́lílə bwo nə́: «Í jɨɨ shú mə́ *Mwân mə Múúd nə́ ocúmbá buud wâ lɔɔm nə milúlúú myâ ofada nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ kə́g jág jugʉshi nyə, bwə́ kudʉwa nyə, bwə́ gwú ntâg nyə. Njɨ a bá gwûm shwoŋ dɨ́ mpʉ́sə mwɔ́w mə́lɔ́ɔl.»  
\v 32 Nyə á jaaw bwo gwo nə́ kpwɔɔ́. Pyɛ̂r músə kə nə nyə koogʉ́, kə lás nə nyə.  
\v 33 Yésus músə yid, dʉ́g *ómpwíín bɛ́, a mú ŋkáánd nə Pyɛ̂r nə́: «Wúg mə na, *Sátan! Mitə́dʉ́gá myô mí cúgɛ́ mítə́dʉ́gá mí Zɛmbî, mísə njɨ mitə́dʉ́gá myâ buud.» 
\p  
\v 34 \x - \xo 8:34 \xt Mat 10.38-39; Luk 14.27; 17.33; Yuá 12.25\x*\x - \xo 8:34 \xt 1Pr 2.21\x*A mú ka jɔ̂w ncúlyá buud bwə́ á bə cínɔŋg wá bə́nɔ̂ŋ ompwíín bɛ́, nyə nə bwo nə́: «Ŋkí muud mə́ cɛɛl bɛ̧ mə, a bə́g kú jagʉlə nyə́mɛ́fwó; a ŋkɛ́nyʉ́g kwolós jé, a bɛ̧ mə.  
\v 35 Nəcé, múúd mə ká kaambʉlə nə cʉg jé, a yida jímbal gwo. Nyɔɔŋg mə jímbál cʉg jé nəcé mə nə shú Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛ́l yɛ́, a faam.  
\v 36 Ŋkí muud mə́ bii mə́bii mɛ̂sh mâ shí ga nə́ ndɛɛ́ *shíshim yé jímb, wáyɛ́ mfíí nyə́ é bə nə ndɨ́ cínɔŋg yí?  
\v 37 Muud jɨ nə ŋkul wá jɨ́ shú nə́ a nyíŋgəg bii shíshim yé?  
\v 38 \x - \xo 8:38 \xt Mat 10.33; Luk 12.9\x*Mpugá nə́ muud mə bá gwág mə shwôn, gwág íciyá byâm shwôn kala búúd á mitə́dʉ́gá olɨ́lɨŋgɨ̂ í ŋgə́ sá məbɔ̂w ga dɨ́ yɛ́, Mwân mə Múúd mə bá nə́mə́ gwág nyə shwôn ja á bá zə a ŋgə́ ŋkənʉwa məŋkənʉwa mə Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ yé, bə́nɔ̂ŋ mifééshá mí wəéŋgəles yí.» 
\c 9  
\p  
\v 1 \x - \xo 9:1 \xt Mat 16.28\x*A mú nyiŋgə cɨ nə bwo nə́: «Bʉ́bə́lɛ́ mə́ jaaw bɨ́ nə́, bɔ́ɔ́l búúd bʉ́sə́ wa ɔ́ga, bwə́ abʉ́lɛ́ bwɛlɛ yə, bwə́ kú fwo dʉ́g Faan mə́ Zɛmbî mə́ wɔ́ɔ́s nə ŋkul.» 
\s1 Yésus mə lwóyá mílwanə́ myɛ́ 
\r (Mat 17.1-13; Luk 9.28-36) 
\p  
\v 2 Mpʉ́sə mwɔ̂w mə́saman, Yésus mú ŋwa Pyɛ̂r nə Zhâk bá Yuánɛs. A mú wú nə bwo búúd dɨ́, bwə́ kə bád wúl məma mbʉ́ŋʉ́d, njɨ bə́nɔ́ŋ kú nə ŋgwɔ́l múud. Nyúúl nyɛ́ mú shwɔ̧́ɔ̧la bwo míshʉ́d,  
\v 3 mikáándə́ myɛ́ mí mú ŋgə jág bul faan nə mbii mə́fumə mâ nə́, tɔɔ muud cúgɛ́ nə ŋkul gusa míkáándə́ nə́ ndɛɛ́ mí fumə ntɔ́.  
\v 4 Cínɔŋgʉ́, Moyîz bá Eli bwə́ mú wɔ́ɔ́s, zə ŋgə́ lésha nə Yésus.  
\v 5 Pyɛ̂r músə ka cɨ nə Yésus nə́: «*Rabi, nywaálə ŋgə́lə ji wa. Sə́ shúməgá məbanda məlɔ́ɔl, ŋgwúd shú dwô, dúl shú mə́ Moyîz, dúlʉ́gá shú mə́ Eli.»  
\v 6 Pyɛ̂r nyə a shígɛ́ mpu sâ á cɨ́g yí, nəcé bə́nɔ̂ŋ bɔ́ɔ́lʉ́gá *ómpwíín bwə́ á bul gwág ifwaas nda bwə́ nyɛ̂.  
\v 7 \x - \xo 9:7 \xt 1.11 \xk Ságá nyə məgwág: \xt Mbá 18.15\x*Seegya njɨ gúndə́ í mə́ zə búdal bɛ̂sh. Bwə́ mú gwág kə́l í ŋgə́ wú gúndə́ jɔɔŋg dɨ́ nə́: «Mwân waamə́ abábə wə́ ɛ́ga. Ságá nyə məgwág.»  
\v 8 Ompwíín bwə́ mú ntâg ŋgə yágʉwa, bwə́ kú ná dʉ́g tɔɔ muud shús, njɨ bə́nɔ̂ŋ Yésus wə́ bwə́ á bə. 
\p  
\v 9 \x - \xo 9:9 \xt 7.36; 8.30\x*Ja bə́nɔ́ŋ bwə́ mə́ ka ŋgə shulə wú mbʉ́ŋ dɨ́ yí, a mú lás nə bwo nə́: «Ci bɨ kú jaaw múúd sâ bɨ́ ámə dʉ́g yí, kə wɔ́ɔ́s ja *Mwân mə Múúd mə bá gwûm shwoŋ dɨ̂ yí.»  
\v 10 Bwə́ mú baagʉlə cɨ nɨ, njɨ bwə́ mú ŋgə nyímbʉla bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́ nə́: «Gwúmʉ́lə mə́shwoŋ dɨ́ á ŋgə́ cɨ ga, í kə́ nə́ jɨ́?»  
\v 11 \x - \xo 9:11 \xt Mal 4.5; Mak 8.28\x*Nə́ ndɛɛ́ bwə́ músə jí nyə nə́: «Nəcé jɨ́ *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ dʉ cɨ nə́ í jɨɨ nə́ Eli fwóg tɛ́ɛ́d zə yí?»  
\v 12 A mú bɛ̧sa nə́: «Jɨ́ bə́lɛ bə ntɔ́ nə́ Eli mə́ jəlá nə fwo zə, zə tə̂l ísâ byɛ̂sh ícé byáŋʉ́d. Ká nəcé jɨ́ jísə́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́ bwə́ bá mpyêny Mwân mə Múud, bwə́ bul jugʉshi nyə yí?  
\v 13 \x - \xo 9:13 \xt Mat 11.14; Luk 1.17; Yuá 1.21\x*Sâ ŋgwúdʉ́, mɛɛ mə́ jaaw bɨ́ nə́ Eli nyə a shí bwey zə. Buud bwə́ á sá nyə mbií wɛ̂sh bwə́ á cɛɛl yí, nə́mə́ nda jɨ́ cilyá shú dɛ́ dɨ́ nə́.» 
\s1 Yésus mə́ yîl ŋgwɔ́l mwân jamb 
\r (Mat 17.14-21; Luk 9.37-43) 
\p  
\v 14 Ja bwə́ mə́ kə wɔ́ɔ́s *ómpwíín dɨ́ yí, bwə́ mú kwey mə́ŋkúmbə mə búúd mə́ mə́ lyɛ̧ bwo, bə́nɔ̂ŋ Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ ŋgə́ sɛ́ŋʉsa məkə̂l.  
\v 15 Njɨ mə́ŋkúmbə mə búúd mə́nɨ mə́ mə́ dʉ́g Yésus yí, bwə́ mú seegya, bwə́ mú ŋgə kə nə mikʉ́lə́, kə ŋgə bə́da nyə.  
\v 16 Yésus mú jí ómpwíín bɛ́ nə́: «Jáyɛ́ bɨ́nɔ́ŋ buud ɔ́ga ŋgə́ sɛ́ŋʉsa məkə̂l nə ndɨ̂ yí?»  
\v 17 Na zhwog buud ɛ́nɛ dɨ́, ŋgwɔ́l múúd mú bɛ̧sa nə nyə nə́: «Yɨ́ɨ́gʉli mə́ ámə zə nə mwân waamə́ wódɨ́, wúl shíshim í mə́ sá nə́ a bə́g kú ná lás.  
\v 18 Í mú ntâg ka dʉ bə, kʉ́l jɛ̂sh í ámə wɔ́ɔ́s nə́ í bii nyə yí, í jumə nyə shí, ifúlug lwánd nyə mpu, a ŋgə́ fúgal məjə, a shwal nyánʉwo. Mə́ ámə jí ómpwíín bwô nə́ bwə́ yílʉ́g nyə jamb dɔɔŋgʉ̂, bwə́ shígɛ́ kwag.»  
\v 19 Yésus músə bɨ̂ nə́: «Wúu! Yé óháádɛn ɔ́ga! Mə e bá kə nə bɨ̂ ntʉ́nɨ kə wɔ́ɔ́s ŋgow? Mə e bá jísɔw bɨ́ kə kumə jáyɛ́ ja? Zəgá mə nə mwân wɔɔŋg.»  
\v 20 Bwə́ mú kə nə nyə. Njɨ shíshim nɨ\f + \fr 9:20 \ft Bɔ́ɔ́l bwə́ ŋgə cɨ na nə́: «Ja mwân nyə a dʉ́g Yésus yí.»\f* í mə́ dʉ́g Yésus yí, í mú juŋg mwân nə ŋkulû, a mú juma shí, ŋgə bíŋgʉla, ifúlug í ŋgə́ wɔ́ɔ́s nyə mpud.  
\v 21 Yésus mú jí sɔ́ɔ́ŋgʉ́ mwân nə́: «Í á tɛ́ɛ́d nyə jáyɛ́ ja?» A mú bɛ̧sa nə́: «Í á tɛ́ɛ́d nyə, a njúl ná mwántombú.  
\v 22 Í dʉ cɛɛl gwú nyə. Í dʉ kʉl nyə tɔɔ kuda dɨ́ tɔɔ mə́júwód ija ija. Ŋkí wo jɨ nə ŋkul sá gúl sâ shú dɛ́, gwágʉ́g sə́ ŋkúŋkwóŋʉ́lə, kwííndʉ́g sə̂.»  
\v 23 Yésus mú yagʉla nyə nə́: «Ŋkí wo jɨ nə ŋkul!» Ntɔ́, a mú jaaw nyə nə́: «Múúd yɛ̂sh mə *búgʉ́lá Zɛmbî yɛ́ jɨ nə ŋkul sá sâ jɛ̂sh.»  
\v 24 Cé nə cé sɔ́ɔ́ŋgʉ́ mwân mú lás gwɔ́w gwɔ̂w nə́: «Mə ŋgə *búgʉla! Njɨ, yə́g mə ŋkul nə́ mə mpúg bə nə búgə́!»  
\v 25 Buud bwə́ mú zə sɛɛŋgya áncuncuma kʉ́l bwə́ á bə yí. Ntɔ́ Yésus mú ŋkáánd nə shíshim ábʉ́bɔ̂w wɔɔŋg nə́: «Wo shíshim ŋgə́ juwo mwân məlwə̂ nə mpu ga! Mə yɨ́ɨ́mbʉ́lí wo nə́, wúg nyə nyúúlʉ́d! Ci wo kú ná bá nyiŋgə nyíi nyə nyúúlʉ́d!»  
\v 26 Í mú kɨ̂m nə ŋkulû, í juŋg mwân nə́ ndɛɛ́ wú nyə nyúúlʉ́d. Mwân mú cɔ̧́ fudʉd nə́ nyágʉ́sə́, zhwog buud bwə́ ŋgə́ cɨ nə́: «A mə́ yə.»  
\v 27 \x - \xo 9:27 \xt 5.41\x*Njɨ Yésus mú bií nyə mbwə̂, wɛɛl nyə. Mwân mú tɔ̂w tʉ́təlî.  
\v 28 Nə́ ndɛɛ́, Yésus mú kə nyíi njɔ́w. Ompwíín bɛ́ bwə́ mú kə jí nyə wu bə́nɔ́ŋ bwə́mɛ́fwó nə́: «Nəcé jɨ́ sə́ bâŋ shígɛ́ kwag yílʉ́lə shíshim nɨ yí?»  
\v 29 A mú bɛ̧sa bwo nə́, bwə́ dʉ yîl mbií nɨ njɨ nə məjəgʉla. 
\s1 Yésus mə́ jaaw ja ábɛɛ́ nə́ a bá yə, a mú gwûm 
\r (Mat 17.22-23; Luk 9.43-45) 
\p  
\v 30 \x - \xo 9:30 \xt 8.31\x*Bwə́ mú zə lɔ̧ na. Bwə́ lɨ́ɨ́na Galilê. Yésus nyə a shígɛ́ cɛɛl nə́ buud bwə́ mpúg kʉ́l bwə́ á bə yí,  
\v 31 nəcé nyə á ŋgə jɨ́ɨ́gʉli *ompwíín bɛ́. Nə́ ndɛɛ́, a mú ŋgə́ jaaw bwo nə́: «Í jɨɨ nə́ *Mwân mə Múúd bâg kaanz məbwə̂ mə́ búúd dɨ́, bwə́ bág gwú nyə. Njɨ mpʉ́sə shwɨy dɛ́, nyə bá já shwoŋ dɨ́ mwɔ̂w mə́bá, a mú gwûm jwɔ̂w álɛ́ɛl.»  
\v 32 Njɨ Yésus nyə á tɛɛm ŋgə jaaw bwo ntɔ́, bwə́ á shígɛ́ mpu gwág. Bwə́ mú bul gwág ifwaas. Bwə́ ŋgə́ fúndə jílə nyə nə́ nyə fɛ́ɛ́lʉ́g bwo isâ nyə́ ŋgə́ jaaw bwo yí. 
\s1 Zə́ jɨ́ fwó múúd 
\r (Mat 18.1-5; Luk 9.46-48) 
\p  
\v 33 \x - \xo 9:33 \xt Luk 22.24\x*Ntɔ́ bwə́ mú kə jé Kapɛrnawûm. Cínɔŋg bwə́ mú nyíi wúl njɔ́wʉ́d. Yésus mú jí ómpwíín bɛ́ nə́: «Jɨ́ gwə́mɛ́fwó bɨ́ ámə ŋgə sɛ́ŋʉsa məkə̂l nə gwo zhɨ́ɨ́ nə zhɨɨ́ yí?»  
\v 34 Bwə́ mú ji nə́ kufʉg, nəcé zhɨ́ɨ́ nə zhɨɨ́, bwə́ á ŋgə shwɔ̧ nə́ bwə́ cɛɛl mpu nyɔɔŋg jɨ́ bul bə fwámɛ́ múúd bwə́dɨ́ gwooŋg dɨ́ yɛ́.  
\v 35 \x - \xo 9:35 \xt 10.43-44; Mat 20.26-27; Luk 22.26\x*Ntɔ́ Yésus mú zə ji shí. Nyə jɔ̂w *ómpwíín wûm nə óbá bɛ́. Nyə nə bwo nə́: «Múúd mə cɛ́ɛ́l bə tɔ́we shwóg á gwooŋg jɨ́n yɛ́, nyə́ jəlá nə bə múúd a mpʉ́sə, nyə bə nə́mə́ sɔ́ɔl məsáal á gwooŋg jɨ́nʉ́d.»  
\v 36 Nyə́ ká shîn lás ntɔ́, nyə mú zə ŋwa gúl kʉ́kágə́, tə́l bwo nyə míshʉ́d, a mú ŋwa nyə nyə́dɨ́ mə́bwə́d. Nyə nə bwo nə́:  
\v 37 \x - \xo 9:37 \xt Mat 10.40; Luk 10.16; Yuá 13.20\x*«Muud mə lə́g gúl kʉ́kágə́ nda jíga jínə́ dâm dɨ́ yɛ́, a mə́ lə́g mə. Muud mə lə́g ntâg mə yɛ́, nyə alə́gɛ́ mə, a lə́g múúd nyə á ntɨ mə yɛ́.» 
\s1 Buud wâ shédɨ́ kɔ́ɔ́mbʉ́d 
\r (Luk 9.49-50) 
\p  
\v 38 Na Yuánɛs mú cɨ nə Yésus nə́: «Yɨ́ɨ́gʉli, sə́ ámə dʉ́g ŋgwɔ́l múúd ŋgə́ balan nə jínə́ dwô, ŋgə yîl buud məjamb nə ndɨ̂. Sə́ ámə ka kaambʉlə nə nyə nə́ a kú ná ŋgə sá nəcé a cugɛ́ sə́dɨ́ gwooŋg dɨ̂.»  
\v 39 Yésus mú bɛ̧sa nə nyə nə́: «Kúgá dʉ kaambʉlə nə́ a kú ŋgə sâ. Muud cúgɛ́ nə ŋkul balan nə jínə́ dâm, sá *mə́shimbá nə ndɨ́, nə́ ndɛɛ́ nyə nyiŋgə kə ŋgə lás nə mə ŋkí bɔ̂w.  
\v 40 \x - \xo 9:40 \xt Mat 12.30; Luk 11.23\x*Nəcé muud nyə́ aŋgɛ̂ nə mpii shé yɛ́, jɨ shédɨ́ kɔ́ɔ́mbʉ́d.  
\v 41 Muud mə bá yána tɔɔ njɨ láá mə́júwó ŋgwûd, ŋgulal bɨ́ mə́dɨ́ jínə́d nəcé bɨ bə́lə búúd ɔ́ *Krîst yɛ́, bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, muud wɔɔŋgʉ̂ nyə abʉ́lɛ shúb myə́na myâ cínɔŋg.» 
\s1 Sə́m í bul jilə 
\r (Mat 18.6-11; Luk 17.1-2) 
\p  
\v 42 «Njɨ, ikʉ́kágə́ í ŋgə́ *búgʉla mə íga, múúd mə ká kwal gúl bɔɔgʉ́, í bul jəla nə́ bwə́ kə́lʉg muud wɔɔŋgʉ̂ məma kwóógʉ́ cʉ́ŋʉ́d, bwə́ kʉl nyə nə dwo mâŋ.  
\v 43 \x - \xo 9:43 \xt Mat 5.30\x*Ntɔ́, í ká bə nə́ mbwə̂ wô ŋkí kuú wô í ŋgə kwal wo bɔɔgʉ́, sámbʉ́g wə, nəcé í bul jəla nə́ wo cʉ́gəg cʉg á kandʉgə wo njúl nə kʉ́l mbwə̂ ŋkí kʉ́l kuú,  
\v 44 ntɔ̧ nə́ wo bə́g nə məbwə̂ mwô mɛ̂sh wo mú kə kuda á kandʉgə jísə́ kú jímə yíd.  
\v 45 Í ká bə nə́ kuú wô í ŋgə kwal wo bɔɔgʉ́, sámbʉ́g wə, nəcé í bul jəla nə́ wo cʉ́gəg cʉg á kandʉgə wo njúl nə kʉ́l kuú,  
\v 46 ntɔ̧ nə́ wo bə́g nə məkuú mwô mɛ̂sh wo mú kə kuda á kandʉgə jísə́ kú jímə yíd.  
\v 47 \x - \xo 9:47 \xt Mat 5.29\x*Ŋkí jús dwô í ŋgə kwal wo bɔɔgʉ́, tɨ́ɨ́g dwo. Í bul jəla nə́ wo nyííg Faan mə́ Zɛmbî dɨ́ nə ncwaan jús, ntɔ̧ nə́ wo bə́g nə mísh mwô mɛ̂sh bwə́ bá kə kʉl wo kuda á kandʉgəd.  
\v 48 \x - \xo 9:48 \xt Iza 66.24\x*Cínɔŋg kuda jɔɔŋgʉ́d ilúmágə́ í dʉ də nyúul yí í ádɛ́ fudə. Kuda kú nə́mə́ bwɛlɛ jímə.  
\v 49 \x - \xo 9:49 \xt Ləv 2.13\x*Mpugá nə́ kuda í bá wá múúd yɛ̂sh məgwâm nə́mə́ nda ca í dʉ wá mə́gwâm ídʉ̂w dɨ́ nə́.  
\v 50 \x - \xo 9:50 \xk \xt mpwogɛ́: \xt Luk 2.14; 1Te 5.13; Rom 12.18\x*Ca dʉ́sə jɔ̧ sâ. Sâ ŋgwúdʉ̂, ŋkí ca í sɔ́ɔ́mb, jɨ́ í bá nyiŋgə wá dwo məgwâm? Bə́gá nə́mə́ nda jɔ̧ ca mpə́dʉ́gá búúd, bɨ́ mú ka bə nə ŋkul ji mpwogɛ́ mpə́dʉ́gá bɨmɛ́fwó nə bɨmɛ́fwó.» 
\c 10  
\s1 Yésus nə məgwú mə bâ 
\r (Mat 19.1-9; Luk 16.18) 
\p  
\v 1 \x - \xo 10:1 \xt Luk 9.51\x*Nə́ ndɛɛ́, Yésus nyə á ka wú na, kə shí á Yudéa, Zhurdɛ̧̂ faŋwíny. Buud bwə́ mú zə áncuncuma zə ŋkúndɔw cínɔŋg nyə́dɨ́. A mú ŋgə jɨ́ɨ́gʉli bwo nda nyə á dʉ sá nə́.  
\v 2 Bɔ́ɔ́l *Ofarizyɛ̂ŋ bwə́ á zə kə nyə́dɨ́, kə bwɔ́wʉlə nyə, bwə́ nə́: «Ye məcɛ̧ɛ̧ míshé mə́ ŋgə cɨ nə́ muud jɨ nə ŋkul yîl múdá yé bâ?»  
\v 3 \x - \xo 10:3 \xt Mat 5.31\x*Ntɔ́ nyə mú bɛ̧sa bwo nə́: «Moyîz nyə a báásʉlə bɨ́ nə́ jɨ́?»  
\v 4 Bwə́ nə nyə nə́: «Moyîz nyɛ nyə á cilə nə́ múúd mə ká cɛɛl yîl múdá yé bâ, a yə nyə kálaad məgwú mə́ bâ.»  
\v 5 Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Moyîz nyə á yə bɨ́ cɛ̧ɛ̧́ dɔɔŋgʉ́ nəcé lal bɨ́ milâm.  
\v 6 \x - \xo 10:6 \xt Mət 1.27\x*Sâ ŋgwúdʉ̂, ja Zɛmbî nyə á tɛ́ isâ byɛ̂sh yí, nyə a sá mudúm bá mudá. Ntɔ́ nyə á cɨ nə́:  
\v 7 \x - \xo 10:7 \xt Mət 2.24\x*“Nda mə mə́ sá bwo ntʉ́nɨ́ nə́, mudúm mə́ bá lʉ́gə sɔ́ɔ́ŋgʉ́ bá nyɔɔŋgʉ̂, a kə leedya nə mudá yé,  
\v 8 bá obá bwə́ mú bə nyúul ŋgwúdʉ̂.” Ntɔ́ jɨ nə́ bwə́ cúgɛ́ ná búúd obá, bwə́ músə muud ŋgwúd.  
\v 9 Muud nyə ajə́láyɛ́ nə ka bɛ́ɛ́g sá Zɛmbî mə́ laad yí.» 
\p  
\v 10 Ja bə́nɔ̂ŋ *ompwíín bɛ́ bwə́ mə́ kə wɔ́ɔ́s njɔ́w yí, bwə́ mú kwo jí nyə nə́ a fɛ́ɛ́lʉ́g bwo lə́sʉ́ wɔɔŋgʉ̂.  
\v 11 \x - \xo 10:11 \xt Mat 5.32; Luk 16.18; 1Kr 7.10-11\x*Ntɔ́ wə́ nyə á cɨ nə bwo nə́: «Ŋkí muud mə yíl múdá yé bâ, a bá múdá shús ɨɨ́, muud wɔɔŋg mə́ sá mínɔɔmb mísh mə́ múdá nyə ámə yîl yɛ́d.  
\v 12 Tɔɔ mudá, á ká wú bâ, a nyiŋgə kə dúl báád ɨɨ́, a mə́ sá nə́mə́ mínɔɔmb.» 
\s1 Yésus mə́ bəd bwân óntombú məbwə̂ 
\r (Mat 19.13-15; Luk 18.15-17) 
\p  
\v 13 Bɔ́ɔ́l búúd bwə́ á ka zə nə ikʉ́kágə́ wə́ Yésus nə́ a kúnyág nə byo. Njɨ *ompwíín bwə́ mú lás nə bwo.  
\v 14 Nda Yésus nyə a dʉ́g ntɔ́ nə́, nyə a lámʉsa nə ompwíín bɛ́, nyə nə bwo nə́: «Bɨ́dʉ́gá ikʉ́kágə́ í zə́g mə́dɨ́, kúgá kaambʉlə nə bwo, nəcé Faan mə́ Zɛmbî dʉ́sə sâ á mbií búúd wáŋ.  
\v 15 \x - \xo 10:15 \xt Mat 18.3\x*Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, muud yɛ̂sh nyə amágʉ́lə́yɛ́ Faan mə́ Zɛmbî məməgʉlá mə kʉ́kágə́ yɛ́, muud wɔɔŋgʉ̂ cúgɛ́ nə ŋkul nyíi cínɔŋg.»  
\v 16 A mú ŋkɛ̂ny bwân bɔɔŋgʉ́, ŋgə bəd bwo məbwə̂, ŋgə yə bwo ocúncɛ́sh. 
\s1 Yésus bá muud byɔɔg 
\r (Mat 19.16-30; Luk 18.18-30) 
\p  
\v 17 Yésus mú zə cɔ̧́ na. A ŋgə́ kə zhɨ́ɨ́d, ŋgwɔ́l múúd mú zə nə kʉ́lə́, zə kúdɔw nyə́dɨ́ shwóg. A mú jí Yésus nə́: «Jɔ̧jɔ̧ Yɨ́ɨ́gʉli, jáyɛ́ jɔ̧ sâ mə́ sáág nə́ mə bííg cʉg á kandʉgə kandʉgə yí?»  
\v 18 Yésus mú yida cɨ nə nyə nə́: «Nəcé jɨ́ wó jɔ́w mə nə́ jɔ̧jɔ̧ múúd yí? Kú nə muud jɨ́ jɔ̧ múúd, njɨ Zɛmbî nyəmɛ́fwó.  
\v 19 \x - \xo 10:19 \xt MmN 20.12-16; Mbá 24.14\x*Wo mpú dɨ́ məcɛ̧ɛ̧ mə́ga? “Wo kú gwú múúd, kú sá mínɔɔmb, kú júwo, kú yə múúd mpwɛnɛ á sá nyə́ ampúyɛ́ yí, kú shɨɨg múúd, gúmal sɔ́ɔ́ŋgʉ́ woó nə nyɔɔŋgʉ́ woó.”»  
\v 20 Muud ɛ́nɛ mú bɛ̧sa nə nyə nə́: «Yɨ́ɨ́gʉli! Mə ŋgə bɛ̧ məcɛ̧ɛ̧ mə́nɨ mɛ̂sh, tɛ́ɛ́d íkágə́d zə kumə múús.»  
\v 21 \x - \xo 10:21 \xt Mat 19.21\x*Yésus mú dʉ́g nyə nə́ figə́-figə́, a mú gwág nyə cɛy lámʉ́d. Nyə nə nɛ́ nə́: «Í ŋgə ná fúfə wo sâ ŋgwúd. Kaá kusha ísâ byɛ̂sh wó jɨ́ nə ndɨ̂ yí, wo yə mímbúmbúwá *mwaanɛ̂ wɔɔŋgʉ̂, wo ka bá kə bə nə məbii gwɔ̂w; ság ntɔ́ wo ka zə bɛ̧ mə.»  
\v 22 \x - \xo 10:22 \xt Sôm 62.11\x*Muud wɔɔŋg mú shúsʉla nə mpɛ̧sá mə́ Yésus, a mú ntâg kyey, nəcé nyə á bə nə zhwog məbii. 
\p  
\v 23 Yésus mú ciŋg mpwóómbʉ́ dʉ́g nyə́dɨ́ mə́koogʉ́ nə́ ndɛɛ́, a mú cɨ nə *ompwíín bɛ́ nə́: «A kwowʉlálə nə́ buud bɨ́ nə məbii wá bwə́ nyííg Faan mə́ Zɛmbî dɨ́ eé!»  
\v 24 Ompwíín bɛ́ bwə́ mú káam ciyá jɔɔŋg, Yésus mú nyiŋgə cɨ nə bwo nə́: «Yé bwân bâm! A kwowʉlálə nə́ muud nyííg Faan mə́ Zɛmbî dɨ́ eé!  
\v 25 Í yida nywá bə kúnə́-kúnə nə́ *shamô nyííg luun lʉ́ ndundu dɨ́, ntɔ̧ nə́ muud á bulya məbii nyííg Faan mə́ Zɛmbî dɨ̂.»  
\v 26 Njɨ bwə́ á gwág ntʉ́nɨ yí, bwə́ á bul káam, bwə́ mú ŋgə nyímbʉla bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́ nə́: «Ká zə́ jɨ́ nə ŋkul *dʉ́g cʉg yɛ́?»  
\v 27 \x - \xo 10:27 \xt Mat 19.26\x*Yésus mú kənd mísh bwə́dɨ́, a mú cɨ nə bwo nə́: «Muud cugɛ́ nə ŋkul sá jínɨ jâŋ, njɨ Zɛmbî; nəcé Zɛmbî nywáá jɨ nə ŋkul sá sâ jɛ̂sh.» 
\p  
\v 28 Pyɛ̂r mú ja lə́sʉ́, nyə nə́: «Ká, dʉgɨ́! Sə́ báá sə́ á mə́ shîn lʉ́gə ísâ byɛ̂sh, sə́ zə bɛ̧ wo.»  
\v 29 \x - \xo 10:29 \xt Mat 10.37\x*Yésus mú bɛ̧sa nə́: «Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, ŋkí muud mə sá nə́, tɔɔ minjɔ́w, tɔɔ məshí, tɔɔ omínyɔŋʉ̂, tɔɔ okɔ́ɔ́l, tɔɔ nyɔɔŋgʉ́, tɔɔ sɔ́ɔ́ŋgʉ́, tɔɔ bwân, a lʉ́gə byo shú dâm, nə shú bwiiŋgʉ́lə Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛ́l,  
\v 30 nyə é nyiŋgə bií ísâ byɔɔŋg byɛ̂sh ija təd tɛ́ nyə́ é ŋgə cʉgə wa shí yí: tɔɔ minjɔ́w, tɔɔ məshí, tɔɔ omínyɔŋʉ̂ nə okɔ́ɔ́l, nə nyɔɔŋgʉ̂, nə bwân, ija təd, a bwəma nə́mə́ nə cúwʉ́lí cínɔŋg, nə́ ndɛɛ́ a ka bá kə cʉgə kandʉgə kandʉgə cʉg í zág yííd.  
\v 31 \x - \xo 10:31 \xt Mat 19.30\x*Bɔ́ɔ́l ncúlyá buud bwə́ tə́l shwóg wá, bwə́ bá tɔ̂w mpʉ́sə, bɔɔŋg bwə́ tə́l mpʉ́sə wá, bwə́ bá tɔ̂w shwóg.» 
\s1 Yésus mə́ jaaw ja álɛ́ɛl nə́ a bá yə, a mú gwûm 
\r (Mat 20.17-19; Luk 18.31-34) 
\p  
\v 32 \x - \xo 10:32 \xt 8.31\x*Bwə́ á ka ŋgə bád kə Yurʉ́səlɛm, Yésus tə́l shwóg, ompwíín bɛ́ bwə́ ŋgə́ bɛ̧ nyə mpʉ́sə, mílâm mí kə́l bwo gwɔ̂w nə ifwaas. Tɔɔ buud bwə́ á ŋgə́ bɛ̧ bwo wá, bwə́ á ŋgə nə́mə́ bɛɛmb. Yésus mú ŋwa *ompwíín wûm nə óbá bɛ́, a wú nə bwo búúd dɨ́, bə́nɔ́ŋ kə ŋgə kyey koogʉ́, a mú ŋgə jaaw bwo isâ í bá zə sɨ̂y nə nyə yí.  
\v 33 Nyə nə́: «Dʉgá, sə́ ŋgə́lə bád kə Yurʉ́səlɛm ɔ́ga; mpugá nə́ *Mwân mə Múúd mə zə́ kə kaanz mə́bwə̂ mə́ mílúlúú myâ ofada nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧́d. Bwə́ é cɛ̧ɛ̧lə nyə shwɨy, bwə́ mú kɛɛnzh nyə mə́bwə̂ mə́ íkûl ishúsʉ́d.  
\v 34 \x - \xo 10:34 \xt 15.15-20\x*Bwə́ wə́ bwə́ bá cágʉlə nyə, bwə́ sɛy nyə məntənd mpwóómbʉ́d, bwə́ fyámʉsə nyə milwóŋ, bwə́ mú gwú nyə. Njɨ nyə bá gwûm shwoŋ dɨ́ jwɔ̂w álɛ́ɛl.» 
\s1 Zə́ jɨ́ fwó múúd 
\r (Mat 20.20-28) 
\p  
\v 35 Nə́ ndɛɛ́, Zhâk bá Yuánɛs, bwân ɔ́ Zhébedé, bwə́ mú zə shísh wə́ Yésus, zə cɨ nə nyə nə́: «Yɨ́ɨ́gʉli, sə́ mə́ tɛ́ɛ́g wo məbwə̂, ság sə́ sâ sə́ é jí wo yí.»  
\v 36 A músə jí bwo nə́: «Bɨ mə́ jɨɨ nə́ mə sáág bɨ́ jɨ́?»  
\v 37 Bwə́ mú bɛ̧sa nə́: «Yə́g sə́ wáda nə́ sə́ bâg ji wo, nyíga mbwə̂ məkɔ́ɔ́l, nyíga mbwə̂ məncwûm ja wó bá kə ji wódɨ́ jiya gúmə́d yí.»  
\v 38 \x - \xo 10:38 \xt Mat 26.39; Mak 14.36; Luk 12.50; 22.42; Yuá 18.11\x*Yésus mú bɛ̧sa nə́: «Bɨ́ ampúyɛ́ sâ bɨ́ ŋgə́ jɨɨ yí. Ye bɨ bɨ́ nə ŋkul ŋgul bálá mə́ é ŋgul yí, ŋkí nə́ bɨ́ duwan nduwán mə́ é duwan yí?»  
\v 39 \x - \xo 10:39 \xt Mis 12.2\x*Bwə́ nə́: «Haaw. Sə́ bɨ́ nə ŋkul ŋgul.» Yésus nə bwo nə́: «Bálá mə́ zə́ ŋgul yí, bɨ́ é ŋgul gwo, tɔɔ nduwán mə́ zə́ duwan yí, bɨ é duwan nə́mə́ wo.  
\v 40 Njɨ, kɔ́ɔ́mb á nə́ bɨ jíg mə nyíga mbwə̂ məncwûm nyíga mbwə̂ məkɔ́ɔ́l, mə dɨ́ jɨ́ nə ŋkul ŋwa wʉ́nɨ cígʉ́lá, ijiya byɔɔŋg bísə shú búúd í á bwey kwəmʉsɔw wá.»  
\v 41 Ja bɔ́ɔ́l *ómpwíín wûm bwə́ á gwág ntɔ́ yí, bwə́ a gwág Zhâk bá Yuánɛs bɔ̂w.  
\v 42 Yésus mú jɔ̂w bwo, lás nə bwo nə́: «Ŋgaá bɨ mə mpú nə́ buud bwə́ ŋgə́ wúmə nə jiya tɔ́we shwóg íkûl ishús dɨ́ wá bwə́ ŋgə ntɛɛŋg ijwûga byáŋ, ofwó búúd bwə́ ŋgə́ lwóya njɨ mpə̂l.  
\v 43 \x - \xo 10:43 \xt 9.35; Mat 23.11; Luk 9.48\x*Í ajə́láyɛ́ nə bə ntɔ́ bɨ́ bâŋ dɨ́. Nyɔɔŋg yɛ̂sh mə cɛ́ɛ́l bə fwó múúd gwooŋg jɨ́n dɨ́ yɛ́, yídag sɛ̂y nə bɔ́ɔ́l.  
\v 44 Nyɔɔŋg mə cɛ́ɛ́l tɔ̂w bɨ́ shwóg yɛ́, bə́g bɔ́ɔ́lʉ́gá lwaá.  
\v 45 \x - \xo 10:45 \xt Mat 20.28\x*Sâ jɔɔŋgʉ̂ wə́ jísə́ nə́ *Mwân mə Múúd nyəmɛ́fwó nyə a shígɛ́ zə nə́ bwə́ sɛ́yʉ́g nə nyə. Nyə á yida zə sɛ̂y nə buud, a yána nə́mə́ cʉg jé shú nə́ ncúlyá buud bwə́ bə́g ofʉlî\f + \fr 10:45 \ft Bwə́ á dʉ jə́na ŋkúmba tâŋ shú nə́ ŋkúmba kwám í bə́g fʉlî. Tâŋ nyɔɔŋg wə́ Yésus nyə a jə́na nə cʉg jé shú búúd bɛ̂sh yí.\f*.» 
\s1 Yésus mə bɛ̂ny Bartimê mísh 
\r (Mat 20.29-34; Luk 18.35-43) 
\p  
\v 46 Ntɔ́, Yésus bə́nɔ̂ŋ ómpwíín bɛ́ bwə́ mú kə kumə Zheríko. Bwə́ mú ŋgə lɔ̧ ŋgwə́la wɔɔŋgʉ̂; buud bwə́ á ŋgə bɛ̧ bwo áncuncuma. Ŋgwɔ́l áncím-ncîm nyə á bə zhɨ́ɨ́ dɨ́ koogʉ́, a ŋgə́ gwáámb buud isâ. Muud wɔɔŋgʉ̂ nyə á bə nə jínə́ nə́ Bartimê, mwân mə́ Timê.  
\v 47 \x - \xo 10:47 \xt Mat 20.30-31\x*Nyə mú gwág nə́ Yésus á Nazarɛ̂t wə́ ŋgə́ cɔ̧́ ɛ́nɛ. Ntɔ́ nyə mú tɛ́ɛ́d ŋgə́lə kɨ̂m nə́: «Yésus, mwân mə *Dávid, bwɨ́ɨ́gʉ́g mə nə́ ŋkwoŋʉ́.»  
\v 48 Njɨ buud bwə́ mú ŋgə ŋkáánd nə nyə. Tɔɔ ntɔ́ nyə mú mpu bʉ̂n kə́l gwɔ̂w nə́: «Yé Mwân mə Dávid, bwɨ́ɨ́gʉ́g mə nə́ ŋkwoŋʉ́.»  
\v 49 Yésus mú shigʉla. Nyə nə́ buud nə́: «Jɔ́wʉ́gá mə nyə.» Bwə́ músə jɔ̂w áncím-ncîm. Bwə́ nə nyə nə́: «Səlʉg lâm shí! Tɔ́wʉ́g! A ŋgə jɔ̂w wo.»  
\v 50 Muud ɛ́nɛ mú wusə kúúd jé koogʉ́. A mú bumb, lɛɛl kə wə́ Yésus.  
\v 51 Yésus mú cɨ nə nyə nə́: «Wó jɨɨ nə́ mə sáág wo jɨ?» Ancím-ncîm mú bɛ̧sa nə́: «Ye yɨ́ɨ́gʉli, ság nə́ mə kwóg dʉ́gya.»  
\v 52 \x - \xo 10:52 \xt Mat 9.22\x*Yésus nə nyə nə́: «Kaág mpwogɛ́, wo mə́ *dʉ́g cʉg nəcé búgə́ gwô.» Cé nə cé, mísh mə́ mú nyiŋgə dʉ́gya nyə. A músə bɛ̧ nyə. 
\c 11  
\s1 Yésus mə nyíi Yurʉ́səlɛm 
\r (Mat 21.1-11; Luk 19.28-40; Yuá 12.12-16) 
\p  
\v 1 Ja bwə́ á ŋgə shísh kúnə́-kúnə nə Yurʉ́səlɛm yí, bwə́ á kə wɔ́ɔ́s ŋgɛɛ́ Betʉfazhe, *Mbʉ́ŋ wə́olivyê dɨ̂. Yésus mú lwâm *ómpwíín óbá.  
\v 2 Nyə nə bwo nə́: «Kəgá na də́nd á shwóg nɨɨ́d. Í é bə, bɨ́ ká nə́mə́ jé, bɨ kwey cwɔ̧ jakáás cɛ̧ɛ̧lá, í njúl nə́ tɔɔ muud kú fwo bwɛlɛ kəwa nyə kwoŋʉd. Bɨ́ ɔ́ ciny gwo, zə mə nə gwo.  
\v 3 Ŋkí muud mə jí bɨ́ nə́ nəcé jɨ́ bɨ́ ŋgə́ ciny gwo yí, bɨ́ bɛ̧sa nə nyə nə́: “Cwámba wə́ ŋgə́ jɨɨ gwo.” Muud wɔɔŋgʉ́ nyə é lɛɛl nə́mə́ bɨ́d nə́ bɨ zə́g nə gwo.»  
\v 4 Ompwíín bwə́ mú kə, bwə́ mú kə kwey cwɔ̧ jakáás cɛ̧ɛ̧lá kúnə́-kúnə nə wúl mpumbɛ́, njwóŋ dɨ́ koogʉ́. Bwə́ mú ciny gwo.  
\v 5 Bɔ́ɔ́lʉ́gá búúd bwə́ á bə cínɔŋg wá, bwə́ mú jí bwo nə́: «Jɨ́ bɨ́ ŋgə́ sá nɨ? Bɨ́ mə́ ciny cwɔ̧ jakáás nɨ nəcé jɨ?»  
\v 6 Bwə́ músə bɛ̧sa mbií Yésus nyə ámə jaaw bwo yí. Buud bɔɔŋg bwə́ mú bɨ́d nə́ bwə́ kə́g nə ndɨ̂. 
\p  
\v 7 Bwə́ mú zə Yésus nə cwɔ̧ jakáás, bwə́ ŋgə yîl mikáándə́ myáŋ ŋgə jɛɛl gwo kwoŋʉd. Yésus músə ji gwɔ̂w.  
\v 8 \x - \xo 11:8 \xt 2Oj 9.13\x*Ncúlyá buud bwə́ mú ŋgə taalə mikáándə́ myáŋ zhɨ́ɨ́ nə zhɨɨ́, bɔ́ɔ́l bwə́ ŋgə́ búgə məmpúnzə́ mə́ ílɨ́ɨ́ mə́koogʉ́ ŋgə zə taalə zhɨ́ɨ́d.  
\v 9 \x - \xo 11:9 \xt Sôm 118.26\x*Shwɨ́ɨ́nzhá buud bwə́ á ŋgə kə Yésus shwóg wá nə bɔɔŋg bwə́ á ŋgə bɛ̧ mpʉ́sə́ wá bwə́ á ŋgə wá ŋgwa nə́: «Hosána! Gúmə́ í bə́g nə nyɔɔŋg ŋgə́ zə jínə́ mə́ Cwámba dɨ́ yɛ́.  
\v 10 \x - \xo 11:10 \xt Sôm 148.1; Mat 20.30-31\x*Gúmə́ í bə́g nə ijwûga í ŋgə́ zə yí, ijwûga i Dâ *Dávid! Hosána joŋ lʉ gwɔ́w dɨ́ cwû!» 
\p  
\v 11 Ja Yésus nyə á kumə Yurʉ́səlɛm yí, nyə á kə nyíi *Luŋ mə́ Zɛmbî, a músə kənd mísh Luŋ dɛ̂shʉd. Nda í á bə mpwó-kugʉ́ shí nə́, a mú cúwo tɔ́ɔ́n, nyiŋgə kə nə ompwíín bɛ́ wûm nə óbá Betanî. 
\s1 Yésus mə́ shwó lɨ́ɨ́ figyê 
\r (Mat 21.18-19) 
\p  
\v 12 Mán mələ̂m, bwə́ mú wú Betanî. Yésus mú ka gwág zha.  
\v 13 \x - \xo 11:13 \xt Luk 13.6\x*A mú dʉ́g shug lʉ́ *figyê shwóg-shwóg í njúl nə́ ŋkudə́. A mú kə dʉ́g nə́ ka nyə é kwey mpumə́ cínɔŋg. Njɨ, ja á mə́ kə wɔ́ɔ́s lɨ́ɨ́ dɨ́ shí yí, a mú kwey njɨ ikáá nə ikáá, nəcé í a shígɛ́ fwo bə baan lʉ mpúmə́.\fig Lɔ̂w figyê|src="hk00088c.tif" size="col" copy="Horace Knowles" ref="11.13" \fig* 
\v 14 A músə cɨ nə figyê nə́: «Muud nyə abʉ́lɛ́ ná bá bwɛlɛ də tɔɔ bumə́ gwô.» Nyə́ á ŋgə lás ntɔ́, *ompwíín bɛ́ bwə́ ŋgə́ gwág. 
\s1 Yésus mə wɨ́ɨ́ŋg búúd ɔ́ míkus Luŋ mə́ Zɛmbî 
\r (Mat 21.12-17; Luk 19.45-48; Yuá 2.13-16) 
\p  
\v 15 Bwə́ mú nyiŋgə jé Yurʉ́səlɛm. Nə́ ndɛɛ́, Yésus mú kə nyíi *Luŋ mə́ Zɛmbî, a mú kə wɨ́ɨ́ŋg búúd bwə́ á ŋgə sá mikus cínɔŋg wá. A shîn lwág ítʉ́wʉli í búúd bwə́ á ŋgə́ sá icɛ́nd í *mwaanɛ̂ wá, nə ishíya í bɔɔŋg bwə́ á ŋgə kusha məfaf wá.  
\v 16 A ban nə́ muud kú ná lɨ́ɨ́na nə mbag Luŋ mə́ Zɛmbî dɨ́ cwû.  
\v 17 \x - \xo 11:17 \xt Iza 56.7; Zhe 7.11\x*A mú ka zə yə bwo njɨ́ɨ́gʉ́lá, nyə nə́: Ŋgaá jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́: «Bwə́ bá dʉ jɔ̂w njɔ́w wâm nə́: “njɔ́w mə́jəgʉla á ikûl nə ilwoŋ byɛ̂sh?” Ká bɨ́ bâŋ mə́ yida sá nə́ í bə́g daagɛ lʉ́ íjúwâl.» 
\p  
\v 18 \x - \xo 11:18 \xt 12.12; 14.1-2\x*Milúlúú myâ ofada nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ mú gwág sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ wɔɔŋgʉ̂. Bwə́ mú ŋgə sɔ̧́ məzhɨɨ́ nə́ bwə́ gwú Yésus, njɨ bwə́ á ka ŋgə fúndə nəcé njɨ́ɨ́gʉ́lá yé á ŋgə bul nyíi buud mílámʉ́d, buud ŋgə bul káam.  
\v 19 Mpwó-kugʉ́ shí, Yésus bə́nɔ̂ŋ *ompwíín bɛ́ bwə́ músə wú ŋgwə́la. 
\s1 Njɨ́ɨ́gʉ́lá búgə́ nə dʉ́lə sá məjəgʉla 
\r (Mat 21.20-22) 
\p  
\v 20 Mán mələ̂m, bwə́ mú nyiŋgə kə ŋgwə́la, bwə́ mú dʉ́g lɨ́ɨ́ *figyê, í mə́ shîn shwáás kə jé míkɔ̧ɔ̧lə́d.  
\v 21 Pyɛ̂r mú zə tə́dʉga sâ Yésus nyə ámə sâ yí, a mú cɨ nə Yésus nə́: «*Rabi! dʉgɨ́! Figyê wó ámə shwó yɛ́ mə́ shwáás.»  
\v 22 Yésus mú ntâg cɨ nə bwo nə́: «Búgʉ́lágá Zɛmbî!  
\v 23 \x - \xo 11:23 \xt Mat 17.20; Luk 17.6\x*Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, ŋkí muud mə́ cɨ nə mbʉ́ŋ ga nə́: “Tʉ́wʉ́g na, wo kə́g juwa mâŋ”, a ká bə nə lâm búgə́, kú ŋgə sá mə́shwán, í bə́lɛ sɨ̂y nda nyə ámə cɨ nə́.  
\v 24 \x - \xo 11:24 \xt Mat 7.7; Luk 11.9\x*Gwə́ wə́ mə́ jááw bɨ́ nə́, sâ jɛ̂sh bɨ́ mə́ bá gwáámb mə́jəgʉla dɨ́ yí, bə́gá nə búgə́ nə́ bɨ mə́ bii, bɨ́ dʉ́g í bə́ nə́mə́ nda bɨ́ ámə gwáámb nə́.  
\v 25 \x - \xo 11:25 \xt Mat 7.1; Luk 6.37\x*Ja bɨ́ tə́l tʉ́təlí ŋgə sá məjəgʉla yí, ŋkí muud mə́ tə́dʉ́gá íwushí ŋgwɔ́l múúd nyə á wush nə nyə yí, a júúg muud wɔɔŋgʉ̂. Ságá ntɔ́, Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wʉ́n jísə́ gwɔ́w yɛ́ júúg nə́mə́ bɨ́ nə iwushí bín.»  
\v 26 \f + \fr 11:26 \ft Míl mícilyá mí ayág mí cúgɛ́ nə mpánzə́ nɨ.\f*[Njɨ, ŋkí bɨ mə bə́ kú dʉ juu bɔ́ɔ́l búúd ɨɨ́, Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wʉ́n jísə́ gwɔ́w yɛ́ kú nə́mə́ dʉ juu bɨ́ nə məbɔ̂w bɨ́ mə́ dʉ sá má.] 
\s1 Ŋkul ijwûga mə́ Yésus í ŋgə wú ŋgow 
\r (Mat 21.23-27; Luk 20.1-8) 
\p  
\v 27 Bwə́ mú zə jé Yurʉ́səlɛm. Yésus mú kə ŋgə kyey *Luŋ mə́ Zɛmbî dɨ́ cwû nə́ ndɛɛ́, milúlúú myâ ofada nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ nə ocúmbá buud bwə́ mú kə nyə́dɨ́.  
\v 28 Bwə́ mú jí nyə nə́: «Nyáyɛ́ ŋkul wó ŋgə́ sá ísâ ínɨ nə ndɨ́ yí? Zə́ nyə ámə yə wo ŋkul nə́ wo zə́g ŋgə sá byo?»  
\v 29 A músə bɛ̧sa nə bwo nə́: «Mə zə́ nə́mə́ fwo jí bɨ́ njígá. Bɨ́ mə́ ká bɛ̧sa, mə mú jaaw bɨ́ ŋkul mə́ ŋgə́ sá misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ míga nə ndɨ́ yí.  
\v 30 Nduwán Yuánɛs nyə á ŋgə duu buud yí, í á bə nə nyáyɛ́ ŋkûl? Ye ŋkul á gwɔ́w wə́ Zɛmbî, ye ŋkul á buud? Bɛ̧sagá mə.»  
\v 31 Bwə́ mú tə́dʉga nə́: «Ŋkí sə́ mə́ cɨ nə́ “gwɔ́w”, nyə e jí sə́ nə́: “Ká nəcé jɨ́ bɨ́ a shígɛ́ *búgʉla nyə yí?”  
\v 32 \x - \xo 11:32 \xt Mat 14.5\x*Sə́ mə́ ká mɛɛl cɨ nə́ í á bə ŋkul á buud ɨɨ́, ŋkwɛ́ɛ sə̂! Buud bɛ̂sh bwə́ ŋgə magʉlə nə́ Yuánɛs nyə á bə *muud micúndə́.»  
\v 33 Bwə́ mú bɛ̧sa nə Yésus nə́: «Sə́ ampúyɛ́.» Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Mə ajááwɛ́ nə́mə́ bɨ́ ŋkul mə́ ŋgə́ sá misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ míga nə ndɨ́ yí.» 
\c 12  
\s1 Kanda ósɔ́ɔl ɔ́ mə́sáal ɔ́ abʉ́bɔ̂w 
\r (Mat 21.33-46; Luk 20.9-19) 
\p  
\v 1 \x - \xo 12:1 \xt Iza 5.1-2\x*Nyə á ka zə kənd milúlúú myâ ofada nə *Oŋkumɛ ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ nə ocúmbá buud ɔ́nɨ kanda. Nyə nə bwo nə́: «Ŋgwɔ́l múúd nyə a sá fambə́ *vînyə, wá gwo luŋgʉla dɨ̂. A fáág bɨ́ɨ́ dʉ́lə bá nyáam mpúmə́, a lwɔ̧́ cwámbə́ ísándə́lé, a mú yə búúd fambə́ jɔɔŋg mə́céd. A músə kə njɔɔndʉd.  
\v 2 Fwála lʉ́ mə́mwáágʉlə dɨ́, nyə á kənd ŋgwɔ́l sɔ́ɔl məsáal yé nə́ a kə́g ŋwa nyə dɛ́ kɔw lʉ mpúmə́ búúd bwə́ á lʉ́g nə fambə́ wá dɨ́.  
\v 3 Njɨ buud bɔɔŋgʉ́, bwə́ mú yida bii sɔ́ɔl mə́sáal wɔɔŋgʉ̂, daŋgʉlə nə́ ndɛɛ́ nyiŋg nyə məbwə̂ məbwə̂.  
\v 4 Muud fambə́ mú nyiŋgə kənd ŋgwɔ́l sɔ́ɔl mə́sáal yé. Bwə́ mú wá nyə fə́ŋ lúúd, sɛ́ɛ́mbʉli nə́mə́ nyə nə məlwíy.  
\v 5 Muud fambə́ nyə á nyiŋgə kənd muud shús. Bwə́ mú kə gwú nyâŋ. Nyə mú nyiŋgə kənd bɔ́ɔ́l ŋkí bulya, bwə́ mú nə́mə́ sá bwo nda bɔɔŋg wə́ ashúshwóógʉ̂: bwə́ cú bʉ́ga, bwə́ gwú bʉ́ga.  
\v 6 \x - \xo 12:6 \xt 1.11\x*Muud fambə́ nyə á ka bə nə mwân yé nyə á dʉ bul dʉ cɛɛl yɛ́. A mú ka zə jə́na kənd mwân yé wɔɔŋg búúd bɔɔŋg dɨ́, nyə ŋgə́ tə́dʉga nə́ gúl ja, buud ɔ́nɨ bwə́ é gwɔ̧́ɔ̧ nyə nə́ mwán yé.  
\v 7 Ká, ja búúd bwə́ á lʉ́g nə fambə́ wá bwə́ á dʉ́g mwân ɛ́nɛ yí, bwə́ á ŋgə cɨ bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́ nə́: “Dʉgá! Muud mə bá lʉ́g nə lʉ́gí ɔ́nɨ. Shé gwúgá nyə, shé bâg lʉ́g nə lʉ́gí jé.”  
\v 8 Bwə́ mú zə bií nyə, gwú nyə nə́ ndɛɛ́ wusə ncâ fambə́.»  
\v 9 Yésus mú jí milúlúú myâ ofada nə Oŋkumɛ ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ nə ocúmbá buud ɔ́nɨ nə́: «Nda bɨ̂, bɨ́ mə́ dʉ́g nə́ muud fambə́ mə bá zə sá jɨ́? Mɛɛ mə dʉ́g nə́ a bá zə, zə gwú búúd bwə́ á lʉ́g nə fambə́ wá, a mú yə búúd óshús fambə́ jé.  
\v 10 \x - \xo 12:10 \xt Sôm 118.22-23\x*Bɨ afwóyɛ́ bwɛlɛ lɔ̧́ mícilyá mí Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́: 
\q1 Kwóógʉ́ ólwɔ̧́ye bwə́ á myaas yí, 
\q1 dwó wə́ í mə́ bə kwóógʉ́ lʉ́ lʉ́mʉga\f + \fr 12:10 \fk kwóógʉ́ lʉ́ lʉ́mʉga: \ft Í á dʉ bə kwóógʉ́ bwə́ á dʉ tɛ́ɛ́d jil mə́ndəlúd yí, dwó wə́ bwə́ á dʉ bɛ̧ ja bwə́ lʉ́m mənyuŋg mə njɔ́w yí.\f*. 
\q1  
\v 11 Cwámba sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ yé wə́ nɨ. 
\q1 Jísə *sâ mímbʉ́gú sə́dɨ́ míshʉ́d ɨɨ́?» 
\p  
\v 12 \x - \xo 12:12 \xt 11.18\x*Milúlúú myâ ofada bə́nɔ̂ŋ *Oŋkumɛ ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ nə ocúmbá buud ɔ́nɨ bwə́ mú tɛ́ɛ́d ŋgə́lə sɔ̧́ məzhɨɨ́ nə́ bwə́ bií nyə, nəcé bwə́ á mpu nə́ lə́sʉ́ wáŋ wə́ Yésus nyə á ŋgə lás kandad nɨ. Njɨ, nda bwə́ á ŋgə fúndə məŋkúmbə mə búúd nə́, bwə́ mú béégya nə nyə, bwə́ mú kyey. 
\s1 Mwaanɛ̂ tóya mə́ Káázɛl 
\r (Mat 22.15-22; Luk 20.20-26) 
\p  
\v 13 Bwə́ mú ka ŋwa bɔ́ɔ́l *Ofarizyɛ̂ŋ nə bɔ́ɔ́l búúd wâ gwooŋg í á dʉ ságʉsə ijwûga í Herod yí, bwə́ mú kənd bwo nyə́dɨ́ nə́ bwə́ kə́g bwɔ́wʉlə nyə, nə́ ka nyə́ é biil nə iciyá byé.  
\v 14 Ja bwə́ mə́ jé nyə́dɨ́ yí, bwə́ mə́ cɨ nə nɛ́ nə́: «Yɨ́ɨ́gʉli! Sə́ ŋgə mpu nə́ wo jɨ bʉ́bə́lɛ́ muud. Wo ádɛ́ bɛɛmb sâ bɔ́ɔ́l búúd bwə́ é cɨ yí, wo kú nə́mə́ bə nə ifwaas nə mbií múúd wɨ́ nə ŋkul tɔ̂w wo míshʉ́d yí. Wo ŋgə jɨ́ɨ́gʉli sə́ cʉg á Zɛmbî bʉ́bə́lɛ́. Ntɔ́, jaawʉg sə̂. Ye məcɛ̧ɛ̧ mə́shé mə́ ŋgə magʉlə nə́ sə́ jə́nág tóya mə *Káázɛl, ye mə́ aŋgɛ̂ nə magʉlə? Ye sə́ dʉ́g jə́na, ye sə́ nda dʉ jə́na?»  
\v 15 Ká, nyə á bwey mpu kwába jáŋ jɔɔŋg, a mú cɨ nə bwo nə́: «Bɨ mə zə́ bwɔ́wʉlə mə nəcé jɨ? Zəgá ná mə nə saŋ *danarî\f + \fr 12:15 \fk danarî: \ft Í á bə mwaanɛ̂ á Rom, bwə́ á dʉ jə́na tóya nə ndɨ̂ yí, wo je dʉ́g Mat 22.18-21 dɨ̂.\f*, mə dʉ́gʉ́g.»  
\v 16 Bwə́ mú zə nyə nə wo. A mú jí bwo nə́: «Zə́ jɨ́ nə vʉgʉli mpwoombʉ́ nə jínə́ bwə́ á lúlə wa ga?» Bwə́ nə nɛ́ nə́: «Jísə Káázɛl.»  
\v 17 \x - \xo 12:17 \xt Rom 13.7\x*A mú ka cɨ nə bwo nə́: «Yə́gá Káázɛl isâ í Káázɛl, bɨ́ yə Zɛmbî isâ í Zɛmbî.» Bwə́ mú bul káam mpɛ̧sá nyɛ́ nyɔɔŋgʉ́. 
\s1 Gwûmʉ́lə búúd bwə́ bá gwûm yí 
\r (Mat 22.23-33; Luk 20.27-38) 
\p  
\v 18 \x - \xo 12:18 \xt Luk 20.27\x**Osadwisyɛ̂ŋ, buud bwə́ dʉ cɨ nə́ mimbimbə mí ábʉ́lɛ gwûm mə́shwoŋ dɨ́ wá, bwə́ á ka zə wə́ Yésus, zə jí nyə nə́:  
\v 19 \x - \xo 12:19 \xt Mbá 25.5-6; Mət 38.8\x*«Yɨ́ɨ́gʉli! Moyîz nyə á yə sə́ cɛ̧ɛ̧ nə́: “Ŋkí muud mə yə́ kundú, mínyɔŋʉ̂ yé mə́ jəlá nə shúgʉla nə kúsə́ yé, a byág nyɔɔŋg mə́ yə yɛ́ mpwoŋ buud.”  
\v 20 Bɔ́ɔ́l ómínyɔŋʉ̂ bwə́ á byɛ̂l wa zaŋgbá, budûm nə budûm. Acúmbá mú bâ múdá, a mú yə kú nə mwân.  
\v 21 Nyɔɔŋg nyə á bɛ̧ nə nyə yɛ́, mú bâ kúsə́ acúmbá nyə á lʉ́gə yí, a mú nə́mə́ yə kú nə mwân. Mbií ŋgwúd nə álɛ́ɛl,  
\v 22 nə bɔ́ɔ́l óntombú bɛ́ bɛ̂sh, kə jé mwân á məzhúgʉ́lâ. Bɛ̂sh, bwə́ á bâ mudá ŋgwúd wɔɔŋgʉ̂, bɛ̂sh shîn yə, bwə́ kú lʉ́gə mwân. Mpʉ́sə wáŋ, mudá wɔɔŋg mú nə́mə́ zə yə.  
\v 23 Ja búúd bwə́ bá gwûm yí, nyáyɛ́ mə bá ŋwa mudá? Ŋgaá nə́ bɛ̂sh bwə́ á shí bə ógwúm bɛ́?» 
\p  
\v 24 Yésus mú bɛ̧sa nə bwo nə́: «Ŋgaá bɨ mə́ kwab, nəcé bɨ́ ampúyɛ́ sâ Kálaad Zɛmbî ŋgə́ cɨ yí, bɨ kú nə́mə́ mpu mpífə́ mə́ Zɛmbî.  
\v 25 Ja búúd bwə́ bá gwûm mə́shwoŋ dɨ́ yí, budúm bwə́ ábʉ́lɛ́ ná bâ búdá, budá nda ná kə mə́báád. Bwə́ bá ji nda *wəéŋgəles ɔ́ Zɛmbî bwə́ njúl joŋ dɨ́ nə́.  
\v 26 \x - \xo 12:26 \xt MmN 3.2, 6\x*Kɔ́ɔ́mb á mimbimbə bálə gwûm mə́shwoŋ dɨ́, ŋgaá nə́ Kálaad məcɛ̧ɛ̧ mə́ Moyîz dɨ̂, bɨ mə́ dʉ lɔ̧́ kʉ́l í ŋgə́ lwágʉlə nda nyə á kwey ŋgwiilɛ ŋkaŋ dɨ́ yí. Ŋgaá Zɛmbî nyə á cɨ nə nyə nə́: “Mə jɨ Zɛmbî mə́ *Abʉraham, Zɛmbî mə́ *Izaag, Zɛmbî mə́ *Yákwab.”  
\v 27 Ntɔ́ jɨ nə́ Zɛmbî cugɛ́ Zɛmbî mimbimbə, a jɨ yidá bə Zɛmbî á buud bwə́ ŋgə́ cʉgə wá. Bɨ́ ŋgə jág bul kwab.» 
\s1 Cɛ̧ɛ̧ í ntɔ̧ mə́cɛ̧ɛ̧ mɛ̂sh yí 
\r (Mat 22.34-40; Luk 10.25-28) 
\p  
\v 28 Ŋgwɔ́l Yɨ́ɨ́gʉli məcɛ̧ɛ̧ nyə á ŋgə gwág nda bwə́ á ŋgə jí nyə minjígá nə́. Nda nyə á dʉ́g nə́ Yésus ŋgə mpu bɛ̧sa nə́, a mú zə jí nyə nə́: «Mə́cɛ̧ɛ̧ míshé mɛ̂sh dɨ́, dáyɛ́ í tə́l mɔ́ɔ́l mɛ̂sh shwóg?»  
\v 29 \x - \xo 12:29 \xt Mbá 6.4-5\x*Yésus mú bɛ̧sa nə nyə nə́: «Cɛ̧ɛ̧ í tə́l mɔ́ɔ́l mɛ̂sh shwóg yí, dɨ́ nə́: 
\q1 Gwágʉ́lə́g, Izʉrəyɛ̂l! Zɛmbî wúsʉ́, Cwámba, jísə́ Zɛmbî njɨ nyəmɛ́fwó. 
\q1  
\v 30 Wó jəlá nə cɛɛl Zɛmbî wô Cwámba nə lâm wô wɛ̂sh, nə *shíshim wô wɛ̂sh, nə lúú wô wɛ̂sh, nə ŋkul nywô nyɛ̂sh!» 
\m  
\v 31 \x - \xo 12:31 \xt Ləv 19.18; Mat 22.39\x*Yésus mú nyiŋgə cɨ nə́: «Cɛ̧ɛ̧ ábɛɛ̂ dʉ́sə nə́: 
\q1 Wo cɛɛl múúd yɛ̂sh jísə́ wo kúnə́-kúnə yɛ́ nda womɛ́fwó. 
\q1 Kú nə tɔɔ cɛ̧ɛ̧ í ntɔ̧́ mə́nɨ.» 
\p  
\v 32 \x - \xo 12:32 \xt Luk 20.39\x*Yɨ́ɨ́gʉli məcɛ̧ɛ̧ ntâg nə nyə nə́: «Haaw! Wo mə́ mpu lás! Sâ wó ŋgə́ cɨ yí, jísə tʉ́təlî. Zɛmbî jísə njɨ ŋgwúd, kú nə ŋgwɔ́lʉ́gá shús mpʉ́sə nyə.  
\v 33 \x - \xo 12:33 \xt 1Sa 15.22; Ozê 6.6\x*Muud mə́ jəlá nə wá lâm yé wɛ̂sh wə́ Zɛmbî, a cɛɛl nyə nə fʉg nyɛ́ nyɛ̂sh, nə ŋkul nyɛ́ nyɛ̂sh. A jəlá nə cɛɛl nə́mə́ muud jɨ́ nyə kúnə́-kúnə yɛ́ nda nyəmɛ́fwó. Ntɔ́ wə́ jísə́ mpwogɛ́, cɔ̧́ jígálʉ́lə Zɛmbî ocúdú nə sálə nyə mɔ́ɔ́l *mə́túnʉga mɛ̂sh.»  
\v 34 \x - \xo 12:34 \xt Mat 22.46; Luk 20.40\x*Nda Yésus nyə á dʉ́g nə́ nyə á mpu bɛ̧sa nə nyə nə́, a mú cɨ nə nyə nə́: «Í abʉ́lɛ́ ná gwaa nə wo nə́, wo nyííg Faan mə́ Zɛmbî dɨ̂.» Nə́ ndɛɛ́, tɔɔ muud nyə a shígɛ́ ná nyiŋgə jí Yésus njígá. 
\s1 Mesî bá Dávid 
\r (Mat 22.41-46; Luk 20.41-44) 
\p  
\v 35 \x - \xo 12:35 \xt Mat 20.30-31\x*Ntɔ́, nda Yésus nyə á ŋgə jɨ́ɨ́gʉli buud *Luŋ mə́ Zɛmbî dɨ́ nə́, nyə a jí bwo nə́: «Wáyɛ́ mbií *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bɨ́ nə ŋkul cɨ nə́ *Krîst jɨ Mwân mə́ *Dávid yí?  
\v 36 \x - \xo 12:36 \xt Mat 22.44\x*Ŋgaá *Dávid, nyəmɛ́fwó, nə ŋkul mə́ Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim, mə́ cɨ nə́: 
\q1 Cwámba\f + \fr 12:36 \ft Wa, jínə́ lʉ́ Cwámba dʉ́sə “Yawé”, mbii í ŋgə́ wú Sôm 110.1 dɨ́ yí.\f* nyə á cɨ nə Cwámba wâm nə́: 
\q1 “Jig shí wa mə́dɨ́ mbwə̂ məncwûm, 
\q1 kə wɔ́ɔ́s ja mə é culʉshi mízhízhíŋ myô, 
\q1 wo nyaál myo nə məkuú yí!” 
\m  
\v 37 Dávid nyəmɛ́fwó nyə á jɔ̂w *Krîst nə́ Cwámba. Ká nyə é ka bə Dávid mwân na ntʉdɛlɛ?» Buud bwə́ á bə áncuncuma wá bwə́ á bul gwág məshusʉg nə lə́sʉ́ yé. 
\s1 Yésus mə kɛ́wʉ́lí búud 
\r (Mat 23.1-12; Luk 20.45-47) 
\p  
\v 38 \x - \xo 12:38 \xt Luk 11.43\x*Nə́ ndɛɛ́, a mú kə shwóg nə jɨ́ɨ́gʉ́lílə búúd. Nyə nə bwo nə́: «Bɨ ɔ káálʉ́gə́ nə Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧! Bwə́ cɛɛl dʉ́lə mɛ̧ɛ̧la nə ŋwɔ̧ɔ̧la ŋwɔ̧ɔ̧la íjud, nə dʉ́lə sɔ̧́ nə́ buud bwə́ dʉ́g bə́da bwo məbə́dá mə́ gúmə́ mə́ŋkúmbə mə búúd dɨ̂.  
\v 39 Bwə́ cɛɛl nə́mə́ kə dʉ ji njɨ íjiya yâ shwóg ja bʉ́sə́ *mə́mpáánzə́ mə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá mə́ *Oyúdɛn dɨ́ yí; bwə́ cɛɛl nə́mə́ dʉ kə ji njɨ lúú tʉ́wʉli dɨ́ ja bwə́ dʉ́ kə ídína dɨ́ yí.  
\v 40 Bwə́ dɛ́ɛ́g míkúsə́ mí búdá isâ byáŋ byɛ̂sh. Bwə́ nyiŋgə dʉ sá ígwaa-gwaa í mə́jəgʉla, lwóyálə nə́ bʉ́sə ijɔ̧ɔ̧́ í búúd. Intʉ́gʉ́lí byáŋ í bá bə ŋkí jág bul nyaan.» 
\s1 Yána mə kúsə́ múdá 
\r (Luk 21.1-4) 
\p  
\v 41 \x - \xo 12:41 \xt 2Oj 12.10\x*Yésus nyə á ka kə ji nə́ bɛɛndyá nə jaadə́ mə́yə́na mâ *Mpáánzə́ Zɛmbî, a ka ŋgə dʉ́g nda búúd bwə́ á ŋgə wá məyə́na nə́. Ofwó búúd bwə́ á ŋgə wá ŋkí bulya.  
\v 42 Njɨ wúl mbúmbúwá kúsə́ múdá, í á zə wá isʉsáŋ íbá, tâŋ á bʉ́baalɛ́ ifáda.  
\v 43 Yésus mú jɔ̂w *ompwíín bɛ́, nyə nə bwo nə́: «Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, mbúmbúwá kúsə́ múdá nɨ mə́ wá mə́yə́na cɔ̧́ buud bɛ̂sh bwə́ ámə ŋgə wá wá.  
\v 44 \x - \xo 12:44 \xt 2Kr 8.12\x*Nəcé buud bɛ̂sh bwə́ ámə ŋgə wá ɔ́nɨ, bwə́ ámə ŋgə ŋwa mə́mpugə mâ byɔɔg dáŋʉ́d. Ká nyɛ, a njúl mbúmbúwá, nyə ámə wá bímbí dɛ̂sh nyə́ ámə bə nə ndɨ́ yí, bímbí dɛ̂sh í ámə bə nə́ nyə é ŋgə cʉgə nə ndɨ́ yí.» 
\c 13  
\s1 Məshíné mə́ shí 
\r (Mat 24.1-14; Luk 21.5-17) 
\p  
\v 1 Nda Yésus nyə á ŋgə cúwo wú *Luŋ mə́ Zɛmbî nə́, ŋgwɔ́l *mpwíín yé mú cɨ nə nɛ́ nə́: «Yɨ́ɨ́gʉli, fwog dʉ́g jɔ̧jɔ̧ mə́kwóógʉ́ mə́nɨ, nə məma lwɔ̧́yá nɨ!»  
\v 2 \x - \xo 13:2 \xt Luk 19.44\x*Yésus nyə á ka bɛ̧sa nə nɛ́ nə́: «Nə jɔ̧jɔ̧ mə́kwóógʉ́ nə məma lwɔ̧́yá wó dʉ́g nɨ, tɔ́ɔ kwóógʉ́ ŋgwúd í ábʉ́lɛ́ nyiŋgə lʉ́g í mbə́d na dúlʉ́gá dɨ́ gwɔ̂w, mɛ̂sh mə́ bá shugʉla shí.» 
\p  
\v 3 Yésus mú ka kə *Mbʉ́ŋ wə́olivyê dɨ́, kə ji shí, ŋgə́ dʉ́g kɔ́ɔ́mb Luŋ mə́ Zɛmbî. Pyɛ̂r, Zhâk, Yuánɛs nə Andrê, bə́nɔ̂ŋ bwə́ á bə bwə́mɛ́fwó wá, bwə́ mú cɨ nə nyə nə́  
\v 4 «Jaawʉg sə̂, isâ ínɨ í bá bə jáyɛ́ ja? Jɨ́ í bá ka lwágʉlə sə́ nə́ isâ byɔɔŋg í wál bá ŋgə zə bwəma yí.»  
\v 5 Yésus mú ka cɨ nə bwo nə́: «Bɨ ɔ́ bɛy nə́ buud bwə́ bâg shɨɨg bɨ̂.  
\v 6 Nəcé buud ŋkí bulya bwə́ bá dʉ zə nə jínə́ dâm; nyâŋ wɔ́ɔ́s, nyə nə́: “Mə wə́ *Krîst”. Bwə́ bá kənd zhwog buud jugʉ́.  
\v 7 Bɨ mə bá dʉ gwág míláŋ mí mɔ́ɔmb, bɨ gwádʉga ncíndə́ dɔɔmb, bɨ́ kú bá dʉ kənd mílám gwɔ̂w; í bá jɨɨ nə́ isâ ínɨ í bə́g. Njɨ tɛɛm bə ntɔ́, í ábʉ́lɛ́ fwo bə mə́shíné mə́ shí.  
\v 8 \x - \xo 13:8 \xt 2Ib 15.6; Iza 19.2\x*Gúl lwoŋ í bá lúmbʉli nə gúl, dúl faan lúmbʉli nə dúl. Shí í bá nə́mə́ dʉ ntaŋʉsa bíl íkʉ́lʉ́d, zha á ifií mpu í bá bə. Isâ ínɨ byɛ̂sh í bá ná bə njɨ mətɛ́ɛ́dʉ́lé mə́ mə́cɛy mə byɛ́yí. 
\p  
\v 9 \x - \xo 13:9 \xt Mat 10.17-22; Yuá 16.1-4\x*«Bɨ ɔ́ dʉ bɛy. Bwə́ bá dʉ kusha nə bɨ́ mə́bwə́ mə́ osémbye ɔ́ mílə́sʉ́d, bwə́ dʉ fyámʉsə bɨ́ milwóŋ *mə́mpáánzə́ mə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá mə́ *Oyúdɛn dɨ̂. Bɨ mə bá dʉ kaad mísh mə́ búúd ɔ́ anʉ́nɨ̂ nə ojwû ɔ́ lɔɔm dɨ́ nə́, bɨ kə́g bwaagʉlə sâ bɨ́ mə́ mpú shú jínə́ dâm yí.  
\v 10 Í fwo tɛ́ɛ́d jɨɨ nə́ bwə́ cúndə́g Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛ́l ikûl nə ilwoŋ byɛ̂sh dɨ̂.  
\v 11 \x - \xo 13:11 \xt Luk 12.11-12\x*Ja bwə́ bá dʉ kusha nə bɨ́ yí, bɨ kú bá dʉ bwey yágʉwo íciyá í kɔɔd. Bɨ ɔ bá dʉ lás sâ í é bá dʉ jé bɨ́ cé jɔɔŋgʉ́d nə́ bɨ́ lásʉ́g yí; nəcé bɨ dɨ́ mə́ bá dʉ lás, í bá dʉ bə Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim.  
\v 12 \x - \xo 13:12 \xt Msh 7.6; Mat 10.35; Luk 12.52-53\x*Mínyɔŋʉ̂ mə́ bá kusha nə mínyɔŋʉ̂ yé nə́ bwə́ kə́g gwú nyə. Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ mə bá kusha nə mwân; bwân bwə́ lúmbʉli nə obyɔ̂l, ŋgə gwú bwo.  
\v 13 \x - \xo 13:13 \xt Yuá 15.21; Mbʉ́ 13.10\x*Buud bɛ̂sh bwə́ bá mpii bɨ́ nəcé jínə́ dâm. Njɨ, muud mə bá jísɔw kə wɔ́ɔ́s mə́shínéd yɛ́, a bá cʉgə.» 
\s1 Incwaw í ntʉg í bá bə 
\r (Mat 24.15-31; Luk 21.20-28; 17.22-23) 
\p  
\v 14 \x - \xo 13:14 \xt Dan 9.27\x*«Ja bɨ́ mə́ bá dʉ́g ájəlʉŋkúŋkwɔ̧ mə́ kə ŋwa jiya kʉ́l í búl bə ci yí, muud ŋgə́ lɔ̧́ cilyá ga yɛ́, kə́ mpú gwág! Ja bɨ́ mə́ bá dʉ́g ísâ byɔɔŋg yí, buud bwə́ bá bə Yudéa wá, bwə́ bâg fúndə, kə mímbʉ́mbʉ́ŋʉ́d!  
\v 15 \x - \xo 13:15 \xt Luk 17.31\x*Muud mə bá bə kwáminʉ́ yɛ́ kú bá shulə nə́ a kə́ njɔ́w kə ŋwa sâ.  
\v 16 Nyɔɔŋg mə bá bə fambə́ yɛ́, kú ná kwo kə kwáádə́ nə́ a kə́ ŋwa kúúd.  
\v 17 Ŋkwɛ́ɛ budá bwə́ bá bə nə məbum, nə bɔɔŋg bwə́ bá ŋgə nyɛ́ɛ́ŋg bwân mwɔ̂w mɔɔŋg dɨ́ wá! Bwə́ bá bul ŋkúŋkwoŋ.  
\v 18 Jəgʉlagá nə Zɛmbî nə́ isâ ínɨ í kú bá wɔ́ɔ́s bɨ́ ŋkwánʉ́d.  
\v 19 \x - \xo 13:19 \xt Dan 12.1; Mbʉ́ 7.14\x*Nəcé *incwaw í ntʉg í bá bə mwɔ̂w mɔɔŋg dɨ́ mbií í abwɛ́lɛ́ bə té Zɛmbî nyə á tɛ́ gwɔ̂w nə shí yí. Bíl í ábʉ́lɛ́ kwo bə mbií wɔɔŋg.  
\v 20 Í á mbə̂m bə Cwámba kú cunal mwɔ̂w mə́ incwaw í ntʉg mɔɔŋgʉ̂, tɔɔ muud kú faam. Njɨ, a bá cunal mwɔ̂w mɔɔŋgʉ̂ shú buud nyə á fɛ́ɛ́sh nə́ bwə́ bə́g bɛ́ wá.  
\v 21 \x - \xo 13:21 \xt Luk 17.23-24\x*Ntɔ́, ŋkí ŋgwɔ́l múúd mə́ cɨ nə bɨ́ nə́: “Dʉgá! Mesî jɨ wa”, ŋkí nə́: “a jisə wá”, kúgá *magʉlə.  
\v 22 \x - \xo 13:22 \xt Mat 24.24\x*Omesî ɔ́ mə́shɨɨgâ nə *buud ɔ mícúndə́ wâ məshɨɨgâ bwə́ bá dʉ wɔ́ɔ́s. Bwə́ bá dʉ sá *mə́shimbá nə *isâ í ntɔ̧́ búúd ŋkwóŋ yí mbií wúsə́ nə́ ŋkí gúl sâ jɨ́ nə ŋkul bə ntɔ́, buud Zɛmbî mə́ bwey fɛ́ɛ́sh wá bwə́ bɛ̧ bɔ́w-bɔ̂w zhɨ́ɨ́.  
\v 23 Bɨ ɔ́ bɛy! Mə mə́ bwey jaaw bɨ́ isâ byɛ̂sh wə́ nɨ. 
\p  
\v 24 \x - \xo 13:24 \xt Mat 24.29\x*«Mə́ jaaw bɨ́ nə́ mwɔ̂w mɔɔŋgʉ̂ dɨ, mwɔ̂w mə́ incwaw í ntʉg mɔɔŋg mə́ ká nə́mə́ shîn cɔ̧̂, jwɔ́w í bá shila nə́ ŋkwed kú ná kwo faan; ŋkwoond kú ná wééshʉli mə́ŋkɛnya;  
\v 25 wəacén-cénî bwə́ bá dʉ bí shí; isâ byɛ̂sh bísə́ nə mpífə́ joŋ dɨ́ yí í bá kúŋgʉla.  
\v 26 \x - \xo 13:26 \xt Mat 24.30\x*Ja jɔɔŋgʉ̂, bwə́ bá ka dʉ́g *Mwân mə Múúd ŋgə́ cúwo joŋʉd, a zág nə mpífə́ nə milwanə́.  
\v 27 A bá ntɨ *wə́éŋgəles bɛ́ bwə́ zə sɛɛŋg búúd Zɛmbî nyə á fɛ́ɛ́sh wá ikɔ́ɔ́mb ínɔ̧́ byɛ̂sh, tɛ́ɛ́d bíl íjumə í shíd kə wɔ́ɔ́s bílʉ́gád.» 
\s1 Yuug á lɨ́ɨ́ figyê 
\r (Mat 24.32-44; Luk 21.29-33) 
\p  
\v 28 «Ŋwagá fʉg nə yuug bɨ́ mə́ dʉ dʉ́g nə lɨ́ɨ́ *figyê yí. Í dʉ bə, ja mpúnzə́ nyɛ́ í mú nə́ bud-bud, məncuug mə́ agúgwáan mə́ ŋgə́ kɔ̧́ yí, bɨ́ mú mpu nə́ ompú bwə́ mú kúnə́-kúnə.  
\v 29 Ntɔ́ nə́mə́, ja bɨ́ mə́ bá dʉ́g ísâ byɔɔŋg í ŋgə́ sɨ̂y yí, mpugá nə́ zɨ́yé mə́ *Mwân mə Múúd í mú kúnə́-kúnə, í mú cé mə́yíndə mə nyâ.  
\v 30 \x - \xo 13:30 \xt Mat 16.28\x*Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, kala búúd ga í ábʉ́lɛ́ cɔ̧́ isâ ínɨ byɛ̂sh kú fwo sɨ̂y.  
\v 31 Gwɔ́w nə shí í bá cɔ̧́, njɨ iciyá byâm kú cɔ̧̂. 
\p  
\v 32 \x - \xo 13:32 \xt Mis 1.7\x*«Shú sâ í dʉ́gyá nə jwɔ̂w nə wəla ísâ byɔɔŋg í bá sɨ̂y yí, kú nə muud mə mpû; tɛɛm bə *wə́éŋgəles bʉ́sə́ wə́ Zɛmbî wá bwə́ ampúyɛ́; tɛɛm bə Mwân nyə ampúyɛ́; njɨ Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wə́ mə́ mpû.  
\v 33 \x - \xo 13:33 \xt 14.42\x*Bɨ́ ɔ mpú ji ŋkasə́! Nəcé bɨ ampúyɛ́ baan dɔɔŋgʉ́.  
\v 34 \x - \xo 13:34 \xt Mat 25.14-15; Luk 19.12-13\x*Í bá bə nda muud mə zə́ tɨ́ nə́ a kə́ njɔɔnd dɨ́, a lʉ́gə njɔ́w búúd yé, a yə ósɔ́ɔl ɔ́ mə́sáal ŋkul ŋgə́lə sá isâ, nyə nə mbaagʉlə mbɛ̂ nə́ a jíg ŋkasə̂.  
\v 35 Ntɔ́, jigá ŋkasə̂! Bɨ ampúyɛ́ baan amə́dɨ́ njɔ́w mə́ bá zə yí. A jɨ nə ŋkul zə mpwó-kugʉ́, tɔɔ tâm bulú, ŋkí nə́ ŋgwúm kúwó ashúshwóógʉ́, tɔɔ mán mə́ lə̂m.  
\v 36 Sásʉ́lə́gá nə́ a zə́g məseegya, zə kwey bɨ́ ígwə́d.  
\v 37 Sâ mə́ ŋgə́ jaaw bɨ́ ga, jísə shú buud bɛ̂sh. Jigá ŋkasə́!» 
\c 14  
\s1 Shwushwaga á shwɨy mə Yésus 
\r (Mat 26.1-13; Luk 22.1-2; Yuá 11.45-53; 12.1-8) 
\p  
\v 1 \x - \xo 14:1 \xt 11.18\x*Nə́ ndɛɛ́, í á lʉ́g mwɔ̂w mə́bá nə́ *Páska nə zaŋ bwə́ á dʉ də ibʉlɛ́d yâ kú nə *ləvur yí í bwə́mag. Milúlúú myâ ofada nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ á ŋgə sɔ̧́ məzhɨɨ́ nə́ bwə́ bii Yésus mə́kə́ŋʉ́d, bwə́ gwú nyə.  
\v 2 Nəcé bwə́ á ŋgə nyímbʉla nə́: «Shé ajə́láyɛ́ nə bií nyə baan lʉ́ zâŋ, ŋkwaŋgá buud bwə́ á bá sá ícucu.» 
\p  
\v 3 \x - \xo 14:3 \xt Luk 7.37-38\x*Yésus nyə á ka bə Betanî Shímun á zʉ́zaamə́ dɨ́ njɔ́w. Ŋgwɔ́l múdá mbíd fúfuundú *alʉbátrə\f + \fr 14:3 \fk alʉbátrə: \ft Nyə á bə dúl váál kwóógʉ́, bwə́ á dʉ mɛ̧ ifúfuundú í bwɨ̂l nə ndɨ́ yí.\f* mú shísh wə́ Yésus. Fúfuundú jɔɔŋg í á bə lwándʉ́lá nə labínda álal-kus. Bwə́ dʉ sá labínda jɔɔŋgʉ̂ nə mikɔ̧ɔ̧lə́ mí nâr\f + \fr 14:3 \fk nâr: \ft Kɔ̧ɔ̧lə́ wɔɔŋg í dʉ mpə nə́mə́ nda ntaŋga.\f*. Nə́ ndɛɛ́, bwə́ ŋgə́ də, mudá wɔɔŋgʉ̂ mú búgə fúfuundú lúú, shwu Yésus labínda lúúd. 
\m  
\v 4 Bɔ́ɔ́lʉ́gá búúd bwə́ á bə cínɔŋg wá, bwə́ mú gwág bɔ̂w, bwə́ mú ŋgə lás mpə́dʉ́gá nyáŋ nə́: «Wúga mbií yúúdʉ́gʉ́ wə́ jɨ́?  
\v 5 Í mbə̂m jəla nə́ bwə́ kusha labínda nɨ odanarî mitəd milɔ́ɔl, bwə́ kwíínd mímbúmbúwá nə ndɨ̂.» Bwə́ mú bul jum múdá wɔɔŋgʉ̂.  
\v 6 Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Bɨ́dʉ́gá nyə nə́ shɛɛ! Jɨ́ bɨ́ ŋgə́ lúg nyə lâm ntʉ́nɨ yí? A mə́ sá mə jɔ̧jɔ̧ sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́.  
\v 7 Bɨnɔ̂ŋ mímbúmbúwá bɨ́ njul jwɔ̂w dɛ̂sh, bɨ bɨ́ nə ŋkul sá bwo mənywa ja jɛ̂sh bɨ́ mə́ cɛɛl yí. Njɨ sə́nɔ̂ŋ bɨ́ sə́ ábʉ́lɛ́ ji mwɔ̂w mɛ̂sh.  
\v 8 Mudá ɛ́ga mə́ sá bímbí nyə ámə kwag yí. Nyə mə́ bwey gwáágʉlə mə labínda nyúúlʉ́d, shú mə́dʉlya mâm.  
\v 9 Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, kʉ́l jɛ̂sh bwə́ bá cúndə Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl ga shí nyɛ̂sh dɨ́ yí, bwə́ bá nə́mə́ dʉ jaaw sâ múdá ɛ́ga mə́ sá mə yí, buud dʉ tə́dʉga nyə.» 
\s1 Yúdas mə́ kusha nə Yésus 
\r (Mat 26.14-16; Luk 22.3-6) 
\p  
\v 10 Nə́ ndɛɛ́, Yúdas Iskariyôt, ŋgwɔ́l múúd á gwooŋg *ómpwíín wûm nə óbá, músə kə dʉ́gya nə milúlúú myâ ofada nə́ a kə́ kusha bwo nə Yésus.  
\v 11 Nda bwə́ á gwág ntɔ́ nə́, bwə́ mú gwág nywa. Bwə́ mú kaag nə́ bwə́ é yə nyə *mwaanɛ̂. Yúdas músə zə sɔ̧́ fwámɛ́ fwála á jɨ́ nə ŋkul sá nə́ bwə́ bííg Yésus yí. 
\s1 Yésus bə́nɔ̂ŋ ompwíín bɛ́ bwə́ sá Páska 
\r (Mat 26.17-29; Luk 22.7-20; Yuá 13.21-30) 
\p  
\v 12 \x - \xo 14:12 \xt MmN 12.1-14\x*\x - \xo 14:12 \xt MmN 12.15-20\x*Jwɔ̂w lʉ́ *Páska *Oyúdɛn í á ka jê. Jwɔ̂w dɔɔŋgʉ́ wə́ bwə́ á dʉ cígə ncwəmbɛ Páska, í njúl nə́mə́ jwɔ̂w á shúshwóógʉ́ á zaŋ ibʉlɛ́d yâ kú nə *ləvur yí. Ntɔ́ wə́ *ompwíín ɔ́ Yésus bwə́ á zə jí nyə nə́: «Jáyɛ́ kʉ́l wó cɛ́ɛ́l nə́ sə́ kə́g kwísha wo dína Páska yí?»  
\v 13 Yésus mú lwâm ompwíín bɛ́ óbá, nyə nə bwo nə́: «Kəgá ŋgwə́la! Bɨ́ é bwəma nə ŋgwɔ́l múúd, a ŋgə́ ŋkɛ̂ny káágə́ məjúwó. Bɨ ɔ́ bɛ̧ nyə!  
\v 14 Njɔ́w nyə́ é kə nyíi yí, bɨ́ cɨ nə amə́dɨ́ njɔ́w nə́ Yɨ́ɨ́gʉli mə́ cɨ nə́ wo lwóg sə́ kʉ́l bə́nɔ̂ŋ ompwíín bɛ́ bwə́ é də dína Páska yí.  
\v 15 Nyə e lwágʉlə bɨ́ fúm ánʉ́nɨ̂ njɔ́w á gwɔ́wʉ́d, í njúl kwambʉlá. Cínɔŋg wə́ bɨ́ é kwísha shé zaŋ Páska yɛ́.»  
\v 16 Ompwíín bwə́ mú kə jé ŋgwə́la, kə kwey ísâ byɛ̂sh mbií nyə á jaaw bwo yí. Bwə́ mú shîn kwísha dína Páska. 
\p  
\v 17 \x - \xo 14:17 \xt Yuá 13.2, 21-30\x*Ja kugʉ́ í a bii shí yí, bə́nɔ̂ŋ *buud ɔ lwámá bɛ́ wûm nə óbá bwə́ mú jê.  
\v 18 \x - \xo 14:18 \xt Sôm 41.10\x*Ntɔ́, bwə́ ŋgə də, Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, ŋgwɔ́l múúd á na bɨ́dɨ́, shénɔ́ŋ ŋgə́ də wa yɛ́, nyə é kusha nə mə.»\fig Yésus bə́nɔ̂ŋ ompwíín bwə́ ŋgə də|src="lb00320b.tif" size="span" copy="Louise Bass" ref="14.12-25" \fig* 
\v 19 Ompwíín bwə́ mú gwág sâ jɔɔŋgʉ̂ cɛy lámʉ́d, bwə́ mú ŋgə jí nyə ŋgwúd ŋgwúd nə́: «Ye jísə mə?»  
\v 20 Nyə mú bɛ̧sa nə bwo nə́: «Jísə ŋgwúd á bɨ́ buud wûm nə óbá, nyɔɔŋg sə́ná ŋgə juwo məbwə̂ shúyá ŋgwúd dɨ́ yɛ́.  
\v 21 *Mwân mə Múúd nywáá, nyə é kə nə́mə́ nda jísə́ bwey bə cilyá shú dɛ́ dɨ́ nə́. Njɨ məntágʉla nə múúd mə kɛ́ɛ́nzh nyə yɛ́; í á yida nywá bul jəla nə́ muud wɔɔŋgʉ̂ kú byɛ̂l.» 
\p  
\v 22 Bwə́ ŋgə́ də ntʉ́nɨ, Yésus mú ŋwa bʉlɛ́d, yə Zɛmbî cúncɛ́sh nə́ ndɛɛ́, a mú fɛ̂y bʉlɛ́d, yə ómpwíín bɛ́. Nyə nə bwo nə́: «Ŋwagá, bɨ də́g. Nyúul nyâm wə́ ga.»  
\v 23 \x - \xo 14:23 \xt 1Kr 10.16\x*Mpʉ́sə na, nyə mú ŋwa bálá wáan, yə Zɛmbî akíba, nyə mú kala bwo. Bɛ̂sh bwə́ mú ŋgul.  
\v 24 \x - \xo 14:24 \xt Mat 26.28\x*Nyə mú cɨ nə bwo nə́: «Məcií mâm wə́ mə́nɨ, məcií mâ sɔ̧, mə́ zə́ shwɨy shí, zə cé búúd ŋkí bulya má.  
\v 25 Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, mə abʉ́lɛ́ ná kwo ŋgul wáan nɨ, kə wɔ́ɔ́s ja mə́ bá ŋgul ncuncúmbə Faan mə́ Zɛmbî dɨ́ yí.» 
\s1 Pyɛ̂r nyə é kɨ́ɨ́lya Yésus 
\r (Mat 26.30-35; Luk 22.33-34; Yuá 13.37-38) 
\p  
\v 26 \x - \xo 14:26 \xt Luk 22.39; Yuá 18.1\x*Bwə́ mú ka sɛy Zɛmbî isʉsa i gúmə́ nə́ ndɛɛ́ bwə́ músə kyey kə *Mbʉ́ŋ wə́olivyê dɨ̂.  
\v 27 \x - \xo 14:27 \xt Zak 13.7; Mak 14.50-52; Yuá 16.32\x*Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Bɨ e láŋgʉwo búgə́d nəcé mə. Sâ jɔɔŋgʉ̂ wə́ jísə́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ yí nə́: “Mə é nyífə mbaagʉlə itɔw, incwəmbɛ í sɔɔnz í mú shîn cɨɨma.”  
\v 28 \x - \xo 14:28 \xt 16.7\x*Njɨ, ja mə́ bá gwûm yí, mə bá tɛ́ɛ́d kə Galilê, bɨ́ kə bá kwey mə nûŋ.»  
\v 29 Pyɛ̂r mú cɨ nə nɛ́ nə́: «Tɛɛm bə nə́ bɔ́ɔ́lʉ́gá bɛ̂sh bwə́ láŋgʉwo búgə́d nəcé wo, mɛɛ mə abʉ́lɛ́ bwɛlɛ láŋgʉwo.»  
\v 30 \x - \xo 14:30 \xt 14.72\x*Ntɔ́ wə́ Yésus mú cɨ nə nɛ́ nə́: «Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw wo nə́, wo e kɨ́ɨ́lya mə ija ílɔ́ɔl búlú gaád, ŋgwúm kúwó kú fwo kwáág ja ábɛɛ̂.»  
\v 31 Pyɛ̂r mú nyiŋgə kə shwóg, mpu báásʉlə nə́: «Tɛɛm bə nə́ í wɔ́ɔ́s nə́ shwə́ yə́g shwɨy ŋgwúdʉ̂, mə kú bwɛlɛ kɨ́ɨ́lya wo». Bɔ́ɔ́l *ómpwíín bɛ̂sh bwə́ mú nə́mə́ ŋgə cɨ ntɔ́. 
\s1 Yésus mə́ jəgʉla nə Zɛmbî Gɛtsemane 
\r (Mat 26.36-46; Luk 22.39-46) 
\p  
\v 32 \x - \xo 14:32 \xt Luk 5.16; Heb 5.7-8\x*Nə́ ndɛɛ́, Yésus bə́nɔ̂ŋ *ompwíín bɛ́ bwə́ músə kumə kʉ́l bwə́ dʉ jɔ̂w nə́ Gɛtsemane yí. A mú cɨ nə bwo nə́: «Jigá wa shí, tɛ́ mə́ kə́ sá mə́jəgʉla yí.»  
\v 33 A músə jɔ̂w Pyɛ̂r, nə Zhâk, nə Yuánɛs, bə́nɔ̂ŋ bwə́ mú kə kɔ́ɔ́mb shús. Yésus mú ŋgə bə kú ná gwádʉga lám nə́ shɛɛ, mbɔɔm í ŋgə́ shwɨy nyə nyúúlʉ́d.  
\v 34 Nyə nə bwo nə́: «Lâm wúsə mə nə məcɛy ki mə é yə. Jigá ŋkasə́ wa shí.»  
\v 35 \x - \xo 14:35 \xt Yuá 12.27\x*A mú ŋwá shísh shwóg, kə wusə nyúúl shí mbúmbudɨ̂. A mú jəgʉla nə Zɛmbî nə́, ŋkí jɨ́ nə ŋkul bə ntɔ́, a kə́ndʉg nyə baan lʉ́ mə́cɛy nə ifwaas nɨ shwóg-shwóg.  
\v 36 \x - \xo 14:36 \xt 10.38; Mat 6.10; Yuá 18.11; Heb 10.9\x*Nyə nə́: «Abba! Pʉpa! Sâ í ádɛ́ káád wo. Yílʉ́g mə bálá mə́cɛy ga! Tɛɛm bə ntɔ́, í kú bə nda mə́ cɛ́ɛ́l nə́, njɨ nda wó cɛ́ɛ́l nə́!»  
\v 37 Nyə mú wɔɔl shí, zə kwey ompwíín bɛ́ ólɔ́ɔl ígwə́d. Nyə nə Pyɛ̂r nə́: «Shímun! Wo ŋgə bə́lɛ kə gwə́d ɨɨ́? Wo cugɛ́ nə ŋkul ji ŋkasə́ tɔɔ njɨ wəla ŋgwúdʉ̂?  
\v 38 \x - \xo 14:38 \xt Ifz 6.18; Heb 2.18\x*Jigá ŋkasə́, jəgʉla nə Zɛmbî, bɨ bə́g kú biil mə́bwə́bʉ́lánʉ́d. Lâm wúsə nə yéésh mə kyéy jɔ̧ kuú njɔɔnd; njɨ nyúul í cúgɛ́ nə ŋkul kwag kuú njɔɔnd wɔɔŋg.»  
\v 39 A mú nyiŋgə shísh shwóg, kə nyiŋgə jəgʉla nə Zɛmbî, mbií nyə ámə fwo jəgʉla yí.  
\v 40 A músə nyiŋgə́ zə ómpwíín bɛ́ dɨ́, zə nə́mə́ nyiŋgə kwey bwo ígwə́d nəcé mísh mə́ á ŋgə ntámb bwo, bwə́ kú ná mpu sâ bwə́ bɨ́ nə ŋkul jaaw nyə yí.  
\v 41 Ja álɛ́ɛl nyə á nyiŋgə zə yí, nyə á cɨ nə bwo nə́: «Ja gaád, mpugá kə gwə́d, bɨ́ woga! Í mə́ shîn. Baan í mə́ jê. Bwə́ zə́ kɛɛnzh *Mwân mə Múúd məbwə̂ mə́ ósɔ́ɔl ɔ́ mə́bɔ̂w dɨ̂.  
\v 42 Tɔ́wʉ́gá, sə́ kyéyʉg. Muud mə́ kusha nə mə ɔ́ zág yɛ́.» 
\s1 Bwə́ bii Yésus 
\r (Mat 26.47-68; Luk 22.47-55, 63-71; Yuá 18.2-24) 
\p  
\v 43 Yésus ŋgə́ ná lás ntʉ́nɨ, seegya nə́, Yúdas nyə á bə nə́mə́ gwooŋg *ómpwíín wûm nə óbá dɨ́ yɛ́ mú cúwo, a ŋgə́ zə nə məma kínda búúd, bwó nə ikafwɛlɛ nə məbʉ́lə. Milúlúú myâ ofada, nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧, nə ocúmbá buud wâ lɔɔm wə́ bwə́ á ntɨ bwo.  
\v 44 Yúdas, muud nyə á kusha nə nyə yɛ́, nyə a bwey kwambʉlə nə buud ɔ́nɨ nə́: «Muud mə́ é kə fʉ́lal, sə́ sɔ̧nya mímpu yɛ́, nyə wə́ ɛ́nɛ, bɨ ɔ́ bií nyə, bɨ ɔ kə́ nə́ nyə kú wúya.»  
\v 45 Nə́mə́ njɨ Yúdas nyə á cúwo yí, nyə a cɔ̧́ kə njɨ wə́ Yésus, nyə nə nɛ́ nə́: «*Rabi!» A mú fʉ́lal nyə.  
\v 46 Buud ɔ́nɨ bwə́ mú ntâg kɔ̧ Yésus, bwə́ mú bií nyə.  
\v 47 Njɨ, ŋgwɔ́l múúd gwooŋg mə Yésus mə́ wéem kafwɛlɛ jé, taad ŋgwɔ́l sɔ́ɔl məsáal mə Ajəlácɨ á ofada, í mú sámb nyə lwə̂.  
\v 48 Nə́ ndɛɛ́, Yésus mú zə cɨ nə buud ɔ́nɨ nə́: «Bɨ́ ŋgə zə nə ikafwɛlɛ nə məbʉ́lə zə́lə bií mə, mə jisə zhilʉŋgaanə́?  
\v 49 \x - \xo 14:49 \xt Luk 24.46\x*Ŋgaá nə́ shé á dʉ bə jwɔ̂w dɛ̂sh kʉ́l ŋgwúd, mə ŋgə́ jɨ́ɨ́gʉli buud *Luŋ mə́ Zɛmbî dɨ̂, bɨ kú sɛ́ɛ́mb mbwə̂ nə́ bɨ mə́ bií mə. Njɨ bɨ mə́ bií mə ja gaád, shú nə́ sâ jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ yí í bwə́mag.»  
\v 50 \x - \xo 14:50 \xt 14.27\x*Ompwíín bɛ̂sh bwə́ mú myaas nyə, bwə́ shîn fúndə.  
\v 51 Wúl shwanzə́ í á ŋgə bɛ̧ nyə mpʉ́sə, í njúl njɨ nə *sanda nyúúlʉ́d. Nda bwə́ á ŋwá nə́mə́ bií nyə nə́,  
\v 52 a mú bɨ́d sanda yé, túb shushwáás. 
\p  
\v 53 Bwə́ mú kə nə Yésus wə́ Ajəlácɨ á ofada. Milúlúú myâ ofada, nə ocúmbá buud nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧, bɛ̂sh bwə́ mú kə sɛɛŋgya cínɔŋg.  
\v 54 Pyɛ̂r nyɛ nyə á ŋgə bɛ̧ bwo shwóg-shwóg nə́ ndɛɛ́ kə wɔ́ɔ́s nûŋ luŋ. A mú kə ji shí, bə́nɔ̂ŋ bíl ífulísh, ŋgə gwáalə kuda. 
\p  
\v 55 Tɛ́ nɨ, milúlúú myâ ofada, bə́nɔ̂ŋ *Gwooŋg ósémbye ɔ́ mílə́sʉ́ wâ Zɛmbî jɛ̂sh bwə́ á ŋgə sɔ̧́ njagə́ bwə́ jɛ́ɛ́g nyə nə́ ndɛɛ́ bwə́ gwú nyə nə ndɨ́ yí. Njɨ, bwə́ á shígɛ́ kwey.  
\v 56 \x - \xo 14:56 \xt Sôm 35.11\x*Ncúlyá buud bwə́ á ŋgə búgə nyə milə́sʉ́, njɨ isâ bwə́ á ŋgə cɨ yí í kú ŋgə bwəma.  
\v 57 Ntɔ́, bɔ́ɔ́l búúd bwə́ mú tɔ̂w otʉ́təlí, zə búgə nyə nə́:  
\v 58 \x - \xo 14:58 \xt 15.29; Mat 26.61\x*«Sə́ á gwág a ŋgə́ cɨ nə́, nyə e búgə *Mpáánzə́ Zɛmbî búúd bwə́ á lwɔ̧́ nə məbwə̂ ga. Nə́ ndɛɛ́, nyə é shumə Mpáánzə́ íshús njɨ mwɔ́w mə́lɔ́ɔl, nyâŋ í kú bə nə́ məbwə̂ mə́ búúd wə́ mə́ shúmə.»  
\v 59 Njɨ bwə́ á tɛɛm cɨ ntɔ́, milə́sʉ́ myáŋ mí á shígɛ́ bwəma. 
\p  
\v 60 Ntɔ́, Ajəlácɨ á ofada mú tɔ̂w tʉ́təlí mísh mə́ buud ónɨɨ́d, a mú jí Yésus nə́: «Wo abɛ̧́sáyɛ́ búúd ɔ́ga sâ bwə́ ŋgə́ bwaagʉlə wo nɨ?» Yésus njúl njɨ kʉ́l-kʉ̂l, kú bɛ̧sa tɔɔ sâ.  
\v 61 \x - \xo 14:61 \xk \xt Yésus njúl njɨ kʉ́l-kʉ̂l: \xt Iza 53.7; Mak 15.3-5 \xk Mwân mə́ Zɛmbî: \xt 15.39\x*Ntɔ́, Ajəlácɨ mú nyiŋgə jí nyə nə́: «Ye wo jɨ *Krîst, *Mwân mə́ Zɛmbî sə́ ŋgə́ gúmal yɛ́?»  
\v 62 \x - \xo 14:62 \xt Dan 7.13; Mat 22.44; 24.30; Mak 13.26; Luk 21.27\x*Yésus músə bɛ̧sa nə nyə nə́: «Mə jisə nyə. Ntɔ́, bɨ é dʉ́g *Mwân mə Múúd njúl shí mbwə̂ məncwûm mə́ Zɛmbî á ŋkul nyɛ̂sh dɨ́, bɨ mə bá nə́mə́ dʉ́g nyə, a ŋgə́ zə míŋkúdʉ́d.» 
\p  
\v 63 \x - \xo 14:63 \xt Mat 26.65\x*Ajəlácɨ músə nyaa míkáándə́, nyə nə́: «Jɨ́ shé mə́ kwo sɔ̧́ owúshinɛd yí?  
\v 64 Bɨmɛ́fwó bɨ mə́ gwág nda á mə́ *lás nə Zɛmbî bwaasʉ́lə mpu nə́. Bɨ mə dʉ́g nə́ jɨ?» Bɛ̂sh bwə́ mú sámb nə́ á jəlá nə yə.  
\v 65 \x - \xo 14:65 \xt Iza 50.6; 53.5; Luk 7.16\x*Nə́ ndɛɛ́, bɔ́ɔ́lʉ́gá búúd wâ cínɔŋg bwə́ mú tɛ́ɛ́d ŋgə́lə sɛy nyə məntənd mpwóómbʉ́d, bwə́ cɛ̧ɛ̧lə nyə sâ míshʉ́d, ŋgə wá nyə ikúda, bwə́ ŋgə́ cɨ nə nyə nə́: «Lwóg nə́ wo jɨ *muud micúndə́, jaawʉg sə́ muud nyə ámə yíd wo yɛ́.» Ifulísh í mú ŋgə tɨ́ nyə məmpɔ́ɔ́nz. 
\s1 Pyɛ̂r mə kɨ́ɨ́lyá Yésus 
\r (Mat 26.69-75; Luk 22.56-62; Yuá 18.25-27) 
\p  
\v 66 Pyɛ̂r njúl na shí, mbaadə́ dɨ, seegya nə́ ŋgwɔ́l múdá mə́ dʉ sɛ̂y wə́ Ajəlácɨ á ofada mú wɔ́ɔ́s.  
\v 67 Nyə mú yag Pyɛ̂r ŋgə́ gwáalə kuda, nyə dʉ́g nyə nə́ figə́-figə́. Nyə nə nɛ́ nə́: «Wo ɛ́ga! Wo á bə nə́mə́ gwooŋg mə́ Yésus muud á Nazarɛ̂t dɨ̂.»  
\v 68 Pyɛ̂r mú kɨ́ɨ́lya nyə, nyə nə́: «Mə ampúyɛ́, mə agwágɛ́ sâ gwə́mɛ́fwó wó ŋgə́ cɛɛl cɨ yí.» Ntɔ́, nyə mú wú cínɔŋg, cúwo tɔ́ɔ́n, kə fúm í á bə mbɛ̂ dɨ́ koogʉ́ yí, ŋgwúm kúwó mú kwáág.  
\v 69 Mudá wɔɔŋg mú nyiŋgə dʉ́g Pyɛ̂r cínɔŋgʉ́, nyə nə buud bwə́ á bə nyə́dɨ́ koogʉ́ wá nə́: «Muud ɛ́ga jisə muud á gwooŋg jáŋ.»  
\v 70 Pyɛ̂r mú nyiŋgə kɨ́ɨ́lya. Kú bwey nə́, buud bwə́ á bə cínɔŋg wá, bwə́ mú nyiŋgə cɨ nə Pyɛ̂r nə́: «Jísə bʉ́bə́lɛ́ nə́ wo jisə muud á gwooŋg jáŋ, nəcé wo jisə nə́mə́ múúd á Galilê.»  
\v 71 Pyɛ̂r mú kɨ́ɨ́lya nyə nə məma ŋkaanə́, nyə nə́: «Ŋkí mə́ bwiiŋg ijɔ̧́ɔ̧́, ŋkwaal nə mə. Mə ampúyɛ́ múúd bɨ́ ŋgə́ cɨ ɛ́nɛ.»  
\v 72 \x - \xo 14:72 \xt 14.30\x*Cé nə cé, ŋgwúm kúwó mú kwáág ja ábɛɛ̂. Pyɛ̂r mú tə́dʉga sâ Yésus nyə á fwo cɨ nyə yí nə́: «Ŋgwûm kúwó kú fwo kwáág ja ábɛɛ̂, wo e kɨ́ɨ́lya mə ija ílɔ́ɔl.» A mú cwɨ́ɨl nə yə̂. 
\c 15  
\s1 Yésus təl kɔɔdʉd wə́ Pilât 
\r (Mat 27.1-2, 11-31; Luk 23.1-5, 13-25; Yuá 18.28–19.16) 
\p  
\v 1 Mán mələ̂m, ná nə́mə́ mpʉ́mán mpʉ́mán, milúlúú myâ ofada, nə ocúmbá buud wâ lɔɔm, nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ nə *Gwooŋg ósémbye ɔ́ mílə́sʉ́ wâ Zɛmbî bwə́ mú sɛɛŋgya nə́ bwə́ zə́ sámb lə́sʉ́ mə́ Yésus. Bwə́ mú wɔ́ɔlə Yésus məŋkəda, kə cwámbʉlə Pilât.  
\v 2 \x - \xo 15:2 \xt Mat 27.11\x*Ntɔ́ Pilât mú jí nyə nə́: «Ye wo jisə Njwû *Oyúdɛn?» Yésus mú bɛ̧sa nə nyə nə́: «Wo mə́ cɨ ɔ́nɨ.»  
\v 3 \x - \xo 15:3 \xt Yuá 19.9; Mak 14.61\x*Milúlúú myâ ofada mí mú ŋgə bul búgə Yésus lə́sʉ́.  
\v 4 Pilât mú nyiŋgə jí nyə nə́: «Fwog dʉ́g bímbí mílə́sʉ́ bwə́ ŋgə́ búgə wo myá. Nə́ wo abɛ̧́sáyɛ́?»  
\v 5 Yésus kú bɛ̧sa tɔɔ ciyá. Pilât mú káam. 
\p  
\v 6 Pilât nyə á dʉ bə nə́, ja jɛ̂sh zâŋ nyísə́ yí, a bɨ́d mbwug ŋgwûd, wɔɔŋg lɔɔm í ámə gwáámb nyə yí.  
\v 7 Í á ka bə, ŋgwɔ́l múúd nə jínə́ nə́ Barábas bə́nɔ̂ŋ bɔ́ɔ́l búúd bwə́ á sá nə́ buud bwə́ sáág miŋgáádə́ nə ijwû, bwə́ gwú múúd cínɔŋg, bwə́ mú ka kə mímbwugʉd.  
\v 8 Ntɔ́, áncuncuma buud mú bád mbʉ́ŋ í dʉ kə mpáánzə́ milə́sʉ́ yí, kə jí Pilât nə́ nyə sáág bwo sâ nyə́ dʉ bwey sá nə ŋkəndɨ̂ yí.  
\v 9 \x - \xo 15:9 \xt Mat 27.11\x*Pilât mú jí bwo nə́: «Ye bɨ mə́ jɨɨ nə́ mə bɨ́dʉ́g bɨ́ Njwû Oyúdɛn?»  
\v 10 Nyə á cɨ ntɔ́ nəcé nyə á bwey mpu nə́ milúlúú myâ ofada mí ŋgə kusha nə Yésus zhíŋʉ́d.  
\v 11 \x - \xo 15:11 \xt Mis 3.13-14\x*Ja Pilât mə́ jí bwo ntʉ́nɨ yí, milúlúú myâ ofada mí mə́ shwúgʉli lɔɔm nə́ Pilât bɨ́dʉ́g Barábas.  
\v 12 Pilât mú kwo jí bwo nə́: «Ká mə sáág nyɔɔŋg bɨ́ ŋgə́ jɔ̂w nə́ Njwû Oyúdɛn yɛ́ ntʉdɛlɛ̂?»  
\v 13 Bwə́ mú nyiŋgə kɨ̂m gwɔ́w-gwɔ̂w nə́: «Bwambʉləg nyə kwolós dɨ̂!»  
\v 14 Pilât mú jí nə́: «Dáyɛ́ bɔ̂w á mə́ sá yí?» Bwə́ mú kwo kɨ̂m gwɔ́w nə́: «Bwambʉlə́g nyə kwolós dɨ̂!»  
\v 15 \x - \xo 15:15 \xt 10.34\x*Nda Pilât nyə á cɛɛl cweel lɔɔm mpimbə nə́, nyə mú bɨ́d bwo Barábas. Nyə lwâm búúd nə́ bwə́ fyámʉ́sə́g Yésus milwóŋ. Nyə mú yə bwo Yésus nə́ bwə́ kə́g bwambʉlə nyə kwolós dɨ̂. 
\p  
\v 16 Ozɨmbɨ bwə́ mú kə nə Yésus luŋ mə́ Pilât dɨ́ cwû. Bwə́ mú sɛɛŋg ózɨmbɨ bɛ̂sh cínɔŋg.  
\v 17 \x - \xo 15:17 \xt Luk 23.11\x*Bwə́ mú bwééd nyə káándə́ ícî atɨ́tɨɨ̂. Bwə́ ŋwa kwoolú íbiin-bíin, lwɔ̧́ *tûm gúmə́, jil nyə lúúd.\fig Yésus nə tûm mə́gwaagʉlə́ lúúd|src="lb00321b.tif" size="col" copy="Louise Bass" ref="15.17" \fig* 
\v 18 \x - \xo 15:18 \xt Mat 27.11\x*Bwə́ mú ŋgə bə́da nyə məbə́dá mə cóógʉ́ nə́: «Yé Njwû Oyúdɛn, sə́ ŋgə báág nə wo.»  
\v 19 \x - \xo 15:19 \xt 14.65\x*Bwə́ mú nyífə nyə mbwu lúúd, sɛy nyə məntənd, bwə́ ŋgə́ kúd məbwóŋ shí nyə́dɨ́ mpwóómbʉ́d nda bwə́ ŋgə yə nyə gúmə́.  
\v 20 Ja bwə́ mə́ shîn cágʉlə nyə ntʉ́nɨ yí, bwə́ mú yîl nyə káándə́ ícî atɨ́tɨɨ̂, bwééd nyə mikáándə́ myɛ́, bwə́ mú kə nə nyə, kə́lə bwambʉlə nyə kwolós dɨ̂. 
\s1 Bwə́ bwambʉlə Yésus kwolós dɨ̂ 
\r (Mat 27.32-44; Luk 23.26-43; Yuá 19.16-24) 
\p  
\v 21 \x - \xo 15:21 \xt Rom 16.13\x*Bwə́ ŋgə́ kə ntʉ́nɨ, bwə́ mú bwəma nə ŋgwɔ́l múúd ŋgə́ wú ífambə́, Shímun, muud á Sirɛ̂n, sɔ́ɔ́ŋgʉ́ mə́ Aləgʉzándrə bá Rúfus. Bwə́ mú yɨ́ɨ́mbʉli nyə nə́ nyə ŋkɛ́nyʉg Yésus kwolós.  
\v 22 Bwə́ mú ŋgə kə nə Yésus kə jé kʉ́l bwə́ dʉ jɔ̂w nə́ Golgota yí. Jínə́ dɔɔŋg í kə́ nə́ «kʉ́l á bwundú lúu».  
\v 23 Bwə́ mú ŋwá yə nyə wáan fʉlá nə mîr\f + \fr 15:23 \fk mîr: \ft Nyə á bə mɔ́ɔ́l mə́kʉ́l mə́ lɨ́ɨ́ bwə́ á dʉ sá bɔ́ɔ́l ólabínda nə míl mímyudú nə ndɨ́ yí. Wo é kwey fɛ́ɛ́l-fɛ́ɛ́lí yé ŋkɔw á ofɛ́ɛ́l-fɛ́ɛ́lí ɔ́ íciyá dɨ̂.\f* nə́ a ŋgúlʉg, a mú ban.  
\v 24 \x - \xo 15:24 \xt Sôm 22.19\x*Bwə́ mú bwambʉlə nyə kwolós dɨ́, bwə́ mú wusə mpaambə́ nə́ bwə́ kawʉla míkáándə́ myɛ́, muud yɛ̂sh á gwooŋg jáŋ bə nə kɔw.  
\v 25 Bwə́ á bwambʉlə nyə kwolós dɨ́, jwɔ̂w í mú məbaan ibuu mâ mpʉ́mán mpʉ́mán.  
\v 26 \x - \xo 15:26 \xt Mat 27.11\x*Bwə́ á cilə cwoomb bwə́ á gwú nyə nə ndɨ́ yí nyə́dɨ́ kwolós dɨ nə́ «Njwû *Oyúdɛn wə́ ɛ́ga».  
\v 27 \x - \xo 15:27 \xt Iza 53.12\x*Bwə́ á bwambʉlə nyə kwolós dɨ́, bə́nɔ̂ŋ izhilʉŋgaanə́ íbá, jíga jé kwolós dɨ́ Yésus dɨ́ mbwə̂ məncwûm, jíga jéd nyə́dɨ́ mbwə̂ məkɔ́ɔ́l.  
\v 28 \f + \fr 15:28 \ft Míl mícilyá mí ayág mí cugɛ́ nə iciyá ínɨ.\f*[Micilyá mí Kálaad Zɛmbî mí á bwəma nə́: «Bwə́ á lɔ̧́ nyə gwooŋg ízhilʉŋgaanə́d.»] 
\p  
\v 29 \x - \xo 15:29 \xt Sôm 22.8; 109.25\x*\x - \xo 15:29 \xt 14.58\x*Buud bwə́ mú ŋgə lɔ̧ cínɔŋg, bwə́ ŋgə́ lwîy nyə, bwə́ ŋgə́ sagʉsə milúu nə məzhwámá. Bwə́ nə nɛ́ nə́: «Nə́ wo wə́ ɛ́ga! Wo muud jɨ nə ŋkul búgə *Mpáánzə́ Zɛmbî nə́ ndɛɛ́ wo kwo sá njɨ mwɔ́w mə́lɔ́ɔl shumə́lə nyúl yɛ́,  
\v 30 cʉgʉg womɛ́fwó, shulə́g, wú kwolós nɨɨ́d».  
\v 31 Milúlúú myâ ofada nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ mú nə́mə́ ŋgə cágʉlə nyə, bwə́ ŋgə́ cɨ bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́ nə́: «Nyə á dʉ cʉg buud oshús, njɨ a káád cʉgʉ́lə nyə́mɛ́fwó.  
\v 32 \x - \xo 15:32 \xt Mat 27.11\x*Yé *Krîst Njwú-buud á *Izʉrəyɛ̂l! shuləg shí kɨ́kɨdɨ́ga, sə́ dʉ́gʉ́g ná, sə́ ka *búgʉla wo». Tɛɛm bə búúd bə́nɔ́ŋ bwə́ á bə íkwolós dɨ́ wá, bwə́ á ŋgə nə́mə́ lwîy nyə. 
\s1 Shwɨy mə Yésus 
\r (Mat 27.45-56; Luk 23.44-49; Yuá 19.28-30) 
\p  
\v 33 \x - \xo 15:33 \xt Amo 8.9\x*Yídʉ́gʉ́ í á ka shila shí nyɛ̂sh nə́ ŋkwed, tɛ́ɛ́d tɔ́lɔ́g dɨ́ kə wɔ́ɔ́s mə́wəla məlɔ́ɔl mâ mpwó-kugʉ́.  
\v 34 \x - \xo 15:34 \xt Sôm 22.1\x*Mə́wəla məlɔ́ɔl dɨ́, Yésus músə kɨ̂m nə ŋkulû nə́: \tl «Eli, Eli, lemá sabakʉtáni?»\tl* Ntɔ́ mə́ kə́ nə́: «Zɛmbî waam, Zɛmbî waam, wó myaas mə nə́ jɨ?»  
\v 35 Ja bɔ́ɔ́l búúd bwə́ á bə cínɔŋg wá bwə́ á gwág ntɔ́ yí, bwə́ nə́: «Gwágá, a ŋgə jɔ̂w Eli.»  
\v 36 \x - \xo 15:36 \xt Sôm 69.22\x*Ŋgwɔ́l múúd mú tɨ́ kʉ́lə́, kə ŋwa eponzh, juwo mə́lwəg mə́ ábibyɛnzhʉ̂ dɨ́, a fɛɛn shwóg lʉ́ lɨ́ɨ́d. A mú kənd nə́ Yésus ŋgúlʉg. Nyə nə́: «Bwándʉ́gá! shé fwógá ná dʉ́g jínɨ, ŋkí Eli nyə é zə shul nyə shí.»  
\v 37 Yésus mú ntâg kɨ̂m nə ŋkulû, a mú jímal.  
\v 38 \x - \xo 15:38 \xt MmN 26.31; Heb 10.19-20\x*Seegya nə́ məmá *sanda í á dʉ kalʉwo *Mpáánzə́ Zɛmbî yí í mú sɛɛl tʉ́tám nə́ cáŋ wú gwɔ̂w wɔ́ɔ́s shí.  
\v 39 \x - \xo 15:39 \xt 1.1; 3.11; 14.61; Mat 27.54\x*Lúlúú ízɨmbɨ í á bə Yésus dɨ́ shwóg yí mú dʉ́g mbií Yésus nyə á jímal yí, nyə nə́: «Bʉ́bə́lɛ́, muud ɛ́ga nyə á bə *Mwân mə́ Zɛmbî.»  
\v 40 \x - \xo 15:40 \xt Luk 8.1-3\x*Bɔ́ɔ́lʉ́gá búdá bwə́ á bə cínɔŋg bwə́ tə́l shwóg-shwóg ka dʉ dʉ́g. Maríya á Magʉdála, nə Maríya nyɔɔŋgʉ́ mə́ Yózɛs bá Zhâk á ntombú, zə kɛɛl Salúma, bwə́ á bə gwooŋg búdá jɔɔŋg dɨ̂.  
\v 41 Budá bɔɔŋgʉ́ bwə́ á dʉ sɛ̂y nə Yésus ja nyə á bə Galilê yí. Bɔ́ɔ́lʉ́gá búdá ŋkí bulya bə́nɔ́ŋ bwə́ á bád zə Yurʉ́səlɛm wá, bwə́ á bə nə́mə́ cínɔŋg. 
\s1 Bwə́ kə́ dʉl Yésus 
\r (Mat 27.57-61; Luk 23.50-56; Yuá 19.38-42) 
\p  
\v 42-43 Ŋgwɔ́l múúd nə jínə́ nə́ Yósɛb, muud á Arimatê, nyə á bə nə́mə́ gwooŋg mílúlúú myâ lɔɔm dɨ̂. Nyə á dʉ bwánd Faan mə́ Zɛmbî. Jwɔ̂w dɔɔŋgʉ́, kugʉ́ í mú ŋgə bii shí, baan bwə́ dʉ kwísha ísâ yâ Sábaad\f + \fr 15:42-43 \ft Jwɔ̂w lʉ Sábaad í á dʉ bə, tɛ́ɛ́d mpwó-kugʉ́ shí á jwɔ̂w lʉ́ fláadɛ̂, kə jə́ kugʉ́ á sʉ́saadɛ̂. Oyúdɛn bwə́ á shígɛ́ dʉ sɛ̂y jwɔ̂w dɔɔŋgʉ́d.\f* yí, Yósɛb wɔɔŋgʉ̂ mú kə nə iŋkáŋ wə́ Pilât, kə gwáámb mbimbə mə Yésus. 
\p  
\v 44 Njɨ Pilât nyə á gwág nə́ Yésus mə́ lɛɛlʉ́ yə yí, a mú bul bɨ̂. A mú jɔ̂w lúlúú ízɨmbɨ, zə wámbʉlə ŋkí Yésus mə́ ŋwá bwey yə.  
\v 45 Ja á mə́ shîn gwág mpɛ̧sá mə́ lúlúú ízɨmbɨ yí, a mú magʉlə nə́ Yósɛb kə́g ŋwa mbimbə.  
\v 46 Yósɛb mú kə kusə ndómbó áfufumə́, nyə kə shul mbimbə shí, wɔ́ɔlə wo ndómbó wɔɔŋgʉ́d, kə dʉl shwôŋ dɨ̂. Bwə́ á lúmə shwoŋ nyɔɔŋgʉ́ fifim mə́kwóógʉ́d. A mú bíŋgal məma kwóógʉ́, juwal shwoŋ.  
\v 47 Maríya á Magʉdála bá Maríya nyɔɔŋgʉ́ mə Zhâk, bwə́ mú ŋgə mpu dʉ́g kʉ́l bwə́ á dʉl nyə yí. 
\c 16  
\s1 Yésus mə́ gwûm 
\r (Mat 28.1-8; Luk 24.1-11; Yuá 20.1-2) 
\p  
\v 1 Ja Sábaad mə́ shîn yí, mpwó-kugʉ́ shí, Maríya á Magʉdála, nə Salúma, nə Maríya nyɔɔŋgʉ́ mə́ Zhâk, bwə́ mú kə kusə ólabínda nə́ bwə́ bá kə gwáágʉlə mbimbə mə Yésus.  
\v 2 Nə́ ndɛɛ́, jwɔ̂w shwɛ́ndɛ mə́ dʉ́ tɛ́ɛ́d yí, bwə́ mú kə wɔ́ɔ́s shwoŋ dɨ́ ná nə́mə́ mpʉ́mán mpʉ́mán, lúú jwɔ̂w í ŋgə́ kúnɔw cwɨ́ɨl.  
\v 3 Bwə́ mú ŋgə jî bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́ nə́: «Zə́ nyə é kə bíŋgal shé kwóógʉ́ dʉ́sə́ shwoŋ dɨ́ yí?»  
\v 4 Bwə́ ka bʉ̂n mísh, bwə́ mú dʉ́g məma kwóógʉ́ nɨ í mbwúg koogʉ́.\fig Budá bwə́ ŋgə́ dʉ́g shwoŋ nə́ bagə́|src="10R.TIF" size="span" copy="MBANJE Bawe Ernest" ref="16.4" \fig* 
\v 5 Bwə́ mú nyíi shwoŋ dɨ́, kə kwey wúl shwanzə́ í njúl njínjilî, kɔ́ɔ́mb á mbwə̂ məncwûm, nyə nə mikáándə́ mí áfufumə́. Bwə́ mú bul gwág ifwaas.  
\v 6 \x - \xo 16:6 \xt 8.31\x*Shwanzə́ nɨ mú cɨ nə bwo nə́: «Kúgá fúndə! Bɨ́ ŋgə sɔ̧́ Yésus, muud á Nazarɛ̂t bwə́ á bwambʉlə kwolós dɨ́ yɛ́! A cúgɛ́ wa, a mə́ gwûm. Dʉgá kʉ́l bwə́ á bwɨ́ɨ́g nyə yí.  
\v 7 \x - \xo 16:7 \xt 14.28; Luk 24.34\x*Nə́ ndɛɛ́, lɛɛlʉgá kə, kə jaaw *ómpwíín bɛ́ nə Pyɛ̂r nə́ a mə́ kə shwóg, kə bwánd bɨ́ Galilê. Nûŋ wə́ bɨ́nɔ́ŋ bɨ́ é dʉ́gya yɛ́, nə́mə́ nda nyə á bwiiŋg bɨ́ nə́.»  
\v 8 Ntɔ́, bwə́ mú wɛɛnzh wú shwoŋ dɨ́ bwə́ ŋgə́ lilya, milám kú bə nə́ shɛɛ; í mú sá nə́ bwə́ nda jaaw tɔɔ muud. 
\s1 Yésus mə lwóyá nyúul 
\p  
\v 9 \f + \fr 16:9 \ft Míl mícilyá mí ayág mí cugɛ́ nə impánzə́ tɛ́ɛ́d 9 kə kumə 20.\f*[Yésus nyə á gwûm mpʉ́mán mpʉ́mán a jwɔ̂w lʉ́ shwɛ́ndɛ. Nyə á ka tɛ́ɛ́d lwóya nyúul wə́ Maríya á Magʉdála, mudá nyə á yîl məjamb zaŋgbá yɛ́.  
\v 10 Mudá wɔɔŋgʉ̂ mú kə jaaw buud ɔ́ gwooŋg ɔ Yésus sâ jɔɔŋgʉ̂, nəcé bwə́ á bə nə məcɛy mílámʉ́d, bwə́ ka ŋgə jɨɨ.  
\v 11 A mú ka jaaw bwo nə́ Yésus mə́ gwûm, nyə shí nə́mə́ dʉ́g nyə nə mísh mɛ́. Njɨ, nyə á tɛɛm jaaw bwo ntɔ́, bwə́ á shígɛ́ magʉlə. 
\p  
\v 12 Mpʉ́sə na, bɔ́ɔ́l ómpwíín bɛ́ óbá, bwə́ ŋgə́ kə bwə́dɨ́ kwáádə́, nyə mú lwóya bwo nyúúl nyɛ́ wúl mbií shús.  
\v 13 Buud obá bɔɔŋgʉ́ bwə́ mú nyiŋgə nə mpʉ́sə, kə jaaw bɔɔŋgʉ́ ómpwíín bwə́ á lʉ́gə Yurʉ́səlɛm wá, bâŋ nə́mə́ njɨ məshwán. 
\p  
\v 14 Gúl ja shús, Yésus mú nyiŋgə lwóya nyúúl nyɛ́ ómpwíín wûm nə ŋgwúd dɨ̂, bwə́ ŋgə də. Cínɔŋg a mú jum bwo nəcé bwə́ á shígɛ́ *magʉlə kɛ́ɛl búúd bwə́ á jaaw bwo nə́ a mə́ gwûm shwoŋ dɨ́ yí. Bwə́ á bə ŋkí lal mílâm.  
\v 15 \x - \xo 16:15 \xt Mat 28.19\x*Nə́ ndɛɛ́, a mú cɨ nə bwo nə́: «Kəgá shí ga nyɛ̂sh, bɨ kə́g cúndə Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl, muud yɛ̂sh gwágʉ́g.  
\v 16 \x - \xo 16:16 \xt Mis 2.38\x*Nyɔɔŋg mə́ bá *búgʉla, bwə́ juwo nyə yɛ́, nyə wə́ mə́ bá *dʉ́g cʉg yɛ́. Nyɔɔŋg mə bá bə kú búgʉla yɛ́, nyə bá bwəma nə intʉ́gʉ́lí yâ kandʉgə.  
\v 17 \x - \xo 16:17 \xt Mis 8.7; 16.17 \xk mə́kə̂l məshús: \xt Mis 2.4; 10.46; 19.6; 1Kr 14\x*Ntɔ́, bɔɔŋg bwə́ bá búgʉla wá, bwə́ bá dʉ sá *mə́shimbá: bwə́ bá dʉ yîl búúd məjamb jínə́ dáámʉd, bwə́ lás mə́kə̂l məshús,  
\v 18 \x - \xo 16:18 \xk \xt ónywâ: \xt Luk 10.19; Mis 28.3-6 \xk yâl: \xt Mis 4.30; 5.16; 8.7; Zhk 5.14-15\x*bwə́ bii ónywâ nə məbwə̂. Ŋkí bwə́ də́ gwoog, sâ kú sá bwo. Bwə́ kɛɛl mimbə̂l mə́bwə̂, mimbə̂l myɔɔŋgʉ́ mí yâl.» 
\s1 Yésus mə kə́ gwɔ̂w 
\p  
\v 19 \x - \xo 16:19 \xt Mat 22.44\x*Ja Yésus mə́ shîn lás nə bwo ntʉ́nɨ yí, a mú ŋkâŋ kə gwɔ̂w, kə ji mbwə̂ məncwûm mə́ Zɛmbî dɨ̂.  
\v 20 \x - \xo 16:20 \xt Heb 2.4\x*Nə́ ndɛɛ́, *ompwíín bɛ́ bwə́ mú nyiŋgə, kə ŋgə cúndə Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl ikʉ́l byɛ̂sh. Cwámba Yésus nyə á dʉ yə bwo ŋkul ísɛ́y byáŋʉ́d. A lwágʉlə nə́ minjɨ́ɨ́gʉ́lá myáŋ mí á bə tʉ́təlí nəcé bwə́ á dʉ sá mə́shimbá.]