\id 2PE \h 2 Pyɛ̂r \toc1 Kálaad ábɛɛ̂ Pyɛ̂r nyə́ á cilə yɛ́ \toc2 2 Pyɛ̂r \toc3 2Pr \mt1 Kálaad ábɛɛ̂ Pyɛ̂r nyə́ á cilə yɛ́ \imt1 Isâ í dʉ́gyá nə Pyɛ̂r ábɛɛ̂ yí \ip Shímun Pyɛ̂r, muud lwámá mə Yésus-Krîst wə́ nyə á cilə kálaad ɛ́ga (1.1). Nyə á cilə okrîstɛn bɛ̂sh. \ip Wa kálaad ɛ́ga dɨ, Pyɛ̂r nyə á ŋgə lúmbʉli nə buud bwə́ á ŋgə kyey nə wagʉwo-wagʉwo mínjɨ́ɨ́gʉ́lá Dɔ̧ mə Yésus dɨ́ wá. \ip Bíl íciyá yâ kálaad ɛ́ga bísə nə́mə́ nda bílʉ́gá yâ kálaad mə Yûd (dʉ́g 2.1-8 nə Yûd 4-16). \ip Pyɛ̂r nyə á ka tə̂l icé í lə́sʉ́ byé ntʉ́ga: \ili (1) A bə́da búúd, a mú ka báásʉlə mə́fúlú mə́ krîstɛn (1.3-21). \ili (2) A mú bágʉlə ísɛ́y nə́ kuú njɔɔnd mímbʉ́wʉ́lú mí búúd mí ŋgə́ bə nə ndɨ́ yí (2.1-22). \ili (3) Mimbʉ́wʉ́lú mí dʉ cágʉlə búúd bwə́ ŋgə bwánd zɨ́yé mə́ Krîst wá, bwə́ dʉ cɨ nə́ zɨ́yé wɔɔŋg í ábʉ́lɛ bə (3.1-18). Nə́ ndɛɛ́, Pyɛ̂r ka ŋgə bɛ̧sa nə mimbʉ́wʉ́lú myɔɔŋg nə́ Krîst ŋgə bə kú lɛɛl zə nəcé Zɛmbî ŋgə ná fwo jísɔw nə́ zhwog buud bwə́ bág fwo dʉ́g cʉg. \ip Kálaad ɛ́ga jɨ nə bíl íciyá búúd ɔ Yésus bwə́ búl gwág nywa yí: \ili1 (1) Cwámba nyə a mə́ yə shé isâ byɛ̂sh í jə́lá nə kwíínd yí (1.3-4). \ili1 (2) Jwɔ̂w ŋgwûd dʉ́sə mísh mə́ Cwámba dɨ́ nda mimbû tɔ́ɔ́shin, mimbû tɔ́ɔ́shin nda jwɔ̂w ŋgwûd (3.8). \c 1 \s1 Məbə́dá \p \v 1 Mə Shímun Pyɛ̂r, lwaá nə *muud lwámá mə Yésus-Krîst, mə wə́ mə́ cílə́ kálaad ɛ́ga. Yésus-Krîst, Zɛmbî wúsʉ́ nə Cʉgye wúsʉ́ nyə á mə́ sá nə jɔ̧ lâm jé nə́, bɔ́ɔ́l búúd bwə́ lə́gʉ́g nə́mə́ búgə́ í njúl nə mbií mfíí búgə́ jísʉ́ jɨ́ nə ndɨ̂ yí. Buud bɔɔŋg wə́ mə́ cílə́ kálaad ɛ́ga wá. \v 2 \x - \xo 1:2 \xt Yûd 2\x*Kə́lə bɨ́ é ŋgə kə shwóg nə mpǔlə Zɛmbî nə Cwámba wúsʉ́ Yésus yí í búlʉg kwádʉlə bɨ́ ibwádán, í bul sá nə́ bɨ bə́g nə́ shɛɛ. \s1 Cʉg krîstɛn mə jə́lá nə cʉgə yí \p \v 3 \x - \xo 1:3 \xt 1.16-17; Ifz 1.3\x*Mpugá nə́ Cwámba nyə á mə́ yə shé isâ byɛ̂sh í jə́lá nə kwíínd shú nə́ shé ŋgə́g nə cʉgə cʉg í yə́ Zɛmbî gúmə́ yí. Nyə á yə shé isâ byɔɔŋgʉ́ ŋkûl Zɛmbî nyɛ́d, sálə nyə á mə́ sá nə́ shé mpúg Zɛmbî muud nyə a jɔ̂w shé yɛ́; nəcé Zɛmbî nyə a jɔ̂w shé nə zhɨɨ́ á məŋkənʉwa mɛ́ nə jɔ̧ fúlú jé. \v 4 \x - \xo 1:4 \xt Rom 5.2; Zhk 1.14-15\x*Məŋkənʉwa nə jɔ̧ fúlú jé jɔɔŋg wə́ í á sá nə́ shé bííg məma ísâ nyə á kaag yí, isâ byɔɔŋg bí nə məma mfíí shú dʉ́sʉ́d. Nyə a sá ntɔ́ shú nə́, ja bɨ́ mə́ bíí məma ísâ byɔɔŋg yí, bɔ́w-bɔ̂w ísâ í ŋgə́ wá məlwaagʉwo shí ga dɨ́ yí í bə́g kú ná nyiŋgə julə bɨ́, məfúlú mʉ́n mə́ yídagʉ́ bə nda məfúlú mə Zɛmbî. \v 5 \x - \xo 1:5 \xt Tit 2.11-12\x*Nəcé ntɔ́, wágá ŋkul nyɨ́n nyɛ́sh nə́, nda bɨ́ mú nə búgə́ nə́, bɨ kwádʉ́lə́g jɔ̧ fúlú búgə́ jɔɔŋg dɨ̂, bɨ́ kwádʉlə fwámɛ́ mpúyá, \v 6 \x - \xo 1:6 \xt Gal 5.22-23\x*bɨ́ kwádʉlə kuú njɔɔnd á dʉ́lə mpu bii lâm, kwádʉlə zɛ́ny kə́lə shwóg tɔɔ jɨ́ tɔɔ jɨ́, kwádʉlə kəndʉ́lə lâm wə́ Zɛmbî, \v 7 \x - \xo 1:7 \xt Gal 6.10\x*kwádʉlə mə́cɛy mâ omínyɔŋʉ̂ nə omínyɔŋʉ̂, bɨ́ kwádʉlə cɛɛlí cɛɛlʉ́lə búúd bɛ̂sh. \v 8 Nəcé, jɔ̧ məfúlú mə́nɨ, bɨ́ mə́ ká bə nə mwo mə́ ŋgə́ kwɨ́dʉli kúdʉ́líg ɨɨ́, mwə́ wə́ mə́ é sá nə́ bɨ bə́g kú dʉ báág məbwə̂, bɨ yidá ŋgə kə shwóg nə shwóg ŋgə mpu Cwámba Yésus-Krîst fwámɛ́ mpǔlə. \v 9 Mpugá nə́ jɔ̧ mə́fúlú mə́nɨ, muud cúgɛ́ nə mwo yɛ́, jisə nda muud mə́ yə mísh a ka ŋgə bwɔ́wʉlə zhɨɨ́ bwɔ́wʉlə bwɔ́wʉ́lə́g yɛ́, a mə́ wusa nə́ Zɛmbî nyə á shí fúb nyə, yîl nyə *misə́m myɛ́ mí ayág. \v 10 Gwə́ wə́ mə́ cɨ́ nə bɨ́ nə́, bwaaŋg, wágá ŋkul nə́ njúwúlú Zɛmbî nyə a jɔ̂w bɨ́ yí, nə fɛ́ɛ́shʉ́lə nyə á fɛ́ɛ́sh bɨ́ yí, bɨ ŋwág byo nə məjilə. Bɨ́ mə́ ká sá ntɔ́, bɨ nda bá bwɛlɛ bufa mə́bɔ̂wʉd. \v 11 \x - \xo 1:11 \xt 2Tm 4.18; \xk Cʉgye: \xt 2.20; 3.18; Tit 3.6\x*Ntɔ́, Zɛmbî mú bəgʉshi bɨ́ zhɨɨ́ nə́ sáŋ kə́lə nyíi faan á kandʉgə kandʉgə mə́ Yésus-Krîst, Cwámba nə Cʉgye wúsʉ́d. \s1 Obúgʉla bwə́ jəlá nə nada nə njɨ́ɨ́gʉ́lá bwə́ á ŋwa yí \p \v 12 \x - \xo 1:12 \xt Yûd 5\x*Gwə́ wə́ jɨ́ nə́, mə bá dʉ báásʉlə bɨ́ isâ ínɨ tɛɛm bə nə́ bɨ mə́ bwey mpu byo, bɨ mə́ bwey nə́mə́ nada nə bʉ́bə́lɛ́ bɨ́ á jɨ́ɨ́g yɛ́. \v 13 \x - \xo 1:13 \xk \xt té mə́ ŋgə́ ná cʉgə wa nyúul mishwun dɨ́ yí: \xt 2Kr 5.4\x*Mə dʉ́g nə́ jísə mpwogɛ́ nə́, té mə́ jísə́ ná wa banda ga dɨ́ yí, mə dʉ́g báásʉlə bɨ́ isâ byɔɔŋgʉ̂, bɨ bə́g kú wusa mə́nyúul. \v 14 \x - \xo 1:14 \xt 2Kr 5.1; 2Tm 4.6; Yuá 21.18-19\x*Nəcé mə ŋgə mpu nə́ mə wál bá zə wú banda dɔɔŋgʉ́d, Cwámba wúsʉ́ Yésus-Krîst nyə á mə́ lwó mə ntɔ́. \v 15 Mə e wá ŋkûl nə́ bɨ bâg dʉ tə́dʉga ísâ byɔɔŋgʉ̂ ja jɛ̂sh, tɛɛm bə ja í bá bə mə mə́ kyey yí. \s1 Njɨ́ɨ́gʉ́lá mə́ Pyɛ̂r wúsə bʉ́bə́lɛ́ njɨ́ɨ́gʉ́lá \p \v 16 \x - \xo 1:16 \xt Mat 17.1-8\x*Sə́ á sá nə́ bɨ mpúg nda Cwámba wúsʉ́ Yésus-Krîst mə́ bá nyiŋgə zə nə ŋkul nə́. Mpugá nə́ ja sə́ á yə bɨ́ njɨ́ɨ́gʉ́lá wɔɔŋg yí, sə́ á shígɛ́ ŋgə bwiiŋg bɨ́ miláŋ búúd bwə́ á tɛ́ nə milúu nə́ ndɛɛ́ bwə́ mpu shîn táág myá. Jísə nə́ sə́ á dʉ́g cé ícwámba jé nə mísh mə́sʉ́. \v 17 Haaw, nyə a lə́g gúmə́ nə milwanə́ mí ŋgə́ zhu wə́ Zɛmbî Sɔ́ɔ́ŋgʉ́. Nyə a lə́g byo ja kə́l lʉ́ ící mə́ Zɛmbî á milwanə́ í á cɨ nə nyə nə́: «Mwân abábə waamə́ ɔ́ga; nyə́dɨ́ wə́ lâm wâm wɛ̂sh wúsə́ yɛ́.» \v 18 Sə́ ɔ́ga sə́ á gwág kə́l dɔɔŋgʉ́ í ŋgə́ zhu gwɔ̂w joŋ dɨ́ ja sə́nɔ́ŋ sə́ á bə mbʉ́mbʉ́ŋ Zɛmbî nyə a fɛ́ɛ́sh yííd. \v 19 \x - \xo 1:19 \xt Sôm 119.105; Rom 1.2; 13.12; 1Pr 1.10-11\x*Nə́ ndɛɛ́ sə́ ŋgə wá milâm mísʉ́ oncindî íciyá í *búúd ɔ mícúndə́d. Í bul jəla nə́ bɨ kə́ndʉg mísh íciyá byɔɔŋgʉ́d nəcé bísə shú dʉ́nʉ́d nda lámba í ŋgə́ gwɔ̧̂ yídʉ́gʉ́d yí, í gwɔ̧̂ ntɔ́ nə́ ndɛɛ́ kə wɔ́ɔ́s ja ácén-céní a kúndə́ mán mə́ bá fɛɛn bɨ́ məŋkɛnya mílámʉ́d yí. \p \v 20 Fwogá tɛ́ɛ́d bwey mpu nə́, micilyá mí búúd ɔ mícúndə́ mísə́ Kálaad Zɛmbî dɨ́ myá, mí á shígɛ́ ŋgə zhu mítə́dʉ́gá mí búúdʉd. \v 21 \x - \xo 1:21 \xt 2Tm 3.15-16\x*Nəcé, kú nə tɔɔ cúndə́ mə́ Zɛmbî ŋgwúd í á bwɛlɛ zhu tə́dʉ́gá mə́ múúdʉd. Njɨ, buud bwə́ á dʉ cúndə jínə́ mə́ Zɛmbî dɨ́ wá, Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim wə́ nyə á dʉ sá nə́ bwə́ cúndə́g. \c 2 \s1 Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ mə́shɨɨgâ bwə́ bá bə \p \v 1 \x - \xo 2:1 \xt Yûd 4-13\x*\x - \xo 2:1 \xt Mat 7.15\x*Njɨ, *buud ɔ mícúndə́ wâ məshɨɨgâ bwə́ á shí nə́mə́ dʉ bə kúl búúd *Izʉrəyɛ̂l dɨ̂. Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ mə́shɨɨgâ bwə́ bá nə́mə́ dʉ bə bɨ́dɨ́ gwooŋgʉd. Bwə́ bá zə nə bɔ́w-bɔ̂w mínjɨ́ɨ́gʉ́lá mí agwɨ́ɨ́lya buud, zə ŋgə nyíŋgal myo na gwooŋg dɨ́ nyima. Bwə́ bá kə nə ibəmb byáŋ nə́ ndɛɛ́ kə shwána Mása wáŋ nyə á wá lal-lal tâŋ shú nə́ bwə́ bə́g fʉlí yɛ́. Ntɔ́, bwə́ mú bá lɛɛ́l jɛ̧ɛ̧ kú bwey. \v 2 Buud ŋkí bulya bwə́ é bɛ̧ ásɨ́y-sɨ̂y wáŋ wɔɔŋg, kuú njɔɔnd wáŋ í mú sá nə́ cʉg krîstɛn í bə́g sâ cóógʉ́. \v 3 \x - \xo 2:3 \xt 1Tm 6.5\x*Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ mə́shɨɨgâ bɔɔŋgʉ́, nda bwə́ ŋgə́ sɔ̧́ məzhɨɨ́ mɛ̂sh nə́ bwə́ bə́g nə zhwog məbii nə́, bwə́ é dʉ zə nyúg bɨ́ nə mikaand mí mə́shɨɨgâ shú nə́ bwə́ dɨ́yá nə bɨ̂. Mpugá nə́ intʉ́gʉ́lí byáŋ í mə́ bwey bə, Zɛmbî wál bá zə jaŋgʉlə bwo. \p \v 4 \x - \xo 2:4 \xt 1Pr 3.19-20; Yûd 6\x*Mpugá nə́ Zɛmbî nyə a shígɛ́ jagʉlə *wə́éŋgəles bwə́ á sá *sə́m wá; nyə á wusə bwo Tarʉtar dɨ́. Bʉ́sə feedyá nûŋ kʉ́l yídʉ́gʉ́ í búl bə nə́ kʉlʉ́d yí, bwə́ ŋgə bwánd sémbyé mílə́sʉ́. \v 5 \x - \xo 2:5 \xt 3.6; 1Pr 3.20\x*Nyə a shígɛ́ nə́mə́ jagʉlə búud ɔ́ ayág. Nyə á ntɨ məma mpʉŋ áyíyáág zə jaŋgʉlə búud bwə́ á bə kú bísh nyə wá, nyə á baagʉlə njɨ bɔ́ɔ́l búud zaŋgbá bə́nɔ̂ŋ *Nówe, nəcé Nówe nyə á dʉ cúndə nə́ buud bwə́ bɛ̧́g tʉ́təlí mə́ Zɛmbî. \v 6 \x - \xo 2:6 \xt Mət 19.24-25; Luk 17.29; Yûd 7\x*Zɛmbî nyə á jaŋgʉlə miŋgwə́la myâ Sódom nə Gomor, a cumbal jígal myo nə kuda, mí bə ífiî. Nyə á lwó yuug cínɔŋg nə́ buud bwə́ dʉ́gʉ́g, bwə́ mpu nə́, mwɔ̂w mə́ ŋgə́ zə má, nyə abʉ́lɛ jagʉlə búúd bɨ́ kú bísh nyə wá. \v 7 \x - \xo 2:7 \xt Mət 19.1-16\x*Njɨ, nyə á fɛɛmʉshi Lót, tʉ́təlí muud nyə́ áshígɛ́ dʉ bə nə́ shɛɛ nə dʉ́gʉ́lə ásɨ́y-sɨ̂y búúd ɔ íŋgwúmbú bwə́ á ŋgə sá yɛ́. \v 8 Nəcé tʉ́təlí muud mə Lót ja nyə á dʉ cʉgə nə buud bɔɔŋg yí, nyə á dʉ dʉ́g isâ bwə́ á dʉ sá yí, a dʉ gwág byɔɔŋg bwə́ á dʉ lás yí: í á dʉ bə nyə lâm á tʉ́təlí yéd ɨɨ́, cúgə́ jwɔ̂w dɛ̂sh. \v 9 \x - \xo 2:9 \xt Zhb 4.7; 1Kr 10.13; Mbʉ́ 3.10\x*Na mə lwó sə́ nə́, buud bɨ́ nə gwɔ̧́ɔ̧́gə́ nə Zɛmbî wá, Zɛmbî mə mpú dʉ tɨ́ yîl bwo mə́kʉgʉlʉd. Njɨ, a ŋgə táág osɔ́ɔl ɔ́ mə́bɔ̂w nə́ a bá jugʉshi bwo jwɔ̂w lʉ́ sémbyé mílə́sʉ́. \v 10 \x - \xo 2:10 \xt Yûd 7-8\x*Buud bwə́ bá bul bwəma nə intʉ́gʉ́lí byɔɔŋg wá, í bá bə bɔɔŋg bwə́ ŋgə́ bɛ̧ bɔ́w-bɔ̂w íyéésh yâ milâm myáŋ, bwə́ ŋgə́ sá isâ í shwôn wá, bwə́ ŋgə́ mpyêny jiya ícwámba mə́ Zɛmbî wá. \p Buud bɔɔŋg bʉ́sə buud ɔ́ íməmî, bʉ́sə nə mpyaam, bwə́ cúgɛ́ nə ifwaas nə zhwog gúmə́ mə́ Yésus, bwə́ yida *lás nə gwo bwaasʉ́lə mpu. \v 11 \x - \xo 2:11 \xt Yûd 9\x*Í njúl nə́ wəéŋgəles bwə́ ntɔ̧ bwo ŋkûl dɨ̂, bʉ́sə iŋkácid cɔ̧́ bwo; njɨ báá bwə́ ádɛ́ jág lás nə gúmə́ jɔɔŋg mísh mə́ Cwámba dɨ̂. \v 12 \x - \xo 2:12 \xt Yûd 10\x*Buud bɔɔŋg bʉ́sə nda ocúdú wâ jugʉ́, ocúdú bwə́ dʉ byɛ̂l nə́ bwə́ bá biil mə́láámbʉ́d nə́ ndɛɛ́ bwə́ bwoo wá. Sá bwə́ ampúyɛ́ yí, bwə́ lás nə gwo bwaasʉ́lə mpu. Bwə́ bá nə́mə́ dʉ yə shwɨy lʉ́ ócúdú, bwə́ bwoo nə́mə́ nda ocúdú, \v 13 \x - \xo 2:13 \xt Yûd 12\x*í mú bá bə bwo myə́na shú ólɨ́lɨŋgɨ̂ báŋ. Bwə́ gwág shweesh nə́ bwə́ dʉ́g sá ísâ yâ bɔ́w-bɔ̂w íyéésh byáŋ mpwó-mwásə́ izhuluŋ. Bwə́ ŋgə zhwiimbya nə məshɨɨgâ máŋ. Ja bwə́ zə́ ídína bín dɨ́ yí, bwə́ zə́ sá ísâ í shwôn, zə wá bɨ́ məlwaagʉwo ídínad. \v 14 \x - \xo 2:14 \xt Mat 5.28; 2Tm 3.6\x*Máŋ mə́dʉ́gya mə́sə ayaas nə ayaas; bʉ́sə kú bwɛlɛ káád sálə mísə́m; bwə́ ŋgə shɨɨg buud bwə́ afwóyɛ́ mpu mínjɨ́ɨ́gʉ́lá wá nda búúd bwə́ dʉ shɨɨg óshû nə mədə ŋgwéye dɨ́ nə́; myáŋ mílâm mí á mə́ janʉwo nə yéésh mə́bii; bʉ́sə nə məzhúŋgʉ́lú mə́ Zɛmbî ícʉg byáŋʉ́d. \v 15 \x - \xo 2:15 \xt Ilŋ 22.7, 17; Yûd 11\x*Bwə́ mə́ lʉ́gə fwámɛ́ zhɨ́ɨ́ kə cwagʉwa bɛ̧ zhɨɨ́ mə Balaam mwân mə́ Bosor, muud nyə á gwág nywa sálə ólɨ́lɨŋgɨ̂ shú nə́ a ŋwág myə́na cínɔŋg yɛ́. \v 16 \x - \xo 2:16 \xt Ilŋ 22.28-31\x*Njɨ Balaam nyə a shí bwəma nə məŋkóndʉg nəcé məlwə̂ mɛ́ mɔɔŋg. Myɔɔlú jakáás í á lás nə kə́l lʉ́ múúd shú nə́ í culʉshi múúd micúndə́ sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ íkás yé wɔɔŋg. \v 17 \x - \xo 2:17 \xt Yûd 13\x*Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ mə́shɨɨgâ bɔɔŋg bʉ́sə nda məncwuŋ mɨ́ kú nə məjúwó má, nə́mə́ nda miŋkúdú mí dʉ fánda bándʉwo gwɔ́w ntɔ́ nə́ ndɛɛ́ mí shîn nyiŋgə cɨɨma nə ŋkwɔ̧̂ mpu nda nywɔ̧̂ myá. Jáŋ jiya í bá bə kʉ́l yídʉ́gʉ́ jísə́ nə kʉlʉ́d yí. \p \v 18 Bwə́ dʉ kə nə məma míkaand mí njúl ocwúd kə dʉ shɨɨg búúd bwə́ mə́ shîn faam nə́ bwə́ béégyá nə misə́m wá, nyiŋgə dʉ kə nə mbɛɛ́ íwɨ́ɨ́mbʉ́g yâ mənyúúl máŋ, nə ásɨ́y-sɨ̂y, dʉ kə shɨɨg bwo nə ndɨ́ nda bwə́ dʉ́ shɨɨg óshû nə mədə ŋgwéye dɨ́ nə́. \v 19 \x - \xo 2:19 \xt Yuá 8.34; Rom 6.16\x*Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ mə́shɨɨgâ ɔ́nɨ bwə́ ŋgə kaag buud cʉg fʉlî í njúl bâŋ bwə́mɛ́fwó, asɨ́y-sɨ̂y mə́ ŋwa bwo məlwaá. Nəcé muud yɛ̂sh jisə lwaá á sá í mə́ ntɔ̧ nyə ŋkul yí. \v 20 \x - \xo 2:20 \xt 1.11; Mat 12.45\x*Mpugá nə́ buud bwə́ mə́ mpu Cwámba wúsʉ́ nə Cʉgye Yésus-Krîst fwámɛ́ mpu wá, bwə́ mə́ faam nə yéésh ísâ í nyɛɛ́ yâ shí mishwun. Njɨ, bwə́ ká nyiŋgə́ kə wá mə́nyúúl ísâ byɔɔŋgʉ́d bwə́ bɨ́d nə́ í ntɔ̧́g bwo, cé bwə́ é tɔ̂w yí í é jág nyiŋgə bul bɔ̂w, ntɔ̧ cé bwə́ á fwo bə bwə́ tə́l yí. \v 21 \x - \xo 2:21 \xt Luk 12.47-48\x*Í á nywá bul jəla shú dáŋ dɨ́ nə́ bwə́ jíg nda mpu fwámɛ́ zhɨ́ɨ́, nda bə nə́ bwə́ shîn mpu mpə́ndí mə́ Zɛmbî *búúd ɔ lwámá bwə́ á kala bwo yí nə́ ndɛɛ́ bwə́ mú yida myaas mpə́ndí nyɔɔŋg. \v 22 \x - \xo 2:22 \xt Mik 26.11\x*Ntɔ́ jɨ nə́, sâ ŋgwɔ́l mpwokwoond ŋgə́ mpu cɨ yí í mə́ bwəma nə bwo. Ŋgwɔ́l mpwokwoond jɨ nə́: «Mpyə̂ mə́ nyiŋgə də ígwííle byé,» ŋkí ntâg nə́: «Ŋkuú ŋgə́ nə́mə́ shîn gusa, a mə́ nyiŋgə kə bídʉga íshwáfád.» \c 3 \s1 Jwɔ̂w mə́ Cwámba í bá wɔ́ɔ́s \p \v 1 \x - \xo 3:1 \xt 1Pr 1.1\x*Yé óshwə́ bâm mə́ búl cɛɛl wá, kálaad ábɛɛ̂ mə cilə́lə bɨ́ wə́ ɛ́ga. Tɔɔ kálaad ashúshwóógʉ́ dɨ̂ tɔɔ nyíga dɨ́, mə ŋgə cɛɛl gwûmʉshi bɨ́ mitə́dʉ́gá, bɨ bə́g nə fʉg nyísə́ nə́ sáŋ yí. \v 2 \x - \xo 3:2 \xt Yûd 17\x*Mə́ jɨɨ nə́ bɨ tə́dʉ́gág íciyá *búúd ɔ mícúndə́ ɔ́ Zɛmbî bwə́ á cɨ yág yí, bɨ́ tə́dʉga nə́mə́ mpə́ndí mə Cwámba nə Cʉgye wúsʉ́ *búúd ɔ lwámá bwə́ á kala bɨ́ yí. \v 3 \x - \xo 3:3 \xt Yûd 18; 2Tm 3.1\x*Í bul jɨɨ nə́ bɨ tɛ́ɛ́dʉ́g fwo mpu nə́, ja mwɔ̂w mâ ŋgɛɛ mə́shíné mə́ cʉg ga mə́ bá wɔ́ɔ́s yí, buud ɔ cóógʉ́ bwə́ bá zə nə cóógʉ́ jáŋ zə ŋgə sá ísâ nə milúu myáŋ. \v 4 \x - \xo 3:4 \xt Zhe 17.15; Eze 12.22; Mat 24.27, 48-51\x*Bwə́ bá nə́mə́ dʉ cɨ nə́: «Ŋgaá nə́ nyə á kaag nə́ a bá nyiŋgə zə? Ká ŋkaagə́ nyɔɔŋg í á mə́ ka shúgʉla ŋgow? Odâ bwə́ á mə́ ŋgə shîn yə isâ í njúl nə́mə́ njɨ nda í á ŋgə bwey bə tɛ́ɛ́d mə́tɛ́ɛ́dʉ́lé mə́ shíd nə́.» \v 5 \x - \xo 3:5 \xt Mət 1.6-9; Heb 11.3\x*Ja bwə́ lás ntɔ́ yí, bwə́ wusa nə́, í á bə yág nə́, njɨ Zɛmbî nyə á cɨ ciyá yí, joŋ lʉ gwɔ́w í mú bə, məndəlú mə́ mú nə́mə́ bə, mə́ ŋgə́ zhu mə́júwód. \v 6 \x - \xo 3:6 \xt 2.5; Mət 7.11-21; Mat 24.37-39\x*Məjúwó nə́mə́ wə́ Zɛmbî nyə á balan nə ndɨ̂ má; nyə a sá nə́ shí a yág nyɛ̂sh í jaŋgʉwog mə́júwód nə́ ndɛɛ́ isâ í shí byɛ̂sh í mú jɛ̧ɛ̧. \v 7 Nə́ ndɛɛ́, nə ciyá jé ŋgwúd nə ŋgwúd jɔɔŋgʉ̂, Zɛmbî mə́ tə̂l joŋ nə məndəlú mə́ga nda kulú nə́ a bá ntɨ́ kuda zə jaŋgʉlə byo jwɔ̂w lʉ́ sémbyé mílə́sʉ́, jwɔ̂w búúd bɨ́ kú bísh nyə wá bwə́ bá jɛ̧ɛ̧ yí. \p \v 8 \x - \xo 3:8 \xt Sôm 90.4\x*Yé óshwə́ bâm mə́ búl cɛɛl wá, ŋkúmba sá bɨ́ mə́ jə́la nə bə kú wusa yí jísə. Jwɔ̂w ŋgwûd dʉ́sə mísh mə́ Cwámba dɨ́ nda mimbû tɔ́ɔ́shin, mimbû tɔ́ɔ́shin nda jwɔ̂w ŋgwûd. \v 9 \x - \xo 3:9 \xt 3.15; 1Tm 2.4\x*Bɔ́ɔ́l búúd bwə́ ŋgə tə́dʉga nə́ Cwámba ŋgə neela nə sálə sá nyə á kaag yí. Mbɔ̂! Nyə aŋgɛ̂ nə neela. A ŋgə yida bə nə jísɔ́w nə bɨ̂, nyə acɛ́ɛ́lɛ́ nə́ bɨ́ bɔ́ɔ́lʉ́gá bɨ jímbʉ́g. A cɛɛl nə́ bɨ bɛ̂sh bə́g nə fwála mə cɛ́nd kuú njɔɔnd. \p \v 10 \x - \xo 3:10 \xt 1Te 5.1-2; 1Pr 4.7\x*Nəcé, jwɔ̂w mə́ Cwámba í bá zə wɔ́ɔ́s nda júwâl í dʉ zə nə́. Jwɔ̂w dɔɔŋgʉ́, joŋ í bá sá məma ncíndə́, í mú jímb. Isâ í joŋ byɛ̂sh í bá bumb ŋgwiilɛ í mú shîn nyɛ̧̂. Shí nə misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mí shí í bá shîn jígə\f + \fr 3:10 \ft Bɔ́ɔ́l bwə́ cɨ nə́: «í ábʉ́lɛ́ ná kwo bə», bɔ́ɔ́lʉ́gá nə́: «ye í é bá ná kwo bə e?»\f*. \v 11 Nda í ká bə nə́ isâ byɔɔŋg byɛ̂sh í bá shîn nyɛ̧̂ nə́, tə́dʉ́gágá mbií búúd bɨ́ mə́ jə́lá nə bə yí! Kuú njɔɔnd wʉ́n nə gúmə́ bɨ́ mə́ yə́ Zɛmbî yí í jəlá nə bə nda Zɛmbî mə cɛ́ɛl nə́. \v 12 \x - \xo 3:12 \xt Iza 60.21; 1Kr 6.9; Mbʉ́ 21.1, 27\x*Bɨ mə́ jəlá nə ŋgə bwánd jwɔ̂w mə́ Zɛmbî nə məjigʉwa nə́ í lɛ́ɛ́lʉg wɔ́ɔ́s, jwɔ̂w joŋ í bá bumb ŋgwíílɛ, isâ í joŋ í mú nyɛ̧̂ nə məgwɔ̧̂ mâ ŋgwíílɛ wɔɔŋg yí. \v 13 Sə́ ŋgə bwánd joŋ lʉ gwɔ́w á gúgwáan nə shí a gúgwáan nda nyə á kaag nə́. Cínɔŋg wə́ ísâ byɛ̂sh í bá bə nda tʉ́təlí mə́ Zɛmbî mə jɨ́ɨ nə́. \s1 Bɨ ɔ mpú dʉ dʉ́g \p \v 14 Gwə́ wə́ mə́ cɨ́ nə bɨ́ nə́, yé óshwə́ bâm mə́ búl cɛɛl wá, nda bɨ́ ŋgə́ bwánd jwɔ̂w dɔɔŋg nə́, wágá ŋkul nə́ í bâg zə kwey bɨ́ bɨ njúl kú nə cúcwán lʉ́ mə́bwam, kú nə sá á jumʉ́g mísh mə́ Zɛmbî dɨ̂, bɨnɔ́ŋ nə́ shɛɛ. \v 15 \x - \xo 3:15 \xt 3.9; Rom 2.4\x*Mpugá nə́ Cwámba íshé ŋgə bə kú lámʉsa nəcé á cɛɛl cʉg búúd. Sá *mínyɔŋʉ̂ íshé Pwôl nyə á cilə nə́mə́ bɨ́ wə́ cɨ́. Mə́ búl cɛɛl nyə, á jɨ́ nə fʉg mə́ Zɛmbî. \v 16 Gwə́ nə́mə́ wə́ á ŋgə́ cilə ókálaad bɛ́ bɛ̂sh dɨ́ kʉ́l á ŋgə́ lás lə́sʉ́ ísâ impwúd íga yí. Njɨ, okálaad bɛ́ bɔɔŋg bɨ́ nə bíl íkʉ́kʉ́l bísə ŋkí kwowʉla gwágʉ́ləd yí. Ikʉ́kʉ́l byɔɔŋg wə́ í ŋgə́ bə nə́, buud bɨ́ nə jág nda fwo mpu mínjɨ́ɨ́gʉ́lá wá, bwə́ ŋgə kwɨ́ɨ́ŋg byo, nə́mə́ nda bwə́ ŋgə́ kwɨ́ɨ́ŋg bíl íkʉ́l í Mícilyá nə́. Sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ wáŋ wɔɔŋg í bá jaŋgʉlə bwo. \p \v 17 \x - \xo 3:17 \xt Yûd 24-25\x*\x - \xo 3:17 \xt Mak 13.5; 1Kr 10.12; 1Pr 4.7\x*Bɨ bâŋ oshwə́ bâm mə́ búl cɛɛl wá, mə mə́ kɛ́wʉli bɨ́ ɔ́nɨ. Bɨ ɔ́ ka bɛy nə́ buud bʉ́sə́ kú bísh mə́cɛ̧ɛ̧ wá bwə́ bâg julə bɨ́ cwagʉwálə wáŋ bwə́ ŋgə́ cwagʉwa nɨɨ́d. Bɨ ɔ́ bɛy, bɨ a bá wú kʉ́l bɨ́ mə́ jə́la nə tɔ̂w nə́ shîm yí. \v 18 \x - \xo 3:18 \xt 1.11\x* Yidagá ŋgə wɨ̂y, mpáam mə́ Zɛmbî nə mpúyá mpǔlə Cwámba nə Cʉgye wúsʉ́ Yésus-Krîst dɨ̂. A ŋwág gúmə́ tɛ́ɛ́d kɨ́kɨdɨ́ga kə wɔ́ɔ́s kandʉgə á kandʉgə. Amɛn.