\id 1TI – Makaa NT – Cameroon – 2014 (DBL-2014) 
\h 1 Timotê 
\toc1 Kálaad ashúshwóógʉ́ Pwôl nyə á cilə Timotê yɛ́ 
\toc2 1 Timotê 
\toc3 1Tm 
\mt1 Kálaad ashúshwóógʉ́ Pwôl nyə á cilə Timotê yɛ́ 
\imt1 Isâ í dʉ́gyá nə kálaad ashúshwóógʉ́ mə Pwôl shú mə́ Timotê yí 
\ip Timotê nyɔɔŋgʉ́ nyə á bə shilə Yúdɛn, sɔ́ɔ́ŋgʉ́ mwâ Gʉrɛ̂k. Ja Pwôl nyə á ŋgə sá njɔɔnd yé ábɛɛ̂ wə́ nyə́ á kwey Timotê ŋgwə́la á Listrə, shí bwə́ ŋgə́ jɔ̂w múús nə́ Turki yí (Mis 16.1). Njɨ bwə́ á bwəma cínɔŋg yí, Timotê nyə á shwal bə ŋgwɔ́l múúd gwooŋg mə Pwôl. Nə okálaad obá Pwôl nyə á cilə Timotê wá, nə nyɔɔŋg nyə́ á cilə Titus yɛ́ bʉ́sə wáŋ mbwoomb bwə́ jɔ́w nə́ «okálaad ɔ mə́wɨ́ɨl sɔɔnz». Bwə́ jɔ̂w bwo ntɔ́ nəcé bʉ́sə nə məcwûŋ shú óbaagʉlə ɔ́ íncwəmbɛ nə bɔ́ɔ́l ótɔ́we ɔ shwóg wâ Dɔ̧. 
\ip Timotê ashúshwóógʉ́ jisə nə mə́ŋkɔw məbá: 
\ili2 (1) Minjɨ́ɨ́gʉ́lá mí dʉ́gyá nə Dɔ̧ dɛ̂sh nə otɔ́we ɔ shwóg myá (milúú 1-3). 
\ili2 (2) Məmpə́ndí Timotê mə jə́lá nə bɛ̧ shú nə́ isɛ́y byé í kyéyʉg mpwogɛ́ má (milúú 4-6). 
\ip Pwôl nyə ashígɛ́ ŋgə jɨɨ nə́ Dɔ̧ nə otɔ́we ɔ shwóg bwə́ ŋgə́g nə bɛ̧ məcɛ̧ɛ̧ nda mimbwaamb-julə; nyə á yida lwó nə́ bwə́ ŋgə́g nə sá isâ nə jɔ̧ lâm, bwə́ ŋgə́ ságʉsə Krîst muud mə́ yíl sə́ míkwám dɨ́ yɛ́ (2.3-6). 
\c 1  
\s1 Məbə́dá 
\p  
\v 1 \x - \xo 1:1 \xk \xt muud lwámá: \xt 2.7 \xk Cʉgye: \xt Tit 3.4 \xk bwánd nə búgə́: \xt Kol 1.26-27\x*Mə Pwôl wə́ mə́ cílə́ kálaad ɛ́ga. Mə jɨ *muud lwámá mə *Krîst Yésus. Nyə Krîst sə́ ŋgə́ bwánd nə búgə́ yɛ́, bá Cʉgye wúsʉ́ Zɛmbî wə́ bwə́ á ŋwa cígʉ́lá nə́ mə bə́g muud lwámá.  
\v 2 \x - \xo 1:2 \xk \xt Timotê: \xt 1Kr 4.17 \xk mwân waamə́: \xt 1Kr 4.15; 1Te 2.11; Tit 1.4\x*Mə́ cilə wo Timotê fwámɛ́ mwân waamə́ mə́ á byâ cʉg krîstɛn dɨ́ yɛ́. Zɛmbî Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ bá Cwámba wúsʉ́ Krîst Yésus bwə́ ɔ́ sá wo mpaam, bwə́ ɔ́ gwág wo cɛy lámʉ́d, bwə́ ɔ́ sá nə́mə́ nə́ wo cʉ́gəg mpwogɛ́. 
\s1 Minjɨ́ɨ́gʉ́lá myâ məshɨɨgâ mí shínʉ́g 
\p  
\v 3 \x - \xo 1:3 \xk \xt Ifɛ̂z: \xt Mis 20.1 \xk buud bwə́ ŋgə́ jɨ́ɨ́gʉli minjɨ́ɨ́gʉ́lá mishús: \xt 4.1-10; 6.3-5, 20-21; 2Tm 2.16-18, 23-26; Tit 1.10-16; 3.9-11\x*Ja mə́ á ŋgə kə Masedwân yí, mə a yáág nə wo nə́ wo jíg Ifɛ̂z. Í á bə shú nə́, buud bwə́ ŋgə́ jɨ́ɨ́gʉli minjɨ́ɨ́gʉ́lá mishús nûŋ wá, wo tə́lʉ́g mpə́ndí nə́ bwə́ kú ná kwo jɨ́ɨ́gʉli mínjɨ́ɨ́gʉ́lá myɔɔŋg. Jigʉ́ nûŋ, wo tə́lʉ́g bwo mpə́ndí nyɔɔŋg.  
\v 4 \x - \xo 1:4 \xt 4.7; 6.20; 2Tm 2.16, 23; 4.4; Tit 1.14\x*Gúl sâ jɨ́ nə́mə́ nə́, nə mikanda, nə lɔ̧́lə mə́byɛ̂l nə́ lɔ̧̂ lɔ̧̂ lɔ̧̂ kú nə məshíné\f + \fr 1:4 \ft Oyúdɛn bwə́ á dʉ baagʉlə məbyɛ̂l máŋ micilyá, dʉ lɔ̧́ micilyá myɔɔŋg mísɔɔn, sâ jɔɔŋg wə́ Pwôl ŋgə́ ban na yí.\f*; tə́lʉ́g nə́mə́ bwo mpə́ndí nə́ bwə́ kú dʉ kənd mílâm mbií ísâ byɔɔŋgʉ́d. Isâ byɔɔŋg í ádɛ́ kwíínd múúd nə́ muud bɛ̧́g tə́dʉ́gá mə́ Zɛmbî. Í yidá dʉ shwambʉlə búúd nə́ bwə́ dʉ́g sɛ́ŋʉsa mə́kə̂l.  
\v 5 \x - \xo 1:5 \xt 1.14, 19; 2.15; 4.12; Rom 12.9; 13.10; 1Kr 8.1; Gal 6.10; 2Tm 1.3, 13; 3.10; Tit 1.15\x*Ja mə́ lás ntʉ́nɨ yí, mə ŋgə jɨɨ nə́ obúgʉla bwə́ bə́g nə fwámɛ́ cɛɛlí. Muud jɨ́ nə lâm fúbán, lâm nə́ sáŋ, búgə́ jé kú nə məkə́ŋ yɛ́, nyə wə́ mə́ dʉ cɛɛl búúd fwámɛ́ cɛɛl yɛ́, váál cɛɛlí jɔɔŋg wə́ mə́ jɨ́ɨ́ nə́ bɨ bə́g nə ndɨ́ yí. 
\p  
\v 6 \x - \xo 1:6 \xt 1.4; 6.4, 20; Tit 1.10\x*Bɔ́ɔ́l búúd bwə́ á mə́ yîl mílâm jɔ̧ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá mínɨɨ́d, bwə́ á mə́ kə cwagʉwa bɛ̧ dʉ́lə lás mbɛɛ ílɨ́s-lɨ́s kú nə shwóg kú nə shug.  
\v 7 Bwə́ ŋgə jɨɨ nə́ buud bwə́ ŋwág bwo nda *Oŋkumɛ ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ mə́ Zɛmbî, njɨ í njúl nə́ bwə́ aŋgɛ̂ nə wámbʉlə sâ bwə́ ŋgə́ cɨ yí, kú wámbʉlə sâ gwə́mɛ́fwó bwə́ ŋgə́ lás nə iŋkáŋ yí. 
\p  
\v 8 \x - \xo 1:8 \xt Rom 7.12, 16\x*Sə́ báá sə́ ŋgə mpu nə́ məcɛ̧ɛ̧ mə́sə jɔ̧jɔ̧ sâ ja múúd mə bálán nə mwo mbií í jə́la yí.  
\v 9 \x - \xo 1:9 \xt Gal 5.19-21\x*Nda jɨ́ ntɔ́ nə́, sə́ dʉ́gá mpu nə́ məcɛ̧ɛ̧ mə́ áshígɛ́ tə́lɔw shú múúd jɨ́ tʉ́təlí yɛ́. Mbɔ̂. Mə́ á yida tə́lɔw shú búúd bɨ́ kú bísh mə́cɛ̧ɛ̧ wá, nə buud ɔ mə́lwə̂, nə buud bɨ́ kú bísh Zɛmbî wá, nə bɔ́ɔ́l osɔ́ɔl ɔ *mísə́m, nə buud bʉ́sə́ kú gwɔ̧́ɔ̧ Zɛmbî wá, nə bɔɔŋg bwə́ ŋwá ísâ í Zɛmbî zhizhe nə zhizhe wá, nə búúd bwə́ gwú ósɔ́ɔ́ŋgʉ́ wá, nə bɔɔŋg bwə́ gwú ónyɔɔŋgʉ̂ wá, nə bɔ́ɔ́l ógwûl ɔ búúd bɛ̂sh.  
\v 10 \x - \xo 1:10 \xt 4.6; 6.3; 2Tm 1.13; 2.2, 15; 3.14; 4.2-3; Tit 1.9; 2.1, 7-8\x*Məcɛ̧ɛ̧ mə́ á tə́lɔw nə́mə́ shú búúd ɔ́ jaŋga, nə budúm bwə́ sá íland nə bɔ́ɔ́l búdûm wá, nə buud bwə́ kúshá kənd bɔ́ɔ́l míkwám dɨ́ wá, nə obwiiŋgyɛ ɔ́ íjɔ̧́ɔ̧́, nə bɔɔŋg bwə́ kɛ́ɛ́n jínə́ mə́ Zɛmbî mə́shɨɨgád wá. Məcɛ̧ɛ̧ mə́ á tə́lɔw shú sâ jɛ̂sh í lúmbʉli nə fwámɛ́ njɨ́ɨ́gʉ́lá yí.  
\v 11 \x - \xo 1:11 \xt 1Te 2.4\x*Fwámɛ́ njɨ́ɨ́gʉ́lá wɔɔŋg í ŋgə bɛ̧ jɔ̧jɔ̧ lâŋ mə́ Zɛmbî á milwanə́ búúd bwə́ dʉ ságʉsə nə́ nywáá mə́ jəla yɛ́. Jɔ̧jɔ̧ Lâŋ wɔɔŋg wə́ bwə́ á yə mə nə́ mə zə́g ŋgə bwiiŋg yí. 
\s1 Pwôl ŋgə yə Yésus akíba 
\p  
\v 12 \x - \xo 1:12 \xt 2.7\x*\x - \xo 1:12 \xt Gal 1.15-16\x*Mə ŋgə yə Cwámba wúsʉ́ *Krîst Yésus akíba, nyə muud nyə a mə́ lʉlʉshi mə yɛ́. Mə yə nyə akíba nəcé nyə wə́ nyə á kwey nə́ a jɨ nə ŋkul jee shwu nyúul nə mə, a mú sá nə́ mə bə́g nyə sɔ́ɔl məsáal.  
\v 13 \x - \xo 1:13 \xt Mis 8.3; 9.1-5; 1Kr 15.9; Gal 1.13\x*Í njúl nə́ mə á dʉ bul jág lás nə nyə yág, mə á dʉ jugʉshi buud bɛ́ mə njúl ŋkí jág gwɔ̧́ lâm; njɨ, nywáá nyə a mə́ bwɨ́ɨ́g mə nə́ ŋkwoŋʉ́ nəcé mə á ŋgə sá isâ byɔɔŋg jág dɨ̂, mə kú nə búgə́.  
\v 14 \x - \xo 1:14 \xt 1.5; 1Kr 15.10\x*Cwámba íshé nyə a mə́ sá mə mpaam ntɔ̧ mínjɨ, nyə a mə́ sá nə́ mə bə́g nə búgə́, nə cɛɛlí í ŋgə́ zhu wə́ Krîst Yésus.  
\v 15 \x - \xo 1:15 \xt Luk 15.2; 19.10; Rom 5.8\x*Ciyá ga jɨ́ abúgʉ́lág, sə́ mə́ jəlá nə magʉlə gwo sə́ bɛ̂sh: jɨ́ nə́, Krîst Yésus nyə á zə shí ga dɨ́ zə cʉg ósɔ́ɔl ɔ *mísə́m; ósɔ́ɔl ɔ mísə́m bɔɔŋgʉ́ dɨ, mə wə́ jɨ́ áshúshwóógʉ́.  
\v 16 \x - \xo 1:16 \xt Ifz 3.7-9; Kol 1.25\x*Njɨ, Zɛmbî nyə á bul gwág mə ŋkúŋkwóŋʉ́lə shú nə́ jɔ̧ lâm mə́ Krîst Yésus í nyínʉ́g mə́dɨ́, mə mú bə yuug shú búúd bwə́ bá *búgʉla mwɔ̂w mə́ ŋgə́ zə má, yuug nə́ bwə́ bá lə́g cʉg á kandʉgə kandʉgə.  
\v 17 \x - \xo 1:17 \xt Rom 16.27\x*Buud bwə́ yə́g Njwú-buud á kandʉgə kandʉgə gúmə́. Zɛmbî nyə abʉ́lɛ bwɛlɛ yə yɛ́, Zɛmbî jɨ́ kú nyîn nə mísh yɛ́, á jɨ́ Zɛmbî njɨ nyə ŋgwúd nə ŋgwûd yɛ́, a ŋkə́nʉwag kandʉgə á kandʉgə. Amɛn. 
\s1 Gwánág jɔ̧jɔ̧ gwáná 
\p  
\v 18 \x - \xo 1:18 \xt 4.14; 6.12; 1Kr 9.24-25; 2Tm 4.7-8; Yûd 3\x*Timotê mwân waam, mə zə́ yə wo nyíga mpə́ndí bɛ̧ nə iciyá *búúd ɔ mícúndə́ bwə́ á cɨ shú dwó yág yí. Iciyá byɔɔŋg í ɔ́ yə́ wo ŋkul nə́ wo gwánág jɔ̧jɔ̧ gwáná.  
\v 19 \x - \xo 1:19 \xt 1.5\x*Ŋgagʉ́ nə gwána wo mbíd búgə́, wo njúl nə lâm nə́ sáŋ. Bɔ́ɔ́l búúd bwə́ á mə́ dʉ ban dʉ́lə gwágʉ́lə lâm nə́ ndɛɛ́ búgə́ jáŋ í á mə́ nyasʉla nda byɔ́ɔ́l í dʉ búg ŋgwɔ̧ɔ̧́ nə́.  
\v 20 \x - \xo 1:20 \xk \xt Imene: \xt 2Tm 2.17 \xk Aləgʉzándrə: \xt 2Tm 4.14 \xk Sátan: \xt 1Kr 5.5\x*Imene bá Aləgʉzándrə bʉ́sə sámbá búúd jɔɔŋgʉ́d; mə a mə́ cwámbʉlə *Sátan bwo shú nə́ bwə́ ŋwág njɨ́ɨ́gʉ́lá nə́ bwə́ nda ná bá bwɛlɛ *lás nə Zɛmbî bwaasʉ́lə mpu. 
\c 2  
\s1 Dʉ sá mə́jəgʉla shú múúd yɛ̂sh 
\p  
\v 1 \x - \xo 2:1 \xt Ifz 6.18-19; Flp 4.6\x*Sâ mə́ ŋgə́ tɛ́ɛ́d fwo yáág nə ndɨ́ yí jɨ́ nə́, obúgʉla bwə́ dʉ́g kə nə miŋgwóómbʉ́lú wə́ Zɛmbî, dʉ jəgʉla nə nyə, dʉ gwáámb nyə isâ, dʉ lɔ̧̂ nyə. Bwə́ dʉ́g sá ntɔ́ shú búúd bɛ̂sh ɨɨ́,  
\v 2 \x - \xo 2:2 \xt Esd 6.10\x*shú ójwú-buud nə shú búúd bɛ̂sh bɨ́ nə miŋkwóŋ wá. Sâ jɔɔŋg í é sá nə́ shé cʉ́gəg nə shɛɛ, kú nə intʉ́gʉ́lí, nəcé cʉgə́lə cʉg í yə́ Zɛmbî gúmə́ yí, nə cʉgə́lə mbií cʉg í jə́la yí.  
\v 3 \x - \xo 2:3 \xt Tit 3.4\x*Ntɔ́ jɨ jɔ̧ sâ, Cʉgye wúsʉ́ Zɛmbî mə gwág nywa ntɔ́.  
\v 4 \x - \xo 2:4 \xt Eze 18.23; 2Tm 2.25-26; 2Pr 3.9\x*Á jɨɨ nə́ buud bɛ̂sh bwə́ dʉ́gʉ́g cʉg, bwə́ mpu óbʉ́bə́lɛ́. 
\q1  
\v 5 \x - \xo 2:5 \xt Mbá 6.4-5; 1Kr 8.6; Rom 3.29-30; 10.12-13\x*Nəcé, Zɛmbî jɨ njɨ ŋgwûd, 
\q1 lɨ́ɨ́-njɨ nə́mə́ ŋgwûd mpə́dʉ́gá Zɛmbî bə́nɔ̂ŋ buud, 
\q1 lɨ́ɨ́-njɨ jɔɔŋgʉ́ jísə muud, nyə wə́ Yésus-Krîst. 
\q1  
\v 6 \x - \xo 2:6 \xt Mak 10.45; 2Kr 5.15; Gal 1.4; Tit 2.14; 1Yn 3.16 \xk fwála í á jəla yí: \xt Gal 4.4; Tit 1.3\x*Nyə wə́ nyə á yána cʉg jé shú nə́ buud bɛ̂sh bwə́ bə́g ofʉlî\f + \fr 2:6 \ft Bwə́ á dʉ jə́na ŋkúmba tâŋ shú nə́ ŋkúmba kwám í bə́g fʉlî. Tâŋ nyɔɔŋg wə́ Yésus nyə a jə́na nə cʉg jé shú búúd bɛ̂sh yí.\f*. 
\q1 Nyə á sá sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ wɔɔŋg nə́mə́ fwála í á jəla yí, 
\q1 zə lwó búúd nə́ Zɛmbî ŋgə jɨɨ nə́ bɛ̂sh bwə́ dʉ́gʉ́g cʉg. 
\m  
\v 7 \x - \xo 2:7 \xk \xt muud lwámá: \xt 1.11-17; Gal 1.1; 2.7-8; Ifz 3.7; 2Tm 1.11\x*Shú dɔɔŋg wə́ Zɛmbî nyə a tə̂l mə mbwiiŋgyɛ lâŋ yí, nyə a sá nə́ mə bə́g *muud lwámá, á yə mə mbag nə́ mə jɨ́ɨ́gʉ́líg ikúl í cúgɛ́ *Oyúdɛn yí obʉ́bə́lɛ́ bwə́ jə́lá nə *búgʉla wá. Bʉ́bə́lɛ́ mə aŋgɛ̂ nə bwiiŋg ijɔ̧́ɔ̧́. 
\s1 Cʉg búdûm nə budá dɔ̧ dɨ̂ 
\p  
\v 8 \x - \xo 2:8 \xt 1Pr 3.7\x*Mə́ ka jɨɨ nə́ budûm bwə́ dʉ́g sá mə́jəgʉla kʉ́l jɛ̂sh. Bwə́ dʉ́g jəgʉla bwə́ ŋgə́ bʉ̂n mə́bwə́ wə́ Zɛmbî, məbwə́ mə́ njúl kú nə məbyaagʉlə. Bwə́ dʉ́g sá ntɔ́ kú nə mpimbə, nda nə məzhuzhuŋwa. 
\p  
\v 9 \x - \xo 2:9 \xt 1Pr 3.3-5\x*Mə́ jɨɨ nə́mə́ nə́ budá bwə́ dʉ́g bwáád mbií í jə́la yí, mimbwéédí mpu shweel nyúul, kú bə mí asɔ̧́ mísh; bwə́ nda dʉ sɨ́ya mífɨnd mí ázəgá-dʉ́g, nda dʉ bwáád ísâ í or, ŋkí ntâg oŋkaaw ɔ́ álal-kus, nə ivuŋgá nə mikáándə́ mí álal-kus.  
\v 10 \x - \xo 2:10 \xt 5.10\x*Bwə́ dʉ́g bwáád mímbwéédí mí jə́lá nə budá bwə́ ŋgə́ cʉgə cʉg mə́gwág nə Zɛmbî wá; mimbwéédí myɔɔŋg wə́ jɔ̧jɔ̧ mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́.  
\v 11 \x - \xo 2:11 \xt 1Kr 14.34\x*Mudá mə́ jəlá nə dʉ ŋwa njɨ́ɨ́gʉ́lá a njúl kʉ́l-kʉ̂l, kú bwɛlɛ bʉ̂n lúu.  
\v 12 Mə ayə́yɛ́ múdá ŋkul nə́ a jɨ́ɨ́gʉ́líg, ŋkí ntâg nə́ a jwúg nə mudûm. A dʉ́g ji kʉ́l-kʉ̂l.  
\v 13 \x - \xo 2:13 \xt Mət 2.7, 21-22; 1Kr 11.8-9\x*Jɨ́ nə́, Adam wə́ Zɛmbî nyə tɛ́ɛ́d sá yɛ́, Ifa ka zə bə mpʉ́sə.  
\v 14 \x - \xo 2:14 \xt Mət 3.1-6, 13; 2Kr 11.3\x*Adam ntâg dɨ́ nyə á magʉlə məshɨɨgâ. Mudá wə́ nyə á magʉlə məshɨɨgâ, a mú caam mə́cɛ̧ɛ̧.  
\v 15 Njɨ, mudá mə́ bá *dʉ́g cʉg nə byálə á bá byá yí. Njɨ, í bá jɨɨ nə́ a bə́g nə zɛ́ny búgə́, nə zɛ́ny cɛɛlí, nə zɛ́ny cʉgə́lə mbií Zɛmbî mə cɛ́ɛl yí, a mbíd lâm ájijilə̂. 
\c 3  
\s1 Sâ í dʉ́gyá nə otɔ́we ɔ shwóg wâ Dɔ̧ yí 
\p  
\v 1 Sâ jɨ́ kú nə məshwán wə́ ga: ŋkí muud mə gwág yéésh nə́ a sá sɛ́y dʉ́lə fála *Dɔ̧ mə́ Zɛmbî, jɔ̧jɔ̧ mpwóómbʉ́ isɛ́y wə́ múúd wɔɔŋg ŋgə́ jɨɨ nɨ.  
\v 2 \x - \xo 3:2 \xt Tit 1.6-9; 1Pr 5.1-4\x*Í ka jɨɨ nə́ tɔ́we shwóg bə́g kú nə sâ á jumʉ́g, a bə́g ŋgwûm mə múdá ŋgwûd; a bə́g muud mə dʉ cunal iyéésh yɛ́, a dʉ shimal ísâ, a mpíya nə gúmə́, a bə́g muud mə́ dʉ mpu ŋwa ójóŋ yɛ́, a njúl nə́ a jɨ nə ŋkul mpu jɨ́ɨ́gʉli.  
\v 3 \x - \xo 3:3 \xt 2Tm 2.24\x*Nyə ajə́láyɛ́ nə bə ŋgulɛ məlwəg, kú bə múúd mándá; a yidag bə kú dʉ yâ, kú bə múúd icwoomb. A bə́g kú cɛɛl *mwaanɛ̂.  
\v 4 A jəlá nə sá nə́ njɔ́w búúd yé í kyéyʉg jɔ̧jɔ̧ kuú njɔɔnd, bwán bɛ́ kú nə məbún, bwə́ ŋgə́ cʉgə mbií cʉg í jə́la yí.  
\v 5 Ŋkí muud mə́ yidá bə kú mpu sá nə́ njɔ́w búúd yé í kyéyʉg jɔ̧jɔ̧ kuú njɔɔnd ɨɨ́, ntʉdɛlɛ́ nyə é mpu kweemb Dɔ̧ mə́ Zɛmbî yɛ́?  
\v 6 Muud mə fála Dɔ̧ yɛ́ nyə ajə́láyɛ́ nə bə múúd ŋgə́ ndəm *búgʉla yɛ́, nəcé nyə á bá ŋwa nyə́mɛ́fwó nda gúl məma sâ, a mú bə kú ná mpu nda á fálág Dɔ̧ nə́, nə́ ndɛɛ́ a mú bwəma nə intʉ́gʉ́lí Njwû məjamb nyə á bwəma nə ndɨ́ yí.  
\v 7 \x - \xo 3:7 \xt 2Kr 8.21; Mis 6.3\x*A jəlá nə́mə́ nə bə váál múúd dɨ́ nə́ buud bwə́ cúgɛ́ Dɔ̧ dɨ́ wá dʉ lɔ̧́ nyə nə́ jɔ̧ múúd; ntɔ́, nyə abʉ́lɛ bwəma nə mpyóŋ nə́ ndɛɛ́ a biil láámb mə́ Njwû məjamb dɨ̂. 
\s1 Sâ í dʉ́gyá nə ojaákwon yí 
\p  
\v 8 Nə́mə́ mbií ŋgwûd wɔɔŋgʉ́, *jaákwon mə́ jəlá nə bə nə jɔ̧ fúlú, a nda dʉ lás sâ ŋgwûd mimpu mimbá; nyə ajə́láyɛ́ nə wá lúu mə́lwəg dɨ̂, a nda dʉ sɔ̧́ *mwaanɛ̂ nə məcií míshʉ́d.  
\v 9 A jəlá nə magʉlə *ndímba a búgə́ lâm á fúbánʉ́d.  
\v 10 Muud mə cɛ́ɛ́l bə jaákwon ntɔ́ yɛ́, í jɨɨ nə́ buud bwə́ fwóg faas váál múúd á jɨ́ yí; á ká bə kú nə sâ á jumʉ́g ɨɨ́, a mú ka sɛ̂y sɛ́y jaákwon.  
\v 11 \x - \xo 3:11 \xt Tit 2.3\x*Budá\f + \fr 3:11 \ft Na jɨ nə ŋkul bə búdá ɔ́ ójaákwon, jɨ́ nə́mə́ nə ŋkul bə ójaákwon ɔ́ ábudâ.\f* bwə́ jəla nə́mə́ nə bə nə jɔ̧ fúlú, nda dʉ cɨ búúd iciyá í bɛ́wʉ́lí bwo milâm yí, bwə́ mpúg dʉ cunal íyéésh byáŋ, bwə́ bə́g ɔ abúgʉ́lág məzhɨɨ́ mɛ̂sh.  
\v 12 Jaákwon mə́ jəlá nə bə ŋgwûm mə múdá ŋgwûd, bwán bɛ́ kú bwɛlɛ bʉ̂n mílúú, a jəlá nə sá nə́ njɔ́w búúd yé í kyéyʉg jɔ̧jɔ̧ kuú njɔɔnd.  
\v 13 Bɔɔŋg bwə́ sá ísɛ́y byáŋ váál í jə́lá wá, buud bwə́ é ŋwa bwo nə məjilə. Búgə́ bwə́ ŋgə́ *búgʉla Yésus-Krîst yí í é sá nə́ bwə́ dʉ́g lésha nə buud kú nə ifwaas. 
\p  
\v 14 Mə ŋgə cilə wo kálaad ɛ́ga nə búgə́ nə́ mə wál bá zə nûŋ.  
\v 15 \x - \xo 3:15 \xt Ifz 1.23; 2.19-22\x*Njɨ, ŋkí mə bə́ kú lɛɛl zə, kálaad ɛ́ga nyə e sá nə́ wo mpúg kuú njɔɔnd í jə́lá nə muud á njɔ́w mə́ Zɛmbî yí. Njɔ́w mə́ Zɛmbî wɔɔŋg wə́ Dɔ̧ mə́ Zɛmbî á kuwô í ŋgə́ shúgə ŋgə baagʉlə obʉ́bə́lɛ́ yí.  
\v 16 \x - \xo 3:16 \xt Mat 28.18-19; Mak 16.19; Yuá 1.14; Mis 2.33; Ifz 1.20-21; Flp 2.6-11; Kol 1.6, 23; 2Tm 4.17\x*Haaw, kú nə məshwán, mpúyá búgə́ í ŋgə́ yə sə́ yí wɨ́ məma ndímba ánʉ́nɨ̂. 
\q1 Krîst nyə á zə byɛ̂l muud, 
\q1 Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim nyə a lwó nə́ a jɨ tʉ́təlí, 
\q1 *wəéŋgəles bwə́ á beny nyə, 
\q1 cúndə́ yé í á mə́ sɨ̂y ílwoŋ i búúd byɛ̂sh dɨ̂, 
\q1 ncúlyá buud bwə́ á mə́ búgʉla nyə wa shí mishwun, 
\q1 Zɛmbî nyə a bʉ̂n nyə gwɔ̂w, yə nyə gúmə́ jé. 
\c 4  
\s1 Gwánág nɨ ibɔ́w-bɔ̂w  //  i mínjɨ́ɨ́gʉ́lá 
\p  
\v 1 \x - \xo 4:1 \xt 1.10\x*\x - \xo 4:1 \xt 2Tm 3.1\x*Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim ŋgə cɨ nə́ sáŋ sáŋ nə́ mwɔ́w mə́ áməzhúgʉ́lâ dɨ, bɔ́ɔ́l búúd bwə́ bá yîl mílâm ísâ í dʉ́gyá nə búgə́ yííd, bwə́ yidá kə sá mə́gwág nə míshíshim mí mə́shɨɨgâ, kə ŋgə bɛ̧ minjɨ́ɨ́gʉ́lá mí mínjumbʉ́lu.  
\v 2 Bwə́ bá kə ŋgə cwagʉwa bɛ̧ mikaand mí ijɔ̧́ɔ̧́ búúd ɔ kwába bwə́ bá dʉ shɨɨg bwə́ nə ndɨ́ myá. Buud ɔ mə́kə́ŋ bɔɔŋg iwushí í á mə́ nada bwo lámʉ́d nda məyɨɨgyé múúd nyə a lánd nə ŋkwánz ágúgwɔ̧̂\f + \fr 4:2 \ft Bɔ́ɔ́l bwə́ cɨ nə́: «Milâm mí á mə́ bimbʉla bwo».\f* má.  
\v 3 \x - \xo 4:3 \xk \xt bâ: \xt 1Kr 7.1 \xk ídʉ̂w: \xt Mət 9.3; Rom 14.2; Kol 2.21; Heb 13.9 \xk akíba: \xt Rom 14.6; 1Kr 10.30\x*Bwə́ tə́l búúd mpə́ndí nə́ ci muud kú bâ; bwə́ cilʉshi búúd bíl ídʉ̂w, í njúl nə́ Zɛmbî nyə á tɛ́ byo shú búúd ɔ́ abúgʉ́lág bwə́ mpú óbʉ́bə́lɛ́ wá nə́, bwə́ dʉ́g də byo nə akíba.  
\v 4 \x - \xo 4:4 \xt Mət 1.31; Mis 10.15\x*Sâ jɛ̂sh Zɛmbî nyə a tɛ́ yí jɨ́ ŋkí nywa; kú nə tɔɔ sâ í jə́lá nə myeesh yí; í jɨɨ njɨ nə́ sə́ dʉ́g yə Zɛmbî akíba shú sâ jɛ̂sh sə́ mə́ ŋwá yí.  
\v 5 Nəcé nə́, nə Milə́sʉ́ mí Zɛmbî, nə məjəgʉla í dʉ sá nə́ isâ byɛ̂sh í bə́g iŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ í ísâ. 
\p  
\v 6 \x - \xo 4:6 \xt 1.10\x*Jɨ́ɨ́gʉ́líg ómínyɔŋʉ̂ bwô ɔ́ abúgʉ́lág isâ ínɨ, ntɔ́ nyə e lwó nə́ wo jɨ jɔ̧jɔ̧ sɔ́ɔl məsáal mə *Krîst Yésus, bwə́ á wɨ́ɨl wo nə jɔ̧jɔ̧ íciyá í búgə́ nə fwámɛ́ njɨ́ɨ́gʉ́lá, wo ŋgə nə́mə́ mpu bɛ̧ njɨ́ɨ́gʉ́lá wɔɔŋg.  
\v 7 \x - \xo 4:7 \xt 1.4\x*Dʉgʉ́ ban mbií míkanda ícwúcwúúl í búdá í dʉ kənd, mikanda mísə́ kú bísh Zɛmbî myá. Yidagʉ́ wá ŋkûl nə́ wo ŋgə́g nə cʉgə cʉg í yə́ Zɛmbî gúmə́ yí.  
\v 8 \x - \xo 4:8 \xt 6.6\x*Igwiimbí í dʉ lʉlʉshi nyúúl yí bɨ́ nə bʉ́baalɛ́ mfíí bíbíyá. Cʉg í yə́ Zɛmbî gúmə́ yí, jáá jɨ́ nə mfíí məzhɨɨ́ mɛ̂sh, ŋkaagə́ njúl nə́mə́ nə́ muud mə cʉ́gə́ cʉg jɔɔŋg yɛ́, nyə é cʉgə mpwogɛ́ ja gaád, a kə nə́mə́ bá cʉgə mpwogɛ́ jɔɔŋg cʉg í ŋgə́ zə yííd.  
\v 9 Ciyá ga jɨ́ abúgʉ́lág, sə́ mə́ jəlá nə magʉlə gwo sə́ bɛ̂sh.  
\v 10 \x - \xo 4:10 \xt Tit 3.4\x*Ciyá jɔɔŋg jɨ́ nə́, sə́ ŋgə wádʉga ŋgə gwána nəcé sə́ ŋgə bwánd nə búgə́ nə́ Zɛmbî á kuwó mə bá lɔ̧́ sâ sə́ ŋgə́ sá yí. Zɛmbî á kuwó wɔɔŋg wə́ jɨ́ cʉgye á buud bɛ̂sh, bul bə nə́ ndɛɛ́ obúgʉla.  
\v 11 Isâ wó jə́lá nə jɨ́ɨ́gʉli búúd wə́ ínɨ, wo cɨ nə bwo nə́ bwə́ bɛ̧́g minjɨ́ɨ́gʉ́lá myɔɔŋg. 
\p  
\v 12 \x - \xo 4:12 \xt 1.5; Tit 2.7\x*Muud nyə ajə́láyɛ́ nə mpyêny wo nə́ wo jɨ mwántombú. Yidagʉ́ sá nə́ obúgʉla bwə́ ŋwág yuug wódɨ́, yuug lə́sʉ́ á mpu, yuug kuú njɔɔnd, yuug cɛɛlí, nə yuug cʉg á kú asɨ́y-sɨ̂y.  
\v 13 \x - \xo 4:13 \xt 2Tm 3.15-16\x*Té mə́ afwóyɛ́ wɔ́ɔ́s yí, wo ɔ wá lúú dʉ́lə lɔ̧́ micilyá mí Zɛmbî ísɛɛŋgyád. Wo ɔ wá nə́mə́ lúú dʉ́lə sá nə́ obúgʉla bwə́ bə́g nda teeg mə́nyúul, wo wá lúú dʉ́lə jɨ́ɨ́gʉli bwo dɨ̂.\fig Muud ɛ́nɛ ŋgə yə buud minjɨ́ɨ́gʉ́lá nə kálaad á fʉ́lá|src="cn01961B.tif" size="span" copy="David C. Cook" ref="4.13" \fig* 
\v 14 \x - \xo 4:14 \xt 1.18; 5.22; Mis 6.6; 2Tm 1.6; 2.2\x*Zɛmbî nyə á yə wo ŋkul nə fʉg ja *búúd ɔ mícúndə́ bwə́ á cúndə, ocúmbá buud bəd wo məbwə́ lúúd yí; wo nda bɛɛg ŋwa yána mə́ Zɛmbî dɔɔŋgʉ́ nda zhizhe.  
\v 15 Kəndʉ́g lâm ísâ ínɨɨ́d, wo wá lúú sáal dwô dɨ̂, buud bɛ̂sh bwə́ dʉ́gʉ́g nda wó ŋgə́ bugʉban nə́.  
\v 16 \x - \xo 4:16 \xt 1.10; 4.12; 2Tm 2.22; 3.10\x*Wo ɔ mpú baagʉsə cʉg gwô, mpu baagʉsə mínjɨ́ɨ́gʉ́lá wó ŋgə́ jɨ́ɨ́gʉli buud myá. Nadagʉ́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá myɔɔŋgʉ́d. Wó ká sá ntɔ́, wo é cʉg wómɛ́fwó, wo cʉg nə́mə́ búúd bwə́ ŋgə́ gwágʉlə wo wá. 
\c 5  
\s1 Lásʉ́lə nə buud bwə́ sá íwushí wá 
\p  
\v 1 \x - \xo 5:1 \xt Ləv 19.32\x*Ŋkí í wɔ́ɔ́s nə́ wo lámʉ́sá nə cúmbá muud ɨɨ́, wo kú ŋkáánd nə nyə, wo ɔ lás nə nyə tâŋ nda shwóóŋgʉ̂. Wo ɔ́ dʉ nə́mə́ lás nə məncwə́má tâŋ nda omínyɔŋʉ̂ bwô,  
\v 2 lás nə ocúmbá budá tâŋ nda onyɔɔŋgʉ̂ bwô, məsás tâŋ nda okɔ́ɔ́l bwô, nə kʉ́lʉ́gʉ́ í jə́la yí. 
\s1 Sâ í dʉ́gyá nə mikúsə́ mí búdá yí 
\p  
\v 3 Wo ɔ́ kweemb míkúsə́ mí búdá mí cúgɛ́ ná nə jɨ́gʉ́wé myá.  
\v 4 Kúsə́ í ká bə nə bwân nə onta, bwə́ jəlá nə tɛ́ɛ́d fwo jɨ́ɨ́g dʉ́lə cʉgə nə buud ɔ njɔ́w báŋ nda Zɛmbî mə́ jɨ́ɨ́ nə́; bwə́ mpúg nə́ wɨ́ɨ́lʉ́lə obyɔ̂l bâŋ bwə́ á wɨ́ɨl bwo yí wúsə mpwə́lá bwə́ jə́lá nə nyiŋg yí.  
\v 5 \x - \xo 5:5 \xt Luk 2.37; 18.7\x*Kúsə́ múdá í mə́ mpu lʉ́g kú ná nə jɨ́gʉ́wé yí í dʉ kənd búgə́ jɛ̂sh wə́ Zɛmbî. Mbií kúsə wɔɔŋg í dʉ jəgʉla nə Zɛmbî bulú nə mwásə́ dʉ gwáámb nyə kwííndyá nda káád.  
\v 6 Shú myɔɔŋg míkúsə́ mí búdá mí ŋgə́ ná bɛ̧ mənywa mə́ cʉg myá, bwə́ mpúg nə́ bwə́ tɛɛm bə míkuwó, bwə́ mə́ yə.  
\v 7 Kalagʉ́ míkúsə́ mí búdá məlʉ́bʉ́gá mə́ga shú nə́ bwə́ cʉ́gəgʉ́ kú nə məjumâ.  
\v 8 Ŋkí muud mə bə́ kú kweemb búúd bɛ́, nə́ ndɛɛ́ buud ɔ njɔ́w yé ntâg ɨɨ́, nyɨ́nɨ múúd mə́ kɨ́ɨ́lya búgə́ jé, a mə́ bə mbʉ́wʉ́lú ntɔ̧ *háádɛn. 
\p  
\v 9 Shú nə́ wo cíləg kúsə́ múdá sámbá á mikúsə́ mísɔɔn mə jə́lá kweemb myá dɨ, í jɨ nə́ kúsə wɔɔŋg í bə́g nə mimbú tɛ́ɛ́d məwûm mə́saman kə gwɔ̂w; í jɨ nə́mə́ nə́ a bə́g kúsə́ í á bə nə njɨ ŋgwûm ŋgwûd yí.  
\v 10 \x - \xo 5:10 \xt 2.10; Heb 13.2; Yuá 13.14\x*Í jɨɨ nə́mə́ nə́ a bə́g nə́ nyə a shí dʉ sá jɔ̧jɔ̧ mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mí dʉ́gə́ nyîn, a bə́g nə́ nyə á mpu jɨ́ɨ́gʉli bwán bɛ́, nyə á dʉ lə́g búúd nyə́dɨ́ njɔ́w, dʉ gusa búúd ɔ́ Zɛmbî məkuú, dʉ kwíínd intágʉ́lá-ntágʉla i búúd. A bə́g nə́ nyə á dʉ sá fwámɛ́ mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mimbií mimbii. 
\p  
\v 11 Wo nda magʉlə cilə́lə míkúsə́ myâ məsás; nəcé myâŋ, iyéésh byáŋ í dʉ gwûm, bwə́ mú ŋgə yɔw sálə sáal mə́ Zɛmbî, bwə́ mú bə nə yéésh nə́ bwə́ kə́ mə́báád.  
\v 12 Ja nyâŋ mə sá ntɔ́ yí, a mə́ byaagʉlə, nəcé a mə́ ntɔ̧ ŋkə̂l nyə á tə̂l nə́ á ji fwó yɛ́.  
\v 13 \x - \xo 5:13 \xt 2Te 3.11\x*Bwə́ dʉ bə cínɔŋgʉ́, bwə́ mú kú ná nyiŋgə sá tɔɔ sâ, njɨ ŋgə́lə jɛ̧̂la mínjɔ́w minjɔ́w; jɛ̧̂lálə wɔɔŋgʉ́ kú ntâg bə njɨ nə́ bwə́ cúgɛ́ nə sâ mə́ sá, njɨ bwə́ fwáfʉla, bwə́ wá mimpu ízhaá isád, bwə́ cɨ icɨgə́-cɨ́gə. 
\p  
\v 14 \x - \xo 5:14 \xt 1Kr 7.9\x*Gwə́ wə́ jí nə́, mə́ yidá jɨɨ nə́ kúsə́ wɨ́ sás yí í kə́g báád kə byá bwân, baagʉlə njɔ́w bâ mpwogɛ́ shú nə́ buud bwə́ ŋgə́ lúmbʉli nə sə́ wá bwə́ bə́g kú nə zhɨɨ́ mə cɨ́ sə́ sâ ábʉ́bɔ̂w.  
\v 15 Mə́ cɨ ntɔ́ nəcé bɔ́ɔ́l ŋkí bulya bwə́ mə́ bwey wú fwámɛ́ zhɨ́ɨ́d kə bɛ̧ zhɨ́ɨ́ mə *Sátan. 
\p  
\v 16 Ŋkí ŋgwɔ́l mbúgʉla á mudá jɨ nə mikúsə́ nyə́dɨ́ njɔ́w búud dɨ́, í jɨɨ nə́ a ŋkɛ́nyʉ́g mbag á mikúsə myɔɔŋgʉ́ shú nə́ í nda nyiŋgə bə mbag á *Dɔ̧ mə́ Zɛmbî. Dɔ̧ í ŋkɛ́nyʉ́g mbag á myɔɔŋg mí kú nə jɨ́gʉ́wé myá. 
\s1 Sâ í dʉ́gyá nə otɔ́we ɔ shwóg wâ Dɔ̧ yí 
\p  
\v 17 \x - \xo 5:17 \xt 1Te 5.12\x*Ocúmbá buud bwə́ ŋgə́ mpu kyey nə Dɔ̧ wá bwə́ mpíyá nə gúmə́ ikɔ́ɔ́mb ibá, nə́ ndɛɛ́ bɔɔŋg bwə́ mə́ wá mə́nyúúl bwiiŋgʉ́lə jɔ̧jɔ̧ kɛ́ɛl nə jɨ́ɨ́gʉ́lílə óbúgʉla dɨ́ wá.  
\v 18 \x - \xo 5:18 \xt Mbá 25.4; Luk 10.7; 1Kr 9.9, 12-14\x*Kálaad Zɛmbî ŋgə cɨ nə́: «Wo nda fad ntɛny mpu ja í ŋgə́ nyaal mpumə́ ŋgə́lə lwáál nywo yí», a nyiŋgə nə́mə́ cɨ nə́: «Sɔ́ɔl məsáal mə́ jəlá nə bə nə myə́na.» 
\p  
\v 19 \x - \xo 5:19 \xt Mbá 19.15; Mat 18.16; 2Kr 13.1\x*Ŋkí bwə́ zə́ shwə́man ŋgwɔ́l Acúmbá muud á Dɔ̧ mə́ Zɛmbî, wo é jisə magʉlə shwə́man jɔɔŋgʉ́ buud obá ŋkí ólɔ́ɔl bwə́ mə́ fwo bwiiŋg mpu ŋgwûd.  
\v 20 \x - \xo 5:20 \xt Gal 2.14; Ifz 5.11\x*Bɔɔŋg ótɔ́we ɔ shwóg bwə́ sá *sə́m wá, wo lás nə bwo tâm buud; sâ jɔɔŋg i é sá nə́ bɔ́ɔ́l bwə́ bə́g nə ifwaas. 
\p  
\v 21 Mə́ ŋgə cɨ nə wo mísh mə́ Zɛmbî dɨ́, mísh mə́ Yésus-Krîst dɨ́ nə mísh mə́ *wəéŋgəles Zɛmbî nyə a fɛ́ɛ́sh wá dɨ́ nə́, wo ɔ bɛ̧ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá mínɨ, kú kə ŋkɔɔmʉ́, kú yag múúd mpwoombʉ́.  
\v 22 \x - \xo 5:22 \xt 4.14\x*Wo nda jigʉwa bəd múúd məbwə́; wo nda kə wá nyúúl ízhaá sə́mʉ́d. Wo ɔ́ baagʉlə wómɛ́fwó nə́ fwɔ̧́-fwɔ̧́.  
\v 23 Wo kú ná dʉ ŋgul njɨ məjúwó; dʉgʉ́ nə́mə́ ŋgul bʉ́baalɛ́ məlwəg nə məcɛy mə́ dʉ bii wo ija ija mə́nɨ. 
\p  
\v 24 Bɔ́ɔ́l búúd myáŋ mísə́m mí dʉ bʉ́gʉli buud nda fwo faas, bɔ́ɔ́lʉ́gá bâŋ myáŋ zə dʉ mpûy fwála mə́ fwo cɔ̧̂.  
\v 25 Jɔ̧jɔ̧ mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mí dʉ nə́mə́ bə, bɔ́ɔ́l búúd myáŋ lɛɛl nyîn. Njɨ, míl tɛɛm bə nda lɛɛl nyîn, mí ábʉ́lɛ bwên shwoód. 
\c 6  
\s1 Sâ í dʉ́gyá nə məlwaá nə omása yí 
\p  
\v 1 \x - \xo 6:1 \xt Ifz 6.5; Tit 2.9-10; Flm 8-20; 1Pr 2.18\x*Obúgʉla bɨ́ mə́lwaa wá bwə́ jəlá nə magʉlə nə́ omása báŋ bwə́ mpíyá nə gúmə́ jɛ̂sh. Ntɔ́ nyə e sá nə́ buud bwə́ nda *lás nə Zɛmbî bwaasʉ́lə mpu, tɔɔ nə njɨ́ɨ́gʉ́lá wúsʉ́.  
\v 2 Bɔɔŋg ómása báŋ bɨ́ obúgʉla wá, bwə́ nda mpyêny bwo nə́ jísə omínyɔŋʉ̂ báŋ. Í yidá jɨɨ nə́ bwə́ búlʉg mpu sɛ̂y nə bwo, bwə́ ŋgə́ mpu nə́ obúgʉla Zɛmbî mə cɛ́ɛ́l wá bwə́ wə́ bwə́ ŋgə́ balan nə məbwə́ mə́ ísɛ́y máŋ. Sâ wó jə́lá nə jɨ́ɨ́gʉli búúd wə́nɨ, wo yáág nə bwo nə́ bwə́ mágʉləg. 
\s1 Nə fwámɛ́ óyɨ́ɨ́gʉli, nə wəáyibəmb 
\p  
\v 3 \x - \xo 6:3 \xt 1.3-7\x*\x - \xo 6:3 \xt 1.10; Gal 1.6-9\x*Ŋkí ŋgwɔ́l múúd mə jɨ́ɨ́gʉ́lí gúl sâ shús, yida bɨ́d fwámɛ́ íciyá í Cwámba wúsʉ́ Yésus-Krîst, ŋkí ntâg nə́ a bɨ́d njɨ́ɨ́gʉ́lá í dʉ́gyá nə cʉg í yə́ Zɛmbî gúmə́ yí,  
\v 4 \x - \xo 6:4 \xt 1.4; 6.20; 2Tm 2.14\x*nyâŋ múúd mə́ jág bul ŋkɛ̂ny nyúul, a mə́ bul nə́mə́ bə nə jág. Í mú nyə nda bwas á nə́ a dʉ́g ŋgə shuya ózhuyâ ɔ́ dʉ́lə ŋgə faas bíl íciyá. Jí í dʉ wɔ́ɔ́s cínɔŋg yí? Ŋgaá njɨ zhíŋ nə ozhuyá, nə *bwaasʉ́lə mpu, nə dʉ́lə bɛɛmb bɔ́ɔ́l búúd?  
\v 5 \x - \xo 6:5 \xt Yuá 10.12; Mis 20.33-34; 1Te 2.5; Tit 1.11; 1Pr 2.14; 5.2\x*Í dʉ nə́mə́ bə buud mítə́dʉ́gá mí mə́ láŋgʉwo wá, dʉ sɛ́ŋʉsa mə́kə́l nə́ sɛ́ŋʉsa sɛ́ŋʉsa, kú nə məshíné. Nəcé buud mítə́dʉ́gá mí mə́ láŋgʉwo wá bwə́ ampúyɛ́ ná óbʉ́bə́lɛ́, bwə́ mə́ yida dʉ́g nə́ cʉg í yə́ Zɛmbî gúmə́ yí jísə bwo zhɨɨ́ bwə́ é bii kúm yí. 
\p  
\v 6 \x - \xo 6:6 \xt 4.8; Flp 4.11; Heb 13.5\x*Cʉg í yə́ Zɛmbî gúmə́ yí í yida nə́mə́ bə zhɨɨ́ múúd mə bíí kúm yí, njɨ í bə́ ntɔ́ ja múúd mə mpú dʉ gwág mə́shusʉg nə sâ á jɨ́ nə ndɨ́ yí.  
\v 7 \x - \xo 6:7 \xt Zhb 1.21; Ekl 5.14\x*Shé áshígɛ́ zə nə sâ ja shé á zə byɛ̂l wa shí gaád yí; shé cugɛ́ nə́mə́ nə ŋkul kə nə sâ ja shé mə́ kə́ yí.  
\v 8 \x - \xo 6:8 \xt Mik 30.8-9\x*Ntɔ́ jɨ nə́, shé mə́ ká bə nə idəg nə mikáándə́, bímbí dɔɔŋgʉ́ kwaga. 
\p  
\v 9 Buud bwə́ dʉ yáág nə́ bwə́ cɛɛl bə nə kúm wá, bwə́ dʉ bágʉlə mə́nyúúl nə́ məbwə́bʉ́lán mə́ wáámbʉ́g bwo, bwə́ mú biil láámbʉ́d nə́ ndɛɛ́, bwə́ mú bə nə iyéésh mimbií mimbii í ntágʉ́lə́ bwo, í njúl iyéésh í ímpwúfú. Iyéésh byɔɔŋg wə́ í dʉ sá nə́ muud kweemʉshi nyə́mɛ́fwó nə́ ndɛɛ́ a yə yí.  
\v 10 Mpugá nə́, «cɛɛlʉ́lə *mwaanɛ̂ wúsə kɔ̧ɔ̧lə́ á mimbii mí mə́bɔ̂w myɛ̂sh»\f + \fr 6:10 \ft Na jɨ kaanə́ búúd bwə́ á dʉ bwey cɨ fwála mwɔ̂w mə́ Pwôl dɨ́ yí.\f*. Nda bɔ́ɔ́l búúd bwə́ á wá mənyúúl cɛɛlí jɔɔŋg dɨ́ nə́, bwə́ á béégya nə kuú njɔɔnd búgə́ kə ŋgə gwaa cwagʉwa; bwə́ á mə́ tə̂l bwə́mɛ́fwó cwúnd dɨ̂. 
\s1 Gwánág fwámɛ́ gwáná 
\p  
\v 11 Njɨ, wɛɛ muud mə́ Zɛmbî, túbʉ́g isâ ínɨ. Yidagʉ́ sɔ̧́ nə́ wo cʉ́gəg tʉ́təlí, wo kə́ndʉg lâm wə́ Zɛmbî, wo bə́g nə búgə́, nə cɛɛlí, nə jísɔ́w nə lám mə́təla.  
\v 12 \x - \xo 6:12 \xt 1.18; 4.14\x*Mpug nə́ cʉgə́lə cʉg búgə́ jɨ́ fwámɛ́ gwáná, gwánág gwáná jɔɔŋg shú nə́ wo bííg cʉg á kandʉgə kandʉgə. Cʉg jɔɔŋg wə́ Zɛmbî nyə a jɔ̂w wo nə́ wo zə́g ŋwa yí. Njúwúlú wɔɔŋg wə́ wó á bwaagʉlə zhwog buud bwə́ ŋgə́ gwág yí.  
\v 13 \x - \xo 6:13 \xt Mat 27.11-26; Yuá 18.28–19.16\x*Mə zə tə̂l wo ŋkə̂l mísh mə́ Zɛmbî dɨ̂, nəcé nyə wə́ ŋgə́ yə isâ byɛ̂sh cʉg. Mə tə̂l nə́mə́ wo ŋkə̂l nyɔɔŋgʉ́ mísh mə́ Yésus-Krîst dɨ́, Yésus muud nyə á magʉlə Zɛmbî mísh mə́ Pons Pilât dɨ́ yɛ́.  
\v 14 \x - \xo 6:14 \xt 1.3, 18; Flp 1.10; 1Te 5.1-2\x*Ŋkə̂l nyɔɔŋg nyísə nə́ wo mpúg baagʉlə mə́mpə́ndí mə́ á yə wo má, wo sá nə́ wo cʉ́gəgí nə mwo kú sá sâ mə́jumâ, kú fúfug nə́ ndɛɛ́ kə wɔ́ɔ́s jwɔ́w Cwámba wúsʉ́ Yésus-Krîst mə bá nyiŋgə zə yí.  
\v 15 \x - \xo 6:15 \xt Mis 1.7; 2Pr 3.3-9; Mbʉ́ 17.14\x*Nəcé, Zɛmbî wə́ mə́ bá lwóya nyə ja dâŋ fwála í bá nə́mə́ wɔ́ɔ́s yí, Zɛmbî muud jɨ́ Ajəlácɨ anʉ́nɨ̂ yɛ́, Cí í jwú nə micî myɛ̂sh yí, Cwámba míl mícwámba myɛ̂sh mí ŋgə́ gwɔ̧́ɔ̧ yɛ́.  
\v 16 \x - \xo 6:16 \xt MmN 33.20; Sôm 104.2; Yuá 1.18; Kol 1.15; 1Yn 4.12\x*Njɨ nyəmɛ́fwó wə́ jɨ́ nə́ nyə abʉ́lɛ yə, a njul kʉ́l jɨ́ nə mbií mə́ŋkɛnya mísh mə́ múúd mə́ cúgɛ́ nə ŋkul jísɔw yí; muud ŋgwûd nə ŋgwûd nyə afwóyɛ́ bwɛlɛ dʉ́g nyə, muud cugɛ́ nə́mə́ nə ŋkul dʉ́g nyə. A ŋwág gúmə́ nə ŋkul á kandʉgə kandʉgə! Amɛn!  
\v 17 \x - \xo 6:17 \xt Sôm 62.11; Luk 12.15, 20; Zhk 5.1\x*Buud bɨ́ nə kúm á cʉg ga wá, tə́lʉ́g bwo mpə́ndí nə́ ci bwə́ nda ŋkɛ̂ny mə́nyúul, bwə́ nda kə wá búgə́ jáŋ kúm dɔɔŋg dɨ́, nəcé í bá cɔ̧̂. Bwə́ yídag kənd mílâm wə́ Zɛmbî muud ŋgə́ yə sə́ isâ byɛ̂sh nə jɔ̧ lâm yé, nyə wə́ ŋgə́ sá nə́ sə́ ŋgə́g nə balan nə isâ byɔɔŋgʉ́ shú mə́nywa mə́sʉ́.  
\v 18 Cɨɨ́g nə bwo nə́ bwə́ dʉ́g sá mə́nywa, bwə́ dʉ́g sá jɔ̧jɔ̧ mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ məŋkund məŋkund; bwə́ dʉ́g sá váál yána í ŋgə́ wú lám dɨ́ cwú yí, bwə́ dʉ bə kwééshá nə́ bwə́ dʉ kaaw mə́bii máŋ nə bɔ́ɔ́l búúd.  
\v 19 \x - \xo 6:19 \xt Mat 6.20\x*Í ká yidá bə nə́ dáŋ kúm wə́ ŋgə̌lə sá mbií mísɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mínɨ, í é kwəmʉsá bwo cʉg í ŋgə́ zə yí, kú nə sá í ntágʉlə. 
\s1 Məbə́dá 
\p  
\v 20 \x - \xo 6:20 \xt 1.4; 6.4; 2Tm 1.14\x*É yé Timotê, mpug baagʉlə sâ Zɛmbî nyə á yə wo yí. Wo nda dʉ kənd mə́lwə̂ mbɛɛ́ zhizhe mikaand mí ŋgə́ lúmbʉli nə búgə́ myáád, wo ɔ sásʉ́lə́ nə́mə́ óŋkwafad ɔ búúd bwə́ ŋgə́ jaaw mənyúúl nə́ bʉ́sə nə mpúyá wá.  
\v 21 \x - \xo 6:21 \xk \xt mpaam: \xt Gal 6.18\x*Bɔ́ɔ́l búúd bwə́ á jaaw mənyúúl ntɔ́ wá bwə́ á mə́ láŋgʉwo wú búgə́d. 
\p Zɛmbî kə́ sá bɨ́ mpaam.