\id EPH - Matsiguenka NT with OT portions - Peru 2008 (DBL -2013) 
\h EPESOKUNIRIRA 
\toc1 Pavoro Itsirinkaigakenerira Epesokunirira 
\toc2 Epesokunirira 
\toc3 Ep 
\mt1 PAVORO ITSIRINKAIGAKENERIRA EPESOKUNIRIRA 
\c 1  
\s1 Ikogakotagantaigakerira kametikyarika inaigake 
\p  
\v 1 ¿Aiñoegivi viroegi timaigatsirira kara Epesoku kametikyarika pinaigake? Narori aiñona aka kametikya nonake. Yogari Tasorintsi ikogakagakena nompegakempara iritigankane Jesokirishito. Maika nokogake nontsirinkaigakempira maganiro viroegi yashintaigarira Tasorintsi kematsatasanoigiririra Jesokirishito.  
\v 2 Noniaventaigakempi inkavintsaavageigakempira Tasorintsi intiri Atinkami Jesokirishito intimakagaigakempira kameti ganiri tatoita povankinaventumaigaa. 
\s1 Ikavintsajaigakaira Kirishito 
\p  
\v 3 Tsame ashineventaigakemparira Tasorintsi Iriri Atinkami Jesokirishito ankantaigakera pairo ikametivageti. Aroegi akematsaigakeritari Kirishito ikavintsaantavageigakairira Tasorintsi kañomataka ontinirikatyo itentagantaigakairi Kirishito yamaiganakaira enoku yoviriniigakaira inampinaku.  
\v 4 Pairani tekyara tatakona timumagetatsine igantaga ikogakagaigakaira Tasorintsi ankantakanira ankematsavageigakeri Kirishito kameti ineaigakaeniri kañomataka tenirikatyo ankañovagetumaigempa, aikiro kameti anegintetasanovageigakempara ampiriniventaigakerora ikogagetirira irirori.  
\v 5 Ario ikañotakero maika ikantakera impegaigakaera itomiegi, itasanoigakaitari, itigankantakaririra Jesokirishito inkamaventaigakaera, irirotari kogankitsi Tasorintsi ikañotantakarorira maika.  
\v 6 Iroroventi maika tsame ashineventaigakemparira Tasorintsi arioankiniri ikavintsaavageigakaira itigankimoigakairira Itomi itasanotarira yogavisaakoigakaira.  
\v 7 Antari ikamaventaigakaira onti imokoroinkani okantavagetanake iriraa shararara, irorotari yogavisaakotantaigakairira imagisantakoigakairora akañovageigara.  
\v 8 Pairora ikavintsaavageigakai Tasorintsi yagaveakagavageigakai agovageigakera magatiro ikogagetirira irirori.  
\v 9 Pairani tera agoigavetempa intigankimoigakaerira Kirishito inkamaventaigakaera, tekyatanika irogikoneatimoigajaero ikantakerira okyara, kantankicha maika agoigake, matakatari yogikoneatimoigakairo.  
\v 10 Ikantaketari impogini irapatoitasanoigakeri maganiro timaigatsirira enoku intiegiri kipatsipagekunirira kameti impegakempaniri Kirishito Igoveenkariegite. Antari impogini aganakempara intsatagantagetakemparorira, intsatagagetakerotyo ikantakerira. 
\p  
\v 11 Yogari Tasorintsi omirinkatari tatarika ikogake irovetsikakera yovetsikakerotyo. Pairani tekyara tatakona timumagetatsine ikogakagaigakai ankematsaigakerira Kirishito kameti intentaigakaeniri enoku inkañotagasanoigakaerira irirori, irorotari ikogake.  
\v 12 Ariotari ikañotakerori maika kameti noshineventaigakemparira naroegi jorioegi naketyorira ikematsatagaigake Kirishito nonkantaigakerira inti pairorira yagaveavageti.  
\v 13 Ario pikañoigaka viroegi iroro pikemaigavakerora Niagantsi Kametiri pikematsaigakeri Kirishito, nerotyo ipokantakarira Isure Tasorintsi itimasurentaigakempira, ariotari ikantakeri Tasorintsi pairani ikantake intigankakerira. Antari ipokakera itimasurentaigakempira, irorotari pogotantaigakarira ipegaigakempi Tasorintsi itomiegisanorira.  
\v 14 Arisanotyo itigankimoigakairi Isure itimasurentaigakaira aroegi kameti agotasanoigakeniri iroganiaigakaera impogini ganiri aneimaigairo agamane impo intentaigakae enoku inkavintsajaigakaera. Irorotari maika tsame ashineventasanoigakemparira irirori. 
\s1 Pavoro iniaventaigakerira kematsaigatsirira 
\p  
\v 15 Karanki nokemakoigakempi pikematsaigakerira Atinkami Jeso aikiro pitasanoigakarira maganiro kematsaigatsirira. Irorotari  
\v 16 nosuretakotantaigakempirira noniirira Tasorintsi nokantakeri noshinevagetaka.  
\v 17 Irirori intitari Iriri Atinkami Jesokirishito, aikiro inti tomintaigakari maganiro kematsaigiririra. Aikiro inti pairorira yagaveavageti. Antari noniirira nokantakeri nokogake irogotagaigakempira kameti pogotasanoigakeriniri.  
\v 18 Noniaventaigakempi irogotagaigakempira kameti pogotasanoigakeniri tyara onkantakempa impogini antimaigakera anta iriroku inkavintsajaigakaera maganiro aroegi kematsaigiririra irogishineasanoigakaera, irorotari ikogakagaviigakai.  
\v 19 Aikiro nokogake pogotasanoigakera yogari Tasorintsi inti pairorira yagaveavageti yavisavageigakeri maganiro, yagaveakagantaigakairira aroegi kematsaigiririra. Pine arisanora opaitaka yagaveavagetira yogikoneatakerotyo iragaveane  
\v 20 karanki yoganiairira Kirishito ikamavetakara, impo yamanairi enoku yovirinitairira inampinaku irakosanoriraku,  
\v 21 nerotyo yavisantaigakaririra maganiro gaveavageigatsirira terira inkoneagete intiegiri igoveenkaripagete, intiegiri aikiro itinkamipage. Yavisageigakeri maganiro timageigatsirira maika intiegiri aikiro impogigeiganankitsinerira.  
\v 22 Yogari Tasorintsi yavisakagavagetakeritari yashintakagagetakarira magatiro, aikiro ipegakagakari itinkamiegisanorira maganiro kematsaigatsirira.  
\v 23 Maganiro aroegi kematsaigiririra atentagavakagaigaka, ario ikañotaka irirori itentagaigakai kañomataka panironirikatyo anaigake, nerotyo tyarika ikanta irirori ariotyo ikañotagaiganakai aroegi aikiro, intitari Atinkami tsotenkagiteakerorira magatiro. 
\c 2  
\s1 Tasorintsi ikavintsajaigakaira yogavisaakoigakaira 
\p  
\v 1 Pairani viroegi ikisashiigavetakempi Tasorintsi teranika pinkematsaigavetempari onti povetsikageigavetaka posantepage terira onkametite.  
\v 2 Ontitari pikañoigavetakari maganiro vetsikageigatsirira terira onkametite, aikiro inti pikematsaigavetaka Satanashi itinkamiegi kamagarinipage. Irirori intitari shintaigaririra maganiro terira inkematsaigeri Tasorintsi, aikiro inti peraigaririra.  
\v 3 Aroegi maganiro ariotari akañoigavetakariri iriroegi. Asuregisetantavageigavetarira, aikiro avetsikagisetantavageigavetarira posantepage tatapagerika akogaigakerira, tera ampashiventumaigempa. Nerotyo ikisantaigavetakairira Tasorintsi ikañotagaigavetakairira iriroegi.  
\v 4-5 Pairani maganiro aroegi ikisashiigavetakai avetsikageigavetakatari posantepage terira onkametite, kañomataka ontinirikatyo akamaigake, kantankicha irirori itsarogakagasanovageigakai itasanoigakaitari, nerotyo itentagantaigakairi Kirishito yoganiaigajaira, irorotari ikavintsaantavageigakempirira viroegi aikiro yogavisaakoigakempira.  
\v 6 Antari yogavisaakoigakaira kañomatakatyo ontinirikatyo itentagantaigakairi Jesokirishito yoganiaigajaira impo yamaiganakai enoku iriroku.  
\v 7 Ikañotaka maika kameti inkantakanira irogotasanoigake maganiro pairora ikavintsaavageigakai. Ariotari ikantari irirori, nerotyo ikavintsaantaigakairira aroegi kematsaigiririra Jesokirishito.  
\v 8 Nonkantutaigaempityo aikiro ikavintsajaigakempi Tasorintsi yogavisaakoigakempira pikematsaigakerira Kirishito, pineaigaketari arisano ikamaventaigakempi. Teranika tsikyata pogavisaakotagantaigempa viroegi, tsikyatatyo ikogake irirori irogavisaakoigakempira.  
\v 9 Garorokari paventakotumaiga, teranika iroro irogavisaakoviigempi Tasorintsi povetsikaigakera viroegi.  
\v 10 Pairani tekyara ontimumagetenkani Tasorintsi igantaga ikogakera avetsikaigakera kametiripage. Irorotari ikematsatagantaigakairira kameti antentagaigakemparira Jesokirishito ankañoigakerora maika avetsikaigakerora ikogakerira irirori. 
\s1 Ario ikañovakagaigaka maganiro kematsaigiririra Kirishito 
\p  
\v 11 Maikari maika viroegi, terira viroegi jorioegi, atsi sureigaemparo tyara pikantaigaveta pairani tekyara pinkematsaigeri Kirishito, ontitari ikantaigakempi jorioegi “terira ogaratsaitenkani ichonkirimeshinate”, ineaigakempitari tera ario pinkañoigempari iriroegi yogaratsaitunkanira.  
\v 12 Aikiro tera pinkematsaigavetempari Kirishito ontiri aikiro tera pogotumaigavetemparo ikantaigakeririra Tasorintsi iseraereegi pairani, teranika viroegi itovaireegi. Tera pogoigavetempari Tasorintsi, aikiro tera pogoigavetempa irogavisaakoigakempira.  
\v 13 Irirori onti yontainaigavetakempi, kantankicha impogini ikamaventaigakempi Jesokirishito impo pikematsaigakeri, nerotyo tenige irontainaigaempi Tasorintsi, onti itentaigakempi. 
\p  
\v 14 Pairani naroegi jorioegi tera nontentaigavetempi viroegi ontitari akisavakagaiga, kantankicha impogini ipokuti Kirishito yogavisaakoigakai. Maika tenige ankisavakagaigaempa, atentavakagaigakatari akematsaigakerira.  
\v 15 Ikamake Kirishito ganigeniri tyani tsipereaventumatairo intsatagakerora itsirinkakotanakerira Moiseshi, nerotyo maika tenige ankantatigaigaempa, ariotyo akañovakagaigaka maganiro, irirorika jorioegi intirika terira iriroegi jorioegi. Maika akematsaigakerira irirori tenige ankisavakagaigaempa.  
\v 16 Ikamaventaigakaitari Kirishito koroshiku kameti irishineigakaeniri Tasorintsi maganiro aroegi. Maikari maika ario akañoigaka aroegi aikiro tenige ankisavakagaigaempa onti ashinevakagaigaka.  
\v 17 Naroegi jorioegi nogoigavetaro Iriniane Tasorintsi, kantankicha tera nonkematsaigeri. Viroegiri tera pogotumaigavetemparo, kantankicha antari ipokutira Kirishito ario yogotagaigakai maganiro aroegi tyara ankantaigakempa ankematsaigakerira Tasorintsi kameti irishineigakaera,  
\v 18 irorotari nagaveantaigakarira naroegi jorioegi nokantakanira noniaigiri Tasorintsi, kantankicha tera paniro nagaveaige naroegi, pagaveaigityo viroegi aikiro piniaigirira, intitari gaveakagaigakempi Isure Tasorintsi gaveakagaigakenarira. 
\p  
\v 19 Irorotari nonkantantaigakempirira maika viroegi tenige pinkantatigaigaempa onti pikañoigakari maganiro kematsaigiririra Tasorintsi, pikematsaiganakeritari viroegi aikiro, nerotyo itomintantaigakempirira.  
\v 20 Yogaegiri iritigankaneegi Jesokirishito intiegiri kamantantaigatsirira kenkitsatakoigiririra iriroegitari gotagaigakempi ovashi pikematsaiganakeri Jesokirishito Atinkamiegi maganiro aroegi.  
\v 21-22 Maika maganiro kematsatasanoiganakeririra Kirishito intiegi ivanko Tasorintsi, itimimoigakeritari Isure. Yagaveakagaigakeri paniropage ishintsitagavakagaigakempara, nerotyo ariompatyo ikematsatasanoiganakeriri. Viroegi aikiro pitentaigakari, atanatsitari pikematsatasanoiganakeriri Kirishito, aikiro itimasurentaigakempitari Isure. 
\c 3  
\s1 Tasorintsi ikogakagakeri Pavoro inkenkitsatimoigakerira terira iriroegi jorioegi 
\p  
\v 1 Narori aiñona aka yashitakoitakena, onti yashitakoviitakena ineaigakenara napijorioegitene nopiriniventaiganakempira viroegi intiegiri aikiro maganiro pitovaireegi terira iriroegi jorioegi nokenkitsatimovageigakerira nokamantakotakerira Jesokirishito.  
\v 2 Pikemakoigakenarorokari tyara ikantakena Tasorintsi ikavintsaakenara itigankakenara nonkenkitsatimoigakerira maganiro terira iriroegi jorioegi.  
\v 3 Irirori yogikoneatimotakenaro terira ogovetenkani pairani yomanagevetakarira okyara. Irorotari notsirinkakogetakerira maika.  
\v 4 Antari piniavantaigakerora pogotasanoigake arisano inti gikoneatimotakenaro Tasorintsi magatiro oka iniakotakerira Kirishito.  
\v 5 Pairani tera tyani gotumaterone, kantankicha maika yogari Isure Tasorintsi yogikoneatimoigakenaro naroegi iritigankaneegi Jeso intiegiri aikiro kamantantaigatsirira kenkitsatakoigiririra.  
\v 6 Ikantaigakenatari Tasorintsi inkavintsajaigakerira terira iriroegi jorioegi irogavisaakoigakerira inkañotagaigakemparira ikavintsajaigakerira jorioegi kematsaigakeririra Jesokirishito. Tyarika ikantaigakeri iriroegi jorioegi, ariotyo inkañotagaigakempari terira iriroegi jorioegi kameti intentavakagaigakempaniri.  
\v 7 Irorotari oka ikogakagavitakena Tasorintsi nonkenkitsatakovagetakerira Jesokirishito, nerotyo tsikyata irirori itigankakena yagaveakagakenara. Irorotari maika nagaveantakarira nokenkitsatakovagetakerira. 
\p  
\v 8 Naro pairotyo navisavagetake nokañovagevetara navisavageigakerityo maganiro kematsaigiririra Kirishito kañovageigavetankicharira, kantankicha ikavintsaakena Tasorintsi ikogakagakena intigankakenara nonkenkitsatimoigakerira terira iriroegi jorioegi nonkamantaigakerira tyara ikanta Kirishito pairora ikavintsaasanovageigakeri.  
\v 9 Yogari Tasorintsi vetsikagetirorira magatiro igantaga pairani ikogakera irogavisaakoigakenkanira terira iriroegi jorioegi, kantankicha tera irogikoneatero. Impogini ikogakagakena nogotagaigakerira maganiro kameti ogotakenkaniniri.  
\v 10 Ario ikañotaka maika ikogakera irogavisaakoigakerira tyanirika kematsaigakerine kameti irogoigakeniri maganiro koveenkaripage intiegiri tinkamiigatsirira timaigankitsirira enoku pairora yavisavagetake Tasorintsi yogovagetakera.  
\v 11 Igantagatari pairani okyara ikogakera irogavisaakoigakerira maganiro kematsaigakerineririra Atinkami Jesokirishito.  
\v 12 Maika akematsaigiritari tenige antsarogumaigae aniaigirira Tasorintsi, agoigaketari omirinka ikemaigakai.  
\v 13 Irorotari nonkantantaigakempirira maika gara pikenkisureaiga pineaigakera nashitakotakara natsipereavagetakera, onti pishinevageigakempa pineaigakera vintiegira natsipereaventaigake. 
\s1 Itasanovageigakaira Kirishito 
\p  
\v 14 Pairotyo yogovageti Tasorintsi, irorotari noshineventantakaririra notigeroaventakarira noniakerira.  
\v 15 Irirotari Iriri maganiro kematsaigatsirira timaigankitsirira enoku intiegiri aikiro timaigankitsirira aka kipatsiku.  
\v 16 Irirori inti pairorira ikametivageti, aikiro pairo yagaveavageti, irorotari noniantakaririra nokantakerira nokogake iragaveakagaigakempira Isure kameti pishintsitashiigakeroniri magatiro pokashigeigakempinerira impogini.  
\v 17 Aikiro nokantakeri nokogake pinkantakanira pisuretasanoigakempari Kirishito pikematsaigakeritari, aikiro pogotasanovageigakera pairotyo yavisavagetake itasanovageigakempira Tasorintsi.  
\v 18 Noniaventaigakempi kameti pintentaigakemparira maganiro kematsatasanoigatsirira pogotasanoigakera pairotyo yavisavagetake  
\v 19 itasanovageigakempira Kirishito. Garatyo agaveimaigi agotasanoigera tyara ikanta itasanoigajaira, kantankicha nokogaketyo ariompara pogoiganakeri kameti intinkamitasanoigakempiniri pinkañoiganakemparira irirori. 
\p  
\v 20 Maikari maika tsame ashineventaigakemparira Tasorintsi ankantaigakerira pairo ikametiti, pairotari yagaveavagetake irovetsikagetakera posantepage pairorira avisagetakero anevigeigiririra, aikiro avisagetakero magatiro asureigakemparira, itimasurentaigakaitari Isure.  
\v 21 ¡Tsame maganiro aroegi kematsaigiririra Jesokirishito antentavakagaigakempara ankantakanira ashineventaigakempari, garatyo akaragiteakovagetumaigi! Ario onkañotakempa. Amen. 
\c 4  
\s1 Antentavakagaigakempara ankemavakagaigakempara 
\p  
\v 1 Naro nokenkitsatakovagetakeri Atinkami, irorotari yashitakoviitakena. Maika nonkantaigakempi pinegintevageigakempara kameti pogishineaigakeriniri Tasorintsi kogakagaigakempirira okyara pinkematsaigakerira.  
\v 2 Gara pavisanatavakagaiga, pinkavintsaantavageigakera, pinkemisantakovageigakempara iragashiitakempirika. Pintavakagaigakempara pimutakovakagaigakempara.  
\v 3 Maika pikematsaigakerira Tasorintsi itimasurentaigakempi Isure, irirotari gaveakagaigakempi pitentavakagaigakara pikemavakagaigakara. Kantankicha pinkantaigakeriratyo atanatsira iragaveakagaigakempi pinkantakanira pinkañoigakempa maika.  
\v 4 Maganirotari aroegi kematsatasanoigatsirira ario atentavakagaigaka kañomataka panironirikatyo anaigake, panirotari inake Isure Tasorintsi timasurentaigakairira. Aikiro maganiro yogavisaakoigakai Tasorintsi kameti intentaigakaeniri antimimoigakerira impogini ankañoigakemparira Atinkami,  
\v 5 panirotari inake irirori, aikiro maganiro agoigake iriro itigankake Tasorintsi irogavisaakoigakaera. Antari agiviaigara onti kameti ineaigakaeniri maganiro atovaireegi irirotyo akematsatasanoigi.  
\v 6 Ario ikañotaka Tasorintsi irirori paniro inake tomintaigakairira maganiro aroegi kematsatasanoigiririra. Irirori inti Atinkamiegi gaveakagaigakairira, aikiro iriro timasurentaigakai. 
\p  
\v 7 Yogari Kirishito ikantatigakagageigakai yagaveakagageigakaira paniropage aroegi, pairotari ikavintsaavageigakai.  
\v 8 Okantaketari Itsirinkakagantakerira Tasorintsi okanti: 
\q1 “Yogaenokanaara iatanaira enoku yamaiganakeri maganiro yagaveaigakerira. 
\q1 Impogini iriroegikya ikavintsaavageigake matsigenkaegi.” 
\p  
\v 9 Maika ¿tata onkantakera “yogaenokanaara iatanaira enoku”? Onti onkantakera ariotari iponiakari okyara anta enoku ipokutira aka kipatsiku.  
\v 10 Yogari poniankicharira enoku irirotari gaenokanaacharira kameti impegakempaniri igoveenkariegite maganiro irashintagiteakemparora magatiro.  
\v 11 Irirori yagaveakagageigakeri kematsaigatsirira ikonogagarantaigaka ipegakagaigakari iritigankaneegi, pashini onti ipegakagaigakari kamantantaigatsirira, pashini onti yanuiventaigiro ikamantantavageigira tyara ikanta Tasorintsi yogavisaakotantira, pashini onti ipegakagaigakari sentaigiririra kematsaigatsirira yogotagaigakerira.  
\v 12 Ario ikañotagaigakai aroegi aikiro yagaveakagaigakaira agotagavakagaigakempara ashintsitagavakagaigakempara kameti ankematsatasanoiganakeriniri Kirishito antavageigakenerira.  
\v 13 Ariompatyo ankañoiganakerori maika kigonkero antentavakagasanoiganakempara agotasanoiganakerira irirori ankematsatasanoiganakerira ankañotasanoigakemparira. 
\p  
\v 14 Ganigera akañoigaari ananekiegi tekyarira irogoige, ikematsageigamatityo tatarika oita ikantunkani. Garatyo ashineventumaigari kenkitsavageigirorira pashinipage niagantsi terira onkañotemparo Iriniane Tasorintsi. Iriroegi yogovageigitari yamatavitantaigira, onti ikogaigake iramatavinaigakaera ganigera akematsatasanoigairi Kirishito.  
\v 15 Kantankicha aroegi tsametyo antavakagasanoigakempara intagati ashineventaigakempa Iriniane Tasorintsi garatyo agagumaigiro kameti ariompaniri antentagavakagaiganakempari ankematsaiganakerira Kirishito ankañoiganakemparira irirori, intitari Atinkami.  
\v 16 Irirotari gaveakagaigakai antentagavakagaigakempara ampiriniventavageigakerora tatarika oita ikogake irirori, paniropagetari ikantatigakagageigakai yagaveakagaigakaira antavageigakenerira, nerotyo ampiriniventasanoigakerorika paniropage ikantaigakairira, ario pinkante ashintsitagavakagaigakempa antavakagasanovageiganakempara ankañotasanoiganakemparira irirori. 
\s1 Ganigera akañoigaa tekyara ankematsaige 
\p  
\v 17 Maika nonkantaigakempi ganige pikañoigaari terira inkematsaige suregisevageigacharira kogapage, teranika inkoge Atinkami pinkañoigaempara maika.  
\v 18 Iriroegi tera irogotumaigero ikogakerira Tasorintsi, teranika intimasurentumaigeri Isure, aikiro tera inkogaige irogoigakerira, onti kañomataka tenirikatyo ontime isure.  
\v 19 Onti ipiriniventavageiganake yovetsikagisevageiganakera posantepage terira onkametite, irorosanotyo yogogevintsaigira, teratyo impashiventagaigumatemparo, ishineventaigakarotari.  
\v 20 Kantankicha Kirishito tera inkoge pinkañoigakempara maika viroegi,  
\v 21 pikemakotasanoigakeritari nokenkitsatimoigutimpira nogotagaigakempira ikantakerira irirori, ontitari arisanorira.  
\v 22 Maika ganige pikañoigaa pairani povetsikageigavetara terira onkametite, pashitari pogaigakero pishineventaigakarora. Antari pikañoigavetara maika vikiiro matavinaigaacha.  
\v 23 Irorotari maika nonkantantaigakempirira intagati pisureigaro pisureigavetarira, ontityo pisureiganakempa kametiripage.  
\v 24 Pinkantatigaiganakempara pinkañoiganakemparira Tasorintsi irirori. Pinegintevageiganakempara pintimaigakera kameti, irorotari yogavisaakoviigakempi. 
\p  
\v 25 Ganige pamatavinaigairi pitovaire, onti piniagantsivageigake gara piniagisevageigi kogapage, maganirotari aroegi onti atentagavakagaigaka akematsaigirira Atinkami Jesokirishito.  
\v 26 Pinkisaigakemparika gara povetsikumaigi terira onkametite, shintsi pampitsimareaiganaempa, gara povashigakoiga  
\v 27 ganiri yagaveaigimpi kamagarini inkañovagetagaigakempira.  
\v 28 Yogari koshivagevetacharira ganigetyo ikoshitumatai, onti irantavagetake kameti intimakotakeniri ompote impaigakerira kogakovageigankicharira.  
\v 29 Gara piniagisevageigi, negintekya piniavageigake kameti irishineigakempaniri yogaegi kemisantaigakempinerira atanatsiniri irogoiganakera arisano pairo ikavintsaantavageti Tasorintsi.  
\v 30 Gara pikenkisureakagaigari Isure Tasorintsi, irirotari itigankimoigakempirira Tasorintsi intimasurentaigakempira ganiri pipegumaiga kigonkero agavagetanakempara iripokaera Jesokirishito irogavisaakotasanoigakempira Tasorintsi ganigera tatakona pokashitumaigaimpi.  
\v 31 Maika ganige pikisaigaa, ganige pikatsimaigai, ganige pikakitsatantavageigai, aikiro ganige pininatantavageigai. Pakuaiganakero magatiro kañopagerira oka.  
\v 32 Pinkavintsaavakagaigakempara, aikiro pintsarogakagavakagaigakempara. Yogari Kirishito ikamaventaigakempi kameti irogavisaakoigakempiniri Tasorintsi imagisantaerora pikañovageigakara. Maika ario pinkañoigakempa viroegi gara pikenkiagaigiri pashini tyarika inkantaigakempi, onti pimagisantaero pinkañoigakemparira Tasorintsi imagisantairora pikañovageigakara tera inkenkiagaigaempiro. 
\c 5  
\s1 Itomiegi Tasorintsi inkañoigakemparira irirori 
\p  
\v 1 Viroegi vintiegitari itomiegi Tasorintsi itasanoigarira, maika pinkañoigakemparira irirori.  
\v 2 Pintavakagaigakempara pinkañoigakemparira Kirishito itasanoigakaira ovashi ipimantanakaro igamane ikamaventaigakaira, irorotari ishineventantakaririra Tasorintsi.  
\v 3 Viroegi pikematsaigakeritari Tasorintsi garatyo pisuretumaigaaro oatashitaganira tsinane, ontiri aikiro pashini tatapagerika oita terira onkametite. Gara pikogaigi pashintaarantavageigakempara.  
\v 4 Gara pikenkiavageigi tatapagerika oita gipashiventantatsirira. Gara piniagisevageigi kogapage, aikiro gara povosanteaigiro piniane, onti pishineventaigakempari Tasorintsi kavintsajaigakempirira.  
\v 5 Pogotasanoigaketari antari impegaigakempara Kirishito intiri Tasorintsi Igoveenkariegite maganiro kematsaigiririra, gara iatumati intimimoigakerira tyanirika yoga atashitirorira tsinane, intiri aikiro vetsikagetirorira posante terira onkametite, intiri aikiro kogatsirira irashintaarantavagetakempara. Yogari kogatsirira irashintaarantavagetakempara kañomataka ontinirikatyo ipeganakero itasorintsite iarakipage.  
\v 6 Tsikyanira yamataviigimpikari niashiigarorira kogapage kantaigavetankicharira kametitake pinkañoigakempara maika, inkisashiigakemparitari Tasorintsi maganiro kañoigacharira maika terira inkogaige inkematsaigakerira.  
\v 7 Irorotari nonkantantaigakempirira garatyo pikonoitumaigaari iriroegi. 
\p  
\v 8 Pairani viroegi povetsikageigavetaka posante terira onkametite teranika pogoigavetempari Tasorintsi, kantankicha maika pogotasanoigakeri, pikematsaigakeritari Atinkami. Irorotari nonkantantaigakempirira gara pikañoigaa pairani onti negintekya pinavageigake.  
\v 9 Maganirotari gotasanoigiririra Tasorintsi onti ipiriniventaigi yovetsikaigakera kametiripage, inegintevageiga, aikiro ikantagantsivageigi tera intsoegumaigempa.  
\v 10 Omirinka pinkantaigakerira Atinkami irogotagaigakempira tatarika oita ishineventaka irirori, impo irorotyo pimpiriniventaigake viroegi.  
\v 11 Gara pishineventumaigaaro magatiro ovetsikagisevagetaganirira, onti pinkantavitantaigakero, teranika irishineventemparo Tasorintsi.  
\v 12 Garatyo piniakoigiro, ogipashiventantitari oniakogetaganira ovegagapage ovetsikagisevagetaganirira omanakogevetaganirira.  
\v 13 Kantankicha viroegi pinkantavitantaigakerorika magatiro kañopagerira maika pimpampiaigakerora ikantakerira Tasorintsi, yogaegiri vetsikageigirorira terira onkametite ineaigaempa onti ikañovageigaka, impo ariorika inkogaiganake inkañoiganakempira viroegi inkematsaiganakerira Kirishito.  
\v 14 Irorotari okantantaganirira: 
\q1 “Kireanakenityo viro magankitsirira, 
\q1 aikiro viro kamankitsirira nianae, 
\q1 yoganiakempitari Kirishito.” 
\p  
\v 15 Maika negintevageigempa gara pikañoigari terira irogoige, onti pinkañoigakempari govageigatsirira inegintevageigara.  
\v 16 Omirinka pimpiriniventavageigakerora ikogagetirira Tasorintsi, aiñotari tovaini vetsikagisevageigirorira terira onkametite.  
\v 17 Irorotari nonkantantaigakempirira gara pikañoigari terira irogoige isureigakempara, onti pinkantaigakeri Atinkami irogotagaigakempira magatiro ikogakerira povetsikaigakera.  
\v 18 Gara pishinkisevageiga, ariompatari iatiri yogaegi shinkisenari ikañovageiganakara. Kantankicha viroegi onti pinkematsatasanoigakeri Isure Tasorintsi kameti intinkamiigakempiniri.  
\v 19 Piniavakagaigakempara piniakoigakerira Tasorintsi, aikiro pimatikaventaigakerira pishineventaigakemparira. Pimatikakoigakerira Jesokirishito, aikiro pimatikaigakerora magatiro isuretagaigakempirira Isure Tasorintsi.  
\v 20 Tatarika oita pokashiigakempine pinkantakanira pishineventaigakempari Tasorintsi pikematsaigakeritari Atinkami Jesokirishito. 
\s1 Tyara ankantaigakempa anegintevageigakerira timimoigakairira 
\p  
\v 21 Pikematsatasanoigakeritari Kirishito gara pikogaigi pavisanatavakagaigakempara, maganiro ariotyo pinkañovakagaigakempa pimutakovakagaigakempara. 
\p  
\v 22 Ogari tsinaneegi onkematsavageigakerira ojime kañotaka okematsavageigirira Atinkami.  
\v 23 Yogari surari intitari shintarorira itsinanetsite ikañotakarira Kirishito yashintaigarira maganiro kematsaigiririra, aikiro inti gavisaakoigakeririra.  
\v 24 Ariotari okañotakari maika maganiro kematsaigatsirira ikematsavageigakeri Atinkami, ario onkañoigakempa tsinaneegi onkematsavageigakerira ojime gara opugatsanaigari. 
\p  
\v 25 Yogari surariegi intasanoigakemparora itsinanetsite gara ikisaigiro, inkañoigakemparira Kirishito itasanoigarira maganiro kematsaigiririra ikamaventaigakerira  
\v 26 kameti panironiri irashintaigakempari Tasorintsi. Antari akemisantaigirora Iriniane akematsaigakeri Kirishito akantaigakerira irogavisaakoigakaera, impo agiviaigakara irirori isaankasanoigakai magatiro akañovageigakara  
\v 27 kameti intentaiganakaeniri impogini ankañotasanoigakemparira irirori ganigera okitsitinkumaigajai kañovagetagantsi, onti ankametitasanovageiganake, asaankasanovageigaketari.  
\v 28 Maika, viroegi surariegi, pintaigakemparora pitsinanetsite pintsarogakagaigakemparora pinkañotagaigakempara pitsarogakagaigara vikiiro. Yogari tsarogakagarorira itsinanetsite ikiiro tsarogakagaacha.  
\v 29 Tera intimenika kisashitachanerira ikiiro, maganirotyo atsarogakagaiga, asekatavageiga ganiri akamaigi, aikiro aneanontasanovageiga ganiri tatoita gumaigajai. Ario ikañotagaigari Kirishito maganiro kematsaigiririra itsarogakagaigarira.  
\v 30 Aroegi aikiro akematsaigiri Kirishito atentaigari maganiro kematsatasanovageigiririra, nerotyo yashintantaigajairira.  
\v 31 Ariotari okantakeri Itsirinkakagantakerira Tasorintsi okanti: “Yogari surari gankitsinerira tsinane iokanakeri iriri ontiri iriniro iriatakera iragakerora inkantakani impanirotanakero. Antari okyara tekyara iragero piteni inaigavetaka, kantankicha antari yaganakerora oga ikenake itentaganakaro kañomataka panironirikatyo inai.”\x * \xo 5:31 \xt Jen 2.24\x* 
\v 32 Okomuvageta agoigakerora oka, kantankicha onti nokantaigakempiro kameti pogoigakeniri ario ikañotagaigakai Kirishito maganiro aroegi kematsaigiririra, yapatoitaigakaira atentasanoigakarira irirori kañomataka panironirikatyo anaigake.  
\v 33 Nonkantutaigaempityo aikiro paniropage surari intasanotakemparora itsinanetsite intsarogakagakemparora inkañotagakempara itsarogakagara ikiiro. Aikiro paniropage tsinane onkematsavagetanakerira ojime. 
\c 6  
\p  
\v 1 Viroegi ananekiegi, pikematsaigakeritari Atinkami iroroventi maika kematsaigeri aikiro tomintaigimpirira, ontitari pairorira okametiti.  
\v 2-3 Pairani yogari Tasorintsi ikantakeritari Moiseshi intsirinkakogetakerora magatiro intsatagaigakerira yashikiiganakairira, kantankicha aityo patirosanotyo ikantakerira intsatagaigakerorika samani inegiteaigakero kutagiteri anta kipatsiku impaigakeririra, irorotari kantankitsirira oka: “Pimpinkatsaigakerira piri ontiri piniro gara pipugatsanaigari.”\x * \xo 6:2-3 \xt Ek 20.12\x* 
\v 4 Viroegi tomintaigacharira, gara potsimananaigiri kogapage pitomiegi ontiegiri pishintoegi, onti pogotagaigakeri magatiro ikantagetirira Atinkami, aikiro pinkanomajaigakerira irovetsikaigakerika terira onkametite. 
\p  
\v 5 Viroegi nampiriantsiegi, kematsatasanoigeri nampiigimpirira gara pipugatsaigari onti pimpinkatsaigakeri, aikiro pantavagetimoigerira kañomataka intinirika pantavageiganakene Atinkami.  
\v 6 Gara intagati pitsatagaigiro ikantaigakempirira pineaigakera ikamaguigakempira kameti pogishineaigakerira, onti pantavagetasanoigake kañorira ikogirira Tasorintsi, vintiegitari ironampiriaegisanorira Kirishito tsatagageigirorira magatiro ikogagetirira Tasorintsi.  
\v 7 Gara piperatumaiga, teranika iriro pantimotasanoige matsigenka, intityo pantavageigakene Atinkami.  
\v 8 Pogoigaketari yogari Tasorintsi ariotyo inkañotagaigakempari impunaigakerira maganiro vetsikaigatsirira kameti, intirika yonampivetaganirira intirika terira ironampitenkani. 
\p  
\v 9 Viroegi nampitantaigacharira, atsi sureigemparoratyo oka. Aiño panirosano shintaigimpirira viroegi intiegiri ponampiriaegi, irirotari Pitinkamiegi timatsirira enoku. Irirori ineaigakempi tera pinkantatigaigempa, ario pikañovakagaigaka maganiro. Irorotari nonkantantaigakempirira pintsarogakagaigakemparira ponampiriaegi ganige pikisavintsaigairi. 
\s1 Tyara ankantaigakempa ashintsitashigeigakerira kamagarini 
\p  
\v 10 Napigematsaegine, panivati nonkantaigempi, vintiegitari kematsaigiririra Atinkami maika piniaigakerira pinkantaigakerira ishintsitagasanoigakempira, aikiro iragaveakagasanoigakempira, pairotari yagaveavageti.  
\v 11 Yogari soraroegi yomanatavakagaigara onti yaventaiga asuropage kameti ontikakotakerira ganiri imokoroagani. Maika viroegi pinkañoigakemparira iriroegi paventaigakemparira Tasorintsi ganiri yagaveimaigimpi kamagarini iramatavinaigakempira.  
\v 12 Aroegi teranika iriro antentaigempa matsigenka amanatavakagaigara. Intityo atentaigaka terira inkoneageige. Iriroegi inti igoveenkariegite kamagarinipage, intiegiri itinkamiegi, intiegiri aikiro ivegagapage peraigaririra vetsikagisevageigirorira terira onkametite.  
\v 13 Irorotari nokantantaigakempirira maika, kañotari soraroegi yaventaigarora asuropage ario pinkañoigakempa viroegi paventaigakemparira Tasorintsi kameti pagaveaigakeniri pishintsitashivageigakerira kamagarini iripokashiigempira ompote ganiri yagaveimaigimpi, ontityo ariompa pinkematsaiganakeriri Tasorintsi garatyo papakuimaigairi. 
\p  
\v 14 Nonkantutaigaempityo aikiro pinkantakanira pinkusotasanoigakempari Tasorintsi. Omirinka pisureigakemparo magatiro arisanorira, aikiro pinegintetasanovageigakempara.  
\v 15 Shineigempa piaigakera pinkamantaigakerira maganiro tyara inkantaigakempa kameti irogavisaakoigakeriniri Tasorintsi irishineigakemparira.  
\v 16 Pinkematsatasanoigakerira Tasorintsi kameti iragaveakagaigakempiniri pishintsitashigeiganakerora posantepage inkogavetakemparira kamagarini inkañovagetagaigakempimera.  
\v 17 Aikiro pogotasanoigakera arisano yogavisaakoigakempi Kirishito ontiri aikiro paventaigakemparora Iriniane Tasorintsi pinkañoigakemparira soraroegi yaventaigarora isavurite, irorotari ipaigakempi Isure Tasorintsi kameti pimpugamentantaigakemparora ganiri yagaveaigaimpi kamagarini. 
\p  
\v 18 Omirinkara piniaigerira Tasorintsi piniagantsitasanoigakerira gara piperaigaro, onti pinkantaigakeri Isure irimutakotasanoigakempira piniaventaigakempara pinkantaigakerira Tasorintsi inkavintsajaigakempira impaigakempira pikogakoigakarira. Omirinka piniaventaigakeri maganiro kematsaigatsirira.  
\v 19 Piniaventaigakenara naro aikiro ganiri notsarogumati nonkenkitsavagetakerora Niagantsi Kametiri. Pinkantaigakerira Tasorintsi iriniakagakenara nonkamantaigakerira maganiro nonkantaigakerira irogavisaakoigakeri Kirishito tyanirika kematsaigakerineririra.  
\v 20 Tasorintsi itigankakena nonkenkitsavagetakera, irorotari yashitakoviitakena yogusotantaitakenaro karenatsa. Piniaventaigakenara kameti nonkenkitsatakovagetakeroniri Niagantsi Kametiri ganiri notsarogaventiro. 
\s1 Ikamantagaiganairira 
\p  
\v 21 Ario inake apigematsaegine Tikiko atasanoigarira. Irirori yantavagetasanotiniri Atinkami. Maika nontigankakeri iriatakera viroegiku kameti pinkemakoigakenaniri, tsikyatari inkamantaigakempi magatiro.  
\v 22 Irorotari nontigankavitakeri kameti irogishineaigaempiniri. 
\p  
\v 23 Maika, napigematsaegine, nokogake irogishineaigakempira Apa Tasorintsi intiri Atinkami Jesokirishito ganiri tatoita povankinaventumaigaa, aikiro nokogake ishintsitagaigakempira pintavakagaigakempara, aikiro pinkematsatasanoigakerira.  
\v 24 Aikiro nokogake inkavintsaavageigakerira maganiro tasanoigaririra Atinkami Jesokirishito. \sig Maika intagati,\sig*\sig Pavoro\sig*