\id 2TI - Maka NT [mca] -Paraguay (web 2014) \h 2 TIMOTEO \toc1 2 TIMOTEO \toc2 2 Timoteo \toc3 2Ti \mt1 2 TIMOTEO \c 1 \s1 Mexe wetfel pa' Pablo. \p \v 1 Yakha' Pablo, yakha' apóstol qe ta'ƚets pa' Intata qe qa' henfel ha' Jesucristo qe pa' Intata yiwjutsiqen qu' jineƚisij pa' witiƚa'x qu' natsat'ets'inij ha' Jesucristo.\x * \xo 1:1 \xt Hch 13:9; 1Co 1:1; Ef 1:1; Col 1:1; 1Jn 2:25; 5:12\x* \v 2 Ha'ne witfaakanek t'ejuyii ha' Timoteo. Hik hakha' hik ƚunye'j qu' ya'se' qe qi in hisu'un. Na'lƚek pa' Intata Dios qa ha' Yatsat'ax'inij Jesucristo qu' net'iftits ewets qa qu' nenq'elet'ej iye qa' neƚisij iye pa' wit'ikesimeya'xƚekii.\x * \xo 1:2 \xt 1Ti 1:2; 2Jn 3\x* \v 3 Nite' tsitapi ei qa k'iyinji'ij neƚuts qa najai qa hitjiijetspha'm pa' Intata qii'ija in ƚe'wisij, hikpa' he'yithayi'yi'm in ƚunye'jek pe' yaqwa'mhitsik'i in t'ithayi'yi'm, ma' qa hoksi'wen in nite' haqsiijkii pa' uƚ'ax.\x * \xo 1:3 \xt Hch 23:1; 24:16; Ro 9:1; 2Co 1:12; 1Ti 1:19; 3:9; He 10:22; 1P 3:21; Ef 1:6\x* \v 4 Nite' tsitapi'ik'i in nekju' ke' et'ilii, hisu'untax qu' k'ewen iye qa' qi qu' ets-sinheti'mkii iye. \v 5 Qe nite' tsitapi'ij ewets in yijaa'ija in ƚ'ek'enets pa' Intata. Ke' ewketi' Loida hikke' yojo'oj in tek'eenetsha pa' Intata qa hik ƚunye'j iye ke' enene Eunice, ma' qa tsikfee'letsha in akha' na'l e'm iye aka'an.\x * \xo 1:5 \xt 1Ti 1:5; Hch 16:1\x* \v 6 Hik ta'ƚijupi' in k'akakƚinij qu' itujinhetji' iye pa' neƚisij pa' Intata in i'nk'aa he'yeku'm epji'.\x * \xo 1:6 \xt 1Ti 5:22\x* \v 7 Qe pa' Intata nite' jiyeƚisij pa'qu' espirituye' qu' nata'ƚets qu' jine'nijiwei. Pa' Intata jiyeƚisij pa' Espíritu ta'ƚets pa'qu' int'unha'xe' qa ta'ƚets iye pa'qu' ineqsu'unka'xi'ij ene' week qa pa'qu' injunyejeye' qu' jinewetjeƚ intok'oiha.\x * \xo 1:7 \xt Jn 7:13; 14:27; Ro 8:15; 15:13,19; Lc 1:35; 4:14; 24:49; Hch 1:8; 4:33; 1Co 2:4; 13:1; Ef 3:16,20; 1Ts 1:5\x* \v 8 Hik ta'ƚijupi' hasu'uj mewepinij qu' enfel ha' Yatsat'ax'inij. Qa hasu'uj iye mewepinyij qe in hoyopheƚitii ta'ƚets ha' Cristo. Enekijup yijat'ij qa' ku'miju'ƚ pe' a'tits wekwek qe ta'ƚets qu' enfel ke' ƚe'lijei ha' Jesús qa pa' Intata qa' neƚisij pa'qu' et'unha'xe'.\x * \xo 1:8 \xt Mr 8:38; Ro 1:16; 2Ti 1:12,16; Hch 4:33; 1Co 1:6; Ap 1:2,9; 12:17; 19:10; 20:4; Ef 3:1; 4:1; Flm 1,9; Lc 1:35; 2Co 13:4\x* \v 9 Hikpa' Dios hats jiyiƚin ma' qa tayai inijii qu' jintaqsiijkii pa' yisu'un. Aka'an nite' ta'ƚets pa'qu' jintaqsi'jtaxijkii. Ƚakha'ƚe in ta'ƚets in yisu'unƚe qu' naqsiijkii qa qu' jini'fen iye qe ta'ƚets in hayiits pa'aj nikfe'lets qu' natsat'ets'inij ha' Jesucristo.\x * \xo 1:9 \xt Ro 8:28; 9:11; 11:14,29; He 3:1; Ef 1:11; 2:9; Fil 2:13; Pr 19:21; Is 42:6; 46:10; Hch 2:23; 4:28; 26:16\x* \v 10 Qa hane'ej qa hats te'wenhetii aka'an qe ta'ƚets in te'wenhetii ha' Jesucristo, hikha' Eqiƚina'x. Hikha' yiwuƚ'enhetju' pa' ƚet'unha'xtax pa' witwamhi' qa yaqsiijkii qu' ne'twenhetii pa' witiƚa'x nite' yili'ij qu' nata'ƚets ekewe' ƚe'sits ƚe'lijei.\x * \xo 1:10 \xt Lc 21:8; 2Ti 4:1; 1Jn 2:7,28; 5:12; Jn 8:51; Fil 3:10\x* \v 11 Hik ekewe' heinekumhi'yijiiji' qa henfel qa heinekumhi'yijiiji' iye qu' ya'postoli'ij qa qu' ya'maestroyi'ij iye. \v 12 Qa hik ta'ƚijupi' in qi in haats'e'ej ekewe' wekwek. Qa nite'ƚe hewepinij in henfel qe yakha' tsikfe'letsha ha' heik'enets qa tsikfee'letsha iye in qi'ija pa' ƚet'unha'xijup qu' nejeƚets ha'ne hats etisij yiƚa'x yamijii qu' namtaxets pa' neƚuji' hatse'.\x * \xo 1:12 \xt Fil 1:29; 2Ti 2:9; 4:8; 1Ti 1:11; 6:20; Tit 1:3; Fil 1:6\x* \v 13 Itujtseikaninkitek'iƚ kekhewe' hats ƚespi'ye'eƚij ta'ƚets eke' ƚe'sits wi'tlijei. Hasu'uj eqeku'uƚik'i qa' eni'ƚipji' iye qu' ineqsu'uni'ƚ qe ekewe'en ta'ƚii ha' Jesucristo.\x * \xo 1:13 \xt 1Ti 1:10; 6:3; Tit 1:9; 2:1; 2Ti 2:2; 3:14\x* \v 14 Pa' Espíritu Santo hikpa' i'n'init ji'teje'm hikpa' qu' ne'fenij qu' jeeƚetsha ekewe' hats neƚisij ƚe'lijei qu' enfel. \v 15 Qa hats ƚenikfe'lets week hekhewe' ta'ƚii ha' sehe' Asia hats yak'esyik'uikii qa hats tsiwu'mi' qa week hekhewep hakha' Figelo qa ha' Hermógenes.\x * \xo 1:15 \xt Hch 6:9; 16:6; 2Ti 4:10-16\x* \v 16 Na'lƚek ha' Yatsat'ax'inij qu' ni'fen hekhewe' yatsat'etsij ha' Onesíforo qe hakha'an olotsij qa tsi'fenji'jii ma' qa' yet'unji'ij qa nite' iye yisu'un qu' newepinyij in ho'yopheƚiti'yij enewe' foƚoƚik'il.\x * \xo 1:16 \xt Lc 1:50; 2Ti 4:19; Flm 7,10,20; Hch 16:26; 20:23; 21:33; 23:29; 26:29; Ef 6:20\x* \v 17 In i'nk'a namets ha'ne witset Roma qa aje'eƚ pa'aj qi in woyiikii. Ma' qa i'nk'aƚe qa tsi'wen.\x * \xo 1:17 \xt Ro 1:7\x* \v 18 Na'lƚek pa' Yatsat'ax'inij qu' netisij ha' Yatsat'ax'inij qa' ni'fen hatse' hakha'an qu' namtaxets pa' neƚuji'. Akha' hats ƚenikfe'lets hakha'an in qi in jiyi'fen ha' witset'ii Efeso.\x * \xo 1:18 \xt Lc 1:50; Ef 1:1\x* \c 2 \s1 Ment'unhet qa pa' Jesucristo qa' ne'fen. \p \v 1 Qa hik ta'ƚijupi' akha', ya's Timoteo, ment'unhet qa ha' Jesucristo qa' ne'fen ma' qa' et'une'.\x * \xo 2:1 \xt Ga 1:6; 2P 3:18\x* \v 2 Qa kekhewe' hit'ij ewets Intata ƚe'lijei hik aka'aj olots he' tsepi'ye'ej, kekhewe'en uja'xƚe qu' ijatshenij pekhewe' qu' yijaa'ija qu' nisu'un qu' ninq'ijatshenij iye ekewe'en.\x * \xo 2:2 \xt 2Ti 1:13; Nm 12:7\x* \v 3 Hasu'uj qu' newu'mju' pekhewe' wekwek a'tits ta'ƚets in ƚenfel ha' Jesucristo hik ejunye'je' yijat'ij na'aj oq'opheƚinetsi'l in yaqsiijkii pa'qu' nit'ijets pa' tek'enets.\x * \xo 2:3 \xt 1Ti 1:18\x* \v 4 Ham pa'qu' oq'opheƚinetsi'le' qu' meheyi'ij qu' nithayiki pakhape' iye. Ewi'ƚƚe in yisu'un qu' naqsiijkii qu' ƚe'wisi'imkii pa' tek'enets qe hikpa' t'eku'miiji' ma' qa oq'opheƚinetsi'lij. \v 5 Qa hik ƚunye'j iye na'aj i'nji'teje'm ne'ej ikij wetju'ƚ qu' nanaxtaxij nite' ƚeke' qu' netestii qe nite' yaqsi'jijkii pakha' hats wenittaxij. \v 6 Pakha' yithayiki pa' wit'enekju' qa hikpa' qu' nojo qu' netesti'yij pe'ye' pe' ƚei pa' wit'enekju'.\x * \xo 2:6 \xt 1Co 9:10\x* \v 7 Ijamti'ijupkiiha ekewe' hit'ij ewets qa ha' Yatsat'ax'inij qa' ne'fenij qu' enikfe'lik'iha week ekewe'en. \v 8 Maxtayitik'iha, ha' Jesucristo hikha' wa'mtax qa i'nk'aƚe qa iƚa'x iye, qa hik hakha' iye ta'ƚets pa' David'ik'i. Hik aka' yit'ij ekewe' henfelji'ij ƚe'sits wi'tlijei.\x * \xo 2:8 \xt Mt 17:9; Jn 21:14\x* \v 9 Aka'an hik aka' ta'ƚets in qi in haats'e'ej ekewe' wekwek qa in ho'yopheƚiti'yij iye enewe' foƚoƚik'il hik ƚunye'j qu' qi qu' haqsiijkii pa'qu' uƚ'axe' qa ekewe'ƚe ƚe'lijei pa' Intata qa nite' ƚeke' qu' not'opheƚitii. \v 10 Qa hik ta'ƚijupi' in nite' ƚeke' qu' netswu'mju' pekhewe' wekwek qe ta'ƚets pa' yeqsu'unka'xij pekhewe' jukhew qa efuts iye hats t'eku'miiji'kii pa'aj pa' Intata hats'inha qa' ƚeke'ye' qu' iƚiye'jeek hatse' ma' qa' nana'li'm iye pa' witisa'xi'mkii nite' yili'ij ta'ƚets ha' Jesucristo.\x * \xo 2:10 \xt Stg 1:12; Mt 24:22; Lc 9:32; 24:26; Jn 17:24; 2Co 3:18; 1P 5:1,4; 2P 3:18\x* \v 11 Aka' qu' hit'ij wi'tlijei aka'an yijaa'ija: Qu' hats week jinanaxi'ƚju' ha' Cristo ma' qa' hats jina'njiijupekha hakha'an.\x * \xo 2:11 \xt 1Ti 1:15; 3:1; 4:9; Tit 3:8; Jn 8:51\x* \v 12 Qu'nte' jinteliyi'ij yemjeetax pe' wekwek a'tits ma' qa' nana'l jeek pa'qu' jintenek'enhe'yij qu' jinamtaxii pa' tenek'enhe'yi'. Qa qu' jinewelkutƚi'ijkii ma' qa' newelkutji'ij inij kiyek.\x * \xo 2:12 \xt Ap 20:4\x* \v 13 Inekhewel qu'nte' jintaqsi'ji'ijkii pa'qu' hats jineniwjutsiqentaxij, ƚakha'ƚe qa nite' yisu'un qu'nte' naqsi'ji'ijkii pa'qu' hats neniwjutsiqenij qe nite' ƚeke' qu' ƚakha' ye'ƚe qu' nowotk'onƚete'mkii. \s1 In ƚeqejkunenek'ej nite' ƚewepinij. \p \v 14 Timoteo, iyeketijets iye aka'an qu' enfeli'm he' inejefetsipji' pa' Intata, hikpa' qu' ne'wenij qa hikpa' iye qu' nepi'ye'ej qu' enfeli'm he' inejefets qu' hasu'uj uƚ'etsewetju'ƚkii. Aka'an ham weju'ƚi'ij qe pe'qu' nepi'ye'ej in uƚ'ets wetju'ƚ ma' qa' niwuƚ'enhet pe' ƚaqjamtikineyejeitaxkii.\x * \xo 2:14 \xt 1Ti 6:4\x* \v 15 Aqsiijkii week pa' ƚuk'e' pa' e'weju'ƚij qu' aqsiijkii hats'inha qu' qi qu' nisu'un hatse' pa' Intata pa' ithayijkit qe akha' in ƚeqejkunenek'ej qa nite' ƚewepinij in ƚithayiyi'm. Qa yijaa'ija iye in ƚi'nq'ijatshenij kekhewe' yijaalija in wi'tlijei.\x * \xo 2:15 \xt Ef 1:13; Col 1:5; Stg 1:18\x* \v 16 Me'nitoni'mets pekhewe' ham weju'ƚi'ij wi'tlijei t'ejuyiju'ƚ ekewe' Intata ƚe'lijei, qe pekhewe' nifel pekhewe' wi'tlijei ham weju'ƚi'ij week neƚuts les totsimets pa' yisu'un pa' Intata.\x * \xo 2:16 \xt Jud 18\x* \v 17 Qa pekhewe' i'nq'ijatshentaxij pekhewe'en qa week neƚuts qu' net'ijaifik'i qu' hik ƚunye'je' na'aj iftsax witja'me't in week neƚuts t'ijaifik'i hastaax qa yaq'al inij. Enewe'en i'nji'teje'm hakha' Himeneo qa ha' Fileto.\x * \xo 2:17 \xt 1Ti 1:20\x* \v 18 Hik hekhewe' ikik'uifik'i qa yili'ijju' in tek'entaxik'i kekhewe' yijaalija in wi'tlijei qa yit'ijets in hats t'ani' pa' ƚahats'ij qu' iƚiye' pe' hats naxju'. Ma' qa yiwuƚ'enhetju' pa' nite' ƚeqekuyejeitaxij ha' Cristo pe' uja'x.\x * \xo 2:18 \xt Hch 17:32; 1Co 15:12-17; 2Ts 2:1-2; 1Ti 1:19; 6:21\x* \v 19 Qa pa' Intata qa hatsƚe yeni' pe' ewi'ƚ ƚetuk t'unji' qa yeni' iye pa' ƚe'nikahat qa yit'ij: Ha' Yatsat'ax'inij nikfe'lets pekhewe' hats yatsat'etsij. Qa pakhap qa yit'ij: Ne'nitonimetsha pa' uƚ'ax week pekhewe' yit'ij ka' ƚii ha' Yatsat'ax'inij.\x * \xo 2:19 \xt Jos 23:7; Est 9:4; Ro 15:20; Ef 1:21; Nm 16:5,26-27; Pr 2:6; 3:7; Jn 10:14,27; 1Co 8:3; Hch 15:14; Lv 24:11,16; Sal 6:9; 33:15; Is 26:13; 52:11; Jer 20:9\x* \v 20 Ne'ej ewi'ƚ qi wititsi' nite' uja'xƚe qu' na'nifi ne'ej ƚe'sits tok'ol oro qa ne'ej plata qe na'l iye ne'ej tok'ol najak qa ne'ej sehel iye. Na'l pe' t'ejuyets in qiji' pa'qu' neƚuye' qa na'l pe' t'ejuyetsek in tanatkinhe'yiji' pakha' tejilii nite' ƚeke' qu' ji'nt'eku'mets.\x * \xo 2:20 \xt Ro 9:21\x* \v 21 Pa'qu' nili'ij in yaqsiijkii pa' uƚ'ax qa wenitonimetsha iye, pakha'an qa hik ƚunye'je' pekhewe' tok'ol t'ejuyets pa' qiji' ƚe'wis neƚu, qa' qi iye qu' natsathenii pa' Intata. Qa pa' Intata qa lees yisu'un in natkin. Pakha'an hats ham hami'ik'ui qu' ƚeke'ye' qu' nithayiki pa'qu' ƚe'wise'.\x * \xo 2:21 \xt 2Co 9:8; Ga 3:10; 1Ti 5:10\x* \v 22 Ilatik'uiha pe' wekwek uƚ'ets yisu'un pekhewe' mexe jutjanhets, mowo'oi yijat'ij pa' yatsathen qa pa'nte' witqekuye'jij pa' Intata qa pa' witeqsu'unka'x qa qu' nikesimen iye pa' atawe'j in ƚunyejeyek week pekhewe' yijaa'ija in iyinii pa' Intata qa yoksi'wen iye in nite' yaqsiijkii pa' uƚ'ax.\x * \xo 2:22 \xt 1Ti 4:12; 6:11; Stg 4:7; Lc 12:51; 2Ti 1:2; He 12:14; 3Jn 15; Gn 13:4\x* \v 23 Mewetwu'mik'uiha pekhewe' tefelhitii nite' yeqet'etskii in tefelhitiitax. Hats ƚenikfe'lets ekewe'en in na'l ne'ej uƚ'etsij wetju'ƚkii \v 24 qe pa'qu' natsat'axij ha' Yatsat'ax'inij nite' ƚe'wis qu' naqsiijkii qu' uƚ'etsi'iƚ wetju'ƚ pe'ye'. Nisu'un yijat'ij ene' week jukhew, qa nikfe'lets iye pa'qu' ninq'ijatshenij, qa nite' iye aje'eƚ qu' na'nayu'umkii pe'ye',\x * \xo 2:24 \xt Ap 11:8; Jn 6:52; Hch 7:26; Stg 4:2\x* \v 25 naqsi'jijetskiiha yijat'ij qu' nenfeeli'mha pekhewe' qu' net'ejuitaxiju'ƚ ekewe' ƚe'sits wi'tlijei. Qa pa' Intata q'ax qu' nilinenij pa' uƚ'ax in yaqsiijkii ma' qa' nenikfe'lets pa' yijaa'ija,\x * \xo 2:25 \xt Stg 3:13; Hch 26:20; Ro 2:4; 2Co 7:9-10\x* \v 26 qa' nonompha'mkii qa' nilatik'uikii pa' witiwqe'l hikpa' nophe'ƚtaxijju' pa' inwo'met, ma' qa hik ta'ƚijupi' in yaqsiijkii pa' yisu'un pa' inwo'met.\x * \xo 2:26 \xt 1Ti 3:7; Jn 1:13\x* \c 3 \s1 Pa' yaqsiijkii hatse' pe' jukhew pe' teke'lenju' neƚutsji'. \p \v 1 Les ƚe'wis qu' enikfe'lets iye aka' hane'ej qu' henfel. Pekhewe' teke'lenju' neƚutsji' qi qu' jutsitaxe' hatse'.\x * \xo 3:1 \xt Jn 6:39; Fil 1:6; 1P 1:5; 2P 3:3; Jud 18\x* \v 2 Ene' jukhew qa efuts ewi'ƚƚe qu' natjamti ƚetets hatse', qi qu' nisu'un eke' ƚ'astai, weniwqinhetij pa'qu' naqsiijkii, yumti qu' week nat'anipji' pekhewep, uƚ'etsik'ikii ƚe'lijei, nite' tek'enets pe'qu' ƚ'alheye', nite' yi'sinhetij in testiitaxij pe'ye', nite' yiwqinhetji' pa'qu' ƚunye'je'ƚe pekhewe' ta'ƚets pa' Intata,\x * \xo 3:2 \xt Fil 2:21; Lc 16:14; 1:51; 1Ti 1:9; 3:3; 6:4,10; Pr 16:18; Ro 1:30\x* \v 3 hamitsi'm pa' witeqsu'unka'x, nite' yisu'un qu' ƚe'sitsi'iƚ wetju'ƚ pe'ye', wotk'onƚi'ijkii pa'qu' nenfeltaxijkii pe'ye', nite' wetjeƚƚotok'oi yaqsi'jƚi'ijkii pa'qu' nisu'un, hamitsi'm pa' witq'iltiye'j, ƚ'ejuihifetsij pa' ƚe'wis,\x * \xo 3:3 \xt Jn 14:6; Tit 1:8\x* \v 4 yawitji'iji' pe'ye' pe'qu' ƚejuwaikaaletaxija, nite' yijamti eku'ujupkii in yaqsiijkii pe'ye', yumti qu' qitse'ji' wiikfik'i, les yaftsin eke' wekwek qa nite' yaftsin pa' Intata.\x * \xo 3:4 \xt Lc 6:16; Hch 7:52; 19:36; 1Ti 3:6; 6:4; Fil 3:19\x* \v 5 Enewe'en hik qu' ƚunyejeye' ne'ej woo'oiha pa' Intata qa nite'ƚe yumti qu' yijaa'ija pe'qu' nepi'ye'taxik'i ke' Intata ƚe'lijei qa hik ta'ƚijupi' in nite' ƚeke' qu' nana'li'm pa' Intata ƚet'unha'x. Menitoni'metsha enewe'en\x * \xo 3:5 \xt 1Co 4:20; 2Co 13:4; Tit 1:16; Mt 7:15; 2Ts 3:6\x* \v 6 qe enewe'en na'l pe' uyik'i' pe' wititsil qa wo'tk'oni'mkii pe' nite' teqeneƚuikii efuts yoksi'wentax pe' olots ƚewuƚ'ets qa ewi'ƚƚe in nikfeliyu'ets pe'qu' i'nk'a nepiye'ek'i uƚ'ets.\x * \xo 3:6 \xt 2P 1:4; 2:10\x* \v 7 Pekhewe' efuts week ƚahatsiyij wenijatshenij qa nikfe'lets, qa nite'ƚe ƚeke' qu' nenikfe'lets pa' yijaa'ija.\x * \xo 3:7 \xt 2Co 11:10; 1Ti 2:4; 2Ti 2:25; Tit 1:1\x* \v 8 Pekhewe' uyik'i' pe' wititsil. Pekhewe'en hik qu' ƚunyejeye' pa'aj pa' Janes qa pa' Jambres in t'ejuyiju'ƚ pa'aj pa' Moises'ik'i. Pekhewe'en ƚ'ejuihifetsij pa' yijaa'ija. Ewi'ƚƚe in yijamti'ets pa' uƚ'ax. Nite' yijaa'ija qu' nittaxijets qu' nijayan pa' Intata.\x * \xo 3:8 \xt Ex 7:11-12; 8:18; 9:11; Sal 77:20; Mt 8:4; He 3:2; 1Co 14:14; Fil 4:7; 2Co 13:5-7\x* \v 9 Qa nite'ƚe ƚeke' qu' nape qe week qu' nenikfe'lets hatse' pa' ƚunyejei in aqawitjinhets in ƚunyejeyek pa'aj pekhewe' wetsjuk t'ejuyiju'ƚ pa'aj pa' Moises'ik'i in nite' weju'ƚiju'ƚ pa'aj. \s1 Timoteo yijayanij pa' ƚunye'j pa' Pablo. \p \v 10 Qa akha' Timoteo, akha' ƚijayaanija qa ƚaqsi'jijkii iye kekhewe' k'inq'ijatshenij qa ƚatsjayanij iye ka' yijunye'j, qa pa' hisu'un qu' haqsiijkii, qa pa' nite' yeqekuye'jij pa' Intata, qa in nite' k'itaqsunijup pe'ye', qa in hisu'un iye ene' week, qa in nite' ts'itaxij pa' hisu'un qu' haqsiijkii.\x * \xo 3:10 \xt Pr 19:21; Hch 11:23; 1Co 13:1; 1Jn 4:16\x* \v 11 Qa ƚatsjayanij iye ka' yijunye'j in hent'unhetiju'ƚ in qi in hayawitjaxtiitax qa kekhewe' iye a'tits yinifenyejeikii in ƚunye'jek ka' yijunye'jkii hakha' witset'ii Antioquía qa ka' yijunye'jkii iye ha' witset'ii Iconio qa ka' yijunye'jkii iye ha' witset'ii Listra. ¡Hayits qa qi in hayaatshenhetiikii! Qa week ekewe'en tsaqsi'jij ha' Yatsat'ax'inij.\x * \xo 3:11 \xt Ga 5:24; Fil 3:10; Hch 13:14,51; 14:6,8,19,21; 16:2; 27:5\x* \v 12 Qa yijaa'ija, week pekhewe' yijayan ha' Jesucristo pekhewe' yisu'uunija qu' naqsiijkii pa' yisu'un pa' Intata ma' qa tawitjaxtii.\x * \xo 3:12 \xt Jn 15:20; Hch 14:22; 2Co 4:9-10\x* \v 13 Qa pekhewe'ƚe yaqsiijkii pa' uƚ'ax qa aqawitjinhets iye qa' week neƚuts lees qi qu' net'ijayijfik'i pa' uƚ'ax in yaqsiijkii. Aqawitjinhetstax qa ƚekhewel qa tawitjaxtiiju' ek.\x * \xo 3:13 \xt Ap 20:10\x* \v 14 Qa akha' anqamkitek'ij yape'enha qu' aqsiijkii kekhewe' hats ƚenikfe'lets kekhewe'en yijaalija. Qa ƚenikfe'lets iye ƚekpa' nijatshenij,\x * \xo 3:14 \xt 2Ti 1:13\x* \v 15 qa' menikfelitets iye in mente' e'qi in ƚenikfe'lets ke' Intata ƚe'lijei hik kekhewe' qu' neƚisij pa'qu' ikfeliya'xe'kii qa' nijts'enii iye pa'nte' witqekuye'jij ha' Jesucristo qa' neƚisij pa' witiƚa'x nite' yili'ij.\x * \xo 3:15 \xt Mt 26:54; 2P 1:20-21; Hch 4:12; 2Co 7:10; He 5:9\x* \v 16 Week ke' Intata ƚe'lijei ta'ƚets pa' ƚ'a'x pa' Intata. Ekewe'en weju'ƚij qu' ji'nijatshenij pa' yijaa'ija. Qa yasin ji'teje'mha iye pa' injunye'j in uƚ'ax qa yaqsiijkii qu' jinatsathenket qa jiyijatshenij pa' yatsathen\x * \xo 3:16 \xt 2P 1:20-21\x* \v 17 hats'inha pa'qu' nijayaanija pa' Intata qa' nenikfee'letsha qa' hats ham hamik'ui qu' naqsiijkii pe' t'ejuyets pa' Intata.\x * \xo 3:17 \xt 2Co 9:8; Ga 3:10; 1Ti 5:10; 2Ti 2:21\x* \c 4 \s1 Me'nq'ijatshenij ke' Intata ƚe'lijei. \p \v 1 Pa' Intata qa ha' Jesucristo hikha' yejeyumtshen hatse' pe' iƚii qa yejeyumtshen iye pe' naxju' qa pa' ƚ'ilithijiiju' qu' ne'twenhetiitaxija hatse' qa' netnek'enhei. Enewe'en tsepi'ye'ej aka' qu' k'ayaji'ijets.\x * \xo 4:1 \xt Jn 5:22-30; Ro 5:18; 14:9; 1P 4:5; Ap 18:8; 19:11; Mr 1:15; Hch 20:25\x* \v 2 Enfel ke' Intata ƚe'lijei, enfel in yamets pa' ƚahats'ij in not'ax wetju'ƚ qa ƚunye'j ji'ij iye in hamtax pe'qu' nonot'ax wetju'ƚ, enfeeli'mha pa' iikji'ha pa'qu' numtiƚetax pe'ye' hats'inha qa' nenikfe'lets, aq'ayinij pa'qu' nite' ƚe'wise' pa'qu' naqsiijkii, ijatshenij qa akakƚinij iye qu' naqsiijijkiiha qa hasu'uj qu' itaqsunijup. \v 3 Qe yamets hatse' ƚahats'ij qu' hats nite' nisu'uuni'ija pa' yijaa'ija in yittaxij eke' Intata ƚe'lijei. Ewi'ƚƚe hatse' qu' nisu'un qu' nepiye'ek'i pakha' qu' ƚekhewele'ƚe qu' nisu'un. Ma' qa' nowo'oikii pe'qu' nijatshenij pakha' ƚekhewelƚe in yisu'un qu' nepiye'ek'i.\x * \xo 4:3 \xt Ro 15:4\x* \v 4 Nite' nexpiikeyu'uj hatse' pa' yijaa'ija in yit'ij ekewe' Intata ƚe'lijei, qe ewi'ƚƚe qu' nenexpiikeyu'uj ne'ej tefelhitiyik'i nite' yijaalija (cuentos).\x * \xo 4:4 \xt 1Ti 1:4; 4:7; Tit 1:14; 2P 1:16\x* \v 5 Qa akha', week neƚuts matjanitheenija. Hasu'uj neqenijan ej pekhewe' a'tits. Aqsiijkii pa' ithayijkit qu' ma'ajfik'i qu' enfel ha' Jesucristo. Ƚe'wis qu' aqsi'jijkiiha pakha' hats ƚ'ithayiki.\x * \xo 4:5 \xt Hch 21:8; Ef 4:11\x* \v 6 Qe yakha' hats hik yijunye'j na'aj ofrenda iweli' qu' na'natsiijiju' hatse' pe' meti'm pa' t'ejuyets na'aj witqisit ofrenda qe pa' ƚahats'ij qu' hailanhetii qa' hawa'm hats k'esets.\x * \xo 4:6 \xt Gn 35:14; Fil 2:17\x* \v 7 Yakha' qi in hawatlanipji' eke' ƚe'lijei ha' Cristo qa hawa'nq'an iye qa hane'ej qa hats tsaqhat'axij ekewe'en. Qa pakha'ƚe nite' yeqekuye'jij ha' Jesucristo qa nite' hili'ij. \v 8 Pa' yija' hatse' hats ts'otki'ik'ui, pakha'an yija' hatse' ta'ƚets in haqsiijkii pa' yatsathen. Ha' Yatsat'ax'inij hikha' juez yatsathen tseƚisij hatse' qu' namtaxets pa' neƚuji'. Qa nite' yeƚ'ewi'ƚƚe qu' nesƚisij qe week iye pekhewe' yisu'unik'ui qu' netpiltaxju'.\x * \xo 4:8 \xt Jn 5:22-30; 15:17; Ap 12:1; Lc 18:2,6; Hch 10:42; He 12:23; Tit 2:13; 1Jn 2:28\x* \v 9 Mowoqeku'ui wat'ij qu' aje'eƚ anam qa' jinewe'twen iye.\x * \xo 4:9 \xt Tit 3:12\x* \v 10 Qe ha' Demas hats tsiwu'mi' qe les in yisu'un ha'ne sehe' epji' qa hats yamii ha' witset Tesalónica. Qa ha' Crescente qa yamiyek ha' witset Galacia. Qa hakha'ƚe Tito qa yamiyek ha' witset Dalmacia.\x * \xo 4:10 \xt Col 4:14; Flm 24; 2Ti 1:15; Hch 17:1; Ga 1:2; Tit 1:4\x* \v 11 Ewi'ƚƚe na' Lucas in amanyijup. Eqe'mets ha' Marcos qu' ijts'eye'kii qa' enka'xyii qe hakha'an tsikfe'lets in ƚeke' qu' jini'fenij ka' i'nithayijkit.\x * \xo 4:11 \xt Col 4:14; Flm 24; Hch 15:37-39\x* \v 12 Ha' Tíquico hikha' hukinii ha' witset Efeso.\x * \xo 4:12 \xt Hch 20:4; Tit 3:12\x* \v 13 Qu' enektax qa' enteneyij ha' yi'ntilafit ha' henejetijup ha' inejefe Carpo ha' witset'ii Troas, qa he' yifaakanhei iye, qa qu' nite' ƚeke'ye' qu' week enka'x he' witfaakanhei qa lees hisu'un qu' enka'x he' inqa'met ƚ'ajits witfaakanhei.\x * \xo 4:13 \xt Hch 16:8\x* \v 14 Ha' Alejandro nijketits naqsi'jju' qi in uƚ'ax ka' yaqsi'j ye'mijkii. Ha' Yatsat'ax'inij qu' nepiletipji' hatse' ka' yaqsiijkii.\x * \xo 4:14 \xt 1Ti 1:20\x* \v 15 Qa akha' iye jeƚiju'ƚ hakha'an, qe hakha'an qi in t'ejuyiju'ƚ kekhewe' jiwenq'ijatshentaxij.\x * \xo 4:15 \xt 2Ti 1:14; 2P 3:17\x* \v 16 In i'nk'aa hewetka'xetsji' ha' juez ham pa'qu' netsi'fen. Week yak'esyik'uikii. K'iyinijets pa' Intata qu' hasu'uj nitanithen enewe'en.\x * \xo 4:16 \xt 2Ti 1:15\x* \v 17 Qa hakha'ƚe Yatsat'ax'inij qa hikha' i'nyijup ma' qa tsit'unhet, qa hiwq'axinij in henfelji'ju' eke' wi'tlijei qa week tsepi'ye'ej, enewe'en nite' judiol. Qa hik ta'ƚijupi' in nite' ƚeke' qu' nesƚuj pe' athilets qe ha' Yatsat'ax'inij i'nyijup. \v 18 Ha' Yatsat'ax'inij tsilithinik'ui hatse' pa' uƚ'ax ma' qa' natsaqsi'j qa' neska'xii pa' tenek'enhe'yi' na' wa'sji'. Jitewqinhetji'ha ha' Yatsat'ax'inij ene' week ƚahatsiyij. Hik aka' qu' ƚunye'je' (Amén).\x * \xo 4:18 \xt Mr 1:15; Hch 20:25\x* \s1 Pablo qa wetfeli'm qe hats ƚ'aka'the'ƚe. \p \v 19 Hewetfelii ke' Priscila qa ha' ƚewhe'ye' Aquila, qa week he' yatsat'etsij ha' Onesíforo.\x * \xo 4:19 \xt Hch 18:2; 2Ti 1:16\x* \v 20 Ha' Erasto amani' ha' witset'ii Corinto, qa ha'ƚe Trófimo qa hiwu'mi' ha' witset'ii Mileto qe mexe wanqaats'e'.\x * \xo 4:20 \xt Ro 16:23; Hch 20:4,15,17; 19:22; 21:29\x* \v 21 If'elitik'i qu' enek in mexente' yamets qu' k'uye'. Wetfelte' ei nakha' Eubulo qa na' Pudente, qa nakha' iye Lino, qa nekhe' Claudia qa week ne' inejefetsipji' pa' Intata. \v 22 Ha' Yatsat'ax'inij qu' na'n ejupha. Qa pa' qi ƚeqi'fenkeye'j qu' na'ni'ƚ ejupha iye.