\id PHP - Macushi NT -Brazil 2013 (DBL -2013) \h Filipenses \toc1 Sîrîrî Kaareta Paulo Nîmenuka'pî Filípos Ponkon Pia \toc2 Filipenses \toc3 Fp \mt2 SÎRÎRÎ KAARETA PAULO NÎMENUKA'PÎ \mt1 FILÍPOS PONKON PIA \ip Sîrîrî kaareta menuka'pî Pauloya moropai yarima'pîiya innape Jesus ku'nenan Filípos ponkon pia. Miarî Paulo wîtîsa' wanî'pî Jesus yekare ekareme'se. Moropai innape ikupî'pî to'ya imakui'pî teserukon tîrumakai. Atos capítulo 16 ya' eeseporî mîrîrî. \ip Mîrîrî tîpo itekare ekaremekî pî' pinunpa'pîiya. Tîîko'mamî tîpo yapisî'pî to'ya, atarakkannîto' yewî' ta yawonnîpî'pî to'ya. Mîrîrî yekare Filípos ponkonya eta'pî moropai tonpakon itese' Epafrodito yarima'pî to'ya iipia. Mîrîrî yai sîrîrî kaareta menuka'pî Pauloya tarakkannîto' yewî' ta si'ma. Taatausinpai imenuka'pîiya, î' kai'ma tîwinîkîi morî ku'sa' to'ya pî' eeseurîma'pî morî pe man kai'ma. Moropai to' panama'pîiya î' kai'ma Jesus yeseru yawîrî to' ko'manto' pe. \c 1 \p \v 1 Uyonpayamî', Filípos ponkon, uurî Pauloya kaareta menuka sîrîrî Timóteo yarakkîrî si'ma. Cristo Jesus poitîrî pe anna wanî. Amîrî'nîkon, Jesus Cristo nîmo'ka'san pia yarima annaya sîrîrî. Moropai yarima annaya nîrî Paapa munkîyamî' ko'mannî'nenan pia moropai to' pîika'tînenan pia nîrî. \p \v 2 Uyonpayamî', Paapa, Uyunkonya tamî'nawîron morî tîrî yu'se wai aapia'nîkon. Moropai tîwanmîra e'nîto' tîrîiya yu'se wai. Mîrîrî warantî itîrî Uyepotorîkon Jesus Cristoya yu'se wai aapia'nîkon. \s1 Paulo Epîremato' \p \v 3 Amîrî'nîkon pî' enpenata kaisarî tauya Paapa pî': —‍Morî pe to' pîika'tîsa'ya, Paapa —‍tauya ipî'. \v 4 Moropai apona'nîkon epîrema kaisarî, atausinpasa' wanî amîrî'nîkon pî'. \v 5 Maasa pra upîika'tîpîtî'pîya'nîkon Cristo yekare ekaremekî pî'. Pena upîika'tîpîtî'pîya'nîkon Cristo yapisî'pîya'nîkon pata pai sîrîrî tîpose. \v 6 Morî pe Paapa esenyaka'ma pia'tî'pî ayewankon ya'. Mîrîrî warantî eesenyaka'ma ko'mannîpî yaretî'ka tîuya pîkîrî, Jesus Cristo iipî pîkîrî. Mîrîrî epu'tî pî' wai. \p \v 7 Ayapurîuya'nîkon maasa pra upîika'tî'pîya'nîkon Jesus yekare ekaremekî pî', anetapai'nîkon pî' moropai anetapai'nîkon pepîn pî' nîrî. Mîrîrî rî kupî'pîya'nîkon moro akore'takon wanî tanne. Moropai tarî, atarakkannîto' yewî' ta wanî tanne, ikupî pî' aako'mamîkon. Mîrîrî ye'nen kure'ne ayapurîuya'nîkon. \v 8 Cristo Jesusya asa'namakon warantî asa'namauya'nîkon. Innape man, useruku pepîn, mîrîrî epu'tî Paapaya. \p \v 9 Epîrema sîrîrî apona'nîkon. Tauya Paapa pî': —‍Inî' panpî' tonpakon sa'namato'pe to'ya. Moropai inî' panpî' yairî epu'to'pe to'ya, pakko pe pra to' e'to'pe —‍tauya Paapa pî'. \v 10 Mîrîrî warantî amîrî'nîkon yenupasa' Paapaya ya, morî kupîya'nîkon tiwin. Mîrîrî ye'nen Cristo enna'po yai, nura pe pra awanîkon. Aweppepîkon pepîn Cristo eporîya'nîkon yai. \v 11 Mîrîrî warantî morî pe aako'mansa'kon imakui'pî tîku'se pra, maasa pra ameruntîrikon ton tîîsa' Jesus Cristoya. Mîrîrî pî' taa to'ya: —‍Morî amîrî, Paapa, apemonkonoyamî' pî'. Inkamoro yairî to' ko'mamî mîrîrî. Tamî'nawîronkon yentainon amîrî, Paapa —‍taa to'ya. \s1 Paulo Eseurîma Tîwe'taruma'tîto' Pî' \p \v 12 A'kî, uyonpayamî', utaruma'tî'pî to'ya Paapa maimu ekaremekîuya wenai, moropai uyarakkamo'pî to'ya. Mîîwîni tîîse tu'ke pemonkonyamî'ya Paapa maimu eta ko'mannîpî moropai yapisî to'ya. \v 13 Mîrîrî warantî î' wani' awanî ye'nen tarî wanî atarakkannîto' yewî' ta, epu'tî tamî'nawîronkon surarayamî'ya. Moropai tiaronkonya epu'tî nîrî. \v 14 Tîîse eranne' pe arinîkon uyonpayamî' wanî pepîn mîrîrî pî'. Tîîse meruntî ke to' ena'pî. Uyarakkansa' to'ya yekare etasa' tîuya'nîkon ye'nen, inî' panpî' Paapa maimu ekaremekî to'ya teweppe'se pra. \p \v 15 Tîîse tîkinmukon pe ekaremekî tiaronkonya. Upî' tîwo'ma'takon pe, Cristo yekare ekaremekî pî' to' wanî. Tîîse mîrîrî warantî pra tiaronkon wanî. \v 16 Morî pe ekaremekî to'ya, tîwakîri pe. Inkamoroya usa'nama maasa pra Cristoya uyarima'pî tîmaimu ekareme'se epu'tî to'ya. Moropai epu'tî to'ya nîrî, mîrîrî wenai uyarakkamo'pî to'ya. \v 17 Tîîse tiaronkonya usa'nama pepîn. Uyentai to' e'kupî Cristo yekare ekaremekî to'ya. Mîrîrî pî' yairî ma're Paulo ena kai'ma to' esenumenka. \p \v 18 Tîîse esewankono'ma pra wai mîrîrî pî'. Î' wani' pra man uupia. Morî pe, imakui'pî pe ekaremekî to'ya ya, atausinpa sîrîrî. Maasa pra Cristo yekare ekaremekî to'ya. Inna, mîrîrî pî' atausinpa ko'mannîpî. \v 19 Maasa pra epa'ka kupî sîrîrî. Eepîremasa'kon ye'nen, moropai Morî Yekaton Wannîya upîika'tîsa' ye'nen, epa'ka kupî sîrîrî. \v 20 See warantî iko'manpai wai. Î' rî kupîuya ya, morî pe ku'to'peuya eppepî namai. Moropai imakui'pî pe tiaronkon eseurîma namai Cristo pî'. Tîîse eranne' pe pra iko'manpai wai, uusa'manta ya, enen wanî ya, Paapa yapurîto'pe tiaronkonya mîrîrî wenai. \v 21 Maasa pra uurî pia, morî pe awanî Cristo yapurî pî' uuko'mamî ya. Mîrîrî warantî uusa'manta ya, itentai panpî' morî pe awanî uupia, maasa pra Cristo pia pu'kuru uuko'mamî. \v 22 Tîîse uusa'manta pra wanî ya, esenyaka'ma ko'mannîpî Cristo ton pe, mîîkîrî yapi'to'pe tiaronkonya. Mîrîrî ye'nen î' kupîuya epu'tîuya pra wai. \v 23 Maasa pra uurî esiwa'sa' sîrîrî uwoi. Mîrîrî ye'nen î' koneka epu'tîuya pra wai, uuko'mamî ka'rî tarî, uusa'manta ka'rî. Tîîse tauya apî'nîkon, tarîpai itîîpai wai kure'ne maasa pra iko'manpai wai Cristo yarakkîrî. Mîrîrî wanî morî pe, tarî uuko'mamî yentai. \v 24 Mîîwîni tîîse amîrî'nîkon pî' esenumenka ya, inî'rî tarî iko'manpai wai, inî' panpî' amîrî'nîkon yenupato'peuya. \v 25 Mîrîrî ye'nen amîrî'nîkon kore'ta uuko'mamî sîrîrî amîrî'nîkon pîika'tîto'peuya, inî' panpî' Cristo epu'tîkonpa. Innape awanî epu'tî pî' wai. \v 26 Moriya mîrîrî pî' aatausinpato'kon eporîya'nîkon Cristo Jesus piawon pe awanîkon ye'nen. Aatausinpakon uurî erepamî akore'ta'nîkon pî'. \p \v 27 Mîrîrî ye'nen î' taasa' Cristoya, yawîrî ako'mantî. Mîrîrî warantî amîrî'nîkon pia uutîsa' pra awanî ya, mîrîrî epu'tîuya morî pe, yairî aako'mamîkon. Moropai epu'tîuya amîrî'nîkon esenyaka'ma kure'ne Cristo yekare ekaremekî pî', tiwin eesenumenkato'kon innape iku'to'yakon tîîse. \v 28 Mîrîrî ye'nen eranne' pe pra e'tî ayeyatonkon pî'. Eranne' pe pra awanîkon ya, amîrî'nîkon pîika'tîsa' Paapaya epu'tî to'ya. Moropai tîtaruma'tîkon Paapaya epu'tî to'ya nîrî. \v 29 Maasa pra Paapaya amîrî'nîkon mo'ka'pî innape tîkupîkonpa neken pra, tîîse mîîkîrî wenai awe'taruma'tîkonpa nîrî amo'ka'pîiya'nîkon. \v 30 Mîrîrî wenai awe'taruma'tîkon sîrîrî, pena uurî e'taruma'tî'pî, manni' anera'ma'pîkon warantî. Moropai mîrîrî pî' uuko'mamî sîrîrî epu'tî pî' naatîi. \c 2 \s1 Tiaronkon Ma're Jesus Cristo E'kupî'pî \p \v 1 Innape awanî, ameruntîrikon ton tîrî Cristoya eesewankono'makon namai. Moropai kure'ne asa'namaiya'nîkon. Moropai tiwin awanîkon emapu'tîsa' Morî Yekaton Wannîya. Moropai a'noko'pîkon pe tiaronkon era'maya'nîkon, ayewankon ya' Morî Yekaton Wannî ko'mamî ye'nen. Mîrîrî warantî Cristo wanî aapia'nîkon. \v 2 Mîrîrî ye'nen tauya apî'nîkon, tîmurukun pe e'tî. Teesiyu'pî'se pra ako'mantî. Tiaron yu'se e'tî, amîrî'nîkon yu'se Cristo wanî warantî. Tiwin ayeserukon nîsi Cristo yeseru warantî. Mîrîrî warantî awanîkon ya, inî' panpî' atausinpa mîrîrî pî'. \v 3 Moropai mîî pe pra e'tî, tiaronkon yentai awanîkon pî' teesenumenkai pra e'tî. \v 4 Î' itu'se awe'to' pî' neken teesenumenkai pra e'tî tîîse itu'se tiaronkon e'to' pî' nîrî esenumenkatî. \p \v 5 Jesus Cristo esenumenka'pî warantî esenumenkatî. \q1 \v 6 Maasa pra mîîkîrî Jesus wanî'pî Paapa kaisarî pena. \q1 Tîîse, —‍Ipîkku pe uuko'mamî ipatîkarî —‍taiya pîn. \q1 \v 7 Mîrîrî ye'nen ipîkku pe tîwe'to' kupî'pîiya tîwî. \q1 Tamî'nawîrî rumaka'pîiya, \q1 moropai ipîkku pe pra eena'pî, \q1 Paapa poitîrî pe. \q1 Maasa pra pemonkon pe eena'pî, \q1 uurî'nîkon warantî. \q1 \v 8 Pemonkon pe tîwanî yai, \q1 tiaronkon ma're eena'pî, mîî pe pra. \q1 Aako'mamî'pî Paapa maimu yawîrî tîîsa'manta pîkîrî. \q1 Moropai pakî'nan pona aasa'manta'pî, \q1 ama'ye' sa'manta warantî. \q1 \v 9 Mîrîrî ye'nen Jesus pîmî'sa'ka tîuya yai, \q1 ipîkku pe Paapaya ikupî'pî, tamî'nawîronkon yentai. \q1 Moropai tamî'nawîronkon ipîkkukon ese' yentai \q1 itese' ton tîrî'pî Paapaya, uyepotorîkon pe. \q1 \v 10 Mîrîrî ikupî'pîiya \q1 tamî'nawîronkonya Jesus yapurîto'pe teesekunkai'ma. \q1 Ka' ponkonya, non ponkonya, non yo'konya, \q1 tamî'nawîronkonya taato'pe: \q1 —‍Ipîkku pe Uyepotorî Jesus man, \q1 tamî'nawîronkon yentainon —‍taato'pe to'ya. \q1 \v 11 Moropai mîrîrî yai, \q1 tamî'nawîronkon pemonkonyamî'ya taa Jesus Cristo pî': \q1 —‍Anna yepotorî amîrî, Jesus, \q1 anna yaipontînen —‍taa to'ya. \q1 Mîrîrî warantî Paapa, uyunkon atausinpa kure'ne mîrîrî pî', \q1 yapurî to'ya ye'nen. \q1 Tîwakîri pe etaiya. \s1 Morî Kupî pî' Iko'manpai'nîkon \p \v 12 Mîrîrî ye'nen uyonpayamî', akore'ta'nîkon wanî yai, umaimu yawîrî aako'mamî'pîkon. Mîrîrî warantî ako'mantî inî' panpî', uurî ton pra tîîse. Aawarîrî'nîkon morî ku'tî, Paapa namai'ma. Imaimu yawîrî ako'mantî, Paapa wakîri pe pra awanîkon namai. \v 13 Maasa pra Paapa esenyaka'ma ko'mannîpî ayewankon ya', itu'se tîwe'to' anku'pai awanîkonpa. Mîrîrî warantî nîrî kupîiya, itu'se tîwe'to' kupîkonpa. \p \v 14 Tamî'nawîrî î' taasa' Paapaya ku'tî teesiyu'pî'se pra, tîîwo'ma'tai pra moropai teekore'mai pra iku'tî. \v 15 Moropai mîrîrî warantî ikupîya'nîkon ya, imakui'pî pe tiaronkon eseurîma eserîke pra awanî apî'nîkon. Maasa pra Paapa munkîyamî' pe awanîkon, imakui'pî ton pra. Tarî aako'mamîkon ama'ye'kon kore'ta, imakui'pî ku'nenan kore'ta. Tîîse morî aako'manto'kon era'ma to'ya. Mîrîrî yai ka' pî' siirikkîyamî' esera'ma ewaron ya' warantî, ayeserukon era'ma to'ya morî pe, imakui'pî ku'nenan kore'ta. \v 16 Moropai inkamoro pî' itekare ekaremekî pî' aako'mamîkon, ko'mannîto' ton tîînen. Mîrîrî warantî aako'mansa'kon ya, kure'ne atausinpa apî'nîkon. Tarîpai Cristo iipî yai, kure'ne atausinpa apî'nîkon. Maasa pra î' pe pra rî esenyaka'masa' pra awanî ye'nen, maasa pra innape iku'sa'ya'nîkon. \v 17 Penaronkonya Paapa repa'pî tekînon ke. Mîrîrî pî' Paapa atausinpa'pî. Mîrîrî warantî aatausinpa nîrî, innape tîku'to'ya'nîkon pî'. Moropai tîmîrî ton pe eesenyaka'mato' pî', innape Paapa ku'sa'ya'nîkon uurî wenai. Mîrîrî wenai uwî to'ya yai pra. Tîîse atausinpa mîrîrî pî' moropai amîrî'nîkon pî' atausinpa. \v 18 Mîrîrî ye'nen aatausinpakon e'pai awanî uurî pokonpe. \s1 Timóteo Moropai Epafrodito Yekare Pî' \s2 Paulo Eseurîma \p \v 19 Ka'ne' pe Timóteo anarimapai wai amîrî'nîkon pia, ayekarekon etai attîto'pe. Mîrîrî yu'se Uyepotorî Jesus wanî ya, ikupîuya. Mîîkîrîya î' kai'ma ayekarekon ekaremekî upî'. Mîrîrî pî' atausinpa. \v 20 Mîîkîrî, Timóteo warainon ton pra awanî. Mîîkîrîya neken kure'ne tî'noko'pî pe ayera'makon. \v 21 Maasa pra tamî'nawîronkon esenumenka itu'se tîwe'to'kon pî' neken. Tîîse itu'se Jesus Cristo e'to' kupî to'ya pepîn. \v 22 Mîrîrî warantî pra Timóteo wanî. Morî iteseru epu'tî pî' naatîi. Timóteo esenyaka'mapîtî'pî uyarakkîrî, teesenyaka'masen tun yarakkîron warantî. Morî pe mîîkîrî esenyaka'mapîtî'pî uyarakkîrî, Cristo yekare ekaremekî pî'. \v 23 Tarîpai anarimapai wai ka'ne' pe aapia'nîkon. Tîîse maasa î' kupî to'ya upî' epu'sau'ya yai, mîîkîrî yarimauya. \v 24 Moropai uutî nîrî aapia'nîkon, itu'se Paapa wanî ya. \p \v 25 Tîîse e'mai' pe Epafrodito yarimapai wanî sîrîrî. Mîîkîrî wanî uyonpakon pe, teesenyaka'masen uyarakkîrî, Paapa esenyaka'mato' kupî pî' aatapi'sa'. Mîîkîrî anarima'pîkon uupia upîika'tînen pe awe'to'pe. \v 26 Mîîkîrî yarimauya sîrîrî maasa pra amîrî'nîkon anera'mapai awanî. Mîîkîrî esewankono'ma'pî pri'ya pra tîwanî yekare etasa'ya'nîkon pî'. Mîrîrî ye'nen kure'ne anera'mapai awanî. Mîrîrî ye'nen yarimauya sîrîrî era'makonpa. \v 27 Inna pri'ya pra awanî'pî kure'ne. Aasa'manta yonpa'pî. Tîîse tî'noko'pî pe era'ma'pî Paapaya moropai yepi'tî'pîiya. Mîîkîrî neken pepîn tîîse uurî nîrî era'ma'pîiya tî'noko'pî pe, inî' panpî' esewankono'ma namai. \v 28 Mîrîrî ye'nen uwakîri mîîkîrî yarimauya sîrîrî taatausinpai era'makonpa, moropai ipî' teesenumenkai pra uuko'manto'pe. \v 29 Tarîpai mîîkîrî yapi'tî taatausinpai Cristo pemonkono pe awanî ye'nen amîrî'nîkon warantî. Mîîkîrî yapurîtî moropai tiaronkon iwarainokon nîrî yapurîtî. \v 30 Aaipîkon eserîke pra awanî ye'nen, mîîkîrî yarima'pîya'nîkon upîika'tînen pe. Itekare ekaremekî pî' eesenyaka'ma'pî tîwîrî, tîîsa'manta epu'tîi'ma. Mîrîrî ye'nen mîîkîrî yapurîtî. \c 3 \s1 Paapa Wakîri Pe E'nî Pî' Paulo Eseurîma \p \v 1 Sîrîrî panpî' neken eseurîmato' sîrîrî, uyonpayamî'. Kure'ne atausinpatî, uyepotorîkon piawon pe awanîkon ye'nen. Î' menuka'pîuya pena, inî'rî imenukauya sîrîrî. Mîrîrî pî' eseta'ka pepîn, maasa pra inî' panpî' yairî epu'tîkonpa, eesenku'tîkon namai. \v 2 Aka, uyonpayamî', tîwarî e'tî warayo'kon arinmaraka warainokon pî' amîrî'nîkon yenku'tî to'ya namai. Inkamoro yeseru wanî imakui'pî pe. Inkamoroya taapîtî: —‍Amere pi'pîkon ya'tîtî Paapa munkî pe awanîkonpa. Mîrîrî api'pîkon ya'tîsa'ya'nîkon pra awanî ya, Paapa munmu pe pra awanîkon —‍taa to'ya. \v 3 Tîîse uurî'nîkon wanî Paapa munkîyamî' pe pu'kuru. Maasa pra Paapa yapurî uurî'nîkonya, Morî Yekaton Wannî meruntîri wenai. Mîrîrî ye'nen taatausinpai uurî'nîkon ko'mamî Jesus Cristo nîkupî pî', ipîkku pe awanî ye'nen. Tîîse unkupîkon pî', upi'pîkon ya'tîsa' wanî ipîkku pe pra, î' pe pra rî awanî. \v 4 Tînkupî'pîkon wenai Paapa munkî pe tîwanîkon pî' to' esenumenka kai'ma. \p Tîîse mîrîrî warantî uurî nîrî esenumenka e'painon, morî pe e'to' wenai. \v 5 Maasa pra uurî esenposa' tîpo, umere pi'pî ya'tî'pî to'ya Moisés nurî'tî taasa' yawîrî eseurîwî'ne mia' pona tîîmo'tai wei tîîse. Uyun, usan wanî Israel pa'ri rî'san pe. Uurî wanî Benjamim nurî'tî paarî'pî pe. Tamî'nawîronkon utamokon wanî'pî Abraão pa'rirî'san pe, tiaronkon pepîn. Moropai fariseu pe wanî'pî, Moisés nurî'tîya yenupanto' yawîron. \v 6 Kure'ne esenyaka'mapîtî'pî Paapa ton pe, Moisés nurî'tîya yenupanto' yawîrî. Jesus yapurînenan taruma'tîpîtî'pîuya. Tamî'nawîrî î' taasa' Moisés kaaretarîya, mîrîrî ku'pîtî'pîuya yairî. Morî pe Paapa pemonkono pe wanî kai'ma esenumenkapîtî'pî, imakui'pî ton pra. \p \v 7 Tîîse Cristo eporî'pîuya pata pai, epu'tî'pîuya manni' uyeserurî'pî wanî î' pe pra rî. Morî pe Cristo wanî epu'tî'pîuya, maasa pra imîrî pe enasa' ye'nen. Tamî'nawîrî uyeserurî'pî yentai awanî'pî. \v 8 Tarîpai tiaron morî panpî' eporî'pîuya. Uyepotorî pe Jesus ena'pî. Imaimu yawîrî iko'manpai wai tarîpai. Tamî'nawîrî morî unkupî'pîkon yentai Jesus wanî. Mîrîrî ye'nen uyeserurî'pî unkupî'pî, tamî'nawîrî irumaka'pîuya. Î' rî nura sorokauya warantî uyeserurî'pî yenumî'pîuya Cristo neken anepu'pai wanî. \v 9 Moropai Jesus pemonkono pe e'pai wanî. Maasa pra, Jesus rawîrî erepansa' yai, —‍Moisés nurî'tîya yenupanto' yawîrî awanî ye'nen, upemonkono pe awanî —‍taiya pepîn upî'. Tîîse taiya: —‍Innape uku'sa'ya wenai, upemonkono pe awanî —‍taiya. Yairî uyeseru eporî'pîuya Paapa winîpai. Mîrîrî tîrî'pîiya uupia innape tîkupîuya yai. \v 10 Moropai Cristo neken anepu'pai wai kure'ne. Moropai Paapaya tînmu pîmî'sa'ka'pî meruntîri nîrî yu'se wai. Cristo e'taruma'tî'pî uurî ton pe. Mîrîrî warantî e'taruma'tîpai wai mîîkîrî wenai. Mîîkîrî sa'manta'pî uurî tonpe, mîrîrî warantî sa'mantapai wanî mîîkîrî wenai. \v 11 Mîrîrî warantî e'pai wai, uusa'manta yai u'mî'sa'kato'pe Paapaya. Mîrîrî yu'se wanî kure'ne. \s1 Ikî'pî Pîkîrî Paulo Ko'mamî Paapa Nîtîrî Yapisîpa \p \v 12 Tamî'nawîrî itu'se Paapa e'to' pepîn uurî. Tîîse mîrîrî pî' uuko'mamî sîrîrî. Jesus Cristoya ukupî'pî tîpemonkono pe, morî pe pu'kuru e'to'pe. Mîrîrî ye'nen pemonkon teeka'tunsen e'ma taawîrî ikî'pî tîpose warantî uurî eka'tumî to'sarî Jesus pîkîrî, iwarantî e'to'pe. \v 13 Uyonpayamî', tamî'nawîrî itu'se Paapa e'to' ku'sau'ya pepîn sîrîrî. Mîrîrî ye'nen mîrîrî pî' uuko'mamî sîrîrî, pena esuwa'ka'pî pî' tîwenpenatai pra. Tîîse maasa tui'sen pî' esenumenka ko'mannîpî. \v 14 Teeka'tunsen eka'tumî eka'tunnîto' ikî'pî pîkîrî, epe'mîra to' nîtîrî yapisîpa kai'ma, uurî wanî mîrîrî warantî. Epe'mîra Paapa nîtîrî yapi'to'peuya, imaimu yawîrî uuko'mamî. Maasa pra pena Paapaya uyanno'pî uuko'manto'pe tîîpia. Mîrîrî kupî'pîiya Jesus Cristo nîkupî'pî wenai. Mîrîrî ye'nen ipatîkarî enen ko'mannîto' tîrîiya uupia. \p \v 15 Mîrîrî ye'nen, mîrîrî warantî esenumenkanpai'nîkon. Uurî'nîkon yairon epu'nenan, Jesus pemonkono pe e'nî ye'nen. Tîîse mîrîrî warantî eesenumenkakon pra awanîkon ya, mîrîrî ekaremekî Paapaya apî'nîkon. \v 16 Tîîse unepu'tîkon yawîrî ko'mannîpai'nîkon. \p \v 17 Uyonpayamî', uuko'mamî warantî ako'mantî. Moropai uwarainokon yeseru era'matî, tenupa'pîuyakon yawîrî to' ko'mamî. \v 18 Tîîse uurî warantî pra tiaronkon wanî, ta'pîuya sa'rî. Inî'rî tauya apî'nîkon, manni'kan pî' kure'ne esewankono'masa' sîrîrî. Maasa pra Cristo yeyatonon inkamoro, Jesus sa'manta'pî yekare anetapainokon pepîn. \v 19 Apo' ya' to' wîtî kupî sîrîrî. Itu'se tîwe'to'kon pî' neken to' esenumenka taatausinpai. Nurakon pî', imakui'pî tînkupîkon pî' to' atausinpa. Mîî pe ikupî to'ya, to' eppepî e'pai tîîse. Tarî sîrîrî non ponkon yeseru pî' to' esenumenka. \v 20 Tîîse uurî'nîkon wanî ka' ponkon pemonkonoyamî' pe tarî non po. Mîrîrî ye'nen Upîika'tînenkon Jesus Cristo iipî nîmîkî pî' ko'mannî. Mîîkîrî, uyepotorîkon anera'mapai uurî'nîkon wanî kure'ne. \v 21 Mîîkîrî meruntî. Tamî'nawîrî tîma're kupîiya e'painon. Mîrîrî tîmeruntîri ke uurî'nîkon miakanmaiya morî pe, tîwarantî. A'tu'mînan, tîîsa'mantasanon upi'pîkon tîîse upi'pîkon miakanmaiya tîpi'pî warantî. \c 4 \s1 To' Nîkupîkon Ton Ekaremekî Pauloya \p \v 1 Mîrîrî ye'nen morî pe yapîtanî'tî, Paapa maimu yawîrî ako'mantî tîwî tîkai pra. Apî'nîkon kure'ne atausinpasa' wanî, uyonpayamî'. Tîwîrî ayapurîuya'nîkon, unsa'namakon. Kure'ne amîrî'nîkon anera'mapai wanî. \p \v 2 Evódia, apanamauya sîrîrî. Moropai Síntique, amîrî nîrî panamauya sîrîrî. Sa'nîrî amîrî'nîkon wanî Cristo yonpa pe. Mîrîrî ye'nen teekore'mai pra e'tî, tîîse morî pe ekonekatî. \v 3 Inna, uyakon, tauya nîrî apî', inkamoro Evódia moropai Síntique pîika'tîkî, to' panamakî morî pe to' ko'manto'pe tîmurukun pe. Maasa pra inkamoro wîri'sanyamî' esenyaka'mapîtî'pî uyarakkîrî Paapa maimu ekaremekî pî'. Clemente yarakkîrî nîrî to' esenyaka'mapîtî'pî. Moropai tiaronkon yarakkîrî nîrî. Inkamoro ese' menuka'pî Paapaya, mîrîrî kaareta ipatîkarî enen ko'mannîto' pona. \p \v 4 Paapa pemonkono pe awanîkon ye'nen atausinpatî. Inî'rî tauya apî'nîkon, taatausinpai ako'mantî teeseta'kai pra. \v 5 Cristo iipî kupî sîrîrî. Mîrîrî ye'nen morî ku'tî tamî'nawîronkon pî' eranmîra awanîkon epu'to'pe to'ya. \v 6 Tamî'nawîron yu'se awanîkon pî' teesewankono'mai pra e'tî. Tîîse Paapa yarakkîrî eseurîmatî. Î' itu'se awe'to'kon esa'tî Paapa pî'. Mîrîrî esatîya'nîkon ya: —‍Morî pe man, Paapa —‍ka'tî ipî'. \v 7 Mîrîrî warantî eepîremakon ya, ayewankon ereutanîpîiya. Moropai morî pe eesenumenkato'kon konekaiya eranne' pe awanîkon namai. Mîrîrî tîîwanmîra e'nîto', intîrî wanî kure'ne, esenumenkan yentai. Mîrîrî warantî uyewankon, esenumenkanto' ko'mannîpîiya morî pe. \p \v 8 Uyonpayamî', sîrîrî eseurîma mîrîrî epu'tîkonpa. Tamî'nawîron morî tekenan pî' esenumenkatî. Î' wanî seru'ye' pe pra, moropai î' wanî morî pe tiaronkon napurî ton, moropai î' wanî yairî, moropai î' wanî nura pe pra, moropai î' wanî tiaron atausinpato'pe, î' wanî morî pe tiaronkon nera'ma ton, moropai î' wanî imakui'pî pe pra, tamî'nawîrî mîrîrî morî tekenan pî' esenumenkatî. \v 9 Î' eesenupa'pîkon moropai anapisî'pîkon moropai aneta'pîkon, moropai anera'ma'pîkon uurî winîpai, mîrîrî warantî iku'tî. Maasa pra Paapa, uupia'nîkon tîwanmîn tîînen ko'mamî aapia'nîkon. \s1 —‍Morî Pe Man —‍Taa Pauloya \p \v 10 Uyepotorîkon pî' atausinpan pî' wai, maasa pra urepa'pîya'nîkon inî'rî Paapa yapurîya'nîkon ye'nen. Pena pata pai uurî anrepapai aako'mamî'pîkon î' ton pra si'ma. Tarîpai sîrîrî urepa'pîya'nîkon usa'namaya'nîkon ye'nen. \v 11 Awinîpai'nîkon î' rî esa'sau'ya pra wai, î' ton pra si'ma. Maasa pra î' awanî ya mararî, kure'ne mîrîrî pî' atausinpa. Mîrîrî mîîrî esenupa'pî. \v 12 Î' ton pra uuko'manpîtî'pî. Moropai tu'ke temanne ke nîrî uuko'manpîtî'pî î' tui'sen pî'. Teesewankono'mai pra uuko'mamî. Emi'ne, asare'tîsa' wanî ya, taatausinpai uuko'mamî. Mîrîrî kure'ne, mararî wanî ya, taatausinpai uuko'mamî. Mîrîrî esenupa'pî. \v 13 Tamî'nawîron upona tui'sen yapîtanîpîuya, maasa pra tîmeruntîri tîrî Cristoya uupia. \p \v 14 Tîîse e'taruma'tî tanne, upîika'tî'pîya'nîkon. Mîrîrî era'mauya uwakîri. \v 15 Uyonpayamî', Filípos ponkon, pena Paapa maimu ekaremekî pia'tîuya yai amîrî'nîkonya yapisî'pî. Mîrîrî ye'nen upîika'tî'pîya'nîkon. Macedônia poi ese'ma'tî'pî pata pai Paapa pemonkonoyamî'ya upîika'tî pîn, tîîse amîrî'nîkon neken. Mîrîrî epu'tî pî' naatîi. \v 16 Tessalônica po wanî yai, antîrîkon yarima'pîya'nîkon tiwin ite'ka pra, î' ton pra wanî namai. \v 17 Mîrîrî antîrî'pî pî' neken esenumenka pepîn. Tîîse aapia'nîkon inî' panpî' morî tîrî Paapaya yu'se wai morî pe upîika'tîsa'ya'nîkon ye'nen. Mîrîrî pî' esenumenka. \v 18 Mîrîrî antîrî'pîkon enepî'pî Epafroditoya moropai yapisî'pîuya. Kure'ne itu'se uurî e'to' yentai anarima'pîkon wanî. Uwakîri pe yapisî'pîuya. Pena tîpemonkonoyamî' nîtîrîkon a'pusin yapisî'pî Paapaya warantî, mîrîrî antîrî'pîkon nîrî yapisîiya tîwakîri pe. \v 19 Moropai Uyun, Paapa mîîkîrî tamî'nawîron esa' pe tîwe'sen. Mîrîrî ye'nen tamî'nawîrî itu'se awe'to'kon tîrîiya aapia'nîkon, Cristo Jesus nîkupî'pî wenai. \p \v 20 Uyunkon Paapa pî', —‍Morî pu'kuru amîrî —‍taa e'pai awanî wei kaisarî. Ipatîkarî Paapa yapurî e'pai awanî. Innape pu'kuru awanî. \s1 Paulo Esekaremekî \p \v 21 Tamî'nawîrî amîrî'nîkon Jesus pemonkonoyamî' pia umaimu man. Moropai tîmaimukon nîrî yarima uyonpayamî'ya, uupiawonkonya. \v 22 Tîmaimukon yarima tamî'nawîronkon Jesus pemonkonoyamî'ya, moropai inkamoro kore'ta César poitîrîtononya yarima nîrî. \p \v 23 Moropai ayewankon ya' morî tîrî Uyepotorîkon Jesus Cristoya yu'se wai. Mîrîrî neken.