\id ACT - Macushi NT -Brazil 2013 (DBL -2013) \h Atos \toc1 Jesus Naipontî'san Nîkupî'pîkon Yekare Atos \toc2 Atos \toc3 At \mt2 JESUS NAIPONTÎ'SAN NÎKUPÎ'PÎKON YEKARE \mt1 ATOS \ip Î' pî' teeseurîmasen pe sîrîrî kaareta wanî? Sîrîrî kaareta ese' wanî Jesus naipontî'san nîkupî'pîkon. Sîrîrî kaareta eseporî Lucas kaaretarî pîkîrî, maasa pra pemonkon yepi'nen itese' Lucasya imenuka'pî nîrî. 80 ou 90 kono' esuwa'kasa' Jesus esenpo'pî pata pai, imenuka'pîiya. \ip Î' kai'ma itekare esekaremekî'pî Jesus naipontî'san wenai, mîrîrî pî' teeseurîmasen pe sîrîrî kaareta wanî. Morî Yekaton Wannî ena'pî Jesus naipontî'san esa' pe moropai imeruntîri wenai, itekare ekaremekî pî' pinunpapîtî'pî to'ya, tu'ke pata poro. E'mai' pe Jerusalém po itekare ekaremekî'pî to'ya. Miarî pai to' wîtîpîtî tiaronkon pemonkonyamî' ko'manto'kon poro Judéia pata ponkon. Mîrîrî pata pai, to' wîtîpîtî'pî tiaron pata pona, itese' Samaria. Mîrîrî tîpo mararonkon pepîn pata poro itekare ekareme'se to' wîtîpîtî'pî. (At 1.8) \ip Moropai tamî'nawîronkon Jesus naipontî'san pî' eeseurîma pepîn, tîîse Pedro moropai Paulo pî' eeseurîma tiaronkon pî' eeseurîma yentai. E'mai' pe capítulo 1 —‍12 pîkîrî Pedro pî' eeseurîma. Mîrîrî tîpo capítulo 13 pata pai Paulo pî' eeseurîma aataretî'ka pîkîrî. Morî Yekaton Wannîya Pedro yarima'pî Judeuyamî' kore'ta Judéia pata poro. Tîîse Paulo yarima'pîiya Judeuyamî' pepîn kore'ta tu'ke pata poro. Mîrîrî î' e'kupî'pî Pedro yarakkîrî moropai Paulo yarakkîrî, mîrîrî menuka'pî Lucasya. Ineta'pî tiaronkon piapai, moropai inera'ma'pî pî' eeseurîma'pî sîrîrî kaareta po. \c 1 \s1 Morî Yekaton Wannî Yarima Tîuya Pî' \s2 Jesus Eseurîma'pî \p \v 1-2 Tiófilo, manni' kaareta aapia unmenuka'pî wanî Jesus yekare ekareme'nen pe. Tamî'nawîrî î' kupî'pî Jesusya teesenyaka'ma pia'tî'pî pata pai ka' pona tarî Paapaya pîkîrî ekareme'nen pe awanî. Î' ikupî eserîkan pepîn ku'pîtî'pîiya, moropai pemonkonyamî' yenupapîtî'pîiya ekareme'nen pe awanî. Moropai tînaipontî'san pia tîmaimu tîrî'pîiya Morî Yekaton Wannî wenai to' nîkupî ton pe. \p \v 3 Inkamoro pia Jesus esenpo'pî enen tîîsa'manta tîpo. Asakî'ne pemonkon (40) wei tîîko'mamî pîkîrî eesenpopîtî'pî to' pia tu'ke ite'ka. Mîîkîrî nîkupî'pî era'ma'pî to'ya. Mîrîrî ye'nen enen awanî epu'tî'pî to'ya aasa'mantasa' pe ikupî to'ya pîn. Moropai tînaipontî'san yarakkîrî eeseurîmapîtî'pî Paapa yeseru pî'. Î' kai'ma Paapa iipî tamî'nawîronkon esa' pe ekareme'pîtî'pîiya to' pî'. \v 4 Moropai tiwin ite'ka tînaipontî'san pere'sa' tîuya yai tîmaimu tîrî'pîiya to' pia. Ta'pîiya: —‍Maasa tarî e'tî Jerusalém po Paapa nîtîrî yapisîkonpa. Inîmî'tî. Maasa pra yarima tîuya taasai'ya man apî'nîkon. Mîrîrî warantî rî uurîya nîrî ta'pî —‍ta'pî Jesusya. \v 5 —‍A'kî, Joãoya imakui'pî tînkupî'pîkon rumakanenan yenpatakona'pî tuna ke pena. Tîîse inî' panpî' yapisîya'nîkon kupî sîrîrî. Mararî tîîko'manse aapia'nîkon Morî Yekaton Wannî erepamî kupî sîrîrî ayesa'kon pe, aako'manto'pe ipatîkarî —‍ta'pî Jesusya to' pî'. \s1 Ka' Pona Jesus Yarî Paapaya \p \v 6 Mîrîrî tîpo Jesus naipontî'san emurukuntî'pî ipokonpe ˻Oliveira kîrî po˼. Mîrîrî yai ekaranmapo'pî to'ya: —‍Anna Yepotorî, î' pensa anna kupîya kupî sîrîrî anna pata esa' pe anna ko'manto'pe anna warîrî, sîrîrî ka'rî, maasa ka'rî? —‍ta'pî to'ya Jesus pî'. \p \v 7 Jesusya yuuku'pî: —‍Mîrîrî epu'tîya'nîkon yu'se Paapa wanî pra man. Uyun Paapaya neken epu'tî, iweiyu iku'ne'tîsa' tîuya ye'nen —‍ta'pîiya to' pî'. \v 8 —‍Tîîse meruntî yapisîya'nîkon kupî sîrîrî Morî Yekaton Wannî ena yai ayesa'kon pe. Mîrîrî yai meruntî ke uyekare pî' eeseurîmakon kupî sîrîrî Jerusalém po, moropai Judéia pata po, Samaria pata po, moropai tamî'nawîrî patakon kaisarî —‍ta'pîiya to' pî'. \v 9 Mîrîrî taasai'ya tîpo, Jesus yanu'nîpî'pî Paapaya ka' pona, era'ma to'ya tanne. Moropai inî' era'ma to'ya pra to' ena'pî. Maasa pra katupuruya yettapurî'pî. \p \v 10 Tîîse tîwîrî era'ma'pî to'ya ka' yekaya. Jesus era'ma yu'se to' tîîse, tiwinarî asakî'nankon warayo'kon esenpo'pî aimutunkon to' ponkon to' pia. \v 11 Inkamoroya ta'pî to' pî': —‍Warayo'kon Galiléia ponkon, anî' era'ma yu'se awanîkon? —‍ta'pî to'ya. —‍Manni' Jesus akore'ta'nîkon wanî manni' wîtîn pî' man. Ka' pona yanu'nîpî pî' Paapa man —‍ta'pî to'ya. —‍Tîîse teenuku manni' warantî, awenna'po kupî sîrîrî inî'rî katupuru po —‍ta'pî to'ya to' pî'. \s1 Matias Menka To'ya \s2 Judas Nurî'tî Pata'pî Ya' Awe'to'pe. \p \v 12 Mîrîrî tîpo Jesus naipontî'san enna'po'pî Oliveira ye'kon kîrî poi Jerusalém pona. Aminke pu'kuru pra itaminkeno awanî'pî. \v 13 Jerusalém cidaderî pona teerepamîkon pe, to' ewomî'pî kawonpan po tîwe'sen wîttî ta, o'non pata Pedro pokon e'to' ta. Insamoro wanî'pî miarî, João moropai Tiago, moropai André, moropai Filipe, moropai Tomé, moropai Bartolomeu, moropai Mateus, moropai tiaron Tiago, Alfeu munmu, moropai Simão Zelote, moropai Judas, mîîkîrî yun ese' wanî'pî Tiago pe nîrî. \v 14 Inkamoro wanî'pî teepîremakon pî' tîwîrî wei kaisarî tîmurukun pe si'ma. Inkamoro kore'ta Jesus yan wanî'pî moropai Jesus ya'mi'san nîrî wanî'pî to' pokonpe. Moropai tiaronkon wîri'sanyamî' nîrî wanî'pî to' kore'ta. \p \v 15 Tiwin wei to' emurukuntîsa' tanne, Pedro e'mî'sa'ka'pî to' kore'tapai eseurîmai. Inkamoro emurukuntî'san wanî'pî 120 kaisarî. Moropai ta'pîiya to' pî': \v 16 —‍Uyonpayamî', eesera'maton pî' kinî Morî Yekaton Wannî eseurîma'pî pena utamokon Davi nurî'tî pî' —‍ta'pîiya. —‍Judas nurî'tî yekare pî' eeseurîma'pî pena. Mîîkîrî Judas wanî'pî Jesus yapi'nenan Judeuyamî' esanon ye'mai'norî pe. \v 17 Mîîkîrî wanî'pî uurî'nîkon yonpa pe ukore'ta'nîkon. Maasa pra imenkasa' pe awanî'pî eesenyaka'mato'pe uurî'nîkon pokonpe —‍ta'pî Pedroya. \p \v 18 (Mîîkîrî Judasya tînmîri ton yenna'pî mîrîrî tîniru Jesus rumakapîtîuya Judeuyamî' esanon yenya' yepe'pî ke. Miarî tînmîri ya' mîîkîrî ena'pî kawîne pai. Mîrîrî yai iro'ta e'karaka'pî moropai non pona isiwisikkî e'soroka'pî. Moropai aasa'manta'pî. \v 19 Tamî'nawîronkon Jerusalém po tîîko'mansenonya mîrîrî epu'tî'pî. Mîrîrî ye'nen ipata'se' esatî'pî to'ya Aceldama kai'ma, tîîse to' maimu ta awanî'pî mîn pata'se' kai'ma esatî'pî to'ya.) \p \v 20 Mîrîrî ye'nen Pedroya ta'pî: —‍Sîrîrî e'menukasa' pena Salmo kaaretarîya ta'pî: \q1 Mîîkîrî ataretî'ka kupî sîrîrî. \q1 Mîrîrî ye'nen anî' ko'mamî pepîn itewî' ta, \rq Sl 69.25\rq* \m kai'ma Salmo kaaretarî po awe'menukasa' mîrîrî. Moropai inî'rî ta'pî Salmo kaaretarîya: \q1 Tiaronya ipata'pî yapisî e'pai awanî \q1 eesenyaka'mato' rî'pî konekaton ya', \rq Sl 109.8\rq* \m taiya mîrîrî —‍ta'pî Pedroya. \p \v 21-22 —‍Mîrîrî ye'nen tiaron warayo' menkapai awanî sîrîrî uurî'nîkon pokonpe eesenyaka'ma ton. Tîîse mîîkîrî warayo' menkapai man teeseurîmasen innape Uyepotorîkon Jesus e'mî'sa'ka'pî pî'. Tîîse imenkapai man manni' uurî'nîkon pokonpe Joãoya Jesus yenpatakona yai moropai ka' pona Paapaya Jesus yanu'nîpî pîkîrî, aasarî'pî upokonpe'nîkon —‍ta'pî Pedroya. \p \v 23 Mîrîrî ye'nen to' esenumenka'pî. Asakî'ne warayo'kon menka'pî to'ya tîpokon pe'nîkon asarî'san. Inkamoro ese' wanî'pî José. Mîîkîrî ese' wanî'pî eseurîwî'ne kaisarî, Barsabás moropai Justo kai'ma esatî'pî to'ya. Iwanîyakon ese' wanî'pî Matias. Inkamoro menka'pî to'ya. \v 24 Mîrîrî tîpo inkamoro pona to' epîrema'pî. Ta'pî to'ya Paapa pî': —‍Paapa, anna yepotorî, amîrî tamî'nawîronkon yewan epu'nen. Mîrîrî ye'nen insanan anna yonpayamî' ekareme'kî o'non ye'ka mo'kaya amîrî ton pe eesenyaka'mato'pe, Jesus naipontî'pî pe. \v 25 Maasa pra anna yonpa Judas anna pokonpe esenyaka'ma'pîya teesenyaka'mato' rumaka'pî inî' anku'pai pra eena'pî. Moropai mîîkîrî wîtî'pî e'taruma'tînto' pata'se' ya'. Mîrîrî ye'nen anî' ekaremekîya anna pokonpe eesenyaka'ma ton José Matias ka'rî. Mîrîrî warantî to' epîrema'pî. \v 26 Mîrîrî tîpo inkamoroya asakî'ne tî' yapisî'pî. Mîrîrî asakî'nan tî' pî' to' ese' e'menukasa' wanî'pî José moropai Matias. Moropai teserukon ta mîrîrî tî' yenumî'pî to'ya e'mai'non tî' to' nenumî'pî wanî'pî Matias ese' yarakkîron. Mîrîrî warantî mîîkîrî ena'pî Jesus naipontî'san pokonpe teesenyaka'masen pe. \c 2 \s1 Pentecoste Festa Pî' To' Tîîse \s2 Morî Yekaton Wannî Erepamî \p \v 1 Judeuyamî' festarî weiyu eseporî yai, itese' Pentecoste, tamî'nawîronkon innape Jesus ku'nenan emurukuntî'pî tiwinan wîttî ta. \p \v 2 Mîrîrî yai to' emurukuntîsa' tanne, ka'ne' pe ka' winîpainon kure'nan a'situn ata'se'masa' iipî warainon eta'pî innape Jesus ku'nenanya. Kure'ne awanî ye'nen mîrîrî wîttî tawonkonya eta'pî. \v 3 Moropai mîrîrî era'ma'pî wîttî tawonkonya. Apo' awittasa' ya'se'masa' a'situnya warantî innape Jesus ku'nenan ekaya. Eesekainunpîtî'pî to' kaisarî tiwin pî' to' tîîse, era'ma'pî to'ya. \v 4 Mîrîrî yai tamî'nawîronkon esa' pe Morî Yekaton Wannî ena'pî. Moropai to' eseurîma emapu'tî'pîiya tiaronkon maimukon ta. \p \v 5 Inkamoro kore'ta Jerusalém po Judeuyamî' Paapa yapurînenan wanî'pî aminke pai festa pona iipî'san. Tamî'nawîrî patakon poinokon wanî'pî. \v 6 Mîrîrî a'situn warainon eta tîuya'nîkon yai, to' emurukuntî'pî. Mîrîrî yai innape Jesus ku'nenan eseurîma tiaronkon maimukon ta eta'pî to'ya. Tîîse eta'pî inkamoro aminke pai iipî'sanya tîmaimukon pe awanî. Mîrîrî pî' to' esenumenka'pî kure'ne. \v 7 Ta'pî to'ya: —‍Insamoro warayo'kon Galiléiaponkon. A'kî umaimukon ta to' eseurîma. \v 8 Tîîse î' kai'ma mîrîrî warantî umaimukon ta to' eseurîma mîrîrî? —‍ta'pî to'ya. \v 9-11 —‍Maasa pra uurî'nîkon wanî aminke pai iipî'san pe. Pártia patapai'nîkon pe, Média pata pai'nîkon pe, Elão pata pai'nîkon pe, Mesopotâmia pata pai'nîkon pe, Judéia pata pai'nîkon pe, Capadócia pata pai'nîkon pe, Ponto pata pai'nîkon pe, Ásia pata pai'nîkon pe, Frígia pata pai'nîkon pe, Panfília pata pai'nîkon pe, Egito pata pai'nîkon pe, Líbia pata woinîkon nîrî wanî, aminke pra awanî Cirene pî', Roma poinokon pe, Creta pata pai'nîkon pe moropai Arábia pata pai'nîkon pe. Judeuyamî' moropai Judeuyamî' pepîn Paapa yapurînenan, tamî'nawîrî aminke pai'nîkon pe e'nî tanne tiwin pî' si'ma umaimukon eta sîrîrî ukaisarî'nîkon. Paapa nîkupî'pîkon kure'nan pî' umaimukon eta sîrîrî ukaisarî'nîkon. Paapa nîkupî'pîkon kure'nan pî' to' eseurîma mîrîrî umaimukon ta eta sîrîrî —‍ta'pî to'ya. \p \v 12 Mîrîrî warantî tamî'nawîronkon wanî'pî kure'ne teesenumenkai to' winîkîi. Î' e'ku'sa' epu'tî to'ya pra awanî'pî. To' esekaranmapopîtî'pî. —‍Î' taato'pe see sîrîrî wanî sîrîrî? —‍kai'ma ta'pî to'ya. \v 13 Tîîse moro to' kore'ta tiaronkon wanî'pî to' patakapîtî pî' tîwe'sanon. Inkamoroya ta'pî to' pî': —‍A'kî, insamoro warayo'kon etînsa' mîrîrî. E'tari pe to' wanî mîrîrî —‍kai'ma ta'pî to'ya to' winîkîi. \s1 Pedro Eseurîmato' To' Pî' \p \v 14 Tîîse Pedro e'mî'sa'ka'pî tiwin pu' pona tîîmo'tai'nîkon Jesus naipontî'san pokonpe. Mîîkîrî eseurîma'pî meruntî ke arinîkonya eta tanne. —‍Uyonpayamî', Judeuyamî' Jerusalém ponkon moropai tamî'nawîronkon amîrî'nîkon tarîwaya iipî'san. Maasa eseurîma etatî î' taato'pe mîrîrî wanî ekaremekîuya sîrîrî etatî —‍ta'pîiya. \v 15 —‍Insamoro warayo'kon etînsa' kai'ma eesenumenkakon mîrîrî to' pî' —‍ta'pîiya. —‍Tîîse kaane, insamoro wanî maasa î' enîrîtîponkon pepîn insamoro. Penane pu'kuru anna wanî sîrîrî î' yonpa annaya pra man —‍ta'pîiya. \v 16 —‍A'kî, pena Paapa maimu ekareme'nen profeta Joel nurî'tî nekaremekî'pî era'maya'nîkon sîrîrî —‍ta'pî Pedroya to' pî'. \q1 \v 17 —‍Ta'pî Paapaya: “See warantî ikupîuya kupî sîrîrî \q1 tamî'nawîron ataretî'ka rawîrî,” ta'pî Paapaya. \q1 “Morî Yekaton Wannî yarimauya kupî sîrîrî \q1 tamî'nawîronkon esa' pe, aako'manto' pe. \q1 Mîîkîrî Morî Yekaton Wannî wenai, \q1 to' eseurîma kupî sîrîrî uyekare pî'. \q1 Moropai anmukukon pia nîrî yarimauya \q1 moropai ayensitonon pia nîrî yarimauya. \q1 Inkamoro eseurîma kupî sîrîrî mîîkîrî wenai umaimu pî'”, ta'pî Paapaya. \q1 “Maasaronkon we'ne'pîtî warantî \q1 yairon epu'tî to'ya kupî sîrîrî \q1 tînera'ma'pîkon pepîn. \q1 A'yeke'tonon we'ne'pîtî tîwetun ya' \q1 mîrîrî epu'tî to'ya kupî sîrîrî. \q1 Mîrîrî wenai to' eseurîma kupî sîrîrî. \q1 \v 18 Moropai manni'kan upoitîrî pe tîwe'sanon, \q1 inkamoro pia nîrî Morî Yekaton Wannî yarimauya kupî nîrî sîrîrî. \q1 Inkamoro eseurîma kupî nîrî sîrîrî uyekare pî', \q1 tamî'nawîronkon pî' ekaremekî to'ya. \q1 \v 19 Moropai teesera'masen kupîuya kupî sîrîrî \q1 anera'makon ton ka' pî'. \q1 Moropai teesera'masen kupîuya kupî sîrîrî non po, \q1 Mîrîrî wanî kupî sîrîrî mîn warantî. \q1 Moropai apo' warantî \q1 moropai were'tî warantî kure'ne era'maya'nîkon, \q1 \v 20 Moropai teesera'masen kupîuya inî'rî ka' pî' \q1 wei ena kupî sîrîrî ewaron pe, \q1 moropai kapoi ena kupî sîrîrî mîn warantî, \q1 Mîrîrî e'kupî kupî sîrîrî \q1 manni' ipîkku weiyu eseporî rawîrî, \q1 uuipî rawîrî tamî'nawîron yaretî'kai. \q1 \v 21 Mîrîrî yai tîwenpenatasen awanî ya, \q1 taawon wanî ya, \q1 Paapa, upîika'tîkî. \q1 Paapa, aapia iko'manpai wai \q1 taawon wanî ya, mîîkîrî pîika'tîuya”, ta'pî Paapaya \rq Jl 2.28-32\rq* \m ta'pî mîîkîrî profeta Joel nurî'tîya pena —‍ta'pî Pedroya. \p \v 22 Mîrîrî pî' Pedro eseurîma ko'mannîpî'pî. Ta'pîiya: —‍Warayo'kon, amîrî'nîkon Israel pemonkonoyamî', eseurîma Jesus Nazaré poinon yekare pî' etatî —‍ta'pîiya. —‍Mîîkîrî Paapa naipontî'pî era'ma'pîya'nîkon. Î' ikupî eserîkan pepîn kupîiya wenai, kure'nan teesera'masen pepîn kupîiya wenai, Paapa winîpaino pe awanî epu'tî'pîya'nîkon ukore'ta'nîkon tîwanî yai. \v 23 Mîîkîrî rumaka'pîya'nîkon imakui'san warayo'kon yenya'. Inkamoroya ipokapîtî'pî pakî'nan pona. Mîrîrî warantî amîrî'nîkonya iwî'pî itu'se Paapa e'to' yawîrî. Pena mîrîrî kupîya'nîkon rawîrî Paapaya epu'tî'pî. \v 24 Moropai Paapaya mîîkîrî Jesus pîmî'sa'ka'pî. Awe'taruma'tîto' yapai imo'ka'pîiya. Sa'mantanto' yentai ikupî'pîiya, maasa pra isa'manta'san kore'ta aako'mamî eserîke pra awanî'pî. \v 25 Mîrîrî pî' utamokon Davi nurî'tî eseurîma'pî pena. Mîîkîrî Jesus pî' ta'pîiya: \q1 Uyepotorî era'ma pî' uuko'mamî aminke pra uupia, \q1 maasa pra mîîkîrî wanî umeruntîri winî. \q1 Mîrîrî ye'nen uurî wanî pepîn eranne' pe \q1 maasa pra uupia aako'mamî ye'nen. \q1 \v 26 Mîrîrî ye'nen taatausinpai \q1 uyewan wanî sîrîrî, \q1 umaimu wanî kure'ne atausinpa'pî maimu pe. \q1 Tîîse uurî wanî tîîsa'mantasen pe \q1 tîîse eranne' pe pra uuko'mamî uusa'mantato' pî', \q1 \v 27 Maasa pra uurî sa'manta yai \q1 uuko'mamî pepîn non yo'koi isa'manta'san kore'ta. \q1 Urumakaya pepîn. \q1 Moropai apoitîrî imakui'pî ton pîn \q1 sa'mantasa' ko'mamî pepîn, \q1 itesa'rî'pî kata pepîn, \q1 i'mî'sa'kaya kupî ye'nen. \q1 Mîrîrî nîmîkî pî' uuko'mamî, \q1 \v 28 Uyepotorî, mîrîrî yairon epu'tou'ya ton ke \q1 uyenupa'pîya ipatîkaron uuko'manto' ton epoto'pe. \q1 Mîrîrî ye'nen taatausinpai pu'kuru uurî wanî sîrîrî. \q1 Maasa pra uupia aako'mamî ye'nen, \rq Sl 16.8-11\rq* \m ta'pî Davi nurî'tîya —‍ta'pî Pedroya. \p \v 29 Moropai Pedro eseurîma ko'mannîpî. Ta'pîiya: —‍Uyonpayamî', maasa eseurîma etapai'nîkon, penaron manni' utamokon Davi nurî'tî yekare pî'. Mîîkîrî ko'manpîtî'pî tamî'nawîronkon esa' pe pena. Tîîse aasa'manta'pî. Mîrîrî tîpo yu'na'tî'pî to'ya, mîîkîrî uruwasi man uurî'nîkon kore'ta. \v 30 Mîîkîrî e'pîtî'pî Paapa maimu ekareme'nen pe. Mîrîrî ye'nen epu'tî'pîiya, î' taasa' Paapaya inna'poka tîuya pata pe pra. Mîîkîrî payanyamî' rî'san kore'ta Paapaya ipîkku pata esa' ton yarima tîuya, ekaremekî'pî Davi nurî'tî wanî'pî warantî awe'to'pe. \p \v 31-32 —‍Moropai epu'tî'pîiya î' kupî Paapaya. Mîrîrî ye'nen eeseurîma'pî Cristo pîmî'sa'kato' Paapaya pî'. Ta'pîiya see warantî: “Mîîkîrî sa'manta tîpo isa'manta'san kore'ta aako'mamî pepîn Mîrîrî ye'nen itesa'rî'pî kata pepîn”, taa Davi nurî'tîya manni' Jesus pîmî'sa'kato' Paapaya pî'. \v 33 Mîrîrî kupî'pîiya. Mîîkîrî e'mî'sa'kasa' era'ma'pî annaya. I'mî'sa'kasai'ya tîpo, Paapaya yarî'pî ka' pona. Ta'pîiya ipî': “Umeruntîri winîkîi ereutakî,” ta'pîiya. Moropai Morî Yekaton Wannî yarima pî' man, yarima tîuya ta'pî tîuya yawîrî. Mîîkîrî erepansa' sîrîrî anna esa' pe. Mîîkîrî wenai eseurîma sîrîrî amîrî'nîkon maimu ta. Mîrîrî era'maya'nîkon sîrîrî, etaya'nîkon sîrîrî. \v 34-35 Davi eseurîmasa' pra man tîpî' maasa pra mîîkîrî enu'sa' pra man ka' pona tesa' yarakkîrî. Tîîse eeseurîma'pî Cristo enuku'pî pî'. Ta'pîiya see warantî: \q1 “Paapaya ta'pî Uyepotorî pî': \q1 ‘Umeruntîri winîkîi ereutakî \q1 maasa ayeyatonon yentai akupîuya pîkîrî,’ ta'pîiya” \rq Sl 110.1\rq* \m ta'pî Davi nurî'tîya. \v 36 Mîîkîrî manni' anwî'pîkon antaruma'tî'pîkon pîmî'sa'ka Paapaya yai ikupî'pîiya kure'ne Uyepotorîkon pe, tînmenka'pî pe. Tamî'nawîronkon Judeuyamî', mîrîrî epu'tîya'nîkon e'pai awanî —‍ta'pî Pedroya to' pî'. \p \v 37 Mîrîrî eta tîuya'nîkon pî' yairî ma're to' ena'pî kure'ne to' esewankono'ma'pî. Moropai ta'pî to'ya Pedro pî' moropai tiaronkon Jesus naipontî'san pî': —‍Uyonpayamî', î' kupî annaya e'painon? Mîrîrî warantî Paapaya anna taruma'tî namai kai'ma. \p \v 38 Mîrîrî yuuku'pî Pedroya: —‍Enpenatatî imakui'pî ankupî'pîkon pî' moropai irumakatî tamî'nawîrî Paapaya tîwanmîra iku'to'pe. Mîrîrî tîpo esenpatakonatî innape Jesus kupîya'nîkon wenai. Tamî'nawîrî tîwanmîra iku'sa' tîuya tîpo Paapaya Morî Yekaton Wannî yarima ayesa'kon pe —‍ta'pî Pedroya to' pî'. \v 39 —‍Maasa pra mîrîrî pî' Paapa eseurîma'pî pena Morî Yekaton Wannî yarima tîuya pî', amîrî'nîkon pia moropai anmukukon pia yarima tîuya moropai tamî'nawîronkon aminkankon pia yarima tîuya manni'kan tînmenkakon pia yarima tîuya —‍ta'pîiya. \p \v 40 Mîrîrî warantî Pedroya to' panama'pî, to' teka'nunkai. Ta'pîiya to' pî': —‍Epa'katî imakui'pî kupî pî' tîwe'sanon kore'ta pai. Maasa pra inkamoro taruma'tî Paapaya yai, ataruma'tîiya'nîkon namai awe'pîika'tîto'kon yuwatî —‍ta'pî Pedroya. \p \v 41 Mîrîrî tîpo innape Pedro maimu kupî tîuya'nîkon ye'nen to' esenpatakona'pî. To' wanî'pî 3.000 kaisarî yonpa. Mîrîrî tîpo innape Jesus ku'nenan pokonpe to' emurukuntîpîtî'pî. \v 42 Mîrîrî yai Paapa maimu ke to' yenupa'pî Jesus naipontî'sanya. Tekkarikon yonpa tîuya'nîkon yai tîmurukun pe to' e'pîtî'pî. Moropai teepîremakon yai tîmurukun pe to' e'pîtî'pî. Mîrîrî warantî to' ko'mamî'pî innape Jesus kupî tîuya'nîkon ye'nen. \s1 Innape Jesus Ku'nenan Yeseru \p \v 43 Mîrîrî yai Jesus naipontî'sanya î' ikupî eserîkan pepîn ku'pîtî'pî. Esenumenkanto' kure'nan ku'pîtî'pî to'ya. Mîrîrî ku'pîtî to'ya wenai, tu'kankon pemonkonyamî' esenumenka'pî. Mîrîrî era'ma tîuya'nîkon wenai tamî'nawîronkonya to' nama'pî. \v 44 Moropai tamî'nawîronkon innape Jesus ku'nenan ko'mamî'pî tîmurukun pe. Moropai î' itesa' pe tîwe'to'kon mîrîrî tîrataikai to' wanî'pî se' kaisarî. \v 45 Inkamoro e'repa'pî temannekon ke, tînmîrikon ke. Mîrîrî yepe'pî yapi'sa' tîuya'nîkon yai, mîrîrî yarataika'pî to'ya itu'se tiaronkon e'to' kaisarî. Mîrîrî kupî'pî to'ya tîwakîrikon pe, mîî pe pra. \v 46 Moropai wei kaisarî to' emurukuntîpîtî'pî Judeuyamî' epîremato' yewî' ta. Moropai tewî'kon kaisarî tekkarikon yonpapîtî'pî to'ya tîwakîrikon pe, taatausinpai, e'sentai pra. \v 47 Inkamoroya Paapa yapurîpîtî'pî tamî'nawîron pî'. Mîrîrî to' yeseru wenai, tiaronkon pemonkonyamî'ya tîwakîrikon pe to' era'ma'pî. Mîrîrî ye'nen wei kaisarî Paapa yapurînenan epamî'pî. Maasa pra Uyepotorîkonya mîrîrî warantî ikupî'pî, mîrîrî warantî innape tîku'nenan e'pîika'tîto'pe kai'ma. Mîrîrî warantî arinîke to' ena'pî. \c 3 \s1 Pedroya Ma'takî'pan Warayo' Yepi'tî \p \v 1 Tiwin wei Pedro wîtî'pî João yarakkîrî Judeuyamî' epîremato' yewî' ta epîremai. Ko'mamîiya to' wîtî'pî teeserukon ta, Judeuyamî' eperepîtî'pî ko'mamî kaisarî epîremai. \v 2 Moro warayo' ma'takî pe tîwe'sen e'pîtî'pî mîrîrî to' epîremato' mana'ta po. Morî itese' manni' mana'ta pia itonpayamî'ya yaapîtî'pî wei kaisarî teewonsenon nîtîrî tîniru yapi'to'peiya kai'ma. Mîîkîrî awanî'pî asakoi pepîn teesenpo'pî pata painon. \p \v 3 Mîrîrî yai mîîkîrî pri'yawon pepîn ma'takî'pan warayo' sa'neya Pedro, João era'ma'pî, mana'ta po tîwe'senya. Mîîkîrîya to' era'masa' tîuya pe tenya kainumî'pî to' nîtîrî tîniru yapisîpa kai'ma. \v 4-5 Mîrîrîya Pedro João ko'mamî'pî mîîkîrî yenu pîkîrî. Moropai ta'pî Pedroya ipî': —‍Anna era'makî —‍ta'pîiya. Mîîkîrîya to' era'ma'pî î' to' nîtîrî yapisîpa kai'ma eesenumenka'pî teuren. \v 6 Tîîse ta'pî Pedroya see warantî: —‍A'kî, î' rî ton pra man tîniru ton pra man aapia untîrî ton. Tîîse Cristo nîtîrî'pî Paapa meruntîri upîika'tîto' Jesusya manni' Nazaréponya, tarî man uupia. Mîrîrî ke apîika'tîuya. Mîrîrî ye'nen Jesus maimu pe tauya apî', asakî —‍ta'pîiya. \v 7 Moropai meruntî winon itenya pî' yapisî'pî Pedroya. I'mî'sa'ka'pîiya, mîîkîrî pri'yawon pepîn sa'ne. Mîrîrî pe rî mîîkîrî e'mî'sa'ka'pî, morî pe satippe aapîta'pî inî' ike'ne awanî pra. \v 8 Mîrîrî tîpo mîîkîrî atausinpasa' arapunpîtî'pî kure'ne. Mîrîrî ye'nen mîîkîrîya Paapa yapurî'pî tîwakîri pe taatausinpai moropai to' pîkîrî eewomî'pî Judeuyamî' epîremato' yewî' ta. \v 9 Mîrîrî yai era'ma'pî arinîkonya. Mîîkîrî pri'ya pra tîwe'sen e'mî'sa'kasa'ya Paapa yapurî era'ma'pî to'ya. \v 10 Mîrîrî ye'nen to' esenumenka'pî kure'ne ipî'. —‍Manni' mîîkîrî, pri'ya pra tîwe'sen mana'ta po e'mî'sa'kakoi pepîn. Î' kai'ma see awe'mî'sa'kasa' mîrîrî? —‍Kai'ma to' esenumenka'pî teesewankono'mai ipî'. \s1 Arinîkon Pemonkonyamî' Yeurîma Pedroya \p \v 11 Mîrîrî tîpo mîîkîrî warayo' Pedro João nepi'tî'pî wanî'pî to' ra' pîkîrî. Mîîkîrî era'ma tîuya'nîkon wenai, pemonkonyamî' esenumenka'pî kure'ne. Moropai to' eka'tumî'pî epîremanto' yewî' waikatoi varanda ta itese' Salomão pata'se' ya', o'non pata Pedro João moropai warayo' ike'nan esepi'tîsa' wanî manni' pata. \v 12 Mîrîrî yai arinîkon erepamî era'ma tîuya pe ta'pî Pedroya to' pî': —‍Uyonpayamî', î' wani' awanî ye'nen eesewankono'makon mîrîrî? Î' kai'ma eesenumenkakon mîrîrî anna pî'? Î' wani' awanî ye'nen anna yenu pîkîrî aako'mamîkon? Mîserî warayo' esepi'tîsa' wenai anna meruntîri ke yepi'tîsa' annaya kai'ma awanîkon? Morî anna yeseru wenai tîmeruntîri tîîsa' Paapaya kai'ma awanîkon ka'rî? \v 13 Mîîkîrî esepi'tîsa' mîrîrî anna meruntîri wenai pra tîîse manni' Paapa poitîrî Jesus meruntîri wenai. Manni' anna tamokon Abraão nurî'tî napurî'pî, moropai Isaque nurî'tî napurî'pî moropai Jacó nurî'tî napurî'pî. Mîîkîrî Paapaya Jesus kupî'pî kure'ne. Tîîse amîrî'nîkonya irumaka'pî ipîkku pe tîwe'sanon ayesa'kon pia. Mîîkîrî rumaka'pîya'nîkon Pilatos yenya' mîîkîrî anrumakapai awanî tanne tîîse “kaane” ta'pîya'nîkon itu'se pra awanî'pîkon. \v 14 Mîîkîrî wanî'pî morî pe tîwe'sen pe imakui'pî ton pra tîwe'sen pe, tîîse mîîwîni tîîse iwanmîrî'pîya'nîkon. —‍Mîîkîrî rumakakî —‍taaya'nîkon pra awanîkon Pilatos pî'. Tîîse tiaron warayo' pemonkon wîîtîpon rumakato'peiya ta'pîya'nîkon. \v 15 Mîrîrî warantî amîrî'nîkonya uurî'nîkon ko'manto' esa' pe tîwe'sen wîî me'po'pî. Tîîse mîîkîrî pîmî'sa'ka'pî Paapaya. Mîrîrî epu'tî pî' anna man maasa pra era'ma'pî annaya. \v 16 Mîrîrî ye'nen mîîkîrî Jesus meruntîri wenai mîserî warayo' esepi'tîsa' sîrîrî. Maasa pra innape ikupî'pîiya. Mîrîrî ye'nen Jesusya yepi'tî'pî tamî'nawîronkon amîrî'nîkonya era'ma tîmapu'tîi. \p \v 17 —‍Uyonpayamî', amîrî'nîkonya iwî me'po'pî pakko pe awanîkon ye'nen, tamî'nawîrî ayesa'kon pokonpe si'ma. Mîrîrî epu'tî pî' wai. \v 18 Tîîse mîrîrî kupî'pî Paapaya. Pena penaronkon profetayamî' nurî'tîya ekaremekî'pî, î' kai'ma Paapa narima'pî pîika'tîton pe e'taruma'tî kupî. Mîrîrî yawîrî ikupî'pî Paapaya ta'pî tîuya yawîrî. \v 19 Mîrîrî ye'nen enpenatatî imakui'pî ankupî'pîkon pî', irumakatî, ayeserukon mo'tanî'tî. Moropai Paapa pia eturumakatî tîîwanmîra imakui'pî ankupî'pîkon ku'to'peiya. Iipia eturumakatî ayekatonkon meruntîri ton tîîto'peiya. \v 20 Iipia eturumakatî aapia'nîkon manni' Jesus tînmenka'pî pîika'tîton yarimato'peiya. \v 21 Tîîse mîîkîrî wanî sîrîrî ka' po aaipî pra. Tamî'nawîron miakanma tîuya weiyu pîkîrî aako'mamî, mîrîrî weiyu pî' Paapa eseurîma'pî penaronkon tîmaimu ekareme'nenan profetayamî' wenai. \v 22 Moisés nurî'tîya ta'pî: \q1 “Paapaya tîmaimu ekareme'nen yarima kupî sîrîrî, \q1 amîrî'nîkon kore'ta uurî yarimasa' tîuya warantî. \q1 Mîîkîrî maimu ekareme'nen wanî kupî sîrîrî akore'ta'nîkon ayonpakon pe. \q1 Maasa etatî morî pe î' taiya apî'nîkon. \q1 \v 23 Anî'ya imaimu eta pra awanî ya, \q1 mîîkîrî mo'kaiya kupî sîrîrî tîpemonkonoyamî' kore'ta pai. \q1 Inî'rî tîpemonkono pe pra ikupîiya. \q1 Mîîkîrî wîiya kupî sîrîrî,” \rq Dt 18.15,18,19\rq* \m ta'pî Moisés nurî'tîya —‍ta'pî Pedroya. \p \v 24 —‍Tamî'nawîronkon Paapa maimu ekareme'nenan profetayamî' nurî'tîya sîrîrî ekaremekî'pî. E'mai'ne Samuelya ekaremekî'pî. Moropai mîrîrî tîpo ite'ma'pî pî' tiaronkonya ekaremekî'pî. Sîrîrî yai eesera'ma manni' ekaremekî'pî to'ya. \v 25 Î' etanto' Paapaya pena inkamoro wenai, mîrîrî wanî sîrîrî amîrî'nîkon ton pe. See warantî ekaremekî'pî Paapaya Abraão pî' pena. Ta'pîiya: \q1 “Apayanrî'san wenai tamî'nawîronkon \q1 sîrîrî pata po tîîko'mansenon pia morî \q1 tîrîuya kupî,” \rq Gn 22.18; 26.4\rq* \m ta'pîiya Abraão pî'. Mîrîrî wanî sîrîrî amîrî'nîkon ton pe maasa pra amîrî'nîkon wanî ipayanyamî' rî'san pe. \v 26 Mîrîrî ye'nen Paapaya tîpoitîrî menka'pî moropai yarima'pîiya e'mai' pe amîrî'nîkon pîika'tîton pe, morî ku'to'peiya amîrî'nîkon ton pe, moropai imakui'pî ankupî'pîkon rumakakonpa akaisarî'nîkon tiwin pî' si'ma. \p Mîrîrî warantî Pedro eseurîma'pî to' pî'. \c 4 \s1 Pedro, João Yarî To'ya Judeuyamî' Esanon Pia \p \v 1 Pedro moropai João wanî'pî pemonkonyamî' yenupa pî'. Mîrîrî tanne, Judeuyamî' esanon teepîremasanon esanon erepamî'pî to' kore'ta. Moropai tiaronkon saduceuyamî' moropai epîremanto' yewî' era'manenan esa'. \v 2 Inkamoroya pemonkonyamî' yenupa to'ya eta'pî, to' eseurîma. Pedro eseurîma'pî Jesus Cristo pîmî'sa'ka'pî Paapaya pî'. —‍Mîrîrî ye'nen Jesus Cristo e'mî'sa'kasa' wenai isa'manta'san e'mî'sa'ka nîrî —‍ta'pîiya. Mîrîrî eta tîuya'nîkon pî' to' eseta'ka'pî, to' maimu pî'. To' ekore'ma'pî to' winîkîi. \v 3 Mîrîrî ye'nen to' yapisî me'po'pî to'ya. Moropai to' yarakkamo'pî to'ya mîrîrî ewaron neken yuwa'kato'pe to'ya, maasa pra ko'mamîiya pata wanî'pî mîîto'pe. \v 4 Tîîse mîrîrî yai to' nekaremekî'pî itekare etatîpono'sanya innape Jesus kupî'pî arinîke. Mîrîrî ye'nen inkamoro innape Jesus ku'nenan ena'pî inî' panpî'. Tarîpai 5.000 kaisarî to' wanî'pî. \p \v 5 Mîrîrî erenma'sa' pe miarî Jerusalém po to' emurukuntî'pî, inkamoro ipîkkukon pe tîwe'sanon, yenupatonkon moropai tiaronkon pemonkonyamî' esa' pe tîwe'sanon emurukuntî'pî. \v 6 Inkamoro kore'ta to' wanî'pî teepîremasanon esanon yepotorî Anás itese' moropai Caifás, João, Alexandre moropai tiaronkon Anás yonpayamî'. \v 7 Mîrîrî yai inkamoro Jesus naipontî'san arakkansa' tîuya'nîkon enepî'pî to'ya inkamoro ipîkkukon rawîrî. Mîrîrî ye'nen to' ekaranmapo'pî to'ya. —‍O'non ye'ka pe see mîrîrî kupîya'nîkon mîrîrî? Anî' meruntîri ke ikupîya'nîkon mîrîrî? Anî' maimu pe mîrîrî kupîya'nîkon? —‍ta'pî to'ya to' pî'. Anepu'pai to' wanî'pî maasa pra warayo' esepi'tîsa' era'masa' tîuya'nîkon ye'nen. \p \v 8 Morî Yekaton Wannî wanî'pî Pedro yarakkîrî. Mîrîrî ye'nen Pedro eseurîma'pî eranne' pe pra. Ta'pîiya to' pî': —‍Amîrî'nîkon ipîkkukon pemonkonyamî' esanon, epu'nenan, mîserî warayo' yepi'tîsa' annaya wenai anna yekaranmapoya'nîkon. Mîrîrî anepu'pai awanîkon. Tarîpai etatî, —‍ta'pî Pedroya to' pî'. \v 9-10 Moropai ta'pîiya: —‍Mîîkîrî manni' Jesus Nazaré poinon, manni' anwî'pîkon anpokapîtî'pîkon pakî'nan pona, mîîkîrî pîmî'sa'kasa' Paapaya. Mîîkîrî meruntîri wenai, mîîkîrî maimu pe eesepi'tîsa' mîrîrî —‍ta'pî Pedroya to' pî'. \v 11 Ta'pî Pedroya inî'rî to' pî': —‍Manni' mîîkîrî Paapaya taasa': \q1 “manni' wîttî konekanenya imakui'pî pe tî' wanî kai'ma yenunsa', \q1 ipîinamaya pra awanîkon, iwanmîrîya'nîkon. \q1 Mîîkîrî kupî'pî Paapaya ipîkku pe,” \rq Sl 118.22\rq* \m mîîkîrî Jesus. \v 12 Mîîkîrî pia neken e'pîika'tînto' eseporî mîrîrî. Inî'rî tiaron iwarainon ton pra man sîrîrî pata po upîika'tînenkon ton. Mîîkîrî, Paapa nîtîrî'pî neken wanî uurî'nîkon pîika'tîton pe, —‍ta'pî Pedroya. \p \v 13 Pedro eseurîma eta tîuya'nîkon yai inkamoro emurukuntî'san esenumenka'pî kure'ne to' pî'. Ta'pî to'ya: —‍Î' kai'ma see to' eseurîma mîrîrî pî' esenupa'sanon pepîn teuren tîîse eranne' pe pra to' wanî. Moriya insamoro wanî sîrîrî Jesus yarakkîrî asarî'san pe kai'ma —‍ta'pî to'ya. \v 14 Mîrîrî ye'nen moo to' wanî'pî. Î' taa to'ya pîn Jesus naipontî'san pî'. Maasa pra mîîkîrî warayo' eke'nan to' nepi'tî'pî wanî'pî to' pia. \v 15 Mîrîrî tîpo to' yenpa'ka'pî to'ya poro pona. Moropai tîîwarîrî'nîkon to' esiyu'pîtî'pî to' eseurîmato' pî'. \v 16 —‍Î' kupî e'painon to' yarakkîrî. Ikupî eserîke pra awanî to' winîkîi maasa pra tamî'nawîrî Jerusalém po anî' nîkupî eserîkan pepîn ku'sa' to'ya epu'sa' tamî'nawîronkonya man. Yenomî eserîke pra man, to' nîkupî'pî —‍ta'pî to'ya. \v 17 —‍Tîîse taapai awanî sîrîrî to' pî' inî'rî Jesus pî' to' eseurîma namai tiaronkon pemonkonyamî'ya eta namai, to' eseurîmato' Jesus pî' emî'pannî'pai awanî sîrîrî —‍ta'pî to'ya. \p \v 18 Moropai to' yawonnîpî'pî to'ya inî'rî. Moropai ta'pî to'ya: —‍Inî'rî pemonkonyamî' yenupaya'nîkon yu'se pra anna wanî sîrîrî. Inî'rî mîîkîrî warayo' pî' Jesus pî' eeseurîmakon yu'se pra anna man. Atî'napantî mîrîrî pîkîrî tîîse —‍ta'pî to'ya to' pî'. \v 19-20 Tîîse î' kupî to'ya yentai awanî'pî. Mîrîrî pî' Pedroya ta'pî: —‍Inna, annaya tîwî ikupî eserîke pra man. Anna eseurîma tîrumakai pra maasa pra anna nera'ma'pî, anna neta'pî mîrîrî ekaremekî annaya, —‍ta'pî to'ya. Moropai ta'pî to'ya: —‍Amîrî'nîkonya taa aawarîrî'nîkon rî eesenumenkakon mîrîrî î' wanî yairî Paapa ton pe. Amaimukon yawîrî anna wanî kai'ma. Amîrî'nîkon nama annaya Paapa ka'rî nama annaya. Mîrîrî epu'tîya'nîkon e'pai awanî —‍ta'pî Pedroya. \p \v 21 Mîrîrî tîpo inî' î' kupî to'ya eserîke pra to' wanî'pî. Maasa pra pemonkonyamî'ya Paapa yapurî'pî warayo' to' napi'tî'pî era'ma tîuya'nîkon ye'nen. Mîrîrî ye'nen to' eseurîma'pî neken to' yarakkîrî. —‍Inî'rî kîseurîmatî mîîkîrî Jesus pî'. Eeseurîmakon yu'se anna wanî pra man —‍ta'pî to'ya to' pî'. Moropai to' epa'ka'pî, î' kupî to'ya yentai awanî'pî mîîto'pe. \v 22 Mîîkîrî warayo' esepi'tî'pî kono po awanî'pî 40 kono' yentai. \s1 Innape Jesus Ku'nenan Epîrema \p \v 23 Atarakkannîto' yewî' tapai teepa'ka tîpo'nîkon Pedro, João wîtî'pî tonpayamî' pia, innape Jesus ku'nenan pia. Inkamoroya ekaremekî'pî to' pî', î' taasa' a'yeke'tonon Judeuyamî' yenupanenanya moropai teepîremasanon esanonya. \v 24 Mîrîrî eta tîuya'nîkonya yai tamî'nawîrî si'ma to' epîrema pia'tî'pî Paapa pî'. Ta'pî to'ya: —‍Anna yunkon, Paapa, amîrî pata koneka'tîpon, moropai ka' koneka'tîpon. Moropai tuna koneka'tîpon. Moropai tamî'nawîron sîrîrî pata po tîîko'mansen koneka'pîya. \v 25 Moropai pena eeseurîma'pî Morî Yekaton Wannî yai anna tamokon Davi nurî'tî apoitîrî eseurîma wenai. Ta'pîya: \q1 “Î' wani' awanî ye'nen pemonkonyamî', Judeuyamî' pepîn ekore'ma uwinîkîi. \q1 \v 26 Î' wani' awanî ye'nen Uwinîkîi imakui'pî kupî tîuya'nîkon pî' to' esenumenka. \q1 Tîîse î' kupî to'ya eserîke pra awanî. \q1 Ipîkkukon reiyamî' pata esanon pokonpe to' emurukuntî'pî \q1 teepîkonpa Uyarakkîrî moropai pîika'tîton unarima'pî yarakkîrî. \q1 Tîîse mîrîrî wanî î' pe pra rî”, \rq Sl 2.1,2\rq* \m ta'pîya, pena Davi nurî'tî eseurîmato' wenai. \p \v 27 A'kî, pena Davi nurî'tî yai eeseurîma'pî, Paapa. Mîrîrî warantî awe'kupî'pî sîrîrî amen. To' eseta'pî î' rî kupîkonpa pemonkonyamî' esa' pe tîwe'sen Herodes pokonpe moropai pata esanon Pôncio Pilatos pokonpe. To' eseta'pî anna yonpayamî' moropai anna yonpayamî' pepîn pokonpe teserukon konekakonpa kai'ma. Mîîkîrî anarima'pî pîika'tîton imakui'pî ton pîn Jesus winîkîi, teepîto'kon yeseru konekakonpa to' eperepî'pî. Mîrîrî eseta'pî pena innape rî awe'kupî sîrîrîpe eesepu'tîto'pe kai'ma. \v 28 Mîrîrî warantî pena eeseurîma'pî manni' yawîrî sîrîrî awe'kupî esera'ma sîrîrî, Paapa. Sîrîrî warantî ikupî'pî to'ya maasa pra awe'ku'to'pe ta'pîya. Mîrîrî warantî ta'pîya itu'se awanî ye'nen, meruntî ke awanî ye'nen. \v 29 Anna yunkon, Paapa, tamî'nawîrî epu'tî pî' nai î' kai'ma anna winîkîi to' eseurîmasa' epu'tî pî' nai, anna taruma'tî tîuya'nîkon pî' to' eseurîmasa'. Tîîse Paapa, apoitîrîtonon anna pia meruntî tîîkî, meruntî ke amaimu pî' anna eseurîmato'pe inî' panpî'. \v 30 Moropai Paapa, anna pia itîîkî apoitîrî imakui'pî ton pîn Jesus wenai anî' nîkupî eserîkan pepîn ku'to'pe annaya, pri'yawonkon pepîn yepi'tîto'pe annaya ameruntîri ke. ˻Mîrîrî era'ma tîuya'nîkonya yai pemonkonyamî' esenumenkato'pe kure'ne ameruntîri pî'˼, —‍kai'ma to' epîrema'pî Paapa pî'. \p \v 31 To' epîrema ataretî'ka pe, tîwakîri pe Paapaya eta'pî. Mîrîrî ye'nen ita to' e'to' wîttî eserentîkî'ma'pî. Moropai Morî Yekaton Wannî ena'pî to' esa' pe inî' panpî' meruntî ke to' e'to'pe. Mîrîrî tîpo inî' panpî' itekare ekaremekî'pî to'ya meruntî ke. \s1 Tamî'nawîrî Itesa' Pe Tîwe'to'kon Kupî To'ya Tiwinan Yemanne Warantî \p \v 32 Mîrîrî yai tamî'nawîronkon innape Jesus ku'nenan esenumenkapîtî'pî se' kaisarî. To' esenumenkato' e'pîtî'pî tiwin. Moropai to' yeseru e'pîtî'pî î' kai'ma to' ko'manto' wanî'pî. Mîrîrî ye'nen anî'ya taa pra awanî'pî to' kore'ta: —‍Uyemanne sîrîrî uurî sîrîrî —‍kai'ma to' esenumenka pîn. Tîîse tamî'nawîrî itesa' pe tîwe'to'kon kupî'pî to'ya tiwinan yemanne warantî. \v 33 Mîrîrî yai Jesus pîmî'sa'ka'pî Paapaya ekareme'pîtî'pî to'ya meruntî ke. Mîrîrî ye'nen kure'ne morî pe to' e'to' ton tîrî'pî Paapaya to' pia. \v 34-35 Moropai temannekon ke to' e'repa yai, tewî'kon ke, tînmîrikon ke, itepe'pî yapisî to'ya, moropai mîrîrî enepî to'ya tamî'nawîrî Jesus naipontî'san yenya itîrî to'ya. Moropai mîrîrî yonpa tîrî Jesus naipontî'sanya to' pia, itu'se to' e'to' kaisarî. Mîrîrî ye'nen anî' e'taruma'tî pra awanî'pî to' kore'ta. Mîrîrî kupî'pî to'ya tamî'nawîrî teesenumenkato'kon ke. \p \v 36-37 Inkamoro kore'ta tiwin warayo' wanî'pî itese' José. Mîîkîrî e'repa'pî tînmîri ke. Itepe'pî yapisî'pîiya moropai enepî'pîiya tamî'nawîrî Jesus naipontî'san yenya tîwe'taruma'tîsanon pîika'tîto'pe Jesus naipontî'sanya kai'ma. Mîîkîrî warayo' wanî'pî Levi nurî'tî paarî'pî pe. Ipata ese' wanî'pî eesenpo'pî pata Chipre wono po. Mîîkîrî e'pîtî'pî to' pîika'tînen pe. Mîrîrî ye'nen esatî'pî Jesus naipontî'sanya Barnabé kai'ma, tiaron meruntîri ton tîînen taato' mîrîrî. \c 5 \s1 Ananias Safira Yekare \p \v 1 Mîrîrî tîpo tiaron warayo' wanî'pî itese' Ananias. Mîîkîrî wanî'pî tîno'pî kenan. Ino'pî ese' wanî'pî Safira. Mîîkîrî esenumenka'pî tîwe'repa pî' tînmîri ke, ˻itepe'pî tîrîpa kai'ma Jesus naipontî'san pia. Mîrîrî ke tîwe'taruma'tîsanon pîika'tîto'pe to'ya˼. \v 2 Tîîse tamî'nawîrî itîrîiya pîn tamî'nawîrî tîrîuya taa tîpo. Itonpa yarakkîrî awe'nîmî'pî. Mîrîrî epu'tî'pî ino'pîya. Mîrîrî tîpo yapisî'pîiya itepe'pî. Mîrîrî tîrî'pîiya Pedro pia itonpa pe, tamî'nawîrî tîrîiya pîn. \v 3 Mîrîrî ye'nen ta'pî Pedroya ipî': \p —‍Î' wani' awanî ye'nen mîrîrî warantî Makui pata'se' ton tîrîya ayewan ya? —‍ta'pî Pedroya ipî'. —‍Î' ton pe mîrîrî warantî seru'ye' pe awanî Morî Yekaton Wannî winîkîi —‍ta'pîiya. —‍Î' ton pe tamî'nawîrî itîrîya pra awanî'pî itîrîuya taa tîpo? \v 4 Maasa pra anmîri wanî'pî amîrî pe pena. Moropai awe'repasa' tîpo itepe'pî wanî nîrî amîrî pe. Tîîse î' ton pe yenku'tî yu'se eesenumenkasa' anna winîkîi pra neken tîîse Paapa winîkîi? \p \v 5 Mîrîrî taa Pedroya, eta tîuya pe Ananias esenumî'pî, aasa'manta'pî. Mîrîrî e'ku'sa' eta tîuya'nîkon pe arinîkon ena'pî eranne' pe. \v 6 Mîîkîrî yapi'se warayo'kon erepamî'pî, kamisa ke ya'santî'pî to'ya. Moropai yenpa'ka'pî to'ya poro pona. Mîîkîrî yu'na'tî'pî to'ya. \p \v 7 Mîrîrî tîpo, tîko'man pe pu'kuru pra ino'pîrî'pî erepamî'pî, î' e'ku'sa' epu'tîiya pra tînyo yarakkîrî. \v 8 Mîîkîrî ekaranmapo'pî Pedroya: —‍Ka'kî upî' —‍ta'pîiya. —‍Seeni' neken wanî tamî'nawîrî anmîrikon ke awe'repa'pîkon yepe'pî pe? —‍ta'pîiya. \p —‍Inna —‍ta'pî Safiraya. \v 9 Tîîse ta'pî Pedroya: \p —‍Î' ton pe see mîrîrî warantî Paapa epu'to' ton tîrîya'nîkon sîrîrî? Ataruma'tîiya'nîkon pepîn kai'ma? Seru'ye' pe awanîkon Morî Yekaton Wannî winîkîi —‍ta'pîiya. Moropai ta'pî Pedroya: —‍A'kî, mîrîrî warantî anyo seru'wasa' wenai aasa'manta'pî. Mîîkîrî yu'na'tî warayo'konya amenrî to' ataretî'ka —‍ta'pîiya. —‍Moro to' man inkamoro yu'na'tîtîponkon —‍ta'pîiya. —‍Inkamoroya ayarî nîrî sîrîrî ayu'na'tîi —‍ta'pî Pedroya ipî'. \p \v 10 Mîrîrî eta tîuya pe, Safira esenumî'pî Pedro rawîrî aasa'manta'pî. Mîîkîrî yenpa'ka'pî warayo'konya moropai yu'na'tî'pî to'ya inyo yu'na'tî'pî tîuya'nîkon winîkîi. \v 11 Mîrîrî eta tîuya'nîkonya yai, innape Jesus ku'nenan ena'pî eranne' pe. Moropai tamî'nawîronkon mîrîrî yekare etanenan pemonkonyamî' nîrî wanî'pî eranne' pe. \s1 Jesus Naipontî'sanya Pri'yawonkon Pepîn Yepi'tî \p \v 12 Tu'ke ite'ka Jesus naipontî'sanya tu'ke ikupî eserîkan pepîn ku'pîtî'pî. Moropai esenumenkanto' ku'pîtî'pî to'ya pemonkonyamî' nera'maton pe. Mîrîrî yai tamî'nawîronkon innape Jesus ku'nenan emurukunpîtî'pî epîremanto' yewî' waikatoi varanda ta itese' Salomão pata'se' ya'. \v 13 Tiaronkon emurukuntî pra awanî'pî to' pokonpe maasa pra eranne' pe tîwanîkon ye'nen. Tîîse to' eseurîmapîtî'pî morî pe to' pî'. \v 14 Moropai arinîkon warayo'kon moropai wîri'sanyamî'ya nîrî innape Uyepotorîkon kupî'pî tîwîrî. Mîrîrî wenai arinîke to' ena'pî. \v 15 Mîrîrî Jesus naipontî'san nîkupî'pî era'ma tîuya'nîkon wenai, pri'yawonkon pepîn enepî'pî to'ya o'non poro Pedro wîtîto' e'ma ta. Tette' ta to' tîîse inkamoro tîrî'pî to'ya e'ma ena pona, mîrîrî taawîrî Pedro wîtî yai, itekatonya mîîkîrî napontîsa' yai eesepi'tîto'pe kai'ma. \v 16 Moropai arinîkon pemonkonyamî' Jerusalém woi tîîko'mansenonya tiaronkon pri'yawonkon pepîn nîrî enepî'pî. Moropai o'ma'kon yarakkîrî tîwe'sanon enepî'pî to'ya. Tamî'nawîrî inkamoro esepi'tî'pî mîrîrî warantî. \s1 Jesus Naipontî'san Taruma'tî To'ya \p \v 17 Moropai teepîremasanon esanon yepotorî moropai mîîkîrî yarakkîronkon, Judeuyamî' esanon saduceuyamî', inkamoro kinmuwa'pî Jesus naipontî'san winîkîi. \v 18 Ta'pî to'ya: —‍To' arakkanpai awanî sîrîrî inî'rî to' eseurîma namai —‍ta'pî to'ya. Moropai to' yapisî me'po'pî to'ya moropai to' arakkamo me'po'pî to'ya imakui'pî kupîtîponkon kore'ta. \v 19 Mîrîrî ewaron ya', Paapaya inserî yarima'pî to' pia. Mîîkîrîya mana'ta arakkanmoka'pî. Moropai to' yenpa'ka'pîiya mîrîrî atarakkannîto' yewî' tapai. \v 20 Ta'pî inserîya Jesus naipontî'san pî': \p —‍Atîtî, epîremanto' yewî' ta pemonkonyamî' yenupatantî. Sîrîrî itekare ekareme'tantî, tamî'nawîrî ipatîkarî enen ko'mannîto' yekare —‍ta'pî inserîya Jesus naipontî'san pî'. \p \v 21 Moropai inserî maimu yawîrî to' wîtî'pî penane pu'kuru to' ewomî'pî epîremanto' yewî' ta. Inkamoroya to' yenupa'pî miarî. \p Mîrîrî tîpo mîrîrî wei yai, teepîremasanon esanon yepotorî moropai mîîkîrî yarakkîronkon Judeuyamî' esanon emurukuntî'pî tamî'nawîrî pemonkonyamî' esa' pe tîwe'sanon eseta'pî teeseurîmakonpa tekarekon pî', tonpakon saduceuyamî' pokonpe. Inkamoro emurukuntîsa'ya ta'pî: —‍To' era'matantî, inkamoro arakkansa'kon —‍ta'pî to'ya. \v 22-23 Moropai surarayamî' wîtî'pî atarakkannîto' yewî' ta. Eporî'pî to'ya atarakkannîto' yewî' atarakkansa' wanî'pî. Surarayamî' era'manenanya era'ma ko'mannîpî mana'ta po si'ma. Tîîse î' e'ku'sa' epu'tî to'ya pra awanî'pî mîrîrî yai. Mîrîrî arakkanmoka'pî to'ya tîîse Jesus naipontî'san eporî to'ya pîn. Anî' ton pra awanî'pî. Tarîpai î' kai'ma tîwanîkon epu'tî to'ya pra to' ena'pî. To' enna'po'pî tesa'kon pia. Ekaremekî'pî to'ya, tamî'nawîrî. \p —‍Î' kai'ma to' epa'ka'pî epu'tî annaya pra man. Mana'ta man arakkansa' pe —‍ta'pî to'ya. \p \v 24 Mîrîrî eta tîuya'nîkon ya yai, to' esanonya î' kupî tîuya epu'tî pîn nîrî to' warantî. \v 25 Tîîse mîrîrî pe rî warayo' erepamî'pî. Ta'pîiya: —‍A'kî manni'kan atarakkannîto' yewî' ta to' wanî manni'kan man sinpata epîremanto' yewî' ta pemonkonyamî' yenupa pî' —‍ta'pî warayo'ya to' pî'. \v 26-27 Mîrîrî eta tîuya'nîkon pe tiwinarî surarayamî' esanonya ta'pî surarayamî' pî': —‍Ka'ne' pe to' era'matantî. To' wîtî'pî. To' enepî'pî to'ya. Î' kupî to'ya pîn to' winîkîi maasa pra pemonkonyamî'ya tîpa'tîpîtîkon nama'pî to'ya tî' ke. Moropai to' ene'sa' to'ya yai, inkamoro pî' ta'pî Judeuyamî' esanon pe tîwe'sanonya: —‍Mîrîrî warantî “Inî'rî pemonkonyamî' kîsenupatî mîîkîrî Jesus ese' pî'”, ta'pî annaya apî'nîkon yuukuya'nîkon pra awanîkon sîrîrî. \v 28 Ankupî'pîkon era'matî maasa î' ku'sa'ya'nîkon mîîkîrî ese' pî' eeseurîmakon ke pemonkonyamî' Jerusalém cidaderî ponkonya etasa' era'matî. Mîrîrî warantî tîîse anna Judeuyamî' esanonya Jesus wî'pî taa pî' aako'mamîkon mîrîrî. \p \v 29 Tîîse Pedroya moropai tiaronkon Jesus naipontî'sanya inkamoro maimu yuuku'pî. Ta'pî to'ya: —‍Paapa maimu yawîrî e'nîpai awanî sîrîrî warayo'kon maimu yawîrî e'nî yentai. \v 30 Mîîkîrî Paapa penaronkon utamokon napurî'pî mîîkîrî Paapaya Jesus pîmî'sa'ka'pî amîrî'nîkonya iwî me'posa' tîpo, pakî'nan pona ipokapîtî me'posa'ya'nîkon tanne. \v 31 Mîîkîrî Jesus kupî'pî Paapaya tîmeruntîri winî eereutato'pe, tamî'nawîronkon esa' pe, moropai upîika'tînenkon pe. Paapaya itîrî'pî manni'kan tîpemonkonoyamî' Judeuyamî'ya imakui'pî pe tîwe'to'kon rumaka ya tîîwanmîra Paapaya iku'to'pe —‍ta'pî to'ya to' pî'. \v 32 —‍Mîrîrî ekaremekî annaya sîrîrî maasa pra era'ma pî' anna man tamî'nawîrî. Moropai Morî Yekaton Wannîya nîrî yenpo pî' man tamî'nawîrî. Mîîkîrî Morî Yekaton Wannî Paapa narima'pî tîmaimu yawîrî tîîko'mansenon pia —‍ta'pî Pedroya to' pî'. \p \v 33 Mîrîrî eta tîuya'nîkonya yai, inkamoro Judeuyamî' esanon emurukuntî'san ekore'ma'pî inî' panpî' to' winîkîi. Mîrîrî to' tî'ka tîuya'nîkon pî' to' eseurîma'pî. \v 34 Tîîse moro awanî'pî warayo' to' kore'ta. Mîîkîrî fariseu itese' Gamaliel to' yenupanen Judeuyamî' yeseru pî'. Mîrîrî ye'nen tamî'nawîronkon nînama pe awanî'pî. Mîîkîrî e'mî'sa'ka'pî. Ta'pîiya to' pî': \p —‍Jesus naipontî'san yenpa'katî maasa poro pona ka'ne' perî —‍ta'pîiya. Moropai to' yenpa'ka'pî to'ya. \v 35 Moropai eeseurîma pia'tî'pî arinîkon emurukuntî'sanya eta tanne. \p —‍A'kî, uyonpayamî' —‍ta'pîiya. —‍Aka, î' kupîya'nîkon kai'ma kîsenku'tîtî insamoro Jesus naipontî'san winîkîi. Maasa ekaremekîuya etatî —‍ta'pîiya. \v 36 —‍Pena pu'kuru pra warayo' wanî'pî itese' Teudas. Mîîkîrî wanî'pî pemonkon esa' pe arinîkon 400 kaisaronkon esa' pe Teudas wanî'pî. Ipîkku pe tîwe'to'pe awe'kupî'pî. Tîîse iwî'pî to'ya. Mîrîrî tîpo inenupakon rî'san e'paraipîka'pî. Inî'rî ipokonpe tîwanî'pîkon warantî pra to' ena'pî. Mîrîrî warantî to' ataretî'ka'pî —‍ta'pîiya. \v 37 —‍Moropai inî'rî tiaron wanî'pî Judas itese' Galiléia pon —‍ta'pîiya. —‍Manni' yai tamî'nawîronkon pemonkonyamî' ku'ne'tî to'ya yai, mîîkîrî wanî'pî mîrîrî warantî. Ipîkku pe tîwe'to'pe awe'kupî'pî. Ipemonkonoyamî' wanî'pî tu'ke inenupakon. Tîîse mîîkîrî wî'pî to'ya. Moropai inkamoro inenupa rî'san e'paraipîka'pî —‍ta'pîiya. \v 38 —‍Mîrîrî warantî naka inkamoro wanî. Mîrîrî ye'nen tîwî to' ku'pai'nîkon, maasa pra pemonkon yeseru pe awanî ya, î' pe pra rî to' nenupa'san wanî —‍ta'pî Gamalielya. \v 39 —‍Tîîse mîrîrî warantî pra Paapa meruntîri pe to' wanî tanne, î' kupîya'nîkon kai'ma kîsenku'tîtî. Mîrîrî warantî ikupî pî' eesenumenkakon ya, Paapa winîkîi imakui'pî kupîya'nîkon mîrîrî —‍ta'pîiya to' pî'. \p \v 40 Mîrîrî tîpo mîîkîrî Gamaliel eseurîmato' kupî'pî to'ya innape. Mîrîrî ye'nen, —‍Jesus naipontî'san yawonnî'tî —‍ta'pî to'ya. To' yawonnîpî'pî to'ya. To' po'pîtîtîpo'nîkon inkamoro rumaka'pî to'ya. To' rumaka pe ta'pî to'ya: —‍Atîtî, inî'rî eeseurîmakon yu'se anna wanî pra man mîîkîrî Jesus ese' pî' —‍ta'pî to'ya. \v 41 Moropai Pedro tiaronkon Jesus naipontî'san epa'ka'pî arinîkon emurukuntî'san kore'tapai taatausinpai maasa pra Jesus yekare pî' ekaremekî tîuya'nîkon wenai tîwe'taruma'tîkon epu'tî to'ya eserîke awanî. Mîrîrî warantî si'ma, to' atausinpasa' wanî'pî kure'ne. Inkamoro wîtî'pî. \v 42 Inkamoroya wei kaisarî Paapa maimu ekareme'pîtî'pî epîremanto' yewî' ta moropai tuutîkon pe wîttîkon kaisarî. Pîika'tîton pe Jesus Paapa narima'pî wanî ekareme'pîtî'pî to'ya tîwîrî, tîrumakai pra. \c 6 \s1 Asakî'ne Mia' Pona Tîîmo'tai'nîkon Menka To'ya Jesus Naipontî'san Pîika'tînenan Pe \p \v 1 Tîko'man pe pu'kuru tîîko'manse pra Judeuyamî' innape Jesus ku'nenan ena ko'mannîpî'pî arinîke. Tiaronkon wanî'pî mîrîrî yai grego maimu ta teeseurîmasanon pe moropai tiaronkon wanî'pî aramaico pe teeseurîmasanon pe. Mîrîrî yai inkamoro grego maimu ta teeseurîmasanon esiyu'pîtî pia'tî'pî maasa pra tonpakon inyo isa'manta'san pîika'tî to'ya pra awanî to' yekkari ton ke era'ma tîuya'nîkon wenai. \v 2 Mîrîrî ye'nen Jesus naipontî'sanya to' muurukuntî'pî. Inkamoro eseurîma'pî î' kai'ma to' pîika'tî tîuya'nîkon pî'. Mîrîrî ye'nen ta'pî to'ya: \p —‍Morî pe pra awanî Paapa maimu pî' eseurîman rumakasa' ya manni'kan tîwe'taruma'tîsanon neken pîika'tîto'pe. Tîîse ekareme'pai awanî sîrîrî tîrumakai pra —‍ta'pî to'ya. Mîrîrî ye'nen to' esenumenka'pî mîrîrî esenyaka'manto' kupîtonkon menka tîuya'nîkon pî'. \v 3 Mîrîrî ye'nen ta'pî to'ya: —‍Asakî'ne mia' pona tîîmo'tai warayo'kon menkapai'nîkon. Warayo'kon manni'kan epu'nenan yairî tîwe'sanon to' yeseru innape Jesus ku'nenan, Morî Yekaton Wannî maimu yawîrî tîwe'sanon menkapai'nîkon. Insamoro pia sîrîrî esenyaka'manto' rumakapai'nîkon man iku'to'pe to'ya. \v 4 Tîîse annaya irumaka pepîn tîîse wei tî'ka annaya e'pai awanî epîreman pî' kure'ne moropai itekare ekaremekî pî' —‍ta'pî to'ya. \p \v 5 Inkamoro Jesus naipontî'san maimu eta tîuya'nîkon yai inna ta'pî tamî'nawîronkonya. Mîrîrî ye'nen Estêvão mo'ka'pî to'ya. Mîîkîrî eturumakasa' wanî'pî Morî Yekaton Wannî yenya' ipoitîrî pe tîwe'to'pe. Moropai tiaronkon menka'pî to'ya nîrî ipokonpe. Filipe moropai Prócoro, Nicanor, Timão, Pármenas, Nicolau Antioquia pon. Mîîkîrî wanî'pî Judeu pe pra tîîse Judeuyamî' epîremato' yawîrî tîwe'sen pe awanî'pî. \v 6 Mîrîrî tîpo inkamoro warayo'kon enepî'pî to'ya Jesus naipontî'san pia. Moropai inkamoro epîrema'pî to' pu'pai pona tenyakon tîrî'pî to'ya Paapa esenyaka'mato' ku'to'pe to'ya kai'ma. \v 7 Mîrîrî warantî Paapa maimu esekaremekî'pî innape Jesus ku'nenan wenai. Mîrîrî yai inî' panpî' innape Jesus ku'nenan ena ko'mannîpî'pî arinîke Jerusalém po. To' kore'ta mararî pra teepîremasanonya nîrî innape Jesus kupî'pî. \s1 Estêvão Yapisî To'ya \p \v 8 Mîîkîrî warayo' Estêvão wanî'pî kure'ne Paapa nîpîika'tî'pî pe. Mîrîrî ye'nen Paapa meruntîri wanî'pî iipia. Mîrîrî wenai î' ikupî eserîkan pepîn moropai kure'nan esenumenkanto' kupî'pîiya pemonkonyamî' nera'maton pe. \v 9 Tîîse mîrîrî wenai Estêvão winîkîi tiaronkon iipî'san Judeuyamî' Cirene cidaderî poi moropai Alexandria cidaderî poi wo'ma'ta pia'tî'pî. Inkamoro wanî'pî epere'nîto' yewî' tawonkon pena to' poitîrî pe si'san. Tarîpai to' poitîrî pe pra to' enasa'. Inkamoro moropai tiaronkon Judeuyamî' iipî'san Cilícia pata poi moropai Ásia pata poinokon, inkamoro wo'ma'ta pia'tî'pî Estêvão pî'. Mîrîrî ye'nen iteseru anepu'pai to' wanî'pî yairî pra awe'to', imakui'pî pe awe'to', î' kupîkonpa kai'ma yarakkîrî. \v 10 Tîîse Estêvãoya tamî'nawîrî yapîtanîpî'pî yairî to' maimu yuuku'pîiya. Maasa pra Morî Yekaton Wannî wanî'pî iipia. \v 11 Mîrîrî ye'nen inkamoroya tiaronkon pemonkonyamî' ye'ma'pî eeseurîmatonkon seru'ye' pe iwinîkîi. \p —‍Inna era'ma'pî annaya. Imakui'pî pe Moisés yeseru winîkîi eeseurîma'pî. Moropai Paapa winîkîi eeseurîma'pî eta'pî annaya kai'ma —‍ta'pî to'ya. \p \v 12 Mîrîrî warantî inkamoroya Judeuyamî' esanon moropai Moisés nurî'tîya yenupato' pî' yenupatonkon moropai pemonkonyamî' meruntîtannîpî'pî inî' panpî', Estêvão winîkîi î' ku'to'pe to'ya kai'ma. Moropai mîrîrî tîpo Estêvão yapisî'pî to'ya moropai yarî'pî to'ya. Judeuyamî' esanon pe tîwe'sanon rawîrî yarî'pî to'ya. \v 13 Moropai tiaronkon pemonkonyamî' yuwa'pî to'ya inî'rî iwinîkîi eseurîmatonkon seru'ye' pe. Inkamoroya ta'pî: —‍Mîrîrî eta'pî annaya eeseurîmato' epîremanto' yewî' winîkîi moropai Moisés nurî'tîya yenupanto' winîkîi. Mîrîrî pî' teeseurîma pî' aako'mamî. \v 14 Jesus Nazaréponya epîremanto' yewî' yanmaka moropai tamî'nawîrî Moisés yeseru mo'tanîpîiya kupî sîrîrî taapîtîiya eta'pî annaya. Mîrîrî warantî to' eseurîma'pî seru'ye' pe. \p \v 15 Mîrîrî yai tamî'nawîronkon emurukuntî'sanya Estêvão era'ma'pî morî pe. Mîîkîrî yenpata wanî'pî inserî yenpata warantî era'ma'pî to'ya. \c 7 \s1 Estêvão Eseurîmato' To' Pî' \p \v 1 Mîrîrî tîpo teepîremasanon esanon yepotorîya Estêvão ekaranmapo'pî: —‍Inna pî' rî to' eseurîma mîrîrî? —‍ta'pîiya. \p \v 2 Yuuku'pî Estêvãoya: —‍Uyonpayamî' uyuntonon, eseurîma etatî —‍ta'pîiya. —‍Pena morî pu'kuru a'ka pe tîwe'sen Paapa esenpo'pî utamokon Abraão nurî'tî pia, maasa Mesopotâmia pata po aako'mamî tanne, Harã pona iko'manse attî pra tîîse. \v 3 Mîîkîrîya ta'pî Abraão pî': \q1 “Apata yapai epa'kakî. \q1 Apemonkonoyamî' kore'tapai atîkî, \q1 o'non pata apata'se' ton ekaremekîuya manni' pata ya'”, \rq Gn 12.1\rq* \m ta'pîiya. \v 4 Mîrîrî ye'nen Abraão wîtî'pî Caldéia poi iko'manse Harã pata pona. Mîrîrî tîpo, itun sa'mantasa' tîpo, Paapaya mîîkîrî enepî'pî sîrîrî pata pona o'non pata uurî'nîkon ko'mamî manni' pata ya'. \v 5 Mîîkîrî pia Paapaya iwaikkatoi pe sîrîrî pata tîîsa' pra man mîrîrî yai. Tîîse tamî'nawîrî itîrî tîuya taasai'ya wanî'pî. Moropai apayanrî'san pata'se' pe awanî kupî sîrîrî, taasai'ya wanî'pî inmuku ton pra tîîse. \v 6 Mîrîrî tîpo Paapaya ta'pî Abraão pî': \q1 “Inkamoro apayanyamî' rî'san ko'mamî pe man tiaron pata po ka'ran pe. \q1 Mîrîrî pata ponkon poitîrî pe to' ko'mamî pe man 400 kono' kaisarî. \q1 Inkamoro e'taruma'tî pe man mararî pra tiaronkon poitîrî pe mîrîrî to' pata ya' si'ma”, \m ta'pîiya. \p \v 7 Moropai Paapaya ta'pî Abraão pî': \q1 “Inkamoro amîrî'nîkon taruma'tîponkon taruma'tîuya pe wai”, \m ta'pîiya. \q1 “Upemonkonoyamî' mo'kauya pe wai sîrîrî pata po si'ma upoitîrî pe to' e'to'pe”, \rq Gn 15.13,14\rq* \m ta'pîiya Abraão pî'. \v 8 Mîrîrî ye'nen Paapa eseta'pî Abraão yarakkîrî. Moropai Abraão nîkupî ton tîrî'pîiya, tînmukukon esenposa' yai tiwin semana kaisarî aako'mansa' tîpo Abraãoya Isaque mere pi'pî pottî ya'tîto'pe. Mîrîrî yawîrî Abraãoya ikupî'pî. Mîrîrî warantî Isaqueya nîrî ikupî'pî tînmu Jacó yarakkîrî. Moropai Jacóya manni'kan tînmukuyamî' pî' ikupî'pî mîrîrî warantî —‍ta'pî Estêvãoya. \p \v 9 Inkamoro pî' Estêvão eseurîma ko'mannîpî'pî. Ta'pîiya: —‍Manni'kan penaronkon utamokon rî'san Jacó munkîyamî' nurî'tîya tonpakon José yewanmîrî'pî maasa pra tentai'nîkon tîyunkonya yapurî ye'nen. Mîrîrî ye'nen ike to' e'repa'pî Egito ponkon pia to' poitîrî pe awe'to'pe kai'ma. Tîîse mîîkîrî yarakkîrî Paapa wanî'pî. \v 10 Mîrîrî ye'nen Paapaya ipîika'tî'pî awe'taruma'tîto' yapai. Egito pata esa' rei Faraó pia José wanî yai Paapaya mîîkîrî kupî'pî tîwakîri pe era'mato'pe Faraóya. Mîrîrî ye'nen Faraóya ta'pî ipî': “Epu'nen pe awanî wenai, tarîpai pata esa' pe eena pe nai kai'ma. Pata esa' pe eena pe nai moropai uyewî' tawonkon esa' pe nîrî eena pe nai”, ta'pîiya José pî'. \p \v 11 Mîrîrî tîpo kure'ne iwan wanî'pî Egito pata po moropai Canaã pata po. Mîrîrî yai utamokon nurî'tîya kure'ne iwan epu'tî'pî. \v 12 Mîrîrî yai Jacó nurî'tîya yekkari wanî yekare eta'pî Egito po trigo wanî. Mîrîrî ye'nen tînmukuyamî' yarima'pîiya tekkarikon ton yennai. \v 13 Itakon te'ka pe to' wîtîsa' yai José esekaremekî'pî anî' pe tîwanî tonpayamî' pî'. Mîrîrî warantî José yonpayamî' epu'tî'pî Faraóya. \v 14 Moropai ta'pî Joséya Jacó nurî'tî wîtîto'pe Egito pona. Mîrîrî ye'nen Jacó wîtî'pî 75 kaisarî tîpemonkonoyamî' pokonpe. \v 15 Miarî Egito po mîîkîrî utamokon Jacó ko'mamî'pî tîîsa'manta pîkîrî. \v 16 Mîrîrî tîpo inmukuyamî' rî'san utamokon e'tî'ka'pî. Mîrîrî tîpo to' esa'rî'pî menna'po'pî to'ya Siquém pata pona to' yu'na'tîi. Maasa pra miarî utamokon Abraão nurî'tî nenna'pî pe awanî'pî. Hamor payanyamî' rî'san pî' mîrîrî pata yenna'pîiya moropai ye'ma'pîiya tîniru ke tîpata pe awe'to'pe. \p \v 17 Abraão pî' î' kupî tîuya ta'pî tîuya kupî Paapaya pra tîîse mîrîrî weiyu eseporî tanne, utamokon epansa' wanî'pî mararî pra Egito pata po. \v 18 Mîrîrî yai tiaron Faraó ena'pî pata esa' pe José epu'nen pepîn. \v 19 Mîîkîrîya utamokon nurî'tî yenku'tî'pî moropai to' taruma'tî'pîiya kure'ne. Mîrîrî yai to' munkîyamî' teesenposanon yenpa'ka me'po'pîiya to' e'tî'kato'pe. \v 20 Mîrîrî kore'ta Moisés esenpo'pî morî more. Mîîkîrî tîwarîkka'pî isanya itunya eseurîwî'ne kapoi kaisarî. \v 21 Mîrîrî tîpo mîîkîrî yenpa'kasa' to'ya tanne Moisés eporî'pî pata esa' Faraó yensiya. Mîîkîrî tîwarîkka'pîiya tînre pe. \v 22 Mîrîrî ye'nen mîîkîrî esenupa'pî tamî'nawîrî Egito ponkon esenupato' pî'. Epu'nen pe awanî'pî. Ipîkku pe awanî'pî. Moropai teeseurîma epu'nen pe awanî'pî. Î' rî kupîiya yai morî pe awanî'pî —‍ta'pî Estêvãoya. \p \v 23 —‍Mîrîrî tîpo a'yeke'ton pe teenai asakî'ne pemonkon kono' kaisarî tîwanî ye'ka pe Moisés esenumenka'pî ipemonkonoyamî' anera'mapai tîwanî pî'. \v 24 Mîrîrî yai teepîsanon era'ma'pîiya, Egito pon moropai tonpa Judeu yarakkîrî. Mîîkîrî taruma'tînen pî' eese'ma'pî, moropai iwî'pîiya. \v 25 Mîrîrî pî' Moisés esenumenka'pî, uurî wenai upemonkonoyamî'ya epu'tî tîpîika'tîkon Paapaya kai'ma, tîîse epu'tî to'ya pîn. \v 26 Mîrîrî tîpo erenma'sa' pe inî'rî tiaronkon teepîsanon era'ma'pîiya. Inkamoro pia attî'pî. Inkamoro wanî'pî itonpayamî' Judeuyamî' pe. Inkamoro pîika'tî kai'ma eesenumenka'pî. To' rataikai attî'pî. Mîrîrî ye'nen ta'pîiya: “Warayo'kon, amîrî'nîkon uyonpayamî', ayakon yarakkîrî eekore'ma mîrîrî î' wani' awanî ye'nen?” ta'pîiya to' pî'. \p \v 27 Tîîse manni' tîwanîyakon taruma'tînenya Moisés tukka'pî. Ta'pîiya: “Amîrî e'kupî mîrîrî anna yepuru pe. O'non ye'ka pe anna esa' pe akupî annaya kai'ma awanî mîrîrî?” ta'pîiya ipî'. \q1 \v 28 “Uurî anwîpai awanî mîrîrî, ko'manpara Egito pon warayo' wî'pîya warantî?” \rq Êx 2.14\rq* \m ta'pîiya ipî'. \v 29 Mîrîrî eta tîuya pe Moisés epe'pî. Attî'pî Egito pata poi Midiã pata pona ko'manse. Miarî Moisés munkîyamî' ton esenpo'pî asakî'ne —‍ta'pî Estêvãoya. \p \v 30 —‍Asakî'ne pemonkon kono' (40) kaisarî Moisés ko'mansa' tanne, inserî esenpo'pî iipia. Mîîkîrî esenpo'pî keren po apo' mî'nî ye' taransen ya', manni' wî' itese' Sinai mîrîrî pia. \v 31 Mîrîrî ye'nen Moisésya era'ma'pî mîrîrî apo' teesewankono'mai kure'ne teesenumenkai. Mîrîrî era'mai awe'rennuku'pî inî' panpî' morî pe era'mapa kai'ma. Mîrîrî yai Paapa maimu eta'pîiya. \q1 \v 32 “Uurî atamokon nurî'tî yepotorî, Abraão nurî'tî napurî'pî, \q1 moropai Isaque nurî'tî napurî'pî, moropai Jacó nurî'tî napurî'pî”, \rq Êx 3.6\rq* \m ta'pîiya. Mîrîrî taiya eta tîuya yai, Moisés esi'nîpî'pî awe'tîtîka'pî kure'ne. Eranne' pe tîwanî ye'nen era'maiya pîn. \v 33 Moropai Paapa eseurîma'pî. Ta'pîiya ipî': \q1 “A'sa'sa' mo'kakî, maasa pra sîrîrî pata wanî morî pe maasa pra uurî wanî ye'nen tarî”, \m ta'pîiya. \q1 \v 34 “Upemonkonoyamî' e'taruma'tî \q1 era'ma pî' wai kure'ne Egito po. \q1 To' karau eta pî' wai. \q1 Mîrîrî ye'nen inkamoro pîika'tîi \q1 awenna'popa Egito pona. \q1 Ayarimauya sîrîrî”, \rq Êx 3.5,7,8,10\rq* \m ta'pîiya. Mîrîrî warantî Paapa eseurîma'pî Moisés yarakkîrî —‍ta'pî Estêvãoya. \p \v 35 —‍Mîîkîrî Moisés manni' innape ikupî to'ya pra awanî'pî. Ta'pî to'ya ipî': “Anna yepotorî pe kai'ma awanî? Anna yepotorî pe akupî annaya pra man tiwin kin”, ta'pî to'ya ipî'. Tîîse Paapaya iku'sa' wanî'pî to' pîika'tîto'peiya kai'ma. Manni' mî'nî ye' taransen yawon esenpo'pî winîpai Paapaya taasa' epu'tî'pîiya. \v 36 Mîîkîrî Moisésya tîpemonkonoyamî' Judeuyamî' mo'ka'pî Egito poi. Mîrîrî yai ikupî eserîkan pepîn kupî'pîiya, kure'nan esenumenkanto' kupî'pîiya, manni' tuna Suuyu tuna kure'nan nuurukkutî to'ya yai. Moropai asakî'ne pemonkon kono' tîîko'mamî yai, keren po Moisésya ikupî'pî to' nera'maton pe —‍ta'pî Estêvãoya. \v 37 —‍Mîîkîrî Moisésya ta'pî tîpemonkonoyamî' pî': \q1 “Apîika'tînenkon ton yarima Paapaya pe man, \q1 tîmaimu ekareme'nen uyarima'pî tîuya warantî”, \m ta'pîiya to' pî'. \q1 “Ayonpakon perî tîwe'sen iipî pe man”, \rq Dt 18.15\rq* \m ta'pîiya to' pî'. \v 38 Mîîkîrî Moisés ko'mamî'pî keren po inkamoro tîpemonkonoyamî' pokonpe. Miarî mîîkîrî wanî'pî utamokon nurî'tî pokonpe, moropai manni' inserî warainon ponkon pe awanî'pî wî' itese' Sinai pia yarakkîrî eeseurîma'pî. Mîrîrî yai mîîkîrî Moisésya Paapa winîpainon itekare ipatîkarî enen ko'mannîto' pî' teeseurîmasen yapisî'pî. Mîrîrî ekaremekî'pîiya uurî'nîkon pî'. \p \v 39 Miarî keren po tîwanîkon yai, innape Moisés kupî utamokon rî'sanya pra awanî'pî tesa'kon pe awanî. Mîrîrî ye'nen itentai to' ena'pî. Mîrîrî ye'nen enna'popai to' wanî'pî Egito pona. \v 40 Ta'pî to'ya Arão pî': \q1 “Unapurîkon ton konekakî e'mai' pe tuutîsanonya yaato'pe, \q1 to' wenairî wîtînto'pe. Maasa pra Moisés o'non poro renamo attî'pî mîrîrî, \q1 uurî'nîkon mo'ka'tîpon Egito pata poi. \q1 O'non pata awanî esepu'tî pra awanî sîrîrî”, \rq Êx 32.1\rq* \m ta'pî to'ya. \v 41 Mîrîrî ye'nen Arãoya ikoneka'pî to' napurî ton. Paaka more warantî ikoneka'pîiya. Moropai mîîkîrî paaka more yapurî'pî to'ya. Yapurî tîuya'nîkon wenai tekînkon wî'pî to'ya yapurîkonpa kai'ma. Festa pî' to' wanî'pî moropai kure'ne to' atausinpa'pî mîîkîrî tîkoneka'pîkon yapurî tîuya'nîkon pî'. \v 42 Mîrîrî ye'nen Paapa atarima'pî to' pia pai moropai to' rumaka'pîiya sirikkîyamî' yapurîto'pe to'ya. Mîrîrî kupî'pî to'ya Paapa maimu ekareme'nenanya taasa' yawîrî. See warantî imenuka'pî to'ya pena. Paapaya ta'pî inkamoro Judeuyamî' pî': \q1 “Uyapurîkonpa ayekînkon wîîsa'ya'nîkon pepîn mîrîrî \q1 asakî'ne pemonkon kono' kaisarî (40) keren po awanîkon yai? \q1 \v 43 Amîrî'nîkonya anapurîkon pe ankoneka'pîkon \q1 itese' Moloque yarî'pî itewî' ton tappîi tîkonekai. \q1 Mîrîrî warantî rî nîrî anapurîkon Renfã yarî'pîya'nîkon. \q1 Mîrîrî ankupî'pîkon kaiwano' warainon awanî'pî yapurîkonpa. \q1 Mîrîrî wenai apatakon yapai amîrî'nîkon yarî me'pouya kupî sîrîrî aminke, Babilônia mîî winîkîi”, \rq Am 5.25-27\rq* \m ta'pî Paapaya. Mîrîrî warantî penaron Paapa maimu ekareme'nenanya imenuka'pî —‍ta'pî Estêvãoya. \p \v 44 —‍Pena utamokon nurî'sanya tappîi koneka'pî mîrîrî ta si'ma Paapa yapurîkonpa. Mîrîrî tappîi ta Paapa wanî'pî to' yarakkîrî keren po. Mîrîrî tappîi koneka'pî to'ya iku'to'pe Moisésya ta'pî Paapaya yawîrî. Moisés pia Paapa nenpo'pî manni' warantî ikoneka'pî to'ya. \v 45 Mîrîrî tappîi yapi'sa' to'ya wanî'pî. Moropai tîtamokon nurî'tî sa'manta yai ipayanyamî' rî'san pia awe'nîmî'pî. Tuutîkon yai mîrîrî tappîi yarî'pî to'ya Josué pîkîrî sîrîrî pata pona. Mîrîrî yai to' eseya'nama'pî sîrîrî pata ya tîîko'mansenon yarakkîrî. Inkamoro mo'ka'pî to'ya maasa pra Paapaya to' yenpa'ka'pî inkamoro pata'pî ya' tîpemonkonoyamî' ko'manto'pe. Mîrîrî tîpo mîrîrî tappîi e'nîmî'pî tarî to' kore'ta tesa'kon pe Davi wanî pîkîrî. \v 46 Mîîkîrî Davi era'ma'pî Paapaya tîwakîri pe. Mîrîrî ye'nen Daviya Paapa pî' esatî'pî epîremanto' yewî' ton konekapa kai'ma, utamokon Jacó nurî'tî napurî'pî yapurîpa kai'ma. \v 47 Tîîse ikonekaiya pîn. Inmurî'pî Salomãoya neken Paapa yapurîto' yewî' ton koneka'pî —‍ta'pî Estêvãoya. \p \v 48 —‍Tîîse mîrîrî wîttî itenya ke warayo' nîkoneka'pî ta pî' Paapa ko'mamî eserîke pra awanî. Maasa pra kure'nan mîîkîrî tamî'nawîronkon yentainon. \v 49 Mîrîrî pî' Paapa maimu ekareme'nen eseurîma'pî. Ta'pîiya pena see warantî: \q1 “Uuko'manto' wanî ka' po, \q1 miarî si'ma tamî'nawîron ko'mannîpîuya. \q1 Mîrîrî ye'nen sîrîrî pata wanî si'mîrikkî pe. \q1 Ipona u'pu tîrîuya eserîke awanî. \q1 \v 50 ˻Kure'ne itentai wanî ye'nen˼ \q1 î' ye'ka see wîttî konekaya'nîkon ita uuko'manto' ton? \q1 O'non pata pata nai uurî erî'ka'to' ton? \q1 Tamî'nawîrî unkoneka'pî pe awanî \q1 epu'tîya'nîkon pra naatî?” \rq Is 66.1,2\rq* \m ta'pî Paapaya ta'pî Profetaya. \p \v 51 Moropai Estêvão eseurîma ko'mannîpî'pî. Ta'pîiya: —‍Î' wani' awanî ye'nen yuukuya'nîkon pra awanîkon mîrîrî? Paapa epu'nenan pepîn warantî awanîkon. Î' wani' awanî ye'nen sa'me pu'kuru ayewankon kupîya'nîkon? Î' wani' awanî ye'nen Paapa maimu anetapai pra awanîkon? Atamokon nurî'tî warantî awanîkon. Inkamoroya Morî Yekaton Wannî yewanmîrî'pî warantî yewanmîrîya'nîkon. \v 52 Inkamoroya pena Paapa maimu ekareme'nenan taruma'tî'pî. Morî Paapa poitîrî iipî pî' teeseurîmasanon tî'ka'pî to'ya nîrî. Mîrîrî warantî nîrî amîrî'nîkonya mîîkîrî rumaka'pî iwîto'pe to'ya. \v 53 Paapa winîpainon ankupîkon ton yapisî'pîya'nîkon inserîyamî' wenai tîîse mîrîrî yawîrî pra aako'mamîkon mîrîrî —‍ta'pî Estêvãoya. \s1 Estêvão Wîî To'ya Tî' Ke Tîpa'tîpî'se \p \v 54 Eta tîuya'nîkon ya teepîremasanon wanî'pî teekore'mai kure'ne Estêvão winîkîi. \v 55 Mîrîrî yai Morî Yekaton Wannî wanî'pî Estêvão esa' pe. Mîrîrî yai ka' yekaya era'ma'pîiya. Paapa era'ma'pîiya a'ka pe awanî. Moropai Jesus era'ma'pîiya Paapa meruntîri winî aapîta'pî'sa' satippe. \v 56 Mîrîrî ye'nen ta'pîiya: —‍A'kî, ka' esettapurukasa' era'ma pî' wai. Moropai Paapa narima'pî manni' pemonkon pe era'ma pî' wai imeruntîri winî —‍ta'pîiya. \p \v 57 Tîîse anetapai pra tîwanîkon wenai tîpanakon yettapurî'pî to'ya. Moropai meruntî ke tîwentaimepîtîkon ye'ka pe Estêvão winîkîi to' iipî'pî. \v 58 Moropai inkamoroya yapisî'pî yenpa'ka'pî to'ya cidade poi. Mîîkîrî pa'tî'pî pia'tî'pî to'ya tî'kon ke. Mîrîrî yai tîponkon mo'ka'pî to'ya mîîkîrî warayo' maasaron Saulo pia irumaka'pî to'ya era'mato'peiya kai'ma Estêvão pa'tî tîuya'nîkon tanne. \v 59 Mîrîrî yai tîpa'tîpîtî to'ya tanne Estêvãoya Jesus yanno'pî. Ta'pîiya: —‍Uyepotorî Jesus, uyekaton yapi'kî aapia uuko'manto'pe —‍ta'pîiya. \v 60 Mîrîrî tîpo awe'sekunka'pî moropai mîîkîrî entaime'pî meruntî ke. Ta'pîiya: —‍Uyepotorî, insamoro kîtaruma'tîi imakui'pî to' nîkupî wenai. Mîrîrî taa tîpo Estêvão sa'manta'pî. Mîrîrî era'ma'pî manni' maasaron Sauloya. Estêvão wîî taa to'ya pî' inna taasai'ya wanî'pî. \c 8 \s1 Innape Jesus Ku'nenan Taruma'tî Sauloya \p \v 1-2 Estêvão wîî to'ya tîpo tiaronkon innape Jesus ku'nenan Jerusalém ponkon karawa'pî mararî pra. Moropai inkamoroya Estêvão esa'rî'pî yu'na'tî'pî. Mîrîrî weiyu yai innape Jesus ku'nenan manni'kan Jerusalém ponkon e'taruma'tî pia'tî'pî innape Jesus kupî to'ya wenai. Moropai kure'nan inkamoro ataimerunpa'pî moropai to' wîtîpîtî'pî Judéia pata pona moropai tiaron Samaria pata pona. Tîîse Jesus naipontî'san neken ko'mamî'pî miarî Jerusalém po. \p \v 3 Mîrîrî yai Sauloya innape Jesus ku'nenan taruma'tîpîtî'pî. Innape Jesus ku'to' to'ya anaretî'kapai awe'pîtî'pî. Mîrîrî wenai to' yuwapîtî'pîiya to' yewî'kon ta pî' tewonpî'se to' yapi'pîtî'pîiya. To' tîworoka'pî'se to' yenpa'kapîtî'pîiya to' yewî' tapai atarakkannîto' yewî' ta to' yarîpa. \p \v 4 Mîrîrî wenai innape Jesus ku'nenan pemonkonyamî' ataimerunpa'pî moropai to' e'paraipîka'pî. To' wîtîpîtî'pî patakon kaisarî. Miarî tuutîsa'kon yai itekare ekaremekî'pî to'ya, tîwî ikupî to'ya pra. \s1 Filipe Wîtî Samaria Pona Itekare Ekareme'se \p \v 5 Inkamoro yonpa Filipe wîtî'pî Samaria pata pona. Miarî itekare pî' eeseurîma'pî nîrî. Jesus wanî Paapa nîmenka'pî pe ekareme'pîtî'pîiya. \v 6 Moropai miarîronkon pemonkonyamî'ya imaimu eta'pî morî pe tîîtî'napanse to' wanî'pî. Moropai Paapa meruntîri ke î' ikupî eserîkan pepîn kupî Filipeya era'ma'pî to'ya. \v 7 Imakui'pî yekaton yarakkîrî tîwe'sanon pemonkonyamî' inkamoro yapai imariwa'yamî' yenpa'kaiya era'ma'pî to'ya. Moropai tiaronkon pri'yawonkon pepîn eke'nankon moropai asakoi'kon pepîn inkamoro yepi'tî Filipeya era'ma'pî to'ya. \v 8 Mîrîrî ye'nen kure'ne taatausinpai mîrîrî cidade ponkon pemonkonyamî' wanî'pî. \s1 Pia'san Pe Tîwe'sen Simão Yekare \p \v 9 Miarî mîrîrî cidade po tîîko'mansen warayo' wanî'pî itese' Simão. Mîîkîrî Simão e'pîtî'pî pia'san pe tîwe'sen. Miarî Samaria pata ponkonya Simão yeseru era'mapîtî'pî. Î' ikupî eserîkan pepîn ku'pîtîiya. To' esenumenka'pî kure'ne. Mîrîrî ye'nen ipîkku pe Simão atapurî'pî to' rawîrî. \v 10 Mîrîrî ye'nen taapîtî'pî Samaria pata ponkonya, ipîkkukon moropai î' ton pînon, tamî'nawîronkonya taapîtî'pî ipî': —‍A'kî, mîserî warayo' yeseru wanî mîrîrî. Paapa meruntîri ke ikupî eserîkan pepîn ku'pîtîiya kai'ma. Meruntî mîîkîrî anna napurîton taa pî' to' ko'mamî'pî. \v 11 Kure'ne to' esenumenka'pî ipî'. Maasa pra pena pata pai î' kupîiya era'mapîtî'pî to'ya Samaria pata po. Mîrîrî ye'nen iwenairî to' wîtîpîtî'pî î' ikupî eserîkan pepîn ku'pîtîiya ye'nen. \v 12 Mîrîrî kore'ta Filipe maimu eta'pî to'ya, Jesus yekare ekaremekîiya ye'nen. Paapa wanî tamî'nawîronkon esa' pe taa Filipeya wenai innape ikupî'pî to'ya. Mîrîrî eta tîuya'nîkon wenai innape ikupî'pî to'ya. Moropai warayo'kon pî' moropai wîri'sanyamî' pî' nîrî, innape Jesus kupî to'ya wenai to' yenpatakona'pîiya. \v 13 Inkamoro kore'ta nîrî mîîkîrî Simão pia'sanya innape ikupî'pî. Mîrîrî ye'nen eesenpatakona'pî nîrî. Mîrîrî tîpo Filipe yarakkîrî aasarî'pî itekare ekaremekî pî' Filipe wanî tanne. Mîrîrî yai ikupî eserîkan pepîn ku'pîtî Filipeya era'ma'pîiya. Moropai Simão esenumenkapîtî'pî ipî' kure'ne. —‍Filipe nîrî ka'rî ikupî eserîkan pepîn ku'nen —‍taapîtî'pîiya ipî'. \p \v 14 Mîrîrî yai Jerusalém ponkon Jesus naipontî'sanya Samariaponkonya innape Jesus ku'sa' yekare eta tîuya'nîkon ye'nen, Pedro João yarima'pî to' yekare etai, innape to' wanî etai. \v 15-16 Mîrîrî yai Pedro João yarakkîrî teerepamîkon yai inkamoro innape Jesus kupîtîpono'san eporî'pî to'ya. To' pona to' epîrema'pî Morî Yekaton Wannî enasa' pra awanî ye'nen to' esa'. Innape Jesus ku'sa' to'ya neken awanî'pî, mîrîrî wenai to' esenpatakonasa' wanî'pî. \v 17 Mîrîrî ye'nen to' pu'pai pona tenyakon tîrî'pî to'ya. Moropai to' epîrema'pî Morî Yekaton Wannî enato'pe to' esa' pe. \p \v 18 Mîrîrî era'ma'pî Simãoya. Warayo' pu'pai pona mia' tîîsa' yai Morî Yekaton Wannî iipî kai'ma eesenumenka'pî. \v 19 Mîrîrî ye'nen ta'pîiya Pedro pî': —‍Mîrîrî nîrî meruntî yu'se wai. Anî' pu'pai pona uyenya tîîsau'ya ya, Morî Yekaton Wannî enato'pe itesa' pe —‍ta'pîiya. Mîrîrî ye'nen tîniru kainumî'pîiya Pedro pia, mîrîrî yepe' ton pe. \p \v 20 Tîîse imaimu yuuku'pî Pedroya: —‍Atîkî apo' ya' atînirurî yarakkîrî, maasa pra Paapa meruntîri anennapai wai kai'ma eesenumenka yairî pra —‍ta'pîiya. \v 21 —‍Anna pokonpe Paapa esenyaka'mato' pî' eesenyaka'ma eserîke pra nai. Maasa pra yairî pra ayeseru awanî ye'nen, Paapa winîkîi seru'ye' pe awanî ye'nen. \v 22 Esewankono'makî yairon pepîn eesenumenkato' winîpai irumakakî Paapa pî' tîîwanmîra iku'to'peiya —‍ta'pîiya. \v 23 —‍Maasa pra anna pî' kinmuwanî pî' nai kure'ne anna winîkîi, î' kupî annaya era'maya ye'nen —‍ta'pî Pedroya ipî'. —‍Kure'ne imakui'pî pe ayeseru wanî, ayentai imakui'pî enasa' man, —‍ta'pîiya. Tarîpai eesenumenka'pî mîrîrî ta'pî Pedroya pî', Paapaya ayenumî apo' ya' ta'pîiya pî'. \p \v 24 Mîrîrî ye'nen Simãoya ta'pî: —‍Moriya esa'tî uurî ton pe Paapa pî' —‍ta'pîiya. —‍Esa'tî apo' ya' uyenumîiya namai, manni' taaya'nîkon manni' ya' —‍ta'pî Simãoya. \p \v 25 Mîrîrî tîpo, Paapa maimu ekaremekî tîpo Pedro João enna'po'pî Jerusalém pona Samaria poi. Mîrîrî pe, tuutîkon pe e'ma taawîrî Samaria pata poronkon pî' itekare ekaremekî'pî to'ya. \s1 Etiopia Pon Yarakkîrî Filipe Eseurîma \p \v 26 Samaria po Filipe wanî tanne, Uyepotorîkon narima'pî inserî eseurîma'pî Filipe yarakkîrî. —‍Ekonekakî moropai atîkî e'ma taawîrî —‍ta'pî inserîya. Filipe ekoneka'pî moropai attî'pî Jerusalém poi tuutîsen e'ma Gaza pona taawîrî. Mîrîrî e'ma wanî'pî tu'ke pemonkonyamî' wîtîto'pe pra. \v 27-28 Moropai Filipe wîtî'pî miarî ya'. Mîrîrî e'ma ta warayo' eporî'pî Filipeya. Paapa yapurîi wîtî'pî Jerusalém pona mîîkîrî eporî'pîiya, tîwenna'posen tîpata Etiopia pon. Rainha poitîrî pe tîwe'sen, miarî tîniru konekanen pe awanî'pî, teesenyaka'masanon pia itîînen pe. Mîrîrî ye'nen Rainha Candace poitîrî pe awanî'pî kure'ne. Mîîkîrîya Paapa maimu ekareme'nen profeta Isaías nurî'tî kaaretarî erenka'pî tuutî pe tararan po si'ma. \v 29 Mîrîrî yai Morî Yekaton Wannîya ta'pî Filipe pî': —‍Ka'ne' pe e'rennu'kî iipia —‍ta'pîiya. —‍Atîkî yarakkîrî —‍ta'pî Morî Yekaton Wannîya. \p \v 30 Mîrîrî ye'nen Filipe eka'tumî'pî ka'ne' pe. Moropai mîrîrî profeta Isaías kaaretarî erenka mîîkîrî warayo'ya eta'pî Filipeya. Moropai ekaranmapo'pîiya. —‍Mîrîrî erenkaya manni' epu'tî pî' nan? —‍ta'pî Filipeya ipî'. \p \v 31 Tîîse mîrîrî yuuku'pî warayo'ya: —‍O'non ye'ka pe epu'tîuya e'painon anî'ya ekaremekî pra tîîse? —‍ta'pîiya Filipe pî'. —‍Enu'kî uupia eereutapa —‍ta'pîiya. \v 32 Mîîkîrî warayo' nîrenka'pî profeta Isaías nurî'tî kaaretarî wanî'pî see warantî: \q1 Carneiro yapisî to'ya moropai yarî to'ya iwîto' pata'se' ya'. \q1 Mîîkîrî itekîn wanî moo, \q1 î' ku'nenan tîsi'po ya'tînenan winîkîi. \q1 Mîrîrî warantî nîrî mîîkîrî wanî, \q1 î' taiya pepîn tîwinîkîi imakui'pî ku'nenan pî'. \q1 \v 33 Mîîkîrî wanî itaruma'tîsa' pe \q1 tîîse anî'ya taa pra awanî ipî'. \q1 Morî mîîkîrî î' imakui'pî kupîtîpon pepîn, \q1 taa anî'ya pra awanî. \q1 Tarî aako'manto' ataretî'ka inmuku ton pra tîîse. \q1 Mîrîrî ye'nen anî' eseurîma eserîke pra awanî \q1 inmukuyamî' rî'san pî', moropai ipayanyamî' rî san pî'. \rq Is 53.7,8\rq* \m Mîrîrî warantî ekaremekî'pî Isaías nurî'tîya pena. \p \v 34 Mîrîrî ye'nen warayo'ya ta'pî Filipe pî': —‍Moriya, upî' ekareme'kî sîrîrî anî' pî' kin mîîkîrî profeta Isaías eseurîma mîrîrî? Tîpî' rî ka'rî, tiaron pî' ka'rî eeseurîma? —‍ta'pî warayo'ya Filipe pî'. \v 35 Mîrîrî ye'nen Filipeya ekaremekî pia'tî'pî mîrîrî profeta Isaías kaaretarî eseurîma manni' wanî mîrîrî. —‍Jesus yekare pî' teeseurîmasen pe. Mîîkîrî taruma'tî'pî to'ya tîîse mîîkîrîya î' taa pîn tîtaruma'tînan pî' tîwînenan pî'. Tamî'nawîrî mîîkîrîya apî'tanîpî'pî î' tîkai pra —‍ta'pî Filipeya. Mîrîrî warantî Jesus yekare ekaremekî'pî Filipeya. \p \v 36 Tuutîkon ye'ka pe teeseurîmakon pe to' erepamî'pî tuna ena pona. Mîrîrî ye'nen ta'pî mîîkîrî warayo'ya: —‍A'kî tuna tarî man, —‍ta'pî warayo'ya. Mîrîrî ye'nen ta'pîiya: —‍Esenpatakona ya, î' wani' awanî pepîn? \v 37 Ta'pî Filipeya: —‍Tamî'nawîrî ayewan ke innape ikupî pî' nan? —‍ta'pî Filipeya. —‍Inna, innape Jesus Cristo kupî pî' wai Paapa munmu pe awanî —‍ta'pî warayo'ya Filipe pî'. \v 38 Moropai mîîkîrî warayo'ya tararan emî'pannîpî me'po'pî moropai to' autî'pî sa'nîrî. To' ena'pî tuna ka, moro yenpatakona'pî Filipeya. \v 39 Mîrîrî tîpo tuna kapai to' eseu'ka pe, Morî Yekaton Wannîya Filipe yarî'pî. Inî' eesera'ma pra eena'pî. Warayo'ya inî' era'ma pra eena'pî tîîse mîrîrî tîpo warayo' wîtî'pî tîpata pona kure'ne taatausinpai. \v 40 Mîrîrî tîpo tiwinarî Filipe esepu'tî'pî. Azoto cidaderî po tîwanî epu'tî'pîiya. Moropai mîîkîrîya tuutî pe itekare ekaremekî pinunpa'pî patakon poro Paapa wanî pîika'tîton pe, Cesaréia cidaderî pona teerepamî tîpose. \c 9 \s1 Sauloya Innape Jesus Kupî \r (At 22.6-16; 26.12-18) \p \v 1 Jerusalém po tîwanî yai Sauloya innape Jesus ku'nenan taruma'tîpîtî'pî. Taapîtî'pîiya to' pî': —‍Innape Jesus ku'to'yakon rumakaya'nîkon pra awanîkon ya, atî'kauya'nîkon —‍ta'pîiya. Moropai attî'pî teepîremasanon esanon yepotorî pia. \v 2 Mîîkîrî wîtî'pî kaareta esa'se imaimu yaponse' tiaronkon innape Jesus ku'nenan taruma'tîi Damasco po Judeuyamî' epere'to' yewî' ta tuutîpa kai'ma. Maasa pra mîrîrî kaareta wenai Jesusya tenupato'kon yawîrî tîîko'mansenon ekaremekî Judeuyamî' esanonya ya, to' yarîpa Jerusalém pona, warayo'kon moropai wîri'sanyamî' atarakkannîto' yewî' ta. \p \v 3 Mîrîrî tîpo attî'pî. Aminke pra eerepamî winîkîi Damasco pona e'ma ta a'ka ena'pî Saulo pona. \v 4 Mîîkîrî esenumî'pî non pona. Moropai mai teeseurîmasen eta'pîiya. \p —‍Saulo, î' wani' ye'nen utaruma'tîya mîrîrî? —‍ta'pî maiya. \v 5 Moropai Sauloya ta'pî: —‍Anî' kin amîrî, uyepotorî? —‍ta'pî Sauloya. Moropai Maiya ta'pî: —‍Uurî Jesus. Itaruma'tî pî' aako'mamî manni' —‍ta'pî maiya. \v 6 Moropai ta'pîiya: —‍E'mî'sa'kakî, erepankî Damasco pona. Miarî î' ankupî ton ekaremekî to'ya. \p \v 7 Moropai warayo'kon yarakkîrî tuutîsanon emî'pamî'pî tîîse î' taa to'ya pra awanî'pî. Mai teeseurîmasen eta'pî to'ya tîîse anî' era'ma to'ya pîn. \v 8 Moropai Saulo e'mî'sa'ka'pî non poi moropai tenu yenponka'pîiya tîîse anî' era'maiya pra awanî'pî. Enkaru'ne eenasa' wanî'pî. Mîrîrî ye'nen itonpayamî' yarakkîronkonya itenya pî' yarî'pî Damasco pona. \v 9 Mîîkîrî ko'mamî'pî eseurîwî'ne wei kaisarî î' tera'mai pra. Mîrîrî yai ta're' yonpaiya pîn moropai î' enîrîiya pîn. \p \v 10 Miarî wanî'pî Damasco po warayo' Jesus nenupa'pî itese' Ananias. Mîîkîrîya Uyepotorîkonya tannoto' eta'pî tîîwe'ne'pîtî warantî maasa pra iwe'nasa' pra tîîse. Ta'pî Uyepotorîkonya ipî': —‍Ananias —‍ta'pîiya. Yuuku'pîiya: —‍Tarî wai —‍ta'pî Ananiasya. \p \v 11 —‍Ekonekakî moropai atîkî mîrîrî ito'saron e'ma taawîrî Judas yewî' ta. Miarî warayo' yuwata Tarso pon itese' Saulo. Mîîkîrî man teepîrema pî' —‍ta'pîiya. \v 12 —‍Teepîrema kore'ta tîwe'ne'pîtî warantî warayo' esenpo era'ma'pîiya. Amîrî era'ma'pîiya mîrîrî. Tenya tîrîiya ipu'pai pona inî'rî era'mato'peiya kai'ma —‍ta'pî Uyepotorîkonya Ananias pî'. \p \v 13 Tîîse Ananiasya Uyepotorîkon maimu yuuku'pî see warantî: —‍Mîîkîrî warayo' yekare pî' tu'kankon eseurîma etasau'ya wai. Innape amîrî ku'nenan winîkîi, Jerusalém ponkon innape tepotorîkon ku'nenan taruma'tîiya etasau'ya wai. \v 14 Mîîkîrî erepansa' sîrîrî Damasco pona kaareta yarakkîrî. Tarîronkon innape Jesus ku'nenan ekareme'sa' Judeuyamî', teepîremasanon esanonya ya, to' yarîiya Jerusalém pona. Inkamoro apî' esa'nenan yarîiya atarakkannîto' yewî' ta —‍ta'pîiya. \p \v 15 Tîîse Uyepotorîkonya ta'pî Ananias pî': —‍Atîkî maasa pra mîîkîrî warayo' menkasau'ya sîrîrî uurî ton pe, eesenyaka'mato'pe uurî ekaremekî pî' manni'kan Judeuyamî' pepîn pî' moropai to' esa'kon pî' moropai Judeuyamî' pî' nîrî. \v 16 Uurîya ekaremekî sîrîrî mîîkîrî Sauloya tîmoron epu'to'pe uwenai, tamî'nawîrî umaimu ekaremekî tîuya wenai —‍ta'pîiya. \p \v 17 Mîrîrî ye'nen Ananias wîtî'pî ito'saron e'ma taawîrî Judas yewî' ta. Miarî mîîkîrî warayo' eporî'pîiya. Saulo pu'pai pona tenya tîrî'pîiya moropai ta'pîiya: —‍Uyakon Saulo, Uyepotorîkonya uyarima pî' man aapia. Manni' Jesus Damasco ye'marî ta era'maya ne'tîkiniya uyarima pî' man inî'rî era'mapa kai'ma, moropai Morî Yekaton Wannî enato'pe ayesa' pe —‍ta'pîiya. \v 18 Mîrîrî taiya pe itenu yapai moro' pi'pî warainon e'soroka'pî. Moropai Sauloya era'ma pia'tî'pî inî'rî. Mîrîrî pe rî awe'mî'sa'ka'pî moropai eesenpatakona'pî. \v 19 Mîrîrî tîpo tekkari yonpa'pîiya moropai pena tîwanî'pî warantî meruntî ke eena'pî. Moropai mîîkîrî ko'mamî'pî tu'ke pu'kuru pra wei kaisarî innape Jesus ku'nenan kore'ta Damasco po. \s1 Sauloya Itekare Ekaremekî Pia'tî Damasco po \p \v 20 Mîrîrî pe rî Damasco po mîîkîrî Sauloya itekare ekaremekî pia'tî'pî Judeuyamî' epere'to' yewî'kon ta pî'. Mîîkîrîya ekaremekî e'pîtî'pî: —‍Jesus wanî Paapa munmu pe —‍taapîtî'pîiya. \p \v 21 Mîrîrî eta tîuya'nîkon wenai to' wanî'pî teesenumenkai ipî'. Ta'pî to'ya: —‍A'kî, manni' mîîkîrî Saulo Jesus yapurînenan inkamoro taruma'tîpîtîtîpon. Mîîkîrîya to' taruma'tîpîtî'pî. Tarîpai mîîkîrî iipî'pî tarîwaya innape Jesus ku'nenan taruma'tîpa kai'ma to' yapi'se, inkamoro yarîpa teepîremasanon esanon pia to' rumakapa kai'ma —‍ta'pî to'ya ipî'. \v 22 Tîîse ekaremekî'pîiya inî' panpî' meruntî ke: —‍Mîîkîrî Jesus Paapa nîmenka'pî pîika'tîton pe wanî yairon pe. Meruntî ke ekaremekî'pîiya. Mîrîrî ye'nen Judeuyamî' Damasco ponkonya imaimu wa'tî eserîke pra awanî'pî. Kure'ne to' esenumenka'pî ipî'. \p \v 23 Mîrîrî tîpo tîko'man pe wei tîîko'mamî tîpo, inkamoro Judeuyamî' emurukuntî'pî teeseurîmakonpa. Inkamoroya teeserukon koneka'pî î' kupîkonpa iwinîkîi. Ta'pî to'ya: —‍Iwîpai awanî sîrîrî —‍ta'pî to'ya. \v 24 Tîîse mîrîrî yekare eta'pî Sauloya. Mîrîrî ye'nen î' kupî to'ya kupî tîwinîkîi epu'tî'pîiya. Inkamoro ko'mamî'pî mîrîrî cidade yewa'to' woi mana'ta era'ma pî' Saulo epa'ka ya yapisîkonpa, iwîkonpa kai'ma. Mîîkîrî nîmîkî pî' to' ko'mamî'pî ewaron wei iwîkonpa kai'ma. \v 25 Tîîse ewaron ya innape Jesus ku'nenan Saulo nenupa'sanya Saulo yeka'ma'pî kure'nan waikara'pî ya'. Mîrîrî ya' tîîse yenu'tî'pî to'ya cidade iwa'to' poi winîkîi poro pona. Mîrîrî warantî Saulo wîîto' to'ya esuwa'ka'pî. \s1 Jerusalém Po Saulo Wanî \p \v 26 Moropai mîîkîrî wîtî'pî Jerusalém pona. Miarî innape Jesus ku'nenan anepu'pai awanî'pî to' pokonpe tîwanîpa maasa pra innape Jesus ku'sa' tîuya ye'nen. Tîîse eranne' pe to' wanî'pî ipî' maasa pra tenku'tîiya'nîkon nama tîuya'nîkon ye'nen. \v 27 Tîîse Barnabé erepamî'pî. Saulo yarî'pîiya Jesus naipontî'san pia moropai eerepamî'pî. Ekaremekî'pîiya to' pî': —‍Sauloya Jesus era'ma'pî e'ma ta. Moropai yarakkîrî eeseurîma'pî. Mîrîrî ye'nen Saulo wanî tarîpai Jesus maimu pe teesenyaka'masen pe. Damasco po meruntî ke itekare ekareme'pîtî'pîiya —‍ta'pî Barnabéya to' pî'. \v 28 Mîrîrî pata pai Sauloya Uyepotorîkon maimu ekaremekî pia'tî'pî Jerusalém poro meruntî ke. \v 29 Moropai grego maimu ta teeseurîmasanon yarakkîrî eeseurîmapîtî'pî. Tîîse to' wakîri pe pra eeseurîma'pî. Mîrîrî ye'nen iwî tîuya'nîkon pî' to' esenumenka'pî. \v 30 Mîrîrî yekare etasa' tîuya'nîkon ye'nen innape Jesus ku'nenanya Saulo yarî'pî Cesaréia cidaderî pona. Mîrîrî pata pai yarimakonpa kai'ma Tarso cidaderî pona attîto'pe to'sarî. \p \v 31 Mîrîrî tîpo innape Jesus ku'nenan e'taruma'tîto' tî'napansa' wanî'pî Judéia pata po moropai Galiléia pata po moropai Samaria pata po. Mîrîrî ye'nen inî' panpî' arinîke innape Jesus ku'nenan ena ko'mannîpî'pî, maasa pra Morî Yekaton Wannîya tîpîika'tîkon wenai. Mîrîrî warantî kure'ne Uyepotorîkon namapîtî'pî to'ya. \s1 Enéias Yekare \p \v 32 Pedroya innape Jesus ku'nenan era'mapîtî'pî patakon kaisarî. Mîrîrî yai attî'pî Lida cidaderî pona to' era'mapî'se. \v 33 Miarî warayo' eporî'pîiya eke'nepamî'pî itese' Enéias. Aako'mansa' wanî'pî eseurîwî'ne mia' pona tîîmo'tai kono' kaisarî tîwe'mî'sa'kai pra. \v 34 Mîîkîrî pî' ta'pî Pedroya: —‍Enéias, Jesus Cristoya ayepi'tî. Mîrîrî ye'nen e'mî'sa'kakî. Ayette' yanmako'makî —‍ta'pîiya. Mîrîrî eta tîuya pe Enéias e'mî'sa'ka'pî. Moropai eesepi'tîsa' wanî'pî. \v 35 Mîrîrî yai mîîkîrî e'mî'sa'kasa' era'ma tîuya'nîkonya yai Lida ponkonya innape Jesus kupî'pî. Moropai Sarona ponkonya nîrî innape ikupî'pî. \s1 Dorcas Yekare \p \v 36 Jope cidaderî po awanî'pî wîri' innape Jesus ku'nen. Mîîkîrî ese' wanî'pî Tabita, Grega maimu ta Dorcas. Mîîkîrî e'pîtî'pî morî ku'pîtî'pîiya. Tîwe'taruma'tîsanon pîika'tîpîtî'pîiya. \v 37 Mîrîrî kore'ta, tiwin wei pri'ya pra Dorcas ena'pî. Moropai aasa'manta'pî. Mîîkîrî esa'rî'pî rona'pî to'ya. Mîrîrî tîpo yarî'pî to'ya kawînpan wîttî ta. \v 38 Tîîse Pedro yekare eta'pî innape Jesus ku'nenanya Lida cidaderî po, aminke pra Jope pî'. Mîrîrî ye'nen asakî'ne warayo'kon yaipontî'pî to'ya ekareme'se Pedro pî'. To' wîtî'pî. Moropai Pedro eporî'pî to'ya miarî. Ta'pî to'ya ipî': \p —‍Pedro, aase ka'ne' pe Jope pona —‍ta'pî to'ya. \v 39 Moropai Pedro ekoneka'pî. Attî'pî to' pîkîrî. Eerepamî'pî miarî, mîrîrî ita to' e'to' wîttî ta. Tîîse kawînpan pe wîttî wanî'pî. Mîrîrî ye'nen o'non pata mîîkîrî isa'manta'pî yaasa' to'ya pata' Pedro yawonnîpî'pî to'ya. Miarî wîri'sanyamî' wanî'pî, inyo isa'manta'san. Inkamoro karawa'pî kure'ne. Ta'pî to'ya Pedro pî': —‍A'kî Tabita nîsi'pîmî'pî upon seeni' pena enen tîwanî yai —‍ta'pî to'ya ipî'. Maasa pra inyo isa'manta'san pon ton si'pînpîtî'pîiya mîîto'pe. \p \v 40 Moriya ta'pî Pedroya to' pî': —‍Epa'katî poro pona. Mîrîrî tîpo to' epa'ka'pî tanne, Pedro e'sekunka'pî moropai eepîrema'pî. Mîrîrî tîpo teepîrema ataretî'ka pe, eera'tî'pî isa'manta'pî winîkîi. Moropai ta'pîiya ipî': —‍Tabita, e'mî'sa'kakî —‍ta'pîiya. Moropai tenu yarakkamo'pî Tabitaya moropai Pedro era'ma tîuya pe awe'mî'sa'ka'pî tîmaikko pona. Pedro era'ma'pîiya. \v 41 Moropai Pedroya itenya pî' yapisî'pî. Ipîika'tî'pîiya i'mî'sa'ka pî'. Mîrîrî tîpo pemonkonyamî' innape Jesus ku'nenan yanno'pî Pedroya, inyo isa'manta'san pokonpe. Moropai Dorcas yenpo'pîiya to' yenu ya' enen. \v 42 Mîrîrî yekare eta tîuya'nîkon wenai innape Uyepotorîkon kupî'pî tu'kankon Jope cidaderî ponkonya. \v 43 Mîrîrî tîpo Pedro ko'mamî'pî paaka pi'pî sakari'manen Simão yewî' ta. Tu'ke wei kaisarî aako'mamî'pî Jope po. \c 10 \s1 Cornélioya Pedro Yanno Me'po \p \v 1 Cesaréia cidaderî po warayo' wanî'pî itese' Cornélio. Mîîkîrî wanî'pî 600 kaisaronkon surarayamî' Itália ponkon esa' pe tîwe'sen pe. \v 2 Mîîkîrî wanî'pî Paapa yapurînen pe. Tîpemonkonoyamî' pokonpe si'ma Paapa yapurî'pî to'ya. Moropai tu'ke morî ku'pîtî'pîiya, Judeuyamî' î' ton pînon tîpakkori'tasanon pîika'tîpîtî'pîiya. Moropai wei kaisarî eepîremapîtî'pî Paapa pî'. \p \v 3 Tiwin wei ko'mamîiya Cornélio we'ne'pîtî warantî awanî'pî iwe'nasa' pra tîîse. Era'ma'pîiya Uyepotorîkon narima'pî. Inserî wanî tîîpia era'ma'pîiya. Mîîkîrîya ta'pî ipî': —‍Cornélio. \v 4 Eranne' pe si'ma inserî era'ma'pîiya. Moropai ekaranmapo'pî Cornélioya: —‍Î' wani' nai, uyepotorî? —‍ta'pîiya. Inserîya yuuku'pî. Ta'pîiya ipî': —‍Paapaya tîwakîri pe eepîremato' etasa' man, maasa pra î' ton pînon pîika'tîsa'ya ye'nen. Apî' Paapa atausinpasa' man —‍ta'pî inserîya ipî'. \v 5 —‍Mîrîrî ye'nen apemonkonoyamî' yarimakî Jope cidaderî pona to' wîtîto'pe, warayo' itese' Simão Pedro yannoi to' wîtîto'pe —‍ta'pîiya. \v 6 —‍Mîîkîrî wanî Paaka pi'pî sakari'manen, tuna ena po aako'mamî manni' Simão yewî' ta —‍ta'pîiya. \p \v 7 Mîrîrî tîpo inserî wîtî'pî Cornélio piapai. Mîrîrî ye'nen Cornélioya asakî'ne tîpoitîrîtonon yanno'pî ka'ne' pe, moropai tiwin surara to' pokonpe. Mîîkîrî surara wanî'pî Paapa yapurînen pe nîrî. Moropai Cornélio esenyaka'mato' ku'nen pe awanî'pî. Inkamoro yarima'pîiya Jope cidaderî pona. \v 8 Cornélioya to' pî' tamî'nawîrî î' ta'pî inserîya tîpî' ekaremekî'pî to' pî': —‍A'kî sîrîrîpe uyewî' ta ko'mamîiya epîrema tanne, Paapa narima'pî inserî esenpon pî' man —‍ta'pîiya to' pî'. —‍Mîîkîrîya taa pî' man upî': “Asakî'ne apemonkonoyamî' yarimakî to' wîtîto'pe warayo' itese' Pedro yannoi Jope cidaderî pona”, taa pî' man —‍ta'pîiya. —‍Mîrîrî ye'nen atîtî —‍ta'pîiya. \p \v 9 Tiaron wei yai to' wîtî'pî Jope cidaderî pona aminke pra to' erepamî tanne, Jope cidaderî pî' ineka'ta pairî wei tîîse, Pedro enuku'pî wîttî neka'ta pona epîremai. Miarî eepîrema tanne inkamoro warayo'kon erepamî'pî Jope cidaderî pona. \v 10 Moropai Pedroya emi'nan epu'tî'pî tekkari anonpapai ena'pî. Maasa pra tekkarikon ton koneka wîri'ya tanne Pedro we'ne'pîtî warantî awanî'pî. \v 11 Tîîwe'ne'pî'to' ya' era'ma'pîiya ka' esettapurukasa'. Mîrîrîya kure'nan kamisa warainon autî'pî ewa'tîsa' pe asakîrîrî yaretîkon pî'. Mîrîrî autî'pî non tîpose iipia. \v 12 Mîrîrî ya' tu'ke si'kore'ta kamoyamî' moropai o'ma'kon tîro'takon po taasa'senon moropai toronyamî' wanî era'ma'pî Pedroya. \v 13 Mîrîrî yai Pedroya mai eta'pî, Paapa eseurîmato'. Ta'pî maiya Pedro pî': —‍E'mî'sa'kakî ayo' ton wîîkî insanan yonpa moropai entamo'kakî —‍ta'pîiya ipî'. \p \v 14 Tîîse Pedroya yuuku'pî: —‍Kaane Uyepotorî. Maasa pra inkamoro ye'kakon anna nanîkon pepîn. Yanîuya eserîke pra wai —‍ta'pî Pedroya. \p \v 15 Moropai inî'rî Paapa eseurîma'pî Pedro yarakkîrî. —‍Inkamoro ye'ka anna nanîkon pepîn tîkai pra e'kî uurî nîkupî'san pî' —‍ta'pî Paapaya Pedro pî'. \p \v 16 Mîrîrî warantî Paapa eseurîma'pî eseurîwî'ne ite'ka. Ta'pîiya: —‍Insanan yonpa wîîkî, entamo'kakî —‍ta'pîiya. Mîrîrî tîpo mîrîrî kamisa warainon menna'po'pî Paapaya ka' pona. \p \v 17 Mîrîrî tîpo Pedro esenumenka'pî mîrîrî tîwe'ne'pî'to' pî'. Î' taato'pe epu'tîiya pra awanî'pî. Mîrîrî ye'nen awanî'pî yairî ma're eena'pî. Mîrîrî tanne, warayo'kon Cornélio narima'san erepamî'pî. O'non pata Simão yewî' wanî ekaranmapo tîuya'nîkon tîpo to' emî'pamî'pî mana'ta pia. \v 18 To' emî'pamî'pî wîttî esa' yanno'pî to'ya. Moropai ekaranmapo'pî to'ya. \p —‍O'non pata warayo' nai Pedro itese' tarî nai? —‍ta'pî to'ya. \v 19 Pedro esenumenka ko'mannîpî tanne tîwe'ne'pî'to' pî', Morî Yekaton Wannîya ta'pî: —‍Pedro, a'kî, eseurîwî'nankon warayo'kon erepannî pî' man. Inkamoroya ayuwa pî' man —‍ta'pî Morî Yekaton Wannîya ipî'. \v 20 Moropai ta'pîiya Pedro pî': —‍Ekonekakî autîkî to' pia. Tîîwanmîra atîkî teesewankono'mai pra, uutî naka ta'ye' tîkai pra atîkî. Maasa pra uurîya to' yarimasa' sîrîrî, to' ii'to'pe tarîwaya aapia —‍ta'pî Morî Yekaton Wannîya. \p \v 21 Mîrîrî ye'nen Pedro autî'pî to' pia. Moropai ta'pîiya warayo'kon pî': —‍Uurî Pedro, tarî wai. Mîîkîrî yuwaya'nîkon manni' uurî —‍ta'pîiya. —‍Î' kai aai'sa'kon sîrîrî? —‍ta'pîiya to' pî'. \p \v 22 Inkamoroya yuuku'pî: —‍Surarayamî' esa' Cornélioya anna yarimasa' sîrîrî —‍ta'pî to'ya. —‍Mîîkîrî warayo' wanî morî pe pu'kuru maasa pra Paapa yapurîiya ye'nen. Mîrîrî ye'nen kure'ne tînamasen pe awanî Judeuyamî' rawîrî. Mîîkîrî wenai Paapa narima'pî inserîya taasa' ipî' ayanno me'poto'peiya tewî' ta attîpa kai'ma. Moropai î' kai'ma amîrî eseurîma anetapai awanî —‍ta'pî to'ya ipî'. \v 23 Moropai Pedroya ta'pî to' pî': —‍Ewontî —‍ta'pîiya warayo'kon pî'. Moropai to' ewomî'pî. Tiwin ewaron yuwa'ka'pî to'ya miarî yarakkîrî. \p Eerenma'sa' pe Pedro ekoneka'pî. Moropai to' pîkîrî attî'pî. Moropai tiaronkon Jope ponkon innape Jesus ku'nenan Judeuyamî' wîtî'pî nîrî to' pokonpe. \v 24 Moropai tiaron wei yai to' erepamî'pî Cesaréia cidaderî pona. Mîrîrî yai Cornélio moropai itonpayamî' nepu'tîkon emurukuntîsa' wanî'pî miarî itewî' ta. Maasa pra to' etasai'ya wanî'pî Pedro erepamî nîmîkîkonpa kai'ma. \v 25 Mîrîrî yai Pedro erepamî'pî. Eewomî tanne Cornélio iipî'pî iponaya. Mîîkîrî e'sekunka'pî Pedro eporî tîuya pe yapurîpa kai'ma. \v 26 Tîîse Pedroya ta'pî ipî': —‍E'mî'sa'kakî. Maasa pra uurî awarainon warayo', Paapa warainon pepîn uurî —‍ta'pî Pedroya ipî'. \p \v 27 Moropai teeseurîmakon ye'ka pe, Pedro ewomî'pî Cornélio yewî' ta. Miarî arinîke pemonkonyamî' emurukuntîsa' wanî'pî itewî' ta. Moropai Pedro eseurîma pia'tî'pî to' pî'. Ta'pîiya: —‍Epu'nenan amîrî'nîkon anna Judeuyamî' yeseru. Anna emurukuntî eserîke pra awanî amîrî'nîkon Judeuyamî' pepîn pokonpe —‍ta'pî Pedroya to' pî'. \v 28 —‍Tîîse Paapaya ekareme'sa' sîrîrî upî', anî' kupîuya namai tiaronkon yentai. Anî' menkauya namai tamî'nawîrî se' kaisarî to' konekato'peuya, morî pe to' ku'to'peuya ta'pîiya upî' —‍ta'pî Pedroya. \v 29 —‍Mîrîrî ye'nen uyannosa'ya'nîkon ye'nen uui'sa' sîrîrî uwakîri pe pu'kuru —‍ta'pîiya. —‍Mîrîrî ye'nen anepu'pai wanî sîrîrî kure'ne î' ton pe uyannosa'ya'nîkon —‍ta'pîiya to' pî'. \p \v 30 Mîrîrî yuuku'pî Cornélioya: —‍Eseurîwî'ne wei esuwa'kasa' man. Mîrîrî rawîrî epîrema tanne, uyewî' ta ko'mamîiya tiwinarî warayo' esenpo'pî aimutun ipon uupia —‍ta'pîiya. \v 31 —‍Mîîkîrîya ta'pî upî': “Cornélio, Paapaya eepîremato' etasa' man tîwakîri pe maasa pra tîîpakkori'tîsanon pîika'tîsa'ya wanî morî pe”, ta'pîiya upî'. \v 32 Moropai ta'pîiya: “Pemonkonyamî' yarimakî Jope cidaderî pona to' wîtîto'pe warayo' itese' Pedro yannoi. Mîîkîrî wanî paaka pi'pî sakari'manen Simão yewî' ta, tuna ena po tîîko'mansen”, ta'pî inserîya upî' —‍ta'pî Cornélioya. \v 33 —‍Mîrîrî ye'nen ayanno me'po'pîuya. Morî pe pu'kuru awanî sîrîrî aai'sa' ye'nen anna kore'ta. Anna epere'sa' sîrîrî tarî Paapa pia pu'kuru. Mîrîrî ye'nen î' kai'ma Uyepotorîkonya î' taasa' apî' ekaremekîya etato'pe annaya kai'ma —‍ta'pî Cornélioya Pedro pî'. \s1 Pedro Eseurîmato' To' Pokonpe \p \v 34 Mîrîrî ye'nen Pedro eseurîma pia'tî'pî. —‍Uyonpayamî' —‍ta'pîiya. —‍Eseurîma sîrîrî î' kai'ma uyarakkîrî esekaremekî'pî une'ta'pî ekaremekîuya sîrîrî. Anna Judeuyamî' pîika'tî Paapaya epu'nenan uurî'nîkon. Amîrî'nîkon Judeuyamî' pepîn pîika'tîiya pepîn kai'ma esenumenkakoi'kon anna. Tîîse sîrîrî pata pai epu'tî pî' wai tarîpai Paapa wanî tamî'nawîronkon pîika'tînen pe. \v 35 Tamî'nawîronkon wakîmanen pe se' kaisarî, e'sentai pra. Mîrîrî ye'nen tauya sîrîrî amîrî'nîkon pî'. Tamî'nawîronkon innape tîku'nenan, yairî tîîko'mansenon wakîma Paapaya pata kaisaronkon. \v 36 Sîrîrî itekare ekaremekî'pî Paapaya anna pî', tîpemonkonoyamî' Judeuyamî' pî'. Ekaremekî'pîiya î' kai'ma tîpemonkono pe uurî'nîkon kupîiya innape Jesus Cristo ku'sa' uurî'nîkonya wenai. Mîîkîrî wanî tamî'nawîrî e'nî tanne uyesa'kon pe. \v 37-38 Epu'tîya'nîkon î' e'ku'sa' tarî Israel pata poro. E'mai' pe Judéia pata po João Batistaya ekaremekî'pî sîrîrî itekare. Taapîtî'pîiya: “Imakui'pî pe awe'to'kon rumakatî moropai esenpatakonatî”, taapîtî'pîiya. Mîrîrî tîpo tamî'nawîrî Israel pata poro itekare esekaremekî'pî. Mîrîrî yai Paapaya tîmeruntîri tîrî'pî Jesus Nazaré poinon pia. Morî Yekaton Wannî wenai itîrî'pîiya. Mîrîrî meruntî yarakkîrî Jesus esenyaka'ma pia'tî'pî Galiléia pata po. Mîrîrî yai morî ku'pîtî'pî Jesusya pemonkonyamî' pî'. Makui nîtaruma'tî'san pîika'tî'pîiya maasa pra Paapa wanî ye'nen tîîpia. Mîrîrî ku'pîtî'pî Jesusya tarî tîwanî yai. \v 39 Mîrîrî era'ma'pî annaya. Tamî'nawîrî inkupî'pî tarî anna pata po, Jerusalém po era'ma'pî annaya. Mîrîrî tîpo Judeuyamî', ipemonkonoyamî'ya iwî'pî, ipokapîtî'pî to'ya pakî'nan pona. \p \v 40 Mîrîrî tîpo, eseurîwî'ne wei tîîko'manse Paapaya i'mî'sa'ka'pî. Paapa meruntîri yai awe'mî'sa'kasa' eesenpo'pî anna kore'ta. \v 41 Mîîkîrî era'masa' tamî'nawîronkon pemonkonyamî'ya pra man, tîîse Paapa nîmenka'san annaya neken era'ma'pî. Anna yekkari yonpa'pî annaya. Anna wuku enîrî'pî annaya ipokonpe si'ma awe'mî'sa'kasa' tîpo. \v 42 Mîîkîrîya anna menka'pî moropai anna yaipontî'pî itekare ekareme'to'pe annaya. Mîrîrî yai itekare ekaremekî annaya yai taato'pe annaya pemonkonyamî' pî'. Paapaya Jesus ku'sa' ipîkku pe tamî'nawîronkon esa' pe. Mîîkîrîya taa kupî sîrîrî anî' wîtî ka' pona, anî' wîtî apo' ya'. Mîrîrî warantî ikupî'pî Paapaya. \v 43 Sîrîrî ekaremekî'pî penaronkon, Paapa maimu ekareme'nenan profetayamî' nurî'sanya. Mîrîrî eseposa' sîrîrî. Mîrîrî ye'nen anî'ya innape Jesus kupî ya tamî'nawîrî imakui'pî inkupî'pî kupî Paapaya tîîwanmîra tînmu Jesus Cristo wenai. Mîrîrî warantî ekaremekî'pî to'ya pena —‍ta'pî Pedroya to' pî'. \s1 Judeuyamî' Pepîn Esa' Pe Morî Yekaton Wannî Ena \p \v 44 Mîrîrî yai Pedro eseurîma tanne, itekare pî' etanenan pemonkonyamî' Judeuyamî' pepîn Cornélio yewî' ta tîwe'sanon esa' Morî Yekaton Wannî ena'pî. \v 45-46 Mîrîrî ye'nen Judeuyamî' pepîn eseurîma tiaron mai ta, eta'pî Judeuyamî' Pedro yarakkîrî iipî'sanya Paapa yapurî'pî to'ya. Morî pe anna pîika'tîsa' Paapaya sîrîrî taa to'ya eta'pî Judeuyamî'ya. Mîrîrî pî' innape Jesus ku'nenan Judeuyamî' Jope poi iipî'san Pedro yarakkîrî esewankono'ma'pî kure'ne to' pî'. Ta'pî to'ya: —‍A'kî, Paapaya Judeuyamî' pepîn pia nîrî Morî Yekaton Wannî tîrî ka'rî uurî'nîkon warantî —‍ta'pî to'ya. Mîrîrî ye'nen Pedroya ta'pî to' pî': \p \v 47 —‍Insamoro Judeuyamî' pepîn esa' pe Morî Yekaton Wannî enan pî' man uurî'nîkon esa' pe tîwanî manni' warantî. Mîrîrî ye'nen anî'ya taa eserîke pra awanî to' esenpatakona pepîn taa eserîke pra awanî —‍ta'pî Pedroya. \p \v 48 Moropai to' esenpatakona'pî innape Jesus Cristo ku'sa' to'ya ye'nen. Mîrîrî tîpo ta'pî to'ya Pedro pî': —‍Anna kore'ta ako'mankî î' warapo rî wei kaisarî —‍ta'pî to'ya Pedro pî'. \c 11 \s1 Judeuyamî' Pepîn E'pîika'tîsa' Wanî \s2 Ekaremekî Pedroya Jerusalém Ponkon Pî' \p \v 1 Cesaréia po Pedro wanî tanne, Judéia pata ponkon Jesus naipontî'san moropai tiaronkon innape Jesus ku'nenanya Judeuyamî' pepîn yekare eta'pî. Î' kai'ma Paapaya to' pîika'tî'pî eta'pî to'ya. Mîrîrî kore'ta Pedro erepamî'pî. \v 2 Mîrîrî yai Jerusalém pona Pedro erepamî pe, Pedro pî' to' o'ma'ta pia'tî'pî. Ta'pî to'ya ipî': \v 3 —‍Inkamoro uurî'nîkon yeseru warainonkon pepîn kore'ta aako'mansa' mîrîrî. Î' ton pe inkamoro yekkari enasa' ya yairî pra to' yeseru era'mai'ma —‍ta'pî to'ya. —‍Yairî pra awe'sa' mîrîrî uyeserukon yawîrî pra kai'ma to' o'ma'ta'pî Pedro pî'. \p \v 4 Mîrîrî tîpo Pedroya tamî'nawîrî tarakkîrî e'kupî'pî, tînera'ma'pî ekaremekî'pî eta to'ya tanne, ikî'pî pata pai. Mîrîrî eta'pî to'ya tamî'nawîrî î' kai'ma Pedro eseurîma. Ta'pîiya: \v 5 —‍A'kî Jope cidaderî po si'ma uurî we'ne'pîtî warantî wanî'pî, uurî epîrema tanne era'ma'pîuya ka' esettapuruka moropai kamisa waraino kure'nan autî'pî ka' poi asakîrîrî yaretî pî' ewa'tîsa' pe. Mîrîrî autî'pî non pona uupia —‍ta'pî Pedroya to' pî'. \v 6 —‍Moropai era'ma'pîuya. Mîrîrî ya' tu'ke kamoyamî' wanî'pî moropai o'ma'kon, non poro tîro'takon po taasa'senan wanî'pî, moropai toronyamî' wanî'pî —‍ta'pîiya. \v 7 —‍Mîrîrî yai mai, Paapa maimu eta'pîuya. Ta'pîiya upî': “Pedro, e'mî'sa'kakî ka'ne' pe ayo' ton wîîkî moropai entamo'kakî”, ta'pî Paapaya upî' eta'pîuya —‍ta'pî Pedroya. \p \v 8 —‍Tîîse yuuku'pîuya: “Kaane, Uyepotorî, inkamoro ye'kakon yanîuya eserîke pra wai, anna Judeuyamî' nanîkon pepîn, nura pe to' wanî ye'nen”, ta'pîuya —‍ta'pîiya. \p \v 9 —‍Tîîse inî'rî Paapa maimu eta'pîuya. See warantî: “Inkamoro ye'kakon pî' nurakon yanîuya pepîn tîkai pra e'kî. Uurî nîkupî'san inkamoro tansenonkon pe”, ta'pî Paapaya upî' —‍ta'pî Pedroya. \v 10 —‍Eseurîwî'ne ite'ka Paapa eseurîma'pî upî'. Ta'pîiya: “E'mî'sa'kakî, ayo' ton wîîkî, entamo'kakî unkupî'san pî' nura tîkai pra”, ta'pîiya. Mîrîrî tîpo mîrîrî kamisa yanu'nîpî'pî Paapaya ka' pona —‍ta'pî Pedroya. \p \v 11 —‍Mîrîrî tanne eseurîwî'nankon warayo'kon uyannoi itî'san erepamî'pî Cesaréia poi. Mîrîrî ita uurî e'to' wîttî Simão yewî' ta to' erepamî'pî —‍ta'pî Pedroya. \v 12 —‍Mîrîrî ye'nen upî' ta'pî Morî Yekaton Wannîya. To' pîkîrî uutîto'pe teesewankono'mai pra, tîîwanmîra uutîto'pe, ta'pîiya. Moropai to' pîkîrî uutî yai insamoro tiwin mia' pona tîîmo'tai kaisarî innape Jesus ku'nenan wîtî'pî nîrî uyarakkîrî Jope poi. Mîrîrî yai tamî'nawîrî anna erepamî'pî. Moropai anna ewomî'pî Cornélio yewî' ta. \v 13 —‍Mîîkîrîya ekaremekî'pî anna pî' î' kai'ma tiwinarî inserî esenpo'pî tewî' ta eepîrema tanne Ta'pîiya ipî': “Pemonkonyamî' anarimakî to' wîtîto'pe Jope cidaderî pona warayo' yannoi itese' Pedro”, ta'pî inserîya ipî' —‍ta'pî Pedroya. \v 14 —‍“Mîîkîrîya î' kai'ma Paapaya taasa' ekaremekî yai innape Jesus kupîya'nîkon moropai Paapaya apîika'tîkon tamî'nawîrî apemonkonoyamî' pokonpe”, ta'pî inserîya ipî' —‍ta'pî Pedroya. \p \v 15 —‍Moropai eseurîma pia'tî'pî to' kore'ta si'ma, mîrîrî pe rî Morî Yekaton Wannî ena'pî to' esa' pe tamî'nawîrî e'mai' pe uurî'nîkon Judeuyamî' esa' pe tîwanî warantî —‍ta'pî Pedroya. \v 16 —‍Mîrîrî yai enpenata'pî pena Joãoya ta'pî pî'. “Uurîya amîrî'nîkon yenpatakona tuna ke, tîîse uye'ma'pî pî' aaipî manni'ya Morî Yekaton Wannî ke yenpatakona, mîrîrî warantî Morî Yekaton Wannî ena ayesa'kon pe”, ta'pî Joãoya wanî yairî —‍ta'pî Pedroya. \v 17 —‍Pena ta'pî Joãoya yawîrî innape Judeuyamî' pepînya Paapa winîpainon Morî Yekaton Wannî ko'mamî to' esa' pe. Mîîkîrî uurî'nîkon esa' pe awanî manni' innape Uyepotorîkon pe Jesus Cristo kupî yai uyesa'kon pe eena'pî. Mîrîrî ye'nen anî' kin uurî Paapa yentai e'ku'to'pe? —‍ta'pî Pedroya. \p \v 18 Mîrîrî eta tîuya'nîkon pe Pedro pî' tîwo'ma'tato'kon tî'napannîpî'pî to'ya. Tarîpai Paapa yapurî'pî to'ya. Ta'pî to'ya: —‍Paapaya Judeuyamî' pepînya innape tîku'to' weiyu ton tîîsa', imakui'pî to' nîkupî'pî ku'sai'ya tîîwanmîra. Mîrîrî ye'nen ipatîkarî enen ko'mannîto' eposa' to'ya, kai'ma Paapa yapurî'pî to'ya. \s1 Innape Jesus Ku'nenan Antioquia Ponkon Yekare \p \v 19 Innape Jesus ku'nenan e'paraipîkasa' wanî'pî tîtaruma'tîkon to'ya wenai, Estêvão sa'manta'pî pata'pî ya. Tiaronkon wîtî'pî Fenícia pona moropai Chipre pona, moropai Antioquia pona. Mîrîrî warantî Paapa maimu ekaremekî'pî to'ya Judeuyamî' pî' neken. \v 20 Tîîse tiaronkon Judeuyamî' Chipre po tîwe'sanon moropai Cirene ponkon wîtî'pî Antioquia pona. Miarî itekare ekaremekî pia'tî'pî to'ya Judeuyamî' pepîn pî'. Inkamoroya Uyepotorîkon pe Jesus wanî ekaremekî'pî Judeuyamî' pepîn pî'. \v 21 Inkamoro yarakkîrî Uyepotorîkon meruntîri wanî'pî. Mîrîrî itekare eta tîuya'nîkon yai tu'ke pemonkonyamî'ya innape Jesus kupî'pî. Mîrîrî ye'nen Uyepotorîkon pia to' eturumaka'pî. \p \v 22 Mîrîrî tîpo sîrîrî itekare Judeuyamî' pepîn yekare, eta'pî innape Jesus ku'nenan Jerusalém ponkonya. Mîrîrî ye'nen Barnabé yarima'pî to'ya, to' yekare etai Antioquia pona. \v 23 Miarî Antioquia pona teerepansa' pe Barnabéya î' kai'ma Judeuyamî' pepîn pîika'tîsa' Paapaya era'ma'pî. Kure'ne morî pe Paapa e'to' pî' aatausinpa'pî. Mîrîrî ye'nen inî' panpî' to' panama'pîiya yairî tewankon ke Uyepotorîkon yapurî pî' to' ko'manto'pe kai'ma. \v 24 Mîîkîrî Barnabé esa' pe Morî Yekaton Wannî wanî'pî. Innape Jesus ku'nen pe awanî'pî. Mîrîrî ye'nen morî pe awanî'pî innape iteseru wanî'pî. Mîrîrî wenai tu'kankon eturumaka'pî Uyepotorîkon pia innape yapurîkonpa. \p \v 25 Moropai mîrîrî tîpo Barnabé wîtî'pî Tarso cidaderî pona Saulo yuwai. \v 26 Mîîkîrîya Saulo eposa' tîuya yai enepî'pî Antioquia pona. Inkamoro Saulo Barnabéya innape Jesus ku'nenan muurukuntîpîtî'pî tiwin kono' to' kore'ta tîwanîkon yai. Miarî arinîkon pemonkonyamî' yenupapîtî'pî to'ya. Miarî Antioquia po innape Jesus ku'nenan esatî pia'tî'pî pemonkonyamî'ya e'mai' pe crente kai'ma. \p \v 27 Mîrîrî yai tiaronkon profetayamî' Paapa maimu ekareme'nen wîtîsa' wanî'pî Jerusalém poi Antioquia pona. \v 28 Tiwin wanî'pî itese' Ágabo. Mîîkîrî e'mî'sa'ka'pî eseurîmai Morî Yekaton Wannî meruntîri yai. Ta'pîiya: —‍Awanî pe man kure'nan iwan tamî'nawîrî pata po —‍ta'pîiya. Mîîkîrîya taasa' yawîrî awe'kupî'pî pena pata esanon reiyamî' esa' pe Cláudio wanî yai. \v 29 Mîrîrî ye'nen innape Jesus ku'nenan esenumenka tiaronkon innape Jesus ku'nenan Judéia ponkon pîika'tî tîuya'nîkon pî'. Mîrîrî itîrî tîuya'nîkon pîkîrî itîrî'pî to'ya. \v 30 Moropai mîrîrî tîniru yarima'pî to'ya Barnabé moropai Saulo pî', mîrîrî tîîto'pe to'ya soosi esanon pia Jerusalém po. \c 12 \s1 Pedro Epa'ka Atarakkannîto' Yewî' Tapai \p \v 1 Mîrîrî yai pata esa' rei Herodesya innape Jesus ku'nenan taruma'tî pia'tî'pî. \v 2 Mîîkîrîya Tiago João rui wîî me'po'pî kasupara ke. \v 3 Mîrîrî warantî Judeuyamî'ya tîwakîrikon pe mîrîrî kupî mîîkîrî Herodesya era'ma'pî. Mîrîrî ye'nen Herodesya Pedro yapisî me'po'pî atarakkannîto' yewî' ta yarakkamopa kai'ma. Mîrîrî kupî'pîiya tîfestarîkon weiyu yai. \v 4 Mîîkîrî yapisî me'posa' tîuya yarakkamo'pî Herodesya atarakkannîto' yewî' ta. Mîrîrî yai era'manenan ton surarayamî' yaipontî'pî asakîrîrî'ne. To' wanî'pî asakî'ne Pedro yarakkîrî ita. Tiaronkon wanî'pî asakî'ne mana'ta pia si'ma era'manenan pe. Mîrîrî warantî ikupî'pî Herodesya maasa pra mîrîrî tîfestarîkon Páscoa itese' pata'pî pe anekareme'pai awanî'pî pemonkonyamî' pî'. \p \v 5 Mîrîrî yai Pedro wanî'pî atarakkannîto' yewî' ta. Mîîkîrî era'manenan wanî'pî iipia. Mîrîrî tanne innape Jesus ku'nenan epîrema ko'mannîpî'pî Pedro pona. Kure'ne to' epîrema'pî eepa'kato'pe kai'ma. \v 6 Tîîse mîrîrî tanne ta'pî Herodesya: —‍Penane î' kai'ma Pedro eseurîma etauya kupî sîrîrî pemonkonyamî' pî' to' rawîrî si'ma. Moropai î' taa pemonkonyamî'ya etauya Pedro winîkîi —‍ta'pî Herodesya. \p Mîrîrî ewarono' ya, Pedro we'na'pî asakî'nankon surarayamî' yarappana. Ewa'tîsa' to'ya wanî'pî sa'man ferro ke itenya pî' se' yataimîrî. Tiaronkon wanî'pî mana'ta pia si'ma era'manenan. \v 7 Mîrîrî pe rî ka'ne' pe Uyepotorîkon narima'pî Inserî esenpo'pî atarakkannîto' yewî' ta. Kure'nan a'ka wanî'pî. Mîrîrîya Inserîya Pedro yapî'pî iratai winî tenmakai. Ta'pîiya: \p —‍Ka'ne' pe e'mî'sa'kakî. Mîrîrî taiya pe sa'man ferro emo'ka'pî tîîwarîrî itenya poi. \p \v 8 Ta'pî inserîya ipî': —‍Aworîmî atunnu'kî, a'sa'sa' yeka'makî, aya'san yanunkî, aase uyarakkîrî —‍ta'pîiya. \v 9 Mîrîrî ye'nen Pedro epa'ka'pî atarakkannîto' tapai attî'pî inserî wenairî. Tîîse epu'tîiya pîn, tenpa'ka inserîya pe awanî. Tîîwe'ne'pîtî warantî ikupî'pîiya. \v 10 To' wîtî'pî mana'ta piawonkon iwaka'pî to'ya. Moropai kure'nan mana'ta ferro ke ikonekasa', eporî to'ya pe aatarakkanmoka'pî tîîwarîrî. Moropai to' epa'ka'pî. To' wîtî'pî kure'nan e'ma taawîrî. Tuutîkon pe ka'ne' pe inserî esera'ma pra eena'pî. Tiwinsarî Pedro e'nîmî'pî. \p \v 11 Pedroya ta'pî tîîwarîrî: —‍Tarîpai epu'tî pî' wai, innape awanî. Uyepotorîya inserî yarimasa' umo'kato'peiya Herodes yenya yapai. Moropai tamî'nawîrî î' anku'pai Judeuyamî' esanon wanî uyarakkîrî esuwa'kasa' sîrîrî —‍ta'pîiya. \p \v 12 Î' esuwa'kasa' epu'tî tîuya tîpo, tarakkîrî Pedro wîtî'pî Maria, João Marcos yan yewî' ta. Miarî arinîke pemonkonyamî' epere'sa' tanne epîremai eerepamî'pî. \v 13 Mîîkîrîya mana'ta pa'tî'pî. Ka'ne' pe to' poitîrîpa' Rode itese' wîtî'pî anî' pe awanî era'mai. \v 14 Tîîse Pedro maimu pe epu'tî tîuya ye'nen, aatausinpa'pî kure'ne. Eeka'tumî'pî ka'ne' pe ekareme'se teepîremasanon pî' mana'ta tarakkanmokai pra. —‍Pedro pe man —‍ta'pîiya. \v 15 Tîîse innape ikupî to'ya pra awanî'pî. \p —‍Aseruku, î' pî' aataka'ma —‍ta'pî to'ya ipî'. Tîîse yuukuiya pra. —‍Inna, useruku pepîn —‍ta'pîiya. Moropai ta'pî to'ya: —‍Moriya Pedro pia tîwe'sen inserî pe awanî mîrîrî —‍ta'pî to'ya. \p \v 16 Mîrîrî tanne Pedroya mana'ta pa'tîpîtî ko'mannîpî'pî. Moropai mana'ta arakkanmoka'pî to'ya. Innape Pedro pe awanî era'ma tîuya'nîkon ye'nen, teesi'nî'se to' wanî'pî. \v 17 Mîîkîrîya tenya ke ta'pî moo, to' atî'napanto'pe. Moropai î' kai'ma uyepotorîkonya tîmo'kasa' atarakkannîto' yewî' tapai ekaremekî'pîiya to' pî'. —‍A'kî, Uyepotorîkonya inserî yarimasa' wanî'pî umo'kai. Mîrîrî ekareme'tantî Tiago pî' moropai innape Jesus ku'nenan uyonpayamî' pî' —‍ta'pîiya. Mîrîrî tîpo eepa'ka'pî attî'pî tiaron pata pona. \p \v 18 Moropai erenma'sa' pe surarayamî' wanî'pî morî pe pra, teesiyu'pî'se tataimurunpai to' wanî'pî. Î' e'kupî'pî epu'tî to'ya pra awanî'pî Pedro yarakkîrî. —‍Î' kai'ma see eepa'ka'pî mîrîrî? —‍ta'pî to'ya. \v 19 Inkamoro yaipontî'pî Herodesya yuwai to' wîtîto'pe kai'ma. Tîîse eporî to'ya pra awanî'pî. Mîrîrî anepu'pai Herodes wanî'pî tiaronkon mana'ta era'manenan winîpai. Tamî'nawîrî epu'sa' tîuya tîpo, to' tî'ka me'po'pîiya. Mîrîrî tîpo Herodes wîtî'pî Judéia pata poi Cesaréia cidaderî pona. Miarî mîîkîrî ko'mamî'pî mararî. \s1 Herodes Sa'manta \p \v 20 Mîrîrî yai mîîkîrî pata esa' Herodes ekore'masa' Tiro cidaderî po tîîko'mansenon pî' moropai Sidom ponkon pî'. Mîrîrî ye'nen inkamoro wanî'pî iipia itîîpai, yarakkîrî eeseurîmapai. Maasa pra morî pe yarakkîrî ekonekapai to' wanî'pî. Maasa pra miarî pai ipata yapai tekkarikon ton yapi'nenan pe to' wanî'pî mîîto'pe. Mîrîrî ye'nen tiaronkon menka'pî to'ya to' wîtîto'pe iipia. Tîîse e'mai' pe to' eseurîma'pî Blasto mîîkîrî Herodes poitîrî pe tîwe'sen yarakkîrî. Mîrîrî ye'nen mîîkîrî eseurîma'pî Herodes yarakkîrî. Mîrîrî yai Herodesya to' yarakkîrî teeseurîma weiyu ton mo'ka'pî. \v 21 Mîrîrî teeseurîmato' weiyu pe tînmo'ka'pî eseposa' yai Herodes epontî'pî. Pata esa' pe tîwanî pon yeka'ma'pîiya. Moropai mîîkîrî ereuta'pî taponse' pona pemonkonyamî' rawîrî. Eeseurîma'pî. \v 22 Mîîkîrî eeseurîma eta tîuya'nîkon yai pemonkonyamî' entaimepîtî'pî: —‍A'kî, warayo' pe neken awanî pepîn tîîse unapurîkon pe nîrî awanî —‍ta'pî to'ya. Mîrîrî taa to'ya pî', —‍Kaane, anapurîkon pepîn uurî. Mîrîrî warantî uurî tapurîi pra e'tî, Paapa neken yapurîtî —‍taiya pra awanî'pî. \p \v 23 Mîrîrî ye'nen Uyepotorîkonya inserî yarima'pî mîîkîrî yeparantîto'peiya kai'ma. Mîrîrî ye'nen mîrîrî pe rî yeparantî'pîiya. Mo'yamî'ya isiwisikkî yanî'pî. Moropai aasa'manta'pî. \p \v 24 Tîîse Paapa maimu esekaremekî ko'mannîpî'pî. Mîrîrî ye'nen inî' panpî' tiaronkon pemonkonyamî'ya innape ikupî'pî. Moropai arinîke to' ena'pî. \p \v 25 Mîrîrî tîpo Barnabé Sauloya teesenyaka'mato'kon yaretî'ka'pî moropai inkamoro enna'po'pî Jerusalém poi Antioquia pona. Mîrîrî yai inkamoroya João Marcos yarî'pî tarakkîrî'nîkon. \c 13 \s1 Barnabé, Saulo Yarima To'ya \s2 Paapa Maimu Ekareme'se \p \v 1 Miarî innape Jesus ku'nenan kore'ta Antioquia po Paapa maimu ekareme'nenan profetayamî' moropai yenupatonkon wanî'pî. Barnabé, Simão meekoro kai'ma tesa'sen moropai Lúcio Cirene pon, Manaém manni' pata esa' Herodes yarakkîrî arenta'pî moropai Saulo. Inkamoro wanî'pî innape Jesus ku'nenan kore'ta Antioquia po. \v 2 Tiwin wei inkamoroya Paapa yapurî tanne tekkarikon tonpai pra, Morî Yekaton Wannîya ta'pî to' pî': —‍Barnabé Saulo nîkupî ton ku'sau'ya wai. Mîrîrî ye'nen inkamoro mo'katî akore'tapai'nîkon mîrîrî ku'to'pe to'ya —‍ta'pîiya to' pî'. \v 3 Mîrîrî ye'nen to' epîrema'pî tekkarikon tonpai pra. Barnabé Saulo pu'pai pona tenyakon tîrî'pî to'ya to' yarimakonpa kai'ma. Mîrîrî tîpo to' esekaremekî'pî. \s1 Chipre Wono Po Itekare Ekaremekî To'ya \p \v 4 Morî Yekaton Wannîya Saulo Barnabé yarima yai, inkamoro wîtî'pî Selêucia cidaderî pona. Miarî teerepansa'kon tîpo inkamoro asara'tî'pî apo'yen ya' tuutîkonpa Chipre wono pona. To' asara'tî'pî to' wîtî'pî Salamina cidaderî pona. \v 5 Miarî teerepansa'kon yai inkamoro eseurîma pia'tî'pî Paapa maimu ekaremekî pî'. Judeuyamî' epere'pî'to'kon kaisarî to' eseurîma pia'tî'pî Paapa maimu ekaremekî pî'. Mîrîrî yai João Marcos wanî'pî to' pokonpe. \v 6 Mîrîrî tîpo inî'rî to' ese'ma'tî'pî. Inkamoro wîtî'pî mîrîrî iwono kî'pîya tîwe'sen Pafos cidaderî pona. \p Miarî teerepansa'kon yai pia'san eporî'pî to'ya, î' e'kupî kupî sîrîrî ekareme'nen pe, tîîse seru'ye' Judeu itese' Barjesus. \v 7-8 Tîîse grego maimu ta Elimas kai'ma esatî to'ya. Mîîkîrî Barjesus wanî'pî miarîron pata esa' pe tîwe'sen wanîyakon pe awanî'pî. Mîîkîrî pata esa' ese' wanî'pî Sérgio Paulo. Mîîkîrî wanî'pî epu'nen pe. Mîrîrî wenai Saulo Barnabé yanno me'po'pîiya Paapa maimu anetapai tîwanî ye'nen to' winîpai. Inkamoroya itekare ekaremekî'pî. Tîîse mîrîrî pî' inna taiya yu'se pra mîîkîrî pia'san wanî'pî. Mîrîrî warantî Jesus naipontî'san maimu wa'tî'pîiya. \v 9 Tîîse Saulo, tiaron itese' Paulo wanî'pî Morî Yekaton Wannî yarakkîrî tîwe'sen pe. Mîrîrî ye'nen mîîkîrî pia'san yenu pîkîrî Paulo wanî'pî. \v 10 Ta'pîiya ipî': —‍Amîrî wanî Makui munmu pe —‍ta'pîiya. —‍Amîrî wanî seru'ye' pe tiaronkon yenku'tî pî' tîîko'mansen pe. Amîrî wanî tamî'nawîron morî yewanmîrînen pe. Î' ton pe see yairon Uyepotorîkonya uyenupato'kon miakanmaya seru'ye' pe —‍ta'pî Pauloya. \v 11 —‍Tarîpai Paapaya ataruma'tî sîrîrî —‍ta'pî Pauloya ipî'. —‍Î' warapo wei kaisarî î' era'maya pepîn a'ka era'maya pepîn. Enkaru'ne eena sîrîrî tarîpai —‍ta'pî Pauloya ipî'. \p Mîrîrî taiya pe mîîkîrî yenu ewaronpamî'pî î' era'maiya pra eena'pî. Mîîkîrî ataka'ma pia'tî'pî. Mîrîrî ye'nen itenya pî' taanen ton yuwa'pî mîîkîrîya. \v 12 Mîrîrî era'ma tîuya yai mîîkîrî pata esa' Sérgio Paulo mîîkîrîya Paapa maimu kupî'pî innape. Kure'ne eesenumenka'pî î' kai'ma uyenupato'kon Uyepotorîkonya pî'. \s1 Antioquia Cidaderî Pona To' Wîtî, Pisídia Pata Pona \p \v 13 Paulo moropai itonpayamî' inkamoro asara'tî'pî apo'yen ya', Pafos cidaderî poi. To' erepamî'pî Perge pona. Mîrîrî Perge wanî'pî Panfília pata po tîwe'sen pe. Miarî pai João Marcos enna'po'pî Jerusalém pona. \v 14 Tîîse tiaronkon wîtî'pî Perge poi Antioquia cidaderî pona. Mîrîrî Antioquia wanî'pî Pisídia pata po tîwe'sen pe. Miarî Antioquia po Sábado yai Judeuyamî' epere'to'kon yewî' ta to' wîtî'pî. Moropai to' ereuta'pî. \v 15 Miarî inkamoroya Moisés nurî'tî kaaretarî erenka'pî moropai Paapa maimu ekareme'nenan profetayamî' nurî'tî kaaretarî nîrî erenka'pî to'ya. Mîrîrî tîpo mîrîrî Judeuyamî' epere'nîto' yewî'kon esa' pe tîwe'senya pemonkonyamî' eseurîmato'pe to' yarakkîrî ta'pî. Mîrîrî ye'nen ta'pî to'ya to' pî': —‍Uyonpayamî', amîrî'nîkon pî' tauya î' rî ankapai awanîkon ya eseurîmapai awanîkon ya, eseurîmatî pemonkonyamî' yausinpato' ton ekareme'tî —‍ta'pî to'ya to' pî'. \p \v 16 Mîrîrî ye'nen Paulo e'mî'sa'ka'pî. Tîwe'mî'sa'ka pe tenya ke ta'pîiya. Maasa moo e'tî. Moropai ta'pîiya: —‍Uyonpayamî', eseurîma etatî maasa amîrî'nîkon tarî awanîkon Judeuyamî' moropai Judeuyamî' pepîn Paapa yapurî pî' awanîkon —‍ta'pîiya. \v 17 Moropai Paulo eseurîma pia'tî'pî: —‍Pena Paapaya utamokon menka'pî Egito pata po to' wanî yai. Miarî arinîke to' epanto'pe to' menka'pî Paapaya. Moropai mîîkîrî Paapaya yarî to' mo'ka'pî Egito poi tîpemonkonoyamî' kure'nan tîmeruntîri ke. \v 18 Inkamoro yarî'pîiya to' pata ya' to' enna'po yai. Tîîse to' yapîtanîpî'pî mîîkîrî Paapaya keren po asakî'ne pemonkon (40) kono' kaisarî. \v 19 Mîrîrî tîpo tîpemonkono pata ton tîrî'pîiya. Mîîkîrîya Canaã po tîîko'mansenon asakî'ne mia' pona tîîmo'tai pata ponkon tî'ka'pî. Mîrîrî wenai mîrîrî pata esa' pe inkamoro ipemonkonoyamî' enato'pe kai'ma Canaã pata po. \v 20 To' ko'mamî'pî 450 kono' kaisarî sîrîrî tîpatakon esa' pe teenakon pîkîrî. \p Miarî pemonkon nîrî menka'pî Paapaya î' pensa tiaronkonya to' taruma'tî yai to' pîika'tînen ton. Mîrîrî warantî pemonkon menka pî' Paapa ko'mamî'pî Samuel esenpoto' weiyu erepamî pîkîrî. \v 21 Ipemonkonoyamî'ya tesa'kon ton esatî yai Paapaya imenka'pî Saul itese'. Quis munmu pe awanî'pî. Benjamim payannî'san yonpa pe awanî'pî. Mîîkîrî Saul ko'mamî'pî pata esa' pe asakî'ne pemonkon (40) kono' kaisarî. \v 22 Mîrîrî tîpo Paapaya imo'ka'pî. Moropai tiaron pata esa' ton menka'pîiya, Davi. Mîîkîrî pî' Paapa eseurîma'pî. “Mîîkîrî Davi wanî Jessé munmu pe. Mîîkîrî wanî uwakîri pe pu'kuru maasa pra tamî'nawîrî iku'kî tauya ikupîiya” ta'pîiya. \p \v 23 Mîîkîrî payannî'san kore'ta Paapaya Jesus tîrî'pî Judeuyamî' pîika'tînen ton pe taasa' tîuya yawîrî. \v 24 Tîîse mîîkîrî iipî rawîrî e'mai' pe Paapaya João Batista nurî'tî yarima'pî. Mîîkîrîya Paapa maimu ekaremekî'pî Judeuyamî' pî'. Ta'pîiya: “Amakuyikon rumakatî moropai esenpatakona'tî”, taapîtî'pîiya. \v 25 Mîrîrî teesenyaka'mato' yaretî'ka tîuya kupî yai João Batistaya ta'pî pemonkonyamî' pî': “Anî' kai'ma uurî pî' eesenumenkakon? Manni' annîmîkîkon kai'ma upî' awanîkon, Paapa naipontî ton kai'ma”, ta'pîiya. “Tîîse mîîkîrî pepîn uurî. Maasa pra mîîkîrî wanî kure'ne uyentai ipîkku pe tîwe'sen pe. Mîrîrî ye'nen i'sa'sa' yewa yeukauya eserîke pra wanî î' pe pra rî wanî ye'nen”, ta'pî João Batistaya. \p \v 26 Uyonpayamî', Abraão payannî'san —‍ta'pî Pauloya. —‍Amîrî'nîkon Judeuyamî' moropai Judeuyamî' pepîn, Paapa yapurînenan. E'pîika'tînto' yekare ekaremekîuya etatî —‍ta'pîiya. —‍Sîrîrî itekare wanî tamî'nawîronkon ton pe. Sîrîrî itekare esekaremekî Jerusalém po tamî'nawîrî Judeuyamî' pî' moropai to' esanon pî'. \v 27-28 Tîîse mîrîrî epu'tî to'ya pra to' wanî. Pîika'tîton pe Jesus wanî epu'tî to'ya pra wanî. Teuren sábado kaisarî eta to'ya Paapa maimu ekareme'nenan profetayamî' kaaretarî erenka to'ya epu'tî to'ya teuren. Mîrîrî warantî tîîse ikupî'pî to'ya tepu'se pra. Mîîwîni tîîse Jesus yewanmîrî to'ya itu'se pra to' wanî. Î' rî see imakui'pî inkupî'pî ton pra tîîse, mîîkîrî rumaka'pî to'ya Pôncio Pilatosya iwî me'poto'pe kai'ma. Tamî'nawîrî awe'menukasa' Paapa kaaretarîya taasa' yawîrî ikupî'pî to'ya tepu'se pra. \v 29 Mîrîrî tîpo mîîkîrî esa'rî'pî mo'ka'pî to'ya pakî'nan poi. Mîrîrî yu'na'tî'pî to'ya. \v 30 Tîîse mîîkîrî pîmî'sa'ka'pî Paapaya. Mîrîrî tîpo tu'ke wei tîîko'mamî yai, eesenpopîtî'pî tînaipontî'san pia. Galiléia poi tuutîsanon Jerusalém pona tîpokon pe pia eesenpo'pî. \v 31 Mîrîrî ye'nen inkamoroya ekaremekî sîrîrî Judeuyamî' pî' tamî'nawîrî Jesus e'mî'sa'kasa'. \p \v 32 Anna wanî sîrîrî tarî akore'ta'nîkon —‍ta'pî Pauloya. —‍Mîrîrî morî yekare pî' anna eseurîmato'pe apî'nîkon ekareme'to'pe annaya —‍ta'pîiya. \v 33 —‍Pena utamokon pî' î' ta'pî tîuya kupî'pî Paapaya amen uurî'nîkon ton pe. Jesus pîmî'sa'ka'pîiya. Pena mîrîrî e'menukasa' Salmo kaaretarî ya' capítulo 2. Ta'pî Paapaya: \q1 “Unmu amîrî. \q1 Sîrîrîpe ayun pe wanî \q1 ekaremekîuya sîrîrî tamî'nawîronkon pî'.” \rq Sl 2.7\rq* \m ta'pî Paapaya. Jesus pî' Paapa eseurîma'pî mîrîrî —‍ta'pî Pauloya. \p \v 34 Sîrîrî Paapa eseurîma'pî Jesus e'mî'sa'ka pî' itesa'rî'pî kata pepîn kai'ma eeseurîma'pî. Ta'pîiya see warantî: \q1 “Î' ta'pîuya yawîrî Davi pî', mîrîrî kupîuya”, \rq Is 55.3\rq* \m ta'pîiya. \v 35 Moropai inî'rî Paapa maimu e'menukasa' ya eeseporî mîrîrî, Salmo kaaretarî ya'. Ta'pî Paapa maimu ekareme'nenya, see warantî: \q1 “Apoitîrî sa'manta \q1 tîîse mîîkîrî esa'rî'pî \q1 kupîya pepîn tîwî aakatato'pe”, \rq Sl 16.10\rq* \m ta'pîiya. ˻Tîîse Davi pî' eeseurîmasa' pra awanî'pî.˼ \p \v 36 —‍Maasa pra tîîko'mamî yai Daviya ikupî'pî î' kupîiya yu'se Paapa wanî'pî. Mîrîrî tîpo Davi sa'manta'pî moropai yu'na'tî'pî to'ya itesa'rî'pî itamorî'san nurî'tî uruwasi pia. Moropai itesa'rî'pî kata'pî. \v 37 Tîîse Paapa nîmî'sa'ka'pî mîîkîrî esa'rî'pî kata pra awanî'pî. Aako'mamî ipatîkarî —‍ta'pî Pauloya. \p \v 38 Uyonpayamî', tamî'nawîrî amîrî'nîkonya sîrîrî epu'tî e'pai man, Jesus wenai imakui'pî ankupî'pîkon kupîiya tîîwanmîra. Epu'tîya'nîkon e'pai man Jesus wenai imakui'pî ton pra enan innape ikupî ya. \v 39 Moisés yeserurî'pî kupî pî' aako'mamîkon ya apîika'tîkon pepîn amakuyikon mo'ka pepîn tîîse tauya manni' apî'nîkon. \v 40 Paapa maimu ekareme'nen profeta nekaremekî'pî epu'tîya'nîkon e'pai man, mîrîrî warantî awanîkon namai. \p \v 41 Mîrîrî ekaremekîuya apî'nîkon. Ta'pî Paapaya: \q1 “Aka, upî' tîîwo'ma'tasanon eranne' pe e'tî. \q1 Esenumenkatî, tîwarî e'tî. \q1 Maasa pra anera'makon ton kupîuya kupî sîrîrî, \q1 innape ikupîya'nîkon yentai, \q1 mîrîrî etaya'nîkon tîîse”. \rq Hc 1.5\rq* \m ta'pî Paapaya. Mîrîrî warantî Paulo eseurîma'pî. \p \v 42 Paulo Barnabé epa'ka yai mîrîrî Judeuyamî' epere'to' yewî' tapai to' epa'ka yai inkamoro pemonkonyamî'ya to' eta'pî inî'rî to' ii'to'pe tiaron sábado yai inî' panpî' itekare ekareme'se. \v 43 Mîrîrî tîpo Judeuyamî' moropai Judeuyamî' pepîn Judeuyamî' yeseru yawîrî ena'san, inkamoro wîtî'pî to' pîkîrî. Inkamoro yeurîma'pî to'ya î' kai'ma to' ko'manto'pe innape Paapa kupî'pî tîrumakai pra to' ko'manto'pe maasa pra morî pe tîwe'to' ke to' pîika'tîsa' Paapaya ye'nen. Mîrîrî warantî to' yeurîma'pî to'ya. \p \v 44 Mîrîrî tîpo tiaron sábado yai to' wîtî'pî Saulo Barnabé. Mîrîrî yai arinîke to' wanî'pî tamî'nawîrî yonpa cidade ponkonya Paapa maimu etato'pe. \v 45 Mîrîrî yai to' era'ma tîuya'nîkon yai Judeuyamî' esenumenka'pî imakui'pî pe. To' kinmuwa'pî. Mîrîrî ye'nen imakui'pî pe Paulo winîkîi to' eseurîma'pî î' kai'ma eeseurîmato' wenai. \p \v 46 Imakui'pî pe tîwinîkîi'nîkon Judeuyamî' eseurîma epu'tî tîuya'nîkon ye'nen Paulo Barnabé eseurîma'pî inî' panpî' meruntî ke. Ta'pî to'ya to' pî': —‍A'kî, sîrîrî Paapa maimu ekaremekî annaya e'pai awanî e'mai' pe amîrî'nîkon Judeuyamî' pî'. Tîîse î' wani' awanî ye'nen mîrîrî yu'se pra awanîkon sîrîrî. Innape ikupîya'nîkon pra awanîkon. Mîrîrî ye'nen ipatîkarî enen ko'mannîto' iwanmîrîya'nîkon mîrîrî. Mîrîrî ye'nen anna wîtî manni'kan Judeuyamî' pepîn pî' ekareme'se. \v 47 Maasa pra sîrîrî ekareme'to'pe annaya ta'pî Paapaya pena. Paapaya itîrî'pî. Ta'pîiya: \q1 “Amîrî kupîuya sîrîrî a'ka warantî \q1 manni'kan Judeuyamî' pepîn kore'ta. \q1 Itekare pî' eeseurîma wenai \q1 Paapa maimu eta tamî'nawîronkonya. \q1 Mîrîrî warantî tîwe'pîika'tîto'kon eporî to'ya”, \rq Is 49.6\rq* \m ta'pî Paapaya pena. \p \v 48 Mîrîrî ye'nen mîrîrî eta tîuya'nîkon yai Judeuyamî' pepîn atausinpasa' wanî'pî maasa pra innape Jesus ku'sa' tîuya'nîkon ye'nen. Morî pe era'ma'pî to'ya mîrîrî Paapa maimu Paulo nekaremekî'pî yapurî'pî to'ya. Inkamoro menkasa' Paapaya wanî'pî ipatîkarî to' komanto'pe. Mîrîrî ye'nen innape ikupî'pî to'ya. \p \v 49 Mîrîrî warantî Paapa maimu esekaremekî'pî tamî'nawîrî mîrîrî pata po. \v 50 Tîîse Judeuyamî'ya tesa'kon pe tîwe'sen pî' ta'pî imakui'pî ku'to'pe to'ya Paulo winîkîi. Mîrîrî ye'nen wîri'sanyamî' ipîkkukon Judeuyamî' yeseru ya' ena'san meruntîtannîpî'pî to'ya imakui'pî ku'to'pe to'ya Paulo Barnabé winîkîi. Mîrîrî ye'nen Paulo Barnabé taruma'tî pia'tî'pî to'ya. Moropai to' yenpa'ka'pî to'ya mîrîrî pata yapai. \v 51 Moropai inkamoro Jesus naipontî'sanya non atapi'sa' tî'sa'sa'kon pî' soroka'pî teserukon ta Paapa yenya' to' rumaka tîuya taato', maasa pra itekare anetapai pra to' wanî'pî. Mîrîrî ye'nen inkamoro wîtî'pî Icônio cidaderî pona. \v 52 Tîîse innape Jesus ku'nenan Antioquia ponkon wanî'pî taatausinpai kure'ne maasa pra Morî Yekaton Wannî wanî'pî to' esa' pe. \c 14 \s1 Icônio Cidaderî Po \s2 Paulo Barnabéya Itekare Ekaremekî \p \v 1 Icônio cidaderî po tîwanîkon yai mîrîrî warantî rî Paulo Barnabé wanî'pî Judeuyamî' epere'to' yewî'kon ta. To' ewomî'pî. Meruntî ke Paapa maimu ekaremekî'pî to'ya. Mîrîrî ye'nen tu'ke Judeuyamî' pepîn moropai Judeuyamî'ya innape Jesus kupî'pî. \v 2 Tîîse Judeuyamî' innape iku'nenan pepîn eseurîma'pî Judeuyamî' pepîn yarakkîrî innape Jesus ku'nenan taruma'tîto'pe to'ya. \v 3 Mîrîrî yai Paulo Barnabé ko'mamî'pî tu'ke wei kaisarî miarî Paapa maimu ekaremekî pî' meruntî ke. Î' kai'ma morî pe tîwe'to' wenai, unkupî'pîkon wenai pra Uyepotorîkonya upîika'tîkon pî' to' eseurîma'pî. Mîrîrî ye'nen Paapaya meruntî ke Jesus naipontî'san e'to' ton tîrî'pî. Maasa pra era'mato'pe pemonkonyamî'ya yairon pe e'pîika'tînto' yekare wanî. Mîrîrî ye'nen tînaipontî'san pia meruntî tîrî'pîiya. Î' ikupî eserîkan pepîn moropai kure'nan esenumenkanto' ku'to'pe to'ya kai'ma Paapaya itîrî'pî. \v 4 Mîrîrî yai to' e'menkasa' wanî'pî. Tiaronkonya inna ta'pî Judeuyamî' maimu pî' moropai tiaronkon wanî'pî Jesus naipontî'san winîkîi tîwe'sanon pe. \v 5 Mîrîrî ye'nen Jesus naipontî'san winîkîi tiaronkon eseurîma'pî Judeuyamî' moropai Judeuyamî' pepîn Paulo yu'se pra tîwanîkon ye'nen. Moropai inkamoro esanon pokonpe î' anku'pai tîwe'to'kon kupî'pî to'ya. Mîrîrî ye'nen ta'pî to'ya: —‍Iwîpai'nîkon awanî sîrîrî tî'kon ke —‍ta'pî to'ya. \v 6 Moropai mîrîrî yekare eta tîuya'nîkon yai Paulo Barnabé epe'pî Listra cidaderî pona moropai Derbe cidaderî pona. Mîrîrî wanî'pî Licaônia pata po tîwe'sen pe. Mîrîrî patakon poro to' wîtî'pî. \v 7 Miarî mîrîrî warantî Paapa maimu ekaremekî'pî to'ya. \s1 Listra Cidaderî Po Moropai Derbe Cidaderî Po Itekare Ekaremekî To'ya \p \v 8 Miarî Listra cidaderî po teerepansa'kon yai warayo' eporî'pî to'ya. Ma'takî pe eesenpo'pî. Teesenpo'pî pata pai asakoi pe pra awanî'pî. Maasa pra eke'nan pe awanî'pî. \v 9 Mîîkîrîya Paapa maimu ekaremekî Pauloya eta'pî. Moropai mîîkîrî era'ma tîuya pe Pauloya epu'tî'pî, innape Paapaya tepi'tî kupî'pîiya. \v 10 Mîrîrî ye'nen ta'pîiya ipî', meruntî ke: —‍E'mî'sa'kakî satippe. Asakî taiya pe mîîkîrî warayo' arapumî'pî. Moropai awe'mî'sa'ka'pî satippe eena'pî. Moropai aasarî pia'tî'pî. \p \v 11 Mîrîrî kupî Pauloya era'ma tîuya'nîkon yai arinîkon pemonkonyamî' insamoro entaimepîtî'pî tîmaimukon ta. Ta'pî to'ya: —‍Paapayamî' erepansa' man ukore'ta'nîkon warayo'kon warantî —‍ta'pî to'ya. \v 12 Mîrîrî ye'nen inkamoro ese' ton tîrî'pî to'ya to' kaisarî Júpiter kai'ma Barnabé esatî'pî to'ya. Moropai Paulo esatî'pî to'ya, Mercúrio kai'ma. Maasa pra teeseurîmasen pe awanî'pî. \v 13 Mîîkîrî Jupiter soosirî wanî'pî cidade poro po. Mîrîrî ye'nen Jupiter pî' teepîremasenya tîntîrî ton yenepî'pî mîrîrî cidade ewonto' pia to' yapurîkonpa. Morî yenepî'pîiya yei yari'ku moropai coroa to' pia tîntîrî ton to' yapurîpa kai'ma. Moropai tekînkon anwîpai to' wanî'pî teserukon ta Paulo Barnabé yapurîkonpa. \p \v 14 Tîîse mîrîrî yekare etasa' tîuya'nîkon yai Paulo Barnabéya teesewankono'makon pe tîponkon karakapîtî'pî. Moropai to' eka'tumî'pî ka'ne' pe arinîkon kore'ta. To' entaime'pî meruntî ke. \v 15 Ta'pî to'ya: —‍Pemonkonyamî', î' ton pe mîrîrî warantî ikupî yu'se awanîkon anna winîkîi. Anna wanî pepîn Paapa warantî, Paapa pe. Tîîse anna wanî amîrî'nîkon warantî warayo'kon pe —‍ta'pî to'ya. —‍Tîîse anna wanî sîrîrî tarî akore'ta'nîkon Paapa maimu ekareme'to'pe annaya. Inî'rî mîrîrî ye'ka yapurîya'nîkon namai irumakakonpa sîrîrî Paapa maimu ekaremekî annaya apî'nîkon —‍ta'pî to'ya. —‍Tîîse Paapa pia neken enna'potî. Paapa yapurîtî ipatîkarî tîîko'mansen. Manni' ka' koneka'tîpon moropai pata koneka'tîpon tuna koneka'tîpon tamî'nawîron sîrîrî pata po tîîko'mansen Paapa nîkoneka'pî. Mîrîrî koneka'tîpon pia enna'potî —‍ta'pî to'ya to' pî'. \v 16 —‍Pena Paapaya ikupî'pî pemonkonyamî' ko'manto'pe itu'se tîwe'to'kon yawîrî. Maasa pra tepu'tî to'ya pra awanî ye'nen. \v 17 Mîrîrî tanne Paapaya anî' pe tîwanî ekareme'pîtî'pî tîwîrî morî kupî tîuya wenai epu'to'pe to'ya kai'ma. Mîîkîrî Paapaya kono' yarima ka' poi. Mîîkîrî Paapaya uyekkarikon emîsa' mo'ka weiyu ton tîrî. Mîîkîrî Paapaya uyekkarikon ton tîrî. Mîîkîrî Paapaya atausinpanto' tîrî uyewankon ya' —‍ta'pî to'ya. \v 18 Mîrîrî taa tîpo tekînon anwîpai to' ko'mamî'pî inkamoro yapurîpa, mîrîrî namai to' eseka'nunka tîîse. \p \v 19 Mîrîrî tîpo iipî'san Antioquia cidaderî poi moropai Icônio cidaderî poi inkamoroya arinîkon meruntîtannîpî'pî Paulo taruma'tîto'pe to'ya. Mîrîrî ye'nen Paulo pa'tîpîtî pia'tî'pî to'ya tî'kon ke. Iworoka'pî to'ya moropai poro pona cidade poi aasa'mantasa' kai'ma. \v 20 Tîîse mîîkîrî pia innape Jesus ku'nenan emurukuntî'pî iwoi. Moropai mîîkîrî e'mî'sa'ka'pî inî'rî. Inî'rî eewomî'pî mîrîrî cidade ta. Moropai tiaron wei yai Paulo Barnabé wîtî'pî Derbe cidaderî pona. \s1 Antioquia Pona Paulo Barnabé Enna'po \p \v 21 Miarî Derbe cidaderî pona teerepansa'kon pe Paapa maimu ekaremekî'pî Paulo Barnabéya. Mîrîrî yai tu'ke innape Jesus kupî'pî to'ya. Mîrîrî tîpo to' enna'po'pî Listra cidaderî pona Icônio cidaderî pona moropai Antioquia Pisídia pata po tîwe'sen pona. \v 22 Miarî innape Jesus ku'nenan panama'pî to'ya inî' panpî' meruntî ke innape iku'to' to'ya e'to'pe to' pîika'tî'pî to'ya. Maasa pra uyesa'kon pe Paapa yu'se e'nî ya, mararî pra e'taruma'tînto' yapîtanîpî e'pai awanî kai'ma to' yeurîma'pî to'ya. \v 23 Mîrîrî tîpo soosi esanon ton menka'pî Jesus naipontî'sanya soosikon kaisarî. Inkamoro pona to' epîrema ko'mannîpî'pî tekkarikon tonpai pra esatî'pî to'ya Paapa pî'. Manni' innape to' nîkupî'pî pî' esatî'pî to'ya, to' pîika'tîto'peiya to' meruntîri ton tîîto'peiya kai'ma. \v 24 Mîrîrî tîpo Paulo Barnabé enna'po'pî Pisídia pata poro to'sarî to' wîtî'pî Panfília pata pona teerepamîkon pîkîrî. \v 25 Miarî inkamoroya Paapa maimu ekaremekî'pî nîrî Perge po. Mîrîrî tîpo to' wîtî'pî Atália peyakî pona to' erepamî'pî. \p \v 26 Tarîpai inkamoro asara'tî'pî mîrîrî Atália peyakî po apo'yen ya' tuutîkonpa Antioquia cidaderî pona Síria pata po tîwe'sen pona. Mîrîrî pata wanî'pî pena inkamoro Paulo Barnabé rumaka to'ya Paapa esenyaka'mato' ku'to'pe to'ya pata'pî pe. Morî pe Paapa e'to' wenai mîrîrî teesenyaka'mato'kon aretî'kasa' to'ya wanî'pî. \v 27 Mîrîrî ye'nen miarî teerepanse tamî'nawîronkon pemonkonyamî' muurunkuntî'pî to'ya innape Jesus ku'nenan moropai inkamoro pî' î' kupî'pî Paapaya ekaremekî'pî to'ya. Inkamoro eseurîma'pî ekaremekî'pî to'ya î' ku'sa' Paapaya tîwenai'nîkon. Mîrîrî ekaremekî'pî to'ya. Moropai î' kai'ma Paapaya Judeuyamî' pepîn pîika'tî'pî, mîrîrî ekaremekî'pî to'ya to' pî'. \v 28 Mîrîrî tîpo inkamoro Paulo Barnabé ko'mamî'pî kure'ne miarî innape Jesus ku'nenan kore'ta. \c 15 \s1 Jesus Naipontî'san Moropai Soosi Esanon Pokonpe Paulo Barnabé Emurukuntî. \p \v 1 Antioquia po tîwanîkon yai tiaronkon Judeuyamî'ya Judéia poi iipî'sanya innape Jesus ku'nenan yenupa'pî teserukon ta. Ta'pî to'ya to' pî' see warantî: —‍Anî'ya tîmere pi'pî pottî ya'tîsa' pra awanî ya, awe'pîika'tî eserîke pra awanî. Maasa pra Moisésya ta'pî yawîrî ikupî anî'ya pra awanî ye'nen awe'pîika'tî eserîke pra awanî —‍taapîtî'pî to'ya. \v 2 Mîrîrî eta tîuya'nîkonya yai Paulo moropai Barnabéya inna taa pra awanî'pî. Mîrîrî ye'nen inkamoro to' yenupatîponkon pokonpe to' eseurîma'pî. —‍Mîrîrî ye'ka pepîn —‍ta'pî to'ya. Tîîse inkamoroya yuuku pra awanî'pî. Maasa pra teserukon yawîrî ikupî to'ya yu'se tîwanîkon ye'nen. Mîrîrî yeseru koneka tîuya'nîkon pra awanî ye'nen innape Jesus ku'nenanya Paulo moropai Barnabé moropai tiaronkon innape Jesus ku'nenan yarima'pî Jerusalém pona to' wîtîto'pe inî' panpî' mîrîrî yekare epu'se to' wîtîto'pe kai'ma Jesus naipontî'san pia, moropai soosi esanon pia. \v 3 Inkamoro ese'ma'tî'pî Antioquia poi. Tuutîkon pe to' wîtî'pî Fenícia pata poro, moropai Samaria pata poro. Mîrîrî yai inkamoroya î' kai'ma Judeuyamî' pepînya innape Jesus ku'sa' ekaremekî'pî miarî to' pî'. Mîrîrî yekare eta tîuya'nîkon ya yai to' ena'pî kure'ne taatausinpai mîrîrî pî'. \p \v 4 Mîrîrî yai Jerusalém pona to' erepamî yai inkamoro pata'se' ton tîrî'pî innape Jesus ku'nenanya, moropai inaipontî'sanya moropai soosi esanonya to' pata'se' ton tîrî'pî. Inkamoroya mîrîrî pe rî î' kupî'pî Paapaya ekaremekî'pî tîwenai'nîkon. Judeuyamî' pepînya innape Jesus kupî'pî imaimu eta tîuya'nîkon wenai. Mîrîrî ekaremekî'pî to'ya to' pî'. \v 5 Mîrîrî tanne moro to' wanî'pî fariseuyamî' innape Jesus kupîtîponkon. Inkamoroya ta'pî: —‍Judeuyamî' pepînya tîmere pi'pî pottî ya'tî to'ya e'pai awanî mîrîrî. Î' kai'ma Moisésya taasa' yawîrî ikupî e'pai awanî mîrîrî —‍ta'pî fariseuyamî'ya. —‍Mîrîrî warantî pra to' wanî ya, to' e'pîika'tî pepîn —‍ta'pî to'ya. \p \v 6 Mîrîrî ye'nen inkamoro Jesus naipontî'san, moropai soosi esa' pe tîwe'sanon pokonpe to' emurukuntî'pî, mîrîrî yeseru konekakonpa kai'ma. \v 7 Mîrîrî pî' kure'ne teeseurîmakon aretî'ka pe, Pedro e'mî'sa'ka'pî moropai ta'pîiya: —‍Uyonpayamî', epu'nenan amîrî'nîkon morî pe î' kai'ma Paapaya umenka'pî akore'tapai'nîkon pena pu'kuru pra, sîrîrî tîmaimu ekareme'to'peuya kai'ma Judeuyamî' pepîn pî', mîrîrî Jesus yekare eta tîuya'nîkon yai innape iku'to'pe to'ya. \v 8 A'kî, Paapaya tamî'nawîronkon yewan epu'nenya Morî Yekaton Wannî yarima'pî to' esa' pe aako'manto'pe uurî'nîkon pia yarima'pî tîuya warantî. Mîrîrî wenai epu'tî pî' uurî'nîkon man innape to' e'pîika'tîsa' man. \v 9 Maasa pra imakui'pî to' nîkupî'pî mo'ka'pî Paapaya innape tîkupî to'ya wenai. Mîrîrî warantî nîrî uurî'nîkonya innape ikupî yai unkupî'pîkon imakui'pî mo'ka'pîiya. Mîrîrî ye'nen Paapaya uurî'nîkon era'ma se' kaisarî, e'sentai pra. \v 10 Tîîse î' wani' awanî ye'nen taaya'nîkon tiaronkon pî', “Moisésya taasa' yawîrî e'pai awanîkon,” mîrîrî yawîrî pra e'nî tanne, mîrîrî yawîrî pra utamokon nurî'tîyamî' e'sa' tanne. Tîîse î' wani' awanî ye'nen tiaronkonya mîrîrî amîi'ne yarî yu'se awanîkon yarî yentainon. Mîrîrî warantî taaya'nîkon wenai Paapa ekore'ma yu'se ka'rî awanîkon apî'nîkon. \v 11 Mîrîrî ye'ka pe pra neken. Maasa pra e'pîika'tînsa' epu'tî tî'noko'pî pe Jesusya uurî'nîkon ku'sa' wenai. Mîrîrî morî pe Paapa e'to' wenai nîrî inkamoro Judeuyamî' pepîn e'pîika'tîsa' man —‍ta'pî Pedroya. \p \v 12 Tîîse mîrîrî tîpo Pedro eseurîma eta tîuya'nîkon tîpo moo to' wanî'pî, inî'rî Paulo moropai Barnabé eseurîma etakonpa. Inkamoroya î' kai'ma ikupî eserîkan pepîn kupî'pî moropai kure'nan esenumenkanto' kupî'pî Paapaya to' wenai. Mîrîrî ekaremekî'pî to'ya. Judeuyamî' pepîn pîika'tîsa' Paapaya ekaremekî'pî to'ya. \v 13 Paulo Barnabé eseurîma ataretî'ka pe, Tiago e'mî'sa'ka'pî. Moropai ta'pîiya: —‍Uyonpayamî', maasa eseurîma etatî —‍ta'pîiya. \v 14 —‍Amenrî Simão eseurîma ataretî'ka eta'nîkon man. Paapaya tiaronkon menkasa' tîmîrî ton pe Judeuyamî' pepîn kore'tapai tîpemonkono pe to' e'to'pe kai'ma. Mîrîrî ye'nen epu'tî'nîkon Judeuyamî' pepîn sa'namanen pe Paapa wanî. \v 15 Pena sîrîrî pî' Paapa maimu ekareme'nenan profetayamî' nurî'tî eseurîma'pî. Imenuka'pî to'ya see warantî: \v 16 Paapaya ta'pî: \q1 “Maasa uuipî kupî sîrîrî Judeuyamî', \q1 Davi payanî'san pîika'tîi. \q1 Î' pe pra rî inkamoro wanî, \q1 tîîse morî pe to' konekauya kupî sîrîrî, \q1 pena to' e'sa' warantî. \q1 ˻Maasa pra inkamoro esa' ton \q1 tîrîuya kupî sîrîrî to' yonpa ke rî, \q1 inkamoro ko'manto'pe morî pe.˼ \q1 \v 17 Mîrîrî unkupî'pî era'ma tîuya'nîkon wenai \q1 uyuwa Judeuyamî' pepînya. \q1 Inkamoro wanî unmenka'san pe \q1 uurî ton pe to' e'to'pe.” \rq Am 9.11,12\rq* \m Sîrîrî pî' Paapa eseurîma'pî ikonekatîpon. \v 18 Î' kai'ma ikupî tîuya ekaremekî'pîiya pena tîmaimu ekareme'nenan wenai —‍ta'pî Tiagoya. \p \v 19 —‍Mîrîrî ye'nen uurî esenumenkato' wanî uurî'nîkonya taa e'pai pra awanî Moisés maimuya taasa' yawîrî to' ko'mannîto'pe. Mîrîrî warantî awanî ya, sa'me awanî Judeuyamî' pepîn pia, innape Jesus ku'nenan pia. \v 20 Uurî esenumenka kaareta anmenukapai awanî sîrîrî to' pia. Taato' to' pî', to' yeseru penaro' rumakato'pe to'ya, mia' ke ikonekasa' pia, to' napurî ton pe to' nîtîrî'pî sararu yanî to'ya namai. Moropai taapai awanî nîrî to' pî', se' tapairî wîri'sanyamî' yarakkîrî to' wanî namai, moropai wîri'sanyamî' wanî namai se' tapairî warayo'kon yarakkîrî. Taapai awanî nîrî i'mî ye'pî waikî'sa' yanî to'ya namai mîn epa'kasa' pra tîîse. Inî'rî imînî yarakkîrî yanî to'ya namai. \v 21 Maasa pra mîrîrî warantî to' wanî ya, inkamoro yewanmîrî to' yeseru yairî pra to' wanî ye'nen. Maasa pra mîrîrî yekare epu'tî Judeuyamî'ya pena pata pai Moisés maimuya taasa' eta pî' to' ko'manpîtî sábado kaisarî to' epere'to' yewî'kon ta. Mîrîrî ye'nen mîrîrî teserukon rumakato'pe to'ya —‍ta'pî Tiagoya. \s1 Judeuyamî' Pepîn Pia Kaareta Yarima To'ya \p \v 22 Tiago eseurîmasa' tîpo, Jesus naipontî'sanya moropai soosi esanonya, tamî'nawîron innape Jesus ku'nenan pokonpe si'ma Antioquia pona kaareta yarîtonkon warayo'kon menka'pî, Paulo moropai Barnabé pokonpe attîtonkon. Judas itese' waikatoi Barsabás, moropai Silas asakî'ne neken to' menka'pî to'ya. Insamoro epu'tî'pî innape Jesus ku'nenanya yairî to' yeseru wanî. \v 23 Inkamoro yaipontî'pî to'ya mîrîrî kaareta yaato'pe to'ya kai'ma. Ta'pî to'ya: \pi1 Anna Jesus naipontî'san moropai soosi esanonya taa anna wanî ayonpakon pe innape Jesus kupî'nîkon wenai. Mîrîrî ye'nen anna maimu man amîrî'nîkon Judeuyamî' pepîn Antioquia ponkon moropai Síria ponkon moropai Cilícia ponkon pia. \pi1 \v 24 Akore'ta'nîkon anna yonpayamî' wîtîsa' yai kure'ne ayewankono'ma'pîkon to'ya epu'tî pî' anna man. Inkamoroya î' kai'ma ayenupasa'kon ya anna maimu pe pra awanî mîrîrî. \v 25 Mîrîrî ye'nen annaya tamî'nawîrî si'ma teesetai insamoro warayo'kon yarima sîrîrî aapia'nîkon, uyonpayamî'. To' wîtî sîrîrî uwakîrikon pu'kuru uyonpayamî' Paulo, Barnabé pokonpe. \v 26 Insamoro Paulo Barnabéya itekare ekaremekî pî' to' ko'mamî'pî. Mîrîrî wenai to' anwîpai tiaronkon wanî'pî Uyepotorîkon Jesus Cristo yekare ekaremekî to'ya wenai. \v 27 Mîrîrî ye'nen Judas moropai Silas yarima annaya sîrîrî amîrî'nîkon pia ayarakkîrî'nîkon to' eseurîmato'pe morî pe sîrîrî kaareta anna nîmenuka'pî pî'. Inkamoroya ekaremekî morî pe apî'nîkon. \v 28 Sîrîrî yekare koneka'pî Morî Yekaton Wannîya moropai annaya. Inî'rî Moisés maimuya taasa' yawîrî awanîkon e'pai pra awanî. Maasa pra mîrîrî yawîrî awanîkon ya sa'me awanî. Tîîse ankupîkon ton ekaremekî annaya epu'tîkonpa. \v 29 Mîrîrî ye'nen mia' ke ikonekasa' to' napurî ton pe pia to' nîtîrî'pî sararu yanîya'nîkon namai. Moropai i'mî ye'pî tîwaikkî'se iwîsa' yanîya'nîkon namai, imînî yarakkîrî. Moropai imakui'pî kupî pî' eesenumenkakon namai, se' tapairî wîri'sanyamî' yarakkîrî awanîkon namai. Moropai wîri'sanyamî' wanî namai se' tapairî warayo'kon yarakkîrî. Mîrîrî warantî ikupîya'nîkon ya, morî pe awanîkon. \m Mîrîrî warantî kaareta menuka'pî to'ya. \p \v 30 Mîrîrî tîpo inkamoro Paulo Barnabé moropai Judas Silas ese'ma'tî'pî Antioquia pona. Mîrîrî kaareta yarî'pî to'ya. Miarî teerepansa'kon pe innape Jesus ku'nenan muurukuntî'pî to'ya moropai mîrîrî kaareta rumaka'pî to'ya to' pia. \v 31 Moropai mîrîrî kaareta erenkasa' tîuya'nîkon tîpo taatausinpai to' wanî'pî. Î' taasa' kaaretaya epu'tî'pî to'ya mîrîrî yai. Mîrîrî ye'nen kure'ne to' atausinpa'pî. \v 32 Mîrîrî tîpo Paapa maimu ekareme'nenan Judas, Silas eseurîma'pî. Inkamoroya to' meruntîtannîpî'pî inî' panpî'. Mîrîrî ye'nen taatausinpai to' wanî'pî. \v 33 Mîrîrî tîpo to' ko'mamî'pî mararî wei kaisarî moropai to' enna'po'pî Jerusalém pona taipontî'tîponkon pia. Mîrîrî ye'nen to' esekaremekî'pî. Moropai inkamoroya ta'pî: —‍Inna, morî pe atîtî —‍ta'pî to'ya to' pî'. \v 34 Tîîse teesekaremekî tîpo e'nîmîpai Silas wanî'pî. Mîrîrî ye'nen awe'nîmî'pî. \p \v 35 Moropai Paulo Barnabé e'nîmî'pî nîrî Antioquia po. Innape Jesus ku'nenan yenupa'pî to'ya. Moropai tiaronkonya nîrî to' yenupa'pî Paapa maimu pî'. \s1 Paulo Moropai Barnabé Epantaka \p \v 36 Mîrîrî tîpo Pauloya ta'pî Barnabé pî': —‍Enna'ponpai awanî sîrîrî uyonpakon innape Jesus kupîtîpono'san yekare etapî'se cidadekon poro —‍ta'pîiya. —‍Manni' o'non poro uurî'nîkonya itekare ekaremekî ne'tîkini mîrîrî poro wîtînpai awanî sîrîrî —‍ta'pîiya. —‍Morî pe to' ko'mamî yekare etai —‍ta'pîiya. \v 37 Mîrîrî yai Barnabéya ta'pî: —‍João Marcos yaapai man —‍ta'pîiya. \v 38 Tîîse Pauloya yuuku'pî: —‍Kaane, attî e'pai pra man. Maasa pra pena uupiapai'nîkon Panfília pata poi awenna'po'pî. Tamî'nawîrî uurî'nîkon asato' poro aasa'sa' pra wanî'pî —‍ta'pîiya. Tîîse, —‍Kaane —‍ta'pî Barnabéya. —‍Attî e'pai man. Tîîse yuukuiya pra Paulo wanî'pî. \v 39 Mîrîrî pî' to' eseurîma'pî mîrîrî wenai. Mîrîrî tîpo to' epantaka'pî Paulo Barnabé yarakkîrî. Mîrîrî ye'nen Barnabéya João Marcos yarî'pî tarakkîrî. To' asara'tî'pî apo'yen ya' tuutîkonpa Chipre wono pona. \v 40 Tîîse Pauloya Silas menka'pî tarakkîrî attîto'pe kai'ma. Moropai inkamoro pona to' epîrema'pî. Ta'pî to'ya: —‍Paapa, morî amîrî. Mîrîrî morî pe awe'to' wenai insanan pîika'tîkî morî pe to' wîtîto'pe —‍ta'pî to'ya. Mîrîrî tîpo to' ese'ma'tî'pî. \v 41 Mîrîrî yai Paulo Silas wîtî'pî to'sarî Síria pata poro moropai Celícia pata poro. Inkamoroya mîrîrî warantî innape Jesus ku'nenan yausinpa'pî mîrîrî yai tuutîsa'kon yai, taatausinpai to' ko'manto'pe kai'ma. \c 16 \s1 Timóteo Wîtî Paulo, Silas Yarakkîrî \p \v 1 Moropai Paulo wîtî'pî Derbe cidaderî pona moropai Listra cidaderî pona. Miarî Listra po Timóteo ko'manpîtî'pî. Paapa yapurînen pe awanî'pî. Mîîkîrî yan wanî'pî Judeupa' pe moropai innape Jesus ku'nen pe. Tîîse iyun wanî'pî Judeu pe pra tîîse grego pe. \v 2 Morî pe Timóteo ko'manpîtî'pî, tamî'nawîronkon innape Jesus ku'nenanya epu'tî'pî Listra ponkon moropai Icônio ponkonya. —‍Morî pe Timóteo yeseru man —‍taapîtî'pî to'ya. \v 3 Timóteo anapai Paulo wanî'pî tarakkîrî'nîkon. Tîîse imere pi'pî pottî ya'tîsai'ya pra iyun wanî'pî. Maasa pra Judeu pe pra awanî'pî. Mîrîrî epu'tî'pî tamî'nawîronkonya Judeuyamî' yeseru yawîrî pra awanî ye'nen ˻to' kore'ta aasarî eserîke pra awanî'pî.˼ Mîrîrî ye'nen imere pi'pî pottî ya'tî me'po'pî Pauloya tarakkîrî'nîkon attîto'pe. \v 4 Moropai Paulo, Silas wîtî'pî Timóteo yarakkîrî. To' wîtî'pî. Tu'ke cidadekon poro to' wîtî'pî. Kaareta pinunpa'pî to'ya. Mîrîrî kaareta wanî'pî Jerusalém ponkon eseurîmato'. Mîrîrî kaareta pona Jesus naipontî'san nekaremekî'pî moropai innape Jesus ku'nenan esanon nekaremekî'pî. Mîrîrî pinunpa'pî Paulo pokonya. —‍Mîrîrî kaaretaya taasa' yawîrî ko'mannîpai'nîkon —‍taapîtî'pî to'ya. \v 5 Mîrîrî warantî meruntî ke innape Jesus ku'nenan ena'pî. Inî' panpî' epu'tî'pî to'ya moropai inî' panpî' innape ikupî'pî to'ya. Moropai tu'ke panpî' to' epamî'pî wei kaisarî. \s1 Paulo We'ne'pîtî Macedônia Pon Warayo' Yarakkîrî \p \v 6 Moropai Paulo pokon wîtî'pî. Mîrîrî yai Morî Yekaton Wannîya ta'pî to' pî': —‍Katîtî Ásia pata pona Paapa maimu ekareme'se —‍ta'pîiya. Mîrîrî ye'nen to' wîtî'pî Frígio-Galácia pata poro. \v 7 Moropai to' erepamî'pî Mísia pata pona. Mîrîrî yai Bitínia pata pona itîîpai to' wanî'pî teuren. Tîîse inî'rî Morî Yekaton Wannîya to' wîtî tîrî pra awanî'pî. \v 8 Mîrîrî ye'nen Mísia pata yuwa'ka'pî to'ya moropai to'sarî to' wîtî'pî Trôade pona. \v 9 Mîrîrî ewarono' ya' Paulo we'ne'pîtî warantî wanî'pî. Mîrîrî tîîwe'ne'pî'to' ya' warayo' era'ma'pîiya, Macedônia poinon. Mîîkîrî warayo'ya Paulo yeka'nunka'pî. Taapîtî'pîiya: —‍Asi'kî Macedônia pona, anna pîika'tîi asi'kî —‍kai'ma taapîtî'pîiya, mîîkîrî warayo'ya. Mîrîrî warantî Paulo we'ne'pîtî'pî. \v 10 Moropai Paulo we'ne'pîtî tîpo anna ekoneka'pî Macedônia pona anna wîtîto'pe. Maasa pra anna wîtî yu'se Paapa wanî epu'tî'pî annaya, itekare ekareme'se to' pî'. \s1 Lídia, Filípos Ponya Innape Jesus Kupî \p \v 11 Mîrîrî ye'nen anna asara'tî'pî apo'yen ya' Trôade poi. Miarî pai anna wîtî'pî to'sarî Samotrácia wono pona. Moropai tiaron wei yai anna wîtî'pî anna erepamî'pî Neápolis peyakî pona. \v 12 Miarî pai anna wîtî'pî Filípos pona. Mîrîrî Filípos cidaderî wanî'pî ipîkku pe tîwe'sen Macedônia pata pon. Romanoyamî' ko'manto'pe awanî'pî. Moro anna ko'mamî'pî mararî. \p \v 13 Moropai sábado yai anna epa'ka'pî cidade yapai iren ena pona. Moro Judeuyamî' epîremato' pata wanî kai'ma anna esenumenka'pî. Mîrîrî ye'nen anna wîtî'pî. Moropai moro anna ereuta'pî moropai anna eseurîma'pî wîri'sanyamî' itî'san epîremai yarakkîrî. \v 14 Mîrîrî ya wîri' wanî'pî itese' Lídia, Tiatira cidaderî pon. Mîîkîrî wanî'pî teesenyaka'masen suuyu kamisa morîkon ke tîwe'repa pî'. Mîîkîrî wanî'pî Paapa yapurînen pe. Mîrîrîya anna eseurîma eta'pîiya. Moropai Paapaya eesenumenkato' ton tîrî'pî î' taasa' Pauloya ku'to'peiya innape. \v 15 Mîrîrî tîpo mîîkîrî moropai itewî' tawonkon esenpatakona'pî. Mîrîrî tîpo ta'pîiya anna pî': —‍Innape Uyepotorîkon ku'nen pe wanî tarîpai, epu'tîya'nîkon ya, maai'tîi uyewî' ta iko'manse —‍ta'pîiya anna pî'. Mîrîrî ye'nen imaimu wenai anna wîtî'pî itewî' ta. \s1 Atarakkannîto' Yewî' Ta Paulo Silas Yarî To'ya \p \v 16 Mîrîrî tîpo tiwin wei yai epîremanto' pata pona anna wîtî tanne, ikaraiwarî poitîrîpa'ya anna eporî'pî. Mîîkîrî wanî'pî o'ma' yarakkîrî tîwe'sen pe. Mîîkîrî eseurîmapîtî'pî pemonkonyamî' yarakkîrî maasa awe'kupîton pî' to' yarakkîrî. Mîrîrî wenai mîîkîrî karaiwarîtononya tu'ke tîniru yapi'pîtî'pî. \v 17 Mîîkîrîya anna wenaimepîtî'pî tîwentaimepî'se. Taapîtî'pîiya: —‍Insanan warayo'kon wanî Paapa ipîkku poitîrîtonon pe. Apî'nîkon e'pîika'tînto' yekare ekareme'nenan insamoro —‍kai'ma taapîtî'pîiya. \v 18 Tu'ke wei kaisarî aako'manpîtî'pî mîrîrî taa pî'. Mîrîrî pî' Paulo eseta'ka tu'ka'pî. Moropai teera'tîi ta'pîiya o'ma' pî': —‍Tauya apî', Jesus Cristo maimu pe epa'kakî mîîkîrî yapai —‍ta'pîiya. Mîrîrî taiya pe rî o'ma' epa'ka'pî tiwinarî. \p \v 19 Moropai mîîkîrî karaiwarîtononya epu'tî'pî. Inî'rî tîniru yapisî to'ya pepîn maasa pra inî'rî awe'kupîton pî' mîîkîrî aurîno'pî eseurîma eserîke pra awanî'pî o'ma' epa'kasa' ye'nen. Mîrîrî ye'nen Paulo, Silas yapisî'pî to'ya. Yarî'pî to'ya mîrîrî cidade esanon pia, ipîkkukon pia. \v 20 Moropai to' enepî tîuya'nîkon pe, ta'pî to'ya ipîkkukon pî': —‍Judeuyamî' insamoro, imakui'pî kupî to'ya tarî upatakon po. \v 21 To' yeseru uyeserukon warantî pra man. To' yeseru yawîrî uurî'nîkon ko'mamî eserîke pra man, Romanoyamî' uurî'nîkon mîîto'pe —‍ta'pî to'ya tesa'kon pî'. \p \v 22 Mîrîrî pî' tamî'nawîronkon pemonkonyamî' entaimepîtî'pî Paulo moropai Silas winîkîi. Moropai to' esanonya to' pon mo'ka'pî to' po'pîtî me'pokonpa. Moropai to' po'pîtî me'po'pî to'ya yei ke. \v 23 Mararî pra to' po'pîtî tîuya'nîkon tîpo to' yarakkamo'pî to'ya atarakkannîto' yewî' ta. Moropai ta'pî to'ya atarakkannîto' ko'mannî'nen pî': —‍Insanan warayo'kon ko'mannî'kî morî pe to' epa'ka namai —‍ta'pî to'ya ipî'. \v 24 Mîrîrî eta tîuya pe atarakkannîto' ko'mannî'nenya Paulo, Silas yarî'pî quarto ta, itu'nakan ta moropai to' puu yeka'ma'pî to'ya yei amîi'ne yai. Mîrîrî warantî ikupî'pîiya to' epa'ka namai maasa pra itesa'ya ta'pî —‍Morî pe to' ko'mannî'kî —‍kai'ma mîîto'pe. \p \v 25 Mîrîrîya anoinna yairî Paulo, Silas epîrema'pî moropai to' eserenka'pî, Paapa yapurî'pî to'ya tiaronkon tarakkîronkonya eta tanne. \v 26 Mîrîrî yai tiwinarî pata e'tîtîtîkka'pî kure'ne. Moropai atarakkannîto' yewî' e'tîtîtîkka'pî mana'takon esettapuruka'pî tamî'nawîrî. Moropai tamî'nawîronkon yewa'tîto'kon atarakkanmoka'pî. \v 27 Mîrîrî yai to' ko'mannî'nen paka'pî. Moropai mana'takon esettapurukasa' era'ma tîuya yai eranne' pe eena'pî. Tamî'nawîronkon ama'ye'kon epen pî' man kai'ma eesenumenka'pî. Mîrîrî ye'nen tîkasuparai mo'ka'pîiya tîwe'wîpa kai'ma. \v 28 Tîîse Paulo entaime'pî aronne: —‍Aawarîrî ke'wîi tamî'nawîrî anna man tarî —‍ta'pîiya. \p \v 29 Mîrîrî eta tîuya pe ta'pîiya ipoitîrî pî': —‍Uweiyu ton era'mata —‍ta'pîiya. Moropai eeka'tumî'pî Paulo, Silas pia. Tîwe'tîtî'ka pe awe'sekunka'pî to' pia eranne' pe tîwanî ye'nen. \v 30 Moropai to' yarî'pîiya atarakkannîto' yewî' tapai. Moropai ta'pîiya to' pî': —‍Uyonpayamî', î' ku'to'peuya e'pîika'tîto'pe —‍ta'pîiya. \p \v 31 Moropai yuuku'pî Paulo, Silasya: —‍Jesus ku'kî innape —‍ta'pî to'ya ipî'. —‍Innape ikupîya ya, apîika'tî Paapaya, amîrî moropai ayonpayamî' —‍ta'pî to'ya. \v 32 Moropai Uyepotorîkon maimu pî' mîîkîrî yeurîma'pî to'ya tiaronkon itewî' tawonkon pokonpe. \v 33 Moropai mîrîrî yai Paulo, Silas ye'netîkon rona'pîiya. Mîrîrî tîpo mîîkîrî esenpatakona'pî tonpayamî' yarakkîrî. \v 34 Teesenpatakonasa' tîpo Paulo, Silas yarî'pîiya tewî' ta. Miarî to' ya're' ton yenpo'pîiya. Moropai kure'ne aatausinpasa' wanî'pî mîîkîrî moropai tonpayamî' innape Paapa ku'sa' tîuya'nîkon ye'nen. \p \v 35 Eerenma'sa' pe surarayamî' yarima'pî cidade ponkon esanonya atarakkannîto' yewî' ta. Teerepansa'kon pe ta'pî to'ya: —‍Inkamoro Paulo, Silas yenpa'kakî to' wîtîto'pe —‍ta'pî surarayamî'ya. \v 36 Mîrîrî ye'nen atarakkannîto' ko'mannî'nenya to' maimu ekaremekî'pî Paulo, Silas pî'. Ta'pîiya: —‍Surarayamî' yarimasa' cidade ponkon esanonya man tarî amîrî'nîkon rumakato'peuya —‍ta'pîiya. —‍Mîrîrî ye'nen attîkon eserîke awanî tîîwanmîra —‍ta'pîiya. \p \v 37 Tîîse ta'pî Pauloya: —‍Kaane, anna wîtî pepîn. Anna po'pîtî'pî to'ya tamî'nawîronkonya era'ma tanne, anna Romanoyamî' tîîse. Moropai ama' pe anna anarimapai to' wanî tarîpai, tiaronkonya epu'tî namai. Tîîse tîwî to' naiipîi anna rumakato'pe to'ya tîîwarîrî'nîkon —‍ta'pî Pauloya. \p \v 38 Moropai î' taasa' Pauloya ekaremekî'pî surarayamî'ya tesa'kon pî'. Moropai Paulo, Silas wanî Romanoyamî' pe eta tîuya'nîkon pe to' esa' ena'pî eranne' pe. \v 39 Mîrîrî ye'nen to' wîtî'pî Paulo, Silas pia. Morî pe to' eseurîma'pî to' yarakkîrî: —‍Î' wani' pra man, tarîpai —‍ta'pî to'ya. Moropai atarakkannîto' yewî' tapai Paulo, Silas yarî'pî to'ya. Moropai cidade yapai to' epa'kato'pe yeka'nunka'pî to'ya. \v 40 Atarakkannîto' yewî' tapai teepa'kakon ya to' wîtî'pî Lídia yewî' ta. Miarî innape Jesus ku'nenan era'ma'pî to'ya. Moropai to' meruntîtannîpî'pî to'ya. Mîrîrî tîpo to' ese'ma'tî'pî mîrîrî Filípos cidaderî poi. \c 17 \s1 Tessalônica Cidaderî Pona Paulo, Silas Wîtî \p \v 1 Inkamoro wîtî'pî Anfípolis cidaderî poro moropai Apolônia cidaderî poro. Moropai to' erepamî'pî Tessalônica cidaderî pona. Miarî Judeuyamî' epere'to' yewî'kon ta to' wîtî'pî teserukon ta. \v 2 Seurîwî'ne sábado kaisarî to' wîtîpîtî'pî. Mîrîrî ya Paapa maimu e'menukasa' pî' pemonkonyamî' yeurîma'pî to'ya miarî, teserukon yawîrî. \v 3 Pauloya ekareme'pîtî'pî î' kai'ma pîika'tîton Paapa nîmenka'pî e'taruma'tîpai awanî'pî ekaremekî'pîiya. Mîrîrî tîpo aasa'mantasa' tîpo, Paapaya i'mî'sa'ka ekaremekî'pîiya nîrî. Mîîkîrî Jesus yekare pî' eeseurîma'pî: —‍Mîîkîrî Jesus pîika'tîton Paapa narima'pî tauya sîrîrî apî'nîkon —‍ta'pîiya. \v 4 Mîrîrî yai Paulo, Silas teurîmakon yai, innape ikupî'pî arinîkon pemonkonyamî'ya. Tiaronkon Judeuyamî'ya moropai Paapa yapurînenan gregoyamî'ya moropai arinîkon wîri'sanyamî' ipîkkupa' pe tîwe'sanonya nîrî ikupî'pî innape. \p \v 5 Tîîse innape iku'nenan pepîn Judeuyamî' inkamoro kinmuwa'pî to' winîkîi. Inkamoroya pemonkonyamî' se' tapaironkon rî eseporo rî tîwe'sanon warayo'kon yanno'pî. Î' rî see imakui'pî ku'to'pe to'ya Paulo winîkîi. Inkamoroya mararî pra pemonkonyamî' ekore'ma emapu'tî'pî Paulo, Silas winîkîi. Mîrîrî yai to' ekatumî'pî Paulo, Silas yuwai Jasom yewî' ta. ˻Mîrîrî yai tî' yenunpîtî'pî to'ya mararî pra Jasom yewî' pona inna'ta ya'morikka'pî to'ya˼ tîîse Paulo eporî to'ya pîn. \v 6 Mîrîrî ye'nen eporî tîuya'nîkon warantî pra Jason woroka'pî to'ya. Yarî'pî to'ya ipîkku pe tîwe'sen rawîrî, pemonkonyamî' rawîrî. Moropai tiaronkon innape Jesus ku'nenan pokonpe to' yarî'pî to'ya. Ta'pî to'ya: —‍Insamoro warayo'kon imakui'pî kupî pî' to' wanî sîrîrî cidade po. Ikupî'pî to'ya sinporo tarîpai to' erepansa' tarîwaya imakui'pî ku'se —‍kai'ma to' eseurîma'pî. \v 7 —‍Inkamoro wanî'pî Jasom yewî' ta tîîse î' kai'ma yairî ipîkkukon yeseru yawîrî ikupî to'ya pepîn. Yairî pra to' ko'mamî —‍ta'pî to'ya. —‍Tiaron uyesa'kon moro man taa pî' to' ko'mamî, itese' Jesus —‍taa to'ya. \v 8 Mîrîrî eta tîuya'nîkon ya arinîkon pemonkonyamî' moropai to' esanon wanî'pî inî' panpî' îri pe to' winîkîi. \v 9 Mîrîrî ye'nen ipîkkukonya ta'pî Jason moropai tiaronkon pî', tîniru ye'mato'pe to'ya kai'ma. Mîrîrî tîpo to' rumaka'pî to'ya. \s1 Beréia Cidaderî Pona Paulo, Silas Wîtî \p \v 10 Mîrîrî tîpo eewaronpansa' pe tiaronkon innape Jesus ku'nenanya Paulo, Silas yarî'pî Beréia cidaderî pona. Miarî eerepansa'kon yai to' wîtî'pî Judeuyamî' epere'to' yewî'kon ta. \v 11 Miarî pemonkonyamî' wanî'pî morî pe panpî' Paapa maimu anetapai to' wanî'pî Tessalônica ponkon warantî pra. Paapa maimu eta'pî to'ya tîwakîrikon pe. Mîrîrî ye'nen wei kaisarî to' esenupa'pîtî'pî Paapa maimu e'menukasa' pî', anepu'pai tîwanîkon ye'nen. Innape Paulo nekaremekî'pî wanî anepu'pai to' wanî'pî kure'ne. \v 12 Mîrîrî warantî tu'kankon Judeuyamî'ya innape Jesus kupî'pî. Moropai tu'ke gregoyamî' moropai wîri'sanyamî' gregayamî' ipîkkupa'konya innape ikupî'pî nîrî. \p \v 13 Mîrîrî yai Beréia po Paulo, Silasya Paapa maimu ekaremekî eta'pî Tessalônica ponkon Judeuyamî'ya. Mîrîrî ye'nen to' wîtî'pî miarî ya to' yekare pî'. Inkamoroya pemonkonyamî' pî' ta'pî imakui'pî ku'to'pe to'ya to' winîkîi. \v 14 Mîrîrî yekare eta tîuya'nîkon yai, innape Jesus ku'nenanya Paulo yarî'pî tuna ena pona apo'yen ya' aasara'to'pe tîîse Silas moropai Timóteo e'nîmî'pî Beréia po. \v 15 Inkamoro innape Jesus ku'nenan morî pe Paulo yarakkîrî tîwe'sanonya yarî'pî Atenas pona. Mîrîrî tîpo inkamoro Paulo pokonpe itî'san enna'po'pî Beréia pona. Inkamoroya Paulo maimu yarî'pî Silas moropai Timóteo pia to' yannoto'. Ka'ne' pe to' wîtîto'pe tepose Atenas pona ta'pî Pauloya. \s1 Atenas Cidaderî Po Itekare Ekaremekî To'ya \p \v 16 Silas, Timóteo pokon eerepamî nîmîkî pî' Paulo ko'mamî'pî Atenas po si'ma. Mîrîrî yai to' napurîkon mia' ke ikonekasa' era'ma'pî Pauloya miarî. Mîrîrî pî' eesewankono'ma'pî kure'ne Paapa yapurî to'ya pra awanî ye'nen. \v 17 Mîrîrî ye'nen Judeuyamî' epere'to' yewî' ta eeseurîma'pî Judeuyamî' moropai Judeuyamî' pepîn yarakkîrî, Paapa yapurînenan. Moropai wei kaisarî eeseurîmapîtî'pî tamî'nawîronkon epere'to' cidade arakkita tîwe'sen to' pata'se'. Miarî arinîkon erepamî. Mîrîrî ye'nen Paulo eseurîmapîtî'pî to' pokonpe morî pe. Ekareme'pîtî'pîiya itekare. \v 18 Mîrîrî yai yenupatonkon wanî'pî tiaronkon pemonkonyamî', inkamoro wanî'pî Epicureuyamî' moropai Estóicoyamî'. Inkamoro eseurîma'pî Paulo yarakkîrî nîrî. Mîrîrî Paulo eseurîma'pî epu'tî to'ya pîn. Mîrîrî ye'nen to' esekaranmapo'pî. Ta'pî to'ya: —‍Î' see taa yu'se mîserî wanî sîrîrî, epu'tî pra tîîse? —‍ta'pî to'ya. —‍Pakko pe ka'rî awanî —‍ta'pî to'ya ipî'. Tiaronkonya yuuku'pî. Ta'pî to'ya: —‍Paapa anî' nepu'tî pepîn pî' eeseurîma mîrîrî —‍ta'pî to'ya. Maasa pra Paulo eseurîma'pî Jesus pîika'tîton pî'. Jesus wanî pîika'tîton pe ekaremekî'pîiya. Moropai mîrîrî tîpo Paapaya i'mî'sa'ka'pî pî' eeseurîma'pî. \v 19 Mîrîrî ye'nen Paulo yarî'pî to'ya tiaron ipîkkukon eperepî pata'se' ya'. Mîrîrî wanî'pî Areópago ta. Moropai ta'pî to'ya Paulo pî': —‍Anepu'pai anna man mîrîrî anekaremekî'pî kai'ma amenan esenupanto' ekaremekî manni' —‍ta'pî to'ya. \v 20 —‍Mîrîrî amîrî eseurîma manni' wanî mîrîrî epu'tî annaya pra man. Î' pî' eeseurîma? —‍ta'pî to'ya. —‍Mîrîrî ye'nen anetapai anna man —‍ta'pî to'ya. \v 21 Mîrîrî warantî ta'pî to'ya maasa pra tamî'nawîronkon wanî'pî amenan yekare anetapaino pe. Inkamoro wanî'pî Atenas ponkon moropai tiaronkon pata poinokon, moropai miarî tîîko'mansenon pe. Inkamoroya î' rî yekare ekareme'pîtî'pî tîwakîrikon pe. \p \v 22 Mîrîrî yai Paulo e'mî'sa'ka'pî mîrîrî to' pata'se' Areópago ta tamî'nawîronkon pemonkonyamî' rawîrî. Ta'pîiya: —‍Warayo'kon, Atenas po tîîko'mansenon, ayera'makon pî' wai wei kaisarî tamî'nawîrî awanîkon mia' ke ikonekasa' yapurînenan pe, yapurîya'nîkon eepîremakon yai. \v 23 Maasa pra cidade poro uuipî yai, eepere'to'kon yewî' pata'se'kon kaisarî era'ma pî' wai tiwin ayekînkon wîîsa'ya'nîkon yai, po'tî'ya'nîkon yaponse' pî'. Mîrîrî pî' awe'menukasa' era'ma pî' wai —‍ta'pî Pauloya. —‍PAAPA ANÎ' NEPU'TÎ PEPÎN taato'. Inna, seru' pepîn anî' nepu'tîkon pepîn pî' yapurî pî' ko'mannî pî' naatîi, epu'tîi'ma pra. Mîrîrî ye'nen mîîkîrî ekaremekîuya manni' epu'tîya'nîkon yu'se wai —‍ta'pîiya. \p \v 24 —‍Mîîkîrî Paapa wanî pata koneka'tîpon pe moropai tamî'nawîrî sîrîrî pata po tîîko'mansen koneka'tîpon. Mîîkîrî wanî uyepotorîkon pe ka' ko'mannî'nen pe, pata ko'mannî'nen pe. Mîîkîrî Paapa ko'mamî pepîn warayo'kon nîkoneka'pî wîttî ta. \v 25 Mîrîrî ye'nen mîîkîrî Paapa wanî pepîn î' koneka yu'se tîmîrî ton pe. Maasa pra mîîkîrî Paapaya uurî'nîkon ko'manto' ton tîrî. Mîîkîrî Paapaya uyettapusinkon ton tîrî. Tamî'nawîron tîrîiya uupia'nîkon. \v 26 E'mai'non warayo' koneka'pîiya mîîkîrî ko'manto'pe sîrîrî pata po. Mîîkîrî wenai tamî'nawîronkon pemonkonyamî' ko'manto'pe. Maasa pra to' weiyu ku'ne'tî'pî Paapaya enen to' ko'manto' weiyu. Moropai to' pata ton ekaremekî'pî Paapaya tiwin pî' to' ko'manto'pe tîpatakon ya. Tamî'nawîrî ikupî'pîiya. \v 27 Mîîkîrî Paapaya ikupî'pî tîwa'to'pe kai'ma yuwa yai epoto'pe'nîkon. Maasa pra aminke pra mîîkîrî wanî uurî'nîkon pî' tiwin pî' e'nî tanne. \v 28 Î' wani' awanî ye'nen maasa pra ipî' ko'mannî ye'nen. Ipîkînsa' ko'mannî sîrîrî. Manni'kan ayonpakon epu'nenanya taa manni' warantî. “Uurî'nîkon wanî inmukuyamî' pe nîrî” taa to'ya. \p \v 29 Inmuku pe e'nî ye'nen, î' ton pe mia' ke ikonekasa' anapurîkon ton konekaya'nîkon? Mîrîrî warantî eesenumenkakon e'pai pra man. Maasa pra Paapa wanî pepîn mîrîrî ouro prata moropai tî' konekasa' warantî. \v 30 Pena Paapaya tîwî anapurîkon yapurîkonpa ikupî'pî, epu'tîya'nîkon pra awanîkon ye'nen. Maasa pra tepu'tîya'nîkon yu'se awanî tarîpai. Tîîse sîrîrî pata pai Paapaya tamî'nawîronkon pemonkonyamî'ya imakui'pî tînkupî'pîkon rumaka yu'se awanî. \v 31 Maasa pra wei ku'ne'tîsai'ya î' pensa pemonkonyamî' imakui'pî rumaka'tîponkon pepîn yenumî tîuya weiyu ku'ne'tî'pîiya. Mîrîrî kupîiya mîîkîrî tiwin warayo' tînmenka'pî wenai. Mîrîrî epu'tî tamî'nawîronkonya maasa pra mîîkîrî warayo' sa'mantasa' pîmî'sa'ka'pî Paapaya. Mîrîrî ta'pî Pauloya to' pî'. \p \v 32 Mîrîrî eta tîuya'nîkon yai Jesus e'mî'sa'ka'pî yekare tiaronkon siira'pî ipî'. Tîîse tiaronkonya ta'pî: —‍Mîrîrî ekaremekîya e'pai man inî' panpî' maasa epu'to'pe annaya —‍ta'pî to'ya. \v 33 Mîrîrî tîpo Paulo wîtî'pî miarî pai. \v 34 Mîrîrî yai tiaronkon warayo'konya innape Jesus kupî'pî. Inkamoro kore'ta warayo' wanî'pî Dionísio itese'. Areópago ponkon kore'ta tîwe'sen. Moropai wîri' nîrî itese' Dâmarisya innape ikupî'pî moropai tiaronkon. \c 18 \s1 Coríntio Cidaderî Po Itekare Ekaremekî To'ya \p \v 1 Mîrîrî tîpo Paulo wîtî'pî Atenas cidaderî poi Coríntio cidaderî pona. \v 2 Miarî Coríntio cidaderî po Judeu wanî'pî itese' Áquila. Mîîkîrî wanî'pî Ponto pata po esenpo'pî pe. Pena pu'kuru pra rî erepamî'pî pe to' awanî'pî Itália poi tîno'pî Priscila yarakkîrî. Inkamoro ii'sa' wanî'pî maasa pra reiyamî' esa' pe tîwe'sen Cláudioya tamî'nawîronkon Judeuyamî' yenpa'ka ye'nen. Epa'ka'pî pe awanî'pî Roma poi. \v 3 Mîîkîrî era'mapî'se Paulo wîtî'pî eesenyaka'mato' ya'. Mîrîrî yai Pauloya era'ma'pî teesenyaka'mato' kupîiya. Mîrîrî ye'nen miarî iipia Paulo esenyaka'ma'pî tappîikon ton konekapîtî pî' to' esenyaka'ma'pî. \v 4 Tîîse sábadokon kaisarî attîpîtî'pî Judeuyamî' epere'to' yewî'kon ta Paapa maimu ekareme'pîtî'pîiya meruntî ke. Maasa pra innape Jesus kupî Judeuyamî'ya moropai Gregoyamî'ya yu'se Paulo wanî'pî. \p \v 5 Moropai Silas, Timóteo pokon erepansa' yai Macedônia pata poi mîrîrî ye'nen Paulo esenyaka'ma pra eena'pî inî'rî. Tîîse Paapa maimu ekaremekî pî' neken eesenyaka'ma'pî wei kaisarî. Taapîtî'pîiya: —‍Jesus wanî Paapa nîmenka'pî pe upîika'tînenkon pe —‍taapîtî'pîiya. \v 6 Tîîse miarîronkon wanî'pî itu'se pra. To' ekore'ma'pî Paulo pî' itu'se pra tîwanîkon ye'nen. Mîrîrî ye'nen tîpon pî' atapisî'pî kutupan tu'ma'pîiya, moropai ta'pîiya to' pî': —‍Aataka'masa'kon ya aawarîrî'nîkon awanîkon wenai. Innape ikupîya'nîkon pra awanîkon wenai aataka'masa'kon. Tîîse uwenai pra —‍ta'pîiya to' pî'. —‍Tarîpai itu'se pra awanîkon ye'nen uutî sîrîrî Judeuyamî' pepîn pî' Paapa maimu ekareme'se —‍ta'pîiya. \p \v 7 Mîrîrî warantî to' nîmî'pîiya. Paulo wîtî'pî Tício yewî' ta. Mîîkîrî ko'mamî'pî miarî. Tício wanî'pî tiaron itese' wanî'pî Justo kai'ma esatî to'ya. Mîîkîrî wanî'pî Judeu pe pra tîîse Paapa yapurînen pe awanî'pî. Mîîkîrî yewî' ta aako'mamî'pî. Mîîkîrî yewî' wanî'pî Judeuyamî' epere'to' yewî' pia aminke pra tîwe'sen pe. \v 8 Miarî Crispo itese' wanî'pî Judeuyamî' epere'to' yewî' esa' pe tîwe'sen. Mîîkîrîya innape Jesus kupî'pî tamî'nawîrî tîpemonkonoyamî' pokonpe si'ma. Moropai tu'kankon Coríntio cidaderî ponkonya Paapa maimu eta'pî moropai innape ikupî'pî to'ya. Mîrîrî wenai to' esenpatakona'pî. \p \v 9 Mîrîrî tîpo tiwinan ewarono' ya' Paulo we'ne'pîtî warantî Paapa eseurîma eta'pîiya. Ta'pî Paapaya: —‍Eranne' pe pra e'kî. Tîîse itekare ekaremekî pî' ako'mankî pemonkonyamî' pî' maasa pra tu'ke upemonkonoyamî' man tarî sîrîrî cidaderî po —‍ta'pî Paapaya. \v 10 —‍Maasa pra uurî ko'mamî aapia. Anî'ya î' rî imakui'pî kupî eserîke pra awanî aapia wanî tanne —‍ta'pîiya. —‍Eseurîmakî teeseta'kai pra. \v 11 Mîrîrî ye'nen Paulo ko'mamî'pî tiwin kono' arakkita pairî kaisarî miarî Paapa maimu ekaremekî pî' to' kore'ta. \p \v 12 Mîrîrî yai pata esa' Cláudioya Gálio tîrî'pî pata esa' pe awe'to'pe Grécia pata po. Mîrîrî yai Judeuyamî' emurukuntî'pî iipia. Inkamoroya Paulo yapisî'pî. Mîîkîrî yarî'pî to'ya pata esa' Gálio pia. \v 13 Ta'pî to'ya ipî': —‍A'kî mîserî warayo' man pemonkonyamî'ya Paapa yapurî yu'se tîîse uyeserukon yawîrî pra —‍ta'pî to'ya. \p \v 14 Mîrîrî yai Paulo eseurîma pia'tî tanne, Gálioya ta'pî Judeuyamî' pî': —‍Sîrîrî mîserî warayo'ya î' kupî epu'tîuya pra wai. Pemonkon wîîsai'ya pra man tîîse eeseurîma neken wenai enesa'ya'nîkon uupia. \v 15 Mîrîrî ye'ka pî' apîika'tî tîuya'nîkon î' tauya eserîke pra wai. Aawarîrî'nîkon ayeserukon ta ikonekaya'nîkon mîrîrî —‍ta'pîiya to' pî'. \v 16 Moropai to' yenpa'ka'pîiya. \v 17 Tarîpai mîîkîrî Judeuyamî' epere'to' yewî' esa' pe tîwe'sen mîîkîrî Sóstenes yapisî'pî to'ya moropai i'po'pîtî'pî to'ya, mîîkîrî pata esa' Gálio rawîrî si'ma. Mîîkîrî pî' —‍Aka sa'ne —‍taiya pra Gálio wanî'pî, era'mapîtî'pîiya ipîika'tîiya pra. \s1 Áquila Wîtî Éfeso Cidaderî Pona Tîno'pî Yarakkîrî. \p \v 18 Mîrîrî yai Paulo ko'mamî'pî tu'ke wei kaisarî innape Jesus ku'nenan pokonpe Coríntio cidaderî po. Mîrîrî tîpo eesekaremekî'pî to' pî'. Moropai aasara'tî'pî apo'yen ya' Síria pona tuutîpa, Áquila moropai Priscila pokonpe. Moropai apo'yen ya' taasara'tî rawîrî Cencréia po tîwanî ye'ka pe Paulo epîrema'pî. Eesekaremekî'pî Paapa esenyaka'mato' koneka tîuya ekaremekî'pîiya. Eeturumaka'pî itenya'. Mîrîrî ye'nen tîpu'pai si'po ya'tî'pîiya, mîrîrî ekareme'to' tîuya. \v 19 Moropai to' asara'tî'pî apo'yen ya'. Moropai inkamoro erepamî'pî Éfeso cidaderî pona. Moro Áquila Priscila e'nîmî'pî. Mîrîrî yai Paulo ewomî'pî Judeuyamî' epere'to' yewî'kon ta. Mîrîrî yai Judeuyamî' yarakkîrî eeseurîma'pî Paapa maimu pî'. \v 20 Mîrîrî ye'nen Paulo ko'manto'pe ta'pî to'ya tîkore'ta'nîkon tu'ke wei kaisarî. Tîîse aako'mamî pra awanî'pî. Inna taiya pra awanî'pî. \v 21 Mîîkîrîya ta'pî tuutî pe: —‍Enna'po yu'se Paapa wanî ya, enna'po akore'ta'nîkon —‍ta'pîiya. Mîrîrî tîpo Paulo asara'tî'pî apo'yen ya'. Attî'pî Éfeso poi. \v 22 Mîîkîrî wîtî'pî Cesaréia pona. Mîîkîrî ko'mamî pîn apo'yen yapai teepa'ka pe rî attî'pî Jerusalém pona. Miarî Jerusalém po innape Jesus ku'nenan pî' eesekaremekî'pî ka'ne' pe pu'kuru moropai attî'pî Antioquia Síria pata pon pona. \p \v 23 Tîko'man pe pu'kuru pra tîîko'mamî tîpo miarî, attî'pî. Mîîkîrî wîtî'pî Galácia pata poro moropai Frígia pata poro. Mîrîrî yai tuutî pe innape Jesus ku'nenan meruntîtannîpî'pîiya inî' panpî'. \s1 Apoloya Itekare Ekaremekî \p \v 24 Éfeso po pra Paulo tîîse tiaron pata poro aasarî tanne Judeu erepamî'pî Éfeso cidaderî pona itese' Apolo. Mîîkîrî wanî'pî Alexandria cidaderî po esenpo'pî pe. Mîîkîrî wanî'pî morî pe itekare ekareme'nen pe. Morî pe Paapa maimu e'menukasa' epu'nen pe awanî'pî. Mîîkîrî wanî mararî pra Paapa maimu yeseru pî' esenupa'pî pe. \v 25 Mîrîrî ye'nen eeseurîmato' e'pîtî'pî morî pe taatausinpai yenupaton pe Jesus Cristo yekare pî'. Yairî awe'pîtî'pî. Tîîse mîîkîrî wanî'pî João Batista nekaremekî'pî itekare epu'nen pe neken awanî'pî. \v 26 Mîîkîrî eseurîma pia'tî'pî Judeuyamî' epere'to' yewî'kon ta meruntî ke. Mîîkîrî eseurîma eta'pî Áquila moropai Priscilaya. Mîrîrî ye'nen yarî'pî to'ya tewî'kon ta. Inî' panpî' Paapa maimu pî' yeurîmakonpa kai'ma. Î' kai'ma pemonkonyamî' pîika'tî Paapaya pî' yeurîmakonpa kai'ma yairî panpî' epu'to'peiya. \p \v 27 Mîrîrî tîpo Apolo esenumenka yai tuutî pî' Grécia pata pona. Inarî ton kaareta menuka'pî innape Jesus ku'nenanya miarîronkon innape Jesus ku'nenan pia. Esatî'pî to'ya to' pî' morî pe yapi'to'pe to'ya kai'ma tewî'kon ta. Mîrîrî kaareta ke to' eseurîma'pî mîrîrî warantî. Miarî teerepansa' yai mararî pra inkamoro innape Jesus ku'nenan pîika'tî'pîiya, manni'kan morî pe tîwe'to' wenai Paapa nîpîika'tî'san. \v 28 Miarî Judeuyamî' eseurîmapîtî yai Apolo wanî'pî to' maimu yentai imaimu. Eeseurîmapîtî'pî to' yentai, tamî'nawîronkon pemonkonyamî'ya era'ma tanne. Mîrîrî ye'nen î' taa Judeuyamî'ya eserîke pra awanî'pî maasa pra to' yentai imaimu wanî'pî. Eeseurîmapîtî'pî Paapa nîmenka'pî wanî pîika'tîton pe ekareme'pîtî'pîiya. Jesus wanî Paapa nîmenka'pî pe upîika'tînenkon pe taasa' imaimu e'menukasa'ya yawîrî ekareme'pîtî'pîiya Judeuyamî' pî' miarî. \c 19 \s1 Éfeso Po Pauloya Itekare Ekaremekî \p \v 1 Coríntio cidaderî po Apolo wanî tanne Paulo wîtî'pî a'mun poro. Mîîkîrî erepamî'pî Éfeso cidaderî pona. Miarî innape Jesus ku'nenan eporî'pîiya. Moropai inkamoro ekaranmapo'pî Pauloya. \v 2 Ta'pîiya to' pî': —‍Morî Yekaton Wannî ena'pî ayesa'kon pe innape ikupîya'nîkon yai? —‍ta'pîiya to' pî'. \p Inkamoroya yuuku'pî: —‍Mîîkîrî Morî Yekaton Wannî moro awanî epu'tî annaya pra man —‍ta'pî to'ya ipî'. \p \v 3 Mîrîrî pî' ta'pî Pauloya: —‍Î' ye'ka kin itekare pî' eesenupa'pîkon? Î' ye'ka itekare pî' inna ta'pîya'nîkon? —‍ta'pîiya. Yuuku'pî to'ya: —‍João Batista nekaremekî'pî, itekare pî' inna ta'pî annaya. Mîrîrî wenai anna esenpatakona'pî —‍ta'pî to'ya ipî'. \p \v 4 Pauloya ta'pî to' pî': —‍Joãoya itekare ekareme'pîtî'pî manni'kan imakui'pî pe tîwe'to'kon rumakanenanya irumakato'pe kai'ma. Irumakasa' to'ya tîpo to' esenpatakonato'pe taapîtî'pîiya —‍ta'pî Pauloya. —‍Moropai Joãoya nîrî taapîtî'pî Judeuyamî' pî' innape ikupî to'ya e'pai awanî. “Manni' uye'ma'pî pî' tui'sen tauya manni'”, mîîkîrî epu'tî to'ya yu'se awanî'pî. Mîîkîrî João ye'ma'pî pî' tui'sen wanî Jesus pe —‍ta'pîiya. \v 5 Mîrîrî taiya eta tîuya'nîkon yai, inkamoro esenpatakona'pî innape Uyepotorîkon Jesus Cristo kupî tîuya'nîkon wenai. \v 6 Mîrîrî tîpo Pauloya tenya tîrî'pî to' pu'pai pona moropai eepîrema'pî. Mîrîrî pe rî Morî Yekaton Wannî ena'pî to' esa' pe. Mîrîrî ye'nen inkamoroya tiaronkon maikon kupî pia'tî'pî. Moropai inkamoroya Paapa maimu ekaremekî pia'tî'pî. \v 7 Inkamoro wanî'pî asakî'ne pu' pona tîîmo'tai yonpa warayo'kon. \p \v 8 Mîrîrî yai eseurîwî'ne kapoi kaisarî Paulo wîtîpîtî'pî Judeuyamî' epere'to' yewî' ta. Mîîkîrî eseurîmapîtî'pî meruntî ke pemonkonyamî' pî'. Eeseurîmapîtî'pî Paapa maimu pî' maasa pra tamî'nawîronkon esa' pe Paapa wanî epu'tî to'ya yu'se tîwanî ye'nen. \v 9 Tîîse tiaronkonya innape ikupî pra awanî'pî. Mîrîrî ye'nen imakui'pî pe to' eseurîmapîtî'pî Uyepotorîkonya uyenupato'kon winîkîi, tamî'nawîronkon rawîrî si'ma. Mîrîrî tîpo Paulo epa'ka'pî moropai attî'pî innape Jesus ku'nenan pokonpe. Moropai mîîkîrî eseurîmapîtî'pî wei kaisarî pemonkonyamî' yenupanen Tiranoya pemonkonyamî' yenupato' yewî' ta si'ma. \v 10 Mîrîrî kupî'pîiya asakî'ne kono' kaisarî mîrîrî Ásia pata ponkon Judeuyamî' moropai Judeuyamî' pepînya Paapa maimu eta pîkîrî. \s1 Ceva Munkîyamî' Yekare \p \v 11 Moropai ikupî eserîkan pepîn kure'nan esenumenkanto' ku'pîtî'pî Paapaya Paulo winîpai. \v 12 Moropai Paulo pu'pai ya'san kamisa yaapîtî'pî to'ya pri'yawonkon pepîn pia. Mîrîrî tappîi to' esepi'tîto'pe kai'ma. Mîrîrî tîpo o'ma'kon yarakkîrî tîwe'sanon pia yarî'pî to'ya nîrî. Inkamoro yapai o'ma'kon yenpa'ka'pîiya. Mîrîrî warantî Paapaya Paulo yapurî'pî tîmeruntîri ke. \p \v 13-14 Miarî awanî'pî teepîremasanon esa' Judeu itese' Ceva. Mîîkîrî munkîyamî' wanî'pî asakî'ne mia' pona tîîmo'tai'nîkon. Inkamoro e'pîtî'pî pia'sanyamî' pe. Inkamoroya pemonkonyamî' yapai o'ma'kon yenpa'ka Pauloya Jesus meruntîri ke era'ma'pî. Moropai mîrîrî warantî anku'pai to' wanî'pî. Inkamoro wîtî'pî pemonkonyamî' o'ma'kon yarakkîronkon kore'ta. Moropai ta'pî to'ya mîîkîrî o'ma' pî': —‍Pauloya ta'pî warantî taa annaya. Jesus ese' pî' epa'katî —‍ta'pî Ceva munkîyamî'ya. \v 15 Mîrîrî yai yuuku'pî tiwinan o'ma'ya. Ta'pîiya to' pî': —‍Jesus epu'nen uurî, moropai Paulo epu'nen uurî. Tîîse anî'kan amîrî'nîkon? Amîrî'nîkon wanî pepîn Jesus pemonkonoyamî' pe —‍ta'pîiya to' pî'. \v 16 Moropai o'ma' yarakkîronya Ceva munkîyamî' pa'tîpîtî'pî. Mîîkîrî wanî'pî meruntî ke to' yentai. Moropai to' epe'pî wîttî tapai. To' wanî'pî ne'ne' pe pu'kuru moropai to' pon karakapî'sai'ya wanî'pî. \p \v 17 Mîrîrî eta'pî tamî'nawîronkon Éfeso ponkon pemonkonyamî'ya, Judeuyamî'ya moropai Judeuyamî' pepînya. To' wanî'pî eranne' pe kure'ne. Mîrîrî ye'nen ta'pî to'ya: —‍Morî pe Uyepotorîkon Jesus man. Tamî'nawîron yentainon pe awanî —‍ta'pî tamî'nawîronkon pemonkonyamî'ya. \v 18 Moropai innape Jesus kupîtîponkon iipî ko'mannîpî'pî Paulo pia. Inkamoro erepamî'pî tamî'nawîronkon rawîrî. Inkamoroya ta'pî: —‍Anna wanî'pî pia'sanyamî' pe. Tîîse mîrîrî rumaka annaya sîrîrî —‍ta'pî to'ya. \v 19 Mîrîrî yai yawa'wîkon moropai kaaretakon, tarenkon yaponse' enepî'pî to'ya. Moropai mîrîrî arannîpî'pî to'ya tamî'nawîronkonya era'ma tanne. Epe'ke'kon pe pu'kuru kaaretakon taren yaponse' wanî'pî, 50.000 prata pun kaisarî. \v 20 Mîrîrî warantî Paapa meruntîri era'ma'pî pemonkonyamî'ya. Arinîkon enapîtî'pî Jesus pemonkono pe. Innape Jesus kupî'pî arinîkonya. \s1 To' Esiyu'pîtî Éfeso Po \p \v 21 Mîrîrî tîpo Paulo esenumenka'pî tuutî pî' Macedônia pata poro moropai Acaia pata poro moropai Jerusalém pona. Moropai ta'pîiya: —‍Jerusalém poi itîîpai wanî Roma pona. \v 22 Mîrîrî yai Pauloya asakî'nankon warayo'kon tîpîika'tînenan yarima'pî Macedônia pata pona, Timóteo moropai Erasto. Maasa pra inî' panpî' wei iko'manpai Paulo wanî'pî Ásia pata po. \p \v 23 Mîrîrî yai kure'nan esiyu'pî'nîto' wanî'pî Éfeso cidaderî po Uyepotorîkonya uyenupato'kon wenai. \v 24 Mîrîrî ya warayo' wanî'pî Demétrio itese'. Mîîkîrî wanî'pî teesenyaka'masen pe inke'kon prata konekapîtî pî'. Mîrîrî konekapîtî'pîiya tînapurîkon wîri' itese' Diana soosirîkon warantî tîîse simonkokon pe mîrikkî tîwe'repapa kai'ma. Mîrîrî ke awe'repapîtî'pî. Mîrîrî yepe'pî yapi'pîtî'pîiya mararî pra. Moropai yarakkîrî teesenyaka'masanon ye'mapîtî'pîiya mîrîrî yepe'pî ke. \v 25 Mîîkîrîya inkamoro tîpokon pe teesenyaka'masanon yanno'pî. Moropai tiaronkon prata pî' teesenyaka'masanon yanno'pîiya. Ta'pîiya to' pî': —‍Uyonpayamî', epu'nenan amîrî'nîkon uurî'nîkonya kure'ne esenyaka'mannî'pî yepe'pî yapi'se. \v 26 Tîîse sîrîrî pata pai inî'rî yapisî eserîke pra awanî epu'tî pî' wai —‍ta'pîiya. —‍Tarîpai sîrîrî pata pai era'maya'nîkon sîrîrî. Moropai etaya'nîkon î' kai'ma mîserî Paulo eseurîma moropai ikupîiya. Taapîtîiya unapurîkon Diana winîkîi, mîîkîrî warayo'kon nîkoneka'pî wanî pepîn Paapa pe. Paapa warantî awanî pepîn. Yairon pe awanî pepîn taapîtîiya. Mîrîrî taa tîuya ke pemonkonyamî' ra'tîsai'ya man mararî pra, tarîronkon moropai tamî'nawîrî yonpa Ásia pata poronkon. Mîrîrî ye'nen inî'rî unapurîkon yapurî to'ya eserîke pra eena pe man. Î' pe pra rî eena pe man —‍ta'pîiya. \v 27 —‍Mîrîrî warantî awanî ya, uurî'nîkon esenyaka'mato' pîinama pemonkonyamî'ya pepîn. Inî'rî yenna to'ya eserîke pra awanî. Mîrîrî era'ma pî' wai —‍ta'pîiya. —‍Mîrîrî neken pepîn tîîse unapurîkon Diana yapurî pemonkonyamî'ya pepîn inî'rî Î' pe pra rî eenasa' ye'nen Paulo maimu wenai. Mîrîrî warantî awanî ya, tamî'nawîronkon tarîronkonya mîîkîrî yapurî pepîn moropai tiaron pataponkonya yapurî pepîn. \p \v 28 Mîrîrî eta tîuya'nîkon yai arinîkon ena'pî teekore'mai mararî pra. Inkamoro entaimepîtî pia'tî'pî. Ta'pî to'ya: —‍Ipîkku pe Diana unapurîkon wanî tiaronkon yentainon kai'ma —‍ta'pî to'ya. \v 29 Mîrîrî to' entaimepî'to' eta'pî tamî'nawîronkon cidadeponkonya. Inkamoro arinîkonya mîîkîrî Aristarco moropai Gaio, Paulo ponkon pe asarî'san Macedônia ponkon yapisî'pî moropai to' woroka'pî to'ya, arinîkon emurukuntîto' pata'se' ya'. \v 30 Mîrîrî yai arinîkon yarakkîrî eseurîmapai Paulo wanî'pî tîîse innape Jesus ku'nenanya irumaka pra awanî'pî iwî to'ya namai. \v 31 Tiaron ipîkku pe tîwe'senya Paulo yonpayamî'ya tîmaimukon yarima'pî Paulo wîtî namai miarî ya arinîkon emurukuntîto' pata'se' ya'. \p \v 32 Mîrîrî yai arinîkon wanî'pî î' taa tîuya'nîkon epu'tî to'ya pra. Mararî pra to' eseurîma'pî. Tiaronkon eseurîma'pî tiaron pe. Tiaronkonya ta'pî tiaron pe tîmaimukon epu'tî to'ya pra. Mîrîrî ye'nen î' wani' to' wanî epu'tî arinîkonya pra awanî'pî. \v 33 Tiaronkon esenumenka'pî: —‍Yai pra Alexandre wenai ka'rî mîrîrî kupî to'ya kai'ma. Maasa pra Alexandre yaasa' to'ya wanî'pî arinîkon rawîrî. Mîîkîrîya tenya ke moo e'tî ta'pî. Maasa pra eseurîmapai awanî'pî tîwinîpaino pe pra awanî anekareme'pai awanî'pî. Tîîse yuuku to'ya pra awanî'pî. \v 34 Tîîse Judeu pe awanî epu'sa' tîuya'nîkon yai inî' panpî' to' entaimepîtî'pî tamî'nawîrî. Asakî'ne hora kaisarî to' entaimepîtî'pî. Ta'pî to'ya: —‍Ipîkku pe Diana man, unapurîkon anna Éfesoponkon yepotorî pe kai'ma to' entaimepîtî'pî. \p \v 35 Mîrîrî yai mîrîrî cidade ponkon esa' pe tîwe'sen wîtî'pî to' kore'ta. Mîîkîrîya to' atî'napannîpî tîuya yuwa'pî. Ta'pîiya: —‍Warayo'kon, Éfesoponkon tamî'nawîronkonya epu'tî maasa pra mîîkîrî unapurîkon kure'nan Diana wanî tarî cidade po uurî'nîkon kore'ta. Mîîkîrî moropai iwarainon ikonekasa' ka' poi ena'pî, mîrîrî wanî usoosirîkon ta. Inkamoro ko'mannî'nenan pe e'nî. \v 36 Innape awanî epu'tî tamî'nawîronkonya. Mîrîrî ye'nen moo atî'napanî'tî Î' epu'tî ye'ka pe pra teesenumenkai pra morî pe epu'tîya'nîkon yuwatî —‍ta'pîiya. \v 37 —‍Inkamoro warayo'kon ene'sa'ya'nîkon. Tîîse î' ku'sa' to'ya pra man soosirîkon winîkîi moropai î' ku'sa' to'ya pra man unapurîkon Diana winîkîi. \v 38 Tîîse Demétrio moropai ipokonpe teesenyaka'masanon winîkîi î' rî ku'sa' to'ya ya, iweiyu ton imo'ka e'pai man ipîkkukon rawîrî to' yaato'pe. Mîrîrî to'pe inkamoro wanî mîrîrî ipîkkukon. Inkamoroya neken ikoneka e'painon. \v 39 Tîîse anî' moro awanî ya, awinîkîi'nîkon mîrîrî koneka e'pai man arinîkon pokonpe teepere'se uyeserukonya taasa' yawîrî. \v 40 Mîrîrî warantî e'nî ya, uurî'nîkon pî' taa Roma esa' pe tîwe'senya, î' epu'nenan pepîn amîrî'nîkon, apemonkonoyamî' ko'mannîpîya'nîkon pepîn taiya eserîke awanî uurî'nîkon pî'. Mîrîrî ye'nen î' kai'ma ekaremekî eserîke pra awanî ipî'. \v 41 Mîrîrî taa tîpo mîîkîrîya tamî'nawîronkon yaipontî'pî to' wîtîto'pe. \c 20 \s1 Paulo Wîtî Macedônia Pata Poro \s2 Moropai Grécia Pata Poro \p \v 1 Pemonkonyamî' arinîkon atî'napansa' tanne, innape Jesus ku'nenan yanno'pî Pauloya. Moropai inkamoro meruntîtannîpî'pîiya. Moropai to' pî' eesekaremekî'pî. Mîrîrî tîpo attî'pî Macedônia pata pona. \v 2 Tuutî pe mîrîrî pata poro attî'pî. Mîrîrî yai innape Jesus ku'nenan meruntîtannîpî'pîiya mararî pra. Mîrîrî tîpo Grécia pona eerepamî'pî. \v 3 Miarî Paulo ko'mamî'pî eseurîwî'ne kapoi kaisarî. Miarî pai tuutî pî' Paulo esenumenka tanne Síria pata pona Judeuyamî' yekare eta'pîiya yapisî tîuya'nîkon pî' to' eseurîmasa' î' rî kupîkonpa iwinîkîi. Mîrîrî ye'nen Macedônia pata poro Paulo esenumenka'pî tîwenna'po pî'. \v 4 Mîîkîrî pokonpe pemonkonyamî' wîtî'pî. Sópatro, Pirro munmu Beréia cidaderî pon, Aristarco moropai Segundo, Tessalônica ponkon, Gaio Derbe pon, Tíquico, moropai Trófimo Ásia pata poinokon moropai Timóteo. \v 5 Inkamoro wîtî'pî e'mai' pe. Moropai inkamoroya anna nîmî'sa' wanî'pî Trôade cidaderî po. \v 6 To' festarî weiyu pata'pî yai, mîrîrî festa awanî'pî isa'moto' ton pîn trigo puusa' ya'to' to'ya weiyu pe. Mîrîrî tîpo anna wîtî'pî Filípos cidaderî poi. Mia'taikin wei anna wîtî tîpo anna erepamî'pî to' pia Trôade pona. Moro anna ko'mamî'pî tiwin semana kaisarî. \s1 Éutico Sa'mantasa' E'mî'sa'ka \p \v 7 Moropai domingo yai anna emurukuntî'pî innape Jesus ku'nenan pokonpe. Mîrîrî yai anna yekkari yonpa'pî annaya tîmurukun pe si'ma. Mîrîrî Paulo eseurîma yai tu'kankon emurukuntîsa' tanne anoinna pîkîrî eeseurîma'pî maasa pra eerenma'sa' pe attîto' wanî'pî. \v 8 Miarî tu'ke lamparinha awittanî'sa' wanî'pî o'non pata anna emurukuntîto' ta kawînpan wîttî ta. \v 9 Mîrîrî yai maasaron warayo' wanî'pî itese' Éutico enu'sa' wanî'pî janela pona. Mîrîrî yai Paulo eseurîma ko'mannîpî'pî. Eeseurîma ko'mannîpî tanne, mîîkîrî ena'pî iwe'nunpai. Mîrîrî pe rî iwe'na'pî ka'ne' pe. Mîîkîrî ena'pî kawînpan wîttî teeseurînon quarto janelarî poi. Mîîkîrî yapisî'pî to'ya, tîîse aasa'mantasa' wanî'pî. \v 10 Moropai Paulo autî'pî iipia moropai awe'morikka'pî moropai i'mî woi yapisî'pîiya. Moropai ta'pîiya to' pî': —‍Teesi'nî'se pra e'tî. Mîîkîrî sa'mantasa' pra man tîîse enen man —‍ta'pîiya. \v 11 Mîrîrî tîpo inî'rî Paulo enuku'pî kawînpan wîttî ta. Miarî tekkari yonpa'pîiya. Mîrîrî yai Paulo eseurîma ko'mannîpî'pî pata terenma'nî'se. Mîrîrî tîpo awautî'pî moropai attî'pî. \v 12 Moropai mîîkîrî warayo' yarî'pî to'ya itewî' ta enen. Mîrîrî yai kure'ne taatausinpai to' wanî'pî miarî. \s1 Éfeso Soosirî Esanon Pî' Paulo Esekaremekî \p \v 13 Anna wîtî'pî apo'yen ya' Assôs Peyakî pîkîrî maasa pra miarî Paulo nîmîkî'pî annaya. Maasa pra miarî tînîmî'to'pe annaya taasai'ya wanî'pî. Mîîkîrî ii'to' wanî'pî a'mun poro mîîto'pe. \v 14 Anna eseposa' yai Assôs peyakî po moropai anna asara'tî'pî apo'yen ya'. Anna wîtî'pî anna erepamî'pî Mitilene cidaderî pona. \v 15 Miarî pai anna wîtî'pî erenma'sa' pe. Aminke pra Quio wono pî' irî'pîkîrî anna wîtî'pî. Tiaron wei yai Samos po anna wanî'pî. Mîrîrî tîpo tiwin wei anna erepansa' pe Mileto peyakî pona. \v 16 Mîrîrî yai Paulo esenumenkasa' wanî'pî Éfeso cidaderî pona emî'panpai pra. Maasa pra tîko'man pe iko'manpai pra awanî'pî Ásia pata po. Eesemi'tîpasa' wanî'pî erepanpai ka'ne' pe Jerusalém pona, Judeuyamî' festarî weiyu itese' Pentecoste esippia'tî rawîrî teerepamîpa kai'ma. \p \v 17 Miarî Mileto po si'ma Pauloya soosi esanon Éfeso ponkon yanno me'po'pî to' yarakkîrî teeseporîpa kai'ma. \v 18 Inkamoro erepansa' pe Pauloya ta'pî to' pî': —‍Epu'nenan amîrî'nîkon o'non ye'ka pe uuko'mansa' sîrîrî wei eesuwa'ka manni' yai, tîmurukun pe e'nî yai, Ásia pata pona erepamî'pî pata pai. \v 19 Mîrîrî yai uurî esenyaka'ma'pî Uyepotorî ton pe ikupî'pîuya ipoitîrî pe. Tiaronkon ma're wanî'pî to' yentai e'kupî pîn. Tiaron pensa ukaruwa'pî sa'man weiyu erepansa' yai upona. Maasa pra tu'ke ite'ka Judeuyamî' wanî'pî imakui'pî anku'pai uwinîkîi Paapa maimu ekaremekîuya wenai. Mîîwîni tîîse esenyaka'ma'pî Uyepotorî ton pe. \v 20 Amîrî'nîkonya nîrî epu'tî apîika'tîto'peuya'nîkon î' kai'ma tamî'nawîrî itekare ekaremekî'pîuya. Amîrî'nîkon yenupa'pîuya arinîkon rawîrî si'ma moropai ayewî'kon ta pî'. \v 21 Mîrîrî yai taapîtî'pîuya yairî Judeuyamî' pî' moropai Judeuyamî' pepîn pî': —‍Awenpenatakon e'pai awanî imakui'pî ankupî'pîkon pî'. Paapa yapurîtî innape Uyepotorîkon Jesus Cristo ku'tî —‍taapîtî'pîuya. \p \v 22 Tarîpai uutî sîrîrî Jerusalém pona. Morî Yekaton Wannîya uyarima sîrîrî innape imaimu yawîrî ikupîuya tîîse î' e'kupî epu'tîuya pra wai miarî. \v 23 Mîrîrî warantî Morî Yekaton Wannîya taasa' wenai epu'tîuya o'non pata erepansa' ya moro e'taruma'tîto' ton wanî, atarakkamoto'pe wanî. \v 24 Tîîse mîrîrî pî' uusa'mantato' pî' eranne' pe wanî pra wai. Î' wanî morî pe uurî pia tamî'nawîrî esenyaka'mato'pe Uyepotorî Jesus nekaremekî'pî kupîuya tamî'nawîrî taretî'kai. Mîrîrî esenyaka'mato' wanî sîrîrî. See ye'ka Paapa maimu ekaremekîuya pemonkonyamî' pî', pemonkonyamî' pîika'tîto' Paapaya epe'mîra. \p \v 25 —‍Kure'ne akore'ta'nîkon uuko'mansa' wai uyesa'kon pe Paapa wanî ekaremekî pî'. Tarîpai inî'rî uyera'maya'nîkon pe pra naatîi sîrîrî. Mîrîrî epu'tî pî' wai. \v 26 Mîrîrî ye'nen tauya sîrîrî apî'nîkon. Anî'kan ataka'masa' ya, tîpanamato'kon yawîrî pra to' wanî ya, uwenai pra aataka'masa'kon mîrîrî. \v 27 Maasa pra uurîya tîwî Paapa maimu ku'sa' pra man, apî'nîkon ekaremekî pî' uuko'mansa' wai. Tamî'nawîrî î' itu'se Paapa e'to' ekaremekî'pîuya. \v 28 Mîrîrî ye'nen tauya, aawarîrî'nîkon etî'nînmatî moropai tiaronkon konekatî manni' carneiroyamî' ko'mannî'nenya to' koneka warantî. Maasa pra Morî Yekaton Wannîya amîrî'nîkon kupî'pî carneiroyamî' ko'mannî'nenya tekînon ko'mannî'pî warantî Paapa pemonkonoyamî' innape Jesus ku'nenan ko'mannîpîkonpa. Inkamoro wanî inenna'san pe tînmu Jesus Cristo mînî ke aasa'manta yai. \v 29 Maasa pra epu'tî pî' wai uutî'pî yentakaya amîrî'nîkon pia yenku'tî ton seru'ye' erepamî akore'ta'nîkon. Inkamoro erepamî kaikusi erepamî warantî carneiroyamî' yapi'se. Inkamoroya innape Jesus ku'nenan taruma'tî. \v 30 Mîrîrî yai seru'ye' pe ayonpakon rî e'to' weiyu erepamî. Tiaronkon amîrî'nîkon innape Jesus ku'nenan yenku'tî to'ya teserukon kupîkonpa. Mîrîrî yai Jesus rumakaya'nîkon. \v 31 Mîrîrî ye'nen tîwarî e'tî. Enpenatatî eesenupa'pîkon pî' wei ewaron kaisarî eseurîwî'ne kono' kaisarî ayenupa'nîkon pî' uuko'mansa' tiwin pî' awanîkon tanne. Tiaron pensa ukaruwa'pî awenai'nîkon. Mîrîrî pî' enpenatatî. \p \v 32 Tarîpai Paapa yenya' arumakauya'nîkon sîrîrî, morî pe amîrî'nîkon ko'mannî'to'peiya tîmaimu ke. Maasa pra tîmaimu wenai morî pe tîwe'to' pî' ayenupaiya'nîkon. Mîrîrî wenai inî' panpî' aarentakon imîrî ton pe. Morî tîrîiya aapia'nîkon. Tamî'nawîrî tîpemonkonoyamî' konekaiya. \v 33 Uurîya î' rî esa'sa' pra man, apratarî, ourorî uponton rî esa'sau'ya pra wai anî' pî'. \v 34 Mîrîrî epu'tî pî' naatîi. Uurî esenyaka'ma'pî uyenya ke. Î' epoto'peuya kai'ma uurî ton pe moropai upokonpe teesenyaka'masanon uyonpayamî' ton pe. \v 35 Tamî'nawîrî mîrîrî esenyaka'ma'pî wenai epu'tîya'nîkon. Teesenyaka'mai tiaronkon tîwe'taruma'tîsanon pîika'tîto' ton eporî mîrîrî. Mîrîrî ye'nen mîrîrî warantî nîrî ako'mantî. Moropai enpenatatî Uyepotorîkon Jesus maimu pî'. Ta'pîiya: “Anî'ya itîîsa' ya mîîkîrî wanî taatausinpai manni' intîrî yapisî'pîtîpon atausinpa yentai”, ta'pîiya —‍ta'pî Pauloya. \p \v 36 Tamî'nawîrî teeseurîma yaretî'ka tîpo Paulo moropai innape Jesus ku'nenan e'sekunka'pî to' epîrema'pî. \v 37 Mîrîrî taa tîpo tamî'nawîronkon karawa'pî taatapi'se Paulo pokonpe. Kure'ne teesewankono'mai to' wanî'pî î' ta'pî Pauloya pî', inî'rî uyera'maya'nîkon kupî pepîn sîrîrî taasai'ya pî'. \v 38 Mîrîrî ye'nen to' wîtî'pî Paulo wenairî apo'yen ya' aasara'tî pîkîrî. \c 21 \s1 Jerusalém Pona Paulo Wîtî \p \v 1 Mîrîrî tîpo anna esekaremekî'pî to' pî' moropai anna asara'tî'pî apo'yen ya' anna wîtîto'pe to'sarî Cós wono rî pîkîrî. Moropai anna erepamî'pî tiaron wei yai Rodes peyakî pona. Moropai miarî pai anna wîtî'pî Pátara cidaderî pona anna erepamî'pî. \v 2 Moropai anna epa'ka'pî apo'yen yapai. Tiaron apo'yen eporî'pî annaya tuutîsen Fenícia pona. Mîrîrî ya' anna asara'tî'pî. Anna wîtî'pî. Moropai anna erepamî'pî Chipre wono pia. \v 3 Tîwîrî anna wîtî'pî Chipre poi winî pî' meruntî winî Síria winîkîi. Moropai anna erepansa' pe Tiro cidaderî pona, moro anna autî'pî, maasa pra apo'yen yapai î' kon rî mo'kato' to'ya wanî'pî mîîto'pe. \v 4 Miarî tiaronkon innape Jesus ku'nenan eporî'pî annaya. Inkamoro pokonpe anna ko'mamî'pî tiwin semana kaisarî. Inkamoroya taa ko'mannîpî'pî Morî Yekaton Wannîya taasa' wenai Paulo wîtî namai Jerusalém pona. \v 5 Tîîse anna wîtîto' weiyu eseposa' yai anna ese'ma'tî'pî. Moropai inkamoro innape Jesus ku'nenan wîtî'pî tîno'pîkon yarakkîrî tînmukukon pokonpe anna pîkîrî. Aminke cidade poi inkamoro pokonpe anna wanî'pî. Miarî anna e'sekunka'pî kasapan po moropai anna epîrema'pî. \v 6 Mîrîrî tîpo anna esekaremekî'pî to' pî'. Anna wîtî'pî apo'yen ya. Anna wîtî tanne inkamoro enna'po'pî tewî'kon ta. \p \v 7 Mîrîrî tîpo anna wîtî'pî Tiro cidaderî poi anna erepamî'pî Ptolemaida pona. Miarî innape Jesus ku'nenan eporî'pî annaya. Moropai to' pî' anna esekaremekî'pî. Inkamoro kore'ta tiwin wei yuwa'ka'pî annaya. \v 8 Erenma'sa' pe anna ese'ma'tî'pî miarî pai moropai anna erepamî'pî Cesaréia pona. Miarî innape Jesus ku'nenan ton pe pemonkonyamî' ena emapu'tînen wanî'pî itese' Filipe. Mîîkîrî yewî' ta anna ewomî'pî. Moro anna ko'mamî'pî. Mîîkîrî Filipe wanî'pî manni'kan asakî'ne mia' pona tîîmo'tai'nîkon (7) inmenkasa'kon Jerusalém po yonpa pe. \v 9 Mîîkîrî munkîyamî' wanî'pî saakîrîrî wîri'sanyamî' inyo pînon. Inkamoroya Paapa maimu ekareme'pîtî'pî. Î' awe'kupî kupî pî' ekareme'nenan pe to' wanî'pî. \v 10 Tiaron pensa anna erepansa' tîpo Paapa maimu ekareme'nen erepansa' wanî'pî Judéia pata poi itese' Ágabo. \v 11 Mîîkîrî iipî'pî anna pia. Moropai Paulo woromî yapisî'pîiya. Mîîkîrîya tenya yewa'tîpîtî'pî moropai tî'pu. Moropai ta'pîiya: —‍Sîrîrî wanî Morî Yekaton Wannî nekaremekî'pî pe. See warantî seeni' woromî ton esa' yewa'tî Judeuyamî'ya kupî sîrîrî Jerusalém po. Mîîkîrî rumaka to'ya kupî sîrîrî Judeuyamî' pepîn yenya —‍ta'pîiya. \p \v 12 Mîrîrî eta annaya yai tiaronkon innape Jesus ku'nenan pokonpe si'ma Paulo yeka'nunka'pî annaya attî namai Jerusalém pona. \v 13 Tîîse Pauloya yuuku'pî: —‍Î' pî' see akaraukon mîrîrî? Yairî ma're ukupî pî' natîi —‍ta'pîiya. Moropai ta'pîiya: —‍Uurî wanî sîrîrî uyaironpî'to' pî' neken eranne' pe pra wai moropai Jerusalém po uwî to'ya pî' eranne' pe wanî pepîn sîrîrî. Uyepotorî Jesus wenai eranne' pe pra wai eturumakasa' sîrîrî —‍ta'pîiya. \v 14 Iwatî annaya eserîke pra awanî'pî. Mîrîrî ye'nen irumaka'pî annaya. Mîrîrî ye'nen ta'pî annaya ipî': —‍Moriya itu'se Paapa e'to' ku'kî —‍ta'pî annaya. \p \v 15 Mîrîrî tîpo anna yemanne koneka'pî annaya. Moropai anna wîtî'pî Jerusalém pona. \v 16 Anna wîtî yai Cesaréia poi tiaronkon innape Jesus ku'nenan wîtî'pî anna pokonpe. Inkamoroya anna yarî'pî wîttî ta anna e'to' ton ta. Mnasom yewî' ta, Chipre wono poinon pe tîwe'sen. Pena pata painon innape Jesus ku'nen pe awanî'pî. Mîîkîrî yewî' ta anna ko'mamî'pî. \s1 Paulo Erepamî Jerusalém Pona \p \v 17 Jerusalém pona anna erepansa' yai innape Jesus ku'nenanya anna yapisî'pî tîwakîrikon pe taatausinpai. \v 18 Erenma'sa' pe Paulo wîtî'pî anna pokonpe soosi esa' Tiago yarakkîrî teeseporîpa kai'ma. Mîrîrî yai tamî'nawîronkon inkamoro soosi esanon emurukuntîsa' wanî'pî miarî. \v 19 Moropai inkamoro pî' Paulo esekaremekî'pî. Moropai tamî'nawîrî taasarî'pî pî' Paulo eseurîma'pî î' kai'ma Paapaya Judeuyamî' pepîn pîika'tî'pî ekaremekî'pîiya to' pî'. \p \v 20 Mîrîrî yekare eta tîuya'nîkon ya inkamoro emurukuntî'san soosi esanonya ta'pî: —‍Morî pe man, Paapa —‍ta'pî to'ya. Moropai ta'pî to'ya Paulo pî': —‍Morî pe era'makî maasa uyakon tarî tu'ke iku'ne'tî yentai Judeuyamî' man innape Jesus ku'nenan pe. Tîîse inkamoro wanî mîrîrî mîrîrî warantî si'ma teserukon kupî to'ya mîrîrî kure'ne. Moisés kaaretarîya taasa' yawîrî to' ko'mamî. \v 21 Inkamoroya etasa' î' kai'ma Judeuyamî' yenupasa'ya tiaron pata po tîwe'sanon, teserukon rumakato'pe to'ya kai'ma. Moropai to' yenupasa'ya teserukon tînmukukon mere pi'pî pottî ya'tî to'ya namai, Judeuyamî' yeserukon kupî to'ya namai. \v 22 Inkamoroya innape amîrî erepansa' epu'tî sîrîrî tarî. Mîrîrî ye'nen î' see kupî e'painon? \v 23 Morî pe awanî e'painon amîrîya ikupîya see warantî maasa pra tarî to' man uurî'nîkon kore'ta asakîrîronkon warayo'kon. Inkamoroya î' kupî Paapa ton pe ta'pî tîuya'nîkon kupî. \v 24 Mîrîrî ye'nen atîkî to' pokonpe î' taasa' Moisés nurî'tîya yenupanto' yawîrî kupîkonpa, yairî Paapa yapurîkonpa kai'ma. Moropai to' nîtîrî ton pe carneiroyamî' ye'mata Paapa yapurîto'pe to'ya, moropai tîpu'paikon si'po ya'tîto'pe to'ya nîrî. Mîrîrî warantî ikupîya ya, tamî'nawîronkonya epu'tî, awinîkîi to' eseurîmato' wanî seru'ye' pe kai'ma. Yairî aako'mamî Moisés kaaretarîya taasa' yawîrî epu'tî to'ya. \v 25 Tîîse Judeuyamî' pepîn pî' innape Jesus ku'nenan pia kaareta yarima'pî uurî'nîkonya. To' pî' taato' see warantî: “Paaka sararuri kîsantî mia' ke ikonekasa' pia to' nîtîrî'pî tînapurîkon pe. Moropai imînîrî'pî kîsantî. Moropai inî'rî i'mî ye'pî tîwaikkî'se iwîsa' kîsantî. Moropai ta'pî se' tapairî warayo'kon wanî namai wîri'sanyamî' yarakkîrî. Moropai wîri'sanyamî' wanî namai se' tapairî warayo'kon yarakkîrî” mîrîrî warantî Judeuyamî' pepîn pî' ta'pî uurî'nîkonya —‍ta'pî to'ya. \p \v 26 Mîrîrî ye'nen eerenma'sa' pe inkamoro asakîrîronkon yarakkîrî Paulo wîtî'pî Moisés nurî'tîya yenupanto' yawîrî kupîkonpa. Moropai teepîremasanon pia to' wîtî'pî epîremanto' yewî' ta, ekareme'se paaka to' nîpo'tî ton ye'ma tîuya ta'pî Pauloya. Morî pe to' enato'pe Paapa winîkîi kai'ma. Moropai iweiyu ton mo'ka'pî to'ya tekînkon po'tî tîuya'nîkon weiyu ton. Mîrîrî warantî ikupî'pî to'ya Moisés kaaretarîya taasa' yawîrî. \s1 Paulo Yapisî To'ya \p \v 27 Asakî'ne mia' pona tîîmo'tai'no wei ataretî'ka ko'mannîpî tanne tiaronkon Judeuyamî' Ásia patapoinîkonya Paulo era'ma'pî epîremanto' yewî' ta. Inkamoroya arinîkon Judeuyamî' yausinpa'pî inî' panpî' Paulo winîkîi to' ekore'ma'to'pe kai'ma. \v 28 Moropai Paulo yapisî'pî to'ya. Moropai inkamoro entaimepîtî pia'tî'pî. —‍Judeuyamî' anna pîika'tîtî. Mîserî warayo' pemonkonyamî' yenupa pinunpanen. Eerepansa' man tarî uurî'nîkon kore'ta. Moisés kaaretarîya yenupanto' winîkîi eeseurîma îri pe, moropai epîremanto' yewî' winîkîi. Moropai inkamoro yarakkîrî tîwe'sanon Judeuyamî' pepîn ewonsa' man uyeserukon yawîrî pra. \v 29 Mîrîrî ta'pî to'ya maasa pra Trófimo Éfeso pon era'masa' tîuya'nîkon ye'nen Paulo yarakkîrî cidade po. To' esenumenka'pî Pauloya yaasa' kai'ma epîremanto' yewî' ta. \p \v 30 Mîrîrî yai to' esiyu'pî'to' eta'pî cidade ponkonya. Mîrîrî ye'nen pemonkonyamî' eka'tunsa' wanî'pî to' pia. Inkamoroya Paulo yapisî'pî moropai iworoka'pî to'ya epîremanto' yewî' tapai. Mîrîrî tîpo mana'ta yarakkamo'pî to'ya. \v 31 Inkamoroya Paulo wîî kupî tanne, Romanoyamî' pe tîwe'sanon surarayamî' esa'ya itekare eta'pî, Jerusalém po to' ekore'masa' yekare. \v 32 Moropai ka'ne' pe ipemonkonoyamî' yanno'pîiya manni'kan ipîkkukon pokonpe. Moropai to' eka'tumî'pî to' kore'ta. Surarayamî' esa' era'ma tîuya'nîkon ye'nen, arinîkon Paulo pa'tîpî'nenanya ipa'tîpî' tîuya'nîkon emî'pannîpî'pî. \p \v 33 Mîrîrî yai surarayamî' esa' iipî'pî Paulo pia moropai yaironpîtî me'po'pîiya asakî'ne sa'man ferro ke. Moropai ekaranmapo'pîiya: —‍Anî' kin mîserî warayo'? Î' konekasai'ya nai mîîto'pe? —‍ta'pîiya. \v 34 Mîrîrî yai arinîkon entaimepîtî'pî tiaronkonya î' taa tîuya'nîkon epu'tî pra awanî'pî. Tiaron pe to' maimu wanî'pî. Tiaron sinkaya inî'rî eesepu'tî pra. Mîrîrî ye'nen î' epu'tî surarayamî' esa'ya eserîke pra awanî'pî. Mîrîrî ye'nen surarayamî' yaipontî'pî to' esa'ya Paulo yaato'pe to'ya tewî'kon ta. \v 35 Aminke pra wîttî ta enu'nîto'pe ikonekasa' poro to' wîtî yai Paulo yanumî'pî to'ya kawîne yarîkonpa. Maasa pra iwenairî arinîkon iipî'pî teekore'mai Paulo winîkîi tîwanîkon ye'nen. \v 36 To' entaimepîtî'pî inî' panpî' iwenairî si'ma: —‍Iwîtî iwîtî —‍ta'pî to'ya. \s1 Pemonkonyamî' Yarakkîrî Paulo Eseurîma. \p \v 37 Mîrîrî tewî'kon ta tawonnîpî to'ya tanne, Pauloya ta'pî surarayamî' esa' pe tîwe'sen pî': —‍Amîrî yarakkîrî eseurîma e'painon? —‍ta'pîiya. \p Surarayamî' esa'ya yuuku'pî: —‍O'non ye'ka pe see eeseurîma mîrîrî Grego pe? \v 38 Amîrî ka'rî wanî manni' Egito pon pe. Manni' 4.000 surarayamî' kaisarî yaanen keren pona uyesa'kon yarakkîrî epîi? —‍ta'pîiya. \p \v 39 Pauloya yuuku'pî. Ta'pîiya: —‍Uurî wanî Judeu pe. Esenpo'pî Tarso cidaderî po. Ipîkku cidade Celícia pata po. Mîrîrî ye'nen maasa eseurîmapai wai pemonkonyamî' yarakkîrî —‍ta'pîiya. \p \v 40 Mîrîrî ye'nen surarayamî' esa'ya eeseurîmato'pe ipata'se' ton tîrî'pî. Moropai Paulo wanî'pî satippe mîrîrî wîttî ta enu'nîto'pe ikonekasa' po. Mîîkîrîya tenya ke moo e'tî ta'pî pemonkonyamî' pî'. Moropai tamî'nawîronkon atî'napansa' tanne eeseurîma'pî Judeuyamî' maimu pe. Ta'pîiya: \c 22 \r (At 9.1-19; 26.12-18) \p \v 1 —‍Uyonpayamî', uyakontonon uyuntonon maasa eseurîma etatî. \p \v 2 Î' kai'ma esekaremekî apî'nîkon amîrî'nîkon rawîrî si'ma. Judeuyamî' maimu pe eeseurîma eta tîuya'nîkon ye'nen arinîkon atî'napamî'pî. Moo to' wanî'pî. \p Moropai ta'pî Pauloya: \v 3 —‍Uurî wanî Judeu pe pu'kuru. Esenpo'pî pe wanî Tarso cidaderî po Celícia pata po. Tîîse uurî wanî e'tîwarî'ka'pî pe tarî Jerusalém po. Mîrîrî ye'nen uurî wanî manni' yenupaton Gamaliel nenupa'pî pe. Mîrîrî ye'nen uurî wanî esenupa'pî pe kure'ne utamokon yeserurî'pî pî' uyeserukon pî'. Mîrîrî ye'nen uurî wanî'pî Paapa ton pe esenyaka'mapai nîrî mîrîrî yai. \v 4 Tarîronkon amîrî'nîkon wanî manni' warantî. Mîrîrî yai Jesusya tenupato'kon tîîko'mansenon taruma'tîpîtî'pîuya. Tiaron pensa to' sa'manta'pî uwenai. Warayo'kon moropai wîri'sanyamî' yapi'pîtî'pîuya tarakkannîto' yewî' ta to' yaapîtî'pîuya. \v 5 Mîrîrî epu'tî pî' teepîremasanon esanon yepotorîya morî pe, moropai panamatonkon esanonya sîrîrî tauya manni' epu'tî yairî awanî, maasa pra kaareta esa'se uutî'pî to' pia, uutîto'pe kai'ma Damasco pona innape Jesus ku'nenan Judeuyamî' yapi'se to' ene'to'peuya to' tewa'tîi sa'man ferro ke kai'ma tarîwaya Jerusalém pona to' taruma'tîi. \p \v 6 Ta'pî Pauloya: —‍Damasco pona uutî tanne neka'ta pairî wei ena ko'mannîpî tanne a'kaya uweiyu'ma'pî mararî pra, mîrîrî pe rî. \v 7 Moropai uurî esenumî'pî moropai ka' winîpainon mai eta'pîuya. “Saulo, î' ton pe utaruma'tî pî' aako'mamî mîrîrî?” ta'pîiya. \v 8 Mîîkîrî ekaranmapo'pîuya. “Anî' kin amîrî, uyepotorî?” ta'pîuya. Moropai ta'pîiya upî': “Uurî Jesus Nazaré poinon manni' itaruma'tî pî' aako'mamî manni'” ta'pîiya. \v 9 Mîrîrî yai upokonpe tuutîsanon warayo'konya mîrîrî a'ka era'ma'pî. Tîîse mai uyarakkîrî teeseurîmasen eta to'ya pra awanî'pî. \v 10 Moropai inî'rî ekaranmapo'pîuya ipî'. “Uyepotorî î' kupîuya e'painon?” ta'pîuya. Moropai ta'pîiya upî': “E'mî'sa'kakî atîkî Damasco pona. Miarî ankupî ton ekaremekîuya. Mîrîrî ekaremekî to'ya apî'”, ta'pîiya. \v 11 Mîrîrî a'kaya uweiyu'ma'pî pata pai enkaru'ne enasa' wanî'pî. Mîrîrî ye'nen upokonpe tuutîsanonya uyenya pî' uyarî'pî Damasco pona. \p \v 12 Mîrîrî yai Damasco po warayo' wanî'pî itese' Ananias. Mîîkîrî wanî'pî Paapa yapurînen pe. Moropai uyeserukon yawîrî tîwe'sen pe. Tamî'nawîronkon Judeuyamî' Damasco ponkonya inama'pî. \v 13 Mîîkîrî erepamî'pî uupia. Mîîkîrîya ta'pî upî': “Uyakon Saulo, inî'rî enkaru'ne pra enakî”, ta'pîiya upî'. Mîrîrî pe rî enkaru'ne pra ena'pî. Mîîkîrî era'ma'pîuya. \v 14 Mîîkîrîya ta'pî upî': “Saulo, penaronkon utamokon nurî'tî napurî'pî Paapaya amîrî menkasa' î' itu'se tîwe'to' epu'tîpa kai'ma, moropai mîîkîrî yairon pe tîwe'sen era'mapa kai'ma moropai yarakkîrî eeseurîmapa”, ta'pîiya. \v 15 “Maasa pra imîrî ton pe ekaremekîya pe nai tamî'nawîrî iwinîpai anera'ma'pî moropai aneta'pî ekaremekîya pe nai tamî'nawîronkon pemonkonyamî' pî'. \v 16 Tîîko'manse pra e'mî'sa'kakî uyepotorîkon pî' awe'pîika'tîto' esa'kî, imakui'pî ankupî'pî ku'to'pe Paapaya tîîwanmîra”, ta'pîiya upî'. “Moropai innape ikupîya wenai esenpatakonakî”. \p \v 17 Paulo eseurîma ko'mannîpî'pî: —‍Enna'po'pî Jerusalém pona. Mîrîrî yai epîrema tanne epîremanto' yewî' ta uwe'ne'pîtî warantî awanî'pî. \v 18 Uyepotorî era'ma'pîuya. Mîîkîrîya ta'pî upî': “Ka'ne' pe tarîpai Jerusalém poi epa'kakî maasa pra tarîronkon pemonkonyamî'ya eta pepîn upî' eeseurîmato'”, ta'pîiya. \p \v 19 Mîrîrî yuuku'pîuya. Uyepotorî inkamoroya morî pe epu'tî pî' to' man maasa pra uurî wîtîpîtî'pî Judeuyamî' epere'to' yewî'kon ta. Mîrîrî yai innape Jesus ku'nenan yapi'pîtî'pîuya. To' po'pîtî'pîuya. Mîrîrî epu'tî pî' to' man. \v 20 Moropai Estevão manni' Uyepotorîkon pî' teeseurîmasen wîî taa to'ya yai inna ta'pîuya. Mîrîrî ye'nen to' pon yapisî'pî uurîya iwî to'ya tanne. \p \v 21 Uyepotorîkonya ta'pî upî': “Atîkî maasa pra ayarimauya sîrîrî aminke umaimu ekareme'se attîpa Judeuyamî' pepîn pî'” \s1 Romano Pe Tîwanî Ekaremekî Pauloya \p \v 22 Arinîkonya Paulo eseurîma eta'pî. Tîîse Judeuyamî' pepîn pî' eeseurîmasa' ye'nen to' entaimepîtî pia'tî'pî mararî pra meruntî ke. Ta'pî to'ya: —‍Poro pona yenpa'katî. Iwîtî. Inî'rî enen wanî e'pai pra man —‍ta'pî to'ya. \p \v 23 Inkamoro entaimepîtî'pî tîponkon tapi'se kakîsiya yenunpîtî'pî to'ya. Moropai kutupan yenunpîtî'pî to'ya ka' yekaya tîwentaimepîtîkon ye'ka pe. \v 24 Mîrîrî ye'nen surarayamî' esa'ya tîpemonkonoyamî' yaipontî'pî Paulo yapi'to'pe to'ya miarî mîrîrî wîttî sa'man pe ikonekasa' ta yaato'pe to'ya. Moropai to' yaipontî me'po'pîiya i'po'pî'to'pe to'ya. Maasa pra î' ton pe Judeuyamî' ekore'ma'pî tîpî' ekaremekîiya yu'se awanî'pî. \v 25 Tîîse maasa tewa'tî to'ya tanne i'po'pîtîkonpa Pauloya ipîkku pe tîwe'sen surara ekaranmapo'pî. —‍Morî pe awanî e'painon pemonkon Romano pe tîwe'sen po'pî'to'pe, “Mîîkîrî taruma'tîtî” Juizya taasa' pra tîîse? —‍ta'pîiya. \p \v 26 Mîrîrî eta tîuya pe ipîkku pe tîwe'sen mîîkîrî surara wîtî'pî tesa'kon pia. Ta'pîiya: —‍Aka î' taasa'ya manni' pî' manni' warayo' man upatakon pon pe, Romano pe —‍ta'pîiya. Mîrîrî warantî ta'pîiya maasa pra mîîkîrî ye'ka tîpatakon yawon pe tîwe'sen po'pîtî to'ya eserîke pra awanî'pî. \p \v 27 Surarayamî' esa' wîtî'pî ka'ne' pe Paulo yarakkîrî eseurîmai. Ekaranmapo'pîiya: —‍Ka'kî upî'. Amîrî wanî upatakon pon pe, Romano pe? —‍ta'pîiya. —‍Inna —‍ta'pî Pauloya. \p \v 28 Tarîpai surarayamî' esa'ya ta'pî: —‍Uurî nîrî wanî. Tîîse kure'ne tîniru tî'ka'pîuya Romano pe e'to'pe kai'ma —‍ta'pî surarayamî' esa'ya. Tîîse ta'pî Pauloya: —‍Uurî esenpo'pî Romano pe maasa pra uyun wanî Romano pe —‍ta'pîiya. \p \v 29 Mîrîrî ye'nen ka'ne' pe inkamoro warayo'kon Paulo ekaranmapo'pî'nenan iipia si'ma inkamoroya Paulo rumaka'pî. Moropai mîîkîrî to' esa' esi'nîpî'pî maasa pra Romano pe Paulo epu'tî tîuya ye'nen. Moropai Paulo yaironpîtî me'posa' tîuya ye'nen i'po'pî'to'pe to'ya. Mîrîrî pî' eranne' pe mîîkîrî ena'pî. \s1 Teepîremasanon Esanon Rawîrî Paulo Enepî To'ya. \p \v 30 Erenma'sa' teepîremasanon esanon muurukuntî me'po'pî surarayamî' esa'ya. Maasa pra î' wani' awanî ye'nen Judeuyamî' ekore'masa' anepu'pai awanî'pî Paulo winîkîi. Mîrîrî ye'nen Paulo rumaka me'po'pîiya moropai Paulo enepî me'po'pîiya to' rawîrî. \c 23 \p \v 1 Mîrîrî yai Pauloya inkamoro emurukuntî'san era'ma'pî. Moropai ta'pîiya to' pî': —‍Uyonpayamî' uurî wanî sîrîrî tîpose î' rî imakui'pî unkupî'pî ton pra Paapa winîkîi —‍ta'pîiya. \v 2 Mîrîrî eta tîuya pe Ananias teepîremasanon esanon yepotorîya pemonkonyamî' Paulo pia tîwe'sanon yaipontî'pî inta pona ipa'tî to'pe to'ya kai'ma. \v 3 Mîîkîrî teepîremasanon esanon pî' ta'pî Pauloya: —‍Paapaya ataruma'tî mîrîrî wenai. Amîrî wanî mîrîrî moro eereutasa' Moisés kaaretarîya taasa' yawîrî utaruma'tîpa kai'ma tîîse î' ton pe upa'tî me'poya mîrîrî? Moisés kaaretarîya taasa' yawîrî pra awanî mîrîrî. Seru'ye' pe awanî mîrîrî —‍ta'pîiya. \p \v 4 Inkamoro Paulo pia tîwe'sanonya ta'pî ipî': —‍Î' ton pe see mîrîrî warantî uyesa'kon pe tîwe'sen Paapa poitîrî winîkîi imakui'pî pe eeseurîma? —‍ta'pî to'ya. \p \v 5 Mîrîrî yuuku'pî Pauloya: —‍Uyonpayamî', teepîremasanon esanon yepotorî pe awanî epu'tîuya pra wai —‍ta'pîiya. \q1 —‍Inna seru' pepîn Paapa maimu e'menukasa'ya taasa' pemonkonyamî' esa' pe tîwe'sen winîkîi imakui'pî pe eseurîman namai. \rq Êx 22.28\rq* \p \v 6 Inkamoro arinîkon emurukuntî'san kore'ta tiaronkon saduceuyamî' moropai fariseuyamî' era'ma tîuya ye'nen Paulo eseurîma'pî meruntî ke. Ta'pîiya: —‍Uyonpayamî', Uurî wanî fariseu pe. Maasa pra uyun fariseu. Tarî wanî sîrîrî itaruma'tîsa' pe maasa pra innape isa'manta'san e'mî'sa'kato' kupîuya wenai. \v 7 Mîrîrî taiya eta tîuya'nîkon ye'nen inkamoro arinîkon eseurîma pia'tî'pî mîrîrî pî'. Teeseurîmakonpa to' epantakapîtî'pî mîrîrî pî'. \v 8 Maasa pra saduceuyamî' wanî'pî innape isa'manta'san e'mî'sa'ka ku'nenan pe pra. Moropai inserîyamî' moro to' wanî ku'nenan pe pra to' wanî'pî. Moropai pemonkon yekaton moro awanî ku'nenan pe pra to' wanî'pî. Tîîse tamî'nawîrî mîrîrî kupî fariseuyamî'ya innape. Mîrîrî epu'tî'pî to'ya tamî'nawîrî. \p \v 9 Mîrîrî ye'nen to' entaimepîtî pia'tî'pî inî' panpî'. Inkamoro kore'ta tîwe'sanon Moisés yeseru rî'pî pî' yenupatonkon fariseuyamî' yonpayamî' e'mî'sa'ka'pî. Inkamoroya ta'pî to' pî': —‍Î' rî imakui'pî era'ma annaya pra man mîserî warayo' winîkîi. Yai pra inserî eseurîmasa' yarakkîrî. Mîîwîni pra awanî ya yekaton awanî eseurîmasa' yarakkîrî —‍ta'pî to'ya. \v 10 Tîîse to' ekore'mato' tî'napamî pra awanî'pî. Mararî pra to' ekore'ma'pî. Mîrîrî ye'nen surarayamî' esa' esi'nîpî'pî Paulo merenkîpîtî to'ya kai'ma. Mîrîrî ye'nen surarayamî' autî'pî ka'ne' pe ta'pîiya Paulo mo'kato'pe to'ya to' kore'tapai. Inî'rî yaato'pe to'ya mîrîrî wîttî sa'man pe ikonekasa' ta. \p \v 11 Moropai tiaron ewarono' ya' Uyepotorîkon esenpo'pî Paulo pia. Mîîkîrîya ta'pî ipî': —‍Meruntî ke e'kî. Aasarî tarî Jerusalém po uyekare pî' eeseurîmasa' nai. Tarîpai attî kupî sîrîrî uyekare pî' eseurîmai Roma cidaderî pona —‍ta'pîiya. \s1 Paulo Anwîpai To' Wanî. \p \v 12 Erenma'sa' pe Judeuyamî' emurukuntî'pî teserukon konekai î' koneka tîuya'nîkon pî'. Inkamoroya ta'pî tekkarikon yonpa to'ya pepîn tuna î' rî enîrî to'ya pepîn Paulo wîî tîuya'nîkon pîkîrî. Mîrîrî ye'nen tîmaimukon mana'poka to'ya eserîke pra awanî'pî. \v 13 Inkamoro warayo'kon wanî'pî teserukon koneka'tîponkon asakî'ne pemonkon (40) yentai to' wanî'pî. \v 14 Inkamoro wîtî'pî eseurîmai teepîremasanon esanon yarakkîrî moropai Judeuyamî' esanon yarakkîrî. Ta'pî to'ya: —‍Anna yeseru koneka pî' anna man yairî anna yekkari yonpa annaya pepîn moropai î' rî enîrî annaya pepîn Paulo wîî annaya pra awanî ya —‍ta'pî to'ya. —‍Mîrîrî taa annaya sîrîrî apî': \v 15 Surarayamî' esa' yaipontîtî Paulo yaato'peiya aapia'nîkon. Manni' ipî' “Inî'rî iwinîpai î' anepu'pai anna wanî”, makai ipî' —‍ta'pî to'ya. —‍Anna wanî sîrîrî inîmîkî pî' iwîto'pe annaya e'ma ta eerepamî pra tîîse maasa —‍ta'pî to'ya. \p \v 16 Tîîse mîrîrî to' eseurîmato' eta'pî Paulo yenaru more warayo'ya. Mîrîrî ye'nen mîîkîrî ewomî'pî surarayamî' yewî' ta moropai Paulo pî' ekaremekî'pîiya tamî'nawîrî. \v 17 Mîrîrî ye'nen Pauloya ipîkku pe tîwe'sen surara yanno'pî. Moropai ta'pîiya: —‍Mîserî maasaron yaakî ayesa'kon pia. Maasa pra inekaremekî ton moro man ipî'. \p \v 18 Mîîkîrî yarî'pîiya surarayamî' esa' pia. Moropai ta'pîiya ipî': —‍Sinpata manni' arakkansa' manni' Pauloya uyanno pî' man. Moropai “Mîserî warayo' maasaron yaakî iipia”, taa pî' man. “Inekaremekî ton moro man ipî'”, taa pî' man —‍ta'pîiya. \p \v 19 Surarayamî' esa'ya warayo' maasaron yapisî'pî itenya pî' moropai yarî'pîiya tiaron winîkîi. Ekaranmapo'pîiya: —‍Î' moro nai anekaremekî ton upî'? —‍ta'pîiya. \p \v 20 Mîîkîrîya yuuku'pî: —‍Judeuyamî'ya taa pî' man penane Paulo yarîpa panamatonkon esa' pe tîwe'sanon pia inî'rî iwinîpai î' anepu'pai to' wanî, taa pî' to' man. Tîîse to' seruku kinî —‍ta'pîiya. \v 21 —‍Tîîse mîrîrî pî' inna kîkai maasa pra asakî'ne pemonkon kaisarî yentai warayo'kon wanî e'ma ta Paulo nîmîkî pî' iwîkonpa. Inkamoroya teserukon konekasa' yairî. Tekkarikon yonpa to'ya pepîn moropai î' rî enîrî to'ya pepîn Paulo wîî tîuya'nîkon pîkîrî. Mîrîrî ku'sa' to'ya man aasîrî. Tîîse amaimu neken nîmîkî pî' to' ko'mamî mîrîrî î' taaya —‍ta'pîiya. \p \v 22 Surarayamî' esa'ya yuuku'pî: —‍Mîrîrî taaya manni' upî' mîrîrî kîsekaremekîi anî' pî'. Moropai ta'pîiya mîîkîrî maasaron warayo' pî': —‍Atîkî. \s1 Cesaréia Pona Paulo Yarî To'ya \p \v 23 Mîrîrî tîpo surarayamî' esa'ya asakî'ne ipîkku pe tîwe'sanon surarayamî' yanno'pî. Moropai ta'pîiya to' pî': —‍Surarayamî' mo'katî 200 kaisarî moropai 70 kaisarî kaware po attîtonkon mo'katî. Moropai 200 kaisarî to' mo'katî manni'kan teepîto'kon yarakkîrî attîtonkon nari' pe to' wîtîto'pe Cesaréia cidaderî pona. Mîrîrî ye'nen to' ekonekato'pe sîrîrî ewarono' ya to' ese'ma'tîto'pe 9 horas tîîse —‍ta'pîiya. \v 24 —‍Moropai kawareyamî' epotî Paulo wîtîto' ton ipo. Mîîkîrî yaatî morî pe anî'ya mîrîrî poro iwî namai. Murumakatîi pata esa' Félix pia. \p \v 25 Mîrîrî tîpo surarayamî' esa'ya kaareta menuka'pî. Taato' see warantî: \pi1 \v 26 Awanî kure'nan pata esa' pe tîwe'sen pe Félix. Sîrîrî kaareta menukauya aapia anepu'tî ton ekaremekîuya apî'. \pi1 \v 27 Judeuyamî'ya mîserî warayo' yapisî'pî moropai iwî yonpa'pî to'ya tîîse upatakon pon pe Romano pe awanî epu'sau'ya yai, mîîkîrî mo'ka'pîuya pemonkonyamî' pokonpe si'ma iwî to'ya namai. \v 28 Mîrîrî anepu'pai uurî wanî'pî î' wenai iwinîkîi Judeuyamî' ekore'masa'. Mîrîrî ye'nen yarî me'po'pîuya panamatonkon Judeuyamî' esanon rawîrî. \v 29 Mîrîrî tîpo epu'tî'pîuya î' inkupî'pî ton pra awanî. Mîrîrî ye'nen arakkamouya eserîke pra awanî'pî. Moropai iwî eserîke pra awanî'pî î' wenai pra. Tîîse iwinîkîi to' ekore'masa' wanî'pî. Maasa pra to' yeseru yawîrî pra iteseru wanî ye'nen. \v 30 Mîrîrî tîpo epu'tîuya yai Paulo wîîkonpa teserukon konekasa' Judeuyamî'ya yai esenumenka'pî aapia yarimauya pî'. Î' anku'pai tîwanîkon ya aapia tîîse iku'to'pe to'ya kai'ma. Mîrîrî neken ekaremekîuya. Uyese' Cláudio Lísias. \m Mîrîrî warantî imenuka'pîiya. \p \v 31 Mîrîrî warantî tesa'kon maimu yawîrî surarayamî' wanî'pî. Mîrîrî ye'nen Paulo yapisî'pî to'ya moropai yarî'pî to'ya ewaron ya Antipátride cidaderî pîkîrî. \v 32 Erenma'sa' pe tiaronkon surarayamî' enna'po'pî tewî'kon ta tîîse kawareyamî' po tuutîsanon neken wîtî'pî Paulo pokonpe. \v 33 Inkamoroya yarî'pî Cesaréia cidaderî pona. Teerepansa'kon pe kaareta rumaka'pî to'ya pata esa' Félix pia moropai Paulo rumaka'pî to'ya nîrî iipia. \v 34 Mîrîrî kaareta era'ma tîuya yai pata esa'ya Paulo ekaranmapo'pî. —‍O'non pata pon amîrî? Moropai Pauloya yuuku'pî: —‍Celícia pata pon —‍ta'pîiya. \v 35 Mîrîrî epu'tî tîuya pe ta'pîiya ipî': —‍Moriya inkamoro apî' tîwo'ma'tasanon erepansa' yai mîrîrî yai anepu'pai wai —‍ta'pîiya. Mîrîrî pe rî yaipontî'pîiya pata esa' Herodes yewî' ta aako'manto'pe. \c 24 \s1 Paulo Eseurîma Tîpî' Félixya Epu'to'pe \p \v 1 Mîrîrî yai mia'taikin wei kaisarî tîîko'mamîkon tîpo teepîremasanon esanon yepotorî Ananias moropai tiaronkon Judeuyamî' esanon moropai tiwin to' ton pe teeseurîmasen Tértulo itese'. Inkamoro erepamî'pî pata ko'mannî'nen Félix pia. Miarî Paulo winîkîi to' eseurîma'pî. \v 2 Moropai Paulo yannosa' to'ya tîpo, tîmîrî'nîkon pe teeseurîmasen eseurîma pia'tî'pî mîîkîrî pata ko'mannî'nen rawîrî si'ma. Ta'pîiya: —‍Amîrî wanî kure'nan pe pu'kuru pata ko'mannî'nen pe. Mîrîrî ye'nen morî pe pata ko'mannîpîya epu'nen pe awanî ye'nen. Mîrîrî ye'nen anna ko'mamî tîîwanmîra morî kupî pî' aako'mamî morî pe anna Judeuyamî' ko'manto'pe kai'ma. \v 3 Mîrîrî ye'nen “morî pe man” taa annaya apî' tamî'nawîrî î' ku'sa'ya ye'nen anna ton pe tarî neken pra tîîse tamî'nawîrî upatakon poro. \v 4 Tîîse kure'ne pu'kuru sîrîrî pî' eseurîmapai pra wai eeseta'ka namai tîîse esatîuya maasa inî' panpî' mararî eseurîma etakî —‍ta'pîiya. \p \v 5 —‍Mîserî warayo' epu'tî pî' anna man. Yasi'sirunpaton pe awanî. Mîîkîrî wanî Judeuyamî' ekore'ma emapu'tînen pe tamî'nawîrî pata poro. Moropai mîîkîrî wanî pakkokon esa' pe, manni'kan Jesus Nazaré poinon yapurînenan esa' pe. \v 6 Mîrîrî neken pepîn tîîse epîremanto' yewî' kî'pa yu'se awanî, Judeuyamî' pepîn yawonnî pî' yu'se awanî. Uyenupato'kon Moisés kaaretarîya yawîrî pra, mîrîrî ye'nen yapisî'pî annaya, itaruma'tîto'pe annaya kai'ma uyeserukonya taasa' yawîrî, teuren. \v 7 Tîîse surarayamî' esa' Lísiasya surarayamî' yarimasa' wanî'pî imo'kai anna pia pai. \v 8 Mîrîrî tîpo mîîkîrî Lísiasya inkamoro ipî' teeseurîmasanonya yaipontîsa' sîrîrî ipî' eseurîmai to' ii'to'pe arawîrî si'ma. Mîîkîrî ekaranmapoya yai innape awanî epu'tîya moropai etaya iwinîpai innape awanî epu'tîya innape anna eseurîmasa' iwinîkîi. Mîîkîrî to' ton pe teeseurîmasen Tértulo eseurîma'pî to' rawîrî yairon pî'. \p \v 9 Moropai ta'pî Judeuyamî'ya: —‍Yairon pî' taiya mîrîrî —‍ta'pî to'ya. \p \v 10 Mîrîrî tîpo mîîkîrî pata ko'mannî'nenya Paulo era'ma'pî. Moropai tîpu'pai ke wîu ta'pîiya eeseurîmato'pe kai'ma. Moropai Paulo eseurîma'pî: —‍Epu'tî pî' wai tu'ke kono' kaisarî pemonkonyamî' Judeuyamî' esa' pe aako'mansa'. Mîrîrî ye'nen uwakîri pe pu'kuru upî'rî esekaremekî amîrîya epu'to'pe sîrîrî arawîrî si'ma —‍ta'pîiya. \v 11 —‍Tiaronkon ekaranmapokî, taato'pe to'ya apî' î' kai'ma Jerusalém po uuko'mamî'pî yekare asakî'ne pu' pona tîîmo'tai wei kaisarî (12) neken miarî Paapa yapurîi uutîsa' yai. \v 12 Judeuyamî'ya uyera'masa' pra man epîremanto' yewî' ta to' pokonpe î' kai'ma esiyu'pî'sa' pra wai. To' epere'to'kon yewî' ta pî' î' kai'ma to' ekore'masau'ya pra wai. Moropai o'non poro uutîsa' yai to' pata poro î' ku'sau'ya pra wai. \v 13 Mîrîrî ye'nen anî'ya innape mîrîrî ku'sau'ya ekaremekî eserîke pra awanî sîrîrî seru' pe —‍ta'pîiya. \v 14 —‍Tîîse yairî tauya sîrîrî apî'. Innape Jesusya yenupanto' ku'nen uurî. Judeuyamî'ya taa yairî pra Jesusya yenupanto' wanî, Moisés nurî'tîya yenupanto' yawîrî pra. Tîîse seru'ye' pe Judeuyamî' wanî mîrîrî pî'. Tîîse sîrîrî warantî Paapa yapurînen uurî. Mîrîrî ye'nen tamî'nawîrî Moisés kaaretarîya taasa' manni' ku'nen uurî innape. Moropai Paapa maimu ekareme'nenan profetayamî' kaaretarî nîrî ku'nen uurî. \v 15 Innape Paapa winîpainon nîmî'nen uurî to' warantî, tamî'nawîronkon e'mî'sa'ka kupî sîrîrî. Morîkon e'mî'sa'ka kupî sîrîrî. Moropai imakui'san e'mî'sa'ka kupî sîrîrî. \v 16 Mîrîrî ye'nen tamî'nawîrî Paapa winîkîi morî ku'nen uurî moropai warayo'kon winîkîi nîrî. \p \v 17 Moropai inî'rî ta'pî Pauloya: —‍Jerusalém poi uutî tîpo tu'ke kono' yuwa'ka'pîuya. Tîîse enna'po'pî inî'rî. Maasa pra uyonpayamî' tîwe'taruma'tîsanon pîika'tîto' ton tîniru enepî'pîuya. Moropai Paapa yapurîi carneiro po'tîi uuipî'pî Jerusalém pona. \v 18 Moropai tamî'nawîrî Moisés nurî'tîya yenupanto' yawîrî iku'sau'ya tîpo, morî pe e'to'pe Paapa pia, mîîkîrî yapurîuya tanne Judeuyamî'ya uyeporî'pî epîremanto' yewî' ta. Arinîke pemonkonyamî' e'sa' pra man. Mîrîrî yai yairî pra î' ku'sau'ya pra wai epîremanto' yewî' ta to' winîkîi. \v 19 Tîîse tiaronkon Judeuyamî' Ásia pata po tîwe'sanon wanî'pî. Inkamoroya uyera'ma'pî miarî moropai uwinîkîi to' eseurîma'pî imakui'pî pe. Mîrîrî ye'nen inkamoro neken iipî e'pai wanî mîrîrî apî' ekareme'se unkupî'pî pî'. Î' ton pe see to' ii'sa' pra nai? \v 20 Tîîse tarîwaya iipî'sanya ekaremekî e'pai awanî, panamatonkon rawîrî uyasa' to'ya yai. \v 21 Mîrîrî yai î' unkupî'pî eposa' to'ya pra awanî'pî. Tîîse eseurîma'pî neken epu'tî pî' wai meruntî ke. Ta'pîuya: “Tarî wanî sîrîrî itaruma'tîsa' pe maasa pra isa'manta'san e'mî'sa'kato' kupîuya ye'nen innape” —‍ta'pîiya. \p \v 22 Mîrîrî eta tîuya'nîkon pe mîîkîrî pata ko'mannî'nen Félix wanî'pî Jesusya yenupanto' epu'nen pe. Mîrîrî ye'nen î' taiya pîn mîrîrî pî'. Tîîse ta'pîiya: —‍Maasa surarayamî' esa' Lísias ii'sa' yai mîrîrî ayeseru konekauya —‍ta'pîiya. Mîrîrî warantî yaretî'ka'pîiya. \v 23 Mîrîrî tîpo pata ko'mannî'nenya ipîkku pe tîwe'sen surara pî' ta'pî. Paulo era'manen ton surara tîîto'peiya ta'pîiya. Moropai tîîwanmîra itonpayamî' iipî ya era'mapî'se î' wani' pra awanî. Î' rî tîrî to'ya iipia itîîto'pe to'ya ipîika'tîto'pe to'ya kai'ma. \p \v 24 Tiaron pensa pata ko'mannî'nen Félixya tîno'pî Drusila Judeupa' yarakkîrî si'ma Paulo yanno me'po'pî eeseurîmato'pe î' kai'ma innape Jesus Cristo ku'to' tîuya pî'. \v 25 Tîîse Paulo eseurîmato' eta tîuya pe î' kai'ma Paapa pia morî pe e'nîpai moropai î' kai'ma uuwarîrî'nîkon etî'nînman e'pai awanî ekaremekîiya ipî'. Moropai î' kai'ma tiwinano'pî wei yai pemonkonyamî' pî' taa Paapaya yai anî' wîtî ka' pona, anî' wîtî apo' ya' yekare ekaremekîiya eta tîuya pî' pata ko'mannî'nen ena'pî eranne' pe. Mîrîrî ye'nen ta'pîiya: —‍Aasîrî man atîkî. Inî'rî anetapai wanî ya, ayanno me'pouya —‍ta'pîiya. \v 26 Mîrîrî neken pepîn, tîîse pata ko'mannî'nen wanî'pî Pauloya tîîpia tîniru tîrî yu'se, mîrîrî tîîsai'ya pe irumakapa kai'ma. Mîrîrî ye'nen yanno me'po'pîtî'pîiya tu'ke ite'ka moropai yarakkîrî eeseurîmapîtî'pî mîrîrî yu'se tîwanî ye'nen. \p \v 27 Asakî'ne kono' kaisarî pata ko'mannî'nen pe tîwanî tîpo Félix epa'ka'pî. Moropai mîîkîrî pata'pî ya Pórcio Festo ena'pî pata ko'mannî'nen pe. Judeuyamî' wakîri pe e'pai tîwanî ye'nen Paulo nîmî'pî Félixya tarakkannîto' yewî' ta. \c 25 \s1 Paulo Eseurîma Tîpî' Festoya Epu'to'pe \p \v 1 Seurîwî'ne wei Cesaréia cidaderî pona teerepansa' tîpo pata ko'mannî'nen pe ena'pî Festo wîtî'pî Jerusalém pona. \v 2 Mîrîrî yai teepîremasanon esanon moropai Judeuyamî' esanonya Paulo winîkîi imakui'pî pe teeseurîmato'kon ekaremekî pia'tî'pî. \v 3 Mîrîrî ye'nen esatî'pî to'ya mîîkîrî pata ko'mannî'nen pî'. Ta'pî to'ya: —‍Paulo yarima yu'se anna wanî sîrîrî tarîwaya Jerusalém pona aai'to'pe —‍ta'pî to'ya. Tîîse to' yeseru wanî'pî Paulo wîî tîuya'nîkon pî' to' esenumenkasa' e'ma ta. \v 4 Tîîse pata ko'mannî'nenya yuuku'pî: —‍Paulo man miarî aaipî eserîke pra aatarakkansa' man —‍ta'pîiya. \v 5 —‍Tîîse enna'po sîrîrî miarî ya amenrî, moropai itu'se awanîkon ya imakui'pî inkupî'pî pî' eseurîmapai awanîkon ya, uwenairî aase'nîkon, miarî si'ma ipî' eeseurîmakonpa —‍ta'pîiya to' pî'. \p \v 6 Mîrîrî tîpo seurîwî'ne mia' pona tîîmo'tai wei ou mia' tamî'nawîrî wei kaisarî pata ko'mannî'nen ko'mamî'pî miarî Jerusalém po. Moropai mîrîrî tîpo awenna'po'pî Cesaréia cidaderî po. Mîrîrî tîpo erenma'sa' Cesaréia po eereuta'pî î' kupîtîponkon pî' teeseurîmakon pata'se' ya'. Moropai Paulo yanno me'po'pîiya. \v 7 Paulo iipî'pî moropai mîîkîrî woima'tî'pî Judeuyamî' Jerusalém poi iipî'sanya mîrîrî pe rî. Inkamoro eseurîma pia'tî'pî iwinîkîi. Mararî pra kure'nan to' eseurîma'pî. Tîîse anî'ya ikupî eserîke pra awanî innape maasa pra era'ma'tîpon ton pra awanî ye'nen. \p \v 8 Mîrîrî yai Paulo eseurîma'pî tîpî'rî. Ta'pîiya: —‍Î' rî imakui'pî ku'sau'ya pra wai. Moisés kaaretarîya taasa' winîkîi î' ku'sau'ya pra wai. Moropai î' ku'sau'ya pra wai epîremanto' yewî' ta, î' kai'ma eseurîmasa' pra wai iwinîkîi. Moropai imakui'pî ku'sau'ya pra wai reiyamî' esa' pe tîwe'sen winîkîi —‍ta'pîiya. \p \v 9 Inkamoro Judeuyamî' wakîri pe e'pai tîwanî ye'nen pata ko'mannî'nenya Paulo ekaranmapo'pî. Ta'pîiya: —‍Itîîpai nan Jerusalém pona miarî upî' mîrîrî ayeseru ekaremekîpa? \p \v 10 Mîrîrî yuuku'pî Pauloya: —‍Uurî wanî sîrîrî tarî mîîkîrî reiyamî' esa' pe tîwe'sen poitîrî pia. Mîîkîrî poitîrî pe awanî ye'nen amîrîya ikoneka e'pai awanî sîrîrî tarî. Î' rî unkupî'pî wanî ya mîrîrî konekapa awanî sîrîrî tarî —‍ta'pî Pauloya. —‍Judeuyamî' winîkîi î' ku'sau'ya pra wai. Mîrîrî epu'tî pî' nai morî pe. \v 11 Tîîse yairî pra uurî e'sa' ya sîrîrî pata esa' winîkîi, imaimu yawîrî pra e'sa' ya, mîrîrî wenai uurî anwîpai awanîkon ya, î' wani' pra man. Eturumakasa' sîrîrî uusa'mantato'pe. Tîîse se' tapairî seru'ye'kon seru'ye' tîwe'sanon maimu winîpai inkamoro ye'ka yenya' urumakaya'nîkon eserîke pra naatîi —‍ta'pîiya. —‍Tîîse tauya apî', reiyamî' esa' pe tîwe'sen pia neken uyarimatî —‍ta'pîiya. —‍Upî' î' anku'pai tîwanî ya iku'to'peiya —‍ta'pî Pauloya. \p \v 12 Mîrîrî ye'nen î' kupî tîuya epu'tîiya pra Festo wanî'pî. Mîrîrî ye'nen teeseurîma tîpo tîpemonkonoyamî' yarakkîrî moropai ta'pîiya Paulo pî': —‍Reiyamî' esa' pe tîwe'sen pia urumakatî taaya manni'. Moriya innape nai attî pe nai moriya —‍ta'pî pata ko'mannî'nenya Paulo pî'. \s1 Rei Agripa Yarakkîrî Festo Eseurîma \s2 Paulo Yekare Pî' \p \v 13 Mîrîrî tîpo tîko'man pe pu'kuru tîîko'manse pra rei Agripa iipî'pî tîno'pî Berenice yarakkîrî Cesaréia pona pata ko'mannî'nen pe eena'pî Festo era'mapî'se. Moropai esekareme'se ipî'. \v 14 Miarî tîwanîkon yai tiaron pensa pata ko'mannî'nen Festoya Agripa pî' Paulo yekare ekaremekî'pî. Ta'pîiya: —‍A'kî, tarî warayo' man pata ko'mannî'nen Félix nînîmî'pî tarakkanto' yewî' ta —‍ta'pîiya. \v 15 —‍Jerusalém pona uutîsa' yai teepîremasanon esanonya moropai Judeuyamî' esanon eseurîma'pî iwinîkîi. Inkamoroya esatî'pî iwî me'poto'peuya kai'ma. \p \v 16 Tîîse ta'pîuya to' pî': “Anna Romanoyamî'ya mîrîrî kupî eserîke pra man î' rî ku'sai'ya epu'tîi'ma pra. Maasa pra anna yeseru pe awanî pepîn. Tîîse teepîremasanon esanon yanno e'pai awanî î' inkupî'pî pî' to' eseurîmato'pe. Yairî pra î' taasa' to'ya ya, moro awanî tîpî' eeseurîma eserîke awanî”, ta'pîuya to' pî'. —‍Mîrîrî anna yeseru man —‍ta'pîiya. \v 17 To' erepansa' yai tarîwaya erenma'sa' pe ereuta'pî eseurîmanto'kon pata'se' ya. Moropai mîîkîrî warayo' enepî me'po'pîuya. \v 18 Tîîse inkamoro iipî'pî, teeseurîmasanon kure'ne imakui'pî inkupî'pî pî' to' eseurîma kai'ma wanî'pî teuren, tîîse î' inkupî'pî pî' to' eseurîma pra awanî'pî. \v 19 Tîîse to' eseurîmato' wanî'pî neken, kure'ne teepîremato'kon wenai. Moropai tiwin warayo' isa'manta'pî pî' Paulo eseurîma wenai itese' Jesus pî'. Maasa pra Pauloya taapîtî'pî: —‍Mîîkîrî sa'mantasa' pra man enen awanî sîrîrî —‍taapîtî'pî Pauloya wenai. \v 20 Mîrîrî ye'nen î' kai'ma to' yeseru koneka epu'tîuya pra awanî'pî. Mîrîrî ye'nen Paulo ekaranmapo'pîuya, Jerusalém pona itîîpai awanî miarî ipî' to' eseurîmato' konekato'peuya kai'ma. \v 21 Tîîse Pauloya yuuku'pî: —‍Esatî'pîiya reiyamî' esa' pe tîwe'sen pia neken itîîpai tîwanî ta'pîiya. Miarî î' rî kupîiya epu'to'peiya kai'ma. Mîrîrî ye'nen ta'pîuya tîwîrî tarî aako'mamî, mîrîrî ayarimato'peuya weiyu pîkîrî pata esanon pia —‍ta'pîiya. \p \v 22 Tamî'nawîrî eta tîuya tîpo reiya ta'pî Festo pî': —‍Maasa mîîkîrî warayo' eseurîmato' anetapai wai —‍ta'pî Agripaya. \p —‍Penane etaya —‍ta'pî Festoya ipî'. \s1 Paulo Eseurîma Eta Rei Agripaya \p \v 23 Erenma'sa' pe to' eseurîmato' pata'se' ya' moropai ino'pî Bereniceyamî' erepansa' yai to' pata'se' ya' morî pe to' erepamî'pî teepontîi, taatari'ku'tîi inkamoro pokonpe surarayamî' ipîkku pe tîwe'sanon nîrî ii'sa' wanî'pî, mîrîrî cidade poi. Moropai pata ko'mannî'nen Festoya Paulo enepî me'po'pî. \v 24 Moropai Festoya ta'pî Agripa pî': —‍Tamî'nawîrî tarî amîrî'nîkon wanî. Mîserî warayo' era'ma sîrîrî. Mîserî winîkîi Judeuyamî' tarîronkon moropai Jerusalém ponkon eseurîma ko'mannîpî mîrîrî. Upî' taa pî' to' ko'mamî. “Aasa'manta e'pai man”, taa to'ya —‍ta'pîiya. \v 25 —‍Tîîse î' rî imakui'pî inkupî'pî era'mauya pra wai. Î' wenai iwî me'pouya eserîke pra wai. Tîîse eesesatî'pî warantî reiyamî' esa' pe tîwe'sen pia itîîpai, mîrîrî kupîuya imaimu yawîrî. \v 26 Tîîse sîrîrî tîpose î' kai'ma kaareta menuka epu'tîuya pra wai iteseru pî' teeseurîmasen. Mîrîrî ye'nen rei pia mîserî enepîuya arawîrî'nîkon. Ekaranmapoto'peya'nîkon kai'ma. Mîrîrî warantî eeseurîmasa' ya mîrîrî ekaremekîuya e'painon kaareta ke —‍ta'pîiya. —‍Maasa pra imakui'pî pe awanî itekare epu'tîi'ma pra atarakkannîto' taawon yarimauya eserîke pra man reiyamî' esa' pe tîwe'sen pia. \v 27 Mîrîrî ye'ka pe tîîse yarimasau'ya ya î' pe pra rî awanî —‍ta'pîiya. \c 26 \p \v 1 Mîrîrî tîpo ta'pî rei Agripaya Paulo pî': —‍Eeseurîmato' pî' eseurîmakî, ayekare pî' rî —‍ta'pîiya. \p Moropai Pauloya tenya ke weu ta'pî to' pî' teeseurîmapa kai'ma. Ta'pîiya: \v 2 —‍Rei Agripa, sîrîrîpe morî pe pu'kuru esepu'nî pî' wai maasa pra eseurîmato' pata'se' ton tîrîya ye'nen, upî' Judeuyamî' wo'ma'tato' pî' eseurîmato'pe itîrîya ye'nen. \v 3 Maasa pra amîrîya morî pe anna Judeuyamî' yeseru epu'tî tamî'nawîrî. Moropai epu'tî pî' nai, tiaron pensa anna esenumenkato' wanî pepîn tiwin, tîîse tiaron pe anna esenumenka anna yonpa yeseru pî'. \p \v 4 Insanan Judeuyamî'ya epu'tî pî' man. Î' kai'ma uuko'mamî'pî maasaron pe wanî'pî pata pai. Î' kai'ma uuko'mansa' more pe wanî'pî pata pai upata ya' moropai Jerusalém po uuko'mansa' epu'tî pî' to' man. \v 5 Epu'nenan insamoro uurî wanî'pî fariseu pe. Mîrîrî ye'nen uuko'manpîtî'pî meruntî ke Moisés nurî'tîya yenupanto' yawîrî. Mîrîrî ye'nen taa inkamoroya e'painon yairon pî' eseurîma itu'se tîwanîkon ya, maasa pra epu'tî tîuya'nîkon ye'nen. \v 6 Tarîpai tarî wanî sîrîrî itaruma'tîsa' pe maasa pra inîmîkî pî' uuko'mamî sîrîrî î' kupî tîuya ta'pî Paapaya utamokon nurî'tî pî'. Maasa isa'manta'san pîmî'sa'kaiya. Mîrîrî nîmîkî pî' uuko'mamî ye'nen itaruma'tîsa' pe wanî sîrîrî. \v 7 Uurîya neken inîmîkî pepîn tîîse tamî'nawîronkon Judeuyamî'ya nîrî inîmîkî pî' utamokon Jacó payannî'sanya a'ka ya', ewaron ya', Paapa yapurînenanya inîmîkî, Paapaya itîrî. Mîrîrî nîmîkî pî' uuko'mamî wenai uurî winîkîi Judeuyamî' wo'ma'ta sîrîrî, Rei Agripa —‍ta'pî Pauloya. \v 8 Moropai tiaronkon pî' ta'pîiya: —‍Î' wani' awanî ye'nen kin innape Paapaya isa'manta'san pîmî'sa'ka kupîya'nîkon pepîn —‍ta'pî Pauloya. \r (At 9.1-19; 22.6-16) \p \v 9 Inî'rî ta'pîiya: —‍Pena uurî esenumenkapîtî'pî. Tamî'nawîron Jesus Nazaré poino yapurînenan winîkîi imakui'pî pe ku'pîtî'pîuya inî'rî innape ikupî to'ya namai. \v 10 Mîrîrî yai iku'pîtî'pîuya Jerusalém po teepîremasanon esanon pia to' maimu yaponse' kaareta esa'se innape Jesus ku'nenan Paapa pemonkonoyamî' yapi'se uutîto' pî'. Moropai to' wîî to'ya yai tiaronkonya î' taaya, inna taapîtî'pîuya —‍ta'pîiya. \v 11 —‍Tu'ke ite'ka uurîya to' taruma'tî'pî to' epere'to' yewî'kon ta pî', Jesus winîkîi imakui'pî pe to' eseurîmato'pe. To' yewanmîrîuya ye'nen, uutîpîtî'pî tiaron cidadekon poro to' taruma'tîi —‍ta'pîiya. \p \v 12 Paulo eseurîma ko'mannîpî'pî: —‍To' antaruma'tîpai wanî ye'nen uutî'pî Damasco cidaderî pona teepîremasanon esanon maimu yaponse' kaareta yarî'pîuya. \v 13 Tîîse e'ma ta ineka'ta pairî wei ena tanne a'kaya uweiyu'ma'pî mararî pra, ka' poinonya uweiyu'ma'pî —‍ta'pîiya rei pî'. —‍A'ka wei yentainon. Mîrîrîya uweiyu'ma'pî moropai uyonpayamî' upokonpe tuutîsanon nîrî. \v 14 Mîrîrî ye'nen anna esenumî'pî non pona. Moropai mai eta'pîuya Judeuyamî' maimu pe. Ta'pîiya: “Paulo, î' ton pe utaruma'tîya? Aawarîrî e'taruma'tîn pî' nai. Manni' paaka ewa'tîsa' erepanpîtî tîwa'tîto' pona warantî awanî mîrîrî, Saulo”, taawon eta'pîuya. \p \v 15 Mîîkîrî ekaranmapo'pîuya. “Anî' amîrî uyepotorî?” ta'pîuya. \p Mîrîrî tauya ya uyepotorî pî' ta'pîiya: “Uurî Jesus manni' utaruma'tîya manni'” ta'pîiya. \v 16 Moropai ta'pîiya: “E'mî'sa'kakî maasa pra aapia esenposa' sîrîrî amo'kato'peuya kai'ma upoitîrî pe tiaronkon pemonkonyamî' pî' anera'ma'pî ekaremekîpa kai'ma. Sîrîrî anera'ma'pî pî' eseurîmakî moropai inî'rî î' ekaremekîuya mîrîrî pî' nîrî eseurîmakî. \v 17 Judeuyamî' pia moropai Judeuyamî' pepîn pia ayarimauya sîrîrî. Mîrîrî ye'nen apîika'tîuya sîrîrî inkamoroya awî namai” ta'pîiya. \v 18 “Inkamoroya innape ukupî kupî sîrîrî mîrîrî ekaremekîya wenai. Ewaron tapai to' epa'ka a'ka ta Makui pia pai to' mo'kaya Paapa pia innape ukupî to'ya wenai imakui'pî to' nîkupî'pî kupîuya uuwanmîra. Mîrîrî ye'nen inkamoro ena kupî sîrîrî upemonkono pe umenka'san pe”, ta'pîiya upî' —‍ta'pî Pauloya. \p \v 19 Paulo eseurîma ko'mannîpî'pî. Ta'pîiya: —‍Rei Agripa uwe'ne'pîtî warantî Paapaya uyannoto' ka' po si'ma, mîrîrî taasai'ya yawîrî ikupî'pîuya. \v 20 Mîrîrî ye'nen e'mai' pe imaimu ekaremekî pia'tî'pîuya Damasco po. Moropai Jerusalém po moropai tamî'nawîrî Judéia pata poro moropai Judeuyamî' pepîn pî'. Taapîtî'pîuya imakui'pî ankupî'pîkon rumakatî. Enna'potî Paapa yapurîi. Morî kupî pî' ako'mantî, awenpenatasa'kon esera'mato'pe. \v 21 Mîrîrî tauya wenai Judeuyamî'ya uyapisî'pî epîremanto' yewî' ta wanî tanne. Uwî yu'se to' wanî'pî mîrîrî wenai. \v 22 Tîîse Paapaya upîika'tî'pî sîrîrî tîpose. Mîrîrî ye'nen tarî wanî sîrîrî itekare ekaremekî pî' tamî'nawîronkon ton pe. Manni'kan tîwe'taruma'tîsanon ton pe moropai ipîkku pe tîwe'sanon ton pe. Mîrîrî ye'nen tauya Paapa maimu ekareme'nenan profetayamî'ya ta'pî warantî, moropai Moisés kaaretarîya ta'pî warantî tauya see warantî. \v 23 Paapa nîmenka'pî, Cristo, e'taruma'tî e'pai awanî moropai mîîkîrî e'mî'sa'ka e'pai awanî tamî'nawîronkon isa'manta'san e'mî'sa'ka rawîrî e'pîika'tînto' yekare ekaremekîpa kai'ma Judeuyamî' ton pe moropai Judeuyamî' pepîn ton pe nîrî awe'mî'sa'ka'pî. \p \v 24 Mîrîrî warantî tîpî'rî Paulo eseurîma tanne pata ko'mannî'nen Festo entaime'pî. Ta'pîiya: —‍Paulo, ayawî' pe awanî mîrîrî, kure'ne eesenupa'pîya ayawî' pe aku'sa' mîrîrî —‍ta'pîiya. \p \v 25 Tîîse Pauloya Festo maimu yuuku'pî: —‍Pata ko'mannî'nen, Festo, ayawî' pe wanî pepîn sîrîrî —‍ta'pîiya. —‍Eseurîma sîrîrî yairon pî'. \v 26 Mîrîrî ye'nen ta'pî Pauloya rei pî': —‍Rei Agripa, uurî eseurîma e'painon arawîrî si'ma meruntî ke maasa pra tamî'nawîrî mîrîrî epu'tîya epu'tîuya ye'nen. Maasa pra mîrîrî eseurîma manni' Cristo e'mî'sa'ka pî' mîrîrî epu'tî tamî'nawîronkonya maasa pra teesenonse pra awe'ku'sa' ye'nen tîîse aronne. \v 27 Mîrîrî ye'nen tauya innape Paapa maimu ekareme'nenan profetayamî' ku'nen amîrî? Innape to' kupîya epu'tî pî' wai. \p \v 28 Mîîkîrî maimu yuuku'pî Rei Agripaya: —‍Mîrîrî warantî innape Jesus kupîuya yu'se aako'mamî mîrîrî mîîto'pe? \p \v 29 Moropai Pauloya ta'pî: —‍Paapa pî' esatîuya sîrîrî warantî tîîko'manse pra innape ikupîkonpa amîrî neken pepîn tîîse tamî'nawîrî insanan eseurîma eta to'ya manni'kan ena yu'se wanî uurî warantî. Tîîse uurî warantî taatarakkanse pra —‍ta'pî Pauloya. \p \v 30 Mîrîrî tîpo Rei Agripa moropai ino'pî Berenice, moropai pata ko'mannî'nen Festo, moropai tamî'nawîronkon to' pokonpe tîwe'sanon e'mî'sa'ka'pî. \v 31 Inkamoro wîtî'pî teeseurîmakon ye'ka pe. —‍Mîserî warayo'ya î' ku'sa' pra man tîîsa'mantapa, yarakkamopa kai'ma —‍ta'pî to'ya. \p \v 32 Rei Agripa eseurîma'pî pata ko'mannî'nen Festo yarakkîrî Paulo yekare pî': —‍Irumaka e'painon tîîse Reiyamî' esa' pe tîwe'sen César yarakkîrî eseurîmapai tîwanî taasai'ya man. Mîrîrî ye'nen yarimapai man iipia, Roma pona attîto'pe —‍ta'pî to'ya. \c 27 \s1 Roma Pona Paulo Wîtî \p \v 1 Mîrîrî ye'nen apo'yen eposa' tîuya'nîkon yai, Paulo moropai tiaronkon atarakkannîto' tawonkon rumaka'pî to'ya surarayamî' esa' pe tîwe'sen Júlio yenya' to' yaato'peiya kai'ma Roma cidaderî pona. Moropai anna ataponka'pî Cesaréia poi. Anna wîtî'pî. Uurî wanî'pî Paulo pokonpe moropai tiaronkon atarakkannîto' tawonkon kore'ta. \v 2 Mîrîrî yai Aristarco, Macedônia pata pon Tessalônica poinon wanî'pî anna kore'ta. Mîrîrî yai anna asara'tî'pî apo'yen kure'nan Adramítio peya'pon ya', anna wîtîto'pe kai'ma Ásia peyakî poro. \p \v 3 Tiaron wei yai anna erepamî'pî Sidon peyakî pona. Mîrîrî yai morî pe Júlio wanî'pî Paulo winîkîi. Mîrîrî yai ta'pîiya ipî': —‍Eepa'kapai awanî ya, epa'kakî. Ayonpayamî' anera'mapai awanî ya, atîkî to' pia —‍ta'pîiya. Moropai eepa'ka'pî tonpayamî' pia î' rî to' nîtîrî yapisîpa kai'ma. \v 4 Inî'rî tiaron wei yai, anna ataponka'pî Sidon peyakî poi. Anna wîtî'pî pîrau wono po tîwe'sen pata itese' Chipre mîîwinî pî'. Maasa pra kure'ne anna ponaya a'situn wanî'pî. Mîrîrî ye'nen tî'nan winî anna wîtî'pî. \v 5 Anna wîtî'pî ito'sarî anna wîtî'pî Cilícia pata pona teerepanse pra. Moropai Panfília pata pona teerepanse pra. Tîîse anna erepamî'pî Mirra peyakî pona. Mirra wanî'pî Lícia po. \v 6 Moro surarayamî' esa' Júlioya tiaron apo'yen Alexandria peyakîpon eposa' wanî'pî tuutîsen Roma pona. Mîrîrî ye'nen uurî moropai Paulo moropai tiaronkon atarakkannîto' tawonkon yenpa'ka'pî to'ya anna asara'tîto'pe mîrîrî apo'yen Roma pona tuutîsen ya'. \v 7 Mîrîrî tîpo anna ataponka'pî Mirra peyakî poi. Tînîn pî' anna wîtî'pî maasa pra kure'ne sipa sipa wanî ye'nen. Tu'ke wei kaisarî anna wîtî'pî. Moropai anna erepamî'pî aminke pra Cnido peyakî pia. To'sarî anna wîtî pra wanî'pî maasa pra kure'ne a'situn wanî ye'nen. Anna wîtî'pî pîrau wono itese' Creta, mîrîrî rî pîkîrî Samona woi. \v 8 Mîrîrî warantî anna wîtî'pî tînîn pî' kure'ne a'situn wanî ye'nen. Moropai anna erepan tu'ka'pî pata'se' ya' itese' Bons Portos peyakî pona. Mîrîrî peyakî wanî'pî aminke pu'kuru pra tîwe'sen Laséia pata pî'. \p \v 9 Tîko'man pe tu'ke wei kaisarî anna wîtî ko'mannîpî ye'nen, kure'ne a'situn e'to' weiyu erepamî'pî. Maasa pra Judeuyamî' festarî weiyu esuwa'kasa' wanî'pî. Mîrîrî ye'nen nari' pe awanî'pî. Anna wîtî eserîke pra. \v 10 Mîrîrî ye'nen Pauloya ta'pî warayo'kon apo'yen esanon pî': —‍Tarîpai wîtîn e'pai pra man maasa pra wîtînnîkon ya, eseuronkan moropai apo'yen ya' tîwe'sen yen pe. Moropai uurî'nîkon naarî e'tî'kan —‍ta'pîiya. \v 11-12 Tîîse mîîkîrî apo'yen esa' wanî'pî itîîpai. Moropai apo'yen yaanen nîrî wanî'pî itîîpai. Ta'pî to'ya: —‍Tarî si'ma kono'pîtî iwa'ka eserîke pra man maasa pra kure'ne a'situn wanî. Mîrîrî ye'nen wîtînnîkon, Fenice peyakî pona. Moro Creta po e'nî ya, kure'ne a'situn ton pra awanî mîrîrî pata po —‍ta'pî to'ya. Mîrîrî ye'nen innape apo'yen yaanen maimu kupî'pî Júlioya moropai apo'yen esa'ya. To' maimu wanî'pî Paulo maimu yentai. \s1 Kure'nan A'situn Erepamî \p \v 13 A'situn iipî'pî kamai' winîpai a'tu'mîra, mararî awanî'pî. Mîrîrî ye'nen î' ta'pî tîuya'nîkon yawîrî apo'yen esanon moropai yaanenanya teesenumenka'pîkon yawîrî wîtîn ta'pî to'ya. Mîrîrî ye'nen apo'yen yapîtanî'to'pe yenunsa' tuna kata ferro kure'nan amîi'ne mîrîrî ku'na'pî annaya apo'yen pona. Moropai anna ese'ma'tî'pî. Anna wîtî'pî aminke pra Creta wono a'mun winî rî pîkîrî anna wîtî'pî. \v 14 Tîîse mîrîrî yai kure'nan a'situn iipî'pî ka'ne' pe manni' meruntî winîpainon, Creta wono winîpai aaipî'pî. Mîrîrîya apo'yen tukka'pî ka'ne' pe meruntî ke. To'sarî yarî yu'se yaanenan tîîse to' taruma'tî'pîiya yapîtanîpî to'ya yentai. \v 15 Ira'tîpîtî'pî a'situnya. Mîrîrî ye'nen tîwî a'situnya yaato'pe irumaka'pî to'ya. \v 16 Iwono si'mîrikkî kamai' winî tîwe'sen itese' Clauda yuwa'ka'pî annaya. \v 17 Tîîse moro tîwe'taruma'tîi kanau apo'yen ra' pîkîrî iwa'tîsa'. Inkamoro apo'yen ya' teesenyaka'masanonya iku'na'pî apo'yen pona. Moropai mîrîrî tîpo apo'yen yewa'tî'pî to'ya tamî'nawîrî tîwoima'tîi sa'man ke. Inkamoro wanî'pî eranne' pe maasa pra apo'yen wîtî eserîke awanî'pî Líbia pata winîkîi kasapan pona. Mîrîrî ye'nen kamisa apo'yen ya' tîwe'sen, a'situn yapi'nen pe tîwe'sen satippe iwa'tîsa' yei pî', mîrîrî yeuka pî' to' esenumenka'pî. Moropai inu'tî'pî to'ya, mîrîrî apo'yen yaato'pe a'situnya kai'ma. \v 18 Kure'nan a'situn ko'mamî'pî mararî pra. Teeseuronkakon kai'ma to' esenumenka'pî. Mîrîrî yai apo'yen ya' teesenyaka'masanonya apo'yen ya' tîwe'sen mannekon papo pia'tî'pî tuna ka. Apo'yen eseuronka namai amîi'mîra e'nîto'pe. \v 19 Erenma'sa' pe apo'yen ya' teesenyaka'masanonya apo'yen yawon itemannekon yewa'tîpî'to' kon mîrîrî soroka'pî nîrî tuna ka, amîi'mîra awe'to'pe. \p \v 20 Moropai anna ko'manpîtî'pî. Tu'ke wei kaisarî annaya wei moropai kaiwano'yamî' era'ma eserîke pra awanî'pî ewaron pe awanî ye'nen, asakî'ne semana kaisarî. Mîrîrî tanne a'situn ko'mamî'pî mararî pra meruntî ke. Mîrîrî ye'nen anna esewankono'ma pia'tî'pî anna e'pîika'tî eserîke pra awanî ye'nen. \v 21 Mîrîrî ye'nen anna yekkari yonpa annaya pepîn tu'ke wei kaisarî. Mîrîrî ya Paulo e'mî'sa'ka'pî to' kore'ta. Ta'pîiya: —‍Uyonpayamî', î' kai'ma eseurîma ne'tîkini epu'tîya'nîkon e'pai awanî'pî. Creta po ko'mannîto'pe'nîkon sîrîrî warantî e'nî pepîn e'painon, yi'nîsa' pra awanî ya —‍ta'pîiya. \v 22 —‍Tîîse esatîuya sîrîrî apî'nîkon. Eranne' pe pra e'tî. Maasa pra anî' sa'manta pepîn uurî'nîkon kore'ta. Apo'yen neken yen pe kupî sîrîrî —‍ta'pî Pauloya. \v 23 —‍Sîrîrî tauya maasa pra Uyepotorîya sîrîrî ewarono' ya manni' uyepotorî unapurî Paapaya inserî yarimasa' uupia. \v 24 Mîîkîrîya taa pî' man upî': “Paulo, eranne' pe pra e'kî. Maasa pra amîrî wîtî e'pai man reiyamî' esa' pe tîwe'sen César pia. Mîrîrî ye'nen Paapaya morî kupî pî' man amîrî pî'. Anî' sa'manta pepîn tamî'nawîronkon manni'kan apokonpe tuutîsanon”, ta'pîiya upî'. \v 25 Mîrîrî ye'nen tauya uyonpayamî', meruntî ke eranne' pe pra e'tî. Maasa pra innape Paapa kupî pî' wai, î' ta'pî tîuya kupîiya epu'tîuya ye'nen. \v 26 Tîîse iwono pona a'situnya uyarîkon sîrîrî, miarî esu'na'tîn kasapan pona —‍ta'pîiya to' pî'. \s1 Apo'yen Ata'morikka \p \v 27 Asakî'ne semana kaisarî anna yarî'pî a'situnya pîrau po, itese' Mediterrâneo. Mîrîrî tîpo ewaron ya', anoinna yairî, apo'yen ya' teesenyaka'masanonya a'mun winîkîi anna wîtî epu'sa' wanî'pî. \v 28 Mîrîrî ye'nen kusan e'seusa yenumî'pî to'ya yaretî pî' amîi'ne yewa'tîsa' to'ya wanî'pî imairono epu'tîkonpa kai'ma. Mîrîrî mairono wanî'pî 36 metros kaisarî. Tîîse mararî tîîko'mamîkon tîpo inî'rî iku'ne'tî'pî to'ya. Itîrî'pîiya 27 metros kaisarî. \v 29 Inkamoro ena'pî eranne' pe apo'yen e'pa'tî tî' pona nama tîuya'nîkon ye'nen. Mîrîrî ye'nen yapîtanî'to'kon ferro amîi'ne'kon mîrîrî ma'pî to'ya apo'yen maikko winî emî'panto'pe kai'ma. Mîrîrî tîpo to' epîrema'pî ka'ne' pe pata erenmapî yu'se tîwanîkon ye'nen. \v 30 Mîrîrî yai apo'yen ya' teesenyaka'masanon wanî'pî epepai apo'yen yapai. Maasa pra nari' pe awanî'pî. Mîrîrî ye'nen inkamoroya apo'yen po tîwe'sen kanau ma'pî tuna ka. Apo'yen yapîtanî'to' maa annaya sîrîrî ipottî winî kai'ma to' eseurîma'pî tîîse seru'ye' to' wanî'pî epepai tîwanîkon ye'nen. \v 31 Mîrîrî yai ta'pî Pauloya surarayamî' esa' Júlio pî' moropai surarayamî' pî'. Ta'pîiya: —‍Inkamoro apo'yen ya' teesenyaka'masanon wîtî'pî ya, î' kai'ma awe'pîika'tîkon e'painon? —‍ta'pîiya. \v 32 Mîrîrî ye'nen surarayamî'ya mîrîrî kanau yewa'tîto' e'seusa ya'tî'pî moropai irumaka'pî to'ya tuna ka' to' epe namai. \p \v 33 Mîrîrî ewarono' erenmapî pra tîîse Paulo wanî'pî tekkarikon yonpa tamî'nawîronkonya yu'se. Ta'pîiya: —‍Asakî'ne semana kaisarî aako'mansa'kon a'situn tî'napamî nîmîkî pî' emi'ne awanîkon. \v 34 Mîrîrî ye'nen ayekkarikon yonpaya'nîkon e'pai awanî —‍ta'pîiya. —‍Tarîpai mararon î' rî anena'tî, meruntî ke awanîkonpa, enen aako'mamîkonpa aasa'mantakon namai. Maasa pra anî' sa'manta pepîn, î' e'kupî pepîn amîrî'nîkon yarakkîrî —‍ta'pîiya. \v 35 Mîrîrî pe rî Pauloya trigo puusa' yapisî'pî, Paapa pî' eepîrema'pî tamî'nawîronkon rawîrî si'ma, moropai mîrîrî trigo puusa' pîrikkapîtî'pîiya, moropai enapî pia'tî'pîiya. \v 36 Mîrîrî eta tîuya'nîkon pe taatausinpai to' ena'pî moropai tekkarikon yonpa'pî to'ya. \v 37 Inkamoro pemonkonyamî' wanî'pî apo'yen yawonkon wanî'pî tamî'nawîrî to' tîîse, 276 kaisarî. \v 38 Tamî'nawîronkonya tekkarikon yonpasa' tîpo, trigo yense'kon yenumî'pî to'ya tuna ka amîi'mîra apo'yen enato'pe kai'ma. \s1 To' Erepamî A'mun Pona Tîîsa'mantai Pra \p \v 39 Pata erenma'sa' pe, apo'yen ya' teesenyaka'masanonya pata epu'tî pra awanî'pî. Tîîse inkamoroya tuna esei'meto'ya era'ma'pî, kasapan pe tîwe'sen. Mîrîrî ye'nen to' esenumenka'pî miarî ya' apo'yen yaapai awanî sîrîrî, miarî aako'manto'pe ta'pî to'ya. \v 40 Mîrîrî ye'nen inkamoroya apo'yen yapîtanî'to'pe to' nîma'pî ferrokon amîi'ne'kon mîrîrî yewakon ya'tî'pî. Moropai mîrîrî tîpo to' nairekon yeuka'pî to'ya. Mîrîrî ke to' e'kura'pî. Mîrîrî tîpo kamisa e'mai'non ipottî winon pîmî'sa'ka'pî to'ya a'situn yapi'to'peiya, mîrîrî a'mun winîkîi apo'yen wîtîto'pe kai'ma. \v 41 Tîîse a'situnya yarî'pî. Moropai apo'yen erepamî'pî kasapan pona e'mai'non ipottî, mîrîrî eesu'na'tî'pî. Mîrîrî ye'nen imaikko winî kure'ne sipa sipaya ipa'tîpîtî'pî. Mîrîrî ye'nen ya'morikka'pîiya. Tîîse maasa to' erepamî pra tîîse apo'yen esu'na'tîsa' wanî'pî kasapan pona. Mîrîrî ye'nen miarî awe'nîmî'pî. \p \v 42 Moropai inkamoro apo'yen ya' surarayamî' esenumenka'pî. Inkamoro anî'kan arakkansa'kon apo'yen ya' tînarîkon tî'ka tîuya'nîkon pî'. To' tî'kapai awanî sîrîrî. Maasa pra a'mun pona teerepansa'kon ya to' epe namai ta'pî to'ya. \v 43 Tîîse inkamoro maimu yuuku'pî to' esa'ya. Júlioya ta'pî to' pî'. Maasa pra Paulo wîî to'ya yu'se pra awanî'pî. Mîrîrî ye'nen ta'pîiya: —‍Manni'kan tîpînanukon epu'nenan inkamoro enato'pe e'pai awanî mîrîrî to' pînato'pe kasapan pona —‍ta'pîiya. \v 44 Moropai —‍Manni'kan tîpînanukon epu'nenan pepîn inkamoro e'pîika'tî e'pai awanî mîrîrî yei pona to' enuku moropai apo'yen pia'pî pona tiaronkon enuku. Mîrîrî warantî to' wîtî e'painon a'mun yekaya —‍ta'pî Júlioya. Mîrîrî warantî to' e'pîika'tî yu'se awanî'pî mîîto'pe. Mîrîrî ye'nen mîrîrî warantî anna e'pîika'tî'pî tamî'nawîronkon a'mun pona anî' e'pa'tî pra awanî'pî moropai anî' sa'manta pra awanî'pî. Tamî'nawîrî anna e'pîika'tî'pî. \c 28 \s1 Malta Wono Po To' Wanî \p \v 1 Tamî'nawîrî anna e'pîika'tîsa' yai o'non pata anna wanî ta'pî to'ya. Mîrîrî yai epu'tî'pî annaya mîrîrî iwono itese' Malta po anna wanî. \v 2 Mîrîrî yai miarî tîîko'mansenonya anna koneka'pî morî pe. Mîrîrî yai kono' rena ko'mannîpî'pî mararî pra miarî. Moropai komi' pe awanî'pî. Mîrîrî ye'nen kure'nan apo' tîruka'pî to'ya, arinîkon atapinato' ton. \v 3 Mîrîrî yai apo' keme ya'punu'pî yannuku'pî Pauloya, apo' keme ton. Mîrîrî apo' keme yannukuiya tanne, îkîi wanî'pî moro. Mîîkîrî ya'nannîpî pia'tî'pî apo'ya. Mîrîrî ye'nen îkîi kuranta'pî moropai Paulo ye'ka'pîiya itenya pî'. \v 4 Mîrîrî era'ma'pî miarî tîîko'mansenonya. Îkîi e'weyeukasa' Paulo yenya pî' era'ma'pî to'ya. Mîrîrî ye'nen inkamoroya ta'pî tîîwarîrî'nîkon rî: —‍Anî' pe mîserî warayo' wanî pe awanî? Pemonkon wîîtîpon pe awanî eserîke awanî. Mîrîrî ye'nen mîîkîrî sa'manta e'pai awanî. Mîrîrî tînkupî'pî ye'mato'peiya. Mîîkîrî sa'manta pîn tuna ka' taana'se, tîîse aako'mamî pepîn kupî sîrîrî. Kai'ma to' esenumenka'pî. \v 5 Tenya pî' tîwe'sen îkîi ma'pî Pauloya apo' kore'ta. Tîîse î' kupîiya pra awanî'pî. Tîîwanmîra awanî'pî ne'ne' epu'tîiya pra. \v 6 Inkamoroya itenya îkîi ne'ka'pî wo'ma'ta nîmîkî'pî, awoipî nîmîkî'pî to'ya. Tîîse î' wani' pra awanî'pî. Î' wani' pra epu'tî pî' aako'mamî era'ma tîuya'nîkon wenai, inkamoroya teserukon miakanma'pî. Ta'pî to'ya ipî': —‍Paapa pe awanî mîrîrî moriya —‍ta'pî to'ya. \p \v 7 Miarî awanî'pî warayo' itese' Públio, patakon esa' pe tîwe'sen, mîrîrî iwono esa' pe tîwe'sen. Mîîkîrîya anna yapisî'pî tîpata ya morî pe. Moropai seurîwî'ne wei kaisarî anna ko'mamî'pî iipia. \v 8 Mîîkîrî Públio yun wanî'pî miarî pri'ya pra tîwe'sen. Eekomi'ma'pî moropai nuwasu' pî' tîwe'sen. Mîîkîrî pia Paulo ewomî'pî quarto ta moropai ipona tenya tîîse eepîrema'pî. Mîîkîrî esepi'tî'pî. \v 9 Mîrîrî tîpo pri'yawonkon pepîn mîrîrî iwono po tîwe'sanon iipî'pî Paulo pia. Inkamoro esepi'tî'pî. \v 10 Miarî anna wanî yai inkamoroya tu'ke î' rî tîrî'pî anna yekkari ton. Moropai anna asara'tî yai apo'yen ya tu'ke itîrî'pî to'ya nîrî anna pia. Itu'se anna e'to' mîrîrî ara'tîsa' to'ya wanî'pî tu'ke apo'yen ya', anna wîtî pe, anna yekkari ton. \s1 Roma Cidaderî Pona Paulo Erepamî \p \v 11 Mîrîrî yai seurîwî'ne kapoi kaisarî anna ko'mansa' tîpo, mîrîrî iwono po anna asara'tî'pî apo'yen ya'. Alexandria cidaderî poinon itese' wanî'pî ipî' e'menuka'pî pe paapayamî' monoi'pankon kai'ma. Mîrîrî apo'yen wanî'pî moro iwono po si'ma kono'pîtî yuwa'ka'tîpon pe. Mîrîrî pata pai anna wîtî'pî. \v 12 Moropai anna erepamî'pî Siracusa cidaderî pona. Miarî anna ko'mamî'pî seurîwî'ne wei kaisarî. \v 13 Miarî pai anna wîtî'pî moropai anna erepamî'pî Régio cidaderî pona. Erenma'sa' pe anna wîtî tanne a'situn erepamî'pî anna ye'ma'pî pî' winîpai tui'sen meruntî ke. Mîrîrî ye'nen asakî'ne wei tîîse anna erepamî'pî Potéoli cidaderî pona. Mîrîrî pîkîrî apo'yen ya' anna wîtî'pî. \v 14 Miarî cidade po innape Jesus ku'nenan eporî'pî annaya. Inkamoroya anna eta'pî tîîpia'nîkon tiwin semana kaisarî anna ko'manto'pe kai'ma. \v 15 Mîrîrî tîpo anna ese'ma'tî'pî Roma pona. Mîrîrî yai innape Jesus ku'nenan Roma ponkonya anna yekare etasa' tîuya'nîkon yai inkamoro wîtîsa' wanî'pî anna ponaya cidade itese' Pra'ca de Ápio pona. Moropai tiaronkon wîtîsa' wanî'pî tiaron cidade pona itese' Três Vendas pona. Inkamoro era'ma tîuya yai Paapa pî' —‍Morî pe man —‍ta'pî Pauloya. Mîrîrî tîpo kure'ne aatausinpa'pî. \v 16 Roma pona teerepansa'kon yai tîîwarîrî Paulo ko'manto'pe irumaka'pî to'ya tiwin surara itesa' ton yarakkîrî. \s1 Atarakkansa' Pe Pauloya Itekare Ekaremekî \p \v 17 Seurîwî'ne wei teerepansa'kon tîpo, Pauloya Romaponkon epere'to' yewî' esanon Judeuyamî' yanno me'po'pî tîîpia to' ii'to'pe. Inkamoro erepansa' yai to' pî' ta'pîiya: —‍Uyonpayamî', î' ku'sau'ya pra wai uyonpakon Judeuyamî' winîkîi. Uyeserukon pe utamokon nîtîrî'pî to' napisî'pî pî' uuko'mansa' sîrîrî, tîrumakai pra. Mîîwîni tîîse Judeuyamî'ya uyapisî'pî Jerusalém po. Inkamoroya urumaka'pî Romanoyamî' pia. \v 18 Inkamoroya uyekaranmapo'pî moropai uurî anrumakapai to' wanî'pî. Maasa pra î' rî unkupî'pî ton pra wanî ye'nen, î' kupîkonpa uyarakkîrî. \v 19 Tîîse urumaka Judeuyamî'ya yu'se pra awanî'pî. Mîrîrî ye'nen to' esatî'pîuya to' pî' rei esa' pe tîwe'sen César pia, uyeseru pî' eseurîmapai wanî ye'nen. Uyeseru pî' neken eseurîmato'pe. Uyonpayamî' î' kupîtîponkon uwinîkîi, inkamoro yeseru pî' eseurîma pepîn. \v 20 Mîrîrî anekareme'pai wanî ye'nen amîrî'nîkon pî' esatî'pîuya aaipîkonpa. Sîrîrî warantî eseurîmapai wanî ye'nen amîrî'nîkon pokonpe tîîse uurî wanî sîrîrî tarî yewa'tîsa' pe sa'man ferro ke, maasa pra manni' Judeuyamî'ya inîmîkî ko'mannîpî manni', mîîkîrî pî' eseurîma wenai uyewa'tîsa' to'ya sîrîrî. \p \v 21 Mîrîrî ye'nen inkamoroya ta'pî: —‍Kaareta yapi'sa' annaya pra man, apî' teeseurîmasen Judeuyamî' piapai'nîkon. Uyonpakon miarî painon ii'sa' pra man ayekare ekareme'se anna pî'. Î' kai'ma apî' eeseurîmaton imakui'pî pe awanî'pî ekaremekîton ii'sa' pra man —‍ta'pî to'ya. \v 22 Tîîse î' kai'ma ayekare pî' eeseurîma anetapai anna man. Maasa pra eta'pî annaya man tamî'nawîronkon patakon kaisarî imakui'pî pe inkamoro innape Jesus ku'nenan to' kore'ta amîrî e'to'kon winîkîi to' eseurîma. \p \v 23 Mîrîrî ye'nen teesepoto'kon weiyu ton mo'ka'pî to'ya Paulo eseurîma etakonpa kai'ma. Mîrîrî weiyu eseposa' yai inkamoro arinîkon wîtî'pî Paulo pia. Inkamoro ko'mamî'pî penane pata pai ewaron erepamî pîkîrî. Paapa maimu ekaremekî'pîiya î' kai'ma tamî'nawîronkon esa' pe Paapa iipî ekaremekî'pîiya to' pî'. Moisés nurî'tî kaaretarîya taasa' yawîrî moropai Paapa maimu ekareme'nenan profetayamî' kaaretarîya taasa' yawîrî ekaremekî'pîiya. Maasa pra innape Jesus Paapa narima'pî kupî to'ya yu'se tîwanî ye'nen. \v 24 Mîrîrî yai tiaronkonya innape ikupî'pî. Tîîse tiaronkonya innape ikupî pra awanî'pî. \v 25 Mîrîrî yai tamî'nawîronkon wîtî'pî iipia pai tîîwarîrî'nîkon teesiyu'pî'se. Tîîse to' wîtî rawîrî Pauloya ta'pî to' pî': —‍Yairon pî' pena Morî Yekaton Wannî eseurîma'pî. Paapa maimu ekareme'nen Profeta Isaías nurî'tî winîpai amîrî'nîkon tamokon pî' eeseurîma'pî. Ta'pî Paapaya Isaías pî': \q1 “Atîkî moropai ka'kî insanan pemonkonyamî' pî'. \q1 \v 26 ‘Amîrî'nîkonya etapîtî ko'mannîpî \q1 tîîse epu'tîya'nîkon pepîn sîrîrî tîpose. \q1 Amîrî'nîkonya era'mapîtî tu'ke ite'ka \q1 tîîse î' kai'ma innape awanî era'maya'nîkon pepîn’ \q1 makai to' pî'” ta'pîiya. \q1 \v 27 “Maasa pra insamoro pemonkonyamî' yewan wanî \q1 sa'man pe pu'kuru. \q1 Anetapai pra to' wanî. \q1 Mîrîrî ye'nen inkamoroya tîpanakon yettapuru \q1 eta tîuya'nîkon namai. \q1 Tenukon yenpi'nu'sa' to'ya \q1 anera'mapai pra tîwanîkon ye'nen. \q1 Mîrîrî ye'nen epu'tî to'ya pepîn. \q1 Mîrîrî warantî pra to' wanî ya, \q1 tenukon ke era'ma to'ya e'painon \q1 moropai eta tîuya'nîkonya tîpanakon ke \q1 epu'tî to'ya e'painon. \q1 Teesenumenkato' ke to' esenumenka ya \q1 epu'tî to'ya e'painon. \q1 Inkamoro enna'po e'painon uupia uyapurîi. \q1 Mîrîrî warantî awanî ya, \q1 inkamoro pîika'tîuya e'painon”, \rq Is 6.9,10\rq* \m ta'pî Paapaya Isaías pî' —‍ta'pî Pauloya. \p \v 28 —‍Mîrîrî ye'nen epu'tîya'nîkon e'pai awanî î' kai'ma Paapaya Judeuyamî' pepîn pîika'tîto' ton yarimasa'. Inkamoroya sîrîrî itekare eta kupî sîrîrî —‍ta'pî Pauloya to' pî'. [ \v 29 Mîrîrî taa Pauloya etatîpo'nîkon Judeuyamî' wîtî'pî iipiapai teekore'mai, tîîwarîrî'nîkon teesiyu'pî'se.] \p \v 30 Asakî'ne kono' kaisarî Paulo ko'mamî'pî kapoi kaisarî te'masen wîttî ta. Mîrîrî ye'ma'pîtî'pîiya. Mîrîrî yai tamî'nawîronkon tîîpia tuutîsanon pokonpe awe'pîtî'pî. \v 31 Mîîkîrîya î' kai'ma to' yenupapîtî'pî tamî'nawîronkon esa' pe Paapa ena to' pî' ekareme'pîtî'pîya to' pî'. Moropai Uyepotorîkon Jesus Cristo yekare pî' eeseurîmapîtî'pî meruntî ke tîîpia teerepansenon kaisarî. Anî'ya imanenpa pra ekareme'pîtî'pîiya.