\id 1JN - Macushi NT -Brazil 2013 (DBL -2013) \h 1 João \toc1 Sîrîrî Kaareta E'mai'non João Nîmenuka'pî \toc2 1 João \toc3 1Jo \mt2 SÎRÎRÎ KAARETA E'MAI'NON \mt1 JOÃO NÎMENUKA'PÎ \ip Sîrîrî kaareta menuka'pî Joãoya, manni' Jesus nenupa'pî, Jesus yarakkîrî taasa'sen tarî awanî yai. Mîîkîrî Joãoya imenuka'pî moropai tiaronkon innape Jesus ku'nenan pia yarima'pîiya. Maasa pra tiaronkonya inkamoro yenku'tîsa' awanî'pî. Seru'ye' pe taapîtî'pî to'ya: —‍Paapa narima'san anna, anna maimu etatî, —‍taapîtî'pî to'ya. Tîîse Paapaya to' yarimasa' pra awanî'pî. Seru'ye' pe inkamoroya to' yenupa'pî. Mîrîrî ye'nen Joãoya imenuka'pî to' esenku'tî namai. Moropai tonpayamî' sa'namato'pe to'ya, morî pe to' ko'manto'pe imakui'pî tîku'se pra imenuka'pîiya. Paapa munkîyamî' pe to' wanî ye'nen, morî tîku'se to' ko'mamî e'pai man. Mîrîrî ekareme'se imenuka'pî Joãoya. \c 1 \s1 Enen Ko'mannîto' Tîînen \p \v 1 Kaareta menuka annaya sîrîrî, Jesus Cristo, ko'mannîto' tîînen yekare ekareme'nen. Tamî'nawîron koneka Paapaya pra tîîse Cristo wanî'pî iipia. Sîrîrî non po tîwanî yai, Cristo eseurîma etapîtî'pî annaya. Era'ma'pî annaya anna yenu ke pu'kuru. Mîrîrî yai î' kai'ma Cristo ko'manto' era'mapîtî'pî annaya. Moropai Cristo yapîpîtî'pî annaya anna yenya ke. Mîîkîrî pu'kuru Paapa nekaremekî'pî, enen ko'mannîto' tîînen. \v 2 Mîîkîrî ko'mannîto' tîînen erepamî'pî sîrîrî non pona. Era'ma'pî annaya. Ipatîkarî ko'mannîto' tîînen era'ma'pî annaya. Innape awanî taa annaya tamî'nawîronkon pî'. Mîîkîrî ekaremekî annaya sîrîrî apî'nîkon. Pena pata pai Cristo ko'manpîtî'pî Paapa yarakkîrî. Mîrîrî tîpo eerepamî'pî anna kore'ta. \v 3 Anna nera'ma'pî, imaimu anna neta'pî tauya manni', mîîkîrî ekaremekî annaya apî'nîkon innape ikupîkonpa, annaya ikupî'pî warantî. Mîrîrî wenai morî pe aako'mamîkon anna yarakkîrî anna wanîyakon pe. Moropai Paapa yarakkîrî morî pe ko'mannî iwanîyakon, moropai inmu Jesus Cristo wanîyakon pe ko'mannî nîrî. \v 4 Seeni' kaareta menukauya aapia'nîkon anna atausinpa kaisarî aatausinpakonpa awe'to' yawîrî Paapa nîkoneka'pî pî'. \s1 A'ka pe Paapa Wanî \p \v 5 A'kî, a'ka wanî mararon ewaron ton pra. Mîrîrî warantî Paapa wanî a'ka pe pu'kuru, maasa pra imakui'pî ton pra tîwanî ye'nen. Mîîkîrî wanî morî pe pu'kuru ewaron ton pra. Mîrîrî ekaremekî'pî Cristoya anna pî' pena. Mîrîrî ekaremekî annaya sîrîrî, apî'nîkon nîrî. \v 6 Morî pe ko'mannî pî' wai Paapa yarakkîrî ta'nîkon ye'ka pe, imakui'pî kupî pî' ko'mannî ya, seru'ye' pe eseurîman moropai yairon maimu yawîrî ko'mannî pepîn. Tîîse ewaron ta ko'mannî. \v 7 Tîîse a'ka ya' Paapa ko'mamî warantî morî pe ko'mannî ya, imaimu yawîrî, ko'mannî morî pe uyonpakon yarakkîrî, î' wani' pra. Moropai tamî'nawîron imakui'pî unku'pîtîkon rona Paapaya, tînmu Jesus mînî wenai. \p \v 8 Tîîse ta'nîkon ya: —‍Imakui'pî kupîtîpon pepîn uurî. Morî uurî —‍ta'nîkon ya, uuwarîrî'nîkon esenku'tîn. Moropai yairon maimu wanî pepîn uyewankon ya'. \v 9 Tîîse Paapa pî' imakui'pî unkupî'pîkon ekaremekî'nîkon ya, tîîwanmîra ikupîiya, taasa' tîuya yawîrî, maasa pra yairî tîwanî ye'nen. Moropai yairon pepîn uyeserukon ronaiya, tîpî' ekaremekî yai, uyewankon ya' aako'mamî namai. \v 10 Tamî'nawîronkonya imakui'pî ku'sa' taasa' Paapaya man. Tîîse ta'nîkon ya: —‍Imakui'pî unkupî'pî ton pîn —‍ta'nîkon ya, Paapa wanî seru'ye' pe kai'ma ekaremekî'nîkon. Mîrîrî ye'nen Paapa maimu wanî pepîn uyewankon ya'. \c 2 \s1 Cristoya Upîika'tîkon \p \v 1 Unmukuyamî', sîrîrî kaareta menukauya aapia'nîkon imakui'pî kupîya'nîkon namai. Tîîse imakui'pî kupîya'nîkon ya, uurî'nîkon ton pe Jesus eseurîma Uyunkon Paapa yarakkîrî umakuyikon yaretî'kapa. Mîîkîrî Jesus Cristo, yairî pu'kuru tîwe'sen. \v 2 Moropai imakui'pî wenai uurî'nîkon pî' Paapa ekore'mato' yi'nîpî'pî Jesusya tîîsa'manta ke. Moropai mîrîrî yai umakuyikon yepe' pe neken Jesus sa'mantasa' pra man. Tîîse tamî'nawîronkon pemonkonyamî' nîkupî'pî imakui'pî yepe' pe aasa'manta'pî. \p \v 3 Moropai Jesus nekaremekî'pî yawîrî ko'mannî ya, innape iku'nen pe e'nî epu'tî. \v 4 —‍Innape Jesus ku'nen uurî —‍taa ya, inekaremekî'pî yawîrî pra si'ma, seru'ye' pe e'nî. Yairon maimu wanî pepîn uyewankon ya'. \v 5 Tîîse imaimu yawîrî anî'rî wanî ya, innape Paapa sa'namaiya tewan ke. Mîrîrî warantî ipemonkono pe e'nî epu'tî'nîkon. \v 6 —‍Paapa piawon uurî —‍kai'ma anî' eseurîma ya, morî pe aako'mamî yu'se Paapa wanî, Cristo ko'mamî warantî. \s1 Cristo Nekaremekî'pî Unkupîkon Ton \p \v 7 Uyonpayamî', pena Cristo pemonkonoyamî' pe eenakon yai, tiwinan Paapa nekaremekî'pî ayeserukon ton pe eta'pîya'nîkon. Mîrîrî ekareme'nen pe sîrîrî kaareta menukauya aapia'nîkon. Amenan ekaremekîuya pepîn, tîîse penaron. \v 8 Mîîwîni tîîse amenan pe imenukauya aapia'nîkon. Amenan pe Cristoya ekaremekî'pî moropai amenan warantî eta'pîya'nîkon. Pata erenmapî pe, ewaron ya' unera'ma'pîkon mararî era'ma morî pe panpî'. Mîrîrî warantî unepu'tî'pîkon Cristo iipî rawîrî epu'tî tarîpai morî pe panpî'. \p \v 9 —‍A'ka ya' iko'mankoi uurî, morî ya' —‍taawon pemonkon wanî ya, tîîse mîrîrî tanne tonpa kupîiya tewanma pe, mîîkîrî ko'mamî ewaron ta, imakui'pî ya', sîrîrî tîpose. \v 10 Tîîse tonpa sa'namanen ko'mamî a'ka ya', morî ya'. Imakui'pî ya' aatare'mo pepîn. \v 11 Tîîse tewanma pe tonpa ku'nen ko'mannî pî' man ewaron ta aminke Paapa pî'. Ewaron ta aasarî teseru kupî pî' tîîse o'non pata tuutî epu'tîiya pra awanî, maasa pra enkaru'nan warantî awanî, ewaron wenai. Te'marî ton era'maiya pepîn. \q1 \v 12 Unmukuyamî', seeni' kaareta menukauya aapia'nîkon. \q1 Maasa pra imakui'pî ankupî'pîkon kupî'pî Paapaya tîîwanmîra \q1 uurî'nîkon ton pe, tînmu nîkupî'pî wenai. \q1 \v 13 Moropai a'yeke'tonon pia nîrî sîrîrî kaareta menukauya, \q1 Jesus epu'nenan pe awanîkon ye'nen, \q1 manni' Paapa piawon mîîkîrî Jesus, \q1 pena tamî'nawîron koneka Paapaya rawîrî. \q1 Moropai amenankon panpî' warayo'kon pia nîrî, \q1 sîrîrî kaareta menukauya, \q1 Makui yentainon pe eena'pîkon ye'nen. \q1 \v 14 Moropai moreyamî' pia imenukauya, \q1 uyunkon, Paapa epu'nenan pe awanîkon ye'nen. \q1 A'yeke'tonon pia nîrî imenukauya, \q1 Jesus epu'nenan pe awanîkon ye'nen, manni' Paapa piawon, \q1 pena tamî'nawîron koneka Paapaya rawîrî. \q1 Moropai amenankon panpî' warayo'kon pia imenukauya, \q1 meruntî ke awanîkon ye'nen. \q1 Paapa maimu ko'mannî pî' man ayewankon ya'. \q1 Moropai eena'pîkon Makui yentaino pe. \s1 Sîrîrî Non Po Tîîko'mansanon Yeseru Yu'se Pra E'nî \p \v 15-16 Tiaronkonya Paapa sa'nama pra awanî. Iteyaton pe to' wanî. Imakui'pî itu'se tîwe'to'kon pî' to' eseka'nunka. Moropai î' rî tînera'makon anapi'pai to' wanî. Moropai mararon pepîn temannekon wenai, mîî pe to' wanî. Uyunkon piapainon pepîn to' yeseru. Paapa sa'namanenan pepîn yeseru pe awanî. To' yeseru kî'ku'tî awakîrikon pe. To' yemanne yu'se pra e'tî. \v 17 Moropai tamî'nawîronkon imakui'pî ku'nenan moropai î' yu'se to' e'to' ataretî'ka. Tîîse itu'se Paapa e'to' yawîrî tîîko'mansen ko'mamî ipatîkarî Paapa pia ka' po. \s1 Cristo Yeyatonon \p \v 18 Unmukuyamî', sîrîrî non pona Cristo enna'po kupî sîrîrî. Moropai aminke pra aai'to' eseporî tanne, iteyaton iipî kai'ma itekare eta'pîya'nîkon. Aasîrî Cristo yeyatonon esenposa' man, arinîke. Mîrîrî ye'nen ka'ne' pe Cristo enna'po epu'tî'nîkon. \v 19 Pena, ukore'ta'nîkon inkamoro Cristo yeyatonon wanî'pî. Tîîse to' wîtî'pî ukore'tapai'nîkon. Mîrîrî warantî ukaisarî'nîkon pe pra to' wanî epu'tîkon. Maasa pra ukaisarî'nîkon pe to' e'sa' ya, to' wîtî'pî pepîn e'painon ukore'tapai'nîkon. Tîîse to' wîtî'pî. \p \v 20 Tîîse mîrîrî warantî pra amîrî'nîkon wanî. Maasa pra Morî Yekaton Wannî ewomî'pî ayewankon ya' innape Cristo kupîya'nîkon yai. Moropai imaimu innarî epu'tîya'nîkon. \v 21 Innarî epu'nenan pepîn amîrî'nîkon, tauya pra wai. Mîrîrî taato'peuya kai'ma imenukauya pra wai. Tîîse seeni' kaareta menukauya aapia'nîkon maasa pra innarî epu'tîya'nîkon ye'nen. Moropai seru'ye' pe eseurîmakoi wanî pepîn yairon ekareme'nen pe. Epu'nenan amîrî'nîkon. \v 22 Anî' wanî seru'ye' pe ekaremekîuya sîrîrî. Seru'ye' manni' pemonkon Jesus wanî Paapa nîmenka'pî pepîn taawon. Mîîkîrî wanî Cristo yeyaton pe. Uyunkon Paapa epu'tîiya pra awanî. Moropai inmu Jesus epu'tîiya pra awanî. \v 23 —‍Paapa munmu epu'tîuya pra wai. Unepu'tî pepîn mîîkîrî —‍taawon wanî ya, Uyunkon Paapa wanî pepîn iipia. —‍Tîîse Paapa munmu yapurînen uurî. Ipemonkono uurî —‍taawon pia Uyunkon Paapa ko'mamî. \p \v 24 Pena innape Jesus kupî'pîya'nîkon Paapa maimu eta'pîya'nîkon yai. Ayewankon ya' aneta'pîkon ko'mannî'nen pe e'tî. Ayewankon ya' aneta'pîkon Paapa maimu ko'mamî ya, Paapa munmu pia aako'mamîkon moropai Uyunkon pia. \v 25 Mîrîrî warantî pena Jesusya ta'pî upî'nîkon: —‍Ka' po aako'mamîkon ipatîkarî enen —‍ta'pîiya. \p \v 26 Tiaronkon wanî amîrî'nîkon anenku'tîpai. Mîrîrî ye'nen seeni' kaareta menuka pî' wai aapia'nîkon eesenku'tîkon namai. \v 27 Morî Yekaton Wannî, Jesus naipontî'pî ayewankon ya' tauya manni', mîîkîrî ko'mamî ayewankon ya'. Tamî'nawîron pî' ayenupaiya'nîkon. Yairon pu'kuru Mîîkîrî, seru'ye' pepîn. Tiaronya ayenupakon e'pai pra man. Morî Yekaton Wannîya ayenupa'pîkon yawîrî Jesus pia ako'mantî. \s1 Paapa Munkîyamî' \p \v 28 Tarîpai unmukuyamî', Jesus pia ako'mantî. Mîrîrî warantî ko'mannî ya, Jesus nama pepîn eerepamî yai, moropai unkupî'pîkon wenai eppe'nî pepîn, aaipî yai. \v 29 Yairon pe pu'kuru Paapa wanî epu'tîya'nîkon. Mîrîrî ye'nen yairon kupî pî' ko'mannî ya, inmuku pe e'nî. Mîrîrî nîrî epu'tîya'nîkon. \c 3 \p \v 1 A'kî, uurî'nîkon sa'nama uyunkon Paapaya kure'ne. Innape awanî epu'tî'nîkon, tînmukukon pe uku'sai'ya'nîkon ye'nen. Moropai innape inmuku pe e'nî. Paapa epu'nenan pepîn imakui'sanya epu'tî pra awanî inmuku pe e'nî, maasa pra Paapa epu'tî to'ya pra awanî. \v 2 Uyonpayamî', sîrîrî Paapa munkî pe e'nî. Î' warantî enan kupî sîrîrî ka' po, ekaremekîiya pra Paapa wanî. Tîîse inî'rî Jesus erepamî yai, era'ma'nîkon î' ye'ka pe awanî. Mîrîrî warantî Jesus era'ma wenai, iwarantî enan kupî sîrîrî, era'ma yai. \v 3 Innape mîrîrî warantî Jesusya ukupîkon teerepamî yai kai'ma esenumenkan ya, imakui'pî rumaka, morî pe e'nîto'pe morî pe Jesus wanî warantî. \p \v 4 Imakui'pî kupî pî' anî'rî ko'mamî ya, Paapa maimu yawîrî pra aako'mamî nîrî. Tiwinan uyeserukon mîrîrî, imakui'pî kupî pî' ko'mannîto' moropai Paapa maimu yawîrî pra ko'mannîto'. \v 5 Moropai Jesus iipî'pî sîrîrî non pona imakui'pî unkupî'pîkon mo'kai. Mîrîrî epu'tî pî' naatîi. Moropai Jesus pia imakui'pî ton pra awanî. \v 6 Mîrîrî ye'nen Jesus pia tîîko'mansen ko'mamî pepîn imakui'pî kupî pî'. Mîrîrî imakui'pî kupî pî' anî' ko'mamî ya, Jesus epu'nen pe pra awanî. Moropai Jesus era'manen pe pra awanî. \p \v 7 Unmukuyamî', morî kupî pî' tîîko'mansen wanî morî pe, morî pe Cristo wanî warantî. Mîrîrî warantî pra awanî kai'ma tiaronya ayenku'tîkon kî'tîîtî. \v 8 Imakui'pî kupî pî' tîîko'mansen wanî makui poitîrî pe. Makui wanî'pî imakui'pî kupî pî' pena tamî'nawîron koneka Paapaya yai. Moropai ikupî pî' aako'mamî sîrîrî tîpose. Paapa munmu erepamî'pî sîrîrî non pona makui esenyaka'ma'pî pemonkonyamî' pî' yarankai. \p \v 9 Uyunkon pe Paapa wanî ya, imakui'pî kupî pî' ko'mannî pepîn. Enen tîîko'manto' tîrî'pî Paapaya uuko'manto'kon ton pe, tîwarantî ko'mannîto'pe kai'ma. Mîrîrî ye'nen imakui'pî kupî pî' ko'mannî pepîn, inmuku pe e'nî ye'nen. \v 10 Morî kupî pî' tîîko'mansen pepîn wanî pepîn Paapa munkî pe. Moropai tonpa sa'namanen pepîn wanî pepîn Paapa munkî pe nîrî. Mîrîrî warantî anî'kan wanî Paapa munkî pe moropai anî'kan wanî makui munkî pe esepu'tî. \s1 Ese' Yu'se Ako'mantî \p \v 11 Ese' yu'se ako'mantî kai'ma itekare eta'pîya'nîkon innape Jesus kupîya'nîkon yai. \v 12 Penaro' Caim nurî'tî wanî'pî makui pemonkono pe. Moropai takon wî'pîiya. Mîîkîrî warantî kako'mamîtî. Î' wani' awanî ye'nen takon wî'pî Caimya? Morî ku'nen pe takon wanî ye'nen, iwî'pîiya maasa pra Caim wanî'pî imakui'pî ku'nen pe. \p \v 13 Mîrîrî ye'nen imakui'pî ku'nenanya tewanmakon pe akupîkon pî' teesi'nî'se pra e'tî. \v 14 Innape Jesus kupî rawîrî isa'manta'san warantî e'nî'pî Paapa winîkîi. Tarîpai enen e'nî iwinîkîi. Mîrîrî epu'tî ipemonkonoyamî' sa'nama ye'nen. Tonpa sa'namanen pepîn ko'mamî isa'manta'pî warantî Paapa winîkîi, enen awanî pepîn. \v 15 Moropai tewanma tonpa ku'nen wanî tonpa wîînen warantî. Moropai tonpa wîînen wanî ipatîkarî Paapa pia aako'manto' ton pra. Mîrîrî epu'tî pî' naatîi. \v 16 Î' kai'ma uyonpakon sa'naman epu'tî'nîkon, maasa pra Cristoya usa'nama'pîkon kure'ne. Uurî'nîkon ton pe enen tîîko'manto' tîrî'pîiya. Aasa'manta'pî uurî'nîkon ton pe. Mîrîrî warantî ipemonkonoyamî' uyonpakon pîika'tîto'pe kai'ma sa'mantan ya, î' wani' pra awanî. Sa'mantanpai'nîkon. \v 17 Tekkari ke, temanne ke anî' wanî ya, yai pra î' ton pra tonpa wanî era'maiya, tîîse tî'noko'pî pe pra, Paapa sa'namaiya pra awanî mîrîrî. \v 18 Unmukuyamî', yai pra uyonpakon sa'nama umaimukon ke neken. —‍Asa'nama pî' wai —‍taa tanne, ipîika'tî pra awanî. Mîrîrî warantî pra e'nîpai'nîkon. Innape uyonpakon sa'namanpai'nîkon unkupîkon ke, seru' pe pra. \p \v 19-20 Mîrîrî warantî ko'mannî ya, innape yairon pe e'nî epu'tî. Moropai Paapa maimu yawîron pepîn uurî kai'ma esenumenkan ya, uyewankon ya, mîîwîni tîîse esi'nî'nî pepîn Paapa pî'. Maasa pra esenumenkanto' uyewankon yentai Paapa wanî moropai tamî'nawîron epu'tîiya moropai uyapisîiya'nîkon. \v 21 Uyonpayamî', ˻imakui'pî unkupî'pîkon uyewankon yawon rona pî' Paapa man˼. Tamî'nawîrî tîîwanmîra ikupî pî' man kai'ma esenumenkan ya uyewankon ya', eranne' pe pra e'nî mîrîrî Paapa pî'. \v 22 Moropai itu'se e'nîto' esatî Paapa pî' moropai itîrîiya, maasa pra imaimu yawîrî e'nî, moropai iwakîri pe tîwe'sen kupî pî' ko'mannî. \v 23 Moropai innape tînmu Jesus Cristo kupî uurî'nîkonya yu'se Paapa wanî moropai uyonpakon sa'nama yu'se awanî. Mîrîrî Jesus nekaremekî'pî unkupîkon pe. \v 24 Moropai inekaremekî'pî yawîrî tîîko'mansen ko'mamî Paapa pia moropai Paapa ko'mamî nîrî iipia. Morî Yekaton Wannî yarima'pî Paapaya uyewankon ya'. Mîrîrî ye'nen uupia'nîkon Paapa ko'mamî epu'tî. \c 4 \s1 Seru'ye'kon Moropai Yaironkon \p \v 1 Aapia'nîkon pemonkon erepansa' ya moropai —‍Morî Yekaton Wannî maimu pe uui'sa' sîrîrî amîrî'nîkon yenupai —‍taiya ya, innape imaimu kî'ku'tî, mîrîrî warantî taiya ye'nen. Tîîse maasa, esenumenkanpai'nîkon yenupatoi'ya pî', innape Paapa winîpainon epu'to'pe. Maasa pra mararonkon pepîn Paapa maimu ekareme'nenan pe tîwanî seru'ye' pe to' wanî. Pata poro to' asarî arinîke. \v 2 Mîîkîrî pemonkonya taa ya: —‍Jesus wanî Paapa nîmenka'pî pe, mîîkîrî esenpo'pî pemonkon pe —‍taiya ya, Paapa maimu pe taiya mîrîrî. —‍Innape Morî Yekaton Wannî maimu pe —‍taaya'nîkon. Mîrîrî warantî eesenumenkakon. \v 3 Tîîse mîrîrî warantî Jesus pî' eeseurîma pra awanî ya, Paapa maimu pe eeseurîma pepîn. Tîîse Cristo yeyatonon maimu pe eeseurîma. Pena eta'pîya'nîkon Cristo yeyaton iipî kupî sîrîrî. Aasîrî tu'ke pemonkonyamî' esenumenka mîîkîrî esenumenka warantî. \p \v 4 Unmukuyamî', Paapa pemonkono pe awanîkon. Eesenku'tîsa'kon pepîn to' maimu wenai. Mîrîrî warantî awanî maasa pra Paapa ko'mamî ayewankon ya'. Moropai Paapa wanî imakui'pî ku'nenan yewankon ko'mannî'nen yentai. \v 5 Inkamoro imakui'pî ku'nenan. Mîrîrî ye'nen to' eseurîma teesenumenkato'kon yawîrî. Moropai mîrîrî wenai, imakui'pî ku'nenanya to' eseurîma eta tîwakîrikon pe. \v 6 Tîîse uurî'nîkon Paapa munkîyamî'. Paapa epu'nenya anna eseurîma eta tîwakîri pe. Tîîse Paapa pemonkonoyamî' pepînya anna eseurîma eta pepîn. Mîrîrî wenai eesepu'tî anî' yewan ya' Morî Yekaton Wannî ko'mamî moropai anî' yewan ya' yenku'tînen ko'mamî. \s1 Pemonkonyamî' Sa'namanen Paapa \p \v 7 Uyonpayamî', asa'namauya'nîkon kure'ne. Ese' yu'se e'nîpai'nîkon maasa pra Paapa wanî uyonpakon sa'nama emapu'tînen pe. Moropai mîîkîrî tonpa sa'namanen pe Paapa munmu wanî, moropai Paapa epu'nen pe mîîkîrî wanî. \v 8 Tonpa sa'namanen pepîn wanî Paapa epu'nen pe pra, maasa pra Paapaya tamî'nawîronkon sa'nama. Mîrîrî warantî iteseru wanî. \v 9 Paapaya tiwinan tînmu yarima'pî sîrîrî non pona aasa'mantato'pe, ipatîkarî uurî'nîkon ko'manto'pe iipia. Mîrîrî ye'nen ta'nîkon: —‍Innape Paapaya usa'namakon —‍ta'nîkon. \v 10 See warantî Paapaya usa'nama'pîkon, uurî'nîkonya tîîsa'nama wenai pra. Mîîwîni tîîse tîîwarîrî usa'nama'pîiya'nîkon. Moropai tînmu yarima'pîiya aasa'mantato'pe imakui'pî unkupî'pîkon ye'mapa kai'ma. Mîrîrî ye'nen î' kai'ma uyonpakon sa'naman epu'tî'nîkon. \p \v 11 Uyonpayamî', mîrîrî warantî Paapaya usa'nama'pîkon kure'ne. Mîrîrî ye'nen ipemonkono pe, uyonpakon sa'namapai'nîkon. \v 12 Anî'ya Paapa era'ma pra awanî'pî sîrîrî tîpose. Tîîse uyonpakon sa'nama uurî'nîkonya ya, Paapa ko'mamî uyewankon ya'. Moropai innape isa'nama uurî'nîkonya. Moropai uyeserukon era'ma tiaronkonya, Paapa yeseru pe awanî warantî. \p \v 13 Paapaya tekaton yarima'pî uyewankon ya'. Mîrîrî ye'nen uurî'nîkon ko'mamî iipia epu'tî, moropai aako'mamî uyewankon ya' epu'tî. \v 14 Uyunkon, Paapaya tînmu yarima'pî tamî'nawîronkon pîika'tînen pe awe'to'pe. Mîîkîrî inmu era'ma'pî annaya. Moropai mîîkîrî yekare ekaremekî pinunpa annaya tamî'nawîronkon pî'. \v 15 Anî'ya taa ya: —‍Innape Jesus wanî Paapa munmu pe —‍taiya ya, Paapa ko'mamî itewan ya'. Moropai mîîkîrî ko'mamî Paapa pia. \v 16 Moropai Paapaya usa'namakon epu'tî —‍Innape uurî'nîkon sa'namaiya —‍ta'nîkon. \p Tamî'nawîronkon yu'se Paapa wanî. Iteseru pe awanî. Tamî'nawîronkon sa'namanen ko'mamî Paapa pia. Moropai Paapa ko'mamî itewan ya'. \v 17 Tarî sîrîrî non po Cristo warantî ko'mannî, imakui'pî kupî pra, uyonpa tîîsa'namai. Mîrîrî ye'nen eranne' pe pra e'nî. Imakui'pî ku'nenan taruma'tî Paapaya yai, uurî taruma'tîiya pepîn, ta'nîkon. Mîrîrî ye'nen inî' panpî' Paapa yu'se e'nî. \v 18 Paapa yu'se e'nî ya, eranne' pe pra e'nî. Tîîse imakui'pî ku'nenan taruma'tîiya ya, uurî taruma'tîiya kai'ma esenumenkan ya, kure'ne Paapa yu'se e'nî pepîn. Tîîse innape Paapa yu'se e'nî ya, eranne' pe e'nîto' ataretî'ka. \p \v 19 Paapa yu'se pra e'pîtî tanne, uurî'nîkon yu'se awanî'pî. Mîrîrî ye'nen itu'se e'nî sîrîrî. Moropai ipemonkonoyamî' yu'se e'nî. \v 20 Tîîse anî'ya, tewanma pe tonpa ku'nenya taa: —‍Paapa yu'san uurî —‍taiya ya, seru'ye' pe awanî. Maasa pra wei kaisarî tonpa era'ma tîuya ye'ka pe isa'namaiya pepîn. O'non ye'ka pe Paapa sa'namaiya e'painon, era'maiya pra tîîse? \v 21 Moropai Paapaya ta'pî upî'nîkon: —‍Uurî yu'se awanîkon ya, ayonpakon nîrî yu'se e'tî —‍ta'pîiya. \c 5 \s1 Imakui'pî Yentainokon \p \v 1 Anî'ya innape Paapa nîmenka'pî pe Jesus wanî kupî ya, mîîkîrî wanî Paapa munkî pe. Uyunkon Paapa sa'nama anî'ya ya, Paapa munkîyamî' sa'namaiya nîrî tamî'nawîrî. \v 2 Mîrîrî ye'nen Paapa sa'nama ya, moropai imaimu yawîrî ko'mannî ya, —‍Uurî Paapa munkîyamî' sa'namanen —‍ta'nîkon, seru'ye' pe pra. \v 3 Maasa pra innape Paapa sa'nama ya, imaimu yawîrî tamî'nawîron kupî pî' ko'mannî. Paapa maimu pî' eseta'kakon pepîn, —‍Uyeta'kanen —‍taa pepîn Paapa maimu pî'. \v 4 Paapa munkî pe e'nî. Mîrîrî ye'nen uyeserukon wanî pepîn imakui'pî ku'nenan yeseru warantî. Paapaya ukupîkon meruntî ke, imakui'pî ku'nen yeseru warainon kupî pî' ko'mannî namai. Innape Jesus kupî pî' ko'mannî ye'nen, sîrîrî non pon imakui'pî yentai e'nî. \v 5 Anî' wanî sîrîrî non po tîwe'sen imakui'pî yentai ekaremekîuya apî'nîkon. Innape Paapa munmu pe Jesus wanî ku'nenan, inkamoro wanî imakui'pî yentai. \s1 Jesus Cristo pî' Ekareme'nenan \p \v 6 Paapa nîmenka'pî, Jesus pî' eseurîma mîrîrî. Mîîkîrî pu'kuru iipî'pî sîrîrî non pona, eesenpatakona'pî tuna kata. Moropai teesenyaka'mato' kupî pî' tîîko'mamî tîpo, mîîkîrî pu'kuru sa'manta'pî uurî'nîkon ton pe. Mîîkîrî, eesenpatakona'pî manni', mîîkîrî sa'manta'pî nîrî uurî'nîkon ton pe. Tîmînî kamo'pîiya. Innape pu'kuru awanî epu'tî'nîkon, maasa pra Morî Yekaton Wannîya ekaremekî, mîîkîrî Morî Yekaton Wannî, seru'ye' pepîn. \v 7-8 —‍Innape Paapa munmu pe Jesus wanî —‍taa Morî Yekaton Wannîya uyewankon ya'. Moropai innape awanî epu'tî uurî'nîkonya î' kai'ma eesenpatakona'pî wenai, moropai î' kai'ma aasa'manta'pî wenai. Eseurîwî'ne to' wanî innape awanî ekareme'nenan. Eseurîwî'ne to' wanî tîîse se' kaisarî ekaremekî to'ya, tiaron pe rî pepîn. \v 9 Î' rî pî' pemonkonyamî' eseurîma ya, se' kaisarî, mîrîrî pî' uurî'nîkonya taa: —‍Innape awanî to' eseurîma'pî. A'kî, tu'ke to' tîîse se' kaisarî ekaremekî to'ya era'makî —‍taa. Moriya Paapa eseurîma'pî ku'pai'nîkon innape, pemonkonyamî' yentainon mîîkîrî mîîto'pe. Moropai ta'pî Paapaya. —‍Unmu pu'kuru mîseni' warayo' —‍ta'pîiya. \p Tînmu pî' eeseurîma mîrîrî. \v 10 —‍Innape Paapa kupî pî' wai —‍kai'ma esenumenkan ya uyewankon ya', innape awanî epu'tî uurî'nîkonya Paapa eseurîma'pî tînmu pî'. Anî'ya innape Paapa eseurîma'pî kupî pra awanî ya —‍Seru'ye' pe Paapa wanî —‍taiya. Maasa pra Paapa nekaremekî'pî tînmu yekare kupîiya pra awanî innape. \v 11 Paapaya ipatîkarî enen ko'mannîto' ton tîrî'pî uurî'nîkon pia. Mîrîrî enen ko'mannîto' eporî inmu pia, innape ikupî wenai. Mîrîrî itekare Paapa nekaremekî'pî. \v 12 Paapa munmu yapisîtîpon ko'mamî nîrî ipatîkarî Paapa pia. Tîîse Paapa munmu yapisîtîpon pepîn ko'mamî pepîn ipatîkarî Paapa pia. \s1 Ipatîkarî Enen Ko'mannîto' \p \v 13 Mîrîrî ekareme'nen pe sîrîrî kaareta menukauya aapia'nîkon, innape Paapa munmu ku'nenan pia. Imenukauya ipatîkarî Paapa pia aako'manto'kon ton esa' pe awanîkon epu'tîkonpa. \v 14 Î' rî esatî ya itu'se Paapa e'to' yawîrî, tîwakîri pe eseurîmanto' etaiya. Mîrîrî ye'nen eranne' pe pra itu'se e'nîto' esatî ipî'. \v 15 Itu'se Paapa e'to' yawîrî esatî ya, innape umaimukon etaiya epu'tî. Moropai innape unesatî'pîkon tîrîiya epu'tî nîrî. \p \v 16-17 Yairî pra e'nîto' wanî imakui'pî pe Paapa pia tamî'nawîrî. Moro awanî imakui'pî anî'ya ikupî ya Paapaya ikupî pepîn tîîwanmîra. Moropai awanî imakui'pî, mîrîrî ye'ka kupî yai ekaremekî ya Paapa pî' tîîwanmîra ikupîiya. Mîrîrî ye'ka imakui'pî kupî tiaronya era'maya'nîkon ya, ipî' meseurîmatîi Paapa yarakkîrî. Mepîrematîi. Paapa pî' mesatîi ipatîkarî tîîpia mîîkîrî ko'manto' ton tîîto'peiya. Tîîse imakui'pî moro man tiaron. Mîrîrî ye'ka kupî anî'ya ya, Paapaya ikupî pepîn tîîwanmîra. Mîrîrî ye'ka kupîtîpon ko'mamî pe man ipatîkarî apo' ya'. Mîrîrî ye'ka kupîtîpon pî' meseurîmatîi Paapa yarakkîrî tauya pepîn. \p \v 18 Paapa munkî pe tîwe'sen ko'mamî pepîn imakui'pî kupî pî'. Mîrîrî epu'tî uurî'nîkonya. Paapa munmuya iko'mannîpî morî pe. Moropai makuiya yapisî eserîke pra awanî. \v 19 Paapa munkî pe e'nî epu'tî mîrîrî. Tîîse imakui'pî kupî pî' tîîko'mansenon wanî makui poitîrî pe tamî'nawîrî. \v 20 —‍Paapa munmu iipî'pî sîrîrî non pona, seru' pepîn. Innape awanî —‍taa uurî'nîkonya. Epu'nen tîrî'pîiya uyewankon ya' Paapa epu'to'pe, yairon pe awanî. Moropai mîîkîrî yairon pia e'nî maasa pra inmuya upîika'tî'pîkon. Paapa pe pu'kuru mîîkîrî wanî. Moropai tîîpia ipatîkarî ko'mannîto'pe emapu'tînen pe mîîkîrî wanî. \p \v 21 Unmukuyamî', î' rî kîsapurîtî Paapa pe tîku'se.