\id EPH \h EFESIOS \toc1 LA CARTA DEL APOSTOL SAN PABLO A LOS EFESIOS \toc2 EFESIOS \toc3 Ef. \mt1 LA CARTA DEL APOSTOL SAN PABLO A LOS EFESIOS \c 1 \s1 Pablo escribe a la iglesia en Efeso \p \v 1 Nuzgö e Pablo, rí apóstolegö cja e Jesucristo, na ngueje o ne a cjanu Mizhocjimi. Rí pen'c'eji ne carta, nu'tsc'eji i̱ṉ cãrãji a Efeso; o̱ ntets'üji Mizhocjimi na ngueje i̱ṉ ejmeji e Jesucristo. \v 2 Rí ötcö Mizhocjimi c'ü ín Tataji, 'ñe e Jesucristo c'ü ín Jmugöji ra sido ra nuc'eji na jo'o. Nguec'ua ra mäjä in mü'büji, dya pje rí mbeñeji. \s1 Bendiciones espirituales en Cristo \p \v 3 Me na jo Mizhocjimi c'ü ngueje nu Mizhocjimi c'ü ín Jmugöji e Jesucristo. Xo ngueje nu Tata e Jesucristo c'ü ín Jmugöji, na ngueje xo Mizhocjimi e Jesucristo. Mizhocjimi ngue c'ü o nintsjimizüji c'ü; na ngueje rí 'natjoji dya co e Cristo. Me co nintsjimizügöji Mizhocjimi co texe c'ü je va ẽjẽ a jens'e cja e Jesucristo. \v 4 'Ma dya be mi t'ät'ä ne xoñijõmü, o juancügöji Mizhocjimi c'ü ra nguezüji o̱ t'i angueze c'ü dya rá tũ ín nzhubüji a jmi angueze. O juancügöji c'ü exti nguetjozügöji e Cristo. \v 5 Me co s'iyazügöji Mizhocjimi. O ne o tsjacüji o̱ t'i. O tsja c'ua ja nzi va nguijñi angueze. Ngue c'ü o ndäjä e Jesucristo c'ü nu T'i cja ne xoñijõmü ngue c'ua o tsjacüji o̱ t'izüji Mizhocjimi. \v 6 Sido rí ma't'ügöji Mizhocjimi na ngueje me co mbenzeji. Mizhocjimi me s'iya c'ü nu T'i. Me xo s'iyazügöji na ngueje rí 'natjoji dya co c'ü nu T'i. \v 7 Me co s'iyazügöji Mizhocjimi. O ndäjä e Jesucristo cja ne xoñijõmü. E Jesucristo o ẽ pjödü o̱ cji va ndõmbgüji. A cjanu o perdonao Mizhocjimi ín nzhubügöji. \v 8 Mizhocjimi o jítsiji c'ü me co s'iyazüji. O dyacüji rí pãrãji ja cja angueze. \v 9 Nu c'ü mi ne Mizhocjimi ro tsja'a, dya cjó mi pãrã. Pero ya o tsjacüji Mizhocjimi ró pãrãji dya, nu c'ü o mbeñe o tsja. \v 10 Nu c'ü o mbeñe Mizhocjimi ngueje e Cristo ra manda texe c'o bübü a jens'e 'ñe cja ne xoñijõmü. Nguec'ua a cjanu ya ra 'natjoji. Nu c'ü o mbeñe Mizhocjimi ya cja dya, na ngueje ya zädä c'o cjë c'o ya vi mama. \p \v 11 Nutscöji rí 'natjoji co e Cristo. Nguec'ua, c'ua ja nzi va ne Mizhocjimi, o tsjacüji o̱ t'izüji angueze. Na ngueje Mizhocjimi cja'a texe c'ua ja nzi ga nguijñi. \v 12 Nutscöjme rí menzumüjme a Israel. 'Ma dya be ma ẽjẽ e Jesucristo, ya rmí te'bejme angueze. Rí cãrãgöjme ja rí nzijme c'ü ot'ü ró ejmejme e Jesucristo. Mizhocjimi o ne o tsjacüjme nguezüjme o̱ t'i angueze; ngue c'ua yo nte ra jñandaji nu c'ü o tsjacüjme angueze, ra mamaji c'ü me na nojo c'ü, 'ñe me na jo. \v 13 Nu'tsc'eji, dya i̱ṉ menzumügueji a Israel, xo 'ñetsc'eji i̱ 'ñench'e in mü'büji e Jesucristo 'ma i̱ dyärägueji c'e jña c'ü na cjuana c'ü mama ja rga jocüts'ü in mü'büji. Nuc'ua o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü vi mama Mizhocjimi ro ẽjẽ, o ẽ mimi cja in mü'bügueji. A cjanu xo 'ñetsc'eji o tsja'c'üji Mizhocjimi o̱ t'its'üji dya. Ya xo i̱ṉ 'natjoji dya co e Jesucristo. \v 14 O̱ Espíritu Mizhocjimi bübü cja ín mü'bügöji. Ngue angueze cjacüji rí pãrãji, ra cjuatü Mizhocjimi nu c'ü cja'a. Nu c'ü cjacüji Mizhocjimi ngue c'ü exti nguetjozüji e Jesucristo, 'ma rá sät'äji a jens'e nu ja bübü angueze. Nguec'ua rá ma't'üji dya Mizhocjimi na ngueje me na nojo. \s1 Pablo pide a Dios que dé sabiduría a los creyentes \p \v 15 Rí ärägö c'ü mamaji sido i̱ṉ ejmeji e Jesucristo c'ü ín Jmugöji; y me xo i̱ṉ s'iyaji c'o dyaja c'o xo ngue o̱ nte Mizhocjimi. \v 16 Nguec'ua nuzgö, dya rí söyagö rgá unü na pöjö Mizhocjimi. Rí mbents'eji 'ma rí ötügö Mizhocjimi. \v 17 Mizhocjimi ngueje o̱ Mizhocjimi c'ü ín Jmugöji c'ü ngueje e Jesucristo. Mizhocjimi ngueje mi Tataji c'ü me na nojo. Nuzgö rí ötügö Mizhocjimi xenda ra jí'ts'iji ja cja angueze; ngue c'ua xenda rí pãrãgueji angueze cja in mü'bügueji. \v 18 Me rí ötügö Mizhocjimi ra dya'c'üji jya's'ü cja in mü'büji c'ü rí tsjijñigueji na jo, ngue c'ua xenda rí tendiogueji na jo nu c'ü o tsja'c'üji Mizhocjimi me na zö. O zon'c'ügueji ri ngue o̱ t'its'üji angueze. Rí ötcö Mizhocjimi ra dya'c'üji xo rí pãrãgueji c'ü exti nguetjots'üji e Jesucristo. Ngue c'ü i̱ṉ te'beji dya. Nguezgöji o̱ t'izüji Mizhocjimi ra dyacöji a cjanu. \v 19 Me rí ötügö Mizhocjimi c'ü xo rí tendiogueji c'ü me na zëzhi Mizhocjimi. Angueze sö ra tsja texe. Nutscöji rí ejmeji Mizhocjimi, ngue o̱ Espíritu angueze c'ü me na zëzhi ga pëpji cja ín mü'bügöji. \v 20 Mizhocjimi, c'ua ja nzi o pëpji na zëzhi 'ma o xos'ü e Jesucristo 'ma ya vi ndũ, je xo va cjanu ga pëpji na zëzhi cja ín mü'bügöji. 'Ma ya vi xos'ü e Jesucristo 'ma ya vi ndũ, nuc'ua o tsjapü c'ua o mimi Jmu a jens'e cja o̱ jodyë Mizhocjimi. \v 21 Mizhocjimi o unü e Jesucristo ra manda texe cja yo gobierno, 'ñejyo jmu, 'ñeje texe yo pje nde pjëzhi cja yo nte. E Jesucristo manda texe dya. Dya ra nguarü c'ü ra manda c'ü. \v 22 Mizhocjimi o unü e Jesucristo ra manda texe; texe bübü a jõmü cja o̱ ngua'a. Mizhocjimi o tsjapü e Jesucristo ín ñigöji, nutscöji rí jmurüji rí ejmeji angueze. \v 23 Nguezüji o̱ cuerpozüji angueze. Ngue angueze c'ü manda cja ín mü'bügöji. A cjanu 'ñetse cja ne xoñijõmü ja cja e Jesucristo, 'ñetse c'ü sädä texe c'ü o mbeñe Mizhocjimi. \c 2 \s1 Salvos por el amor de Dios \p \v 1 Nu'tsc'eji, xo o xoxc'ügueji Mizhocjimi; o dya'c'ügueji c'ü gui bübütjogueji. Na ngue c'o na s'o c'o mi cjagueji, chjëntjui c'ü ya rvi chũgueji. \v 2 Nu'tsc'eji mi cjagueji c'o na s'o; mi nzhodügueji c'ua ja nzi ga tsja yo nte yo dya pãrã Mizhocjimi. Mi ätägueji e Satanás c'ü dya jo c'ü ndaxojñi texe yo demonio. Ngue e Satanás c'ü pëpji cja o̱ mü'bü yo nte yo dya ätä Mizhocjimi. \v 3 Nutscöji, dya rmí ätägöji Mizhocjimi. Rmí cjagöji c'o mi netsjëji; texe c'o mi ne ín cuerpogöji. Rmí cjagöji texe c'o ma ẽjẽ cja ín ñigöji. Mizhocjimi rmí ünngügöji c'ua ja xo nzi ga ünmbü texe c'o dyaja c'o cja na s'o. Mizhocjimi ra tsjapü ra sufrido c'o. \v 4 Pero Mizhocjimi me juentsquegöji me go s'iyazüji na puncjü. \v 5 Na ngue c'o na s'o c'o mi cjagöji chjëntjui c'ü ya rvá tũgöji. Pero o dyacüji Mizhocjimi c'ü rí bübütjoji, na ngueje e Jesucristo bübütjo. A cjanu Mizhocjimi o 'ñevgueji libre cja c'o na s'o, na ngue me s'iyazüji. \v 6 Mizhocjimi o xos'ü e Jesucristo 'ma ya vi ndũ; xo 'ñetscöji o xoxcügöji 'ma. Nguec'ua Mizhocjimi o tsjacüji rí 'natjoji dya, co e Jesucristo c'ü manda a jens'e. C'ua ja nzi ga nugüji dya Mizhocjimi, ya 'natjo c'ua rí mimiji co e Jesucristo. \v 7 Mizhocjimi o tsja texe yo, ngue c'ua texe yo cjë yo va ẽjẽ 'ñe 'ma ya rguí nguins'i ne xoñijõmü; texezüji rá unüji ngüenda c'ü me o s'iyazüji Mizhocjimi, me o juentsquegöji, nutscöji ya rí 'natjoji co e Jesucristo. \v 8 C'ü vi jogü in mü'bügueji, dya ngue c'ü rvi tsjagueji c'o na jo. Ngue c'ü me o s'iyats'üji Mizhocjimi. Nguec'ua 'ma i̱ 'ñench'e in mü'büji e Jesucristo, o jocüts'üji Mizhocjimi in mü'büji. Mizhocjimi o ne o tsja a cjanu. \v 9 Dya cjó sö cjó ra tsjapütsjë na nojo c'ü ra mama: “Na jozügö a jmi Mizhocjimi na ngueje ró cjagö na jo”, ra 'ñeñe. \v 10 Ngue Mizhocjimi c'ü o jocüzüji ín mü'bügöji. O tsjacüji rí 'natjoji co e Jesucristo, nguec'ua dadyo ín mü'büji. Nudya, ne'e Mizhocjimi dadyo rga mimiji dya, ngue c'ua rá cjagöji c'o na jo c'ua ja ya nzi va mbeñe Mizhocjimi. \s1 La paz tenemos por medio de Cristo \p \v 11 Nu'tsc'eji, dya i̱ṉ menzumüji a Israel, mbeñeji ja ma cjats'üji mi jinguã. Nutscöjme rí menzumüjme a Israel mi ocüjme ín cuerpojme ngue c'ua ro 'mãrã mi ngue o̱ ntezüjme Mizhocjimi. Mi mamajme que nu'tsc'eji, dya mi nguets'üji o̱ ntets'üji Mizhocjimi na ngueje, dya pje mi ocüji in cuerpogueji. \v 12 Mi jinguã Mizhocjimi o mama c'ü ro ẽjẽ e Cristo ro 'ñe jopcü o̱ mü'bü yo nte. Nguetscöjme rí menzumüjme a Israel o xitsijme a cjanu Mizhocjimi. Nguec'ua mi te'bejme e Cristo. Nu'tsc'eji, dya i̱ṉ menzumüji a Israel, nguec'ua dya mi te'begueji e Cristo c'ua ja nzi rmá te'begöjme. Y dya mi ngue o̱ ntets'üji Mizhocjimi nza cjazgöjme. Dya mi pãrãgueji ja ga cja Mizhocjimi. \v 13 Pero nudya, ya i̱ṉ 'natjoji co e Jesucristo. Nu 'ma ot'ü, dya pje mi ngue'tsc'eji o̱ ntets'ügueji Mizhocjimi. Pero nudya, dya nguextjozüjme o̱ ntezüjme Mizhocjimi, xo 'ñetsc'eji ya xo ngue o̱ ntets'üji dya c'ü; na ngueje e Jesucristo o pjödü o̱ cji va ngõtcüji ín nzhubüji. \v 14 Nutscöjme rí menzumüjme a Israel, 'ñetsc'eji, dya i̱ṉ menzumüji a Israel, e Jesucristo ya o tsjacüji ya 'natjo jñiñi c'ua ja rí menzumüji dya. Nutscöjme 'ñetsc'eji mi pötü rmá nuji na ü. Pero nudya e Jesucristo ya tsjacüji c'ü rí cãrãji na jo dya. \v 15 Mi pötü rmá nuji na ü, na ngueje nutscöjme mi tjëjme c'o o̱ ley Mizhocjimi; nu'tsc'eji, dya mi tjëgueji c'o. Pero o 'ñe ndũ e Jesucristo va ngõtcüji ín nzhubüji, nguec'ua dya cja mandazüjme c'o ley. A cjanu o tsjacüji ya rí 'natjo ntezüji c'ü cja rí dadyoji; nutscöjme rí menzumüjme a Israel, 'ñetsc'eji, dya i̱ṉ menzumügueji a Israel. A cjanu xo o tsjacüji rá cãrãji na jo. \v 16 Ngue cja ngronsi o ndũ e Jesucristo. O böbü a nde'ezüji 'ñe cja Mizhocjimi, nguec'ua rí pötca mäjäji dya Mizhocjimi. Nudya, dya cja rí pötca üji Mizhocjimi. E Jesucristo o ndũ cja ngronsi va ngõtcüji ín nzhubügöji. A cjanu, nutscöjme rí menzumüjme a Israel, 'ñetsc'eji, dya i̱ṉ menzumüji a Israel, ya rí 'natjo cuerpoji, dya cja rí pötca üji. \p \v 17 O ẽjẽ e Jesucristo, nguec'ua rí pãrãji ya nugüjme na jo Mizhocjimi, nuzgöjme rí menzumüjme a Israel. Xo 'ñetsc'eji, dya i̱ṉ menzumüji a Israel, xo nuc'üji na jo. \v 18 Nudya nutscöjme rí menzumüjme a Israel ya sö rá chëzhijme a jmi Mizhocjimi c'ü ngueje ín Tatagöji. Xo 'ñetsc'eji sö rí chëzhigueji na ngueje 'natjo o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü bübü in mü'bügueji 'ñe ín mü'bügöjme. \v 19 Nu'tsc'eji, dya i̱ṉ menzumüji a Israel, nguec'ua dya mi ngue o̱ ntets'üji Mizhocjimi. Pero nudya, ya ngue o̱ ntets'üji dya c'ü. A cjanu xo i̱ṉ menzumüji dya a jens'e cja Mizhocjimi. \v 20 Nu'tsc'eji dya; xo 'ñezgöjme nguezgöji 'na templo nu ja bübü Mizhocjimi na ngueje rí ejmeji e Jesucristo. Angueze ngue c'e ndojo c'ü ot'ü o tjumü cja squina c'ü. Nu c'o apóstole 'ñe c'o profeta o mamaji ja ga cja e Jesucristo. Anguesji ngueje c'o ndojo c'o o jñumüji cja c'e cimiento. Nutscöji rí ejmeji o̱ jña Mizhocjimi, nguezgöji c'o ndojo c'o o dyü's'üji a xes'e cja c'e cimiento. \v 21 Ra nocü c'e templo c'ü nguezgöji o̱ ntezüji Mizhocjimi. Texe c'o ejme e Jesucristo ngue c'o ndojo c'o na jũ's'üji a xes'e cja c'e cimiento. Texe c'o ejme e Jesucristo ya 'natjoji co angueze. C'e templo c'ü na jäbäji me na sjũ, na ngueje ngue o̱ tsjaja Mizhocjimi. Nunu, je bübü nu angueze. \v 22 Xo 'ñetsc'eji xo na jũ'sc'ügueji cja c'e templo c'ü ngue o̱ nte Mizhocjimi, na ngueje xo 'ñetsc'eji bübü in mü'bügueji dya, o̱ Espíritu Mizhocjimi. \c 3 \s1 Pablo encargado del evangelio para los que no eran de Israel \p \v 1 Nutscö e Pablo, rí mbëpjitjogö cja e Jesucristo. Nguec'ua rí ogö cja pjörü na ngueje rí zo'c'öji o̱ jña e Jesucristo, nu'tsc'eji, dya i̱ṉ menzumüji a Israel. \v 2 Ya jo i̱ṉ pãrãgueji me s'iyazügö Mizhocjimi. O 'ñembgö rá xi'ts'iji c'ü me s'iyats'üji angueze. \v 3 Ya ró xi'tsc'öji ja nzi jña cja ne carta ngue c'ua rí pãrãgueji nguetsjë Mizhocjimi o jítsi pje na mbë c'ü o mbeñe angueze. Nu c'ü o mbeñe Mizhocjimi, dya mi pãrãji mi jinguã. Pero nudya, ya 'mãrã dya. \v 4 'Ma rí xörügueji c'o jña c'o ró xi'tsc'öji cja ne carta, ra sö rí unügueji ngüenda c'ü rí pãrãgö nu c'o o mbeñe Mizhocjimi, nguec'ua va ndäjä e Cristo. \v 5 Nu c'o nte c'o mi cãrã mi jinguã, nuc'o, dya mi pãrãji c'ü o mbeñe Mizhocjimi c'o. Yo cjë dya yo, o̱ Espíritu Mizhocjimi jíchi c'o apóstole 'ñe c'o profeta, nu c'ü o mbeñe. Nu c'o apóstole 'ñe c'o profeta ngue c'o o xõcü Mizhocjimi ra mbëpiji angueze. \v 6 Nu c'ü o mbeñe Mizhocjimi ngue c'ü rá 'natjoji co e Jesucristo 'ma rá ench'e ín mü'büji e Jesucristo. A cjanu, nu'tsc'eji, dya i̱ṉ menzumügueji a Israel, 'ñezgöjme rí menzumüjme a Israel, nudya, ya rí 'natjo cuerpoji cja e Jesucristo. Nu c'o o mama Mizhocjimi ro dyacüjme, ya xo da'c'üji. \v 7 Me co s'iyazü Mizhocjimi. O juancü ngue c'ua rí zopjü yo nte rí xipjiji ja rgá sö ra jogü o̱ mü'büji. Me na zëzhi o pëpji cja ín mü'bügö 'ma o juancügö. \v 8 Nguezgö e Pablo, xenda rí menutjogö cja texe yo o̱ nte Mizhocjimi. Pero me co s'iyazügö Mizhocjimi. O juancügö rá zo'c'üji, nu'tsc'eji, dya i̱ṉ menzumüji a Israel. Rá zo'c'üji o̱ jña e Jesucristo c'ü mama ja ga cja angueze, me na nojo, me s'iyats'üji. \v 9 Mizhocjimi o juancügö rá zopjü yo nte rá xipjiji nu c'ü o mbeñe angueze. Ndeze 'ma o dyät'ä Mizhocjimi e jens'e 'ñe ne xoñijõmü o mbeñe angueze c'ü ra 'natjoji cja e Cristo texe yo nte. Pero c'o nte, dya mi pãrãji c'o mi mbeñe Mizhocjimi. \v 10 Na ngue c'ü rí zo'c'öji nu'tsc'eji, dya i̱ṉ menzumüji a Israel, i̱ṉ ench'e in mü'büji e Jesucristo. Nguec'ua nu'tsc'eji 'ñezgöjme rí 'natjoji dya. Na ngue c'ü rí 'natjoji, pãrã yo anxe a jens'e me na nojo Mizhocjimi, me pë's'i na puncjü o̱ pjeñe. Xo 'ñe yo demonio xo pãrãji a cjanu. \v 11 'Ma dya be mi t'ät'ä ne xoñijõmü, Mizhocjimi o mbeñe c'ü rá 'natjoji co e Cristo. Ya o ẽjẽ e Jesucristo. Texe c'o ra 'ñench'e o̱ mü'büji e Jesucristo, 'natjoji co e Cristo. \v 12 Nguec'ua, dya rí sũgöji rgá chëzhiji a jmi Mizhocjimi; na ngueje ró ench'e ín mü'büji e Jesucristo; ya rí 'natjoji co angueze. \v 13 Nutscö e Pablo, rrã sufridogö na ngueje rí zo'c'öji nu'tsc'eji, dya i̱ṉ menzumüji a Israel; ngue c'ua rí pãrãgueji nu c'ü o mbeñe Mizhocjimi. Me rí ö'tc'üji, dya ra tõgü in mü'bügueji na ngueje c'ü rrã sufridogö. Rí mäcjeji na ngue c'ü rí zo'c'üji o̱ jña Mizhocjimi. \s1 El amor de Cristo \p \v 14 Nu'tsc'eji, dya i̱ṉ menzumüji a Israel, nudya, ya xo ngue o̱ t'its'üji Mizhocjimi dya; na ngueje i̱ṉ ench'e in mü'bügueji e Jesucristo. Nguec'ua, nutscö e Pablo, rí ndüñijõmü a jmi Mizhocjimi c'ü nu Tata e Jesucristo c'ü ín Jmugöji. Me rí unügö na pöjö angueze. \v 15 Mizhocjimi xo ngueje nu Tata texe c'o ench'e o̱ mü'bü e Jesucristo. Nguejnu Tata nu c'o ya ndũ c'o vi 'ñench'e o̱ mü'bü e Jesucristo. Xo nguejnu Tata nu c'o bübütjo c'o ench'e o̱ mü'bü e Jesucristo. \v 16 Mizhocjimi c'ü ín Tatagöji me na nojo; me na zëzhi c'ü. Rí ötügö angueze c'ü xenda rí zëzhiji na ngueje o̱ Espíritu Mizhocjimi bübü cja in mü'bügueji. \v 17 Rí ö'tc'üji Mizhocjimi c'ü sido rí 'ñejmegueji e Jesucristo; ngue c'ua sido ra bübü e Jesucristo cja in mü'bügueji. A cjanu rí s'iyaji Mizhocjimi. Xo rí s'iyagueji nin minteji. \v 18 A cjanu ra sö rí pãrãgueji co texe yo o̱ nte Mizhocjimi c'ü me s'iyazüji e Jesucristo. Dya ts'iquëtjo va s'iyazüji c'ü. Me s'iyazüji na puncjü. \v 19 Rí ö'tc'üji Mizhocjimi c'ü rí pãrãgueji ja me ga s'iyazügöji e Cristo; zö dya sö rá tendioji texe c'ua ja ga s'iyazügöji c'ü. A cjanu xo rí ö'tc'ügöji Mizhocjimi c'ü ra manda cja in mü'bügueji angueze; ngue c'ua rí nocüji cja o̱ dyë angueze. Ngue c'ua, c'ua ja ga cja angueze, je xo rgá cjats'ügueji nu. \p \v 20 Mizhocjimi pëpji cja ín mü'bügöji. Sö ra tsja xenda na puncjü que na ngueje c'ü sö rá ötüji. C'ü rí cjijñiji rá ötüji Mizhocjimi, ts'iquëtjo; pero c'o cja'a Mizhocjimi, me na puncjü. \v 21 Me na nojo Mizhocjimi. Texe c'o ra 'ñench'e o̱ mü'bü e Jesucristo, Mizhocjimi ra tsjapüji o̱ nte c'o. Ra tsjapüji ri 'natjoji co e Cristo. Texe yo cjë yo va ẽjẽ ra 'ñetse me na nojo Mizhocjimi; xo 'ñe 'ma ya rguí nguins'i ne xoñijõmü. Je rga cjanu, amén. \c 4 \s1 Unidos por el Espíritu \p \v 1 Nuzgö e Pablo, rí ogö a pjörü na ngueje rí zopjügö yo nte rí xipjiji o̱ jña c'ü ín Jmugöji. O zon'c'ügueji Mizhocjimi ri 'natjots'üji co e Jesucristo. Nguec'ua me rí ö'tc'üji c'ü rí nzhodüji c'ua ja nzi ga ne Mizhocjimi. \v 2 Dya rí tsjapüji c'ü me rrã nojots'üji. Me na jontets'ü rgui mimiji. 'Ma cjó pje ra tsja'c'üji, dya rí tsjapüji na s'o c'o. Rí pësp'iji paciencia, rí s'iyaji. \v 3 Tsjacjuanagueji rí pötqui ñugueji na jo. A cjanu ri 'na ma cjatjo in mü'bügueji c'ua ja nzi va dya'c'üji o̱ Espíritu Mizhocjimi. \v 4 Na ngueje, nutscöjme rí menzumüjme a Israel, 'ñetsc'eji, dya i̱ṉ menzumüji a Israel, ya 'natjo ín cuerpogöji co e Jesucristo. Nutscöji, 'natjo o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü bübü cja ín mü'bügöji. Nuzgöji o zoncüji Mizhocjimi ri nguezüji o̱ t'izüji angueze; nguec'ua texezüji ya rrã te'begöji c'ü exti nguetjozügöji e Jesucristo. \v 5 'Natjo ín Jmugöji c'ü ngueje e Jesucristo. 'Natjo c'ü jocüzü ín mü'bügöji c'ü ngueje e Jesucristo c'ü ró ench'e ín mü'büji. Nu'tsc'eji 'ñezgöjme ró jigöji. A cjanu ró jizhiji c'ü rí 'natjoji co e Jesucristo. \v 6 Nuzgöji rí ejmeji e Jesucristo; 'natjo Mizhocjimi c'ü ngueje ín Tatagöji. Ngueje angueze c'ü manda texe; je pëpji cja ín mü'bügöji, rí ndexeji. \p \v 7 Rí 'natjoji cja e Jesucristo. Pero angueze nandyo ga dyacüji nzi 'nazgöji ja rgá pëpiji angueze. \v 8 Mama a cjava cja o̱ jña Mizhocjimi: \q1 Nu c'ü mi manda o ndõpü c'o mi üji, cjanu o zidyiji; o nguins'i cja t'eje o zät'äji nu ja mi manda. \q1 Nuc'ua c'ü mi manda o jñü c'o vi jñünbüji c'o vi ndõpü, cjanu o unü c'o o̱ nte angueze. \p \v 9 Je xo va cjatjonu e Jesucristo; o nguins'i o ma a jens'e. Pero ot'ü vi 'ñeje a jens'e o ẽjẽ cja ne xoñijõmü. \v 10 Angueze o ẽjẽ cja ne xoñijõmü, nuc'ua 'ma o ndũ, 'ma o nanga; cjanu o ma a jens'e. Nguec'ua angueze manda texe a jens'e 'ñe cja ne xoñijõmü. \v 11 E Jesucristo o dyacüji nzi 'najazüji ja rgá pëpiji angueze. Bübü c'o o ch'unü ra tsja apóstole. Bübü c'o ra zopjü yo cjuarma ra xipjiji c'ü ne Mizhocjimi. Bübü c'o ra zopjü yo nte ngue c'ua ra mbãrãji ja rga jopcü o̱ mü'büji. Bübü c'o ra mbörü o̱ nte Mizhocjimi. Bübü c'o ra xöpü o̱ jña Mizhocjimi yo nte. \v 12 A cjanu Mizhocjimi o dyacüji nzi 'nazgöji ja rgá pëpiji angueze, ngue c'ua rá zëzhiji nutscöji o̱ cuerpozüji e Jesucristo. \v 13 Mizhocjimi ne c'ü xenda rá pãrãgöji e Jesucristo c'ü nu T'i c'ü ya ró ench'e ín mü'bügöji. Ne Mizhocjimi c'ü sido rá nocüji cja o̱ dyë angueze; ngue c'ua exti nguetjozügöji e Cristo. \v 14 Bübü o xöpüte c'o dya pãrã o̱ 'ñiji Mizhocjimi. Me mamaji bëchjine ga dyonpüji yo nte. Nu'tsc'eji, dya rí 'ñejmeji c'o. Yo ts'it'i me pötüji o̱ pjeñeji; texe c'o äräji, nde ejmeji. Mizhocjimi, dya ne c'ü rga cjatsc'eji o ts'it'i. \v 15 Mizhocjimi ne c'ü rá s'iyaji yo ín minteji; ne'e c'ü rá mamaji c'ü na cjuana, dya rá cjaji o bëchjine. A cjanu rá nocüji cja o̱ dyë'ë Mizhocjimi; exti nguetjozügöji e Jesucristo. E Jesucristo ngueje ín ñigöji nutscöji rí ejmeji angueze. \v 16 Nutscöji ngue o̱ cuerpozüji angueze; rí 'natjoji co angueze. Na ngue c'ü bübü angueze cja ín mü'büji, ra sö rá pötü rga s'iyaji ra sö rá pötü rga pjös'üji, ngue c'ua rí texeji mas rá nocüji cja o̱ dyë Mizhocjimi. \s1 La nueva vida en Cristo \p \v 17 Nguec'ua me rí ö'tc'üji rí tsjaji c'ua ja nzi ga ne ín Jmugöji; dya cja rí nzhodügueji c'ua ja nzi ga nzhodü nu c'o dya pje ejme Mizhocjimi. Anguezeji me cjaji c'ua ja nzi ga netsjëji; dya jo c'ü cjijñiji. \v 18 Dya bübü o̱ jya's'ü Mizhocjimi cja o̱ mü'büji. Me na me o̱ mü'büji, dya ne ra dyätäji Mizhocjimi, nguec'ua, dya pãrãji Mizhocjimi. A cjanu, dya bübü Mizhocjimi cja o̱ mü'büji. \v 19 Me cjaji c'o na s'o, c'o ix 'na tsejetjo; pero dya tsejeji. Me cjaji texe c'o me netsjë o̱ cuerpoji, 'ñe c'o va ẽjẽ o̱ ñiji, dya c'a's'üji c'o. \v 20 Pero nu'tsc'eji, i̱ṉ pãrãgueji, dya a cjanu c'ü ne e Jesucristo c'ü rí tsjagueji. \v 21 Nu'tsc'eji, ya i̱ṉ pãrãgueji ja cja e Jesucristo. I̱ṉ pãrãgueji c'o ne angueze rí tsjaji. \v 22 Ne e Jesucristo c'ü dya cja rí nzhodügueji c'ua ja nzi mi nzhodügueji 'ma dya mi pãrãgueji angueze. Nu c'o mi cjagueji 'ma, ma s'o c'o. Mi pëzhgueji c'ü me ri mäcjeji a cjanu; pero dya ma cjuana. Na ngue c'o mi cjagueji, ngue c'o rvi chũgueji c'o. \v 23 Nudya, ni jyodü dadyo rgui tsjijñigueji dya. \v 24 Mizhocjimi ya tsja'c'üji o̱ t'itsc'eji dya. Nguec'ua rí tsjaji c'ua ja nzi ga ne angueze c'o na jo. Na ngueje je ga cjanu angueze, me na jo c'ü. \p \v 25 Dya rí pezheji bëchjine. Nu c'ü rí tsjaji, rí pötü rgui xipjiji c'o na cjuana. Rí tsjaji a cjanu na ngueje ya 'natjo ín cuerpoji co e Jesucristo. \p \v 26 Nu 'ma ünnc'üji, dya rí jyëziji ra ndõ'c'üji c'ü rí tsjagueji na s'o. Dya rí sjëyaji 'napa. \v 27 'Ma i̱ṉ sido i̱ṉ sjëyaji, ya i̱ṉ jëziji 'ma c'ü dya jo ra tsja'c'ü rí tsjaji texe c'ua ja nzi ga ne angueze. \p \v 28 Nu 'ma i̱ṉ mbẽgue, rí jyëzigue c'o, dya cja rí põnü. Nu c'ü rí tsja, rí pëpji na jo, ngue c'ua rí pë's'i pje rí unü nu c'o pje ni jyodü. \p \v 29 Dya xo rí ñaji na s'o jña. Dya rí ñagueji c'o jña c'o dya pje ni muvi. Rí ñagueji jña c'o na jo c'o ra mbös'ü c'o ärä. \v 30 Bübü o̱ Espíritu Mizhocjimi cja ín mü'bügöji. A cjanu rí pãrãgöji, 'ma ra ẽjẽ na yeje e Jesucristo, ya exti nguetjozüji angueze. Nguec'ua rí pjötpügueji ngüenda rí ñagueji jña c'ua ja nzi ga ne o̱ Espíritu Mizhocjimi. 'Ma jiyö, dya ra mäjä angueze. \p \v 31 Nguec'ua, dya cja rí pötqui ñugueji na ü. Nu'tsc'eji, dya cja rí tsja in cuëji. Rí jyombeñeji 'ma cjó pje ra tsja'c'üji. Dya cjó xo rí sannc'eji; dya cjó xo rí xosp'üji o bëchjine. Dya cjó cja rí tsjapüji na s'o. \v 32 Nu c'ü rí tsjagueji, rí pötqui tsjagueji c'o na jo. Nu'tsc'eji rí pötqui juentsegueji. Rí pötqui perdonaoji na ngueje Mizhocjimi o perdonaots'ügueji in nzhubüji. Na ngueje e Jesucristo o ndũ; o ngõ'tc'üji in nzhubüji. \c 5 \s1 Cómo deben vivir los hijos de Dios \p \v 1 Nu'tsc'eji, o̱ t'its'üji Mizhocjimi dya. Mizhocjimi me s'iyats'üji. Nguec'ua, nudya, xo rí s'iyagueji dya yo nin minteji. \v 2 Rí s'iyaji rgui nzhodüji, c'ua ja nzi o tsja; o s'iyazüji. O ne o ndũ va ngõtcüji ín nzhubüji. Mizhocjimi me co mäpä e Jesucristo na ngue c'ü o tsja e Jesucristo. \p \v 3 Nu'tsc'eji, ya nguets'üji o̱ ntets'üji Mizhocjimi dya. Nguec'ua, nudya, rí nzhodügueji c'ua ja nzi ga ne Mizhocjimi. Nu'tsc'eji, i̱ṉ bëzoji, dya rí tsãjãgueji o ndixũ. Nzitjots'ügueji i̱ṉ ndixũji, dya rí tsãjãgueji o bëzo. Dya rí ñepegueji c'ü pë's'i yo nin minteji. Nuyo, dya rí tsjagueji yo; dya xo rí mamaji yo. \v 4 Dya rí mamaji c'o na s'o jña ngue c'ua dya rí bëzhi in tsejeji. Dya rí ña, ñagueji jña c'o dya pje ni muvi. Dya rí enmbegueji c'o jña c'o mama c'ü rí tsjagueji c'ü na jo. Nu c'ü rí tsjagueji, rí mamaji jña c'o rgui unüji na pöjö Mizhocjimi. \v 5 Ya i̱ṉ pãrãgueji, c'o bëzo c'o tsãjã ndixũ, 'ñe c'o ndixũ c'o tsãjã bëzo, nuc'o, dya ra zät'äji a jens'e nu ja manda e Jesucristo co Mizhocjimi; ne ri ngue c'o nepe c'ü pë's'i c'o dyaja, dya xo ra zät'äji a jens'e. Nuc'o, chjëntjovi c'ü ri ma't'üji yo ts'ita. \v 6 Bübü c'o ra xi'ts'iji c'ü dya ra tsja, zö rí tsjaji a cjanu c'o na s'o. Pero dya cjuana. Nguec'ua, dya rí jyëziji ra dyon'c'üji. C'o dya ätä Mizhocjimi c'o cja a cjanu c'o na s'o, ya mama Mizhocjimi ra tsjapü ra sufrido c'o. \v 7 Nu'tsc'eji, dya rí dyocjeji c'o cja'a c'o. \p \v 8 Me ma bëxõmü a mbo in mü'bügueji. Ya o jya's'ü cja in mü'bügueji na ngueje ya i̱ṉ 'natjoji co e Jesucristo c'ü ngueje ín Jmugöji dya; nguec'ua ya i̱ṉ 'natjoji co angueze. Nguec'ua rí nzhodügueji c'ua ja nzi ga ne angueze. \v 9 Nu 'ma rí nzhodügueji cja jya's'ü, rrã jontets'ügueji 'ma; rí ñagueji c'o na cjuana 'ma, rí mimigueji c'ua ja nzi ga ne Mizhocjimi. \v 10 Ni jyodü rí xötpügueji rí tsjagueji c'o rguí mäjä e Jesucristo c'ü ín Jmugöji. \v 11 C'o me bübü bëxõmü cja o̱ mü'bü, me cjaji c'o na s'o. Nu'tsc'eji, dya rí tsjagueji a cjanu. C'ü rí tsjaji, rí zopjüji c'o cja a cjanu, rí xipjiji c'ü dya ne Mizhocjimi a cjanu na ngueje c'ü me na s'o cjaji. \v 12 Anguezeji 'ma cãrãtsjëji, cjaji c'o me na s'o. Nguec'ua me rí tsecjöji rá mamaji c'o cja'a c'o. \v 13 Pero 'ma rá xipjiji ja cja c'ü mama Mizhocjimi; nu'ma, ra unüji ngüenda c'ü na s'o c'ü cjaji. Nuc'ua 'ma ra dyötüji Mizhocjimi, ra ndintspiji c'o o̱ mü'büji, ya ra jya's'ü cja o̱ mü'büji 'ma. \v 14 Nguec'ua mama a cjava cja o̱ jña Mizhocjimi: \q1 Nu'tsc'eji i̱ṉ cjaji c'o na s'o, chjëntjovi c'ü i̱ṉ ĩcjeji, dya i̱ṉ ätäji Mizhocjimi. \q1 Nguec'ua rí sögueji rí unnc'eji ngüenda c'ü na s'o i̱ṉ cjaji. \q1 E Jesucristo ra dya'c'üji jya's'ü cja in mü'büji, eñe. \p \v 15 Nguec'ua pjötpügueji ngüenda ja rgui nzhodügueji. Dya rí nzhodügueji c'ua ja nzi ga nzhodü c'o dya pãrã Mizhocjimi. Rí nzhodügueji na jo, na ngueje ya i̱ṉ pãrãgueji Mizhocjimi c'ü ne angueze rí tsjaji. \v 16 Cja ne xoñijõmü me cjaji na puncjü c'o na s'o. Pero nu c'ü rí tsjagueji, sido rí jyodü rí tsjagueji c'o na jo. \v 17 Dya rí tsjaji c'o na s'o nza cja c'o dya pãrã Mizhocjimi. Jyodügueji rí pãrãgueji c'ü ne Mizhocjimi rí tsjaji. \v 18 Dya rí tĩgueji. 'Ma cjó c'o tĩ'ĩ, sö'ö c'ü me mäjä, pero cja c'o na s'o. Nu'tsc'eji rí jyëziji o̱ Espíritu Mizhocjimi ra manda cja in mü'büji. Nu'ma, na cjuana i̱ṉ mäcjeji 'ma. \v 19 Rí pötqui ñagueji o salmo, 'ñeje o himno. Rí ma't'üji ín Jmugöji co texe in mü'bügueji 'ma rí tõjõji o himno. \v 20 Texe c'o ra tsja'c'üji, pero sido rí unügueji na pöjö. 'Ma rí unüji na pöjö Mizhocjimi rí ñädägueji e Jesucristo c'ü ín Jmugöji. \s1 La vida familiar del cristiano \p \v 21 Me rí pötqui dyätäji na ngueje i̱ṉ sũgueji c'ü ín Jmugöji. \p \v 22 Nu'tsc'eji i̱ṉ ndixũji 'ma ya i̱ṉ chjüntüji, rí dyätägueji c'ü nin xĩraji. Na ngueje je ga cjanu ga ne Mizhocjimi rí tsjaji. \v 23 Na ngueje e bëzo ngueje o̱ ñi c'ü nu su; c'ua ja xo nzi ga cja e Jesucristo, ngueje o̱ ñi yo ejme angueze. E Jesucristo ngue c'ü jopcü o̱ mü'bü yo ejme angueze. Nu yo ejme e Jesucristo ngue o̱ cuerpo angueze. \v 24 C'ua ja nzi ga cja'a yo ejme e Jesucristo me ätäji angueze; xo rga cjanu yo ndixũ yo ya chjüntü ni jyodü ra dyätä c'ü nu xĩra. \p \v 25 Nu'tsc'eji, i̱ṉ bëzoji 'ma ya i̱ṉ chjüntüji, ni jyodü rí s'iyaji c'ü nin su; c'ua ja xo va s'iya e Jesucristo yo o̱ nte angueze. E Jesucristo o ẽ ndũ; ngue c'ua ro unü c'ü ro bübütjo yo o̱ nte angueze. \v 26 O ndũ e Jesucristo ngue c'ua ra ndintspi o̱ mü'bü yo o̱ nte angueze. A cjanu o tsjacüji e Jesucristo o̱ ntezüji dya c'ü. C'ü rvá jigöji, ne ra mama e Jesucristo o ndintsquigöji c'o na s'o c'o mi cjagöji, na ngueje rí ejmegöji o̱ jña angueze. \v 27 E Jesucristo o ndintsquiji ín mü'büji nutscöji o̱ ntezüji c'ü; ngue c'ua 'ma ra ẽjẽ na yeje angueze, me ra mäjä rgá recibidozüji. Na ngueje ya rrã zözüji a jmi angueze, nza cja 'na novia c'ü dya pje bübü c'o na s'o, na zö cja jmi c'ü nu novio. \v 28 E Jesucristo me s'iya yo o̱ nte angueze. A cjanu, nu'tsc'eji i̱ṉ bëzoji 'ma ya i̱ṉ chjüntüji, xo ni jyodü rí s'iyaji c'ü nin su. 'Ma cjó c'o s'iya c'ü nu su, nguetsjë o̱ cuerpo c'ü s'iya c'ü, na ngueje 'natjo o̱ cuerpovi co nu su. \v 29 Nguec'ua me s'iya nu su; unü pje ra zi 'ñe pje ra jye. Na ngueje 'natjo o̱ cuerpovi co c'ü nu su. Je xo ga cjanu e Jesucristo s'iyazüji nutscöji o̱ ntezüji dya angueze. \v 30 Na ngueje 'natjo ín cuerpoji co angueze. E Jesucristo ngue ín ñigöji; nutscöji nguetscöji c'o chäcä cja o̱ cuerpo. \v 31 Mama a cjava cja o̱ jña Mizhocjimi: “A cjanu 'ma ra chjüntü 'na bëzo, ra zogü nu tata 'ñejnu mamá, ngue c'ua ra bübüvi nu su. Nuc'ua ya ri 'natjo o̱ cuerpovi”, eñe. \v 32 Me na zö a cjanu c'ü ni 'natjo o̱ cuerpovi 'na bëzo nu su. Pero c'ü rí negö rí unnc'eji ngüenda, ngue c'ü xenda ni muvi. Nutscöji rí ejmeji e Jesucristo, 'natjo ín cuerpoji co angueze. 'Ma ot'ü, dya cjó mi pãrã a cjanu. \v 33 C'ü rá xi'ts'iji dya, nu'tsc'eji cjuarma ya i̱ṉ chjüntüji, ni jyodü rí s'iyagueji c'ü in sugueji c'ua ja xo gui s'iyatsjëji. Xo 'ñetsc'eji i̱ṉ ndixũji, ni jyodü nzi 'najats'üji rí respetaoji c'ü in xĩragueji. \c 6 \p \v 1 Nu'tsc'eji i̱ṉ t'i'iji, ni jyodü rí dyätäji nin tataji 'ñejni mamáji, na ngueje e Jesucristo c'ü ín Jmugöji ne a cjanu. \v 2 Rí respetaogueji nin tataji 'ñejni mamáji, na ngueje nujnu manda Mizhocjimi. 'Ma rí tsjagueji a cjanu, Mizhocjimi ra nintsjimits'üji. Nu e mandamiento nu, ngue nu ot'ü c'ü mama Mizhocjimi ra nintsjimits'üji 'ma rí tsjagueji nu. \v 3 Mama Mizhocjimi, 'ma rí respetaoji nin tataji 'ñejni mamáji, rí mäjägueji 'ma; y rí mimiji na puncjü cjë cja ne xoñijõmü 'ma. \p \v 4 Xo 'ñetsc'eji i̱ṉ tataji, rí zopjüji na jo yo in ch'igueji; dya rí huënch'iji na zëzhi. 'Ma jiyö, 'na ra sjëyaji. Nu c'ü rí tsjaji, rí jíchiji ra dyäräji. Rí xöpügueji o̱ jña Mizhocjimi. \p \v 5 Nu'tsc'eji i̱ṉ mbëpjiji rí dyätägueji yo in lamuji cja ne xoñijõmü. Rí dyätäji co texe in mü'büji nza cja gui dyätägueji e Jesucristo c'ü in lamugueji a jens'e. \v 6 Rí pëpigueji na jo nin lamuji; dya nguextjo 'ma ra jñantc'aji anguesji, para ra mamaji c'ua c'ü na jo c'ü i̱ṉ cjagueji. Rí pëpiji na jo nin lamuji na ngueje i̱ṉ pëpigueji e Jesucristo. Rí pëpigueji co texe in mü'büji, na ngueje je ga cjanu ga ne Mizhocjimi. \v 7 Me rí mäjäji rgui pëpigueji na jo yo in lamuji; na ngueje, dya xo nguextjo yo bëzo yo i̱ṉ pëpiji. Xo ngueje e Jesucristo c'ü ín Jmugöji i̱ṉ pëpigueji c'ü. \v 8 Ya i̱ṉ pãrãgueji, nu c'ü ni tsjagueji na jo cja yo in minteji, e Jesucristo c'ü ín Jmugöji ra ngõ'tc'üji c'ü i̱ tsjagueji c'o na jo. Dya ra tsja, zö ri mbëpjigueji, zö dya ri mbëpjigueji. \p \v 9 Xo nzitjots'ügueji i̱ṉ lamugueji, xo rí ñugueji na jo nuyo in mbëpjigueji. Dya rí menasaoji. I̱ṉ pãrãgueji nu c'ü nu Jmu anguesji, xo ngueje c'ü in Jmugueji c'ü. Ngueje e Jesucristo c'ü je bübü a jens'e. Angueze dya juajnü; ra dyötü ngüenda yo lamu, xo 'ñe yo mbëpji. \s1 Las armas espirituales del cristiano \p \v 10 Mi cjuarmats'ügöji, xe bübü c'ü xe rá xi'tsc'öji. Ya i̱ṉ 'natjoji co e Jesucristo c'ü ngueje ín Jmugöji. Nguec'ua me rí zëzhiji, na ngueje na zëzhi angueze. \v 11 E Satanás c'ü dya jo, me jodü ja rga dyoncüji c'ü dya cja rá cjaji c'ua ja nzi ga ne Mizhocjimi. Pero Mizhocjimi me dacüji ja rga sö rá zëzhiji. 'Na xondaro je'e c'ü pjötpü o̱ cuerpo cja chũ. Xo ga cjanu Mizhocjimi me dacüji c'ü rgá zëzhiji, ngue c'ua, dya ra ndõcüji c'ü dya jo. \v 12 Nu yo rí ügöji yo rí chũgöji, dya ngueje yo nte. C'o rí chũgöji, ngueje c'ü dya jo 'ñe c'o o̱ mbëpji c'o dya rí jandaji. C'ü dya jo 'ñe c'o o̱ mbëpji ngue c'o manda cja ne xoñijõmü. Nuc'o, me na s'o c'o. Ngue c'o cjapü me na bëxõmü cja o̱ mü'bü yo nte; nguec'ua yo nte, dya ätäji Mizhocjimi. \v 13 Nguec'ua ni jyodü rí zëzhigueji rgui 'ñejmeji Mizhocjimi. A cjanu, 'ma ra jyonnc'üji chũ c'ü dya jo, dya ra ndõ'c'üji 'ma. A cjanu, dya rí ñügüji, dya rí tsjaji c'o na s'o. \v 14 A cjanu rí zëzhiji. 'Na xondaro nzünt'ü na jo o̱ mbünt'ü c'ü na jo rga zëzhi. A cjanu ra zë'ts'iji na jo 'ma sido rí mamaji c'ü na cjuana. 'Na xondaro co'bü o̱ tijmi co 'na t'ëzi nguec'ua nu c'o üvi, 'ma pjat'üji, dya ra chötpü cja ts'ingue. A cjanu 'ma sido rí tsjagueji c'o ne Mizhocjimi, angueze ra mbö'c'üji na ngueje e Jesucristo ya je bübü cja in mü'bügueji. Nguec'ua dya pje ra nguich'i cja in mü'büji c'o na s'o. \v 15 'Na xondaro tĩ'ch'ĩ o̱ dyatsi, ngue c'ua dya pje ra chjocü o̱ ngua cja chũ. Je xo ga cjatsc'eji nu. Ya i̱ 'ñench'e in mü'büji e Jesucristo, nguec'ua Mizhocjimi cja'c'üji ra söya in mü'bügueji, dya rí sũgueji cja ne chũ nu jonnc'üji e Satanás c'ü dya jo. \v 16 'Na xondaro jün 'na escudo ngue c'ua, dya ra chöt'ü c'o flecha c'o ya ri tjë'ë c'o ra pana c'o enemigo. Je xo ga cjatsc'eji nu, sido rí 'ñejmeji e Jesucristo c'ü o ndin'tsc'igueji in mü'bügueji. A cjanu, dya ra ndõ'c'üji e Satanás c'ü me jonnc'ü ja rgá ndõ'c'üji. \v 17 'Na xondaro junt'ü 'na casco o̱ ñi ngue c'ua ra mbörü o̱ ñi cja chũ. Je xo ga cjats'ügueji nu. I̱ṉ pãrãgueji e Jesucristo o jocüts'üji in mü'büji; o 'ñempc'eji libre ngue c'ua, dya rí tsjijñiji c'o na s'o cja in ñigueji. 'Na xondaro xo jün 'na tjëdyi. Co c'e tjëdyi c'ü jün, cjapü ra c'ueñe c'o chũvi. Je xo ga cjats'ügueji nu. C'ü dya jo, me jonnc'üji chũ. Pero i̱ṉ pãrãgueji o̱ jña Mizhocjimi. Co c'e jña, o̱ Espíritu Mizhocjimi ra mböxc'üji ngue c'ua, dya rí dyätäji c'ü dya jo; rí tsjapüji ra c'ueñe. \v 18 Nu'tsc'eji, sido rí dyötügueji Mizhocjimi ra mböxc'üji. Xõmü, ndempa rí dyötügueji Mizhocjimi. Rí dyötüji c'ua ja nzi ga ne o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü bübü cja in mü'bügueji. Rí dyötügueji Mizhocjimi ra mbös'ü texe c'o o̱ nte angueze. \v 19 Nutscö e Pablo, xo rí dyötcügöji Mizhocjimi ra dyacügö jña rá zopjü yo nte. Xo rí dyötcüji Mizhocjimi c'ü dya rá sũgö rga zopjüji, pero rá xipjiji na jo c'ü mama Mizhocjimi c'ü ja rgá sö yo nte ra 'natjoji co e Jesucristo, zö menzumüji a Israel o jiyö. \v 20 Mizhocjimi o 'ñembguegö c'ü rá zopjü yo nte rá xipjiji c'o o̱ jña angueze. Na ngue c'ü rí zopjügö yo nte, rí ogö a pjörü. Pero rí dyötcügöji Mizhocjimi c'ü rá zopjü yo nte c'ua ja nzi ga ne angueze; c'ü dya rá sũgö. \s1 Saludos finales \p \v 21 E Tíquico c'ü ín cjuarmagöji ra xi'ts'iji pje rí cjagö 'ñe c'o bëpji c'o rí pëpcö Mizhocjimi. Nuc'ü, me rí s'iyagö c'ü. Angueze me pjöxcügö cja o̱ bëpji ín Jmugöji e Jesucristo. \v 22 Nguec'ua rvá täjägö e cjuarma Tíquico ngue c'ua rí pãrãgueji pje rí cjajme. Nguec'ua a cjanu ra mäjä in mü'bügueji. \p \v 23 Rí ötügö e Jesucristo c'ü ín Jmugöji, 'ñe Mizhocjimi c'ü nu Tata ra tsja'c'üji ra mäjä in mü'büji, dya pje rí mbeñeji. Xo rí ötügö anguezevi ra dya'c'üji rí pötqui s'iyaji. Ra dya'c'üji a cjanu, 'ma rí jñunt'ü in mü'büji ra dya'c'üji c'o. \v 24 Nuzgö, xo rí ötügö Mizhocjimi ra nintsjimi texe c'o na cjuana ätä ín Jmugöji e Jesucristo, 'ñe neji. Je rga cjanu, amén.