\id 1CO \h 1 CORINTIOS \toc1 PRIMERA CARTA DEL APOSTOL SAN PABLO A LOS CORINTIOS \toc2 1 CORINTIOS \toc3 1 Co. \mt1 PRIMERA CARTA DEL APOSTOL SAN PABLO A LOS CORINTIOS \c 1 \s1 Pablo escribe a la iglesia en Corinto \p \v 1 Nutscö e Pablo rí apóstolegö o juancügö e Jesucristo rá zopcjö yo nte. Nguetsjë Mizhocjimi o ne o juancügö a cjanu. Nutscö 'ñe e cjuarma Sóstenes rí pen'c'egöbe ne carta. \v 2 Nu'tsc'eji i̱ṉ cãrãgueji a Corinto c'ü tsja a Grecia, i̱ṉ jmurüji i̱ṉ ma'tc'eji Mizhocjimi, ngue'tsc'eji rí pen'c'eji ne carta. Mizhocjimi o 'ñünnc'ü in mün'c'eji. Nguec'ua 'ma i̱ 'ñench'e in mü'büji e Jesucristo, o tsja'c'üji Mizhocjimi o̱ ntets'üji. Y o xõcüts'üji rí tsjaji c'ua ja nzi ga ne angueze. Dya nguextjotsc'eji o̱ ntetsc'eji Mizhocjimi; xo ngue o̱ nte angueze texe c'o ma't'ü e Jesucristo c'ín Jmugöji, zö ja nde cãrãji. Dya nguextjozgöji ín Jmugöji c'ü; xo 'ñe anguezeji, xo ngue o̱ Jmuji. \v 3 Rí ötcö Mizhocjimi c'ü mi Tatagöji, 'ñe e Jesucristo c'ín Jmugöji c'ü ra sido ra nuc'eji na jo, ngue c'ua ra mäjä in mün'c'eji, dya pje rí mbeñeji. \s1 Bendiciones por medio de Cristo \p \v 4 Texe 'ma rí ötügö Mizhocjimi, rí unngö 'na pöjö c'ü ya me o mböxc'ügueji na jo. O mböxc'eji a cjanu, na ngue bübü in mü'büji dya e Cristo Jesús. \v 5 O mböxc'eji o dya'c'üji c'ü ja rgui pëpqueji c'ü. Nguec'ua sö rí zopcjeji dya yo nte, 'ñe rí pãrãgueji dya na jo, ja ga cja Mizhocjimi. O dya'c'üji a cjanu Mizhocjimi, na ngueje bübü in mün'c'eji dya e Jesucristo. \v 6 Nguec'ua ya zädä c'ua ja rvá xi'tsc'öji. Na ngueje 'ma mi bübü co nu'tsc'eji, ró xi'tsc'öji ro mböxc'üji e Cristo ri nzhodüji na jo cja o̱ 'ñiji Mizhocjimi. Y na cjuana ya o mböxc'üji a cjanu. \v 7 Nguec'ua, dya pje bë'tsc'eji dya; sö rí pëpqueji na jo dya Mizhocjimi. Y te'be in mün'c'eji dya c'ü ra ẽjẽ na yeje e Jesucristo c'ü ín Jmugöji. \v 8 Mizhocjimi ra sido ra dya'c'eji c'ü rgui zëzhiji, ngue c'ua texe c'o cjë c'o xe rí minc'eji, dya rí jyëzgueji c'ü. Nguec'ua c'e pa 'ma ra ẽjẽ e Jesucristo c'ín Jmugöji, dya pje ra chötcöji c'o na s'o. \v 9 Mizhocjimi o 'ñünnc'ü in mün'c'eji nzi 'natsc'eji i̱ 'ñench'e in mü'büji c'ü nu T'i c'ü ngueje e Jesucristo c'ín Jmugöji. Nguec'ua 'natjo ín mü'büji dya co angueze. Ixtí jñunt'ü in mün'c'eji c'ü ra dya'c'eji c'ü rgui zëzhiji. Na ngueje angueze cja'a c'ua ja nzi ga mama. \s1 Divisiones en la iglesia \p \v 10 Rí ö'tc'ügöji cjuarma, c'ü ri 'natjo jña c'ü rí ñagueji, dya rí söji o jña. Na ngue je ga cjanu ga mandazüji e Jesucristo c'ín Jmugöji. Dya xo rí xõgueji cja yo nin cjuarmaji. Nu c'ü rí tsjagueji, rí pötqui ñeji ngue c'ua ri 'natjo pjeñe c'ü rí tsjijñigueji, 'ñe c'ü rí tsjagueji. \v 11 Nu'tsc'eji mi cjuarmats'ügöji, o ngöxcö c'o cãrã o̱ ngumü e Cloé c'ü ya i̱ṉ pötqui dyonpüteji. \v 12 Bübütsc'eji c'o mama: “Rí teñejme e Pablo. Ngue c'ü xe na jo ga xöpünte”, eñeji. Bübü c'o mama: “Iyö. Ngue e Apolos rí teñejme.” Bübü c'o mama: “Ngue e Pedro rí teñejme.” Bübü c'o mama: “Nutscöjme rí teñejme e Cristo”, eñeji. \v 13 ¿Cjo bübü na puncjü Cristo? Iyö, 'natjo c'ü bübü. Nutscö e Pablo, ¿cjo nguezgö o ndät'äzgöji cja ngronsi c'ü rva päjtc'ägöji? Iyö, dya nguezgö. ¿Cjo ngue ín chjũgö o nänngägöji 'ma i̱ jigueji? Iyö, dya nguezgö; ngue o̱ tjũ e Cristo. \v 14 Rí unngö 'na pöjö Mizhocjimi c'ü nguextjo e Crispo 'ñe e Gayo c'o ró jichcö a ndetsc'eji. \v 15 Na ngue 'ma ro jichcö na puncjü o nte, bübü c'o ro mama: “E Pablo jichi cja ndeje na puncjü o nte, ngue c'ua ra ndeñeji co angueze”, ro 'ñeñeji. \v 16 Xo rí mbeñegö xo ró jichcö c'o cãrã nu ngumü e Estéfanas: Pero dya cja rí mbeñe cjó je nde ró jichcö. \v 17 C'ü vi juancügö e Cristo, dya ngue c'ü rá jichcö yo nte; ngue c'ü rá xipjiji ja ga cja e Jesucristo. 'Ma rí zopcjö yo nte, dya rí jodü rá xicöji jña c'o me na zö, para ra mamaji me rí pãrãgö. 'Ma rva cjanu, dya ro tsjapü ngüenda 'ma yo nte c'ü o pätcöji e Jesucristo va ndũ cja ngronsi. \s1 Cristo, el poder y la sabiduría de Dios \p \v 18 Nutscöjme rí apóstolejme rí zopcjöjme yo nte, rí xicöjme o ndũ e Jesucristo va ngõtcüji ín nzhubüji. Cãrã o nte c'o cjapü dya ni muvi yo rí mangöjme a cjanu. Anguezeji ya ni ma ra bëzhi o̱ aljmaji, dya ra salvaji. Pero nutscöji sido jocüzü ín mü'büji Mizhocjimi ngue c'ua rá jëzgöji c'o na s'o. Nguec'ua c'o jña c'o mama ja va ndũ e Jesucristo cja ngronsi, ngue c'o rgá pãrãgöji c'ü me na zëzhi Mizhocjimi. \v 19 Ya zädä c'ü t'opjü ga cjava: \q1 Yo me pãrã, rá jünbüji c'ü ni mbãrãji. \q1 C'o pë's'i na puncjü o̱ pjeñe, rá cjapü c'ü dya cja rguí muvi c'o ra nguijñi c'o, eñe Mizhocjimi. \p \v 20 Yo cãrã cja ne xoñijõmü c'o dya pãrã Mizhocjimi, bübü c'o me pãrã. Xo bübü c'o me pjëchi ra jíchi yo nu minteji. Xo bübü c'o me pjëchi ra zöji o jña yo nu minteji. Pero, ¿pje ni muvi a jmi Mizhocjimi c'o nte c'o? Ya jizhi dya Mizhocjimi c'ü dya ni muvi c'ü pãrãtsjë yo nte. \v 21 Mizhocjimi pë's'i na jo o̱ pjeñe. Nguec'ua ndeze mi jinguã o mbeñe c'ü dya ro sö ro nguijñitsjë yo nte ro mbãrãji angueze. Mizhocjimi o ne ro salva yo nte, nguec'ua va juajnü c'o ra zopjü yo nte, ra xipjiji ja ga cja e Jesucristo. Nguec'ua 'ma cjó c'o ra 'ñench'e o̱ mü'bü e Jesucristo, Mizhocjimi ra 'ñeme libre cja c'o na s'o. C'o jña c'o mama ja va sufre e Jesucristo, ngue c'o cjapü yo nte c'ü dya ni muvi c'o. \p \v 22 Yo ín menzumüjme a Israel örüji 'na señal c'ü ra jñandaji. 'Ma jiyö, dya ra creoji zö cjó c'o ra zopjüji. Yo in menzumügueji a Grecia me jodüji 'na c'ü me pãrã, ra zopjüji. 'Ma jiyö, dya xo ra creoji. \v 23 Nutscöjme rí apóstolejme 'ma rí zopcjöjme yo nte, rí xicöjme o ndũ e Cristo cja ngronsi por nutscöji. Yo ín menzumüjme a Israel, dya ne ra creoji; cjijñiji dya pë's'i poder, na ngue o sufre. Yo in menzumügueji a Grecia, cjapüji c'ü dya ni muvi c'ü vi ndũ a cjanu e Cristo. \v 24 Pero Mizhocjimi o 'ñünngü ín mü'büjme ja rí nzijme rí menzumüjme a Israel; nguec'ua rvá ejmegöjme e Jesucristo. Xo 'ñünnc'ü in mün'c'eji ja nzitsc'eji i̱ṉ menzumügueji a Grecia. Nguec'ua 'ma rí ärägöji c'ü ja va sufre e Cristo, rí unnc'öji ngüenda c'ü na zëzhi Mizhocjimi 'ñe c'ü me na jo va mbeñe. \v 25 Mama yo in menzumügueji c'ü dya ni muvi c'ü o mbeñe Mizhocjimi. Pero xenda na jo o̱ pjeñe Mizhocjimi que na ngue yo nte. Mama yo ín menzumügöjme c'ü dya ga zëzhi e Jesucristo na ngue o sufre. Pero xenda na zëzhi Mizhocjimi c'ü o jyëzi o sufre e Cristo, que na ngue yo nte. \v 26 Tsjijñiji cjuarma ja ga cjatsc'eji. Dya puncjüts'üji c'o pë's'i na puncjü o̱ pjeñe c'ua ja nzi ga mbë's'i yo nte yo dya pãrã Mizhocjimi. Pero Mizhocjimi o 'ñünnc'ü in mün'c'eji i̱ creoji e Jesucristo. Dya xo puncjüts'üji c'o pje pjëzhi, ni xo na puncjütsc'eji c'o ngue o̱ t'i c'o me ma jonte, pero Mizhocjimi o 'ñünnc'ü in mü'büji i̱ 'ñejmeji. \v 27 Nu'tsc'eji mama yo nte c'ü dya i̱ṉ jüngueji in pjeñeji, o juan'c'eji Mizhocjimi ngue c'ua ra bëchpiji o̱ tseje nu c'o näntji me pãrã. Nu'tsc'eji mama yo nte c'ü dya pje pjë'tsc'eji, o juan'c'eji Mizhocjimi ngue c'ua ra bëchpiji o̱ tseje c'o me näntji pje pjëzhi. \v 28 Nu'tsc'eji cja'c'üji yo nte c'ü dya ni muvitsc'eji, o juan'c'eji Mizhocjimi ngue c'ua ra jñünbü c'ü ni muvi c'o näntji me ni muvi. \v 29 Je va cjanu va tsja Mizhocjimi. Nguec'ua dya cjó ra tsjapütsjë na nojo a jmi Mizhocjimi. \p \v 30 Nu'tsc'eji bübü in mün'c'eji dya e Cristo; nguec'ua i̱ṉ pãrãgueji ja ga cja Mizhocjimi. Rí pãrãgöji c'ü o ngõtcüji e Jesucristo c'o ín nzhunc'öji; nguec'ua dya cja rí tũji c'o. Xo rí pãrãgöji c'ü sido pëpji cja ín mü'büji ngue c'ua xenda rá cjaji c'ua ja nzi ga ne angueze. Nguetsjë Mizhocjimi c'ü o dyacöji c'ü ni bübü ín mün'c'öji dya e Cristo. \v 31 Nguec'ua, dya rá cjapüji na nozüji c'ü rgá pãrãgöji yo. Rá cjaji c'ua ja nzi ga t'opjü o̱ jña Mizhocjimi c'ü mama ga cjava: “Dya ra jogü cjó ra tsjapütsjë na nojo. Nguextjo Mizhocjimi rá cjapcöji na nojo”, eñe c'e jña. \c 2 \s1 El mensaje de Cristo crucificado \p \v 1 Je xo va cjanu rvá cjagö 'ma ró sägö nu va ja i̱ṉ cãrãgueji cjuarma. 'Ma ró xi'tsc'öji ja ga salvazüji Mizhocjimi, dya zö rvá zo'c'öji. Dya xo ró xi'tsc'öji jña c'o mama yo cjapü me pãrã. \v 2 Na ngueje ró negö nguextjo ró xi'tsc'öji ja ga cja e Jesucristo, 'ñe ja va pätcöji va ndũ cja ngronsi. \v 3 Y 'ma ró minc'öji va, dya mi sögö ma zëtscö. Xo mi mbigö ma sũgö, 'na dya ro zo'c'öji na jo. \v 4 Yo nte, me jodü ja rgá 'ñünbü o̱ mü'bü yo nu minteji, nguec'ua ga mamaji jña c'o 'ñetse me pãrãji. Pero nutscö, dya je va cjanu rvá zo'c'öji. O̱ Espíritu Mizhocjimi o 'ñünnc'ü in mü'büji i̱ pãrãji c'ü na cjuana c'o mi xi'tsc'öji. Nguec'ua vi 'ñench'e in mü'büji e Jesucristo. \v 5 Dya ró negö c'ü rvi mamaji: “E Pablo pãrã na puncjü; na jo ga zocöji. Nguec'ua ró creoji e Jesús”, ri 'ñeñeji, iyö. Ró ötügö Mizhocjimi c'ü ro 'ñünnc'eji in mü'büji. Nguec'ua ix na cjuana vi 'ñench'e in mü'büji e Jesucristo. \s1 Dios se da a conocer por medio de su Espíritu \p \v 6 Nutscöjme, zö dya zö rgá zopjüjme yo nte, pero rí pjëchcöjme na jo 'na jña. Pero nguextjo c'o nzhodü na jo co Mizhocjimi c'o rí xicöjme yo. Dya nza cja c'e pjeñe c'ü pë's'i yo nte yo cãrã yo cjë dya yo dya pãrã Mizhocjimi. Ni xo nza cja c'ü pjëchi yo pje pjëzhi yo cjë dya. Na ngueje anguezeji, ra tsjapü Mizhocjimi c'ü dya cja pje ra mbëzhiji. \v 7 C'ü rí xipjijme c'o nzhodü na jo co Mizhocjimi, ngue c'ü cjijñi Mizhocjimi. 'Ma ot'ü, dya cjó mi pãrã c'e pjeñe c'ü. Na ngue dya be mi ch'acöji ro pãrãji. Pero 'ma dya be mi ät'ä ne xoñijõmü, ya xcuí mbeñe Mizhocjimi c'ü ra tsjacüji me rguí muvizgöji cja o̱ jmi. \v 8 C'ü o mbeñe Mizhocjimi, dya mbãrã ne rí 'naja yo pje pjëzhi yo cjë dya. Nguec'ua va ndät'äji e Jesucristo cja ngronsi, maco Mizhocjimi e Jesucristo c'ü me na nojo. \v 9 Anguezeji go zädä c'ua ja nzi va t'opjü cja o̱ jña Mizhocjimi c'ü mama ga cjava: \q1 Nunca go jñandaji c'o ya vi preparao Mizhocjimi ra unü c'o ejme angueze 'ñe neji. \q1 Dya xo go dyäräji c'ü ja ga cja. \q1 Ni xo go nguijñitsjëji cja o̱ mü'büji c'o, eñe c'e jña. \m \v 10 Pero nutscöji 'ma ró ench'e ín mün'c'öji e Jesucristo, o dyacüji Mizhocjimi o̱ Espíritu o ẽ bübü cja ín mün'c'öji. O̱ Espíritu Mizhocjimi pãrã texe c'ü ya mbeñe Mizhocjimi. Nguec'ua rgá pãrãgöji yo ya preparao Mizhocjimi ra dyacüji. \p \v 11 Dya cjó pãrã texe c'ua ja ga nguijñi c'ü 'na nte. Nguextjo c'e nte, pãrãtsjë o̱ pjeñetsjë angueze. Je xo ga cjatjonu, dya cjó xo pãrã ja ga nguijñi Mizhocjimi; nguextjo c'ü o̱ Espíritu angueze. \v 12 Nutscöji, dya ch'acöji rá cjijñiji c'ua ja nzi ga nguijñi yo nte yo dya pãrã Mizhocjimi. Mizhocjimi ya dyacüji o̱ Espíritu, ngue c'ua ra sö rá pãrãgöji c'ua ja va s'iyazgöji Mizhocjimi, 'ñe c'ua ja ga mböxcöji. \v 13 Nujyo, nguejyo rí mangöjme yo. Pero dya ngue ín jñatsjëjme yo rí cjijñitsjëjme yo rí mangöjme. Yo rí mangöjme, nguejyo jña yo jítsijme o̱ Espíritu Mizhocjimi. Y c'o nte c'o rí xipjijme yo jña yo, ngue c'o ya bübü o̱ mü'bü o̱ Espíritu Mizhocjimi c'o. \p \v 14 C'o nte c'o dya bübü o̱ mü'bü o̱ Espíritu Mizhocjimi, dya ne ra creoji c'o mama c'ü. Na ngue cjapüji c'ü dya pje ni muvi c'o mama c'ü. Dya xo sö ra mbãrãji pje pjëzhi c'o mama c'ü. Nguextjo c'o nte c'o bübü o̱ mü'bü angueze c'o sö ra mbãrã pje pjëzhi c'o mama c'ü. \v 15-16 Nu c'o bübü o̱ mü'bü o̱ Espíritu Mizhocjimi sö ra mbãrãji c'o na cjuana ni muvi. Je t'opjü a cjava cja o̱ jña Mizhocjimi: “Dya cjó sö ra mbãrã c'ü cjijñi c'ín Jmugöji. Nguec'ua, dya cjó sö ra tsja xöpünte 'na nte, c'ü pje ra jíchi c'ín Jmugöji”, eñe c'e jña. Nuzgöji bübü ín mün'c'öji dya e Jesucristo, nguec'ua rgá mbeñeji c'e pjeñe c'ü cjijñi angueze. Nguec'ua yo nte me dyätjozgöji, dya sö ra mbãrãji ja ga cja rgá mbeñeji. Na ngueje anguezeji, dya bübü o̱ mü'büji o̱ Espíritu Mizhocjimi. \c 3 \s1 Compañeros de trabajo sirviendo a Dios \p \v 1 'Ma mi bübügö co nu'tsc'eji cjuarma, ró xi'tsc'öji o̱ jña Mizhocjimi. Y xe ro xi'tsc'öji mas o̱ jña, pero dya be sö rvi jñunt'ü in mün'c'eji c'o. Na ngue dya i̱ tsjagueji na jo c'ua ja nzi ga ne o̱ Espíritu Mizhocjimi; i̱ tsjaji c'o i̱ṉ netsjëji. Dya xo i̱ dyätäji na jo e Cristo. \v 2 Nza cjatsc'eji yo lëlë yo sibatjo, yo dya sö ra za o ts'ingue. Ró xi'tsc'öji jña c'o dya s'ëzhi rvi pãrãji. Na ngue dya be sö rvi jñunt'ü in mün'c'eji c'o xe 'ñaja jña. Dya be xo sö. \v 3 Na ngueje sido i̱ṉ cjagueji c'o i̱ṉ netsjëji. I̱ṉ pötqui huinsteji y me xo i̱ṉ pötqui dyonpütsjëji. C'ü ni tsjagueji a cjanu, je ni 'ñetse nu, c'ü i̱ṉ cjagueji c'o i̱ṉ netsjëji. Je xo ni 'ñetse nu, c'ü i̱ṉ nzhodüji c'ua ja nzi ga nzhodü c'o nte c'o dya pãrã Mizhocjimi. \v 4 Bübütsc'eji c'o mama: “Nutscöjme rí teñejme e Pablo”, eñe c'o cjuarma. Bübü c'o mama: “Nutscöjme rí teñejme e Apolos”, eñeji. Nguec'ua rí xi'tsc'öji, nza cjatsc'eji yo nte yo dya pãrã Mizhocjimi. \p \v 5 Nuzgö e Pablo 'ñe e Apolos, dya ni jyodü rí mangueji nda ni muvizgöbe. Na ngueje rí mbëpjitjobe cja Mizhocjimi rí nza yejebe, nde ró zo'c'öbe i̱ṉ texeji. Nguec'ua vi 'ñench'e in mü'büji e Jesucristo. Rí pëpcjöbe c'ua ja nzi va dyacöbe c'ín Jmuji. \v 6 Nguetscö e Pablo ot'ü ró zo'c'öji, nguec'ua rí chjëntcjöbe nza cja 'naja c'ü ro ngant'a o planta. E Apolos cja zo'c'eji nguec'ua chjënjui nza cja c'ü ro xi'chp'i o ndeje c'o planta. Pero Mizhocjimi ngue c'ü che'ts'eji c'ü. \v 7 Nguec'ua, dya nda ni muvi c'ü cant'a, ni xo ri ngue c'ü xi'chp'i o ndeje. C'ü na cjuana ni muvi, ngue Mizhocjimi c'ü cjapü ra nocü. \v 8 C'ü cant'a 'ñe c'ü xi'chp'i o ndeje, nde 'na ma cjatjovi. Pero zö nde 'na ma cjatjovi, ra ts'õ't'üvi c'ua ja nzi va pëpjivi. \v 9 Nutscö 'ñe e Apolos rí mimbëpjigöbe cja Mizhocjimi. Nu'tsc'eji i̱ṉ chjëntcjeji nza cja 'na juajma c'ü ya ndujmüji c'ü ngue o̱ cjaja Mizhocjimi. \p O i̱ṉ chjëntcjeji 'na ngumü c'ü na jäbä angueze. \v 10 Mizhocjimi o dyacö c'ü ja rgá zopcjö yo nte. Nguec'ua rí chjëntcjöbe 'na bëzo c'ü ri pjëchi ra jyäbä na jo 'na ngumü. Nuzgö 'ma ró xi'tsc'öji rvi 'ñejmeji e Cristo, ró chjëntjobe 'na bëzo c'ü ro ngü'p'ü o̱ cimiento 'na ngumü. C'o 'ñaja xöpünte c'o va 'ñe zo'c'eji, chjëntjui 'na bëzo c'ü ro bö'bü o ndüngumü. Pero ni jyodü nzi 'naji ra mbötpüji ngüenda ja ga zo'c'eji. \v 11 Yo nte, 'ma jäbäji 'na ngumü, ot'ü cjü'p'üji o̱ cimiento. Je xo va cjatjonu, nutscö ot'ü ró zo'c'öji, ró xi'tsc'öji rvi 'ñench'e in mü'büji e Jesucristo. Y dya ra jogü cjó ra 'ñe xi'tsc'eji nan'ño rgui 'ñejmeji. Na ngue ojtjo xe 'naja c'ü ra salvazüji. \v 12 C'o 'ñaja xöpünte, zö xo ra xö'c'eji ja ga cja e Cristo, pero ni jyodü ra mbëpiji na jo Mizhocjimi. 'Ma ra mbëpiji na jo, ra chjëntjui 'ma 'na bëzo c'ü ri ät'ä 'na ngumü co oro, o co plata, o co ndojo c'o me ni muvi. 'Ma jiyö, ra chjëntjui 'ma 'na bëzo c'ü ri ät'ä 'na ngumü co zatjo, o co zacatón, o co xitjitjo. \v 13-15 'Ma tjë'ë 'na ngumü, jñetse cjo na jo va dyät'äji cjo jiyö. Na ngueje 'ma zatjo o zacatón c'ü vi dyät'äji, ixta chjorü 'ma c'e ngumü. Pero 'ma ndojo vi t'ät'ä, iyö 'ma. Je xo rga cjatjonu c'e pa 'ma ra jñüncüji ngüenda, ra 'ñetse ja va mbëpi Mizhocjimi nzi 'na xöpüte, cjo na jo o jiyö. Nu 'ma na jo va mbëpi, ra ts'õ't'ü 'ma c'ü. 'Ma jiyö, ra chjëntjui 'na bëzo c'ü ri tjë'ë o̱ ngumü. Zö ra sufre rgá mbedye c'e bëzo ngue c'ua ra salva, pero ra chjorü c'e ngumü c'ü vi dyät'ä. Je xo rga cjatjonu c'o vi 'ñench'e o̱ mü'bü e Jesucristo pero dya ga jo va mbëpiji c'ü ín Jmugöji. Zö ra salvaji, pero dya rguí muvi a jmi Mizhocjimi c'e bëpji c'ü vi tsjaji. Nguec'ua, dya ra ngõ't'üji. \p \v 16 ¿Cjo dya i̱ṉ pãrãji, ngue o̱ templots'üji Mizhocjimi? Na ngue nguetsjë c'ü o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü bübü in mün'c'eji dya. \v 17 Nu 'ma rí sido rí huinsteji, ra zädä c'ü rí chjorütsjëji. Dya rí tsjaji a cjanu. Na ngue 'ma i̱ṉ cjaji a cjanu, i̱ṉ s'onbüji o̱ templo Mizhocjimi c'ü me na sjũ, c'ü ngue'tsc'eji. Nu c'o ra sido ra tsjatsc'eji a cjanu, Mizhocjimi ra tsjapü ra sufre c'o. \p \v 18 I̱ṉ cjijñiji c'ü me ni muvi 'ma cjó c'o pãrã na puncjü. Pero dya rí tsjijñiji a cjanu, na ngueje dya cjuana. C'o cjijñitsc'eji c'ü me pãrã c'ua ja nzi ga mbãrã yo nte yo cãrã yo cjë dya, ni jyodü ra jyëziji c'e pjeñe c'ü cjijñiji a cjanu. Y ra mbürü ra nguijñiji c'e pjeñe c'ü cjijñi Mizhocjimi, zö mama yo nte c'ü dya ni muvi c'ü. A cjanu ra sö ra mbãrãji c'ua c'ü na cjuana. \v 19 C'o pãrã yo nte cja ne xoñijõmü va, dya ni muvi a jmi Mizhocjimi c'o. Na ngueje je t'opjü c'ü mama ga cjava: “C'o me pãrã, pjëchiji ja ga dyonpüji yo nu minteji. Pero Mizhocjimi c'asp'üji c'ü ni tsjaji ga cjanu”, eñe. \v 20 Je xo t'opjü c'ü mama a cjava: “C'o cjapü me pãrã, pãrã c'ín Jmugöji c'ü dya ni muvi c'ü cjijñi c'o”, eñe. \v 21 Nguec'ua rí xi'tsc'öji i̱ṉ texeji, dya rí mamaji c'ü cjó nda ni muvi 'na nte na ngue c'ü pje ni mbëzhi c'ü, nza cjazgöjme rí apóstolejme. Na ngue nde rí mbëpjitjogöjme ngue c'ua rá pjöxc'üjme i̱ṉ texeji. \v 22 Zö ri nguezgö e Pablo, zö ri ngue e Apolos o e Pedro, Mizhocjimi o dyacüjme ne bëpji ngue c'ua rá pjöxc'üjme. Zö pje c'o va sädä yo cjë yo i̱ṉ cãrãji cja ne xoñijõmü, zö pje c'o xe ra zädä, zö rí chũgueji, pero Mizhocjimi ya mbeñe ja ga cja texe yo, y ra mböxc'üji. \v 23 Nguec'ua, dya rí tsjacöjme in jmuzgöjme. Na ngueje e Cristo ngue ín Jmugöji c'ü rá ätcöji. Y e Cristo ätä Mizhocjimi c'ü nu Tata. \c 4 \s1 El trabajo de los apóstoles \p \v 1 Ni jyodü rí unnc'eji ngüenda c'ü rí mbëpjitjogöjme cja e Jesucristo. Mizhocjimi o dyacöjme ne bëpji nu, c'ü rí xipjijme yo nte yo o̱ jña yo dya mi pãrãji mi jinguã. \v 2 I̱ṉ pãrãgueji o mbëpji ni jyodü ra tsjacjuanaji ja c'o nzi ga ne c'o o̱ lamuji. \v 3 Nguec'ua, dya nda rí cja'c'öji ngüenda, 'ma ngue'tsc'eji i̱ṉ mangueji cjo na jo rgá pëpcö e Jesucristo o iyö. Dya xo rí cjapcö ngüenda yo nte zö xitscö yo, cjo na jo rgá pëpcö c'ü o iyö. Dya xo rí mbeñetsjëgö ja rgá pëpcö c'ü. \v 4 Zö rí cjijñitsjë c'ü rgá ätcö na jo, pero dya ngue c'ü rguí mamaji c'ü na jozgö. Nu c'ü ra jñüncügö ngüenda c'ü ja rvá pëpcö c'ü, nguextjo c'ín Jmugöji. \v 5 Nguec'ua rí xi'tsc'öji, dya rí tsjijñiji 'na nte ja ga mbëpi Mizhocjimi. Na ngueje dya be va sädä c'e pa 'ma ra jñüncüji ngüenda Mizhocjimi. Che'beji hasta 'ma cja ra ẽjẽ c'ín Jmugöji ra 'ñe tsjapü ra 'ñetse na jo, c'o dya 'ñetse dya. Ra tsjapü ra 'ñetse c'o cjijñi o̱ mü'bü dya yo nte. Nuc'ua nu 'ma na jo rvá pëpcöji c'ü, nguextjo Mizhocjimi ra mama c'ü na jo rvá cjaji. \p \v 6 Mi cjuarmats'ügöji, c'ü rvá xi'tsc'öji yo, ngue c'ü dya rí tsjijñiji e Apolos c'ü me ni muvi, ni ri nguezgö c'ü me ni muvizgö; ngue c'ua rí tsjagueji c'ü t'opjü cja o̱ jña Mizhocjimi. Nguec'ua ne rí 'natsc'eji, dya rí tsjapqueji c'ü me i̱ṉ pãrãgueji c'ü rgui mamaji c'ü me na jo 'na nte'e, 'ñe c'ü rgui tsjapqueji menu c'ü 'naja. \v 7 Nu'tsc'eji, ¿cjó dya'c'eji sjëtsi c'ü i̱ṉ cjinncjeji c'ü xenda na jotsc'eji que na ngueje c'o 'ñaja? Dya cjó dya'c'eji sjëtsi. C'ü i̱ṉ pãrãgueji, ¿cjo dya xo dya'c'eji Mizhocjimi c'ü? Maco o dya'c'eji, ¿jenga i̱ṉ cjapqueji na nots'üji nza cja 'ma ri ngue in pjeñetsjëji c'ü i̱ṉ cjijñiji? \p \v 8 Nu'tsc'eji i̱ṉ pëzhgueji c'ü dya cja xe ni jyodü rá jí'tsc'öjme. I̱ṉ pëzhgueji c'ü dya pje xe ni jyodü rí pãrãji. I̱ṉ cjapüji na notsc'eji nza cja 'ma ya me ri jmugueji; maco zügöjme rí apóstolejme, dya rí söjme cjo ri jmugöjme. Quera ri tsjagueji na jo, ngue c'ua rvá notsc'eji a jmi Mizhocjimi, ngue c'ua nuzgöjme xo ro mbëtsijme jmu'u co nu'tsc'eji 'ma. \v 9 Nutscöjme rí apóstolejme, rí cjijñigö c'ü dya ni muvizgöjme va ngambgöjme Mizhocjimi; rí cjijñigö o ngambgöjme nza cja o nte. C'o ya tjünpü ngüenda ra bö't'ü. Rí cjijñigö a cjanu, na ngueje cja ne xoñijõmü me bëchquigöjme ín tsejme ga jñandgöjme yo nte, na ngue yo rí sufregöjme. Xo 'ñe c'o o̱ anxe Mizhocjimi me xo jandgöjme rí sufregöjme. \v 10 Nutscöjme rí apóstolejme rí zopjüjme yo nte rí xipjijme ja ga cja e Cristo. Nguec'ua ga xitscöjme c'ü dya rí pãrã c'ü rí cjajme. Pero nu'tsc'eji bübü in mün'c'eji dya e Cristo, i̱ṉ cjapqueji c'ü me i̱ṉ pãrãgueji. Nutscöjme, mama yo nte c'ü dya ni muvizgöjme; nu'tsc'eji i̱ṉ cjapüji c'ü me ni muvitsc'eji. Nutscöjme me cjacüjme menu yo nte; nu'tsc'eji me respetaots'üji yo. \v 11 Hasta yo pa dya, bübü 'ma bëtsijme c'ü rá sijme 'ñe c'ü rá jejme. Yapcüjme yo nte, y ja c'o nde rí nzhonnc'öjme. \v 12 Zö rí apóstolegöjme pero me po ín cuëgöjme rgá pëpcjöjme ngue c'ua rá tötc'öjme 'na xëdyi. 'Ma sangöjme yo nte, rí ma'tp'ütjojme Cjimi yo. 'Ma cjacüjme yo nte rá sufregöjme, rí pësp'ijme paciencia. \v 13 Zö pechquejme o bëchjine, pero sido rí zopcjöjme na jo. Yo nte yo dya pãrã Mizhocjimi, cjacüjme nza cja o cañabü. Hasta nudya cjacüjme c'ü dya ni muvizgöjme. \p \v 14 C'ü rvá xi'tsc'öji yo, dya ngue c'ü rvi tsegueji. Ró xi'tsc'öji nza cja 'na bëzo c'ü zopjü o̱ t'i ga unü consejo, na ngueje me ne'e c'e t'i. \v 15 Zö xi ri sö'ö 'na dyëch'a mil c'o in xöpütegueji c'o o xi'tsc'eji ja ga cja e Cristo, pero dya i̱ṉ 'ñecjeji na puncjü nin tatagueji. Nguextjozgö chjëntjui c'ü ri nguezgö nin tatazügöji. Na ngue 'ma ró xi'tsc'öji ja rvá jocüts'ü in mü'büji e Jesucristo, i̱ 'ñench'e in mü'büji c'ü. \v 16 Nguec'ua rí ö'tc'öji rí nzhodügueji c'ua ja nzi rgá nzhodügö. \p \v 17 Ró täjä e Timoteo ra ẽ nuc'üji. Nuc'ü, rí s'iyagö chjëntjui c'ü ri ngue ín ch'igö. Angueze ärä c'ü rí xipjigö, na ngueje xo bübü o̱ mü'bü e Cristo c'ü ín Jmugöji. Angueze ra mbennc'eji ja rgá minc'ö rgá ätcö e Cristo. Je xo rgá jíchcö a cjanu texe c'ua ja nde jmurü c'o cjuarma. \v 18 Bübütsc'eji c'o cjapütsjë na nojo, na ngueje pëzhiji c'ü dya rá ẽgö nu va ja i̱ṉ cãrãgueji. \v 19 Pero rí xi'tsc'öji, 'ma ra ne Mizhocjimi, dya ra mezhe rá ẽgö rá 'ñe zenguats'üji. Jo rá 'ñe nugö c'o cjapü me pãrã. Dya rá cjapü ngüenda c'o jña c'o ri mama c'o. Pero rá nu'u cjo cjaji ja c'o nzi ga 'ñünbü Mizhocjimi o̱ mü'büji. \v 20 C'ü ni mandazüji Mizhocjimi, dya nguextjo jña c'o rí ärägöji. C'ü ni muvi, ngue c'ü rá cjaji c'ua ja nzi ga 'ñünngü Mizhocjimi ín mün'c'öji. \v 21 ¿Ja ngue c'ü i̱ṉ negueji? ¿Cjo i̱ṉ ne rí sido rí tsjapqueji na notsc'eji ngue c'ua rá ẽ huënchc'iji na zëzhi? ¿O rí jyëziji c'ü i̱ṉ cjaji a cjanu ngue c'ua jmanch'a rga zo'c'öji, ngue c'ua rí pãrãgueji na jo c'ü rí s'iyats'ügöji? \c 5 \s1 Se juzga un caso de inmoralidad \p \v 1 Me mamaji c'ü bübütsc'eji 'na cjuarma c'ü dyojui c'ü nu jänana. Me na s'o c'ü cja a cjanu, nguec'ua hasta yo nte yo dya ma't'ü Mizhocjimi mamaji c'ü dya cjó sö ra tsja a cjanu. \v 2 Maco nu'tsc'eji i̱ṉ sido i̱ṉ cjapqueji c'ü me na jotsc'eji. Xenda rvá jo 'ma rvi ndumügueji 'ñe rvi pjongueji c'e cjuarma a ndetsc'eji. Na ngue me na s'o c'ü cja c'ü. \v 3 Nutscö, dya rí bünc'ö va ja i̱ṉ cãrãgueji, pero chjëntjui c'ü ri bünc'öji, na ngue rí mbentsc'öji co texe ín mün'c'ö. Nguec'ua chjëntjui nza cja 'ma ri bünc'öji, nutscö ya ró cjijñi ja rga xi'tsc'öji c'ü rí tsjapqueji c'e cjuarma c'ü cja na s'o ga dyojui c'ü nu jänana. \v 4 Rí jmurügueji. Nutscö chjëntjui c'ü xo rá bübü co nu'tsc'eji. Y xo ra bübü e Jesucristo c'ín Jmugöji co texe o̱ poder angueze. Rí jñünpüji ngüenda c'e cjuarma na ngueje ya dya'c'eji c'e poder e Jesús c'ín Jmugöji. \v 5 Rí xi'tsc'öji rí pjongüji c'e cjuarma, ngue c'ua Mizhocjimi ra jyëzi e Satanás c'ü dya jo ra tsjapü ra sufre o̱ cuerpo, ngue c'ua c'e cjuarma xa'ma ra nzhogü o̱ mü'bü cja Mizhocjimi. Nguec'ua c'e pa 'ma ra ẽjẽ e Jesús c'ín Jmugöji, ya rguí jogü o̱ mü'bü c'e cjuarma c'o na s'o. \p \v 6 C'ü ni tsjapqueji na jotsc'eji, chjëntjui nza cja o levadura c'o ni bäns'ä o tjõmëch'i. ¿Cjo dya i̱ṉ pãrãgueji ra tsjapü ra bäns'ä na puncjü o tjõmëch'i, zö ri ts'ëtjo o levadura c'ü ra huanbaji o harina? \v 7 I̱ṉ pãrãgueji ja ga cja c'e mbaxua 'ma pö't'üji o ts'imë y pjongüji o levadura cja o̱ ngumüji. Je xo ga cjatjo dya nu, o mbö't'üji e Cristo ngue c'ua dya cja ra bübütsc'eji c'o na s'o. Nguec'ua, ja c'o nzi ga pjongüji o levadura, rí pjongüji c'e cjuarma c'ü cja na s'o a ndetsc'eji. \v 8 Dya rá cjagöji c'o na s'o. Na ngue chjëntjui o levadura c'o. Rá cjaji c'o na jo'o 'ñe c'o na cjuana. Nuc'o, chjëntjui c'e harina c'ü dya huanbaji o levadura. \p \v 9 Ró opcjö 'na carta c'ü ró pen'c'eji. Ró xi'tsc'öji c'ü dya rí dyocjeji c'o tsãjã o ndixũ, ni ri ngue c'o ndixũ c'o tsãjã o bëzo. \v 10 Pe i̱ṉ cjijñiji ró xi'tsc'öji c'ü dya rí ñaji yo dya cjuarma c'o cja na s'o. Pero dya ngue c'ü ró xi'tsc'öji. Na ngue 'ma dya rí ñaji yo dya cjuarma, ¿ja rgá sö rí chõmüji, ja rgá sö rí pögueji, ja rgá sö rí minc'eji? Na ngue cja yo dya cjuarma, na puncjü c'o tsãjã o ndixũ, 'ñe na puncjü c'o me nepe c'o pë's'i nu minteji. Xo na puncjü c'o me pjëchi ja ga dyonpü nu minteji, ngue c'ua pje c'o tjënbiji o pje c'o jünbüji. Xo na puncjü c'o ma't'ü o ts'ita. \v 11 Rí mbennc'eji dya c'ü ró xi'tsc'öji cja c'e carta. Ngue c'ü dya rí dyocjeji c'o xiji cjuarma 'ma tsãji o ndixũ, o 'ma nepeji c'o pë's'i nu minteji, o 'ma ma't'üji o ts'ita. Dya xo rí dyocjeji c'o xiji cjuarma 'ma so'büteji, o 'ma tĩ'ĩji, o 'ma onpüji nu minteji ngue c'ua pje c'o ra ndënbiji o pje c'o ra jñünbüji. Dya xo rí sigueji o xëdyi c'o. \v 12-13 Yo dya cjuarma, ¿pje pë'sc'ü rá nugöji co nujyo, c'ü rga jünpügöji ngüenda va yo? Nguetsjë Mizhocjimi ra jñünpü ngüenda anguezeji. C'o ni jyodü rí jñünpügueji ngüenda nguextjo c'o cjuarma. Nguec'ua rí xi'tsc'öji, pjongueji nu c'ü bün'hui c'ü nu jänana, na ngue me na s'o a ndetsc'eji. \c 6 \s1 Pleitos delante de jueces que no son creyentes \p \v 1 'Ma pje c'o cja'c'eji yo nin cjuarmagueji, i̱ṉ pöcjeji a jmi c'o juesi c'o dya creo Mizhocjimi ngue c'ua ra jñünpüji ngüenda yo nin cjuarmaji. ¿Pje ma jmi i̱ṉ pë'sc'eji c'ü i̱ṉ cjagueji a cjanu? Maco dya i̱ṉ pöcjeji a jmi c'o ngue o̱ t'i Mizhocjimi nza cjatsc'eji. \v 2 ¿Cjo dya i̱ṉ pãrãgueji 'ma ra zädä c'e pa 'ma ra tjün ngüenda, nguezgöji o̱ t'izgöji Mizhocjimi rá jünpüji ngüenda texe yo cãrã va cja ne xoñijõmü? Maco rá jünpüji ngüenda texe yo nte c'e pa c'ü, ¿cjo dya xo sötsc'eji rí jñünpüji ngüenda dya yo nin cjuarmaji? \v 3 ¿Cjo dya i̱ṉ pãrãgueji c'ü xo rá jünpügöji ngüenda c'o o̱ anxe Mizhocjimi? Y 'ma rá jünpügöji ngüenda c'o o̱ anxe Mizhocjimi, xo sö rá jünpügöji ngüenda yo mi cjuarmagöji c'o pje nde cja va cja ne xoñijõmü. \v 4 Nguec'ua 'ma bübütsc'eji c'o ts'i pje ma chũ, ¿jenga i̱ṉ pöcjeji a jmi c'o juesi c'o dya ejme Mizhocjimi? Na ngueje dya pje pjëzhi cja o̱ t'i Mizhocjimi c'o. \v 5 Rí xi'tsc'öji a cjanu ngue c'ua rí tsegueji. A poco dya bübütsc'eji 'na cjuarma c'ü pë's'i na jo o̱ pjeñe ra sö ra jñün'c'eji ngüenda. \v 6 Pero c'ü i̱ṉ cjagueji, i̱ṉ sidyiji yo nin cjuarmaji nu ja ra ma jñünpüji ngüenda. Me na s'o ga cjanu. Pero c'ü xenda na s'o, ngue c'ü i̱ṉ sidyiji yo, a jmi c'o dya ejme Mizhocjimi. \p \v 7 C'ü ni sidyiji yo nin cjuarmaji ra tjünpüji ngüenda, i̱ṉ jëziji ga ndõ'c'eji c'ü dya jo. ¿Jenga dya i̱ṉ jëztjogueji zö cjó pje ra tsja'c'eji? ¿Jenga dya i̱ṉ pësp'iji paciencia texe c'o pje nde jünnc'eji 'ñe c'o pje nde tjënnc'iji? Xenda na jo rí pësp'iji paciencia a cjanu. \v 8 Maco nu'tsc'eji, xo bübü 'ma xo i̱ṉ cjaji c'o na s'o, hasta yo nin cjuarmaji i̱ṉ cjapüji, pje c'o i̱ṉ jünbüji. \p \v 9-10 Pe i̱ṉ cjijñiji zö ra tsja na s'o 'na nte pero sö ra zät'ä nu ja manda Mizhocjimi. Dya cja rí tsjijñiji a cjanu, na ngueje dya cjuana. C'o ma't'ü o ts'ita, dya sö ra zät'äji nu ja manda Mizhocjimi. Ni ri ngue c'o tsãjã o ndixũ, ni ri ngue o ndixũ c'o tsãjã o bëzo, dya xo sö ra zät'äji nu ja manda Mizhocjimi. Ni xo ri ngue c'o dya be chjüntü c'o cja a cjanu c'o na s'o. Ni xo ri ngue c'o obütsjë nu mibëzoji. Ni xo ri ngue yo mbẽ'ẽ, dya xo sö ra zät'äji nu ja manda Mizhocjimi. Ni ri ngue c'o nepe c'o pë's'i nu minteji. Ni xo ri ngue c'o tĩ'ĩ. Ni xo ri ngue c'o sante. Ni xo ri ngue c'o onpü nu minteji ngue c'ua pje c'o ra ndënbiji o ra jñünbüji. \v 11 Bübütsc'eji c'o je xo ma cjanu ma tsja c'o na s'o. Pero ya i̱ ñe o ndin'tsc'iji in mün'c'eji. Ya xo o xõcüts'üji Mizhocjimi. Y dya i̱ṉ tũji dya in nzhunc'eji. Nguetsjë o̱ Espíritu ín Mizhocjimigöji c'ü o dya'c'eji a cjanu. Je dya'c'eji a cjanu na ngue c'ü vi ndũ e Jesucristo c'ín Jmugöji por nutscöji. \s1 La santidad del cuerpo \p \v 12 Bübü c'o mama c'ü sö rá cjagöji texe c'o ne ín cuerpoji. Pero rí xi'tsc'öji c'ü dya ni jyodü rá cjagöji texe c'o, na ngueje dya pjöxcöji c'o. Dya xo rá cjagöji c'ua ja nzi rgá netsjëgöji. 'Ma jiyö, ra ndõcügöji c'o. \v 13 O jñõnü ngue para ín pjemegöji. Xo 'ñe ín pjemegöji me ne o jñõnü. Nguec'ua sö rá sigöji c'o pje nde ma jñõnü, na ngueje ra zädä c'e pa 'ma ra chjotü Mizhocjimi o jñõnü 'ñe ín pjemegöji nza yejui. Pero dya rgá cjanu ín cuerpogöji. Nguec'ua ín cuerpoji, dya ngue para rá tsãji o ndixũ. Xo 'ñe o̱ cuerpo o ndixũ, dya ngue para ra tsãji o bëzo. Nín cuerpogöji ngue para rá pëpcöji c'ín Jmuji c'ü bübü a jens'e. Y c'ín Jmugöji ni jyongöji ra bübü cja ín cuerpoji c'ü. \v 14 Mizhocjimi o tsjapü o te c'ín Jmugöji 'ma ya vi ndũ. Nguec'ua je xo rgá cjazgöji nu, ra tsjacöji Mizhocjimi rá tetcjöji c'ü ri nuevo ín cuerpoji, na ngueje me na zëzhi angueze. \p \v 15-16 I̱ṉ pãrãgueji c'ü mama cja o̱ jña Mizhocjimi: “'Ma cjó c'o ra min'hui 'na ndixũ, ya ri 'natjo o̱ ts'inguevi c'o mi yeje”, eñe. Nguec'ua 'na cjuarma, 'ma ra juntavi 'na ndixũ c'ü dya ngue nu su, ya unü o̱ cuerpo c'e ndixũ; maco ngue o̱ cjaja e Cristo ín cuerpogöji. Nguec'ua 'ma cjó c'o ra tsãjã o ndixũ, chjëntjui c'ü ri jünbü o̱ cuerpo c'ü ngue o̱ cjaja e Cristo, cja rrũ unü c'e ndixũ. Xo 'ñe yo hermana 'ma tsãji o bëzo. ¿Cjo rá cjaji a cjanu? Iyö, dya ra sö. \v 17 'Na nte 'ma ra bübü o̱ mü'bü e Cristo c'ín Jmugöji, ya ri 'natjo o̱ mü'büvi. \p \v 18 Pjötpüji na puncjü ngüenda c'ü dya rí tsãcjeji o ndixũ. Xo 'ñetsc'eji i̱ṉ hermanaji, dya rí tsãcjeji o bëzo. Xo 'ñetsc'eji, dya be i̱ṉ chjüntüji, dya xo rí tsjagueji c'o na s'o. Na s'o texe yo nzhubü. Pero 'ma cjó c'o tsãjã o ndixũ, me na s'o c'o. Na ngueje unü o̱ cuerpo c'e ndixũ, maco ngue o̱ cjaja Mizhocjimi c'ü o̱ cuerpo c'e bëzo. \v 19 ¿Cjo dya i̱ṉ pãrãgueji, in cuerpogueji ngue o̱ templo o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü me na sjũ'ũ c'ü bübü in mün'c'eji? Nguetsjë Mizhocjimi c'ü o dya'c'üji c'ü. Dya ngue in tsjatsjëgueji in cuerpoji. \v 20 Na ngueje Mizhocjimi o ngõt'ü me na mizhi va ndõmpc'eji. Nguec'ua, dya rí tsjaji c'o netsjë in cuerpoji. Rí tsjaji c'ua ja nzi ga ne Mizhocjimi, ngue c'ua xenda ra mbãrã yo nte c'ü me na nojo angueze. \c 7 \s1 Consejos sobre el matrimonio \p \v 1 Nudya rá xi'tsc'öji c'o t'önü c'o i̱ dyönngüji cja c'e carta c'ü i̱ penquegöji. Rí xi'tsc'öji, na jo e bëzo dya ra 'ñe nu su'u. \v 2 Pero para dya ra ndõ'c'eji c'ü rgui tsãcjeji o ndixũ, ni jyodü nzi 'na bëzotsc'eji ra 'ñeje nu su'u. Xo 'ñe nzi 'na ndixũtsc'eji ra 'ñeje nu xĩra. \v 3 E bëzo ni jyodü c'ü dya ra ngänbä o̱ cuerpo c'ü nu su. Je xo rgá cjatjonu e ndixũ, ni jyodü c'ü dya ra ngänbä o̱ cuerpo c'ü nu xĩra. \v 4 Na ngueje c'e ndixũ c'ü ya chjüntü, dya mandatsjë c'ü o̱ cuerpo. Ngue c'ü nu xĩra c'ü manda c'ü. Xo 'ñetjo e bëzo, dya cja xo mandatsjë c'ü o̱ cuerpo c'ü. Je ngue c'ü nu su c'ü manda c'ü. \v 5 Nu'tsc'eji i̱ṉ bëzoji, dya rí tsänbäji in cuerpoji yo nin suji. Xo 'ñetsc'eji i̱ṉ ndixũji, dya xo rí tsänbäji in cuerpoji yo nin xĩraji. Ra sö rí pötqui tsädävi a cjanu, nguextjo 'ma rí ñatsjëvi i̱ṉ nza yejui c'ü xenda rí dyötüvi Mizhocjimi. Nu'ma, ra sö rí jyëzi c'ü rgui juntavi 'ma. Pero dya xo ra mezhe pa c'ü rgui pötqui jyëzivi. Nuc'ua ndo rí yepe rí juntavi c'ua. 'Ma jiyö, 'na ra ndö'c'evi 'ma c'ü dya jo, na ngueje dya ra sö rí sëchivi c'ü ne in cuerpovi. \p \v 6 Dya rí xi'tsc'öji rí chjüntqueji, pero i̱ṉ pë'sc'eji sjëtsi rí chjüntqueji. \v 7 Quera ro tsja nza cjazgö texe yo cjuarma, dya ro chjüntüji. Pero nzi 'nazgöji sö rá cjaji c'ua ja nzi va dyacöji Mizhocjimi. Bübü c'o ya o ch'unü ra chjüntü, bübü c'o o ch'unü ra mintsjë. \p \v 8 Nu'tsc'eji dya be i̱ṉ chjüntqueji, rí xi'tsc'öji c'ü na jo rí tsjaji nza cjazgö c'ü dya rí chjüntqueji. Xo 'ñetsc'eji ya ndũ nin xĩraji, dya cja rí yepe rí chjüntqueji. \v 9 Pero 'ma dya sö rí sëchiji cja in cuerpoji, rí chjüntqueji 'ma. Na ngueje xenda na jo rí chjüntqueji, que na ngue rí sufreji rgui minc'eji. \p \v 10 Nu'tsc'eji ya i̱ṉ chjüntüji, dya rí c'uenbeji nin xĩraji. Dya nguezgö ró cjijñitsjëgö yo; ngue c'ín Jmugöji c'ü manda ga cjanu. \v 11 'Ma bübütsc'eji c'ü ra jyanbüvi c'ü nu xĩra, dya cja ra yepe ra chjüntü 'ma c'ü. O ra ma jo'tp'ü c'ü nu xĩra, ngue c'ua ra mintjovi c'ua na yeje. Nu'tsc'eji i̱ṉ bëzoji, dya rí pëzgueji nin suji. \p \v 12 Xo bübü 'na jña c'ü rá xi'tsc'öji nu'tsc'eji 'ma dya ejme Mizhocjimi nin suji 'ñe nin xĩraji. Dya ngue c'ü ixo mandazü c'ín Jmugöji; nguezgö rí xi'tsc'öji yo. Nu'tsc'eji cjuarma, 'ma dya creo Mizhocjimi yo nin sugueji, pero 'ma ne anguezeji xe rí mintcjeji c'o, dya rí jyanbügueji 'ma c'o. \v 13 Xo 'ñetsc'eji hermana, 'ma dya ejme Mizhocjimi yo nin xĩragueji, pero 'ma ne anguezeji xe rí mintcjeji c'o, dya xo rí jyanbügueji 'ma c'o. \v 14 Na ngueje Mizhocjimi ra intsjimi c'e bëzo c'ü dya creo, na ngue creo Mizhocjimi c'ü nu su'u. Xo 'ñe c'e ndixũ c'ü dya creo, xo ra intsjimiji c'ü, na ngue creo Mizhocjimi c'ü nu xĩra. 'Ma jiyö, dya ro intsjimi Mizhocjimi c'o o̱ t'iji 'ma. Pero nudya, ya intsjimi Mizhocjimi c'o. \v 15 'Ma ne ra ma c'ü nin suji o c'ü nin xĩraji c'o dya ejme Mizhocjimi, nu'tsc'eji rí jyëziji ra ma c'o. Nu'ma, dya cja xe ni jyodü xe rí minc'eji 'ma c'o nin xĩraji, o c'o nin sugueji. Na ngue ne'e Mizhocjimi c'ü rá cãrãji na jo. \v 16 Nu'tsc'eji i̱ṉ ndixũji, pe i̱ṉ cjijñiji 'ma dya rí jyëzgueji ra ma yo nin xĩraji, xa'ma ra salva 'ma c'o. Pero, ¿ja rgui pãrãgueji? Xo 'ñetsc'eji i̱ṉ bëzoji, ¿ja xo rgui pãrãgueji cjo ra salva yo nin sugueji, 'ma dya xo rí jyëzgueji ra ma c'o? Dya ra sö rí pãrãgueji. \p \v 17 Nzi 'natsc'eji rí tsjaji c'ua ja c'o nzi va dya'c'eji c'ín Jmugöji. Je ga cjanu rgá xipcjö yo cjuarma texe nu ja jmurüji. \v 18 Bübütsc'eji c'o ya circuncidaotsc'eji in cuerpoji. Nu 'ma ya vi circuncidaotsc'eji 'ma o 'ñünnc'ü in mü'büji Mizhocjimi i̱ 'ñench'e in mü'büji e Jesucristo, nu'ma, dya rí jyodüji ja rgui borraji c'o jmeya. Y 'ma dya vi circuncidaotsc'eji 'ma o 'ñünnc'ü in mü'büji, dya ni jyodü rí circuncidaoji 'ma. \v 19 C'ü ni circuncidaoji 'na nte, dya ni muvi c'ü. Dya xo ni muvi c'ü dya ni circuncidaoji. C'ü na cjuana ni muvi, ngue c'ü rá cjaji c'ü mandazüji Mizhocjimi. \v 20 Nguec'ua rí xi'tsc'öji, c'ua ja c'o nzi ma cjatsc'eji 'ma o 'ñünnc'ü in mün'c'eji Mizhocjimi, je rga cjanu rgui minc'eji nzi 'natsc'eji. \v 21 Nu 'ma ngue o̱ cjatsc'eji 'na hacendado 'ma mü o 'ñünnc'ü in mü'büji Mizhocjimi, dya rí pë'sc'eji ndumü zö rí sido ri ngue'tsc'eji o̱ cjats'üji c'e hacendado c'ü. Pero 'ma ra sö rí reglaji ngue c'ua rí pedyegueji libre, rí tsjaji 'ma. Xenda na jo ga cjanu. \v 22 C'o ngue o̱ cjaja 'na hacendado 'ma mü o 'ñünbü o̱ mü'bü Mizhocjimi, ya libre a jmi e Cristo c'o, zö ri sidotjoji ri ngue o̱ cjaja c'e hacendado. Y c'o libre c'o dya cjó o̱ cjaja, ya ngue o̱ cjaja dya e Cristo c'o, ra mbëpiji angueze. \v 23 E Cristo o ngõt'ü me na mizhi va ndõmpc'eji. Nguec'ua, dya xtí dyätqueji c'ü ra xi'ts'iji yo nte; rí dyätäji c'ü xi'ts'iji e Cristo. \v 24 Mi cjuarmats'ügöji, zö mi libregueji o jiyö 'ma mü o 'ñünnc'ü in mü'büji Mizhocjimi, zö vi chjüntqueji o jiyö, zö vi circuncidaotsc'eji o jiyö, pero c'ü ni jyodü, ngue c'ü rí sidoji Mizhocjimi. \p \v 25 C'ü ra tsja c'ü dya be chjüntü, dya mandazü c'ín Jmugöji rá xi'tsc'öji. Pero o juentsquegö o dyacö rí apóstolegö. Nguec'ua rí cjijñi rí mamagö jña, c'ua ja nzi ga ne angueze. \v 26 Rí cjijñigö xenda na jo 'ma dya ra chjüntü dya yo hermano 'ñe yo hermana. Na ngueje ya va sädä c'o pa c'o me ra tsjacüji yo nte rá sufreji va. \v 27 'Ma i̱ṉ 'ñegueji nin suji, dya rí jyodü ja rgui jyanbüji. 'Ma dya i̱ṉ 'ñegueji nin suji, dya rí jyodüji nin suji 'ma. \v 28 Pero 'ma rí chjüntqueji, dya s'o c'ü i̱ṉ cjagueji 'ma. Xo 'ñetsc'eji i̱ṉ ndixũji, dya xo ga s'o 'ma rí chjüntqueji. Pero me rí sufregueji va c'o pa c'o ya va sädä. Rí mangö c'ü na jo'o, dya rí chjüntqueji ngue c'ua xa'ma dya nda rí sufregueji 'ma. \p \v 29 Dyäräji na jo c'ü rá xi'tsc'öji dya, cjuarma. Ya va sädä c'o pa c'o rá sufreji va. Nguec'ua rí xi'tsc'öji, c'o ya 'ñeje nu su'u, ra mbëpiji Mizhocjimi rgá minji co c'ü nu suji, chjëntjui nza cja c'ü dya ri 'ñeji o̱ suji. \v 30 C'o cjijñi ga ndumü, ra mimiji nza cja c'ü dya ri ndumüji. C'o mäjä, ra mimiji nza cja c'ü dya ri mäjäji. C'o pje nde tõmü, ra mimiji nza cja c'ü dya pje ri pë's'iji. \v 31 Y 'ma bübütsc'eji c'o mäpä yo bübü va cja ne xoñijõmü, dya ra mäpäji na puncjü c'o. Na ngue c'o cja yo nte cja ne xoñijõmü, ya va sädä c'ü dya cja rguí muvi c'o. \p \v 32 Rí negö c'ü dya pje rí mbennc'eji cja ne xoñijõmü. C'o cjuarma c'o dya chjüntü, me ne ra mbëpiji c'ín Jmugöji nguec'ua ra mäjä angueze. \v 33 Pero c'o cjuarma c'o ya chjüntü, me ne ra tsjaji c'ü cjaji cja ne xoñijõmü. Jodüji ja rgá mäjä c'o nu suji. \v 34 Je xo ga cjatjonu c'o ndixũ c'o ya chjüntü, 'ñe c'o dya chjüntü. Nde nan'ño ga nguijñiji. C'o dya be chjüntü, me ne ra mbëpiji c'ín Jmugöji. Jodüji ra dyätäji angueze co texe o̱ cuerpoji, 'ñe co texe o̱ mü'büji. Pero c'o ya chjüntü, me ne ra tsjaji c'ü cjaji cja ne xoñijõmü; jodüji ja rgá mäjä c'o nu xĩraji. \p \v 35 Dya ngue c'ü rgá c'axc'üji c'ü rí xi'tsc'öji c'ü dya rí chjüntqueji. Ngue c'ü rí ne rá pjöxc'ügöji, ngue c'ua ra sö rí sido rí pëpiji na jo c'ín Jmugöji, c'ü ri nguextjo angueze c'ü rí jyodüji c'ü rguí mäjä. \p \v 36 'Ma cjó c'o 'ñeje 'na xunt'i c'ü dya chjüntü, 'ma ya cjogütjo va xunt'i, 'ma cjijñi c'ü nu tata c'ü ni jyodü ra chjüntü; nu'ma, ra tsja c'e bëzo ja c'o nzi ga nguijñi, ra chjüntpü 'ma c'ü o̱ xunt'i. Dya xo rrã s'o c'ü ra chjüntpü c'ü. \v 37 Pero 'ma ya mbeñe na jo c'ü dya ra chjüntpü c'ü nu xunt'i, 'ñe 'ma xo janda na jo c'ü dya ni jyodü ra chjüntpü; nu'ma, ra sö ra tsja 'ma c'e bëzo ja c'o nzi ga nguijñi. 'Ma ya nguijñi na jo c'ü dya ra chjüntü c'ü nu xunt'i, na jo c'ü dya ra chjüntpü 'ma c'ü. \v 38 Nu c'ü ra chjüntpü c'ü nu xunt'i, na jo cja'a c'ü. Nu c'ü dya ra chjüntpü c'ü nu xunt'i, xenda na jo c'ü cja'a c'ü. \p \v 39 Dya ra sö 'na ndixũ ra jyanbüvi c'ü nu xĩra, 'ma xe büntjo. Pero 'ma ya rguí ndũ c'ü nu xĩra, ya sö ra chjüntüvi c'ü 'na bëzo 'ma. Pero ra chjüntüvi 'na bëzo c'ü xo ätpä o̱ jña c'ín Jmugöji. \v 40 Pero rí mangö nu 'ma ra mintsjë c'e ndixũ, xenda na jo rgá mimi 'ma. Je xo ga cjanu rgá cjijñi c'ü ni zocöji o̱ Espíritu Mizhocjimi. \c 8 \s1 Los alimentos consagrados a los ídolos \p \v 1 Xo 'ñe i̱ tsjacöji t'önü ja ga cja c'o o̱ ts'ingue c'o animale c'o ya vi bäsp'ä cja yo ts'ita. Jã, na cjuana c'ü i̱ xitscöji c'ü rí pãrãgöji ja ga cja, rí texeji. Pero 'ma cjó c'o cjijñi me pãrã, cjapütsjë na nojo 'ma c'ü. 'Ma cjó c'o s'iya c'ü nu cjuarma, ngue 'ma pjös'ü na jo 'ma c'ü. \v 2 C'o cjijñi me pãrã, ni jyodü ra unüji ngüenda c'ü dya be pãrãji ja c'o nzi ga jyodü ra mbãrãji. \v 3 C'ü ni muvi, dya ngue c'ü rá pãrãgöji na puncjü; ngue c'ü rá neji Mizhocjimi. Nu'ma, ra recibidozüji Mizhocjimi. \p \v 4 I̱ dyönngöji cjo na jo rí sapüji c'o o̱ ts'ingue c'o animale c'o ya vi bäsp'ä cja yo ts'ita. Rí pãrãgöji, dya pje ni muvi yo ts'ita cja ne xoñijõmü, na ngue 'natjo Mizhocjimi c'ü bübü. \v 5 Cãrã na puncjü c'o xiji mizhocjimi cja ne xoñijõmü 'ñe a jens'e. Na cjuana cãrã na puncjü c'o xiji mizhocjimi c'o cjapü yo nte o̱ jmuji. \v 6 Pero nutscöji rí ejmeji e Cristo, 'natjo Mizhocjimi c'ü rí ma'tc'öji, c'ü ngue ín Tatagöji c'ü o dyät'ä texe ne jens'e 'ñe ne xoñijõmü. C'ü vi ngambgöji, nguextjo angueze rá pëpcöji c'ü. Xo 'natjo c'ü rí cjapcöji ín Jmugöji, c'ü ngue e Jesucristo c'ü o dyät'ä texe yo bübü. Ngue angueze o dyacöji c'ü rgá bünc'öji dya. \p \v 7 Pero yo cjuarma, dya texeji pãrãji ga cjanu; dya texeji pãrãji c'ü dya pje ni muvi yo ts'ita. Na ngueje cãrã o cjuarma c'o ot'ü mi ma't'ü yo ts'ita. Nguec'ua 'ma sapüji c'o o̱ ts'ingue c'o animale c'o vi bäsp'ä cja yo ts'ita, xe cjijñiji yo ts'ita 'ma, 'ñe cjijñiji c'ü na s'o c'ü na cjaji. Na ngueje dya be pãrãji cjo na jo xe ra za'aji, cjo jiyö. \v 8 Dya ngue c'ü rá sigöji c'o, c'ü rguí recibidozüji Mizhocjimi. 'Ma rá sigöji c'o, dya pje ra mböxcöji c'o. Ni ri ngue 'ma dya rá sigöji, dya pje xo ra bëtscöji. \v 9 Sö rí sigueji c'o ts'ingue c'o vi bäsp'ä cja yo ts'ita. Pero bübü cjuarma c'o dya be pãrã cjo na jo xe ra ziji cjo jiyö. Nguec'ua rí pjötpügueji ngüenda c'ü dya rí tsjapqueji ra tsja c'o na s'o anguezeji c'ü ra ziji. \v 10 Na ngue 'ma rí möji nu ja c'o bübü yo ts'ita rí ma siji c'o ts'ingue c'o vi bäsp'ä yo, 'ñe 'ma ra jñantc'aji 'na cjuarma c'ü dya be pãrã cjo na jo xe ra zi cjo iyö, ¿cjo dya ra tsja c'o na s'o c'ü rguí rezga ra zi c'ü? Jã, ra tsja c'o na s'o c'ü rguí rezga ra zi. \v 11 Y nu'tsc'eji na ngue c'ü i̱ṉ cjapqueji me i̱ṉ pãrãji, 'ñe i̱ṉ siji c'o o bäsp'ä cja yo ts'ita, nu'ma, 'na ra bëzhi o̱ aljma c'o cjuarma c'o dya be pãrã na jo. Maco c'ü vi ndũ e Cristo, ngue c'ü dya ra bëzhi, ra büntjo c'o. \v 12 Nguec'ua 'ma i̱ṉ sigueji a cjanu, i̱ṉ cjaji c'o na s'o contra e Cristo na ngueje i̱ṉ s'onbüji o̱ bëpji angueze. Ngue c'ü i̱ṉ cjaji 'ma xo si yo nin cjuarmaji nu 'ma dya be pãrãji na jo ra ziji o jiyö. Dya nguextjo c'ü i̱ṉ cjaji c'o na s'o contra anguezeji; xo i̱ṉ cjaji c'o na s'o contra e Cristo. \v 13 Nu 'ma ri cja c'o na s'o 'na mi cjuarmagö, na ngue c'ü rvá sigö c'o ts'ingue c'o vi bäsp'ä cja yo ts'ita, nu'ma, nunca xe rá sigö 'ma c'o ts'ingue c'o. 'Ma jiyö, rá cjapcö ra tsja c'o na s'o 'ma mi cjuarma. \c 9 \s1 Los derechos de un apóstol \p \v 1 Sö rá cjagö texe c'o dya mama Mizhocjimi na s'o. Na ngue e Jesucristo o 'ñevgueji libre, nguec'ua dya cja mandazüji c'o o̱ ley Mizhocjimi c'o o dyopjü e Moisés. Y na yeje, pjëtscö apóstole. Ró janda e Jesús c'ín Jmugöji. Y 'ma ró pëpcjö a ndetsc'eji, i̱ 'ñench'e in mün'c'eji c'ü. \v 2 Bübü c'o mama c'ü dya rí apóstolegö. Pero nu'tsc'eji i̱ṉ pãrãgueji c'ü rí apóstolegö. Na ngueje bübütsc'eji dya in mün'c'eji c'ín Jmuji, na ngue ró zo'c'öji. \p \v 3 Ngue nu rí xicö c'o cjacö t'önü pje pjëtsco. \v 4 Nutscöjme rí apóstolejme, rí pë'sc'öjme derecho c'ü ra dyacöjme yo cjuarma c'ü rá sijme. \v 5 E Pedro 'ñe c'o nu cjuarma e Jesucristo c'ín Jmuji 'ñe c'o 'ñaja apóstole, 'ma nzhodü ga zopjüji yo nte, sidyiji o̱ suji c'o xo creo e Jesucristo. Natscö 'ma ri 'ñegö mi su'u, ¿cjo dya xo ro pë'sc'ö derecho ro dyocjöbe c'ü? \v 6 ¿Cjo i̱ṉ cjijñiji nguextjo c'o 'ñaja apóstole c'o pë's'i derecho ra ch'unü c'ü ra ziji? Pe i̱ṉ cjijñiji ni jyodü rá pëpjigö ngue c'ua rá töt'ü c'ü rá sigö; xo 'ñe e Bernabé, ra pëpji para ra chöt'ü c'ü ra zi. \v 7 Rí önnc'üji, ¿cjo bübü 'na tropa c'ü ni jyodü ra gastotsjë o̱ merio ra ndõmü c'ü ra zi, 'ñe c'ü ra jye? Iyö, dya bübü. Y c'o cant'a o uva, ¿cjo dya xo sö ra ziji c'o ri quis'i? Jã, sö ra ziji. C'o c'as'ü o ndënchjürü, ¿cjo dya sö ra ziji c'ü o̱ lechi c'o? Jã, xo sö ra ziji. \v 8 ¿Cjo nguextjo rí mangö c'ua ja ga tsja yo nte? Iyö, xo mama ga cjanu yo o̱ mandamiento Mizhocjimi. \v 9 C'o o̱ mandamiento Mizhocjimi c'o o dyopjü e Moisés, t'opjü a cjava c'o: “'Ma ra yödü o ndëxü c'o in nzhünüji, dya pje rí jñu'tp'üji a ne c'o; jyëziji ra ñõnüji.” C'ü vi mama a cjanu Mizhocjimi, dya ngue c'ü me s'iya o nzhünü. \v 10 C'e jña je vi t'opjü por nutscöji rí nteji, ngue c'ua rá pãrãgöji, c'ü huajma ni jyodü ra ch'unü o ndëxü c'o ra mbedye cja c'e juajma. Xo 'ñetjo c'ü tagü o ndëxü. Nguec'ua 'ma cja huajmatjo, o 'ma ya tagü, ixta jñunt'ü o̱ mü'bü c'ü ra ch'unü c'o ndëxü. \v 11 Ró xi'tsc'öji o̱ jña Mizhocjimi. ¿Cjo me rí sögueji na jyü rgui pjöxcö c'o i̱ṉ pë'sc'eji? \v 12 C'o 'ñaja xöpüte, mamaji pë's'iji derecho ra dyö'tc'ügueji; nazgö, ¿cjo dya xenda rí pë'sc'ö derecho rá ö'tc'ö? Pero dya pje rí ö'tc'ö. C'ü rí cjagö, rí huanta texe 'ma pje c'o bëtsi, ngue c'ua ra sö rá zopjü na puncjü o nte, ra dyäräji c'e jña c'ü mama ja ga cja e Cristo. \v 13 ¿Cjo dya i̱ṉ pãrãgueji, c'o pëpji cja c'ü o̱ templo c'o ín menzumüjme a Israel, si'iji c'o pje bübü cja c'e templo? Anguezeji pëpjiji cja c'e arta, nguec'ua ga zipiji c'o o̱ ts'ingue c'o animale c'o pö'tp'üji Mizhocjimi nu. \v 14 Je xo ga cjatjonu va manda c'ín Jmugöji, nu c'o zopjü yo nte ga xipjiji ja rgá sö ra jogü o̱ mü'büji, ni jyodü ra ch'unü c'ü ra ziji, na ngue xipjiji o̱ jña Mizhocjimi. \v 15 Pero nutscö, dya xo rí örügö c'ü rá sigö, 'ñe c'ü rá jegö. Dya xo ngue c'ü rgá pen'c'öji ne carta, c'ü pje rí dyacöji. Na ngue c'ü dya rgá örügö, ngue c'ü rgá mäcjö c'ü. Nguec'ua xenda na jo c'ü dya rá örügö, zö ro tũgö o tjijmi. \p \v 16 Rí zopcjö yo nte rí xipjiji ja rgá sö ra 'ñemeji libre cja c'o na s'o. Pero dya ra sö rá cjapütsjë na nojo. Na ngueje pë'sc'ü rá zopjüji a cjanu. 'Ma jiyö, juentscö ra jñüncö ngüenda 'ma Mizhocjimi. \v 17 Dya nguezgö ró juanncjötsjë ne bëpji nu rgá zopjü yo nte. Ma rva cjanu, ro ngõtcüji 'ma. Pero o ch'acö ne bëpji; nguec'ua rá cjagö zö dya ró juajnü. \v 18 ¿Pje ra ts'õtcö 'ma cja ne xoñijõmü? Ojtjo, dya pje ra ts'õtcö. Pero rí mäcjö na ngueje dya pje rí cobragö yo nte, 'ma rí xipjiji ja rgá sö ra jogü o̱ mü'büji. Dya pje rí örügö, zö xi rí pë'sc'ö derecho ra dyacöji. \p \v 19 Zö dya ngue o̱ mbëpjizü ne rí 'na nte, pero rí pjös'ügö texe yo nte, ngue c'ua c'o dya be ench'e o̱ mü'bü e Cristo, ra 'ñench'e o̱ mü'büji na puncjüji. \v 20 'Ma rí bübügö cja c'o ín menzumüjme a Israel, rí cjagö nza cja anguezeji ngue c'ua ra 'ñench'e o̱ mü'büji e Cristo. Dya cja rí sũpcö c'o o̱ ley Mizhocjimi c'o o dyopjü e Moisés, pero 'ma rí cãrãgöjme c'o me sũpü c'o ley, rí cjagö c'ü mama c'o ley, nza cja c'ü me xo ri sũpügö, ngue c'ua c'o me sũpü c'o ley ra dyätpäji o̱ jña e Cristo. \v 21 'Ma rí bübügö cja c'o dya tjë c'o ley, rí cjagö nza cja c'ü dya ri mandazü c'o ley, ngue c'ua xo rá tõjõ c'o dya tjë c'o ley, ra 'ñejmeji e Cristo. Dya ngue c'ü dya mandazü Mizhocjimi, pero ngue c'ü o̱ jña e Cristo c'ü rí ätägö dya. \v 22 Cãrã o nte c'o cjijñi c'ü bübü o jñõnü c'ü dya sö ra ziji. 'Ma rí bübügö co anguezeji, rí cjagö nza cja anguezeji, dya xo rí sigö c'o jñõnü. Rí cjagö a cjanu, ngue c'ua rá tõjõgö c'o, ra 'ñench'e o̱ mü'büji e Jesucristo. Texe cja yo nte, rí cjagö nza cja anguezeji. Rí cjagö texe, ngue c'ua ra bübü c'o ra 'ñejme, ra jogü o̱ mü'büji. \v 23 Texe nde rí cjagö yo, ngue c'ua xe rrã puncjü o nte c'o ra creo yo jña yo rí xipjiji c'ü ja rgá 'ñemeji libre cja c'o na s'o. Y ngue c'ua xo 'ñezgö xo ra mböxcö yo jña yo. \p \v 24 I̱ṉ pãrãgueji cja 'na carrera, cjaji carrera texeji. Pero 'natjo c'ü ra ndõjõ, y ngue c'ü ra ch'unü c'e listón c'ü. Je xo rga cjatsc'eji nu, rí tsjacjuanaji rgui dyätäji Mizhocjimi, ngue c'ua ra ch'a'c'eji c'o me na jo. \v 25 C'o eñe pje nde ma t'eñe, jëziji texe c'o dya ni jyodü ra ziji, 'ñe c'o pje ra tsjaji, ngue c'ua ra sö ra ndõji. Maco ts'i ni tjeze c'ü ra ch'unüji 'ma ra ndõji. Pero nutscöji, c'ü ra dyacöji Mizhocjimi, nunca ra tjeze c'ü. \v 26 Nutscö, dya nza cjazgö c'ü ri cja carrera c'ü dya ri pãrã ja ra zät'ä. Dya xo nza cjazgö boxeador c'ü me ri c'uana a dyë, pero dya ri sürü ra yabü c'ü 'naja. \v 27 Rí pjörütsjë ja rgá minc'ö, ngue c'ua dya rá cjagö c'o na s'o c'o ne ín cuerpogö. 'Ma jiyö, ra ch'ötcö c'ü dya rvá ätcö na jo Mizhocjimi; zö rvá zopcjö na puncjü o nte. \c 10 \s1 Consejos contra la idolatría \p \v 1 Nguec'ua rí negö rí mbeñeji na jo cjuarma, ja va mbös'ü Mizhocjimi c'o ín mboxatitagöjme o mbedyeji a Egipto. O ndünt'üji a xütjü cja c'e ngõmü. Y o mbes'eji na jo cja c'e mar. \v 2 'Ma o zütüji c'e ngõmü, 'ñe 'ma o mbes'eji cja c'e mar, o jizhiji texeji c'ü ro dyätäji e Moisés. \v 3 Mi ojtjo pje ro ziji nu, pero Mizhocjimi sido mi penpeji c'ü ro ziji. Nu c'e jñõnü, nde mi siji texeji c'ü. \v 4 Y xo mi siji texeji c'e ndeje c'ü o unü Mizhocjimi anguezeji. Dya mi bëzhi o ndeje na ngueje mi pöji anguesji 'naja c'ü o tsjapü ro mbeje o ndeje cja c'e ndojo c'ü ro ziji. Mi nguetsjë e Cristo c'ü. \v 5 Zö vi mbös'üji a cjanu texe c'o vi mbedye a Egipto, pero yetjo nte c'o o tsja na jo c'ü va mäjä Mizhocjimi. Pero c'o 'ñaja c'o ma puncjü, iyö c'o. Nguec'ua va üdü Mizhocjimi, nguec'ua va ndũ anguezeji mi bodüji cja c'e majyadü. \p \v 6 C'ü ja va mbös'üji c'o, 'ñe c'o o tsjapü Mizhocjimi c'o, ngue c'ü xo rga unnc'öji ngüenda, ngue c'ua dya rá ne rá cjaji c'o na s'o, ja c'o nzi ma tsja anguesji. \v 7 Mi cãrã anguezeji c'o mi ma't'ü o ts'ita. Na ngueje mama a cjava o̱ jña Mizhocjimi: “O mimi c'o nte, o ziji o xëdyi. Cjanu o böbüji c'ua; go nemeji a jmi c'e ts'inzhünü c'ü vi dyät'äji”, eñe o̱ jña Mizhocjimi. Nu'tsc'eji, dya rí tsjagueji a cjanu rí ma'tc'eji yo ts'ita. \v 8 Mi cãrã anguezeji c'o mi tsãjã o ndixũ. Nguec'ua 'na nu pa, o ndũ veintitres milji. Nutscöji, dya rá cjagöji a cjanu. \v 9 Mi cãrã anguezeji c'o mi cja na s'o; mi nuji cjo ro castigao Mizhocjimi anguezeji. Nguec'ua ma ẽjẽ c'o c'ijmi mi saji c'o nte; nguec'ua mi tũji. Nutscöji, dya rá söji a cjanu o̱ jña e Jesucristo rá nuji cjo ra castigaozüji o iyö. \v 10 Mi cãrã anguezeji c'o me mi reclamao. Nguec'ua va mbö't'üji c'o, o tsja 'naja c'o o̱ anxe Mizhocjimi. Nu'tsc'eji, dya rí reclamaoji a cjanu. \p \v 11 Texe c'o o tsjapü Mizhocjimi c'o, ngue c'ü rga unnc'öji ngüenda. Xo t'opjü c'o, ngue c'ua xo ra zi'ch'i ín mün'c'öji c'o, ngue c'ua dya xo rá cjaji a cjanu c'o na s'o. Na ngueje ya rí cãrãji yo cjë yo ya ni ma ra nguarü. \v 12 Nguec'ua rí xi'tsc'öji, c'ü cjijñi me na jo cja o̱ jmi Mizhocjimi, ni jyodü ra mböngüenda c'ü. 'Ma jiyö, 'na ra tsja c'o na s'o. \v 13 Texe yo nte, bübü 'ma va ẽjẽ o̱ pjeñeji ra tsjaji c'o na s'o. Pero Mizhocjimi sö ra mbös'üji na jo; dya ra tsjaji c'o. Nguec'ua 'ma va ẽjẽ in pjeñeji c'o na s'o, dya ni jyodü rí tsjaji c'o. Ixtí jñunt'ü in mün'c'eji, Mizhocjimi ra dya'c'üji ja rgui zëzhiji ngue c'ua dya rí tsjaji c'o na s'o. \p \v 14 Rí s'iyatsc'öji cjuarma, nguec'ua rí xi'tsc'öji, dya pje rí tsjaji c'ü rgui pë's'iji parte co yo ts'ita. \v 15 Rí xi'tsc'öji a cjanu, na ngueje i̱ṉ pãrãgueji c'ü na jo. Rí tsjijñiji na jo, ngue c'ua rí pãrãgueji c'ü na cjuana c'ü rí xi'tsc'öji. \v 16 'Ma rí jmurügöji rí mbeñeji ja va ndũ e Cristo, ot'ü rí unngöji 'na pöjö, cja rrũ sigöji c'ü po'o c'e vaso. 'Ma rí cjagöji a cjanu, rí jizhiji 'ma c'ü 'natjo ín mü'büji nzi 'nazgöji rgá pë's'iji parte co e Cristo c'ü o pjödü o̱ cji por nutscöji. Xo 'ñe 'ma rí më'chc'öji c'e tjõmëch'i cja rrũ siji, xo rí jizhgöji 'ma c'ü 'natjo ín mü'büji nzi 'nazgöji rgá pë's'iji parte co e Cristo c'ü o sufre va ndũ por nutscöji. \v 17 'Natjo c'e tjõmëch'i c'ü rí sigöji rgá mbeñeji ja va ndũ e Cristo. Nguec'ua zö na puncjüzüji rí ejmeji e Cristo, pero 'natjo ín mü'büji rgá pë's'iji parte co e Cristo. Na ngueje rí sigöji c'ü 'natjo tjõmëch'i rí texeji. \p \v 18 Tsjijñiji c'o ín menzumügöjme a Israel. Anguezeji 'natjo c'ua mi saji c'o o̱ ts'ingue c'o animal c'o mi päsp'äji Mizhocjimi cja c'e arta. Nguec'ua mi jizhiji c'ü mi 'natjo o̱ mü'büji ma mbë's'iji parte co Mizhocjimi c'ü mi ngue o̱ cjaja c'e arta. \v 19 ¿Cjo i̱ṉ unnc'eji ngüenda yo rí xi'tsc'öji? ¿Cjo i̱ṉ cjinncjeji rí mangö c'ü pje ni muvi yo ts'ita? Iyö. ¿Cjo i̱ṉ cjinncjeji rí mangö c'ü pje ni muvi c'o ts'ingue c'o päsp'äji cja yo ts'ita? Iyö, dya rí mangö ga cjanu. \v 20 Dyäräji na jo c'ü rá xi'tsc'öji. 'Ma pje c'o pö't'ü c'o dya ejme Mizhocjimi, cja rrũ mbä's'äji cja c'o o̱ arta anguesji, dya ngue Mizhocjimi c'ü päsp'äji; ngue c'o demonio c'o ngue o̱ dyoji e Satanás c'ü dya jo. Nguec'ua 'ma i̱ṉ sagueji c'o ts'ingue c'o vi mbäsp'äji yo ts'ita, chjëntjui c'ü ri pë's'igueji parte co c'o demonio. Nguec'ua, dya rí negö rí sido rí sagueji c'o o̱ ts'ingue c'o animale c'o vi mbäsp'äji yo ts'ita. \v 21 'Ma i̱ṉ sigueji c'ü po'o c'e vaso gui mbeñeji e Jesucristo, dya sö rí sigueji c'o vi mbäsp'äji yo ts'ita. 'Ma i̱ṉ sigueji c'o ni pë'sc'eji parte co e Jesucristo, dya sö rí sigueji c'o rvi pë's'iji parte co c'o demonio. \v 22 Nu 'ma sido rá sagöji c'o ts'ingue c'o vi mbäsp'äji yo ts'ita, ra üdü 'ma c'ín Jmugöji, na ngue dya rí negöji 'ma angueze co texe ín mü'büji. A poco i̱ṉ cjijñiji c'ü xenda na zëtscöji que na ngue angueze. \s1 La libertad y el amor cristiano \p \v 23 Sö rí tsjagueji texe c'o dya mama Mizhocjimi na s'o. Pero dya ni jyodü texe rí tsjagueji c'o. Y texe c'o, dya xo pjöxc'eji c'o, ni xo ri ngue yo nin cjuarmaji. \v 24 Dya rí tsjijñiji nguextjo cjo i̱ṉ pë'sc'eji derecho c'ü pje rí tsjaji; xo rí tsjinncjeji yo nin cjuarmaji. Na ngueje dya jo pje rí tsjaji c'ü ra tsjapü ra tsja c'o na s'o yo. \p \v 25 Texe c'o pje nde ma ts'ingue c'o pöji cja böngue, ra sö rí sigueji c'o. Dya rí tsjaji t'önü cjo vi mbäsp'äji cja ts'ita c'o ts'ingue. Na ngue dya ni jyodü rí tsjijñiji c'o. \v 26 Na ngueje ne xoñijõmü, o̱ cjaja ín Jmugöji nu. Xo 'ñe texe yo bübü. \p \v 27 'Ma cjó c'o ra zon'c'eji c'o dya ejme Mizhocjimi, ra xi'tsc'eji rí möji rí ma siji o xëdyi cja o̱ ngumüji, nu 'ma i̱ṉ ne rí möji, rí siji texe c'o ra ch'a'c'eji. Dya rí tsjapüji t'önü cjo vi mbäsp'äji cja ts'ita c'o jñõnü. Na ngueje dya ni jyodü rí pãrãgueji. \v 28 Pero 'ma cjó c'o ra xi'tsc'eji: “Yo ts'ingue yo ch'a'c'eji, o bäsp'ä cja ts'ita yo”, ra 'ñents'eji, dya rí sigueji 'ma. 'Ma jiyö, rí tsjapqueji ra tsja c'ü na s'o 'ma c'ü o xi'tsc'eji. Na ngueje nuc'ü, cjijñi c'ü dya ga jo ra zi c'e ts'ingue. \v 29 Dya ngue'tsc'eji rí tsjijñigueji c'ü dya ra sö rí sigueji, jiyö. C'ü ra nguijñi dya jo ra zi, ngue c'ü o xi'tsc'eji c'ü vi bäsp'ä c'e ts'ingue cja yo ts'ita. Nguec'ua dya rí sigueji c'o. Nu'tsc'eji pe rí xitscöji a cjava: “Rí pë'sc'öjme derecho rá sigöjme c'o pje nde ma jñõnü. Nguec'ua, dya cjó pë's'i derecho ra zopcöjme, zö ri cjijñi c'ü dya jo c'ü rí sigöjme. \v 30 Nguec'ua, ¿jenga sopcöjme 'ma rí sigöjme c'o ts'ingue c'o päsp'äji cja yo ts'ita; maco rí unüjme 'na pöjö Mizhocjimi?”, rí 'ñenzgöji. \v 31 Pero rí xi'tsc'öji, 'ma rí sigueji o xëdyi, o 'ma pje c'o nde rí siji, o 'ma pje c'o rí tsjagueji, rí tsjaji c'ua ja ga ne Mizhocjimi, ngue c'ua ra 'mãrã me na jo angueze. \v 32 Rí tsjaji c'ü dya cjó rí tsjapüji ra tsja c'o na s'o, zö ri ngue yo ín menzumüjme a Israel, o zö ri ngue yo in menzumügueji a Grecia, zö creoji Mizhocjimi, zö dya creoji. \v 33 Rí tsjaji ja c'o nzi rgá cjagö. Na ngueje nutscö, dya rí cjijñigö nguextjo cjo sö pje rá cjagö. Xo rí cjinncjö yo nte, na ngueje dya ra jogü pje rá cjagö c'ü rá cjapcö yo nte ra tsjaji c'o na s'o. Rí cjagö a cjanu ngue c'ua xa'ma ra 'ñench'e o̱ mü'büji e Jesucristo, ra salvaji. \c 11 \p \v 1 Rí cjagö a cjanu, na ngue ngueje o̱ 'ñiji e Cristo. Nu'tsc'eji rí tsjagueji c'ua ja nzi rgá cjagö. \s1 Las mujeres en el culto \p \v 2 Me rí mä'c'ägöji cjuarma, na ngue i̱ṉ mbenzgöji texe c'ua ja rí nzhodü. Me xo i̱ṉ cjaji ja c'o nzi rvá xi'tsc'öji. \v 3 Pero bübü c'ü xe rí negö rí pãrãgueji. Mizhocjimi manda cja e Cristo. E Cristo manda cja e bëzo. E bëzo manda cja e ndixũ. \v 4 E bëzo, 'ma ro jñus'ü o̱ tjũs'ü 'ma go dyötü Mizhocjimi o 'ma go mama o̱ jña Mizhocjimi, ro bëzhi o̱ tseje 'ma c'ü. \v 5 Pero e ndixũ, nu 'ma dya pje ra ngo'bü o̱ ñi 'ma go dyötü Mizhocjimi o 'ma go ña o̱ jña Mizhocjimi, xo ra bëzhi o̱ tseje 'ma c'ü. Chjëntjui c'ü ro t'ãxpã o̱ ñi c'ü. \v 6 'Na ndixũ c'ü dya ra ngo'bü o̱ ñi, ni jyodü ra t'ãxã c'ü. Pero nu 'ma ix 'na tsetjo c'ü rguí t'ãxã, ni jyodü ra ngo'bü o̱ ñi 'ma c'ü. \v 7 E bëzo, dya ni jyodü pje ra jñus'ü. Na ngue o dyät'ä Mizhocjimi e bëzo c'ü ixi nguetjo angueze. Nguec'ua ngueje Mizhocjimi c'ü manda cja e bëzo. Pero e ndixũ je vi 'ñeje cja e bëzo, nguec'ua ngue e bëzo manda cja e ndixũ. \v 8 Dya ngue e ndixũ, c'ü vi t'ät'ä e bëzo. Je ngue e bëzo c'ü vi t'ät'ä e ndixũ. \v 9 Dya ngue e bëzo o t'ät'ä para ra mbös'üji e ndixũ. Ngue e ndixũ o t'ät'ä, ngue c'ua ra mbös'üji e bëzo. \v 10 C'ü ni ngo'bü o̱ ñi yo ndixũ, je jizhiji c'ü dya mandaji cja yo bëzo. Co'büji o̱ ñiji a cjanu, na ngue janda c'o o̱ anxe Mizhocjimi. \v 11 Mizhocjimi recibido yo bëzo 'ñe yo ndixũ nza yejui. Na ngue 'ma ri ojtjo yo bëzo, dya ri bübü 'ma yo ndixũ. Y 'ma ri ojtjo yo ndixũ, dya ri bübü 'ma yo bëzo. \v 12 Na ngueje e Eva c'ü mi ot'ü ndixũ, je vi 'ñeje cja e Adán c'ü mi ot'ü bëzo. Je xo ga cjatjonu e bëzo, je ni 'ñeje cja e ndixũ. Zö ri bëzo, zö ri ndixũ, pero ngue Mizhocjimi o ngambgagöji. \p \v 13 Nu'tsc'eji rí tsjijñiji. ¿Cjo na jo ra dyötü Mizhocjimi e ndixũ, nu 'ma dya ra ngo'bü o̱ ñi? Iyö, dya ga jo. \v 14 'Ma na maja o̱ ñixte 'na bëzo, dya ni jyodü cjó ra xi'tsc'eji c'ü ix 'na tsetjo; ixi jñetsetjo. \v 15 'Ma na maja o̱ ñixte 'na ndixũ, dya pje ngue 'na tseje. O ch'unü yo ndixũ ra mbe o̱ ñixte yo, ngue c'ua ra ngo'p'üji a ñi. \v 16 Bübütsc'eji c'o ra sjëya rgá ndünrü, na ngue yo jña yo rí xi'tsc'öji. Pero rí xicö c'o, dya rí pë'sc'öji xe 'na tjũrü que na ngue nu rí xi'tsc'öji rí tso'büji in ñiji. Ni xo ri pë's'iji xe 'na tjũrü c'ua ja nde jmurü yo cjuarma ga ma't'üji Mizhocjimi. \s1 Abusos en la Cena del Señor \p \v 17 Bübü 'na jña c'ü rá xi'tsc'öji. C'ü ni jmurügueji, ngue para rí ma't'üji Mizhocjimi; dya ngue para rí tsjaji yo na s'o. \v 18 C'ü xenda ni jyodü rá xi'tsc'öji, rí ärägö 'ma i̱ṉ jmurügueji, nde i̱ṉ xõgueji nde ts'i grupotsc'eji. Pe na cjuana c'o rí ärägö. \v 19 A poco i̱ṉ cjijñiji ni jyodü ra bübütsc'eji c'o ts'igrupo, ngue c'ua ra 'ñetsets'üji cjó ngue c'o xenda pãrã na jo ja ga cja, ngue c'ua ra tsjapüji na nojo. \v 20 Pero 'ma i̱ṉ jmurügueji nde ts'i grupotsc'eji, ¿ja rgá sö 'natjo c'ua ja rí sigueji c'o rgui mbeñegueji ja va ndũ c'ín Jmugöji? \v 21 Na ngueje nde va tũtsjëgueji in jñõnüji, cja rrĩ sitsjëgueji. Nguec'ua sant'a c'o dya nda pë's'i c'ü ra zi, y c'o 'ñaja, ya nijmiji hasta bünc'o ya ne ra tĩtjo. \v 22 Nama, ¿cjo dya i̱ṉ pë'sc'eji in nzungueji c'ua ja rí sigueji o xëdyi? Pe i̱ṉ cjijñiji c'ü dya ni muvi c'ü 'natjo c'ua ja rí jmurügueji rí ma'tc'eji Mizhocjimi. Na ngueje c'ü ni sitsjëgueji in jñõnüji, i̱ṉ cjapüji ra tseje c'o dya pje pë's'i. C'ü ni tsjagueji a cjanu, ¿cjo rá xi'tsc'öji c'ü rí mä'c'öji? Iyö, dya ra sö. \s1 La Cena del Señor \p \v 23 Ya ró xi'tsc'öji ja rgui mbeñeji c'ua ja va ndũ e Jesús c'ín Jmugöji. Nguetsjë angueze c'ü o xitsigö c'ua ja va cja va tsja'a c'e xõmü 'ma o zürüji o zidyiji cja c'o pje mi pjëzhi. O jñü c'e tjõmëch'i. \v 24 Nuc'ua o unü 'na pöjö Mizhocjimi. Cjanu o xëpi c'ua c'o o̱ discípulo. Cjanu o xipjiji c'ua: “Nujyo rí xë'tsc'öji, jñüji rí si'iji yo. Ngue ín cuerpogö yo. Co nín cuerpogö, rá päjtc'ägöji c'ü rvi chũji. Nu na cjagueji dya, dya rí jyombeñe rí tsjagueji nu, ngue c'ua rí mbenzgöji”, eñe. \v 25 Nuc'ua, 'ma ya vi nguarü vi ziji c'e tjõmëch'i, e Jesús xo ndũ c'ua c'e vaso. O yepe o unü 'na pöjö ja c'o nzi va jñü c'e tjõmëch'i. Cjanu o xipji c'o o̱ discípulo: “Nujnu, ngue ín tsjigö nu. C'ü rga pjödü ín tsji, ngue c'ü rgui pãrãgueji c'ü ra perdonaots'üji Mizhocjimi, ja c'o nzi va mama. Texe 'ma rí sigueji a cjanu, rí mbenzgöji 'ma”, embeji. \v 26 Nguec'ua rí xi'tsc'öji, 'ma rí sigueji a cjanu o tjõmëch'i, 'ñe c'ü ri po o vaso, i̱ṉ jizhigueji 'ma c'ü o päjtc'äji va ndũ c'ín Jmugöji. Rí tsjagueji a cjanu, hasta 'ma ra ẽjẽ na yeje. \s1 Cómo se debe tomar la Cena del Señor \p \v 27 'Ma cjó c'o ra zi c'e tjõmëch'i 'ñe c'ü ri po'o c'e vaso, 'ma dya ra mbeñe e Jesucristo c'ín Jmugöji ja va ndũ, nu'ma, ra merecido c'ü ra tsjapü Mizhocjimi ra sufre, na ngueje c'ü dya vi tsjapü ni muvi c'ü vi sufre o̱ cuerpo c'ín Jmugöji, 'ñe c'ü vi pjödü o̱ cji. \v 28 Nguec'ua nzi 'natsc'eji, ot'ü rí tsjijñiji. Nguec'ua 'ma ri bübüts'üji c'o na s'o, rí dyötüji Mizhocjimi ra perdonaotsc'eji c'o. Nuc'ua, cja rrĩ siji c'ua c'e tjõmëch'i, 'ñe c'ü ri po'o c'e vaso. \v 29 Na ngueje 'ma cjó c'o ra zi'i c'o, nu 'ma dya ra mbeñeji c'ü o̱ cuerpo c'ín Jmuji ja va sufre por nutscöji, Mizhocjimi ra castigao 'ma c'o. Na ngueje dya nguijñiji c'ua ja nzi ga jyodü. \v 30 Nguec'ua ga bübütsc'eji na puncjü c'o sö'dyë, 'ñe c'o dya ga zëzhi, 'ñe c'o ya ndũ. \v 31 Pero 'ma ot'ü rá cjijñiji, dya ra castigaozüji 'ma Mizhocjimi. \v 32 Castigaozüji a cjanu Mizhocjimi, ngue c'ua rá xötpü rá ätcöji c'ü. Je ga cjanu ga castigaozgöji va c'ü, ngue c'ua c'e pa 'ma ra jñünpü ngüenda Mizhocjimi ra ma sufre c'o dya ätpä o̱ jña, dya ra jñüncügöji ngüenda 'ma. \v 33 Nguec'ua rí xi'tsc'öji cjuarma, 'ma i̱ṉ jmurügueji gui siji o xëdyi, rí pötqui che'beji. \v 34 Nu'ma cjó c'o ri sant'a, ot'ü ra zi o xëdyi cja o̱ ngumü c'ü. Nu 'ma rí tsjagueji a cjanu cja rrĩ jmurügueji, dya ra castigaots'üji 'ma Mizhocjimi. Bübü c'o xe rá xi'tsc'öji, pero cja rá ẽ xi'tsc'öji. \c 12 \s1 Las capacidades que el Espíritu Santo da a cada uno \p \v 1 Rí negö rí pãrãgueji cjuarma, ja ga 'ñünngü ín mü'büji o̱ Espíritu Mizhocjimi, ngue c'ua ra sö rá pëpiji Mizhocjimi. \p \v 2 I̱ṉ pãrãgueji ja ma cjatsc'eji 'ma dya be mi ench'e in mü'büji e Jesucristo. Mi 'ñünnc'eji in mü'büji mi ma'tc'eji o ts'ita yo dya ña. \v 3 Nguec'ua rí xi'tsc'öji, 'ma cjó c'o ra zadü e Jesús, ixtí pãrãgueji c'ü dya ngueje o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü 'ñünbü o̱ mü'bü c'e nte. Pero 'ma cjó c'o ra mama co texe o̱ mü'bü ngue ín Jmuji e Jesús, nu'ma, ngue 'ma 'ñünbü o̱ mü'bü 'ma o̱ Espíritu Mizhocjimi. \p \v 4 Nde nan'ño ga dyacöji o̱ Espíritu Mizhocjimi nzi 'nazgöji, ngue c'ua xo nan'ño rgá pëpcöji Mizhocjimi. Pero 'natjo c'e Espíritu. \v 5 Nan'ño ga dyacöji c'ua ja rgá pjöstegöji nzi 'nazgöji, pero 'natjo c'ín Jmuji. \v 6 Nan'ño ga dyacöji c'ua ja rgá pëpjiji, pero 'natjo Mizhocjimi c'ü pjöxcöji rá cjaji texe c'ü rgá pëpcöji. \v 7 C'ü ni 'ñünngü ín mün'c'öji o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü rgá pëpcöji Mizhocjimi, ngue c'ü rga pötca pjösteji. \v 8 Bübüzügöji c'o ya ch'unü ja rgá zopjü yo nte, ngue c'ua ra mbãrãji c'ü na cjuana. Pero nguetsjë o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü unüji a cjanu. Bübüzügöji c'o ya ch'unü ja rgá zopjü yo nte, ngue c'ua ra mbãrãji ja rgá mimiji. Pero nguetsjë c'e Espíritu c'ü 'ñünbü o̱ mü'büji, ngue c'ua ra zopjüji a cjanu. \v 9 Bübüzüji c'o ya ch'unü ra nde'be o̱ mü'büji c'ü ra tsja Mizhocjimi c'o me na nojo. Pero nguetsjë o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü je unüji a cjanu. Bübüzgöji c'o ya ch'unü ja rgá jocü yo sö'dyë. Pero nguetsjë c'e Espíritu c'ü unüji a cjanu. \v 10 Bübüzgöji c'o ya ch'unü ja rgá tsja c'o na nojo c'o nunca janda yo nte. Bübüzgöji c'o ya ch'unü ra ñaji o̱ jña Mizhocjimi co poder. Bübüzgöji c'o ya ch'unü, ngue c'ua 'ma cjó c'o ra mama 'na jña, ixta mbãrãji cjo je ngue o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü o 'ñünbü o̱ mü'bü, o ngue e Satanás c'ü dya jo. Bübüzgöji c'o ya ch'unü ra ña nan'ño idioma c'o dya pãrãji. Bübüzgöji c'o ya ch'unü ra mbãrã, ngue c'ua 'ma cjó c'o ra ña nan'ño idioma, ra xipjiji c'o rrã cã nu c'o dya ri meya, pje ne ra mama c'o jña. \v 11 Na puncjü bëpji, pero 'natjo o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü 'ñünngöji ín mün'c'öji rá cjaji texe yo bëpji. Nde dacüji ja c'o nzi ga netsjë. \s1 Todos pertenecemos a un solo cuerpo \p \v 12 'Na nte, 'natjo o̱ cuerpo, pero na puncjü yo bübü o̱ cuerpo c'ü. Na puncjü c'o, pero 'natjo cuerpo. Je xo ga cjatjonu e Cristo, 'natjo angueze pero na puncjüzgöji rí bünc'öji c'ü. \v 13 Nutscöji 'ma ró ench'e ín mü'büji e Cristo, cja ch'acöji 'ma 'natjo o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü ra bübü ín mün'c'öji rí texeji. Nguec'ua rí chjëntcjöji 'natjo cuerpo dya, zö ri menzumüji a Israel, o zö ri menzumüji a Grecia. Rí chjëntcjöji 'natjo cuerpo dya, zö ri esclavoji, o zö dya ri esclavoji. O ch'acöji 'natjo Espíritu rí texeji. \p \v 14 O̱ cuerpo 'na nte, dya 'natjo c'o bübü; na puncjü c'o. \v 15 Zö ro ña ín cuagöji ro mama: “Dya rí dyëgö, nguec'ua dya rí bübü cja ne cuerpo”, ro 'ñeñe, pero bübü nín cuaji cja ín cuerpoji. \v 16 Xo 'ñe ín tsõgöji, zö ro ña ro mama: “Dya rí ndögö, nguec'ua dya rí bübü cja ne cuerpo”, ro 'ñeñe, pero xo bübü nín tsõji cja ín cuerpoji. \v 17 Nu 'ma ri dyavü o ndö texe ín cuerpoji, ¿ja rva ärägöji 'ma? Xo 'ñe 'ma ri dyavü o ngõ'õ, ¿ja rva püns'üji pje ri jyärä 'ma? \v 18 Pero Mizhocjimi o dyätcäji texe yo bübüzüji c'ü ri 'natjo ín cuerpoji. Je ga cjanu va ne angueze. \v 19 Nu 'ma nde ri bübü aparte yo bübüzüji, ¿ja ri bübü 'ma ín cuerpoji? \v 20 Pero c'ua ja ga cja dya, bübüzüji na puncjü, pero 'natjo ín cuerpoji. \p \v 21 Nu 'ma ro sö ro ña ín chögöji, pero dya ro xipji ín dyëji: “Dya ní jyodüzü c'ü pje rí pjöxcö”, ro 'ñeñe. Na ngue pötca pjöstevi. Ni xo ri ngue ín ñigöji, 'ma ro sö ro ña, pero dya ro xipji ín cuaji: “Dya ni jyodüzü c'ü pje rí pjöxcövi”, ro 'ñembevi. \v 22 Bübü ín cuerpoji c'o nza cja c'ü dya nda ni jyodüzüji. Pero ni jyodüzüji texe yo. \v 23 Yo bübü cja ín cuerpogöji c'o rí cjapcöji c'ü dya nda ni muvi, ngue c'o rí co'bügöji na jo c'o. Xo 'ñe yo dya jo ga jñetse, rí co'büji na jo, ngue c'ua xo na jo rgá jñetse yo. \v 24 Yo bübü ín cuerpoji yo jñetse na jo, dya nda ni jyodü rá co'büji yo. Mizhocjimi o dyät'ä yo bübü ín cuerpoji, ngue c'ua xenda ni muvi c'o rí cjapüji c'ü dya nda ni muvi. \v 25 O dyät'äji a cjanu yo, ngue c'ua dya ra pëpjitsjë aparte yo, ra pötca pjösteji. \v 26 Nguec'ua 'ma ra zö'ö na ü'ü 'na yo bübü ín cuerpoji, nde ra zö na ü'ü 'ma texe ín cuerpoji. Xo 'ñe 'ma rá pjörüji na jo 'na yo bübü ín cuerpoji, xo na jo rgá zö 'ma texe ín cuerpoji. \p \v 27 Nu'tsc'eji o̱ cuerpots'ügueji dya e Cristo. I̱ṉ bübügueji cja o̱ cuerpo nzi 'natsc'eji. \v 28 Nutscöji rí jmurüji rí ma't'üji Mizhocjimi, Mizhocjimi ya dyacöji ín bëpcjöji nzi 'nazgöji. Bübü c'o ya juajnü Mizhocjimi ra tsja apóstole ra zopjüji yo nte. Ngue c'ü xenda ni muvi cja c'o bëpji c'o dacöji c'ü. Bübü c'o ra mama o̱ jña angueze co poder. Xo ni muvi c'e bëpji c'ü. C'ü na jñi, bübü c'o ra xöpü o nte. Xo ni muvi c'e bëpji c'ü. Bübü c'o ch'unü ja rgá tsja c'o na nojo. Bübü c'o ra tsjapü ra ndis'i c'o ri sö'dyë. Bübü c'o ra pjöste, 'ñe c'o ra tsja xo'ñi ngue c'ua c'o 'ñaja cjuarma ra tsjaji o̱ bëpjiji. Bübü c'o ra ña nan'ño idioma c'o dya pãrãji. \v 29 ¿Cjo nde rí texcöji rí apóstoleji? ¿Cjo nde rí ñaji o̱ jña Mizhocjimi co poder? ¿Cjo nde rí xöpüji yo nte? ¿Cjo nde ch'acöji ja rga cjaji c'o na nojo? Iyö, dya nde ch'acöji c'o. \v 30 ¿Cjo nde ch'acöji rá jocüji yo sö'dyë? ¿Cjo nde rí ñaji nan'ño idioma? ¿Cjo nde sö rá xipjiji c'o cjuarma pje ne ra mama 'ma cjó c'o ra ña nan'ño idioma? Iyö. \v 31 Nu'tsc'eji rí jyodüji c'ü ra ch'a'c'eji c'o xenda ni muvi ga bëpji yo cja ró xi'tsc'öji. Pero bübü 'na c'ü rí tsjaji c'ü xenda ni muvi que na ngue yo bëpji yo. Dyäräji na jo dya, c'ü rá xi'tsc'öji. \c 13 \s1 El amor \p \v 1 Zö ch'acö rí ñagö c'o nan'ño idioma, y zö xo ro ñagö ja c'o nzi ga ña c'o anxe, pero 'ma dya ro s'iya yo nín mintegöji, ri chjëntcjöbe 'ma 'na t'ëzi c'ü zünü na jo, pero dya pje xe ni muvi. O ri chjëntcjöbe o címbalo c'o pjë'biji. Zö ro mbedye na jo jña ín tegö, pero ¿pje rví muvizgö 'ma? \v 2 Zö ch'acö rá ñagö o̱ jña Mizhocjimi co poder, y zö xi ro pãrãgö texe c'o dya mi 'mãrã mi jinguã 'ñe texe c'o na cjuana, pero 'ma dya ro s'iya yo nín mintegöji, dya pje rví muvizgö 'ma. Zö xi ro ejme na jo Mizhocjimi, nguec'ua ro sö ro xipji yo t'eje: “Chjans'aji ga manu”, ro empji, nuc'ua ro ndans'aji; pero 'ma dya ro s'iya yo nín mintegöji, dya pje rví muvizügö 'ma. \v 3 Zö xi ro jüngö texe c'o rí pë'sc'ö ro unügö c'o dya pje pë's'i, pero 'ma dya ro s'iyagö yo nín mintegöji, ¿pje ro dyezgö 'ma? Y 'ma ro zücöji ro pantcöji a sivi, zö ro sëchcö na jo rvá ndë ín cuerpo, pero 'ma dya ro s'iya yo nín minteji, ¿pje xo ro dyezgö 'ma? \p \v 4 'Ma rá s'iyaji yo nín minteji, rá pësp'iji paciencia 'ma cjó pje nde ra tsjacüji. Rá jodüji ja rga pjös'üji anguesji. 'Ma rá s'iyaji yo nín minteji, dya rá mbidiaji. 'Ma rá s'iyaji yo nín minteji, dya xo rá cjapütsjëji na nojo rga mamaji: “Me na jozgöjme”, rá eñeji. \v 5 'Ma rá s'iyaji yo nín minteji, dya pje rá mamaji c'ü rguí tseji anguezeji. Dya rá jodüji ja rga pjös'ütsjëji; rá jodüji ja rga pjös'üji yo nín minteji. 'Ma rá s'iyaji yo nín minteji, dya ra ünngöji 'ma cjó pje ra tsjacüji. Dya xo rá mbeñeji c'o pje vi tsjacöji c'o na s'o. \v 6 'Ma rá s'iyaji yo nín minteji, dya rá mäjäji 'ma cjó c'o ra tsja c'o na s'o. Rá mäjäji 'ma cjó c'o ra tsja na jo. \v 7 'Ma rá s'iyaji yo nín minteji, rá pësp'iji paciencia zö cjó pje ra xitsiji o zö cjó pje ra tsjacüji. Y rá creoji 'ma ra mama ra tsja c'o na jo. \p \v 8 Ra zädä c'ü dya cja rguí jyodü cjó ra ña o̱ jña Mizhocjimi. Xo ra zädä c'ü dya cjó xe ra unü o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü xe ra ña nan'ño idioma. Xo ra zädä c'ü dya cja rguí jyodü ra dyacöji o̱ Espíritu ja rga pãrãgöji. Pero, zö ya rguí nguins'i ne xoñijõmü, Mizhocjimi ne'e c'ü rá pötca s'iyagöji. \v 9 C'ü rgá pãrãgöji Mizhocjimi nu va cja ne xoñijõmü, dya xo rí pãrãgöji na jo. Xo 'ñe c'o rgá ñagöji o̱ jña, dya xo rí mangöji na jo c'o. \v 10 Dya nda rí pãrãgöji na jo. Pero ra zädä c'e pa 'ma rá pãrãgöji na jo. \p \v 11 'Ma cja mi ts'it'igö, mi ñagö nzi ts'it'i, mi mbeñe nzi ts'it'i, mi cjijñi nzi ts'it'i. Pero 'ma ya ró bëzogö, dya cja ró cjagö nzi ts'it'i 'ma. \v 12 Je xo ga cjazgöji nu, c'ü rgá pãrãgöji dya, chjëntjui c'ü ri jandatjoji cja jñeje, c'ü dya jñetsezüji na jo. Pero ra zädä c'e pa 'ma rá pãrãji texe c'o dya rí pãrãgöji dya. Dya xo rí pãrãgö na jo dya. Pero ra zädä c'e pa 'ma rá pãrãgö texe c'o na cjuana ja c'o nzi ga mbãcö Mizhocjimi. \v 13 Nguec'ua rí xi'tsc'öji, ni jyodü sido rá ejmeji Mizhocjimi, 'ñe rá te'beji c'ü ra zädä c'o ya mama angueze, 'ñe rá s'iyaji yo nín minteji. Nujyo, siempre ni jyodü rá cjaji yo. C'ü xenda ne Mizhocjimi rá cjaji, ngue c'ü rá s'iyaji yo nín minteji. \c 14 \s1 El hablar en lenguas \p \v 1 C'ü rí tsjaji, rí s'iyagueji yo nin minteji. Xo rí ñeji c'ü ra dya'c'eji o̱ Espíritu Mizhocjimi ja rgui pëpqueji Mizhocjimi. C'e bëpji c'ü xenda rí ñeji, ngue c'ü rí ñagueji o̱ jña Mizhocjimi co poder. \v 2 Nu 'ma cjó c'o vi unü o̱ Espíritu Mizhocjimi ra ña nan'ño idioma c'ü dya pãrã, dya ngue yo nte yo ri zopjü c'ü. Nguextjo Mizhocjimi c'ü ärä. Na ngueje dya cjó sö ra mbãrã pje pjëzhi c'ü ri mama c'ü. Na ngueje 'ñünbü o̱ mü'bü o̱ Espíritu Mizhocjimi ra ña o jña c'o dya cjó ra mbãrã. \v 3 Pero 'ma cjó c'o ra ña o̱ jña Mizhocjimi co poder, ngue yo nte yo ri zopjü c'ü, nguec'ua xenda ra mbãrãji Mizhocjimi. Xo zopjüji ja rgá mimiji. Xo cjapjüji ra mä o̱ mü'büji. \v 4 Pero 'ma cjó c'o ch'unü ra ña nan'ño idioma, nguextjotsjë c'e nte c'ü ri ña, c'ü xenda ra mbãrã Mizhocjimi. Pero 'ma cjó c'o ra ña o̱ jña Mizhocjimi co poder, ngueje texe c'o ri jmurü c'o xenda ra mbãrãji Mizhocjimi. \p \v 5 Quera ro dya'c'üji ri ñagueji nan'ño idioma i̱ṉ texeji. Pero c'ü xenda rí negö, ngue c'ü rí ñagueji o̱ jña Mizhocjimi co poder. Na ngueje xenda na jo c'e bëpji c'ü, que na ngue 'ma ri ñagueji nan'ño idioma c'o dya cjó pãrã. Pero 'ma sö rí xipjiji c'o ri jmurü pje ne ra mama c'o jña c'o i̱ṉ mamaji gui ñaji nan'ño idioma, nu'ma, na jo 'ma c'ü. Na ngue a cjanu, xenda ra mbãrãji Mizhocjimi. \v 6 Tsjijñiji cjuarma. 'Ma ro ẽgö ro 'ñe zenguats'üji, 'ma ro ñagö nan'ño idioma, pero 'ma dya ro xi'tsc'öji c'ü vi jítscö Mizhocjimi, o c'ü rí pãrãgö, ¿pje ro dyeje 'ma? Nu 'ma dya pje ro xi'tsc'öji o̱ jña Mizhocjimi, o 'ma dya pje ro jí'tsc'öji, ¿pje xo ro dyeje 'ma? \p \v 7 I̱ṉ pãrãji o pito, 'ñe o bizhi. Dya pë's'iji vida, pero zünüji. Pero 'ma dya ra cambia c'e tono c'ü ni mbë'biji yo bizhi, ¿ja rgá sö ra mbãrãji 'ma, pje pjëzhi c'ü ri bë'bi? \v 8 Xo 'ñe o corneta. Nu 'ma dya ra mbes'e na jo c'ü ra mbë'biji, ¿ja rgá sö ra xampja 'ma 'na tropa, ra ma cja chũ? \v 9 Je xo ga cjatsc'eji nu. Nu 'ma rí ñaji nan'ño idioma, ¿ja rgá sö cjó ra mbãrã pje pjëzhi c'ü ri mangueji 'ma? Chjëntjui c'ü ro ndunü o ndajma c'o jña c'o. \v 10 Bübü me na puncjü o idioma yo ñaji cja ne xoñijõmü, y nde t'ärä nza texyo. \v 11 Pero 'ma dya rá pãrãgö c'o jña c'o ri ña 'na nte, ra nguijñi 'ma c'e nte c'ü nguetscö dya rí menzumügöbe c'ü. Xo 'ñezgö xo rá unnc'ö ngüenda c'e nte, c'ü dya ri tsja cja ín jñiñigö. \v 12 Nu'tsc'eji i̱ṉ jodüji c'ü ra 'ñünnc'eji in mün'c'eji o̱ Espíritu Mizhocjimi, ngue c'ua ra sö rí pëpqueji Mizhocjimi. Nguec'ua rí xi'tsc'öji, rí jyodü rí tsjaji c'o bëpji c'o ra mbös'ü texe c'o ri jmurü xenda ra mbãrãji Mizhocjimi. \p \v 13 Nguec'ua c'ü ña nan'ño idioma, ra dyötü Mizhocjimi ra unü c'ü rguí mbãrã pje ne ra mama c'o jña c'o ri ña, ngue c'ua ra xipji c'o 'ñaja. \v 14 'Ma rí ötcö Mizhocjimi, 'ma rí ñagö nan'ño idioma c'ü dya rí pãrãgö, pedye ín tegö c'o je ni 'ñeje cja ín mü'bügö. Pero dya rí cjijñi ín ñigö pje ne ra mama yo jña. \v 15 Nguec'ua ni jyodü rá ötügö Mizhocjimi co ín mün'c'ö, 'ñe ín ñigö, nza yejui. Rá tõpü o himno co texe ín mün'c'ö 'ñe ín ñigö. \v 16 'Ma i̱ṉ unügueji 'na pöjö Mizhocjimi, 'ma rí ñaji nan'ño idioma, nu'ma, ¿ja rgá sö ra mbãrã c'o cja vi ndät'ä ra mamaji: “Na cjuana c'ü mama yo”, ra 'ñeñeji? Maco dya ra mbãrãji pje pjëzhi c'ü vi mangueji vi unngueji 'na pöjö Mizhocjimi. \v 17 Jã, pe ri unngueji na jo 'na pöjö Mizhocjimi. Pero 'ma je rga cjanu rgui ñaji nan'ño idioma, dya ra mbös'üji c'o 'ñaja nte c'o ri jmurü. \v 18 Rí unngö 'na pöjö Mizhocjimi c'ü xenda rí ñagö nan'ño idioma que na ngue i̱ṉ texegueji. \v 19 Pero texe nu ja rí pa zopjügö yo cjuarma, xenda rí ne rá cjijñi ín ñigö ja rga ñagö, zö ri tsi'ch'atjo jña, que na ngue c'ü ro ñagö 'na diez mil jña cja nan'ño idioma. Na ngue 'ma rá cjijñi ín ñigö ja rga ñagö, rá jíchcö 'ma yo cjuarma. \p \v 20 Xo 'ñetsc'eji cjuarma. 'Ma i̱ṉ ñagueji nan'ño idioma, nu 'ma dya i̱ṉ pãrãji pje ne ra mama c'o jña c'o i̱ṉ mangueji, nu'ma, i̱ṉ chjëntcjeji 'ma yo ts'it'i yo dya be cjijñi na jo o̱ ñiji. Na jo rí tsjaji nzi ts'it'i c'ü dya cjó pje rí tsjapqueji c'o na s'o. Pero rí tsjijñiji nzi bëzo. \v 21 Tsjijñiji c'ü ya t'opjü cja o̱ ley Mizhocjimi c'ü mama a cjava: “Rá juajnü c'o nte c'o ri tsja a nan'ño nación c'o ri ña'a nan'ño idioma. Ra ẽji ra 'ñe zopjüji ín jñagö yo nte. Pero zö xi rá cjagö a cjanu, dya xo ra dyätcö ín jña yo nte”, eñe Mizhocjimi. \v 22 Yo nan'ño idioma, ngue yo rguí mbãrã yo nte c'ü bübütsc'eji Mizhocjimi. C'o ra unü ngüenda a cjanu, dya ngue yo ya creo; ngue c'o dya creo. Pero c'ü rgá ñaji o̱ jña Mizhocjimi co poder, dya ngue c'o dya ejme c'o ra unü ngüenda; ngue c'o ya ejme. \v 23 'Ma i̱ṉ jmurügueji, 'ma nde ri ñagueji nan'ño idioma, y 'ma ra cjogü c'o cja ni ndäxtjo, o c'o dya ejme Mizhocjimi, ¿pje ra manxã c'o? ¿Cjo dya ra xi'ts'iji i̱ṉ locoji 'ma i̱ṉ ñagueji a cjanu yo nan'ño idioma? \v 24 Pero 'ma nde ri mangueji o̱ jña Mizhocjimi, y ra cjogü 'naja c'ü dya ejme, o c'ü cja ni ndäxtjo, ra zi'ch'i o̱ mü'bü 'ma c'ü, na ngue c'ü nde vi mangueji. Y ra unü ngüenda c'o na s'o c'o vi tsja c'ü. \v 25 Cja ra mbeñetsjë a mbo o̱ mü'bü c'o vi tsja na s'o. Cja rrũ ndüñijõmü cja in jmigueji ra ma't'ü Mizhocjimi. Y ra mama na cjuana bübütsc'eji Mizhocjimi. \s1 Hagan todo decentemente y con orden \p \v 26 Nguec'ua rí xi'tsc'öji pje rí tsjaji cjuarma. Bübüts'üji c'o ra tõ 'na himno. Bübütsc'eji c'o ra ña o̱ jña Mizhocjimi rgá zo'c'eji. Y c'o ya ch'unütsc'eji ra mbãrã, ra jí'tsc'eji c'o. Bübütsc'eji c'o ra ña nan'ño idioma. Bübüts'ügueji c'o ra mama pje ne ra mama c'o jña c'o. Pero texe yo, rí tsjagueji yo, ngue c'ua texe yo cjuarma xenda ra mbãrãji Mizhocjimi. \v 27 'Ma cjó c'o ra ñatsc'eji nan'ño idioma, ra sö ra ñatsc'eji yeje o jñi'i. Pero dya ra cjogü jñi'i. Y ra pötü rgá ñaji. Xo ni jyodü cjó c'o ra xi'ts'iji pje ne ra mama c'o jña c'o ri ña c'o. \v 28 'Ma i̱ṉ jmurügueji, nu 'ma dya ri bübü 'na cjuarma c'ü vi ch'unü ra mbãrã pje ne ra mama c'o nan'ño idioma, ra ngo't'ü 'ma a ne'e nu c'ü ri ñatsc'eji nan'ño idioma. Ra ñatsjë, y ra ñavi Mizhocjimi. \v 29 Je xo rga cjatjonu c'o ri ña o̱ jña Mizhocjimi, ra ña'a yeje o jñi. Y c'o 'ñaja profeta c'o ri cãrã nu, ra unüji ngüenda cjo na jo o iyö. \v 30 Y zö ya ri ña 'natsc'eji, pero 'ma ra tsja Mizhocjimi pje c'o ra jíchi 'naja c'ü ri junrütjo, ra ngo't'ü 'ma a ne'e nu c'ü ri ña. \v 31 Nu 'ma rí pötqueji a cjanu, ra sö nde rí mamaji o̱ jña Mizhocjimi i̱ṉ texeji, ngue c'ua nde rí jñüns'üji nde 'na jña. Y nde ra zi'ch'i in mün'c'eji i̱ṉ texeji. \v 32 'Ma cjó c'o ya ri ña o̱ jña Mizhocjimi, pero 'ma ra 'ñünbü o̱ Espíritu Mizhocjimi o̱ mü'bü c'ü 'naja cjuarma ra ña, dya ni jyodü sido ra ña c'ü ot'ü. Ra sö ra jueme, ngue c'ua xo ra sö ra ña'a c'ü 'na. \v 33 Na ngueje Mizhocjimi dya ne'e c'ü rá huëñiji. Ne angueze rá cjaji co orde. \p \v 34 'Ma nde ri jmurgueji, dya ra sö ra zo'c'eji yo ndixũ. Na ngue dya pë's'iji derecho ra ñaji; ni jyodü ra dyätäji c'o pje pjëzhi nu ja i̱ṉ jmurüji. Je ga cjanu ga mama c'ü o̱ ley Mizhocjimi. \v 35 'Ma pje c'o ne ra mbãrã yo ndixũ, ra dyönütsjëji nu xĩraji cja o̱ ngumüji. Na ngue ix 'na tsetjo c'ü ra ña 'na ndixũ ra zopjü c'o ri jmurü. \p \v 36 Rí cja'c'üji t'önü, ¿cjo ngue'tsc'eji je mbedyets'üji nu o̱ jña Mizhocjimi, nguec'ua dya ne in mü'büji yo rí xi'tsc'öji? ¿O cjo nguextjots'üji i̱ṉ pãrãgueji? \v 37 'Ma cjó c'o cjijñits'üji c'ü pätpä Mizhocjimi, 'ñe c'ü 'ñünbü o̱ mü'bü o̱ Espíritu Mizhocjimi ra mbëpi Mizhocjimi, ni jyodü ra unü ngüenda yo rí xi'tsc'öji. Na ngueje ngue o̱ jña c'ín Jmugöji yo. \v 38 Y c'ü dya ra tsjapü ngüenda yo, dya xo ra tsjapüji ngüenda c'ü. \p \v 39 Nguec'ua rí xi'tsc'öji cjuarma, rí jyodüji rí ñagueji o̱ jña Mizhocjimi co poder. Pero 'ma cjó c'o ra ña nan'ño idioma c'o ra unü o̱ Espíritu Mizhocjimi, dya rí ts'a's'üji c'ü. \v 40 Pero texe rí tsjaji na jo co orde. \c 15 \s1 La resurrección de Cristo \p \v 1 'Ma ot'ü, ró xi'tsc'öji ja ga cja e Jesucristo. Nudya, cja ndo rá mbennc'eji na yeje dya c'o jña c'o. Ngue c'o jña c'o i̱ creoji y sido i̱ṉ creoji dya. \v 2 Ró zo'c'öji, i̱ dyätpäji o̱ jña e Jesucristo. Nu 'ma i̱ unnc'eji na jo ngüenda c'ü ró xi'tsc'öji, 'ñe 'ma rí sido rí creoji, nu'ma, ni ma ra jogü in mün'c'eji 'ma c'o na s'o. \p \v 3 C'ü ró xi'tsc'öji, nguetsjë Mizhocjimi c'ü o jítscö c'o. Y ngue c'o xenda ni jyodü rá pãrãgöji. Ró xi'tsc'öji o ndũ e Cristo va ngõtcüji ín nzhunc'öji, ja c'o nzi va mama o̱ jña Mizhocjimi c'ü ro ndũ. \v 4 Xo ró xi'tsc'öji o ngöt'üji cja cueva c'ü. Nuc'ua na jñi nu pa, o te'etjo c'ua ja nzi va mama o̱ jña Mizhocjimi c'ü ro tetjo. \v 5 Xo ró xi'tsc'öji 'ma ya vi te'e e Jesucristo, o jñanda e Pedro c'ü ya ndo mi büntjo e Jesucristo. Nuc'ua, o jñanda na yeje e Pedro 'ñe c'o 'ñaja apóstole. \v 6 Nuc'ua, como 'na tsi'ch'a ciento cjuarma c'o 'natjo c'ua mi cãrãji c'o o jñanda e Jesucristo. Xe cãrãtjo na puncjü anguesji, pero bübü c'o ya ndũ. \v 7 Nuc'ua, e Jacobo xo jñanda e Jesucristo. Después texe c'o apóstole o jñandaji c'ua. \p \v 8 Nutscö e Pablo, rí bëpjagö cja c'o apóstole. Na ngueje o mezhe cja ró jandagö e Jesucristo. C'ua ja nzi ga cja 'na lëlë c'ü ya yöxcü 'nanga jmus'ütjo, je xo ma cjazgö nu 'ma o tsjacö apóstole; ni xo ró mbeñe c'ü ro cjagö apóstole. \v 9 C'o 'ñaja apóstole, xenda ma joji que na nguetscö. Dya ma jozgö c'ü ro juancügö Mizhocjimi rá cjagö apóstole. Na ngueje mi cjapcö ra sufre yo o̱ nte Mizhocjimi c'o mi jmurü mi ma't'üji e Jesucristo. \v 10 Pero rí apóstolegö dya, na ngue o juentscö Mizhocjimi o dyacö ne bëpji rí apóstolegö. Dya bëva va juentscö. Na ngueje xenda na puncjü c'ü rí pëpcjö, que na ngueje texe c'o 'ñaja apóstole. Dya rí cjatsjë ne bëpji nu; ngue Mizhocjimi me pjöxcö na puncjü. \v 11 Pero zö ri nguezgö, o zö ri ngue c'o 'ñaja apóstole, nde rí mangöjme c'ua ja va ndũ e Jesucristo, cjanu o te c'ua na yeje. Nu yo jña yo, ngue yo i̱ṉ creoji dya yo. \s1 La resurreción de los muertos \p \v 12 Rí zopjüjme yo nte, rí xipjijme c'ü o te'e e Cristo 'ma ya vi ndũ o bübütjo na yeje. Maco bübüts'üji c'o mama c'ü dya sö rá tegöji na yeje 'ma ya rga tũji. \v 13 Nu 'ma dya rvá cjuana c'ü ra te'e yo añima, dya xo rvá cjuana 'ma, c'ü o te e Cristo. \v 14 Y 'ma dya rvá cjuana c'ü o te e Cristo, dya rví muvi 'ma c'o rí xi'tsc'öji. Ni ri ngue c'o xi'tsc'eji c'o 'ñaja apóstole. Dya xo rví muvi 'ma, c'ü ni 'ñejmegueji e Cristo. \v 15 Nu'ma, xo ro ch'ötcöjme c'ü rvá pezhejme o bëchjine c'ü ja va cja va tsja Mizhocjimi. Na ngueje ya ró xi'tsc'öjme c'ü o tsjapü Mizhocjimi o te e Cristo 'ma ya vi ndũ. Pero nu 'ma dya rvá cjuana c'ü ra te yo añima, dya xo rvá cjuana 'ma c'ü o tsjapü Mizhocjimi o te e Cristo. \v 16 Na ngueje 'ma dya rvá cjuana c'ü ra tsjapü Mizhocjimi ra te yo añima, dya xo rvá cjuana 'ma, c'ü o te e Cristo. \v 17 Nu 'ma dya rvá cjuana c'ü o tsjapü Mizhocjimi o te e Cristo, dya pje xo rví muvi 'ma c'ü ni 'ñench'e in mü'bügueji e Cristo. Xe ri tũgueji 'ma in nzhunc'eji. \v 18 Yo ejme e Cristo, bübü c'o ya ndũ. Nu 'ma dya rvá cjuana c'ü o te e Cristo, xo 'ñetjo anguezeji, dya xo ro teji. Nguec'ua ro bëzhiji 'ma. \v 19 'Ma dya rvá cjuana c'ü rá tegöji rá ma cãrãji co e Cristo, juenzgöji 'ma; ¿pje rví muvi 'ma c'ü rgá ätpäji o̱ jña angueze? Nu'ma, xenda na jo c'ü ro mäpäji nguextjo yo bübü cja ne xoñijõmü, ja c'o nzi ga tsja yo dya ejme e Cristo. \p \v 20 Pero dya je ga cjanu. Na ngueje Mizhocjimi o tsjapü o te e Cristo 'ma ya vi ndũ. Nguec'ua 'ma ra zädä c'e pa, cja nde ra te'e texe c'o vi 'ñench'e o̱ mü'bü e Jesucristo c'o ya ndũ. \v 21 Na ngue c'ü vi ndũ 'na nte, nguec'ua nde rgá tũji. Je xo rga cjatjonu, na ngue c'ü vi te'e c'ü 'na nte, nguec'ua xo rá tetcjöji rí texeji co ín cuerpoji. \v 22 O ndũ e Adán c'ü mi ngue ín mboxpalegöji, na ngueje o tsja c'o na s'o. O jñuscöji xo rí cjaji c'o na s'o; nguec'ua xo rgá tũgöji rí texeji. Je xo ga cjatjonu; ra tsjacöji Mizhocjimi nde rá teji rí texeji co ín cuerpoji. Na ngue ya jñuscöji e Cristo; c'ua ja ga cja angueze, je xo ga cjazgöji dya nu. \v 23 Pero cja rá teji 'ma cja ra zädä c'e pa. Ot'ü o te e Cristo. Nuc'ua 'ma ra ẽjẽ na ye e Cristo, cja ra te texe c'o ench'e o̱ mü'bü angueze. \v 24 Nuc'ua ra nguins'i ne xoñijõmü. Y c'e poder c'ü pë's'i dya e Cristo ra manda, ra unüji Mizhocjimi, ra tsja e Cristo. Pero ot'ü ra tsja e Cristo ra ndõpü c'o pje nde pjëzhi, zö pje ma poder c'ü me rrã nojo ri pë's'iji. Nguec'ua dya pje xe ra mbëzhiji. \v 25 Ni jyodü ot'ü ra manda e Cristo, hasta 'ma cja ra ndõpü texe c'o üji, ra chjotpüji texe o̱ poderji. \v 26 C'ü üvi e Cristo c'ü rguí nguarü ra ndõpüji, ngue e muerte. Nguec'ua dya cja xe rá tũji. \v 27 Je t'opjü a cjava: “O unüji texe poder ra manda”, eñe. Dya ngue c'ü ra manda e Cristo cja Mizhocjimi; maco nguetsjë Mizhocjimi c'ü o unü c'e poder e Cristo. \v 28 Nuc'ua, 'ma ya nde ra chjotpüji o̱ poder texe c'o üvi e Cristo, ra nzhopcüji texe poder Mizhocjimi; ra tsja e Cristo c'ü nguetsjë c'ü o̱ T'i. Na ngueje nguetsjë Mizhocjimi c'ü ot'ü o unü c'e poder c'ü. Nguec'ua Mizhocjimi ra mbë's'i na yeje texe o poder. \p \v 29 Bübü c'o ji'i c'ü ro ji c'o ya ndũ. Nu 'ma dya rvá cjuana c'ü ra te yo añima, dya ro tsjaji 'ma a cjanu. Xo pãrã anguezeji c'ü ra te yo añima, ngue c'ua ga jiji a cjanu. \p \v 30 Nutscöjme rí apóstolejme, pama rí cjogöjme peligro rgá zopjüjme yo nte. Nu 'ma dya rvá cjuana ra te yo añima, ¿pje rví muvi 'ma c'ü rgá sufregöjme a cjanu? \v 31 Ya pëpji dya e Cristo Jesús c'ín Jmugöji a mbo cja in mün'c'eji, nguec'ua nutscö rí mä'c'öji. I̱ṉ pãrãgueji c'ü na cjuana rí mä'c'öji. Je xo ga cjatjonu rí jñunt'ü in mün'c'eji c'ü na cjuana pama rí cjogü peligro rá tũ. \v 32 'Ma ró sufre na puncjü a Efeso, chjëntjui c'ü ro chũgöbe o animale c'o me na sate. Nu 'ma dya rvá cjuana c'ü ra te yo añima, ¿pje ro dyeje 'ma, c'ü rvá sufregö a cjanu? Xenda na jo c'ü ro cjaji ja c'o nzi ga mama yo nte. Mamaji anguezeji: “Xe rá sigöji dya, nu dya xe rí bünc'öji. 'Ma rá tũji, ra nguejme yo. Na ngue dya cja rá teji”, eñeji. \p \v 33 Dya cja xe rí jyëzgueji cjó xe ra dyon'c'eji ra xi'tsc'eji jña a cjanu. Zö xi na jo in chjũrügueji, pero nu 'ma rí dyoji c'o cjijñi na s'o, xo rí tsjijñiji a cjanu, y rí tsjaji c'o na s'o 'ma. \v 34 Chjümbeñegueji. Jyëziji c'ü ni dyocjeji c'o nte c'o, na ngue na s'o ga cjanu. Na ngue anguezeji, dya pãrãji Mizhocjimi. Rí xi'tsc'öji a cjanu, xa'ma rí pjörü in tseji. \s1 Cómo van a resucitar los muertos \p \v 35 Bübü c'o ra xitscö: “¿Ja rgá te yo añima? 'Ma rá teji cja t'o, ¿ja rgá cja c'ín cuerpoji 'ma?”, ra 'ñenzgöji. \v 36 Nu 'ma i̱ṉ mangueji a cjanu, dya i̱ṉ unnc'eji ngüenda ja ga cja. 'Ma i̱ṉ tujmüji o ndëchjõ, ot'ü i̱ṉ ögüji. Nu 'ma jiyö, dya ro mbes'e 'ma c'o. \v 37 Y 'ma i̱ṉ tujmüji, dya ngue c'o ts'itjõ c'o i̱ṉ tujmüji; ngue c'o ts'indëchjõ. Je xo ga cjatjonu o ndëxü, o pje c'o nde i̱ṉ podüji. \v 38 Mizhocjimi cja'a c'ua ja c'o nzi ga ne. Na ngueje unü nzi 'na ts'igrano c'ua ja nzi ga mbes'eji. Nde nan'ñoji. \v 39 Je xo ga cjatjonu texe o ts'ingue, dya 'na ma cjatjo yo. Nan'ño o̱ ts'ingue o nte. Xo nan'ño o̱ ts'ingue yo animale nza cja e burro. Y xo nan'ño o̱ ts'ingue o jmõ, 'ñe o̱ ts'ingue yo s'ü. \v 40 Na jo va t'ät'ä yo bübü a jens'e. Xo na jo va t'ät'ä yo cãrã cja ne xoñijõmü, 'ñe yo cja'a. Pero nan'ñovi. \v 41 E jyarü 'ñe e zana 'ñe yo seje, nde zärä yo. Pero nde nan'ño ga zäräji nzi 'naji. \v 42 Je xo rgá cjatjonu, 'ma ra te'e yo añima. Yo añima yo ögüji, dya'a o̱ ts'ingueji. Pero 'ma ra teji, ra bübü o̱ cuerpoji c'ü dya cja xe ra ndũ. \v 43 'Ma ya ni ndũji, dya cja ni muvi 'ma c'e cuerpo. Pero 'ma ra teji, ra bübü o̱ cuerpoji c'ü me xe rrã jo. 'Ma ya ni ndũji, dya cja 'ñõmü. Pero 'ma ra teji, ra bübü o̱ cuerpoji c'ü xenda rrã zëzhi. \v 44 Nín cuerpoji nu bübüzüji dya, ngue para rá mimiji cja ne xoñijõmü. Pero ra dyögüji ín cuerpoji. Nuc'ua 'ma rá tegöji, ra bübüzüji ín cuerpoji para rá ma minc'öji co Mizhocjimi. Bübü ín cuerpoji nu rgá cãrãji cja ne xoñijõmü. Pero ín cuerpoji c'ua ja rga cja, ngue c'ü rga ma cãrãji co Mizhocjimi. \v 45 Je xo ga cjanu va t'opjü c'ü mama a cjava: “'Ma mü o dyät'ä Mizhocjimi c'ü ot'ü Adán, o bübü c'ü o̱ cuerpo c'ü.” Pero 'ma ya vi mezhe, o ẽjẽ e Jesús c'ü sö rá xiji c'ü bëpja Adán. Angueze, Mizhocjimi c'ü. Nguec'ua sö ra tsjacöji rá bübütjogöji na yeje. \v 46 C'ín cuerpoji c'ü rga ma cãrãji co Mizhocjimi, dya nza cja nu ot'ü bübü. Nu ot'ü bübü, ngue nín cuerpoji dya, nu rgá cãrãji cja ne xoñijõmü. C'ín cuerpoji c'ü rga ma cãrãji co Mizhocjimi, ngue c'ü cja ra ch'acüji c'ü. \v 47 C'ü ot'ü nte, je vi 'ñeje cja ne xoñijõmü c'ü. Vi t'ät'ätjo co jõmü c'ü. C'ü 'na bëzo, je vi 'ñeje a jens'e c'ü. Nguetsjë c'ín Jmugöji c'ü. \v 48 C'ua ja c'o nzi ma cja c'e bëzo c'ü vi t'ät'ätjo co jõmü, je xo ga cjazgöji nu. Na ngueje xo jõmütjo nín cuerpogöji. Pero rí tsjagöji dya a jens'e, na ngue rí ench'e ín mü'büji e Jesucristo. Nguec'ua, ja c'o nzi ga cja c'ü tsja a jens'e c'ü ngue ín Jmugöji e Jesucristo, je xo rgá cjazgöji nu. \v 49 Nutscöji o jñuscöji c'ua ja c'o nzi ma cja c'e bëzo c'ü vi t'ät'ä co jõmü. Je xo rgá cjatjonu, ra jñuscöji c'ua ja c'o nzi ga cja, nu c'ü vi 'ñeje a jens'e. \p \v 50 Bübü c'ü rá xi'tsc'öji cjuarma. Co nín cuerpogöji nu bübüzgöji dya, dya ra sö ra ch'acöji c'ü rá sätc'öji nu ja manda Mizhocjimi. Na ngueje nín cuerpogöji, bübü ts'ingue, 'ñe o cji nu. Co nín cuerpogöji, dya sö ra ch'acöji dya c'ü rá sät'äji nu ja dya pje dya'a. Na ngueje nín cuerpogöji, dya'a nu. \v 51 Dyärä'maji. Rá xi'tsc'öji dya o jña, c'o dya ch'unü ro mbãrã c'o mi cãrã mi jinguã. Dya rá tũgöji rí texeji. Pero rí texeji ra pötcüji Mizhocjimi c'ü ja ga cja nín cuerpogöji. \v 52 'Ma ra zünü c'ü rguí nguarü trompeta, jo rrũ pötcüji. 'Ma cjó c'o c'uijmi a nzhö'ö, dya mezhe nada. Je xo rga cjanu rgá pötcöji. Nuc'ua Mizhocjimi ra tsjapü ra te'e texe c'o ya ndũ. Ra bübü o̱ cuerpoji c'ü nunca ra ndũ. Xo 'ñetscöji ri cãrãji, nde ra pötcügöji. \v 53 Ni jyodü ra bübüzgöji 'na cuerpo c'ü dya ra dya'a. Na ngue nín cuerpogöji nu bübüzgöji dya, ra dya'a nu. Ni jyodü ra bübüzgöji 'na cuerpo c'ü dya ra ndũ. Na ngue nín cuerpoji nu bübüzgöji dya, ra ndũ nu. \v 54 Nín cuerpoji nu bübüzgöji dya, ra ndũ y ra dya'a nu. Pero ra zädäzgöji c'ü ri nuevo ín cuerpoji c'ü dya cja ra ndũ. Nu'ma, ya rguí zädä 'ma c'e jña c'ü t'opjü a cjava: “Ya ndõpüji e muerte; ya chjotüji c'ü. \v 55 Zö rá tũgöji, zö ra dyögüzüji, pero dya ra ndõcüji e muerte. Na ngue, dya rá quejmeji cja t'o”, eñe o̱ jña Mizhocjimi. \v 56 Rí tũji, na ngueje rí cjaji c'o na s'o. Rí cjaji c'o na s'o, na ngue dya rí ne rá ätäji o̱ ley Mizhocjimi. \v 57 Pero rí unngö 'na pöjö Mizhocjimi. Zö rá tũji, pero ra tsjacüji Mizhocjimi rá tetcjöji na yeje. Na ngue o ndũ e Jesucristo c'ü ín Jmugöji va ngõtcüji ín nzhunc'öji, cjanu o tetjo c'ua na yeje. \p \v 58 Rí s'iyats'ügöji cjuarma, nguec'ua rí xi'tsc'öji c'ü dya rí yembeñeji c'ü rgui jyëzgueji Mizhocjimi. Rí sido rí pëpiji na puncjü c'ín Jmugöji. Y rí jñunt'ü in mü'büji c'ü dya bëvatjo gui pëpqueji angueze. Na ngue rá tetcjöji na ye. \c 16 \s1 La colecta para los hermanos \p \v 1 Rí xi'tsc'öji ja ga cja o merio c'o rá jmutüji rá pjös'üji c'o o̱ t'i Mizhocjimi c'o cãrã a Jerusalén. C'ua ja c'o nzi rvá xipji c'o cjuarma a Galacia, je xo rga cjanu rgui tsjagueji. \v 2 C'ü ot'ü pa nu ngo'o, nzi 'natsc'eji ra xõcü ja nzi merio c'ua ja va unü Mizhocjimi o ndõjõ; ra mbë's'i cja o̱ ngumü c'o. Nguec'ua 'ma rá säcjö va ja i̱ṉ cãrãji, dya ní jyodü cja rí jmutqueji 'ma c'o merio. \v 3 Rí juajnügueji c'o i̱ṉ confiaoji. Nguec'ua 'ma rá säcjö va, rá täji ra möji a ma a Jerusalén. Y rá unüji 'na xiscõmü ra ndëdyiji ngue c'ua c'o cjuarma a Jerusalén ra recibidoji anguezeji. Cja rrũ möji c'ua, ra ma zogüji c'o merio. \v 4 'Ma xo ni jyodü rá möcjöjme c'o a ma a Jerusalén, ra jogü. \s1 Planes de viaje de Pablo \p \v 5 'Na nu pa, rá cjogü cja c'e nación a Macedonia. Cja rrũ 'ñe zenguats'üji. Na ngueje ni jyodü rá cjogö a Macedonia. \v 6 'Ma rá säcjö va ja i̱ṉ cãrãgueji, xa'ma rá mimiji co nu'tsc'eji yo pa yo rrã së. Nuc'ua 'ma rá pedye, ra sö rí pjöxcöji c'ü rga ma cja 'ñiji. \v 7 Dya ngue c'ü rí ne rá zenguats'ütjoji cja rrũ ma, iyö. Ne ín mü'bü rá mimiji ja nzi zana, nu 'ma ra dyacö sjëtsi Mizhocjimi c'ín Jmuji. \v 8 Xe rá mimigö ja xe nzi pa a Efeso, hasta 'ma ra cjogü c'e mbaxua Pentecostés. \v 9 Na ngueje ya recibidozüji na jo a Efeso rá ña'a o̱ jña Mizhocjimi, y na puncjü o nte yo rí zopjü. Y xo na puncjü yo nugü na ü. \p \v 10 Xa'ma ra säjä e Timoteo va ja i̱ṉ cãrãgueji. Nu 'ma ra säjä, rí pjötpüji ngüenda c'ü dya rí tsjapüji ra tseje. Na ngue xo pëpi c'ín Jmugöji c'ü, c'ua ja c'o nzi rgá pëpigö. \v 11 Dya rí tsjapüji menu c'ü. Nuc'ua, 'ma ra mbedye va, rí pjös'üji ra ma, ngue c'ua ra ma nu ja rí bünc'ö. Na ngueje rí pëtsa ra ma nu. Xo 'ñe c'o cjuarma. \p \v 12 E cjuarma Apolos ró ötü na puncjü ro ẽji c'o cjuarma ro 'ñe zenguats'üji. Pero angueze o mama c'ü dya ro ẽji c'o cjuarma. Cja ra ẽjẽ, 'ma ra mbë's'i tiempo. \s1 Saludos finales \p \v 13 Nu'tsc'eji rí pjötpüji ngüenda c'ü dya rí tsjaji c'o na s'o. Sido rí 'ñejmeji Mizhocjimi. Rí zëzhiji zö pje rí sufreji. \v 14 Texe c'o rí tsjaji, rí s'iyaji yo nin minteji. \v 15 Ya i̱ṉ pãrãgueji, e Estéfanas 'ñe c'o cãrã nu ngumü ngue c'o ot'ü o dyätpä o̱ jña e Jesucristo va a Acaya c'o. Anguezeji me pjös'üji yo o̱ t'i Mizhocjimi. \v 16 Nguec'ua rí xi'tsc'öji rí respetaoji e Estéfanas, 'ñe c'o cãrã nu ngumü. Xo 'ñe texe c'o je ga cjanu ga pjöste. Rí respetaoji texe c'o pëpji na zëzhi c'o pje nde ma mböste. \v 17 Me rí mäcjö. Na ngueje o ma e Estéfanas, 'ñe e Fortunato, 'ñe e Acaico nu ja rí bünc'ö; o ma zenguazüji. Chjëntjui c'ü ro päjtc'ägueji c'o, na ngue dya sö rvi möcjeji a manu. \v 18 Na ngue c'ü vi möji anguezeji vi ma zocüzügöji 'na jña, nguec'ua dya cja xe rí mbentsc'öji dya. Ni xo ri ngue'tsc'eji, dya cja xe ni jyodü rí mbenzgöji. Nguec'ua rí tsjapüji ngüenda anguezeji, xo 'ñe texe c'o je ga cjanu ga pjöste. \p \v 19 Va bö'tc'ütjoji Cjimi c'o cjuarma texe nu ja jmurüji a ma a Asia. Xo va bö'tc'ütjoji Cjimi e Aquila, 'ñe e Priscila. Xo va bö'tc'üji Cjimi c'o cjuarma c'o jmurü o̱ ngumü anguezevi. Va bö'tc'ütjoji Cjimi na puncjü anguezeji; ö'tc'üji ra mböxc'üji e Jesucristo c'ín Jmugöji. \v 20 Va bö'tc'üji Cjimi texe c'o cjuarma. Rí pötqui zenguateji co texe in mü'büji. Na ngue o̱ t'itsc'eji Mizhocjimi. \p \v 21 Yo jña yo ni nguarü rgá ma'tc'üji Cjimi, nguezgö e Pablo rí opjügö co ín dyëgö yo. \p \v 22 C'o nte c'o dya ne'e e Jesucristo c'ín Jmugöji, jyëzgueji c'o. Xo ra jyëzi Mizhocjimi c'o. Rí mbennc'eji a cjanu, na ngue ra ẽjẽ c'ín Jmugöji. \p \v 23 E Jesucristo c'ín Jmugöji ra mböxc'üji. \v 24 Rí s'iyats'üji na ngue bübü e Cristo Jesús a mbo ín mün'c'öji. Amén.