\id 2CO - Sateré-Mawé NT [mav] (Brazil) -2011 bd \h TAWA KURINTIU PIARIA NÃPIN HAMUAT PAURU MIENOI TYPUAT \toc1 Tawa Kurintiu Piaria Nãpin Hamuat Pauru Mienoi Typuat \toc2 2 Coríntios \toc3 2Co \mt1 TAWA KURINTIU PIARIA NÃPIN HAMUAT PAURU MIENOI TYPUAT \c 1 \p \v 1 Uito ti Puaru are. Uiwy­ria'in Iesui mohey haria tawa Kurintiu piaria yi Akaia piaria. Eiperia ti Tupana mimo­waku ko'i ra'yn tewaku hap wuat ko'i. Uito ti Iesui potpo­'oro Pauru e hap het rakat are. Sa'a­wy'i Tupana to'e uhepe — Woro­'airo en Uha'yru moherep miit'in muat hamuat e. Koitywy atipo­'oro ehowawi uimiwan aikope aikope eiwa­'a­tunug Tupana mõtypot hamo are. I'ewyte toĩne'en meiũpe aheywyt aikywyt sese Timoteu are. Mi'i ti uipo­wyro mesuwat uhehay wan hap ete. \v 2 Mio tã are Tupana pe — Eti'a­tu­poi­tyro kahato o emohey haria Esa'yru mohey haria tawa Kurintiu piaria are. Ereĩne'en o egyi'at kahato rakat i'atuepiat hat wo. Etunug o mi'iria wo'o­wese haria wo. Tupana are En ni Uru'ywot sese are. Emipo­'oro Urupo­rekuat nuat ti Iesui Esa'yru set upi wyti ahẽtup. \v 3 Urutu­wehum ewawi Tupana. Waku kahato En Tupana katu­pono etipo­'oro ra'yn Iesui uruewawi. Koitywy emẽpyt'in sese uruto are. Waku kahato En Uru'ywot. Uruho­'opot turan uruka­wiano kahato hat En. Urueha­ky­'e'i kahato wuat'i e'at pe are. \v 4 Uruetu­pana are karãpe urusatek turan Uru'ywot kahato ereĩne'en haty hap etimonik kahato hamo. Uruho­'opot turan i'ewyte urunãpin uruky'e hap wywo. Waku kahato Tupana katu­pono karãpe uruwy­ria'in hatek hap put'ok'e mi'i turan urui'a­tu­nãpin kuap i'atu­ky'e hap wywo. Aikotã urunãpin ho'opot turan mi'i hap ewy urutunug aikotã urumo­wepit ehay wo hap ewy uruto'e ewawi Tupana are. \v 5 Aipo­typot Iesui tikuap kahato ho'opot hap ko'i po'og torania kai toikuap are. Uruto urutu­kup­te'en iwywo wẽtup miit ewy yn uruho­'opot kahato wy. Mi'i turan uruka­wiano kahato hat pote toikuap kahato ho'opot hap pote. Yt wẽtup i yt toikuap i. Torania toikuap kat pote tohã'ãg yne ra'yn. Mi'i pote toha­ty'u kuap yne aiky'e haype. \v 6 Koitywy mesu­wa­ro­tiaria urusa­ty'i saty'i kahato ra'yn mesuwe katu­pono uruhenoi ra'yn Iesui etiat wãi'i­'a­tu'e pytkai. Mi'i pote koitywy Tupana mieha­kye­ra'at ko'i wo eweikup­te'en. Uru'a­piheg kahato pote eipo­wyro haria wo urutu­kup­te'en mote are. Ma'ato urusa­ty'i saty'i hap kaipyi eipo­wyro haria urutu­kup­te'en. \v 7 Ma'ato urusa­ty'i saty'i turan Tupana uruka­wiano urusa­ty'i saty'i hap ok tã. Mi'i pote po'og hesaika rakaria wo uruto­py­hu'at eipo­wyro hamuat ehepiat ho'opot hap ete. Mi'i hawyi karãpe ehaty'i haty'i Iesui mohey haria eipe pote mi'i hawyi uruepiat ho'opot hap kape eiwa­tetup yn na'yn. Mi'i hawyi — Waku waho­'opot aimu'e haria ewy ewei'e eiwe­wawi. Mi'i hawyi wẽtup miit piit ewy yn ho'opot haria wo watoĩ­ne'en are. Mi'i pote watikuap yne ho'opot hap ko'i are. Mi'i hawyi wahupit kuap yne are. Mi'i hawyi yt uwe i aito imohey hap atoiat haria ahaty'i haty'i kahato pytkai. \v 8 Uiwy­ria'in tawa Kurintiu piaria wẽtup yn wyti aimi­mohey. Mi'i pote atimo­herep teran ehepe aikotã sa'a­wy'i waho­'opot ehe'yi Asia totiat hap. Atiky­'esat eweikuap mi'i hap ete. Katu­pono karãpe eweho­'opot turan mono erakue ewei'e yn na'yn. Ta'i uruho­'opot kahato itote aikotã ahak puat ipotyi rakat wahupit hap ewy yt wahupit kuap i. Mi'i hap ewy yt uruhupit kuap i po'og ehe'yi Asia tote uruho­'opot hap. — Ta'i aiku­'uro ra'yn keĩ mesup pãi uruto'e yn uruto­'ope itote. \v 9 Yi Asia piaria uru'auka irane mesup sio mũki­'ite uruto'e yn uruwa­nẽtup hawe itote. — Pyno yt watu­we­ha­kye­ra'at kuap i aiku­'uro hap po pyi uruto'e yn itote uruto­'ope. Ta'i Tupana yn keĩ aihep kuap ai'auka teran haria po pyi uruto'e itote uruwo­'ope. Tupana yn aihep kuap ai'auka hanuaria po pyi uruto'e sa'a­wy'i ehe'yi Asia tote urutuwat Iesui ehay moherep hamuat turan. \v 10 Ma'ato yt uru'auka kuap i ehetama piaria katu­pono Tupana urueha­kye­ra'at uruewa­nĩ­kaptia po pyi itote urumo­ha­ky­'e'i moha­ky­'e'i turan. I'ewyte urutu­we­ha­kye­ra'at uru'auka irane turan yne e'at pe. \v 11 Uiwy­ria'in tawa Kurintiu piaria ewehẽtup o Tupana kape urupo­wyro Iesui ehay moherep hamo. Mi'i tã ewetunug mote Tupana urupo­wyro emiẽtup ok tã. Mi'i hawyi waku pe urutu­kup­te'en urupoi­tyro emiẽtup ok tã hawyi aru eweikuap ta'yn Tupana piat urupoi­tyro hap. Mi'i hawyi eiwepit kahato hap topy­hu'at katu­pono Tupana tum na'yn eimiẽtup hap ok tã. — Etipoi­tyro Pauru'in ewei'e ro Tupana pe uruka­wiano. \p \v 12 Yt karãpe i urui'a­tu­ma'at eipe tawa Kurintiu piaria. Po'og hãpyk torania kai hap ewy urutu­kup­te'en eipy­'a­setpe. Tupana mõtypot hap yn urutunug itote. Yt uruwe'eg hap kaipyi i urupotpap ehehamo ma'ato Tupana urumo­we'eg hap kaipyi uruimõ­typot Tupana miit'in py'a­setpe. Yt uruhepap hap kaipyi i ma'ato Tupana tum uruepe tegyi'at hap tomi­sepap nug kuap hamo hawyi hesaika hap wywo uruimo­herep wakuat itote sa'a­wy'i. Mi'i pote uruminug ete Tupana urupo­wyro hap kaipyi uruimõ­typot Tupana itote sa'a­wy'i. Mi'i hawyi miit'in te'e­ru­wehum kahato Tupana kape. Yt uruewawi i ma'ato Tupana kape yn te'e­ru­wehum uruminug wakuat upi. Mi'i hawyi Tupana kape te'e­ru­wehum hawyi urumo­wepit kahato kat pote uruminug kaipyi Tupana mõtypot hamo urutu­kup­te'en mote. \p \v 13 I'ewyte yt eima'at hap i uruipo­'oro miwan ehowawi are. Urumiwan uruehay ewy ti ra'yn waku pe yn toĩne'en. Yt uruiwan i typy sehay ehowawi. Yt kat i ehekat ky'ewi uruipo­'oro urumiwan ehowawi hap. Ta'i heremo kahato urumiwan wuat'i mikuap kahato hap ewy. Yt kat i wẽtup sehay ipuo toĩne'en urumiwan me. Yt kat i eima'at hap urumiwan me toĩne'en. Mi'i pote heremo yne uimiwan are. \v 14 Koitywy urumohey ran are kat pote yt urukuap kahato i te pote. Mi'i pote urumohit tuereto ehehay wo. Atiky­'esat kahato urukuap sese hap. Waku watu­wekuap aiwo­'o­'e­wy­'ewy hawyi aiwo­'o­mo­wepit hap toĩne'en are. Karãpe mekewat e'at pe put'ok'e mekewat Aipo­typot Iesui toĩne'en mesu­wa­rote Morekuat Koro wo hap e'at pe uimo­wepit kahato haria eweipy­hu'at are. Katu­pono — Mi'iria uipot­mu­'eria sese uimiekyi ko'i tawa Kurintiu kaipy­wiaria are aru Iesui pe. Ta'i woro­ho­'o­mo­herep eipe Iesui kape hut hap e'at pe are. Mi'i hap e'at pe aru waku — Ta'i Pauru ti urumu'e hat sa'a­wy­'iwuat waku ewei'e mekewat e'at pe Aika­'iwat pe are. Mi'i hap ewy urutu­kup­te'en itote wo'o­mo­wepit hanuaria wo. \p \v 15 Sa'a­wy'i eipap kahato uhehay upi mi'i pote — Ara'aipok i ra'yn i'atu­mu'e hamo pãi are uipy'a pyi. Sa'a­wy'i — Areto i ra'yn tawa Kurintiu piaria kape are. \v 16 Mi'i hawyi areto i ra'yn yi Masẽ­tunia piaria kape. Mi'i kaipyi ariot i ra'yn tawa Kurintiu kape i are'e uiwepe sa'a­wy'i. Ati'a­tu­mu'e areto hamo i'ewyte i'atu­mo­wepit hamo areto i ra'yn tawa Kurintiu piaria kape. Mi'i hawyi are'e arewa­nẽtup — Waku urupo­wyro yi Iuteu ywania hatek takaria uruekat wywo are'e uiwepe. Waku Kurintiu piaria uipo­wyro mu'ap upi mekewat Iuteu kapiat uito hap sa'up ete tawa Kurintiu piaria pe are arewa­nẽtup hawe. \v 17 Mi'i ui'e hap ete ahenoi yne sa'a­wy'i ehepe uimiwan me uiwy­ria'in. — Areto ehowawi are uimiwan me. Ma'ato yt areto hin i ehowawi ui'e hap ewy hawyi — Kat pote som yt tut i ahowawi ewei'e eiwo­'ope. Aima'at i ma'at i teran haype ne'i ewei'e uhepiat pe. Pauru ti heso apo ahepe ewei'e eiwo­'ope are. Yt tutunug i to'e hap ewy apo'e­wei'e ewo'ope uhetiat. \v 18 Uiwy­ria'in yt naku i mio tã ewei'e ne'i kat pote uito atunug yne ui'e hap ewywuat ko'i uito are. Ta'i urutunug aru uru'e hap ewy katu­pono urutu­kup­te'en neran Tupana ewywuat pywuat rakaria uruto'e uruwo­'ope. \p \v 19 Sa'a­wy'i mehĩ Sira mehĩ Timoteu i'ewyte uito urutuwat ehowawi eimu'e hamo. Mi'i hawyi itote urui'a­tu­mu'e kahato aikotã Tupana tipo­'oro Tosa­'yru hap etiano. Tupana mõtypot haria wo yn urui'a­tu­mu'e eipe. Yt kat i urueso hap wywo urui'a­tu­mu'e eipe. Mi'i hap e'at pe urutunug aru uruto'e pote urutunug uru'e hap ewy. Yt typy sehay wywo hin i urui'a­tu­mu'e sa'a­wy'i eipe Iesui etiat uruhenoi ra'yn. \v 20 Sa'a­wy'i sese Tupana henoi yianmete miwan me yne Tosa­'yru etiat aikotã aru tutunug hap etiat tohenoi miwan me. Mi'i hawyi toipo­'oro ra'yn Tosa­'yru Aipo­rekuat nuat. Put'ok'e hawyi — Papai e atunug neran yne e'e hap ewywuat e. E'e hap ko'i yne atunug aru e. E'e hap ewywuat hap atunug neran e. Mi'i hawyi Iesui tunug yne To'ywot e hap — Atunug aru to'e hawyi tutunug yne. Mi'i pote karãpe uruto'e — Urutunug aru uruto'e hawyi urutunug uru'e hap ewy. Aikotã Aika­'iwat ewy Tupana miky­'esat ewy urutunug neran uru'e hap ewy. — Ta'i yt urutunug i aru mi'i tã uruto'e mi'i pote yt urutunug i uru'e hap ewy Tupana Sa'yru e hap ewy. Mi'i tã urutunug neran Tupana mõtypot hamo. \v 21 Koitywy Tupana ainug Tosa­'yru ewywuaria ahehay wuat. Tehay moherep hamo wẽtup piit ewy watoĩ­ne'en Ha'yru wywo. Katu­pono aito wato­mohey Aipo­typot Iesui. Tupana aimoe­saika Tosa­'yru Pã'ãu wo hawyi Ha'yru ewy wato­py­hu'at. \v 22 Aikotã watiwan ahet aheka­re'en ete ahet — Mesuwuat ri uiat e hap. Mi'i hap ewy wyti wato­mohey Ha'yru ra'yn hawyi Tupana tum Tosa­'yru Pã'ãu ahepe hawyi Ipã'ãu set topy­hu'at ahete. Mio tã e — Tupana wanuat mi'i miit e hamuat wuat'i miit'in me hap ewywuat. Yt karãpe i hawyi wẽtup ok wano mi'i hat topy­hu'at e hamo hap ewy. \v 23 Ta'i yt uheso i are. Tupana tikuap yt heso i rakat uito. — Tupana are etomo­herep yt uheso i hap are uiwy­ria'in Kurintiu piaria pe Tupana are. Sa'a­wy'i areto aru ehowawi wen ma'ato yt areto i. Eweikuap apo kat pote yt areto i pyno ahenoi ehepe. Aikotã ai'ywot yt ai'a­piheg teran i hap ewy ti areĩne'en pytkai yt areto i ei'a­piheg hamo. \v 24 Kat pote Eika­'iwat sese yt uruto i. Mi'i hawyi are'e uiwa­nẽtup hawe — Pyno yt kat hamo i areto are. Kat pote po'og waku eweikup­te'en Eika­'iwat sese po pe hawyi yt areto i ei'a­piheg hamo are Uito ti Pauru. \c 2 \p \v 1 Uiwy­ria'in woro­ho­'o­ky'e kahato eipe. Mi'i pote yt areto i ehowawi ma'ato areto pote woro­ho­'o­mohit hawyi ei'arot hap topy­hu'at. Sa'a­wy'i areto ehowawi hawyi woro­ho­'o­mohit kahato eipe. Mi'i hawyi paa'e­wei'e kahato. Mi'i hawyi are'e uiwa­nẽtup hawe — Koitywy yt atunug neran i po'og are uiwepe. \v 2 Woro­ho­'o­mohit eipe hawyi uwe apo uimo­wepit haria. Woro­ho­'o­mohit hawyi paa'e­wei'e. Mi'i hawyi yt uwe i ra'yn uimo­wepit hanuaria mi'i rẽ. Mi'i hawyi yt naku i areto mesup katu­pono woro­ho­'o­mohit eipe hawyi woro­ho­'o­mo­'arot kahato eipe. Mi'i hawyi yt wo'o­mo­wepit haria wo i watoĩ­ne'en. \v 3 Mi'i pote atipo­'oro miwan ehowawi. Pyno eweimo­hãpyk eiminug sa'ag ko'i. Mi'i hawyi areto kuap ehowawi are uimiwan me. Katu­pono areto turan ewetunug sa'ag ne mi'i hawyi yt kat i uimo­wepit ehepiat hap. Mi'i pote atipo­'oro miwan ehowawi uhe'yian­mete katu­pono woro­ho­'o­mohey eipe. Atikuap ewetunug uhepiat einãpin hap ko'i hamuat. Pywo ti rat yt karãpe i uiwepit yt eiwepit i pote. \v 4 Mekewat uimiwan sa'a­wy­'iwuat pe woro­ho­'o­nãpin haty wo — Eiminug sa'ag eweitoiat ro. Arewak kahato popuo atiwan mi'i miwan ehowawi. Yt atiky­'esat i uimiwan me eimõ­py­'ahak hap katu­pono woro­ho­'o­ky'e kahato eipe po'og torania kai. Mi'i pote haty kahato upy'a pe i'ewyte uiwa­nẽtup hawe woro­ho­'o­nãpin eiminug sa'ag etiat turan. \v 5 Sa'a­wy­'iwuat urumiwan me woro­ho­'o­nãpin. Mekewat eipy­'a­setpiat Iesui mohey hat to'ywot ehary'i wywuat waire nug hat. Mi'i hawyi eiwe­mõti kahato toĩne'en eiwy ok eipy­'a­setpiat i'aparap turan wuat woro­ho­'o­nãpin mote. I'ewyte uito aremõti mi'i hap ete are. Ma'ato yt ei'ewy i pote yt uhehamo i pote mi'i pote yt woro­ho­'o­mohit teran i po'og mi'i hap ete ne'i. Ma'ato atunug po'og pote po'og ei'arot kat pote po'og woro­ho­'o­mohit pote. \v 6 Mi'i hawyi eiwe­mõti te kahato i'ewyte mi'i miit tuwe­mõti ti te. Pyno waku aipo hep ta'yn i'apiheg hap ete. \v 7 Pyno waku waure wo ra'yn watoĩ­ne'en. Pyno waku watunug aiwy sese wo ra'yn. Ma'ato yt pote meiũran i'arot sese hap topy­hu'at aikotã i'auka hap ewy. \v 8 Pyno ahẽtup uipy'a pe ehupi uiwy­ria'in ewei'e i ro tope — Uruiky'e kahato en uhyt mimi ewei'e i ro i'aparap hat pe kat pote totoiat ra'yn tominug sa'ag pote. \v 9 Sa'a­wy­'iwuat uimiwan me are'e — Ewei'a­piheg no eipy­'a­setpiat mekewat to'ywot ehary'i wywuat sa'ag nug hat. Mi'i tã are ehepe sa'a­wy'i ehã'ãg hamo sio uhehay upi eweikup­te'en sio yt hap kuap hamo. \v 10 Koitywy waku waure wo eweikup­te'en iminug sa'ag kai. Waure wo eweikup­te'en pote i'ewyte uito waure wo areĩne'en. Mi'i hawyi waku waure wo wato'e Aika­'iwat Iesui e. Mi'i hawyi i'ewyte Aika­'iwat toĩne'en waure wo ra'yn. Mi'i hawyi aiwo­'o­ky'e hap sese toĩne'en i ra'yn. \v 11 Waure wo watoĩ­ne'en hawyi aikotã wẽtup ok miit ewy yn aiwo­'ope watoĩ­ne'en. Mi'i hawyi ahiag yt aima'at kuap i. I'ewyte yt aipat'ok pat'ok kuap i kat pote ahiag inug neran aipat'ok pat'ok hap. Toiky­'esat kahato aiwo­'o­sytpok hap yn. \v 12 Sa'a­wy'i areto tawa Turati kape mekewat sehay wakuat moherep hamo. Aikotã Tupana tipo­'oro Tosa­'yru Eipo­rekuat nuat sehay wakuat moherep hamuat. Ta'i Ahiag uipyhyp teran wen ma'ato Tupana tunug mu'ap tehay wakuat moherep hamo. We'o­kenhyp hap ewy itote ma'ato Tupana ti'o­ken­hyp'ok ta'yn uhepe tehay enoi hamo. \v 13 Itote turan atikat kahato aheywyt Titu katu­pono atikuap teran iwẽ pyi aikotã aikotã eweikup­te'en hap ko'i. Atikat at ka'ap ma'ato yt atipuẽti i hawyi ui'arot kahato areĩne'en itote. — Kat pote yt tut i Titu are yn uiwepe. Mi'i hawyi are'e itotiaria pe — Pyno areto ra'yn yi Masẽ­tunia kape are mi'i hawyi areto ra'yn. \p \v 14 Koitywy are'e Tupana pe — Uhetu­pana arehum kahato ewawi are. Waku puo uruiky­'esat karãpe urutuwat aikowo aikowo Esa'yru moherep hamo are. Mi'i turan urupo­wyro kahato mi'i nug hamuat are. Miit'in uipyhyp pytkai arehum ewawi Tupana kat pote uinug surara ewy po'og uhewa­nĩkap ko'i kawiat hesaika rakano ehay wakuat moherep wuat'i miit'in piat hamo are. Wãi i'atu'e pytkai ta'a­tukuap ehay wakuat hawyi — Waku kahato mi'i iatu'e aikotã mohag ikamhig se rakat ewy ehay iatu'e are. — Waku kahato En Tupana are. \v 15 Pywo ti rat uiwy­ria'in Tupana mowepit hat sese Aika­'iwat Iesui. Mi'i hap ewy Tupana mowepit haria aito kat pote Iesui eiam wato­py­hu'at mesu­wa­rote. Aika­'iwat ikamhig sese rakat ewy toĩne'en aipiit pe hawyi yne ikuap ikamhig sese hap upi Tupana aikuap. I'ewyte irania'in yt imohey i te haria ho'o­wasat rakaria ikuap ikamhig se aipiit piat hap upi hap ewy. \v 16 Irania'in ahehay Iesui etiat ta'a­tukuap hawyi ma'ato yt ta'a­tu­mohey i mi'i pote — Yt naku i i'atu'e katu­pono ahehay ta'a­tukuap hawyi — Pywo i'atu'e te'e­ru­wepe — Uruku­'uro hawyi Tupana uru'a­piheg uruku­'uro hap kape i'atu'e te'e­ru­wepe. Mi'i pote uruehay yt ikamhig se i rakat ewy pãi. Yt ta'a­tu­mohey i pote iku'uro rakat nem hap ewy topy­hu'at uruehay upi are. Ma'ato irania'in imohey haria pe ahehay Iesui etiat hawyi — Waku kahato aikotã ikamhig se hap ewy topy­hu'at. Urutu­kup­te'en wuat'i e'at pe i'atu'e uruehay ta'a­tukuap hawyi are. Mi'i pote aiwat aiwe'eg hap yt pu'ok'e i irania'in mu'e Aika­'iwat etiat hamo yt ta'a­tu­ky­'esat i pote. Waku Tupana piat aimo­we'eg hap kaipyi yn wati­'a­tu­mu'e irania'in tawa ko'i. \v 17 Tukup­te'en Tupana ehay moherep haria ma'ato yt pywo pe i rakaria. Yt Tupana ky'e hap wywuat sese haria i aimu'e ma'ato ahekat ky'ewi ne'i — Mio tã e Tupana i'atu'e ma'ato yt mi'i tã e hin i pytkai ta'a­tu­'ywyk ne'i. Ma'ato ahehay mio tã wato'e — Tupana tipo­'oro ra'yn Tosa­'yru aheha­kye­ra'at hamo wato'e. Mi'i pote waku watunug Iesui Aipo­rekuat no wato'e aipy'a pyi wato'e. Uruka­'iwat mowepit hamo yn urui'a­tu­mu'e miit'in ko'i. \p Mesuwat miwan nug hat ri Pauru. \c 3 \p \v 1 Tukup­te'en irania'in Iesui mohey haria mipo­'oro ko'i. Mi'iria po pe miwan ta'a­tue­reko ta'a­tu­po­'oro haria miium — Waku kahato mi'i miit urumi­po­'oro eimu'e hamo i'atu'e mekewat miwan note wen ma'ato uito ti yt irania'in mipo­'oro hin i katu­pono yt uwe mipo­'oro i uito are. Ma'ato uruto Tupana mipo­'oro eimu'e hamo i'atu'e katu­pono miwan ete — Uruto waku po'og waku eimu'e hamo e mesuwat miwan me i'atu'e ahepe. Eiwa­tetup o mesuwat miwan kape hawyi eweikuap uruto po'og eimu'e e hamuat hap i'atu'e ahepe. Ma'ato uito ti Pauru are. Tupana yn uipo­'oro ehowawi sa'a­wy'i. Yt karãpe i aterut wẽtup ywania kaipyi miwan — Po'og waku eimu'e hamo e hat irania'in miit'in minug ko'i. Ma'ato irania'in yt uru'ewy hin i. \v 2 Yt uiky­'esat i eikaipyi — Pauru'in Tupana mipo­'oro aimu'e hamo e hap. Eweikuap kat pote. Pyno ahenoi ehepe koitywy eweikup­te'en Iesui mohey haria uruepiat eimu'e hap kaipyi. Koitywy urukuap ta'yn Aika­'iwat ewy ra'yn uruto. Mi'i hawyi eipe wy Aika­'iwat ewywuat eweikup­te'en katu­pono uruimotag eipe hap ewy urui'a­tu­mu'e eipe. Mi'i hawyi karãpe te'e­ra­ha'at uruewawi mi'i hawyi ta'a­tukuap Tupana mipo­'oro ko'i sese uruto hap. Mi'i pote eipe miwan ewy eweikup­te'en — Pauru'in Tupana mipo­'oro e hamo. Ma'ato mesuwat miwan yt popera pe i ma'ato toĩne'en eipy'a pe eiwa­nẽtup hawe yne miit'in imowẽpap hap ewy. Mi'i hawyi mesuwat miwan ewywuat eiminug wakuat kapiat te'e­ra­ha'at hawyi eimoehay moehay hap ewy. Ta'i mi'iria Tupana mipo­'oro ko'i Pauru'in potmu­'eria mi'iria i'atu'e. \v 3 — Ta'i eipe waku urumu'e hamo miwan ewy eweikup­te'en i'atu'e. Aikotã miwan sa'a­wy­'iwuat timo­herep kahato yne Aipo­typot Iesui etiat. Mi'i hap ewy eweimo­herep miit'in me Tupana mipo­'oro Eipo­typot Iesui etiat. Yt aipo wuat minug popera etiat pyi i. Yt miwan nu etiat kawiat pyi i. Ma'ato wẽtup miwan ewywuat Tupana Pã'ãu kaipywiat miwan eiwa­nẽtup hap eipy'a pywiat kaipywiat wo. Mi'i hawyi wuat'i miit'in timo­wẽpap kuap. Katu­pono aiminug ko'i wakuat ihay Aipo­typot moherep hat ete yn. Katu­pono aiminug wakuat timo­herep kahato Iesui topy­hu'at Aika­'iwat no hap etiat miwan ewy. \v 4 Pyno pywo ti uruikuap kahato Tupana uru'airo tehay moherep hamuat. Tupana to'e uruepe — Eipe uimi­'airo uhehay moherep miit'in muat hamuat e. \v 5 Tupana mi'airo uruto tehay moherep hamuat. Mi'i pytkai yt karãpe i uruto'e — Uruto po'og Tupana uru'airo yt uruto'e i. I'ewyte — Uruto po'og imohey haria irania'in kai pote Tupana uru'airo hap yt uruto'e hin i. Yt mi'i tã ahehay hin i katu­pono uruesaika hap Tupana ehay moherep hamuat yt tut i uruesaika hap kaipyi. Ma'ato Tupana urumoe­saika tesaika hap kaipyi tomi­ky­'esat nug hamuat. Tupana Pã'ãu tum tesaika hap uruepe. Yt uruwe­kaipyi hin i tut uruesaika hap. \v 6 Tupana Pã'ãu wakuat yn aimo­we'eg kuap tehay wakuat moherep hamuat. Sa'a­wy­'iwuat sehay wãi'e hap ko'i Tupana henoi Iuteuria kape. Waku kahato mi'iria ma'ato yt aimo­hãpyk kuap i Tupana wanẽtup hawe. Katu­pono yt watunug kuap i yne mi'i ko'i. Ma'ato sehay pakup Iesui etiat wo Tupana Pã'ãu aimoieĩ­ne'en kuap. Irania'in iwẽpap kuap kahato Tupana ehay. Ma'ato yt ta'a­tu­hẽtup i Tupana Pã'ãu me — Uimu'e ro kat som ere'e mesuwe hap kuap hamo yt i'atu'e i. Te'e­ru­wa­nẽtup mesuwat miwan Tupana etiat — Atimo­wẽpap kuap hawyi aheha­kye­ra'at ra'yn i'atu'e yn. Tupana miwan etiat aheha­kye­ra'at kuap i'atu'e to'ope. Mi'i hawyi ta'a­tu­mo­wẽpap kahato ahut ewy yt ta'a­tukuap i ta'a­tu­py'a pe pytkai. Mi'i hawyi iku'uro rakat ewy tukup­te'en Tupana ehay ete. Kat pote sehay yn ta'a­tukuap pote. Ma'ato Tupana Pã'ãu wakuat yt aimu'e i mi'i hap ewy ne'i. Katu­pono Tupana Pã'ãu aimu'e aipy'a pe aiwa­nẽtup hawe aimu'e kahato tehay ete. Mi'i hawyi aimoieĩ­ne'en we'eg tehay wo miwan kaipyi. \v 7 Sa'a­wy'i Tupana tunug tehay nu ete sehay wakuat kahato. Mi'i hawyi ase'i Musei terut mekewat miwan Isareu ywania kape. Mi'i hawyi ase'i Musei ewa hẽtyhot kahato tut turan toterut mekewat miwan turan. Ma'ato yt hẽtyhot mot'i i howa wẽtup ewaty hap ewy yn. Sa'a­wy'i hẽtyhot kahato miit'in yt te'e­ra­ha'at kuap i. Mi'i hawyi yne e'at pe hẽtyhot yi kape te'en te'en. Sa'a­wy'i Tupana tum tomiwan miat Isareu ywania piat turan — Pyno mi'i miwan e hap ewetunug mote waku pe eweikup­te'en Tupana wanẽtup hawe i'atu'e. Mi'i hawyi — Urutunug aru i'atu'e. Ma'ato yt ta'a­tunug i hap yn topy­hu'at. — Pyno eipe Tupana mi'a­piheg ko'i wo eweikup­te'en e Musei. \v 8 Koitywy Tupana Pã'ãu to'e ehepe — Eweimohey Uha'yru pote woro­ho­'oe­ha­kye­ra'at e. Mi'i e hap po'og ikahu sa'a­wy­'iwuat nu totiat hap kai. \v 9 Sa'a­wy­'iwuat ainãpin hap ai'a­piheg hap topy­hu'at. Mi'i ko'i — Ewetunug e hap ko'i waku yne wen ma'ato yt aimo­hãpyk kuap i ainãpin hamo waku pytkai. Yt watunug i te hap hawyi ai'auka hap topy­hu'at. Ma'ato koitywy — Woro­ho­'o­mo­hãpyk eipe e Tupana. Atum ehepe Uipã'ãu ehepe po'og ikahu sa'a­wy­'iwuat kai e. \v 10 Sa'a­wy­'iwuat aimu'e hap ikahu ma'ato mesuwat aimu'e hap ipakup takat po'og ikahu sa'a­wy­'iwuat kai waku sese hap ewy. Yt kat i po'og wakuat ikai. Mi'i hawyi mekewat sa'a­wy­'iwuat ipot'i sehay wo'o­nãpin hap waku te wen ma'ato wati­ky­'esat po'og ipakup i mi'i pote po'og waku. \v 11 Ainãpin sa'a­wy­'iwuat hap Musei ewa hẽtyhot hap ewy topy­hu'at. Yne e'at pe yt hẽtyhot i yi kape te'en te'en hap ewy sa'a­wy­'iwuat. Ma'ato Tupana ehay pakup topy­hu'at yne e'at pe hẽtyhot po'og po'og kat pote Tupana ehay pakup pote. \v 12 Tupana ehay pakup Iesui etiat wato­mohey kahato katu­pono yt karãpe i yi kape po'og po'og ne'i. Mi'i pote wahenoi Tupana ehay yne miit'in me yt kat i aiwe­mõti popuo. \v 13 Sa'a­wy'i Musei tuwe­mõti kahato kat pote Tupana ẽtyhot hap howa etiat ikahuro po'og po'og yne e'at pe. Toto hap ete tuwe­mõti. Mi'i hawyi tuwewa suwy sokpe wo. Yt toiky­'esat i miit'in te'e­ra­ha'at hasep hepap mo ariãty hap kape. Mi'i hawyi Iuteuria Isareu ywania yt te'e­ra­'a­kasa i Tupana ẽtyhot hap howa etiat. Yt te'e­ra­'a­kasa kuap i hasep hap kape sokpe i'ãuka hap pote. \v 14 Mi'i hawyi Iuteuria ywania tukup­te'en mesup te. Ta'a­tu­mo­herep kahato Tupana ehay Musei miwan sa'a­wy­'iwuat ma'ato yt ta'a­tukuap pytkai i yt heremo i hap ewy pote. Katu­pono Musei tiwan Iesui etiat Tupana Mipo­'oro Aipo­rekuat nuat etiat hut hap e'yianmete. Iuteuria timohey Iesui hawyi heremo ta'a­tukuap uwe etiat Musei tiwan hap. Mesup te ma'ato yt ta'a­tu­mohey i te Iesui ra'yn hap. \v 15 Mi'i hawyi karãpe ta'a­tu­mo­wẽpap Musei miwan yt heremo hin i. Musei aimu'e hap watunug mote Tupana ahehaky'era'at kuap i'atu'e to'ope ma'ato mi'i e hap i'atue­sokpe ewy toĩne'en i'atuewa ete hap ewy. Yt i'atue­ha­pytig i hap ewy. Sokpe i'atuewa suwy hap ewy pote yt heremo i ahehaky'era'at hap Iesui mikyiat yt kat sa'up i hap. Iesui yn Musei minãpin yne nug hat pote mi'i yn ahehaky'era'at kuap hat. \v 16 Ma'ato mesup karãpe wẽtup ok Iuteu ywania tuwe­morem Tupana Mipo­'oro I'atu­po­rekuat nuat Iesui kape imohey hamo mi'i hat meremo uwe ete Musei tiwan hap toikuap ta'yn. Mi'i hawyi i'atuewa etiat sokpe ewywuat yt kat i hawyi heremo kahato i'atu­wa­nẽtup hawe. \v 17 Tupana Pã'ãu aimu'e kahato. Tomiwan ete toimo­herep kahato Tupana ahepe. Tomiwan myi toimo­herep kahato Tosa­'yru e hap. Mi'i hawyi yt uwe i aima'at kuap Tupana ehay ete. Sa'a­wy'i miwan yt watikuap kuap i kat pote yt kat i Tupana Pã'ãu aipiit pe pote. Koitywy heremo ahepe pote waku pe watoĩ­ne'en Tupana Pã'ãu toĩne'en ahepe hawyi. \v 18 Aito Iesui mohey haria Musei ewywuat kahato Tupana mõtypot hap hẽtyhot hap ma'ato yt iku'uro i ahowa ete Musei wat ewy. Katu­pono ahowa Tupana ewa y'y ewa ete hap ewy Tupana Pã'ãu aimoẽ­tyhot kahato wuat'i e'at pe. Yt hasep hin i Musei ewa ewy. Mi'i hawyi Tupana kahu hap ahepe topy­hu'at. Ipã'ãu heremo ahete Tupana Mipo­'oro Aika­'iwat nuat Pã'ãu heremo ahete. Pyno yne e'at po'og wakuat wato­py­hu'at hap ewy Tupana Pã'ãu hẽtyhot hap ete. Mi'i hawyi yne e'at wati­mo­herep po'og po'og Tupana Pã'ãu. Katu­pono Tupana ewywuat po'og po'og wato­py­hu'at yt kat i sokpe ahowa suwy hap ewy ma'ato Tupana i'ãuka yt kat i ahowa ete. Ikahu kahato Tupana Pã'ãu ahete are uimi­mu­'eria uito Pauru. \c 4 \p \v 1 Mi'i pote wati­'a­tu­mu'e kahato wuat'i ywania sehay wakuat Iesui etiat. Katu­pono Tupana Pã'ãu hegyi'at hap kaipyi ai'airo towẽ wo. Yt ahewaku hap kaipyi i ai'airo mi'i nug hamo. Aheha­ky­'e'i pote aiky'e. Mi'i pote ai'airo tehay sytpok hamo. Mi'i pote yt karãpe i waure­wa­to'e ihay sytpok hap ete. Tupana Pã'ãu aimoe­saika mi'i nug hamo. \v 2 Irania'in ta'a­tu­henoi sa'ag Tupana ehay miit'in ma'at hamo ma'ato aito wati­mo­herep Tupana ehay aikotã to'e hap ewy. Yt wahenoi i aikotã irania'in miit'in ma'at haria ewywuaria henoi hap ewy. Tupana to'e hap ewy wato'e. Mi'i hawyi miit'in tikuap Tupana ehay pywo piat moherep haria aito hap i'ewyte Tupana aikuap. Mi'i hawyi yt aiwe­ma'at hap wywo i wahenoi pywo piat yn wahenoi pote. \v 3 Ma'ato yt wati­mo­herep Iesui etiat mu'ap Tupana kapiat pote yt ta'a­tukuap hin i. Mi'i hawyi aimi­mu­'eria yt ikuap takaria i wo tukup­te'en. Yt naku i yt wahenoi i katu­pono yt wahenoi i hawyi tuwat aria kape yt ta'a­tukuap i Tupana etiat pote. \v 4 Pyno yt imohey i haria mesu­wa­ro­tiaria ho'o­wasat rakaria wo te'e­ro­py­hu'at. Ahiag topy­hu'at i'atue­tu­pana wo. Mi'i hawyi karãpe wahenoi sehay wakuat aikotã Tupana tipo­'oro Tosa­'yru Aipo­rekuat no hap etiat i'ewyte karãpe wati­mo­herep yne Iesui etiat Tupana moherep hat sese etiat Tupana ewywuat rakat mi'i hap etiat wahenoi turan — Yt eweimohey tei'o mi'i. Yt eweimohey tei'o mi'i e ahiag i'atu­wa­nẽtup hawe yt toiky­'esat i mi'iria te'e­ro­py­hu'at Iesui haria pote. Ahiag i'atuewa hik hap ewy i'atuete yt toiky­'esat i Iesui kapiat i'atu­'a­kasa hap pote. \v 5 Yt watu­we­mõ­typot i ahehay wo miit'in miat wahenoi turan. — Eheropat haria uruto wato'e katu­pono Iesui emiit uruto pote wato'e. Mi'i hawyi Iesui yn Ai'akag wato'e. Mi'i yn Tupana tipo­'oro Aipo­rekuat no. Mi'i yn aimi­mõ­typot sese wato'e. — Eheropat haria yn waku wato'e wahenoi Iesui etiat turan. \v 6 Sa'a­wy'i sese i'ypyryp sese turan Tupana to'e — Ereĩne'en no hẽtyhot hap e. Mi'i hawyi toĩne'en na'yn hẽtyhot hap. Koitywy mi'i hap ewy tutunug aiwa­nẽtup hawe. Aipo­typot Iesui Tupana e'ariãty ewywuat toĩne'en. Karãpe wato­mohey Iesui hawyi Tupana heremo topy­hu'at aiwa­nẽtup hawe — Worokuap kahato En mesup Tupana wato'e. Esa'yru En wẽtup miit ewy yn wato'e. Koitywy watikuap ewaku hap wato'e. \v 7 Tupana Pã'ãu eiam kahato aito. Mi'i pote ahesaika kahato Tupana ehay moherep hamo. Pyno yt ahesaika hin i pytkai ahehay Iesui etiat hesaika kahato katu­pono aito heiam yi kawiat ewywuat wato­py­hu'at pytkai Tupana Pã'ãu aipyt'at nug kahato. Mi'i hawyi woity rakat mehit rakat ko'i kawiat ewywuat wato­py­hu'at. Mi'i hawyi meremo miit'in tikuap ahesaika hap toĩne'en Tupana Pã'ãu kaipyi hap yt aipiit yi kawiat kaipyi i. \v 8 Iesui ehay moherep haria aito pote miit'in miky­ry'i hamo watoĩ­ne'en aikope aikope ahewyry hap upi. Ma'ato mi'i pytkai yt ai'akit kuap i kat pote uruho­'opot aimoma teran ma'ato yt aimoma kuap i. \v 9 Ai'atoiat mesu­wa­ro­tiaria ai'akag wuaria kahato ma'ato yt waure wo hin i aiwa­nẽtup hawe imohey hap ete. \v 10 Ai'auka aru aikotã Aika­'iwat Iesui ta'a­tu­'auka hap ewy wato'e. Aikotã ta'a­tu­kuasa Iesui i'auka hamo hap ewy aimohan ai'auka hamo wato'e. Yt watikuap i aiku­'uro hap sio mesup mũki­'ite wato'e. Ma'ato mi'i pytkai yt watoiat hin i imohey hap wato'e. Ma'ato mi'i pytkai wahenoi ahewa­nĩ­kaptia pe aimi­mohey Iesui etiat. Mi'i pote — Pywo ti rat i'atu'e. Iesui tuwẽtem gu'uro pyi hap watikuap ta'yn i'atu'e. Pywo ti rat katu­pono heremo toĩne'en i'atupiit pe i'atu'e ahewa­nĩ­kaptia. \v 11 Ahehay Iesui etiat pote aipyhyp teran aikotã ai'auka hamo. Ta'a­tu­'auka Aika­'iwat. Mi'i hap ewy teran ahete ta'a­tunug neran. Mi'i turan wati­mo­herep yne Iesui toĩne'en hap ete. \v 12 Pyno ai'auka aru wato'e ma'ato aipotpap ta'yn wuat'i ywania mu'e hap ete. Mi'i hap ewy urutunug sa'a­wy'i eipy­'a­setpe. Mi'i pote Aika­'iwat mimoieĩ­ne'en ko'i wo eweikup­te'en mesup. \v 13 Sa'a­wy'i morekuat Tawi to'e — Woro­mohey sese En Tupana. Mi'i pote atimo­herep En wuat'i miit'in me uhehay wo. Yt atoiat kuap i uhepiat emohey hap e morekuat Tawi. Mi'i ewywuat kahato aito imohey hap ete. — Uruimohey sese En Tupana. Mi'i pote uruimo­herep En wuat'i miit'in me wato'e. Yt urutoiat kuap i En wato'e. \v 14 Ta'i koitywy watikuap kahato ra'yn Tupana tihep Aika­'iwat gu'uro pyi hap etiat. Mi'i hawyi toimoieĩ­ne'en i iku'uro hawyi. Mi'i hap watikuap kahato are. I'ewyte aito watikuap kahato meiũran aru Aika­'iwat Iesui aihep gu'uro pywiat aimoieĩ­ne'en wuat'i e'at piat hamo Tosa­'yru mohey haria aito pote. Aimoieĩ­ne'en hawyi aru aito ahereto To'ywot kape aikope toĩne'en hap kape. Mio tã e aru mi'i hawyi — Papai meimuẽ­waria uimohey sese haria e aru. Mi'i hawyi aru wẽtup miit ewy watoĩ­ne'en itote. \v 15 Sa'a­wy'i eipy­'a­setpe urutu­kup­te'en turan miit'in mimo­so­'opot ko'i wo uruto urui'a­tu­mu'e eipe Iesui etiat pote. Mi'i hawyi uruepiat ho'opot hap kaipyi eweikup­te'en pywo e haria wo typy'i ra'yn. Mi'i hap kaipyi koitywy miit'in po'og po'og Tupana kapiat wehum haria wo tukup­te'en. — Egyi'at kahato Tupana ewei'e. Yt uwe i e'ewy hegyi'at hap ewei'e. Uruimõ­typot wuat waku rakat. Uruhe­waku En ewei'e itote po'og po'og sa'a­wy'i kai. Koitywy Tupana topy­hu'at eimi­mõ­typot no ra'yn uruepiat ho'opot kahato eimu'e hamuat rokirẽ. \v 16 Karãpe uruta­'a­kasa ehepiat imohey hap kapiat hawyi uruto'e — Pyno waku po'og waho­'opot irania'in mu'e Iesui etiat hamo uruto'e. Ma'ato koitywy urupiit yt hesaika kahato i sa'a­wy­'iwuat ewy ma'ato mi'i pytkai po'og uruesaika sa'a­wy­'iwuat kai urupy'a pe uruwa­nẽtup hawe Tupana esaika hap po'og uruete sa'a­wy'i kai katu­pono Tupana Pã'ãu urumo­pakup kahato Iesui ehay moherep hamo wuat'i e'at pe. Mi'i pote yt urui'atoiat hin i sehay wakuat etiat miit'in mu'e hap. \v 17 Pyno irania'in Tupana ehay yt ky'esat i haria urusa­ty'i saty'i kahato urumo­so­'opot kahato mesuwe. Ma'ato aheĩne'en turan yn aimo­so­'opot kuap. Mi'i hawyi po'og yt kat i ta'a­tunug kuap ma'ato yt watoĩ­ne'en mot'i i mesu­wa­rote. Mi'i hawyi watoĩ­ne'en mot'i wuat'i e'at pe hap tote. Mi'i hawyi atipy pe aru wato'e — Ta'i waho­'opot kahato yi tote miit'in mu'e hamuat turan. Ma'ato koitywy waku aiwa­nẽtup hawe ahepiat ho'opot hap wato'e. Katu­pono ahepiat ho'opot hap kaipyi i'atu kahato Tupana mõtypot haria nug mesuwiat hamo wato'e aru atipy pe. \v 18 Pyno yt naku i watu­wa­nẽtup ahepiat ho'opot hap mesu­wa­rotiat kape koran wuat kape yn. Po'og waku watu­wa­nẽtup aimo­wepit hap atipy piat hap kape aikotã aru aimo­wepit wuat'i e'at pe hap kape. Ma'ato koitywy yt heremo i te mi'i. Katu­pono ahepiat ho'opot porap i hap heremo kahato koran aiwa­nẽtup hawe. Pyno po'og waku watu­wa­nẽtup ahepiat ho'opot hap e'yianmete aikotã aru hap kape. Ta'i yt pya hin i wyti aimo­wepit hamuat wuat'i e'at piat hap e'at wato'e. Ahepiat ho'opot porap'i hawyi tokosap aru pote meremo wato'e. \p Uimiwan Pauru are. \c 5 \p \v 1 Pywo aipiit wyti aikotã og ape ewy. Katu­pono yt watoĩ­ne'en mot'i hin i mesu­wa­rote. Mi'i hawyi aipiit iku'uro aikotã og ape ewy. Ma'ato aipiit pakup Tupana timoeĩ­ne'en hawyi yt og ape ewy hin i. Katu­pono aipiit pakup topy­hu'at aikotã Tupana yat atipy piat yt karãpiat iku'uro rakat i. \v 2 Ma'ato mesuwe aipiit hero kahato haty kahato aipiit ete. — Tupana wato'e waho­'opot kahato aipiit ete haty kahato wato'e. Areto teran ewawi atipy kape wato'e. Atiky­'esat uipiit pakup wato'e Tupana pe mesuwe yi tote ho'opot popuo. Aipiit mesuwe aikotã sokpe pot'i ewy. Ma'ato aipiit pakup atipy piat aikotã ahesokpe pakup ewy. Mi'i hawyi wati­ky­'esat kahato aikotã ahesokpe pakup ewy. \v 3 Yt naku i yt kat i ahesokpe pot'i hiot'e hawyi yt kat haipepiat pakup i hap pote yt naku i are. Yt naku i miit'in py'a­setpe yt ahesokpe i hap ewy. Mi'i hap ewy ma'ato po'og sa'ag aiku­'uro hawyi yt kat i aipiit pakup i atipy piat hap yt naku i are. \v 4 Aipiit mesu­wa­rotiat kak'e kynkyn'e ne'i aipiit iku'uro rakat toĩne'en pote. Aipiit mesu­wa­rotiat tiky­'esat kahato ipakup we toĩne'en hap. Ta'i yne aito aipiit mesu­wa­rotiat iku'uro hap watikuap ta'yn. Yt wati­ky­'esat i pytkai iku'uro. Mi'i pote wahẽtup Tupana — Atiky­'esat kahato uipiit pakup we toĩne'en wuat'i e'at piat rakat wato'e. — Etunug no uipiit pakup ewat ewy wato'e Iesui pe. — Uipainug no wato'e. Aikotã uhesokpe pakup uiku­'uro hawyi etopag uipiit epiit ikahu hap ewy wato'e. \v 5 Pyno aito Iesui mohey haria pote Tupana to'e ahepe — Uha'yru mohey haria atum aru ehepe eipiit pakup eiku­'uro hawyi. Pywo ti rat yt uheso i rat e. Mi'i pote atimo­herep Uipã'ãu pywo ewei'e hamo eipiit pakup toĩne'en atipy pe hap kuap hamo e Tupana ahepe. \v 6 Pywo ti rat eipiit pakup toĩne'en Tupana Pã'ãu kawiat wato­mohey po'og po'og hap kaipyi are. Yt heremo i aipiit pakup ma'ato Tupana to'e pote — Pywo wato'e yn aimohey hap kaipyi. Aipiit wyti ai'yat mesu­wa­rotiat ewy. Aipiit pakup ai'yat pakup atipy piat ewy. \v 7 Watoĩ­ne'en mesu­wa­rotiat aipiit pe pote Tupana yt heremo i. Ma'ato imohey hap kaipyi yn wata­'a­kasa kuap. \v 8 Wato­mohey kahato mi'i pote wato'e — Pywo ti rat atiky­'esat kahato uipiit pakup hap. Katu­pono areĩne'en neran uipiit pakup wywo Tupana ehamo wato'e. Uito Pauru uiwa­nẽtup hawe po'og waku areĩne'en uipiit pakup wywo atipy pe mesuwat yi tote areĩne'en hap kai. \v 9 Watoĩ­ne'en neran Tupana wywo mi'i pote wato­we­potpap kahato aipiit wywo mesuwiat wywo mesu­wa­rote te haty wo Tupana e hap nug hap ete. Ta'i Tupana mowepit kahato haria wo watu­kup­te'en neran sio mesuwat yi totiat sio atipy pe. Mio tã e hap wati­ky­'esat. \v 10 Waku aiwe'eg wo kahato kat som watunug mesu­wa­rote aipiit wywo hap ete. Katu­pono meiũran aru Aipo­typot Iesui aikaykay yne tuwe­wawi ha'up ium hamo. Wẽtup ok tuereto toikaykay yne aito. Itote toimo­herep aiminug ko'i wuat'i pe. Aiminug wakuat ko'i i'ewyte aiminug yt naku i hap ko'i aiminug mesuwat totiat turan wuat ko'i. Mi'i hawyi to'e wẽtup ok wẽtup ok pe — En wakuat kahato e. Ma'ato wẽtup ok wẽtup ok pe — En yt naku i e. Mi'i pote waku aiwe'eg wo kahato aipiit wywo mesu­wa­rote. \v 11 Mi'i hap e'at pe Aipo­typot ti'a­tu­mo­herep yne aiminug ko'i sio waku sio yt hap ko'i. Mi'i pote waku wato­ken'ẽ kahato yt naku i nug hap pupi. Waku wato'e — Atimõ­typot reran Uika­'iwat uiminug wakuat wywo waku wato'e yn. Waku wati­'a­tuekyi kahato miit'in Aika­'iwat kape waku wato'e. Yt naku i i'atuekat ky'ewi ne'i wati­'a­tuekyi miit'in Iesui kape. I'ewyte yt naku i i'atu­ma'at reran haype ne'i wati­'a­tuekyi miit'in. Uruto mi'i hap ko'i eipiit ky'ewi hawyi ehekat ky'ewi ne'i hap yt karãpe i urui'a­tuekyi eipe. Mi'i hap Tupana tikuap pywo piat uruto'e hap i'ewyte eipe. \v 12 Yt karãpe i urui'a­tu­ma'at eipe. — Uruto po'og yt uruto'e hin i. Ta'i yt urutu­we­mo­wato teran i aikotã irania'in eimu'e haria ewy. Mi'iria ti te'e­ru­we­painug te'e­ru­we­mõ­typot hamo — Uimõ­typot mono ta'a­tu'e hawe ne'i. Ma'ato i'atu­wa­nẽtup hawe yt hãpyk hin i — Uruto po'og i'atu'e hap. Mi'iria eweikuap teran pote waku apo'e­wei'e sio waku apo'e­wei'e sio yt hap kuap hamo. — Urumu'e haria Pauru ewywuaria sio yt apo'e­wei'e. Mi'i hawyi eweikuap sio waku sio eima'at haria ne'i hap ko'i etiat. \v 13 — Pyno uruto po'og waku eimu'e hamo Pauru'in kai i'atu'e itote. Pauru'in yt ta'a­tukuap i kat e te'e­ropat mu'e hap ko'i heso'ok takaria pote i'atu'e. Ma'ato Tupana wanẽtup hawe yt urueso'ok hin i katu­pono imiky­'esat ewy urutunug. Ma'ato i'atu­wa­nẽtup hawe uwe uwe inug Tupana miky­'esat mi'i haria i'atu­wa­nẽtup hawe heso'ok takaria wo. Irania'in te'e­ro'e — Pauru'in i'atu­we'eg kahato miit'in ma'at hap ete i'atu'e. Mio tã i'atu'e yt ta'a­tukuap hin i kat hamo urupotpap kahato eipo­wyro hamo hap yt kat i eiky'e hap i'atuekai pote. Uruto uruiky'e kahato eipe mi'i pote urupotpap kahato eipo­wyro hamuat ete. Aikotã ywot ho'opot tomẽ­pyt'in powyro hamo hap ewy. Yt urutu­we­ky'e i eipo­wyro hamuat hap ete urupotpap kahato. \v 14 Pyno kat hamo urupotpap at ka'ap miit'in ekyi Iesui kapiat hamo. Pyno ahenoi kat pote hap. Iesui piat eiky'e sese hap totopag na'yn uruepe eiky'e kahato eipe urukaipyi. Mi'i hawyi wẽtup miit ewy uruto iwywo eiky'e hap ete. Yt woro­ho­'o­ky'e i pote haty kahato uruete. Pywo ti rat toi'a­tu­ky'e torania wuat'i ywania ko'i. Mi'i pote tutu'u yne wuat'i apiheg hap toku­'uro aria'yp posak etiat hawyi. Toikuap kahato yne miit'in Tupana mi'a­piheg ko'i wo aru tukup­te'en hap. Toikuap i'atu­'a­piheg hap hawyi iku'uro i'atueka­wiano. \v 15 Tutum sa'up yne Tupana pe aikyi'at hamo. Toha'up nug yne hawyi Tupana wanuaria wo watoĩ­ne'en. Koitywy I'ywot eropat haria watoĩ­ne'en. Kat pote aikyi'at ra'yn pote. Yt naku i watu­we­ropat ne'i. Waku po'og wate­ropat mekewat iku'uro aika­wiano rakat. \v 16 Pyno yt naku i aiwa­nẽtup hawe wato'e — Mi'i miit yt naku i mi'i miit waku wato'e yt watikuap i te sese sio waku sio yt i te pytkai. Mio tã wato'e sa'a­wy'i Aikawiat Iesui ete aiwa­nẽtup hawe. Koitywy watikuap ta'yn Aika­'iwat Iesui sese ra'yn hawyi watikuap sese Waku Sese rakat toĩne'en. Sa'a­wy'i — Yt kan hamo i Iesui wato'e yt kat i Iesui etiat watikuap pytkai ma'ato mesup yt naku i mi'i watunug. Mi'i hap ewy kahato yt naku i wato'e aipy'a pe wẽtup ok miit pe — Yt kan hamo i en mana mimi mehĩ yt watikuap i te mekewat aimi­mohit hat re e. Waku iminug upi watikuap waku sio yt e. \v 17 Watunug Iesui Aika­'iwat no hawyi watoĩ­ne'en iwywo wẽtup miit ewy yn watoĩ­ne'en. Mi'i hawyi ipakup takaria wo watoĩ­ne'en. Mi'i hawyi aheko sa'a­wy­'iwuat sa'ag ko'i wati­waure yne ra'yn. Mi'i hawyi aheko pakup ta'yn Aika­'iwat eko ewywuat ra'yn miit pakup watoĩ­ne'en pote. \v 18 Pyno yne yne ipakup ta'yn katu­pono Tupana aimo­pakup i ra'yn. Aiwo­'o­wy­'inug Tupana wywuat hat Aika­'iwat Iesui. Aika­'iwat ewywuat koitywy watoĩ­ne'en. Wato­'o­wy­'inug na'yn ahehay wo. \v 19 Pywo ti rat Aika­'iwat Iesui piit pe Tupana toĩne'en. Wuat'i miit'in wywuat tuwy­'inug hamuat toĩne'en Tosa­'yru piit pe. Tupana hewyry aipy­'a­setpe Tosa­'yru piit pe. Tomohey haria sese pap tet pupi ti iku'uro. Toi'a­tu­morem tewa­nĩ­kaptia towy­ria'in sese wo. Yt tote­reko i ra'yn wyti miit'in minug sa'ag topy'a pe. Tomo­weityk ta'yn wyti mekewat topy'a piat ko'i tosuu wo. Koitywy to'e ahepe — Ewehenoi ro miit'in me waure wo areĩne'en i'atu­minug sa'ag kai e. Waku te'e­ra­'aipok uhowawi e Aipo­typot e mesup ahepe. \v 20 Koitywy toĩne'en Wuat'i Porekuat Koro wo. Mi'i hawyi ainug topot­po­'oro wo morekuat hit ko'i wo wẽtup tawa kape wẽtup tawa kape tehay moherep hamo — Ewei'aipok to Tupana kape e hamo. Aika­'iwat Iesui toĩne'en atipy pe. Ma'ato uruto haipe­piaria ihay moherep haria uruto'e. Tupana urupo­'oro ehowawi eiky'e kahato haype. Woro­ho­'o­ky­'esat eipe uruwy­ria'in wo i ra'yn uruto'e. Eiwe­wy­'inug no Tupana wywo uruto'e. \v 21 Aika­'iwat Iesui yt karãpe i inug sa'ag wato'e. — Ta'i Uha'yru waku sakpo e Tupana. Ma'ato mi'i pytkai Tupana ti'a­piheg aiminug sa'ag upi. Aiminug sa'ag yne i'okpe tote toĩne'en kahato i'auka hap. Mi'i hawyi Iesui topy­hu'at yt naku i nug hat ewy aiminug sa'ag topiit tote hawyi. Yt towat tominug sa'ag hap upi Tupana ti'a­piheg Iesui ma'ato aiwat aiminug sa'ag upi toho­'opot kahato. Mi'i wato­mohey hawyi Tupana ainug wakuat sese rakaria Tosa­'yru suu aikoho hawyi. Tosa­'yru ewaku hap totopag ahepe. Waku pe watoĩ­ne'en Tupana wanẽtup hawe wato'e wuat'i ywania pe aikope aikope aipo­'oro hap upi Tosa­'yru haipe­piano. \p Uito Tupana mipo­'oro Tosa­'yru moherep hanuat Pauru. \c 6 \p \v 1 Urutoria Iesui ehay moherep haria sese. Mi'i pote koitywy uruhẽtup kahato ehupi. Eipe i'ewyte uru'ewy te wẽtup piit ewy yn Tupana wywo. Watu­we­potpap kahato wuat'i ywania piat ikuap Ha'yru etiat hamo. Pyno Tupana eropat haria aito pote uruhẽtup ehupi urupy'a pyi kahato. Yt eweikup­te'en nei'o Tupana piat eiky'e hap ete ira'ak takaria wo ne'i. Tupana tum na'yn ehepe kat ko'i kat ko'i topotpap nug hamuat yt kat sa'up i. Yt naku i Tupana miium ahepiat ko'i wati­po­re­ro­kosap ne'i. Yt naku i watipun imiium ko'i. \v 2 Mio tã e sa'a­wy'i Tupana ahepe — Koran na'yn wyti woro­ho­'oe­ha­kye­ra'at teran e. Mesup e'at ra'yn atiky­'esat eheha­kye­ra'at e. Woro­ho­'okuap eipe ehepiat uikaykay hap e'yianmete e. Woro­ho­'o­'y­kesat eipe ehepiat ho'opot hap e'at pe e Tupana ahepe mesup ta'yn miwan me Isaia 49.8 pe. \v 3 Koitywy Aika­'iwat ehay moherep haria ra'yn aito. Mi'i pote waku aiwe'eg wo kahato watoĩ­ne'en. Kat pote karãpe wati­'a­parap pote miit'in te'e­ru­we­ky­ry'i kahato Aika­'iwat Iesui ete i'ewyte ahete. Mi'i hawyi yt uwe i tuwa­nẽtup teran ahehay kape. \v 4 Uruwy­ria'in waku kat ko'i kat ko'i watunug aiwe'eg wo kahato Tupana mowepit hap wywo — Meiẽ Tupana eropat hat sese i'atu'e hamo. Karãpe put'ok'e ahete ahatek hap aho'opot hap ko'i turan yt naku i iũte'en iũte'en aipy­'ahak miit'in ete i'ewyte Tupana ete. Waku wati­mo­herep Aipo­typot eropat haria sese hap mi'i hap e'at pe. \v 5 Karãpe ai'ahyk ahyk i'ewyte karãpe aipyhyp wo'o­pyhyp hawe i'ewyte karãpe miit'in sem ai'auka teran haria py'a­setpe watoĩ­ne'en i'ewyte karãpe ahero ahã'ãg hap wywo Tupana potpap nug kahato hap ete i'ewyte karãpe yt watoket i ka'ap Tupana potpap nug hap e'at pe wy i'ewyte karãpe yt kat i aimiium Tupana potpap nug turan mi'i ko'i ahete turan waku watu­we­pỹ­'ã­tutuk po'og yn na'yn. Mi'i hawyi miit'in tikuap ta'yn Aika­'iwat eropat haria sese aito hap. \v 6 I'ewyte karãpe yt kat i aiwa­nẽtup hawe yt naku i nug hap ete mi'i hawyi meiũran miit'in tikuap Tupana eropat haria sese aito hap. I'ewyte karãpe watikuap Tupana aiwy sese ewywuat mi'i hawyi — Tupana emiit kahato mi'i i'atu'e. I'ewyte karãpe miit'in tunug sa'ag ahete ma'ato yt wati­'a­tu­poepyk i mi'i hawyi — Pywo imohey hat sese i'atu'e ahepe. I'ewyte iwese rakaria wo watoĩ­ne'en hawyi — Meiẽ i'atu'e to'e hap ewy imohey sese hat i'atu'e. I'ewyte karãpe watunug Tupana Pã'ãu miky­'esat ewy hawyi i'ewyte karãpe wati­'a­tu­ky'e miit'in sese aipy'a pyi hawyi ta'a­tukuap pywuat Aipo­typot Iesui eropat haria sese aito hap. \v 7 I'ewyte karãpe wati­mo­herep aikotã Tupana e hap ewy hawyi ipotmu­'eria sese aito hap ta'a­tukuap ta'yn. I'ewyte karãpe Tupana aimoe­saika yt ahesaika pytkai i hawyi — Pywo rakat i'atu'e ahepe. I'ewyte karãpe waku pe watoĩ­ne'en Tupana wywo i'ewyte miit'in wywo mi'i hawyi aikotã surara hesaika rakat ewy watoĩ­ne'en. Surara typy ipo pe kyse'yp takat ewy. Wakuaria watoĩ­ne'en pote — Mi'iria Tupana surara wakuat sese i'atu'e ahepe. \v 8 Waku pe yn wati­ky­'esat Tupana potpap nug ahepiat imõtypot wywuat hamo. Ma'ato irania'in aimõ­typot kahato tuereto. Ma'ato irania'in yt aimõ­typot hin i. Ma'ato irania'in te'e­ru­we­ky­ry'i kahato ahete. Ma'ato irania'in yt — Waku i'atu'e kahato. Pywo piat wati­mo­herep turan irania'in — I'atueso atueso ne'i ta'a­tu­henoi i'atu'e ahepiat. Ma'ato sio waku i'atu'e sio yt naku i i'atu'e pytkai wati­'a­tu­mu'e kahato te Tupana ehay wakuat ete. \v 9 Ta'i irania'in yt aikuap teran hin i. Ma'ato Tupana aikuap kahato. Mi'i hawyi irania'in aikuap wen ma'ato ai'auka hamo aikuap. Ai'ahyk ahyk ai'a­piheg kahato aipiit suk suk kahato hamo aikuap. Mi'i hawyi iku'uro ra'yn i'atu'e. Ma'ato mi'i turan watu­we­hymut i ra'yn kat pote Tupana yt tiky­'esat i te aiku­'uro hap pote. \v 10 Aimo­so­'opot hap aimo­'arot kahato. Ma'ato mi'i pytkai watu­wehum kahato Tupana kape. Ma'ato i'atu­wa­nẽtup hawe yt kat hamo rakaria wo i watoĩ­ne'en. Ma'ato wahenoi Tupana ehay wakuat i'atuepe hawyi ta'a­tu­mohey hawyi ta'i Tupana mipoi­tyro ko'i wo tukup­te'en na'yn. Mi'i hawyi aikotã hekat rakaria ewy tukup­te'en. Yt kat i ahekat pytkai. \v 11 Uhyt'i'in mana'in tawa Kurintiu piaria uruiky'e kahato eipe. Torania eipe uruiky'e uruto'e. Yne uruwa­nẽtup hap uruimo­herep ehepe. Eiky'e hap yt karãpe i yi kape ne'i. Pywo ti rat uruiky'e kahato eipe. \v 12 Eipe ti urumẽ­pyt'in urui'a­tu­ky'e kahato aikotã ywot tiky'e tomẽ­pyt'in hap ewy. \v 13 Ma'ato eipe aikotã yt ta'a­tu­'ywot etiat i yt iwese i rakaria ewy. I'ewyte yt ta'a­tu­wesat i ta'a­tu­'ywot rakaria ewy eweikup­te'en. Urui'a­tu­ky'e kahato eipe uruto'e hawyi yt kat ewei'e i uruwesat. Urumẽ­pyt'in uruky'e pote ewehenoi ro uruepe. \v 14 Yt naku i watuwat yt naku i nug haria wy'inug hamo. Aikotã i'ypyryp wywo hẽtyhot hap wywo yt to'osat i hap ewy. Mi'i hap ewy yt naku i watoĩ­ne'en yt naku i nug haria wywo wẽtup miit ewy i'atu­minug sa'ag ete. Aikotã u'i mani­'ay­karay wywo to'o­pype mi'i hap ewy yt naku i wato­py­hu'at tupa­naria mõtypot haria wywo i'atue­tu­pa­naria mõtypot hamo. Aito Iesui mohey haria pote wẽtup miit ewy watoĩ­ne'en wakuat nug hap ete. Mi'i pote Tupana mimo­waku hanuaria yt to'osat kuap sese i yt naku i nug haria wywo yt to'o­'ewy hin i pote. \v 15 Aika­'iwat wywo ahiag wywo yt karãpe i to'o­wẽka ta'a­tu­potpap wẽtup ehay yn hamo. Mi'i hap ewy yt karãpe i aito Aika­'iwat mohey haria wato­'osat sese Aika­'iwat etiat miky­ry'i haria wywo. Yt karãpe i wẽtup miit ewy wato­py­hu'at i'atu­wywo. \v 16 Sa'a­wy'i mio tã e Tupana tomohey haria pe — Areĩne'en eiwywo uheiam eipe. Eiwywo uhewyry e. Ehetu­pana wo areĩne'en e. Uhemiit no eweikup­te'en e sa'a­wy'i miwan me. Mi'i pote Tupana yat ewy watoĩ­ne'en. Tupana toĩne'en aipiit pe pote wuat'i e'at piat ieĩne'en hat eiam aito. Yt mo wuat minug Tupana iã'ãkap eiam hin i aito. Yt karãpe i Tupana iwese tupa­naria wywo. Mi'i pote yt naku i Tupana aipiit piat watioto tupa­naria mõtypot yat kape i'atu­mõ­typot hamo e Tupana sa'a­wy'i miwan me Irewi­tiku 26.12 pe. \v 17 Mio tã e sa'a­wy'i Tupana tomohey haria pe — Ewei'atoiat ro tupa­naria e. Yt eweikup­te'en nei'o i'atu­wywo e. Eweikup­te'en pya i'atukai ro e. Yt eweiwat rei'o irania'in wywo i'atu­mõ­typot hamo e. Yt ewetemig nei'o mi'iria katu­pono yt naku i kahato mi'iria e Tupana. Uimi­ky­'esat ewetunug mote uimẽ­pyt'in wo eweikup­te'en e. I'ewyte eiwe­hyt'ok ui'yat pe e Tupana ahepe Isaia 52.11 pe. \v 18 Ei'ywot sese wo areĩne'en e. Mi'i hawyi eipe uha'y­ru'in uhaki­'yt'in wo e Tupana ahepe Esutu 4.22 pe. \c 7 \p \v 1 Ei'ywot areĩne'en e Tupana ahepe. Woro­ho­'o­mu'e eipe uimẽ­pyt'in wo Ahetu­pana Koro e. Mi'i pote uimi­ky'e ko'i eweipy­hu'at e Tupana ahepe. Pyno waku watu­wehik kahato Tupana ete imẽpyt'in aito pote. Waku wati­mõ­typot kahato Ai'ywot Koro yt kat i aiminug sa'ag wywo. Waku wato­ken'ẽ ahepiat inug sa'ag hap pupi kat pote Tupana ehamo watoĩ­ne'en pote. Yt naku i watuwat aipiit miky­'esat sa'ag upi ne'i i'ewyte aiwa­nẽtup sa'ag hap upi ne'i. Yt naku i watu­wa­nẽtup po'og ahetu­pa­naria sa'a­wy­'iwuat kape ne'i. \p Waku wato'e Tupana pe — Uiminug sa'ag ko'i aikotã uipiit ipitpit sese hap ewy. Mi'i hap ewy uiwa­nẽtup hap ipitpit kahato. Uipitpit ok hap pote aremõti kahato uiminug sa'ag pupi waku wato'e Tupana pe. \v 2 Uiwy­ria'in tawa Kurintiu piaria yne e'at pe urui'a­tu­ky'e kahato po'og sa'a­wy'i kai. Mi'i pote uruky'e aikotã urui'a­tu­ky'e eipe hap ewy. Yt karãpe i urui'a­tu­ma'at eipe. I'ewyte yt karãpe i eipiit ky'ewi hawyi eheka­re'en ko'i ky'ewi ne'i urutu­kup­te'en eipy­'a­setpe. I'ewyte yt karãpe i urui'a­tu­po­hari eipe katu­pono eiky'e kahato haria uruto. \v 3 Ta'i urutu­wa­nẽtup yn ehowawi yt kat i eimohit hap ne'i uruwa­nẽtup hawe uruku­'uro eiky'e haype. \v 4 Uimo­wepit haria kahato eipe are. Uruimohey kahato eipe are. — Iesui mohey haria tawa Kurintiu piaria waku kahato rakaria uruto'e wuat'i miit'in me. Uruho­'opot kahato mesuwe ma'ato urutu­wa­nẽtup ehowawi hawyi urumo­wepit kahato eipe. Mi'i hawyi yt kat i uru'arot ne'i hap. \v 5 Sa'a­wy'i put'ok­'u­ru­to'e mesuwe yi Masẽ­tunia pe turan uruho­'opot kahato. Yt uruky'e hin i itote. I'atuehay sa'ag uruete yne tawa piaria. Uruto­ken'ẽ itote kat pote sio uru'auka sio yt hap urutu­wa­nẽtup pote. Irania'in tu'uka kahato uruete. Yt ikahu hin i uruwa­nẽtup hawe. Yt urutu­we­mohey kuap i. Mi'i hawyi yt uruiky­'esat i po'og yi kape sese uruto urutu­kup­te'en. \v 6 Ma'ato mi'i turan aimo­wepit hat Tupana tipo­'oro ra'yn urupo­wyro hat mehĩ Titu are. Put'ok'e hawyi urumo­wepit kahato. \v 7 Mi'i hawyi mehĩ Titu urumu'e kahato — Waku kahato mi'iria e ehetiat. Uipo­wyro kahato mi'iria e. Ta'a­tu­ky­'esat kahato Tupana ehay e ehetiat tohenoi. Ta'a­tukuap emiwan hawyi paa'i­'a­tu'e ta'a­tu­minug sa'ag ete e Titu uhepe. Uruiky'e kahato te Pauru i'atu'e uhepiat pe. Mi'i hawyi urumo­wepit kahato mio tã mehĩ Titu henoi ehetiat hawyi. Pyno typy urumo­wepit hap mehĩ Titu put'ok'e hawyi tohenoi waku kahato ehetiat hawyi. \v 8 Sa'a­wy­'iwuat uimiwan ehowawiat ei'a­piheg kahato hap eimo­'arot kahato hap paa'e­wei'e kahato hap. Mi'i turan are'e uiwepe — Yt naku i kahato uimiwan are. Po'og waku yt karãpe i atipo­'oro uimiwan are uiwepe. Ma'ato mio waku kahato atipuẽti uimiwan katu­pono ewei'aipok ta'yn Tupana kape paa'e­wei'e hap. Sa'a­wy­'iwuat einãpin hap ei'a­piheg hap yt he hin i eweipuẽti yt eimo­wepit hin i pote. Ma'ato koitywy eimo­wepit po'og po'og. Mi'i hawyi koitywy eweiwat ra'yn einãpin uhepiat hap upi. Pyno koitywy uimiwan sa'a­wy­'iwuat ehowawiat uimo­wepit kahato. \v 9 Waku kahato uimiwan sa'a­wy­'iwuat katu­pono mi'i kaipyi eiwe­morem kahato Tupana kape. Ma'ato sa'a­wy'i ti haty yn eweipuẽti. Mekewat uimiwan ei'a­piheg kahato hap ewy topy­hu'at. Mi'i hawyi paa'e­wei'e kahato eiminug sa'ag ete. Mi'i kaipyi wo'o­wese hap eweipuẽti Tupana wywo. Mi'i pote uimo­wepit hap ewy uimiwan sa'a­wy­'iwuat ehowawiat haty rakat pytkai. \v 10 Karãpe watu­we­mõti aiminug sa'ag ete Tupana ehamo i'ewyte karãpe paawa­to'e aiwa­nẽtup hap sa'ag ete mi'i hawyi wata­'aipok aiminug sa'ag myi Tupana kape. Mi'i hawyi aheha­kye­ra'at ra'yn. Watu­we­morem Tupana kape hawyi waku kahato ahete. Toiwaure ra'yn aiminug sa'ag ko'i. Mi'i hawyi aimo­wepit kahato hap yn topy­hu'at. Toiwaure yne aiminug sa'ag ko'i. Mi'i pote yt kat i po'og aimõti te hap topy­hu'at. Mi'i hawyi — Paa'wa­to'e hap tokosap ta'yn wato'e are. Mi'i hawyi — Waku kahato aheha­kye­ra'at hat wato'e. Ma'ato yt wata­'aipok i aiminug sa'ag kaipyi pote yt watu­we­mõti hin i e hamo. Mi'i pote yt karãpe i aheha­kye­ra'at hap toĩne'en. Ai'a­piheg hap wuat'i e'at piat yn topy­hu'at aiku­'uro sese hap. Mi'i hawyi mesuwe yi tote yt karãpe i wati­puẽti mekewat aimo­wepit hap. Tupana tiwaure aiminug sa'ag hawyi yt kat i haty hap ahete aimo­wa­nẽtup hawe aiminug sa'a­wy­'iwuat etiat. Ma'ato yt pote haty hap topy­hu'at aheĩne'en hap ok tã yt aimo­wepit hin i. \v 11 Pywo ti rat karãpe wati­'a­parap sese yt Tupana miky­'esat ewy i hawyi waha­ty'i aiwa­nẽtup hawe watu­we­mõti kahato itote. Mi'i hap Tupana tiky­'esat kahato. Mi'i hap ewy topy­hu'at ehete eiwe­mõti hap mekewat eipy­'a­setpiat hewaire waire rakat. Mi'i hap atimo­herep ehepe hawyi paa'e­wei'e kahato Tupana miky­'esat ewy. Mi'i hawyi eweikup­te'en ipy'ahak takaria wo iminug sa'ag ete. — Yt urumi­ky­'esat ewy i ewei'e tope. Uruto­ken'ẽ kahato eminug sa'ag pupi. Yt naku i ti rat ewei'e haty wo tope. Etoiat ro eminug sa'ag hawyi ereĩne'en no Tupana emiit sese wo. Mio tã ewei'e hawyi yne ikuap yt Tupana miky­'esat ewy i tutunug sa'ag hap. Koitywy miit'in tikuap yt mi'i tã nug haria i eipe hap. — Yt etunug po'og i ra'yn o typuo i ewei'e hawyi. \v 12 Eiweikuap kat pote uimiwan sa'a­wy'i atipo­'oro ehowawi einãpin haty wuat hap. Pyno ahenoi ehepe woro­ho­'o­ky'e kahato moherep hamuat. Yt uheso hin i are. Ta'i Tupana ehamo yt uheso hin i are. Pywo piat sese woro­ho­'o­ky'e eipe hap. Yt atipo­'oro i sa'a­wy'i mekewat miwan eipy­'a­setpiat i'aparap hap mohit hamo i'ewyte imima'at ko'i mohit hamo wy. Ma'ato ei'ywot ewy areĩne'en woro­ho­'o­nãpin perup i popuo eiky'e haype are. \v 13 Pyno sa'a­wy'i mehĩ Titu toto ehowawiat turan yt towepit hin i wywo toto. Ma'ato put'ok'e turan imowepit kahato haria wo eweikup­te'en. Mi'i hawyi koitywy i'ewyte uruto uruwepit kahato mehĩ Titu henoi yne aikotã aikotã eweikup­te'en hap etiat hawyi urumo­wepit haria eipe. \v 14 Sa'a­wy'i atipo­'oro mehĩ Titu ehowawiat turan are'e tope — Aika­'iwat mohey haria tawa Kurintiu piaria waku kahato rakaria are tope. Ta'aipok hawyi tohenoi ehetiat aikotã are'e hap ewy tohenoi. Mi'i hawyi pywo ti rat are. Ta'i pywo are ati'a­tu­mohey kahato mi'iria. Aikotã uruto'e sa'a­wy'i pywo e hap ewy. Kurintiu imohey haria waku kahato rakaria are Titu pe. \v 15 Koitywy mehĩ Titu eiky'e kahato hat po'og po'og sa'a­wy­'iwuat kai. Mi'i pote ehowawi yn iwanẽtup hap. — Ta'i mi'iria Tupana miky­'esat nug haria e yn uruepe ehepiat pe. Yt toiwaure kuap i ehowawiat tuwa­nẽtup hap. — Uimõ­typot kahato mi'iria e. Yt toimõto hin i tuwa­nẽtup hawe. Aikotã paa'e haria ewy eweikup­te'en itote — Ereke mehĩ ereke mimi ewei'e yn tope. — Hegyi'at kahato rakaria e yn uruepe ehepiat pe. Mi'i hawyi ehowawi yn tuwa­nẽtup kahato. \v 16 Pyno woro­ho­'o­mohey kahato eipe. Yt karãpiat i aru uima'at haria eweipy­hu'at. Ehewaku hap yn topy­hu'at uiwa­nẽtup hawe. \p Uito ti mesuwat miwan nug hat Pauru are. \c 8 \p \v 1 Pyno koitywy ahenoi teran ehepe aikotã yi Masẽ­tunia piaria koitywy tukup­te'en Tupana mipoi­tyro ko'i wo tukup­te'en. Tegyi'at hap kaipyi toi'a­tu­ky'e mi'iria. Pywo wuat mi'iria Tupana ti'a­tu­poi­tynug po'og po'og ne'i. Sa'a­wy'i ta'a­tu­mohey hawyi itotiaria miit'in weuka'i kahato haria mi'iria. Ta'i ihaky­'e'i kahato rakaria wo te'e­ro­py­hu'at itote mi'iria. Aikotã yt i'atuekat hin i rakaria ewy tukup­te'en. \v 2 Ma'ato mi'i pytkai i'atu­wepit hap yn topy­hu'at. Mi'i pytkai ta'a­tu­mõ'ẽ ta'a­tuepiat ekat hit yne irania'in me. Po'og i'atue­gyi'at hekat rakaria kai ta'a­tu­mõ'ẽ yne pote. Katu­pono ta'a­tu­mõ'ẽ yne miit'in powyro hamo. \v 3 Te'e­ru­we­py'a pyi ta'atuium ne'en ne'i. Yne ta'atuium kuap hap ok tã ihaky­'e'i rakaria tawa Ieru­sarẽi miaria powyro hamo. Yt uheso i rat katu­pono i'atue­gyi'at sese mi'iria. \v 4 — Uruipo­wyro kahato teran Aika­'iwat mohey haria tawa Ieru­sarẽi miaria i'atu'e uhepe urui'a­tu­ky'e kahato mi'iria pote i'atu'e. Mi'i pote urumo­wepit kahato etioto urumiium ko'i hawyi i'atu'e yn uhepe typuo i typuo i. Sa'a­wy'i uruto'e uruwo­'ope — Pyno ta'atuium aru kurin ta'a­tumiium ok tã. Mi'i hawyi watioto tawa Ieru­sarẽi kape uruto'e uruwo­'ope. Ma'ato yt heĩpyt hin i ta'atuim po'og uruwa­nẽtup hap kai. \v 5 Katu­pono — Tupana i'atu'e urutum neran urupiit epe i'atu'e. Mi'i hawyi urupotpap hap kaipyi urutum neran yne ewawi. Mi'i hawyi urutum yne Pauru'in me imiereto tawa Ieru­sarẽi miaria kapiat hamo i'atu'e Tupana pe. Mi'i hawyi ta'a­tunug Tupana piat ta'a­tu'e hap ewy. \v 6 Sa'a­wy'i uruipo­'oro mehĩ Titu — To'iro wati­'a­tunug tawa Ieru­sarẽi miaria ihaky­'e'i rakaria powyro hamo e. Pyno uruikuap mekewat yi Masẽ­tunia piaria i'atue­gyi'at kahato hap ete hawyi uruto'e — Pyno waku wati­po­'oro i ra'yn mehĩ Titu imohey haria tawa Kurintiu piaria nãpin aikotã waku watum ihaky­'e'i rakaria pe hap etiat hamo uruto'e. Waku watunug imohey i haria yi Masẽ­tunia piaria ewy e hamo i'atue­gyi'at hap wywo uruto'e. Mi'i hawyi uruipo­'oro i ra'yn ehowawi. \v 7 Urui'a­tu­mohey kahato eipe uruwa­nẽtup hawe. Eweikuap kahato aikotã waku hãpyk nug hap ete. Howapy kahato imohey hap wywo eipe. Tupana Pã'ãu ihay hesaika kahato eikaipyi. Tupana kuap haria sese eipe. Yt eipohep hin i Tupana miky­'esat nug hap ete. I'ewyte weky'e hap ete eweikuap kahato. Ta'i yne mi'i hap ko'i ete po'og wakuaria wo eweikup­te'en. Pyno koitywy wahã'ãg sio eipe po'og hegyi'at rakaria sio yt hap kuap hamo. \v 8 Pyno — Ewetum no yt are'e i haty wo ehepe. Yt ewetum i pote yt naku i yt are'e kuap i ehepe. Eipy'a pyi ewetum ihaky­'e'i rakaria tawa Ieru­sarẽi miaria piat hap i'ewyte i'atu­ky'e kahato wywo hap uruiky­'esat. Mi'i hawyi Tupana tikuap ehegyi'at hap toky'e kahato hap. Waku wati­mo­herep imohey haria yi Masẽ­tunia ewy ehegyi'at hap. \v 9 Eipo­typot Iesui aiky'e kahato. Mi'i hap eweikuap ta'yn ma'ato ahenoi teran i ra'yn. Hegyi'at kahato Mi'i aikotã hekat sese rakat timõ'ẽ yne teka­re'en ihaky­'e'i rakaria pe hap ewy Aika­'iwat hegyi'at kahato. Sa'a­wy'i sese yne kare'en topy­hu'at ipo pe atipy pe. Mi'i hawyi ahowawi tut atipy kaipyi. Mi'i Miit ihaky­'e'i rakat topy­hu'at. Toimõ'ẽ yne tewaku hap ahowawi aiky'e haype. Mi'i hap ko'i watikuap ta'yn. Ma'ato waku wato­py­hu'at aikotã hegyi'at hap ewy uheka­tu­wyria are. \v 10 Ga'atpuat anu — Waku wati­'a­tunug hawyi wati­po­'oro ihaky­'e'i rakaria tawa Ieru­sarẽi miaria imohey haria kape ewei'e wuat'i Iesui mohey haria irania'in e'yianmete. \v 11 Pyno koitywy woro­ho­'o­nãpin eipe — Ewetunug no aikotã ewei'e hap ewy. Ewei'a­tunug o eimiium ko'i eimi­ky­'esat ewy. Ta'i eiwepit hap wywo wyti ewetum eimi­ky­'esat ok tã. Waku watum aimiium Tupana kapiat haty wo i'atu­ky'e hap wywo. Waku watum aipap hap wywo. Waku waho'oium ahekat ko'i aimi­ky­'esat ewy. \v 12 Pyno kat ko'i kat ko'i watum Tupana kape aipy'a pyi iky'e hap wywo mi'i hawyi ewepit kahato. Iwato sio yt hap kape yt tuwa­nẽtup i mi'i ko'i kape. Tupana tiky­'esat watum kuap hap ok tã tope. Yt toiky­'esat i watum yt watum kuap i hap ok tã. \v 13 Yt naku i watum yne ahekat ihaky­'e'i rakaria pe hawyi aito watoĩ­ne'en ihaky­'e'i rakaria wo ne'i hap. Waku po'og wati­mõ'ẽ i'atuepe hawyi yne aito ahekat topy­hu'at. \v 14 Pyno waku wati­mõ'ẽ ahekat i'atuepe katu­pono aiwat i'atu kahato pote ma'ato i'atuwat yt kat i i pote. Meiũran aru put'ok'e ehepiat ho'opot hap e'at. Mi'i hap e'at pe waku mi'iria aipo­wyro aikotã aito wati­mõ'ẽ sa'a­wy'i hap ewy. \v 15 Aikotã Tupana to'e sa'a­wy'i miwan me — Yt naku i yt hegyi'at rakaria wo i watoĩ­ne'en uiano yne e haria wo ne'i. Yne aito hegyi'at rakaria wo watoĩ­ne'en pote wati­mõ'ẽ aiwo­'ope. Mi'i hawyi aiwo­'o­'e­wy­'ewy hekat rakaria wo watoĩ­ne'en e Musei tomiwan Esutu 16.18 piat pe. \v 16 Uruwy­ria'in tawa Kurintiu piaria urui'a­tu­ky'e kahato eipe. Koitywy aiwy Titu eiky'e aikotã uruky'e hap ewy. Eipo­wyro hap yn iwanẽtup hawe. Tupana tunug na'yn Titu eiky'e kahato hano. Mi'i pote waku wahe­waku Tupana kape. \v 17 Wẽtup e'at pe wato'e mehĩ Titu pe — Waku era'aipok tawa Kurintiu kape uruto'e. — Areto teran ni rat e hawyi toto yt uruipo­'oro po'oro po'og pytkai i. Tuwe­py'a pyi toto. Ipap kahato pote po'og torania kai. \v 18 Mi'i hawyi wẽtup ok uruipo­'oro mehĩ Titu wywo. Mi'i ti aimu'e kuap kahato Tupana ehay wakuat etiat rakat. Wuat'i puat mikuap Iesui mohey haria mikuap kahato mi'i are. Mi'i pe ti — Wakuat kahato mi'i i'atu'e. \v 19 Ta'i torania Tupana mõtypot yat piaria mi'airo ti meiũwat miit mekewat aimiium ereto tawa Ieru­sarẽi kapiat hamuat. Mi'i hamuat i'atu­mi­'airo i'atumiium i'atue­gyi'at hap moherep hamuat ium hamuat. Mi'i urutum ihaky­'e'i rakaria imohey haria tawa Ieru­sarẽi miaria pe. Mi'i hawyi te'e­ru­wehum kahato Aika­'iwat Iesui kape. Mi'i hawyi i'atu­wepit kahato ta'a­tukuap ta'a­tu­ky'e kahato ehepiat hap hawyi. \v 20 Iwato kahato aimiium urutioto. Mi'i pote urutioto meiũwat miit eimi­'airo miium ko'i ereto hamo. Yt urutioto teran i katu­pono yt uruiky­'esat i kahato irania'in to'ope — Meiẽ Pauru iho'osat aimiium ko'i mu'ap upi tawa Ieru­sarẽi kapiat aimi­po­'oro ko'i e hap yt uruiky­'esat i. Mi'i pote eimi­'airo tioto are. \v 21 Hãpyk kahato yn areĩne'en neran wuat'i miit'in wanẽtup hawe i'ewyte Tupana wanẽtup hawe. Mi'i pote yt atioto teran i mesuwat wuat'i miium wato ko'i kat pote yt atiky­'esat i miit'in te'e­ru­wa­nẽtup sa'ag uhowawi sio toho­'osat sio yt i'atu'e hap ete. \v 22 Mi'i pote eimi­'airo po pe yne urutum hereto hamo. Eimi­'airo waku kahato uruipuẽti aiwy sese. Yt karãpe i topot­ma'at nimo pyi te aipo­wyro hat. Uruhã'ãg kahato yne ete ma'ato yt karãpe i uruma'at. — Areto teran tawa Kurintiu kape e. Ati'a­tu­mohey kahato mi'iria e imohey haria tawa Kurintiu piaria katu­pono ta'atuium aru po'og watu­wa­nẽtup hap ok tã e uruepe. \v 23 Uito hawyi mehĩ Titu aikotã wẽtup miit ewy yn urutu­kup­te'en eheropat hamo. Uiwy kahato mehĩ Titu are. Koitywy atipo­'oro mi'i irania'in wywo ehowawi. Tuwat yne hawyi areto. Mi'iria uhe'yianme tuwat. Waku ewei'a­tu­mohey mi'iria katu­pono Iesui mohey haria yne. Tupana mõtypot yat piaria mipo­'oro kat pote Aika­'iwat mõtypot haria sese i'atu­'airo. — Eiwe­hyt'ok ewei'e o i'atuepe aikotã eimikuap sese ko'i piat ewy are. \v 24 Ewei'a­tu­ky'e sese i'atu­mi­po­'oro ko'i pote — Imohey haria Kurintiu piaria iwese sese rakaria i'atu'e aru te'e­ra­'aipok ta'a­tue­tawa kape hawyi. — Waku imohey haria Kurintiu piaria i'atu'e Pauru'in e hap ewy aiky'e kahato haria mi'iria i'atu'e aru are. \p Pyno uito Pauru \c 9 \p \v 1 Pyno koitywy yt kat hamo i — Waku kahato wati­'a­tu­mõ'ẽ ahekat ko'i imohey haria ihaky­'e'i rakaria tawa Ieru­sarẽi miaria pe yt kat hamo i are'e katu­pono ewetum neran. \v 2 — Ga'atpuat anu urupotpap kahato hum hamo ewei'e uhepe. Meremo urui'a­tunug urumiium muat ihaky­'e'i rakaria imohey haria tawa Ieru­sarẽi miaria pe ewei'e. Mio tã ei'e hap ahenoi wuat'i imohey haria pe yi Masẽ­tunia piaria pe. Mi'i hawyi te'e­ro'e — Pyno uruto wy urutum i'atu'e. Mi'i hawyi ta'atuim ta'a­tukuap eipe ewetum irane hap hawyi. — Tawa Kurintiu piaria yi Akaia piaria ewy watum i'atu'e to'ope. \v 3 Mi'i pote atipo­'oro mehĩ Titu'in uhe'yianme eimiium sio waku sio yt i te hap kuap hamo. Ma'ato areto yt ewei'a­tunug i te turan wuat pote wato­'o­mõti te hap topy­hu'at — Urutunug aru ei'e yt ewetunug i te pote. \v 4 Katu­pono areto aru yi Masẽ­tunia piaria wywo ma'ato — Urutunug aru ei'e hap yt ewetunug i turan yt naku i put'ok­'u­ru­to'e ehetawa pe eimiium sat hamo. Yt kat i pote yi Masẽ­tunia piaria to'o­ky­ry'i sese ta'a­tu­py'a pe. — Kat pote — Urutunug aru i'atu'e pytkai yt ta'a­tunug i i'atu'e. \v 5 Mi'i pote are'e mehĩ'in Titu'in me — Uhe'yian­mete eweiwat ro tawa Kurintiu kape are. Ewei'a­tu­nãpin mi'iria — Waku aiwepit wywo watum e hap ete waku watum aipy'a pyi imohey haria ihaky­'e'i rakaria tawa Ieru­sarẽi miaria pe e hamo. Pyno waku pe yne ra'yn aimiium ko'i ta'a­tue­reto hap e'yianmete tawa Ieru­sarẽi kapiat hamo waku ewei'e o tawa Kurintiu piaria pe are Titu'in me tawa Kurintiu piaria nãpin hamo. — Waku watum aipy'a pyi hap yn ewei'e o are mehĩ'in Titu'in me. — Yt naku i watum yt watum neran i pote waku ewei'e o are mehĩ'in Titu'in me. \v 6 Pyno ahenoi ehepe hã'ãkap wuat aikotã waku watum Tupana kape hap ete. Uwe uwe tikoi yt iwato i mi'i hat aikotã toikoi hap ok tã toipuẽti. Ma'ato uwe uwe tikoi iwato mi'i hat ipuẽti tepiat ikoi hap ok tã. Mi'i hap ewy karãpe watum Tupana kape yt ahegyi'at wywo i pote meiũran aru yt kat i wati­puẽti yt ahegyi'at i pote. \v 7 Uiwy­ria'in Tupana tiky'e kahato hegyi'at sese rakat. Topy'a pyi toiky­'esat kahato tutum Tupana kape hat. Yt toiky­'esat i watum tope yt watum neran i wywo watum hap. I'ewyte yt toiky­'esat i — Etum no ma'ato yt pote yt naku i pe ereĩne'en e wẽtup ok hap upi ne'i watum hap. Tupana tiky­'esat aiwehum kahato wywo watum aipy'a pyi hap tewawiat hap toiky­'esat. Toiky­'esat aimiium muat wati­'airo yianmete kat som watum hap ko'i. \v 8 Tupana hegyi'at sese ahepe. Tutum kuap ahepe po'og po'og watu­wa­nẽtup hap kai aipoi­tyro kuap kahato aiky'e haype. Yt ahewaku hap upi i tutum ne'en ne'i ma'ato aiky'e hap yn wywo. Mi'i pote karãpe watunug neran wakuap imiky­'esat turan aimoe­saika kahato inug hamuat po'og po'og watunug kuap kai. Tupana tikuap kahato ahepiat kat sepap hap kuap hamuat aimo­we'eg hamo. Tutum kuap po'og ahepiat hum hap tepiat hap kai. \v 9 Mi'i hap ete Tupana to'e miwan me — Eheha­ky­'e'i kahato uhepe. Yt woro­ho­'oe­waure hin i eipe ihaky­'e'i rakaria e. Atikuap haty ehete hap ko'i e. Woro­ho­'o­po­wyro eipe wuat'i e'at pe e morekuat Tawi wepy 112.9 pe. Mi'i hap kaipyi watikuap hegyi'at kahato hap. \v 10 Pywo ti rat aipoi kahato hat Tupana. Yne aimikoi nug hat sa'a­wy'i kat ko'i kat ko'i watikoi Tupana inug hap kaipyi. Mi'i pote yne mi'i tut Tupana po pyi. Tupana timo­wato yne aimikoi ko'i aiko moehaĩte hat. Tupana tikuap kahato aikotã mowato hap aito hegyi'at rakaria watoĩ­ne'en pote. Wati­mõ'ẽ hap ok tã tutum ahepe. \v 11 Tupana timo­wato kuap ahekat ko'i. Yne aiminug ko'i toipoi­tyro kuap watoĩ­ne'en hegyi'at ahekat ko'i wo pote. Wati­mõ'ẽ ihaky­'e'i rakaria pe pote Tupana kape te'e­ru­wehum ahegyi'at hap upi. \v 12 Pyno wati­po­'oro aimiium ihaky­'e'i rakaria imohey haria tawa Ieru­sarẽi miaria kape hawyi — Waku kahato En Tupana i'atu'e aru. Yt wesok i te haria hin i tawa Kurintiu piaria i'atu'e aru ihaky­'e'i rakaria powyro hamo. Koitywy uruikuap emohey haria tukup­te'en i'atumiium kaipyi. Koitywy waku ahete kat pote tokosap ta'yn aheha­ky­'e'i hap uruete Tupana i'atu'e haty wo torania wati­mõ'ẽ ahekat ko'i pote. \v 13 — Tupana i'atu'e Esa'yru ehay upiaria emohey haria tawa Kurintiu piaria i'atu'e aru. Emipo­'oro Aipo­rekuat nuat ehay wakuat nug haria mi'iria i'atu'e aru Tupana pe. Ta'a­tu­mõ'ẽ uruepe hãpyk kahato i'atu'e. Yt uwe pe i po'og to'o­ku­pitu kupitu kahato hegyi'at sese rakaria ewy i'atu'e aru Tupana pe. \v 14 — Tupana tawa Kurintiu piaria emohey haria ekaipyi tukup­te'en hegyi'at sese rakaria. Mi'i pote eti'a­tu­poi­tyro o mi'iria katu­pono koitywy uruiky'e kahato mi'iria. Etimo­herep i'atuepe aikotã urui'a­tu­ky'e mi'iria hap ko'i i'atu'e aru Tupana pe. Eimi­po­wyro ko'i tawa Kurintiu piaria i'atu'e. \v 15 — Tupana yt uwe i po'og hegyi'at ekai. Emiium iwato po'og torania kai uruto'e. Esa'yru wẽtup ok yn nakat etum pote Tupana urutu­wehum ewawi urupy'a pyi. Ma'ato yt karãpe i uruehay put'ok'e emiium Esa'yru etiat enoi yne hamo uruto'e. \p Pyno waku kahato En uruto'e are. Uruto ti Esa'yru mohey haria are. Pyno waku are uito Pauru. \c 10 \p \v 1 Uito ti eimu'e hat sese sa'a­wy­'iwuat. Ha'a­wyte Tupana uipo­'oro ehowawi. Mi'i turan woro­ho­'o­nãpin perup'i puo aikotã Aika­'iwat Iesui ainãpin hap ewy aiky'e hap wywo. Sa'a­wy'i ihaky­'e'i haky­'e'i rakano uito areĩne'en eipy­'a­setpe turan po'og yi kape. Ma'ato koitywy areĩne'en pya eikai. Mi'i pote woro­ho­'o­nãpin uimiwan me haty wo uiwe­mõ­typot wywo. \v 2 Uimohit kahato irania'in eipy­'a­set­piaria. — Pauru yt Tupana mipo­'oro hin i ewei'e. Ahekat ko'i ky'ewi ne'i aimu'e ewei'e. Eheso sese rakaria eipe yt are'e teran i mi'iria pe i'atuewa pe. Mi'i pote miwan me yn are'e i'atuepe. Eiwe'eg wo o are. Mio tã ewei'e mot'i pote eheso are aru ehowa pe. Uiwy­ria'in tawa Kurintiu piaria ahẽtup ehupi uipy'a pyi haty wo yt uimohit rei'o ehehay wo. \v 3 Ta'i ei'e­wywuat re uito ipu'i rakat ikag nakat re. Ma'ato uhesaika hap yt tut i uipiit kaipyi. Tupana Pã'ãu kaipywiat rat ne'i wyti uhesaika hap toĩne'en. Mi'i kaipyi ne'i wyti uhesaika ahiag uka hamo. \v 4 Aito imohey haria watoĩ­ne'en aikotã surara ko'i ewy. Ma'ato aipo­ry'a ko'i tuweupiat ra'yn. Yt mesu­wa­rotiat wu'uka hap ewywuat i katu­pono po'og po'og hesaika i'atukai. Mi'i ko'i wywo Tupana aipo­wyro kahato mi'i ko'i yt naku i nug hat akit hamo. Aiminug sa'ag ko'i aikotã wanĩ­kaptia ewy topy­hu'at. \v 5 — Uito po'og irania'in kai e hat yt tuwa­nẽtup kuap kuap i Tupana kape. Mi'i hawyi Tupana topy­hu'at yt Tupana wo hin i. Aiwa­nẽtup sa'ag hap topy­hu'at Tupana ete. Ma'ato Tupana aimoe­saika mi'i wanẽtup sa'ag hap pun hamo. Mi'i hawyi Aika­'iwat Iesui yn toĩne'en aiwa­nẽtup hawe Aipo­rekuat no. Mi'i hawyi Aika­'iwat ehay yn aiwa­nẽtup hawe. I'ewyte aiwa­nẽtup hap aheha wywo Aika­'iwat timo­hãpyk kuap yne. \v 6 Ma'ato yt wati­ky­'esat i aimo­hãpyk hap pote mi'i hawyi Aika­'iwat Iesui ai'a­piheg katu­pono toikuap kahato aiwa­nẽtup hap ko'i. Toikuap kahato eipe Kurintiu piaria sio uimohit hap eiwa­nẽtup hap sio yt. Mi'i pote eiwe'eg wo o are. \v 7 Tukup­te'en aipy­'a­setpe — Uruto Aika­'iwat Iesui emiit sese e haria. Mi'iria pe uruto'e — Eipe Iesui emiit sese pote mi'i pote eweikuap meremo uruto ei'e­wy­wuaria te hap. Eiwe­ha'at ro urueko kape mi'i hawyi eweikuap uruto Aika­'iwat eropat haria sio sese hap. \v 8 Ha'a­wyte Tupana uru'airo uruepiat eimu'e hamo i'ewyte ei'a­pykok hamo. Yt aremõti hin i Tupana piat ui'airo hap ete are at ka'ap. Ma'ato tukup­te'en eipy­'a­setpe yt iky'esat i are'e — Tupana uru'airo ei'a­pykok hamo are hap. Ma'ato Tupana ti'airo uruto. Toikuap eiky'e hap yn uruto hap. Yt kat i eima'at hap urukai hap toikuap. Toikuap Tupana ehay etiat eimotag hap eimu'e tehay etiat hap. Mi'i pote uru'airo uruepiat ei'a­pykok hamo. \v 9 Uiwy­ria'in yt eweiken'ẽ uipupiat hamuat i pote mesuwat miwan atipo­'oro. Yt atipo­'oro mesuwat miwan ma'ato ehowawi miit'in mohit hamuat ne'i. \v 10 Irania'in eipy­'a­setpe yt uiky'e i haria — Pywo ti rat Pauru ai'a­piheg kahato tomiwan me i'atu'e. Eweikuap kat pote i'atu'e. Token'ẽ kahato aipy­'a­setpe to'e ahepiat hamo i'atu'e. Yt ipoity'i hin i i'ewyte yt ihay se hin i aimu'e turan i'atu'e. \v 11 Eiwe'eg wo o uwe uwe eipy­'a­setpiat to'e mio tã e urumohit haria. Uruto'e kuap ehowa pe aikotã urumiwan me hap ewy. Eiwa­tetup mi'i hap kape katu­pono urui'a­piheg kuap. \v 12 Tukup­te'en eipy­'a­setpe — Aito po'og irania'in kai i'atu'e to'ope haria. Ma'ato uruto yt i'atu­'e­wywuat hin i ko'i uruto'e. — Uruto po'og eikai i'atu'e te'e­ru­wa­nẽtup ahepiat pe. Mi'i tã wanẽtup haria yt i'atu­we'eg hin i katu­pono to'ope to'o­'a­kasa hap kaipyi te'e­ro'e — Uito po'og i'atu'e te'e­ru­wa­nẽtup hawe. Yt i'atu­we'eg hin i katu­pono yt te'e­ru­wa­nẽtup hin i sio i'atue­waku hap put'ok'e sio yt Aika­'iwat ewaku hap ok tã hap kape. \v 13 Uruto ei'a­pykok haria pytkai yt karãpe i uruto'e uruwa­nẽtup hawe — Uruto po'og eikai yt uruto'e i irania'in eipy­'a­set­piaria — Uruto po'og e haria ewy. Tupana uru'airo eheropat haria ewy yn. Yne uruewaku hap ko'i uruepiat sepap hap ko'i yt kat i tuwẽtem uruwe­kaipyi ne'i. \v 14 Sa'a­wy'i Tupana urupo­'oro ehowawi. Tomi­po­'oro Tosa­'yru Aipo­rekuat nuat ehay wakuat moherep hamo. Mi'i hawyi uruto'e ehowawi i'e hap ewy. Yt uruiwaure hin i eipe pytkai urutuwat wẽtup ywania kape. \v 15 Aikope aikope Tupana urupo­'oro mi'i hap kape yn urutuwat. Yt karãpe i uruipo­hari irania'in potmu'e ne'i urupot­mu'e wo. Irania'in te'e­ro'e ehepe — Eipe uruimu'e Pauru'in e'yianmete i'atu'e ehepe urupo­hari teran haype. — Eheso ewei'e o mi'iria pe. Ehehãite sese Iesui mohey hap ete hawyi — Pauru'in uru'a­pykok haria ewei'e. Mio tã ewei'e hawyi uruto yt kat hamo i ra'yn uruto'e i. Mi'i hawyi wẽtup ywania kape urutuwat yt ikuap i te haria kape. \v 16 Uiwy­ria'in tawa Kurintiu piaria i'atu kahato te irania'in ywania yt ta'a­tukuap i te Iesui etiaria. Mi'iria tukup­te'en ehe'yi ehetawa ekuekai po'og po'og pya wẽtup hy ete. Mi'i pote urutuwat teran yt ta'a­tukuap i te sehay wakuat Iesui etiat haria kape. Aikope yt uwe i te toto hap kape. Mi'i kape watuwat pote yt uwe i itote te'e­ro'e ahepe — Kat pote urumi­mu­'eria eweipo­hari teran ne'i yt i'atu'e kuap i ahepe watuwat yt ikuap i te haria kape hawyi. \v 17 Aikotã Tupana to'e miwan me hap ewy. — Karãpe woro­ho­'o­po­wyro kahato wakuat nug hap ete mi'i hawyi yt naku i ewei'e — Uito atunug uhesaika hap wywo uipo wo uito po'og kahato pote yt naku i mio tã ewei'e ne'i e. Po'og waku ewei'e — Tupana esaika hap wywo atunug waku ewei'e e miwan me. \v 18 Yt naku i wato'e — Uito po'og Tupana eropat hat sese pãi yt naku i wato'e. Po'og waku wahe­katup Tupana kaipyi — En uheropat hat sese e hap. Mi'i hap e'at pe yne ikuap Tupana wẽ kaipyi Tupana emiit sese hap. Mi'i hap e'at pe imimõ­typot no watoĩ­ne'en are uito eimu'e hat Pauru. \c 11 \p \v 1 Pyno woro­ho­'o­kyry teran kurin mi'i pote eweiwa­nẽtup to aikotã yt uiwe'eg i hap kape heso'ok takat ewy. \v 2 Uiwy­ria'in tawa Kurintiu piaria areĩne'en ei'ywot ewy. Eipe eweikup­te'en uhaki'yt ewy yt karãpiat he'aito i te rakat ewy. Aika­'iwat Iesui toĩne'en aikotã uhaki'yt ehaytuwy ewy. Mi'i pote uheha­'y­wywi kahato ehete. Yt atiky­'esat i irania'in ne'i e'aito wo. Atiky­'esat Iesui yn e'aito wo. Ta'i uheha­'y­wywi kahato ehete aikotã Tupana iha'y­wywi hap ewy aikotã e'ywot ewy areĩne'en uhaki'yt are. \v 3 Sa'a­wy'i sese ahiag tima'at mana Ewa moi'ok wẽ pyi. Tehay wo totekyi Tupana kaipyi. Mi'i hap ewy hap pupi areken'ẽ kahato. Areken'ẽ kahato ahiag tihep eipe Aika­'iwat Iesui po pyi hap pupi. Aika­'iwat Iesui mohey hap yn aheha­kye­ra'at kuap. Mi'i pote wẽtup mohey hap yn toĩne'en Tupana kape. \v 4 Uimogyt kahato eipe katu­pono eweimohey yne miit'in mienoi ko'i. Put'ok'e wẽtup ok itote hawyi wẽtup Iesui etiat eimu'e yt uruepiat eimu'e hap ewy hin i. Mi'i hawyi — Pywo ewei'e kahato. E'e hap ewy ewei'e tope. Mi'i hawyi put'ok'e wẽtup i ra'yn hawyi to'e ehepe — Atum neran wẽtup pã'ãu ehepe. Mi'i hawyi — Waku mehĩ waku mimi ewei'e tope yt eiwe'eg hin i. Mi'i hawyi put'ok'e wẽtup ok wẽtup ehay enoi hat yt Aika­'iwat Iesui wakuat ewy hin i. Mi'i hawyi — Pywo ewei'e mi'i pote uimogyt sese eipe katu­pono — Pywo ewei'e yne eimu'e haria pe. Mi'i pote eiwe'eg wo o are ehepe. \v 5 — Tupana mipo­'oro sese uruto i'atu'e ehepe eimu'e hamo. Urupo­'oro uruto po'og Tupana mipo­'oro Pauru kai i'atu'e. I'atueso kahato ne'i katu­pono areĩne'en Iesui mi'airo sese ipotpo­'o­roria 12 ok takaria ewywuat areĩne'en are. \v 6 — Pauru ehay yt ikahu hin i i'atu'e. Ma'ato mi'iria pe Pywo are uhehay yt ikahu i eiwat ewy ma'ato uhehay hesaika kahato einãpin Tupana we'eg hap etiat hamo. Yne apo'ei'e hap atiwesat kuap yne. Mi'i hap uiwe'eg hap Tupana kaipyi eweikuap kahato ra'yn. \v 7 Ha'a­wy­tepyi te mesup te woro­ho­'o­mu'e eipe sehay wakuat Iesui etiat. Yt wẽtup mo i woro­ho­'o­mu'e ha'up ete. Mi'i hawyi — Pauru piat aimu'e hap yt kat hamo i atum ha'up kat pote yt ihay se i pote ewei'e. Ta'i uimohit kahato uhegyi'at hap ete. Yt kat hamo i aremohit eipy­'a­setpe. Po'og waku ha'up ete aru woro­ho­'o­mu'e mi'i hawyi uimõ­typot haria wo eweikup­te'en. \v 8 Ha'a­wyte woro­ho­'o­mu'e at ka'ap yt kat sa'up ete i ma'ato eweikuap uwe tum eimu'e hap sa'up. Pyno ahenoi ehepe. Irania'in Iesui mohey haria aikope aikope te'e­ru­wa­'a­tunug hap kaipyi mi'iria tipo­'oro uhowawi eimu'e hamuat sa'up. Areĩne'en sero'ok'e hat ewy katu­pono i'atuwat i'atu­sa'up kaipyi areĩne'en eipy­'a­setpe. Yt kat i ewetum uhepe. \v 9 Yt karãpe i areĩne'en neran ahẽtup hẽtup kat ko'i kat ko'i eikaipyi teran. Sa'a­wy'i areĩne'en eipy­'a­setpe turan uiwe­kaipyi arenuk. Mi'i hawyi uhesy'at eipy­'a­setpiat areĩne'en turan tõ'ẽ kahato imohey haria yi Masẽ­tunia piaria uhowawi kat ko'i kat ko'i ta'a­tumiium ko'i erut hamo. Mi'i kaipyi areĩne'en eipy­'a­setpe yt kat i ahẽtup ehepe. I'ewyte yt ahẽtup i aru ehepe. \v 10 Uiwa­nẽtup hawe — Waku kahato ati'a­tu­mu'e yt kat sa'up ete i. Mi'i pote yt kat i ahẽtup uimi­mu­'eria ko'i kaipyi. Yt areĩne'en i ei'okpe tote yi Asia pe areĩne'en eipy­'a­setpe turan. Yt uheso hin i karãpe are'e yt kat sa'up ete i woro­ho­'o­mu'e are ehepe. I'ewyte Aika­'iwat Iesui tikuap yt uheso i hap kat pote toĩne'en uipy'a pe. \v 11 Mi'i hawyi irania'in te'e­ro'e eipy­'a­setpe to'ope uruetiat. — Pauru yt aiky'e i mi'i pote yt toiky­'esat aikaipyi kat ko'i kat ko'i. Pywo ti rat Tupana tikuap woro­ho­'o­ky'e kahato uhepiat hap. \v 12 Eweikuap kat pote yt ahẽtup i eikai eimu'e hap sa'up. Pyno ahenoi ehepe. Tukup­te'en eipy­'a­setpe — Eimu'e haria Pauru ewy kahato i'atu'e ehepe ma'ato yt pywo pe i katu­pono ehekat ko'i ky'ewi yn eimu'e. Waku apo'e­wei'e i'atuepe — Eipe Pauru ewy ewei'e pytkai kat pote ewehẽtup ha'up urukaipyi ewei'e o i'atuepe. Mi'i hawyi yt eiwesat kuap i kat pote yt ui'ewy i pote. Mi'i pote yt karãpe i ahẽtup eikaipyi ha'up. Yt urusai­pe­piaria hin i mi'iria. \v 13 — Pyno Tupana mipo­'o­roria sese uruto i'atu'e ehepe ma'ato yt pywo pe i i'atu'e ehepe mi'i tã ma'ato eima'at reran haype. Ta'i te'e­ru­we­po­'oro ei'akag wo te'e­ro'e hamo — Ta'i 12 ok takaria ewywuat ko'i uruto i'atu'e. Aika­'iwat Iesui potmu­'eria ko'i uruto i'atu'e eima'at reran haype. Iesui urupo­'oro ehowawi i'atu'e ehepe yt pywo pe i i'atueso ne'i. \v 14 Nimo pyi te ahiag tima'at kuap miit'in. Tuwe­mo­herep miit'in me hẽtyhot hap ewy — Uito Tupana mipo­'oro tehay moherep ehepiat hamuat e yt pywo pe i. I'ewyte ahiag emiit ko'i aikotã ta'a­tu­ka­'iwat ewy tukup­te'en eipy­'a­setpe ui'e hap ewy. \v 15 Ahiag mẽpyt'in ko'i aikotã ta'a­tu­'ywot ewy tukup­te'en. Aima'at kuap to'ywot ewy. I'atuwẽ pyi — Uruto waku nug haria kahato i'atu'e. Ma'ato i'atu­minug yt i'atuehay ewy hin i tuwẽtem. Mi'i pote meremo yt watikuap i sio aima'at sio yt hap ma'ato meiũran watikuap. I'atu­'a­piheg hap e'at pe Tupana timo­herep wuat'i ehamo i'atu­minug sa'ag ko'i. Mi'i hap e'at pe i'atu­'a­piheg hap put'ok'e i'atu­minug sa'ag hap ok tã. \v 16 — Pauru ti yt iwe'eg i sese rakat i'atu'e. Uruto po'og i'atu'e. Are pãi yt karãpe i are'e — Uito po'og are. Ma'ato are'e teran pote are'e kuap. Pyno ipoity'i ete aremo­wato kuap are'e teran irania'in ewy pote ma'ato ahenoi hawyi yt uiwe'eg hin i hat ewy areĩne'en. Ma'ato i'ewyte are'e hawyi waure wo o eweikup­te'en ui'e hap ete yt iwe'eg i rakat areĩne'en pote. \v 17 Karãpe ahenoi uiminug wakuat ete yt uiwe'eg hin i katu­pono Tupana yt tiky­'esat i watu­we­mõ­typot hap. \v 18 Ma'ato eipy­'a­set­piaria eimu'e haria te'e­ru­we­mõ­typot yn ta'a­tuehay wywo — Uruto po'og torania kawiat Tupana mipo­'oro ko'i i'atu'e. Yt pywo hin i are — Uito po'og eikai. Yt uiwe'eg hin i mio tã are. Ma'ato i'atu'e hap ewy are'e yt iwe'eg i rakat ewy. \v 19 Uiwy­ria'in Kurintiu piaria — Aito po'og aiwe'eg kahato torania kai ewei'e eiwo­'ope. Mio tã ewei'e kat pote eweiky­'esat eima'at reran haria yt i'atu­we'eg i rakaria. Yt eiwe'eg hin i mi'i tã ewetunug mote. \v 20 — Eipotpap to uruemiit no yt kat sa'up ete i i'atu'e ehepe haty wo. Mi'i hawyi — Urutunug ei'e hap ewy mehĩ'in mimi'in ewei'e eima'at haria pe. Yt eiwe'eg hin i katu­pono ehekat ko'i yne ta'a­tusat. Ihaky­'e'i rakaria wo eweikup­te'en eimu'e hap sa'up mo ewetum yne hawyi. — Uruto po'og eikai i'atu'e hawyi — Pywo ewei'e ehowa petek turan eimohit hamo. Mi'i ta'a­tunug yne ehete pytkai eipe — Uru'a­pykok haria akag ewei'e. Urumu'e haria sese eipe ewei'e i'atuepe yt eiwe'eg hin i. \v 21 Uito yt mi'i tã hin i areĩne'en eipy­'a­setpe turan. Eimõ­typot hat areĩne'en. Woro­ho­'o­mõ'ẽ aikotã eiwy sese ewy. Mi'i pytkai uimohit uhehay ete. Yt karãpe i atunug kuap i'atu­minug ehetiat ewy. Uhesaika hap yt put'ok'e i mi'i sa'ag nug hamo. Yt te'e­ro­ken'ẽ hin i te'e­ru­we­mõ­typot hamo. Pyno ahã'ãg i'ewyte uhewaku hap moherep hamo. \v 22 — Uruto po'og i'atu'e. Uruikuap Iuteuria pusu i'atuehay pot'i i'atu'e. Uito po'og atikuap kat pote uipusu sese pote. — Ase'i Isareu emiari­ru'in sese uruto i'atu'e. Uito i'ewyte Isareu ywania te wy are. Urue'a­se'i sa'a­wy­'iwuat eimia­riru sese ko'i uruto i'atu'e. I'ewyte uito Aparãu saipepiat sese wy are. \v 23 — Uruto Aika­'iwat Iesui eropat haria sese i'atu'e. Ma'ato uito po'og i'atukai are. Mio tã pote yt iwe'eg i rakat mi'iria wemo­wato haria ewywuat areĩne'en. Yt uiwe'eg hin i ma'ato pywo pe are'e po'og Aika­'iwat emiit areĩne'en i'atukai. Uito po'og i'atukai uipotpap. Yt uwe i uhete put'ok'e Aika­'iwat potpap nug hap ete. Yt uiwe'eg hin i mio tã are ma'ato pywo pe are'e. More­kuaria uipyhyp po'og mi'iria kai uhehay Iesui etiat pyhyp teran haype. Yt atikuap karania wo ui'ahyk ahyk itote yt ta'a­tu­ky­'esat uhehay Iesui etiat pote. Ui'atoiat uiku­'uro turan karania wo. \v 24 Sa'a­wy'i areto Tupana ehay moherep hap upi turan uito ui'ahyk ahyk kahato Iuteuria yt mohey i haria 5 wo ui'ahyk ahyk. Pywo ti rat 39 wo ui'ape ete wo'o­'ahyk hap 9 haity sa'ag kahato rakano uiku­'uro hap kape. Mi'i hap ewy 5 tawa pe Iuteuria tunug uhete. \v 25 Haty kahato uhete ui'ahyk ahyk hap wia'yp mo. Mye'ym mo Huma­nu'in tunug uhete hawyi ui'atoiat. Wẽtup e'at pe uimak mak nu ko'i wo ui'auka hamo. Uhewyry y'y wato totiat yara wato puat turan mye'ym wo yara wato uito hap ywytu uato ti'a­pymin nu ete pik'e yne. Mi'i hawyi y'y wato pe areĩne'en wẽtup ewãtym i'ewyte wẽtup e'at y'y wato ihy pya kahato rakat pe. \v 26 Uhero kahato uhewyry kahato Tupana ehay moherep hamuat pote. Aho'opot kahato mu'ap upi y'y upi ihy esaika kahato pote. Sero'ok'e haria ui'auka teran yne uhewyry hap upi Aika­'iwat ehay moherep hamuat turan. I'ewyte ui'auka teran Iuteuria. I'ewyte irania'in ywania ui'auka teran. Tawa wato piaria uikat ui'auka hamo. Niatpo kahato uhewyry hap atipuẽti. Areken'ẽ kahato areto ga'apy koro kapiat turan sio uiku­'uro sio yt. Y'y wato uipo­ha­ra'i kahato areto sakpo turan. Mu'ap upi te'e­ro'e uhepe — Uruto Iesui mohey haria i'atu'e ma'ato yt pywo pe i uima'at reran ui'auka hamo ne'i. \v 27 Uhero kahato uhewyry kahato pote uhaty'i kahato. Karania ewãtym ne'i yt areket kuap i kat pote areken'ẽ kahato sio uiket kai ui'auka. I'ewyte uhesy'at kahato areĩne'en yt kat i mi'u pote. Are'y­'utui kahato ma'ato yt kat i y'y areto yahig wato ekuekai turan. Karania e'at yt kat i atu'u. Uhena'ak kahato wywo uhewyry yt kat i uhe'og yt kat i uhesokpe ko'i uimo­sakup hamo. \v 28 Pywo ti rat aho'opot kahato Iesui ehay sytpok hamuat hap upi. Ui'a­kag'aia kahato uhewyry hap upi. Arewa­nẽtup kahato irania'in imohey haria irania'in tawa piaria kape sio ta'a­tu­mohey te sio yt hap kape sio tu'uka to'ope sio yt sio i'atue­hãite sio yt hap ko'i kape yn arewa­nẽtup. Uhehat'at i'atu­ky­'ewi. Yne e'at yne i'atu­'a­pykok hano areĩne'en uiwa­nẽtup hawe uipy'a pe. Atiky­'esat i'atuehay Iesui mohey hap ete yn uiwa­nẽtup hap. \v 29 Karãpe wẽtup ok Iesui mohey hat i'aparap mi'i hawyi ahaty'u kahato uhete haty kahato. Areto teran ipowyro hera­'aipok Tupana kapiat hamo. Karãpe wẽtup ok Iesui mohey hat totoiat irania'in towy­ria'in imohey haria wẽtup ok i'atu­py­'a­setpiat ihay sa'ag tuete pote mi'i hawyi areto teran meremo wo'o­wese hap nug yt iwese rakat i wywuat hamo. \v 30 Ta'i — Uruto po'og Pauru kai i'atu'e eimu'e haria. Mi'iria yt ati'a­tu­wesat teran i wen ma'ato ati'a­tu­wesat. Wuat'i ete po'og areĩne'en i'atukai ma'ato uhehay yt iwe'eg i rakat ewy. Yt karãpe i ahenoi teran uhewaku hap mi'iria ewy. Po'og waku ahenoi miit'in me aikotã uhewaku hap yt put'ok'e hin i Aika­'iwat Iesui ewaku hap ete. Mi'i hap po'og waku ahenoi miit'in me. Waku yt heso'ok takat ewy i uhehay uito are. \v 31 — Tupana waku kahato En. Wuat'i e'at pe etikuap aikotã aho'opot Esa'yru ehay moherep hamuat. Etikuap yt uheso i mesuwat uimiwan me hap. Esa'yru Aika­'iwat i'ewyte ikuap yt uheso i hap. \v 32 Yt uheso i sa'a­wy'i areĩne'en tawa Tamaku pe turan. Toĩne'en itote morekuat Areta. Mi'i ti ipo'oro tesu­ra­ra'in ui'a­piheg hamo. Mi'i hawyi sura­ra'in tipyhyp yne tawa wato pyhyp hap yi pype ko'i uipyhyp hamo. Mi'i hawyi tawa ewato iheg me toĩne'en. Yt arẽtem kuap i. \v 33 Mi'i turan are'e — Ui'auka aru are. Ma'ato uiwy­ria'in uheha­kye­ra'at. Era'apyk meiũwat yrysakag wato pe i'atu'e. Mi'i hawyi ywaiti pyi uimo­'apyk tawa wato pyhyp hap ekuekai haity ete yi kape. Getap hit ywaiti piat kaipyi oken'ypy hit kaipyi yi kape. Mi'i hawyi morekuat Areta esura­ra'in yt uipuẽti hin i. Yt uheso i rat. Tupana tikuap yt uheso i hap. Mi'i hap kaipyi eweikuap yt uito eimu'e haria ewy i hap uito ti Pauru. \c 12 \p \v 1 Uiwy­ria'in tawa Kurintiu piaria uiminug wakuat ko'i yt atimo­herep teran i ehepe ma'ato irania'in mi'i tã yn ta'a­tunug. Mi'i hawyi yt ahenoi uhepiat waku nug hap pote yt uimõ­typot hin i. Pyno ahenoi uhepiat waku nug hap pote yt uiwe'eg hin i. Eima'at haria eimu'e haria — Uruto po'og wuat'i kai i'atu'e katu­pono Tupana ehay kahato uruepe urumu­'etu i'atu'e. Ma'ato uito po'og are. Yt uiwe'eg hin i mio tã are'e ma'ato uheha wo ara'a­kasa kahato Aika­'iwat. \v 2 Sa'a­wy'i 14 anu e'yianmete uheha wo ara'a­kasa aikope Tupana toĩne'en hap kape. Wẽtup e'at pe uhehay Tupana wywo mesuwe. Mi'i turan put'ok'e kahato Aika­'iwat Pã'ãu uhete. Mi'i hawyi uhereto atipy kape waikiru ekuekai. Yt atikuap i sio uipiit wywo uhereto sio uipã'ãu yn ma'ato uhero­kosap atipy kape. Atikuap kahato mesuwat ui'e hap pywo kahato kat pote ara'a­kasa pote uheha wywo. \v 3 Pyno are'e i ra'yn yt atikuap sio uipiit wywo areto atipy kape sio yt. Mi'i hap Tupana yn ikuap. \v 4 Sa'a­wy'i areto ywyhig ekuekai. Mi'i hawyi waikiru sakpo Tupana Pã'ãu uhero­kosap Tupana eiam sese kape. Ikahu kahato itote aikotã Tupana mikoi ga'apy ewy itote. Atikuap sehay yt miit'in mikuap ok tã i sehay ikahu kahato. — Pyno ahenoi aru mesuwat sehay ikahu rakat miit'in yi totiaria pe are Tupana pe ma'ato uiwesat — I'atu­pusu yt put'ok'e i ikahu hap moherep hamo e uhepe. \v 5 Pyno ara'a­kasa yt uwe i te akasa hap kape. Mi'i hawyi uito po'og atikuap torania kai wen ma'ato — Uito po'og yt are'e i. Po'og waku are'e — Uhewaku hap yt put'ok'e hin i Uika­'iwat ewaku hap ete. Yt karãpe i uhewaku hap put'ok'e Uika­'iwat ewaku hap ete pãi. Ma'ato uhewaku hap uimõti re uiwa­nẽtup hawe. \v 6 Yt naku i are'e — Uito Iesui mohey po'og torania kawiat are. Pywo kahato uito are'e kuap ma'ato yt kat hamo i are'e mio tã are. Are'e mio tã pote yt uiwe'eg hin i. Mi'i pote karãpe are'e teran tuereto hawyi arewa­nẽtup hawyi yt naku i arewa­nẽtup. Yt uiwe'eg hin i are'e mio tã pote uiwa­nẽtup hawe. Yt naku i kahato miit'in uinug Tupana are uiwepe. Uhewaku hap waku miit'in te'e­ru­wa­nẽtup uhowawi uito ta'a­tu­'e­wywuat re hap are uiwepe. Waku uikuap aikotã uhewaku hap ok tã ma'ato yt naku i uinug po'og. \v 7 Uhewaku hap kai ara'a­kasa Tupana ieĩne'en hap hawyi Tupana to'e uhepe — Pyno era'a­kasa yne ra'yn mio mehĩ e. Areĩne'en kahato erenug po'og ewato hap kai tet pupi e uhepe. Areken'ẽ ere'e aru — Uito po'og irania'in kai kat pote ara'a­kasa ra'yn atipy sese uito ere'e aru e'e hap pupi e. Mi'i pote woro­mo­wa­tetup woro­mohit irania'in py'a­setpe. Atum aru epe epoha­ra'i hap aikotã e'ahu hap ewy haty kahato mi'i e Tupana uhepe. Mi'i hawyi Tupana e hap ewy put'ok'e uhete ahiag kaipyi ui'ahu hap uiwe­mo­wato hap monik hamuat. \v 8 Mi'i hawyi sat'e i'e hap uhete haty are. — Tupana haty kahato are. Etihep to uipiit pyi uimo­so­'opot hap are. Ma'ato — Yt e Tupana uhepe. Mi'i hawyi tokosap mot'i hawyi ahẽtup i ma'ato yt e te wy hawyi tokosap mio tã ne hawyi ahẽtup i ma'ato yt e te wy. \v 9 Mi'i hawyi to'e Tupana uhepe — Yt karãpe i atihep epiit piat e'ahu hap e. Yt karãpe i epiit hesaika i ra'yn ma'ato mi'i pytkai waku ereĩne'en. Ma'ato mi'i pytkai yt karãpe i woro­'atoiat en. Yt karãpe i yt woro­ky'e i ra'yn e. Karãpe irania'in te'e­ra­'a­kasa esaika hap kapiat hawyi te'e­ro'e — Yt topiit kaipyi i Pauru hesaika hap i'atu'e ma'ato Tupana imoesaika. Mi'i pote epiit yt hesaika i hap kaipyi uimõ­typot sese hap topy­hu'at e Tupana uhepe. \v 10 — Pyno atiky­'esat e'e hap Tupana are. Atiky'e emiky­'esat ewy. Waku kahato uipiit perup hap sio emõtypot hap topy­hu'at mi'i kaipyi. Ta'i waku Tupana uhesaika hap yt tut i uipiit kaipyi. Mi'i pote yt aremohey kuap i uipiit esaika hap ete. Mi'i hawyi aru po'og hesaika sa'a­wy­'iwuat kai rakano areĩne'en katu­pono Esa'yru emipo­'oro Urupo­rekuat nuat yn uimoe­saika tesaika sese hap wywo. Po'og po'og uhesaika sa'a­wy­'iwuat kai are Tupana pe. Mi'i hawyi koitywy uipiit yt uhesaika i hap uimo­wepit kahato kat pote mi'i pytkai po'og uhesaika sa'a­wy­'iwuat kai. Yt uipiit kaipyi i uhesaika hap ma'ato Aika­'iwat esaika hap kaipyi uhesaika. Karãpe put'ok'e miit'in miat uimohit hap i'ewyte uhatek hap put'ok'e turan po'og uimo­wepit hap atipuẽti. Karãpe yt imohey i haria uhaty'i haty'i i'ewyte karãpe yt kat i ikahu uhete Iesui mohey hano areĩne'en mote i'ewyte mi'i hap e'at pe uiwe­saika kahato te yt uhesaika hin i pytkai katu­pono uimoe­saika kahato mi'i hap e'at pe Aika­'iwat Iesui tesaika hap wywo. Mi'i pote uiwepit kahato. \v 11 Uiwy­ria'in tawa Kurintiu piaria yt uimõ­typot hin i Tupana miky­'esat ewy kat pote sa'a­wy'i Tupana ui'airo tehay wakuat moherep ehepiat hamo. Iesui potpo­'o­roria 12 ok takaria ewywuat sese areĩne'en. Mi'iria wakuat sese ewywuat areĩne'en Iesui potpo­'oro wo. Uito wakuat mi'iria ewywuat are. Yt uiwe'eg hin i are'e mio tã are ma'ato uimohit pote mio tã are. \v 12 Sa'a­wy'i areĩne'en eipy­'a­setpiat turan Tupana timo­herep kahato uipiit pyi tesaika hap. Toiky­'esat kahato eipe eweikuap uito imipo­'oro sese hap tehay sese moherep hamuat. Mi'i pote tutunug kahato uipiit pyi yt miit'in mikuap ko'i e. Ehehamo toimo­herep kahato kat ko'i kat ko'i sepap Tupana yn inug kuap hap ko'i miit'in mowa­nẽtup kahato hamo waku nug hap ko'i ete. Mi'i ko'i kapiat ewei'a­kasa hawyi ewei'e — Pauru ti Tupana mipo­'oro ahowawiat aimu'e tehay wakuat etiat hamo ewei'e eiwo­'ope. Karãpe ewei'a­kasa yt uhesaika hap kape i hawyi ewei'e uhepiat pe — Pywo ti rat Pauru Tupana mipo­'oro sese katu­pono toimo­herep Pauru piit pyi yt hesaika i pytkai ewei'e. \v 13 Uiwy­ria'in tawa Kurintiu piaria woro­ho­'o­ky'e kahato eipe aikotã ati'a­tu­ky'e irania'in Iesui mohey haria aikope aikope gupte'en haria hap ewy woro­ho­'o­po­wyro eipe. Yt uwe i po'og eiwo­'o­'e­wy­'ewy. Ma'ato irania'in tum ehepe ta'a­tumiium ko'i. Sa'a­wy'i ewetum kat ko'i kat ko'i ma'ato wãi'are ne'i. Yt areĩne'en neran i ei'okpe tote. Uhekat kaipyi arenuk hawyi eimõ­py­'ahak hano areĩne'en. Pyno yt uiwepyi i waure wo o eweikup­te'en uhepiat eimõ­py­'ahak hap kai. \v 14 Pyno areto i ra'yn ehowawi ehepiok hamo. Sa'a­wy'i areto typuo ra'yn koran wuat areto hawyi mye'ym mo ra'yn areto. Ma'ato put'ok­'are eipy­'a­setpe turan yt atiky­'esat i areĩne'en ei'okpe tote. arenuk uhekat kaipyi aikotã sa'a­wy'i are'e hap ewy. Eweikuap kat pote pyno ahenoi. Yt atiky­'esat hin i eheka­re'en ko'i. Ma'ato woro­ho­'o­ky­'esat eipe aikotã uha'y­ru'in uhaki­'yt'in hap ewy. Aikotã yt naku i wahẽtup aha'y­ru'in ahaki­'yt'in me mi'i kare'en ko'i. Mi'i hap ewy yt ahẽtup i ehepe. Waku po'og ei'y­wot'in i'ewyte tutum kare'en ko'i hap ewy. \v 15 Woro­ho­'o­ky'e kahato eipe aikotã uha'y­ru'in uhaki­'yt'in sese ewy woro­ho­'o­ky'e. Aikotã ei'ywot ewy areĩne'en pãi are. Ta'i uimi'at uiko kaipyi uimie­reko kaipyi woro­ho­'opoi hap ewy atunug itote. Ta'i areĩne'en eipy­'a­setpe eimu'e Iesui etiat haype yt kat sa'up i ete woro­ho­'o­mu'e katu­pono ei'ywot ewy areĩne'en. Uipoi ro yt are'e hin i katu­pono aikotã ai'y­wot'in yt karãpe i — Eweium no sa'up uhepe hawyi woro­ho­'opoi yt i'atu'e i. Uito ti ety ewy pote ati'a­tu­moma yne uhekat ehepe eipo­wyro hamo woro­ho­'o­ky'e kahato haype. Ma'ato mi'i pytkai yt uiky'e hin i eipe. Po'og po'og ne'i yi kape uiky'e hap woro­ky'e po'og po'og pytkai are. Ma'ato mi'i pytkai po'og po'og atum aru ehepe uimẽ­pyt'in eipe pote. \v 16 Yt areĩne'en neran hin i ei'okpe tote i'ewyte yt areĩne'en neran i eheka­re'en kaipyi ne'i. Irania'in eipy­'a­set­piaria te'e­ro'e uhepiat — Pauru yt sẽtup sẽtup e hat hin i i'atu'e. Ma'ato eiwe'eg wo o katu­pono eima'at kuap kahato. Towese hap wywo wyti einug teropat haria wo hawyi ehekat yne totat towano i'atu'e ehepe uhewa­nĩ­kaptia. \v 17 Mio tã i'atu'e i'atueso kahato ne'i uhepiat pe. Karania wo uhemiit atipo­'oro ehowawi yt wẽtup mo i eima'at eheka­re'en ky'ewi are. Mio tã e haria pe yt karãpe i atipo­'oro wẽtup ok uhemiit eheka­re'en ẽtup hamo. \v 18 Sa'a­wy'i atipo­'oro mehĩ Titu ehowawi wẽtup ok imohey hat wywo. Mi'i hawyi tuwat ra'yn eiky'e haype. Yt karãpe i mehĩ Titu ehekat toiky­'esat. Katu­pono mehĩ Titu hawyi uito urutu­kup­te'en wẽtup miit ewy yn urutu­kup­te'en wẽtup wanẽtup hap yn uruto. Uito woro­ho­'o­ky'e i'ewyte mehĩ Titu eiky'e aikotã woro­ho­'o­ky'e hap ewy te eiky'e. Uhaipepiat sese mi'i. Uheko ewy te i'ewyte mi'i yt karãpe i eima'at. \v 19 Yt karãpe i eipy­'a­setpe urutu­kup­te'en turan paa'u­ru­to'e — Wati­'a­tu­ma'at mi'iria yt uruto'e i. Yt urueso i rat i'ewyte Tupana tikuap yt urueso i hap. I'ewyte Aika­'iwat Iesui tikuap yt urueso i hap. Katu­pono yne uruminug ko'i eimoe­saika imohey hap etiat hamo. Mi'i pote yt urueso i. \v 20 Pyno areto i ra'yn wyti ehowawi aikotã itotiat hap kuap hamo. Areken'ẽ kahato put'ok­'ui'e turan eiwu­'uka hap pupi. Yt woro­ho­'o­puẽti teran i yt eiwo­'o­wese i turan ne'i. Ma'ato woro­ho­'o­puẽti eiwo­'oehay ewãi ewãi turan ne'i pote areken'ẽ kahato areĩne'en ei'a­piheg hano ne'i tet pupi. Yt naku i woro­ho­'o­puẽti eiwo­'oe­ha­'y­wywi ehekat ko'i etiat turan ne'i. I'ewyte eiwo­'ope eimo­py­'ahak turan ne'i yt naku i woro­ho­'o­puẽti yt eiwo­'o­wesat i eiwo­'ope turan ne'i. I'ewyte yt naku i eiwo­'oewa pe eiwo­'o­wese ma'ato eiwo­'o­'okpe wo ehehay sa'ag hap ete turan ne'i woro­ho­'o­puẽti hap. Yt naku i woro­ho­'o­puẽti eiwo­'o­weu­ka'i turan ne'i. I'ewyte eiwo­'o­hoiro hoiro turan ne'i. Areken'ẽ wu'uka hap etiat — Uito po'og eikai ei'e turan ne'i. \v 21 Uiwy­ria'in areken'ẽ te wyti uiwa­nẽtup hawe aikotã aru eweikup­te'en areto turan hap pupi. Yt woro­ho­'o­puẽti teran i ehewaire waire turan ne'i. Mi'i tã ewetunug put'ok­'are turan ne'i pote aremõti sese Tupana ehamo. — Tupana yt areto teran i. Yt ati'a­tu­puẽti teran i tawa Kurintiu piaria Esa'yru mohey haria i'atue­waire waire turan ne'i katu­pono uimõti te hap sese topy­hu'at. Mi'i hawyi arewak uiwy sese iku'uro hap ewy. Tupana atiky­'esat ta'a­tu­'atoiat yne to'opiit ky'esat hap ko'i yt naku i hap ko'i. Tupana yt atiky­'esat i areto emohey haria Kurintiu piaria kape uimohit hap yn itote turan uimõti te hap yn pote are Tupana pe. \p Uito ti Pauru are. \c 13 \p \v 1 Uiwy­ria'in tawa Kurintiu piaria areto i ra'yn ehowawi ehepiok hamo. Sa'a­wy'i areto typuo ra'yn koran wuat areto hawyi mye'ym mo ra'yn areto. Sa'a­wy'i Tupana to'e miwan me — Yt naku i eiwe­mohit wẽtup ok okpe wo. Mi'i ti minug yt naku i ewei'e eiwo­'ope yt eweikuap i te sio tutunug pywo sio yt hap yt eiweikuap i te pytkai e. Yt eweimohey tei'o meremo wẽtup ok yn ta'a­kasa wẽtup ok minug sa'ag kapiat hat e. Ma'ato mye'ym ok te'e­ra­'a­kasa wẽtup ok minug sa'ag kapiat hawyi waku eweikaykay sa'a­wy'i wẽtup ok. Mi'i hawyi waku wẽtup ok eweikaykay. Mi'i hawyi wẽtup i ra'yn eweikaykay mi'iria henoi hamo. Mi'i hawyi ta'a­tu­henoi te'e­ra­'a­kasa hap i'ewyte ta'a­tukuap kahato pywo hap to'o­'e­wy­'ewy ta'a­tu­henoi pote waku eweimohey. Ma'ato yt to'o­'e­wy­'ewy i ta'a­tu­henoi pote yt naku i eweimohey e. Ma'ato yt eweipuẽti mye'ym ok pote waku eweimohey typy ok to'oehay ewy ta'a­tu­henoi pote e Tupana miwan me sa'a­wy­'ite. \v 2 Sa'a­wy'i akasa haria henoi uhepe iminug sa'ag ko'i areĩne'en eipy­'a­setpe turan. Mi'i hawyi ara'aipok hawyi ta'a­tu­henoi i ra'yn uhepe. Mi'i hawyi ta'a­tu­henoi uhepe typuo ra'yn. Meiũran aru ara'aipok i ra'yn ehowawi mi'i hawyi ta'a­tu­henoi uhepe mye'ym mo ra'yn iminug sa'ag ta'a­tu­henoi to'o­'e­wy­'ewy mi'i hawyi atimohey ra'yn. Mi'i hawyi woro­ho­'o­'a­piheg na'yn. Sa'a­wy'i eiwe'eg wo o are. Mi'i hawyi ara'aipok hawyi are'e i — Ewei'atoiat ro eiminug sa'ag ko'i koitywy. Woro­ho­'o­'a­piheg aru yt eweitoiat i pote are ehepe. Koitywy mye'ym mo ra'yn woro­ho­'oewãi. Yt areĩne'en i eipy­'a­setpe wen ma'ato eiwe'eg wo o woro­ho­'o­'a­piheg aru. Yt uipohep hin i ei'a­piheg hap ete haty ewei'e pytkai. \v 3 Toĩne'en eipy­'a­setpe — Yt uruikuap i Pauru sio Aipo­typot mipo­'oro sio yt watikuap i sio Iesui wẽ pyi sio yt. Eiwe'eg wo o katu­pono Aipo­typot wẽ wo kahato areĩne'en hesaika kahato. Aika­'iwat ei'a­piheg kuap. Ta'i ei'a­piheg haty wo uhehay kaipyi are'e hawyi. \v 4 Ta'a­tu­'auka Aika­'iwat turan yt kat i to'e paa'e ne'i. Yt toimo­herep hin i tesaika hap. Yt toi'a­tu­poepyk hin i. Yt kat i hesaika hap iku'uro turan ma'ato Tupana timoieĩ­ne'en i tesaika wo. Koitywy Tupana esaika hap yne eiam topy­hu'at. Sa'a­wy'i urutu­kup­te'en eipy­'a­setpe turan aikotã Aika­'iwat iku'uro turan yt hesaika hin i turanuat ewy wato­py­hu'at. Ma'ato meiũran uruta­'aipok ewawi hesaika rakaria ewy urutu­kup­te'en ma'ato Tupana esaika hap urupiit pe. Eiwe'eg wo o Tupana ei'a­piheg kuap kahato. \v 5 Waku ewei'e eipy'a pe sio — Uito Tupana Sa'yru mohey hat sese sio yt waku ewei'e. Waku watikuap kahato aipy'a pe sio Tupana sa'y­ru'in sese uito sio i'ewyte sio Tupana saki­'yt'in sese uito sio yt hap. Ma'ato yt eweikuap i te pote eiwe'eg wo o. Yt naku i wato­py­hu'at piku piku ko'i ewy ne'i yt i'ywot wekuap takaria i ewywuaria wo ne'i. — Uruikuap kahato Tupana Uru'ywot sese hap. Uruikuap Iesui mohey haria sese uruto hap. \v 6 Atiky­'esat kahato eweikuap uruto Tupana Sa'yru mipo­'oro ko'i sese hap. — Yt heso rakaria i waku ewei'e kuap uruetiat. \v 7 Tupana are — Etihep to tawa Kurintiu piaria i'atueko sa'ag myi i'atu­minug sa'ag po pyi are. Yt urutuwat teran i i'atue­wawi epiat i'atu­'a­piheg hap nug uruepiat hamo are. Yt uruimo­herep teran i esaika hap i'atu­'a­piheg hamo ne'i. Irania'in itote yt urumohey i emipo­'oro uruto hap. Etunug mi'iria ta'a­tu­mohey uruto emipo­'oro sese i'atu'e hamo. Yt naku i urui'a­tu­'a­piheg mi'iria esaika wo are Tupana pe mesuwe. \v 8 Uruto Tupana mi'airo sese tehay pywo piat moherep ehepiat hamo. Yt uheso i rat. Pywo rat uru'e hap. Ma'ato — Yt pywo rakat i rat ewei'e pote yt eweimohit kuap i urumienoi kat pote Tupana mipo­'oro ko'i sese uruto. Po'og waku ewei'e — Pywo kahato ei'e hap waku ewei'e. Pywo ewei'e hawyi po'og esaika hap topy­hu'at katu­pono pywo e haria sok wo watu­kup­te'en. \v 9 Uruiky­'esat kahato eweikup­te'en waku rakaria Tupana ewywuaria wo hap. Urumo­wepit kahato karãpe eweikup­te'en hesaika kahato rakaria wo imohey hap ete. Mi'i hawyi po'og urunãpin haria ewy. Mi'i hap e'at pe urumo­wepit kahato. \v 10 Atiky­'esat kahato ehehãite imohey hap ete put'ok­'ui'e turan. Hãpyk Tupana eko ewy hap atiky­'esat. Mi'i pote woro­ho­'o­nãpin miwan me yt areĩne'en i te eipy­'a­setpiat turan. Po'og waku uiwa­nẽtup hawe woro­ho­'o­nãpin miwan me aiwo­'o­'ewa piat hap kai. Kat pote ati'airo kuap ui'e hap. Mi'i hawyi yt kat i uhehay uimiwan me eimohit hap. Yt karãpe i woro­ho­'o­mohit teran eipe. Woro­ho­'o­motag yn neran Aika­'iwat mohey hap ete. Katu­pono sa'a­wy'i Tupana tum uhepe tesaika hap tomohey haria nãpin uhepiat hamo i'atu­moe­saika imoheg hap etiat hamo. \v 11 Uiwy­ria'in uheka­tu­wyria kuekatu atipo­'oro ehowawi. Toran na'yn uimiwan mesuwe. Waku pe eweikup­te'en. Yt kat i i'aparap ehepiat hap eheĩne'en hap ete hap wywo eweikup­te'en. Wẽtup ok miit ewywuat eweikup­te'en imohey hap ete. Eiwo­'o­mo­wepit ro eiwo­'o­po­wyro hap ete wo'o­wese hap ete. Mi'i ewy ewetunug pote eiwepit kahato katu­pono Tupana wuat'i ky'e hat toĩne'en eipy­'a­setpe eimo­wepit sese hamo. \v 12 — Pyno eiwe­hyt'ok to mehĩ'in mana'in ewei'e o imohey haria pe ewepit hap wywo. Aikotã Aika­'iwat ewy yne mesu­wa­ro­tiaria Aika­'iwat mohey haria ipo'oro kuekatu ehowawi. \v 13-14 — Uruka­'iwat sese Iesui eti'a­tu­ky'e kahato tawa Kurintiu piaria emohey haria. Yt i'atue­waku hap kaipyi ereĩne'en egyi'at i'atuepiat rakano ma'ato i'atu­ky'e haype. Tupana are waure wo ereĩne'en i'atu­minug sa'ag kai. Eti'a­tu­ky'e mi'iria yt kat upi i. Tupana Pã'ãu are ewy'inug tawa Kurintiu piaria Esa'yru mohey haria wywo. Etunug mi'iria aikotã wẽtup ok miit ewy yn ahẽtup Tupana. Waku are. Mio tã ewy yn ahẽtup Tupana pe ehepiat uiwy­ria'in Iesui mohey haria tawa Kurintiu piaria etiat. \p Toran na'yn ui'e hap miwan miat. Uito ti Tupana mipo­'oro sese Pauru.