\id 1CO \h 1 Corintios \toc1 Xi³ ti¹tjon² xon⁴xi³ pa²stro⁴Pablo qui³squi³-le⁴cho⁴ta⁴corintios \toc2 1 Corintios \toc3 1 Co. \mt1 Xi³ ti¹tjon² xon⁴xi³ pa²stro⁴Pablo qui³squi³-le⁴cho⁴ta⁴corintios \c 1 \s1 Pablo si¹ti²ˀnta³ \p \v 1 An³ nia¹³ Pablo, xi³ qui³no²cjoa⁴-na³ nca³ pa²stro⁴-le⁴ Jesucristo coan³, jo³-sˀin² coan³me³-le⁴ Ni³na¹, cˀoa⁴ cao⁴ je² ntsˀe³² Sóstenes, \v 2 ti³chji³-lai²⁴jin⁴ jon² xi³ na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Ni³na¹, xi³ ti³yo³ ya⁴ Corinto, xi³ coan³tsjao³ nca³ ti³yo³cao⁴³ Cristo Jesús. Qui³no²cjoa⁴-no³ nca³ cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo coaon⁴³ cao⁴ nca³tsˀi³ to⁴jña³-ni³ve⁴ xi³ nchja⁴ jan³ˀain¹-le⁴ Nai³-na¹ Jesucristo, Nai³-le⁴ xi³ tsˀe⁴, cˀoa⁴ xi³ tsan⁴². \v 3 Ca²ta³tsjoa¹-no³ cjoa⁴nta³, ca²ta³si¹qui³njen³nchˀan¹jin³ ni⁴ma⁴-no³ Ni³na¹ je² Nˀai³-na¹ cao⁴ Nai³-na¹ Jesucristo. \s1 Pablo tsjoa¹-le⁴ cjoa⁴nta³ Ni³na¹ \p \v 4 Cjoa⁴nta³ tsjoa³-le⁴ Ni³na¹ nca³ntsjai² xi³ tˀa³tsaon⁴³, xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² cjoa⁴nta³-le⁴ Ni³na¹ xi³ qui³tsˀai²-no³ nca³ ti³yo³cao⁴³ Cristo Jesús. \v 5 Coan³nchi⁴na¹-lao⁴³ nca³yi³je³ cjoa⁴ nca³ ti³yo³cao⁴³ Cristo, jo³-sˀin² nca³ no²cjoao⁴³ cao⁴ jo³-sˀin² nca³ ma³cho⁴ya³-no³. \v 6 Cˀoa⁴-sˀin² je² en¹ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo coan³qui²xi⁴ya³jin³ ni⁴ma⁴-no³. \v 7 Ni⁴jme³-jin² cjoa⁴tjao² xi³ cha³-no³, nca³ ti³cho³ya²-lao⁴³ nca³ cjoa⁴ˀai¹ cˀa³tsen³ je² Nai³-na¹ Jesucristo. \v 8 Jesucristo coa⁴sen⁴nˀion¹-no³ sa³ˀnta³ nca³ cjoe⁴tˀa³, jme¹-ni³ nca³ tsi²jme³ je¹ sˀe⁴-si¹ni³no³ cˀia⁴ ni⁴čhjin³-le⁴ je² Nai³-na¹ Jesucristo. \v 9 Ni³na¹ nˀion¹tˀa³con³, je² xi³ qui³nchja⁴-no³ nca³ to⁴jnco³ coi⁴yo³cao⁴³ je² ˀnti¹-le⁴ xi³ Nai³-na¹ Jesucristo. \s1 A³ ncjin² ya³ ma³-ni³ Cristo \p \v 10 Vˀe³tsˀoa²³-no³ ntsˀe³², xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ jan³ˀain¹-le⁴ Nai³-na¹ Jesucristo, nca³ nca³tsˀio³ to⁴nco¹son²-sˀin² coi⁴xon¹³, cˀoa⁴ nca³ tsi² tsa² jme³ cjoa⁴si³ sˀe⁴jin³-no³ nca³ jon². To⁴sa³ ña³qui³ to⁴jnco³ ti⁴yo³ nca³ to⁴jnco³ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³, cˀoa⁴ nca³ to⁴nco¹son²-sˀin² cho¹son²-lao⁴³. \v 11 Je² cho⁴ta⁴ xi³ tsˀe⁴ Cloé qui³si³qui²xi⁴ya³-na³ xi³ tˀa³tsaon⁴³, ntsˀe³², nca³ tjin¹-no³ cjoa⁴cho³va²ti³ya³-ni³. \v 12 Coi³ xi³ ti²xian³: Jnco¹jnco¹ nca³ jon² cˀoi⁴vi³xon¹³: An³ tsˀe⁴ Pablo nia¹³, to⁴nca³ an³ tsˀe⁴ Apolos nia¹³, to⁴nca³ an³ tsˀe⁴ Cefas nia¹³, to⁴nca³ an³ tsˀe⁴ Cefas nia¹³, to⁴nca³ an³ tsˀe⁴ Cristo nia¹³. \v 13 A³ ncjin² ya³ ma³-ni³ Cristo. A³ qui³sˀe³tˀa³ cro² Pablo xi³ tˀa³tsaon⁴³. A³xo⁴ a³ qui³sa³te²nta¹tˀa³-lao⁴³ Pablo. \v 14 Cjoa⁴nta³ tsjoa³-le⁴ Ni³na¹ nca³ ni⁴jnco³-jin² tsa³ca³te³nta¹³-no³ nca³ jon², to⁴je² Crispo cao⁴ Gayo. \v 15 Ni⁴ˀya³-jin² xi³ cˀoa⁴coi⁴tso⁴ nca³ qui³sa³te²nta¹tˀa³-nao¹³. \v 16 Cˀoa⁴-ti⁴ tsa³ca³te³nta¹³ xi¹ncjin¹ Estéfanas, to⁴nca³ li²coi³ ˀve³ tsa² tsa³ca³te³nta¹³-sa³ xi³ cja⁴ˀai¹. \v 17 Nca⁴ tsi² tsa² coi³ xa¹ qui³si³ca³sen¹-na³ Cristo nca³ cho⁴ta⁴ coa³te³nta¹³. To⁴coi³ xa¹ qui³si³ca³sen¹-na³ nca³ coi³nchja²ya³-nia³ je² en¹nta³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo, li²coi³ cao⁴ cjoa⁴chji⁴ne⁴ xi³ to⁴xquia⁴ en¹, jme¹-ni³ nca³ tsi² cha⁴-si¹ni³ nca³nˀion¹-le⁴ cro²-le⁴ Cristo. \s1 Cristo nca³nˀion¹-le⁴ Ni³na¹ cˀoa⁴ cjoa⁴ˀi³sen³ta³con²-le⁴ \p \v 18 Je² en¹ xi³ tˀa³tsˀe⁴ cro² to⁴cjoa⁴sca¹ ma³-le⁴ je² xi³ cha³jin³, to⁴nca³ ña¹ xi³ vi²tjo⁴ntje², coi³ xi³ nca³nˀion¹-le⁴ Ni³na¹ ma³-na¹. \v 19 Cˀoa⁴-sˀin² tji¹tˀa³: Si³cha³ cjoa⁴chji⁴ne⁴-le⁴ cho⁴ta⁴ xi³ chji⁴ne⁴, cˀoa⁴ sca³ni²tˀa³xian²³ cjoa⁴ˀi³sen³ta³con²-le⁴ cho⁴ta⁴ xi³ ma³cho⁴ya³-le⁴. \v 20 Jña¹ ti¹jna³ xi³ tjin¹-le⁴ cjoa⁴chji⁴ne⁴. Jña¹ ti¹jna³ xi³ ma³-le⁴ cji³tˀa³ xon⁴. Jña¹ ti¹jna³ xi³ ma³-le⁴ fa³jin³-le⁴ i⁴ son³ˀnte³-vi⁴ ntˀai⁴-vi⁴. Ni³na¹ a³ tsi² tsa² qui³si³sca¹ya³-le⁴ je² cjoa⁴chji⁴ne⁴-le⁴ son³ˀnte³-vi⁴. \v 21 Je² son³ˀnte³ li²coi³ tsa³ve³ Ni³na¹ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴chji⁴ne⁴-le⁴ cho⁴ta⁴. Ni³na¹ xi³ cˀoa⁴qui³tso² cao⁴ cjoa⁴ˀi³sen³ta³con²-le⁴. Qui³sa³sen³-le⁴ Ni³na¹ nca³ tsˀa³sje³ntjai² je² xi³ ma³cjain¹-le⁴ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴sca¹ xi³ tsˀe⁴ en¹ xi³ qui³no²cjoa⁴ya³. \v 22 Je² cho⁴ta⁴ judío si¹je¹ choa⁴, cˀoa⁴ je² cho⁴ta⁴ griego va³jnqui³sjai³ cjoa⁴chji⁴ne⁴, \v 23 to⁴nca³ ña¹-vi⁴ no²cjoa⁴ya³² tˀa³tsˀe⁴ Cristo nca³ qui³sˀe³tˀa³ cro². Xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ coi³-vi⁴ sa³te¹nqui³ cho⁴ta⁴ judío, cˀoa⁴ to⁴cjoa⁴sca¹ ma³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² cho⁴ta⁴ xi³ li² judío-jin². \v 24 To⁴nca³ tˀa³tsˀe⁴ xi³ qui³no²cjoa⁴-le⁴, cho⁴ta⁴ judío cao⁴ cho⁴ta⁴ griego nca³ jao², Cristo nca³nˀion¹-le⁴ Ni³na¹ ni¹ cˀoa⁴ cjoa⁴ˀi³sen³ta³con²-le⁴ Ni³na¹ ni¹. \v 25 Je² cjoa⁴sca¹-le⁴ Ni³na¹ nqui²sa⁴ chji⁴ne⁴ cao⁴-ni³ tsa² cjoa⁴chji⁴ne⁴-le⁴ cho⁴ta⁴son³ˀnte³, cˀoa⁴ cjoa⁴ˀi³nta³-le⁴ Ni³na¹ nqui²sa⁴ tjin¹-le⁴ nca³nˀion¹ cao⁴-ni³ tsa² nca³nˀion¹-le⁴ cho⁴ta⁴son³ˀnte³. \v 26 Ti⁴cja³ˀai³tsjaon³ jo³-sˀin² qui³no²cjoa⁴-no³, ntsˀe³², nca³ tsi² to⁴jo³ ncjin² ma³-nio³ xi³ chji⁴nao⁴³ jo³-sˀin² si¹cja³ˀai³tsjen³ cho⁴ta⁴son³ˀnte³, nca³ tsi² ncjin² xi³ nca³nˀion¹ tjin¹-no³, nca³ tsi² ncjin² xi³ ncˀa³ cjoaon³. \v 27 To⁴sa³ Ni³na¹ tsa³cja³ˀa¹jin³ je² xi³ sca¹ya³-le⁴ i⁴ son³ˀnte³-vi⁴, jme¹-ni³ nca³ si⁴²soa³-si¹ni³le⁴ je² xi³ chji⁴ne⁴. Cˀoa⁴ Ni³na¹ tsa³cja³ˀa¹jin³ je² xi³ i³nta³ i⁴ son³ˀnte³-vi⁴, jme¹-ni³ nca³ si⁴²soa³-si¹ni³le⁴ je² xi³ tjin¹-le⁴ nca³nˀion¹. \v 28 Cˀoa⁴ Ni³na¹ tsa³cja³ˀa¹jin³ je² xi³ yo⁴ma⁴, cˀoa⁴ je² xi³ taon³ ˀya³ i⁴ son³ˀnte³-vi⁴, cˀoa⁴ je² xi³ tsi² tsa² coi³ tjin¹, jme¹-ni³ nca³ si⁴²qui³xo²ya³-ni³ xi³ tjin¹, \v 29 jme¹-ni³ nca³ ni⁴jnco³-jin² cho⁴ta⁴ coan⁴ncˀa³-ni³con³ nqui³xcon⁴ nca³ je². \v 30 Tsˀe⁴ Ni³na¹ nio¹³ jon² nca³ ti³yo³cao⁴³ Cristo Jesús. Je² xi³ Ni³na¹ qui³tsjoa³ nca³ cjoa⁴chji⁴ne⁴-na¹ coan³. Je² xi³ qui³si³cje³tˀa³ je¹-na¹, cˀoa⁴ qui³si³tsje³-na¹, cˀoa⁴ tsa³cˀe¹chji¹ntjai²-na¹. \v 31 Coi³ cjoa⁴-vi⁴, jo³-sˀin² tji¹tˀa³, je² xi³ vˀa³sje³je³ya³ yao³-le⁴, ca²ta³vˀa³sje³je³ya³ yao³-le⁴ nca³ ti¹jna³cao⁴ Nai³-na¹. \c 2 \s1 Pablo nchja⁴ya³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo nca³ qui³sˀe³tˀa³ cro² \p \v 1 Ntsˀe³², cˀia⁴ nca³ qui³con³-no³, a³li² cao⁴ en¹ncˀa³-jin² qui³con³-no³, ni⁴cao⁴ cjoa⁴chji⁴ne⁴ xi³ ncˀa³-jin² nca³ qui³tsjoa³-no³ cjoa⁴qui²xi⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo. \v 2 Tsi² tsa² cja⁴ˀai¹ cjoa⁴ xi³ qui³si³cja³ˀai³tsjen³-sa³ jin³-no³ nca³ jon², to⁴je² Jesucristo, cˀoa⁴ je² nca³ qui³sˀe³tˀa³ cro². \v 3 I³nta³ coan³ cjoan³ an³, qui³tsa³cjoan³, cˀoa⁴ jo³ qui³fa³tse¹coa⁴ cˀia⁴ nca³ tsa³ca²te⁴jna³cao⁴-no³. \v 4 Je² en¹-na⁴ cao⁴ je² cjoa⁴qui²xi⁴ xi³ qui³nchja²ya³ li²coi³ qui³nchja²ya³jin³-no³ cao⁴ cjoa⁴chji⁴ne⁴-le⁴ cho⁴ta⁴ xi³ to⁴xquia⁴ vˀe¹jnco³-ta³con²³, to⁴nca³ cˀia⁴ nca³ qui³nchja²ya³ cˀoa⁴-sˀin² tsa³ca³co³son²tsen³-no³ je² Espíritu Santo cao⁴ nca³nˀion¹-le⁴, \v 5 jme¹-ni³ nca³ tsi² coan⁴cjain¹-si¹ni³no³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴chji⁴ne⁴-le⁴ cho⁴ta⁴, to⁴nca³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ nca³nˀion¹-le⁴ Ni³na¹. \s1 Je² Espíritu Santo va³co¹ya³ \p \v 6 To⁴nca³ no²cjoa⁴-ni¹⁴jin⁴ cjoa⁴chji⁴ne⁴ jin³-le⁴ cho⁴ta⁴ xi³ je³coan³jcha¹. Je² cjoa⁴chji⁴ne⁴-vi⁴ li²coi³ tsˀe⁴ son³ˀnte³-vi⁴ ntˀai⁴-vi⁴, ni⁴tsˀe⁴ cho⁴ta⁴ti¹tjon² xi³ tsˀe⁴ son³ˀnte³-vi⁴jin² xi³ cha⁴. \v 7 To⁴nca³ no²cjoa⁴-ni¹⁴jin⁴ cjoa⁴chji⁴ne⁴ xi³ tsˀe⁴ Ni³na¹, xi³ ˀma³ tjin¹, xi³ ti¹jna³ˀma³ sa³ˀnta³ nca³sˀa⁴, xi³ to⁴nqui³-ni³ nca³ to²tsˀin³-le⁴ cjoa⁴, xa¹ tsa³cˀe¹nta³-ni³ Ni³na¹ xi³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴je³ya³-na¹. \v 8 Ni⁴jnco³-jin² cho⁴ta⁴ti¹tjon² xi³ tsˀe⁴ son³ˀnte³-vi⁴ ntˀai⁴-vi⁴ coan³cho⁴ya³-le⁴ je²-vi⁴. Tsa² coan³cho⁴ya³-la²ni³le⁴ tsa²cai³, li²coi³ tsa³ca¹tˀa³ cro² Nai³-na¹ xi³ tjin¹-le⁴ cjoa⁴je³ya³ \v 9 Tji¹tˀa³: Cjoa⁴ xi³ tsi² xcon⁴ tsa³ve³-ni³, ni⁴xo⁴ño³-jin² qui³nčhˀoe¹-ni³, ni⁴ni⁴ma⁴-le⁴ cho⁴ta⁴-jin² qui³si³cja³ˀai³tsjen³-ni³, cjoa⁴ xi³ Ni³na¹ tsa³cˀe¹jna³nta³-ni³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² xi³ tsjoa³que³ nca³ je². \v 10 Je² cjoa⁴-vi⁴ Ni³na¹ qui³si³cˀa³tsen³-na¹ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ Espíritu Santo. Je² Espíritu Santo nta³ va¹sjai³ya³ nca³yi³je³, nta³ tsa² je² xi³ ñˀain³ tjin¹ xi³ tsˀe⁴ Ni³na¹. \v 11 ˀya¹-ni³ xi³ cho⁴ta⁴ xi³ ve³ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-le⁴ xi³ nqui²jnco³ cho⁴ta⁴, to⁴je² espíritu xi³ ti⁴tsˀe⁴-ni³ xi³ ti¹jna³jin³-le⁴ nca³ je². Cˀoa⁴-ti⁴sˀin² ni⁴ˀya³-jin² xi³ coan³cho⁴ya³-le⁴ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-le⁴ Ni³na¹, to⁴je² Espíritu Santo xi³ tsˀe⁴ Ni³na¹. \v 12 A³li² je²-jin² espíritu xi³ tsˀe⁴ son³ˀnte³ qui³tsˀai²-na¹, to⁴nca³ je² Espíritu Santo xi³ tsˀe⁴ Ni³na¹, jme¹-ni³ nca³ jcha⁴-si¹nia³² je² cjoa⁴ xi³ Ni³na¹ qui³tsjoa³cjoa⁴tjao²-na¹. \v 13 Je² cjoa⁴-vi⁴ xi³ cˀoa⁴-sˀin² no²cjoa⁴², a³li²coi³ cao⁴ en¹ xi³ cjoa⁴chji⁴ne⁴-le⁴ cho⁴ta⁴ va³co¹ya³-na¹, to⁴nca³ cao⁴ en¹ xi³ je² Espíritu Santo va³co¹ya³-na¹. Cao⁴ en¹ xi³ tsˀe⁴ Espíritu Santo ni²cˀa³to³ya³² cjoa⁴ xi³ tsˀe⁴ Espíritu Santo. \v 14 Je² cho⁴ta⁴ xi³ to⁴xa¹ cjoan³-ni³ li²coi³ cjoe¹ je² cjoa⁴ xi³ tsˀe⁴ Espíritu Santo xi³ tsˀe⁴ Ni³na¹, nca³ to⁴cjoa⁴sca¹ ma³-le⁴. Li²coi³ ma³ ma³cho⁴ya³-le⁴ nca⁴ to⁴cao⁴ Espíritu Santo cho²tˀa³jin³ je² cjoa⁴-ve⁴. \v 15 Je² xi³ Espíritu Santo ti¹jna³jin³ ni⁴ma⁴-le⁴ co³tˀa³jin³ nca³yi³je³ cjoa⁴, to⁴nca³ li²ˀya³ xi³ co³tˀa³ nca³ je². \v 16 ˀya¹-ni³ xi³ tsa³ve³ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-le⁴ Nai³-na¹. ˀya¹ xi³ tsa³ca³co¹ya³-le⁴. To⁴nca³ ña¹ tjin¹-na¹ je² cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³ xi³ tsˀe⁴ Cristo. \c 3 \s1 Pa²stro⁴ to⁴jnco³ si¹xa¹cao⁴ Ni³na¹ \p \v 1 An³ li²coi³ coan³-na³ nca³ tsa³cja²cao⁴-no³, ntsˀe³², jo³-ni³ tsa² je² xi³ nta³ si¹tjo³son²-le⁴ Espíritu Santo. To⁴nca³ tsa³cja²cao⁴-no³ jo³-ni³ tsa² xi³ to⁴cho⁴ta⁴son³ˀnte³, jo³-ni³ tsa² xi³ to⁴ˀnti¹xti³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo. \v 2 Qui³si³cˀi³-no³ nta¹chi³qui³. Li²coi³ tso³jmi² xi³ ta²ja³ qui³tsjoa³-no³, nca⁴ cje³ coan³-jin²sa³no³, ni⁴ntˀai⁴-jin² ma³-no³, \v 3 nca⁴ to⁴jo³ cˀoa⁴mao³ jo³-ni³ tsa² cho⁴ta⁴son³ˀnte³. Ti¹jna³jin³-no³ cjoa⁴chi⁴ni⁴, cjoa⁴cho³va²ti³ya³-ni³, cˀoa⁴ ncjin² ya³ ma³-nio³. A³ tsi² tsa² jo³-ni³ cho⁴ta⁴son³ˀnte³ mao³, cˀoa⁴ ma³nquin¹cao⁴³ yao³-no³ jo³-ni³ tsa² cho⁴ta⁴son³ˀnte³. \v 4 To⁴cˀia⁴²-ni³ nca³ tjin¹ xi³ cˀoi⁴coi⁴tso⁴: An³ tsˀe⁴ Pablo nia¹³, cˀoa⁴ je² xi³jnco³: An³ tsˀe⁴ Apolos nia¹³, a³ tsi² tsa² to⁴xquia⁴ cho⁴ta⁴son³ˀntao³. \v 5 ˀya¹-ni³ tso²cˀoa⁴ Pablo. Cˀoa⁴ ˀya¹-ni³ Apolos. Cho⁴ta⁴ xi³ si¹xa¹-le⁴ Ni³na¹, xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ nca³ cˀoa⁴-sˀin² coan³cjain¹-no³. Cˀoa⁴-sˀin² Nai³-na¹ qui³tsjoa³-le⁴ xa¹ nca³ jnco¹jnco¹. \v 6 An³ tsa³cˀe³ntje²³, Apolos tsa³cˀe¹jten⁴nqui³-le⁴ na³nta¹, to⁴nca³ Ni³na¹ xi³ qui³si³jcha¹. \v 7 Ni⁴je²-jin² xi³ vˀe¹ntje² xi³ chji¹-le⁴, ni⁴je²-jin² xi³ na³nta¹ vˀe¹jten⁴nqui³-le⁴, to⁴nca³ Ni³na¹ xi³ si¹jcha¹. \v 8 Je² xi³ vˀe¹ntje², cˀoa⁴ je² xi³ na³nta¹ vˀe¹jten⁴nqui³-le⁴, to⁴nco¹son² ma³, nta³ tsa² cˀoai⁴-le⁴ jnco¹jnco¹ je² chji¹-le⁴ jo³-sˀin² coan³ xa¹-le⁴. \v 9 Nca⁴ jin⁴-jin⁴ to⁴jnco³ ni²xa¹coai⁴-jin⁴ Ni³na¹, cˀoa⁴ jon² nio¹³ ˀnte³-le⁴ jña³ nca³ si¹xa¹ Ni³na¹, cˀoa⁴ jon² nio¹³ ntˀia³-le⁴ xi³ vˀe¹nta³ Ni³na¹. \s1 Nca³ jnco¹jnco¹ cho¹tˀa³ xa¹-le⁴ \p \v 10 Jo³-sˀin² qui³tsjoa³-na³ cjoa⁴nta³ Ni³na¹, jo³-ni³ je² xi³ nˀion¹ nta³ ma³-le⁴ vˀe¹nta³ ntˀia³, an³ xi³ tsa³cˀe³jna²³ xjao¹ja⁴ma⁴, cˀoa⁴ nqui²jnco³ xi³ vˀe¹nta³son². Jnco¹jnco¹ ca²ta³si¹coi²nta⁴ jo³-sˀin² nca³ vˀe¹nta³son². \v 11 Ni⁴ˀya³-jin² xi³ coan⁴-le⁴ cˀoe⁴²jna³ nqui²jnco³ xjao¹ja⁴ma⁴ cao⁴-ni³ tsa² je² xi³ je³ti¹jna³ xi³ coi³ Jesucristo. \v 12 Tsa² ˀya³-ni³ xi³ cˀoe⁴²nta³son²-ni³ xjao¹ja⁴ma⁴-vi⁴ taon⁴si³ne², taon⁴čhoa³, la⁴jao⁴chji¹ xi³ na⁴sca¹ cjoan³, ya¹, li⁴ji⁴, xca⁴, \v 13 xa¹-le⁴ nca³ jnco¹jnco¹ coan⁴tsen³. Je² ni⁴čhjin³-ve⁴ si⁴²cˀa³tsen³ nca³ cao⁴ lˀi¹ coan⁴tsen³-ni³. Je² lˀi¹-ve⁴ xi³ sco¹tˀa³ xa¹-le⁴ nca³ jnco¹jnco¹ jo³ cjoan³. \v 14 Tsa² jnco³ xi³ xa¹-le⁴ sˀe⁴jna³, xi³ cˀoa⁴-sˀin² tsa³cˀe¹nta³son², cˀoai⁴-le⁴ chji¹-le⁴. \v 15 Tsa² jnco³ xi³ xa¹-le⁴ coi⁴ti⁴, cha⁴ chji¹-le⁴, to⁴nca³ je² cho⁴ta⁴-ve⁴ coi⁴tjo³ntjai²-ni¹, to⁴nca³ jo³-ni³ xi³ coi⁴tjo³jin³-ni³ lˀi¹. \v 16 A³ tsi² tsa² ˀyao³ nca³ jon² xi³ ntˀia³-le⁴ Ni³na¹ ˀmi²-no³, cˀoa⁴ je² Espíritu Santo xi³ tsˀe⁴ Ni³na¹ ti¹jna³jin³ ni⁴ma⁴-no³. \v 17 Tsa² jnco³ xi³ si¹qui³tson¹ je² ntˀia³-le⁴ Ni³na¹, Ni³na¹ si⁴²qui³tson¹ nca³ je², nca⁴ ntˀia³-le⁴ Ni³na¹ tsje³-ni¹, jña³-le⁴ xi³ coio³ nca³ jon². \v 18 Ni⁴ˀya³-jin² xi³ ti⁴je² ca²ta³vˀe¹na⁴cha⁴-ni³le⁴ yao³-le⁴. Tsa² ˀya³-ni³ve⁴ jin³-no³ nca³ jon² xi³ to⁴si¹cja³ˀai³tsjen³jin³ nca³ chji⁴ne⁴ i⁴ son³ˀnte³-vi⁴ ntˀai⁴-vi⁴, sca¹ya³ ca²ta³ma³-le⁴, jme¹-ni³ nca³ ña³qui³ chji⁴ne⁴ coan⁴-si¹ni³. \v 19 Je² cjoa⁴chji⁴ne⁴-le⁴ son³ˀnte³-vi⁴ cjoa⁴sca¹ ni¹ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Ni³na¹, nca⁴ cˀoa⁴-sˀin² tji¹tˀa³: Je² xi³ tsoa⁴ cho⁴ta⁴chji⁴ne⁴ ti⁴cˀia⁴-ni³ nca³ sˀin¹ cjoa⁴ma²ña⁴-le⁴. \v 20 Nqui²jnco³cˀa² tji¹tˀa³: Nai³-na¹ ve³ nca³ je² cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-le⁴ cho⁴ta⁴chji⁴ne⁴ tsi²jme³ chji¹-le⁴. \v 21 Cˀoa⁴-sˀin² ni⁴jnco³-jin² xi³ ca²ta³vˀa³sje³je³ya³ cho⁴ta⁴, nca⁴ nca³yi³je³ tsaon⁴³ nio¹³. \v 22 Tsa² Pablo, tsa² Apolos, tsa² Cefas, tsa² je² son³ˀnte³-vi⁴, tsa² cjoa⁴vi³jna³chon³, tsa² cjoa⁴vi³ya³, tsa² je² xi³ ntˀai⁴, tsa² je² xi³ cjoa⁴ˀai¹, nca³yi³je³ tsaon⁴³ nio¹³. \v 23 Cˀoa⁴ jon² tsˀe⁴ Cristo nio¹³, cˀoa⁴ Cristo tsˀe⁴ Ni³na¹ ni¹. \c 4 \s1 Je² xa¹-le⁴ pa²stro⁴ \p \v 1 Cho⁴ta⁴ cˀoa⁴-sˀin² ca²ta³ve³-na³jin⁴ jo³-ni³ tsa² xi³ si¹xa¹-le⁴ Cristo, xi³ si¹coi²nta⁴ cjoa⁴ˀma³-le⁴ Ni³na¹. \v 2 Ma³chjen¹ nca³ je² xi³ si¹coi²nta⁴, nca³ jnco¹jnco¹ nˀion¹tˀa³con³ ca²ta³ma³. \v 3 An³ nˀion¹ choa³ coi²nta⁴-na³ tsa² jon² vˀe²nta³jin³-nao¹³, cˀoa⁴ tsa² xi³ cho⁴ta⁴xa¹ vˀe¹nta³jin³-na³. Ni⁴ˀan³-jian²³ vˀe³nta³jin³-le⁴ yao³-na⁴. \v 4 Nta³ tsa² an³ si³cja³ˀai³tsjen³ nca³ li²jme³ je¹ tjin¹-na³, li²to⁴coi³-jin² nca³ fe³tˀa³ je¹-na⁴. To⁴nca³ je² xi³ vˀe¹nta³jin³-na³, je² Nai³-na¹. \v 5 Li²jme³ xi³ cˀoe¹nta³jion³ nca³ to⁴nqui³-ni³ ni⁴čhjin³-le⁴, cˀia⁴² sa³ˀnta³ nca³ cjoa⁴ˀai¹ Nai³-na¹ xi³ si⁴²ˀi³sen³ xi³ tji¹ˀma³ jña³ njion² chon³, cˀoa⁴ xi³ coa⁴co²son²tsen³ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-le⁴ ni⁴ma⁴-na¹. Cˀia⁴² Ni³na¹ cˀoa⁴sje³je³ya³ nca³ jnco¹jnco¹. \v 6 To⁴nca³ je²-vi⁴, ntsˀe³², qui³xian³ tˀa³tsˀan⁴, cˀoa⁴ tˀa³tsˀe⁴ Apolos, nca³ cˀoa⁴-sˀin² tsa³cja³ntia⁴²-lai²⁴jin⁴ nca³ jon², jme¹-ni³ nca³ cao⁴ jin⁴-jin⁴ cho¹tˀa³ya³-si¹nio³ nca³ tsi² nqui²sa⁴ tse³ sˀian⁴-sao³ jo³ tjin¹ xi³ tji¹tˀa³, jme¹-ni³ nca³ tsi² ncˀa³con³ coa⁴nquin¹tˀa³-si¹ni³lao⁴³ jnco³ cho⁴ta⁴, cˀoa⁴ co²ntran⁴ coa⁴nquin¹-lao⁴³ xi³ cja⁴ˀai¹. \v 7 ˀya¹-ni³ xi³ fa³ˀa¹jin³-li², cˀoa⁴ jme¹ xi³ tjin¹-li² xi³ tsi² qui³tsˀai²-li². Tsa² qui³tsˀai²-li², a¹-ni³ nca³ ncˀa³ ma³-ni³li² jo³-ni³ tsa² xi³ tsi² qui³tsˀai²-li². \v 8 Je³qui³tsao³, je³nchi⁴nao¹³. Nta³ tsa² tsi² cao⁴ jin⁴-jin⁴ je³va³te²xo³mao³. Jo¹ to⁴nta³ tsa² cjoa⁴qui²xi⁴ nca³ va³te²xo³mao³, jme¹-ni³ nca³ cˀoa⁴-ti⁴ jin⁴-jin⁴ to⁴jnco³ cao⁴ jon² coa⁴te²xo³ma³-si¹nia³². \v 9 Si³cja³ˀai³tsjen³ an³ nca³ jin⁴-jin⁴ xi³ pa²stro⁴ ˀmi²-na³jin⁴, Ni³na¹ tsa³ca³co¹son²tsen³ nca³ jin⁴-jin⁴ xi³ fe³tˀa³, jo³-ni³ xi³ cjoa⁴vi³ya³ cji³ne²-na³jin⁴, nca⁴ to⁴cjoa⁴sca¹ coain³⁴-jin⁴ nqui³xcon⁴ son³ˀnte³ cao⁴ a²ncje⁴ cao⁴ cho⁴ta⁴. \v 10 Sca¹-na³jin⁴ nca³ jin⁴-jin⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo, to⁴nca³ jon² tjin¹-no³ cjoa⁴ˀi³sen³ta³con² nca³ ti³yo³cao⁴³ Cristo. I³nta³jin³ nca³ jin⁴-jin⁴, to⁴nca³ jon² ta²ja³-nio¹³. Jon² xcon¹ ˀya³-no³, to⁴nca³ jin⁴-jin⁴ chˀao³ ˀya³-na³jin⁴. \v 11 Sa³ˀnta³ je² hora-vi⁴ cji³nčha¹-na³jin⁴, cˀoa⁴ fa³ti²-na³jin⁴, cˀoa⁴ tsin²-na³jin⁴ na³jño³-jin², cˀoa⁴ qui³tsin²ˀoain³⁴-jin⁴ nca³ qui³sˀe³-na³jin⁴, cˀoa⁴ to⁴ti³ma³son²-ni¹⁴jin⁴ nca³ tsin²-na³jin⁴ ntˀia³. \v 12 Tse³ ni²xa¹-ni³⁴jin⁴ ntsai⁴-jin⁴. Cˀia⁴ nca³ chˀao³ tso²-na³jin⁴, ni²chi³con³tˀain³⁴-jin⁴ nca³ je². Cˀia⁴ nca³ si¹cja³ˀa¹-na³jin⁴ cjoa⁴ñˀain³, jcho¹cjoa⁴cao⁴-na³jin⁴. \v 13 Cˀia⁴ nca³ nchja⁴ˀaon³-na³jin⁴, nta³ no²cjoa⁴-lai⁴jin⁴. To⁴tje¹-le⁴ son³ˀnte³ je³cji³mai³⁴-jin⁴, jo³-ni³ tsa² nta¹jto³-le⁴ nca³yi³je³ to⁴jme³-ni³ve⁴ sa³ˀnta³ ntˀai⁴-vi⁴. \v 14 Li²coi³ cjia³ je²-vi⁴ nca³ si³soa³-no³, to⁴nca³ vˀe³ne²³-no³ jo³-ni³ tsa² xti³-na⁴ xi³ tsjoa³que⁴. \v 15 Nta³ tsa² tjin¹-no³ te³ jmi³ cho⁴ta⁴ xi³ si¹coi²nta⁴-no³ nca³ ti³yo³cao⁴³ Cristo, li²coi³ ncjin² nˀai³ sˀe³-no³. Nca⁴ ti³yo³coa⁴² Cristo an³ coan³ nˀai³-no³ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ je² en¹nta³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo. \v 16 To⁴coi³ vˀe³tsˀoa²³-no³ nca³ chjen¹nqui³-nao¹³. \v 17 To⁴coi³ cjoa⁴ nca³ qui³si³ca³sen¹³-no³ Timoteo, ˀnti¹-na⁴ xi³ tsjoa³que⁴, xi³ nˀion¹tˀa³con³ nca³ ti¹jna³cao⁴ Nai³-na¹. Timoteo si⁴²cja³ˀai³tsjen³jin³-no³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ ntia⁴²-na⁴, jo³-sˀin² tso²ˀva⁴coa⁴ Cristo, jo³-sˀin² va³co³ya²³-le⁴ nca³tsˀi³ cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo nca³qui³jnta². \v 18 Tjin¹ cˀa³ xi³ ncˀa³ ma³con³, jo³-ni³ tsa² ni⁴cˀia⁴-jin² cjoi¹con³-no³ nca³ jon². \v 19 To⁴nca³ cjoi¹con³nti⁴ton⁴-no³, tsa² Nai³-na¹ me³-le⁴, cˀoa⁴ scoe³-nia¹³ li²coi³ je² en¹-le⁴ xi³ to⁴ncˀa³con³ tjio¹ma³, to⁴nca³ je² nca³nˀion¹-le⁴. \v 20 Je² cjoa⁴te¹xo³ma³-le⁴ Ni³na¹ li²coi³ to⁴cao⁴ en¹-jin² sˀe³-ni³, to⁴nca³ cao⁴ nca³nˀion¹. \v 21 Jme¹ xi³ me³-no³. A³ cjoi¹con³-no³ cao⁴ ya¹jti³, a³xo⁴ cao⁴ cjoa⁴tjao²cha³, cˀoa⁴ cao⁴ cjoa⁴ntˀe¹ta³con². \c 5 \s1 Pablo tsjoa¹ cjoa⁴qui²xi⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴cha³jnqui³ \p \v 1 Xi³ cjoa⁴qui²xi⁴ no²ˀya²-le⁴ nca³ tjin¹ cjoa⁴cha³jnqui³ jin³-no³ nca³ jon², to⁴nca³ cjoa⁴cha³jnqui³ xi³ cˀoa⁴tjin¹ xi³ ni⁴ya⁴-jin² tjin¹ jin³-le⁴ cho⁴ta⁴ xi³ li² judío-jin². Cˀoa⁴-sˀin² tjin¹ jnco³ xi³ ti¹jna³cao⁴ je² chjon⁴²-le⁴ nˀai³-le⁴. \v 2 Jon² cˀoa⁴-sˀin² ncˀa³con³ ti³mao³, ni⁴ˀaon³-jin² coan³-no³, jme¹-ni³ nca³ tjo¹xin²-si¹ni³no³ je² xi³ cˀoa⁴qui³sˀin³ coi³ cjoa⁴-vi⁴. \v 3 Xi³ cjoa⁴qui²xi⁴, cjin³ ti²jna⁴-no³, to⁴nca³ ya⁴-cjoan² ti¹jna³-ni³ ni⁴ma⁴-na⁴. Jo³-ni³ tsa² jnco³ xi³ ya⁴ ti¹jna³, je³tsa³cˀe³nta³jin³-le⁴ je² xi³ cˀoa⁴qui³sˀin³ cjoa⁴-vi⁴. \v 4 Cao⁴ jan³ˀain¹-le⁴ Nai³-na¹ Jesucristo je³tsa³cˀe³nta³jin³-le⁴. Cˀia⁴ nca³ coan⁴ñao³ nca³ jon², cˀoa⁴ nca³ je² ni⁴ma⁴-na⁴ ya⁴ ti¹jna³, cao⁴ je² nca³nˀion¹-le⁴ xi³ tsˀe⁴ Nai³-na¹ Jesucristo \v 5 ca²tˀai²tˀain³-le⁴ je² Satanás cho⁴ta⁴-ve⁴ nca³ coi⁴ya² yao³jchi¹nca³-le⁴, jme¹-ni³ nca³ je² espíritu-le⁴ coi⁴tjo³ntjai²-si¹ni³ cˀia⁴ ni⁴čhjin³-le⁴ Nai³-na¹ Jesús. \v 6 Li²coi³ nta³-ni³ nca³ yao³-no³ nˀo²sje³ncˀao³. A³ tsi² tsa² ˀyao³, nta³ tsa² to⁴choa³ na⁴ˀyo⁴san³, si¹san³ nca³yi³je³ na⁴ˀyo⁴. \v 7 Ti⁴tsje³yao³ tso²cˀoa⁴ je² na⁴ˀyo⁴san³ xi³ jchi¹nca³, jme¹-ni³ nca³ na⁴ˀyo⁴cho⁴tse⁴ coan⁴-si¹nio³, nca³ jon² li²coi³ na⁴ˀyo⁴san³ coaon³. Je² pa²xco⁴-na¹, xi³ je² Cristo, cˀoa⁴-sˀin² qui³tsˀai²tˀa³-le⁴ cro² xi³ tˀa³tsan⁴². \v 8 Cˀoa⁴-sˀin² chˀa⁴sje³² sˀoi¹, li²coi³ cao⁴ je² na⁴ˀyo⁴san³ xi³ jchi¹nca³, ni⁴je²-jin² na⁴ˀyo⁴san³ xi³ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³ tsˀen⁴ xi³ sˀin¹ cjoa⁴tsˀen⁴, to⁴nca³ cao⁴ nio⁴xti²la⁴ xi³ tsin²-le⁴ na⁴ˀyo⁴san³-jin², xi³ ña³qui³ cˀoa⁴tjin¹, cˀoa⁴ xi³ cjoa⁴qui²xi⁴. \v 9 Cˀoa⁴-sˀin² qui³squi³-no³ cao⁴ xon⁴-na⁴, nca³ tsi² tsa² ma³nquin¹tˀa³-lao⁴³ xi³ si¹cha³jnqui³. \v 10 Nta³ tsa² sa³cˀoa⁴ ma³chjen¹ nca³ cha²cao⁴³, ni⁴ˀi⁴tse¹-jin² ma³nquin¹tˀa³-lao⁴³ je² xi³ si¹cha³jnqui³ xi³ i⁴ tsˀe⁴ son³ˀnte³, a³xo⁴ cao⁴ xi³ xin²con³, a³xo⁴ cao⁴ xi³ che¹, a³xo⁴ cao⁴ xi³ xco¹son² ve³xcon¹. Coan⁴chjen¹-no³ nca³ coi²tjo⁴³ son³ˀnte³-vi⁴, tsa² tˀa³xin² coi⁴yo³-lao⁴³. \v 11 To⁴nca³ coi³-vi⁴ cˀoa⁴-sˀin² qui³squi³-no³, nca³ tsi² tsa² ma³nquin¹tˀa³-lao⁴³ tsa² jnco³ xi³ ntsˀe³² cho³vao²³, xi³ cˀoa⁴-sˀin² cha³jnqui³, a³xo⁴ xi³ xin²con³, a³xo⁴ xi³ xco¹son² ve³xcon¹, a³xo⁴ xi³ nchja⁴ˀaon³, a³xo⁴ xi³ cho⁴ta⁴chˀi⁴, a³xo⁴ xi³ che¹, cao⁴ je² xi³ cˀoa⁴cjoan³ ni⁴vi³chi³cao⁴-jion²³. \v 12 Jme¹ xi³ vˀa³cao⁴-na³ nca³ an³ nca³ vˀe³nta³jin³-le⁴ je² xi³ tˀa³xin² tjio¹. A³ tsi² tsa² je² xi³ to⁴jnco³ tjio¹cao⁴-no³ xi³ tjin¹-ni³ nca³ vˀe²nta³jin³-lao⁴³. \v 13 Je² xi³ tˀa³xin² tjio¹, Ni³na¹ vˀe¹nta³jin³-le⁴. Chja⁴ˀa²xion²³ tso²cˀoa⁴ je² cho⁴ta⁴tsˀen⁴ xi³ ti¹jna³jin³-no³ nca³ jon². \c 6 \s1 Ca²ta³vˀe¹nta³jin³-le⁴ xi¹ncjin¹ cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo \p \v 1 Tsa² jnco³ xi³ jin³-no³ nca³ jon² xi³ tjin¹ i⁴tse¹-le⁴ cjoa⁴ cao⁴ xi³jnco³, a³ coan⁴nˀion¹con³ nca³ coai⁴con³-le⁴ cjoa⁴-te¹xo³ma³ xi³ tsˀe⁴ je² xi³ tsi² qui²xi⁴ tjio¹ma³, cˀoa⁴ nca³ tsi² nqui³xcon⁴ cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo. \v 2 A³ tsi² tsa² ˀyao³ nca³ je² cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo tjin¹-ni³le⁴ nca³ cˀoe⁴²nta³jin³-le⁴ son³ˀnte³. Cˀoa⁴ tsa² je² son³ˀnte³-vi⁴ sˀe⁴nta³jin³-le⁴ xi³ to⁴tˀa³tsaon⁴³, a³ tsi² va³quin²-no³ nca³ cˀoe¹nta³jin³-lao⁴³ cjoa⁴ xi³ choa³ tjin¹. \v 3 A³ tsi² ˀyao³ nca³ ña¹ cˀoa⁴-sˀin² cˀoe¹nta³jin³-le⁴² je² a²ncje⁴. Jo¹ to⁴nqui²sa⁴-sa³ cˀoa⁴sˀian⁴² cao⁴ je² cjoa⁴ xi³ tsˀe⁴ son³ˀnte³-vi⁴ ntˀai⁴-vi⁴. \v 4 Coi³, tsa² tjin¹-no³ cjoa⁴ xi³ tsˀe⁴ son³ˀnte³-vi⁴ ntˀai⁴-vi⁴, je² xi³ nqui²sa⁴ na³nqui³ tjio¹ ya⁴jin³-le⁴ cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo, a³ je² xi³ ni²qui³nchao¹³ nca³ cˀoe⁴²nta³jin³ cjoa⁴ je²-vi⁴. \v 5 Coi³ cˀoa⁴xin³-nia³ nca³ si³soa³-no³. A³ tsi² tsa² tjin¹jnco³-no³ xi³ chji⁴ne⁴, a³ ni⁴to⁴jnco³-jin² xi³ coan⁴-le⁴ nca³ cˀoe⁴²nta³jin³-le⁴ ntsˀe³². \v 6 To⁴nca³ ti⁴ntsˀe⁴ ti⁴ntsˀe⁴-ni³ fi²co²ntran⁴-le⁴ xi¹ncjin¹ nqui³xcon⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³, nta³ tsa² nqui³xcon⁴ xi³ tsi² ma³cjain¹-le⁴. \v 7 Xi³ cjoa⁴qui²xi⁴ ña³qui³ chˀao³ nˀiaon²³ nca³ cˀoa⁴-sˀin² tjin¹-no³ cjoa⁴cha³jnqui³ya³ jin³-le⁴ xi²nquio⁴³. A¹-ni³ nca³ tsi² to⁴sa³ si⁴cjain¹-si¹ni³lao⁴³ cjoa⁴tsˀen⁴. A¹-ni³ nca³ tsi² to⁴sa³ si⁴cjain¹-si¹ni³lao⁴³ nca³ chˀa²na⁴cha⁴-no³. \v 8 To⁴nca³ jon² cˀoa⁴-sˀin² nˀiaon²³ cjoa⁴tsˀen⁴, cˀoa⁴ chˀa²na⁴cha⁴-lao⁴³, nta³ tsa² ntsˀao³. \v 9 A³ tsi² tsa² ˀyao³ nca³ je² xi³ tsin²-le⁴ cjoa⁴qui²xi⁴-jin² li²coi³ sˀe⁴cjoa⁴tjao²-le⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³-le⁴ Ni³na¹. A³li² chˀa²na⁴cha⁴-jin²no³. Ni⁴je²-jin² xi³ cha³jnqui³, ni⁴je²-jin² xi³ xco¹son² ve³xcon¹, ni⁴je²-jin² xi³ si¹cha³jnqui³tˀa³-le⁴ chjon⁴²-le⁴ a³xo⁴ xˀin⁴-le⁴, ni⁴je²-jin² xˀin⁴ xi³ ti⁴je² cˀoa⁴si¹cao⁴-ni³ yao³-le⁴, ni⁴je²-jin² xˀin⁴ xi³ ti⁴xˀin⁴ xi¹ncjin¹ fa³yo³cao⁴-ni³, \v 10 ni⁴je²-jin² xi³ che¹, ni⁴je²-jin² xi³ xin²con³, ni⁴je²-jin² xi³ chˀi⁴, ni⁴je²-jin² xi³ nchja⁴ˀaon³, ni⁴je²-jin² xi³ si¹che¹son², sˀe⁴cjoa⁴tjao²-le⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³-le⁴ Ni³na¹. \v 11 Cˀoa⁴coan³ cjoaon³ cˀao³. To⁴nca³ je³tsa³ca³ne²yao³ yao³-no³, je³coan³tsje³yao³, je³je³tˀa³ je¹-no³, cao⁴ je² jan³ˀain¹-le⁴ je² Nai³-na¹ Jesucristo, cˀoa⁴ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ je² Espíritu Santo xi³ tsˀe⁴ Ni³na¹-na¹. \s1 Cao⁴ yao³-no³ chˀa⁴sje³je³yao³ Ni³na¹ \p \v 12 Nca³yi³je³ tjo³ˀnte³-na³, to⁴nca³ li²coi³ nca³yi³je³ nta³ ma³chjen¹-na³. Nca³yi³je³ tjo³ˀnte³-na³, to⁴nca³ an³ li²coi³ na³nqui³ coa²te⁴jna³-le⁴ nca³nˀion¹-le⁴. \v 13 Je² tso³jmi² xi³ chi³ne³, coi³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ ntsˀoa³², cˀoa⁴ je² ntsˀoa³² xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² tso³jmi² xi³ chi³ne³. To⁴nca³ Ni³na¹ si⁴²xo²ya³ nca³ jao². Je² yao³-na¹ li²coi³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² cjoa⁴cha³jnqui³, to⁴nca³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² Nai³-na¹, cˀoa⁴ je² Nai³-na¹ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² yao³-na¹. \v 14 Ni³na¹ xi³ qui³sco²mi³tjen⁴ je² Nai³-na¹, cˀoa⁴-ti⁴ ña¹-je⁴ sco¹mi³tjen⁴-ni³na¹ cao⁴ nca³nˀion¹-le⁴. \v 15 A³ tsi² tsa² ˀyao³ nca³ je² yao³-no³ tsˀe⁴ Cristo. A³ cjoa³ˀa²xin²-nia¹³ tso²cˀoa⁴ je² xi³ tsˀe⁴ Cristo, nca³ tsˀe⁴ chjon⁴²cha³jnqui³ sˀian³. Ni⁴cˀia³-jin². \v 16 A³xo⁴ tsi² tsa² ˀyao³ nca³ je² xi³ chjon⁴²cha³jnqui³ vˀe²jna³cao⁴, cˀoa⁴-sˀin² to⁴jnco³ yao³ ma³ cao⁴ je², nca³ cˀoa⁴tso²: Nca³ jao² cˀoa⁴-sˀin² to⁴jnco³ yao³ coan⁴. \v 17 To⁴nca³ je² xi³ vˀe²jna³cao⁴ je² Nai³-na¹, to⁴jnco³ espíritu ma³. \v 18 Ti⁴ncha³xin²-lao⁴³ cjoa⁴cha³jnqui³. To⁴jña³-sa³ni³le⁴ je¹ xi³ va³jnqui³ jnco³ xˀin⁴, li²coi³ va³jnqui³ je¹ xi³ tˀa³tsˀe⁴ yao³-le⁴, to⁴nca³ je² xi³ si¹cha³jnqui³, va³jnqui³ je¹ xi³ ti⁴tˀa³tsˀe⁴-ni³ yao³-le⁴. \v 19 A³xo⁴ tsi² tsa² ˀyao³ nca³ je² yao³-no³ ntˀia³-le⁴ Espíritu Santo ni¹, je² xi³ ti¹jna³jin³-no³ nca³ jon², jña³-le⁴ xi³ tsˀe⁴ Ni³na¹ tjin¹-ni³no³, cˀoa⁴ nca³ tsi² ti⁴tsaon⁴³-nio³ nca³ jon². \v 20 Chji¹ tsa³qui³nta³-ni³no³. Chˀa⁴sje³je³yao³ Ni³na¹ tso²cˀoa⁴. Chˀa⁴sje³je³yao³ cao⁴ yao³-no³ cˀoa⁴ cao⁴ espíritu-no³, jña³-le⁴ xi³ coi³ tsˀe⁴ Ni³na¹. \c 7 \s1 Xi³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴vi³xan³ \p \v 1 Xi³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴ xi³ qui³chji³-ni³nao¹³, nta³ tjin¹-ni³le⁴ je² xˀin⁴ nca³ tsi² tsa² chjon⁴² si⁴²cao⁴. \v 2 To⁴nca³ coi³ nca³ tse³ tjin¹ cjoa⁴cha³jnqui³, nca³ jnco¹jnco¹ ca²ta³sˀe³-le⁴ chjon⁴²-le⁴, cˀoa⁴ nca³ jnco¹jnco¹ ca²ta³sˀe³-le⁴ xˀin⁴-le⁴. \v 3 Je² xˀin⁴ jo³-sˀin² tjin¹ne²-le⁴ cjoa⁴vi³xan³, cˀoa⁴-sˀin² nta³ ca²ta³si¹cao⁴ chjon⁴²-le⁴, cˀoa⁴-ti⁴sˀin²ni³ je² chjon⁴² cao⁴ xˀin⁴-le⁴. \v 4 Je² chjon⁴² li²coi³ va³te¹xo³ma³-le⁴ xi³ ti⁴tsˀe⁴-ni³ yao³, to⁴je² xˀin⁴-le⁴ xi³ va³te¹xo³ma³-le⁴. Ti⁴cˀoa⁴-sˀin²ni³ je² xˀin⁴ li²coi³ va³te¹xo³ma³-le⁴ xi³ ti⁴tsˀe⁴-ni³ yao³, to⁴je² chjon⁴²-le⁴ xi³ va³te¹xo³ma³-le⁴. \v 5 A³li² mai³-jin² vi³xon¹-lao⁴³ xi²nquio⁴³, tsa² tsi² to⁴cˀia³-ni³ ni⁴čhjin³ nca³ tjio¹cjao²jco³, jme¹-ni³ nca³ to⁴sa³ cˀoe¹tsˀoa³-si¹nio³. Cˀia⁴ nqui²jnco³cˀa² ña³qui³ coi⁴yo³cao⁴³ xi²nquio⁴³ nca³ to⁴jnco³ coaon⁴³, jme¹-ni³ nca³ tsi² tsa² Satanás si⁴²cao⁴-si¹ni³no³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ nca³ li²coi³ chjoe¹xco¹ yao³-no³. \v 6 To⁴nca³ je²-vi⁴ cˀoa⁴xian³ nca³ tsjoa³ˀnte³, li²coi³ nca³ cˀoa⁴-sˀin² va³te³xo³ma²³. \v 7 Me³-na³ nca³ nca³tsˀi³ xi³ xˀin⁴, cˀoa⁴coan⁴ cjoan³ jo³-ni³ tsa² an³, to⁴nca³ jnco¹jnco¹ tjin¹-le⁴ xi³ tsˀe⁴ cjoa⁴tjao²-le⁴ Ni³na¹, jnco³ xi³ cˀoa⁴sˀin¹, jnco³ xi³ cja⁴ˀai¹ sˀin¹. \v 8 Cˀoa⁴xin³-le⁴ tso²cˀoa⁴ je² xi³ tjio¹ to⁴je², cˀoa⁴ xi³ je³cˀen³ xˀin⁴-le⁴, nca³ nta³ tjin¹-le⁴ tsa² cˀoi⁴-sˀin² coa⁴tio⁴ jo³-sˀin² nca³ an³. \v 9 Tsa² tsi² coan⁴-le⁴ cjoe¹xco¹ yao³-le⁴, to⁴sa³ ca²ta³vi³xan³. Nqui²sa⁴ nta³ nca³ coi⁴xan³ cao⁴-ni³ tsa² yao³-le⁴ si⁴²sjoe²ya³-le⁴. \v 10 To⁴nca³ an³ vˀe³ne²³-le⁴ je² xi³ to⁴jnco³ tjio¹ nca³ je³chi³xan³, a³li² an³-jian²³ to⁴nca³ je² Nai³-na¹: Je² chjon⁴² a³li² va³sen²tˀa³xin²-jin²le⁴ xˀin⁴-le⁴. \v 11 Tsa² coa⁴sen⁴tˀa³xin², cˀoa⁴-sˀin² ca²tˀe²jna³ nca³ tsi² tsa² coi⁴xan³, a³xo⁴ ca²ta³fao¹nta³-ni³ nqui²jnco³cˀa² cao⁴ xˀin⁴-le⁴. Cˀoa⁴ je² xi³ xˀin⁴ a³li² tsjion¹-jin² je² chjon⁴²-le⁴. \v 12 Je² xi³cˀa³ an³ cˀoa⁴xin³-le⁴, li²coi³ je² Nai³-na¹. Tsa² jnco³ ntsˀe³² xi³ tjin¹-le⁴ chjon⁴² xi³ tsi² ma³cjain¹-le⁴, cˀoa⁴ tsa² je² chjon⁴² ma³me³con³ nca³ vˀe²jna³cao⁴, a³li² tsjion¹-jin². \v 13 Cˀoa⁴ je² chjon⁴² xi³ tjin¹-le⁴ xˀin⁴ xi³ tsi² tsa² ma³cjain¹-le⁴, cˀoa⁴ tsa² je² xˀin⁴ ma³me³con³ nca³ vˀe²jna³cao⁴, cˀoa⁴-ti⁴ li² tsjion¹-jin². \v 14 Je² xˀin⁴ xi³ tsi² tsa² ma³cjain¹-le⁴, cˀoa⁴-sˀin² cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo ma³ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ chjon⁴²-le⁴, cˀoa⁴ je² chjon⁴² xi³ tsi² tsa² ma³cjain¹-le⁴ cˀoa⁴-sˀin² cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo ma³ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ xˀin⁴-le⁴. Tsa² tsin²-la²ni³ cˀoa⁴-sˀin², je² xti³-no³ to⁴jnti¹ coan⁴ cjoan³, to⁴nca³ ntˀai⁴ cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo ma³. \v 15 Tsa² je² xi³ tsi² ma³cjain¹-le⁴ coa⁴sen⁴tˀa³xin², ca²ta³va³sen²tˀa³xin². Tsa² cˀoa⁴-sˀin² tjin¹ cjoa⁴, je² ntsˀe³² a³xo⁴ ti³chja³² li²coi³ tjin¹ne²-le⁴ nca³ coa⁴tio⁴cao⁴ xi³ tsi² ma³cjain¹-le⁴. To⁴sa³ Ni³na¹ qui³nchja⁴-na¹ nca³ nchˀan¹ coi⁴yoa³². \v 16 Jo¹-sˀin² ˀya³-ni³ ji³ chjon⁴² tsa² tsi² cˀoa⁴-sˀin² chˀa⁴sje³ntjai² xˀin⁴-li⁴, a³xo⁴ jo¹-sˀin² ˀya³-ni³ ji³ xˀin⁴ tsa² tsi² cˀoa⁴-sˀin² chˀa⁴sje³ntjai² chjon⁴²-li⁴. \v 17 Jo³-sˀin² nca³ je² Nai³-na¹ qui³si³cˀa³vi¹-le⁴ nca³ jnco¹jnco¹, cˀoa⁴ jo³-sˀin² nca³ Ni³na¹ qui³nchja⁴-le⁴ nca³ jnco¹jnco¹, cˀoa⁴-sˀin² ca²tˀe¹ma³. Cˀoa⁴-sˀin² vˀe³ne²³-le⁴ nca³tsˀi³ cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo. \v 18 A³ tjin¹ cˀa³ xi³ je³coan³-le⁴ cjoa⁴circuncisión nca³ qui³no²cjoa⁴-le⁴. Cˀoa⁴-sˀin² ca²ta³vˀe²jna³. A³ tjin¹ cˀa³ xi³ cje³ ma³-jin²le⁴ cjoa⁴circuncisión nca³ qui³no²cjoa⁴-le⁴. A³li² cjoa⁴circuncisión-jin² va¹sjai³. \v 19 Je² cjoa⁴circuncisión li²jme³-jin². Je² xi³ tsi² cjoa⁴circuncisión, cˀoa⁴-ti⁴ li²jme³-jin². To⁴je² xi³ chji¹-le⁴ nca³ ni²tjo³son²-le⁴² cjoa⁴te¹xo³ma³-le⁴ Ni³na¹. \v 20 Jnco¹jnco¹ jo³-sˀin² tjio¹ cˀia⁴ nca³ qui³no²cjoa⁴-le⁴, cˀoa⁴-sˀin² ca²tˀe²yo³. \v 21 A³ ji³ qui³no²cjoa⁴-li² nca³ cho⁴ˀnta³ mai³. A³li² cˀoa⁴-jin² ma³-li². To⁴nca³ tsa² cˀoa⁴-ti⁴ coan⁴-li² nca³ coi⁴jna³ntai¹, to⁴sa³ nta³ nca³ coi³ ti⁴chjain¹³. \v 22 Je² xi³ qui³no²cjoa⁴-le⁴ nca³ ti¹jna³cao⁴ Nai³-na¹ nca³ cho⁴ˀnta³ ma³, ti¹jna³ntai¹ nca⁴ tsˀe⁴ Nai³-na¹. Cˀoa⁴-ti⁴sˀin²ni³ je² xi³ cˀoa⁴-sˀin² qui³no²cjoa⁴-le⁴ nca³ ti¹jna³ntai¹ cho⁴ˀnta³-le⁴ Cristo ni¹. \v 23 Chji¹ tsa³qui³nta³-ni³no³, a³li² cho⁴ˀnta³-le⁴ cho⁴ta⁴-jin² mao³. \v 24 Nca³ jnco¹jnco¹, ntsˀe³², jo³-sˀin² qui³no²cjoa⁴-le⁴, cˀoa⁴-sˀin² ca²tˀe²yo³cao⁴ Ni³na¹. \v 25 To⁴nca³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ ya¹nchjin¹xo³nco¹, tsin²-na³ cjoa⁴te¹xo³ma³ xi³ tsˀe⁴ Nai³-na¹. To⁴nca³ cˀoa⁴-sˀin² co³son²-le⁴ an³, jo³-ni³ tsa² jnco³ xi³ qui³cho²tjen⁴nqui³ cjoa⁴ma⁴ta³con²-le⁴ Nai³-na¹ nca³ nˀion¹tˀa³con³ ma³. \v 26 To⁴tˀa³tsˀe⁴ je² cjoa⁴ñˀain³ xi³ tjin¹ ntˀai⁴-vi⁴, si³cja³ˀai³tsjen³-nia¹³ nca³ nta³-ni³ tsa² cho⁴ta⁴ cˀoa⁴-sˀin² ca²ta³tio² jo³-sˀin² tjio¹. \v 27 A³ je³chi³xan³coai⁴ chjon⁴². A³li² ma³sjai³-jin²li² nca³ coi⁴njioin¹³. A³ cje³ vi³xan³cao⁴-jin² chjon⁴². A³li² chjon⁴²-jin² vi³jnchi³-lai⁴ yao³-li⁴. \v 28 To⁴nca³ tsa² coi⁴xan³coai⁴ chjon⁴², a³li² je¹-jin² xi³ vi³jnchi³. Cˀoa⁴ tsa² je² chjon⁴²xo³nco¹ coi⁴xan³, a³li² je¹-jin² xi³ va³jnqui³. To⁴nca³ je² xi³ cˀoa⁴sˀin¹, sˀe⁴-le⁴ cjoa⁴ñˀain³ yao³-le⁴, to⁴nca³ an³ cjoa³ˀa³xin²-no³ je² cjoa⁴ñˀain³-vi⁴. \v 29 Je²-vi⁴ xi³ cˀoa⁴xian³ ntsˀe³², nca³ je² ni⁴čhjin³ choa³ ni¹. Je² ni⁴čhjin³ xi³ cha³-sa³, je² xi³ tjin¹-le⁴ ya¹nchjin¹, cˀoa⁴-sˀin² ca²ta³tio¹ jo³-ni³ je² xi³ tsin²-le⁴. \v 30 Cˀoa⁴ je² xi³ cji³ˀntia¹va³ jo³-ni³ je² xi³ tsi² cji³ˀntia¹va³. Cˀoa⁴ je² xi³ tjin¹-le⁴ cjoa⁴tsjoa³ jo³-ni³ je² xi³ tsin²-le⁴ cjoa⁴tsjoa³. Cˀoa⁴ je² xi³ va³tse³ jo³-ni³ je² xi³ tsi²jme³ tjin¹-le⁴. \v 31 Cˀoa⁴ je² xi³ si¹chjen¹ xi³ tsˀe⁴ son³ˀnte³ jo³-ni³ je² xi³ tsi² tsa² nˀion¹ si¹chjen¹, nca⁴ je² xi³ ma³tsen³ son³ˀnte³-vi⁴ to⁴fa³ˀa³to³ ni¹. \v 32 Me³-na³ nca³ cˀoa⁴-sˀin² coi⁴yo³ nca³ tsi²jme³ xi³ jo³ ma³-no³. Je² xˀin⁴ xi³ ti¹jna³cˀan², to⁴coi³ xi³ cˀoa⁴ma³-le⁴ je² cjoa⁴ xi³ tsˀe⁴ Nai³-na¹, jo³-sˀin² nca³ nta³ si¹tsjoa³-le⁴ Nai³-na¹. \v 33 To⁴nca³ je² xi³ je³chi³xan³, to⁴coi³ xi³ cˀoa⁴ma³-le⁴ cjoa⁴-le⁴ son³ˀnte³, jo³-sˀin² nca³ nta³ si¹tsjoa³ya³-le⁴ chjon⁴²-le⁴. \v 34 Cˀoa⁴-ti⁴sˀin²ni³ nca³ cja⁴ˀai¹-sˀin² tjio¹ cao⁴ je² chjon⁴² xi³ je³chi³xan³ cao⁴ je² chjon⁴²xo³nco¹. Je² chjon⁴²xo³nco¹ nqui²sa⁴ cˀoa⁴ma³-le⁴ je² cjoa⁴ xi³ tsˀe⁴ Nai³-na¹, jme¹-ni³ nca³ tsje³ coan⁴-si¹ni³ cao⁴ yao³-le⁴, jo³-ni³ cao⁴ espíritu-le⁴. To⁴nca³ je² chjon⁴² xi³ je³chi³xan³, to⁴coi³ xi³ cˀoa⁴ma³-le⁴ cjoa⁴-le⁴ son³ˀnte³, jo³-sˀin² nca³ nta³ si¹tsjoa³ya³-le⁴ xˀin⁴-le⁴. \v 35 Je²-vi⁴ cˀoa⁴xin³-no³, jme¹-ni³ nca³ nta³ coi⁴yo³-si¹nio³, li²coi³ nca³ si³qui³ncha¹tˀa³nˀion¹-no³, to⁴nca³ jme¹-ni³ nca³ nta³ coi⁴ma³-si¹nio³, cˀoa⁴ nca³ nta³ si⁴sin³-si¹ni³lao⁴³ Nai³-na¹, nca³ tsi² tsa² jme³ xi³ coa⁴te²chjoa²-no³. \v 36 Tsa² jnco³ xi³ chˀao³ tjin¹-ni³le⁴ cjoa⁴ nca³ to⁴jo³ cje³ vi³xan³-jin² tso²ti³-le⁴ nta³ tsa² je³coan³jchi¹nca³, cˀoa⁴ tsa² nta³ tjin¹-ni³ nca³ cˀoa⁴coan⁴, cˀoa⁴ ca²ta³sˀin¹ jo³-sˀin² nca³ me³-le⁴. A³li² je¹-jin² va³jnqui³. Ca²ta³vi³xan³. \v 37 To⁴nca³ je² xi³ nˀion¹ qui²xi⁴ tjin¹ ni⁴ma⁴-le⁴, cˀoa⁴ nca³ tsi²jme³ cjoa⁴nˀion¹ tjin¹-le⁴, to⁴nca³ tjin¹-le⁴ ˀnte³ jo³-sˀin² me³-le⁴, cˀoa⁴ nta³ qui³sco³son²-le⁴ ja⁴jin³ ni⁴ma⁴-le⁴ je²-vi⁴, nca³ cˀoa⁴-sˀin² nta³ ti¹jna³tjao²-le⁴ je² tso²ti³xo³nco¹-le⁴, nta³ sˀin¹. \v 38 Cˀoa⁴-sˀin² nca³ je² xi³ si¹qui³xan³, nta³ sˀin¹, cˀoa⁴ je² xi³ tsi² tsa² tsjoa¹ nca³ vi³xan³, to⁴sa³ nqui²sa⁴ nta³ sˀin¹. \v 39 Je² chjon⁴² xi³ je³chi³xan³, cˀoa⁴-sˀin² ti¹jna³nˀion¹tˀa³-le⁴ xˀin⁴-le⁴, cˀia⁴ nca³ ti¹jna³con³-sa³ xˀin⁴-le⁴, to⁴nca³ tsa² je² xˀin⁴-le⁴ coi⁴ya², ti¹jna³ntai¹. Ca²ta³vi³xan³cao⁴ to⁴ˀya³-ni³ xi³ me³-le⁴, tsa² nca³ tjio¹cao⁴ Nai³-na¹. \v 40 To⁴nca³ nqui²sa⁴ to⁴nta³-le⁴ tsa² to⁴cˀoa⁴-sˀin² cˀoe¹jna³, jo³-sˀin² co³son²-le⁴ an³. Cˀoa⁴ si³cja³ˀai³tsjen³-nia¹³ nca³ cˀoa⁴-ti⁴ tjin¹-na³ je² Espíritu Santo xi³ tsˀe⁴ Ni³na¹. \c 8 \s1 Tso³jmi² xi³ vˀai²tˀa³-le⁴ xco¹son² \p \v 1 Xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² tso³jmi² xi³ vˀai²tˀa³-le⁴ xco¹son², ˀya³-nia¹ nca³ nca³tsˀia³² tjin¹-na¹ cjoa⁴chji⁴ne⁴. Je² cjoa⁴chji⁴ne⁴ si¹ncˀa³con³, to⁴nca³ je² cjoa⁴tjao²cha³ si¹quin³ncˀa³. \v 2 Tsa² jnco³ xi³ ma³jin³con³ nca³ ma³cho⁴ya³-le⁴, cje³ jme³-jin² xi³ ve³, jo³-sˀin² tjin¹-ni³ nca³ scoe⁴. \v 3 To⁴nca³ tsa² jnco³ xi³ tsjoa³que³ Ni³na¹, Ni³na¹ xi³ nta³ ve³ nca³ je². \v 4 Xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² tso³jmi² xi³ ma³chi³ne³ xi³ vˀai²tˀa³-le⁴ xco¹son², ˀya³-nia¹ nca³ je² xco¹son² ni⁴jme³-jin² i⁴ son³ˀnte³-vi⁴, nca³ tsi² tsa² tjin¹-sa³ xi³ cja⁴ˀai¹, to⁴jnco³ Ni³na¹. \v 5 Nta³ tsa² cˀoa⁴-sˀin² tjin¹ xi³ Ni³na¹ ˀmi²-le⁴, a³xo⁴ ya⁴ ncˀa³jmi³, a³xo⁴ i⁴ son³ˀnte³ (nca³ cˀoa⁴-sˀin² ncjin² ni³na¹ tjin¹, cˀoa⁴ ncjin² xi³ nai³ ma³), \v 6 to⁴nca³ ña¹ to⁴jnco³ Ni³na¹ xi³ tjin¹-na¹, je² Nˀai³-na¹, jña³-le⁴ xi³ je² ji³nčhoa³-ni³ nca³yi³je³ cjoa⁴. Cˀoa⁴ ña¹ tjian¹ xi³ tˀa³tsˀe⁴. Cˀoa⁴ jnco³ Nai³-na¹ Jesucristo xi³ tjin¹-na¹, xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ coan³nta³-ni³ nca³yi³je³, cˀoa⁴ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ tjian¹. \v 7 To⁴nca³ li²coi³ nca³tsˀi³ xi³ tjin¹-le⁴ je² cjoa⁴chji⁴ne⁴. Tjin¹ cˀa³ xi³ cˀoa⁴-sˀin² coan³nca³cao⁴-le⁴ xco¹son² sa³ˀnta³ ntˀai⁴-vi⁴. Cˀoa⁴-sˀin² cji³ne³ je² cjoa⁴tjao²-ve⁴ jo³-ni³ tsa² xi³ cjoa⁴qui²xi⁴ vˀai²tˀa³-le⁴ xco¹son². Je² cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-le⁴ nca³ choa³con³ cˀoa⁴ma³-le⁴ xi³ je¹ tjin¹-le⁴ ma³-le⁴. \v 8 Je² tso³jmi² xi³ chi³ne³² li²coi³ je² xi³ nqui²sa⁴ nta³ sa³sen¹con³-le⁴² Ni³na¹. Nta³ tsa² coi⁴cha², li²coi³ nqui²sa⁴ ncˀa³ coan⁴². Nta³ tsa² tsi² coi⁴cha², li²coi³ nqui²sa⁴ na³nqui³ coan⁴². \v 9 To⁴nca³ cho¹tsaon³ jo³-sˀin² si⁴chjaon¹³ cjoa⁴ntai¹-no³, nca³ tsi² ya⁴ sa⁴te¹nqui³ je² xi³ choa³con³. \v 10 Tsa² jnco³ xi³ scoe⁴-li² nca³ ji³ xi³ tjin¹-li² cjoa⁴chji⁴ne⁴, nca³ ya⁴ ti³jna³tˀai³ ya¹mi²xa⁴ ya⁴ ˀnte³-le⁴ xco¹son², cˀoa⁴ je² cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-le⁴ je² xi³ choa³con³ a³ tsi² ti⁴cˀoa⁴-sˀin²ni³ coan⁴nˀion¹-ni³con³ nca³ squi⁴ne⁴ je² cjoa⁴tjao² xi³ cˀoa⁴-sˀin² vˀai²tˀa³-le⁴ xco¹son². \v 11 Cˀoa⁴ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ je² cjoa⁴chji⁴ne⁴-li⁴ cha⁴jin³ je² xi³ choa³con³, je² ntsˀe³² xi³ Cristo cˀen³ tˀa³tsˀe⁴. \v 12 Cˀoa⁴ nca³ cˀoa⁴-sˀin² vi³jnchi³tˀa³-lao⁴³ je¹ ntsˀe³², nca³ ni²qui²ˀaon³ je² cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-le⁴ je² xi³ choa³con³, cˀoa⁴-ti⁴sˀin² vi³jnchi³tˀa³-lao⁴³ je¹ Cristo. \v 13 To⁴coi³ je²-vi⁴ tsa² je² tso³jmi² xi³ chi³ne³ si⁴²ca³jin³-ni³ je¹ ntsˀe³, ni⁴cˀia³-jin² ti⁴squi²ne⁴-nia³ yao³, jme¹-ni³ nca³ tsi² tsa² an³ si³ca³jin³-si¹nia³ je¹ ntsˀe³. \c 9 \s1 Je² cjoa⁴ xi³ tjo³ˀnte³-le⁴ pa²stro⁴ \p \v 1 A³ tsi² tsa² an³ pa²stro⁴. A³ tsi² ti²jna⁴nte¹³ nca³ an³. A³ tsi² tsa² tsa³ˀve³ je² Jesús Nai³-na¹. A³ tsi² tsa² jon² xi³ xa¹-na⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² Nai³-na¹. \v 2 Tsa² je² xi³cˀa³ tso² nca³ tsi² an³ pa²stro⁴, to⁴nca³ jon² nio¹³ xi³ cjoa⁴qui²xi⁴ ˀyao³ nca³ an³ pa²stro⁴ nia¹³, nca⁴ jon² nio¹³ jo³-ni³ sello xi³ tsˀe⁴ cjoa⁴pa²stro⁴-na⁴ nca³ ti³yo³coa⁴² Nai³-na¹. \v 3 Cˀoa⁴-sˀin² si³cˀo¹fa³-le⁴ en¹ je² xi³ vi²na³nqui³-na³. \v 4 A³ tsi² tsa² tjin¹-na³jin⁴ ˀnte³ nca³ sˀoi⁴-jin⁴ nca³ coi⁴chi³-jin⁴. \v 5 A³ tsi² tsa² tjin¹-na³jin⁴ ˀnte³ nca³ coan³nquin¹coai⁴-jin⁴ jnco³ chjon⁴² xi³ ti³chja² mai³-jin⁴, cˀoa⁴-ti⁴sˀin² jo³-sˀin² xi³cˀa³ pa²stro⁴, cˀoa⁴ je² ntsˀe⁴ xi³ tsˀe⁴ Nai³-na¹, cˀoa⁴ Cefas. \v 6 A³xo⁴ to⁴ˀan³ nia¹³ cao⁴ Bernabé xi³ tsi² tjin¹-na³jin⁴ ˀnte³ nca³ tsi² si⁴xa¹-ni³jin⁴ ntsai⁴-jin⁴. \v 7 ˀya¹ so³nta²do⁴ xi³ ti⁴je² vˀe¹chji¹-ni³le⁴ yao³-le⁴. ˀya¹ xi³ vˀe¹ntje² tso³jmi²ntje², cˀoa⁴ nca³ tsi² cji³ne³-ni³ to³-le⁴. Cˀoa⁴ ˀya¹ xi³ co³ˀnta³ cho⁴, cˀoa⁴ nca³ tsi² squi⁴ne⁴ xi³ ma³ nta¹chi³qui³-le⁴ cho⁴-ve⁴. \v 8 A³ cˀoa⁴²xian³ je²-vi⁴ jo³ tso² cho⁴ta⁴. A³ tsi² cˀoa⁴-ti⁴ tso² cjoa⁴te¹xo³ma³. \v 9 Je² cjoa⁴te¹xo³ma³ xi³ tsˀe⁴ Moisés cˀoa⁴-sˀin² tji¹tˀa³: A³li² na⁴ˀya³-jin² vˀe²ˀai³ nčha⁴ja⁴ cˀia⁴ nca³ vˀe¹ne² tso³-jmi². A³ tjin¹-le⁴ coi²nta⁴ Ni³na¹ xi³ tsˀe⁴ nčha⁴ja⁴. \v 10 A³xo⁴ tsi² tsa² nchja⁴ Ni³na¹ xi³ to⁴tˀa³tsan⁴². Xi³ tˀa³tsan⁴² cˀoa⁴-sˀin² qui³sˀe³tˀa³ nca³ je² xi³ nčha⁴ja⁴ si¹cˀe¹nchi³, cˀoa⁴-sˀin² si¹cˀe¹nchi³ nca³ tjin¹ xi³ co³ya³-le⁴, cˀoa⁴ je² xi³ vˀe¹ne² tso³jmi², ti¹co³ya³-le⁴ nca³ scoe¹ xi³ ti¹vˀe¹ne². \v 11 Tsa² jin⁴-jin⁴ tsa³cˀe²ntje²-lai²⁴jin⁴ je² xi³ tsˀe⁴ espíritu, a³ tsi² nta³ tjin¹ tsa² cˀoa⁴-ti⁴ cˀoe¹xcoi¹⁴-jin⁴ je² xi³ coi³ tso³jmi²-no³. \v 12 Tsa² je² xi³cˀa³ tjin¹-le⁴ ˀnte³ xi³ tˀa³tsaon⁴³, a³ tsi² nqui²sa⁴ tse³ ˀnte³ tjin¹-na³jin⁴ nca³ jin⁴-jin⁴, to⁴nca³ li²coi³ qui³ni²chjain¹-jin⁴ je² ˀnte³, to⁴sa³ nca³yi³je³ cjoa⁴ñˀain³ jcho¹cjoa⁴-na³jin⁴, jme¹-ni³ nca³ tsi² tsa² coi³ cˀoe¹chjoa²-si¹ni³lai⁴jin⁴ je² en¹nta³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo. \v 13 A³ tsi² tsa² ˀyao³ nca³ je² xi³ si¹xa¹ ya⁴ ˀnte³tsje³, cji³ne³ tso³jmi² xi³ nčhoa¹-ni³ ya⁴ ˀnte³tsje³, cˀoa⁴ je² xi³ si¹sin³ son²xta², cˀoa⁴-ti⁴ vˀa³cao⁴tˀa³-le⁴ tso³jmi² xi³ tsˀe⁴ son²xta². \v 14 Cˀoa⁴-ti⁴sˀin²ni³ je² Nai³-na¹ tsa³cˀe¹ne² nca³ je² xi³ nchja⁴ya³ je² en¹nta³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo nca³ coi³ coa⁴tio⁴con³-ni³. \v 15 To⁴nca³ an³ ni⁴jme³-jin² qui³si³cˀa³-nia³ coan³ je²-vi⁴. Ni⁴cˀoa⁴-jin²sˀin² qui³squi³tˀa³ je²-vi⁴, jme¹-ni³ nca³ cˀoa⁴si⁴cao⁴-si¹ni³na³ nca³ an³. An³ nqui²sa⁴ nta³ tjin¹-na³ tsa² coi³ya¹³ coa⁴-ni³ tsa² ˀya³ xi³ cjoa⁴ˀa²xin²-na³ je² cjoa⁴qui²xi⁴ xi³ tjin¹-na³ nca³ vˀa³sje³je³ya²³ yao³-na⁴. \v 16 Tsa² cˀoa⁴-sˀin² nchja²ya³ je² en¹nta³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo, tsi²jme³ cjoa⁴qui²xi⁴ xi³ tjin¹-na³ nca³ vˀa³sje³je³ya²³ yao³-na⁴, nca³ to⁴cjoa⁴nˀion¹ sˀe³ne²-na³. Ma⁴xo¹-nia³ tsa² tsi² coi³nchja²ya³ je² en¹nta³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo. \v 17 Tsa² cˀoa⁴sˀian³ nca⁴ cˀoa⁴-sˀin² me³-na³, sˀe⁴ chji¹-na⁴, to⁴nca³ tsa² tsi² cˀoa⁴-sˀin² me³-na³, to⁴jo³ cˀoa⁴-sˀin² cjoa⁴nˀion¹ qui³sˀe³ne²-na³ xa¹-ve⁴. \v 18 Jña¹-le⁴ tso²cˀoa⁴ je² xi³ chji¹-na⁴. Coi³, cˀia⁴ nca³ an³ coi³nchja²ya³ je² en¹nta³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo, cˀoe³jna²cjoa⁴tjoa²³ je² en¹nta³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo, jme¹-ni³ nca³ tsi² chˀao³-sˀin² si³chjen¹-si¹nia³ je² ˀnte³ xi³ tjin¹-na³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² en¹nta³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo. \v 19 Nta³ tsa² ntai¹ ti²jna⁴-le⁴ nca³tsˀi³, cˀoa⁴-sˀin² cho⁴ˀnta³-le⁴ nca³tsˀi³ tsa³cˀe³nta³-nia³ yao³-na⁴, jme¹-ni³ nca³ nqui²sa⁴ ncjin² cho⁴ta⁴ si³qui³njen³-si¹nia³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo. \v 20 An³ coan³ jo³-ni³ cho⁴ta⁴ judío xi³ tˀa³tsˀe⁴ cho⁴ta⁴ judíos, jme¹-ni³ nca³ si³qui³njen³-si¹nia³ cho⁴ta⁴ judíos. Cˀoa⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² xi³ tjio¹nqui³-le⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³, cˀoa⁴-ti⁴sˀin² coan³ jo³-ni³ xi³ tjio¹nqui³-le⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³, (nta³ tsa² tsi² an³ va²te⁴jna³nqui³-le⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³) jme¹-ni³ nca³ si³qui³njen³-si¹nia³ je² xi³ cˀoa⁴-sˀin² tjio¹nqui³-le⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³. \v 21 Cˀoa⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² xi³ tsin²-le⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³, cˀoa⁴-ti⁴ coan³ an³ jo³-ni³ je² xi³ tsin²-le⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³-jin², (li²coi³ cˀoa⁴coan³ an³ jo³-ni³ tsa² tsin²-na³ cjoa⁴te¹xo³ma³-jin², to⁴nca³ ti²jna⁴nquia³ cjoa⁴te¹xo³ma³-le⁴ Cristo) jme¹-ni³ nca³ si³qui³njen³-si¹nia³ tˀa³tsˀe⁴ Ni³na¹ je² xi³ cˀoa⁴-sˀin² tsin²-le⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³-jin². \v 22 Cˀoa⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² xi³ choa³con³, cˀoa⁴-ti⁴ an³ choa³coan³, jme¹-ni³ nca³ si³qui³njen³-si¹nia³ je² xi³ cˀoa⁴-sˀin² choa³con³. Xi³ tˀa³tsˀe⁴ nca³tsˀi³, cˀoa⁴-sˀin² coan³ an³ nca³yi³je³, jme¹-ni³ nca³ to⁴jo³ cˀoa⁴sˀin³-nia³ nca³ cˀoa³sje³ntjai²cˀa³-nia³. \v 23 Cˀoa⁴ je²-vi⁴ cˀoa⁴sˀian³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ en¹nta³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo, jme¹-ni³ nca³ to⁴jnco³ cˀoa⁴cao⁴tˀa³-si¹ni³na³ cao⁴ je². \v 24 A³ tsi² tsa² ˀyao³ je² xi³ to³ca³na⁴cha⁴, cjoa⁴qui²xi⁴-ni¹ nca³ nca³tsˀi³ to³ca³, to⁴nca³ to⁴jnco³ xi³ si¹qui³njen³ cjoa⁴tjao². Cˀoa⁴-sˀin² to¹cao⁴³, jme¹-ni³ nca³ cˀoa⁴-sˀin² chjoe¹-si¹nio³ cjoa⁴tjao². \v 25 Cˀoa⁴ to⁴ˀya³-ni³ve⁴ xi³ cˀoa⁴-sˀin² si¹ta²ja³, cjoe¹xco¹-le⁴ yao³-le⁴ nca³yi³je³. Je²-vi⁴ xi³ cˀoa⁴sˀin¹, jme¹-ni³ nca³ si⁴²qui³njen³-si¹ni³ jnco³ corona xi³ to⁴fi³tson³, to⁴nca³ ña¹ jnco³ corona xi³ tsi² cˀia³ fi³tson³. \v 26 Cˀoa⁴-sˀin² an³ to³ca³, li²coi³ jo³-ni³ tsa² je² xi³ tsi² ve³ qui²xi⁴. Cˀoa⁴-sˀin² cjan²coa⁴, li²coi³ jo³-ni³ jnco³ xi³ to⁴vˀe¹ jin³sen¹. \v 27 To⁴sa³ si³qui²ˀoan³ yao³-na⁴, cˀoa⁴-sˀin² vˀe³ne²³-le⁴ yao³-na⁴, jo³-ni³ tsa² jnco³ cho⁴ˀnta³, jme¹-ni³ nca³ tsi² tsa² an³ chja³ˀa²xin²-ni³na³ cjoa⁴tjao² cˀia⁴ nca³ an³ xi³ cˀoa⁴-sˀin² qui³nchja²ya³jin³-le⁴ xi³cˀa³. \c 10 \s1 A³li² ˀya³xcon¹-jian² xi³ xco¹son² \p \v 1 Li²coi³ me³-na³, ntsˀe³, nca³ tsi² jchao⁴³ nca³ je² nˀai³-na¹ tsa³ca³tio²nqui³ yo³jvi³, cˀoa⁴ nca³tsˀi³ ja³ˀa³to³jin³ nta¹chi³con³. \v 2 Cˀoa⁴ nca³tsˀi³ qui³sa³te²nta¹tˀa³-le⁴ Moisés ya⁴jin³ yo³jvi³, cˀoa⁴ ya⁴jin³ nta¹chi³con³. \v 3 Cˀoa⁴ nca³tsˀi³ ti⁴coi³ qui³squi³ne³-ni³ je² tso³jmi² xi³ tsˀe⁴ espíritu. \v 4 Cˀoa⁴ nca³tsˀi³ ti⁴coi³ tsa³cˀi³-ni³ xi³ tsˀe⁴ espíritu, nca³ qui³tsˀi³-ni³ tsˀe⁴ je² la⁴jao⁴ xi³ tsˀe⁴ espíritu xi³ qui³tjen⁴nqui³-le⁴, cˀoa⁴ je² la⁴jao⁴-vi⁴ Cristo ni¹. \v 5 Ncjin² xi³ tsˀe⁴ li²coi³ qui³sa³sen³-le⁴ Ni³na¹. Xi³ coi³ qui³tsao³va³ ya⁴ ˀnte³tˀa³xin²tˀa³. \v 6 Je² cjoa⁴-vi⁴ xi³ cˀoa⁴coan³ nca³ qui³si³cho⁴ya³-na¹, jme¹-ni³ nca³ tsi² coan⁴xin²ta³con²-si¹ni³le⁴² tso³jmi² xi³ chˀao³ tjin¹, jo³-sˀin² nca³ je² coan³xin²con³-le⁴. \v 7 A³li² cˀoa⁴-jin²sˀin² ˀya³xcon¹³ xco¹son², jo³-sˀin² qui³sˀin³ cˀa³ nca³ je², jo³-sˀin² nca³ tji¹tˀa³: Tsa³ca³tio² je² na⁴xi⁴na³nta¹-ve⁴ nca³ tsa³cjen² tsa³cˀi³, cˀoa⁴ tsa³ca³sen²nto³ nca³ qui³te². \v 8 A³li² ni²cha³jnqui³-jian², jo³-sˀin² qui³si³cha³jnqui³ cˀa³ nca³ je², cˀoa⁴ nca³ to⁴jnco³ ni⁴čhjin³ can³jan² jmi³ qui³tsao³. \v 9 Ni⁴chˀao³ si⁴cao⁴-jian² Nai³-na¹ jo³-ni³ nca³ tjin¹ cˀa³ nca³ je² qui³si³cao⁴, cˀoa⁴ cˀen³ nca³ tsa³cˀe¹-le⁴ ye⁴. \v 10 Ni⁴sa³yo³je¹tˀa³-jion²³, jo³ qui³sˀin³ cˀa³ nca³ je² nca³ tsa³cja³yo³je¹tˀa³, cˀoa⁴ cˀen³, nca³ je² xi³ qui³si³xo²ya³ qui³si³cˀen³. \v 11 Cˀoa⁴ je² cjoa⁴-vi⁴ cˀoa⁴coan³-le⁴ nca³ qui³si³cho⁴ya³-le⁴, to⁴nca³ cˀoa⁴-sˀin² qui³chji³tˀa³ nca³ va³co¹ya³-na¹ nca³ ña¹ xi³ je³ja³ˀai³ne²-na¹ je² ni⁴čhjin³ xi³ fe³tˀa³-ni³. \v 12 Cˀoa⁴-sˀin² nca³ je² xi³ si¹cja³ˀai³tsjen³ nca³ nˀion¹ qui²xi⁴ ti¹jna³, ca²ta³si¹coi²nta⁴ yao³-le⁴ nca³ tsi² sca⁴. \v 13 Ni⁴jme³-jin² cjoa⁴ xi³ chˀao³ si¹cao⁴-no³ xi³ tsi² tsa² cˀoa⁴-ti⁴ chˀao³ si¹cao⁴ nca³tsˀi³ cho⁴ta⁴. To⁴nca³ nˀion¹tˀa³con³ Ni³na¹, xi³ tsi² tsa² tsjoa¹ˀnte³ nca³ nqui²sa⁴ tse³ si⁴²cao⁴-no³ cao⁴-ni³ tsa² je² nca³nˀion¹-no³. Cˀia⁴ nca³ chˀao³ si¹cao⁴-no³, Ni³na¹ ña³tjen⁴ tsjoa¹ jo³-sˀin² coi²tjo⁴³, jme¹-ni³ nca³ coan⁴ jcho¹cjoa⁴-si¹ni³no³. \s1 Coi⁴ncha³xin²-le⁴² cjoa⁴-le⁴ xco¹son² \p \v 14 To⁴coi³, ntsˀe³ xi³ tsjoa³que⁴-no³, ti⁴ncha³xin²-lao⁴³ cjoa⁴-le⁴ xco¹son². \v 15 An³ nchja²³-no³ jo³-ni³ tsa² cho⁴ta⁴ xi³ nta³ tjin¹-le⁴ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³. Cho¹son²-ni³lao⁴³ nca³ jon² je² xi³ xian³. \v 16 Je² xi³ ˀyoa³² xi³ ma³chi³con³tˀain³, xi³ nta³ ni²chi³con³tˀen³², a³ tsi² tsa² coi³ xi³ njin¹-le⁴ Cristo xi³ ti³yo³cjao³-nia³². Je² nio⁴xti²la⁴ xi³ ni²xcoa⁴², a³ tsi² tsa² coi³ xi³ yao³-le⁴ Cristo xi³ ti³yo³cjao³-nia³². \v 17 Nca⁴ to⁴jnco³ nio⁴xti²la⁴, cˀoa⁴-sˀin² to⁴jnco³ yao³ nia¹, nta³ tsa² ncjin² ma³-nia¹, nca³ nca³tsˀia³² vˀa³cao⁴tˀa³-na¹ nio⁴xti²la⁴-ve⁴. \v 18 Cho¹tsen³-lao⁴³ Israel xi³ i⁴ tsˀe⁴ son³ˀnte³-vi⁴. Je² xi³ cjen² cjoa⁴tjao² xi³ qui³tsˀai²tˀa³, a³ tsi² tsa² je² xi³ vˀa³cao⁴tˀa³-le⁴ cao⁴ son²xta². \v 19 Jme¹ xi³ xian³-vi⁴ tso²cˀoa⁴. A³ tjin¹-le⁴ cjoa⁴qui²xi⁴ xco¹son²-ve⁴, a³xo⁴ a³ tjin¹-le⁴ cjoa⁴qui²xi⁴ je² cjoa⁴tjao² xi³ qui³tsˀai²tˀa³-le⁴ xco¹son². \v 20 To⁴nca³ cˀoa⁴xian³ nca³ je² xi³ tsjoa¹tˀa³ je² xi³ li² judío-jin², tsjoa¹tˀa³-le⁴ je² nai⁴² xi³ nta³jin³, cˀoa⁴ li²coi³ tsjoa¹tˀa³-le⁴ Ni³na¹. Cˀoa⁴ li²coi³ me³-na³ nca³ jon² to⁴jnco³ coaon⁴³ cao⁴ nai⁴² xi³ nta³jin³. \v 21 Li²coi³ coan⁴ sˀio⁴yao³ cho⁴tsin¹ xi³ tsˀe⁴ Nai³-na¹ cao⁴ cho⁴tsin¹ xi³ tsˀe⁴ nai⁴² xi³ nta³jin³. Li²coi³ coan⁴ coi⁴yo³tˀao³ ya¹mi²xa⁴ xi³ tsˀe⁴ Nai³-na¹ cao⁴ ya¹mi²xa⁴ xi³ tsˀe⁴ nai⁴² xi³ nta³jin³. \v 22 A³xo⁴ ña¹ xi³ ni²chi⁴nia⁴² Nai³-na¹. A³ nqui²sa⁴ tjin¹-na¹ nca³nˀion¹ cao⁴-ni³ tsa² je². \s1 Cˀoa⁴sˀian⁴² nca³yi³je³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴je³ya³-le⁴ Ni³na¹ \p \v 23 Nca³yi³je³ tjo³ˀnte³-na¹, to⁴nca³ li²coi³ nca³yi³je³ ma³chjen¹-na¹. Nca³yi³je³ tjo³ˀnte³-na¹, to⁴nca³ li²coi³ nca³yi³je³ nta³ si¹quin³ncˀa³-na¹. \v 24 Ni⁴ˀya³-jin² xi³ va¹sjai³ nca³ nta³ cˀoe¹jna³ xi³ to⁴tsˀe⁴-ni³, to⁴nca³ ca²ta³va¹sjai³ nca³ nta³ cˀoe¹jna³ xi³ cja⁴ˀai¹. \v 25 Nca³yi³je³ yao³ xi³ sa³te¹na³ ya⁴ jña³ mˀen³ cho⁴, chi⁴nao⁴³ nca³ tsi² tsa² jme³ xi³ cho¹na³nquio³, jme¹-ni³ nca³ tsi² chˀao³ si⁴²cao⁴-si¹ni³ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-no³. \v 26 Nca⁴ tsˀe⁴ Nai³-na¹ je² son³ˀnte³, cˀoa⁴ je² nca³yi³je³ xi³ ncha³ son³ˀnte³-vi⁴. \v 27 Tsa² jnco³ xi³ tsi² ma³cjain¹-le⁴ xi³ nchja⁴-no³, cˀoa⁴ nca³ me³-no³ nca³ coa⁴nquion¹³, chi⁴nao⁴³ nca³yi³je³ to⁴jme³-ni³ xi³ sa⁴tio² nqui³xcon³ nca³ tsi² tsa² jme³ xi³ cho¹na³nquio³, jme¹-ni³ nca³ tsi² chˀao³ si⁴²cao⁴-si¹ni³ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-no³. \v 28 To⁴nca³ tsa² jnco³ xi³ cˀoi⁴coi⁴tso⁴-no³: Je²-vi⁴ xi³ qui³tsˀai²tˀa³-le⁴ xco¹son², a³li² chi⁴ne⁴-jion²³ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ je² cho⁴ta⁴ xi³ cˀoa⁴ca²tso²-no³, cˀoa⁴ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³. Nca⁴ tsˀe⁴ Nai³-na¹ je² son³ˀnte³, cˀoa⁴ je² nca³yi³je³ xi³ ncha³ son³ˀnte³-vi⁴. \v 29 Cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³, xian³, a³li² tsi⁴-jin², to⁴nca³ xi³ tsˀe⁴ xi³jnco³ ni¹. Jme¹ chji¹-le⁴ cjoa⁴ntai¹-na⁴ tsa² cˀoa⁴-sˀin² sˀe⁴-le⁴ cjoa⁴ñˀain³ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-le⁴ xi³ cja⁴ˀai¹. \v 30 Cˀoa⁴ tsa² an³ tsjoa³ cjoa⁴nta³ cˀia⁴ nca³ vˀa³cao⁴tˀa³-na³, a¹-ni³ nca³ cˀoa⁴-sˀin² coi⁴no²cjoa⁴ˀaon³-si¹ni³na³ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ je²-ve⁴ jña³-le⁴ xi³ cjoa⁴nta³ tsjoa³-nia³ nca³ cjen². \v 31 Tsa² vi³cho³, cˀoa⁴ tsa² ˀyo²³, tsa² to⁴jme³-ni³ve⁴ xi³ nˀiaon²³, cˀoa⁴tˀiaon⁴³ nca³yi³je³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴je³ya³-le⁴ Ni³na¹. \v 32 A³li² chˀao³-jin²sˀin² mai¹cao⁴³ cho⁴ta⁴ judíos cao⁴ cho⁴ta⁴ xi³ li² judío-jin², cˀoa⁴ cao⁴ na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Ni³na¹, \v 33 jo³-ni³ nca³ cˀoa⁴-ti⁴ an³ nta³ sa³sen¹con³-le⁴ nca³tsˀi³, nca³ tsi² va³sje²³ xi³ ti⁴ˀan³ ma³chjen¹-na³, to⁴nca³ je² xi³ ma³chjen¹-le⁴ xi³ ncjin², jme¹-ni³ nca³ coi⁴tjo³ntjai²-si¹ni³. \c 11 \p \v 1 Chjen¹nqui³-nao¹³ nca³ an³, jo³-ni³ nca³ cˀoa⁴-ti⁴ an³ cjen³nqui³-le⁴ Cristo. \s1 Ya¹nchjin¹ ma³chjen¹-le⁴ nca³ cˀoe⁴²jtsa³ jco⁴ \p \v 2 An³ vˀa³sje²nta³-no³, ntsˀe³, nca³ nta³ tjio¹jin³-ta³con²³ tˀa³tsˀan⁴, cˀoa⁴ nca³ vˀe²jin³con³ cjoa⁴qui²xi⁴ jo³-sˀin² nca³ tsa³ca³co³ya²³-no³. \v 3 To⁴nca³ me³-na³ nca³ jchao⁴³, nca³ Cristo nca³jco⁴-le⁴ nca³tsˀi³ xi³ xˀin⁴. Cˀoa⁴ je² xˀin⁴ nca³jco⁴-le⁴ chjon⁴²-le⁴. Cˀoa⁴ Ni³na¹ xi³ nca³jco⁴-le⁴ Cristo. \v 4 To⁴ˀya³-ni³ xˀin⁴ xi³ vˀe¹tsˀoa³, a³xo⁴ nchja⁴ya³ tˀa³tsˀe⁴ Ni³na¹, tsa² vˀe¹jtsa³ jco⁴, si¹soa³-le⁴ jco⁴. \v 5 To⁴nca³ to⁴ˀya³-ni³ chjon⁴² xi³ vˀe¹tsˀoa³ a³xo⁴ nchja⁴ya³ tˀa³tsˀe⁴ Ni³na¹, tsa² tsi² vˀe¹jtsa³ jco⁴, si¹soa³-le⁴ jco⁴, nca³ ti⁴coi³-ni³ tsa² jti¹ ntsja⁴-le⁴. \v 6 Tsa² je² chjon⁴² li²coi³ vˀe¹jtsa³ jco⁴, cˀoa⁴-ti⁴ ca²ta³sˀe³jon³-le⁴. Tsa² ma³soa³-le⁴ chjon⁴² nca³ sˀe³jon³-le⁴, nca³ jti¹ ntsja⁴-le⁴, ca²ta³vˀe¹jtsa³ jco⁴. \v 7 Je² xˀin⁴ li²coi³ tjin¹-ni³le⁴ nca³ cˀoe⁴²jtsa³ jco⁴, nca³ cˀoa⁴-sˀin² coan³tsen³ya³ jo³ cjoan³ Ni³na¹, cao⁴ cjoa⁴je³ya³-le⁴. To⁴nca³ je² chjon⁴² cjoa⁴je³ya³-le⁴ ni¹ xˀin⁴-le⁴. \v 8 A³li² je² xˀin⁴ qui³sˀe³nta³-ni³ chjon⁴², to⁴nca³ je² chjon⁴² qui³sˀe³nta³-ni³ xˀin⁴. \v 9 Je² xˀin⁴ li²coi³ qui³sˀe³nta³-ni³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ chjon⁴², to⁴nca³ je² chjon⁴² qui³sˀe³nta³-ni³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ xˀin⁴. \v 10 To⁴coi³ je² chjon⁴² tjin¹ne²-ni³le⁴ nca³ cˀoe⁴²jtsa³ jco⁴, jo³-ni³ jnco³ choa⁴ xi³ tsˀe⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³. Tjin¹ne²-ni³le⁴ nca³ cˀoa⁴sˀin⁴² xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² a²ncje⁴. \v 11 Jo³-sˀin² nca³ tjio¹cao⁴ Nai³-na¹, ni⁴to⁴je²-jin² xˀin⁴ nca³ tsin² chjon⁴², ni⁴je²-jin² chjon⁴² nca³ tsin² xˀin⁴. \v 12 Jo³-ni³ tsa² je² chjon⁴² qui³sˀe³nta³-ni³ xˀin⁴, cˀoa⁴-ti⁴sˀin²ni³ je² xˀin⁴ qui³sˀe³nta³-ni³ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ chjon⁴², to⁴nca³ nca³yi³je³ tsˀe⁴ Ni³na¹ ni¹. \v 13 Cho¹son²-ni³lao⁴³ nca³ ti⁴jon²-nio³. A³ va³quin²-le⁴ chjon⁴² nca³ cˀoe⁴²tsˀoa³-le⁴ Ni³na¹ nca³ tsi² tji¹jtsa³ jco⁴. \v 14 Jo³ cjoan³² nca³ to⁴xa¹ cjoan³-nia³² son³ˀnte³, a³ tsi² va³co¹ya³-no³ nca³ je² xˀin⁴ chˀao³ tjin¹-ni³ nca³ ntsja⁴-le⁴ si⁴²nto³. \v 15 To⁴nca³ je² chjon⁴² nca³ si¹nto³ ntsja⁴-le⁴ coi³ cjoa⁴je³ya³-le⁴, nca³ coi³ xa¹ qui³tsˀai²-le⁴ ntsja⁴-le⁴, nca³ vˀe¹jtsa³ jco⁴ jo³-ni³ pa²ño⁴ coan⁴-le⁴. \v 16 Tsa² jnco³ xi³ me³-le⁴ nca³ to⁴cja⁴ˀai¹ coi⁴tso⁴, ca²ta³ve³ nca³ jin⁴-jin⁴ li²coi³ cja⁴ˀai¹-sˀin² nca³-na³jin⁴, ni⁴je²-jin² na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Ni³na¹. \s1 Cho⁴ta⁴ chˀao³ qui³si³chjen¹ je² cena-le⁴ Nai³-na¹ \p \v 17 To⁴nca³ je²-vi⁴ xi³ vˀe³ne²³-ni³no³, cˀoa⁴ li²coi³ nta³ vˀa³sje²³-no³ nca³ jon² nca³ cˀoa⁴-sˀin² tsi² nta³ nˀiaon²³, to⁴chˀao³ nˀiaon²³ nca³ ma³ñao³. \v 18 Ti¹tjon² je²-vi⁴, cˀia⁴ nca³ ma³ñao³ jon² xi³ na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Cristo ˀmi²-no³, nčhˀoe³-nia³ nca³ cˀoa⁴-sˀin² ncjin² ya³ ma³-nio³. Cˀoa⁴ ma³cjain¹ˀi⁴tse¹-na³. \v 19 Ma³chjen¹ nca³ tjin¹ ya⁴jin³-no³ nca³ jon² xi³ cja⁴ˀai¹ tso², jme¹-ni³ nca³ je² xi³ cho⁴ta⁴cjoa⁴qui²xi⁴ coan⁴tsen³jin³-si¹ni³no³ nca³ jon². \v 20 Cˀia⁴ nca³ to⁴jnco³ ma³ñao³, li² cena-le⁴ Nai³-na¹jin² xi³ chi³nao³-ve⁴. \v 21 Jnco¹jnco¹ to⁴nqui³-ni³ cji³ne³ cena xi³ ti⁴tsˀe⁴-ni³, cˀoa⁴ jnco³ xi³ vao³-le⁴, cˀoa⁴ xi³ nqui²jnco³ chˀi⁴. \v 22 Jme¹-ni³ˀni³. A³ tsi² tjin¹-no³ ntˀia³ jña³ nca³ vi³cho³ jña³ ˀyo²³. A³xo⁴ taon³ ˀyao³ je² na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Ni³na¹, cˀoa⁴ a³ ni²soa³-lao⁴³ je² xi³ tsin²-le⁴. Jme¹ xi³ xin³-no³. A³ nta³ cˀoa³sje²³-no³. Coi³ je²-vi⁴ li²coi³ nta³ vˀa³sje²³-ni³no³. \s1 Xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² cena-le⁴ Nai³-na¹ \r (Mt. 26:26-29; Mr. 14:22-25; Lc. 22:14-20) \p \v 23 Nai³-na¹ qui³tsjoa³-na³ ti⁴coi³ xi³ tsa³ca³co³ya²³-no³ nca³ jon²: Je² Nai³-na¹ Jesús qui³scoe¹ nio⁴xti²la⁴ je² ni⁴tjen⁴ cˀia⁴ nca³ qui³cha³ni²tˀa³. \v 24 Cˀia⁴ nca³ je³qui³tsjoa³ cjoa⁴nta³, qui³si³xcoa⁴ya³, cˀoa⁴qui³tso²: Chjoao¹³, ti⁴cho³. Je²-vi⁴ yao³-na⁴ xi³ cˀoa⁴-sˀin² ma³xcoa⁴ya³ tˀa³tsaon⁴³. Cˀoa⁴tˀiaon⁴³ je²-vi⁴ nca³ cjoa⁴ˀai¹tsjen³-no³ xi³ tˀa³tsˀan⁴. \v 25 Cˀoa⁴-ti⁴sˀin²ni³ qui³scoe¹ je² cho⁴tsin¹, coan³scan³-ni³ nca³ je³tsa³cjen², qui³tso²: Je² cho⁴tsin¹-vi⁴ je² cjoa⁴cho⁴tse⁴ xi³ sˀe³nˀion¹ cao⁴ njin¹-na⁴. To⁴jo³ tjin¹ cˀa³ nca³ sˀio⁴yao³ cho⁴tsin¹-vi⁴ cˀoa⁴tˀiaon⁴³ nca³ cjoa⁴ˀai¹tsjen³-no³ xi³ tˀa³tsˀan⁴. \v 26 To⁴jo³ tjin¹ cˀa³ nca³ coi⁴cho³ nio⁴xti²la⁴-vi⁴, cˀoa⁴ nca³ sˀio⁴yao³ cho⁴tsin¹-vi⁴, coi⁴no²cjoa⁴ya³-nio³ cjoa⁴vi³ya³-le⁴ Nai³-na¹ sa³ˀnta³ nca³ cjoa⁴ˀai¹ nca³ je². \s1 A³li² to⁴xquia⁴ cˀoa⁴nˀian² nca³ vi³cha³² je² cena-le⁴ Nai³-na¹ \p \v 27 Cˀoa⁴-sˀin² to⁴ˀya³-ni³ xi³ coa⁴cjen⁴ nio⁴xti²la⁴-vi⁴ a³xo⁴ xi³ scˀoi¹ya³ cho⁴tsin¹-vi⁴, xi³ to⁴xquia⁴ cˀoa⁴sˀin¹, je¹ sˀe⁴-le⁴ tˀa³tsˀe⁴ yao³-le⁴ cˀoa⁴ tˀa³tsˀe⁴ njin¹-le⁴ Nai³-na¹. \v 28 To⁴coi³ ca²ta³co³tˀa³ nca³ jnco¹jnco¹ yao³-le⁴ nca³ ti⁴je²-ni³, cˀoa⁴-sˀin² ca²ta³cjen² nio⁴xti²la⁴-vi⁴, cˀoa⁴ ca²ta³ˀvi³ya³ cho⁴tsin¹-vi⁴. \v 29 Cˀoa⁴ je² xi³ cjen², xi³ ˀvi³, xi³ to⁴xquia⁴ cˀoa⁴sˀin¹, ti⁴je² vˀa³sje³-ni³le⁴ cjoa⁴ñˀain³ yao³-le⁴, nca⁴ tsi² tsa² nta³ co³son²-le⁴ tˀa³tsˀe⁴ yao³-le⁴ Nai³-na¹. \v 30 To⁴coi³ nca³ cˀoa⁴-sˀin² ncjin² xi³ tjio¹mˀen³, cˀoa⁴ xi³ choa³con³, tjio¹ ya⁴jin³-le⁴ nca³ jon², cˀoa⁴ ncjin² xi³ fa³yo³fe² nca³ je³cˀen³. \v 31 Tsa² cˀoa⁴-sˀin² nta³ cho¹son²-le⁴² tˀa³tsˀe⁴ yao³-na¹ nca³ ti⁴ña¹-nia³², xi³ cjoa⁴qui²xi⁴ li²coi³ cˀoai⁴tˀain³-na¹ cjoa⁴ñˀain³. \v 32 To⁴nca³ nca³ vˀai²tˀain³-na¹ cjoa⁴ñˀain³, cˀoa⁴-sˀin² si¹que³-na¹ cjoa⁴ñˀain³ je² Nai³-na¹, jme¹-ni³ nca³ tsi² cˀoai⁴tˀain³-si¹ni³na¹ cjoa⁴ñˀain³ cao⁴ je² son³ˀnte³. \v 33 Cˀoa⁴-sˀin² ntsˀe³, cˀia⁴ nca³ ma³ñao³ nca³ vi³cho³, cho¹ya³-lao⁴³ xi²nquio⁴³. \v 34 Tsa² jnco³ xi³ vao³-le⁴, ca²ta³cjen² ya⁴ ni³ˀya³-le⁴, jme¹-ni³ nca³ tsi² coan⁴ña³-si¹nio³ nca³ cˀoai⁴tˀain³-no³ cjoa⁴ñˀain³. Je² xi³cˀa³ cjoa⁴ cˀoe³nta³ cˀia⁴ nca³ cjoe²ˀe⁴. \c 12 \s1 Je² cjoa⁴tjao²-le⁴ Espíritu Santo \p \v 1 Xi³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴tjao²-le⁴ Espíritu Santo, li²coi³ me³-na³, ntsˀe³, nca³ tsi² jchao⁴³. \v 2 ˀya³-nio¹³ cˀia⁴ nca³ cho⁴ta⁴ xi³ li² judío-jin² coaon⁴³, to⁴jo³-sˀin² nca³ˀi⁴ nca³jan¹ qui³cao⁴-no³, nca³ cˀoa⁴-sˀin² cjoa⁴nˀion¹ tsa³nquin¹tˀa³-lao⁴³ xco¹son² xi³ tsi² ma³-le⁴ nchja⁴. \v 3 To⁴coi³ cˀoa⁴xin³-ni³no³ nca³ ni⁴ˀya³-jin² xi³ nchja⁴ to⁴tˀa³tsˀe⁴ je² Espíritu xi³ tsˀe⁴ Ni³na¹, xi³ cˀoi⁴tso²-le⁴ Jesús, ca²tji³cao⁴-li² nai⁴². Cˀoa⁴ li²ˀya³ xi³ ma³-le⁴ nchja⁴ Jesús Señor, tsa² tsi² to⁴tˀa³tsˀe⁴ je² Espíritu Santo. \v 4 To⁴nca³ tjin¹ jo³-sˀin² vˀa³vi¹ cjoa⁴tjao², to⁴nca³ ti⁴je²-ni³ Espíritu. \v 5 Cˀoa⁴ tjin¹ jo³-sˀin² vˀa³vi¹ xa¹, to⁴nca³ ti⁴je²-ni³ Nai³-na¹. \v 6 Cˀoa⁴ tjin¹ jo³-sˀin² vˀa³vi¹ nca³nˀion¹-le⁴ xa¹, to⁴nca³ ti⁴je²-ni³ Ni³na¹ xi³ cˀoa⁴-sˀin² si¹xa¹jin³-le⁴ nca³tsˀi³ cho⁴ta⁴ nca³yi³je³ coi³ cjoa⁴-vi⁴. \v 7 To⁴nca³ nca³ jnco¹jnco¹ cˀoa⁴-sˀin² vˀai²-le⁴ nca³ si⁴²cˀa³tsen³ je² Espíritu Santo, jme¹-ni³ nca³ cˀoa⁴-sˀin² nta³ coa⁴tio⁴-si¹ni³ nca³tsˀi³. \v 8 Xi³ cjoa⁴qui²xi⁴, to⁴tˀa³tsˀe⁴ je² Espíritu Santo vˀai²-le⁴ jnco³ cho⁴ta⁴ en¹ xi³ tsˀe⁴ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³ xi³ nta³ tjin¹, cˀoa⁴ nqui²jnco³ en¹ xi³ tsˀe⁴ cjoa⁴chji⁴ne⁴, jo³-sˀin² nca³ ti⁴je²-ni³ Espíritu Santo tsjoa¹. \v 9 Cˀoa⁴ to⁴tˀa³tsˀe⁴ ti⁴je²-ni³ Espíritu Santo vˀai²-le⁴ xi³ nqui²jnco³ nca³ ma³cjain¹-le⁴, cˀoa⁴ nqui²jnco³, je² cjoa⁴tjao²-ve⁴ nca³ ma³-le⁴ si¹nta³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ ti⁴je²-ni³ Espíritu Santo. \v 10 Cˀoa⁴ nqui²jnco³, vˀai²-le⁴ nca³nˀion¹ xi³ ma³-le⁴ si¹xa¹-jin³ cjoa⁴xcon¹. Cˀoa⁴ nqui²jnco³, nca³ nˀion¹ nta³ nchja⁴ya³. Cˀoa⁴ nqui²jnco³, nca³ ma³-le⁴ co³tˀa³jin³ espíritu. Cˀoa⁴ nqui²jnco³, nca³ cja⁴ˀai¹ en¹ ma³-le⁴ nchja⁴. Cˀoa⁴ nqui²jnco³, nca³ ma³-le⁴ si¹cˀa³to³ya³ en¹. \v 11 To⁴nca³ to⁴jnco³, xi³ ti⁴je²-ni³ Espíritu Santo, cˀoa⁴-sˀin² si¹xa¹jin³ nca³yi³je³ cjoa⁴-vi⁴, nca³ si¹cˀa³vi¹-le⁴ nca³ jnco¹jnco¹ nca³tsˀi³ xi³ ti⁴tsˀe⁴-ni³ cjoa⁴tjao², jo³-sˀin² me³-le⁴ nca³ je². \v 12 Jo³-sˀin² nca³ je² yao³-na¹ to⁴jnco³ ni¹, nta³ tsa² ncjin² jco⁴ya³ tjin¹-le⁴ xi³ tjio¹cjao³tˀa³-ni³, to⁴nca³ nca³yi³je³ jco⁴ya³-le⁴ yao³-na¹, nta³ tsa² ncjin² ma³-ni³, to⁴jnco³ yao³ ma³, ti⁴cˀoa⁴-sˀin²ni³ Cristo. \v 13 To⁴tˀa³tsˀe⁴ jnco³ Espíritu Santo qui³sa³te²nta¹-nia³² nca³tsˀia³², nca³ to⁴jnco³ yao³-na¹ ma³², tsa² cho⁴ta⁴ judío nia¹, a³xo⁴ cho⁴ta⁴ griego nia¹, tsa² cho⁴ˀnta³ nia¹, a³xo⁴ ti³yo³ntai¹-nia¹. Nca³tsˀia³² to⁴jnco³ Espíritu Santo qui³si³tse³ya³ ni⁴ma⁴-na¹. \v 14 Je² yao³-na¹ li² to⁴jnco³ jco⁴ya³-jin², to⁴nca³ ncjin² jco⁴ya³ tjio¹cjao³tˀa³-ni³. \v 15 Tsa² je² ntso⁴co⁴ coi⁴tso⁴: A³li² an³-jian²³ ntsa⁴, coi³ nca³ li² tsˀe⁴ yao³-ve⁴jian²³. A³li² to⁴coi³ nca³ tsi² tsa² tsˀe⁴ coan⁴-ni³ yao³-ve⁴. \v 16 Cˀoa⁴ tsa² xo⁴ño³ coi⁴tso⁴: A³li² an³-jian²³ xcon⁴, coi³ nca³ li² tsˀe⁴ yao³-ve⁴jian²³. A³li² to⁴coi³ nca³ tsi² tsˀe⁴ coan⁴-ni³ yao³-ve⁴. \v 17 Tsa² nca³yi³je³ yao³ to⁴xcon⁴ coan⁴, jo¹-sˀin² cjoi⁴nčhˀoe¹-ni³. Tsa² nca³yi³je³ to⁴xo⁴ño³ coan⁴, jo¹-sˀin² coi⁴njen³-le⁴. \v 18 To⁴nca³ coe⁴-ni³ Ni³na¹ cˀoa⁴-sˀin² tsa³cˀe¹cjao³jin³ yao³-na¹ nca³ jnco¹jnco¹ jco⁴ya³, jo³-sˀin² coan³me³-le⁴. \v 19 Tsa² nca³yi³je³ to⁴jnco³ jco⁴ya³ coan⁴, jña¹ ti¹jna³ yao³-na¹. \v 20 To⁴nca³ coe⁴-ni³ ncjin² jco⁴ya³ ma³-ni³, to⁴nca³ to⁴jnco³ yao³-na¹. \v 21 Ni⁴je²-jin² xcon⁴ coan⁴ coi⁴tso⁴-le⁴ ntsja³: Li²coi³ ma³chjen¹-le²³, ni⁴ti⁴cˀoa⁴-jin²ni³sˀin² je² jco⁴ cao⁴ ntso⁴co⁴: Li²coi³ ma³chjen¹-na³ nca³ jon². \v 22 To⁴sa³ je² jco⁴ya³-le⁴ yao³-na¹ xi³ ma³tsen³ nca³ tsin²-le⁴ nca³nˀion¹, je² xi³ nqui²sa⁴ ma³chjen¹. \v 23 Cˀoa⁴ je² jco⁴ya³-le⁴ yao³-na¹ xi³ ma³tsen³ nca³ nqui²sa⁴ choa³ nta³ ˀya³², je²-vi⁴ xi³ nqui²sa⁴ xcon¹ ni²cˀa³cja¹, cˀoa⁴ je² jco⁴ya³-le⁴ xi³ soa³-ta³con²cha³², nqui²sa⁴ to⁴ˀma³ ni²ca³tioa¹. \v 24 Je² jco⁴ya³-le⁴ yao³-na¹ xi³ nqui²sa⁴ ma³ ni²ca³tio¹tsen³, li²coi³ ma³chjen¹ nca³ ˀma³ ni²ca³tioa¹. To⁴nca³ Ni³na¹ xi³ cˀoa⁴-sˀin² tsa³cˀe¹cjao³tˀa³ je² yao³-na¹, nca³ nqui²sa⁴ ˀya³xcon¹ je² xi³ nqui²sa⁴ tse³ cha³-le⁴, \v 25 jme¹-ni³ nca³ tsi² tsa² jao²ya³ coan⁴-si¹ni³ yao³-na¹, to⁴nca³ jme¹-ni³ nca³ je² nca³yi³je³ jco⁴ya³-le⁴ to⁴nco¹son²-sˀin² si¹sin³-le⁴ xi¹ncjin¹. \v 26 Tsa² jnco³ jco⁴ya³-le⁴ aon³-le⁴, nca³yi³je³ jo³ tjin¹ jco⁴ya³ to⁴jnco³ ma³ˀaon³-le⁴, cˀoa⁴ tsa² jnco³ jco⁴ya³-le⁴ xi³ xcon¹ ˀya³, nca³yi³je³ xi³ jo³ tjin¹ ma³-ni³ jco⁴ya³-le⁴ to⁴jnco³ ma³tsjoa³-le⁴. \v 27 Cˀoa⁴ jon² yao³-le⁴ Cristo nio¹³, cˀoa⁴ jnco¹jnco¹ jco⁴ya³ ma³-nio³. \v 28 Cˀoa⁴ tjin¹ cˀa³ xi³ Ni³na¹ qui³si³ca³tio¹jin³-le⁴ na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Cristo, ti¹tjon² je² xi³ pa²stro⁴, cˀia⁴ je² xi³ nchja⁴ya³, ma³jan²-ni³ je² xi³ va³co¹ya³. Cˀia⁴ je² xi³ si¹xa¹jin³ cjoa⁴xcon¹, cˀia⁴ je² xi³ ma³-le⁴ si¹nta³, xi³ va³sen¹cao⁴, xi³ va³te¹xo³ma³, xi³ ma³-le⁴ nchja⁴ en¹ xi³ cja⁴ˀai¹. \v 29 A³ pa²stro⁴ ni¹ nca³tsˀi³. A³ nchja⁴ya³-ni¹ nca³tsˀi³. A³ va³co¹ya³-ni¹ nca³tsˀi³. A³ ma³-le⁴ si¹xa¹jin³ cjoa⁴xcon¹ nca³tsˀi³. \v 30 A³ ma³-le⁴ si¹nta³ nca³tsˀi³. A³ nchja⁴ en¹ xi³ cja⁴ˀai¹ nca³tsˀi³. A³ si¹cˀa³to³ya³ en¹ nca³tsˀi³. \v 31 To⁴nca³ tˀe²-ta³con²lao⁴³ je² cjoa⁴tjao² xi³ nqui²sa⁴ nta³ tjin¹. To⁴nca³ an³ va³co³-no³ jnco³ ntia⁴² xi³ nˀion¹ nqui²sa⁴ nta³ tjin¹. \c 13 \s1 Xi³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴tjao²cha³ \p \v 1 Nta³ tsa² an³ nchja²³ en¹ xi³ tsˀe⁴ cho⁴ta⁴, cˀoa⁴ xi³ tsˀe⁴ a²ncje⁴, cˀoa⁴ tsa² tsin²-na³ cjoa⁴tjao²cha³-jin², cˀoa⁴-sˀin² nca³ an³ jo³-ni³ qui⁴cha⁴ xi³ nˀion¹ fa³ne³ya³, a³xo⁴ platillo xi³ nˀion¹ fa³ne³ nca³ vi³chon³cjao³-le⁴ xi¹ncjin¹. \v 2 Cˀoa⁴ nta³ tsa² an³ tjin¹-na³ cjoa⁴tjao² nca³ ma³-na³ nchja²ya³, cˀoa⁴ nta³ tsa² ma³cho⁴ya³-na³ nca³yi³je³ cjoa⁴ xi³ tji¹ˀma³, cˀoa⁴ nca³yi³je³ cjoa⁴chji⁴ne⁴, cˀoa⁴ nta³ tsa² tse³ ma³cjain¹-na³ nca³yi³je³, sa³ˀnta³ nca³ coan⁴-na³ cjoa⁴ˀa²xian²³ ni³nto³, tsa² tsin²-na³ cjoa⁴tjao²cha³, ni⁴jme³-jian²ˀni³ an³. \v 3 Cˀoa⁴ nta³ tsa² si³cˀa³via¹³ nca³yi³je³ xi³ tjin¹-na³, jme¹-ni³ nca³ si³cjen²-si¹nia³ je² xi³ yo⁴ma⁴, cˀoa⁴ nta³ tsa² tsjoa³tˀa³ yao³-na⁴ nca³ cˀoa⁴-sˀin² coi⁴ti⁴, tsa² tsin²-na³ cjoa⁴tjao²cha³, li²jme³ chji¹-na³. \v 4 Je² cjoa⁴tjao²cha³ tse³jta³-ni¹, cˀoa⁴ tjin¹-le⁴ cjoa⁴nta³. Je² cjoa⁴tjao²cha³ tsin²-le⁴ cjoa⁴xin²ta³con²-jin². Je² cjoa⁴tjao²cha³ li²coi³ vˀa³sje³je³ya³ yao³-le⁴, li²coi³ ma³ncˀa³con³. \v 5 Li²coi³ si¹soa³-le⁴ xi¹ncjin¹, li²coi³ va¹sjai³ xi³ ti⁴tsˀe⁴-ni³, li²coi³ ma³ti³jta³, li²coi³ vˀe¹jin³con³ xi³ chˀao³ tjin¹. \v 6 Li²coi³ si¹tsjoa³-ni³le⁴ yao³-le⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ xi³ tsin² cjoa⁴qui²xi⁴, to⁴nca³ to⁴jnco³ si¹tsjoa³-ni³le⁴ yao³-le⁴ cao⁴ xi³ cjoa⁴qui²xi⁴. \v 7 Si¹cjain¹-le⁴ nca³yi³je³, ma³cjain¹-le⁴ nca³yi³je³, co³ya³-le⁴ nca³yi³je³, nca³yi³je³ jcho¹cjoa⁴cao⁴-le⁴. \v 8 Je² cjoa⁴tjao²cha³ ni⁴cˀia³-jin² fe³tˀa³, to⁴nca³ je² cjoa⁴ xi³ no²cjoa⁴ya³-ni³ li²coi³ ti⁴coan⁴chjen¹-ni³, cˀoa⁴-ti⁴ sˀe⁴chjoa²-le⁴ je² en¹-le⁴ cho⁴ta⁴, cˀoa⁴ je² cjoa⁴chji⁴ne⁴ li²coi³ ti⁴coan⁴chjen¹-ni³. \v 9 To⁴choa³ xi³ ˀya³xcoan³², cˀoa⁴ to⁴choa³ xi³ no²cjoa⁴ya³². \v 10 To⁴nca³ cˀia⁴ nca³ cjoa⁴ˀai¹ je² xi³ ña³qui³ tjin¹jnco³, cˀia⁴ je² xi³ to⁴choa³ tjin¹, li²coi³ ti⁴coan⁴chjen¹-ni³. \v 11 Cˀia⁴ nca³ ˀntia¹³, qui³nchja²³ jo³-ni³ ˀnti¹, qui³si³cja³ˀai³tsjen³ jo³-ni³ ˀnti¹, qui³sco³son²-le⁴ jo³-ni³ ˀnti¹, to⁴nca³ cˀia⁴ nca³ je³coan³jchi¹nca³, qui³si³cˀe¹jna²³ cjoa⁴ˀnti¹-na⁴. \v 12 Ntˀai⁴-vi⁴ jo³-ni³ cho⁴tsin¹ ti³cho²tsen³ya³², to⁴xa⁴ ti³ˀya³², to⁴nca³ cˀia⁴² cho¹tsen³-le⁴² nca³ ncha³cjao³ˀa³². Ntˀai⁴-vi⁴ to⁴choa³ xi³ ˀve³, to⁴nca³ cˀia⁴² scoe³yi³je³ an³, jo³-sˀin² ˀya³-na³ nca³yi³je. \v 13 Ntˀai⁴-vi⁴ cˀoa⁴-sˀin² tjio¹ntsjai² xi³ ma³cjain¹-na¹, xi³ cjoa⁴cho³ya²cao⁴cjoa⁴, cˀoa⁴ xi³ cjoa⁴tjao²cha³, cˀoa⁴ je² xi³ jan² cjoa⁴-vi⁴, to⁴nca³ je² xi³ nqui²sa⁴ ti¹tjon², je² xi³ cjoa⁴tjao²cha³. \c 14 \s1 Je² xi³ en¹cja⁴ˀai¹ nchja⁴ \p \v 1 Ta⁴nquin¹tjen⁴nqui³-lao⁴³ cjoa⁴tjao²cha³, cˀoa⁴ tˀe²-ta³con²lao⁴³ je² cjoa⁴tjao²-le⁴ Espíritu Santo, to⁴nca³ xi³ nqui²sa⁴ nˀion¹ ma³chjen¹ nca³ no²cjoa⁴ya³-nio³. \v 2 Je² xi³ en¹cja⁴ˀai¹ nchja⁴, a³li² cho⁴ta⁴-jin² xi³ nchja⁴cao⁴, to⁴je² Ni³na¹ xi³ nchja⁴cao⁴, nca³ tsi² tsa² ˀya³ xi³ nčhˀoe¹-le⁴, nca³ to⁴cjoa⁴ˀma³ nchja⁴ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ Espíritu Santo. \v 3 To⁴nca³ je² xi³ nchja⁴ya³, nchja⁴cao⁴ cho⁴ta⁴, nca³ si¹quin³ncˀa³ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-le⁴, cˀoa⁴ nca³ si¹nˀion¹jin³-le⁴, cˀoa⁴ nca³ si¹je³con³. \v 4 Cˀoa⁴ je² xi³ en¹cja⁴ˀai¹ nchja⁴, ti⁴je²-ni³ si¹quin³ncˀa³ yao³-le⁴, to⁴nca³ je² xi³ nchja⁴ya³, na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Cristo si¹quin³ncˀa³. \v 5 Cˀoa⁴-sˀin² me³-na³ nca³ coi⁴no²cjoao⁴³ en¹cja⁴ˀai¹ nca³tsˀio³, to⁴nca³ xi³ nqui²sa⁴ me³-na³ nca³ coi⁴no²cjoa⁴yao³. Nqui²sa⁴ ti¹tjon² je² xi³ nchja⁴ya³ cao⁴-ni³ tsa² je² xi³ en¹cja⁴ˀai¹ nchja⁴, tsa² cˀoa⁴-ti⁴ tsin² xi³ si¹cˀa³to³ya³ en¹-le⁴, jme¹-ni³ nca³ je² na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Cristo coin⁴ncˀa³-si¹ni³. \v 6 Ntˀai⁴-vi⁴ tso²cˀoa⁴, ntsˀe³, tsa² an³ cjoi¹con³-no³ nca³ coi³nchja²³ en¹cja⁴ˀai¹, jme¹ xi³ coi⁴njen⁴-no³, tsa² tsin² coi³nchja²tsen³jin³-no³, a³xo⁴ tsa² tsi² si³chji⁴ne⁴-no³, a³xo⁴ tsa² tsi² coi³nchja²ya³-no³, a³xo⁴ tsa² tsi² coa³co³ya²³-no³. \v 7 Xi³ cjoa⁴qui²xi⁴, je² tso³jmi² xi³ tsin²-le⁴ ni⁴ma⁴-jin², xi³ cˀoa⁴-sˀin² cji³ˀntia¹ jo³-ni³ je² xo⁴vi¹ a³xo⁴ je² arpa, tsa² tsi² tsa² cja⁴ˀai¹-sˀin² cjoa⁴ne³ya³, jo¹-sˀin² jcha⁴-ni³le⁴ jo³ tso² xi³ ti¹ni²cji³ˀntia¹ cao⁴ xo⁴vi¹ cao⁴ arpa. \v 8 Cˀoa⁴ tsa² je² čhjao³ corneta tsi² nta³ fa³ne³, ˀya¹ xi³ cˀoe¹yo³nta³-le⁴ cjoa⁴jchan¹. \v 9 Cˀoa⁴-ti⁴sˀin²ni³ nca³ jon², tsa² cao⁴ ni³jaon³ no²cjoa⁴-nio³ en¹ xi³ tsi²jme³ tso²ya³-ni³, jo¹-sˀin² coi⁴no¹ˀya²-ni³le⁴ jme³ xi³ no²cjoao⁴³, nca³ to⁴coi⁴no²cjoa⁴ jin³saon¹³. \v 10 A³li² to⁴ncjin² jco⁴ya³ en¹ xi³ tjin¹ i⁴ son³ˀnte³, cˀoa⁴ ni⁴jnco³-jin² xi³ tsi² tsa² tjin¹-le⁴ jo³-sˀin² nchja⁴-ni³. \v 11 To⁴nca³ tsa² an³ tsi² ˀve³ jo³ tso² je² en¹, cˀoa⁴-sˀin² cho⁴ta⁴ xi³ xin² ˀnte³-le⁴ coan⁴ nca³ an³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² xi³ cˀoa⁴-sˀin² nchja⁴. Cˀoa⁴ je² xi³ nchja⁴ cho⁴ta⁴ xi³ xin² ˀnte³-le⁴ coan⁴ tˀa³tsˀan⁴. \v 12 Cˀoa⁴-ti⁴sˀin²ni³ nca³ jon² nca³ cˀoa⁴-sˀin² ni²xa¹ti¹ya³-lao⁴³ yao³-no³ nca³ me³-no³ cjoa⁴tjao²-le⁴ Espíritu Santo. Cˀoa⁴-sˀin² ti⁴xa¹ti¹yao³ nca³ si⁴quin³ncˀao³ na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Cristo. \v 13 To⁴coi³ je² xi³ nchja⁴ en¹cja⁴ˀai¹, ca²ta³vˀe¹tsˀoa³ nca³ coan⁴ si⁴²cˀa³to³ya³-le⁴. \v 14 Tsa² an³ vˀe³tsˀoa²³ cao⁴ en¹cja⁴ˀai¹, je² espíritu-na⁴ vˀe¹tsˀoa³, to⁴nca³ je² cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-na⁴ li²coi³ vi³ncha³cao⁴. \v 15 Jme¹-ni³ tso²cˀoa⁴. Cˀoe³tsˀoa²³ cao⁴ espíritu-na⁴, to⁴nca³ cˀoa⁴-ti⁴ cˀoe³tsˀoa²³ cao⁴ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-na⁴. Se³ cao⁴ espíritu-na⁴, to⁴nca³ cˀoa⁴-ti⁴ se³ cao⁴ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-na⁴. \v 16 Tsa² cˀoai⁴-lai⁴ cjoa⁴nta³ Ni³na¹ cao⁴ je² espíritu-li⁴, je² xi³ ti¹jna³ xi³ tsin²-le⁴ je² cjoa⁴tjao²-vi⁴, jo¹ coi⁴tso⁴ cˀoa⁴ ca²ta³ma³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴ xi³ vˀai²-lai⁴ cjoa⁴nta³ Ni³na¹, nca³ tsi² tsa² coi³ ve³ je² xi³ cˀoa⁴ca²si³. \v 17 Cjoa⁴qui²xi⁴ ji³ nta³ vˀai²-lai⁴ cjoa⁴nta³ Ni³na¹, to⁴nca¹ je² xi³jnco³ li²jme³ xi³ coin⁴ncˀa³-ni³. \v 18 Tsjoa³-le⁴ cjoa⁴nta³ Ni³na¹ nca³ nqui²sa⁴ nchja²³ en¹cja⁴ˀai¹ cao⁴-ni³ tsa² jon² nca³tsˀio³. \v 19 To⁴nca³ ya⁴jin³-le⁴ na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Cristo nqui²sa⁴ me³-na³ coi³nchja²³ aon² en¹ cao⁴ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-na⁴, jme¹-ni³ nca³ nˀion¹ nta³ xin¹ya³-si¹ni³le⁴ xi³cˀa³ cao⁴-ni³ tsa² te³ jmi³ en¹ xi³ cao⁴ en¹cja⁴ˀai¹. \v 20 Ntsˀe³ a³li² cˀoa⁴-jin²sˀin² to⁴ˀnti¹ mao³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-no³, to⁴nca³ ˀnti¹ ca²ta³mao³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴tsˀen⁴, to⁴nca³ jchi¹nca³ ca²ta³mao³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³-no³. \v 21 Ya⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³ cˀoa⁴-sˀin² tji¹tˀa³: Cao⁴ xi³ cja⁴ˀai¹ en¹, cˀoa⁴ cao⁴ tsˀoa³ xi³ cja⁴ˀai¹ coi³nchja²coa⁴ je² cho⁴ta⁴na⁴xi⁴na³nta¹-vi⁴, ni⁴cˀoa⁴-jin²sˀin² cjoi⁴nčhˀoe¹-na³, tso² je² Nai³-na¹. \v 22 Cˀoa⁴-sˀin² nca³ je² en¹cja⁴ˀai¹ choa⁴ ma³, li²coi³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ xi³ ma³cjain¹-le⁴, to⁴nca³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² xi³ tsi² ma³cjain¹-le⁴, to⁴nca³ je² xi³ no²cjoa⁴ya³-ni³ li²coi³ cˀoa⁴sˀin¹ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² xi³ tsi² ma³cjain¹-le⁴, to⁴nca³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je² xi³ ma³cjain¹-le⁴. \v 23 Tsa² cˀoa⁴-la²ni³sˀin² tsa² nca³tsˀi³ na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Cristo to⁴jnco³ coan⁴ña³, cˀoa⁴ tsa² en¹cja⁴ˀai¹ nchja⁴ nca³tsˀi³, cˀoa⁴ tsa² fa³ˀa³sˀen³ je² xi³ tsin²-le⁴ je² cjoa⁴tjao²-vi⁴ a³xo⁴ xi³ tsi² ma³cjain¹-le⁴, a³ tsi² coi⁴tso⁴ nca³ cˀoa⁴-sˀin² sca¹ cji³ma³-no³. \v 24 To⁴nca³ tsa² nca³tsˀi³ nchja⁴ya³, cˀoa⁴ fa³ˀa³sˀen³ jnco³ xi³ tsi² ma³cjain¹-le⁴ a³xo⁴ xi³ tsin²-le⁴ je² cjoa⁴tjao²-vi⁴, cˀoa⁴-sˀin² aon³ ma³-ni³le⁴ je¹-le⁴ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ nca³tsˀi³ xi³ nchja⁴ya³, cˀoa⁴ co³tˀa³-ni³ yao³-le⁴ ni⁴ma⁴-le⁴ jo³ cjoan³. \v 25 Je² xi³ ti¹jna³ˀma³ ya⁴jin³ ni⁴ma⁴-le⁴, cˀoa⁴-sˀin² ˀya³son²tsen³-le⁴. Cˀoa⁴-sˀin² coa¹jna³tsa³cjan²nqui³ xcon⁴, scoe⁴xcon¹ Ni³na¹, si⁴²qui²xi⁴ya³ nca³ ña³qui³ cjoa⁴qui²xi⁴ Ni³na¹ ti¹jna³jin³-no³. \v 26 Jme¹-ni³ tso²cˀoa⁴, ntsˀe³. Cˀia⁴ nca³ ma³ñao³, nca³ jnco¹jnco¹ nca³ jon² tjin¹-le⁴ en¹-le⁴ Ni³na¹, tjin¹-le⁴ cjoa⁴fa³ˀai³tsjen³ xi³ va³co¹ya³, tjin¹-le⁴ xi³ va³co¹son²tsen³, tjin¹-le⁴ en¹cja⁴ˀai¹, cˀoa⁴ tjin¹-le⁴ xi³ si¹cˀa³to³ya³. Cˀoa⁴-sˀin² ca²ta³ma³ nca³yi³je³ nca³ nta³ coin⁴ncˀa³-nio³. \v 27 Tsa² tjin¹ xi³ coi⁴nchja⁴ en¹cja⁴ˀai¹, ca²ta³nchja⁴ tsa² to⁴jao² a³xo⁴ to⁴jan²-sa³, nca³ jnco¹jnco¹ ca²ta³vˀa³cao⁴-le⁴, cˀoa⁴ jnco³ xi³ ca²ta³si¹cˀa³to³ya³ en¹. \v 28 Tsa² tsin² xi³ si¹cˀa³to³ya³, to⁴jyo¹ ca²tˀe²jna³ ya⁴jin³-le⁴ na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Cristo. Ca²ta³nchja⁴ cao⁴ yao³-le⁴, cˀoa⁴ cao⁴ Ni³na¹. \v 29 Cˀoa⁴-ti⁴sˀin² je² cho⁴ta⁴ xi³ nchja⁴ya³, ca²ta³nchja⁴ nca³ to⁴jao² a³xo⁴ jan²-sa³, cˀoa⁴ xi³cˀa³ ca²ta³co³son²-ni³le⁴. \v 30 Cˀoa⁴ tsa² nqui²jnco³ xi³ cˀoa⁴-sˀin² ti¹jna³, tsa² je²-vi⁴ coan⁴tsen³ya³jin³-le⁴, jyo¹ ca²tˀe²jna³ xi³ ti¹tjon². \v 31 Nca³ coan⁴²-no³ nca³tsˀio³ nca³ coi⁴no²cjoa⁴yao³ nca³ jnco¹jnco¹³, jme¹-ni³ nca³ nca³tsˀi³ coan⁴-si¹ni³le⁴, cˀoa⁴ nca³tsˀi³ coan⁴nˀion¹jin³-si¹ni³. \v 32 Cˀoa⁴ je² espíritu-le⁴ cho⁴ta⁴ xi³ nchja⁴ya³ na³nqui³ tjio¹-le⁴ cho⁴ta⁴ xi³ nchja⁴ya³. \v 33 Ni³na¹ a³li² je²-jin² xi³ tsjoa¹ cjoa⁴si³, to⁴nca³ si¹qui³njen³nchˀan¹jin³, jo³-ni³ ya⁴jin³-le⁴ nca³tsˀi³ na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ xi³ tsˀe⁴ cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo. \v 34 Je² ya¹nchjin¹-no³ to⁴jyo¹ ca²ta³tio² ya⁴jin³-le⁴ na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Cristo, nca³ tsi² tsa² tjin¹-le⁴ ˀnte³ nca³ coi⁴nchja⁴, to⁴nca³ na³nqui³ ca²ta³tio², jo³ nca³ cˀoa⁴-ti⁴ tso² cjoa⁴te¹xo³ma³. \v 35 Cˀoa⁴ tsa² jme³ cjoa⁴ xi³ me³-le⁴ nca³ sco¹tˀa³ya³, ca²ta³co³na³nqui³-le⁴ je² xˀin⁴-le⁴ ya⁴ ni³ˀya³-le⁴. Chˀao³ tjin¹-ni³ cjoa⁴ nca³ nchja⁴ jnco³ chjon⁴² jña³ ma³ña³ na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Cristo. \v 36 Jme¹-ni³, a³ jon² ji³tjo³jin³-no³ je² en¹-le⁴ Ni³na¹, a³xo⁴ to⁴jon² ji³cho²jin³-no³. \v 37 Tsa² jnco³ xi³ si¹cja³ˀai³tsjen³ nca³ coi³ cho⁴ta⁴ xi³ nchja⁴ya³, a³xo⁴ xi³ tjin¹-le⁴ cjoa⁴tjao²-le⁴ Espíritu Santo, ca²ta³ve³qui²xi⁴ nca³ je² xi³ ti²cji³tˀa³-no³vi⁴ nca³ coi³ cjoa⁴te¹xo³ma³-le⁴ Nai³-na¹. \v 38 To⁴nca³ tsa² jnco³ xi³ tsi²coi³ ve³ je²-vi⁴, cˀoa⁴-sˀin² ca²ta³vˀe²jna³. \v 39 Cˀoa⁴-sˀin², ntsˀe³, tˀe²-ta³con²lao⁴³ nca³ coi³no²cjoa⁴yao³. A³li² vˀe²chjoa²-jin²lao⁴³ nca³ en¹cja⁴ˀai¹ nchja⁴ xi³cˀa³. \v 40 To⁴nca³ cˀoa⁴-sˀin² nta³ ca²ta³ma³, ntia³²ntia³² ta⁴nquin¹cao⁴³ nca³yi³je³ cjoa⁴. \c 15 \s1 Xi³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴fa³ˀa¹ya³ xi³ tsˀe⁴ cˀen³ \p \v 1 Ntˀai⁴ si³qui²xi⁴ya³-no³, ntsˀe³, je² en¹nta³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo xi³ cˀoa⁴-sˀin² qui³nchja²ya³jin³-no³, jña³-le⁴ xi³ cˀoa⁴-ti⁴ qui³chjoao¹³, jña³-le⁴ xi³ cˀoa⁴-ti⁴ ti³yo³cao⁴³, \v 2 jña³-le⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ vi²tjo⁴ntjai²-nio³, tsa² tsi² to⁴ya³-ni³ coan³cjain¹-no³, tsa² to⁴jo³ ntoa³nˀion¹-nio³ je² en¹ jo³-sˀin² qui³nchja²ya³-no³. \v 3 Nca⁴ je² xi³ nqui²sa⁴ nˀion¹ ma³chjen¹ xi³ cˀoa⁴-sˀin² qui³tsˀai²-na³, ti⁴coi³ tsa³ca³co³ya²³-no³: Nca³ Cristo cˀen³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ je¹-na¹, jo³-sˀin² tji¹tˀa³ xon⁴ Escritura, \v 4 nca³ qui³sˀe³ñai³, nca³ ja³ˀa²ya³-ni³le⁴ nca³ coan³jan²-ni³ ni⁴čhjin³, jo³-sˀin² tji¹tˀa³ xon⁴ Escritura, \v 5 cˀoa⁴ nca³ tsˀa³tsen³-le⁴ Cefas, cˀia⁴ coan³scan³-ni³ je² xi³ te³jao²-ve⁴. \v 6 Coan³scan³-ni³ jnco³ cˀa²-cjoan² tsˀa³tsen³-le⁴ ntsˀe³² xi³ to⁴jnco³ tjio¹ xi³ tsˀa³to³ aon² ciento ma³-ni³. Xi³ nqui²sa⁴-sa³ ncjin² to⁴jo³ tjio¹con³, to⁴nca³ tjin¹ cˀa³ xi³ je³cˀen³. \v 7 Coan³scan³-ni³ tsˀa³tsen³-le⁴ Jacobo, coan³scan³-ni³ nca³tsˀi³ pa²stro⁴. \v 8 Cˀoa⁴ je² xi³ fe³tˀa³-ni³ nca³tsˀi³, tsˀa³tsen³-na³ nca³ an³, jo³-ni³ jnco³ ˀnti¹ xi³ to⁴qui³njen²taon³. \v 9 An³ nia¹³ pa²stro⁴ xi³ nqui²sa⁴ na³nqui³ ti¹jna³-sa³le⁴ xi³cˀa³ pa²stro⁴, nca³ tsi² tsa² va³quin²-na³ nca³ cˀoa⁴ˀmi²-na³ pa²stro⁴, nca³ co²ntran⁴ qui³-le⁴ je² na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Ni³na¹. \v 10 To⁴nca³ cao⁴ cjoa⁴nta³-le⁴ Ni³na¹ cˀoa⁴²cjoan³ jo³ cjoan³. Cˀoa⁴ je² cjoa⁴nta³-le⁴ li² to⁴cjoa⁴tjao²-jin² qui³tsjoa³-na³ nca³ an³, to⁴nca³ nqui²sa⁴ nˀion¹ qui³si³xa¹³ cao⁴-ni³ tsa² nca³tsˀi³ nca³ je², to⁴nca³ li² an³-jian²³, to⁴nca³ je² cjoa⁴nta³-le⁴ Ni³na¹ xi³ ti¹jna³cao⁴-na³. \v 11 Tsa² an³, a³xo⁴ tsa² je², cˀoa⁴-sˀin² no²cjoa⁴yai³⁴-jin⁴, cˀoa⁴ cˀoa⁴-sˀin² coan³cjain¹-no³ nca³ jon². \v 12 To⁴nca³ tsa² Cristo cˀoa⁴-sˀin² no²cjoa⁴ya³-ni³ nca³ qui³ni²cja³ˀa¹ya²jin³-ni³le⁴ je² xi³ cˀen³, a³ coan⁴ cˀa³-le⁴ nca³ jon² nca³ cˀoi⁴coi⁴tso⁴ nca³ tsin² cjoa⁴fa³ˀa¹ya³ xi³ tsˀe⁴ cˀen³. \v 13 Tsa² tsin² cjoa⁴fa³ˀa¹ya³ xi³ tsˀe⁴ cˀen³, Cristo cˀoa⁴-ti⁴ ni⁴coi³-jin² qui³ni²cja³ˀa¹ya²-le⁴. \v 14 Tsa² Cristo li²coi³ qui³ni²cja³ˀa¹ya²-le⁴, to⁴ya³-jin²ni³ tso²cˀoa⁴ xi³ no²cjoa⁴yai³-jin⁴, cˀoa⁴-ti⁴ to⁴ya³-jin²ni³ xi³ ma³cjain¹-no³. \v 15 Cˀoa⁴-ti⁴ jin⁴-jin⁴ tji¹tsen³ nca³ testigo nti³so³ ni¹⁴-jin⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Ni³na¹, nca³ cˀoa⁴-sˀin² qui³tsˀai²-jin⁴ en¹-na⁴jin⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ Ni³na¹ nca³ je² xi³ cˀoa⁴-sˀin² qui³si³cja³ˀa¹ya²-le⁴ Cristo, jña³-le⁴ xi³ tsi² qui³si³cja³ˀa¹ya²-le⁴, tsa² cjoa⁴qui²xi⁴ nca³ je² xi³ cˀen³ tsi² fa³ˀa¹ya³-le⁴. \v 16 Tsa² je² xi³ cˀen³ li²coi³ ni²cja³ˀa¹ya²-le⁴, cˀoa⁴-ti⁴ Cristo li²coi³ qui³ni²cja³ˀa¹ya²-ni³le⁴. \v 17 Tsa² Cristo li²coi³ qui³ni²cja³ˀa¹ya²-ni³le⁴, to⁴ya³-jin²ni³ xi³ ma³cjain¹-no³, to⁴jo³ ti³yo³jion³ je¹-no³. \v 18 Cˀoa⁴-ti⁴ je² xi³ qui³tˀa³-le⁴ Cristo xi³ je³cˀen³, cˀoa⁴-sˀin² qui³cha³. \v 19 Ña¹ xi³ vi³yo³choan³² i⁴ son³ˀnte³-vi⁴, tsa² to⁴cjoa⁴cho³ya²cao⁴cjoa⁴ xi³ tjin¹-na¹ xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ Cristo, vˀa³cao⁴-na¹ nca³ nqui²sa⁴ scoe⁴ma⁴-na¹ cao⁴-ni³ tsa² nca³tsˀi³ cho⁴ta⁴. \v 20 To⁴nca³ ntˀai⁴ Cristo je³qui³ni²cja³ˀa¹ya²jin³-ni³le⁴ je² xi³ cˀen³. Je² xi³ coan³ tjon²-le⁴ je² xi³ je³cˀen³. \v 21 Jo³-sˀin² nca³ je² cjoa⁴vi³ya³ ja³ˀai³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ jnco³ cho⁴ta⁴, cˀoa⁴-ti⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ jnco³ cho⁴ta⁴ ja³ˀai³ cjoa⁴fa³ˀa¹ya³-le⁴ xi³ cˀen³. \v 22 Jo³-sˀin² xi³ tˀa³tsˀe⁴ Adán nca³tsˀi³ mˀen³, cˀoa⁴-ti⁴sˀin²ni³ tˀa³tsˀe⁴ Cristo nca³tsˀi³ si⁴cˀe¹yo³con³-ni³. \v 23 To⁴nca³ nca³ jnco¹jnco¹ jo³-sˀin² vˀa³cao⁴-le⁴, Cristo je² xi³ tjon²-le⁴ coan³, scan³ je² xi³ tsˀe⁴ Cristo, cˀia⁴ nca³ cjoa⁴ˀai¹ nca³ je². \v 24 Cˀia⁴ je² xi³ cjoe⁴tˀa³, cˀia⁴ nca³ tsjoa¹-le⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³-le⁴ je² Ni³na¹ cˀoa⁴ Nˀai³-na¹, cˀia⁴ nca³ si⁴²qui³xo²ya³ nca³tsˀi³ xi³ tjio¹ ti¹tjon², cˀoa⁴ nca³tsˀi³ xi³ tjin¹-le⁴ nca³nˀion¹, cˀoa⁴ nca³tsˀi³ xi³ va³te¹xo³ma³. \v 25 Nca⁴ tjin¹-ni³ nca³ je² coa⁴te²xo³ma³ sa³ˀnta³ nca³ coa⁴tio²nqui³ ntso⁴co⁴ nca³tsˀi³ co²ntran⁴-le⁴. \v 26 Cˀoa⁴ je² co²ntran⁴-le⁴ xi³ fe³tˀa³-ni³ xi³ coi⁴xo⁴ya³, coi³ cjoa⁴vi³ya³. \v 27 Nca³yi³je³ cjoa⁴ qui³si³ca³tio² nqui³ntso⁴co⁴. Cˀia⁴ nca³ tso²: Nca³yi³je³ cjoa⁴ cˀoa⁴-sˀin² qui³ni²ca³tio²nqui³-le⁴ nca³ je², ña³qui³ tji¹tsen³ nca³ xin² ti¹jna³ je² xi³ qui³si³ca³tio²nqui³-le⁴ nca³ je² nca³yi³je³ cjoa⁴. \v 28 Cˀia⁴ nca³ nca³yi³je³ cjoa⁴ na³nqui³ sa⁴tio²-le⁴, cˀia⁴ ti⁴je²-ni³ ˀnti¹-le⁴ na³nqui³ cˀoe¹jna³-le⁴ je² xi³ na³nqui³ tsa³cˀe¹jna³-le⁴ nca³ je² nca³yi³je³ cjoa⁴, jme¹-ni³ nca³ Ni³na¹ coan⁴yi³je³-si¹ni³ tˀa³tsˀe⁴ nca³tsˀi³. \v 29 Tsa² tsin²-la²ni³ cˀoa⁴-sˀin², jme¹ xi³ sˀin⁴² je² xi³ sa³te²nta¹ xi³ tˀa³tsˀe⁴ cˀen³, tsa² ni⁴jo³-jin²sˀin² ni²cja³ˀa¹ya²-ni³le⁴ xi³ cˀen³. A¹-ni³ tso²cˀoa⁴ nca³ sa³te²nta¹-si¹ni³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ cˀen³. \v 30 Cˀoa⁴-ti⁴ ña¹, a¹-ni³ nca³ xcon¹ vi³ma³-si¹nia³² to⁴jme³ hora-ni³. \v 31 Jo³-sˀin² nca³ vˀa³sje³je³ya²³ yao³-na⁴ tˀa³tsaon⁴³ nca³ ti³yo³coa⁴² Cristo Jesús, cˀoa⁴-sˀin² nca³ nchaon³nchaon³ mˀen³. \v 32 Tsa² an³ qui³scan³coa⁴ xa³ ya⁴ Efeso, jo³ sˀin¹ cho⁴ta⁴, jme¹ xi³ njen³-na³. Tsa² je² xi³ cˀen³ li²coi³ ni²cja³ˀa¹ya²-le⁴, coi⁴cha², sˀioa⁴², nca³ nchaon³-li⁴ coi⁴ya²-nia³². \v 33 A³li² chˀa²na⁴cha⁴-jin²no³. Je² mi²yo⁴ xi³ tsi² nta³, je² xi³ si¹qui³tson¹ xi³ nta³ tjin¹. \v 34 Ti⁴cja³ˀa¹-lao⁴³ yao³-no³, ti⁴cja³ˀai³tsjaon³ xi³ cjoa⁴qui²xi⁴, cˀoa⁴ a³li² je¹-jin² ti⁴vi³jnchi³-nio³, nca³ tjin¹ cˀa³ xi³ li²coi³ ve³ Ni³na¹. An³ nchja²³ nca³ si³soa³-no³. \v 35 To⁴nca³ tjin¹ cˀa³ xi³ coi⁴tso⁴: Jo¹ sˀin² si⁴cja³ˀa¹ya²-ni³le⁴ xi³ cˀen³. Jo¹ cjoan³ yao³-le⁴ xi³ cjoa⁴ˀai¹cao⁴-ni³. \v 36 A³ sca¹ya³-li². Je² xi³ vˀe²ntjai²³, tsa² tsi² to⁴nqui³-ni³ vi³ya³, li²coi³ vˀe²yo³con³. \v 37 Cˀoa⁴ je² xi³ vˀe²ntjai²³, li²coi³ cˀoa⁴cji³ yao³-le⁴ jo³ cji³ nca³ coan⁴jcha¹, to⁴nca³ vˀe²ntjai²³ je² na⁴xin⁴ nca³ to⁴cˀoa⁴cjoan³, tsa² tsˀe⁴ trigo, a³xo⁴ tsa² tsˀe⁴ xi³ cja⁴ˀai¹ na⁴xin⁴. \v 38 To⁴nca³ Ni³na¹ tsjoa¹-le⁴ yao³-le⁴ jo³-sˀin² coan³me³-le⁴, cˀoa⁴ nca³ jnco¹jnco¹ ntje⁴ ti⁴tsˀe⁴-ni³ yao³-le⁴. \v 39 Nca³yi³je³ yao³ li²coi³ to⁴nco¹son², to⁴nca³ jnco³ yao³ xi³ cjoa⁴qui²xi⁴ tsˀe⁴ cho⁴ta⁴, cˀoa⁴ nqui²jnco³ yao³ xi³ tsˀe⁴ cho⁴, cˀoa⁴ nqui²jnco³ xi³ tsˀe⁴ jti⁴, cˀoa⁴ nqui²jnco³ xi³ tsˀe⁴ ni⁴se³. \v 40 Tjin¹ yao³ xi³ tsˀe⁴ ncˀa³jmi³, cˀoa⁴ tjin¹ yao³ xi³ tsˀe⁴ son³ˀnte³, to⁴nca³ xi³ cjoa⁴qui²xi⁴ jnco³ cjoa⁴je³ya³-le⁴ xi³ tsˀe⁴ ncˀa³jmi³, to⁴nca³ cja⁴ˀai¹-nca¹ cjoan³ cjoa⁴je³ya³-le⁴ xi³ tsˀe⁴ son³ˀnte³. \v 41 Nqui²jnco³ cjoa⁴je³ya³-le⁴ tsˀoi¹, cˀoa⁴ nqui²jnco³ cjoa⁴je³ya³-le⁴ sa¹, cˀoa⁴ nqui²jnco³ cjoa⁴je³ya³-le⁴ ni³ño³, nca⁴ jnco³ ni³ño³ cja⁴ˀai¹-nca¹ cji³ cjoa⁴je³ya³-le⁴ cao⁴-ni³ tsa² tsˀe⁴ xi³ nqui²jnco³. \v 42 Cˀoa⁴-ti⁴sˀin²ni³ cao⁴ cjoa⁴fa³ˀa¹ya³-le⁴ xi³ cˀen³. Sˀe³ñai³ je² xi³ to⁴fi³tson³ya²-ni¹, to⁴nca³ ni²cja³ˀa¹ya²-le⁴ je² xi³ li²coi³ fi³tson³. \v 43 Sˀe³ñai³ cao⁴ cjoa⁴soa³, ni²cja³ˀa¹ya²-le⁴ cao⁴ cjoa⁴je³ya³. Sˀe³ñai³ cao⁴ cjoa⁴ˀi³nta³, ni²cja³ˀa¹ya²-le⁴ cao⁴ nca³nˀion¹. \v 44 Sˀe³ñai³ yao³ xi³ to⁴xquia⁴ yao³, ni²cja³ˀa¹ya²-le⁴ yao³ xi³ tsˀe⁴ espíritu. Tjin¹ yao³ xi³ to⁴xquia⁴ yao³, cˀoa⁴-ti⁴ tjin¹ yao³ xi³ tsˀe⁴ espíritu. \v 45 Cˀoa⁴-ti⁴sˀin² tji¹tˀa³: Je² ti¹tjon² xˀin⁴ xi³ Adán ˀmi², coan³ ni⁴ma⁴ xi³ ti¹jna³con³, cˀoa⁴ je² Adán xi³ je³tˀa³-ni³ coan³ espíritu xi³ si¹cˀe¹jna³con³. \v 46 To⁴nca³ je² xi³ tsˀe⁴ espíritu, a³li² je²-jin² xi³ ti¹tjon², to⁴nca³ je² xi³ to⁴xquia⁴ yao³, cˀia⁴ je² xi³ tsˀe⁴ espíritu. \v 47 Je² xˀin⁴ xi³ ti¹tjon² xi³ tsˀe⁴ son³ˀnte³-vi⁴, ni³ˀnte³ ni¹. Je² xˀin⁴ xi³ ma³jao²-ni³, xi³ je² Nai³-na¹, tsˀe⁴ ncˀa³jmi³ ni¹. \v 48 Jo³ cjoan³ je² xi³ ni³ˀnte³ coan³nta³-ni³, cˀoa⁴-ti⁴sˀin² cjoan³-sa³ je² xi³ tsˀe⁴ ni³ˀnte³. Jo³ cjoan³ je² xi³ tsˀe⁴ ncˀa³jmi³, cˀoa⁴-ti⁴sˀin² cjoan³-sa³ je² xi³ tsˀe⁴ ncˀa³jmi³. \v 49 Jo³-sˀin² nca³ tjin¹-na¹ sen¹-le⁴ xi³ tsˀe⁴ ni³ˀnte³, cˀoa⁴-ti⁴ sˀe⁴-na¹ sen¹-le⁴ xi³ tsˀe⁴ ncˀa³jmi³. \v 50 To⁴nca³ cˀoa⁴xian³ je²-vi⁴ ntsˀe³ nca³ je² yao³ cao⁴ njin¹-na¹ li²coi³ coan⁴ sˀe⁴cjoa⁴tjao²-le⁴ cjoa⁴te¹xo³ma³-le⁴ Ni³na¹, ni⁴je²-jin² xi³ fi³tson³ya² coan⁴ sˀe⁴cjoa⁴tjao²-le⁴ je² xi³ tsi² fi³tson³. \v 51 Coe⁴-ni³ an³ cˀoa⁴xin³-no³ jnco³ cjoa⁴ˀma³. Xi³ cjoa⁴qui²xi⁴, li²coi³ nca³tsˀia³² coi⁴ya², to⁴nca³ nca³tsˀi³ nia¹ ni⁴cˀa³ntjai²ya³-na¹, \v 52 xi³ nti⁴ton⁴nti⁴ton⁴ xi³ to⁴jnco³ ni²cˀa³jtsoa³² xcoan³², cˀia⁴ nca³ je² čhjao³ xi³ fe³tˀa³-ni³ cjoa⁴ne³. Cˀoa⁴-sˀin² cjoa⁴ne³ je² čhjao³, cˀoa⁴ je² xi³ cˀen³ si⁴cja³ˀa¹ya²-ni³le⁴ nca³ tsi² cjoi⁴tson², cˀoa⁴ ña¹ cˀoa⁴-sˀin² ni⁴cˀa³ntjai²ya³-na¹. \v 53 Nca⁴ cˀoa⁴-sˀin² tjin¹-ni³ je²-vi⁴ xi³ fi³tson³ya² nca³ cˀoa⁴cja¹ xi³ tsi² fi³tson³, cˀoa⁴ je² yao³ xi³ vi³ya³ nca³ cˀoa⁴cja¹ je² xi³ tsi² vi³ya³. \v 54 Cˀoa⁴ cˀia⁴ nca³ je² xi³ fi³tson³-vi⁴ cˀoa⁴-sˀin² cˀoa⁴cja¹ je² xi³ tsi² fi³tson³, cˀoa⁴ je² xi³ vi³ya³ cˀoa⁴cja¹ je² xi³ tsi² vi³ya³, cˀia⁴ coi⁴tjo³son² je² en¹ xi³ tji¹tˀa³: Je² cjoa⁴vi³ya³ je³chi³xo²ya³, nca³ je³qui³ni²qui³njen³-le⁴. \v 55 Ji³ cjoa⁴vi³ya³, jña¹ ti¹jna³ na³ˀya¹tsˀin³-li⁴. Cˀoa⁴ ji³ tsjo¹, jña¹ ti¹jna³ xi³ qui³njen²-li². \v 56 Je² na³ˀya¹tsˀin³-le⁴ cjoa⁴vi³ya³, coi³ je¹, cˀoa⁴ je² nca³nˀion¹-le⁴ je¹, coi³ cjoa⁴te¹xo³ma³. \v 57 To⁴nca³ Ni³na¹ ca²ta³vˀai²-le⁴ cjoa⁴nta³, nca³ ti¹tsjoa¹-na¹ nca³ ni²qui³njen³² xi³ to⁴tˀa³tsˀe⁴ je² Nai³-na¹ Jesucristo. \v 58 Cˀoa⁴-sˀin², ntsˀe³ xi³ tsjoa³que⁴-no³, qui²xi⁴ ti⁴yo³. A³li² ni²cˀa³ntjai²ya³-jion²³. Nqui²sa⁴ tse³ ti⁴xa¹sa³lao⁴³ Nai³-na¹ nca³ntsjai², nca⁴ ˀya³-nio¹³ nca³ je² xa¹-no³ nca³ ti³yo³cao⁴³ Nai³-na¹ a³li² to⁴cjoa⁴tjao²-jin². \c 16 \s1 Xi³ tˀa³tsˀe⁴ taon⁴ xi³ ma³ña³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo \p \v 1 Xi³ tˀa³tsˀe⁴ taon⁴ xi³ ma³ña³ xi³ tˀa³tsˀe⁴ cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo, cˀoa⁴tˀiaon⁴³ nca³ jon² jo³-sˀin² nca³ tsa³cˀe³ne²³-le⁴ je² na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Cristo ya⁴ Galacia. \v 2 Nca³ tai²nco⁴ nca³ jnco¹jnco¹ nca³ jon² tˀe²yo³tjao² tˀa³xion²³ taon⁴ ya⁴ ni³ˀya³-no³, jo³-sˀin² nca³ to⁴cjoa⁴nta³-le⁴ Ni³na¹ sˀe⁴-no³, jme¹-ni³ nca³ tsi² cˀia⁴ coan⁴ña³-si¹ni³ taon⁴, cˀia⁴ nca³ an³ cjoi³choa³. \v 3 Cˀia⁴ nca³ cjoi³choa³, je² xi³ jon² chja³ˀa²jion³, je²-vi⁴ xi³ an³ si³ca³sen¹coa⁴ xon⁴ nca³ coai⁴cao⁴ je² cjoa⁴tjao²-no³ ya⁴ Jerusalén. \v 4 Tsa² va³quin²-le⁴ cjoa⁴ma⁴-ve⁴ nca³ cˀoa⁴-ti⁴ cjoia¹³ an³, coai⁴cao⁴-na³. \s1 Pablo coai⁴ ya⁴ Corinto \p \v 5 Cˀoa⁴ cjoi¹con³-no³ nca³ jon², cˀia⁴ nca³ cjoe⁴ cjoa²ˀa⁴toa³ ya⁴ Macedonia, nca³ tjin¹nta³-na³ nca³ cjoa²ˀa⁴ ya⁴ Macedonia. \v 6 Cˀoa⁴ tsa² coi³ ni⁴čhjin³ coa²te⁴jna³cao⁴-no³ nca³ jon², a³xo⁴ cˀoa⁴-ti⁴ ya⁴ coa²te⁴jna³ chan⁴nchˀan¹, jme¹-ni³ nca³ jon² coi⁴ncha³cao⁴-si¹ni³nao¹³ to⁴jña³-ni³ nca³ cjoia¹³. \v 7 Nca⁴ tsi² tsa² me³-na³ ntˀai⁴-vi⁴ nca³ to⁴cjoa²ˀa⁴ co³tsen³to³-no³, nca³ co³ya²³-nia¹³ nca³ coa²te⁴jna³cao⁴-no³ jo³ tjin¹ ni⁴čhjin³ tsa² je² Nai³-na¹ tsjoa¹ˀnte³. \v 8 To⁴nca³ coa²te⁴jna³ ya⁴ Efeso sa³ˀnta³ sˀoi¹ Pentecostés, \v 9 nca⁴ qui³tjo³ˀai²ˀnte³-na³ xi³ nˀion¹ tse³ tjin¹ nca³ nˀion¹ ma³chjen¹, cˀoa⁴ ncjin² ma³-ni³ xi³ co²ntran⁴ fi². \v 10 Tsa² coi⁴cho³ Timoteo, cho¹tsen³-lao⁴³ nca³ cˀoe¹jna³cao⁴-no³, nca³ tsi² cjoa⁴jcon³ sˀe⁴-le⁴, nca⁴ cˀoa⁴²-ti⁴ je² si¹xa¹-le⁴ Nai³-na¹ jo³-ni³ nca³ an³. \v 11 To⁴coi³ ni⁴ˀya³-jin² xi³ chˀao³ ca²ta³ve³, to⁴sa³ nchˀan¹ cha⁴ni²ya⁴ntiao⁴² jme¹-ni³ nca³ cjoi⁴nčhoa³con³-si¹ni³na³, nca³ ti²co³ya²³-le⁴ cao⁴ je² ntsˀe³². \v 12 Xi³ tˀa³tsˀe⁴ ntsˀe³², Apolos, li² cˀoa⁴cji³ tsa³cˀe³tsˀoa²³-le⁴ nca³ coai⁴con³-no³ nca³ jon² cao⁴ je² ntsˀe³². To⁴nca³ ni⁴ˀi⁴tse¹-jin² coan³jyo³-le⁴ nca³ qui³ ntˀai⁴-vi⁴. To⁴nca³ coai⁴ cˀia⁴ nca³ sˀe⁴-le⁴ ˀnte³. \s1 Cjoa⁴ni²ti²ˀnta³ xi³ fe³tˀa³ \p \v 13 Ti⁴yo³chon³ˀntao³, nˀion¹ ti⁴yo³cao⁴³ xi³ ma³cjain¹-no³, cˀoa⁴ nˀion¹ ta²ja³ ti⁴yo³, cˀoa⁴ chjoao¹³ nca³nˀion¹. \v 14 Cˀoa⁴ nca³yi³je³ cjoa⁴ xi³ tsaon⁴³ cˀoa⁴ca²ta³ma³ cao⁴ cjoa⁴tjao²cha³. \v 15 Je³ˀyao³ nca³ je² ntˀia³-le⁴ Estéfanas coi³ xi³ ti¹tjon² coan³cjain¹-le⁴ ya⁴ Acaya, xi³ tsa³cˀe¹ne²-le⁴ yao³-le⁴ nca³ cˀoa⁴-sˀin² tjio¹si¹sin³-le⁴ cho⁴ta⁴-le⁴ Cristo. \v 16 Cˀoa⁴-sˀin² vˀe³tsˀoa²³-no³ ntsˀe³ nca³ cˀoa⁴-ti⁴ jon² na³nqui³ coi⁴yo³-lao⁴³ xi³ cˀoa⁴cjoan³, cˀoa⁴ nca³tsˀi³ xi³ ña³tjen⁴ si¹xa¹cao⁴-na¹, cˀoa⁴ xi³ nˀion¹ si¹xa¹. \v 17 Ma³tsjoa³-na³ nca³ ja³ˀai³ Estéfanas, cˀoa⁴ Fortunato, cˀoa⁴ Acaico, nca⁴ je²-vi⁴ xi³ qui³si³jnco³ xi³ qui³cha³-na³ nca³ tsion² nca³ jon². \v 18 Qui³si³nˀion¹con³ je² ni⁴ma⁴-na⁴, cˀoa⁴ je² xi³ tsaon⁴³. Cˀoa⁴ nta³ jcha⁴cho⁴tao⁴³ je² xi³ cˀoa⁴cjoan³. \v 19 Je² na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Cristo xi³ tsˀe⁴ Asia si¹ti²ˀnta³-no³. A³li² cˀoa⁴cji³ si¹ti²ˀnta³-no³ nca³ tjio¹cao⁴ Nai³-na¹ je² Aquila cao⁴ Priscila, cao⁴ je² cho⁴ta⁴na⁴xi⁴na³nta¹-le⁴ Cristo xi³ ma³ña³ ya⁴ ni³ˀya³-le⁴. \v 20 Si¹ti²ˀnta³-no³ nca³tsˀi³ ntsˀe³². Ti⁴ti²ˀntao³ xi²nquio⁴³ nca³ jnco¹jnco¹ nca³ tsje³ tˀe²tˀa³tsˀoa³-lao⁴³ xi²nquio⁴³. \v 21 An³ xi³ Pablo ˀmi²-na³ si³ti²ˀnta³-no³ nca³ cjia³ je²-vi⁴ cao⁴ ntsa⁴. \v 22 Tsa² jnco³ xi³ tsi² tsjoa³que³ Nai³-na¹ Jesucristo, nai⁴² ca²ta³fi²cao⁴. Nai³-na¹ cjoa⁴ˀai¹. \v 23 Je² cjoa⁴nta³-le⁴ Nai³-na¹ Jesucristo ca²ta³sˀe³-no³ nca³ jon². \v 24 Je² cjoa⁴tjao²cha³-na⁴ ca²ta³sˀe³-no³ nca³tsˀio³, nca³ ti³yo³coa⁴² Cristo Jesús. Cˀoa⁴ ca²ta³ma³.