\id ROM \h Romanos \toc1 Xujun xi catsingatju San Pablo xi cafahatsja xuta Roma \toc2 Romanos \toc3 Ro. \mt1 Xujun xi catsingatju San Pablo xi cafahatsja xuta Roma \c 1 \p \v 1 Ngahan, Pablo ne, visécoo rë Jesucristu sacuaha ngu mosu hndixahan rë me, hacuaha Nina cavaxijin ná me xi cuma ngahan apóstol, casuaxa ná me xi suá cumachaya rë xuta cjuandajyihi rë me. \v 2 Hane ha jemu hatsëë casahmi Nina xi profeta rë me ne, tsihindu me cjuandajyihi vë xcun xujun rë Nina. \v 3-4 Cjuandajyihi vë ne, hacui cjua xi sua machaya naja tsëhë Quihndi rë Nina, Nai naja Jesucristu. Hya xi catsin Jesucristu, sacuaha ngu xuta tjë rë David, catsin me. Peru Hasen rë Nina ne, jemu ndaja casua camachaya naja xi hatuxa Quihndi rë Nina me ta catsingacun naja hya xi cavuya me cjuahñu hya xi cavatju cahme me. \v 5 Hane ngatsë rë Jesucristu ne, casacu niji cjuandaja rë Nina xi camá ngayin apóstol, cojo sa xi cuisecuin rë xuta yëjë ni nangui, sehe cumangucacun me cojo Nina hacuaha cuihndë me tsëhë Nina. Hane xi cuatjin ne, cuma jyë cuma hnga Jesucristu. \v 6 Hacuaha cojo ngayujun ni xi xuta nanguixin ngayun ne, cavaxijin nuju Nina xi camá tsëhë Jesucristu ngayun. \p \v 7 Ngahan ne, titsihíndu nuju ngayujun ni xi nechun ngajan nandya Roma, ngayujun ni xi hmucacun nuju Nina, ngayujun ni xi cavaxijin nuju me xi camá ngayun xuta rë me. Nina Nahmi naja cojo Nai naja Jesucristu ne, catisua nuju me cjuandaja cjuajeya. \s1 Pablo ne, meje cjue me nandya Roma \p \v 8 Quihndë ne, hora xi sahme oración naha cojo Jesucristu ne, suá nacuechji rë Nina naha ngatsë nuju ngayujun ni ta jingu ni ladu ne, jimachaya rë xuta hacutjin xi mangutacún cojo Jesucristu. \v 9 Ngahan ne, nguñaja xahasen naha sahme xa rë Nina xi suá cumachaya rë xuta cjuandajyihi xi chja tsëhë Quihndi rë Nina. Hane vëë Nina jain xi hatuxa veyanangë nuju, \v 10 yëjë ni hora xi sahme oración naha. Féhya rë Nina xi sua me cahndë́ xi cuechú hora cuechú nixtin xi cuma cjuëtjëngë nuju, sa xi cuatjin meje rë me. \v 11 Hatuxa meje cjuëtjëngë nuju, cojo sa xi suá nuju ngu cjuandaja rë Nina. Sehe ngayun ne, hitsë sa ndaja cumangutacun cojo Jesucristu. \v 12 Cuma cuinújan ne, meje cjuëtjëngë nuju, cojo sa xi tahan cjuasua xahasen naja xingu xingu ngayaan, ngatsë rë xi ndaja mangutacun xingu xingu ngayaan cojo Jesucristu. \p \v 13 Ngayujun ni ne, meje ná xi cumachaya nuju ta jemu cjín ndiya cavejñá cjuatacun naha xi cjuëtjëngë nuju, peru hisca quihndë ne, camaji. Meje ná xi ngujo xuta nangui nuju ne, cuisehen me ndiya rë Jesucristu ngatsë rë xi ngahan suá cumachaya rë me cjua xi yahá, sacuatjin xi ha camá jingu sa nangui. \v 14 Xi má na ne, hatuxa sahmi ná ngujyë xi cuichjá cjua jan cojo yëjë ni xuta; sa xuta rcun, sa xuta yuma; o sa xuta vechu cjuatacun rë, sa xuta yuma hasen. \v 15 Vëhë xi hacuaha jemu meje cjuëtjëngë nuju ngajan Roma, suá cumachaya rë xuta nangui nuju cjuandajyihi xi chja tsëhë Jesucristu. \s1 Cjuandajyihi xi sua Pablo cachaya rë xuta \p \v 16 Ngahan ne, ma savaain ná tsëhë cjuandajyihi xi chja tsëhë Jesucristu ta, tsëhë xi cjua vëhë ne, sua machaya rë xuta ta vaxëtje Nina yëjë ni xuta xi mangucacun cojo Jesucristu. Tjun tjun xuta Israel cuaxëtje me, peru hacuaha cuaxëtje me xutaxín. \v 17 Cjuandajyihi vëhë ne, sua machaya naja ta Nina ne, tsicjë me jyë́ xi quitjen, peru suvá ni hya xi mangutacun cojo Jesucristu. Hacuaha cuatjin chja ngu cjua xi camahindu xcun xujun rë Nina: “Xuta xi tsajin jyë́ rë me ngatsë rë xi mangucacun me cojo Nina ne, sacú rë me cjuahñu xatsë.” Cuatjin camahindu. \s1 Jyë́ xi tjin rë xuta ngasunhndë \p \v 18 Nina xi tacun me ngahnga ne, sua me machaya naja hacutjin jemu cjan rë me ngatsë rë xi faharcuain xuta me, cojo ngatsë rë yëjë ni cjuatsehen xi sahmi xuta. Hacuaha cojo cjuatsehen xi sahmi xuta jan ne, vetsa me cjua xi cjuaquixi. \v 19 Cjuatacun xi cuma cumachaya naja tsëhë Nina ne, hatuxa vëë xuta xi cuacun tsehen jan ta, tsëhë xi Nina ne, ha casua me camachaya rë xuta cjuatacun vëhë. \v 20 Nina ne, matsijin me; peru hisca nixtin xi catsindaja me ngasunhndë cojo hisca nixtin quihndë ne, matsejen ta hacui jain me xi Nina me hacuaha tjin rë me ngahñu xi tsajin nuju tsajin nixtin cjuë. Cuatjin ma vijne rcu tu yo ni xuta hya xi vutsejen me yëjë ni xcusun xi catsindaja Nina. Vëhë xi xuta xi cuacun tsehen jan ne, sacuiyiin rë me mé xi cuichja me hya xi sua me cjuaquixi rë me xcun Nina. \v 21 Handasa vëë xuta xi tacun jain Nina ne, peru casahmijyiin casahmihngaain me Nina, hacuaha hisca casuaain me nacuechji rë Nina. Vëhë xi camachjiriin cjuatacun rë me. Hacuaha cjuatacun yuma hasen rë me ne, camajñu tsëhë. \v 22 Chja suvá me xi jemu vechu cjuatacun rë me, peru ngajñi rë xi chja me cuatjin ne, hitsë sa ngarca cavuya me cojo cjuatacun rë me. \v 23 Hacuaha catsitjungui me Nina xi hatuxa jyë hnga me cojo cjua rë me, Nina xi hatuxa hmii me. Sehe cavetsihin cafaharcun xuta xi cuacun jan tu mé ni nina ndyojo xi catsindaja suvá me. Cafaharcun me xcusun rë xuta xi hatuxa hme me, cojo xcusun rë chu nisë, cojo xcusun rë chu yë, cojo jingu sa xcusun rë chu xi yahnga. \p \v 24 Vëhë xi Nina ne, catsismicacun me xuta xi cuacun tsehen jan, cojo sa xi sahmi xuta cjuatsehen xi fehya rë xahasen tsehen xi tjin rë me. Hane casahmi xuta jan cjuatsehen cojo yojo rë me ngajñi rë me cojo xicjin me. \v 25 Catsitjungui me Nina xi cjuaquixi. Cafaharcun me nina ndyojo xi nina ndacha ni. Hacuaha cahndë́ rë xi cjuaharcun me Nina, cafaharcun me hacuaha casahmi cuidadu rë xcusun xi Nina casahmi me. Peru mameje jain xi chjaharcun rë Nina yëjë ni nu yëjë ni nixtin. Cuatjin jain. \p \v 26 Vëhë xi Nina ne, catsismicacun me xuta xi cuacun tsehen jan, cojo sa xi cuma tsehen sa xahasen rë me. Hisca yachjin ne, catsitjungui ne xcusun xi ndatjin xi sacú xihin rë ne, hane casahmi na xcusun xi cuaaintjin. \v 27 Hacuaintjin ni casahmi cha xi xihin; catsitjungui cha xcusun xi ndatjin xi sacu chjuun rë cha, hane jercu cavetju suë cha xi cuatjin meje sahmi cha cjuatsehen ngajñi rë cha cojo xicjin cha. Xihin cojo xihin cha casahmi cha cjuasava jan, hacuaha casacu rë cha jima ngu cha castigu xi cavangui xcusun tsehen xi casahmi cha jan. \p \v 28 Xi má rë xuta xi cuacun tsehen jan ne, machjiriin xi tsinguitsjen me nina. Vëhë xi Nina ne, catsismicacun me xuta jan, cojo sa xi hatuxa cumachjiriin cjuatacun rë me, hacuaha sahmi me xcusun xi ndajintjin xi nihña. \v 29 Quitsë rë xahasen rë me cojo yëjë ni cjuatsehen xi fehya xahasen rë me sacuaha xcusun vi: jemu choho tsingatahacacun me; ña quitsë rë xahasen rë me cojo cjuaxin; meje tsiquehen xicjin me; jemu meje scaanya me tu mé ni xcusun; jemu ndacha me; jemu tsehen me; jemu ndesu me; \v 30 choho chja me tsëhë xicjin me; choho vëë me Nina; jemu hnga cacun me; jemu xta me; vaxëndaja suvá me yojo rë me; tsindajaya me cjuatsehen; vihndiin me tsëhë xutacha rë me; \v 31 machjiriin cjuatacun rë me; sahmiichiin me ngu cjua xi chja me; tsajin rë me cjuahmutacun; tsajin rë me cjuayumatacun. \v 32 Nina ne, cavitexa me xi yëjë ni xuta xi cuatjin sahmi xcusun tsehen vë ne, hatuxa vechú chuva rë xi cueya me. Hane xuta xi cuacun tsehen jan ne, handasa ha vëë me xi cuatjin cavitexa Nina, peru sahmicuendaain me ta finduju me cojo cjuatsehen jan, hisca ndama rë me tsëhë xuta xi yahnga xi cuatjin sahmi. \c 2 \s1 Nina ne, tsichuva me xuta cojo cjuatacun rë me hacutjin xi cjuaquixi \p \v 1 Tu yo ni ngayun xi nichuvun jingu sa xuta cojo cjuatacun rë me ne, sacuiyiin nuju mé xi cuinújun hya xi tuhun cjuaquixi nuju xcun Nina ta, tsëhë xi hora xi nichuvun xuta ne, cjuachojyihi xi sahmi ni me ne, ha xcusun vëhë ni nihñu. \v 2 Ha hyan ta xuta xi cuatjin sahmi xcusun tsehen vëhë ne, hya xi tsichuva Nina me cojo cjuatacun rë me ne, tsichuva me hacutjin xi cjuaquixi. \v 3 Peru ngayun xi nichuvun xuta xi cuatjin sahmi xcusun tsehen vëhë ne, ¿há má nuju xi cuatjuhnga ngayun xi tsichuvaain nuju Nina xi cojo ngayun nihñu xcusun tsehen vëhë? \v 4 O há tsajin ne, ¿há cuendaain nuju tsëhë cjuandaja xi sua nuju Nina? ¿Há cuendaain nuju xi Nina ne, jemu jyë cacun me cojo nuju? ¿Há hyuun xi cuatjin sahmi Nina cjuandaja cojo nuju, cojo sa xi nindeyun cjuatacun nuju? \v 5 Peru ngayun ne, jemu taja rcun, hatuxa mijí nindeyun cjuatacun nuju. Xi cuatjin nihñu ne, tinihñu xi jima cjan sa rë Nina cojo nuju, hisca xi cuechú nixtin xi Nina ne, jemu cuma cjan rë me hacuaha sua me cumachaya nuju hacutjin tsichuva nuju me cojo cjuaquixi. \v 6 Nina ne cuechji me xingu xingu xuta tu cutjin xcusun xi casahmi xuta jan. \v 7 Xuta xi scaa rë me sahmi me cjuandaja ngatsë rë xi meje rë me xi cuma yehe cuma hnga me, hacuaha meje rë me xi chuya rë Nina tsëhë me. Meje rë me xi cuechiin nixtin xi cueya me ne, me vëhë xi sua Nina me cjuahñu xatsë. \v 8 Peru xuta xi meje rë me xi suvá ni me xi ndaja tsëhë me, hacuaha vihndiin me tsëhë cjuaquixi ta suvá cjuatsehen yëjë ni xi sahmi me ne, me vëhë xi jemu cuma cjan camahani rë Nina cojo rë me. \v 9 Yëjë ni xuta xi sahmi cjuatsehen ne, sacú rë me cjuañihi, hisca sacuiin rë me chuva rë hacutjin cuaxëtje me yojo rë me. Tjun tjun xuta Israel cuatju me cuma cuatjin, peru hacuaha cojo xutaxín cuatjin cuatju me cuma. \v 10 Peru yëjë ni xuta xi sahmi cjuandaja ne, me vëhë xi jemu cuma yehe cuma hnga me, hacuaha jemu chuya rë Nina tsëhë me, hacuaha jemu sacú rë me cjuajeya. Me vëhë xi má xuta tjë rë Israel ne, tjun tjun cuatju me cuma cuatjin, peru hacuaha cojo xutaxín cuatju me cuma. \p \v 11 Ta Nina ne, hatuxa quixi jain me cojo cjuatacun rë me xi tsichuva me yëjë ni xuta cojo cjuatacun rë. \v 12 Yëjë xuta xi tsajin rë me ley rë Moisés hacuaha sahmi me cjuatsehen ne, hacuiin ley vëhë vitexa mé castigu xi cuma me; peru hatuxa cuetjintjiin me. Hane yëjë xuta xi tjin rë me ley jan hacuaha sahmi me cjuatsehen ne, tsichuva Nina me tu cutjin xi vitexa ley vëhë. \v 13 Xuta xi tu visiñuju ni sacuatjin chja ley ne, hacuiin me vëhë xi tsajin jyë́ quitjen me xcun Nina ta xuta xi sahmi sacuatjin chja ley jan ne, me vëhë xi cuichja Nina ta tsajin jyë́ quitjen me. \v 14 Xutaxín xi tsajin rë me ley rë Moisés jan ne, hya xi sahmi me sacuatjin chja ley vëhë cojo cjuatacun rë suvá ni me ne, ngajan ma tsejen xi sacuaha xi me vëhë má me ley rë suvá ni me. \v 15 Xcusun xi sahmi me tsingacun naja xi cjua xi vitexa ley ne, ha hincha cahntsua cjuatacun rë me. Ha vëë suvá me cojo cjuatacun rë me mé xi ndaja, mé xi ndajin. Vëhë xi vinchajyë́ cjuatacun rë me me, o sa tsajin ne, chjatje cjuatacun rë me ngatsë rë me. \v 16 Ngajan xi hatuxa cuechji Nina xuta nixtin hya xi Nina tsingatju nga me Jesucristu xi tsichuva me cjua xi hinchahma rë xuta. Hacuaha cuatjin chjá hya xi suá machaya rë xuta cjuandajyihi xi chja tsëhë Jesucristu. \s1 Xuta tjë rë Israel xi faharcun me ley ne, vëhë sua machaya rë me xi xuta jyë́ me \p \v 17 Quihndë ne, ngayun xi nújun xi xuta tjë rë Israel ngayun ne, jemu vetuhuntacun ley rë Moisés. Jemu naxunndujun yojo nuju ngatsë rë xi Nina xi cjuaquixi ne, me vëhë xi nina nuju me. \v 18 Ha hyun hacutjin xi meje rë Nina xi nihñu; hacuaha ngatsë rë xi cachutayun ley ne, chuya nuju tsëhë cjuandaja. \v 19 Xi má nuju ne, jemu ndaja ninguixun cjuatacun rë xutaxín xi hvíin me Nina; jemu ndaja chuxuhun cjuatacun rë xutaxín xi tsajin hincha me ndiya rë Nina. \v 20 Xi má nuju ngayun ne, sacuaha maestru rë xutaxín xi hvíin camahani me má ngayun. Cuatjin ningatuhuntacun ta, tsëhë xi tjin nuju ley rë Moisés jan xi yaha cjuatacun xi cjuaquixi. \v 21 Ngayun xi vicuyun rë jingu sa ne, ¿há vicuyuun suvun rë yojo nuju ni? Ngayun xi chuyiin nuju tsëhë nina ndyojo ne, ¿há nichujun cjuanchina rë yungun rë ni? \v 22 Ngayun xi nújun xi ndajintjin xi nindesun cojo rë ngu chjuun, o cojo ngu xihin xi hacuiin tsajan ne, ¿há cuatjin nihñu suvun ni? Ngayun xi chuyiin nuju tsëhë nina ndyojo ne, ¿há nichujun cjuanchina rë yungun rë ni? \v 23 Ngayun xi jemu naxunndujun yojo nuju xi tjin nuju ley rë Moisés ne, ¿há choho chja xuta tsëhë Nina ngatsë rë xi nihñuchuun cjua xi vitexa ley vë ni? \v 24 Hacuaha cuatjin camahindu xcun xujun rë Nina: “Xutaxín ne, choho chja me tsëhë Nina, ngatsë rë xcusun nuju ngayun xuta tjë rë Israel.” Cuatjin chja xujun. \p \v 25 Sa xi nihñuchuhun jain sacuatjin vitexa ley ne, cumachji rëhë nuju xi cati chuxin nuju ngatsë rë xi ngu xuta rë Nina ngayun; peru sa xi nihñuchuun sacuatjin vitexa ley ne, ngayun ne, tangun ngayun sacuaha xi cjëë xtí chuxin nuju. \v 26 Vëhë xi xutaxín xi vatiin me chuxin rë me ne, sa xi sahmi me cjuandaja sacuatjin vitexa ley ne, tangun chuya rë Nina tsëhë me sacuaha xi ngu xuta xi cati chuxin rë me. \v 27 Hane xutaxín xi sahmi me sacuatjin vitexa ley ne, handasa hatuxa vatiin me chuxin rë me, peru cuatjutaha nuju me, ngayun xi nihñuchuun sacuatjin chja ley handasa tjin nuju ley jan hacuaha cati chuxin nuju. \v 28 ¿Yo xi má ngu xuta tjë rë Israel xi cjuaquixi? Hacuiin ngu xuta xi suvá ni xi sahmi me sacuaha xcusun rë xuta jan, hacuiin ngu xuta xi suvá ni xi cati rë chuxin rë ta, \v 29 ngu xuta xi yaha cjuatacun rë xuta tjë rë Israel, ngu xuta xi cjuë me cojo ngasunhndë rë me sacuaha xi cati chuxin rë me, me vëhë xi ngu xuta tjë rë Israel xi cjuaquixi. Hane tsajin rë ley ngahñu xi cuma sahmi cuatjin cahntsua xahasen naja ta suvá Hasen rë Nina xi cuma sahmi cuatjin. Xi cuatjin nihña ne, hacuiin xuta xi cuaxëndaja me tsajan ta Nina ne, me vëhë xi chuya rë me tsajan. \c 3 \p \v 1 Sa quixi cuatjin ne, cuma cuinenguisen ta, ¿mé vengui chjí rë xi xuta tjë rë Israel má ngayaan? ¿Mé vengui chjí rë xi cuatjin cati chuxin naja? \v 2 Peru jemu vengui camahani chjí rë. Titjun ne, vengui chjí rë ta, tsëhë xi Nina ne, casuatsja naja me cjua rë me. \v 3 Peru sa xi ngujo xuta tjë rë Israel catsismicacun me Nina ne, ¿mé xi cuma? ¿Há vëhë ni sahmi xi tsismicacun Nina ngayaan xuta rë me? \v 4 ¡Jéya! Meje rë xi cuinújan xi Nina ne, hatuxa sahmichihin me yëjë ni cjua xi chja me. Sahmi me handasa yëjë ni xuta ne, jemu ndacha me. Xcun xujun rë Nina ne, cuitjin camahindu: \q1 Ngayun, Nina naha ne, tsëhë yëjë ni cjua xi nújun ne, \q1 tsajin camahani mé jyë́ quitjin, hacuaha hatuxa scaa rë cjua nuju cjue xcun tsëhë cjua rë xuta xi tsichuva nuju me cojo cjuatacun nuju. \m Cuatjin camahindu. \p \v 5 Sa xi ngatsë rë cjuatsehen xi nihña ne, vëhë tsingacun jain xi Nina ne, tsajin camahani jyë́ quitjen me ne, ¿mé cumá cuinújan? ¿Há cuinújan xi Nina ne, hacuaha jyë́ quitjen me ta sahmi naja me castigu? (Tichjá cojo nuju sacuaha cjuatacun rë ngu xutajyë.) \v 6 ¡Jéya! quixiin vë ta, sa xi jyë́ quitjen Nina ne, sehe cumaji tsichuva me xuta ngasunhndë cojo cjuatacun rë me. \p \v 7 Cuejña xi cuichja sa ngu xuta cuitjin: Sa xi hitsë sa cuaxë́ndaja Nina cojo cjuaquixi rë me hya xi sahmi jain me sacuatjin chja me hacuaha hitsë sa ndaja tsejen xi jyë hnga Nina cojo Hasen rë me ngatsë rë cjuandacha naha ne, ¿mé má sehe cuatjin tsichuva ná me sacuaha ngu xuta tsehen? \v 8 O sa tsajin ne, cuejña xi cuichja sa ngu xuta cuitjin: Cuanguen nihña cjuatsehen, cojo sa xi cuma cuetjucaa sa cjuandaja. Hisca tjin yahnga xuta xi choho chja me tsijin ta chja me xi cjuatacun vëhë vicuyin, peru quixiin vë. Xuta xi cuacun vë ne, hatuxa satë rë me castigu xi vitexa jyë́ rë me. \p \v 9 Sa cuatjin ne, ¿há hitsë sa vengui chjí naja ngayaan xuta tjë rë Israel xi cuma rë xutaxín? ¡Jéya! Ha sehe cachjá ta ngayejen ni, sa xuta tjë rë Israel o sa xutaxín ne, ha nechan ngayejen ni ngajñi rë cjuatsehen. \v 10 Cuatjin camahindu xcun xujun rë Nina hiscan xi chja cuitjin: \q1 Tsajin xuta xi tsajin jyë́ quitjen, hisca ngu me tsajin me; \q1 \v 11 tsajin yo xi vijne rcu, tsajin yo xi vanguise ndiya rë Nina. \q1 \v 12 Yëjë ni xuta ne, cavetjuxin me tsëhë ndiya rë Nina, yëjë ni me ne, camachjiriin me. \q1 Tsajin yo xi ndaja sahmi me. Ndastu ngu ni me tsajin me. \q1 \v 13 Cahntsua hntsua me ne, chojyihi sacuaha ngu tsjun xi catuxaha; \q1 neje me ne, suvá cjuandacha visiajmi, \q1 chuxin hntsua me ne, xan rë chu yë hincha ngahma rë; \q1 \v 14 hntsua me ne, suvá cjuahngatacun quitsë rë. \q1 \v 15 Cojo ntsacu me ne, ngu hñu sasa cjue tsiquehen xicjin me; \q1 \v 16 Ndiya xi hincha me ne, suvá xi tsinguetsun ni me cjuatacun rë xuta, hacuaha sua me xuta cjuachoho. \q1 \v 17 Hvíin camahani me ndiya tsëhë cjuajeya. \q1 \v 18 Tsajin ngu hora xi tsingatahacacun me xi tsacjun me Nina. \m Cuatjin chja xujun rë Nina. \p \v 19 Ha hyan ta yëjë ni cjua xi chja ley rë Nina ne, chja cojo xuta xi siu ngahma rë ley vëhë. Cuatjin xi tsajin yo cuma cuichja xi tsajin mé jyë́ quitjen. Hacuaha cuatjin xi yëjë ni xuta ngasunhndë vi ne, tsichuva Nina me cojo cjuatacun rë me. \v 20 Nina ne, cuichjaain me tsëhë ngu xuta xi tsajin jyë́ rë me ngatsë rë xi casahmichihin me sacuatjin chja ley ta, ley ne, sua machaya naja xi ngayejen ne ne, xuta tsehen ngayaan. \s1 Nina ne, tsicjë me jyë́ naja sa xi mangutacun cojo rë me \p \v 21 Peru Nina ne, casua me camachaya naja hacutjin tsicjë me jyë́ naja. Hane hacuiin ngatsë rë ley xi cuatjin sahmi me. Cjuatacun rë Nina vë ne, hisca hatsëë camahindu xcun xujun rë me. \v 22 Cjuatacun vëhë ne, cuitjin fi: Nina ne, tsicjë me jyë́ rë xuta xi mangucacun cojo Jesucristu. Cuatjin sahmi Nina cojo yëjë ni xuta xi cuatjin mangucacun me cojo Jesucristu ta Nina ne, tangun ni vutsejen me xutaxín cojo xuta tjë rë Israel. \v 23 Yëjë ni xuta ne, sahmi me cjuatsehen, hacuaha chaja camaha sa xi cuechutaha me sacuatjin jyë hnga Nina cojo Hasen rë me. \v 24 Peru cojo cjuandaja rë Nina ne, tu cjuatjo ni tsicjë me jyë́ rë xuta, ngatsë rë xi Jesucristu ne, cavechjitje me jyë́ xi quitjen xuta. \v 25 Nina ne, catsingatju me Jesucristu xi cueya me xi cuechjitje me jyë́ rë yëjë ni xuta xi cumangucacun cojo rë me. Cuatjin casahmi Nina, cojo sa xi sua me cumachaya naja xi me vëhë ne, jemu tyjahi me cojo cjuatacun rë me hya xi jemu catsijyëcacun me cojo xuta xi caviyuju titjun hacuaha catsingatjuhnga me jyë́ rë xuta xi cuacun vë. \v 26 Hacuanitjin ni sua me machaya naja xi jemu tyjahi me cojo cjuatacun rë me quihndë xi titsicjë me jyë́ xi quitjen xuta xi mangucacun cojo Jesús. \p \v 27 Xi cuatjin ne, ¿há cuma naxenndajan yojo naja? ¡Jéya, cumaji! Nina ne, hacuiin tsicjë me jyë́ naja ngatsë rë xcusun xi nihña ta suvá ngatsë rë xi mangutacun cojo Jesucristu. Vëhë xi choho nuhya rë sa xi naxenndajan yojo naja. \v 28 Vëhë xi tsejen xi meje rë xi ningatahantacun cuitjin: Nina tsicjë me jyë́ rë ngu xuta ngatsë rë xi mangucacun xuta jan cojo Jesucristu, hacuiin ngatsë rë ngu ley xi vihndë me. \p \v 29 Nina ne, ¿há cuma xi suvá ni xuta tjë rë Israel xi Nina rë me má me? ¿O há cojo xutaxín má me Nina tsëhë? Juun, cojo me. \v 30 Ngu ni Nina xi tacun me. Hane me vëhë tsicjë me jyë́ rë xuta tjë rë Israel ngatsë rë xi mangucacun xuta jan cojo Jesucristu, hacuaha tsicjë me jyë́ rë xutaxín xi vatiin me chuxin rë me ngatsë rë xi mangucacun xutaxín cojo Jesucristu. \v 31 Quihndë xi tinújan xi jemu vengui chjí rë xi mangutacun cojo Jesucristu ne, ¿há tininguetsun ngahñu rë ley xi cavitexa Nina? ¡Jéya! Ha hyan ta ley rë Nina ne, hatuxa vengui chjí rë. \c 4 \s1 Hacutjin camá xi cafë jyë́ rë Abraham \p \v 1 Sa cuatjin ne, ¿mé cuinújan tsëhë xutachanga naja Abraham? ¿Mé xi casacu rë me xi caviyuju me nguehe ngasunhndë? \v 2 Sa xi cachja Nina ta tsajin jyë́ rë Abraham ngatsë rë cjuandaja xi casahmi Abraham ne, tjin rë Abraham chuva rë xi cuaxëndaja suvá me yojo rë me. Peru cumaji sahmi me cuatjin xcun Nina ta, \v 3 xujun rë Nina ne, chja cuitjin: “Abraham ne, camangucacun me cojo cjua xi cachja Nina cojo rë me, hane ngatsë rë vëhë xi catsicjë Nina jyë́ rë me.” Cuatjin chja xujun rë Nina. \v 4 Ngu xuta xi casahmi me ngu xa naja ne, chjí rë me ne, hacuiin catahan rë me sacuaha ngu cjuandaja xi nihña cojo rë me ta catahan rë me tsëhë xi quitjen tsëhë xa xi casahmi me tsajan. \v 5 Peru sacuaha ngu xuta xi hacuiin vihi hacuiin vëhë sahmi me xi meje rë me xi chuya rë Nina tsëhë me ta tu mangucacun ni me cojo Nina, Nina tsicjë jyë́ rë xuta tsehen jan. Ngatsë rë xi cuatjin mangucacun xuta jan ne, hatuxa tsicjë Nina jyë́ rë me. \v 6 Xutachanga naja David ne, hacuaha cachja me hatsëë nixtin tsëhë cjuasua xi tjin rë ngu xuta xi Nina tsicjë jyë́ rë me, hane tsimii sahmi rë há ndaja há ndajin casahmi xuta jan. \v 7 Cuitjin cachja David: \q1 Jemu ndaja tsëhë ngu xuta xi catsinchataha Nina jyë́ rë me, hacuaha xi cafahacuendaain Nina cjuatsehen xi casahmi me. \q1 \v 8 Jemu ndaja tsëhë ngu xuta xi hatuxa tsicjë Nai naja jyë́ rë me. \m Cuatjin cachja David. \p \v 9 Cjuandaja vëhë ne, ¿há suvá cuma tsëhë xuta xi cati chuxin rë? ¡Jéya! ta, hacuaha cojo xuta xi vatiin me chuxin rë cuma ta, tsëhë xi ha cachjá ta Nina catsicjë me jyë́ rë Abraham ngatsë rë xi camangucacun Abraham cojo Nina. \v 10 ¿Janihya catsicjë Nina jyë́ rë Abraham? ¿Há cachja me cjua jan hya xi cavatju cati chuxin rë me ne?, o há tsajin ne, ¿há hya xi cjëë xtí chuxin rë me? Hacuiin hya xi ha cati chuxin rë me ta cachja me hya xi chaja sa xtí. \v 11 Hisca xi camá ngascan ne, sehe cati chuxin rë Abraham sacuaha ngu sellu xi casetaha rë me xi tsejen xi Nina ne, catsicjë me jyë́ rë Abraham ngatsë rë xi ha camangucacun me cojo Nina. Cuatjin xi Abraham ne, camatitjun me sacuaha nahmi tsëhë yëjë xuta xi cjuë jyë́ rë me ngatsë rë xi cumangucacun me cojo Nina handasa hacuiin xtí chuxin rë me. \v 12 Hacuaha Abraham ne, camatitjun me sacuaha nahmi tsëhë yëjë ni xuta xi xtí chuxin rë me hane hacuaha cumangucacun me cojo Nina, ta xuta jan ne, vetjungui cjuatacun rë xutachanga naja Abraham hya xi chaja sa xtí chuxin rë me. \p \v 13 Nina ne, cachja me cojo Abraham ta yëjë ngasunhndë ne, cuma tsëhë me cojo xuta xi nduva tjë rë me. Peru hacuiin ngatsë rë xi casahmi Abraham sacuatjin vitexa ley xi cuatjin cachja Nina cojo rë me ta cachja me cuatjin ngatsë rë xi camangucacun me cojo Nina. Vëhë xi Nina ne, catsicjë me jyë́ rë Abraham. \v 14 Cuatjin chjá ta, sa xi suvá xuta xi sahmi sacuatjin chja ley cuma satë rë me cjuandaja xi cachja Nina jan ne, venguiin chjí rë xi mangutacun cojo Nina, hacuaha machjiriin cjua xi cachja Nina jan. \v 15 Cachjá xi hacuiin ngatsë rë ley xi cuatjin cachja Nina cojo Abraham ta, tsëhë xi hiscan xi sahmixa ley rë Nina ne, ngajan xi cuma xuta castigu. Peru hiscan xi tsajin ley ne, hacuaha tsajin yo xi vinchajyë́ rë xuta ta casahmichiin me cjua xi vitexa ley. \p \v 16 Vëhë xi cavejña ngu cacun Nina xi sahmichihin me cjua rë me cojo xuta xi cumangucacun cojo rë me, cojo sa xi tsejen ta suvá ngatsë rë cjuandaja rë Nina xi cuatjin sahmichihin me cjua rë me cojo xuta. Ngajan xi tjin cjuaquixi xi sahmichihin jain Nina cjua rë me cojo yëjë xuta xi nduva tjë rë Abraham, hacuiin tu suvá cojo xuta xi tjin rë me ley ta hacuaha cojo xuta xi mangucacun me cojo Nina, sacuatjin casahmi Abraham. Cuatjin xi Abraham ne, camatitjun me tsajan sacuaha nahmi naja ngayejen ni ngayaan ngajan xcun Nina. \v 17 Nina ne, me vëhë xi camangucacun Abraham cojo me, me vëhë xi sua cjuahñu rë nima, me vëhë xi handasa chaja sa tsindaja me ngu xcusun ne, chja me tsëhë xcusun vëhë sacuaha xi ha catsindaja me. Camahindu xcun xujun rë Nina hiscan xi cachja me cojo Abraham cuitjin: “Cavejña ri ne, xi cuma titjun ngaye sacuaha nahmi tsëhë jemu cjín xuta.” Cuatjin camahindu. \p \v 18 Peru Abraham ne, handasa matsijin hacutjin cuma sahmichihin Nina cjua xi cachja me cojo rë me ne, camangucacun me cojo cjua jan, cavetaha cacun me Nina. Cuatjin xi camatitjun me tsëhë jemu cjín xuta, sacuatjin xi ha cachja Nina cojo rë me hya xi cachja me ta: “Cuitjin cjín cuma xuta xi tjë riji.” Cuatjin cachja Nina. \v 19 Hane hacuiin quiji ngaxtun Abraham xi mangucacun me cojo Nina handasa xi ha ngu cientu nu tjin rë me, hacuaha ha vëë me xi jemu changá camahani camá me cojo chjuun rë me xi sacú rë me quihndi. \v 20 Peru hacuiin quiji ngaxtun me xi mangucacun me cojo cjua xi cachja Nina cojo rë me ta hitsë sa ndaja camangucacun me. Hacuaha casahmi jyë casahmi hnga me Nina \v 21 ta, xi tsingatahacacun me ne, hatuxa tjin rë Nina chuva rë xi sahmi chihin me yëjë ni cjua xi cachja me xi sahmi me. \v 22 Vëhë xi Nina ne, catsicjë me jyë́ rë Abraham. \p \v 23 Quihndë ne, hacuiin suvá tsëhë Abraham xi cuatjin camahindu xi catsicjë Nina jyë́ rë me ta \v 24 hacuaha cojo tsajan ngayaan, xi sehe tsicjë Nina jyë́ naja, ngayaan xi mangutacun cojo Nina, me xi catsicuya Nai naja Jesucristu cjuahñu. \v 25 Cahme me ngatsë rë cjuatsehen xi nihña, hacuaha cavuya me cjuahñu cojo sa xi cuma cjuë jyë́ naja. \c 5 \s1 Cavetjuntjen tsëhë jyë́ naja \p \v 1 Quihndë ne, tsëhë xi catsicjë Nina jyë́ naja ngatsë rë xi camangutacun cojo rë me ne, vëhë xi ngayaan ne, ha hindë tsajin sa cjuachan cojo Nina ngatsë rë xi cavaxëtje naja Nai naja Jesucristu. \v 2 Hacuaha ngatsë rë xi camangutacun cojo rë me ne, vëhë xi casacu naja cjuandaja rë me. Hacuaha jemu sua rë xahasen naja cojo ngu cjuetacun xi cuechú nixtin xi cuechuntahan hitsë sacuatjin jyë hnga Nina cojo Hasen rë me. \v 3 Hane hacuiin suvá ngatsë rë cjuetacun vëhë ni ta hacuaha ma sua rë xahasen naja ngatsë rë cjuañihi xi vatjun ta, tsëhë xi ha hyan ta cjuañihi ne, vëhë vicuya naja hacutjin scaa naja tu mé ni cjuacjintacun. \v 4 Hane xi scaa naja ne, vëhë sahmi xi chuya rë Nina tsajan, hane xi chuya rë Nina tsajan ne, vëhë sahmi xi cuetahan tacun Nina. \v 5 Hane xi cuatjin cuetahan tacun Nina ne, tsajin nixtin cuetju sava ngayaan ta, tsëhë xi Hasen rë Nina xi casua naja me ne, jemu caveya cjuahmutacun rë Nina cahntsua xahasen naja. \p \v 6 Hya xi tsajin mé camá canihña suvaan xi naxentjen yojo naja ne, hya cahme Jesucristu xi cuaxëtje me ngayaan xuta tsehen. Cahme me nixtin xi cachja Nina xi cueya me. \v 7 Tsajin cjuaquixi xi ngu xuta sua me yojo rë me xi cueya me ngatsë rë ngu me xi tsajin jyë́ rë. Hisca ngu xuta ndaja jain ne, hyan sa xi sacu yo xi cuetjucacun xi sua yojo rë xi cueya ngatsë rë me. \v 8 Peru Nina ne, casua me camachaya naja cjuahmutacun xi tjin rë me cojo naja hya xi Jesucristu casua me yojo rë me xi cahme me ngatsë naja, handasa xuta tsehen ngayaan. \v 9 Hane quihndë xi cafë jyë́ naja ngatsë rë cjuaveya rë Jesucristu ne, ngajan xi hacuaha tjin cjuaquixi xi ngatsë rë me ne, cuetjuntjen tsëhë castigu. \v 10 Hya xi condra rë Nina má ngayaan ne, hya camá xutandaja rë me ngayaan ngatsë rë cjuaveya rë Quihndi rë me. Hane quihndë xi camá xutandaja rë me ngayaan ne, tjin cjuaquixi xi ngayaan ne, cuetjuntjen ngatsë rë xi tacun quicun nga me quihndë. \v 11 Hacuaha jemu sua ma rë xahasen naja ngatsë rë cjuahmutacun rë Nina, cojo ngatsë rë Nai naja Jesucristu, me xi quihndë casahmi xi camá xutandaja rë Nina ngayaan. \s1 Hacutjin casahmi Adán cojo hacutjin casahmi Jesucristu \p \v 12 Ntsacu cavetsihin ne, cavisehen xi hmí cjuatsehen cahntsua cjuatacun rë xuta nguehe ngasunhndë vihi ngatsë rë ngu xuta xi hmí rë Adán. Hane ngatsë rë cjuatsehen ne, cavisehen xi hmí cjuaveya nguehe ngasunhndë. Cuatjin xi yëjë ni xuta ngasunhndë ne, hatuxa hme me ta, tsëhë xi yëjë ni me ne, sahmi me cjuatsehen. \v 13 Chaja sa xi sua Nina Moisés ley rë me ne, ha hinchajñi cjuatsehen ngajñi rë cjuatacun rë xuta ngasunhndë. Peru sahmicuendaain me cjuatsehen xi má hiscan xi tsajin ngu ley. \v 14 Peru yëjë ni xuta xi caviyuju me ngasunhndë hisca nixtin rë Adán hisca nixtin rë Moisés ne, cahme me. Hisca xuta xi hacuiin tangun cjuatsehen xi casahmi me cojo cjuatsehen xi casahmi Adán ne, hacuaha cojo me cahme me. Hane Adán ne, tjin ngu xcusun hacutjin matangun me cojo Cristu, me xi sehe cuinduva me ta, ngatsë rë Adán ne, cavisehen ngu xcusun nguehe ngasunhndë, hacuaha ngatsë rë Jesucristu, me xi camangascan canduva ne, cavisehen ngu nga xcusun ngasunhndë. \p \v 15 Peru cjuandaja xi sua Nina ne, hacuiin tangun cojo cjuatsehen xi casahmi Adán. Ngatsë rë cjuatsehen xi casahmi ngu ni xuta vëhë ne, jemu cjín xuta cahme me. Peru cjuandaja rë Nina cojo cjuandaja xi tisua naja ngu ni xuta xi hmí Jesucristu ne, hitsë sa vengui chjí rë hacuaha jemu ndaja cama rë tsëhë jemu cjín xuta. \v 16 Cuichjá nga ngu ndiya ta hacuiin tangun cavetju tsëhë cjuandaja vëhë cojo tsëhë cjuatsehen xi casahmi ngu ni Adán. Hya xi Adán casahmi me cjuatsehen vëhë ne, sehe cachja Nina xi sacuaha castigu ne, cuechú nixtin xi cueya Adán. Peru quihndë ne handasa xi jemu cjín cjuatsehen sahmi xuta ne, Nina ne, hacuaha sahmi me cjuandaja xi tsicjë me jyë́ rë xuta. \v 17 Ngatsë rë cjuatsehen xi casahmi ngu ni xuta ne, hatuxa cuma rë xuta cjuaveya. Cuanitjin hitsë sa ndaja ta, ngatsë rë ngu ni Jesucristu ne, xuta xi jemu tisacu rë me cjuandaja rë Nina xi tsicjë Nina jyë́ rë me tu cjuatjo ni ne, hatuxa sacú rë me cjuahñu xatsë. \p \v 18 Vëhë xi sacuatjin xi cavetjucaa castigu xi cuma rë yëjë ni xuta ngatsë rë ngu cjuatsehen jan ne, hacuanitjin ni cuetjucaa xi cjuë jyë́ rë yëjë ni xuta, hacuaha sacú rë me cjuahñu xatsë, ngatsë rë ngu ni cjuandaja jan. \v 19 Hacuaha sacuatjin xi jemu cjín xuta camatsehen cjuatacun rë me ngatsë rë xi ngu ni xuta cahndiin me tsëhë Nina ne, hacuanitjin ni jemu cjín xuta cuma me xuta xi tsajin jyë́ rë ngatsë rë xi ngu ni me xi cahndë me tsëhë Nina. \p \v 20 Cavejña Nina ley hane ngajan xi cama cjín sa cjuatsehen xi sahmi xuta. Peru hiscan xi camacjín sa cjuatsehen ne, ngajan xi cjín sa camatsejen cjuandaja rë Nina. \v 21 Sacuatjin xi hatuxa casahmi xuta cjuatsehen hane cahme me ne, hacuanitjin ni hatuxa sacú rë xuta cjuandaja rë Nina, hane cjuë jyë́ rë me, sehe sacú rë me cjuahñu xatsë, ngatsë rë Nai naja Jesucristu. \c 6 \s1 Sacuaha xi caveyan xi cuma rë cjuatsehen hane quicun ngayaan xi cuma rë Nina \p \v 1 Xi cuatjin ne, ¿há quixi sa xi cuinújan xi ndatjin xi nihña sa cjuatsehen cojo sa xi vetjutsejen sa cjuandaja rë Nina? \v 2 ¡Jéya, ndajintjin! Ngayaan ne, sacuaha xi caveyan xi cuma rë cjuatsehen. Hane xi ha cavetjuxen tsëhë cjuatsehen ne, ha quihndë cumaji camahani cuinechan sa ngajñi rë cjuatsehen. \v 3 ¿Há hyuun ta ngayejen ni ne, hya xi caxtenda ngayaan xi cumatangun ngayaan cojo Jesucristu ne, hacuiin tu xi cuma tangun ni ngayaan cojo rë me ta hacuaha cojo xi cuma tangun ngayaan cojo cjuaveya rë me? \v 4 Ngajan xi sacuaha xi caxinchaniji tangun ngayaan cojo Jesucristu hya xi caxtenda ngayaan, cojo sa xi cuma tsejen xi camatangun ngayaan cojo cjuaveya rë me. Cuatjin caxinchaniji ngayaan cojo sa xi sacuatjin xi cavuya Jesucristu cjuahñu ngatsë rë Nahmi naja xi jemu jyë hnga me cojo Hasen rë me ne, hacuanitjin ni ngayaan ta sacú naja cjuahñu xatsë xi tivanguen cojo ngasunhndë naja. \p \v 5 Sa xi camatangun ngayaan cojo ngu cjuaveya sacuaha cjuaveya rë Jesucristu ne, hacuaha cama tangun ngayaan cojo ngu cjuahñu sacuaha cjuahñu xatsë rë me. \v 6 Hacuaha hyan ta ngayaan ne, sacuaha xi casetaha tangun ngayaan cojo Jesucristu xcun cru, cojo sa xi cjuë cuetsun yojo tsehen naja, hane cuatjin xi ha quihndë hacuiin cuanguen nduju sa ndiya rë cjuatsehen. \v 7 Ta yo xi ha cahme ne, ha camandaya tsëhë cjuatsehen. \v 8 Sa xi cuatjin caveyan cojo Jesucristu ne, vetahantacun xi hacuaha cuatjin cuinechan cjuahñu cojo rë me. \v 9 Hacuaha hyan ta Jesucristu ne, quihndë xi ha cavuya me cjuahñu ne, ha quihndë cuyaain cueya nga me ngu ndiya. Cjuaveya ne, ha quihndë vitexaain rë me. \v 10 Xi cahme me ne, ngu ndiya ni cahme me xi cuma rë cjuatsehen; peru quihndë xi tacun nga me cjuahñu ne, tacun me xi cuma rë Nina. \v 11 Cuatjin nuju ngayun ne, nihñucuendun ni xi caveyun camahani xi cuma rë cjuatsehen, nihñucuendun xi nechun cjuahñu xi cuma rë Nina xi tjin tangun cjuatacun nuju cojo Jesucristu. \p \v 12 Vëhë xi ngayun ne, xicatuun sa cahndë xi cjuatsehen cuitexa nuju; xicanihñuu sa yëjë ni hacutjin meje rë yojo jyë́ nuju. \v 13 Xicatuun sa yojo nuju cojo cjuatsehen ta tuhun yojo nuju cojo Nina, sacuaha nima xi cavuya cjuahñu ngayun. Yojo nuju ne, mijí rë xi sahmi xa rë cjuatsehen ta meje rë xi sahmi xa rë cjuandaja. \v 14 Sacuaha cjuatsehen ne, ha quihndë vitexaain nuju ta, tsëhë xi hacuiin ley tivitexa nuju ta cjuandaja rë Nina ne, vëhë tivitexa nuju. \s1 Yo meje rë xi tahan yojo naja cojo \p \v 15 Sa cuatjin ne, ¿mé xi ndatjin nihña? ¿Há nihña sa cjuatsehen tsëhë xi hacuiin ley tivitexa naja ta cjuandaja rë Nina tivitexa naja? ¡Jéya, hacuiin cuatjin! \v 16 Ngayun ne, ha ndaja hyun ta sa xi tuhun yojo nuju cojo cjuatsehen xi cuinuhyun tsëhë yëjë ni hacutjin vitexa nuju cjuatsehen ne, hatuxa tjihñu ngayun cojo cjuatsehen jan, hacuaha sacú nuju cjuaveya. Peru sa xi tuhun yojo nuju cojo Nina xi cuinuhyun tsëhë me ne, hatuxa tjihñu ngayun cojo Nina, hacuaha nujyuhunyun ndiya rë cjuandaja. \v 17 Titjun ne, hatuxa tjihñu ngayun cojo cjuatsehen. Peru nacuechji rë Nina ta quihndë ne, ha canuhyun cojo ngu ñaja xahasen nuju tsëhë cjuachacun xi casahmi Nina xi camachaya nuju. \v 18 Hane xi ha camandaya ngayun tsëhë cjuatsehen ne, catuhun yojo nuju cojo ndiya rë cjuandaja. \v 19 Tichjá cojo nuju cojo cjua xi chjaain cuijne rcun, ngatsë rë xi hvë xi jemu chja cuijne rcun cjuatacun xi tichjá cojo nuju. Titjun ne, catuhun yojo nuju cojo cjuatsehen, cojo sa xi suvá cjuatsehen yëjë ni xi nihñu. Peru quihndë ne, cuatjin meje rë xi tuhun yojo nuju cojo ndiya rë cjuandaja cojo sa xi cuma cjuë jyë́ nuju xcun Nina. \p \v 20 Hya xi tjihñu ngayun cojo cjuatsehen ne, ndaya tjin ngayun xi cuma rë ndiya rë cjuandaja. \v 21 Peru ¿mé ndajyihi casacu nuju hya? Tsajin, ta quihndë ne, tu ma sava nuju xi ninguitsjun xcusun xi canihñu ta, tsëhë xi hya xi cuatjin nihña ne, suvá cjuaveya sacu naja. \v 22 Peru quihndë ne, camandaya ngayun tsëhë cjuatsehen hacuaha catuhun yojo nuju cojo Nina. Vëhë xi tisacu nuju ngu cjuatacun tyjahi xi tsajin cun rë, tisacu nuju ngu xahasen tyjahi, hacuaha hya xi cuijnetaha ne, sacú nuju ngu cjuahñu xatsë. \v 23 Sacuaha chjí xi sacu naja tsëhë cjuatsehen ne, hacui cjuaveya. Peru cjuandaja xi Nina sua naja me, tu cjuatjo ni sacu naja hya xi tjin tangun cjuatacun naja cojo Nai naja Jesucristu. Hane sacu naja cjuahñu xatsë. \c 7 \s1 Xcusun xi vicuya naja ley rë cjuavixan \p \v 1 Ngayujun ni matsejen ne, ha hyun xi hmí rë ley. Vëhë xi ha hyun xi ley ne, vitexa naja jinguyëjë rë xi nechan cjuahñu. \v 2 Sacuaha ngu chjuun xi cavixan na cojo xihin rë na ne, chja ley rë Moisés ta sacuaha xi tjihñu na cojo cha jinguyëjë rë xi tacun cha cjuahñu. Peru sa xi xihin rë na cueya cha ne, na vëhë ne, ha ndaya tjin na tsëhë cjuavixan xi camá na cojo xihin rë na jan. \v 3 Vëhë xi sa xi tacun cuaha xihin rë na, hane na vëhë ne, cjuaha na jingu sa xihin ne, jemu jyë jyë́ rë na. Peru sa xi cueya xihin rë na jan ne, ndaya tjin na tsëhë cjuavixan xi camá na, hacuaha tsajin mé jyë́ rë na sa xi cuixan nga na ngu ndiya cojo jingu sa xihin. \p \v 4 Cuanitjin nuju ngayun, sacuaha xi caveyun xi cuma rë ley ngatsë rë Jesucristu cojo sa xi cuma ndaya ngayun tsëhë ley, hane cuma tsëhë jingu sa me ngayun. Me vëhë ne, hacui Jesucristu, me xi cavuya cjuahñu. Cuatjin cavuya me cjuahñu cojo sa xi cuma nihña cjuandaja xi meje rë Nina. \v 5 Titjun hya xi cavinechan cojo yojo jyë́ naja ne, ley ne, catsingasca rë cjuatsehen ngajñi rë cjuatacun naja cojo sa xi nihña cjuatsehen. Hane ngatsë rë cjuatsehen xi canihña ne, vëhë xi cuechuntahan cjuaveya. \v 6 Peru quihndë ne, sacuaha xi caveyan xi cuma rë xcusun xi catsihñu naja, sehe ndaya tjin ngayaan tsëhë ley. Cuatjin xi ha quihndë hacuiin tjihñu ngayaan cojo ley changá vëhë ta, tjihñu ngayaan cojo cjua xatsë tsëhë Hasen rë Nina. \s1 Cjuatsehen xi hincha ngajñi yojo naja \p \v 7 Tsëhë xi quixi cuatjin ne, ¿há cuinújan xi jemu tsehen ley rë Moisés jan? ¡Jéya, hacuiin cuatjin! Peru hveen mé xi hmí rë cjuatsehen hisca xi camachaya ná cjua rë ley jan. Hya ne hveen xi ndajin tjin xi tsimeje xcusun xi tjin rë jingu sa xuta, hveen hisca xi camachaya ná cjua rë ley xi chja cuitjin: “Xicanimiji xcusun xi tjin rë jingu sa xuta.” \v 8 Ngajan xi ngatsë rë xi camachaya ná cjua rë ley jan ne, cjuatsehen ne, catsingasca rë cjuatacun naha, hane casahmi xi ngahan ne, jemu catsimeje xcusun xi tjin rë jingu sa xuta. Suva hya xi cjëë cumachaya ná cjua rë ley ne, hya xi tsajin mé casahmi cjuatsehen cojo ná. \v 9 Titjun xi hveen xi hmí ley ne, sacuaha xi jemu ndajyihi tejña. Peru hya xi camachaya ná tsëhë cjua rë ley jan ne, cavascaya rë cjuatsehen ngajñi rë cjuatacun naha, \v 10 hane sacuaha xi cavéya ngahan. Hane cjua rë ley vëhë ne, cahndë́ rë xi cavisecoo ná xi sacú ná ngu cjuahñu xatsë ne, sacuaha xi catsiquehen ná. \v 11 Cuatjin camá ta, tsëhë xi ngatsë rë xi camachaya ná cjua rë ley jan ne, cjuatsehen ne, cavindacha ná. Hane cojo cjua rë ley jan ne, casacu ná cjuaquixi xi xín cavitejña tsëhë Nina. \p \v 12 Ngajan xi yëjë ni cjua xi vitexa ley jan ne, hatuxa cjua rë Nina, hatuxa cjuaquixi, hatuxa cjuandaja. \v 13 Xi cuatjin ne, ley xi ndaja jan ne, ¿há cuma xi vëhë catsiquehen ná? ¿Há cuma xi vëhë cavaxëxin ná tsëhë Nina? ¡Jéya, hacuiin cuatjin cama! Cjuatsehen ne, cojo sa xi cumatsejen xi tsehen jain ne, casahmi xa cojo ngu xcusun ndaja cojo sa xi tsiquehen ná. Cuma cuinújan ne, hya xi machaya naja cjua rë ley jan ne, ngajan ma tsejen xi jemu tsehen camahani cjuatsehen. \p \v 14 Ha hyan ta ley rë Moisés jan ne, tsëhë Nina vë. Peru ngahan xi tsëhë ngasunhndë ngahan ne, sacuaha xi caxteña ngahan xi cuíhndë tsëhë cjuatsehen. \v 15 Hisca vijniircú xcusun xi sahme. Sahmee xcusun xi meje sahme ta sahme xcusun xi chuyiin camahani ná. \v 16 Quihndë xi sahme xcusun xi mijí sahme ne, ha ngajan ma tsejen ta ha hvë ta ley ne, jemu ndaja. \v 17 Peru xi cuatjin ne, hacuiin ngahan xi sahme cuatjin ta cjuatsehen xi hincha ngajñi yojo naha ne, vëhë xi sahmi cuatjin. \v 18 Ha hvë ta sacuaha ngajñi yojo jyë́ naha vi ne, tsajin camahani hincha rë cjuandaja. Jemu meje sahme cjuandaja, peru maji. \v 19 Sahmee cjuandaja xi meje sahme ta tu cjuatsehen xi mijí sahme ne, vëhë sahme. \v 20 Peru quihndë xi sahme xcusun xi mijí sahme ne, ha ngajan ma tsejen ta hacuiin ngahan xi sahme cuatjin ta, cjuatsehen xi hincha ngajñi yojo naha ne, vëhë xi sahmi cuatjin. \p \v 21 Ngajan xi ngahan ne, hatuxa cuitjin vátju má: hya xi meje sahme ngu cjuandaja ne, hya vutsején ta tjin mé xi sahmi xi ma sahme cjuatsehen. \v 22 Ngahan cojo cjuatacun naha ne, jemu chuya ná ley rë Nina. \v 23 Peru vutsején ta ngajñi yojo jyë́ naha ne, jiya sa ngu ley xi hacjahi. Hane ley xi hacjahi jan ne, sacuaha xi ticjan cojo ley xi jiya ngajñi cjuatacun naha. Hacuaha ley xi hacjahi jan ne, hacui ley rë cjuatsehen xi hincha ngajñi yojo naha. Hane vutsején ta ley jan ne, sacuaha xi titsihñu ná. \v 24 ¡Jemu choho camahani má ná ngahan! ¿Yo xi cuaxëtje ná tsëhë yojo jyë́ naha vi ni? ta, ngatsë rë yojo naha vi ne, sacú ná cjuaveya. \v 25 Suá nacuechji rë Nina ngatsë rë Nai naja Jesucristu ta me vëhë cuaxëtje ná me. Ngajan xi ngahan ne, ngu ladu ne, tjihñu cjuatacun naha cojo ley rë Nina, peru ngu ladu nga ne, tjihñu yojo naha cojo ley rë cjuatsehen. \c 8 \s1 Hacutjin meje rë xi tjenguen ndiya rë Nina \p \v 1 Quihndë ne, tsajin camahani castigu xi cuma naja ngayaan xi tjin tangun cjuatacun naja cojo Jesucristu ta, \v 2 tsëhë xi quihndë xi tjenguen ndiya rë Nina xi sua naja cjuahñu xatsë ngatsë rë xa xi casahmi Jesucristu ne, vëhë xi ha tjin ndaya ngayaan tsëhë ndiya rë cjuatsehen xi sua naja cjuaveya. \v 3 Xcusun xi camaji casahmi ley rë Moisés ngatsë rë xi caain rë xutajyë sahmi chihin me sacuatjin chja ley ne, Nina ne, camá casahmi me. Nina catsingatju me Quihndi rë me xi cuma me ngu xuta sacuatjin ngayaan xutajyë. Catsingatju Nina Quihndi rë me jan xi tsicjë me cjuatsehen. Vëhë xi quihndi jan xi hmí rë Jesucristu ne, cahme me sacuaha castigu ngatsë rë yëjë ni cjuatsehen xi sahmi xuta jyë́. \v 4 Cuatjin casahmi Nina cojo sa xi cuma nihña sacuatjin vitexa ley ta ngayaan ne, hacuiin tjenguen ndiya hacutjin xi meje rë yojo jyë́ naja ta tjenguen ndiya hacutjin xi meje rë Hasen rë Nina. \p \v 5 Xuta xi tjengui me ndiya hacutjin xi meje rë yojo jyë́ rë me ne, sahmi tangun me cjuatacun rë me cojo xcusun xi meje rë yojo jyë́ rë me. Peru xuta xi tjengui me ndiya rë Hasen rë Nina ne, sahmi tangun me cjuatacun rë me cojo Hasen rë Nina. \v 6 Xuta xi tsiniya cacun me hacutjin xi meje rë yojo jyë́ rë me ne, hatuxa sacú rë me ngu cjuaveya ta tsajin jiya Hasen rë Nina cahntsua xahasen rë me, cuechiin me xcun Nina. Peru xuta xi tsiniya cacun me hacutjin meje rë Hasen rë Nina ne, hatuxa sacú rë me ngu cjuahñu xatsë cojo ngu cjuajeya ta ha jiya Hasen jan xahasen rë me hacuaha cuechú me xcun Nina. \v 7 Ngajan xi xuta xi tsiniya cacun me hacutjin xi meje rë yojo jyë́ rë me ne, hatuxa choho vëë me Nina ta, tsëhë xi mijí cuihndë me tsëhë cjua xi vitexa Nina. Hisca maji vihndë me tsëhë cjua xi vitexa Nina. \v 8 Xuta xi tjengui me ndiya hacutjin xi meje rë yojo jyë́ rë me ne, maji sahmi me sacuatjin chuya rë Nina. \p \v 9 Peru ngayun ne, hacuiin tjengun ndiya hacutjin xi meje rë yojo jyë́ nuju ta tjengun ndiya rë Hasen rë Nina, sa xi jiya Hasen rë Nina cahntsua cjuatacun nuju. Peru sa xi ngu xuta tsajin rë me Hasen rë Jesucristu ne, xuta vëhë ne, hacuiin tsëhë Jesucristu me. \v 10 Peru sa xi jiya Hasen xi sua Jesucristu ngajñi rë cjuatacun nuju ne, yojo nuju ne, sacuaha xi cahme ngatsë rë cjuatsehen, peru hasen nuju ne, sacú rë ngu cjuahñu xatsë ngatsë rë xi Nina ne, tsicjë me jyë́ nuju. \v 11 Ha hyan ta Nina ne, catsicuya me Jesús cjuahñu. Hane sa xi jiya Hasen rë Nina ngajñi rë cjuatacun nuju ne, vëhë sahmi xi sua sa Nina cjuahñu rë yojo jyë́ nuju xi hatuxa hme. \p \v 12 Vëhë xi ngayaan ne, tjin xcusun xi hatuxa meje rë xi nihña, peru mijí rë xi nihña sacuatjin vitexa yojo jyë́ naja ta \v 13 ngu xuta xi tisahmi me sacuatjin vitexa yojo jyë́ rë me ne, hatuxa cueya me. Peru ngu xuta xi cojo ngahñu xi sua Hasen rë Nina me ne, titsitjungui me xcusun xi meje rë yojo rë me ne, hatuxa sacú rë me ngu cjuahñu xatsë. \p \v 14 Yëjë ni xuta xi vihndë me tsëhë Hasen rë Nina ne, me vëhë xi cjuaquixi xi quihndi rë Nina me. \v 15 Hasen xi casacu nuju ne, hacuiin ngu hasen xi tsihñu nuju cojo sa xi rcun nga cuma ngu ndiya ta, hasen vëhë ne, hacui ngu xi sahmi xi cjuaquixi xi cuma ngayun quihndi rë Nina. Hya xi nujan “¡Papá!” Nina Nahmi naja ne, \v 16 hya tichja Hasen rë Nina cojo hasen naja xi ngayaan ne, ha quihndi rë Nina ngayaan. \v 17 Hane tsëhë xi quihndi rë Nina ngayaan ne, vëhë xi hatuxa cuechú nixtin xi satë naja cjuandaja rë me. Hacuaha cojo ngayaan satë naja tsëhë cjuandaja xi satë rë Jesucristu ta, tsëhë xi quihndë ne, tivatjun cjuañihi sacuatjin cavatju Jesucristu. Vëhë xi hya xi cuma ngascan ne, hacuaha cojo ngayaan cuma yehe cuma hnga ngayaan cojo cjuatacun naja sacuatjin cama jyë cama hnga Jesucristu cojo Hasen rë me. \p \v 18 Xi má ná ngahan ne, tsimii sahmi rë xi tivatjun ngayaan cjuañihi quihndë ta, tsëhë xi cjuandaja rë Nina xi sacú naja xi cuma ngascan ne, jercu tu ndaja camahani. \v 19 Yëjë ni xcusun xi casahmi Nina nguehe ngasunhndë ne, jemu siuya xi meje xati scuëë hacutjin cún hacutjin má cuma ngayaan quihndi rë Nina. \v 20 Ta ngasunhndë ne, tu mahya xi siu yëjë ni xi siu. Peru hacuiin hatuxa xcusun xi cacún vë camameje rë xi cuatjin camá ta Nina ne, cuatjin meje rë me xi cuma. Peru tjin ngu cjuetacun. \v 21 Cuechú nixtin xi yëjë ni xi casahmi Nina nguehe ngasunhndë ne, hisca cojo vëhë cuma ndaya ne, ha quihndë hacuiin hatuxa cjuehndu sa ta cuma ndaya sacuatjin cuma ndaya yëjë ni quihndi rë Nina. Hacuaha sacú rë cjuandaja sacuatjin sacú rë quihndi rë Nina cjuandaja. \v 22 Ha hyan ta hisca quihndë nixtin vihi ne, yëjë ni xi casahmi Nina ngasunhndë vi ne, sacuaha xi tivitsine sacuaha xi vitsine ngu chjuun xi meje tsin rë na quihndi. \v 23 Hane hacuiin suvá ni ngasunhndë xi cuatjin tivitsine ta hacuaha cojo ngayaan ne, tivitsine. Ha tjin naja Hasen rë Nina sacuaha hitsë tsëhë yëjë ni xi sacú naja xi cuma ngascan. Peru vitsine ta, tsëhë xi jemu meje naja xi Nina sahmi naja me quihndi rë me xi cjuaquixi hya xi cuaxëtje me yojo jyë́ naja. \v 24 Ngayaan ne, cavetjuntjen cojo sa xi cuetahan tacun Nina. Peru sa xi ha tjin naja ngu xcusun ne, ha quihndë hacuiin cuetahan tacun xi sehe sacú naja xcusun xi ha tjin naja jan. \v 25 Peru hya xi vetahan tacun xi sacú naja ngu xcusun xi cjëë sacú naja ne, jemu jyë tacun xi nechayan rë. \p \v 26 Hacuaha ha chuva vëhë ni ne, Hasen rë Nina ne, visecoo naja, ngayaan xi caain naja nihña cjuandaja. Hisca hyaan jarë cjuandaja rë Nina xi ndatjin xi chjahyan. Peru suvá Hasen rë Nina ne, chjatje ngatsë naja cojo cjuatacun xi hisca cumaji cuinújan cojo cjua naja. Vëhë xi sacuaha xi tu fëtacun ni. \v 27 Hane Nina, me xi vëë yëjë ni xi hincha cjuatacun naja ne, hacuaha vëë me cjuatacun rë Hasen rë me jan ta, tsëhë xi Hasen rë me jan ne, hatuxa chjatje ngatsë rë xuta ladu rë Nina sacuatjin meje rë Nina xi cuma. \s1 Nina sahmi me xi cuetjunndajan ngayaan \p \v 28 Ha hyan ta yëjë ni xcusun xi má nguehe ngasunhndë vi ne, sahmi Nina xi ndaja tsëhë xuta xi hmucacun me Nina, xuta xi cavaxijin Nina sacuatjin xi meje rë me. \v 29 Hisca ntsacu cavetsihin ne, ha tjin chjinë rë Nina cjuatacun rë yo xi meje rë me xi cuma xuta ladu rë me, hacuaha hisca hya cavejña ngu cacun me xi cuma xuta xi cuacun jan sacuaha Jesucristu Quihndi rë me. Cuatjin meje rë Nina cojo sa xi cuma titjun Jesucristu ngajñi rë jemu cjín xuta xi cuma sacuaha xicjin me. \v 30 Hacuaha xuta xi cuacun cavejña ngu cacun Nina jan ne, me vëhë xi cavaxijin Nina me; hacuaha xuta xi cuacun catsicjë Nina jyë́ rë jan ne, me vëhë xi casahmi yehe casahmi hnga Nina me cojo cjuatacun rë me. \p \v 31 Quihndë ne, nguehe cuichjá sa ngu cjua cojo nuju. Tsëhë xi Nina tacun me ngatsë naja ne, tsajin camahani yo xi cuma sahmi naja condra. \v 32 Nina ne, catsichuvaain naja me Quihndi rë suvá me ta casua me Quihndi rë me xi cahme ngatsë naja ngayejen ni. Hane vëhë xi hacuaha hatuxa sua naja me yëjë sa xcusun xi ndaja. \v 33 Tsajin yo xi cuinchajyë naja, ngayaan xi Nina cavaxijin naja me ta, Nina ne, me vëhë xi tsicjë me jyë́ naja. \v 34 Vëhë xi tsajin camahani yo xi ma cjan rë xi ngayaan cún naja. Tsajin ta, Jesucristu ne, me vëhë xi ha cahme me hacuaha ha cavuya me cjuahñu, hane me vëhë xi jemu casahmi jyë casahmi hnga Nina me cojo Hasen rë me ngajan hiscan tacun me cojo rë Nina. Hacuaha me vëhë xi tichjatje me ngatsë naja. \v 35 Ngajan xi tsajin camahani mé xcusun xi cuaxëxin naja tsëhë cjuahmutacun rë Jesucristu, handasa cuatjun cjuañihi, handasa sacuiyiin hacutjin naxentjen yojo naja, handasa yo tsujyihiya tjengui naja cojo cjuahngatacun, handasa cuma jindya nangui naja, handasa cumachaja naja tsjian naja, handasa cuinechantahan tsavi xi mé xi cuma naja, handasa tsiquehen naja xuta. Hatuxa tsajin mé xcusun xi cuacun vë xi cuma cuaxëxin naja tsëhë cjuahmutacun rë Jesucristu. \v 36 Hacuaha camahindu ngujo cjua xcun xujun rë Nina xi chja cuitjin: \q1 Yëjë ni hora ne, titsiquehen niji xuta ngu jo ngayin ngatsë rë xi ladu nuju ngayin; \q1 xi má rë xuta ne, ngayin ne, sacuaha chu tsánga xi cjue cueya chu ngayin. \m Cuatjin camahindu. Sacuatjin camahindu tsëhë xuma xuta xi cuacun jan ne, hacuaha cuatjin tivatjun tijima. \v 37 Peru caa naja yëjë ni cjuacjintacun vëhë, hisca vetjun ndaja sa ta, tsëhë xi Jesucristu ne, visecoo naja me, tsëhë xi hmucacun naja me. \v 38 Hane ngahan ne, camangucácun ta tsajin mé xcusun xi cuma cuaxëxin naja tsëhë cjuahmutacun rë Nina: sa cjuaveya sa cjuahñu, sa ángel sa xuta xi ma titjun, sa cjuacjintacun xi tivatjun tijima, sa cjuacjintacun xi sehe nduva, sa xutacjín xi choho vëë naja sa chircun, \v 39 sa ngajan ngahnga nduva, sa nguehe nangui nduva, o sa tu mé ni xcusun xi yahnga xi casahmi Nina ne, cumaji cuaxëxin naja tsëhë cjuahmutacun xi tjin rë Nina cojo naja ngatsë rë xi tjin tangun cjuatacun naja cojo Nai naja Jesucristu. \c 9 \s1 Nina cavaxijin me xuta Israel \p \v 1 Quihndë ne, sacuaha ngahan xi tsëhë Jesucristu ngahan ne, nguehe cuichjá cjuaquixi, hacuiin vindácha nuju. Hane tsëhë xi jiya Hasen rë Nina ngajñi rë cjuatacun naha ne, vëhë xi hvë cojo cjuatacun naha ta cjua xi chjá ne, cjuaquixi hya xi chjá xi \v 2 jercu tu choho camahani má ná, jemu jyë cjuava xi jiya cahntsua xahasen naha. \v 3 Hisca má cácun ne, cjuéhya rë Nina xi cuaxëxin ná me tsëhë Jesucristu sa xi cojo cjuatacun vëhë ne, yëjë ni xuta xi tangun xutachanga naha cojo ne, cuma sacú rë me cjuandaja rë Nina. \v 4 Xuta xi cuacun vë ne, xuta Israel me. Me vëhë xi camá me quihndi rë Nina, camachaya rë me hacutjin jemu jyë hnga Nina cojo Hasen rë me, camachihin ngu jo compromisu rë Nina cojo rë me, casacu rë me ley rë Nina, camachaya rë me hacutjin meje rë xi chjaharcun rë Nina, casacu rë me cjua rë Nina hacutjin sua Nina me cjuandaja. \v 5 Me vëhë xi canduva me tjë rë xutachanga niji, hacuaha tjë rë me vëhë ne, canduva Jesucristu sacuaha ngu xuta. Hane Jesucristu jan ne, me vëhë xi Nina me tsëhë jingujyë ni ngasunhndë, hacuaha chjaharcun rë me yëjë nu yëjë nixtin. Cuatjin jain. \p \v 6 Hacuiin chjá xi cavetjincaain cjua xi cachja Nina cojo xuta Israel. Ha hyun ta xuta xi canduva tjë rë xutachanga xi hmí rë Israel ne, hacuiin yëjë me xi xuta ladu rë Israel xi cjuaquixi me. \v 7 Hacuaha xuta xi canduva tjë rë Abraham ne, hacuiin yëjë me xi ladu rë Abraham me xi cjuaquixi, ta cuitjin cachja Nina cojo Abraham: “Suvá tjë rë quihndi riji Isaac ne, vëhë ni xuta xi cuma tjë riji xi cjuaquixi.” Cuatjin cachja Nina. \v 8 Cuma cuinújan ne, hacuiin yëjë ni xuta xi canduva tjë rë Abraham xi jni xi yojo rë me xi cuma quihndi rë Nina ta, suvá xuta xi tsin me sacuatjin cachja Nina cojo Abraham ne, me vëhë xi cuichja Nina xi tjë rë Abraham xi cjuaquixi. \v 9 Cuitjin cachja Nina cojo Abraham hatsëë: “Nixtin xi cuejñá xi cúya nga ne, hya tsin rë na Sara ngu quihndi xihin.” Cuatjin cachja Nina. \p \v 10 Hacuaha hacuiin vëhë ni má yëjë cjua vë ta sacuaha catsijo quihndi rë Rebeca ne, ngu ni nahmi rë, me xi xutachanga niji xi hmí Isaac. \v 11-12 Hane hisca hya xi cjëë tsin quihndi xi cuacun jan, hacuaha cjëë sahmi xi ndaja xi ndajin ne, hya cachja Nina cojo Rebeca cuitjin: “Quihndi riji xi ngascan ne, cuma titjun tsëhë quihndi tjun.” Cuatjin cachja Nina. Cuatjin camá cojo sa xi cuma tsejen xi Nina ne, tjin rë me chuva rë xi cuaxijin suvá me tu yo ni xi meje rë me, hacuaha tsimii sahmi rë tu mé ni xcusun xi casahmi xuta jan. \v 13 Hacuaha camahindu xcun xujun rë Nina cuitjin: “Cha Jacob ne, catsíhmucacun cha, peru cha Esaú ne, choho cahvë cha.” Cuatjin camahindu. \p \v 14 Xi cuatjin ne, ¿há cuinújan xi Nina ne, cuaaintjin xi sahmi me? ¡Jéya, hacuiin! ta \v 15 Nina ne cuitjin cachja me cojo Moisés: “Ngahan ne, sahme cjuandaja cojo yo xi meje sahme cjuandaja cojo, hacuaha cumayuma ná yo xi meje cuma yuma ná.” \v 16 Vëhë xi xuta xi sacu rë cjuandaja rë Nina ne, hacuiin xuta xi jemu meje rë, hacuiin xuta xi jemu sahmi vihi sahmi vëhë ta suvá Nina vaxijin me yo xi sua me cjuandaja rë me. \v 17 Xcun xujun rë Nina ne, chja Nina cojo me xi ma titjun tsëhë xuta Egipto cuitjin: “Ngahan ne, casahme xi camatitjun ngaye cojo sa xi cuatjin tsingácun rë xuta ngahñu naha, hacuaha cojo sa xi xuta tsëhë yëjë ni ladu ne, cumachaya rë me yo ngahan.” Cuatjin cachja Nina. \v 18 Ngajan xi Nina ne, sahmi me cjuandaja cojo yo xi meje sahmi me cjuandaja cojo, hacuaha sahmi me xi mijí cuijne rcu yo xi meje rë me xi cuijnii rcu. \p \v 19 Peru ngu ngayun ne, cuinújun cojo ná cuitjin: “Sa cuatjin ne, ¿mé má chaha rë xuta sahmi Nina? ta, tsëhë xi tsajin yo xi catsingatiin rë xcusun xi meje rë Nina xi cuma.” Cuatjin cuinújun. \v 20 Peru ngayun xi ngu xutajyë ni ngayun ne, ¿yo ngayun xi cuatjin meje cuinújun cojo Nina? Sacuaha ngu xcusun xi casahmi xuta ne, ¿há cuichja cojo xuta xi casahmi jan cuitjin: “¿Mé má cuitjin jyihi canihñu ná?” Cuatjin cuichja. \v 21 Sacuaha ngu cha chjinetiji ne, hatuxa tjin rë cha xa xi cjuaha cha ngu xtin ndasi ne, tsindaja cha jo tiji. Ngu tiji jan ne, jemu ndajyihi ngu xa xi satë rë, hane tiji xingu jan ne, ngu xa xi chojyihi satë rë. \p \v 22 Nina ne, tsëhë xi meje sua me cumachaya rë xuta hacutjin xi jemu cuma cjan rë me hacuaha jemu hñu ngahñu rë me ne, vëhë xi cojo yëjë cjuajeya xi tjin rë me ne, cacaa rë me cojo xuta xi hatuxa cuma cjan rë me cojo, xuta xi cavaxijin me xi hatuxa tsicjë me. \v 23 Cuatjin casahmi jyë cacun Nina, cojo sa xi sua me cumachaya rë xuta hacutjin xi jemu tjin rë me cjuandaja cojo xuta xi hatuxa sua me cjuandaja rë me, xuta xi caviyuju chjine Nina cojo tjun sa, cojo sa xi sacú rë xuta jan cjuandaja rë me. \v 24 Hane xuta xi cuacun vëhë ne, hacui ngayaan xi cavaxijin naja Nina. Hacuiin suvá ngajñi rë xuta Israel cavaxijin me ta hacuaha cojo ngajñi rë xutaxín cavaxijin me. \v 25 Sacuaha cjua rë Nina xi catsihindu profeta Oseas ne, cuitjin chja: \q1 Xuta xi hacuiin xuta ladu naha me ne, cuechú nixtin xi sahme xuta ladu naha me; \q1 hacuaha cojo na xi hacuiin tsíhmucacun ne, cuechú nixtin xi jemu tsíhmucacun na. \m Cuatjin chja cjua rë Nina. \p \v 26 Hacuaha cachja nga Oseas cuitjin: \q1 Ngu cahndë́ jan ne, cuitjin cachja Nina cojo xuta: “Ngayujun ni ne, hacuiin xuta ladu naha ngayun.” Cuatjin cachja Nina. \q1 Hane handasa cuatjin cachja Nina, peru cuechú nixtin xi ngajan ne, cuma xuta xi cuacun jan quihndi rë Nina quicun. \m Cuatjin cachja profeta Oseas. \p \v 27 Hacuaha cachja profeta Isaías tsëhë xuta tjë rë Israel cuitjin: “Handasa sacuatjin cjín tsumi tsëhë ndachacun cuatjin cjín cuma xuta tjë rë Israel ne, peru jemu chuva me xi cuetjutje me ta, \v 28 Nina ne, hatuxa sahmi me castigu nguehe ngasunhndë, hane xi cuechú nixtin vëhë ne, ngutjen ni sahmi me yëjë ni hacutjin xi cavejña me xi sahmi me.” Cuatjin cachja profeta Isaías. \v 29 Hacuaha hatsëë ne, cachja nga Isaías cuitjin: \q1 Nina, me xi hatuxa matitjun tsëhë yëjë ni xi tjin, sa ngahnga sa ngasunhndë ne, sa xi casuaain naja me xuta xi cuma tjë naja ne, \q1 tangun ni cafë ngayaan sacuatjin cafë camahani xuta nandya Sodoma cojo xuta nandya Gomorra. \m Cuatjin cachja Isaías. \s1 Catsitjungui xuta tjë rë Israel ndiya rë Nina \p \v 30 Xi cuatjin ne, cuma cuinújan xi Nina ne, catsicjë me jyë́ rë xutaxín ngatsë rë xi camangucacun xutaxín jan cojo Jesucristu, handasa hatsëë ne, hisca cuendaain rë xutaxín jan hacutjin sahmi Nina cojo jyë́ rë me. \v 31 Peru xuta tjë rë Israel ne, handasa jemu casahmi me ngahñu xi meje rë me xi tsicjë Nina jyë́ rë me ne, peru catsicjiin Nina jyë́ rë me. \v 32 ¿Mé má cuatjin catsicjiin Nina jyë́ rë me? Catsicjiin Nina jyë́ rë me ta, tsëhë xi xuta tjë rë Israel xi cuacun jan ne, meje rë me xi tsicjë Nina jyë́ rë me ngatsë rë xcusun xi casahmi me xcun ngasunhndë rë me. Peru tsëhë xi mijí cumangucacun me cojo Jesucristu ne, vëhë xi sacuaha xi caxtenguiya rë me “ndyojo xi xtenguiya rë xuta”. \v 33 Cjua vëhë ne, sacuaha cjua xi cachja Nina xcun xujun rë me xi chja cuitjin: \q1 “Ngahan vejñávasen ngu xihin ngajan ndetjún Sión, \q1 hane xihin jan ne, sacuaha ngu ndyojo xi xtenguiya rë xuta; \q1 peru xuta xi cumangucacun cojo xihin jan ne, tsajin nu tsajin nixtin xi cuetju sava me.” \c 10 \p \v 1 Ngayujun ni matsejen ne, cuichjá cojo nuju ta xahasen naha ne, jemu meje rë xi xuta tjë rë Israel ne, cuetjutje me tsëhë jyë́ rë me. Hacuaha cuatjin féhya rë Nina. \v 2 Cuma cuichjá cojo nuju ta xuta tjë rë Israel ne, hacuaha jercu tsiniya cacun me xi meje rë me Nina. Peru hacuiin ndaja vijnercu me hacutjin chuya rë Nina. \v 3 Hvíin me hacutjin tsicjë Nina jyë́ rë xuta. Peru jemu meje tsicjë suvá me jyë́ rë me. Vëhë xi casuaain me yojo rë me cojo ndiya rë Nina, cojo sa xi Nina tsicjë me jyë́ rë me. \v 4 Jesucristu ne, me vëhë xi casahmichihin me yëjë ni cjua xi vitexa ley rë Moisés, cojo sa xi yëjë ni xuta xi cumangucacun me cojo Jesucristu ne, cjuë jyë́ rë me. \p \v 5 Moisés jan ne, hatsëë catsihindu me cjua vihi tsëhë xuta xi meje rë me xi cjuë jyë́ rë me ngatsë rë xi sahmi me hacutjin vitexa ley rë Moisés. Cuitjin catsihindu me: “Xuta xi sahmi me sacuatjin vitexa ley ne, sacú rë me cjuahñu xatsë ngatsë rë xi cuatjin sahmi me.” Cuatjin catsihindu Moisés. \v 6 Peru hacuaha cuitjin cachja nga Moisés tsëhë xuta xi cjuë jyë́ rë me ngatsë rë xi mangucacun me cojo Nina: “Mijí rë xi ningatehetacuin cuitjin: ¿Yo xi cjueniji hisca ngahnga?” ―‍sacuaha xi cuinduvajne cojo Jesucristu―‍; \v 7 o ¿Yo xi cjuejne cahntsua nduchin? ―‍sacuaha xi cuinduvaniji cojo Jesucristu xi jiya me ngajñi rë nima. \v 8 ¿Hacutjin chja Moisés xcun cjua rë Nina ni? Cuitjin chja: “Cjua rë Nina ne, ha jemu tiña tacun xi cuma nuju; ha hincha ntsuvun xi cuinújun, hacuaha ha hincha cahntsua xahasen nuju.” Cuatjin cachja Moisés. Cjua rë Nina jan ne, hacui cjua tsëhë hacutjin meje rë xi cumangutacun cojo Jesucristu, vëhë cjua xi titihín jimachaya rë xuta. \v 9 Sa xi ninguíxun cojo ntsuvun xi Jesucristu ne, Nina me, Nai nuju me, hacuaha sa xi cojo xahasen nuju macjain nuju xi catsicuya Nina Jesucristu cjuahñu ne, cuétjuntjun tsëhë jyë́ nuju. \v 10 Cuatjin cuma ta, tsëhë xi macjain naja cojo xahasen naja, sehe tsicjë Nina jyë́ naja, hacuaha ninguixen cojo ntsuvan hacutjin macjain naja, sehe cuaxëtje naja Nina. \p \v 11 Cuatjin ta, cjua rë Nina ne, cuitjin chja: “Yëjë xuta xi mangucacun cojo Nina ne, hatuxa cuetjin savaain me.” Cuatjin chja xujun rë Nina. \v 12 Nina ne, tangun ni vutsejen me xuta tjë rë Israel cojo xutaxín ta me xi Nai naja ne, hacui ni me xi Nai rë yëjë ni xuta. Me vëhë xi jemu sua me cjuandaja rë me xi cuma rë yëjë xuta xi fehya rë me. \v 13 Hisca xujun rë Nina ne, cuitjin chja: “Yëjë xuta xi fehya me Nai naja cjuandaja ne, cuetjutje me.” Cuatjin chja xujun rë Nina. \v 14 Tjin rë yo xi cuichja cojo ná cuitjin: “Peru ¿hacutjin cuma cjuehya xuta cjuandaja rë ngu xi hisca cjëë cumangucacun me cojo ni? Hane ¿hacutjin cumangucacun me cojo ngu xi hisca cjëë cumachaya rë me yo ni? Hane ¿hacutjin cumachaya rë me yo jan, sa xi tsajin yo sua cumachaya rë me ni? \v 15 Hane ¿hacutjin cuma cjue sua me cumachaya rë xuta yo jan, sa xi cjëë tsingatju Nina me ni?” Cuatjin cuichja. Xujun rë Nina ne, cuitjin chja: “Jemu ndatjin camahani hya xi fehe ngu me xi nduvacojo ngu cjuandajyihi.” \p \v 16 Peru chjá ngahan ta hacuiin yëjë xuta cavihndë me tsëhë cjuandajyihi jan. Hacuaha cuatjin chja profeta Isaías xcun xujun rë Nina: “Ngayun, Nai niji, jemu chúva me xi camangucacun cojo cjua niji.” Cuatjin chja Isaías. \v 17 Ngajan xi cumangutacun hya xi ha camachaya naja ngu cjua, hane cumachaya naja hya xi yo cuinduva sua cumachaya naja ngu cjua xi chja hacutjin casahmi Cristu. \p \v 18 Peru ¿há cjëë cumachaya rë xuta? chjá han. ¡Jéya, hatuxa camachaya rë me! Chja nga xujun rë Nina cuitjin: \q1 Jingujyë ni ngasunhndë ne, quiji cjua rë me, hisca hiscan vijnetaha ngasunhndë cavechu cjua rë me. \m Cuatjin chja. \v 19 Cúya cuichjá nga ngu ndiya: Xuta tjë rë Israel ne, ¿há hvíin me ni? ¡Jéya! hatuxa vëë me ta, tsëhë xi catsihindu Moisés cjua xi cachja Nina cuitjin: \q1 Ngahan ne, sahme xi jemu nihñu cjuaxín ngatsë rë xi sahme cjuandaja cojo xutaxín; \q1 tsicján nuju ngatsë rë xi sahme cjuandaja cojo xuta xi hvíin me yo ngahan. \m Cuatjin catsihindu Moisés cjua rë Nina. \v 20 Hacuaha catsacjuiin Isaías hya xi catsihindu me cuitjin: \q1 Xuta xi hacuiin cavanguise ná me ne, me vëhë casacu rë me ngahan; \q1 hacuaha xuta xi cuendaain rë me tsahan ne, me vëhë xi casuá camachaya rë me yo ngahan. \m Cuatjin cachja Isaías. \v 21 Peru catsihindu Isaías cjua xi cachja Nina tsëhë xuta Israel cuitjin: “Yëjë nixtin tsahan, xuta xi catsitjungui ná me.” Cuatjin catsihindu Isaías cjua rë Nina. \c 11 \s1 Nina ne, cavaxijin me ngu jo xuta Israel \p \v 1 Quihndë ne, tsëhë xi cuatjin catsitjungui xuta Israel ndiya rë Nina ne, cuinengësë nuju ngu cjua: ¿há catsitjungui Nina xuta rë me ni? ¡Jéya, hacuiin cuatjin! Ta ngahan ne, hacuaha ngu xuta Israel ngahan, tjë rë Abraham ngahan, hacuaha tjë rë Benjamín ngahan. \v 2 Hisca ntsacu cavetsihin ne, ha vëë Nina yo xi meje rë me xi cuma xuta ladu rë me, hacuaha tsitjunguiin me xuta xi cuacun vë quihndë. ¿Há vitsijiin nuju hacutjin chja xcun xujun rë Nina hiscan xi catsihindu profeta Elías cjua xi cachjajyë me cojo Nina tsëhë xuta Israel? Cuitjin cachja Elías: \v 3 “Ngayun, Nai naha, ha catsiquehen xuta profeta nuju hacuaha ha catsinguetsun me cahndë́ hiscan xi cjue cjuatjo xi cuma nuju. Ha tu suva sa tejña, peru hacuaha hisca cojo ngahan tivanguise ná me xi tsiquehen ná me.” Cuatjin cachja Elías. \v 4 Peru ¿hacutjin catsicuya Nina cjua cojo Elías? Cachja Nina: “Ngahan ne, ha cavaxëxen yatu mil xuta, hane xuta xi cuacun jan ne, cjëë cjue cuixcuhnchi me xcun nina ndyojo xi hmí Baal.” Cuatjin cachja Nina cojo Elías. \v 5 Hacuanitjin ni quihndë ta handasa jemu camachuva me peru tjin sa me xi hincha ndiya rë Nina ta, tsëhë xi cavaxijin Nina xuta jan ngatsë rë cjuandaja rë Nina cojo rë me. \v 6 Peru camá ngatsë rë cjuandaja ni rë Nina cojo rë xuta xi cuacun vë, hacuiin ngatsë rë xcusun xi casahmi xuta jan. Ta sa xi cavaxijin Nina me ngatsë rë xcusun xi casahmi me ne, cjuandaja rë Nina ne, sacuaha xi venguiin chjí rë. \p \v 7 Ngajan xi cuma cuinújan xi hacuiin yëjë xuta Israel xi casacu rë me xi vanguise me ta ngujo ni xuta Israel xi cavaxijin Nina ne, me vëhë ni casacu rë me. Hane me xi yahnga jan ne, Nina casahmi me xi mijí cuijnercu me. \v 8 Camá sacuatjin camahindu xcun xujun rë Nina hiscan xi chja cuitjin: “Nina ne, casua me xuta xi cuacun vë ngu cjuatacun sacuaha cjuatacun rë ngu cha chihi. Vetaain rcu me hacuaha vijnii rcu me. Hisca quihndë ne, cuatjin cún me.” Cuatjin camahindu. \v 9 Hacuaha hatsëë cachja David cuitjin cojo Nina: \q1 Meje ná xi yëjë ni cjuandaja xi tuhun rë xuta ne, catuya sacuaha ngu chen, sacuaha ngu changa, \q1 sacuaha ngu xcusun xi xtenguiya rë me, sacuaha ngu castigu xi vangui suvá me. \q1 \v 10 Meje ná xi catama rcá me, cojo sa xi cumatsijin rë me; \q1 hacuaha catindi ngaxtun me, cojo sa xi tsajin nu tsajin nixtin xi cuma quixi ngaxtun me. \m Cuatjin cachja David. \s1 Tivetjutje xutaxín \p \v 11 Quihndë ne, cuinengësë nuju ngu cjua vi: Hya xi cavetjuxin xuta tjë rë Israel tsëhë ndiya rë Nina ne, ¿há ngu ndiya xa ni cachaja camahani me? ¡Jéya, hacuiin cuatjin! ta ngatsë rë cjuatsehen rë xuta tjë rë Israel xi cuacun jan ne, casua Nina cahndë́ xi cuetjutje xutaxín, cojo sa xi xuta tjë rë Israel ne, sahmi me cjuachini. \v 12 Ngajan xi ngatsë rë cjuatsehen rë xuta tjë rë Israel jan ne, jemu casacu rë xuta ngasunhndë cjuandaja rë Nina. Ngatsë rë xi cachaja xuta tjë rë Israel ndiya rë Nina ne, jemu casacu rë xutaxín cjuandaja rë Nina. Peru sa xi cuatjin camá ne, hya xi sacú nga rë xuta tjë rë Israel ndiya rë Nina ne, jercu sacú sa rë xuta ngasunhndë cjuandaja rë Nina. \p \v 13 Quihndë ne, ngayun xi xutaxín ngayun ne, nguehe cuichjá sa cojo nuju ngu jo cjua matsejen. Ngahan ne, casuaxa ná Nina xi cjuë suá cumachaya rë xutaxín cjua rë Nina. Vëhë xi jemu sahme nguñajacacun xa naha, \v 14 cojo sa xi cuma chini xuta xi tjë rë xutachanga naha cojo nuju. Hane xi cuatjin ne, cuisécoo rë xi cuetjutje ngu jo me. \v 15 Ngatsë rë xi catsitjungui Nina xuta tjë rë Israel ne, vëhë cavuxaha ndiya xi cuma xticja si xi tacun ngajñi rë Nina cojo xutaxín. Ngajan xi hya xi cjuahatsja nga Nina xuta tjë rë Israel jan ne, jercu ndajyihi camahani ngu cjuandaja xi cuetjucaa ta, sacuaha xi ngu nima cuya cjuahñu. \p \v 16 Sa xi chjahan ngu rquí nahyu hane cuinújan ta nahyu vëhë ne, cuma tsëhë Nina, hacuaha cojo yëjë ni nahyu xi vaqui jan ne, hacuaha tsëhë Nina. Hacuaha sa xi cuinújan xi tyjama rë ngu ya ne, cuma tsëhë Nina, hacuaha hisca cojo tsja rë ya jan ne, hacuaha tsëhë Nina. \p \v 17 Hacuaha sa xi xtisun ngujo tsja rë ngu ya olivu ndaja hane cuinduva tsja rë ngu ya olivu nguijña setahacoo cojo ya olivu ndaja jan ne, sehe xi cuatjin cuma ne, tsja rë ya olivu nguijña jan ne, hacuaha sacú rë cjuahñu rë tyjama rë ya olivu ndaja jan. Ngayun xi xutaxín ngayun ne, sacuaha tsja rë ya olivu nguijña má ngayun, xi casacu nuju cjuandaja rë Nina cahndë́ rë xuta tjë rë Israel xi sacuaha tsja rë ya olivu ndaja má me. \v 18 Peru mijí rë xi nihñu yehe yojo nuju hane choho cuinújun tsëhë xuta Israel ta, sa xi meje nihñu cuatjin ne, ninguitsjun ta hacuiin tsja rë ya xi tsuvangui rë tyjama rë ta tyjama ne, vëhë tsuvangui rë tsja rë ya. \p \v 19 Cuma cuinújun cojo ná cuitjin: “Peru catsitjungui Nina ngu jo xuta tjë rë Israel cojo sa xi ngahan ne, cuma tsëhë Nina ngahan.” \v 20 Cuatjin cuma cuinújun hane cjuaquixi cjua vëhë. Ngatsë rë xi camanguaaincacun me cojo Jesucristu ne, vëhë xi catsitjungui Nina me. Hane ngayun ne, ngatsë ni rë xi camangutacun cojo Jesucristu ne, vëhë xi casacu nuju cahndë́ vë. Peru mijí rë xi nihñu jyë yojo nuju ta xi meje rë ne, rcun cuma hitsë. \v 21 Cuatjin meje rë ta, tsëhë xi Nina ne, sa xi catsinchataain me xuta tjë rë Israel xi hatuxa xuta ladu rë me ne, hacuaha tsinchataain nuju me. \v 22 Cahyun ni ne, Nina ne, jemu ndaja me peru hacuaha jemu cjan rë me. Ngu ladu ne, jemu cjan rë me cojo xuta xi cavetjuxin me tsëhë ndiya rë Nina. Hane ngu ladu nga ne, jemu ndaja Nina cojo nuju, sa xi cuangunxcun cojo cjuandaja rë me. Peru sa tsajin ne, cojo ngayun tsitjungui nuju me. \v 23 Hane xuta tjë rë Israel xi cuacun jan ne, sa xi cuiyujuxín me xi manguaaincacun me cojo Nina ne, sacú nga rë me cahndë́ rë me ta Nina ne, hatuxa cuma sua nga me cahndë́ vëhë. \v 24 Ngayun xi xutaxín ngayun, hacuiin xuta ladu rë Nina ngayun titjun ne, peru Nina casahmi me ngayun xuta ladu rë me. Hane xi cuatjin sahmi me ne, hitsë sa chjaain sahmi me xi xuta tjë rë Israel ne, cuma nga me xuta ladu rë Nina ta, tsëhë xi xuta tjë rë Israel ne, hatuxa xuta ladu rë Nina me titjun. \s1 Cuetjutje xuta tjë rë Israel \p \v 25 Ngayujun ni ne, meje ná xi cumachaya nuju ngu cjua xi sehe casua Nina, cjuatahahma xi cjëë cumachaya naja. Meje ná xi cumachaya nuju cojo sa xi hacuiin nihñu yehe yojo nuju. Cjua xi cuichjá cojo nuju ne, cuitjin fi: jemu cjín xuta tjë rë Israel ne, vijnii rcu me cjua rë Nina. Cuatjin cuijnii rcu me hisca hya xi yëjë xutaxín xi cavaxijin Nina ne, cuisehen me ndiya rë Nina. \v 26 Sehe yëjë xuta tjë rë Israel ne, cuetjutje me tsëhë jyë́ rë me sacuatjin camahindu xcun xujun rë Nina: \q1 Ngajñi rë xuta tjë rë Israel ne, cuetjujñi ngu me xi cuaxëtje rë xuta, \q1 hane cuaxëxín me xcusun rë xuta xi tjë rë Jacob xi faharcuaain rë Nina. \q1 \v 27 Hatuxa sahmechehen compromisu naha cojo xuta, hya xi cjuaháxen cjuatsehen rë me. \m Cuatjin cachja Nina. \p \v 28 Ngu ladu ne, tsëhë xi catsitjungui xuta tjë rë Israel cjuandajyihi xi chja tsëhë Jesucristu ne, vëhë xi choho vëë Nina me, cojo sa xi ngayun xi xutaxín ngayun ne, satë nuju cjuandajyihi vëhë. Peru ngu ladu nga ne, tsëhë xi ha cavaxijin Nina me ne, vëhë xi Nina ne, hmucacun me xuta Israel jan, ngatsë rë xutachanga rë me. \v 29 Cuatjin ta tsëhë xi hya xi vaxijin Nina ngu xuta cojo hya xi sua rë me cjuandaja ne, hatuxa sehe tsindeyaain Nina cjuatacun rë me. \v 30 Ngayun xi má yun xutaxín, titjun ne, canuhyun tsëhë Nina. Peru quihndë ne, camayuma rë Nina ngayun ngatsë rë xi xuta tjë rë Israel ne, hacuaha vihndiin me tsëhë Nina. \v 31 Hacuanitjin rë xuta tjë rë Israel jan ta quihndë ne, hacuaha vihndiin me tsëhë Nina, cojo sa xi sacú rë me cjuayumatacun rë Nina ngatsë rë xi ngayun ne, casacu nuju cjuayumatacun rë Nina. \v 32 Nina ne, catsismicacun me yëjë ni xuta, cojo sa xi cuihndiin xuta tsëhë me, hane cojo sa xi hacuaha cumayuma rë me ngayëjë ni xuta. \p \v 33 Nina ne, jercu jyihi cjuanchina xi tjin rë me, jercu jyihi cjuatacun xi vechutaha me, jercu vëë me. Maji vijnercun hacutjin tsingatahacacun me. Maji vijnercun hacutjin sahmi Nina. \v 34 Sacuatjin chja xujun rë Nina ne: “Tsajin yo vëë cjuatacun rë Nina. Tsajin yo camá catsinguixi rë Nina cojo cjua rë me. \v 35 Tsajin yo xi cojo tjun sa ne, casua rë Nina ngu cjuatjo, cojo sa xi Nina ne, hatuxa sahmi ngojo me cjuatjo rë xuta jan.” Cuatjin chja xujun rë Nina. \v 36 Yëjë ni xcusun xi tjin ne, Nina catsingatahacacun me sehe catsindaja me ta, tsëhë xi meje rë me xcusun xi cuacun vë. Meje rë xi nihña jyë nihña hnga Nina yëjë ni nu yëjë ni nixtin. Cuatjin jain. \c 12 \s1 Hacutjin meje rë xi cuiyuju xuta ladu rë Jesucristu \p \v 1 Ngayujun ni ne, ngatsë rë yëjë ni xi sehe cachjá cojo nuju ne, vëhë xi meje ná xi ngundiyaxa ni tuhun yojo nuju cojo Nina sacuaha ngu cjuatjo, peru ngu cjuatjo xi quicun, ngu cjuatjo xi hatuxa tsëhë Nina, ngu cjuatjo xi chuya rë me. Cuatjin nihñu ta, tsëhë xi Nina ne, jemu tjin rë me cjuayumatacun, hacuaha hatuxa ndatjin xi cuatjin chjahanrcun Nina. \v 2 Mijí rë xi cuangun tjengun ndiya rë xuta ngasunhndë vi ta cahndë́ rë vëhë ne, yëjë ni hora ne, tuhun cahndë́ xi Nina ne, tsindeya me ngayun xi sua nuju me ngu cjuatacun xatsë. Xi cuatjin ne, sacú nuju cjuaquixi mé xi meje rë Nina xi nihñu, mé xi ndaja, mé xi chuya rë Nina, mé xi cjuaquixi. \p \v 3 Nina ne, casuaxa ná me xi cuichjá cojo xuta. Hane vëhë xi chjá cojo nuju ngayujun ni ta, mijí rë xi jemu nihñu yehe yojo nuju ta meje rë xi ningatuhuntacun hacutjin xi cjuaquixi, tu cutjin cjuandaja xi casua nuju Nina xi camá camangutacun jima ngu ngayun cojo Jesucristu. \v 4 Ha hyun ta yojo rë ngu xuta ne, tjin tsja, tjin ntsacu, tjin nguisin, tjin jingu sa xcusun tsëhë, peru hacuiin tangun xa xi sahmi yëjë xcusun xi cuacun vë. \v 5 Hacuanitjin naja ngayaan, handasa cjín má ngayaan ne, peru sacuaha ngu ni yojo má ngayaan hya xi tjin tangun cjuatacun naja cojo Jesucristu. Ngu ngu ngayaan ne, sacuaha ntsan má ngayaan ne, ngu ngu ngayaan ne, sacuaha ntsacu má ngayaan, ngu ngu ngayaan ne, sacuaha nguisen má ngayaan, peru ngu ni yojo má ngayaan. \p \v 6 Vëhë xi xa xi casacu naja jima ngu ngayaan ne, hacuiin tangun ta tu tjin cjuandaja xi casua naja Nina ne, hacuanitjin ni xa xi satë naja. Sa xi casua nuju Nina xa xi cuinújun cjuatacun rë me cojo xuta ne, tinújun, peru sacuatjin cojo ngahñu xi tjin nuju xi mangutacún cojo Jesucristu ne, cuatjin tinújun. \v 7 Sa xi casua nuju Nina xa xi cuisecun rë jingusa xingueen ne, tisecun rë me. O sa xi casua nuju Nina xa xi cuicuyun cjua rë me ne, ticuyun. \v 8 Sa xi casua nuju Nina xa xi tuhun rë jingu sa xingueen ngu ndiya ndajyihi ne, cuatjin nihñu. Sa xi casua nuju Nina xa xi cuisecun rë jingu sa xingueen cojo tujún xi ma chaja rë me ne, tisecun rë me cojo ngu xahasen tyjahi, cojo ngu cjuatacun tyjahi. Sa xi casua nuju Nina xa xi chjuhunntsun ngu xa xi satë nuju ne, nihñu xa jan nguñajatacun. Sa xi casua nuju Nina xa xi chjuhuncuendun xuma xingueen xi mé má rë me o mé cjuacjintacun xi tivatju me tijima ne, sehe chjuhuncuendun me cojo cjuasua. \p \v 9 Mijí rë xi jo xcun jo ntsuvun xi nihmutacún xingu xingu xingueen. Catamachohotacun cojo ndiya rë cjuatsehen, hane tuhun yojo nuju cojo ndiya rë cjuandaja. \v 10 Nihmutacun xingun sacuatjin nihñu hmu tacún tsuhun jain. Hacuaha chjuhunrcun xingun sacuaha xi me vëhë xi hitsë sa ma titjun me tsujun. \v 11 Chjuhuncuendun nguñajatacun cuidadu nuju, hacuiin nihñu tsëhë. Meje rë xi sacuaha xi quisechun ngayun xi tisecuun nihñu xa rë Nai naja. \p \v 12 Tuhun cjuasua xahasen nuju ngatsë rë xi Nina vetuhun tacun me. Caticaa nuju yëjë ni cjuañihi xi vatjun má. Hacuaha yëjë ni hora ne, nihñu oración nuju cojo Nina. \p \v 13 Tisecun rë xuta ladu rë Nina hya xi tjin rë me cjuachaja. Hacuaha cojo cjuandaja chjuhunntsun xuta ngu nangui hya xi fehe me ndya nuju. \p \v 14 Chjahyun cjuandaja rë Nina xi cuma rë xuta xi tsujyihiyatjengui nuju me cojo cjuahngatacun. Hacuiin chjahyun ngu cjuaxti xi cuma rë me ta ngu cjuandaja chjahyun. \p \v 15 Tuhun cjuasua xahasen nuju cojo xuta xi sua rë me, hane xuta xi jihnda me ne, hacuaha chjihndun cojo rë me. Xi cuatjin nihñu ne, tsejen xi hmutacún jain me. \p \v 16 Nihñu tangun cjuatacun nuju cojo xingun xingu xingu ngayun. Hacuiin nihñu yehe yojo nuju ta xi meje rë ne, nihñu tangun cojo, handasa xuta xi yuma cjuatacun rë. Hacuaha hacuiin nihñu sacuaha xi jercu vechutaha cjuatacun nuju. \p \v 17 Mijí rë xi nicuyun ngu cjuachan xi casahmi xuta cojo nuju ta xi meje rë ne, nihñu ngujyë xi nihñu cjuandaja xcun yëjë ni xuta. \v 18 Sa xi cuma ne, nihñu ngujyë hisca hiscan vechu cjuatacun nuju, cojo sa xi cuma cuinechun ngu cjuandaja ngu cjuajeya cojo yëjë ni xuta. \v 19 Cuichjá cojo nuju sacuaha xi quihndi naha ngayun: xicanihñundujun suvun ngu cjuahngatacun xi sahmi xuta cojo nuju ta tuhun cahndë́ xi Nina ne, cuma cjan rë me cojo xuta xi casahmi jan. Ta Nina ne, cachja me xcun xujun rë me cuitjin: “Ngahan satë ná xi sahme ngojo cojo xuta tsehen; hatuxa ngahan sahme ngojo.” Cuatjin chja Nai naja. \v 20 Nihñu sacuatjin chja xujun rë Nina xi chja cuitjin: “Xuta xi choho vëë ri me ne, sa xi vojo rë me ne, tehe xi sinë me; hacuaha sa xi xinda rë me ne, tehe xi cuihi me; sa xi cuatjin nihñi cjuandaja vëhë ne, nihñi xi cuma sava rë me.” Cuatjin chja xcun xujun rë Nina. \v 21 Xicatuun cahndë́ xi cjuatsehen ne, tsinguetsun rë cjuatacun nuju. Cahndë́ rë vëhë ne, cojo cjuandaja xi nihñu ne, ninguetsun cjuatsehen. \c 13 \s1 Hacutjin cuinuhyan tsëhë xutaxa rë \p \v 1 Meje rë xi ngayejen ni ne, cuinuhyan tsëhë xutaxa rë ta, tsëhë xi tsajin xutaxa rë xi viyuju me sa xi suaain Nina cahndë́ cuiyuju me. Hane xutaxa rë xi siu ne, cuatjin siu me ta, tsëhë xi casuaxa Nina me. \v 2 Vëhë xi xuta xi sahmi condra me xutaxa rë ne, sahmi me condra cjua xi Nina cavitexa me. Hacuaha xuta xi cuatjin sahmi condra ne, sacú rë me ngu castigu. \v 3 Xuta xi sahmi cjuandaja ne, hacuiin tsacjun me xutaxa rë ta xuta xi sahmi cjuatsehen ne, me vëhë xi tsacjun me. ¿Há meje nuju xi tsajin mé rcun xutaxa rë? Nihñu cjuandaja, sehe xutaxa rë ne, cuaxëndaja me ngayun. \v 4 Cuatjin sahmi xutaxa rë ta, tsëhë xi casuaxa Nina me xi cuisecoo nuju me. Peru sa xi nihñu cjuatsehen ne, meje rë xi rcun xutaxa rë ta, tsëhë xi hacuiin tu mahya xi yaha me xa xi sahmi me castigu ta, tsëhë xi casuaxa Nina me xi sahmi me castigu xuta xi hatuxa sahmi cjuatsehen. \v 5 Vëhë xi meje rë xi cuinuhyan tsëhë xutaxa rë, hacuiin suvá ni ngatsë rë castigu xi cuatjun cuma ta hacuaha cojo ngatsë rë xi cojo cjuatacun naja ne, ha hyan ta ndatjin xi cuatjin nuhyan tsëhë me. \p \v 6 Hacuaha vëhë xi vechjun tujúnsa nuju ta, tsëhë xi hatuxa Nina caviyuju rë me xi fahacuenda me cjuacjintacun vë. \v 7 Tuhun rë jima ngu xutaxa rë xi satë rë me. Me xi faha tujúnsa ne, techjun cojo rë me; me xi faha tujún tsëhë xi xteña ne, hacuaha techjun cojo rë me. Cuatjin tinuhyun tsëhë me xi satë rë xi cuinuhyan tsëhë, hacuanitjin chjuhunrcun me xi satë rë xi chjahanrcun. \s1 Cjuahmutacun ne, vëhë sahmichihin sacuatjin vitexa ley rë Nina \p \v 8 Mijí rë xi yëjë ni nixtin quitjun tsëhë xuta, ta ngu ni xcusun xi hatuxa quitjen ne, xi nihña hmu tacun xingueen. Cuatjin ta, yo xi sahmi hmu cacun rë xuta ne, ha cojo vëhë ni ne, sahmichihin sacuatjin chja ley rë Moisés. \v 9 Ley vëhë ne, cuitjin chja: “Xicanindesuun cojo rë ngu chjuun o cojo rë ngu xihin xi hacuiin tsujun, xicanicuun xuta, xicanihñuu cjuachëjë, xicanimuju ngu xcusun xi hacuiin tsujun.” Cjua vëhë cojo yëjë sa cjua xi chja ley jan ne, cuitjin vijne: “Meje rë xi nihñu hmu tacún xuta sacuatjin nihñu hmu tacún suvun yojo nuju.” \v 10 Cuatjin chja ley ta, ngu xuta xi tjin rë me cjuahmutacun ne, hacuiin choho sahmi me cojo xuta. Vëhë xi hya xi nihña hmu tacun xuta ne, ha nihñachehen sacuatjin chja ley xi cavitexa Nina. \p \v 11 Cuatjin meje rë xi nihñu ta, tsëhë xi ha hyun ta ha cavechú nixtin xi ningascun rë cjuatacun nuju ta, tsëhë xi nixtin xi cuetjutjen tsëhë jyë́ naja ne, hacuiin cjin sa tacun, sacuatjin hya xi sehe tu camangutacun cojo cjua xi chja tsëhë Jesucristu. \v 12 Sacuaha xi nixten ne, ha tivatju, hane meje sahasen. Vëhë xi meje rë xi cuejñaxen xcusun xi má nixten, hane cuetseen nihña xcusun xi má nguinixtin. \v 13 Meje rë xi cuetseen nihña cjuandaja, sacuatjin meje rë xi nihña hya xi tujyehenyan nguinixtin. Mijí rë xi nihña cjuachihi, mijí rë xi va má ngayaan nechan sacuaha xi cheen hya xi tinihña ngu suhi, mijí rë xi nihña cjuachini, mijí rë xi nihña cjuatsehen cojo jingu sa yachjin, o sa xi hisca cojo jingu sa xihin, mijí rë xi chicjanyan tu mé ni xcusun, mijí rë xi nihña cjuaxintacun. \v 14 Peru nihñu tangun cjuatacun nuju cojo Nai naja Jesucristu, hane ha quihndë mijí rë xi ningatuhuntacun xi nihñu yëjë ni hacutjin fehya yojo jyë́ nuju. \c 14 \s1 Mijí rë xi cuinújantahan xingueen \p \v 1 Sacuaha ngu xuta ladu rë Jesucristu xi cjëë ndaja cuijnercu me yëjë ni cjuachacun xi macjain naja ne, tuhun cahndë́ xi cuisehen me ladu nuju, peru hacuiin xi chicjun cojo me ngajñi rë cjuavisiajmi nuju cojo rë me. \v 2 Cuichjá cojo nuju ngu cjua. Yahnga xuta xi ndaja vijne rcu me cjuachacun naja ne, jinë me tu mé ni xcusun comida. Peru yahnga me xi cjëë ndaja cuijne rcu me ne, ndeya ni jinë me. \v 3 Peru xuta xi jinë me yëjë ni xcusun ne, mijí rë xi sahmi xta me cojo xuta xi jinii yëjë ni xcusun. Hacuaha xuta xi jinii me yëjë ni xcusun ne, mijí rë xi cuichjataha me xuta xi jinë yëjë ni xcusun ta, tsëhë xi ha cafahatsja Nina xuta jan. \v 4 Cuma cuinújin: ¿mé cuenda nuju ngayun xi nújuntuhun rë mosu rë jingu sa xuta ni? Nai rë mosu jan ne, me vëhë cuichja me há ndaja há ndajin xa casahmi mosu rë me. Hane xuta ladu rë Nai naja jan ne, hatuxa cuetju ndaja me ta, tsëhë xi Nai naja ne, ma sahmi me xi cuetju ndaja xuta ladu rë me. \p \v 5 Cuichjá nga cojo nuju ngu cjua. Yahnga xuta ne, tjin ni nixtin xi jemu faharcun me. Hane yahnga me ne, tangun yëjë ni nixtin xi cuma rë me. Meje rë xi jima ngu xuta ne, catamangucacun me cojo cjuatacun rë suvá me hacutjin meje sahmi me. \v 6 Me xi faharcun nixtin jan ne, hacuaha faharcun me Nai naja xi faharcun me nixtin hya. Hane me xi jinë yëjë ni xcusun comida ne, faharcun me Nai naja xi cuatjin jinë me ta, tsëhë xi sua me nacuechji rë Nina. Hane me xi jinii yëjë xcusun comida ne, hacuaha faharcun me Nai naja xi cuatjin jinii me ta hacuaha sua me nacuechji rë Nina. \p \v 7 Hisca ngu ngayaan ne, hacuiin nechan cjuahñu ngatsë rë cjuatacun naja suvaan, hacuaha hacuiin cueyan ngatsë rë cjuatacun naja suvaan ta, \v 8 sa xi nechan cjuahñu ne, nechan ngatsë rë Nai naja, o sa xi cueyan ne, cueyan ngatsë rë Nai naja. Vëhë xi hatuxa tsëhë Nai naja ngayaan ne, sa xi cuinechan cjuahñu o sa xi cueyan. \v 9 Jesucristu ne, cahme me sehe cavuya nga me cjuahñu cojo sa xi cuma me Nai rë nima cojo Nai rë xuta xi siu quicun me. \p \v 10 Vëhë xi tsajin mé tsëhë xi cuatjin nújantahan rë xingueen, tsajin mé tsëhë xi cuatjin nihña xta cojo xingueen ta, tsëhë xi ngayejen ni ne, hatuxa tjin xi cuechun xcun Nina ne, xi tsichuva me ngayaan cojo cjuatacun naja. \v 11 Cuitjin camahindu xcun xujun rë Nina cjua xi cachja me: \q1 Tu tjin xi cjuaquixi xi tejña ngahan ne, \q1 hacuanitjin ni tjin cjuaquixi cuechú nixtin xi yëjë ni xuta ne, cuinduva cuixcuhnchi me xcun, \q1 hacuaha yëjë ni xuta ne, cuichja me ta ngahan xi Nina ngahan. \m Cuatjin cachja Nina. \p \v 12 Ngajan xi jima ngu jima ngu ngayaan ne, taancuendan rë Nina xcusun xi canihña. \s1 Mijí rë xi tahan cahndë́ xi cjuinenguiya xingueen ngajñi rë cjuatsehen \p \v 13 Vëhë xi ha quihndë mijí rë xi nichuvan xingueen cojo cjuatacun rë. Xi meje rë ne, xi cuejñangutacun xi tsajin nixtin xi nihña ngu xcusun xi sahmi xi cjuinenguiya xingueen ngajñi rë cjuatsehen. \v 14 Ngahan ne, tjin tangun cjuatacun naha cojo Nai naja Jesús. Hane ha hvë, hacuaha camangucacun ta tsajin hisca ngu xcusun comida xi hatuxa tsavi xi xinëë. Peru sa xi ngu xuta tsingatahacacun me xi tsavi vihi o tsavi vëhë xi xinëë ne, xi cuma rë suvá me vëhë xi tsavi. \v 15 Sa xi cuetsun cjuatacun rë xingun ngatsë rë ngu xcusun xi scuëë me xi xinu ne, ha quihndë tsajin nechunyun ndiya rë cjuahmutacun. Mijí rë xi ninguetsun cjuatacun rë xingun ngatsë rë ngu xcusun xi chinu ta, Jesucristu ne, cahme me ngatsë rë me vëhë. \v 16 Vëhë xi xicatuun cahndë xi choho cuichja xuta tsëhë xcusun xi ndaja xi nihñu ta, \v 17 tsëhë xi hya xi nechan ngahma gubiernu rë Nina ne, cuendaain rë tsëhë tu mé ni xcusun xi chinë o sa xi hyun. Xi sahmi ngujyë ne, xi tjin naja ngu xahasen tyjahi, ngu cjuajeya, ngu cjuasua xi sua naja Hasen rë Nina. \v 18 Xuta xi cuatjin sahmi me xa rë Jesucristu chuva vëhë ne, hatuxa chuya rë Nina tsëhë me, hacuaha ndaja cuichja xuta tsëhë me. \p \v 19 Vëhë xi cuanguen tjenguen ndiya rë cjuajeya, hacuaha cuisecoon xingueen cojo sa xi cuma jyë sa cjuandaja rë Nina cahntsua xahasen naja xingu xingu ngayaan. \v 20 Cjuandaja xi casahmi Nina cojo xingueen ne, mijí rë xi ninguetsun ngayaan ngatsë rë xcusun xi chinë. Xi cjuaquixi ne, yëjë ni xcusun comida ne, ndatjin xi xinë. Peru ndajintjin xi xinëë ngu xcusun sa xi vëhë sahmi xi cuixuya ngu xingueen ngajñi rë cjuatsehen. \v 21 Xi ndatjin ne, hacuiin xinë yojo, hacuiin siuhun xan, hacuiin nihña tu mé ni xcusun xi sahmi xi cuixuya ngu xingueen ngajñi rë cjuatsehen. \v 22 Cjua xi ha macjain nuju ne, catamacjain sa nuju, peru tetjún cjua jan cahntsua cjuatacun nuju suvun cojo sa xi suvá ni Nina vëë me. Jemu ndaja tsëhë xuta xi cjuatacun rë me ne, vinchaainjyë́ rë me tsëhë cjua xi macjain rë me. \v 23 Peru sacuaha ngu xuta xi mangu majo cacun me tsëhë ngu xcusun xi cajinë me ne, quitjen me jyë́ xi cuatjin cajinë me ta, tsëhë xi hacuiin ngatsë rë xi mangucacun me cojo Jesucristu ne, vëhë xi cajinë me ta mangu majo cacun me xi cajinë me. Hya xi hacuiin ngatsë rë xi mangutacun cojo Jesucristu xi nihña ngu xcusun xi nihña ne, hatuxa quitjen jyë́. \c 15 \s1 Meje rë xi nihña xcusun xi chuya rë xingueen \p \v 1 Sacuaha ngayaan xi ndaja vijne rcun cjuatacun xi macjain naja ne, meje rë xi nijyentacun, meje rë xi cuisecoon rë xingueen xi cjëë ndaja cuijne rcu me yëjë ni cjuachacun vëhë. Mijí rë xi nihña sa xcusun xi chuya naja suvaan ni. \v 2 Jima ngu ngayaan ne, meje rë xi nihña xcusun xi chuya rë xingueen, cojo sa xi hacuaha cojo me ndaja tsëhë me, cojo sa xi cuma jyë sa cjuandaja rë Nina cahntsua xahasen rë me. \v 3 Hisca Jesucristu ne, hacuiin casahmi me tu cutjin xi cachuya rë suvá me, sacuatjin cjua xi camahindu xcun xujun rë Nina hiscan xi cachja ngu xuta cojo Nina cuitjin: “Cjua xi cachja xuta xi choho cachja tsujun ne, ngahan choho cachja me tsahan.” Cuatjin camahindu. \v 4 Yëjë ni cjua xi camahindu xcun xujun rë Nina hatsëë nixtin ne, cuatjin camahindu cojo sa xi sacú naja cjuatacun. Hacuaha camahindu cojo sa xi scaa naja hacuaha sacú naja cjuetacun, sehe hitsë sa ndaja cuetahan tacun Nina. \v 5 Nina xi sahmi xi caa naja, Nina xi sua naja cjuetacun ne, catisua nuju me ngu cjuatacun xi cumatangun cjuatacun nuju cojo xingun xi tjengun ndiya rë Jesucristu. \v 6 Catisua nuju Nina cjuatacun vëhë, cojo sa xi ngayujun ni ne, ngu tangun cuma cjuatacun nuju xi nihñu jyë nihñu hnga Nina Nahmi rë Nai naja Jesucristu. \p \v 7 Vëhë xi meje rë xi hatuxa chjuhunntsun xingun xingu xingu ngayun sacuatjin cafahatsja naja Jesucristu, cojo sa xi cuma jyë cuma hnga Nina cojo Hasen rë me. \v 8 Chjá cojo nuju ta Jesucristu ne, canduva me xi cuisecoo me ngayun xuta tjë rë Israel. Hane cuatjin sahmichihin Jesucristu cjua xi cachja Nina cojo xutachanga niji. Canduva me xi tsingacun niji me xi Nina ne, hatuxa quixi me cojo cjua xi chja me. \v 9 Hacuaha canduva me cojo sa xi xutaxín ne, sahmi jyë sahmi hnga me Nina ngatsë rë cjuandaja rë Nina. Camahindu xcun xujun rë Nina cuitjin: \q1 Ngahan ne, sahme jyë sahme hnga nuju ngajñi rë xutaxín, hacuaha hisca së́ tsujun. \m Cuatjin camahindu. \p \v 10 Hacuaha chja nga ngu cahndë́ cuitjin: \q1 Ngayun xi xutaxín ngayun ne, hacuaha tuhun cjuasua xahasen nuju cojo xuta rë Nina. \m Cuatjin chja. \p \v 11 Hacuaha chja nga cuitjin: \q1 Ngayun xi xutaxín ngayun, nihñu jyë nihñu hnga Nina. \q1 Ngayejen ni xuta ngasunhndë ne, meje rë xi nihña jyë nihña hnga Nina. \m Cuatjin chja. \p \v 12 Hacuaha catsihindu Isaías xcun xujun rë Nina cuitjin: \q1 Cuetjucun ngu xuta, tjë rë Isaí, \q1 hane cuma titjun me tsëhë yëjë ni xutaxín. \q1 Hane xutaxín jan ne, cuetahacacun me xuta jan. \m Cuatjin catsihindu Isaías. \p \v 13 Nina, me xi sahmi xi ma vetahantacun Nina ne, catisua nuju me cjuasua cojo cjuajeya, ngayujun xi tjin ngu tacún cojo rë Jesucristu, cojo sa xi Hasen rë Nina ne, sua nuju ngahñu xi ndaja cuetuhun tacún Nina. \s1 Sua Pablo machaya rë xuta hacutjin sahmi me xa \p \v 14 Ngayujun ni matsejen ne, ha hvë cojo cjuatacun naha ta ngayun ne, quitsë rë xahasen nuju cojo cjuandaja, ha jemu vechú cjuatacun nuju, hacuaha ma ninguixun cjuatacun rë xingun xingu xingu ngayun. \v 15 Ngahan ne, cavetjucácun catsihindu nuju ngu jo cjua vëhë ta, tsëhë xi mijí ná xi chaya nuju cjua jan. Cuatjin catsihindu nuju ngatsë rë cjuandaja xi casua ná Nina, \v 16 xi sahme xa rë Jesucristu ngajñi rë xutaxín. Tisahme xa sacuaha ngu nahmi, xi tisuá jimachaya rë xutaxín cjuandajyihi xi catsingatju Nina. Cuatjin sahme cojo sa xi cuma suá rë Nina ngu cjuatjo xi chuya rë me. Cjuatjo vëhë ne, hacui xutaxín, xi ha Hasen rë Nina cavaxëxin rë me xi cuma tyjahi cjuatacun rë me xcun Nina. \p \v 17 Vëhë xi ngahan, xi tjin tangun cjuatacun naha cojo Jesucristu ne, ma vaxë́ndaja hitsë yojo naha tsëhë xa rë Nina xi tisahme. \v 18 Vetjiincácun xi cuichjá cojo nuju tu mé ni cjua ta, suvá ni cjua tsëhë hacutjin cjuatacun xi casua ná Jesucristu xi cachjá cojo xi casahme, cojo sa xi xutaxín ne, cavihndë me tsëhë Nina. \v 19 Cuatjin camá ta, tsëhë xi cojo Hasen rë Nina ne, jemu camá cjuarcun. Cuatjin xi ngahan ne, ha chichihin casuá camachaya rë xuta cjuandajyihi xi chja tsëhë Jesucristu, cavétsehen hisca Jerusalén ne, cavéchu hisca hiscan ladu xi hmí Iliria. \v 20 Hatuxa casahme ngahñu xi casuá camachaya rë xuta cjuandajyihi jan hiscan xi cjëë camahani cumachaya rë xuta yo xi Jesucristu, cojo sa xi hacuiin hiscan xi tacunvasen xa xi jingu sa casahmi ne, ngajan cjuë́ sahmejyë. \v 21 Casahme sacuatjin camahindu xcun xujun rë Nina hiscan xi chja cuitjin: \q1 Xuta xi cjëë cumachaya rë me tsëhë me ne, cumachaya rë me; \q1 hacuaha xuta xi cjëë cuihndë me ne, cuijnercu me. \m Cuatjin camahindu. \s1 Vejña Pablo xi cjue me Roma \p \v 22 Ngatsë rë vëhë xi casacuiin camahani ná cahndë́ xi cjuë́ tjëngë nuju. \v 23 Peru quihndë xi cajnetaha xa xi sahme ladu vihi, hacuaha jemu hatsëë xi meje cjuë́ tjëngë nuju ne, \v 24 meje scusehenya nuju xi cuátju nangui nuju hya xi cjuë́ ngajan nación xi hmí España. Hane nixtin xi cuitejñataha hitsë cojo nuju ne, meje ná xi cuisecun ná hitsë xi cjuë́ hisca España. \v 25 Peru ndicumaha ni ne, cjuë́ nandya Jerusalén, xi cuisécoo rë xuta ladu rë Nina jan ta, \v 26 tsëhë xi xuta ladu rë Nina ngajan estadu Macedonia cojo xuta ladu rë Nina nguehe estadu Acaya ne, ndaja catsingatahacacun me xi tsingatju me ngu cjuandaja xi cuma rë xuta yuma xi siu ngajñi rë xuta ladu rë Nina ngajan Jerusalén. \v 27 Ndatjin xi cuatjin catsingatahacacun xuta xi cuacun vë ta, tsëhë xi sacuaha xi quitjen me tsëhë xuta nangui Israel. Tsëhë xi xutaxín ne, casatë rë me cjuandajyihi xi casua Nina camachaya rë xuta tjë rë Israel, vëhë xi hacuaha satë rë me xi cuisecoo me xuta nangui Israel tsë tsë tujún xi tjin rë me. \v 28 Ngajan xi hya xi ha casahmechehen cjuacjintacun vëhë hacuaha ha casahme entregadu tujún jan ne, \v 29 sehe cuétju cjuë́ España. Hane xi cuátju nangui nuju ne, cjuë́ scusehenya nuju. Hacuaha hvë ta jemu sua naja Jesucristu cjuandaja rë me hya xi cjuë́ tjëngë nuju. \p \v 30 Ngayujun ni matsejen ne, ngatsë rë xi tjin tangun cjuatacun nuju cojo Nai naja Jesucristu hacuaha ngatsë rë cjuahmutacun xi sua nuju Hasen rë Nina ne, vëhë xi féhya nuju xi nihñu tangun cjuatacun nuju cojo ná, hane chjahyun rë Nina cjuandaja rë me xi cuma ná. \v 31 Cuatjin nihñu ngatsë naha, cojo sa xi cuaxëtje ná Nina tsëhë xuta xi vihndiin me tsëhë Nina ngajan Judea. Hacuaha chjahyun rë Nina cjuandaja xi cuma ná cojo sa xi hya xi cjuë́cane tujún ngajan Jerusalén ne, chuya rë xuta ladu rë Nina xi cuatjin sahme. \v 32 Cuatjin chjahyun rë Nina cojo sa xi, sa meje rë me ne, cuma cjuë́tjëngë nuju cojo cjuasua hacuaha cuitejñajenda hitsë cojo nuju xi cuéchutaha nuju. \v 33 Nina, me xi sua naja cjuandaja cjuajeya ne, catsicoo nuju me ngayujun ni. Cuatjin jain. \c 16 \s1 Tsingatju Pablo nina rë me \p \v 1 Nguehe cuichjá cojo nuju ta na Febe xingueen ne, jemu xuta ndaja na. Casatë rë na xa xi visecoo na xuta ladu rë Jesucristu xi ma tangun me nguehe nandya Cencrea. \v 2 Vëhë xi chjá cojo nuju ta, chjuhunntsun na sacuatjin xi meje rë xi nihña ngayaan xi ladu rë Nina ngayaan. Chjuhunntsun na ta, tsëhë xi na vëhë ne, hacuaha tjin tangun cjuatacun rë na cojo Nai naja. Hacuaha tisecun rë na tu mé ni xcusun xi cuma meje rë na ta, tsëhë xi na vëhë ne, jemu cjín xingueen xi cavisecoo na. Hacuaha hisca ngahan ne, jemu cavisecoo na ngahan. \p \v 3 Tuhun nina naha na Priscila cojo cha Aquila xihin rë na. Xuta xi cuacun vë ne, jemu sahmi me xa rë Jesucristu sacuatjin sahme ngahan, \v 4 hacuaha hisca caviyujutaha tsavi me yojo rë me xi cavaxëtje ná me. Vëhë xi jemu suá nacuechji rë Nina. Hacuaha hacuiin ngahan suva ni ta cojo yëjë xutaxín xi matangun me tsëhë xi camá me ladu rë Jesucristu ne, hacuaha sua me nacuechji rë Nina. \v 5 Hacuaha tuhun nina naha yëjë xuta ladu rë Jesucristu xi matangun me ndava na Priscila cojo cha Aquila. Hacuaha ngu cha xi jemu vinga ná ne, cha Epeneto ne, tuhun rë cha nina naha. Cha vëhë xi tjun tjun camangucacun cha cojo Jesucristu ngajan estadu Asia. \v 6 Hacuaha tuhun nina naha na María, na xi jemu cavisecoo nuju jan. \v 7 Hacuaha tuhun nina naha Andrónico cojo Junias xingueen, me xi cavitejñaya tangun cojo ndavaya jan. Me vëhë ne, jemu jyë hnga me cojo cjuatacun rë me ngajñi rë yëjë ni apóstol, hacuaha hitsë sa tjun me cavisehen me ladu rë Jesucristu xi cuma ná ngahan. \v 8 Tuhun nina naha cha Amplias, cha xi jemu vinga ná, tsëhë xi tjin tangun cjuatacun niji cojo Nai naja. \v 9 Tuhun nina naha cha Urbano, cha xi jemu sahmi xa rë Jesucristu sacuatjin tinihña ngayaan. Hacuaha tuhun nina naha cha Estaquis, cha xi jemu vinga ná jan. \v 10 Tuhun nina naha cha Apeles, cha xi suvá tsejen xi jemu ndaja tjin tangun cjuatacun rë cojo Jesucristu. Hacuaha tuhun nina naha yëjë ni xuta rë cha Aristóbulo. \p \v 11 Tuhun nina naha cha Herodián xingueen. Tuhun nina naha yëjë xuta rë Narciso, me xi hacuaha tjin tangun cjuatacun rë cojo Nai naja. \v 12 Tuhun nina naha na Trifena cojo na Trifosa, na xi jemu sahmi xa rë Nai naja. Tuhun nina naha na Pérsida, na xi jemu vinga naja jan. Na vëhë ne, hacuaha jemu casahmi na xa rë Nai naja. \v 13 Tuhun nina naha cha Rufo, cha xi cavaxijin Nina xi tjin tangun cjuatacun rë cojo Nai naja. Hacuaha tuhun ngu nina naha cojo naa rë cha ta, me vëhë ne, sacuaha naa naha me. \v 14 Tuhun nina naha cha Asíncrito, cha Flegonte, cha Hermas, cha Patrobas, cha Hermes, hacuaha cojo sa yëjë xingueen xi siu me cojo cha xi cuacun vë. \v 15 Tuhun nina naha cha Filólogo, na Julia, cha Nereo cojo na tichja cha, cha Olimpas, hacuaha cojo sa yëjë xuta ladu rë Nina xi siu me cojo me xi cuacun vë. \p \v 16 Tuhun rë xingun nina, cojo cjuandaja cojo cjuahmutacun cuitatsuhun xingun, sacuatjin xcusun naja. Yëjë xuta ladu rë Jesucristu ne, hacuaha tsingatju me nina nuju. \s1 Ngu nga conseju xi sua Pablo \p \v 17 Ngayujun ni ne, cuichjá cojo nuju ta meje rë xi chuhuncuendun yo xuta xi sahmi xi chicjun cojo xingun, yo xuta xi sahmi xi cjuinenguiya ngu xingueen ngajñi rë cjuatsehen ta, tsëhë xi xcusun xi sahmi me ne, sahmi condra rë cjuachacun xi ha cachutayun. Naxunxun yojo nuju tsëhë xuta xi cuacun vë ta, \v 18 tsëhë xi vihndiin me tsëhë Nai naja Jesucristu ta xi meje ni rë xahasen rë suvá me ne, vëhë ni xi vihndë me tsëhë. Hane cojo cjuahaxi xi visiajmi me ne, vindacha me xuta xi hvíin ndiya rë cjuatsehen. \v 19 Yëjë ni xuta ne, ha machaya rë me cjua tsëhë hacutjin xi ngayujun ni ne, jemu ndaja nuhyun tsëhë Nai naja. Vëhë xi jemu ndama ná. Jemu meje ná xi cuechutaha sa cjuatacun nuju, peru xi nihñu cjuandaja. Hane cjuatsehen ne, meje ná xi sacuaha xi hyuun ndiya rë. \v 20 Hane cuechú nixtin xi Nina, me xi sua naja cjuandaja cjuajeya ne, ngutjen cuatëcja me cjuatsehen xi sahmi Satanás ngajñi nuju. Cjuandaja rë Nai naja Jesús ne, catisehen cahntsua xahasen nuju. \s1 Jingusa me tsingatju me nina rë me \p \v 21 Cha Timoteo, cha xi sahmi tangun cojo ná xa rë Jesucristu ne, tsingatju cha nina nuju. Cojo cha Lucio, cha Jasón, cojo cha Sosípater xingueen ne, hacuaha tsingatju cha nina nuju. \p \v 22 Ngahan, Tercio, xi titsihindu cjua rë Pablo xcun xujun vihi ne, hacuaha tsingátju nina nuju ngayujun ni xi tjin tangun cjuatacun nuju cojo Nai naja. \p \v 23 Cha Gayo, cha xi casua ndava xi tejña ngahan ne, hacuaha sua cha ndava cha xi ma tangun yëjë ni xuta ladu rë Jesucristu ne, tsingatju cha nina nuju. Cha Erasto, cha xi má tesorero tsëhë nandya vihi ne, tsingatju cha nina nuju. Cha Cuarto xingueen ne, hacuaha tsingatju cha nina nuju. \s1 Pablo ne, vaxëndaja me Nina \p \v 24 Cjuandaja rë Nai naja Jesucristu ne, catama tsujun ngayujun ni. Cuatjin jain. \v 25 Tahan nacuechji rë Nina ta, Nina ne, ma sahmi me xi viyuju cahndë́ cjuatacun nuju cojo cjuandajyihi xi chja tsëhë Jesucristu, cjuandajyihi xi ngahan cojo jingu sa apóstol ne, tihín machaya rë xuta. Cjuandajyihi vëhë ne, hacui ngu cjua xi jiyahma hisca hya xi cjëë cumandaja ngasunhndë. \v 26 Peru hisca quihndë casua Nina camachaya naja cjuandajyihi jan, quihndë xi casahmi me xi profeta ne, camá catsihindu cjua rë me. Hane Nina xi tsajin nu tsajin nixtin cjuë me ne, ngatsë rë xi cuatjin cavitexa me ne, vëhë xi camachaya rë xuta tsëhë yëjë ni nación yëjë ni ladu cjuandajyihi vëhë, cojo sa xi yëjë ni xuta ne, cumangucacun me hacuaha cuihndë me tsëhë Nina. \p \v 27 Ngu ni Nina xi vëë yëjë ni cjuatacun ne, nihña jyë nihña hnga me yëjë nu yëjë nixtin ngatsë rë Jesucristu. Cuatjin jain.