\id JHN \h San Juan \toc1 Cjuandajyihi xi catsihindu San Juan Tsëhë Jesucristu \toc2 San Juan \toc3 Jn. \mt1 Cjuandajyihi xi catsihindu San Juan Tsëhë Jesucristu \c 1 \p \v 1 Ntsacu cavetsihin ngasunhndë ne, ha tacun ngu me xi hmí rë Cjua. Me vëhë ne, tacun me cojo Nina, hacuaha Nina me. \v 2 Me vëhë ne, hisca ntsacu cavetsihin ne, ha cuatjin tacun me cojo Nina. \v 3 Yëjë ni xi tjin ne, cojo me vëhë catsindaja Nina. Tsajin mé xi camandaja xi cuajin me vëhë camandaja. \v 4 Me vëhë xi hatuxa tjin rë me cjuahñu, hane cjuahñu vëhë ne, vëhë sua cjuahasen xi cuma rë xuta. \v 5 Hane cjuahasen vëhë ne, vitsojo ngajñi rë cjuatsehen sacuatjin sahmi hasen ngu ndihi ngajñi jñú, peru cjuatsehen ne, cacaain rë catsicjë rë cjuahasen jan. \p \v 6 Cavéjña ngu me xi hmí rë Juan, xi Nina catsingatju rë. \v 7 Me vëhë ne, cavetjujñi me xi cuichja me cojo xuta hane tsinguixi me tsëhë cjuahasen jan, cojo sa xi ngatsë rë cjua xi cuichja me ne, cumacjain rë yëjë ni xuta. \v 8 Hacuiin me vëhë xi cjuahasen jan me ta me vëhë ne, cavetjujñi me cojo sa xi cuichja me tsëhë cjuahasen jan. \v 9 Cjuahasen xi cjuaquixi jan ne, xi visehen ngajñi rë cjuatacun rë yëjë xuta ne, sehe canduva nguehe ngasunhndë. \p \v 10 Me xi hmí rë Cjua jan ne, cavéjña me ngasunhndë. Hacuaha handasa cojo me xi catsindaja Nina ngasunhndë ne, peru xuta ne, hvíin me yo. \v 11 Canduva me ngasunhndë rë suvá me, peru xuta nangui rë suvá me ne, cafahatsjaain rë me. \v 12 Peru ngu jo xuta nangui rë me xi cafahatsja rë me hacuaha camangu cacun cojo rë me ne, me xi Cjua jan ne, casua me chuva rë xi cuma xuta xi cuacun jan quihndi rë Nina. \v 13 Xuta xi cuacun jan ne, hacuiin camá me quihndi rë Nina chuva rë xi meje rë ngu xihin ngu quihndi ta suvá Nina casahmi me xi camá xuta xi cuacun jan quihndi rë me. \p \v 14 Me xi Cjua jan ne, camá me ngu xuta, hacuaha cavéjñacahndë me ngajñi niji. Hatuxa quitsë rë xahasen rë me cjuandaja, quitsë rë xahasen rë me cjuaquixi. Ngayin ne, cahyin hacutjin xi jemu jyë hnga me cojo hasen rë me. Jyë hnga me sacuatjin casahmi rë me Nahmi rë me. \v 15 Juan Vitenda rë Xuta ne, cachja me cojo xuta tsëhë me xi Cjua jan, cuitjin cachja me: \p ―‍Me vihi xi cachjá tsëhë, xi me xi sehe cuinduva ne, handasa ngahan canduvá titjun ne, peru me vëhë xi hitsë sa venguichji rë me xi cuma ná ngahan, tsëhë xi ha tacun me hya xi catsin ngahan. \p \v 16 Tsëhë xi hatuxa jemu quitsë rë xahasen rë me cjuandaja ne, vëhë xi ngayejen ni ne, hacuaha jemu cachjahanntsan cjuandaja. \v 17 Ley rë Nina ne, nima Moisés casua naja me, peru cjuandaja cojo cjuaquixi ne, Jesucristu casua naja me. \v 18 Tsajin camahani yo xi cavëë rë Nina. Suvá ni Quihndi ngu rë Nina xi hacuaha nina me hacuaha tacun tangun me cojo Nina Nahmi naja ne, me vëhë casua me camachaya naja yo xi Nina. \s1 Cjua xi cachja Juan Vitenda rë Xuta \p \v 19 Cuitjin cachja Juan hya xi catsingatju xutaxa rë tsëhë nandya Jerusalén ngu jo nahmi cojo sacristán xi cjue cjuinenguise rë me Juan cuitjin: \p ―‍Ngayun ne, ¿yo ngayun? ―‍Cuatjin cjuinenguise me. \v 20 Hane hora xi cuatjin cavinenguise me ne, Juan ne, catsinguixi me, hacuiin cavetsangui me, cuitjin catsinguixi me: \p ―‍Hacuiin ngahan Xihin xi Tsingatju Nina. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 21 Ngajan xi cavinenguise nga nahmi xi cuacun jan cuitjin: \p ―‍¿Mé ni ni? ¿Há xutachanga naja Elías ngayun? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p Ngajan xi Juan ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Hacuiin ngahan. ―‍Cuatjin cafayangui me. \p Ngajan xi cavinenguise nga nahmi xi cuacun jan cuitjin: \p ―‍¿Há ngayun profeta xi jemu nechanyan rë? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p Hane Juan ne, cuitjin cafayangui nga me: \p ―‍Jéya. ―‍Cuatjin cafayangui nga me. \p \v 22 Ngajan xi nahmi xi cuacun jan ne, cavinenguise nga me cuitjin: \p ―‍¿Yo ngayun ni? Tinújun cojo niji ne, cojo sa xi cuma nicuyin ngu cjua tsëhë me xi catsingatju niji. ¿Mé nújun tsujun suvun? ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 23 Ngajan xi Juan ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Ngahan ne, xuta xi jercu hñu chjá nguehe hiscan jemu xín tsëhë nandya, xi catitsinguixi xuta ndiya tsëhë Nai naja, sacuatjin cachja profeta Isaías hatsëë nixtin. ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 24 Quihndë ne, xuta xi cuacun catsingatju cha partidu fariseo xi cuichja me cojo Juan ne, \v 25 cuitjin cavinenguise me: \p ―‍¿Mé má cuatjin vitendun xuta sa xi hacuiin ngayun xi Tsingatju Nina ngayun, hacuiin ngayun xi profeta Elías ngayun, hacuiin ngayun xi profeta xi jemu nechanyan rë ngayun ni? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p \v 26 Ngajan xi Juan ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Ngahan ne, cojo nandá tiviténda nuju, peru ngajñi nuju secun ngu me xi hyúun yo. \v 27 Ngahan ne, canduvá titjun, sehe canduva me vëhë, peru hisca tsajin mé cumachjirëhë ngahan xi cuma rë me. ―‍Cuatjin cafayangui Juan. \p \v 28 Xcusun vëhë ne, camá ngajan ngu cahndë́ hiscan xi hmí Betania, ngunda vëhë tsëhë ndajyë Jordán, hiscan tivitenda Juan xuta. \s1 Jesucristu sacuaha chu tsánga xi sua Nina \p \v 29 Xi camá nchujun jan ne, cavëë Juan xi nduva Jesús hiscan secun me. Hane cuitjin cachja Juan cojo xuta: \p ―‍¡Chutsujun ni! Cuajyihi me xi sacuaha chu tsánga xi sua Nina xi tsicjë jyë́ rë xuta. \v 30 Me vëhë xi cachjá cojo nuju xi me xi sehe cuinduva. Handasa ngahan canduvá titjun ne, peru me vëhë xi hitsë sa venguichji rë me xi cuma ná ngahan, tsëhë xi ha tacun me hya xi catsin ngahan. \v 31 Ngahan suva ne, hveen yo me. Peru cojo sa xi ngayaan xuta tjë rë Israel cumachaya naja yo me ne, vëhë xi cuitjin tiviténda xuta. ―‍Cuatjin cachja Juan. \p \v 32 Hacuaha cachja Juan cuitjin tsëhë Jesús: \p ―‍Ngahan ne, cahvë Hasen rë Nina xi canduvajne tsëhë ngahnga sacuaha ngu paloma, quiji casesun rcu me. \v 33 Ngahan suva ne, hveen yo me, peru me xi cavitexa ná xi cuiténda xuta cojo nandá ne, cuitjin cachja me cojo ná: “Me xi che xi cuinduvajne Hasen naha cjue sesun rcu ne, me vëhë xi cuitenda me xuta cojo Hasen naha.” Cuatjin cachja Nina cojo ná. \v 34 Ngahan ne cahvë hacuaha cachjá cojo xuta xi me vëhë xi Quihndi rë Nina me. ―‍Cuatjin cachja Juan. \s1 Me xi tjun tjun camá xuta ladu rë Jesucristu \p \v 35 Xi camá nchujun nga jan ne, secun Juan cojo jo xuta ladu rë me. \v 36 Hane xi cavëë Juan Jesús xi tivatju me jan ne, cachja me cuitjin: \p ―‍¡Chutsujun ni! Cuajyihi me xi sacuaha chu tsánga xi sua Nina. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 37 Xi cahndë jo xuta ladu rë Juan cjua jan ne, quijitjengui me Jesús. \v 38 Xi cavuya Jesús cavutsejen me xi cjuitjengui xuta jan me ne, sehe cavinenguise Jesús me cuitjin: \p ―‍¿Mé meje nuju ngayun? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p Ngajan xi xuta jan ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Maestro, ¿jani nechun? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p \v 39 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo jo xuta jan: \p ―‍Nduvun chutsujun. ―‍Cuatjin cachja me. \p Hane xi quiji vutsejen xuta jan ne, sehe cavëë me hiscan véjña Jesús. Sacuaha chuva rë fane ñuju hora vëhë. Hane caviyuju me ngajan cojo Jesús nixtin hya. \p \v 40 Ngu xuta ladu rë Juan xi cahndë sacuatjin cachja me hacuaha quijitjengui rë Jesús ne, hacui Andrés, me xi hntsë Simón Pedru. \v 41 Me vëhë titjun quiji jaha me hntsë me Simón, hane xi casacu rë me ne, cuitjin cachja me cojo: \p ―‍¡Cahyin Mesías! ―‍Cuatjin cachja me. (Mesías ne, hacui cjua xi meje cuichja: Me xi Tsingatju Nina.) \p \v 42 Hya xi camá ne, Andrés ne, quijicojo me Simón xicjin me ngajan hiscan tacun Jesús. Hane xi cafehe me jan ne, cavutsejenya Jesús xcun Simón ne, sehe cachja me cuitjin cojo rë me: \p ―‍Ngayun ne, Simón hmí nuju, peru chjuhunñuhu Cefas. ―‍Cuatjin cachja Jesús. (Ñihi xi Cefas ne, tangun vijne cojo ñihi xi Pedru ta catsijo ni ne, ndyojo, meje cuichja.) \s1 Cavaxijin Jesucristu Felipe cojo Natanael \p \v 43 Hane xi camá nchujun jan ne, cavejña cacun Jesús xi cjue me ngu nandya tsëhë distritu Galilea. Chaja sa xi cjue me ne, cavechútáha me Felipe, hane cachja me cojo cuitjin: \p ―‍Nduvun, cuanguen cojo ná. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 44 Felipe ne, Betsaida nangui rë me, hiscan nangui rë Andrés cojo Pedru. \v 45 Hya xi camá ne, Felipe ne, quiji jaha me Natanael, hane xi casacu rë me ne, cachja me cuitjin: \p ―‍Cahyin ngu xuta Nasaret xi hmí rë Jesús, quihndi rë José. Me vëhë xi catsihindu Moisés cojo jingu sa profeta tsëhë, ngajan xcun xujun rë Nina. ―‍Cuatjin cachja Felipe cojo Natanael. \p \v 46 Ngajan xi Natanael ne, cavinenguise me cojo Felipe cuitjin: \p ―‍¡Ja! ¿Há cuma cuetjujñi ngajan Nasaret ngu xuta xi jemu venguichji rë ni? ―‍Cuatjin cavinenguise Natanael. \p Ngajan xi cafayangui Felipe cuitjin: \p ―‍Ndove chutsijin ni. ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 47 Hane xi cavëë Jesús xi camatiña Natanael ne, sehe cachja me cuitjin tsëhë: \p ―‍Chutsujun ni, cuajyihi ngu me xi xuta tjë rë Israel xi cjuaquixi jain, ngu me xi tsajin cjuandacha cahntsua xahasen rë. ―‍Cuatjin cachja Jesús tsëhë Natanael. \p \v 48 Ngajan xi Natanael ne, cuitjin cavinenguise me Jesús: \p ―‍¿Hacutjin má xi cuatjin hyun yo ngahan ni? ―‍Cuatjin cavinenguise Natanael. \p Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Chaja sa xi cuichja Felipe cojo nuju ne, ngahan ne, ha cahvë nuju hya xi sechun ngahma yaxujun jan. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 49 Hane Natanael ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Maestro, Ngayun xi Quihndi rë Nina ngayun, ngayun xi matitjun ngayun tsajan ngayaan xuta tjë rë Israel. ―‍Cuatjin cachja Natanael. \p \v 50 Ngajan xi Jesús ne, cachja me cuitjin: \p ―‍Ngayun ne, camangu tacún cojo ná, tsëhë xi cachjá xi cahvë nuju hya xi nechun ngahma ya higo jan. Peru sehe chutsujun sa xcusun xi cuetjucaa xi hitsë sa venguichji rë. \p \v 51 Hacuaha cachja sa Jesús cjua vihi: \p ―‍Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta ngayujun ni ne, cuechú nixtin xi chutsujun xi ngahnga ne, sacuaha xi tixaha, hacuaha ángel rë Nina ne, sacuaha xi cjuijne cjuiniji hiscan tejña ngahan xi Quihndi rë Xuta Jain ngahan. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \c 2 \s1 Cjuavixan xi camá ngajan Caná \p \v 1 Hane xi cavatju jyan nixtin ne, camá ngu cjuavixan ngajan Caná, distritu Galilea. Naa rë Jesús ne, ngajan quitahá me ndava suhi. \v 2 Hacuaha Jesús cojo xuta ladu rë me ne, hacuaha camá me invitar xi cjue me ndava suhi, hane quiji me. \v 3 Hya xi camá ne, cafë xan xi tsëhë suhi jan. Sehe ngajan xi naa rë Jesús ne, cuitjin cachja me cojo Jesús: \p ―‍Ha quihndë tsajin rë me xan nguehe. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 4 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Hacuiin cuenda naha xi ngahan nújun cojo ná. Cjëë cuechú hora xi sahme mé xi sahme. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 5 Ngajan xi naa rë Jesús ne, cuitjin cachja me cojo cha xi vincha xan jan: \p ―‍Tu mé ni xi cuichja cha cojo nuju ne, cuatjin nihñu. ―‍Cuatjin cachja naa rë Jesús. \p \v 6 Quihndë ne, siu ngajan jyun tiji xi ndyojo camá, xi xincha nandá xi vitejnu xuta tjë rë Israel hitsë tu mé ni xcusun xi sahmixa me cojo, sacuatjin xi ha xcusun rë yungun rë me. Jima ngu tiji jan ne, xincha sacuaha yachantë o sa jyanchantë litru nandá. \v 7 Ngajan xi cachja Jesús cojo cha xi vincha xan cuitjin: \p ―‍Ninguitsun rë tiji xi cuacun vë cojo nandá. ―‍Cuatjin cachja me. \p Ngajan xi cha xi cuacun jan ne, catsinguitsë camahani rë cha tiji jan cojo nandá. \p \v 8 Hya xi camá ne, sehe cachja nga Jesús cuitjin cojo cha: \p ―‍Quihndë ne, chjuhun hitsë xi cavinchun tiji vë ne, tángun chanu rë xutacha. ―‍Cuatjin cachja me. \p Hane cuatjin casahmi cha xi cuacun jan. \v 9 Hya xi camá ne, cavutaha xutacha jan nandá xi camá xan jan. Me vëhë ne, hisca hvíin me jani canduva xan jan, peru cha xi vincha xan xi cafaha quijicojo jan ne, vëë cha. Ngajan xi xutacha jan ne, cajindaya me cha xutavixan jan ne, \v 10 sehe cachja me cojo cha cuitjin: \p ―‍Xcusun naja ne, titjun xan xi ndajyihi taan hvi xuta, hane ha xcun xi ha cjín cahvi me ne, sehe taan rë me xan xi ha va jyihi. Peru ngaye ne, hisca ndicumaha ni titehe xan xi ndajyihi. ―‍Cuatjin cachja xutacha jan. \p \v 11 Cjuarcun xi tjun tjun casahmi Jesús vë ne, casahmi me ngajan Caná, distritu Galilea. Cuatjin catsingacun me xi jemu jyë hnga me cojo hasen rë me. Hane xuta ladu rë me ne, camangu cacun me cojo rë me. \p \v 12 Xi cavatju vëhë ne, cavetju me quijijne me nandya Capernaum. Quiji me cojo naa rë me cojo xicjin me cojo xuta ladu rë me. Hane ngajan caviyujutaha me ngujo nixtin. \s1 Cavaxë Jesucristu xuta xi sahmi ndetsin ndatsen yungun \p \v 13 Cavechú nixtin xi camatiña suhi xi hmí rë Pascua, ngu suhi xi sahmi xuta tjë rë Israel. Ngajan xi Jesús ne, quijiniji me ngajan nandya Jerusalén. \v 14 Hane xi cafehe me jan ne, quiji me yungun xi matitjun. Ngajan cavëë me xuta xi tiviteña chu ndyaja cojo chu tsánga cojo chu nisëtyava, hacuaha cavëë me xuta xi siu titsindeya tujún tsëhë xuta cojo tujún rë yungun. \v 15 Hane xi cavëë Jesús xi cuatjin tisahmi xuta jan ne, cafaha me ngu nahñu xi jiña ne, casahmi me ngu cuarta, sehe catsicanga me yëjë ni chu xteña, sa ndyaja sa tsánga. Hacuaha cacandi me tujún rë xuta xi tsindeya tujún, hacuaha catsindefa me maxë xi xinchasun tujún jan. \v 16 Hane xuta xi tiviteña chu nisëtyava jan ne, cuitjin cachja Jesús cojo rë me: \p ―‍Tángunxun cojo chu xi cuicun vi. Xicanihñuu ndava Nahmi naha sacuaha ngu ndetsin. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 17 Ngajan xi xuta ladu rë Jesús jan ne, catsinguitsjen me xi camahindu xcun xujun rë Nina cuitjin: “Ngayun Nina naha, xi jemu hmú cácun camahani ndya nuju ne, ña sca má rë xahasen naha.” Cuatjin camáhindu. \p \v 18 Ngajan xi xutaxa rë yungun jan ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Quihndë ne, ¡jarë ngu cjuarcun xi nihñu cojo sa xi cumachaya niji xi tjin jain nuju chuva rë xi cuatjin nihñu! ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 19 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Ninguetsun yungun vihi ne, cahntsua xi jyan nixtin ne, ngahan sahme ndaja nga. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 20 Hane xutaxa rë yungun xi matitjun ne, cuitjin cachja nga me: \p ―‍Yachan jyun nu quiji cani rë xi camandaja yungun naja vi. Hane sehe ngayun nujún ne, ¡cahntsua xi jyan nixtin ne, cuyun nindujun nga ni! ―‍Cuatjin cachja xutaxa rë yungun jan. \p \v 21 Peru Jesús ne, hya xi cachja me tsëhë yungun jan ne, tsëhë yojo rë suvá me xi cachja me. \v 22 Vëhë xi hya xi cavuya Jesús cjuahñu ne, xuta ladu rë me ne, catsinguitsjen me xi cuatjin cachja Jesús, hane camacjain rë me cjua xi chja xujun rë Nina hacuaha camacjain rë me cjua xi cachja Jesús jan. \s1 Vëë Jesucristu xahasen rë yëjë ni xuta \p \v 23 Jinguyëjë rë xi cuatjin quitahá Jesús ngajan Jerusalén nixtin rë suhi tsëhë Pascua ne, jemu cjín xuta camangu cacun me cojo rë me, xi cavëë me cjuarcun xi Jesús tisahmi me. \v 24 Peru suvá Jesús ne, camanguaain cacun me cojo xuta xi cuacun jan ta, tsëhë xi ha vëë me xahasen rë yëjë me xi cuacun vë. \v 25 Hacuaha cuatjin camanguaain cacun me cojo xuta jan ta, tsëhë xi hacuiin sahmi ngujyë xi tjin yo xi cuichja cojo rë me tsëhë xuta ta, tsëhë xi ha vëë me mé cjua xi hincha cahntsua xahasen rë xuta. \c 3 \s1 Cjuavisiajmi rë Jesucristu cojo Nicodemo \p \v 1 Cavéjña ngu xuta fariseo xi hmí rë Nicodemo. Me vëhë ne, ngu xuta matitjun me tsëhë ngajñi rë xuta tjë rë Israel. \v 2 Ngundiya jan ne, nguixun quiji cavisiajmi me cojo Jesús, hane cuitjin cachja me: \p ―‍Maestro, ngayin ne, hyin ta ngayun ne, ngu maestru xi Nina catsingatju rë. Cuatjin hyin ta, tsëhë xi tsajin yo xi cuma sahmi cjuarcun xi nihñu ngayun sa xi hacuiin Nina visecoo rë. ―‍Cuatjin cachja Nicodemo cojo Jesús. \p \v 3 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta sa xi ngu xuta tsiin me ngu ndiya nga ne, cumaji cuisehen me hiscan sahmi Nina gubiernu. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 4 Hane Nicodemo ne, cavinenguise me Jesús cuitjin: \p ―‍¿Peru hacutjin cuma xi ngu xihin xi ha changá ne, cuya tsin nga ni? ¿Há cuma cuisehen nga cahntsua naa rë sehe tsin nga ngu ndiya? ―‍Cuatjin cavinenguise Nicodemo. \p \v 5 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta hatuxa sahmi ngujyë xi cuisehen xuta ngu cjuahñu xatsë ngatsë rë nandá cojo ngatsë rë Hasen rë Nina ta, ha chuva rë vëhë ni xi cuma cuisehen me hiscan sahmi Nina gubiernu. \v 6 Hya xi ngu xuta tsin me ngatsë rë xutacha rë me ne, sacu rë me cjuahñu xi tsëhë ngasunhndë. Peru hya xi tsin me ngatsë rë Hasen rë Nina ne, sacu rë me cjuahñu xatsë xi tsëhë Nina. \v 7 Hacuiin cjuercun nuju xi cuatjin cachjá cojo nuju xi mameje rë xi tsin nga ngayun ngu ndiya. \v 8 Tjo ne, hatuxa vanga hiscan meje rë, peru suva machaya naja xi vanga ta nuhya rë xi fane vanga, ta matsijin hiscan nduva o hiscan vechú. Hane xuta xi tsin me ngatsë rë Hasen rë Nina ne, tjin rë me sacuaha tjo jan, ta tsin me ngu ndiya nga, peru matsijin hacutjin. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 9 Ngajan xi Nicodemo ne, cuitjin cavinenguise me cojo Jesús: \p ―‍Peru ¿hacutjin cuma sacuatjin nújun vë ni? \p \v 10 Hane Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍¿Hacutjin nga ne xi ngayun ne, maestru má ngayun tsëhë xuta tjë rë Israel, hane sehe hyúun mé vijne cjua xi cachjá cojo nuju vë ni? \v 11 Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta ngayin ne, nújin cjua xi hyin hacuaha nújin tsëhë xcusun xi cachutsijín, peru cjua xi nújin cojo nuju ne, mijí chjuhunntsun. \v 12 Sa xi camacjaain nuju hya xi cachjá cojo nuju cjua tsëhë xcusun tsëhë ngasunhndë ne, ¿hacutjin cumacjain nuju sa xi cuichjá cojo nuju cjua tsëhë xcusun tsëhë ngahnga ni? \p \v 13 ’Tsajin hisca ngu xuta xi quiji cavutsejen me hacutjin jyihi ngahnga sehe cavuya me xi sua cuenda nuju me. Suvá ni me xi ha tsëhë ngajan canduva me ne, me vëhë xi cuma sua cuenda nuju me, suvá ni me xi Quihndi rë Xuta Jain. \v 14 Chuva rë xi casahmi Moisés hatsëë nixtin xi cavunihnga me ngu quicha xcusun rë chu yë taha rë ngu ya ngajan ngu xín camahani jan ne, ha chuva vëhë ni ne, me xi Quihndi rë Xuta Jain ne, meje rë xi tjunihnga rë me taha rë ngu ya. \v 15 Cuatjin meje rë, cojo sa xi yëjë ni xuta xi cumangu cacun me cojo rë me vëhë ne, sacú rë me cjuahñu xatsë. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús tsëhë Nicodemo. \s1 Cjuahmutacun rë Nina cojo xuta \p \v 16 ―‍Tsëhë xi jemu catsihmu cacun Nina xuta ne, hisca casua me Quihndi ngu rë me, cojo sa xi yëjë ni xuta xi cumangu cacun me cojo me vëhë ne, hacuiin cjue hasen rë me xcun cjuañihi ta sacú rë me cjuahñu xatsë xcun Nina. \v 17 Nina ne, catsingatju me Quihndi rë me nguehe ngasunhndë, peru hacuiin xi cjuahachuva rë xuta ngasunhndë ta xi cuaxëtje rë xuta. \p \v 18 ’Xuta xi mangucacun cojo Quihndi rë Nina ne, hacuiin chjaháchuva rë me. Peru me xi hacuiin mangucacun cojo Quihndi rë Nina ne, ha cachjaháchuva rë me ta, tsëhë xi hacuiin mangucacun me cojo me xi Quihndi ngu rë Nina. \v 19 Hane cuitjin fahachuva Nina xuta ngasunhndë: Nina ne, ha catsingatju me Quihndi rë me ngasunhndë sacuaha ngu ndihi xi sua hasen rë. Peru xuta ne, hitsë sa cachuya rë me tsëhë jñu xi cuma rë hasen ta, tsëhë xi xcusun xi casahmi me ne, suvá cjuatsehen. \v 20 Yëjë ni xuta xi sahmi xcusun tsehen ne, hatuxa chuyiin rë me tsëhë hasen, hisca sahmitiñaai me hiscan xi hasen, sa tu sesunhnga xcusun xi sahmi me. \v 21 Peru xuta xi ndiya rë cjuaquixi xcusun xi sahmi me ne, sahmitiña me hiscan xi hasen, cojo sa xi sesunhnga xi xcusun xi sahmi me ne, vëhë xcusun xi meje rë Nina. \s1 Chja Juan Vitenda rë Xuta tsëhë Jesús \p \v 22 Hya xi camá ne, quiji Jesús cojo xuta ladu rë me ngajan nguijña tsëhë distritu Judea. Hane ngajan caviyujutahá cojo me xuta xi cuacun vë. Hane cavitenda me xuta. \v 23 Hacuaha ha nixtin hya ni ne, Juan Vitenda rë Xuta ne, tivitenda me xuta ngajan hiscan xi hmí rë Enón, tiña tsëhë Salim. Ngajan quitahá me ta, tsëhë xi ngajan ne, jemu yehe nandá tjin. Hane hacuaha quiji xuta caxtenda me. \v 24 Nixtin hya ne, cjëë cjue Juan jan ndavaya. \p \v 25 Quihndë ne, ngujo xuta ladu rë Juan ne, cavetsihin ticjanjo cjua rë me cojo ngu xutaxa rë yungun tsëhë xcusun changá rë me xi ma tyjahi me xcun Nina. \v 26 Hya xi camá ne, quiji cachja me cojo Juan cuitjin: \p ―‍Maestro, ¿Há vitsjen nuju me xi casetaha cojo nuju ngunda vëhë tsëhë ndajyë Jordán, me xi canújun cojo niji tsëhë jan? ¡Chutsujun ta hacuaha cojo me vëhë tivitenda me, hane yëjë ni xuta cjuitjengui rë me! ―‍Cuatjin cachja xuta xi cuacun jan. \p \v 27 Ngajan xi Juan ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Tsajin mé xi sacú cjuahatsja ngu xuta sa xi Nina suaain rë me. \v 28 Ngayun suvun ne, ha canuhyun xi cachjá xi hacuiin ngahan Xihin xi Tsingatju Nina ta ngahan ne, cha xi catsingatju titjun Nina, sehe catsingatju Nina me vëhë. \v 29 Chutsujun ta na xutavixan ne, tsëhë cha xutavixan na. Peru ngu cha amigu ndaja rë cha xutavixan xi secun tivisiñuju cjua rë cha xutavixan jan ne, jercu ndama rë cha tsëhë cjua rë cha vëhë. Vëhë xi ngahan xi sacuaha cha amigu rë cha xutavixan vë ne, jercu tu ndaja camahani má ná. \v 30 Me vëhë ne, meje rë xi quihndë nga nchujun cuma jyë cuma hnga sa me cojo xa rë me, peru ngahan ne, hacuiin cuatjin ta xi meje rë ne, cuijnetaha xa naha. ―‍Cuatjin cafayangui Juan. \s1 Me xi nduva tsëhë ngahnga \p \v 31 Me xi nduva tsëhë ngahnga ne, me vëhë xi hitsë sa jemu vengui chji rë me xi cuma rë yëjë xuta. Ngayaan xi tsëhë ngasunhndë ngayaan ne, ha xuta ngasunhndë ni ngayaan, hacuaha suvá cjuatacun rë ngasunhndë xi visiajme. Me xi nduva tsëhë ngahnga ne, me vëhë xi hitsë sa jemu vengui chji rë me xi cuma rë yëjë xuta. \v 32 Me vëhë ne, sua me machaya naja tsëhë xcusun xi cavëë me cojo tsëhë cjua xi cahndë me, peru xuta ne, fahatsjaain me cjua xi chja me vëhë. \v 33 Peru ngujo xuta ne, fahatsja me cjua rë me vëhë, hane cuatjin maquixi xi Nina ne, quixi jain me cojo cjua rë me. \v 34 Me xi Nina catsingatju rë ne, cjua rë Nina chja me ta, tsëhë xi Nina ne, hacuiin chuva hitsë sua me Hasen rë me. \v 35 Nina Nahmi naja ne, jemu hmu cacun me Quihndi Ngu rë me, hacuaha yëjë ni xcusun ne, cavejña me tsja Quihndi rë me jan. \v 36 Xuta xi mangucacun me cojo Quihndi rë Nina jan ne, tjin rë me cjuahñu xatsë. Peru xuta xi vihndiin me tsëhë Quihndi rë me jan ne, sacuiin rë me cjuahñu xatsë ta castigu rë Nina cuatju me cuma. \c 4 \s1 Cjuavisiajmi rë Jesús cojo na samaritana \p \v 1 Quihndë ne, cha fariseo ne, camachaya rë cha xi Jesús ne, hitsë sa cjín jima xuta ladu rë me xi cuma rë xuta ladu rë Juan, hacuaha hitsë sa cjín xuta tivitenda me xi cuma rë xuta xi tivitenda Juan. \v 2 Peru suvá Jesús ne, cavitendaain me ta xuta ladu rë me ne, me vëhë xi cavitenda me xuta. \v 3 Hane xi camachaya rë Jesús xi cuatjin camachaya rë cha fariseo xi cuacun vë ne, cavetjuxin me tsëhë distritu Judea. Hane cavuya quiji nga me ngu nandya tsëhë distritu Galilea. \p \v 4 Hane ndiya xi cjui me jan ne, tjin xi cuatju me ngujo nandya tsëhë distritu Samaria. \p \v 5 Hya xi camá ne, cafehe me ngu nandya tsëhë distritu Samaria xi hmí rë Sicar, ngu nandya xi tacun tiña tsëhë nangui xi casua Jacob quihndi rë me José jemu hatsëë camahani. \v 6 Hane cahndë́ vëhë ne, tacun ngu ndava nandá xi casahmi Jacob. Hane tsëhë xi jemu cafenda rë Jesús tsëhë ndiya xi nduva me ne, quiji me cavéjña me hiscan ndava nandá jan. Sacuaha chuva rë nchisen xi cafehe me jan. \p \v 7 Hora vëhë ne, canduva ngu na samaritana, canduva jaha na nandá. Hane cuitjin cachja Jesús cojo rë na: \p ―‍Tuhun hitsë nandá cuëhë. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 8 Hora vëhë ne, tsajin xuta ladu rë Jesús ta nandya quiji me xi cuatsë me xi sinë me cojo Jesús. \v 9 Ngajan xi na samaritana jan ne, cuitjin cachja na cojo Jesús: \p ―‍Ngayun xi xuta tjë rë Israel ngayun ne, ¿hacutjin má xi tichjahyun ná nandá, ngahan xi na samaritana ngahan ni? ―‍(Cuatjin cachja na ta, tsëhë xi xuta tjë rë Israel ne, hatuxa tsinguisihinjñii me cojo xuta samaritana.) \v 10 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me tsëhë na: \p ―‍Sa xi ngayun hyun cjuatjo xi Nina sua me hacuaha hyun yo ngahan xi tifehya nuju nandá ne, ngahan cachjahyun ná nandá, hane ngahan casuá nuju nandá xi sua cjuahñu. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 11 Hane na vëhë ne, cuitjin cachja na: \p ―‍Tatá, peru ndava nandá vi ne, jemu nungun, hane tsajin quichuhun mé xi naxun cojo nandá. ¿Jani naxun nandá xi sua cjuahñu vë ni? \v 12 Xutachanga naja Jacob casua niji me ndava nandá vi. Hacuaha cojo me cojo quihndi rë me cojo chu rë me cahvi me nandá tsëhë ndava nandá vihi. ¡Ja! Peru ¿há hitsë sa matitjun ngayun xi cuma rë me vëhë ni? ―‍Cuatjin cachja na. \p \v 13 Hane xi cafayangui Jesús ne, cuitjin cachja me cojo rë na: \p ―‍Yëjë ni xuta xi hvi me nandá vihi ne, cuma xinda nga rë me. \v 14 Peru xuta xi cuihi me nandá xi suá ngahan ne, hatuxa ha quihndë tsajin nu tsajin nixtin xi cuya cumaxinda nga rë me ta nandá xi suá ngahan ne, cuma sacuaha ngu nandá xi ña vangatë xi sua rë me cjuahñu xatsë. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 15 Ngajan xi na vëhë ne, cuitjin cachja na cojo Jesús: \p ―‍Tatá, tuhun ná hitsë nandá xi nújun vë, cojo sa xi cumaxindaain ná hacuaha ha quihndë cuinduvaan jaha nandá. ―‍Cuatjin cachja na. \p \v 16 Hane Jesús ne, cuitjin cachja me cojo rë na: \p ―‍Tángun chjuhun xihin nuju, sehe nduvuncujun me nguehe. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 17 Ngajan xi na vëhë ne, cuitjin cafayangui na: \p ―‍Tsajin xihin naha. ―‍Cuatjin cafayangui na. \p Hane cuitjin cachja Jesús cojo rë na: \p ―‍Ndaja nújun xi tsajin xihin nuju ta \v 18 hñú cha xi cavinechuncujun, hane cha xi nechuncujun quihndë ne, hacuiin xihin nuju cha. Canújun cjuaquixi. ―‍Cuatjin cachja Jesús cojo rë na. \p \v 19 Ngajan xi na vëhë ne, cuitjin cafayangui na: \p ―‍Tatá. Xi má ná ne, ngayun ne, ngu profeta ngayun. \v 20 Xutachanga niji ne, nguehe ndetjún vihi canduva cafaharcun me Nina. Hane ngayujun ni xuta nangui rë Israel ne, nújun ta Jerusalén ne, ngajan tacun cahndë́ xi meje rë xi cjue chjahárcun rë Nina. ―‍Cuatjin cafayangui na. \p \v 21 Ngajan xi cachja Jesús cojo rë na cjua vihi: \p ―‍Ngayun chjuun, catamacjain nuju cjua xi cuichjá vi: cuechú nixtin xi hacuiin ndetjún vihi hacuiin Jerusalén chjuhunrcun Nina Nahmi naja. \v 22 Ngayun xuta samaritano ne, chjuhunrcun Nina, peru hyúun me xi ndandaja. Ngayin ne, ha hyinndijin Nina ta, tsëhë xi me xi cuaxëtje rë xuta ne, cuetjujñi me ngajñi niji ngayin xuta nangui Israel. \v 23 Cuechú nixtin o ha hisca cavechú nixtin xi xuta xi cjuaquixi xi faharcun me Nina Nahmi naja ne, Hasen rë Nina cuisecoo rë me xi cjuaharcun me Nina cojo cjuaquixi. Ha cjuaquixi ta xuta xi cuatjin sahmi me ne, me vëhë xi meje rë Nina Nahmi naja xi cjuaharcun rë me. \v 24 Nina ne, Hasen me. Hane xuta xi faharcun rë me ne, hatuxa meje rë xi Hasen rë Nina cuisecoo rë me xi cjuaharcun me Nina cojo cjuaquixi. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 25 Hane chjuun jan ne, cuitjin cachja na cojo Jesús: \p ―‍Ngahan ne, ha hvë xi cuinduva Me xi Tsingatju Nina, me xi hmí rë Cristu. Hane hya xi cuinduva me vëhë ne, suacuenda naja me yëjë ni cjuatacun. ―‍Cuatjin cachja na. \p \v 26 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo rë na: \p ―‍Ngahan xi tichjá cojo nuju vi ne, ha ngahan xi nújun vë. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 27 Hane hora vëhë cavuya xuta ladu rë Jesús xi quiji jaha me comida. Hane jemu quijircun rë me xi cavëë me xi visiajmi Jesús cojo rë ngu chjuun. Peru hisca ngu me xi cuacun vë cavinenguisiin me cuitjin: “¿Mé xi meje nuju?” o “¿mé xi visiajmu cojo rë na?” Cuatjin camá. \v 28 Chjuun jan ne, cavejña na nisa rë na, sehe cavuya quiji na nandya, hane cuitjin cachja na cojo xuta: \p \v 29 ―‍Nduvun cuanguen chutsejen ngu me xi cachja cojo ná yëjë xcusun xi casahme. ¿Hacuiin hacui me vëhë xi Tsingatju Nina? ―‍Cuatjin cachja na. \p \v 30 Hya xi camá ne, cavetju xuta quiji me cojo rë na hiscan quitahá Jesús. \v 31 Jinguyëjë rë ne, xuta ladu rë Jesús jan ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Maestro, xinu niñu. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 32 Peru Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Ngahan ne, ha tjin xi sínë xi ngayun ne, hyúun mé jan. ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 33 Ngajan xi xuta ladu rë Jesús jan ne, cuitjin cavinenguise xicjin me xingu xingu me: \p ―‍¿Há cuma cacun sa xi tjin yo xi cafehe cani xi cajinë me? ―‍Cuatjin cavinenguise xicjin me. \p \v 34 Hane Jesús ne, cuitjin cachja me cojo xuta ladu rë me jan: \p ―‍Jemu chuya rë xahasen naja xi chinë niñu. Peru ngahan ne, hitsë sa chuya rë xahasen naha xi sahme sacuatjin meje rë me xi catsingatju ná, hacuaha hitsë sa chuya rë xahasen naha xi tsinguíjnetaha xa xi casua ná me. \v 35 Chja ngu cjua ta: “Chaja sa ñuju sá, sehe tjunihnga rë xitjë.” Peru ngahan cuichjá cojo nuju ta chutsujun xuta ta, tsëhë xi tangun me cojo xitjë xi ha camacha, ha cuma tjunihnga rë. \v 36 Me xi tivunihnga xitjë ne, ha tifaha me chji rë me, cuma cuinújan ne, tisahmi tangun me xuta xi sacú rë xuta xi cuacun vë cjuahñu xatsë. Cuatjin tijima cojo sa xi tangun cuiyujusua me xi vincha tjë cojo me xi vunihnga xitjë. \v 37 Quixi cjua xi chja xi: “Hacjahi cha xi vincha tjë ne, hacjahi cha xi vunihnga xitjë.” \v 38 Ngahan catsingátju nuju chunihngun xitjë hiscan xi hacuiin ngayun canihñu xa. Jingusa me casahmi me xa, hane ngayun cavisuhunjñu ngajñi rë xa rë me. ―‍Cuatjin cachja Jesús cojo xuta ladu rë me. \p \v 39 Jemu cjín xuta samaritano tsëhë nandya jan camangu cacun me cojo Jesús, ngatsë rë cjua xi cachja chjuun jan cuitjin: “Cachja me cojo ná yëjë xcusun xi casahme.” \v 40 Ngajan xi hya xi cafehe xuta samaritano ngajan hiscan quitahá Jesús ne, cachja xuta jan cojo rë me xi cjue cuejña me cojo rë me. Hane Jesús ne, quiji cavéjña me jo nixtin cojo xuta xi cuacun jan. \v 41 Hane jemu cjín sa xuta xi camangu cacun me ngatsë rë cjua rë suvá Jesús. \v 42 Hane chjuun jan ne, cuitjin cachja xuta jan cojo rë na: \p ―‍Ha quihndë hacuiin ngatsë rë cjua riji xi mangutacuín ta, tsëhë xi suvin canuhyin cjua rë me, hane ngayin ne, hyin ta cjuaquixindaja xi me vihi xi cuaxëtje me xuta. ―‍Cuatjin cachja xuta jan. \s1 Camandaja quihndi rë ngu xutaxa rë casahmi Jesús \p \v 43 Xi cavatju jo nixtin jan ne, cavetju Jesús cojo xuta ladu rë me, quiji me ngu nandya tsëhë distritu Galilea. \v 44 Ta suvá Jesús cachja me xi quixi xi xuta ne, faharcuaain me profeta xi tsëhë nangui rë me. \v 45 Vëhë xi hya xi tivatju Jesús ngujo nandya tsëhë distritu Galilea ne, ndaja cafahatsja xuta me ta, tsëhë xi hacuaha cojo xuta jan quiji me suhi ngajan Jerusalén, hane ngajan cavëë me yëjë xcusun xi casahmi Jesús nixtin rë suhi jan. \p \v 46 Hya xi camá ne, cavuya cafehe me Caná, ngu nandya tsëhë distritu Galilea, hiscan xi casahmi me xi nandá ne, cavuya camá xan rë uva. Hane ngajan nandya Capernaum ne, cavéjña ngu xutaxa rë xi hmu rë cha quihndi rë me. \v 47 Hane xi camachaya rë me xi cafehe Jesús ngajan Caná ne, cavetju me quijitjengui me Jesús. Hane xi cafehe me jan ne, cafehya me favor cojo Jesús xi cjue Jesús cojo rë me nangui rë me xi sahmi Jesús xi cumandaja quihndi rë me ta ha tu hora sa xi cueya. \v 48 Ngajan xi Jesús ne, cachja me cuitjin cojo xutaxa rë jan: \p ―‍¡Ngayujun ni ngayun ne, sa xi chuun cjuarcun ne, cumanguaain camahani tacún cojo ná! ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 49 Ngajan xi xutaxa rë jan ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Tatá, cuanguen sanii, chaja sa xi cueya quihndi naha. ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 50 Hane Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Cuma cuangun ta, quihndi nuju ne, jimandaja cha. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p Hya xi camá ne, xutaxa rë jan ne, camacjain rë me cjua xi cachja Jesús, hane cavetju me quiji me. \v 51 Hane ndiya cjui me ne, cavechútáha me ngujo cha mosu hndixahan rë me, hane cachja cha cojo rë me xi cha quihndi rë me ne, tijimandaja cha. \v 52 Ngajan xi xutaxa rë jan ne, cavinenguise me cojo cha hndixahan rë me jan mé hora cavetsihin camandaja cha hmu rë jan. Hane cha hndixahan rë me jan ne, cuitjin cachja cha: \p ―‍Ngujña fane ngu cavetjuxin chíhinsuë xi sahmi cojo cha. ―‍Cuatjin cachja cha. \p \v 53 Hane nahmi rë quihndi jan ne, ha vëë me ta hora vëhë xi cachja Jesús cojo rë me xi quihndi rë me ne, tijimandaja cha. Cuatjin camá xi xutaxa rë jan cojo yëjë xuta rë me ne, camangu cacun me cojo Jesús. \p \v 54 Cuatjin camá xi, hya xi cavetju Jesús tsëhë ladu rë distritu Judea hane cafehe me Caná, distritu Galilea ne, casahmi me cjuarcun xi majo xi casahmi me ngajan. \c 5 \s1 Ndava nandá xi hmí rë Betesda \p \v 1 Xi cavatju nixtin xi cuacun vë ne, quiji Jesús ngajan Jerusalén xi cjue me suhi xi cuma ngajan yungun xi matitjun. \p \v 2 Quihndë ne, ngajan Jerusalén ne, tiña tingotjo Chu Tsánga ne, ngajan tacun ngu ndava nandá xi tjin rë hñú cahndë́ ngahma ndihya. Hane ndava nandá vëhë ne, xi hne hebreo ne, Betesda hmí rë. \v 3 Cahndë́ jan ne, jemu cjín xuta siuhmu me. Siu xuta rcá, siu xuta rengun, siu xuta xi quixíhñu yojo rë xi tacunya rë me xi cuiniya nandan \v 4 ta jiya hora jiya hora ne, finiya nandan ta ngu ángel ne, vijne tsiniya nandan jan. Sehe cha xi tjun cuisehen ne, marqui rë tsëhë chíhin xi má rë. \v 5 Hane ngajñi rë xuta hmu rë xi cuacun jan ne, jiña ngu cha xi ha tjin rë can tyjuhunjyan nu xi hmu rë cha. \v 6 Hane xi cavëë Jesús xi cuatjin jiña cha hacuaha ha vëë me xi ha jemu tsëë hmu rë cha ne, cavinenguise me cha cuitjin: \p ―‍¿Há meje nuju xi cuma ndaja ngayun? ―‍Cuatjin cavinenguise Jesús. \p \v 7 Hane cha hmu rë jan ne, cuitjin cafayangui cha: \p ―‍Tatá, tsajin yo xi tsinguisehen ná ndava nandá hora xi finiya nandá. Jinguyëjë rë xi tifë́ tiña ne, hacjahi me xi ha cavisehen. ―‍Cuatjin cafayangui cha. \p \v 8 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo cha: \p ―‍Tisatjunhngun, chjuhun nijña nuju, sehe tujyuhunyun. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 9 Cha vëhë ne, ha tu ñahñu camandaja cha, cafaha cha nijña rë cha, cavetsihin catsujyihiya cha. \p Nixtin vëhë ne, nixtin xi chjahájenda rë. \v 10 Ngajan xi xutaxa rë yungun ne, cachja me cojo cha xi camandaja jan cuitjin: \p ―‍Quihndë ne, nixtin xi chjahájenda rë. Ndajintjin xi cuatjin quichehe nijña riji. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 11 Hane cha xi camandaja jan ne, cuitjin cafayangui cha: \p ―‍Me xi casahmi xi camandaja ngahan ne, me vëhë cachja me cojo ná xi cjuahá nijña naha sehe tsujyëhëya. ―‍Cuatjin cachja cha. \p \v 12 Ngajan xi xutaxa rë jan ne, cavinenguise nga me cuitjin: \p ―‍¿Hane yo xi cachja cojo ri xi chjehe nijña riji ne, sehe tujyihiye? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p \v 13 Peru cha xi camandaja jan ne, hvíin cha yo ta, tsëhë xi Jesús ne, cavetjuxin me tsëhë cahndë́ vëhë, tsëhë xi jemu xutacjín quitsë me. \p \v 14 Hane xi cavatju vëhë ne, cavechútáha Jesús cha ngajan yungun xi matitjun, hane cachja me cojo cha cuitjin: \p ―‍Chutsujun ni, camandaja ngayun. Quihndë ne, xicavinechunyuun sa ndiya rë cjuatsehen, sa tu choho sa cuatjun cuma. ―‍Cuatjin cachja Jesús cojo cha. \p \v 15 Sehe cavetju cha quiji cachja cha cojo xutaxa rë ta me xi casahmi xi camandaja cha ne, Jesús. \v 16 Vëhë xi xutaxa rë jan ne, tsujyihiyatjengui me Jesús cojo cjuahngatacun ta, tsëhë xi casahmi Jesús xcusun vëhë nixtin xi chjahájenda rë. \v 17 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo xutaxa rë jan: \p ―‍Nahmi naha ne, hisca quihndë tisahmi me xa, hacuaha ngahan ne, tisahme xa. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 18 Ngatsë rë cjua vëhë ne, xutaxa rë jan ne, hitsë sa cavangui me chuva rë xi tsiquehen me Jesús. Cuatjin casahmi xutaxa rë ta, tsëhë xi hacuiin suvá ni cafaharcuaain Jesús nixtin xi chjahájenda rë ta hacuaha cachja me xi Nahmi rë me ne, Nina. Hane xi cuatjin cachja Jesús ne, tsingacun me xi tangun me cojo Nina. \s1 Xa xi tjin rë Quihndi rë Nina \p \v 19 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo xutaxa rë xi cuacun jan: \p ―‍Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta ngahan xi Quihndi rë Nina ngahan ne, tsajin mé xi cuma sahme xi cojo cjuatacun naha suva ta xi vutsején xi sahmi Nahmi naha ne, vëhë xi sahme. Xcusun xi sahmi me vëhë ne, hacuaha xcusun vëhë sahme ngahan Quihndi rë me. \v 20 Nahmi naha ne, hmu cacun ná me, ngahan Quihndi rë me, hacuaha tsingacun ná me yëjë xcusun xi sahmi me. Hane xcusun xi sehe tsingacun ná me ne, hisca yehe sa xi cuma rë xcusun xi casahme xi camandaja cha hmu rë jan. Cuatjin cuma cojo sa xi ngayun ne, cjuercun nuju. \v 21 Sacuatjin faha Nahmi naha nima sehe sua nga rë me cjuahñu ne, hacuanitjin ni ngahan Quihndi rë me ta suá rë cjuahñu yo xi meje suá rë. \v 22 Nahmi naha ne, tsajin yo tsichuva me cojo cjuatacun rë ta ntsa ngahan cavejña me yëjë xa vëhë, \v 23 cojo sa xi yëjë ni xuta ne, cjuaharcun me ngahan sacuatjin faharcun me Nahmi naha. Yo xi cjuaharcuaain ná ngahan ne, faharcuaain rë Nahmi naha, me xi catsingatju ná. \p \v 24 ’Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta xuta xi vihndë me cjua xi chjá hacuaha mangucacun me cojo rë Nina, me xi catsingatju ná ne, tjin rë me cjuahñu xatsë. Hacuaha cumachuvaain me cojo cjuatacun rë me ta sacuaha xi ha cahme me hacuaha ha casacu rë me cjuahñu xatsë. \v 25 Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta cuechú nixtin o ha hisca cavechú nixtin xi xuta xi hndiin tsëhë Nina sacuaha nima ne, cuihndë me xta naha, ngahan xi Quihndi rë Nina ngahan. Hane me xi cuihndë tsahan ne, sacú rë me cjuahñu xatsë. \v 26 Cjuahñu xi tjin rë Nina ne, tsajin yo casua rë me, ta nduva tsëhë cjuandaja rë suva me. Hane hacuanitjin ná ngahan, ta casua ná cahndë́ xi hacuaha tjin ná cjuahñu tsëhë cjuandaja rë suvá. \v 27 Hacuaha casua ná me xa xi tsichúva xuta cojo jyë́ rë me ta, tsëhë xi ngahan ne, Quihndi rë Xuta Jain ngahan. \v 28 Hacuiin cjuercun nuju tsëhë cjua naha. Cuechú nixtin xi yëjë ni nima xi hincha cahntsua tsjun rë ne, cuihndë xta naha, \v 29 sehe cuetju tsëhë tsjun rë. Hane nima xi ndaja xcusun casahmi xcun cjuahñu rë ne, sacú rë cjuahñu xatsë. Hane nima xi choho xcusun casahmi ne, cuatju castigu. \v 30 Ngahan ne, hatuxa tsajin mé xi sahme xi cojo cjuatacun naha suva ta, sacuatjin cjua xi víhndë xi chja Nahmi naha ne, cuatjin tsichúva xuta cojo cjuatacun rë me. Hane hatuxa quixi ngahan cojo cjuatacun naha ta, tsëhë xi sahmee hacutjin xi meje ná suva ta sacuatjin xi meje rë Nahmi naha, me xi catsingatju ná ne, cuatjin xi sahme. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Hacutjin cumachaya naja yo xi Jesucristu \p \v 31 Cjuinduju sa tichja Jesús cojo xutaxa rë yungun cuitjin: \p ―‍Sa xi ngahan cuichjá favor naha suva ne, cuinújun ta quixiin cjua xi chjá. \v 32 Peru tjin sa ngu xi tichja favor naha, hane hvë ta cjua xi chja me vëhë tsahan ne, cjuaquixi. \v 33 Ngayun ne, caningatjun xuta quiji cavinenguise rë me Juan ngu cjua, hane Juan ne, catsicuya me cjua xi cjuaquixi. \v 34 Peru ngahan ne, me xi tichja me favor naha hacuiin xuta me, peru cjua xi tichjá vi ne, tichjá cojo sa xi ngayun ne, cuetjuntjun. \v 35 Juan vë ne, sacuaha ngu ndihi xi setí xi sua hasen rë camá me. Hane ngayun ne, cachuya nuju tsëhë xi cavinechun sua ngujo nixtin ngajñi rë cjuahasen rë Juan. \v 36 Peru ngahan ne, tjin xcusun xi hitsë sa ndaja tsingacun yo ngahan xi cuma rë cjua xi cachja Juan tsahan. Xa xi casua Nahmi naha ngahan xi sahmechehen ne, cuma cuinújan ne, xa xi ha tisahme ne, suvá xa vëhë tsingacun xi Nahmi naha catsingatju ná me. \v 37 Hacuaha Nahmi naha, me xi catsingatju ná ne, chja me favor naha. Ngayun ne, hisca xta rë me cjëë cuinuhyun, hacuaha cjëë chun hacutjin jyihi me. \v 38 Hisca cjua rë me ne, tsajin tetjo ngajñi rë cjuatacun nuju ta, tsëhë xi ngahan xi catsingatju ná me vëhë ne, manguaain tacún cojo ná. \v 39 Ngayun ne, jemu chutayun xujun rë Nina ta, tsëhë xi ningatuhun tacún ta xi cuatjin chutayun ne, sacú nuju cjuahñu xatsë. Hane xujun vëhë ne, vëhë xi chja favor naha. \v 40 Hane ngayun ne, mijí cuisuhun ladu naha xi sacú nuju cjuahñu xatsë. \p \v 41 ’Ngahan ne, hacuiin sahmi ngujyë xi xuta sahmi jyë sahmi hnga ná me. \v 42 Hacuaha ngahan ne, ha hvë xcusun nuju ta tsajin cjuahmutacun rë Nina jiya cahntsua xahasen nuju. \v 43 Ngahan ne, canduvá ta, tsëhë xi Nahmi naha casuaxa ná me, peru ngayun ne, mijí chjuhunntsun ná. Hane sa xi jingu sa xuta cuinduva me cojo cjuatacun rë suvá me ne, ha hvë ta me vëhë ne, hatuxa chjuhunntsun me. \v 44 Tsajin nixtin xi cumangu tacún cojo ná ngahan jinguyëjë rë xi tivinchun chuva rë xi ngajñi nuju cojo xingun ni ne, sahmi yehe sahmi hnga nuju me hane vinchunsuun xi Nina xi ngu tu tu ni ne, me vëhë sahmi yehe sahmi hnga nuju me. \v 45 Xicaningatuun tacún xi ngahan cuíncha jyë nuju xcun Nahmi naha ta xutachanga naja Moisés, me xi jemu vetuhun tacun ne, me vëhë xi cuincha jyë́ nuju me. \v 46 Sa xi camacjain nuju cjua xi catsihindu Moisés ne, hacuaha camacjain nuju cjua naha ta Moisés vë catsihindu me tsahan. \v 47 Peru sa xi macjaain nuju cjua xi catsihindu Moisés ne, ¿hacutjin cumacjain nuju cjua xi chjá ngahan ni? \c 6 \s1 Catsicjen Jesucristu hñú mil xihin \p \v 1 Xi cavatju yëjë xcusun vëhë ne, cavetju Jesús quiji me ngunda vëhë tsëhë laguna Galilea, xi hacuaha hmí rë laguna Tiberias. \v 2 Hane jemu xutacjín camahani xi quijitjengui me Jesús ta, tsëhë xi cavëë me cjuarcun xi casahmi Jesús cojo xuta hmu rë. \v 3 Hane Jesús ne, quijiniji me ngu ndetjún, hane ngajan cavéjña me cojo xuta ladu rë me. \v 4 Hane Pascua, suhi xi sahmi xuta tjë rë Israel ne, hacuaha ha camatiña. \v 5 Hane xi vutsejen Jesús xi jemu xuta cjín nduvatjengui rë me ne, sehe cachja me cojo Felipe cuitjin: \p ―‍¿Jani cuanguen chaan niñu xi sinë xuta xi cuacun vë? ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 6 Cuatjin cachja me xi cjuahachuva me Felipe ta, tsëhë xi Jesús ne, ha vëë me mé xi sahmi me. \v 7 Ngajan xi Felipe ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Sa xi chaan niñu cojo tujún xi chji rë xuta jo cientu nixtin ne, hisca chutaain xi sacú tsë tsë sinë jima ngu xuta vë. ―‍Cuatjin cafayangui Felipe. \p \v 8 Ngajan xi ngu xuta ladu rë Jesús, Andrés hntsë Simón Pedru ne, cuitjin cachja me cojo Jesús: \p \v 9 ―‍Nguehe secun ngu cha lihndi xi yaha hñú niñu cojo jo chu ti. Peru ¿mé chutaha vë xi sinë xuta xi cuarcumu cjín me? ―‍Cuatjin cachja Andrés. \p \v 10 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Tinújun cojo xuta vë ne, catiyuju me. ―‍Cuatjin cachja me. \p Quihndë ne, ngajan cahndë́ vëhë ne, jemu jyë cahndë́ tjin ndiji. Hya xi camá ne, ngajan caviyuju sacuaha hñú mil xihin. \v 11 Ngajan xi Jesús ne, cafaha me niñu jan, hane, xi cafë casua me nacuechji rë Nina ne, sehe cavatëcja me niñu jan ngajñi rë xuta xi siu jan. Hacuanitjin ni casahmi me cojo chu ti jan. Casua me ha tucutjin xi meje sinë xuta jan. \v 12 Hane hya xi ha catsë rë xuta xi cajinë me ne, sehe cachja Jesús cojo xuta ladu rë me jan cuitjin: \p ―‍Quihndë ne, chjayun yëjë xi cavángui vë ne, cojo sa xi hacuiin chajá hisca hitsë. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 13 Hane xi cafaya xuta ladu rë Jesús yëjë ni xi cavángui tsëhë hñú niñu xi cajinë yëjë xutacjín jan ne, catsinguitsë me tejó chajne. \v 14 Hane xi cavëë xuta cjuarcun xi casahmi Jesús jan ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Cjuaquixi xi me vihi profeta xi cuinduva ngasunhndë. ―‍Cuatjin cachja xuta jan. \p \v 15 Peru Jesús ne, ha vëë me xi ha tu hora sa xi cjuaha xuta me cojo ngujyë camahani xi suaxa rë me xi cuma titjun me. Vëhë xi Jesús ne, cavetjuxin nga me, quiji suvá ni me hisca rcu ndetjún. \s1 Quiji ntsacu Jesucristu xcun nandá \p \v 16 Quihndë ne, xi quiji hora jan ne, quijijne xuta ladu rë Jesús tjehen laguna. \v 17 Hane xi cavisehen me ngu barcu ne, cavuya canduva nga me ngunda vihi tsëhë laguna xi cjue me nandya Capernaum. Hya xi camá ne, camajñu, peru Jesús ne, cjëë cjuetjengui me xuta ladu rë me jan. \v 18 Hane hora vëhë ne, xi jercu tu hñu camahani tivanga tjo ne, sacuaha xi sexu nandá tsëhë laguna jan. \v 19 Ha xcun xi ha quiji me xi cuacun jan cojo barcu sacuaha hñú o sa jyun kilómetro xcun nandá jan ne, cavëë me xi nduva ntsacu Jesús xcun nandá, tisahmitiña me tsëhë barcu. Hane xuta ladu rë me jan ne, catsacjun me camá. \v 20 Peru Jesús ne, cachja me cuitjin cojo xuta ladu rë me jan: \p ―‍Ngahan vi. Xicarcuun. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 21 Ngajan xi xuta ladu rë Jesús jan ne, cojo yëjë ni cjuasua ne, cafahatsja me Jesús cahntsua barcu. Hane ha tu ñahñu cafehe barcu cojo rë me nangui quixí, cahndë́ hiscan cjui me. \s1 Cavanguise xuta Jesús \p \v 22 Hane xi camá nchujun jan ne, xutacjín xi caviyuju ngunda vëhë tsëhë laguna jan ne, catsinguitsjen me xi ngujña ne, ngu tu tu barcu tacun jan. Hacuaha vëë me xi Jesús ne, quijiin me cojo xuta ladu rë me barcu vëhë ta suvá ni xuta ladu rë Jesús quiji me. \v 23 Peru ngujo barcu xi canduva tsëhë nandya Tiberias ne, cafehe tiña hiscan xi cajinë xutacjín jan niñu hora xi cafë casua Nai naja nacuechji rë Nina. \v 24 Hane xi cavëë xutacjín jan xi hacuiin Jesús hacuiin xuta ladu rë me siu cuaha me jan ne, sehe cavisehen me barcu xi sehe cafehe jan, quiji me nandya Capernaum xi cuanguise me Jesús. \s1 Jesucristu ne, sacuaha niñu xi sua cjuahñu me \p \v 25 Hane xi casacu rë xuta xi cuacun jan Jesús ngunda vihi tsëhë laguna jan ne, cavinenguise me cuitjin: \p ―‍Maestro, ¿janihya canduvun nguehe ni? ―‍Cuatjin cavinenguise xuta xi cuacun jan. \p \v 26 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta ngayujun ni ngayun ne, nduvuntjengun ná, peru hacuiin ngatsë rë xi cahyun cjuarcun xi casahme ta ngatsë rë xi cachinu niñu jan hisca xi catsë nuju. \v 27 Nihñu ngatsë rë xichine, peru hacuiin xichine xi vetsun ta xichine xi hacuiin vetsun hacuaha hisca sua cjuahñu xatsë. Vëhë xichine xi suá nuju ngahan xi Quihndi rë Xuta Jain ngahan, ngahan xi sahme cjuarcun cojo sa xi cumatsejen xi cjuaquixi jain xi Nina Nahmi naha catsingatju ná me. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 28 Ngajan xi xuta xi cuacun jan ne, cuitjin cavinenguise me cojo Jesús: \p ―‍¿Hacutjin ndatjin nihñi, cojo sa xi nihñi hacutjin xi chuya rë Nina? ―‍Cuatjin cavinenguise xuta jan. \p \v 29 Hane Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Cuitjin meje rë Nina xi nihñu: catamangu tacún cojo ná, ngahan xi catsingatju ná me. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 30 Ngajan xi xuta jan ne, cuitjin cavinenguise me Jesús: \p ―‍¿Mé cjuarcun nihñu xi sacú chutsijín, cojo sa xi cumangu tacuín cojo nuju? ¿Mé xi nihñu? \v 31 Yëjë ni xutachanga naja ne, cajinë me niñu xi camá cojo scuan maná ngajan ngu xín camahani tsëhë nandya, sacuatjin camahindu xcun xujun rë Nina xi chja cuitjin: “Nina ne, tsëhë ngahnga catsingatju me niñu xi cajinë xuta.” Cuatjin camahindu. ―‍Vëhë cjua xi cavinenguise xuta xi cuacun jan Jesús. \p \v 32 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo xuta jan: \p ―‍Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta hacuiin Moisés xi casua me niñu xi nduva tsëhë ngahnga ta Nahmi naha xi sua nuju me niñu jain xi nduva tsëhë ngahnga. \v 33 Niñu xi sua Nina ne, vëhë niñu xi nduvajne tsëhë ngahnga hacuaha sua rë xuta cjuahñu. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 34 Hane xuta xi cuacun jan ne, cuitjin cafehya me cojo Jesús: \p ―‍Tatá, tuhun niji niñu vëhë nchunchujun ni. ―‍Cuatjin cafehya xuta jan. \p \v 35 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Ngahan xi sacuaha niñu jan xi sua cjuahñu ngahan. Xuta xi cuisehen me ladu naha xi mangucacun me cojo ná ne, ña tsë rë xahasen rë me cjuandaja, sacuaha xi ha quihndë cumavajin rë me cumaxindaain rë me ngundiya nga. \v 36 Ngahan ne, ha cachjá cojo nuju ta ha tichutsujun xcusun xi sahme peru manguaain tacún cojo ná. \v 37 Yëjë ni xuta xi Nahmi naha casua ná me ne, cuinduvatjengui ná me. Hane me xi cuinduvatjengui ná ne, hatuxa tsitjungueen me ta, \v 38 tsëhë xi ngahan ne, xi canduvajne tsëhë ngahnga ne, hacuiin xi sahme sacuatjin xi meje ná ta sacuatjin xi meje rë me xi catsingatju ná. \v 39 Hane me xi catsingatju ná vë ne, meje rë me xi hisca ngu xuta tsëhë yëjë ni me xi casua ná me ne, tsichajan me ta tsicúya me cjuahñu nixtin xi chjaháchuva rë sa nima sa xuta cojo cjuatacun rë. \v 40 Hacuaha Nahmi naha ne, meje rë me xi yëjë ni xuta xi vijnercu me yo ngahan xi Quihndi rë Nina ngahan hacuaha cumangu cacun me cojo ná ne, sacú rë me cjuahñu xatsë. Hane ngahan tsicúya me cjuahñu nixtin xi tsichuva Nina sa nima sa xuta. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 41 Vëhë xi xutaxa rë yungun xi cuacun jan ne, cavetsihin cavisiajmihma me tsëhë Jesús ta, tsëhë xi cachja Jesús ta: “Ngahan sacuaha niñu xi nduvajne tsëhë ngahnga ngahan.” \v 42 Cuitjin cavisiajmihma me: \p ―‍¿Hacuiin cha Jesús vihi, xi quihndi rë José? ¿Hacuiin ha hyan nahmi rë cha hacuaha ha hyan naa rë cha? ¿Hacutjin má xi quihndë ne, chja cha xi tsëhë ngahnga canduvajne cha ni? ―‍Cuatjin cavisiajmihma me. \p \v 43 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo xutaxa rë jan: \p ―‍Camá ni cuinújunhmú cojo xingun xingu xingu ngayun. \v 44 Xuta xi cuma cuisehen me ladu naha ne, suvá ni xuta xi cuisecoo Nahmi naha, me xi catsingatju ná. Me vëhë xi cuma cuisehen me, hane ngahan tsicúya me cjuahñu nixtin xi tsichuva Nina sa nima sa xuta. \v 45 Cuitjin camahindu xcun xujun rë Nina xi catsihindu profeta: “Suvá Nina scuxaha me cjuatacun rë yëjë ni xuta.” Cuatjin camahindu. Hane xuta xi vetaharcu cjua rë Nina hacuaha Nina vuxaha me cjuatacun rë ne, visehen me ladu naha. \p \v 46 ’Hacuiin xi ha tjin yo xi cavutsejen rë Nahmi naha ta suva ni ngahan xi tsëhë Nina canduva ne, ngahan xi cahvë Nahmi naha. \v 47 Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta yo xi mangucacun cojo ná ne, tjin rë cjuahñu xatsë. \v 48 Ngahan xi sacuaha niñu xi sua cjuahñu ngahan. \v 49 Yëjë ni xutachanga nuju ne, cajinë me niñu xi camá cojo scuan maná ngajan ngu xín camahani tsëhë nandya, peru cavechú nixtin xi cahme me. \v 50 Peru niñu xi nduvajne tsëhë ngahnga xi chjá ngahan tsëhë ne, sa xi yo sinë niñu vëhë ne, cueyaain. \v 51 Ngahan xi quicun ngahan ne, ngahan xi sacuaha niñu xi canduvajne tsëhë ngahnga jan ngahan. Sa xi ngu xuta sinë me niñu vëhë ne, handasa cueya me ne, peru hasen rë me ne, cjue xcun Nina. Niñu xi suá ngahan vë ne, hacui yojo naha xi suá cojo sa xi xuta ngasunhndë ne, sacú rë me cjuahñu xatsë. ―‍Cuatjin cachja Jesús cojo xutaxa rë. \p \v 52 Hya xi camá ne, xutaxa rë jan ne, cavetsihin cavisiajmicjan me tsëhë Jesús ngajñi rë me cojo xicjin me, cuitjin cachja me: \p ―‍¿Hacutjin cuma sua cha xi cuajyihi vë yojo rë cha xi xinëë ni? ―‍Cuatjin cachja xutaxa rë jan. \p \v 53 Hane Jesús ne, cuitjin cachja me cojo xuta xi cuacun jan: \p ―‍Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta sa xi ngayun xinuu yojo naha ngahan xi Quihndi rë Xuta Jain ngahan hacuaha siuun jni naha ne, tsajin nuju cjuahñu xi cjuaquixi. \v 54 Xuta xi jinë me yojo naha hacuaha hvi me jni naha ne, tjin rë me cjuahñu xatsë, hacuaha ngahan tsicúya me cjuahñu nixtin xi tsichuva Nina sa nima sa xuta. \v 55 Cuatjin cuma ta, tsëhë xi yojo naha ne, vëhë comida xi cjuaquixi, hane jni naha ne, vëhë nandá xi cjuaquixi. \v 56 Me xi jinë yojo naha hacuaha hvi me jni naha ne, visehen me yojo naja, hacuaha ngahan ne, visehen yojo rë. \v 57 Nahmi naha, me xi hatuxa tjin rë cjuahñu ne, catsingatju ná me, hane ngatsë rë me vëhë xi tejña cjuahñu ngahan. Ha chuva vëhë ni ne, xuta xi jinë ná ne, cuejña me cjuahñu ngatsë naha. \v 58 Cuatjin sahmi niñu xi canduvajne tsëhë ngahnga. Hacuiin tangun cojo niñu xi cajinë xutachanga nuju ta cavechú nixtin xi cahme me. Ha ndaja xuta xi sinë me niñu xi chjá ngahan ne, handasa cueya me ne, peru hasen rë me ne, cjue xcun Nina. \v 59 ―‍Cuatjin cachja Jesús hya xi cavicuya me xuta ngu yungun ngajan nandya Capernaum. \s1 Cjua xi sua machaya naja tsëhë cjuahñu xatsë \p \v 60 Hya xi camá ne, jemu cjín xuta ladu rë Jesús xi cuitjin cachja me hya xi cahndë me cjua jan: \p ―‍¡Jemu choho visiajmi me! ¡Scaain naja cojo cjua vëhë! ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 61 Peru Jesús ne, ha vëë me cojo cjuatacun rë me xi cuatjin visiajmihma xuta ladu rë me xi cuacun jan. Vëhë xi cachja me cuitjin: \p ―‍Sa xi meje cuetjunxun tsëhë ndiya naha ngatsë rë cjua xi cachjá cojo nuju vë ne, \v 62 ¿mé ningatuhun tacún sa xi chutsujun xi cúya cjuë́neje nga ngahnga hiscan xi cavitejña titjun, ngahan xi Quihndi rë Xuta Jain ngahan? \v 63 Hasen rë Nina ne, vëhë xi sua cjuahñu. Peru ngu xuta ngasunhndë ne, hatuxa cumaji sahmi me cuatjin. Yëjë ni cjua xi ngahan cachjá cojo nuju ne, vëhë sua machaya nuju tsëhë Hasen rë Nina cojo tsëhë cjuahñu xi sua. \v 64 Peru tjin yahnga ngayun xi manguaain tacún cojo ná. ―‍Cuatjin cachja Jesús ta, tsëhë xi hisca ntsacu cavetsihin ne, ha vëë me yo xuta xi cumanguaain cacun cojo rë me hacuaha ha vëë me yo xi sahmi rë me entregadu. \p \v 65 Hacuaha cachja sa me cuitjin: \p ―‍Vëhë xi cuatjin cachjá cojo nuju xi xuta xi cuma cuisehen me ladu naha ne, suvá ni xuta xi cuichja Nahmi naha xi cuisehen. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 66 Ngatsë rë vëhë xi jemu cjín xuta ladu rë Jesús ne, quiji ngaxtun me, hacuaha ha quihndë catsujyiin me cojo Jesús. \v 67 Ngajan xi Jesús ne, cavinenguise me xuta ladu rë me xi tejó jan cuitjin: \p ―‍¿Hacuiin cojo ngayun meje cuangunxun? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p \v 68 Hane Simón Pedru ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Ngayun nai naha, ¿yo cuanguintjenguin?, ta ngayun ne, tjin nuju cjua xi sua machaya niji tsëhë cjuahñu xatsë. \v 69 Hacuaha ngayin ne, mangutacuín cojo nuju hacuaha hyin xi tsëhë jain Nina ngayun. ―‍Cuatjin cafayangui Simón Pedru. \p \v 70 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Handasa ngahan suva cavaxejen nuju ngayujun ni xi tejó ngayun, peru ngajñi nuju ne, jiyajñi ngu xi ha jiya xitsehen xahasen rë. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 71 Jesús ne, tichja me tsëhë ngu cha tsëhë ngajñi rë xi tejó xuta ladu rë me, ngu cha xi hmí rë Judas, quihndi rë Simón Iscariote. Cuatjin cachja me ta, tsëhë xi cha vëhë sahmi cha me entregadu cojo condra rë me. \c 7 \s1 Jesucristu cojo xicjin me \p \v 1 Xi cavatju vëhë ne, catsujyihiya Jesús ngujo nandya tsëhë distritu Galilea. Mijí tsujyihiya me nandya xi siu ladu tsëhë distritu Judea ta, tsëhë xi xutaxa rë yungun ne, tivanguise me Jesús xi tsiquehen me. \v 2 Quihndë ne, ha camatiña suhi tsëhë Ndihya Tsjian, suhi xi sahmi xuta tjë rë Israel. \v 3 Ngajan xi me xi xicjin Jesús jan ne, cuitjin cachja me cojo Jesús: \p ―‍Tihin ngajan distritu Judea, cojo sa xi hacuaha cojo xuta ladu riji xi siu jan ne, scuëë me xcusun xi nihñi ta \v 4 tsëhë xi ngu cha xi meje rë xi cumachaya rë xuta xcusun xi sahmi cha ne, hacuiin táha hma sahmi cha. Ngaye ta cuatjin jemu nihñi cjuandaja ne, ningacuin rë yëjë xuta cjuandaja vëhë. ―‍Cuatjin cachja xicjin Jesús cojo rë me ta, \v 5 tsëhë xi me xi cuacun vë ne, camanguaain cacun me cojo Jesús. \p \v 6 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Cjëë cuechú nixtin xi sahme mé xi sahme. Peru ngayun ne, tu mé ni nixtin ne, ndatjin xi cuma nuju. \v 7 Ngayun ne, cumaji choho scuëë nuju xuta, peru ngahan ne, choho vëë ná me ta, tsëhë xi ngahan ne, chjá cjuaquixi xi xcusun xi sahmi me ne, hatuxa tsehen. \v 8 Tángun ni ngayun ta ngahan ne, cjueen suhi vëhë. Cjueen ta cjëë cuetjucaa nixtin xi sahme mé xi sahme. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 9 Xi cavatju cachja me cojo xicjin me cjua vëhë ne, cavéjña ni me nangui rë me. \s1 Quiji Jesucristu suhi tsëhë Ndihya Tsjian \p \v 10 Hane xi cavatju quiji xicjin Jesús suhi jan ne, hacuaha cojo Jesús quiji me. Peru hacuiin táha tsejen ta sacuaha xi táha hma quiji me. \v 11 Hya xi camá ne, xutaxa rë yungun jan ne, cavanguise me Jesús hiscan jima suhi jan. Cuitjin cavinenguise me: \p ―‍¿Jani tacun cha vëhë? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p \v 12 Hane xutacjín jan ne, jercu visiajmihma me ngajñi rë me tsëhë Jesús. Ngujo me ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Ngu xuta ndaja me. ―‍Cuatjin cachja me. \p Peru ngujo nga xuta ne, cuitjin cachja me: \p ―‍¡Jéya, vindacha cha xutacjín! ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 13 Peru tsajin hisca ngu xuta xi cachjatë me tsëhë Jesús ta, tsëhë xi tsacjun me xutaxa rë yungun. \p \v 14 Quihndë ne, hya xi camavasen tijima suhi jan ne, quiji Jesús yungun xi matitjun, sehe cavetsihin cavicuya me xuta cjua rë Nina. \v 15 Hane xutaxa rë yungun jan ne, quijircun rë me xi cuatjin jemu ndaja chja Jesús. Cuitjin cachja me ngajñi rë me cojo xicjin me: \p ―‍¿Hacutjin má xi cuarcu vechú cjuatacun rë cha vë xi hisca hacuiin cavutaya cha? ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 16 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo xutaxa rë xi cuacun jan: \p ―‍Cjua xi vicuyá rë xuta ne, hacuiin cjua naha suva ta cjua rë me xi catsingatju ná. \v 17 Sa xi ngu xuta meje sahmi me sacuatjin xi meje rë me xi catsingatju ná ne, ngajan sacú cumachaya rë me tsëhë cjua xi vicuyá, ¿há xi tsëhë Nina ne? o ¿há xi nduva tsëhë cjuatacun naha suva? \v 18 Xuta xi chja me cjua xi nduva tsëhë cjuatacun rë suvá me ne, meje sahmi jyë sahmi hnga suvá me yojo rë me. Peru xuta xi meje sahmi jyë sahmi hnga me me xi catsingatju rë me ne, me vëhë ne, quixi me cojo cjua rë me hacuaha tsajin cjuatsehen cahntsua xahasen rë me. \p \v 19 ’Moisés ne, casua nuju me ley rë Nina, peru hisca ngu ngayun nihñuchuun sacuatjin chja ley vëhë. ¡Tsëhë vëhë rë xi meje nicuhun ná! ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 20 Ngajan xi xutacjín jan ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍¿Yo xitsehen xi cachja cojo nuju? ta nguehe ne, tsajin yo xi meje tsiquehen nuju. ―‍Cuatjin cafayangui xutacjín jan. \p \v 21 Hane xi cafayangui Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Ngayujun ni ngayun ne, quijircun nuju ngatsë rë ngu xcusun xi casahme nixtin xi chjahájenda rë. \v 22 Peru suvá Moisés hacuaha cavejña me xcusun xi xtí chuxin rë quihndi xihin. (Xi cjuaquixi ne, hacuiin Moisés ta xutachanga nuju xi cavejña me xcusun vëhë.) Hane vëhë xi ngayun ne, vichun chuxin rë quihndi xihin handasa nixtin xi chjahájenda rë. \v 23 Sa xi vichun chuxin rë quihndi xihin nixtin xi chjahájenda rë cojo sa xi nihñuchuhun sacuatjin cjua xi chja ley rë Moisés ne, ¿mé má cuatjin ma cjan nuju cojo ná xi casahme xi camandaja camahani ngu xuta nixtin xi chjahájenda rë ni? \v 24 Ha quihndë hacuiin tujyë nichuvun ná ta nichuvun ná cojo ngu cjuatacun xi cjuaquixi. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 ¿Jani hiscan canduva Jesucristu? \p \v 25 Ngajan xi ngujo xuta nandya Jerusalén ne, cuitjin cachja me ngajñi rë me: \p ―‍¿Hacuiin me vihi xi vinchise rë xi cueya ni? \v 26 Peru chutsujun ta cuajyihi me secun me tichja tichja me cojo xuta, hane ndastu ngu cjua chja xutaxa rë cojo rë me. ¡Hyaan sa xi vëëndaja xutaxa rë xi me vihi xi catsingatju jain Nina me! \v 27 Me vihi ne, ha hyan jani canduva me, peru hya xi cuinduva me xi Nina tsingatju rë ne, tsajin yo vëë jani cuetju me cuinduva me. ―‍Cuatjin cachja xuta xi cuacun jan. \p \v 28 Ngajan xi Jesús ne, xi quijinduju sa cavicuya me xuta ngajan yungun xi matitjun ne, jercu hñu cachja me cuitjin: \p ―‍¿Há quixi xi hyun ná hacuaha hyun jani canduva? Peru ngahan ne, hacuiin cjuatacun naha suva xi canduva. Me xi catsingatju ná ne, hatuxa quixi me cojo cjua rë me, peru ngayun ne, hyúun me. \v 29 Ngahan ne, hvë me ta, tsëhë xi hiscan tacun me ne, ngajan canduvá. Hacuaha me vëhë catsingatju ná me. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 30 Tsëhë xi cuatjin cachja Jesús cjua vëhë ne, vëhë xi meje cjuaha xuta xi cuacun jan me. Peru tsajin yo xi cavetahatsja rë me ta, tsëhë xi cjëë cuetjucaa nixtin xi cuatjin cuma. \v 31 Hane jemu cjín xuta ngajñi rë xutacjín jan ne, camangu cacun me cojo Jesús. Cuitjin cachja me: \p ―‍Hya xi cuinduva me xi Nina tsingatju rë ne, ¿há hitsë sa cjín cjuarcun sahmi me xi cuma rë cjuarcun xi casahmi me vihi? ―‍Cuatjin cachja xuta xi cuacun jan. \s1 Catsingatju xutaxa rë yungun cha xi cjuaha rë Jesucristu \p \v 32 Hane ngujo cha fariseo ne, cahndë cha xi visiajmihma xutacjín jan ngajñi rë me cojo xicjin me cjua vëhë. Ngajan xi yëjë ni nahmi xi matitjun cojo cha fariseo jan ne, catsingatju me mayu cojo nisë rë cha xi chjahá rë Jesús. \v 33 Hane Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Ngujo nixtin sa xi cuitejña cojo nuju, sehe cúya cjuë́ nga hiscan tacun me xi catsingatju ná. \v 34 Ngayun ne, cuinchunsun ná, peru sacuiin nuju ngahan ta, tsëhë xi hiscan xi cuitejña ne, cumaji cuangun. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 35 Ngajan xi xutaxa rë jan ne, cavinenguise xicjin me cuitjin: \p ―‍¿Jani cjue cha xi cuijyihi vi xi sacuiin naja cha? ¿Há cjue cha ngu nangui cjin, cjue tjengui cha xuta naja xi cavitsojo ngajñi rë xutaxín hane ngajan cuicuya cha xutaxín jan ni? \v 36 ¿Mé vijne cjua xi chja cha xi cuinchaseen cha ne, sacuiin naja cha, tsëhë xi hiscan cuejña cha ne, cumaji cuanguen? ―‍Cuatjin cavinenguise xicjin xutaxa rë jan. \s1 Nandá xi sua cjuahñu \p \v 37 Quihndë ne, nixtin xi cajnetaha suhi jan ne, vëhë nixtin jyë tsëhë suhi jan. Hane casecun Jesús cachjahñu me cojo xuta cuitjin: \p ―‍Sa xi tjin yo xi xinda rë ne, catinduva tjengui ná catihi. \v 38 Xuta xi mangucacun me cojo ná ne, cuatju me sacuatjin chja xujun rë Nina xi chja cuitjin: “Cuetju tsëhë xahasen rë me sacuaha nandá xi ña vangatë xi sua rë me cjuahñu xatsë.” ―‍Cuatjin cachjahñu Jesús. \p \v 39 Xi cuatjin cachja Jesús ne, cachja me tsëhë Hasen rë Nina xi sehe sacú rë xuta xi mangucacun me cojo Jesús. Cuatjin cachja Jesús ta, tsëhë xi Nina ne, cjëë sua me Hasen rë me, tsëhë xi Jesús ne, cjëë cuma jyë cuma hnga me cojo Hasen rë me. \s1 Hacuiin ngu ni cjuatacun catsingataha cacun xutacjín \p \v 40 Hane xi cahndë xutacjín jan cjua vëhë ne, ngujo me ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Me vëhë ne, cjuaquixi xi me vëhë profeta xi jemu nechanyan rë. ―‍Cuatjin cachja ngujo me. \p \v 41 Hane ngujo nga me ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Me vëhë xi Tsingatju Nina. ―‍Cuatjin cachja me. \p Peru ngujo nga me ne, cachja me cuitjin: \p ―‍¡Peru Me xi Tsingatju Nina ne, hacuiin ngajñi rë xuta Galilea cuetjujñi me! \v 42 ¡Ha hyan xi xujun rë Nina ne, chja ta Me xi Tsingatju Nina ne, cuinduva me tsëhë tjë rë xutachanga naja David, ngajan Belén hiscan nangui rë David! ―‍Cuatjin cachja me xi cuacun jan. \p \v 43 Cuatjin camá xi ngatsë rë Jesús ne, hacuiin ngu ni cjuatacun catsingataha cacun xutacjín jan. \v 44 Vëhë xi ngujo xuta jan ne, meje cjuaha me Jesús cjuecojo me ndavaya. Peru tsajin yo xi cavetahatsja rë me. \s1 Camanguaain cacun xutaxa rë cojo Jesucristu \p \v 45 Hya xi camá ne, mayu cojo nisë rë cha ne, cavuya quiji nga cha xcun nahmi xi matitjun cojo xcun cha fariseo xi cuacun jan, hane xutaxa rë xi cuacun jan ne, cuitjin cachja me cojo mayu jan: \p ―‍¿Mé má canduvuun cojo cha? ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 46 Ngajan xi cha mayu cojo nisë rë cha jan ne, cuitjin cafayangui cha: \p ―‍¡Cjëë camahani cuinuhyin xi chja ngu xuta sacuatjin chja me vëhë! ―‍Cuatjin cafayangui cha. \p \v 47 Hane cha fariseo jan ne, cuitjin cachja cha cojo cha xi cuacun jan: \p ―‍¡Tu ma rë sa xi cojo ngayun camandacha ngayun! \v 48 ¡Ngayun ne, hyun ta hisca ngu xutaxa rë, hisca xi ngu xuta fariseo ne, cjëë cumangu cacun me cojo cha xi cuajyihi vë! \v 49 Peru xutacjín xi cuacun hisca hvíin hacutjin chja ley rë Moisés ne, ¡mijí rë Nina me! ―‍Cuatjin cachja cha fariseo jan. \p \v 50 Ngajan xi ngu cha fariseo xi hmí rë Nicodemo, cha xi quiji tjengui rë Jesús hatsëë ne, cuitjin cachja cha cojo cha xi cuacun vëhë: \p \v 51 ―‍Chja ley naja ta cumaji nihña castigu ngu xuta xi cjëë cuinuhyan mé cuichja me hacuaha sacú naja cjuaquixi mé casahmi me. ―‍Cuatjin cachja cha Nicodemo. \p \v 52 Ngajan xi cha fariseo xi cuacun jan ne, cuitjin cafayangui cha: \p ―‍¿Hacuaha cojo ngayun má ngayun xuta rë distritu rë Galilea ni? Chutayun xujun rë Nina ne, sehe ngajan sacú cumachaya nuju ta ngajan Galilea ne, cuetjinjñii hisca ngu profeta. ―‍Cuatjin cafayangui cha fariseo xi cuacun jan. \s1 Chjuun xi cachjahá rë xcun cjuatsehen xi tisahmi \p \v 53 Hya xi camá ne, jima ngu xuta jan cafe me ndava me. \c 8 \p \v 1 Peru Jesús ne, cavetju me quiji me ndetjún Olivu. \v 2 Hane xi casahasen camá nchujun jan ne, cavuya quiji nga Jesús ndatsen yungun xi matitjun. Hane yëjë xuta jan ne, casahmitiña me tsëhë Jesús. Hane xi quiji cavéjña Jesús ne, sehe cavetsihin cavicuya me xuta jan. \v 3 Ngajan xi ngujo cha vicuya cjuachacun cojo ngujo cha fariseo ne, cafehecojo cha ngu chjuun xi cachjahá rë na xcun cjuatsehen xi tisahmi na cojo ngu xihin xi hacuiin xihin rë na. Hane cha xi cuacun jan ne, quiji cavisecun cha na ngajñi rë xuta hiscan tacun Jesús, \v 4 sehe cachja cha cojo Jesús cuitjin: \p ―‍Maestro, chjuun vihi ne, cachjahá rë na xcun cjuatsehen xi tisahmi na cojo ngu xihin xi hacuiin xihin rë na. \v 5 Quihndë ne, xcun ley xi cavejña naja Moisés ne, cavitexa me xi tu yo ni xuta xi sahmi xcusun vëhë ne, cueya me cojo ndyojo. Ngayun ne, ¿mé xi cuinújun? \v 6 ―‍Cuatjin cavinenguise cha xi cuacun vëhë, xi tifahachuva cha Jesús, cojo sa xi sacú rë cha chuva rë xi cuinchajyë cha me. \p Ngajan xi Jesús ne, catsiquindi me yojo rë me, sehe cavetsihin catsihindu me nangui cojo rcutsja me. \v 7 Hane tsëhë xi cjuinduju sa tivinenguise cha xi cuacun jan Jesús ne, catsinguixi me yojo rë me, sehe cachja me cojo cha cuitjin: \p ―‍Tu jarë ni ngayun xi tsajin jyë́ nuju ne, ngayun tjun tjun tetuhun rë na ndyojo. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 8 Hane sehe catsiquindi nga me yojo rë me, hane catsihindu sa me nangui. \v 9 Hane xi cahndë cha xi cuacun jan xi cuatjin cachja Jesús ne, ta vëë me xi hacuiin tyjahi cjuatacun rë me, chuva ngu chuva ngu cha cavetju cha cafe cha. Cavetsihin cavetju tjun tjun cha xi hitsë sa changá. Hane camá suvá sa Jesús, cojo chjuun xi secun ngajñi rë xutacjín jan. \v 10 Hane xi catsinguixi me yojo rë me ne, cavinenguise me chjuun jan cuitjin: \p ―‍Ngayun chjuun, ¿jarë me ne? ¿Há tsajin yo xi casahmi nuju castigu? ―‍Cuatjin cavinenguise Jesús. \p \v 11 Ngajan xi chjuun jan ne, cuitjin cafayangui na: \p ―‍Tsajin yo, tatá. ―‍Cuatjin cafayangui na. \p Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Ngahan ne, hacuaha sahmee nuju castigu. Cuma cuangun, peru ha quihndë xicanihñuu sa cjuatsehen. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Jesucristu ne, sacuaha hasen xi cuma rë xuta \p \v 12 Hya xi camá ne, cachja nga Jesús cojo xutacjín jan cuitjin: \p ―‍Ngahan ne, sacuaha hasen xi cuma rë xuta ngasunhndë ngahan. Xuta xi cuisehen me ladu naha ne, hatuxa cuiyijin me ngajñi jñú ta ngajñi hasen xi sua cjuahñu xatsë cuiyuju me. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 13 Ngajan xi cha fariseo xi cuacun jan ne, cuitjin cachja cha cojo Jesús: \p ―‍Ngayun ne, tinújun favor nuju suvun. Vëhë xi cjua xi nújun ne, tsajin rë cjuaquixi. ―‍Cuatjin cachja cha. \p \v 14 Hane xi cafayangui Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Handasa chjá favor naha suva ne, cjua xi chjá ne, cjuaquixi ta, tsëhë xi ngahan ne, hvë jani canduva hacuaha hvë jani cúya cjuë́ nga. Peru ngayun ne, hyúun jani canduva hacuaha hyúun jani cúya cjuë́ nga. \v 15 Ngayun ne, xi nichuvun xuta cojo cjuatacun rë me ne, chuva xi tsingatahacacun xuta ngasunhndë ne, cuatjin ningatuhuntacún. Ngahan ne, titsichuvaan hisca ngu xuta cojo cjuatacun rë me. \v 16 Peru sa xi tsichúva ngu xuta ne, hatuxa cjuaquixi cjua xi cuichjá ta, tsëhë xi hacuiin suva sahme ta ngahan cojo me xi catsingatju ná nihñi tangun. \v 17 Xcun ley xi vitexa nuju ne, hacuaha camahindu xi hya xi jo xuta sua me cjuaquixi rë me xcun xutaxa rë hane ngu tangun ni cjua chja me ne, cjuaquixi cjua xi chja me. \v 18 Ngahan xi chjá favor naha suva, hane Nahmi naha xi catsingatju ná me ne, hacuaha cojo me chja me favor naha. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 19 Ngajan xi cha fariseo jan ne, cuitjin cavinenguise cha Jesús: \p ―‍¿Jani tacun nahmi nuju ni? ―‍Cuatjin cavinenguise cha. \p Hane Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Hacuiin ngahan hyun ná ne, hacuiin Nahmi naha hyun me. Sa xi ngahan hyun ná ne, hacuaha hyun Nahmi naha. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 20 Cjua vëhë ne, cachja Jesús hya xi tivicuya me xuta ngajan yungun xi matitjun, ngu ndihya hiscan xi siu alcancía. Peru hisca ngu xuta cafaain rë me, tsëhë xi cjëë cuetjucaa nixtin xi cuatjin cuma. \s1 “Cumaji cuangun hiscan xi cjuë́”, chja Jesucristu \p \v 21 Hya xi camá ne, quijinduju sa cachja Jesús cojo xuta cuitjin: \p ―‍Ngahan ne, cuétju cjuë́, hane ngayun ne, cuinchunsun ná. Peru ngatsë rë cjuatsehen xi cún ngayun ne, cuechuun xcun Nina hya xi cueyun. Hiscan xi cjuë́ ne, ngayun ne, cumaji cuangun. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 22 Ngajan xi xutaxa rë xi cuacun jan ne, cuitjin cachja me ngajñi rë me cojo xicjin me: \p ―‍Tu ma rë sa xi cjue tsiquehen suvá me yojo rë me xi cuatjin chja me xi hiscan cjue me ne, cumaji cuanguen. ―‍Cuatjin cachja xutaxa rë xi cuacun jan. \p \v 23 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo me xi cuacun vë: \p ―‍Ngayun ne, tsëhë nguehe nangui ngayun. Ngahan ne, tsëhë ngahnga ngahan. Ngayun ne, tsëhë ngasunhndë vihi ngayun. Ngahan ne, hacuiin tsëhë ngasunhndë vihi ngahan. \v 24 Vëhë xi cuatjin cachjá cojo nuju xi ngatsë rë cjuatsehen xi cún ngayun ne, cuechuun xcun Nina hya xi cueyun. Sa xi macjaain nuju xi Ngahan Vi, hmí ná ne, ngatsë rë cjuatsehen xi cún ngayun ne, cuechuun xcun Nina hya xi cueyun. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 25 Ngajan xi xuta xi cuacun jan ne, cavinenguise me Jesús cuitjin: \p ―‍¿Yo ngayun ni? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p Hane Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍¡Sacuatjin cachjá cojo nuju hisca ntsacu cavetsihin! \v 26 Jemu tjin ná cjua xi cuichjá tsujun, hacuaha jemu tjin xi cjuaháchuva tsujun. Peru me xi catsingatju ná ne, quixi jain me cojo cjua rë me, hane ngahan ne, cjua xi cáhndë xi cachja me ne, cjua vëhë xi chjá nguehe ngasunhndë. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 27 Peru xutaxa rë xi cuacun jan ne, cajnii rcu me xi Jesús ne, tsëhë Nina Nahmi naja xi tichja me. \v 28 Vëhë xi Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Hya xi ngayun chjunihngun ná ngahan xi Quihndi rë Xuta Jain ngahan ne, hya cuijne rcun xi Ngahan Vi hmí ná. Hane ngahan ne, hatuxa tsajin mé xi sahme xi cojo cjuatacun naha suva ta sacuaha cjua xi cachja Nahmi naha cojo ná ne, cjua vëhë xi chjá. \v 29 Hacuaha me xi catsingatju ná ne, tacun me cojo ná, cavejñaai ná me xi suva ta, tsëhë xi ngahan ne, hatuxa sahme tutjin xi chuya rë me. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 30 Hane xi cachja Jesús cjua vëhë ne, jemu cjín xuta camangu cacun me cojo rë me. \s1 Cuëhëndaya naja cjuaquixi \p \v 31 Ngajan xi Jesús ne, cachja me cuitjin cojo xutaxa rë yungun xi camacjain rë tsëhë cjua rë me: \p ―‍Sa xi ngayun cuangun nduju xi quitahá rcun cjua naha ne, quixi xi ha camá ngayun xuta ladu naha. \v 32 Hacuaha cuijne rcun xi hmí rë cjuaquixi, hane cjuaquixi jan ne, cuëhëndaya nuju. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 33 Ngajan xi xutaxa rë xi cuacun jan ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Peru ngayaan ne, tjë rë xutachanga naja Abraham má ngayaan, hane cjëë camahani cuma ngayaan mosu hndixahan rë xuta. ¿Mé má nújun xi cumandaya ngayin? ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 34 Hane Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta yëjë ni xuta xi hincha me ndiya rë cjuatsehen ne, hatuxa tjinhñu me cojo cjuatsehen sacuatjin tjinhñu ngu mosu hndixahan cojo nai rë. \v 35 Ngu mosu hndixahan ne, hacuiin hatuxa cuiyujucahndë ngajñi xuta xi ndava, peru ngu quihndi xi cjuaquixi ne, hatuxa tsëhë xuta xi ndava. \v 36 Vëhë xi sa xi Quihndi rë Nina cuëhëndaya nuju ne, cumandaya jain ngayun cojo cjuaquixi. \v 37 Ngahan ne, hacuaha hvë xi tjë rë Abraham má ngayun. Peru ngayun ne, tivinchun chuva rë xi nicuhun ná, tsëhë xi tuun cahndë́ xi cuisehen cjua naha cahntsua xahasen nuju. \v 38 Ngahan ne, xcusun xi cahvë hiscan tacun Nahmi naha ne, tsëhë vëhë xi tichjá. Peru ngayun ne, sacuatjin canuhyun xi cachja nahmi nuju ne, cuatjin tinihñu. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 39 Ngajan xi xutaxa rë xi cuacun jan ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Nahmi niji ne, hacui xutachanga naja Abraham. ―‍Cuatjin cachja me. \p Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Sa xi quixi xi quihndi rë Abraham má ngayun ne, sacuatjin casahmi Abraham ne, hacuaha cuatjin nihñu. \v 40 Ngahan ne, cachjá cojo nuju cjuaquixi xi cáhndë xi cachja Nina, peru quihndë ne, tivinchun chuva rë xi nicuhun ná. Xutachanga naja Abraham ne, casahmii me cuatjin. \v 41 Ngayun ne, sacuatjin casahmi nahmi nuju ne, hacuanitjin ni tinihñu. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p Ngajan xi xutaxa rë xi cuacun jan ne, cachja me cuitjin: \p ―‍Ngayin ne, hacuiin quihndi xca ngayin. Nina ne, ngu ni me vëhë xi Nahmi niji. ―‍Cuatjin cachja xutaxa rë xi cuacun jan. \p \v 42 Hane Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Sa xi quixi xi Nahmi nuju Nina ne, hacuaha canihñu hmu tacún ná ta, tsëhë xi ngahan ne, Nina catsingatju ná me, hane quihndë ne, nguehe tejña. Ngahan ne, hacuiin cjuatacun naha suva xi canduvá ta me vëhë catsingatju ná me. \v 43 ¿Mé má vijnii rcun cjua xi chjá? Cuatjin vijnii rcun ta, tsëhë xi caain nuju visiñuju cjua naha. \v 44 Ngayun ne, quihndi rë nahmi nuju Satanás ngayun, hane xcusun xi meje rë nahmi nuju ne, xcusun vëhë xi meje nihñu. Xitsehen xi matitjun vë ne, hisca ntsacu cavetsihin ne, hatuxa tsiquehen vë xuta. Hatuxa tsajin jiya vë ngajñi rë cjuaquixi ta, tsëhë xi tsajin cjuaquixi ngajñi rë cjuatacun rë. Hya xi chja xitsehen vë cjuandacha ne, chja sacuatjin xcusun rë suvá ta, tsëhë xi hatuxa ndacha, hacuaha nahmi rë yëjë ni cjuandacha. \v 45 Peru ngahan ne, tsëhë xi chjá cjuaquixi ne, vëhë xi macjaain nuju ngahan. \v 46 ¿Jarë ngayun xi cuma ninguixun xi ngahan ne, tjin jyë́ naha? Sa xi chjá xi cjuaquixi ne, ¿mé má macjaain nuju ngahan? \v 47 Me xi tsëhë jain Nina ne, vetaharcu me cjua rë Nina. Ngayun ne, tsëhë xi hacuiin tsëhë Nina ngayun ne, vëhë xi mijí cuetuhunrcun cjua rë me. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Ngahan Vi hmí rë Jesucristu hisca chaja sa xi tsin Abraham \p \v 48 Hane xutaxa rë xi cuacun jan ne, cuitjin cachja me cojo Jesús: \p ―‍¡Hatuxa cjuaquixi xi nújin hya xi nújin xi ngayun ne, ngu xuta samaritano ngayun hacuaha jiya xitsehen xahasen nuju! ―‍Cuatjin cachja xutaxa rë jan. \p \v 49 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Tsajin xitsehen xahasen naha. Ngahan ne, fahárcun Nahmi naha, hane ngayun ne, choho nújun tsahan. \v 50 Hacuaha mijí sahme jyë sahme hnga suva yojo naha. Tjin ngu me xi meje sahmi jyë sahmi hnga ná, hane me vëhë ne, tsichuva naja me cojo cjuatacun naja. \v 51 Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta xuta xi cuihndë me tsëhë cjua naha ne, hatuxa tsajin nu tsajin nixtin xi cueya me. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 52 Hane xutaxa rë xi cuacun jan ne, cuitjin cachja me cojo Jesús: \p ―‍Quihndë matsejenndaja xi jiya jain xitsehen xahasen nuju. Xutachanga naja Abraham ne, cahme me, hacuaha yëjë profeta ne, cahme me, hane sehe ngayun nújun xi xuta xi cuihndë me tsëhë cjua nuju ne, hatuxa tsajin nu tsajin nixtin xi cueya me. \v 53 ¡Ja!, peru ¿há hitsë sa matitjun ngayun xi cuma rë xutachanga naja Abraham, me xi cahme ni? ¡Hacuaha cahme yëjë profeta! ¡Ngayun tinihñu yojo nuju sacuaha xi jemu matitjun ngayun! ―‍Cuatjin cachja xutaxa rë jan. \p \v 54 Hane Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Sa xi sahme jyë sahme hnga suva yojo naha ne, cjua xi cuichjá tsahan ne, cuenguiin camahani chji rë. Peru Nahmi naha, me xi nújun xi Nina nuju ne, me vëhë xi sahmi jyë sahmi hnga ná me. \v 55 Ngayun ne, hyúun me, peru ngahan ne, hvë me. Sa xi ngahan cuichjá xi hveen me ne, tangun ndacha ngahan cojo nuju ngayun. Peru ngahan ne, hvë me, hacuaha víhndë tsëhë cjua rë me. \v 56 Xutachanga naja Abraham ne, jemu ndaja camá rë me xi satë rë me xi scuëë me nixtin xi cuinduva ngahan. Hane cavëë jain me, hacuaha jemu sua camá rë me. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 57 Ngajan xi xutaxa rë xi cuacun jan ne, cuitjin catsixcuehyu me Jesús: \p ―‍Hisca cjëë yachantë nu tjin nuju. ¿Há cahyun xutachanga naja Abraham ni? ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 58 Hane Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta hisca chaja sa xi tsin xutachanga naja Abraham ne, ngahan ne, Ngahan Vi hmí ná. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 59 Vëhë xi xutaxa rë yungun xi cuacun jan ne, cafaha me ndyojo xi cuetaha me Jesús xi meje tsiquehen me. Peru Jesús ne, cavetjuhmá me tsëhë yungun xi matitjun jan. \c 9 \s1 Camandaja ngu cha rcá casahmi Jesús \p \v 1 Hya xi camá ne, xi cavatju Jesús ngu cahndë́ jan ne, cavëë me ngu cha rcá xi ha cuatjin rcá cha hisca hya xi catsin cha. \v 2 Hane xuta ladu rë me jan ne, cuitjin cavinenguise me: \p ―‍Maestro, ¿yo casahmi cjuatsehen xi cuatjin rcá cha xi catsin cha? ¿Há suvá cha vihi ne?, o há tsajin ne, ¿há xutacha rë cha? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p \v 3 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Hacuiin cha vihi ne, hacuiin xutacha rë cha casahmi me cjuatsehen ta cuatjin camá cojo sa xi ngatsë rë cjuandaja xi sahmi Nina cojo cha vihi ne, cumatsejen xa xi sahmi Nina. \v 4 Meje rë xi nihña xa rë me xi catsingatju ná jinguyëjë rë xi hasen sa ta cuechú hora xi cumajñu, hane tsajin yo xi cuma sahmi xa. \v 5 Jinguyëjë rë xi tejña nguehe ngasunhndë ne, sacuaha hasen xi cuma rë xuta ngasunhndë ngahan. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 6 Xi cavatju cachja Jesús cjua vëhë ne, sehe cacandi me natya rë me nangui, hane casahmi me hitsë ndasi, sehe catsufë me tuxcun cha rcá jan. \v 7 Sehe cachja me cojo cha cuitjin: \p ―‍Tángun tinchacjun ngajan nda Siloé. ―‍Cuatjin cachja Jesús. (Siloé ne, meje cuichja Caningatjun rë.) \p Hya xi camá ne, quiji cha cavinchacjan cha. Xi tu cavuya cafe cha ndava cha ne, ha tsejen rë cha. \v 8 Ngajan xi xuta xi siu tahndee ndava cha cojo me xi cavëë rë cha xi casahmi cha caridad ne, cavinenguise xicjin me cuitjin: \p ―‍¿Hacuiin cha vëhë xi véjña sahmi caridad jan ni? ―‍Cuatjin cavinenguise me xi cuacun jan. \p \v 9 Ngujo me jan ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Juun, hacui cha vë. ―‍Cuatjin cachja me. \p Hane ngujo nga me ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Cuatjin tsejen, peru hacuiin cha. ―‍Cuatjin cachja me. \p Hane suvá cha ne, cuitjin cachja cha: \p ―‍Ngahan vi. ―‍Cuatjin cachja cha. \p \v 10 Ngajan xi xuta xi cuacun jan ne, cavinenguise me cha cuitjin: \p ―‍¿Hacutjin camá xi camandaja túxcun ngayun? ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 11 Ngajan xi cha vëhë ne, cuitjin cafayangui cha: \p ―‍Me xi hmí rë Jesús ne, casahmi me hitsë ndasi, sehe catsufë me túxcun, sehe cachja me cojo ná xi cjuë́ cuínchacjan nda Siloé. Hane xi cëjë cavinchácjan jan ne, camatsejen ná. ―‍Cuatjin cafayangui cha. \p \v 12 Cavinenguise nga me cha cuitjin: \p ―‍¿Jani tacun me ni? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p Hane cha vëhë ne, cuitjin cachja cha: \p ―‍Hveen. ―‍Cuatjin cachja cha. \s1 Fahatáha cha fariseo cha xi camandaja tuxcun \p \v 13 Ngajan xi xuta xi cuacun jan ne, quijicojo me cha xi sehe camatsejen rë jan hiscan xi siu cha fariseo. \v 14 Quihndë ne, nixtin xi casahmi Jesús ndasi hane casahmi me xi camandaja tuxcun cha rcá jan ne, nixtin xi chjahájenda rë. \v 15 Ngajan xi cha fariseo xi cuacun jan ne, hacuaha cavinenguise cha cha xi camandaja tuxcun jan hacutjin camá xi camatsejen rë cha. Hane cuitjin cafayangui cha: \p ―‍Ndasi catsufë me túxcun, sehe cëjë cavinchácjan, hane cama camatsejen ná. ―‍Cuatjin cafayangui cha. \p \v 16 Hane ngujo cha fariseo xi cuacun jan ne, cuitjin cachja cha: \p ―‍Me vëhë ne, tsejen xi hacuiin Nina catsingatju rë me, tsëhë xi faharcuaain me nixtin xi chjahájenda rë. ―‍Cuatjin cachja cha. \p Peru ngujo nga cha ne, cuitjin cachja cha: \p ―‍Cumaji sahmi me cjuarcun xi cuacun vëhë sa xi ngu cha tsehen me. ―‍Cuatjin cachja cha. \p Hacuiin ngu tangun ni camá cjua rë cha. \v 17 Hane ngajan xi cavuya cachja nga cha cojo cha xi camandaja tuxcun jan cuitjin: \p ―‍Quihndë ta casahmi me xi camandaja tuxcuin ne, ¿mé noje tsëhë me? ―‍Cuatjin cachja cha. \p Hane cha xi camandaja tuxcun jan ne, cuitjin cafayangui cha: \p ―‍Ngu profeta me. ―‍Cuatjin cafayangui cha. \p \v 18 Peru xutaxa rë yungun jan ne, macjaain rë me xi titjun ne, rcá cha hane quihndë ne, tsejen rë cha. Hisca xi cajindaya me xutacha rë cha xi camandaja tuxcun jan ne, \v 19 sehe cafahatáha rë me cuitjin: \p ―‍¿Há cha vihi xi quihndi nuju, cha xi nújun xi ha cuatjin rcá hisca hya xi catsin? ¿Hacutjin camá xi quihndë ne, tsejen rë cha? ―‍Cuatjin cafahatáha me. \p \v 20 Ngajan xi xutacha rë cha ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Hyin xi cha vihi xi quihndi niji cha, hacuaha ha cuatjin rcá cha hisca hya xi catsin cha. \v 21 Peru hyíín hacutjin camá xi quihndë ne, tsejen rë cha. Hacuaha hyíín yo xi casahmi xi camandaja tuxcun cha. Chjinengunsun rë cha ta ha jiya nu rë cha. Suvá cha sua nuju cha cjuaquixi rë cha. ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 22 Cuatjin cachja xutacha rë cha ta, tsëhë xi tsacjun me xutaxa rë jan ta, xutaxa rë xi cuacun jan ne, ha casahmi tangun me cjua xi yo xi cuichja xi Nina catsingatju me Jesús ne, tsichohotje rë me yungun. \v 23 Vëhë xi xutacha rë cha ne, cachja me: “Ha jiya nu rë cha ne, chjinengunsun rë cha.” \p \v 24 Vëhë xi cajindaya nga xutaxa rë majo ndiya cha xi camandaja tuxcun jan, hane sehe cachja me cojo cha cuitjin: \p ―‍“Vëë Nina”, noje xi cuatjin camá. Ngayin ne, hyin xi me xi casahmi xi camandaja tuxcuin ne, ngu cha tsehen me. ―‍Cuatjin cachja xutaxa rë jan. \p \v 25 Ngajan xi cha vëhë ne, cuitjin cafayangui cha: \p ―‍Ngahan ne, hveen sa xi ngu cha tsehen me. Ngu xcusun ni xi hvë ne, titjun ne, rcá ngahan, peru quihndë ne, tsejen ná. ―‍Cuatjin cafayangui cha. \p \v 26 Hane xutaxa rë jan ne, cavinenguise me cha cuitjin: \p ―‍¿Mé casahmi me cojo ri? ¿Hacutjin casahmi me xi camandaja tuxcuin? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p \v 27 Hane cha vëhë ne, cuitjin cafayangui cha: \p ―‍Ha cachjá cojo nuju ne, mijí cuetuhunrcun. ¿Mé má meje cuisiñuju nga ngundiya? ¿Há cojo ngayun meje cuisuhun ladu rë me? ―‍Cuatjin cafayangui cha. \p \v 28 Hane xutaxa rë jan ne, cacjan me cojo cha, cuitjin cachja me: \p ―‍¡Ngaye xi ladu rë cha vëhë má ngaye! ¡Ngayin ne, ladu rë Moisés má ngayin! \v 29 Ngayin ne, hyin xi Moisés ne, cachja me cjua xi casua Nina me, peru cha vëhë ne, hisca hyíín jani cavetju cha canduva cha. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 30 Ngajan xi cha vëhë ne, cuitjin cafayangui cha: \p ―‍¡Jemu sihya xi ngayun ne, hyúun jani cavetju me canduva me, handasa casahmi me xi camandaja túxcun ngahan! \v 31 Ha hyan ta Nina ne, fahacuendaain me cjua xi chja xuta tsehen. Peru sa xi ngu xuta faharcun me Nina hacuaha sahmi me hacutjin xi meje rë Nina ne, me vëhë ne, fahacuenda Nina cjua xi chja me. \v 32 Cjëë camahani cuinuhya rë xi ngu xuta sahmi me xi mandaja tuxcun ngu xuta xi rcá me hisca hya xi catsin me. \v 33 Sa xi hacuiin Nina catsingatju rë me vëhë ne, tsajin camahani mé xi cuma sahmi me. ―‍Cuatjin cafayangui cha. \p \v 34 Ngajan xi xutaxa rë jan ne, cuitjin cachja me: \p ―‍¡Ngaye ne, ngajñi rë cjuatsehen camahani catsin ngaye! ¡Machjiriin camahani ngaye xi cuicoye niji! ―‍Cuatjin cachja me. \p Sehe cavaxë me cha candatsen. \s1 Xuta xi jñu tsëhë me \p \v 35 Hya xi camá ne, camachaya rë Jesús xi cavaxë xutaxa rë yungun cha xi camandaja tuxcun jan candatsen. Hane xi casacu xicjin Jesús cojo cha ne, cachja me cojo cha cuitjin: \p ―‍¿Há mangutacún ngayun cojo me xi Quihndi rë Xuta Jain? ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 36 Hane cha vëhë ne, cuitjin cafayangui cha: \p ―‍Tatá, tinújun cojo ná yo me vë ne, cojo sa xi cumangu cácun cojo rë me. ―‍Cuatjin cafayangui cha. \p \v 37 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo cha: \p ―‍Ngayun ne, ha cahyun me ta, ngahan xi tichjá cojo nuju vi ne, ha ngahan xi Quihndi rë Xuta Jain ngahan. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 38 Hane cha vëhë ne, cuitjin cachja cha: \p ―‍Mangucácun, Tatá. ―‍Cuatjin cachja cha, sehe cafaharcun cha me. \p \v 39 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Canduvá ngahan ngasunhndë vi ne, xi tsichúva xuta cojo cjuatacun rë me, sehe ngajan xi xuta xi cjëë ndaja cuijne rcu me cjua rë Nina ne, cuijnercundaja me, hane xuta xi cuenda chja me xi jemu ndaja vijne rcu me cjua rë Nina ne, cumajñu tsëhë me. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 40 Hane ngujo cha fariseo xi hinchacun tiña hiscan secun Jesús ne, cahndë cha cjua vëhë, hane cuitjin cachja cha: \p ―‍¿Peru hacuiin cojo ngayin jñu tsijin? ―‍Cuatjin cachja cha. \p \v 41 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Sa xi jñu tsujun ne, tsajin jyë́ nuju. Peru quihndë xi nújun xi hacuiin jñu tsujun ne, ngajan matsejen xi tjin jyë́ nuju. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \c 10 \s1 Ejemplu tsëhë paxtu rë chu tsánga \p \v 1 Ngajan xi Jesús ne, cachja sa me cuitjin: \p ―‍Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta xuta xi visiin me táha tingotjo hnchua rë chu tsánga ta tu táha xín mijisun me hnchua ne, me vëhë ne, chëjë me hacuaha fahatahá cjuachan me. \v 2 Peru me xi visehen táha tingotjo hnchua ne, me vëhë xi paxtu rë chu tsánga. \v 3 Cha xi quitahá cuidadu rë tingotjo hnchua ne, vuxaha cha tingotjo tsëhë me vëhë. Chu tsánga ne, vihndë chu xta rë me, hane jindaya me chu xi tsëhë me, jimangu chu cojo ñihi rë chu, sehe vaxë me chu. \v 4 Hane hya xi ha cavaxë me yëjë chu xi tsëhë me ne, sehe cjui titjun me, hane chu tsánga ne, fitjengui chu me, tsëhë xi vëë chu xta rë me. \v 5 Peru jingu sa xuta ne, hatuxa cjuiin tjenguiin chu me ta tu cuanga chu tsëhë me, tsëhë xi hvíin chu xta rë jingu sa xuta jan. \p \v 6 Cuatjin cachja Jesús ejemplu vëhë cojo xuta xi cuacun vë, peru cajnii rcu me mé vijne cjua xi cachja Jesús. \s1 Sacuaha paxtu rë chu xi ndaja sahmi cuidadu rë chu má Jesucristu \p \v 7 Jesús ne, cachja sa me cojo xutaxa rë xi cuacun jan cuitjin: \p ―‍Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta ngahan ne, sacuaha tingotjo xi vatju chu tsánga ngahan. \v 8 Yëjë ni cha xi cavetjujñi ngajñi rë xuta xi meje cumatitjun cha hya xi chaja sa cjuëhë ngahan ne, sacuaha cha chëjë cha, cha fahatahá cjuachan cha. Peru xuta ladu rë Nina ne, casahmicuendaain me cha, sacuatjin rë chu tsánga xi fitjenguiin chu jingu sa xuta. \v 9 Ngahan ne, sacuaha tingotjo ngahan. Sa xi ngu xuta cuisehen me táha tingotjo jan ne, cuetjutje me. Hacuaha tsajin mé cumacjín cacun me cuetju cuisehen me jan, hane tsajin mé cuma chaja rë me. \v 10 Cha chëjë ne, xi vinduva cha ne, suvá ni xi tsichëjë cha, tsiquehen cha, hacuaha tsinguetsun cha. Peru ngahan ne, canduvá cojo sa xi sacú rë xuta cjuahñu xatsë, hacuaha jercu sacú camahani rë me cjuahñu vëhë. \p \v 11 ’Ngahan ne, sacuaha paxtu rë chu xi jemu ndaja fahácuenda chu tsánga. Paxtu ndaja jan ne, hisca sua me yojo rë me xi cueya me ngatsë rë chu tsánga. \v 12 Ngu mosu xi hacuiin paxtu rë chu má cha, hacuiin tsëhë cha chu tsánga ne, xi scuëë cha xi nduva tiña chu lobo ne, viyujutahá ni cha chu tsánga jan, hane vanga cha. Hane chu lobo jan ne, faha chu ngujo chu tsánga, sehe tsicangacojo chu chu xi yahnga jan tu nguehe tu ngajan. \v 13 Cuatjin sahmi cha ta, tsëhë xi mosu ni má cha, hane marcuaain rë cha tsëhë chu tsánga. \v 14-15 Ngahan ne, sacuaha paxtu ndaja jan ngahan. Sacuatjin vëë ná Nahmi naha hane ngahan ne, hvë Nahmi naha ne, ha chuva vëhë ni ne, ngahan ne, hvë chu tsahan hane chu tsahan ne, vëë chu ngahan. Hacuaha suá yojo naha xi cueya ngatsë rë chu. \v 16 Tjin sa ná chu tsánga xi hacuiin tsëhë hnchua vihi chu. Chu xi cuacun vë ne, hacuaha meje rë xi sahme chu cuidadu. Xi cuihndë chu xta naha ne, cuinduvatjengui chu ngahan, hane cuma tangun chu cojo chu xi ha tisahme cuidadu, hacuaha ngu ni ngahan xi paxtu rë chu. \p \v 17 ’Ngahan ne, hmu cacun ná Nahmi naha, tsëhë xi suá yojo naha xi cueya, hane sehe sahme xi cúya nga cjuahñu. \v 18 Tsajin yo xi cjuahatahá cjuahñu naha ta ngahan ne, cojo cjuatacun naha suva suá yojo naha xi cueya. Tjin ná chuva rë xi suá yojo naha, hacuaha tjin ná chuva rë xi sahme xi cúya nga cjuahñu. Cuatjin cavitexa ná Nahmi naha xi sahme. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 19 Hya xi camá ne, ngu ndiya nga hacuiin ngu tangun ni camá nga cjua rë xutaxa rë jan ngatsë rë cjua vëhë. \v 20 Hane jemu cjín me xi cuacun jan ne, cuitjin cachja me: \p ―‍¡Jiya xitsehen xahasen rë cha, vëhë xi sca rë cha! ¡Venguiin chji rë xi cuatjin visiñuju cjua rë cha! ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 21 Peru yahnga nga me ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Cjua vëhë ne, hacuiin cjua rë ngu xuta xi jiya xitsehen xahasen rë me. ¿Ngu xitsehen ne, cumaji sahmi xi cumandaja tuxcun ngu xuta xi rcá me? ―‍Cuatjin cachja yahnga me jan. \s1 Tsitjungui xutaxa rë yungun Jesucristu \p \v 22 Quihndë ne, hya xi cavechú nixtin rë chan hnchan ne, camá suhi rë yungun xi matitjun ngajan Jerusalén. \v 23 Hane Jesús ne, tsujyihiya me ndatsen yungun xi matitjun, ngajan Ngahma Ndihya tsëhë Salomón. \v 24 Hane xutaxa rë yungun jan ne, quiji caxinchacunndee me Jesús, sehe cachja me cojo me cuitjin: \p ―‍¿Jani hisca hya tuhun niji cjuaquixi? Sa xi ngayun jain xi tsingatju Nina ngayun ne, tinújunquixun cojo niji. ―‍Cuatjin cachja xutaxa rë jan. \p \v 25 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Ha cachjá cojo nuju, peru macjaain nuju. Xcusun xi tisahme sacuatjin tivitexa ná Nahmi naha ne, xcusun vëhë ni tsingacun yo ngahan. Peru ngayun ne, macjaain nuju, \v 26 tsëhë xi hacuiin xuta ladu naha má ngayun. \v 27 Xuta xi ladu naha má me ne, tangun me sacuaha chu tsánga. Me xi cuacun vë ne, vëë me xta naha, hacuaha ngahan ne, hvë me, hane fitjengui ná me. \v 28 Ngahan ne, suá rë me cjuahñu xatsë, hane hatuxa tsajin nu tsajin nixtin xi cjue hasen rë me xcun cjuañihi, hacuaha tsajin yo cuaxëxin rë me xi siu ntsa me. \v 29 Xuta xi cuacun casua ná Nahmi naha ne, hitsë sa venguichji rë me xi cuma rë yëjë sa xcusun. Hacuaha tsajin yo cuma cuaxëxin rë me xi siu tsja Nahmi naja me. \v 30 Ngahan cojo Nahmi naja ne, ngu ni xahasen niji, ngu ni cjuatacun niji, ngu ni hasen niji. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 31 Ngajan xi xutaxa rë xi cuacun jan ne, cafaha nga me ndyojo xi cuetaha me Jesús xi tsiquehen me me. \v 32 Hane Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Ngahan ne, jemu cjín xcusun ndaja casahme ngajñi nuju sacuatjin cavitexa ná Nahmi naja. Hane ¿jarë xcusun vëhë tsëhë xi cuetuhun ná ndyojo ni? ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 33 Ngajan xi xutaxa rë jan ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Hacuiin tsëhë ngu xcusun ndaja xi canihñi xi cuetihin ri ndyojo ta ngatsë rë xi nixcuehyi Nina, ngatsë rë xi handasa ngu xuta ni ngaye ne, peru noje xi tangun ngaye cojo Nina. ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 34 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Ley rë Moisés xi vitexa nuju ne, ha ndaja hyun xi camahindu cjua vihi xi cachja Nina: “Ngayujun ni ne, nina ngayun.” Cuatjin camahindu. \v 35 Ngayejen ni ne, ha hyan ta cjua xi chja xcun xujun rë Nina ne, hatuxa cjuaquixi jain. Hane Nina ne, cachja me nina tsëhë xuta xi cuacun cafahatsja cjua rë me. \v 36 Quihndë ta Nina cavaxijin ná me hacuaha catsingatju ná me nguehe ngasunhndë ne, ¿hacutjin má xi nújun xi ngahan ne, choho chjá, tsëhë xi cachjá xi Quihndi rë Nina ngahan ni? \v 37 Sa xi ngahan tisahmee xcusun xi cavitexa Nahmi naha xi sahme ne, xicamacjaain nuju ngahan. \v 38 Peru sa xi tisahme ne, handasa cumacjaain nuju ngahan ne, ndastu tsëhë xcusun xi sahme ne, catamacjain nuju, cojo sa xi cuijne rcun ngundiyaxa ni xi Nahmi naja ne, jiya me xahasen naha, hane ngahan ne, tejñaya xahasen rë me. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 39 Ngajan xi casahmi nga xutaxa rë jan cjuandya xi cjuaha me Jesús, peru Jesús ne, cavetjutje me tsëhë xuta jan quiji me. \p \v 40 Hya xi camá ne, cavetju Jesús quiji nga me ngunda vëhë tsëhë Ndajyë Jordán, ngajan hiscan xi casetaha Juan cavitenda me xuta ntsacu cavetsihin. Hane ngajan casetaha me. \v 41 Hane jemu cjín xuta quijitjengui me Jesús. Hane cuitjin cachja xingu xingu me cojo xicjin me: \p ―‍Juan ne, handasa casahmii me cjuarcun, peru yëjë ni cjua xi cachja me tsëhë me vihi ne, cjuaquixi jain. \p \v 42 Hane jemu cjín xuta camangu cacun me cojo Jesús ngajan cahndë́ vëhë. \c 11 \s1 Cjuaveya rë Lázaro \p \v 1 Tacun ngu cha hmu rë xi hmí rë Lázaro, ngu cha Betania, nangui rë na María cojo na Marta tíchja na. \v 2 Na María vëhë ne, na vëhë xi cavitejnu na ntsacu Nai naja ngu xcusun aceite xi jemu ndaja jne camahani hacuaha jercu hnga chji rë, sehe catsixiya na cojo tsjarcu na. Na vëhë xi hmu rë cha Lázaro hntsë na. \v 3 Ngajan xi catsijo na vëhë ne, catsingatju na cjua vihi tsëhë Jesús: \p ―‍Tatá, chutsujun ni, cha xi jemu vinga nuju jan ne, jemu hmu rë cha. ―‍Vëhë cjua xi catsingatju na. \p \v 4 Hane xi cahndë Jesús cjua vëhë ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Chíhin vëhë ne, cuetjincaain cjuaveya rë cha Lázaro cojo ta xi cuetjucaa ne, cuma jyë cuma hnga Nina cojo Hasen rë me, cojo sa xi Quihndi rë Nina ne, hacuaha cuma jyë cuma hnga me cojo Hasen rë me ngatsë rë chíhin vëhë. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 5 Quihndë ne, Jesús ne, jemu vinga rë me na Marta cojo tíchja na cojo cha Lázaro. \v 6 Peru xi camachaya rë Jesús xi hmu rë cha ne, casetaha me jo nixtin sa hiscan xi ha quitahá me jan. \v 7 Xi cavatju vëhë ne, sehe cachja me cojo xuta ladu rë me jan cuitjin: \p ―‍Cuyan cuanguen nga ngu cahndë́ tsëhë distritu Judea. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 8 Ngajan xi xuta ladu rë me jan ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Maestro, xutaxa rë yungun jan ne, ¡sehe tiña nixtin xi casahmi me cjuandya xi tsiquehen nuju me cojo ndyojo! ¡Xi meje rë ne, cuanguun ngajan! ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 9 Hane Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍¿Hacuiin tejó hora tjin rë xi ngu nixtin ni? Quihndë xi cjëë cuechú hora xi cuichja Nina xi cueya ngahan ne, tsajin mé cuma ná, sacuatjin xtenguiin naja xi nguinixtin tsëhë xi tsejen naja hasen rë tsuhi. \v 10 Peru xi cuechú hora xi cuichja Nina xi cueya ngahan ne, cueya, sacuatjin xtengui naja xi nixten tsëhë xi tsajin hasen xi cuma naja. \p \v 11 Cuatjin cafayangui Jesús cjua vëhë, hane sehe cachja sa me cuitjin: \p ―‍Cha amigu naja, cha Lázaro ne, cafañafë cha. Peru cjuë́ ngahan tsingásca rë cha. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 12 Ngajan xi xuta ladu rë me jan ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Tatá, sa xi cafañafë jain cha ne, vëhë tsejen xi cumandaja cha. ―‍Cuatjin cachja xuta ladu rë me jan. \p \v 13 Quihndë ne, cjua xi cachja Jesús vë ne, tsëhë cjuaveya rë cha Lázaro. Peru xi má rë xuta ladu rë me jan ne, tichja me tsëhë nijñá ni rë cha. \v 14 Ngajan xi Jesús ne, cachja quixi me cuitjin: \p ―‍Cha Lázaro ne, cahme cha. \v 15 Hane ngahan ne, jemu ndama ná xi hacuiin ngajan tejña hora vëhë ta, xi chutsujun hacutjin cuma ne, cumangu tacún cojo ná. Peru cuanguen tjenguen nima. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 16 Ngajan xi Tomás, me xi chja me tsëhë cha Lihma ne, cuitjin cachja me cojo xuta ladu rë Jesús xi yahnga jan: \p ―‍Hacuaha cuanguen ngayaan, cojo sa xi cueyan tangun cojo rë me. ―‍Cuatjin cachja Tomás. \p Sehe cavetju yëjë me quiji me cojo Jesús. \s1 Sua Jesús cjuahñu hacuaha tsicuya me nima cjuahñu \p \v 17 Hya xi camá ne, xi cafehe me ngajan Betania ne, camachaya rë Jesús xi ha tjin rë ñuju nixtin xi jiyaniji nima Lázaro. \v 18 Betania jan ne, sacuaha chuva rë jyan kilómetro tacun tsëhë Jerusalén. \v 19 Hane jemu cjín xuta quiji tjengui me na Marta cojo na María xi sua me na cjuetacun tsëhë cjuaveya rë hntsë na. \v 20 Hane xi camachaya rë na Marta xi nduva Jesús ne, cavetju na quiji cafahatsja na me. Peru na María ne, cavéjña ni na ndava na. \v 21 Hya xi camá ne, xi casacu xicjin na Marta cojo Jesús ne, cuitjin cachja na cojo rë me: \p ―‍Tatá, sa ngayun nechun nguehe ne, cahmii nima xingueen. \v 22 Peru hvë ta hisca quihndë ne, tu mé ni xi chjahyun rë Nina ne, sua nuju me. ―‍Cuatjin cachja na. \p \v 23 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo rë na: \p ―‍Nima xingun ne, cuya cjuahñu. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 24 Hane na Marta ne, cuitjin cachja na: \p ―‍Hvë ta cuya nima xingueen cjuahñu hya xi hacuaha yëjë nima cuya cjuahñu, nixtin xi tsichuva Nina sa nima sa xuta. ―‍Cuatjin cachja na. \p \v 25 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo rë na: \p ―‍Ngahan xi suá cjuahñu hacuaha tsicúya nima cjuahñu. Xuta xi mangucacun me cojo ná ne, ha ndasa cueya me ne, peru cuya me cjuahñu. \v 26 Hane yëjë xuta xi tjin rë me cjuahñu xatsë hacuaha mangucacun me cojo ná ne, hatuxa tsajin nu tsajin nixtin xi cjue hasen rë me xcun cjuañihi. ¿Há macjain nuju cjua vëhë? ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 27 Ngajan xi na vëhë ne, cuitjin cafayangui na: \p ―‍Juun, macjain ná, Tatá. Macjain ná xi ngayun xi catsingatju nuju Nina, ngayun xi Quihndi rë Nina ngayun. Hacuaha ngayun xi jemu cavinechinyin nuju xi cuinduvun ngasunhndë. ―‍Cuatjin cafayangui na Marta. \s1 Jihnda Jesucristu xcun tsjun rë nima Lázaro \p \v 28 Xi cafë cachja na Marta cuatjin ne, sehe cavuya na quiji jaha na na María tíchja na. Hane xi cafehe na jan ne, sehe cajindayahma na na María, cuitjin cachja na: \p ―‍Cafehe maestru, hane jindaya me ngaye. ―‍Cuatjin cachja na. \p \v 29 Xi tu cahndë na María cjua vëhë ne, marcu macjain cavisatjen na quiji tjengui na Jesús. \v 30 Quihndë ne, cjëë sa cuisehen Jesús nandya ta secun cuaha me cahndë́ hiscan cavechútaha na Marta me. \v 31 Hane xuta xi siu cojo na María ndava na xi tisua me na cjuetacun ne, xi cavëë me xi marcu macjain cavisatjen na quiji na ne, quiji tjengui me na. Xi má rë me ne, xcun tsjun cjui na, cojo sa xi ngajan squihnda na. \p \v 32 Hane xi cafehe na María hiscan secun Jesús ne, xi cavëë na me ne, quiji caticjaxcun na xcun me, sehe cachja na cuitjin: \p ―‍Tatá, sa xi ngayun nechun nguehe ne, cahmii nima xingueen. ―‍Cuatjin cachja na. \p \v 33 Hane xi cavëë Jesús xi cuatjin jihnda na hacuaha jihnda yëjë xuta xi ticojo na jan ne, camandya cacun me, jemu choho camahani camá rë xahasen rë me. \v 34 Hane cuitjin cavinenguise me: \p ―‍¿Jani tacun tsjun xi caveyun nima? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p Hane xuta jan ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Tatá, nduvun chutsujun. ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 35 Hane cajihnda Jesús. \v 36 Ngajan xi xuta jan ne, cuitjin cachja me ngajñi rë me: \p ―‍Chutsujun ni hacutjin catsihmu cacun me nima. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 37 Peru ngujo me ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Me vihi xi casahmi me xi camandaja tuxcun cha rcá jan ne, ¿há camaji casahmi me xi cahmii nima vëhë? ―‍Cuatjin cachja ngujo xuta jan. \s1 Cavuya nima Lázaro cjuahñu \p \v 38 Ngajan xi Jesús ne, ngu ndiya nga jemu camandya cacun me. Sehe quiji me xcun tsjun. Tsjun jan ne, ngu nguijo, hane tingotjo rë ne, titsa ngu ndyojo. \v 39 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Chjuhunxun ndyojo vë. ―‍Cuatjin cachja me. \p Ngajan xi na Marta, tíchja nima ne, cuitjin cachja na: \p ―‍Tatá, ha choho jne vë ta, ha tjin rë ñuju nixtin. ―‍Cuatjin cachja na. \p \v 40 Hane Jesús ne, cuitjin cachja me cojo rë na: \p ―‍Ha cachjá cojo nuju ta sa xi cumacjain nuju cjua naha ne, ngayun ne, chutsujun hacutjin jyë hnga Nina cojo Hasen rë me. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 41 Hya xi camá ne, cachjaháxin rë ndyojo jan. Hane hora vëhë cavutsejenniji Jesús ngahnga, sehe cachja me cuitjin: \p ―‍Ngayun Nahmi naha, suá nacuechji nuju ta canihñucuendun cjua xi cachjá cojo nuju. \v 42 Hacuaha ha hvë ta ngayun ne, hatuxa nihñucuendun cjua naha. Vëhë xi hacuiin ngujyë xi cuichjá cojo nuju cjua vihi, peru ngatsë rë xuta xi hinchacunndee vi ne, vëhë xi cuitjin tichjá, cojo sa xi cumacjain rë me xi ngayun caningatjun ná. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 43 Hane xi cajnetaha cachja me cuatjin ne, sehe ña cajindaya me cachja me cuitjin: \p ―‍¡Lázaro, tetjun! ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 44 Hya xi camá ne, cavetju Lázaro tsëhë tsjun jan, tjinguiya tsjian ntsacu me, tjinguiya tsjian tsja me, hacuaha tjihñu xcun me cojo ngu pañutu. Hane Jesús ne, cuitjin cachja me cojo xuta jan: \p ―‍Chundecjun tsjian vë sehe cumandaya me. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Meje cjuaha xutaxa rë yungun Jesucristu \p \v 45 Quihndë ne, jemu cjín xuta quiji cavusehenya rë na María hacuaha cavëë me hacutjin casahmi Jesús. Hane xuta xi cuacun jan ne, camangu cacun me cojo Jesús. \v 46 Peru ngujo xuta ne, quiji cachja me cojo cha fariseo hacutjin casahmi Jesús. \v 47 Ngajan xi yëjë nahmi xi matitjun cojo cha fariseo xi cuacun jan ne, casahmi me ngu junta. Hane xcun junta jan ne, cuitjin cachja me: \p ―‍¿Mé ndatjin nihña? ta cha xi cuajyihi vë ne, jemu tisahmi cha cjuarcun. \v 48 Sa xi tsajin mé xi nihña ne, yëjë xuta ne, cumangu cacun me cojo cha. Hane vëhë xi xutaxa rë Roma ne, cuma cjan rë me, hane cjuahatahá me yungun xi matitjun naja hacuaha cjuahatahá me gubiernu xi tinihña. ―‍Cuatjin cachja me xi cuacun jan. \p \v 49 Peru ngu me xi cuacun jan xi hmí rë Caifás, me xi hacuaha má nahmi xi matitjun tsëhë yëjë nahmi nu vëhë ne, cachja me cuitjin: \p ―‍Ngayun ne, hyúun camahani. \v 50 Vijnii rcun xi ndaja tsujun xi ngu xihin ni cueya ngatsë rë yëjë ni xuta, hane hacuiin yëjë xuta cueya me. ―‍Cuatjin cachja Caifás. \p \v 51 Peru me vëhë ne, hacuiin cachja me cojo cjuatacun rë suvá me ta, ngatsë rë xi má me nahmi xi matitjun nu vëhë ne, cachja me cjua xi casua Nina me xi Jesús cueya me ngatsë rë xuta. \v 52 Peru hacuiin ngatsë rë suvá ni xuta tjë rë Israel ta hacuaha cueya me cojo sa xi sahmi tangun me yëjë quihndi rë Nina xi tinguitsojo, sehe cuma yëjë me sacuaha ngu ni xcusun xuta. \p \v 53 Ngajan xi hisca nixtin xi cachja Caifás cuatjin ne, nahmi xi matitjun cojo cha fariseo xi cuacun jan ne, caviyuju me cjuatacun rë me xi tsiquehen me Jesús. \v 54 Vëhë xi Jesús ne, catsujyihiyaaintë me nandya xi siu ladu rë distritu Judea ta cavetjuxin me tsëhë ngajan, quiji me ngu nandya xi hmí rë Efraín, tiña hiscan xi faha rë xi ha jemu xín camahani tsëhë nandya. Hane ngajan casetaha me cojo xuta ladu rë me. \p \v 55 Quihndë ne, ha camatiña suhi tsëhë Pascua. Hane jemu cjín xuta quiji me Jerusalén chaja sa nixtin rë suhi jan xi cuma tyjahi me sacuatjin xi ha xcusun rë xutachanga. \v 56 Jemu siu me cuidadu há cjuehe Jesús suhi jan. Hane jinguyëjë rë xi hinchacun me yungun xi matitjun jan ne, vinenguise xicjin me xingu xingu me cuitjin: \p ―‍¿Mé xi má nuju? ¿Há cuinduvaain me suhi? ―‍Cuatjin cavinenguise xicjin me. \v 57 Quihndë ne, nahmi xi matitjun cojo cha fariseo xi cuacun jan ne, ha cavitexa me xi yo xi vëë hiscan tacun Jesús ne, sua cumachaya rë me, cojo sa xi chjahá rë Jesús. \c 12 \s1 Xtejnu aceite ntsacu Jesucristu \p \v 1 Jyun nixtin chaja sa xi cuechú suhi tsëhë Pascua ne, cavuya quiji Jesús ngajan Betania, hiscan xi tacun cha Lázaro, cha xi catsicuya Jesús cjuahñu hya xi cahme cha. \v 2 Hane ngajan casehenndaja ngu comida xi sinë me. Na Marta tivincha na comida, peru cha Lázaro ne, cojo cha tijinë cha cojo Jesús cojo me xi yahnga sa. \v 3 Hane na María ne, cafaha na ngu frascu xi hincha jo cuartu aceite nardo xi jemu ndaja jne hacuaha jemu hnga chji rë, quiji cavitejnu na ntsacu Jesús, sehe catsixiya na cojo tsjarcu na. Hane cahntsua ndihya jan ne, ña catsë rë cojo xta rë aceite jan. \v 4 Ngajan xi Judas Iscariote, ngu cha ladu rë Jesús, cha xi sahmi rë me entregadu ne, cuitjin cachja cha: \p \v 5 ―‍¿Mé má cuatjin casahmi na? Aceite vë ne, cuma xteña hane sacú chji rë jyan cientu nixtin xa xi sahmi ngu xuta, hane tujún vëhë ne, tahan rë xuta yuma. ―‍Cuatjin cachja cha. \p \v 6 Peru Judas ne, hacuiin tsëhë xi marcun rë cha tsëhë xuta yuma xi cuatjin cachja cha ta tsëhë xi chëjë cha, hacuaha cha vëhë tjin tsja cha tsá xi hincha yëjë tujún, hane jiya hora ne, tsichëjë cha tsë tsë. \v 7 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Xicanújiin cojo rë na. Catetjo na xi tjin rë na hisca hya xi seyaniji ngahan. \v 8 Xuta yuma ne, yëjë nu yëjë nixtin ne, siu me cojo nuju, peru ngahan ne, hacuiin yëjë nu yëjë nixtin tejña cojo nuju. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Meje tsiquehen xutaxa rë yungun cha Lázaro \p \v 9 Hya xi camá ne, jemu xutacjín tsëhë nandya xi siu distritu Judea ne, camachaya rë me xi Jesús ne, Betania quitahá me. Ngajan xi quiji xuta ngajan, hacuiin tsëhë xi meje scuëë ni me Jesús ta hacuaha tsëhë xi meje scuëë me cha Lázaro, cha xi catsicuya Jesús cjuahñu. \v 10 Hane nahmi xi matitjun jan ne, caviyuju cacun me xi hacuaha cojo cha Lázaro tsiquehen me cha, \v 11 tsëhë xi ngatsë rë cha vëhë ne, jemu cjín xuta titsitjungui me nahmi jan, hane tijimangu cacun me cojo Jesús. \s1 Cafehe Jesucristu nandya Jerusalén \p \v 12 Xi camá nchujun jan ne, xutacjín xi cafehe suhi jan ne, camachaya rë me xi Jesús ne, hacuaha nduva me Jerusalén. \v 13 Hane cafaha me xca jne, sehe cavetju me quijitjengui me Jesús hiscan nduva me. Hane hisca jindaya me cachja me cuitjin: \p ―‍¡Jemu ndaja Nina! ¡Jemu catsinchacun Nina me xi nduva vi tsëhë xi Nina catsingatju rë me, me xi cumatitjun tsajan ngayaan xuta tjë rë Israel! ―‍Cuatjin cajindaya me cachja me. \p \v 14 Hane xi casacu rë Jesús ngu burru chihndë ne, sehe camiji me chu, sacuatjin camahindu tsëhë me xcun xujun rë Nina hiscan xi chja cuitjin: \q1 \v 15 ¡Xicarcuun ngayun xuta Jerusalén; \q1 chutsujun ni, me xi matitjun tsujun ne, nduva me \q1 quisun me ngu burru chihndë! \p \v 16 Hya xi cuatjin camá ne, xuta ladu rë Jesús ne, cajnii rcu me. Peru hya xi Jesús cama jyë cama hnga me cojo Hasen rë me ne, hya xi cavuya cjuahñu rë me hya catsinguitsjen xuta xi cuacun jan xi cuatjin camahindu tsëhë Jesús hane cuatjin jain cavatju me camá. \p \v 17 Xuta xi siu cojo Jesús hya xi cajindaya me cha Lázaro xi cuetju cha tsëhë tsjun hacuaha catsicuya me cha cjuahñu ne, casua me camachaya rë jingu sa xuta hacutjin camá. \v 18 Vëhë xi xutacjín jan ne, cavetju me quijitjengui me Jesús, tsëhë xi camachaya rë me xi casahmi Jesús cjuarcun vëhë. \v 19 Vëhë xi cha fariseo ne, cachja cha ngajñi rë cha cojo xicjin cha cuitjin: \p ―‍Cahyun ni ne, tsajin mé xi cuma nihña. Chutsujun ta yëjë ni xuta ne, tjengui rë cha. ―‍Cuatjin cachja cha. \s1 Meje scutsejen ngujo xutaxín Jesucristu \p \v 20 Quihndë ne, ngajñi rë xuta xi quiji me suhi xi cjuaharcun me Nina ne, hinchajñi ngujo xutaxín. \v 21 Hane me xi cuacun vëhë ne, quijitjengui me Felipe, xuta Betsaida, ngu nandya tsëhë distritu Galilea, hane cuitjin cachja me: \p ―‍Tatá, ngayin ne, meje cuisiajmí cojo Jesús. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 22 Ngajan xi Felipe ne, quiji cachja me cojo Andrés, sehe catsijo ni me quiji casua me camachaya rë Jesús. \v 23 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo rë me: \p ―‍Cavechú hora xi ngahan xi Quihndi rë Xuta Jain ngahan ne, cuma jyë cuma hnga ngahan cojo hasen naha. \v 24 Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta ngu tú rë trigu xi cjuinengui nangui ne, sa xi cueyaain ne, ha ngu tu tu ni má yëjë nu yëjë nixtin. Peru sa xi cueya ne, jemu cjín tjë sua. \v 25 Xuta xi vangui me suvá ni xi ndaja cjuahñu rë me nguehe ngasunhndë ne, titsichajá me cjuandaja xi sua Nina me cjuahñu xatsë. Peru xuta xi marcuaain rë me tsëhë suvá ni xi ndaja cjuahñu rë me nguehe ngasunhndë ne, hatuxa sacú rë me cjuandaja xi sua Nina me cjuahñu xatsë. \v 26 Xuta xi meje cuisehen me ladu naha ne, catinduva tjengui ná me. Hane hiscan xi cuitejña ngahan ne, hacuaha ngajan cuejña me xi má ladu naha. Xuta xi má me ladu naha ne, sahmi jyë sahmi hnga Nina Nahmi naja me. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Chja Jesucristu tsëhë cjuaveya rë me \p \v 27 Cachja sa Jesús cuitjin: \p ―‍Quihndë ne, jemu macjín cácun. Peru ¿mé cuichjá ni? ¿Há cuichjá cuitjin: “Ngayun Nahmi naha, naxuntjun ná tsëhë xcusun xi cuátju cuma quihndë?” Peru cuichjaan cuatjin ta, tsëhë xi hatuxa canduvá xi cuatjin cuátju cuma. \v 28 Ngayun Nahmi naha, tuhun cumachaya rë xuta hacutjin jyë hnga ngayun cojo Hasen nuju. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p Ngajan xi canuhya rë ngu xta xi canduva ngajan ngahnga xi cachja cuitjin: \p ―‍Ha casuá camachaya rë me, hacuaha cúya suá nga cumachaya rë me. ―‍Cuatjin cachja xta jan. \p \v 29 Hane ngujo xuta xi hinchacun jan xi cahndë me xta jan ne, cachja me ta chuhun xi catsingá. Hane ngujo nga me ne, cachja me xi ngu ángel cachja cojo Jesús. \v 30 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo xuta jan: \p ―‍Hacuiin xi cuíhndë ngahan xi cachja xta vëhë ta xi cuinuhyun ngayun. \v 31 Cavechú nixtin xi cuma chuva xuta cojo cjuatacun rë me. Cavechú nixtin xi cjuahatahá Nina gubiernu xi tisahmi Satanás. \v 32 Hane ngahan ne, hya xi tjunihnga ná tsëhë nangui ne, sahme xi xuta ne, cuisehen me ladu naha. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 33 Xi cuatjin cachja Jesús ne, casua me camachaya rë xuta mé chuva rë cueya me. \v 34 Ngajan xi xuta jan ne, cuitjin cafayangui me tsëhë Jesús: \p ―‍Ngayin ne, hyin xi chja ley ta me xi Nina tsingatju rë ne, tsajin nixtin xi cueya me. ¿Hacutjin má xi nújun ngayun xi me xi Quihndi rë Xuta Jain ne, tjunihnga rë me? ¿Yo me xi Quihndi rë Xuta Jain vë ni? ―‍Cuatjin cafayangui xuta jan. \p \v 35 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo xuta jan: \p ―‍Ha tu chúva sa nixtin xi ngahan xi sacuaha hasen ngahan ne, tejña ngajñi nuju. Tángun xcun sa cojo ndiya xi ha tivangun jinguyëjë rë xi tacun sa hasen ngajñi nuju, sa tu cuechútáha nuju jñú. Xuta xi cjui me ngajñi jñú ne, hvíin me jani cjui me. \v 36 Vëhë xi jinguyëjë rë xi tejña ngajñi nuju ne, catamangu tacún cojo ná, cojo sa xi tsë rë xahasen nuju cojo cjuahasen naha. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Jemu cjín xuta xi camanguaain cacun me cojo Jesucristu \p Hane xi cavatju cachja Jesús cjua vëhë ne, cavetju me quijihma me tsëhë xuta jan. \p \v 37 Handasa cavëë xuta xi jemu cjín cjuarcun casahmi Jesús ne, peru camanguaain cacun me cojo rë me. \v 38 Cuatjin camá xi cavetjucaa cjua rë profeta Isaías xi camahindu xcun xujun rë Nina hiscan xi chja cuitjin: \q1 Ngayun Nina niji, tsajin yo camacjain rë cjua xi canújin; \q1 Tsajin yo cajne rcu hacutjin xi hñu ngahñu rë Nina. \m Cuatjin cachja profeta Isaías. \v 39 Vëhë xi xuta jan ne, camaji camangu cacun me cojo Jesús ta, tsëhë xi hacuaha cachja nga profeta Isaías cuitjin: \q1 \v 40 Sacuaha ngu xuta xi tsihñu me xcun ngu nga xuta cojo sa xi cumatsijin rë me ne, \q1 cuatjin casahmi jñu Nina tsëhë cjuatacun rë xuta, cojo sa xi cuijnii rcu me \q1 hacuaha cuyaain me ladu rë Nina xi sahmi Nina xi cumandaja me. \m \v 41 Cuatjin cachja Isaías cjua vëhë ta, tsëhë xi cavëë me hacutjin jyë hnga Jesús cojo hasen rë me hane cuatjin cachja me tsëhë Jesús. \p \v 42 Handasa cuatjin casahmi Nina ne, jemu cjín xutaxa rë camangu cacun me cojo Jesús. Peru tsëhë xi tsacjun me cha fariseo ne, catsinguixiin me ngajñi rë xuta, sa tu cumachohotje rë me yungun. \v 43 Xutaxa rë xi cuacun vë ne, hitsë sa meje rë me xi sahmi yehe sahmi hnga xuta me, xi cuma rë xi sahmi yehe sahmi hnga Nina me. \s1 Cjua rë Jesucristu tsichuva rë xuta cojo cjuatacun rë me \p \v 44 Ngu ndiya nga jan ne, jemu hñu cachja Jesús cuitjin: \p ―‍Xuta xi mangucacun me cojo ná ne, hacuiin suva ni mangucacun me cojo ná ta hacuaha mangucacun me cojo Nina Nahmi naja, me xi catsingatju ná. \v 45 Hane xuta xi vijne rcu me yo ngahan ne, hacuaha vijne rcu me yo me xi catsingatju ná. \v 46 Ngahan xi sacuaha hasen xi cuma rë xuta ngahan ne, canduvá nguehe ngasunhndë, cojo sa xi yëjë xuta xi mangucacun me cojo ná ne, cjuë xi jñu tsëhë cjuatacun rë me. \v 47 Hane sa xi ngu xuta vetaha rcu me cjua xi chjá peru faharcuaain me ne, ngahan ne, tsichuvaan me cojo cjuatacun rë me ta, tsëhë xi ngahan ne, hacuiin canduvá xi tsichúva xuta cojo cjuatacun rë me ta canduvá xi cuáxëtje me. \v 48 Xuta xi tsitjungui ná me hacuaha fahatsjaain me cjua naha ne, ha tjin yo xi tsichuva rë me. Cjua xi cachjá ne, cjua vëhë xi tsichuva rë me nixtin xi tsichuva Nina sa nima sa xuta. \v 49 Ngahan ne, cjua xi cachjá ne, hacuiin cachjá cojo cjuatacun naha suva ta Nina Nahmi naja, me xi catsingatju ná ne, suvá me cavitexa ná me hacutjin meje rë xi cuichjá. \v 50 Hane hvë ta cjua xi vitexa me vëhë ne, sua naja cjuahñu xatsë. Vëhë xi cjua xi chjá ne, suvá cjua xi cavitexa Nina Nahmi naja. \c 13 \s1 Vane Jesucristu ntsacu xuta ladu rë me \p \v 1 Quihndë ne, cavechú nixtin xi chaja sa ngu nixtin xi cuma suhi tsëhë Pascua. Hane Jesús ne, ha vëë me xi cavechú hora xi cuetju me tsëhë ngasunhndë vihi, cjue tjengui me Nina Nahmi naja. Hatuxa catsihmu cacun me xuta ladu rë me xi siu ngasunhndë vihi, hacuaha hacuanitjin ni catsihmu cacun me hisca xi cahme me. \p \v 2 Jesús cojo xuta ladu rë me ne, tijinë nguixun me. Hane cha Judas, quihndi rë Simón Iscariote ne, ha casahmi Satanás xi cuejña cacun cha xi sahmi entregadu cha Jesús. \v 3 Peru Jesús ne, ha vëë me xi ha cavejña Nina yëjë xcusun tsja me. Hacuaha ha vëë me xi hiscan tacun Nina canduva me, hane hacuaha ngajan ni cuya cjue nga me. \v 4 Hya xi camá ne, cavejña Jesús xi tijinë me jan ne, cavisatjenhnga me, sehe cavaxë me chingá rë me cavejñaxin me, hane cafaha me ngu toalla cavityanguitaha me. \v 5 Sehe cafaha me nandá cojo nisu, hane cavetsihin cavane me ntsacu xuta ladu rë me hacuaha catsixiya me cojo toalla xi tyjanguitaha rë me jan. \p \v 6 Hane xi cafehe me xcun Simón Pedru ne, cachja Pedru cuitjin: \p ―‍Tatá, ¿há xi ngayun cuanu ntsacú? ―‍Cuatjin cachja Pedru. \p \v 7 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Xcusun xi tisahme vi ne, vijnii rcun quihndë, peru ngascan ne, hya cuijne rcun. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 8 Hane Pedru ne, cuitjin cachja me: \p ―‍¡Hatuxa tsajin nu tsajin nixtin xi ngayun cuanu ntsacú! ―‍Cuatjin cachja me. \p Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Sa xi cuánee ntsacun ne, hacuiin xuta ladu naha ngayun. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 9 Ngajan xi Simón Pedru ne, cuitjin cachja me cojo Jesús: \p ―‍Tatá, sa cuatjin ne, ¡hacuiin suvá ni ntsacú ta hacuaha cojo ntsa cojo rcú tanu! ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 10 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me tsëhë Pedru: \p ―‍Xuta xi ha cavinduya me ne, suvá ni ntsacu me meje rë xi cjuengui ta, tsëhë xi ha tyjahi me. Ngayujun ni ne, ha tyjahi ngayun. Peru ngu ngayun ne, hacuiin cuatjin. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 11 Tsëhë xi ha vëë Jesús yo xi sahmi rë me entregadu, vëhë xi cachja me xi: “Hacuiin ngayujun xi tyjahi ngayun.” \p \v 12 Hane xi cavatju cavane Jesús ntsacu xuta ladu rë me ne, sehe cavuya cavajá me chingá rë me, sehe quiji cafaha nga me cahndë́ rë me xcun maxë. Hane sehe cachja me cojo xuta ladu rë me cuitjin: \p ―‍¿Há vijne rcun xcusun xi casahme cojo nuju vë? \v 13 Ngayun ne, maestru niji hacuaha nai niji nújun tsahan. Hane ndatjin xi cuatjin nújun ta, tsëhë xi cuatjin jain. \v 14 Quihndë ne, quihndë ta ngahan xi nai nuju hacuaha maestru nuju ngahan cavane ntsacun ne, hacuaha meje rë xi cuatjin cuanu ntsacu xingun xingu xingu ngayun. \v 15 Ngahan ne, cavejñá nuju ngu ejemplu vë, cojo sa xi sacuaha xcusun xi casahme cojo nuju vë ne, hacuaha cuatjin nihñu. \v 16 Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta ngu mosu hndixahan ne, hacuiin hitsë sa venguichji rë xi cuma rë nai rë, hacuaha ngu xi ningatjun rë ne, hacuiin hitsë sa matitjun xi cuma rë me xi catsingatju rë. \v 17 Quihndë ta ha vijne rcun cjua vëhë ne, jemu ndaja tsujun sa xi nihñu cuatjin. \p \v 18 ’Peru ngahan ne, hacuiin tichjá tsujun ngayujun ni ta ngahan ne, ha hvë yo xi cavaxejen. Peru meje rë xi cuetjucaa cjua xi camahindu xcun xujun rë Nina xi chja cuitjin: “Cha xi cajinë tangun cojo ná ne, camá cha condra naha.” Cuatjin camahindu. \v 19 Tichjá cojo nuju cjua vëhë quihndë chaja sa xi cuetjucaa, cojo sa xi hya xi cuetjucaa ne, ngayun ne, cumacjain nuju xi Ngahan Vi hmí ná. \v 20 Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta xuta xi cjuahatsja me tu yo ni xi tsingátju ne, tangun sacuaha xi cjuahatsja ná me ngahan suva. Hane xuta xi cjuahatsja ná me ne, tangun sacuaha xi cjuahatsja me Nahmi naha xi catsingatju ná me. ―‍Cuatjin cachja Jesús cojo xuta ladu rë me. \s1 Chja Jesucristu xi Judas sahmi rë me entregadu xcun xutaxa rë yungun \p \v 21 Xi cavatju cachja Jesús cuatjin ne, jemu camandya cacun me, hane cuitjin cachja me: \p ―‍Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta ngu ngayun ne, nihñu ná entregadu. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 22 Hane xuta ladu rë Jesús xi cuacun jan ne, cavutsejenya me xcun xicjin me xingu xingu me. Hvíin camahani me yo tsëhë xi cuatjin cachja Jesús. \v 23 Hane ngu cha ladu rë Jesús xi jemu vinga rë me ne, tjehen rë Jesús ne, ngajan tijinë cha niñu. \v 24 Vëhë xi Simón Pedru ne, casahmi rcu me cojo cha vëhë, sehe cachja me cuitjin: \p ―‍Chjinengunsun rë me yo tsëhë xi chja me. ―‍Cuatjin cachja Pedru. \p \v 25 Hane xi catsicuya cha vëhë xcun cha tiña xcun Jesús ne, sehe cavinenguise cha me cuitjin: \p ―‍Tatá, ¿yo xi nújun vë? ―‍Cuatjin cavinenguise cha. \p \v 26 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Cha xi suá rë ngu rquí niñu vi hora xi cjuë tsinguísehen quinda ne, cha vëhë xi hacui cha. ―‍Cuatjin cafayangui me. \p Hane hora xi camá catsinguisehen quinda me niñu jan ne, sehe casua me cha Judas, quihndi rë Simón Iscariote. \v 27 Hane xi cavatju cafaha Judas ngu rquí niñu jan ne, hora vëhë cavisehen Satanás xahasen rë cha. Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo cha: \p ―‍Xcusun xi nihñu ne, nihñu ni ngu ndiya xa. ―‍Cuatjin cachja Jesús cojo cha. \p \v 28 Peru hisca ngu me xi tijinë niñu jan hvíin me mé má cuatjin cachja Jesús cojo cha. \v 29 Yahnga me ne, catsingataha cacun me xi tsëhë xi Judas yaha cha tsá tujún ne, vëhë xi cachja Jesús cojo cha xi cjue cuatsë cha xi mameje tsëhë suhi o sa xi sua cha tsë tsë xuta yuma. \p \v 30 Hane xi cavatju cafaha cha ngu rquí niñu jan ne, ngutjen ni cavetju cha quiji cha. Hora vëhë ne, ha camajñu. \s1 Cjua xatsë xi cavitexa Jesucristu \p \v 31 Ngajan xi, xi cavetju Judas quiji cha ne, sehe cachja Jesús cuitjin: \p ―‍Ngahan xi Quihndi rë Xuta Jain Ngahan ne, quihndë cuetsihin cuma jyë cuma hnga ngahan cojo hasen naha, hacuaha ngahan tsingácun hacutjin jemu jyë hnga Nina cojo hasen rë me. \v 32 Hane sa xi ngahan tsingácun hacutjin jemu jyë hnga Nina cojo Hasen rë me ne, Nina ne, hacuaha tsingacun me hacutjin jemu jyë hnga ngahan cojo hasen naha. Hane ngutjen ni sahmi me cuatjin. \v 33 Jemu chúva sa nixtin xi cuitejña cojo nuju, tsan. Ngayun ne, cuinchunsun ná, peru quihndë cuichjá cojo nuju sacuatjin cachjá cojo xutaxa rë yungun xi hiscan xi cjuë́ ne, cumaji cuangun. \v 34 Nguehe cuitéxa nuju ngu cjua xatsë cuitjin: “Meje rë xi nihñu hmu tacún xingun xingu xingu ngayun. Sacuatjin casahme hmu cácun nuju ngahan, cuatjin meje rë xi nihñu hmu tacún xingun.” \v 35 Hane xi cuatjin tjin cjuahmutacun ngajñi nuju cojo xingun ne, ngajan cumachaya rë yëjë xuta ta ngayun ne, xuta ladu naha má ngayun. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Chja Jesucristu xi cuichja Pedru xi hvíin me yo Jesucristu \p \v 36 Ngajan xi Simón Pedru ne, cuitjin cavinenguise me: \p ―‍Tatá, ¿jani cuangun ni? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Hiscan xi cjuë́ ne, quihndë ne, cumaji cuanguntjengun ná. Peru xi cuma ngascan ne, cuanguntjengun ná. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 37 Hane Pedru ne, cuitjin cachja me cojo Jesús: \p ―‍Tatá, tsajin mé má cumaji cjuë́ tjënguë nuju quihndë. Hisca yojo naha suá ngatsë nuju. ―‍Cuatjin cachja Pedru. \p \v 38 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍¿Há xi tuhun yojo nuju ngatsë naha? Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta chaja sa xi squihnda xahnda ne, ngayun ne, ha jyan ndiya cuinújun xi hyúun yo ngahan. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \c 14 \s1 Sacuaha ndiya xi cjui xcun Nina má Jesucristu \p \v 1 Quijinduju sa cachja Jesús cojo xuta ladu rë me cuitjin: \p ―‍Xicamandyaain tacún. Catamangu tacún sa cojo Nina, hacuaha catamangu tacún sa cojo ná. \v 2 Ngajan ngahnga hiscan tacun Nahmi naha ne, jemu cjín cahndë́ tjin xi cuiyuju yëjë xuta ladu rë me. Sa xi hacuiin cuatjin ne, ngahan ne, ha cachjá cojo nuju. Peru xicamacjiin tacún ta cjuë́ cuë́hëndaja cahndë́ xi cuma nuju. \v 3 Hane hya xi ha cëjë cavëhë́ndaja cahndë́ xi cuma nuju ne, sehe cúya nga, hane cjuë́cojo nuju, cojo sa xi hiscan xi cuitejña ne, hacuaha ngajan cuinechun. \v 4 Hacuaha hiscan xi cjuë́ ne, ngayun ne, ha hyun ndiya. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 5 Hane Tomás ne, cuitjin cachja me cojo Jesús: \p ―‍Tatá, hyíín jani cuangun. ¿Hacutjin má xi nújun xi ha hyin ndiya ni? ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 6 Hane Jesús ne, cuitjin cafayangui me tsëhë Tomás: \p ―‍Ngahan ne, sacuaha ndiya xi cjui xcun Nina ngahan. Ngahan ne, hatuxa tjin ná cjuaquixi rë Nina, hatuxa tjin ná cjuahñu. Suvá ni xuta xi visehen me ladu naha ne, me vëhë ni xi cuma cuechú me xcun Nina Nahmi naja. \v 7 Ngatsë rë xi ha hyun ná ne, vëhë xi hatuxa chun Nahmi naha. Quihndë ne, hyun me, hacuaha ha cachutsujun me. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 8 Ngajan xi Felipe ne, cuitjin cachja me cojo Jesús: \p ―‍Tatá, ningacun niji Nina Nahmi naja, hane cojo vëhë cumangu tacuín. ―‍Cuatjin cachja Felipe. \p \v 9 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Ngahan ne, ha jemu jyë nixtin tejña cojo nuju, hane ¿há hyúun ná ni, Felipe? Xuta xi ha cavëë ná me ne, ha cavëë me Nina Nahmi naja. ¿Hacutjin má xi nújun xi tsingácun nuju Nina Nahmi naja ni? \v 10 ¿Há macjaain nuju xi ngahan ne, tejñaya xahasen rë Nina Nahmi naja, hane me vëhë ne, jiya me xahasen naha? Cjua xi chjá cojo nuju ne, hacuiin chjá cojo cjuatacun naha suva. Nina Nahmi naja xi jiya me xahasen naha ne, me vëhë sahmi me xa rë me. \v 11 Catamacjain nuju xi ngahan ne, tejñaya xahasen rë Nina Nahmi naja hacuaha me vëhë ne, jiya me xahasen naha. O sa xi macjaain nuju cjua naha ne, catamacjain nuju ngahan ndastu ngatsë rë cjuarcun xi casahme. \v 12 Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta xuta xi mangucacun me cojo ná ne, cjuarcun xi sahme ngahan ne, hacuaha cojo me sahmi me. Ha hisca yehe sa cjuarcun sahmi me ta, ngahan ne, cjuë́ tjënguë Nina Nahmi naja. \v 13 Hane tu mé ni xi chjahyun rë Nina ngatsë rë xi ladu naha ngayun ne, vëhë sahme, cojo sa xi cuma jyë cuma hnga Nina Nahmi naja cojo Hasen rë me ngatsë rë xcusun xi sahme, ngahan xi Quihndi rë me ngahan. \v 14 Sa xi chjahyun ná ngu cjuandaja ngatsë rë xi ladu naha ngayun ne, ngahan ne, sahme. ―‍Cuatjin cachja Jesús cojo xuta ladu rë me. \s1 Chja Jesucristu xi cuinduva Hasen rë Nina \p \v 15 Quijinduju sa cachja Jesús cuitjin: \p ―‍Sa xi ngayun nihñu hmu tacún ná ne, hacuaha cuinuhyun sacuatjin vitéxa nuju, \v 16 hane ngahan cuichjá cojo Nina Nahmi naja, hane tsingatju me ngu nga xi cuisecoo nuju, xi cuejña cahndë́ cojo nuju yëjë nu yëjë nixtin. \v 17 Hane vëhë ne, vëhë Hasen xi hatuxa tjin rë cjuaquixi rë Nina. Xuta xi marcuaain rë me tsëhë Nina ne, cumaji xi cuisehen Hasen vëhë xahasen rë me ta, tsëhë xi tsijin rë me Hasen vëhë hacuaha hvíin me Hasen vëhë. Peru ngayun ne, hyun Hasen vëhë ta, tsëhë xi tacun cahndë́ cojo nuju hacuaha cuisehen xahasen nuju. \p \v 18 ’Ngahan ne, hacuiin cuiyuju nuju suvun ta cúya nga cuitejñacahndë cojo nuju. \v 19 Ha tu hitsë sa ne, ha quihndë scuiin ná xuta. Peru ngayun ne, chun ná. Hane tsëhë xi ngahan ne, hatuxa tjin ná cjuahñu ne, vëhë xi ngayun ne, hatuxa sacú nuju cjuahñu xatsë. \v 20 Nixtin hya ne, cuijne rcun xi ngahan ne, tejñaya xahasen rë Nahmi naha, hane ngayun ne, nechunyun xahasen naha, hane ngahan ne, tejñaya xahasen nuju. \p \v 21 ’Xuta xi tivihndë sacuatjin vitéxa ne, me vëhë xi hmu cacun ná me. Hane xuta xi cuatjin hmu cacun ná me ne, hacuaha sahmi hmu cacun Nahmi naha me. Ngahan ne, hacuaha sahme hmú cácun me, hacuaha suá cumachaya rë me yo ngahan. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 22 Judas, me xi hacuiin cha Judas Iscariote jan ne, cavinenguise me cuitjin: \p ―‍Tatá, ¿hacutjin má xi tuhun cumachaya niji yo ngayun, hane hacuiin cojo yëjë sa xuta ni? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p \v 23 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Xuta xi hmu cacun ná me ne, hacuaha cuihndë me tsëhë cjua naha. Hane sahmi hmu cacun Nahmi naha me, hacuaha cuinduvin cuinechinyincahndin xahasen rë me. \v 24 Xuta xi hacuiin hmu cacun ná me ne, vihndiin me tsëhë cjua naha. Cjua xi tinuhyun vi ne, hacuiin cjua naha suva ta cjua rë Nina Nahmi naja, me xi catsingatju ná. \p \v 25 ’Jemu cjín cjua tichjá cojo nuju jinguyëjë rë xi tejña sa cojo nuju. \v 26 Peru Hasen rë Nina xi tsingatju Nina Nahmi naja xi cuejña cahndë́ naha ne, vëhë cuisecoo nuju, tsinguixi cojo nuju yëjë sa cjua xi machaja, hacuaha tsinguitsjen nuju tsëhë yëjë cjua xi ha cachjá cojo nuju. \p \v 27 ’Cjuandaja cjuajeya cuejñá nuju. Cjuandaja cjuajeya naha suá nuju. Peru hacuiin sacuatjin sua xuta ngasunhndë suá nuju. Xicamandyaain tacún, xicamacjiin tacún. \v 28 Ha canuhyun xi cachjá cojo nuju ta cjuë́ peru cúya nga cuinduva tjënguë nuju. Sa xi ndaja jain hmu tacún ná ne, hacuaha ndama nuju xi cjuë́ tjënguë Nina Nahmi naja ta, Nina Nahmi naja ne, hitsë sa venguichji rë me xi cuma ná ngahan. \v 29 Ha cachjá cojo nuju quihndë, chaja sa xi cuetjucaa cjua vëhë, cojo sa xi hya xi cuetjucaa ne, ngayun ne, cumacjain nuju. \v 30 Ha quihndë cuichjaan sa cojo nuju cjín cjua ta, ha nduva Satanás, xi matitjun tsëhë ngasunhndë. Peru ngahan ne, tsajin mé xi cuma sahmi cojo ná. \v 31 Ngahan ne, sahme sacuatjin cavitexa Nina Nahmi naja, cojo sa xi yëjë xuta ne, cumachaya rë me xi hmú cácun Nina Nahmi naja. \p ’Nduvun ne, cuanguenxeen tsëhë nguehe. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \c 15 \s1 Chja Jesucristu xi sacuaha nahñu naa rë xca rë uva má me \p \v 1 Hacuaha cachja sa Jesús cuitjin: \p ―‍Ngahan ne, sacuaha nahñu naa cjuaquixi rë xca rë uva ngahan, hane Nahmi naha ne, sacuaha me xi tsicha xcatjë vëhë me. \v 2 Jima ngu nahñu tsja rë xi vaquiin tú rë ne, vatë me. Hane jima ngu nahñu tsja rë xi vaquí tú rë ne, vatëjñi me tsja langa rë, cojo sa xi cjín sa tú rë cuaquí. \v 3 Hacuanitjin ni nuju ngayun xi sacuaha nahñu tsja rë jan ngayun ta, cjua xi cachjá cojo nuju ne, ha catsityjahi rë cjuatacun nuju. \v 4 Nihñutangun sa cjuatacun nuju cojo ná, hane ngahan ne, sahmetangun cjuatacun naha cojo nuju. Ha hyan ta nahñu tsja rë ne, cumaji sua tú rë sa xi tsajin quitahácoo cojo nahñu naa rë. Hacuanitjin ni nuju ngayun ta cumaji ninguitsujun cjuandaja rë Nina sa xi tsajin tjin tangun cjuatacun nuju cojo ná. \p \v 5 ’Ngahan ne, sacuaha nahñu naa rë xca rë uva ngahan, hane ngayun ne, sacuaha nahñu tsja rë. Xuta xi tjin tangun cjuatacun rë me cojo ná hacuaha tjin tangun cjuatacun naha cojo rë me ne, me vëhë ne, jercu tsinguitsojo me cjuandaja rë Nina. Vëhë xi sa xi tsajin tjin tangun cjuatacun nuju cojo ná ne, cumaji camahani ninguitsujun cjuandaja rë Nina. \v 6 Xuta xi tsajin tjin tangun cjuatacun rë me cojo ná ne, cuatju me cuma sacuatjin vatju nahñu tsja rë xca rë uva xi tijñi jan má: chandi rë, sehe xi; sehe chjaya rë cjue cueti. \v 7 Sa xi nihñu tangun sa cjuatacun nuju cojo ná hacuaha cuiyujucahndë sa cjua naha ngajñi rë cjuatacun nuju ne, chjahyun tu mé ni xi meje nuju, hane sacú nuju. \v 8 Nahmi naha ne, ma jyë ma hnga me cojo Hasen rë me hya xi ningacun xi xuta ladu naha jain má ngayun xi ninguitsujun cjuandaja rë me. \v 9 Sacuatjin hmu cacun ná Nahmi naja ne, hacuaha cuanitjin hmú cácun nuju. Xicanichayuun cjuahmutacun naha. \v 10 Sa xi vinuhyun tsëhë cjua xi vitéxa nuju ne, ngayun ne, hatuxa nichayuun cjuahmutacun naha, sacuatjin ná ngahan xi cavíhndë tsëhë cjua xi cavitexa ná Nahmi naha hacuaha tsichayaan cjuahmutacun rë me. \p \v 11 ’Cuatjin chjá cojo nuju, cojo sa xi cjuasua xi tjin ná ne, cuejña cahntsua xahasen nuju, sehe jercu tu ndaja camahani cuma nuju. \v 12 Vihi cjua xi vitéxa nuju: nihñu hmu tacún xingun xingu xingu ngayun, sacuatjin sahme hmú cácun nuju ngahan. \v 13 Tsajin yo xi hitsë sa jyë cjuahmutacun tjin rë xi cuma rë ngu xuta xi sua me yojo rë me ngatsë rë amigu rë me. \v 14 Hane ngayun ne, amigu naha má ngayun, sa xi nihñu sacuatjin xi vitéxa nuju. \v 15 Ha quihndë cuichjaan xi hndixahan naha ngayun ta, tsëhë xi ngu mosu hndixahan ne, hvíin mé xi sahmi nai rë. Ngayun ne, amigu naha chjá tsujun ta, tsëhë xi yëjë cjua xi cáhndë xi cachja Nahmi naha ne, casuá camachaya nuju. \v 16 Hacuiin ngayun canaxujun ná ta ngahan cavaxejen nuju. Hacuaha casuáxa nuju xi cuangun ninguitsujun cjuandaja rë Nina. Hane cjuandaja vëhë ne, tsajin nu tsajin nixtin xi cjuë. Xi cuatjin nihñu ne, tu mé ni xi chjahyun rë Nina Nahmi naja ngatsë rë xi xuta ladu naha má ngayun ne, sua nuju me. \v 17 Vihi cjua xi vitéxa nuju: nihñu hmu tacún xingun xingu xingu ngayun. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Choho vëë xuta Jesucristu cojo xuta ladu rë me \p \v 18 Quijinduju sa cachja Jesús cuitjin: \p ―‍Sa xi choho vëë nuju xuta xi marcuaain rë tsëhë Nina ne, suá cumachaya nuju ta chaja sa xi choho scuëë nuju me ne, ngahan ne, ha choho vëë ná me. \v 19 Sa xi hacuaha xuta xi marcuaain rë tsëhë Nina má ngayun ne, xuta xi cuacun vë ne, sahmi hmu cacun nuju me ta, ngayun ne, ladu rë me ngayun. Peru tsëhë xi ngayun ne, hacuiin xuta xi marcuaain rë tsëhë Nina má ngayun ta ngahan cavaxejen nuju xi cuetjunxun tsëhë xuta xi cuacun vë, vëhë xi choho vëë nuju me. \v 20 Ninguitsjun cjua xi cachjá cojo nuju hya xi cachjá cojo nuju cuitjin: “Ngu mosu hndixahan ne, hacuiin hitsë sa venguichji rë xi cuma rë nai rë.” Sa xi catsujyihiya tjengui ná xuta cojo cjuahngatacun ne, hacuaha tsujyihiyatjengui nuju me cojo cjuahngatacun. Sa xi cahndë me tsëhë cjua naha ne, hacuaha cuihndë me tsëhë cjua nuju ngayun. \v 21 Yëjë xcusun vëhë sahmi xuta xi cuacun vë cojo nuju ngatsë naha ta, tsëhë xi hvíin me Nina, me xi catsingatju ná. \v 22 Tsajin mé jyë́ quitjen xuta xi cuacun vë sa xi canduvaan cachjá cojo rë me. Peru quihndë ne, sacuinyiin rë me mé xi cuichja me xi cuaxëtje me yojo rë me. \v 23 Xuta xi choho vëë ná ngahan ne, hacuaha cojo Nahmi naha choho vëë me. \v 24 Tsajin mé jyë́ quitjen xuta xi cuacun vë sa xi casahmee ngajñi rë me cjuarcun xi tsajin sa ngu xuta xi ha casahmi me. Peru quihndë ne, ha cavëë me cjuarcun xi casahme, hane choho vëë ná me cojo Nahmi naha. \v 25 Peru cuatjin camá cojo sa xi cuetjucaa cjua xi camahindu xcun xujun rë Nina xi chja xuta xi cuacun vë xi jemu vihndë me tsëhë, cjua xi chja cuitjin: “Choho cavëë ná me, handasa vechiin chuva rë.” Cuatjin chja cjua jan. \p \v 26 ’Cuinduva Hasen rë Nina, xi hatuxa tjin rë cjuaquixi rë Nina, hane cuisecoo nuju. Ngahan tsingátju nuju Hasen vëhë xi cuetju hiscan tacun Nina Nahmi naja, hane xi cjuehe ne, cuichja tsahan. \v 27 Hacuaha ngayun ne, cuinújun tsahan cojo xuta, tsëhë xi ngayun ne, ha nechun cojo ná hisca ntsacu cavetsihin. \c 16 \p \v 1 ’Cuatjin tichjá cojo nuju, cojo sa xi hacuiin cuetjunxun tsëhë ndiya naha. \v 2 Cuechú nixtin xi cumachohotje nuju yungun. Cuechú nixtin xi xuta xi tsiquehen nuju me ne, tsingataha cacun me xi jemu ndaja faharcun me Nina xi cuatjin sahmi me. \v 3 Cuatjin sahmi me ta, tsëhë xi hvíin me Nina Nahmi naja, hacuaha vijnii rcu me yo ngahan. \v 4 Cachjá cojo nuju cjua vëhë, cojo sa xi hya xi cuechú hora xi cuetjucaa ne, ninguitsjun xi cuatjin cachjá cojo nuju. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Hacutjin sahmi Hasen rë Nina \p Quijinduju sa cachja Jesús cuitjin: \p ―‍Cachjaan cojo nuju cjua vëhë ntsacu cavetsihin ta, tsëhë xi ngahan ne, tejña cuaha cojo nuju. \v 5 Peru quihndë ne, cjuë́tjënguë me xi catsingatju ná, hane hisca ngu ngayun ne, chjinengunsuun ná jani cjuë́. \v 6 Hane tsëhë xi cuatjin cachjá cojo nuju cjua vëhë ne, ña catsë rë xahasen nuju cjuachoho. \v 7 Peru ngahan ne, cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta tsujun ndaja xi cjuë́ ta, sa xi cjueen ne, Hasen xi cuisecoo nuju jan ne, hatuxa cuinduvaain. Peru sa xi cjuë́ ne, tsingátju nuju Hasen rë Nina vë. \v 8 Hane hya xi Hasen vëhë cuinduva ne, vëhë tsinguixi xi hacuiin cuatjin xi tsingataha cacun xuta tsëhë cjuatsehen, hacuiin cuatjin xi tsingataha cacun me tsëhë cjuandaja, hacuiin cuatjin xi tsingataha cacun me tsëhë chuva rë xi cjuahachuva Nina xuta cojo cjuatacun rë me. \v 9 Hacuiin cuatjin xi tsingataha cacun xuta tsëhë cjuatsehen ta, tsëhë xi manguaain cacun me cojo ná. \v 10 Hacuiin cuatjin xi tsingataha cacun xuta tsëhë cjuandaja ta, tsëhë xi ngahan ne, cjuë́tjënguë Nina Nahmi naja hane ngayun ne, ha quihndë chuun ná. \v 11 Hacuiin cuatjin xi tsingataha cacun xuta tsëhë xi cjuahachuva Nina xuta cojo cjuatacun rë me ta, tsëhë xi Satanás, xi matitjun tsëhë ngasunhndë vihi ne, ha catsichuva Nina cojo cjuatacun rë. \p \v 12 ’Jemu tjin sa ná cjua xi cuichjá cojo nuju, peru ngayun ne, scaain nuju cuinuhyun quihndë. \v 13 Peru hya xi cuinduva Hasen xi hatuxa tjin rë cjuaquixi rë Nina ne, vëhë cuinchandiyandaja nuju ndiya rë cjuaquixi. Hacuiin cojo cjuatacun rë suvá xi cuichja ta sacuatjin cjua xi chja Nina cojo ne, cjua vëhë cuichja. Hacuaha vëhë cuichja cojo nuju hacutjin cuma nixtin nduva. \v 14 Hasen vëhë ne, vëhë sahmi jyë sahmi hnga ná cojo cjuatacun naha ta, tsëhë xi vëhë cjuaha xi tsahan sehe sua cumachaya nuju tsahan. \v 15 Yëjë ni xi tsëhë Nina Nahmi naja ne, hacuaha tsahan. Vëhë xi cachjá xi Hasen jan ne, cjuaha xi tsahan sehe sua cumachaya nuju tsahan. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Cuya cjuasua cjuachoho rë xuta ladu rë Jesús \p \v 16 Hacuaha cachja sa Jesús cuitjin: \p ―‍Ha tu hitsë sa ne, ha quihndë chuun ná, hane ha tu hitsë nga sa ne, chun ná. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 17 Ngajan xi ngujo xuta ladu rë Jesús jan ne, cuitjin cachja me cojo xicjin me: \p ―‍¿Mé vijne cjua xi cuatjin chja me cojo naja? Chja me xi: “Ha tu hitsë sa ne, chuun ná, hane ha tu hitsë nga sa ne, chun ná”, hacuaha chja sa me xi: “Tsëhë xi cjuë́ tjënguë Nina Nahmi naja”. \v 18 ¿Mé vijne cjua xi “ha tu hitsë sa”? Vijnii rcuun mé xi chja me. ―‍Cuatjin cachja me cojo xicjin me. \p \v 19 Jesús ne, ha vëë me xi meje cjuinenguise xuta xi cuacun jan me tsëhë cjua vëhë, vëhë xi Jesús ne, cachja me cojo rë xuta jan cuitjin: \p ―‍¿Há tichjinengunsun xingun tsëhë xi cachjá xi ha tu hitsë sa ne, chuun ná hane ha tu hitsë nga sa ne, chun ná? \v 20 Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta ngayun ne, chjihndun hacuaha chjihndunsun, peru xuta xi marcuaain rë me tsëhë Nina ne, jercu ndaja cuma rë me. Ngayun ne, jemu choho cuma nuju, peru cjuachoho nuju ne, cuya sua. \v 21 Hya xi ngu chjuun tsin rë me quihndi ne, jemu tjin rë me cjuachoho ta, tsëhë xi cavechú hora xi cuatju me cjuañihi. Peru hya xi cavatju catsin quihndi ne, ha quihndë vitsjiin rë me tsëhë cjuañihi jan, ngatsë rë cjuasua rë me xi catsin ngu quihndi. \v 22 Cuatjin nuju ngayun ta quihndë ne, tjin nuju cjuachoho. Peru ngahan ne, cúya scuëë nga nuju, hane ngayun ne, jemu ndaja cuma rë xahasen nuju, hane cjuasua nuju jan ne, tsajin yo cuma cjuahatahá. \v 23 Hane nixtin hya ne, chjinengunsuun ná hisca ngu cjua. \p ’Cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta tu mé ni xi chjahyun rë Nina Nahmi naja ne, sua nuju me tsëhë xi ladu naha má ngayun. \v 24 Hisca quihndë ne, cjëë chjahyun ná ngu cjuandaja tsëhë xi ladu naha má ngayun. Chjahyun ne, sehe sacú nuju, cojo sa xi xahasen nuju ne, tsë rë cjuasua. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Cacaa rë Jesucristu catsinguijne me cjuatsehen rë ngasunhndë \p \v 25 Quijinduju sa cachja Jesús cuitjin: \p ―‍Ngahan ne, cojo ejemplu cachjá cojo nuju. Peru cuechú nixtin xi ha quihndë hacuiin cojo ejemplu cuichjá cojo nuju ta cuichjáquixë cojo nuju tsëhë Nina Nahmi naja. \v 26 Nixtin hya ne, hatuxa chjahyun cjuandaja tsëhë xi ladu naha má ngayun. Hane chjaan cojo nuju xi cuichjá ngatsë nuju cojo Nina Nahmi naja ta, \v 27 suvá Nina Nahmi naja ne, jemu meje rë me ngayun, tsëhë xi ngayun ne, hacuaha jemu meje nuju ngahan hacuaha macjain nuju xi ngahan ne, Nina catsingatju ná me. \v 28 Ngahan ne, hiscan tacun Nina cavétju canduvá nguehe ngasunhndë. Quihndë ne, cuétju tsëhë ngasunhndë, cúya cjuë́tjënguë Nina Nahmi naja. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 29 Ngajan xi xuta ladu rë Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Chutsujun ni. Quihndë ne, hacuiin cojo ejemplu tinújun ta tinújunquixun. \v 30 Quihndë ne, hyin ta ngayun ne, hyun yëjë ni cjuatacun, hacuaha hacuiin sahmi ngujyë xi cjuinenguise nuju xuta ngu cjua cojo sa xi cumachaya nuju mé xi tsingataha cacun xuta jan. Ngatsë rë vëhë xi macjain niji xi Nina catsingatju nuju me. ―‍Cuatjin cachaja xuta ladu rë Jesús. \p \v 31 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍¿Há macjain jain nuju quihndë? \v 32 Chutsujun ni. Cuechú hora o ha hisca cavechú xi cuitsojo ngayun, jima ngu ngayun cojo ndya nuju, hane cuejñu ná suva. Peru ngahan ne, hacuiin suva tejña ta Nina Nahmi naja tacun me cojo ná. \v 33 Cuatjin chjá cojo nuju cojo sa xi sacú nuju cjuandaja cjuajeya ngatsë rë xi tjin tangun cjuatacun nuju cojo ná. Nguehe ngasunhndë ne, vatjun cjuañihi. Peru tuhun cjuasua xahasen nuju ta, ngahan ne, hacuaha cacaa ná catsinguíjne cjuatsehen rë ngasunhndë. ―‍Cuatjin cachja Jesús cojo xuta ladu rë me jan. \c 17 \s1 Fehya Jesucristu cjuandaja xi cuma rë xuta ladu rë me \p \v 1 Xi cavatju cachja Jesús cuatjin ne, sehe cavutsejenniji me ngahnga, hane cachja me cuitjin: \p ―‍Ngayun Nahmi naha, ha cavechú hora. Nihñu jyë nihñu hnga ná cojo Hasen naha ngahan xi Quihndi nuju ngahan, cojo sa xi ngahan ne, hacuaha sahme jyë sahme hnga nuju cojo Hasen nuju. \v 2 Ngayun catuhunxun ná xi matitjun ngahan tsëhë yëjë xuta, cojo sa xi yëjë me xi catuhun ná ne, suá rë me cjuahñu xatsë. \v 3 Hane cuitjin xi sacú rë me cjuahñu xatsë, xi vëë me ngayun, ngayun xi ngu ni ngayun xi Nina xi cjuaquixi ngayun, hacuaha xi vëë ná me, ngahan xi Jesucristu ngahan, ngahan xi ngayun caningatjun ná. \v 4 Ngahan ne, casahme jyë casahme hnga nuju nguehe ngasunhndë ta, catsinguíjnetaha xa xi catuhun ná xi sahme. \v 5 Quihndë ne, nihñu jyë nihñu hnga ná cojo Hasen naha ndyá hiscan nechun, ngayun Nahmi naha. Tuhun ná Hasen ndajyihi xi ha tjin ná hya xi nechan tangun cojo nuju hisca hya xi chaja sa cuejña ngasunhndë. \p \v 6 ’Ngahan ne, casuá camachaya rë xuta xi catuhun ná nguehe ngasunhndë yo ngayun. Me xi cuacun vë ne, tsujun me, peru catuhun ná me. Hane cahndë me tsëhë cjua nuju. \v 7 Ha vëë me quihndë xi yëjë ni xcusun xi catuhun ná ne, ngayun caningatjun. \v 8 Cuatjin vëë me ta, tsëhë xi yëjë ni cjua xi catuhun ná ne, hacuaha casuá rë me. Hane me xi cuacun vë ne, cafahatsja me cjua vëhë, hacuaha vëëndaja me xi hiscan nechun cavétju canduvá nguehe, hacuaha macjain rë me xi ngayun caningatjun ná. \p \v 9 ’Ngahan ne, tichjá cojo nuju ngatsë rë me xi cuacun vë. Tichjaan ngatsë rë xuta xi marcuaain rë tsujun ta tichjá ngatsë rë me xi catuhun ná, tsëhë xi tsujun me. \v 10 Yëjë ni xi tsahan ne, hacuaha tsujun, hane xi tsujun ne, hacuaha tsahan. Hane ngahan ne, cama jyë cama hnga ngahan cojo Hasen naha ngatsë rë xi tjin tangun cjuatacun rë me xi cuacun vë cojo ná. \v 11 Ha quihndë cuitejñaa sa nguehe ngasunhndë. Me xi cuacun vë ne, siu me ngasunhndë, peru ngahan ne, cuinduvatjënguë nuju. Ngayun Nahmi naha, ngayun xi hatuxa tyjahi cjuatacun nuju ne, nihñu me cuidadu cojo ngahñu nuju, ngahñu xi catuhun ná, cojo sa xi tjin tangun cjuatacun rë me cojo xicjin me, sacuatjin naja ngayaan. \v 12 Hya xi tejña cojo rë me ne, casahme cuidadu me cojo ngahñu nuju xi catuhun ná. Casahme cuidadu me, hane hisca ngu me cachajin me. Suvá ni cha xi hatuxa chajá ne, cha vëhë xi cachajá cha, cojo sa xi cuetjucaa cjua xi camahindu xcun xujun nuju. \v 13 Peru quihndë ne, cuinduvatjënguë nuju. Hane tichjá cjua vihi nguehe ngasunhndë, cojo sa xi xuta ladu naha ne, tsë́ rë xahasen rë me cojo cjuasua xi quitsë rë xahasen naha suva. \v 14 Ngahan ne, casuá camachaya rë me cjua nuju. Hane xuta ngasunhndë xi marcuaain rë tsujun ne, choho vëë rë me, tsëhë xi hacuiin tsëhë ngasunhndë má me, sacuatjin ná ngahan xi hacuiin tsëhë ngasunhndë má ngahan. \v 15 Cjuehyaan nuju xi naxunxun me tsëhë ngasunhndë ta tiféhya nuju xi nihñu me cuidadu tsëhë Satanás. \v 16 Xuta ladu naha jan ne, hacuiin tsëhë ngasunhndë má me, sacuatjin ná ngahan xi hacuiin tsëhë ngasunhndë má ngahan. \v 17 Nihñu tsujun jain me cojo cjua xi hatuxa cjuaquixi. Cjua nuju ne, vëhë xi hmí rë cjuaquixi. \v 18 Sacuatjin caningatjun ná ngahan ngajñi rë xuta xi marcuaain rë tsujun ne, hacuaha cuatjin catsingátju xuta ladu naha ngajñi rë xuta xi cuacun vë. \v 19 Hane ngatsë rë xuta ladu naha ne, suá nuju yojo naha, cojo sa xi me xi cuacun vë ne, hacuaha tsujun jain cuma me cojo cjuaquixi. \p \v 20 ’Quihndë ne, hacuiin ngatsë rë suvá ni xuta ladu naha vi xi tichjá cojo nuju ta hacuaha cojo ngatsë rë me xi sehe cumangu cacun cojo ná xi cuihndë me cjua xi chja xuta ladu naha tsahan. \v 21 Ngahan ne, xi meje ná ne, xi yëjë ni me xi cuacun vë ne, cuma tangun cjuatacun rë me cojo xicjin me. Sacuatjin nuju ngayun, Nahmi naha, xi nechunyun xahasen naha hane ngahan ne, tejñaya xahasen nuju ne, meje ná xi me xi cuacun vë ne, hacuaha hincha me xahasen naja, cojo sa xi xuta ngasunhndë ne, cumacjain rë me xi ngayun caningatjun ná. \v 22 Ngahan ne, casahme yehe casahme hnga me cojo cjuatacun rë me sacuatjin canihñu jyë canihñu hnga ná ngahan cojo cjuatacun naha, cojo sa xi cuma tangun cjuatacun rë me cojo xicjin me, sacuatjin tjin tangun cjuatacun naja ngayaan cojo xingueen. \v 23 Meje ná xi ngahan ne, cuitejñaya xahasen rë me, sacuatjin nechunyun xahasen naha. Meje ná xi cuma tangun camahani cjuatacun rë me cojo xicjin me, cojo sa xi xuta ngasunhndë ne, cuijne rcu me xi ngayun caningatjun ná, hacuaha xi nihñu hmu tacún me sacuatjin nihñu hmu tacún ná ngahan. \p \v 24 ’Ngayun, Nahmi naha, xuta xi catuhun me xi cuma me ladu naha ne, meje ná xi hiscan xi cuitejña ne, hacuaha ngajan cuiyuju me cojo ná, cojo sa xi scutsejen me hacutjin jyë hnga ngahan cojo hasen ndajyihi naha xi ngayun catuhun ná, tsëhë xi canihñu hmu tacún ná hisca chaja sa xi cuejña ngasunhndë. \v 25 Ngayun Nahmi naha, ngayun xi quixi ngayun cojo cjuatacun nuju, xuta ngasunhndë ne, hvíin nuju me, peru ngahan ne, hvë nuju, hane xuta ladu naha vi ne, vëë me xi ngayun caningatjun ná. \v 26 Ngahan casuá camachaya rë me yo ngayun, hane suá sa cumachaya rë me, cojo sa xi cjuahmutacun xi tjin nuju cojo ná ne, cuejña cahntsua xahasen rë me hacuaha ngahan ne, cuitejña cahntsua xahasen rë me. ―‍Cuatjin cafehya Jesús cjuandaja cojo Nina. \c 18 \s1 Hacutjin camá xi cachjahá rë Jesucristu \p \v 1 Hya xi camá ne, xi cavatju cachja Jesús cjua vëhë ne, sehe cavetju me quiji me cojo xuta ladu rë me ngunda vëhë tsëhë caniña Cedrón. Hane ngajan cavisehen Jesús cojo xuta ladu rë me ngu ngajñi yatjë xi tjin jan. \v 2 Quihndë ne, cha Judas, cha xi sahmi rë entregadu Jesús ne, hacuaha vëë cha cahndë́ vëhë ta, jemu quiji Jesús cahndë́ vëhë camatangun me cojo xuta ladu rë me. \v 3 Ngajan xi cha Judas ne, quijicojo cha ngujo sindadu cojo cha mayu cojo cha nisë rë cha, cha xi catsingatju nahmi xi matitjun cojo cha fariseo. Quiji cha xi cuacun jan ngajan cojo ndihi cojo quicha. \v 4 Hane Jesús ne, tsëhë xi ha vëë me yëjë xcusun xi cuatju me cuma ne, quijivaha me xcun cha xi cuacun jan, sehe cavinenguise me cha cuitjin: \p ―‍¿Yo xi meje nuju? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p \v 5 Ngajan xi cha xi cuacun jan ne, cuitjin cafayangui cha: \p ―‍Xuta Nasaret xi hmí rë Jesús. ―‍Cuatjin cafayangui cha. \p Hane Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Ngahan xi nújun vë. ―‍Cuatjin cachja me. \p Quihndë ne, Judas, cha xi sahmi rë me entregadu ne, cojo cha secun cha cojo cha xi cuacun vë. \v 6 Hane hya xi cachja Jesús xi: “Ngahan xi nújun vë” ne, quijingaxtun yëjë cha xi cuacun jan, hane caticja cha. \v 7 Ngajan xi Jesús ne, cavinenguise nga me cha cuitjin: \p ―‍¿Yo xi meje nuju? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p Hane cha xi cuacun jan ne, cuitjin cachja nga cha: \p ―‍Xuta Nasaret xi hmí rë Jesús. ―‍Cuatjin cachja cha. \p \v 8 Hane Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Ha cachjá cojo nuju ta ngahan xi nújun vë. Sa xi ngahan meje nuju ngahan ne, tuhun cahndë́ catje me xi cuicun vi. ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 9 Cuatjin cachja Jesús cjua vëhë cojo sa xi cuetjucaa cjua xi ha cachja me cuitjin: “Xuta xi catuhun ná me ne, hisca ngu me catsichajan me.” \v 10 Ngajan xi Simón Pedru ne, cavaxë me quichandujú xi yaha me, hane cavatësun me tyjavañuju quixi mosu hndixahan rë nahmi xi matitjun jan, cha xi hmí rë Malco. \v 11 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo Pedru: \p ―‍Teyunndujun quicha nuju vë. Hatuxa tsingatehen xi cuátju cjuañihi sacuatjin xi meje rë Nina Nahmi naja. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Nahmi xi matitjun ne, sahmi cuenda me jyë́ rë Jesús \p \v 12 Hya xi camá ne, cha sindadu cojo capitán rë cha, cojo mayu cojo cha nisë rë cha, cha xi catsingatju xutaxa rë yungun jan ne, cafaha cha Jesús, catsihñu cha me, \v 13 sehe quiji cani cha me titjun xcun Anás. Anás vë ne, nahmichahya rë Caifás má me. Hane nu vëhë ne, nahmi xi matitjun tsëhë yëjë ni nahmi má Caifás. \v 14 Quihndë ne, Caifás vë ne, me vëhë xi cavinchangui me xutaxa rë xi ndaja tsëhë xutaxa rë xi ngu xihin ni cueya ngatsë rë yëjë ni xuta. \s1 Chja Pedru xi hacuiin ladu rë Jesucristu má me \p \v 15 Quihndë ne, Simón Pedru cojo ngu sa cha ladu rë Jesús jan ne, tjengui me quiji me cojo Jesús. Hane cha ladu rë Jesús xingu jan ne, tsëhë xi vëë nahmi xi matitjun jan cha ne, cojo cha cavisehen cha cojo Jesús cahntsua hnchua ndatsen ndava nahmi xi matitjun jan. \v 16 Peru Pedru ne, casecun ni me ngajan candatsen tingotjo hnchua jan. Ngajan xi cha ladu rë Jesús xi vëë nahmi jan ne, cavetju nga cha quiji cachja cha cojo na xi quitahá cuidadu rë tingotjo hnchua jan. Hane sehe catsinguisehen cha Pedru cahntsua hnchua. \v 17 Hane na xi sahmi cuidadu tingotjo hnchua jan ne, cuitjin cavinenguise rë na Pedru: \p ―‍¿Hacuiin cojo ngayun má ngayun ladu rë me xi cuajyihi vë? ―‍Cuatjin cavinenguise na. \p Hane Pedru ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Jéya, hacuiin. ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 18 Hane mosu rë nahmi jan cojo cha sindadu jan ne, cavejña cha ngu ndava ndihi, tsëhë xi jemu hnchan. Sehe hinchacun cha tijima hasu rë cha jan. Hacuaha cojo Pedru secun me jan, jima hasu rë me. \s1 Fahatáha nahmi xi matitjun jan Jesucristu \p \v 19 Hane xi cafehe cha xi cuacun jan cojo Jesús jan ne, sehe cavetsihin cafahatáha nahmi xi matitjun jan me tsëhë xuta ladu rë me cojo tsëhë cjuachacun rë me. \v 20 Hane Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Ngahan ne, xcun cojo xcun cachjá cojo yëjë ni xuta, hacuaha cavicuyá rë me ngajan yungun langa o sa xi ngajan yungun xi matitjun, hiscan xi matangun ngayejen ni xuta tjë rë Israel. Tsajin mé xi cachjá xi táhahma. \v 21 Hane ¿mé má ngahan chjuhuntuhun ná ni? Chjuhuntuhun rë me xi cahndë cjua naha. Chjinengunsun rë me mé xi cachjá cojo rë me. Me xi cuacun vë ne, vëë me cjua xi cachjá. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 22 Hane xi cuatjin cachja Jesús cjua vëhë ne, ngu cha mayu xi secun tiña jan ne, cavajaya cha ngu xcun Jesús, sehe cachja cha cuitjin cojo rë me: \p ―‍¿Há cuatjin chjayengui tsëhë nahmi xi matitjun? ―‍Cuatjin cachja cha. \p \v 23 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me tsëhë cha: \p ―‍Sa xi choho cachjá ne, tinújun cojo yëjë xuta mé xi choho cachjá. Peru sa xi ndaja cachjá ne, ¿mé má cuatjin vujun ná ni? ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 24 Ngajan xi Anás ne, hacuanitjin ni tjihñu cuaha Jesús ne, catsingatju me Jesús xcun nahmi xi matitjun tsëhë yëjë ni nahmi. \s1 Chja nga Pedru xi hacuiin ladu rë Jesucristu má me \p \v 25 Jinguyëjë rë xi tichjahátáha rë Jesús jan ne, Pedru ne, secun me xcun ndihi tijima hasu rë me. Hane cachjahátáha rë me cuitjin: \p ―‍¿Hacuiin cojo ngayun má ngayun ladu rë me vëhë? ―‍Cuatjin cachjahátáha rë me. \p Hane Pedru ne, cavetsangui me, cuitjin cachja me: \p ―‍Jéya, hacuiin. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 26 Ngajan xi ngu mosu rë nahmi xi matitjun jan, cha xi xicjin rë cha xi cavatësun Pedru tyjavañuju jan ne, cuitjin cachja cha cojo Pedru: \p ―‍¿Há cahveen nuju cojo rë me ngajñi yatjë jan ni? ―‍Cuatjin cachja cha. \p \v 27 Cavetsangui nga Pedru ngu ndiya. Hane ha hora vëhë ni ne, cajihnda xahnda. \s1 Fahatáha Pilatu Jesucristu \p \v 28 Ngajan xi xuta matitjun tsëhë xuta tjë rë Israel jan ne, cavaxë me Jesús tsëhë ndava Caifás, hane quijicojo me ndihya jyë hiscan tacun Pilatu, xutaxa rë xi matitjun. Nguitajñu xati hora vëhë. Hane xuta xi quijicojo rë Jesús jan ne, cavisiin me cahntsua ndihya jyë jan, ngatsë rë xcusun rë me xi ma chocun yojo rë me xcun Nina hya xi visehen me ndava xutaxín. Hane sa xi cuatjin cuma chocun yojo rë me ne, cumaji sinë nguixun me comida suhi tsëhë Pascua. \v 29 Vëhë xi cavetju Pilatu quijitjengui rë me candatsen. Hane cuitjin cavinenguise me: \p ―‍¿Mé jyë́ vinchun tsëhë cha xi cuijyihi vi? ―‍Cuatjin cavinenguise Pilatu. \p \v 30 Hane xuta xi cuacun jan ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Sa xi hacuiin choho tisahmi cha ne, canduvinchanii nuju cha. ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 31 Hane Pilatu ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Chjuhun cha ne, chjuhunchuvun suvun cha cojo jyë́ rë cha sacuatjin chja ley nuju. ―‍Cuatjin cachja Pilatu. \p Ngajan xi xutaxa rë yungun xi cuacun jan ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Ley nuju ngayun ne, chja ta ngayin ne, cumaji niquihin xuta. ―‍Cuatjin cachja xuta xi cuacun jan. \p \v 32 Cuatjin camá cojo sa xi cuetjucaa cjua xi cachja Jesús hya xi cachja me mé chuva rë cueya me. \p \v 33 Ngajan xi Pilatu ne, cavuya cavisehen nga me ndihya. Hane cajindaya me Jesús, sehe cavinenguise me cuitjin: \p ―‍¿Há ngaye xu matitjun ngaye tsëhë xuta tjë rë Israel? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p \v 34 Hane Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍¿Há cojo cjuatacun nuju suvun chjinengunsun ná cjua vëhë?, o há tsajin ne, ¿há tjin yo cachja cojo nuju tsahan? ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 35 Ngajan xi Pilatu ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍¡Peru ngahan ne, hacuiin xuta Israel ngahan! Suvá xuta nangui riji cojo nahmi xi matitjun casahmi ri me entregadu cojo ná. ¿Mé canihñi? ―‍Cuatjin cafayangui Pilatu. \p \v 36 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Xa naha xi sahme gubiernu ne, hacuiin ngasunhndë vihi cafahántsa. Sa xi ngasunhndë vihi cafahántsa xa xi sahme gubiernu ne, xuta ladu naha ne, scaan me cojo sa xi cumaji cuma ngahan entregadu tsja xutaxa rë yungun. Peru xa naha xi sahme gubiernu ne, hacuiin nguehe cafahántsa. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 37 Hane Pilatu ne, cuitjin cachja me cojo Jesús: \p ―‍¿Ngajan xi ngaye xi matitjun ngaye ni? ―‍Cuatjin cachja me. \p Hane Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Cuatjin sacuatjin nújun vë. Ngahan ne, canduvá nguehe ngasunhndë hacuaha catsin ngahan cojo sa xi cuichjá cojo xuta cjua xi cjuaquixi. Yëjë xuta xi marcun rë me tsëhë cjuaquixi ne, hatuxa vetaharcu me cjua naha. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 38 Hane Pilatu ne, cuitjin cachja me: \p ―‍¿Mé xi hmí rë cjuaquixi ni? ―‍Cuatjin cachja Pilatu. \s1 Chja xutaxa rë yungun xi meje rë xi cueya Jesucristu. \p Hane xi cafë cachja Pilatu cjua vëhë ne, sehe cavetju nga me quiji cachja me cojo xutaxa rë yungun, cuitjin cachja me: \p ―‍Sacuiin ná hisca ngu jyë́ rë cha xi cuajyihi vë. \v 39 Peru ngayun ne, tjin nuju ngu xcusun xi tsisme ngu presu nixtin rë suhi rë Pascua. ¿Há meje nuju xi tsisme me xi matitjun tsujun? ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 40 Hane xuta xi cuacun jan ne, cajindaya me cachja me cuitjin: \p ―‍¡Hacuiin cha vëhë ta Barrabás nismu cha! ―‍Cuatjin cajindaya me cachja me. \p Quihndë ne, Barrabás jan ne, ngu cha fahataha cjuachan cha. \c 19 \p \v 1 Ngajan xi Pilatu ne, catsingatju me Jesús casehen rë me. \v 2 Hane cha sindadu xi cuacun jan ne, xi camá catsihya cha ngu corona nahyá ne, sehe cavesun cha rcu Jesús, hacuaha catsicaja cha me ngu tsjian moradu. \v 3 Hya xi camá ne, quijivaha cha jima ngu cha xcun me, sehe cavetsihin cavincha cha viva rë me xi tsixcuehyu cha me sacuaha xi me vëhë matitjun me tsëhë xuta tjë rë Israel. Hacuaha cavajaya cha xcun me. \p \v 4 Hya xi camá ne, Pilatu ne, cavetju nga me candatsen, hane cuitjin cachja me cojo xuta xi cuacun jan: \p ―‍Chutsujun ni, cuáxë cha nguehe, cojo sa xi cumachaya nuju ta sacuiin ná hisca ngu jyë́ rë cha. ―‍Cuatjin cachja Pilatu. \p \v 5 Ngajan xi Jesús ne, cavetju me candatsen, quisun rcu me corona nahyá hacuaha yaja me tsjian moradu jan. Sehe cachja Pilatu cojo xuta cuitjin: \p ―‍Chutsujun ni, cuajyihi cha nguehe. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 6 Hane hya xi cavëë nahmi xi cuacun matitjun jan cojo cha mayu cojo nisë rë cha Jesús ne, cajindaya cha cachja cha cuitjin: \p ―‍¡Tetuhun cha xcun cru! ¡Tetuhun cha xcun cru! ―‍Cuatjin cajindaya cha cachja cha. \p Ngajan xi Pilatu ne, cuitjin cachja me: \p ―‍¡Chjuhun suvun cha, tetuhun cha xcun cru ta, ngahan ne, sacuiin ná hisca ngu jyë́ rë cha! ―‍Cuatjin cachja Pilatu. \p \v 7 Ngajan xi xutaxa rë xi cuacun jan ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Ngayin ne, tjin ngu ley xi vitexa niji, hane sacuatjin chja ley vëhë ne, vechú chuva rë xi cueya cha ta, tsëhë xi cachja suvá cha xi Quihndi rë Nina cha. ―‍Cuatjin cachja xutaxa rë jan. \p \v 8 Hane xi cahndë Pilatu cjua vëhë ne, hitsë sa catsacjun me camá. \v 9 Sehe cavuya cavisehen nga me cahntsua ndihya, hane sehe cafahatáha me Jesús cuitjin: \p ―‍Ngayun ne, ¿jani canduvun? ―‍Cuatjin cafahatáha me Jesús. \p Peru Jesús ne, cafayanguiin me tsëhë Pilatu. \v 10 Ngajan xi Pilatu ne, cuitjin cavinenguise me cojo Jesús: \p ―‍¿Há chayunnguun tsahan? ¿Há hyúun ta ngahan ne, cuma tsisme nuju hacuaha cuma cuitéxa xi setaha ngayun xcun cru? ―‍Cuatjin cavinenguise Pilatu. \p \v 11 Hane Jesús ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Ngayun ne, cuma nihñu cojo ná cuatjin, peru suvá ni ngatsë rë xi Nina casua nuju me cahndë́. Vëhë xi me xi casahmi ná entregadu cojo nuju ne, hitsë sa jyë jyë́ rë me xi cuma nuju ngayun. ―‍Cuatjin cafayangui Jesús. \p \v 12 Xi cahndë Pilatu cjua vëhë ne, cavangui me chuva rë xi tsismi me Jesús. Peru xutacjín jan ne, cajindaya me cachja me cuitjin: \p ―‍Sa xi nismu cha xi cuajyihi vë ne, hacuiin amigu rë César, me xi matitjun camahani, má ngayun. Ngu xuta xi chja suvá me xi matitjun me ne, hatuxa condra rë César má me. ―‍Cuatjin cajindaya me cachja me. \p \v 13 Hane xi cahndë Pilatu cjua vëhë ne, sehe cavaxë nga me Jesús candatsen, sehe quiji me cavéjña me hiscan sahmi cuenda me jyë́ rë xuta, cahndë́ hiscan hmí rë Texondaja rë, hane xi hne hebreo ne, Gabata hmí rë. \v 14 Hora vëhë ne, sacuaha nchisen tsëhë nixtin vispra rë suhi tsëhë Pascua. Ngajan xi Pilatu ne, cuitjin cachja me cojo xuta: \p ―‍¡Chutsujun ni, cuajyihi me xi matitjun tsujun nguehe! ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 15 Hane xuta jan ne, cuitjin cajindaya me cachja me: \p ―‍¡Naxunxun cha, naxunxun cha tsëhë nguehe! ¡Tetuhun cha xcun cru! ―‍Cuatjin cajindaya me cachja me. \p Ngajan xi Pilatu ne, cuitjin cavinenguise me: \p ―‍¿Há cuétaha me xi matitjun tsujun xcun cru ni? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p Ngajan xi nahmi xi cuacun matitjun jan ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍¡Ngu ni César, me vëhë xi matitjun me tsijin! ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 16 Ngajan xi Pilatu ne, cajne cacun me. Hane casahmi me entregadu Jesús xi cjue setaha me xcun cru xi cueya me. Sehe cafahatsja xuta xi cuacun jan me. \s1 Setaha Jesucristu xcun cru \p \v 17 Hya xi camá ne, quisuntyja suvá Jesús cru, cavetju me quiji me cojo xuta cahndë́ hiscan xi hmí rë Nínda Rcuun, hane xi hne hebreo ne, Gólgota hmí rë. \v 18 Hane ngajan casetaha me xcun cru. Hacuaha cojo sa jo cha caviyujutaha cha xcun cru rë cha, ngu ngu cha ngu ngu ladu tjehen rë me. Hane Jesús ne, cavasen caseya me. \v 19 Hacuaha catsihindu Pilatu ngujo cjua xi casetaha rcu cru rë Jesús, cuitjin camahindu: “Jesús, Xuta Nasaret, Xi Matitjun Tsëhë Xuta Israel.” \v 20 Cjua vëhë ne, jemu cjín xuta cavutaya me, tsëhë xi cahndë́ hiscan casetaha Jesús xcun cru ne, tiña tacun nandya. Camahindu cjua vëhë cojo hne hebreo cojo latín cojo griego. \v 21 Ngajan xi nahmi xi matitjun tsëhë xuta tjë rë Israel jan ne, cuitjin cachja me cojo Pilatu: \p ―‍Ndajintjin xi cuatjin canihindun “Xi Matitjun Tsëhë Xuta Israel” ta, xi ndatjin ne, “Cachja Cha: Ngahan Matitjun Ngahan Tsëhë Xuta Israel.” ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 22 Hane Pilatu ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Ha catsihindu cjua xi meje tsihindu. ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 23 Ngajan xi sindadu jan ne, xi cavatju cavetaha cha Jesús xcun cru ne, sehe cafaha cha tsjian xcun rë me cojo yëjë sa xi tsë́ xi xtí xi sahmixa cojo me, cavatëcja cha ngajñi catsiñuju cha. Hacuaha cafaha cha tsjian ngahma rë me. Quihndë ne, tsjian vëhë ne, hacuiin casehencoo ta tsjian tu të ni. \v 24 Ngajan xi cha sindadu jan ne, cachja cha cojo xicjin cha cuitjin: \p ―‍Tsjian vëhë ne, hacuiin cuichan ta naxeen suerte tsëhë ne, jarë ngayaan xi satë naja. ―‍Cuatjin cachja cha. \p Cuatjin camá cojo sa xi cuetjucaa cjua xi camahindu xcun xujun rë Nina xi chja cuitjin: \q1 Cavatëcja cha tsjian naha ngajñi rë cha, \q1 hacuaha cavaxë cha suerte ngatsë rë tsjian naha. \m Cuatjin casahmi cha sindadu jan. \p \v 25 Quihndë ne, tiña cru rë Jesús jan ne, secun naa rë me, cojo tíchja naa rë me, cojo na María chjuun rë Cleofas, cojo na María na Mágdala. \v 26 Hane xi cavëë Jesús naa rë me cojo cha ladu rë me xi jemu vinga rë me jan xi secun tangun cha cojo naa rë me ne, sehe cachja me cuitjin cojo naa rë me: \p ―‍Ngayun chjuun, cuajyihi quihndi nuju ndyá. \p \v 27 Hane cha ladu rë me jan ne, cuitjin cachja me cojo rë cha: ―‍Cuajyihi naa nuju ndyá. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p Ha nixtin hya ni ne, quijicojo cha ladu rë Jesús jan naa rë me ndava cha, ngajan cavéjñacahndë me. \s1 Cjuaveya rë Jesucristu \p \v 28 Hane xi camá ngascan ne, Jesús ne, ha vëë me xi camachihin yëjë xa xi cachja Nina xi sahmi me. Hane cojo sa xi cuetjucaa cjua xi camahindu xcun xujun rë Nina ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Jemu xinda ná. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 29 Quihndë ne, tacun jan ngu hiscan jemu hincha xan yufa. Ngajan xi sindadu jan ne, catsicahnchi cha ngu tsjian hinda cojo xan jan ne, sehe catsitjinguiya cha rcu ngu ya nduju, sehe catsiquijin cha cavetaha cha hntsua Jesús. \v 30 Hane xi camá cahvi Jesús xan jan ne, sehe cachja me cuitjin: \p ―‍Camachihin quihndë. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p Hane xi catsiquindi me rcu me ne, hora vëhë cahme me. \s1 Cavitengui cha sindadu quicha ngu ladu ntsacu ndanisin rë Jesucristu \p \v 31 Hya xi camá ne, xutaxa rë yungun ne, cafehya me favor cojo Pilatu xi cuitexa me ne, xtotoho ntsacu me xi caviyujutaha xcun cru rë jan, sehe chjaháxin rë nima. Cuatjin cafehya me ta, tsëhë xi nixtin hya ne, vispra tsëhë suhi, hane mijí rë me xi cuiyujutaha nima xcun cru rë hisca cuma nchujun, tsëhë xi, xi cuma nchujun jan ne, nixtin chjahájenda rë hacuaha jemu nixtin jyë. \v 32 Ngajan xi sindadu jan ne, quiji cavotoho cha ntsacu catsijo ni cha xi hacuaha cojo caviyujutaha xcun cru rë cojo Jesús. \v 33 Peru xi cafehe cha xcun cru rë Jesús ne, xi cavëë cha xi ha cahme me ne, cavotaain cha ntsacu me. \v 34 Peru ngu cha sindadu jan ne, quiji cavitengui cha quicha ngu ladu ntsacu ndanisin rë Jesús, hane ngutjen ni cavetju jni cojo nandá. \v 35 Cha xi cavëë ne, chja cha tsëhë xcusun vëhë, cojo sa xi ngayujun ni ngayun ne, cumacjain nuju. Cjua xi chja cha ne, cjuaquixi, hacuaha cha vëhë ne, vëë cha ta cjuaquixi cjua xi chja cha. \v 36 Cuatjin camá xcusun vëhë, cojo sa xi cuetjucaa cjua xi chja xujun rë Nina xi chja cuitjin: “Hisca ngu nínda rë me xtotaain.” \v 37 Hacuaha chja nga ngu cahndë́ xujun rë Nina cuitjin: “Scuëë xuta me xi caxtengui rë quicha.” Cuatjin chja xujun rë Nina. \s1 Seyaniji Jesucristu \p \v 38 Xi cavatju xcusun vëhë ne, José, ngu xuta Arimatea ne, cafehya me cahndë́ cojo Pilatu xi cjuahaxin me nima Jesús. José jan ne, hacuaha xuta ladu rë Jesús má me, handasa catsingacuiin me xi xcun cojo xcun, tsëhë xi tsacjun me xutaxa rë yungun. Hane Pilatu ne, casua me cahndë́. Hya xi camá ne, quiji cafahaxin José nima. \v 39 Nicodemo, me xi quiji cavisiajmi cojo Jesús ngu nguixun jan ne, hacuaha cojo me quiji me cojo José. Yaha me sacuaha cantë kilu aceite xi jemu ndaja jne xi cuëhëchjine me yojo rë nima jan. \v 40 Ngajan xi, xi cafaha me nima jan ne, sehe cavitejnu rë me aceite hacuaha catsitjingui rë me tsjian, sacuatjin xcusun rë xuta tjë rë Israel hya xi vinchaniji me nima rë me. \v 41 Quihndë ne, tiña hiscan cavetaha xuta Jesús xcun cru xi catsiquehen me ne, tjin ngu ngajñi yatjë. Hane ngajñi yatjë jan ne, tacun ngu tsjun xatsë, xi hisca ngu nima cjëë seya. \v 42 Ngajan ni caveya me nima Jesús, tsëhë xi ngajan xi tiña, hacuaha ha vispra tsëhë suhi nixtin hya. \c 20 \s1 Tsjun tiya \p \v 1 Quihndë ne, nixtin xi tjun tjun tsëhë totje jan ne, na María na Mágdala jan ne, nguitajñu jñu sa ne, cavetju na quiji na xcun tsjun rë nima Jesús. Hane xi cafehe na jan ne, cavëë na xi ndyojo xi quitahá tingotjo rë tsjun jan ne, cachjaháxin rë. \v 2 Ngajan xi vangasanii na quiji na hiscan tacun Simón Pedru cojo cha ladu rë Jesús xingu jan, cha xi jemu vinga rë Jesús. Hane xi cafehe na jan ne, cuitjin cachja na: \p ―‍Cavaxë me nima Nai naja tsëhë tsjun rë, hane hyaan jani quiji chani rë. ―‍Cuatjin cachja na. \p \v 3 Ngajan xi Pedru cojo cha xingu jan ne, cavetjusanii me, quiji me xcun tsjun jan. \v 4 Vanga me catsijo me quiji me, peru cha xingu jan ne, hitsë sa hñu cavanga cha xi cuma rë Pedru, hane tjun cha vëhë cafehe cha xcun tsjun. \v 5 Hane xi cafehe cha jan ne, catsiquindi cha yojo rë cha, hane cavëë cha tsjian xi cavitjingui rë nima Jesús, siu jan. Peru cavisiin cha. \v 6 Hane xi cafehe Simón Pedru xi camá ngascan ne, cavisehen me cahntsua tsjun jan. Hane cavëë me tsjian jan siu, \v 7 hane pañutu xi camahñu rcu nima jan ne, hacuiin tacun tangun cojo tsjian jan ta tjeyu ne, xín tacun. \v 8 Ngajan xi cha ladu rë Jesús xi cafehe titjun xcun tsjun jan ne, hacuaha cavisehen cha. Hane cavëë cha hacuaha camacjain rë cha. \v 9 Nixtin hya ne, cjëë sa cuijne rcu cha xi chja xujun rë Nina xi nima Jesús ne, meje rë xi cuya me cjuahñu. \v 10 Hya xi camá ne, xuta ladu rë Jesús jan ne, cavuya cafe me. \s1 Cavëë na María na Mágdala Jesucristu \p \v 11 Hane na María ne, hacuaha cavuya quiji nga na xcun tsjun jan, hane ngajan casecun na tingotjo cajihnda na. Hane táha tijihnda na ne, catsiquindi na yojo rë na, cavutsejenya na cahntsua tsjun jan. \v 12 Hane cavëë na jo ángel xi tyava tsjian rë, siu hiscan cafaña nima; ngu ne, táha hiscan cafaña rcu nima hane xingu ne, táha hiscan caviyuju ntsacu. \v 13 Ngajan xi ángel jan ne, cuitjin cavinenguise rë na: \p ―‍Ngaye chjuun, ¿mé má chjihnde? ―‍Cuatjin cavinenguise ángel jan na. \p Hane na vëhë ne, cuitjin cachja na: \p ―‍Cavaxë me maestru naha ne, hveen jani quiji chani rë. ―‍Cuatjin cachja na. \p \v 14 Hane xi cavatju cachja na cjua vëhë ne, sehe cavuya na táha ngaxtun na, hane cavëë na Jesús secun me jan. Peru hvíin na xi hacui Jesús. \v 15 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Ngaye chjuun, ¿mé má cuatjin chjihnde? ¿Yo xi vinchise? ―‍Cuatjin cachja me. \p Hane xi má rë na vëhë ne, cha xi sahmi cuidadu yatjë jan xi cachja. Vëhë xi cachja na cuitjin: \p ―‍Tatá, sa xi ngayun canaxun nima ne, tinújun jani catsangun chanu, sehe cjuë́ jaha. ―‍Cuatjin cachja na. \p \v 16 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo rë na: \p ―‍¡María! ―‍Cuatjin cachja me. \p Hane xi cavuya na ne, sehe cachja na hne hebreo cuitjin: \p ―‍¡Rabuni! ―‍Cuatjin cachja na cjua xi meje cuichja Maestro. \p \v 17 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo rë na: \p ―‍Ha quihndë xicachunhñuu sa ná ta cjëë cjuë́neje cjuë́tjënguë Nina Nahmi naja. Peru tánguntjengun xuta ladu naha xi yahnga, hane cuitjin tinújun cojo rë me: “Cjuë́neje, cjuë́tjënguë Nahmi naha, me xi hacuaha Nahmi nuju, me xi Nina naha hacuaha Nina nuju ngayujun ni.” Cuatjin tinújun. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 18 Ngajan xi na María na Mágdala jan ne, quiji cachja na cojo xuta ladu rë Jesús cuitjin: \p ―‍¡Cahvë maestru naja! ―‍Cuatjin cachja na. \p Hacuaha cachja na cjua xi cachja Jesús cojo rë na. \s1 Cavëë xuta ladu rë Jesucristu me \p \v 19 Hane xi camajñu ndaja tsëhë nixtin tjun tjun tsëhë totje jan ne, tjin tangun xuta ladu rë Jesús jan. Hane tichjáhñu tingotjo ndihya siu me, tsëhë xi tsacjun me xutaxa rë yungun jan. Hya xi camá ne, cafehetsejen Jesús casecun me ngajñi rë xuta ladu rë me, hane cuitjin cachja me: \p ―‍Cjuandaja cjuajeya catejña cojo nuju. ―‍Cuatjin cachja me. \p \v 20 Hane xi cavatju cachja me cjua vëhë ne, sehe catsingacun me tsja me hacuaha catsingacun me ngu ladu ntsacu ndanisin rë me. Ngajan xi xuta ladu rë me jan ne, jemu ndaja camá rë me hora xi cavëë me maestru naja. \v 21 Hane cachja nga Jesús cojo rë me xi cuacun jan cuitjin: \p ―‍Cjuandaja cjuajeya catejña cojo nuju. Sacuatjin catsingatju ná Nina Nahmi naja ne, hacuaha cuatjin tsingátju nuju ngayun. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 22 Hane xi cavatju cachja me cjua vëhë ne, sehe cachimatjo me xuta jan, sehe cachja me cuitjin: \p ―‍Chjuhunntsun Hasen rë Nina cahntsua xahasen nuju. \v 23 Xuta xi ninchatuhun jyë́ rë me ne, ha camanchataha. Hane xuta xi ninchatuun jyë́ rë ne, ha camanchataain. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Cavëë Tomás Jesucristu \p \v 24 Tomás, me xi chja me tsëhë Cha Lihma, ngu xuta ladu rë Jesús ngajñi rë me xi tejó jan ne, cuajin me tacun me hya xi cafehe Jesús hiscan xi tjin tangun xuta ladu rë me xi yahnga jan. \v 25 Ngajan xi xuta ladu rë Jesús xi yahnga jan ne, cuitjin cachja me cojo Tomás: \p ―‍Cahyin Nai naja. ―‍Cuatjin cachja me. \p Peru Tomás ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Sa xi scueen hiscan cavanguihmu rë xin tsja me hacuaha tsinguiseen rcuntsa hiscan cavisehen xin jan hacuaha cuetahanntsaan ngu ladu ntsacu ndanisin rë me ne, cumacjaain camahani ná. ―‍Cuatjin cachja Tomás. \p \v 26 Xi cavatju jyin nixtin jan ne, tjin tangun nga xuta ladu rë Jesús cahntsua ndihya, hacuaha cojo Tomás tacun me cojo me xi cuacun vë. Hane cafehe nga Jesús casecun me ngajñi rë me xi cuacun vë, ha ndasa tichjá tingotjo ndihya. Hane sehe cachja Jesús cuitjin: \p ―‍Cjuandaja cjuajeya catejña cojo nuju. \p \v 27 Sehe cachja me cojo Tomás cuitjin: ―‍Jarë rcuntsun. Chutsujun ntsa ne. Hacuaha jarë ntsun. Ninguisuhun ngu ladu ntsacu ndanisin naha. Tejñuxun xi cuatjin macjaain nuju. Catamacjain nuju. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 28 Ngajan xi Tomás ne, cuitjin cafayangui me tsëhë Jesús: \p ―‍¡Ngayun Nai naha! ¡Ngayun Nina naha! ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 29 Hane Jesús ne, cuitjin cachja me: \p ―‍¿Há macjain nuju ngatsë rë xi tichutsujun ná? Ndatjin, peru jemu ndaja tsëhë me xi macjain rë, ha ndasa vutsijin ná me. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Cuitjin titsihindu Juan cojo sa xi cumacjain rë xuta \p \v 30 Quihndë ne, jemu cjín sa cjuarcun casahmi Jesús xcun xuta ladu rë me xi camahindiin xcun xujun vihi. \v 31 Peru cjuarcun vihi ne, camahindu cojo sa xi ngayujun ni ngayun ne, cumacjain nuju xi Jesús ne, hacui me xi Catsingatju Nina, hacuaha hacui Quihndi rë Nina me. Hacuaha camahindu cojo sa xi, xi cuatjin cumacjain nuju ne, sacú nuju cjuahñu xatsë ngatsë rë xi ladu rë me má ngayun. \c 21 \s1 Cavëë yatu xuta ladu rë Jesucristu me \p \v 1 Xi camá ngascan ne, cavetjucaatsejen nga Jesús ngajñi rë xuta ladu rë me ngajan tjehen laguna Tiberias, xi hacuaha hmí rë laguna Galilea. Hane cuitjin camá. \v 2 Siu tangun me xi cuicun vi: Simón Pedru, cojo Tomás, me xi chja me tsëhë Cha Lihma, cojo Natanael, xuta Caná, ngu nandya tsëhë distritu Galilea, cojo quihndi rë Zebedeo, cojo jo sa xuta ladu rë Jesús jan. \v 3 Hane Simón Pedru ne, cuitjin cachja me cojo xicjin me: \p ―‍Ngahan ne, cjuë́ cúaxë chu ti. ―‍Cuatjin cachja me. \p Hane me xi yahnga jan ne, cuitjin cachja me: \p ―‍Hacuaha cuanguin ngayin cojo nuju. ―‍Cuatjin cachja me. \p Sehe cavetju me quiji me cojo xicjin me, cafaha me barcu, quiji me xcun nandá. Peru nguixun hya ne, casacuiin camahani rë me chu ti. \v 4 Hane hora xi tisahasen jan ne, cavëë me Jesús secun me tjehen laguna jan, peru hvíin me xi hacui Jesús. \v 5 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cajindaya me cavinenguise rë me me xi cuacun jan: \p ―‍¿Há sacuiin nuju chu ti, tsan? ―‍Cuatjin cavinenguise Jesús. \p Hane me xi cuacun jan ne, cuitjin cajindaya me cafayangui me: \p ―‍¡Sacuiin niji chu! ―‍Cuatjin cafayangui me. \p \v 6 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cajindaya me cachja nga me cojo rë me: \p ―‍¡Ningatjunyun nahya vë táha ladu quixi tsëhë barcu ne, sehe sacú nuju chu! ―‍Cuatjin cachja me. \p Hane xi catsingatjenya xuta ladu rë me jan nahya táha ladu quixi ne, caain rë me cavaxë me nahya jan, ngatsë rë ti xi jemu cjín chu hincha chu. \v 7 Ngajan xi cha ladu rë Jesús xi jemu vinga rë Jesús jan ne, cuitjin cachja cha cojo Pedru: \p ―‍¡Nai naja vë! ―‍Cuatjin cachja cha. \p Ngajan xi Simón Pedru ne, xi cahndë me cjua xi hacui Nai naja ne, cavajásanii me tsjian rë me, tsëhë xi quixti me xi sahmi me xa jan. Hane sehe catsingatjenya me yojo rë me ngajñi nandá xi cjuetjengui me Jesús tjehen laguna jan. \v 8 Peru xuta ladu rë Jesús xi yahnga jan ne, quijitjengui me Jesús cojo barcu jan, táha javë me nahya, ña quitsë rë cojo chu ti. Hacuiin cjin hincha me tsëhë tjehen nandá ta sacuaha ngu cientu metru ni cjin. \v 9 Hane xi cafehe me tjehen nandá jan ne, sehe cavetju me barcu, hane ngajan cavëë me ngu ndava ndihi tacun, quisun ngu ti xcun ndixuhi, hacuaha cavëë me niñu. \v 10 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo me xi cuacun vë: \p ―‍Tuhun ngujo chu ti xi sehe canaxun vë. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 11 Sehe quiji Simón Pedru cajavë me nahya jan cavaxë me nangui quixí, quitsë rë cojo suvá ti yehe, sacuaha ngu cientu cojo yachan tejyan má chu. Hane handasa cuatjin cjín chu ti hincha chu nahya jan ne, catiyaain. \v 12 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo xuta ladu rë me jan: \p ―‍Nduvun xinu tajñu. ―‍Cuatjin cachja me. \p Peru hisca ngu xuta ladu rë me cavetjiin cacun me cavinenguise me cuitjin: “Yo ngayun”, tsëhë xi ha vëë me xi hacui Nai naja. \v 13 Ngajan xi Jesús ne, cafaha me niñu jan, casua me xuta ladu rë me. Hacuaha cuanitjin ni casua me chu ti jan. \p \v 14 Vihi majyan ndiya xi cavetjucaatsejen Jesús ngajñi rë xuta ladu rë me, quihndë xi cavuya nga me cjuahñu. \s1 Visiajmi Jesucristu cojo Simón Pedru \p \v 15 Hane xi cajnetaha cajinë tajñu me ne, sehe cavinenguise Jesús Simón Pedru cuitjin: \p ―‍Ngayun Simón, quihndi rë Jonás, ¿há hitsë sa hmu tacún ná ngayun xi cuma rë me xi cuicun vi? ―‍Cuatjin cavinenguise me. \p Hane Pedru ne, cuitjin cafayangui me tsëhë Jesús: \p ―‍Juun. Tatá, ngayun ne, hyun ta hmú cácun nuju. ―‍Cuatjin cafayangui Pedru. \p Hane Jesús ne, cuitjin cachja me cojo Pedru: \p ―‍Nihñu cuidadu xuta ladu naha sacuatjin ndaja cuidadu sahmi ngu paxtu rë chu hnditsánga rë me. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 16 Cavinenguise nga Jesús Pedru majo ndiya cuitjin: \p ―‍Ngayun Simón, quihndi rë Jonás. ¿Há hmu tacún ná? ―‍Cuatjin cavinenguise Jesús. \p Hane Pedru ne, cuitjin cafayangui me: \p ―‍Juun. Tatá, ngayun ne, hyun ta hmú cácun nuju. ―‍Cuatjin cafayangui Pedru. \p Hane Jesús ne, cuitjin cachja me cojo Pedru: \p ―‍Nihñu cuidadu xuta ladu naha sacuatjin ndaja cuidadu sahmi ngu paxtu rë chu hnditsánga rë me. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 17 Cavinenguise nga Jesús xi majyan ndiya Simón Pedru cuitjin: \p ―‍Ngayun Simón, quihndi rë Jonás. ¿Há hmu tacún ná? ―‍Cuatjin cavinenguise Jesús. \p Ngajan xi Pedru ne, choho camá rë me xi cuatjin cavinenguise Jesús me xi majyan ndiya sa xi hmu cacun me Jesús, hane cuitjin cachja me: \p ―‍Tatá, ngayun ne, yëjë ni ne, hyun. Ngayun ne, hyun ta hmú cácun nuju. ―‍Cuatjin cachja Pedru. \p Hane Jesús ne, cuitjin cachja me cojo Pedru: \p ―‍Nihñu cuidadu xuta ladu naha sacuatjin ndaja cuidadu sahmi ngu paxtu rë chu hnditsánga rë me. \v 18 Hacuaha cuichjá cojo nuju cjuaquixi ta hya xi chúva sa nixtin nuju ne, cachujun suvun tsjian nuju sehe catsangun hiscan xi meje cuangun. Peru hya xi cuma changá ngayun ne, nicujun tyja nuju, hane hacjahi xuta tsihñu me cahntsua nuju, sehe cjuecojo nuju me hiscan xi mijí cuangun. ―‍Cuatjin cachja Jesús cojo Pedru. \p \v 19 Xi cuatjin cachja Jesús ne, casua me camachaya rë Pedru mé chuva rë cueya Pedru, hacuaha casua me camachaya rë me xi sahmi jyë sahmi hnga me Nina xi cuatjin cueya me. Xi cavatju cachja Jesús cjua vëhë ne, sehe cachja me cuitjin cojo Pedru: \p ―‍Nduvun cuanguen cojo ná. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \s1 Xuta ladu rë Jesús xi jemu vinga rë me jan \p \v 20 Xi cavuya cavutsejen Pedru táha ngaxtun me ne, cavëë me xi tjengui cha xi jemu vinga rë Jesús jan nduva cha, cha xi quijivaha tiña xcun Jesús hya xi tijinë me comida jan hacuaha cavinenguise cha me cjua vihi: “Tatá, ¿yo xi sahmi nuju entregadu ni?” \v 21 Hane xi cavëë Pedru cha vëhë ne, cavinenguise me cuitjin cojo Jesús: \p ―‍Tatá, hane me vëhë ne, ¿mé cuatju me cuma ni? ―‍Cuatjin cavinenguise Pedru. \p \v 22 Ngajan xi Jesús ne, cuitjin cachja me cojo Pedru: \p ―‍Sa xi ngahan meje ná xi cuejña me hisca hya xi cúya nga ne, ¿mé cuenda nuju ngayun ni? Ngayun ne, nduvun cuanguen cojo ná. ―‍Cuatjin cachja Jesús. \p \v 23 Hane cavitsojo ngajñi rë xuta ladu rë Jesús cjua xi cha xi jemu vinga rë Jesús jan ne, cueyaain cha. Peru Jesús ne, hacuiin cachja me cojo Pedru xi cueyaain cha vëhë ta xi cachja me ne, cjua vihi: “Sa xi ngahan meje ná xi cuejña me hisca hya xi cúya nga ne, ¿mé cuenda nuju ngayun ni?” Vëhë cjua xi cachja me. \p \v 24 Cha xi cuajyihi jemu vinga rë Jesús jan ne, cha vëhë xi cachja cha cjua vëhë hacuaha cha vëhë catsihindu cha. Hacuaha ngayin xi tinihindin ngujo cjua vihi ne, hyin ta cjuaquixi cjua xi cachja cha. \p \v 25 Hacuaha jemu cjín sa xcusun xi casahmi Jesús. Peru sa xi cumahindu yëjë ni xcusun vëhë chuva ngu chuva ngu ne, xi má ná ne, chutaain cahndë́ setjo yëjë ni libru xi cumahindu, handasa jingujyë ni ngasunhndë.