\id LUK - Mam, Central NT (SIL: mvc; ISO: mam) -Guatemala 2009 (DBL -2013) 
\h Lucas 
\toc1 Tu'j Lucas 
\toc2 Lucas 
\toc3 Lc. 
\mt1 Tu'j Lucas 
\ip Lucas tb'i jun q'anil, ex aj u'jil, a kub' ttz'ib'in kab'e u'j toj Ak'aj Tu'jil, ajo u'j lo, a Tu'j Lucas, ex ajo u'j Kyb'inchb'in Tsanjil Jesús. Ajo tumil tu'n Lucas tzalu'n toj tu'j, noq tu'n ttzaj tq'o'n nimku tqanil kyi'jjo ila'ku ti', a o b'aj toj tchwinqil Jesús. 
\ip Atzin ximjo tojjo Tu'j Lucas, a nimxix t-xilin, a ti' kub' tb'inchin Dios noq tu'n Tk'wal, a Jesucrist, tu'n ttzaj ti'n kolb'il, nya noq kyeku aj Israel, qala' te tkyaqil xjal twutz tx'otx'. Ate Lucas ntzaj yek'inte qa twutzxix ajo kolb'il lo tkub' te tkyaqil xjal aj il, exla qa aj Judiy mo qa minaj. Ex ntzaj tyek'in qa nimxix taj Jesús kyi'jjo xjal tze'nqeku k'wal ex yaj, ex qya, a nti' kyoklin toj kywutzxjal te twutz tx'otx'. Me ikyqex kye aku knet nuk'b'il kyu'n ex jun kymujb'il kyib' tuk'a Dios noq tu'n kynimb'il ti'j Jesús. 
\ip Ntzaj tq'o'n Lucas jun tumil, tu'n tchiky'b'itjo a iky'x ti'j Jesús tzalu'n twutz tx'otx'. Ex nimku nyolin ti'jjo tb'e Jesús, te' t-xi' Jerusalén, tu'n tkyim twutz cruz tu'n tok te chojb'il qil, ex te chojb'il kyil tkyaqil xjal, a kqeb'il kyk'u'j ti'j. 
\ip Atzin juntl tumil, a nimx t-xilin tojjo u'j lo, a tna'j Dios Jesús; ex nkub' ttz'ib'in Lucas b'eljaj maj tna'j Dios Jesús junx kyuk'a nim t-xnaq'tzb'il Jesús ti'jjo na'j Dios, noq kyu'n techil ex tb'inchb'in. 
\c 1  
\s1 Jun tyol Lucas tu'n t-xi xkye u'j lo 
\p  
\v 1 Ma kub' ntz'ib'inji'y lu'n ay Tyople, k'u'jlinxix wu'n: Ila' o b'aj tz'ib'inte tkyaqiljo jni' o b'aj qxol,  
\v 2 ex tze'nkuxjo o b'aj yek'in qe kyu'n i lontexix, ex kyij oqxeninxix kye, tu'n kyxi' q'malte tze'nxix toke.  
\v 3 Ex ikyxjo we', cheb'exix o b'aj nqani'n tze'nxix tzaje xkyeye, tu'ntzi'n kyjel ntz'ib'i'n ex kyjel nik'u'nxixa tey,  
\v 4 tu'ntzin telxix tniky'a te o b'aj xnaq'tzin tey. 
\p  
\v 5 Te' attaq Herodes kawil toj Judey, attaq jun ch'uq pale tzajnin ti'j tyajiljo jun qtzan pale Abías,\x * \xo 1:5 \xt 1Cr. 24:10\x* ex tojjo ch'uq anetzi'n tokxtaq jun pale, Zakariy tb'i. Ataqtzin t-xu'jil Zakariy, Lisabet tb'i, tzajnin ti'j tyajiljo qtzan tnejil pale Aarón.  
\v 6 Kykab'ilx tb'anil xjalqe; nti'xtaq ch'in b'a'n tok q'met kyi'j qa nya wenqe, qu'n noqx niminkutaqjo tkawb'il Dios kyu'n.  
\v 7 Noq tij xjalqel, nti'x jun kyal otaq tzul, qu'n mitaq n-alinxjo t-xu'jil. 
\s1 Jun tqanil ti'j titz'jlin Juan, a Jawsil A' 
\p  
\v 8 Pon jun q'ij kye ch'uq pale a tzajninqe ti'jjo qtzan Abías tu'n kyokx na'l Dios, ex patil pon tojjo nim ja te na'b'l Dios.  
\v 9 Me ataqtzi'n ntene kyu'n nej nb'aj kyjyo'n kyxolx, alkye jun tu'n tokx tojjo tnejil ja te nab'l Dios, a ja' nkub'e patittaq pon; me a Zakariy tzyet tu'n tokx.  
\v 10 Te' tokx Zakariy na'l Dios ex patil pon, kykyaqiljo jni' xjal i b'aj kyij na'l Dios pe'n.  
\v 11 Nna'ntaq Dios, ex npatintaq pon, nti'xtaq toj tnab'l, me atzaj tok tka'yin noq wa'l jun t-angel Dios ttxlajjo meẍ, ja' nb'aj kub' patittaqjo jni' pon.  
\v 12 Te' tlonte Zakariy angel, noq jaw ka'ylaj, ex b'e'x tzaj xob'. 
\p  
\v 13 Me b'e'x xi tq'ma'n angel te: ¡Zakariy! Mina tzaj xob'a, qu'n atzi'n tna'j Diosa, ma tzaj ttzaq'win Dios. Atzin t-xu'jila tzul jun tal, ex atzin tb'i k-okil tq'o'n, Juan.  
\v 14 Okx ktzalajilxa ti'j, ex nya o'kxa; qu'n nimx txqantl ktzalajil ti'j, aj tul itz'je.  
\v 15 Qu'n nimx k-ajb'ila tk'wala te Dios. Nya tx'ujtinel,\x * \xo 1:15 \xt Num. 6:3\x* ex na'mxtaq tul itz'je, noq nojninl tanmin tu'n Xewb'aj Xjan.  
\v 16 Nimx aj Judiy k'wel kyb'inchin kyten twutz Dios tu'n.  
\v 17 A k'wel nej twutzjo Kolil tuk'a nim tipin ex tuk'a Xewb'aj Xjan, tze'nkuj Elías, a yolil Tyol Dios ojtxe, tu'n tkub' kyxmoxin manb'aj kyib' kyuk'a k'walb'aj, ex ikyqex k'walb'aj kyuk'a manb'aj;\x * \xo 1:17 \xt Mal. 4:5-6\x* ex aye xjal, a mina nkub' kyb'inchin a taj Dios, tu'n tel kyniky' ti'j, ikyxjo tze'nqeku a nkub' kyb'inchin wen, tu'ntzintla noq b'antnintl kyten aj tul Kolil. 
\p  
\v 18 Xi tq'ma'n Zakariy te angel: ¿Ti'n ktzajil tq'o'n we'y tu'n t-xi niminji'y tyola? Qu'n noq ta'ẍqinla ex ikyx nxu'jilji'y, ¿Exsin tu'n tul jun nk'wala ja'lin? 
\p  
\v 19 Xi ttzaq'win angel te: ¡Ayi'n Gabriel! Nchin ajb'i'n te Dios.\x * \xo 1:19 \xt Dan. 8:16; 9:21\x* Ma chin tzaj tchq'o'n yolil tuk'iy, ex q'malte tqaniljo lu'n tey.  
\v 20 Me tu'n mina xi tniminjiy a xi nq'ma'n tey, mina b'antl tyoli'n ja'lin, tzmaxi ajxi tjapin tq'ijjo, a ma txi nq'ma'n tey. 
\p  
\v 21 Me ayetzi'n jni' xjal nchi b'aj na'ntaq Dios pe'n otaq chi b'aj jaw qanlaj kyxolile, qu'n tu'n nq'altex n-etztaq Zakariy toj ja te na'b'l Dios.  
\v 22 Atzaj te' tetz, mix b'antil tyolin kyuk'a jni' xjal, noq tq'ob'qe i xi tyekin, tu'n tyek'inte jun ti'. Tu'ntzi'n ikyjo, b'e'x el kyniky'jo jni' xjal te, qa attaq jun otaq tli, qu'n kukx xa'ye mix b'antil tyolin. 
\p  
\v 23 Te' kyjapin b'ajjo q'ij tu'n taq'nin tojjo nim ja te na'b'l Dios, b'e'x aj tja. 
\p  
\v 24 Tb'ajlinxi' ikyjo, n-okku tz'aq taljo t-xu'jil. Te' tok tz'aq tal, ex jwe' xjaw mix etz b'ete toj tja, ex tq'ma:  
\v 25 Ma q'aq'in tk'u'j Dios wi'ja ja'lin, tu'n mina chi yolb'ine xjal wi'ja, tu'n nti'x jun wala otaq tzul, chi Lisabetjo. 
\s1 Jun tqanil ti'j titz'jlin Jesús 
\p  
\v 26 Tb'ajlinxi' qaq xjaw toklin tz'aq tal Lisabet, te' t-xi tchq'o'n Dios angel Gabriel tzma Nazaret, jun tnam toj tx'otx' te Galiley,  
\v 27 tu'n t-xi' yolil tuk'a jun txin, a na'mtaq tlonte jun ichin. Atzin txin, Mariy tb'i.\x * \xo 1:27 \xt Mt. 1:18\x* Otaq ja yolin tu'n tja meje tuk'a jun ichin, Jse tb'i, tzajnin ti'j tyajil qtzan nmaq kawil David. 
\p  
\v 28 Te' tkanin Gabriel, xi tq'ma'n te' txin: Ma chin tzaja q'olb'il tey, Mariy. Ax Dios tuk'iy ex ky'iwlinxixa tu'n. 
\p  
\v 29 Te' tb'inte tyol angel ikyjo, noq el kyim tu'n, exsin kub' tb'isin tiqu'nil xi tq'ma'n angeljo te ikyjo. 
\p  
\v 30 Xi tq'ma'n angel te: Mina ja xob'a Mariy. Ntzalaj Dios ti'ja,  
\v 31 ex k-okil tz'aq jun tala ja'lin. Ex ajtzin tul itz'je, k-okil tq'o'n tb'i Jesús.\x * \xo 1:31 \xt Mt. 1:21\x* 
\v 32 Tb'anil ichinx ex k-okil q'o'n tb'i te Tk'waljo Dios nimx toklin. Ex ax Dios k-okil q'onte te kawil, tze'nku qtzan t-xe'chil, a David,  
\v 33 tu'n tkawin kyib'aj aj Judiy te jun majx, qu'n a tkawb'il nlay b'ajx.\x * \xo 1:33 \xt Is. 9:7\x* 
\p  
\v 34 Xi ttzaq'win Mariy te angel: ¿Tze'n tten tu'n tok tz'aq wala, ex b'ajxi chin kub' kẍeyiy tuk'a jun ichin? chi'. 
\p  
\v 35 Xi tq'ma'n angel te: A t-xlekemil Xewb'aj Xjan k'wel tib'aja tze'n t-xlekemil muj, ex noq tu'n tipin Dios, a nimxix toklin, k-okil tz'aq tala. Tu'ntzi'n ikyjo, a tala tzul itz'je xjanxix ex k-okil tb'i te Tk'wal Dios.  
\v 36 Ex ikyxjo t-xjalila Lisabet, nti'taql b'isin tu'n, tu'n tul jun tal, qu'n noq tijl. Me atzin ja'lin, tzul itz'je jun tal, qu'n o b'ant qaq xjaw toklin tz'aq,  
\v 37 qu'n nti'x te Dios nlayit b'ant tu'n.\x * \xo 1:37 \xt Gen. 18:14\x* 
\p  
\v 38 Xi tq'ma'n Mariy: Noq b'i'nku we wu'n tze'n taj Dios wuk'iy. Qa ikyjo tze'n ma tq'may, b'a'nla. 
\p Ex b'e'x xi' angel. 
\s1 Tej t-xta'j Mariy q'olb'ilte Lisabet 
\p  
\v 39 Tb'ajlinxi' ikyjo, xi tajqelin Mariy tib', tu'n t-xi' toj jun tnam attaq txol wutz te Judey.  
\v 40 Te' tkanin, okx toj tja Zakariy, ex q'olb'in te Lisabet.  
\v 41-42 Te' tb'i'nte Lisabet te' tq'olb'in Mariy te, atzi'n tal b'e'x jaw yekj toj tk'u'j. Ex nojnin tanmin Lisabet tu'n Xewb'aj Xjan, ex xi tq'ma'n kuj wen te Mariy: A te ky'iwlinxix kyxol jni' qya twutz tx'otx', ex ikyxjo tala tzul itz'je.  
\v 43 Ex atzin we noq jun tal qyaqinxi'y, ¿Exsin tu'n wul q'olb'aja tu'n tnana Klol we'y?  
\v 44 Qu'n noqx te' xq'olb'in we'y, b'e'x xjaw yekjo wala tu'n tzaljb'il toj nk'u'ja.  
\v 45 Ky'iwlinxix te, tu'n xi tnimi'n qa tu'n tb'ajjo jni' saj tq'ma'n Dios, a tAjaw Tkyaqil, tey. 
\p  
\v 46 Tq'ma Mariy: 
\q1 Kjawil nnimsi'n tuk'a tkyaqil wanmi'n tb'i wAjawa.\x * \xo 1:46 \xt 1Sa. 2:1-10\x* 
\q1  
\v 47 Ex tzunx ntzalajx wanmi'n ti'j Dios, a Klol we'y. 
\q1  
\v 48 Nti'xtaq wokli'n, me atzi'n ja'lin, ma chin tzaj tka'yi'n Dios. 
\q2 O'kqinxa nimxix wokli'n kyxoljo jni' xjal ja'lin. 
\q1  
\v 49 Qu'n a Dios nimxix toklin, tb'anilx ma tzaj tq'o'n we'y. Xjanxixjo tb'i. 
\q1  
\v 50 Atx te Dios tq'aq'b'il tk'u'j kyi'jjo nchi kub' niminte. 
\q1  
\v 51 Tuk'a tkyaqil tipin, nchi el ti'n nimsil kyib' toj kytx'ixew, ex n-ok tyupi'n kyb'is. 
\q1  
\v 52 N-el ti'n kyoklin nmaq kawil, 
\q2 ex nxi tq'o'n kye a nti' kyoklin. 
\q1  
\v 53 Ayetzi'n at wa'yaj kyi'j, nxi tq'o'n kywa. 
\q2 Ex n-el ti'n kye' a noqx nb'aj kyyajin. 
\q1  
\v 54 Mi ẍi el najjo aj Judiy toj tk'u'j. 
\q2 Ma chi tzaj tmojin tuk'a tq'aq'b'il tk'u'j. 
\q1  
\v 55 Ikytzin tq'ma ojtxe kye qtzan qyajil Abraham ex kye txqantl kchi ul itz'je.\x * \xo 1:55 \xt Gen. 17:7\x* 
\p  
\v 56 Kyij Mariy oxe xjaw tja Lisabet. Te' kyb'ajjo oxe xjaw, b'e'x aj tja. 
\s1 Tej titz'je Juan, a Jawsil A' 
\p  
\v 57 Te' tjapin q'ij tu'n tkub' tz'aq Lisabet, ul jun kyal q'a.  
\v 58 Te' tok kyb'i'n jni' t-xjalil, ex jni' xjal, a at ite'ke te, i xta'j q'olb'ilte, qu'n otaq q'aq'in tk'u'j Dios ti'j. 
\p  
\v 59 Te' tb'aj wajxaq q'ij tulin itz'je, ul aq'b'aj techiljo q'a,\f + \fr 1:59 \ft Ajo aq'b'aj techil, \fk circuncisión \ft tb'i toj kastiy.\f* tze'n nchi tenetaqjo jni' kyk'wal aj Judiy, a q'aqetaq.\x * \xo 1:59 \xt Lv. 12:3\x* Atzi'n te' tu'ntaq tok tb'i, Zakariytaq tb'i tu'ntaq tok q'o'n, tze'nkuxjo tb'i ttata.  
\v 60 Me mix ttziye tnana, qu'n Juan tb'i k-okilch. 
\p  
\v 61 Xi kyq'ma'n xjal te: ¿Tiqu'n ikyjo? ¿Ma attzin jun kye' iky tb'i? chi chi'. 
\p  
\v 62 Xi kyqanin noq tuk'a techil te ttata ti'taq tb'i tu'n tok.  
\v 63 Xi tqanin ttata jun tz'lan, ja' tu'n tkub' tz'ib'ite tb'i. Atzaj te' tzaj ttzyu'n, kub' ttz'ib'in, Juan tb'i. Te' tok kyb'i'n jni' xjal ikyjo, jotx b'e'x i b'aj jaw ka'ylaj. 
\p  
\v 64 Ex tb'ajlinxi' ikyjo, b'e'x b'antl tyolin Zakariy, exsin ok ten nimsil tb'i Dios. 
\p  
\v 65 Jotxjo jni' xjal antza, junx kyuk'a tkyaqiljo najleqe tojjo jni' najb'il kyxol wutz te Judey, i b'aj jaw ka'ylaj ti'jjo jni' otaq b'aj.  
\v 66 Tkyaqilxjo jni' otaq b'aj b'inte ikyjo, b'aj jaw yolin toj kyanmin ex kyq'ma: ¿Titzila kb'antil tu'n k'wal? Qu'n nimx toklin ma tzaj tq'o'n Dios, a tAjaw Tkyaqil. 
\s1 Ajo tyol Zakariy ti'j tk'wal 
\p  
\v 67 Zakariy, a ttata ne'ẍ, noj tanmin tu'n Xewb'aj Xjan, ex ok ten yolil tu'n, ex chi' kyjalu'n: 
\q1  
\v 68 Ky'iwlinxixjo tb'i Dios te Israel, a tAjaw Tkyaqil, 
\q2 qu'n ma tzul klol te' Ttanim. 
\q1  
\v 69 Ma tzaj tq'o'n jun Klolqe, a nimx toklin, 
\q2 tzajnin ti'j tyajiljo qtzan nmaq kawil David, a kub' niminte. 
\q1  
\v 70 Atzi'n lu'n a q'umj ojtxe kyu'n xjan yolil Tyol Dios, tej kyq'ma: 
\q1  
\v 71 A tu'n tel klonqe kye qajq'oj ex kye aye kyky'e'x qi'j; 
\q1  
\v 72 tu'n ttzaj q'aq'in tk'u'j kyi'jjo qyajil, 
\q2 ex tu'n mina tz'el naje toj tk'u'j, a tumil xjanxix b'ant ti'j tu'n; 
\q2 tu'n kykyij Ttanim toj wen tuk'a. 
\q1  
\v 73 Ex atzi'n b'ant ti'j tu'n, ex tq'ma te Abraham, a qxe'chil kyjalu'n, 
\q1  
\v 74 tu'n qel tklo'n kye qajq'oj, 
\q2 ex tu'n qajb'in te tuk'a tkyaqil qanmin; 
\q1  
\v 75 tu'n tkub' qb'inchin qten jikyinxix toj tkyaqil qchwinqil twutz. 
\q1  
\v 76 Atzi'n te, mil: Yolil Tyol Dios te' tb'i k-okil, 
\q1 a Dios nimxix toklin. 
\q1 Qu'n ay k'wel nej twutzjo Kolil q'malte tu'n tkub' kyb'inchinxjal kyib' twutz.\x * \xo 1:76 \xt Mal. 3:1\x* 
\q1  
\v 77 K'wel tnajsin Dios kyila, 
\q1 ex kchi kletila tu'n, chkujiy kye. 
\q1  
\v 78 Qu'n a Dios tuk'a tq'aq'b'il tk'u'j qi'j, ktzajil tq'o'n jun tzaj toj kya'j tze'nku tqan q'ij, 
\q1  
\v 79 tu'n tk'ant toj kychwinqiljo 
\q2 aye' nchi b'et toj najin, 
\q2 ex tu'n tkub' nej qwutz toj tb'eyil b'a'n.\x * \xo 1:79 \xt Is. 9:2\x* 
\p  
\v 80 Atzi'n k'wal nch'iyxixtaq twe' ex tnab'l, exsin najan tojjo najb'il, ja' mixtaq a'l najle toj, tzmaxi tpon q'ij, ja' tu'n tkub' tyek'ine tib' kyxol aj Judiy. 
\c 2  
\s1 Tej titz'je Jesús 
\r (Mt. 1:18-25) 
\p  
\v 1 Kyojtzi'n q'ij aye', tq'ma nmaq kawil toj Rom, Augusto tb'i, tu'n tjaw ajlet kyb'ajjo jni' xjal tkyaqil twutz tx'otx', ex tu'n kyb'aj tz'ib'it.  
\v 2 Ajo tajlal lo tnejil maj tu'n tel tqanil jni' xjal at twutz tx'otx'. Ataq Sirenio toktaq te kawil toj Siria.  
\v 3 Jotxjo jni' xjal ok il kyi'j tu'n kyxi' tz'ib'il kyb'i tojjo kytanim. 
\p  
\v 4 Tu'ntzi'n, b'e'x etz Jse tojjo tnam te Nazaret toj ttx'otx' Galiley, tu'n t-xi' tzma Belén toj tx'otx' te Judey, ja' itz'je qtzan nmaq kawil David, qu'n ti'j tyajil David tzajnin.  
\v 5 Xi' tz'ib'il tb'i junx tuk'a Mariy, a tu'n tmejetaq tuk'a, ex ch'ixtaq tul tal. 
\p  
\v 6 Ite'xtaq Belén, te' tjapin kani'n q'ij, ja' tu'n tkub' tz'aqe Mariy,  
\v 7 ex antza itz'je tnejil tal. Te' tulku itz'je, b'aj tptzo'n toj tan, exsin kub' tkuẍb'in toj twab'l chej, qu'n nti'taq jun ja, ja' tu'n tkub'e tkuẍb'ine. 
\s1 Tej kyul angel q'ol tqanil kye kyik'lel 
\p  
\v 8 Me nqayin tk'atz Belén, ite'taq junjun kyik'lel nchi b'aj xq'uqintaq kyi'j kyrit qniky'in.  
\v 9 Nti'kux toj kynab'l, te' tkub' qoptz'aj kyi'jile tu'n tspiky'emil tipin Dios, exsin pon jun t-angel Dios kyk'atz. Tu'n ikyjo, b'e'x i xob'xjo kyik'lel. 
\p  
\v 10 Me xi tq'ma'n angel kye: Mina chi tzaj xob'a we'y, qu'n atx jun tqanil ma chin tzaja q'malte kye'y, me a tb'anilx wen, ex te tzaljb'ilx te tkyaqilx xjal.  
\v 11 Tojjo ttanim David, ma tz'itz'je jun Kolil ja'lin, a Crist, ex a tAjaw Tkyaqil.  
\v 12 Tu'n tel kyniky'a te, ok kjyetil jun ne'ẍ kyu'n ptzo'nkux toj tan ex kuẍleku toj twab'l chej toj jun kyja alu'mj. 
\p  
\v 13 Tzunxtaq nyolinjo angel, te' kyul nimku angel kyk'atz; nchi b'aj nimsintaq tb'i Dios kyjalu'n: 
\q1  
\v 14 Noqit nk'ant tqoptz'ajiyil Dios toj kya'j, 
\q2 ex jun tzaljb'il kyxolxjal toj tkyaqil twutz tx'otx', 
\q2 a nkub' kyb'inchin taj Dios. 
\p  
\v 15 Te' kyaj angel toj kya'j, ayetzi'n kyik'lel i b'aj jaw yolin kyxolile ex kyq'ma: Qo'qe Belén lol te' ma b'aj, a ma tzaj tq'ma'n Dios qe. 
\p  
\v 16 B'e'xsin i xi'. Atzaj te' kykanin, attaq Mariy exsin Jse, tuk'a ne'ẍ kuẍlekutaq toj twab'l chej.  
\v 17 Te' kylonte, i ok ten q'malte tkyaqiljo jni' tq'ma angel kye.  
\v 18 Jotqexjo aye nchi b'aj b'intaq, b'e'x i el kyim tu'n kyq'ma kyik'lel. 
\p  
\v 19 Ante Mariy mix jaw yoline; noq kub' tb'isin tkyaqiljo nkyq'ma'ntaq.  
\v 20 Ayetzin kye kyik'lel, ox chi tzalajx, exsin nchi b'aj nimsintaq tb'i Dios te' kyajtz, qu'n otaq kyb'i ex kyli a tzaj q'ma'n kye. 
\s1 Tej t-xi aq'b'aj Jesús toj tnejil ja te na'b'l Dios 
\p  
\v 21 Atzaj te' tb'aj wajxaq q'ij titz'jlin ne'ẍ, b'e'x ul aq'b'aj techil ti'j, tze'nkuxtaqjo ntene,\x * \xo 2:21 \xt Lv. 12:3\x* exsin tu'n tok tb'i. Atzi'n tb'i ok q'o'n Jesús, qu'n ikyxtaq tb'i tu'n tok, a xi tq'ma'n angel te Mariy, te na'mxtaq tok tz'aq ti'j.\x * \xo 2:21 \xt Lc. 1:31\x* 
\v 22 Tb'ajlinxi' ikyjo, tjapin kanin q'ij, ja' tu'n kyxi'ye txjol ti'j nana, tu'n tsaqix tu'n titz'jlin ne'ẍ, tze'nku ntenetaq toj tkawb'il Dios. Ex xi kyi'n ne'ẍ tzma Jerusalén, tu'n t-xi kyq'o'n toj tq'ob' Dios. 
\p  
\v 23 Kub' kyb'inchi'n ikyjo qu'n ikyxtaqjo tz'ib'in toj tkawb'il Dios: Tkyaqiljo tnejil k'wal qa q'a, il ti'j tu'n t-xi kyq'o'n toj tq'ob' Dios.\x * \xo 2:23 \xt Ex. 13:2, 12\x* 
\p  
\v 24 I xta'j q'ol chjonte te Dios tuk'a jun oyaj tze'nku ntq'ma'n tkawb'il Dios; jun muj xluk'ek' mo kab'e tal palomj.\x * \xo 2:24 \xt Lv. 12:6-8\x* 
\p  
\v 25 Kyojjo q'ij anetzi'n, najletaq jun ichin Jerusalén, Simeón tb'i, nna'ntaq Dios ex nyo'ntaq ti'jjo Klolkye aj Judiy tu'n tul, ex attaq Xewb'aj Xjan tuk'a.  
\v 26 Atzi'n Xewb'aj Xjan q'ma'nte te Simeón, tu'n tzmaxitaq tu'n tkyimjo, aj tlon te' Kolil, a Crist, a tu'ntaq tul tsma'n Dios.  
\v 27 Ax Xewb'aj Xjan xi q'inte Simeón tojjo tnejil ja te na'b'l Dios, ja' ite'taq Jse ex Mariy tuk'axjo kyne'ẍ, tu'n tjapin kyu'n a tz'ib'in toj tkawb'il Dios.  
\v 28 Tzaj tchle'n Simeón tal ne'ẍ, exsin jaw na'n Dios: 
\q1  
\v 29 WAjaw, a tzaj tq'may ma b'ajx ja'lin. 
\q1 B'a'n tu'n nkyim we' ja'lin tuk'a tzaljb'il, chi'. 
\q1  
\v 30 Qu'n ma nli weji'y Kolil, 
\q1  
\v 31 a kkolil kyi'jjo jni' xjal chi xel niminte tkyaqil twutz tx'otx'. 
\q1  
\v 32 Ajo ne'ẍ lo jun tzaj kk'antil toj kychwinqiljo jni' xjal, 
\q2 aye mina nxi kynimin Tyola, tu'n tel kyniky' ti'ja. 
\q2 Ex a k-okil te nimsb'il tb'iy kyxol tkyaqil aj Israel.\x * \xo 2:32 \xt Is. 42:6; 49:6\x* 
\p  
\v 33 Te' kyb'inte Jse ex Mariy a tq'ma Simeón, noq i el kyim,  
\v 34 exsin i xi tky'iwlin Simeón kyoxelx. 
\p Xi tq'ma'n te tnana Jesús: Atzi'n ne'ẍ lu'n ma tzaj tq'o'n Dios kyxol aj Judiy, tu'n tel wen junjun ex junjun mina. A k-ajb'il te techiljo a taj Dios kyuk'axjal, me nya tkyaqilx kxel niminte.  
\v 35 Ex antza k-elile tniky'tzajil tb'is tanmin junjun, qu'n junjun kchi xel lipe ti'j ex junjun mina. Me te tey, nana, jun ky'ixb'ajil te tanmi'n tu'n b'isb'ajil, aj tok tka'yi'n, aj tel iky'in kyu'nxjal. 
\p  
\v 36 Ex attaq jun tal b'i'ẍ antza, Ana tb'i, tk'waltaq Fanuel tzajnin ti'j qtzan Aser, nyolintaq ti'j tb'i Dios. Txinxtaq wen, te' tok meje tuk'a tchmil, ex noq wuq ab'q'e i ten junx, te' tkyij meb'e, qu'n b'e'x kyim tchmil.  
\v 37 Kyaje toj jwe' k'al\f + \fr 2:37 \ft Kyaje toj jwe' k'al, 84 n-ele.\f* ab'q'etaq Ana, ex noqtaq tojjo tnejil ja te na'b'l Dios tokxitaq. Minaxtaq n-etz ch'in qniky'in ex q'ijl noqx nna'nku Dios, ex nimku maj nkub' tpa'n wa'yaj toj na'j Dios. 
\p  
\v 38 Ikyxjo te' t-xta'j aq'b'ajjo tal ne'ẍ Jesús toj nim ja te na'b'l Dios, ex b'e'x xta'j q'ol chjonte te Dios, ex yolil ti'jjo ne'ẍ kye jni' xjal aj Jerusalén, aye' nchi b'aj yontaq ti'jjo Kolil. 
\s1 Tej kymeltz'aj Jesús tzma Nazaret 
\p  
\v 39 Te' tb'aj b'ant kyu'n tze'ntaqjo ntq'ma'n tkawb'il Dios, b'e'x i meltz'aj juntl majl tojxjo kytanim, a Nazaret te Galiley.\x * \xo 2:39 \xt Mt. 2:23\x* 
\v 40 Atzi'n k'wal nch'iyxixe twe' ex nch'iyxixe tnab'l, qu'n nimtaq tq'aq'b'il tk'u'j Dios tuk'a. 
\s1 Tej tkyij Jesús tjunalx toj Jerusalén 
\p  
\v 41 Ayetzi'n ttata Jesús nche'xtaq tkyaqil ab'q'e Jerusalén iky'sil te' nintz q'ij, a nkub' kyiky'sintaq aj Judiy, te' kyetz toj Egipto.\x * \xo 2:41 \xt Ex. 12:1-27; Deu. 16:1-8\x* 
\p  
\v 42 Te' tel Jesús kab'lajaj ab'q'e, i xta'j kykyaqilx Jerusalén tze'nxtaq ntene kyu'n.  
\v 43 Te' kyb'ajjo q'ij anetzi'n, b'e'x i b'aj ajtz kyja. Ante Jesús mix iwle kyu'n ttata, te' tkyij Jerusalén.  
\v 44 Ikyla te kye qa ajintaq Jesús lipchek kyi'j kyxoljo jni' xjal. Me atzaj te' tok kyka'yin, ex tb'aj kyjyo'n kyxoljo jni' xjal ex kyxoljo jni' aye kyojtzqi'ntaq, nti'l; exsin jun q'ij otaq txi kyb'etin.  
\v 45 Te' mix ja jyete kyu'n, b'e'x i meltz'aj jyolte tzma Jerusalén.  
\v 46 Otaqxi b'ant oxe q'ij kyjoyb'in ti'j, te' tjyet kyu'n, tokxtaq tojjo tnejil ja te na'b'l Dios, kyxoljo jni' xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il nb'intaq ti'jjo jni' kyyol, ex nb'aj xi tqanintaq junjun ti' kye. Ex ikyqextaqjo xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il ex nb'aj xi kyqanintaq junjun ti' te.  
\v 47 Ayetzi'n nchi b'aj b'intaq ti'j, noq i b'ajel kyim, qu'n tb'anilxtaq tumil toj twutz tu'n ttzaq'win a jni' nb'aj xi kyqanintaq nmaq xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il te. 
\p  
\v 48 Te' tiwle tu'n Jse ex Mariy, noq i jaw ka'ylaj ti'j, ex xi tq'ma'n tnana te: ¡Wal! ¿Tiqu'n tu'n qi'ja ikyjo? Loqo'y tzunx nqo b'isin wen ti'ja tu'n tjyete. 
\p  
\v 49 I xi ttzaq'win Jesús. 
\p ¿Tiqu'n nchi jyon wi'ja? ¿Ma nya b'i'n kyu'n qa ilxix ti'j tu'n nte'n toj taq'in nMa'n?  
\v 50 Me mix oke kyb'i'ne Jse ex Mariyjo ikyjo.  
\v 51 B'e'x aj kyk'le'n, ex i kub' tnimin. B'e'x xi' kyuk'a tzma Nazaret, qu'n antza najleqetaq, ex atzi'n tnana nb'isintaq tjunalx toj tanmin ti'jjo ikyjo.  
\v 52 Me ante Jesús nch'iyxixe twe' ex tnab'l. Ntzalajtaq Dios ti'j ex jni' xjal.\x * \xo 2:52 \xt 1Sa. 2:26; Pr. 3:4\x* 
\c 3  
\s1 Tej t-xi xkye taq'in Juan, a Jawsil A' 
\r (Mt. 3:1-12; Mr. 1:1-8; Jn. 1:19-28) 
\p  
\v 1 Nkawintaq te Poncio Pilat toj tx'otx' te Judey tojjo jwe'lajaj ab'q'e tjaq' tkawb'iljo nmaq kawil toj Rom, Tiberio tb'i. Atzinte Herodes tzuntaq nkawin te' toj Galiley; atzi'n titz'in, a Lip tb'i, tzuntaq nkawin te' kyoj tx'otx' te Iturey ex toj Traconit. Ex kawiltaq te' Lisanias toj Abilinia.  
\v 2 Ayetaqtzi'n kye Anás tuk'a Caifás nmaq paleqetaq kye' kyxol aj Judiy. Tojjo amb'il anetzi'n ex tojjo jun tx'otx' ja' nti'yetaq kynajb'ilxjal, kub' toqxenin Dios Tyol te Juan, a tk'wal Zakariy. 
\p  
\v 3 Tu'npetzi'n, ate Juan iky' te' kyojile jni' najb'il, a ite'taq nqayin tk'atzjo nim a' Jordán tb'i, ex tq'ma kyexjal qa iltaq ti'j tu'n tajtz ti'j kyanmin toj tkyaqil nya b'a'n toj kychwinqil, ex tu'n kyku'x toj a' te jawsb'il a', te jun yek'b'il qa otaq najsit kyil tu'n Dios.  
\v 4 Iky b'ajjo tze'nkuxjo otaq ttz'ib'e qtzan Isaías, a yolil Tyol Dios ojtxe. Chi' kyjalu'n: 
\q1 Ex b'ijte tq'ajq'ojil twi' jun a'la kujxix wen toj tzqij tx'otx', ja' nti' kynajb'ilxjal toj, a xi tq'ma'n kyjalu'n: 
\q1 Kyb'inchim kyte'n twutz qAjaw; kyq'o'nx kyanmi'n te' jikyinxix wen. 
\q1  
\v 5 Tkyaqiljo a nya b'a'n toj kychwinqila, il ti'j tu'n ttx'ixpit; 
\q2 ikyxjo tze'nku jun b'e, a tu'n tjikyimixjo, a ma txlaẍ ta'ye, 
\q2 ex tu'n tnojsitjo jni' jul at toj, 
\q2 ex tu'n tb'aj jaw pixk'itjo ma tij jawnin, aj tul jun nimx toklin. 
\q1 Ikytzi'n, il ti'j tu'n qb'inchinte tkyaqil, tu'ntzin b'antnin qten, aj tul qAjaw. 
\q1  
\v 6 Qu'n kykyaqilx kyexjal kchi ka'yil ti'jjo tkolb'il qMan Dios, a ktzajil tsma'n.\x * \xo 3:6 \xt Is. 40:3-5\x* 
\p  
\v 7 Atzaj te' kyetzxjal tu'n kyku'x toj a' te jawsb'il a' tu'n Juan, xi tq'ma'n kye kyjalu'n: 
\p Nti'x kye' kyajb'in, ikyqexjiy tze'nku jun ch'uq ma' kan.\x * \xo 3:7 \xt Mt. 12:34; 23:33\x* ¿Ma noqtzin tu'njo jawsb'il a', aku chi kleta toj tyab' twi' Dios kujxix wen, a ch'ix tul kanin?  
\v 8 Qu'n ojtzqi'n kyu'n kykyaqilxjal, qa axjo kyb'inchb'i'n nyek'inte qa na'm tajtz ti'j kyanmi'n. ¿Tze'ntzin tten nkub' kyximi'n kyxola, qa aku chi kleta noq tu'n Judiyqi'y, a tyajil qtzan Abraham,\x * \xo 3:8 \xt Jn. 8:33\x* ex nya tu'n tajtz ti'j kyanmi'n? Tunpetzi'n, kxel nq'ma'n kye'y, noqpetzin at kolb'iltz ikyjo, majqexpetla kye' ab'j lu'n, aku chi ok tq'o'n Dios te tyajil Abraham, tu'n kyklet.  
\v 9 Tu'npetzi'n, ch'ix tul tkawb'il Dios kujxix kyib'aj kykyaqiljo, aye' kyky'e' tu'n tajtz ti'j kyanmin, ikyxjo tze'nku tajaw jun wi' tze kjawil ttx'emin, qa nti' twutz n-el. Ex a tze, a nti' tajb'in, k-okix toj q'aq'; ikyxsin kchi tenb'ilaji'y qa mi s-ajtz ti'j kyanmi'n.\x * \xo 3:9 \xt Mt. 7:19\x* 
\p  
\v 10 Ayetzin kyej xjaltz antza xi kyqanin te kyjalu'n: ¿Ti'tzin aku kub' qb'inchintza? 
\p  
\v 11 Xitzin ttzaq'win Juantz: Ankye te' at kab'e t-xb'alin, il ti'j tu'n t-xi tq'o'n jun te' a nti' at te; ex ankye te' at twa, il ti'j tu'n t-xi tq'o'n ch'in te' a nti'. 
\p  
\v 12 Ex i tzaj laq'e junjun kyej xjal, tu'n kyku'x toj a' te jawsb'il a'. Ayetzin xjal anetzi'n, a peyil pwaqqetaq toj tkawb'il Rom.\x * \xo 3:12 \xt Lc. 7:29\x* Me nej xi kyqanin te Juan kyjalu'n: Ay xnaq'tzil, ¿Yajtzin qe'? ¿Ti'n qe' k'wel qb'inchin? 
\p  
\v 13 Xitzin ttzaq'win Juan: Mi tz'el kypeyin ch'intla tib'ajjo q'ma'ntz kye'y, chi'. 
\p  
\v 14 Ex ite' junjuntl xo'l q'aq' i xi qaninte te kyjalu'n: ¿Yajtzin qetza? ¿Ti'n qe' k'wel qb'inchin? 
\p Xi tq'ma'n kye kyjalu'n: Ikyxjo kye', mina tz'ok kyxob'tzin jun a'la, ex mina txi kypati'n jun a'la, a nti' tb'inchb'in nya b'a'n, ex mina tz'el kyi'n jun ti' te jun a'la; qala' qe kyk'u'ja ti'jjo twi' kyk'u'ja n-etz. 
\p  
\v 15 Jotqex kyej xjal tzuntaq chi ayon kye', ex tzuntaq chi ximin kye' toj kynab'l, qa ataq te Juan a Crist, a Kolil, a otaq tzaj q'o'n toklin tu'nx Dios.  
\v 16 Me atzin te Juan xi q'mante kye kyjalu'n: Me metzin we', nchi kux nq'o'n xjol toj a' te jawsb'il a', te jun yek'b'il qa ma tz'ajtz ti'j kyanmin. Me ante tzul wi'jxiy nya noq o'kx tu'n kyku'xxjal tu'n toj a', qala' kxel tq'o'n Xewb'aj Xjan toj kyanmin te jun majx te patb'il jni' il toj. Qu'n at nimxixtl tipin tze'nku we', ex nti' we woklin nipe tu'n woka te taq'nil.  
\v 17 Qu'n lu' Kawil kkawil kyib'aj xjal tze'nku jun aj triyil, a q'i'n ma nim tze toj tq'ob' te xtulb'il triy. Ex k-elix tpa'n kykyaqilxjal wen kyxoljo nya wen, ikyxjo tze'nku jun xjal, aj t-xtulin triy, ex k-elil tpa'n paj ti'j. Ex kchi xel tk'le'n nimil toj kya'j tze'nku tu'n tkux tk'u'n triy toj ttx'utx'. Me ayetzin nya nimil, ikyxjo tze'nku paj, ok kchi k'wel tpatin tuk'a q'aq', a mixla k-yupjilx. 
\p  
\v 18 Nimku tumil b'aj tq'ma'n Juan kyexjal, tej tq'metj Tb'anil Tqanil.  
\v 19 Ex majxpe te' aj kawil, Herodes tb'i, xi tmiyo'n Juan, a Jawsil A', qu'n tu'n otaq tz'ok t-xu'jlin Herodías, a t-xu'jil Lip, a titz'in.  
\v 20 Nya wen ele ikyjo toj twutz Herodes; b'e'x xi tq'ma'n tu'n tkux jpet Juan toj tze.\x * \xo 3:20 \xt Mt. 14:3-4; Mr. 6:17-18\x* Tu'ntzin ikyjo, b'e'x chmet nim til twutz Dios. 
\s1 Tej tku'x Jesús toj a' te jawsb'il a' 
\r (Mt. 3:13-17; Mr. 1:9-11) 
\p  
\v 21 Ikytzin b'ajjo, tej na'mxtaq tu'n tku'x Juan toj tze. Tej nchi ku'xtaq tq'o'n Juan xjal toj a' te jawsb'il a', ikyxl te Jesús b'e'x ku'x toj a' tu'n, te jawsb'il a'. Ex tzuntaqtzin nna'nxi Jesús Dios, jun paqx xi jaqpajjo kya'j,  
\v 22 ex atzi'n Xewb'aj Xjan k'ul kanin tib'aj, ex iky ka'yi'n tze'nku jun palom. Ex q'ajq'ojin jun yol toj kya'j, ex tq'ma: Axixpen te nk'wala, k'u'jlinxix wu'n, a o jaw nsk'o'n.\x * \xo 3:22 \xt Is. 42:1; Mt. 12:18; 17:5; Mr. 9:7; Lc. 9:35\x* 
\s1 Aye t-xe'chil ja' saja Crist 
\r (Mt. 1:1-17) 
\p  
\v 23 B'alaqa lajaj toj ka'wnaq\f + \fr 3:23 \ft Lajaj toj ka'wnaq, 30 n-ele.\f* te Jesús tab'q'e, tej t-xi t-xikyb'i'n tkyaqil taq'in. Q'umlaj qa k'walb'aj te Jse, tze'nkuxtaqjo tqanil kyxolxjal. Atzin te Jse k'walb'ajtaqpen te' te Elí.  
\v 24 Ataqtzin te' Elí, k'walb'ajtaq te' te Matat, a tk'waltaq Leví, a tk'waltaq Melkí, a tk'waltaq Jana, a tk'waltaq Jse.  
\v 25 Atzin te Jse tk'waltaql te Matatías, a tk'waltaq Amós, a tk'waltaq Nahum, a tk'waltaq Esli, a tk'waltaq Nagai.  
\v 26 Ataqtzin te Nagai k'walb'ajtaq te' te Maat, a tk'waltaq Matatías, a tk'waltaq Semei, a tk'waltaq Josec, a tk'waltaq Judá.  
\v 27 Ataqtzin te Judá k'walb'ajtaq te' te Joanán, a tk'waltaq Resa, a tk'waltaq Zorobabel, a tk'waltaq Salatiel, a tk'waltaq Neri.  
\v 28 Ataqtzin te Neri k'walb'ajtaql te' te Melkí, a tk'waltaq Adi, a tk'waltaq Cosam, a tk'waltaq Elmadam, a tk'waltaq Er.  
\v 29 Ataqtzin te Er k'walb'ajtaqtzinl te' te Josué, a tk'waltaq Eliezer, a tk'waltaq Jorim, a tk'waltaq Matat,  
\v 30 a tk'waltaq Leví, a tk'waltaq Simeón, a tk'waltaq Judá, a tk'waltaq Jse, a tk'waltaq Jonam, a tk'waltaq Eliaquim.  
\v 31 Ataqtzin te Eliaquim k'walb'ajtaql te' te Melea, a tk'waltaq Mena, a tk'waltaq Matata, a tk'waltaq Natán.  
\v 32 Ataqtzin te Natán k'walb'ajtaql te' te David, a tk'waltaq Isaí, a tk'waltaq Obed, a tk'waltaq Booz, a tk'waltaq Sala, a tk'waltaq Naasón.  
\v 33 Ataqtzin te Naasón k'walb'ajtaql te' te Aminadab, a tk'waltaq Admin, a tk'waltaq Arni, a tk'waltaq Esrom, a tk'waltaq Fares, a tk'waltaq Judá.  
\v 34 Ataqtzin te Judá k'walb'ajtaqtzin te' te Jacob, a tk'waltaq Isaac, a tk'waltaq Abraham, a tk'waltaq Taré, a tk'waltaq Nacor,  
\v 35 a tk'waltaq Serug, a tk'waltaq Ragau, a tk'waltaq Peleg, a tk'waltaq Heber, a tk'waltaq Sala.  
\v 36 Ataqtzin te Sala k'walb'ajtaqtzin te' te Cainán, a tk'waltaq Arfaxad, a tk'waltaq Sem, a tk'waltaq Noé, a tk'waltaq Lamec,  
\v 37 a tk'waltaq Matusalén, a tk'waltaq Enoc, a tk'waltaq Jared, a tk'waltaq Mahalaleel, a tk'waltaq Cainán.  
\v 38 Ataqtzin te Cainán k'walb'ajtaqtzin te' te Enós, a tk'waltaq Set, a tk'waltaq Adán. Ataqtzin te Adán tzajnin te Dios. 
\c 4  
\s1 Tej tok Jesús toj joyb'il ti'j tu'n tajaw il 
\r (Mt. 4:1-11; Mr. 1:12-13) 
\p  
\v 1 Nojnintaq tanmin Jesús tu'n Xewb'aj Xjan, tej tmeltz'aj ttzi Nim A' Jordán, exsin xi' tu'n tkujil Xewb'aj Xjan, tzmax tojjo tzqij tx'otx' ja' nti'ye kynajb'ilxjal toj.  
\v 2 Ka'wnaq q'ij\f + \fr 4:2 \ft Ka'wnaq q'ij, 40 q'ij n-ele.\f* ten Jesús antza, ex antza oke toj joyb'il ti'j tu'n tajaw il, tjoy ttxolil tu'n tel tiky'in tkawb'il tMan. Kyojtzi'n q'ij anetzi'n, nti'x ch'in xi twa'n. Tu'ntzi'n ikyjo, b'e'x tzaj wa'yaj ti'j. 
\p  
\v 3 Ante tajaw il xi tq'ma'n te kyjalu'n: Qa k'walb'ajxixtza te Dios, q'manxa kye ab'j lo, tu'n kyok te wab'j, qu'n manyor wa'yajx ti'ja. 
\p  
\v 4 Me xi ttzaq'win Jesús: Kyij tz'ib'in toj Tyol Dios, qa nya noq o'kx tu'n wab'j k-anq'ile texjal.\x * \xo 4:4 \xt Deu. 8:3\x* 
\p  
\v 5 Tb'ajlinxi' ikyjo, b'e'x xi' Jesús tu'n tkujil tajaw il twi' jun ma tij wutz, ex jun paqx xi tyek'i'n kykyaqiljo tnam ite'kutaq twutz tx'otx',  
\v 6 exsin xi tq'ma'ntz kyjalu'n: Kxel nq'o'n tkyaqiljo kyoklin jni' tnam tzalu'n twutz tx'otx', tu'n tkawi'n kyib'aj, junx tuk'a tkyaqil kynimsb'il kyib'. Qu'n we'y o tzaje q'o'ne' lu'n, ex noq alqe waji'y tu'n t-xi nq'o'n.  
\v 7 Me qa ma kub' meje'y k'ulil nwutza, tkyaqil kxel nq'o'n tey, chi' tajaw il. 
\p  
\v 8 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Tz'ib'in ta' toj Tyol Dios kyjalu'n: K'uli'n o'kx twutz qAjaw, a tDiosa, ex noq te, tu'n tajb'iniych.\x * \xo 4:8 \xt Deu. 6:13\x* 
\p  
\v 9 Tb'ajlinxi' ikyjo; b'e'x xi' Jesús juntl majl tu'n tkujil tajaw il tzma toj tnam te Jerusalén. Jax tk'le'n tzmax toj tjuch'iljo tnejil ja te na'b'l Dios, a nimxix twe', exsin xi tq'ma'ntz te kyjalu'n: Qa K'walb'ajxixtza te Dios, xo'nkuxsin tib'tza, tu'n tkupi'n tzmax twutz tx'otx'.  
\v 10 Qu'n ikytzin ntq'ma'n Tyol Dios kyjalu'n: 
\q1 Kchi tzajil tsma'n Dios t-angel te kloltiy.\x * \xo 4:10 \xt Sal. 91:11\x* 
\q1  
\v 11 Ex kjawil q'i'n kyu'n toj kyq'ob', 
\q2 tu'ntzintla mi ky'ixb'iy twi' ab'j.\x * \xo 4:11 \xt Sal. 91:12\x* 
\p  
\v 12 Me ikyxjo ntq'ma'n toj Tyol Dios kyjalu'n, chi Jesús: Mi tz'ok tq'onjiy qAjaw, a tDiosa toj joyb'il ti'jch.\x * \xo 4:12 \xt Deu. 6:16\x* 
\p  
\v 13 Tej mix jyetil tumil tu'n tajaw il, tu'n tok tq'o'ntaq Jesús toj joyb'il ti'j, b'e'xsin el tlaq'win jun jte'b'in q'ij tib'tz ti'j Jesús. 
\s1 Tej t-xi xkye taq'in Jesús toj tx'otx' te Galiley 
\r (Mt. 4:12-17; Mr. 1:14-15) 
\p  
\v 14 Nojnintaq te Jesús tu'n tipin Xewb'aj Xjan, tej tmeltz'aj toj ttx'otx' Galiley, ex nimxtaq nyolajtz tqanil toj kykyaqiljo tnam ite'taq ti'jile' tx'otx' anetzi'n. 
\p  
\v 15 Xnaq'tzin te Jesús kyojile mu'ẍ ja te kyna'b'l Judiy Dios tojile junjun najb'il, ex tkyaqil xjal i jaw nimsin te' tb'i Jesús. 
\s1 Tej t-xi' Jesús toj ttanim, a Nazaret 
\r (Mt. 13:53-58; Mr. 6:1-6) 
\p  
\v 16 Xi' te Jesús tojjo tnam Nazaret, a ja' jawe ch'iye. Tze'nkuxtaqjo n-oke tu'n, okx tojjo mu'ẍ ja te kyna'b'l Judiy Dios toj tq'ijil ajlab'l, ex jawtzin we'tz u'jil te' Tyol Dios.  
\v 17 Xi q'o'n tu'j Isaías te, aj yolil Tyol Dios. Atzaj te' tjaw tjqo'n Jesús, antza jatze jyete jun tnej yol tu'n, tz'ib'inku kyjalu'n: 
\q1  
\v 18 Nojninqin we' tuk'a Xewb'aj Xjan, a T-xew tAjaw Tkyaqil. 
\q2 Qu'n ma chin el tpa'n, tu'n nxi'y yolil Tb'anil Tqanil kye yaj; 
\q2 ex tu'n nxi'y q'mal te' tzaqpib'l kye' jpunqekux toj tze, a nti' tumil tu'n kyten antza; 
\q2 ex tu'n tq'anit kywutzjo moẍ, ex tu'n nxi'y q'uqb'il kyk'u'jjo a nti' kyipin; 
\q1  
\v 19 ex tu'n tq'metjo tq'ijil kolb'il tu'n t-xtalb'il tAjaw Tkyaqil.\x * \xo 4:19 \xt Is. 61:1-2\x* 
\p  
\v 20 Tb'ajlinxitzi'n ikyjo, b'e'x kub' tjpu'n Jesúsjo u'j, exsin xi tq'o'ntz te' mojil tojjo mu'ẍ ja te kyna'b'l Judiy Dios, ex b'e'x kub' qe. Kykyaqilxjo ite'taq antza, noqx otaq chi ok kyim ti'j. 
\p  
\v 21 Xitzin t-xikyb'intz tu'n tyolin, ex tq'ma kyjalu'n: Kywutzxa ex texjo q'ij lu'n, ma japin b'ajjo a xjaw wu'ji'n toj Tyol Dios. 
\p  
\v 22 Kykyaqilx xjal wentaq nkyyolin ti'j Jesús, ex nchi jawtaq ka'ylaj, qu'n tb'anilxtaq t-xili'n tumil Tyol. Nchi b'aj jawtaq qanlaj kyxol kyjalu'n: ¿Ma nyatzin tej tk'wal Jse lo? 
\p  
\v 23 I xitzin ttzaq'win Jesús: Tu'n kyxima ikyjo, b'alaqa aku tzaj kyq'ma'n jun yol we'y kyjalu'n: Jun q'anil aku kub' tq'a'nin tib' ja'chaqx ta'yitz. Ikytzi'n, akula tzaj kyq'ma'n we'y, tu'n tkub' nb'inchi'n tzalu'n tkyaqiljo techil wipi'n xb'ant wu'n tzma toj tnam Capernaum, tu'n tel kyniky'a wi'ja. 
\p  
\v 24 Me xi tq'ma'nl Jesús kye: Twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, qa mix a'lx jun yolil Tyol Dios, aku kub' wutzlin tojx ttanim.\x * \xo 4:24 \xt Jn. 4:44\x* 
\p  
\v 25 Qu'n toj kywutza wen xjalqi'y, noq tu'n tzajninqi'y te qtzan Israel. Me twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, kyojjo q'ij, tej tten Elías tzalu'n toj ttx'otx' Israel, nimxtaq qya otaq b'aj kyim kychmil exla qa tzajninqetaq te Israel, ikyxjo tze'nku te Elías. Oxe ab'q'e tuk'a niky'jin mix tzaje jb'al. Tu'ntzi'n ikyjo, tkyaqil twutz tx'otx' nimx wa'yaj tzaj.\x * \xo 4:25 \xt 1Re. 17:1\x* 
\v 26 Me exla qa nimx wa'yaj tzaj toj tx'otx' te Israel, mix xaye tchq'o'ne Dios Elías qanil twa te jun meb'e qya tzalu'n toj Israel, qala' antza xi chq'o'nil tuk'a jun qya otaq kyim tchmil, tojjo tnam Sarepta, nqayin ta'taql te' tk'atzjo tnam Sidón tojjo tx'otx' te amaq' xjal.\x * \xo 4:26 \xt 1Re. 17:8-16\x* ¿Tiqu'nil?  
\v 27 Ex ikyxjo, ila'taq qxjalil yab' tu'n tx'a'k, aj noqtaq n-el lemimin, me mix jun kub' tq'ani'n Elisey, a yolil Tyol Dios ojtxe, qala' o'kxjo jun b'etin xjal, Naamán tb'i, a tzajnintaq toj ttx'otx' Siria. Ex ikyxjo nya qxjalil.\x * \xo 4:27 \xt 2Re. 5:1-14\x* B'alaqa nya o'kqox nqo ok tk'u'jlin Dios. 
\p  
\v 28 Tej tb'ij te' lu'n kyu'n xjal ite'kxtaq tojjo ja te kyna'b'l Judiy Dios, nimx i jaw q'ojle. 
\p  
\v 29 Tu'ntzi'n ikyjo, b'e'xsin i b'aj jaw we'ks, exsin tu'n tex kylajo'ntaq Jesús. Xitzin kyi'ntz twi' jun tij wutz, ja' b'inchinkutaqjo kytanim, tu'ntzi'n ttzajtaq kyxo'n tzmantza. 
\p  
\v 30 Me atzin te Jesús, ex kyxolile ex b'e'x xi'. 
\s1 Tej tex tlajo'n Jesús taq'nil tajaw il toj tanmin jun xjal 
\r (Mr. 1:21-28) 
\p  
\v 31 B'e'x xi' Jesús toj Capernaum, jun tnam toj tx'otx' te Galiley. Antza oke tene xnaq'tzil kyexjal toj jun q'ij te ajlab'l.  
\v 32 Ex b'e'x i jaw ka'ylaj kye' xjal ti'jjo t-xnaq'tzb'il, qu'n nimxtaq kyokli'n Tyol.\x * \xo 4:32 \xt Mt. 7:28-29\x* 
\p  
\v 33 Me tojtaqtzi'n jun mu'ẍ ja te kyna'b'l Dios aj Judiy, attaq jun ichin tzyu'ntaq tu'n jun taq'nil tajaw il. Jaw ẍch'in, ex tq'ma kyjalu'n:  
\v 34 Ay Jesús aj Nazaret, ¿Ti'xsin s-ula lolte qxola? Noq ma tzula yuch'il qe'y. Wojtzqi'n te, ex b'i'n we' wu'n, a tejiy Tk'wal Dios, xjanxix toklin. 
\p  
\v 35 Oktzin tyiso'n Jesúsjo taq'nil tajaw il kyjalu'n: Mi ch'otjiy. Kux tz'etza toj tanminjo xjal lo, ex tzaqpinkja. 
\p Atzin tej ichin b'e'x kub' tlank'in taq'nil tajaw il twutz tx'otx' ex twutz kykyaqilxjal, tej tkyij ttzaqpi'n; ex nti'x ch'in kyij ky'ixb'e te. 
\p  
\v 36 Kykyaqiljo xjal i b'aj jaw ka'ylaj, ex i b'aj jaw yolin kyxolx kyjalu'n: ¿Anqeqe kye' xnaq'tzb'il ikyjo, a nimxix tkawb'il ex nimxix toklin? Nchi etz tlajo'n taq'nil tajaw il toj kyanminxjal, ex b'e'x nchi b'ajetz. 
\p  
\v 37 Ajo toklin ex Tyol Jesús, nimx iky'e' tqanil kyxolile' tkyaqil tnam ti'jile Capernaum. 
\s1 Tej tkub' tq'anin Jesús tnana t-xu'jil Pegr 
\r (Mt. 8:14-15; Mr. 1:29-31) 
\p  
\v 38 Tb'ajlinxi' ikyjo; jaw we', ex etz Jesús toj mu'ẍ ja te kyna'b'l Judiy Dios. B'e'x xi', ex okx toj tja Simun. Ataqtzi'n tnana t-xu'jil Simun yab'taq tu'n txqan kyaq. Tu'ntzi'n, i kub'sin kywutz te Jesús, tu'ntaq tkub' tq'anin. 
\p  
\v 39 Kub' k'we' Jesús, tu'n tok tka'yinj yab', exsin xi tq'ma'ntz te' nim kyaq, tu'n teltaq tpa'n tib' ti'jjo qya. Texjo paq anetzi'n, b'e'x xi chewx kyaq, ex b'e'x jaw we'ks tej qya, ex n-ok tentz b'inchil ch'in ti' kye. 
\s1 Tej tkub' tq'anin Jesús nimku yab' 
\r (Mt. 8:16-17; Mr. 1:32-34) 
\p  
\v 40 Atzaj te' qqoqix, tu'n otaq kyb'inte, ex otaq tz'ok kyka'yi'n xjal jni' otaq b'ant tu'n Jesús, kykyaqilx xjal attaq yab' kyja ex noq ti'chaqku kyyab'il, i b'aj xi kyi'n tk'atz Jesús, tu'n kyb'aj kub'taq tq'anin. I kub' tq'o'n tq'ob' tib'ajile junjun, ex b'e'x i q'anit.  
\v 41 Nimku yab'il b'aj q'anit, ex nimx taq'nil tajaw il b'ajetz tlajo'n toj kyanminxjal. Aye taq'nil tajaw il i b'aj jaw ẍch'in, ex kyq'ma kyjalu'n: ¡Axixa Tk'wal Dios! Me b'e'x nchi b'aj ok tmiyo'ntaq Jesús, ex mina nchi kub'taq twutzlin tu'n kyjawtaq yolin, qu'n b'intaq kyu'n, qa axtaq Jesúsjo Tk'wal Dios, a Crist. 
\s1 Tej tok ten Jesús yolil Tyol Dios kyojile tnam 
\r (Mr. 1:35-39) 
\p  
\v 42 Atzi'n tej qsqix, b'e'x ex Jesús toj tnam, tu'n t-xi' toj jun tx'otx', a nti' kynajb'ilxjal toj. Me b'e'x i ok tenxjal jyolte, ex jyet kyu'n ja'taqjo ta'ye, qu'n kyajtaq tu'n tten Jesús kyuk'a te jun majx.  
\v 43 Me atzin te Jesús xi tq'ma'n kye: ¡Mina! Qu'n il ti'j tu'n t-xi nq'ma'nji'y Tb'anil Tqanil ti'j Tkawb'il Dios kyoj kykyaqil txqantl tnam, qu'n apen wilji'y ẍin tzaj chq'o'n. 
\p  
\v 44 Ikytzin nkub'etaq tyolin Jesúsjo Tyol Dios kyojile' mu'ẍ ja te kyna'b'l Judiy Dios, tojx ttx'otx' Judey. 
\c 5  
\s1 Tej ttzyet nimku kyiẍ tu'n tipin Jesús 
\r (Mt. 4:18-22; Mr. 1:16-20) 
\p  
\v 1 Jun maj, tej attaq Jesús ttzi jun ma tij nijab', Genesaret tb'i, nimku xjal pon kychmo'n kyib' tk'atz, ex ok jitz'le kyu'n, qu'n kyajtaq tu'n tkub' kyb'i'n Tyol Dios.  
\v 2 I xi tka'yin Jesús kab'e bark toj tz'awin ttzi nijab'. Nti'taq xjal tokx kyoj, qu'n ayetaqtzi'n kyiẍil otaq chi ku'tz txjol kye' kypa te kyiẍb'il. 
\p  
\v 3 Ex b'e'x jax Jesús toj jun bark, a tetaq Simun, ex kub'sin twutz te, tu'n t-xi tlimo'ntaq ch'intljo bark tojxi a'. Ex b'e'x kub' qe Jesús toj bark, ex tojxsi'n a', ok tentz xnaq'tzil kye' xjal.\x * \xo 5:3 \xt Mt. 13:1-2; Mr. 3:9-10; 4:1\x* 
\v 4 Tb'ajlinxitzin yolin, xitzin tq'ma'n te Simun kyjalu'n: Q'inkxsinjiy bark ja' nim t-xe nijab', exsin kyxo'nkuxji'y kypa'y te tzuyb'il kyiẍ. 
\p  
\v 5 Me atzin te Simun xi ttzaq'win: ¡Ay Xnaq'tzil! Ma tz'elkux aq'wil qu'n, tu'n qaq'ni'n, exsin nti'x kyiẍtz ma tzyet qu'n.\x * \xo 5:5 \xt Jn. 21:3\x* Me tu'n Tyola saj tq'ma'n, chi k'welix nxo'nji'y npa'y te kyiẍb'il. 
\p  
\v 6 Atzaj te' tkux kyxo'n kypa toj a', nimx kyiẍ tzyet kyu'n.\x * \xo 5:6 \xt Jn. 21:6\x* Ayetzin kyej pa noqx tu'n kyb'ajeltaq laqj tu'n kyiẍ.  
\v 7 Tu'ntzi'n ikyjo, b'aj xi kyyek'in kyq'ob' kye' kyuk'a, aye' tajawtaqjo juntl bark, tu'ntzin kyxi'taql kye' mojilkye. Ex jun paqx i xi', ex kykab'ilx kyej bark i jaw noj kyuk'a nimku kyiẍ; noqtaq ch'inl kyaj tu'n kyxi yuq'j.  
\v 8 Tej tok tka'yin Simun Pegrjo ikyjo, b'e'x kub' meje twutz Jesús, exsin xi tq'ma'ntz te: Tata, chin ttzaqpinkja, qu'n jun aj ilqin we'. 
\p  
\v 9-10 Xi tq'ma'n Pegrjo ikyjo, qu'n nimxtaq kyxob'il junx kyuk'a Jacob ex Juan, aye' tk'wal Zebedey, ex tuk'aqetaq Simun, tu'n nimx kyiẍ otaq tzyet kyu'n. 
\p Me ante Jesús xi tq'ma'n te Simun: Mina jaw xob'a, qu'n texjo paq ja'lin, k-okila te chmol xjal, tu'n kyklet toj il, ex nya te chmol kyiẍ, tze'nku ja'lin. 
\p  
\v 11 Ex b'e'x xi kyi'n bark ttzi tx'otx'. Ex antza kyije kytzaqpi'n tkyaqiljo q'i'ntaq kyu'n, exsin i b'aj xi lipetz ti'j Jesús. 
\s1 Tej tkub' tq'anin Jesús jun ichin iltaq tu'n tx'a'k, a noq n-el lemimin 
\r (Mt. 8:1-4; Mr. 1:40-45) 
\p  
\v 12 Jun q'ij, attaq Jesús toj jun tnam, kanin jun ichin tk'atz, ex otaqx yajx tu'n jun tx'a'k noqx n-el lemimin. Atzaj te' tok tka'yin Jesús, kub' meje, exsin kub' t-xo'n twutz tzmax twutz tx'otx'. Jaw kub'sin twutz kyjalu'n: Ay wAjaw, qa taja, b'a'n tu'n nkub' tq'ani'n tuk'a nyab'ila. 
\p  
\v 13 Noq ok tmeko'n Jesús, ex xi tq'ma'ntz te: Waja. B'e'x ma q'anita ja'lin. 
\p Texjo paq anetzi'n, b'e'x q'anitkux te jun majx.  
\v 14 Exsin xi toqxeninxix Jesús te: Mi txi tq'ma'n te a'la. Qala' ku txi'y, ex yek'inx tib'a te kypale aj Judiy, ex q'onxa jun oyaj te aq'b'il chjonte, tu'n ma tzul Dios tey, a tze'nkuxjo kub' ttz'ib'in Moisés ojtxe,\x * \xo 5:14 \xt Lv. 14:1-32\x* tu'ntzin kyb'in texjal qa ma q'anita. 
\p  
\v 15 Me mix tu'n ikyjo, nimx n-iky'taqljo tqanil Jesús, ex nimxtaq xjal nb'aj ok chmo'n kyib' ti'j, tu'n tb'aj ok kyb'i'ntaqjo Tyol, ex tu'n kyb'aj kub' tq'anintaqjo kyyab'.  
\v 16 Me ataqtzin te Jesús, b'e'xtaq n-el tpa'n te' tib' kyi'j, ex nxi'taq te' na'l Dios ja' mixtaq a'l jun at. 
\s1 Tej tq'anit jun kox tu'n Jesús 
\r (Mt. 9:1-8; Mr. 2:1-12) 
\p  
\v 17-18 Toj jun q'ij, tzuntaq nchi kub' t-xnaq'tzin Jesús xjal, ex attaqjo tipin Dios tuk'a, tu'n kyq'anittaqjo yab'. Me antza, attaq junjun Parisey exqetzi'n xnaq'tzil ti'jjo ojtxe kawb'il tzajninqetaq toj junjun kojb'il, ite'kutaq toj ttx'otx' Galiley, Judey, ex Jerusalén. Q'uqleqetaq tk'atz Jesús toj jun ja, tej kykanin junjun ichin iqintaq jun yab' kyu'n twi' tkuẍb'il. Ex ataqtzin te' yab' noq otaq tz'ok k'olpaj. Kyajtaqjo xjal tu'n tokx kyi'n twutz Jesús, me mib'intaq tokx. 
\p  
\v 19 Tu'ntzin mix jyete tumil kyu'n tze'n tu'n tokxi kyinetaq, tu'n tpajjo nimxtaq xjal at; tu'ntzi'n ikyjo, b'e'x i b'aj jax tib'ajxi ja, ex jaw kypo'q'in xk'o'n antza, ex kux tuninin yab' kyu'n tuk'ax tkuẍb'il, ex kupin kyi'ntz twutz Jesús ex kywutz txqan xjal. 
\p  
\v 20 Tu'n ikyjo, ex tej tok tka'yin Jesúsjo kynimb'il, xi tq'ma'n te yab' kyjalu'n: Ay wuk'a, ayetzin tila ma chi kub' najsit ja'lin. 
\p  
\v 21 Me ayetzin kye' xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il exqetzi'n jni' Parisey, b'e'x i ok ten kye' ximilte kyjalu'n: ¿Tze'ntzin tten n-el tzaqpaj ttzi ichin ikyjo? qu'n noq nxo'n yol ti'j Dios tu'n ma' tyolch. Qu'n o'kx te Dios aku b'ant najsin te til jun xjal. 
\p  
\v 22 Me ante Jesús b'e'x el tniky' ti'j ti'taq nkyxime, ex xi tqanin kye: ¿Tiqu'n nkub' kyximinji'y ikyjo?  
\v 23 ¿Ankye junx tz'ele tu'n t-xi q'met, tu'n tkub' najsit til jun xjal, a tze'nkuljo tu'n t-xi q'met: We'ksa, ex kux b'eta? ¿Ma nyapela a te kujxixjo a tu'n tnajsit til jun xjal?  
\v 24 Me mi nxi kynimi'n qa ikyjo. Me atzin ja'lin, kxel nyek'i'n kywutza qa ayin we', a Tk'wal Ichin, at wokli'n tzalu'n twutz tx'otx', tu'n tkub' nnajsi'n kyilxjal te jun majx. 
\p Tu'npetzi'n, xi tq'ma'n te yab': Kxel nq'ma'n tey, ¡We'ksa! ¡Q'inxjiy tkuẍb'ila, ex kux tz'aja tjay! 
\p  
\v 25 Ex jun paqx jaw we' tej yab' kywutz kykyaqilxjal, ex jaw tchmo'n tkuẍb'il, ex b'e'x aj tja nnimsin tb'i Dios wen. 
\p  
\v 26 Kykyaqilxjal i jaw ka'ylaj, ex jaw kynimsin tb'i Dios, exsin tuk'a txqan kyxob'il b'aj kub' kyq'ma'n kyxolx: Tzmaxpen xqliyx jun ti' te ka'yb'ajil, chi chi'. 
\s1 Tej ttzaj ttxko'n Jesús Leví tu'n tok te t-xnaq'tzb'in 
\r (Mt. 9:9-13; Mr. 2:13-17) 
\p  
\v 27 Tb'ajlinxi' ikyjo; b'e'x etzku Jesús toj ja. Tej tb'et, ex iwle jun ichin tu'n, peyil pwaqtaq te k'ayb'il te Rom, ex ataqtzi'n tb'i ichin, Leví.\f + \fr 5:27 \ft Atzin Leví ok q'o'n juntl tb'i Matey.\f* Ex antza q'uqletaq tojjo najb'il, ja' npeyintaq k'ayb'il. Exsin xi tq'ma'n Jesústz te kyjalu'n: Lipeka wi'ja. 
\p  
\v 28 Jun paqx jaw we' Leví, ex kyij ttzaqpi'n tkyaqil, ex b'e'x iky' lipe ti'j Jesús. 
\p  
\v 29 Tb'ajlinxi' ikyjo, atzin te Leví kub' tb'inchin jun tb'anil wa'n ti'j Jesús, ex ila'ku tuk'a Leví, nchi b'aj peyintaq k'ayb'il te Rom, junx kyuk'a junjunl xjal, q'uqleqetaq kyuk'a ti'j meẍ.  
\v 30 Me ayetzin kye' Parisey exqetzi'n xnaq'tzil ti'jjo ojtxe kawb'il ex kyuk'axtaq kyib' i b'aj jaw yolb'in kyi'j t-xnaq'tzb'in Jesús kyjalu'n: ¿Ti'qu'nil majqex kye' nchi b'aj wa'n, ex nchi b'aj k'wan kyuk'a ma' peyil k'ayb'il ex jni' b'inchil il? 
\p  
\v 31 I xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Ayetzi'n b'a'nqe nti' kye tajb'in q'anil kye; me meqetzi'n yab'qe, atpen kye' tajb'in kye.  
\v 32 Tu'npetzi'n, nya ma chin tzaj we' txkol kye xjal nb'aj kub' kyb'isin qa b'a'n kyten; qala' ayin weji'y ma chin tzaj txkolkye aye' b'inchil ilqe, tu'n tajtz ti'j kyanmin. Tu'npetzi'n, ma chin ula kyxol. 
\s1 Jun kyxjelxjal ti'jjo nkub' qpa'n wa'yaj 
\r (Mt. 9:14-17; Mr. 2:18-22) 
\p  
\v 33 Me ayetzin kye' Parisey exqetzi'n xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il xi kyq'ma'n te Jesús: Ayetzi'n t-xnaq'tzb'in Juan, a Jawsil A', exqetzi'n Parisey, nimx nb'aj kub' kypa'n wa'yaj tu'n kyna'n Dios, me ayetzin kye t-xnaq'tzb'i'n, kukxjo nchi b'aj wa'n ex nchi b'aj k'wan. 
\p  
\v 34 I xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: ¿Ma akutzin kub' kywutzlin kye', tu'n tkub' kypa'n txokenj wa'yaj toj jun mejeb'lin, qa axsa ta'ye chmilb'aj kyxol? Ikytzin ite'ye weji'y nxnaq'tzib'in, qu'n loqi'n ntin kyxol.  
\v 35 Me pon kanin jun q'ij, ja' tu'n wele naji'y, a ayi'n, a ikyxjo tze'nku chmilb'aj kyxol. Ajtzin tjapin kaninjo q'ij anetzi'n, okpetzila k'wel kypa'ntz wa'yaj, tu'n kyna'n Dios wen. 
\p  
\v 36 Ex kub' tq'ma'nl Jesús oxe techil kyjalu'n: Tnejil, mix a'lx aku tz'el ttajk'in ch'in b'u'ẍ ti'j jun saq xb'alin, tu'n tok te slepb'ilte junl xb'alin noql ttx'aqin. Qa ma kub' tb'inchin ikyjo, nkub' tyaji'n saq b'u'ẍ, exsin nya wen kka'yile tuk'aljo ttx'aqin xb'alin.  
\v 37 Ex tkab', tze'n aj tkux b'inchit vin; nlay ku'x b'inchit toj jun ttx'aqin tz'u'n, qu'n ajtzin tloqlin, b'e'x aku tz'ex laqj, ex noq aku chi kub' najx kykab'il.  
\v 38 Tu'ntzi'n, il ti'j tu'n tkux b'inchit vin toj jun saq tz'u'n. Ikytzi'n weji'y nxnaq'tzb'il, nlay b'ant tu'n tok smet tuk'a juntl tumil.  
\v 39 Ex toxin: A'lchaqx jun a'la, nxi tk'wa'n jun wiq vin, nlay ttziye, tu'n t-xi tk'wa'n junl wiq k'wab'j, a saq, qu'n naq'le ti'jjo tk'wa', a tb'anilx toj twutz. Ikytzin kyeji'y naq'leqe kye' ti'jjo ojtxe tumil. Tu'npetzi'n kyky'e'y tu'n kyxi lipey ti'j nxnaq'tzb'ila, a saq, exla qa wenxixtl tze'nku ojtxe. 
\c 6  
\s1 Jesús at toklin tib'ajjo q'ij te ajlab'l 
\r (Mt. 12:1-8; Mr. 2:23-28) 
\p  
\v 1 Toj jun q'ij te ajlab'l, nchi b'ettaq Jesús kyxol awal. Me ayetaqtzi'n t-xnaq'tzb'in nb'aj jawtaq kyxb'oqin triy, ex nb'aj kub' kyxq'uchintaq toj kyq'ob', exsin b'aj xi kywa'ntz.  
\v 2 Ite'taq junjun Parisey antza, exsin b'aj xi kyqanintz kye kyjalu'n: ¿Tiqu'nil nkub' kyb'inchinji'y jun ti', a nya q'o'n tu'n tkub' b'inchit kyojjo q'ij te ajlab'l, ja' mix a'l jun tu'n tja aq'nin? 
\p  
\v 3 I xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: ¿Ma na'mtzin tkux kyu'jin kyeji'y b'ant jun maj tu'n qtzan David, a nimx toklin, tej ttzaj wa'yaj ti'j kyuk'a tuk'a?  
\v 4 B'e'x okx toj ojtxe tja Dios, exsin i etz ti'n wab'j, a otaq chi kub' ky'iwlit te oyaj twutz Dios.\x * \xo 6:4 \xt 1Sa. 21:1-6\x* Ex i xi twa'n, exsin xi tq'o'ntz kye' tuk'a, a nti'taq kyoklin ti'j tu'n t-xi kywa'n, qala' o'kqextaq pale.\x * \xo 6:4 \xt Lv. 24:9\x* 
\p  
\v 5 Exsin xi tq'ma'nltz: Tze'nku nte'n, ayi'n Tk'wal Ichin, chq'onqintza tu'n Dios kyxola; ex ayi'n at woklin tib'ajjo q'ij te ajlab'l, ex ayi'n chin q'malte qa wen tu'n tkub' b'inchit jun ti' mo qa minaj. 
\s1 Tej tkub' tq'anin Jesús jun ichin nti' tanmin tq'ob' 
\r (Mt. 12:9-14; Mr. 3:1-6) 
\p  
\v 6 Tojtzin juntl q'ij te ajlab'l, okx Jesús toj jun mu'ẍ ja te na'b'l Dios. Tokpinxi, ok ten xnaq'tzil kye' xjal. Tojxtaqtzi'n k'ulb'il, attaq jun ichin, a nti'taq tanmin tman tq'ob'.  
\v 7 Ex ayetzi'n xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il exqetzi'n jni' Parisey nchi b'aj ẍluk'intaq ti'j Jesús, qa tu'ntaq tkub' tq'anin yab' toj jun q'ij te ajlab'l, noq tu'n kystz'imin ti'j qa otaq kub' tz'aq toj til, qu'n nya wentaq toj kywutz tu'n tkub' b'inchit jun ti' toj q'ij te ajlab'l.  
\v 8 Me ataqtzin te Jesús tojtzqi'ntaql te' kyxim, exsin xi tq'ma'ntz te' yab': ¡We'ksa, ex we'kuy kywutzxjal! 
\p Atzin tej ichin b'e'x jaw we'.  
\v 9 Atzin te Jesús xi tq'ma'n kye' xjal kyjalu'n: At jun we' tu'n t-xi nqanin kye'y: ¿Ma tzuntzin ntq'ma'n tu'n tkub' b'inchitjo nya wen, mo a wenj; tu'n tklet tchwinqil jun xjal, mo tu'n tok ka'yitj tu'n tkub' kyim? 
\p  
\v 10 Tb'ajlinxi tq'ma'n ikyjo, b'e'x xi tka'yinku toj kywutzxjal ite'taq ti'jile, exsin xi tq'ma'ntz te ichin, yab'taqjo tq'ob': Nuqpinx tq'ob'a. 
\p Atzin tej ichin kub' tb'inchin tze'nku otaq txi q'ma'n te, ex texjo tqan, b'e'x el we' tyab'il tq'ob'. 
\p  
\v 11 Me ayetzin kyej txqan xjal nimx txqan kyq'oj tzaj; i jaw yolb'in ti'jlb'inxi Jesús, exsin i ok tentz jyolte tumil ti'taq tu'n tkub' kyb'inchin ti'j. 
\s1 Tej tjaw tsk'o'n Jesús kab'lajaj t-xnaq'tzb'in 
\r (Mt. 10:1-4; Mr. 3:13-19) 
\p  
\v 12 Kyojjo q'ij anetzi'n, b'e'x jax Jesús twi' jun wutz na'l Dios, ex elkux aq'wil tu'n.  
\v 13 Atzaj te' qsqix, kykyaqiljo lipcheqetaq ti'j i tzaj ttxko'n, exsin i jaw tjyo'ntz kab'lajaj ichin kyxolx, tu'n kyok te t-xnaq'tzb'in.  
\v 14 Atzin kyb'i junjun ichin i jaw tsk'o'n: Simun, a ok tq'o'n juntl tb'i te Pegr; majxljo Andrés, a titz'in; Santyaw; Juan; Lip; Bartolomey;  
\v 15 majqexl Matey; Tmas; Santyaw, a tk'wal Alpey; Simun, a toktaqljo q'olb'inte te Celote;  
\v 16 majqexl Judas, a titz'in Santyaw; exsin Judas Iscariot, a ok meltz'aj ti'j Jesús. 
\s1 Tej t-xi t-xnaq'tzin Jesús nimku xjal 
\r (Mt. 4:23-25) 
\p  
\v 17 Ku'tz Jesús kyuk'a t-xnaq'tzb'in twi' wutz, exsin kub' we' Jesús toj jun chq'ajlaj. Antza otaq b'aj chmete nimku xjal, aye' otaq chi b'aj ok lipe ti'j, junx kyuk'a a otaq chi b'aj tzajxi tzmax toj ttx'otx' Judey, Jerusalén exqetzi'n najleqetaq toj mlaj toj ttx'otx' Tiro, ex otaq chi pon chmetljo najal te Sidón. Otaq chi pon chmetjo xjal antza, noq tu'n toktaq kyb'i'n Tyol, ex tu'n tkub' q'anitjo yab'qetaq.  
\v 18 Majqexpekyej xjal i q'anit, aye' nimxtaq n-iky'x kyu'n, noq kyu'n taq'nil tajaw il. 
\p  
\v 19 Ikytaqtzi'n kykyaqilxjo xjal kyajtaq tu'n tok kymeko'n Jesús, qu'n nimxtaq tipin, tu'n kyq'anitjo kykyaqilxjal yab'qetaq. 
\s1 Tej tyolin Jesús kyi'jjo wen xjal ex nya wen 
\r (Mt. 5:1-12) 
\p  
\v 20 Jawtzin ti'n Jesús twutz, exsin xi tka'yintz toj kywutz t-xnaq'tzb'in, exsin xi tq'ma'n kye kyjalu'n: 
\p Ky'iwlinqexix kye', a ayi'y yajqi'y ja'lin, qu'n at kyokli'n ti'jjo Tkawb'il Dios. 
\p  
\v 21 Ky'iwlinqexix kye', a ayi'y at wa'yaj kyi'ja ja'lin, qu'n tzul jun q'ij tu'n kynoja. 
\p Ky'iwlinqexix kye', a ayi'y nchi b'aj oq'a ja'lin, qu'n tzul jun q'ij, ja' kchi tze'jilxa. 
\p  
\v 22 Ky'iwlinqexix kye', aj kyel iky'i'n kyu'nxjal, aj kyex lajo'n, ex aj kyok yiso'n kyu'n, aj tel i'jli'n kyb'i'y, noqx tu'n npaja, ayi'n a Tk'wal Ichin.\x * \xo 6:22 \xt 1Pe. 4:14\x* 
\v 23 Qa ma tziky'x kyu'n, chi tze'jixa, ex chi tzalajxa, qu'n ktzajil tq'o'n Dios nim t-xel kye'y toj kya'j, tze'nku xi tq'o'n kye yolil Tyol Dios ojtxe, tu'n nim siky'x kyu'n,\x * \xo 6:23 \xt 2Cr. 36:16; Kyb'i. 7:52\x* tze'nkuxjo kye ja'lin. 
\p  
\v 24 Me b'isb'ajilxla kye'y, a ayi'y q'ininqi'y; nti'x kye' tzaljb'il tu'n tkub' kyyo'n, qu'n loqe kye' noqx nchi tzalaj ja'lin. 
\p  
\v 25 Ex b'isb'ajilxla kye'y, a ayi'y noqx nchi lo'nkuy ja'lin, qu'n tzul jun q'ij kyib'aja te nim wa'yaj. 
\p Ex b'isb'ajilxla kye'y, loqi'y noqx nchi tze'ja ja'lin, qu'n okxla kchi oq'ila, ex kchi lab'ila. 
\p  
\v 26 Ex b'isb'ajilxla kye'y, a ayi'y njaw nimsin kyb'iy kyu'nxjal qa wenqi'y, qu'n ikyx jawe kynimsin xjaljo kyb'i aye ok kyq'o'n kyib' te yolil Tyol Dios ojtxe. 
\s1 T-xnaq'tzb'il Jesús tu'n kyok qk'u'jlin qajq'oj 
\r (Mt. 5:38-48; 7:12) 
\p  
\v 27 Me atzin kyetza, a loqi'y nchin kub' kyb'i'n, kxel nq'ma'n: Kyk'u'jlinqektzinji'y kyajq'oja; kyb'inchinktzi'n jun wen kye nchi el iky'in kye'y.  
\v 28 Kyqaninxa ky'iwb'il kyib'ajjo nchi qanb'in kyi'ja. Chi na'n Diosa kyi'jjo nchi ok yison kye'y.  
\v 29 Qa at jun s-ok laqtz'in te jun plaj kytzi'y, kymeltz'inxji'y juntl plaj. Ex qa at jun nlab'te tu'n t-xi ti'n tchaketa, majx kykotpinxji'y kykamiẍa tuk'a te jun majx.  
\v 30 Qa at jun saj qanin te jun ti' kye'y, kyq'onxa; ex qa at jun s-el elq'in te jun ti' kye'y, mi txi kyqanintla.  
\v 31 Tu'npetzi'n, kukxittzin kub' kyb'inchinji'y kyuk'a txqantl, tze'nku kyaja tu'n tkub' b'inchit kye. 
\p  
\v 32 Qu'n qa o'kx ẍi ok kyk'u'jlinji'y aye' nchi ok k'u'jlin kye'y, ¿Ti'tzin jun tb'aniltz nkub' kyb'inchi'n ikyjo? Qu'n ikypen kye b'inchil iljo nb'ant kyu'n.  
\v 33 Ex qa ma tz'ok kyb'inchi'n jun wen noq kyi'jku xjal nchi ok b'inchin te' wen kyi'ja, ¿Ti'tzin jun tb'aniltz nkub' kyb'inchi'n ikyjo? Qu'n ikypen kye b'inchil iljo nb'ant kyu'n.  
\v 34 Ex qa ma txi kyq'o'n jun tx'ex kyexjal noq tu'n ttzaj q'o'nku ch'in ta'l kye'y, ¿Ti'tzin jun tb'aniltz nkub' kyb'inchi'n ikyjo? Qu'n ikypen kye aj iljo nb'ant kyu'n, qu'n nchi b'aj jaw txon kyxolile, ex nkub' kyyo'n, tu'n ttzaj q'o'n kyinxljo te manb'ilte.  
\v 35 Tu'npetzi'n, il ti'j tu'n tok kyk'u'jlin kye' kyajq'oj, ex tu'n tkub' kyb'inchinji'y wen. Kyq'onxa tx'ex ex mina b'aj kub' kyyo'n, tu'n tb'aj tzaj q'o'n manb'ilte. Ikytzin ktzajile nim t-xeljo kye'y, ex ikytzin kchi okileji'y te tb'anil tk'wal Dios, nimxix tb'i. Qo ok tze'nku te qMan, qu'n ntzaj pax te' tanmin kyi'jjo mib'in chi q'on chjonte ex kyi'jjo nya wen xjalqe.  
\v 36 Tzaj q'aq'intzin kye' kyk'u'j kyi'j xjal, tze'nku ntzaj q'aq'in te qMan Dios tk'u'j kyi'ja. 
\s1 Nya wen tu'n qok te kawil tib'aj kynimb'il txqantl 
\r (Mt. 7:1-5) 
\p  
\v 37 Mi chi oka kawil kyib'aj kynimb'il txqantl, tu'ntzintla mi kawine Dios kyib'aja. Ex mi chi yolb'i'n kyi'j txqantl, tu'n mi yolb'in Dios kyi'ja, aj kyxi'y toj pa'b'in. Kynajsinkuy kyil txqantl tuk'a tkyaqil kyanmi'n, ex ikytzi'n k'wele tnajsinte Diosjo kyila.  
\v 38 Ku kyoka so'j kyuk'a kykyaqil, ex axte Dios k-okil so'j kyuk'iy. Ex ktzajil tq'o'n Dios t-xel kye'y tz'aqlexix, ex nojninxix, ex ch'uqin wen. Qu'n axla malb'iljo k-okil tq'o'n Dios kyi'ja, tze'nkuxjo s-ok kyq'o'n kyi'j txqantl. 
\p  
\v 39 Kub'tzin tyolin Jesús jun techil kywutz kyjalu'n, tu'n mi che'xe lipe kyi'jjo xnaq'tzb'il nya wen: ¿Ma akutzin b'ant tu'n tkub' nej jun moẍ, yek'il te' tb'e juntl moẍ? ¿Ma nyapetzila kykab'ilx aku chi kux lank'aj toj xaq?\x * \xo 6:39 \xt Mt. 15:14\x* 
\v 40 Ex mix a'l jun xnaq'tzb'in aku tz'ok nimxixtl toklin tze'nku xnaq'tzilte.\x * \xo 6:40 \xt Mt. 10:24-25; Jn. 13:16; 15:20\x* Qala' tzmaxi aj tjapin b'aj xnaq'tzb'il tu'n, okpin japin toklintz tze'nxjo te xnaq'tzilte. 
\p  
\v 41 Mi chi oktza tze'nqeku xnaq'tzil, a at jun il nb'ant tu'n, b'alaqa tze'nku jun ma tij tze toj twutz, exsin taj tu'n tmojin, tu'n tetz jun tal netz' tz'is toj twutz tuk'a.  
\v 42 ¿Tze'ntzin tten tu'n t-xi tq'ma'n te termana, Yonkutzin nej, tu'n tetz wi'n tz'is toj twutza, ex mi ntna'n qa ma tijjo te tokx? ¡Xmiletz'qi'y! Nti' kynab'la ikyjo. Il ti'j nej tu'n tetz te ma tij tze toj twutz, tu'ntzintla tb'ant tka'yi'n, tu'n tetz ti'n ajo tal netz' tz'is, a at toj twutz termana. 
\s1 Jun xob'tzb'il tu'n Jesús, tu'n mi qox lipe kyi'jjo xnaq'tzb'il nya wen 
\r (Mt. 7:17-20; 12:34-35) 
\p  
\v 43 Nya tu'n kyxi lipe'y kyi'jjo xnaq'tzil, a nya wen, qu'n noq ti'jjo kyb'inchb'in k-elile kyniky'a kyi'j. Qu'n ikytzi'n tze'nku jun tze, a nya wen, nlay tz'el twutz, a wen te lob'j. Ex ikyxjo, jun tze, a tb'anil, nlay tz'el twutz, a nya wen.  
\v 44 Ikyxjo tze'nku jun tze, n-el tniky'tzajil noq tu'njo twutz. Qu'n nlay tz'el twutz iw ti'j tx'i'x; ex nlay tz'el twutz uv ti'j saqtx'i'x.  
\v 45 Ikytzin jun tb'anil xjaljo, tb'anil tanmin, a ja' n-anq'ine tb'inchb'in wen. Me atzin xjal nya wen, ex nya wen tanmin, a ja' n-anq'ine' tb'inchb'in nya wen. Tze'nkuxsi'n at toj kyanmin, qa jun tb'anil mo jun nya wenj, ikyxsin chi yoli'n. 
\s1 Kab'e wiq tq'uqil qchwinqil 
\r (Mt. 7:24-27) 
\p  
\v 46 ¿Tiqu'nil ntzaj kyq'ma'n we'y, wAjaw, wAjaw, exsin mina nkub' kyb'inchinji'y a nxi nq'ma'n kye'y?  
\v 47 Kxel nq'ma'n jun tumil kye'y tze'ntzin t-xilin jun a'la ktzajil lipe wi'ja, a nkub' tb'inchin a nxi nq'ma'n.  
\v 48 Ikytzi'n tze'nku jun ichin, kjawil tb'inchin jun tja; tnejilxix k'welix tlaku'n tq'uqil, exsin k'wel tb'inchintz tib'aj ab'j. Tej ttzaj nim jb'al, jaw ch'iy nim a' ex pon peq'j a' ti'jjo ja, me mix jawe yekche, qu'n b'inchinku tib'aj ab'j.  
\v 49 Me atzin te' nchin kub' tb'i'n, me mina nchin kub' tnimi'n, ikytzin kb'ajile' tze'nku jun ichin, a nkub' tb'inchin tja tib'aj tz'awin, exsin mix jawe tb'inchine' tq'uqil. Te' ttzaj nim jb'al, jaw ch'iy nim a', ex pon peq'j a' ti'jjo ja, ex jun paqx jaw yuch'j te jun majx. 
\c 7  
\s1 Tej tkub' tq'anin Jesús jun taq'nil nejinel kye xo'l q'aq' 
\r (Mt. 8:5-13) 
\p  
\v 1 Tb'ajlinxi tyolin Jesúsjo jni' tyol kyexjal, a nchi b'intaq ti'j, b'e'xsin xi'tz toj tnam te Capernaum.  
\v 2 Ex tojjo tnam anetzi'n ataqtza najle jun xjal nejinel kyib'aj xo'l q'aq', ex atzin tej xjal anetzi'n yab'taqjo jun taq'nil, a tajxixtaq ti'j, me ch'ixtaq tkyim. 
\p  
\v 3 Atzaj te' tb'intej nejinel jun tqanil Jesús, b'e'xsin i xi tchq'o'ntz jun jte'b'in xjal, a attaq kyoklin kyxol Judiy, tu'ntzintla kykub'sin kywutz te Jesús tu'n tkanin q'anil te' taq'nil, a ch'ixtaq tkyim.  
\v 4 I kub'sin kywutz nimxix te Jesús, tej kypon kanin tk'atz, exsin xi kyq'ma'ntz te kyjalu'n: Taa, nimsinx tk'u'ja, atla qaji'y noqit aku txi'y quk'iy, exsin tu'n tkub' tq'aninjiy ajo jun taq'niljo jun tb'anil nejinel.  
\v 5 Tb'anilxjo nejinel anetzi'n, ex at toklin tu'n tkub' tb'inchi'n, qu'n tajxix ti'j qtanim, ex o kub' tb'inchin jun ja te qnab'l Dios, chi chi'. 
\p  
\v 6 B'e'xsin xi lipe te Jesús kyi'jjo xjal anetzi'n. Atzaj te' ch'ixtaq kypon kanin, b'e'xsin i ul oyb'aj kyu'n jun jte'b'in tuk'a nejinel, tu'n t-xi kyq'ma'n jun kyyol te Jesús. Chi chi' kyjalu'n: Taa, nya ilxix ti'j tu'n tula tzma tja nejinel, qu'n tu'n nti' we' woklin tu'n toktza toj njaych.  
\v 7 Tu'npetzi'n, mina ẍinka tk'atza, qu'n tu'n nya b'a'nqi'n, ex nti' wokli'n twutza, me o'kx q'mantz jun jte' tyola, ex noq tu'n tyola ok kq'anitil we' waq'nil.  
\v 8 Qu'n ikyqinx weji'y at we' kawilwe, me ex ite' xo'l q'aq' ite'kx tjaq' nkawb'ila. Qatzin ma txi nq'ma'n te jun kyjalu'n: Kux txi'y, ex b'e'xsin kxe'ltz; ex qa: Ku tzaja, qa nchiji'y te juntl, ex b'e'x ktzajil. Ex qa: B'inchinkuji'y lu'n, qa nchiji'y te waq'nila, ex b'e'x k'wel tb'inchin. Ikytzi'n, n-el nniky'ji'y ti'ja, qa aku q'anj noq tu'n Tyola. 
\p  
\v 9 Tej tb'inte Jesúsjo ikyjo, b'e'x jaw ka'ylaj, ex b'e'x tzaj meltz'aj, exsin tzaj tq'ma'ntz kye' xjal, a lipcheqetaq ti'j. Chi' kyjalu'n: Twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, na'mx nb'inti'y jun ichin kyxol aj Israel, a atit nim tnimb'il tze'nku tnimb'iljo ichin lo, chi'. 
\p  
\v 10 Otaq q'anit tej taq'nil kawil, tej kymeltz'ajjo xjal, ayej i xi chq'o'n tu'n nejinel txkolte Jesús. 
\s1 Tej tjaw anq'in juntl majl taljo qya meb'e tu'n Jesús 
\p  
\v 11 Tb'ajlinxitzi'n ikyjo, xi' Jesús tojjo jun tnam, Naín tb'i. Aye t-xnaq'tzb'in ex jun ch'uq xjal xi lipe ti'j. 
\p  
\v 12 Atzaj te' tkanin nqayin ttxa'n tnam, oktzin tk'ulb'in tib' kyuk'a txqan xjal, a iqintaq jun kyimnin kyu'n, a tu'ntaq kyxi' muqulte. Ajo kyimnin anetzi'n, alb'ajtaq te jun meb'e qya, ex o'kxtaq taljo qya anetzi'n. Tu'n ikyjo nimxtaqjo xjal te aj tnam lipcheqektaq ti'j te nimsil tk'u'j. 
\p  
\v 13 Atzaj te' tiwle' meb'e qya tu'n Jesús, a tAjaw Tkyaqil, b'e'x tzaj q'aq'in tk'u'j ti'j, exsin xi tq'ma'ntz te kyjalu'n: Ay qya, mina tz'o'q' te. 
\p  
\v 14 Texjo paq anetzi'n, b'e'x ok laq'e Jesús tk'atz kyimnin. Ok tmeko'njo tz'lan ja' iqintaq. Tu'n ikyjo, b'e'x i kub' we' kyej xjal, a ite'kxtaq tjaq'. Xitzin tq'ma'n Jesústz tej kyimnin kyjalu'n: Ay q'a, kxel nq'ma'n tey: ¡Qeksa! 
\p  
\v 15 B'e'xsin jaw qe tej kyimnintaq, exsin ok tentz yolil. Tu'n ikyjo, b'e'xsin xi q'o'ntz te tnana tu'n Jesús. 
\p  
\v 16 Jotqexjo xjal, a ite'taq antza, b'e'x tzaj kyxob'il, tej tiwle' a otaq b'aj. Tu'ntzi'n, b'e'x ok ten nimsil te' tb'i qMan Dios. Chi chi' kyjalu'n: 
\p Lu' jun nmaq yolil Tyol Dios ma jaw anq'in qxol, ex: Lu' te Dios ma tzul klol te' Ttanim, chi chi'. 
\p  
\v 17 Jotxjo a otaq b'ant tu'n Jesús, b'e'x b'ijte te' toj tkyaqil tnam te Judey exsin kyojjo tx'otx', a nqayin ite'k tk'atz. 
\s1 T-xnaq'tzb'il Jesús ti'j Juan, a Jawsil A' 
\r (Mt. 11:2-19) 
\p  
\v 18 Tkyaqiljo lo b'ijte tu'n Juan, a Jawsil A', qu'n tu'n b'e'x xi q'ma'n te kyu'nj t-xnaq'tzb'in. I tzajtzin ttxko'n kab'e,  
\v 19 exsin xi tchq'o'ntz qanilte te Jesús kyjalu'n: ¿Atzinji'y a Crist, a attaq tulil, mo qa at juntl, tu'n tkub' qyo'n? 
\p  
\v 20 Atzaj te' kykanin ichin tk'atz Jesús, a i xi chq'o'n tu'n Juan, xitzin kyqanintz kyjalu'n: Ma qo tzaj chq'o'n qe' tu'n Juan, a Jawsil A', tu'n t-xi qqani'n tey, aj qa ajiy, a il ti'j tu'n tul kanin, mo qa qo ayolja ti'j juntl a'la. 
\p  
\v 21 Texjo paq anetzi'n, nimku yab'il i q'anit tu'n Jesús, ex nimku kyixk'oj, a jun paqx n-el lemimin; ex nim taq'nil tajaw il, b'ajetz toj kyanminxjal; ex nimku moẍqetaq i jqet kywutz tu'n.  
\v 22 Tb'ajlinxitzi'n ikyjo, xitzin ttzaq'wi'n kyqanb'itzjo ichin, a i xi tchq'o'n Juan. Chi' kyjalu'n: Kux che'xa, ex kyq'manxa te Juan ajo ma kyli'y, exsi'n ma kyb'i'y, ikyxjo tze'nku kyij tz'ib'it wi'ja toj Tu'jil Tyol Dios. Chi' kyjalu'n: 
\q1 Aye moẍtaq ma chi k'ant kywutz, 
\q1 aye koxtaq ma chi b'et, 
\q1 exqetzi'n yab'qetaq tu'n nim tx'a'k, ma chi q'anit; 
\q1 exqetzi'n ẍo'rtaq, ma chi b'in;\x * \xo 7:22 \xt Is. 35:5-6\x* 
\q1 exqetzi'n otaq chi kyim, ma chi jaw anq'in juntl majl. 
\q1 Ex jni' qe' yaj ma pon tqanil Tb'anil Tqanil kolb'il kye.\x * \xo 7:22 \xt Is. 61:1\x* 
\m  
\v 23 Ex ky'iwlinqexixjo a mi njawje kyk'u'j wi'ja. 
\p  
\v 24 Tej kymeltz'ajjo t-xnaq'tzb'in Juan, b'e'x ok ten Jesús yolil ti'j Juan kyuk'axjal. Xi tq'ma'n kye kyjalu'n: Tej kyxi'y lolte Juan toj tzqij tx'otx', ¿Ti'taqtzin wiq ichin kyajtaqa tu'n kylonti'y? ¿Ma noqpe jun ichin kab'e tk'u'j, tze'nku jun ajlaj meltz'aje tu'n kyq'iq'?  
\v 25 Qa mina, ¿Ti'taqtzin kyajtza tu'n kylonti'y? ¿Moj qa jun ichin manyor tb'anilx t-xb'alin tok? Me b'i'n kye' kyu'n, qa toj kyja nmaq kawil najleqe kye' ichin, a tb'anilx kyxb'alin tok, ex nimx nchi achin tzalu'n twutz tx'otx'.  
\v 26 ¿Me ti'tzin chi txa'jtza lolte? ¿B'alaqa jun yolil Tyol Dios? ¡Ikytzi'n! Me ante Juan nimxixtl toklin kyib'aj tkyaqil yolil Tyol Dios, aye i k'monte Tyol ojtxe.  
\v 27 Qu'n ikytzin tq'ma Diosjo ti'j toj Tu'jil Tyol kyjalu'n: 
\q1 Kxel nchq'o'n we' nsan twutza q'malte tqanil tulila, 
\q2 tu'n tkub' kyb'inchinxjal kyib' twutza.\x * \xo 7:27 \xt Mal. 3:1\x* 
\p  
\v 28 Twutzxix kxel nq'ma'n, qa kyxol tkyaqilxjal twutz tx'otx', mix a'l jun nimxixtl toklin tze'nku te Juan, a Jawsil A'. Me ajo a noq tal ch'in toklin toj Tkawb'il Dios toj kya'j, nimxixtl toklin tze'nku te Juan. 
\p  
\v 29 Jotqexjo xjal, a otaq kyb'i tyol Juan ex majqexpe kyej xjal, a peyil pwaqqe te Rom, xi kytziyin te Juan tu'n kyku'x toj a' te jawsb'il a', ex xi kyq'o'n chjonte te Dios, qu'n el kyniky' te qa tz'aqlexix te Dios.  
\v 30 Me ayeqetzin kyej Parisey exqetzi'n jni' xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il, mix kytziye kye' tu'n kyku'x toj a' te jawsb'il a' tu'n Juan.\x * \xo 7:30 \xt Mt. 21:32; Lc. 3:12\x* Tu'n ikyjo b'e'xsin el kyiky'in a tajtaq Dios kyuk'a. 
\p  
\v 31 K'wel nq'o'n jun techil tze'nqe xjal ja'lin.  
\v 32 Ikyqetzi'n tze'nqeku tal k'wal nchi kub' qe saqchal toj k'ayb'il. Ex nxi kyẍch'in te kyuk'a, tu'n kysaqcha'n junx, ex nxi kyq'ma'n: Ma qo chinb'i'n kyuk'a xux, tu'ntzintla qsaqchan, ex tu'n kytzalaja ex tu'n kyb'ixi'n, me mi ẍi b'ixi'n. Tu'npetzi'n, ma txi qb'itzi'n b'itz te b'isb'ajil, tu'ntzintla qsaqchan, ex tu'n kyoq'a, me mix a'l s-oq'. ¿Ti'xsin kyajtza? chi chi'. 
\p  
\v 33 Ikytzin kyeji'y, chi Jesús. Qu'n tej tul Juan, a mix wa'n pan ex mix k'wan vin kyuk'a txqantl, ex xi kyq'ma'n qa attaq taq'nil tajaw il toj tanmin.  
\v 34 Ex ma chin ula, ayi'n Tk'wal Ichin ja'lin, a nchin wa'n ex nchin k'wan kyuk'a noq ti'chaqku xjal, me nkyq'ma'nla wi'ja qa lo'lqi'n, ex jun kyuk'a peyil pwaq ex kyuk'a aj il. Ex ayetzin kye, ¿Ti'xsila kyajtza?  
\v 35 Kxel nq'ma'n qa atzin k-elile kyniky'a ti'jjo na'b'l ntzaj tu'n Dios ti'jjo qb'inchb'i'n. 
\s1 Tej tok tsu'njo qya k'ok'jsb'il kyi'j tqan Jesús 
\p  
\v 36 Tb'ajlinxi' ikyjo, jun Parisey kub'sin twutz tu'n t-xi' Jesús wa'l junx tuk'a toj tja. 
\p Kutzin, chi Jesúsjo. 
\p Atzaj te' tkanin, ok qe ti'j meẍ. Q'uqletaq te Jesús,  
\v 37 tej tpon kanin jun qya, a b'inchil il, a axsa najletaq tojjo tnam anetzi'n. Ex otaq tb'i tej qya anetzi'n qa otaq pon kanin Jesús wa'l toj tja Parisey. Tu'n ikyjo, xi ti'n jun ẍunk nojnin tuk'a jun wiq a' k'ok'jxix wen; ajo ẍunk b'inchin tuk'a jun wiq ab'j tb'anilx wen.  
\v 38 Pon laq'e tej qya kyk'atz tqan Jesús, ok ten oq'il ex kyuk'a ta'l twutz, oktzin tentz txjolkye tqan Jesús.\x * \xo 7:38 \xt Mt. 26:7; Mr. 14:3; Jn. 12:3\x* Atzaj te' kyb'aj txjet, b'e'xsin ok tentz tzqijsilkye kyuk'a tsmal twi', ex i el tma'tzin tqan, exsin ok tqo'n a' k'ok'jsb'il kyi'j, a q'i'ntaq tu'n. 
\p  
\v 39 Atzaj te' tiwle lo tu'n Parisey, a xi txkonte Jesús, ul jun t-xim kyjalu'n toj tanmin: A noqxit jun yolil Tyol Dios te' ichin lo, matla kaninte ti'j tze'n ta'ye tchwinqiljo qya, a lu' n-ok tzyunte, qu'n ajo qya lo, jun b'inchil il te', chtej Parisey. 
\p  
\v 40 Atzi'n te Jesús b'e'x kanin te' ti'j t-xim Parisey. Tu'ntzi'n, iky xi tq'ma'n kyjalu'n: Ay Simun, at jun we' tu'n t-xi nq'ma'n tey. 
\p Atzin te Parisey xi ttzaq'win kyjalu'n: Kutzin, Xnaq'tzil. Q'mantza. 
\p  
\v 41 Xitzin tq'ma'n Jesús kyjalu'n: Ite'taq kab'e xjal, a attaq kyk'as tuk'a jun ichin, a b'a'ntaq q'on pwaq tx'ex. Attaqtzin te' jun jwe' syent pwaqtaq te' ttx'ex. Ataqtzil te' juntl lajaj toj ox k'altaq\f + \fr 7:41 \ft Lajaj toj ox k'al, 50 n-ele.\f* te' ttx'ex.  
\v 42 Me qu'n tu'n mix ja' nchjetetaqjo kyk'as, b'e'x kub' najsi'n kyk'as tu'njo ichin, a tajaw pwaqtaq. 
\p Kutzin. Q'mantzintza we'y ja'lin, chi Jesúsjo te Parisey. Kyxoljo kab'e k'asb'ine lo, ¿Altzila kye' k-okil k'u'jlinte ch'intljo tajaw k'as? 
\p  
\v 43 Xitzin ttzaq'win Simun kyjalu'n: Toj nwutza, b'alaqa a ichin, a nimxixtaq ch'intljo tk'as. 
\p Twutzx te', chi Jesúsjo. Ikypen te' tze'nku ma tzaj tq'ma'n. 
\p  
\v 44 Xitzin ka'yin Jesús toj twutzjo qya, exsin xi tq'ma'ntz te Simun kyjalu'n: ¿Man tz'iwle qya lo tu'n, a ma chi el ttxjo'n nqa'n tuk'a ta'l twutz, ex ma chi el tsu'n kyuk'a tsmal twi' tu'ntzintla kytzqijtz? Me metzi'n te, ma chin tzaj ttxko'n tu'n woktza toj tjay, me nti' ch'in a' saj tq'o'n te tx'ajb'ilkye nqa'n.  
\v 45 Ex mi ẍin el tma'tzi'n te q'olb'il we'y, tze'nku ntene qxol; qalatzin te' qya lo, noqx te' ẍin oktza, b'e'x s-ok ten ma'tzilkye nqa'n, ex na'mx tu'n tkub' qen ja'lin.  
\v 46 Ex nti' te aseyt ma jax tq'o'n toj nwi'y, a tze'nkuxjo nb'inchajtz, me metzin te' qya lo, at te' a', a k'ok'jxix wen ma tz'ok tqo'n kyi'j nqa'n.  
\v 47 Tu'npetzi'n, kxel nq'ma'n tey, qa noq tu'n nim tk'u'jjo qya wi'ja, ma chi kub' najsit nimku til. Me atzin te' xjal, a nya nim til toj twutz, ex nya nim tk'u'j wi'ja. 
\p  
\v 48 Tb'ajlinxi tq'ma'n ikyjo, xitzin tq'ma'nltz te' qya kyjalu'n: ¡Ay, qya! Ma chi najsit te til ja'lin wu'n. 
\p  
\v 49 Ayetzin kyej txqantl xjal, a otaq chi pon txko'ntl wa'l junx tuk'a Jesús, i ok ten kye' qanilte kyxolx kyjalu'n: ¿Ankye te' xjal lo, a nimsil tib'? ¿Majqexjo kyilxjal nchi kub' tnajsin? 
\p  
\v 50 Me atzin te Jesús, b'e'x xi kyiml te' ti'j qya anetzi'n, exsin xi tq'ma'nltz kyjalu'n: ¡Ay qya! Noq tu'njo tnimb'ila wi'ja, ma kletiy. Atzi'n ja'lin toj tzaljb'il kux meltz'aja, chi Jesúsjo te. 
\c 8  
\s1 Ayejo qya nchi mojintaq tuk'a Jesús 
\p  
\v 1 Tb'ajlinxi' ikyjo, b'aj b'et Jesús tojile ila' tnam ex tojile ila' kojb'il, tu'n tq'met, ex tu'n tchiky'b'itjo Tkawb'il qMan Dios. Majqex kye' kab'lajaj t-xnaq'tzb'in, lipcheqektaq ti'j.  
\v 2 Ex ite'taq jun jte'b'in qya lipcheqektaq ti'j, ayej a otaq chi q'anit tu'n Jesús kye' taq'nil tajaw il ex te' ila'kul yab'il. Kyxoljo qya anetzi'n tokxtaq Mariy, aj Xle'n tb'i nq'olb'ajtztaq, exsin otaq chi etzjo wuq taq'nil tajaw il toj tanmin.  
\v 3 Ex majxjo Juana, a t-xu'jil Cuza, aj mojiltaq tuk'a Herodes, majx Susana exsin txqantl qya, ayej nchi mojintaq tuk'a Jesús.\x * \xo 8:3 \xt Mt. 27:55-56; Mr. 15:40-41; Lc. 23:49\x* 
\s1 Jun techil tze'n kyanmin xjal ti'j Tyol Dios 
\r (Mt. 13:1-9; Mr. 4:1-9) 
\p  
\v 4 Nimkuxjal i pon kychmo'n kyib' tk'atz Jesús, ayej i b'aj tzaj tojile junjun tnam, qu'n kyajtaqjo xjal anetzi'n tu'n tiwle Jesús kyu'n. Oktzin ten Jesús yolil ti'jjo jun techil, a ntq'ma'n kyjalu'n:  
\v 5 Jun maj, attaq jun xjal ex, awal triy. Atzaj te' t-xi tchto'n tijaj, ila'ku ijaj i pon tz'aq toj b'e. Tu'ntzi'n, b'e'x i b'aj kywa'b'inxjal, ex b'e'x jaw kywa'n pich'.  
\v 6 Ex ila'kul ijaj i pon tz'aq kyxol ab'j. Ulpin kye' kywi', me liweyxix i jaw tzqij, qu'n tu'n nti'taq tak'iljo tx'otx' anetzi'n.  
\v 7 Atx txqantl ijaj pon chitj kyxol tx'i'x; ex ul kye' kywi'. Me noq i jaw xky'i'six, qu'n tu'n b'e'x i xi b'aj kyxoljo k'ul, a at kytx'i'xil.  
\v 8 Me at txqantl pon chitj tojjo tb'anil tx'otx'. Tb'anilpen ch'i'ye te', ex nimxjo twutz kyij, b'alaqa junjunchaq jwe' k'al\f + \fr 8:8 \ft Jwe' k'al, 100 n-ele.\f* twutzjo junjun ijaj. 
\p Tb'ajlinxitzin tq'ma'n Jesúsjo techil lo, jawtzin yolin juntl majl kujxix wen. Chi' kyjalu'n: Ankye taj tu'n tkub' tb'i'n nyola, in tkub' tb'i'ntz, tu'ntzintla tkub' tb'inchin. 
\s1 Nuk'b'il tu'n Jesús ti'jjo t-xnaq'tzb'il 
\r (Mt. 13:10-17; Mr. 4:10-12) 
\p  
\v 9 Me ayetzin kyej t-xnaq'tzb'in Jesús, b'e'xkux xi kyqanin kye', tze'n tz'elpine' techil, a otaq b'aj tyolin kyxol. 
\p  
\v 10 Ajo techil, iky tz'elpine te' kyjalu'n, chi Jesúsjo: Ajo tumil, a ewintaq ti'jxi Tkawb'il qMan Dios, o tz'el kyniky'a te, qu'n tu'n aku Dios o tzaj yek'inte kye'y. Me ayetzin kye' txqantl, a na'mx tel kyniky' te, il ti'j tu'n nyoli'n kye kyuk'a techil, tu'ntzintla aj nb'aj yoli'n, ajo otaq kyli, me mina s-el kyniky' te; exsi'n ajo otaq kyb'i, mi n-okx toj kywi'.\x * \xo 8:10 \xt Is. 6:9-10\x* 
\s1 Tej ttzaj tchiky'b'in Jesús techil kyi'jjo kyanminxjal 
\r (Mt. 13:18-23; Mr. 4:13-20) 
\p  
\v 11 Ajo techil, a ma b'aj q'met, antza nyoline te' ti'jjo Tyol qMan Dios.  
\v 12 Atzi'n ijaj, a xpon chitj toj b'e, antza nyoline te' kyi'jjo xjal, a nchi b'in ti'j Tyol qMan Dios, me liwey n-ul kanin tajaw il najsilte toj kyanmin, tu'ntzintla mina txi kynimin, ex mina chi klet.  
\v 13 Atzin te' ijaj, a xpon chitj kyxol ab'j, antza nyoline te' kyi'jjo xjal, a nchi b'in ti'j Tyol qMan Dios. Nxi kynimin tuk'a tkyaqil kyajb'il, me ajo kynimb'il nti'xix tkujil, ex noq te jte'b'in q'ij, tu'ntzi'n b'e'x nchi jaw tz'aq toj kynimb'il, tze'nku ntzaj jun mib'in toj kychwinqil.  
\v 14 Atzin te' ijaj, a xpon chitj kyxol tx'i'x, antza nyoline te' kyi'jjo xjal, a nchi b'in ti'jjo Tyol qMan Dios, me liwey nchi tzaj numj toj kynimb'il tu'njo t-xim kyanmin nya jikyin. Atku tu'n tpajjo q'inimil, ex atku noq tu'n tpajjo achb'il, a at twutz tx'otx', tu'ntzi'n mina nchi wutzin toj kychwinqil.  
\v 15 Me atzin te' ijaj, a xpon chitj toj tb'anil tx'otx', antza nyoline te' kyi'jjo xjal, a tb'anilxjo kyanmin ex at-xixjo kyajb'il tu'n kyb'in ex tu'n tkub' kyb'inchi'n a ntq'ma'n Tyol qMan Dios. Tu'ntzi'n, jikyinxix ite'ye toj kynimb'il, ex tb'anilxjo kywutz n-el toj kychwinqil, chi Jesúsjo kye. 
\s1 Ajo Tyol Dios tze'nku jun tqan tzaj 
\r (Mr. 4:21-25) 
\p  
\v 16 Yolin Jesús ti'jjo juntl techil lo: Mix a'l jun te xjal aku tz'ok txqonte jun tzaj, tu'ntzintla at spiky'in tuja, exsin liwey tu'n tkub' tmaqsi'nl, mo tu'n tokx tq'o'nl tjaq' jun watb'il. Qala' k-okil txqet jun te tzaj, exsin tu'n tjax q'oyit twi' jun xtanko'l, tu'ntzintla spiky'in te kye', a nchi okxik tuja.\x * \xo 8:16 \xt Mt. 5:15; Lc. 11:33\x* Ex ikyxjo ajo nyola nlay b'ant tu'n tmaqet.  
\v 17 Nti'x jun te ti' mina tz'el tqanil, qala' ikytzin ilx ti'j tu'n tkub' chiky'b'it.\x * \xo 8:17 \xt Mt. 10:26; Lc. 12:2\x* Ikytzin Tyol Dios; te tnejil mina n-eltaq kyniky'a te, me atzin ja'lin loqi'n nchin xnaq'tzin kyi'ja, tu'n tel ẍtile' toj kynab'la tze'nku tqan tzaj. Tu'ntzin ikyjo, nti'x jun ti' aku b'ant tu'n tewit. 
\p  
\v 18 Tu'npetzi'n, kyka'yinktzin kyib'a. Qu'n tkyaqiljo, a nim n-ok tilil Tyol Dios tu'n, kyja kxela q'oyit txqantl tnab'l, tu'n tel tniky' ti'j tkyaqil. Me ankye te' nti' n-ok tq'o'n tilil, majxpe ajo tnab'l, a tb'anilx toj twutz, me a nti' tumil, k-elil q'iyit te jun majx.\x * \xo 8:18 \xt Mt. 25:29; Lc. 19:26\x* 
\s1 Ankyeqexix titz'in ex tnana Jesús 
\r (Mt. 12:46-50; Mr. 3:31-35) 
\p  
\v 19 Tzuntaq nyolin Jesús ikyjo, tej tpon kanin tnana exqetzi'n titz'in antza, me mix i pon laq'eyexix tk'atz, qu'n tu'n ma nintzxtaq xjal at.  
\v 20 Tu'ntzi'n, noq xi q'ma'n te kyjalu'n: Lu tej tnaniy exqetzi'n titz'in ite' pe'n, ex kyaj tu'n kyyolin tuk'iy. 
\p  
\v 21 Atzin te Jesús xi ttzaq'win kyjalu'n: A weji'y nnana ex aye weji'y witz'in aye' nchi b'in, ex nkub' kyb'inchin a ntq'ma'n Tyol qMan Dios. 
\s1 Tej tmiyet kyq'iq' ex nijab' tu'n Jesús 
\r (Mt. 8:23-27; Mr. 4:35-41) 
\p  
\v 22 Jun majjo ikyjo, okx Jesús exqetzi'n t-xnaq'tzb'in toj jun bark, exsin xi tq'ma'n kye kyjalu'n: Qo iky'x tzma tjlajxi nijab', chi'. 
\p Ex b'e'xsin i xi'tz.  
\v 23 Ex tzmataq nchi b'et tib'aj a', b'e'x iky' ktan Jesús. Ex b'e'x ok ten txqan kyq'iq' jumil tib'ajile' nijab' anetzi'n, ex atzin tej bark kyja'taq tnoj te' tu'n a'. Ex tu'n ikyjo, ch'ixtaq t-xi mulq'aj toj nijab'.  
\v 24 Tu'ntzi'n, b'e'x okx k'asin kyu'n t-xnaq'tzb'in, ex xi kyq'ma'n te kyjalu'n: ¡Xnaq'tzil! ¡Xnaq'tzil! Ch'ix qxi mulq'aj. 
\p B'e'x jaw we'ks Jesús, exsin xi tmiyo'ntz kyq'iq' exsi'n tipin a', a tzunxtaq jaw mayiyin, ex noq tu'njo tyol, b'e'x i kub' qen, ex jotx kub' nume. 
\p  
\v 25 Tb'ajlinxitzi'n ikyjo, xitzin tq'ma'n Jesús kye' t-xnaq'tzb'in kyjalu'n: ¿Ja'tzin saq'eku' kynimb'ila? 
\p Ayetzin kyej t-xnaq'tzb'in otaq chi xob', ex i jaw ka'ylaj. Tu'ntzi'n, jaw qanlaj kyxolx kyjalu'n: ¿Alxsila kye xjal ikyjo? A ajin kyq'iq' ex a' ma kub' niminte. 
\s1 Tej kyex tlajo'n Jesús taq'nil tajaw il toj tanmin jun xjal aj Gerasa 
\r (Mt. 8:28-34; Mr. 5:1-20) 
\p  
\v 26 I pontzin tojjo tx'otx' te Gerasa, a at tjlajxi nijab', ttxlaj Galiley.  
\v 27 Noqxix nku'tzku Jesús toj bark, tej tpon laq'e jun ichin tk'atz, a antza etza kyxolxjal toj tnam. Atzi'n ichin anetzi'n, ite'taq taq'nil tajaw il toj tanmin ila'xitaq ab'q'e. Minataq nchi ok tq'o'njo t-xb'alin, ex nya toj jun ja najletaq; qala' antza n-anq'inetaq toj muqb'il kyimnin.  
\v 28 Atzaj te' tiwle Jesús tu'n, b'e'x kub' meje twutz, exsin jaw ẍch'intz kujxix wen kyjalu'n: ¿Ti' taja wi'ja, ay Jesús, a Tk'waljo Dios nimxix toklin? Chin kub'sil nwutza tey, tu'n mina chin kub' tyajinxa. 
\p  
\v 29 Tq'ma xjaljo yol lo, qu'n b'ijte Jesús tej t-xi tq'ma'n kyej taq'nil tajaw il, qa iltaq ti'j tu'n kyetz toj tanminjo xjal anetzi'n. Ojtxetaq ttzyetla kyu'n taq'nil tajaw il. Mix tu'n otaq chi k'letjo tq'ob' exqetzi'n tqan kyuk'a kxb'il kyu'nxjal, tu'ntzintla mina tzaqpaje. Me b'e'x nchi laqjtaqjo kxb'il tu'n, tu'n kyipin taq'nil tajaw il. Ex ayejo taq'nil tajaw il nxi q'intetaq tojjo tx'otx' ja' nti'ye kynajb'ilxjal. 
\p  
\v 30 Xitzin tqanin Jesús tej ichin kyjalu'n: ¿Titzin tetza tb'i? 
\p Tzajtzin ttzaq'win tej ichin kyjalu'n: Ila'ku we' nb'i. 
\p Xi tq'ma'n ikyjo qu'n tu'n nimxtaq taq'nil tajaw il otaq chi okx toj tanmin.  
\v 31 Aye' taq'nil tajaw il lo, i kub'sin kywutz te Jesús, tu'ntzintla mina chi xi xo'ne toj ma tij jul, a ja'la ta'yile t-xela.  
\v 32 Me qu'n tu'n ite'taq txqan kuch nchi wa'ntaq twi' wutz, xitzin kyqani'n taq'nil tajaw il te Jesús, tu'ntzintla t-xi tq'o'n amb'il kye, tu'n kyokx kyojjo kye kuch. Xitzin tq'o'n Jesús amb'il kye.  
\v 33 Texjo or anetzi'n, b'e'x i etz kyej taq'nil tajaw il toj tanminjo ichin anetzi'n, ex b'e'xsin i okxtz kyojile' kuch, a ite'taq. Ayetzin kyej kuch b'e'x i xi tilj kye' kub'l, ex atzaj te' kykupin, b'e'xsin xi kyxo'n kyib'tz tojjo nijab', ex antza b'e'x i jiq'we. 
\p  
\v 34 Atzaj te' tiwle lo kyu'nxjal, a nchi kyik'lentaq kyi'j kuch, b'e'xsin i kub'tz toj b'e yolilte kye' xjal, a ite'taq toj tnam ex kyojjo jni' kojb'il.  
\v 35 B'e'xsin i b'ajetz kyej xjal lolte qa twutzxtaqjo otaq kyb'i. Ex atzi'n te' kykanin tk'atz Jesús, iwle' ichin kyu'n, aj otaq chi etz taq'nil tajaw il toj tanmin. Atzaj ichin anetzi'n q'uqletaq t-xe tqan Jesús; ite'ktaq t-xb'alin, ex otaq tzul spiky'e' toj twutz. Tu'n ikyjo, b'e'x tzaj kyej xjal kyxob'il. 
\p  
\v 36 B'e'x tzyet tej lo tq'umle kyu'nj xjal i lonte, tze'n tten tq'anitj ichin anetzi'n.  
\v 37 Tej tb'ijtej lo kyu'nxjal, a ite'taq tojjo tx'otx' te Gerasa, nimx kyxob'il tzaj. Tu'n ikyjo, kykyaqilx i xi' kub'sil kywutz te Jesús, tu'ntzintla tex tojjo kytanim. Okxsin Jesús toj bark, ex b'e'x iky' antza.  
\v 38 Me na'mtaq tiky', atzin te ichin, a otaq chi etz taq'nil tajaw il toj tanmin, kub'sin te' twutz, tu'n t-xi lipe ti'j Jesús, me mix ttziye te Jesús. Tzajtzin q'ma'ntz te kyjalu'n:  
\v 39 Kux meltz'aja tjay, ex q'manxjiy tkyaqiljo a ma tb'inche Dios ti'ja. 
\p Kutzin, chtej ichin. B'e'xsin xi'tz, exsin ok tentz yolilte te kykyaqil xjal, a najleqetaq toj tnam, jotxjo a otaq tb'inche Jesús ti'j. 
\s1 Tej tkub' tq'anin Jesús kab'e xjal 
\r (Mt. 9:18-26; Mr. 5:21-43) 
\p  
\v 40 Atzaj te' tmeltz'aj Jesús tjlajxi nijab', tzuntaq chi yonxjal ti'j, ex tzaj kyk'mo'n tuk'a tzaljb'il.  
\v 41 Tzuntaq nb'ajjo ikyjo, tej tpon kanin jun ichin tk'atz Jesús, Jayr tb'i, nejinel tojjo mu'ẍ ja te kyna'b'l Dios aj Judiy. Atzin tej ichin anetzi'n b'e'x kub' meje t-xe tqan Jesús, exsin kub'sin twutz, tu'ntzintla t-xi' Jesús tzmax tja,  
\v 42 qu'n tu'n ch'ixtaq tkyimjo jun tk'wal txin, a junch'inxtaq, b'alaqa te kab'lajaj tab'q'e. Tzmataq nb'et Jesús, tu'n tkanin tja Jayr, tej tok jitz'le kyxolxjal, qu'n tu'n nimxtaq xjal lipcheqetaq ti'j. 
\p  
\v 43 Kyxoljo xjal, a lipcheqetaq ti'j Jesús, attaq jun qya, a otaq b'ant-xi' kab'lajaj ab'q'e ttzyetlin tuk'a kyyab'ilqya, ex mix ja' nqenetaq. Ex tu'n ikyjo, otaq xb'aj tyaji'n tib' kyuk'a q'anil, ex otaq b'aj tyupin jni' attaq te, te twi' tq'anb'il, me mix a'ltaq otaq q'aninte.  
\v 44 Tzaj lipexi tej qya lo ti'jxi Jesús, exsin ok ttzyu'n ttxa'n t-xb'alin. Ex noq tu'n ikyjo, b'e'x qe'n tyab'il.  
\v 45 Xitzin tqanin Jesús kyjalu'n: ¿Ankye' ma tz'ok meko'n we'y? chi'. 
\p Qu'n tu'n mix a'l xi tzaq'winte, xitzin tq'ma'n Pegr kyjalu'n: Taa, mix a'lte ma tz'ok tzyunte, qala' tu'n nim xjal lipche; tu'ntzi'n, b'e'x nchi ok aq'le ti'ja, expe b'e'x nxi limo'n kyu'n. 
\p  
\v 46 Me kub' tq'ma'nl Jesús kab'el tyol. Chi' kyjalu'n: Ma tz'el nniky'a te, qa at jun a'la ma tz'ok tzyun we'y, qu'n noq tu'n wipi'n ma q'anite' xjal anetzi'n. 
\p  
\v 47 Kub'tzin t-ximin tej qya, a qa nlay tz'ewittaq. Tu'n ikyjo, b'e'x tzaj laq'e tk'atz Jesús lu'lin wen tu'n t-xob'il, ex b'e'x kub' meje t-xe tqan. Kub'tzin tpa'ntz kyxolxjal tiqu'nil ok ttzyu'n t-xb'alin Jesús, ex kub' tq'ma'ntz, qa b'e'x q'anitku texjo paq anetzi'n. 
\p  
\v 48 Xitzin tq'ma'n Jesús tej qya kyjalu'n: Nk'wal, axjo tnimb'ila ma kub' q'anin tey. Kuxsin txi'tza ja'lin tuk'a tzaljb'il. 
\p  
\v 49 Tzunxtaq yolin Jesús ikyjo, tej tul kanin jun xjal q'olte jun tqanil te Jayr, aj nejinel tojjo mu'ẍ ja te kyna'b'l Dios Judiy, exsin xi tq'ma'n kyjalu'n: Taa, ma kyim te tk'wal. Mi tz'ok ila ti'j xnaq'tzil ja'lin. Mi txi tk'le'nla tjay. 
\p  
\v 50 Me b'e'x b'ij te' lo tu'n Jesús, exsin xi tq'ma'ntz te Jayr kyjalu'n: Mina tzaj xob'a, o'kx qe tk'u'ja wi'ja, ex ok kq'anitil te tk'wal, chi'. 
\p  
\v 51 Atzaj te' tkanin Jesús tja Jayr, mix ttziye tu'n kyokx kykyaqil xjal tuk'a; qala' o'kxjo ttata ex tnanaj txin tuk'ax Pegr tuk'a Santyaw exsin Juan.  
\v 52 Tej kyokx tuja, kykyaqilxjal tzuntaq nchi oq' tu'n b'isb'ajil ti'jjo tal txin, a otaq kyim. Me atzin te Jesús xi q'mante kye kyjalu'n: Mina chi oq' kye', qu'n nya ma kyim tetxin, qala' lu' noq nktan. 
\p  
\v 53 Noqx i b'aj jaw tze'n jni' xjal ti'jjo tyol Jesús ikyjo, qu'n tu'n otaq tz'iwle' txin kyu'n, a qa otaq kyim. 
\p  
\v 54 Me atzin te Jesús, xi' te' tzyulte tq'ob'jo txin, exsin jaw ti'n tq'ajq'ojil twi'. Chi' kyjalu'n: ¡We'ksa, txin! 
\p  
\v 55 B'e'xsin jaw anq'in juntl majl tej txin, ex texjo paq anetzi'n b'e'x jaw we'ks. Xitzin tq'ma'n Jesús tu'n t-xi q'o'n twa. 
\p  
\v 56 B'e'x i jaw ka'ylaj kyej ttata k'wal tu'n ikyjo, me b'e'x xi q'ma'n kye tu'n Jesús, tu'n mix alqeye, tu'n t-xi kyq'ma'ne tkyaqilxjo otaq b'aj. 
\c 9  
\s1 Tej kyxi tsma'n Jesús t-xnaq'tzb'in q'mal Tb'anil Tqanil kolb'il 
\r (Mt. 10:5-15; Mr. 6:7-13) 
\p  
\v 1 I ok tchmo'n Jesúsjo kab'lajaj t-xnaq'tzb'in, exsin xi tq'o'n kyoklin te kawil, ex xi tq'o'n kyipin tu'n kyetzjo jni' tkyaqil wiq taq'nil tajaw il toj kyanminxjal kyu'n, exsi'n jni'qe yab' tu'n kyq'anit.  
\v 2 Exsin i xi chq'o'ntz tu'n Jesús tu'n kyxi' yolil te' Tkawb'il qMan Dios, ex tu'n kyq'anin kyi'jjo jni' yab'.  
\v 3 Chi' kyjalu'n: Nti' ch'in kye' tu'n t-xi kyi'n, a il ti'j tu'n tajb'in toj kyb'e'y; mina txi kyi'n kye kytze, kych'u'ẍa ex wab'j, ex mina txi kyi'n kye' pwaq, nipe jun xb'alin te tx'ixpil kyi'ja.\x * \xo 9:3 \xt Lc. 10:4\x* 
\v 4 Ex a'lchaqx kye jatz ja' chi pon kanini'y ajlal, axsa chi tenkuy, tzmaxi k'a' chi etzji'y toj, ajxi kyxi'y toj junxil tnam, chi Jesús kye.  
\v 5 Me metzi'n, aj qa at jun tnam, a ja' kyky'e'yexjal kyi'ja, b'e'x k'a' chi etza antza. Me b'e'x k'a' tz'el kychto'n quq ti'j kyqa'n kywutzjo xjal tojjo tnam anetzi'n, tu'n tajb'in te techil kye, tu'n mina xkub' kyb'i'n Tyol Dios.\x * \xo 9:5 \xt Lc. 10:10-11; Kyb'i. 13:51\x* 
\p  
\v 6 B'e'xsin i xi' kyej t-xnaq'tzb'in Jesús tojile junjun kojb'il, q'mal te' Tb'anil Tqanil kolb'il kyexjal, ex tu'n kyq'anitjo jni' yab' kyu'n. 
\s1 Tej t-ximin Herodes ti'j ankye te' Jesús 
\r (Mt. 14:1-12; Mr. 6:14-29) 
\p  
\v 7 Jotxjo a nyolajtztaq ti'j Jesús, ex ti'j tkyaqiljo nb'anttaq tu'n. B'e'x b'ijte te' tu'n Herodes, a nmaq kawiltaq, me mix elexix tniky' te, qu'n ila'taq nq'mante a qa ataq Juan, a Jawsil A', otaq jatz itz'je juntl majl.  
\v 8 Ex ite'taqtl nchi q'mante a qa ataqj Elías, a yolil Tyol Dios, otaq tzul juntl majl. Me ite'taq nchi q'mante a qa jun qtzan yolil Tyol Diosjo otaq jaw anq'in juntl majl.\x * \xo 9:8 \xt Mt. 16:14; Mr. 8:28; Lc. 9:19\x* 
\v 9 Me atzin te Herodes iky te' tq'ma kyjalu'n: Nyatel te Juan, a Jawsil A', qu'n ayinku we' in xi q'mante, tu'n tel tx'emit te' twi'. ¿Me altzila kye' xjaltz, a nimku nq'umlajtz ti'j? Tu'n ikyjo, ok tq'o'n Herodes tilil, tu'ntzintla tiwle Jesús. 
\s1 Tej tka'chit jwe' mil ichin tu'n tipin Jesús 
\r (Mt. 14:13-21; Mr. 6:30-44; Jn. 6:1-14) 
\p  
\v 10 Atzaj te' kymeltz'ajjo t-xnaq'tzb'in Jesús, b'e'x i ok ten q'malte te Jesús jni' otaq b'aj kyb'inchin. B'e'xsin i xi q'i'ntz kyjunalx, tu'n kypon kanin tojjo jun najb'il, Betsaida tb'i.  
\v 11 Me atzaj te' kyb'inte txqantl xjal, qa otaq che'x Jesús kyuk'a t-xnaq'tzb'in tzma Betsaida, b'e'xsin i xi lipetz kyi'j. I kub' tziyin tu'n Jesús tej kykanin; xi chiky'b'in Tkawb'il qMan Dios kye, ex i kub' tq'anin jni' yab'. 
\p  
\v 12 Atzaj te' kyja'taq qok yupj, b'e'xsin i xi laq'e kab'lajaj t-xnaq'tzb'in tk'atz Jesús, exsin xi kyq'ma'n te kyjalu'n: Chq'onqexjiy xjal lo kyojile' jni' kojb'il a nqayin ite', tu'ntzintla kyjyon kywa, ex tu'n kyjyon te' ja' tu'n kyktane, qu'n tu'n nti'x ch'in te at tzalu'n. 
\p  
\v 13 Xitzin ttzaq'win Jesús: Kyq'onxa kywa. 
\p Me ayetzintljo t-xnaq'tzb'in xi kytzaq'win kyjalu'n: Nti' qe wab'j q'i'n qu'n, o'kxjo jwe' tal wab'j exsin kab'e tal netz' kyiẍ. ¿Ma man qo'xtza laq'olte txqantl wab'j te tkyaqiljo xjal lo? chi chi'. 
\p  
\v 14 Attaq jun jwe' mil ichin antza. Me chi Jesúsjo kye t-xnaq'tzb'in kyjalu'n: Kyq'manxa kyexjal tu'n tok kychmo'n kyib' toj ch'uqin, lajaj toj ox k'al\f + \fr 9:14 \ft Lajaj toj ox k'al, 50 n-ele.\f* tu'n tten toj junjun ch'uq, ex tu'n kykub' qe. 
\p  
\v 15 Jotx xjal i b'aj kub' qe, tze'nxjo xi q'ma'n kye kyu'njo t-xnaq'tzb'in Jesús.  
\v 16 Texjo paq anetzi'n, i jaw ttzyu'n Jesúsjo jwe' tal wab'j exqetzi'n kab'e tal netz' kyiẍ, jaw ti'n twutz jawl, exsin xi tq'o'n chjonte te Dios kyi'j. Atzaj te' tb'aj na'n Dios, b'e'xsin i kub' tpiẍin tal wab'j, exsin i xi tq'o'ntz kye' t-xnaq'tzb'in, tu'ntzintla tkub' kysipin kye tkyaqilxjal.  
\v 17 Jotxjo xjal b'aj noj kyk'u'j, qu'n tu'n nimx kywa b'aj. Me atzaj te' kyb'aj wa'n, kab'lajaj chi'ljo tb'uchil wab'j chmet. 
\s1 Tej t-xi tq'ma'n Pegr qa Kolil te Jesús 
\r (Mt. 16:13-19; Mr. 8:27-29) 
\p  
\v 18 Jun majjo ikyjo, tjunalxtaq Jesús at kyuk'a t-xnaq'tzb'in; na'n Dios nej, exsin xi tqanin kye' t-xnaq'tzb'in. Chi' kyjalu'n: ¿Ankyeqi'n toj kywutzjo jni' xjal? 
\p  
\v 19 Xitzin kytzaq'win t-xnaq'tzb'in kyjalu'n: At junjun nq'ma'nte qa ajiy qtzan Juan, a Jawsil A'; at junjuntl nq'ma'nte qa ajiy Elías, a yolil Tyol Dios ojtxe. Ex at junjuntl nq'ma'nte qa ajiy jun yolil Tyol Dios jaw itz'je juntl majl.\x * \xo 9:19 \xt Mt. 14:1-2; Mr. 6:14-15; Lc. 9:7-8\x* 
\p  
\v 20 ¿Yajtzin kye toj kywutz? ¿Ankyeqi'n? 
\p Ate Pegr xi tzaq'winte kyjalu'n: A tejiy Crist, a sk'o'nxix tu'n Dios, tu'n tul tzalu'n twutz tx'otx', chi'.\x * \xo 9:20 \xt Jn. 6:68-69; 11:27\x* 
\s1 Tej tyolin Jesús ti'j tkyimlin 
\r (Mt. 16:20-28; Mr. 8:30–9:1) 
\p  
\v 21 Tb'ajlinxi' ikyjo, xi oqxeninxix kye tu'n Jesús, tu'n mix alqeye tu'n t-xi kyq'ma'ne qa ate Jesúsjo Crist. 
\p  
\v 22 Xi tq'ma'n kye t-xnaq'tzb'in kyjalu'n: Ayi'n, a Tk'wal Ichin, ilxix ti'j tu'n tiky'x nim yajb'il wu'n, ex ok kchin elil i'jli'n kyu'n kynejilxjal ex kyu'n kynejil pale junx kyuk'a tkyaqil xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il. Ok kchin k'wel b'yo'n kyu'n, me toj toxin q'ij ok kchin jawitz anq'intla juntl majl. 
\p  
\v 23 Xitzin tq'ma'n kye kykyaqilx: Ankye jun taj tu'n tok te nxnaq'tzb'i'n, il ti'j tu'n tel ti'n toj tk'u'j tkyaqil tajb'il, ex tu'n t-xi tq'o'n tib' tu'n t-xi lipe wi'ja tkyaqil q'ij, exla qa ma kyim twutz cruz.\x * \xo 9:23 \xt Mt. 10:38; Lc. 14:27\x* 
\v 24 Ikytzi'n, alkye taj noq tu'n tkub' tb'inchin tajb'il tzalu'n twutz tx'otx', kxe'l toj najin te jun majx. Ex alkye k'wel ttzyu'n tib' ti'j tkyaqiljo at tajb'in kyexjal tzalu'n twutz tx'otx', noq tu'n npaja, ktenb'il tchwinqil te jun majx.\x * \xo 9:24 \xt Mt. 10:39; Lc. 17:33; Jn. 12:25\x* 
\v 25 ¿Qu'n ti'xsila tajb'in tu'n tkanb'it tkyaqiljo ajb'il tzalu'n twutz tx'otx', exsin tu'n tnaj tanmin?  
\v 26 Tu'npetzi'n, qa at jun saj tx'ixwe wi'ja ex ti'jjo nyola, ex ikyx weji'y, ayi'n Tk'wal Ichin, ex ok kchin tzajil tx'ixwe we' te, aj wula tuk'a nkawb'ila ex tuk'a tqoptz'ajiyil nMa'n junx kyuk'a jni' xjan angel.  
\v 27 Twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, at junjun ite' tzalu'n wuk'iy, mi kyli kyimin, tzmaxi aj kylonte Tkawb'il Dios tzalu'n twutz tx'otx'. 
\s1 Tej ttx'ipit ka'ylajtz Jesús 
\r (Mt. 17:1-8; Mr. 9:2-8) 
\p  
\v 28 Otaqxi b'aj wajxaq q'ij, tej tjax Jesús na'l Dios twi' jun wutz; lipcheqektaq Pegr, Santyaw ex Juan ti'j.\x * \xo 9:28 \xt 2Pe. 1:17-18\x* 
\v 29 Tzmataq nna'n te Jesús Dios, tej ttx'ixpit tka'yb'il twutz, exsin ajo t-xb'alin ox qoptz'ajx wen.  
\v 30 Texjo paq anetzi'n, i kub' kyyek'in kyib' kab'e ichin nchi yolintaq tuk'a Jesús, a Moisés ex Elías.  
\v 31 Tzunxtaq nqoptz'aj kyi'jile ichin anetzi'n, tej kyok ten yolil ti'jjo tkyimlin Jesús, a tu'ntaq tb'aj toj Jerusalén.  
\v 32 Nimxtaq te Pegr twatl at, exqetzi'n tuk'a. Me mix iky'e ktane; tu'ntzi'n iwle tqoptz'ajiyil Jesús kyu'n, exsin kyspiky'imiljo kab'e ichin, a ite'taq tuk'a.  
\v 33 Atzaj te' kyja'taq tel kypa'n kyib'jo kab'e ichin ti'j Jesús, xitzin tq'ma'n Pegr kyjalu'n: ¡Ay Xnaq'tzil, tb'anilx te' tu'n oto' tzalu'n! K'a' kub' qb'inchi'n oxe tal pach; jun te, ex jun te Moisés, ex jun te Elías. 
\p Me mix ele te Pegr tniky' ti'jjo a otaq txi tq'ma'n.  
\v 34 Tzmataq nyolin Pegr, tej tkub' juktz'aj jun muj kyib'aj. Tu'ntzi'n, nimx kyxob'il tzaj.  
\v 35 Tojjo muj anetzi'n, etz yolin jun tq'ajq'ojil, ex tq'ma: Axixpen weji'y Nk'wal lo, sk'o'nxix wu'n. Kyb'inkuji'y Tyol.\x * \xo 9:35 \xt Is. 42:1; Mt. 3:17; 12:18; Mr. 1:11; Lc. 3:22\x* 
\v 36 Tej tb'aj kyb'i'n yol, a etz q'ma'n toj muj, iwle Jesús kyu'n, ex kyli qa tjunalxtaq wa'l. Nti' ch'in i jaw yolin, ex mix a'l qe xi kyq'ma'ne ti'jjo otaq kyli. 
\s1 Tej tex tlajo'n Jesús taq'nil tajaw il toj tanmin jun q'a 
\r (Mt. 17:14-21; Mr. 9:14-29) 
\p  
\v 37 Tojxi junxil q'ij i meltz'aj twi' wutz. Atzaj te' kyku'tzku, nimx xjal i b'ajetz k'lulte Jesús.  
\v 38 Kyxoljo xjal anetzi'n, attaq jun te ichin jaw yolin kujxix wen. Chi' kyjalu'n: 
\p Ay Xnaq'tzil, b'inchim t-xtalb'ila, q'aninkujiy tal nk'wala lo, noq tu'n o'kx weji'y tal nk'wal junch'in:  
\v 39 Jun taq'nil tajaw il ma b'inchin ti'jjo tal nk'wala; tu'ntzi'n, tzunx nẍch'inx wen, ex n-etz plut toj ttzi tze'nku ntzaj kyimin ti'j. Tu'n ikyjo, nimx ma ky'ixb'e tal nk'wala tu'n, ex nti'x tumil tu'n ttzaqpaj.  
\v 40 Nimx ma chin kub'sin nwutza kye t-xnaq'tzb'i'n, tu'ntzintla tetz kyi'n taq'nil tajaw il, me na'mx tetz kyu'n. 
\p  
\v 41 Xitzin ttzaq'win Jesús kye t-xnaq'tzb'in kyjalu'n: Ayi'y xjal nti' kynimb'ila, ex nti' kyumila. ¿Jte'xsin q'ij nkub'lin te'n kyxola? ¿Ex jte'xsin q'ij kky'elix wu'n kyuk'iy? Kyintzinji'y q'a tzalu'nch. 
\p  
\v 42 Atzaj te' t-xi laq'e tal k'wal tk'atz Jesús, b'e'x pon tolpaj juntl majl tu'n tipin taq'nil tajaw il, ex b'e'x tzaj jun majljo kyimin ti'j. Me ante Jesús b'e'x xi tmiyo'n tipin taq'nil tajaw il. Tu'ntzi'n, b'e'x q'anit tej k'wal anetzi'n, exsin xi q'o'ntz te ttata. 
\p  
\v 43 Jotx i b'aj jaw ka'ylaj tu'n tipin qMan Dios antza. 
\s1 Tej tyolin Jesús juntl majl ti'jjo tkyimlin 
\r (Mt. 17:22-23; Mr. 9:30-32) 
\p Tzunxtaq nchi lab'texjal antza ti'jjo a nb'anttaq tu'n Jesús, xitzin tq'ma'n Jesús kye t-xnaq'tzb'in kyjalu'n:  
\v 44 Kyb'inkutzinji'y a kxel nq'ma'n kye'y, ex mina tu'n tel naj toj kyk'u'ja: Ayin weji'y, a Tk'wal Ichin, me ok kchin xel q'o'n toj kyq'ob'xjal tu'n nkyima, chi'. 
\p  
\v 45 Me mix ele kyniky'jo t-xnaq'tzb'in te' a otaq b'aj tq'ma'n Jesús kye, qu'n tu'n axtaq te Dios otaq tz'ok jpunte kynab'l, tu'n minataq tz'ele kyniky' te. Ex nimx kyxob'il tzaj tu'n t-xi kyqanin juntl majl, tze'n chi elpine' yol anetzi'n. 
\s1 Ankye nimxixtl toklin toj Tkawb'il Dios 
\r (Mt. 18:1-5; Mr. 9:33-37) 
\p  
\v 46 Texjo paq anetzi'n, b'e'x i ok ten kyej t-xnaq'tzb'in Jesús ch'otjil kyxolile, qu'n kyajtaq tu'n kyb'inte alkyexixjo nimxixtl toklin kyxol.\x * \xo 9:46 \xt Lc. 22:24\x* 
\v 47 Me atzaj te' tel tniky' Jesús ti'jjo nb'ajtaq kyxol, tzaj tk'le'n jun k'wal, exsin kub' twa'b'intz kyxol,  
\v 48 exsin xi tq'ma'n kye: Ankye jun kxel k'monte jun tal q'a tze'nku lo noq tu'n tnimb'il ti'j nb'i'y, nya o'kxjo tal q'a kxel tk'mo'n, qala' ayi'n. Ex alkye' kxel k'mon we'y, nya o'kqinxa chin xel tk'mo'n, qala' majxjo Dios, a saj chq'on we'y.\x * \xo 9:48 \xt Mt. 10:40; Lc. 10:16; Jn. 13:20\x* Tu'npetzi'n, alkye nya nim ch'in toklin kyxola toj kywutza, apente nimxix toklin, chi' Jesúsjo. 
\s1 Ankyeqexix quk'a toj taq'in qMan 
\r (Mr. 9:38-40) 
\p  
\v 49 Atzin te Juan xi tq'ma'nl kyjalu'n: Xnaq'tzil, o qli qe' jun xjal, a nchi etzjo jni' taq'nil tajaw il toj kyanminxjal tu'n, noq toj tumil tb'iy. Me o txi qmiyo'n tu'n mina kub' tb'inchintl, qu'n tu'n nya quk'a. 
\p  
\v 50 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Mina txi kymiyo'n kye', qu'n atzi'n lu'n nya qi'jb'inxi ta', quk'a ta' te'. 
\s1 Tej t-xi tmiyo'n Jesús Santyaw ex Juan 
\p  
\v 51 Atzaj te' ch'ixtaq tul kanin q'ij, ja' tu'n taje Jesús toj kya'j, okxix tilil tu'n, tu'n tkanin tzmax Jerusalén.  
\v 52 Me nej i xi tnejsin kab'e t-xnaq'tzb'in tzma tojjo jun kojb'il te Samaria, tu'ntzintla tjyet jun ja kyu'n, ja' tu'ntaq tktane Jesús. 
\p  
\v 53 Me ayetzin kyej xjal aj Samaria, mix kytziye tu'n tkyij Jesús antza, qu'n tu'n otaq kyb'i qa kyja'taq t-xi' Jesús tzma Jerusalén, ex nimtaq q'oj kyxol aj Samaria kyuk'a aj Jerusalén.  
\v 54 Atzaj te' kyb'in te' kab'e t-xnaq'tzb'in Jesús, a Santyaw ex Juan, ti'taq kyb'is aj Samaria, xitzin kyq'ma'n te Jesús: ¿Taa, me qa aku ttziya te, tu'n t-xi qq'ma'n tu'n tku'tz q'aq' toj kya'j, tu'ntzintla kykyimjo ma' xjal kykyaqil?\x * \xo 9:54 \xt 2Re. 1:9-16\x* 
\p  
\v 55 Tej tb'inte Jesús kyyoljo t-xnaq'tzb'in, b'e'x aj meltz'aj, exsin i xi tmiyo'n. Chi' kyjalu'n: Mina n-el kye' kyniky' te, ja' tzajni'n tb'is kyanmi'n, a nya b'a'n, chi'.  
\v 56 Qu'n ayi'n, a Tk'wal Ichin, mi ẍin ula yuch'il kychwinqilxjal, qala' tu'n kyklet.\f + \fr 9:56 \ft At junjun wiq Tyol qMan, nti' tkyaqil v. 55 ex 56 toj.\f* Noqx te' tb'aj tq'ma'n ikyjo, b'e'x i xi' toj junxil kojb'il. 
\s1 Aye kyajtaq tu'n kyxi lipe ti'j Jesús 
\r (Mt. 8:19-22) 
\p  
\v 57 Tzuntaq chi b'et, tej tjaw yolin jun ichin, exsin xi tq'ma'n te Jesús kyjalu'n: Taa, wajx we' tu'n wok lipe ti'ja, ja'chaqx txa'yetza. 
\p  
\v 58 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: ¿Ma twutzxixsin tey qa aku txi lipey wi'ja? Me majx kxel nq'ma'n tey: At kye wech kyjul te kynajb'il; ex at kye pich' kypaqb'il. Me metzin we', a Tk'wal Ichin, nipe ja' tu'n nxi q'ejeye ch'i'n, nti'. 
\p  
\v 59 Ex xi tq'ma'n Jesús te juntl: Lipeka wi'jach. 
\p Me ante xjal xi ttzaq'win: Me nti' amb'il wi'ja ja'lin, qu'n ma tijin ntatiy. Wajatla'y nej tu'n tkub' nyo'n ajxi tkyim, ex tu'n tku'x nmuqu'n, tzmaxitzintla ẍinx lipeji'y ti'ja. 
\p  
\v 60 Me xi ttzaq'win Jesús: Lipeka wi'ja ja'lin. Ex tzaqpinqekji'y kyimninqe toj kynimb'il, tu'n tkux kymuqu'n kyib'. Me ante, ku txi'y q'malte Tb'anil Tqanil kolb'il, a tzajnin toj kya'j. 
\p  
\v 61 Me atx juntlte xi q'mante kyjalu'n: Taa, waj we' tu'n wok lipe ti'ja, me nej ma chinka q'malte nqanila kye' ite' toj nja'y.\x * \xo 9:61 \xt 1Re. 19:20\x* 
\p  
\v 62 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Mina, qu'n alkye te' k-okil ttzyu'n ttz'utz' wakx tu'n taq'nin, exsin o'kxsa nkyimexi ti'jxi, nti' te xjal lo tajb'in tu'n taq'in toj Tkawb'il Diosch. 
\c 10  
\s1 Tej t-xi tchq'o'n Jesúsjo kab'lajaj toj jun mutx' q'malte tqanil 
\p  
\v 1 Tb'ajlinxitzin tkyaqiljo lo, jaw tsk'o'n Jesús, a tAjaw Tkyaqil, kab'lajaj toj jun mutx'\f + \fr 10:1 \ft Kab'lajaj toj jun mutx', 72 n-ele, ex ikyxjo toj v. 17.\f* xjal. I xi tsma'n kakab'ile kyb'aj, tu'n kyxi' nej twutz toj kykyaqil tnam ex toj kykyaqil najb'il, ja' tu'ntaq tpone Jesús. 
\p  
\v 2 Xi tq'ma'n Jesús kye kyjalu'n: Twutzx tetz nimx te xjal tu'n kynimin, tze'nku nim twutz awal ma b'ant tu'n tjaw chmet; me noqtzin tu'n nya ila'qel kye aq'nil ite'. Tu'npetzi'n, kyqaninxa te tajaw aq'untl, tu'n ttzaj tsma'n txqantl aq'nil te chmol te' twutz awal.\x * \xo 10:2 \xt Mt. 9:37-38\x* 
\v 3 Kuxsin che'xtza, ex kyka'yink kyib'a, qu'n ma chex nchq'o'n tze'nqeku' tal rit kyxol txqan xo'j.\x * \xo 10:3 \xt Mt. 10:16\x* 
\v 4 Mina txi kyi'n kye' kychu'ẍ nixpe tkub'il kypwaqa, nixpe kyxjab'a. Ex minape chi kub' te'n q'olb'ilte jun a'la toj b'e, qala' tu'n tok kyq'o'n tilil kyaq'i'n.  
\v 5 Ajtzin kyokxa tuja, kchi q'olb'ila kye ite'kx toj tuk'a tnuk'b'il Dios.  
\v 6 Ikytzi'n, qa aye xjal ite'kx tuja at kyoklin ti'jjo nuk'b'il lo, ok kb'antil; metzin qa mina, nlay b'anttz.  
\v 7 Axsa k'a' chi kyiji'y tojjo ja anetzi'n; k'a' txi kywa'n, ex k'a' txi kyk'wanji'y a ktzajil q'o'n kye'y, qu'n at te aq'nil toklin tu'n tchjet twi' tk'u'j.\x * \xo 10:7 \xt 1Co. 9:14; 1Tim. 5:18\x* Mina che'x kye' kyojile' txqantl ja.  
\v 8 Ajtzin kyokxa toj jun tnam, ex qa ma chi kub' tziyi'n kyu'nxjal antza, wen tu'n t-xi kywanji'y a ktzajil q'o'n kye'y.  
\v 9 Ex kyq'aninqekuji'y yab', a ite' antza, exsin kyq'manxa kyjalu'n: Ajo Tkawb'il qMan Dios, lu' ma tzul laq'e kyk'atza, chichkuji'y. 
\p  
\v 10 Ex qatzin qa mi ẍi kub' tziyin kyu'n, ex qa mi xkub' kyb'i'n kyyola, ku kyetza tojjo b'e, ex kyq'manxa:  
\v 11 Majxpe quq ti'j qqa'n k-elil qchto'n te jun yek'b'il kyi'ja, qa kyky'e'y ti'j Tyol Dios.\x * \xo 10:11 \xt Mt. 10:7-14; Mr. 6:8-11; Lc. 9:3-5; Kyb'i. 13:51\x* Me b'i'nkuxix kyu'n, a Tkawb'il Dios ma tzul laq'e kyk'atza.  
\v 12 Twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, toj tq'ijil pa'b'in twutz Dios, kujxixla tkawb'il Dios ktzajil kyib'aj, a tze'nku kye xjal ojtxe kyojjo tnam Sodoma, a i b'aj tu'n q'aq'.\x * \xo 10:12 \xt Gen. 19:24-28; Mt. 10:15; 11:24\x* 
\s1 Tkawb'il Dios kujxix kyib'aj tnam, a kyky'e' chi nimin 
\r (Mt. 11:20-24) 
\p  
\v 13 I kub' tq'ma'n Jesús jun jte'b'in tyol kyi'jjo xjal mib'in chi nimin, a najleqe kyojjo tnam. Chi' kyjalu'n: ¡Ay! Nimx b'isb'ajil kye'y, a ayi'y aj tnam Corazín exsin aj Betsaida. Qu'n noqit kyojjo tnam Tiro ex Sidón ma b'ant te yek'b'il wipi'n,\x * \xo 10:13 \xt Is. 23:1-18; Ez. 26:1–28:26; Jl. 3:4-8; Am. 1:9-10; Zac. 9:2-4\x* tze'nku ma b'ant kyxola, ojtxetla tz'ajtz ti'j kyanminxjal, ex matla kub' kyyek'in jun tx'ixpib'l toj kychwinqil, noq tu'n tok kyq'o'n kyxb'alin te b'isb'ajil, ex tu'n tjaw kychto'n tza'j toj kywi', tze'nkuxjo nb'ant kyu'nxjal tzalu'n.  
\v 14 Twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, toj tq'ijil pa'b'in twutz Dios, kujxixtl kye tkawb'il Dios ktzajil kyib'aj, tze'nku kye aj Tiro ex Sidón.  
\v 15 Ikyxjo kye aj tnam Capernaum; ¿Chila, qa chi japi'n toj kya'j? ¡Me mina! Qu'n ayexixpe kye' kchi xe'l tojjo ma tij jul, a ja'la ta'yile t-xela, chi Jesúsjo.\x * \xo 10:15 \xt Is. 14:13-15\x* 
\p  
\v 16 Xi yolinl Jesús kye' t-xnaq'tzb'in. Chi kyjalu'n: Ayetzi'n xjal, a kchi k'wel b'inte kyyola, a nyola nkub' kyb'i'n.\x * \xo 10:16 \xt Mt. 10:40; Mr. 9:37; Lc. 9:48; Jn. 13:20\x* Ex ayetzin kye' xjal, a kchi elil iky'in kye'y, ayin we' nchi el kyiky'in. Ex alkye' k-elil iky'in we'y, majxpe te Dios n-el kyiky'in, a saj chq'on we'y, chi'. 
\s1 Tej kymeltz'ajjo aye i xi tchq'o'n Jesús 
\p  
\v 17 Tzunx nchi tzalajx kyej kab'lajaj toj jun mutx' xjal, tej kymeltz'aj. Chi chi' kyjalu'n: Taa, majqexpe kye' taq'nil tajaw il nqo kub' nimi'n kyu'n, tze'nku nqo yoli'n toj tumil tb'iy. 
\p  
\v 18 Chi Jesús kyjalu'n: Twutzx te', nlonte we' tajaw il, tej ttzaj lank'aj toj kya'j ikyjo tze'nku' jun q'ankyaq.  
\v 19 O txi nq'o'n we' kyipi'n tu'n kyjax we'y kyib'aj kan ex kyib'aj txuk, a at kytx'a'b'l ti'j kyje,\x * \xo 10:19 \xt Sal. 91:13\x* ex tu'n tkub' kyi'jjo jni' kyipin ajq'oj kyu'n. Ex ayetzin kye', nti'x ch'in kchi ky'ixb'ila kyu'n.  
\v 20 Me mina chi jaw tzalaja noq tu'n nchi kub' nimi'n kyu'n taq'nil tajaw il; qala' chi tzalaj kye', qu'n tu'n lu' kye' kyb'i noq tz'ib'inl toj kya'j toj kyajlal jni' nimil, chi Jesúsjo. 
\s1 Tej ttzalaj Jesús ti'jjo t-xim qMan Dios 
\r (Mt. 11:25-27; 13:16-17) 
\p  
\v 21 Texjo paq anetzi'n, jaw tzalajxix Jesús tu'n Xewb'aj Xjan, exsin tq'ma kyjalu'n: Taa, ay tAjaw kya'j ex ay tAjaw tx'otx'; loqi'n nchin nimsin Tb'iy ja'lin, qu'n tu'n ma kub' tewin tejiy t-xilin tumil kolb'il kye' xjal a ẍtijqe ex nim kynab'l toj kywutz, exsin ma kub' tchiky'b'intza kywutzjo xjal, a q'o'nk kyoklin te nti' b'a'n kyu'n. Ikytzi'n Tata, qu'n ikytaqkuxla tajiy. 
\p  
\v 22 Qu'n ma tzaj tq'o'n nMa'n we'y tkyaqil. Ex mix a'l jun ojtzqil we'y, qala' o'kx nMa'n, qu'n ayi'n Tk'wal. Ex mix a'l jun ojtzqil te nMa'n, qala' o'kqinxa. Ex alkye jun xjal waja tu'n t-xi nyek'i'n nMa'n te, kxel nyek'i'n.\x * \xo 10:22 \xt Jn. 3:35; 10:14-15\x* 
\p  
\v 23 Xi meltz'aj Jesús kyuk'a t-xnaq'tzb'in, ex noq kyeku xi tq'ma'ne kyjalu'n: Ky'iwlinqexix kye', ayi'y, a n-ok kyka'yi'n jotxjo, a loqi'y nchi ka'yin ti'j.  
\v 24 Twutzxjo kxel nq'ma'n kye'y, qa ila' qtzan yolil Tyol Dios, ex qa ila' qtzan nmaq kawil kyib'aj tnam kyajtaq tu'n tok kyka'yin a loqi'y nchi ka'yin ti'j ja'lin, me mina xkylonte. Ex kyajtaq tu'n tok kyb'i'n ajo nchi b'i'n ti'j ja'lin, ex ikyxjo mina xkyb'i, chi'. 
\s1 Jun techil tu'n Jesús ti'jjo jun ichin b'a'n aj Samaria 
\p  
\v 25 Attaq jun xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il xi laq'e yolil tk'atz Jesús,\x * \xo 10:25 \xt Mt. 22:35-40; Mr. 12:28-34\x* me noq tu'n tkub' tz'aq tu'n toj til tu'n tyol. Xitzin tqanintz kyjalu'n: Xnaq'tzil, ¿Ti'tzin we' tu'n tkub' nb'inchi'n, tu'n nkanb'inteji'y chwinqil te jun majx? 
\p  
\v 26 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: ¿Titzi'n o kub' tz'ib'it toj kawb'il? ¿Titzin tetza nkux tu'jin? 
\p  
\v 27 Atzin tej xnaq'tzil xi ttzaq'win kyjalu'n: Chixix te u'jjo kyjalu'n: 
\q1 K'u'jlinkxix te tDios, a tAjaw Tkyaqil, tuk'a tkyaqil tanmi'n, tuk'a tkyaqiljo tajb'ila, tuk'a tkyaqil tipi'n ex tuk'a tkyaqil tnab'la;\x * \xo 10:27 \xt Deu. 6:5\x* exsin k'u'jlink te t-xjalil tze'nkuxjo n-ok tk'u'jlin te tib'.\x * \xo 10:27 \xt Lv. 19:18\x* 
\p  
\v 28 Xitzin tq'ma'nl Jesús kyjalu'n: Ikyxixpetzin toka, chi Jesúsjo. Qatzin ma b'anttz tu'n ikyjo, okpetzin ktenb'il tchwinqiltza te jun majx, chi'.\x * \xo 10:28 \xt Lv. 18:5\x* 
\p  
\v 29 Atzin tej xnaq'tzil nya wen e'le te te, tu'n mix xkyeye tyolin ti'j Jesús. Tu'ntzi'n, xi tqanin juntl majl kyjalu'n: ¿Me altzin kye qe wetza nxjalil? chi'. 
\p  
\v 30 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Jun maj, at jun ichin tzajninxtaq toj tnam Jerusalén, ex tu'ntaq tpon kanin toj tnam Jericó. Tzuntaq nb'et, tej tok tzyu'n kyu'n txqan ileq'. Noqx techx b'aj b'yo'n, exsin el q'i'n jotxjo jni' q'i'ntaq tu'n exsin jni' t-xb'alin. Atzaj te' ch'ixtaqx tel kyimj ichin anetzi'n, b'e'xsin i oq kyej ileq'.  
\v 31 Noqxla tze'n tten, n-iky'taqku jun pale tojjo b'e anetzi'n. Atzaj te' tiwlej ichin tu'n, a otaq ky'ixb'e kyu'n ileq', liweyxix xi ttxalpin tib' ex mix kub' we'yexix ch'in.  
\v 32 Ex at jun nmaq nimil ti'j kynimb'il aj Judiy iky' tojjo b'e anetzi'n. Me ex ikyxjo, b'e'x xi ttxalpin tib' ttxlaj b'e, tej tiwlej ichin tu'n, aj otaq b'aj b'yo'n kyu'n ileq'.  
\v 33 Ex attaq juntl ichin, a aj Samaria, jun kyxol xjal manyor iky'in kyu'n aj Judiy, a tzuntaq nb'et tojxjo b'e anetzi'n. Ajo ichin anetzi'n, b'e'x tzaj chyo'nx tanmin ti'jjo xjal, a otaq ky'ixb'e kyu'n ileq'.  
\v 34 Ok laq'e tk'atzjo xjal ky'ixb'ine, jatz ti'n t-aseyt exsin vin te q'anb'il, exsin ok tentz su'lte ti'jile' jni' tky'ixlb'in xjal. Atzaj te' tb'aj tsu'n, ok tq'o'n b'u'ẍ te potzb'ilte, exsin jax tq'o'ntz tib'ajjo tchej. Xi ti'n toj jun ja, ja' ntzaje q'o'n qkuẍb'il, exsin axsa kub'e tene ka'yilte.  
\v 35 Tojtzin juntl q'ijltz, jatz ti'n tej ichin aj Samaria kab'e pwaq, exsin xi tq'o'ntz te' tajawjo ja, ja' kuẍletaqjo yab', exsin xi tq'ma'ntz kyjalu'n: B'a'nx te ka'yin ti'jjo ichin lo, qatzin atl tetza pwaq xb'aj tu'n te ka'yb'inte, we txi nchjo'n we', aj nmeltz'aja. 
\p  
\v 36 Kutzintz ja'lin, chi Jesús. ¿Altzin kye ichintz kyxoljo oxe, aku tz'ok tq'o'n te t-xjaliljo ichin, aj ky'ixb'e kyu'n ileq'? 
\p  
\v 37 Atzin tej xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il xi tq'ma'n te Jesús kyjalu'n: Aj tzaj chyo'n tk'u'j ti'j xjal, a otaq ky'ixb'e. 
\p Xitzin tq'ma'nl Jesús te kyjalu'n: ¡Kuxsin txi'tza! exsin b'inchinkutza tze'n oke tu'n xjal, a tzaj chyo'n tk'u'j ti'jjo juntl. 
\s1 Tej tpon Jesús tja Mart ex Mariy 
\p  
\v 38 Atzin te Jesús b'e'x xi ti'nl te' tb'e, exsin pon kanin toj jun kojb'il, ja' najletaq jun qya, Mart tb'i. K'amle Jesús tojjo ja anetzi'n.  
\v 39 Me atzin te Mart, attaq jun te' ttziky, Mariy tb'i.\x * \xo 10:39 \xt Jn. 11:1\x* B'e'x kub' qe te Mariy t-xe tqan Jesús, b'ilte jni' Tyol.  
\v 40 Atzin te Mart nim jaw lab'te te', qu'n tu'n nimxtaq taq'in at. Tu'ntzi'n, xi laq'e tk'atz Jesús, exsin xi tq'ma'ntz kyjalu'n: Taa, ¿Nti'xsin ch'in npon tb'isa, tu'n njunalxa ma chin kyij tq'o'n ntzikya ti'jjo txqan aq'untl lo? ¡Q'manx ch'in te, tu'n tmojin wuk'iy! 
\p  
\v 41 Me atzin te Jesús xi ttzaq'win kyjalu'n: Ay, Mart, ¿Man jaw b'isin te, ex man jaw b'ajxte tk'u'j tu'n ma nintzx taq'in?  
\v 42 ¿Me tiqunil? Qu'n junch'inte ilxix ti'j tu'n tkub' b'inchit. Atzin nkub' tb'inchin Mariy, atzin te ilxix ti'jjo tu'n tkub' b'inchit, qu'n mix a'lx jun a'la k-elil q'inte te. 
\c 11  
\s1 T-xnaq'tzb'il Jesús ti'jjo qna'j Dios 
\r (Mt. 6:9-15; 7:7-11) 
\p  
\v 1 Jun maj, nna'ntaq Jesús Dios. Atzaj te' tb'aj na'n Dios, at jun t-xnaq'tzb'in xi q'mante te kyjalu'n: Taa, qo t-xnaq'tzintza tu'n tb'ant qna'n Diosa, ikyjo tze'nku oke tu'n Juan, tej kyxi t-xnaq'tzin jni' t-xnaq'tzb'in. 
\p  
\v 2 Chi Jesúsjo kyjalu'n: Ajtzin kyok ten kye' na'l Dios, chichkuji'y kyjalu'n: 
\q1 Ay qMan Dios, noqit tz'el kyniky'xjal qa xjanxixjo tb'iy. 
\q1 Noqit ku'tzjo Tkawb'ila tzalu'n twutz tx'otx'. 
\q1  
\v 3 Q'ontzjiy qwa'y nimxix te q'ij ja'lin. 
\q1  
\v 4 Ex najsinkujiy qila, 
\q2 ikyxjo tze'nku qe', nkub' qnajsi'n kyilxjal, a nchi b'inchin mib'in qi'ja. 
\q1 Mi ttziyiy tu'n qkub' tz'aqa toj jun joyb'il, aj ttzaj qi'ja. 
\p  
\v 5 Ex xi tq'ma'nl Jesús kyjalu'n: Qq'aknajtzin kyjalu'n: Atit jun kye', at jun tuk'a pon kanin niky'jin aq'wil, exsintla xi tq'ma'ntz kyjalu'n: Ay wuk'a, q'ontzin oxe tal wab'j ntx'exa,  
\v 6 noq tu'n at jun we' wuk'a tzajnin toj tb'e, ex lu' ma kanin nja'y. Me nti'x ch'in we' at we, a tu'n t-xi nq'o'n te. 
\p  
\v 7 B'alaqa a xjal, a tokx tuja, ktzajil tq'ma'n: Mitzin chin tyajiy nej. Ma jpet we' nja, ex loqo qe' ma qo kux kẍe kyuk'a qala'. Me b'a'petzi'n, nlay chin jaw we'ks we' q'olte ch'in ti' tey.  
\v 8 Kxel nq'ma'n kye'y, exla qa mi xjaw we'ks, noq tu'n kyuk'a kyib', me noq tu'n tzunxix nlab'te wen, kjawil we'ks q'olte noq alkye ntqanin. 
\p  
\v 9 Tu'npetzi'n, kxel nq'ma'n kye'y: Kyqaninxa, ex ktzajil tq'o'n Dios; kyjyoma t-xilin tajb'il qMan, ex knetil kyu'n; kyq'olb'inxa toj kyna'j Diosa, ex ktzajil ttzaq'win kye'y.  
\v 10 Qu'n alkye nqanin jun ti', ok k'metil tu'n; ex alkye njyo'nxix, ok knetil tu'n; ex alkye nq'olb'in, ex ok ktzajil tzaq'win. 
\p  
\v 11 ¿Ma attzin jun kye', a ayi'y manb'ajqi'y, aku txi q'onte jun kan te jun kyk'wala, aj ttzaj tqanin jun tchi' kyiẍ? ¿Mo akupela txi tq'o'n jun manb'aj ab'j te jun tk'wal, aj qa ma tzaj tqanin k'wal jun twa pan?  
\v 12 ¿Mo qa aku txi tq'o'n jun sichil, qa ma tzaj tqanin jun tchi' jos? ¡Nlayla! chi Jesúsjo.  
\v 13 Noqpe o'kx kyeji'y tb'anilxix kyaj te kyk'wala, exla qa nya wenqi'y. ¿Yajtzin te Diostz, a at toj kya'j? ¿Ma nlaypetzila tzaj tq'o'n te' Xewb'aj Xjan qe, qa ma txi qqanin te? 
\s1 ¿Ja'n tzaje tipin Jesús tu'n kyetz tlajo'n taq'nil tajaw il toj kyanminxjal? 
\r (Mt. 12:22-30; Mr. 3:20-27) 
\p  
\v 14 Attaq jun xjal, minataql nb'ant tyolin, tu'n otaq tz'okx jun taq'nil tajaw il toj tanmin. Me atzaj te' tetz q'i'n toj tanmin tu'n Jesús, b'e'x b'antl tej xjal tyolin. Tu'npetzi'n, nimx i jaw ka'ylajxjal tu'n ikyjo.  
\v 15 Me ite' junjun xjal i q'mante kyjalu'n: Nchi etz te' xjal taq'nil tajaw il tu'n, qu'n tu'n a te Beelzebú, a tajaw il, o txi q'onte tipin, chi chi xjaljo ti'j Jesús.\x * \xo 11:15 \xt Mt. 9:34; 10:25\x* 
\p  
\v 16 Me ite'l txqantl xjal xi kyqanin te Jesús, tu'n tkub' tb'inchin jun yek'b'il tipin toj kya'j.\x * \xo 11:16 \xt Mt. 12:38; 16:1; Mr. 8:11\x* Xi kyqanin ikyjo, qu'n kyajtaqjo xjal tu'n tel kyniky' te, a qa antza tzajni'n tipin Jesús toj kya'j mo minaj.  
\v 17 Me b'i'ntaq te Jesús tu'n, ti'taqjo nkyb'isin xjal. Tu'ntzi'n, xi tq'ma'n kye kyjalu'n: Qa pa'n kytenxjal toj jun nim tnam, ex qa kyajq'oj kyib', noqx aku chi kub' naj tu'n q'oj. Ex ikyxjo toj jun ja xjal; qa kyajq'oj kyib', nlay chi el wen.  
\v 18 Ikytzin ta'ye te satanásjo, a tajaw il. Qa ma tz'etz tlajo'n tib' tu'nx tib'x kyoj kyanminxjal, pa'nla ttentz ti'jx, ex atzin tkawb'il nlay ch'iy. ¿Ma man kub' numjjo tipintz? Nxi nq'ma'n we' ikyjo, qu'n loqi'y nchi yolin kyxolili'y aj qa noq tu'n tipin Beelzebú, a tajaw il, nchi etz nlajonji'y taq'nil. ¿Ma akutzin tz'ok meltz'aj tajaw iltz kyi'jxjo taq'nil?  
\v 19 Ex noqit ikyjo tze'nku nkyq'ma'n, qa tu'n tipin Beelzebú nchi etza taq'nil tajaw il toj kyanminxjal wu'n, ¿Yajqetzin kye', a lipcheqek kyi'ja? ¿Ankye kye tzaj q'o'nte kyipin tu'n tetz kylajo'n taq'nil tajaw il toj kyanminxjal, qa nya ax Dios? Tu'npetzi'n, ayexjo kyuk'iy kchi q'malte qa nya toj tumil kyyola ti'jjo lo.  
\v 20 Me metzi'n, qa a te Dios ntzaj q'onte we' wipin, tu'n kyetzjo taq'nil tajaw il wu'n toj kyanmin xjal, tz'elkutzin kyniky'tza te, a qa ma tzuljo Tkawb'il Dios kyxola. 
\p  
\v 21 Qa at jun xjal nimxix tipin, a at kxb'il te kolb'ilte kywutz ileq', exsin tzunxix nxq'uqintz ti'j tja, nlay tz'ex q'i'n a at toj, ex nti'xla aku b'ajte.  
\v 22 Me tzulittzin juntl xjal, a nimxixtl tipin tze'nku tnejil, b'e'x aku kub' tu'nljo xjal anetzi'n. B'e'x aku chi el q'i'n jni' q'uqle tk'u'j ti'j te kolb'il tib', ex a xjal anetzi'n kq'malte tze'n aku chi oke jni' at toj tja. 
\p  
\v 23 Ankye jun xjal nya taj tu'n tq'o'n te tib' wuk'iy, nq'ojin wi'ja. Ex ankye jun xjal mi n-onin wuk'iy tu'n tel kyniky'xjal ti'j Kolb'il, noq nb'aj tchitin,\x * \xo 11:23 \xt Mr. 9:40\x* tze'nku jun aq'nil ky'aj, a tky'e' tu'n tmojin tu'n tjaw chmet twutz awal. 
\s1 T-xnaq'tzb'il Jesús ti'j, ti' kb'ajil kyi'jxjal, a nya nimil 
\r (Mt. 12:43-45) 
\p  
\v 24 Aj tetz jun taq'nil tajaw il toj tanmin jun xjal, a nya nimil, b'e'x nxiku jyolte tojjo tzqij tx'otx', ja' tu'n ttene. Exsin qa mi xjyet tu'n, k'wel t-ximin: Kchin meltz'ajil we' juntl majl tojjo nja'y, ja' ẍin etziy.  
\v 25 Ex ajtzin tkanin juntl majl tk'atzjo xjal, knetiljo xjal tu'n, tze'nku jun ja, a nti' at toj, ex cheb'e miso'n, ex nik'u'nxix wen.  
\v 26 B'e'xsin k-okixtz toj tanmin xjal, me nya tjunalx ja'lin; qala' kyuk'a wuql tuk'a xininqexix toj il tze'nku a. Ex kykyaqilx chi najal toj tanminjo xjal ja'lin. Atzaj xjal noqx kyja kxe'lix toj il tze'nku' ttentaq te tnejil. 
\s1 Ajo qtzaljb'il, a twutzxix 
\p  
\v 27 Tzuntaq nyolin Jesús ikyjo, tej tjaw ẍch'in jun qya kyxolxjal. Chi' kyjalu'n: ¡Ky'iwlinxix te' qya, a xkub' alintiy ex xjaw ch'iysintiy! 
\p  
\v 28 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Ikypen te', me nimxixtl te' tky'iwb'il qMan kyib'ajjo a nkub' kyb'i'n Tyol Dios, exsin nkub' kynimin, chi'. 
\s1 Tej t-xi kyqanin aj il jun techil tipin Jesús 
\r (Mt. 12:38-42; Mr. 8:12) 
\p  
\v 29 Me ayetzin kye' xjal, tzuntaq nchmet-xi kye' kyb'aj ti'jile Jesús. Ex ante Jesús ok ten q'malte kyjalu'n: Ayetzin xjal kyojjo tq'ijil ja'lin, manyor aj ilqe. Nkyqanin jun techil wipi'n, me mi txi nyek'i'n jun techil, qala' o'kx jun techil tze'nku te Jonás.\x * \xo 11:29 \xt Mt. 16:4; Mr. 8:12\x* 
\v 30 Qu'n ikytzi'n te Jonás ok te' te jun yek'b'il kyxol xjal te Nínive,\x * \xo 11:30 \xt Jon. 3:4\x* ex ikyx weji'y, a Tk'wal Ichin, ok kchin okila te jun yek'b'il kye' xjal tojjo tq'ijil ja'lin. 
\p  
\v 31 Toj tq'ijil pa'b'in, ok kchi okil tkyaqil xjal atxix t-xe tnejil toj pa'b'in twutz Dios, junx kyuk'a aye' loqe nchi anq'in kyojjo tq'ijil ja'lin. Ok kjawil we'ksjo qya, a nmaq kawil tzajnin te najchaq te twutz tx'otx', tu'n kykub' tz'aqxjal toj kyil tu'n, aye' ite' kyojjo q'ij ja'lin. Qu'n ajo qya anetzi'n b'e'x xi' b'ilte tnab'lxix qtzan Salomón.\x * \xo 11:31 \xt 1Re. 10:1-10; 2Cr. 9:1-12\x* Me ajo t-xilin nab'l wi'ja ja'lin, nimxixtl toklin tze'nku te Salomón.  
\v 32 Ex ikyqex kye' xjal toj tnam Nínive kyojjo q'ij te Jonás kchi jawil we'ks toj tq'ijil pa'b'in, aj kyokxjal toj xjelb'il twutz Dios, aye' ite' kyojjo q'ij ja'lin, tu'n kykub' tz'aq toj kyil kyu'n. Qu'n ayetzinxjal toj Nínive b'e'x ajtz ti'j kyanmin, tej t-xi tq'ma'n Jonás Tb'anil Tqanil Dios kye.\x * \xo 11:32 \xt Jon. 3:5\x* Ex ajo Tb'anil Tqanil wi'ja ja'lin nimxixtl toklin tze'nku toj tq'ijil Jonás. 
\s1 T-xnaq'tzb'il Jesús ti'jjo tu'n qka'yin te qib' ti'j tkyaqil nya wen 
\r (Mt. 5:15; 6:22-23) 
\p  
\v 33 Xi tq'ma'nl Jesús kyjalu'n: Mix a'l jun xjal aku tz'ok txqonte jun tzaj, exsin b'e'x kxel tewi'ntz, mo tu'n tku'x tjaq' jun kax; qala' tu'n tkub' q'oyit jawnin twi' jun xtanko'l, tu'ntzin tspiky'b'ajtz tkyaqil toj ja.\x * \xo 11:33 \xt Mt. 5:14-16; Mr. 4:21; Lc. 8:16\x* 
\v 34 Ajo kywutza tze'nku jun tzaj te kyxmilila ex te kyanmi'n. Qa wen kywutza, at spiky'in toj kyanmi'n tu'n tel kyniky'a ti'j tkyaqiljo wen. Me qatzin ma txi kyq'o'n amb'il te kywutza noq tu'n tka'yin ti'jjo nya wen, ex ikyx ok k-okil kyanmi'n te nya wen, ex toj qxopin.  
\v 35 Kyka'yinktzin kyib'a tu'n mi qe kyk'u'ja ti'j jun kyanmi'n nya wen, qu'n kchi k'wel sb'u'n tu'n, tu'n kyxi ti'n toj manyor qxopin.  
\v 36 Qatzin toj spiky'in ta'ye kyximb'itza exsin tkyaqiljo kychwinqila, ex nti' ch'in qxopin toj; okpen k-elil kyniky'tza ti'j tkyaqiljo nya wen, tze'nku tu'n kyb'eta toj jun tqan tzaj. 
\s1 Tej tyolin Jesús kyi'j Parisey ex xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il 
\r (Mt. 23:1-36; Mr. 12:38-40; Lc. 20:45-47) 
\p  
\v 37 Atzaj te' tkub' qen Jesús tu'n tyolin, b'e'x xi txko'n wa'l tu'n jun Parisey. Atzaj te' tkanin tzma tja Parisey, okxsintz tuja, exsin ok qetz wa'l ti'j meẍ.  
\v 38 Me atzin tej Parisey noqx jaw ka'ylaj te', qu'n tu'n mix i ele ttxjo'n te Jesús tq'ob', tze'nku nb'anttaq kyu'n, te' tok ten wa'l.  
\v 39 Xitzin tq'ma'n qAjaw te kyjalu'n: Atzin kye', a ayi'y Parisey, tb'anilx kyka'yajtza kywutzxjal, tze'nku jun vas ex jun laq manyor txjonx ti'j, me atzin tojxi, manyor tzu'jx. Ikytzin kyeji'y toj kyanmi'n; nojnin ite'ya tu'n nknet kyu'n tu'n kyelq'b'i'n, ex tu'n kyb'inchb'i'n nya b'a'n.  
\v 40 ¡Nti' kynab'la! ¿Ma mi'tzin b'i'n kyu'n, qa ikyqeji'y tze'nku jun vas? Il ti'j tu'n tel txjetjo tojxi tze'nkuxjo ti'jxi. Junch'in tumil at, qu'n junch'inte xkub' b'inchin te' a q'ancha'l, exsin nya q'ancha'l, ex kykab'il il ti'j tu'n tel txjet.  
\v 41 Tu'npetzi'n, tnejilxix, kyq'onxsinji'y oyaj te mojb'il tuk'a jun kyanmi'n txjonxix, ex noq tu'n ikyjo, tkyaqilx kychwinqila ok k-elil saqix. 
\p  
\v 42 B'isb'ajilxla kye'y, ayi'y Parisey. Qu'n nxi kyq'o'n twutz Dios tlajajin tnej tal menta, tal rud ex tkyaqil wiq itzaj, tze'nkuxjo ntq'ma'n toj ojtxe kawb'il.\x * \xo 11:42 \xt Lv. 27:30\x* Me mi nxi kyq'o'n amb'il ti'jjo xnaq'tzb'il, a nimxixtl toklin toj kawb'il: A tu'n kynaja'n tz'aqle, ex tuk'a tq'aq'b'il kyk'u'ja ti'j Dios. Atzin tu'n tb'antjo kyu'n, ex tu'n mi kyij kytzapinji'y txqantl. 
\p  
\v 43 B'isb'ajilxla kye'y, ayi'y Parisey. Qu'n o'kx kyaji'y tu'n kykub' qe'y kyib'ajjo meẍ tb'anilqex wen, aj kyxi'y toj mu'ẍ ja te na'b'l Dios. Ex kyaj tu'n kyq'olb'inxjal kye'y tuk'a kymutxb'il kyib' kyojile b'e. 
\p  
\v 44 B'isb'ajilxla kye'y, ayi'y Parisey. Qu'n aye xjal mi na'n kyu'n ti'jjo kyanmi'n, a nya wen. Qu'n ikyqexixji'y tze'nqeku kyjulil kyimnin, a nya q'ancha'lqe, a tzunx nchi b'etjexjal kyib'aj. Me mina n-el kyniky' te, qu'n tu'n nya q'ancha'lqe. 
\p  
\v 45 At jun te xnaq'tzil ti'j kawb'il, xi tzaq'winte Jesús. Chi' kyjalu'n: Xnaq'tzil, ex majqox qe' ma qo ok tyiso'n, chi'. 
\p  
\v 46 Me atzin te Jesús xi ttzaq'win kyjalu'n: Ex b'isb'ajilxla kye'y, a ayi'y xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il, qu'n nxi kyq'o'n nimku nuk'b'il, a kujxix wen, kyib'ajxjal, nyakuj jun iqtz, a nlay ky'isje kyu'n. Ex ayenajtzin kyetza, nipe jun tal twi' kyq'ob'a n-ok aq'le ti'jjo iqtz anetzi'n. 
\p  
\v 47 Ex b'isb'ajilxla kye'y, a tu'n njaw kyb'inchinlji'y kyja kyimnin, a yolil Tyol Dios, aye i k'monte Tyol ojtxe. ¿Ma nyatzin ayexjo ojtxe kychma'n i kub' b'yonkye?  
\v 48 Tu'npetzi'n, ikyx kyximji'y, ex ikyx kyaq'nb'inji'y tze'nqe b'yol xjal ojtxe, qu'n aye kychma'n i kub' b'yo'nkye, ex ayetzinl kyetza njaw kyb'inchi'n kyja te jun nab'lkye. 
\p  
\v 49 Tu'npetzi'n, b'e'x tq'ma te Dios, a nimx t-xilin tnab'l. Chi' kyjalu'n: Ok kchi xel nchq'o'n we' nyolila exqetzi'n nxnaq'tzb'i'n. Me ite' junjun kye kchi k'wel b'yo'n, ex ite' junjuntl ok ktzyetil kylajche.  
\v 50 Me ayetzin kye' xjal, a loqe nchi anq'in ja'lin, ok k'wel tz'aq tkawb'il Dios kujxix kyib'aj tu'n tpaj kychky'eljo jni' yolil Tyol Dios ojtxe, atxix t-xe tnejil,  
\v 51 tze'nku qtzan Abel\x * \xo 11:51 \xt Gen. 4:8\x* ex qtzan Zakariy, a kub' b'yo'n tojx tnejil ja te na'b'l Dios ex twutz t-altar.\x * \xo 11:51 \xt 2Cr. 24:20-21\x* 
\p Tu'npetzi'n, kxel nq'ma'n kye'y, aj qa kchi okila toj pa'b'in twutz Dios ti'j kykyimli'n qtzan xjal lo, ktzajil tq'o'n Dios kujxix tkawb'il kyib'aja te chojb'il, a ayi'y ite' tojjo tq'ijil ja'lin. 
\p  
\v 52 Ex b'isb'ajilxla kye'y, a ayi'y xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il, tu'n a ma kub' kyetzinji'y tumiljo tze'n tu'n tela kyniky'xjal ti'j Dios. Me majqexpe kye', mi n-el kyniky' te tumil, ex nchi ok kymeqo'nji'y txqantl, a kyaj tu'n tel kyniky' ti'j Dios. 
\p  
\v 53 Atzaj te' tb'aj tq'ma'n Jesúsjo jni' yol lo, ayetzaj jni' xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il exqetzi'n Parisey nimx kyq'oj tzaj. Tu'ntzi'n, b'e'x i ok ten qanilte noq ti'chaqku ti',  
\v 54 qu'n kyajtaqjo xjal anetzi'n, tu'n tkub' tz'aq Jesús kyu'n toj til kyu'nxjo tyol. 
\c 12  
\s1 Mi qo xmiletz'in 
\p  
\v 1 Kyojjo q'ij anetzi'n, jaw kychmo'n jun jte' milxla xjalla, noqx jaw kylimo'n kyib', junjun tuk'a juntl. Ex ok ten Jesús yolil kye' t-xnaq'tzb'in. Chi' kyjalu'n: Kyklom kye' kyib' te' kytx'amil xjal Parisey, a kyxmiletz'il, a cheb'e n-el lemimin kyi'ja.\x * \xo 12:1 \xt Mt. 16:6; Mr. 8:15\x* 
\v 2 Qu'n nti' jun ti' toj ewajil ta'ye, a nlay tz'el tqanil. Ex nti' jun ti' ewin ta'ye, a nlay tz'etz toj q'ancha'l.\x * \xo 12:2 \xt Mr. 4:22; Lc. 8:17\x* 
\v 3 Tu'npetzi'n, jotxjo kye', a o b'aj kyq'ma'n toj ewajil, ok kb'ijtajil te' toj tqan q'ijil. Ex jotxjo, a o b'aj kyjask'i'n tuja, exsin ewinnaj ta'ye kyu'n, ok ktzajil ẍch'i'n te' tzmax toj twi' ja, tu'n tb'ijte kyu'nxjal. 
\s1 T-xnaq'tzb'il Jesús ti'j alqe tu'n qxob'a 
\r (Mt. 10:26-31) 
\p  
\v 4 Tu'npetzi'n, nxi nq'ma'n kye'y, ayi'y wuk'a, tu'n mina chi tzaj xob'a kye' xjal, a aku chi kub' b'yo'n kyu'n. Qu'n nti'l aku b'ant kyu'n, aj tkyimjo kyxmilila.  
\v 5 Me ok kxel nq'ma'n we' kye'y, alqe tu'n kytzaja xob'i'y. Chi xob'tzi'n te', a at toklin tu'n kykyimxjal tu'n, ex at toklin tu'n kyxi q'o'nxjal tu'n toj q'aq' te jun majx, aj tkyimjo kyxmilil. Twutzx te, antza chi xob'a kye'. 
\p  
\v 6 Kanqetzin kye' tal pich'. ¿Ma nyatzin jwe' kye' tal kyb'aj nk'ayajtz tu'n kab'e tal pwaq? Me i'chaqx nya tal wi'yilqetz, mix a'lx junte n-el naj toj tk'u'j qMan Dios.  
\v 7 ¿Yajtziljo kyetza? Majqexpe' jni' tsmal kywi'y ajla'nqemile tu'n Dios. Tu'npetzi'n, mina chi tzaj xob' kye', qu'n tu'n nimxixtl kye' kyoklin kywutzjo txqan tal pich'. 
\s1 Mi kub' qewin Jesús kywutzxjal 
\r (Mt. 10:19-20, 32-33; 12:32) 
\p  
\v 8 Kxel nq'ma'n kye'y ja'lin, chi Jesúsjo, ankye te mi kub' tewin kywutzxjal, qa nimil wi'ja, a ayi'n Tk'wal Ichin, ex ikyx weji'y mi kub' wewi'n twutz t-angel nMa'n, a at toj kya'j.  
\v 9 Me ante' k'wel ewinte kywutzxjal qa ojtzqi'nqi'n tu'n, ex ikyx weji'y, k'wel wewi'n twutz t-angel nMa'n, a at toj kya'j. 
\p  
\v 10 Ex qa at jun xjal xjaw yolb'in wi'ja, a ayi'n Tk'wal Ichin, okpe k'wel najsin te' til tu'n Dios, qa ma tz'ajtz ti'j tanmin ti'jjo til. Me ante', a k-elil iky'in te Xewb'aj Xjan, nlayxpen kub' najsit te' til.\x * \xo 12:10 \xt Mr. 3:29\x* 
\p  
\v 11 Mina chi jaw b'isi'n, aj kyxi q'i'n tojjo mu'ẍ ja te kynab'l Judiy Dios, mo kywutzjo much' kawil mo kywutzjo nmaq kawil. Ex mi chi jaw lu'li'n ti'j ti' yol tu'n t-xi kyq'ma'n te kolb'il kye'y.  
\v 12 Qu'n aj tpon kani'n amb'il, a ja' tu'n kyyoliniy, ate Xewb'aj Xjan ok ktzajil q'mante kye'y ti' tu'n t-xi kyq'ma'n.\x * \xo 12:12 \xt Mt. 10:19-20; Mr. 13:11; Lc. 21:14-15\x* 
\s1 T-xnaq'tzb'il Jesús tu'n qka'yin te qib' ti'j qq'inimil 
\p  
\v 13 At junte xjal kyxoljo xjal, xi q'mante te Jesús kyjalu'n: Xnaq'tzil, q'manxa te ntzikya tu'n ttzaj tyek'in alkye we' wetzb'il, a at wokli'n ti'j, ti'jjo tq'inimil qtzan ntatiy. 
\p  
\v 14 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Ay wuk'a, ¿Ankye we' ma tz'ok q'onwe te kawil kyxola, tu'n tkub' npa'nji'y, a at kye'y? 
\p  
\v 15 Ex xi tq'ma'nl kyjalu'n: Kyka'yink kyib'a; mi pon kye' kyk'u'j ti'j q'inimil, qu'n nya tzmaxi ktenb'il kyeji'y kychwinqil, qa ma ten kyq'inimila. 
\p  
\v 16 Ex kub' tyolin Jesús jun techil kye. Chi' kyjalu'n: Attaq jun xjal q'inin; nimxjo twutz tawal ttx'otx' chmet.  
\v 17 Oktzin ten q'inintz ximil: ¿Tze'ntzin k-okile wu'n ja'lin? Qu'n mix ja' tu'n tokxi nk'u'nji'y twutz wawala, chi'.  
\v 18 Ex kub' t-ximinl kyjalu'n: Ma tzul toj nnab'la ti' tu'n tkub' nb'inchi'n, chi'. Ok chi k'wel nxitinji'y jni' ntx'utx'a, exsin ma tijqe ch'intl kchi k'wel nb'inchi'n, tu'ntzintla kykux b'ajjo jni'xjo kywutz wawala kyoj, exsin jotxjo jni' at we'y.  
\v 19 Ex kxel nq'ma'n te wanmi'n kyjalu'n: Ay q'aye, nimx te ti' ma k'u'yit te, te nimku ab'q'e. Atzi'n ja'lin, kuxsin tz'ajlantza, kuxsin wa'ntza, kuxsin tx'u'jte ch'intza ex kuxsin tzalajtza.  
\v 20 Me atzin te Dios tzaj tq'ma'n tej q'inin kyjalu'n: Ay nti' tnab'la, texjo qniky'in lo, ok kkyimila. ¿Anqe kyjele tq'onejiy a ma b'aj k'u'yit tu'n?  
\v 21 Ikytzin tchwinqil jun q'inin, a noqx n-ok ten chmol txqan tq'inimil noqx te teku; me toj tanmin twutz Dios, manyor tal yajx. 
\s1 Nchi ok tka'yinte Dios tk'wal 
\r (Mt. 6:25-34) 
\p  
\v 22 Tb'ajlinxi' ikyjo, tej t-xi tq'ma'nl Jesús kye t-xnaq'tzb'in, chi' kyjalu'n: Kxel nq'ma'n kye'y: Mina chi jaw melj kye' ti'jjo wab'j, a tu'n t-xi kywa'n, ex mina chi jaw melja ti'jjo kyxb'ali'n tu'n tok.  
\v 23 ¿Ma nya nimxixtl toklin kychwinqila tze'nku' wab'j, exsin nyapela nimxixtl te' kyxmilila tajb'in tze'nku' kyxb'ali'n?  
\v 24 Kyka'yinktzin kyeji'y kychwinqil joj: Mina nchi awan, ex mina nchi chmon twutz kyawal. Nti' jun kyk'ub'l te tkub'il kywa, ex nti' jun kytx'utx'. Me ate Dios nxi q'onte kywa. ¿Yajtziljo kyetza? ¿Ma nyapela nimxtl kye' kyoklin kywutzjo jni' joj?  
\v 25 Qu'n mixpetzin tu'n chi ja meljtza, ¿Ma akutzin txi nimix toj kychwinqila nipela jun q'ij?  
\v 26 Qatzin nlay b'ant tu'n t-xi laq'e ch'intljo kychwinqila kyu'n, ¿Ti'tzin qu'niltz nchi jaw melja, tu'n tb'antjo a txqantl kyu'n? 
\p  
\v 27 Kyka'yinktzi'n tze'n nchi ch'iye' jni' t-xmakil k'ul. Mina nchi aq'nin ex mina nchi chub'in. Me kxel nq'ma'n kye'y, qa a qtzan nmaq kawil Salomón ojtxe, tuk'a tkyaqil tq'inimil, s-ok tktxu'n tib' tuk'a t-xb'alin tb'anilx wen;\x * \xo 12:27 \xt 1Re. 10:4-7; 2Cr. 9:3-6\x* me mix kanine tqoptz'ajiyil t-xb'alin, tze'n ka'yi'n jun tal t-xmakil k'ul.  
\v 28 Qatzin qa nchi ok tktxu'n Diostzjo tal t-xmakil k'ul ikyjo, a loqe tzunx nchi milinx toj kojb'il ja'lin, me meljo nchi'j, b'e'x kchi k'wel b'olj tu'n q'aq'; ¿Yajxsila kyetza? ¿Nyapela kchi okil ktxu'n kye' tu'n Dios? Qu'n qa noq o'kxtza nchi b'isiniy ti'jjo tkyaqiljo lo, atzin nyek'ine qa noq tal ch'in kynimb'ila. 
\p  
\v 29 Tu'npetzi'n, mina chi jaw melj kye' noq ti'jjo ti' tu'n t-xi kywa'n, ex noq ti'jjo ti' tu'n t-xi kyk'wa'n.  
\v 30 Qu'n ayetzin kye' txqantl xjal, a nya nimil, toj tkyaqil twutz tx'otx', nimx nchi jaw melj kye' ti'j tkyaqiljo lo. Me metzi'n kyetza, at jun kye' kyMan, a ojtzqi'n tu'n alkye atx taj kye'y.  
\v 31 Kyjyomtzi'n Tkawb'il qMan Dios, ex ok ktzajil tq'o'n tkyaqiljo at tajb'in kye'y. 
\s1 A qq'inimil toj kya'j 
\r (Mt. 6:19-21) 
\p  
\v 32 Mina chi tzaj xob'a. Nchin ka'yin kyi'ja, qu'n tal nritqi'y, a nya ila' tal kyb'aja. Me noq tu'njo twenil Manb'aj, a at toj kya'j, nimx ntzalaj tu'n t-xi tq'o'n kyokli'n tojjo Tkawb'il.  
\v 33 Kyk'ayinxji'y tkyaqil at kye'y, ex kyq'onxa kye' jni' yaj. Ikytzi'n kchmetila kyq'inimilji'y twutz Dios toj kya'j, a nlay b'aj. Tz'ok tilil kyu'n tu'n tkub' kyb'inchinji'y a taj Dios tzalu'n twutz tx'otx', qu'n atzin k-okiljo te kyq'inimila, a k'wel tk'u'n Dios toj kya'j, a ja' nlay tz'okxi ileq' elq'il, ex nlay b'ajjo q'inimil anetzi'n tu'n pok'.  
\v 34 Qu'n ja' ta'yex kyq'inimila, axsa kxel lipeye kyanmi'n. 
\s1 Tok tilil qu'n tu'n qayo'n tulil qAjaw 
\p  
\v 35 Kyb'inchimtzin kyib'tza, ex kyktxunktzin kyib'tza, ex tuk'a kytzaja nk'ant wen.\x * \xo 12:35 \xt Mt. 25:1-13\x* 
\v 36 Chi oka tze'nqeku' taq'nil jun xjal, a loqe nchi ayon tu'n toktz jqetjo tjpel ja, aj tmeltz'ajjo tajaw aq'untl toj jun mejeb'lin. Jun paqx k-okitz jqon ja te, noq aj tok twok'chin.\x * \xo 12:36 \xt Mr. 13:34-36\x* 
\v 37 Jun tzaljb'ilx te' kye' taq'niljo xjal, aj qa itz'qe, ex qa nchi ayon, aj tpo'n tajaw aq'untl. Kxel nkujsin kye'y, aj qa b'e'x aku txi q'ma'n kye' tal aq'nil anetzi'n tu'n tajaw aq'untl, tu'n kyok qe wa'l ti'j meẍ, ex axla tajaw aq'untl aku txi sipinte kywa. 
\p  
\v 38 Jun tzaljb'ilx te kye' aq'nil, a qa itz'qe aj kyel jyet tu'n tajaw aq'untl, jni'chaqxla ortz kanin, exla qa niky'jin aq'wil mo ch'ixtaq qsqixj.  
\v 39 Ex b'inkuxjo lo kyu'n, chi Jesúsjo: A noqit b'i'n te tajaw ja tu'n, jni'xix or kanin ileq' elq'il toj tja, akula kub' ten xq'uqilte, ex nlayla ttziye tu'n tetz elq'in toj tja.  
\v 40 Ikytzi'n kyetza ja'lin, kyxq'uqinkutzin kyetza kyib', qu'n noqx kynab'inkuxa aj wula ayi'n, a Tk'wal Ichin.\x * \xo 12:40 \xt Mt. 24:43-44\x* 
\s1 Jun techil tu'n Jesús ti'j jun aq'nil wen ex ti'j juntl, a nya wen 
\r (Mt. 24:45-51) 
\p  
\v 41 Xitzin tqanin Pegr kyjalu'n: Taa, ¿Ma noqtzin qe'y ma tzaj tq'manejiy techil lo, mo te tkyaqilxj? 
\p  
\v 42 Chitzin Jesúsjo, a tAjaw Tkyaqil, kyjalu'n: ¿Ankye te ka'yil aq'untl, a q'uqle tk'u'j tajaw aq'untl ti'j, qu'n tu'n njapin b'ajxix taq'in? ¿Nyapela atz kyjel q'o'n nejinel kyib'ajjo txqantl aq'nil, tu'n t-xi q'oyit kywa toj tumilxix?  
\v 43 Nim tzaljb'ilx te' aq'nil te, a qa tzun nb'inchin tuk'a tumil, aj tel jyet tu'n tajaw aq'untl.  
\v 44 Twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, chi Jesúsjo, kxel tq'o'n tajaw ja toklin te nejinel tib'aj tkyaqiljo at te.  
\v 45 Metzin qa ajo aq'nil ma tz'ok te nya wen, xkub' t-ximin toj tanmin: Yajla tzul te tajaw ja, qa chi', ex k-okil ten yisol kye' txqantl aq'nil, aye' ichin ex qya, exsin qa b'e'x s-ok tentz wa'l ex k'wal ex majxpe k-okil ten tx'ujtil.  
\v 46 Exsin noqx tnab'inkuxtz, aj tul kani'n tajaw aq'untl, qu'n tu'n nti'taqx ch'in b'i'n tu'n, ti' q'ijil ex jni'taq or tu'n tul. Tu'npetzi'n, b'e'x k'wel kawin kujxix, ex b'e'x kxel xo'n te jun majx junx kyuk'a xjal aj il, a mib'in chi nimin. 
\p  
\v 47 Atzin tej aq'nil, a n-el tniky' te, ti'xixjo taj tajaw aq'untl, me mina nkub' tb'inchin tib', ex mib'in nimin, ok kb'ajil jikytz'in ila' maj.  
\v 48 Me atzi'n te' aq'nil, a nkub' tb'inchin jun ti'la a at tilil, me nkub' tb'inchin qu'n tu'n mina n-el tniky' te, a qa nya b'a'n, ok kb'ajil kawin, me nyala ch'intl kxel jikytz'in te'. Tu'npetzi'n, alkye te' ma tzaj q'o'n ch'intl te, ex nim ch'intl te' ktzajil tqanin Dios te. Ex alkye te' ma nintz xi oqxenin, ex ma nintzx te' ktzajil qanin te, chi Jesúsjo. 
\s1 At pa'b'l qxol kyuk'a txqantl, tu'n tpaj qnimb'il 
\r (Mt. 10:34-36) 
\p  
\v 49 Ma chin ula tzalu'n twutz tx'otx', tze'nku jun q'aq' njulin wen te kolb'il ex te joyb'il q'oj kyxolxjal. ¡Me atla waji'y noqit nk'ant ja'lin!  
\v 50 Nimx kyixk'oj kky'elix wu'n, ex nimx b'is nna'n ja'lin tzmax aj tjapin b'aj.  
\v 51 ¿Tze'ntzintz toj kywutza? ¿Ma man chin k'u'l wetza noq tu'n kytzalajxjal tzalu'n twutz tx'otx'? Me twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, qa ¡Mina! Qala' ma chin k'u'l we' noq tu'n tpa'yit kynab'lxjal.  
\v 52 Tu'npetzi'n, texjo q'ij ja'lin, nya junx t-xilin kynab'l jwe' xjal, a najleqe toj junx ja, qu'n tu'n oxe mikyxil kynab'ljo tze'nqeku kab'el. Ex ayetzin kye' kab'el mikyxi chi nab'li'n tze'nqeku oxel.  
\v 53 Okpe k-elil ti'jlin te manb'aj tk'wal, ex ikyx te k'walb'ajjo ti'j tman. Ex okpe k-elil ti'jlin tetxin ttxu, ex ikyx te txub'ajjo ti'j tal. Ex okpe k-elil ti'jlinte ilib'j ilib'ilte, ex ikyx te ilib'iljo ti'j tlib'.\x * \xo 12:53 \xt Mi. 7:6\x* 
\s1 Tej tyolin Jesús kyi'jjo techil te twutz tx'otx' 
\r (Mt. 16:1-4; Mr. 8:11-13) 
\p  
\v 54 Ex xi tq'ma'nl Jesús kyexjal kyjalu'n: Lu' jb'al tzul, chi chiji'y, tze'nku nxi kyka'yi'n, aj qa ma tzaj qxope twutz kya'j tu'n muj tumiljo ja' n-exe q'ij. Ex ikyx nb'ajjo; b'e'x ntzaj jb'al.  
\v 55 Ex nimx kyaq ktzajil ja'lin, chi chiji'y, aj qa antza saja kyq'iq' kub'l. Ex ikyx te nb'ajjo; nimx kyaq ntzaj.  
\v 56 ¡Xmiletz'qi'y ikyjo! Qu'n tu'n n-el kyniky'a ti'j ti' tzul kyu'njo techil, a nkylo'n twutz kya'j exsin nkylo'n twutz tx'otx'. ¿Tze'ntzin tten mi n-el kyniky'tza kyi'jjo techil nb'ant wu'n kyi'jjo tq'ijil ja'lin? 
\s1 Qq'onk tilil tu'n tchewx kyanminjo qajq'oj 
\r (Mt. 5:25-26) 
\p  
\v 57 ¿Tiqu'n mina nkub' kyximin kyxolxa, alkyexixjo b'a'n tu'n tkub' b'inchit?  
\v 58 Qu'n qa ma txi q'i'n jun kyxola tu'n jun tajq'oj twutz kawil, i tok tilil tu'n, tu'n tkyij toj wen tuk'a patilte, a na'mxtaq kykanin. Qu'n qa mina, b'e'xsin kpomil q'intz tzmax twutz kawil, ex b'e'xsin kxel q'ontz toj kyq'ob' xq'uqil tnam tu'nj kawil, tu'ntzin tku'x toj tze.  
\v 59 Ok kxel nq'ma'n kye'y, nlay jatz toj tze, aj qa mina xchjet tk'as tkyaqil. 
\c 13  
\s1 Ilxix ti'j tu'n tajtz ti'j qanmin, ex tu'n qxi lipe ti'j Dios 
\p  
\v 1 Texjo q'ij anetzi'n, ite' junjun xjal i pon kanin lol Jesús. Xitzin kyq'ma'n te, a qa ite'taq junjun xjal aj Galiley otaq chi kub' b'yo'n tu'n Pilat, ex qa otaq txi smo'n kychky'el tuk'a kychky'el alu'mj, a otaq chi kub' kyb'yo'nj xjal anetzi'n te chojb'il il twutz Dios. 
\p  
\v 2 Xitzin tq'ma'n Jesús kye kyjalu'n: ¿Ma man txi kynimin kye', qa iky ma tziky' kyi'jjo ichin aj Galiley lo, tu'npela' nimx ch'intl kyil, tze'nkuqeljo txqantl xjal te' tnam anetzi'n?  
\v 3 Ok kxel nq'ma'n kye'y, qa mina, chi Jesúsjo. Qu'n ikyqex kyeji'y, ok chi kyimil kye', qa mina s-ajtz ti'j kyanmi'n tuk'a Dios.  
\v 4 Yajqetzin kye wajxaqlajaj ichin toj tnam te Siloé, ayej i kyim, tej ttzaj yuch'j jun ja, a jun tijxtaq twe', kyib'aj. ¿Tze'ntzinla ch'in kye' toj kywutz? ¿Ma tu'npetzila' nimxixtl kyil tze'nqekuljo txqantl xjal, aye' najleqetaq toj Jerusalén?  
\v 5 Twutzx kxel nq'ma'n kye'y, qa mina, chi Jesúsjo. Qu'n ikyqex kyeji'y, ex ok chi kyimil kye', qa mina s-ajtz ti'j kyanmi'n tuk'a Dios. 
\s1 Jun techil tu'n Jesús ti'jjo jun tqan iw, a nti' twutz 
\p  
\v 6 Kub' tyolin Jesúsjo techil lo kywutzxjal. Chi' kyjalu'n: Jun ichin kux tawa'n jun tqan iw kyxol tawal. Atzaj te' t-xi' jyol jun twutz te tlo', nti' knet tu'n.  
\v 7 Tu'npetzi'n, xi tq'ma'ntz te xq'uqil awal kyjalu'n: Oxe ab'q'e ma jawil wu'n, a kukx nchin ulji'y jyolte jun nlo'y ti'jjo tze lo, me mix jun n-el jyet wu'n. Tu'npetzi'n, tx'eminksa. ¿Qu'n ti'qe tkub' te tzqijsil tx'otx'?  
\v 8 Xitzin ttzaq'win tej ichin, a tzuntaq nxq'uqin ti'j awal. Chi' kyjalu'n: Taa, q'onk juntl ab'q'ela; k'a' jaw waq'nin we' ti'jile, ex k'a' tz'ok nq'o'n we' tz'is t-xe tqan.  
\v 9 Qapetla iky aku tz'ele twutzjo; qatzin qa minatz, k'a' jaw ttx'emintza. 
\s1 Tej tkub' tq'a'nin Jesús jun qya tal kox ti'j 
\p  
\v 10 Jun majjo ikyjo, toj jun q'ij te ajlab'l, otaq tz'ok ten Jesús xnaq'tzil toj jun mu'ẍ ja te kyna'b'l Judiy Dios.  
\v 11 Ex antza, ta'taq jun qya, a otaqxi b'aj wajxaqlajaj ab'q'e tyab'tlin. Otaq tzaj k'olpaj ti'j tu'n jun taq'nil tajaw il, ex nti'xtaq tumil tu'n tjikyimix tzkyel ti'j.  
\v 12 Atzaj te' tiwle tu'n Jesús, b'e'xsin tzaj ttxko'n, exsin xi q'ma'n te kyjalu'n: Ay qya, ma tzaqpaj te tojjo yab'il anetzi'n. 
\p  
\v 13 B'e'xsin i kub' tq'o'n Jesús tq'ob' tib'aj, ex texjo paq anetzi'n, b'e'x jikyimix tej qya tzkyel ti'j, ex b'e'xsin ok tentz nimsil tb'i Dios. 
\p  
\v 14 Atzin tej kynejil xq'uqil mu'ẍ ja te kyna'b'l Judiy Dios b'e'x tzaj te' tq'oj, qu'n tu'n toj jun q'ij te ajlab'l, kub'e tq'anin Jesúsjo qya. Xitzin tq'ma'n kyexjal kyjalu'n: Qaq q'ij q'o'ntz tu'n qaq'nin.\x * \xo 13:14 \xt Ex. 20:9-10; Deu. 5:13-14\x* Tu'npetzi'n, chi ul kye' q'anil kyib'a kyojjo q'ij anetzi'n, ex nya toj jun q'ij te ajlab'l. 
\p  
\v 15 Xitzin ttzaq'win Jesús, a tAjaw Tkyaqil, kyjalu'n: Xmiletz'qe kye'. ¿Ma nti'najtzin jun kye' n-el tzaqpinte jun twakix mo jun tchej toj q'ij te ajlab'l, tu'n t-xi q'iyit k'wal a'?  
\v 16 ¿Yajtzin te' qyatz lo, a tzajnintzx tyajil ti'j qtzan Abraham, exsin wajxaqlajajtaq ab'q'e otaq tz'ok xkye yab'il ti'j tu'n tajaw il? ¿Ma nyapetzila iltaq te' ti'j, tu'n tel tzaqpet tjaq' tyab'il toj q'ij te ajlab'l? 
\p  
\v 17 B'e'x i jaw tx'ixwe kyej tajq'oj Jesús, tej tb'aj tyolin Jesúsjo tyol kye. Ayetzin kye' txqantl xjal, a ite'taq antza, b'e'x i jaw tzalaj kye', tej kylon te' tb'inchb'in Jesús, a nimxix kyoklin. 
\s1 Jun techil tu'n Jesús ti'j tal tijaj mistas 
\r (Mt. 13:31-32; Mr. 4:30-32) 
\p  
\v 18 Xi tq'ma'nl Jesús kyjalu'n: ¿Tze'nxsila' Tkawb'il qMan Dios, ex anquk'a aku tz'oke qmujb'ine?  
\v 19 Ikytzi'n tze'nku jun tal twutz mistas, aj tkux tawin jun xjal toj tx'otx'. Ex ajtzin tch'iytz, kyinx njapine twe' tze'nku jun ma tij pujin tze, a ja' n-okxi kyb'inchin pich' kypaqb'il kyxol tq'ob'. 
\s1 Juntl techil ti'j tze'n nch'iye Tkawb'il Dios tzalu'n twutz tx'otx' 
\r (Mt. 13:33) 
\p  
\v 20 Xi tq'ma'n Jesús juntl majl kyjalu'n: ¿Anquk'a aku tz'ok qmujb'ine' Tkawb'il qMan Dios?  
\v 21 Qu'n iky te Diosjo Tkawb'il tze'nku' ttx'amil wab'j, a nkux tq'o'n jun qya toj oxe malb'il jarin. Ex ajtzin tb'aj tsmo'n, tkyaqiljo tq'otjil wab'j ktx'amixil, ex nch'iy wen. 
\s1 A tal much' tjpel te chwinqil 
\r (Mt. 7:13-14, 21-23) 
\p  
\v 22 Tej t-xi' Jesús tzma Jerusalén, iky' xnaq'tzil kyexjal kyojile jni' tnam ex kyojile jni' kojb'il, a nqayintaq ite'ke ttxlajile tb'e.  
\v 23 At jun xjal xi qaninte te. Chi' kyjalu'n: Taa, ¿Me nyala ila' te kkletil? 
\p Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n:  
\v 24 Kyq'onk kye' tilil tu'n kyokxa tojjo tal tjpel ja tal much' te chwinqil. Ex twutzx kxel nq'ma'n kye'y, qa nimx xjal k-okil tilil kyu'n, tu'n kyokx, me nlay chi okx.  
\v 25 Qu'n pon kanin jun te q'ij, ja' tu'n tjpete ja wu'n, a ayi'n tajaw ja. Me ayetzin kyetza, a kchi kyjela pe'n, oktzin k-okix kyq'olb'in, ex chi chilaji'y kyjalu'n: Taa, jqonkxa ja qe'y. Me atzin we' k-elitz ntzaq'win kyjalu'n: Nya b'i'n wu'n ja' tzajninqe kye'.  
\v 26 Me ayetzin kyetza okla kchi okil te'n q'malte kyjalu'n: Taa, ¿Ma nyatzin ma qo wa'n, ex ma qo k'wa'n junx tuk'iy? Ex ma qo b'aj t-xnaq'tzi'n kyojjo jni' b'e, a ite' toj qtanima.  
\v 27 Me metzin we', a ayi'n tajaw ja, a k-elitz ntzaq'wi'n kyjalu'n: Ma txi nq'ma'n kye'y, qa nya b'i'n wu'n ja' tzajninqi'y. Tu'npetzi'n, kypa'mil kyib'a wi'ja, ayi'y, b'inchil il.\x * \xo 13:27 \xt Sal. 6:8\x* 
\p  
\v 28 Aj kyb'inteji'y jni' yol lo, okxpetzin kchi oq'iltza, ex okxpetzin kchi ju'ch'il kystetza tu'n nimx kyixk'oj, qu'n o'kqex Abraham, Isaac, Jacob ex kykyaqiljo jni' yolil Tyol Dios ojtxe, ok kchi kylab'ila tojjo Tkawb'il qMan Dios. Me ayetzin kyetza axsa kchi kyjela tzaqpiniy pe'n.\x * \xo 13:28 \xt Mt. 22:13; 25:30\x* 
\v 29 Ite' xjal kyja' kchi tzajile jawnix, kumnix, elnix ex oknix, ex ok kchi ul, tu'ntzin kyoq qetz wa'l ti'j meẍ tojjo Tkawb'il Dios.\x * \xo 13:29 \xt Mt. 8:11\x* 
\v 30 Kyojjo q'ij anetzi'n, ite' junjunkye, a njaw kynimsin kyib' ja'lin, me nlay tzaj q'o'nljo kyoklin te tnejil. Ex ite' junjuntl, a nyakuj nti' kyoklin ja'lin, me nimxix kyoklin ktzajil q'o'n kyojjo q'ij anetzi'n.\x * \xo 13:30 \xt Mt. 19:30; 20:16; Mr. 10:31\x* 
\s1 Tej tjaw oq' Jesús kyi'j xjal toj Jerusalén 
\r (Mt. 23:37-39) 
\p  
\v 31 Ex texjo paq anetzi'n i pon kanin jun jte'b'in Parisey tk'atz Jesús, exsin xi kyq'ma'n kyjalu'n: Kux tz'exa tojjo tnam lo, qu'n taj Herodes tu'n tkub' b'yo'n tu'n. 
\p  
\v 32 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Kux che'xa, ex k'a' txi kyq'ma'n te Herodes, a sb'ulxix tnam, qa ja'lin ex nchi'j ok kchi elitz taq'nil tajaw il wu'n toj kyanminxjal, ex qa ok kchi k'wel nq'ani'n yab'. Ex kab'jxi japin b'aj wu'n.  
\v 33 Me twutzxix, qa il ti'j tu'n t-xi wi'n wib'a, qu'n tu'n il ti'j tu'n nkani'n nchi'j mo kab'j tzma Jerusalén, qu'n nlay kyim jun te xjal, a tok toklin te yolil Tyol Dios, toj junxil tnam. 
\p  
\v 34 Ex chi Jesúsjo kyjalu'n kyi'jxjal te Jerusalén: ¡Ay! Jerusalén, Jerusalén, ay b'iyil kyi'j yolil Tyol Dios, ex nchi ok kyxo'nji'y tsan qMan tuk'a ab'j; jte'lixla majxla ẍin b'aj lab'tiy kyi'ja, tu'n kytzaj laq'ey nk'atza, tze'nku jun ttxu eky' nchi kub' tpaqin tal tal tjaq' t-xiky', me mi xkytziyiy ikyjo.  
\v 35 Kyka'yinktzinji'y kynajb'ila kyjel naj te jun majx. Twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, texjo q'ij ja'lin, mixla chin kyla'b'ilix jun majla, qa nya ajxi tpon tq'ijil aj kyq'mantiy: Ky'iwlinxix te', a tzul toj tb'i qAjaw.\x * \xo 13:35 \xt Sal. 118:26\x* 
\c 14  
\s1 Tej tkub' tq'anin Jesús jun yab' toj q'ij te ajlab'l 
\p  
\v 1 Toj jun q'ij te ajlab'l, okx Jesús wa'l toj tja jun xjal nejinel kyxol Parisey. Me ite'taql txqantl Parisey nchi ka'yin ti'j, ti'taqjo tu'n tkub' tb'inchin toj tq'ijil ajlab'l.  
\v 2 Ex antza ta'yetaql jun xjal, a yab'taq tu'n malil.  
\v 3 Xitzin tqanin Jesús kye' xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il junx kyuk'a jni' Parisey. Chi' kyjalu'n: ¿B'a'npela toj kywutza, tu'n tkub' q'anit jun yab' toj q'ij te ajlab'l, mo minaj? 
\p  
\v 4 Me ayetzin kyej xjal anetzi'n, noq i kub' mutxe tu'n. Atzin te Jesús b'e'x tzaj ttzyu'n yab', ex b'e'x kub' tq'anin. Atzaj te' tq'anit, xi tq'ma'n Jesús te tu'n taj tja.  
\v 5 Ex xi tq'ma'n kye Parisey kyjalu'n: ¿Altzin jun kye', a nya b'e'xkux aku jatz q'inte jun tk'wal mo jun twakix, a kuxit tz'aq toj jun jul, exla qa toj q'ij te ajlab'l?\x * \xo 14:5 \xt Mt. 12:11\x* 
\p  
\v 6 Ex mix a'lx jun tzaj tzaq'winte jun tyol. 
\s1 Jun techil tu'n Jesús tu'n mi qnimsin qib' 
\p  
\v 7 Tlonte te Jesús, qa ataq kyajjo jni' txokenj, tu'n kykub' qe kyib'ajjo tb'anil q'uqb'il, a ite'kutaq kyi'jile meẍ te wab'l. Tu'ntzi'n, xi tq'o'n jun tumil kye, tu'n mi kynimsinxjal kyib':  
\v 8 Aj qa at jun xi txkontiy toj jun nintz q'ij te mejeb'lin, nya b'a'n tu'n tkub' qey tib'aj jun tb'anil q'uqb'il, qu'n yajtzaj qa xpon kaninku juntl txokenj, a nim ch'intl toklin tze'nku te,  
\v 9 ex atzi'n xjal, a xtxokin kyi'ja kykab'ila, aku tzaj q'mante tey kyjalu'n: ¡We'ksa! Q'onx tq'uqila teljo juntl lo chitjo tey. Ex tuk'atzin ttx'ixewtza, b'e'x aku txi'y qeb'il twi' q'uqb'il, a at tzma ti'jxi.  
\v 10 Qala' qa ma txi txkon tu'n jun a'la, antza we kub'e qe te kyib'ajjo q'uqb'il, a ite'ku tzma ti'jxi, qu'n tu'ntzin aj tuljo a xi txkontiy, aku tzaj q'ma'n tey kyjalu'n: Ay wuk'a, ku tiky'tz te qeb'il kyib'ajjo tb'anil q'uqb'il loch.\x * \xo 14:10 \xt Pr. 25:6-7\x* Ikytzin kjawil nimsinji'y kywutzjo jni' txqantl xjal, a kchi okil qe tuk'iy ti'j meẍ.  
\v 11 Qu'n ankye te' kjawil tnimsin tib' til tib'x, nti' ch'in te' toklin aku tzaj q'o'n toj kya'j. Me metzin te' xjal, a n-ok tq'o'n tib' te nti' toklin, apente xjaljo ok kjawil nimsin.\x * \xo 14:11 \xt Mt. 23:12; Lc. 18:14\x* 
\p  
\v 12 Ex ikyx xi tq'ma'n Jesúsjo te Parisey, a xi txkonte, tu'n t-xi' tja. Chi' kyjalu'n: Aj tb'aj jun nim wa'n toj tjay, mina chi tzaj ttxko'njiy jni' tuk'iy, ex mina qe' jni' ttzikya ex titz'i'n ex qe' jni' xjal, a at tlonte tib'a kyuk'a, exqetzi'n jni' t-xjalila ti'jiliy, a q'ininqe. Qu'n aye xjal lo, b'e'x aku txi txko'nla wa'l kyuk'a, tu'ntzin b'e'x kchjetiljo wab'j, a otaq txi toyi'n kye.  
\v 13 Mikyxi tz'oka tu'n; qala' aj tkub' tiky'sin te jun nintz q'ij toj tjay, txkonqetz tejiy jni' qe xjal yaj, jni' qe xjal, aye' mi nb'antl kyb'et, jni' qe kox exqetzi'n moẍ.  
\v 14 Tu'n ikyjo, nimx tze'jb'il ktenb'il tey, qu'n exla qa nlay b'ant tchjetjo wab'j, a kxel toyin kye xjal anetzi'n, me nimxix tumil t-xel ok ktzajil q'o'n tey tu'n Dios tojjo q'ij, ja' kchi jawitze anq'in juntl majljo xjal, a tz'aqleqe. 
\s1 Jun techil tu'n Jesús ti'jjo nintz wa'n toj Tkawb'il Dios 
\r (Mt. 22:1-10) 
\p  
\v 15 Tej kyb'ij te' yol lo kyu'n xjal, a q'uqleqetaq ti'j meẍ, at junte, xi q'ma'nte te Jesús kyjalu'n: ¡Ky'iwlinxla te' xjal, a ok k-okil qe wa'l ti'jjo meẍ, a ok ktenb'il toj Tkawb'il qMan Dios! 
\p  
\v 16 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Jun ichin kub' tb'isin tu'n tkub' b'inchit jun nim wa'n toj tja, exsin xi tq'o'n txokb'il kyi'j nimku xjal. 
\p  
\v 17 Atzaj te' tpon or tu'n tb'aj wa'n, xitzin tchq'o'n jun taq'nil txkol kye' jni' xjal, a otaq chi txket. Chi' kyjalu'n: Kux chi tzaja ja'lin, qu'n lu' te wab'j ma b'ant, chichkuji'y.  
\v 18 Me kykyaqilxjo txokenj i q'mante qa nti'taq amb'il kyi'j tu'n kykanin tojjo nintz wa'n. Atzin te' tnejil iky tq'ma kyjalu'n: Chjonte te, me nlay chin kani'n, tzmaxix ma nloq'a ch'in ntx'otx'a, ex il ti'j tu'n nxi'y lolte; noqx che'wx tk'u'ja wi'ja, chichkuji'y. 
\p  
\v 19 Atzin te' juntl iky te' tq'ma kyjalu'n: Nlay chin kanin we', qu'n ma nloq'a jwe' muj nwakixa te kjol, ex ma chink ch'in lolkye qa b'a'n chi kjon; noqx che'wx tk'u'ja wi'ja, chichkuji'y.  
\v 20 Iky te' juntl tq'ma kyjalu'n: Tzmaxix ma chin jaw meje we'. Tu'ntzi'n, nlay chin pon kanin we'. 
\p  
\v 21 Tej tmeltz'aj aq'nil, a xi chq'o'n, b'e'xsin ok tentz q'malte te' tajaw ja jotxjo jni' tzaj q'ma'n te. Tu'n ikyjo, b'e'x tzaj tej tajaw ja tq'oj, exsin xi tq'ma'nltz tej taq'nil kyjalu'n: Liweyxix kux txi'y toj tnam ex txkonqetzjiy jni' qe' xjal yaj, jni' qe' xjal, a mi nb'ant kyb'et, jni' qe' xjal moẍ exqetzi'n jni' xjal kox, a ite' kyojile' nim b'e ex kyojile' much' b'e, a ite' antza.  
\v 22 Tmeltz'ajxitzi'n aq'nil, iky xi tq'ma'n te tajaw ja kyjalu'n: Taa, ma chin meltz'aj we' ja' ẍin xi tchq'oniy, ex iky xkub' nb'inchinji'y tze'n saj tq'ma'n, me na'mx tok noj te meẍ ti'jile. 
\p  
\v 23 Xitzin tq'ma'nljo tajaw ja te' taq'nil kyjalu'n: Kux txitla kyojjo jni' nim b'e ex kyojjo jni' tq'ob' b'e, ex q'manxa kye' xjal, qa il ti'j tu'n kyoktz, qu'n waj we' tu'n tnoj nja'y.  
\v 24 Qu'n twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, qa mix jun te' xjal kyxoljo ẍi txket wu'n te tnejil, ok kchi wa'l ti'jjo wab'j, a ma b'ant wu'nch, chi Jesúsjo kyexjal. 
\s1 Il ti'j tu'n qxi lipe ti'j Jesús tuk'a tkyaqil qanmin 
\r (Mt. 10:37-38) 
\p  
\v 25 Nimku xjal ok lipe ti'j Jesús, ex ajtz meltz'aj ti'jxi, ex xi tq'ma'n kye kyjalu'n:  
\v 26 Qa at jun xjal taj tu'n tok lipe wi'ja, me nya k'u'jlinkqi'n tu'n tuk'a tkyaqil tanmin, qala' o'kxtza toka tk'u'j ti'j tman, ti'j ttxu, ti'j t-xu'jil, kyi'jqe tk'wal, kyi'jqe ttziky ichin ex qya, kyi'jqe titz'in ichin ex qya, mo qa axsa q'uqle tk'u'j ti'jx; nlay tz'okjo xjal anetzi'n te nxnaq'tzb'i'n, chi'.  
\v 27 Ex alkye jun xjal mi xi tq'o'n tib' tu'n t-xi lipe wi'ja toj tkyaqil, exla qa ma kyim tze'nqeku xjal, aye' xi kyiqin kycruz tu'n kykyim, nti' toklin tu'n tok te we'y, chi Jesúsjo.\x * \xo 14:27 \xt Mt. 16:24; Mr. 8:34; Lc. 9:23\x* 
\v 28 Qa at jun kye' taj tu'n tjaw tb'inchin jun ja, a ma tijxix twe', ¿Ma nyapela nej k'wel qe ximilte jni' pwaq kb'ajil tu'n, exsin k'wel tnab'lintz qa ok kkanilxixjo tpwaq at?  
\v 29 Me me qa o'kxjo tq'uqil ja xb'ant, exsin mina xjapin b'antjo jni' txqantl, jotxjo jni' xjal, a nchi ka'yink ti'jjo aq'untl anetzi'n, noqx kchi jawil xmayinx ti'jjo xjal lu'n, tu'n mina xjapin b'aj taq'in.  
\v 30 Chi chila' kyjalu'n: Ax te' xjal chi', ma tzyetnajjo tb'inchajtz tja, me mina xjapin b'aj tu'n, chi chila'. Ikytzi'n, il ti'j tu'n tkub' kyximi'n wen qa tu'n kyxi lipey wi'ja.  
\v 31 Ex ikyxjo, qa at jun nmaq kawil tib'aj jun ma tij tnam, taj tu'n tjyon q'oj tuk'a juntl nmaq kawil, ¿Ma nyapetzila nej k'wel qe ximilte, aj qa tuk'a lajaj mil xo'l q'aq', aku xkye ti'jljo tajq'oj, a lipche winqin mil xo'l q'aq' ti'j?  
\v 32 Exsin aj tkub' tnab'lin qa nlay xkye ti'jjo tajq'oj, b'e'x aku chex tchq'o'n jte'b'in tsan q'malte te tajq'oj, a na'mtaq ch'intl kyul kanin, tu'n tel kyniky' ti' kyaj tu'n tchewxjo q'oj.  
\v 33 Tu'npetzi'n, qa at jun kye' tky'e' tu'n tkyij ttzaqpi'n tkyaqil at te, nlayxpetzin tz'ok te' te nxnaq'tzb'i'n. 
\s1 Qo ok tze'nku atz'in kywutzxjal te twutz tx'otx' 
\r (Mt. 5:13; Mr. 9:50) 
\p  
\v 34 Tb'anilx te atz'in. Me qa ma tz'el najjo tpitz'mejiltz, nti'lxla tajb'in.  
\v 35 Qu'n qa nti' aku tz'okine atz'in, nlay tz'okin te tx'otx', ex nlay tz'okin te tz'is. O'kxjo noq tu'n t-xi xo'yit. Ankye' ite' tẍkyin, in tok tb'i'n nyola, ex in tkub' tb'inchin. 
\c 15  
\s1 Jun techil tu'n Jesús ti'jjo rit xi naj 
\r (Mt. 18:10-14) 
\p  
\v 1 Jotqexjo jni' xjal, a nya wenqe kywutz txqantl, junx kyuk'a' aye' nchi peyin pwaq tu'n tajb'in kye aj Rom, i xi laq'e b'il te' Tyol Jesús.  
\v 2 Tu'n ikyjo, nimx i jaw yolb'in Parisey ti'j Jesús junx kyuk'a xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il. Chi chi' kyjalu'n: Ajo ma' xjal lo, nchi tk'mo'n jni' xjal aj il, exsin nwa'ntz kyuk'a, chi chi' kyxolile.\x * \xo 15:2 \xt Lc. 5:27-32\x* 
\p  
\v 3 Tu'npetzi'n, kub' tyolin Jesúsjo jun techil lo kyexjal. Chi' kyjalu'n:  
\v 4 Altzin jun kye', a atit jun jwe' k'al\f + \fr 15:4 \ft Jwe' k'al, 100 n-ele.\f* trit exsin txi najit juntz, ¿Ma nyapetzila nej kchi okil tchmo'n b'eljajlajaj toj jwe' k'al\f + \fr 15:4 \ft B'eljajlajaj toj jwe' k'al, 99 n-ele, ex ikyxjo toj v. 7.\f* trit, tu'n kywa'n junx toj chq'ajlaj, exsin kxe'ltz jyol te' tal trit, a otaq txi naj? ¿Ex ma nyapetzila tzmaxi kmeltz'ajiljo aj tjyet tu'n?  
\v 5 Ex ajtzin tjyettz tu'n, nimx kjawil tzalaj, ex kjawix tq'o'n ti'j tqul.  
\v 6 Exsin aj tkanintz tja, b'e'x aku chi tzaj ttxko'n jni' tuk'a exqetzi'n jni' t-xjalil ti'jile, ex okla kxel tq'ma'n kyjalu'n: Chi tzalaja wuk'iy, qu'n ma knet tej tal nrita, a otaq txi naj. 
\p  
\v 7 Noq jun techil te' lo, chi Jesúsjo. Me kxel nq'ma'n kye'y, qa nimxixtl te' tzaljb'il kb'ajil toj kya'j ti'j jun aj il qa ma nimin, tze'nkuljo kyi'jjo b'eljajlajaj toj jwe' k'al xjal, a b'a'n kyten toj kywutz. 
\s1 Jun techil tu'n Jesús ti'j jun qya, a ma txi naj jun tpwaq 
\p  
\v 8 Lu juntl techil lo, chi Jesúsjo: Qa at jun qya, a atit lajaj tpwaq a saqpwaq, txi najit jun, ¿Ma nyapetzila b'e'x aku jaw ttxqo'n ttzaj? ¿Ex ma nyapetzila b'e'x k-okil ten misolte toj tja, ex cheb'e k-okil ten jyol te' tpwaq?  
\v 9 Exsin aj tjyettz tu'n, ok chi tzajil ttxko'n jni' tuk'a exqetzi'n jni' t-xjalil ti'jile, ex ikyla aku txi tq'ma'n kye kyjalu'n: Chi tzalaja junx wuk'iy, qu'n tu'n ma jyet tej npwaqa, a otaq txi naj.  
\v 10 Oktzin kxel nq'ma'ntza kye'y, chi Jesúsjo, qa ikyx te' toj kya'j; nimx te tzaljb'il nten kyxol t-angel Dios, ti'j jun aj il qa ma nimin. 
\s1 Jun techil tu'n Jesús ti'j jun manb'aj, a kub' tnajsin til tk'wal 
\p  
\v 11 Ex at juntl tyol Jesús b'aj tq'ma'n. Chi' kyjalu'n: At jun xjal attaq kab'e tk'wal.  
\v 12 Atzin te' much'taq ch'intl iky xi tq'ma'n te tman kyjalu'n: Taa, q'ontzinjiy we' wetzb'il, a at wokli'n ti'j, chi'. 
\p Kub'tzin tpa'n manb'ajtz jotxjo jni' tq'inimil kyxoljo tk'wal.  
\v 13 Nyataq ila' q'ij otaq tziky', tej t-xi tk'ayin tej itz'inb'aj ajo tetzb'il, a otaq tzaj q'o'n, exsin b'e'x xi'tz toj junxil nmaq tnam najchaq wen. Ex antza b'aje tyajine' jotxjo jni' pwaq, a otaq tzaj q'o'n te, tej t-xi tk'ayin tetzb'il, qu'n noqx ok ten achil tojjo nya b'a'n te twutz tx'otx'.  
\v 14 Me atzaj te' tel b'ajjo tpwaq, ul kanin nim wa'yaj tojjo tkyaqil nmaq tnam anetzi'n. Tu'npetzi'n, nimx wa'yaj iky'x tu'n. 
\p  
\v 15 Xi'tzintz jyol jun taq'in tuk'a jun ichin, a antza najletaq tojjo tnam anetzi'n. Tzaj q'o'n tetz taq'in me noq te kyik'lel kyi'j kuch. B'e'xsin xi chq'o'ntz tzmax toj kojb'il, ja' ite'yetaqjo kuch.  
\v 16 Tzunxtaqx npon tk'u'j ti'jjo kyk'wa' kuch n-ok, qu'n tu'n tzunxtaqx nq'aq'in tk'u'j wen, me mix a'lxtaq jun xjal ntzaj q'onte ch'in twa.  
\v 17 B'e'xpetzin ul julk'ajxtz toj tk'u'j, ex chi' kyjalu'n: ¿Jte'xsin aq'nil at toj tja nma'n, a mina nb'ajxjo kywa? Ex ayintzinl wetza ch'ix wel kyima tu'n wa'yaj tzalu'n kyxol kuch.  
\v 18 Tunpetzi'n, ok chin ajil meltz'ajla toj tja nma'n, ex kxel nq'ma'n te kyjalu'n, aj npon kani'n: Taa, ma chin b'inchinx we' il twutz Dios ex ikyxjo twutza;  
\v 19 nti'l we' woklin tu'n wokla te tk'wala; qala' iky chin tq'onkeji'y tze'nku jun taq'nila. 
\p  
\v 20 B'e'xkux kub' b'e tu'n, tu'n tpon kanin juntl majl toj tja tman. Me na'mxtaq tu'n tpon kanin, tej tiwle tu'n tman. B'e'x tzaj q'aq'in tej manb'aj tk'u'j ti'j. Tu'ntzi'n, b'e'x xi rinin k'lelte; ok tchle'n, exsin el tma'tzin.  
\v 21 Atzin tej k'walb'aj iky xi tq'ma'n kyjalu'n: Taa, ma chin b'inchinx we' il twutz Dios ex ikyxjo twutza; nti'l we woklin tu'n wokla te tk'wala. 
\p  
\v 22 Me atzin tej manb'aj b'e'x xi tq'ma'nkye taq'nil kyjalu'n: Jun paqx kyinktzji'y a tb'anil xb'alin, ex kyq'onka ti'j. Ex kyq'onka jun xmilq'ob'aj tb'anilx wen ti'j twi' tq'ob', ex kyq'onqekji'y t-xjab'.  
\v 23 Ex kyintzji'y tal wakx, a ma' q'e'sxix, exsin kyb'yonkutza. Okxpetzin qo wa'lxte, ex ok qo iky'sil nintz q'ij,  
\v 24 qu'n atzin nk'wala lo, kyimnintaq toklin qu'n, me ma jaw itz'je juntl majl. Otaq txi naj, me atzin ja'lin, ma jyetl qu'n. B'e'xsin ok tentz iky'sil nintz q'ij. 
\p  
\v 25 Ataqtzin tej itzikyb'aj, attaq te' toj kojb'il. Atzaj te' tmeltz'aj, exsin ul kanin nqayin tk'atz ja, xi tb'i'n tq'ajq'ojil chnab', ex tb'i qa tzuntaq nchi b'ixin xjal tuja.  
\v 26 Tzajtzin tq'olb'intz jun taq'nil ttata, exsin xi tqanin ti'taqjo nb'aj.  
\v 27 Iky xi tq'ma'n aq'nil te kyjalu'n: Qala' a tej titz'in ma tzul, ex qu'n tu'n b'a'n s-ula, b'e'x saj tq'ma'n ttatiy, tu'n tkub' b'yetjo a ma q'e's tal wakx. 
\p  
\v 28 B'e'xpetzin tzajx tej itzikyb'aj tq'oj tu'n ikyjo, ex mixtaq ttziye tu'n tokx tuja. Tu'npetzi'n, b'e'x etzjo ttata kub'sil twutz te, tu'n tokx.  
\v 29 Iky xi tq'ma'n te ttata kyjalu'n: Mi n-el nniky'a te. B'i'n te tu'n, jte'xitzin ab'q'e o chin ajb'i'n tey, ex mix jun maj o chin jawa nim twutza. Ex nti'x ch'in o tzaj tq'o'n we'y i'chaqpetla jun tal tal chivtz, tu'n wiky'si'n nintz q'ij kyuk'a wuk'iy.  
\v 30 Qalatziljo, ma kub' tb'yonjiy ma q'e's tal wakx te iky'sb'il, te' tulin tk'wala, a ma b'aj tyajinxjo tpwaqa kyuk'a tky'a'j. 
\p  
\v 31 Xitzin ttzaq'win manb'aj kyjalu'n: Ay nk'wal, lu' te majx at wuk'iy, ex te tejiy jotxjo jni' at we'y.  
\v 32 Me il ti'j tu'n tkub' iky'sit jun nintz q'ij ja'lin, ex b'a'n tu'n qtzalaj, qu'n tu'n ma jaw anq'in juntl majljo titz'i'n, a kyimnintaq toklin qu'n; otaq txi naj, me ma jyetl ja'lin, chi'. 
\c 16  
\s1 Jun techil tu'n Jesús ti'j jun ka'yil aq'untl 
\p  
\v 1 Kub' tq'ma'n Jesús jun techil kye t-xnaq'tzb'in kyjalu'n: Attaq jun xjal n-aq'nintaq te ka'yilte taq'in jun q'inin. Me b'e'x xtaj patb'aj kyu'nxjal te' tajaw aq'untl, qu'n tu'n otaq tz'ok ten yajil te' tq'inimil tajaw aq'untl.  
\v 2 Tzajtzin txko'n tej ka'yil, exsin xi q'ma'ntz te kyjalu'n tu'n tajaw aq'untl: ¿Tze'ntzin tz'elpine a ma b'aj kyq'ma'nxjal we'y ti'ja? Q'onqetzjiy jni' u'j nchi ajb'in tu'n, ex q'mantza tze'n ta'ye jni' aq'untl, qu'n atzi'n ja'lin nlay tz'okla te' ka'yilte waq'i'n.  
\v 3 B'e'x kub' mutxe tej ka'yil aq'untl ximilte. Chi' kyjalu'n toj tnab'l: ¿Ti'tzila wetza k'wel nb'inchi'n ja'lin, qa ma tz'el q'in waq'i'n lo tu'n tajaw aq'untl? Nti' we' wipin tu'n taq'nit tx'otx', ex b'e'x aku chin tzaj tx'ixwi'y tu'n nxi'y mo'l.  
\v 4 Me ma tzul wetza jun tumil toj nnab'l: Ok chin jyol we' kyi'j txqan wuk'iy, tu'ntzintla nkub' wutzli'n kyu'n toj kyja, aj qa mataqx tz'el q'i'n waq'i'n.  
\v 5 I tzajtzin ttxko'n tej ka'yil aq'untl jotqexjo jni' xjal, a attaq kyk'as te' tajaw aq'untl; junjunku i txokle tu'n. Iky xi tqani'n te' tnejil kyjalu'n: ¿Jte'tzin te tk'as te tajaw aq'untl?  
\v 6 B'apetzin wetza, jun jwe' k'al\f + \fr 16:6 \ft Jwe' k'al, 100 n-ele\f* ma tij ẍoq' aseyt we' nk'as, chi'. Twutzx, chtej ka'yiltaq aq'untl, qu'n ikyxjo tz'ib'in toj u'jch. Qekuy ja'lin, exsin b'inchinkul juntl tu'ja, nya jun jwe' k'al tk'asa k'welix tq'on, qala' noq lajaj toj ox k'al.\f + \fr 16:6 \ft Lajaj toj ox k'al, 50 n-ele.\f* 
\v 7 Xitzin tqaniltz te juntl k'asb'inel. Chi' kyjalu'n: ¿Yajtzi'n te, jte'tzin te tk'as? Atzi'n we' jun jwe' k'al milon triy we' nk'as, chi', te txi ttzaq'win. Lu' te tu'jil tk'as lo, chtej ka'yiltaq aq'untl. Me tx'ixpinksa, o'kx jun mutx'\f + \fr 16:7 \ft Jun mutx', 80 n-ele.\f* ktzajil tchjo'n, chi'.  
\v 8 Tej tb'inte ex ok tka'yin tajaw aq'untl, b'e'x el tniky' te qa manyor ẍtijxtaq tnab'ljo xjal, tu'n tnab'lin jun ti', a tu'n tkub' tb'inchin. 
\p Noqtzin tu'ntz, chi Jesúsjo, aye xjal nya nimil, manyor ẍtijqex ti'j kyaq'in tzalu'n twutz tx'otx' tze'nqekuxljo nimil. 
\p  
\v 9 Jun tumil kxel nq'ma'n kye'y, chi Jesús. B'a'n tu'n toki'n q'inimil kyu'n, a at tzalu'n twutz tx'otx', a jun paqx k-iky'il, te mojb'il kye txqantl toj tb'i qAjaw. Qu'n ajtzin kykyima, atitla jun q'olb'il kye'y te jun majx toj kya'j tu'n Dios, noq tu'n mojb'il, a xi kyq'o'n kye txqantl ojtxe toj tb'i. 
\p  
\v 10 Qu'n qa tuk'a tumil njapin b'aj jun xjal toj jun ti' tal much', ex ikyxjo tuk'a tumil kjapin b'ajjo toj jun ti', a nimxix toklin. Tu'npetzi'n, aku tz'ok qe qk'u'j ti'j. Qala' atzinl te' nya b'a'n tb'inchb'in toj jun ti' tal netz', ex nya b'a'n k'wel tb'inchine toj jun ti', a nimxix toklin.  
\v 11 Tu'npetzi'n, qa nya b'a'njo xkub' kyb'inchi'n tuk'a q'inimil, a at tzalu'n twutzjo tx'otx', ¿Me altzin kye jun aku tz'ok qe tk'u'jtz kyi'ja, tu'n ttzaj q'o'n q'inimil kye'y, a nlayx b'aj?  
\v 12 Exsin qa nya b'a'n kyb'inchb'i'n tuk'a q'inimil, a oqxenin kye'y, ¿Altzin kye jun a'la aku tzaj q'onte kyq'inimila? 
\p  
\v 13 Mix a'l jun aq'nil aku tz'ajb'in te kab'e tajaw aq'untl. Qu'n k-elil ti'jlin tnejil, ex k-okil tk'u'jlin tkab'; mo k-okilj tz'aqle tuk'a tnejil, me b'e'x aku tz'el ti'jli'nljo tkab'. Nlayx b'ant tu'n tokin te Dios ex te pwaq.\x * \xo 16:13 \xt Mt. 6:24\x* 
\p  
\v 14 Noqx i jaw xmayin kyej Parisey ti'j Jesús, tej tok kyb'i'n yol lo, qu'n tu'n o'kxtaqtza q'uqle kyk'u'j ti'j kypwaq.  
\v 15 Tu'npetzi'n, xi tq'ma'n Jesús kye kyjalu'n: Kyajnaj kye' tu'n tok kyq'o'n kyib'a te tb'anil xjal kywutzjo txqantl, me ojtzqi'n kye' kyanmin tu'n Dios; qu'n tkyaqil, a manyor wenxix kywutzxjal, b'e'x n-el i'jlin te' tu'n Dios. 
\s1 T-xnaq'tzb'il Jesús ti'j toklin ojtxe kawb'il 
\r (Mt. 19:1-12; Mr. 10:1-12) 
\p  
\v 16 Ojtxe, a na'mxtaq tul Juan, a Jawsil A', o'kx yek'inte Diosjo t-xilin tajb'il noq tu'n ojtxe kawb'il, a xq'umlaj tu'n Moisés ex kyu'n yolil Tyol Dios. Me tej tul Juan, ok ten tyolajtzjo Tb'anil Tqanil Tkawb'il Dios, ex atzin ja'lin tkyaqilx kyexjal n-ok tilil kyu'n tze'nx tu'n kyokxi toj.\x * \xo 16:16 \xt Mt. 11:12-13\x* 
\p  
\v 17 Me kxel nq'ma'n kye'y. Jun paqx aku naj te kya'j exsi'n jni' tx'otx', me mexjo kawb'il, a xi ttziyin Dios ojtxe, nipe jun tal tẍkyin yol, a tz'ib'inku, nlayx tziyajtzx te', tu'n mi japin b'aje.\x * \xo 16:17 \xt Mt. 5:18\x* 
\p  
\v 18 Kxel nq'o'n jun yek'b'il ti'jjo lo: Qu'n qa at jun ichin ma kub' tpa'n tib' tuk'a t-xu'jil, exsin qa ma tz'ok meje tuk'a juntl qya, ma ky'a'ji'n ichin anetzi'n. Exsin qa at juntltz s-ok meje tuk'a jun qya, a o kub' tpa'n tib' tuk'a tchmil, ex ikyxjo, ma ky'a'jintl te', chi Jesúsjo.\x * \xo 16:18 \xt Mt. 5:31-32; 19:1-12; Mr. 10:1-12; 1Co. 7:10-11\x* 
\s1 Jun yol ti'j Lázaro ex jun q'inin 
\p  
\v 19 Attaq jun xjal q'inin, tb'anilqextaqjo t-xb'alin nchi ok, exsin twi' wi'yilqetaq. Tkyaqil q'ij tzuntaq n-iky'sin nintz q'ij, ex tb'anilxtaq wa'n nb'aj toj tja.  
\v 20 Ex ikyxjo, attaq juntl ichin yaj, Lázaro tb'i, a otaqx tz'el b'o'lin ti'j tuk'a txqan tx'a'k. Twutz tx'otx' nkub'e qeyetaq, ex axixtza ttzi tja q'inin qanil mojb'il kye xjal.  
\v 21 Tajtaq te' tal yaj anetzi'n, tu'n tnoj tk'u'j tu'n jni' tb'uchil wab'j, a n-eliktaq tz'aq tib'aj tmeẍ q'inin, me mi xi tq'o'ne jun ti' te, ex majqexpe' ttx'yan q'inin nchi pon laq'etaq leq'il te' ta'ljo tx'a'k.  
\v 22 Ul kanin jun te q'ij, ex b'e'x kyim te Lázaro. Xitzin q'i'ntz kyu'n t-angel Dios tzmax toj kya'j, ja' ta'yetaq Abraham. Ex ikyxjo b'e'x kyim te q'inin me noq kux muqu'n te' toj tx'otx'. 
\p  
\v 23 Tzunxtaqx yajlajtz te q'inin tojjo q'aq', ja' nchi pon kanine nya nimil najal. I jawtzin ti'n twutz jawl, jax tka'yin tzmax toj kya'j, exsin iwle Abraham tu'n, ex majx Lázaro q'uqlek tk'atz.  
\v 24 B'e'xpetzin jaw ẍch'intz, ex chi' kyjalu'n: ¡Ay, Tata Abraham, q'aq'intzin te' tk'u'j wi'ja! Sma'ntzin te Lázaro nk'atza, ex q'manxsin te, tu'n tkux tak'sin twi' tq'ob' toj a', exsin tu'n tkub' tq'o'ntz tib'aj waq'a tu'ntzintla t-xi chewx, qu'n loqi'n ma chin tzaj b'ant-x tojjo q'aq' lo.  
\v 25 Tzajtzin ttzaq'win Abrahamtz kyjalu'n: ¡Ay nk'wal! Na'ntzinjiy tchwinqila, tej na'mxtaq tkyima; noqx toj tb'anilx xteniy. Me metzi'n te Lázaro, nya toj tb'anil s-anq'ine te'. Tu'npetzi'n, nq'uqb'ajtz te Lázaro tk'u'j tzalu'n ja'lin, ex atziljo te, lu' te tzunx n-iky'x yajb'il tu'n tzachi'n.  
\v 26 Ex nya noq o'kx te', qala' at jun tij xaq, a jun tijx t-xe tku'x qxol. Tu'npetzi'n, mix tu'n kyajku kye', a ite' tzalu'n tu'n kyiky'x tzachi'n, nlay chi iky'x. Ex nlay b'ant tu'n kyiky'tzjo a ite' tzachi'n tzalu'n. 
\p  
\v 27 Xitzin ttzaq'winljo q'inintz kyjalu'n: Ay, Tata Abraham, okx chin kub'sil we' nwutz tey; chq'onsin te Lázaro tzmax tja ntatiy,  
\v 28 qu'n ite'x jwe'l we' witz'in. Ma'tzintla yolin Lázarotz kyuk'a, tu'ntzintla mi chi tzaje tzalu'n, tojjo najb'il te nimx kyixk'oj.  
\v 29 Tzajtzin ttzaq'winl Abraham: Nya il ti'j tu'n t-xi q'umb'aj kye, qu'n tz'ib'in ta' tu'n Moisés, ex kyu'n kyyol yolil Tyol Dios. Tu'npetzi'n, b'a'n tu'n t-xi kynimi'n yol anetzi'n.  
\v 30 Xitzin ttzaq'winl q'inintz kyjalu'n: Ay, Tata Abraham, aku txi kynimin kyetz, me tzmaxi noqit aku jaw anq'in jun kyimnin, exsintla xi'tz yolil kyuk'a. 
\p  
\v 31 Tzajtzin ttzaq'win Abrahamtz: Qa kyky'e' tu'n t-xi kynimi'n jni' tz'ib'in ta'ye tu'n Moisés ex kyu'n yolil Tyol Dios, mixla tu'n jatz anq'in jun kyimnin, nlay txi kyinimi'n a kxel q'ma'n kye. 
\c 17  
\s1 Jun techil tu'n Jesús, tu'n mi qox tz'aq toj il 
\r (Mt. 18:6-7, 21-22; Mr. 9:42) 
\p  
\v 1 Xi tq'ma'n Jesús kye t-xnaq'tzb'in kyjalu'n: Kxel nq'ma'n kye'y, kukx at te iljo tzalu'n twutz tx'otx', me b'isb'ajilxla te' xjal, a kchi k'wel tz'aqjo txqantl toj il tu'n tpaj.  
\v 2 B'a'ntla tu'n tok tk'lo'n jun ma tij ab'j te cheb'l triy ti'j tqul, ex tu'n t-xi t-xo'n tib' toj ttxuyil a' tu'n tkyim, tze'nku tu'n tokx toj pa'b'in twutz Dios tuk'a til, a tu'n tjaw tz'aq jun ne'ẍ nimil toj il tu'n tpaj.  
\v 3 Kyka'yinktzin kyib'a, chi Jesúsjo. 
\p Aj qa ma tz'ok tb'inchin jun tuk'iy jun nya b'a'n ti'ja, ku txi'y yolil tuk'a, tu'n tajtz ti'j tanmin.\x * \xo 17:3 \xt Mt. 18:15\x* Me k'wel tnajsi'n til, a qa ma ttx'ixpe tnab'l exsi'n tb'inchb'in.  
\v 4 Expela qa wuq maj xb'inchin il ti'ja toj jun q'ij, me qatzin ma tzul wuq majltz q'malte tey kyjalu'n: Noqx che'wx tk'u'ja wi'ja kyu'n nb'inchb'i'n nya b'a'n ti'ja, me nlay chi kub' nb'inchi'ntla chitjo, il ti'j tu'n kykub' tnajsi'n til. 
\s1 Jun techil tu'n Jesús ti'j tze'n tu'n tch'iye qnimb'il 
\p  
\v 5 Chi chi' t-xnaq'tzb'in te Jesús, a tAjaw Tkyaqil, kyjalu'n: Taa, q'ontza txqantl qnimb'ila. 
\p  
\v 6 Chi tAjaw Tkyaqiljo kyjalu'n, tej ttzaj ttzaq'win: Noqit at-xix kye' kynimb'il, i'chaqxpetla kyi'n tze'nku jun tal twutz mistas, aku txi kyq'ma'n te' tqan tx'i'x wech lo, kyjalu'n: Xb'oqinktz tib'a tzalu'n, exsin awankux tib'tza tzmax toj ttxuyil a', ex akula chi kub' nimi'n tu'n. 
\p  
\v 7 A qa at jun kye', a atit jun taq'nil, a lu ma meltz'aj kjol mo kyik'lel wakx toj chq'ajlaj, ¿Ma akutzin txi tq'ma'n te kyjalu'n: Kux tz'oktza, ex kux kub' qey wa'l?  
\v 8 Nlay txi tq'ma'n ikyjo. Ikyla aku txi tq'ma'n kyjalu'n: B'inchim tib'a, tu'n tkub' tb'inchi'n nwa'y te qale, ex tenkuy nk'atza tu'ntzintla ttzaj tse'njiy jotxjo jni' k-ajb'il we'y. Ajxitzin nb'aj wa'ntza ex nb'aj k'wantza, k'a'pen txi' tetza wa'l ex k'wal.  
\v 9 Ex nixpe ch'in chjonte aku txi tq'o'n te' aq'nil anetzi'n, tu'n otaq kub' tb'inchin jotxjo jni' otaq txi tq'ma'n te.  
\v 10 Ex ikytzin kyeji'y, aj tjapin b'ajjo jni' kxel q'ma'n kye'y tu'n qMan Dios, iky kxel kyq'ma'nji'y kyexjal kyjalu'n: Awoqeji'y aq'nil, a nti' qokli'n, qu'n tu'n o'kx aq'untljo ma b'ant qu'n, ajo saj q'ma'n qe'y. 
\s1 Tej tkub' tq'a'nin Jesús lajaj xjal, a yab'qetaq tu'n tx'a'k, a noqx n-el lemimin 
\p  
\v 11 Tej kyja'taq t-xi' Jesús toj tnam te Jerusalén, antza b'ete tojjo b'e tku'x kyxol tnam te Samaria ex Galiley.  
\v 12 Atzaj te' tkanin toj jun kojb'il, b'e'x i tzaj laq'e lajaj ichin tk'atz, aye' yab'qetaq tu'n tx'a'k, a noq n-el lemimin. Najchaq i tzaje we'ye,  
\v 13 exsin i jaw ẍch'intz kyjalu'n: ¡Jesús! Ay Xnaq'tzil, q'aq'intzin te' tk'u'j qi'ja. 
\p  
\v 14 Atzaj te' kyiwle tu'n Jesús, iky xi q'ma'n kye kyjalu'n: Kux che'xa, exsin kyyek'inx kyib'tza kye pale.\x * \xo 17:14 \xt Lv. 14:1-32\x* 
\p Tzuntaq nchi b'etjo ichin anetzi'n, tej kykub' q'anin.  
\v 15 Tej tna'nte jun, qa otaq kub' q'anin, b'e'x aj meltz'aj, ex jaw tnimsi'n tb'i qMan Dios tuk'a tq'ajq'ojil twi' kujxix wen.  
\v 16 Kub' meje, ex kupi'n twi' tzmax twutz tx'otx', tej t-xi tq'o'n chjonte te Jesús. Te' aj Samariataq te ichin anetzi'n, a iky'in kyu'n aj Israel.  
\v 17 Chi Jesús kyjalu'n: ¿Ma nyatzin lajajtaq kyej ichin kyb'aj ẍi q'anit? ¿Jatzila ite'yiljo b'eljajl?  
\v 18 Mix a'l juntl te xmeltz'aj nimsil tb'i Dios, qala' o'kxl te' b'etin xjal lo. 
\p  
\v 19 Xitzin tq'ma'n Jesús te' b'etin xjal kyjalu'n: Kux jaw we'ksa, ex kux txi'y. Axjo tnimb'ila ma kub' q'anintiy. 
\s1 Tze'ntzin tq'ijil aj tul Jesús juntl majl 
\r (Mt. 24:23-28, 36-41) 
\p  
\v 20 Xi kyqanin Parisey te Jesús jtojtaq tu'n tul kani'n Tkawb'il qMan Dios. 
\p Xitzin ttzaq'win Jesús kye kyjalu'n: Nlay q'ancha'lix te' Tkawb'il qMan Dios, aj tul kanin.  
\v 21 Mix a'l jun te' kq'malte kyjalu'n: Lu' lo, chitjo, mo lu' chi'n, chitljo;\x * \xo 17:21 \xt Mr. 13:21-22\x* qu'n ajo Tkawb'il qMan Dios lu' noql at toj kyanmin nimil. 
\p  
\v 22 Xitzin tq'ma'n Jesús kye t-xnaq'tzb'in kyjalu'n: Pon kanin jun te q'ij, ja' kyaji'y tu'n wok kyka'yi'n, a ayi'n Tk'wal Ichin, i'chaqxpetla noq jun q'ijtz, chichkulaji'y, me nlayx kylonti'y.  
\v 23 Ite' junjun kchi q'malte kyjalu'n: Lu at tzalu'n, mo lu at tzachi'n, qa chi'. Me ayetzin kye' mina che'xa lolte, ex mina chi ok lipey kyi'jjo kchi q'malte ikyjo.  
\v 24 Qu'n ajtzin wul juntl majl we', a ayi'n Tk'wal Ichin, ikytzin wulilji'y tze'nku xloq'lin kya'j, a qa ma jaw qoptz'aj toj jun plaj t-xe kya'j, ex b'e'x npon qoptz'aj tojjo juntl.  
\v 25 Me nej, k-iky'ix nim yajb'il wu'n, ex tu'n wel i'jli'n kyu'nxjal, a loqe nchi najan kyojjo q'ij ja'lin.  
\v 26 Iky kb'ajiljo tojjo q'ij, aj wul juntl majla, chi Jesúsjo, tze'nku iky' kyojjo q'ij, tej tten Noé ojtxe.\x * \xo 17:26 \xt Gen. 6:5-8\x* 
\v 27 Mi xi kyq'o'n amb'il te Dios, qala' nchi wa'ntaq kyexjal aj ilqe; nchi k'wantaq; nchi jaw mejetaq, ex nxi kyq'o'ntaq kyal toj mejeb'lin, tzmaxi tej tokx Noé toj ma tij bark tu'n kyklet. Ayetzin kyej txqantl xjal jotx i kyim tu'n q'aqab'il.\x * \xo 17:27 \xt Gen. 7:6-24\x* 
\v 28 Ex ikyx b'ajjo tej tnajan Lot: Noq o'kxtaqtza otaq tz'ok b'aje kyexjal kywutz ti'j kywa, ti'j kyk'wa'; noq o'kxtaq kyajjo tu'n kyloq'in ex tu'n kyk'ayin; tu'n kyawan ex tu'n kyb'inchin kyja.  
\v 29 Me atzaj te' tetz Lot toj tnam te Sodoma, b'e'x tzaj chitj q'aq' toj kya'j tuk'a nimx tk'ok'jil tz'e'naq, ex b'e'x i b'aj kyim kykyaqilx.\x * \xo 17:29 \xt Gen. 18:20–19:25\x* 
\v 30 Ex ikyxsin te kb'ajiljo, aj wul juntl majla, a ayi'n Tk'wal Ichin, chi Jesúsjo. 
\p  
\v 31 Tojjo q'ij anetzi'n, a qa at jun xjal tokxtaq twi'ja, nlay b'ant tu'n tku'tz tuja q'il te' jni' at te. Exsin qa attaq juntl, a tzunxtaq n-aq'nin toj ttx'otx', ex nlay b'ant tu'n tajtz meltz'aj tja.\x * \xo 17:31 \xt Mt. 24:17-18; Mr. 13:15-16\x* 
\v 32 Kyna'ntzinji'y jni' iky' ti'j t-xu'jil Lot.\x * \xo 17:32 \xt Gen. 19:26\x* 
\v 33 Qu'n ankye te taj noq tu'n ttzalaj toj tchwinqil tzalu'n twutz tx'otx', ok knajil te' te jun majx. Ex ankye te mi s-ok tilil tu'n ti'jjo tkyaqil te twutz tx'otx' noq tu'n npaja, ok knetil te' tchwinqil te jun majx.\x * \xo 17:33 \xt Mt. 10:39; 16:25; Mr. 8:35; Lc. 9:24; Jn. 12:25\x* 
\p  
\v 34 Twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, chi Jesúsjo, qa tojtaq qniky'in ẍin uli'y, exla qa kab'etaq xjal junx kuẍle tib'aj jun watb'il, junch'in te' kxel q'i'n; atzin te' juntl, axsa kyjele q'o'ne te'. 
\p  
\v 35 Exla qa kab'e qya junx nchi che'n, junch'in te' kxel q'i'n; atzin te' juntl, axsa kyjele q'o'ne te'.  
\v 36 Exla qa kab'e ichin junx nchi aq'nin toj kyaq'nin; junch'in te' kxel q'i'n; atzin te' juntl, axsa kyjele q'o'ne te'.\f + \fr 17:36 \ft Nya toj tkyaqil Tu'jil Tyol qMan ja' ta'ye v. 36.\f* 
\p  
\v 37 Xitzin qanintz te Jesús kyjalu'n: Taa, ¿Ja'tzila kb'ajile ikyjo? 
\p Ikytzin xi ttzaq'win Jesúsjo kyjalu'n: Ok k-elil kyniky'a te ja' kb'ajile, ikyxjo tze'nqeku k'utz n-el kyniky' te ja' ta' jun kyimnin. 
\c 18  
\s1 Jun techil tu'n Jesús tu'n kukx tu'n qna'n Dios 
\p  
\v 1 Kub' tyolin Jesús jun techil lo kywutz t-xnaq'tzb'in, tu'ntzintla tel kyniky' te', qa il ti'j tu'n kukx tu'n kyna'n Diosjo junjun q'ij, ex nya tu'n kykub' numj.  
\v 2 Chi' kyjalu'n: Toj jun tnam attaq jun kawil, a mina ntzajx tchewil Dios ti'j, ex nti'xtaq ch'in kyiwle jni' xjal te.  
\v 3 Ex tojxjo tnam anetzi'n, attaql jun tal meb'e qya, a otaq kyim tchmil, a attaq tq'oj tuk'a juntl xjal. Tu'ntzi'n, xi' tuk'a aj kawil, tu'ntla tkub' q'o'n jun tumil kyxol, a toj tumilxix.  
\v 4 Ila'xitaq q'ij otaq tziky', ex mix ja'xitaq n-oke b'i'nnaj tal meb'e qya. Me cheb'e kub' mutxe tej kawil b'isilte kyjalu'n: Exla qa mina ntzaj we' tchewil Dios wi'j, exla qa nti'x ch'in kyiwle jni' xjal we'y,  
\v 5 me k'wel nb'i'nji'y ma' meb'e qya lo, qu'n tu'n noqx ma tz'ok ten lab'til wi'ja tu'n tkub' nnik'u'nji'y kyten. Ok kchin kolila ti'j, tu'ntzintla mina tzul juntl majltz tzalu'n b'ajsilte nk'u'ja. 
\p  
\v 6 Atzin te qAjaw ikyl te' tq'ma kyjalu'n: Ikytzin tq'ma' aj kawil nya wen.  
\v 7 A qa ikyjo ntq'ma'n, ¿Ma nyapetzila aku kolin te Diostz kyi'jjo jni', a o chi jaw tsk'o'n, a qa ma chi kub'sin kywutz q'ijl ex qniky'in? ¿Okpetzila kxel q'ma'n kye, tu'n kykub' ten ayolte nim tqan, tze'nku' tenaj tal meb'e qya?  
\v 8 Mina, qu'n ok kxel nq'ma'n kye'y, chi Jesúsjo, a qa liweyxix kchi elil klo'n kyej xjal, a sk'o'nqe. Me aj wul juntl majla, a ayi'n Tk'wal Ichin, ¿Akupela chi jyet-xjal wu'n tzalu'n twutz tx'otx', a at kynimb'il tze'nku tnimb'iljo tal meb'e qya? 
\s1 Jun techil tu'n Jesús tu'n mi jaw qnimsin qib' 
\p  
\v 9 Ex kub' tyolinl Jesúsjo juntl techil lo kyi'j junjuntl xjal, a tzuntaq n-ok kyq'o'n kyib' te tb'anilx, me tzuntaq nchi el kyiky'i'n jni' txqantl. Chi' kyjalu'n:  
\v 10 Kab'e ichin i xi' na'l Dios tojjo tnejil ja te nab'l Dios: Pariseytaq te' jun; ante juntl peyil pwaqtaq te' te tnam Rom.  
\v 11 Atzin te Parisey wa'ltaq te', tej tok ten na'l Dios noq te nimsb'il tib', ex chi' kyjalu'n: Ay Taa, ok kxel nq'o'n chjonte tey, qu'n tu'n mikyxiqin weji'y tze'nqeku txqantl xjal, a ma' ileq'qe, nya ma wen xjalqe, ma' aj ky'a'jilqe. Ex nya ikyqin weji'y tze'nku' ma' peyil pwaq lo tok ntxlaja.  
\v 12 Kab'e maj nkub' npa'n we' way'aj toj junjun seman, tu'n na'n Diosa, ex nxi nq'o'n tey ajo tlajajin ti'j tkyaqiljo jni' nkaneb'a.  
\v 13 Me atzin tej peyil pwaq najchaq ch'intl tzaje we'ye te', ex mixpe jaw ka'yin ch'in twutz kya'j, qala' noq ok ten q'ajtzil ttzi tk'u'j te b'isb'ajil, exsin iky tq'ma' kyjalu'n: Ay Taa, q'aq'intzin te' tk'u'j wi'ja, a ayi'n aj ilqi'n, chi'.  
\v 14 Kxel nq'ma'n kye'y, chi Jesúsjo, qa tej taj meltz'ajjo peyil pwaq tja, otaq kub' najsit til tu'n Dios. Me metzil tej Parisey mix kub' najsin te' til; qu'n qa at jun xjal njaw tnimsin tib', ok k'wel mutxsin te'. Me atzil te', a k'wel tmutxsin tib', ok kjawil nimsin te'.\x * \xo 18:14 \xt Mt. 23:12; Lc. 14:11\x* 
\s1 Tej kykub' tky'iwlin Jesúsjo tal k'wal 
\r (Mt. 19:13-15; Mr. 10:13-16) 
\p  
\v 15 Ex b'aj xi kyi'n xjaljo junjun tal k'wal tk'atz Jesús, tu'n tkub' tq'o'n tq'ob' kyib'aj, tu'n kykub' tky'iwlin. Me ayetzin t-xnaq'tzb'in b'e'x i ok ten yisol kye' nchi b'aj kanintaq.  
\v 16 I tzajtzin ttxko'n Jesús t-xnaqtzb'in, exsin xi tq'ma'n kye kyjalu'n: Kytzaqpinqetzji'y tal k'wal, tu'n kyb'aj tzaj laq'e nk'atza. Mi chi kub' kymeqo'n, qu'n kykyaqiljo k'wel kymutxsin kyib' tze'nqe tal k'wal lo, ayepen kye kchi okixjo toj Tkawb'il Dios.  
\v 17 Twutzxix kxel nq'ma'n kye'y; qa nti' tq'uqb'il kyk'u'ja wi'ja tze'nku jun k'wal, nlay b'ant tkawin Dios toj kychwinqila. 
\s1 Tej tyolin Jesús tuk'a jun kawil q'inin wen 
\r (Mt. 19:16-30; Mr. 10:17-31) 
\p  
\v 18 Jun maj, jun kawil xi tqanin te Jesús kyjalu'n: Ay, xnaq'tzil wenxix, ¿Ti'n k'wel nb'inchi'n, tu'n nkanb'inteji'y chwinqil te jun majx? 
\p  
\v 19 Xi ttzaq'win Jesús: ¿Tiqu'n ntzaj tq'ma'n we'y qa wenqi'n? Nti'x jun te xjal wen tzalu'n twutz tx'otx', qala' o'kx te Dios.  
\v 20 Me qa taja tu'n tten jun tchwinqila te jun majx, niminqekutzinjiy ojtxe kawb'il: Mina ky'a'ji'n,\x * \xo 18:20 \xt Ex. 20:14; Deu. 5:18\x* mi b'iyi'n,\x * \xo 18:20 \xt Ex. 20:13; Deu. 5:17\x* mi tz'elq'i'n,\x * \xo 18:20 \xt Ex. 20:15; Deu. 5:19\x* mi niky'in yola kyi'j txqantl,\x * \xo 18:20 \xt Ex. 20:16; Deu. 5:20\x* niminkutzin ttatiy ex tnaniy.\x * \xo 18:20 \xt Ex. 20:12; Deu. 5:16\x* 
\p  
\v 21 Iky xi ttzaq'win ichin kyjalu'n: Tkyaqiljo lo b'e'x japin b'aj te' wu'n, atxixj tej ẍin ntzaja toj nq'ayila. 
\p  
\v 22 Tej tb'inte Jesúsjo yol lo, xitzin ttzaq'win kyjalu'n: Me atx juntl ti', a na'mx tb'ant tu'n: K'ayinxjiy jotxjo jni' at tey, exsin oyinxjiy tpwaqtza kye jni' yaj. Qa ma b'antjo lu'n tu'n, okpetzin ktenb'il tq'inimiltza toj kya'j. Exsin ku tzajtza lipeka wi'ja. 
\p  
\v 23 B'e'x b'isinx tej ichin, tej kyok tb'i'n yol lo, qu'n tu'n manyor q'ininxtaq.  
\v 24 Me b'e'x el tniky' Jesús te, qa otaq jaw b'isin. Tu'npetzi'n iky xi q'ma'n kyjalu'n: Kujx tetz, tu'n tokx jun q'inin toj Tkawb'il Dios.  
\v 25 Kxel nq'ma'n juntl majl kye'y: Akula jun paqx tu'n tex jun chej toj toyajil jun b'aq te slepb'il b'u'ẍ, tze'nku jun q'inin tu'n tokx toj Tkawb'il Dios. 
\p  
\v 26 Me atzaj te' kyb'inte xjaljo yol lo, b'e'x xi kyqanin te Jesús kyjalu'n: Qa nlay chi okx q'inin toj kya'j, ¿Yajtzila qetza? ¿Altzila kye k-okixtz? 
\p  
\v 27 Xi ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Nlay b'ant tu'n kyklet-xjal kyu'nx kyib'x. Me mete Dios kb'antil te' tu'n tkyaqil. 
\p  
\v 28 Chi Pegr kyjalu'n: Ay Taa, ma kyij qtzaqpinqeji'y tkyaqiljo jni' attaq qe'y, ex loqo'y lipcheqok ti'ja. 
\p  
\v 29 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, a qa at jun xjal ma kyij ttzaqpi'n tja, exqe ttata, ex t-xu'jil, exqe titz'in, exqe ttziky, exqe tk'wal, noq tu'n tpaj Tkawb'il qMan Dios,  
\v 30 ajo xjal anetzi'n, nimx te' ktzajil q'o'n te te t-xel tzalu'n twutz tx'otx', exsin ktzajil q'o'n tchwinqil te jun majx toj kya'j. 
\s1 Tej tyolin Jesús te tox majin ti'j tkyimlin 
\r (Mt. 20:17-19; Mr. 10:32-34) 
\p  
\v 31 I tzaj ttxko'n Jesús o'kqexjo kab'lajaj t-xnaq'tzb'in, exsin xi tq'ma'n kye kyjalu'n: Kyja' qxi' ja'lin tzmax Jerusalén. Antza japine b'ajjo jotxjo jni' xb'aj kytz'ib'in yolil Tyol Dios wi'ja, a ayi'n Tk'wal Ichin.  
\v 32 Antza ok kchin xela q'oni'y toj kyq'ob' nya Judiy; ok kchi jawil xmayin wi'ja, ok kchin okil yiso'n kyu'n, exsin ok k-okix tzub'in toj nwutza kyu'n.  
\v 33 Ok kchin b'ajil laqtz'i'n kyu'n, exsin kchin k'wel b'yo'ntza. Me ok kchin jawitz anq'i'n juntl majla toj toxin q'ij. 
\p  
\v 34 Ayetzi'n t-xnaq'tzb'in nti'x ch'in el kyniky' ti'jjo otaq b'aj q'ma'n kye, qu'n tu'n nti'xtaq ch'in ojtzqi'n kyu'n ti'taqjo nyolajtz. Tu'npetzi'n, minataq n-el kyniky' te. 
\s1 Tej tkub' tq'anin Jesús jun moẍ toj tnam Jericó 
\r (Mt. 20:29-34; Mr. 10:46-52) 
\p  
\v 35 Atzaj te' ch'ixtaq tkanin Jesús toj tnam Jericó, attaq jun moẍ q'uqle ttxlaj b'e, ex tzuntaq nqanin tmob'itz.  
\v 36 Atzaj te' tok tb'i'n, qa attaq nimxku xjal n-iky'ik antza, xitzin tqanintz ti'taqjo nb'aj.  
\v 37 Xitzin q'ma'n te, qa ataq Jesús, a te aj Nazaret, tu'n tiky' antza. 
\p  
\v 38 Jawtzin ẍch'i'ntz kyjalu'n: ¡Ay Jesús, tk'wal qtzan nmaq kawil David; q'aq'intzin tk'u'ja wi'ja! 
\p  
\v 39 Ayetzin kyej xjal, a nejninqetaq twutz Jesús, b'e'x i ok ten miyolte, tu'ntzintla mina tz'ok tenil ẍch'il. Me noqx kyja jawe ẍch'in tej moẍ kujxix wen: Ay Jesús, tk'wal qtzan nmaq kawil David, q'aq'intz tk'u'ja wi'ja. 
\p  
\v 40 B'e'x kub' we' Jesús, exsin xi tq'ma'n, tu'n ttzaj q'inj moẍ ja' ta'yetaq. Tejtzin tpon q'i'n moẍ nqayin tk'atz, xitzin tqanin te kyjalu'n:  
\v 41 ¿Titzin taja tu'n tok nb'inchi'n ti'ja? chi Jesús. 
\p Xi ttzaq'win moẍ kyjalu'n: Ay Tata, waj we' tu'n kyka'yi'n nwutzach. 
\p  
\v 42 Xi ttzaq'win Jesús kyjalu'n: ¡Ma chi jqet te twutz ja'lin! Axjo tnimb'ila ma kub' q'anintiy. 
\p  
\v 43 Texjo paq anetzi'n, b'e'x i jqet tej moẍ twutz, ex b'e'xsin ok lipe ti'j Jesús, ex jaw tnimsin tb'i qMan Dios. Ex jotqexjo xjal, a i lon te' lo; majqex kye' i jaw nimsinte tb'i qMan Dios. 
\c 19  
\s1 Tej ttx'ixpit tchwinqil Zakey tu'n Jesús 
\p  
\v 1 Tej tokx Jesús toj tnam Jericó, b'e'xkux ok ten b'etejil toj tnam.  
\v 2 Tojjo tnam anetzi'n, antza najletaq jun ichin aj Judiy, q'inin wen, Zakey tb'i, nejineltaq kyxoljo jni' peyil pwaq, a tu'n tajb'in kye aj kawil toj tnam Rom.  
\v 3 Tajtaq tej ichin anetzi'n tu'n tlonte Jesús, me mixtaq ja' nb'ante, qu'n tu'n tal much'taq twe', exsin nimxtaq texjal lipche ti'j Jesús.  
\v 4 Tu'npetzi'n, b'e'x el rinin, tu'ntzintla tnej ch'intl, ex b'e'x jax toj twi' jun wiq tze, sicómoro tb'i, tu'ntzintla tiwle Jesús tu'n, qu'n antza tu'n tiky'etaq.  
\v 5 Atzaj te' tiky' Jesús antza, b'e'x jaw ka'yin jawl, ja' tokxitaq Zakey, ex xi tq'ma'n kyjalu'n: Kux tku'tza Zakey, qu'n il ti'j tu'n nkyija toj tjay ja'lin. 
\p  
\v 6 Jun paqx ku'tz te Zakey, ex b'e'x xi tk'mo'n Jesús tuk'a tkyaqil tanmin.  
\v 7 Tej kylonte xjaljo lo, b'e'x i ok ten yolb'il ti'j Jesús. Chi chi' kyjalu'n: ¿Titzila qu'n ma tz'okx Jesús qanil twatb'il, tu'n tkyij toj tja jun xjal aj il? 
\p  
\v 8 Me ante Zakey, tej nchi wa'ntaq, b'e'x jaw we'ks te', exsin xi tq'ma'n te tAjaw Tkyaqil kyjalu'n: Ka'yintzi'n, wAjaw, niky'ji'n nq'inimila ok kxel nq'o'n kye yaj, exsin qa at jun wetza ti' o tz'el welq'in te jun a'la, kyaje maj ok k-ajil nmeltz'inlta t-xel. 
\p  
\v 9 Chi Jesúsjo kyjalu'n: Mapetzin tzul kolb'iltz tojjo ja lo ja'linxix, qu'n noq tu'n tnimb'il wi'ja nyek'ine qa twutzxix tyajil Abraham tejo ichin lo.  
\v 10 Qu'n ma chin ul we', a ayi'n Tk'wal Ichin, jyol kye' ex klol kye', a aye' otaq chi naj toj il.\x * \xo 19:10 \xt Mt. 18:11\x* 
\s1 Jun techil tu'n Jesús tu'n tok tilil qu'n toj qchwinqil 
\r (Mt. 25:14-30) 
\p  
\v 11 Tzuntaq nchi b'in kyexjal ti'j Tyol Jesús. Tej ch'ixtaq tpon kanin Jesús Jerusalén, kub' tyolinljo jun techil lo, qu'n tzuntaq nchi ximinxjal qa ch'ixtaq tul kani'n Tkawb'il qMan Dios twutz tx'otx', ex b'i'ntaq kyu'n qa iltaq ti'j tu'n tkawin Kolil te jun majx toj tnam Jerusalén. 
\p  
\v 12 Tu'npetzi'n, xi tq'ma'n Jesús kyjalu'n: At jun nmaq xjal xi' toj junxil tnam najchaq, tu'ntzintla tok q'o'n toklin te nmaq kawil, me iltaq ti'j tu'n tmeltz'aj. 
\p  
\v 13 I tzaj ttxko'nj nmaq xjal anetzi'n, lajaj taq'nil tej na'mxtaq t-xi', exsin nimx tpwaqtz xi tq'o'n teyile junjun, ex xi tq'ma'n kye kyjalu'n: Kyq'onku ch'in kye' tal kyk'aẍjil tuk'a pwaq lo, a'kxitla n-alin aj wula.  
\v 14 Me iky'intaq twutzjo xjal lo, kyu'nxjo t-xjalil. Tu'npetzi'n, b'e'x i xi sma'n jun jte'b'in xjal q'malte ti'jb'inxe. Ikytaq kyyoljo kyjalu'n: Qky'e' qe' tu'n tokjo ichin lo te kawil qib'aja. 
\p  
\v 15 Me b'e'x tzaj q'o'nx tetz toklin te nmaq kawil, ex b'e'x ajtz tu'n tul kanin toj ttanim. Atzaj te' tul, b'e'x i tzaj ttxko'n ayej aq'nil, a ja' otaq txi tq'o'ne pwaq, tu'ntzintla tb'inte jte'n otaq tkanb'e junjun.  
\v 16 Uljo tnejil aq'nil, ex xi tq'ma'n kyjalu'n: Ay Taa, atzin te tpwaq lajaj maj ma tz'alin te.  
\v 17 Kutzin chtej nmaq kawil te aq'nil. Jun tb'anil aq'nil te, qu'n tu'n toj tumil ma tz'aq'niniy tojjo ch'in taq'in xi nq'o'n. Tu'npetzi'n, ok k-okil nq'o'n tokli'n te kawil kyib'aj lajaj tnam.  
\v 18 Tej tul kanin juntl, iky xi tq'ma'n kyjalu'n: Taa, atzin te tpwaq jwe' maj ma tz'alin te'.  
\v 19 Ex ikyx te' xi q'ma'nte: Ok k-okil te te kawil kyib'aj jwe' tnam, chi'. 
\p  
\v 20 Me atzin te' juntl iky te tq'ma kyjalu'n: Taa, lu' te tal pwaq lo. Cheb'ex xkub' nk'u'n toj jun tal su'tj;  
\v 21 qu'n tu'n b'e'x saj nxob'ila tey, qu'n kuj xjal te. Njaw ti'njiy, a nyay nkub' q'onte, ex njaw tchmonjiy twutz awal, a nyay nkux awante.  
\v 22 Atzin tej nmaq kawil xi tq'ma'n kyjalu'n: Ay jun aq'nil nya wen. Ayexjo tyola kchi okil wu'n te kawiltiy. Qa b'i'ntaq tetza tu'n, qa kuj xjalqin we', ex qa njaw winji'y a nyaqi'n ẍin kub' q'onte, ex qa njaw nchmo'nji'y, a nyaqi'n ẍin kux awante,  
\v 23 ¿Ti'tzin qu'ntz mina xi ti'n we npwaq tojjo nmaq ja te k'u'b'l pwaq, exsintla saj tmeltz'intza we'y tuk'axjo jni' manb'ilte, tej ẍin meltz'aja nja'y? 
\p  
\v 24 Xitzin tq'ma'nltz kye' xjal, a ite'taq antza kyjalu'n: Kyimilji'y pwaq te, exsin kyq'onxsa te aq'nil, a lajaj maj s-ali'n npwaqa tu'n.  
\v 25 Ayetzin kyej xjal xi kyq'ma'n kyjalu'n: Taa, me lajaj maj te' pwaq at tuk'a.  
\v 26 Chi kawiljo kyjalu'n: Ok kxel nq'ma'n kye'y, alkye' xjal, a at nim at te, ok kxe'l txqantl te te; atzin te' xjal, a nya nim at te, majxpe k-elil q'iyitjo ch'in netz' at te.\x * \xo 19:26 \xt Mt. 13:12; Mr. 4:25; Lc. 8:18\x* 
\p  
\v 27 Ex ikyqexjo wajq'oja, a kyky'e'taq tu'n woka te nmaq kawil, kux chi tzaj kyi'n tzalu'n, ex kyb'yonqekuy nwutzxa. 
\s1 Tej tkanin Jesús toj Jerusalén 
\r (Mt. 21:1-11; Mr. 11:1-11; Jn. 12:12-19) 
\p  
\v 28 Tej tb'aj tq'ma'n Jesús tkyaqiljo lo, kub' nej kywutz t-xnaq'tzb'in, tu'n kykanin toj tnam te Jerusalén.  
\v 29 Atzaj te' kykanin nqayin kyk'atz tnam te Betfagé ex Betania, nqayin t-xe wutz, a Olivos tb'i; i xitzin tchq'o'ntz kab'e t-xnaq'tzb'in.  
\v 30 Chi' kyjalu'n kye: Kux che'xa tojjo tal kojb'il jlajxi. Antza ok knetile jun tal bur kyu'n, k'lo'n, me mix jun xjal o chejinxi tib'aj. Kypjumila, exsin kyintza tzalu'n.  
\v 31 Qa at jun a'la saj qaninte kye'y: ¿Tiqu'nil n-el kypju'n? qa chi'. At k-okile te qAjaw, chichkuji'y. 
\p  
\v 32 I xi'tzin kyej t-xnaq'tzb'in antza, exsin el knetj tal bur kyu'n, tze'nkuxjo otaq txi q'ma'n kye tu'n Jesús.  
\v 33 Tzuntaq nchi pjun ti'jjo tal bur, tej ttzaj qanin kye kyu'n tajaw: ¿Tiqu'n n-el kypju'nji'y tal bur? 
\p  
\v 34 Xitzin kytzaq'wintz kyjalu'n: Qu'n tu'n at k-okile te qAjaw, chi chi'. 
\p  
\v 35 Tzajtzin kyi'ntzjo tal bur, ja'taqjo ta'ye Jesús. Jax kyq'o'n jni' kytxo'w tib'aj, exsin jax qe Jesústz tib'aj.  
\v 36 Tej t-xi xkye tb'e Jesús, b'e'x i ok ten kyexjal liky'ilte jni' kytxo'w tojile tb'e.  
\v 37 Tej ch'ixtaq kypon kanin tu'n kyxi pich'kaj t-xe Wutz Olivos, jotqexjo jni' xjal, a lipcheqetaq ti'j, ox chi ẍch'inx tu'n kytzaljb'il, ex i nimsin tb'i qMan Dios, tu'n otaq kylon te' jotxjo jni' tb'inchb'in Jesús, a noqx nchi jaw ka'ylajxjal tu'n.  
\v 38 Iky kyq'ma' kyjalu'n: 
\q1 ¡Ky'iwlinxitjo a Nmaq Kawil, 
\q2 a lu' ma tzul ti'j tb'i tAjaw Tkyaqil!\x * \xo 19:38 \xt Sal. 118:26\x* 
\q1 Noqit jun nuk'b'il toj kya'j, 
\q2 ex nimxitjo toklin tb'iy toj tnajb'ila. 
\p  
\v 39 Ayeqetzi'n junjun Parisey, a ite'taq kyxolxjal, xi kyq'ma'n te Jesús kyjalu'n: Ay Xnaq'tzil, miyonqexjiy xjal, a noq nchi ẍch'in ti'ja.  
\v 40 Me atzin te Jesús iky xi ttzaq'wi'n kyjalu'n: Kxel nq'ma'n kye'y, a qa mina ẍi jaw ẍch'in xjal lo, ayela kye ab'j ok chi jawil ẍch'in. 
\p  
\v 41 Tej ch'ixtaq tkanin Jesús toj tnam Jerusalén, atzaj te' tiwlej tnam tu'n, b'e'x jaw oq' ti'j,  
\v 42 ex chi' kyjalu'n: Ayi'y xjal tojjo tnam chi', noqit aku tz'el kye' kyniky' ti'j tojjo q'ij ja'lin, alkye tu'n tul q'inte tnuk'b'il Dios kyxolaliy; nlayla b'ant ikyjo, qu'n ewin ta'ye, ex nlay tz'el kyniky'a te.  
\v 43 Tzulx jun te tq'ijil, a nim b'isb'ajil. Ayejo jni' kyajq'oja ok kjawil kyb'inchin kyb'e ti'jile kytanima; ok k-okil kytxolb'in kyib' kyi'jiliy, exsin ok kchi okil lipin kyi'ja toj tkyaqil kytxlaja.  
\v 44 Ex kchi k'wel yuch'i'n kytanima kyu'n te jun majx. Ex kchi k'wel b'yo'n jni' kyxjalila ite' toj; nti'x jun ab'j kyjel tib'aj juntl; qu'n tu'n mina s-el kyniky'a te' tq'ijil Dios, tej nte'n kyxola. 
\s1 Tej kyex tlajo'n Jesús jni' k'ayil toj tnejil ja te na'b'l Dios 
\r (Mt. 21:12-17; Mr. 11:15-19; Jn. 2:13-22) 
\p  
\v 45 Tb'ajlinxitzi'n ikyjo, okx Jesús tojjo tnejil ja te nab'l Dios, exsin ok ten lajol kye' jni' xjal, a tzuntaq nchi k'ayin.  
\v 46 Chi' kyjalu'n: Tz'ib'inl te' toj Tu'jil Tyol Dios: 
\q1 Atzin nja'y k-okil te ja te na'b'l Dios,\x * \xo 19:46 \xt Is. 56:7\x* 
\q1 me ayetzin kye' ma tz'ok kyq'o'n te kyja ileq'ch.\x * \xo 19:46 \xt Jer. 7:11\x* 
\p  
\v 47 Kykyaqil q'ij o xnaq'tzin te Jesús tojjo tnejil ja te nab'l Dios.\x * \xo 19:47 \xt Lc. 21:37\x* Me ayetzin kyej jni' kynejil pale, jni'qetaqjo xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il exqetzi'n jni' nejinel toj tnam, tzuntaq nchi jyon kye' tumil tze'ntaq tu'n tkub'e kyb'yo'n.  
\v 48 Me mix jyete tumil kyu'n tze'n tu'n tkub'e b'yete, qu'n tu'n kykyaqilx xjal tzunxixtaq nchi b'in ti'jjo ntq'ma'ntaq Jesús. 
\c 20  
\s1 Jun kyxjel Parisey ti'j toklin Jesús 
\r (Mt. 21:23-27; Mr. 11:27-33) 
\p  
\v 1 Jun maj, tej tzuntaq nxnaq'tzin Jesús kyexjal toj tnejil ja te na'b'l Dios, ex tzuntaq nxi tchiky'b'i'n Tb'anil Tqanil kolb'il; i pon kanin kynejil pale exqetzi'n xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il, junx kyuk'a jni' nejinel kyxolxjal,  
\v 2 ex xi kyq'ma'n te Jesús kyjalu'n: ¿Ti'n tokiy tu'n ntb'inchinjiy jni' lo, a nkub' tb'inchi'n? ¿Ex ankye saj q'o'nte tokli'nch? 
\p  
\v 3 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Ex ikyx weji'y, kxel nqanin jun nxjelb'itza kye'y. ¡Kytzaq'wintza!  
\v 4 ¿Ankye tzaj chq'o'nte qtzan Juan tu'n kyku'xxjal tu'n toj a' te jawsb'il a'? ¿Apela Dios, mo noq ayexjal? 
\p  
\v 5 Tej kyb'inte ikyjo, b'e'xsin ok tentz ch'otjil kyxolx. Chi chi' kyjalu'n: Qa ma txi qq'ma'n, qa Dios saj chq'onte ¿Ti'tzin qu'ntz mina xi kynimi'n? chila'.  
\v 6 Ex nlay txi qq'ma'n qa noq aye xjal ẍi tzaj chq'onte qtzan Juan, qu'n qa ma txi qq'ma'n ikyjo, b'e'x aku qo kub' kyb'yo'nxjal tuk'a ab'j, qu'n tu'n kykyaqiljo ma' xjal lo i xi niminte qa ate Juan jun yolil Tyol Dios. 
\p  
\v 7 Tu'npetzi'n, tzaj kytzaq'win kyjalu'n: Nya b'i'n qe qu'n. 
\p  
\v 8 Xitzin tq'ma'nl Jesústz: Exsin ikyx weji'y, nlay txi nq'ma'n we', alkye saj q'o'nte wokli'n tu'n tkub' nb'inchi'n tkyaqiljo lo. 
\s1 Jun techil tu'n Jesús kyi'jjo manil tx'otx' 
\r (Mt. 21:33-44; Mr. 12:1-11) 
\p  
\v 9 Tb'ajlinxitzi'n ikyjo, ok ten Jesús yolil te' jun techil lo kyexjal: At jun xjalch, kux tawa'n txqan tqan uv toj ttx'otx',\x * \xo 20:9 \xt Is. 5:1-2\x* exsin b'e'x xi tq'o'n ttx'otx' te kymajin xjal, exsin xi'tz toj jun tb'e najchaq wen.  
\v 10 Atzaj te' tpon tq'ijil tu'n tok chmet twutz awal, tzaj tchq'o'n jun taq'nil qanil te' manb'il tx'otx' kye manil. Me ayetzin kyej manil tx'otx' noq ok ten ky'ixsb'ilte tal taq'nil, ex nti' ch'in xi q'o'n te, tej taj meltz'aj.  
\v 11 Tu'n ikyjo, b'e'x tzaj tchq'o'n tej tajaw tx'otx' juntl taq'nil, me ikyx b'ajjo ti'j; noqx techx b'aj yiso'n, b'aj b'yo'n, ex nti' ch'in xi q'o'n te, tej taj meltz'aj.  
\v 12 Tzaj chq'o'n juntl, me ikyx iky'jo ti'j, noqx techx b'aj kyb'yo'n, ex b'e'x aj kylajo'n. 
\p  
\v 13 ¿Titzila k'wel nb'inchintza? chtej tajaw tx'otx': B'a'n qa ok kxel nsma'n weji'y nk'wala, a k'u'jlinxix wu'n; nyapela aku kub' nimin te'. 
\p  
\v 14 Me atzaj te' t-xi kyka'yin manil tx'otx', te' ttzaj k'walb'aj, b'aj kub' kyyolin manil kyxolx: Ate lu'n kyjel te tajaw tx'otx'. Qo'qe, ex qb'yonku, tu'n qkyij te tajaw.  
\v 15 Ikytzi'n, tzaj kytzyu'n, ex kyi'n tzma ttxa'n tx'otx', ex kub' kyb'yo'n. 
\p ¿Tze'ntzin ch'in kye' toj kywutz? ¿Ti'tzila kb'ajil te' tajaw tx'otx' kyi'jjo manil anetzi'n?  
\v 16 Ok kxe'l kyk'atzjo manil tx'otx', ex ok kchi k'wel tb'yo'n, ex ok kxel tq'o'n ttx'otx' kye junxil, chi Jesúsjo. 
\p Tej kyb'inte Pariseyjo lo, jun paqx ma tz'el kyniky' te, ex kyq'ma kyjalu'n: ¡Nlaynajpetzila b'aj te ikyjo! 
\p  
\v 17 Atzin te Jesús, b'e'x xi kyim toj kywutz, ex xi tq'ma'n kyjalu'n: Qa nlay, ¿Tze'ntzin tz'elpine' a ntq'ma'n toj Tu'jil Tyol Dios? Chi' kyjalu'n: 
\q1 A ab'j, a xi kyxo'n b'inchil ja, 
\q2 a nyakuj nti'taq tajb'in; 
\q1 me axixpente ab'jjo ma tz'okin te tq'uqil tẍkyin ja, 
\q2 a nimxix toklin.\x * \xo 20:17 \xt Sal. 118:22\x* 
\m  
\v 18 Ex atzin ab'j jun techil wi'ja. Ankye te' k'wel t-xo'n tib' tib'ajjo ab'j, tu'n tyuch'j tu'n; axte k'wel tyuch'in tib' tib'aj. Ex qa a ab'j xkub' tz'aq tib'aj jun a'la te kawb'il kujxix, b'e'x k'wel quqix te jun majx. 
\p  
\v 19 Ayetzin kyej kynejil pale exqetzi'n xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il, texjo paq anetzi'n kyajtaq tu'n tok kytzyu'n Jesús, qu'n tu'n b'e'x kanin toj kynab'l, qa kyi'jtaq nyoline' techil, a kub' tyolin Jesús. Me b'e'x tzaj kyxob'il kyexjal.\x * \xo 20:19 \xt Mt. 21:45-46; Mr. 12:12\x* 
\s1 Jun xjelb'itz te Jesús qa wen tu'n t-xi chjet k'ayb'il 
\r (Mt. 22:15-22; Mr. 12:13-17) 
\p  
\v 20 I ok ten Parisey jyolte tumil, tze'n tu'n tkub'e tz'aqetaq Jesús toj til kyu'n. Tu'npetzi'n, i xi kychq'o'n jun jte'b'in xjal b'ilte tyol Jesús. Ayejo xjal anetzi'n ok kyq'o'n kyib' te tb'anil, me o'kxtaq kyajjo tu'n tkub' tz'aq Jesús kyu'n tu'nxjo tyol.  
\v 21 Xi kyqanin te Jesús kyjalu'n: Ay, xnaq'tzil, noq samiy; b'i'n qe qu'n, qa nyolin te' twutzxix, ex qa nxnaq'tzi'n o'kx ti'jjo tb'eyil chwinqil, a tu'n qxi' tuk'a qMan Dios. Ex mina njaw ttx'ixpi'n, noq tu'n kytzi'xjal, ex mina nchi kub' tniminjiy aye nim kyoklin, qu'n nti' jun xjal nim toklin tib'aj juntl toj twutza.  
\v 22 Tu'npetzi'n, ¿Tze'ntzin ch'in te toj twutz? ¿Wenpela tu'n t-xi qchjonji'y k'ayb'il te kawil aj Rom, mo minaj? 
\p  
\v 23 Ex b'e'x el te Jesús tniky' te, qa nya b'a'ntaqjo kyximxjal anetzi'n. Tu'npetzi'n, xi ttzaq'win kyjalu'n:  
\v 24 Kyyek'intza jun pwaq we'y. 
\p Tej t-xi ttzyu'n, xi tqanin kye: ¿An qwutzb'iyiljo lo, ex an qb'i tz'ib'ink twutz? 
\p Xitzin kytzaq'wintz kyjalu'n: Twutzb'iyil ex tb'i nmaq kawil te Rom tok ti'j, chi chi'. 
\p  
\v 25 Chi Jesúsjo kyjalu'n: Tu'npetzi'n, kyq'o'nx kyeji'y a ntqanin nmaq kawil te Rom, ex kyq'o'nxsinji'y a te Dios ntqanin. 
\p  
\v 26 Mix jyete tumil kyu'n, tze'n tu'n tkub'e tz'aqetaq Jesús kyu'nx tyol kywutzxjal. Tu'npetzi'n, b'e'x i kub' qen, ex i jaw ka'ylaj, tu'n tumil tyol Jesús, tej tok ten tzaq'wil te' jni' kyyol. 
\s1 T-xnaq'tzb'il Jesús ti'j qa il ti'j tu'n qjatz anq'in juntl majl 
\r (Mt. 22:23-33; Mr. 12:18-27) 
\p  
\v 27 Tb'ajlinxi' ikyjo, i pon kanin junjun xjal Sadusey kyb'i lolte Jesús. Aye xjal anetzi'n minataq nxi kynimin, qa nchi jaw anq'in juntl majljo kyimnin.\x * \xo 20:27 \xt Kyb'i. 23:8\x* Tu'npetzi'n, xi kyqanin te Jesús kyjalu'n:  
\v 28 Xnaq'tzil, at jun te yol kyij ttz'ib'in Moisés qe'y toj Tu'jil Tyol Dios, a ntq'ma'n kyjalu'n: Kyij tyolin Moisés, qa aj tkyim jun ichin, ex qa nti' jun tk'wal xkyij tuk'a t-xu'jil, il ti'j tu'n tjaw meje tuk'a titz'in mo tuk'a ttziky qtzan tchmil, qu'n tu'ntzin aj tuljo tnejil kyal, te tk'waljo qtzan tchmil tu'n toke, tu'n mi naje etzb'il kyxol t-xjalil qtzan tchmil.\x * \xo 20:28 \xt Deu. 25:5-6\x* 
\v 29 Atzi'n ja'lin, chi chi', jun maj, attaq wuq ichin kyitz'imile kyib'. Atzi'n kytziky knet t-xu'jil, me nti' jun tk'wal kyij, te' tkyim.  
\v 30-31 Atzintzjo tkab' jaw meje tuk'a t-xu'jil kyij, me ikyxljo, nti' jun tk'wal kyij, te' tkyim. Ex ikyxl b'ajjo tuk'a toxin. Ex kykyaqiljo wuq i ok meje tuk'a, me nti' jun kyk'wal kyij, te' kykyim.  
\v 32 Kykyimlinxi', ex b'e'x kyimjo qya. 
\p  
\v 33 Me atzin ja'lin, ¿Tze'ntzila tte'n tu'n tjaw anq'intl kyimnin? Qu'n, qa ikyjo, aj kyjaw itz'je juntl majl, ¿Ti'tzila kb'ajiltz? ¿Altzila kye k-okil te tchmiljo qya kyxoljo wuq ichin, qu'n kykyaqilx i ok meje tuk'a? 
\p  
\v 34 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Twutzjo tx'otx' lo, nchi jaw meje kye ichin exqetzi'n qya.  
\v 35 Me ayetzin kye', a ktzajil q'o'n kyoklin tu'n kyjatz itz'je juntl majl toj tkab' chwinqil te toj kya'j, nlay chi jaw mejel kye', exla qa ichin exla qa qyaqe,  
\v 36 qu'n tu'n nlay chi kyimtl; qala' iky kchi okile' tze'nqeku' angel, ex ok kchi okil te tk'wal Dios, tu'n otaq chi jatz anq'intl kyxol kyimnin.  
\v 37 Ti'jjo lo, majxpe te Moisés kyij tz'ib'inte, tej ttzaj tyek'in Dios tib' toj tqan tx'i'x, a nk'anttaq ojtxe. Tu'n ikyjo, b'i'n qu'n qa nchi jatz anq'in kyimnin, qu'n axte Dios q'mante kyjalu'n: Ayin weji'y tDios Abraham, te Isaac ex te Jacob.\x * \xo 20:37 \xt Ex. 3:6\x* 
\p Mix tq'ma qa ayintaq weji'y, qala' ayin weji'ych.  
\v 38 Ikytzi'n, ate Dios nya kyDios kyimnin, qala' kyDios itz', exla qa o chi kyim tzalu'n twutz tx'otx', qu'n toj twutz Dios, itz'qe kykyaqilx. 
\p  
\v 39 Ite' junjun xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il xi q'mante te Jesús kyjalu'n: Ay Xnaq'tzil, b'a'n te tumil tyol. 
\p  
\v 40 Ex texjo or anetzi'n nti'l okx kylimon kyib' tu'n kyqanin te Jesús juntl ti'. 
\s1 T-xjelb'itz Jesús kye Parisey 
\r (Mt. 22:41-46; Mr. 12:35-37) 
\p  
\v 41 Xitzin tqaninl Jesús kye: ¿Ti'qu'nil nkyq'ma'n xjal, qa t-xe'chil Crist te David, a nmaq kawil ojtxe?  
\v 42 Me atzin te David, iky te tq'ma kyjalu'n toj u'j te B'itzb'il: 
\q1 Xi tq'ma'n qMan Dios te wAjawa: 
\q1 Qekuy toj nman q'ob'a kawil wuk'iy, 
\q1  
\v 43 ex k'wel kyi'jjo tajq'oja wu'n.\x * \xo 20:43 \xt Sal. 110:1\x* 
\p  
\v 44 Twutzx te' qa ate Crist tyajil qtzan David. ¿Me tze'ntzin ttentz o yolin te David ti'j Crist, a na'mtaq titz'je, ex ok tq'o'n te tAjaw? 
\s1 Tej tyolin Jesús kyi'j Parisey ex xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il 
\r (Mt. 23:1-36; Mr. 12:38-40; Lc. 11:37-54) 
\p  
\v 45 Jotxtaq xjal antza nchi b'intaq ti'j Jesús, tej t-xi tq'ma'n kye t-xnaq'tzb'in kyjalu'n:  
\v 46 Kyka'yink kye' kyib' kye' xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il. Qu'n axix kyajjo tu'n kyb'et tojjo ma xqer xb'alin, tu'n kyka'yinxjal kyi'j qa wenqe, ex kyaj tu'n kyq'olb'inxjal kye tuk'a kymutxb'il kyib' kyojile' b'e. Tzunxix nkyjyo'n kyq'uqil, a tnejilxix ite'ku toj mu'ẍ ja te na'b'l Dios, exsi'n tze'nku nche'x wa'l toj nintz q'ij te wab'j.  
\v 47 Ex kukx n-el kyi'n kyja tal qya, a o kyim kychmil, ex nimxix tqan nchi na'n Dios, me noqtzintla tu'n mina tz'ele tniky'tzajil kyb'inchb'in, a nya wen, kywutzxjal. Me ayetzi'n xjal lo, nimxixtl tkawb'il qMan ktzajil kyib'aj, a kujxix wen, chi Jesúsjo. 
\c 21  
\s1 Qq'o'nx jun oyaj tuk'a tumil 
\r (Mr. 12:41-44) 
\p  
\v 1 Tzuntaq nka'yin Jesús kyi'jjo xjal, a q'ininqetaq, tej nku'xtaq kyq'o'n kyoyaj tojjo tkub'il pwaq toj tja Dios.  
\v 2 Ex ok tka'yin Jesús jun tal qya yajxix, a kyimnin tchmil, tej tkux tq'o'n kab'e tal netz' pwaq te toyaj.  
\v 3 Chitzin Jesúsjo kyjalu'n: Twutzxix kxel nq'ma'n kye'y; ajo tal qya lo, nim ch'intljo toyaj ma kux tq'o'n kywutzjo txqantl.  
\v 4 Qu'n jotxjo xjal, a ma kux q'onte toyaj, a kyoyajjo ma kux kyq'o'n, a t-xkyijlb'in; qalatzinl te' tal yaj, a ma kux tq'o'n, a attaq tajb'in te tu'n tanq'in. 
\s1 Tej tyolin Jesús ti'j aj tjapin b'aj tkyaqil 
\r (Mt. 24:1-2; Mr. 13:1-2) 
\p  
\v 5 Ite'taq junjun kyexjal nchi yolintaq ti'jjo tnejil ja te na'b'l Dios, qu'n ponixtaq chi ka'yin kyu'n ab'j, a ite'ktaq te b'inchb'ilte, ex kyu'n jni' oyaj, a xi kyq'o'nxjal te pitxb'ilte. Chi Jesúsjo kyjalu'n:  
\v 6 Tzul jun te q'ij, ex tojjo q'ij anetzi'n, jotxjo lo, a n-ok kyka'yi'n, tkyaqilx b'e'x k'wel yuch'in, ex nti'x jun te ab'j kyjel tib'aj juntl, aj tjapin tq'ijil. 
\s1 Tej t-xi tq'ma'n Jesús ti' kb'ajil, aj ch'ixtaq tjapin b'aj tkyaqil 
\r (Mt. 24:3-28; Mr. 13:3-23) 
\p  
\v 7 Xitzin kyqanin t-xnaq'tzb'in te kyjalu'n: Ay Xnaq'tzil, ¿Jtojtzila b'a'n tb'ajjo ikyjo? ¿Altzila kye techil, tu'n tok qka'yi'n, noq tu'n tel qniky'a te, qa ch'ixtaq tul kanin tkyaqiljo lo? 
\p  
\v 8 Chi Jesúsjo kyjalu'n: Kyka'yink kyib'a qu'n noq chi kub' sb'u'n. Qu'n ila'x tzul, ex ok k-okil kyq'o'n kyib' tze'nku ayi'n. Iky ktzajil tq'ma'n junjun kyjalu'n: Ayin we' Tk'wal Diosqi'n, ex apente q'ijjo ma tzul kanin ja'lin, tu'n tjapin b'aj kykyaqil, chichkula'. Me ayetzin kye' nti'x tu'n kyxi lipey kyi'j.  
\v 9 Ajtzin t-xi kyb'i'n kye' tqanil jni' q'oj, ex aj kyjaw tzaqpaj xjal tu'n kyjyon q'oj kyxolile, mina chi jaw xob'a, qu'n tu'n nej kb'ajiljo jni' lo kyxolxjal. Me na'mtaqx tpon tq'ijil tu'n tjapin b'aj tkyaqil. 
\p  
\v 10 Ok tenl Jesús q'malte kyjalu'n: Qu'n ilxix ti'j nej tu'n kyq'ojin junjun ch'uq xjal tuk'a junjuntl, ex junjun ma tij tnam kq'ojlil tuk'a juntl.  
\v 11 Nimx kyaqnajnab', a kujxix kchi tzajil, junx kyuk'a nimx wa'yaj ex nimx yab'il, a noq ja'chaqku. Ex nim techil kylab'ila twutz kya'j, a b'e'x akux chi tzaj xob'xa kye. 
\p  
\v 12 Me na'mxtaq txi xkye' lo, aye kye' nej kchi okil tzyu'n kyu'nxjal, ex ktzyetil kylajchiy. Ok kchi xel q'i'n tojjo mu'ẍ ja te kyna'b'l Dios Judiy, tu'n kykawita. Ex ok kchi k'welix q'o'n toj tze, ex ok kchi xel pati'n kyu'nxjal kywutz nmaq kawil ex kywutzjo txqantl nejinel noq tu'n npaja.  
\v 13 Me tojjo lo k-ajb'il te kye'y te jun yek'b'il qa ojtzqi'nqi'n kyu'n.  
\v 14 Me nti' tu'n kyok ten b'isilte ja'lin, ti' tu'n t-xi kyq'ma'n te kolb'il kye'y, aj tpon q'ij anetzi'n.  
\v 15 Qu'n tu'n ayin we' kchin xel q'onte kyyola, a nimxixjo kynab'l, a mix a'lx jun kyajq'oja aku tziky'x kyu'n, ex mix a'lx aku xkye tyolin kyi'ja.\x * \xo 21:15 \xt Lc. 12:11-12\x* 
\v 16 Toj tkyaqiljo lo, atkula maj ayex kytatiy, ex kyitz'i'n, mo ayex kyxjalila mo jni' kyuk'iy kchi okil meltz'aj kyi'ja, tu'n kyxi k'ayita. Ite'la junjun kye' ok kchi k'wel b'yo'n kyu'n,  
\v 17 ex ok kchi okil iky'i'n kyu'n kykyaqilxjal, noq tu'n tpajjo kynimb'ila wi'ja.  
\v 18 Me mixpela jun tal tsmal kywi'y knajil.  
\v 19 ¡Chi we'kuxixa toj kynimb'ila, tu'ntzintla kykleta! 
\p  
\v 20 Ajtzin t-xi kyka'yinji'y tnam Jerusalén, aj tok kytxolb'in xo'l q'aq' kyib' ti'jile, b'i'nkutzintz kyu'n, qa ch'ixtaq tkub' yuch'in.  
\v 21 Tu'npetzi'n, jni' xjal, aye' ite' toj tx'otx' Judey, il ti'j tu'n kyex oq toj k'ul. Ex ayetzin kye', a ite' toj tnam te Jerusalén, il ti'j tu'n kyetz oq. Ex ayetzin xjal ite'taq toj kojb'il, mi tu'n kymeltz'aj toj tnam.  
\v 22 Qu'n kyojjo q'ij lo, ok k'wel nimitjo kawb'il kyib'ajxjal, a kujxix wen, a tz'ib'in ta'ye toj Tu'jil Tyol Dios.\x * \xo 21:22 \xt Os. 9:7\x* 
\v 23 ¡Ayex kye' tal qya, a ch'ixtaq kykub' tz'aq, ex aye' tzmataq nb'aj mi'ẍin kyal, qu'n tu'n nimx kyixk'oj tzul tojjo tnam anetzi'n tu'njo kawb'il ktzajil, kujxix wen, kyib'ajjo jni' xjal antza!  
\v 24 Ite' junjun kye kkyimil tu'n kxb'il, a kab'e tste. Ex ite' junjuntl kchi xel xo'n toj tze tojile tkyaqil twutz tx'otx'. Atzin te' tnam Jerusalén, noqx techx kb'ajil wa'b'in te' kyu'nxjal aj il, ex tzmaxi aj tjapin b'ajjo amb'il, a xi tq'ma'n Dios. 
\s1 A tulil Jesucrist juntl majl 
\r (Mt. 24:29-35, 42-44; Mr. 13:24-37) 
\p  
\v 25 Ite' techil ok kchi okil ti'j q'ij ex ti'j yaye ex kyi'j che'w.\x * \xo 21:25 \xt Is. 13:10; Ez. 32:7; Jl. 2:31; Tchi. 6:12-13\x* Ex atzin te' twutz tx'otx' noqx kchi jawil najx kyexjal, ex nim kyxob'il ktzajil, qu'n tu'n okx ktinilxjo ttxuyil a', aj tok ten puljil.  
\v 26 B'e'x kchi tzajil numtz'aj xjal tu'n kyxob'il, aj kyok ten b'isil, ti' kky'elix tib'aj tkyaqil twutz tx'otx'. Qu'n majqexpe kye kykyaqil nchi qoptz'aj toj kya'j exsin jni' ite' antza okx kchi lu'lilx.  
\v 27 Aj tul kanin tkyaqiljo lo, okpetzin kchin iwliltza, a ayi'n Tk'wal Ichin, aj ntzaja toj muj twutz kya'j tuk'a tkyaqil wipi'n ex jni' nqoptz'ajiyila.\x * \xo 21:27 \xt Dan. 7:13; Tchi. 1:7\x* 
\v 28 Aj t-xi xkye' jotxjo lo, qexix kyk'u'ja, ex kyb'inchinku kyib'a, qu'n ch'ixtaqtzin tkanin tq'ijil kolb'il. 
\p  
\v 29 Ex kub' tq'ma'n Jesúsjo juntl techil lo: Kyka'yinka jun tqan iw mo qa a'lchaqx kye juntl tzetz.  
\v 30 Aj tok kyka'yin aj ttzaj poq'le jni' t-xaq, oktzin k-elil kyniky'tza te, qa ch'ixtaq tul kanin q'ijil.  
\v 31 Ikyxsin tte'n lo, aj tok kyka'yi'n aj tjapin b'ajjo jni' techil, tz'elkutzin kyniky'tza te, qa ch'ixtaq tul laq'e' Tkawb'il qMan Dios kyk'atza.  
\v 32 Twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, a qa tzul kanin jotxjo lo, a na'mtaq kykyimxjal, a ite' tojjo tq'ijil lo.  
\v 33 A kya'j ex tx'otx' ok kchi b'ajil, me mex we' nyol nlayx chi kyij xkye', tu'n mi chi japin b'aje. 
\p  
\v 34 Kyka'yink kye' kyib', ex mina txi kych'uẍsin kyanmi'n tu'njo jni' achb'il at twutz tx'otx' tze'nku' tx'ujtin, ex jni' b'is tojjo kychwinqila ja'lin, qu'n nyajqa njapinkutaq tq'ijiljo lo, exsin nya b'inchin kye' kyten, b'e'x aku chi naja,  
\v 35 tze'nku jun txuk nkyij tjaq' jun tzuyb'il txuk. Qu'n kykyaqilxjal, a najleqe toj tkyaqil twutz tx'otx', mi na'b'inx kyu'n, aj kykyij tjaq' tkawb'il Dios, a kujxix wen.  
\v 36 Tu'npetzi'n, kyb'inchinkutzin kye' kyib', ex chi na'n Diosa tkyaqil q'ij, tu'ntzintla kytzaqpaja toj tkyaqiljo kb'ajil kyib'aj txqantl, ex tu'ntzinlta kypon kani'n nwutza, a ayi'n Tk'wal Ichin, tuk'a tq'uqb'il kyk'u'ja. 
\p  
\v 37 Q'ijl nxnaq'tzintaq te Jesús tojjo tnejil ja te na'b'l Dios.\x * \xo 21:37 \xt Lc. 19:47\x* Atzi'n tze'nku' qniky'in, antza nkyijetaq twi' Wutz Olivos.  
\v 38 Ex qlixjexix, nb'aj xi'taqxjal b'il te' tyol tojjo tnejil ja te na'b'l Dios. 
\c 22  
\s1 Tej kykyij Judiy toj wen tu'n tkub' kyb'yo'n Jesús 
\r (Mt. 26:1-5, 14-16; Mr. 14:1-2, 10-11; Jn. 11:45-53) 
\p  
\v 1 Ch'ixtaq tul kanin nintz q'ij te Wa'j Pan, a ja' n-iky'site Xjan Q'ij, tu'n kywa'nxjal pan, a nti' tx'amsb'ilte.\x * \xo 22:1 \xt Ex. 12:1-27\x* 
\v 2 Aye' kynejil pale exqetzi'n xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il nchi jyontaq tumil, tze'n tten, tu'n tkyimetaq Jesús kyu'n, qu'n tu'n attaq kyxob'il kyi'jxjal tu'n kyxi lipe ti'j. 
\p  
\v 3 Okxsin tajaw il toj tanmin Judas, a Iscariot tb'i nq'olb'ajtz, ex toktaq te tkab'lajajin t-xnaq'tzb'in Jesús.  
\v 4 Xi' te' xjal lo yolil kyuk'a kynejil pale ex kyuk'a kynejil xq'uqil te' tnejil ja te na'b'l Dios, tu'ntzintla kykyij toj wen, tze'n tten tu'n t-xi q'o'yit Jesús toj kyq'ob'jo xjal anetzi'n.  
\v 5 Nimx i jaw tzalajjo xjal anetzi'n, ex xi kytziyin, tu'n t-xi kyq'o'n pwaq te Judas.  
\v 6 Xi ttziyin te Judas ikyjo, ex jun paqx, ok ten jyol tumil tze'n tu'n t-xi q'o'yit Jesús toj kyq'ob' pale, me atla' toj ewajil, tu'n mi kylixjal. 
\s1 Tej tkub' tiky'sin Jesús tnejil Xjan Wab'j 
\r (Mt. 26:17-29; Mr. 14:12-25; Jn. 13:21-30; 1Co. 11:23-26) 
\p  
\v 7 Ultzin kanin q'ij te Wa'j Pan, a ja' n-iky'site Xjan Q'ij, tu'n kywa'nxjal pan, a nti' tx'amsb'ilte tku'x, ex ja' tu'n tkub'e b'yete jun tal rit te iky'sb'ilte.  
\v 8 I xi'tzin chq'o'n Pegr exsin Juan tu'n Jesús, ex xi tq'ma'n kye kyjalu'n: Kux che'x kye' b'inchilte wab'j te Xjan Q'ij. 
\p  
\v 9 Ayetzin kyetz xi kyqani'n kyjalu'n: ¿Ja'tzin tajiy tu'n tkub' qb'inchinji'y wab'j? 
\p  
\v 10 Xi ttzaq'win Jesúsjo kyjalu'n: Aj kyokxa toj tnam, ok k-okil kyk'ulb'i'n jun ichin, a q'i'n jun ẍoq' a' tu'n. B'e'x k'a' chex lipe'y ti'j tzma tja, ja' k-okixi.  
\v 11 Ex k'a' txi kyq'ma'n te tajaw ja kyjalu'n: Chitzin Xnaq'tziljo kyjalu'n: ¿Altzin kye' ja ktzajil tq'o'n, a ja' tu'n nwaniy junx kyuk'a nxnaq'tzb'i'n tu'n tiky'sit Xjan Q'ij qu'n, chichkuji'y?  
\v 12 Ktzajil tyek'in jun ja kye'y, cheb'ex b'inchin wen tib'ajxi juntl. K'a' kub' kyb'inchinji'y qwa antza. 
\p  
\v 13 B'e'xsin i xi', ex jyet kyu'n tze'nkuxjo otaq txi q'ma'n kye, tu'n Jesús. Oktzin ten b'inchil te' wab'j te iky'sb'ilte Xjan Q'ij. 
\p  
\v 14 Atzaj te' tkanin or, oktzin qe Jesús ti'j meẍ junx kyuk'a t-xnaq'tzb'in. 
\p  
\v 15 Chi Jesús kye kyjalu'n: Jte'la majxla o kub' nb'isi'n tu'n nwa'n junx kyuk'iy, tu'ntzintla tkub' iky'sitjo Xjan Q'ij, a na'mxtaq nkyima.  
\v 16 Qu'n twutzx kxel nq'ma'n kye'y, qa nlay kub' wiky'si'n juntl majla tzmaxi chin wa'l juntl majlji'y ti'j, aj tjapin b'aj t-xilin Xjan Q'ij tzma toj kya'j. 
\p  
\v 17 Ex jaw ttzyu'n Jesús jun tk'wel vin. Atzaj te' tb'aj q'on chjonte te Dios ti'j, xi tq'ma' kyjalu'n: Kytzyunxji'y lo, exsin kysipinxa kyxoliliy;  
\v 18 qu'n twutzx kxel nq'ma'n kye'y, qa nlay txi nk'wa'n juntl majlji'y k'wab'j lo, tzmaxi' aj qk'wan junx kyuk'iy tzma toj Tkawb'il qMa'n toj kya'j. 
\p  
\v 19 Ex jaw ttzyu'n jun pan. Atzaj te' tb'aj q'on chjonte te Dios ti'j, kub' tpiẍin, exsin xi tq'o'ntz kye. Chi' kyjalu'n: Atzin weji'y nxmilil lo, a kxel q'o'n tu'n tkyim, noq tu'n kykleta. Kyb'inchim kyeji'y lo, noq te na'b'l we'y. 
\p  
\v 20 Ikyx kub' tb'inchin Jesúsjo tuk'a k'wab'j, kyb'ajlinxi' wa'n. Chi' kyjalu'n: Ajo k'wab'j lo, atzin jun ak'aj tumiljo, a b'antnin ti'j tu'n Dios, tu'n kykyijxjal toj wen tuk'a.\x * \xo 22:20 \xt Jer. 31:31-34\x* Ajo nchky'ela, a k-elil chitj te kolb'il kye'y, atzin k-okiljo te kujsb'ilte yol anetzi'n.\x * \xo 22:20 \xt Ex. 24:6-8\x* 
\v 21 Me ajo xjal, a kxel k'ayin we'y, lu q'uqlik junx wuk'iy ti'j meẍ.  
\v 22 Twutzxix te', qa kchin xel q'o'n we', a ayi'n Tk'wal Ichin, toj kyq'ob'xjal, tze'nkuxjo tz'ib'i'n ta'ye toj Tu'jil Tyol Dios;\x * \xo 22:22 \xt Sal. 41:9\x* me b'isb'ajilxla te' ichin, a kxel q'on we'y toj kyq'ob'xjal. 
\p  
\v 23 Ayetzi'n t-xnaq'tzb'in b'e'x i ok ten qanilte kyxolx, alkye' kxel q'onte Jesús toj kyq'ob'xjal. 
\s1 T-xnaq'tzb'il Jesús ti'jjo ankyexixtl at toklin qxol 
\p  
\v 24 Nim ch'in ch'otjin tzaj kyxoljo t-xnaq'tzb'in Jesús, qu'n kyajtaq tu'n kyb'inte alkyexix nim toklin kyxol.\x * \xo 22:24 \xt Mt. 18:1; Mr. 9:34; Lc. 9:46\x* 
\v 25 Chi Jesúsjo kye kyjalu'n: Aye nmaq kawil, a nya nimil, toj nmaq tnam, nchi kawin nyakuj tajaw tnamqe, ex n-ok kyq'o'n kyib' te tb'anil xjalqe.  
\v 26 Me ayetzin kye', mina chi ok kye' ikyjo. Qu'n alkye' nim ch'intl toklin kyxola, il ti'j tu'n tok tq'o'n tib' nyakutlaj jun ku'xin. Ex alkye te', a ktzajil q'o'n toklin te nejinel kyxol txqantl, il ti'j tu'n tok tq'o'n te' tib' te aq'nil.\x * \xo 22:26 \xt Mt. 20:25-28; 23:11; Mr. 9:35; 10:42-44\x* 
\v 27 ¿Me altzila kye' nim ch'intl toklintz? ¿Apetzila' a k-okil qe wa'l ti'j meẍ, mo a nsipin wab'j? ¿Ma nyapetzila a te nim ch'in toklin toj kywutza, a k-okil qe wa'l ti'j meẍ? Me metzin we', a te nim tokli'n a n-ajb'in kye txqantl tze'nku we'.\x * \xo 22:27 \xt Jn. 13:12-15\x* 
\p  
\v 28 Ayetzin kye' kukx o chi ten kye' wuk'iy toj tkyaqiljo yajb'il, a o tziky'x wu'n.  
\v 29 Tu'npetzi'n, kxel nq'o'n we' kyokli'n toj nkawb'ila, tze'nkuxjo ma tzaj q'o'n we' woklin toj Tkawb'il nMa'n.  
\v 30 Ex kxel nq'o'n kyokli'n tu'n kywa'n ex tu'n kyk'wa'n wuk'iy tojjo Kawb'il anetzi'n. Ex kchi k'wel qe'y toj q'uqb'il tu'ntzin kykawi'n wuk'iy kyib'ajjo kab'lajaj ch'uq xjal, a tzajnin ti'j te qtzan qxe'chil Israel.\x * \xo 22:30 \xt Mt. 19:28\x* 
\s1 Tej t-xi tq'ma'n Jesús, qa tu'n tkub' tewintaq Pegr 
\r (Mt. 26:31-35; Mr. 14:27-31; Jn. 13:36-38) 
\p  
\v 31 Ex ikyl tq'ma tAjaw Tkyaqiljo kyjalu'n: Simun, Simun, b'intza: Ma qanajtz te' tu'n tajaw il, tu'n tyekajtza wen, tze'nku' tu'n t-xtulit triy.  
\v 32 Me ayin we' ma chin kub'sin nwutz ti'ja te Dios, tu'ntzintla mina kub' numja toj tnimb'ila. Ex ajtzin tmeltz'aj juntl majla toj tnimb'ila, wetzin mojintltza kyuk'a tuk'iy, tu'n kywe'xix wen toj kynimb'il, chi Jesús te Pegr. 
\p  
\v 33 Me atzin te Pegr xi ttzaq'win kyjalu'n: Ay Taa, loqi'n lo, q'o'nx we' wib' tu'n nte'n junx tuk'iy toj tkyaqil, qa toj tze expe qa ma chin kyima tuk'iy. 
\p  
\v 34 Xi ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Ay Pegr, twutzxix kxel nq'ma'n tey, texjo qniky'in lo, a na'mtaqx toq' tman eky', kchin k'wel tewi'n oxe maj kywutzxjal, ex kxel tq'ma'n, qa nya ojtzqi'nqi'n tu'n. 
\s1 Tej ch'ixtaq tpon amb'il tu'n tkyim Jesús 
\p  
\v 35 Ex xi tqanin Jesús kye kyjalu'n: ¿Ma attzin jun ti'la mix kanine kye'y, tej kyxi nsma'n jun maj, a nti' kypa'y, nti' kych'u'ẍa te tk'wel kypwaqa ex nti' kyxjab'a xi'?\x * \xo 22:35 \xt Mt. 10:9-10; Mr. 6:8-9; Lc. 9:3; 10:4\x* 
\p Mix ti', chi chi', tej t-xi kytzaq'win. 
\p  
\v 36 Ex xi tq'ma'ntl Jesús kyjalu'n: Me metzi'n ja'lin, ankye te' at tpa, b'a'n tu'n t-xi ti'n, ex b'a'n tu'n t-xi ti'n tch'u'ẍ, qa at. Exsin qa at juntz, a nti' tkxb'il, a kab'e tste, b'a'n tu'n t-xi tk'ayin jun tal tkamiẍ, mo jun ttxo'w, exsin tu'n ttzaj tlaq'o'n juntz.  
\v 37 Qu'n twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, qa il ti'j tu'n tjapin b'aj wi'ja a tz'ib'in ta' toj Tu'jil Tyol Dios, a iky ntq'ma'n kyjalu'n: Ex kxel q'oyit junx kyuk'a a nya wen xjalqe.\x * \xo 22:37 \xt Is. 53:12\x* Oc japin b'ajx te' jotxjo jni' tz'ib'in wi'ja. 
\p  
\v 38 Chi chiljo t-xnaq'tzb'in kyjalu'n: Taa, loqe kab'e kxb'il lo, a kab'e kyste. 
\p Xi ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Kukxjo ja'lin, chi'. 
\s1 Tej t-xi' Jesús na'l Dios toj Getsemaní 
\r (Mt. 26:36-46; Mr. 14:32-42) 
\p  
\v 39 Etzin Jesús, exsin xi' twi' Wutz Olivos, tze'nxtaqjo n-oketaq tu'n; ex b'e'x b'aj iky' lipe' jni' t-xnaq'tzb'in ti'j.  
\v 40 Atzaj te' kykanin, iky xi tq'ma'n kye kyjalu'n: Kux chi na'nqi'y Dios, tu'ntzintla mina chi kub' tz'aqa toj tq'ob' tajaw il. 
\p  
\v 41 B'e'x el tlaqwin te Jesús tib' kyi'j t-xnaq'tzb'in, b'alaqa jun mo kab'e echj xi laq'eye. Kub' meje, exsin ok tentz na'l Dios.  
\v 42 Chi' kyjalu'n: NMa'n, chin tklomila te' tkyaqil jni' kky'elix wu'n; me noqit nya a tze'nku waja, qala' atla tze'nkuxjo taja. 
\p  
\v 43 Tzmataq nyolin, jun paqx tzaj jun angel toj kya'j q'olte tipin.  
\v 44 Nimx jaw b'isin Jesús tu'n nimxtaqjo kyixk'oj tu'n tiky'x tu'n. Me tu'n ikyjo, jaw ti'nxix tq'ajq'ojil twi' tu'n tna'n Dios. Tu'npetzi'n, ox tx'uljinx a' ti'j, nchi kub'ik tz'aq twutz tx'otx', ex ikytaq chi ka'yin tze'nku chiky'.\f + \fr 22:44 \ft Nya toj tkyaqil Tu'jil Tyol qMan ja' iteye v. 43 ex 44.\f* 
\p  
\v 45 Tb'ajlinxitzin na'n Dios, jawtzin we'kstz, exsin aj meltz'aj kyk'atzjo t-xnaq'tzb'in, me noqtaql nchi ktanl kye' tu'n b'isb'ajil, tej kyel jyet.  
\v 46 Chi Jesúsjo kye kyjalu'n: ¿Tiqu'nil nchi kta'n? Kux chi jaw we'ksa, ex kux chi na'n Dios, tu'ntzin mina chi kub' tz'aqi'y toj tq'ob' tajaw il. 
\s1 Te' tkux q'o'n Jesús toj tze 
\r (Mt. 26:47-56; Mr. 14:43-50; Jn. 18:2-11) 
\p  
\v 47 Tzunxtaq nyolin Jesús kyuk'a t-xnaq'tzb'in, tej kypon tilj txqan xjal. Ataq Judas, a attaq toklin kyxol kab'lajaj t-xnaq'tzb'in, nejnin kywutz. Ok laq'e ma'tzil te Jesús.  
\v 48 Me atzin te Jesús iky xi tq'ma'n te kyjalu'n: Ay Judas, ¿Ma noqtzin tu'n jun ma'tzj ok chin xele tq'o'niy toj kyq'ob'xjal, a ayi'n Tk'wal Ichin? 
\p  
\v 49 Ayetaqtzin kye', a ite'taq tuk'a Jesús, tej tok kyka'yin, ex tok kyb'i'n a nb'ajtaq, xi kyqanin kyjalu'n: Taa, ¿Oktzin kchi okil qtx'e'mi'n tu'n qkxb'ila, tu'n tkleta? 
\p  
\v 50 Me at jun te, a mix kub' tyo'ne, qala' b'e'x xi lipin tx'emil te' taq'nil tnejil pale. B'e'x el tjaspi'n tẍkyin, a at toj tman q'ob'. 
\p  
\v 51 Me ante Jesús xi tq'ma'n kyjalu'n: Kukxjo, chi tenku xjaljo. 
\p Ok tmeko'n te Jesús tẍkyinj aq'nil anetzi'n, ex b'e'x q'anit tej xjal te jun majx.  
\v 52 Xitzin tq'ma'n Jesús kye kynejil pale, kye xq'uqil tnejil ja te na'b'l Dios, ex kye nejinel kyexjal; aye xjal lo, a ayetaqtzi'n otaq chi ul tzyulte Jesús. Chi' kyjalu'n: ¿Tiqu'nil ma chi ula tzyul we'y, q'imila kykxb'ila ex kytze'y, nyakuj iky ma chin ele weji'y te kye'y tze'nku jun ileq'?  
\v 53 Kykyaqil q'ij o chin ten we' kyuk'iy tojjo tnejil ja te na'b'l Dios, me mix jun maj ẍin ok kytzyu'n.\x * \xo 22:53 \xt Lc. 19:47; 21:37\x* Me mapen kanin kye' kyq'ijil, tu'n tkub' kyb'inchinji'y a kyaja, qu'n atzi'n tq'ijiljo, tu'n tkawin tajaw qlolj. 
\s1 Tej tkub' tewin Pegr, qa tojtzqi'ntaq Jesús 
\r (Mt. 26:57-58, 69-75; Mr. 14:53-54, 66-72; Jn. 18:12-18, 25-27) 
\p  
\v 54 Ok tzyu'n Jesús kyu'n, exsin xi kyi'ntz tzma tja kynejil pale. Atzin te Pegr, najchaq xi lipeye te'.  
\v 55 Atzaj te' kykanin, b'e'x kub' kykcho'n kyq'aq' nky'aj pe'n, exsin i ok txoletz ti'j. Ex majx te Pegr tokxtaq kyxol.  
\v 56 Me jun paqx, el tniky'tzajil Pegr tu'n jun txin, a n-aq'nintaq tojjo ja anetzi'n. Ok kyim wen ti'j Pegr, tej q'uqlektaq ti'j q'aq', exsin chitzjo kyjalu'n: Ex majx te' lu'n attaq tuk'a Jesúsch. 
\p  
\v 57 Me b'e'x kub' tewin te Pegr. Chi' kyjalu'n: Ay txin, nyax wojtzqi'n weji'y ichin anetzi'n. 
\p  
\v 58 A'kxtaqku te' ikyjo, tej tiwle juntl majl Pegr tu'n juntl xjal, a iky tq'ma' kyjalu'n: Ex majx te at kyxoljo xjal anetzi'n. 
\p Me ante Pegr chi' kyjalu'n: Me mina, nyaqin weji'y. 
\p  
\v 59 B'alaqa otaq tziky' jun or ikyjo, tej tjaw ti'n tib' juntl xjal, a chi' kyjalu'n: Twutzxpen te', ajin te' xjal lo attaq tuk'a Jesús, qu'n ex aj Galiley te lu'n. 
\p  
\v 60 Xi ttzaq'win Pegr kyjalu'n: ¡Mina! Mi wojtzqi'n we', ex nti'x n-el nniky'a te, ti' qi'jil nyoliniy. 
\p Jun paqx, na'mtaqxpe tb'aj yolin te Pegr, tej tjaw oq' te tman eky'.  
\v 61 Tzaj meltz'aj te tAjaw Tkyaqil, exsin xi kyimtz toj twutz Pegr. B'e'xpen i ul julk'aj tej tyol Jesús toj tk'u'j Pegr, aj otaq chex tq'ma'n te kyjalu'n: A na'mxtaq toq' tman eky', ok kchin k'wel tewi'n oxe maj.  
\v 62 B'e'x etz ti'n te Pegr tib' kyxol xjal, exsin ok tentz oq'il wen. 
\s1 Tej kyb'aj xmayinxjal ti'j Jesús 
\r (Mt. 26:67-68; Mr. 14:65) 
\p  
\v 63 Ayetzin kyej xjal, a tzuntaq nchi xq'uqin ti'j Jesús, noqxtaq nchi jaw xmayin ti'j, exsin n-oktaq kyb'yo'n.  
\v 64 Ok kymaqsi'n twutz Jesús, exsin xi kyqanin te kyjalu'n: Kanintzin ti'j. ¿Ankye s-ok b'yo'ntiych? 
\p  
\v 65 Nimku txqantl yol te xmayb'il i b'aj ok ten q'malte te. 
\s1 Tej tpon q'i'n Jesús kywutz tnejil kawil kye Judiy 
\r (Mt. 26:59-66; Mr. 14:55-64; Jn. 18:19-24) 
\p  
\v 66 Atzaj te' qsqix, i ok kychmo'n kye tnejil Judiy kyib', junx kyuk'a kynejil pale, exqetzi'n jni' xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il, exsin xi kyi'ntz Jesús twutz. Atzaj te' kykanin, xitzin kyqanintz te kyjalu'n:  
\v 67 Q'mantza qe'y, ¿Aj qa ajiy Crist, a at toklin tu'n Dios? 
\p Chi Jesús kye kyjalu'n tej t-xi ttzaq'win: Qa ayi'n, qa nchiji'y, nlay chinx kynimi'n.  
\v 68 Ex qatzin ma txi nqanintza jun nxjelb'itza kye'y, nlay chin tzaj kytzaq'wi'n.  
\v 69 Me texjo q'ij lo, toj tman q'ob' qMan Dios, a nimxix tipin; ok kchin k'wel qeyi'y kawil tuk'a, a ayi'n Tk'wal Ichin. 
\p  
\v 70 Tej kyb'inte ikyjo, kykyaqilx xi qaninte te kyjalu'n: ¿Apela tejitza k'walb'aj te Dios? 
\p Xi ttzaq'win Jesús kye kyjalu'n: Twutzx te', ayinqin weji'y, ikyxjo tze'nku ma tzaj kyq'ma'n. 
\p  
\v 71 Chi chiljo kyjalu'n: ¿Me ti' til txqantl tstiyiltz te qe? A tojx ttzi ma chi b'ajetza jni' xo'j yol tu'n ti'j Dios, a ma chi qb'i, chi chi'. 
\c 23  
\s1 Tej t-xi q'i'n Jesús twutz Pilat 
\r (Mt. 27:1-2, 11-14; Mr. 15:1-5; Jn. 18:28-38) 
\p  
\v 1 I jaw we' kykyaqilx, exsin xi kyi'n Jesús tzmax twutz Pilat.  
\v 2 Twutz Jesús i b'aj ok ten stz'imilte jni' yol ti'j. Chi chi' kyjalu'n: Ma tz'el jyetjo ichin qu'n lo, a tokxix tilil tu'n, tze'n tu'n kyjawe naje qxjalila. Tok q'malte kyexjal, qa nya il ti'j tu'n t-xi kychjo'n k'ayb'il te' nmaq kawil, ex tzunxix ntzaj tq'ma'n, qa aku a Crist, a sk'o'nxix tu'n Dios, ex qa nmaq kawil. 
\p  
\v 3 Xitzin tqanin Pilat te Jesús kyjalu'n: ¿An tejiy nmaq kawil kye Judiy? 
\p Ayi'n, ikyxjo tze'nku ma tzaj tq'ma'n, chi Jesúsjo. 
\p  
\v 4 Xitzin tq'ma'n Pilat kye' kynejil pale, ex kye' jni' xjal, a ite'taq antza. Chi' kyjalu'n: Qa o'kxjo lo, nti' jun te' ichin til ma knettz wu'n, chi Pilatjo. 
\p  
\v 5 Me noqx jaw kyinx kyib', tej kyb'in te' ikyjo, ex xi kyq'ma'n kyjalu'n: Me noqx ma chi jaw najx kyexjal tojjo tnam lo kyu'njo jni' t-xnaq'tzb'il. Antza tzaje xkyeye tu'n toj tx'otx' te Galiley, exsin lu'ltz lajo'n tu'n tojjo tx'otx' lo te Judey. 
\s1 Tej t-xi kyi'n Jesús twutz Herodes 
\p  
\v 6 Tej tb'inte Pilatjo yol lo, xitzin tqanintz, qa aj Galileytaq Jesús.  
\v 7 Atzaj te' t-xi q'ma'n te qa te Galileytaq, b'e'xsin xi tsma'ntz Jesús tzma twutz Herodes, a nmaq kawiltaq toj tnam te Galiley, qu'n kyojjo q'ij anetzi'n, ataqtza ta'ye Herodes toj tnam te Jerusalén. 
\p  
\v 8 B'e'x jaw tzalaj te Herodes, tej tiwle Jesús tu'n, qu'n ila'xi maj tajtaq tu'n tlonte, qu'n tu'n nimku tqanil otaq tb'i ti'j Jesús, ex tajtaq tu'n tlonte jun techil tipin.  
\v 9 Nimx ok ten qanilte te, me atzin te Jesús nti'x ch'in te' xi ttzaq'win.  
\v 10 Ex majqextaq kye' jni' kynejil pale, exqetzi'n jni' xnaq'tzil ti'j ojtxe kawil ite'taq antza; tzunx nchi lab'textaq wen tu'n t-xi kypatin Jesús.  
\v 11 Tu'n ikyjo, b'e'x ok xmayin te Jesús tu'n Herodes, ex kyu'n xo'l q'aq', a ite'taq xq'uqilte. Exsin ok q'o'n t-xb'alin, a tzunxtaq qopinx wen, nyakutlaj nmaq kawil. Kub' kyb'inchin ikyjo, noq te kyxmayb'il ti'j. Tb'ajlinxitzi'n ikyjo, b'e'x tzaj sma'ntl Jesús tu'n Herodes twutzl Pilat.  
\v 12 Texjo q'ij anetzi'n b'e'x ok tuk'lin Pilat tib' tuk'a Herodes, qu'n kyajq'ojtaq kyib'. 
\s1 Tej t-xi tq'ma'n Pilat, tu'n tkub' b'yet Jesús 
\r (Mt. 27:15-26; Mr. 15:6-15; Jn. 18:39–19:16) 
\p  
\v 13 I ok tchmo'n te Pilat jotqexjo jni' kynejil pale, jni'qe kawil exsin tkyaqil xjal,  
\v 14 exsin xi tq'ma'n kye kyjalu'n: Ayi'y ma chi ul q'inte ichin lo nwutza, exsin nkyq'ma'n, qa ma jaw naj kyxjalila tu'n. Me kywutza, ma b'aj nqani'n te ti'jjo ma b'aj kyq'ma'n ti'j, me nti' jun wetza til ma tz'el jyet wu'n,  
\v 15 ex ikyx te Herodesjo, nti' tilx xjyet tu'n. Qu'n tze'n ttentz saj tmeltz'intl. Kan lo, nti' tetz il ma b'ant tu'n, a atit kyimin ti'j.  
\v 16 Ok k'wel nq'ma'n tu'n tjub'chit tetz, me b'e'x kxel ntzaqpi'n, aj tb'aj jub'chit. 
\p  
\v 17 Toj nintz q'ij, iltaq ti'j tu'n t-xi tzaqpet jun xjal, a tku'xtaq toj tze.\f + \fr 23:17 \ft Nya toj tkyaqil Tu'jil Tyol qMan ja' ta'ye v. 17.\f* 
\v 18 Me kykyaqilx xjal i jaw ẍch'in junx: ¡Nti'pen te' ikyjo! ¡A te Barrabás tu'n t-xi tzaqpet! 
\p  
\v 19 Atzin te Barrabás otaq kux q'o'n te' toj tze noq tu'n tpaj tjoyb'in q'oj ti'j kawil, ex tu'n otaq kub' tb'yo'n jun xjal.  
\v 20 Xi yolinl juntl majl Pilat kye, qu'n tu'n tajtaq tu'n t-xi ttzaqpi'n Jesús.  
\v 21 Me noqx jaw kyi'n kyexjal tq'ajq'ojil kywi': ¡Pejk'inksa twutz cruz tu'n tkyim! ¡Pejk'inksa twutz cruz tu'n tkyim! chi chi'. 
\p  
\v 22 Toj tox majin, xi tq'ma'n Pilat kye kyjalu'n: Qala', ¿Ti'xixsin iltz ma b'ant tu'n? Nti'x wetza til ma jyet wu'n, a atit kyimin ti'j. Ok k'wel jub'chit tetz, me b'e'x kxel ntzaqpi'n, aj tb'aj jub'chit. 
\p  
\v 23 Noq i b'aj jaw tiljx kyexjal tu'n kyẍch'in. Nchi qanlaj ti'j tu'n tkub' b'yo'n Jesús twutz cruz. Nimx i ẍch'in tzmaxi kub' qe'n, tej ttzaj tziyi'n a nkyqanintaq.  
\v 24 Xi ttziyinx te Pilatjo, a ntzaj qanin te:  
\v 25 Jatztzin ttzaqpi'n Pilatjo Barrabás, a ichin tku'xtaq toj tze noq tu'n tpaj tb'ujb'in ex tb'i'yb'in, ikyxjo tze'nku nkyqanintaqxjal, exsin kub' tb'inchin tuk'a Jesús tze'nkuxjo nkyqanintaq. 
\s1 Tej tjaw pejk'it Jesús twutz cruz 
\r (Mt. 27:32-44; Mr. 15:21-32; Jn. 19:17-27) 
\p  
\v 26 Atzaj te' t-xi q'i'n Jesús tu'n tjaw pejk'it twutz cruz, b'e'x ok kytzyu'n jun ichin aj Sirene, Simun tb'i, tzajnintaqjo ichin anetzi'n toj kojb'il. Jaw kyq'o'n cruz tib'aj, tu'ntzintla t-xi tiqin, ex tu'ntla tok lipe ti'j Jesús. 
\p  
\v 27 Ma nintz texjal i ok lipe ti'j Jesús, ex ma nintz teqya ox chi oq'x, ex ox chi weqinx, tu'n kyb'isb'in ti'j.  
\v 28 Xi ka'yin Jesús kyi'j, ex xi tq'ma'n kye kyjalu'n: Ayi'y qya te Jerusalén, mina chi oq' kye' wi'ja, qala' chi oq'x kye' kyi'jxa, exsin kyi'j kyala.  
\v 29 Qu'n tzul kanin te tq'ijil, aj kyq'umle yol lo: Ky'iwlinqexix kye' qya, a mib'in chi alin, aye' nti' jun kyal s-ok, ex nti' jun k'wal xmi'ẍin kyi'j.  
\v 30 Tzmaxipetzin kchi okil ten kye xjaljo ẍch'ilte kye wutz kyjalu'n: Ayi'y wuutz, kux kytzaj tilje qib'aja; ex iky kxel kyq'ma'njo kye' much'ila wutz kyjalu'n: Qo tewinx qe.\x * \xo 23:30 \xt Os. 10:8; Tchi. 6:16\x* 
\v 31 Qu'n qa iky nb'ant kyu'n xjal wi'ja ja'lin, a ayi'n nti' wila, ¿Yajtzil tetzjo kyi'j xjal toj Jerusalén jni'lixla kb'antile kyu'n? 
\p  
\v 32 I xi q'i'n kab'etl aj il, tu'ntzintla kyjaw pejk'in twutz cruz junx tuk'a Jesús.  
\v 33 Atzaj te' kykanin twi' wutz Tb'aqil Twi' Kyimnin tb'i, jaw pejk'in Jesús twutz cruz exqetzi'n kab'e aj il, jun toj tman q'ob', ex juntl toj tẍnayaj.  
\v 34 Na'n Jesús Dios, tej tjaw q'o'n twutz cruz, ex chi' kyjalu'n: Ay nMaan, najsima kyil, qu'n tu'n mina n-el kyniky' ti'jjo nkub' kyb'inchin.\f + \fr 23:34 \ft Nya toj tkyaqil Tu'jil Tyol qMan ja' ta'ye tnejil tnej v. 34.\f* 
\p Ayetzin kyej xjal a xo'l q'aq'qetaq i b'aj saqchan kyxol tze'n tu'n tsipe te' t-xb'alin Jesús kyxolile.\x * \xo 23:34 \xt Sal. 22:18\x* 
\v 35 Tzuntaq nchi ka'yin kyexjal ti'taqjo nb'aj; ayetzin kyej kawilqetaq, noq nchi jaw xmayintaq kye' ti'j Jesús. Chi chi' kyjalu'n: Qa ila' xjal o klet tu'n; klomtzin tib'tza tilx tib'a ja'lin, a qa twutzx, qa Kolila, a Crist, a sk'o'nxix tu'n Dios. 
\p  
\v 36 Majqexpe kye' xo'l q'aq' i ok ten xmayil ti'j Jesús. Nchex laq'etaq tk'atz, exsin nxitaq kyq'o'n tx'am vin te tk'wa'.  
\v 37 Chi chi' kyjalu'n: A qa axixtza nmaq kawil kyib'aj xjal Judiy, klomtzin tib'tza tilx tib'a. 
\p  
\v 38 Ex attaq jun yol tz'ib'ink tib'ajxi twi', a ikytaq ntq'ma'n kyjalu'n: Ate Jesúsjo, a Nmaq Kawil kye aj Judiy. 
\p  
\v 39 Atzin te' jun b'inchil il, a yo'b'inkstaq twutz cruz, tzuntaq nxmayintaq te' ti'j Jesús kyjalu'n: A qa axixjiy Crist, a Kolil, a sk'o'nxix tu'n Dios, klomtzin tib'tza tilx tib'a, ex majqoxpe qe', qo tkloma. 
\p  
\v 40 Tzajtzin ttzaq'win te' juntl aj il te tuk'a kyjalu'n: ¿Ma nti'xsin ch'in tchewil Dios ntzaj ti'ja? ¿Ma minatzin nkub' tnab'lin, qa ikyx kawb'iljo ma kub' q'o'n tey, tze'nku' te xjal lo?  
\v 41 B'ape qetz, nqqaninku qe qu'n luqin qchjo'n ti'j tkyaqiljo nya b'a'n o b'ant qu'n. Qalatzin te' ichin lo nti' te' il ma b'ant tu'n. 
\p  
\v 42 Tzaj tq'ma'nljo xjal kab'el tyol kyjalu'n: Ay wAjaw, wexsin chin tzaj tna'n ch'in we, aj t-xi xkye' Tkawb'ila. 
\p  
\v 43 Xi ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Twutzxix kxel nq'ma'n tey, qa b'e'xku ja'lin ok ktenb'ila wuk'iy toj kya'j. 
\s1 Tej tel kyim Jesús 
\r (Mt. 27:45-56; Mr. 15:33-41; Jn. 19:28-30) 
\p  
\v 44 Te' tok kab'laj q'ij, ex tzmaxi toj oxe or te qale, b'e'x ok yupj twutz tx'otx'.  
\v 45 Mix qopinil te q'ij, ex b'e'x kub' laqjjo ma tij xb'alin toj niky'jin, a tokxtaq te pa'b'l toj tnejil ja te na'b'l Dios.\x * \xo 23:45 \xt Ex. 26:31-33\x* 
\v 46 Jaw ti'nxix te Jesús tq'ajq'ojil twi'. Chi' kyjalu'n: Ay Taa, toj tq'ob'a kxel woqxenin we' wanim.\x * \xo 23:46 \xt Sal. 31:5\x* 
\p Tej tb'aj tq'ma'n tyol ikyjo, b'e'x el kyim. 
\p  
\v 47 Atzaj te' tlonte kawil kyxol xo'l q'aq' aj Rom tkyaqiljo otaq b'aj, jaw tnimsin tb'i Dios, ex chi' kyjalu'n: Twutzxpentetz, nti'taq te' ichin til lo. 
\p  
\v 48 Jotxjo jni' xjal ite'taq antza, a kyli jni' otaq b'aj, ox tz'ok kyq'ajtzin ttzi kyk'u'j te b'isb'ajil, tej kyajtz. 
\p  
\v 49 Me ayetzin kye xjal, a ojtzqi'ntaq Jesús kyu'n, exqetzi'n jni' qya, a i tzaj lipe ti'j tzmax toj tx'otx' te Galiley, najchaq ch'intl i kyije tene kye' ka'yil ti'jjo jni' nb'ajtaq antza.\x * \xo 23:49 \xt Lc. 8:2-3\x* 
\s1 Tej tkux muqu'n Jesús 
\r (Mt. 27:57-61; Mr. 15:42-47; Jn. 19:38-42) 
\p  
\v 50-51 Toj tnam te Arimatey te tx'otx' te Judey, attaq jun tb'anil ichin, Jse tb'i. Tz'aqlexixtaqjo xjal anetzi'n, exsin toktaq te tajlaljo jun ch'uq kykawil aj Judiy. Tky'e'taq te Jse ti'jjo nb'anttaq kyu'n jni' tuk'a, qu'n tu'n tzuntaq nyon ti'j Tkawb'il Dios.  
\v 52 Tu'npetzi'n, xi' jyolte Pilat, exsin xi tqanintz t-xmilil Jesús.  
\v 53 Atzaj te' tku'tz t-xmilil Jesús twutz cruz, kux tb'alq'in toj jun iqb'il tb'anilx wen, exsin okx tq'o'ntz toj jun tjulil kyimnin, a liku'nkxtaq twutz piky, a nti'taq kyimnin otaq tz'okx toj.  
\v 54 Tkyaqiljo lo kub' tb'inchin Jse liwey, qu'n nti'taql amb'il, qu'n ch'ixtaq tok qaq or te qale. Qu'n tojjo or anetzi'n, iltaq ti'j tu'n t-xi tzaqpet aq'untl, tu'n t-xi xkyejo q'ij te ajlab'l. 
\p  
\v 55 Ayetzin kyej qya, a otaq chi tzaj lipe ti'j Jesús tzmax Galiley, i pon kanin tzmax ttzi jul, ex ok kyka'yin tze'n oke t-xmilil Jesús, tej tkyij muqu'n.  
\v 56 Atzaj te' kypon kanin kyja, i ok ten b'inchil te' jni' q'anb'il, a n-ajb'in te k'ok'jsb'il t-xmilil jun kyimnin, exsin q'anb'il, a tu'n tok su'yit ti'j, tu'n mi tzuwixe. Me b'e'x i ajlantz tojjo q'ij te ajlab'l, tze'nxjo nq'umlajtz toj Tyol Dios.\x * \xo 23:56 \xt Ex. 20:8-10; Deu. 5:12-15\x* 
\c 24  
\s1 Tej tjaw anq'intl Jesús juntl majl 
\r (Mt. 28:1-10; Mr. 16:1-8; Jn. 20:1-10) 
\p  
\v 1 Toj tnejil q'ij te seman, qlixjexix wen, i ul kanin kyej qya ttzi jul. Tzaj kyi'n jni' q'anb'il te k'ok'jsb'il, a otaq b'aj kyb'inchin.  
\v 2 Atzaj te' kyul kanin, txulinx kywutz ti'j, qa otaq txi yek'j tej ab'j, a kyij q'o'n te jupb'ilte ttzi jul.  
\v 3 I okx toj jul, me nti' t-xmilil qAjaw Jesús jyet kyu'n.  
\v 4 B'e'x i jaw xob', ex nti' tumil jyet kyu'n ti'taqjo tu'n tkub' kyb'inchinl. Ex jun paqx, kyli kab'e ichin, a wa'lqetaq kyk'atz, a tzunxtaq tilk'ajjo kyxb'alin.  
\v 5 B'e'x tzaj txqan kyxob'il, ex i kub' muk'e tzmax twi' tx'otx'. Me ayetzin kyej ichin, a wa'lqetaq antza, iky tzaj kyq'ma'n kyjalu'n: ¿Titzin qu'n nchi jyo'n kyxol kyimnin ti'jjo a itz'?  
\v 6 Nyatza ta'ye tzalu'n, qala' ma jaw anq'in juntl majl. Kyna'ntzinji'y jni' yol xb'aj tq'ma'n kye'y ti'jjo lo, tej atxtaq toj tx'otx' te Galiley:  
\v 7 Qa iltaq ti'j tu'n t-xi q'o'n Jesús, a Tk'wal Ichin, toj kyq'ob' b'inchil il, ex tu'n tjaw pejk'in twutz tcruz; me toj toxin q'ij, iltaq ti'j tu'n tjatz anq'in juntl majl.\x * \xo 24:7 \xt Mt. 16:21; 17:22-23; 20:18-19; Mr. 8:31; 9:31; 10:33-34; Lc. 9:22; 18:31-33\x* 
\p  
\v 8 B'e'xpetzi'n, i ul julk'ajjo tyol Jesús toj kyk'u'j.  
\v 9 Ex atzaj te' kyaj meltz'aj ttzi jul, b'e'x i ok ten q'malte jni'xjo otaq kyb'i, exsin otaq kyli kye' junlajaj t-xnaq'tzb'in Jesús, ex kye kykyaqil xjal.  
\v 10 Ate Mariy, aj Xle'n; Juana; Mariy, a tnana Santyaw; exqetzintljo txqantl qya, ayetzin i xi q'inte tqaniljo kye' t-xnaq'tzb'in Jesús.  
\v 11 Me kyky'e'taq kye t-xnaq'tzb'in tu'n t-xi kynimin, qu'n toj kynab'l nyakuj noq toj kywi'taqjo qya otaq tz'okx. 
\p  
\v 12 Me atzin te Pegr, b'e'xkux tzaj rinin te', tu'n tul kanin tzma ttzi jul. Atzi'n te' tokx tka'yin, o'kqexjo iqb'il ite'kutaq. B'e'xsin aj meltz'ajtz tja, ex noqx jaw ka'ylaj ti'j tkyaqilj lo. 
\s1 Tej t-xi' Jesús kyuk'a kab'e nimil tzma toj tnam Emaús 
\r (Mr. 16:12-13) 
\p  
\v 13 Tojxjo q'ij anetzi'n, ite'taq kab'e nimil ti'j Jesús kyja'taq kyxi' toj jun tnam, Emaús tb'i, b'alaqa ch'ime oxe ajlab'taq ta'ye tk'atz tnam te Jerusalén.  
\v 14 Tzuntaq nchi yolin ti'j tkyaqiljo otaq b'aj.  
\v 15 Toktaq kyyol, ex tzuntaq nchi ch'otj kyxolx, atzin te Jesús cheb'e ok laq'e te' kyk'atz, ex xi lipe kytxlaj.  
\v 16 Me exla qa iwle Jesús kyu'n, me atla jun ti', a mix taq'e tu'n tel kyniky' te, alkyetaqjo nb'ettaq kytxlaj.  
\v 17 Xitzin tqanin Jesús kye: ¿Ti'tzin kye' nkub' kyyolin toj b'e? ¿Ex ti'tzin qu'nil nchi b'isin kye'? 
\p  
\v 18 Tzajtzin ttzaq'win te' jun, a Cleofas tb'i: B'alaqa o'kx ch'in te kyxoljo b'etin xjal toj tnam te Jerusalén, a nya b'i'n tu'n ti'chaqjo ma b'aj tojjo tnam anetzi'n. 
\p  
\v 19 Xitzin tqanin Jesús: ¿Ti'chaqtzin ma b'ajtz? 
\p Chi chi' kyjalu'n: At jun te ma b'aj ti'j jun aj Nazaret, a Jesús tb'i. Nimxtaq tipin tb'inchb'in exqetzi'n jni' tyol twutz Dios ex twutz tkyaqil xjal.  
\v 20 Me aye kynejil pale exqetzi'n jni' kawil ẍi q'mante tu'n tjaw pejk'it twutz cruz, exsin tu'n tkub' b'yettz.  
\v 21 Q'uqlexixtaq qe' qk'u'j, qapetzin ataq tetz, tu'n tkolin kyi'jjo aj Israel. Me ma b'ant-xi oxe q'ij te' lo tb'ajlin, exsin nti'ltz ma qli'y.  
\v 22 Ex mape qo jaw xob' qe ja'lin kyu'n junjun qya, a ite' quk'iy. Chi txa'j qlixjexix ttzi jul, a ja' okxi muqet.  
\v 23 Ex b'e'x ẍi ajtz meltz'aj, qu'n tu'n nti' t-xmilil xknet kyu'n. Me atzin ja'lin, tzun nchi yolin ti'j, qa ma chi iwle kab'e t-angel Dios kyu'n, ex ma tzaj q'ma'n kye, qa itz' te Jesús.  
\v 24 Ex ite' junjuntl qe' quk'a, a chi txa'j ttzi jul anetzi'n, ex ikyx s-iwle kyu'n, tze'nku otaq b'aj q'ma'n kye kyu'n qya. Ex ikyxjo mina s-iwle Jesús kyu'n. 
\p  
\v 25 Chitzin Jesús kye kyjalu'n: Nti'xla kye' kynab'l, ex yajx nxi kyniminji'y tkyaqiljo, a xb'aj kyq'ma'n yolil Tyol Dios ojtxe.  
\v 26 ¿Ma nyatzin iltaq ti'j tu'n tiky'x tu'n Kolil, a Crist nej, a na'mxtaq tjaw nimsin? 
\p  
\v 27 Tb'ajlinxi' ikyjo, oktzin ten Jesús chiky'b'ilte kye jotxjo jni' ntq'ma'n toj Tu'jil Tyol Dios, aye' jni' yol, a nchi yolin ti'jjo tchwinqil; tzajx xkye tu'n kyojjo tu'j Moisés, exsin toj kyu'jjo jni' txqantl yolil Tyol Dios. 
\p  
\v 28 Atzaj te' kykanin tojjo tnam, a ja' tu'ntaq kyxi'ye, majx tqanku xi'l te Jesús, nyakutzintlaj najchaq ch'intl tu'n tpone.  
\v 29 Me ayetzin kyej xjal, ox chi lab'tex tu'n tkyij Jesús kyuk'a. Chi chi' kyjalu'n: Ku tkyija quk'iy, qu'n tu'n ma qoqix ja'lin; noq kyja qok yupjte. B'e'xsin okx Jesús tuja, tu'n tkyij kyuk'a.  
\v 30 Tetzi'n kyok qetz ti'j meẍ, jawtzin ttzyu'n Jesús jun wab'j, exsin xi tq'o'n chjonte te Dios ti'j. B'e'x kub' tpiẍin, exsin xi tq'o'ntz kye.  
\v 31 Tzmaxipetzin jqet kywutzjo tu'n tel kyniky' ti'j Jesús, me texjo paq anetzi'n, b'e'x kub' naj te Jesús kywutz.  
\v 32 Ex i jaw yolin kyxolx: ¿Ma nyatzin twutzx, qa ma qna' jun nim tzaljb'il toj b'e, tej s-ok ten chiky'b'il te' t-xilin yol, a nyolajtz ti'j toj Tu'jil Tyol Dios? 
\p  
\v 33 Nti' ch'in kub' kyayo'n. B'e'xkux kub' b'e kyu'n, tu'n kymeltz'ajl toj Jerusalén. Ex antza ch'uqleqetaqjo junlajaj t-xnaq'tzb'in Jesús, junx kyuk'a txqantl kyuk'a.  
\v 34 Xi kyq'ma'n kye kyjalu'n: Twutzxix tetz qa ma jatz anq'in juntl majl te qAjaw, ex qa ma tz'ok tyek'in tib' te Simun. 
\p  
\v 35 Kyka'b'iltzintz i ok ten txolb'ilte ti'jtaqjo otaq tziky' kyi'j toj b'e, ex kyq'ma tze'n tten el kyniky' te Jesús, tzmaxi' te' tkub' tpiẍinj wab'j. 
\s1 Tej tkub' tyek'in Jesús tib' kye t-xnaq'tzb'in 
\r (Mt. 28:16-20; Mr. 16:14-18; Jn. 20:19-23) 
\p  
\v 36 Tzunxtaq nchi yolin ti'jjo otaq tziky' kyi'j, tej tkub' we' Jesús kyxol, exsin q'olb'in kye. Chi' kyjalu'n: Qexit kyk'u'ja, ex tzalajxit kyanmi'n, chi'. 
\p  
\v 37 Me ayetzin kyetz nimx kyxob'il tzaj, qu'n kub' kyb'isin qa noq jun klelin otaq kyli.  
\v 38 Me atzin te Jesús iky xi tq'ma'n kye kyjalu'n: ¿Titzin qu'n ma chi jaw xob'a? ¿Ex ti'tzin qu'n ma jaw ka'min kyanmi'n?  
\v 39 Kyka'yintzi'n nq'ob'a ex kyka'yinkuy nqa'n. Ayinqinx weji'y. Chin kytzyu'nka ex chin kyka'yinka, qu'n jun klelin nti' te' tchib'jil ex tb'aqil, tze'nku ma kyli'y wi'ja. 
\p  
\v 40 Tej tb'aj tq'ma'n ikyjo, b'e'xsin i xi tyek'intzjo tq'ob' exqetzi'n tqan.  
\v 41 Nimx i jaw ka'ylaj, ex nimx tze'jb'il kyna'. Tu'n ikyjo, mix ja' nxi kynimine tkyaqil, qa ataq Jesúsjo. Tu'npetzi'n, chi Jesúsjo kye kyjalu'n: ¿Nti'tzin ch'in wab'j kyuk'iy tzalu'n te nwa'y? 
\p  
\v 42 Xitzin q'o'n ch'in kyiẍ te, a tzq'ajsin toj q'aq',  
\v 43 ex xi ttzyu'n, exsin xi tchyo'ntz kywutz.  
\v 44 Xitzin tq'ma'nl kyjalu'n: Atzi'n ma tziky' toj nchwinqila ja'lin, atzaj b'aj nq'ma'n kye'y tej intintaqxa kyuk'iy: Qa iltaq ti'j tu'n tb'ajjo jni' tz'ib'in wi'ja toj tkawb'il Moisés, kyoj kyu'j yolil Tyol Dios, ex kyojjo jni' U'j te B'itz.\f + \fr 24:44 \ft U'j te B'itz, \fk Salmos \ft tb'i toj kastiy.\f* 
\p  
\v 45 Kub'sin tyolin Jesúsjo lo, tu'ntzintla tel kyniky'jo t-xnaq'tzb'in ti'jjo jni' tz'ib'in toj Tu'jil Tyol Dios  
\v 46 Chi' kyjalu'n: Tz'ib'in ta' te', qa iltaq ti'j tu'n nkyima, ayi'n Crist, me toj toxin q'ij, iltaq ti'j tu'n njatz anq'i'n juntl majl kyxol kyimnin.\x * \xo 24:46 \xt Sal. 16:10; Is. 52:13–53:12\x* 
\v 47 Ex qa toj tumil nb'i'y, il ti'j tu'n t-xi yolit kye' jni' xjal, a ite' toj tkyaqil twutz tx'otx', qa il ti'j tu'n tajtz ti'j kyanminxjal tuk'a Dios, tu'ntzintla tkub' nnajsi'n jni' kyil. Antza tu'n ttzaj xkye tq'umle yol lo toj tx'otx' te Jerusalén.  
\v 48 Aye kye' aku chi ok te kujsil te' tkyaqiljo lo.  
\v 49 Ayinku we' aku chin tzaj sma'n te' a saj tziyin kye'y tu'n nMa'n. Me il ti'j, tu'n kykyija tzalu'n tojjo tnam te Jerusalén, ex tzmaxi aku chi exji'y, aj kyk'mo'nteji'y tipin, a ktzajil toj kya'j.\x * \xo 24:49 \xt Kyb'i. 1:4\x* 
\s1 Tej tmeltz'aj Jesús toj kya'j 
\r (Mr. 16:19-20; Kyb'i. 1:6-11) 
\p  
\v 50 Tb'ajlinxitzi'n lo, i tzaj tkle'n Jesús najchaq ch'intl tk'atz tnam, tzmax toj Betania. I jawtzin ti'n Jesús tq'ob' twutz kya'j, exsin i kub' tky'iwli'ntz.  
\v 51 Ex tzmataq nky'iwlin, b'e'xsin el tpa'n tib'tz kyi'j, ex texjo paq anetzi'n, b'e'x xi q'i'n toj kya'j.  
\v 52 Tej kyb'aj k'ulin twutz, b'e'xsin i meltz'ajtz toj tnam te Jerusalén, me ox chi tzalajx wen.  
\v 53 Axsintza, i kub'e tene tkyaqil q'ij toj tnejil ja te na'b'l Dios, ex nimx i q'o'n chjonte te.