\id MRK Mazateco de Jalapa de Díaz 
\h Xu̱ju̱n xi y'ét'a Marco̱ 
\toc1 Xu̱ju̱n xi y'ét'a Marco̱ én nda tsuhu̱ Jesucristo̱ 
\toc2 Xu̱ju̱n xi y'ét'a Marco̱ 
\toc3 Mr. 
\mt1 Xu̱ju̱n xi y'ét'a Marco̱ én nda tsuhu̱ Jesucristo̱ 
\c 1  
\s1 B'i̱ ts'ín y'éni̱jmí Jua Bautista̱ 
\r (Mt. 3:1-12; Lc. 3:1-9, 15-17; Jn. 1:19-28) 
\p  
\v 1 B'i̱ ts'ín b'atuts'i̱hi̱n ra̱ én nda tsuhu̱ Jesu, kui xi Cristo̱ xi Ntíhi̱ Nti̱a̱ná maha. 
\p  
\v 2 Nda̱ profeta̱ Isaia̱ b'i̱ ts'ín y'ét'a nk'ie: 
\q1 Títs'inkjíá nda̱ chji̱ne̱'énna̱ tu̱ xi ngju̱a̱i̱ títjuhun ri. 
\q1 K'u̱énda títjun ni̱yáhi̱. 
\q1  
\v 3 Tínu'yá nta̱ha̱ nku nda̱ xi tíkjintáya a̱nte kixiu̱: 
\q1 “T'endo ni̱yáha̱ Nti̱a̱ná. Tjen na̱xu̱u ni̱yáha̱.” 
\p  
\v 4 Xi nkú ts'ín y'ét'a Isaia̱ nk'ie, b'a̱ ts'ín j'aiténtá xu̱ta̱ Jua a̱nte kixiu̱. Y'éni̱jmí nga tjíhin nga ngju̱a̱i̱kj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱ xu̱ta̱ ko̱ nga sa̱téntá tu̱ xi ka̱ma ndyjat'aha̱ ra̱ ngatitsuhu̱n.  
\v 5 Tsitju ngayjee̱ xu̱ta̱ xi tjín a̱nte Judea̱ ko̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ xi tjín nanki Jerusalen nga j'aisehe̱ Jua. I̱ncha kisaténtájin ntáje̱ Jordan nk'ie nga kits'ínkie yjoho̱ nga tjíhi̱n ngatitsun. 
\p  
\v 6 Nk'ie nga y'ejña Jua, najyun xi kamandako̱ho ntsja̱ha̱ chu̱ camello̱ bja ko̱ nku tja̱ba̱xín b'ékjá. Chju̱ba̱ ko̱ ntsjényá kjine.  
\v 7 B'i̱ kitsú nga y'éni̱jmí: 
\p —A̱skahan an kj'u̱a̱í nku xi 'yún nk'a tje̱n sa, xi má nga ndaha̱chí najmi tsuhuna tsa kjendáya n'úhu̱ ntéhe̱.  
\v 8 An ntánijua tíbatentáko̱ho̱nu̱u tu̱nga máha kui, Espiri̱tu̱ Santo̱ ku̱a̱téntáko̱ho̱nu̱u. 
\s1 B'i̱ ts'ín kisaténtá Jesu 
\r (Mt. 3:13-17; Lc. 3:21-22) 
\p  
\v 9 Ni̱stjin ján tsitju Jesu nanki Nazaret, nanki xi tíjñajihi̱n a̱nte Galilea̱, ko̱ ntáje̱ Jordan tsaténtájihi̱n Jua.  
\v 10 Nk'ie nga tíbitjujín ntánijuo̱, kikie nga tsix'á nk'a ján ko̱ nga Espiri̱tu̱ Santo̱ nibajennehe̱ xi nkú joyaha nku chu̱tuju.  
\v 11 Kinu'yá nk'a ján nku nta̱ xi b'a̱ kitsú: 
\p —Ji Ntína̱, tjona ji. Tsjo ṉkjún mana ji. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ín ngana̱ha̱ Jesu nda̱nindoo̱ 
\r (Mt. 4:1-11; Lc. 4:1-13) 
\p  
\v 12 A̱s'a̱i tje̱n'yún ngjiko̱hó ra̱ Espiri̱tu̱ Santo̱ a̱nte kixiu̱.  
\v 13 Yo̱ y'ejña yachán ni̱stjin tjíhin, ko̱ nda̱nindoo̱ kikjut'ayák'uhu̱n. Y'ejñajihi̱n chu̱ xi tjín ngijñóo̱ ko̱ ntítsjehe̱ Nti̱a̱ná j'aisinko̱ho̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kik'atuts'i̱hi̱n xáha̱ Jesu 
\r (Mt. 4:12-17; Lc. 4:14-15) 
\p  
\v 14 A̱skahan nk'ie nga kis'eya'yún Jua, ngji Jesu a̱nte Galilea̱ nga y'éni̱jmí én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná. B'i̱ kitsúhu̱ xu̱ta̱: 
\p  
\v 15 —Ja kuichu chu̱ba̱. Ja 'yún tiña tíjñanu̱u Nti̱a̱ná nga tíbatéxumanu̱u nd'a̱i̱. Tankínchj'a̱ha̱ ru̱u ani̱ma̱nu̱u ko̱ n'e̱ s'ejiun én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ha̱ Jesu já ni'yakuyá xi tjuhu̱n 
\r (Mt. 4:18-22; Lc. 5:1-11) 
\p  
\v 16 Nk'ie nga tsú'ba Jesu a̱ndai ntáchak'un Galilea̱, kikie Simon ko̱ Andre xi nts'e̱ maha xinkjín. Kui xi tíi̱ncha kjaníkj'a na̱'ya tji̱o̱ho̱ a̱jin ntóo̱, a̱t'aha̱ tji̱o̱ i̱ncha tsuba jóo̱.  
\v 17 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Jun já, tsjénnkinú. An ts'ian nga xu̱ta̱ nu̱bo̱o. 
\p  
\v 18 Ta̱ kuihi chu̱bo̱ y'éntu jóo̱ na̱'yaha̱ ko̱ kitsjennkíhi̱ Jesu. 
\p  
\v 19 A̱s'a̱i ngjindju sa ko̱ kikie Santiago̱ ko̱ Jua xi nts'e̱ maha xinkjín. Kui jóo̱ xi jáha̱ Zebedeo̱. A̱yaha̱ tsutsuhu̱ jóo̱ i̱ncha kabincha nga tíi̱ncha b'énda na̱'yaha̱.  
\v 20 A̱s'a̱i tje̱n'yún kinchja̱há ra̱, ko̱ y'éntu jóo̱ Zebedeo̱ xi na̱'mihi̱ maha ko̱ já xi basinko̱ho̱ a̱ya tsutsuu̱ nga kitsjennkíhi̱ Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ín nda̱íhi̱ Jesu nku nda̱ xi tíjñajihi̱n nku nda̱ninda 
\r (Lc. 4:31-37) 
\p  
\v 21 A̱s'a̱i i̱ncha j'ai nanki Capernaum. Nk'ie nga ni̱stjin nkjúu̱n jas'en Jesu ni'ya sinagoga̱ nga tsakúya.  
\v 22 Kama nkjúhu̱n xu̱ta̱ xi nkú ts'ín tsakúya, a̱t'aha̱ tsakúya xi nkúhu tsa xá tjíhín, najmi xi nkú ts'ín bakúya já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱. 
\p  
\v 23 Tíjña sinagoga̱ha̱ xu̱ta̱ Capernaum nku nda̱ xi tíjñajihi̱n nku nda̱ninda. Kui xi 'yún kikjintáya nga b'i̱ kitsú: 
\p  
\v 24 —Ji Jesu xi nibáhani Nazaret, ¿mí nihi xi tjínko̱ni̱? ¿Á ja kjúái̱ n'ekjehe̱ni̱? Bená yáha ji. Ji xi ntíhi̱ Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 25 Tu̱nga ndjáhá kinchja̱ko̱ Jesu nda̱nindoo̱: 
\p —¡Xu̱ sin n'ei ko̱ ti̱tjusje̱jihi̱n ndo̱! 
\p  
\v 26 I̱xí y'étsujnehé ra̱ ndo̱ nda̱nindoo̱ ko̱ tu̱ xí 'yúhún kikjintáya nga tsitjujíhi̱n.  
\v 27 Ngatentee̱ xu̱ta̱ tu̱ ni xí kama nkjúhún ra̱ ko̱ b'i̱ ngján kingjásjaiyaha̱ xinkjín: 
\p —¿Mí nihi xu'bi̱? Kj'a̱í ts'ín bakúya nda̱i̱. Bakúya xi nkú joyaha tsa xá tjíhi̱n. Santaha jánindoo̱ batéxumaha̱ ko̱ nt'é'éhe̱n. 
\p  
\v 28 Ngayjee̱ nanki xi tjín a̱nte Galilea̱ tu̱ xí kitsahá kichubani̱jmíyaha Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu na̱ nchí'yaha̱ Pedro̱ 
\r (Mt. 8:14-15; Lc. 4:38-39) 
\p  
\v 29 Nk'ie nga i̱ncha tsitju ni'ya sinagoga̱, ngji Jesu, Santiago̱ ko̱ Jua ni'yaha̱ Simon ko̱ Andre.  
\v 30 Kui chu̱bo̱ ch'in kjijñako̱ na̱ nchí'yaha̱ Simon. Tje̱n'yún kik'inyahá ra̱ Jesu ni xi tímaha̱ ta̱chjúu̱n.  
\v 31 A̱s'a̱i ngjik'úhu̱n Jesu ko̱ jakj'á ntsja nga kikjesíntje̱n. Ta̱ kuihi chu̱bo̱ kindyjajihi̱n ch'ihi̱n ta̱chjúu̱n ko̱ kitsjáha̱ nichine xi tsichusehe̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nkjin xu̱ta̱ un 
\r (Mt. 8:16-17; Lc. 4:40-41) 
\p  
\v 32 Nk'ie nga ja kama'ña̱, a̱skahan nga ja ngjintjai ts'íu̱, j'aich'áha̱ Jesu ngayjee̱ xu̱ta̱ un ko̱ xi tjíntujíhi̱n jánindoo̱.  
\v 33 Ngayjee̱ xu̱ta̱ na̱nti̱o̱ kama ñjakú a̱sti a̱nkju̱o̱.  
\v 34 Kits'ínnkihi̱ Jesu nkjin ṉkjún xu̱ta̱ un xi k'uhu̱n nkjin tíkjá ch'in. Kik'onsje nkjin ṉkjún jáninda. Najmi kitsjántehe̱ tsa ku̱i̱nchja̱ jánindoo̱, a̱t'aha̱ jánindoo̱ be yáha Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsitju Jesu nga y'éni̱jmí éhe̱n Nti̱a̱ná 
\r (Lc. 4:42-44) 
\p  
\v 35 Nk'ie nga jyunya xa̱ sa, tsisintje̱n Jesu ko̱ ngji nku a̱nte t'axín tiya. Yo̱ kinchja̱ko̱ Nti̱a̱ná.  
\v 36 A̱s'a̱i Simon ko̱ já xi tjíntuko̱ho̱ yo̱ i̱ncha tsangisjáí Jesu.  
\v 37 Nk'ie nga kisakúhu̱, b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱: 
\p —Ngayjee̱ xu̱ta̱ tíbangisjaihi. 
\p  
\v 38 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Tjián kj'a̱í a̱nte xi tjín tiña e̱i̱ tu̱ xi ko̱ ta̱ yo̱ k'ueni̱jmíhina. A̱t'aha̱ kui xá jáíhi̱na. 
\p  
\v 39 Ngji nga y'éni̱jmí xki̱ ni'ya sinagoga̱ xi tjín ngayjee̱ a̱nte Galilea̱ ko̱ kik'onsje jáninda xi tjíntujíhi̱n xu̱ta̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nku nda̱ xi k'uhu̱n ch'in fentujnu 
\r (Mt. 8:1-4; Lc. 5:12-16) 
\p  
\v 40 Nku nda̱ xi k'uhu̱n ch'in fentujnu j'aisehe̱ Jesu ko̱ tsasinkúnch'int'aha̱ nga tsankihi̱ nga ku̱a̱si̱nko̱ho̱. B'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Tsa ji xi mjehi, ka̱ma n'e̱ jení nga chjúxinní ch'in xi k'unna. 
\p  
\v 41 A̱s'a̱i kama ni̱ma̱ha̱ Jesu nda̱ uu̱n. Kingjénne ntsja nga kits'ínko̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Mjena. Katuma jei. 
\p  
\v 42 Ta̱ kuihi chu̱bo̱ kindyja ch'ihi̱n ndo̱. Kama je ngáha.  
\v 43 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ Jesu ndo̱: 
\p  
\v 44 —Ji, najmi tu̱ ch'a xi 'miyaihi̱ ni xi kamat'ain. T'ihi̱nkúchjihi̱ yjohi̱ nda̱ na̱'miu̱ ko̱ tjein chje̱ xi nkú ts'ín y'éjña Moise nga̱t'aha̱ nga ja kama jei, tu̱ xi sku̱e̱ kixi̱hi xu̱ta̱ nga ja kamanda ngáhani. 
\p  
\v 45 Tu̱nga nk'iehé nga ngji ndo̱, kitsúya tentehe̱ xu̱ta̱ ni xi kamat'ain. Kui nga najmi ta̱ kama jas'en chjihi Jesu nanki xi tjíhin yo̱. Tu̱ a̱ndai na̱nti̱o̱hó kikjatsú'ba má nga najmi tjín xu̱ta̱. Tu̱nga tsitjuhú xu̱ta̱ xi tjín tu̱ má nankihí ni nga j'aisehe̱. 
\c 2  
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nku nda̱ xi najmi ma fi 
\r (Mt. 9:1-8; Lc. 5:17-26) 
\p  
\v 1 A̱s'a̱i ta̱ j'aihí ngáha Jesu nanki Capernaum ko̱ kint'é xu̱ta̱ nga ja tíjña ngáha Jesu ni'yaha̱.  
\v 2 Kui nga kama ñjakú ṉkjúhun xu̱ta̱, nga santaha najmi ta̱ kis'ehe a̱nte a̱sti a̱nkju̱o̱, ko̱ Jesu y'éni̱jmíhi̱ éhe̱n Nti̱a̱ná xu̱to̱. 
\p  
\v 3 A̱s'a̱i i̱ncha j'ai ñju já xi i̱ncha kab'anganki nku nda̱ xi najmi ma fi. Jesu j'aich'áha̱ ndo̱.  
\v 4 Tu̱nga najmi mahá i̱ncha bichúko̱ nda̱ uu̱n má síjña Jesu tu̱ nga̱t'aha̱ xu̱ta̱ nkjin xi kama ñjakú yo̱. Kui nga i̱ncha kikjexíhin nku te ni xi kjinehe̱ ra̱ ni'yoo̱ ko̱ yo̱ i̱ncha kits'ínkjihi nda̱ uu̱n santaha má síjña Jesu. 
\p  
\v 5 Nk'ie nga kikie Jesu nga s'ejihi̱n jóo̱ nga Nti̱a̱ná kits'ín nibáha̱, a̱s'a̱i kinchja̱ko̱ nda̱ uu̱n: 
\p —Ji ntína̱, ja kama ndyjat'ahi ngatitsuhi̱n. 
\p  
\v 6 Tu̱nga ta̱ kab'entuhú yo̱ k'u̱a̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ xi b'i̱ ts'ín i̱ncha kits'ínnkjink'un:  
\v 7 “¿Á b'a̱ ts'ín tínchja̱ha nda̱i̱? Najmi tíbenkjún Nti̱a̱ná nga b'a̱ ts'ín tínchja̱. A̱t'aha̱ nku tutuhú Nti̱a̱ná xi maha̱ ts'ínndyjat'aha̱ xu̱ta̱ ngatitsuhu̱n.” 
\p  
\v 8 Tu̱nga tje̱n'yún kamankjihín ra̱ Jesu ni xi tíi̱ncha ts'ínnkjink'un jóo̱. A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —¿Á b'a̱ ts'ín tín'enkjínk'uhunnu?  
\v 9 ¿Má éhen xi 'yún na̱xu̱ tje̱n xi ka̱ma xíhi̱n nda̱ xi najmi ma fii̱? ¿A: “Ja kama ndyjat'ahi ngatitsuhi̱n”? ¿A ra̱: “Ti̱síntje̱i̱n, chjúbéí na̱chan xi kisujñasuin ko̱ ti̱tsutjai”?  
\v 10 Tu̱nga mjehéna kuakuchjínu̱u nga Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n tíjña ngajoho̱ Nti̱a̱ná a̱sunntei̱ xi má nga ka̱ma ts'i̱ínndyjat'aha̱ ngatitsuhu̱n xu̱ta̱. 
\p A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ nda̱ xi najmi ma fiu̱: 
\p  
\v 11 —Ji tínchjako̱ho. Ti̱síntje̱i̱n, chjúbéí na̱chahi̱n ko̱ t'in ngáhani ni'yahi̱. 
\p  
\v 12 A̱s'a̱i tje̱n'yún tsisintje̱hén nda̱ uu̱n, jakj'á na̱chaha̱n, ko̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ kikiehe̱ nga tsitjusje. Tu̱ ni xí kama nkjúhún ra̱ ngatentee̱ xu̱ta̱ ko̱ kits'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná. B'i̱ i̱ncha kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —Ndaha̱chí najmi kje̱e yaá nku ni xi nkúhu xu'bi̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ha̱ Jesu Levi 
\r (Mt. 9:9-13; Lc. 5:27-32) 
\p  
\v 13 A̱s'a̱i ta̱ tsitjuhú ngáha Jesu nga ngji a̱ndai ntáchak'uu̱n. Nkjin ṉkjún xu̱ta̱ j'aisehe̱, ko̱ Jesu tsakúyaha̱ xu̱to̱.  
\v 14 Nk'ie nga títs'ín ni̱yá, kikie nda̱ xi 'mi Levi xi ntíhi̱ Alfeo̱ nga kab'ejña a̱nte má nga f'áchjíntjai ch'á nga ts'ínxát'aha̱ já Roma̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Tsjénnkiní. 
\p A̱s'a̱i tsisintje̱n Levi ko̱ kitsjennkíhi̱ Jesu. 
\p  
\v 15 Nk'ie nga tíkjine Jesu ni̱ñu̱ ni'yaha̱ Levi, nkjin ṉkjún já xi f'áchjíntjai ch'á nga ts'ínxát'aha̱ já Roma̱ ko̱ já xi najmi na̱xu̱ ts'íntjusun kju̱a̱téxumaha̱ Moise ta̱ i̱ncha j'aik'ientut'áha̱ Jesu ko̱ já ni'yakuyáha̱. A̱t'aha̱ nkjin ṉkjún maha xi i̱ncha kitsjennkíhi̱.  
\v 16 Kikie já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ já fariseo̱ nga Jesu tíkjineko̱ ni̱ñu̱ jóo̱. A̱s'a̱i kinchja̱ko̱ já ni'yakuyáha̱ Jesu nga b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —¿Á já xi f'áchjíntjaihi ch'á ko̱ já xi najmi na̱xu̱ ts'íntjusuhun kju̱a̱téxumaha̱ Moise tíneko̱ho ni̱ñu̱ nda̱ maestru̱nu̱u? 
\p  
\v 17 Nk'ie nga kint'é Jesu éi̱n, b'i̱ kitsú: 
\p —Xu̱ta̱ xi uhu̱n machjéhe̱n já chji̱ne̱nki, najmi xi ndaha̱. Najmi xu̱ta̱ je jái̱ nchjaha̱, xu̱ta̱ ngatitsun ní jái̱ nchjaha̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Jesu nkjé tjíhin nga k'úéntu kjintíá xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱ 
\r (Mt. 9:14-17; Lc. 5:33-39) 
\p  
\v 18 Nku ni̱yá nk'ie nga tjíntu kjintíá já ni'yakuyáha̱ Jua Bautista̱ ko̱ já fariseo̱, a̱s'a̱i tjín xi i̱ncha j'aisehe̱ Jesu ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —¿Nkú tjíhi̱n ra̱ nga najmi b'entu kjintíáha já ni'yakuyáhi̱, xi nkú ts'ín b'entu kjintíá já ni'yakuyáha̱ Jua ko̱ já ni'yakuyáni̱? 
\p  
\v 19 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿A mahá b'entu kjintíá xu̱ta̱ xi tjíntujín nku s'í kju̱a̱bixan nk'ie nga tíjñajin saha̱ nda̱ bixoo̱n? Nk'ie nga tíjñajin saha̱ nda̱ bixoo̱n, najmi ka̱ma k'úéntu kjintíá.  
\v 20 Tu̱nga ku̱i̱chúhú ni̱stjin nga chjú'aha̱ nda̱ bixoo̱n. Nk'ie nga ku̱i̱chú ni̱stjin xu'bo̱, nk'iehé nga k'úéntu kjintíá. 
\p  
\v 21 ’Najmi ch'a b'éstiko̱ho najyun chá nku te najyun tse̱tse̱ xi najmi kje̱e nibákú. A̱t'aha̱ nibákú najyun tse̱tse̱ ko̱ kjeti̱ya najyun chóo̱. B'a̱ ts'ín fi tsehe má kitiyá.  
\v 22 Ko̱ ta̱ ndaha najmi ch'a binchá binu̱ tse̱tse̱ nku tsa tja̱ba̱xín chá. A̱t'aha̱ binu̱ tse̱tse̱ kjeti̱ya tsa tja̱ba̱xín chóo̱. A̱s'a̱i fi ndzjo binu̱ ko̱ batsun tsa tja̱ba̱xíu̱n. Kui nga tsa tja̱ba̱xín tse̱tse̱hé xincháha binu̱ tse̱tse̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu ni̱stjin nkjúu̱n 
\r (Mt. 12:1-8; Lc. 6:1-5) 
\p  
\v 23 Nku xua̱tu̱ tíf'a Jesu má nga tjíntje̱ tuni̱ñu̱. A̱s'a̱i i̱ncha kikje'yún tuni̱ñu̱ já ni'yakuyáha̱ ko̱ kits'íntjiya ntsja nga kikjine.  
\v 24 A̱s'a̱i b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ Jesu já fariseo̱: 
\p —Cha̱se̱ ma ri̱. ¿Á ni xi tíjña nkjúhu̱n ra̱ kju̱a̱téxumoo̱ nga ni̱stjin nkjúu̱n tíi̱ncha ts'íhin já ni'yakuyáhi̱? 
\p  
\v 25 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿A ndaha̱chí najmi kje̱e n'eyo má nga tjít'a ni xi kits'ín David nk'ie nga un kikiehe̱ ko̱ kama bjoho̱ kui ko̱ já xi tje̱nko̱ho̱?  
\v 26 Kui ni̱stjiu̱n Abiatar tjíhi̱n nda̱ na̱'mi títjun. Jas'en David a̱nte nkjúhu̱n Nti̱a̱ná ko̱ kikjine ni̱nku̱a̱n nkjún xi tjíntu yo̱, ni xi tu̱ já na̱'miu̱ ma kjinehé. Ta̱ kitsjá yaha̱ ni̱nku̱o̱n já xi tje̱nko̱ho̱. 
\p  
\v 27 ’Ni̱stjin nkjúu̱n kis'ejña ngandaha̱ xu̱ta̱, najmi ngandaha̱ ni̱stjin nkjúu̱n kamandaha xu̱ta̱.  
\v 28 Kui nga Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n batéxumaha̱ ra̱ santaha ko̱ ni̱stjin nkjúu̱n. 
\c 3  
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nku nda̱ xi ch'ihi̱n ntsja 
\r (Mt. 12:9-14; Lc. 6:6-11) 
\p  
\v 1 Nku ni̱yá jas'en Jesu ni'ya sinagoga̱ ko̱ yo̱ ta̱ kab'ejña nku nda̱ xi ch'ihi̱n ntsja.  
\v 2 Kikunntá 'maha̱ jóo̱ tu̱ xi i̱ncha sku̱e̱he tsa ts'i̱ínnkihi̱ ndo̱ nga ni̱stjin nkjúu̱n, tu̱ xi b'a̱ ts'ín sa̱kúhu̱ ra̱ má tíndyjajihi̱n Jesu. 
\p  
\v 3 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ Jesu nda̱ xi ch'ihi̱n ntsja: 
\p —Ti̱síntje̱i̱n ko̱ ti̱si̱njñai kamasee̱n. 
\p  
\v 4 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ jóo̱: 
\p —Jun, ¿mí nihi xi ma n'e nga ni̱stjin nkjúu̱n? ¿A ma n'e ni xi nda, a ra̱ ni xi najmi nda? ¿A ma n'ek'anki xu̱ta̱, a ra̱ ma n'ek'ien? 
\p Tu̱nga najmi kinchja̱há jóo̱. 
\p  
\v 5 A̱s'a̱i kjan tsasehe̱ Jesu já xi kabinchandaihi̱ ko̱ kikie babaha̱ a̱t'aha̱ ndjá tjíntuyá ani̱ma̱ha̱ jóo̱. B'i̱ kitsúhu̱ nda̱ xi ch'ihi̱n ntsja: 
\p —Tjentei ntsa̱i̱. 
\p Kingjénte ntsja ndo̱ ko̱ kamanda. 
\p  
\v 6 Tu̱nga nk'iehé nga tsitju já fariseo̱ yo̱, a̱s'a̱i kama ñjakúko̱ já xi yjanki nda̱ rei̱ Herode̱ Antipa̱ nga tsangisjai ni̱yáko̱ xi nkú ts'ín ka̱ma ts'i̱ínk'iehen Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nkjin xu̱ta̱ a̱ndai ntáchak'uu̱n 
\p  
\v 7 A̱s'a̱i ngjiko̱ t'axín Jesu já ni'yakuyáha̱ a̱ndai ntáchak'uu̱n. Ta̱ kitsjennkíhi̱ nkjin ṉkjún xu̱ta̱ xi i̱ncha niba a̱nte Galilea̱.  
\v 8 Ko̱ ta̱ i̱ncha kint'é ngayjee̱ ni xi títs'ín Jesu xu̱ta̱ xi tjín a̱nte Judea̱, xi tjín nanki Jerusalen, xi tjín a̱nte Idumea̱, xi tjín ngabantá ntáje̱ Jordan, ko̱ xi tjín a̱ndaihi̱ nanki Tiro̱ ko̱ nanki Sidon. Kui kju̱a̱ha nga i̱ncha j'aise tentehe̱ ra̱. 
\p  
\v 9 A̱s'a̱i y'éxá Jesu já ni'yakuyáha̱ xi má nga k'u̱éndaha̱ nku tsutsu, tu̱ xi najmi ku̱a̱si̱nne'yúhu̱n ra̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ nkjin xi kama ñjakú yo̱.  
\v 10 A̱t'aha̱ ngatentee̱ xu̱ta̱ xi uhu̱n i̱xí tíi̱ncha basinne'yúhún ra̱ nga mjehe̱ ts'i̱ínko̱ho̱, a̱t'aha̱ nkjin ṉkjún maha xu̱ta̱ un xi kits'ínnkihi̱. 
\p  
\v 11 Ko̱ máha jánindoo̱, nk'ie nga i̱ncha kikie Jesu, tsinchakúnch'int'aha̱ ko̱ b'i̱ i̱ncha kitsú nga kikjintáya: 
\p —¡Ji xi Ntíhi̱ Nti̱a̱ná! 
\p  
\v 12 Tu̱nga ndjáhá kinchja̱ko̱ Jesu jánindoo̱ tu̱ xi najmi i̱ncha ku̱i̱tsu̱yaha yáha Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsjá xáha̱ Jesu já postru̱ xi te joo̱ 
\r (Mt. 10:1-4; Lc. 6:12-16) 
\p  
\v 13 A̱s'a̱i ngjinji Jesu nku a̱sunntu tje̱nki̱. Kinchja̱ha̱ já xi j'ájin nga kj'u̱a̱ísehe̱ ko̱ i̱ncha j'ai jóo̱.  
\v 14 Te jo maha já xi j'ájin tu̱ xi tsjénko̱ho̱ ra̱ ko̱ tu̱ xi ts'i̱ínkjihi nga k'u̱éni̱jmí éhe̱n Nti̱a̱ná. Já postru̱ kitsúhu̱ jóo̱.  
\v 15 Kitsjáha̱ jóo̱ nga ngajoho̱ ts'i̱ínnkihi̱ ra̱ xu̱ta̱ ko̱ nga k'o̱nsje jáninda xi tjíntujíhi̱n xu̱ta̱. 
\p  
\v 16 Kui xu'bi̱ já te jo xi j'ájin Jesu: Simon xi kitsjá j'áíhi̱n nga kui xi ta̱ Pedro̱ k'úín;  
\v 17 Santiago̱ ko̱ Jua xi nts'e̱ maha xinkjín, xi jáha̱ Zebedeo̱ maha. Jesu ta̱ kitsjá j'áíhi̱n já xi joo̱ nga ta̱ k'úín Boanerge̱, kui j'áín xi tsuhu̱ ra̱: Ntíhi̱ Ch'o̱n.  
\v 18 J'ájin ya: Andre, Felipe̱, Bartolome, Mateo̱, Toma, Santiago̱ xi ntíhi̱ Alfeo̱, Tadeo̱, Simon xi mako̱ já cananista,  
\v 19 ko̱ Juda̱ Iscariote̱ xi a̱skahan kits'ínkjas'en Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu nda̱ninda Beelzebu 
\r (Mt. 12:22-32; Lc. 11:14-23; 12:10) 
\p  
\v 20 A̱s'a̱i kik'óya ngáha Jesu ni'yaha̱ ko̱ ta̱ kama ñjakú ṉkjúhún ngáha xu̱ta̱, nga santaha najmi kama i̱ncha kikjine ni̱ñu̱.  
\v 21 Nk'ie nga kint'é xu̱ta̱ xinkjín Jesu niu̱, i̱ncha j'aingisjaihi̱. A̱t'aha̱ b'a̱ kitsú xu̱ta̱ nga ja tíma luku̱ Jesu. 
\p  
\v 22 Máha já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ xi i̱ncha nibaha nanki Jerusalen, kui xi b'a̱ kitsú: 
\p —Nda̱ninda Beelzebu xi nda̱ninda k'aku̱hu̱ jánindoo̱ tíjñajihi̱n nda̱i̱. Kui nga nga'yúhu̱n nda̱ninda k'aku̱hu̱ jánindoo̱ tím'osjeko̱ho jánindoo̱. 
\p  
\v 23 A̱s'a̱i kinchja̱ha̱ Jesu jóo̱ ko̱ y'éjña chu̱ba̱yaha̱ nga tsakúya: 
\p —Jun, ¿nkú ts'ín ka̱maha tsa nda̱nindoo̱ ta̱ kuihi k'o̱nsje suba yjoho̱?  
\v 24 Xu̱ta̱ xi tjín má nga batéxuma nku nda̱ rei̱, tsa ta̱ kuihi fi kontra̱ha̱ xinkjín, ndaha̱chí najmi tse maha̱ má nga batéxuma nda̱ rei̱ xu'bo̱.  
\v 25 Ko̱ tsa xu̱ta̱ xi tjíntu nku ni'ya fi kontra̱ha̱ xinkjín, ndaha̱chí najmi ta̱ s'ehe̱ ra̱ nga'yún.  
\v 26 B'a̱ ta̱ ts'ín tíjña ts'e̱ nda̱nindoo̱. Tsa Satana ku̱a̱kjánya yjoho̱ nga ta̱ kuihi ngju̱a̱i̱ kontra̱ yjoho, ndaha̱chí najmi tse ka̱maha̱ nga k'úéjña. Tu̱ sa ní ku̱i̱chúkje ni̱stjihi̱n. 
\p  
\v 27 ’Ndaha nku najmi ma fas'en ni'yaha̱ nku nda̱ xi 'yún tjíhi̱n nga'yún ko̱ kjé'aha̱ ni xi tjíhín. Tjín níhi nga tjun k'u̱é'yún ndo̱. B'a̱ ts'ín ka̱ma kjé'aha̱ ra̱ ni xi tjíhi̱n ndo̱ ni'yaha̱. 
\p  
\v 28 ’Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Ka̱ma ndyjat'aha̱ ngatentee̱ ngatitsuhu̱n xu̱ta̱ ko̱ ngatentee̱ tu̱ mí én ch'on tsuhú ni xi kitsú.  
\v 29 Tu̱nga xi ch'on ku̱i̱tsu̱hu̱ Espiri̱tu̱ Santo̱, kui xi najmi ta̱ ka̱ma ndyjat'aha̱ ra̱. Nku jé xi najmi ta̱ ka̱maha̱ ra̱ ndyja̱ha ts'i̱ín. 
\p  
\v 30 B'a̱ kitsú Jesu a̱t'aha̱: “Nda̱nindoo̱ tíjñajihi̱n”, i̱ncha kitsú jóo̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Jesu yá xi na̱aha̱ ko̱ yá xi já nts'e̱ 
\r (Mt. 12:46-50; Lc. 8:19-21) 
\p  
\v 31 Ja kamoo̱. J'ai na̱aha̱ ko̱ já nts'e̱ Jesu. Na̱tsiu̱n tsincha nga kits'ínkji xi ngji nchja̱ha̱ Jesu.  
\v 32 A̱s'a̱i xu̱ta̱ xi kab'entut'áha̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Na̱ahi̱, já nts'ei ko̱ jminchjín nichjai kabincha na̱tsin ján. Mje rúhu̱ ku̱i̱nchja̱ko̱hi. 
\p  
\v 33 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Yá xi nána̱ ko̱ yá xi já nts'é? 
\p  
\v 34 A̱s'a̱i tsasehe̱ xu̱ta̱ xi kab'entut'áha̱ ko̱ b'i̱ kitsú: 
\p —Kui xu̱ta̱ xu'bi̱ xi nána̱ ko̱ já nts'é.  
\v 35 Tu̱ yáhá ni xi ts'i̱íntjusun xi nkú ts'ín mjehe̱ Nti̱a̱ná, kui xi nda̱ nts'é, na̱ nichja ko̱ nána̱. 
\c 4  
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku nda̱ xi tsaténdzjo xujmá 
\r (Mt. 13:1-9; Lc. 8:4-8) 
\p  
\v 1 Nku ni̱yá Jesu tsakúyaha̱ xu̱ta̱ éhe̱n Nti̱a̱ná a̱ndai ntáchak'uu̱n, ko̱ tu̱ ni xí nkjihín xu̱ta̱ kama ñjakút'aha̱. Kui nga nku tsutsu ngjik'iejñayaha ko̱ ngayjee̱ xu̱to̱ a̱ndai ntóo̱ tsincha.  
\v 2 Nkjin tíkjá ni tsakúyaha̱ nga y'éjña chu̱ba̱yaha̱. B'i̱ kitsú: 
\p  
\v 3 —Tjenñju. Nku nda̱ ngjiténdzjo xujmá.  
\v 4 Nk'ie nga tíbaténdzjo xujmóo̱, k'u̱a̱ xi tsixuntu a̱ndai ni̱yóo̱. A̱s'a̱i i̱ncha j'ai ni̱see̱ ko̱ kikjine xujmá xu'bo̱.  
\v 5 K'u̱a̱ xi tsixuntu a̱jin ndji̱o̱ má nga najmi 'yún tjín ninte. Ki̱tsa̱ jasu xujmóo̱, a̱t'aha̱ najmi 'yún tjain nintee̱.  
\v 6 Tu̱nga nk'iehé nga tsitju ts'íu̱, kits'ínchjaha̱n ko̱ kixí, a̱t'aha̱ najmi 'yún ngjiyanji kja̱ma̱ha̱.  
\v 7 K'u̱a̱ ngá xi tsixuntu a̱jin na'yóo̱. Kisá na'yóo̱ ko̱ najmi kitsjántehe̱ nga nda sa̱á xujmá xu'bo̱. Najmi chumi nihi kitsjá.  
\v 8 Tu̱nga k'u̱a̱há ngá xi tsixuntu má nga nda nankiu̱. Jasu xujmá xu'bo̱ ko̱ kisá. Tu̱ xí tsehé ni xi kitsjá. Tjín xujmóo̱ xi kitsjá katé tjíhin, tjín xi kitsjá cháte ko̱ te tjíhin, ko̱ tjín ngá xi kitsjá unchan tjíhin. 
\p  
\v 9 Ko̱ b'i̱ kitsú sa: 
\p —Xi tje̱n tja̱ba̱xínñju, katasínñju. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Jesu á tu̱ subahá y'éjña chu̱ba̱yaha nga tsakúya 
\r (Mt. 13:10-17; Lc. 8:9-10) 
\p  
\v 10 A̱skahan nk'ie nga y'ejña suba Jesu, xu̱ta̱ xi kabinchat'aha̱ ko̱ já ni'yakuyá xi te joo̱ i̱ncha kingjásjaiyaha̱ mí nihi xi tsakúya nga y'éjña chu̱ba̱ya. 
\p  
\v 11 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Jun ja kik'a̱i̱nu̱u nga ka̱mankjinnu̱u ni xi 'ma tíjña ts'e̱ xi nkú ts'ín batéxuma Nti̱a̱ná. Tu̱nga xu̱ta̱ xi k'oo̱ tu̱ s'ejña chu̱ba̱yahá ra̱,  
\v 12 tu̱ xi ndaha tsa ku̱a̱se̱he tu̱nga najmi sku̱e̱hé, ko̱ ndaha tsa ku̱a̱sínñju tu̱nga najmi ka̱mankjihín ra̱. B'a̱ ts'ín najmi ngju̱a̱i̱kj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱ ko̱ najmi n'e̱ndyjat'aha̱ ra̱ ngatitsuhu̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu xi nkú ts'ín ts'ínkjáíhi̱n xu̱ta̱ éhe̱n Nti̱a̱ná 
\r (Mt. 13:18-23; Lc. 8:11-15) 
\p  
\v 13 B'i̱ kitsú ya Jesu: 
\p —¿A najmi mankjinnu̱u nkú tsuhu̱ ra̱ én xi kuak'iejñá chu̱ba̱ya? Tsa najmi kamankjinnu̱u, ¿nkú ts'ín ka̱mankjin tentehe̱nu̱u én xi bakuyá nga b'ejñá chu̱ba̱ya? 
\p  
\v 14 ’Nda̱ xi tsaténdzjo xujmóo̱, kui xi nkú joyaha xi b'éni̱jmí éhe̱n Nti̱a̱ná.  
\v 15 Tjín xu̱ta̱ xi b'a̱ k'un xi nkú joyaha xujmá xi tsixuntu a̱ndai ni̱yóo̱. Nk'ie nga nt'é ée̱n, tje̱n'yún nibáhá Satana ko̱ kjexín én xi ja kis'entje̱jin ani̱ma̱ha̱. 
\p  
\v 16 ’Tjín ngá xu̱ta̱ xi b'a̱ k'un xi nkú joyaha xujmá xi tsixuntu a̱jin ndji̱o̱. Nk'ie nga nt'é ée̱n, tje̱n'yún tsjohó ts'ín ts'ínkjáíhi̱n.  
\v 17 Tu̱nga najmi 'yúhún tjíhi̱n kja̱ma̱ a̱jin ani̱ma̱ha̱ ko̱ najmi ndjá bincha. Nk'ie nga sakúhu̱ kju̱a̱sti ko̱ nk'ie nga n'e uncha tu̱ nga̱t'aha̱ ée̱n, ts'ín t'axíhi̱n yjoho̱ ée̱n. 
\p  
\v 18 ’Tjín ngá xu̱ta̱ xi b'a̱ k'un xi nkú joyaha xujmá xi tsixuntu a̱jin na'yóo̱. Kui xu̱ta̱ha xi ta̱ nt'é ée̱n,  
\v 19 tu̱nga ni xi tjíhín a̱sunntei̱ s'enta̱ha̱ ra̱, kju̱a̱nchi̱nóo̱ b'ana̱cha̱ha̱, ko̱ ma mje tentehe̱ ni xi tjín. B'a̱ ts'ín najmi sakúntehe̱ ra̱ nga nda sa̱áha ée̱n a̱jin ani̱ma̱ha̱ xu̱ta̱ xu'bo̱ ko̱ najmi tsjá cha̱n. 
\p  
\v 20 ’Tu̱nga tjíhín xu̱ta̱ xi b'a̱ k'un xi nkú joyaha xujmá xi tsixuntu nanki xi ndoo̱. Kui xu̱ta̱ha xi nt'é ée̱n ko̱ ts'ínkjáíhi̱n. Nda ts'ín nga b'entu. Kui xi b'a̱ joyaha xujmá xi tsjá katé tjíhin, ko̱ tsa cháte ko̱ te tjíhin, ko̱ tsa unchan tjíhin. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga najmi ma s'ejña 'ma éhe̱n 
\r (Lc. 8:16-18) 
\p  
\v 21 B'i̱ ta̱ kitsú sa Jesu: 
\p —¿A tjín xi b'éti nku nd'í tu̱ xi k'u̱éjñaha kintehe̱ nku kaxa̱ a ra̱ kintehe̱ nku kama̱? ¿A najmi b'éjña nk'ahá?  
\v 22 A̱t'aha̱ ngayjee̱ ni xi 'ma tíjña nd'a̱i̱, ku̱i̱chú ni̱stjin nga s'e̱jña chji. Ko̱ ngayjee̱ ni xi najmi tíjña chji nd'a̱i̱, ku̱i̱chú ni̱stjin nga ku̱i̱tju chji.  
\v 23 Xi tje̱n tja̱ba̱xínñju, katasínñju. 
\p  
\v 24 B'i̱ ta̱ kitsú sa Jesu: 
\p —'Yún nda ta̱sinñjuhu̱u ni xi tínu'yó. Xi nkú ts'ín nda ku̱a̱sinñju, b'a̱ ts'ín nda ka̱mankjinnu̱u, ko̱ 'yún k'u̱a̱i̱ sanu̱u nga ka̱mankjinnu̱u ni xi tínu'yó.  
\v 25 A̱t'aha̱ xi ba̱sínñju ni xi bakuyá, kui xi k'u̱a̱i̱ saha̱ nga ka̱mankjihi̱n. Tu̱nga xi najmi ba̱sínñju, chjú'aha̱ santaha ni xi i̱chí mankjihi̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku xujmá xi sá suba 
\p  
\v 26 B'i̱ ta̱ kitsú sa Jesu: 
\p —Má batéxuma Nti̱a̱ná, kui xi b'a̱ joyaha ni xi ma nk'ie nga nku nda̱ baténdzjo xujmá.  
\v 27 Tsa kjife ndo̱ ko̱ tsa tíjña tík'un, ndaha tsa nga ni̱stjiu̱n ko̱ ndaha tsa nga ni̱stje̱n, fasu xujmóo̱ ko̱ sá. Najmi be ndo̱ á b'a̱ maha.  
\v 28 A̱t'aha̱ t'anankiu̱ ts'ín nga sá kui ni ján. Títjun tjuhu̱ nts'én, a̱s'a̱i tjuhu̱ xka̱, a̱skahan xu, ko̱ ja kamoo̱ s'ehe̱ xujmá.  
\v 29 Nk'ie nga ja chu̱ba̱ha̱, a̱s'a̱i bate ndo̱ niu̱, a̱t'aha̱ ja kuichu ni̱stjin nga stí. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku k'un mostasa̱ 
\r (Mt. 13:31-32; Lc. 13:18-19) 
\p  
\v 30 B'i̱ ta̱ kitsú sa Jesu: 
\p —¿Mí nihi xi k'uejñá chu̱ba̱yako̱hona xi nkú ts'ín batéxuma Nti̱a̱ná? ¿Mí éhen xi ts'inchjén nga k'uejñá chu̱ba̱yahana?  
\v 31 Kui xi nkú joyaha nku k'un mostasa̱ xi s'entje̱. Kui k'un xu'bi̱ xi 'yún i̱chí sa nga k'un xi k'oo̱ xi tjín a̱sunntee̱.  
\v 32 Tu̱nga nk'iehé nga ja s'entje̱, a̱s'a̱i sá ko̱ 'yún chánka ma sa nga ni ntje̱ xi k'oo̱. I ṉkjún ma tjiaha̱, nga santaha ni̱see̱ ts'ínnda'á nu̱ba̱ha̱ má nk'íéhe̱n tjiaha̱ yóo̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu 
\r (Mt. 13:34-35) 
\p  
\v 33 Jesu y'éjña chu̱ba̱yaha̱ xu̱ta̱ nga tsakúyaha̱. Ni xi ma chu̱ba̱yaha̱ ra̱ xu̱ta̱, kui nihi xi kits'ínchjén.  
\v 34 Najmi tsakúya tsa najmi y'éjña chu̱ba̱ya. Tu̱nga máha já ni'yakuyáha̱, najmi y'éjña chu̱ba̱yaha̱ nga tsakúyaha̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínk'íéjyu Jesu ntjo̱ ko̱ ntáchak'uu̱n 
\r (Mt. 8:23-27; Lc. 8:22-25) 
\p  
\v 35 Ta̱ kuihi ni̱stjin xu'bo̱ nkú ma nga ja tíma jyun, b'i̱ kitsúhu̱ Jesu já ni'yakuyáha̱: 
\p —Tjián ngabantá ján. 
\p  
\v 36 A̱s'a̱i kits'ínkji xu̱ta̱ nkjiu̱n ko̱ tsutsu xi tu̱ b'a̱ ts'ín jahá kab'eya i̱ncha ngjiko̱. Ta̱ i̱ncha kitsjennkíhi̱ kj'a̱í sa tsutsu.  
\v 37 Tu̱ ni xi kamahá, tu̱ i̱ncha kamanehé nku ntjo̱ xi tu̱ xí 'yúhún, ko̱ t'éhe̱n ntáchak'uu̱n ni xi nkjún kits'íhi̱n tsutsuu̱, nga santaha ja ma tséhé ni ntánijua xi tífas'ehe̱n. 
\p  
\v 38 Tu̱nga máha Jesu, kjife a̱stu̱n tsutsuu̱ nga kab'énki nku ni nintaku̱. A̱s'a̱i já ni'yakuyáha̱ ngji ts'ínkj'áha̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ¿á najmi nkjún tímaha ri? ¡Ja ku̱a̱yáá e̱i̱ ni̱! 
\p  
\v 39 A̱s'a̱i tsisintje̱n Jesu ko̱ ndjá kinchja̱ko̱ ntjo̱ ko̱ ntáchak'uu̱n nga b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —¡Tjenjyúí! ¡Tjent'íáhi̱! 
\p Kitsjenjyú ntjo̱ ko̱ kis'e jyujyu. 
\p  
\v 40 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ já ni'yakuyáha̱: 
\p —¿Á b'a̱ nkjún ts'ín binkjuhunnu? ¿Á najmi s'ejihi̱nnu̱u Nti̱a̱ná? 
\p  
\v 41 Tu̱ xí i̱ncha kitsankjúhún jóo̱ ko̱ b'i̱ ngján b'i̱ kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —¿Yá nda̱ha xu'bi̱ nga santaha ntjo̱ ko̱ ntáchak'uu̱n nt'é'éhe̱n ra̱? 
\c 5  
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ín nda̱íhi̱ Jesu nku nda̱ xi tíjñajihi̱n nda̱nindoo̱ 
\r (Mt. 8:28-34; Lc. 8:26-39) 
\p  
\v 1 A̱s'a̱i i̱ncha tsichu nankihi̱ xu̱ta̱ Gerasa̱, nanki xi tíjña ngabantá ntáchak'uu̱n.  
\v 2 Nk'ie nga tsitjujen Jesu tsutsuu̱, tje̱n'yún j'aik'úhún ra̱ nku nda̱ xi tsitjujin tsjóo̱. Nda̱nindoo̱ tíjñajihi̱n ndo̱.  
\v 3 A̱jin tsjóo̱ b'ejña ko̱ najmi ch'a ta̱ ma ts'ínk'íéjña'yúhu̱n ra̱, ndaha tsa n'úki̱cha̱ s'e̱'yúnko̱ho.  
\v 4 A̱t'aha̱ nkjin ṉkjún ni̱yá kis'e'yúnko̱ho n'úki̱cha̱ sjai ko̱ ntsja, tu̱nga kikjeti̱yahá n'úki̱cha̱ ntsja ko̱ kits'ín xi̱xi̱ n'úki̱cha̱ sjai. Najmi tjín xi ma ts'ínk'íéjña jyuhu̱ ndo̱.  
\v 5 Ni̱stjin ni̱stje̱n fatsú'bajín tsjóo̱ ko̱ jñóo̱ nga kjintáya ko̱ nga ndji̱o̱ ts'ín'unko̱ho̱ ra̱ yjoho̱. 
\p  
\v 6 Nk'ie nga kjin tje̱n sa Jesu, kikiehe̱ ndo̱ ko̱ tsangatsanka nga j'aisinkúnch'int'aha̱.  
\v 7 'Yún kikjintáya nga b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Ji Jesu, Ntíhi̱ Nti̱a̱ nku tutu xi tíjña nk'a ján, ¿mí nihi xi tjínko̱hi an? Nti̱a̱ nku tutuu̱ tíbená. Tíbankihi nga najmi tu̱ 'ba̱i̱ní kju̱a̱ni̱ma̱. 
\p  
\v 8 B'a̱ ts'ín kinchja̱ ndo̱ a̱t'aha̱ Jesu b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —¡Ji nda̱ninda, ti̱tjusje̱jihi̱n ndo̱! 
\p  
\v 9 A̱s'a̱i Jesu kingjásjaiyaha̱: 
\p —¿Nkú 'mihi? 
\p B'a̱ kitsú jánindoo̱: 
\p —Legion 'mini̱ a̱t'aha̱ tu̱ xí nkjihín maha̱ni̱. 
\p  
\v 10 A̱s'a̱i 'yún ṉkjún i̱ncha tsankihi̱ Jesu nga najmi tu̱ ts'i̱ínkji t'axíhi̱n.  
\v 11 Xi tje̱hen nku a̱sunntu tje̱nki̱ nkjin ṉkjún chi̱nka̱ tíi̱ncha kjine jñá.  
\v 12 A̱s'a̱i jánindoo̱ i̱ncha tsankihi̱ Jesu: 
\p —N'e̱kjíni̱ má tjíma chi̱nko̱ tu̱ xi ku̱i̱tjás'e̱njihi̱n ri̱. 
\p  
\v 13 A̱s'a̱i Jesu kitsjántehe̱ jánindoo̱. I̱ncha tsitjujíhi̱n ndo̱ nga i̱ncha ngjikjas'enjihi̱n chi̱nko̱. Jo ra̱ mii̱ maha chi̱nko̱. Tsangatsanka chi̱nko̱ nga kikjaníkj'antjai yjoho̱ má nk'antjaihi̱ yo̱ ko̱ tsixuntujín ntáchak'uu̱n. Yo̱ jesunjin ntá. 
\p  
\v 14 A̱s'a̱i i̱ncha tsanka já xi tíi̱ncha kunntá chi̱nko̱. Ngji tsúyaha̱ xu̱ta̱ xi tjín a̱jin na̱nti̱o̱ ko̱ a̱ndai na̱nti̱o̱. A̱s'a̱i i̱ncha j'aisehe̱ xu̱ta̱ ni xi kamoo̱.  
\v 15 J'ai má tíjña Jesu ko̱ kikie nga kab'ejña yo̱ nda̱ xi tsitjujíhi̱n jáninda xi tu̱ xí nkjihín maha. Ja yja ngáha najyun ko̱ ja nda je je ngáha. I̱ncha kitsankjún jóo̱. 
\p  
\v 16 Já xi kikie ni xi kamoo̱ i̱ncha kitsúyaha̱ xu̱ta̱ xingisoo̱ ni xi kamaha̱ ndo̱ ko̱ ni xi i̱ncha kamaha̱ chi̱nko̱.  
\v 17 A̱s'a̱i xu̱ta̱ na̱nti̱o̱ tsankihi̱ Jesu nga ku̱i̱tju nankihi̱.  
\v 18 Nk'ie nga tífas'en ngáha Jesu tsutsuu̱, nda̱ xi tsitjujíhi̱n jánindoo̱ mjehe̱ nga tsjénnkihi̱ ko̱ tsankihi̱ kju̱a̱.  
\v 19 Tu̱nga najmi kitsjántehé ra̱ Jesu. B'i̱ kitsúhu̱: 
\p —T'in ni'yahi̱ ko̱ t'ihi̱nse̱i̱hi̱ xu̱ta̱ xinki̱. T'inyaihi̱ ngayjee̱ ni xi kuats'ínko̱hi Nti̱a̱ná ko̱ xi nkú ts'ín kama ni̱ma̱ha̱ ji. 
\p  
\v 20 A̱s'a̱i ngji ndo̱ ko̱ kik'atuts'i̱hi̱n nga kitsúya a̱nte Decapo̱li̱ ngayjee̱ ni xi kits'ínko̱ho̱ Jesu. Ngatentee̱ xu̱ta̱ xi tjín yo̱ i̱ncha kama nkjúhu̱n niu̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nku ta̱kjín ko̱ nku ta̱chju̱ún 
\r (Mt. 9:18-26; Lc. 8:40-56) 
\p  
\v 21 Nk'ie nga ja kik'óyako̱ ngáha Jesu tsutsuu̱ ngabantá ntáchak'uu̱n, a̱s'a̱i nkjin ṉkjún xu̱ta̱ kama ñjakút'aha̱ ko̱ y'ejña Jesu a̱ndai ntáchak'uu̱n.  
\v 22 A̱s'a̱i j'ai nku nda̱ xi 'mi Jairo̱ xi ta̱ nku nda̱ k'aku̱hu̱ ni'ya sinagoga̱. Nk'ie nga kikie Jesu, tsasinkúnch'int'aha̱  
\v 23 ko̱ tsankihi̱ nga ku̱a̱si̱nko̱ho̱. B'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Ta̱kjín i̱chína̱ ja tí'me. Nibángjennéí ntsa̱i̱ ntína̱ tu̱ xi ka̱mandaha ko̱ kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱. 
\p  
\v 24 A̱s'a̱i ngjiko̱ Jesu ndo̱, ko̱ nkjin ṉkjún xu̱ta̱ kitsjennkíhi̱ nga i̱xí tsinchane'yúhún ra̱. 
\p  
\v 25 Ta̱ tje̱njihi̱n xu̱ta̱ nkjiu̱n nku ta̱chju̱ún xi tjíhi̱n te jo nú nga jní títs'ínk'iehe̱n.  
\v 26 Kui xi nkjin kju̱a̱ni̱ma̱ kikie a̱ya ntsja já chji̱ne̱nkiu̱. Santaha kits'ínkje ngayjee̱ ni xi tjíhín, tu̱nga ndahá i̱chí najmi kamanda. Tu̱ sa ní 'yún ngjitse ch'ihi̱n. 
\p  
\v 27 Nk'ie nga kint'é ta̱chjúu̱n ni xi títs'ín Jesu, a̱s'a̱i j'ai tje̱nnki Jesu a̱jihi̱n xu̱ta̱ nkjiu̱n. J'aik'úhu̱n ko̱ kits'ínko̱ najyun xi yja Jesu.  
\v 28 A̱t'aha̱ b'i̱ ts'ín kits'ínnkjink'un: “Tsa tu̱ najyuhu̱n ts'inko̱ sa, ka̱manda ngáhana.”  
\v 29 Nk'ie nga b'a̱ kits'ín, tje̱n'yún kitikjáyahá ra̱ jníu̱ ko̱ ndzjen kamaha̱ yjonintehe̱ ta̱chjúu̱n nga kama nkihi̱ ch'in xi k'uhu̱n. 
\p  
\v 30 Tu̱nga kikiehé Jesu nga tsitjujíhi̱n nga'yún. Kits'ínk'ótjiya nga tsasehe̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —¿Yá xi kuats'ínko̱ najyunna̱? 
\p  
\v 31 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú já ni'yakuyáha̱: 
\p —Tíyai nga xu̱ta̱ nkjiu̱n tíbasinne'yíhin. Á: “¿Yá xi kuats'ínko̱ najyunna̱?”, tíbixíhinni.  
\v 32 Tu̱nga tu̱ nku nga tsasehé ra̱ Jesu xu̱ta̱ xi kabinchandaihi̱ tu̱ xi sku̱e̱he yá xi b'a̱ kits'íu̱n. 
\p  
\v 33 Máha ta̱chjúu̱n, nk'ie nga kikie ni xi kamat'ain, a̱s'a̱i i̱xí ts'atsé nkjúhún nga j'aisinkúnch'int'aha̱ Jesu ko̱ kitsúya kixi̱ kixi̱hi̱ mí kju̱a̱ha nga b'a̱ kits'íhin.  
\v 34 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ Jesu: 
\p —Ji ntína̱, a̱t'aha̱ kuas'ejihin nga Nti̱a̱ná kits'ín nibána, kui nga kama nkihi ri. Kas'ehi kju̱a̱jyu nga t'in ko̱ katumandaihi̱ ch'in xi k'uhin. 
\p  
\v 35 Nk'ie nga b'a̱ ta̱ títsuhu Jesu, tu̱ i̱ncha j'aihí k'u̱a̱ já xi nibaha ni'yaha̱ nda̱ k'aku̱hu̱ ni'ya sinagoga̱ ko̱ b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱: 
\p —Ja k'uen ta̱kjíhi̱n. Najmi ta̱ n'estihi̱ ri̱ nda̱ maestru̱. 
\p  
\v 36 Tu̱nga najmi kits'ínsihín ra̱ Jesu ni xi kitsú jóo̱. A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ ndo̱: 
\p —Najmi tu̱ binkjuin. Tu̱ nkú kas'ejihín ri an. 
\p  
\v 37 Najmi kitsjánte Jesu tsa kj'a̱í xu̱ta̱ tsjénnkihi̱, tu̱ Pedro̱ sahá, Santiago̱ ko̱ Jua xi nts'e̱ maha Santiago̱.  
\v 38 Nk'ie nga i̱ncha tsichu ni'yaha̱ nda̱ k'aku̱, kikie Jesu nga xa̱áha̱n tíma ko̱ nga tíi̱ncha kjintá xu̱ta̱ nga 'yún tíi̱ncha kjintáya.  
\v 39 A̱s'a̱i jas'en Jesu ko̱ b'i̱ kitsú: 
\p —¿Á xa̱áha̱n tín'ehenu ko̱ tích'íhinu? Najmi ka'me ta̱kjíu̱n. Tu̱ kjifehé. 
\p  
\v 40 Tsajnukiehe̱ xu̱ta̱ xi kama ñjakú yo̱, tu̱nga kik'onsjehé Jesu ngatentee̱ xu̱to̱. A̱s'a̱i tu̱ na̱'mihi̱ ní ko̱ na̱aha̱ ta̱kjíu̱n ko̱ já ni'yakuyáha̱ xi tje̱nko̱, kui xi jas'enko̱ má xi tje̱hen kjijña ta̱kjíu̱n.  
\v 41 Jakj'á ntsja ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Talita̱, kuu̱m —kui éi̱n xi tsuhu̱ ra̱: Ta̱kjín, ji tínchjako̱ho, ti̱síntje̱i̱n. 
\p  
\v 42 Tje̱n'yún tsisintje̱hén ta̱kjíu̱n ko̱ kikjatsú'ba ngáha. Tu̱ ni xí kama nkjúhu̱n ra̱ xu̱ta̱ xi tjíntu yo̱ ni xi kamoo̱.  
\v 43 Tu̱nga b'a̱há kitsú Jesu nga najmi tu̱ ch'a xi k'úínyaha̱ niu̱. Ko̱ b'a̱ kitsú nga k'u̱a̱i̱hi̱ nichine ta̱kjíu̱n. Te jo nú tjíhi̱n ta̱kjíu̱n nga b'a̱ kamoo̱. 
\c 6  
\s1 B'i̱ ts'ín najmi kin'ekjáíhi̱n Jesu 
\r (Mt. 13:53-58; Lc. 4:16-30) 
\p  
\v 1 A̱s'a̱i tsitju Jesu yo̱ nga ngji ngáha nankihi̱ ko̱ kitsjennkíhi̱ já ni'yakuyáha̱.  
\v 2 Nk'ie nga tsichu xua̱tu̱ tsakúya ni'ya sinagoga̱. Kama nkjúhu̱n xu̱ta̱ xi tjín yo̱ nk'ie nga kint'é xi nkú ts'ín tíbakúya. B'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —¿Má ngjikj'áha nda̱i̱ ngayjee̱ ni xu'bi̱? ¿Mí kju̱a̱nkjink'un na̱nka̱ha xi kik'a̱i̱hi̱ ko̱ á maha̱ ra̱ ts'íhin kju̱a̱nkjún?  
\v 3 ¿A najmi kuihí nda̱i̱ xi nda̱ chji̱ne̱yóo̱, xi ntíhi̱ Maria̱ ko̱ já nts'e̱ maha Santiago̱, Kuse, Juda̱ ko̱ Simon? ¿A najmi e̱i̱hí ta̱ tjíntujínná jminchjín nichja nda̱i̱? 
\p Kui nga najmi i̱ncha kama kits'ínkjáíhi̱n ra̱.  
\v 4 Tu̱nga b'a̱há kitsúhu̱ Jesu xu̱ta̱ nkjiu̱n: 
\p —Tu̱ má xi tje̱hén ni yankjún nku nda̱ profeta̱. Nkuhú nankihi̱ ko̱ a̱jihi̱n xu̱ta̱ xinkjín ko̱ ni'yaha̱ najmi b'a̱ n'ehe̱. 
\p  
\v 5 Ndaha nku kju̱a̱nkjún najmi kamaha̱ kits'ín yo̱. Tu̱ chubahá xu̱ta̱ un xi kingjénne ntsja nga kits'ínnkihi̱.  
\v 6 Kama nkjúhu̱n Jesu, a̱t'aha̱ najmi s'ejihi̱n xu̱ta̱ nga Nti̱a̱ná kits'ín nibáha̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúyaha̱ Jesu já postru̱ xi nkú i̱ncha ts'i̱ín nga k'u̱éni̱jmí 
\r (Mt. 10:5-15; Lc. 9:1-6) 
\p Kikjatsú'ba Jesu nga tsakúya a̱nte xi tjíndai yo̱.  
\v 7 A̱s'a̱i kinchja̱ha̱ já ni'yakuyá xi te joo̱ ko̱ kik'atuts'i̱hi̱n nga jo jo kits'ínk'a xinkjín nga kits'ínkji. Kitsjáha̱ nga ngajoho̱ Jesu ka̱maha̱ jóo̱ k'o̱nsje jáninda xi tjíntujíhi̱n xu̱ta̱.  
\v 8 B'a̱ kitsúhu̱ nga najmi chumi nihi xi k'u̱a̱ nga i̱ncha ts'i̱ín ni̱yá, tu̱ yánisehé xi ka̱ma k'u̱a̱. Najmi tjíhin nga k'u̱a̱ ni̱nku̱a̱n, ta̱ ndaha tsa, ta̱ ndaha to̱on.  
\v 9 Ka̱ma ngju̱áya tja̱ba̱xín ntéhe̱, tu̱nga najmi ka̱mahá k'u̱a̱ tsa jo 'yún najyun. B'i̱ kitsúhu̱ jóo̱: 
\p  
\v 10 —Má ku̱i̱tjás'o̱on nku ni'ya, yo̱ ti̱ntsu̱bo̱o santa nkúhu nga ku̱i̱tju ngáhanu a̱nte xu'bo̱.  
\v 11 Tsa tjín má najmi n'e̱kjáínnu̱u, ko̱ tsa najmi ngju̱énñjunu̱u xu̱ta̱ xi tjín yo̱, tu̱ sahá ti̱tjusjo̱o a̱nte xu'bo̱ ko̱ t'etsujno ndyjo tsu̱ku, tu̱ xi b'a̱ ts'ín ku̱a̱kúchjihinu nga tje̱he̱n jé xu̱ta̱ xu'bo̱. 
\p  
\v 12 A̱s'a̱i i̱ncha tsitju jóo̱ ko̱ y'éni̱jmíhi̱ xu̱ta̱ nga tjíhin nga i̱ncha ngju̱a̱i̱kj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱.  
\v 13 Nkjin ṉkjún jáninda i̱ncha kik'onsjejihi̱n xu̱ta̱, ko̱ nkjin ṉkjún xu̱ta̱ un i̱ncha kits'ínnkihi̱ nga kik'onjnuhu̱ seti̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín k'ien Jua Bautista̱ 
\r (Mt. 14:1-12; Lc. 9:7-9) 
\p  
\v 14 Nda̱ rei̱ Herode̱ Antipa̱ ta̱ kint'é ni xi títs'ín Jesu, a̱t'aha̱ tu̱ má kichubani̱jmíyahá ni Jesu. A̱s'a̱i b'a̱ kitsú: 
\p —Jua Bautista̱ ja j'áíya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱. Kui kju̱a̱ha nga tjíhi̱n ra̱ nga'yún nga títs'íhin kju̱a̱nkjún. 
\p  
\v 15 K'u̱a̱ xu̱ta̱ xi b'a̱ i̱ncha kitsú: 
\p —Nda̱ profeta̱ Elia̱ niu̱. 
\p K'u̱a̱ ngá xi b'a̱ i̱ncha kitsú: 
\p —Nku nda̱ profeta̱ niu̱ xi nkúhu já profeta̱ xi kis'e nú chá ján. 
\p  
\v 16 Tu̱nga máha Herode̱, nk'ie nga kint'é ni xi tíi̱ncha tsu xu̱ta̱, a̱s'a̱i b'a̱ kitsú: 
\p —Jua niu̱. Nda̱ xi an kitsja kju̱a̱ nga kitikjá nintaku̱. Ja j'áíya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱. 
\p  
\v 17 B'a̱ kitsú Herode̱ a̱t'aha̱ kits'ínkji já juhu̱n nga jakj'ánijé Jua. Y'é'yún ko̱ kits'ínkjas'en nu̱ba̱yóo̱. Nga̱t'aha̱ na̱ Herodia̱ b'a̱ kits'íhin a̱t'aha̱ chju̱úhu̱n Felipe̱ kama na̱ Herodia̱, ko̱ ndo̱ ngá nts'e̱ kamaha Herode̱ tu̱nga Herode̱ y'ejñako̱ no̱.  
\v 18 B'i̱ kitsú Jua nga kinchja̱ko̱ Herode̱ nk'ie: 
\p —Tíjña nkjúhu̱n kju̱a̱téxumoo̱ ni xi tín'ei, nga ta̱ jihi tinchunko̱i̱ chju̱úhu̱n nda̱ nts'ei. 
\p  
\v 19 Kui nga na̱ Herodia̱ kits'ín unkiehe Jua ko̱ kama mjehe̱ nga ts'i̱ínk'ien, tu̱nga najmi tjíhín nkú ts'i̱íhi̱n ra̱.  
\v 20 A̱t'aha̱ be Herode̱ nga Nti̱a̱ná ts'e̱he̱ ndo̱ ko̱ na̱xu̱ ts'ín. Kui nga tsankjúhun ko̱ kuhu̱n ra̱. Nk'ie nga nt'é ni xi tsuhu̱ Jua, najmi be mí nihi xi ts'i̱ín tu̱nga tsjohó maha̱ nga mjéñjuhu̱. 
\p  
\v 21 Tu̱nga tu̱ chahán tsichu ni̱stjin nga kisakú ni̱yáha̱ na̱ Herodia̱ nk'ie nga tsichu nú Herode̱. Kui ni̱stjiu̱n ts'asje Herode̱ nku s'í ko̱ kitsúyaha̱ já k'aku̱hu̱ ko̱ já jun k'aku̱hu̱ ko̱ já títjun xi tjín a̱nte Galilea̱.  
\v 22 A̱s'a̱i jas'en ta̱kjíhi̱n na̱ Herodia̱ nga kitenki. Tsjo ṉkjún kamaha̱ Herode̱ ko̱ já xi kab'entut'áko̱ho̱ yámixo̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱ ta̱kjíu̱n: 
\p —Ti̱nchíní tu̱ mí ni xi mjehé ri. Tsjaha. 
\p  
\v 23 Xí Nti̱a̱náhá kits'ínkie nda̱ rei̱ nga b'a̱ kitsú: 
\p —Tsjaha tu̱ mí nihí ni xi ku̱i̱nchíní santaha masen ni xi batexumaha̱. 
\p  
\v 24 A̱s'a̱i tsitju ta̱kjíu̱n nga ngjingjásjaiyaha̱ na̱aha̱: 
\p —¿Mí nihi xi kuankia? 
\p B'i̱ kitsú na̱ Herodia̱: 
\p —Nintaku̱ Jua Bautista̱ ti̱nchíhi̱. 
\p  
\v 25 A̱s'a̱i jas'en tsuntsu ngáha ta̱kjíu̱n má xi tje̱hen kab'ejña nda̱ rei̱ ko̱ tsankihi̱ niu̱: 
\p —Mjena nga k'u̱a̱i̱ní nd'a̱i̱ mamai̱ nga k'úéya ta̱ba̱ ní nintaku̱ Jua Bautista̱. 
\p  
\v 26 A̱s'a̱i 'yún kik'ie babaha̱ nda̱ rei̱, tu̱nga nga̱t'aha̱ ní nga ja kats'ínkie Nti̱a̱ná nga ts'i̱íntjusun éhe̱n ko̱ nga̱t'aha̱ já xi kab'entut'áko̱ho̱ yámixo̱, kui nga najmi tjín nkú ts'ín najmi ku̱i̱tsu̱hu̱ ra̱ ta̱kjíu̱n.  
\v 27 Tje̱n'yún kits'ínkjihí nda̱ rei̱ nku nda̱ jun nga kitsjáha̱ kju̱a̱ nga kj'u̱a̱íko̱ nintaku̱ Jua. A̱s'a̱i ngji nda̱ juu̱n ko̱ tsatekjá nintaku̱ Jua a̱ya nu̱ba̱yóo̱.  
\v 28 Nku ta̱ba̱ y'éya nintaku̱ Jua ko̱ kitsjáha̱ ta̱kjíu̱n, ko̱ na̱aha̱ ta̱kjíu̱n kits'ínkjas'ehe̱n nintaku̱ Jua. 
\p  
\v 29 Nk'ie nga kint'é já ni'yakuyáha̱ Jua ni xi kamoo̱, i̱ncha j'aikj'á yjoninte k'ie̱n ko̱ i̱ncha ngjingjáyanji. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínkjen Jesu já xi un mii̱ 
\r (Mt. 14:13-21; Lc. 9:10-17; Jn. 6:1-14) 
\p  
\v 30 Ta̱ i̱ncha kama ñjakú ngáha já postru̱ má tíjña Jesu ko̱ i̱ncha kitsúya tentehe̱ ni xi kits'ín ko̱ ni xi tsakúya. A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p  
\v 31 —Nibá su̱bo̱o. Tankíaán nku a̱nte t'axín tu̱ xi n'e̱kj'áíyahaná. 
\p A̱t'aha̱ nkjin ṉkjún xu̱ta̱ xi tíi̱ncha fi ko̱ xi tíi̱ncha f'ai, nga santaha najmi ta̱ tíi̱ncha sakúntehe̱ ra̱ tsa i̱ncha kji̱ne̱ ni̱ñu̱. 
\p  
\v 32 A̱s'a̱i i̱ncha y'eya nku tsutsu nga ngji t'axín suba nku a̱nte má najmi ch'a tjín.  
\v 33 Tu̱nga nkjihín xu̱ta̱ xi kikiehe̱ nga i̱ncha ngji ko̱ i̱ncha kamankjihi̱n nga Jesu niu̱ ko̱ já ni'yakuyáha̱. A̱s'a̱i i̱ncha tsitju xu̱ta̱ xi tjíntu ngayjee̱ nanki xi tjín yo̱ nga tsu̱ku̱ ngjihi má nga tífi Jesu. I̱ncha tsichu títjun xu̱to̱. 
\p  
\v 34 Nk'ie nga tsitjujen Jesu tsutsuu̱, kikie nga nkjin ṉkjún maha xu̱ta̱ xi tíkuyáha̱. Kama ni̱ma̱ha̱, a̱t'aha̱ tjíma xi nkú joyaha chu̱tsa̱nka̱ xi najmi tjíhi̱n nda̱ bastu. A̱s'a̱i kik'atuts'i̱hi̱n nga tsakúyaha̱ nkjin tíkjá ni.  
\v 35 Nk'ie nga kama ngixuu̱n, i̱ncha j'aik'úhu̱n já ni'yakuyáha̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —T'axínt'a ṉkjún e̱i̱ ko̱ ja kama ngixun ṉkjún.  
\v 36 Tu̱ sahá b'a̱ t'ihi̱n xu̱to̱ nga katji nanki xi tjíndai e̱i̱ má nga ka̱ma k'u̱a̱tse ni xi kji̱ne̱. 
\p  
\v 37 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Tu̱ sahá jun tjoho̱on ni xi kji̱ne̱. 
\p B'a̱ kitsú jóo̱: 
\p —¿A kuankín ch'a̱tse níi̱ jo unchan denari̱o̱ tjíhin ni̱nku̱a̱n ko̱ k'u̱a̱i̱hi̱ nga kji̱ne̱ xu̱ta̱? 
\p  
\v 38 B'i̱ kitsú Jesu nga kingjásjaiyaha̱ jóo̱: 
\p —¿Nkú tjín maha ni̱nku̱a̱n xi kich'o? Tankínk'iexki̱u. 
\p Nk'ie nga ja b'a̱ kits'ín jóo̱, a̱s'a̱i b'a̱ kitsú: 
\p —Un ni̱nku̱a̱n ko̱ jo tji̱o̱. 
\p  
\v 39 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n nga k'úéntu stín a̱jin na̱xi̱chu̱ xkjúe̱n.  
\v 40 Tjín xi unchan kik'a stín yjoho̱ nga i̱ncha y'entu, ko̱ tjín xi cháte kik'a stín yjoho̱. 
\p  
\v 41 A̱s'a̱i jakj'á Jesu ni̱nku̱a̱n xi uu̱n ko̱ tji̱o̱ xi joo̱. Tsasenjinki nk'a ján nga kitsjáha̱ máb'a̱chjíhi̱ Nti̱a̱ná. Tsakjánya ni̱nku̱o̱n ko̱ kitsjáha̱ já ni'yakuyáha̱ tu̱ xi kui i̱ncha ts'i̱ínndzjoho ni̱nku̱o̱n. Ta̱ tsakjánya tji̱o̱ xi joo̱ nga kitsjáha̱ ngatentee̱ xu̱to̱. 
\p  
\v 42 Ngatentee̱ xu̱to̱ i̱ncha kikjine niu̱ santa nkúhu nga i̱ncha kitse sisihi̱n.  
\v 43 A̱s'a̱i j'áíya ni̱nku̱o̱n ko̱ tji̱o̱ xi tsankiu̱. Te jo ni̱si̱n kamaha.  
\v 44 Un mii̱ maha já xi i̱ncha kikjine ni̱nku̱o̱n kui chu̱bo̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín ngjisun Jesu ntáchak'uu̱n 
\r (Mt. 14:22-27; Jn. 6:16-21) 
\p  
\v 45 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ Jesu já ni'yakuyáha̱ nga i̱ncha kju̱a̱s'en tsutsuu̱ ko̱ nga i̱ncha ngju̱a̱i̱ títjuhu̱n ngabantá ntáchak'uu̱n xi tje̱hen nanki Betsaida̱, ko̱ tsasín ni̱yá xu̱to̱ nk'ie nga i̱ncha ngji ni'yaha̱.  
\v 46 Nk'ie nga ja kits'ínkji xu̱to̱, a̱s'a̱i ngji nchja̱ko̱ t'axín Nti̱a̱ná a̱sunntu tje̱nki̱u̱. 
\p  
\v 47 Nk'ie nga ja kama jyuu̱n, ja kamasehe̱n ntáchak'uu̱n tje̱njin tsutsuu̱. Tu̱nga máha Jesu, má kixiu̱ kab'ejña.  
\v 48 A̱s'a̱i kikie nga 'ni ṉkjún tíkjenntá já ni'yakuyóo̱, a̱t'aha̱ ntjo̱ 'yún ṉkjún tísatéjihi̱n tsutsuu̱. Nkú ra̱ ma nga ja tífi ma sen, tsichu tje̱nnki Jesu jóo̱ nga tífisun ntáchak'uu̱n. B'a̱ kits'ín xi kju̱a̱t'a ni̱yáha̱ jóo̱ kits'ín. 
\p  
\v 49 Nk'ie nga kikie já ni'yakuyóo̱ nga Jesu nibásun ntáchak'uu̱n, se̱n kits'ín maha̱ ko̱ i̱ncha kikjintáya nkjún.  
\v 50 A̱t'aha̱ ngatentee̱ i̱ncha kikiehe̱ ko̱ i̱ncha kitsankjún. Tu̱nga tje̱n'yún kinchja̱há Jesu: 
\p —¡Jyu ní! ¡Ahán niu̱! ¡Najmi tu̱ binkjun! 
\p  
\v 51 A̱s'a̱i jas'enne Jesu jóo̱ ko̱ kitsjenjyúya ntjo̱. Tu̱ ni xí kama nkjúhún ra̱ jóo̱,  
\v 52 a̱t'aha̱ najmi kje̱e mankjihi̱n nkú tsuhu̱ ra̱ kju̱a̱nkjúhu̱n ni̱nku̱a̱n xi i̱ncha kikjine, a̱t'aha̱ ndjá tjíntuyá ani̱ma̱ha̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu xu̱ta̱ un xi tjín nanki Genesaret 
\r (Mt. 14:34-36) 
\p  
\v 53 Nk'ie nga ja j'atikjáko̱ Jesu já ni'yakuyáha̱ ntáchak'uu̱n, a̱s'a̱i tsichu nanki Genesaret. Yo̱ a̱ndai ntáchak'uu̱n y'ét'a'yún tsutsuu̱.  
\v 54 Nk'ie nga i̱ncha tsitju tsutsuu̱, tu̱ tje̱n'yún i̱ncha kamankjihín ra̱ xu̱ta̱ xi tjín yo̱ nga Jesu niu̱.  
\v 55 A̱s'a̱i xu̱to̱ i̱ncha ngji ngayjee̱ a̱nte xi tjín yo̱ nga ngji ts'ínkint'é xinkjín. I̱ncha ngjiko̱ xu̱ta̱ un xi tjíhi̱n má xi tje̱hen i̱ncha kint'é nga tsú'ba̱ Jesu nga kjintusún na̱chaha̱n.  
\v 56 Tu̱ má a̱ntehé ni xi jas'en Jesu, ndaha tsa a̱nte xi xi̱xi̱, ndaha tsa xi ihi̱, ko̱ ndaha tsa a̱ndai na̱nti̱a̱, i̱ncha kikjántu a̱ya ni̱yátée̱ xu̱ta̱ un xi tjíhi̱n ko̱ tsankihi̱ tsa tsjántehe̱ tsa tu̱ a̱ndai tuts'in najyun xi yja ts'i̱ínko̱. Ko̱ kamanda ngayjee̱ xi kits'ínko̱ najyuhu̱n Jesu. 
\c 7  
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu mí nihi xi ts'ín sihi̱ xu̱ta̱ nginku̱n Nti̱a̱ná 
\r (Mt. 15:1-20) 
\p  
\v 1 A̱s'a̱i i̱ncha j'aisehe̱ Jesu já fariseo̱ ko̱ k'u̱a̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ xi nibaha nanki Jerusalen.  
\v 2 Kinchja̱yane k'u̱a̱ já ni'yakuyáha̱ Jesu nk'ie nga i̱ncha kikie nga tíi̱ncha kjine ni̱ñu̱ nga najmi tjun bané ntsja. Kui xi tsuhu̱ ra̱ nga najmi i̱ncha ts'íntjusun sihi̱n ntje̱ cháha̱. 
\p  
\v 3 A̱t'aha̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ xi ntje̱ judio̱ tje̱he̱n ra̱ ts'íntjusun sihi̱n ntje̱ cháha̱, nga najmi i̱ncha kjine ni̱ñu̱ tsa najmi títjun bané ntsja xi nkú ts'ín tíjñaha̱. 'Yún sa b'a̱ ts'ín já fariseo̱.  
\v 4 Xu̱ta̱ judio̱ nk'ie nga i̱ncha f'aihi ni̱yátée̱, títjun bané sisin ntsja ko̱ a̱s'a̱i i̱ncha kjine ni̱ñu̱. B'a̱ ts'ín i̱ncha ts'íntjusuhun sihi̱n ntje̱ cháha̱. Ko̱ tjíntu saha̱ kj'a̱i̱hí sin xi nkúhu ts'e̱ chu̱tsíhi̱n, ndji̱í ntánijuaha̱, staña̱ha̱ ko̱ kama̱ha̱.  
\v 5 Kui kju̱a̱ha nga já fariseo̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ kingjásjaiyaha̱ ra̱ Jesu: 
\p —¿Á najmi ts'íntjusuhun já ni'yakuyáhi̱ sin xi y'éjñaná ntje̱ cháná, nga tu̱ b'a̱há tjíu̱n kjinehe ni̱ñu̱? Najmi títjun bané ntsja. 
\p  
\v 6 A̱s'a̱ b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¡Tu̱ tsjohónu̱u nga bakuchíú xi nkú ts'ín yankjún Nti̱a̱ná! Kju̱axi̱ kjáíhin ni xi kitsú nda̱ profeta̱ Isaia̱ nk'ie nga b'a̱ ts'ín y'ét'a: 
\q1 Kui xu̱ta̱ xu'bi̱ tu̱ ts'ahá benkjúnna, 
\q1 tu̱nga ani̱ma̱ha̱ kjin tíjñaha̱ an. 
\q1  
\v 7 Najmi chumi ni chjíhi̱ ra̱ chje̱ xi tsjána, 
\q1 a̱t'aha̱ tu̱ kju̱a̱téxumaha̱ xu̱ta̱há bakúya. 
\m  
\v 8 A̱t'aha̱ jun n'e t'axíún ni xi y'éjña Nti̱a̱ná nga tu̱ sahá sin xi y'éjña xu̱ta̱ n'etjusun. 
\p  
\v 9 B'i̱ kitsú ya Jesu: 
\p —Jun ja ya sisiun xi nkú ts'ín n'e t'axíún ni xi y'éjña Nti̱a̱ná tu̱ xi sinnu̱u n'etjusuhunnu.  
\v 10 B'i̱ ts'ín y'ét'a Moise éhe̱n Nti̱a̱ná: “Cha̱nkjúín na̱'mihi̱ ko̱ na̱ahi̱.” Ko̱ ta̱ y'ét'a ya: “Xi ch'on ku̱i̱tsu̱hu̱ na̱'mihi̱ ko̱ tsa na̱aha̱, kui xi tjíhin nga n'e̱k'ien.” 
\p  
\v 11 ’Tu̱nga juhún b'a̱ bixíún nga tsa tjín xi b'i̱ ku̱i̱tsu̱hu̱ na̱'mihi̱ ko̱ tsa na̱aha̱: “Ngayjee̱ ni xi tjínna nga kúási̱nko̱ho kai, ja chje̱ kitsjaha̱ Nti̱a̱ná”,  
\v 12 tsa tjín xi b'a̱ ku̱i̱tsu̱, kui xi najmi ta̱ tjíhín ra̱ kju̱a̱'yún tsa ku̱a̱si̱nko̱ na̱'mihi̱ ko̱ tsa na̱aha̱.  
\v 13 Nk'ie nga b'a̱ bixíún najmi ta̱ n'echjíhinu éhe̱n Nti̱a̱ná tu̱ nga̱t'aha̱ sin xi kin'ekjas'ennu̱u ko̱ xi b'i̱ ngján n'ek'atiya ngáha̱ ru̱u xinki̱u. Ko̱ nkjin sa ni xi nkúhu xu'bi̱ n'etjusun yo. 
\p  
\v 14 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ Jesu xu̱ta̱ nkjiu̱n: 
\p —Tjenñju tentenú ko̱ katumankjinnu̱u.  
\v 15 Ndaha nku ni xi nibáha na̱tsin ján nga fas'enjihi̱n xu̱ta̱, najmi ma ts'ín sihi̱ nginku̱n Nti̱a̱ná. Ni xi bitjujín níhi̱ xu̱ta̱, kui ní nihi xi ts'ín sihi̱.  
\v 16 Xi tje̱n tja̱ba̱xínñju, katasínñju. 
\p  
\v 17 Nk'ie nga ngji t'axíhi̱n xu̱ta̱ ko̱ jas'en ni'yoo̱, a̱s'a̱i já ni'yakuyáha̱ kingjásjaiyaha̱ nkú tsuhu̱ ra̱ én xi yéjña chu̱ba̱ya nga tsakúya.  
\v 18 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿A ta̱ ndaha jun najmi mankjinnu̱u? ¿A najmi yanú nga ngayjee̱ ni xi nibáha na̱tsin ján nga fas'enjihi̱n xu̱ta̱, najmi ma ts'ín sihi̱ nginku̱n Nti̱a̱ná?  
\v 19 A̱t'aha̱ najmi ani̱ma̱ha̱ fas'enjin niu̱. Tu̱ a̱ya ka̱ts'a̱há fas'en ko̱ f'aya, a̱s'a̱i bitju ngáha. 
\p B'a̱ ts'ín kitsúyaha nga ndaha nku nichine xi tjín najmi ma ts'ín sihi̱ xu̱ta̱ nginku̱n Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 20 B'a̱ ta̱ kitsú ya: 
\p —Ni xi bitju ní ts'a xu̱ta̱, kui ní nihi xi ts'ín sihi̱ nginku̱n Nti̱a̱ná.  
\v 21 A̱t'aha̱ a̱jin ani̱ma̱ha̱ ní xu̱ta̱ nibáha̱ ra̱ nga ch'on ts'ín ts'ínnkjink'un, nga bangane kju̱a̱bixoo̱n, nga tjín xi fantuko̱ jminchjín nga najmi kje̱e bixan, nga ts'ínk'ien xinkjín,  
\v 22 nga ndyjé ts'ín, nga 'yún ts'ín mje ni xi tjín, nga ch'on ts'ín, nga b'ana̱cha̱, nga ts'ínkjas'ehe̱n yjoho̱ ni xi mjehe̱ yjonintehe̱, nga ma xin k'un, nga ch'on tsuhu̱ xinkjín, nga nk'a b'asje yjoho̱ ko̱ nga najmi nda ts'ínnkjink'un.  
\v 23 Ngayjee̱ ni ch'onk'un xu'bi̱ a̱jin ani̱ma̱ha̱ xu̱ta̱ bitju. Kui ní nihi xi ts'ín sihi̱ xu̱ta̱ nginku̱n Nti̱a̱ná. 
\s1 B'i̱ ts'ín nku ta̱chju̱ún xi najmi ntje̱he̱ judio̱ tje̱he̱n ra̱ tsankihi̱ nku kju̱a̱nda Jesu 
\r (Mt. 15:21-28) 
\p  
\v 24 A̱s'a̱i tsitju Jesu yo̱ nga ngji a̱nte xi tiña maha̱ nanki Tiro̱ ko̱ nanki Sidon ko̱ jas'en nku ni'ya. Najmi kama yuhu̱ tsa tjín xi sku̱e̱ nga yo̱ tíjña. Tu̱nga tu̱ nkú kiyahá.  
\v 25 A̱s'a̱i nku ta̱chju̱ún xi tíjñajihi̱n nku nda̱ninda ta̱kjíhi̱n, nk'ie nga kint'é nga Jesu tíjña yo̱, j'aisehe̱ ko̱ tsasinkúnch'int'aha̱.  
\v 26 Tu̱nga najmi ntje̱he̱ xu̱ta̱ judio̱hó tje̱he̱n ra̱ ta̱chjúu̱n, a̱t'aha̱ a̱nte Sirofenici̱a̱ kitsin. Kui xi j'ainkihi̱ Jesu nga k'o̱nsje nda̱ninda xi tíjñajihi̱n ta̱kjíhín. 
\p  
\v 27 Tu̱nga b'a̱há kitsú Jesu: 
\p —Katse sisin ma ra̱ tjun jántíu̱. A̱t'aha̱ najmi nda tjín tsa chjú'aha̱ ni̱nku̱a̱ha̱n jántíu̱ nga kj'u̱a̱i̱hi̱ nañóo̱. 
\p  
\v 28 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú ta̱chjúu̱n: 
\p —Joho̱n, Chá Nti̱a̱, tu̱nga santahá ni ko̱ nañá xi b'entunkí kinte yámixo̱ kjine xi̱hi̱ ni̱nku̱a̱n xi bixuntuhu̱ ntí xi̱u̱. 
\p  
\v 29 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —A̱t'aha̱ b'a̱ kuixín, t'in ngáhani. Ja kuitjujíhi̱n ta̱kjíhi̱n nda̱nindoo̱. 
\p  
\v 30 Nk'ie nga tsichu ngáha ta̱chjúu̱n ni'yaha̱, kikie nga kjijña ndju ta̱kjíhi̱n ko̱ nga ja najmi ta̱ tíjñajihi̱n ra̱ nda̱nindoo̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nku nda̱ staya tsakján'a 
\p  
\v 31 A̱s'a̱i tsitju Jesu a̱nte xi tiña maha̱ nanki Tiro̱ nga j'a nanki Sidon. Tsichu ntáchak'un Galilea̱ nga j'ajin ts'íhin nanki xi tjín a̱nte Decapo̱li̱.  
\v 32 Yo̱ j'aiko̱ho̱ xu̱ta̱ nku nda̱ xi staya ko̱ tsakján'a. I̱ncha tsankihi̱ Jesu nga ngju̱énne ntsja ndo̱.  
\v 33 A̱s'a̱i ngjiko̱ t'axín Jesu ndo̱. Kitsungis'en na̱jnú ntsja tja̱ba̱xínñju ndo̱ ko̱ ntá na̱téhe̱ kik'onjnuko̱ho̱ ra̱ nja̱i̱ ndo̱. 
\p  
\v 34 A̱s'a̱i tsasenjinki nk'a ján nga na̱nka̱ tsakj'á nta̱ha̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱ ndo̱: 
\p —¡Efata! —Kui éi̱n xi tsuhu̱ ra̱: ¡Katix'áí! 
\p  
\v 35 Ta̱ kuihi chu̱bo̱ kint'é ndo̱ ko̱ kama nda̱íhi̱ nja̱i̱. Kinchja̱ sisin. 
\p  
\v 36 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ Jesu xu̱ta̱ nga najmi tu̱ ch'a ku̱i̱tsu̱yaha̱ niu̱. Tu̱nga ndahá tsa 'yún b'a̱ kitsúhu̱ xu̱ta̱ nga najmi ku̱i̱tsu̱ya niu̱, tu̱ sahá tu̱ nku i̱ncha kitsúyahá xu̱ta̱ ni xi kamoo̱.  
\v 37 Tu̱ ni xí i̱ncha kama nkjúhún ra̱ nga b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —Ts'ín sisin tu̱ mí nihí ni. Santaha maha̱ ts'ín nga nt'é xu̱ta̱ xi staya ko̱ ts'ín nga nchja̱ xu̱ta̱ xi ni̱ma̱. 
\c 8  
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínkjen Jesu já xi ñju mii̱ 
\r (Mt. 15:32-39) 
\p  
\v 1 Nku ni̱yá nk'ie nga ta̱ kama ñjakú ṉkjúhún ngáha xu̱ta̱ ko̱ nga najmi tjíhi̱n ni xi i̱ncha kji̱ne̱, a̱s'a̱i kinchja̱ha̱ Jesu já ni'yakuyáha̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p  
\v 2 —Tíma ni̱ma̱na xu̱ta̱ nkjii̱n, a̱t'aha̱ ja tjíhi̱n jan ni̱stjin nga tjíntuko̱na e̱i̱. Ja najmi ta̱ tjíhi̱n ra̱ nichine.  
\v 3 Tsa b'a̱há tjíu̱n ts'inkjí kjintíá ni'yaha̱, kutsa i̱ncha ku̱a̱yáyahá a̱ya ni̱yóo̱. A̱t'aha̱ tjín xi kjin ṉkjún nibáha. 
\p  
\v 4 A̱s'a̱i b'i̱ i̱ncha kitsú já ni'yakuyóo̱: 
\p —Tu̱nga a̱nte t'axín xu'bi̱. ¿Má xi tje̱hen kuankínchj'a̱haná ni̱nku̱a̱n xi ka̱maha̱ ra̱ xu̱ta̱ nkjii̱n? 
\p  
\v 5 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Nkú tjín ni̱nku̱a̱n kich'o? 
\p B'a̱ i̱ncha kitsú jóo̱: 
\p —Yatu maha. 
\p  
\v 6 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Jesu nga k'úéntu xu̱ta̱ nkjiu̱n t'anankiu̱. Jakj'á ni̱nku̱a̱n xi yatuu̱ ko̱ kitsjáha̱ máb'a̱chjíhi̱ Nti̱a̱ná. Tsakjánya ko̱ kitsjáha̱ já ni'yakuyáha̱ tu̱ xi n'e̱ndzjoho̱ ra̱ xu̱ta̱. A̱s'a̱i já ni'yakuyóo̱ kits'ínndzjoho̱ ni̱nku̱o̱n xu̱ta̱ nkjiu̱n. 
\p  
\v 7 Ko̱ ta̱ y'a ya jóo̱ k'u̱a̱ tji̱o̱ xi̱xi̱. A̱s'a̱i kitsjáha̱ Jesu máb'a̱chjíhi̱ Nti̱a̱ná nga̱t'a ts'e̱ tji̱o̱ ko̱ b'a̱ ta̱ kitsúhu̱ já ni'yakuyáha̱ nga ts'i̱ínndzjoho̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n niu̱.  
\v 8 Kikjine xu̱ta̱ niu̱ santa nkúhu nga kitse sisihi̱n. A̱s'a̱i j'áíya ni̱nku̱a̱n xi ts'ankiu̱. Yatu ni̱si̱n kama.  
\v 9 Ma ra̱ ñju mii̱ xu̱ta̱ xi i̱ncha kikjine nichinee̱. A̱s'a̱i kits'ínkji Jesu xu̱ta̱ nkjiu̱n ni'yaha̱  
\v 10 ko̱ jas'enko̱ já ni'yakuyáha̱ tsutsuu̱ nga ngji a̱nte Dalmanuta̱. 
\s1 B'i̱ kitsú Jesu nk'ie nga tsinchihi̱ nku kju̱a̱nkjún 
\r (Mt. 16:1-4; Lc. 12:54-56) 
\p  
\v 11 A̱s'a̱i i̱ncha j'ai já fariseo̱ ko̱ kik'atuts'i̱hi̱n nga ngji kontra̱ha̱ ni xi tsakúya Jesu. Tu̱ xi kikjut'ayák'uhun, tsankihi̱ nga ts'i̱ín nku kju̱a̱nkjún xi ku̱a̱kúchji nga Nti̱a̱ná kits'ín nibáha̱. 
\p  
\v 12 Najmi kisasíhi̱n Jesu ni xi kitsú jóo̱ ko̱ b'i̱ kitsú: 
\p —¿Á tíbankihi xu̱ta̱ xi tjíhin nd'a̱i̱ nga sku̱e̱he nku kju̱a̱nkjún? Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u nga najmi s'e̱jña chjihi̱ xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱ ndaha nku kju̱a̱nkjún. 
\p  
\v 13 A̱s'a̱i ngji t'axíhi̱n jóo̱ nga jas'en ngáha tsutsuu̱ ko̱ ngji ngabantá xinkuu̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén na̱'yu̱ san 
\r (Mt. 16:5-12) 
\p  
\v 14 Já ni'yakuyóo̱ kichayaha̱ nga i̱ncha kik'a ni̱nku̱a̱n. Tu̱ nku i̱chíhí ni̱nku̱a̱n xi i̱ncha y'a nga kab'entuyá tsutsuu̱.  
\v 15 A̱s'a̱i Jesu b'a̱ kitsúhu̱ jóo̱: 
\p —Nda cha̱so̱o. Chúhu̱un yjonu̱u na̱'yu̱ saha̱n já fariseo̱ ko̱ na̱'yu̱ saha̱n Herode̱. 
\p  
\v 16 A̱s'a̱i b'i̱ ngján kinchja̱ni̱jmíyako̱ho xinkjín já ni'yakuyóo̱ nga najmi i̱ncha y'a ni̱nku̱a̱n.  
\v 17 Kamankjihi̱n Jesu ni xi tíi̱ncha tsu jóo̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —¿Á tíchubani̱jmíyahanu nga najmi kich'ahanu ni̱nku̱a̱n? ¿A tu̱ yje najmi kje̱hé ma chjinu̱u ko̱ mankjinnu̱u? ¡Á b'a̱ nkjún ts'ín ndjáha ani̱ma̱nu̱u!  
\v 18 Tíi̱ncha tunkun, tu̱nga, ¿a najmi ma chjihínu̱u? Ko̱ tjínnu̱u tja̱ba̱xínñju, tu̱nga, ¿a najmi nu'yánú? ¿A najmi ta̱ f'áítsjehénnu̱u?  
\v 19 Nk'ie nga tsakjanyáha̱ ni̱nku̱a̱n xi uu̱n já xi un mii̱ maha, ¿nkú tjín ni̱si̱n kama ni̱nku̱a̱n xi tsankiu̱ nga y'ekú? 
\p B'a̱ i̱ncha kitsú jóo̱: 
\p —Te jo ni̱si̱n. 
\p  
\v 20 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ko̱ nk'ie nga tsakjanyáha̱ ni̱nku̱a̱n xi yatuu̱ já xi ñju mii̱ maha, ¿nkú tjín ni̱si̱n kama ni̱nku̱a̱n xi tsankiu̱ nga y'ekú? 
\p B'a̱ kitsú jóo̱: 
\p —Yatu ni̱si̱n. 
\p  
\v 21 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Á tu̱ yje najmi kje̱hé mankjihi̱nnu̱u ma? 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nku nda̱ ka̱ nanki Betsaida̱ 
\p  
\v 22 Nk'ie nga tsichuko̱ Jesu já ni'yakuyáha̱ nanki Betsaida̱, a̱s'a̱i i̱ncha j'aiko̱ho̱ xu̱ta̱ nku nda̱ ka̱ ko̱ i̱ncha tsankihi̱ nga ngju̱áne ntsja nda̱ ko̱.  
\v 23 Jakj'á ntsja ndo̱ nga tsitjuko̱ na̱tsihi̱n na̱nti̱o̱. A̱s'a̱i tsáta̱téjnu tunku̱n ndo̱ ko̱ kingjáne ntsja. A̱s'a̱i kingjásjaiyaha̱: 
\p —¿A tjín ni xi tíma chjihi? 
\p  
\v 24 B'a̱ kitsú ndo̱ nga tsase: 
\p —Tíma chjina xu̱ta̱. B'a̱ k'un yá tu xi tjíma k'un. 
\p  
\v 25 A̱s'a̱i ta̱ kingjáne ntsja ngáha Jesu tunku̱n ndo̱. Tsase sisin ndo̱ nga kamanda. Kama chji tentehe̱ ngayjee̱ ni xi tjín. 
\p  
\v 26 A̱s'a̱i kits'ínkji ni'yaha̱ ndo̱ nga b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Najmi ta̱ bitjas'e̱henni a̱jin na̱nti̱o̱ tsa ku̱i̱xínyai ni xi kamahi. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Pedro̱ nga Jesu xi Nti̱a̱ná kits'ín nibáha̱ ngajoho̱ 
\r (Mt. 16:13-20; Lc. 9:18-21) 
\p  
\v 27 A̱s'a̱i ngji Jesu ko̱ já ni'yakuyáha̱ a̱nte xi tjín nanki Cesarea̱, má nga batéxuma nda̱ Felipe̱. Nk'ie nga tje̱n a̱ya ni̱yóo̱, a̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ já ni'yakuyáha̱: 
\p —¿Yá xi títsu xu̱ta̱ nga an? 
\p  
\v 28 B'a̱ kitsú já ni'yakuyóo̱: 
\p —Tjín xi b'a̱ tíi̱ncha tsu nga ji xi Jua Bautista̱. Tjín ngá xi b'a̱ tíi̱ncha tsu nga ji xi Elia̱. Ko̱ tjín ngá xi b'a̱ tíi̱ncha tsu nga nku nda̱ profeta̱ ji. 
\p  
\v 29 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ko̱ jun, ¿yá xi bixíún nga an? 
\p A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Pedro̱: 
\p —Ji xi Cristo̱. 
\p  
\v 30 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ Jesu jóo̱ nga najmi tu̱ ch'a xi ku̱i̱tsu̱yaha̱ kui éi̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya títjun Jesu nga n'e̱k'ien 
\r (Mt. 16:21-28; Lc. 9:22-27) 
\p  
\v 31 Kik'atuts'i̱hi̱n Jesu nga tsakúyaha̱ já ni'yakuyáha̱ nga tjíhin nga un ṉkjún sku̱e̱he̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n, ko̱ nga jáchá xi tjíhi̱n xá ko̱ já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ najmi i̱ncha ts'i̱ínkjáíhi̱n, ko̱ nga n'e̱k'ien, ko̱ nga kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱ nga ja kj'u̱a̱ jan ni̱stjin. 
\p  
\v 32 Kitsúyaha̱ ni xu'bi̱ já ni'yakuyáha̱. A̱s'a̱i Pedro̱ ngjiko̱ t'axín Jesu ko̱ b'a̱ kitsúhu̱ nga najmi nda kits'ín nga b'a̱ kitsú.  
\v 33 Tu̱nga kits'ínk'ótjiyak'uhún Jesu já ni'yakuyáha̱ nga ndjá kinchja̱ko̱ Pedro̱: 
\p —¡Ti̱yú xinní, Satana! A̱t'aha̱ najmi ni xi ts'e̱ Nti̱a̱ná tín'enkjíntak'uin. Ni xi ts'e̱ ní xu̱ta̱ a̱sunntei̱ tín'enkjíntak'uin. 
\p  
\v 34 A̱s'a̱i kinchja̱ha̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n ko̱ já ni'yakuyáha̱ nga b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Tsa tjín xi mjehe̱ tsjénnkina, kat'éch'o subaha̱ yjoho̱ ni xi mjehe̱ ko̱ katsjáha̱ yjoho̱ nga ku̱a̱yá nga̱t'ana̱, a̱s'a̱i katsjennkína.  
\v 35 A̱t'aha̱ xi mjehe̱ ts'i̱ínk'anki suba yjoho̱ nga k'úéjña tík'un, kui xi tu̱ sahá ku̱a̱yá. Tu̱nga xi ku̱a̱yá nga̱t'ana̱ ko̱ nga̱t'aha̱ én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná, kui xi tu̱ sahá n'e̱k'anki.  
\v 36 A̱t'aha̱, ¿mí xi chjíhi̱ ra̱ tsa ts'i̱ín ngana̱ xu̱ta̱ ngayjee̱ ni xi tjín a̱sunntee̱, tsa tu̱ sa ndyja̱há ngá ani̱ma̱ha̱?  
\v 37 ¿Mí nihi xi tsjá nga k'u̱échjíntjai ani̱ma̱ha̱? 
\p  
\v 38 ’Kui nga tsa tjín xi ka̱ma subaha̱ ra̱ an ko̱ énna̱ a̱jihi̱n xu̱ta̱ ngatitsun xi tjín nd'a̱i̱ xi najmi na̱xu̱ tíi̱ncha nginku̱n Nti̱a̱ná, b'a̱ ta̱ ts'ín ta̱ ka̱ma subaha̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n xu̱ta̱ xu'bi̱ ni̱stjin nk'ie nga kj'u̱a̱íko̱ kju̱a̱chánkaha̱ Na̱'mihi̱ ko̱ nga kj'u̱a̱íko̱ ntítsjehe̱. 
\c 9  
\p  
\v 1 B'i̱ ta̱ kitsú ya Jesu: 
\p —Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. K'u̱a̱ xi tíi̱ncha e̱i̱ najmi ku̱a̱yá santa nkúhu nga sku̱e̱ xi nkú ts'ín ku̱a̱kúchji nga'yúhu̱n Nti̱a̱ná nga ja ku̱a̱téxuma. 
\s1 B'i̱ kama nga kama chji kju̱a̱chánkaha̱ Jesu 
\r (Mt. 17:1-13; Lc. 9:28-36) 
\p  
\v 2 A̱skahan nk'ie nga j'a jun ni̱stjin, Jesu kinchja̱ t'axíhi̱n Pedro̱, Santiago̱ ko̱ Jua. Ngjiko̱ t'axín suba jóo̱ nku a̱sunntu na̱xi̱ nk'a. Yo̱ kik'óntjaiya sénni̱stjihi̱n Jesu nginku̱n jóo̱.  
\v 3 Tsat'ai najyuhu̱n. Taba xúxú kama. Najmi tjín a̱sunntei̱ xi ka̱maha̱ b'a̱ ts'i̱ínk'íé taba taba najyuhu̱n nga ku̱a̱né nga xi nkú kik'ie najyuhu̱n Jesu.  
\v 4 Ta̱ kikie jóo̱ Elia̱ ko̱ Moise nga tíi̱ncha nchja̱ni̱jmíko̱ Jesu.  
\v 5 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Pedro̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ¡á b'a̱ nda tjíhin nga e̱i̱ ku̱i̱ntsu̱ba̱haná! Tu̱ sahá n'e̱ndai̱ jan ni'ya yántsu̱, nku xi ka̱ma ts'i̱, nku xi ka̱ma ts'e̱ Moise, ko̱ nku xi ka̱ma ts'e̱ Elia̱. 
\p  
\v 6 B'a̱ kitsú Pedro̱ a̱t'aha̱ najmi be mí nihi xi ku̱i̱tsu̱, a̱t'aha̱ tu̱ ni xí kitsankjúhún jóo̱.  
\v 7 A̱s'a̱i tu̱ nkuhú ni̱nti̱ j'ai ts'ínnk'íéhe̱n ko̱ a̱jin ni̱nti̱u̱ kinu'yá nku nta̱ xi b'a̱ kitsú: 
\p —Kui xu'bi̱ xi Ntína̱. Tjona. Ta̱sinñjuhu̱u. 
\p  
\v 8 Ko̱ a̱s'a̱i tje̱n'yún i̱ncha tsasehé a̱ndaihi̱ jóo̱, tu̱nga najmi ta̱ ch'a xi kikiehé ni. Tu̱ Jesu síjñako̱ subahá saha̱. 
\p  
\v 9 Nk'ie nga ja tíi̱ncha nibájen ngáha, b'a̱ kitsúhu̱ Jesu jóo̱ nga najmi tu̱ ch'a xi ku̱i̱tsu̱yaha̱ ni xi kikie santa nkúhu nga kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n.  
\v 10 Tu̱ kui i̱ncha kikiehé niu̱ ko̱ kinchja̱ni̱jmíyako̱ho xinkjín nkú tsuhu̱ ra̱ nga kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱ Jesu.  
\v 11 A̱s'a̱i i̱ncha kingjásjaiyaha̱ Jesu: 
\p —¿Á b'a̱ tsuhu já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ nga tjíhin nga kj'u̱a̱í títjuhun Elia̱? 
\p  
\v 12 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Kju̱axi̱ nga kj'u̱a̱í títjun Elia̱ ko̱ k'u̱énda ngayjee̱ ni xi tjín. Tu̱nga, ¿nkú tsuhu̱ ra̱ nga b'a̱ ts'ín tjít'aha éhe̱n Nti̱a̱ná nga un ṉkjún sku̱e̱he̱ ra̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n ko̱ nga xi najmi chumi ni chjíhi̱ ra̱ n'e̱ maha?  
\v 13 Tu̱nga an b'a̱ tíxinnu̱u nga ja j'ai Elia̱, ko̱ ni xi mjehe̱ xu̱ta̱ kits'íhi̱n ndo̱. Kin'ehe̱ xi nkú ts'ín tjít'a éhe̱n Nti̱a̱ná. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ín nda̱íhi̱ Jesu nku nda̱ chí xi tíjñajihi̱n nku nda̱ninda 
\r (Mt. 17:14-21; Lc. 9:37-43) 
\p  
\v 14 Nk'ie nga i̱ncha j'ai ngáha má nga tjíntu já ni'yakuyá xingisoo̱, kikie nga nkjin ṉkjún xu̱ta̱ katsendáíhi̱ ra̱ jóo̱ ko̱ nga k'u̱a̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ tíi̱ncha b'ésiko̱ jóo̱.  
\v 15 Nk'ie nga kikie xu̱ta̱ nkjiu̱n Jesu, tu̱ ni xí i̱ncha kama nkjúhún ra̱ ko̱ tsangatsanka nga ngjikjaniñaha̱. 
\p  
\v 16 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Mí nihi xi tjínko̱ho̱nu̱u jóo̱? 
\p  
\v 17 B'a̱ kitsú nku nda̱ xi síjñajihi̱n xu̱to̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, kjúái̱ko̱ho nda̱ chína̱, a̱t'aha̱ nku nda̱ninda tíjñajihi̱n xi najmi tsjántehe̱ nga ku̱i̱nchja̱.  
\v 18 Tu̱ má xi tje̱hén ni nga fakj'áha̱, ts'ínkijnehe̱ t'anankiu̱. I̱xí b'éxúhú ts'a nda̱ chína̱ nga bate ni̱'yu̱n ko̱ bjá ndjáha̱. Ja b'a̱ kuaxihi̱n já ni'yakuyáhi̱ nga k'o̱nsje nda̱nindoo̱, tu̱nga najmi kamahá ra̱. 
\p  
\v 19 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¡Á b'a̱ 'yún i̱chí s'ejihi̱n ra̱ Nti̱a̱ná xu̱ta̱ xi tjíhin nd'a̱i̱! ¿Nkjé kjin tjíhin nga kúáte̱jñajinnu̱u? ¿Nkjé kjin tjíhin nga ts'in chúkju̱a̱nu̱u? Nibáko̱nú nda̱ chíu̱ e̱i̱. 
\p  
\v 20 A̱s'a̱i j'aich'áha̱ nda̱ chíu̱. Tu̱nga nk'ie nga kikie nda̱nindoo̱ Jesu, tje̱n'yún y'étsujneyáhá nda̱ chíu̱ ko̱ tsijne t'anankiu̱ nga ngjitikjá ko̱ y'éxú ts'íhin ts'a.  
\v 21 A̱s'a̱i kingjásjaiyaha̱ Jesu na̱'mihi̱ nda̱ chíu̱: 
\p —¿Nkjé kjin b'a̱ maha̱ ra̱? 
\p B'a̱ kitsú ndo̱: 
\p —Santa nkúhu nga ntí i̱chí.  
\v 22 Nkjin ni̱yá ja sa kjaníkj'ajihi̱n nd'íu̱ ko̱ ntóo̱ nga mjehe̱ ts'i̱ínk'ien ntína̱. Tsa tjín ni xi ka̱mahi n'e̱i̱ kai, katuma ni̱ma̱ni̱ ji̱n ko̱ ti̱si̱nko̱ni̱. 
\p  
\v 23 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —“Tsa ka̱mahi”, tíbixín. Xi s'ejihi̱n Nti̱a̱ná maha̱ tu̱ mí nihí ni. 
\p  
\v 24 Tje̱n'yún 'yúhún kinchja̱ na̱'mihi̱ nda̱ chíu̱ nga b'i̱ kitsú: 
\p —S'ejinna Nti̱a̱ná. Ti̱si̱nko̱ní tu̱ xi najmi jo jan ka̱mahana. 
\p  
\v 25 Nk'ie nga kikie Jesu nga tíma ñjakú ṉkjún xu̱ta̱, a̱s'a̱i ndjá kinchja̱ko̱ nda̱nindoo̱: 
\p —Ji nda̱ninda xi tín'e stayai ko̱ najmi tí'ba̱i̱ntei̱hi̱ nga ku̱i̱nchja̱ nda̱ chíi̱, an b'a̱ tíxihin: ti̱tjujíhi̱n ko̱ najmi ta̱ bitjas'e̱njihi̱n ri̱. 
\p  
\v 26 A̱s'a̱i tsitju nda̱nindoo̱ nga kikjintáya ts'íhin ko̱ nga 'yún y'étsujneyá nda̱ chíu̱. Kis'ejña nda̱ chíu̱ xi nkúhu tsa k'ien. Nkjin xu̱ta̱ xi b'a̱ kitsú: 
\p —Ja k'uen. 
\p  
\v 27 Tu̱nga jakj'áhá Jesu ntsja nda̱ chíu̱ nga kikjesíntje̱n ko̱ tsasinjña ngáha. 
\p  
\v 28 Nk'ie nga jas'en Jesu ni'yaha̱, a̱s'a̱i já ni'yakuyáha̱ kingjásjaiya t'axíhi̱n: 
\p —¿Á najmi kamaha̱ni̱ kuakich'onsje̱he̱ni̱ nda̱nindoo̱? 
\p  
\v 29 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Jáninda xi nkúhu xu'bi̱ najmi chu̱ba̱ bitju. Nk'ie nga chu̱baka̱á Nti̱a̱ná ko̱ nk'ie nga bintsu̱ba̱ kjintíaá, nk'iehé nga bitju. 
\s1 B'i̱ ts'ín ta̱ kitsúyahá ngáha Jesu nga n'e̱k'ien 
\r (Mt. 17:22-23; Lc. 9:43-45) 
\p  
\v 30 A̱s'a̱i tsitju yo̱ nga i̱ncha j'ajin a̱nte Galilea̱. Najmi kama mjehe̱ tsa tjín xi sku̱e̱he̱ nga yo̱ j'a,  
\v 31 a̱t'aha̱ b'i̱ ts'ín tsakúyaha̱ já ni'yakuyáha̱: 
\p —N'e̱kjas'en Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n a̱ya ntsja xu̱ta̱ ko̱ i̱ncha ts'i̱ínk'iehe̱n. A̱skahan nga ja ku̱a̱yá, kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ nga ja kj'u̱a̱ jan ni̱stjin. 
\p  
\v 32 Tu̱nga najmi kamankjihín ra̱ já ni'yakuyóo̱ én xu'bi̱ ko̱ najmi kama k'un kingjásjaiyaha̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Jesu yá xi 'yún nk'a tje̱n 
\r (Mt. 18:1-5; Lc. 9:46-48) 
\p  
\v 33 A̱s'a̱i i̱ncha tsichu nanki Capernaum ko̱ nk'ie nga ja tíjña a̱ya ni'yoo̱, kingjásjaiyaha̱ já ni'yakuyáha̱: 
\p —¿Mí nihi xi tíchubani̱jmíyako̱honu xinki̱u a̱ya ni̱yóo̱? 
\p  
\v 34 Tu̱nga najmi kinchja̱há jóo̱, a̱t'aha̱ a̱ya ni̱yóo̱ kinchja̱ni̱jmíyako̱ho xinkjín yá xi 'yún nk'a tje̱n a̱jihi̱n.  
\v 35 A̱s'a̱i y'ejña Jesu, kinchja̱ha̱ já ni'yakuyá xi te joo̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Tsa tjín xi nda̱ k'aku̱ mjehe̱ ka̱ma a̱jinnu̱u, tu̱ sahá nda̱ musu̱ kats'ín ma yjoho̱ ko̱ kats'ínxát'aha̱ já xingisoo̱. 
\p  
\v 36 A̱s'a̱i jakj'á nku nda̱ chí ko̱ tsasínjñajin masehe̱n jóo̱. Kitsubakjá ts'íhin nda̱ chíu̱ nga b'i̱ kitsú: 
\p  
\v 37 —Xi ngajona̱ ts'i̱ínkjáíhi̱n ra̱ nku nda̱ chí xi nkúhu xu'bi̱, kui xi an títs'ínkjáínna. Ko̱ xi ts'i̱ínkjáínna, najmi tu̱ nku an títs'ínkjáínna. Ko̱ ta̱ xi kits'ín nibána títs'ínkjáíhi̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu xu̱ta̱ xi najmi fi kontra̱ha̱ 
\r (Lc. 9:49-50; Mt. 10:42) 
\p  
\v 38 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Jua: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, kiyai̱ nga nku nda̱ ngajohi̱ tím'osjehe jánindoo̱. Tu̱nga kik'iech'ohó ri̱ a̱t'aha̱ najmi ñá tje̱nko̱ná. 
\p  
\v 39 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Najmi tu̱ jun b'ech'óho̱o. A̱t'aha̱ tsa tjín xi títs'ín nku kju̱a̱nkjún ngajona̱, kui xi najmi ka̱ma tsa tu̱ sa a̱ kui ch'ohón ts'ín ku̱i̱nchja̱yane ngáhana.  
\v 40 A̱t'aha̱ xi najmi tífi kontra̱ná, kui xi ñá mako̱ná.  
\v 41 Tu̱ yáhá ni xi tsjánu̱u tsa tu̱ nku chu̱tsín ntánijua a̱t'aha̱ an tje̱nnkinú, kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u nga k'u̱a̱i̱hi̱ chjíhi̱ xu̱ta̱ xu'bo̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu xu̱ta̱ xi ts'ínkijnejin jé xu̱ta̱ xingisoo̱ 
\r (Mt. 18:6-9; Lc. 17:1-2) 
\p  
\v 42 ’Tu̱ yáhá ni xi ts'i̱ínkijnejin ngatitsun nku nda̱ chí xi nkúhu xu'bi̱ xi s'ejihi̱n an, tu̱ sahá ra̱ ngandaha̱ xi b'a̱ ts'i̱íu̱n tsa s'e̱t'a 'yúnt'a kásin nku ndji̱o̱ chánka ko̱ chja̱nikj'ajin ntáchak'uu̱n.  
\v 43 Tsa ntsa̱i̱ títs'ínkijnejihin ngatitsun, tu̱ sahá ti̱chákjáí. Tu̱ sahá ngandahi̱ tsa ku̱i̱tjás'e̱n ni̱ma̱i̱ má nga k'úéntu tík'un xu̱ta̱, nga najmi k'úínko̱i̱ nga joo̱ ntsa̱i̱ nga̱k'i̱e̱n, má nga najmi maha̱ 'meya nd'íu̱.  
\v 44 Yo̱ najmi 'me chju̱ntuu̱ ko̱ najmi 'meya nd'íu̱. 
\p  
\v 45 ’Tsa tsu̱kui títs'ínkijnejihin ngatitsun, tu̱ sahá ti̱chákjáí. Tu̱ sahá ngandahi̱ tsa ku̱i̱tjás'e̱n ni̱ma̱i̱ má nga k'úéntu tík'un xu̱ta̱, nga tjít'a nga joo̱ tsu̱kui nga a̱jin nd'í nga̱k'i̱e̱n chja̱nikj'ajihin, má nga najmi maha̱ 'meya nd'íu̱.  
\v 46 Yo̱ najmi 'me chju̱ntuu̱ ko̱ najmi 'meya nd'íu̱. 
\p  
\v 47 ’Tsa tunkuin títs'ínkijnejihin ngatitsun, tu̱ sahá n'e̱sjei. Tu̱ sahá ngandahi̱ tsa ku̱i̱tjás'e̱n ka̱t'ai má nga batéxuma Nti̱a̱ná, nga najmi tsa tíi̱ncha nga joo̱ tunkuin tsa tu̱ sa a̱jin nd'í nga̱k'i̱e̱hén chja̱nikj'ajin ngáhi,  
\v 48 má nga najmi 'me chju̱ntuu̱ ko̱ najmi 'meya nd'íu̱. 
\p  
\v 49 ’A̱t'aha̱ nd'í n'entiako̱ho ngayjee̱ xu̱ta̱.  
\v 50 Nda na̱xo̱, tu̱nga tsa ndyja̱ nga'yúhu̱n, ¿nkú ts'ín ka̱ma ntia ngáha? Kas'e a̱jinnu̱u na̱xa̱ xi tíxinnu̱u ko̱ b'i̱ ngján jyu ti̱ntsu̱ba̱ko̱o xinki̱u. 
\c 10  
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu kju̱a̱bixoo̱n 
\r (Mt. 19:1-12; Lc. 16:18) 
\p  
\v 1 Tsitju Jesu yo̱ nga ngji a̱nte xi tjín Judea̱ ko̱ a̱nte xi tjín ngabantá ntáje̱ Jordan. Ta̱ kama ñjakút'a ṉkjúhún ngáha̱ ra̱ xu̱ta̱. Tsakúyaha̱ éhe̱n Nti̱a̱ná xi nkú nga ts'ín tehe̱nte.  
\v 2 A̱s'a̱i k'u̱a̱ já fariseo̱ j'aisehe̱ tu̱ xi kjút'ayák'uhu̱n ra̱. B'i̱ ts'ín kingjásjaiyaha̱: 
\p —¿A ka̱ma nku nda̱ chu̱ba̱ ts'i̱ínkjehé kju̱a̱bixaha̱n nga k'u̱éjña chju̱úhu̱n? 
\p  
\v 3 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Nkú ts'ín y'éjñanu̱u Moise? 
\p  
\v 4 B'a̱ i̱ncha kitsú jóo̱: 
\p —Moise kitsjá kju̱a̱ nga nku nda̱ ka̱ma kjésíntje̱n nku xu̱ju̱n má nga ja títs'ínkje kju̱a̱bixaha̱n ko̱ b'a̱ ts'ín ka̱ma k'u̱éjñaha chju̱úhu̱n. 
\p  
\v 5 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —A̱t'aha̱ ndjá ani̱ma̱nu̱u, kui kju̱a̱ha nga b'a̱ ts'ín y'éjnaha̱nu̱u Moise.  
\v 6 Tu̱nga nga tuts'ihi̱n ni, nk'ie nga kits'ínnda Nti̱a̱ná a̱sunntee̱, “nku chju̱ún nku x'i̱n kits'ínnda xu̱ta̱” tjít'a.  
\v 7 Ko̱ ta̱ tjít'a ya: “Kui kju̱a̱ha nga nku nda̱ k'u̱éjñaha na̱'mihi̱ ko̱ na̱aha̱ nga k'úéjñako̱ chju̱úhu̱n.  
\v 8 Nga joo̱ nkuhú ku̱i̱chú ma.” Kui nga najmi ta̱ jo ma saha. Nku ní yjoninte i̱ncha maha.  
\v 9 Kui b'a̱ maha, ni xi y'é'yúhun Nti̱a̱ná, najmi xu̱ta̱ kjéndáya. 
\p  
\v 10 A̱s'a̱i já ni'yakuyáha̱ ta̱ kuihí niu̱ kingjásjaiya ngáha̱ ra̱ nk'ie nga ja i̱ncha j'ai ni'yaha̱.  
\v 11 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Tu̱ yáhá ni xi k'u̱éjña chju̱úhu̱n ko̱ ku̱i̱xanko̱ kj'a̱í ta̱chju̱ún, kui xi tíbangane kju̱a̱bixaha̱n.  
\v 12 Ko̱ tsa nku ta̱chju̱ún k'u̱éjña x'i̱hi̱n ko̱ ku̱i̱xanko̱ kj'a̱í nda̱, kui xi ta̱ tíbangane kju̱a̱bixaha̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín nda kinchja̱ne Jesu jántí xi̱u̱ 
\r (Mt. 19:13-15; Lc. 18:15-17) 
\p  
\v 13 A̱s'a̱i i̱ncha j'aiko̱ xu̱ta̱ ntíhi̱ tu̱ xi Jesu ngju̱énnehe̱ ra̱ ntsja. Tu̱nga já ni'yakuyóo̱hó b'a̱ kitsúhu̱ xu̱ta̱ nga najmi b'a̱ i̱ncha ts'i̱ín.  
\v 14 Nk'ie nga kikie Jesu ni xi tíi̱ncha ts'ín jóo̱, najmi kisasíhi̱n niu̱. A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Tjehe̱nntoho̱o jántíu̱ nga kanibásena. Najmi tu̱ jun b'ech'óho̱o. A̱t'aha̱ xu̱ta̱ xi b'a̱ ts'ín tjíntuyáha̱ xi nkú joyaha jántí xi̱, kui xi tje̱he̱n ra̱ nga Nti̱a̱ná ku̱a̱téxumaha̱.  
\v 15 Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Xi najmi ts'i̱ínkjáíhi̱n nga Nti̱a̱ná xi batéxuma xi nkú ts'ín ts'ínkjáíhi̱n nku nda̱ chí ni xi 'ba̱i̱hi̱, kui xi ndaha̱chí najmi kju̱a̱s'enjin nga Nti̱a̱ná xi ku̱a̱téxumaha̱. 
\p  
\v 16 A̱s'a̱i jakj'á jántí xi̱u̱ nga ts'ank'a ko̱ kingjénne ntsja nga nda kinchja̱ne. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíko̱ Jesu nku nda̱ nchi̱ná 
\r (Mt. 19:16-30; Lc. 18:18-30) 
\p  
\v 17 Nk'ie nga ja tíbitju Jesu yo̱ nga ts'i̱ín ni̱yá, a̱s'a̱i j'ai tsuntsu nku nda̱. Tsasinkúnch'int'aha̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ji xi ndai, ¿mí nihi xi ts'ian tu̱ xi ka̱ma ts'inkjáíhi̱n ra̱ nga kúáte̱jña tík'un síán? 
\p  
\v 18 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Á an xi nda tí'mihiní? Najmi tjín xi ndaha̱, nku tutuhú Nti̱a̱ná.  
\v 19 Yai xi nkú ts'ín tjít'a kju̱a̱téxumoo̱: “Najmi tu̱ n'ek'iein. Najmi tu̱ biyunéí kju̱a̱bixoo̱n. Najmi tu̱ ndyjé n'ei. Najmi tu̱ testiyu̱ tsank'á n'ei. Najmi tu̱ ch'ana̱ch'a̱i̱hi̱ xu̱ta̱ xingisoo̱. Cha̱nkjúín na̱'mihi̱ ko̱ na̱ahi̱.” 
\p  
\v 20 B'a̱ kitsú ndo̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ngayjee̱ ni xu'bo̱ títs'intjusan santa nkúhu nga ndyjana. 
\p  
\v 21 A̱s'a̱i Jesu kama ni̱ma̱ha̱ ndo̱ nga tsase'a ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Nku ni ndyjat'a sahi. T'ihi̱nteñai ni xi tjíhin ko̱ tjeihi̱n xu̱ta̱ x'a̱n. B'a̱ ts'ín s'e̱he ri kju̱a̱nchi̱ná ndji̱o̱jmi ján. A̱s'a̱i ni̱báí nga tsjénnkiní. 
\p  
\v 22 Tu̱nga nk'iehé nga kint'é ndo̱ éi̱n, kik'ie babaha̱ ko̱ kik'ie nusin nusihi̱n nga ngji, a̱t'aha̱ 'yún ṉkjún nchi̱ná. 
\p  
\v 23 A̱s'a̱i tsase Jesu a̱ndaihi̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱ já ni'yakuyáha̱: 
\p —¡Á b'a̱ 'yún 'ni tjíhin tsa xu̱ta̱ xi nchi̱ná ṉkjúhun kju̱a̱s'enjihin nga Nti̱a̱ná xi ku̱a̱téxumaha̱! 
\p  
\v 24 Kama nkjúhu̱n já ni'yakuyóo̱ én xi kitsú Jesu, tu̱nga b'a̱há ta̱ kitsú ngáha̱ Jesu: 
\p —Jun ntína̱, ¡á b'a̱ 'yún 'ni tjíhin nga kju̱a̱s'enjihin xu̱ta̱ nga Nti̱a̱ná ku̱a̱téxumaha̱!  
\v 25 Tu̱ sahá najmi 'ni tjín tsa nku chu̱ camello̱ kju̱a̱s'en ti̱xa̱ha̱ nku nintu nga nku nda̱ nchi̱ná kju̱a̱s'enjin nga Nti̱a̱ná xi ku̱a̱téxumaha̱. 
\p  
\v 26 Tu̱ ni xí kama nkjúhún saha̱ jóo̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —¿Yá xi ka̱ma k'u̱a̱nki ni̱ ma? 
\p  
\v 27 A̱s'a̱i tsase'a Jesu jóo̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Xu̱ta̱ ndaha̱chí najmi ka̱maha̱ ts'i̱ínk'anki yjoho̱, tu̱nga Nti̱a̱ná maha̱ ts'ínk'anki xu̱ta̱. A̱t'aha̱ tu̱ mí nihí ni xi maha̱ ts'ín Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 28 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Pedro̱: 
\p —Xi nkúhu ji̱n, ja y'entu tentei̱ ni xi tjínni̱ ko̱ tje̱nnkihi̱ nd'a̱i̱. 
\p  
\v 29 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Tu̱ yáhá ni xi y'éjña ni'yaha̱, tsa já nts'e̱, tsa jminchjín nichja, tsa na̱aha̱, tsa na̱'mihi̱, tsa ntíhi̱ ko̱ tsa jñá xi tjíhi̱n nga̱t'ana̱ ko̱ nga̱t'aha̱ én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná,  
\v 30 kui xu̱ta̱i̱ k'u̱a̱i̱ ngáha̱ ra̱ unchan ni̱yá tjíhin ni xi y'éjña. Nd'a̱i̱ a̱sunnte xu'bi̱ k'u̱a̱i̱hi̱ ni'ya, já nts'e̱, jminchjín nichja, na̱aha̱, ntí ko̱ jñá, ko̱ ta̱ tsjénnki uncha. Ko̱ ni̱stjin xi nibá a̱skahan k'u̱a̱i̱hi̱ nga k'úéntu tík'un sín.  
\v 31 Nkjin xu̱ta̱ xi tjun nd'a̱i̱ tsjénnki, ko̱ nkjin xi yjanki nd'a̱i̱ xi tsjén títjun ka̱ma ngáha. 
\s1 B'i̱ ts'ín ta̱ kitsúya ngáha Jesu nga ku̱a̱yá 
\r (Mt. 20:17-19; Lc. 18:31-34) 
\p  
\v 32 Nk'ie nga tíi̱ncha ts'ín ni̱yá nga tíi̱ncha fi nanki Jerusalen, Jesu tje̱n títjuhu̱n xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱. Kama nkjúhu̱n jóo̱ ko̱ tíi̱ncha tsankjún nga tje̱nnkihi̱. A̱s'a̱i ta̱ kinchja̱ t'axíhín ngáha̱ ra̱ já ni'yakuyá xi te joo̱ ko̱ kik'atuts'i̱hi̱n nga kitsúyaha̱ ni xi ka̱mat'ain.  
\v 33 B'i̱ kitsúhu̱ jóo̱: 
\p —Tjenñju. Ja tíbankíaán nanki Jerusalen. Ja n'e̱kjas'en Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n a̱ya ntsja já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱. Kui xi i̱ncha tsjá kju̱a̱ nga n'e̱k'ien ko̱ a̱s'a̱i ts'i̱ínkjas'ehe̱n xu̱ta̱ xi najmi ntje̱ Israel tje̱he̱n ra̱.  
\v 34 Kui xi ku̱a̱jnu̱kiehe̱ ko̱ ku̱a̱tétéjnuhu̱. K'u̱éhe̱ ko̱ ts'i̱ínk'ien. Tu̱nga nk'iehé nga ja kj'u̱a̱ jan ni̱stjin, kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín Santiago̱ ko̱ Jua tsankihi̱ Jesu nku kju̱a̱nda 
\r (Mt. 20:20-28) 
\p  
\v 35 A̱s'a̱i Santiago̱ ko̱ Jua xi jáha̱ Zebedeo̱ maha, kui xi i̱ncha j'aise tiñaha̱ Jesu ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, mjeni̱ nga k'u̱a̱i̱ni̱ ni xi ku̱i̱nchíhi̱. 
\p  
\v 36 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Mí nihi xi mjenu̱u nga ts'ian? 
\p  
\v 37 B'a̱ i̱ncha kitsú jóo̱: 
\p —K'u̱a̱i̱nteni̱ nga nku xi k'úéjña kixi̱hi̱ ko̱ nku xi k'úéjña skjúhi̱n ni̱stjin nga n'e̱kjáíhi̱n kju̱a̱chákahi̱. 
\p  
\v 38 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Najmi yo ni xi tíbinchu. ¿A ku̱i̱chúkju̱a̱nu̱u nga un sku̱e̱nu̱u xi nkú ts'ín un sku̱e̱na? ¿A ku̱i̱chúkju̱a̱nu̱u nga n'e̱kjóho̱on kju̱a̱ni̱ma̱ xi ts'inkjáíhi̱n? 
\p  
\v 39 B'a̱ i̱ncha kitsú jóo̱: 
\p —Ku̱i̱chúkju̱a̱ni̱. 
\p A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Kju̱axi̱ nga un sku̱e̱nu̱u xi nkúhu an ko̱ nga cho̱o kju̱a̱ni̱ma̱ xi ts'inkjáíhi̱n.  
\v 40 Tu̱nga tsa ku̱i̱ntsu̱bo̱o nga kixi̱na̱ ko̱ tsa skjúnna̱, najmi an tíjñana nga tsja niu̱. Ja tjíntu xi tíjña ndaha̱ kui a̱ntee̱. 
\p  
\v 41 Nk'ie nga kint'é já ni'yakuyá xi tee̱ niu̱, i̱ncha kits'ínkjanko̱ Santiago̱ ko̱ Jua.  
\v 42 Tu̱nga kinchja̱ ñjahá ra̱ Jesu jóo̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Yo xi nkú ts'ín xu̱ta̱ xi tjíhi̱n xá e̱i̱ a̱sunntei̱ 'yún ndjá ts'ínko̱ xu̱ta̱ xingisoo̱, ko̱ xi tjíhi̱n nga'yún ts'ín nga nu'yá'éhe̱n.  
\v 43 Tu̱nga a̱jinnu̱u najmi b'a̱ ka̱ma. Xi mje níhi̱ nga nda̱ k'aku̱ ka̱ma a̱jinnu̱u, kui xi kats'ín ni xi nda ngandanu̱u.  
\v 44 Xi mjehe̱ nga tjun ka̱ma a̱jinnu̱u, kui xi katuma nda̱ musu̱nu̱u.  
\v 45 A̱t'aha̱ ta̱ ndaha Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n najmi j'ai tsa tu̱ xi kui nda n'e̱he̱ ra̱. J'ai ní tu̱ xi ni xi ngandaha̱ xu̱ta̱ j'ai ts'íhin ko̱ tu̱ xi ts'i̱ínkjas'ehen yjoho̱ nga k'u̱échjíntjai nkjin xu̱ta̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nku nda̱ ka̱ 
\r (Mt. 20:29-34; Lc. 18:35-43) 
\p  
\v 46 A̱s'a̱i i̱ncha tsichu nanki Jerico. Ko̱ nk'ie nga tíbitju Jesu yo̱ ko̱ já ni'yakuyáha̱ ko̱ xu̱ta̱ nkjin xi tje̱nko̱, tu̱ yo̱hó a̱ndai ni̱yóo̱ kab'ejña nga tíbanki chje̱ nku nda̱ ka̱ xi 'mi Bartimeo̱, xi ntíhi̱ Timeo̱ maha.  
\v 47 Nk'ie nga kint'é nga nibá tiña Jesu nda̱ Nazaret, a̱s'a̱i kik'atuts'i̱hi̱n nga kikjintáya: 
\p —¡Ji Jesu, ji xi ntje̱he̱ David, katuma ni̱ma̱hi an! 
\p  
\v 48 Nkjin xu̱ta̱ kinchja̱tiko̱ho̱ tu̱ xi k'u̱échja'aha ts'a. Tu̱nga tu̱ sahá 'yún kikjintáya sa: 
\p —¡Ji xi ntje̱he̱ David, katuma ni̱ma̱hi an! 
\p  
\v 49 A̱s'a̱i tsasin'yún Jesu ko̱ b'a̱ kitsú: 
\p —Chu̱boho̱o ndo̱. 
\p A̱s'a̱i b'i̱ kik'ihi̱n nda̱ ko̱: 
\p —Tsjo katumahi. Ti̱síntje̱i̱n, a̱t'aha̱ tínchja̱hi. 
\p  
\v 50 Kikjaníya najyun ndjuhu̱ ndo̱ ko̱ xu̱úhu̱n tsisintje̱n nga ngjik'úhu̱n Jesu.  
\v 51 A̱s'a̱i Jesu kingjásjaiyaha̱: 
\p —¿Mí xi mjehi nga ts'ihin? 
\p B'a̱ kitsú nda̱ ko̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, mjena nga ka̱ma chjina. 
\p  
\v 52 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —T'in ngáhani. A̱t'aha̱ kuas'ejihin nga Nti̱a̱ná kits'ín nibána, kui nga kama nkihi ri. 
\p Ta̱ kuihi chu̱bo̱ kama chjihi̱ ndo̱ ko̱ kitsjennkíhi̱ Jesu nga kits'ínko̱ ni̱yá. 
\c 11  
\s1 B'i̱ ts'ín jas'en Jesu nanki Jerusalen 
\r (Mt. 21:1-11; Lc. 19:28-40; Jn. 12:12-19) 
\p  
\v 1 Nk'ie nga ja tíi̱ncha bichú tiña nanki Jerusalen nga i̱ncha j'ai Betfage ko̱ Betani̱a̱, nanki xi̱xi̱ xi tiña maha̱ a̱sunntu tje̱nki̱ xi 'mi Yá Olivo̱, a̱s'a̱i kits'ínkji Jesu jo já ni'yakuyáha̱  
\v 2 nga b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Tankíún nanki i̱chí xi tíjña tiña ján. Nk'ie nga ja ku̱i̱chú yo̱, sa̱kúnu̱u nku ntí búrrú xi tjít'a'yún, xi najmi kje̱e ch'a b'esúhu̱n. Chjúndáyo ko̱ nibáko̱o e̱i̱.  
\v 3 Ko̱ tsa tjín xi b'a̱ ku̱i̱tsu̱nu̱u nga ngju̱ásjaiyanu̱u: “¿Á b'a̱ tín'ehenu?”, b'a̱ t'ihu̱un: “Nda̱ maestru̱ rú machjéhe̱n chu̱. A̱s'a̱i rú ts'i̱ínk'óya ngáha.” 
\p  
\v 4 A̱s'a̱i i̱ncha ngji já ni'yakuyóo̱ ko̱ kisakúhu̱ ntí búrrú xi tjít'a'yúnt'a nku a̱nkju̱a̱ xi tje̱n a̱ndai ni̱yóo̱ ko̱ kikjendáya.  
\v 5 K'u̱a̱ xu̱ta̱ xi tíi̱ncha yo̱ kingjásjaiyaha̱: 
\p —¿Mí nihi xi tín'o? ¿Á jun tíchjundáyahanu ntí búrrúu̱? 
\p  
\v 6 Tu̱nga b'a̱há kitsú já ni'yakuyóo̱ xi nkú nga kitsúhu̱ Jesu ko̱ kitsjántehe̱ jóo̱ nga ngju̱a̱i̱ko̱ chu̱.  
\v 7 I̱ncha j'aiko̱ho̱ Jesu ntí búrrúu̱. Najyuhu̱n i̱ncha kingjásuhu̱n ko̱ Jesu y'esúhu̱n chu̱.  
\v 8 Nkjin ṉkjún xu̱ta̱ i̱ncha kingjántu najyuhu̱n a̱ya ni̱yóo̱, ko̱ kj'a̱í ngá xi tjiaha̱ yá i̱ncha tsatet'a ko̱ kingjántu a̱ya ni̱yóo̱. 
\p  
\v 9 'Yún kikjintáya xu̱ta̱ xi yja títjuu̱n ko̱ xi yjankiu̱ nga b'i̱ i̱ncha kitsú: 
\p —¡Kats'ínk'ankiná Nti̱a̱ná! ¡Nti̱a̱ná nda kats'ínko̱ xi kits'ín nibá ngajoho̱!  
\v 10 ¡Nti̱a̱ná nda kats'ínko̱ xi kits'ín nibá nga ku̱a̱téxuma, xi ts'i̱ínkjáíhi̱n xáha̱ ntje̱ cháná David! ¡Kats'ínk'ankiná Nti̱a̱ná xi tíjña nk'a ján! 
\p  
\v 11 Jas'en Jesu nanki Jerusalen ko̱ ngji na̱tsihi̱n ni̱nku̱ má ma ñjakú xu̱ta̱. Nk'ie nga ja kamaha̱ nga tsasehe̱ ngayjee̱ ni xi tjín a̱ndaihi̱, a̱s'a̱i tsitju nga ngjiko̱ nanki Betani̱a̱ já ni'yakuyá xi te joo̱. A̱t'aha̱ ja kama ngixun. 
\s1 B'i̱ ts'ín ndjá kinchja̱ko̱ Jesu yá higuera̱ xi najmi tjíhi̱n tu 
\r (Mt. 21:18-19) 
\p  
\v 12 Ni̱stjin xi ma ndyjuu̱n nk'ie nga i̱ncha tsitju ngáha nanki Betani̱a̱, tu̱ kama bjohó ra̱ Jesu.  
\v 13 Kjin tje̱n sa nga kikie nku yá higuera̱ xi xkfén ko̱ ngjisehe̱ yóo̱ tsa tu̱ ahá ni sa̱kúhu̱ tu. Tu̱nga nk'ie nga tsichuk'úhu̱n yóo̱, tu̱ ndahá nku tu najmi kisakúhu̱, tu̱ subahá xka̱. A̱t'aha̱ najmi ni̱stjihi̱n tu higo̱.  
\v 14 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ yá higuera̱: 
\p —Ndaha̱chí najmi ta̱ ch'a kji̱ne̱he tu xi s'e̱hi. 
\p Kint'é já ni'yakuyáha̱ nga b'a̱ kitsú. 
\s1 B'i̱ ts'ín kik'onsje Jesu já xi tíi̱ncha batéña chu̱ má ma na̱tsihi̱n ni̱nku̱ 
\r (Mt. 21:12-17; Lc. 19:45-48; Jn. 2:13-22) 
\p  
\v 15 I̱ncha tsichu nanki Jerusalen ko̱ jas'en má ma na̱tsihi̱n ni̱nku̱. A̱s'a̱i kik'atuts'i̱hi̱n Jesu nga kik'onsje já xi tíi̱ncha batéña ko̱ xi tíi̱ncha b'atse chu̱ yo̱. Kits'ínk'ótsjá yámixa̱ha̱ já xi tíi̱ncha ts'ínk'óntjaiya to̱on ko̱ yáxile̱he̱ já xi tíi̱ncha batéña chu̱tuju.  
\v 16 Ko̱ ta̱ ndaha nku najmi ch'a kitsjántehe̱ tsa kj'u̱a̱tikjáko̱ na̱tsihi̱n ni̱nku̱ tsa mí nihi.  
\v 17 B'i̱ kitsú nga y'éjña chji éhe̱n Nti̱a̱ná: 
\p —B'a̱ ts'ín tjít'a éhe̱n Nti̱a̱ná: “B'a̱ k'úíhi̱n ni'yana̱ nga kui xi ka̱ma ni'ya xi má nga xu̱ta̱ xi ni̱baha ngayjee̱ na̱xi̱nantá xi tjín a̱sunntee̱ i̱ncha ku̱i̱nchja̱ko̱ Nti̱a̱ná.” Tu̱nga jun a̱ntehe̱ já ndyjé tín'e mo. 
\p  
\v 18 Kint'é én xu'bi̱ já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ i̱ncha tsangisjai ni̱yá xi nkú ts'ín ka̱ma ts'i̱ínk'iehen Jesu. Tu̱nga i̱ncha tsankjúhún Jesu, a̱t'aha̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n tíi̱ncha ma nkjúhu̱n xi nkú ts'ín tíbakúya. 
\p  
\v 19 Nk'ie nga ja kama jyuu̱n, tsitju a̱jin na̱nti̱o̱ Jesu ko̱ já ni'yakuyáha̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kixí yá higuera̱ xi ndjá kinchja̱ko̱ Jesu 
\r (Mt. 21:20-22) 
\p  
\v 20 Nk'ie nga ta̱ jyuhu̱n ni̱stjin xi ma ndyjuu̱n, i̱ncha j'a má xi tje̱hen síjña yá higuera̱ ko̱ kikie nga santaha ko̱ kja̱ma̱ha̱ yóo̱ ja kixí.  
\v 21 J'áítsjehe̱n Pedro̱ niu̱, a̱s'a̱i b'a̱ kitsú: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, cha̱se̱ ma ri̱. Ja kixí yá higuera̱ xi ndjá kichubako̱i̱. 
\p  
\v 22 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —N'e̱ s'ejiun Nti̱a̱ná.  
\v 23 Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Tu̱ yáhá ni xi b'a̱ ku̱i̱tsu̱hu̱ a̱sunntu tje̱nki̱ xu'bi̱: “Ti̱yú xin yo̱ ko̱ chja̱nikj'ajin yjohi̱ ntáchak'uu̱n”, ka̱ma xi nkú ku̱i̱tsu̱ tsa najmi jo jan ka̱maha̱ nga s'e̱jihi̱n nga b'a̱ ka̱ma xi nkú nga títsu.  
\v 24 Kui nga b'a̱ tíxihi̱nnu̱u. Ngayjee̱ ni xi ku̱i̱nchíhu̱u Nti̱a̱ná nga chu̱bako̱o, n'e̱ s'ejiun nga n'e̱kjóho̱on ko̱ b'a̱ ka̱ma. 
\p  
\v 25 ’Nk'ie nga tíchubako̱o Nti̱a̱ná, n'e̱ndyjat'oho̱o tsa tjín xi tjínko̱kju̱a̱nu̱u, tu̱ xi b'a̱ ts'ín ta̱ Na̱'minu̱u xi tíjñaha ndji̱o̱jmi ján ts'i̱ínndyjat'aha̱nu̱u ngatitsunnu̱u.  
\v 26 Tu̱nga tsa najmi n'e̱ndyjat'o, ta̱ ndaha Na̱'minu̱u xi tíjña ndji̱o̱jmi ján najmi ts'i̱ínndyjat'a ngatitsunnu̱u. 
\s1 B'i̱ kama nk'ie nga kingjásjaiyaha̱ já tjíxóo̱ Jesu yá xi kitsjá xáha̱ 
\r (Mt. 21:23-27; Lc. 20:1-8) 
\p  
\v 27 A̱s'a̱i ta̱ i̱ncha j'ai ngáha nanki Jerusalen. Nk'ie nga tsú'ba Jesu má ma na̱tsihi̱n ni̱nku̱, a̱s'a̱i j'aik'úhu̱n já na̱'mi k'aku̱, já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ jáchá xi ta̱ tjíhi̱n xá.  
\v 28 B'a̱ i̱ncha kitsúhu̱: 
\p —¿Mí xá xi tjíhin nga b'a̱ tín'ei? ¿Yá xi kitsjá xáhi nga b'a̱ tín'ei? 
\p  
\v 29 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ko̱ an ta̱ kuasjáíyanu̱u nku ni. N'e̱k'óyanú, a̱s'a̱i xínyanu̱u mí xáha xi tjínna nga b'a̱ títs'ian.  
\v 30 ¿Yá xi kits'ín nibáha̱ Jua Bautista̱ nga j'aiténtá xu̱ta̱? ¿A Nti̱a̱ná, a ra̱ xu̱ta̱ a̱sunntei̱hí? N'e̱k'óyanú. 
\p  
\v 31 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ xinkjín nga kinchja̱ni̱jmíyaha niu̱: 
\p —Tsa: “Nti̱a̱ná kits'ín nibáha̱ Jua”, ku̱i̱xíaán, a̱s'a̱i b'a̱ ku̱i̱tsu̱ná: “¿Á najmi kis'ejihi̱nnu̱u ni xi kitsúhu Jua?”  
\v 32 Tu̱nga najmi ka̱ma tsa: “Xu̱ta̱ a̱sunntei̱ kits'ín nibáha̱”, ku̱i̱xíaán. 
\p B'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ xinkjín a̱t'aha̱ tsankjún xu̱ta̱ nkjiu̱n, a̱t'aha̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ b'a̱ tsu nga nku nda̱ profeta̱ kama Jua.  
\v 33 Kui nga a̱s'a̱i b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ ra̱ Jesu: 
\p —Najmi yai̱. 
\p A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ko̱ ta̱ ndaha an najmi xínyanu̱u yá xi kitsjána nga b'a̱ títs'ian. 
\c 12  
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén já xi najmi na̱xu̱ fiko̱ xá xi kik'a̱i̱hi̱ 
\r (Mt. 21:33-46; Lc. 20:9-19) 
\p  
\v 1 A̱s'a̱i Jesu b'i̱ ts'ín tsakúyaha̱ xu̱ta̱ nga y'éjña chu̱ba̱yaha̱: 
\p —Nku nda̱ y'éntje̱ tuntsja̱jé. Y'éngi nch'á ko̱ kits'ínnda nku a̱nte má nga ts'íónnki tuntsja̱jée̱. Kits'ínnda nku xjó nk'a tu̱ xi ka̱ma chúnntaha a̱ntee̱. Kitsjá sáha̱ a̱ntee̱ já xi maha̱ ts'ínxáko̱ tuntsja̱jée̱, a̱s'a̱i ngji kjin.  
\v 2 Nk'ie nga ja tíjne tuu̱, a̱s'a̱i kits'ínkjisehe̱ ndo̱ nku nda̱ musu̱hu̱ já xi títs'ínxáko̱ tuntsja̱jée̱ tu̱ xi ku̱a̱nkihi̱ ra̱ tu xi kanéhe̱.  
\v 3 Tu̱nga jakj'áhá jóo̱ nda̱ musu̱ nga kik'íéhe̱ ko̱ kits'ínkji tiya tiya. 
\p  
\v 4 ’A̱s'a̱i ta̱ kits'ínkjihí ngáha ndo̱ kj'a̱í nda̱ musu̱. Tu̱nga máha nda̱ xu'bi̱, ni kik'onntjaihi̱ jóo̱ ko̱ ch'on ṉkjún i̱ncha kitsúhu̱.  
\v 5 Ta̱ kits'ínkjihí ngáha kj'a̱í nda̱ musu̱hu̱ ndo̱, tu̱nga kits'ínk'iehén ra̱ jóo̱ nda̱ xu'bi̱. Nkjin sa já musu̱ xi kits'ínkji ndo̱. K'u̱a̱ xi kis'ehe̱ ko̱ k'u̱a̱ xi kits'ínk'iehe̱n jóo̱. 
\p  
\v 6 ’Tíjña saha̱ ndo̱ nku xi ts'i̱ín nibá, kui ntí xi tjo ṉkjúhu̱n. B'i̱ kitsú nga kits'ínkjisehe̱ jóo̱: “Sku̱e̱nkjún ntína̱ jóo̱.”  
\v 7 Tu̱nga b'a̱há kitsúhu̱ xinkjín já xi ts'ínxáko̱ tuntsja̱jée̱: “Kui xu'bo̱ xi ts'i̱ínkjáíhi̱n ngayjee̱ ni xi tjíhi̱n na̱'mihi. Tu̱ sahá n'e̱k'ieén tu̱ xi ka̱ma ts'a̱ñáhaná ni xi ts'i̱ínkjáíhi̱n.”  
\v 8 A̱s'a̱i jakj'á jóo̱ ntíhi̱ ndo̱ ko̱ kits'ínk'ien. Kik'onsje yjoninte k'ie̱n na̱tsin má nga tjíntje̱ tuntsja̱jée̱. 
\p  
\v 9 ’Kui b'a̱ maha, ¿nkú ts'i̱íhin nda̱ xi ts'e̱ tuntsja̱jée̱? Kj'u̱a̱í ko̱ ts'i̱ínkje já xi ts'ínxáko̱ tuntsja̱jée̱ ko̱ kj'a̱í já tsjá sá ngáha̱ ra̱ a̱nte tuntsja̱jée̱. 
\p  
\v 10 ’¿A najmi kje̱hé n'eyo ni xu'bi̱ xi tjít'a xu̱ju̱n éhe̱n Nti̱a̱ná? B'a̱ títsu: 
\q1 Ndji̱o̱ xi kikjaníya já chji̱ne̱xjóo̱ ja j'ai ma ndji̱o̱ k'aku̱. 
\q1  
\v 11 Nti̱a̱ná xi b'a̱ kits'ín ko̱ ma nkjúnná nga chasehe̱é. 
\p  
\v 12 A̱s'a̱i mjehe̱ já xi tjíhi̱n xá nga ku̱a̱kj'ánijé Jesu, a̱t'aha̱ kamankjihi̱n nga kui kinchja̱ni̱jmíyaha nga y'éjña chu̱ba̱ya. Tu̱nga i̱ncha kitsankjúhún xu̱ta̱ nkjiu̱n ko̱ i̱ncha ngji t'axíhi̱n Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu yá xi tjíhin nga s'e̱chjíhi̱ 
\r (Mt. 22:15-22; Lc. 20:20-26) 
\p  
\v 13 A̱s'a̱i kin'e nibásehe̱ Jesu k'u̱a̱ já fariseo̱ ko̱ k'u̱a̱ já xi yjankihi̱ nda̱ rei̱ Herode̱ Antipa̱, tu̱ xi ts'i̱ínkijneyaha Jesu nku én xi najmi b'a̱ tjín.  
\v 14 B'a̱ i̱ncha j'ai tsúhu̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, yai̱ nga kju̱axi̱ én xi chubai ko̱ nga najmi ni xi sasíhi̱n xu̱ta̱ chubai. 'Yún na̱nka̱ chaseihi̱. Na̱xu̱ bakuyáí sisin ni xi ts'e̱ Nti̱a̱ná. Kui nga, ¿a ma b'echjíhi̱í nda̱ títjun Cesa̱r ni xi f'áchjíná, a ra̱ najmi? ¿A k'u̱a̱íhi̱, a ra̱ najmi k'u̱a̱íhí ra̱á? 
\p  
\v 15 Tu̱nga behé Jesu kju̱a̱joho̱nkjihi̱n jóo̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —¿Á an tíchjut'ayák'uhunnú? Nibáko̱nú e̱i̱ nku to̱on denari̱o̱ tu̱ xi kuasehe̱ ra̱. 
\p  
\v 16 A̱s'a̱i j'aiko̱ jóo̱ to̱oo̱n ko̱ b'a̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Yá xi ts'e̱ sénni̱stjii̱n ko̱ j'áín xi tjít'aha̱ to̱oi̱n? 
\p B'a̱ kitsú jóo̱: 
\p —Ts'e̱ nda̱ títjun Cesa̱r. 
\p  
\v 17 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Tjoho̱on nda̱ títjun Cesa̱r ni xi ts'e̱ nda̱ títjun Cesa̱r, ko̱ tjoho̱on Nti̱a̱ná ni xi ts'e̱ Nti̱a̱ná. 
\p Tu̱ ni xí kama nkjúhún ra̱ jóo̱ én xi kits'ínk'óya Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ xu̱ta̱ 
\r (Mt. 22:23-33; Lc. 20:27-40) 
\p  
\v 18 Já saduseo̱ bakúya nga najmi kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ xu̱ta̱ ngabayoo̱. A̱s'a̱i k'u̱a̱ xi i̱ncha j'aisehe̱ Jesu nga kingjásjaiyaha̱.  
\v 19 B'i̱ i̱ncha kitsúhu̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, y'ét'aná Moise: “Tsa nku nda̱ xi tíjñaha̱ chju̱ún ku̱a̱yá nga najmi kis'eko̱ho̱ ntí chju̱úhu̱n, nda̱ nts'e̱ tjíhin nga ku̱i̱xanko̱ ngáha chju̱úhu̱n, tu̱ xi b'a̱ ts'ín s'e̱he̱ ra̱ ntí nda̱ nts'e̱ xi k'ie̱n.” 
\p  
\v 20 ’Y'entu yatu já xi nts'e̱ maha xinkjín. Tsixan nda̱ xi tjuu̱n tu̱nga b'a̱há tjíu̱n k'ien. Najmi kis'ehe̱ ntí.  
\v 21 A̱s'a̱i nda̱ xi ma joho tsixanko̱ ngáha ta̱chjúu̱n, tu̱nga ta̱ k'iehén ko̱ najmi kis'ehe̱ ntí. B'a̱ ta̱ kamaha̱ nda̱ xi ma jahan.  
\v 22 B'a̱ ta̱ ts'ín tsixanko̱ ta̱chjúu̱n já nts'e̱ xi k'oo̱, tu̱nga ndahá nku najmi kis'ehe̱ ntí. A̱skahan ta̱ k'ien ta̱chjúu̱n. 
\p  
\v 23 ’Ni̱stjin nga kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ xu̱ta̱ ngabayoo̱, ¿yá nda̱ha xi ka̱ma ts'e̱ ta̱chjúu̱n, a̱t'aha̱ nga yatuu̱ tsixanko̱? 
\p  
\v 24 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Najmi b'a̱ tjín ni xi chubo, a̱t'aha̱ najmi mankjinnu̱u ni xi tjít'a éhe̱n Nti̱a̱ná ko̱ ta̱ ndaha nga'yúhu̱n Nti̱a̱ná.  
\v 25 A̱t'aha̱ nk'ie nga kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ xu̱ta̱, najmi ta̱ ku̱i̱xahan ko̱ ta̱ ndaha najmi ts'i̱ínkixan ntíhi̱. B'a̱ ní ts'ín k'úéntu xi nkú ts'ín tjíntu ntítsje xi tjín ndji̱o̱jmi ján. 
\p  
\v 26 ’Tu̱nga nga kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ xu̱ta̱, ¿a najmi kje̱hé n'eyo má y'ét'a Moise má nga tínchja̱ni̱jmíyaha na'yá ntsje̱ xi títiu̱? B'a̱ kitsú Nti̱a̱ná nga kinchja̱ko̱ Moise: “An xi Nti̱a̱ha̱ Abraham, Nti̱a̱ha̱ Isaac ko̱ Nti̱a̱ha̱ Jacob.”  
\v 27 Nti̱a̱ná najmi Nti̱a̱ha̱ ani̱ma̱. Nti̱a̱ha̱ ní xu̱ta̱ tík'un. Tu̱ xí najmi b'a̱há tjín ni xi chubo. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu má kju̱a̱téxumaha xi 'yún chjíhi̱ ra̱ 
\r (Mt. 22:34-40) 
\p  
\v 28 Ta̱ j'ai nku nda̱ chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱. Kint'é nda̱i̱ ni xi kichubani̱jmíyaha ko̱ kamankjihi̱n nga b'a̱ tjín én xi kinchja̱ Jesu. A̱s'a̱i kingjásjaiyaha̱: 
\p —A̱jihi̱n ngayjee̱ kju̱a̱téxumoo̱, ¿má kju̱a̱téxumaha xi 'yún chjíhi̱ ra̱? 
\p  
\v 29 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Kui xu'bi̱: “Ta̱sinñju, xu̱ta̱ Israel. Nti̱a̱ xi Nti̱a̱ná maha, kui xi Nti̱a̱ nku tutu.  
\v 30 N'e̱tjóí Nti̱a̱ná xi Nti̱a̱hi̱ maha ngayjee̱ ani̱ma̱hi̱ ko̱ ngayjee̱ nga'yíhi̱n. N'e̱tjóí xi nkú ts'ín tinchin ko̱ xi nkú ts'ín n'enkjíntak'uin.”  
\v 31 Kju̱a̱téxuma xu'bi̱ xi ma joho: “N'e̱tjóí xu̱ta̱hi̱ xi nkú nga ts'ín tjohi yjohi̱.” Najmi tjín kj'a̱í kju̱a̱téxuma xi 'yún chjí saha̱ ra̱ nga nga joo̱ kju̱a̱téxuma xu'bi̱. 
\p  
\v 32 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú ndo̱: 
\p —Joho̱n, nda̱ maestru̱, b'a̱ tjín. Kju̱axi̱ ni xi tíbixín, nga nku tutu maha Nti̱a̱ná ko̱ nga najmi tjín sa kj'a̱í.  
\v 33 Ko̱ nga n'e̱tjáá Nti̱a̱ná ngayjee̱ ani̱ma̱ná ko̱ ngayjee̱ nga'yúnná ko̱ xi nkú ts'ín n'enkjín t'ak'aán, ko̱ nga n'e̱tjáá xu̱ta̱ná xi nkú nga ts'ín tjoná yjoná, kui xi 'yún chjí saha̱ ra̱ nga tu̱ má chje̱hé ni xi s'etísun na̱chan chje̱. 
\p  
\v 34 Nk'ie nga kint'é Jesu nga b'a̱ tjín én xi kinchja̱ ndo̱, a̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Najmi kjin tinchihi̱n má batéxuma Nti̱a̱ná. 
\p Ndaha nku najmi ta̱ kama k'un kingjásjaiya saha̱ ra̱ Jesu tsa mí nihi. 
\s1 B'i̱ ts'ín kingjásjaiya Jesu yá xi y'aha̱ ra̱ xi Cristo̱ 
\r (Mt. 22:41-46; Lc. 20:41-44) 
\p  
\v 35 Nk'ie nga tíbakúya Jesu má ma na̱tsihi̱n ni̱nku̱, a̱s'a̱i b'i̱ kitsú: 
\p —¿Nkú tjíhi̱n ra̱ nga b'a̱ tsuhu já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ nga ntje̱he̱ David nibáha̱ ra̱ xi Cristo̱?  
\v 36 A̱t'aha̱ ta̱ kuihi David b'a̱ kitsú nk'ie nga Espiri̱tu̱ Santo̱ho̱ Nti̱a̱ná kits'ínkinchja̱ha̱: 
\q1 Nti̱a̱ná b'a̱ kitsúhu̱ Nda̱ Nti̱a̱na̱: 
\q1 “Ti̱nchint'ání má batexuma. 
\q1 K'uentú maná já kontra̱hi̱ kinte tsu̱kui.” 
\m  
\v 37 B'a̱ ts'ín ta̱ kuihi David kitsúhu nga Nda̱ Nti̱a̱ha̱ maha xi Cristo̱. Kui nga, ¿nkú ts'ín ntje̱he̱ David nibáha̱ ra̱ xi Cristo̱? 
\p Tsjo ṉkjún kamaha̱ xu̱ta̱ nkjin xi tíi̱ncha mjéñjuhu̱ ni xi tínchja̱ Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín y'échjit'ain Jesu sin xi y'a já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ 
\r (Mt. 23:1-36; Lc. 11:37-54; 20:45-47) 
\p  
\v 38 B'a̱ kitsú sa Jesu nga tsakúya: 
\p —Chúhu̱un yjonu̱u já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱. Kui xi tsjoho̱ nga bja najyun ndju nga b'ema ko̱ nga tsjo ts'ín súniñaha̱ ni̱yátée̱.  
\v 39 Tsjoho̱ nga b'entusún yáxile̱ xi tíi̱ncha títjun ni'ya sinagoga̱ ko̱ nga b'entu a̱nte k'aku̱ xi tjín nku s'í.  
\v 40 Kui xi kje'áha̱ ni'yaha̱ jminchjín xi ja k'ien x'i̱hi̱n ko̱ a̱s'a̱i chu̱ba̱ 'yúhún tse nchja̱ko̱ maña̱ Nti̱a̱ná, tu̱ xi b'é'mat'aihin yjoho̱. 'Yún un sku̱e̱he̱ já xu'bi̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu to̱on chje̱ 
\r (Lc. 21:1-4) 
\p  
\v 41 A̱nkjín kaxa̱ to̱on chje̱ kab'ejña Jesu ko̱ tíbase xi nkú ts'ín tíbinchá xu̱ta̱ to̱on chje̱he̱ yo̱. Nkjin maha já nchi̱ná xi 'yún tse to̱on tíbinchá.  
\v 42 Tu̱ j'aihí nku ta̱chju̱ún xi ja k'ien x'i̱hi̱n. Kui xi jo to̱on xi̱ tíntí tsinchá kaxa̱ chje̱. 
\p  
\v 43 A̱s'a̱i kinchja̱ha̱ Jesu já ni'yakuyáha̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Ta̱chju̱ún x'a̱i̱n 'yún tse kuatsjá sa nga ngayjee̱ xu̱ta̱ xi k'oo̱ xi tíi̱ncha b'éya to̱on kaxa̱ chje̱.  
\v 44 A̱t'aha̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ xi k'oo̱ ni xi tíb'ankihi̱ kuatsjá. Tu̱nga máha ta̱chjíi̱n, ngayjee̱ to̱on xi tíjñaha̱ nga kji̱ne̱yaha nichine kuatsjá. 
\c 13  
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Jesu nga n'e̱xúya ni̱nku̱ 
\r (Mt. 24:1-2; Lc. 21:5-6) 
\p  
\v 1 Nk'ie nga tíbitju Jesu má ma na̱tsihi̱n ni̱nku̱, a̱s'a̱i nku nda̱ ni'yakuyáha̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, cha̱se̱ ma ri̱. ¡Á b'a̱ nkjún k'uhun ndji̱o̱! ¡Á b'a̱ tsjo ts'ín kin'endaha ni xi tjíhin e̱i̱! 
\p  
\v 2 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿A tíyai ni̱nku̱ ko̱ xjóo̱ ko̱ ngayjee̱ ni xi kin'enda e̱i̱? Ndaha nku ndji̱o̱ najmi ta̱ s'e̱jñasuhu̱n ra̱ xinkjín. Ngayjee̱ n'e̱xúya. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu ni xi ka̱ma kintehe̱ ni nga kfe̱ a̱sunntee̱ 
\r (Mt. 24:3-28; Lc. 21:7-24; 17:22-24) 
\p  
\v 3 Nk'ie nga kab'ejña Jesu a̱sunntu tje̱nki̱ xi 'mi Yá Olivo̱ kixi̱ yaha̱ ni̱nku̱, a̱s'a̱i Pedro̱, Santiago̱, Jua ko̱ Andre i̱ncha kingjásjaiya t'axíhi̱n: 
\p  
\v 4 —T'inyani̱, ¿nkjé b'a̱ ka̱ma? ¿Mí nihi xi ku̱a̱kúchji títjun nk'ie nga ja ku̱i̱tjusun ngayjee̱ niu̱? 
\p  
\v 5 A̱s'a̱i kinchja̱ Jesu: 
\p —Chúhu̱un yjonu̱u nga najmi tu̱ ch'a xi k'u̱a̱na̱cha̱nu̱u.  
\v 6 A̱t'aha̱ nkjin maha xi kj'u̱a̱í nga an ts'i̱ín ma yjoho̱. “An xi kui”, ku̱i̱tsu̱ ko̱ k'u̱a̱na̱cha̱ha̱ nkjin xu̱ta̱. 
\p  
\v 7 ’Nk'ie nga ku̱i̱nú'yó nga tjín kju̱a̱chán ko̱ nga ku̱i̱nchja̱ni̱jmíyaha xu̱ta̱ kju̱a̱chán xi tíma, najmi tu̱ binkjun. A̱t'aha̱ tjíhin ni nga b'a̱ ka̱ma, tu̱nga najmi kje̱hé kfe̱ a̱sunntee̱.  
\v 8 A̱t'aha̱ xu̱ta̱ xi tjín nku nanki kja̱ánko̱ xu̱ta̱ xi kj'a̱í nanki. Nku nda̱ rei̱ kja̱ánko̱ kj'a̱í nda̱ rei̱. Chón ka̱ma kj'a̱í kj'a̱í nankihi ko̱ s'e̱ kjintíá. Nk'ie nga ja b'a̱ tíma, a̱s'a̱ihí tíb'atuts'i̱hi̱n kju̱a̱ni̱ma̱ xi s'e̱. 
\p  
\v 9 ’Jun chúhu̱un yjonu̱u. A̱t'aha̱ já tjíxóo̱ n'e̱kjas'ennu̱u ko̱ s'e̱nu̱u a̱ya ni'ya sinagoga̱. Nga̱t'ana̱ ngju̱a̱i̱ko̱ho̱nu̱u xu̱ta̱ nginku̱n já títjuu̱n ko̱ nginku̱n já rei̱, tu̱ xi k'úínyaha̱ ru̱u jóo̱ yáha an.  
\v 10 Kintehe̱ ni nga kfe̱ a̱sunntee̱ tjíhin nga s'e̱ni̱jmíhi̱ én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná ngayjee̱ na̱xi̱nantá xi tjín a̱sunntee̱.  
\v 11 Nk'ie nga ngju̱a̱i̱ko̱nijénu̱u xu̱ta̱ nga ts'i̱ínkjas'ennu̱u nginku̱n já tjíxóo̱, najmi tu̱ fanta̱ha̱ ru̱u yjonu̱u mí éhen xi ku̱i̱xíún. Én xi k'u̱a̱i̱nu̱u kui chu̱bo̱ xi chu̱bo, a̱t'aha̱ najmi jun xi chu̱bo. Espiri̱tu̱ Santo̱ xi ku̱i̱nchja̱. 
\p  
\v 12 ’Xi tí'mi nda̱ nts'e̱ ts'i̱ínkjas'en nga n'e̱k'ien nda̱ nts'e̱. Xi tí'mi na̱'mi ts'i̱ínkjas'en ntíhi̱. Xi tí'mi ntí kja̱ánko̱ xi cháha̱ ko̱ ts'i̱ínk'ien.  
\v 13 Nga̱t'ana̱ ts'i̱ín unkiehe̱nu̱u ngayjee̱ xu̱ta̱. Tu̱nga xi tu̱ nku ndjáhá ku̱a̱si̱njña, kui xi k'u̱a̱nki. 
\p  
\v 14 ’Y'ét'a nda̱ profeta̱ Daniel nk'ie nga najmi cha̱nkjún a̱nte tsjehe̱ ni̱nku̱. Cho̱o xi b'a̱ ts'i̱íu̱n. 
\p B'i̱ kitsú Jesu ko̱ xi títs'ínya xu̱ju̱i̱n katumankjihi̱n. B'i̱ ta̱ kitsú ya: 
\p —Kui ni̱stjiu̱n katanka xu̱ta̱ xi tjíntu a̱nte Judea̱ xi tje̱hen a̱sunntu tje̱nnki̱.  
\v 15 Xi kab'ejñasun nk'a ni'yaha̱, najmi tu̱ ku̱i̱tjujen ko̱ ta̱ ndaha najmi tu̱ kju̱a̱s'en ni'yaha̱ nga kj'u̱a̱íkj'ásje ni xi tjíhi̱n.  
\v 16 Xi kafi jñá, najmi tu̱ k'o̱óya nga kj'u̱a̱íkj'á najyuhu̱n. 
\p  
\v 17 ’¡Ni̱ma̱ rú ts'íhin jminchjín xi y'a ntí ko̱ xi títs'ínki ntí kui ni̱stjiu̱n!  
\v 18 Ti̱nchíhu̱u Nti̱a̱ná tu̱ xi najmi ni̱stjin chu̱nch'án b'a̱ ka̱maha.  
\v 19 A̱t'aha̱ 'yún s'e̱ kju̱a̱ni̱ma̱ ni̱stjin xu'bo̱, kju̱a̱ni̱ma̱ xi najmi kje̱e s'e santa nkúhu nga tuts'ihi̱n ni nga kits'ínnda Nti̱a̱ná a̱sunntee̱. Ko̱ ta̱ ndaha najmi s'e̱ a̱skahan nku xi b'a̱ joyaha.  
\v 20 Tsa najmi ku̱a̱tekjá Nti̱a̱ná chuba ni̱stjin xu'bo̱, nda ra̱ nku najmi k'u̱a̱nki kai. Tu̱nga jahá tsatekjá Nti̱a̱ná chuba ni̱stjin xu'bo̱ ngandaha̱ xu̱ta̱ xi j'ájin. 
\p  
\v 21 ’Kui ni̱stjiu̱n tsa tjín xi b'a̱ ku̱i̱tsu̱nu̱u: “Cha̱so̱o, e̱i̱ tíjña xi kits'ín nibá Nti̱a̱ná”, ko̱ tsa b'a̱ ku̱i̱tsu̱nu̱u: “Cha̱so̱o, ján tíjña”, najmi tu̱ n'e s'ejiun.  
\v 22 A̱t'aha̱ i̱ncha kj'u̱a̱í xi b'a̱ ku̱i̱tsu̱ tsank'á nga kui xi kits'ín nibáha̱ Nti̱a̱ná ko̱ xi já profeta̱ ts'i̱ín ma tsank'á yjoho̱. Kui xi i̱ncha ts'i̱ín nkjin tíkjá kju̱a̱nkjún tu̱ xi k'u̱a̱na̱cha̱ha̱ ra̱ xu̱ta̱, xi ko̱hó ra̱ xu̱ta̱ xi j'ájin Nti̱a̱ná ka̱maha̱ ra̱ k'u̱a̱na̱cha̱ha̱.  
\v 23 Tu̱nga máha jun, chúhu̱un yjonu̱u. Jahá tíxinya títjunnu̱u ngatentee̱ ni xu'bi̱. 
\s1 B'i̱ ka̱ma ni̱stjin nga kj'u̱a̱í ngáha Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n 
\r (Mt. 24:29-35, 42-44; Lc. 21:25-36) 
\p  
\v 24 ’Tu̱nga kui ni̱stjiu̱n, a̱skahan nga ja kj'u̱a̱ kju̱a̱ni̱ma̱ xu'bo̱, ka̱ma jyun ts'íu̱ ko̱ sóo̱ najmi ta̱ ts'i̱ín ndzjehen.  
\v 25 Niñu xi tjín nk'a ján ku̱i̱xu̱ntu ko̱ k'u̱a̱tsé ni xi tjín nk'a ján.  
\v 26 Nk'iehé cha̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n nga tje̱njin ni̱nti̱u̱ nga nibáko̱ ngayjee̱ nga'yúhu̱n ko̱ kju̱a̱chánkaha̱.  
\v 27 A̱s'a̱i ts'i̱ínkji ntítsjehe̱ nga k'u̱éntukú xu̱ta̱ xi j'ájin xi tjíntu tu̱ má xi tje̱hén ni, b'aha̱ ra̱ má b'atuts'i̱hi̱n ra̱ a̱sunntee̱ santaha má fekuhu̱ ra̱. 
\p  
\v 28 ’Katumankjinnu̱u ni xi b'éjña chjinu̱u yá higuera̱. Nk'ie nga ja tju nts'én tjiaha̱ yóo̱ ko̱ tjuhu̱ xka̱, yo nga ja tíbichú tiña chu̱nubóo̱.  
\v 29 B'a̱ ta̱ ts'ín nk'ie nga ja cho̱o nga ja b'a̱ tíma, katumankjinnu̱u nga ja tje̱n tiña Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n xi nkúhu tsa a̱sti a̱nkju̱o̱ síjña.  
\v 30 Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Ku̱i̱tjusun ngayjee̱ ni xu'bi̱ kintehe̱ ni nga ku̱a̱yáyje xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱.  
\v 31 Ka̱maha̱ a̱sunntee̱ ko̱ nk'a ján ndyja̱, tu̱nga énna̱ najmi kj'u̱a̱ tiya. 
\p  
\v 32 ’Tu̱nga má ni̱stjin ko̱ chu̱ba̱ nga b'a̱ ka̱moo̱, najmi ch'a xi behe̱, ta̱ ndaha ntítsje xi tjín ndji̱o̱jmi ján ko̱ ta̱ ndaha Ntíhi̱ Nti̱a̱ná. Nku tutuhú Nti̱a̱ Na̱'miná xi be.  
\v 33 Kui b'a̱ maha, t'endahanu yjonu̱u ko̱ chúnnto yjonu̱u, a̱t'aha̱ najmi yo nkjé b'a̱ ka̱moo̱. 
\p  
\v 34 ’Xi nkú joyaha nku nda̱ xi tífi kjin. Kintehe̱ ni nga ku̱i̱tju ni'yaha̱ tsjá xáha̱ nga kúnkú já musu̱hu̱ nga ts'i̱ín xá xi maha̱ ts'ín. Ko̱ b'a̱ tsuhu̱ nda̱ musu̱ xi kunntá a̱nkju̱o̱ nga kat'ejña nda.  
\v 35 Kui nga ti̱ntsu̱ba̱ ndahanu, a̱t'aha̱ najmi yo nkjé kj'u̱a̱í nda̱ xi ts'e̱ ni'yoo̱, tsa nga ja tífi ma 'ña̱, a ra̱ masen ni̱stje̱n, a ra̱ nga kji̱ntá xa̱nto̱, ko̱ a ra̱ nga ja tífi ma sen.  
\v 36 Ti̱ntsu̱ba̱ ndo tu̱ xi tsa kj'u̱a̱í tje̱n'yúhun, najmi kisuntuféhenu nga kj'u̱a̱íkienu̱u.  
\v 37 Ni xi tíxinnu̱u, b'a̱ ta̱ tíxihi̱n ngayjee̱ xu̱ta̱ xingisoo̱: ¡Ti̱ntsu̱ba̱ ndo! 
\c 14  
\s1 B'i̱ ts'ín y'énda já tjíxóo̱ nga mjehe̱ ku̱a̱kj'ánijé Jesu 
\r (Mt. 26:1-5; Lc. 22:1-2; Jn. 11:45-53) 
\p  
\v 1 Ndyja sa jo ni̱stjin nga ku̱i̱chú S'í Pascu̱a̱, nk'ie nga chine ni̱nku̱a̱n xi najmi kamandako̱ho na̱'yu̱ san. Já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ i̱ncha tsangisjai ni̱yá xi nkú ts'ín k'u̱a̱na̱cha̱ha̱ ra̱ Jesu nga ku̱a̱kj'ánijé ko̱ ts'i̱ínk'ien.  
\v 2 Tu̱nga b'a̱há i̱ncha kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —Najmi tu̱ a̱jihi̱n s'íu̱ chjubéé ndo̱ tu̱ xi najmi k'u̱ésihi xu̱ta̱ nkjiu̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín nku ta̱chju̱ún tsaténdzjojnúhu̱ ntá sinjne̱ Jesu 
\r (Mt. 26:6-13; Jn. 12:1-8) 
\p  
\v 3 Nk'ie nga tíjña Jesu nanki Betani̱a̱, ni'yaha̱ Simon, nda̱ xi k'uhu̱n ch'in fentujnu, nk'ie nga kab'ejñat'a yámixo̱, a̱s'a̱i nku ta̱chju̱ún j'aiko̱ ntá sinjne̱ xi chjí ṉkjún, xi naxú nardo̱ kikjin kamandako̱ho. Kui xi tíi̱nchaha̱ nku lubata̱ ndji̱o̱ chjí. Tsakján ta̱chjúu̱n lubata̱ ndji̱o̱ ko̱ tsaténdzjojnú nintaku̱ Jesu ntá sinjne̱.  
\v 4 A̱s'a̱i k'u̱a̱ já xi tíi̱ncha yo̱ kama kjaha̱n ko̱ b'i̱ ngján b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —¿Á b'a̱ ts'ín kuan'ekatsún tiyaha ntá sinjne̱?  
\v 5 A̱t'aha̱ kama ts'ati jan unchan to̱on denari̱o̱ kuach'a kai, tu̱ xi kui to̱oo̱n k'u̱a̱i̱hi̱ ra̱ xu̱ta̱ x'a̱n. 
\p Ta̱ i̱ncha kinchja̱yane ta̱chjúu̱n.  
\v 6 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Tjehe̱nntoho̱o ta̱chjúu̱n. ¿Á jun tín'estihi̱ru̱u? Nda tjín ni xi kuats'ínna.  
\v 7 Xu̱ta̱ x'a̱n bi, tehe̱nte k'úéntujínnu̱u ko̱ ka̱ma ku̱i̱si̱nko̱o nk'ie nga ka̱ma mjenu̱u. Tu̱nga an najmi tehe̱nte kúáte̱jñajinnu̱u.  
\v 8 Kui ta̱chjíi̱n kuatsjá xi nkú tjín tíjñaha̱. Ja kuak'íénda títjun yjonintena̱ nga kuak'ojnuhu̱ ntá sinjne̱i̱ tu̱ xi s'e̱yanjihinna.  
\v 9 Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Tu̱ má xi tje̱hén ni nga s'e̱ni̱jmí én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná nga ngúsuhu̱n a̱sunntee̱, ta̱ chu̱bani̱jmíyaha ni xi kuats'ín ta̱chjíi̱n. B'a̱ ts'ín n'e̱kj'áítsjehen. 
\s1 B'i̱ ts'ín y'énda Juda̱ Iscariote̱ nga ts'i̱ínkjas'en Jesu 
\r (Mt. 26:14-16; Lc. 22:3-6) 
\p  
\v 10 A̱s'a̱i Juda̱ Iscariote̱, nku nda̱ ni'yakuyá xi te joo̱, ngjisehe̱ já na̱'mi k'aku̱ tu̱ xi ts'i̱ínkjas'ehe̱n ra̱ Jesu jóo̱.  
\v 11 Nk'ie nga kint'é jóo̱ éi̱n, kama tsjoho̱ ko̱ b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ Juda̱ nga tsjáha̱ to̱on. A̱s'a̱i tsangisjai ni̱yá Juda̱ xi nkú ts'ín ka̱ma ts'i̱ínkjas'ehen Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín ts'asjeko̱ S'í Pascu̱a̱ já ni'yakuyáha̱ Jesu 
\r (Mt. 26:17-29; Lc. 22:7-23; Jn. 13:21-30; 1Co. 11:23-26) 
\p  
\v 12 Ni̱stjin nga b'atuts'i̱hi̱n ra̱ S'í Pascu̱a̱, nk'ie nga chine ni̱nku̱a̱n xi najmi kamandako̱ho na̱'yu̱ san ko̱ nga n'ek'ien chu̱tsa̱nka̱ha̱ s'íu̱, a̱s'a̱i já ni'yakuyáha̱ Jesu kingjásjaiyaha̱: 
\p —¿Má xi tje̱hen mjehi nga kuankínk'iendai̱ tu̱ xi chi̱ne̱heni nichinehe̱ S'í Pascu̱a̱? 
\p  
\v 13 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ jo já ni'yakuyáha̱ nga kits'ínkji: 
\p —Tankíún a̱jin na̱nti̱o̱. Yo̱ sa̱tékjó nku nda̱ xi y'a nku ndji̱í ntánijua. Tsjénnkihu̱u  
\v 14 ko̱ má nga kju̱a̱s'en b'a̱ t'ihu̱un nda̱ xi ts'e̱ ni'yoo̱: “B'a̱ títsu nda̱ maestru̱: ¿Má xi kui a̱nte má nga kjíne̱ka̱ nichinehe̱ S'í Pascu̱a̱ já ni'yakuyána̱?”  
\v 15 A̱s'a̱i ku̱a̱kúnu̱u nku a̱nte tayá chánka xi ja tjínda xi tje̱hen nk'a ni'yaha̱. Yo̱ t'endo ni xi chi̱ne̱é. 
\p  
\v 16 A̱s'a̱i tsitju já ni'yakuyóo̱. I̱ncha tsichu a̱jin na̱nti̱o̱ ko̱ b'a̱ kamat'ain xi nkú nga kitsúhu̱ Jesu. Yo̱ i̱ncha y'énda nichinehe̱ S'í Pascu̱a̱.  
\v 17 Nk'ie nga ja kama jyuu̱n, tsichuko̱ Jesu já ni'yakuyá xi te joo̱.  
\v 18 Nk'ie nga ja tjíntut'á yámixo̱ nga tíi̱ncha kjine nichinehe̱ S'í Pascu̱a̱, a̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Nku xi tje̱njinnu̱u, xi ta̱ e̱i̱ tíneko̱na, ts'i̱ínkjas'enna. 
\p  
\v 19 A̱s'a̱i kik'ientu babaha̱ já ni'yakuyóo̱ ko̱ nga nkúnkú kingjásjaiyaha̱: 
\p —¿A an? 
\p  
\v 20 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Nku xi te joo̱, xi ta̱ tíbakj'á nichine xi tjíya ta̱ba̱ má nga tíbakj'a.  
\v 21 A̱t'aha̱ b'a̱ n'e̱he̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n xi nkú ts'ín tjít'a éhe̱n Nti̱a̱ná, tu̱nga, ¡ni̱ma̱ rú ts'íhin nda̱ xi ts'i̱ínkjas'ehe̱n! Tu̱ sahá ra̱ ngandaha̱ nda̱ xu'bo̱ tsa najmi kitsin. 
\p  
\v 22 Nk'ie nga tíi̱ncha kjine nichinehe̱ S'í Pascu̱a̱, jakj'á Jesu ni̱nku̱o̱n ko̱ kitsjáha̱ máb'a̱chjíhi̱ Nti̱a̱ná. Tsakjánya ko̱ kitsjáha̱ jóo̱ nga b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Chjúbó. Kui xu'bi̱ xi yjonintena̱. 
\p  
\v 23 Ko̱ ta̱ jakj'á chu̱tsíu̱n. Nk'ie nga ja kitsjáha̱ máb'a̱chjíhi̱ Nti̱a̱ná, a̱s'a̱i kitsjáha̱ já ni'yakuyáha̱ ko̱ i̱ncha kik'iyá chu̱tsíu̱n ngatentee̱ jóo̱.  
\v 24 B'i̱ kitsúhu̱ jóo̱: 
\p —Kui xu'bi̱ xi jnína̱. Kui xi ngju̱a̱i̱ ndzjoho ngandaha̱ nkjin ṉkjún xu̱ta̱. Jnína tíb'éndako̱ tse̱tse̱ Nti̱a̱ná nd'a̱i̱ xi nkú ts'ín nda ts'i̱ínko̱ xu̱ta̱.  
\v 25 Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Najmi ta̱ k'u̱i̱ sahana ntáha̱ tuntsja̱jée̱ santa nkúhu nga ku̱i̱chú ni̱stjin nga k'u̱i̱ ngáhana xi tse̱tse̱he̱ má batéxuma Nti̱a̱ná. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya títjun Jesu nga Pedro̱ b'a̱ ku̱i̱tsu̱ nga najmi behe̱ 
\r (Mt. 26:30-35; Lc. 22:31-34; Jn. 13:36-38) 
\p  
\v 26 Nk'ie nga ja kamaha̱ nga i̱ncha kisehe̱ Nti̱a̱ná, a̱s'a̱i i̱ncha ngji a̱sunntu tje̱nnki̱ xi 'mi Yá Olivo̱.  
\v 27 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ngatentoo̱ n'e̱ndyja̱jihu̱un yjonu̱u yáha an. A̱t'aha̱ b'a̱ ts'ín tjít'a éhe̱n Nti̱a̱ná: “Ts'in'úhu̱n nda̱ bastuu̱ ko̱ ndzjo̱ya chu̱tsa̱nko̱.”  
\v 28 Tu̱nga nk'iehé nga kj'u̱a̱íya ngáhana ngabayoo̱, kfín títjunnu̱u Galilea̱. 
\p  
\v 29 A̱s'a̱i kinchja̱ Pedro̱: 
\p —Ndaha tsa ngatentee̱ ts'i̱ínndyja̱jihi̱n yjoho̱, tu̱nga an najmi. 
\p  
\v 30 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Kju̱axi̱ ni xi tíxihin. Kui ni̱stje̱n xu'bi̱, kintehe̱ ni nga kji̱ntá xa̱nto̱ ni̱yá xi ma joho, b'a̱ ku̱i̱xín nga najmi yaní jan ni̱yá tjíhin. 
\p  
\v 31 Tu̱nga b'a̱há ta̱ kitsú ngáha Pedro̱: 
\p —Ndaha tsa tjíhin nga ku̱a̱yáko̱ho, tu̱ nku nga ts'inkíéná yjona̱ nga behe. 
\p B'a̱ ta̱ i̱ncha kitsú ngatentee̱ já ni'yakuyóo̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ko̱ Jesu Nti̱a̱ná 
\r (Mt. 26:36-46; Lc. 22:39-46) 
\p  
\v 32 A̱s'a̱i i̱ncha tsichu nku a̱nte xi 'mi Getsemani ko̱ b'a̱ kitsúhu̱ Jesu já ni'yakuyáha̱: 
\p —Ti̱ntsu̱ba̱hanu e̱i̱. Kfínnchjako̱ maná Nti̱a̱ná ján. 
\p  
\v 33 Ngjiko̱ Pedro̱, Santiago̱ ko̱ Jua. Kik'atuts'i̱hi̱n nga kik'ie baba ṉkjúhu̱n ko̱ kis'enta̱ha̱ ra̱.  
\v 34 B'i̱ kitsúhu̱ jóo̱: 
\p —Kju̱a̱ba kitsejíhin ani̱ma̱na̱ xi nkúhu tsa kui xi ja ts'i̱ínk'ienna. Ti̱ntsu̱bo̱o e̱i̱ ko̱ ti̱ntsu̱ba̱ ndo. 
\p  
\v 35 A̱s'a̱i ngjindju sa i̱chí ko̱ yo̱ kingjénsten a̱nkjín santaha t'anankiu̱. Kinchja̱ko̱ Nti̱a̱ná nga tsankihi̱ tsa ka̱ma kj'u̱a̱ t'axíhi̱n chu̱ba̱ xi má nga un sku̱e̱he̱.  
\v 36 B'i̱ kitsú: 
\p —Na̱'mi, na̱'mi chí, ji xi mahi n'ei tu̱ mí nihí ni. N'e̱kj'a t'axínní kju̱a̱ni̱ma̱ xu'bi̱. Tu̱nga katumahá xi nkú ts'ín mjehi, najmi xi nkú ts'ín mjena. 
\p  
\v 37 A̱s'a̱i ngjise ngáha̱ ra̱ jóo̱, ko̱ kjintufé nga j'aisehe̱. B'i̱ kitsúhu̱ Pedro̱: 
\p —Simon, ¿a kisufei? ¿A ndaha nku ora̱ najmi kuichukju̱a̱hi nga kuakinchin tík'uin?  
\v 38 Ti̱ntsu̱ba̱ ndo ko̱ chu̱bako̱o Nti̱a̱ná tu̱ xi najmi chjút'ayák'uhu̱nnu̱u. Yuhu̱ ani̱ma̱nu̱u, tu̱nga yjonintenu̱uhú xi najmi tíchúkju̱a̱ha̱. 
\p  
\v 39 A̱s'a̱i Jesu ta̱ ngji nchja̱ko̱hó ngáha Nti̱a̱ná ko̱ ta̱ kuihí ée̱n kitsú ngáha.  
\v 40 Nk'ie nga kik'óya ngáha má tjíntu já ni'yakuyóo̱, ta̱ kjintuféhé ngáha nga j'aisehe̱, a̱t'aha̱ tíb'échja suba nijñóo̱ tunku̱n jóo̱. Najmi ta̱ be nkú i̱ncha ku̱i̱tsu̱hu. 
\p  
\v 41 A̱s'a̱i ta̱ kik'óya ngáha Jesu ni̱yá xi ma jahan ko̱ b'a̱ kitsúhu̱ jóo̱: 
\p —¿A tu̱ nku kisuntuféhé so ko̱ tín'ekj'áíyo? Ja kama. Ja kuichu chu̱ba̱ nga n'e̱kjas'en Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n a̱ya ntsja xu̱ta̱ ngatitsuu̱n.  
\v 42 Ti̱síntjo̱on ko̱ tjián. Ja nibá tiña xi títs'ínkjas'enna. 
\s1 B'i̱ ts'ín j'aichj'anijé Jesu 
\r (Mt. 26:47-56; Lc. 22:47-53; Jn. 18:2-11) 
\p  
\v 43 Nk'ie nga ta̱ tínchja̱ha Jesu, tu̱ j'aihí Juda̱, nku nda̱ ni'yakuyá xi te joo̱. J'aiko̱ nkjin ṉkjún xu̱ta̱ xi kits'ín nibá já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ jáchá xi ta̱ tjíhi̱n xá. I̱ncha y'a ki̱cha̱ ndju ko̱ yá nga i̱ncha j'ai.  
\v 44 Nda̱ xi títs'ínkjas'en Jesu tsinchá'a títjun jóo̱ nga b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Xi kjexu̱'ba nga kjuaniñaha̱, kui xi Jesu. Chjúbó ko̱ t'e'yún sisiun nga tankínko̱o. 
\p  
\v 45 Nk'ie nga j'ai, tje̱n'yún ngjik'úhún ra̱ Jesu ko̱ b'a̱ kitsúhu̱ nga kikjexu̱'ba: 
\p —Ji nda̱ maestru̱. 
\p  
\v 46 A̱s'a̱i i̱ncha jakj'ánijéhe̱ jóo̱ Jesu.  
\v 47 Tu̱nga nkuhú ki̱cha̱ ndju ts'asje nku nda̱ xi síjña yo̱. Kits'ín'uhu̱n nku nda̱ musu̱hu̱ nda̱ na̱'mi títjuu̱n. Tsatet'a tja̱ba̱xínñju. 
\p  
\v 48 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ Jesu jóo̱: 
\p —¿A nda̱ ndyjéná? ¿Á i̱xí ki̱cha̱há ko̱ yá kich'ahanu nga kjúái̱chj'anijéhenú?  
\v 49 Xki̱ ni̱stjin tsási̱njñajinnu̱u nga tsakuyá má ma na̱tsihi̱n ni̱nku̱. Najmi kichjubénijénú. Tu̱nga tjíhín ni nga ku̱i̱tjusun éhe̱n Nti̱a̱ná, kui nga b'a̱ tímaha. 
\p  
\v 50 A̱s'a̱i i̱ncha tsanka ngatentee̱ já ni'yakuyóo̱ nga tsasínjña suba Jesu.  
\v 51 Tu̱nga nkuhú nda̱ti xi tu̱ najyun tjabehé kam'otikjájnuhu yjoho̱ nga tje̱nnkihi̱ Jesu, kui xi ta̱ jakj'áha̱ jóo̱.  
\v 52 Tu̱nga tsinkféhén najyun tjabehe̱ ko̱ tsanka kisti. 
\s1 B'i̱ ts'ín kin'eko̱kju̱a̱ Jesu nginku̱n já tjíxá judio̱ 
\r (Mt. 26:57-68; Lc. 22:54-55, 63-71; Jn. 18:12-14, 19-24) 
\p  
\v 53 A̱s'a̱i i̱ncha ngjiko̱ jóo̱ Jesu nginku̱n nda̱ na̱'mi títjuu̱n. Yo̱ kama ñjakú ngayjee̱ já na̱'mi k'aku̱ ko̱ jáchá xi ta̱ tjíhi̱n xá ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱.  
\v 54 Máha Pedro̱, kitsjennkí kjihi̱n Jesu santa nkúhu nga tsichu na̱tsin ni'yaha̱ nda̱ na̱'mi títjuu̱n ko̱ y'ejñajihi̱n já jun xi kunntá yo̱ nga kits'ínsut'á ts'íhin yjoho̱ t'a nd'íu̱. 
\p  
\v 55 A̱s'a̱i já na̱'mi k'aku̱ ko̱ ngayjee̱ já tjíxóo̱ tsangisjai ni xi ka̱ma kja̱nít'aha̱ Jesu tu̱ xi ka̱ma n'e̱k'iehen, tu̱nga najmi i̱ncha kisakúhú ra̱ ni xi kja̱nínehe̱ Jesu.  
\v 56 A̱t'aha̱ ndaha tsa nkjin maha xi i̱ncha kitsjá tsank'á éhe̱n nga ngji kontra̱ha̱ Jesu, tu̱nga najmi kamahá nga nkuhú ni xi i̱ncha kinchja̱.  
\v 57 Tjín xi i̱ncha tsisintje̱n ko̱ tsatéjéne tsank'á Jesu nga b'a̱ i̱ncha kitsú: 
\p  
\v 58 —Ji̱n kinu'yái̱ nga b'a̱ kitsú nda̱i̱: “An ts'inxúya ni̱nku̱ xu'bi̱ xi xu̱ta̱ kits'ínnda. Jan ni̱stjin kjesíntje̱n ngáhana kj'a̱í xi najmi maha̱ xu̱ta̱ ts'ínnda.” 
\p  
\v 59 Tu̱nga tu̱ nkú najmi kamahá nga nkuhú ni xi i̱ncha kinchja̱.  
\v 60 A̱s'a̱i tsisintje̱n nda̱ na̱'mi títjuu̱n nga ngji sinjña kamasehe̱n a̱yoo̱ ko̱ kingjásjaiyaha̱ Jesu: 
\p —¿A najmi chumi nihi xi ku̱i̱xínní? ¿Á b'a̱ tíi̱ncha tsuhu jóo̱ nga tífi kontra̱ha ri? 
\p  
\v 61 Tu̱nga najmi chumi ni kitsúhú Jesu. Ndaha nku én najmi kinchja̱. A̱s'a̱i ta̱ kingjásjaiyahá ngáha̱ ra̱ nda̱ na̱'mi títjuu̱n: 
\p —¿A ji xi kits'ín nibá Nti̱a̱ná, xi Ntíhi̱ Nti̱a̱ná? 
\p  
\v 62 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —An xi tíbixín. Cho̱o Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n nga k'úéjñat'aha̱ Nti̱a̱ná xi tjíhi̱n nga'yún ko̱ nga ni̱bajin ni̱nti̱ xi tjín nk'a ján. 
\p  
\v 63 A̱s'a̱i kikjeti̱yajen najyun xi yja nda̱ na̱'mi títjuu̱n. B'a̱ ts'ín tsakúchji ndo̱ nga najmi kisasíhi̱n én xi kinchja̱ Jesu. B'a̱ kitsú: 
\p —¿A machjén saná já testiyu̱?  
\v 64 Ja kuanu'yó nga najmi kuakienkjún Nti̱a̱ná nga kuanchja̱. ¿Nkú manu̱u? 
\p Ngayjee̱ jóo̱ b'a̱ i̱ncha kitsú nga tje̱he̱n ra̱ ngabaya Jesu.  
\v 65 A̱s'a̱i tjín xi tsatétéjnu Jesu nga kik'aya. Y'é'ma a̱nkjín ko̱ y'éhe̱ ko̱ b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱: 
\p —Ti̱xínyai xi nkúhu nda̱ profeta̱, ¿yá xi kuak'íéhi? 
\p Já jun xi kunntá yo̱ ta̱ i̱ncha kik'onjin Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Pedro̱ nga najmi be Jesu 
\r (Mt. 26:69-75; Lc. 22:56-62; Jn. 18:15-18, 25-29) 
\p  
\v 66 Nga kab'ejña Pedro̱ kintee̱ xi tje̱hen na̱tsin ni'yoo̱, tu̱ j'aihí nku na̱ musu̱hu̱ nda̱ na̱'mi títjuu̱n.  
\v 67 Nk'ie nga kikie nga títs'ínsut'á yjoho̱ Pedro̱ t'a nd'íu̱, a̱s'a̱i tu̱ nku tsasehé ra̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Ji xi ta̱ tje̱nko̱i̱ Jesu xi chá Nazaret. 
\p  
\v 68 Tu̱nga najmi kits'ínkiehé yjoho̱ Pedro̱. B'a̱ kitsú: 
\p —Najmi be ndo̱. Najmi be ni xi tíbixín. 
\p Tsitju yo̱ nga ngji má xi tje̱hen tje̱n a̱nkju̱a̱ na̱tsiu̱n. A̱s'a̱i kikjintá nku xa̱nta̱.  
\v 69 Na̱ musu̱ ta̱ kikiehé ngáha̱ ra̱ ko̱ kik'atuts'i̱hi̱n nga b'a̱ kitsúhu̱ xu̱ta̱ xi tíi̱ncha yo̱: 
\p —Kui chái̱ ta̱ mako̱ jmi xu'bo̱. 
\p  
\v 70 Ta̱ najmi kits'ínkiehé ngáha yjoho̱ Pedro̱. Sa kutju já xi tíi̱ncha yo̱ b'a̱há ta̱ i̱ncha kitsú ngáha̱ ra̱: 
\p —Kju̱axi̱ kjáíhin nga ta̱ ji mako̱i̱ jóo̱. A̱t'aha̱ Galilea̱ nibáhani. 
\p  
\v 71 A̱s'a̱i ndjá kinchja̱ Pedro̱ ko̱ i̱xí Nti̱a̱náhá kits'ínkie nga b'i̱ kitsú: 
\p —¡Najmi be nda̱ xi tíbixíún! 
\p  
\v 72 Kui chu̱bo̱ tje̱n'yún kikjintáhá xa̱nto̱ ni̱yá xi ma joho ko̱ j'áítsjehe̱n Pedro̱ ni xi kitsúhu̱ Jesu: “Kintehe̱ ni nga kji̱ntá xa̱nto̱ ni̱yá xi ma joho, b'a̱ ku̱i̱xín nga najmi yaní jan ni̱yá tjíhin.” Nk'ie nga j'áítsjehe̱n Pedro̱ én xu'bi̱, kikjintá. 
\c 15  
\s1 B'i̱ ts'ín kin'eko̱kju̱a̱ Jesu nginku̱n nda̱ títjun Pilato̱ 
\r (Mt. 27:1-2, 11-14; Lc. 23:1-5; Jn. 18:28-38) 
\p  
\v 1 Nk'ie nga ja kama see̱n, i̱ncha y'éndako̱ xinkjín já na̱'mi k'aku̱ ko̱ jáchá xi ta̱ tjíhi̱n xá ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ ngayjee̱ já tjíxá xingisoo̱. A̱s'a̱i tjí'yúhún ts'íhi̱n ra̱ Jesu nga i̱ncha ngji ts'ínkjas'ehe̱n Pilato̱.  
\v 2 B'a̱ kitsú Pilato̱ nga kingjásjaiyaha̱: 
\p —¿A ji xi nda̱ rei̱hi̱ xu̱ta̱ judio̱? 
\p B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —B'a̱ tjín ni xi tíbixín. 
\p  
\v 3 Nkjin ṉkjún ni xi kikjanínehe̱ já na̱'mi k'aku̱.  
\v 4 Kui nga Pilato̱ ta̱ kingjásjaiyahá ngáha̱ ra̱ Jesu: 
\p —¿A najmi chumi nihi xi k'úínní? Ta̱sinñjú ma ri̱ xi nkú ts'ín nkjin maha ni xi tíkjanínehi jóo̱. 
\p  
\v 5 Tu̱nga ndahá nku én najmi kinchja̱ Jesu. Kui nga tu̱ ni xí kama nkjúhu̱n ra̱ Pilato̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsjá kju̱a̱ Pilato̱ nga n'e̱k'ien Jesu 
\r (Mt. 27:15-31; Lc. 23:13-25; Jn. 18:38-19:16) 
\p  
\v 6 Nk'ie nga xki̱ S'í Pascu̱a̱, b'éjña nda̱í Pilato̱ nku nda̱ nu̱ba̱yá xi banki xu̱ta̱ na̱nti̱a̱.  
\v 7 Kui ni̱stjiu̱n kjiya'yún nku nda̱ xi 'mi Barraba ko̱ já xi kamako̱ho̱ nga kikjánko̱ já Roma̱. Kui xi i̱ncha kits'ínk'ien ani̱ma̱ nga b'a̱ i̱ncha kits'ín.  
\v 8 A̱s'a̱i i̱ncha j'ai xu̱ta̱ nkjiu̱n ko̱ kik'atuts'i̱n nga tsankihi̱ Pilato̱ nga ts'i̱ín xi nkú ts'ín xki̱ s'í. 
\p  
\v 9 B'a̱ kitsú Pilato̱ nga kingjásjaiyaha̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n: 
\p —¿A mjenu̱u nga k'uejñá nda̱ínu̱u nda̱ rei̱hi̱ xu̱ta̱ judio̱? 
\p  
\v 10 B'a̱ kitsú a̱t'aha̱ kamankjihi̱n nga tíma xin k'un já na̱'mi k'aku̱ nga̱t'aha̱ ni xi títs'ín Jesu ko̱ nga kui kju̱a̱ha nga i̱ncha kits'ínkjas'ehe̱n ra̱.  
\v 11 Tu̱nga já na̱'mi k'aku̱hú tsinchá'a xu̱ta̱ nkjiu̱n tu̱ xi ku̱a̱nkihi nga tu̱ sahá Barraba xi n'e̱ nda̱íhi̱ ra̱.  
\v 12 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Pilato̱: 
\p —Nda̱ xi nda̱ rei̱hi̱ xu̱ta̱ judio̱ bixíún, ¿mí xi ts'ihi̱n? 
\p  
\v 13 B'a̱ i̱ncha kitsú xu̱ta̱ nkjiu̱n nga kikjintáya: 
\p —¡Tjat'a krui̱ ndo̱! 
\p  
\v 14 B'a̱há ta̱ kitsú ngáha Pilato̱: 
\p —Tu̱nga, ¿mí ni ch'on tjíhin xi kits'ín ndo̱? 
\p Tu̱nga tu̱ sahá 'yún i̱ncha kikjintáya sa xu̱to̱: 
\p —¡Tjat'a krui̱ ndo̱! 
\p  
\v 15 Pilato̱ bi mjehe̱ nga tsjo k'úéhe̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n, kui nga kits'ín nda̱íhi̱ ra̱ Barraba ko̱ kitsjá kju̱a̱ nga s'e̱he̱ Jesu ko̱ nga s'e̱t'a kruu̱.  
\v 16 A̱s'a̱i já juu̱n jas'enko̱ Jesu ni'ya masen xi 'mi ni'ya pretori̱o̱. Kinchja̱ ñjaha̱ ngayjee̱ já jun xinkjín.  
\v 17 I̱ncha kits'ínngja Jesu nku najyun ndju kuan nga i̱ncha kik'aya. Ko̱ i̱ncha kits'ínnda nku corona̱ na'yá xi y'é'a nintaku̱.  
\v 18 A̱s'a̱i i̱ncha kik'atuts'i̱n nga kik'aya: 
\p —Antahi, nda̱ rei̱hi̱ xu̱ta̱ judio̱. 
\p  
\v 19 I̱ncha jakj'á nku yáxá nga kik'onntjai nintaku̱ Jesu ko̱ tsatétéjnu. Tsinchakúnch'int'aha̱ nga kik'aya.  
\v 20 A̱skahan nga ja kamaha̱ nga kik'aya Jesu, ts'asje ngáha najyun ndju kuo̱n ko̱ kits'ínngja ngáha najyun xi ts'e̱ Jesu. A̱s'a̱i i̱ncha tsitjuko̱ tu̱ xi ngju̱át'a kruu̱hu. 
\s1 B'i̱ ts'ín kis'et'a kruu̱ Jesu 
\r (Mt. 27:32-44; Lc. 23:26-43; Jn. 19:17-27) 
\p  
\v 21 Nku nda̱ nanki Cirene̱ xi Simon 'mi, Alejandro̱ ko̱ Rufo̱ ntíhi̱. Jñá j'aihi ndo̱ ko̱ nk'ie nga tíf'a yo̱, kin'e kju̱a̱'yúhún ra̱ nga k'u̱a̱nji kruu̱hu̱ Jesu.  
\v 22 A̱s'a̱i i̱ncha ngjiko̱ Jesu a̱nte xi 'mi Golgo̱ta̱. Kui ée̱n xi tsuhu̱ ra̱: A̱ntehe̱ Nintaku̱ Ani̱ma̱.  
\v 23 Kik'a̱i̱hi̱ nga k'úí binu̱ xi kin'etjijinko̱ho nki, tu̱nga najmi kik'ihí Jesu niu̱. 
\p  
\v 24 A̱s'a̱i i̱ncha kingját'a kruu̱. Já juu̱n i̱ncha tsakjánya xi̱hi̱ xinkjín najyuhu̱n Jesu nga kitsutonyá ts'íhin, tu̱ xi b'a̱ ts'ín sku̱e̱he má t'íáha xi sa̱kúhu̱ ra̱ nga nkúnkú.  
\v 25 Chu̱ba̱ ñja nga ta̱ jyuu̱n kis'et'a kruu̱ Jesu.  
\v 26 Nku yáte kis'et'a mí kju̱a̱ha nga tín'ek'iehen. B'i̱ ts'ín kis'et'aha̱ yátee̱: “Nda̱ rei̱hi̱ xu̱ta̱ judio̱.” 
\p  
\v 27 Ta̱ kis'et'a kruu̱ko̱ Jesu jo já ndyjé. Nku xi kitsjen nga kixi̱hi̱ ko̱ nku nga skjúhu̱n.  
\v 28 Yo̱ tsitjusun ni xi y'ét'a Isaia̱ nk'ie nga b'a̱ kitsú: “Nkujihín kamako̱ já xi bangane kju̱a̱téxumaha̱ Nti̱a̱ná.”  
\v 29 Xu̱ta̱ xi tíi̱ncha f'a yo̱ najmi kikienkjún Jesu nga kinchja̱. Kits'ínk'ajni nintaku̱ nga b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱: 
\p —Ji xi n'e̱xúyai ni̱nku̱ ko̱ jan ni̱stjin chjúsíntje̱n ngáhani, tsixín.  
\v 30 ¡N'e̱k'anki yjohi̱! ¡Ti̱tjuje̱nt'ai kruu̱! 
\p  
\v 31 B'a̱ ta̱ ts'ín kik'ayaha̱ já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱. B'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —Kamaha̱ nda̱i̱ nga kj'a̱í xi kits'ínk'anki, tu̱nga tu̱ sa najmi mahá ngáha̱ ts'ínk'anki yjoho̱.  
\v 32 Katitjujent'a kruu̱ nd'a̱i̱, tsa kui xi kits'ín nibáha̱ Nti̱a̱ná, tsa kui xi nda̱ rei̱hi̱ xu̱ta̱ Israel. B'a̱ ts'ín cha̱haná ko̱ s'e̱jinná ma. 
\p Ko̱ já xi kjintut'á kruu̱ko̱ Jesu ta̱ ch'on i̱ncha kitsúhu̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín k'ien Jesu 
\r (Mt. 27:45-56; Lc. 23:44-49; Jn. 19:28-30) 
\p  
\v 33 Nk'ie nga tsichu chu̱ba̱ te jo nga ni̱stjiu̱n, kis'e jyun ngayjee̱ a̱sunntee̱ santa nkúhu nga tsichu chu̱ba̱ jan nga ngixuu̱n.  
\v 34 Chu̱ba̱ jan 'yún kikjintáya Jesu nga éhe̱n kinchja̱. B'i̱ kitsú: 
\p —Eloi, Eloi, ¿lema sabactani̱? —kui éi̱n xi tsuhu̱ ra̱: Ji Nti̱a̱na̱, ji Nti̱a̱na̱, ¿á kan'e nga mahaní? 
\p  
\v 35 K'u̱a̱ xu̱ta̱ xi kabincha yo̱ i̱ncha kint'é kui ée̱n. Kui nga b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ ra̱ xinkjín: 
\p —Ta̱sinñju. Nda̱ profeta̱ Elia̱ tínchja̱ha̱ ndo̱. 
\p  
\v 36 A̱s'a̱i tsangatsanka nku nda̱ xi síjña yo̱ ko̱ nku tsa̱nka̱ kits'ínk'anchi̱ko̱ sesehe binu̱ san. Kui xi y'éku nku yáxá nga kits'ínkjik'uhu̱n Jesu tu̱ xi k'úíhi ko̱ b'i̱ kitsú: 
\p —Chúya maá. Cha̱se̱ ma ra̱á tsa nibá Elia̱ nga kjéje̱he̱n t'a kruu̱. 
\p  
\v 37 A̱s'a̱i 'yún kikjintáya Jesu ko̱ k'ien.  
\v 38 Nk'ie nga b'a̱ kamoo̱, kitiyájen najyun xi tje̱nchja a̱nte xi 'yún nkjúhu̱n ni̱nku̱. Jo tsitju. Kik'aha̱ ra̱ nk'aha̱ santaha kintee̱. 
\p  
\v 39 Máha nda̱ jun k'aku̱hu̱ já juu̱n xi kabasinjña a̱nkjín Jesu, nk'ie nga kint'é xi nkú ts'ín kikjintáya ko̱ nga kikie xi nkú ts'ín k'ien Jesu, a̱s'a̱i b'a̱ kitsú: 
\p —Kju̱axi̱ kjáíhin nga kui nda̱i̱ xi Ntíhi̱ Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 40 Yo̱ kjint'á kabincha k'u̱a̱ jminchjín xi tíi̱ncha base. A̱jihi̱n jminchjíu̱n ta̱ kabasinjñajin Maria̱ Magdalena̱, Maria̱ xi na̱aha̱ maha Kuse ko̱ Santiago̱ xi ntí ku̱ts'i̱, ko̱ na̱ Salome.  
\v 41 Kui jminchjín xu'bi̱ xi kitsjennkíhi̱ ko̱ tsasinko̱ho̱ Jesu nk'ie nga y'ejña a̱nte Galilea̱. Ta̱ tíi̱ncha ya yo̱ kj'a̱í jminchjín xi ta̱ i̱ncha j'aiko̱ho̱ Jesu nanki Jerusalen. 
\s1 B'i̱ ts'ín kis'eyanji Jesu 
\r (Mt. 27:57-61; Lc. 23:50-56; Jn. 19:38-42) 
\p  
\v 42 Kui ni̱stjiu̱n tís'enda ni xi ts'e̱ s'íu̱, a̱t'aha̱ ja tíbichú tiña ni̱stjin nkjúu̱n. Nk'ie nga ja tíma jyun,  
\v 43 j'ai nku nda̱ xi 'mi Kuse xi nanki Arimatea̱ nibáha, xi ta̱ nda̱ tjíxá k'aku̱. Ta̱ tíkuyáha̱ ni̱stjin nk'ie nga ku̱a̱téxuma Nti̱a̱ná. Kui xi kama k'un ngjisehe̱ Pilato̱ ko̱ tsankihi̱ yjonintehe̱ Jesu. 
\p  
\v 44 Kama nkjúhu̱n Pilato̱ nga kutjuhú k'ien Jesu. A̱s'a̱i kinchja̱ha̱ nda̱ jun k'aku̱hu̱ já juu̱n ko̱ kingjásjaiyaha̱ tsa ja ka'me Jesu.  
\v 45 Nk'ie nga kitsúyaha̱ nda̱ jun k'aku̱ niu̱, a̱s'a̱i kitsjáha̱ Kuse yjonintehe̱ Jesu. 
\p  
\v 46 A̱s'a̱i ts'atse Kuse nku najyun. Kui xi kik'ontikjájnu yjonintehe̱ Jesu, nk'ie nga kikjeje̱n t'a kruu̱. A̱s'a̱i ngjingjájñaya nku ti̱xa̱ tsjó xi kin'endat'á na̱xi̱u̱ ko̱ kik'ontikjá nku ndji̱o̱ chánka nga y'échjane a̱nkju̱a̱ tsjóo̱.  
\v 47 Maria̱ Magdalena̱ ko̱ Maria̱ xi na̱aha̱ Kuse i̱ncha kikie má xi tje̱hen kis'ejña yjonintehe̱ Jesu. 
\c 16  
\s1 B'i̱ kama nk'ie nga j'áíyaha̱ Jesu ngabayoo̱ 
\r (Mt. 28:1-10; Lc. 24:1-12; Jn. 20:1-10) 
\p  
\v 1 Nk'ie nga j'a xua̱tu̱, a̱s'a̱i Maria̱ Magdalena̱, Maria̱ xi na̱aha̱ Santiago̱ maha ko̱ na̱ Salome ts'atse ni xi sinjne̱, tu̱ xi ngju̱a̱i̱ngjájnuhu̱ ra̱ yjonintehe̱ Jesu.  
\v 2 Nk'ie nga ta̱ jyun ta̱ jyuhu̱n ni̱stjin xi b'atuts'i̱hi̱n ra̱ tuntjóo̱, i̱ncha ngji tsjóo̱ nga ja títju ts'íu̱. B'i̱ ngján kingjásjaiyaha̱ xinkjín: 
\p  
\v 3 —¿Yá xi kjéxinná ndji̱o̱ xi tjíchjane tsjóo̱? 
\p  
\v 4 Tu̱nga nk'iehé nga i̱ncha tsase, kikie nga ja kan'e t'axín ndji̱o̱ chánkantsú xi kis'echjáne a̱nkju̱a̱ha̱ tsjóo̱.  
\v 5 I̱ncha jas'en ti̱xa̱ tsjóo̱ ko̱ kikie yo̱ nku nda̱ti xi yja nku najyun ndju taba nga kab'ejña a̱ndai kixi̱hi̱ tsjóo̱. Kitsankjún jminchjíu̱n.  
\v 6 Tu̱nga b'a̱há kitsú nda̱tiu̱: 
\p —Najmi tu̱ binkjun. Jesu xi nibáha Nazaret xi kis'et'a kruu̱ tíbinchisjó. Ja kaf'áíya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱. Najmi ta̱ tjíhin e̱i̱. Cha̱so̱o e̱i̱ má nga kis'ejña.  
\v 7 Tu̱nga b'i̱hí tankínk'ihu̱un já ni'yakuyáha̱ ko̱ Pedro̱ nga a̱nte Galilea̱ ngju̱a̱i̱ títjuhu̱n Jesu. Yo̱ sku̱e̱ xi nkú nga kitsúhu̱. 
\p  
\v 8 A̱s'a̱i i̱xí tíi̱ncha b'atsé nkjúhún ts'íhin jminchjíu̱n nga tsitju a̱ya tsjóo̱ ko̱ 'yún i̱ncha ngji. Ndaha nku én najmi i̱ncha kinchja̱ a̱t'aha̱ tíi̱ncha tsankjún. 
\s1 B'i̱ ts'ín kik'atuts'i̱hi̱n Jesu nga tsakúchjihi̱ yjoho̱ xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱ 
\r (Jn. 20:11-18; Lc. 24:13-35) 
\p  
\v 9 Nk'ie nga j'áíyaha̱ Jesu ngabayoo̱ nga ta̱ jyuhu̱n ni̱stjin xi tíb'atuts'i̱hi̱n ra̱ tuntjóo̱, títjun tsakúchjihi̱ yjoho̱ Maria̱ Magdalena̱ xi kik'asjejihi̱n yatu jáninda.  
\v 10 Kui xi ngji tsúyaha̱ já xi kitsjenko̱ Jesu xi ta̱ tjíntu baba ko̱ tíi̱ncha kjintá.  
\v 11 Tu̱nga nk'iehé nga kint'é jóo̱ nga tíjña tík'un Jesu ko̱ nga Maria̱ Magdalena̱ kabakúchjihi̱ yjoho̱, najmi kis'ejihi̱n ni xi kitsú Maria̱. 
\p  
\v 12 A̱skahan kj'a̱í ts'ín tsakúchjihi̱ yjoho̱ jo já ni'yakuyáha̱ Jesu xi tíi̱ncha ts'ín ni̱yá nga tíi̱ncha fi jñá.  
\v 13 A̱s'a̱i i̱ncha kik'óya ngáha já xi joo̱ nga ngji tsúyaha̱ já xingisoo̱, tu̱nga tu̱ nkú najmi kis'ejihín ra̱ ni xi kitsú já xi joo̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsjá xáha̱ Jesu já ni'yakuyáha̱ 
\r (Mt. 28:16-20; Lc. 24:36-49; Jn. 20:19-23) 
\p  
\v 14 A̱s'a̱i tu̱ chahán tsakúchjihi̱ yjoho̱ Jesu já ni'yakuyá xi te nkuu̱ nk'ie nga kab'entut'á yámixo̱. Ndjá kinchja̱ko̱ a̱t'aha̱ najmi s'ejihi̱n ko̱ ndjá tjíntuyá ani̱ma̱ha̱, a̱t'aha̱ najmi kis'ejihi̱n ni xi kitsúyaha̱ xi kikie Jesu nk'ie nga ja j'áíya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱.  
\v 15 B'i̱ kitsúhu̱ jóo̱: 
\p —Tankíún nga ngúsuhu̱n a̱sunntee̱ ko̱ t'eni̱jmíhu̱u én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná ngayjee̱ xu̱ta̱ xi tjín.  
\v 16 Xi s'e̱jihi̱n én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná ko̱ sa̱téntá, kui xi k'u̱a̱nki. Tu̱nga xi najmi s'e̱jihi̱n, kui xi ndyja̱.  
\v 17 Xu̱ta̱ xi s'e̱jihi̱n én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná ts'i̱ín kui kju̱a̱nkjúi̱n: ngajona̱ k'o̱nsjehe jánindoo̱, ku̱i̱nchja̱ kj'a̱í kj'a̱í én xi tjín,  
\v 18 ku̱a̱kj'áya ntsja ye̱, tsa tjín nki ch'onk'un xi k'úí, najmi chumi nihi xi ts'i̱íhi̱n, ko̱ ngju̱énne ntsja xu̱ta̱ un ko̱ ka̱manda. 
\s1 B'i ts'ín ngjinji Jesu nk'a ján 
\r (Lc. 24:50-53) 
\p  
\v 19 Nda̱ Nti̱a̱ná Jesu, nk'ie nga ja kinchja̱ko̱ já ni'yakuyáha̱, a̱s'a̱i ngjinji nk'a ján ko̱ y'ejñat'aha̱ Nti̱a̱ná.  
\v 20 A̱s'a̱i i̱ncha tsitju já ni'yakuyóo̱ nga y'éni̱jmí éhe̱n Nti̱a̱ná ngayjee̱ a̱nte xi tjín. Nda̱ Nti̱a̱ná tsasinko̱ho̱ ko̱ kits'ín kju̱a̱nkjún nga tsakúchji nga kju̱axi̱ én xi tíi̱ncha b'éni̱jmí já ni'yakuyáha̱.