\id LUK Mazateco de Jalapa de Díaz 
\h Xu̱ju̱n xi y'ét'a Luca̱ 
\toc1 Xu̱ju̱n xi y'ét'a Luca̱ én nda tsuhu̱ Jesucristo̱ 
\toc2 Xu̱ju̱n xi y'ét'a Luca̱ 
\toc3 Lc. 
\mt1 Xu̱ju̱n xi y'ét'a Luca̱ én nda tsuhu̱ Jesucristo̱ 
\c 1  
\s1 B'i̱ ts'ín b'atuts'i̱hi̱n ra̱ xu̱ju̱i̱n 
\p  
\v 1 Nkjin ṉkjún maha xu̱ta̱ xi kama mjehe̱ nga k'u̱ét'a ch'ich'in xu̱ju̱n ni xi kama a̱jinni̱,  
\v 2 xi nkú ts'ín tsakúyani̱ já xi tunku̱n kikiehe niu̱ santaha nga tuts'ihi̱n ni ko̱ xi kik'a̱i̱ xáha̱ nga y'éni̱jmí ée̱n.  
\v 3 Kui nga ko̱ ta̱ an, nda̱ xinkjíán Teofi̱lo̱, kingjasjáíya sisihinna xi nkú ts'ín niba tuts'i̱hi̱n ra̱ ngayjee̱ niu̱, ko̱ b'a̱ mana nga nda tjín nga k'uet'á ch'ich'ihin ni xu'bi̱.  
\v 4 B'a̱ títs'ian tu̱ xi b'a̱ ts'ín cha̱ kixi̱ sisihinni ni xi tsinchiyáí. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya títjun nku ntítsje nga tsín Jua Bautista̱ 
\p  
\v 5 Ni̱stjin nga tsatéxuma nda̱ rei̱ Herode̱ a̱nte Judea̱, ta̱ y'ejña nku nda̱ na̱'mi xi kik'in Zacaria̱ xi y'aha̱ ra̱ ntje̱he̱ nda̱ na̱'mi Abia̱. Ko̱ Isabel xi chju̱úhu̱n maha, kui xi y'aha̱ ra̱ ntje̱he̱ Aaron.  
\v 6 Nga joo̱ na̱xu̱ tsincha nginku̱n Nti̱a̱ná. Najmi tjín xi ka̱ma ts'i̱ínnijéhe̱ ra̱ tsa mí nihi, a̱t'aha̱ i̱ncha ts'íntjusun ngayjee̱ éhe̱n Nti̱a̱ná ko̱ kju̱a̱téxumaha̱ Nti̱a̱ná.  
\v 7 Tu̱nga najmi tjíhín ra̱ ntí, a̱t'aha̱ nti̱ Isabel ko̱ ja chá ṉkjún nga joo̱. 
\p  
\v 8 Nk'ie nga tjíhi̱n nda̱ na̱'mi Zacaria̱ nginku̱n Nti̱a̱ná xi nkú ts'ín tje̱he̱n ra̱ ntje̱he̱  
\v 9 xi nkú ts'ín tíjñaha̱ já na̱'miu̱, kui kikanéhe̱ nga kju̱a̱s'en a̱nte nkjúhu̱n ni̱nku̱ xi má nga k'u̱éti ni xi sinjne̱.  
\v 10 Ngayjee̱ xu̱ta̱ na̱nti̱o̱ kabincha na̱tsin ni̱nku̱ nga tíi̱ncha nchja̱ko̱ Nti̱a̱ná nk'ie nga títi ni xi sinjne̱. 
\p  
\v 11 Tu̱ kama chjihí ra̱ Zacaria̱ nku ntítsjehe̱ Nti̱a̱ná xi kabasinjñat'a nga kixi̱hi̱ na̱chan xi má nga s'etísun ni xi sinjne̱.  
\v 12 I̱xí b'a̱há kamaha̱ Zacaria̱ nk'ie nga kikie ntítsjee̱ ko̱ tu̱ ni xí kitsankjúhún.  
\v 13 Tu̱nga b'a̱há kitsú ntítsjee̱: 
\p —Ji Zacaria̱, najmi tu̱ binkjuin. A̱t'aha̱ Nti̱a̱ná ja tsasínñjuhu̱ ni xi tsinchihi̱. Isabel xi chji̱íhi̱n maha tsjáhi nku ntíx'i̱n, ko̱ Jua t'et'aihi̱ ntíu̱.  
\v 14 'Yún s'e̱hi kju̱a̱tsjo ko̱ nkjin xu̱ta̱ xi ta̱ s'e̱he̱ kju̱a̱tsjo nk'ie nga tsín ntíhi̱,  
\v 15 a̱t'aha̱ kui xi chánka ka̱ma nginku̱n Nti̱a̱ná. Najmi k'úí binu̱ ko̱ ta̱ ndaha xán. Tséjihi̱n ra̱ Espiri̱tu̱ Santo̱ kintehe̱ ni nga tsín. 
\p  
\v 16 ’Ts'i̱ín nga nkjin ṉkjún xu̱ta̱ xi ntje̱ Israel tje̱he̱n ra̱ ts'i̱ínk'ótjiyak'un ngáha Nti̱a̱ná xi Nti̱a̱ha̱ maha.  
\v 17 Kui xi tjun kj'u̱a̱í ko̱ s'e̱jñajihi̱n Espiri̱tu̱hu̱ ko̱ nga'yúhu̱n Nti̱a̱ná xi nkúhu nda̱ profeta̱ Elia̱ nk'ie. Kui xi ts'i̱ínk'óntjaiya ani̱ma̱ha̱ xi tí'mi na̱'mi tu̱ xi ts'i̱íntjoho ntíhi̱. Ko̱ ts'i̱ínk'óntjaiya ani̱ma̱ha̱ xu̱ta̱ xi ndjá tjíntuyáha̱ tu̱ xi na̱xu̱ ka̱mankjihi̱n ra̱ xi nkú ts'ín na̱xu̱ mankjihi̱n xu̱ta̱ xi na̱xu̱ tjíma nginku̱n Nti̱a̱ná. B'a̱ ts'ín k'u̱éndaha nku na̱xi̱nantá xi tjíndaha̱ yjoho̱ nk'ie nga ts'i̱ínkjáíhi̱n Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 18 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Zacaria̱ nga kingjásjaiyaha̱ ntítsjee̱: 
\p —¿Nkú ts'ín skuehena nga kju̱axi̱ ni xi tí'miní? A̱t'aha̱ ja chá ṉkján ko̱ ta̱chju̱únna̱ ja ta̱ tjín ṉkjúhu̱n nú. 
\p  
\v 19 B'a̱ kitsú ntítsjee̱: 
\p —An xi 'mina Gabriel. An xi tíi̱jña nginku̱n Nti̱a̱ná. Kan'e nibána xi má nga kuinchjako̱ho ko̱ nga xínyaha én nda tsu xu'bi̱.  
\v 20 Nd'a̱i̱ ka̱ma ni̱ma̱i ko̱ najmi ta̱ ka̱ma chu̱bahani santa nkúhu nga ku̱i̱tjusun én xi kuaxihin, a̱t'aha̱ najmi kuas'ejihin énna̱. Kui xi ku̱i̱tjusun ni̱stjin xi tjíhin nga ku̱i̱tjusun. 
\p  
\v 21 Máha xu̱ta̱ na̱nti̱o̱, kabincha na̱tsiu̱n nga tíkuyáha̱ Zacaria̱. Kis'enta̱ha̱ ra̱ a̱t'aha̱ tíb'andayaha̱ Zacaria̱ a̱ya nkjúhu̱n ni̱nku̱.  
\v 22 Tu̱nga nk'iehé nga tsitju yo̱, najmi ta̱ kama kinchja̱ko̱ho xu̱to̱. A̱s'a̱i i̱ncha kamankjihi̱n xu̱to̱ nga tjín ni xi kikie Zacaria̱ a̱ya nkjúhu̱n ni̱nku̱, a̱t'aha̱ tu̱ ntsjahá títs'ínchjén nga tínchja̱. J'a ni̱stjiu̱n ko̱ tu̱ nku b'a̱há ts'ín y'ejña ni̱ma̱.  
\v 23 Nk'ie nga ja kama ndju̱ú xáha̱, a̱s'a̱i ngji ngáha ni'yaha. 
\p  
\v 24 A̱skahan kik'a ntí Isabel, chju̱úhu̱n Zacaria̱. Un sá kamaha̱ nga najmi tsitju ni'yaha̱ ta̱chjúu̱n. B'i̱ kitsú:  
\v 25 “B'a̱ kits'ínko̱na Nti̱a̱ná tu̱ xi najmi ta̱ ch'on ts'ín ku̱a̱se̱hena xu̱ta̱.” 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya títjun nku ntítsje nga tsín Jesu 
\p  
\v 26 Nk'ie nga j'a jun sá, a̱s'a̱i kits'ínkji Nti̱a̱ná ntítsje Gabriel nanki Nazaret, nanki xi tíjñajihi̱n a̱nte Galilea̱.  
\v 27 Nku én ngjiko̱ho̱ ntítsjee̱ nku ta̱kjín xu̱nkú xi 'mi Maria̱, xi ja tjíndako̱ho̱ nga ku̱i̱xanko̱ nda̱ xi 'mi Kuse, xi ntje̱he̱ nda̱ rei̱ David y'aha̱ ra̱.  
\v 28 Jas'en ntítsjee̱ má tíjña ta̱kjíu̱n ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Antahi. Tse ṉkjún kju̱a̱nda xi tí'ba̱i̱hi. Nda ṉkjún ts'ín basehi Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 29 Nk'ie nga kikie Maria̱ ntítsjee̱ ko̱ nga kint'é niu̱, i̱xí b'a̱há kamaha̱ ko̱ kingjásjaiyaha̱ yjoho̱ nkú tsuhu̱ ra̱ kju̱a̱suniñoo̱.  
\v 30 A̱s'a̱i b'a̱há ta̱ kitsú ngáha ntítsjee̱: 
\p —Ji Maria̱, najmi tu̱ binkjuin. Kju̱a̱ndaha̱ Nti̱a̱ná títsjáhi.  
\v 31 Nd'a̱i̱ nku ntí ch'a̱i̱, nku ntíx'i̱n s'e̱jñahi. Jesu k'úét'aihi̱ ntíu̱.  
\v 32 Kui xi nku nda̱ chánka ka̱ma ko̱ Ntíhi̱ Nti̱a̱ná xi tíjña nk'a ján k'úíhi̱n. Nti̱a̱ná ts'i̱ín nga kui xi ka̱ma nda̱ rei̱ xi nkúhu nda̱ rei̱ David, a̱t'aha̱ kui xi ntje̱he̱ David.  
\v 33 Ku̱a̱téxumaha̱ na̱xi̱nantá xi y'aha̱ ra̱ ntje̱he̱ Jacob santaha tu̱ nkjéhé ni ko̱ najmi tjín xi ka̱ma kjé'aha̱ xáha̱ nga ku̱a̱téxuma. 
\p  
\v 34 B'a̱ kitsú Maria̱ nga kingjásjaiyaha̱ ntítsjee̱: 
\p —¿Nkú ts'ín ku̱i̱tjusuhun ni xu'bi̱? A̱t'aha̱ najmi kje̱ tjínna x'i̱n. 
\p  
\v 35 B'a̱ kitsú ntítsjee̱: 
\p —Espiri̱tu̱ Santo̱ ni̱bajenk'úhin ko̱ nga'yúhu̱n Nti̱a̱ná xi tíjña nk'a ján k'u̱é'mako̱ho ri nk'íéhe̱n. Kui kju̱a̱ha nga Ntíhi̱ Nti̱a̱ná k'úíhin ntí je xi tsíu̱n.  
\v 36 Isabel xi na̱ xinki̱ maha ja ta̱ y'a nku ntí, ndaha tsa ja chá. Na̱ xi nti̱ kitsú xu̱ta̱ jun sá ja tjíhi̱n nd'a̱i̱.  
\v 37 Nti̱a̱ná bi najmi tjíhi̱n ni xi najmi maha̱ ts'ín. 
\p  
\v 38 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Maria̱: 
\p —An xi na̱ musu̱hu̱ Nti̱a̱ná. B'a̱ katumana xi nkú nga kuakixínní. 
\p Nk'ie nga b'a̱ kitsú Maria̱, a̱s'a̱i ngji ngáha ntítsjee̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín ngjitsubek'ún Maria̱ Isabel 
\p  
\v 39 Kui ni̱stjiu̱n y'énda yjoho̱ Maria̱ ko̱ ngji ki̱tsa̱ ki̱tsa̱ nku nanki i̱chí xi tíjñajihi̱n a̱sunntu tje̱nki̱ xi tjín a̱nte Judea̱.  
\v 40 A̱s'a̱i jas'en ni'yaha̱ Zacaria̱ ko̱ kikjaniñaha̱ Isabel.  
\v 41 Nk'ie nga kint'é Isabel kju̱a̱suniñaha̱ Maria̱, kits'ín ni̱yá ntí xi y'a ko̱ j'aitsejíhi̱n ra̱ Isabel Espiri̱tu̱ Santo̱.  
\v 42 A̱s'a̱i 'yún kinchja̱ Isabel nga b'a̱ kitsú: 
\p —A̱jihi̱n ngayjehe̱ jmichjíu̱n 'yún nda kits'ínko̱ sahi Nti̱a̱ná ji ko̱ 'yún nda kits'ínko̱ ntí xi kich'ai.  
\v 43 Tu̱nga, ¿yáhá ni an nga na̱aha̱ Chá Nti̱a̱na̱ kj'uaisehena?  
\v 44 A̱t'aha̱ nk'ie nga kuant'e kju̱a̱suniñahi̱, i̱xí kuats'ín ni̱yá tsjoho̱ ntína̱ a̱ya ka̱nts'á.  
\v 45 Á b'a̱ ndaha ri ji xi kis'ejihin ri nga tjíhin nga ku̱i̱tjusun én xi kitsúhi Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 46 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Maria̱: 
\q1 A b'a̱ 'yún chánkaha Nti̱a̱ná títsu ani̱ma̱na̱. 
\q1  
\v 47 Títs'intsjoho̱ Nti̱a̱ná xi kunna. 
\q1  
\v 48 A̱t'aha̱ xi batéxumana kik'axki̱hina an xi kinte tje̱n. 
\q1 Nd'a̱i̱ ko̱ santaha tu̱ nkjéhé ni: 
\q1 “Á b'a̱ nda kits'ínko̱ho ri Nti̱a̱ná”, ku̱i̱tsu̱na xu̱ta̱. 
\q1  
\v 49 A̱t'aha̱ ni xi i ja kits'ínko̱na xi tjíhi̱n nga'yún. 
\q1 Nkjún j'áín xi ts'e̱. 
\q1  
\v 50 Kui xi base ni̱ma̱ha̱ xu̱ta̱ xi benkjúhu̱n, 
\q1 xu̱ta̱ xi kis'e ko̱ xi tjín ko̱ xi s'e̱. 
\q1  
\v 51 Tsakúchji nga'yúhu̱n nga kits'ín ni xi i. 
\q1 Kits'ínndzjoya xu̱ta̱ xi ngak'un b'asje yjoho̱. 
\q1  
\v 52 Kikjexíhi̱n xáha̱ jmirei̱, 
\q1 ko̱ ts'asjenk'a xu̱ta̱ x'a̱n. 
\q1  
\v 53 Kitsjáha̱ ni xi nda xu̱ta̱ xi najmi tjíhi̱n nichine, 
\q1 ko̱ kits'ínkji tiya xu̱ta̱ nchi̱nóo̱. 
\q1  
\v 54 Tsasinko̱ xu̱ta̱ Israel xi xu̱ta̱ musu̱hu̱ maha, 
\q1 j'áítsjehe̱n ko̱ tsase ni̱ma̱ha̱, 
\q1  
\v 55 xi nkú kitsú títjuhu̱n ntje̱ cháná, 
\q1 Abraham ko̱ ntje̱ xi s'e̱he̱ a̱skahan. 
\p  
\v 56 Jan sá kamaha̱ Maria̱ nga y'ejñako̱ Isabel. A̱skahan kik'óya ni'yaha. 
\s1 B'i̱ kama nga kitsin Jua Bautista̱ 
\p  
\v 57 Tsichu ni̱stjin nga tsíhi̱n ntí Isabel. Nku ntíx'i̱n kitsihi̱n.  
\v 58 Nk'ie nga kint'é xu̱ta̱ xi tjíntut'á tiñaha̱ ko̱ xu̱ta̱ xinkjín nga Nti̱a̱ná tsase ni̱ma̱ha̱ Isabel, ta̱ tsjo ṉkjún i̱ncha kamaha̱ ko̱ kui.  
\v 59 Nk'ie nga tsichu ni̱stjin jihi̱n ntíu̱, ngji ts'íhi̱n ni circuncision ko̱ mjehe̱ xu̱ta̱ nga Zacaria̱ k'úín ntíu̱ xi nkú 'mi na̱'mihi̱.  
\v 60 Tu̱nga b'a̱há kitsú na̱aha̱ ntíu̱: 
\p —Najmi. Jua tjíhin nga k'úín. 
\p  
\v 61 B'a̱ i̱ncha kitsú xu̱ta̱: 
\p —Tu̱nga najmi tjíhín xu̱ta̱ xinki̱u xi b'a̱ 'miu̱. 
\p  
\v 62 A̱s'a̱i kingjásjaiyaha̱ na̱'mihi̱ ntíu̱ mí j'áíhin xi mjehe̱ k'u̱ét'a.  
\v 63 Tsanki Zacaria̱ nku yáte i̱chí ko̱ b'i̱ ts'ín y'ét'a: “Jua k'úín”, kitsú. Kama nkjúhu̱n ngayjee̱ xu̱ta̱ xi tíi̱ncha yo̱.  
\v 64 Ta̱ kuihi chu̱bo̱ kama kinchja̱ ngáha Zacaria̱ ko̱ kik'atuts'i̱n nga kits'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná.  
\v 65 Kitsankjún ngayjee̱ xu̱ta̱ xi tjín tiña a̱ndai ni'yaha̱ ko̱ kinchja̱ni̱jmíyaha ni xi kamoo̱ xu̱ta̱ xi tjíntu ngayjee̱ a̱sunntu tje̱nki̱ xi tjín a̱nte Judea̱.  
\v 66 Ngayjee̱ xu̱ta̱ xi kint'é niu̱ y'éjintak'un ko̱ b'i̱ i̱ncha kitsú ani̱ma̱ha̱: 
\p —¿Yá xi ka̱ma ntíu̱ nga ka̱ma chá? 
\p A̱t'aha̱ nga'yúhu̱n Nti̱a̱ná tíjñajihi̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Zacaria̱ Jua 
\p  
\v 67 J'aitsejíhi̱n ra̱ Espiri̱tu̱ Santo̱ Zacaria̱, na̱'mihi̱ ntíu̱. Kits'ínkinchja̱ha̱ xi nkúhu nku nda̱ profeta̱ nga b'i̱ kitsú: 
\q1  
\v 68 ¡Kan'etsjoho̱ Nti̱a̱ná xi Nti̱a̱ha̱ xu̱ta̱ Israel, 
\q1 a̱t'aha̱ j'ai ts'ín nda̱íhi̱ xu̱ta̱ xi ts'e̱! 
\q1  
\v 69 Ja kits'ín nibá nku xi tjíhi̱n nga'yún, kui xi ts'i̱ínk'ankiná, 
\q1 nku xi y'aha̱ ra̱ ntje̱he̱ David, nda̱ xi kint'é'éhe̱n Nti̱a̱ná. 
\q1  
\v 70 Kui ni xi kinchja̱ ni̱stjin nk'ie, 
\q1 nga kits'ínkinchja̱ já profeta̱ha̱. 
\q1  
\v 71 Kitsú nga k'u̱a̱sjejinná a̱jihi̱n já kontra̱ná, 
\q1 a̱jihi̱n nga'yúhu̱n ngayjee̱ já xi unkiená. 
\q1  
\v 72 Kitsú nga ku̱a̱se̱ ni̱ma̱ha̱ ntje̱ cháná, 
\q1 nga najmi ts'i̱ínchaya ni nda xi y'énda nk'ie. 
\q1  
\v 73 Kitsúya kixi̱hi̱ Abraham xi ntje̱ cháná maha, 
\q1  
\v 74 nga ts'i̱ín nda̱íná a̱jihi̱n já kontra̱ná, 
\q1 tu̱ xi najmi ku̱i̱nkjúhunná nga ku̱i̱nú'yá'éhe̱én, 
\q1  
\v 75 nga je ko̱ na̱xu̱ ku̱i̱ntsu̱ba̱á nginku̱n ngayjee̱ ni̱stjinná. 
\q1  
\v 76 Ko̱ ji, ntí i̱chína̱, 
\q1 ji xi k'úíhin nda̱ profeta̱ha̱ Nti̱a̱ná xi tíjña nk'a ján. 
\q1 A̱t'aha̱ ji xi k'úín títjuihi̱n Nda̱ Nti̱a̱ná, 
\q1 ji xi k'úéndai ni̱yáha̱. 
\q1  
\v 77 Ku̱a̱kúchjihi̱ xu̱ta̱ xi ts'e̱ yá xi ts'i̱ínk'ankihi̱, 
\q1 nga ka̱ma ndyjat'aha̱ ngatitsuhu̱n. 
\q1  
\v 78 Chánka kju̱a̱ni̱ma̱ tak'uhu̱n Nti̱a̱ná, 
\q1 xi nkú ts'ín ma chji ts'íu̱ nga nibá ma see̱n, 
\q1  
\v 79 tu̱ xi ts'i̱ín ndzjehe̱n ra̱ xu̱ta̱ xi tjíntu má jyuu̱n, 
\q1 má tje̱n nk'íéhe̱n ngabayoo̱, 
\q1 tu̱ xi tsjáni̱yáhaná nkú ts'ín ku̱i̱ntsu̱ba̱jián kju̱a̱jyu. 
\p  
\v 80 Ntíu̱ tu̱ nku kisáhá ko̱ kama nkjink'un. A̱nte kixiu̱ y'ejña santa nkúhu nga tsichu ni̱stjin nga tsakúchjihi̱ yjoho̱ xu̱ta̱ Israel. 
\c 2  
\s1 B'i̱ ts'ín kitsin Jesu 
\r (Mt. 1:18-25) 
\p  
\v 1 Ni̱stjin ján nda̱ títjun Augusto̱ Cesa̱r kitsjá kju̱a̱ nga ngju̱a̱i̱t'a xi nkú tjín maha xu̱ta̱ xi batéxumaha̱ ndo̱.  
\v 2 Nk'ie nga j'a̱ísun títjun j'áíhi̱n xu̱ta̱, nda̱ Cireni̱o̱ tjíhi̱n xá a̱nte xi 'mihi̱ Siri̱a̱.  
\v 3 Ngayjee̱ xu̱ta̱ nankihi̱ i̱ncha ngjik'íét'a yjoho̱.  
\v 4 Nazaret tsitju Kuse, nanki i̱chí xi tíjñajihi̱n a̱nte Galilea̱, nga ngji Belen, nanki i̱chí xi tíjñajihi̱n a̱nte Judea̱. Yo̱ má nga kitsin nda̱ rei̱ David, ko̱ Kuse ta̱ ntje̱he̱ David y'aha̱ ra̱.  
\v 5 Yo̱ ngjik'íét'a yjoho̱ nga tje̱nko̱ ts'íhin Maria̱, ta̱chju̱ún xi tíjñako̱. Ntí ja y'a Maria̱ kui chu̱bo̱. 
\p  
\v 6 Ko̱ ni xi kama, nk'ie nga ja tjíntu yo̱, tu̱ tsichuhú ni̱stjin nga tsín ntíhi̱ Maria̱.  
\v 7 Kitsihi̱n ntí tjuhu̱n. Kik'ontikjájnu nusti ko̱ kits'ínkjájñaya yátikúyá xi kjineya nichine chu̱, a̱t'aha̱ najmi ta̱ tjíhin a̱nte a̱ya ni'ya má nga ts'ínkj'a ni̱stje̱n xu̱ta̱ xi ts'ín ni̱yá. 
\s1 B'i̱ ts'ín i̱ncha j'aisehe̱ já bastuu̱ ntí Jesu 
\p  
\v 8 Tiña nanki Belen tjíntu a̱jin jñóo̱ já bastu xi tíi̱ncha kunntá jyun chu̱tsa̱nka̱ha̱.  
\v 9 A̱s'a̱i tje̱n'yún nkuhú ntítsjehe̱ Nti̱a̱ná tsakúchjihi̱ yjoho̱, ko̱ kju̱a̱chánkaha̱ Nti̱a̱ná kits'ín ndzjen chji chji má xi tje̱hen kab'entu jóo̱. Tu̱ xí i̱ncha kitsankjúhún jóo̱.  
\v 10 Tu̱nga b'a̱há kitsú ntítsjee̱: 
\p —Najmi tu̱ binkjun. A̱t'aha̱ én nda tsuhú kjúái̱ xinyanu̱u, én xi ts'i̱ín nga k'úétsjoho̱ ngayjee̱ xu̱ta̱.  
\v 11 A̱t'aha̱ ngandanu̱u nankihi̱ David kuatsin nd'a̱i̱ nku xi ts'i̱ínk'ankinu̱u, kui xi Cristo̱ xi Nda̱ Nti̱a̱nu̱u.  
\v 12 B'i̱ ts'ín cha̱hanu ntíu̱. Nusti kitikjájnu nga kjijñaya yátikúyá xi kjineya nichine chu̱. 
\p  
\v 13 Tje̱n'yún j'ainchat'ahá ra̱ ntítsjee̱ nkjin ṉkjún sa ntítsje xi nibaha ndji̱o̱jmi ján. Kui xi kits'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná nga b'i̱ i̱ncha kitsú: 
\q1  
\v 14 ¡Kas'ehe̱ kju̱a̱chánka Nti̱a̱ná nk'a ján, 
\q1 ko̱ t'anankiu̱ kas'ehe̱ kju̱a̱jyu xu̱ta̱ xi nda tjíntuyáha̱! 
\p  
\v 15 Ko̱ nk'ie nga ja i̱ncha ngji ngáha ntítsjee̱ nk'a ján, b'i̱ ngján kinchja̱ko̱ xinkjín já bastuu̱: 
\p —Tjián Belen. Tjihi̱nse̱é ni xi kamoo̱, ni xi kuatsúyaná Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 16 A̱s'a̱i i̱ncha ngji ki̱tsa̱ ki̱tsa̱ yo̱ ko̱ kisakúhu̱ Maria̱ ko̱ Kuse ko̱ ntíu̱ nga kjijñaya yátikúyá xi kjineya nichine chu̱.  
\v 17 Nk'ie nga i̱ncha kikie ntíu̱, a̱s'a̱i kitsúya ni xi kik'ihi̱n nga kis'ejña chjihi̱ ntíu̱.  
\v 18 Ko̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ xi kint'é niu̱ kama nkjúhu̱n ni xi tíi̱ncha nchja̱ já bastuu̱.  
\v 19 Tu̱nga máha Maria̱, ani̱ma̱ha̱ y'éjñajin ngayjee̱ ni xi kamoo̱. Tu̱ nku kits'ínnkjink'uhún niu̱.  
\v 20 A̱s'a̱i kik'óya ngáha já bastuu̱. I̱ncha kits'ínkie yjoho̱ nga Nti̱a̱ná xi tjíhi̱n kju̱a̱chánka ko̱ kits'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná tu̱ nga̱t'aha̱ ni xi kint'é ko̱ kikie. A̱t'aha̱ tsitjusunyje ni xi kik'ihi̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín kisakúchji ntí Jesu nginku̱n Nti̱a̱ná 
\p  
\v 21 Nk'ie nga j'a jin ni̱stjin, kin'ehe̱ ni circuncision ntíu̱ ko̱ Jesu kik'in nga kis'et'a, kui j'ái̱n xi kitsjáha̱ ntítsjee̱ Maria̱ kintehe̱ ni nga tsín ntíu̱. 
\p  
\v 22 Xi nkú ts'ín tjít'a kju̱a̱téxumaha̱ Moise, nk'ie nga tsichu ni̱stjin nga tjíhin nga ts'i̱ín je yjoho̱ Maria̱ ko̱ ntíu̱ nginku̱n Nti̱a̱ná, i̱ncha ngji nanki Jerusalen tu̱ xi s'e̱jña chjihi nginku̱n Nti̱a̱ná.  
\v 23 A̱t'aha̱ b'a̱ ts'ín tjít'a kju̱a̱téxumaha̱ Nti̱a̱ná: “Ngayjee̱ ntíx'i̱n xi tjun tsín, kui xi ka̱ma ts'e̱ Nti̱a̱ná.”  
\v 24 Ngjiko̱ chje̱ xi nkú nga ts'ín tjít'a kju̱a̱téxumaha̱ Nti̱a̱ná, a̱t'aha̱ b'a̱ ts'ín tjít'a: “Jo chu̱tuju ko̱ tsa jo ni̱se xi nkú joyaha chu̱tuju xi k'u̱a̱i̱ chje̱.” 
\p  
\v 25 Tíjña nanki Jerusalen nku nda̱ xi 'mi Simeon. Kui xi na̱xu̱ síjña nginku̱n Nti̱a̱ná ko̱ benkjún Nti̱a̱ná ko̱ tíkuyáha̱ ni̱stjin nga ka̱ma nda̱íhi̱ xu̱ta̱ Israel. Espiri̱tu̱ Santo̱ tíjñajihi̱n  
\v 26 ko̱ kitsúyaha̱ nga najmi ku̱a̱yá tsa najmi sku̱e̱ Cristo̱ xi ts'i̱ín nibá Nti̱a̱ná.  
\v 27 Tsasín ni̱yáha̱ Espiri̱tu̱ Santo̱ nga j'ai ni̱nku̱, ko̱ nk'ie nga j'aiko̱ho̱ xi cháha̱ ntí Jesu ni̱nku̱ tu̱ xi n'e̱he̱ ra̱ xi nkú ts'ín tjít'a kju̱a̱téxumoo̱,  
\v 28 a̱s'a̱i Simeon kingjáya ntsja ntíu̱. Kitsjáha̱ máb'a̱chjíhi̱ Nti̱a̱ná nga b'i̱ kitsú: 
\q1  
\v 29 Ji Na̱'mi, ja kuasakúna kju̱a̱jyu nd'a̱i̱. 
\q1 Ja kuitjusun ni xi kik'inya títjunní. 
\q1 Kui nga tjennteheni nga ku̱a̱yáhana an xi nda̱ musu̱hi̱. 
\q1  
\v 30 A̱t'aha̱ tunkán kuakieko̱hona xi nkú ts'ín ts'i̱ínk'anki xu̱ta̱, 
\q1  
\v 31 xi y'endai nginku̱n ngayjee̱ xu̱ta̱. 
\q1  
\v 32 Kui xi nkú joyaha nd'í, 
\q1 kui xi ts'i̱ín ndzjehe̱n xu̱ta̱ a̱sunntee̱, 
\q1 ko̱ tsjáha̱ kju̱a̱chánka xu̱ta̱ xi ts'i̱, xu̱ta̱ Israel. 
\p  
\v 33 Kama nkjúhu̱n na̱'mihi̱ ko̱ na̱aha̱ ntíu̱ ni xi kitsú Simeon nga kincha̱yaha ntíu̱.  
\v 34 Nda kinchja̱ne Simeon xi cháha̱ ntíu̱. A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ Maria̱: 
\p —Kui ntíi̱ xi tjíhin nga ts'i̱ínkijne ko̱ a ra̱ kjésíntje̱n nkjin xu̱ta̱ Israel. Ni xi ku̱a̱kúchji nkjin xu̱ta̱ ngju̱a̱i̱ kontra̱ha̱.  
\v 35 B'a̱ ts'ín s'e̱jña chjihi ni xi tjíntujín ani̱ma̱ha̱ nkjin xu̱ta̱. Tu̱nga máha ji, b'a̱ ka̱mahi ni xu'bi̱ xi nkú joyaha nku ki̱cha̱ xi kju̱a̱s'enjin santaha ani̱ma̱hi̱. 
\p  
\v 36 Ko̱ ta̱ síjña yo̱ nku ta̱chju̱ún profeta̱ xi 'mi Ana̱, xi ta̱kjíhi̱n Fanuel maha, xi y'aha̱ ra̱ ntje̱he̱ Aser. Kui xi ja chá ṉkjún. Kjintí nga tsixan ko̱ yatu nú kamaha̱ nga y'ejñako̱ x'i̱hi̱n.  
\v 37 Ja tjíhi̱n cháte ko̱ katé ñju nú nga ja k'ien x'i̱hi̱n. Ko̱ tu̱ nku na̱tsin ni̱nku̱hú b'ejña. Ni̱stjin ni̱stje̱n ts'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná nga b'ejña kjintíá ko̱ nga nchja̱ko̱ Nti̱a̱ná.  
\v 38 Kui chu̱bo̱ ta̱ tsichu Ana̱ yo̱ ko̱ kitsjáha̱ máb'a̱chjíhi̱ Nti̱a̱ná nga kikie ntí Jesu. Kitsúyaha̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ xi tíi̱ncha kuyáha̱ ni̱stjin nga ka̱ma nda̱í ngáha̱ ra̱ nanki Jerusalen yáha kui ntíu̱. 
\p  
\v 39 Ko̱ nk'ie nga ja kamaha̱ nga kits'íntjusun xi cháha̱ Jesu ngayjee̱ xi nkú ts'ín tjít'a kju̱a̱téxumaha̱ Nti̱a̱ná, a̱s'a̱i kik'óya ngáha nanki Nazaret, nanki i̱chí xi tíjñajin a̱nte Galilea̱, a̱t'aha̱ yo̱ nankihi.  
\v 40 Kisá ntíu̱ ko̱ kis'ehe̱ nga'yún ko̱ 'yún kama nkjink'un sa. Ko̱ kitsjáha̱ kju̱a̱ndaha̱ Nti̱a̱ná. 
\s1 Nk'ie nga ndyjaha̱ Jesu b'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ 
\p  
\v 41 Xki̱ nú i̱ncha fi xi cháha̱ Jesu nanki Jerusalen nk'ie nga bitju S'í Pascu̱a̱.  
\v 42 Nk'ie nga ja jehe̱ te jo nú Jesu, i̱ncha ngji yo̱ a̱t'aha̱ b'a̱ ts'ín tíjña ni̱yáha̱.  
\v 43 Nk'ie nga ja je s'íu̱, a̱s'a̱i i̱ncha kik'óya ngáha ni'yaha̱, tu̱nga y'ejñahá nda̱ chí Jesu nanki Jerusalen. Najmi kikie xi cháha̱ nga b'a̱ kits'ín.  
\v 44 Xu̱ta̱ xingisoo̱ ra̱ tje̱njihi̱n Jesu i̱ncha kitsú. Nku ni̱stjin kits'ín ni̱yá, tu̱nga nk'iehé nga tsangisjaijíhi̱n xu̱ta̱ xinkjín ko̱ xu̱ta̱ xi behe̱,  
\v 45 tu̱ najmi kisakúsjaihí ra̱. A̱s'a̱i kits'ínk'óya ngáha yjoho̱ nanki Jerusalen nga tsangisjai. 
\p  
\v 46 Ni̱stjin xi ma jahan i̱ncha kisakúhu̱ Jesu na̱tsihi̱n ni̱nku̱. Kab'ejñajihi̱n já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱. Kui jóo̱ xi tíbasínñjuhu̱ ko̱ tíbjásjaiyaha̱ Jesu.  
\v 47 Ngayjee̱ xu̱ta̱ xi tínt'éhe̱ kama nkjúhu̱n kju̱a̱nkjintak'un xi tjíhi̱n Jesu ko̱ xi nkú ts'ín títsuya ni xi tíchasjaiyaha̱.  
\v 48 Kama nkjúhu̱n xi cháha̱ nk'ie nga kikiehe̱ ko̱ b'a̱ kitsú na̱aha̱: 
\p —Ji ntína̱, ¿á b'a̱ kin'eko̱ho̱ni̱? Na̱'mihi̱ ko̱ an ni xi nkjún tímani̱ nga tíbinchisjái̱hi̱. 
\p  
\v 49 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Á an tíbinchisjáíhinú? ¿A najmi yanú tsa ni'yaha̱ na̱'mina̱ tjíhin nga kúáte̱jña? 
\p  
\v 50 Tu̱nga najmi kamankjihín ra̱ ni xi kitsú Jesu.  
\v 51 A̱s'a̱i kits'óyako̱ ngáha xi cháha̱ Nazaret ko̱ kint'é'én tehe̱ntehe̱. Ko̱ na̱aha̱ y'éjñajin ani̱ma̱ha̱ ngayjee̱ ni xu'bi̱.  
\v 52 Jesu tu̱ nku kisáhá nga kama ng'ayá ko̱ 'yún kama nkjink'un sa. Kisasíhi̱n Nti̱a̱ná Ntíu̱ ko̱ xu̱ta̱ ta̱ kisasíhi̱n. 
\c 3  
\s1 B'i̱ ts'ín y'éni̱jmí Jua Bautista̱ 
\r (Mt. 3:1-12; Mr. 1:1-8; Jn. 1:19-28) 
\p  
\v 1 Nk'ie nga tjíhi̱n tj'ion nú nga tíbatéxuma nda̱ títjun Tiberi̱o̱ Cesa̱r, ko̱ Ponci̱o̱ Pilato̱ tjíhi̱n xá a̱nte Judea̱, ko̱ Herode̱ Atipa̱ tjíhi̱n xá a̱nte Galilea̱, ko̱ Felipe̱ xi nda̱ nts'e̱ maha Herode̱ tjíhi̱n xá a̱nte Iturea̱ ko̱ a̱nte Trakonite̱, ko̱ Lisani̱a̱ tjíhi̱n xá a̱nte Abilini̱a̱,  
\v 2 ko̱ Ana ko̱ Caifa xi já na̱'mi k'aku̱hu̱ xu̱ta̱ xi ntje̱ Israel tje̱he̱n ra̱, kui ni̱stjiu̱n Jua xi ntíhi̱ Zacaria̱ maha kint'é nta̱ha̱ Nti̱a̱ná nk'ie nga tíjña a̱nte kixiu̱.  
\v 3 A̱s'a̱i kikjatsú'ba Jua ngayjee̱ a̱ndai ntáje̱ Jordan ko̱ y'éni̱jmíhi̱ xu̱ta̱ nga tjíhin nga ngju̱a̱i̱kj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱ nga sa̱téntá, tu̱ xi ka̱ma ndyjat'aha̱ ra̱ ngatitsuhu̱n. 
\p  
\v 4 B'a̱ kama xi nkú ts'ín y'ét'a éhe̱n Nti̱a̱ná nda̱ profeta̱ Isaia̱: 
\q1 Tínu'yá nta̱ha̱ nku nda̱ xi tíkjintáya a̱nte kixiu̱: 
\q1 “T'endo ni̱yáha̱ Nti̱a̱ná. Tjen na̱xu̱u ni̱yáha̱. 
\q1  
\v 5 Ngayjee̱ xu̱nká xi tjín xi̱ncháha̱ ninte, 
\q1 ko̱ ngayjee̱ a̱nte ng'aya xi tjín n'e̱ sunya. 
\q1 N'e̱ na̱xu̱ ni̱yá tsitin xi tjín, 
\q1 ko̱ n'e̱ sunya ni̱yá xi nk'ajnu nk'at'a. 
\q1  
\v 6 Ko̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ a̱sunntee̱ sku̱e̱ 
\q1 xi nkú ts'ín ts'i̱ínk'ankiná Nti̱a̱ná.” 
\p  
\v 7 Kinchja̱ko̱ Jua xu̱ta̱ xi nibak'úhu̱n, xi mjehe̱ nga sa̱téntá: 
\p —¡Já ch'onk'un xi b'a̱ k'un! ¿Yá xi b'a̱ kitsúnu̱u nga ku̱i̱yúhu̱u kju̱a̱kjaha̱n Nti̱a̱ná xi ja tje̱n tiña?  
\v 8 Tu̱ sahá n'o̱o ni xi ku̱a̱kúchji nga ja tsankinchj'aha̱ ru̱u ani̱ma̱nu̱u. Najmi tu̱ b'a̱ katsú ani̱ma̱nu̱u: “Ntje̱he̱ Abraham ñá”, tsa ku̱i̱xíún. A̱t'aha̱ an b'a̱ tíxinnu̱u nga santaha kui ndji̱o̱i̱ Nti̱a̱ná ka̱ma ts'i̱ín ma ntje̱he̱ Abraham.  
\v 9 Icho̱ ja tíjña nda nd'a̱i̱ nga ku̱a̱te kja̱ma̱ha̱ yóo̱. Kui nga ngayjee̱ yá xi najmi nda tu xi tsjáha, kui xi stísun ko̱ chja̱nikj'ajin a̱jin nd'íu̱. 
\p  
\v 10 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú xu̱ta̱ nga kingjásjaiyaha̱ Jua: 
\p —¿Mí ni xi tjíhin nga n'e̱i̱ ji̱n? 
\p  
\v 11 B'a̱ kitsú Jua: 
\p —Xi tíjñaha̱ jo chi̱nka ndju, katsjáha̱ xi najmi tjíhi̱n. Ko̱ xi tjíhi̱n nichine, b'a̱ ta̱ kats'ín. 
\p  
\v 12 Ta̱ j'ai k'u̱a̱ já xi f'áchjíntjai ch'á nga ts'ínxát'aha̱ já Roma̱ tu̱ xi sa̱téntáha ko̱ b'i̱ i̱ncha kitsú: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ¿mí nihi xi n'e̱i̱ ji̱n? 
\p  
\v 13 B'i̱ kitsú Jua: 
\p —Najmi tu̱ bitjatíúhu̱u nga chj'a̱chjíú xi nkú nga ts'ín tíjña. 
\p  
\v 14 Ko̱ k'u̱a̱ já jun ta̱ kingjásjaiyaha̱: 
\p —Ko̱ ji̱n, ¿mí nihi xi n'e̱i̱? 
\p B'i̱ kitsú Jua: 
\p —Najmi tu̱ ch'a chju'á kju̱a̱'yúhu̱un ni xi tjíhi̱n ko̱ najmi tu̱ chjaninóho̱o tsa mí nihi, tsa tu̱ xi b'a̱ ts'ín sa̱kúhu̱nu̱u to̱on. Tsjo katumanu̱u xi nkú nga tjín tíma chjínu̱u. 
\p  
\v 15 Ngayjee̱ xu̱ta̱ tu̱ tíi̱ncha basehé ko̱ b'i̱ ngján i̱ncha kitsú nga kits'ínnkjink'un: “Kutsa kuihí Jua xi kits'ín nibá Nti̱a̱ná.”  
\v 16 Tu̱nga b'i̱hí kitsú Jua nga kinchja̱ko̱yje xu̱ta̱: 
\p —An ntánijua tíbatentáko̱ho̱nu̱u, tu̱nga kj'u̱a̱íhí nku xi 'yún nk'a tje̱n sa, xi ndaha̱chí najmi tsuhuna tsa kjenndáya n'úhu̱ ntéhe̱. Kui xi Espiri̱tu̱ Santo̱ ko̱ nd'í ku̱a̱téntáko̱ho̱nu̱u.  
\v 17 Kui xi nkú joyaha nda̱ xi ts'ín chuhu̱n tuni̱ñu̱. Ja kjiya ntsja yá xi ts'ín chunko̱ho̱ ra̱ tuni̱ñu̱hu̱, tu̱ xi ts'i̱ínkj'a t'axíhin tuni̱ñu̱ ko̱ xin ts'i̱ínkj'a tja̱ba̱ha̱. A̱s'a̱i kj'u̱átjo tuni̱ñu̱ ni'ya nji̱hi̱, ko̱ k'u̱éti tja̱ba̱ha̱ a̱jin nd'í xi najmi ta̱ ka̱maha̱ ra̱ ku̱a̱yáyaha. 
\p  
\v 18 B'a̱ ts'ín kinchja̱ Jua, ko̱ nkjin sa kj'a̱í kju̱a̱téxuma xi kitsjáha̱ xu̱ta̱ nga y'éni̱jmí én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná.  
\v 19 Ko̱ ta̱ kinchja̱tiko̱ nda̱ rei̱ Herode̱ Antipa̱, a̱t'aha̱ na̱ Herodia̱ tíjñako̱, kui xi chju̱úhu̱n Felipe̱ xi nda̱ nts'e̱ maha Herode̱, ko̱ nga̱t'aha̱ ya ngayjee̱ ni ch'onk'un xi kits'ín Herode̱.  
\v 20 Tu̱nga ngatentee̱ ni ch'onk'un xi kits'ín Herode̱ y'ésun saha̱ xu'bi̱. Nu̱ba̱yá kits'ínkjas'en Jua. 
\s1 B'i̱ ts'ín kisaténtá Jesu 
\r (Mt. 3:13-17; Mr. 1:9-11) 
\p  
\v 21 Ko̱ ni xi kama nk'ie nga tísaténtá ngatentee̱ xu̱ta̱, ta̱ kisaténtá Jesu. Nk'ie nga tínchja̱ko̱ Nti̱a̱ná, tsix'á nk'a ján  
\v 22 ko̱ nibajenne chji chjihi̱ Espiri̱tu̱ Santo̱ xi nkú joyaha chu̱tuju. Ko̱ kinu'yá nk'a ján nku nta̱ xi b'i̱ kitsú: 
\p —Ji Ntína̱, tjona ji. Tsjo ṉkjún mana ji. 
\s1 Kui xu'bi̱ ntje̱ xi y'aha̱ ra̱ Jesu 
\r (Mt. 1:1-17) 
\p  
\v 23 Katé ra̱ nú tjíhi̱n Jesu nk'ie nga kik'atuts'i̱hi̱n xáha̱. Kui xi ntíhi̱ Kuse kitsú xu̱ta̱. Kuse, kui xi ntíhi̱ Eli.  
\v 24 Eli, kui xi ntíhi̱ Matat. Matat, kui xi ntíhi̱ Levi. Levi, kui xi ntíhi̱ Melki̱. Melki̱, kui xi ntíhi̱ Jana̱. Jana̱, kui xi ntíhi̱ Kuse.  
\v 25 Kuse, kui xi ntíhi̱ Matatia̱. Matatia̱, kui xi ntíhi̱ Amos. Amos, kui xi ntíhi̱ Nahum. Nahum, kui xi ntíhi̱ Esli̱. Esli̱, kui xi ntíhi̱ Nagai.  
\v 26 Nagai, kui xi ntíhi̱ Mat. Mat, kui xi ntíhi̱ Matatia̱. Matatia̱, kui xi ntíhi̱ Semei. Semei, kui xi ntíhi̱ Jose. Jose, kui xi ntíhi̱ Juda̱.  
\v 27 Juda̱, kui xi ntíhi̱ Joana̱. Joana̱, kui xi ntíhi̱ Resa̱. Resa̱, kui xi ntíhi̱ Zorobabel. Zorobabel, kui xi ntíhi̱ Salatiel. Salatiel, kui xi ntíhi̱ Neri̱.  
\v 28 Neri̱, kui xi ntíhi̱ Melki̱. Melki̱, kui xi ntíhi̱ Adi̱. Adi̱, kui xi ntíhi̱ Cosam. Cosam, kui xi ntíhi̱ Elmodam. Elmodam, kui xi ntíhi̱ Er.  
\v 29 Er, kui xi ntíhi̱ Josue. Josue, kui xi ntíhi̱ Elieze̱r. Elieze̱r, kui xi ntíhi̱ Jori̱m. Jori̱m, kui xi ntíhi̱ Matat.  
\v 30 Matat, kui xi ntíhi̱ Levi. Levi, kui xi ntíhi̱ Simeon. Simeon, kui xi ntíhi̱ Juda̱. Juda̱, kui xi ntíhi̱ Kuse. Kuse, kui xi ntíhi̱ Jonan. Jonan, kui xi ntíhi̱ Eliakim.  
\v 31 Eliakim, kui xi ntíhi̱ Melea̱. Melea̱, kui xi ntíhi̱ Mainan. Mainan, kui xi ntíhi̱ Matata̱. Matata̱, kui xi ntíhi̱ Natan.  
\v 32 Natan, kui xi ntíhi̱ David. David, kui xi ntíhi̱ Isai. Isai, kui xi ntíhi̱ Obed. Obed, kui xi ntíhi̱ Booz. Booz, kui xi ntíhi̱ Salmon. Salmon, kui xi ntíhi̱ Naason.  
\v 33 Naason, kui xi ntíhi̱ Aminadab. Aminadab, kui xi ntíhi̱ Aram. Aram, kui xi ntíhi̱ Esrom. Esrom, kui xi ntíhi̱ Fare̱s. Fare̱s, kui xi ntíhi̱ Juda̱.  
\v 34 Juda̱, kui ntíhi̱ Jacob. Jacob, kui xi ntíhi̱ Isaac. Isaac, kui xi ntíhi̱ Abraham. Abraham, kui xi ntíhi̱ Tare. Tare, kui xi ntíhi̱ Nakor.  
\v 35 Nakor, kui xi ntíhi̱ Serug. Serug, kui xi ntíhi̱ Ragau. Ragau, kui xi ntíhi̱ Peleg. Peleg, kui xi ntíhi̱ Hebe̱r. Hebe̱r, kui xi ntíhi̱ Sala̱.  
\v 36 Sala̱, kui xi ntíhi̱ Cainan. Cainan, kui xi ntíhi̱ Arfaxa̱d. Arfaxa̱d, kui xi ntíhi̱ Sem. Sem, kui xi ntíhi̱ Noe. Noe, kui xi ntíhi̱ Lame̱c.  
\v 37 Lame̱c, kui xi ntíhi̱ Matusalen. Matusalen, kui xi ntíhi̱ Enoc. Enoc, kui xi ntíhi̱ Jare̱d. Jare̱d, kui xi ntíhi̱ Mahalalel. Mahalalel, kui xi ntíhi̱ Cainan.  
\v 38 Cainan, kui ntíhi̱ Enos. Enos, kui xi ntíhi̱ Set. Set, kui xi ntíhi̱ Adan. Adan, kui xi ntíhi̱ Nti̱a̱ná. 
\c 4  
\s1 B'i̱ ts'i̱n kits'ín ngana̱ha̱ Jesu nda̱nindoo̱ 
\r (Mt. 4:1-11; Mr. 1:12-13) 
\p  
\v 1 Kitsejíhi̱n ra̱ Jesu Espiri̱tu̱ Santo̱ nk'ie nga nibaha ntáje̱ Jordan, ko̱ Espiri̱tu̱ Santo̱ ngjiko̱ho̱ a̱nte kixiu̱.  
\v 2 Yo̱ y'ejña yachán ni̱stjin ko̱ nda̱nindoo̱ kikjut'ayák'uhu̱n. Najmi chumi nihi xi kikjine ngayjee̱ ni̱stjin xu'bo̱. A̱skahan kama bjoho̱.  
\v 3 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú nda̱nindoo̱ nga kinchja̱ko̱ Jesu: 
\p —Tsa kju̱axi̱ nga ji xi Ntíhi̱ Nti̱a̱ná, b'a̱ t'ihi̱n ndji̱o̱i̱ nga ni̱nku̱a̱n katuma. 
\p  
\v 4 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —B'i̱ ts'ín tjít'a xu̱ju̱n éhe̱n Nti̱a̱ná: “Najmi nku tutu ni̱nku̱o̱n xi ts'ín nga b'entu tík'un xu̱ta̱.” 
\p  
\v 5 A̱s'a̱i ngjiko̱ho̱ nda̱nindoo̱ nku a̱sunntu tje̱nki̱ nk'a. Kutjuhú yo̱ tsakúyjehe̱ má batéxuma já rei̱ xi tjín a̱sunntee̱  
\v 6 ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Ts'inkjas'ehen nga ku̱a̱texumaihi̱ ngayjee̱ na̱xi̱nantá xu'bi̱ ko̱ kju̱a̱chánka xi tjíhi̱n. A̱t'aha̱ an kik'a̱i̱na ko̱ tsjaha̱ xi ka̱ma mjena nga tsjaha̱.  
\v 7 Tsa ku̱i̱si̱nkúnch'int'aní nga cha̱nkjúnní, ka̱ma ts'i̱ ngayjee̱ niu̱. 
\p  
\v 8 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —B'a̱ ts'ín tjít'a éhe̱n Nti̱a̱ná: “Cha̱nkjúín Nti̱a̱ná, kui xi Nti̱a̱hi̱ maha ko̱ nkuhú kui ku̱i̱nú'yá'éíhi̱n.” 
\p  
\v 9 A̱s'a̱i ngjiko̱ho̱ nda̱nindoo̱ nanki Jerusalen. Kits'ín s'esun má 'yún nk'aha̱ ni̱nku̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Tsa kju̱axi̱ nga ji xi Ntíhi̱ Nti̱a̱ná, chja̱nikj'anki yjohi̱.  
\v 10 A̱t'aha̱ b'a̱ títsu xu̱ju̱n éhe̱n Nti̱a̱ná: 
\q1 Nti̱a̱ná k'u̱éxá ntítsjehe̱ xi má nga kúhin ko̱ ku̱a̱se̱hi. 
\q1  
\v 11 Kjésíntje̱nya ntsjahi tu̱ xi ndaha nku ndji̱o̱ najmi sa̱ténkihi tsu̱kui. 
\p  
\v 12 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ko̱ b'a̱ ta̱ ts'ín tjít'a éhe̱n Nti̱a̱ná: “Najmi tu̱ ji chjut'ayák'uin Nti̱a̱ná, kui xi Nti̱a̱hi̱ maha.” 
\p  
\v 13 Nk'ie nga jet'aha̱ nda̱nindoo̱ ngayjee̱ ni xi kikjut'ayák'unko̱ho̱ Jesu, a̱s'a̱i ngji t'axíhi̱n chuba ni̱stjin. 
\s1 B'i̱ ts'ín kik'atuts'i̱hi̱n xáha̱ Jesu 
\r (Mt. 4:12-17; Mr. 1:14-15) 
\p  
\v 14 A̱s'a̱i kik'óya ngáha Jesu a̱nte Galilea̱ nga kitsejíhi̱n ra̱ Espiri̱tu̱ Santo̱, ko̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ xi tjín tiña yo̱ nda ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha̱ ra̱.  
\v 15 Tsakúya xki̱ ni'ya sinagoga̱ xi tjín yo̱, ko̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ nda ts'ín kikiehe̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín najmi kin'ekjáíhi̱n Jesu 
\r (Mt. 13:53-58; Mr. 6:1-6) 
\p  
\v 16 A̱s'a̱i tsichu nanki Nazaret má nga kama chá. Nku xua̱tu̱ tjíhin jas'en ni'ya sinagoga̱ xi nkú ts'ín tíjña ni̱yáha̱. Yo̱ kits'ínya éhe̱n Nti̱a̱ná.  
\v 17 Kik'a̱i̱hi̱ xu̱ju̱n éhe̱n Nti̱a̱ná xi y'ét'a nda̱ profeta̱ Isaia̱. A̱s'a̱i kikjexínka xu̱ju̱n ko̱ kisakúhu̱ má nga b'i̱ ts'ín tjít'a: 
\q1  
\v 18 Espiri̱tu̱hu̱ Nti̱a̱ná tíjñajinna a̱t'aha̱ Nti̱a̱ná kitsjá xána, 
\q1 tu̱ xi k'ueni̱jmíhi̱ ra̱ xu̱ta̱ x'a̱n én tse̱tse̱ xi nda tsu. 
\q1 Nti̱a̱ná kits'ín nibána, 
\q1 tu̱ xi xínyaha̱ ra̱ xu̱ta̱ xi kjintuyá'yún nga ka̱ma nda̱íhi̱, 
\q1 nga kjex'ánkia tunku̱n xu̱ta̱ ka̱, 
\q1 nga ts'in nda̱íhi̱ xu̱ta̱ xi un tíbehe̱, 
\q1  
\v 19 ko̱ nga k'ueni̱jmíhi̱ xu̱ta̱ nga nd'a̱i̱ ku̱a̱kúchji Nti̱a̱ná kju̱a̱ndaha̱. 
\p  
\v 20 A̱s'a̱i kingjákjoya ngáha xu̱ju̱n ko̱ kitsjáha̱ nda̱ xi basehe̱ ni'ya sinagoga̱. Y'ejña. Ngayjee̱ xu̱ta̱ xi tjíntu yo̱ tu̱ nku tsasentáhá ra̱.  
\v 21 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú nga kinchja̱: 
\p —Nd'a̱i̱ nginkun kuitjusun éhe̱n Nti̱a̱ná xi kuanu'yó e̱i̱. 
\p  
\v 22 Ngayjee̱ xu̱ta̱ nda ts'ín kinchja̱yane Jesu ko̱ i̱ncha kama nkjúhu̱n ra̱ én tsjo tsu xi tsitju ts'a. B'i̱ ngján b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —¿A najmi kuihí nda̱i̱ xi ntíhi̱ Kuse? 
\p  
\v 23 B'i̱ ta̱ kitsú Jesu: 
\p —Be nga b'a̱ ku̱i̱xínnú xi nkú tsu én xi nchja̱ xu̱ta̱: “Ji nda̱ chji̱ne̱nki, ji ma tjun n'e̱nkihi̱ yjohi̱”, ko̱ ta̱ be nga b'a̱ ku̱i̱xíún: “Ni xi kinu'yái̱ nga kin'ei Capernaum, kui nihi xi ta̱ n'e̱i̱ e̱i̱ nankihi̱.” 
\p  
\v 24 Ko̱ b'i̱ ta̱ kitsú: 
\p —Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Ndaha nku nda̱ profeta̱ najmi nda ts'ín n'ekjáíhi̱n nankihi̱.  
\v 25 Kju̱axi̱ nga nkjin maha jminchjín xi ja k'ien x'i̱hi̱n xi tjín Israel ni̱stjin nga y'ejña nda̱ profeta̱ Elia̱, nk'ie nga kis'echjá nk'a ján nga najmi ta̱ kik'aha ts'í jan nú masen tjíhin ko̱ nk'ie nga tu̱ xí chánkahá kjintíá xi kis'e ngayjee̱ a̱sunntee̱.  
\v 26 Ndaha tsa b'a̱ kama, tu̱nga najmi kin'ekjísehé ra̱ ndaha nku jminchjín xi ja k'ien x'i̱hi̱n xi tjín yo̱, nku tutuhú ta̱chju̱ún xi ja k'ien x'i̱hi̱n xi y'ejña Sarepta̱, nanki xi tiña maha̱ nanki Sidon.  
\v 27 Ko̱ ta̱ nkjin maha xu̱ta̱ xi k'uhu̱n ch'in fentujnu xi tjín Israel ni̱stjin nga y'ejña nda̱ profeta̱ Eliseo̱, tu̱nga ndahá nku najmi kama nkihi̱, nku tutuhú Naman, nda̱ xi a̱nte Siri̱a̱ nibáha. 
\p  
\v 28 Nk'ie nga i̱ncha kint'é ni xu'bi̱, ngayjee̱ xu̱ta̱ xi tjíntu a̱ya ni'ya sinagoga̱ tu̱ ni xí kama kjahán ra̱.  
\v 29 A̱s'a̱i i̱ncha tsisintje̱n ko̱ kik'onsje Jesu na̱tsin na̱nti̱o̱. I̱ncha ngjiko̱ santaha má nk'antjaihi̱ a̱sunntu tje̱nki̱ xi kamandasún nankiu̱, tu̱ xi yo̱ kja̱níkj'antjaihi.  
\v 30 Tu̱nga j'ajin masehén ra̱ Jesu xu̱to̱ nga ngji. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ín nda̱íhi̱ Jesu nku nda̱ xi tíjñajihi̱n nku nda̱ninda 
\r (Mr. 1:21-28) 
\p  
\v 31 A̱s'a̱i ngji Jesu nanki Capernaum, nanki xi tíjñajihi̱n a̱nte Galilea̱. Yo̱ tsakúyaha̱ xu̱ta̱ éhe̱n Nti̱a̱ná nga ni̱stjin nkjún.  
\v 32 Kama nkjúhu̱n xu̱ta̱ xi nkú ts'ín tsakúya, a̱t'aha̱ kinchja̱ xi nkúhu tsa xá tjíhi̱n.  
\v 33 Ko̱ a̱ya ni'ya sinagoga̱ xi tíjña yo̱ kab'ejñajihi̱n xu̱ta̱ nku nda̱ xi tíjñajihi̱n nku nda̱ninda. Kui xi 'yún ṉkjún kikjintáya nga b'i̱ kitsú: 
\p  
\v 34 —Ji Jesu xi nibáhani Nazaret, ¿mí nihi xi tjínko̱ni̱? ¿Á ja kjúái̱ n'ekjehe̱ni̱? Bená yáha ji. Ji xi ntíhi̱ Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 35 Tu̱nga ndjáhá kinchja̱ko̱ Jesu nda̱nindoo̱: 
\p —¡Xu̱ sin n'ei ko̱ ti̱tjusje̱jihi̱n ndo̱! 
\p A̱s'a̱i nda̱nindoo̱ kikjaníkj'a ndo̱ t'anankiu̱ nginku̱n ngayjee̱ xu̱ta̱ ko̱ najmi kits'ín'uhu̱n nga tsitjujíhi̱n.  
\v 36 Tu̱ ni xí kama nkjúhún ra̱ ngatentee̱ xu̱ta̱ ko̱ b'i̱ ngján kingjásjaiyaha̱ xinkjín: 
\p —¿Mí én chánkaha xu'bi̱? Tjíhi̱n nga'yún ndo̱ nga batéxumaha̱ jánindoo̱ ko̱ nt'é'éhe̱n nga m'osje. 
\p  
\v 37 Ngayjee̱ a̱nte xi tjín tiña yo̱ tu̱ xí kichubani̱jmíyahá ni Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu na̱ nchí'yaha̱ Pedro̱ 
\r (Mt. 8:14-15; Mr. 1:29-31) 
\p  
\v 38 A̱s'a̱i tsisintje̱n Jesu ko̱ tsitju ni'ya sinagoga̱ nga ngji ni'yaha̱ Simon. Kui chu̱bo̱ ch'in kjijñako̱ na̱ nchí'yaha̱ Simon. Tu̱ xí tímahá ra̱ ch'in ko̱ b'a̱ kik'ihi̱n Jesu tsa ts'i̱ínnkihi̱ ta̱chjúu̱n.  
\v 39 A̱s'a̱i kingjénstenne Jesu ta̱chjúu̱n ko̱ tsanka tje̱nnki ch'iu̱n. Kindyjajihi̱n ch'iu̱n ko̱ tje̱n'yún tsisintje̱hén nga kitsjáha̱ nichine xi tsichusehe̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nkjin xu̱ta̱ un 
\r (Mt. 8:16-17; Mr. 1:32-34) 
\p  
\v 40 Nk'ie nga ja ngjintjai ts'íu̱, ngayjee̱ xu̱ta̱ xi tjíhi̱n xu̱ta̱ un xi kj'a̱í kj'a̱í ch'in xi k'uhu̱n, kui xi i̱ncha j'aiko̱ho̱ Jesu ko̱ Jesu kingjenne ntsja nga nkúnkú xu̱ta̱ uu̱n ko̱ kits'ínnkihi̱.  
\v 41 Ko̱ nkjin ta̱ maha xu̱ta̱ xi tsitjujíhi̱n jánindoo̱. B'a̱ kitsú jánindoo̱ nga kikjintáya: 
\p —¡Ji xi Ntíhi̱ Nti̱a̱ná! 
\p Tu̱nga ndjáhá kinchja̱ko̱ Jesu jánindoo̱. Najmi kitsjántehe̱ tsa ku̱i̱nchja̱, a̱t'aha̱ i̱ncha be nga Jesu xi kits'ín nibáha̱ Nti̱a̱ná. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsitju Jesu nga y'éni̱jmí éhe̱n Nti̱a̱ná 
\r (Mr. 1:35-39) 
\p  
\v 42 Nk'ie nga ja kama see̱n, tsitju Jesu nga ngji nku a̱nte t'axín tiya. Tu̱nga tsangisjaihí ra̱ xu̱ta̱, ko̱ nk'ie nga i̱ncha tsichu má xi tje̱hen síjña Jesu, kama mjehe̱ nga ts'i̱ínkasín'yún tu̱ xi najmi ngju̱a̱i̱hi.  
\v 43 Tu̱nga b'i̱hí kitsú Jesu: 
\p —Tjíhin nga ta̱ k'ueni̱jmíhi̱ xu̱ta̱ na̱nti̱a̱ xingisoo̱ én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná xi tsu nga Nti̱a̱ná tíbatéxuma. A̱t'aha̱ kui xá kin'e nibáhana. 
\p  
\v 44 Ja kamoo̱, ngjik'íéni̱jmí Jesu éhe̱n Nti̱a̱ná xki̱ ni'ya sinagoga̱ xi tjín a̱nte Judea̱. 
\c 5  
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ha̱ Jesu já ni'yakuyá xi tjuhu̱n 
\r (Mt. 4:18-22; Mr. 1:16-20) 
\p  
\v 1 Nku ni̱yá nk'ie nga síjña Jesu a̱ndai ntáchak'un xi 'mi Genesaret, j'aitsenéhe̱ ra̱ xu̱ta̱ xi mjehe̱ ku̱a̱sínñjuhu̱ éhe̱n Nti̱a̱ná.  
\v 2 Kikie Jesu jo tsutsu xi kjintu tiya a̱ndai ntáchak'uu̱n, a̱t'aha̱ ja kabitjujen já tsuba tji̱o̱ nga tíi̱ncha bané na̱'yaha̱.  
\v 3 A̱s'a̱i jas'en Jesu nku tsutsu, yá xi ts'e̱ Simon, ko̱ tsankihi̱ nga ts'i̱ín t'axín i̱chí tsutsuu̱ a̱ndai ntáchak'uu̱n. Y'ejñaya Jesu yóo̱ nga tsakúyaha̱ xu̱ta̱ éhe̱n Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 4 Nga ja kamaha̱ nga kinchja̱, a̱s'a̱i kinchja̱ko̱ Simon: 
\p —T'inko̱i̱ tsutsuu̱ má na̱nka̱ha̱ ntáchak'uu̱n. Yo̱ chja̱nikj'o na̱'yanu̱u tu̱ xi sa̱kúhu̱nu̱u tji̱o̱. 
\p  
\v 5 B'a̱ kitsú Simon: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, nku ni̱stje̱n kamjei̱ na̱'yani̱. Ndaha nku tji̱o̱ najmi kafit'ani̱. Tu̱nga jihí xi b'a̱ tíbixín, kui nga kfín kjanikj'áhana na̱'yoo̱. 
\p  
\v 6 Nk'ie nga ja b'a̱ kits'ín jóo̱, tu̱ ni xí nkjihín tji̱o̱ kisakúhu̱ nga santaha xí mjehé stíya na̱'yaha̱.  
\v 7 A̱s'a̱i kinchja̱ha̱ já xinkjín xi tíi̱ncha tsutsu xinkuu̱ tu̱ xi kj'u̱a̱ísinko̱ho̱ ra̱. J'ai jóo̱ ko̱ kits'íntse susun nga joo̱ tsutsuu̱ ko̱ i̱chí mahá ndyjaha̱ nga ngju̱a̱i̱jinntí.  
\v 8 Nk'ie nga kikie Simon Pedro̱ niu̱, tsasinkúnch'in nginku̱n Jesu ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Ji Nda̱ Nti̱a̱, t'ejñaní, a̱t'aha̱ xi nkúhu an, ngatitsuhún ts'ian. 
\p  
\v 9 B'a̱ kitsú a̱t'aha̱ kitsankjún Simon ko̱ ngayjee̱ já xi tje̱nko̱ho̱ tu̱ nga̱t'aha̱ tji̱o̱ ṉkjún xi kisakúhu̱.  
\v 10 B'a̱ ta̱ kamaha̱ Santiago̱ ko̱ Jua xi jáha̱ Zebedeo̱ maha, xi ta̱ tje̱nko̱ Simon. Tu̱nga b'i̱hí kitsú Jesu nga kinchja̱ko̱ Simon: 
\p —Najmi tu̱ binkjuin. Nd'a̱i̱ ch'a̱tuts'i̱hi̱n ri̱ nga xu̱ta̱ nu̱ba̱i̱. 
\p  
\v 11 Nk'ie nga i̱ncha j'aiko̱ tsutsuu̱ a̱ndai ntóo̱, i̱ncha y'éntuyje ni xi tjíhi̱n yo̱ ko̱ kitsjennkíhi̱ Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nku nda̱ xi k'uhu̱n ch'in fentujnu 
\r (Mt. 8:1-4; Mr. 1:40-45) 
\p  
\v 12 Ni xi kama, nk'ie nga tíjña Jesu nku nanki i̱chí xi tjín yo̱, tu̱ j'aihí nku nda̱ xi k'uhu̱n ch'in fentujnu. Nk'ie nga kikie Jesu, tsasinkúnch'int'aha̱ ko̱ kinchja̱ntjai yjoho̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, tsa ji xi mjehi, ka̱ma n'e̱ jení nga chjúxinní ch'in xi k'unna. 
\p  
\v 13 A̱s'a̱i kingjénne ntsja Jesu nda̱ uu̱n ko̱ b'i̱ kitsúhu̱ nga kits'ínko̱: 
\p —Mjena. Katuma jei. 
\p Ta̱ kuihi chu̱bo̱ tsitjuxíhi̱n ch'ihi̱n ndo̱.  
\v 14 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ Jesu ndo̱: 
\p —Ji, najmi tu̱ ch'a xi 'miyaihi̱. T'ihi̱nkúchjihi̱ yjohi̱ nda̱ na̱'miu̱ ko̱ tjein chje̱ xi nkú ts'ín y'éjña Moise a̱t'aha̱ ja kama jei, tu̱ xi sku̱e̱ kixi̱hi xu̱ta̱ nga ja kamanda ngáhani. 
\p  
\v 15 Ndaha tsa b'a̱ tsu Jesu, tu̱nga tu̱ sahá 'yún kiya sa. Nkjin ṉkjún xu̱ta̱ xi f'aisehe̱ tu̱ xi ku̱a̱sínñjuhu̱ ra̱ ko̱ tu̱ xi ka̱ma nkihi̱ ra̱, a̱t'aha̱ ch'in k'uhu̱n.  
\v 16 Tu̱nga máha Jesu, a̱nte kixi xi tjín yo̱ fi nga fi t'axín. Yo̱ kinchja̱ko̱ Nti̱a̱ná. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nku nda̱ xi najmi ma fi 
\r (Mt. 9:1-8; Mr. 2:1-12) 
\p  
\v 17 Nku ni̱stjin nk'ie nga tíbakúya Jesu, yo̱ ta̱ kab'entu já fariseo̱ ko̱ já xi bakúya kju̱a̱téxumoo̱ xi nibaha nga ngúsuhu̱n a̱nte Galilea̱, a̱nte Judea̱ ko̱ nanki Jerusalen. Kis'ejña chji nga'yúhu̱n Nti̱a̱ná a̱jihi̱n Jesu nga kits'ínnkihi̱ xu̱ta̱ un kui chu̱bo̱.  
\v 18 Tu̱ j'aihí k'u̱a̱ já xi kab'anganki nku nda̱ nga kjisun na̱chaha̱n, xi najmi ma fi. Mjehe̱ jóo̱ nga kju̱a̱s'enko̱ nda̱ uu̱n a̱ya ni'yoo̱ ko̱ ngju̱ájña nginku̱n Jesu kai.  
\v 19 Tu̱nga najmi kisakú ni̱yáhá ra̱ xi nkú ts'ín kju̱a̱s'enko̱ho, a̱t'aha̱ katsehe xu̱ta̱ yo̱. Kui nga i̱ncha ngjiyajnuhu nk'a ni'yoo̱ ko̱ i̱ncha kikjexín nku te ni xi kjinehe̱ ni'yoo̱. Yo̱ kits'ín nibájen nda̱ uu̱n nga kjiya na̱chan ts'íhi̱n ra̱. Kits'ín nibájen santa nkúhu nga j'aingjájña kamasehe̱n a̱yoo̱ xi tje̱hen nginku̱n Jesu. 
\p  
\v 20 Nk'ie nga kikie Jesu nga s'ejihi̱n jóo̱ yáha kui, a̱s'a̱i kinchja̱ko̱ nda̱ uu̱n: 
\p —Ji nda̱ xinkjíán, ja kama ndyjat'ahi ngatitsuhi̱n. 
\p  
\v 21 A̱s'a̱i kik'atuts'i̱hi̱n já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ já fariseo̱ nga b'i̱ ts'ín kits'ínnkjink'un: “¿Yá nda̱ha xu'bi̱? Najmi tíbenkjún Nti̱a̱ná nga b'a̱ ts'ín tínchja̱. A̱t'aha̱ nku tutuhú Nti̱a̱ná xi maha̱ ts'ínndyjat'aha̱ ngatitsuhu̱n xu̱ta̱.” 
\p  
\v 22 Tu̱nga kamankjihín ra̱ Jesu ni xi tíi̱ncha ts'ínnkjink'un jóo̱. A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —¿Á b'a̱ ts'ín tín'enkjínk'uhunnu?  
\v 23 ¿Má éhen xi 'yún na̱xu̱ tje̱n xi ka̱ma xíhi̱n ndo̱? ¿A: “Ja kama ndyjat'ahi ngatitsuhi̱n”? ¿A ra̱: “Ti̱síntje̱i̱n ko̱ ti̱tsutjai”?  
\v 24 Tu̱nga mjehéna nga cho̱o nga Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n tíjña ngajoho̱ Nti̱a̱ná a̱sunntei̱ xi má nga ka̱ma ts'i̱ínndyjat'aha̱ ngatitsuhu̱n xu̱ta̱. 
\p A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ nda̱ xi najmi ma fiu̱: 
\p —Ji tínchjako̱ho. Ti̱síntje̱i̱n, chjúbéí na̱chahi̱n ko̱ t'in ngáhani ni'yahi̱. 
\p  
\v 25 A̱s'a̱i nginku̱n ngatentee̱ xu̱ta̱ tje̱n'yún tsisintje̱hén nda̱ uu̱n, jakj'á na̱chan xi kjijñasun ko̱ títs'íntsjo ts'íhi̱n ra̱ Nti̱a̱ná nga ngji ngáha ni'yaha̱.  
\v 26 Kama nkjúhu̱n ngayjee̱ xu̱ta̱ ko̱ kits'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná. Tu̱ ni xí kitsankjúhún nga b'i̱ i̱ncha kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —Kju̱a̱nkjún xi kju̱axi̱hi kuayaá nd'a̱i̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ha̱ Jesu Levi 
\r (Mt. 9:9-13; Mr. 2:13-17) 
\p  
\v 27 Nk'ie nga ja kama, a̱s'a̱i tsitju Jesu ko̱ kikie nku nda̱ xi f'áchjíntjai ch'á nga ts'ínxát'aha̱ já Roma̱, xi Levi 'mi. Kui xi kab'ejña a̱nte má nga f'áchjíntjai ch'á. Jesu b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Tsjénnkiní. 
\p  
\v 28 A̱s'a̱i tsisintje̱n Levi, y'éntuyje ni xi tjíhi̱n yo̱ ko̱ kitsjennkíhi̱ Jesu.  
\v 29 Ni'yaha̱ Levi kits'íhi̱n Jesu nku s'í chánka ko̱ nkjin ṉkjún já xi f'áchjíntjai ch'á nga ts'ínxát'aha̱ já Roma̱ ko̱ kj'a̱í sa xu̱ta̱ kab'entut'áko̱ho̱ yámixo̱.  
\v 30 Tu̱nga já fariseo̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ já ni'yakuyáha̱ Jesu nga y'ésiko̱: 
\p —¿Á já xi f'áchjíntjaihi ch'á ko̱ já xi najmi na̱xu̱ ts'íntjusuhun kju̱a̱téxumoo̱ tíchineko̱honu ko̱ tí'yuko̱honu? 
\p  
\v 31 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Xu̱ta̱ xi uhu̱n machjéhe̱n já chji̱ne̱nki, najmi xi ndaha̱.  
\v 32 Najmi xu̱ta̱ xi na̱xu̱ ts'íntjusun kju̱a̱téxumaha̱ Moise jái̱ nchjaha̱, xu̱ta̱ ngatitsun ní jái̱ nchjaha̱ tu̱ xi ngju̱a̱i̱kj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Jesu nkjé tjíhin nga k'úéntu kjintíá xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱ 
\r (Mt. 9:14-17; Mr. 2:18-22) 
\p  
\v 33 A̱s'a̱i b'i̱ i̱ncha kitsúhu̱ jóo̱ Jesu: 
\p —Nkjin ni̱yá b'entu kjintíá ko̱ nchja̱ko̱ Nti̱a̱ná já ni'yakuyáha̱ Jua Bautista̱, ko̱ b'a̱ ta̱ ts'ín já ni'yakuyáha̱ já fariseo̱. Tu̱nga máha xi ts'i̱, i̱ncha kjine ko̱ 'bi. 
\p  
\v 34 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿A mahá b'entu kjintíá xu̱ta̱ xi tjíntujín nku s'í kju̱a̱bixan nk'ie nga tíjñajin saha̱ nda̱ bixoo̱n?  
\v 35 Tu̱nga ku̱i̱chúhú ni̱stjin nga chjú'aha̱ nda̱ bixoo̱n. Nk'ie nga ku̱i̱chú ni̱stjin xu'bo̱, nk'iehé nga k'úéntu kjintíá. 
\p  
\v 36 Ko̱ b'i̱ ts'ín ta̱ y'éjña chu̱ba̱yaha̱: 
\p —Najmi tjín xi batet'a nku te najyun tse̱tse̱ ko̱ b'éstit'ako̱ho nku najyun chá. Tsa b'a̱ ts'i̱ín, najmi tu̱ nku najyun tse̱tse̱ batsun. Ta̱ najmi b'akjáha̱ xinkjín najyuu̱n nga s'estiya.  
\v 37 Ko̱ ta̱ ndaha najmi ch'a binchá binu̱ tse̱tse̱ nku tsa tja̱ba̱xín chá. A̱t'aha̱ binu̱ tse̱tse̱ kjeti̱ya tsa tja̱ba̱xín chóo̱. A̱s'a̱i fi ndzjo binu̱ ko̱ batsún tsa tja̱ba̱xíu̱n.  
\v 38 Kui nga tsa tja̱ba̱xín tse̱tse̱hé xincháha binu̱ tse̱tse̱. 
\p  
\v 39 ’Ko̱ najmi tjín xi 'bi binu̱ chá, tsa tu̱ sa binu̱ tse̱tse̱hé ts'i̱ín mje ngá. A̱t'aha̱ b'a̱ tsu nga xi chóo̱ xi 'yún nda. 
\c 6  
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu ni̱stjin nkjúu̱n 
\r (Mt. 12:1-8; Mr. 2:23-28) 
\p  
\v 1 Nku xua̱tu̱ tíf'a Jesu má nga tjíntje̱ tuni̱ñu̱. A̱s'a̱i já ni'yakuyáha̱ i̱ncha kikje'yún tuni̱ñu̱ ko̱ i̱ncha kits'íntjiya ntsja nga kikjine.  
\v 2 A̱s'a̱i k'u̱a̱ já fariseo̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —¿Á ni xi tíjña nkjúhu̱n ra̱ kju̱a̱téxumoo̱ nga ni̱stjin nkjúu̱n tín'ehenu? 
\p  
\v 3 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿A najmi kje̱hé n'eyo má nga tjít'a ni xi kits'ín David nk'ie nga kama bjoho̱ kui ko̱ já xi tje̱nko̱ho̱?  
\v 4 Jas'en a̱nte nkjúhu̱n Nti̱a̱ná ko̱ kikjine ni̱nku̱a̱n nkjún xi tjíntu yo̱, ni xi tu̱ já na̱'miu̱ ma kjinehé. Kikjine niu̱ ko̱ ta̱ kitsjáha̱ já xi tje̱nko̱ho̱. 
\p  
\v 5 Ko̱ b'a̱ ta̱ kitsúhu̱: 
\p —Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n batéxumaha̱ santaha ko̱ ni̱stjin nkjúu̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nku nda̱ xi ch'ihi̱n ntsja 
\r (Mt. 12:9-14; Mr. 3:1-6) 
\p  
\v 6 Ni xi kama nga kj'a̱í xua̱tu̱ ngáha, jas'en Jesu ni'ya sinagoga̱ ko̱ tsakúya. Yo̱ ta̱ kab'ejña nku nda̱ xi ch'ihi̱n ntsja kixi̱.  
\v 7 Já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ já fariseo̱ kikuntá 'ma Jesu, tu̱ xi sku̱e̱he tsa ts'i̱ínnkihi̱ ndo̱ nga ni̱stjin nkjúu̱n ko̱ b'a̱ ts'ín sa̱kúhu̱ ra̱ má tíndyjajihi̱n Jesu.  
\v 8 Tu̱nga behé Jesu ni xi tíi̱ncha ts'ínnkjink'un jóo̱. A̱s'a̱i kinchja̱ko̱ nda̱ xi ch'ihi̱n ntsja: 
\p —Ti̱síntje̱i̱n ko̱ ti̱si̱njñai yo̱ kamasee̱n. 
\p Tsisintje̱n ndo̱ ko̱ tsasinjña kamasee̱n.  
\v 9 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ jóo̱: 
\p —Nku ni kuasjáíyanu̱u. ¿Mí nihi xi ma n'e nga ni̱stjin nkjúu̱n? ¿A ma n'e ni xi nda, a ra̱ ni xi najmi nda? ¿A ma n'ek'anki xu̱ta̱, a ra̱ ma n'ek'ien? 
\p  
\v 10 A̱s'a̱i tsasehe̱ ngayjee̱ já xi kabinchandáíhi̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱ nda̱ xi ch'ihi̱n ntsja: 
\p —Tjentei ntsa̱i̱. 
\p B'a̱ kits'ín ndo̱ ko̱ kamanda ntsja.  
\v 11 Tu̱nga máha já xu'bo̱, tu̱ ni xí kama kjahán ra̱ ko̱ b'i̱ ngján kinchja̱ni̱jmíyako̱ho xinkjín mí nihi xi ka̱ma ts'i̱íhi̱n Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsjá xáha̱ Jesu já postru̱ xi te joo̱ 
\r (Mt. 10:1-4; Mr. 3:13-19) 
\p  
\v 12 Kj'a̱í ni̱stjin ngáha ngji nchja̱ko̱ Nti̱a̱ná Jesu má tíjña nku a̱sunntu tje̱nki̱. Nku ni̱stje̱n kik'aha̱ yo̱ nga kinchja̱ko̱ Nti̱a̱ná.  
\v 13 Nk'ie nga ja kama ndzjee̱n, kinchja̱ha̱ xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱. Te jo maha já xi j'ájin. Já postru̱ kitsúhu̱ jóo̱. 
\p  
\v 14 Kui xu'bi já te jo xi j'ájin Jesu: Simon, xi kitsjá j'áíhi̱n nga ta̱ Pedro̱ k'úín, ko̱ Andre, xi nda̱ nts'e̱ Pedro̱ maha, Santiago̱, Jua, Felipe̱, Bartolome,  
\v 15 Mateo̱, Toma, Santiago̱ xi ntíhi̱ Alfeo̱, Simon xi mako̱ já xi mjehe̱ ts'i̱ín nda̱íhi̱ na̱xi̱nantá Israel,  
\v 16 Juda̱ xi ntíhi̱ Santiago̱, ko̱ Juda̱ Iscariote̱ ya xi a̱skahan kits'ínkjas'en Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín kama ñjakúnehe̱ xu̱ta̱ Jesu 
\r (Mt. 4:23-25) 
\p  
\v 17 A̱s'a̱i nibajenko̱ Jesu jóo̱ ko̱ j'ai sinjña'yún nku a̱nte sunya. Yo̱ kama ñjakú nkjin xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱ ko̱ nkjin ṉkjún xu̱ta̱ xi nibaha ngayjee̱ nanki xi tjín a̱nte Judea̱ ko̱ xi tjín a̱ndaihi̱ nanki Jerusalen ko̱ a̱nte xi tiña maha̱ nanki Tiro̱ ko̱ nanki Sidon. Kui xi j'aisínñjuhu̱ Jesu ko̱ tu̱ xi ka̱ma nki yaha̱ ra̱ xi k'uhu̱n ch'in.  
\v 18 Ko̱ xu̱ta̱ xi un tíbehe̱ nga tjíntujíhi̱n jánindoo̱ ta̱ kama nda̱íhi̱.  
\v 19 Ngayjee̱ xu̱ta̱ mjehe̱ nga ts'i̱ínko̱ Jesu, a̱t'aha̱ nga'yún xi bitjujíhi̱n. Kui nga'yún xi ts'ínnkiko̱ho̱ ra̱ ngayjee̱ xu̱ta̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Jesu yá xu̱ta̱ha xi nda tjín ts'e̱ nginku̱n Nti̱a̱ná 
\r (Mt. 5:1-12) 
\p  
\v 20 A̱s'a̱i tsasehe̱ Jesu xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Á b'a̱ nda tjíhin ts'a̱jun xi najmi tjínnu̱u kju̱a̱nchíná xi ka̱ma 'yún k'un, a̱t'aha̱ jun xi tintsu̱ba̱jiun má batéxuma Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 21 ’Á b'a̱ nda tjíhin ts'a̱jun xi tíma bjoho̱nu̱u nd'a̱i̱, a̱t'aha̱ jun xi k'u̱a̱nki ka̱ma ngáha̱nu̱u. 
\p ’Á b'a̱ nda tjíhin ts'a̱jun xi tích'íhinu nd'a̱i̱, a̱t'aha̱ jun xi cha̱jnu̱ ngáhanu. 
\p  
\v 22 ’Á b'a̱ nda tjíhin ts'a̱jun xi ts'i̱ín unkiehe̱nu̱u xu̱ta̱, nk'ie nga najmi sa̱síhi̱n jun xu̱ta̱, nk'ie nga ch'on ku̱i̱tsu̱nu̱u ko̱ nga ku̱i̱nchja̱yanenu̱u xi nkú joyaha tsa jun xi ch'onk'un a̱t'aha̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n yjankiu.  
\v 23 Tsjo katumanu̱u kui ni̱stjiu̱n ko̱ katsejíhi̱nnu̱u kju̱a̱tsjo, a̱t'aha̱ 'yún tse chjí xi n'e̱kjóho̱on ndji̱o̱jmi ján. A̱t'aha̱ ntje̱ cháha̱ xu̱ta̱ xu'bo̱ b'a̱ ta̱ ch'on kits'íhi̱n já profeta̱ xi kis'e ni̱stjin nk'ie. 
\p  
\v 24 ’Tu̱nga ni̱ma̱ rú n'ehenu xi nchi̱nó, a̱t'aha̱ ja tín'ekjóho̱on kju̱a̱tsjonu̱u. 
\p  
\v 25 ’Ni̱ma̱ rú n'ehenu xi kitse sisinnu̱u nd'a̱i̱, a̱t'aha̱ ka̱ma bjo ngáha̱nu̱u. 
\p ’Ni̱ma̱ rú n'ehenu xi tíchajnu nd'a̱i̱, a̱t'aha̱ k'úé nusin nusinnu̱u ko̱ ch'i̱ú. 
\p  
\v 26 ’Ni̱ma̱ rú n'ehenu nk'ie nga ngatentee̱ xu̱ta̱ nda ts'ín ku̱i̱nchja̱yanenu̱u, a̱t'aha̱ b'a̱ ta̱ nda ts'ín kinchja̱yane ntje̱ cháha̱ xu̱ta̱ xu'bo̱ já profeta̱ tsank'á xi kis'e ni̱stjin nk'ie. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nkú n'e̱ka̱á xi ch'on títs'ínná 
\r (Mt. 5:38-48; 7:12) 
\p  
\v 27 ’Tu̱nga máha jun xi tíbasinñjúnú, b'a̱ tíxinnu̱u. N'e̱tjó xu̱ta̱ kontra̱nu̱u. Nda n'o̱ho̱ xu̱ta̱ xi unkienu̱u.  
\v 28 Xi ch'on ku̱i̱tsu̱nu̱u, nda t'ihu̱un. Nk'ie nga chu̱bako̱o Nti̱a̱ná, chu̱bantjo xu̱ta̱ xi ch'on títs'ínnu̱u.  
\v 29 Tsa tjín xi k'o̱njihin nku tsa̱hi̱, tjeihi̱n ko̱ xinkuu̱. Ko̱ tsa tjín xi kjé'ahi chi̱nkantsja̱hi̱, tjennteihi̱ nga katjiko̱ ko̱ chi̱nkahi̱.  
\v 30 Tu̱ yáhá ni xi ku̱a̱nkihi tsa mí nihi, tjeihi̱n. Ko̱ tsa tjín xi ngju̱a̱i̱ko̱ ni xi ts'i̱, najmi tu̱ ji n'enisihi̱ ri̱.  
\v 31 Xi nkú ts'ín mjenu̱u nga n'e̱nu̱u, b'a̱ ta̱ n'o̱ho̱ xu̱ta̱ xi kj'a̱í. 
\p  
\v 32 ’Tsa n'e̱tjó xi tjoho̱ jun, ¿mí kju̱a̱ndaha xi tín'o? Santaha ko̱ xu̱ta̱ ngatitsuu̱n b'a̱ ta̱ ts'ín tjoho̱ xinkjín.  
\v 33 Ko̱ tsa nda n'oho̱o xi nda títs'ínnu̱u, ¿mí kju̱a̱ndaha xi tín'o? Santaha ko̱ xu̱ta̱ ngatitsuu̱n b'a̱ ta̱ i̱ncha ts'ín.  
\v 34 Ko̱ tsa n'ekienyoho̱o xi behe̱ k'un nga tsjá ngajoya ngáha̱nu̱u, ¿mí kju̱a̱ndaha xi tín'o? Santaha ko̱ xu̱ta̱ ngatitsuu̱n ts'ínkienyaha̱ xinkjín ko̱ kuyá ngajoya ngáha. 
\p  
\v 35 ’Tu̱nga máha jun, n'e̱tjó xu̱ta̱ kontra̱nu̱u, n'o̱ho̱ ni xi nda, ko̱ n'e̱kienyo nga najmi tu̱ chuyó tsa k'u̱a̱i̱ ngajoya ngáha̱nu̱u. B'a̱ ts'ín tse chjí n'e̱kjáíhi̱n ru̱u ko̱ ku̱i̱chúmo ntíhi̱ Nti̱a̱ná xi tíjña nk'a ján. A̱t'aha̱ kui xi nda ts'ínko̱ ndaha tsa xi ch'onk'uu̱n ko̱ xi najmi tsjáha̱ máb'a̱chjíhi̱ nga nda tín'eko̱.  
\v 36 Kui nga katuma ni̱ma̱ha̱nu̱u xu̱ta̱ xingisoo̱ xi nkú ts'ín Na̱'minu̱u ma ni̱ma̱ha̱ xu̱ta̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga najmi n'e̱k'anjiá jé xu̱ta̱ 
\r (Mt. 7:1-5) 
\p  
\v 37 ’Najmi tu̱ n'ek'anjiu jé xu̱ta̱ xi kj'a̱í. B'a̱ ta̱ ts'ín Nti̱a̱ná najmi ts'i̱ínnijénu̱u. Najmi tu̱ n'oho̱o kju̱a̱ xu̱ta̱ xi kj'a̱í. B'a̱ ta̱ ts'ín Nti̱a̱ná najmi ts'i̱ínnu̱u kju̱a̱. N'e̱ndyjat'o ko̱ Nti̱a̱ná ta̱ ts'i̱ínndyjat'anu̱u.  
\v 38 Tjon ko̱ Nti̱a̱ná tsjá sisinnu̱u. Ts'i̱íntse susun ko̱ xí k'u̱étsujneyáhá tsanu̱u. Xí ngju̱a̱i̱ ndzjontjáíhí ka̱ma. Chu̱ba̱ xi n'e̱ chjón nga k'u̱o, ta̱ kui xi k'u̱a̱chu̱ba̱ko̱ ngáha̱nu̱u Nti̱a̱ná nga tsjánu̱u. 
\p  
\v 39 Ko̱ b'i̱ ta̱ ts'ín tsakúya Jesu nga y'éjña chu̱ba̱ya: 
\p —¿A ka̱mahá ra̱ nku nda̱ ka̱ ku̱a̱kú ni̱yáha̱ kj'a̱í nda̱ ka̱? ¿A najmi ku̱i̱xuntuyáhá nku ti̱xa̱ nga joo̱?  
\v 40 Nku nda̱ ni'yakuyá najmi 'yún yankjún sa nga nda̱ maestru̱hu̱. Tu̱nga nga ja kfe̱t'aha̱ ni xi tíbangiya, b'a̱ ta̱ ts'ín ka̱maha̱ xi nkúhu nda̱ maestru̱hu̱. 
\p  
\v 41 ’¿Nkú ts'ín ji tíchasehe̱ ri̱ stjé xi kjinkihi tunku̱n nda̱ nts'ei nk'ie nga najmi títs'ín ndzjehin yáxu'ba xi kjinki tunkuin?  
\v 42 Tsa najmi tíyai yáxu'ba xi kjinki ts'i̱, ¿nkú ts'ín b'a̱ k'úíhi̱n ri̱ nda̱ nts'ei: “Nda̱ nts'é, k'u̱a̱i̱ntení nga k'uasjénkia stjé xi kjinki tunkuin”? Tín'ei ni xi ts'ín xi tu̱ tsjohó ra̱ bakúchji xi nkú ts'ín benkjún Nti̱a̱ná ni xi n'e̱ní ní. N'e̱sje mahi tjun yáxu'ba xi kjinki tunkuin, tu̱ xi nda ka̱ma ndzjehen ri nga n'e̱sjenki stjé xi kjinki tunku̱n nda̱ nts'ei. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu xi nkú ts'ín yaha̱ ra̱ xu̱ta̱ 
\r (Mt. 7:17-20; 12:33-35) 
\p  
\v 43 ’Najmi yá tu xi nda bjaha̱ tu xi najmi nda, ko̱ ta̱ ndaha yá tu xi najmi nda bjaha̱ tu xi nda.  
\v 44 Tu xi bjaha̱ nga nkúnkú yá tu xi tjín, kui xi bakúchji xi nkú k'un yá tuu̱. A̱t'aha̱ najmi a̱jin na'yóo̱ s'e tu higo̱ ko̱ ta̱ ndaha najmi a̱jin na'yá ntsje̱ s'e tuntsja̱jé.  
\v 45 Nku nda̱ xi nda, ni nda xi tíjñajin ani̱ma̱ha̱ b'asje. Nku nda̱ xi ch'onk'un, ni ch'onk'un xi tíjñajin ani̱ma̱ha̱ b'asje. A̱t'aha̱ ni xi kitsejíhin ani̱ma̱ha̱ xu̱ta̱, kui ní nihi xi bitju ts'a. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu yá xu̱ta̱ha xi nkjink'un 
\r (Mt. 7:24-27) 
\p  
\v 46 ’¿Á: “Nda̱ maestru̱, nda̱ maestru̱”, tí'mihinú nga najmi tín'ehenu ni xi tíbakuyánu̱u?  
\v 47 Xínyanu̱u yá xi nkú joyaha xi f'aisena ko̱ nt'é énna̱ ko̱ ts'íntjusun.  
\v 48 Kui xi b'a̱ joyaha nku nda̱ xi na̱nka̱ tsakján ko̱ na̱xi̱ y'éyanjiko̱ho tuts'in ni'yaha̱ nga kits'ínnda. Nk'ie nga kama 'yún ntáje̱, 'yún j'aik'íéhe̱ ni'yoo̱. Tu̱nga najmi j'ajniyáhá ra̱, a̱t'aha̱ na̱xi̱ kamandasún. 
\p  
\v 49 ’Tunga máha xi nt'é énna̱ ko̱ najmi ts'íntjusun, kui xi b'a̱ joyaha nku nda̱ xi tu̱ a̱sun t'anankiu̱hú kits'ínndasún ni'yaha̱ nga najmi y'éyanji. Nk'ie nga 'yún j'aisatéhe̱ ntáje̱ ni'yoo̱, tu̱ tje̱n'yún tsijnehé ko̱ tu̱ xi̱hi̱ ní kis'ejña. 
\c 7  
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nda̱ musu̱hu̱ nku nda̱ jun k'aku̱ 
\r (Mt. 8:5-13) 
\p  
\v 1 Nk'ie nga ja kamaha̱ Jesu nga kinchja̱ko̱ xu̱ta̱, a̱s'a̱i ngji nanki Capernaum.  
\v 2 Yo̱ tíjña nku nda̱ jun k'aku̱ Roma̱ xi tíjñaha̱ nku nda̱ musu̱ xi tjo ṉkjúhu̱n, xi kjijña un ko̱ ja ma ku̱a̱yáhá.  
\v 3 Nk'ie nga kint'é nda̱ jun k'aku̱ ni xi títs'ín Jesu, kits'ínkjisehe̱ k'u̱a̱ jáchá xi tjíhi̱n xá a̱jihi̱n xu̱ta̱ judio̱, tu̱ xi ku̱a̱nkihi̱ ra̱ Jesu nga kj'u̱a̱í ts'ínnkihi̱ nda̱ musu̱hu̱.  
\v 4 A̱s'a̱i i̱ncha j'aisehe̱ Jesu ko̱ tsankintjáí nda̱ juu̱n nga b'a̱ i̱ncha kitsú: 
\p —Nda ani̱ma̱ha̱ ndo̱. Machjéhe̱n nga ku̱i̱si̱nko̱i̱.  
\v 5 A̱t'aha̱ tjoho̱ xu̱ta̱ná ko̱ santaha nku ni'ya sinagoga̱ kits'ínndani̱. 
\p  
\v 6 A̱s'a̱i ngjiko̱ Jesu jóo̱. Tu̱nga nk'iehé nga ja i̱ncha tsichu tiña ni'yaha̱ nda̱ juu̱n, k'u̱a̱ já xi nda nchja̱ko̱ho̱ nda̱ juu̱n kits'ínkjisehe̱ Jesu tu̱ xi b'a̱ ku̱i̱tsu̱hu̱ ra̱: 
\p —B'i̱ títsuhi nda̱ jun k'aku̱: Ji nda̱ nti̱a̱, najmi tu̱ n'estihi̱ yjohi̱, a̱t'aha̱ najmi an tsuhuna tsa ni'yana̱ ku̱i̱tjás'e̱i̱n.  
\v 7 Kui kju̱a̱ha nga ta̱ najmi kama tak'an kjúái̱sehera. Tu̱ b'a̱ ti̱xín ní nga katumanda nda̱ musu̱na̱, ko̱ ka̱manda ndo̱ ma.  
\v 8 A̱t'aha̱ xi nkúhu an, tíjñana xi batéxumana ko̱ ta̱ tjínna já jun xi batexumaha̱. Nk'ie nga: “T'in”, xihi̱n nku, a̱s'a̱i fi. Ko̱ tsa: “Nibái̱”, xíhi̱n kj'a̱í, a̱s'a̱i nibá. Ko̱ tsa nku nda̱ musu̱na̱: “N'e̱i̱ kui nii̱”, xíhi̱n, a̱s'a̱i ts'ín. 
\p  
\v 9 Nk'ie nga kint'é Jesu én xi kits'ín nibá nda̱ juu̱n, kama nkjúhu̱n ko̱ kits'ínk'ótjiya nga kinchja̱ko̱ xu̱ta̱ nkjin xi tje̱nko̱: 
\p —Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Ndaha nku xu̱ta̱ xi ntje̱ Israel tje̱he̱n ra̱ najmi kje̱e sakújinna xi b'i̱ ts'ín s'ejihi̱n an xi nkú ts'ín s'ejihi̱n nda̱i̱. 
\p  
\v 10 Nk'ie nga kik'óya ngáha já xi kits'ínkji nda̱ jun k'aku̱, ja nda ngáha nda̱ musu̱ nga i̱ncha j'ai. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínkj'áíyaha̱ Jesu ntíhi̱ nku ta̱chju̱ún xi ja k'ien x'i̱hi̱n 
\p  
\v 11 Nk'ie nga ja kama, a̱s'a̱i ngji Jesu nanki i̱chí xi 'mi Nain nga tje̱nko̱ ts'íhin já ni'yakuyáha̱ ko̱ nkjin ṉkjún xu̱ta̱.  
\v 12 Nk'ie nga ja tsichu tiña Jesu má nga bitjas'e̱he̱n ra̱á nankiu̱, kikie nga ntí nku tutuhu̱ nku ta̱chju̱ún xi ja k'ien x'i̱hi̱n tíi̱ncha fingjáyanji xu̱ta̱. Nkjin ṉkjún xu̱ta̱ na̱nti̱a̱ xi tjín yo̱ xi tje̱nko̱ho̱ ta̱chjúu̱n.  
\v 13 Nk'ie nga kikie Nda̱ Nti̱a̱ná ta̱chjúu̱n, kama ni̱ma̱ha̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Najmi tu̱ ch'í. 
\p  
\v 14 A̱s'a̱i ngjise tiñaha̱ kaxo̱ ko̱ kits'ínko̱. Tsincha'yún já xi y'anganki kaxo̱. A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Nda̱ti, ji tínchjako̱ho. ¡Ti̱síntje̱i̱n! 
\p  
\v 15 A̱s'a̱i y'ejña kutu nda̱ xi ja ka'mee̱ kai ko̱ kinchja̱. Kits'ínkjas'en ngáha Jesu ndo̱ a̱ya ntsja na̱aha̱.  
\v 16 Kitsankjún ngayjee̱ xu̱ta̱ ko̱ kits'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná nga b'i̱ kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —Nku nda̱ profeta̱ chánka ja kuitjujinná. 
\p Ko̱ b'a̱ ta̱ kitsú ya: 
\p —Nti̱a̱ná ja kj'uaisinko̱ xu̱ta̱ha̱. 
\p  
\v 17 Kinu'yá ni xi kits'ín Jesu ngayjee̱ a̱nte Judea̱ ko̱ ngayjee̱ a̱nte xi tjíndai yo̱. 
\s1 B'i̱ kitsú Jesu nga kinchja̱ko̱ já ni'yakuyáha̱ Jua Bautista̱ 
\r (Mt. 11:2-6) 
\p  
\v 18 Jua Bautista̱ ta̱ kint'é ngayjee̱ ni xu'bi̱, a̱t'aha̱ já ni'yakuyáha̱ kitsúyaha̱. A̱s'a̱i kinchja̱ha̱ jo já ni'yakuyáha̱  
\v 19 ko̱ kits'ínkjisehe̱ Jesu tu̱ xi ngju̱a̱i̱ngjásjaiyaha̱ ra̱ nga b'i̱ ku̱i̱tsu̱hu̱: “¿A ji nda̱ xi tjíhin nga kj'u̱a̱í? ¿A ra̱ chúyahá ri̱ kj'a̱í nda̱ha?”  
\v 20 Nk'ie nga j'ai jóo̱ má tíjña Jesu, b'i̱ i̱ncha kitsúhu̱: 
\p —Jua Bautista̱ kuats'ín nibáni̱ nga cha̱sjaiyai̱hi̱: “¿A ji rú nda̱ xi tjíhin nga kj'u̱a̱í? ¿A ra̱ chúya rú ri̱ kj'a̱í nda̱ha?” 
\p  
\v 21 Ta̱ kuihi chu̱bo̱ kits'ínnkihi̱ Jesu nkjin xu̱ta̱ xi k'uhu̱n ch'in, xi un tíbehe̱ ko̱ xi tjíntujíhi̱n jánindoo̱, ko̱ kits'ín nga kama chjihi̱ nkjin xu̱ta̱ ka̱.  
\v 22 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ jóo̱: 
\p —Tankínk'inyoho̱o Jua ni xi kuayo ko̱ ni xi kuanu'yó e̱i̱. Tíma chjihi̱ xi ka̱ha̱. Xi najmi ma fi tíi̱ncha fi. Xi k'uhu̱n ch'in fentujnu tímanda. Tínt'é xi stayaha̱. Tíf'áíyaha̱ xi ja k'ien. Tís'eni̱jmíhi̱ én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná xi x'a̱ha̱n.  
\v 23 ¡Nda tjín ts'e̱ xi najmi tjín ni xi ts'i̱ínch'oho̱ nga tsjénnkina! 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu Jua Bautista̱ 
\r (Mt. 11:7-19) 
\p  
\v 24 Nk'ie nga ja ngji já ni'yakuyáha̱ Jua Bautista̱, a̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu nga kinchja̱ni̱jmíyaha Jua: 
\p —¿Mí nihi xi tsankinsenkjúhu̱un a̱nte kixiu̱? ¿A nku yáxá xi títs'ínk'ajnihi̱ ntjo̱?  
\v 25 Tsa najmi, ¿mí nihi xi tsankinsoho̱o? ¿A nku nda̱ xi yja najyun tsjo tjín? Najmi, a̱t'aha̱ xi bja najyun tsjo k'un ko̱ xi nda ts'ín tjíntu, ni'yaha̱ ní já rei̱ tjíntu.  
\v 26 Tu̱nga, ¿mí nihi xi tsankinsenkjúhu̱un? ¿A nku nda̱ profeta̱? Joho̱n, kui. An b'a̱ tíxinnu̱u nga kui Jua xi 'yún chánka sa a̱jihi̱n já profeta̱. 
\p  
\v 27 ’Jua tínchja̱ni̱jmíyaha ni xi tjít'a xu̱ju̱n éhe̱n Nti̱a̱ná: 
\q1 Títs'inkjíá nda̱ chji̱ne̱'énna̱ tu̱ xi ngju̱a̱i̱ títjuhun ri. 
\q1 K'u̱énda títjun ni̱yáhi̱. 
\m  
\v 28 An b'a̱ tíxinnu̱u. Ndaha nku xu̱ta̱ xi tjín a̱sunntei̱ najmi 'yún chánka sa nga Jua Bautista̱. Tu̱nga xi 'yún i̱chí má batéxuma Nti̱a̱ná, kui xi 'yún chánka sa nga Jua. 
\p  
\v 29 Ngayjee̱ xu̱ta̱ ko̱ santaha já xi f'áchjíntjai ch'á nga ts'ínxát'aha̱ já Roma̱, nk'ie nga kint'é éhe̱n Jesu, b'a̱ i̱ncha kitsú nga na̱xu̱ ts'ín Nti̱a̱ná. A̱t'aha̱ kui xi kits'ín yu nga kisaténtá nk'ie nga tsaténtá Jua xu̱ta̱.  
\v 30 Tu̱nga já fariseo̱hó ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ najmi kisaténtá. B'a̱ ts'ín ta̱ kuihi y'éch'oho̱ ra̱ yjoho̱ ni xi y'énda Nti̱a̱ná nga tsjáha̱.  
\v 31 B'i̱ kitsú ya Jesu: 
\p —¿Mí nihi xi k'uejñá chu̱ba̱yako̱hona xi nkú k'un xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱? ¿Yá xi b'a̱ joyaha xu̱ta̱ xu'bi̱?  
\v 32 Kui xi b'a̱ joyaha já a̱sti xi b'entu ni̱yátée̱ ko̱ kjintáyaha̱ xinkjín nga b'a̱ i̱ncha tsu: “Nk'ie nga kin'ekjanei̱ yána̱xu̱, ¿á najmi kichankihinu? Ko̱ nk'ie nga kisei̱ suu̱n nusin, ¿á najmi kich'íhinu?” 
\p  
\v 33 ’A̱t'aha̱ nk'ie nga j'ai Jua Bautista̱, y'ejña kjintíá ko̱ najmi kik'i binu̱. A̱s'a̱i: “Nda̱ninda tíjñajihi̱n”, tsixíún.  
\v 34 A̱skahan j'ai ngá Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n xi kjine ko̱ 'bi, ko̱ tu̱ sa b'a̱há bixín ngó: “Kui nda̱i̱ xi 'yún kjine ko̱ 'yún 'bi. Nda nchja̱ko̱ já xi f'áchjíntjai ch'á nga ts'ínxát'aha̱ já Roma̱ ko̱ já xi najmi na̱xu̱ ts'íntjusun kju̱a̱téxumoo̱.”  
\v 35 Tu̱nga tís'ejña chjihí kju̱a̱nkjintak'uhu̱n Nti̱a̱ná nk'ie nga tíyaha̱ ni xi títs'ín. 
\s1 B'i̱ kama nk'ie nga ngji Jesu ni'yaha̱ nku nda̱ fariseo̱ 
\p  
\v 36 A̱s'a̱i nku nda̱ fariseo̱ b'a̱ kitsúhu̱ Jesu nga ngju̱a̱i̱ kjineko̱ho̱ ni̱ñu̱. Ngji Jesu ni'yaha̱ ndo̱ ko̱ y'ejñat'a yámixo̱.  
\v 37 A̱s'a̱i nku ta̱chju̱ún ngatitsun xi ta̱ tíjña nanki xu'bo̱ kint'é nga ni̱ñu̱ tíkjine Jesu ni'yaha̱ nda̱ fariseo̱. A̱s'a̱i j'aiko̱ nku lubata̱ ndji̱o̱ chjí xi tíi̱nchaha̱ ntá sinjne̱.  
\v 38 Tíkjintáhá ts'íhin nga j'aik'iejñat'a tsu̱ku̱ Jesu ko̱ ntánku̱n tsanéjnuko̱ho. A̱s'a̱i ta̱ kuihi ntsja̱ku̱ kits'ínxijnuko̱ho sjai Jesu ko̱ kikjexu̱'ba ko̱ kik'onjnuhu̱ ntá sinjne̱. 
\p  
\v 39 Nk'ie nga kikie ni xu'bi̱ nda̱ fariseo̱ xi tsankihi̱ Jesu nga kj'u̱a̱í kjineko̱ho̱ ni̱ñu̱, b'i̱ ts'ín kits'ínnkjink'un: “Tsa kju̱axi̱ nga nku nda̱ profeta̱ nda̱i̱, sku̱e̱ ra̱ yá na̱aha xi títs'ínko̱ho̱ ko̱ mí xu̱ta̱ha niu̱, a̱t'aha̱ ngatitsuhún ts'ín ta̱chjúu̱n.” 
\p  
\v 40 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ji Simon, nku ni mjena xínyaha. 
\p B'a̱ kitsú ndo̱: 
\p —Chu̱bai, nda̱ maestru̱. 
\p  
\v 41 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Jo já kitsjehe̱n to̱oho̱n nku nda̱ xi ts'ínkienya to̱on. Nku xi kitsjehe̱n un unchan to̱ontaba ko̱ nku xi kitsjehe̱n cháte.  
\v 42 Nk'ie nga najmi be jóo̱ nkú ts'ín k'u̱échjíhi̱ ndo̱ a̱t'aha̱ najmi tjíhi̱n to̱on, a̱s'a̱i kin'endyjat'aha̱ nga joo̱ ni xi tje̱he̱n. Kui nga t'inyahaní, ¿má xi kui já xi joo̱ 'yún tjo saha̱ nda̱ xi ts'ínkienya to̱on? 
\p  
\v 43 B'a̱ kitsú Simon: 
\p —Nda̱ xi 'yún tse kin'endyjat'aha̱, xian. 
\p B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —B'a̱ tjín ni xi kuakixín. 
\p  
\v 44 A̱s'a̱i tsase Jesu má síjña ta̱chjúu̱n ko̱ b'a̱ ta̱ kitsúhu̱ Simon: 
\p —¿A tíyai ta̱chjíi̱n? An kjúái̱kjas'e̱n ni'yahi̱ ko̱ najmi kuak'a̱i̱ní ntánijua xi kuanejnúhuna tsu̱ká. Tu̱nga máha ta̱chjíi̱n, ntánku̱n kuakanéjnuko̱ho tsu̱ká ko̱ ntsja̱ku̱ kuats'ínxijnuko̱ho.  
\v 45 Najmi kuachjuxu̱'baní tsa kuasuniñaní nk'ie nga kjúa̱ ni'yahi̱, tu̱nga ta̱chjíi̱n santa nkúhu nga kuas'en najmi tíchú maha̱ nga tíkjexu̱'ba tsu̱ká.  
\v 46 Najmi kuich'onjnuihi̱ seti̱ nintaká, tu̱nga ta̱chjíi̱n ntá sinjne̱ kuak'onjnuhu̱ tsu̱ká.  
\v 47 Kui nga b'a̱ tíxihin ra. Ja kama ndyjat'aha̱ ngayjee̱ ngatitsun ṉkjún xi tjíhi̱n, a̱t'aha̱ 'yún tse kju̱a̱tjo kuakakúchji. Tu̱nga xu̱ta̱ xi i̱chí n'endyjat'aha̱, kui xi i̱chí kju̱a̱tjo bakúchji. 
\p  
\v 48 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ ta̱chjúu̱n: 
\p —Ja kama ndyjat'ahi jéhi̱. 
\p  
\v 49 A̱s'a̱i já xi kab'entut'áko̱ho̱ yámixo̱ b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —¿Yá nda̱ha xu'bi̱ nga santaha ngatitsun maha̱ ra̱ ts'ínndyjat'aha? 
\p  
\v 50 Jesu b'i̱ kitsú yaha̱ ta̱chjúu̱n: 
\p —A̱t'aha̱ kuas'ejihin nga Nti̱a̱ná kits'ín nibána, kui nga kuan'ek'ankihi ri. T'inndai ko̱ kas'ehi kju̱a̱jyu. 
\c 8  
\s1 Kui jminchjíi̱n xi ta̱ kitsjennkíhi̱ Jesu 
\p  
\v 1 Ja kamoo̱, a̱s'a̱i ngji Jesu nga kikjatsú'ba xki̱ nanki i xi tjín yo̱ ko̱ xi xi̱xi̱hi̱. Y'éni̱jmí ko̱ kitsúya nga Nti̱a̱ná xi batéxuma. Kitsjenko̱ho̱ já postru̱ xi te joo̱  
\v 2 ko̱ k'u̱a̱ jminchjín xi kits'ínnkihi̱ ko̱ xi kik'onsje jáninda xi tjíntujíhi̱n. Tje̱njihi̱n jminchjíu̱n Maria̱ xi ta̱ 'mi Magdalena̱, xi tsitjujíhi̱n yatu jáninda,  
\v 3 ko̱ Juana̱ chju̱úhu̱n Chuza̱, nda̱ xi ts'ínxát'aha̱ nda̱ rei̱ Herode̱ Antipa̱, ko̱ Susana̱ ko̱ nkjin sa jminchjín xi tsasinko̱ Jesu nga kitsjáha̱ ni xi tjíhi̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku nda̱ xi tsaténdzjo xujmá 
\r (Mt. 13:1-9; Mr. 4:1-9) 
\p  
\v 4 Kama ñjakú ṉkjún xu̱ta̱ xi i̱ncha tsitju nankihi̱ nga j'aisehe̱ Jesu. A̱s'a̱i tsakúyaha̱ nga y'éjña chu̱ba̱yaha̱. B'i̱ kitsú: 
\p  
\v 5 —Nku nda̱ ngjiténdzjo xujmáha̱. Nk'ie nga tíbaténdzjo xujmóo̱, k'u̱a̱ xi tsixuntu a̱ndai ni̱yóo̱. A̱s'a̱i tsisinne ko̱ ni̱see̱ i̱ncha kikjine xujmá xu'bo̱.  
\v 6 K'u̱a̱ xi tsixuntu a̱jin ndji̱o̱. Nk'ie nga jasu, a̱s'a̱i kixí a̱t'aha̱ kindyjat'aha̱ ntánijua.  
\v 7 K'u̱a̱ ngá xi tsixuntu a̱jin na'yóo̱. Kisá na'yóo̱ ko̱ najmi kitsjántehe̱ nga nda sa̱á xujmá xu'bo̱.  
\v 8 Tu̱nga k'u̱a̱há ngá xi tsixuntu má nga nda nankiu̱. Kui xi jasu ko̱ tu̱ xí tsehé kitsjá. Nkúnkú xujmóo̱ kitsjá santaha unchan ni̱yá sa. 
\p Ko̱ 'yún kinchja̱ Jesu nga b'i̱ kitsú sa: 
\p —Xi tje̱n tja̱ba̱xínñju katasínñju. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Jesu á tu̱ subahá y'éjña chu̱ba̱yaha nga tsakúya 
\r (Mt. 13:10-17; Mr. 4:10-12) 
\p  
\v 9 A̱s'a̱i já ni'yakuyáha̱ i̱ncha kingjásjaiyaha̱ mí nihi xi tsakúya nga y'éjña chu̱ba̱yoo̱.  
\v 10 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Jun ja kik'a̱i̱nu̱u nga ka̱mankjinnu̱u ni xi 'ma tíjña ts'e̱ xi nkú ts'ín batéxuma Nti̱a̱ná. Tu̱nga xu̱ta̱ xi k'oo̱ tu̱ s'ejña chu̱ba̱yahá ra̱, tu̱ xi ndaha tsa ku̱a̱se̱he tu̱nga najmi sku̱e̱hé, ko̱ ndaha tsa ku̱a̱sínñju tu̱nga najmi ka̱mankjihín ra̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu xi nkú ts'ín ts'ínkjáíhi̱n xu̱ta̱ éhe̱n Nti̱a̱ná 
\r (Mt. 13:18-23; Mr. 4:13-20) 
\p  
\v 11 ’B'i̱ tsuhu̱ ra̱ én xi kuak'iejñá chu̱ba̱ya. Xujmóo̱, kui xi nkú joyaha éhe̱n Nti̱a̱ná.  
\v 12 Xujmá xi tsixuntu a̱ndai ni̱yóo̱, kui xu̱ta̱ha xi nt'é ée̱n, a̱s'a̱i nibá nda̱nindoo̱ ko̱ kjexín én xi ja tíjñajin ani̱ma̱ha̱ xu̱ta̱ xu'bo̱ tu̱ xi najmi s'e̱jihi̱n ra̱ ée̱n ko̱ b'a̱ ts'ín najmi n'e̱k'ankihi. 
\p  
\v 13 ’Xujmá xi tsixuntu a̱jin ndji̱o̱, kui xu̱ta̱ha xi nt'é ée̱n ko̱ tsjo ts'ín ts'ínkjáíhi̱n tu̱nga najmi 'yúhún tjíhi̱n kja̱ma̱. Kutjuhú s'ejihi̱n Nti̱a̱ná ko̱ nk'ie nga chjut'ayák'un, ts'ín t'axíhi̱n yjoho̱ ée̱n. 
\p  
\v 14 ’Xujmá xi tsixuntu ngá a̱jin na'yóo̱, kui xu̱ta̱ha xi nt'é ée̱n tu̱nga ni xi tjíhín a̱sunntee̱ s'enta̱ha̱ ra̱, ko̱ mjehe̱ kju̱a̱nchi̱nóo̱ ko̱ kju̱a̱tsjo xi tjín a̱sunntee̱. B'a̱ ts'ín najmi sakúntehe̱ ra̱ nga nda sa̱áha ée̱n a̱jin ani̱ma̱ha̱ xu̱ta̱ xu'bo̱ ko̱ najmi tsjá cha̱n. 
\p  
\v 15 ’Tu̱nga máha xujmá xi tsixuntu nanki xi ndoo̱, kui xu̱ta̱ha xi nda ani̱ma̱ha̱ ko̱ kixi̱ tjíntuyáha̱. Basínñjuhu̱ ée̱n ko̱ b'a̱ joyaha xujmá xi tsjá cha̱n xi nda, a̱t'aha̱ ndjá tíi̱ncha. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga najmi ma s'ejña 'ma éhe̱n 
\r (Mr. 4:21-25) 
\p  
\v 16 ’Najmi tjín xi b'éti nku nd'í ko̱ a̱s'a̱i b'é'mako̱ho nku ni ko̱ tsa b'éjñanki kinte na̱chan kamo̱. B'éjña nk'a ní, tu̱ xi s'e̱ ndzjehe̱n ra̱ xu̱ta̱ xi kju̱a̱s'ehen a̱yoo̱.  
\v 17 A̱t'aha̱ ngayjee̱ ni xi 'ma tíjña nd'a̱i̱, ku̱i̱chú ni̱stjin nga s'e̱jña chji. Ko̱ ngayjee̱ ni xi najmi tíjña chji nd'a̱i̱, ku̱i̱chú ni̱stjin nga cha̱ ko̱ ku̱i̱tju chji.  
\v 18 Kui nga 'yún nda ta̱sinñjuhunu ni xi tínu'yó. A̱t'aha̱ xi mjehe̱ nga ka̱mankjihi̱n, k'u̱a̱i̱ saha̱. Tu̱nga xi najmi ts'i̱ínsihi̱n nga ka̱mankjihi̱n, chjú'aha̱ santaha ni xi títsu nga ka̱mankjihi̱n kai. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Jesu yá xi na̱aha̱ ko̱ yá xi já nts'e̱ 
\r (Mt. 12:46-50; Mr. 3:31-35) 
\p  
\v 19 A̱s'a̱i na̱aha̱ ko̱ já nts'e̱ Jesu j'aisehe̱, tu̱nga najmi kamahá tsichusehe̱ a̱t'aha̱ katsehe xu̱ta̱ yo̱.  
\v 20 A̱s'a̱i tjín xi b'a̱ kitsúhu̱ Jesu: 
\p —Na̱ahi̱ ko̱ já nts'ei kabincha na̱tsin ján. Mje rúhu̱ sku̱e̱hi. 
\p  
\v 21 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Xi basínñjuhu̱ éhe̱n Nti̱a̱ná ko̱ ts'íntjusun, kui xu̱ta̱ha xi nána̱ ko̱ já nts'é. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínk'íéjyu Jesu ntjo̱ ko̱ ntáchak'uu̱n 
\r (Mt. 8:23-27; Mr. 4:35-41) 
\p  
\v 22 Nku ni̱yá jas'enko̱ Jesu já ni'yakuyáha̱ nku tsutsu ko̱ b'a̱ kitsú: 
\p —Tjián ngabantá xinkuhu̱ ntáchak'uu̱n. 
\p A̱s'a̱i i̱ncha ngji.  
\v 23 Tu̱nga nk'iehé nga tíi̱ncha f'atikjá ntóo̱, tu̱ kis'efehé Jesu. A̱s'a̱i kamajín ntáchak'uu̱n nku ntjo̱ xi tu̱ xí 'yúhún ko̱ jas'ehe̱n ntánijua tsutsuu̱. B'a̱ kama xi ja ngju̱a̱i̱jinntí yóo̱ kama.  
\v 24 A̱s'a̱i já ni'yakuyóo̱ i̱ncha ngji ts'ínkj'áha̱ Jesu ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —¡Ji nda̱ maestru̱, nda̱ maestru̱! ¡Ja ku̱a̱yáá e̱i̱ ni̱! 
\p A̱s'a̱i tsisintje̱n Jesu ko̱ ndjá kinchja̱ko̱ ntjo̱ ko̱ t'éhe̱n ntáchak'uu̱n. Kitsjenjyú ntjo̱ ko̱ kis'e jyujyu.  
\v 25 B'i̱ kitsúhu̱ já ni'yakuyáha̱: 
\p —¿Á najmi s'ejihi̱nnu̱u Nti̱a̱ná? 
\p Kitsankjún ko̱ kama nkjúhu̱n jóo̱ ko̱ b'i̱ ngján b'i̱ kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —¿Yá nda̱ha xu'bi̱ nga santaha ko̱ ntjo̱ ko̱ ntáchak'uu̱n batéxumaha̱ ko̱ nt'é'éhe̱n? 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ín nda̱íhi̱ Jesu nku nda̱ xi tjíntujíhi̱n jánindoo̱ 
\r (Mt. 8:28-34; Mr. 5:1-20) 
\p  
\v 26 A̱s'a̱i i̱ncha tsichu nankihi̱ xu̱ta̱ Gerasa̱, nanki xi tíjña ngabantá ntáchak'uu̱n, xi tje̱hen a̱nkjín a̱nte Galilea̱.  
\v 27 Nk'ie nga tsitjujen Jesu tsutsuu̱, a̱s'a̱i j'aik'úhu̱n nku nda̱ xi yo̱ nankihi̱. Nda̱ninda tíjñajihi̱n ndo̱. Kui xi ja nd'a̱i ṉkjún najmi ta̱ bjaha najyun ko̱ ta̱ ndaha najmi b'ejñaya ni'ya. Tu̱ a̱jin tsjóo̱hó b'ejña.  
\v 28 Nk'ie nga kikie Jesu, tsasinkúnch'int'aha̱ ko̱ kikjintáya nga b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Ji Jesu, Ntíhi̱ Nti̱a̱ nku tutu xi tíjña nk'a ján, ¿mí nihi xi tjínko̱hi an? Tíbankihi nga najmi tu̱ 'ba̱i̱ní kju̱a̱ni̱ma̱. 
\p  
\v 29 B'a̱ ts'ín kinchja̱ ndo̱, a̱t'aha̱ Jesu b'a̱ kitsúhu̱ nda̱nindoo̱ nga ku̱i̱tjujihi̱n. Ja tu̱ xí nd'a̱i̱hí ko̱ yaha nga tíjñajihi̱n ndo̱ nda̱nindoo̱. Ta̱ nda tsa n'úki̱cha̱ s'e'yúnko̱ho ndo̱. Tu̱ nkú kjeti̱yahá ni xi s'e'yúnko̱ho. A̱s'a̱i nda̱nindoo̱ fiko̱ho̱ má nga najmi ch'a tjín. 
\p  
\v 30 A̱s'a̱i Jesu kingjásjaiyaha̱: 
\p —¿Nkú 'mihi? 
\p B'a̱ kitsú nda̱nindoo̱: 
\p —Legion 'mini̱. 
\p B'a̱ kitsú a̱t'aha̱ mii̱hí jánindoo̱ tjíntujíhi̱n.  
\v 31 A̱s'a̱i i̱ncha tsankihi̱ Jesu nga najmi tu̱ ts'i̱ínkjihi̱ a̱nte ch'on chuu̱n má nga un sku̱e̱he̱.  
\v 32 Xi tje̱hen nku a̱sunntu tje̱nki̱ nkjin ṉkjún chi̱nka̱ tíi̱ncha kjine jñá. A̱s'a̱i jánindoo̱ tsankihi̱ Jesu nga tsjántehe̱ nga ngju̱a̱i̱kjas'enjihi̱n chi̱nko̱, ko̱ kitsjá kju̱a̱ Jesu.  
\v 33 I̱ncha tsitjujíhi̱n ndo̱ jánindoo̱ nga i̱ncha ngjikjas'enjihi̱n chi̱nko̱. Tsangatsanka chi̱nko̱ nga kikjaníkj'antjai yjoho̱ má nk'antjaihi̱ yo̱ ko̱ tsixuntujín ntáchak'uu̱n. Yo̱ jesunjin ntá. 
\p  
\v 34 Máha já xi tíi̱ncha kunntá chi̱nko̱, nk'ie nga kikie ni xi kamoo̱, i̱ncha tsanka. Ngji tsúyaha̱ xu̱ta̱ xi tjín a̱jin na̱nti̱o̱ ko̱ a̱ndai na̱nti̱o̱.  
\v 35 A̱s'a̱i i̱ncha j'aisehe̱ xu̱ta̱ ni xi kamoo̱. J'ai má tíjña Jesu ko̱ kikie nga kab'ejñat'a sjai Jesu nda̱ xi tsitjujíhi̱n jánindoo̱. Ja yja ngáha najyun ko̱ ja nda jeje ngáha. I̱ncha kitsankjún jóo̱.  
\v 36 Já xi kikie ni xi kamoo̱ i̱ncha kitsúyaha̱ xu̱ta̱ xingisoo̱ xi nkú ts'ín kamandaha nda̱ xi tsitjujíhi̱n jánindoo̱.  
\v 37 A̱s'a̱i ngayjee̱ xu̱ta̱ na̱nti̱a̱ xi tjín nanki Gerasa̱ tsankihi̱ Jesu nga ku̱i̱tju ngáha yo̱, a̱t'aha̱ tu̱ ni xí i̱ncha kitsankjúhún. A̱s'a̱i jas'en Jesu tsutsuu̱ ko̱ kik'óya ngáha. 
\p  
\v 38 Máha nda̱ xi tsitjujíhi̱n jánindoo̱, mjehe̱ nga tsjénnkihi̱ Jesu ko̱ tsankihi̱ kju̱a̱. Tu̱nga tsasín ni̱yáhá ra̱ Jesu. B'i̱ kitsúhu̱: 
\p  
\v 39 —T'in ngáhani ni'yahi̱ ko̱ ti̱xínyai ngayjee̱ ni xi kuats'ínko̱hi Nti̱a̱ná. 
\p A̱s'a̱i ngji ndo̱ ko̱ kitsúya ngayjee̱ a̱jin na̱nti̱o̱ ngatentee̱ ni xi kits'ínko̱ho̱ Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nku ta̱kjín ko̱ nku ta̱chju̱ún 
\r (Mt. 9:18-26; Mr. 5:21-43) 
\p  
\v 40 Nk'ie nga ja kik'óya ngáha Jesu ngabantá xinkuu̱, tsjo ts'ín kits'ínkjáíhi̱n xu̱ta̱ nkjiu̱n, a̱t'aha̱ ngatentee̱ tíi̱ncha kuyáha̱.  
\v 41 A̱s'a̱i j'ai nku nda̱ xi 'mi Jairo̱ xi ta̱ nku nda̱ k'aku̱hu̱ ni'ya sinagoga̱. Kui xi tsasinkúnch'int'aha̱ Jesu ko̱ tsankihi̱ nga ngju̱a̱i̱ ni'yaha̱,  
\v 42 a̱t'aha̱ ta̱kjín nku tutuhu̱ xi tjíhi̱n te jo nú ja tí'me. 
\p Nk'ie nga tífi Jesu yo̱, i̱xí tíbasinne'yúhún ra̱ xu̱ta̱ nkjin xi tje̱nnkihi̱.  
\v 43 Ta̱ tje̱njihi̱n xu̱ta̱ nkjiu̱n nku ta̱chju̱ún xi tjíhi̱n te jo nú nga jní títs'ínk'iehe̱n. Já chji̱ne̱nki kits'ínkjehe ngayjee̱ ni xi tjíhi̱n. Ndaha nku najmi kamaha̱ kits'ínnkihi̱.  
\v 44 Kui ta̱chjúu̱n xi nibaha a̱stu̱n Jesu ko̱ kits'ínko̱ tuts'in najyuhu̱n. Ta̱ kuihi chu̱bo̱ tje̱n'yún kitikjáyahá ra̱ jníu̱.  
\v 45 A̱s'a̱i b'a̱há kitsú Jesu: 
\p —¿Yá xi kuats'ínko̱na? 
\p Tu̱nga ndaha nku najmi kits'ínkie yjoho̱. A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Pedro̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, xu̱ta̱ nkjiu̱n tíbasinne'yíhin ko̱ b'i̱ ngján tíi̱ncha tsuniñaihi. 
\p  
\v 46 Tu̱nga b'i̱hí kitsú Jesu: 
\p —Tjín xi kuats'ínko̱na, a̱t'aha̱ ndzjen kamana nga kuitjujin nga'yúnna̱. 
\p  
\v 47 Máha ta̱chjúu̱n, nk'ie nga kikie nga najmi kama tsanka 'ma, a̱s'a̱i i̱xí ts'atsé nkjúhún nga j'aisinkúnch'int'aha̱ Jesu. Nginku̱n ngatentee̱ xu̱ta̱ kitsúya mí kju̱a̱ha nga kits'ínko̱ho najyuhu̱n Jesu ko̱ xi nkú ts'ín ta̱ kuihi chu̱bo̱ kama nkihi̱.  
\v 48 B'i̱ kitsúhu̱ Jesu ta̱chjúu̱n: 
\p —Ji ntína̱, a̱t'aha̱ kuas'ejihin nga Nti̱a̱ná kits'ín nibána, kui nga kama nkihi ri. Kas'ehi kju̱a̱jyu nga t'in. 
\p  
\v 49 Nk'ie nga b'a̱ ta̱ títsuhu Jesu, tu̱ j'aihí nku nda̱ xi nibaha ni'yaha̱ nda̱ k'aku̱hu̱ ni'ya sinagoga̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Ja k'uen ta̱kjíhi̱n. Najmi ta̱ n'estihi̱ ri̱ nda̱ maestru̱. 
\p  
\v 50 Tu̱nga nk'ie nga kint'é Jesu niu̱, a̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ ndo̱: 
\p —Najmi tu̱ binkjuin. Tu̱ nkú kas'ejihín ri an ko̱ ka̱ma nkihi̱ ta̱kjíhi̱n. 
\p  
\v 51 Nk'ie nga tsichu Jesu ni'yaha̱ ndo̱, najmi kitsjánte tsa kj'a̱í xi kju̱a̱s'enko̱ a̱yoo̱, tu̱ Pedro̱ sahá, Jua, Santiago̱, ko̱ na̱'mihi̱ ko̱ na̱aha̱ ta̱kjíu̱n.  
\v 52 Kui chu̱bo̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ xi kama ñjakú yo̱ tíi̱ncha kjintá ko̱ tíi̱ncha ts'ínbat'a ta̱kjíu̱n, tu̱nga b'i̱hí kitsú Jesu: 
\p —Najmi tu̱ ch'íú. Najmi ka'me ta̱kjíu̱n. Tu̱ kjifehé. 
\p  
\v 53 Tsajnukiehe̱ xu̱ta̱, a̱t'aha̱ i̱ncha be nga ja ka'me ta̱kjíu̱n.  
\v 54 Tu̱nga Jesu jakj'á ntsja ta̱kjíu̱n ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Ta̱kjín, ti̱síntje̱i̱n. 
\p  
\v 55 A̱s'a̱i j'áíya ngáha̱ ra̱ ta̱kjíu̱n ko̱ tje̱n'yún tsisintje̱hén. B'a̱ kitsú Jesu nga k'u̱a̱i̱hi̱ nichine ta̱kjíu̱n.  
\v 56 Tu̱ ni xí kama nkjúhún ra̱ xi cháha̱ ta̱kjíu̱n, tu̱nga b'a̱há kitsú Jesu nga najmi tu̱ ch'a xi ku̱i̱tsu̱yaha̱ ni xi kamoo̱. 
\c 9  
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúyaha̱ Jesu já postru̱ xi nkú i̱ncha ts'i̱ín nga k'u̱éni̱jmí 
\r (Mt. 10:5-15; Mr. 6:7-13) 
\p  
\v 1 Kinchja̱ ñjaha̱ Jesu já ni'yakuyá xi te joho̱ ko̱ kitsjáha̱ nga'yún nga ngajoho̱ Jesu ka̱maha̱ jóo̱ k'o̱nsje jáninda xi tjíntujíhi̱n xu̱ta̱ ko̱ nga ts'i̱ínnkihi̱ ch'in xi k'uhu̱n xu̱ta̱.  
\v 2 Kits'ínkji tu̱ xi i̱ncha k'u̱éni̱jmíhi nga Nti̱a̱ná ja tíbatéxuma ko̱ nga ts'i̱ínnkihi̱ xu̱ta̱ xi uhu̱n.  
\v 3 B'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Najmi tu̱ chumi nihi xi ch'o nga n'o̱o ni̱yá. Najmi tu̱ ch'o yánise, ta̱ ndaha tsa, ta̱ ndaha ni̱nku̱a̱n, ta̱ ndaha to̱on, ko̱ ta̱ ndaha najmi tu̱ ch'o jo 'yún najyun.  
\v 4 Má ku̱i̱tjás'o̱on nku ni'ya, yo̱ ti̱ntsu̱bo̱o santa nkúhu nga ku̱i̱tju ngáhanu a̱nte xu'bo̱.  
\v 5 Tsa tjín má najmi n'e̱kjáínnu̱u, tu̱ sahá ti̱tjusjo̱o nanki xu'bo̱ ko̱ t'etsujno ndyjo tsu̱ku, tu̱ xi b'a̱ ts'ín ku̱a̱kúchjihinu nga tje̱he̱n jé xu̱ta̱ xu'bo̱. 
\p  
\v 6 A̱s'a̱i tsitju jóo̱ nga i̱ncha ngji ngayjee̱ nanki xi tjín yo̱. Y'éni̱jmí én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná ko̱ kits'ínnkihi̱ xu̱ta̱ un xi tjín tu̱ má xi tje̱hén ni. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkjink'un Herode̱ Antipa̱ nga̱t'a ts'e̱ Jesu 
\r (Mt. 14:1-12; Mr. 6:14-29) 
\p  
\v 7 Nda̱ rei̱ Herode̱ Antipa̱ kint'é ngayjee̱ ni xi títs'ín Jesu ko̱ ndaha najmi be nkú ts'ín ts'i̱ínnkjink'un nga̱t'a ts'e̱ yáha Jesu. A̱t'aha̱ tjín xi b'a̱ kitsú nga Jua Bautista̱ xi ja j'áíya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱,  
\v 8 ko̱ tjín ngá xi b'a̱ kitsú nga nda̱ profeta̱ Elia̱ ja j'ai ngáha, ko̱ kj'a̱í ngá xi b'a̱ kitsú nga ja j'áíya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱ nku nda̱ profeta̱ xi y'ejña ni̱stjin nk'ie.  
\v 9 Tu̱nga máha Herode̱, b'i̱ kitsú: 
\p —An kitsja kju̱a̱ nga kitikjá nintaku̱ Jua. Tu̱nga, ¿yá nda̱ha xu'bi̱ yo̱ ni̱ ma, xi b'i̱ ts'ín tínt'e éhe̱n? 
\p Kui nga mjehe̱ ra̱ Herode̱ sku̱e̱he Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínkjen Jesu já xi un mii̱ 
\r (Mt. 14:13-21; Mr. 6:30-44; Jn. 6:1-14) 
\p  
\v 10 Nk'ie nga ja kik'óya ngáha já postru̱, i̱ncha kitsúya tentehe̱ Jesu ni xi kits'ín. A̱s'a̱i Jesu ngjiko̱ t'axín suba jóo̱ nku a̱nte má najmi ch'a tjín, xi tiña maha̱ nanki xi 'mi Betsaida̱.  
\v 11 Tu̱nga i̱ncha kikiehé ra̱ xu̱ta̱ ko̱ kitsjennkíhi̱. Jesu nda ts'ín kits'ínkjáíhi̱n xu̱to̱ ko̱ kinchja̱ni̱jmíyaha Nti̱a̱ná, xi nkú ts'ín batéxuma, ko̱ kits'ínnkihi̱ xi uhu̱n.  
\v 12 Nk'ie nga ja tíma ngixun, i̱ncha j'aik'úhu̱n já ni'yakuyá xi te joo̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Tu̱ sahá b'a̱ t'ihi̱n xu̱to̱ nga katji nanki xi tjíndai e̱i̱ nga ts'ínkj'a ni̱stje̱n ko̱ katangisjáí nichine, a̱t'aha̱ a̱nte kixihí e̱i̱. 
\p  
\v 13 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Tu̱ sahá jun tjoho̱on ni xi kji̱ne̱ xu̱ta̱. 
\p B'a̱ kitsú jóo̱: 
\p —Un i̱chí maha ni̱nku̱a̱n xi kich'ai̱ ko̱ jo i̱chí tji̱o̱. ¿A ra̱ kuankín ch'atse níi̱ nichine xi kji̱ne̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n? 
\p  
\v 14 A̱t'aha̱ ma ra̱ un mii̱ já xi kabincha yo̱. Tu̱nga b'i̱hí kitsúhu̱ Jesu já ni'yakuyáha̱: 
\p —Nkú ma tsa cháte cháte n'e̱k'a stíún xinkjín xu̱to̱ nga n'e̱k'íéntu. 
\p  
\v 15 B'a̱ i̱ncha kits'ín já ni'yakuyóo̱ ko̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ i̱ncha y'entu.  
\v 16 A̱s'a̱i jakj'á Jesu ni̱nku̱a̱n xi uu̱n ko̱ tji̱o̱ xi joo̱. Tsasenjinki nk'a ján nga kitsjáha̱ máb'a̱chjíhi̱ Nti̱a̱ná. Tsakjánya ni̱nku̱o̱n ko̱ kitsjáha̱ já ni'yakuyáha̱ tu̱ xi kui i̱ncha ts'i̱ínndzjo ngáha̱ ra̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n.  
\v 17 Ngatentee̱ xu̱to̱ i̱ncha kikjine niu̱ santa nkúhu nga i̱ncha kitse sisihi̱n. A̱s'a̱i j'áíya ni̱nku̱a̱n xi ts'ankiu̱. Te jo ni̱si̱n kamaha. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Pedro̱ nga Jesu xi Nti̱a̱ná kits'ín nibáha̱ ngajoho̱ 
\r (Mt. 16:13-20; Mr. 8:27-30) 
\p  
\v 18 Nku ni̱yá ngjiko̱ t'axín Jesu já ni'yakuyáha̱ ko̱ nk'ie nga tínchja̱ko̱ Nti̱a̱ná, a̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ jóo̱: 
\p —¿Yá xi títsu xu̱ta̱ nga an? 
\p  
\v 19 B'a̱ kitsú já ni'yakuyóo̱: 
\p —Tjín xi b'a̱ tíi̱ncha tsu nga ji xi Jua Bautista̱. Tjín ngá xi b'a̱ tíi̱ncha tsu nga ji xi Elia̱. Ko̱ tjín ngá xi b'a̱ tíi̱ncha tsu nga ja j'áíya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱ nku nda̱ profeta̱ xi y'ejña ni̱stjin nk'ie. 
\p  
\v 20 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ko̱ jun, ¿yá xi bixíún nga an? 
\p A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Pedro̱: 
\p —Ji xi Cristo̱. 
\p  
\v 21 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ Jesu jóo̱ nga tu̱ xí najmi ch'ahá xi ku̱i̱tsu̱yaha̱ kui éi̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya títjun Jesu nga n'e̱k'ien 
\r (Mt. 16:21-28; Mr. 8:31-9:1) 
\p  
\v 22 B'i̱ kitsú ya: 
\p —Tjíhin nga un ṉkjún sku̱e̱he̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n. Jáchá xi tjíhi̱n xá ko̱ já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ najmi i̱ncha ts'i̱ínkjáíhi̱n. N'e̱k'ien, tu̱nga ni̱stjin xi ma jahan kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱. 
\p  
\v 23 A̱s'a̱i kinchja̱ko̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ nga b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Tsa tjín xi mjehe̱ tsjénnkina, ngayje ni̱stjin kat'éch'o subaha̱ yjoho̱ ni xi mjehe̱ ko̱ katsjáha̱ yjoho̱ nga ku̱a̱yá nga̱t'ana̱, a̱s'a̱i katsjennkína.  
\v 24 A̱t'aha̱ xi mjehe̱ ts'i̱ínk'anki suba yjoho̱ nga k'úéjña tík'un, kui xi tu̱ sahá ku̱a̱yá. Tu̱nga xi ku̱a̱yá nga̱t'ana̱, kui xi tu̱ sahá n'e̱k'anki.  
\v 25 ¿A̱t'aha̱ mí xi chjíhi̱ ra̱ tsa ts'i̱ín ngana̱ xu̱ta̱ ngayjee̱ ni xi tjín a̱sunntee̱, tsa tu̱ sa ndyja̱há ngá ani̱ma̱ha̱? 
\p  
\v 26 ’Kui nga tsa tjín xi ka̱ma subaha̱ ra̱ an ko̱ énna̱, b'a̱ ta̱ ts'ín ta̱ ka̱ma subaha̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n xu̱ta̱ xu'bi̱ ni̱stjin nk'ie nga kj'u̱a̱íko̱ kju̱a̱chánkaha̱ ko̱ kju̱a̱chánkaha̱ Na̱'mihi̱ ko̱ kju̱a̱chánkaha̱ ntítsjehe̱.  
\v 27 Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. K'u̱a̱ xi tíi̱ncha e̱i̱ najmi ku̱a̱yá santa nkúhu nga sku̱e̱ nga batéxuma Nti̱a̱ná. 
\s1 B'i̱ kama nga kama chji kju̱a̱chánkaha̱ Jesu 
\r (Mt. 17:1-8; Mr. 9:2-8) 
\p  
\v 28 A̱skahan nk'ie nga j'a xi nkú ma jin ni̱stjin nk'ie nga b'a̱ kitsú Jesu, a̱s'a̱i kinchja̱ t'axíhi̱n Pedro̱, Jua ko̱ Santiago̱. Ngjinji nku a̱sunntu tje̱nki̱ nga ngji nchja̱ko̱ Nti̱a̱ná.  
\v 29 Nk'ie nga tínchja̱ko̱ Nti̱a̱ná, tu̱ kik'óntjaiyahá sénni̱stjihi̱n Jesu ko̱ taba xúxú kama najyuhu̱n ko̱ tsat'ai.  
\v 30 Ko̱ tu̱ kama chjihí jo já xi tínchja̱ni̱jmíko̱ Jesu, kui xi Moise ko̱ Elia̱.  
\v 31 Katsendaihi̱ ra̱ kju̱a̱chánkaha̱ Nti̱a̱ná ko̱ tíi̱ncha nchja̱ni̱jmíyaha ngabaya xi a̱s'a̱i sa̱kúhú ra̱ Jesu nanki Jerusalen. 
\p  
\v 32 Máha Pedro̱ ko̱ já xi kab'entuko̱ho̱, tu̱ ni xí tíi̱ncha ma nijñáhá ra̱, tu̱nga y'entu tík'uhún ko̱ i̱ncha kikie kju̱a̱chánkaha̱ Jesu ko̱ já xi jo kabinchako̱ho̱.  
\v 33 Nk'ie nga ja tíi̱ncha fi t'axín ngáha̱ ra̱ Jesu já xi joo̱, a̱s'a̱i kinchja̱ Pedro̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ¡á b'a̱ nda tjíhin nga e̱i̱ ku̱i̱ntsu̱ba̱haná! Tu̱ sahá n'e̱ndai̱ jan ni'ya yántsu̱, nku xi ka̱ma ts'i̱ ko̱ nku xi ka̱ma ts'e̱ Moise ko̱ nku xi ka̱ma ts'e̱ Elia̱. 
\p B'a̱ kitsú Pedro̱ nga ndaha kui najmi be ni xi kinchja̱.  
\v 34 Nk'ie nga b'a̱ ta̱ títsuhu Pedro̱, tu̱ nkuhú ni̱nti̱ j'ai ts'ínnk'íéhe̱n jóo̱ ko̱ i̱ncha kitsankjún nk'ie nga kitsjennéhe̱ ni̱nti̱u̱.  
\v 35 Kinu'yá a̱jin ni̱nti̱u̱ nku nta̱ xi b'a̱ kitsú: 
\p —Kui xu'bi̱ xi Ntína̱ xi j'ajíán. Ta̱sinñjuhu̱u. 
\p  
\v 36 Nk'ie nga ja kinu'yá nto̱, i̱ncha kikie nga síjña suba ngáha Jesu. Najmi kinchja̱ni̱jmíyaha jóo̱ niu̱. Ndaha nku najmi kitsúyaha̱ kui ni̱stjin xu'bo̱ ni xi i̱ncha kikie. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ín nda̱íhi̱ Jesu nku nda̱ chí xi tíjñajihi̱n nda̱nindoo̱ 
\r (Mt. 17:14-21; Mr. 9:14-29) 
\p  
\v 37 Ni̱stjin xi ma ndyjuu̱n, nk'ie nga i̱ncha nibajen ngáha a̱sunntu tje̱nki̱u̱, nkjin ṉkjún xu̱ta̱ j'aikj'á ni̱yáha̱ Jesu.  
\v 38 A̱s'a̱i 'yún kinchja̱ nku nda̱ xi tje̱njihi̱n xu̱ta̱ nkjiu̱n nga b'a̱ kitsúhu̱ Jesu: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, tíbankihi nga cha̱se̱i̱hi̱ i̱chí nda̱ chína̱. A̱t'aha̱ ntí nku tutuna̱ maha.  
\v 39 Kui xi fas'enjihi̱n nku nda̱ninda ko̱ tje̱n'yún ts'ínkjintáyahá ra̱. B'étsujneyáha̱ ko̱ xú b'asje ts'a. Ja títs'ín'un ṉkjúhu̱n ko̱ tu̱ 'yaha fi t'axíhi̱n.  
\v 40 Ja kuakankihi̱ já ni'yakuyáhi̱ nga k'o̱nsje nda̱nindoo̱, tu̱nga najmi kamahá ra̱. 
\p  
\v 41 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¡Á b'a̱ 'yún i̱chí s'ejihi̱n ra̱ Nti̱a̱ná xu̱ta̱ xi tjíhin nd'a̱i̱ ko̱ ch'onk'uhun! ¿Nkjé kjin tjíhin nga kúáte̱jñajinnu̱u ko̱ ts'in chúkju̱a̱nu̱u? Nibáko̱i̱ nda̱ chíhi̱ e̱i̱. 
\p  
\v 42 Nk'ie nga ja tífi nda̱ chíu̱ má síjña Jesu, a̱s'a̱i nda̱nindoo̱ kikjaníkj'aha̱ t'anankiu̱ ko̱ tu̱ xí y'étsujneyáhá ra̱. Tu̱nga ndjáhá kinchja̱ko̱ Jesu nda̱nindoo̱. Kits'ín nda̱íhi̱ nda̱ chíu̱ ko̱ kits'ínkjas'en ngáha̱ ra̱ na̱'mihi.  
\v 43 Ngayjee̱ xu̱ta̱ tu̱ ni xí kama nkjúhún ra̱ kju̱a̱chánkaha̱ Nti̱a̱ná. 
\s1 B'i̱ ts'ín ta̱ kitsúyahá ngáha Jesu nga n'e̱k'ien 
\r (Mt. 17:22-23; Mr. 9:30-32) 
\p Nk'ie nga tíi̱ncha ma nkjúhu̱n ngayjee̱ xu̱ta̱ ni xi títs'ín Jesu,  
\v 44 a̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ já ni'yakuyáha̱: 
\p —'Yún nda ta̱sinñju ni xi xínnu̱u. Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n n'e̱kjas'en a̱ya ntsja xu̱ta̱. 
\p  
\v 45 Tu̱nga najmi kamankjihín ra̱ já ni'yakuyóo̱ én xu'bi̱, a̱t'aha̱ najmi kik'a̱i̱ntehe̱ nga ka̱mankjihi̱n. Najmi kama ya k'un kingjásjaiyaha̱ Jesu nkú tsuhu̱ ra̱ ée̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Jesu yá xi 'yún nk'a tje̱n 
\r (Mt. 18:1-5; Mr. 9:33-37) 
\p  
\v 46 A̱s'a̱i já ni'yakuyóo̱ kinchja̱ni̱jmíyaha yá xi 'yún nk'a tje̱n a̱jihi̱n.  
\v 47 Tu̱nga kamankjihín ra̱ Jesu ni xi tínchja̱ ani̱ma̱ha̱ jóo̱. A̱s'a̱i jakj'á nku nda̱ chí, tsasínjñat'aha̱ yjoho  
\v 48 ko̱ b'a̱ kitsú: 
\p —Xi ngajona̱ ts'i̱ínkjáíhi̱n ra̱ nda̱ chíi̱, kui xi an títs'ínkjáínna. Ko̱ xi ts'i̱ínkjáínna, kui xi ta̱ títs'ínkjáíhi̱n xi kits'ín nibána. A̱t'aha̱ xi 'yún kinte tje̱n a̱jinnu̱u, kui xi 'yún nk'a tje̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu xu̱ta̱ xi najmi fi kontra̱ha̱ 
\r (Mr. 9:38-40) 
\p  
\v 49 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Jua: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, kiyai̱ nga nku nda̱ ngajohi̱ tím'osjehe jánindoo̱. Tu̱nga kik'iech'ohó ri̱, a̱t'aha̱ najmi ñá tje̱nko̱ná. 
\p  
\v 50 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Najmi tu̱ jun b'ech'óho̱o. A̱t'aha̱ xi najmi tífi kontra̱ná, kui xi ñá mako̱ná. 
\s1 B'i̱ ts'ín ndjá kinchja̱ko̱ Jesu Santiago̱ ko̱ Jua 
\p  
\v 51 Nk'ie nga ja tsichu tiña ni̱stjin nga tjíhin nga ngju̱a̱i̱nji ngáha Jesu nk'a ján, a̱s'a̱i ngayjehe k'un tsasin ni̱yá nga ngji nanki Jerusalen.  
\v 52 Kits'ínkji títjuhu̱n yjoho̱ k'u̱a̱ já xi ts'e̱. Kui xi i̱ncha ngji nku nanki i̱chí xi tíjñajihi̱n a̱nte Samari̱a̱ tu̱ xi k'u̱éndaha̱ ra̱ a̱nte Jesu.  
\v 53 Tu̱nga xu̱ta̱ Samari̱a̱ xi tjíhín yo̱ najmi kits'ínkjáíhi̱n, a̱t'aha̱ i̱ncha kikie nga tu̱ ni xí mjehé ra̱ Jesu ngju̱a̱i̱ nanki Jerusalen. 
\p  
\v 54 Nk'ie kikie nii̱ já ni'yakuyá Santiago̱ ko̱ Jua, a̱s'a̱i b'i̱ i̱ncha kitsú: 
\p —Ji nda maestru̱, ¿a mjehi nga ku̱i̱nchíi̱ nga ni̱bájen nd'í nk'a ján tu̱ xi ts'i̱ínkjehe xu̱ta̱ xu'bi̱? 
\p  
\v 55 Tu̱nga ndjáhá kinchja̱ko̱ Jesu jóo̱ nga̱t'aha̱ ni xi i̱ncha kitsú.  
\v 56 A̱s'a̱i i̱ncha ngji kj'a̱í nanki. 
\s1 B'i̱ kitsúhu̱ Jesu já xi mjehe̱ tsjénnkihi̱ 
\r (Mt. 8:18-22) 
\p  
\v 57 Nk'ie nga tíi̱ncha ts'ín ni̱yá, a̱s'a̱i nku nda̱ b'a̱ kitsúhu̱ Jesu: 
\p —Tsjénnkihi tu̱ má xi tje̱hén ni nga k'úín. 
\p  
\v 58 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Chu̱ xi tjín ngijñóo̱ tjíhi̱n ti̱xa̱ ngijo ko̱ ni̱see̱ tjíhi̱n nu̱ba̱, tu̱nga Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n najmi tjíhi̱n má nga ka̱ma kju̱ájñasun nintaku̱. 
\p  
\v 59 A̱s'a̱i kinchja̱ko̱ kj'a̱í nda̱: 
\p —Tsjénnkiní ji. 
\p B'a̱ kitsú ndo̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, k'u̱a̱i̱ntení nga tjun kfínngjayánjia na̱'mina̱. 
\p  
\v 60 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —T'ejñaihi̱ xu̱ta̱ xi b'a̱ joyaha tsa ja k'ien nga kandjáyanji suba xu̱ta̱ k'ien xinkjín. Tu̱nga máha ji, t'ink'ieni̱jmí nga ja tíbatéxuma Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 61 B'a̱ kitsú ya kj'a̱í nda̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, tsjénnkihi, tu̱nga tjenntehéní nga tjun ma kfín xinyaha̱ xu̱ta̱ xi tjín ni'yana̱ nga ja tífia. 
\p  
\v 62 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Xi mjehe̱ tsénnkina ko̱ a̱s'a̱i ku̱a̱se̱nji a̱stu̱n nga ts'i̱ín ni xi nkaha̱, kui xi najmi tsuhu̱ ra̱ má batéxuma Nti̱a̱ná. 
\c 10  
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínkji Jesu já xi cháte ko̱ kan joo̱ 
\p  
\v 1 A̱skahan ta̱ j'ájin Nda̱ Nti̱a̱ná cháte ko̱ kan jo já. Jo jo kits'ínk'a xinkjín nga kits'ínkji títjuhu̱n yjoho̱ ngayjee̱ nanki ko̱ a̱nte xi má nga tjíhin nga kj'u̱a̱ a̱skahan.  
\v 2 B'i̱ kitsúhu̱ jóo̱: 
\p —Xu̱ta̱ xi tjín b'a̱ joyaha nkúhu nku ntje̱ chánka, tu̱nga chubahá maha já musu̱ xi ts'i̱ínxájin nii̱. Kui nga ti̱nchíhi̱ ru̱u xi ts'e̱ ntje̱ nga kats'ínkji já musu̱ a̱jin ntje̱.  
\v 3 Tankíún. Títs'inkjínu̱u xi nkú joyaha chu̱tsa̱nka̱ a̱jihi̱n nañá kjan.  
\v 4 Najmi tu̱ ch'o tsa, ko̱ ta̱ ndaha to̱on, ko̱ ta̱ ndaha tja̱ba̱xínnté. Ko̱ najmi tu̱ bincha'yún nga súniñoho̱ xu̱ta̱ a̱ya ni̱yóo̱. 
\p  
\v 5 ’Nk'ie nga ku̱i̱tjás'o̱on nku ni'ya, tjun súniño. “Kju̱a̱jyu kas'e ni'ya xu'bi̱”, ti̱xíún.  
\v 6 Tsa tjíntu yo̱ xu̱ta̱ xi tjíhi̱n kju̱a̱jyu, kju̱a̱jyu xi tí'bo̱o s'e̱jñaha̱. Tu̱nga tsa najmi, k'o̱óyak'un ngáha̱nu̱u kju̱a̱jyu xi tí'bo̱o.  
\v 7 Najmi tu̱ xki̱ ni'ya binimo. Nkuhú ni'ya ti̱ntsu̱bo̱o nga chi̱no̱o ko̱ s'i̱u ni xi k'u̱a̱i̱nu̱u. A̱t'aha̱ já xi ts'ínxá tjíhi̱n kixi̱ nga ka̱ma chjíhi̱. 
\p  
\v 8 ’Nk'ie nga ku̱i̱tjás'o̱on nku nanki, tsa nda ts'ín ts'i̱ínkjáínnu̱u xu̱ta̱ xi tjín yo̱, chi̱no̱o ni xi k'u̱éjñat'anu̱u.  
\v 9 N'e̱nkihu̱u xu̱ta̱ un xi tjín yo̱ ko̱: “Ja 'yún tiña tíjñanu̱u Nti̱a̱ná nga tíbatéxumanu̱u nd'a̱i̱”, ti̱xíhu̱un.  
\v 10 Tu̱nga tsa ku̱i̱tjás'o̱on nku nanki ko̱ tsa najmi nda ts'ín ts'i̱ínkjáínnu̱u xu̱ta̱ xi tjín yo̱, tankíún a̱jin na̱nti̱o̱ ko̱ b'a̱ ti̱xíún:  
\v 11 “Santaha ndyjoho̱ nankinu̱u xi kafajnu tsu̱kui̱ tíb'etsujnei̱. Tu̱nga tjíhín ni nga cho̱o ni xu'bi̱. Ja 'yún tiña tíjñanu̱u Nti̱a̱ná nga tíbatéxumanu̱u nd'a̱i̱”, ti̱xíún.  
\v 12 An b'a̱ tíxinnu̱u. Nk'ie nga ku̱i̱chú ni̱stjin nga cha̱se̱he̱ ni xi kits'ín nga nkúnkú xu̱ta̱, kui nanki xu'bo̱ xi 'yún un sku̱e̱ saha̱ nga xu̱ta̱ xi kis'e nanki Sodoma̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu xu̱ta̱ xi najmi kits'ínkjáíhi̱n éhe̱n 
\r (Mt. 11:20-24) 
\p  
\v 13 ’¡Ni̱ma̱ rú n'ehenu jun, xu̱ta̱ nanki Corazin! ¡Ni̱ma̱ rú n'ehenu jun, xu̱ta̱ nanki Betsaida̱! A̱t'aha̱ tsa xu̱ta̱ nanki Tiro̱ ko̱ xu̱ta̱ nanki Sidon kikie kju̱a̱nkjún xi kama a̱jinnu̱u, ja ra̱ nd'a̱i ngjikj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱ nga kingja najyun kfe ko̱ y'entujín nasu.  
\v 14 Tu̱nga ni̱stjin nga cha̱se̱he̱ mí nihi xi kits'ín nga nkúnkú xu̱ta̱, jun xi 'yún un sku̱e̱ sanu̱u nga xu̱ta̱ xi kis'e nanki Tiro̱ ko̱ nanki Sidon. 
\p  
\v 15 ’Ko̱ jun xu̱ta̱ nanki Capernaum, tsa b'a̱ manu̱u nga santaha ndji̱o̱jmi ján cha̱nkjúnnu̱u, najmi. Tu̱ sa ní santaha nga̱k'i̱e̱n kuankínjo̱on. 
\p  
\v 16 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ Jesu já xi títs'ínkji: 
\p —Xu̱ta̱ xi tíbasínñjunu̱u, kui xi an tíbasínñjuna. Xi títs'ín t'axínnu̱u, kui xi an títs'ín t'axínna. Ko̱ xi títs'ín t'axínna, kui xi títs'ín t'axín xi kits'ín nibána. 
\s1 B'i̱ ts'ín kik'óya ngáha já xi cháte ko̱ kan joo̱ 
\p  
\v 17 Tsjo ṉkjún tíi̱ncha maha̱ já xi cháte ko̱ kan joo̱ nga kik'óya ngáha. B'a̱ i̱ncha kitsú: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ngajohi̱ kichubai̱ ko̱ santaha jánindoo̱ kint'é'énni̱. 
\p  
\v 18 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Joho̱n, kikie nga tsijne nda̱nindoo̱ xi nkú joyaha nku nd'ích'o̱n nga nibaha nk'a ján.  
\v 19 An ja kitsjanu̱u nga'yún xi má nga ku̱i̱sinno ye̱ ko̱ chándayá, ko̱ nga n'e̱ ngano̱ho̱ ngayje nga'yún xi tjíhi̱n nda̱ kontra̱. Najmi tjín ni xi ts'i̱ín'unnu̱u.  
\v 20 Tu̱nga najmi tu̱ tsjohó manu̱u a̱t'aha̱ tsa jánindoo̱ nt'é'énnu̱u. Tsjo ní katumanu̱u a̱t'aha̱ ja tjíntut'á j'áínnu̱u ndji̱o̱jmi ján. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúchji kju̱a̱tsjoho̱ Jesu 
\r (Mt. 11:25-27; 13:16-17) 
\p  
\v 21 Ta̱ kuihi chu̱bo̱ j'aijíhi̱n Jesu kju̱a̱tsjo xi kitsjáha̱ Espiri̱tu̱ Santo̱. B'i̱ kitsú: 
\p —An títs'intsjoho, Na̱'mi, Nti̱a̱ xi ts'e̱ nk'a ján ko̱ t'anankiu̱. A̱t'aha̱ y'ejña chjihi̱ xu̱ta̱ xi b'a̱ k'un xi nkú joyaha jántí ni xi kik'iejña 'maihi̱ já nkjink'uu̱n ko̱ já xi mankjihi̱n ni xi tjín. Joho̱n, Na̱'mi, a̱t'aha̱ b'a̱ ts'ín kama tsjohi. 
\p  
\v 22 ’Ngayjee̱ ni xi tjín ja kits'ínkjas'en a̱ya ntsa̱ Na̱'mina̱. Najmi ch'a be yáha ntíu̱, tu̱ nkuhú Na̱'miu̱ xi be. Najmi ch'a be yáha Na̱'miu̱, tu̱ nkuhú Ntíu̱ xi be. Ko̱ xu̱ta̱ xi mjehe̱ Ntíu̱ nga ku̱a̱kúchjihi̱ Na̱'miu̱, kui xi sku̱e̱ Na̱'miu̱. 
\p  
\v 23 A̱s'a̱i kits'ínk'ótjiya Jesu nga tsasehe̱ já ni'yakuyáha̱ ko̱ b'i̱ kitsú t'axíhi̱n: 
\p —Á b'a̱ nda tjíhin ts'e̱ xi tíbe ni xi tíyo.  
\v 24 A̱t'aha̱ an b'a̱ tíxinnu̱u nga nkjin já profeta̱ ko̱ já rei̱ xi kis'e ni̱stjin nk'ie i̱ncha kama mjehe̱ nga sku̱e̱ ni xi tíyo nd'a̱i̱, tu̱nga najmi kikiehé. Kama mjehe̱ nga ku̱i̱nt'é ni xi tínu'yó nd'a̱i̱, tu̱nga najmi kint'éhé. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku nda̱ xi nibá Samari̱a̱ xi nda tjíyaha̱ 
\p  
\v 25 Nku ni̱yá nku nda̱ maestru̱hu̱ kju̱a̱téxumoo̱ ngjikjut'ayák'un Jesu. B'a̱ kitsú nga kingjásjaiyaha̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ¿mí ni xi tjíhin nga ts'ian tu̱ xi sa̱kúhuna nga kúáte̱jña tík'un síán? 
\p  
\v 26 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Mí nihi xi tjít'a kju̱a̱téxumoo̱? ¿Nkú n'e n'eyai? 
\p  
\v 27 B'a̱ kitsú ndo̱: 
\p —“N'e̱tjóí Nti̱a̱ná xi Nti̱a̱hi̱ maha ngayjee̱ ani̱ma̱hi̱ ko̱ ngayjee̱ nga'yíhi̱n. N'e̱tjóí xi nkú ts'ín tinchin ko̱ xi nkú ts'ín n'enkjíntak'uin. Ko̱ n'e̱tjóí xu̱ta̱hi̱ xi nkú nga ts'ín tjohi yjohi̱.” 
\p  
\v 28 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —B'a̱ tjín ni xi kuachubai. B'a̱ n'e̱i̱ ko̱ ku̱i̱nchun tík'uin. 
\p  
\v 29 Tu̱nga mjehé ra̱ ndo̱ kju̱a̱kúchji nga na̱xu̱ síjña nginku̱n Nti̱a̱ná. Kui nga b'a̱ kitsúhu: 
\p —¿Yá xi xu̱ta̱na̱ ma? 
\p  
\v 30 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Nku nda̱ tsitju nanki Jerusalen nga tífijen ni̱yá xi fi nanki Jerico ko̱ tu̱ já ndyjéhé kisatéjin. Kui xi kikje'áha̱ santaha najyun xi yja, kik'íéhe̱ nga i̱xí kits'ínk'ienyahá ko̱ i̱ncha ngji jóo̱.  
\v 31 Tu̱ yo̱hó ta̱ nibájen nku nda̱ na̱'mi, tu̱nga nk'iehé nga kikie nda̱ uu̱n, j'at'a ni̱yáha̱.  
\v 32 Ta̱ j'ai a̱nte xu'bo̱ nku nda̱ xi ta̱ ts'ínxát'a ni̱nku̱. Nk'ie nga kikie nda̱ uu̱n, ta̱ j'at'a ni̱yáha̱. 
\p  
\v 33 ’Tu̱nga nkuhú nda̱ xi nibá Samari̱a̱ xi títs'ín ni̱yá ta̱ j'ai má kjijña nda̱ uu̱n. Nk'ie nga kikie ndo̱, kama ni̱ma̱ha̱.  
\v 34 J'aise tiñaha̱ ko̱ kits'ínnkihi̱ má kama uhu̱n ndo̱. Kik'onjnuhu̱ seti̱ ko̱ binu̱ ko̱ kik'ontikjájnuhu̱ najyun má uhu̱n. A̱s'a̱i ta̱ kuihi chu̱ xi tje̱nko̱ kits'ínk'íésun nda̱ uu̱n. Ngjiko̱ ni'ya má nga ts'ínkj'áíya xu̱ta̱ xi ts'ín ni̱yá ko̱ yo̱ kikuhu̱n.  
\v 35 Ni̱stjin xi ma ndyjuu̱n, nk'ie nga ja tífi nda̱ xi nabá Samari̱a̱, ts'asje jo to̱on denari̱o̱ ko̱ kitsjáha̱ nda̱ xi ts'e̱ ni'yoo̱ nga b'a̱ kitsúhu̱: “Cha̱se̱i̱hi̱ i̱chí nda̱i̱. Ngayjee̱ ni xi n'e̱chjén sai, k'uechjíhi nk'ie nga kjúái̱ ngáhana.” 
\p  
\v 36 ’Nda tjín. Nk'ie nga nga jaa̱n jái̱ xi kikie nda̱ xi kisatéjin já ndyjée̱, ¿yá xi mahi ji nga xu̱ta̱ha̱ ndo̱ kits'ín ma yjoho? 
\p  
\v 37 B'a̱ kitsú ndo̱: 
\p —Nda̱ xi tsase ni̱ma̱ha̱ ndo̱. 
\p A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —T'in, b'a̱ ta̱ n'e̱i̱ ko̱ ji. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsichutsubek'ún Jesu Marta̱ ko̱ Maria̱ 
\p  
\v 38 A̱s'a̱i kits'ínndju̱ú ni̱yáha̱ Jesu ko̱ tsichu nku nanki i̱chí. Xi tje̱hen yo̱ nku ta̱chju̱ún xi 'mi Marta̱ kits'ínkjáíhi̱n ni'yaha̱.  
\v 39 Maria̱ 'mi na̱ nichja Marta̱. Kui xi y'ejñat'a sjai Jesu nga tíbasínñjuhu̱ ni xi tínchja̱.  
\v 40 Tu̱nga kas'enta̱há ra̱ Marta̱ xá ṉkjún xi títs'ín. A̱s'a̱i j'aik'úhu̱n Jesu ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Ji chá maestru̱, ¿a najmi nkjún mahi nga ta̱kjín nichja kab'éne subana ngatentee̱ xóo̱? B'a̱ t'ihi̱n nga katasinko̱na. 
\p  
\v 41 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ji Marta̱, Marta̱, kas'enta̱ha ri ko̱ tífa nusihi̱n yjohi̱ ni ṉkjún xi tín'ei.  
\v 42 Tu̱nga nkuhú maha ni xi 'yún machjén. Maria̱ kaf'ájin ni xi ndoo̱ ko̱ najmi ch'a xi kjé'aha̱. 
\c 11  
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu xi nkú ts'ín chu̱baka̱á Nti̱a̱ná 
\r (Mt. 6:9-15; 7:7-11) 
\p  
\v 1 Nku ni̱yá nk'ie nga Jesu tínchja̱ko̱ Nti̱a̱ná, b'a̱ kitsúhu̱ nku nda̱ já ni'yakuyáha̱ nk'ie nga ja kamaha̱ nga kinchja̱ko̱ Nti̱a̱ná: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ta̱kúyani̱ xi nkú ts'ín tjíhin nga chu̱baka̱á Nti̱a̱ná, xi nkú ts'ín ta̱ Jua tsakúyaha̱ já ni'yakuyáha̱. 
\p  
\v 2 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Nk'ie nga chu̱bako̱o Nti̱a̱ná, b'i̱ ti̱xíún: 
\q1 Ji Na̱'mini̱ xi tinchin ndji̱o̱jmi ján, 
\q1 katenkjúhin xu̱ta̱. 
\q1 Ta̱texumani̱. 
\q1  
\v 3 Tjenni̱ nd'a̱i̱ nichine xi machjénni̱. 
\q1  
\v 4 N'e̱ndyjat'ani̱ ngatitsunni̱, 
\q1 xi nkú ts'ín ji̱n ta̱ n'endyjat'ai̱hi̱ xi ch'on ts'ínni̱. 
\q1 Najmi tu̱ 'ba̱i̱ntei nga ku̱i̱jne̱jii̱n nga chjút'ayák'unni̱. 
\p  
\v 5 B'i̱ ta̱ kitsú ya Jesu: 
\p —K'úéjñaha̱ ra̱á tsa tjín xi tíjñaha̱ nku nda̱ amigo̱ xi ku̱i̱chúsehe̱ masen ni̱stje̱n nga b'a̱ ku̱i̱tsu̱hu̱: “Ji nda̱, n'e̱k'ieyaní i̱chí ni xi ts'inkjén xi kj'uaisena.  
\v 6 A̱t'aha̱ nku nda̱ amigo̱na̱ kj'uaisena xi kjin kanibáha ko̱ najmi tjínna ni xi tsjaha̱.”  
\v 7 Tsa b'a̱ ts'i̱ín, nda̱ xinkuu̱ xi tíjña a̱ya ján najmi b'a̱ ku̱i̱tsu̱hu̱: “Najmi tu̱ n'estiní. Ja tjíchja a̱nkju̱o̱ ko̱ ntína̱ ja kjintusúnko̱na kamo̱. Najmi ta̱ ma bisíntje̱henna nga tsjaha ni xi tíbinchi.”  
\v 8 An b'a̱ tíxinnu̱u. Ndaha tsa najmi ku̱i̱síntje̱n nga tsjáha̱ ni xi tíbanki ndo̱ a̱t'aha̱ nda̱ amigo̱ho̱ maha, tu̱nga ku̱i̱síntje̱hén a̱t'aha̱ kju̱a̱sti títsjá ndo̱ ko̱ tsjáha̱ ngayjee̱ ni xi machjéhe̱n. 
\p  
\v 9 ’Ko̱ an b'a̱ ta̱ tíxinnu̱u. Ti̱nchíú, ko̱ Nti̱a̱ná tsjánu̱u. Ti̱nchísjo, ko̱ sa̱kúnu̱u. N'e̱kjano a̱nkju̱o̱, ko̱ chjúx'ánu̱u.  
\v 10 A̱t'aha̱ ngatentee̱ xi banki ts'ínkjáíhi̱n. Xi bangisjai sakúhu̱. Ko̱ xi ts'ínkjane a̱nkju̱o̱ chjux'áha̱.  
\v 11 ¿A tjín a̱jinnu̱u xi tí'mi na̱'mi xi tu̱ ye̱hé tsjáha̱ ntíhi nk'ie nga tji̱o̱ ku̱a̱nkihi̱?  
\v 12 Tsa chj'o̱ó ku̱a̱nki ntíhi̱, ¿a tu̱ chándayáhá tsjáha̱?  
\v 13 Santaha ko̱ jun xi ch'onk'un yo nga 'bo̱ho̱o ni xi nda ntínu̱u. ¿A najmi tu̱ sahá Na̱'minu̱u xi tíjña ndji̱o̱jmi ján 'yún tsjá saha̱ Espiri̱tu̱ Santo̱ xu̱ta̱ xi ku̱a̱nkihi̱? 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu nda̱ninda Beelzebu 
\r (Mt. 12:22-30; Mr. 3:20-27) 
\p  
\v 14 Nk'ie nga tím'osje Jesu nku nda̱ninda xi kits'ín ni̱ma̱'aha̱ nku nda̱, a̱skahan nga tsitju nda̱nindoo̱, kama kinchja̱ ndo̱. Tu̱ ni xí kama nkjúhún ra̱ xu̱ta̱.  
\v 15 Tu̱nga tjíhín xi b'a̱ i̱ncha kitsú: 
\p —Nga'yúhu̱n nda̱ninda Beelzebu xi nda̱ k'aku̱hu̱ jánindoo̱ tím'osjeko̱ho nda̱i̱ jánindoo̱. 
\p  
\v 16 Tjín ngá xi kikjut'ayák'un Jesu ko̱ tsankihi̱ nga ts'i̱ín nku kju̱a̱nkjún xi ku̱a̱kúchji nga Nti̱a̱ná kits'ín nibáha̱.  
\v 17 Tu̱nga behé Jesu ni xi títs'ínnkjink'un jóo̱, kui nga b'a̱ kitsúhu̱ ra̱: 
\p —Tsa xu̱ta̱ xi tjíntu má batéxuma nku nda̱ rei̱ ta̱ kuihi fi kontra̱ha̱ xinkjín, ta̱ kuihi i̱ncha ngju̱á tiya nankihi̱. Ndzjoya xi nkuhú ni'ya tjíntu tsa ts'ínstiko̱ xinkjín.  
\v 18 B'a̱ ta̱ ts'ín tíjña ts'e̱ nda̱nindoo̱. Tsa Satana ta̱ kuihi ngju̱a̱i̱ kontra̱ subaha̱ yjoho̱, ¿nkú ts'ín tse ku̱i̱chúkju̱a̱ha̱ ra̱ nga ku̱a̱téxuma? B'a̱ tíxian a̱t'aha̱ b'a̱ tíbixíún nga nga'yúhu̱n nda̱ninda Beelzebu tím'osjéko̱hona jánindoo̱.  
\v 19 Ko̱ tsa nga'yúhu̱n nda̱ninda Beelzebu tím'osjéko̱hona jánindoo̱, tíbixíún, ¿yá xi ts'e̱ nga'yún xi m'osjeko̱ho jánindoo̱ já ts'a̱jun? B'a̱ ts'ín ta̱ kuihi jóo̱ bakúchji nga najmi na̱xu̱ tjíntuyánu̱u.  
\v 20 Tu̱nga tsa nga'yúhu̱n Nti̱a̱ná tím'osjéko̱hona jánindoo̱, kui xi tsuhu̱ ra̱ nk'ie nga ja j'ai ni̱stjin nga ja tíbatéxuma Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 21 ’Nk'ie nga nku nda̱ xi 'yún tjíhi̱n nga'yún tjíndaha̱ yjoho̱ nga kja̱án ko̱ tíkunntá ni'yaha̱, najmi ch'a xi ka̱ma ts'i̱ínko̱ ni xi tjíntuhu̱.  
\v 22 Tu̱nga tsa f'ai nku xi 'yún tjín saha̱ nga'yún nga kui, ts'i̱ín ngana̱ha̱ ko̱ kje'áha̱ ngayjee̱ ni xi ts'ínchjén nga kján. A̱s'a̱i bakj'á ni xi tjíntu a̱yoo̱.  
\v 23 Xi najmi an mako̱na, kui xi xu̱ta̱ kontra̱na̱. Xi najmi tíf'áyako̱na, kui xi tíbaténdzjo. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu ni xi maha̱ xu̱ta̱ 
\r (Mt. 12:43-45) 
\p  
\v 24 ’Nk'ie nga nku nda̱ninda bitjujíhi̱n nku nda̱, fatsú'basún a̱nte kixiu̱ nga bangisjai má nga ts'i̱ínkj'áíya. Nk'ie nga najmi sakúhu̱ a̱nte, a̱s'a̱i b'a̱ tsu: “Tu̱ sahá kfin ngáhana ni'yana̱ má tsitja.”  
\v 25 Nk'ie nga b'óya ngáha, ja kichjuchá ko̱ ja tjínda ni'yoo̱ nga f'aise ngáha̱ ra̱.  
\v 26 A̱s'a̱i fikj'á sa yatu jáninda xi 'yún ch'onk'un sa nga kui ko̱ ngatentee̱ i̱ncha fas'enjihi̱n ndo̱. Ko̱ máha nda̱ xu'bo̱, 'yún ch'on ts'ín b'ejña a̱skahan nk'ie nga tjuhun. 
\p  
\v 27 Nk'ie nga b'a̱ títsu Jesu, a̱s'a̱i kikjintáya nku ta̱chju̱ún xi síjñajihi̱n xu̱ta̱ nkjiu̱n: 
\p —¡Á b'a̱ nda tjíhin ts'e̱ ta̱chju̱ún xi kitsihi̱n ji ko̱ kits'íncháha ri! 
\p  
\v 28 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¡Á ní b'a̱ nda tjíhin ts'e̱ xu̱ta̱ xi basínñjuhu̱ ra̱ éhe̱n Nti̱a̱ná ko̱ ts'íntjusun! 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu xu̱ta̱ xi mjehe̱ sku̱e̱ kju̱a̱nkjún 
\r (Mt. 12:38-42; Mr. 8:12) 
\p  
\v 29 Nk'ie nga ja kama ñjakú ṉkjún sa xu̱ta̱, a̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ch'onk'un xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱. Kju̱a̱nkjún i̱ncha mjehe̱ sku̱e̱, tu̱nga najmi sa̱kúhú ra̱ kju̱a̱nkjún. Tu̱ ni xi kamat'aihín nda̱ profeta̱ Jona nk'ie, tu̱ kuihí kju̱a̱nkjún xi s'e̱jña chjihi̱ xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱.  
\v 30 A̱t'aha̱ xi nkú ts'ín kits'ínchjén Nti̱a̱ná Jona nga kitsjáha̱ éhe̱n xu̱ta̱ nanki Nini̱ve̱, b'a̱ ta̱ ts'ín ts'i̱ínchjén Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n nga tsjáha̱ éhe̱n xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱. 
\p  
\v 31 ’Na̱rei̱na̱ xi tsatéxuma nanki Saba ku̱i̱síntje̱nko̱ xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱ nk'ie nga ku̱i̱chú ni̱stjin nga cha̱se̱he̱ ni xi kits'ín nga nkúnkú xu̱ta̱. Kui xi ts'i̱ínko̱kju̱a̱ha̱ xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱, a̱t'aha̱ kui xi 'yún kjin nibaha nga j'aisínñjuhu̱ kju̱a̱nkjink'uhu̱n Salomon. Nd'a̱i̱ bi, e̱i̱ tíjña nku xi 'yún nk'a tje̱n sa nga Salomon.  
\v 32 Ko̱ xu̱ta̱ xi y'entu nanki Nini̱ve̱ ku̱i̱síntje̱nko̱ xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱ nk'ie nga ku̱i̱chú ni̱stjin nga cha̱se̱he̱ ni xi kits'ín nga nkúnkú xu̱ta̱. Kui xi ts'i̱ínko̱kju̱a̱ha̱ xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱, a̱t'aha̱ kui xi ngjikj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱ nk'ie nga Jona y'éni̱jmíhi̱ éhe̱n Nti̱a̱ná. Nd'a̱i̱ bi, e̱i̱ tíjña nku xi 'yún nk'a tje̱n sa nga Jona. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu xi nkú ts'ín ni xi ma chjiná 
\r (Mt. 5:15; 6:22-23) 
\p  
\v 33 ’Najmi tjín xi b'éti nku nd'í ko̱ a̱s'a̱i b'éjña 'ma ko̱ tsa b'éjñanki kintehe̱ nku kaxa̱. B'éjña nk'a ní tu̱ xi s'e̱ ndzjehe̱n ra̱ xu̱ta̱ xi kju̱a̱s'ehen a̱yoo̱.  
\v 34 Tunkuin, kui xi nkú joyaha nku nd'í xi ts'ín ndzjehe̱n yjonintehi̱. Tsa tunkuin fas'en ni xi nda, ngayjee̱ yjonintehi̱ s'e ndzjehe̱n. Tu̱nga tsa ni xi najmi nda fas'en tunkuin, ngayjee̱ yjonintehi̱ s'e jyuhu̱n.  
\v 35 Chíhi̱n nga najmi tu̱ ka̱ma jyun nd'í nda xi tíjñajihin.  
\v 36 Tsa ngayjee̱ yjonintehi̱ tjíhi̱n nd'í ko̱ tsa najmi tjín má jyunt'aha̱, ka̱ma ndzjen sisihin xi nkú joyaha tsa tíbat'ai nku nd'í xi títs'ín ndzjehin. 
\s1 B'i̱ ts'ín y'échjit'ain Jesu sin xi y'a já fariseo̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ 
\r (Mt. 23:1-36; Mr. 12:38-40; Lc. 20:45-47) 
\p  
\v 37 Nk'ie nga ja kamaha̱ Jesu nga kinchja̱, a̱s'a̱i nku nda̱ fariseo̱ tsankihi̱ nga ngju̱a̱i̱ kjineko̱ho̱ ni̱ñu̱ ni'yaha̱. Kui nga jas'ehen Jesu ni'yaha̱ ndo̱ ko̱ y'ejñat'a yámixo̱.  
\v 38 Kama nkjúhu̱n nda̱ fariseo̱ nk'ie nga kikie nga najmi tsanéjnu ntsja Jesu kintehe̱ ni nga kikjine ni̱ñu̱ xi nkú ts'ín tíjñaha̱ sinchóo̱.  
\v 39 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu nga kinchja̱ko̱ nda̱ fariseo̱: 
\p —Jun xi 'minu̱u já fariseo̱, jun xi nkú joyaha tasa̱ ko̱ ta̱ba̱ xi tu̱ na̱tsihi̱n kin'echuhún ra̱, tu̱nga kitsejíhín kju̱a̱nkjintak'unnu̱u kju̱a̱ndyjé ko̱ kju̱a̱ch'onk'un.  
\v 40 ¡Jun já chi̱ni! Nti̱a̱ná kits'ínnda na̱tsiu̱n ko̱ ta̱ kits'ínnda a̱yoo̱.  
\v 41 Tu̱ sa ní ni xi tjínnu̱u, yo̱ tjehe̱n ru̱u xu̱ta̱ x'a̱n to̱on chje̱. B'a̱ ts'ín je ka̱mahanu ma nginku̱n Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 42 ’¡Ni̱ma̱ rú n'ehenu jun, já fariseo̱! 'Bo̱ho̱ Nti̱a̱ná nku tíkjá na̱jún chi̱nko̱ ko̱ xka̱ ruda̱ ko̱ ngayjee̱ xka̱ sinjne̱ xi nkú nga ts'ín tjít'a kju̱a̱téxumoo̱, tu̱nga n'echayanú ni xi na̱xu̱ nginku̱n Nti̱aná ko̱ kju̱a̱tjoho̱ Nti̱a̱ná. Kuihí ni xu'bi̱ xi tjíhin nga n'o̱o, ko̱ najmi tjíhin nga n'e̱chayo nga n'o̱o ni xingisoo̱ xi tjít'a.  
\v 43 ¡Ni̱ma̱ rú n'ehenu jun, já fariseo̱! A̱t'aha̱ n'e mjo nga ku̱i̱ntsu̱ba̱sun yáxile̱ xi tíi̱ncha títjun a̱ya ni'ya sinagoga̱ ko̱ nga tsjo ts'ín súniñanu̱u ni̱yátée̱.  
\v 44 ¡Ni̱ma̱ rú n'ehenu, já maestru̱hu̱ kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ já fariseo̱! ¡A̱t'aha̱ tu̱ tsjohónu̱u bakuchíú xi nkú ts'ín yankjún Nti̱a̱ná! Xi nkú joyaha tsjó xi najmi kjintu chji jun, xi b'emasún xu̱ta̱ nga ndaha najmi be. 
\p  
\v 45 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú nku nda̱ maestru̱hu̱ kju̱a̱téxumoo̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, nk'ie nga b'a̱ tíbixín, ko̱ ji̱n ta̱ ch'on tí'mini̱. 
\p  
\v 46 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¡Ni̱ma̱ rú n'ehenu ko̱ jun, já maestru̱hu̱ kju̱a̱téxumoo̱! A̱t'aha̱ ch'á xi najmi chúkju̱a̱ha̱ xu̱ta̱ n'ek'anjiu, tu̱nga máha jun, ndaha̱chí najmi i̱ncha n'o nga'yún nga n'etjusun niu̱.  
\v 47 ¡Ni̱ma̱ rú n'ehenu! A̱t'aha̱ n'endo tsjóho̱ já profeta̱ xi kits'ínk'ien ntje̱ chánu̱u.  
\v 48 B'a̱ ts'ín bakuchjí kixi̱hinu nga tjínkuhu̱ k'un ni xi kits'ín ntje̱ chánu̱u. A̱t'aha̱ kui xi i̱ncha kits'ínk'ien já profeta̱ ko̱ jun n'endoho̱o tsjó. 
\p  
\v 49 ’Kui nga b'a̱ kitsúhu Nti̱a̱ná xi be tu̱ mí nihí ni: “Ts'inkjísehe̱ já profeta̱ ko̱ já postru̱ xu̱ta̱ xu'bo̱. K'u̱a̱ xi ts'i̱ínk'ien ko̱ k'u̱a̱ xi tsjénnki unkie.”  
\v 50 B'a̱ ts'ín n'e̱nijéhe̱ ra̱ xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱ jní xi tsaténdzjo ngayjee̱ já profeta̱ santa nkúhu nga kamanda a̱sunntee̱ ko̱ santaha nd'a̱i̱.  
\v 51 Ch'a̱tuts'i̱hi̱n ra̱ jníhi̱ Abel santaha jníhi̱ Zacaria̱ xi kin'ek'ient'á na̱chan chje̱ xi kjijña a̱nkjín ni̱nku̱. Kui nga b'a̱ tíxihi̱nnu̱u nga n'e̱nijéhe̱ ra̱ xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱ ngayjee̱ ni xu'bo̱.  
\v 52 ¡Ni̱ma̱ rú n'ehenu jun, já maestru̱hu̱ kju̱a̱téxumoo̱! Ja kichju'óho̱o xu̱ta̱ yubi̱ xi bix'áko̱ho a̱nkju̱a̱ má nga tíjña kju̱a̱nkjink'uu̱n. Jun najmi bitjas'o̱on ko̱ ta̱ b'ech'óho̱o xu̱ta̱ xi mjehe̱ kju̱a̱s'en yo̱. 
\p  
\v 53 Nk'ie nga b'a̱ kitsú Jesu, já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ já fariseo̱ tu̱ ni xí najmi kisasíhín ra̱ ni xi kitsú Jesu. Kui nga nkjin tíkjá ni xi kingjásjaiyaha̱ ra̱  
\v 54 tu̱ xi ts'i̱ínkijnejihin Jesu nga ku̱i̱nchja̱ nku én xi najmi b'a̱ tjín. I̱ncha tsangisjai ni̱yá xi nkú ts'ín ka̱ma kju̱a̱téjénehe. 
\c 12  
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu xu̱ta̱ xi tsjoho̱ bakúchji nga benkjún Nti̱a̱ná 
\p  
\v 1 Tu̱ ni xí kama ñjakú ṉkjúhún xu̱ta̱ nga ta̱ kui ta̱ maha tíi̱ncha basinne'yún xinkjín. A̱s'a̱i já ni'yakuyáha̱ Jesu kinchja̱ko̱ títjun: 
\p —Chúhu̱un yjonu̱u xi nkú ts'ín nkaha̱ já fariseo̱. Kui xi bakúchji nga 'yún benkjún Nti̱a̱ná tu̱ xi b'a̱ ts'ín b'é'maha ni ch'onk'un xi tjíntujíhi̱n.  
\v 2 A̱t'aha̱ najmi tjín ni xi 'ma tjítjo xi najmi cha̱, ko̱ najmi tjín ni xi tíjña 'ma xi najmi s'e̱jña chji.  
\v 3 Kui b'a̱ maha, ngayjee̱ ni xi kichubahanu má jyuu̱n, kui xi ku̱i̱nú'yá ngáha má ndzjee̱n. Ko̱ én se̱n xi kik'inyoho̱o xinki̱u a̱ya 'manu̱u, kui xi ch'i̱íyako̱ ngáha a̱sun nk'a ni'yoo̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu yá xi tjíhin nga ku̱i̱nkjún 
\r (Mt. 10:28-33) 
\p  
\v 4 ’Jun, já amigo̱na̱, b'a̱ tíxinnu̱u. Najmi tu̱ binkjun xi tu̱ yjonintee̱hé maha̱ ts'ínk'ien ko̱ a̱skahan najmi ta̱ tjín nkú ts'i̱ín saha.  
\v 5 Xínyanu̱u yá xi tjíhin nga ku̱i̱nkjún. Ti̱nkjún xi a̱skahan nga ts'i̱ínk'ien yjonintee̱, tjíhi̱n nga'yún nga ts'i̱ínkji nga̱k'i̱e̱n. Joho̱n, kuihí xu'bo̱ xi ti̱nkjún.  
\v 6 ¿A najmi mahá tsa tu̱ xí nanki chjíhí ch'a nga satéña un ni̱se xi̱ tíntí? Ndaha tsa b'a̱ ma, tu̱nga najmi ts'ínchayahá Nti̱a̱ná ndaha nku ni̱see̱.  
\v 7 Nga̱t'a ts'a̱jun bi, santaha ngayjee̱ ntsja̱ku tjín xki̱hi̱ Na̱'minu̱u. Kui kju̱a̱ha nga najmi tu̱ binkjuhunnu, a̱t'aha̱ jun xi 'yún chjí so nga nkjin ni̱se. 
\p  
\v 8 ’Ko̱ b'a̱ tíxinnu̱u. Ngayjee̱ xi ts'i̱ínkie yjoho̱ nga bena nginku̱n xu̱ta̱, Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n ta̱ ts'i̱ínkie yjoho̱ nga be xu̱to̱ nginku̱n ntítsjehe̱ Nti̱a̱ná.  
\v 9 Tu̱nga xi najmi ts'i̱ínkie yjoho̱ nga bena nginku̱n xu̱ta̱, ko̱ an ta̱ najmi ts'inkíé yjona̱ nga be xu̱to̱ nginku̱n ntítsjehe̱ Nti̱a̱ná.  
\v 10 Ko̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ xi nkú ku̱i̱tsu̱hu̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n, ka̱ma ndyjat'aha̱. Tu̱nga xi ch'on ku̱i̱tsu̱hu̱ Espiri̱tu̱ Santo̱, najmi ta̱ ka̱ma ndyjat'aha̱ ra̱.  
\v 11 Nk'ie nga ngju̱a̱i̱ko̱nu̱u xu̱ta̱ ni'ya sinagoga̱ ko̱ tsa nginku̱n já jue ko̱ tsa nginku̱n já tjíxóo̱, najmi tu̱ fanta̱ha̱ ru̱u yjonu̱u xi nkú ts'ín n'ek'óyo ni xi k'úínnu̱u ko̱ mí éhen xi ku̱i̱xíún.  
\v 12 A̱t'aha̱ kui chu̱ba̱ xu'bo̱ Espiri̱tu̱ Santo̱ ku̱i̱tsu̱yanu̱u mí ni xi tjíhin nga ku̱i̱xíún. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu xu̱ta̱ xi 'yún mjehe̱ kju̱a̱nchi̱ná 
\p  
\v 13 A̱s'a̱i kinchja̱ nku nda̱ xi síjñajihi̱n xu̱ta̱ nkjiu̱n: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, b'a̱ t'ihi̱n nda̱ nts'é nga katakjányako̱na ni xi y'éjña na̱'mini̱. 
\p  
\v 14 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ji nda̱, ¿yá xi y'ét'a xána nga nda̱ jue ka̱manu̱u ko̱ a ra̱ nku nda̱ xi ku̱a̱kjánya ni xi tjíhi̱n xu̱ta̱? 
\p  
\v 15 B'i̱ kitsú sa Jesu nga kinchja̱ko̱ xu̱ta̱ xi kabincha yo̱: 
\p —Cha̱so̱o ko̱ chúhu̱un yjonu̱u. Najmi tu̱ n'e mjo ni xi tjíhi̱n xu̱ta̱ xingisoo̱. Najmi tsa tu̱ nga̱t'aha̱ nga tse ni xi tjíhi̱n xu̱ta̱ nga 'yún nda ts'ín k'úéntu. 
\p  
\v 16 A̱s'a̱i y'éjña chu̱ba̱ya Jesu nga tsakúya: 
\p —Jñáha̱ nku nda̱ nchi̱ná tu̱ ni xí ndahá kitsjá nintje̱.  
\v 17 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú ani̱ma̱ha̱: “¿Mí nihi xi ts'ian? Najmi tjínna má k'uetjá ni xi kama chána.”  
\v 18 Ko̱ b'a̱ kitsú ya ani̱ma̱ha̱: “Kui nii̱ xi ts'ian. Ts'inxúnta ni'ya xi tíi̱nchana má nga f'atjá ni xi kama chána ko̱ kj'a̱í xi 'yún i sa ts'inndá ngáhana. Yo̱ kj'uatjá niu̱ ko̱ ngayjee̱ ni xi tjínna.  
\v 19 A̱s'a̱i b'a̱ xíhi̱n yjona̱: Ji nda̱, nkjin ṉkjún maha ni xi tjítjohi. 'Yún nkjin nú ka̱maha̱. Tu̱ sahá n'e̱kj'áíyai, chi̱ne̱i, s'i̱ ko̱ tsjo kat'ehi.”  
\v 20 Tu̱nga b'a̱há kitsú Nti̱a̱ná: “Ji nda̱ chi̱ni, kui ni̱stje̱n xu'bi̱ ku̱a̱yáí. Ni xi tjítjohi, ¿yá xi ka̱ma ts'e̱?” 
\p  
\v 21 ’B'a̱ mat'ain xu̱ta̱ xi b'ékúhu̱ yjoho̱ kju̱a̱nchi̱ná. Kui xi x'a̱n nginku̱n Nti̱a̱ná. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga Nti̱a̱ná kuhu̱n ntíhi̱ 
\r (Mt. 6:25-34) 
\p  
\v 22 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ já ni'yakuyáha̱: 
\p —Kui kju̱a̱ha nga b'a̱ tíxihi̱nnu̱u. Najmi tu̱ fanta̱ha̱ ru̱u yjonu̱u ni xi machjénnu̱u, mí nihi xi chi̱no̱o. Ta̱ ndaha najmi tu̱ fanta̱ha̱ ru̱u yjonu̱u ni xi machjéhe̱n yjonintenu̱u, mí najyuhun xi ndyjo̱o.  
\v 23 Nk'ie ní nga ku̱i̱ntsu̱bo̱o, kui ní nihi xi 'yún chjíhi̱ ra̱ nga nichinee̱, ko̱ yjonintenu̱u, kui xi 'yún chjíhi̱ ra̱ nga najyuu̱n.  
\v 24 Cha̱so̱ho̱ ni̱see̱. Najmi b'éntje̱, najmi b'ékú, najmi tjíhi̱n ni'ya xi má nga f'átjo nichinehe̱. Tu̱nga tsjáhá ra̱ Nti̱a̱ná nichine. Ko̱ jun, ¿a najmi 'yúhún chjí so nga ni̱see̱?  
\v 25 Ko̱ ndaha tsa 'yún kjúánta̱ha̱ ru̱u yjonu̱u tu̱ xi sáhanu masen metru̱, najmi tjín xi nkú ts'ín sáhanu masen metru̱.  
\v 26 Tsa najmi manu̱u n'o ni xi i̱chí, ¿á jun tífanta̱ha̱ ru̱u yjonu̱u ni xingisoo̱? 
\p  
\v 27 ’Cha̱se̱ chu̱ba̱yoho̱o xi nkú ts'ín sá naxúu̱. Najmi ts'ínxá ko̱ najmi ts'ínnda nachjún. Tu̱nga an b'a̱ tíxinnu̱u nga ta̱ ndaha nda̱ rei̱ Salomon xi 'yún chánka kama ni̱stjin nk'ie, najmi b'a̱ k'un najyun xi kingja xi nkúhu naxúu̱.  
\v 28 Tsa Nti̱a̱ná b'a̱ tsjo ts'ínk'íéntu jñá xi chu̱ba̱ ma cháhá, xi nd'a̱i̱ ma chá ko̱ ndyjunni̱ ku̱i̱ti̱, ¿a najmi tu̱ sahá 'yún tsjá sanu̱u najyun xi ndyjo̱o jun xi 'yún chjí so nga jñóo̱? ¡Á b'a̱ 'yún i̱chí s'ejihi̱nnu̱u Nti̱a̱ná!  
\v 29 Kui b'a̱ maha, najmi tu̱ b'ejña títjun nga ni xi chi̱no̱o ko̱ ni xi s'i̱u ku̱i̱nchísjo. Najmi tu̱ kui kju̱a̱baha̱ niu̱ kas'enu̱u.  
\v 30 A̱t'aha̱ ngayjee̱ ni xu'bi̱ bangisjai xu̱ta̱ xi tjín a̱sunntee̱, tu̱nga jahá be Na̱'minu̱u nga machjénnu̱u ni xu'bi̱.  
\v 31 Tjehe̱nnto nga katatéxumanu̱u Nti̱a̱ná ko̱ b'a̱ ts'ín tu̱ k'u̱a̱i̱suhúnnu̱u ni xu'bi̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu kju̱a̱nchi̱nóo̱ 
\r (Mt. 6:19-21) 
\p  
\v 32 ’Najmi tu̱ binkjun, chu̱tsa̱nka̱ tíntína̱. A̱t'aha̱ tsjo tjíhi̱n Na̱'minu̱u nga tsjánu̱u nga ku̱i̱tjás'e̱njiun xi nkú ts'ín batéxuma.  
\v 33 Ta̱teño ni xi tjínnu̱u ko̱ tjoho̱on xu̱ta̱ x'a̱n. T'ekú ni xi najmi maha̱ batsun. Ch'a̱tjó ndji̱o̱jmi ján ni xi ts'i̱ín nchi̱ná sínnu̱u, má najmi ma fas'en já ndyjé ko̱ ta̱ ndaha xubíu̱ najmi maha̱ bate.  
\v 34 B'a̱ tíxinnu̱u a̱t'aha̱ má nga tíjña kju̱a̱nchi̱nánu̱u, yo̱ ta̱ tíjña ani̱ma̱nu̱u. 
\p  
\v 35 ’T'endo yjonu̱u ko̱ t'etíú nd'ínu̱u.  
\v 36 B'a̱ n'o̱o xi nkú ts'ín já musu̱ xi i̱ncha kuyá nga kj'u̱a̱í nda̱ nti̱a̱ha̱ xi kafí kju̱a̱bixan, xi nk'ie nga f'ai tu̱ tje̱n'yún chjux'áhá ra̱ a̱nkju̱o̱.  
\v 37 Á b'a̱ nda tjíhin ts'e̱ já musu̱ xi tjíntujíhin nk'ie nga kj'u̱a̱íhi nda̱ nti̱a̱ha̱. Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Ni xi ts'i̱ín nda̱nti̱o̱ tu̱ nga̱t'aha̱ nga tíchuyáha̱, k'u̱énda yjoho̱ nga ts'i̱ínk'íéntut'á yámixo̱ já musu̱ ko̱ tsjáha̱ ni̱ñu̱.  
\v 38 Á b'a̱ nda tjíhin ts'e̱ já musu̱ xu'bo̱ tsa tjíntu tík'un nk'ie nga kj'u̱a̱í nda̱ nti̱a̱ha̱, ndaha tsa masen ni̱stje̱n ko̱ ndaha tsa ja tífi ma sen. 
\p  
\v 39 ’Katumankjinnu̱u ni xu'bi̱. Tsa be títjun nda̱ xi ts'e̱ ni'yoo̱ mí chu̱ba̱ha kj'u̱a̱í nda̱ ndyjée̱, ta̱ k'úéjña nda. Najmi tsjánte tsa nda̱ ndyjée̱ kju̱a̱s'en kju̱a̱'yún ni'yaha̱.  
\v 40 B'a̱ ts'ín ta̱ ti̱ntsu̱ba̱ ndahanu ko̱ jun, a̱t'aha̱ chu̱ba̱ nga najmi tíchuyóho̱o kj'u̱a̱í Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku nda̱ musu̱ xi na̱xu̱ fiko̱ xáha̱ 
\r (Mt. 24:45-51) 
\p  
\v 41 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Simon Pedro̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ¿a ji̱n ts'a̱ji̱n én xi kuachubai, a ra̱ ko̱hó xu̱ta̱? 
\p  
\v 42 B'i̱ kitsú Nda̱ Nti̱a̱ná: 
\p —¿Yá nda̱ musu̱hu xi na̱xu̱ fiko̱ xáha̱ ko̱ xi nkjink'un, xi nda̱ nti̱a̱ha̱ kitsjá xáha̱ nga kui xi tsjáha̱ nichine já musu̱ xingisoo̱ nk'ie nga ku̱i̱chú chu̱ba̱?  
\v 43 ¡Á b'a̱ nda tjíhin ts'e̱ nda̱ musu̱ xu'bi̱ tsa b'a̱ títs'ín nk'ie nga kj'u̱a̱í nda̱ nti̱a̱ha̱!  
\v 44 Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Nda̱ nti̱a̱ha̱ ts'i̱ín kunntáha̱ ngayjee̱ ni xi tjíhi̱n.  
\v 45 Tu̱nga tsa b'i̱ ts'ín ts'i̱ínnkjink'un nda̱ musu̱ xu'bi̱: “K'u̱a̱ndaya saha̱ nda̱ nti̱a̱na̱ nga kj'u̱a̱í.” A̱s'a̱i k'u̱éhe̱ já musu̱ ko̱ jminchjín musu̱ xingisoo̱ ko̱ nga kji̱ne̱ ko̱ k'úí ko̱ ka̱ma ch'i̱.  
\v 46 Tsa tu̱ kj'u̱a̱íhí nda̱ nti̱a̱ha̱ nda̱ musu̱ xu'bi̱ ni̱stjin xi najmi tíkuyáha̱ ko̱ chu̱ba̱ xi najmi be, 'yún ndjá ts'i̱ínnijéhe̱ nda̱ nti̱a̱ha̱ xi nkú ts'ín n'enijéhe̱ xu̱ta̱ xi najmi mjehe̱ s'ejihi̱n Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 47 ’Nda̱ musu̱ xi be ni xi mjehe̱ nda̱ nti̱a̱ha̱ ko̱ najmi b'énda yjoho̱ ko̱ ta̱ ndaha najmi ts'íntjusun ni xi mjehe̱ nda̱ nti̱a̱ha̱, kui xi nkjin ni̱yá s'e̱he̱.  
\v 48 Tu̱nga nda̱ musu̱ xi najmi be ni xi mjehe̱ nda̱ nti̱a̱ha̱ ko̱ títs'ín ni xi tjíhin nga n'e̱ kju̱a̱ha̱ ra̱, kui xi chuba ni̱yá s'e̱he̱. A̱t'aha̱ ngayjee̱ xi ts'ati ni xi kits'ínkjáíhi̱n, kui xi ta̱ ts'ati ni xi ku̱i̱nchí ngáha̱ ra̱. Ko̱ xi 'yún tse ni xi kin'e kunntá, kui xi ta̱ 'yún tse ni xi n'e̱nisi ngáha̱ ra̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Jesu nga kui nga̱t'aha̱ ku̱a̱kjányaha yjoho̱ xu̱ta̱ 
\r (Mt. 10:34-36) 
\p  
\v 49 ’An jái̱k'iet'á nd'íá a̱sunntei̱ ko̱ mangimjena nga ku̱i̱ti̱ kai.  
\v 50 Tu̱nga tjíhin ni nga nku kju̱a̱ni̱ma̱ xi tu̱ xí chánkahá kj'u̱a̱jian. Un ṉkjún tíbena ko̱ b'a̱ ka̱mana santaha nkúhu nga ku̱i̱chú ni̱stjin nga ku̱i̱tjusun niu̱.  
\v 51 ¿A b'a̱ manu̱u nga kju̱a̱jyu jái̱ tsja a̱sunntei̱? An b'a̱ tíxinnu̱u nga najmi. Tu̱ xi kju̱a̱kjánya níhi yjoho̱ xu̱ta̱ jái̱hina.  
\v 52 A̱t'aha̱ nd'a̱i̱ ch'a̱tuts'i̱hi̱n ra̱ nga ku̱a̱kjánya yjoho̱ má nga tjíntu un xu̱ta̱. Jan ngju̱a̱i̱ kontra̱ha̱ jo, ko̱ xi joo̱ ngju̱a̱i̱ kontra̱ha̱ xi joo̱n.  
\v 53 Xi tí'mi na̱'mi ngju̱a̱i̱ kontra̱ha̱ ntíhi̱, ko̱ xi tí'mi ntí ngju̱a̱i̱ kontra̱ha̱ na̱'mihi̱. Xi tí'mi na̱a ngju̱a̱i̱ kontra̱ha̱ ta̱kjíhi̱n, ko̱ xi tí'mi ta̱kjín ngju̱a̱i̱ kontra̱ha̱ na̱aha̱. Xi tí'mi na̱ nchí'ya ngju̱a̱i̱ kontra̱ha̱ na̱ a̱ntaha̱, ko̱ xi tí'mi na̱ a̱nta ngju̱a̱i̱ kontra̱ha̱ na̱ nchí'yaha̱. 
\s1 B'i̱ kitsúhu̱ Jesu xu̱ta̱ nk'ie nga najmi tímankjihi̱n ni̱stjin xi y'a 
\r (Mt. 16:1-4; Mr. 8:11-13) 
\p  
\v 54 B'a̱ ta̱ kitsú ya Jesu nga kinchja̱ko̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n: 
\p —Nk'ie nga yo nga nibá ni̱nti̱ xi tje̱hen má fintjai ts'íu̱, a̱s'a̱i: “Tsí k'u̱a̱” bixíún, ko̱ b'a̱ ma.  
\v 55 Ko̱ nk'ie nga tsjen ntjo̱ sje, a̱s'a̱i: “Ka̱ma sje” bixíún, ko̱ b'a̱ ma.  
\v 56 ¡Xu̱ta̱ xi tu̱ tsjohó ra̱ bakúchji xi nkú ts'ín benkjún Nti̱a̱ná! Mankjinnu̱u ni xi ma chji nk'a ján ko̱ t'anankiu̱, tu̱nga, ¿á najmi tímankjihi̱nnu̱u ni̱stjin xi kich'ahanu nd'a̱i̱? 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga k'úéndaka̱á xinki̱á 
\r (Mt. 5:25-26) 
\p  
\v 57 ’¿Á najmi n'enkjíntak'un su̱ba̱hanu ni xi nda tjín nginku̱n Nti̱a̱ná?  
\v 58 Tsa tjín xi tíbatéjénehi ko̱ tje̱nko̱i̱ nga tí'miko̱i̱ nginku̱n nda̱ tjíxóo̱, chu̱bako̱ndai nga tje̱nko̱ sai a̱ya ni̱yóo̱, tu̱ xi najmi ngju̱a̱i̱ko̱ho ri nginku̱n nda̱ jue. A̱t'aha̱ tsa nginku̱n nda̱ jue ngju̱a̱i̱ko̱hi, a̱s'a̱i nda̱ jue ts'i̱ínkjas'ehin a̱ya ntsja nda̱ xi kunntá nu̱ba̱yóo̱ ko̱ kui xi ngju̱áya'yíhin.  
\v 59 B'a̱ tíxihin nga najmi ku̱i̱tjui yo̱ santa nkúhu nga k'úéchjíyjei to̱on xi tje̱hin. 
\c 13  
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga tjíhin nga ngju̱a̱i̱kj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱ xu̱ta̱ 
\p  
\v 1 Kui ni̱stjin xu'bo̱ kabincha yo̱ k'u̱a̱ xi kitsúyaha̱ Jesu ni xi kamat'ain k'u̱a̱ já xi nibáha a̱nte Galilea̱. Pilato̱ kits'ínk'ien jóo̱ ko̱ ta̱ kuihi jníhi̱ jakj'á nga kits'íntjijinko̱ho jníhi̱ chu̱ xi i̱ncha tsichuko̱ nga kitsjá chje̱.  
\v 2 A̱s'a̱i kinchja̱ Jesu: 
\p —¿A b'a̱ manu̱u nga b'a̱ kamat'ain já Galilea̱ xu'bi̱ a̱t'aha̱ 'yún tjín saha̱ ngatitsun nga ngayjee̱ xu̱ta̱ xi tjín a̱nte Galilea̱?  
\v 3 An b'a̱ tíxinnu̱u nga najmi. Ko̱ ta̱ jun, tsa najmi kuankínchj'a̱ha̱ ru̱u ani̱ma̱nu̱u, ngatentoo̱ b'a̱ ta̱ ts'ín ku̱a̱yó.  
\v 4 Ko̱ máha já tj'ion jan xi k'ien nga tsijnenehe̱ xjó nk'a xi kisasín ntá ti̱xa̱ Siloe, ¿a b'a̱ manu̱u nga kui xi 'yún tjín saha̱ ngatitsun nga xu̱ta̱ xi tjín nanki Jerusalen?  
\v 5 An b'a̱ tíxinnu̱u nga najmi. Ko̱ ta̱ jun, tsa najmi kuankínchj'a̱ha̱ ru̱u ani̱ma̱nu̱u, ngatentoo̱ b'a̱ ta̱ ts'ín ku̱a̱yó. 
\p  
\v 6 Ko̱ b'i̱ ta̱ ts'ín y'éjña chu̱ba̱ya Jesu nga tsakúya: 
\p —Nku nda̱ kisasíhi̱n nku yá higuera̱ a̱jin yá tuntsja̱jéhe̱ ko̱ ngjisehe̱ tsa ja yjaha̱ tu higo̱ yóo̱, tu̱nga ndahá nku najmi kisakúhu̱.  
\v 7 A̱s'a̱i kinchja̱ko̱ nda̱ xi kunntá yá tuntsja̱jée̱: “Ja tjínna jan nú nd'a̱i̱ nga tíf'ái̱ngisja tuhu̱ yá higuera̱ xu'bi̱. Ndaha nku najmi tísakúna. Ti̱chásuin, a̱t'aha̱ tu̱ títs'ínkjenki tiyahá nga'yúhu̱n t'anankiu̱”, kitsú.  
\v 8 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú nda̱ xi kunntá yá tuntsja̱jée̱: “Ji nda̱ nti̱a̱, tjennteihi̱ nga katasinjña sa nú xu'bi̱. Kuakjanndáíhi̱ tuts'in ko̱ kuinchankíhi̱ abono̱.  
\v 9 Tsa tsjá tu núni̱, nda tjín. Tu̱nga tsa najmi, ka̱ma stísun.” 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nku ta̱chju̱ún nga ni̱stjin nkjún 
\p  
\v 10 Nku ni̱yá nk'ie ni̱stjin nkjún, ni'ya sinagoga̱ tíbakúya Jesu éhe̱n Nti̱a̱ná.  
\v 11 Yo̱ kab'ejña nku ta̱chju̱ún xi tjíhi̱n tj'ion jan nú nga uhu̱n. Nku nda̱ninda kits'ínchitjuhu̱ ko̱ ndaha̱chí najmi ta̱ ma basin na̱xu̱hu.  
\v 12 Nk'ie nga kikie Jesu ta̱chjúu̱n, a̱s'a̱i kinchja̱ha̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Ji ta̱chju̱ún, ja kama nda̱íhi ch'in xi k'uhin. 
\p  
\v 13 A̱s'a̱i kingjénne ntsja Jesu ta̱chjúu̱n. Ta̱ kuihi chu̱bo̱ tsasin na̱xu̱ ngáha ko̱ kits'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná.  
\v 14 Tu̱nga kama kjahán ra̱ nda̱ k'aku̱hu̱ ni'ya sinagoga̱, a̱t'aha̱ ni̱stjin nkjún nga kits'ínnkihi̱ Jesu ta̱chjúu̱n. A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ xu̱to̱: 
\p —Jun ni̱stjin tíjña nga ma n'exá. Kui ni̱stjiu̱n nibó nga n'e̱nkinu̱u, najmi tu̱ ni̱stjin nkjúu̱n. 
\p  
\v 15 Tu̱nga b'i̱hí kitsú Jesu: 
\p —¡Tu̱ tsjohónu̱u bakuchjíú xi nkú ts'ín yankjún Nti̱a̱ná! ¿A najmi chjunndáyanú chu̱ xi tjínnu̱u nga ni̱stjin nkjún nga bankín n'ek'iu ntá?  
\v 16 Ta̱chjíi̱n ta̱ ntje̱he̱ ntje̱ cháná Abraham maha, xi ja tjíhi̱n tj'ion jan nú nga Satana y'ét'a'yúhu̱n nga kitsjá ch'ihi̱n, ¿a najmi tjíhín ni nga chjúnndáya nga ni̱stjin nkjún? 
\p  
\v 17 Nk'ie nga b'a̱ kitsú Jesu, kama subaha̱ ngayjee̱ já kontra̱ha̱. Tu̱nga máha xu̱ta̱ nkjiu̱n, kama tsjoho̱ ngayjee̱ kju̱a̱nkjún xi títs'ín Jesu. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku k'un mostasa̱ 
\r (Mt. 13:31-32; Mr. 4:30-32) 
\p  
\v 18 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú ya Jesu: 
\p —¿Mí nihi xi b'a̱ joyaha xi nkú ts'ín batéxuma Nti̱a̱ná? ¿Mí nihi xi k'uejñá chu̱ba̱yahana?  
\v 19 Kui xi b'a̱ joyaha nku k'un mostasa̱ xi jakj'á nku nda̱ ko̱ y'éntje̱ jñáha̱. A̱s'a̱i kisá k'uu̱n ko̱ nku yá tu chánka kama, ko̱ ni̱see̱ j'ai ts'ínnda'á nu̱ba̱ha̱ tjiaha̱ yóo̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén na̱'yu̱ saha̱n ni̱nku̱a̱n 
\r (Mt. 13:33) 
\p  
\v 20 A̱s'a̱i ta̱ kinchja̱ ngáha Jesu: 
\p —¿Mí nihi xi k'uejñá chu̱ba̱yako̱hona xi nkú ts'ín batéxuma Nti̱a̱ná?  
\v 21 Kui xi b'a̱ joyaha na̱'yu̱ saha̱n ni̱nku̱a̱n xi jakj'á nku ta̱chju̱ún ko̱ kits'íntjijinko̱ tse nku̱a̱n ni̱nku̱a̱n. A̱s'a̱i tsijin ngatentee̱ na̱'yu̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku a̱nkju̱a̱ 
\r (Mt. 7:13-14, 21-23) 
\p  
\v 22 Nk'ie nga títs'ín ni̱yá Jesu nga tífi nanki Jerusalen, tsakúya ts'íhi̱n éhe̱n Nti̱a̱ná má xi tje̱hen nga tíf'a, nanki i ko̱ nanki xi̱xi̱.  
\v 23 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú nku xi kingjásjaiyaha̱ Jesu: 
\p —Ji Nda̱ maestru, ¿a chuba maha xi n'e̱k'anki? 
\p  
\v 24 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —N'e̱ kju̱a̱'yúhu̱n ru̱u yjonu̱u nga ti̱tjás'o̱on a̱nkju̱a̱ ntsjíyoo̱. A̱t'aha̱ tíxinyanu̱u nga nkjin ṉkjún maha xi ka̱ma mjehe̱ kju̱a̱s'en yo̱, tu̱nga najmi ka̱mahá ra̱.  
\v 25 Nk'ie nga ku̱i̱síntje̱n nda̱ xi ts'e̱ ni'yoo̱ ko̱ k'u̱échja a̱nkju̱o̱, jun xi kabincho na̱tsin ján n'e̱kjano a̱nkju̱o̱ nga b'a̱ ku̱i̱xíún: “Ji nda̱ nti̱a̱, chjúx'áni̱ a̱nkju̱o̱.” Tu̱nga b'a̱há ku̱i̱tsu̱nu̱u: “Najmi be yáha jun.”  
\v 26 A̱s'a̱i b'a̱ ku̱i̱xíún: “Yanáá xinki̱á. Ni̱yáténi̱ tsakuyáí éhe̱n Nti̱a̱ná.”  
\v 27 Tu̱nga b'a̱há ku̱i̱tsu̱nu̱u: “Ja b'a̱ kuaxinnu̱u nga najmi be yáha jun. Ti̱yú t'axín tentenú, jun xi ch'on kin'o.” 
\p  
\v 28 ’Yo̱ ch'i̱ú ko̱ ku̱i̱chó ni'yun nk'ie nga cho̱o nga ntje̱ cháná Abraham, Isaac ko̱ Jacob ko̱ ngayjee̱ já profeta̱ tjíntu má batéxuma Nti̱a̱ná. Ko̱ máha jun, ku̱i̱ch'onsje̱nu̱u na̱tsiu̱n.  
\v 29 A̱t'aha̱ tu̱ má xi tje̱hén ni ni̱baha xu̱ta̱ nga kj'u̱a̱í s'í xi ka̱ma má batéxuma Nti̱a̱ná.  
\v 30 Tjín xu̱ta̱ xi yjanki nd'a̱i̱, kui xi tjun ka̱ma ngáha, ko̱ tjín xi tjun nd'a̱i̱, kui xi tsjénnki. 
\s1 B'i̱ kitsú Jesu nga kinchja̱ni̱jmíyaha nanki Jerusalen 
\r (Mt. 23:37-39) 
\p  
\v 31 Ta̱ kuihi chu̱bo̱ tjín já fariseo̱ xi j'aisehe̱ Jesu ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Xin t'in, a̱t'aha̱ Herode̱ Antipa̱ mjehe̱ ts'i̱ínk'iehin. 
\p  
\v 32 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —B'a̱ tankínk'ihu̱un nda̱ maña̱ xi b'a̱ tjíu̱n: “Cha̱se̱i̱. Nd'a̱i̱ ko̱ ndyjunni̱ k'onsje̱ jánindoo̱ ko̱ ts'innkíhi̱ xu̱ta̱, ko̱ ni̱stjin xi ma jahan ka̱ma ndju̱úna xána̱.”  
\v 33 Tu̱nga tjíhín ni nga ts'inndja̱á ni̱yána̱ nd'a̱i̱ ko̱ ndyjunni̱ ko̱ nkini̱ nga kfíán nanki Jerusalen. A̱t'aha̱ najmi ka̱ma xin nanki ku̱a̱yá nku nda̱ profeta̱. 
\p  
\v 34 ’¡Jun xu̱ta̱ Jerusalen, xi n'ek'ion já profeta̱ ko̱ b'oho̱o ndji̱o̱ xu̱ta̱ xi n'e nibásenu̱u! ¡A tu̱ nkjihín ni̱yá kama mjena nga k'uentúkúnu̱u xi nkú ts'ín xa̱nto̱ nga b'énkinka̱ ntíhí, tu̱nga najmi kin'e yunú!  
\v 35 Nd'a̱i̱ ni̱ ma, ja s'e̱jña masen a̱ntenu̱u. An b'a̱ tíxinnu̱u nga najmi ta̱ cha̱hanú santa nkúhu nga ku̱i̱chú ni̱stjin nga b'a̱ ku̱i̱xíún: “¡Kakjanínk'a Nti̱a̱ná xi nibáha ngajoho̱!” 
\c 14  
\s1 B'i̱ kama nk'ie nga ngji kjine ni̱ñu̱ Jesu ni'yaha̱ nku nda̱ fariseo̱ 
\p  
\v 1 Nku ni̱stjin nkjún ni̱ñu̱ ngji kjine Jesu ni'yaha̱ nku nda̱ k'aku̱ fariseo̱. Kikuntá 'maha̱ jóo̱ kui chu̱bo̱.  
\v 2 Ta̱ kabasinjña yo̱ nginku̱n Jesu nku nda̱ xi xka̱í tíi̱nchaha̱.  
\v 3 A̱s'a̱i kinchja̱ko̱ Jesu já maestru̱hu̱ kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ já fariseo̱: 
\p —¿A ma n'enkihi̱ xu̱ta̱ xi uhu̱n nga ni̱stjin nkjún, a ra̱ najmi? 
\p  
\v 4 Tu̱nga najmi kinchja̱há jóo̱. A̱s'a̱i Jesu kits'ínsihi̱n nda̱ uu̱n, kits'ínnkihi̱ ko̱ kits'ínkji ngáha ni'yaha̱.  
\v 5 A̱s'a̱i ta̱ kinchja̱ko̱hó ngáha jóo̱ nga b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Tsa ntíhi̱ ko̱ tsa turu̱hu̱ nku xi síjñajinnu̱u ku̱i̱jne̱ya nku ntá ti̱xa̱ nk'ie nga ni̱stjin nkjún, ¿a najmi tje̱n'yún k'u̱a̱sjejihín? 
\p  
\v 6 Najmi kinchja̱ jóo̱, a̱t'aha̱ najmi be nkú ku̱i̱tsu̱. 
\p  
\v 7 Ja kamoo̱, nk'ie nga kikie Jesu xi nkú ts'ín tíf'ájin xu̱ta̱ xi kama ñjakú yo̱ a̱nte xi tíi̱ncha títjuu̱n nga tíb'entut'á yámixo̱, a̱s'a̱i y'éjña chu̱ba̱yaha̱ nga tsakúya. B'i̱ kitsúhu̱: 
\p  
\v 8 —Tsa tjín xi ku̱i̱tsu̱yahi nga k'úín nku s'í kju̱a̱bixan, najmi tu̱ a̱nte xi síjña títjuu̱n binchin. A̱t'aha̱ tsa tu̱ ahá ni kj'u̱a̱í nku xi ta̱ kik'inyaha̱ nga kj'u̱a̱í s'íu̱ xi 'yún yankjún sa nga ji,  
\v 9 tsa a̱s'a̱i b'a̱ kj'u̱a̱í tsuhi nda̱ xi tíb'asje s'íu̱: “Nda̱i̱ tjehi̱n má kabinchin”, kui nga ka̱ma suba ts'íhin ri nk'ie nga k'úi̱nnchin a̱nte xi fekuu̱.  
\v 10 Ni xi n'e̱ní tsa tjín xi ku̱i̱tsu̱yahi nga k'úín nku s'í, t'ihi̱nnchin a̱nte xi fekuu̱, tu̱ xi b'a̱ kj'u̱a̱í tsuhu ri nda̱ xi kitsúyahi nga kjúái̱ s'íu̱: “Ji nda̱ amigo̱, t'ihi̱nnchin nku a̱nte xi tíjña k'aku̱.” B'a̱ ts'ín sa̱kúhu ri kju̱a̱chánka nginku̱n ngayjee̱ xi k'úéntut'áko̱hi yámixo̱.  
\v 11 A̱t'aha̱ tu̱ yáhá ni xi k'u̱a̱sje nk'a suba yjoho̱, kui xi cha̱jnu̱cha. Ko̱ xi k'u̱a̱sje ni̱ma̱kju̱a̱ yjoho̱, kui xi sa̱kúhu̱ kju̱a̱chánka. 
\p  
\v 12 Ko̱ ta̱ kinchja̱ko̱ Jesu nda̱ xi kitsúyaha̱ nga kj'u̱a̱í kjine ni̱ñu̱. B'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Nk'ie nga s'í n'e̱sjei, najmi tu̱ já xi nda nchja̱ko̱hi chubaihi̱, ta̱ ndaha já nts'ei, ta̱ ndaha já xinki̱, ko̱ ta̱ ndaha já nchi̱ná xi tjíntut'á tiñahi. A̱t'aha̱ tsa b'a̱ n'e̱i̱, kui jóo̱ ku̱i̱nchja̱ ngajoya ngáha ri ko̱ b'a̱ ts'ín ku̱i̱tju chjíhi ni xi kik'a̱i̱hi̱.  
\v 13 Ni xi n'e̱ní nk'ie nga s'í n'e̱sjei, xu̱ta̱ x'a̱n chu̱baihi̱, xi ni̱ma̱ha̱, xi najmi ma fi ko̱ xi ka̱.  
\v 14 B'a̱ ts'ín nda ka̱mat'aihinni. A̱t'aha̱ xu̱ta̱ xu'bi̱ najmi ka̱maha̱ tsjá ngajoya ngáha ri ni xi kj'u̱a̱i̱hi̱, tu̱nga ka̱ma chjíhí ri ni̱stjin nk'ie nga kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱ xu̱ta̱ xi na̱xu̱ y'entu. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku s'í chánka xi ts'asje nku nda̱ 
\p  
\v 15 Nk'ie nga kint'é ni xu'bi̱ nku nda̱ xi ta̱ kab'ejñat'ako̱ Jesu yámixo̱, a̱s'a̱i b'a̱ kitsú: 
\p —¡Á b'a̱ nda tjíhin ts'e̱ xu̱ta̱ xi k'úéntujíhi̱n s'í chánka xi ka̱ma má batéxuma Nti̱a̱ná! 
\p  
\v 16 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ Jesu ndo̱: 
\p —Nku ni̱yá nku nda̱ ts'asje nku s'í chánka ko̱ nkjin ṉkjún xu̱ta̱ kits'ínkint'é nga kj'u̱a̱ísehe̱.  
\v 17 Nk'ie nga ja tsichu chu̱ba̱, a̱s'a̱i kits'ínkji nku nda̱ musu̱hu̱ ndo̱. “Nibó, a̱t'aha̱ ja tjínda ngayjee̱ nichinee̱”, kitsúhu̱ xi i̱ncha kin'ekint'é nga kj'u̱a̱í s'íu̱.  
\v 18 Tu̱nga ngayjee̱ jóo̱ i̱ncha tsanki nga n'e̱'yún tak'uhu̱n. “A̱s'a̱i kuak'atsená nku jñá ko̱ tjíhin nga kfínsehe̱. Tíbankihi nga n'e̱'yún tak'unní”, kitsú nda̱ xi tjun kik'inyaha̱.  
\v 19 “A̱s'a̱i kuak'atsená te turu̱ bakján nanki. Tífikjut'ayá chu̱. Tíbankihi nga n'e̱'yún tak'unní”, kitsú ngá kj'a̱í nda̱.  
\v 20 “A̱s'a̱i kuixanná, kui kju̱a̱ha nga najmi ka̱ma kfíhinna”, kitsú ngá nda̱ xi ma jahan. 
\p  
\v 21 ’Kik'óya ngáha nda̱ musu̱ ko̱ kitsúyaha̱ nda̱ nti̱a̱ha̱ ngayjee̱ ni xu'bi̱. A̱s'a̱i kama kjaha̱n nda̱ xi ts'e̱ ni'yoo̱. “Ki̱tsa̱ t'in a̱jin na̱nti̱o̱ ko̱ ni̱yáté xi tjín nanki xu'bi̱. Nibáko̱i̱ e̱i̱ xi x'a̱ha̱n, xi ni̱ma̱ha̱, xi ka̱ha̱, ko̱ xi najmi ma fi”, kitsúhu̱ nda̱ musu̱hu̱.  
\v 22 A̱skahan b'a̱ kitsú nda̱ musu̱: “Ji nda̱ nti̱a̱, ja kuats'intjusan xi nkú nga kuakixín, tu̱nga tjíhín sa a̱nte.”  
\v 23 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú nda̱nti̱o̱: “T'in a̱ya ni̱yóo̱ ko̱ a̱nte xi̱ xi tjíndai e̱i̱. N'e̱ kju̱a̱'yúhu̱n ri̱ xu̱ta̱ nga kju̱a̱s'en e̱i̱, tu̱ xi tséhe ni'yana̱.  
\v 24 A̱t'aha̱ an b'a̱ tíxinnu̱u nga ndaha nku xu̱ta̱ xu'bo̱ xi kixinya títjuhu̱n najmi kji̱ne̱ ni xi y'endá.” 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Jesu ni xi tjíhin nga tjun ts'i̱ínnkjink'un xu̱ta̱ xi mjehe̱ tsjénnkihi̱ 
\r (Mt. 10:37-38) 
\p  
\v 25 Nkjin ṉkjún maha xu̱ta̱ xi tje̱nnkihi̱ Jesu. A̱s'a̱i kits'ínk'ótjiyak'un ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p  
\v 26 —Tsa tjín xi tsjénnkina, tjíhin nga 'yún ts'i̱ín mjena nga na̱'mihi̱, na̱aha̱, chju̱úhu̱n, ntíhi̱, já nts'e̱, jminchjín nichja, ko̱ santaha yjoho̱. Tsa najmi b'a̱ ts'i̱ín, najmi tsuhu̱ ra̱ nga ka̱ma xu̱ta̱ ni'yakuyána̱.  
\v 27 Xi najmi títsjáha̱ yjoho̱ nga tsjénnkina santaha tsa ku̱a̱yá nga̱t'ana̱, najmi tsuhu̱ ra̱ nga ka̱ma xu̱ta̱ ni'yakuyána̱. 
\p  
\v 28 ’Tsa nku xi tíjñajinnu̱u mjehe̱ ts'i̱ínnda nku torre̱, ¿a najmi tjuhún k'úéjña nga ts'i̱ínxki̱ nkú tjín ni xi kfe̱t'aha̱, tu̱ xi sku̱e̱he tsa tíjñaha̱ ni xi machjéhe̱n nga ts'i̱ínndju̱ú niu̱?  
\v 29 A̱t'aha̱ tsa̱ ts'i̱ínnda tuts'in xjóo̱ ko̱ a̱skahan najmi ku̱i̱chúkju̱a̱ha̱ nga ts'i̱ínndju̱ú niu̱, a̱s'a̱i ngayjee̱ xu̱ta̱ xi sku̱e̱he̱ nga b'a̱ ts'i̱ín ku̱a̱jnu̱kiehe̱.  
\v 30 B'i̱ ngján b'a̱ ku̱i̱tsu̱: “Nku xá kik'atuts'i̱hi̱n kui nda̱i̱, tu̱nga najmi tsichukju̱a̱há ra̱ nga kits'ínndju̱ú.” 
\p  
\v 31 ’Ko̱ tsa nku nda̱ rei̱ xi tíjñaha̱ te mii̱ já jun mjehe̱ ngju̱a̱i̱ kjánko̱ kj'a̱í nda̱ rei̱, ¿a najmi tjuhún k'úéjña nga ts'i̱ínnkjink'un tsa ku̱i̱chúkju̱a̱ha̱ nga kja̱ánko̱ nda̱ rei̱ xinkuu̱ xi nibáko̱ kan mii̱ já jun xi ts'e̱?  
\v 32 Ko̱ tsa behe̱ k'un nga najmi ku̱i̱chúkju̱a̱ha̱, a̱s'a̱i ts'i̱ínkji já chji̱ne̱'én xi ts'e̱ xi má nga ku̱a̱nkihi̱ kju̱a̱jyu nda̱ rei̱ xinkuu̱ nk'ie nga kjin tje̱n sa.  
\v 33 Kui b'a̱ maha, tu̱ yáhá ni xi tíjñajinnu̱u xi najmi k'u̱éjña ngayjee̱ ni xi tjíhi̱n, kui xi najmi tsuhu̱ ra̱ nga ka̱ma xu̱ta̱ ni'yakuyána̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén sihi̱n na̱xo̱ 
\r (Mt. 5:13; Mr. 9:50) 
\p  
\v 34 ’Nda na̱xo̱, tu̱nga tsa ndyja̱ nga'yúhu̱n, ¿nkú ts'ín ka̱ma ntia ngáha?  
\v 35 Najmi ta̱ chjíhi̱ ra̱. Najmi ka̱ma n'e̱chjén xi nkúhu tsa ninte ko̱ ta̱ ndaha tsa n'e̱tjijihi̱n abono̱. Tu̱ ngju̱a̱i̱yahá sa na̱tsin ján. Xi tje̱n tja̱ba̱xínñju, katasínñju. 
\c 15  
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku chu̱tsa̱nka̱ xi kindyja 
\r (Mt. 18:10-14) 
\p  
\v 1 Nkjín já xi f'áchjíntjai ch'á nga ts'ínxát'aha̱ já Roma̱ ko̱ xu̱ta̱ xi najmi na̱xu̱ ts'íntjusun kju̱a̱téxumaha̱ Moise kama ñjakút'aha̱ Jesu nga j'aisínñjuhu̱.  
\v 2 A̱s'a̱i kinchja̱yanehe̱ já fariseo̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ nga b'a̱ kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —Kui nda̱i̱ ts'ínkjáíhi̱n ko̱ kjineko̱ ni̱ñu̱ xu̱ta̱ xi najmi na̱xu̱ ts'íntjusun kju̱a̱texumoo̱. 
\p  
\v 3 B'i̱ kitsú Jesu nga y'éjña chu̱ba̱yaha̱: 
\p  
\v 4 —Tsa tíjñajinnu̱u nku xi tíi̱nchaha̱ unchan chu̱tsa̱nka̱, tsa ndyja̱ha̱ nku, ¿a najmi ku̱i̱ncháhá xi cháte ko̱ yachán ñjoo̱ a̱jin jñóo̱ ko̱ ngju̱a̱i̱ngisjai xi kandyjoo̱ santa nkúhu nga sa̱kúhu̱?  
\v 5 Ko̱ nk'ie nga sa̱kúhu̱ chu̱, tsjo ka̱maha̱ nga ngju̱ásun tjia.  
\v 6 Nga kj'u̱a̱í ni'yaha̱, ku̱i̱nchja̱ ñjaha̱ já xi nda nchja̱ko̱ho̱ ko̱ já xi tjíntut'á tiñaha̱. “N'e̱tsjoko̱nú, a̱t'aha̱ ja kuasakú ngáhana chu̱tsa̱nka̱ xi kandyjana”, ku̱i̱tsu̱hu̱. 
\p  
\v 7 ’B'a̱ tíxinnu̱u nga b'a̱ ta̱ ts'ín 'yún s'e sa kju̱a̱tsjo ndji̱o̱jmi ján nk'ie nga nku xu̱ta̱ ngatitsun fikj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱ nga cháte ko̱ yachán ñja xu̱ta̱ xi na̱xu̱ nginku̱n Nti̱a̱ná, xi najmi tjíhin nga ngju̱a̱i̱kj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku to̱on xi kindyja 
\p  
\v 8 ’Ko̱ tsa nku ta̱chju̱ún tíjñaha̱ te to̱ontaba, tsa ndyja̱ha̱ nku, ¿a najmi k'u̱étihí nku nd'í ko̱ kjécha ni'yaha̱ nga ku̱a̱ngisjáí sisin santa nkúhu nga sa̱kú ngáha̱ ra̱ to̱oho̱n?  
\v 9 Ko̱ nk'ie nga sa̱kúhu̱, a̱s'a̱i ku̱i̱nchja̱ ñjaha̱ jminchjín xi nda nchja̱ko̱ho̱ ko̱ jminchjín xi tjíntut'á tiñaha̱. “N'e̱tsjoko̱nú, a̱t'aha̱ ja kuasakú ngáhana to̱ontaba xi kandyjana”, ku̱i̱tsu̱hu̱.  
\v 10 B'a̱ tíxinnu̱u nga b'a̱ ta̱ ts'ín s'e kju̱a̱tsjo a̱jihi̱n ntítsjehe̱ Nti̱a̱ná nk'ie nga nku xu̱ta̱ ngatitsun fikj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku na̱'mi xi kits'ínkjáín ngáha̱ ra̱ ntíhí 
\p  
\v 11 B'i̱ kitsú sa Jesu: 
\p —Nku nda̱ kis'ejñaha̱ jo já.  
\v 12 Nda̱ xi kjintíu̱ kinchja̱ko̱ na̱'mihi̱: “Ji na̱'mi, k'u̱a̱i̱ní ni xi kanéna”, kitsúhu̱. A̱s'a̱i tsakjánya ndo̱ ni xi tjíhi̱n nga kitsjáha̱ ntíhí.  
\v 13 A̱skahan nga ja j'a chuba ni̱stjin, a̱s'a̱i tsatéña nda̱ xi kjintíu̱ ngayjee̱ ni xi kik'a̱i̱hi̱ ko̱ ngji nku nanki t'axín kjin nga kik'a to̱on xi kisakúhu̱. Yo̱ kits'ínkje tiya to̱oho̱n nga kits'ínjnu kits'ínt'a.  
\v 14 Tu̱nga nk'ie nga ja kits'ínkje ngayjee̱ to̱oho̱n, tu̱ nkuhú kjintíá xi tu̱ xí 'yúhún kama nanki xu'bo̱ ko̱ kikie kjintíá ko̱ kui.  
\v 15 A̱s'a̱i ngjinki xáha̱ nku nda̱ xi tíjña nanki xu'bo̱, a̱s'a̱i kits'ínkjihi̱ ndo̱ má tíi̱ncha chi̱nka̱ha̱ tu̱ xi ts'i̱ínkjehen chu̱.  
\v 16 Mjehe̱ kji̱ne̱ ni xi tíi̱ncha kjine chi̱nko̱, tu̱nga najmi ch'a xi kitsjáhá ra̱ niu̱. 
\p  
\v 17 ’Tu̱ chahán kama chu̱ba̱yaha̱ ni xi kits'ín, kui nga b'i̱ kitsúhu: “Nkú tjín maha já xi ts'ín xánta ni'yaha̱ na̱'mina̱ xi tíb'anki tímaha̱ nichine. Ko̱ máha an, e̱i̱ tíbaya kjintíá.  
\v 18 Tu̱ sahá kfínse ngáha̱ ra̱ na̱'mina̱ ko̱ b'a̱ xíhi̱n: Ji na̱'mi, tje̱nna jé nginku̱n Nti̱a̱ná ko̱ nginkuin.  
\v 19 Najmi ta̱ an tsuhuna tsa ntíhi̱ k'úínní. Tu̱ sahá katumahi an xi nkú joyaha nku nda̱ musu̱ xi ts'íhin xánta.”  
\v 20 A̱s'a̱i kits'ín ni̱yá nda̱tiu̱ nga nibase ngáha̱ ra̱ na̱'mihi. Kjin tje̱n sa nk'ie nga kikiehe̱ na̱'mihi ko̱ kama ni̱ma̱ha̱. Tsangatsanka nga ngjitsubakjá ntíhi̱ ndo̱ ko̱ kikjexu̱'ba.  
\v 21 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú nda̱tiu̱: “Ji na̱'mi, tje̱nna jé nginku̱n Nti̱a̱ná ko̱ nginkuin. Najmi ta̱ an tsuhuna tsa ntíhi̱ k'úíhinní.” 
\p  
\v 22 ’Tu̱nga b'a̱há kitsú na̱'mihi̱ nda̱tiu̱ nga kinchja̱ko̱ já musu̱hu̱: “Ki̱tsa̱ nibáko̱o najyun xi 'yún nda ko̱ n'e̱ngjo ntína̱, ko̱ ta̱ t'eyoho̱o na̱jnú ntsja nku stji̱nk'un, ko̱ tjayoho̱o tja̱ba̱xínnté.  
\v 23 Nku turu̱ xu̱nkú xi 'yún chánka nibáko̱o ko̱ n'e̱k'ion. Chi̱ne̱é ko̱ n'e̱sjeé s'í.  
\v 24 A̱t'aha̱ ntína̱ xu'bi̱ nkú joyaha tsa ja k'ien ja kj'úáíya ngáha̱ ra̱. Kui xi kindyja ja kuasakusjáí ngáha.” A̱s'a̱i nku s'í i̱ncha kik'asje. 
\p  
\v 25 ’Máha nda̱ xi chóo̱, jñá kafí. Nk'ie nga kik'óya ko̱ j'ai tiña ni'yoo̱, kint'é nga suu̱n tífane ko̱ nga tíi̱ncha tenki xu̱ta̱.  
\v 26 A̱s'a̱i kinchja̱ha̱ nku nda̱ musu̱ ko̱ kingjásjaiyaha̱ mí nihi xi tíma.  
\v 27 B'a̱ kik'ihi̱n: “Nda̱ nts'ei ja kaf'ai ngáha ko̱ na̱'mihi̱ katsjá kju̱a̱ nga kan'ek'ien nku turu̱ xu̱nkú xi 'yún chánka, a̱t'aha̱ nda tjíhi̱n ndo̱ nga kuats'ínkjáín ngáha̱ ra̱.”  
\v 28 Kama kjan ṉkjúhu̱n nda̱ xi chóo̱ nga santaha najmi ta̱ mjehe̱ ra̱ kju̱a̱s'ehen a̱yoo̱. Kui nga tsitjusjehe na̱'mihi̱ ko̱ tsankihi̱ nga kju̱a̱s'en.  
\v 29 Tu̱nga b'a̱há kitsú ndo̱: “Yai, té, xi nkú ts'ín nkjin nú tjíhi̱n nga títs'inxát'aha ko̱ tehe̱nte tínt'e'éhen, tu̱nga ndaha̱chí nku ni̱yá najmi kje̱ 'ba̱i̱ní nku chu̱tentsu̱ i̱chí xi k'uasjéko̱hona s'í já xi tjoho̱ an.  
\v 30 Tu̱nga nk'ie nga kj'uai ntíhi̱ xu'bi̱, xi kits'ínkjeko̱ jminchjín skóo̱ ni xi kik'a̱i̱hi̱, kan'ek'ieihi̱n nku turu̱ xu̱nkú chánka.” 
\p  
\v 31 ’A̱s'a̱i b'a̱ kitsú na̱'mihi̱: “Ji ntína̱, tehe̱nte tinchunko̱ní e̱i̱, ko̱ ngayjee̱ ni xi tjínna̱ ji ts'i̱.  
\v 32 Tu̱nga nd'a̱i̱ tjíhin nga n'e̱sjeé s'í ko̱ n'e̱tsjaá, a̱t'aha̱ nda̱ nts'ei nkú joyaha tsa ja k'ien ja kj'úáíya ngáha̱ ra̱. Kui xi kindyja ko̱ ja kuasakúsjáí ngáha”, kitsú. 
\c 16  
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku nda̱ musu̱ xi najmi na̱xu̱ ngjiko̱ xáha̱ 
\p  
\v 1 B'i̱ kitsú ya Jesu nga kinchja̱ko̱ xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱: 
\p —Y'ejña nku nda̱ nchi̱ná xi kitsjá xáha̱ nku nda̱ musu̱hu̱ tu̱ xi ku̱a̱se̱he̱ ra̱ ni xi tjíhi̱n. Kik'inyaha̱ nga nda̱ musu̱ títs'ínkje tiya ni xi kits'ínkjas'ehe̱n nga ku̱a̱se̱he̱.  
\v 2 A̱s'a̱i kinchja̱ha̱ nda̱ musu̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: “¿Á b'a̱ tsu én xi tínt'ehena? N'e̱kjas'enní kuenta̱ha̱ xá xi tín'ei, a̱t'aha̱ najmi ta̱ ji cha̱se̱he̱ ri̱ ni xi tjínna.”  
\v 3 A̱s'a̱i kits'ínnkjink'un nda̱ musu̱. B'i̱ kitsú: “¿Mí nihi xi ts'ian e̱i̱ ni̱, a̱t'aha̱ ja títs'ínkje xána̱ nda̱ nti̱a̱na̱? Najmi ku̱i̱chúkju̱a̱na tsa xá ndjá ts'ian ko̱ subana tsa chje̱ kuankia.  
\v 4 Ja be mí nihi xi ts'ian tu̱ xi ts'i̱ínkjáíhinna xu̱ta̱ ni'yaha̱ nk'ie nga ja kje̱ xána̱.” 
\p  
\v 5 ’A̱s'a̱i kinchja̱ha̱ nga nkúnkú já xi tje̱he̱n ts'e̱ nda̱ nti̱a̱ha̱. “¿Nkú tjín tje̱hin ts'e̱ nda̱ nti̱a̱na̱?”, kitsúhu̱ nda̱ xi tjun j'aisehe̱.  
\v 6 “Unchan ndji̱í seti̱”, kitsú ndo̱. B'a̱ kitsú nda̱ musu̱: “Á xu̱ju̱n xi tjít'a xki̱hi̱ ni xi tje̱hin e̱i̱. Ki̱tsa̱ ti̱nchin, tu̱ sahá tu̱ chátehé t'et'ai.”  
\v 7 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú ngáha̱ kj'a̱í: “Ko̱ ji, ¿nkú tjín tje̱hin?” “Unchan kusta̱ tuni̱ñu̱”, kitsú nda̱ xu'bi̱. B'a̱há ta̱ kitsú ngáha nda̱ musu̱: “Á xu̱ju̱n xi tjít'a xki̱hi̱ ni xi tje̱hin e̱i̱. Tu̱ sahá tu̱ cháte ko̱ katéhé t'et'ai.” 
\p  
\v 8 ’A̱s'a̱i nda̱ nti̱a̱ha̱ nda̱ musu̱ ch'onk'un xu'bi̱ kama nkjúhu̱n nga 'yún nkjink'un ndo̱ nga b'a̱ kits'ín. A̱t'aha̱ xu̱ta̱ xi ts'e̱ a̱sunntee̱ 'yún tjín saha̱ kju̱a̱nkjink'un xi nkú ts'ín b'éndako̱ xinkjín nga xu̱ta̱ xi ts'e̱ má ndzjee̱n.  
\v 9 Ko̱ an b'a̱ tíxinnu̱u. N'e̱ chjón kju̱a̱nchi̱ná xi tjín a̱sunnte ngatitsui̱n nga ku̱i̱si̱nko̱ xu̱ta̱, tu̱ xi kas'ehe̱nu̱u xu̱ta̱ xi nda ku̱i̱nchja̱ko̱nu̱u. B'a̱ ts'ín nk'ie nga kfe̱ko̱ a̱sunntei̱ kju̱a̱nchi̱náha̱, n'e̱kjáínnu̱u má nga ku̱i̱ntsu̱ba̱ síún. 
\p  
\v 10 ’Xi kixi̱ fiko̱ nga ts'íntjusun ni xi i̱chí, kui xi ta̱ na̱xu̱ fiko̱ nga ts'íntjusun ni xi tse. Ko̱ xi najmi kixi̱ fiko̱ nga ts'íntjusun ni xi i̱chí, kui xi ta̱ najmi na̱xu̱ fiko̱ nga ts'íntjusun ni xi tse.  
\v 11 Kui b'a̱ maha, tsa najmi kixi̱ ku̱a̱nkínko̱o nga cha̱so̱ho̱ kju̱a̱nchi̱ná xi tjín a̱sunnte ngatitsui̱n, ¿yá xi tsjánu̱u nga chúnnto kju̱a̱nchi̱ná xi ndoo̱?  
\v 12 Tsa najmi kixi̱ kuankínko̱o nga cha̱so̱ho̱ ni xi ts'e̱ xi kj'a̱í, ¿yá xi tsjánu̱u ni xi ts'a̱jun?  
\v 13 Ndaha nku nda̱ musu̱ najmi ma ts'ínxát'aha̱ jo já nti̱a̱. A̱t'aha̱ nku xi ts'i̱ín unkie ko̱ nku xi ts'i̱íntjo, ko̱ a ra̱ ts'i̱ínxát'a sisihi̱n nku ko̱ ch'on ts'ín ku̱a̱se̱he̱ xinkuu̱. Kui nga najmi ka̱ma n'e̱xát'aha̱ ru̱u Nti̱a̱ná ko̱ kju̱a̱nchi̱nóo̱. 
\p  
\v 14 Tu̱nga já fariseo̱, kui xi 'yún tsjoho̱ to̱on. Kui nga tsajnukiehe Jesu nk'ie nga kint'é ngayjee̱ ni xu'bi̱.  
\v 15 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ Jesu jóo̱: 
\p —Xu̱ta̱ nda n'esjo yjonu̱u nginku̱n xu̱ta̱, tu̱nga Nti̱a̱náhá be xi nkú ts'ín tjíntuyá ani̱ma̱nu̱u. A̱t'aha̱ ni xi benkjún xu̱ta̱ tu̱ ts'i̱hí maha̱ Nti̱a̱ná nga basehe̱.  
\v 16 Jet'a xáha̱ ni xi kis'et'a kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ ni xi tsakúya já profeta̱ ni̱stjin nga j'ai Jua Bautista̱. Kui ni̱stjiu̱n kik'atuts'i̱hi̱n ra̱ nga tís'eni̱jmí nga Nti̱a̱ná xi batéxuma ko̱ xu̱ta̱ títsjá nga'yúhu̱n yjoho̱ nga tífas'enjin nga Nti̱a̱ná xi ku̱a̱téxumaha̱.  
\v 17 Tu̱nga ta̱ chjíhi̱ ra̱ kju̱a̱téxumoo̱. Najmi 'ni tjín tsa ndyja̱jihi̱n sén nk'a ján ko̱ t'anankiu̱ nga nku ntu i̱chíhi̱ kju̱a̱téxumoo̱ ndyja̱t'a. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu kju̱a̱bixoo̱n 
\r (Mt. 5:31-32; 19:1-12; Mr. 10:1-12) 
\p  
\v 18 ’Tu̱ yáhá ni xi k'u̱éjña chju̱úhu̱n ko̱ ku̱i̱xanko̱ kj'a̱í ta̱chju̱ún, kui xi tíbangane kju̱a̱bixan tjuhu̱n. Ko̱ xi ku̱i̱xanko̱ ngáha ta̱chju̱ún xi y'éjñaha̱ x'i̱hi̱n, kui xi ta̱ tíbangane ni xi 'mihi̱ kju̱a̱bixan. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku nda̱ nchi̱ná ko̱ nku nda̱ x'a̱n 
\p  
\v 19 ’Y'ejña nku nda̱ nchi̱ná xi bja najyun xi 'yún chjí ko̱ najyun xi tsjo k'un ko̱ ngayje ni̱stjin tsjo ts'ín b'asje s'í.  
\v 20 Ta̱ y'ejña ya nku nda̱ x'a̱n xi 'mi Laza̱ro̱, xi kitsejnúhú ra̱ tsé ko̱ xi fajñastiu a̱nkju̱a̱ ni'yaha̱ nda̱ nchi̱nóo̱.  
\v 21 Kui nda̱ x'o̱n ni xi un b'éhe k'un nga kji̱ne̱ t'íá xi̱ xi bixuntunkí kinte yámixa̱ha̱ nda̱ nchi̱nóo̱. Ko̱ santaha nañóo̱ f'aik'úhu̱n nga kjinejnu tséhe̱.  
\v 22 Tu̱ k'iehén nda̱ x'o̱n ko̱ ntítsjee̱ ngjiko̱ho̱ a̱nte xi má nga tíjña ntje̱ cháná Abraham, ko̱ ta̱ k'ien nda̱ nchi̱nóo̱ ko̱ ngjiyanji.  
\v 23 Nk'ie nga un tíbehe̱ nda̱ nchi̱nóo̱ nga̱k'i̱e̱n, tsasenjinki ko̱ kikie nga kjin tíjña Abraham ko̱ nga Laza̱ro̱ kab'ejñat'aha̱. 
\p  
\v 24 ’A̱s'a̱i kikjintáya nda̱ nchi̱nóo̱ nga kinchja̱: “Ji na̱'mi Abraham, katuma ni̱ma̱hi an. T'exáí Laza̱ro̱ nga kats'ínk'anchi̱ku na̱jnú ntsja ko̱ kanibá ts'ínk'anchi̱ njá. A̱t'aha̱ 'yún ṉkjún un tíbena e̱i̱ a̱jin nd'íi̱”, kitsú.  
\v 25 Tu̱nga b'a̱há kitsú Abraham: “Ji ntína̱, n'e̱kj'áítsjein nga tsjo ts'ín tsinchin a̱sunntee̱ ko̱ Laza̱ro̱ kju̱a̱ni̱ma̱ j'anki. Tu̱nga nd'a̱i̱ tjíhi̱n kju̱a̱jyu ko̱ ji un tíbehi.  
\v 26 Ko̱ nku tíkjá ya. Nku ti̱xa̱ chánkantsú tje̱nchja masen yaná. B'a̱ ts'ín najmi ma f'atikjáha xi tjíntu e̱i̱ xi mjehe̱ ngju̱a̱i̱ ján ko̱ ta̱ ndaha xi tjíntu ján najmi ma f'atikjá nga kj'u̱a̱í e̱i̱.” 
\p  
\v 27 ’A̱s'a̱i ta̱ kinchja̱há ngáha nda̱ nchi̱nóo̱: “Tíbankihi, na̱'mi, nga n'e̱kjí Laza̱ro̱ ni'yaha̱ na̱'mina̱.  
\v 28 A̱t'aha̱ un maha já nts'é. Katjitsúyaha̱ tu̱ xi najmi ko̱ kui kj'u̱a̱íhi a̱nte xu'bi̱ má nga un tíbehe̱ xu̱ta̱”, kitsú ndo̱.  
\v 29 Tu̱nga b'a̱há kitsú Abraham: “Tíjñaha̱ já nts'ei kju̱a̱téxumaha̱ Moise ko̱ xu̱ju̱n xi y'ét'a já profeta̱. Kui xi kant'é éhe̱n”, kitsú.  
\v 30 A̱s'a̱i: “Najmi, na̱'mi Abraham. Tu̱nga tsa tjín xi kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱ ko̱ ngju̱a̱i̱sehe̱ já nts'é, ngju̱a̱i̱kj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱”, kitsú nda̱ nchi̱nóo̱.  
\v 31 Tu̱nga b'a̱há kitsú Abraham: “Tsa najmi tínt'é éhe̱n ni xi y'ét'a Moise ko̱ já profeta̱, ta̱ najmi ka̱ma chu̱ba̱yaha̱ ndaha tsa tjín xi kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱.” 
\c 17  
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu xu̱ta̱ xi ts'ínkijnejin jé xu̱ta̱ xingisoo̱ 
\r (Mt. 18:6-7, 21-22; Mr. 9:42) 
\p  
\v 1 B'i̱ kitsú Jesu nga kinchja̱ko̱ xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱: 
\p —Tjíhin nga s'e̱ ni xi ts'i̱ínkijnejihi̱n ngatitsun xu̱ta̱, tu̱nga, ¡ni̱ma̱ rú ts'íhin xi ts'i̱ínkijnejin ngatitsun xu̱ta̱ xi kj'a̱í!  
\v 2 Tu̱ sahá ra̱ ngandaha̱ xi b'a̱ ts'i̱íu̱n tsa s'e̱t'a 'yúnt'a kásin nku ndji̱o̱ chánka ko̱ chja̱nikj'ajin ntáchak'uu̱n, kintehe̱ ni nga ts'i̱ínkijnejin ngatitsun nku ntí i̱chí xi nkúhu xu'bi̱.  
\v 3 Chúhu̱un yjonu̱u. 
\p ’Tsa nda̱ nts'ei títs'ín ngatitsun, chu̱bako̱i̱ nga najmi nda títs'ín. Tsa ngju̱a̱i̱kj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱, n'e̱ndyjat'aihi̱.  
\v 4 Tsa yatu ni̱yá ch'on ts'i̱ínko̱hi nga nku ni̱stjin ko̱ tsa yatu ni̱yá: “Tífikj'aha̱ ra̱ ani̱ma̱na, n'e̱ndyjat'aní”, tsa ku̱i̱tsu̱hi, n'e̱ndyjat'aihi̱. 
\p  
\v 5 A̱s'a̱i kinchja̱ já postru̱: 
\p —Ti̱si̱nko̱ni̱ tu̱ xi 'yún s'e̱jin saha̱ni̱ Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 6 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Tsa tu̱ i̱chí s'ejinnu̱u Nti̱a̱ná xi nkúhu nku k'un mostasa̱ xi 'yún i̱chí, ka̱ma b'a̱ k'úíhu̱un yá tu xu'bi̱: “Ti̱yú xin e̱i̱ ko̱ t'ihi̱nsi̱njñajin ntáchak'uu̱n.” Ku̱i̱nt'é'énnu̱u yóo̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku nda̱ musu̱ xi ts'íntjusun xáha̱ 
\p  
\v 7 ’Tsa nku xi tíjñajinnu̱u tíjñaha̱ nku nda̱ musu̱ xi kafikján t'anankiu̱ ko̱ tsa chu̱ kafikunntá, nk'ie nga ja k'o̱óyaha jñá nda̱ musu̱, najmi b'a̱ ku̱i̱tsu̱hu̱: “Ti̱tjáha̱nchunt'áí yámixo̱.”  
\v 8 B'a̱ ní ku̱i̱tsu̱hu̱: “T'endaní ni xi kjíne̱ ko̱ n'e̱sjei najyihi̱n. T'eyání nichinena̱ ko̱ ntá xi k'u̱i̱a̱, ko̱ a̱skahan ka̱ma chi̱ne̱i̱ ko̱ s'i̱ ji.”  
\v 9 Ko̱ ta̱ ndaha najmi tsjáha̱ máb'a̱chjíhi̱ nda̱ musu̱hu̱ nk'ie nga ja kuats'íntjusun xá xi kuatsjáha̱.  
\v 10 B'a̱ ta̱ ts'ín jun, nk'ie nga ja n'e̱tjusun ngayjee̱ xá xi kitsjánu̱u Nti̱a̱ná, b'a̱ ní ti̱xíún: “Já musu̱ níi̱. Ni xi kik'inni̱, kui nihi xi kin'ei̱.” 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu te já xi k'uhu̱n ch'in fentujnu 
\p  
\v 11 Nk'ie nga títs'ín ni̱yá Jesu nga tífi nanki Jerusalen, j'ajin masen a̱nte Samari̱a̱ ko̱ a̱nte Galilea̱.  
\v 12 Nk'ie nga tsichu nku nanki i̱chí, j'aik'úhu̱n te já xi k'uhu̱n ch'in fentujnu. Kui xi kjint'á tsincha  
\v 13 nga kikjintáya: 
\p —Ji Jesu, nda̱ maestru̱, katuma ni̱ma̱hi ji̱n. 
\p  
\v 14 Nk'ie nga kikie Jesu jóo̱, a̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Tankínkuhu̱u yjonu̱u já na̱'miu̱. 
\p Nk'ie nga tíi̱ncha fi jóo̱, tsitjuxín ch'ihin.  
\v 15 A̱s'a̱i nku nda̱ xi tje̱njihi̱n já xi tee̱, nk'ie nga kikie nga kama nkihi̱, kik'óya ko̱ kits'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná nga 'yún kikjintáya.  
\v 16 J'aisinkúnch'int'aha̱ Jesu nga i̱xí t'anankiu̱hú kingjénsten nintaku̱ ko̱ kitsjáha̱ máb'a̱chjíhi̱. Samari̱a̱ nibáha nda̱ xi b'a̱ kits'íu̱n.  
\v 17 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿A najmi tehé maha já xi kama nkihi̱? ¿Má kfihi̱ já xi ñja xingisoo̱?  
\v 18 ¿Á tu̱ nkuhú nda̱ xu'bi̱ xi najmi ntje̱ Israel tje̱he̱n ra̱ kuak'óyaha nga kj'u̱a̱i̱ts'íntsjoho̱ ra̱ Nti̱a̱ná? 
\p  
\v 19 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ ndo̱: 
\p —Ti̱síntje̱i̱n ko̱ t'in. A̱t'aha̱ kuas'ejihin nga Nti̱a̱ná kits'ín nibána, kui nga kama nkihi ri. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nkjé ku̱a̱téxuma Nti̱a̱ná 
\r (Mt. 24:23-28, 36-41) 
\p  
\v 20 A̱s'a̱i já fariseo̱ kingjásjaiyaha̱ Jesu nkjé ku̱i̱chú ni̱stjin nga ku̱a̱téxuma Nti̱a̱ná. B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Tunkaán najmi ka̱ma chjihi̱ nk'ie nga ku̱a̱téxuma Nti̱a̱ná.  
\v 21 Ko̱ ta̱ ndaha najmi b'a̱ ku̱i̱tsu̱ xu̱ta̱: “E̱i̱ tíjña”, ko̱ a ra̱: “Ján tíjña.” A̱t'aha̱ ja tíbatéxuma Nti̱a̱ná a̱jinnu̱u. 
\p  
\v 22 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱: 
\p —Ku̱i̱chú ni̱stjin nga ka̱ma mjenu̱u nga cho̱o ndaha tsa tu̱ nku i̱chí ni̱stjin xi s'e̱ nk'ie nga kj'u̱a̱í Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n, tu̱nga najmi cha̱nú.  
\v 23 Tjín xi b'a̱ ku̱i̱tsu̱nu̱u: “E̱i̱ tíjña”, ko̱ a ra̱: “Ján tíjña.” Tu̱nga najmi tu̱ bankínnú ko̱ ta̱ ndaha najmi tu̱ tsjennkíhu̱u.  
\v 24 A̱t'aha̱ xi nkú ts'ín ma chji nd'ích'o̱n nk'a ján nga bat'ai, nga ma chji e̱i̱ ko̱ ma chji ján, b'a̱ ta̱ ts'ín ka̱ma chji Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n ni̱stjin nk'ie nga kj'u̱a̱í ngáha.  
\v 25 Tu̱nga títjuhún tjíhin nga un ṉkjún sku̱e̱he̱ ko̱ nga xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱ najmi ts'i̱ínkjáíhi̱n. 
\p  
\v 26 ’Xi nkú kama ni̱stjin nga y'ejña Noe, b'a̱ ta̱ ka̱ma ni̱stjin nk'ie nga kj'u̱a̱í ngáha Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n.  
\v 27 Kui ni̱stjiu̱n tíi̱ncha kjine ko̱ tíi̱ncha 'bi xu̱ta̱. Tíi̱ncha bixan ko̱ tíi̱ncha ts'ínkixan ntíhí. B'a̱ tíi̱ncha ts'ín santa nkúhu nga tsichu ni̱stjin nga jas'en Noe tsutsu chánkoo̱, ko̱ tu̱ ni xí kik'ahá ts'í ko̱ jesunjin ntá ngayjee̱ xu̱ta̱.  
\v 28 Ko̱ b'a̱ ta̱ kama ni̱stjin nga y'ejña Lot. Tíi̱ncha kjine ko̱ tíi̱ncha 'bi xu̱ta̱. Tíi̱ncha b'atse ni ko̱ tíi̱ncha batéña ni. Tíi̱ncha b'éntje̱ ko̱ tíi̱ncha ts'ínnda ni'ya.  
\v 29 Tu̱nga ni̱stjin nga tsitju Lot nanki Sodoma̱, nibajen nk'a ján nd'í ko̱ sufri̱ nga tsixuntu t'anankiu̱. Jesun ngayjee̱ xu̱ta̱.  
\v 30 B'a̱ ta̱ ka̱ma ni̱stjin nk'ie nga ku̱a̱kúchji yjoho̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n. 
\p  
\v 31 ’Kui ni̱stjin xu'bo̱, xi kab'ejñasun nk'a ni'yaha̱ najmi tu̱ ku̱i̱tjujen nga kj'u̱a̱ík'asje ni xi tjíntu a̱ya ni'yaha̱. Ko̱ xi kafi jñá najmi ta̱ kats'óyaha ni'yaha̱.  
\v 32 N'e̱kj'áítsjoho̱on yjonu̱u ni xi kamat'ain chju̱úhu̱n Lot.  
\v 33 Tu̱ yáhá ni xi mjehe̱ ts'i̱ínk'anki suba yjoho̱ nga k'úéjña tík'un, kui xi tu̱ sahá ku̱a̱yá. Tu̱nga xi ku̱a̱yá, kui xi tu̱ sahá n'e̱k'anki.  
\v 34 An b'a̱ tíxinnu̱u. Kui ni̱stje̱n xu'bo̱ jo xu̱ta̱ xi kjintusún nku kama̱, nku chjúbé ko̱ xinkuu̱ s'e̱jña.  
\v 35 Jo jminchjín xi tíi̱ncha ot'áha̱ xinkjín, nku chjúbé ko̱ xinkuu̱ s'e̱jña.  
\v 36 Jo já xi kafi jñá, nku chjúbé ko̱ xinkuu̱ s'e̱jña. 
\p  
\v 37 B'a̱ kitsú jóo̱: 
\p —Ji Nda̱ Nti̱a̱, ¿má xi tje̱hen b'a̱ ka̱moo̱? 
\p B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Yaha̱ nga má kjijña nku yjoninte k'ien, yo̱ ma ñjakú chálíkíe̱. B'a̱ ta̱ ts'ín cha̱ha̱ nga kj'u̱a̱í Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n. 
\c 18  
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén ni xi kits'ínko̱ nku nda̱ jue nku ta̱chju̱ún xi ja k'ien x'i̱hi̱n 
\p  
\v 1 A̱s'a̱i Jesu y'éjña chu̱ba̱yaha̱ xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱ nga tsakúyaha̱ nga tjíhin nga tehe̱nte ku̱i̱nchja̱ Nti̱a̱ná ko̱ nga najmi ts'i̱ínkjehe̱ k'un.  
\v 2 B'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Nku nanki y'ejña nku nda̱ jue xi najmi benkjún Nti̱a̱ná ko̱ ta̱ ndaha najmi nusihi̱n xu̱ta̱.  
\v 3 Yo̱ ta̱ y'ejña nku ta̱chju̱ún xi ja k'ien x'i̱hi̱n. Kui xi fisehe̱ nda̱ jue nga b'a̱ tsuhu̱: “Kixi̱ n'e̱ní kju̱a̱ xi tjínko̱na chá kontra̱na̱.”  
\v 4 Nkjin ni̱stjin j'a nga najmi kits'íhi̱n kju̱a̱ ta̱chjúu̱n. Tu̱nga a̱skahán ni kits'ínnkjink'un: “Ndaha tsa najmi benkján Nti̱a̱ná ko̱ najmi nusinna xu̱ta̱,  
\v 5 tu̱nga tu̱ nku títs'ínstihína ta̱chjíi̱n. Kui nga tu̱ sahá kixi̱ ts'ihi̱n ra̱ kju̱a̱ tu̱ xi najmi ts'i̱ínkjehe kju̱a̱tsentana̱ nga kj'u̱a̱íse tehe̱ntena.” 
\p  
\v 6 B'i̱ kitsú sa Nda̱ Nti̱a̱ná Jesu: 
\p —Nda ta̱sinñju ni xi kitsú nda̱ jue ch'onk'un xu'bi̱.  
\v 7 Nti̱a̱ná, ¿a najmi kixi̱hí ts'i̱íhi̱n kju̱a̱ xu̱ta̱ xi j'ájin, xi ni̱stjin ni̱stje̱n nchja̱ko̱ho̱? ¿A ts'i̱ínk'andayahá nga ku̱a̱si̱nko̱?  
\v 8 B'a̱ tíxinnu̱u nga ntju̱úhu̱n ts'i̱íhi̱n kju̱a̱ xu̱ta̱ xi ts'e̱. Tu̱nga nk'ie nga kj'u̱a̱í ngáha Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n, ¿a sa̱kú saha̱ a̱sunntee̱ xu̱ta̱ xi s'ejihi̱n Nti̱a̱ná? 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku nda̱ fariseo̱ ko̱ nku nda̱ xi f'áchjíntjai ch'á 
\p  
\v 9 Ta̱ y'éjña chu̱ba̱yaha̱ Jesu nga tsakúyaha̱ xu̱ta̱ xi b'a̱ maha̱ nga na̱xu̱ tíi̱ncha ts'ín nginku̱n Nti̱a̱ná maha̱, tu̱nga najmi ndahá ts'ín basehe̱ xu̱ta̱ xingisoo̱. B'i̱ kitsúhu̱: 
\p  
\v 10 —Jo já ngji nchja̱ko̱ Nti̱a̱ná má ma na̱tsihi̱n ni̱nku̱, nku xi nda̱ fariseo̱ ko̱ nku nda̱ xi f'áchjíntjai ch'á nga ts'ínxát'aha̱ já Roma̱.  
\v 11 Nda̱ fariseo̱ b'i̱ ts'ín kinchja̱ko̱ Nti̱a̱ná nga ngandaha̱ kinchja̱ nk'ie nga kabasinjña ndju: “Ji Na̱'mi, títsjaha máb'a̱chjí a̱t'aha̱ najmi b'a̱ k'an xi nkú k'un xu̱ta̱ xi k'oo̱, xi ndyjé ts'ín, xi ch'onk'un, xi b'at'aha̱ chju̱úhu̱n. Ko̱ ta̱ ndaha najmi b'a̱ k'an xi nkúhu nda̱ xu'bi̱ xi f'áchjíntjai ch'á.  
\v 12 Jo ni̱yá nga tuntjóo̱ báte̱jña kjintíá ko̱ nku tíkjá ngayjee̱ ni xi ts'in ngana̱ tsja chje̱.” 
\p  
\v 13 ’Tu̱nga nda̱ xi f'áchjíntjai ch'á kjin tsasinjña ko̱ santaha najmi ma k'un tsa nk'a ján ku̱a̱se̱njinki. Tu̱ kik'onyahá 'me̱he̱ nga b'i̱ kitsú: “Ji Na̱'mi, katuma ni̱ma̱hi an nga jé tje̱nna.”  
\v 14 An b'a̱ tíxinnu̱u. Nku nda̱ xi na̱xu̱ kama nda̱i̱ nginku̱n Nti̱a̱ná nk'ie nga kik'óya ngáha ni'yaha̱. Najmi b'a̱ha nda̱ xinkuu̱. A̱t'aha̱ tu̱ yáhá ni xi k'u̱a̱sjenk'a suba yjoho̱, kui xi i̱chí ka̱ma nginku̱n Nti̱a̱ná. Ko̱ xi k'u̱a̱sje ni̱ma̱kju̱a̱ yjoho̱, kui xi sa̱kúhu̱ kju̱a̱chánka. 
\s1 B'i̱ ts'ín nda kinchja̱ne Jesu jántí xi̱u̱ 
\r (Mt. 19:13-15; Mr. 10:13-16) 
\p  
\v 15 A̱s'a̱i i̱ncha j'aiko̱ xu̱ta̱ ntíhi̱ tu̱ xi Jesu ngju̱énnehe̱ ra̱ ntsja. Tu̱nga nk'iehé nga kikie já ni'yakuyóo̱ nii̱, b'a̱ kitsúhu̱ xu̱ta̱ nga najmi b'a̱ i̱ncha ts'i̱ín.  
\v 16 Tu̱nga kinchja̱há ra̱ Jesu jóo̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Tjehe̱nntoho̱ jántíu̱ nga kanibásena. Najmi tu̱ jun b'ech'óho̱o. A̱t'aha̱ xu̱ta̱ xi b'a̱ ts'ín tjíntuyáha̱ xi nkú joyaha jántí xi̱, kui xi tje̱he̱n ra̱ nga Nti̱a̱ná ku̱a̱téxumaha̱.  
\v 17 Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Xi najmi ts'i̱ínkjáíhi̱n nga Nti̱a̱ná xi batéxumaha̱ xi nkú ts'ín ts'ínkjáíhi̱n nku nda̱ chí ni xi 'ba̱i̱hi̱, kui xi ndaha̱chí najmi kju̱a̱s'enjin nga Nti̱a̱ná xi ku̱a̱téxumaha̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíko̱ Jesu nku nda̱ nchi̱ná 
\r (Mt. 19:16-30; Mr. 10:17-31) 
\p  
\v 18 A̱s'a̱i nku nda̱ k'aku̱ kingjásjaiyaha̱ Jesu: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ji xi ndai, ¿mí nihi xi ts'ian tu̱ xi ka̱ma ts'inkjáíhi̱n ra̱ nga kúáte̱jña tík'un síán? 
\p  
\v 19 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Á an xi nda tí'mihiní? Najmi tjín xi ndaha̱, nku tutuhú Nti̱a̱ná.  
\v 20 Yai xi nkú ts'ín tjít'a kju̱a̱téxumoo̱: “Najmi tu̱ biyunéí kju̱a̱bixoo̱n. Najmi tu̱ n'ek'iein. Najmi tu̱ ndyjé n'ei. Najmi tu̱ testiyu̱ tsank'á n'ei. Cha̱nkjúín na̱'mihi̱ ko̱ na̱ahi̱.” 
\p  
\v 21 B'a̱ kitsú ndo̱: 
\p —Ngayjee̱ ni xu'bo̱ títs'intjusan santa nkúhu nga ndyjana. 
\p  
\v 22 Nk'ie nga kint'é Jesu ni xu'bi̱ b'a̱ kitsú: 
\p —Nku ni ndyjat'á sahi. Ta̱teñai ngayjee̱ ni xi tjíhin ko̱ tjeihi̱n xu̱ta̱ x'a̱n. B'a̱ ts'ín s'e̱he ri kju̱a̱nchi̱ná ndji̱o̱jmi ján. A̱s'a̱i nibáí nga tsjénnkiní. 
\p  
\v 23 Tu̱nga nk'iehé nga kint'é ndo̱ éi̱n, kik'ie nusin nusihi̱n, a̱t'aha̱ 'yún ṉkjún nchi̱ná.  
\v 24 Nk'ie nga kikie Jesu nga kik'ie nusin nusihi̱n ndo̱, b'i̱ kitsú: 
\p —¡Á b'a̱ 'yún 'ni tjíhin tsa xu̱ta̱ xi nchi̱ná ṉkjúhun kju̱a̱s'enjihin nga Nti̱a̱ná ku̱a̱téxumaha̱!  
\v 25 Tu̱ sahá najmi 'ni tjín tsa nku chu̱ camello̱ kju̱a̱s'en ti̱xa̱ha̱ nku nintu nga nku nda̱ nchi̱ná kju̱a̱s'enjin nga Nti̱a̱ná xi ku̱a̱téxumaha̱. 
\p  
\v 26 A̱s'a̱i xu̱ta̱ xi kint'éhe̱ b'a̱ i̱ncha kitsú: 
\p —¿Yá xi ka̱ma k'u̱a̱nki ni̱ ma? 
\p  
\v 27 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ni xi ndaha̱chí najmi maha̱ ts'ín xu̱ta̱, Nti̱a̱ná maha̱ ts'ín nii̱. 
\p  
\v 28 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Pedro̱: 
\p —Xi nkúhu ji̱n, ja y'entui̱ ni xi tjínni̱ ko̱ tje̱nnkihi̱ nd'a̱i̱. 
\p  
\v 29 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Tu̱ yáhá ni xi y'éjña ni'yaha̱, tsa chju̱úhu̱n, tsa já nts'e̱, tsa xi cháha̱ ko̱ tsa ntíhi̱ a̱t'aha̱ Nti̱a̱ná batéxumaha̱,  
\v 30 kui xu̱ta̱i̱ 'yún ts'ati k'u̱a̱i̱ ngáha̱ ra̱ a̱sunnte xu'bi̱ ko̱ ni̱stjin xi nibá a̱skahan k'u̱a̱i̱hi̱ nga k'úéntu tík'un sín. 
\s1 B'i̱ ts'ín ta̱ kitsúya ngáha Jesu nga ku̱a̱yá 
\r (Mt. 20:17-19; Mr. 10:32-34) 
\p  
\v 31 A̱s'a̱i ngjiko̱ t'axín Jesu já ni'yakuyá xi te joo̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Tjenñju. Ja tíbankíaán nanki Jerusalen. Yo̱ ku̱i̱tjusun ngayjee̱ ni xi y'ét'a já profeta̱ nga ka̱maha̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n.  
\v 32 A̱t'aha̱ a̱ya ntsja xu̱ta̱ xi najmi ntje̱ Israel tje̱he̱n ra̱ n'e̱kjas'en. Kui xi ku̱a̱jnu̱kiehe̱, ch'on ts'i̱íhi̱n, ko̱ ku̱a̱tétéjnuhu̱.  
\v 33 K'u̱éhe̱ ko̱ ts'i̱ínk'ien. Tu̱nga ni̱stjin xi ma jahan kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱. 
\p  
\v 34 Ndaha nku ni xu'bi̱ najmi kamankjihi̱n já ni'yakuyóo̱. Najmi be ni xi tínchja̱ Jesu, a̱t'aha̱ kis'ejña 'maha̱ niu̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kits'ínnkihi̱ Jesu nku nda̱ ka̱ 
\r (Mt. 20:29-34; Mr. 10:46-52) 
\p  
\v 35 Nk'ie nga ja tíbichú tiña Jesu nanki Jerico, nku nda̱ ka̱ kab'ejña a̱ndai ni̱yóo̱ nga tíbanki chje̱.  
\v 36 Nk'ie nga kint'é ndo̱ nga tíf'a ṉkjún xu̱ta̱, a̱s'a̱i kingjásjaiya mí nihi xi tíma.  
\v 37 Kik'inyaha̱ nga Jesu, nda̱ xi nibáha Nazaret, tíf'a yo̱.  
\v 38 A̱s'a̱i kikjintáya: 
\p —¡Ji Jesu, ji xi ntje̱he̱ David, katuma ni̱ma̱hi an! 
\p  
\v 39 Xu̱ta̱ xi yja títjuu̱n kinchja̱tiko̱ho̱ tu̱ xi k'u̱échja'aha ts'a, tu̱nga tu̱ sahá 'yún kikjintáya sa: 
\p —¡Ji ntje̱he̱ David, katuma ni̱ma̱hi an! 
\p  
\v 40 A̱s'a̱i tsasin'yún Jesu ko̱ b'a̱ kitsú nga ngju̱a̱i̱chj'a nda̱ ko̱. Nk'ie nga ja j'ai, Jesu kingjásjaiyaha̱: 
\p  
\v 41 —¿Mí xi mjehi nga ts'ihin? 
\p B'a̱ kitsú nda̱ ko̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, mjena nga ka̱ma chjina. 
\p  
\v 42 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Katuma chjihi. A̱t'aha̱ kuas'ejihin nga Nti̱a̱ná kits'ín nibána, kui nga kama nkihi ri. 
\p  
\v 43 Ta̱ kuihi chu̱bo̱ kama chjihi̱ ndo̱ ko̱ kitsjennkíhi̱ Jesu nga kits'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná. Ko̱ ta̱ kits'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná ngayjee̱ xu̱ta̱ xi kikie ni xu'bi̱. 
\c 19  
\s1 B'i̱ ts'ín tsichuk'úhu̱n Zakeo̱ Jesu 
\p  
\v 1 A̱s'a̱i tsichu Jesu nanki Jerico. J'ajin nankiu̱.  
\v 2 Yo̱ tíjña nku nda̱ nchi̱ná xi 'mi Zakeo̱, xi nda̱ k'aku̱hu̱ já xi f'áchjíntjai ch'á nga ts'ínxát'aha̱ já Roma̱.  
\v 3 Kui xi mjehe̱ sku̱e̱ yáha Jesu, tu̱nga najmi tímahá ra̱, a̱t'aha̱ katsehe xu̱ta̱ ko̱ ch'e̱ ṉkjún ya Zakeo̱.  
\v 4 A̱s'a̱i tsangatsanka títjuhu̱n xu̱ta̱ nkjiu̱n ko̱ tsiyajnu nku yá xi síjña yo̱, tu̱ xi sku̱e̱he Jesu, a̱t'aha̱ yo̱ tjíhin nga kj'u̱a̱. 
\p  
\v 5 Nk'ie nga ja tíf'a Jesu yo̱, tsasenjinki má kji'a ndo̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Ji Zakeo̱, ki̱tsa̱ ti̱tjuje̱i̱n, a̱t'aha̱ ni'yahi̱ tjíhin nga ts'inkj'áíya nd'a̱i̱. 
\p  
\v 6 A̱s'a̱i ki̱tsa̱ tsitjujen Zakeo̱ ko̱ tsjo kamaha̱ nga kits'ínkjáíhi̱n Jesu ni'yaha̱.  
\v 7 Tu̱nga nk'ie nga kikie xu̱ta̱ ni xu'bi̱, a̱s'a̱i ngayjee̱ kinchja̱yane Jesu nga b'a̱ kitsúhu̱ xinkjín: 
\p —Ni'yaha̱ nku nda̱ xi najmi ts'íntjusun kju̱a̱téxumaha̱ Moise kfi ts'ínkj'áíya. 
\p  
\v 8 A̱s'a̱i tsasinjña ndju Zakeo̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱ Jesu: 
\p —Cha̱se̱i̱, nda̱ maestru̱. Tsjaha̱ xu̱ta̱ x'a̱n masen ni xi tjínna. Ko̱ tsa tjín xi ndyjé kits'ihi̱n nga ts'ana̱cha̱ha̱, ts'ink'óya ngáha̱ ra̱ ñju ni̱yá tjíhin ni xi jakj'aha̱. 
\p  
\v 9 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ja k'uanki nd'a̱i̱ xu̱ta̱ xi tjíntu ni'ya xu'bi̱, a̱t'aha̱ ta̱ ntje̱he̱ ntje̱ chjáná Abraham y'aha̱ ra̱ nda̱ xu'bi̱.  
\v 10 A̱t'aha̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n j'aingisjáí ko̱ j'ai ts'ínk'anki xu̱ta̱ xi ja kindyja. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén nku nda̱ xi kitsjáha̱ já musu̱hu̱ to̱on xi ts'i̱ínxáko̱ 
\r (Mt. 25:14-30) 
\p  
\v 11 Nk'ie nga tímjéñju xu̱ta̱ ni xi tínchja̱ Jesu, a̱s'a̱i ta̱ y'éjña chu̱ba̱ya ngáha nga tsakúya. A̱t'aha̱ ja tíbichú tiña nanki Jerusalen ko̱ b'a̱ tímaha̱ xu̱ta̱ nga a̱kui ku̱a̱téxumahá Nti̱a̱ná.  
\v 12 Kui nga b'a̱ kitsúhu Jesu: 
\p —Y'ejña nku nda̱ nchi̱ná xi ngji kjin kj'a̱í nanki tu̱ xi nda̱ rei̱ n'e̱ maha ko̱ a̱skahan k'o̱óya ngáha.  
\v 13 A̱s'a̱i kinchja̱ha̱ te já musu̱hu̱ ko̱ kitsjáha̱ to̱on nga nkúnkú jóo̱. “N'e̱xáko̱o to̱oi̱n santa nkúhu nga kjúái̱ ngáhana”, kitsúhu̱. 
\p  
\v 14 ’Tu̱nga unkiehé ra̱ xu̱ta̱ nankihi̱ ndo̱ ko̱ i̱ncha kits'ínkji tje̱nnki ndo̱ já chji̱ne̱'én xi b'a̱ ku̱i̱tsu̱: “Najmi mjeni̱ tsa kui nda̱i̱ xi ka̱ma nda̱ rei̱ni̱.”  
\v 15 Tu̱nga kin'e mahá nda̱ rei̱ ndo̱ ko̱ kik'óya ngáha nankihi̱. A̱s'a̱i kitsjá kju̱a̱ nga chu̱baha̱ já musu̱ xi kitsjáha̱ to̱on, tu̱ xi sku̱e̱he xi nkú tjín kits'ín ngana̱sun nga nkúnkú jóo̱. 
\p  
\v 16 ’A̱s'a̱i j'ai nda̱ xi tjuu̱n. “Ji nda̱ nti̱a̱, te tjíhin nga kits'ín ngana̱sun to̱ohi̱n”, kitsú.  
\v 17 “Nda tjín. Nda ní ji, nda̱ musu̱. Na̱xu̱ kin'etjusuin xá i̱chí xi kitsjaha, kui nga tsjaha ra nga ku̱a̱texumaha̱ ri̱ te nanki”, kitsú nda̱ rei̱.  
\v 18 A̱s'a̱i j'ai nda̱ musu̱ xi ma joho. “Ji nda̱ nti̱a̱, un tjíhin nga kits'ín ngana̱sun to̱ohi̱n”, kitsú.  
\v 19 “Ji xi ku̱a̱texumaihi̱ un nanki”, ta̱ kitsúhu̱ nda̱ musu̱ xu'bi̱. 
\p  
\v 20 ’A̱s'a̱i j'ai ngá kj'a̱í nda̱ musu̱. “Ji nda̱ nti̱a̱, á to̱ohi̱n ngáha e̱i̱. Nku pañu̱ kik'ontikjájian nga y'etjá,  
\v 21 a̱t'aha̱ tsankjuhun. A̱t'aha̱ kjan ní ji. Chjubéí ni xi najmi ji y'ejñai ko̱ chjusíntje̱i̱n cha̱n xi najmi ji y'entje̱i̱”, kitsú.  
\v 22 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú nda̱ rei̱: “Ji nda̱ musu̱ ch'onk'un, ta̱ kuihi én xi kuakixín ts'inko̱kju̱a̱hara. Tsa an xi kjan ko̱ fakj'a ni xi najmi an y'ejñá ko̱ kjesíntje̱n cha̱n xi najmi an y'entje̱,  
\v 23 kui nga, ¿á najmi kin'ekjas'ehe̱n ri̱ to̱onna̱ já xi be nkú ts'ín ts'ínxáko̱ho to̱on? Tsa b'a̱ kin'ei, ja ra̱ ts'inkjáín ngáha̱ ra̱ nd'a̱i̱ to̱onna̱ ko̱ santaha ntíhi̱ nga kjúa̱”, kitsú. 
\p  
\v 24 ’A̱s'a̱i kinchja̱ko̱ nda̱ rei̱ já xi kabincha yo̱. “Chjú'oho̱o to̱oo̱n nda̱ xu'bi̱ ko̱ tjoho̱on nda̱ xi tíjñaha̱ te”, kitsúhu̱.  
\v 25 “Ji nda̱ nti̱a̱, ja tíjñaha̱ te to̱on nda̱ xu'bo̱”, kitsú jóo̱.  
\v 26 Tu̱nga b'a̱há kitsú nda̱ rei̱: “An b'a̱ tíxinnu̱u. Ngayjee̱ xi tjíhi̱n ni, kui xi k'u̱a̱i̱ saha̱. Tu̱nga xi najmi tjíhi̱n, kui xi chjú'aha̱ santaha ni xi i̱chí xi tíjñaha̱.  
\v 27 Ko̱ máha já kontra̱na̱ xi najmi mjehe̱ nga kuatexumaha̱, nibáko̱o e̱i̱ ko̱ nginkán ti̱chákjó kásin.” 
\s1 B'i̱ ts'ín jas'en Jesu nanki Jerusalen 
\r (Mt. 21:1-11; Mr. 11:1-11; Jn. 12:12-19) 
\p  
\v 28 Nk'ie nga ja b'a̱ kitsú Jesu, a̱s'a̱i kitsjen títjun nga kits'ínndju̱ú ngáha ni̱yáha̱ nanki Jerusalen.  
\v 29 Nk'ie nga ja tsichu tiña Betfage ko̱ Betani̱a̱, nanki xi tiña maha̱ a̱sunntu tje̱nki̱ xi 'mi Yá Olivo̱, a̱s'a̱i kits'ínkji Jesu jo já ni'yakuyáha̱  
\v 30 nga b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Tankíún nanki i̱chí xi tíjña tiña ján. Nk'ie nga ja ku̱i̱chú yo̱, sa̱kúnu̱u nku ntí búrrú xi tjít'a'yún, xi najmi kje̱e ch'a b'esúhu̱n. Chjúnndáyo ko̱ nibáko̱o e̱i̱.  
\v 31 Ko̱ tsa tjín xi ngju̱ásjaiyanu̱u: “¿Á jun tíchjundáyahanu chu̱?”, tsa ku̱i̱tsu̱nu̱u, b'a̱ t'ihu̱un: “Nda̱ maestru̱ rú machjéhe̱n chu̱.” 
\p  
\v 32 A̱s'a̱i ngji já xi kin'ekjíu̱ ko̱ kisakúhu̱ chu̱ xi nkú nga kitsú Jesu.  
\v 33 Nk'ie nga ja tíi̱ncha kjendáya ntí búrrúu̱, a̱s'a̱i b'a̱ kitsú já xi ts'e̱ chu̱: 
\p —¿Á jun tíchjundáyahanu ntí búrrúu̱? 
\p  
\v 34 B'a̱ kitsú jóo̱: 
\p —Nda̱ maestru̱ rú machjéhe̱n chu̱. 
\p  
\v 35 I̱ncha j'aiko̱ho̱ Jesu chu̱. Najyuhu̱n i̱ncha kingjásuhu̱n chu̱ ko̱ kits'ínk'íésun Jesu.  
\v 36 Xi nkú nga ts'ín tífi Jesu, b'a̱ ts'ín kingjántu najyuhu̱n xu̱ta̱ a̱ya ni̱yóo̱.  
\v 37 Nk'ie nga ja tíi̱ncha bichú tiña má jenstehe̱n a̱sunntu tje̱nki̱ Yá Olivo̱, a̱s'a̱i ngayjee̱ xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱ Jesu 'yún i̱ncha kikjintáya tsjo nga kits'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná nga̱t'aha̱ ngayjee̱ kju̱a̱nkjún xi i̱ncha kikie. 
\p  
\v 38 B'a̱ i̱ncha kitsú xu̱to̱: 
\p —¡Nti̱a̱ná nda kats'ínko̱ nda̱ rei̱ xi kits'ín nibá ngajoho̱! ¡Kas'e kju̱a̱jyu ndji̱o̱jmi ján ko̱ kaya kju̱a̱chánkaha̱ Nti̱a̱ná nk'a ján! 
\p  
\v 39 A̱s'a̱i kinchja̱ k'u̱a̱ já fariseo̱ xi tje̱njihi̱n xu̱ta̱ nkjiu̱n: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, b'a̱ t'ihi̱n xu̱ta̱ ni'yakuyáhi̱ nga najmi tu̱ b'a̱ i̱ncha kats'ín. 
\p  
\v 40 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —B'a̱ tíxinnu̱u, tsa k'u̱échja ts'a xu̱ta̱ xu'bi̱, ndji̱o̱ i̱ncha kji̱ntáya. 
\p  
\v 41 Nk'ie nga j'ai tiña Jesu nanki Jerusalen, kikjintántjai nankiu̱ nk'ie nga kikie.  
\v 42 B'i̱ kitsú: 
\p —¡Tsa tu̱ kui sa ni̱stjin xu'bi̱ ka̱mankjinnu̱u ni xi tsjánu̱u kju̱a̱jyu! Tu̱nga tíjña 'mahánu̱u niu̱ nd'a̱i̱.  
\v 43 A̱t'aha̱ ku̱i̱chú ni̱stjin nga já kontra̱nu̱u k'u̱étjindainu̱u xjó nga k'u̱échjanu̱u tu̱ xi ts'i̱ínkjehe̱nu̱u.  
\v 44 Ts'i̱ínkjenu̱u ko̱ ts'i̱ínk'ien xu̱ta̱ nankinu̱u. Ndaha nku ndji̱o̱ najmi ta̱ s'e̱jñasun saha̱ ra̱ xinkjín. A̱t'aha̱ najmi kamankjinnu̱u nk'ie nga y'éjña chjinu̱u Nti̱a̱ná kju̱a̱ndaha̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kik'onsje Jesu já xi tíi̱ncha batéña chu̱ má ma na̱tsihi̱n ni̱nku̱ 
\r (Mt. 21:12-17; Mr. 11:15-19; Jn. 2:13-22) 
\p  
\v 45 A̱s'a̱i jas'en Jesu má ma na̱tsihi̱n ni̱nku̱. Kik'onsje já xi tíi̱ncha batéña ko̱ tíi̱ncha b'atse chu̱ yo̱.  
\v 46 B'i̱ kitsúhu̱: 
\p —B'a̱ ts'ín tjít'a éhe̱n Nti̱a̱ná: “Ni'ya xi má nga ku̱i̱nchja̱ko̱ xu̱ta̱ Nti̱a̱ná ka̱ma ni'yana̱.” Tu̱nga jun a̱ntehe̱ já ndyjé tín'e mo. 
\p  
\v 47 Xki̱ ni̱stjin tsakúya Jesu na̱tsihi̱n ni̱nku̱. Ko̱ já na̱'mi k'aku̱, já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ já xi yankjúhu̱n i̱ncha tsangisjai ni̱yá xi nkú ts'ín ka̱ma ts'i̱ínk'iehen Jesu.  
\v 48 Tu̱nga najmi tísakú ni̱yáhá ra̱ nkú ts'ín b'a̱ i̱ncha ts'i̱ín, a̱t'aha̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ 'yún mjehe̱ nga ku̱a̱sínñjuhu̱ ni xi tínchja̱ Jesu. 
\c 20  
\s1 B'i̱ kama nk'ie nga kingjásjaiyaha̱ já tjíxóo̱ Jesu yá xi kitsjá xáha̱ 
\r (Mt. 21:23-27; Mr. 11:27-33) 
\p  
\v 1 Nku ni̱yá nk'ie nga tíbakúya Jesu má ma na̱tsihi̱n ni̱nku̱ nga y'éni̱jmíhi̱ xu̱ta̱ én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná, a̱s'a̱i j'aik'úhu̱n já na̱'mi k'aku̱, já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ jáchá xi ta̱ tjíhi̱n xá.  
\v 2 B'a̱ i̱ncha kitsúhu̱: 
\p —T'inyani̱, ¿mí xá xi tjíhin nga b'a̱ tín'ei? ¿Yá xi kitsjá xáhi? 
\p  
\v 3 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ko̱ an ta̱ kuasjáíyanu̱u nku ni. T'inyanú.  
\v 4 ¿Yá xi kits'ín nibáha̱ Jua Bautista̱ nga j'aiténtá xu̱ta̱? ¿A Nti̱a̱ná, a ra̱ xu̱ta̱ a̱sunntei̱hí? 
\p  
\v 5 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ xinkjín nga kinchja̱ni̱jmíyaha niu̱: 
\p —Tsa: “Nti̱a̱ná kits'ín nibáha̱ Jua”, ku̱i̱xíaán, a̱s'a̱i b'a̱ ku̱i̱tsu̱ná: “¿Á najmi kis'ejihi̱nnu̱u ni xi kitsúhu Jua?”  
\v 6 Ko̱ tsa: “Xu̱ta̱ a̱sunntei̱ kits'ín nibáha̱” ku̱i̱xíaán, ngayjee̱ xu̱ta̱ k'u̱éná ndji̱o̱ nga ts'i̱ínk'ienná, a̱t'aha̱ b'a̱ tsu xu̱ta̱ nga nku nda̱ profeta̱ kama Jua. 
\p  
\v 7 A̱s'a̱i kinchja̱ko̱ ngáha Jesu: 
\p —Najmi yai̱ yá xi kits'ín nibáha̱. 
\p  
\v 8 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ko̱ ta̱ ndaha an najmi xínyanu̱u yá xi kitsjána nga b'a̱ títs'ian. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kits'ínchjén já xi najmi na̱xu̱ fiko̱ xá xi kik'a̱i̱hi̱ 
\r (Mt. 21:33-44; Mr. 12:1-11) 
\p  
\v 9 A̱s'a̱i Jesu b'i̱ ts'ín tsakúyaha̱ xu̱ta̱ nga y'éjña chu̱ba̱yaha̱: 
\p —Nku nda̱ y'éntje̱ tuntsja̱jé. Kitsjá sáha̱ a̱ntee̱ já xi maha̱ ts'ínxáko̱ tuntsja̱jée̱, a̱s'a̱i ngji kjin tse ṉkjún ni̱stjin.  
\v 10 Nk'ie nga ja tíjne tuu̱, a̱s'a̱i kits'ínkjisehe̱ ndo̱ nku nda̱ musu̱hu̱ já xi títs'ínxáko̱ tuntsja̱jée̱ tu̱ xi ku̱a̱nkihi̱ ra̱ tu xi kanéhe̱. Tu̱nga kik'íéhé ra̱ jóo̱ nda̱ musu̱hu̱ ko̱ kits'ínkji tiya tiya.  
\v 11 A̱s'a̱i ta̱ kits'ínkjihí ngáha ndo̱ kj'a̱í nda̱ musu̱, tu̱nga ta̱ kik'íéhé ngáha̱ ra̱ jóo̱ nda̱ musu̱ xu'bi̱. Ch'on ṉkjún i̱ncha kitsúhu̱ ko̱ kits'ínkji tiya tiya.  
\v 12 Ta̱ kits'ínkjihí ngáha kj'a̱í nda̱ musu̱hu̱ ndo̱, tu̱nga ta̱ kits'ín'uhún ngáha̱ ra̱ jóo̱ nda̱ xu'bi̱ nga tsanka tje̱nnki. 
\p  
\v 13 ’Tu̱ chahán b'i̱ kitsú nda̱ xi ts'e̱ tuntsja̱jée̱: “¿Mí nihi xi ts'ian? Tu̱ sahá ntína̱ xi tjo ṉkjúnna ts'inkjíá. Tsa tu̱ ahá ni sku̱e̱nkjún ntína̱ jóo̱.”  
\v 14 Tu̱nga nk'iehé nga kikie já xi ts'ínxáko̱ tuntsja̱jée̱ nga nibá ntíhi̱ ndo̱, b'a̱ kitsúhu̱ xinkjín: “Kui xu'bo̱ xi ts'i̱ínkjáíhi̱n ngayjee̱ ni xi tjíhi̱n na̱'mihi̱. Tu̱ sahá n'e̱k'ieén tu̱ xi ka̱ma ts'a̱ñáhaná ni xi ts'i̱ínkjáíhi̱n.”  
\v 15 Kui nga kik'onsjehe jóo̱ ntíhi̱ ndo̱ na̱tsin má nga tjíntje̱ tuntsja̱jée̱ ko̱ kits'ínk'ien. 
\p ’Kui b'a̱ maha, ¿nkú ts'i̱íhi̱n ra̱ nda̱ xi ts'e̱ tuntsja̱jée̱ já xu'bo̱?  
\v 16 Kj'u̱a̱í ko̱ ts'i̱ínkje já xi ts'ínxáko̱ tuntsja̱jée̱ ko̱ kj'a̱í já tsjá sá ngáha̱ ra̱ a̱nte tuntsja̱jée̱. 
\p Nk'ie nga kint'é ni xu'bi̱ xu̱ta̱ xi tíi̱ncha yo̱, a̱s'a̱i b'a̱ i̱ncha kitsú: 
\p —¡Najmi b'a̱ tu̱ katuma! 
\p  
\v 17 Tu̱nga tsase'ahá Jesu jóo̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Kui nga, ¿nkú tsuhu̱ ra̱ ma ni xu'bi̱ xi tjít'a xu̱ju̱n éhe̱n Nti̱a̱ná? B'a̱ títsu̱: 
\q1 Ndji̱o̱ xi kikjaníya já chji̱ne̱xóo̱, 
\q1 ja j'ai ma ndji̱o̱ k'aku̱. 
\m  
\v 18 Tu̱ yáhá ni xi ku̱i̱jne̱sun ndji̱o̱ xu'bi̱ ka̱ma xi̱xi̱. Ko̱ xi ku̱i̱jne̱nehe̱ ndji̱o̱ ka̱ma nku̱a̱nku̱a̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu yá xi tjíhin nga s'e̱chjíhi̱ 
\r (Mt. 21:45-46; 22:15-22; Mr. 12:12-17) 
\p  
\v 19 Ta̱ kuihi chu̱bo̱ mjehe̱ já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ nga ku̱a̱kj'ánijé Jesu, a̱t'aha̱ kamankjihi̱n nga kui kinchja̱ni̱jmíyaha nga y'éjña chu̱ba̱ya. Tu̱nga i̱ncha kitsankjúhún xu̱ta̱ nkjiu̱n.  
\v 20 A̱s'a̱i kits'ín nibásehe̱ Jesu k'u̱a̱ já xi kúnnta 'maha̱, xi xu̱ta̱ nda kits'ín ma maña̱ yjoho̱, tu̱ xi ts'i̱ínkijnejihin Jesu nku én xi najmi b'a̱ tjín. B'a̱ ts'ín ka̱ma ts'i̱ínkjas'ehe̱n ra̱ nda̱ tjíxá Roma̱.  
\v 21 B'a̱ i̱ncha j'ai tsúhu̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, yai̱ nga kju̱axi̱ én xi chubai nga bakuyáí ko̱ nga najmi ngabi n'ei kju̱a̱. Na̱xu̱ bakuyáí éhe̱n Nti̱a̱ná.  
\v 22 Kui nga, ¿a ma b'echjíhi̱í nda̱ títjun Cesa̱r ni xi f'áchjíná, a ra̱ najmi? 
\p  
\v 23 Tu̱nga kamankjihín ra̱ Jesu kju̱a̱maña̱ha̱ jóo̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p  
\v 24 —Ta̱kúnú nku to̱on denari̱o̱. ¿Yá xi ts'e̱ sénni̱stjii̱n ko̱ j'áín xi tjít'aha̱ to̱oi̱n? 
\p B'a̱ kitsú jóo̱: 
\p —Ts'e̱ nda̱ títjun Cesa̱r. 
\p  
\v 25 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Tjoho̱on nda̱ títjun Cesa̱r ni xi ts'e̱ nda̱ títjun Cesa̱r, ko̱ tjoho̱on Nti̱a̱ná ni xi ts'e̱ Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 26 Najmi kamaha̱ jóo̱ kits'ínkijneya Jesu nga ku̱i̱nchja̱ nginku̱n xu̱ta̱ na̱nti̱o̱ nku én xi najmi b'a̱ tjín. Tu̱ sahá kama nkjúhu̱n én xi kits'ínk'óya Jesu ko̱ najmi ta̱ kinchja̱ha. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu nga kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ xu̱ta̱ 
\r (Mt. 22:23-33; Mr. 12:18-27) 
\p  
\v 27 Já saduseo̱ bakúya nga najmi kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ xu̱ta̱ ngabayoo̱. A̱s'a̱i k'u̱a̱ xi j'aisehe̱ Jesu nga  
\v 28 kingjásjaiyaha̱. B'i̱ i̱ncha kitsúhu̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, y'ét'aná Moise: “Tsa nku nda̱ xi tíjñaha̱ chju̱ún kju̱a̱yá nga najmi kis'eko̱ho̱ ntí chju̱úhu̱n, nda̱ nts'e̱ tjíhin nga ku̱i̱xanko̱ ngáha chju̱úhu̱n, tu̱ xi b'a̱ ts'ín s'e̱he̱ ra̱ ntí nda̱ nts'e̱ xi k'ie̱n.”  
\v 29 Y'entu yatu já xi nts'e̱ maha xinkjín. Tsixan nda̱ xi tjuu̱n tu̱nga b'a̱há tjíu̱n k'ien. Najmi kis'ehe̱ ntí.  
\v 30 A̱s'a̱i nda̱ xi ma joho tsixanko̱ ngáha ta̱chjúu̱n, tu̱nga ta̱ k'iehén ngáha.  
\v 31 A̱s'a̱i b'a̱há ta̱ kits'ín ngáha nda̱ xi ma jahan ko̱ ta̱ k'ien, ko̱ b'a̱ ta̱ kamat'ain já xingisoo̱. Ndaha nku xi yatuu̱ najmi kis'ehe̱ ntí.  
\v 32 A̱sakahan ta̱ k'ien ta̱chjúu̱n. 
\p  
\v 33 ’Kui b'a̱ maha, ni̱stjin nga kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ xu̱ta̱ ngabayoo̱, ¿yá nda̱ha xi ka̱ma ts'e̱ ta̱chjúu̱n? A̱t'aha̱ nga yatuu̱ tsixanko̱. 
\p  
\v 34 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Bixan xu̱ta̱ xi tjín ni̱stjin nd'a̱i̱ ko̱ ts'ínkixan ntíhi̱.  
\v 35 Tu̱nga xu̱ta̱ xi tje̱he̱n ra̱ nga k'úéntu tík'un ni̱stjin xi s'e̱jña a̱skahan, xi kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱, kui xi najmi ta̱ ku̱i̱xahan ko̱ najmi ta̱ ts'i̱ínkixahan ntíhi̱.  
\v 36 A̱t'aha̱ najmi ta̱ ka̱ma ku̱a̱yáha. B'a̱ ní ts'ín k'úéntu xi nkú ts'ín tjíntu ntítsjee̱. Ntíhi̱ Nti̱a̱ná ka̱ma, a̱t'aha̱ j'áíya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱. 
\p  
\v 37 ’Ko̱ santaha Moise ta̱ y'éjña chji nga kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ xu̱ta̱ ngabayoo̱, nk'ie nga kinchja̱ni̱jmíyaha na'yá ntsje̱ xi títiu̱. A̱t'aha̱ b'a̱ ts'ín tjít'a nga Nti̱a̱ná xi “Nti̱a̱ha̱ Abraham, Nti̱a̱ha̱ Isaac ko̱ Nti̱a̱ha̱ Jacob.”  
\v 38 Nti̱a̱ná najmi Nti̱a̱ha̱ ani̱ma̱. Nti̱a̱ha̱ ní xu̱ta̱ tík'un. A̱t'aha̱ nginku̱n Nti̱a̱ná tjíntu tík'un ngayjee̱ xu̱ta̱. 
\p  
\v 39 A̱s'a̱i kinchja̱ k'u̱a̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱: 
\p —B'a̱ tjín ni xi ku̱a̱kixín, nda̱ maestru̱. 
\p  
\v 40 Najmi ta̱ kama k'un kingjásjaiya saha̱ ra̱ Jesu tsa mí nihi. 
\s1 B'i̱ ts'ín kingjásjaiya Jesu yá xi y'aha̱ ra̱ xi Cristo̱ 
\r (Mt. 22:41-46; Mr. 12:35-37) 
\p  
\v 41 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Nkú tjíhi̱n ra̱ nga b'a̱ tsuhu xu̱ta̱ nga ntje̱he̱ David nibáha̱ ra̱ xi Cristo̱?  
\v 42 A̱t'aha̱ ta̱ kuihi David b'a̱ ts'ín y'ét'a xu̱ju̱n salmo̱: 
\q1 Nti̱a̱ná b'a̱ kitsúhu̱ Nda̱ Nti̱a̱na̱: 
\q1 “Ti̱nchint'ání má batexuma, 
\q1  
\v 43 k'uentú maná já kontra̱hi̱ kinte tsu̱kui.” 
\m  
\v 44 B'a̱ ts'ín ta̱ kuihi David b'a̱ kitsúhu nga Nda̱ Nti̱a̱ha̱ maha xi Cristo̱. Kui nga, ¿nkú ts'ín ntje̱he̱ David nibáha̱ ra̱ xi Cristo̱? 
\s1 B'i̱ ts'ín y'échjit'ain Jesu sin xi y'a já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ 
\r (Mt. 23:1-36; Mr. 12:38-40; Lc. 11:37-54) 
\p  
\v 45 Nga tíi̱ncha basínñju ngayjee̱ xu̱ta̱, a̱s'a̱i kinchja̱ko̱ Jesu xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱: 
\p  
\v 46 —Chúhu̱un yjonu̱u já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱. Kui xi tsjoho̱ nga bja najyun ndju nga b'ema ko̱ nga tsjo ts'ín súniñaha̱ ni̱yátée̱. Tsjoho̱ nga b'entusún yáxile̱ xi tíi̱ncha títjun ni'ya sinagoga̱ ko̱ nga b'entu a̱nte k'aku̱ xi tjín nku s'í.  
\v 47 Kui xi kje'áha̱ ni'yaha̱ jminchjín xi ja k'ien x'i̱hi̱n ko̱ a̱s'a̱i chu̱ba̱ 'yúhún tse nchja̱ko̱ maña̱ Nti̱a̱ná tu̱ xi b'é'mat'aihin yjoho̱. 'Yún un sku̱e̱he̱ já xu'bi̱. 
\c 21  
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ni̱jmíyaha Jesu to̱on chje̱ 
\r (Mr. 12:41-44) 
\p  
\v 1 Tsase Jesu ko̱ kikie xu̱ta̱ nchi̱ná xi tíbinchá to̱oho̱n a̱ya kaxa̱ to̱on chje̱.  
\v 2 Ko̱ ta̱ kikie nku ta̱chju̱ún xi ja k'ien x'i̱hi̱n. Kui xi jo to̱on xi̱ tíntí tsinchá kaxa̱ chje̱.  
\v 3 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú: 
\p —Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Ta̱chju̱ún x'a̱i̱n 'yún tse kuatsjá sa nga ngayjee̱ xu̱ta̱ xi k'oo̱.  
\v 4 A̱t'aha̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ xi k'oo̱ ni xi tíb'ankihi̱ kuatsjá. Tu̱nga máha ta̱chjíi̱n, ngayjee̱ to̱on xi tíjñaha̱ nga kji̱ne̱yaha nichine kuatsjá. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúya Jesu ni xi ka̱ma kintehe̱ ni nga kfe̱ a̱sunntee̱ 
\r (Mt. 24:1-28; Mr. 13:1-23) 
\p  
\v 5 K'u̱a̱ xu̱ta̱ tínchja̱ni̱jmíyaha ni̱nku̱ nga tsjo ts'ín kin'enaxúko̱ho ndji̱o̱ tsjo k'un ko̱ ni xi kits'ínsuhun xu̱ta̱. A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p  
\v 6 —Máha ni xi tíyo e̱i̱, ku̱i̱chú ni̱stjin nga ndaha nku ndji̱o̱ najmi ta̱ s'e̱jñasuhu̱n ra̱ xinkjín. Ngayjee̱ n'e̱xúya. 
\p  
\v 7 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú jóo̱ nga kingjásjaiyaha̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ¿nkjé b'a̱ ka̱ma? ¿Mí nihi xi ku̱a̱kúchji títjun nga b'a̱ ka̱ma? 
\p  
\v 8 A̱s'a̱i kinchja̱ Jesu: 
\p —Chúhu̱un yjonu̱u nga najmi tu̱ ch'a xi k'u̱a̱na̱cha̱nu̱u. A̱t'aha̱ nkjin maha xi kj'u̱a̱í nga an ts'i̱ín ma yjoho̱. “An xi kui”, ku̱i̱tsu̱. Ko̱ b'a̱ ku̱i̱tsu̱ ya: “Ja kuichu ni̱stjiu̱n.” Tu̱nga najmi tu̱ tsjennkíhí ru̱u jóo̱.  
\v 9 Nk'ie nga ku̱i̱nú'yó nga tjín kju̱a̱chán ko̱ nga najmi tjín kju̱a̱jyu a̱jihi̱n xu̱ta̱ na̱xi̱nantá xi tjín, najmi tu̱ binkjun. A̱t'aha̱ tjíhin ni nga tjun b'a̱ ka̱ma, tu̱nga najmi kje̱hé kfe̱ a̱sunntee̱. 
\p  
\v 10 Ko̱ b'i̱ kitsú sa Jesu nga ngjindju: 
\p —Xu̱ta̱ xi tjín nku nanki kja̱ánko̱ xu̱ta̱ xi kj'a̱í nanki. Nku nda̱ rei̱ kja̱ánko̱ kj'a̱í nda̱ rei̱.  
\v 11 Chón xi tu̱ xí 'yúhún ka̱ma ko̱ s'e̱ kjintíá kj'a̱í kj'a̱í nanki. Tsjén ch'in ch'onk'un, ko̱ ka̱ma chji nk'a ján ni xi ku̱i̱nchánkjúhu̱n xu̱ta̱ ko̱ kju̱a̱nkjún chánka. 
\p  
\v 12 ’Tu̱nga kintehe̱ ni nga ku̱i̱tjusun ngayjee̱ ni xu'bi̱, títjun ku̱a̱kj'ánijénu̱u xu̱ta̱ ko̱ tsjénnki unkienu̱u. Ts'i̱ínkjas'ennu̱u a̱ya ntsja já k'aku̱hu̱ xu̱ta̱ sinagoga̱ ko̱ ts'i̱ínkjas'ennu̱u nu̱ba̱yá. Nga̱t'ana̱ ngju̱a̱i̱ko̱ho̱nu̱u nginku̱n já rei̱ ko̱ nginku̱n já títjun.  
\v 13 B'a̱ ts'ín sa̱kúntehe̱nu̱u nga k'úínyaha̱ ru̱u jóo̱ yáha an.  
\v 14 B'i̱ n'e̱ n'e̱nkjíntak'un nga najmi tu̱ b'enda títjun xi nkú ts'ín ku̱i̱si̱nko̱o yjonu̱u.  
\v 15 A̱t'aha̱ an tsjanu̱u én xi chu̱bo ko̱ kju̱a̱nkjintak'un xi chánka sa nga xi ts'e̱ já kontra̱nu̱u, tu̱ xi najmi ku̱i̱chúkju̱a̱ha̱ ra̱ ni xi chu̱bo ko̱ tsa b'a̱ ku̱i̱tsu̱ nga najmi b'a̱ tjín ni xi tíchubo. 
\p  
\v 16 ’Santaha xi chánu̱u, já nts'o, xu̱ta̱ xinki̱u ko̱ xu̱ta̱ xi nda nchja̱ko̱nu̱u ts'i̱ínkjas'ennu̱u. K'u̱a̱ xi tjín a̱jinnu̱u n'e̱k'ien.  
\v 17 Nga̱t'ana̱ ts'i̱ín unkiehe̱nu̱u ngayjee̱ xu̱ta̱.  
\v 18 Tu̱nga ndahá nku ntsja̱ku najmi ndyja̱.  
\v 19 Ndjá ti̱ncho, tu̱ xi k'u̱a̱nkihinu. 
\p  
\v 20 ’Nk'ie nga cho̱o nga k'u̱étjindaihi̱ já jun nanki Jerusalen, katumankjinnu̱u nga ja kuichu ni̱stjin nga n'e̱kje.  
\v 21 Kui ni̱stjiu̱n katanka xu̱ta̱ xi tjíntu a̱nte Judea̱ xi tje̱hen a̱sunntu tje̱nnki̱. Xi tjíntu a̱jin na̱nti̱a̱ Jerusalen katitju. Xi kafi jñá najmi ta̱ kak'óyaha a̱jin na̱nti̱o̱.  
\v 22 A̱t'aha̱ kui ni̱stjin xu'bo̱ ts'i̱ínkjáíhi̱n xu̱ta̱ chjíhi̱ ni xi najmi nda kits'ín, tu̱ xi ku̱i̱tjusuhun ngayjee̱ ni xi tjít'a éhe̱n Nti̱a̱ná.  
\v 23 ¡Ni̱ma̱ rú ts'íhin jminchjín xi y'a ntí ko̱ xi títs'ínki ntí kui ni̱stjiu̱n! A̱t'aha̱ tse kju̱a̱ni̱ma̱ xi s'e̱ a̱sunntee̱ ko̱ kju̱a̱kjaha̱n Nti̱a̱ná ni̱banehe̱ xu̱ta̱ xu'bi̱.  
\v 24 K'u̱a̱ xi ki̱cha̱ ndju n'e̱k'ienko̱ho ko̱ kj'a̱í ngá xi ngju̱a̱i̱nijé ngayjee̱ nanki xi tjín. Xu̱ta̱ xi najmi ntje̱ Israel tje̱he̱n ra̱ ku̱a̱si̱nne nanki Jerusalen xi nkú tjín nú nga k'u̱a̱i̱ntehe̱ nga ku̱a̱téxuma. 
\s1 B'i̱ ka̱ma ni̱stjin nga kj'u̱a̱í ngáha Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n 
\r (Mt. 24:29-35, 42-44; Mr. 13:24-37) 
\p  
\v 25 ’A̱s'a̱i ts'íu̱ ko̱ sóo̱ ko̱ niñuu̱ ku̱a̱kúchji kju̱a̱nkjún xi ka̱ma. Xu̱ta̱ na̱xi̱nantá xi tjín t'anankiu̱ ngju̱ánta̱ha̱ ra̱ yjoho̱ ko̱ tsa̱nkjún, a̱t'aha̱ 'yún kju̱a̱ne̱ya ntáchak'uu̱n ko̱ 'yún ngju̱a̱i̱nk'a t'éhe̱n ntóo̱.  
\v 26 Xí ku̱a̱yáyahá xu̱ta̱ nga tsa̱nkjún ko̱ nga kúyaha̱ ni xi ka̱maha̱ a̱sunntee̱. A̱t'aha̱ Nti̱a̱ná ts'i̱ínk'atsé ni xi tjín nk'a ján.  
\v 27 Nk'iehé cha̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n nga tje̱njin ni̱nti̱u̱ nga nibáko̱ ngayjee̱ nga'yúhu̱n ko̱ kju̱a̱chánkaha̱.  
\v 28 Nk'ie nga k'u̱a̱tuts'i̱hi̱n nga b'i̱ ka̱ma, tsjo katumanu̱, a̱t'aha̱ ja tíbichú tiña ni̱stjin nga ja ka̱ma nda̱ínu̱u. 
\p  
\v 29 Ko̱ b'i̱ ta̱ ts'ín y'éjña chu̱ba̱ya Jesu nga tsakúya: 
\p —Cha̱so̱ho̱ yá higuera̱ ko̱ ngayjee̱ yá xi tjín.  
\v 30 Nk'ie nga yo nga ja títjuhu̱ nts'én, mankjinnu̱u nga ja tíbichú tiña chu̱nubóo̱.  
\v 31 B'a̱ ta̱ ts'ín nk'ie nga ja cho̱o nga ja b'a̱ tíma, katumankjinnu̱u nga ja tíjña tiña ni̱stjin nga ku̱a̱téxuma Nti̱a̱ná.  
\v 32 Kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Ku̱i̱tjusun ngayjee̱ ni xu'bi̱ kintehe̱ ni nga ku̱a̱yáyje xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱.  
\v 33 Ka̱maha̱ a̱sunntee̱ ko̱ nk'a ján ndyja̱, tu̱nga énna̱ najmi kj'u̱a̱ tiya. 
\p  
\v 34 ’Chúhu̱un yjonu̱u, tu̱ xi najmi ka̱ma ndjáha ani̱ma̱nu̱u, tsa tséjihi̱n ra̱ ni xi mjehe̱ yjonintenu̱u, tsa ka̱ma ch'i̱u, ko̱ tsa kjúánta̱ha̱ ru̱u yjonu̱u ni xi tjín a̱sunntee̱. A̱t'aha̱ tsa b'a̱ n'o̱o, tu̱ ndyjahánu̱u nk'ie nga kj'u̱a̱í ni̱stjin xu'bo̱.  
\v 35 A̱t'aha̱ kj'u̱a̱ínehe̱ ni̱stjin xu'bo̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ xi tjín tu̱ má xi tje̱hén ni a̱sunntee̱. Tu̱ ndyjehé ra̱ nga b'a̱ ka̱moo̱.  
\v 36 Kui nga ti̱ntsu̱ba̱ ndahanu ko̱ tehe̱nte chu̱bako̱o Nti̱a̱ná, tu̱ xi ku̱i̱chúkju̱a̱ha̱nu̱u nga ku̱i̱tjánkiu ngayjee̱ ni xi ka̱moo̱ ko̱ ku̱i̱chú nginku̱n Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n. 
\p  
\v 37 Xki̱ ni̱stjin tsakúya Jesu na̱tsin ni̱nku̱ ko̱ nga ma ngixuu̱n bitju nga fi ts'ínkj'a ni̱stje̱n a̱sunntu tje̱nki̱ xi 'mi Yá Olivo̱.  
\v 38 Ko̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ ta̱ jyun ta̱ jyun i̱ncha f'ai na̱tsin ni̱nku̱ nga f'aisínñjuhu̱ Jesu. 
\c 22  
\s1 B'i̱ ts'ín y'énda já tjíxóo̱ nga mjehe̱ ku̱a̱kj'ánijé Jesu 
\r (Mt. 26:1-5; Mr. 14:1-2; Jn. 11:47-53) 
\p  
\v 1 Ja tíbichú tiña S'í Pascu̱a̱, nk'ie nga chine ni̱nku̱a̱n xi najmi kamandako̱ho na̱'yu̱ san.  
\v 2 Já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ i̱ncha tsangisjai ni̱yá xi nkú nga ts'ín ts'i̱ínk'iehen Jesu, a̱t'aha̱ tsankjún jóo̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín y'énda Juda̱ Iscariote̱ xi nkú ts'ín ts'i̱ínkjas'en Jesu 
\r (Mt. 26:14-16; Mr. 14:10-11) 
\p  
\v 3 A̱s'a̱i jas'enjihi̱n Satana Juda̱ xi ta̱ 'mi Iscariote̱, nku nda̱ ni'yakuyá xi te joo̱.  
\v 4 Kui xi ngjisehe̱ já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já jun k'aku̱ nga kinchja̱ni̱jmíyako̱ xi nkú ts'ín ka̱ma ts'i̱ínkjas'ehen Jesu.  
\v 5 Tsjo kamaha̱ jóo̱ ko̱ y'éndako̱ Juda̱ nga tsjáha̱ to̱on.  
\v 6 Kits'ín yu Juda̱ ko̱ tsangisjai ni̱yá xi nkú ts'ín ka̱ma ts'i̱ínkjas'en Jesu nk'ie nga najmi 'yún tjín xu̱ta̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín ts'asjeko̱ S'í Pascu̱a̱ já ni'yakuyáha̱ Jesu 
\r (Mt. 26:17-29; Mr. 14:12-25; Jn. 13:21-30; 1 Co. 11:23-26) 
\p  
\v 7 Tsichu ni̱stjin nga chine ni̱nku̱a̱n xi najmi kamandako̱ho na̱'yu̱ san, nk'ie nga n'ek'ien chu̱tsa̱nka̱ha̱ S'í Pascu̱a̱.  
\v 8 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Jesu nga kits'ínkji Pedro̱ ko̱ Jua: 
\p —Tankínk'iendo ni xi chi̱ne̱é S'í Pascu̱a̱. 
\p  
\v 9 B'a̱ kitsú jóo̱: 
\p —¿Má xi tje̱hen mjehi nga k'úéndai̱ nichinee̱? 
\p  
\v 10 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Nk'ie nga ku̱i̱tjás'o̱on a̱jin na̱nti̱o̱, sa̱tékjó nku nda̱ xi y'a nku ndji̱í ntánijua. Tsjénnkihu̱u santaha má nga kju̱a̱s'en  
\v 11 ko̱ b'a̱ t'ihu̱un nda̱ xi ts'e̱ ni'yoo̱: “B'a̱ títsu nda̱ maestru̱: ¿Má xi kui a̱nte má nga kjíne̱ka̱ nichinehe̱ S'í Pascu̱a̱ já ni'yakuyána̱?”  
\v 12 A̱s'a̱i ku̱a̱kúnu̱u nku a̱nte tayá chánka xi ja tjínda xi tje̱hen nk'a ni'yaha̱. Yo̱ t'endo ni xi chi̱ne̱é. 
\p  
\v 13 A̱s'a̱i ngji jóo̱ ko̱ b'a̱ kamat'ain xi nkú nga kitsúhu̱ Jesu. Yo̱ i̱ncha y'énda nichinehe̱ S'í Pascu̱a̱.  
\v 14 Nk'ie nga tsichu chu̱ba̱, y'ejñat'ako̱ Jesu yámixo̱ já postru̱hu̱  
\v 15 ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Mangimjena nga kjuasjéko̱nu̱u S'í Pascu̱a̱ xu'bi̱ kintehe̱ ni ngabayana̱.  
\v 16 A̱t'aha̱ b'a̱ tíxinnu̱u nga najmi ta̱ kjíne̱ sahana nichinei̱ santaha nkúhu nga ku̱i̱tjusun xi nkú tsuhu̱ ra̱ kui s'íi̱ má batéxuma Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 17 A̱s'a̱i jakj'á chu̱tsíu̱n ko̱ nga ja kitsjáha̱ máb'a̱chjíhi̱ Nti̱a̱ná, b'i̱ kitsú: 
\p —Chjúbó niu̱ ko̱ n'e̱ndzjoho̱o xinki̱u.  
\v 18 A̱t'aha̱ b'a̱ tíxinnu̱u nga najmi ta̱ k'u̱i̱ sahana ntáha̱ tuntsja̱jée̱ santa nkúhu nga ku̱i̱chú ni̱stjin nga ku̱a̱téxuma Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 19 A̱s'a̱i jakj'á ni̱nku̱o̱n ko̱ nga ja kitsjáha̱ máb'a̱chjíhi̱ Nti̱a̱ná, tsakjánya ko̱ kitsjáha̱ jóo̱ nga b'a̱ kitsú: 
\p —Kui xu'bi̱ xi yjonintena̱ xi n'e̱kjas'en ngandanu̱u. B'a̱ n'o̱o tu̱ xi kj'u̱a̱ítsjennu̱u an. 
\p  
\v 20 Nk'ie nga ja kamaha̱ nga kikjine nichinee̱, ta̱ jakj'á chu̱tsíu̱n nga b'a̱ kitsú: 
\p —Kui chu̱tsíi̱n tíbakúchji jnína̱ xi ngju̱a̱i̱ ndzjo ngandanu̱u. Jnína tíb'éndako̱ tse̱tse̱he Nti̱a̱ná nd'a̱i̱ xi nkú ts'ín nda ts'i̱ínko̱ xu̱ta̱.  
\v 21 Tu̱nga máha nd'a̱i̱, nda̱ xi títs'ínkjas'enna ta̱ tíjñat'ako̱na yámixa̱i̱.  
\v 22 A̱t'aha̱ b'a̱ n'e̱he̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n xi nkú ts'ín kis'endaha̱. Tu̱nga, ¡ni̱ma̱ rú ts'íhin nda̱ xi ts'i̱ínkjas'ehe̱n! 
\p  
\v 23 A̱s'a̱i b'i̱ ngján kingjásjaiyaha̱ xinkjín jóo̱ nga yá xi b'a̱ ts'i̱íu̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Jesu yá xi 'yún chánka sa 
\p  
\v 24 A̱s'a̱i já ni'yakuyóo̱ b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ xinkjín nga yá xi 'yún chánka sa a̱jihi̱n.  
\v 25 Tu̱nga b'a̱há kitsú Jesu: 
\p —Já rei̱ xi batéxuma na̱xi̱nantá xi tjín a̱sunntee̱ ndjá ts'ínko̱ xu̱ta̱ xi ts'e̱. Ko̱ já xi tjíhi̱n xá, kui xi nda i̱ncha ts'ín, tsu xu̱ta̱.  
\v 26 Tu̱nga a̱jinnu̱u najmi b'a̱ ka̱ma. Xi 'yún ní chánka sa a̱jinnu̱u kats'ín ma yjoho̱ xi nkú joyaha tsa kui xi 'yún kinte tje̱n. Ko̱ xi batéxuma kats'ín ma yjoho̱ xi nkú joyaha tsa kui xi nda̱ musu̱hu̱ já xingisoo̱.  
\v 27 A̱t'aha̱, ¿yá xi 'yún chánka sa? ¿A xi b'ejñat'a yámixo̱ nga kjine, a ra̱ nda̱ musu̱ xi b'éyahá nichinee̱? ¿A najmi xi b'ejñat'ahá yámixo̱? Tu̱nga máha an, tíi̱jñajinnu̱u e̱i̱ xi nkú joyaha nda̱ musu̱nu̱u. 
\p  
\v 28 ’Jun najmi kin'e nga manú nk'ie nga kichjut'ayák'unna.  
\v 29 Kui nga k'uendáha̱nu̱u nga ku̱a̱texumo, xi nkú ts'ín y'éndana Na̱'mina̱.  
\v 30 Ku̱i̱ntsu̱ba̱t'o yámixa̱na̱ nga chi̱no̱o ko̱ s'i̱u nk'ie nga kuatexuma, ko̱ ku̱i̱ntsu̱bo̱o a̱nte má nga ku̱a̱texumoho̱o ntje̱he̱ xu̱ta̱ Israel xi te jo tíkjá maha. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya títjun Jesu nga Pedro̱ b'a̱ ku̱i̱tsu̱ nga najmi behe̱ 
\r (Mt. 26:31-35; Mr. 14:27-31; Jn. 13:36-38) 
\p  
\v 31 ’Simon, Simon, ta̱sinñjui. Satana tsanki nga k'u̱étsujneyánu̱u xi nkú n'ehe̱ tuni̱ñu̱ nga kjút'ayák'unnu̱u.  
\v 32 Tu̱nga an ja tsankintjáíhi nginku̱n Na̱'miu̱ tu̱ xi tu̱ nku s'e̱jihín ri an. Ko̱ ji, nk'ie nga sa̱kú nga'yún ngáha ri nga s'e̱jihin an, ti̱si̱nko̱i̱ já nts'ei tu̱ xi tu̱ nku ndjáhá ku̱i̱nchaha. 
\p  
\v 33 B'a̱ kitsú Simon: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, tjínkuhu̱ k'an nga kfínko̱ho nu̱ba̱yá ko̱ santaha nga ku̱a̱yáko̱ho. 
\p  
\v 34 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ji Pedro̱, an b'a̱ tíxihin. Kintehe̱ ni nga kji̱ntá xa̱nto̱ nd'a̱i̱, b'a̱ ku̱i̱xín nga najmi yaní jan ni̱yá tjíhin. 
\p  
\v 35 A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ já ni'yakuyáha̱: 
\p —Nk'ie nga kits'inkjínu̱u nga najmi tu̱ ch'o tsa kixinnu̱u, ko̱ ta̱ ndaha to̱on ko̱ ta̱ ndaha tja̱ba̱xínnté, ¿a tjín ni xi kindyjat'anu̱u? 
\p B'a̱ kitsú jóo̱: 
\p —Najmi chumi nihi xi kindyjat'ani̱. 
\p  
\v 36 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Jesu: 
\p —Tu̱nga nd'a̱i̱, xi tíjñaha̱ tsa, kat'a ko̱ ta̱ kat'a to̱oho̱n. Ko̱ xi najmi tíjñaha̱ ki̱cha̱, katatéña najyun ndjuhu̱ ko̱ kat'atse nku.  
\v 37 A̱t'aha̱ b'a̱ tíxinnu̱u. Tjíhin nga ku̱i̱tjusuhun ni xu'bi̱ xi tjít'a éhe̱n Nti̱a̱ná: “Kui xi ta̱ kich'axki̱hi̱ ra̱ a̱jihi̱n já ch'onk'uu̱n.” A̱t'aha̱ ngayjee̱ ni xi tjít'a nga tínchja̱ni̱jmíyahana tjíhin nga ku̱i̱tjusun. 
\p  
\v 38 B'a̱ kitsú jóo̱: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ¡á jo ki̱cha̱ e̱i̱! 
\p B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ja kama. 
\s1 B'i̱ ts'ín kinchja̱ko̱ Jesu Nti̱a̱ná 
\r (Mt. 26:36-46; Mr. 14:32-42) 
\p  
\v 39 A̱s'a̱i tsitju Jesu nga ngji a̱sunntu tje̱nki̱ xi 'mi Yá Olivo̱ xi nkú ts'ín tehe̱nte, ko̱ ta̱ kitsjennkíhi̱ já ni'yakuyáha̱.  
\v 40 Nk'ie nga tsichu yo̱, b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Chu̱bako̱o Nti̱a̱ná tu̱ xi najmi chjút'ayák'uhu̱nnu̱u. 
\p  
\v 41 A̱s'a̱i b'a̱ ts'ín kjin ngji t'axín suba xi nkúhu má bichúkijne nku ndji̱o̱ nga s'e. Yo̱ tsasinkúnch'in ko̱ kinchja̱ko̱ Nti̱a̱ná.  
\v 42 B'i̱ kitsú: 
\p —Ji Na̱'mi, tsa ka̱ma kai, n'e̱kj'a t'axínní kju̱a̱ni̱ma̱ xu'bi̱. Tu̱nga katumahá xi nkú ts'ín mjehi, najmi xi nkú ts'ín mjena. 
\p  
\v 43 A̱s'a̱i kama chjihi̱ nku ntítsje xi nibajehen nk'a ján nga j'ai tsjá nga'yúhu̱n.  
\v 44 Ko̱ nk'ie nga 'yún ṉkjún un tíbehe̱ Jesu, tu̱ sahá 'yún kinchja̱ko̱ sa Nti̱a̱ná ko̱ tsixuntu t'anankiu̱ ntánubáha̱ xi b'a̱ k'un xi nkú joyaha stubá jní i. 
\p  
\v 45 Nk'ie nga ja kamaha̱ nga kinchja̱ko̱ Nti̱a̱ná, a̱s'a̱i tsisintje̱n ko̱ j'aise ngáha̱ ra̱ já ni'yakuyáha̱. Kjintufé jóo̱ nk'ie nga j'aisehe̱ a̱t'aha̱ kju̱a̱boo̱ xi kats'ín ngana̱ha̱.  
\v 46 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú: 
\p —¿Á kisunntuféhenu? Ti̱síntjo̱on ko̱ chu̱bako̱o Nti̱a̱ná tu̱ xi najmi chjút'ayák'uhu̱nnu̱u. 
\s1 B'i̱ ts'ín j'aichj'anijé Jesu 
\r (Mt. 26:47-56; Mr. 14:43-50; Jn. 18:2-11) 
\p  
\v 47 Nk'ie nga ta̱ tínchja̱ha Jesu, tu̱ j'aihí nkjin ṉkjún xu̱ta̱. Tje̱n títjuhu̱n xu̱to̱ nda̱ xi 'mi Juda̱, xi nku nda̱ ni'yakuyá xi te joo̱. Kui xi j'aik'úhu̱n Jesu ko̱ kikjexu̱'ba.  
\v 48 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ji Juda̱, ¿a tíchjuxu̱'bai Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n nga tín'ekjas'ein? 
\p  
\v 49 Nk'ie nga kikie já xi kabinchandaihi̱ Jesu ni xi tímoo̱, a̱s'a̱i b'a̱ kitsú: 
\p —Ji nda̱ maestru̱, ¿a ki̱cha̱ ku̱i̱xkjaha̱nni̱? 
\p  
\v 50 Nku nda̱ xi síjñajihi̱n jóo̱ kits'ín'uhu̱n nku nda̱ musu̱hu̱ nda̱ na̱'mi títjuu̱n. Tsatet'a tja̱ba̱xínñju kixi̱.  
\v 51 Tu̱nga b'a̱há kitsú Jesu: 
\p —Najmi b'a̱ tu̱ n'o. Jyu ti̱ncho. 
\p Kits'ínko̱ tja̱ba̱xínñju nda̱ musu̱ nga kits'ínnkihi̱.  
\v 52 A̱s'a̱i kinchja̱ko̱ já xi j'aikj'ánijéhe̱, kui xi já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já jun k'aku̱hu̱ ni̱nku̱ ko̱ jáchá xi ta̱ tjíhi̱n xá. B'i̱ kitsúhu̱: 
\p —¿A nda̱ ndyjéná? ¿Á i̱xí ki̱cha̱há ko̱ yá kich'ahanu nga kjúái̱hinu?  
\v 53 Xki̱ ni̱stjin tsási̱njñajinnu̱u má ma na̱tsihi̱n ni̱nku̱. Ndaha̱chí najmi kin'eko̱nú. Tu̱nga kuihí chu̱ba̱nu̱u xu'bi̱, chu̱ba̱ nga batéxuma má jyuu̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsúya Pedro̱ nga najmi be Jesu 
\r (Mt. 26:57-58, 69-75; Mr. 14:53-54, 66-72; Jn. 18:12-18, 25-27) 
\p  
\v 54 A̱s'a̱i jakj'ánijéhe̱ jóo̱ Jesu ko̱ ngjiko̱ho̱ ni'yaha̱ nda̱ na̱'mi títjuu̱n. Máha Pedro̱, kitsjennkí kjihi̱n Jesu.  
\v 55 Nk'ie nga kíts'ín'yún nd'í jóo̱ kamasehe̱n na̱tsiu̱n, y'entut'á ko̱ Pedro̱ ta̱ y'ejñajihi̱n.  
\v 56 A̱s'a̱i nku na̱ musu̱ kikiehe̱ nk'ie nga kab'ejñat'a nd'íu̱. Tsase'a sisihi̱n ko̱ b'a̱ kitsú: 
\p —Kui chái̱ xi ta̱ tsjenko̱ chá ján. 
\p  
\v 57 Tu̱nga najmi kits'ínkiehé yjoho̱ Pedro̱. B'a̱ kitsú: 
\p —Ji ta̱chju̱ún, najmi be ndo̱. 
\p  
\v 58 Sa kutju tu̱ sa kj'a̱íhí xi kikie ngáha̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Ji xi ta̱ mako̱i̱ jóo̱. 
\p Tu̱nga b'a̱há kitsú Pedro̱: 
\p —Ji nda̱, najmi an niu̱. 
\p  
\v 59 J'a ra̱ xi nkú maha tsa nku ora̱. A̱s'a̱i tu̱ sa kj'a̱í ngá xi ta̱ b'a̱há kitsú ngáha̱ ra̱: 
\p —Kju̱axi̱ kjáíhin nga ko̱ kui nda̱i̱ mako̱ nda̱ xu'ba̱ ján, a̱t'aha̱ ta̱ Galilea̱ nabáha. 
\p  
\v 60 B'a̱há ta̱ kitsú ngáha Pedro̱: 
\p —Ji nda̱, najmi be ni xi tíchubai. 
\p Ta̱ kuihi chu̱bo̱, nk'ie nga b'a̱ ta̱ títsuhu Pedro̱, tje̱n'yún kikjintáhá nku xa̱nta̱.  
\v 61 Kits'ínk'ótjiya Nda̱ Nti̱a̱ná nga tsase'a Pedro̱, ko̱ j'áítsjehe̱n Pedro̱ ni xi kitsúhu̱ Nda̱ Nti̱a̱ná: “Kintehe̱ ni nga kji̱ntá xa̱nto̱ nd'a̱i̱, b'a̱ ku̱i̱xín nga najmi yaní jan ni̱yá tjíhin.”  
\v 62 A̱s'a̱i tsitjusje Pedro̱ ko̱ kikjintá'un kikjintánte. 
\s1 B'i̱ ts'ín kichajnucha Jesu 
\r (Mt. 26:67-68; Mr. 14:65) 
\p  
\v 63 Máha já xi tíi̱ncha kunntáha̱ Jesu, kik'aya ko̱ kik'íéhe̱.  
\v 64 Y'é'ma tunku̱n ko̱ b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱: 
\p —Ti̱xínyai xi nkúhu nda̱ profeta̱, ¿yá xi kuak'íéhi? 
\p  
\v 65 Nkjin tíkjá ya én xi kitsúhu̱ Jesu nga najmi kikienkjún. 
\s1 B'i̱ ts'ín kin'eko̱kju̱a̱ Jesu nginku̱n já tjíxá judio̱ 
\r (Mt. 26:59-66; Mr. 14:55-64; Jn. 18:19-24) 
\p  
\v 66 Nk'ie nga ja kama see̱n, kama ñja jáchá xi tjíhi̱n xá ko̱ já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱. I̱ncha ngjiko̱ Jesu má ma ñjakú já tjíxá judio̱ ko̱ b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱: 
\p  
\v 67 —T'inyani̱, ¿a ji xi kits'ín nibá Nti̱a̱ná? 
\p B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Tsa xínyanu̱u, najmi s'e̱jinnu̱u.  
\v 68 Ko̱ tsa kuasjáíyanu̱u, najmi n'e̱k'óyanú.  
\v 69 Tu̱nga nd'a̱i̱ k'u̱a̱tuts'i̱hi̱n Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n nga k'úéjñat'aha̱ Nti̱a̱ná xi tjíhi̱n nga'yún. 
\p  
\v 70 A̱s'a̱i ngatentee̱ kingjásjaiyaha̱: 
\p —¿A xúhu̱ jihí xi Ntíhi̱ Nti̱a̱ná? 
\p B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —An xi tíbixíún. 
\p  
\v 71 B'a̱ i̱ncha kitsú jóo̱: 
\p —¿A machjén saná já testiyu̱? Ñá kikjin ja kuanu'yáá ni xi kuatsú. 
\c 23  
\s1 B'i̱ ts'ín kin'eko̱kju̱a̱ Jesu nginku̱n nda̱ títjun Pilato̱ ko̱ nda̱ rei̱ Herode̱ Antipa̱ 
\r (Mt. 27:1-2, 11-14; Mr. 15:1-5; Jn. 18:28-38) 
\p  
\v 1 A̱s'a̱i tsisintje̱n ngayjee̱ já tjíxóo̱ ko̱ ngjiko̱ Jesu nginku̱n Pilato̱.  
\v 2 Nkjin ni xi kikjanínehe̱ yo̱ nga b'i̱ i̱ncha kitsú: 
\p —Xu̱ta̱ nankini̱ tíbinchákjaha̱n nda̱i̱ nk'ie kuasakúni̱. Tíb'éjña nkjún nga s'e̱chjíhi̱ nda̱ títjun Cesa̱r ni xi f'áchjíntjai, ko̱ b'a̱ títsu nga kui xi nku nda̱ rei̱ xi kits'ín nibáha̱ Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 3 B'a̱ kitsúhu̱ Pilato̱ Jesu: 
\p —¿A ji xi nda̱ rei̱hi̱ xu̱ta̱ judio̱? 
\p B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —B'a̱ tjín ni xi tíbixín. 
\p  
\v 4 A̱s'a̱i kinchja̱ko̱ Pilato̱ já na̱'mi k'aku̱ ko̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n nga b'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Najmi chumi jéhe xi tísakújinna ndo̱. 
\p  
\v 5 Tu̱nga tu̱ nku b'a̱há i̱ncha kitsú jóo̱: 
\p —Xu̱ta̱ nankini̱ tíbinchákjaha̱n. Tíbakúya xki̱ a̱nte xi tjín Judea̱. A̱nte Galilea̱ kik'atuts'i̱hi̱n ra̱ ko̱ santaha e̱i̱ ja j'ai nga b'a̱ títs'ín. 
\p  
\v 6 Nk'ie nga kint'é Pilato̱ ni xu'bi̱, kingjásjaiya tsa a̱nte Galilea̱ nibáha Jesu,  
\v 7 a̱t'aha̱ yo̱ batéxuma Herode̱ Antipa̱. Nk'ie nga kik'inyaha̱ nga Galilea̱ nibáha Jesu, a̱s'a̱i kits'ínkji Jesu má tíjña Herode̱, a̱t'aha̱ nanki Jerusalen tíjña Herode̱ kui chu̱bo̱. 
\p  
\v 8 Tu̱ ni xí tsjohó kamaha̱ Herode̱ nk'ie nga kikie Jesu, a̱t'aha̱ nd'a̱i ṉkjún mjehe̱ ra̱ sku̱e̱he. Nkjin tíkjá ni xi kik'inyaha̱ nga títs'ín Jesu ko̱ mjehe̱ sku̱e̱ nga ts'i̱ín Jesu nku kju̱a̱nkjún.  
\v 9 Nkjin ṉkjún ni xi kingjásjaiyaha̱, tu̱nga ndahá nku én najmi kinchja̱ Jesu.  
\v 10 Ta̱ kabincha ya yo̱ já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ nga nihi xi nkjún ts'ín nkjin ni xi tíkjanínehe̱ Jesu. 
\p  
\v 11 A̱s'a̱i Herode̱ ko̱ já juhu̱n xi nkúhu ni xi najmi chumi ni chjíhi̱ ra̱ kits'ín ma Jesu ko̱ tsajnukie. Kits'ínngja nku najyun tsjo tjín xi nkúhu xi bja já rei̱ nga i̱ncha kik'aya. A̱s'a̱i kits'ínk'óya ngáha̱ ra̱ Pilato̱.  
\v 12 Kui ni̱stjin xu'bo̱ Herode̱ ko̱ Pilato̱ kik'atuts'i̱hi̱n nga kinchja̱ko̱ nda ngáha xinkjín, a̱t'aha̱ unkie xinkjín kintehe̱ ni ni xu'bi̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kitsjá kju̱a̱ Pilato̱ nga n'e̱k'ien Jesu 
\r (Mt. 27:15-26; Mr. 15:6-15; Jn. 18:39-19:16) 
\p  
\v 13 A̱s'a̱i Pilato̱ kinchja̱ ñjaha̱ já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já tjíxóo̱ ko̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n.  
\v 14 B'a̱ kitsúhu̱: 
\p —Jun kafái̱ko̱nú nda̱i̱. B'a̱ tíbixíún nga xu̱ta̱ nankinu̱u tíbinchákjaha̱n. Nginkun kuangjasjáíyaha̱ ndo̱. A̱jihi̱n ngayjee̱ ni xi tíchjaninóho̱o nda̱i̱ najmi kuasakúna tsa tjíhi̱n jé.  
\v 15 Ta̱ ndaha Herode̱ najmi kuasakújihi̱n tsa mí nihi. Kui nga kuats'ínk'óya ngáhana nda̱i̱. Ja tíyo. Najmi chumi nihi xi kits'ín nda̱i̱ xi tje̱he̱n ra̱ ngabaya.  
\v 16-17 Kui b'a̱ maha, tsjahana kju̱a̱ nga s'e̱he̱ ra̱ ko̱ a̱s'a̱i ts'in nda̱íhi̱. 
\p  
\v 18 Tu̱nga nkuhú kits'ín nta̱ha̱ xu̱ta̱ nga kikjintáya: 
\p —¡Kan'ek'ien nda̱ xu'bo̱! ¡N'e̱ nda̱íhi̱ Barraba! 
\p  
\v 19 Kjiya'yún nda̱ Barraba a̱t'aha̱ já Roma̱ ngji kontra̱ha̱ ko̱ nku nda̱ kits'ínk'ien.  
\v 20 Pilato̱ mjehe̱ nga ts'i̱ín nda̱íhi̱ Jesu kai, kui nga ta̱ kinchja̱ko̱hó ngáha xu̱ta̱ nkjiu̱n.  
\v 21 Tu̱nga 'yún kikjintáya xu̱to̱: 
\p —¡Tjat'a krui̱ ndo̱! ¡Tjat'a krui̱ ndo̱! 
\p  
\v 22 A̱s'a̱i ta̱ kinchja̱há ngáha Pilato̱ ni̱yá xi ma jahan: 
\p —Tu̱nga, ¿mí ni ch'on tjíhin xi kits'ín ndo̱? Ndaha nku ni najmi tísakújinna tsa tje̱he̱n ra̱ ngabaya. Kui b'a̱ maha, tsjahana kju̱a̱ nga s'e̱he̱ ra̱ ko̱ a̱s'a̱i ts'in nda̱íhi̱. 
\p  
\v 23 Tu̱nga tu̱ ni xí 'yúhún kikjintáya sa xu̱ta̱. Tsankihi̱ Pilato̱ nga ngju̱át'a kruu̱ Jesu. B'a̱ i̱ncha kits'ín santaha nkúhu nga i̱ncha kin'esihi̱n.  
\v 24 Kui nga kitsjáha kju̱a̱ Pilato̱ nga n'e̱tjusuhun ni xi tíi̱ncha banki.  
\v 25 Kits'ín nda̱íhi̱ nda̱ xi j'ájin xu̱ta̱ nga n'e̱ nda̱íhi̱, nda̱ xi kjiya'yún nu̱ba̱yá a̱t'aha̱ já Roma̱ ngji kontra̱ha̱ ko̱ a̱t'aha̱ ani̱ma̱ tje̱he̱n. A̱s'a̱i kitsjá kju̱a̱ nga n'e̱he̱ Jesu ni xi mjehe̱ xu̱ta̱ nkjiu̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín kis'et'a kruu̱ Jesu 
\r (Mt. 27:32-44; Mr. 15:21-32; Jn. 19:17-27) 
\p  
\v 26 Nk'ie nga tífi s'et'a kruu̱ Jesu, kichjubé nku nda̱ nanki Sirene̱ xi Simon 'mi. Jñá kaf'aihi ndo̱. Kui xi kin'ek'anji kruu̱ nga kitsjennkíhi̱ Jesu.  
\v 27 Ta̱ kitsjennkíhi̱ nkjin ṉkjún xu̱ta̱ ko̱ jminchjín xi tíi̱ncha kjintá nga títs'ínbat'a Jesu.  
\v 28 Tu̱nga kits'ínk'ótjiyahá Jesu, tsasehe̱ jminchjíu̱n ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Jun jminchjín Jerusalen, najmi tu̱ an ch'ít'anú. Yjonu̱u ko̱ ntínu̱u xi ch'i̱ít'o.  
\v 29 A̱t'aha̱ ku̱i̱chú ni̱stjin nga b'a̱ ku̱i̱tsu̱ xu̱ta̱: “Á b'a̱ nda tjíhin ts'e̱ jminchjín xi nti̱hi, xi najmi kik'a ntí ko̱ xi najmi kits'ínki ntí.”  
\v 30 A̱s'a̱i b'a̱ i̱ncha ku̱i̱tsu̱hu̱ tje̱nki̱u̱: “Ti̱xuntunéni̱.” Ko̱: “T'e'mani̱”, ku̱i̱tsu̱hu̱ tje̱nki̱u̱.  
\v 31 A̱t'aha̱ tsa b'i̱ tíi̱ncha ts'íhi̱n yá xi xkfée̱n, kui nga, ¿nkú sa ts'i̱íhi̱n ra̱ yá xi kixiu̱? 
\p  
\v 32 Ta̱ tje̱nko̱ jóo̱ jo já ch'onk'un xi ta̱ ngju̱át'a kruu̱ko̱ Jesu.  
\v 33 Nk'ie nga i̱ncha tsichu a̱nte xi 'mi Nintaku̱ Ani̱ma̱, yo̱ kingját'a kruu̱ Jesu ko̱ nga joo̱ já ch'onk'uu̱n. Nku xi kitsjen kixi̱hi̱ Jesu ko̱ nku skjúhu̱n.  
\v 34 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Ji Na̱'mi, n'e̱ndyjat'aihi̱, a̱t'aha̱ najmi be ni xi tíi̱ncha ts'ín. 
\p Já juu̱n kits'ínndzjoho̱ xinkjín najyuhu̱n Jesu nga kitsutonyá ts'íhin.  
\v 35 Xu̱ta̱ nkjiu̱n kabincha yo̱ nga tíi̱ncha basenkjún. Ko̱ já tjíxóo̱ kik'aya Jesu nga b'a̱ kitsú: 
\p —Kamaha̱ nda̱i̱ nga kj'a̱í xi kits'ínk'anki. Kats'ínk'anki yjoho̱ nd'a̱i̱ tsa kui xi kits'ín nibáha̱ Nti̱a̱ná, tsa kui xi j'ájihi̱n Nti̱a̱ná. 
\p  
\v 36 Já juu̱n ta̱ kik'ayaha̱ Jesu. J'aik'úhu̱n ko̱ kitsjáha̱ nga k'úí binu̱ san.  
\v 37 B'a̱ i̱ncha kitsúhu̱: 
\p —Tsa ji xi nda̱ rei̱hi̱ xu̱ta̱ judio̱, n'e̱k'anki yjohi̱. 
\p  
\v 38 Ta̱ kis'et'a a̱ntsjáku̱ Jesu nku yáte xi b'i̱ kitsú: “Kui xu'bi̱ xi nda̱ rei̱hi̱ xu̱ta̱ judio̱.”  
\v 39 Nku nda̱ ch'onk'un xi ta̱ kjit'a kruu̱ ta̱ najmi kikienkjún Jesu nga b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —Tsa ji xi kits'ín nibá Nti̱a̱ná, n'e̱k'anki su̱ba̱i̱ yjohi̱ ko̱ ta̱ n'e̱k'ankini̱ ko̱ ji̱n. 
\p  
\v 40 Tu̱nga b'a̱há kitsú nda̱ xinkuu̱ nga kinchja̱tiko̱ nda̱ xu'bi̱: 
\p —Najmi binkjuin Nti̱a̱ná ji, ta̱ ndaha tsa ta̱ kui kju̱a̱ni̱ma̱ha tíyai.  
\v 41 Máha ñá, tjíhi̱n kixi̱ nga un tíbená, a̱t'aha̱ tín'ekjáíhi̱ín chjíhi̱ ni xi kin'eé. Tu̱nga kui nda̱i̱ ndaha̱chí najmi ch'on kits'ín. 
\p  
\v 42 A̱s'a̱i b'a̱ kitsúhu̱ Jesu: 
\p —Ji Jesu, katj'áítsjeihin an nk'ie nga ch'a̱tuts'i̱hi̱n nga ku̱a̱texumai. 
\p  
\v 43 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —Kju̱axi̱ ni xi tíxihin. Nd'a̱i̱ ku̱i̱nchunko̱ní ndji̱o̱jmi ján. 
\s1 B'i̱ ts'ín k'ien Jesu 
\r (Mt. 27:45-56; Mr. 15:33-41; Jn. 19:28-30) 
\p  
\v 44 Xi nkú ra̱ ma nga chu̱ba̱ te jo nga ni̱stjiu̱n kis'e jyun ngayjee̱ a̱sunntee̱ santa nkúhu nga tsichu chu̱ba̱ jan nga ngixuu̱n.  
\v 45 Najmi ta̱ kits'ín ndzjehen ts'íu̱. Ko̱ jo tsitju nga kitiyájen najyun xi tje̱nchja a̱nte xi 'yún nkjúhu̱n ni̱nku̱.  
\v 46 A̱s'a̱i 'yún kikjintáya Jesu: 
\p —Ji Na̱'mi, a̱ya ntsa̱i̱ títs'inkjas'en ani̱ma̱na̱. 
\p Nga ja b'a̱ kitsú, a̱s'a̱i k'ien.  
\v 47 Nk'ie nga kikie nda̱ jun k'aku̱ ni xi kamoo̱, kits'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná nga b'a̱ kitsú: 
\p —Kju̱axi̱ kjáíhin nga na̱xu̱ nda̱i̱ nginku̱n Nti̱a̱ha̱. 
\p  
\v 48 Ngayjee̱ xu̱ta̱ na̱nti̱a̱ xi i̱ncha kikie ni xi kamoo̱, i̱ncha kamankjihi̱n nga najmi nda tjín ni xi kin'e nga kin'ek'ien Jesu.  
\v 49 Tu̱nga máha ngayjee̱ xu̱ta̱ xi behe̱ Jesu ko̱ jminchjín xi kitsjennkíhi̱ nk'ie nga tsitju xi tje̱hen a̱nte Galilea̱, kui xi kjin kabincha nga tíi̱ncha basehe̱ ni xi tímoo̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín kis'eyajni Jesu 
\r (Mt. 27:57-61; Mr. 15:42-47; Jn. 19:38-42) 
\p  
\v 50 Tíjñajihi̱n já tjíxóo̱ nku nda̱ xi 'mi Kuse xi Arimatea̱ nibáha, nanki xi tíjñajihi̱n Judea̱. Nda tjíya ani̱ma̱ha̱ ndo̱ ko̱ na̱xu̱ fiko̱ yjoho̱ nginku̱n Nti̱a̱ná.  
\v 51 Ta̱ tíkuyaha̱ ni̱stjin nga ku̱a̱téxuma Nti̱a̱ná ko̱ najmi kits'ín yu ni xi y'énda ko̱ ni xi kits'ín já tjíxá xingisoo̱.  
\v 52 Kui xi ngjisehe̱ Pilato̱ ko̱ tsankihi̱ yjonintehe̱ Jesu.  
\v 53 Nk'ie nga ja kikjeje̱nt'a kruu̱ yjonintehe̱ Jesu, a̱s'a̱i nku najyun kik'ontjikjájnu ko̱ ngjingjájñaya nku ti̱xa̱ tsjó xi kin'endat'á na̱xi̱u̱, xi ndaha nku najmi kje̱ ch'a s'eya.  
\v 54 Kui ni̱stjiu̱n tís'enda nichinehe̱ S'í Pascu̱a̱ ko̱ ja tíb'atuts'i̱hi̱n ni̱stjin nkjúu̱n. 
\p  
\v 55 Jminchjín xi kitsjennkíhi̱ Jesu nga tsitju a̱nte Galilea̱, ta̱ i̱ncha ngji ko̱ kikie tsjóo̱ ko̱ xi nkú ts'ín kis'ejña yjonintehe̱ Jesu.  
\v 56 A̱s'a̱i kik'óya ngáha ni'yaha̱ ko̱ y'énda ntá sinjne̱ ko̱ ni xi sinjne̱. Kits'ínkj'áíya jminchjíu̱n ni̱stjin nkjúu̱n xi nkú ts'ín tíjña kju̱a̱téxumoo̱. 
\c 24  
\s1 B'i̱ kama nk'ie nga j'áíyaha̱ Jesu ngabayoo̱ 
\r (Mt. 28:1-10; Mr. 16:1-8; Jn. 20:1-10) 
\p  
\v 1 Nga ta̱ jyun ta̱ jyuhu̱n ni̱stjin xi b'atuts'i̱hi̱n ra̱ tuntjóo̱, j'aisehe̱ jminchjíu̱n tsjóo̱ nga y'a ts'íhin ni xi sinjne̱ xi y'énda.  
\v 2 Nk'ie nga i̱ncha j'ai, kikie nga ja kachjuxín ndji̱o̱ chákantsú xi tjíchjane tsjóo̱.  
\v 3 I̱ncha jas'en tu̱nga najmi kisakúhú ra̱ yjonintehe̱ Nda̱ Nti̱a̱ná Jesu.  
\v 4 Nk'ie nga ndaha najmi i̱ncha be mí nihi xi i̱ncha ts'i̱ín, tu̱ i̱ncha kikiehé nga kabinchat'aha̱ jo já xi yja najyun xi tíbat'ai.  
\v 5 Tu̱ ni xí kitsankjúhún jminchjíu̱n ko̱ kingjénsten a̱nkjín t'anankiu̱. Tu̱nga b'a̱há kitsú jóo̱: 
\p —¿Á a̱jihi̱n xu̱ta̱ k'ie̱n tíbinchisjáíhinu xi tíjña tík'un?  
\v 6 Najmi ta̱ e̱i̱ tíjñaha. Ja kaf'áíya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱. N'e̱kj'áítsjoho̱on yjonu̱u nga b'i̱ kitsúnu̱u nk'ie nga y'ejña a̱nte Galilea̱:  
\v 7 “Tjíhin nga n'e̱kjas'en Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n a̱ya ntsja já ngatitsuu̱n ko̱ s'e̱t'a kruu̱. Ni̱stjin xi ma jahan kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱.” 
\p  
\v 8 A̱s'a̱i j'áítsjehe̱n jminchjíu̱n ni xi kitsú Jesu  
\v 9 ko̱ nk'ie nga i̱ncha j'aihi tsjóo̱ kitsúyaha̱ ngayjee̱ ni xu'bi̱ já ni'yakuyá xi te nkuu̱ ko̱ ngayjee̱ xu̱ta̱ xingisoo̱.  
\v 10 Maria̱ Magdalena̱ ko̱ Juana̱ ko̱ Maria̱ xi na̱aha̱ Santiago̱ ko̱ jminchjín xingisoo̱ xi tje̱nko̱ho̱, kui xi j'ai tsúyaha̱ já postru̱ ni xu'bi̱. 
\p  
\v 11 Tu̱nga najmi kis'ejihín ra̱ já postru̱, a̱t'aha̱ én xi najmi tjíhi̱n sin kamaha̱ ni xi títsuya jminchjíu̱n.  
\v 12 Tu̱nga tsisintje̱hén Pedro̱ ko̱ tsangatsanka nga ngji tsjóo̱. Nk'ie nga tsaseya tsjóo̱, kikie nga tu̱ najyun xi tsich'ontikjájnuhú yjonintee̱ kjijña yo̱. A̱s'a̱i kik'óya ngáha ni'yaha̱ nga tíma nkjúhu̱n ni xi kamoo̱. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúchjihi̱ yjoho̱ Jesu jo já ni'yakuyáha̱ 
\r (Mr. 16:12-13) 
\p  
\v 13 Ta̱ kuihi ni̱stjin xu'bo̱ jo já ni'yakuyáha̱ Jesu yja nga tíi̱ncha fi nanki i̱chí xi 'mi Emau, nanki xi te nku ra̱ kilome̱tro̱ maha̱ nanki Jerusalen.  
\v 14 Tínchja̱ni̱jmíyako̱ho xinkjín ngayjee̱ ni xi kamoo̱ nga tíi̱ncha fi.  
\v 15 Ni xi kama, nk'ie nga tínchja̱ni̱jmíyako̱ho xinkjín niu̱, j'aise tiñaha̱ Jesu ko̱ kitsjent'áha̱.  
\v 16 Tu̱nga b'a̱ kama xi kis'echjahá tunku̱n jóo̱ kama. Najmi kamankjihi̱n tsa Jesu niu̱.  
\v 17 A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Mí nihi xi tíchubani̱jmíyako̱honu xinki̱u nk'ie nga tín'o ni̱yá? 
\p A̱s'a̱i tsincha'yún baba jóo̱  
\v 18 ko̱ b'a̱ kitsú nda̱ xi 'mi Cleofa̱: 
\p —¿A nku tutu ra̱ ji xi tinchin nanki Jerusalen xi najmi be ni xi kama ni̱stjin xi nibahaná yo̱? 
\p  
\v 19 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Mí nihi xi kama? 
\p B'a̱ i̱ncha kitsú jóo̱: 
\p —Ni xi kin'ehe̱ Jesu, nda̱ xi nibáha Nazaret. Kui xi kama nku nda̱ profeta̱ ko̱ chánka ni xi kits'ín. Kis'ehe̱ nga'yún én xi kinchja̱ nginku̱n Nti̱a̱ná ko̱ nginku̱n ngayjee̱ xu̱ta̱.  
\v 20 Tu̱nga já na̱'mi k'aku̱hú ko̱ já tjíxáná kits'ínkjas'en tu̱ xi kin'ek'iehen, ko̱ kis'et'a kruu̱.  
\v 21 Ji̱n kichuyái̱ tsakai nga kui xi ts'i̱ín nda̱íhi̱ na̱xi̱nantá Israel. Tu̱nga ja tjíhi̱n jan ni̱stjin nd'a̱i̱ nga b'a̱ kamoo̱. 
\p  
\v 22 ’K'u̱a̱ jminchjín xi tjínjinni̱ kabinchánkjúnni̱. Ta̱ jyun ta̱ jyun kafisehe̱ tsjóo̱,  
\v 23 tu̱nga najmi kasakúhú ra̱ yjonintee̱. Ntítsje rú i̱ncha kama chjihi̱ katsúni̱ ko̱ nga kui xi b'a̱ katsúhu̱ nga tíjña tík'un Jesu.  
\v 24 A̱skahan ta̱ kafisehe̱ tsjóo̱ k'u̱a̱ já xi tjínjinni̱ ko̱ b'a̱ ts'ín kasakúhu̱ xi nkú nga katsú jminchjíu̱n, tu̱nga najmi kabehé Jesu. 
\p  
\v 25 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¡Á b'a̱ nkjún ts'ín i̱chí mankjihi̱nnu̱u ko̱ 'ni s'ejihi̱nnu̱u ngayjee̱ ni xi kitsúhu já profeta̱!  
\v 26 ¿A najmi tjíhin ni nga un sku̱e̱he̱ xi kits'ín nibá Nti̱a̱ná kintehe̱ ni nga sa̱kúhu̱ kju̱a̱chánka xi ts'e̱? 
\p  
\v 27 A̱s'a̱i Jesu y'éjña chjihi̱ jóo̱ nkú tsuhu̱ ra̱ ngayjee̱ xu̱ju̱n éhe̱n Nti̱a̱ná má tjít'a ni xi ka̱maha̱. Kik'atuts'i̱hi̱n ra̱ xu̱ju̱n xi y'ét'a Moise ko̱ ngjindjuko̱ ngayjee̱ xu̱ju̱n xi y'ét'a já profeta̱.  
\v 28 Nk'ie nga tsichu nanki i̱chí xi má nga tíi̱ncha fi jóo̱, b'a̱ kits'ín xi kj'u̱a̱ ni̱yá Jesu kits'ín.  
\v 29 Tu̱nga kits'ínkasín'yún kju̱a̱'yúhún ra̱ jóo̱ nga b'a̱ kitsúhu̱ Jesu: 
\p —Ti̱nchinko̱ni̱ e̱i̱, a̱t'aha̱ ja ngixun ko̱ ja tíma'ña̱. 
\p Kui nga kits'ín yuhu Jesu nga y'ejñako̱ jóo̱.  
\v 30 Ni xi kama, nk'ie nga kab'entut'áko̱ yámixo̱ jóo̱, jakj'á Jesu ni̱nku̱o̱n ko̱ kitsjáha̱ máb'a̱chjíhi̱ Nti̱a̱ná. A̱s'a̱i tsakjánya ko̱ kitsjáha̱ jóo̱.  
\v 31 Kui chu̱bo̱ tsix'ánki nku̱n jóo̱ ko̱ kamankjihi̱n nga Jesu niu̱. A̱s'a̱i Jesu kits'ínndyjajihi̱nsén yjoho̱ nginku̱n jóo̱.  
\v 32 B'i̱ ngján b'a̱ kitsúhu̱ xinkjín jóo̱: 
\p —¿A najmi tíf'ajin nd'íhí tíma ani̱ma̱ná nk'ie nga tínchja̱ko̱ná a̱ya ni̱yóo̱ ko̱ nk'ie nga títsuyaná nkú tsuhu̱ ra̱ ni xi tjít'a éhe̱n Nti̱aná? 
\p  
\v 33 Ta̱ kuihi chu̱bo̱ i̱ncha tsisintje̱n ko̱ kik'óya ngáha nanki Jerusalen. I̱ncha kikie nga nku stíhín kats'ín yjoho̱ já ni'yakuyá xi te nkuu̱ ko̱ já xi tjíntuko̱ho̱.  
\v 34 Kui xi b'a̱ tíi̱ncha tsu: 
\p —Kju̱axi̱ kjáíhin nga ja kaf'áíya ngáha̱ ra̱ ngabayoo̱ Nda̱ Nti̱a̱ná ko̱ ja kuakakúchjihi̱ yjoho̱ Simon. 
\p  
\v 35 A̱s'a̱i kitsúya já xi joo̱ ni xi kamat'ain a̱ya ni̱yóo̱ ko̱ xi nkú ts'ín kamankjihi̱n nga Jesu niu̱ nga tsakjánya ni̱nku̱o̱n. 
\s1 B'i̱ ts'ín tsakúchjihi̱ yjoho̱ Jesu já ni'yakuyáha̱ 
\r (Mt. 28:16-20; Mr. 16:14-18; Jn. 20:19-23) 
\p  
\v 36 Ta̱ tíi̱ncha nchja̱ha nk'ie nga j'ai sinjñajin masehe̱n Jesu ko̱ b'i̱ kitsú nga kikjaniña: 
\p —Kas'enu̱u kju̱a̱jyu. 
\p  
\v 37 Tu̱ ni xí kitsankjúhún já ni'yakuyóo̱ ko̱ kits'ínnkjink'un nga nku se̱n xi tíma chjihi̱.  
\v 38 B'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿Á tíbinkjuhunnu? ¿Á tín'entji̱hi̱ ru̱u yjonu̱u nga b'a̱ ts'ín tín'enkjíntak'uhunnu?  
\v 39 Ahán niu̱. Cha̱so̱o ntsa̱ ko̱ tsu̱ká. N'e̱ko̱nú ko̱ cha̱se̱nú. Nku se̱n najmi tjíhi̱n yjo ko̱ ninta xi nkú ts'ín tíyo nga tjínna. 
\p  
\v 40 Nk'ie nga ja b'a̱ kitsú, a̱s'a̱i tsakú ntsja ko̱ tsu̱ku̱.  
\v 41 Tu̱nga najmi kje̱hé s'ejin sisihi̱n jóo̱, a̱t'aha̱ tsjo ṉkjún tíi̱ncha maha̱ ko̱ tíi̱ncha ma nkjúhu̱n. A̱s'a̱i b'i̱ kitsú Jesu: 
\p —¿A tíjñanu̱u i̱chí nichine e̱i̱? 
\p  
\v 42 A̱s'a̱i kitsjáha̱ nku te tji̱o̱ xi kab'échjan.  
\v 43 Jakj'á Jesu niu̱ ko̱ kikjine nginku̱n jóo̱.  
\v 44 A̱s'a̱i b'a̱ kitsú: 
\p —Ni xi kama, kui nihi xi kixinnu̱u nk'ie nga tsáte̱jñajin sanu̱u. B'a̱ kixinnu̱u nga tjíhin nga ku̱i̱tjusun ngayjee̱ ni xi tjít'a nga kinchja̱ni̱jmíyahana xu̱ju̱n kju̱a̱téxumaha̱ Moise ko̱ xu̱ju̱hu̱n já profeta̱ ko̱ xu̱ju̱n salmo̱. 
\p  
\v 45 Kikjex'ájin Jesu kju̱a̱nkjintak'uhu̱n jóo̱ tu̱ xi ka̱mankjihi̱n ra̱ ni xi tjít'a éhe̱n Ntianá  
\v 46 ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: 
\p —B'a̱ ts'ín tjít'a nga tjíhin nga un sku̱e̱he̱ xi kits'ín nibá Nti̱a̱ná, nga ni̱stjin xi ma jahan kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱ a̱jihi̱n xu̱ta̱ k'ie̱n,  
\v 47 ko̱ nga ngajoho̱ s'e̱ni̱jmí nga ngúsuhu̱n a̱sunntee̱. Jerusalen ch'a̱tuts'i̱hi̱n ra̱ nga b'a̱ k'úíhi̱n xu̱ta̱ nga tjíhin nga ngju̱a̱i̱kj'áha̱ ra̱ ani̱ma̱ha̱ tu̱ xi ka̱ma ndyjat'aha̱ ra̱ ngatitsuhun.  
\v 48 Jun xi ku̱i̱xínyo ni xi kiyo.  
\v 49 An ts'in nibánu̱u xi kitsúya títjun Na̱'mina̱ nga tsjánu̱u. Tu̱nga ti̱ntsu̱ba̱nú e̱i̱ Jerusalen santa nkúhu nga n'e̱kjóho̱on nga'yún xi ni̱baha nk'a ján. 
\s1 B'i̱ ts'ín ngji Jesu nk'a ján 
\r (Mr. 16:19-20) 
\p  
\v 50 A̱s'a̱i tsitjuko̱ Jesu já ni'yakuyáha̱. Ngjiko̱ santaha nanki Betani̱a̱. Kingjénnk'a ntsja ko̱ nda kinchja̱ne jóo̱.  
\v 51 Nk'ie nga nda tínchja̱ne jóo̱, nk'a ján ngji t'axíhi̱n.  
\v 52 Nk'ie nga ja i̱ncha kamaha̱ nga kits'íntsjoho̱ Jesu, tu̱ ni xí tsjohó tíi̱ncha maha̱ jóo̱ nga i̱ncha kik'óya ngáha nanki Jerusalen.  
\v 53 Tehe̱nte i̱ncha kits'íntsjoho̱ Nti̱a̱ná má ma na̱tsihi̱n ni̱nku̱.