\id DEU - Thur \ide UTF-8 \h Nwönö Cïk \toc3 Nwö \toc2 Nwö Cïk \toc1 Nwönö Cïk \mt1 Buk më Nwönö Cïk \is1 Köp na tye ï Buk më Nwönö Cïk \ip Buk ni Muca ënë öcöö. \ip Buk më Nwönö cïk obedo buk më abic ka Muca. Buk ni Muca ënë öcöö ï kin mwaka 1440 b.c., kadï jö nökënë thamö nï ëcöö ï mwaka 1260 b.c. \ip Köp na tye ï buk ni: \ip Buk ni tye kï köp na pol na Muca ötwakö both jö Icarael na bara gïn öya kï ï bar më Moab, më ngölö kulo Jordan ëka më dönyö ï Kanaan. Köp ni makö wothgï na bor ï thim, ëka köp ni gïnï obedo më po wigï ï kom gen k'Obanga. Nwönö Cïk po wi jïï ï kom gin na mïtërë ï cïkërë n'Obanga oketho kï jö Icarael: ka jïï bino winyo cïk ka Rwoth, gïn bino nwongo gum ï lobo na nyen, ëntö ka gïn ba bino winyo, ebino ngölö nïgï köp ëka ebino ryëmögï ökö kï ï lobo (cura 4:1-40, cura 8 ëka 27-30). Muca öcükö cwiny jïï më ketho gen-gï ëka më winyo Obanga ëka më mïrë ï kom tic n'Obanga ömïö bothgï. Ën ötëlögï ï wörö Obanga ëka kï wero wer. Muca oketho Yocua më leeno kakarë ëka dong öcïdhö malö ï wi kidi Nebo, kï kunön ën örïpö lobo n'Obanga öcïkö më mïögï. Muca öthöö kunön ï wi kidi na mwaka mërë tye 120, ëka eiko ën ï Moab. \ip Köp na pïrë tëk ï buk ni obedo gen k'Obanga, tëkö mërë më larö ëka më gwökö jögë. Obanga onwongo tye kanya acël ködgï naka thon ï karë na kwö tëk, ëka ï dyere më pëkögï, ën ömïögï gen pï karë më anyim. Jö k'Obanga myero öyër gïnï nga na gïn bino lübö ëka më mïrë kën-gï dökï më geno ëka më winyo Obanga. Köp na Yecu okobo cön nï (cïk na pïrë tëk) na nwongere ï cura 6:5: “Mar Rwoth Obangani kï cwinyi kïbëc, kï tiponi kïbëc ëka kï tëköni kïbëc.” \c 1 \s1 Cïk më yaa kï ï Koreb \p \v 1 Man ënë köp na Muca ötwakö both jö Icarael kïbëc ï löka kulo Jordan kï kukïdë ï karë na gïn tye ï thim, ï Araba n'opimere kï Cup, ï kin Paran kï Topel, Laban, Kajerot ëka Dijabu. \v 2 (Tero nïnö apar acël më woth, yaa kï ï Koreb më cïdhö yo Kadec Barnea nakun ewok kï ï yoo më Kidi Ceir.) \p \v 3 Ï nïnö dwe acël më dwe më apar wie acël, ï mwaka më pyer angwën, ënë Muca okobo both jö Icarael cïk kïbëc n'onwongo Rwoth ömïö bothe na makö komgï. \v 4 Man ötïmërë kinge na ën ölöö Cikon rwoth ka jö Amor, n'onwongo löö löc ï Kecbon, ëka Og rwoth më Bacan, n'onwongo löö löc ï Acitarot ëka Edrei. \p \v 5 Ï löka kulo më Jordan kï kukïdë më lobo më Moab, Muca öcakö gönyö tyën cïk ni nakun kobo nï: \b \p \v 6 Rwoth Obanga onu ötwak kod onu kï ï Koreb\f + \fr 1:6 \fr*\fk Koreb \fk*\ft man ënë nyïng nökënë më kidi Cinai.\ft*\f* nï, “Un dong ibedo ï thë kidi ni pï karë na lac. \v 7 Yaa unu ëk ïcak unu wothwu, ïcïdh unu yo lobo n'otingere ka jö Amor, ëka jö kïbëc na cwök ködgï na tye ï Araba, ï kite, kï kuthö thë kite, ï Negeb ëka ï lobo n'ögürö dhö nam, ï lobo ka jö Kanaan ëka ï Lebanon, naka ï kulo na thwönë, n'obedo kulo më Euparate. \v 8 Nën! An dong atyeko mïöwu lobo ni. Cïdh unu ëk ïgam unu lobo na Rwoth okwongere nï ebino mïö both kwaröwu Abraam, Icaka, Jakob ëka ëkwaëgï na bino lübögï.” \s1 Muca oketho ëngöl-köp \p \v 9 Ï karë nön, Muca okobo bothgï nï, “An ba dökï arömö cobo pëköwu këna. \v 10 Rwoth Obangawu dong ömïö ïnya unu na pol rwök, ënë ömïö tin ipol unu calö cër na tye ï polo. \v 11 Ëk Rwoth, Obanga ka kwerewu, ömïïwu ïmëdërë tyën elip acël ëka ömïïwu gum kite na ën öcïkö ködë! \v 12 Ëntö an atwërö cobo pëköwu këna nïngö nakun dong ïdökö unu yëc na pëk rwök, ëka kï köp kïbëc na tye ï kinwu? \v 13 Yër unu jö mökö na ryëk, na nïang ëka jö n'ëwörögï kï ï kom kakawu acëlacël, ëka an abino kethogï na calö ëtëlawu.” \p \v 14 Un ibino ïgamö nïna nï, “Gin na in ikobo tye na bër na wan myero ëtïm.” \p \v 15 Cë an akwanyö ëtëla më kakawu, ëryëkö ëka jö n'ëwörögï. An akethogï më bedo kï löc ï komwu na calö edite ka jö elip, edite ka jö mia acël, edite ka jö pyer abic, edite ka jö apar ëka na calö ëtëla më kaka. \v 16 Ï karë nön an acïkö ëngöl-köpwu nï: Winy unu pido na tye ï kin utmegowu ëka ïngöl unu köp n'atïr, kadï köp tye ï kin omego n'obedo dhanö më Icarael onyo arok mörö na bedo bothe. \v 17 Kür ilengere unu ï ngölö-köp; un ibino winyo köp ka ngat na tïdï ëka më ka ngat na dit na röm aröma. Kür ibed unu kï lworo ï kom ngat mörö, pïën ngölö-köp obedo më k'Obanga. Kel unu köp mörö na tëk rwök kï bothwu ëka an abino winyo. \v 18 Ï karë nön an acïköwu ï kom jami kïbëc na un onwongo myero ïtïm. \s1 Eoro ëröth pïny \r (Wel 13:1-33) \p \v 19 Cë wan ëya ökö kï ï Koreb kite na Rwoth Obangawa öcïköwa ködë. Wan ewok ï thim na lac na un ïnënö ëka ëcïdhö yo lobo n'otingere ka jö Amor cë ethuno ï Kadec Barnea. \v 20 Cë an akobo bothwu nï, “Un ithuno ï lobo ka jö Amor n'otingere, na Rwoth Obanga onu tye ka mïö both onu. \v 21 Nën, Rwoth Obangawu ömïöwu lobo. Cïdh unu ëk ïgam unu lobo kite na Rwoth Obanga, Obanga ka kwerewu, okobo niwu. Kür ibed unu kï lworo; kür cwinywu thon opodhi.” \p \v 22 Cë un kïbëc ibino unu botha ëka ikobo unu nï, “Eru eor cwö mörö më cïdhö anyim ëk öcïdh öröth gïnï lobo nï onu ëka odwongi gïnï köp both onu ï kom yoo na onu myero ëlübï ëka peci na onu ebino dönyö ïë.” \p \v 23 An athamö nï man obedo thama na bër; cë an ayërö jö apar arïö, ëcwö acël kï ï kaka acëlacël. \v 24 Gïn obino öya ëka öcïdhö gïnï ï lobo n'otingere, cë obino gïnï naka ï ora më Ecikol ëka öröthö gïnï. \v 25 Gïn ökwanyö nyig yen mökö më lobo nön ëka okelo gïnï bothwa. Gïn odwongo köp bothwa nakun kobo gïnï nï, “Lobo na Rwoth Obanga onu cwök mïö both onu obedo lobo na bër.” \s1 Jö Icarael öjëm ï kom Rwoth \p \v 26 Ëntö un onwongo ba ïmïtö unu cïdhö yo malö; un ïjëm ï kom cïk ka Rwoth Obangawu. \v 27 Un ïngüngüta kï ï këmawu nakun ikobo unu nï, “Rwoth dagwa; ën ökwanyöwa kï ï Ejip më mïöwa ï cïng jö Amor ëk otyekwa ökö. \v 28 Wan ebino cïdhö yo kwene? Utmegowa ömïöwa erwenyo genwa ökö. Gïn kobo nï, ‘Jö më lobo nön tëk ëka boco gïnï na lööwa ökö; peci tye na döngö, na cël mërë tye naka malö ï wi polo. Wan thon ënënö jö Anak kunön.’” \p \v 29 Cë an akobo bothwu nï, “Kür ibed unu kï myël kom; kür ilwor unugï. \v 30 Rwoth Obangawu, na ënë tëlö nyimwu, ënë bino lwëny pïrwu, kite na un ïnënö ën ötïmö ï Ejip, \v 31 ëka ï thim. Kunön un ïnënö kite na Rwoth Obangawu ögwököwu ködë, na calö kite n'apap tingo kï wode. Ën ötïmö man ï kabedo kïbëc na un ïcïdhö yo ïë naka ithuno unu ï kabedo ni.” \p \v 32 Ëntö kï kom gin na kïbëc n'Obanga ötïmö un pod ïkwërö më bedo kï gen ï kom Rwoth Obangawu, \v 33 n'obino ötëlö nyimwu ï wothwu, kï mac ï kiwor ëka kï pöl ï kiceng, më nwongo kabedo niwu ëk ibed unu ïë ëka më nyutho niwu yoo na myero ïlüb unu. \p \v 34 Ï karë na Rwoth owinyo köp na un ikobo, ën obedo k'akëmö ëka okwongo kwong ni: \v 35 “Ngat mörö më run ni na rac ope kadï k'acël na bino nënö lobo na bër na an akwongara më mïö both kwerewu, \v 36 na path kï Kaleb wod ka Jepune. Ën bino nënö lobo nön. An abino mïö ën ëka ëkwaë mërë lobo na ën bino nyönö kï tyënë, pïën ën obedo ka lübö Rwoth kï cwinye kïbëc.” \p \v 37 Akëmö obino ömakö Rwoth thon ï koma pïrwu. Ën okobo nïna nï, “In thon ba ibino dönyö kunön. \v 38 Ëntö Yocua wod ka Nun n'obedo alüb kori ënë bino dönyö. Dïï cwinye, pïën ën bino tëlö jö Icarael më gamö lobo nön.” \v 39 Cë Rwoth okobo both onu kïbëc nï, “Ëthïnöwu na pod thïthïnö gïnï na un ikobo nï ebino terogï ï opii ëka na bara ngeo gïnï poko gin na bër kï kom gin na rac, gïn ënë bino dönyö kunön. An abino mïögï ëka gïn bino gamö. \v 40 Ëntö un, lökërë ëka ïdök unu ï thim ï yoo na cïdhö yo Nam na Kwar.” \p \v 41 Cë un ïgamö nïna nï, “Wan ëbalö ï nyim Rwoth. Wan ebino cïdhö ëka ëlwënyö kite na Rwoth Obangawa öcïköwa ködë.” Cë ngat acëlacël oruko jami më lwëny nakun thamö nï cïdhö yo lobo n'otingere obedo gin na yot. \p \v 42 Ëntö Rwoth okobo nïna nï, “Kob nïgï, ‘Kür ïcïdh unu malö më lwëny pïën an ba abino woth kodwu ëka langwu bino löönöwu.’” \p \v 43 An atwak kodwu, ëntö un ba iwinyo. Un ïjëm ï kom cïk ka Rwoth ëka pï awakawu un ïcïdhö ï lobo n'otingere. \v 44 Jö Amor n'onwongo bedo gïnï kanya otingere nön obino ï komwu; gïn öryëmö körwu calö kic ëka ölwënyö ï komwu kï ï Ceir naka othuno ï Korma. \v 45 Cë un idwogo ëka ikok unu ï nyim Rwoth, ëntö ën ba owinyo kokowu ëka ba olengo ithe ï köpwu. \v 46 Pï manön, un idong ï Kadec nïnö na pol—pï karë kïbëc na un ibedo kunön. \c 2 \s1 Karë na jö Icarael obedo ködë ï thim \p \v 1 Cë wan ëlökërë ëka ëcïdhö ï thim, ï yoo na dök yo Nam na Kwar, kite na Rwoth öcïka ködë. Wan ebedo ka wïrë ï lobo më Ceir n'obedo lobo n'otingere pï karë na lac. \p \v 2 Cë Rwoth okobo nïna nï, \v 3 “Un dong ibedo ka wïrë ï lobo ni n'otingere pï karë na lac; kobedini dong lökërë unu yo kukuju. \v 4 Mïï jïï cïk ni gïnï: ‘Un ïcwök unu wok ï lobo ka utmegowu n'obedo ëkwaë k'Ecau, na bedo gïnï ï lobo Ceir. Gïn bino bedo kï lworo ï komwu, ëntö myero ïgwökërë unu rwök. \v 5 Kür ïcak unu lwëny ï komgï, pïën an ba abino mïö lobogï mörö bothwu, kadï thon kany mörö na dhanö twërö cung ïë. An amïö lobo n'otingere më Ceir both Ecau na calö mëgë. \v 6 Un ibino wïlö cem më acama ëka pii më amodha kï bothgï.’” \p \v 7 Rwoth Obangawu ömïöwu gum ï kom tic kïbëc më cïngwu. Ën ögwököwu ï wothwu ï thim ni na lac. Ï mwaka pyer angwën ni Rwoth Obangawu obedo ka gwököwu, ëka gin mörö ope n'orem kï bothwu. \p \v 8 Cë wan ëcïdhö ëkadhö utmegowa n'obedo ëkwaë k'Ecau, na bedo gïnï ï Ceir. Wan ëlökërë kï ï yoo më Araba na yaa kï ï Elat ëka Ejion Geber, cë ëcïdhö ï yoo na dök yo thim më Moab. \p \v 9 Cë Rwoth okobo nïna nï, “Kür ïcïdh unu both jö më Moab kï gero onyo ïcak unu lwëny ï komgï, pïën an ba abino mïöwu lobogï mörö. An atyeko mïö Ar both ëkwaë ka Lot na calö mëgï.” \p \v 10 (Jö Emim onwongo bedo gïnï kunön cön; gïn obedo jö na tëk ëka pol gïnï rwök nakun boco gïnï calö jö Anak. \v 11 Jö ni ëkwanögï ï kom jö Repa calö jö Anak, ëntö jö Moab cwodogï nï jö Emim. \v 12 Jö Kori onwongo cön bedo gïnï ï Ceir, ëntö ëkwaë k'Ecau obino öryëmögï ökö. Gïn otyekogï ökö kïbëc kï ï nyimgï ëka obedo gïnï ï kabedogï kite na jö Icarael ötïmö ködë ï lobo na Rwoth ömïögï na calö mëgï.) \p \v 13 Ëka Rwoth okobo nï, “Kobedini dong yaa unu malö, ïngöl unu ora më Jered.” Cë wan ëngölö ora. \p \v 14 Cakërë ï karë na wan ëya ködë kï ï Kadec Barnea naka ëngölö ï ora më Jered, onwongo dong römö mwaka pyer adek wie aboro. Ï karë nön cwö kïbëc më run nön n'onwongo obedo gïnï ëlwëny obino öthöö gïnï ökö, kite na Rwoth onwongo okwongere ködë bothgï. \v 15 Cïng Rwoth onwongo tye ï komgï naka otyeko jö më run nön kïbëc kï ï kabedogï. \p \v 16 Ï karë na jö kïbëc n'onwongo obedo gïnï ëlwëny öthöö othum ökö, \v 17 Rwoth okobo nïna nï, \v 18 “Tin myero iwok unu kï ï wang lobo më Moab na cwök kï pacö më Ar. \v 19 Ëntö ka ibino unu na cwök kï jö Amon, kür ïcïdh unu bothgï kï gero onyo ïcak unu lwëny ï komgï, pïën an ba abino mïöwu lobo mörö n'obedo më ka jö Amon. An dong atyeko mïö both ëkwaë ka Lot na calö mëgï.” \p \v 20 (Manön thon onwongo ecwodo nï lobo ka jö Repa, n'onwongo bedo gïnï kunön; ëntö jö Amon cwodogï nï jö Jamjumim. \v 21 Gïn onwongo obedo jö na tëk ëka pol gïnï rwök nakun boco gïnï calö jö Anak. Rwoth obino otyekogï kïbëc kï ï nyim jö Amon, n'öryëmögï ökö ëka obedo gïnï ï lobogï. \v 22 Man ënë kite na Rwoth ötïmö ködë thon ï kom ëkwaë k'Ecau n'onwongo obedo gïnï ï Ceir, ï karë na ën otyeko jö Kori ökö kï ï nyimgï. Cë ëkwaë k'Ecau ögamö lobogï ëka oleo gïnï na pod bedo gïnï ïë naka tin. \v 23 Ëka pï jö Abi n'obedo gïnï ï peci na thïthïnö naka othuno ï Gaja, jö Kaptor n'obino gïnï kï ï Kaptor otyekogï ökö ëka obedo gïnï ï kabedogï.) \s1 Ëlöö Cikon rwoth më Kecbon \p \v 24 “Kinge na dong onu ewok ï Moab, Rwoth okobo both onu nï, ‘Yaa malö, ïcak unu dong ngölö ora më Arnon. Nën! An atyeko mïö Cikon dhanö më Amor, rwoth më Kecbon, kanya acël kï lobo mërë ï cïngwu. Cïdh unu anyim ëk ïlwëny unu ï kome ëka ïgam unu lobo. \v 25 Ï nïnö na tin, an abino mïö koyo öny ï kom rok kïbëc na bedo ï wi lobo nakun lworo makögï. Gïn bino winyo köp ï komwu ëka komgï bino myël nakun cwinygï podho pïrwu.’ \p \v 26 “Cë an aoro jïï ï thim më Kedemot both Cikon rwoth më Kecbon kï köp më kuc, nakun akobo nïnë nï, \v 27 ‘Yee nïwa më wok ï loboni. Wan ebino wok nakun ëlübö yoo këkën. Wan ba ebino lökërë yo kucem onyo yo kucam. \v 28 Cadh nïwa cem më acama ëka pii më amodha kï wel më ryal. Yee nïwa ewok kï tyënwa këkën— \v 29 kite n'ëkwaë k'Ecau na bedo gïnï ï Ceir ëka jö Moab na bedo gïnï ï Ar ötïmö ködë—naka wan ëngölö kulo Jordan yo lobo na Rwoth Obangawa tye ka mïöwa.’ \v 30 Ëntö Cikon rwoth më Kecbon ökwërö ökö nï wan kür ewok na cwök ködë pïën Rwoth Obanga onwongo ömïö ën obedo kï cwiny na nwang ëka kï cwiny na tëk ëk ëmïï ën ï cïngwu kite na dong ötïmö ködë. \p \v 31 “Rwoth okobo nïna nï, ‘Nën, an dong acakö mïö Cikon ëka kï lobo mërë bothwu. Cak unu dong gamö lobo mërë na calö mewu.’” \p \v 32 Ï karë na Cikon ëka acikari mërë kïbëc obino gïnï më lwëny ï komwa kï ï Jakaj, \v 33 Rwoth Obangawa öcakö mïö ën ï cïngwa ëka eneko ën kanya acël k'awope mërë ëka k'acikari mërë kïbëc. \v 34 Ï karë nön wan ëgamö peci mërë kïbëc. Etyekogï—cwö, mon ëka ëthïnö. Ngat mörö ope n'öbwöth na kwö. \v 35 Wan etero lïm na kwö na wan ëyakö ëk ödök mëwa, kanya acël kï jami nökënë n'ëyakö kï ï peci kïbëc na wan ëmaögï. \v 36 Cakërë kï ï Aroer na tye ï nget ora më Arnon ëka kï ï pacö na tye ï ora, më thuno ködë naka ï Gilead, pacö mörö ope na tëk n'ëgërö malö rwök na maö ölööwa. Rwoth Obangawa ömïögï kïbëc ï cïngwa. \v 37 Ëntö un ba ibino iwok unu na cwök kï lobo ka jö Amon, kadï lobo na tye ï dhö kulo më Jabok onyo peci mörö na tye ï lobo n'otingere, onyo kanya Rwoth Obangawa öjüköwa kï ïë. \c 3 \s1 Ëlöö Og rwoth më Bacan \r (Wel 21:31-35) \p \v 1 Cë wan dökï ëlökërë, ëdök malö ï yoo na cïdhö yo Bacan; Og rwoth më Bacan obino ï komwa k'acikari mërë kïbëc më bino lwëny ködwa ï Edrei. \v 2 Ëntö Rwoth okobo nïna nï, “Kür ibed kï lworo ï kome, pïën an atyeko mïö ën bothi k'acikari mërë kïbëc ëka kï lobo mërë. In ibino tïmö ï kome kite na yam ïtïmö ï kom Cikon rwoth ka jö Amor n'onwongo löö Kecbon.” \p \v 3 Cë Rwoth Obanga onu thon ömïö Og rwoth më Bacan k'acikari mërë kïbëc ï cïngwa. Wan enekogï kïbëc na ngat mörö ba öbwöth na kwö. \v 4 Ï karë nön wan ëmaö peci mërë kïbëc. Pacö mörö ope kï ï peci pyer abicël na wan ba ëmaö kï bothgï—lobo kïbëc më Argob na tye ï thë löc ka Og rwoth më Bacan. \v 5 Peci ni kïbëc onwongo ëcëlö kï cël na tëk n'otingere malö rwök ëka dhö wangkac gïnï n'eloro kï lote n'obedo nyweny, mëd kï peci na thïthïnö na pol na ba ëcëlögï. \v 6 Wan ebino etyeko peci kïbëc, kite na wan ebino ëtïmö ï kom Cikon rwoth më Kecbon—neko cwö kïbëc, mon ëka ëthïnö. \v 7 Ëntö lïm na kwö ëka jami kïbëc na wan ëyakö kï ï pecigï, wan eterogï ëk obed mëwa. \p \v 8 Cë ï karë nön wan ëkwanyö lobo nön kï ï cïng rwodhi arïö ka jö Amor na tye kukïdë më kulo Jordan, cakërë kï ï ora më Arnon naka othuno ködë ï kidi më Kermon. \v 9 (Jö Cidon cwodo Kermon nï Cirion; ëka jö Amor cwodo nï Cenir.) \v 10 Wan ëmaö peci kïbëc na tye ï lobo n'otingere malö n'öpëdhërë, lobo Gilead kïbëc ëka Bacan naka othuno ködë yo Caleka ëka Edrei, peci na tye ï thë löc ka Og rwoth më Bacan. \v 11 (Og rwoth më Bacan ënë onwongo odong kënë kï kin jö Repa. Ëka ëtana mërë onwongo ëyübö kï nywenyo. Bor mërë tye mita angwën ëka lac mërë mita arïö. Pod tye ï Raba ï pacö ka jö Amon.) \s1 Poko lobo na tye kukïdë kulo Jordan \r (Wel 32:1-42) \p \v 12 Ï karë nön na onu ëmaö lobo ni, an abino amïö lobo na tye kukuju më Aroer both jö Reuben ëka jö Gad, na tye ï ora më Arnon, kï nucu lobo n'otingere më Gilead, kanya acël kï peci mërë. \v 13 Lobo Gilead n'odong ëka lobo Bacan kïbëc, na ënë lobo ka rwoth Og, an abino amïö both nucu kaka ka Manace. (Lobo kïbëc më Argob na tye ï Bacan n'onwongo ecwodo nï lobo ka jö Repa. \v 14 Jair, akwar Manace, ökwanyö lobo Argob kïbëc na cïdhö naka ï wang lobo ka jö Gecur ëka jö Maakat; ebino ëcakö kï nyïngë, ëk naka tin Bacan ecwodo nï Kabot Jair.\f + \fr 3:14 \fr*\fk Kabot Jair \fk*\ft gönyö nï \ft*\fqa peci më Jair.\fqa*\f*) \v 15 Ëka an amïö Gilead both Makir. \v 16 Ëntö both jö ka Reuben ëka jö ka Gad amïö lobo n'öcakërë kï ï Gilead cïdhö ködë naka ï ora më Arnon (dyere kulo ënë obedo wang apoki mërë) naka othuno ködë ï kulo më Jabok, na ënë wang apoki lobo ka jö Amon. \v 17 Wang apoki mërë kï kuthö onwongo tye ï kulo Jordan na tye ï Araba, cakërë kï ï nam më Kineret\f + \fr 3:17 \fr*\fk Nam më Kineret \fk*\ft ecwodo thon nï \ft*\fqa Nam më Galilaya.\fqa*\f* naka othuno ködë ï nam më Araba (nam më Kadö) na tye ï lobo na tye ï kor kidi më Piciga na tye kï kukïdë. \p \v 18 Ï karë nön an acïköwu nakun akobo nï: “Rwoth Obangawu ömïöwu lobo ni ëk ïgam unu obed mewu. Ëntö jö na mewu kïbëc na tëk ï lwëny myero öngöl gïnï Jordan nakun nwongo orukere gïnï kï jami lwëny më cïdhö ködë löka ï nyim utmegowu jö Icarael. \v 19 Ëntö monwu, ëthïnöwu, ëka lïmwu na kwö na pol twërö dong gïnï ï peci na an amïöwu. \v 20 Myero ïlwëny unu naka ka Rwoth ömïö utmegowu yweo kite n'ömïöwu ködë, na gïn thon onwongo lobo na Rwoth Obangawu bino mïögï ï löka kulo Jordan. Kinge manön, ngat acëlacël twërö dök cen ï lobo mërë na dong amïöwu.” \s1 Ëjükö Muca kür öngöl kulo Jordan \p \v 21 Ï karë nön, an acïkö Yocua nï, “In ïnënö kï wangi gin na kïbëc na Rwoth Obangani ötïmö ï kom rwodhi arïö ni. Rwoth bino tïmö nï kömanön thon ï kom löc kïbëc na un ibino thuno ïë ka ipoth unu yo kanya un itye ka cïdhö ïë. \v 22 Kür ilworgï; Rwoth Obangawu kikokome bino lwëny pïrwu.” \p \v 23 Ï karë nön an akwaö Rwoth nï, \v 24 “Rwoth Obanga, in ïcakö nyutho both aticni dit na megi ëka kï tëköni. Obanga mënë na tye ï wi polo onyo ï wi lobo na twërö tio tic më aura kite na in itio ködë? \v 25 Wëk acïdh anën lobo na bër na tye yo löka kulo Jordan, lobo na bër n'otingere ëka kite më Lebanon.” \p \v 26 Ëntö Rwoth ökëcö ï koma pïrwu ëka onwongo ba dök twërö winyona. Cë Rwoth okobo nï, “Manön örömö, kür dökï ïtwak köda ï kom köp ni. \v 27 Apë ïïdh malö ï wi kidi më Piciga, cë ïnën yo kuthö ëka kukuju, kukwap ëka kukïdë. Nën lobo kï wangi, pïën in ba ibino ngölö kulo Jordan. \v 28 Ëntö cïk Yocua, ïdïï cwinye ëka ïmïï ën tëk cwiny; pïën ënë bino poth yo löka ca nakun tëlö jö ni, cë bino mïögï gamö lobo na in ibino nënö.” \v 29 Cë wan ebedo ï ora na cwök kï Bet Peor. \c 4 \s1 Muca öcükö cwiny jö Icarael më gwökö cïk \p \v 1 Kobedini un jö Icarael, winy unu cïk kïbëc na an abino pwonyowu. Gwökgï ëk ibed unu na kwö ëk ïdöny ëka ïgam unu lobo na Rwoth, Obanga ka kwerewu, tye ka mïöwu. \v 2 Kür ïmëd unu köp mörö ï kom cïk na an acïköwu ëka kür ïkwany unu köp mörö kï ïë, ëntö gwök unu cïk ka Rwoth Obangawu kite na an amïöwu ködë. \p \v 3 Un ïnënö kï wangwu gin na Rwoth ötïmö ï Baal Peor. Rwoth Obangawu obino otyeko jö kïbëc na wörö Baal më Peor kï ï kinwu. \v 4 Ëntö un kïbëc na pod iketho genwu ï kom Rwoth Obangawu pod itye unu na kwö naka tin. \p \v 5 Nën! An dong atyeko pwonyowu cïk kïbëc kite na Rwoth Obangana öcïka ködë, ëk ïgwök unugï ï lobo na un ïcwök dönyö ïë më gamö dökö mewu. \v 6 Gwök unu na bër, pïën manön ënë bino nyutho ryëkö ëka ngecwu both rok, na bino gïnï winyo cïk ni kïbëc cë kobo nï, “Adyer, rok na dit ni obedo gïnï jö na ryëk rwök ëka nïang gïnï.” \v 7 Rok mënë na dit na tye k'obangagï na cwök ködgï, kite na Rwoth Obanga onu bedo na cwök kod onu ï karë kïbëc na onu ëlëgö bothe? \v 8 Rok mënë nökënë na dit, na tye kï cïk n'atïr gïnï na calö man na tin an atye ka ketho ï nyimwu? \p \v 9 Ëntö gwökërë unu na bër, kür ïmïï wiwu owil ökö kï kom gin na un ïnënö kï wangwu, onyo kür ïmïïgï orweny ökö kï ï cwinywu pï karë më kwöwu kïbëc. Pwony unu cïk ni both ëthïnöwu ëka both ëthïnögï thon. \v 10 Po unu ï kom nïnö na un icung ï nyim Rwoth Obangawu ï Koreb, ï karë na ën okobo nïna nï, “Gür lwak ï nyima ëk owiny gïnï köpna ëk opwony gïnï kite më wöröna pï karë na gïn pod tye na kwö ï wi lobo ëk opwony gïnï both ëthïnögï.” \v 11 Un ibino na cwök ëka icung unu ï tyën kidi, nakun wi kidi lyël kï mac naka ï polo, k'edou n'ocido na cöl ëka pïny na cöl cuc. \v 12 Cë Rwoth ötwak kodwu kï ï mac. Un iwinyo köp ëntö ba ïnënö unu kome; dwön këkën ënë owinyere. \v 13 Ën okobo niwu cïkërë mërë, cïk apar, na ën öcïköwu më gwökö ëka öcöögï ï kom kite arïö n'apada. \v 14 Ëka Rwoth öcïka ï karë nön më pwonyowu kï cïk kïbëc na ën öcïka ködë, ëk ïgwök unu ï lobo na un ïcïdhö gamö më bedo mewu. \s1 Cïk na makö cal jwogi \p \v 15 Myero ïgwökërë unu rwök pïën ba ïnënö unu cal gin mörö ï karë na Rwoth ötwak kodwu ï Koreb kï ï mac na lyël. \v 16 Kür ïbal unu më yübö cal jwök pïrwu kenwu, cal gin mörö këkën na un ïyübö, kadï ëyübö na cal k'ëcwö onyo dhakö, \v 17 onyo na cal kï lee mörö na bedo ï wi lobo onyo wïnyü mörö na ngwëcö malö ï wi yamö, \v 18 onyo gin mörö na kwö na wotho ï wi ngöm onyo rëc mörö na tye ï öd pii pïny. \v 19 Ëka ka itingo wangi malö ï polo cë ïnënö ceng, dwe ëka cër—kï jami kïbëc na tye ï polo—kür ïmïï gin mörö öywa thamawu më ryebere pïny ï nyimgï ëka më wörö jami na Rwoth Obangawu ömïö pï rok kïbëc nökënë na tye ï thë polo. \v 20 Ëntö Rwoth ölaröwu ëka ökwanyöwu ökö kï ï lobo Ejip, n'onwongo cal kï keno theth, më bedo jögë na pïrgï tëk kite na un itye ködë kobedini. \p \v 21 Akëmö ömakö Rwoth ï koma pïrwu, cë okwongere nï an ba abino ngölö kulo Jordan ëka dönyö ï lobo na bër na Rwoth Obangawu bino mïöwu më bedo mewu. \v 22 An abino thöö ï lobo ni; an ba abino ngölö kulo Jordan; ëntö un ïcwök ngölö kulo yo löka ëka ibino unu gamö lobo na bër më bedo mewu. \v 23 Gwökërë unu ëk kür wiwu owil kï cïkërë ka Rwoth Obangawu na ën öcïkërë kodwu. Kür ïyüb unu cal jwök mörö pïrwu na cal kï gin mörö na yam Rwoth Obangawu öcïkö nï kür ïtïm unu. \v 24 Pïën Rwoth Obangawu cal kï mac na wangö pïny, ën obedo Obanga na nyek. \p \v 25 Ï karë më anyim, ka dong ïnywölö unu ëthïnö ëka ëkwaëwu cë ibedo unu ï lobo pï karë na lac, kür ïbal unu kï yübö cal jwök mörö këkën. Man obedo gin na rac ï wang Rwoth Obangawu ëka bino mïö akëmö makö ën ï komwu. \v 26 An tin acwodo polo ëka lobo më bedo caden ï komwu nï ibino unu thöö pïöpïö kï ï lobo na un itye ka ngölö kulo Jordan më gamö. Un ba ibino bedo kunön pï karë na lac ëntö ebino tyekowu ökö. \v 27 Rwoth bino këthöwu ökö ï kin rok na papath. Jö na nönök këkën ënë bino dong na kwö ï kin rok na Rwoth bino terowu ïë. \v 28 Kï kunön un ibino wörö obanga na dhanö öyübö ayüba kï cïngë kï ï kom yen ëka kite, na ba römö neno, ba winyo köp, ba cemo ëka ba ngweo gin mörö. \v 29 Ëntö ibino unu rangö Rwoth Obangawu kï kunön, ibino unu nwongo ën ka ïrangö unu kï cwinywu kïbëc ëka kï tipowu kïbëc. \v 30 Ka itye unu ï pëkö na jami ni kïbëc ötïmërë ï komwu, cë kinge, ibino unu dwogo both Rwoth Obangawu ëka ibino bedo unu kï winy ï kome. \v 31 Pïën Rwoth Obangawu obedo Obanga na nyakïca; ën ba bino wëkö onyo tyekowu onyo wie ba bino wil kï cïkërë mërë kï kwerewu, na ën omoko bothgï kï kwong. \s1 Rwoth ënë Obanga \p \v 32 Kobedini peny unu pï karë n'opoth angec, na bara ënywölöwu, cakërë ï karë n'Obanga ocweo dhanö ï wi lobo; cak penyo kï ï acaki lobo naka ï ajiki. Tye gin mörö na dit rwök na calö man n'ötïmërë, onyo gin mörö na cal ködë n'obino owinyere? \v 33 Tye rok mörö na yam owinyo dwön Obanga na twak kï ï mac kite na un iwinyo ködë ëka pod tye gïnï na kwö? \v 34 Onyo obanga mörö tye n'ötëmö kwanyö rok mörö më bedo mëgë kënë, kï ï kin rok nökënë nakun tëmö cwinygï k'anyuth më tango ëka gin më aura gïnï, kï lwëny, kï tëkö ëka kï twërö, kï thwön lworo na dwong na röm kï gin na Rwoth Obangawu ötïmö niwu ï lobo Ejip nakun un itye ka nënö kï wangwu? \p \v 35 Enyutho jami ni bothwu ëk inge unu nï Rwoth ënë Obanga; ba dök tye Obanga mörö nökënë. \v 36 Ën ömïö iwinyo unu dwönë kï ï polo ëk opwonywu. Ëka onyutho niwu mac mërë na thwönë ï wi lobo cë iwinyo unu köp mërë kï ï mac. \v 37 Pïën ën ömarö kwerewu ëka öyërö ëkwaëgï na gïn önywölö, ën ökwanyögï ökö kï lobo Ejip kï tëkö mërë na dit nakun ën kikome tye kodwu. \v 38 Ën öryëmö rok na döngö ëka na tëk lööwu ökö kï ï nyimwu, ëk ekelwu ï lobogï më mïö lobogï bedo mewu kite na tye ködë tin. \p \v 39 Tin dong myero inge unu ëka iketh unu ï cwinywu nï Rwoth ënë Obanga na tye ï wi polo ëka pïny ï wi lobo. Ba dök tye obanga mörö nökënë. \v 40 Pï manön, myero ïgwök unu cïk mërë kïbëc na an atye ka cïköwu ködë tin, ëk nyimwu ëka ëkwaëwu obed na leng, ëk ïkwö unu pï karë na lac ï lobo na Rwoth Obangawu bino mïöwu pï karë kïbëc. \s1 Peci n'epono ïë \p \v 41 Ï karë nön Muca opoko peci adek yo kukïdë kulo Jordan \v 42 ëk ka ngat mörö oneko dhanö örïng yo kunön, ka ba öthëna athëna më neko awodhe akaka, na köp mörö ope ï kin-gï cön. Ën twërö rïngö ï pacö mörö acël ëka gwökö kwö mërë. \v 43 Peci nön gïn enene: Bejer na tye ï thim n'otingere malö n'öpëdhërë, pï jö ka Reuben; Ramot na tye ï Gilead pï jö ka Gad, ëka Golan na tye ï Bacan pï jö ka Manace. \s1 Acaki më nwönö Cïk \p \v 44 Man ënë cïk na Muca ömïö both jö Icarael. \v 45 Man ënë cïk kïbëc na Muca ömïö bothgï ï karë na gïn öya kï ï lobo Ejip. \v 46 Gïn onwongo tye ï ora na cwök kï Bet Peor na tye kukïdë më kulo Jordan, na tye ï lobo ka Cikon rwoth ka jö Amor, n'onwongo löö Kecbon na Muca ëka jö Icarael obino ölöö ï karë na gïn dong öya ökö kï ï lobo Ejip. \v 47 Gïn ögamö lobo mërë ëka lobo ka Og rwoth më Bacan, rwodhi arïö ka jö Amor na bedo gïnï ï löka kulo Jordan yo kukïdë. \v 48 Lobo ni öcakërë kï ï pacö Aroer na tye ï lak kulo më Arnon cïdhö ködë naka ï kidi Cirion (manön, Kermon), \v 49 kanya acël k'Araba kïbëc na tye kukïdë më Jordan, na dök ködë yo nam më Araba na tye ï thë kidi më Piciga. \c 5 \s1 Cïk Apar \r (Yaa 20:1-17) \p \v 1 Muca ocwodo jö Icarael kïbëc cë okobo bothgï nï: \p Un jö Icarael, winy unu cïk kïbëc na an acwök kobo niwu tin. Pwony unu ëka ïgwökërë unu më lübögï. \v 2 Rwoth Obanga onu öcïkërë kod onu ï Koreb. \v 3 Ën ba oketho cïkërë ni kï kwere onu ëntö oketho cïkërë kod onu kïbëc, na pod etye na kwö tin. \v 4 Rwoth ötwak kodwu wang kï wang kï ï mac ï wi kidi. \v 5 Ï karë nön, an acung ï kin Rwoth ëka un më kobo niwu köp ka Rwoth, pïën un onwongo ilworo mac ëka ba ïcïdhö unu malö ï wi kidi. Ëka ën okobo nï: \pi3 \v 6 “An ënë Rwoth Obangawu n'okelowu kï ï lobo Ejip, lobo më opii. \li \v 7 “Kür ibed unu k'obanga nökënë na path köda. \li \v 8 “Kür ïyüb cal jwök mörö na megi, onyo cal gin mörö na tye malö ï wi polo, onyo na tye pïny ï wi lobo onyo na tye ï thë pii. \v 9 Kür iryebiri pïny ï nyimgï më wörögï. Pïën an, Rwoth Obangani, abedo Obanga na nyek, ëka abino pwodo ëkwaë ka jö na daga pï bal ka kweregï naka thuno ködë ï kom ëkwaë më adek kï më angwën. \v 10 Ëntö an abino nyutho mar na ba lökërë both jö elip kï elip na mara ëka gwökö cïkna gïnï. \li \v 11 “Kür icwod nyïng Rwoth Obangani atata, pïën Rwoth bino mïö köp löö ngat na cwodo nyïngë atata. \li \v 12 “Gwök nïnö më Cabït ëk obed na leng, kite na Rwoth Obangani ociki ködë. \v 13 Tii tic pï nïnö abicël nakun ityeko ticni kïbëc, \v 14 ëntö nïnö më abïrö ënë Cabït\f + \fr 5:14 \fr*\fk Cabït\fk*\ft gönyö nï\ft*\fqa yweo.\fqa*\f* ka Rwoth Obangani. Nïnö nön kür igud tic mörö, kadï in kikomi, onyo wodi onyo nyari, onyo aticni n'ëcwö onyo na dhakö, onyo thwoni pur, onyo kanani onyo leenini mörö këkën, onyo arok mörö na bedo ï peciwu, ëk aticni n'ëcwö onyo na dhakö myero oywe thon calö in. \v 15 Po unu nï un onwongo ibedo opii ï Ejip ëka Rwoth Obangawu ënë ökwanyöwu ökö kï kunön kï thwön tëkö. Manön ënë ömïö Rwoth Obangawu öcïkö nï ïgwök unu nïnö më Cabït. \li \v 16 “Wör apapni ëka ayani, kite na Rwoth Obangani ociki ködë, ëk ibed ï wi lobo pï karë na lac ëka nyimi obed na leng ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu. \li \v 17 “Kür ineki. \li \v 18 “Kür ïdöny ï elomi. \li \v 19 “Kür ïkwal. \li \v 20 “Kür ikob köp më twodo ï kom ngat mörö. \li \v 21 “Kür ïnïr dhakö ka ngat nökënë. Kür ïnïr öt ka ngat mörö, onyo ngöm, onyo etic mërë na cwö onyo na mon, thwön më pur onyo kana mërë, onyo gin mörö këkën n'obedo më ka ngat nökënë.” \b \p \v 22 Man ënë cïk na Rwoth ötwakö kï dwön na longo ï athukowu kïbëc kï ï mac na lyël ï wi kidi, kï ï edou ëka pïny na cöl cuc cë ën ba ömëdö köp mörö nökënë. Ën öcöö cïk ni gïnï ï kom kite n'apada arïö ëka ömïögï botha. \p \v 23 Ï karë na un iwinyo dwön n'odonyo kï ï pïny na cöl, nakun wi kidi tye ka lyël kï mac, ëtëla kïbëc më kakawu ëka edongwu obino gïnï botha. \v 24 Ëka un ikobo nï, “Rwoth Obanga onu onyutho nï onu dheo ëka dit mërë cë onu ewinyo dwönë kï ï mac. Tin onu ënënö nï dhanö twërö bedo na kwö kadï bed nï Obanga twak ködë. \v 25 Ëntö kobedini, pïngö onu myero ëthöö? Mac na thwönë nön bino camö onu ökö ëka onu ebino thöö ka ëmëdërë më winyo dwön Rwoth Obanga onu. \v 26 Ngat mörö tye na tye kï kom na naka yam owinyo dwön Obanga na kwö nakun twak kï ï mac, kite na onu ewinyo ködë, ëka pod tye na kwö? \v 27 In ïcïdh na cwök ëk iwiny köp kïbëc na Rwoth Obangawa kobo. Cë ikob nïwa gin mörö këkën na Rwoth Obangawa bino kobo nini. Wan ebino winyo ëka ëlübö.” \p \v 28 Rwoth owinyo köp na un ikobo botha cë okobo nïna nï, “An awinyo köp kïbëc na lwak okobo bothi, köp kïbëc na gïn okobo tye kakarë. \v 29 Ka onwongo gïn mëdërë më bedo kï cwiny n'obedo nï kömanön ï karë kïbëc, më lworona ëka më gwökö cïkna kïbëc, ëk jami kïbëc owoth na bër ködgï ëka ëkwaëgï na twal. \p \v 30 “Cïdh ikob nïgï nï ödök gïnï ï këmagï. \v 31 Ëntö in idong botha kany ëk an akob nini cïkna kïbëc, na in myero ipwonygï ködë, ëk öcïdh ölüb gïnï ï lobo na an atye ka mïögï më bedo mëgï.” \p \v 32 Pï manön, gwökërë unu ëk ïtïm unu kite na Rwoth Obangawu öcïköwu ködë; kür ïngël unu yo cïngwu kucem onyo kucam. \v 33 Lüb unu yoo kïbëc na Rwoth Obangawu öcïköwu, ëk ibed unu na kwö, nyimwu obed na leng ëka ibed unu pï karë na lac ï lobo na un ibino gamö më bedo mewu. \c 6 \s1 Cïk na dit na löö kïbëc \p \v 1 Man ënë cïk kïbëc na Rwoth Obangawu öcïka nï ëk apwonywu më lübö ï lobo na un ïcïdhö ngölö kulo Jordan më gamö bedo mewu, \v 2 ëk un, ëthïnöwu ëka ëkwaëgï na bino lübögï obed gïnï kï wörö ï kom Rwoth Obangawu pï karë më kwöwu na un ïgwökö cïk mërë kïbëc na an amïöwu. Man bino mïöwu bedo na kwö pï karë na lac. \v 3 Pï manön, winy unu jö Icarael, gwökërë unu më lübögï ëk nyimwu obed na leng ëka thon ïnya unu na pol rwök ï lobo na mio na cak kï möö kic möl kï ïë, kite na calö Rwoth, Obanga ka kwerewu, öcïkö ködë. \p \v 4 Winy unu jö Icarael, Rwoth Obangawa, ën kënë ënë Rwoth. \v 5 Mar Rwoth Obangani kï cwinyi kïbëc, kï tiponi kïbëc ëka kï tëköni kïbëc. \v 6 Cïk ni gïnï na an tin acïköwu ködë myero obed ï cwinywu. \v 7 Pwony unu ëthïnöwu kï cïk nön gïnï. Twak unu pïrgï ka ibedo unu pacö ëka ka iwotho unu ï yoo, ka ibuto unu pïny ëka ka ïyaa unu malö. \v 8 Twegï na calö anyuth gïnï më po wiwu ï ngut cïngwu ëka ï ter nyimwu. \v 9 Cöögï ï kom yen dholokek më udiwu ëka ï kom dhö wangkacwu. \p \v 10 Rwoth Obangawu bino kelowu ï lobo na ën öcïkërë kï kwong both kwaröwu Abraam, Icaka ëka Jakob. Lobo nön tye kï peci na lac na bër rwök, na pathï un ënë ïgërö, \v 11 udi n'opong kï jami kïbëc na bëcö na un ba iketho gin mörö ïë, kulo na un ba igolo, pwothi ölök ëka yen jeituni na un ba ïpïdhö cë ka ïcamö unu ëka iyeng unu, \v 12 gwökërë unu ëk kür wiwu owil ökö ï kom Rwoth n'okelowu kï ï Ejip, lobo më opii. \p \v 13 Wör Rwoth Obangawu, tii unu nïnë këkën ëka ikwong unu kwong na mewu kï nyïngë. \v 14 Kür ïwör unu obanga nökënë, obanga ka rok na tye ï ngetwu, \v 15 pïën Rwoth Obangawu, na tye ï kinwu, obedo Obanga na nyek ëka akëmö mërë bino podho ï komwu cë bino tyekowu ökö kï ï wi lobo. \v 16 Kür ïtëm unu Rwoth Obangawu kite na un ïtïmö ködë kï ï Maca. \v 17 Myero ïgwök unu cïk ka Rwoth Obangawu kïbëc na ën öcïköwu. \v 18 Tïm unu gin na tye atïr ëka na bër ï nyim Rwoth ëk nyimwu obed na leng ëka ïcïdh ïgam unu lobo na bër na Rwoth yam öcïkërë kï kwong both kwerewu, \v 19 ëka Rwoth bino ryëmö langwu ökö kï ï nyimwu kite na ën okobo. \p \v 20 Ï karë më anyim, ka ëthïnöwu openyowu nï, “Pïngö Rwoth Obangawa öcïköwa më lübö cïk ni kïbëc?” \v 21 Un ibino kobo both ëthïnöwu nï, “Wan onwongo ebedo opii ka Parao ï lobo më Ejip, ëntö Rwoth ökwanyöwa ökö kï kunön kï tëkö më cïngë. \v 22 Rwoth obino otio anyuth më tango ëka gin më aura gïnï—na döngö ëka na reco rwök—ï kom jö Ejip, ï kom Parao ëka ï kom jö më ödë kïbëc na wan ënënö kï wangwa. \v 23 Ëntö ën obino ökwanyöwa ökö kï kunön më kelowa kany, ëk ëmïïwa lobo na ën okwongere nï ebino mïö both kwerewa. \v 24 Rwoth öcïköwa më lübö cïk ni kïbëc ëka më wörö Rwoth Obanga onu, ëk ebed na bër ï karë kïbëc ëka ebed na kwö, kite na tye ködë tin. \v 25 Ka onu ëgwökërë më wörö cïk ni kïbëc ï nyim Rwoth Obangawa, kite na ën öcïkö onu ködë, cë ebino bedo jö na kitegï atïr.” \c 7 \s1 Ryëmö Erok ökö \p \v 1 Ka Rwoth Obangawu bino kelowu ï lobo na un itye ka dönyö ïë më gamö bedo mewu, nakun ryëmö rok na pol ökö kï ï nyimwu—jö Kit, jö Girgac, jö Amor, jö Kanaan, jö Periji, jö Kibi ëka jö Jebuc—rok abïrö na pol ëka tëk gïnï na lööwu ökö \v 2 ëka ka Rwoth Obangawu ömïögï ï cïngwu cë ïlöö unugï, myero ityek unugï ökö. Kür imok unu cïkërë ködgï, ëka kür thon inyuth kïca mörö bothgï. \v 3 Kür ïnyömërë unu ködgï. Kür ïmïï anyirawu both awopegï më anyöma onyo kür ïnyöm unu anyiragï n'awopewu, \v 4 pïën gïn bino mïö ëthïnöwu lökërë ökö kï botha cë cakö gïnï wörö obanga nökënë, ëka akëmö ka Rwoth bino bino ï komwu cë tyekowu ökö pïöpïö. \v 5 Man ënë gin na myero un ïtïm ï komgï: Tütürö unu keno tyërgï ökö pïny, rëdh unu kite na gïn ocibo më awöra ökö pïny, tong unu yen n'ëpïdhö kanya gïn wörö obangagï na dhakö ïë n'ecwodo nï Acera ëka ïwang unu cal jwogigï ökö kï mac. \v 6 Pïën un ibedo jö na leng both Rwoth Obangawu. Rwoth Obangawu otyeko yëröwu kï kin lwak kïbëc na tye ï wi lobo më bedo jögë na pïrgï tëk. \p \v 7 Rwoth ba oketho mar mërë ï komwu ëka öyëröwu, pathï nï un onwongo ipol unu na löö rok nökënë, pïën un ënë onwongo itye unu na nönök na löö kï kin rok kïbëc. \v 8 Ëntö pïën Rwoth onwongo ömaröwu ëka ögwökö kwong mërë na ën okwongo both kwerewu, ënë ömïö ën ökwanyöwu ökö kï tëkö më cïngë ëka ökököwu kï ï lobo më opii, kï ï tëkö ka Parao rwoth më Ejip. \v 9 Myero dong inge unu nï Rwoth Obangawu ënë Obanga; ën obedo Obanga na genere, na gwökö cïkërë mërë më mar both wang rok elip kï elip na marö ën ëka gwökö gïnï cïk mërë. \v 10 Ëntö \q1 jö na dag Rwoth, ën bino cülö kwor ï komgï kï tyekogï; \q2 ën ba bino galërë më cülö kwor ï kom jö na dag ën. \m \v 11 Pï manön, myero ïgwökërë unu më lübö cïk kïbëc na an amïöwu tin. \p \v 12 Ka iwinyo unu cïk ni gïnï ëka ïlübö unu na bër, cë Rwoth Obangawu bino mëdërë më gwökö cïkërë më mar mërë kodwu kite na ën okwongo ködë both kwerewu. \v 13 Ën bino maröwu, mïöwu gum ëka mëdö welwu. Ën bino mïö gum both ëthïnö na un ibino nywölö, gin na bino cëk ï pwothiwu—kalwu, köngö ölök na nyen ëka möö jeituni—ëthïn dhok na mewu ëka ëthïn rom kï dyegiwu ï lobo na ën yam okwongere both kwerewu nï ebino mïöwu. \v 14 Ebino mïöwu gum na löö rok nökënë; ngat mörö ope kï ï kin cwö onyo mon na mewu na bino bedo abonge athïn, onyo leeniwu mörö ope na bino bedo abonge athïn mërë. \v 15 Rwoth bino gwököwu kï ï kom two kïbëc. Ën ba bino mïö two na reco na un ingeo kï ï lobo Ejip maköwu, ëntö ën bino mïö makö jö kïbëc na dagwu. \v 16 Myero ityek unu rok kïbëc na Rwoth Obangawu bino mïö ï cïngwu. Kür kïca ömakwu ï komgï ëka kür ïwör unu obangagï gïnï, pïën manön bino bedo calö pawaka më maköwu. \p \v 17 Ka un ïthamö kenwu nï, “Rok ni tëk lööwa ökö. Wan ebino ryëmögï nïngö?” \v 18 Ëntö kür ibed unu kï lworo ï komgï; po unu ï gin na Rwoth Obangawu ötïmö ï kom Parao ëka jö më Ejip kïbëc. \v 19 Un ïnënö kï wangwu atëmatëma na döngö, anyuth më tango ëka gin më aura gïnï, cïng na tëk ëka kï twërö mërë na Rwoth Obangawu okelowu ködë. Rwoth Obangawu bino tïmö nï kömanön ï kom rok kïbëc na un kobedini ilworo. \v 20 Rwoth Obangawu bino oro lworo ï kin-gï naka thon jö n'ökwö n'opono gïnï kï bothwu ebino tyekogï ökö. \v 21 Kür ibed unu kï lworo ï komgï, pïën Rwoth Obangawu na tye ï kinwu, ën obedo Obanga na dit ëka ngat na myero elwor. \v 22 Rwoth Obangawu bino ryëmö rok nön gïnï ökö kï ï nyimwu momoth. Ba ebino yeo niwu më tyekogï ökö wang acël, pïën wel leeni na ger römö mëdërë ëka twërö yelowu. \v 23 Ëntö Rwoth Obangawu bino mïögï ï cïngwu, ën bino mïögï rubere rwök naka ibino unu tyekogï ökö. \v 24 Ën bino mïö rwodhigï ï cïngwu, ëka ibino unu rwenyo nyïng-gï ökö kï ï wi lobo. Ngat mörö ope na bino cung ï nyimwu; ibino unu tyekogï ökö. \v 25 Myero ïwang unu cal obangagï gïnï kï mac. Kür ïnïr unu ryal onyo gol na tye ï komgï, ëka kür ïkwany më bedo mewu onyo bino dökö pawaka më maköwu, pïën obedo gin më kwer both Rwoth Obangawu. \v 26 Kür ikel unu gin mörö më kwer ï udiwu na mïö etyekowu ökö calö gïn. Myero ïkwër ëka ïdag unu gin nön, pïën obedo gin na myero etyek ökö. \c 8 \s1 Kür wiwu owil ï kom Rwoth \p \v 1 Gwökërë unu më lübö cïk kïbëc na an atye ka mïöwu tin, ëk ibed unu na kwö ëka ïnya unu na pol, ïcïdh ïdöny unu ï lobo na Rwoth öcïkërë kï kwong both kwerewu. \v 2 Myero ipo unu kite na Rwoth Obangawu ötëlöwu ködë kï ï thim pï mwaka pyer angwën, më mïöwu bedo na mwol ëka më tëmöwu ëk enge gin n'onwongo tye ï cwinywu, ka onyo ibino unu gwökö cïk mërë onyo pe. \v 3 Ën ömïö ïdökö unu na mwol, ömïö kec onekowu, cë öpïdhöwu kï mana, na un onyo kwerewu onwongo ba ongeo, më pwonyowu nï dhanö ba kwö kï cem këkën ëntö kwö kï köp kïbëc na donyo kï ï dhö Rwoth. \v 4 Böngwu ba obino otii kï ï komwu ëka tyënwu ba obino okwot ï mwaka pyer angwën ni kïbëc. \v 5 Myero dong inge unu kï ï cwinywu nï kite na calö dhanö pwonyo athïn mërë, Rwoth Obangawu thon pwonyowu. \p \v 6 Myero ïgwök unu cïk ka Rwoth Obangawu, nakun iwotho unu ï yoo mërë ëka ilworo unu ën. \v 7 Pïën Rwoth Obangawu tye ka kelowu ï lobo na bër—n'opong kï ora, kulo më pii ëka wang pii na möl ï ora ëka wi kite; \v 8 lobo na tye kï ngano ëka cayiri, ölök ëka yen ölam, okwer pomegranat, lobo na möö jeituni ëka möö kic möl kï ïë; \v 9 lobo na cem ba nönök ïë ëka gin mörö ope na bino rem kï bothi; lobo na kite mërë obedo nywenyo ëka ïtwërö künyö mola kï ï kite. \p \v 10 Ka icemo ëka iyeng unu, pak unu Rwoth Obangawu pï lobo na bër na ën ömïöwu. \v 11 Gwökërë unu ëk kür wiwu owil ökö ï kom Rwoth Obangawu, na nwongo ba ïgwökö unu cïk mërë kïbëc na an atye ka mïöwu tin. \v 12 Ka icemo ëka iyeng unu, ka ïgërö unu udi na bëcö më bedo ïë, \v 13 ka dhok, rom kï dyegiwu önya ödökö na pol, ka ryalwu ëka gol ömëdërë ëka kï jami kïbëc na un itye ködgï önya, \v 14 cë cwinywu cakö wakërë ëka wiwu bino wil ökö ï kom Rwoth Obangawu n'ökwanyöwu kï ï lobo Ejip, lobo më opii. \v 15 Ën ötëlöwu kï ï thim na lac ëka na lik, lobo më örïö na pii ope ïë, na thwone ëka ïth tye gïnï ïë. Ën ömïöwu pii n'öya kï ï lëla. \v 16 Ën öpïdhöwu kï mana kï ï thim, gin mörö na kwerewu ba ongeo anaka yam, më mïöwu bedo na mwol ëka më tëmöwu ëk ï ajiki nyimwu obed na leng. \v 17 Gwökërë unu ëk kür ikob kenwu nï, “Tëköna ëka twërö më cïnga ënë ömïa anwongo lönyö ni.” \v 18 Ëntö po unu ï kom Rwoth Obangawu, pïën ën ënë mïö tëkö më nwongo lönyö, ëk omok cïkërë mërë na ën okwongo both kwerewu, kite na tye ködë tin. \p \v 19 Ka wiwu bino wil ökö ï kom Rwoth Obangawu, cë ïlübö unu obanga nökënë, ïwörö ëka iryebere unu pïny ï nyimgï, an akobo bothwu tin nï ebino tyekowu ökö. \v 20 Ebino tyekowu ökö calö rok nökënë na Rwoth otyekogï ökö kï ï nyimwu, cë ebino tyekowu ökö pï kwërö winyo dwön Rwoth Obangawu. \c 9 \s1 Tyën köp na Rwoth bino könyö kï jö Icarael \p \v 1 Winy unu, jö Icarael. Un kobedini ïcwök unu ngölö kulo Jordan yo löka, ëk ïcïdh unu më ryëmö rok na tye kunön, jö na tëk na lööwu ökö, na tye kï peci na lac kï cël na thuno naka ï polo. \v 2 Jö nön tëk ëka boco gïnï, jö Anak! Un ingeo köp ï komgï, ëka iwinyo unu ka ekobo nï: “Nga na twërö cung ï nyim jö Anak më lwëny ködgï?” \v 3 Ëntö myero inge unu tin nï Rwoth Obangawu ënë ngat na tye ka woth ï nyimwu na calö mac na wangö pïny. Ën kikome ënë bino tyekogï, ën bino löönögï ökö kï ï nyimwu. Un ibino ryëmögï ëka ibino nekogï pïöpïö, kite na Rwoth öcïkërë ködë bothwu. \p \v 4 Kinge na Rwoth Obangawu öryëmögï ökö kï ï nyimwu, kür ikob unu köp kï ï cwinywu nï, “Rwoth okela kany më gamö lobo ni pïën an kitena atïr.” Manön obedo pï tïm na reco më rok ni ënë ömïö Rwoth bino ryëmögï ökö kï ï nyimwu. \v 5 Pathï pï kite atïrwu onyo pï leng cwinywu nï un ïcïdhö më gamö lobogï; ëntö pï tïm na reco më rok ni gïnï, Rwoth Obangawu bino ryëmögï ökö kï ï nyimwu, ëk ocob gin na ën okwongo both kwaröwu Abraam, Icaka ëka Jakob. \p \v 6 Myero ïnïang unu nï pathï pï kite atïrwu ënë ömïö Rwoth Obangawu tye ka mïöwu lobo ni na bër ëk ïgam unu obed mewu, pïën un jö na ngutwu nwang. \s1 Wod thwön n'obedo gol \p \v 7 Po unu ï köp ni ëka kür ïmïï wiwu owil kite na un ïmïö akëmö ömakö Rwoth Obangawu kï ï thim. Cakërë ï nïnö na un ïya kï Ejip naka ithuno unu ï kabedo ni, un ibedo jëm ï kom Rwoth. \v 8 Ï kidi më Koreb, un ïmïö Rwoth obedo k'akëmö, cë ömïö akëmö ömakö ën rwök ï komwu më tyekowu. \v 9 Ï karë na an aïdhö malö ï wi kidi më gamö kite n'apada, kite n'apada më cïkërë na Rwoth oketho kodwu, an abino abedo ï wi kidi pï nïnö pyer angwën kiceng ëka kiwor, nakun ba acemo ëka ba amodho pii. \v 10 Rwoth ömïa kite arïö n'apada n'Obanga onwongo öcöö kï cïngë. Cïk kïbëc onwongo tye ï komgï na Rwoth ötïtö bothwu kï ï mac na lyël ï wi kidi ï nïnö më athuko. \p \v 11 Kinge nïnö pyer angwën kiceng ëka kiwor, Rwoth ömïa kite arïö n'apada, kite n'apada më cïkërë. \v 12 Cë Rwoth okobo nïna nï, “Yaa malö kï kany ïcïdh yo pïny pïöpïö, pïën jogi na in ikelogï kï ï Ejip ötïmö gïnï bal. Gïn ölökërë gïnï ökö pïöpïö kï ï kom gin na an acïkögï ëka öyübö gïnï cal jwök n'obedo nywenyo.” \p \v 13 Rwoth okobo nïna nï, “An anënö jö ni ëka obedo gïnï jö na ngutgï nwang rwök! \v 14 Wëka an këna, ëk atyekgï ëka ajwa nyïng-gï ökö kï ï thë polo. An abino mïöni ïdökö rok na tëk ëka ïnya unu na pol na löögï.” \p \v 15 Cë an alökara, aidho yo pïny kï ï wi kidi, nakun kidi tye ka lyël kï mac. Ëka kite arïö n'apada më cïkërë onwongo tye ï cïnga gïnï. \v 16 Ï karë na an anënö, anënö nï ïbalö unu ï kom Rwoth Obangawu; un ïyübö cal jwök na cal kï wod thwön pïrwu. Un ïlökërë ökö pïöpïö kï ï yoo na Rwoth onwongo öcïköwu. \v 17 Cë an amakö kite arïö n'apada ëka abologï ökö pïny kï ï cïnga gïnï, angënyö ökö na thïthïnö ï nyimwu. \p \v 18 Kinge dökï abuto pïny aryeba cwiny ï nyim Rwoth pï nïnö pyer angwën kiceng ëka kiwor; an ba acemo ëka ba amodho pii pïën pï bal kïbëc na un ïtïmö, nakun ïtïmö unu gin na rac ï wang Rwoth n'ömïö akëmö ömakö ën. \v 19 An abedo kï lworo ï kom akëmö ka Rwoth na tëk, pïën akëmö onwongo ömakö ën rwök ï komwu më tyekowu ökö. Ëntö Rwoth dökï obino owinya. \v 20 Akëmö ömakö Rwoth rwök ï kom Aron më neko ën, ëntö ï caa nön an alëgö pïrë thon. \v 21 An thon akwanyö gin më balwu nön, wod thwön na un ïyübö, cë awangö ökö kï mac. Cë angïngïnyö ëka amïö ödökö buru na pwöth calö apua, cë aönyö apua mërë ï kulo na möl pïny kï ï wi kidi. \p \v 22 Un thon ïmïö akëmö ömakö Rwoth kï ï Tabera, ï Maca ëka ï Kibrot Ataaba. \p \v 23 Ëka ï karë na Rwoth oorowu kï ï Kadec Barnea ën okobo nï, “Cïdh unu malö ëka ïgam unu lobo na an amïöwu,” ëntö un ibino ïjëm unu ï kom Rwoth Obangawu. Un ba ibedo kï gen ï kome ëka ba iwinyo unu ën. \v 24 Un ibedo jëm ï kom Rwoth anaka ï nïnö na an angeowu ködë. \p \v 25 An abuto aryeba cwiny ï nyim Rwoth pï nïnö pyer angwën nön kiceng ëka kiwor pïën Rwoth onwongo okobo nï ebino tyekowu ökö. \v 26 Cë an alëgö both Rwoth ëka akobo nï, “Rwoth Obanga, kür ityek jogi, jö na megi na pïrgï tëk na in ïkökögï kï tëköni ëka ïkwanyögï kï ï Ejip kï tëkö më cingi. \v 27 Po ï kom aticni Abraam, Icaka, ëka Jakob. Kür ibed ka thamö pï ngut na nwang, tïmgï na reco ëka balgï. \v 28 Pï manön lobo na in ïkwanyöwa kï ïë bino kobo nï, ‘Rwoth onwongo ba römö terogï ï lobo na ën öcïkërë ködë bothgï, ëka pïën ën onwongo dag-gï, ën ökwanyögï ëk enekgï ökö ï thim.’ \v 29 Ëntö gïn obedo jogi na pïrgï tëk na in ïkwanyögï kï tëköni ëka kï twëröni.” \c 10 \s1 Muca dökï ögamö cïk \r (Yaa 34:1-10) \p \v 1 Ï karë nön Rwoth okobo nïna nï, “Yüb kite arïö n'apada calö më acël ca ëka ibin yo botha ï wi kidi malö. Yüb thon canduk më bao. \v 2 An abino cöönö ï kom kite n'apada köp n'onwongo tye ï kom kite n'apada më acël ca, na in ibino ïngënyögï ökö. Cë in myero ikethgï ï canduk.” \p \v 3 Cë an ayübö canduk kï ï kom yath alwïï ëka an ayübö kite arïö n'apada calö më acël ca gïnï. Ëka an acïdhö malö ï wi kidi kï kite arïö n'apada ï cïnga gïnï. \v 4 Rwoth öcöö ï kom kite n'apada ni ngö na ën onwongo öcöö cön, cïk apar na ën onwongo ötïtö bothwu kï ï mac, ï nïnö na un ïcökërë ï tyën kidi. Rwoth ömïögï botha. \v 5 Cë an adwogo pïny kï ï wi kidi ëka aketho kite n'apada ï canduk n'onwongo an ayübö kite na Rwoth öcïka ködë ëka pod tye gïnï kunön. \p \v 6 (Ï karë nön jö Icarael öya gïnï kï ï Beerot Bene Jakan\f + \fr 10:6 \fr*\fk Beerot Bene Jakan \fk*\ft gönyö nï \ft*\fqa kulo k'awope ka Jakan.\fqa*\f* cë öcïdhö gïnï ï Mocera. Kï kunön Aron öthöö ëka eiko, cë wode Eleajar oleo ka tyënë na calö alamdhök. \v 7 Gïn öya kï kunön, cë öcïdhö gïnï yo Gudugoda ëka yo Jotbata, lobo na pii dwong ïë. \v 8 Ï karë nön Rwoth opoko kaka ka jö Lebi path më tingo canduk më cïkërë ka Rwoth, më cung ï nyim Rwoth më tio tic ëka më lamö gum kï nyïngë, kite na gïn pod tïmö ködë tin. \v 9 Manön ënë ömïö jö Lebi ba tye gïnï kï dul lobo mörö n'obedo mëgï ï kin utmegogï; Rwoth ënë obedo gin n'epoko nïgï kite na Rwoth Obangawu okobo bothgï ködë.) \p \v 10 An abedo ï wi kidi pï nïnö pyer angwën kiceng ëka kiwor, kite na an abedo ködë ï më acël ca. Rwoth obino owinyo lëgana ï karë nön thon cë Rwoth oyeo nï ba ebino tyekowu. \v 11 Rwoth okobo nïna nï, “Yaa malö, ïtël wi jïï ëk ödöny ëka ögam gïnï lobo na an akwongara më mïö both kweregï.” \s1 Lwor Rwoth \p \v 12 Kobedini dong, un jö Icarael, ngö na Rwoth Obangawu mïtö kï bothwu? Gin na Rwoth Obangawu mïtö kï bothwu ënë nï lwor unu Rwoth Obangawu, ïlüb unu yodhi mërë kïbëc, ïmar unu ën, ëka itii unu both Rwoth Obangawu kï cwinywu kïbëc ëka kï tipowu kïbëc. \v 13 Gwök unu cïk ka Rwoth kïbëc na an atye ka mïöwu tin pï bër bedowu. \p \v 14 Nën, kadï jami kïbëc na tye malö ï wi polo rwök, lobo ëka jami kïbëc na tye ïë obedo më ka Rwoth Obangawu. \v 15 Ëntö Rwoth oketho cwinye ï kom kwerewu ëka ömarögï cë obino öyëröwu, ëkwaëgï, kï ï kin rok kïbëc, kite na tye ködë tin. \v 16 Pï manön, bed unu kï winy both Rwoth ëka ïwëk unu bedo jö na ngutgï nwang. \v 17 Pïën Rwoth Obangawu ënë obedo Obanga na löö obanga nökënë gïnï ëka Rwoth ka rwodhi nökënë. Ën obedo Obanga na dit, na tye kï tëkö ëka Obanga na myero elwor. Ën ba lengere ï ngölö köp ëka ba wïlërë kï lïm. \v 18 Ën ngölö köp n'atïr ï kom athïn kic ëka ï kom dha thöö. Nyutho mar mërë both Erok ëka mïögï cem kï gin më aruka. \v 19 Un myero ïmar Erok, pïën un thon onwongo ibedo unu Erok ï lobo Ejip. \v 20 Wör Rwoth Obangawu, tii unu nïnë këkën ëka ikwong unu kwong na mewu kï nyïngë. \v 21 Ën obedo Obanga na myero ïpak unu; ën obedo Obangawu, n'ötïmö niwu jami na döngö ëka tango më aura na un ïnënö kï wangwu. \v 22 Kwerewu n'obino öcïdhö gïnï ï Ejip onwongo tye pyer abïrö kïbëc, ëka Rwoth Obangawu ömïöwu ïdökö na pol na calö cër na tye ï polo. \c 11 \s1 Gin na döngö na Rwoth ötïmö pï jögë \p \v 1 Myero ïmar unu Rwoth Obangawu ëka ïtïm unu gin na ën mïtö; gwök unu cïk mërë kïbëc, ëka gin na ën öcïkö ï karë kïbëc. \v 2 Po unu tin ï kom pwony na Rwoth Obangawu opwonyowu ködë, an ba atye ka twak k'ëthïnöwu ëntö kodwu pïën un ingeo ëka ïnënö unu dit mërë, cïngë na tëk ëka twërö mërë. \v 3 Gïn ba önënö tango ëka gin më aura na ën ötïmö ï Ejip both Parao rwoth më Ejip ëka ï lobo mërë kïbëc; \v 4 gin na ën ötïmö ï kom acikari më Ejip, ï kom angole ëka gadigadigï, ï karë na ën ömïö pii më Nam na Kwar ömwönyögï ökö nakun onwongo gïn tye ka ryëmö körwu, ëka kï kite na Rwoth otyekogï ködë. \v 5 Gïn ba önënö gin na ën ötïmö niwu ï thim na un bara ithuno ï kabedo ni, \v 6 onyo gin na ën ötïmö ï kom Datan ëka Abiram, ëthïnö k'Eliab wod ka Reuben,\x - \xo 11:6 \xo*\xt Wel 16:12-13\xt*\x* ï karë na Rwoth ömïö ngöm öyabërë kï kanya jö Icarael onwongo bedo ïë, cë ömwönyögï ökö kï jö kïbëc më dholokekgï, këmagï ëka gin na kwö kïbëc n'onwongo obedo mëgï. \v 7 Ëntö un ënë ïnënö kï wangwu jami na döngö ni kïbëc na Rwoth otio. \p \v 8 Pï manön, myero ïgwök unu cïk kïbëc na an atye ka mïöwu tin, ëk ibed unu kï tëkö më cïdhö dönyö ïë ëka gamö lobo na un itye ka ngölö kulo Jordan më bedo mewu, \v 9 ëk ibed unu pï karë na lac ï lobo na Rwoth okwongo më mïö both kwerewu ëka both ëkwaëgï, lobo na mio na cak kï möö kic möl kï ïë. \v 10 Lobo na un itye ka dönyö ïë më gamö ba obedo calö lobo Ejip, kï kanya un ïya unu kï ïë, kanya un ïpïdhö kodhiwu ëka ïönyö unu pii ïë kï cïngwu calö pwodho ngwedo. \v 11 Ëntö lobo na un itye ka cïdhö më ngölö kulo Jordan më gamö ëk obed mewu, obedo lobo n'obedo kitekite ëka ora gïnï, lobo na köth dwong ïë. \v 12 Obedo lobo na Rwoth Obangawu gwökö; wang Rwoth Obangawu tye ïë ï karë kïbëc, cakërë ï acaki mwaka naka ï ajiki mërë. \p \v 13 Cë ka un ibino lübö unu cïk kïbëc na an atye ka mïöwu tin—më marö Rwoth Obangawu ëka më tic nïnë kï cwinywu kïbëc ëka kï tipowu kïbëc— \v 14 cë ën bino mïö köth cwe ï lobowu ï karë mërë kikokome, köth më cwïr ëka köth më oro, ëk ïcök unu cemwu, köngö ölök na nyen ëka möö jeituni. \v 15 Ën bino mïö lum pï dhok na mewu, ëka ibino unu cem cë iyeng unu. \p \v 16 Gwökërë unu ëk kür ïmïï thamawu öbwölwu më lökërë ökö më wörö obanga nökënë gïnï ëka ryebere pïny ï nyimgï. \v 17 Ka ïtïmö unu nï kömanön, akëmö bino makö Rwoth ï komwu, cë jükö köth ökö ëka mïö köth ba cwe. Lobo ba bino cëgö cem ëka ebino tyekowu ökö kï ï lobo na bër na Rwoth tye ka mïöwu. \v 18 Keth unu köpna ni ï cwinywu ëka ï thamawu; twe unugï na calö anyuth ï ngut cïngwu ëka irukugï ï terinyimwu. \v 19 Pwony unu ëthïnöwu kï cïk nön, twak köp nön bothgï ka in itye pacö, ka in itye iwoth ï yoo, ka ibuto pïny ëka ka in ïya malö kï ï kabuto. \v 20 Cöögï ï kom yen dholokek më udiwu ëka ï kom dhö wangkacwu, \v 21 ëk nïnöwu ëka më k'ëkwaëwu obed na pol ï lobo na Rwoth okwongere më mïö both kwerewu, pï karë kïbëc na polo pod bino bedo ködë malö ï wi ngöm. \p \v 22 Ka ïgwökö unu cïk ni kïbëc na an atye ka mïöwu ëk ïlüb unu—më marö Rwoth Obangani, ïlüb unu yodhi mërë kïbëc ëka më moko ï kome— \v 23 cë Rwoth bino ryëmö rok ni kïbëc na tye ï nyimwu ëka un ibino ryëmö rok na dito ëka na tëk na lööwu. \v 24 Kabedo kïbëc na tyënwu bino nyönö bino bedo mewu. Wang lobowu bino cakërë kï ï thim thuno ködë yo Lebanon ëka cakërë kï ï kulo më Euparate naka yo nam Mediterenian. \v 25 Ngat mörö ope na bino cung ï nyimwu. Rwoth Obangawu bino mïö jïï podho cwiny ëka lworo pïrwu ï kom lobo kïbëc na un ibino cïdhö yo ïë, kite na ën öcïkö ködë. \p \v 26 Nën, tin an atye ka ketho ï nyimwu gum ëka cen— \v 27 gum ka ïlübö unu cïk ka Rwoth Obangawu na an atye ka mïöwu tin; \v 28 ëntö cen bino maköwu ka un ïkwërö lübö cïk ka Rwoth Obangawu ëka ïlökërë unu kï ï yoo na an acïköwu tin nakun ïwörö unu obanga nökënë gïnï na un ba ingeo. \v 29 Ka Rwoth Obangawu dong okelowu ï lobo na un ibino dönyö ïë më gamö bedo mewu, myero ïlam unu gum ï wi kidi Gerijim ëka cen ï wi kidi Ebal. \v 30 Kite na un ingeo ködë nï kite arïö ni tye gïnï yo kuthö kulo Jordan, nakun cwök kï yen më More ï lobo ka jö Kanaan nön na bedo gïnï ï Araba n'opimere kï Gilgal. \v 31 Un ïcwök ngölö kulo Jordan më dönyö gamö lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu. Ka ïgamö unu ëka ibedo unu kunön, \v 32 gwökërë unu më lübö cïk kïbëc na an atye ka pwonyowu tin. \c 12 \s1 Kabedo më wörö Obanga \p \v 1 Man ënë cïk kïbëc na myero ïlüb unu na bër ï karë kïbëc na un ibino bedo ï lobo na Rwoth, Obanga ka kwerewu, ömïöwu më gamö. \v 2 Un myero imuk kabedo kïbëc, kanya Erok na un ïryëmö kï ï lobogï wörö obangagï ïë. Kabedo na tye malö ï wi kite na boco ëka ï thë yen na potgï mar. \v 3 Un myero imumuko keno tyërgï, ngïngïnyö unu kitegï na gïn wörö ëka ïwang unu yen n'ëpïdhö kanya ëwörö obangagï na dhakö ïë n'ecwodo nï Acera; tong unu cal jwogi obangagï ëka ïmïï unu nyïng-gï orweny ökö kï ï kabedo nön gïnï. \p \v 4 Un myero kür ïwör Rwoth Obangawu ï kite na gïn wörö k'obangagï ködë. \v 5 Ëntö Rwoth Obangawu bino yërö kany mörö kï ï kakawu kïbëc. Kanya ebino wörö nyïngë ïë. Kabedo nön ënë un myero ïcïdh ëka ïwör unu Rwoth Obangawu ïë. \v 6 Kunön ënë un myero iter tyër awanga na mewu, tyërwu, acël më apar na mewu, mïc na pïrë tëk, gin na in ikwongo akwonga më mïö, mïc na cwinyi öpwöyö, ëka kaö më dhokwu ëka rom kï dyegiwu. \v 7 Kunön, un ibino cem ï nyim Rwoth Obangawu, kanya acël kï jö më udiwu ëka ibino bedo unu kï yom cwiny ï kom jami kïbëc na un iketho cïngwu ïë pïën Rwoth Obangawu ömïöwu gum. \p \v 8 Un myero kür ïtïm kite na onu ëtïmö ködë tin kany, na ngat acëlacël tïmö gin na ën nënö nï bër nïnë, \v 9 pïën un bara ithuno ï kabedo na myero iywe unu ïë ëka lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu më bedo mewu. \v 10 Ëntö un ibino ngölö kulo Jordan ëka ibedo unu ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu më bedo mewu. Ën bino mïöwu iyweo kï ï kom langwu kïbëc n'ögüröwu ëk ibed unu abonge pëkö mörö. \v 11 Cë un myero ibin unu ï kabedo acël na Rwoth Obangawu öyërö më wörö nyïngë ïë. Kunön ënë un myero ikel jami kïbëc na an acïköwu ïë: tyër awanga na mewu, tyërwu, acël më apar na mewu, ëka mïc na pïrë tëk na un ikwongo akwonga më mïö both Rwoth. \v 12 Un ibino bedo kï yom cwiny ï nyim Rwoth Obangawu, kanya acël k'awopeni, anyirani, etic na cwö, etic na mon ëka jö Lebi na bedo gïnï ï peciwu; po nï jö Lebi ba ebino poko nïgï lobo mörö onyo gin mörö më bedo mëgï. \v 13 Gwökërë unu ëk kür ïtyër tyër awanga na mewu ï kabedo mörö këkën na un ïnënö; \v 14 ëntö ibino unu tyërö tyër awanga ï kabedo na Rwoth bino yërö kï ï kakawu mörö acël. Kunön ënë un ibino tïmö jami kïbëc na an acïköwu. \p \v 15 Ëntö un ïtwërö neko leeniwu më pacö më acamawu kï ï peciwu mörö këkën kite na cwinywu mïtö na lübërë kï gum na Rwoth Obangawu mïöwu. Jö kïbëc na cïk ögëngö onyo na cïk ba ögëngö twërö camö gïnï ringo nön, calö ringo egwethe onyo pura. \v 16 Ëntö kür myero ïcam unu remo; öny unu ökö pïny calö pii. \v 17 Kür myero ïcam kï ï peciwu acël më apar më kalwu, onyo köngö ölökwu na nyen, onyo möö jeituniwu, onyo ëthïnö kaö më rom, dyegi ëka dhok, onyo gin mörö këkën na in ikwongo më mïö, onyo mïc na cwinywu öpwöyö, onyo mïc na pïrgï tëk. \v 18 Ëntö un ibino cem ï nyim Rwoth Obangawu ï kabedo na ën bino yërö. Un, awopewu ëka anyirawu, eticwu na cwö ëka eticwu na mon, ëka jö Lebi kï ï peciwu. In myero ibed kï yom cwiny ï nyim Rwoth Obangani ï jami kïbëc na in ibino ketho cingi ïë. \v 19 Myero ïgwökërë unu kür ïwëk unu jö Lebi ata ï karë kïbëc na un ibedo ï lobowu. \p \v 20 Ka Rwoth Obangawu önyaö wang lobowu kite na ën öcïköwu ködë, cë cwinyi ömïtö ringo ëka ikobo nï, “An amïtö camö ringo,” cë in ïtwërö camö ringo kite na cwinyi mïtö ködë. \v 21 Ka kabedo n'ëwörö nyïng Rwoth Obangawu tye na bor kï kanya un itye ïë, cë un ïtwërö neko leeni kï ï kom rom, dyegi ëka dhokwu na Rwoth ömïöwu, kite na an acïköwu ködë. Un myero ïcam ringo kite na cwinywu mïtö ködë kï ï peciwu. \v 22 Ngat mörö këkën, kadï obedo dhanö na cïk ögëngö onyo na cïk ba ögëngö twërö camö ringo nön, kite na un ïcamö kï ringo egwethe onyo pura. \v 23 Ëntö myero kür ïcam unu remo, pïën kwö tye ï remo ëka kür myero ïcam unu kwö kanya acël kï ringo. \v 24 Kür myero ïcam unu remo; öny unu ökö pïny calö pii. \v 25 Kür ïcam unu remo, ëk nyimwu k'ëthïnöwu na bino lübö körwu obed na leng, pïën nwongo ïtïmö unu gin na tye atïr ï wang Rwoth. \p \v 26 Ëntö kwany jamini na leng kïbëc ëka gin mörö këkën na in ikwongiri më mïö, ëka ïcïdh ï kabedo na Rwoth bino yërö. \v 27 Mïï unu tyër awanga na mewu ï wi keno tyër ka Rwoth Obangawu, ringo kanya acël kï remo. Remo më tyërwu myero ëöny ï kom keno tyër ka Rwoth Obangawu, ëntö un ïtwërö camö ringo ökö. \v 28 Gwökërë unu më lübö cïk ni gïnï kïbëc na an atye ka mïöwu, ëk nyimwu obed na leng ï karë kïbëc, k'ëthïnöwu na bino lübö körwu, ka un ibino tïmö gin na bër ëka na tye atïr ï wang Rwoth Obangawu. \p \v 29 Rwoth Obangawu bino tyeko rok ökö kï ï kabedo na un itye ka cïdhö më gamö lobogï, ka dong ïgamö unu, ëka ibedo unu ïë, \v 30 kinge na dong etyekogï ökö kï ï nyimwu, gwökërë unu ëk kür imok unu ï owico më penyo pï obanga na gïn wörö ëka ikob unu nï, “Rok ni wörö obangagï nïngö? Wan thon ebino tïmö nï kömanön.” \v 31 Un myero kür ïwör unu Rwoth Obangawu kite na gïn wörö k'obangagï ködë, pïën ï wörö obangagï, gïn tïmö jami kïbëc më kwer na Rwoth ba mïtö. Gïn thon tyërö awope ëka anyiragï ï wi keno tyër ï nyim obangagï. \p \v 32 Myero ïlüb unu gin na kïbëc na an acïköwu ködë. Kür ïmëd onyo ïkwany mörö kï ïë. \c 13 \s1 Wörö obanga nökënë gïnï \p \v 1 Ka adwarpïny onyo ngat mörö na leko lek onen ï kinwu cë onyutho niwu anyuth më tango onyo gin më aura, \v 2 ëka ka anyuth onyo gin më aura ötïmërë, cë adwarpïny okobo nï, “Eru ëwör obanga nökënë” (obanga na un bara ingeo) “ëka eru ëwörgï.” \v 3 Un myero kür iwiny köp k'adwarpïny onyo alek nön. Rwoth Obangawu tye ka tëmöwu më nënö ka un ïmarö ën kï cwinywu kïbëc ëka kï tipowu kïbëc. \v 4 Myero ïlüb unu Rwoth Obangawu nakun ilworo unu ën. Gwök unu cïk mërë kïbëc ëka ïwör unu ën; tii unu nïnë ëka imok unu ï kome. \v 5 Adwarpïny onyo alek nön myero enek ökö pïën ën opwonyo pwony më jëm ï kom Rwoth Obangawu, n'ökwanyöwu ökö kï ï lobo Ejip ëka ökököwu ökö kï ï lobo më opii. Adwarpïny onyo alek nön ötëmö më lököwu kï ï yoo na Rwoth Obangawu öcïköwu më lübö. Un myero ïkwany gin na rac ökö kï ï kinwu. \p \v 6 Ka omeru, onyo wodi onyo nyari, onyo dhakö na in ïmarö, onyo okoneni na cwök kodi obwoli ïmüng nakun kobo nï, “Ërö ëcïdhï ëwör obanga nökënë gïnï” (obanga na kwereni onyo in ba ingeo, \v 7 obanga ka jö n'oguri, kadï tye gïnï na cwök onyo na bor, yaa kï ï ajiki më thwok lobo naka ï thwok lobo nökënë), \v 8 in myero kür iyee onyo kür iwiny köp mërë. Kür kïca omaki ï kome ëka kür ïmüng nïnë. \v 9 In myero inek ën ökö. In ënë myero ïcak tingo cingi më neko ën ëka jö kïbëc bino tingo cïng-gï më neko. \v 10 Un ibino celo ën kï kite naka ï thöö, pïën ën ötëmö më lököwu ökö kï ï yoo ka Rwoth Obangawu, n'ökwanyöwu ökö kï ï lobo Ejip, n'obedo kabedo më opii. \v 11 Cë jö Icarael kïbëc bino winyo ëka bedo gïnï kï lworo, ëka ngat mörö ba dökï bino tïmö gin na rac na cal kï man ï kinwu. \p \v 12 Ka iwinyo unu kï ï pacöwu mörö acël, na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu më bedo ïë, nï \v 13 jö mökö na kitegï reco öya kï ï kinwu ëka öywaö thama ka jö na bedo ï pacö nön nakun kobo gïnï nï, “Eru ëcïdhï ëka ëwör obanga nökënë gïnï” (obanga na un bara ingeo). \v 14 Cë myero ipeny unu körë na bër ëka ïrang unu kï ryëkö. Ka adyer inwongo unu nï tye atïr ëka enwongo nï gin më kwer ni ötïmërë ï kinwu, \v 15 cë myero inek unu jö na bedo ï pacö nön kïbëc kï pala abadë. Tyekugï ökö kïbëc, jö kïbëc na tye ïë ëka lïm kïbëc na kwö myero enekgï ökö. \v 16 Cök unu jami kïbëc na un ïyakö ï dyere pacö kanya jïï gürë ïë, ëka ïwang unu pacö nön kï jami kïbëc na tye ïë na calö tyër awanga both Rwoth Obangawu. Pacö nön bino bedo wi obur na twal na ba dökï ebino gërö. \v 17 Un myero kür ïkwany unu gin mörö n'onwongo ëtyërö ökö. Cë Rwoth bino kwanyö akëmö mërë na ger rwök ökö, ëka bino tïmö niwu kïca, nakun nyutho cwiny më kïca ï komwu. Cë bino mïö welwu nya na pol, kite na ën öcïkërë ködë kï kwong both kwerewu. \v 18 Pï manön myero iwiny unu Rwoth Obangawu, mak unu cïk mërë kïbëc na an atye ka mïöwu tin ëka ïtïm unu gin na tye atïr ï nyime. \c 14 \s1 Kwero cöla k'Erok \p \v 1 Un ibedo ëthïnö ka Rwoth Obangawu. Kür ïngöl unu komwu onyo ïlyël unu terinyimwu pï kwero cöla pï jö n'öthöö. \v 2 Pïën un ibedo jö na leng both Rwoth Obangawu. Ën öyëröwu kï kom jö kïbëc na bedo gïnï ï wi lobo ëk ibed unu jögë na pïrgï tëk. \s Leeni n'ëcamö ëka mana ba ëcamö \p \v 3 Kür ïcam unu gin mörö më kwer. \v 4 Man ënë leeni na un ïtwërö camögï: dhyang, römö, dyël, \v 5 aburi, egwethe, rüda, pura, dyegi kï rom na bedo ï wi kite. \v 6 Un ïtwërö camö lee mörö këkën n'obokoro tyënë opokere ïë arïö ëka na dwongo lum cë nyamö dökï. \v 7 Ëntö leeni na dwongo lum cë nyamö dökï, onyo n'obokoro tyën-gï opokere ïë arïö, na un ba ibino camö ënë: kïnaga, apwöü ëka oduka. Kadï bed nï gïn dwongo lum cë nyamö dökï, gïn ope k'obokoro tyën-gï n'opokere ïë arïö. Gïn obedo gin na cïk ögëngö kï bothwu. \v 8 Pünö thon obedo gin na cïk ögëngö; kadï bed obokoro mërë opokere ïë arïö, ën ba dwongo lum cë nyamö dökï. Un myero kür ïcam ringogï onyo gudo komgï n'öthöö. \p \v 9 Kï kom gin na kwö kïbëc na bedo gïnï ï pii, ïtwërö unu camö mörö këkën na tye k'oguro na bïth ï komgï ëka pök komgï. \v 10 Ëntö gin mörö këkën na ba tye k'oguro na bïth ï komgï ëka pök komgï, kür ïcam unu; pïën obedo gin na cïk ögëngö niwu më camö. \p \v 11 Un ïtwërö camö wïnyü mörö këkën na cïk ba ögëngö. \v 12 Ëntö man ënë wïny na un myero kür ïcam: jür, acuth, acuth na cöl, \v 13 ocucu, koth okolokol kïbëc, \v 14 koth akürük kïbëc, \v 15 udo, tula, awëwët, koth ölwïthölwïth kïbëc, \v 16 tula na thïthïnö, tula na döngö, tula na tar, \v 17 tula më thim, jür na döngö, koth wïny më kulo kïbëc, \v 18 okolokol, öthëba kori ëka olikolik. \p \v 19 Kudi kïbëc na tye kï bwomgï obedo gin na cïk ögëngö kï bothwu; kür icamugï. \v 20 Ëntö gin mörö këkën na cïk ba ögëngö na tye kï bwomgï, un ïtwërö camö. \p \v 21 Kür ïcam unu gin mörö na in inwongo öthöö kënë. Un ïtwërö mïö both arok mörö na bedo ï pacöwu ëk ën öcam; onyo ïtwërö unu cadhö both welo mörö. Un ibedo jö na leng both Rwoth Obangawu. \p Kür ited unu ringo athïn dyël kï cak k'aya mërë. \s1 Cïk na makö acël më apar \p \v 22 Myero iketh unu acël më apar më cem n'öcëk kï ï pwothiwu thenge mwaka kï mwaka. \v 23 Cam unu acël më apar më kalwu, köngö ölökwu na nyen, möö jeituniwu ëka ëthïn kaö më rom kï dyegi ëka dhokwu ï nyim Rwoth Obangawu ï kabedo na ën bino yërö më wörö nyïngë ïë. Ëk ipwony unu kite më lworo Rwoth Obangawu ï karë kïbëc. \v 24 Ëntö ka kabedo nön tye na bor ëka Rwoth Obangawu ömïöwu gum, ëka ba ïrömö unu yëö acël më apar na mewu (pïën kabedo na Rwoth Obangawu bino yërö më wörö nyïngë ïë tye na bor), \v 25 cë ïcadh unu acël më apar ëk ïlök unu obed cïlïng ëka iter unu cïlïng ï kabedo na Rwoth Obangawu bino yërö. \v 26 Tii unu kï cïlïng më wïlö gin mörö këkën na un ïmïtö: dhok, rom, köngö ölök onyo kit köngö mörö na këc, onyo gin mörö këkën na in ïmïtö. Cë in kanya acël kï jö më odi ibino cem unu kunön ï nyim Rwoth Obangawu kï yom cwiny. \v 27 Kür ïwëk jö Lebi na bedo gïnï ï peciwu ata; pïën gïn ba tye kï lobo mörö onyo gin mörö n'obedo mëgï. \p \v 28 Ï ajiki më mwaka adek adek, kel unu acël më apar më gin n'öcëk bothwu kïbëc ëk ïkan unu ï peciwu, \v 29 cë jö Lebi (n'ope gïnï kï lobo mörö n'obedo mëgï), Erok mörö na bedo ï kinwu, ëthïnö kic, ëka mon thöö na bedo gïnï ï peciwu twërö bino gïnï ëka cemo cë yeng, ëk Rwoth Obangawu ömïïwu gum ï tic kïbëc na cïngwu bino gudo. \c 15 \s1 Cïk na makö jalö banya \p \v 1 Ï ajiki më mwaka abïrö abïrö un myero ïjal benyiwu ökö. \v 2 Man ënë kite na myero ëtïm ködë: Ngat acëlacël n'ömïö den both awodhe n'obedo dhanö më Icarael bino jalö ökö na twal. Ën ba bino pido banya mërë kï both dhanö më Icarael onyo ömïn mërë, pïën karë ka Rwoth më jalö benyi etyeko kobo ökö. \v 3 In ïtwërö pido banyani kï both arok, ëntö banya na tye both dhanö më Icarael n'obedo awodhi, myero ïjal ökö. \v 4 Acan mörö myero kür obed ï kinwu, pïën Rwoth bino mïöwu gum ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu më bedo mewu, \v 5 ka ibino tïmö unu gin na Rwoth Obangawu mïtö nakun ïgwökö unu cïk ni kïbëc na an atye ka mïöwu tin. \v 6 Pïën Rwoth Obangawu bino mïöwu gum kite na ën öcïkö ködë ëka un ibino mïö den both rok na pol ëntö ba ibino unu deno gin mörö. Un ibino löönö rok na pol ëntö rok mörö ope na bino löönöwu. \p \v 7 Ka ngat mörö n'obedo acan ï kin ewodhwu n'obedo jö Icarael tye ï pacö mörö acël ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu, kür ïmïï unu cwinywu obed na nwang onyo kür ïkwër unu më könyö. \v 8 Nakaka manön, bed unu kï cwiny na bër ëk ïmïï unu den më gin mörö këkën na ën mïtö. \v 9 Gwokiri kür tham mörö na rac ödöny ï cwinyi ëka ïcak kobo nï, “Mwaka më abïrö, n'obedo mwaka më jalö benyi, onyingo na cwök,” ëka thamani obed na rac ï kom omeru n'obedo acan, cë ïkwër mïö gin mörö. Ën bino kok ï komi ï nyim Rwoth, cë in ibino dökö abal. \v 10 Myero ïmïï köny bothgï abonge cwinyi mörö na rac. Cë Rwoth Obangawu bino mïöni gum ï kom ticni kïbëc ëka jami kïbëc na in ibino ketho cingi ïë. \v 11 Pïën jö n'obedo ëcan ba bino rwenyo kï ï lobowu. Pï manön an acïköwu nï myero ïköny unu utmegowu na tye ï lobowu ëka ëcan na mïtö köny abonge cwiny mörö na rac. \s1 Cïk na makö tic k'opii \r (Yaa 21:1-11) \p \v 12 Ka omeru onyo ameru, n'obedo dhanö më Iburu awodhi öcadhërë bothi ëka otio tic bothi pï mwaka abicël, ï mwaka më abïrö mërë in myero ïwëk ën öcïdh kï kuc. \v 13 Ka in ïwëkö ën më cïdhö, kür ïmïï öcïdh kï cïngë nono. \v 14 In ibino mïö ën cïdhö kï jami mökö kï ï kom romni onyo dyegini, kal ëka köngö ölök abonge cwinyi mörö na rac. Mïï bothe kite na Rwoth Obangawu ömïöwu kï gum. \v 15 Myero ipo nï un onwongo ibedo opii ï lobo Ejip ëka Rwoth Obangawu ökököwu. Manön ënë ömïö an tin amïöwu cïk ni. \p \v 16 Ëntö ka aticni okobo nini nï, “An ba amïtö cïdhö kï bothi,” pïën ën mari kï jö më odi ëka ën tye kï kwö na bër kodi, \v 17 cë ïkwany pïnü ituc kï ithe ï dholokek ëka ën bino bedo aticni pï kwö mërë kïbëc. Tïm nï kömanön pï aticni na dhakö thon. \p \v 18 Kür ïmïï obed gin na tëk bothi më mïö ën cïdhö abonge cül mörö, pïën tic na ën otio bothi pï mwaka abicël kadhö tic ka ngat n'epango wang arïö. Cë Rwoth Obangawu bino mïö gum ï kom jami kïbëc na in ibino tïmö. \s1 Cïk na makö ëthïnö kaö më leenini \r (Elebi 27:26; 27; Wel 18:15-18) \p \v 19 Ëthïnö kaö kïbëc n'ënywölögï ï kin dhokni onyo romni kï dyegini, myero un ipok ökö na path pï Rwoth Obangawu. Kür ïmïï kaö më dhokni më tio tic mörö ëka kür ïnyar yer më kaö ka romni. \v 20 In kanya acël kï jö më odi, ibino camö unu ringogï ï nyim Rwoth Obangawu ï kabedo na ën bino yërö mwaka kï mwaka. \v 21 Ëntö ka kany mörö na rac tye ï kom lee, ongwal onyo wangë öthöö, onyo tye kï kany mörö na rac ï kome, kür myero ïtyër unu both Rwoth Obangawu. \v 22 Un ibino camö ï peciwu, kadï bed jö na cïk ögëngö onyo na cïk ba ögëngö twërö gïnï camö, kite na ngat mörö twërö camö kï ringo egwethe onyo pura. \v 23 Ëntö kür myero ïcam unu remo; öny unu ökö pïny calö pii. \c 16 \s1 Poth \r (Yaa 12:1-20) \p \v 1 Gwök unu dwe më Abib\f + \fr 16:1 \fr*\fk Abib \fk*\ft onwongo obedo dwe më acël kï ï mwaka më Iburu na röm aröma kï dwe më adek naka ï angwën më karë ni.\ft*\f* ëka ikwer unu nïnö më Poth ka Rwoth Obangawu; pïën ï dwe më Abib ënë Rwoth Obangawu ökwanyöwu ködë kï ï Ejip ï kiwor. \v 2 Un ibino tyërö lee më Poth kï kom rom onyo dyegiwu both Rwoth Obangawu ï kabedo na Rwoth bino yërö ëk nyïngë obed ïë.\f + \fr 16:2 \fr*\fk Nyïngë obed ïë \fk*\ft obedo kabedo na Rwoth öyërö më wörö nyïngë ïë.\ft*\f* \v 3 Kür ïcam unu k'ogati n'erubo kï thöbï, ëntö myero ïcam unu k'ogati na thöbï ope ïë pï nïnö abïrö. Man obedo ogati më can na un ïnënö, pïën ïya unu kï ï lobo Ejip nakun ïbünyërë unu abünya. Man bino po wiwu ï kom nïnö më Poth na un ïya ködë kï ï Ejip pï karë kïbëc më kwöwu. \v 4 Myero thöbï mörö kür enwong bothwu ï lobowu pï nïnö abïrö. Kür ïmïï unu ringo lee mörö na un ïtyërö ï kothyeno më nïnö më acël odong naka kodiko. \p \v 5 Myero kür ïtyër unu lee më Poth ï pacö mörö na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu, \v 6 ëntö un myero ïtyër lee më Poth ï kabedo na Rwoth öyërö më wörö nyïngë ïë ï kothyeno, ï caa na ceng dönyö, na ënë karë na un ïya ködë kï ï Ejip. \v 7 Ted ëka ïcam unu ï kabedo na Rwoth Obangawu bino yërö. Cë kodiko ïdök unu ï këmawu. \v 8 Cam unu ogati na thöbï ope ïë pï nïnö abicël ëka nïnö më abïrö bed unu ï cökërë më wörö Rwoth Obangawu. Kür itii unu tic mörö ï nïnö nön. \s1 Karama më Cabït \r (Yaa 34:22; Elebi 23:15-21) \p \v 9 Ibino unu kwanö cabït abïrö cakërë ï karë na un ïcakö kac. \v 10 Cë ibino unu kwero Karama më Cabït gïnï ï nyim Rwoth Obangawu kï mïc na cwinywu öpwöyö; ibino mïö unu kï kite na Rwoth Obangawu ömïöwu kï gum. \v 11 Ibino bedo unu kï yom cwiny ï nyim Rwoth Obangawu ï kabedo na ën bino yërö na calö kabedo n'ëwörö nyïngë ïë. In, ëthïnö awopeni ëka anyira, eticni na cwö ëka eticni na mon, jö Lebi na bedo ï peciwu ëka Erok na bedo ï kinwu, ëthïnö kic ëka mon thöö na bedo gïnï ï kinwu. \v 12 Po unu nï un onwongo ibedo unu opii ï lobo Ejip ëka myero ïgwökërë unu më lübö cïk ni gïnï. \s1 Karama më Bölö \r (Elebi 23:33-43) \p \v 13 Kinge na dong ityeko unu cökö cemwu ökö kï ï larü më pwodo kal ëka ïbïö unu ölökwu, kwer unu Karama më Bölö pï nïnö abïrö. \v 14 Bed unu kï yom cwiny ï karamawu; in, awopeni ëka anyira, eticni na cwö ëka eticni na mon, jö Lebi, Erok na bedo ï kinwu, ëthïnö kic ëka mon thöö na bedo ï peciwu. \v 15 Kwer unu karama pï nïnö abïrö ï nyim Rwoth Obangawu ï kabedo na Rwoth bino yërö. Pïën Rwoth Obangawu bino mïöwu gum ï kom cemwu kïbëc na un ïcëgö ëka ï kom tic më cïngwu cë ibino bedo unu kï yom cwiny rwök. \p \v 16 Cwö kïbëc na tye ï kinwu myero obin gïnï ï nyim Rwoth Obangawu wang adek ï mwaka acëlacël ï kabedo na ën bino yërö: ï Kwer më Ogati na Thöbï ope ïë, ï Karama më Cabït gïnï, ëka ï Karama më Bölö gïnï. Ngat mörö myero kür obin ï nyim Rwoth kï cïngë nono. \v 17 Ngat acëlacël myero okel mïc na lübërë kï kite na Rwoth Obangawu ömïö kï gum ködë. \s1 Ketho ëngöl-köp \p \v 18 Myero iketh unu ëngöl-köp ëka edite pï kakawu acëlacël ï peciwu kïbëc na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu ëka gïn bino ngölö köp ka jïï atïr. \v 19 Kür ïlök unu pido ka dhanö na köp mërë tye atïr onyo inyuth apokapoka mörö ï kin dhanö. Kür iye ëwïlwu kï lïm, pïën lïm umo wang jö na ryëk ökö cë balö pido ka jö na köpgï tye atïr. \v 20 Ngöl unu köp atïr, ëka köp atïr këkën, ëk ibed unu na kwö ëka ibed unu ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu. \s1 Wörö cal obanga nökënë gïnï \p \v 21 Kür ïpïdh unu yath mörö më wörö obanga na dhakö n'ecwodo nï Acera ï nget keno tyër ka Rwoth Obangawu na un ibino gërö. \v 22 Kür thon icib unu wïr më kidi më awörö, gin mörö na Rwoth Obangawu ba mïtö. \c 17 \p \v 1 Kür ïtyër thwön onyo römö mörö n'ongwal onyo na kany mörö rac kï ï kome both Rwoth Obangani, pïën bino bedo më kwer bothe. \p \v 2 Ka ibino unu nwongo ëcwö onyo dhakö mörö na bedo ï kinwu, na tye ï pacö mörö acël na Rwoth Obangawu ömïöwu, na tïmö gin mörö na rac ï nyim Rwoth Obangawu nakun türö cïkërë mërë, \v 3 tio both obanga mörö nökënë ëka wörö ceng onyo dwe onyo cër onyo gin mörö këkën na tye ï polo na cïk ka Rwoth ökwërö. \v 4 Ka iwinyo unu köp nön, myero ïrang unu körë na bër. Ka ïrangö unu ëka imoko unu nï obedo tïm më kwer n'ötïmërë ï lobo Icarael, \v 5 myero ikel unu ëcwö onyo dhakö nön n'ötïmö tïm na rac ni ï dhö wangkac më pacöwu ëka icel unu dhanö nön kï kite naka ï thöö. \v 6 Ebino neko dhanö nön pï köp më caden ka jö arïö onyo adek, ëntö ba ebino neko ngat mörö pï köp më caden ka ngat acël këkën. \v 7 Ecaden ënë bino cakö yuo kite më neko dhanö nön ëka dong jö kïbëc kï körgï. Un myero ïkwany unu gin na rac ökö kï ï kinwu. \s1 Pido köp ï nyim ëlamdhök \p \v 8 Ka ekelo pido mörö ï nyimwu na ngölö tëk rwök—twërö bedo önyö remo, adoth onyo lwëny—ter unu pido nön gïnï yo kabedo na Rwoth Obangawu bino yërö. \v 9 Cïdh both ëlamdhök na gïn ënë jö Lebi ëka both angöl-köp na tye ï dhö tic ï caa nön. Peny kï bothgï cë gïn bino ngölö köp nön nini. \v 10 Myero ïtïm unu kite na gïn okobo niwu ködë ï kabedo na Rwoth bino yërö. Gwökërë unu më tïmö gin na kïbëc kite na gïn okobo. \v 11 Tii unu kite na gïn opwonyowu ködë ëka kite na gïn öngölö niwu. Kür ïlökërë unu ökö kï ï ngö na gïn okobo niwu. \v 12 Ngat mörö na bino kwërö winyo köp k'angöl-köp onyo köp k'alamdhök na tio kunön both Rwoth Obangawu myero enek ökö. Myero ïkwany unu gin na rac ökö kï ï Icarael. \v 13 Cë jö kïbëc bino winyo ëka bino bedo gïnï kï lworo na ba bino mëdërë gïnï dökï kï kwërö winyo köp. \s1 Pwony na makö kom rwoth \p \v 14 Ï karë na un ibino dönyö ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu ëka ïgamö unu, ibedo unu ïë cë ikobo unu nï, “Eru eketh rwoth na bino löö onu calö rok nökënë n'ögürö onu,” \v 15 myero ïnën nï iketho unu rwoth na Rwoth Obangawu ënë öyërö. Dhanö na un ibino ketho myero obed kï ï kin utmegowu kikome. Kür iketh unu arok mörö më lööwu na ba obedo dhanö më Icarael. \v 16 Dhanö nön myero kür obed k'angole mërë na pol onyo ömïï jïï ödök gïnï ökö yo Ejip më nwongo angole nökënë gïnï, pïën Rwoth yam okobo niwu nï, “Un myero kür dökï ïdök unu cen yo kunön.” \v 17 Ën myero kür önyöm mon na pol, pïën bino mïö thama mërë lökërë ökö na path. Ën myero thon kür obed kï ryal ëka gol na dwong. \p \v 18 Ka ën dong obedo ï wi then ker mërë, ën myero öcöö cïk ni ï buk nakun kwanyö kï ï kom më k'ëlamdhök n'obedo jö Lebi. \v 19 Ën myero ögwök buk ni bothe ëka ökwan pï karë kïbëc më kwö mërë ëk opwony lworo Rwoth Obanga mërë ëka ölüb cïk ni kïbëc na bër. \v 20 Ën ba bino tingere malö na löö utmego mërë jö Icarael onyo lökërë ökö kï ï cïk. Cë ën ëka ëkwaë mërë bino bedo ï löc ï ker mërë pï karë na lac ï lobo Icarael. \c 18 \s1 Mïc pï ëlamdhök ëka Elebi \p \v 1 Ëlamdhök n'obedo gïnï Elebi, na gïn ënë kaka ka Lebi kïbëc, ba bino bedo gïnï kï dul lobo mörö n'obedo mëgï kï ï kin jö Icarael. Gïn bino camö tyër awanga n'ëmïö both Rwoth, pïën manön ënë gin n'obedo mëgï. \v 2 Gïn ba bino bedo kï dul lobo mörö më bedo mëgï kï ï kin utmegogï; Rwoth ënë obedo gin n'epoko nïgï kite na ën okobo bothgï. \p \v 3 Man ënë bino bedo wang wodhi n'ëlamdhök nwongo kï both jö na bino tyërö gïnï thwön onyo römö: ringo wi bac, ringo lem ëka jamïc kïbëc. \v 4 Un myero ïmïïgï acaki kac më kalwu, köngö ölök na nyen, möö jeituni ëka yer rom n'ëcakö nyarö kï kom rom na mewu. \v 5 Pïën Rwoth Obangawu otyeko yërö jö Lebi kï ï kin kakawu kïbëc ëk gïn ëka ëkwaëgï obed jö na tio gïnï kï nyïng Rwoth na twal. \p \v 6 Ka Alebi mörö öya kï ï pacö mörö acël na ën bedo ïë na tye kany mörö kï ï Icarael, ëka obino na cwinye öpwöyö yo kabedo na Rwoth bino yërö, \v 7 ën twërö tic kï nyïng Rwoth Obanga mërë calö utmego mërë kïbëc n'obedo Elebi na tio kunön ï nyim Rwoth. \v 8 Ën bino nwongo dul më cem na röm kï më ëlamdhök nökënë, kadï bed nï ën onwongo cïlïng kï kom jami na jö më pacö mërë öcadhö. \s1 Tïm më kwer \p \v 9 Ka dong ïdönyö unu ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu, myero ïkwër unu lübö kit tïm na reco më kwer na rok na tye kunön tïmö. \v 10 Ngat mörö myero kür enwong kï ï kinwu na wangö wode onyo nyarë calö tyër awanga, na pwonyo bedo dhanö na thyedho onyo tic më jwöjwök onyo na nënö jamïc dyël onyo tïm mörö më jwök, \v 11 onyo alam wör, gagï, onyo ajwök onyo amak tipo onyo na twak kï tipo ka jö n'öthöö. \v 12 Ngat mörö na tïmö koth tïm ni obedo gin më kwer both Rwoth; pïën tïmö koth tïm më kwer nön ömïö Rwoth Obangawu tye ka ryëmö rok nökënë ökö kï ï nyimwu. \v 13 Myero ibed unu abonge bal mörö ï nyim Rwoth Obangawu. \s1 Adwarpïny na nyen calö Muca \p \v 14 Rok na un ïcwök gamö lobogï më bedo mewu obedo gïnï ketho cwinygï ï köp ka jö na tio tic më jwöjwök onyo jö na thyedho, ëntö Rwoth Obangawu ba ömïöwu twërö më tïmö koth tïm nön. \v 15 Rwoth Obangawu bino mïöwu adwarpïny kï ï kinwu, jö Icarael ewodhwu, na cal köda. Myero iwiny unu ën. \v 16 Man ënë gin na un ïkwaö kï both Rwoth Obangawu ï nïnö na un ïcökërë ï Koreb. Ï karë nön un ikobo unu nï, “Kür ïmïïwa ewiny dwön Rwoth Obangawa dökï, onyo ënën mac mërë na dit rwök pïën wan ebino thöö ökö.” \p \v 17 Cë Rwoth okobo nïna nï, “Köp na gïn okobo tye na bër. \v 18 An abino mïögï adwarpïny na cal kodi kï ï kin jö Icarael ewodhgï, ëka an abino ketho köpna ï dhögë. Ën bino kobo nïgï köp kïbëc na an acïkö ën. \v 19 An kikoma abino penyo ngat mörö na ba bino winyo köpna n'adwarpïny bino kobo kï nyïnga. \v 20 Ëntö adwarpïny na bino poro më twakö gin mörö këkën kï nyïnga na an ba akobo, onyo adwarpïny na kobo köp kï nyïng obanga nökënë gïnï, myero enek ökö.” \p \v 21 Gwök onyo ibino kobo unu kï ï cwinywu nï, “Kara wan ebino ngeo nïngö nï köp nön ba odonyo kï ï dhö Rwoth?” \v 22 Ka adwarpïny ötïtö köp mörö kï nyïng Rwoth cë köp nön ba ötïmërë onyo ocobere, manön ënë köp na ba odonyo kï ï dhö Rwoth. Adwarpïny nwongo ötwakö köp nön kï wie kënë, myero kür ilwor unu ën. \c 19 \s1 Cïk na makö peci më larö kwö \p \v 1 Ka Rwoth Obangawu otyeko rok na lobogï ën tye ka mïöwu, ëka ka dong ïryëmö unugï ökö, cë ibedo unu ï pecigï ëka ï udigï, \v 2 cë ipok unu peci adek na papath pïrwu ï lobo na Rwoth Obangawu bino mïöwu më bedo mewu. \v 3 Ibino unu puro yoo ëka ipoko unu wang lobo na Rwoth Obangawu bino mïöwu körë adek më bedo mewu, ëk ka ngat mörö oneko dhanö, ën twërö rïngö yo ïë më larö kwö mërë. \p \v 4 Man ënë köp na makö ngat n'oneko dhanö ëka rïngö më larö kwö mërë kunön—ngat oneko awodhe na nwongo ba öthëna athëna ëka adïnga mörö thon onwongo ope ï kin-gï cön. \v 5 Apor mërë, dhanö mörö twërö cïdhö ï bunga gïn k'awodhe më ngölö yen, cë lëb atong n'ëngölö kï yen oore kï ï pur mërë ëka ögöö wi awodhe oneko ökö, dhanö nön twërö rïngö ï pacö mörö acël kï ï kin peci adek nön më larö kwö mërë. \v 6 Ka onwongo pacö më larö kwö tye acël këkën, caa nökënë twërö bedo na bor n'acül kwor pï athöö twërö bedo kï karë më makö dhanö n'oneko awodhe, kadï bed onwongo ba opore më aneka, pïën adïnga mörö onwongo ope ï kin-gï cön. \v 7 Man ënë ömïö an acïköwu nï myero ipok unu peci adek pïrwu. \p \v 8 Ka Rwoth Obangawu bino nyanö wang lobowu kite na ën öcïkö both kwerewu kï kwong ëka mïöwu lobo kïbëc na ën öcïkö bothgï, \v 9 un myero ïmëd peci adek nökënë ï kom manön. Ën bino mïöwu lobo ni ka cë un ïlübö cïk kïbëc na an amïöwu—më marö Rwoth Obangawu ëka më lübö yoo mërë. \v 10 Tïm unu man ëk remo na bal mërë ope kür ööny ï lobowu na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu më bedo mewu, ëk bal më önyö remo kür obed ï wiwu. \p \v 11 Ëntö ka dhanö mörö onwongo dag awodhe ëka obedo kürö ën më cakö lwëny ï kome, ëka oneko ökö cë dhanö nön örïngö ï pacö mörö acël kï ï kin peci ni, \v 12 edong më pacö mërë bino oro köp më ömö ën kï kunön cë ëmïö ën ï cïng ngat na myero öcül kwor ëk enek ën thon. \v 13 Kïca myero kür ömakwu ï kome. Myero ïkwany unu bal më thöö ka dhanö n'ope kï bal ökö kï ï Icarael ëk nyimwu obed na leng. \p \v 14 Kür ïköb unu wang ngöm k'awodhi na yam edong oketho cön ï lobo na un ibino leeno na Rwoth Obangawu bino mïöwu më bedo mewu. \s1 Cïk na makö ecaden \p \v 15 Köp ba bino löönö ngat mörö pï köp ka caden acël pï kit bal mörö na rac na gwök onyo ën öbalö. Myero ëngöl köp pï köp k'ecaden arïö onyo adek. \p \v 16 Ka acaden mörö na cwinye rac ocung ëka odotho ngat mörö n'ötïmö bal, \v 17 jö arïö na tye kï köp ï kin-gï myero obin gïnï ï nyim Rwoth, ï nyim ëlamdhök ëka ï nyim ëngöl-köp n'onwongo tye gïnï ï tic ï caa nön. \v 18 Ëngöl-köp bino rangö kör köp nön na bër rwök, ka gïn onwongo nï acaden obedo ngat na twot nakun okelo adoth më twodo ï kom ömïn mërë, \v 19 cë ibino mïö unu ën pwod, pwod na röm kï mana ën onwongo mïtö ketho ï kom ömïn mërë. Un myero ïkwany unu gin na rac ökö kï kinwu. \v 20 Jö kïbëc bino winyo cë bino bedo gïnï kï lworo ëka gin na rac na cal kï man ba dökï bino tïmërë ï kinwu. \v 21 Myero kïca kür ömakwu: kwö myero ëcül kï kwö, wang ëcül kï wang, lak ëcül kï lak, cïng ëcül kï cïng, tyën ëcül kï tyën. \c 20 \s1 Cïk më cïdhö ï dhö lwëny \p \v 1 Ka ïcïdhö unu më lwëny ï kom langwu cë ïnënö unu angole gïnï, gadigadi ëka mwony na pol na löö mewu ökö, kür ibed unu kï lworo ï komgï, pïën Rwoth Obangawu, n'ökwanyöwu kï ï lobo Ejip, bino woth kodwu. \v 2 Ka dong ïcwök unu cïdhö ïlwëny, alamdhök bino bino anyim ëka twak kï mwony. \v 3 Ën bino kobo nï, “Winy unu, un jö Icarael: Tin ibino unu cïdhö më lwëny ï kom langwu. Kür ïwëk cwinywu opodhi onyo ibed unu kï lworo; kür komwu ömyël onyo kür ïnyö komwu pï gïn. \v 4 Pïën Rwoth Obangawu ënë tye ka woth kodwu më cïdhö lwëny pïrwu ï kom langwu më mïöwu löönögï.” \p \v 5 Cë edite na löö jö na cïdhö ï dhö lwëny bino kobo bothgï nï, “Ngat mörö tye na pod ögërö ödë na nyen na bara ëlëgö gum ïë? Wëk ën ödök ökö pacö, onyo caa nökënë ën bino thöö ökö ï dhö lwëny cë ngat nökënë ënë bino dönyö më bedo ïë. \v 6 Ngat mörö tye n'öpïdhö ölök mërë ï pwodho cë pod bara öcakö camö nyige? Wëk ën ödök ökö pacö, onyo caa nökënë ën bino thöö ökö ï dhö lwëny cë ngat nökënë ënë bino camö nyige. \v 7 Ngat mörö tye na pod öcïkërë kï dhakö cë bara önyömö? Wëk ën ödök pacö, onyo caa nökënë ën bino thöö ökö ï dhö lwëny cë ngat nökënë ënë bino nyömö dhakö nön.” \v 8 Cë edite thon bino kobo nï, “Ngat mörö tye na lwor onyo na cwinye podho? Wëk ën ödök yo pacö, ëk acikari ewodhe kür cwinygï opodhi kamë ën.” \v 9 Ï karë n'edite otyeko twak gïnï kï jö na cïdhö ï dhö lwëny, gïn bino yërö edite na tëlö wigï. \p \v 10 Ka ïcïdhö unu më celo pacö mörö, un myero kono ïmïï jö më pacö nön karë më penyo pï kuc. \v 11 Ka gïn oyeo cë öyabö dhö wangkacgï gïnï, jö kïbëc na tye ï pacö nön bino bedo opiiwu ëka bino gïnï tio tic na tëk pïrwu. \v 12 Ëntö ka gïn ökwërö më penyo pï kuc cë öyërö gïnï më lwëny kodwu, gür unu pacö nön kï mwony na mewu. \v 13 Ka Rwoth Obangawu ömïögï ï cïngwu, myero inek unu cwö kïbëc na tye ï pacö nön kï pala abadë. \v 14 Ëntö mon, ëthïnö, dhok ëka kï gin mörö këkën na tye ï pacö, ïtwërö unu tero na calö jami n'ëyakö më bedo mewu. Ëka ïtwërö unu tic kï jami n'ëyakö na Rwoth Obangawu ömïöwu kï both langwu. \v 15 Man ënë gin na un ibino tïmö ï kom peci kïbëc na tye na bor kodwu ëka ï peci ka rok na ba cwök kodwu gïnï. \p \v 16 Ëntö ï peci k'Erok na Rwoth Obangawu bino mïöwu më bedo mewu, kür ïwëk unu gin mörö na yweo odong na kwö. \v 17 Myero ityek unu jö kïbëc—jö Kit, jö Amor, jö Kanaan, jö Periji, jö Kibi ëka jö Jebuc—kite na Rwoth Obangawu öcïköwu ködë. \v 18 Ka ïwëkö unu obedo gïnï na kwö, cë gïn bino pwonyowu më lübö gin më kwer kïbëc na gïn tïmö ï wörö obangagï ëka bino mïö ïbalö unu ï kom Rwoth Obangawu. \p \v 19 Ka ïgürö unu pacö mörö pï caa na lac, nakun ïlwënyö unu ëk ïgam, kür ïngöl unu yen k'atong, pïën un ïtwërö camö nyige. Yen thon obedo langwu, na myero ïlwëny unu ï komgï? \v 20 Un ïtwërö ngölö yen na ba nyakö nyig-gï më acama ëka itii unu ködë më yübö madala ëka pem ëk ökönywu më idho ï pacö nön na lwënyö ï komwu naka ka ïgamö unu pacö nön. \c 21 \s1 Tyeko köp ï kom nek na ba ngere \p \v 1 Ka ebino nwongo dhanö mörö obuto n'eneko ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu më bedo mewu, cë ba engeo ngat n'oneko ën, \v 2 edongwu ëka ëngöl-köpwu bino cïdhö gïnï yökö më pimo bor pïny cakërë kï ï kom lyël naka ï peci na cwök kï kany nön. \v 3 Cë edong na tye ï pacö na cwök kï kom dhanö n'eneko bino gïnï kelo nya raa na bara otio tic mörö, na bara eketho ayokoth ï ngute më ywaö kwër wanu. \v 4 Edong më pacö nön bino kelo gïnï nya raa naka ï ora mörö na pige möl, ï ora mörö na naka yam ba epuro, kanya ba ëcwö kodhi mörö ïë. Gïn bino türö ngut nya raa ökö ï ora kunön. \v 5 Cë ëlamdhök n'obedo Elebi myero obin gïnï anyim, pïën Rwoth Obangawu öyërögï pï tic mërë ëka më lamö gum kï nyïng Rwoth. Gïn myero otyek köp më pido ëka lwëny kïbëc. \v 6 Edong kïbëc më pacö na cwök kï kanya enwongo kom dhanö n'eneko ïë bino lwökö cïng-gï ï kom nya raa na gïn ötürö ngute ï ora, \v 7 cë gïn bino kobo nï, “Cïngwa ba öönyö remo ka dhanö ni, onyo wangwa ba önënö ka eneko. \v 8 Rwoth tïm kïca ï kom jö Icarael na gïn ënë jö na megi na yam ïkökögï. Kür iketh bal më remo ka dhanö n'ope kï bal ï wi lwak na megi.” Cë ïtïm kïca ï kom bal më remo n'ëönyö. \v 9 Ibino unu lwökö bal më önyö remo kï ï kinwu kömanön, ka ïtïmö unu gin na nen n'atïr kï ï wang Rwoth. \s1 Nyömö dhakö n'ëmakö kï dhö lwëny \p \v 10 Ka ïcïdhö unu më lwëny ï kom langwu, cë Rwoth Obangawu ömïögï ï cïngwu ëka itero unu jö n'ëmakögï kï dhö lwëny, \v 11 ëka in ïnënö dhakö mörö na leng kï kin jö n'ëmakö kï dhö lwëny cë cwinyi ömarö, in ïtwërö tero ën ëk obed dhaköni. \v 12 In myero ikel ën yo pari ëka ïlyël wie cë ïngad lwëtë ökö. \v 13 Göny böng mërë n'onwongo ën oruko ï karë n'ëmakö ködë kï ï dhö lwëny. Kinge na ën dong obedo pari ëka okumo pï apap mërë ëka aya mërë pï dwe acël, cë in ïtwërö cïdhö bothe më bedo cwörë ëka ën bino bedo dhaköni. \v 14 Ka inwongo nï cwinyi ba dök mïtö ën, cë ïtwërö wëkö ën cïdhö yo kanya cwinye mïtö. In myero kür ïcadh ën onyo iter ën na calö opii, pïën in dong ïlanö ën ökö. \s1 Twërö k'athïn kaö \p \v 15 Ka ëcwö mörö tye kï mon arïö, ëka marö ngat acël na löö nökënë ca, ëka mon arïö ni kïbëc önywölö gïnï ëthïnö awope nïnë, ëntö athïn kaö obedo wod ka dhakö na ën ba marö, \v 16 ka ëcwö ni tye ka poko jami mërë both awope mërë, myero ën kür ömïï twërö k'athïn kaö both wod ka dhakö na ën marö, nakaka wode kikome n'obedo kaö, wod ka dhakö na ën ba marö. \v 17 Ëntö ën myero onyuth athïn kaö ka dhakö mërë na ën ba marö, nakun doko gin n'epoko nïnë wang arïö kï kom jami na ën tye ködë kïbëc. Athïn awobi nön ënë obedo acaki më tëkö k'apap mërë. Twërö k'athïn kaö obedo mëgë. \s1 Awobi na jëm \p \v 18 Ka dhanö mörö tye kï wode na ngute nwang ëka obedo ngat na jëm, na ba winyo dhö apap mërë onyo aya mërë, kadï bed ëgöö ën kï lüth, ba bino winyogï. \v 19 Apap mërë ëka aya mërë bino makö gïnï ën ëka etero both edong ï dhö wangkac më pacö na ën bedo ïë. \v 20 Gïn bino kobo both edong nï, “Wodwa ni ngute nwang ëka obedo ngat na jëm. Ën ba wöröwa. Ën obedo ngat n'owor ëka amërö.” \v 21 Cë jö më pacö nön kïbëc bino celo ën kï kite naka thöö. Un myero ïkwany gin na rac ökö kï ï kinwu. Jö Icarael kïbëc bino winyo cë bedo gïnï kï lworo. \s1 Cïk na papath \p \v 22 Ka dhanö mörö ötïmö bal na mïö ën nwongo pwod më thöö, ëka ïngabö unu ën malö ï wi yath, \v 23 un myero kür ïwëk kome öngabërë ï wi yath naka kiwor. Ik unu kome ökö ï nïnö nön, pïën dhanö mörö n'ëngabö kome ï wi yath bedo dhanö n'Obanga ölamö. Un myero kür ïbal lobowu na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu më bedo mewu. \c 22 \p \v 1 Ka in ïnënö thwön onyo römö k'omeru n'orwenyo ökö ata, kür ïnën anëna; myero ïdwök yo both omeru. \v 2 Ka won mërë ba bedo na cwök kodi onyo ba ingeo won mërë, cë in myero iter lee n'orwenyo nön yo pari ëka ïgwök naka ka won mërë obino na tye ka rangö. Cë ïmïï bothe. \v 3 In ibino tïmö nï kömanön ï kom kana mërë, böng mërë, onyo gin mörö këkën n'omeru orwenyo ëka in inwongo; in kür ïnën anëna. \p \v 4 Ka in inwongo kana onyo thwön k'omeru n'opodho pïny ï nget yoo, kür ïnën anëna, ëntö köny ën më tingo malö ëk ocung kï tyënë. \p \v 5 Dhakö myero kür oruk böng ka cwö, onyo ëcwö kür oruk böng ka mon, pïën dhanö n'ötïmö kömanön bedo më kwer both Rwoth Obangawu. \p \v 6 Ka in tye ka woth ï yoo cë icop ï kom öd wïnyü ï nget yoo, onyo ï wi yath onyo ï ngöm, ëka mïn wïnyü obuto ï kom ëthïnë onyo ï kom töngë, kür ïmak mïn mërë kanya acël k'ëthïnë. \v 7 In ïtwërö tero ëthïnë, cë ïwëkö mïn mërë cïdhö, ëk nyimwu obed na leng ëka ibed unu na kwö pï karë na lac. \p \v 8 Ka in ïgërö öt na nyen, myero iketh gin mörö na jükö podho ka dhanö orum wi öt ëk kür okel bal më önyö remo ï odi ka ngat mörö opodho kï ï wi öt. \p \v 9 Kür ïcwö kodhi na papath arïö ï pwodho ölökni, ka ïcwö, mïö gin na kïbëc n'öcëk ïë myero eter ï öt k'Obanga, gin na in ïcwö ïë thon naka kï nyig ölök. \p \v 10 Kür itwe thwön ëka kana kanya acël më pur. \p \v 11 Kür iruk böngü n'obedo yer ëka böngü na pwöth n'ëkwö kanya acël. \p \v 12 Myero ïkwö töl tacël na lyero ï twok böngü angwën na in iruko.\fig Thöl tacël na lyero|alt="Tassels" src="lb00276c.tif" size="col" copy="knowles" ref="22:12"\fig* \s1 Cïk na makö nyakö na bara ënyömö \p \v 13 Ka ëcwö mörö önyömö dhakö cë obedo ködë, cë ökwërö ën ökö, \v 14 cë okobo köp na rac ï kome, na balö nyïng dhakö nakun kobo nï, “An anyömö dhakö ni, ëntö ï karë na an abedo ködë, anwongo gin mörö ope na nyutho nï ën bara ongere k'ëcwö.” \v 15 Cë apap ëka aya ka dhakö nön bino kelo gïnï gin na nyutho nï ën bara ongere k'ëcwö both edong ï dhö wangkac më pacö. \v 16 Apap mërë bino kobo both edong nï, “An amïö nyara both ëcwö ni ëk önyöm ëntö ökwërö nyara ökö. \v 17 Kobedini ën okelo köp më adoth ï kome nakun kobo nï, ‘An anwongo gin mörö ope na nyutho nï ën bara ongere k'ëcwö.’ Ëntö man ënë gin na nyutho nï nyara bara ongere k'ëcwö.” Cë enyodo mërë bino yarö böngü ï nyim edong më pacö. \v 18 Edong më pacö bino tero ëcwö nön ëka epwodo. \v 19 Gïn bino ngölö nïnë cül më ryal mia acël. Gïn bino mïö both apap ka dhakö, pïën ëcwö nön öbalö nyïng nya jö Icarael na bara ongere k'ëcwö. Cë ën bino mëdërë më bedo dhakö mërë; ëka myero kür ökwër dhakö nön pï karë më kwö mërë kïbëc. \p \v 20 Ëntö ka köp më adoth nön tye atïr, ëka gin mörö ope n'enwongo na nyutho nï dhakö nön bara ongere k'ëcwö, \v 21 cë jö më pacö nön bino kelo dhakö nön ï dholokek më öt k'apap mërë ëka kï kunön cwö më pacö nön bino celo ën kï kite naka thöö. Ën ötïmö gin më lewic ï Icarael nakun obedo tïmö tïm më ölyang ï karë na ën bedo ï öt k'apap mërë. Un myero ïkwany unu gin na rac ökö kï ï kinwu. \p \v 22 Ka ebino nwongo ëcwö mörö n'obedo kï dhakö ka ngat nökënë, ëcwö n'obedo ködë ëka dhakö nön myero enekgï ökö. Un myero ïkwany unu gin na rac ökö kï ï Icarael. \p \v 23 Ka ëcwö mörö kï ï pacö oromo kï nyakö na bara ongere k'ëcwö, n'onwongo öcïkërë kï ngat mörö më anyöma cë obedo ködë, \v 24 un ibino tero jö arïö nön kïbëc yökö ï dhö wangkac më pacö nön, ëka ecelogï kï kite naka ï thöö. Eneko nyakö nön pïën ba ögöö oduru ëk ëkönyë ëka eneko ëcwö pïën ötürö cïk më bedo kï dhakö ka ngat nökënë. Un myero ïkwany unu gin na rac ökö kï kinwu. \p \v 25 Ëntö ka ëcwö mörö oromo kï nyakö n'öcïkërë kï ngat mörö më anyöma ï dye thim cë obedo ködë tëtëk, ëcwö këkën n'ötïmö gin ni ënë ebino neko. \v 26 Kür ïtïm unu gin mörö ï kom nyakö; pïën ën ba öbalö bal mörö na römö ngölö nïnë thöö. Köp ni röm kï köp k'ëcwö n'ölwënyö ï kom awodhe cë oneko ökö, \v 27 pïën ëcwö oromo kï dhakö n'ëcïkërë ködë më anyöma ï thim cë obedo ködë tëtëk ëka dhakö ögöö oduru, ëntö ngat mörö onwongo ope kunön na twërö könyö ën. \p \v 28 Ka ëcwö mörö oromo kï nyakö na bara ongere k'ëcwö n'onwongo ba öcïkërë më anyöma ëka obedo ködë tëtëk cë engeogï, \v 29 ën bino cülö apap ka nyakö ryal pyer abic. Ën myero önyöm nyakö nön pïën ën ötïmö bal ï kome. Ën ba bino kwërö dhakö nön pï karë më kwö mërë kïbëc. \p \v 30 Dhanö mörö kür obed kï dhakö k'apap mërë; ën myero kür ömïï lewic ï kom apap mërë. \c 23 \s1 Jö n'ëryëmögï ökö kï ï athuko \p \v 1 Dhanö n'edino onyo n'ëngölö kome më cwö ökö ba bino dönyö ï athuko ka Rwoth. \p \v 2 Dhanö n'ënywölö ï lek ba bino dönyö ï athuko ka Rwoth, kadï naka ëkwaëgï më apar mörö ba bino dönyö ï athuko ka Rwoth. \p \v 3 Ngat mörö n'obedo dhanö më Amon onyo dhanö më Moab ba bino dönyö ï athuko ka Rwoth, kadï naka ëkwaëgï më apar, mörö ba bino dönyö ï athuko ka Rwoth. \v 4 Pïën gïn ba obino më romo kodwu kï cem ëka kï pii ï karë na un itye ka bino kï ï Ejip. Gïn obino opango Balaam wod ka Beor kï ï Petor na tye ï Aram Naaraim\f + \fr 23:4 \fr*\fk Naaraim \fk*\ft manön, Kukuju kuthö Mecopotamia.\ft*\f* ëk obin ölamwu. \v 5 Ëntö Rwoth Obangawu ökwërö winyo köp ka Balaam ökö. Ën obino ölökö köp më lamöwu ödökö më gum pïrwu, pïën Rwoth Obangawu maröwu. \v 6 Kür ïtïm unu gin mörö na kelo nïgï kuc kodwu ëka lönyö, pï karë më kwöwu kïbëc. \p \v 7 Kür ïcaa unu dhanö mörö më Edom, pïën gïn obedo wat kodwu. Kür ïcaa unu dhanö mörö më Ejip, pïën ibino ibedo unu Erok ï lobogï. \v 8 Ëthïnögï na gïn bino nywölö n'obedo ëkwaëgï më run më adek bino dönyö ï athuko ka Rwoth. \s1 Gwökö cïk më lengo ï laï \p \v 9 Ka ïcïdhö unu më lwëny kï langwu, gwökërë unu kï ï kom gin mörö na ba leng. \v 10 Ka ëcwö mörö tye ï kinwu na cïk ögëngö pïën oleko lek më kiwor, ën myero öcïdh yökö ëka obed kunön. \v 11 Ëntö ka pïny dong yutho ën myero ölwökërë, ëka ka ceng ödönyö ën twërö dwogo ï laï. \p \v 12 Yüb unu kany mörö yökö ï nge laï kanya un ibino cïdhö ïë më könyërë. \v 13 Ngat acëlacël myero obed kï gin mörö më künyö pïny ï kin jami më lwënywu, ëka ka ikonyiri, küny bur ëk ium ökö. \v 14 Pïën Rwoth Obangawu wowotha ï dye laïwu më gwököwu ëka më mïö langwu ï cïngwu. Laïwu myero obed na leng ëk kür önën gin mörö na ba leng cë lökërë ökö kï bothwu. \s1 Cïk na papath \p \v 15 Ka opii mörö örïngö ökö kï both adwong mërë cë opono bothi, kür ïmïï ën ödök both adwong mërë. \v 16 Mïï ën obed ï kinwu kany mörö këkën na cwinye mïtö ëka ï pacö mörö këkën na ën öyërö. Kür ïdïï ën. \p \v 17 Dhanö mörö më Icarael n'obedo ëcwö onyo dhakö myero kür obed ngat na tïmö tïm më ölaya ï öt wörö jwök. \v 18 Kür ikel unu cïlïng më cül n'enwongo kï kom tïm më ölaya n'öya kï both dhakö onyo ëcwö ï öt ka Rwoth Obangawu më cülö kwong mörö, pïën jami nön kïbëc obedo gin më kwer both Rwoth Obangawu. \p \v 19 Kür ïmïï dhanö më Icarael awodhi öcül magoba pï cïlïng, cem onyo gin mörö këkën na twërö kelo magoba na ën odeno. \v 20 In ïtwërö mïö arok cülö magoba ëntö pathï dhanö më Icarael awodhi. Gwök unu cïk ni ëk Rwoth Obangawu ömïïwu gum ï kom gin na kïbëc na un ibino ketho cïngwu ïë ï lobo na un itye ka dönyö më gamö bedo mewu. \p \v 21 Ka ikwongo kwong both Rwoth Obangani, kür igaliri më cobo, pïën Rwoth Obangawu bino penyoni pïrë ëka ibino bedo ngat n'ötïmö bal. \v 22 Ëntö ka ba ikwongo kwong, ba ibino bedo ngat n'ötïmö bal. \v 23 Ëntö gin mörö këkën na donyo kï ï dhogi myero ïnën nï icobo, pïën in ikwongo kwong keni kï dhogi both Rwoth Obangani. \p \v 24 Ka ïdönyö ï pwodho ölök k'awodhi, in ïtwërö camö nyig ölök kïbëc na cwinyi mïtö, ëntö kür iketh mörö ï adïtani. \v 25 Ka ïdönyö ï pwodho kal k'awodhi, in ïtwërö rïdhö kal kï cingi, ëntö kür ïkaa kal kï pala. \c 24 \s Cïk na makö këthö nyom \p \v 1 Ka ëcwö mörö önyömö dhakö na ba yomo cwinye pïën onwongo gin mörö na rac ködë, ëcwö nön twërö cöö waraga më këthö nyom, cë mïö ï cïngë ëka ryëmö ën ökö kï ï ödë. \v 2 Cë kinge na ën dong öya ökö kï ï ödë, ën dökö dhakö k'ëcwö nökënë. \v 3 Ka cwörë më arïö ba mïtö ën, ëcwö nön cöö waraga nïnë më këthö nyom, cë mïö ï cïngë, ëka ryëmö ökö kï ï ödë, onyo ka cwörë më arïö nön öthöö ökö, \v 4 cwörë më acël n'ökwërö ën ba dök bino nyömö ën më bedo dhakö mërë kinge na ën dong öbal ökö. Manön bino bedo gin më kwer both Rwoth. Kür ikel unu bal ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu më bedo mewu. \p \v 5 Ka ëcwö mörö pod onyomo anyoma, myero kür ëmïï öcïdhï ï dhö lwëny onyo ëmïï tic ka lwak mörö nökënë. Ën myero obed mwaka acël nakun bedo parë ëk okel yom cwiny both dhakö na ën önyömö. \p \v 6 Kür ïkwany pong onyo nya pong rego na calö gin n'ejengo ï den. Pïën manön bino bedo calö kwanyö kwö ka dhanö më bedo gin n'ejengo. \p \v 7 Ka enwongo ngat mörö kwalö dhanö më Icarael awodhe, ëka tero na rac na calö opii onyo cadhö ën. Ngat n'ökwalö dhanö nön myero enek ökö. Un myero ïkwany gin na rac ökö kï ï kinwu. \p \v 8 Na makö köp ï kom two dhöbü, gwökërë unu rwök ëk ïlüb unu gin n'ëlamdhök n'obedo Elebi okobo niwu. Myero ïlüb unu na bër ngö na an acïkögï. \v 9 Po unu ï kom ngö na Rwoth Obangawu ötïmö ï kom Miriam kï ï wanga yoo kinge na un ïya kï ï Ejip. \p \v 10 Ka ïmïö gin mörö më adena both awodhi, kür ïdöny ï ödë më kwanyö gin mörö n'ëmïö bothi na calö gin n'ejengo. \v 11 In myero ibed yökö, ëk dhanö na in ïmïö gin mörö më adena okel gin na ën ojengo bothi yökö. \v 12 Ka dhanö nön obedo acan, kür ïmïï böngü na ën ojengo obut bothi. \v 13 Dwök böngü mërë na ceng bara ödönyö ëk oumere ködë. Cë ën bino pwöyöni ëka ebino kwanö na calö tic n'atïr ï nyim Rwoth Obangani. \p \v 14 Kür ïdïï atic na in ipango n'obedo acan ëka na mïtö köny, kono kadï atic nön obedo dhanö më Icarael awodhi onyo arok na bedo ï pacöwu mörö acël. \v 15 In myero ïmïï cül mërë ï nïnö nön na bara ceng ödönyö, pïën ën obedo acan ëka geno gin nön. Ka ba ïmïö, ën bino kok ï komi both Rwoth, ëka ibino bedo ngat n'ötïmö bal. \p \v 16 Ba ebino neko enyodo pï bal k'ëthïnögï, onyo ba ebino neko ëthïnö pï bal k'enyodogï. Ngat acëlacël ebino neko pï bal mërë. \p \v 17 Kür ïbal pido k'arok onyo k'athïn kic mörö, onyo iter böngü ka dha thöö na calö gin n'ejengo. \v 18 Po unu nï un onwongo ibedo opii ï lobo Ejip ëka Rwoth Obangawu obino ökököwu kï kunön. Manön ënë ömïö an acïköwu më lübö cïk ni. \p \v 19 Ka in itye ka kaö kac kï ï pwodhoni, ëka ïnënö körë mörö na ba ïkaö, kür ïdök cen më cïdhö kaö dökï. Myero ïwëk odong pï Erok, ëthïnö kic ëka mon thöö, ëk Rwoth Obangawu ömïïwu gum ï kom tic kïbëc më cïngwu. \v 20 Ka ïpüdö nyig jeitunini kï ï wi yath, kür dökï ïdök cen më püdö man odong ï wi yath. Myero ïwëk nyig jeituni n'odong pï Erok, ëthïnö kic ëka mon thöö. \v 21 Ka ïpüdö nyig ölök kï ï pwodho ölökni, kür dökï ïdök cen më püdö man odong. Myero ïwëk nyig ölök n'odong pï Erok, ëthïnö kic ëka mon thöö. \v 22 Po unu nï un onwongo ibedo opii ï lobo Ejip. Manön ënë ömïö an acïköwu më lübö cïk ni. \c 25 \p \v 1 Ka jö arïö tye gïnï kï köp ï kin-gï, gïn myero oter ï nyim okiko ëka ëngöl-köp bino ngölö köp cë gönyö gïnï dhanö n'ope kï bal ëka ngölö köp ï wi dhanö n'öbalö. \v 2 Cë ka dhanö n'öbalö pore nï myero ëgöö, angöl-köp bino mïö ën buto pïny ëka ëgöö ï nyime kï wel lüth n'oporo bal mërë. \v 3 Angöl-köp twërö mïö ëgöö lüth pyer angwën ëntö kür ökadh manön. Ka ëgöö na kadhö, ömïnwu ebino lanö ï wangwu. \p \v 4 Kür itwe dhö thwön ka tye ka nyönö kal më apwoda. \p \v 5 Ka utmego na bedo gïnï kanya acël ëka acël kï kin-gï öthöö ökö abonge athïn mörö, myero cii athöö kür önyömërë kï ngat mörö na ba obedo dhanö më dholokek. Ömïn cwörë ënë bino tero ën na calö dhakö mërë ëka cobo tic më bedo cwörë nakaka ömïn mërë. \v 6 Wode na ën bino nywölö më acël ebino cakö nyïngë kï nyïng ömïn mërë n'öthöö, ëk nyïngë kür orweny ökö kï ï Icarael. \p \v 7 Ëntö ka ömïn athöö ba mïtö tero cii ömïn mërë, dha thöö bino cïdhö ï dhö wangkac më pacö both edong ëka kobo nï, “Ömïn cwöra ökwërö mïö nyïng ömïn mërë nen ï Icarael; ën ba mïtö cobo tic më bedo cwöra nakaka ömïn mërë.” \v 8 Cë edong më pacö mërë bino cwodo ömïn athöö ëka ëtwak ködë. Ka ocere nakun kobo nï, “An ba amïtö tero ën,” \v 9 cii ömïn athöö bino cïdhö bothe ï nyim edong cë wödhö wör acël ökö kï ï tyën ömïn cwörë, ngülö laö dhögë ï wangë ëka kobo nï, “Man ënë gin n'ebino tïmö ï kom dhanö mörö na ba bino nywölö ëthïnö ka wi ömïn mërë.” \v 10 Dholokek ka dhanö nön ebino cwodo kï ï Icarael nï, “Öt ka dhanö n'ëwödhö wörë ökö kï ï tyënë.” \p \v 11 Ka cwö arïö tye ka lwëny ëka dhakö ka ngat acël obino më könyö cwörë kï both ngat na tye ka lwëny ködë, ëka otero cïngë cë ömakö kome më cwö, \v 12 un myero ingun unu cïng dhakö nön ökö. Kür kïca ömakwu ï kome. \p \v 13 Kür ibed unu kï gin më pimo jami arïö ï ocwewu—acël na pëk ëka acël na yot. \v 14 Kür ibed unu kï gin më pimo jami ï ödwu—acël na thwönë ëka acël na tïdï. \v 15 Myero ibed unu kï gin më pimo jami na bër, na pimo jami ï wangë, ëk ibed unu ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu pï karë na lac. \v 16 Pïën jö kïbëc na tïmö koth tic ni, jö na tïmö gin na ba tye atïr, gïn obedo gin më kwer kï both Rwoth Obangawu. \p \v 17 Po unu ï kom gin na jö Amalek ötïmö ï komwu ï yoo ï karë na un ïya ökö kï ï Ejip. \v 18 Gïn ölwënyö ï komwu ï karë na un idhero rwök na tëkö mörö ope ï komwu. Gïn oneko jö kïbëc n'onwongo odong cen nakun ba lworo gïnï Obanga. \v 19 Pï manön, ka Rwoth Obangawu ömïöwu iyweo kï ï kom langwu kïbëc n'ögüröwu ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu ëk ïgam unu më bedo mewu, myero inek unu jö Amalek kïbëc ëk ngat mörö kür dökï opo ï komgï na twal kï ï thë polo. Kür ïmïï wiwu owil! \c 26 \s1 Mïc më wi cem ëka acël më apar \p \v 1 Ka un ïdönyö ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu na calö mewu ëka ïgamö unu ökö cë ibedo unu ïë, \v 2 kwany unu wi cem mökö kï ï kom cem kïbëc n'öcakö cëk kï ï ngöm na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu ëka ikethgï ï adïta. Cë iter unu ï kabedo na Rwoth Obangawu bino yërö më wörö nyïngë ïë. \v 3 In myero ïcïdh both alamdhök na tye ï dhö tic ï caa nön ëka ikob nïnë nï, “Tin dong an atuco both Rwoth Obangani nï an athuno ï lobo na Rwoth okwongo both kwerewa më mïöwa.” \v 4 Cë alamdhök bino gamö adïta kï bothi ëka ketho ï nyim keno tyër ka Rwoth Obangani. \v 5 Cë in ibino kobo ï nyim Rwoth Obangani nï, “Kwaröna onwongo obedo dhanö më Aram, n'onwongo wotho awotha. Ën obino öcïdhö yo Ejip kï jö na nönök ëka obedo kunön cë ödökö rok na dit, na tëk ëka n'önya gïnï na pol. \v 6 Ëntö jö Ejip obedo ka tic ködwa na rac rwök ëka ömïöwa ëlïmö can, nakun ëmïöwa etio tic na tëk. \v 7 Cë wan ekok both Rwoth, Obanga ka kwerewa, ëka Rwoth owinyo kokowa cë önënö pëköwa, tic na tëk n'eketho ï komwa ëka kite n'ëdïöwa ködë. \v 8 Cë Rwoth ökwanyöwa ökö kï ï Ejip kï twër më badë ëka kï tëkö mërë, kï tïm na kelo lworo na thwönë, k'anyuth më tango ëka gin më aura gïnï. \v 9 Ën okelowa naka ï kabedo ni ëka ömïöwa lobo ni, lobo na mio na cak kï möö kic möl kï ïë. \v 10 Cë kobedini dong, an akelo wi cem n'öcakö cëk kï ï ngöm na in Rwoth ïmïa.” Cë in myero iketh adïta ï nyim Rwoth Obangani ëka ïwör ën. \v 11 In ibino bedo kï yom cwiny kanya acël kï jö Lebi ëka Erok na bedo gïnï ï kinwu kï gin na kïbëc na bër na Rwoth Obangani ömïö bothi ëka jö më odi. \p \v 12 Ka in ityeko mïö acël më apar më gin n'öcëk ï mwaka më adek mërë, mwaka më mïö acël më apar, in ibino mïö both jö Lebi, Erok, ëthïnö kic ëka mon thöö ëk gïn obed kï gin më acama na römö mïögï yeng kï ï peciwu. \v 13 Cë in ibino kobo ï nyim Rwoth Obangani nï, “An dong atyeko kwanyö acël më apar ökö kï ï öda ëka amïö both jö Lebi, Erok, ëthïnö kic ëka mon thöö kite na in ïcïka ködë. An ba atürö onyo wia ba owil ï kom cïkni gïnï. \v 14 An ba acamö acël më apar ï karë n'onwongo an akwero cöla, onyo kwanyö mörö kï ïë ï karë na cïk ögënga, onyo tyërö both tipo ka ngat n'öthöö. An awinyo köp ka Rwoth Obangana; an atïmö jami kïbëc na in ïcïka ïë. \v 15 Nën pïny kï ï kabedoni na leng na tye ï polo, mïï gum ï kom jogi Icarael ëka ï kom lobo na in ïmïöwa kite na in icikiri ködë kï kwong both kwerewa, lobo na mio na cak kï möö kic möl kï ïë.” \s1 Lüb cïk ka Rwoth \p \v 16 Tin Rwoth Obangawu öcïköwu më lübö cïk mërë kïbëc. Pï manön myero ïgwökërë unu më lübö kï cwinywu kïbëc ëka kï tipowu kïbëc. \v 17 Tin dong ituco köp ï kom Rwoth nï ën obedo Obangani, ëka ibino lübö yoo mërë nakun ïgwökö cïk mërë kïbëc, ëka nï ibino winyo köp mërë. \v 18 Rwoth otuco köp ï komwu nï tin un ibedo jögë na pïrgï tëk kite na ën öcïkërë ködë, ëka un myero ïgwök cïk mërë kïbëc. \v 19 Ën otuco nï ebino mïöwu bedo rok na tëk na löö rok nökënë kïbëc na ën eketho ëka un ibino mïö pak kï wörö ï nyïngë. Un ibino bedo jö na leng both Rwoth Obangawu kite na ën öcïkërë ködë. \c 27 \s1 Keno tyër ï wi Kidi Ebal \p \v 1 Muca ëka edong më Icarael okobo gïnï both jïï nï, “Gwök unu cïk ni kïbëc na an tin atye ka mïöwu. \v 2 Ï nïnö na un ibino ngölö kï kulo Jordan më dönyö ï lobo na Rwoth Obangawu bino mïöwu, un ibino cicibo kite na thwon cë ipu unu komgï kï rangi na tar. \v 3 Cöö köp kïbëc më cïk ni ï komgï ka ipoth unu yo löka më dönyö ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu, lobo na mio na cak kï möö kic möl kï ïë, kite na Rwoth, Obanga ka kwerewu, öcïkërë kodwu. \v 4 Ka dong ïngölö unu kulo Jordan, cicibo unu kite ni ï wi Kidi Ebal kit na an atye ka cïköwu ködë tin. Myero ipu unu komgï kï rangi na tar. \v 5 Gër unu keno tyër n'ëyübö kï kite both Rwoth Obangawu kunön. Kür itii unu kï nywenyo mörö më paögï. \v 6 Myero ïgër unu keno tyër ka Rwoth Obangawu kï kite na lül ëka ïryëd unu tyër awanga ï wie both Rwoth Obangawu. \v 7 Ngöl unu thon tyër më kuc nakun ïcamö unu kunön, kanya un ibino bedo kï yom cwiny ï nyim Rwoth Obangawu. \v 8 Un myero ïcöö na bër köp kïbëc më cïk ni ï kom kite ni na un icicibo.” \s1 Alem kï ï Kidi më Ebal \p \v 9 Cë Muca ëka ëlamdhök n'obedo Elebi okobo both jö Icarael kïbëc nï, “Lïng unu moth, un jö Icarael, ëk iwiny unu köp! Un dong ïdökö jö ka Rwoth Obangawu. \v 10 Pï manön, un myero dong iwiny unu köp ka Rwoth Obangawu ëk ïlüb unu cïk mërë kïbëc na an atye ka mïöwu tin.” \p \v 11 Ï nïnö nön kikokome Muca öcïkö jïï nï: \p \v 12 Ka ïngölö unu kulo Jordan, kaka ka Cimeon, Lebi, Yuda, Icakar, Yocepu ëka Benjamin bino cung gïnï ï wi Kidi Gerijim më lamö gum ï kom jïï. \v 13 Ëka kaka ka Reuben, Gad, Acer, Jabulon, Dan, ëka Naputali bino cung gïnï ï wi Kidi Ebal më lamö cen ï kom jïï. \p \v 14 Cë jö Lebi bino redo gïnï rwök both jö më Icarael kïbëc nï: \pm \v 15 “Cen myero ömak dhanö mörö na bino yübö cal jwök n'ëpaö apaa onyo nywenyo n'ëlïö—n'obedo gin më kwer both Rwoth, n'adïrü öyübö kï cïngë—ëka ocibo ï müng më awöra.” \pmr Cë jö kïbëc bino gamö nï, “Amën!” \pm \v 16 “Cen myero ömak dhanö mörö na ba bino wörö apap mërë ëka aya mërë.” \pmr Cë jö kïbëc bino gamö nï, “Amën!” \pm \v 17 “Cen myero ömak dhanö mörö na bino cwarö kidi më wang ngöm k'awodhe.” \pmr Cë jö kïbëc bino gamö nï, “Amën!” \pm \v 18 “Cen myero ömak dhanö mörö na bino mïö athöö wang lübö yoo na path.” \pmr Cë jö kïbëc bino gamö nï, “Amën!” \pm \v 19 “Cen myero ömak dhanö mörö na bino balö pido k'arok, athïn kic onyo dha thöö ëka mïö köp löö.” \pmr Cë jö kïbëc bino gamö nï, “Amën!” \pm \v 20 “Cen myero ömak dhanö mörö na bino buto kï cii apap mërë, pïën nwongo ën oketho lewic ï kom apap mërë.” \pmr Cë jö kïbëc bino gamö nï, “Amën!” \pm \v 21 “Cen myero ömak dhanö mörö na bino buto kï lee mörö këkën.” \pmr Cë jö kïbëc bino gamö nï, “Amën!” \pm \v 22 “Cen myero ömak dhanö mörö na bino buto k'amïn mërë, onyo amïn mërë më babö onyo amïn mërë n'aya mërë önywölö k'ëcwö nökënë.” \pmr Cë jö kïbëc bino gamö nï, “Amën!” \pm \v 23 “Cen myero ömak dhanö mörö na bino buto kï marö mërë.” \pmr Cë jö kïbëc bino gamö nï, “Amën!” \pm \v 24 “Cen myero ömak dhanö mörö na bino neko awodhe ï müng.” \pmr Cë jö kïbëc bino gamö nï “Amën!” \pm \v 25 “Cen myero ömak dhanö mörö na bino gamö lïm më wïlönë ï müng ëk enek kï dhanö na ba öbalö.” \pmr Cë jö kïbëc bino gamö nï, “Amën!” \pm \v 26 “Cen myero ömak dhanö mörö na ba bino moko ëka lübö köp kïbëc na tye ï cïk ni.” \pmr Cë jö kïbëc bino gamö nï, “Amën!” \c 28 \s1 Gum pï bedo kï wörö \p \v 1 Ka ibino unu winyo köp ka Rwoth Obangawu ëka ïlübö unu cïk mërë kïbëc na an tin atye ka mïöwu, Rwoth Obangawu bino mïöwu ïdökö na tëk na löö rok kïbëc na tye ï wi lobo. \v 2 Gum ni kïbëc bino bino ï komwu na thwönë ka iwinyo unu köp ka Rwoth Obangawu: \pm \v 3 Gum bino bedo ï komwu ï pacö ëka ï pwothiwu. \pm \v 4 Gum bino bedo ï kom ëthïnöwu, ï kom gin na bino cëk ï pwothiwu, ëka ï kom ëthïnö lïmwu na kwö—ëthïnö dhokwu ëka ëthïn rom kï dyegiwu. \pm \v 5 Gum bino bedo ï kom adïtani ëka ï kom gin më nyöbö ogatini. \pm \v 6 Ibino bedo unu kï gum ï karë na un ïdönyö ï öt ëka ï karë na un idonyo yökö. \p \v 7 Rwoth bino mïö ïlöö unu langwu na bino më lwëny ï komwu. Gïn bino më lwëny ï komwu kï ï yoo acël ëntö bino gïnï ngwëc kï bothwu nakun pokere gïnï ï yodhi abïrö. \p \v 8 Rwoth bino mïö gum ï kom derewu ëka ï kom gin na kïbëc na cïngwu otio. Rwoth Obangawu bino mïöwu gum ï lobo na ën tye ka mïöwu. \p \v 9 Ka ibino unu gwökö cïk ka Rwoth Obangawu kïbëc nakun ïlübö unu, Rwoth bino mïöwu ibedo jögë na leng kite na ën öcïkërë ködë kï kwong bothwu. \v 10 Cë jö kïbëc më wi lobo bino nënö nï ecwodowu kï nyïng Rwoth ëka bino gïnï lworowu. \v 11 Rwoth bino mïöwu jami na pol—ëthïnöwu, ëthïnö lïmwu na kwö, ëka cem më pwothiwu bino cëk—ï lobo na yam ën okwongo both kwerewu më mïöwu. \p \v 12 Rwoth bino yabö niwu polo na ën kanö lönyö mërë ïë, më mïö köth cwee ï pwothiwu ï karë mërë kikokome ëka më mïö gum ï kom tic kïbëc na cïngwu bino tio. Un ibino mïö jami më adena both rok na pol ëntö ba ibino unu deno gin mörö kï both ngat mörö. \v 13 Rwoth bino mïöwu bedo ëtëla, ëka pathï jö n'ëtëlögï. Karë kïbëc un ibino bedo anyim nakun ba ibedo unu angec ka iwinyo unu cïk ka Rwoth Obangawu kïbëc na an tin acïköwu nakun ïgwökërë unu më lübö. \v 14 Kür ïlökërë unu ökö kï ï kom cïk na an tin amïöwu, yo cïngwu kucem onyo kucam, onyo lübö obanga nökënë gïnï ëka wörögï. \s1 Adwogi më türö cïk \r (Elebi 26:14-46) \p \v 15 Ëntö ka un ba ibino winyo unu köp ka Rwoth Obangawu onyo ïgwökërë unu më lübö cïk mërë kïbëc na an tin acïköwu, cë cene ni kïbëc bino bino ï komwu ëka maköwu: \pm \v 16 Cen bino maköwu ï peciwu ëka ï pwothiwu. \pm \v 17 Cen bino bedo ï kom adïtani ëka ï kom gin më nyöbö ogatini. \pm \v 18 Cen bino bedo ï kom ëthïnöwu ëka ï kom gin na bino cëk ï pwothiwu, ï kom ëthïnö lïmwu na kwö ëka ï kom ëthïnö rom kï dyegiwu. \pm \v 19 Cen bino maköwu ï karë na un ïdönyö ï öt ëka ï karë na un idonyo yökö. \p \v 20 Rwoth bino oro cene ï komwu, wiwu bino rubere ëka ebino cokowu kï gero ï kom gin na kïbëc na un ibino tio, naka ka ithum unu ökö. Ibino thum unu ökö pïöpïö pï tïmwu na reco na un ïtïmö pïën ïwëka unu ökö. \v 21 Rwoth bino pwodowu kï twoe na reco naka ka ën otyekowu ökö kï ï lobo na un itye ka dönyö ïë më gamö më bedo mewu. \v 22 Rwoth bino pwodowu kï twoe na köbërë, kï lyetho ëka two akwoda, kï lyetho pïny ëka ceng bino ryëny. Cemwu bino ner ëka pur ökö. Pwod ni kïbëc bino bino ï komwu naka ka ïthöö unu. \v 23 Polo na tye ï ka wiwu ba bino mïö köth cwee, ëka ngöm na tye ï thë tyënwu bino bedo na tëk calö nywenyo. \v 24 Rwoth bino lökö köth më lobowu dökö apua ëka luru; bino yaa kï ï polo öny pïny ï komwu naka tyekowu ökö kïbëc. \p \v 25 Rwoth bino mïö langwu lööwu. Un ibino lwëny ï komgï kï ï yoo acël ëntö ibino unu ngwëc kï bothgï nakun ipokere unu ï yodhi abïrö, ëka jö më lobo kïbëc bino bedo gïnï kï thwön lworo pï gin n'ötïmërë ï komwu. \v 26 Lyenewu bino bedo cem ka wïny kïbëc na ngwëcö kï malö ëka më ka leeni më thim, ëka ngat mörö ope na bino ryëmögï ökö. \v 27 Rwoth bino pwodowu kï two bür gïnï më Ejip, bür na ba cang, gwönyü ëka ïl kom na ba ibino unu cang kï ïë. \v 28 Rwoth bino pwodowu kï poa, thöö wang ëka bango wiwu ökö. \v 29 Ibino unu thwathwama kiceng calö athöö wang. Ba ibino bedo unu kï lönyö ï kom gin mörö këkën na un ibino tïmö. Ebino dïöwu ëka yakö jamiwu nïnö kï nïnö, ëntö ngat mörö ope na bino könyöwu. \p \v 30 In ibino cikiri kï dhakö më nyömö, ëntö ngat nökënë ënë bino bedo ködë tëtëk. In ibino gërö öt, ëntö ba ibino bedo ïë. In ibino pïdhö ölök, ëntö ba ibino camö nyige. \v 31 Ebino neko thwön pur na megi na in ïnënö, ëntö ba ibino camö ringo mërë mörö. Ebino tero kanani tëtëk kï bothi, ëntö ba ebino dwongo. Ebino mïö romni both langni, ëntö ngat mörö ope na bino könyöni më dwongogï. \v 32 Ebino mïö awope ëka anyirani both rok nökënë na in ïnënö ëka wangi bino dhero më nënögï nïnö kï nïnö, ëntö ba ibino bedo kï tëkö më jükögï cïdhö ködgï. \v 33 Rok na ba ingeo unu bino camö cem na un ipuro ï pwothiwu, ëka ebino dïöwu pï karë kïbëc ëntö gin mörö ope na un ibino tïmö. \v 34 Gin na wangwu bino nënö bino mïöwu ïdökö epoa. \v 35 Rwoth bino pwodoni kï two më congi ëka tyeni kï bür na rem rwök na ba bino cang, cakërë kï ï tyeni pïny naka ï wi malö. \p \v 36 Rwoth bino ryëmöwu kanya acël kï rwoth na un ibino yërö më tëlöwu yo both rok na un onyo kwerewu ba ongeo. Ibino unu wörö obanga nökënë n'ëyübö kï yen ëka kidi. \v 37 Ibino unu dökö gin na kelo lworo, gin më carolok ëka gin më anyëra ï kin rok kïbëc na Rwoth bino këthöwu ïë. \p \v 38 Ibino unu cwöönö kodhi na dwong ï pwothiwu, ëntö ibino unu cökö na nönök, pïën bonyo bino camö ökö. \v 39 Ibino unu pïdhö ölök ëka ibino unu yübögï na bër, ëntö ba ibino unu madhö köngö mërë onyo püdö nyige, pïën kudi bino camögï ökö. \v 40 Ibino unu bedo kï yen më jeituni ï lobowu, ëntö ba ibino unu tic kï möö mërë, pïën nyige bino öny ökö. \v 41 Ibino unu nywölö awope ëka anyira, ëntö ba ibino unu gwökögï, pïën ebino terogï ökö ï opii. \v 42 Bonyo bino camö yen ëka cem më lobowu ökö. \p \v 43 Erok na bedo ï lobowu bino dökö gïnï ëlönyö ëka jö na pïrgï tëk rwök, ëntö un ibino dökö ëcan ëka jö na pïrgï ba tëk. \v 44 Gïn bino mïöwu den, ëntö un ba ibino mïö den bothgï. Gïn bino tëlö wiwu, ëntö un ibino dong cen ï körgï. \p \v 45 Cene ni kïbëc bino podho ï komwu, bino ryëmö körwu cë maköwu naka ibino thum unu ökö kïbëc, pïën ba iwinyo unu köp ka Rwoth Obangawu ëka ba ïmakö unu cïk mërë kïbëc na ën öcïköwu. \v 46 Gïn bino bedo anyuth ëka tango më aura bothwu ëka both ëkwaëwu naka naka. \v 47 Pïën un ba itio unu both Rwoth Obangawu kï yom cwiny ï karë n'onwongo itye unu kï jami na büp, \v 48 pï manön ibino unu tic both langwu na Rwoth bino orogï ï komwu. Kec ëka örïö pii bino nekowu, ibino unu woth kotula ëka can jami kïbëc bino maköwu. Rwoth bino ketho ayokoth n'obedo nywenyo ï ngutwu naka ka otyekowu ökö kïbëc. \p \v 49 Rwoth bino kelo rok mörö më lwëny ï komwu kï kanya bor, kï ï ajiki më lobo, calö jür na bino pïny, rok na ba ibino unu nïang ï lëbgï. \v 50 Rok na ger na ba bino parö pï jö n'otii ëka kïca ba bino makögï ï kom jö na thïnö. \v 51 Gïn bino camö ëthïnö lïmwu na kwö ëka cem na bino cëk ï pwothiwu, naka ka etyekowu ökö. Gïn ba bino wëkö niwu kal mörö, köngö ölök na nyen onyo möö jeituni, ëthïnö dhok onyo ëthïnö rom kï dyegi na mewu naka ka gïn otyekowu ökö. \v 52 Gïn bino gürö peciwu kïbëc naka ka cëlwu n'ëgërö na bor rwök na un igeno örëdhërë pïny. Gïn bino gürö peci kïbëc na tye ï lobo na Rwoth Obangawu tye ka mïöwu. \p \v 53 Pï can na langwu bino ketho ï komwu ï karë na gïn bino gürö peciwu, un ibino camö ëthïnöwu, ringo kom awope ëka anyira na Rwoth Obangawu ömïöwu. \v 54 Naka thon ëcwö na kite mërë bër rwök ëka n'obedo nyakïca kï ï kinwu bino twono ömïn mërë cem, onyo dhakö mërë na ën marö, onyo ëthïnë na pod kwö. \v 55 Ën ba bino nywakö ködgï ringo kom ëthïnë na ën camö. Pïën ën ope kï gin mörö n'odong nïnë më acama ï karë më can na langwu bino gürö kï peciwu kïbëc. \v 56 Dhakö na kite mërë bër rwök ëka n'obedo nyakïca, n'onwongo ba thamö më nyönö pïny kï tyënë, wangë bino cido ï kom cwörë na ën marö, ëka wode onyo nyarë. \v 57 Ën bino kanö byero na yaa kï ïë ëka athïn na ën önywölö, ëk ëcam ën kënë ï müng ï karë na lang bino güröwu ëka can na rac na langwu bino ketho ï komwu ï peciwu. \p \v 58 Ka ba ïgwökërë unu më lübö köp kïbëc më cïk ni, n'ëcöögï ï buk ni, ëka ka ba ibedo unu kï lworo ï nyïng më dheo na pïrë tëk na ënë nyïng Rwoth Obangawu, \v 59 cë Rwoth bino mëdö pwod ï komwu ëka ï kom ëkwaëwu, can na rac rwök ëka odeke na ba cang gïnï. \v 60 Ën bino mïö two kïbëc më Ejip na yam un ilworo rwök më maköwu, ëka ba ibino unu cang. \v 61 Rwoth thon bino mïöwu koth twoe kïbëc ëka can na ba ëcöö ï buk më cïk ni, naka ka etyekowu ökö. \v 62 Kadï onwongo ipol unu calö cër na tye malö ï wi polo, welwu bino dökö na nönök rwök, pïën ba iwinyo unu köp ka Rwoth Obangawu. \v 63 Dong kite na calö Rwoth cwinye obedo na yom më mïöwu bedo na bër ëka më mïö welwu nya na pol, kömanön thon Rwoth cwinye bino bedo na yom më balö ëka tyekowu. Ebino kwanyöwu ökö kï ï lobo na un itye ka dönyö ïë më gamö bedo mewu. \p \v 64 Cë Rwoth bino këthöwu ökö ï kin rok kïbëc, cakërë kï ï ajiki lobo kucël naka tung ca. Kï kunön un ibino wörö obanga nökënë gïnï—obanga n'ëyübö kï yen ëka kidi, na un onyo kwerewu ba ongeo. \v 65 Kï ï kin rok nön gïnï, ba ibino unu nwongo kuc onyo karë më mïö tyënwu yweo. Kï kunön Rwoth bino mïö cwinywu podho, ba ibino bedo unu kï gen ëka tipo komwu bino thöö ökö. \v 66 Cwinywu bino ngabërë angaba pï kwöwu më anyim. Lworo bino maköwu kiwor ëka kiceng abonge gen mörö pï kwöwu. \v 67 Kodiko ibino unu kobo nï, “Kono onwongo obed kothyeno!” Ëka kothyeno ibino unu kobo nï, “Kono onwongo obed kodiko!”—pïën pï lworo na bino pong ï cwinywu ëka gin na wangwu bino nënö. \v 68 Cë Rwoth bino dwököwu yo Ejip kï mel gïnï, ï yoo na an abino akobo niwu nï ba dökï ibino nënö unu. Kï kunön, un ibino mïrë kenwu both langwu më acadha calö opii n'obedo cwö ëka mon, ëntö ngat mörö ope na bino wïlöwu. \c 29 \s1 Rwoth öcïkërë kï jö Icarael ï lobo më Moab \p \v 1 Man ënë köp më cïkërë na Rwoth öcïkö Muca më ketho kï jö Icarael ï lobo më Moab, mëd ï kom cïkërë na ën onwongo oketho ködgï kï ï Koreb. \p \v 2 Muca ocwodo jö Icarael kïbëc kanya acël ëka okobo bothgï: \b \p Un ïnënö kï wangwu gin na Rwoth ötïmö ï Ejip ï kom Parao, ï kom edite mërë kïbëc ëka ï kom lobo mërë. \v 3 Un ïnënö kï wangwu atëmatëma na dito gïnï, anyuth më tango nön ëka gin më aura gïnï. \v 4 Ëntö naka ï nïnö na tin ni Rwoth ba ömïöwu thama më nïang onyo wang më neno onyo ith na winyo pïny. \v 5 An atëlöwu kï ï thim pï mwaka pyer angwën. Böngwu ba obino otii, onyo wociwu ba obino othum ökö kï ï tyënwu. \v 6 Un ba ibino ïcamö unu ogati onyo madhö köngö ölök onyo köngö mörö na këc. An abino atïmö kömanön ëk inge unu nï an abedo Rwoth Obangawu. \p \v 7 Ï karë na un ithuno ï kabedo ni, Cikon rwoth më Kecbon ëka Og rwoth më Bacan obino gïnï më lwëny ï kom onu, ëntö onu ëlöögï ökö. \v 8 Onu ebino ëgamö lobogï ëka ëmïö both jö Reuben, Jö Gad ëka nucu kaka ka Manace na calö lobo na mëgï. \p \v 9 Pï manön, gwökërë unu më lübö köp më cïkërë ni, ëk gin na kïbëc na un ibino tïmö owoth na bër. \v 10 Un kïbëc icung unu tin ï nyim Rwoth Obangawu—ëtëlawu ëka rwodhiwu, edongwu ëka editewu, ëka jö nökënë kïbëc më Icarael, \v 11 kanya acël k'ëthïnöwu ëka monwu, ëka Erok na bedo gïnï ï kinwu, na ngölö yen ëka na twömö pii niwu. \v 12 Un icung kany më dönyö ï cïkërë kï Rwoth Obangawu, cïkërë na Rwoth tin moko kodwu ëka moko kï kwong, \v 13 më moko tin nï un ibedo jögë, ëk ebed Obangawu kite na ën öcïköwu ëka kite na ën okwongo both kwaröwu Abraam, Icaka ëka Jakob. \v 14 An atye ka ketho cïkërë ni kï kwong mërë, pathï kï un këkën \v 15 na tin icung unu kany ï nyim Rwoth Obanga onu, ëntö thon kï jö na tin ope gïnï kany. \p \v 16 Un kikomwu ingeo unu kite na onu ëkwö ködë ï Ejip ëka kite na onu ewok ködë ï rok na papath më bino yo kany. \v 17 Un ïnënö unu kï ï kin-gï calgï më kwer, cal jwogi n'ëyübö kï yath ëka kï kidi, kï ryal ëka kï gol. \v 18 Gwökërë unu ëk kür ëcwö onyo dhakö onyo kaka mörö na tin tye ï kinwu na cwinye bino lökërë ökö kï both Rwoth Obanga onu më cïdhö wörö obanga ka rok nön gïnï; man twërö bedo calö orii na döngö më bedo kwir na këc. \p \v 19 Ka koth dhanö nön owinyo köp më kwong ni, ën bino lamö gum ï kome kënë ëka bino thamö nï, “An abino bedo kï kuc, kadï gin mörö na rac ba bino tïmërë ï koma, kadï bed cwinya nwang më lübö yora këna.” Man bino kelo pwod ï komwu kïbëc, jö na bëcö ëka jö na reco. \v 20 Rwoth ba bino tïmö kïca both dhanö nön; akëmö ëka nyeko mërë bino wangö dhanö nön calö mac na lyël. Cene kïbëc n'ëcöö ï buk ni bino makö ën, ëka Rwoth bino jwaö nyïngë ökö kï ï thë polo. \v 21 Rwoth bino poko dhanö nön ökö kï ï kin kaka më Icarael ëka bino ketho can ï kome, na lübërë kï cene kïbëc më cïkërë n'ëcöö ï Buk më Cïk ni. \p \v 22 Ëkwaëwu na bino lübö körwu ëka Erok na bino kï kanya bor bino nënö can n'opodho ï kom lobo ëka twoe na Rwoth ömïö ömakö lobo nön. \v 23 Lobo nön kïbëc bino wang ökö kï mac calpa ëka kadö—na gin mörö ope n'ëpïdhö ïë, gin mörö ope na tuu kï ïë, gin mörö ope na döngö kï ïë. Bino bedo calö Codom ëka Gomora, Adma ëka Jeboim na Rwoth yam öbalö rwök ï karë n'akëmö ömakö. \v 24 Rok kïbëc bino penyo nï, “Pïngö Rwoth ötïmö gin ni ï lobo ni? Pïngö akëmö ömakö ën rwök?” \p \v 25 Ëka agam mërë bino bedo nï, “Gin n'ömïö ötïmö nï kömanön, pïën jö ni öwëkö gïnï cïkërë ka Rwoth, Obanga ka kweregï, cïkërë na ën oketho ködgï ï karë na ën okelogï kï ï Ejip. \v 26 Gïn ölökërë ökö ëka öwörö gïnï obanga nökënë gïnï nakun ryebere gïnï pïny ï nyimgï, obanga na gïn ba ngeo, obanga na ën ba ömïögï. \v 27 Pï manön akëmö ka Rwoth ömakö lobo ni, ëka ooro ïë alem kïbëc n'ëcöö ï buk ni. \v 28 Rwoth obino ökwanyögï ökö k'akëmö ëka kï thwön cwer cwiny na dit kï ï lobogï ëka öryëmögï ï lobo nökënë kite na tye ködë tin.” \p \v 29 Gin më müng obedo më ka Rwoth Obangawa, ëntö gin na nen obedo më onu ëka kï më ëthïnö onu na twal, ëk onu ëlüb köp kïbëc më cïk ni. \c 30 \s1 Ngut ëka tïmö kïca \p \v 1 Ka gum ni ëka cene ni kïbëc na an aketho ï nyimwu opodho ï komwu, ëka ipo unu ïë kï kanya Rwoth Obangawu ökëthöwu ïë ï kin rok na papath, \v 2 ëka ka idwogo unu both Rwoth Obangawu k'ëkwaëwu cë ibedo unu kï winy ï köp mërë kï cwinywu kïbëc ëka kï tipowu kïbëc na lübërë kï köp kïbëc na an tin acïköwu ködë, \v 3 cë Rwoth Obangawu bino bedo kï kïca ï komwu ëka bino cököwu dökï kï ï kin rok kïbëc na ën yam ökëthöwu ïë cë dwongo gum bothwu. \v 4 Kono kadï bed eterowu ï lobo na bor rwök, kï kunön Rwoth Obangawu bino cököwu kanya acël ëka dwongowu cen. \v 5 Ën bino kelowu ï lobo n'obedo më ka kwerewu ëka un ibino gamö më bedo mewu. Ën bino mïöwu jami na pol ëka ibino unu nya na pol na kadhö kwerewu ökö. \v 6 Rwoth Obangawu bino lökö cwinywu ëka cwiny ëkwaëwu ëk ïmar unu ën kï cwinywu kïbëc ëka kï tipowu kïbëc ëk ibed unu na kwö. \v 7 Rwoth Obangawu bino ketho pwod ni kïbëc ï kom langwu na dagwu ëka yelowu. \v 8 Un ibino winyo köp ka Rwoth dökï ëka ïlübö unu cïk mërë kïbëc na an tin amïöwu. \v 9 Cë Rwoth Obangawu bino mïöwu jami na pol rwök ï tic kïbëc na un ibino tïmö kï cïngwu, ï kom ëthïnöwu, ï kom ëthïnö lïmwu na kwö ëka ï kom cem na bino cëk ï pwothiwu. Rwoth ïë bino bedo na yom dökï më mïö jami nya bothwu, kite na ïë obedo na yom ï kom kwerewu, \v 10 ëntö ibino unu winyo köp ëka cïk ka Rwoth Obanga onu n'ëcöö ï buk ni më cïk ëka ïlökërë unu both Rwoth Obangawu kï cwinywu kïbëc ëka kï tipowu kïbëc. \s1 Yërö kwö onyo thöö \p \v 11 Kobedini cïk na tin an acïköwu ködë ba tëk rwök ëka ba tye kanya bor kï bothwu. \v 12 Ba tye naka yo polo, ëk ömïï ipeny unu nï, “Nga na bino ïdhö malö ï polo më ömö ëka tïtö nïwa, ëk ewiny cë dong ëlübï?” \v 13 Onyo ba tye naka yo löka nam tung ca, ëk ömïï ipeny unu nï, “Nga na bino ngölö nam më ömö ëka tïtö nïwa ëk ewiny cë dong ëlübï?” \v 14 Pe, köp nön tye na cwök bothwu; tye ï dhöwu ëka ï cwinywu na mïö ïtwërö unu lübö. \p \v 15 Nën, an tin aketho ï nyimwu gin na bër ëka gin na rac, kwö ëka thöö. \v 16 Ka ibino unu lübö cïk ka Rwoth Obangawu kïbëc na an tin acïköwu, nakun nwongo ïmarö unu ën ëka ïgwökö unu cïk mërë kïbëc, ibino unu kwö ëka welwu bino mëdërë, cë Rwoth Obangawu bino mïöwu gum ï lobo na un ibino dönyö ïë më gamö bedo mewu. \p \v 17 Ëntö ka cwinywu ölökërë ökö ëka ba ibedo unu kï winy, nakun ïlökërë unu both obanga nökënë gïnï ëka iryebere unu pïny më wörögï, \v 18 an tin akobo kanyalër bothwu nï ebino tyekowu ökö. Ba ibino unu bedo pï karë na lac ï lobo na un ibino ngölö kulo kulo Jordan më dönyö ïë ëka gamö bedo mewu. \p \v 19 An tin acwodo polo ëka lobo më bedo caden ï komwu nï an aketho ï nyimwu kwö ëka thöö, gum ëka cen. Dong kobedini yër unu kwö ëk un ëka ëthïnöwu ibed unu na kwö. \v 20 An thon akobo niwu nï ïmar unu Rwoth Obangawu, iwiny unu köp mërë ëka imok unu ï kome. Pïën Rwoth ënë mïöwu kwö, ëka ën bino mïö ibedo unu na kwö pï mwaka na pol ï lobo na ën okwongere më mïö both kwaröwu Abraam, Icaka ëka Jakob. \c 31 \s1 Yocua oleo ka tyën Muca \p \v 1 Cë Muca ömëdërë kï twakö köp ni both jö Icarael kïbëc nï: \v 2 “An kobedini dong atye kï mwaka 120 ëka ba dök atwërö tëlöwu. Rwoth okobo botha nï, ‘In ba ibino poth yo löka kulo Jordan.’ \v 3 Rwoth Obangawu kikokome ënë bino cïdhö anyim niwu yo löka ca. Ën bino tyeko rok ni kïbëc na tye ï nyimwu, ëka un ibino gamö lobogï më bedo mewu. Yocua thon bino cïdhö anyim niwu yo löka ca, kite na Rwoth okobo ködë. \v 4 Ëka Rwoth bino tïmö bothgï gin na ën obino ötïmö both Cikon ëka Og, n'obedo gïnï rwodhi ka jö Amor, na ën obino otyeko kanya acël kï lobogï. \v 5 Rwoth bino mïögï bothwu, ëka un myero ïtïm unu bothgï gin na kïbëc na an acïköwu. \v 6 Bed unu jö na tëk ëka jö na cwinygï tëk. Kür ibed unu kï lworo mörö, onyo kür ïmïï komwu ömyël ï nyimgï, pïën Rwoth Obangawu bino woth kanya acël kodwu; ën ba bino wëköwu onyo kwëröwu.” \p \v 7 Cë Muca ocwodo Yocua ëka okobo bothe ï nyim jö Icarael kïbëc nï, “Bed ngat na tëk ëka na cwinye tëk, pïën myero ïcïdh kï lwak ni ï lobo na Rwoth okwongo më mïö both kweregï, ëka myero ipok ï kin-gï ëk ögam gïnï ödök na calö mëgï. \v 8 Rwoth kikokome bino cïdhö ï nyimwu ëka bino bedo kanya acël kodwu, ën ba bino wëköwu onyo kwëröwu. Kür ibed unu kï lworo, kür cwinywu opodhi.” \s1 Kwanö Cïk \p \v 9 Cë Muca öcöö cïk ni gïnï pïny cë ömïö both ëlamdhök n'obedo Elebi, n'otingo gïnï canduk më cïkërë ka Rwoth, ëka both edong kïbëc më Icarael. \v 10 Cë Muca öcïkögï nï: “Kinge thum ka mwaka abïrö abïrö, ï mwaka më jalö banya, ï karë më kwero Karama më Bölö, \v 11 ka jö Icarael kïbëc bino cökërë gïnï ï nyim Rwoth Obangani ï kabedo na ën bino yërö, in ibino kwanö cïk ni kïbëc bothgï na gïn tye ka winyo. \v 12 Gür unu lwak kanya acël—cwö, mon ëka ëthïnö, ëka erok na bedo gïnï ï peciwu—ëk owiny gïnï ëka opwonyere gïnï kite më lworo Rwoth Obangawu ëka ögwökërë gïnï më lübö köp më cïk ni kïbëc. \v 13 Ëthïnögï, na ba ngeo gïnï cïk ni, myero owiny ëka opwonyere gïnï më lworo Rwoth Obangawu ï karë kïbëc na un itye ka kwö ï lobo na un ïcïdhö ngölö yo löka kulo Jordan më bedo mewu.” \s1 Cïk ka Rwoth më ajiki both Muca \p \v 14 Rwoth okobo both Muca nï, “Nïnöni më thöö dong cwök. Cwod Yocua ëk ibed unu kanya acël ködë ï Këma më Rwatërë, ëk an acïk ën.” Cë Muca ëka Yocua öcïdhö gïnï yo Këma më Rwatërë. \p \v 15 Cë Rwoth onen ï Këma na cal kï wïr më pöl, ëka wïr më pöl ocung malö ka wi dholokek më dönyö ï Këma. \p \v 16 Cë Rwoth okobo both Muca nï: “In ibino cïdhö më yweo kanya acël kï kwereni, ëka jö ni bino cakö wörö obanga nökënë gïnï, obanga nökënë gïnï më lobo na gïn tye ka cïdhö yo ïë. Gïn bino wëköna ökö ëka bino türö gïnï cïkërë na an aketho ködgï. \v 17 Cë ï nïnö nön akëmö bino maköna ï komgï ëka abino wëkögï ökö; an abino kanö wanga ökö kï bothgï, ëka ebino tyekogï ökö. Can na pol ëka pëkö bino podho ï komgï, ëka ï nïnö nön gïn bino penyo nï, ‘Can ni ba obino ï komwa pïën Obanga onu ba tye kod onu?’ \v 18 Ëntö an abino kanö wanga ökö ï nïnö nön pïën pï balgï kïbëc më lökërë ökö both obanga nökënë gïnï. \p \v 19 “Kobedini dong cöö wer ni pïny ëka ipwony kï jö Icarael cë ïmïïgï ower, ëk obed caden-na ï komgï. \v 20 Ka an dong akelogï ï lobo na mio na cak ëka möö kic möl kï ïë, lobo na an acïkara kï kwong both kweregï, ëka ka gïn öcamö cem oyeng cë öcwëë gïnï, gïn bino lökërë both obanga nökënë gïnï ëka wörögï, nakun kwëra gïnï ökö ëka türö cïkërëna. \v 21 Cë ka can na pol ëka pëkö obino ï komgï, wer ni bino bedo caden bothgï, pïën ëkwaëgï wigï ba bino wil ïë. An angeo yüb më thamagï na gïn öyübö, kadï ï karë na an bara akelogï ï lobo na an acïkara kï kwong më mïögï.” \v 22 Cë Muca öcöö wer ni pïny ï nïnö nön ëka opwonyo kï jö Icarael. \p \v 23 Rwoth ömïö cïk ni both Yocua wod ka Nun: “Bed ngat na tëk ëka na cwinye tëk, pïën in kikomi ënë ibino tero jö Icarael ï lobo na an acïkara kï kwong më mïögï, ëka an kikoma abino bedo kodi.” \p \v 24 Kinge na Muca otyeko cöö köp më cïk ni ï buk, cakërë kï ï acaki naka ï ajiki, \v 25 ën ömïö cïk ni both Elebi n'otingo Canduk më Cïkërë ka Rwoth: \v 26 “Ter unu Buk më Cïk ni ëka iketh unu ï nget canduk më cïkërë ka Rwoth Obangawu. Bino bedo kunön na calö caden ï komwu. \v 27 Pïën an angeo kite na un ibedo unu jö na jëm ëka jö na ngutgï nwang. Ka un ibedo ka jëm ï kom Rwoth na an pod atye na kwö kany acël kodwu, cë jëmwu bino bedo na röm kwene ka an dong athöö ökö! \v 28 Gür unu edong më kakawu ëka editewu kïbëc ï nyima, ëk akob köp ni bothgï na gïn tye ka winyo ëka acwod polo kï lobo më bedo caden ï komgï. \v 29 Pïën an angeo nï kinge thööna un ibino tïmö gin na rac ëka ibino unu lökërë ökö kï ï yoo na an acïköwu ködë. Ï karë më anyim, can bino podho ï komwu pïën ibino unu tïmö gin na rac ï wang Rwoth nakun ïmïö unu akëmö makö ën kï gin na cïngwu otio.” \s1 Wer ka Muca \p \v 30 Cë Muca öcakö wero köp më wer ni kï wie na gïn tye ka winyo cakërë kï ï acaki naka ï ajiki mërë ï nyim lwak më Icarael n'ögürë gïnï: \c 32 \q1 \v 1 Cïk unu ithwu, un polo ëka lobo, \q2 winy unu na bër köp na an abino kobo. \q1 \v 2 Wëk pwonyna ööny ï komwu calö köth, \q2 ëka köpna bino tön calö thoi, \q1 calö köth na ngidho ï kom lum na nyen, \q2 calö köth na dwong ï kom lum na mar. \q1 \v 3 An abino pakö nyïng Rwoth, \q2 ëka jögë bino kobo pï dit mërë! \q1 \v 4 Ën obedo Lëla, na bal mörö ope ï tic mërë, \q2 ëka ï yodhi mërë kïbëc ën ngölö köp n'atïr. \q1 Ën obedo Obanga na genere na ba tïmö gin mörö na rac, \q2 kite tye atïr ëka ba lengere. \b \q1 \v 5 Gïn ötïmö bal ï kome; \q2 ëka gïn ba dök obedo ëthïnö mërë, \q2 ëntö obedo gïnï rok n'ölökërë ëka n'ogom ökö. \q1 \v 6 Man ënë kite na un ïcülö kï Rwoth, \q2 un jö na mïng ëka n'ope kï ryëkö? \q1 Pathï ën ënë Apapwu \q2 n'ocweowu ëka ömïöwu itye na kwö? \b \q1 \v 7 Po ï kom karë na cön; \q2 tham pï run n'opoth gïnï. \q1 Peny apapni, cë ën bino kobo nini. \q2 Peny unu edongwu, ëka gïn bino nïangöwu. \q1 \v 8 Ï karë na ën na Malö Rwök ömïö both rok lobo n'obedo mëgï, \q2 ï karë na ën opoko jö kïbëc, \q1 ën oketho wang lobo ka rok acëlacël \q2 na lübërë kï wel awope ka jö Icarael. \q1 \v 9 Jö Icarael obedo gïnï jö ka Rwoth, \q2 ëntö ën öyërö ëkwaë ka Jakob obedo mëgë. \b \q1 \v 10 Rwoth obino onwongo jö Icarael ï thim, \q2 ï lobo na lik na dhanö ope ïë, \q1 ögürögï ëka ögwökögï na bër; \q2 ögwökögï na calö töng wangë. \q1 \v 11 Ën cal kï jür na pwonyo ëthïnë kï ngwëc malö \q2 ëka tëngö bwome ï wi ëthïnë, \q1 na yarö bwome më tingogï \q2 ëka tingogï ï bwome. \q1 \v 12 Rwoth kënë ënë ötëlögï; \q2 obanga mörö onwongo ope bothgï. \b \q1 \v 13 Ën ömïögï öïdhö malö ï lobo n'otingere malö, \q2 ëka öpïdhögï kï cem n'öcëk ï pwothi. \q1 Ën ömïögï möö kic kï ï lëla, \q2 ëka kï möö jeituni kï ï lobo n'otingere malö, \q1 \v 14 kï cak na wac më dhok ëka kï cak ka rom ëka dyegi \q2 ëka kï dwolo ëthïnö rom ëka dyegi, \q1 k'ëthïnö rom ka Bacan n'ëyërö, \q2 ëka kï mökö ngano na pwöth. \q1 Un ïmadhö köngö ölök na bër. \b \q1 \v 15 Jecurun\f + \fr 32:15 \fr*\fk Jecurun \fk*\ft gönyö nï \ft*\fqa ngat n'atïr, \fqa*\ft manön ënë, Icarael.\ft*\f* ödöngö n'öcwëë ëka öjëm; \q2 ka icemo iyeng unu, ibino bedo unu na pëk ëka na komwu pwöth. \q1 un ïwëkö Obanga n'ocweowu \q2 ëka ïkwërö unu Lëla n'obedo alarwu. \q1 \v 16 Gïn ömïö nyeko ömakö Obanga pï wörö obangagï \q2 ëka ömïö akëmö ömakö ën ï kom cal jwogigï më kwer. \q1 \v 17 Gïn ömïö tyërgï both jwogi na ba obedo Obanga— \q2 obanga na gïn onwongo ba ngeo, \q2 obanga na pod onen na nyen, \q2 obanga na kwerewu ba öwörögï. \q1 \v 18 Un ïkwërö Lëla, n'ögwököwu; \q2 wiwu owil ökö ï kom Obanga n'önywölöwu. \b \q1 \v 19 Ëntö Rwoth önënö man cë ökwërögï ökö \q2 pïën awope ëka anyira mërë ömïö akëmö ömakö ën. \q1 \v 20 Ëka okobo nï, “An abino kanö wanga ökö kï bothgï, \q2 ëka anën kite na nyimgï bino bedo ködë; \q1 pïën gïn obedo rok n'ogom, \q2 ëthïnö na ba genere. \q1 \v 21 Gïn ömïö nyeko ömaka ï kom gin na ba obedo Obanga \q2 ëka ömïö akëmö ömaka kï cal jwogigï na köny mërë ope. \q1 An abino mïö nyeko makögï ï kom jö na ba obedo rok kikokome; \q2 an abino mïö akëmö makögï ï kom rok na ba nïang gïnï. \q1 \v 22 Pïën akëmöna dong omoko mac ökö, \q2 ëka tye ka wang naka ï thë bur lyël na thut. \q1 Bino wangö lobo kï gin n'öcëk ïë \q2 ëka bino cwïnyü mac ï acaki thë kite. \b \q1 \v 23 “Abino dhuro can ï wigï \q2 ëka abino celo athëröna kïbëc ï komgï. \q1 \v 24 An abino mïö kec dïögï, \q2 two odeke na reco bino tyekogï; \q1 an abino oro leeni na ger më thim ï komgï, \q2 ëka thwone na tye kï kwir më tongogï. \q1 \v 25 Pala abadë bino tyekogï ökö kï ï yodhi, \q2 lworo bino bedo ï pecigï. \q1 Awope na thïnö ëka anyira na thïnö bino thum ökö, \q2 ëthïnö na döth ëka jö na wigï opong lwar. \q1 \v 26 An akobo nï an abino këthögï \q2 ëka an abino mïö nyïng-gï rwenyo ökö kï kin jïï. \q1 \v 27 Ëntö an ba amïö lang-gï, \q2 më bedo k'awaka, \q1 ëka okob gïnï nï, ‘Tëköwa dwong; \q2 Rwoth ba ötïmö gin mörö.’ ” \b \q1 \v 28 Jö më Icarael obedo gïnï rok na ba ryëk, \q2 nïang mörö ope bothgï. \q1 \v 29 Ka onwongo gïn ryëk, ëka önïang gïnï ï köp ni, \q2 ëka onge gïnï gin na bino tïmërë ï komgï! \q1 \v 30 Pïngö dhanö acël öryëmö jö elip, \q2 onyo jö arïö twërö ryëmö jö elip apar? \q1 Rwoth, Kidigï ökwërögï ökö; \q2 Obangagï më aura öwëkögï ökö. \q1 \v 31 Pïën lëlagï ba cal kï Lëla onu. \q2 na calö lang onu thon twërö yeo nï kömanön. \q1 \v 32 Jang ölökgï ekelo kï ï jang ölök ka jö Codom, \q2 ëka kï ï pwothi ka jö Gomora. \q1 Ölökgï opong kï kwir, \q2 ëka öbüng nyig-gï këc. \q1 \v 33 Köngö ölökgï cal kï kwir ka thwol, \q2 cal kï kwir k'ororo na kelo thöö. \b \q1 \v 34 Rwoth okobo nï, “Manön kïbëc ba obedo gin na an akanö botha \q2 ëka amwönö ökö kanya an akanö lïmna ïë? \q1 \v 35 Obedo ticna më cülö kwor; an abino cülö. \q2 Ï karë na tyën-gï bino cër; \q1 nïnögï më can dong cwök, \q2 ëka bino podho ï komgï athura.” \b \q1 \v 36 Rwoth bino ngölö köp ï kom jögë \q2 ëka kïca bino makö ën ï kom etic mërë, \q1 ka ën önënö tëkögï dong othum \q2 ëka dhanö mörö ba odong, opii onyo ngat na löörë kënë. \q1 \v 37 Cë Rwoth bino kobo nï, “Obangagï tye gïnï kwene, \q2 lëla na gïn obino opono ïë, \q1 \v 38 obanga n'obino öcamö möö tyër awangagï \q2 ëka ömadhö gïnï köngö ölök më tyër amadhagï? \q1 Ëk gïn öya malö më könyöwu! \q2 Ëk gïn obed jö na gwököwu!” \b \q1 \v 39 Rwoth okobo nï, “Nën dong kobedini an ëka an këna ënë abedo Obanga; \q2 obanga nökënë ope ï ngeta. \q1 An ënë aneko ëka an ënë amïö kwö, \q2 An ënë awanö ëka an ënë acangö, \q2 ëka ngat mörö ope na twërö larö kï ï cïnga. \q1 \v 40 Atingo cïnga malö yo polo ëka akobo nï: \q2 Na calö an Obanga na bedo na twal, \q1 \v 41 ka apakö pala abadëna na mïmïla \q2 ëka k'aryëö cïnga më ngölö köp \q1 cë an abino cülö kwor ï kom langna \q2 ëka abino ketho can ï kom jö na daga gïnï. \q1 \v 42 An abino mïö athëröna mër kï remo, \q2 nakun pala abadëna bino camö ringo: \q1 bino yeng kï remo ka jö n'enekogï kï jö n'ëmakögï, \q2 ëka bino tongo wi ëtëla ka lang-gï.” \b \q1 \v 43 Pak unu jögë, un rok kïbëc, \q2 pïën ën bino cülö kwor më remo k'etic mërë; \q1 ën bino cülö kwor ï kom lang mërë \q2 ëka bino kwanyö bal ökö kï ï lobo ka jögë. \p \v 44 Muca obino gïn kï Yocua wod ka Nun ëka ötwakö köp më wer ni kïbëc na jïï tye ka winyo. \v 45 Ï karë na Muca owero köp ni kïbëc kï wie both jö Icarael, \v 46 ën okobo bothgï nï, “Gwök unu köp ni kïbëc ï cwinywu na tin an atye ka kobo bothwu, ëk ïcïk unu k'ëthïnöwu më lübö köp më cïk ni kïbëc na bër. \v 47 Köp ni ba obedo köp na körë ope niwu—gïn obedo kwöwu. Gwök unu cïk ni cë ibino bedo unu pï karë na lac ï lobo na un ï tye ka cïdhö më ngölö kulo Jordan më gamö bedo mewu.” \s1 Thöö ka Muca ï wi kidi më Nebo \p \v 48 Ï nïnö nön kikokome Rwoth okobo both Muca nï, \v 49 “Cïdh ëk ïïdh malö ï wi kite më Abarim, na tye ï lobo Moab; ïïdh ï wi kidi më Nebo n'opimere kï Jeriko ëka ïnën lobo Kanaan na an acwök mïö both jö Icarael. \v 50 In ibino thöö ï wi kidi nön na in ïïdhö cë ibino cïdhö nywakö kabedo kï kwereni kite n'omeru Aron öthöö ködë ï wi kidi më Kor cë önywakö kabedo kï kwere mërë. \v 51 Pïën un kïbëc ba ibino ibedo unu kï gen ï koma ï nyim jö Icarael ï dhö pii më Meriba Kadec ï thim më Jin, un ïkwërö wöröna ï nyim jö Icarael na calö Obanga na leng. \v 52 Pï manön, in ibino nënö lobo nön kï kanya bor; in ba ibino dönyö ï lobo na an abino mïö both jö Icarael.” \c 33 \s1 Muca ölamö gum ï kom jö Icarael \p \v 1 Man ënë gum na Muca dhanö k'Obanga ölamö ï kom jö Icarael na ën bara öthöö. \v 2 Ën okobo nï, \q1 “Rwoth obino öya kï wi kidi Cinai \q2 cë onen bothgï ï Ceir, \q2 ën öryëny ï komgï kï ï wi kidi Paran. \q1 Ën obino kï jögë na leng elip kï elip \q2 kï lëb mac na lyël kï ï cïngë më kucem. \q1 \v 3 Adyer in kikomi ënë ïmarö jïï; \q2 jö na leng kïbëc tye gïnï ï cingi. \q1 Gïn kïbëc ryebere pïny ï ka tyeni, \q2 ëka nwongo gïnï pwony kï bothi, \q1 \v 4 cïk na Muca ömïö bothwa, \q2 më bedo më ka jö ka Jakob. \q1 \v 5 Ën obino obedo rwoth ï Jecurun \q2 ï karë n'edite ka lwak öcökërë gïnï, \q2 kanya acël kï kaka kïbëc më Icarael. \b \q1 \v 6 “Ëk Reuben obed na kwö ëka kür öthöö, \q2 jögë thon kür obed na nönök.” \p \v 7 Ëka man ënë gin na ën okobo ï kom Yuda: \q1 “Aa Rwoth, winy koko ka Yuda; \q2 dwongi ën pacö both jögë. \q1 Ën bino lwëny pïrë kënë kï cïngë. \q2 Bed ngat na könyö ën ï kom lang mërë!” \p \v 8 Ëka ï kom Lebi ën okobo nï: \q1 “Mïï both Lebi Tumim ëka Urim\f + \fr 33:8 \fr*\fk Tumim ëka Urim \fk*\ft jami arïö ni ëlamdhök ënë onwongo tio ködë më moko miti k'Obanga; ba ngere kite n'onwongo etio ködë.\ft*\f* na megi \q2 both aticni na in igeno. \q1 In ïtëmö ën kï ï Maca; \q2 in ibino ïtëmö nï gïn tye adyer kï ï dhö pii më Meriba. \q1 \v 9 Lebi okobo ï kom apap ëka aya mërë nï, \q2 ‘An ba aparö pïrgï.’ \q1 Ën wie ba opo ï kom utmego mërë \q2 onyo më ngeo ëthïnö mërë kikokome, \q1 ëntö ën ögwökö köp na megi \q2 ëka ölübö cïkërëni. \q1 \v 10 Gïn bino pwonyo Jakob kï cïkni \q2 ëka cïkni both jö Icarael. \q1 Ën bino wangö odok na kur ï nyimi \q2 ëka tyër awanga kïbëc ï wi keno tyërni. \q1 \v 11 Aa Rwoth, mïï gum ï kom dïrü mërë kïbëc, \q2 ëka ibed kï yom cwiny ï kom gin na ën otio kï cïngë. \q1 Göö lang na yaa më lwëny ï kome pïny, \q2 göö lang mërë pïny ëk kür dökï ölwëny gïnï ï kome.” \p \v 12 Ëka ï kom Benjamin ën okobo nï: \q1 “Ëk dhanö na Rwoth marö obed kï kuc ï kome, \q2 pïën Rwoth gwökö ën ï karë kïbëc, \q2 ëka ngat na Rwoth marö yweo ï kin wi baë.” \p \v 13 Ï kom Yocepu ën okobo nï: \q1 “Rwoth myero ömïï gum ï lobo mërë \q2 kï mïc më thoi na bëcö na yaa kï malö ï polo, \q2 ëka kï pii na thuth na tye pïny ï thë lobo, \q1 \v 14 kï nyig yen na bëcö na nyak kï ceng, \q2 ëka kï cem na cëk dwe kï dwe, \q1 \v 15 kï nyig kodhi na bëcö na cëk ï wi kite na cön \q2 ëka kï jami na cëk na büp ï wi cere na bedo naka naka; \q1 \v 16 kï mïc na bëcö më ngöm ëka kï gin na kïbëc na cëk ï ïë, \q2 ëka kïca ka ngat n'onen kï ï bunga na lyël mac. \q1 Ëk gum ni kïbëc obed ï wi Yocepu, \q2 ëka ï wi ngat n'epoko ökö kï ï kin utmego mërë. \q1 \v 17 Ï dit mërë kï dheo mërë ën obedo calö wod thwön n'obedo kaö; \q2 tunge cal gïnï kï tung thwön na ger. \q1 Kï tunge gïnï ën bino twomo kï rok gïnï, \q2 naka jö na tye ï thwok lobo kïbëc. \q1 Man ënë gumna pï jö Epraim na pol, \q2 ëka kï jö ka Manace na römö elip kï elip.” \p \v 18 Ï kom Jabulon ën okobo nï: \q1 “Cwinyi obed na yom, Jabulon, ka ïdönyö yökö, \q2 ëka in, Icakar, ka ibedo ï këmani. \q1 \v 19 Gïn bino cwodo jö kïbëc më cïdhö yo wi kidi \q2 ëka kï kunön gïn bino mïö tyërgï më kite atïr, \q1 gïn bino nwongo lönyögï kï ï nam, \q2 kï ï kom lönyö n'ëkanö ï kwo.” \p \v 20 Ï kom Gad ën okobo nï: \q1 “Gum obed ï kom dhanö n'ömïö wang lobo ka Gad obedo na lac! \q2 Gad buto kunön calö kibwor, \q2 më yëcö bad lee onyo wie. \q1 \v 21 Ën öyërö lobo mërë na bër, \q2 pïën nget lobo k'ëtëla onwongo ëkanö pïrë. \q1 Ï karë n'edite wi lwak öcökërë gïnï, \q2 ën otio gin na Rwoth mïtö na tye atïr, \q2 ëka kï ngölö-köp mërë ï kom jö Icarael.” \p \v 22 Ï kom Dan ën okobo nï: \q1 “Dan cal k'athïn kibwor, \q2 na kïïrë kï ï Bacan.” \p \v 23 Ï kom Naputali ën okobo nï: \q1 “Naputali, in ipong kï kïca ka Rwoth, \q2 ëka ipong kï gum ka Rwoth; \q2 gam lobo më kuthö ëka kukwap.” \p \v 24 Ï kom Acer ën okobo nï: \q1 “Ëk gum obed ï kom Acer na löö kaka nökënë, \q2 ëk cwiny utmego mërë obed na bër ï kome, \q2 ëka ölwök tyënë ï möö jeituni. \q1 \v 25 Nywenyo më loro dhö wangkac na megi bino bedo nywenyo kï mola, \q2 ëka tëkö më komi bino bedo na rom kï mwaka më ditni. \b \q1 \v 26 “Ngat mörö ope na cal k'Obanga ka Jecurun, \q2 na ngwëcö arii ï polo më könyöni, \q2 ëka kï dheo mërë ï kom pöl. \q1 \v 27 Obanga na bedo naka naka ënë obedo ka ponowu, \q2 ëka cïngë tye pïny më tingowu malö. \q1 Ën ryëmö langni ökö kï ï nyimi, \q2 nakun kobo nï, ‘Tyekgï ökö!’ \q1 \v 28 Pï manön Icarael bino bedo kï kuc, \q2 ëkwaë ka Jakob bino bedo gïnï abonge ayela mörö \q1 ï lobo na kal ëka köngö ölök na nyen tye ïë, \q2 kanya polo mïö thoi tön pïny. \q1 \v 29 Cwinywu obed na yom un jö Icarael! \q2 Nga na cal kodwu, \q2 rok na Rwoth ölarögï? \q1 Ën obedo kwotwu ëka ngat na gwököwu \q2 ëka kï pala abadëni më aura. \q1 Langwu bino bedo gïnï kï myël kom ï nyimwu, \q2 ëka tyënwu bino nyönö kabedogï kïbëc.” \c 34 \s1 Thöö ka Muca \p \v 1 Cë Muca öya kï ï bar më Moab ëka öïdhö malö ï wi kidi Nebo naka ï wi pem më Piciga, n'opimere kï Jeriko. Kï kany nön Rwoth onyutho nïnë lobo kïbëc—cakërë kï ï Gilead më thuno ködë naka ï Dan, \v 2 ëka kï lobo ka Naputali kïbëc, lobo ka Epraim ëka Manace, lobo ka Yuda kïbëc më thuno ködë naka yo kuthö nam, \v 3 Negeb ëka lobo kïbëc cakërë kï ï ora më Jeriko, n'obedo pacö më ötït, thuno ködë naka ï Joar. \v 4 Cë Rwoth okobo both Muca nï, “Man ënë lobo na an acïkara kï kwong both Abraam, Icaka ëka Jakob ï karë na an akobo nï, ‘An abino mïö both ëkwaëni.’ An amii ïnënö kï wangi, ëntö ba ibino cïdhö yo löka tung ca.” \p \v 5 Ëka Muca, atic ka Rwoth, öthöö kunön ï lobo Moab, kite na Rwoth obino okobo ködë. \v 6 Rwoth oiko ën ï lobo Moab, ï ora n'opimere kï Bet Peor, ëntö naka tin ngat mörö ope na ngeo kanya lyënë tye ïë. \v 7 Muca onwongo tye kï mwaka 120 ï karë na ën thöö, wangë onwongo pod neno na bër ëka kome thon onwongo pod tëk. \v 8 Jö Icarael okoko gïnï Muca kï ï bar më Moab pï nïnö pyer adek, naka karë më koko kï kumo othum. \p \v 9 Yocua wod ka Nun onwongo opong kï cwiny më ryëkö pïën Muca onwongo oketho cïngë ï kome. Cë jö Icarael owinyo gïnï dhögë ëka ögwökö gïnï cïk na Rwoth öcïkö kï Muca. \p \v 10 Anaka nön, adwarpïny mörö nökënë ba dök onen na cal kï Muca ï lobo Icarael, na Rwoth ongere ködë wang kï wang, \v 11 n'otio anyuth më tango nön ëka kï gin më aura gïnï na Rwoth ooro ën yo Ejip—both Parao ëka both edite mërë kïbëc ëka lobo mërë kïbëc. \v 12 Ngat mörö nökënë ope n'obedo tio tic kï tëkö na dit ëka kï gin mökö na kelo lworo kite na Muca obedo ka tio ï nyim jö Icarael kïbëc.