\id 1CO - Thur \ide UTF-8 \rem Drafted Dec 2016 \h 1 Korinti \toc3 1 Jö Korinti \toc2 1 Jö Korinti \toc1 Waraga më acël na Paulo öcöö both jö Korinti \mt2 Waraga më acël na Paulo öcöö both jö Korinti \mt1 1 Jö Korinti \imt Köp na ut ï waraga ni \ip Waraga më acël na Paulo öcöö both jö Korinti onwongo ëcöö më tyeko pëkö më kwö k'Ekiricito ëka kï yee n'onen kï both jö n'oye Kiricito na Paulo öcakö ï Korinti. Ï karë nön Korinti onwongo obedo pacö na dit ka jö Girik n'öcökö kwa kaka na papath na bedo ïë, obedo pacö na dit më Roma na tye ï Akaya. Korinti onwongo engeo rwök ï kite më cadhö wil, awaka më thëkwarö, tic më ölyang n'önya rwök, ëka kï kwa dini na pol. \ip Köp k'akwëna Paulo na pïrë tëk onwongo tye ï kom pëkö na calö apokapoka, tïm më ölyang ï kin jö n'oye Kiricito, peny ï kom miti më kom ëka nyom. Köp më kwö n'opore, kite na jö n'oye Kiricito myero obed gïnï ködë, mïc më Tipo Naleng ëka köp më cer. Kï neno na thwönë, Paulo onyutho kit n'Emuth na Bër twak ködë ï kom pëkö ni gïnï. \ip Cura 13, na nyutho mar na calö mïc k'Obanga na pïrë tëk na ën mïö both jögë, obedo köp na ngere rwök ï buk ni. \c 1 \s Moth n'öya kï both Paulo \p \v 1 Waraga ni öya kï both Paulo n'ëyërö kï miti k'Obanga më bedo akwëna ka Kiricito Yecu, ëka kï both ömïn onu Coctene. \p \v 2 Wan etye ka cöönö both jö k'Obanga n'oye Kiricito na tye ï Korinti, bothwu jö n'Obanga otyeko lönyöwu ï Kiricito Yecu, ëka ocwodowu më bedo jö na leng, kanya acël kï jö na tye ï kabedo kïbëc na cwodo nyïng Rwoth onu Yecu Kiricito n'obedo Rwothgï ëka më onu. \p \v 3 Ëk Obanga Apap onu ëka Rwoth Yecu Kiricito ömïïwu kïca ëka kuc. \s Paulo ömïö pwöc both Obanga \p \v 4 Karë kïbëc an amïö pwöc both Obangana pï kïca mërë na ën ömïöwu ï Kiricito Yecu. \v 5 Pï bedowu ï Kiricito ïdökö unu ëlönyö dong ï yodhi kïbëc. Itye unu dong kï ngec ëka kite më twak kïbëc na bër, \v 6 pïën köp na wan epwonyo ï kom Kiricito ödönyö na thuth ï cwinywu. \v 7 Kobedi dong un itye kï mïc kïbëc më Tipo na un ïmïtö na calö itye ka kürö unu karë më nyutho Rwoth onu Yecu Kiricito. \v 8 Ën bino mïöwu icung na tëk naka ï ajiki ëk gin mörö obed n'ope n'edothowu ködë ï nïnö na Rwothwa Yecu Kiricito bino dwogo. \v 9 Obanga, n'ocwodowu më rïbërë kanya acël kï Wode Yecu Kiricito Rwoth onu, obedo Obanga na genere. \s Apokapoka n'obedo ï kin jö n'oye Kiricito \p \v 10 Abakö dhöga bothwu utmegona, kï nyïng Rwoth onu Yecu Kiricito, nï un kïbëc myero iyere unu kenwu ï köp acël ëk kür ïmïï unu apokapoka obed tye ï kinwu ëntö nöthërë unu ï cwiny ëka thama acël. \v 11 Utmegona, jö mökö n'öya kï ï pacö ka Koloe okobo gïnï botha nï dha tye ï kinwu. \v 12 Gin na an atye ka kobo ene: Jö mökö kï kinwu tye ka kobo nï, “An abedo dhanö ka Paulo.” Jö nökënë kobo nï, “An abedo dhanö k'Apolo,” onyo nï, “An abedo dhanö ka Kepa,\f + \fr 1:12\fr*\fk Kepa \fk*\ft Manön Petero.\ft*\f*” onyo nï, “An abedo dhanö ka Kiricito.” \p \v 13 Kiricito opokere? Onwongo Paulo eguro ï kor yath arïa pïrwu? Ngat mörö tye ï kinwu n'ebatica kï nyïng Paulo? \v 14 An apwöyö Obanga pïën yam an ba abatica ngat mörö kï kinwu na path kï Kiricipac ëka Gayo, \v 15 ëk ngat mörö kür okob nï ebatica ën kï nyïnga. \v 16 (Eyo, an thon abatica jö më pacö ka Citipwanu, ëntö an ba apo nï abatica ngat mörö nökënë.) \v 17 Pïën Kiricito ba oora më batica jïï, ëntö më tïtö Emuth na Bër, ëka pathï kï ryëkö ka dhanö, ëk kür ömïï thöö ka Kiricito ï kor yath arïa obed gin na köny mërë ope. \s Kiricito ënë Tëkö ëka Ryëkö k'Obanga \p \v 18 Köp ï kom yath arïa obedo köp më mingo both jö na tye ka rwenyo, ëntö kï both onu jö n'Obanga tye ka larö, obedo tëkö k'Obanga. \v 19 Ëcöö yam nï, \q1 “Abino balö ryëkö ka jö na ryëk, \q2 ëka abino këthö ngec ka jö na ngeo pïny ökö.”\x - \xo 1:19 \xo*\xt Icaya 29:14\xt*\x* \p \v 20 Cë dong ëryëkö kara ut gïnï kwene? Epwony Cïk ka Muca ut gïnï kwene? Jö na pyem më karë ni ut gïnï kwene? Obanga ba ölökö ryëkö më lobo ni ödökö më mingo? \v 21 Pï ryëkö k'Obanga ömïö jïï ba ongeo ën kï ryëkögï, ëntö Obanga otio kï köp më mingo na wan ëtïtö më larö jö na yee. \v 22 Eyuda penyo gïnï pï anyuth më tango, ëka jö Grecia rangö gïnï ryëkö. \v 23 Ëntö ka wan ëtïtö nï Kiricito onwongo eguro ï kor yath arïa, nwongo obedo gin mörö na rac kï both Eyuda, ëka kï both Erok, nwongo obedo köp më mingo. \v 24 Ëntö both Eyuda ëka Erok n'Obanga ocwodogï më bedo jögë, Kiricito obedo tëkö k'Obanga ëka ryëkö k'Obanga. \v 25 Gin n'ëthamö nï obedo mingo k'Obanga, ryëk löö ryëkö ka dhanö, ëka gin n'ëthamö nï obedo görü k'Obanga, tëk löö tëkö ka dhanö. \p \v 26 Utmegona, tham unu ï kom kite n'onwongo itye unu ködë ï karë n'ecwodowu. Jö na pol kï kinwu onwongo ba ryëk gïnï ï kite më lobo ni, polwu onwongo ba obedo wegi twër ëka polwu ba obedo wegi dheo. \v 27 Ëntö Obanga öyërö jö na jïï kobo nï mïng gïnï, më mïö lewic both jö na thamö nï gïn ëryëk. Obanga öyërö jö na görü më mïö lewic both jö na tëk. \v 28 Obanga öyërö jö mökö më rwöm na pïny na jïï caö nï könygï ope, naka thon jami mökö n'ope, ëk etii ködgï më dwökö pïny jami na jïï kobo nï pïrgï tëk, \v 29 ëk ngat mörö kür öwakërë ï nyim Obanga. \p \v 30 Obanga ënë ömïöwu ïkwö unu ï Kiricito Yecu, n'ödökö ryëkö onu n'öya kï both Obanga. Pï Kiricito, ömïö Obanga ökwanö onu nï kite onu atïr, ömïö onu ebedo jö na leng ëka ögönyö onu kï kom bal. \v 31 Pï manön, kite n'ëcöö ködë ï Cöc na Leng nï, “Ngat mörö na mïtö wakërë, myero öwakërë ï Rwoth.”\x - \xo 1:31 \xo*\xt Jeremia 9:24\xt*\x* \c 2 \p \v 1 Ï karë na an abino bothwu, utmegona, an ba abino kï ryëkö onyo twak mörö na malö më kobo niwu müng\f + \fr 2:1 \fr*\ft Baibul nökënë kobo nï, “caden.”\ft*\f* ï kom Obanga. \v 2 Pïën an onwongo ba amïtö ngeeno gin mörö ï karë na an atye ï kinwu, na path kï Yecu Kiricito këkën ëka thöö mërë ï kor yath arïa. \v 3 An abino bothwu na an atye kï görü, kï lworo ëka kï myël kom rwök. \v 4 Twakna ëka tïtö köpna onwongo ba obedo më ryëkö ëka köp na ywaö thama, ëntö më nyutho tëkö më Tipo, \v 5 ëk yeewu kür ocung ï kom ryëkö ka dhanö, ëntö ï kom tëkö k'Obanga. \s Ryëkö na yaa kï both Obanga \p \v 6 Wan ëtwakö köp më ryëkö ï kin jö n'otengo ï cwinygï, ëntö pathï ryëkö më karë ni onyo ryëkö k'ëlöc më karë ni, na gïn kikomgï dong tye ka rwenyo ökö. \v 7 Ëntö wan ëtwakö ryëkö k'Obanga më müng, ryëkö n'onwongo ëkanö ökö ëka ryëkö n'Obanga öyübö më kelo nï onu dheo na bara wi lobo öcakërë. \v 8 Ba tye ëlöc mörö më karë ni n'önïang ïë, kono yam gïn önïang, kono ba oguro gïnï Rwoth won dheo ï kor yath arïa. \v 9 Ëntö kite n'ëcöö ködë nï, \q1 “Gin na wang ba önënö, \q2 ith ba owinyo, \q1 thama ka dhanö ba ögamö \q2 gin n'Obanga öyübö pï jö na marö ën.”\x - \xo 2:9 \xo*\xt Icaya 64:4\xt*\x* \m \v 10 Ëntö Obanga ömïö Tipo Naleng otuco both onu. \p Tipo Naleng rangö jami kïbëc, naka thon müng k'Obanga na thuth. \v 11 Nga na ngeo thama ka dhanö nökënë, na path kï cwiny na tye ï dhanö nön këkën? Ï yoo acël nön, dhanö mörö ope na ngeo thama k'Obanga, na path kï Tipo k'Obanga këkën. \v 12 Onu ba ëgamö cwiny më lobo, ëntö ëgamö Tipo Naleng n'öya kï both Obanga, ëk ënïang ï kom mïc n'Obanga ömïö onu nono. \v 13 Man ënë ngö na wan ëtwakö, wan ba ëtwakö köp n'epwonyo kï ryëkö ka dhanö, ëntö köp na Tipo Naleng opwonyowa ködë, nakun pwonyo köp më Tipo n'atïr both jö na tye kï Tipo. \v 14 Dhanö na ba oye Kiricito, ba twërö gamö ngö na Tipo k'Obanga mïö, pïën kï bothe obedo gin mörö më mingo, ëka ën ba twërö nïang ïë pïën koth gin nön ënïang ïë kï Tipo. \v 15 Dhanö na tye kï Tipo nïang jami kïbëc, ëntö ën kikome, ngat mörö ope na twërö nïang ï kome. \p \v 16 Kite na Cöc na Leng kobo nï, \q1 “Nga na twërö ngeo thama ka Rwoth \q2 ëk opwony ën?”\x - \xo 2:16 \xo*\xt Icaya 40:13\xt*\x* \m Ëntö onu etye kï thama ka Kiricito. \c 3 \s Apokapoka ï kin jö n'oye Kiricito \p \v 1 Utmegona, ï karë na an atye bothwu ba atwak kodwu na calö jö na dong tye kï Tipo, ëntö atwak kodwu na calö jö na tye kï kit kwö më lobo, na calö ëthïnö na töcö ï Kiricito. \v 2 Yam apïdhöwu kï cak, pathï kï cem na tëtëk, pïën onwongo ba ïtwërö unu cem, kadï thon kobedini pod bara ïrömö unu camö cem na tëtëk, \v 3 un pod itye kï kit kwö më lobo. Pïën un pod itye k'adïnga ï kinwu ëka ïdha unu kenwu, manön ba nyutho nï un pod itye unu kï kit kwö më lobo? Ba pod itye unu ka lübö kite ka dhanö? \v 4 Ka jö mökö kï kinwu kobo nï, “An abedo dhanö ka Paulo,” ëka jö nökënë nï, “An abedo dhanö k'Apolo,” ba nwongo un pod ibedo unu dhanö adhana? \p \v 5 Kara Apolo ënë nga? Paulo ënë nga? Wan ënë etic n'ömïö iyee unu Emuth na Bër, kite na Rwoth opoko kï tic both ngat acëlacël. \v 6 An apïdhö kodhi, Apolo öönyö pii ïë, ëntö Obanga ömïö ödöngö. \v 7 Dong kadï ngat n'öpïdhö onyo ngat n'öönyö pii, gïn kïbëc ba obedo gin mörö ëntö Obanga këkën ënë mïö jami döngö. \v 8 Dhanö n'öpïdhö ëka dhanö n'öönyö pii, gïn kïbëc tio pï gin acël. Ngat acëlacël bino nwongo öcara mërë na röm aröma kï tic na ën otio. \v 9 Pïën wan ebedo etic kanya acël k'Obanga, un ibedo unu pwodho k'Obanga, ëka thon ibedo unu gedo k'Obanga. \p \v 10 Pï gum k'Obanga n'ëmïa, ömïö yam an acakö thë öt calö agedo n'obedo adïrü, dhanö mörö nökënë tye ka gedo ï wie. Ëntö dhanö acëlacël myero ögwökërë ï kite na ën gedo ködë. \v 11 Pïën ngat mörö ope na twërö cakö thë öt nökënë na path kï man na dong ëcakö, na ënë Yecu Kiricito. \v 12 Ëntö ka ngat mörö ogedo ï wi acaki thë öt nön kï gol onyo kï ryal, onyo kï kite më wel, onyo yen, onyo lum agada, onyo lum öcïcï, \v 13 tic ka ngat acëlacël bino nen ökö kanyalër, pïën nïnö më ngölö köp bino nen kï mac, na bino tëmö tic ka dhanö acëlacël kite na tye ködë. \v 14 Ka gedo ka ngat mörö odong n'ëgërö ï kom acaki thë öt nön, dhanö nön bino nwongo mïc më pwöc. \v 15 Ëntö ka ngat na tic mërë öwang ökö, ën ba bino nwongo mïc mörö më pwöc, ën kikome bino bwöth, na calö dhanö n'owok ï mac awoka cë opoth. \p \v 16 Un ba ingeo nï ibedo unu öt k'Obanga ëka Tipo k'Obanga thon bedo ï ïwu? \v 17 Dong ka ngat mörö öbalö öt k'Obanga, Obanga thon bino balö ën, pïën öt k'Obanga leng, un kikomwu ibedo unu öt k'Obanga nön. \v 18 Kür ïbwölërë unu kenwu. Ka dhanö mörö kï kinwu thamö nï ën ëryëk kï rwöm më lobo më karë ni, myero ën ödök ngat na mïng, ëk ën ödök na ryëk. \v 19 Pïën ryëkö më lobo ni kï ï nyim Obanga obedo gin më mingo. Kite n'ëcöö nï, “Ën makö jö na ryëk ï ököragï më bwölgï kën-gï.”\x - \xo 3:19 \xo*\xt Yubu 5:13\xt*\x* \v 20 Ëka dökï nï, “Rwoth ngeo nï thama k'ëryëkö köny mërë ope.”\x - \xo 3:20 \xo*\xt Jabuli 94:11\xt*\x* \v 21 Dong, ngat mörö myero kür öwakërë ï kom dhanö, pïën jami kïbëc obedo mewu, \v 22 kadï Paulo, onyo Apolo, onyo Kepa, onyo lobo ni, onyo kwö, onyo thöö, onyo gin mörö na tye, onyo gin mörö na bino bedo ï anyim. Manön kïbëc obedo mewu, \v 23 un thon ibedo më ka Kiricito, ëka Kiricito obedo më k'Obanga. \c 4 \s Ëkwëna ka Kiricito \p \v 1 Myero ïnënwa unu na calö etic ka Kiricito, ëka na calö jö n'ekethogï më gwökö müng k'Obanga. \v 2 Gin na mïtërë kï both ëgwök jami ënë nï gïn myero obed jö na genere. \v 3 Kï kubotha man köp na tïdï mörö ka ïngölö unu köp ï koma, onyo okiko mörö më ka dhanö. An thon ba angölö köp ï koma këna. \v 4 Pïën kï kubotha an angeo nï cwinya lër, ëntö man ba mïa alöö köp. Rwoth ënë ngölö köpna. \v 5 Pï manön, kür ïngöl unu köp mörö na karë bara örömö, na bara Rwoth odwogo. Ën bino mënyö gin n'opono ï pïny na cöl, dök bino nyutho tham na tye ï cwiny jö kanyalër. Ï karë nön Obanga bino pwöyö ngat acëlacël ï kite na mïtërë. \p \v 6 Utmegona, köp ni bino dwogo ï koma këna ëka ï kom Apolo pï un, ëk ipwonyere unu ï komwa ï thë köp n'ekobo nï, “Kür ïkadh unu ngö n'ëcöö,” ëk ngat mörö kï kinwu kür öwakërë, nakun pakö dhanö acël ëka caö ngat nökënë. \v 7 Nga n'ömïö in ibedo ngat na path kï jö nökënë? Ngö na in itye ködë na ba emii amïa? Cë ka emii amïa, pïngö iwakiri ködë na calö ba emii amïa? \p \v 8 Dong ityeko unu yeng ökö! Ïdökö unu dong ëlönyö! Ïdökö unu rwodhi abonge wan! Ka onwongo amïtö adyer nï ïdök unu rwodhi, ëk wan thon ebed rwodhi kanya acël kodwu! \v 9 Pïën kï kubotha nen calö, Obanga onyuthowa wan ëkwëna ï nyim lwak kï cen na calö jö n'ëngölö nïgï köp më thöö, pïën wan dong ëdökö gin më anëna both wi lobo thükül, both emalaika ëka both jïï. \v 10 Wan ëdökö emingo pïën eyee ï kom Kiricito, ëntö un ïryëk unu ï Kiricito! Wan ëgörü, ëntö un ïtëk unu! Eketho wörö ï komwu, ëka wan ëcaöwa! \v 11 Naka ï caa ni kec k'orio nekowa, wan eruko opeki, jïï pwodowa, ëka pacöwa thon ope. \v 12 Wan etio tic na tëk kï cïngwa. Ka jïï lamöwa, wan ëlamö nïgï gum. Ka eyelowa, wan ëdangö adanga. \v 13 Ka ëbalö nyïngwa, wan ëgamö kï mwolo. Wan dong ëcal kï yugi më wi lobo, wan ebedo cilo më jami kïbëc naka tin. \p \v 14 An ba atye ka cöönö köp ni më mïöwu lewic, ëntö më pwonyowu na calö ëthïnöna na an amarö. \v 15 Pïën kadï bed nï itye unu kï jö elip apar na tëlöwu ï yoo ka Kiricito, un ba itye kï bebe na pol. An yam adökö apapwu ï Kiricito Yecu pï Emuth na Bër. \v 16 Pï manön an akwaöwu, më poro kitena. \v 17 Man ënë ngö n'ömïö aoro Timoteo bothwu. Ën obedo athïn na mëga ï Rwoth na an amarö, ëka genere. Ën bino po wiwu ï yoo na an alübö ï Kiricito Yecu, na an apwonyo kï lwak jö n'oye Kiricito na tye ï kabedo kïbëc. \v 18 Jö mökö kï kinwu tye ka thamö nï an ba abino bothwu, ëka ömïö gïn tye ka wakërë. \v 19 Ëntö ka Rwoth oyeo, an abino thuno bothwu pïöpïö, cë abino nïang ï tëkö ka jö na wakërë nön, ëntö pathï köp na gïn twakö atwaka. \v 20 Ker k'Obanga ba obedo twak atwaka ëntö më tëkö. \v 21 Ngö na un ïmïtö? Myero abin bothwu kï lüth, onyo abin kï mar ëka kï cwiny më mwolo? \c 5 \s Tïm më ölyang \p \v 1 Köp owinyere botha adyer nï tïm më ölyang tye ï kinwu. Tïm më ölyang nön ba tïmërë naka thon ï kin jö na ba ngeo Obanga. Dhanö mörö tye n'ömaö apap mërë dhakö. \v 2 Ëka pod ïwakërë unu! Ba ïtwërö unu thon kumo ëk ngat n'ötïmö koth tïm nön ëryëm ökö kï kinwu? \v 3 An kï kubotha, kadï koma ope kunön, an atye kodwu ï cwiny. An na calö ngat na tye kunön atyeko ngölö köp ökö ï kom dhanö n'ötïmö tïm na rac nön. \v 4 Ka ïgürë unu ï nyïng Rwothwa Yecu, ëka an atye kodwu ï cwiny ëka tëkö ka Rwothwa Yecu ute, \v 5 mïï unu dhanö ni both Catan, ëk onek miti më kwö më anywölï ökö, ëka tipo mërë ölarë ï nïnö ka Rwoth. \p \v 6 Awakawu ba bër. Un ba ingeo nï thöbï na tïdï mörö mïö mökö ogati yenyo? \v 7 Kwany unu thöbï na cön ökö, ëk ibed unu ogati na nyen na thöbï ope ïë na calö itye unu. Pïën athïn römö onu më Poth na ënë Kiricito, ëtyërö dong ökö. \v 8 Pï manön dong, onu myero kür ekwer karama kï thöbï na cön, na ënë thöbï më rac cwiny ëka tïm mökö na reco, ëntö eru ekwer k'ogati na thöbï ope ïë, na ënë lër ïc ëka kï köp adyer. \p \v 9 Yam acöö niwu ï waragana nï kür ïrïbërë unu kï jö na tïmö tïm më ölyang. \v 10 An onwongo ba akobo jö na tïmö tïm më ölyang më lobo ni, onyo eworo më jami ëka ëyak, onyo ëwör cal jwogi. Ï köp nön un myero ïya unu ökö kï ï lobo ni. \v 11 Ëntö kobedini an acöö bothwu nï kür ïrïbërë unu kï dhanö mörö na cwodere nï ngat n'oye, ka ën ötïmö tïm më ölyang onyo ën obedo aworo më jami, onyo awör cal jwök onyo ayany jö, amërö, onyo ayak. Kür thon icem unu kï koth dhanö nön. \v 12 Manön ba obedo ticna më ngölö köp both jö na ba ngeo gïnï Yecu. Pathï un ënë myero ïngöl unu köp both jö na tye ï kinwu? \v 13 Obanga ënë bino ngölö köp both jö na ba ngeo gïnï Yecu. “Ryëm unu dhanö na rac ökö kï kinwu.”\x - \xo 5:13 \xo*\xt Nwönö Cïk 17:7; 19:19; 21:21; 22:21; 22:24; 24:7; 1 Jö Korinti 5:2\xt*\x* \c 6 \s Pido ï kin jö n'oye \p \v 1 Ka dhanö mörö kï kinwu tye kï köp mörö ï kom awodhe, pïngö lewic ba makö ën më pido dhanö nön ï nyim jö na kitegï ba tye atïr nakaka pido dhanö nön ï nyim jö k'Obanga na leng? \v 2 Un ba ingeo unu nï jö k'Obanga na leng bino ngölö köp both jö më lobo? Ëka ka un ibino ngölö köp both jö më lobo, un ba ïrömö ngölö köp mökö na thïthïnö? \v 3 Un ba ingeo nï onu ebino ngölö köp n'emalaika? Köp na makö kwö na onu etye ïë ni kono? \v 4 Kara ka dong itye unu kï köp më alara, pïngö itero unu ï nyim jö na pïrgï ba tëk both jö n'oye Kiricito? \v 5 Akobo man ëk lewic ömakwu. Ngat mörö na ryëk ope ï kinwu na twërö tyeko köp na tye ï kin jö n'oye? \v 6 Ëntö nakaka tïmö nï kömanön, ngat mörö n'oye dök pidere k'ömïn mërë ï nyim jö na ba oye Kiricito. \p \v 7 Pidere ï kinwu kenwu nyutho nï köp ölööwu ökö. Thwara ïdang unu gin na rac. Thwara ïwëk unu jïï obuwu. \v 8 Nakaka tïmö nï kömanön, un kï komwu ibuo unu jö ëka ïtïmö unu gin na rac, naka ï kom utmegowu kikome. \p \v 9 Un ba ingeo unu nï jö na kitegï ba tye atïr, ker k'Obanga ba bino bedo mëgï? Kür ïmïï ëbwölwu, kadï jö na tïmö tïm më ölyang, onyo ëwör cal jwogi, onyo jö na dönyö gïnï ï elomi, onyo cwö n'obedo gïnï jö ölyang, onyo cwö na buto kï cwö ewodhgï, \v 10 onyo ekwoe, onyo eworo më jami, onyo ëmërö, onyo jö na yanyö jïï, onyo ëyak—ker k'Obanga ba bino bedo mëgï. \v 11 Jö mökö kï kinwu yam obedo gïnï koth jö nön. Ëntö un dong etyeko lwököwu ökö, etyeko lönyöwu më bedo jö na leng, etyeko kwanöwu nï un jö na kitewu atïr ï nyïng Rwoth Yecu Kiricito ëka kï Tipo k'Obanga onu. \p \v 12 “An atwërö tïmö jami kïbëc,” ëntö ba nyutho nï jami kïbëc könyö. “An atwërö tïmö jami kïbëc,” ëntö ba abino yeo gin mörö më lököna më bedo opii mërë. \v 13 “Cem tye pï ïc, ëka ïc tye pï cem.” Ëntö gïn arïö nön kïbëc Obanga bino tyekogï ökö. Kom ba obedo më tïm më ölyang, ëntö tye pï Rwoth, ëka Rwoth tye pï kom. \v 14 Obanga yam ocero Rwoth kï kin jö n'öthöö, bino cero onu thon kï tëkö mërë. \v 15 Un ba ingeo unu nï komwu obedo dul kom Kiricito? Myero dong akwany dul kom Kiricito alök ödök dul kom ölaya? Ba twërë! \v 16 Onyo ba ingeo unu nï dhanö na rïbërë kï dhanö n'obedo ölaya dökö kom acël ködë? Pïën yam ëcöö nï, “Gïn arïö bino dökö kom acël.”\x - \xo 6:16 \xo*\xt Acaki 2:24\xt*\x* \v 17 Ëntö dhanö n'örïbërë kï Rwoth dökö cwiny acël ködë. \v 18 Rïng unu ökö kï kom tïm më ölyang. Bal nökënë kïbëc na dhanö tïmö ba gudo kome, ëntö dhanö na tïmö tïm më ölyang balö kome kënë. \v 19 Un ba ingeo unu nï komwu ënë obedo öt ka Tipo Naleng na bedo ï ïwu, n'Obanga ömïöwu? Un ba ibedo unu mewu kenwu. \v 20 Un ëwïlöwu awïla kï wel. Pï manön, tii unu kï komwu më ketho dheo ï kom Obanga. \c 7 \s Köp ï kom nyom \p \v 1 Kobedini më dök ï köp na un ïcöö waraga ïë: Bër ka ëcwö mörö ba obedo kï dhakö. \v 2 Ëntö pï tïm më ölyang, ëcwö acëlacël myero obed kï dhakö mërë ëka dhakö acëlacël obed kï cwörë. \v 3 Ëcwö myero ocob miti ka dhakö mërë, dhakö thon myero ocob miti ka cwörë. \v 4 Dhakö ba tye kï twër ï kome kënë, ëntö cwörë ënë tye kï twër ï kome, kömanön thon ëcwö ba tye kï twër ï kome kënë, ëntö dhakö mërë ënë tye kï twër ï kome. \v 5 Kür itwon awodhi komi, kono pï karë mörö na nönök këkën na nwongo ïyübö unu ayüba, ëk inwong unu karë më lëga both Obanga. Kinge rïbërë unu dökï kanya acël, ëk kür Catan ötëmwu, pï mitiwu na ba jükërë. \v 6 An akobo man nakun ayeo ayea, ëntö ba amïö na calö cïk. \v 7 Kono twërë, onwongo amïtö nï jïï kïbëc obed calö an. Ëntö dhanö acëlacël tye kï mïc mërë na pïrë tëk n'Obanga ömïö, dhanö ni tye kï mïc ni, dhanö nökënë tye kï maca. \p \v 8 Both jö na bara onyomo ëka mon na cwögï öthöö, akobo nï köman, bër ka gïn obedo na ba onyomo, kite na an atye ködë. \v 9 Ëntö ka gïn ba twërö gwökërë kën-gï, gïn myero onyom, pïën nyom bër löö n'ëcwö onyo dhakö më dangö miti më kom. \p \v 10 Both jö na dong onyomo, acïkögï nï dhakö kür opokere kï cwörë, (ëntö pathï an ënë acïkö, Rwoth ënë öcïkö). \v 11 Ëntö ka dhakö opokere kï cwörë, ën myero obed kür önyömërë, onyo odwog cen both cwörë. Ëka ëcwö myero kür opokere kï dhakö mërë. \p \v 12 Both jö nökënë kïbëc (an ënë akobo, pathï Rwoth), ka omego mörö n'oye Kiricito tye kï dhakö mërë na ba oye Kiricito ëka dhakö nön yeo më bedo ködë, ën myero kür ökwër dhakö mërë. \v 13 Ëka ka dhakö mörö tye kï cwörë na ba oye Kiricito ëka ëcwö nön yeo më bedo ködë, ën myero kür ökwër cwörë. \v 14 Pïën ëcwö na ba oye Kiricito dökö na leng pï dhakö mërë, ëka dhakö na ba oye Kiricito dökö na leng pï cwörë. Ka onwongo ba obedo nï kömanön ëthïnöwu ba bedo na leng, ëntö kite na tye ködë, gïn dong leng. \p \v 15 Ëntö ka dhanö na ba oye Kiricito mïtö pokere k'awodhe, ën twërö pokere. Ëcwö onyo dhakö n'oye Kiricito ope kï dïc ïë, pïën Obanga ocwodo onu më bedo kï kuc. \v 16 In ïtwërö ngeo nïngö, in dhakö, ka ibino larö cwori? Onyo in ingeo nïngö, in ëcwö, ka ibino larö dhaköni? \p \v 17 Dong dhanö acëlacël myero ölüb kit kwö na Rwoth ömïö ën, ëka kwö n'Obanga ocwodo ën ïë. Man ënë ngö na an acïkö both jö kïbëc n'oye Kiricito. \v 18 Tye ngat mörö n'onwongo ëlïrö ï karë n'ecwodo ën? Ën kür dök örang yoo më dwökö kome ëk obed calö dhanö na ba ëlïrö. Tye ngat mörö n'onwongo ba ëlïrö ï karë n'ecwodo ën? Ën myero kür ölïrë. \v 19 Bedo dhanö n'ölïrë onyo na ba ölïrë obedo gin mörö na köny mërë ope. Gwökö cïk k'Obanga ënë ngö na pïrë tëk. \v 20 Dhanö acëlacël myero obed kite n'Obanga onwongo ën ï karë n'ecwodo ën ködë. \v 21 In onwongo ibedo opii ï karë n'ecwodi? Kür ibed kï par, ëntö ka ïtwërö nwongo yoo mörö më yaa ökö kï ï opii, tii ködë. \v 22 Pï ngat n'onwongo obedo opii ï karë na Rwoth ocwodo ën, ënë dhanö na Rwoth ögönyö ökö kï ï opii. Kömanön thon, dhanö n'onwongo löörë kënë ï karë n'ecwodo ën, obedo opii ka Kiricito. \v 23 Un onwongo ëwïlöwu kï wel na malö, kür ibed unu opii ka dhanö mörö. \v 24 Utmegona, dhanö acëlacël myero obed ï nyim Obanga ï kite na yam ecwodo ën ködë. \s Jö na bara onyomo ëka mon thöö \p \v 25 Köp na makö jö na bara onyomo, ba atye kï cïk mörö n'öya kï both Rwoth, ëntö an amïö thamana ïë na calö dhanö n'Obanga ötïmö nïnë kïca ëka ömïö obedo dhanö na genere. \v 26 Pï can na kobedini ödïöwa, an athamö nï bër ka dhanö mörö obedo kite na ën tye ködë. \v 27 Ka ibedo dhanö n'onyomo, kür ïrang yoo më pokere. Ëka ka ba inyomo kür ïrang dhakö më anyöma. \v 28 Ëntö ka inyomo, nwongo ba ïtïmö bal, ëka ka nyakö mörö na bara ongeo ëcwö önyömërë, nwongo ba ötïmö bal. Ëntö jö na nyomo bino nwongo gïnï pëkö na pol ï kwö ni. An amïtö nï akwany pëkö ni ökö kï komwu. \v 29 Utmegona, ngö na an atye ka twakö ënë nï karë dong cwök. Cakërë kobedini cïdh ködë anyim, jö na tye kï mon myero obed gïnï na calö jö n'ope kï mon. \v 30 Jö na kumo, myero obed gïnï na calö jö na ba tye ka kumo. Jö na ïgï yom myero obed gïnï na calö jö na ïgï ba yom. Jö na wïlö jami myero obed gïnï na calö jö n'ope kï gin mörö. \v 31 Jö na tio kï jami më lobo ni myero obed gïnï na calö jö na ba tye ka tic ködë, pïën lobo kite na tye ködë, bino thum ökö. \p \v 32 An amïtö nï ibed unu abonge par. Dhanö na bara onyomo, cwinye parö köp ka Rwoth, kite na myero eyom kï cwiny Rwoth ködë. \v 33 Ëntö dhanö na dong onyomo ökö, parö pï jami më lobo ni, kite na myero eyom kï cwiny dhakö mërë, \v 34 ëka thama mërë popoka. Dhakö na bara ënyömö onyo nyakö na bara ongeo ëcwö mörö, parö köp ka Rwoth ëk ebed na leng ï kome ëka ï cwinye. Ëntö dhakö na dong ënyömö parö pï köp më lobo ni, kite na myero eyom kï cwiny cwörë ködë. \v 35 An akobo köp ni pï könyöwu, pathï më jüköwu, ëntö më mïö jami kïbëc owoth kakarë, cwinywu thon obed ï kom Rwoth na gin mörö ope na lökö thamawu thenge. \p \v 36 Ka ngat mörö thamö nï kite më bedo mërë kï nyakö na ën ëcïkërë ködë më nyömö ba tye na bër, ëka mwaka ka nyakö nön tye ka bedo na thwönë, ëka ën thamö nï myero ënyöm, ën myero ötïm kite na ën mïtö ködë. Ën nwongo ba tye ka tïmö bal. Gïn myero onyom. \v 37 Ëntö ka dhanö mörö cwinye tëk na gin mörö ope na dïö ën, na dong otyeko thon yeo më wëkö nyakö nön na bara ënyömö, ën nwongo ötïmö gin na bër. \v 38 Kömanön thon, dhanö n'önyömö nyakö na ën öcïkërë ködë nwongo ötïmö bër, ëntö dhanö na ba önyömö nyakö na ën öcïkërë ködë nwongo ötïmö bër rwök. \p \v 39 Cïk gëngö dhakö më pokere kï cwörë ka pod kwö, ëntö ka cwörë öthöö ökö, ën dong twërö nyömërë k'ëcwö mörö këkën na ën mïtö, ëntö ëcwö nön myero obed dhanö na tye ï Rwoth. \v 40 Ëntö kï thamana ën bino bedo kï yom cwiny ka obedo kënë, ëka an athamö nï atye ka mïö ngö na yaa kï ï Tipo k'Obanga ka atye ka kobo köp ni. \c 8 \s Cem n'ëtyërö both cal jwogi \p \v 1 Köp na makö cem n'ëtyërö both cal jwogi, eyo onu engeo nï “onu kïbëc etye kï ngec.” Koth ngec nön mïö onu ebedo k'awaka ëntö mar ënë mïö onu ecung na tëk. \v 2 Ka dhanö mörö thamö nï engeo gin mörö, nwongo ba ngeo gin mörö kite n'onwongo myero ën onge ködë. \v 3 Ëntö ka ngat mörö marö Obanga, Obanga thon ngeo ën. \p \v 4 Cë dong köp ï kom camö cem n'ëtyërö both cal jwogi, onu engeo nï cal jwök ba obedo gin mörö na tye ï lobo, ëka dökï nï obanga nökënë ope na path k'Obanga acël këkën. \v 5 Kadï bed nï gin mökö tye n'ecwodo nï obanga ï wi polo onyo ï wi lobo, tye “obanga” na pol ëka “rwodhi” na pol, \v 6 ëntö onu eut k'Obanga acël, na ënë Apap, na jami kïbëc yaa kï bothe, na onu ëkwö pï ën, ëka Rwoth tye acël, Yecu Kiricito, na jami kïbëc öya kï bothe ëka onu ëkwö pï ën. \p \v 7 Kadï bed nï kömanön, jö kïbëc ba tye kï ngec nön. Jö nökënë tye na dong önaa ökö kï cal jwogi naka tin, gïn cemo nakun nwongo pod thamö gïnï nï man cem n'ëtyërö both cal jwogi, ëka mïö thama na görü na tye ï cwinygï na nyuthigï balgï bal ökö. \v 8 Ëntö cem ba bino mïö onu bedo na cwök k'Obanga. Onu ba ebino bedo na rac ka ba ecemo, ëka thon ba ebino bedo na bër ka ecemo. \v 9 Gwökërë unu, ëk twërö nï ut unu ködë kür ödök gin mörö na mïö jö na görü podho gïnï ï bal. \v 10 Pïën ka dhanö mörö na tye kï thama na görü ï cwinye oneni ka in itye ka cem ï öt cal jwök nakun in itye kï ngec, ba bino mëdö nïnë tëk cwiny më camö cem n'ëtyërö both cal jwogi? \v 11 Ëka dong omeru ni na görü na yam Kiricito öthöö pïrë, ën bino thöö pï ngec na megi. \v 12 Ka ïbalö unu both utmegowu na yeegï görü, ëka ïwanö unu thama më cwinygï na pod görü, nwongo ïbalö unu ï kom Kiricito. \v 13 Pï manön ka cem mïö ömëra podho ökö ï bal, cë ba abino camö ringo dökï ëk kür amïï ömëra opodh ï bal. \c 9 \s Twërö k'Akwëna \p \v 1 An ba alööra këna? An ba abedo akwëna? An yam ba anënö Rwoth onu Yecu? Un ba ibedo unu adwogi më ticna ï Rwoth? \v 2 Ka jö mökö ba yeo nï an abedo akwëna, ëntö kï kubothwu an abedo akwëna, pïën un kikomwu ibedo unu anyuth nï an abedo akwëna ka Rwoth. \p \v 3 Man ënë pidona both jö na ngölö köp ï koma. \v 4 Wan ba etye kï twër më cem ëka math? \v 5 Wan ba etye kï twër më mïö dhakö n'oye woth ködwa, kamë ëkwëna nökënë ëka utmego ka Rwoth, ëka Kepa? \v 6 Onyo an ëka Baranaba këkën ënë myero etii pï kwö? \p \v 7 Nga na tio kamë acikari, cë cakö cülö öcara mërë kënë? Nga na pïdhö ölök ï pwodho mërë, na ba camö nyig ölök n'öcëk kï ïë? Nga na kwaö kwath na ba madhö cak n'öya kï kom rom na ën kwaö? \v 8 An atye ka twakö köp ni ï kite ka dhanö këkën? Cïk kono ba kobo nï kömanön? \v 9 Pïën ï Cïk ka Muca ëcöö nï, “Kür itwe dhö thwön ka tye ka nyönö kal.”\x - \xo 9:9 \xo*\xt Nwönö Cïk 25:4\xt*\x* Obanga onwongo mönö thama mërë ut ï kom thwoni? \v 10 Ën ba okobo köp nön both onu? Ï adyer, köp mërë yam ëcöö pï onu, pïën apur myero opur nakun tye kï gen, ngat na pwodo bël thon myero opwod nakun tye kï gen më nwongo gin mörö kï ïë. \v 11 Ka wan ëcwö kodhi më tipo ï kinwu, manön twërö bedo thwön köp mörö na thwönë ka wan ëkaö jami mökö më kom kï bothwu? \v 12 Ka jö nökënë tye kï twërö më köny nön kï bothwu, cë wan ba ëlöögï ökö kï twërö nön? \p Ëntö kadï bed nï twërö nön tye bothwa, wan ba etio ködë, wan ëdïö cwinywa ï köp kïbëc ëk kür eketh orii mörö na gëngö kobo köp më Emuth na Bër ï kom Kiricito. \v 13 Un ba ingeo nï jö na tio ï öt k'Obanga gïn nwongo cemgï kï ï öt k'Obanga, ëka jö na tio gïnï ï kom keno tyër epoko nïgï tyër n'ëtyërö? \v 14 Rwoth yam thon öcïkö ï kit yoo acël nön nï jö na tïtö köp më Emuth na Bër myero onwong gïnï gin mörö na gïn kwö ködë pï tïtö köp më Emuth na Bër. \p \v 15 Ëntö an ba atio kï twërö ni mörö. Ëka an ba acöö köp ni ëk ïtïm unu ï koma nï kömanön. Bedo na bër ka athöö löö na dhanö mörö lökö wakërëna dökö gin mörö na ka cungo mërë ope. \v 16 Ka an atïtö köp më Emuth na Bër, myero kür awakara ködë, pïën ëdïa adïa ïë. Ka ba atïtö köp më Emuth na Bër, cë an abino nënö can. \v 17 Ka atïmö man kï cwinya këna, abino nwongo cül, ëntö ka atïmö nakun ba amïtö, nwongo atye ka cobo tic n'ëmïa. \v 18 An abino nwongo koth cül mënë? Cül na mëga ënë yom cwiny na an anwongo kï kom tïtö köp më Emuth na Bër, na ba angölö cül mörö ïë both jö na winyo gïnï, nakun thon ba atio kï twërö na an aute ködë ëk anwong köny mörö kï both jö na an atïtö nïgï köp ï kom Emuth na Bër. \p \v 19 Kadï bed nï alööra këna ï nyim jö kïbëc, ëntö dong atyeko mïra më bedo opii ka jö kïbëc, ëk anwong-gï na pol. \v 20 Ka atye both Eyuda, abedo calö Ayuda ëk anwong Eyuda mökö. Both jö na tye ï thë cïk ka Muca an abedo thon na calö dhanö na tye ï thë cïk, (kadï bed an ba atye ï thë cïk), ëk anwong jö na tye ï thë cïk. \v 21 Both Erok n'ope ï thë cïk ka Muca an abedo na calö dhanö n'ope ï thë cïk, (nakun nwongo ba atye abonge cïk k'Obanga, ëntö abedo ï thë cïk ka Kiricito), ëk anwong jö na ba tye ï thë cïk. \v 22 Both jö na görü gïnï ï yeegï, an abedo na calö dhanö na görü thon, ëk anwong jö na görü. An alübö kite kïbëc na dhanö tye ködë, ëk ömïa alar jö mökö ï yoo kïbëc. \v 23 Manön kïbëc atio pï köp më Emuth na Bër, ëk an thon anywak gum mörö na yaa kï ïë. \p \v 24 Un ba ingeo unu nï jö na pyem kï ngwëc kïbëc ngwëcö gïnï, ëntö dhanö acël këkën ënë nwongo mïc më pwöc? Un thon ngwëc unu kömanön ëk inwong unu mïc më pwöc. \v 25 Dhanö acëlacël na pyem ï tuko myero ögwökërë kënë ï yodhi kïbëc. Gïn tïmö manön ëk enwong gïnï tok më dheo na ba rii, ëntö onu ëtïmö pï nwongo tok më dheo na rii naka naka. \v 26 An gira angwëcö atïr na ba acacapa, ba adhongo pïny ata kamë ngat mörö na dhongo yamö nono. \v 27 Ayelo koma, ëka amïö bedo opiina ëk ka dong atyeko tïtö köp both jö nökënë, kür abed dhanö na ba ebino mïö mïc. \c 10 \p \v 1 Utmegona, amïtö nï inge unu nï kwere onu kïbëc yam obedo gïnï ï thë pöl, ëka gïn kïbëc yam owok ï dye nam. \v 2 Gïn kïbëc yam ebaticagï ï pöl ëka ï nam, ëk obed gïnï jö ka Muca. \v 3 Gïn kïbëc yam öcamö cem acël nön më tipo, \v 4 gïn kïbëc omodho pii acël nön n'öya kï ï lëla më tipo n'owotho ködgï, ëka lëla nön onwongo obedo Kiricito. \v 5 Kadï bed nï kömanön, Obanga onwongo ïë ba yom kï pol jö mökö ëka dong komgï n'öthöö onwongo ökëth ata ï thim. \p \v 6 Jami ni ötïmërë na calö apor both onu, cïkö onu nï kür dök ebed parö gin na reco, na calö yam gïn öparö. \v 7 Kür ibed unu jö na wörö cal jwogi kite na jö mökö kï kin-gï ötïmö ködë. Kite n'ëcöö ködë ï Cöc na Leng nï, “Lwak obedo pïny ï cem kï math, cë öya gïnï malö më myël.”\x - \xo 10:7 \xo*\xt Yaa 32:6\xt*\x* \v 8 Onu myero kür ëdöny ï tïmö tïm më ölyang, na calö jö mökö kï kin-gï yam ötïmö ködë, ëka jö elip pyer arïö wie adek öthöö gïnï ökö ï nïnö acël. \v 9 Onu kür ëtëm Kiricito, na calö jö mökö yam ötïmö ëka thwone onekogï. \v 10 Ëka kür ïngüngüta unu na calö jö mökö kï kin-gï yam öngüngüta gïnï ködë, ëka malaika më thöö otyekogï ökö. \p \v 11 Jami ni ötïmërë bothgï na calö apor both onu. Ëcöö jami ni kïbëc ï Cöc na Leng më pwonyo onu jö n'ëkwö ï karë ni më ajiki. \v 12 Pï manön ëk ngat mörö na thamö nï ecung na tëk, ögwökërë ëk kür opodhi. \v 13 Atëmatëma mörö ope na maköwu na ba makö jö kïbëc. Obanga genere, ëka ën ba bino yeo nï ëtëmwu rwök na löö ngö na un ïtwërö dangö. Ka ëtëmöwu, Obanga bino mïöwu yoo më bwöth ökö, ëk ibed unu kï tëkö më dangö. \p \v 14 Pï manön, ewodha na an amarö, wëk unu wörö cal jwogi ökö. \v 15 An atwak kodwu na calö jö na ryëk, tham unu kenwu ï köp na an atwakö. \v 16 Ekopo më gum na onu ëlëgö gum ïë, ba obedo rïbërë ï remo ka Kiricito? Ogati na onu epoko ïë, ba obedo rïbërë ï kom Kiricito? \v 17 Pïën ogati tye acël, onu n'epol ebedo kom acël, pïën onu kïbëc ënywakö camö ogati acël nön. \p \v 18 Tham unu pï jö më Icarael, jö na camö gin n'ëtyërö both Obanga ba rïbërë gïnï më tic ï keno tyër? \v 19 Ngö na an atye ka kobo? An atye ka kobo nï cem n'ëtyërö both cal jwogi obedo gin mörö, onyo nï cal jwök obedo gin mörö? \v 20 Pe, ngö na an atye ka kobo ënë nï gin aryëda na jö na ba ngeo Obanga ryëdö gïnï, gïn tyërö both cene, ëntö ba tyërö gïnï both Obanga. An ba amïtö nï ïrïbërë unu kï cene. \v 21 Ba ïtwërö unu madhö ekopo ka Rwoth ëka më cene. Ba ïtwërö unu cem ï mëja ka Rwoth ëka dökï ï mëja ka cene. \v 22 Onu ëmïtö nï nyeko ömak cwiny Rwoth? Un ïthamö nï onu ëtëk ëlöö ën? \s Tii unu jami kïbëc pï dheo k'Obanga \p \v 23 “An atwërö tïmö jami kïbëc,” ëntö manön ba nyutho nï jami kïbëc könyö. “An atwërö tïmö jami kïbëc,” ëntö manön ba nyutho nï jami kïbëc döngö yee ka dhanö. \v 24 Ngat mörö kür örang gin na könyö ën këkën, ëntö myero ölüb gin na könyö awodhe. \p \v 25 Cam unu gin mörö këkën n'ëcadhö ï cuk më ringo, abonge penyo gin mörö pï lworo thama më cwinywu. \v 26 Pïën “lobo ëka jami kïbëc na tye ïë obedo më ka Rwoth.”\x - \xo 10:26 \xo*\xt Jabuli 24:1\xt*\x* \p \v 27 Ka cë dhanö mörö na ba oye Kiricito ocwodowu icem, ëka ïmïtö unu cïdhö cem, cam unu gin mörö këkën n'eketho ï nyimwu abonge penyo gin mörö pï lworo thama më cwinywu. \v 28 Ëntö ka ngat mörö okobo niwu nï, “Man ngö na dong ëtyërö ökö both cal jwök,” cë kür ïcam unu, pï parö ngat na dong okobo köp nön më po wiwu, ëka pï thama më cwinye na nyutho bal. \v 29 Manön an akobo pï thama na tye ï cwiny dhanö nökënë ca, pathï pï thama na ute ï cwinyi. Pïngö ëgëngö twëröna na an atye ködë më tïmö gin mörö ni ökö, pï thama na tye ï cwiny dhanö nökënë? \v 30 Ka an acemo nakun apwöyö Obanga, pïngö ëyanya pï gin na dong atyeko pwöyö Obanga ökö pïrë? \p \v 31 Dong ka ïcamö unu cem onyo ïmadhö unu math, onyo jami kïbëc na un itio, tïm unu kïbëc më mïö dheo both Obanga. \v 32 Kür ïbal unu cwiny Eyuda, kadï thon jö Grecia, onyo jö k'Obanga n'oye Kiricito, \v 33 kit na calö an atëmö yomo cwiny ngat acëlacël ï gin na an atio kïbëc. An ba arangö ngö na könya këna, ëntö arangö gin na könyö jö na pol, ëk ölarë gïnï. \c 11 \p \v 1 Lüb unu kitena, na calö an thon alübö kite ka Kiricito. \s Umo wic ï caa më wörö Obanga \p \v 2 Apwöyöwu pïën ï köp kïbëc ipo unu pïra, nakun ïlübö unu pwonyna na yam amïö bothwu. \p \v 3 Ëntö amïtö inge unu nï Kiricito ënë obedo wi ëcwö acëlacël, ëcwö ënë obedo wi dhakö mërë, ëka Obanga ënë obedo wi Kiricito. \v 4 Ëcwö mörö na lëgö, onyo na tïtö köp k'Obanga, nakun oumo wie, manön nwongo okelo lewic ï wie. \v 5 Ëntö dhakö na lëgö, onyo na tïtö köp k'Obanga nakun ba oumo wie, nwongo okelo lewic ï wie, pïën ba tye apokapoka mörö ï kin ën kï dhakö n'ölyëlö wie. \v 6 Ka dhakö mörö ba umo wie, myero ölyël yer wie ökö, ëka ka obedo më lewic nï dhakö ka ölyëlö wie, onyo önyarö yer wie anyara, ën myero dong oum wie. \v 7 Ëcwö kür myero oum wie, pïën ën obedo cal k'Obanga ëka dheo k'Obanga. Ëntö dhakö ënë dheo k'ëcwö. \v 8 Pïën ëcwö ba öya kï kom dhakö, ëntö dhakö ënë öya kï kom ëcwö. \v 9 Ëcwö onwongo ba ecweo pï dhakö, ëntö dhakö ënë ecweo pï ëcwö. \v 10 Pï tyën köp ni, ëka pïën pï emalaika, dhakö myero oruk gin mörö më umo wie më nyutho nï etye ï thë twër ka cwörë. \v 11 Ëntö ï kin jö ka Rwoth, dhakö ba twërö cung kënë abonge ëcwö, ëka ëcwö ba twërö cung kënë abonge dhakö. \v 12 Pïën na calö dhakö öya kï kom ëcwö, ï yoo acël nön, ëcwö thon dhakö ënë önywölö. Ëntö jami kïbëc öya kï both Obanga. \v 13 Ngöl unu köp ni kenwu: Pore nï dhakö më lëga both Obanga na ba oumo wie? \v 14 Kite n'ënywölö onu ködë thon ba pwonyo onu nï ka ëcwö ömïö yer wie ölöth na boco ba mïö ën lewic? \v 15 Ëntö ka dhakö tye kï yer wie n'ölöth na boco manön obedo më dheo mërë, pïën ëmïö ën yer na boco nön ëk oumere ködë. \v 16 Ëntö ka ngat mörö mïtö kelo pyem ïë, wan epe kï kit na calö manön, ope thon ï kin jö k'Obanga n'oye Kiricito. \s Bal n'ödönyö ï Cem ka Rwoth \p \v 17 An acïköwu nakun thon atye kï köp mökö na an ba abino pwöyöwu ïë, pïën cökërëwu gin mörö ope ïë na bër, ëntö kelo bal këkën. \v 18 Köp më acël na an atyeko winyo ënë nï ka un ïcökërë kanya acël na calö jö n'oye Kiricito, apokapoka bedo tye ï kinwu ëka an thon aye köp nön, \v 19 pïën apokapoka myero obed tye ï kinwu, ëk jö na genere onen gïnï ökö kanya leng. \v 20 Ka ïcökërë unu kanya acël, nwongo ba obedo cem ka Rwoth ënë un ïcamö adyer, \v 21 pïën ngat acëlacël cakö camö cem mërë ökö, nakun jö mökö kec nekogï, ëka jö mökö mër ökö. \v 22 Un ba itye unu kï peciwu, kanya un ïtwërö cem kï math ïë? Onyo ïcaö unu jö k'Obanga n'oye Kiricito, nakun iketho unu lewic ï kom jö na ba tye kï gin mörö? Ngö na myero akob bothwu? Ïmïtö unu nï apwöwu? Ba abino pwöyöwu pï köp ni. \s Cem ka Rwoth \p \v 23 Pïën pwony na yam apwonyowu ködë, Rwoth ënë ömïa, nï, ï kiwor nön n'eketho örörö ï kome, Rwoth Yecu ökwanyö ogati, \v 24 ëka ï karë na dong öpwöyö, opoko ïë, ëka okobo nï, “Man ënë koma na tye pïrwu, tïm unu nï köman më po ködë pïra.” \v 25 Kömanön ka öcamö gïnï cem më kothyeno othum, ökwanyö ekopo ëka okobo nï, “Ekopo ni ënë cïkërë na nyen ï remona. Tïm unu nï köman ï karë kïbëc na un ïmadhö, më po ködë pïra.” \v 26 Pï karë kïbëc na un ïcamö ogati ni, ëka thon ka ïmadhö unu kï ï ekopo ni, nwongo itye unu ka tïtö köp më thöö ka Rwoth, naka ka ën bino dwogo. \p \v 27 Pï manön, ka dhanö mörö öcamö ogati ni, onyo ömadhö kï ï ekopo ka Rwoth ni, nakun kite mërë ba opore, nwongo ën ödökö abal më pyëdö kom kï remo ka Rwoth. \v 28 Dhanö acëlacël myero kono öngïrë kënë, na bara öcakö camö ogati ëka madhö ngö na ute ï ekopo nön. \v 29 Pïën ngat na camö onyo madhö nakun ba önïang na bër ï kom ngö n'ecwodo nï kom Rwoth, nwongo ën tye ka kelo ngölö köp ï kome kënë ka cë öcamö onyo ömadhö. \v 30 Manön ënë ömïö jö na pol kï kinwu görü ëka two gïnï, jö mökö thon öthöö gïnï ökö. \v 31 Ëntö ka onu ëtwërö ngölö köp ï kom onu kï köp n'atïr, onwongo ba ëngölö köp ï kom onu. \v 32 Dong ka Rwoth ënë ngölö köp ï kom onu, ën pwodo onu më pwonyo onu, ëk kür ëngöl köp ölöö onu kanya acël kï jö më lobo. \p \v 33 Pï manön dong, utmegona, ka un ïcökërë kanya acël më camö cem ka Rwoth onu, ngat acëlacël myero ökür awodhe. \v 34 Ka dhanö mörö kec oneko, myero ën kono ocem kï ï pacö mërë, ëk köp kür ölööwu ka ïcökërë unu kanya acël. Köp nökënë n'odong an abino yübö ka an athuno bothwu. \c 12 \s Mïc na Tipo Naleng mïö \p \v 1 Kobedi dong utmegona, köp ï kom mïc na Tipo Naleng mïö, amïtö nï inge unu na bër. \v 2 Ingeo unu nï, ï karë na un onwongo pod ibedo unu jö na ba ngeo Obanga, onwongo irwenyo unu ökö më wörö cal jwogi na ba twak. \v 3 Pï manön an amïtö ïnïang unu nï ngat mörö ope na Tipo k'Obanga mïö ën kobo nï, “Yecu ëlamö,” ëka ngat mörö ope na twërö kobo nï, “Yecu ënë Rwoth,” na path ka Tipo Naleng ënë mïö ën kobo. \p \v 4 Mïc tye na kothgï papath, ëntö Tipo acël nön ënë poko. \v 5 Tic tye na kothgï papath n'etio pï Rwoth, ëntö etio pï Rwoth acël nön. \v 6 Yodhi më tic tye na papath, ëntö Obanga acël nön ënë tio kï jïï ï yodhi kïbëc. \p \v 7 Dhanö acëlacël ëmïö mïc më Tipo më könyö jö nökënë. \v 8 Tipo Naleng mïö dhanö acël köp më ryëkö, Tipo Naleng nön mïö dhanö nökënë köp më ngec. \v 9 Tipo Naleng nön mïö yee both dhanö nökënë, both dhanö nökënë, Tipo Naleng nön mïö mïc më cangö jïï, \v 10 both dhanö nökënë ën mïö mïc më tio tango, both dhanö nökënë më twakö köp na calö adwarpïny, both dhanö nökënë poko kin cwiny na papath, both dhanö nökënë dhümö lëb na papath, ëka both dhanö nökënë më gönyö lëb na papath. \v 11 Ëntö Tipo Naleng nön ënë tio tic kï mïc ni kïbëc, ën poko mïc na papath both dhanö acëlacël kite na ën mïtö ködë. \s Kom acël kï dul na papath \p \v 12 Kom dhanö tye kï dul na pol na papath, ëntö dul na papath nön bedo dul kom acël. Ënë kom Kiricito. \v 13 Pïën onu kïbëc, Eyuda ëka jö Grecia, opii ëka jö na löörë kën-gï, onu ebatica ëka ëdökö kom acël ï Tipo acël nön, onu kïbëc ënywakö Tipo acël nön. \p \v 14 Pïën kom dhanö ba tye ïë dul acël këkën, ëntö tye ïë dul na pol. \v 15 Ka onwongo tyën jö kob nï, “An ba abedo dul kom pïën an ba abedo cïng,” manön ba mïö ën kwërö më bedo dul kom. \v 16 Ka onwongo ith kob nï, “An ba abedo dul kom pïën an ba abedo wang,” manön ba mïö ën kwërö më bedo dul kom. \v 17 Ka onwongo kom kïbëc obedo wang jö, onwongo ëtwërö winyo köp nïngö? Ka onwongo kom kïbëc obedo ith jö, onwongo ëtwërö ngweno pïny nïngö? \v 18 Ëntö kite na tye ködë, Obanga oketho dul na papath ï kom, dul acëlacël kite na ën mïtö ködë. \v 19 Ka onwongo gïn kïbëc obedo dul kom acël këkën, kom onwongo ba twërö bedo tye. \v 20 Na calö tye ködë, dul kom tye na papath, ëntö kom tye acël. \p \v 21 Wang jö ba twërö kobo nï cïng jö nï, “An ba amiti!” Wic thon ba twërö kobo nï tyën jö nï, “An ba amiti!” \v 22 Nakaka manön, dul më kom mökö n'ëthamö nï görü ënë dökï nwongo mïtërë rwök, \v 23 ëka dul kom mökö n'ëthamö nï dheogï ope ënë onu ëmïö wörö na pïrë tëk, ëka dul kom na ba nen na bër ënë eruko kï ruk na bër, \v 24 nakun dul kom onu na nen na bër ba dök mïtö gin mörö. Obanga örïbö dul më kom nakun mïö dheo na thwönë na löö both dul na dheogï nök, \v 25 ëk apokapoka kür obed tye ï kom, ëntö ëk dul acëlacël öpar pï dul kom awodhe. \v 26 Ka dul kom mörö acël tye ka rem, dul kom nökënë thon rem kanya acël ködë. Ka ëwörö dul kom acël, dul kom na papath kïbëc bedo kï yom cwiny ködë. \p \v 27 Dong un kïbëc ibedo unu kom Kiricito, ëka dhanö acëlacël kï kinwu obedo dul kom Kiricito. \v 28 Obanga oketho jö ni ï kin lwak jö n'oye Kiricito, më acël ëkwëna, më arïö edwarpïny, më adek epwonye, ëka jö na tio tango, ëka thon jö na tye kï mïc më cangö jïï, jö na twërö könyö jö nökënë, jö na tye kï mïc më tëla ëka jö na dhümö gïnï lëb na papath. \v 29 Jö kïbëc obedo gïnï ëkwëna? Jö kïbëc obedo gïnï edwarpïny? Jö kïbëc obedo epwonye? Jö kïbëc tio tango? \v 30 Jö kïbëc tye kï mïc më cangö jïï? Jö kïbëc dhüm kï lëb na papath? Jö kïbëc gönyö gïnï lëb? \v 31 Keth unu cwinywu më nwongo mïc na pïrgï tëk. \p Ëka dong an abino nyutho niwu yoo na bër na löö. \c 13 \s Mar \p \v 1 Ka an adhüm kï lëb jö nökënë ëka më k'emalaika, nakun ba atye kï mar an abedo calö ölang na kok rwök onyo agece. \v 2 Ka an atye kï mïc më twakö köp na calö adwarpïny nakun anïang müng, ëka atye kï ngec kïbëc, ëka ka an atye kï yee kïbëc, na an arömö köbö kidi na thwönë kany ökënë, nakun ba atye kï mar, an nwongo ba abedo gin mörö. \v 3 Ka an amïö jami kïbëc na an atye ködë both ëcan, ëka ajalö thon koma më awanga kï mac, nakun ba atye kï mar, ba bino könyöna kï gin mörö. \p \v 4 Mar dïö cwinye, obedo thon nyakïca, mar ba nyek, ba wakërë, \v 5 ba ger, ba rangö gin na makö kome kënë, ba ngöö pïöpïö, ba kanö gin na rac n'ëtïmö ï kome. \v 6 Cwinye ba bedo na yom ï tïm na ba tye atïr, ëntö cwinye yom ï köp na tye adyer. \v 7 Mar dïö cwinye ï jami kïbëc, yee köp kïbëc, tye kï gen ï karë kïbëc, dangö köp kïbëc. \p \v 8 Mar ba jik. Dwaropïny bino thum ökö, naka thon dhümö lëb bino jik ökö, ëka ngec bino jik thon ökö. \v 9 Pïën onu engeo dul mökö na nönök këkën, ëka edwaro thon dul na nönök, \v 10 ëntö ka gin n'opong obino, gin n'obedo dudul bino jik ökö. \v 11 Ï karë na an abedo athïn, atwak kamë athïn, athamö thama kamë athïn ëka apyem kamë athïn. Kobedini na dong atengo, awëkö kite më thino ökö. \v 12 Gin na onu ënënö ï caa ni, obedo calö cal na nen ribiribi kï ï kiyo, ëntö ï karë na bino anyim ca onu ebino nënërë wang kï wang. Kobedini an angeo dul mörö këkën, ëntö ï nïnö na bino anyim ca an abino bedo kï ngec kïbëc, kadï bed engea na bër. \p \v 13 Dong tye gin adek na bino bedo naka naka: yee, gen, ëka mar. Ëntö gin na pïrë tëk na löögï kïbëc ënë mar. \c 14 \s Mïc më dhümö lëb na papath \p \v 1 Yelere unu më nwongo mar, keth unu cwinywu thon më nwongo mïc më tipo, na löö kïbëc mïc më twakö köp na calö adwarpïny. \v 2 Pïën dhanö na dhümö lëb na papath ba twak kï jïï ëntö nwongo ën tye ka twak k'Obanga. Ngat na nïang ï köp mërë ope, nwongo ën tye ka kobo müng më Tipo Naleng. \v 3 Ëntö dhanö na twakö köp na calö adwarpïny, twak kï jïï nakun döngö yeegï, cükö cwinygï, ëka kweo cwinygï. \v 4 Dhanö na dhümö lëb na papath döngö yee mërë kënë, ëntö dhanö na twakö köp na calö adwarpïny nwongo tye ka döngö jö n'oye Kiricito. \v 5 An amïtö nï ïdhüm unu lëb na papath, ëntö na löö kïbëc an amïtö nï ïtït unu köp k'Obanga. Dhanö na twakö köp na calö adwarpïny pïrë tëk löö ngat na dhümö lëb na papath, thwara ka ngat mörö ögönyö both jïï gin na ën kobo, ëk ököny jö n'oye Kiricito më döngö. \v 6 Utmegona, ka an abino bothwu nakun adhümö lëb na papath, köny ngö na an abino bedo ködë bothwu, ka ba an akelo niwu köp mörö n'Obanga onyutho nïna, onyo ngec mörö, onyo köp mörö na calö më k'adwarpïny, onyo pwony mörö? \v 7 Naka thon gin n'ope kï kwö, na kok na calö pelu onyo adungu, ka dwönë ba winyere na bër, jïï bino nïang nïngö ï wer n'etye ka küdhö onyo n'etye ka göönö? \v 8 Ëka buruji, ka ba ëküdhö kï dwön më cwodo, nga na bino yübërë më cïdhö ï lwëny? \v 9 Ï kite acël nön, nga na bino nïang ï gin na un ikobo ka itye unu ka dhümö lëb na papath, nakun ikobo unu köp na ba ënïang ïë? Köpwu bino këth ï wi yamö ata. \v 10 Tye koth lëb na pol ï wi lobo na gïn kïbëc papath, ëntö ba tye mörö na tyën köp mërë ope. \v 11 Ka an ba angeo lëb dhanö mörö na tye ka twakö, an abedo na calö arok bothe, ëka ën thon bedo na calö arok botha. \v 12 Dong kömanön, un thon na calö iketho unu cwinywu më nwongo mïc më Tipo, tëm unu më löönö mïc na mïö jö n'oye Kiricito cung na tëk. \p \v 13 Pï manön, dhanö na tye ka dhümö lëb na papath ën myero ölëg both Obanga ëk ömïï ën mïc më gönyö ngö na ën etye ka kobo. \v 14 Pïën ka an alëgö nakun adhümö lëb, cwinya lëgö, ëntö nwongo thamana ba tïmö gin mörö ïë. \v 15 An atïm ngö kobedini? An abino lëgö both Obanga kï cwinya nakun alëgö kï thamana thon. An abino wero wer kï cwinya nakun abino wero kï thamana thon. \v 16 Ka in ïpwöyö Obanga kï cwinyi këkën, dhanö nökënë n'obino ï gürëwu twërö kobo “Amën” nïngö ï pwöcni ï kite mënë nakun ba önïang ï kom ngö na in ikobo? \v 17 Kadï onwongo ïmïö pwöc na bër, ba bino könyö dhanö nökënë ca më döngö kadï kïcël mörö. \v 18 An apwöyö Obanga pïën an adhümö lëb na papath na lööwu kïbëc, \v 19 ëntö ï gürë ka jö n'oye Kiricito an amïtö kobo köp mörö abic këkën kï thamana më pwonyo kï jö nökënë, nakaka kobo köp elip apar nakun adhümö kï lëb na ba ngere. \v 20 Utmegona, kür ibed unu kamë ëthïnö ï thamawu. Bed unu ëthïnö ï tïmö gin mörö na rac, ëntö ï thamawu bed unu jö n'otengo. \v 21 Yam ëcöö ï Cïk nï, \q1 “An abino twak kï jö më rok ni kï lëb na jïï dhüm ködë na papath \q2 ëka kï dhö Erok. \q1 An abino twak both jö ni, \q2 ëntö kadï bed nï gïn ba bino winyona,”\x - \xo 14:21 \xo*\xt Icaya 28:11-12\xt*\x* \q4 man köp ka Rwoth. \p \v 22 Manön nyutho nï dhümö lëb na papath ëmïö ëk obed anyuth both jö na ba oye Kiricito, pathï both jö n'oye, ëntö twakö köp na calö adwarpïny tye pï jö n'oye, pathï pï jö na ba oye. \v 23 Dong ka jö kïbëc n'oye Kiricito ögürë kanya acël nakun jö kïbëc dhümö lëb na papath, ëka jö nökënë na ba nïang, onyo jö na ba oye Kiricito obino ïë, gïn ba bino kobo nï un ipo? \v 24 Ëntö ka jö kïbëc tye ka twakö köp na calö adwarpïny, ëka dhanö mörö na ba oye Kiricito, onyo dhanö na ba nïang obino ï cökërë, ën bino nïang ï kom bal mërë pï gin na ën owinyo kï both jö kïbëc. Köp na jïï kïbëc okobo bino ngölö nïnë köp. \v 25 Müng na tye ï cwinye ebino kelo kanyalër, ëka bino ryebere pïny, wörö Obanga nakun tuco nï, “Adyer, Obanga tye ï kinwu.” \s Kite më wörö Obanga \p \v 26 Utmegona, ka ïgürë unu, dhanö acëlacël tye kï wer, ngat nökënë pwonyo, ngat nökënë kobo ngö n'Obanga onyutho nïnë, ngat acël bino dhümö lëb na papath, ëka ngat nökënë bino gönyö ngö n'ekobo. Ëntö jami ni kïbëc myero ötïmërë ï yoo na könyö döngö ka jö n'oye Kiricito. \v 27 Ka dhanö mörö dhümö lëb na papath, myero gïn obed jö arïö onyo jö adek, kür ökal wel nön, nakun eleo alea, ëka ngat mörö myero ögöny ngö na gïn kobo. \v 28 Ëntö ka ngat mörö ope na gönyö, myero ngat na mïtö twak kï lëb na papath nön ölïng alïnga ï ka gürë ka jö n'oye Kiricito, myero ötwak ën kënë ëka both Obanga. \p \v 29 Edwarpïny myero obed jö arïö onyo jö adek, ëka jö nökënë pimo köp na gïn tye ka kobo. \v 30 Ka cë Obanga onyutho köp mörö both ngat mörö nökënë n'obedo pïny ï kinwu, dhanö n'onwongo tye ka twak myero ölïng ökö. \v 31 Pïën un kïbëc ïtwërö twakö köp na calö adwarpïny nakun ileo unu alea, ëk jö kïbëc opwonyere ëka dök thon öcük cwinygï. \v 32 Ngat na tye ka twakö köp na calö adwarpïny myero ölöö mïc mërë më twak, \v 33 pïën Obanga ba obedo won arubaruba, ën obedo won kuc. \p Na calö jö k'Obanga na leng kïbëc n'oye Kiricito, \v 34 mon myero ölïng alïnga ka tye gïnï ï kin jö n'oye Kiricito. Ba eyeo nïgï më twak, ëntö gïn myero ömïrë ï thë löc kite na Cïk kobo ködë. \v 35 Ka cë gïn mïtö ngeno köp mörö, myero gïn openy cwögï kï pacö. Obedo lewic rwök both dhakö më twak ï ka gürë ka jö n'oye Kiricito. \p \v 36 Onyo ïthamö unu nï köp k'Obanga yam öcakërë kï bothwu, ëka dökï obino bothwu këkën? \v 37 Ka ngat mörö thamö nï ën ebedo adwarpïny onyo etye kï mïc mökö më Tipo, myero ën ongee nï köp na an acöö bothwu ënë cïk n'öya kï both Rwoth. \v 38 Ëntö ka ngat mörö ba oketho köp ni ï thama, ën thon ba ebino ketho thama ï kome. \v 39 Dong utmegona, keth unu cwinywu më twakö köp na calö adwarpïny, ëntö dhümö lëb na papath thon kür ïjük unu. \v 40 Ëntö gin mörö kïbëc myero ëtïm ï kite na bër, körë kï körë. \c 15 \s Cer ka Kiricito \p \v 1 Kobedi dong utmegona, an amïtö poono wiwu ï kom köp më Emuth na Bër na yam atïtö bothwu, na un dong ïgamö ökö, ëka thon icung unu ïë. \v 2 Pï köp më Emuth na Bër ni ënë ömïö ïlarë unu, ka dong ïmakö unu na tëk köp na yam atïtö bothwu, kono onwongo ba iyee unu nono. \p \v 3 Pï köp na an amïöwu na pïrë dit më acël, na an thon agamö kobo nï—Kiricito yam öthöö pï bal onu, nakun lübö Cöc na Leng na yam ëcöö. \v 4 Eiko ën, ëka ecero ën ökö ï nïnö më adek, nakun lübö Cöc na Leng na yam ëcöö. \v 5 Ën onen both Kepa, cë onen both ëkwëna apar arïö. \v 6 Kinge manön onen both utmego na löö mia abic wang acël, pol jö mökö kï kom jö nön pod tye gïnï na kwö, kadï bed nï jö mökö öthöö gïnï dong ökö. \v 7 Cë ën onen dökï both Yakobo, ëka both ëkwëna kïbëc, \v 8 cë ï ajiki mërë kïbëc onen botha thon, kadï bed nï an abedo calö ngat mörö n'ënywölö ï karë na ba opore. \v 9 Pïën an atïdï rwök kï kin ëkwëna kïbëc, n'onwongo ba apora nï ëk ecwoda nï akwëna, pïën yam ayelo jö k'Obanga n'oye Kiricito. \v 10 Ëntö pï kïca k'Obanga n'ömïa, ënë ömïö an atye kite na an aute ködë, ëka kïca mërë na ën ömïa onwongo ba obedo më nono. An atio tic na tëk rwök na löö jö nön kïbëc, kadï bed nï pathï an, ëntö kïca k'Obanga ënë otio köda. \v 11 Adyer kadï bed onwongo nï an onyo gïn, köp na wan dong ëtïtö, ënë köp na un iyee. \s Cer ka jö n'öthöö \p \v 12 Kobedi dong ka ëtïtö nï ecero Kiricito kï kin jö n'öthöö, pïngö jö mökö kï kinwu kobo nï cer ka jö n'öthöö ope? \v 13 Ëntö ka cer ka jö n'öthöö ope, cë Kiricito thon ba ecero. \v 14 Ëka ka Kiricito ba ecero, cë tïtö köpwa bedo na köny mërë ope, naka thon yeewu köny mërë ope. \v 15 Mëd ï kom manön, onu thon ebedo ecaden më twodo ï kom Obanga, pïën onu ëtwakö köp ï kom Obanga nï ënë ömïö Kiricito ocer kï ï thöö. Ëntö ka tye adyer nï jö n'öthöö ba ecerogï, cë Obanga ba ocero Kiricito. \v 16 Ka cero jö n'öthöö ope, cë nwongo Kiricito thon yam ba ecero. \v 17 Ka Kiricito yam ba ecero, cë yeewu köny mërë ope thon, nwongo pod itye unu ï thë bal. \v 18 Cë jö na dong öthöö gïnï na yee ï Kiricito nwongo orwenyo gïnï ökö. \v 19 Ka genwa ï Kiricito könyöwa ï kwö më karë ni këkën, cë nwongo ënënö onu kï kïca rwök na löö jö kïbëc. \p \v 20 Ëntö ï adyer mërë, Kiricito ecero dong ökö kï ï kin jö n'öthöö, ën tye na calö wi kac ka jö n'öthöö. \v 21 Pïën dhanö ënë okelo thöö, dök thon cer ka jö n'öthöö dhanö ënë okelo. \v 22 Kite na jö kïbëc thöö ködë ï Adam, kömanön thon jö kïbëc ebino mïögï kwö ï Kiricito. \v 23 Ëntö ngat acëlacël kï kakarë, më acël Kiricito, na ënë wi kac, ëka kinge jö ka Kiricito ï karë më dwogo mërë. \v 24 Cë ajiki pïny dong bino thuno, na Kiricito bino mïö ker ï cïng Obanga Apap, na nwongo dong otyeko türö kit löc kïbëc, twërö kïbëc ëka tëkö. \v 25 Pïën Kiricito myero obed ï löc naka wang n'Obanga oketho lang mërë kïbëc ï thë tyënë. \v 26 Langö n'ebino tyeko më ajiki ënë thöö. \v 27 Pïën yam ëcöö nï, “Obanga oketho jami kïbëc ï thë tyënë.”\x - \xo 15:27 \xo*\xt Jabuli 8:6\xt*\x* Ëntö ka ekobo nï oketho “jami kïbëc” ï thë löc mërë, cë nen kanyalër nï ba ëkwanö ën Obanga kikome n'oketho jami kïbëc ï thë löc ka Kiricito. \v 28 Ka dong etyeko ketho jami kïbëc ï thë löc mërë, ën Wod kikome thon ebino ketho ï thë löc k'Obanga ëk Obanga öcök jami kïbëc ï thë löc mërë. \p \v 29 Kobedi dong, ka cer ka jö n'öthöö ope, jö na dong ebaticagï pï jö n'öthöö bino gïnï tïmö ngö? Ka cer ka jö n'öthöö ope kadï thon kïcël, pïngö dong ebatica dhanö na kakargï? \v 30 Pïngö onu dong ebedo kanya rac caa kïbëc? \v 31 An athöö nïnö kïbëc, utmegona, manön akobo bothwu atïr, pï wakërë na an atye ködë ï Kiricito Yecu Rwoth onu. \v 32 Kadï bed yam alwënyö kï leeni na ger ï Epeco, kite na dhanö kobo nï, kit köny mënë n'anwongo ïë? Dong ka cer ka jö n'öthöö ope, \q1 “Eru ecemu ëka emedhu, \q2 pïën diki onu ebino thöö ökö.”\x - \xo 15:32 \xo*\xt Icaya 22:13\xt*\x* \m \v 33 Kür ïmïï ëbwölwu: “Woth kï jö na reco balö kite na bëcö.” \v 34 Dwog unu cen ï tham n'atïr ëka ïkwër unu bal ökö. Pïën jö mökö ba tye gïnï kï ngec nön ï kom Obanga. Akobo man ëk lewic ömakwu. \s Kit kom na dhanö bino cer ködë \p \v 35 Gwök onyo ngat mörö bino penyo nï, “Jö n'öthöö ebino cerogï nïngö? Kit kom mënë na gïn bino bedo ködë?” \v 36 In ïmïng! Kodhi na in ïcwö ï ngöm, ba twërö nwongo kwö wang n'öthöö kono. \v 37 Ëka gin na in ïcwö ënë kodhi nono, onyo kodhi kal onyo koth kodhi na path na ba obedo kom gin na donyo. \v 38 Ëntö Obanga mïö kom ï kodhi nön kite na yam ën öyërö ködë, kodhi acëlacël kï kit kothe. \v 39 Ringo kom gin na kwö kïbëc ba röm: Ringo dhanö path, ringo leeni path, ringo wïny path ëka më rëc thon path. \v 40 Dök thon kom më polo ëka më lobo tye, ëntö kom më polo tye kï dheo mërë na path, ëka kom më lobo thon tye kï dheo mërë na path. \v 41 Ceng tye kï koth dheo mërë acël, dwe thon tye kï dheo mërë na path, cër thon tye gïnï kï dheogï na path, ëka cër thon kitegï papath kï dheo na gïn mïö. \p \v 42 Obedo thon nï kömanön ï kom cer ka jö n'öthöö. Gin ëcwö obedo gin na thöö, ëntö ka ecero ba dök thöö. \v 43 Ëcwö na nwongo ope kï dheo mërë, ëntö ecero na nwongo dheo mërë dong tye, ëcwö na nwongo pod görü, ëntö ecero na nwongo tye kï tëkö. \v 44 Ëcwö na nwongo obedo kom më lobo ni, ëka ecero ën na nwongo obedo kom më cwiny. \p Ka kom më lobo ni ute, cë nyutho nï kom më cwiny thon ute. \v 45 Cöc na Leng kobo nï onu nï, “Dhanö më acël obedo Adam n'ödökö dhanö na kwö.”\x - \xo 15:45 \xo*\xt Acaki 2:7\xt*\x* Ëntö Adam më ajiki ödökö tipo na mïö kwö. \v 46 Ëntö kom më tipo ba öcakö bino ëntö kom më lobo ni ënë öcakö bino, cë dong kom më tipo bino kï körë. \v 47 Dhanö më acël ecweo kï kom apua më lobo, ëntö dhanö më arïö na ënë Kiricito öya kï ï polo. \v 48 Jö më lobo cal gïnï kï dhanö n'ecweo kï kom ngöm më lobo, ëka jö më polo cal gïnï kï dhanö n'öya kï ï polo. \v 49 Dong kite na yam onu eruko cal ka dhanö n'ecweo kï ngöm më lobo ni, kömanön thon onu ebino ruko cal ka dhanö n'öya kï ï polo. \p \v 50 Man ënë ngö na an akobo bothwu, utmegona, nï gin na tye kï ringo kom ëka remo ba twërö leeno ker k'Obanga. Ëka gin na töp ökö thon ba twërö leeno gin mörö na ba töp. \v 51 Winy unu müng nï: Pathï nï onu kïbëc ebino thöö, ëntö ebino lökö onu kïbëc ökö— \v 52 pïöpïö pï karë na nönök mörö këkën, na calö wang na ryapi ëka ka buruji më ajiki bino kok, pïën buruji bino kok, ëka dong ebino cero jö n'öthöö ökö na ba dök bino gïnï thöö, cë ebino lökö onu thon. \v 53 Pï kom na töp myero orukere kï gin na ba töp, ëka gin na thöö myero orukere kï gin na ba thöö. \v 54 Dong ka gin na töp orukere kï gin na ba töp, ëka gin na thöö thon orukere kï gin na ba thöö, cë bino nyutho köp na yam ëcöö nï bino cobere kakarë nï, \q1 “Thöö dong ëmwönyö ökö ï löc.”\x - \xo 15:54 \xo*\xt Icaya 25:8\xt*\x* \q1 \v 55 “In, thöö, löcni tye kwene? \q2 In, thöö, kwirni tye kwene?”\x - \xo 15:55 \xo*\xt Kocea 13:14\xt*\x* \m \v 56 Kwir ka thöö ënë bal, ëka tëkö më bal ënë cïk. \v 57 Ëntö pwöc myero obed both Obanga na mïö onu löc pï Rwoth onu Yecu Kiricito. \p \v 58 Pï manön, utmegona më amara, cung unu na tëk abonge gin mörö na yengowu, mëdërë unu thon kï tic ka Rwoth nïnö kïbëc, nakun ïnïang unu nï ï Rwoth onu, yelerewu pathï më nono. \c 16 \s Mïc më könyö jö k'Obanga \p \v 1 Dong na makö köp më jwoko lïm më könyö jö k'Obanga na leng, kite na calö acïkö jö n'oye Kiricito na tye ï Galatia, un thon myero ïtïm unu nï kömanön. \v 2 Ï nïnö më acël kïbëc më cabït, dhanö acëlacël kï kinwu myero opok lïm mökö oketh path, nakun lübö kite na ën onwongo ködë. Kür dök ïküra unu naka ka an athuno kunön ëka ïcak unu ajwok. \v 3 Ëka ka an athuno bothwu, an abino mïö waraga më nyuthere both jö na un ïyërö ëka më orogï kï mïc na mewu yo Jerucalem. \v 4 Ëka ka pore nïna më cïdhö, cë gïn twërö woth köda. \s Köp ka Paulo më ajiki \p \v 5 An abino lïmöwu kinge wok kï Macedonia, pïën an atye ka yübö më wok kï ï Macedonia. \v 6 Ï karë mökö gwök onyo an abino bedo bothwu pï karë mörö onyo an abino bedo kunön pï karë më ngïcö pïny, ëk ïkönya unu ï wothna kanya an abino cïdhö ïë. \v 7 An ba amïtö nï anënwu kobedini, ageno nï an abino bedo bothwu pï karë mörö, ka Rwoth oyeo. \v 8 Ëntö an abino bedo ï Epeco naka ï nïnö më Pentekot. \v 9 Dholokek na lac më tic etyeko yabö ökö nïna, kadï bed nï jö na pol tye ka pyem köda. \p \v 10 Ka Timoteo obino, nën unu nï ba obedo kï lworo mörö ï karë na ën tye ï kinwu. Pïën ën tye ka tio tic ka Rwoth, kite na an atye ka tic ködë. \v 11 Ngat mörö kür ökwër ën, ëntö köny unu ën, ëk owoth kï kuc ka ën tye ka dwogo botha. An atye ka kürö ën më dwogo botha kanya acël kï utmego. \p \v 12 Kobedi dong köp ï kom ömïn onu Apolo, an akwaö ën më bino lïmöwu kanya acël kï utmego nökënë, ëntö ën onwongo ba mïtö bino ï karë nön, cë bino bino ka karë na bër onwongere. \s Köp më ajiki \p \v 13 Bed unu na wangwu thwolo, cung unu na tëk ï kom yeewu, bed unu cwö na cwinygï tëk, cung na tëk. \v 14 Tïm unu jami kïbëc kï mar. \p \v 15 Ingeo unu nï Citipwanu ëka jö më ödë ënë öcakö gïnï dökö jö n'oye më acël ï lobo Akaya, dök thon öjalërë gïnï kën-gï më tic pï jö k'Obanga na leng. Dong akwaöwu utmegona, \v 16 më bedo kï winy bothgï ëka kï jö nökënë kïbëc na yelere gïnï më tic kanya acël ködgï. \v 17 Cwinya onwongo yom ï karë na Citipwanu, Porotunatuc ëka Akaika othuno gïnï, pïën gïn obedo ka mïö köny n'onwongo un ipe kany më mïö. \v 18 Gïn dong okweo cwinya ëka cwinywu thon. Myero ïmïï unu pwöc both koth jö na calö man. \s Moth më ajiki \p \v 19 Jö n'oye Kiricito na tye gïnï ï lobo Acia omothowu. Akwila ëka Piricila omothowu gïnï kï cwinygï kïbëc ï Rwoth, kanya acël kï jö n'oye Kiricito na cökërë gïnï ï ödgï. \v 20 Utmego kïbëc omothowu. Mothere unu kï moth më mar. \p \v 21 An, Paulo, acöö moth ni kï cïnga kikokome. \p \v 22 Ka ngat mörö ba marö Rwoth, cen myero ömakï. Rwothwa, bin! \p \v 23 Kïca ka Rwothwa Yecu obed kodwu. \p \v 24 Mar na mëga obed bothwu kïbëc ï Kiricito Yecu. Amën.