\id PHP  
\h Pilipi 
\toc1 Pilipi 
\toc2 Pilipi 
\toc3 Pilipi 
\mt1 Pilipi  
\ip Krei mutnu makden la Pilipi, de jema'at mak kala' ulu maka Paulus ha narir ulga la'a Eropa. Pilipi di de gen miak kden la Makedonia la Propinsi ida la'a hairi Roma. Horta Paulus la'a jema'ata Pilip di, de la ler de de Paulus etla roma nhio'la ralamni. La' ler de de Paulus ralamni nmolu-nhelma yoma mak ktulla-kar lia Kristen kreini re er mak ktot owa'an Paulus la yahuri-yawo'ora. La' hade ho'mana Paulus horatni di, de nodia muki-hepru me npenpuen lia ga'a. Hya'a nrei pia emkadeno? Hadoma edonna nariei mere la' yoma Paulus pesiayni narur lia Yesus Kristus.  
\ip Paulus nal horat de yoma onnila e niwa nwak kalwieda la krei mutnu mak kden la Pilipi re, yoma ira paro'onni mak ha ra'enyatu re, de Paulus nlernana re. Ne la' horat di wal piede e nahmuakur pa nhopna rler la ga'a ne rparan pia rtutrier yatehra pa yana rwalera. Nwak pa yan memmemna ratulu-rapetna emekwalia Yesus hi'ini-yapni ne yanpa rwarora-rwalai niana tulu-petna la inonni, ne yana rwaror to'a inon wamueheni. Nwagahniorta la ira yoma la'a Uplerlawna kalwiedni pede ror wutga Yesus rla' lir ida. Yoma edonna la' ir ya'unni-yamta'atni la kreini-iskolli maka ha ror taru-rtatar targ oleka la riora-liai agama Yahudi, mere onnila irpesiay oleka Yesus. Paulus nhaur walia la horta ralamni pa niwra mak ktulliawna-kwelwierta, de totpena itat niohora memna Yesus Kristus, me itor Yesus tla' ihru ida-ralm ida.  
\ip Horat di lie'erni nakot nohora lirni onni de la'a yahe'i-yahepru, edonna nwadura la lir ida, me edonna rwalera la'a riy Kristen mak ktikil rer lia pesiayni la'a Kristus, me la mormiorni la Kristen yala'ani. Horat di de ntut wualia Paulus ralma dnienrerni la krei mutnu makden la Pilipi.  
\is1 La' Puk di de e rakot nohor emkadille:  
\io2 1. La' mulaliaini (1:1-11)  
\io2 2. Paulus ilu-wniehwa wamueheni (1:12-26)  
\io2 3. Riy Kristen mormiorni onni (1:27-2:18)  
\io2 4. Wniarekna la Timotius nora Epafroditus (2:19-30)  
\io2 5. Pniolliohora la tungkuru-tungkuru mak edon kaplola re (3:1-4:1)  
\io2 6. Paulus nano'a-na'atga mutwualli la' Pilipi (4:2-20)  
\io2 7. La' hohoni (4:21-23)  
\c 1  
\s1 Paulus nwak kalwieda  
\p
\v 1 A' di Paulus mak kal horat di tiy miy, ina-nara ama-hyali mak kla' olek la Uplerlawna mutnu, miy hononmi makden la Pilipi me mak kor oleka Kristus Yesus kla'a lira ida. Ina-nara mak khima-kre'a jema'ata nora o'ta-mata krei la'pa makpesiay hononmi! Paulus agora Timotius makhi' Kristus Yesus li'irnu-hopopanni  
\v 2 ampak de Uplerlawna it Amlawanni de Nora Itmatromni Yesus Kristus pena ed mak kala ra'ani-pallu me kalwieda-paitiota tiy miy.   
\s1 Paulus nsumbain la makpesiay  
\p
\v 3 Nhi'inde aghoratrer miy, de a'u'uli-uwedia Uplerlawna mak akola tieru-gawur nehla, onnila miy pesiaymi.  
\v 4 Nhi'inde asiumbain rer miy hononmi de agodia ralma hepuepru.  
\v 5 A'u'uli-uwedia Uplerlawna yoma la' ler mak na'nama mpiesiaya pa nma nte' nan la' ler di, de miy e mhima-mrie' olek a' pua takot nohora Uplerlawna Kot Kalwiedni la'a Yesus.  
\v 6 Uplerlawna Nmeh'a ed mak Nkar lia miy ralammi. Ne apuesiay wialia, de hota E' ed mak Nkar lia miy ralammi pa nodi liarni la' pa la nte'ela' ler maka Kristus Yesus Nawal pia Nmai.   
\p
\v 7 Plol toto'a atiarga ralma yahepru to' la'a miy, de lol talanni. Yoma miy hononmi er mamain la a ralmu. Yoma la'pa adien la roma nhio'la pa awualeran pa a'ukot nohora Uplerlawna Kot Kalwiedni la'a Yesus de naplola, de miy hononmi mhima-mrie' a' pua akari kniar di, maka Uplerlawna Nara'a-napal mai a'u.  
\v 8 Uplerlawna Nat niohora de a'g e giwa muai tiy miy die ne asiayni miy, emekwalima Kristus Yesus ralma kalwiedni tiy miy wiali.   
\p
\v 9 Asiumbainia miy de, de awuak de ralammi naple'er la Uplerlawna Nora it rimormior wialli ne ralma-riormi mana naplahwa me nhioratmi mana namtemtemna la genni.  
\v 10 La'pa emkade de hota miy miatu mpialir oleka samomuounu ne hota miy mormiormi mana nmou-nwitna totpa mikleha do'a-hala kuku' eti la'pa ntutu-nte'ela lerni la' Kristus Nawal pia Nmai.  
\v 11 Hota Kristus Nkar lia miy ralammi pede, mormiormi-dardiarmi penpuenu-nanah samomuou meman la nhiolmi-lietmi ilu-wniehwami pede mak kamkeka nhiolmi-lietmi re hota rodia ya'uli-yawedi la'a Uplerlawna-Mempulwatnu.   
\s1 Itmormior die totpa itora Kristus tla' ihru ida-ralm ida me totpa Nlernana ya'uli-yawedi  
\p
\v 12 Ina-nara ama-hyali miy hononmi, agiwra miatga de kropna-krieutu mak aliernan oleka di, edon rla' oruli-augewat la a'ukot nohora Uplerlawna Kot Kalwiedni la'a Kristus Yesus. Mere rwaldioinia la de, hare honona de, ed mak katota-kariei pia rira liawanni ratlina la' Kot Kalwied de.  
\v 13 De kropna-krieutu mak aliernan oleka nhi'nande riy makodi keki-rautu mak katiaka ray romni, me riy dom pali mai let di, rat momuoga la'a Kristus kniarni rerieini pede alia'a roma nhio'la.  
\v 14 Me la'a a rerie'yu la' roma nhio'la, pede makpesiay oleka Kristus harahu mana yeher to'ola pesiayni raruri owa'an la Orgahi-Orha'a pede rparan pia rakot nohora Uplerlawna lirni, de edon rwadura.   
\p
\v 15 Plola la riy dom e rakot nohor wali Kristus, yoma la' ir ralamni ramehra, riwra totpena riy ratlin la ira wniatutnu pa edon ratlin mai a'u. Mere la'a dom pal die, rakot nohora Kristus yoma ralamni raplele'era mai a'u.  
\v 16 Riy mak emkare de, rakot nohora Kristus yoma ir ralamni kalwieda mai a'u. Iratga de Uplerlawna ed mak ktut a' pua a'g ed maka ktutga talla Kot Kalwied la'a Yesus, de naplol memna.  
\v 17 Mere riy dom to' de rakot nohora Kristus de ralamni nkoili. Rakot nohora de rtot to' inon wamueheni. Rwarora de talan di ed maka hota kod a lia klieratni la'a roma nhio'la ralamni.  
\v 18 Mere emkadella wa. Yoma hota emkameni ho'mana la'pa ralamni raple'era onde ralamni rkoili ho'mana hota Kot Kalwiedni la'a Kristus de rakotkot lola pa nodi liarni pede a'uhepuepur nohora.  
\p Ne hota a ralmu nahepuepru pa nodi liarni.  
\v 19 Yoma agat niohora hota la'a miy sniumbainmi me la' walia Nhiw Lululli maka Yesus Kristus Nala de tultulanni mai a'u, de kropna-krieutu maka aliernan oleka di, hota nhi'nande alier la yamori-yalewna.  
\v 20 Maka a ralmu nmormior lia, me agha'ara a ralmu de totpena yana a'uwlar dioinia a knia'ru. Rwaldioinia owa'ana de agha'ara a arnu, totpena la'a lera-lera emkade mamain pa nodi liarni aliernana talan pa apuaran lia pede a ru'ru-la'yu honona la'pa amuati-muor miana alier pa alia'a totpena Kristus Nlernana ya'uli-yawedi.   
\p
\v 21 La a mormio'ru ralamni de hornama agor Kristus mla' ihru ida-ralm ida me a hihi'u-yapya'pu nodi ya'uli-yawedi la E'a. Ne la'pa amuat die a'untu hade yoma agor Kristus plola pa mden wutu.  
\v 22 Mere hota la' a mormio'ru mai nohkeran di pa akar lia Kristus kniarni ralamni, pede a'uplin niohora hameni maka awualiri.  
\v 23 Hota e rhed a' liola talla woru. Awuak de amuati totpena ultarga nohkeran di pa a lia gora Kristus, yoma samomuounu inhatte!  
\v 24 Mere hota miy rerieimi de ndella pa samomuounu de adien nek la nohkeran diwa.  
\v 25 Apuesiaya hade emkade. La' hade pede agatga de hota agora ina-nara miy hononmi, totpena aghima-rie' miy pia miruri-milai me yeher to'ola mihepru la'a pesiaymi la' Itmatromlawanni ralamni.  
\v 26 De la'pa hota a'uwal tiy miy die, mihepuepur nohora a'u, yoma Kristus Yesus Nolin doini a' pua arie' teman la miy.   
\p
\v 27 Hornama dodo'ondi de miy mormiormi die mliernohora hya' maka ha rakot nohora la' Uplerlawna Kot Kalwiedni la'a Kristus, totpa la'pa arie' teman tiy miy, me edonna, a'utlin de mimtiutrier tiertehra la ihru ida-ralm ida pa mriewre'wa miod niana Kot Kalwieda-Paitiota maka mpiesiay olekwa.  
\v 28 Mlier la ga' de yan mimta'ata arwalmi. La'pa mhi' emkade, de hota iratga, de hota rler la matmiati-molmuolu plalahwa pa rrinnia la ai mormiori ralamni. Mere miy di die hota miatga de, hota Uplerlawna Nmeh'a neka Namori-nalewan miy.  
\v 29 Uplerlawna ed mak kala kalwieda-paitiota tiy miy pia mpiesiay Kristus, me mak kal kalwieda-paitiot pa mlier wal lia kropanni-krieutnu onnila E rerieini.  
\v 30 La' hade pede dodo'ondi de mliernohora olek a' pua mlier la kropna-krieutu, de arwalmi rhi' oruli-augewat la Uplerlawna Kot Kalwiedni la'a Kristus, emekneka rhi' olek a lia ler mak adiella Pilipi, de mieh'a mimkeka, ne emekneka dodo'ondi rhi' owa'an la let di pa mitlin nohora.   
\c 2  
\s1 Tlernohora Yesus nhiolli-lietni pa tlola yawa  
\p
\v 1 Kristus Ntutga ralam kalwiedni mai ita, ne itahepru yoma Nara'a-napalga ita. Enhi' aruri it pesiayni, me itora Uplerlawna Nhiw Lululli tla' ihru ida-ralm ida.  
\v 2 La' hade pede dodo'ondi mhi' teka a ralmu pa nkalwied nohora hihi'imi-yapyapmi rina. Mmior nohora mlia'a ihru ida-ralm ida, idma ntulla-nsayni ida me mlia' lir ida la hya'-hya' to'owa.  
\v 3 La'pa mhi' hadom de yana mtiot to' inon wamuehemi. Ne yana mitulu-mipetna inonmi. Mere mpialdioinia totpena rima-rima natu nhu'ru-nhelam lol yawa ne natga de mutwualli ed maka samounu rehia.  
\v 4 Mimkek la rira kleheni-larni de emekwalia mimkek la inonmi.   
\p
\v 5 Mhioli-mliet de mliernohora Kristus Yesus wniehwani-liakatni.   
\q1
\v 6 La'awa plollolli de E' de emekwalia Uplerlawna, mere E' edonna Nala hadella hautu pa Namtatna pit niohora.   
\q1
\v 7 Mere nwaldioinia de Enolin doinia hare honona, ne Nhi'a inonni de emolmolla ata-wa'ara lili'iru-hopopna ida. Emekwalimde rimormiori mak itamkek memna.   
\q1
\v 8 Natu Nhu'ru-nhelma, pede Nwo'la-nlekur de Nlernohora Uplerlawna ralma-riorni pa la'pa Nala inonni pa rwenna. Ne matmiatni meman nek de emolmolan neka riy mak klernana nhiorghala-wniaghala la auwlakra (salipa) hananni.   
\q1
\v 9 La' yoma Kristus hihi'ini-yapyapni de nla' Uplerlawna ralamni, pede Uplerlawna Nran tutulga E'a totpena ra'uli-rwedi E'a, ne Nal walia pa Ntorna-nrautia plola-mneha maka katulu-kapetna la'a hare honona.   
\q1
\v 10 Pede hota riu'u-tniowra la' Yesus di de hanek-harahu wuawannu mak kdella Ilyamou-Watyatoha me mak kdella nohkerna wawannu. Ne la'pa makden la noha wikni-ray gerni mana rru' pua ruhulia idamni me rwaltior pa rram la lia'arni.   
\q1
\v 11 Hota honona re rru'u-rtowar pa rhoi lia Yesus Kristus kotni me rwet la nanni, de riwra E' de Orgahi-Orha'a Itmatromlawanni. La' hade pede Uplerlawna-Mempulwatnu makla' Am la Yesus hota Nlernana ya'uli-yawedi.   
\s1 Hita-repra emolmolla ai mormiori lelera la nohkerna wawannu  
\p
\v 12 Yesus Nhu'ru-nhelma pa Nlernohora Uplerlawna wniarorni la'pa Nmati. La' hade pede ina-nara mak kden la a ralmu, miy hononmi la'pa emkamenila mhiu'ru-mhielma, mitlina-mitailia Uplerlawna la' lera itden wut mua'ta de, emkade wali hota miy hononmi miodi ralam ya'unni-yamta'ata pa mpialeran toto' memna totpena hihi'imi-yapyapmi rla' Uplerlawna ralamni, emekneka riy mak Uplerlawna Nalewn oleka rhi' nana. Miatu mhi'a-myapia emkade la ler maka itden wut mua'ta, ne reriehenu meman la mak dodo'ondi, it idma olieta la ida.  
\v 13 Yoma Uplerlawna ed maka Nmeh'a Nkar lia miy ralammi totpena miwra mhi' hihi'a-yapyapi mak klernohora E ralma-riorni me Ntulan miy totpena mhi' nana re.  
\v 14 La' hade pede la' mormiormi-dardiarmi honona de, yana miy idma nkunu-nkehena ida, me yana mihuri-miwo'ora.   
\p
\v 15-16 Mhi' emkade, de emekwalima mtiutg oleka Uplerlawna upni-a'nani mormiorni-dardiarni, momuounu-witwitanni, me nhiolli-lietni mak kakleha do'a-hala kuku' eti mak kmor lia plol wawna la'a riy yatyata-halala ha rden la. Mhi' inonmi pa emekneka ai mormiori mak kodia lelerni la' noha wawannu pa mikot nohor ir la kot mak kodia mormiori-dardiari. Hota la' miy mormiormi mak emkade de, aghi'a la' a nhiaparge'nu pa uhepur nohora, la' lerni la Kristus Nawal pia Nmai. Hade edon nhala mere naplol toto' meman la, de a liwtu-odwu mak kodia hini-turnu.  
\v 17-18 Yanpa hota rwen a'u, ne a ra'ru hota nwalia emeka hoihoi-tantiani la' Uplerlawna. La'pa ha yala'ani emkade a' muana u'uli-uwedia Orgahi-Orha'a. Emekwali a'u, de miy miana mpiesiay matmiati Yesus pede mial oleka inonmi tetema la' Uplerlawna totpena mimliernohora E ralma-riorni, nhi'nande a'u'uli-uwedia Uplerlawna. Ne miy miana mi'uli-miwedia Uplerlawna la' hari honona, pede agor wal miy pia tler la he'i-hepru.   
\s1 Timotius nora Epafroditus  
\p
\v 19 Agha'ar a arnu la' Itmatromlawanni Yesus himni-re'eni mai a'u pa alieretniekla gala Timotius pa ntiy miy die, totpa nakot nohor a'u totpena mlier la ralma hepru. Ne la'pa nmai owa'ana, de alier la ralma hepru la miy kotmi mai a'u.  
\v 20 La'a Timotius nanpena agora de ihru ida-ralm ida, pa plol toto' meman la' amparora miy hononmi kalwiedmi.  
\v 21 La' mutu korni de rmakokan nohor to'a inon wamueheni ne edon rhe'du nana Kristus Yesus ralma-riorni.  
\v 22 Mere miy hononmi orgahami mimkek walia Timotius kalwiedni. Nor a' pua ampaliewan la kniarni pa amakot nohora Uplerlawna Kot Kalwiedni la'a Itmatromlawanni, de amro'a emolmolla riy id nor amni.  
\v 23 La' emkade pede agha'ar a arnu la Orgahi-Orha'a, de la' ler meni hota agat niohora hota rolin doin a lia roma nhio'la me edonna, nanpena agal Timotius pa ntiy tieman tiy miy die.  
\v 24 Apuesiaya hota la' Itmatromlawanni sniayanni hota edonna nalo'on wali ne amuai tieman tiy miy wiali.   
\p
\v 25 Ne la'a it mutwualli Epafroditus maka miy mhiopan pa nma nhima-nre' a'u, de awuarora la samomuounu de atiutmuat owa'ana pa nawal tiy miy die. Enre' olek la a' pua ampaleran wut lia a knia'ru, me nkar lia Uplerlawna kniarni ralamni emolmolan neka riy ida mak ka'ara pa natu natahan ralamni la'a hya'-hya' to'owa.  
\v 26 Eniwra nwatrom miy hononmi ne ralamni nmolu-nhelam doin la yoma mliernana oleka e kotni de enamehra.  
\v 27 Plol toto'a de la' enamehra, me trema-trema nmati. Mere Uplerlawna sniayanni pa Nhi' kalwieda. Nhi' kalwied e' de, Uplerlawna Nsayni wali a'u totpena yana a ralmu nmawal doin la e'a.  
\v 28 La' hade ed maka a ralmu napranran pa aghopan pa enawal tiy miy totpena mihepur nohora, ne a ralmu mana namtiertiernu.  
\v 29 Awuak pa miora Epafroditus di mpiatrom de mihepuepru nohora maimiaini, emeknekama riy id nor wuiliodan walli la'a pesiay ida la Itmatromlawanni. Miatu mi'unni-mimta'ata he'a-he' to'a, emekwalia Epafroditus.  
\v 30 Yoma nhi'pa nmat lia' ler maka nkar lia Kristus kniarni rerieini. Edon namta'ata matmiati mere nkeni matmiati la' gaini totpa nhima-nre' a'u la Pilipi miy nanmi wawannu.   
\c 3  
\s1 Mak ktulliawna-kwelwierta, de totpena itat niohora Yesus Kristus Itmatromlawanni  
\p
\v 1 La'pa a li'ru korkorni de ina-nara ama-hyali mitlina, miy hononmi mimuki-mihepru yoma miora oleka Itmatromlawanni mlia'a ihru ida-ralm ida. A ralmu edon nwerta pa a'ukot nohora owa'ana la hya' maka a'ukota la' horta ralamni, la tiy miy lia ler maka itto'or la de. Yoma la'pa mliernohor a li'ru de hota riy ta'en niana rhi' yatyatni tiy miy.   
\p
\v 2 Miy hononmi mitlina. Mi'ereram toto' meman la riy maka kwo'la-klekur la yatyatni-halalli. Emekto'a riy ida mak kiwra ndawra riy inonni, de ir riwra rhi'a yatyat tiy miy pia riwra miy di de rsunta plein nampena mlia' Uplerlawna limni ralamni.   
\p
\v 3 Plollolli de it di neka, maka kla' olek la Uplerlawna limni ralamni. Ir de edonna. Yoma it edon tsi' emeka hare pa tsunat to' it inonni mere it illu-wniehwani emeka riy mak kla' olek la Uplerlawna limni ralamni pede tkola tieru-tawur nehla la Uplerlawna, de Uplerlawna Nhiw Lululli Ntulan mai ita. Ne ta'uli-tawedi Kristus Yesus yoma Nmeh'a neka Nkar lia it ralamni. It edon tsa'ar it aranni la rimormiori ita pa todi it la mormiori-dardiari.   
\p
\v 4 A'g edon wuarora emeka wniatikilgeni, hya' maka nohkerna gahani pa alier la Uplerlawna limni ralamni yaho'ma nohkerna gahani harahu rehi etla mai a'u. Yanpa riy dom to'a rwarora de hota rha'ar aranni la' inon wamueheni me hihi'ini wamueheni. Mere a' di de urehi momuou ir honona. Mitlina!  
\v 5 A i'nu ntor a lia noha wawannu pa a le'ru wo'awa dewade rsunta a wua. A' di Israel (Yakopa) upni-a'nani. Benyamina Ibrani mniotni rarni e nakpalpala a rernu. A' di Ibrani molanni a'u. Rakot nohor la nhiu'ru-nhielma la' agama deullu-tatarni la Yahudi, de a'g ed maka kler la Parisi mutnu temanni.  
\v 6 Awualeran meman totpa agodi Musa deullu-tatarni la ga'a pa umuki-uma'ala makpesiay Yesus. Yoma awuarora de makpesiay re rhopliala Musa deullu-tatarni. La'pa rakot nohora nhiu'ru-nhielma la Yahudi deullu-tatarni de, ta'en niana riy raklak a'u yoma aliernohora Musa deullu-tatarni honona.   
\p
\v 7 Mere hari honona maka ululu de awuarora kodi unut mai a'u, de la' dodo'ondi de agatga de hamamuamua re, yoma agiwra gat niohora Kristus totpa gora mla' ihru ida-ralm ida.  
\v 8 Rerehniana, haneka-harahu wawannu mak umkeka re agatga de edon rod unut mai a'u, yoma maka awuarora ri de tulliawna-welwierta, de totpena agat niohora Kristus Yesus a Matromlawnu. Hade pede agolin doinia haneknek wawannu. Awuaror la' hare honona re, de emeka haga'u-hamda'ara, totpena aliernana Kristus.  
\v 9 Ne plol toto' meman pa agora Yesus de mla' ihru ida-ralm ida. Loi-talla plola la' Uplerlawna de a'g edonna liernohora agama deullu-tatarni. La' taliorta-lakatrai (loi-talla plol de) ha nwatiawua Uplerlawna, yoma onnila tpesiaya Kristus. Emkade mamain pa la' Uplerlawna yamkekni de a lia riy mak kden la plol wawna la Uplerlawna ralma-riorni.  
\v 10 Mak agiwra gatga la' ihrieherni memna (plollol memna), la' totpena agat niohora Kristus, de totpa plolli-mneheni mak kamoria E' la'a matmiatni ralamni de nkar lia a ralmu. A'g edon umta'ata lier la kropna-krieutu emeka Enlernana, ne a'g edon umta'ata pa emek E' pa lier la matmiati-molmuolu ralamni.  
\v 11 Yoma apuesiaya de hota amueh'a nek de ramoria a lia matmiati ralamni.   
\s1 La it pesiayni de itwaleran emekneka mak kawlari ida  
\p
\v 12 Plollolli de a nhio'lu-lie'tu wniehwa-liaktu edon naplol ma'ta la genni mere agodi lia'ru pa lier la ga'a totpena emekto'a riy ida nwarui-nwate'la siewa ida, de awualeran pa totpa agor Kristus Yesus mla' ihru ida-ralm ida. Yoma hade mak kariei pia E' orgahani Nwarui-nwate'la nan a' pua Nhi' a lia gahani.  
\v 13-14 Plola la ina-nara miy hononmi de, a'g e edonna wuaror la' a nhio'lu-lie'tu wniehwa-liaktu naplol meman ma'ta. Mere hota aghi' owa'an emkadi. De emolmolan neka mak kawlari ida nhortaplinga hya' maka nhoitio'or la, pa nwaleran pa nhapartiklia maka nhokra. Emkade walia a'uwlari mamain pa gharan rer nian hohoni totpa plol toto'a a wniehwa-liaktu de emekwali Kristus wniehwani-liakatni. La' hade pede Uplerlawna hota Npol a' pua agor wut la E' la Ilyamou-Watyatoha pa nodi liarni, onnila Kristus Yesus hihi'ini.   
\p
\v 15 Dodo'ondi de, it hononit de mak lokmera-papay atia'a ita la' it pesiayni, hota itsi'a-tyap emek na'nama a'ukota oleka re. Mere la'pa la' miy die, miy wniarormi dom to'a, pena Uplerlawna ed maka Ntutga a li'ru ri raplola.  
\v 16 Hornama it tlernohor talan maka Uplerlawna Ntutg oleka mai ita.   
\p
\v 17 Ina-nara ama-hyali miy hononmi, awuak de mliernohor a'u. Ne amal olek walia loi-talla plollola pa mlina-miat reria riy mak klernohora talan mamni.  
\v 18 Mliernohor ami yoma riy liawanni rahmena ratlina-ratailla wniatutu la'a Yesus Nmat lia auwlakra hananni la'a it do'oni-halli rerieini. Lera-ler a'ukot oleka hadi tiy miy wia. Ne la' ler di de ukot owa'ana de ako'a-kakur nohora.  
\v 19 Rimormiori mak emkare de, hota la' hohoni dewade rler la matmiati-molmuolu plalahwa pa rrinnia la ai mormiori ralamni. Yoma ratulu-rapetna inonni la'a ir hihi'ini-yapyapni mak kodia molmola-mama'a. Ir rhi' neka yatyatni-halalli mak ka'hira ralma-riorni. Ir edon rlernohora Uplerlawna ralma-riorni mere ralma-riorni re nko'i nan to'a hya' maka nohkerna wniahakni.  
\v 20 Mere it di de lodna-hairi Ilyamou-Watyatoha etla it limni ralamni. Nwatiawu walia hande Makamori-Kalewna, de Itmatromlawanni Yesus Kristus hota Nmai. E' ed maka itwewiei-tnarnara.  
\v 21 It inonni maka tani na'an di hota Yesus ed maka Nawilu-nawalia it inonni pa emekwali E'a, de samomuou memna. Hota Enhi'a hare, yoma E' ed mak ktorna plola-mneha pa Nhi'a hya'a-hya' to'owa.   
\c 4  
\s1 Itmor niohora Uplerlawna wniarorni-wnialaini  
\p
\v 1 Ina-nara ama-hyal miy re. A ralmu napal nian miy, pa giwra umkek miy wia. Hihi'imi-yapyapmi nodia a lia yahepru pa a'u'uli-uwed reria Uplerlawna. Atiutga oleka talan maka hota mliola. La' hade pede ukot nohor tiy miy mak kden la a ralmu, la riy id tiy miy miana yan memmemna mpiadur la miy pesiaymi la' Itmatromlawanni.   
\p
\v 2 Na'ru Eoudia me na'ru Sintike! Awuakwak tiy miy die, yan mihuri-miwo'ora mere mlia' rer lia ralm ida emekto'a nhioli-lieta ilu-wniehwa la riy makpesiay oleka.  
\v 3 La' walia kniarwia'lu maka kdenreri (setia), awuak wal tiy o' pa mrie'ela mhima-mrie'a patke'a rora re, totpena rla' ralm ida. Irora de, raprehena-ramau nohor oleka a wua, pa rre'ela rakot nohora Uplerlawna Kot Kalwiedni-Paitiotni emekwalimde Klemen nor wut wualia riy honona re wal pia mak kor a' pua mkari rewre'wa. Honona nanni re Uplerlawna Nken tiarg oleka la puka mak rhorat targa riy nanni mak hota rler la mormiori-dardiari plalahwa pa nodi liarni.   
\p
\v 4 Awuakwaka tiy miy die totpa ralammi rahepru, yoma mliernohor oleka Orgahi-Orha'a. Ukot owa'an tiy miy mimuki-mihepur reri.  
\v 5 Mdien rer lia ralam kalwieda la' riy honona pa la'pa rhi' yatyatni tiy miy die miy edonna mpiahla. Hota edon nalo'on wal pia Orgahi-Orha'a hota Nawal pia Nmai.  
\v 6 Yan memmemna ralammi wolwo'la la hadomdoma. Mere la'a hya'a to' pa, mrian ralamni la' Uplerlawna me mikot nohora hya' ed maka nodi miy lia ralam wolwo'la. Ne mi'uli-miwedia Uplerlawna yoma E' ed maka Nara'a-napalu miy.  
\v 7 Ne hota Uplerlawna Nala kalwiedni-paitiotni la ihrami-ralammi pa miy ralam namtiertiernu, totpena Natiaka kirkirmi-ralma-riormi onnila miora Kristus Yesus mlia' ihru ida-ralm ida. Uplerlawna kalwiedni-paitiotni de narehelia rimormiori kirkirni-ralma-riorni honona.   
\p
\v 8 Demade hononmi mkienia mak kalwieda-paitiota la' ihrami-ralammi. Mpiaror nohora hya' mak kaplola, de mak kodi ya'uli-yawedi, hya' maka samomuou ne mak kakleha do'a-hala. Mpiaror nohora hare, yana mpiaror nohora yatyatni-halalli.  
\v 9 Mpiehwa-mliakta de mliernohora hya'-hya' honona maka aghi'a me awuatut tiy miy. Ne hota Uplerlawna mak kala ralam mtiertiernu hota Nor miy tialla.   
\s1 Paulus nreilili-na'mamuaga himima-rere'a mak kwatiawu krei mutnu  
\p
\v 10 A'u'uli-uwed reri Orgahi-Orha'a yoma la' mahnek memna la' wniarormi mai a lia dodo'ondi. Plollolli de miy edon mhioratdoinia a lia mere miy edonna mliernana talan ma'ta pa mi'enyatg owa'an kupna mai a'u, nodia pa dodo'ondi.  
\v 11 Ralul (a'uhmen memna) pia a'ukot nohora a kleh'u-la'ru. Yoma la hare honona de agatu utahan a ralmu.  
\v 12 La'pa alier oleka la kleha-lara onde alier la re'a-tniaru a'g edon awuaror nohora hare. La' hare honona de a ralmu nahepru.  
\v 13 Yoma Kristus Nhi' aruria a'u pede atiutulu-ukwar nana hari honona.   
\p
\v 14 Mere miy di de, mhima-mrie' a lia ler maka aliernana kropna-krieutu. La'pa hya' maka ha mhi' oleka re de ha samomuoga re.   
\p
\v 15 Ina-nara, ama-hyali makpesiay la Pilipi, miy hononmi! Miy miat niohor oleka la lerni la, awuaran la' Makedonia, de la' ler maka na'nama a'ukot nohor oleka Uplerlawna Kot Kalwiedni-Paitiotni de tiy miy. La' ler de miy mieh'a er mak kparan pia mrie'ela mhima-mrie'a a'u pa mi'enyatu kupna totpena a'ukot nohora Uplerlawna Kot Kalwiedni.  
\v 16 Ne la' ler maka adiella Tesalonik meman nek de, mak alier la lehka-lara, de mi'enyatg oleka patuini-paro'onni re'eni ida-wor mueman mai a'u.  
\v 17 A'g edon ukot emkade totpena awuak pa mrie'ela miala patuini-paro'onni mai a'u, mere totpena Uplerlawna Nala pripanni-fa'anni tiy miy yoma mtiulan olek la a wua.  
\v 18 Aliernan oleka narehi-nalawan walia ntutul tutawnu, yoma miy enyatmi mai a'u, de aliernan oleka la Epafroditus. Pa dodo'ondi de aliernan oleka pripanni-fa'anni. Hya' maka miy miala mai a'u re de, emekneka prehena-mau maka huwnu mikarni la' Uplerlawna pa Nreiniana-na'nana.  
\v 19 Uplerlawna-Mempulwatnu maka guhulia idamni-riama lia'arni dudanni ntutul tutawnu lele'namni, hota Nal tiy miy pia Narehi-nalawna la miy klehemi-larmi, onnila Kristus Yesus Nmat lia it hononit rerieini.   
\p
\v 20 La' hade pede ta'uli-tawedi tlilili-tmamuawua Uplerlawna-Mempulwatnu makla' Am la it hononita. E' ed mak itkola tieru-tawur nehla la. Mai pia ta'uli-tawedi tlilili-tmamuau E'a pa nodi liarni. Amin (Plola).   
\s1 La' hohoni de a kalwie'du tiy miy  
\p
\v 21 Mikot la Uplerlawna mutnu-rahanu mak kor oleka Kristus Yesus kla' ihru ida re honona, miwra awuak a kalwie'du. Ne inmi-narmi makden wut lia mai a lia' handi rwak walia kalwiedni la miy hononmi.  
\v 22 La' walia riy honona makden la let di uhunu-ewatni mak kla' oleka Uplerlawna mutnu, reriehenu wal lia mak kar lia Kaisar (ray) romni.   
\p
\v 23 Ampak pa Itmatromlawanni Yesus Kristus Nala ra'ani-pallu tiy miy. Amin (Plola).  
\p Paulus agora Timotius ampak kalwieda tiy miy hononmi,  
\p Paulus