\id 2PE \h 2 Petrus \toc1 2 Petrus \toc2 2 Petrus \toc3 2 Petrus \mt1 2 Petrus \ip Petrus na'enyatga horatni wornu la'a riy mak klernan oleka horta mak kala' ulu die. Horat di ononni (lir petanni) de totpena makpesiay re ra'ereram la tungkuru mak edon kaplola re. Petrus nwagahniorta makden hande la'a tungkuru mak edon kaplola re wniehwani-liakatni yatyatni-halalli me wniatutnu mak edon kaplola. Enwak meman pa makpesiay re rtorreri pitpitga wniatutu mak kaplola me yeher to' pa pesiayni re rla' ga'a. Yoma wniatut mak kaplol de ha nwatiaga riy mak kamkek memna Itmatromni Yesus me ratlin nan E lir wamueheni. \ip Petrus nawenan memna la'a tungkuru mak edon kaplola re onnila rwatutu riwra Orgahi-Orha'a Yesus hota edon Nmai owa'ana (3:3-4). Petrus ntekal reria niwra Yesus plol toto' pa hota Enmai lia re'eni wornu, mere edon Nmai mia'ta yoma Uplerlawna Nwewiei-nnarnar ma'ta riy yatyata-halala totpena rhoitio'or doin-rtahnei dioin ir do'oni-halli me rwaldioin pa irpesiay E'a (3:10). Mere plol toto'a pa Orgahi-Orha'a hota Nawali pia Nmai totpena Nukmua riy nohkeran di (3:14-18). \is1 La'a Puka di de rakot emkadille: \io2 1. Wniak kalwieda (1:1-2) \io2 2. Nnio'a-niatu totpena ir pesiayni nod walia wniehwa-liakta kalwiedweda (1:3-21) \io2 3. Petrus nwagahniorta ir la'a tungkuru mak edon kaplola re (2:1-22) \io2 4. Petrus nakot nohora hota Orgahi-Orha'a Nmai lia re'eni wornu (3:1-13) \io2 5. Nnio'a-niatu la'a wniehwa-liakta kalwiedweda mak klol talan pa riy mak kpesiay rhi' nana de, la' ler maka rwei-rnara Yesus maimiaini (3:14-18) \c 1 \s1 Petrus nwak kalwieda \p \v 1 Ina-nara ama-hyali, miy miak kler la pesiay mak ktulliawna-kwelwierta pa emekwalima amlernan walia la' ler ululu. Yesus Kristus de, de Uplerlawna makhi' Ray lia mormiori-lewlewna inhatta. Ne E' ed mak kariei piede itpesiay E'a, yoma E ed mak kden nek la plol wawna. \p A' di de Simon Petrus, Yesus Kristus hopopanni-lili'irnu mak Enhopan pa agodia Uplerlawna lirni-tunnu. \p \v 2 Awuak de Uplerlawna ed mak ktowria ra'ani-pallu me kalwiedni-paitiotni tiy miy. Hota mliernan hare yoma miat niohora oleka Uplerlawna me Yesus Itmatromlawanni de. \s1 Ita nhiolli-lietni samomuou mak kod reria \s2 it pesiayni la'a ga'a \p \v 3 Ina-nara ama-hyali, itat niohor oleka Orgahi-Orha'a. La' hade pede Enal E plol wamueheni pa na Naruri-na'orat nan ita, totpa tatu tmori-tdari, tsi'a-tyapi, twehwa-tlakat la plol wawna pa nla' nana E ralamni la hya'a-hya' to'owa. Orgahi-Orha'a nhiolli-lietni kalwiedweda nareh dioin momuou hare honona. Ne la' E nhiolli mak emkade pede Npolg olek it pa totpena itla' E gah wamueheni. \v 4 La'a E nhiolli mak kalwiedwed meman de pede Enano'targ oleka mai ita yamori-yalewna nora ra'ani-pallu mak ktulliawna-kwelwierta. La' yamori-yalewna nora ra'ani-pallu maka Ha Nano'taru die pede miy mliernan talla pa miolin doinia nhioli-lieta, ilu-wniehwa mak kden rer lia wniarora-wnialai nohkerna yatyatni mak kod riy lia yatyatni-halalli, me hota mliernan nhiolia mak kaplola, de Uplerlawna nhiolli-lietni mak kaplola inhatti. \p \v 5 La hade pede mpialeran toto' meman totpa pesiaymi de ra rnawalia mormiormi-dardiarmi mak kalwiedweda. Ne hade edon nmeh'a to'a mere totpa miat niohor walia hya' mak kaplola me hya' ed mak khala. \v 6 Me miatu miodi plolli la miy inonmi, me miatu mpialeran toto' memna totpa miy pesiaymi edon nwalera. Yana mhi' to' hari mere miatu mliernohor walia Uplerlawna ralma riorni, \v 7 miatu mtiulla-msiayni makpesiay wialmi, la' walia miatu mtiulla-msiayni rimormior wialmi honona. \v 8 Yoma la'pa mi'itar reria-milawan reria nhioli lieta-ilu wniehwa samomuou ri honona, de hota miy mormiormi maka miat niohora oleka Itmatromni Yesus Kristus de, edon nwal lia hamamuamua mere pesiaymi la' ga'a. \v 9 Mere la'pa makpesiay die nakleha nhioli-lieta ilu-wniehwa mak kalwiedweda re de, emolmolan nekama riy de yamkekni nmalmualmu onde matni yata yoma emeknekama nhortaplin niohor walia de Uplerlawna Nwuri-nohma oleka e do'oni-halli la' ululu. \p \v 10 La' hade pede ina-nara miy, mpialiewan toto' meman totpa nhiolmi-lietmi ilu-wniehwami mak kalwiedweda re erla miy mormiormi, totpena la talan emkade pede mtiut mueman de, plollolli de mior wutga riy maka Uplerlawna Nwalir nian oleka, maka Npolga pa Nhi'a la E limni-rorni. Yoma la'pa mpiehwa reri-mliakat reria emkade la mormiormi, de hota miy edon mpiadur la pesiaymi. \v 11 Ne hota Uplerlawna Nreiniana-na'nana Nreililili-na'mamuau miy lia' ler maka mlier la Orgahi-Orha'a Yesus Kristus Ray Makamori-Kalewna lodna lie'enu-hairi liowni la Ilyamou-Watyatoha. Ne hota Enodi plolli la pa nodi liarni. \s1 Petrus nakot nohora la' hya' mak kariei piede na'enyatga horat di \p \v 12 Miy miat niohor olek walia hare honona, me mpiesiay toto' meman walia ha plollolli. Mere emkade ho'mana agiwa wuagahniorat rer miy lia' hare. \v 13 Yoma la'pa a'g e muormiori mia'ta de awuarora de lol talanni pa awuagahniorta miy lia' hare. \v 14 Yoma agat niohora de hota edon nalo'on wali ne amuat wia, emeka hya' maka Itmatromlawanni Yesus Kristus Enakot nohora oleka la mai a'u. \v 15 Pede awualeran pa ukot nohora hari honona tiy miy totpena la' ler maka amuati oleka wa, de miy edon mhioratdoinia. \s1 Hya' maka Petrus nakota de ha nwatiawu meman la Uplerlawna \p \v 16 Ina-nara ama-hyali, la'pa amakot nohora Orgahi-Orha'a Yesus Kristus hota Nmai die Nodia plolli-mneheni, preheni-mkaini, hitita-reprepra de amakot nohora E plolli-mneheni, preheni-mkaini maka a mat mamni namkek memna. Ami edonna mparor neka lira klili-kdiori ka'ohpa-kalahar pa ampahaur nohora la tiy miy. \v 17 Mere ami er wal lia hande pa amamkek memna Yesus Amni Uplerlawna Nmeh'a Nhi' pa A'nani Yesus Nlernana ya'uli-yawedi, yatota-yawawa. La' ler de amatlina lira nwatiawua Uplerlawna mak kden la Ilia Hititia-Wat rieprepra (Ilyamou-Watyatoha) pa Nhar lirni la E'a Niwra: “A A'nu maka Asiayni inhatti. E' ed mak khi' A ralmu pa uhepuepru.” \v 18 Am meh'a neka matlin rer miemna lir de nwatiawua Ilyamou-Watyatoha la' ler de, maka amor E' pa mden la wo'or maka Uplerlawna Nwaliri-nwalioha nana. \p \v 19 Ina-nara, la' hya' maka Uplerlawna Nakota la wo'or hananni de, ntut muemna de hya' mak makwohorulu-ktatrulu rakot nohora olek ulga la'a Yesus Kristus de ha naplollola. Pede mtia'wa tlinmi la lirni de, yoma lir de ntutga talan mak kaplola tiy miy pia emolmolan nekama wa'du mak kmormior lia melmelli. Hota lir de ntutga talan tiy miy pia la'pa ntut mueman la' ler maka Yesus Kristus Nmai owa'an pa hota miat nohor memna E'a. Ha maimiaini de emolmolan nekama lera maka matni npah'a ne wtion repra mana maka khita-krepra. \v 20 Ina-nara, ononni la'a hya' maka a'ukot olek honona re, de totpa mhioratreria de makwohorulu-ktatrulu lirni la Puka ralamni, edonna rwatiawua makwohorulu re lir wamueheni mere ha rwatiawu Uplerlawna. \f + \fr 1.20 \ft 1:20 Riy dom de rwarora ayat di nnia'eratni emkadi: “Yana riy rakot nohora makwohorulu-ktatrulu lirni la' Puka ralamni de rlernohora wniaror wamueheni.” \f* \v 21 Yoma ita edonna tlernan ma'ta lira mak kwatiawua Uplerlawna maka rimormioria nohkerna rmeh'a rwaror nana. Mere Uplerlawna Niwra Nakot hadom de, Nala E Nhiw Lululli pa Nodi plolli la rimormiori nanpena nakot nohora hadella rimormior wialli. \c 2 \s1 Tungkuru-tungkuru mak edon kaplola \p \v 1 La' ululu de makwohorulu-ktatrulu mak edon kaplola rawniotra-rawniah'a wut lia Israel mniotni. Ne emkade wal pia hota la' lera-mela ri tungkuru-tungkur mak edon kaplola rler teman tiy miy. Hota ir er maka khi'a wunwunamnu pa rwatutu-rwaye'a rira totpena rod ir la klieratni. Ir wniatutnu de ed maka ktot rimormiori la matmiati-molmuolu plalahwa. Me hota tungkuru mak edon kaplola ri nek de ir reher doinia ir Matromni Yesus mak kodi plolli, maka ktuwu-khai olek ir wa. La hade pede narieiniande hota plinu-plinnianamde rler la matmiati-molmuolu plalahwa pa rrinnia la ai mormiori ralamni. \v 2 Hota riy rahu rlernohora tungkuru mak edon kaplola re yehwani mak kodia nhioli yatyata-halala mak ka'hira ralma-riorni la pohra-gehpa. Me nhiolli-lietni re hota rhi'a riy pa rapolu-raliella talan mak kaplola mak kod it la Uplerlawna loini-talanni. \v 3 Tungkuru-tungkuru re ralamni re rod rer lia kupna-kai re'a-tniaru, pede rwahaur neka hya' maka edon kaplola maka irmeh'a neka rwaror nana, totpena rlernana kupna tiy miy. Mere la' mahnek memna mak ktoran watghudi Nhi'targ oleka ir genni, ne matmiati-molmuolu plalahwa mana e nmat lia wniei lia ira. \p \v 4 Ina-nara, mpiaror tek la Uplerlawna hopopanni-lili'irnu (malaikat) mak khi' do'a-hala. Uplerlawna hopopanni-lili'irnu re nek de Uplerlawna edonna Nhortaplinu niukamnu, mere Nhopli-nnaklia ir la'a hu'ula-lien lawna mak ktuini eti, la melli-kalamni totpena yana rwadur la gen die pa la nte'ela ler meni maka mak ktoran watghudi hota Nmai. \v 5 Emkade wal lia' nohkeran dilla ler ululu, de Uplerlawna edonna Nollia niukum lawna. Uplerlawna Nala gera ktiowru-opli nhia'a la'a makden la nohkerna wawannu mak kahmena katlina-katailla E'a. Mere enekneka Nuh (mak kakot nohora mormiori-dardiar maka kaplol la Uplerlawna yamkekni totpena riy rat niohora) nor wut wualia e rom pali re wo'itu er maka kler la mormiori-lewlewna. \v 6 Ne hota emekwalima Sodom nora Gomora. Uplerlawna Nukmua leta rora re, de Nhokla ai pa na ntutin doinia totpena tamkek memna, hota hya' ed maka riy mak edon katlina-katailla Uplerlawna hota rlernana. \v 7 Mere la' ler de Uplerlawna Namori-nalewna Lota makden la plol wawna. Lot ralamni namehra-namau niohora riy mak kdunti-kwetria hya' mak kaplola yoma ir yehwani nodi nhioli yatyata-halala mak ka'hira ralma-rior la pohra-gehpa. \v 8 Yoma Lot de riy mak kden la plol wawna pa la'pa enora riy yatyata re rhol wiutu, de la' lera-ler nekpa tlinni-matni rpen lia nhioli-lieta mak kodia yata-hala, pede e ralamni de namehra-namau niohora. \v 9 Ina-nara, la' hare honona pede tamkek memna, de Orgahi-Orha'a Nodi plolli pa Nalewna riy maka klernohora Uplerlawna wniarorni-wnialaini, la'pa irlernana dundunti-wetwuetru. Ne Orgahi-Orha'a Nodi plolli wal pia Nukum reri riy yatyata-halala re la' lera-mela ri, me la' walia la ler maka Enhudi-npar ir la watghudi lokarni tatiaili-lahannu la lera noha niatni. \f + \fr 2.9 \ft 2:9 Riy doma rwaror de ayat di nnia'eratni emkadi: “Ne Orgahi-Orha'a Nodi plolli wal pia Nukum riy yatyata-halala re la' ler maka Enhudi-npar rimormiori la watghudi lokarni tatiaili-lahannu la lera noha niatni.” \f* \p \v 10 Mak khi' do'a-kyap hiala honona hota rler la niukamnu, mere niukum werweratni hota rala la riy maka khoratreria ralma-riora yatyata-halala mak ka'hira ir inonni la'a nhioli-lieta kdeha-ktiahli me ralernu-raha'a hya' mak inponni la' ira. Tungkuru ri rpar la ir tullu-petanni pa narieiniande edonna ramta'ata rapolu-raliella Uplerlawna hopopanni-lili'irnu maka khitita-kreprepra. \f + \fr 2.10 \ft 2:10 Riy dom de rwarora de hya'a maka ha rapolu-raliella de mak kodi plolli la nohkerna me la' walia la Ilyamou-Watyatoha. Dom de rwarora de ha rapolu-raliella mak kodi plolli la utnu-lianu. \f* \v 11 Mere Uplerlawna hopopanni-lili'irnu mak karuri-ka'orat memna nareh doin la tungkuru maka edonna kaplola ri, nek de edonna rapolu-raliella mak kodi plolli re la'a Orgahi-Orha'a gaini ralamni. \v 12 Mere tungkuru re gahani lawan rehia! Irapolu-raliella de rakot nohora hya' ed maka iraplinu rna'erit nohora. Emkade pede ir emolmolan nekama nhiuri-wnia'ana mak edon rwaror nohora hadomdoma mere rlernohora ralma-rior wamueheni nek wa pede rneh pua rwadudlu-rwarerna nohora hya' maka ha raplinga loini-talanni. Ne emolmolan neka nhiuri-wnia'ana maka ha rhuri-rwa'ana totpena hota rtorna nhor diemade rotna tiernu, de hota tungkuru re rlernan matmiati-molmuolu plalahwa. \p \v 13 Tungkuru-tungkuru re hota rlernana mdududga yatyatni-halalli wniahlani. Yoma la'pa lerlera ho'mana ir heparnu de totpena rhi'a hlie'wani pa rtepra, me inonni pa raprana. La'pa ror miy ramtatan wut lia ya'ana ralamni, de tamkek la yehwani de nhi' it pa tiwra tamota yoma rma'wu nohora yehwa yatyatni. Hihi'ini-yapyapni kdeheni re rhi'nande rira rakleh oleka yatota-yawawa tiy miy. \v 14 Matni re rod reria patke'a yoma la ralma-rior yatyatni. Ne hota rwehwa-rlakat mamain la do'a-hala ralamni. Ir rareiniande riy mak pesiayni edon narur mia'ta de, totpa rler la klieratni. Me tungkuru re lera-lera nekpa yeher to' pa ralamni rod rer tio' la kupna-kai re'a-tniaru. La' hare honona pede Uplerlawna Nhorghal olek ir wa. \v 15 Yoma ir rhoitio'or doinia talan mak kaple'era pa rlernohora talan makwohorulu-ktatrulu Bileam, de Beor a'nani de talanni. Bileam di ralamni nod reria kupna-kai maka wniaror yatyatni enni. \v 16 Mere Bileam nlernana kniamota la e hihi'ini-yapyapni yatyat de la' keledai mak kaplinu kaltieri. Mere la' ler de keledai nora Bileam raltieria rimormiori yaltierni pa nkamota pa narieiniande Bileam de nolin doinia nhiolli-lietni mak kpodku-kpadku de. \f + \fr 2.16 \ft 2:16 Rwahaur nohora Bileam di la'a Bilangan 22:4-35. \f* \p \v 17 Tungkuru-tungkuru mak edon kaplola re ralahar pa rakot targa de hota irodi unut la' mak klernohor ira, mere hota ir edon rod unut hadomdoma. Emkade pede ir emolmolan nekama ger ormata maka riy riwra ra'al gerni la, mere ger de nkern olekwa, onde wowta kakma mak anin lawna nod lia'a-nod miai mere hota otna edonna ntur wali. Hota Uplerlawna Nukum ir la gen miaka mel'uta-maliena. \v 18 Ir kospo'onni pa rala nur mi'nani pa rano' targa hya'-hya' to'a mere lir to'a de. Rtot riy pa rlernohora ir wniatutnu-wniaye'eni mak kiwra it tlernohora to' neka hya' mak ka'hira it ralma-riorni maka rimormior nohkerna wniayowni. Emkade pede raweyat targa riy mak na'nama khoitio'or doin ir do'oni-halli pa rpesiay. Mak kpesiay re emeka i'n mak kiwa kte'la la ainiara, naplin niek la ema rhewra kenna. \v 19 Tungkuru re rwatutu-rwaye'a rira riwra rolin doin olek it la deulu-tatra pede dodo'ondi de itlernohor nek la it ralma-rior wamueheni. Mere tungkuru re nek de rwali olek ata-wa'ara la nhioli-lieta yatyata-halala mak kweyata-kwaniaga. Yoma emeknekama la'pa hya' ed mak kal it la yawa, de emekwalima hade atni-wa'arni olek it wa. \v 20 Riy mak kat niohora olek Itmatromlawanni Yesus Kristus Makamori-Kalewna ita pede Uplerlawna Nalewna oleka la nohkerna wutwutnu-kokgohonu mak khi' akdeha rimormiori nohkerna ralma-riorni, mere hota riy de nawali owa'an pa nlernohora nohkeran di yatyatni-halalli, de hota hihi'ini-yapyapni yatyatni-halalli narehi owa'an la' mak ha nhi' ul die. \v 21 Ri'u nee! Ommuat tiek wa! Ommuai pia muatg oleka Uplerlawna lirni-tunnu maka ha rakot nohora tiy miy wia, noma O edonna mtielan nana-muaut nan walia hade! Samounu de muplin niek ma'ta talan de mak kod o'a totpa mpual lia riy mak kaplollol la' Uplerlawna yamkekni! \v 22 Nee! Hota tungkuru re rawali owa'an la do'oni-halli re edonna nhal et lia lir maka nhi'inde ha rwet la riwra: “Ahu nanpena na'an owa'ana motni” me “Waw miaka itaroh oleka mana, nawal pia nwakloli-nwaklali owa'an la loka-da'la ralamni”. \c 3 \s1 Yana mitlin la'a riy mak kiwra hota Orgahi-Orha'a edon Nmai owa'ana \p \v 1 Ina-nara ama-hyali, mak kden rer lia a ralmu. Hadi de a hortu re'eni wor tiy miy wia. La'a hortu woru ri, de a'g e tiekal rer tiy miy lia wniarora-wnialai mak kaploi-kaple'era. \v 2 De a'g e tiekal pa mhioratreria lira-tunu maka makwohorulu-ktatrulu maka Uplerlawna Nwaliri-nwalioha re rakota la' ler ululu. Me totpa mhioratreri wiali Itmatromlawanni Makhi' Ray lia mormiori-lewlewan de lirni-tunnu. Lirni-tunnu de ed mak riy mak kodia Uplerlawna lirni-tunnu re (rasul-rasul) rakot nohor oleka tiy miy wia. \p \v 3 A'ukot hadi totpa mhioratreria, hota nhi'pa ntutu-nte'ela lera noha niatni, de riy maka khorat to'ola yatyatni-halalli mak edon kla' nana Uplerlawna ralamni, de hota rmai wiali. Hota ir er maka kapolu-kalielan Uplerlawna lirni \v 4 pa riwra: “Orgahi-Orha'a Nano' de hota Enmai, mere dodo'ondi de etla meni?! It inni-amni it upni-tgarni rmat momuou olek wa. Mere hanek-harahu wuawannu de er ma'ta la pa emekwalima la' ler maka Uplerlawna Nakoki-nayap niana noh marna-lyanit maran di.” \v 5-6 Irakot emkade, de rtot pa rhortaplinga de Uplerlawna Nukmu oleka nohkeran di re'eni id ralamni la gera ktiowru-opli nhia'a. Yoma noh marna-lyanit maran di, de Uplerlawna ed maka kakoki-kayapi niana de Nnair E lirni. Ne Nhi' nohkeran di de nwatiawua gera me Nnairia gera pa na Nhi' nohkeran di. Me Uplerlawna Nnair wali gera, mak hota kwal lia gera ktiowru-opli nhia'a pa Nweyata-nwaniawua nohkeran de la ulul genni. \v 7 Ne emeka la' ler ululu de Uplerlawna Nnairia E lirni pa Nakoki-nayap niana nohkeran di, de Ennair ma'ta E lirni pa Entera-ndema nohkerna totpena la'pa nte'ela ler noha niatni de hota Enala ai na nram doini nohkerna nora lyanit marna pa Nukmua riy yatyata re honona mak edon klernohora E ralma-riorni. \p \v 8 Ina-nara mak kden la a ralmu, mhioratreria! La'a Orgahi-Orha'a yamkekni la lera ida de emekwalima anni riwnu ida. Yoma la' lera ida onde anni riwnu ida yamkekni la Orgahi-Orha'a de ramneneha. \v 9 La' hade pede la'pa itwei mia'ta de edon ntutga Orgahi-Orha'a Nalo'on nohora maka Ha Nakot targ oleka. Meman neka la riy doma nhi'inde rwaror emkade. Mere plollolli de Enwei mia'ta yoma Enwahak pa riy honona rhoitio'ora-rtahnei lia do'oni-halli re. Yoma Enahmen meman pa riy ida nler la matmiati-molmuolu plalahwa pa rrinnia la ai mormiori ralamni. \v 10 Mere hota Orgahi-Orha'a ler maimiaini de emeknekama mak kwuri-kgalmu la mela plin niohora. La'awa ler de, de hota tatlin de ai sapon lawna ida yetanni demade lyanti nmol wua. La lera-wolla mak kden la lyanti honona mana rmutni-rki'ira. La' walia hanekneka makden la nohkeran de wawannu de emeka ha wniatlena. \p \v 11 Yoma la' hare honona wniatni de rakot targ olek hare wa, pede ina-nara, hota emkameni la miy mormiormi? Mai pia mliernohora Uplerlawna ralma-riorni pa emeka E kamieheni mak kakleha do'a-hala nhi'inde rhi'a. \v 12 Mai pia mhioli-mliet la plol wawna la' lera-mela ri maka mpiei-mniara Yesus maimiaini maka Uplerlawna Ntutg olek lerni de. Me mkiar totpena plet pa ler de ntutu-nte'ewa. La' ler de de lyanti ema rtutin doinia, me la' walia lera-wolla mak kden la lyanti de hota rmadger momuou yoma pahnani lawna. \v 13 Mere emkade ho'mana, twewiei-tnarnara nohkerna nora lyanit marna warwuaru maka Uplerlawna Nano'taru. Nohkerna nora lyanit maran de, it genni-tienni mak warwuaru hade. Ne hota riy mak kdella hande enekneka riy mak kaplol la Uplerlawna yamkekni. \s1 Mpiehwa-mliakat rer lia plol wawna la'a lera-mela ri maka mpiei-mniar reria Orgahi-Orha'a maimiaini \p \v 14 La' hade pede ina-nara ama-hyali mak kden rer lia a ralmu, yoma la' lera-mela ri, miy mpiei-mniara ler hohoni me nohkerna warwuaru die, mpialiewan toto' meman pa miy mpial lia riy mak kakleha do'a-hala kuku' eti la' Orgahi-Orha'a yamkekni me totpa miora E' pa mkialwiedweda. \v 15 Mhioratreria! Orgahi-Orha'a e Nhur niohora ma't ita, de emekwalima Enala talan mai ita totpena tlernana mormiori-lewlewna. It mutwualli Paulus mak itsayn de mana, nal oleka horat tiy miy die nakot emkade wali. Enhorta horta re de, enlernana kirkira-ralma-rior samomuou die la Uplerlawna. \v 16 La'a Paulus horatni honona rde, enakot nohor mamainia wniatutnu ri. La' horatni lirni dom de riy edonna rna'erit nana. Ne lir mak riy de edonna rna'erit nana, ed maka riy podku ror wutga riy maka pesiayni edon kamtemtemna rwotra-rtal tiarga. La'a Puka lirni-tunnu dom to' mana ir rhi' walia emkade wali. Mere hya' ed maka ir rhi'a, de hota natota-nariei pia irmeh'a rler la matmiati-molmuolu plalahwa. \p \v 17 Ina-nara ama-hyali mak kden la a ralmu, miat niohora oleka tungkuru mak edon kaplola re ha rlolola, pede erammi la temmi. Yana mliernohora ir pa rtot miy lia klieratni. Ir er maka kadunti-kawetria hya' mak kaplola. Ne la'pa mliernohora de hota miolin doin pesiaymi mak karur die pa mlier la klieratni. \v 18 Hade emkade pede mpiehwa-mliakat la plol wawna totpena Yesus Kristus de Orgahi-Orha'a Makhi' Ray lia mormiori-lewlewan de yeher to'a pa Ntutga ralam kalwiedni tiy miy. Ne hota mlier pa mihaka totpena miat niohor E'a. Enden rer lia ya'uli-yawedi la' dodo'ondi, pa nodi liarni pa la nhoru. Amin (Plola). \p A kalwied mamni, \p Petrus