\id 1TI  
\h 1 Timotius 
\toc1 1 Timotius 
\toc2 1 Timotius 
\toc3 1 Timotius 
\mt1 1 Timotius  
\ip Timotius de, de riy kristen id hadilla' Asia ke'a, ne na'nama nre'ela nkar wiut lia Paulus kniarni la'a hande pa nakot nohora Uplerlawna lir kalwiedni. Timotius amni, de riy makden la Yunani, ne inni de riy makden la Yahudi. Yoma Timotius nhiolli de, emeka mak kamta'at lawna, pede Paulus nakot la totpena hota Timotius edon namta'ata arwalli mere yeher nekpa nodi paranni pa la nwahaur nohora Uplerlawna lirni.  
\ip La'a Paulus horatni yanullu di maka nala la Timotius, de e nakot nohora la'a hihi'a-yapyapi wotelu, maka idma nlelernohor ida, de edonna npa'eini-npahala.  
\ip Idni de lira pniolliohora la'a tungkuru mak edon kaplola re wniatutnu-wniaye'eni mak edonna klol talla la'a krei mutnu la hande. Wniatutu-wniaye'a de wniarorni-wnialaini nnia'eratni de: Noheri woru-lyanti nayanni de, yat oleka wa. Ne la'pa ha meni mak kiwra klernan mormiori-lewlewna hota rlernan hadella la' wniatutnu mak ha yawunum taru. Me la' walia hota rlernohora deulu-tatra, de yana rmehlima-rmarya'a, yana ra'ana-remnia ya'ana-yemnia maka ha rlarna, me la' walia hya'a-hya' to'a.  
\ip Wornu de la'a yawilu-yawewla la'a Timotius, totpena natu nodia krei mutnu la kreini iskolli. Rawilu-rawewla Timotius totpena natu nwaliria krei Penatuni Samasni. La' walia Paulus wniatutnu-wniaye'eni la Timotius totpena nhi' inonni emkameni la'a e' de de riy maka kodia Yesus Kristus de lirni-tunnu. Ne emkameni wal lia ntorna-nka'a a'na riy patyata me ata-wa'ara li'iru-hopopna mak kla' krei mutnu.  
\is1 La' puka di de e rakot nohor emkadille:  
\io2 1. Mulaliaini (1:1-2)  
\io2 2. Mak ha rtutu-rte' targa la Timotius la' emkamenila krei mutnu nora mak khima-kre'a (1:3-3:16)  
\io2 3. Mak ha rtutu-rte'a la Timotius la'a hya' ed maka hota ha nkaria (4:1-6:21)  
\c 1  
\s1 Paulus nwak kalwieda  
\p
\v 1-2 A' di Paulus, mak kal horat di tiy o'a a'nu Timotius. La'a it pesiayni la Uplerlawna, de o' emeka a a'na raralmu o'a. Ama, Uplerlawna Makamori-Kalewna ita me Kristus Yesus mak itsa'ar it aranni la, ed maka Ntutmuata-nkewra' a' pua a lia makodia E lir kalwiedni.  
\p Awuakwak de Uplerlawna it Amlawanni de Nora Itmatromni Yesus Kristus ralma kalwiedni pa Nala ra'ani-pallu me kalwieda-paitiota nanaloi-nanatar nan o'a.   
\s1 Nhiorta la' temmu la'a wniatutu-wniaye'a mak kodia klieratni  
\p
\v 3 Ama, awuak de omdien atehra la Epsus, emeka ukot olek tiy o'a, la' ler maka alia'awa Makedonia. Yoma la' Epsus de riy ida worga e rwatutu-rwaye'a riy la talan mak edon kaplola, pa awuak de, o' ed mak kodi etia re.  
\v 4 Mukot la ira totpena hadewa la wniahaur nohora tuntunu, me di'na-lohora (silsilah) maka plalahwa. Yoma hare honona de hota rerieiniana yawenan lawna, ne hota edonna rhi' aruria it pesiayni. Mere it pesiayni de ed mak kodia Uplerlawna kniarni la'a ga'a.  
\v 5 A yano'u di nnia'eratni, totpena riy ralamni re ramou-rawitna, me ploloi-plele'era, me toto' meman la' pesiayni la Itmatromlawanni. Hota la'a nhioli-lieta ilu-wniehwa kalwieda-paitiot emkadi, pa riy rhi' samomuou lia rimormior wialli.  
\v 6 Mere riy dom mana edonna rmori-rdar lia nhioli-lieta kalwieda-paitiot di, mere e raklierat olek la yawahla lira-tunu mak edon klol talla.  
\v 7 Ira rwarehelia la' mak kwatutu-kwaye'a Uplerlawna deullu-tatarni, mere kennama raltier die emeka riy mak nurnu kerna la plol wawannu, de plollolli de raplin niohora lira-tunu me deulu-tatra maka ir e rakot nohora oleka mai makpesiay ita.   
\p
\v 8 Itat niohora de, la'pa rnairi deulu-tatra la riy mak khi' do'a-kyap hiala, de deulu-tatar de yala'ani de nodia kalwiedni mai rimormiori.  
\v 9 Yoma la' deulu-tatra yala'ani, edonna rtot hade la rimormioria kalwiedweda, mere rhi' hade la mak kmalawna, mak edon ka'unni-kamta'ata Uplerlawna, mak khi' do'a-kyap hiala, mak klernohor neka nohkerna wniarorni, mak kwunu-kwenna inni-amni, mak kwunu-kwenna haneknek wawannu,  
\v 10 la' mak kalira-kaliai, mak kwadu'ula, mak kamnelu-kamna'a rimormiori, mak ka'ohpa-kalahara, mak kod niana riy mak khala, me la'a he' to' pa maka khi'a-kyapia hya'a maka edonna kamnehela wniatutu-wniaye'a mak kaplola.  
\v 11 Wniatut die, hade etla Kot Kalwieda ralamni mak kwatiawua Uplerlawna. Uplerlawna Nmeh'a neka Ntutmuata-nkewra' a' pua ukot nohora la'a E Kot Kalwiedni-Paitiotni. Uplerlawna mak kdella tutullu-lolo'oni, ne maka ha ra'uli-rawedia.   
\s1 Ya'uli-yawedi onnila mormiori-dardiari kalwieda-paitiota maka Uplerlawna Nala  
\p
\v 12 A'u'uli-uwedia Itmatromni Kristus Yesus, maka kal ruri-lai mai a'u pa akar lia E kniarni, yoma Enlina-nmat a' die plola mai a lia kniarni di pede Ntutmuata-nkewra' a'u.  
\v 13 Enamkek rer a lia ululu de a'g ed maka upolu-uliella E nanni, ne a'g ed maka umuki-uma'ala, nniahora-nniala' E'a. Mere Uplerlawna Ntutga ralam kalwiedni mai a'u, yoma la' ler de de, a'g edonna puesiay mia'ta pede a'g edonna gatga hya'a maka aghi'a-yapia.  
\v 14 Ne reh wial die, Nala kalwieda-paitiota pripanni-fa'anni pa Nala Ntera-ndem a'u pua aliernana ruri-lai pa apuesiaya, me agatu tiulla-siayni la a mutwua'lu. Ruri-lai die, Nal hadella it hononita mak kor oleka Kristus Yesus kla' lir ida.   
\p
\v 15 Hota itpesiay miemna lira mak a'ukota di yoma ha naplola; de Kristus Yesus, Ntopur la noha wawannu di totpa Namori-nalewna mak kler la do'a-hala ralamni. Ne a' wual pia riy maka khi' do'a-hala yatyat memna.  
\v 16 Mere emkade ho'mana Yesus Kristus de Ntutga ralam kalwiedni mai a'u, totpa la talan emkade pede riy honona ramkek nana yehwa mnapalli memna mai a'u maka takenia ukwar nana do'u-ha'lu maka kaniutni-kamdierna. Totpa ratga de E' wal pia Ntutga ralam kalwiedni la riy honona maka hota kpesiay E'a totpena rlernana mormiori plalahwa pa nodi liarni.   
\p
\v 17 La'a Orgahi-Orha'a Uplerlawna-Mempulwatnu, Ray maka edonna rwaliri nhierannu-wniaunu, mere mak kodi plolli pa nodi liarni, Uplerlawna mak kmormiori lia tulu-lyanti, maka riy ta'en niana ramkek nana, Uplerlawna inhatta hade. Mai pia itlilili-tmamuawua, ta'uli-tawedia lelera-melmela pa nodi liarni. Amin (Plola).   
\p
\v 18 A'nu o'a Timotius, hya' maka a'ukot targa la horat di la tiy o'a, de omhi'a totpena emeka mliernohora Uplerlawna nnio'oni maka ha ror targa la krei mutnu ralamni la'a o' kniarmu la' ler maka o'ta-mata krei rran limni la o wawanmu. Mua'ala nnio' de pa mhi'a la warehermu la Uplerlawna kniarni ralamni, totpa emeka mak ka'ara ida nnairia tera-ra'pa pa nala arwalli la yawa. (Yoma nnio' de emeka keliau mak katnioran la limmu malwiru, me halwa'armu maka mkiol reria la limmu malganna).  
\v 19 Ne la Uplerlawna kniarni ralamni di de, mtie'la rer pitpit lia pesiaymu mak kaplollola, me ralammu mak kaploi-kaple'era (pa emeka mtiamin taru ika me mhuapar reri yehemu pa mliop termu-mriun wehlamu). Mere hota la' riy dom de, rhoitio'or doinia pesiayni me ralam ploloi-plele'era, pede pesiayni emeka hawnie'era.  
\v 20 La' era re de, de rwet la Himeneus me Aleksander. Riy maroro'a re de, agukmua oleka wa pa agotlia la hegana amlawanni, totpena Uplerlawna Nwatut irrora hadewa la yapolu-yaliella la E'a.   
\c 2  
\s1 Jema'ata re sniumbaini  
\p
\v 1 La'a li'ru di onni-ga'arni de totpa msiumbain la Uplerlawna, de mpiolu-mpiak nohora inon wamuehemi nora riy dom to'a kleheni-larni, me mi'uli-miwedia Uplerlawna onnila E hihi'ini. Msiumbain nohora riy honona  
\v 2 emeka ray-ray, me riy maka ktorna-ka'a. Msiumbain emkade totpena it mormiorni di, nler la lina-lera, ne itmor niohora ralma ploi-ple'er la Uplerlawna, me riy id mana naploi-naple'er la rimormior wialli.  
\v 3 It sniumbaini emkade, ed maka kod rimormior it la kalwiedni. Ne hade nlola Uplerlawna mak kalewn ita, ralamni.  
\v 4 Yoma Enwahak de, totpena riy honona rlernana mori-lewna me rat niohora hya' mak kaplola.  
\v 5 Uplerlawna ida Nmeh'a, ne mak khi' taliorta-lakatrai (klol letgara) la'a Uplerlawna Nora rimormior nohkerna de, ida Nmeh'a wali, de Kristus Yesus. E' de rimormiori id E'a.  
\v 6 Enal inonni pa na Ntuwu-nhaiya riy honona la do'a-hala ralamni. La' hade wal pia, la' ler maka Ha Nwarekna plollola, de Uplerlawna Ntutga de, Enala Yesus pa Nerun la nohkeran di totpa riy honona rler la mormiori-dardiari wawannu.  
\v 7 Me la'a hade rerieini pa Uplerlawna Ntutmuata-nkewra' a'u, pa a lia god kiota-gal de'eta Uplerlawna Kot Kalwiedni maka rakot nohora mormiori-lewlewan di, me totpa awuatutga la riy Yahudi atia'a la' pesiay mak kaplol di. Hya' maka a'ukota ri de, de ha plollola re, me a'g edonna ulahara.   
\s1 Nnio'oni la'a sniumbaini  
\p
\v 8 Ama, awuak de totpena la' meni-meni to' pa rkola tieru-rawur nehla, de a'na muanke'a rsumbaini, de rala ihru ploi-ralma ple'era, me yana rwarora-rwalaiya yawunu-yawenna la ralamni. \f + \fr 2.8 \ft 2:8 La' ululu lerni de makden Yahudi mak klernohora Musa deullu-tatarni me la' walia mak kla' makpesiay Yesus re nhi'inde rsumbaini de rran limni. La' hade pede la Puka ralamni la ayat di rhorat targa emkadille: “Hyalia, awuak de totpena la' meni-meni to' pa rkola tieru-rawur nehla de, de a'na muanke'a rran limni pa rsumbaini, de rala ihru ploi-ralma ple'era.” \f*   
\p
\v 9 A'ukota totpena a'na patke'a rhewta-rnairia lawra-raini mak ktutga nhioli-lieta kalwiedweda. Yana rnairia lawra-raini mak ka'hira muanke'a. Yana rtet mioratnu de edonna nlola pa'etnu-parahmani onde rnairia leli-maha, mutiara, onde hewta me naniair mak welli werta.  
\v 10 Kalwiedni de twaldioinia pa a'na patke'a re nhiolli-lietni illu-wniehwani kalwiedweda, totpena la' talan mak emkade pede riy rwarora de a'na patke'a re samomuou yoma nor ira kreini-iskolli re ramneneha.   
\p
\v 11 La'pa mak kodi plolli pa nakot nohora Uplerlawna lirni, nwatutu-nwaye'a, de a'na patke'a re rwatut lia mtie'ela, ne ratlina-rataili.  
\v 12 A'g edonna wuayow pa a'na patke'a rwatutga a'na muanke'a onde rodi plolli la hare, mere a'na patke'a re ramolmuolga la wniatutu ralamni.  
\v 13 Yoma maka Uplerlawna Nkokoma-npapala yanulu, de Adam ne la'pa hohoni noma Hawa'a.  
\v 14 Ne Hawa'a nanpa ed maka ha rakal nana pede rtolkiaiya Uplerlawna riorni-liaini.  
\v 15 La'pa emkade ho'mana, hota a'na patke'a rtor a'nani de rler la mormiori-lewlewna hornama pesiayni narur lia Yesus Kristus, ne natu ntutu reria nhioli-lieta kalwieda-paitiota la rimormior wialli, la' walia la' mormiorni de, hewewta-naniayarni me nhiolli-lietni rlernohora Uplerlawna ralma-riorni.   
\c 3  
\s1 Mak kla'a Penatu'a Samasa  
\p
\v 1 La' lir di de ha plollol memna pede mpiesiaya. De a'na muanke'a ida mak kiwra kla'a Penatu'a Samasa, de riy de ralamni nodi olek la tulla-kniar miaka tulliawna-welwierta.  
\v 2 A'na muanke'a mak kla'a Penatu'a Samasa de, riy mak ta'en niana riy raklaka la hala, yoma nakleha do'a-hala kuku' eti. De nmehlim mana nor tutga patke'a ida nmeh'a, ne natu nodia inonni, natu nhioli-lieta totpena riy ratu rhu'ru-rhelma, natga niniha-malmiali la riy mak kanin tar lia romni, me natu nwatutu-nwaye'a.  
\v 3 Yana twaliria muanke'a mak kma'wu, onde muanke'a mak kahuri-kawo'or lawna mere ta'ala riy mak khu'ru-khelma mak kodi lira mnapla, ne riy mak kor rimormior wialli rmori kalwiedweda, me riy maka ralamni edonna nden rer lia kupna-kai.  
\v 4 Ne natu na'ohma-nakatlia romni nayanni, me nwatutu-nwaye' a'nani pa ratu ratlina-ratailla e'a.  
\v 5 Yoma muanke'a mak kaplinu kna'ohma-knakat lia romni nayanni de, hota emkamenila nwatutga krei mutnu?!  
\v 6 Twaliria Penatu'a Samasa de, yan ta'ala riy mak na'nama kler teman la pesiay la' Yesus Kristus. Yanpa hota nwal lia riy mak katulu-kapetna, pede Uplerlawna Nukmua emeka Nukmu oleka hegana amlawanni la ulul genni onnila tullu-petanni.  
\v 7 Ra'ala riy maka riy honona ratu ra'unni-ramta'ata la'a leta ralamni. Mak edon kpesiay mana hota ra'unni-ramta'at e'a. Yoma la'pa edon emkade, de hota riy rapolu-raliella pa reiniande ntuin la hegana niaohmannu.   
\s1 Mak khima-kre'a jema'ata  
\p
\v 8 Emkade walia mak khima-kre'a re de riy mak ta'en niana riy raklaka la hala yoma riy kalwiedweda pede riy ratu rhu'ru-rhelma, ne ralma plele'era, me ralamni edon nden rer lia kupna-kai, me edonna ka'ana-kemnia tgo' arka lawan rehia.  
\v 9 Rawur rer pitpit lia ihru ploi-ralma plele'era penpuenu tetema la'a Uplerlawna wniatutnu-wniaye'eni maka ululu de riy raplin niohora, mere dodo'ondi de Uplerlawna Ntut tiarga.  
\v 10 La' hare honona de, rawerta-ratailia nhiolli-lietni re, pa la'pa rden la plol wawan de, nanpena ir rre' pa rhima-rre'ela jema'ata ralamni.   
\p
\v 11 Hawni patke'a mana tamkeka de riy maka samomuou, pede riy ratu rhu'ru-rhelma. Yana rla' riy maka nhi'inde kod niuru onde riy mak kemun lawna arka, mere riy mak katu kodia inonni la haneknek wawannu totpa riy rpesiay ira.   
\p
\v 12 Mak khima-kre'ela jema'ata re, de natu na'ohma-nakatlia romni nayanni, ne hawni patke'a mana enekneka riy ida.  
\v 13 Riy maka khima-kre'a jema'ata la kalwiedwedni, de hota riy ra'unni-ramta'ata la kniarni ralamni, ne hota rparan pia rakot nohora pesiayni la Kristus Yesus.   
\s1 It agamni wniatutnu  
\p
\v 14 Agha'ara a ralma-rio'ru la Uplerlawna, de hota edon nalo'on wali ne Uplerlawna Nal talan pa ama tiomra-niah'a tiy o'a. La' emkade ho'mana aghi' horat di wal tiy o'a, pa a'ukot nohor nhioli-lieta kalwiedweda.  
\v 15 Totpena la'pa yanpa ukri'ita, de pena omuatga la emkamenila it yehwani la' maiya Uplerlawna mutnu-rahanu ita. Uplerlawna de ed mak kden pa Nodi liarni. Ne makpesiay it de, emolmolan nekama Uplerlawna romni. Yoma emolmolan nekama roma ida wniatatgeni, me riri tniutgeni-nhia'argeni nreiniande takenia rom de rawo'la nana, de makpesiay it hononita de er maka kod rieria Uplerlawna wniatutnu plollola totpa taken niana rawilu-rawalia la' genni.  
\v 16 Ne riy id mana ta'en niana nwanikli-nwayotlia, de it agamni wniatutnu de mak samomuou muemna. Wniatutnu di ed maka riy raplin niohora pa la'awa lerni maka Uplerlawna Nwalir niande pa Nalharia. Wniatut di wal pia ed mak kodi it la mormiori-dardiari mak kla' Uplerlawna ralamni, yoma rakot nohora Yesus de riwra:  
\q1 Entota inonni de emekneka rimormiori, ne Uplerlawna Nhiw Lululli mana Ntut wuali E plollolli. Uplerlawna hopopanni-lili'irnu mana rlina-rmat walia plolli-mneheni. Kotni de nwewar la noheri woru-lyanti nayanni pede rimormioria nohkerna wawannu rpesiaya, ne E' de Narian pa Nla'awa Ilyamou-Watyatoha la'a gen miaka khitita-reprepra.   
\c 4  
\s1 Makwatutu-kwaye' mak edon kaplola  
\p
\v 1 Uplerlawna Nhiw Lululli Nalkota-nalde'eta matraralma, niwra hota la'a ler hohoni de hota riy dom de rhoitio'or la Yesus wniatutnu mak kaplola, pa hota ratlina-ratailla hegana-kawnu yawirnu-yawewalli mak kodia klieratni, ne hota rlernohora wniatutu-wniaye'a yatyatni-halalli de,  
\v 2 maka riy tukla-wahla, putra-palka ha rwahauru. Ralma-riorni re rko'i nan oleka melmelli-kalkalamni.  
\v 3 Rwatut riy pa yana rmehlima, ne yana ra'ana mak ir rahmena ra'ana. Mere yamanan de Uplerlawna ed mak khi' nana, pa riy ra'ana. Ne makpesiay Yesus it mak kat niohora Uplerlawna wniatutu plollolli, de ta'uli-tawedia Uplerlawna nanpena ta'ana yamanan de.  
\v 4 Haneknek maka Uplerlawna Nhi' nana re, de kalwied momuoga re, ne id mana edonna naliarna pa yana ra'ana. Mere la'a hya'a maka Uplerlawna Nala re, de hornama ta'uli-tawedia Uplerlawna nanpena tsoi lim pa ta'ala.  
\v 5 Yoma Uplerlawna Nhar lirni pa Niwra yamanan de kalwieda, me yoma it sniumbaini, de nareinian de, yamanan de kalwied momuoga pa ta'ana.   
\s1 Kristus hopopanni-lili'irnu mak kar lia E kniarni ralamni, wniehwani-liakatni  
\p
\v 6 La'pa ompuatutu-mpuaye'a hya' maka a'ukota ri la'a inmu-narmu maka muor wutga la pesiay ida, de hota mlia' riy mak kar samomuou lia Kristus Yesus kniarni ralamni, mak kamor rieria Uplerlawna lirni-tunnu la o' ihramu-ralammu me wniatutu-wniaye'a plollola maka mliernohor oleka wa.  
\v 7 Olie'tu la yatui-yawedi mak edon kperkuna pa hota rmalawan la Uplerlawna wniatutnu-wniaye'eni. Mere emolmolan neka mak kawlari ida, la lera-lera nwadieh'a totpa inonni yeher to' pa naprana, hota mpuadieh'a totpa la'a mormiormu ralamni nhiolmu-lietmu wniehwamu-liakatmu rlernohora Uplerlawna ralma-riorni.  
\v 8 Yoma la'pa it inonni naprana, de nodi untu oke'a mai ita, yoma inona prana nodia it la untu la' tuw di mak itden ma't la nohkerkeran di. Mere la'pa itwadieh'a totpa la' it mormiorni ralamni de itlernohora Uplerlawna ralma-riorni, de hade ed mak kodi unut la hya'-hya' to'owa, yoma hota nodia untu la nohkeran di, me la'pa la' Ilyamou-Watyatoha wali.   
\p
\v 9 Hota itpesiay miemna lira mak a'ukota di yoma ha naplola.  
\v 10 Itat niohora de hota itlernan untu la Ilyamou-Watyatoha. La' hade pede twadieh'a la ga'a, yoma itahnia'ar to'ola Uplerlawna mak kden la lyanti lawna E'a. E' ed mak kodi plolli pa Namori-nalewna rimormiori, la rimormiori mak kpesiay E'a.   
\p
\v 11 Mpuatut momuoga la jema'ata re, ne mhuopan pa rlernohora.  
\v 12 Yana muolin doinia riy id pa nparwah'a nan o'a, yoma hota la' rira wniarorni de o' ed ma'ta la nih wawahra-narun mermera lewatni. Mere rwaldioinia de o' emekneka nhior lawra ni'ita ahwa lioda (contoh) la'a riy maka kpesiay, de, la' ltiermu-tianmu, wniehwamu-liakatmu, la'a tulla-sniayanmu la mutwualmu, la' momuoumu-witwitanmu, me la pesiaymu la Yesus.  
\v 13 A'utkot tiy o' de mupe'el pa mpuaiki Puklawan de la mutlialawna gaini, me mukot nohor Puk de lirni. Ne muno'a-mu'atga ir pa rler la ga'a. Mhi'-mhi' reria hare, pa la'awa lerni mak amuai olek de.  
\v 14 Yan inon wertu la mniairia ruri-lai maka Uplerlawna Nhiw Lululli Nal tiy o'a, ruri-lai miaka omliernana la' lerni o'ta-mata jema'ata rran limni la o wawanmu, la' ler mak ha ror targa Uplerlawna nnio'oni la o kniarmu.   
\p
\v 15 Mlia' pa mliernohora a li'ru de, yana inon wertu mere mupe'el nohora re, totpena riy honona ramkek nohoru de mlier la ga'a.  
\v 16 Mutiak kalwiedweda nhiolmu-lietmu wniehwamu-liakatmu, me mutiak walia totpa wniatutmu nden nek la plol wawannu. La'a hare honona de mdien reri, yoma la'pa omhi' emkade, de hota emekwalima o' inon wamuehemu, me la' walia riy mak katlin tiy o' mana o' e mulewn oleka.   
\c 5  
\s1 Nnio'a-niatu la'a patyata me la'a o'ta-mata krei  
\p
\v 1 La'pa mpuolliohora riy maka yanulga la o'a, yana lirmu nmaklekal la. Ne mual lir la de emekneka o' e muora ammu. Mhi'a tuwari-laweru de emolmolla hyalmu.  
\v 2 Me ina-nara pat yanulnulu de emekneka inmu, ne a'na gari pat hararara re de mhi'a la emek garmu pa muatu mhu'ru-mhuelma re. Yana mpuehwa-mliakta nhioli-liet mak edon kaplol la' ira.   
\p
\v 3 Mhu'ru-mhuelma me mtiulla-mrie'ela patyata mak plollolli de napatyata.  
\v 4 Mere la'pa patyata ida upni onde a'nani etla de, mual lir la totpena ratu rtulla-rkari, ragera-ra'ai pa ramkeka pleini ira romni mniotni kleheni-larni totpena ratu rwahla inni onde upni prehenni-maunu. La' talan emkade, pede rtutga ir agamni de naplollola. Yoma wniehwa-liakta emkadi de hota nlola Uplerlawna ralamni  
\v 5 Patyata maka inonni ktuin taru, pa na'a'na riy napatyata, nakleha mak ktip gera-kwati au muati, ne nawniair to'ola lyanit marna. Lelera-melmel de polpuol inni-wakwak amni la Uplerlawna-Mempulwatnu maktera-makdema, kawilla-kayomtia dudnu tutul tiutwu-lele'nama.  
\v 6 Mere patyata maka khi' mamaini yatyatni-halalli mak ka'hira ralma riorni, de plollolli de ha nmati olekwa mere itamkeka de e nmormior mia'ta.  
\v 7 Ama, hota mual lir la patyata inni-narni re totpena ramkek la patyat de kleheni-larni, totpa riy ta'en niana raklak ir la hala, yoma ir mormiorni de rakleha do'a-hala kuku' eti.  
\v 8 Yoma la'pa riy ida nahmena ntera-nlahga inni-narni, reriehenu romni wamueheni mniotni, de nwayotlia it pesiayni. La'pa riy mak emkade yatni-halli nreh wialia mak edon kpesiay (hindu-halaiki).   
\p
\v 9 It twet wutga la patyata totpa hota ittulan la ira, de patyata maka tamkeka de edonna npa'eini-npahal la'a hya'a maka itakota ri: Rhorat wutga la patyata maka kmor nian la anni terampwonema me nmehlim nan toto' ralamni.  
\v 10 Ne itatga de e' de pat maka kwehwa-klakta rimormiori wniehwani. Tamkeka de emolmolla ntera-nlah wua samomuou upni-a'nani olekwa, niniha-malmial niohora riy maka kmai pia kanin tar lia romni nayanni, nhoi-ntania riy makpesiay, nhima-nre'a riy mak kakleha, ne nape'ela nhi' haneka-harahu wuawannu mak kla' riy ralamni.   
\p
\v 11 Yana mhiorat wutga patyata mak edon nhape' ma'ta yoma hota rwaror nana hya' mak ka'hira ralma-riorni, pa rahak owa'ana mehlimni pede rto'or la Yesus Kristus.  
\v 12 Pa hota Uplerlawna Nukmua, yoma rhortapling oleka nnio'a-niatu maka rakot targ olek la E'a.  
\v 13 La' walia rahe' miamain pa ranina-ramat la riy romni-lewnu. Ne yatyatni walia la'a nhi'inde nurnu re rapran la yapupu-yaheri la rira, ne rwotra-rtal lia riy halli me rwahor ralma-rior la lira-tunu mak ira edonna ror la.  
\v 14 La' hade pede agiwra ramehlim owa'ana patyata mak edon nhape' ma'ta totpena rlernana upa-a'na de, de ramkek la mehlimni kalwiedni-paitiotni pa totpa mak edon pesiay re edonna rlernana talan pa rahe'i-ramali ita.  
\v 15 Yoma patyata dom de e rler targ olek la hegana amlawanni liol genni.   
\p
\v 16 La'pa a'na patke'a makpesiay ida, la' romni nayanni de patyata id etla, de yana nollia limni la hima-re'ela' patyata de, ne yana nran wawayanni pa jema'ata ramkek to'ola. Hade emkade pede jema'ata namkek to'ola patyata maka plollolli de patyat memna.   
\p
\v 17 Ne la'pa jema'ata o'tani-matni maka kar pia lol talanni de, rwahla prehenni-maunu re la ralamni re'eni woru de, ne rerehniana o'ta-mata mak kape'el pa rakot nohora Uplerlawna lirni me rwatutu-rwaye' nohora de.  
\v 18 Yoma la'a Puka ralamni de e rhorat targa:  
\q1 “Hayor miaka ktepartarlia kwatei-kwahapra metma onde wetra' lawna totpena ema rkur dodioinia la' harni, de yana mpiatiehra nurnu, mere miollia pa na'ana metam de.” \f + \fr 5.18 \ft 5:18 Ulangan 25:4 \f*  
\q1 Emkade wal lia' Puka ralamni de e rhorat targ walia de:  
\q1 “Riy mak kari de yana tapre'et nohora twahla prehenni.” \f + \fr 5.18 \ft 5:18 Lukas 10:7 \f*   
\p
\v 19 Yana tatlin pa twaghala o'ta-mata ida, atiaru mak ktutrier niohor pa e nhi' hal de riy woru, onde narehelia hare.  
\v 20 Mak khi' do'a-hala de, tpolliohora la jema'ata nhiopannu ralamni, totpena mutu korni mana ramta'at la nhioli-lieta mak khala.   
\p
\v 21 La'a Uplerlawna gaini ralamni, Kristus Yesus, me Uplerlawna hopopanni-lili'irnu maka ha rwalir niana, a'ukot tiy o' de mliernohora a li'ru di, ne (la'pa muetlia o'ta-mata krei plolli-halli de) yana muheri-muhelta inonmu la riy halli wawannu.   
\p
\v 22 Yana pleta-plet pa mrian limmu la riy wawannu pa na'ala Itmatromni kniarni. La'pa riy rhi'a do'a-hala de yana mrie'ela. Mutiak kalwiedwed inonmu, totpena ploi-ple'eru la hare honona.   
\p
\v 23 Onnila omumehra lawna, awuak de yana muemnia gera nmeh'a mere muemun walia arka oke'a pa nodgiota anin yata la apanmu.   
\p
\v 24 La' ler maka edon rhudi-rpar ma'ta riy do'oni-halli, de riy rden la hala wawannu de nmeh'a namemieheiya. Mere doma do'oni-halli mak dodo'ondi edon nayamkeka hota nalharia pa rat wualia.  
\v 25 Emkade walia nhioli-lieta kalwiedweda de nayamkeka, me mak edonna kayamkeka kuku' eti mana edonna nayade' pa nodi liarni.   
\c 6  
\s1 Nnio'a-niatu la'a ata-wa'ara  
\p
\v 1 Ama, mukot la hopopna-lili'iru ata-wa'ara makpesiay totpa hota rat niohora de ir upni-matromni rla' geni pa rlernana nhiu'ru-nhielma. La' talan emkade totpena yana riy ralernia Uplerlawna nanni onde ita wniatutnu-wniaye'eni.  
\v 2 Ne ata-wa'ara maka matromni makpesiay, de yana nalernia upni-matromni yoma ir rewre'wa pa makpesiay ira. Rwaldioin la de ratu rhu'ru-rhelma me yeher to'a pa ramkek la matromni de samounu, yoma ir upni-matromni de rora ir rewre'wa pa pesiayni ida me matromni de Uplerlawna ralamni nala. Hari de mak ompuatut ir pa ir rhi'a ne mpuakwak pa ir rlernohora re.  
\s1 Wniatutu-wniaye'a mak hala, ne re'a-tniaru maka kaplola  
\p La' hari honona di mpuatutga la re, me muno'a-mu'atga re.  
\v 3 Ne he'a nwatutga wniatutu dom to'a la wniatutu ri pa edonna nlernohora ita wniatutnu mak kaplola mak kwatiaga Itmatromni Yesus Kristus me mak kwatutga it pa tlernohora Uplerlawna ralma-riorni,  
\v 4 de riy de emeka kospo'ona ida de. Mere riy maka kaplinu-kaplo'a id hade, e ralamni nko'i nan la nhiok lira-pah'a wawa me yahuri-yawo'ora ne rhi'a lira mak kodi mak katlin la wniatutnu de la yalernu-yaha'a pa to'a-taiya, yapupu-yaheri, id ralamni nal nana id gahani me idma edon npesiay ida.  
\v 5 Me yahuri-yawo'or matmiati-molmuolu, yoma wniarorni-wnialaini re tututu-wawuaga, la' walia yoma ir edon rlernan etia wniatutu mak kaplol owa'ana. Ratniekamde hota lol agama loini-talanni pa hota rler la re'a-tniaru kupna-kai.   
\p
\v 6 Meman neka la, la'pa itlernohora Uplerlawna ralma-riorni me it ralamni nahepur nohora hya' maka it gahani, de itlernana unut lawna.  
\v 7 Yoma la' ler maka rtor doin ita, de itakleha lawra-raini. Ne hota la' ler mak hota it mat die, yohya' id mana ta'enia itodia la noh mati-rai miolu.  
\v 8 La' hade pede hornama ya'ana-yemnu, hewewta-naniairi erla de hadewa.  
\v 9 Mere riy mak kiwa ktaru, de dodo'on nekpa nlernohora me ema rtuin targa la klieratni la'a ralamni yapalli. Ne la'a podaknu mak kodia wnieyat lawna, ralma yapalia haneka-harahu wuawannu, de ha nodia it la yatyatni-halalli yatlorni-yatra'ani. Hare emolmolla i'n maka kiwa kte'la la ainiara naplin niek la ema rhewra kenna.  
\v 10 Yoma tmat lia kupna wawannu, de do'a-hala honona rha'at la it reranni. La' riy dom de rhokar kupna nande rawlar dioinia it agamni wniatutnu, pa reiniande rler tar lia kleha-lar lawna pa rko'a-rkakur la lelera-melmela.   
\s1 Paulus nnio'oni la' Timotius  
\p
\v 11 Mere o' di de Uplerlawna gahani o'a mak kla' E hopopanni-lili'irnu, muhal doinia hare honona. Muhak toto' meman pa mpual lia riy makden la plol wawna la'a Uplerlawna matni yamkekni, mpuesiaya Yesus Kristus, muatu mhima-mrie' riy walmu la kleheni-larni, murur lia mutahan nana ralammu la nniahora-nniala'a, ne mhuoli-mlieta mnapal la riy.  
\v 12 Emolmolan neka mak kawlari ida nwaleran pa nlernana siewa mak ha ralla mak karehi, de mpualeran la pesiaymu la Yesus Kristus. Mpuo'la-mliekur toto'ola kniarmu, totpena muakokan nohora siewa mormiormu-dardiarmu mak kodi liarni. Yoma la' hade pede Uplerlawna Npolg o'a la'a ler maka omliernohora me mpuayow la riy rahu gaini ralamni pa mpuesiay Yesus Kristus.  
\v 13 Ne dodo'ondi de, la' Uplerlawna mak kala mormiori la' haneknek wawannu, me la'a Kristus Yesus mak ktutrier pia kakot nohora plollolli la' Pontius Pilatus, a'ukot tiy o' totpa  
\v 14 mliernohora nnio'a-niatu ri honona de mual toto' ralammu pa naploi-naple'era nmou-nwitna pa nodi liarni totpa mukleha do'a-hala kuku' eti pa nla ntut tiaru-nte' tar mueman la'a ler maka hota Itmatromni Yesus Kristus Nmai owa'ana.  
\v 15 Maimiaini de pena Uplerlawna ed mak kmeh'a ketlia ler meni.  
\p E' ed maka ha ra'uli-rawedi ra'unni-ramta'ata. E' nanpena mak kodi plolli Enmemeh'a to'a. E' de Ray miak kamtatan rer lia lodanni-hairni, me Matromlawan la upa-matroma honona.  
\v 16 Enmeh'a nanpena matmiati-molmuolu edonna nodi plolli la. Enmori-ndar lia liplipni-kamka'mani ralamni, ne riy id mana edonna nwakriania. Rimormiori id mana edon namkek targa de. Mai pia tlilili-tmamuau lia, ta'uli-tawedia pa nodi liarni. Amin (Plola).   
\p
\v 17 Mak kre'a-ktar lia noh di wawannu de, ompuak la totpena yana po'ona tniarnu, ne yana rha'ar aranni la yohya' mak edon kamtemna, emekwalima re'a-tniaru. Mukot la re pa rha'ar aranni la Uplerlawna-Mempulwatnu mak kala hare honona mai ita, de narehi-nalawna, totpena ta'ana-temnia, tsewta-tnairia pa it ralamni nahepuepru.  
\v 18 Mpuak la re totpena rtutga kalwiedni liawanni totpena tlina-tmat nana ralam kalwiedni, me yara'ani-yapallu.  
\v 19 La' eda de pede, emeknekama mak kre'a-ktaru re rawok wutga kupna-kai pa rwewiei-rnarnara ler maka kmai die, de mukot la re totpena hota rawok wutga hihi'ini-yapyapni kalwiedwedni totpa hota irlernana tnikilgeni-nhiapargeni la Orgahi-Orha'a gaini ralamni la'a ler maka hota Nmai die. Emkade mamain de hota ir rlernana mormiori plalahwa mak itiwra mormiori plollola.   
\p
\v 20 Ama, wniatutu plollola mak omliernana re, de mutiak kalwiedweda Timotius. Oliet memnu la wniahaur mak edonna klol talla yoma edon nlernohora Uplerlawna ralma-riorni, me pniok lira-pniah'a wawa, mak kakot nohora nhiortaplinu maka ha rweta la lira-yatu mere edon nora Uplerlawna lirni-tunnu ramneneha.  
\v 21 Yoma riy rakota riwra, ira rlernana lira-yatu re pede rwaldioinia pa rmalawna la wniatutu-wniaye'a agama mak irpesiay ulga.  
\p Ama, awuak de Itmatromlawanni Nala ra'ani-pallu nanaloi-nanatru miy.  
\p A kalwie'du tiy miy,  
\p Paulus