\id GAL - Dũya Translation Project
\ide UTF-8
\h Ugarhati
\toc1 Ubvur Uburhu aka atsɛnge abi Ugarhati
\toc2 Ugarhati
\toc3 Ugar
\mt2 Ubvur Uburhu aka atsɛnge abi
\mt1 Ugarhati
\imt Utsutson ri itsi ubvur Ugarhati
\ip Uburhu uner itser Uyesu atsɛnge ubvur uwurɛ ri itsi arherhe aka asok ra abika adɔsu Uyesu ru ugbɛr Ugarhati, anangkɛ Uburhu aka adzowe Isarhe.
\ip Ubinkpi uku ukũ isoya arherhe ha iba, iwu abi Uyahuda aka agɔr ugɛ awu ufang abirabɛ aka adzipa ra arhimmbɔ, abirabɛ aka asi iwembɔ abi Uyahuda adɔsu kishoo ikpem abi Uyahuda nu imesu Umusa na akpo ififɔrh. Bɔr Uburhu agɔr umbɔ ugɛ ani ikpo ififɔrh ru ubok imimutu Unum ru Uyesu, isi iwengge ru ubok idɔsu imesu Umusa. Imesu Umusa ini itsu anera awe ru nyaka agãrhã.
\ip Ubvur ha udɛyiwe ugɛ Ipfu-Num ini isei ra abika adɔsa ni itsu umbɔ awe ru iker iyiki ikorhu ubinkpi Unum aka abee. Ipfu Isarsatangge iki isaki imar amɛn aka aze ru nyaki ibibema, nu anggɔm, nu ididɔɔr, nu idɔngamɛn.
\iot Abinkɛ aka awe umɔ
\io1 Utsutson ri itsi ubvur ha \ior (1.1-10)\ior*
\io1 Ijee Uburhu, iyiriyɛ iki iwu iyi uner itser Uyesu \ior (1.11—2.21)\ior*
\io1 Ififɔrh iwe ru ubok imangmang \ior (3.1—4.31)\ior*
\io1 Ififɔn abika adɔsa nu ubinkpi uku umɛ̃ umbɔ akorhe \ior (5.1—6.10)\ior*
\io1 Imimasha \ior (6.11-18)\ior*
\c 1
\p
\v 1 Awu umum Uburhu itsɛng ubvur uwirɛ. Umum iwu ungwɛ̃ itser Uyesu. Asi iwea anera adena umum use atsu umum iwu ungwɛ̃ itser Uyesu, bɔr awu Uyesu Ukiristo nu Unum Utɛ atsu umum iwu ungwɛ̃ itser Uyesu. Nu Unum Utɛ, uwuruwi aka asoyiwe Uyesu Ukiristo ra akpe. 
\v 2 Umum nu kishoo abika adɔsu Uyesu umbɔ aka awu nggu umum aghwe ikikɔng abika adɔsa ru Ugarhatiya kishoo.
\p
\v 3 Unum Utɛ nu Uteijee Uyesu Ukiristo ama adzaa umbi imimuta nu ididɔɔr. 
\v 4 Uyesu adzowe itsinga ra arhimmɛn, ngge itsú unga afɔrh umɛn ru upfung uku ubewe ukpirɛ, ri ibibemu Unum Utɛmɛn. 
\v 5 Neke ikpikpoi iwe nggu Unum ugbagbaa. Iwerimi.
\s1 Isarhe Iyiki Ize iyɔɔ ishingge
\p
\v 6 Umum iwe ru idzeu ugɛ ru ungwɛ̃rhĩ ivang riminɛ umbi abee ineke idɔsu uwuruwi aka ayisa umbi ri imimuta Ukiristo na abvui azĩ ri isarhe iyɔɔ, 
\v 7 uko rimi hã Isarhe Iyiki Ize iyɔɔ ishingge. Bɔr abɔɔ abee idzidzunuwe umbi, ikɛi abee idzipuwe idzidzɛrhe Isarhe Iyiki Ize iyi Ukiristo. 
\v 8 Bɔr uko unying ru umɛn use ipfu itser-Num iyɔɔ idzeka afã iba idzaa umbi isarhe iyiki ize iyɔɔ iki iwiwengge nggu iyiriyɛ umɛn iki ĩdzaa umbi, neke unga atsim ri idzũũ urha! 
\v 9 Ru nyaka umɛn iki idɛyiwa umbi, nggee umum ibvui idɛyiwa umbi icɛrɛ ugɛ ubɛn uwuku udzaa umbi isarhe iyiki ize iyɔɔ iki iwiwengge nggu iyiriyɛ umbi aka ayɛi, neke unga atsim ri idzũũ urha!
\p
\v 10 Umum irherhe rimi hã ibee itsu anera agũibɛn umum use Unum agũibɛn umum? Umum ĩba ibee anera agũibɛn umum, umum isi iwemum ugãrhũ Ukiristo.
\s1 Unum ayisu Uburhu
\p
\v 11 Umbi angwɛ̃mɛn nu anapumɛn, umum ibee umbi ahwɛng ugɛ Isarhe Iyiki Izeyɛ umum iki ĩdzaa umbi isi idzengge ru unera. 
\v 12 Umum isi iyɛisũ ngge ru unera, unera asi imesuwanga umum ngge, bɔr Uyesu Ukiristo nibikanga akũ ngge adzeka ru umum.
\p
\v 13 Umbi aka agũmbi ikpũ isiseimum iyi isha ra agbeyi abi Uyahuda, umum iki idzowe uver akarhãrhã ri ikikɔng abika adɔsu Unum ni ibee isituwe umbɔ.\f + \fr 1.13 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Aiy 22.4-5; 26.9-11\xt*.\f* 
\v 14 Umum iki izĩ ĩdermum ri imesa ra agbeyi abi Uyahuda inang arhɛrhɛ abi undanmum. Umum itsu amɛnmum akarhãrhã ra agbeyi atokamum akɛrɛ.\f + \fr 1.14 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Aiy 22.3\xt*.\f* 
\v 15 Bɔr Unum ri imimutanga asɛng umum umbɔ adɔrha amar umum, ikɛi unga ayisa umum ru ubok imimutanga, 
\v 16 ayanguwa asumum na akũ ungwɛ̃nga adzeka ru umum, ngge itsu umum indzowe Isarhe Iyiki Ize ra atsen abi Uyahuda. Ri ivang hã, umum isi ĩbeemum itsũwã ru unera.\f + \fr 1.16 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Aiy 9.3-6; 22.6-10; 26.13-18\xt*.\f* 
\v 17 Umum ikɛi isi izĩmum Urusharhima ra abirabɛ aka agbaashia awe abi itser Uyesu ru umum. Nu ngge iki iwe rimi umum izĩ abĩ abi Urharaba, ni ĩdɔrhi ibvui izĩ Udimashku.
\p
\v 18 Mɔcɛ imɛka itaar iki itɔng umum iso izĩmum Urusharhima ibee inyã Ubitru. Umum imaa inuma usɔka ni inuma itɔ̃ɔ̃ nggu unga.\f + \fr 1.18 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Aiy 9.26-30\xt*.\f* 
\v 19 Umum isi inyãmum abi itser Uyesu abɔɔ, umum ikpurhi inyã Uyaku ungwɛ̃mbɔ Uteijee ukpekũ. 
\v 20 Abinkɛ umum iki idɛ̃ɛ̃ itsɛnga umbi awu idzidzɛrhe. Unum ahwɛnga asi iweke igbɛrangwĩ. 
\v 21 Umum imaa ni izĩ abĩ Usuriya nu aki Ukirhikiya. 
\v 22 Bɔr ri ivang iyi ha, ikikɔng abika adɔsu Ukiristo ra abĩ Uyahudiya asi ihwɛngmbɔ umum. 
\v 23 Akpurha agũ agɛ, <<Uner ha aki idzaamɛn uver icɛrɛ unga anu idzowe isarhe imangmang Uyesu iyiriyɛ unga aka abee idakuwe ngge isha!>> 
\v 24 Umbɔ akpoi Unum ri itsi ubinkpi uku ukpo umum.
\c 2
\s1 Abi itser Uyesu ayɛi Uburhu
\p
\v 1 Imɛka usɔka ni imɛka inaa iki imaa umum izĩ Urusharhima. Ivang hã niyɔ umum iki izĩ nggu Ubarnaba nu Utitu ikɛi.\f + \fr 2.1 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Aiy 11.30; 15.2\xt*.\f* 
\v 2 Unum unga adɛyiwa umum ru irhi asu ugɛ umum izĩ Urusharhima. Umum iki izĩ itsĩ, umum ĩdɛyiwe abi itser Uyesu ni ĩdɛyiwe umbɔ Isarhe Iyiki Ize umum iki inũ indzowe ra atsen abi Uyahuda. Bɔr umum ikorhuwe akɛrɛ ha ri iwɔk ra abirabɛ umum iki inyã umbɔ awu anggbaashi, umum ibee ĩdɛyiwe ugɛ itsermum iyi isha nu iyi icɛrɛ isi iwengge ibɛm. 
\v 3 Utitu awu nggu umum, bɔr unera asi itsu unga asorhunga usorhe, uko unga aka awu uner Uherhini. 
\v 4 Bɔr ubinkutsu arherhe usorhe akɛrɛ asoyi, angwɛ̃mɛn abɔɔ abi igbɛrangwĩ aka akũ umbɔ atsĩwã ri iwɔk. Umbɔ aba inyã ukam hã umɛn iki iwe ru Ukiristo Uyesu na atsu umɛn iwu agãrhã. 
\v 5 Bɔr umɛn isi inbemukumɛn uko ivanga unying, ngge itsú idzidzɛrhe iyi Isarhe Iyiki Ize iwe ru umbi.
\p
\v 6 Bɔr abi ha aka awe ru nyaka anggbaashi asi itomumbɔ ubin ri isarhamum. Uko umbɔ awe ungaa, asi ifarukumbɔ ifɛrhkɔmum, ubinkutsu Unum asi inyangu uwɔɔ atɔnga uwɔɔ.\f + \fr 2.6 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Iva 10.17\xt*.\f* 
\v 7 Nu ngge iki iwe, umbɔ anyã Unum aka adzaanga umum itser umum idũwã Isarhe Iyiki Ize ra atsen abi Uyahuda, ru nyaku Unum aka adzowe Ubitru itser unga azĩ adũwũwe Isarhe Iyiki Ize ra abi Uyahuda. 
\v 8 Unum uwu ha aka atɔ̃ itser ru Ubitru awu abi itser Uyesu ra abi Uyahuda, awu Unum uwu ha ikɛi atɔ̃ itser ru umum iwu abi itser Uyesu ra atsen abi Uyahuda. 
\v 9 Umbɔ Uyaku nu Ubitru nu Uyohana anera aka anyanga umbɔ awu anggbaashi ri ikikɔng abika adɔsa, ahwɛngmbɔ itser iyɛrɛ Unum aka adzaa ru umum, umbɔ ayɛi Ubarnaba nu umum aboka avaa. Umbɔ abemumbɔ umum nggu Ubarnaba umɛn izĩ ra atsen abi Uyahuda, nu umbɔ azĩ ra abi Uyahuda. 
\v 10 Kishoo ubinkpi umbɔ aka abee ugɛ umɛn iyita atsũwã. Ubin hã umum iki ikponi ikikorhe nukpɔ.
\s1 Uburhu atsɛrhu Ubitru
\p
\v 11 Bɔr ivangyɛ Ubitru aka aba Uantakiya, umum itsɛrha unga ra asunga ubinkutsu uvaunga uwe ra awiya. 
\v 12 Unga aka isaka agha ubingha nggu abika adɔsa aka asi iwembɔ abi Uyahuda. Bɔr ivangyɛ Uyaku aka adene abi Uyahuda abika adɔsa abɔɔ azĩ Uantakiya, Ubitru atsũwũka aboknga ra atsen abi Uyahuda na agapa itsinga ru umbɔ. Unga akorhe rimi ubinkutsu unga agũ iwei abi Uyahuda abi usorhe. Umbɔ akaifɛrhkɔ ugɛ uwuku udɔsu Uyesu awu ufang umbɔ asorhuwe unga usorhe. 
\v 13 Abi Uyahuda abɔɔ agbopa nggu unga ru ukpukpeta ha utsɛku Ubarnaba ayapunga.
\p
\v 14 Bɔr ivangyɛ umum iki inyã umbɔ asi izɛ̃rhũmbɔ ri idzidzɛrhe iyi Isarhe Iyiki Ize, umum ĩgɔr Ubitru ra asumbɔ kishoo inggɛ, <<Ungo uwu uner Uyahuda, bɔr ungo ubɛk ru nyaku utsen abi Uyahuda nu usi ibɛkɔ ru nyaku uner Uyahuda. Awu use utsu ungo utsu atsen abi Uyahuda adɔsa agbeyi abi Uyahuda?
\p
\v 15 <<Umɛn abirabɛ umbɔ aka amar umɛn abi Uyahuda isi iwemɛn <atsen abi Uyahuda abi arhim,> 
\v 16 umɛn ihwɛng ugɛ Unum asi ínyangu unera awea uner uwuku urhika ru ubok idɔsi Íkpem Umusa, bɔr awu imangmang ru Uyesu Ukiristo. Nggee, umɛn igamɛn iki iwemɛn ri imangmang ru Ukiristo Uyesu, ngge itsú umɛn irhika ra asu Unum ru ubok imangmang ru Ukiristo na asi iwea ri idɔsi Íkpem. Ubinkutsu asi inyangu unera awea uner uwuku urhika ru ubok idɔsi Íkpem.
\p
\v 17 <<Ivangyɛ umɛn iki ibee iwu irhirhika ra asu Unum ru ubok iwe ru imangmang ru Ukiristo, na ahwɛng ugɛ umɛn iwu abi arhim, akɛrɛ ha adɛyiwa ugɛ Ukiristo afituwanga umɛn ri ikorha arhim? Ĩ'ĩ, uko ukunjiir! 
\v 18 Umum ĩba ibvui ibee iwu irhirhika ra asu Unum ri idɔsi Ikpem iyi ha umum iki itsĩme ri idɔsu Ukiristo, idzidzɛrhe umum iwu uner uwuku uzharhuwe ikpem nukpɔ. 
\v 19 Ubinkutsu ivangyɛ umum iki ibee idɔsi Íkpem, aka atsĩmkumbɔ umum ra akpe. Nggee umum iki inekukumum ibee idɔsi Íkpem, ngge itsú umum ima ibɛk ri idɔsu Unum. 
\v 20 Aka anyapukumbɔ umum nggu Ukiristo. Umum isi ibvui ĩbɛkmum, bɔr awu Ukiristo unga abɛk ru umum. Icɛrɛ ibibɛkmum iyi iyor, umum ĩbɛk ri imangmang ru Ungwɛ̃ Unum, uwuku ubema umum na adzowe itsinga ru umum. 
\v 21 Umum isi ikpɛ̃mum umatu Unum. Unum aba anyangu unera awu uwuku urhika ri idɔsi Íkpem Umusa, akpe Ukiristo awu ibɛm.>>
\c 3
\s1 Imangmang use idɔsi Íkpem Umusa
\p
\v 1 Umbi aguge abi Ugarhati! Ungaa azhɔmuwe umbi? Aka adɛyiwambɔ umbi ukupɛ̃ɛ̃ ugɛ Uyesu Ukiristo unga awu uwuruwi aka akpe ni igãrhãmau ucucii. 
\v 2 Umum ibee irhusa umbi ubina unying ukpekũ. Umbi ayɛi Ipfu-Num ri idɔsi Íkpem, use iwe ru imangmangmbi ra arherhakɛ umbi aka agũ? 
\v 3 Umbi awu aguge? Umbi atirhi ri idɔsi Ipfu-Num amaa, umbi icɛrɛ abee imasha ri itsu atsimbi ri itser iyi ikermbi? 
\v 4 Umbi ahwa arhɛrhɛ ayetnummbi ibɛm nukpɔ? Awe ibɛm? 
\v 5 Unum adzaa umbi Ipfunga na akorha abin idzeunga ru umbi. Awu ri idɔsi Íkpemmbi ngge itsu use awu imangmangmbi ru ubinkpi umbi aka agũ?
\p
\v 6 Àka anyã Uibrahim. Itsɛng Arherhu-Num igɔr igɛ, <<Awe ri imangmang ru Unum, ngge itsu umbɔ anyanga unga awu uner uwuku urhika.>>\f + \fr 3.6 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Ing 15.6\xt*.\f* 
\v 7 Àka ahwɛng icɛ, ugɛ abi imangmang umbɔ awu unang Uibrahim uwu idzidzɛrhe.\f + \fr 3.7 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Urom 4.16\xt*.\f* 
\v 8 Rimɔ̃ɔ̃ itsɛng Arherhu-Num igɔr igɛ Unum awuri inyanga atsen abi Uyahuda awu abika arhika ru ubok imangmangmbɔ. Unga aka adɛyiwe Isarhe Iyiki Ize ha ru Uibrahim, agɛ <<Idũwã kishoo awuri ikpo idorh ru ubokngo.>>\f + \fr 3.8 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Ing 12.3; 18.18; 22.18\xt*.\f* 
\v 9 Nggee abirabɛ aka awe ru imangmang awuri ikpo idorh urhɔnga nggu Uibrahim, uner imangmang.
\p
\v 10 Kishoo abika akaifɛrhkɔ ugɛ Unum awuri iyɛisa umbɔ ri idɔsi Íkpem Umusa awe abi ikponum, itsɛng Arherhu-Num igɔr igɛ, <<Ubɛn uwuruwi aka asi idɔsunga kishoo abinkɛ aka atsɛng ru ubvur Íkpem Umusa, unga awe ru ikponum.>>\f + \fr 3.10 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Iva 27.26\xt*.\f* 
\v 11 Iwu ra awiya ugɛ Unum asi ínyangu unera awea uner uwuku urhika ru ubok idɔsu Íkpem, ubinkutsu, <<Uwuku urhurhika unga awuri ibɛk ri imangmang.>>\f + \fr 3.11 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Uha 2.4\xt*.\f* 
\v 12 Íkpem isi idzengge ri imangmang, bɔr, <<Unerwi aka abee ikpo urhɛ ru ubok idɔsi Íkpem, awu ufang unga adɔsu ubɛn ubinkpi ngge iki irherhe.>>\f + \fr 3.12 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Urha 18.5\xt*.\f* 
\v 13 Ukiristo afasa umɛn indzek ri ikponum Íkpem ri itsĩ ri ikponum nibikanga ru umɛn, ubinkutsu itsɛng Arherhu-Num igɔr ugɛ, <<Awu ikponum ri itsi uwuruwi umbɔ aka anyapuwe unga nu ucucii.>>\f + \fr 3.13 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Idzi 21.23\xt*.\f* 
\v 14 Unga afasa umɛn ngge itsú idorhyɛ umbɔ aka adzowe Uibrahim ngge ima iba ra atsen abi Uyahuda ru ubok Ukiristo Uyesu, ngge itsú umɛn idɛ̃ɛ̃ iyɛi Ipfu ha Unum aka abemuwe ru ubok imangmang.
\s1 Ikpem nu ibibemuwe
\p
\v 15 Umbi angwɛ̃mɛn nu anapumɛn, àka aneke umum irherhe ru nyaka umɛn iki ibɛk ubɛn unuma. Ru nyaku unera aka asi ídɛ̃ɛ̃ atomunga use atsũwũka ubin ri ibibemuweyɛ anera aka abemuwe adɔka, ngge iwe rimi hã ra akɛrɛ ha. 
\v 16 Unum abemuwe Uibrahim nu unangnga. Itsɛng Arherhu-Num isi igɔrngge ugɛ, <<nu anangnga,>> agbena anera arhɛrhɛ, bɔr ngge igɔr ugɛ, <<nu unangnga,>> agbena unera unying, unga awu Ukiristo.\f + \fr 3.16 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Ing 12.7\xt*.\f* 
\v 17 Agben arherhamum akɛ, Unum aka atsukuka ibibemuwenga ru Uibrahim isha ni Íkpem idɔrhi iba ra amɛka anaka anaa nu isɔka itaar (430), ngge isi itsungge ibibemuwe hã iwengge ibɛm.\f + \fr 3.17 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Idzi 12.40\xt*.\f* 
\v 18 Ikpo ukam iba iwe ri idɔsi Íkpem, mɔcɛ ngge isi iwengge ru ubok ibibemuwe. Bɔr Unum ri imimutanga adzowe ngge ru Uibrahim ru ubok ibibemuwe.\f + \fr 3.18 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Urom 4.14\xt*.\f*
\p
\v 19 Awu use utsu umbɔ akũ Íkpem Umusa adzeka? Unum akũ Íkpem adzeka ngge itsú ngge idɛyiwe ubinkpi arhim aka awe. Unga akũ ngge adzeka ngge itsú umbɔ atɔ̃ itser utsɛku ivangyɛ unang Uibrahim hã uku iba, ri nyaki ibibemuwe hã iki irherhe. Adzowe Íkpem hã ru ubok Umusa, uner uwu ateu. Ípfu itser-Num ngge idzowe Umusa Íkpem hã. 
\v 20 Abee unera unying adɛ̃ɛ̃ ra ateu anera avaa, bɔr Unum awu unying.
\p
\v 21 Íkpem idɛ̃ɛ̃ igamtsak nggu ibibemuwe-Num? Ĩ'ĩ, uko ukunjiir! Umbɔ aba adzowe íkpem ru ngge idɛ̃ɛ̃ idzowe urhɛ, mɔcɛ Unum awuri inyangu ubɛn unera awe uner uwuku arhika ri idɔsa ngge. 
\v 22 Bɔr itsɛng Arherhu-Num igɔr igɛ upfunga kishoo uwe ru ugborzĩ arhim, ngge itsú ubinkpi umbɔ aka abemuwe awuri idɛ̃ɛ̃ adzowe ngge ra abirabɛ aka awe ru imangmang ru Uyesu Ukiristo.
\p
\v 23 Imangmang iyɛrɛ iki idɔrhi iba, umɛn iwe abi ugborzĩ ri Íkpem. Umɛn iwu ri igbigbang utsɛku imangmang iki idzeka. 
\v 24 Nggee umbɔ atsu Íkpem ngge idarh umɛn izĩ ru Ukiristo, ngge itsú umbɔ ama anyanga umɛn iwe abika arhika ru ubok imangmang. 
\v 25 Icɛrɛ ngge iki iwe ugɛ imangmang iki ibangge, ikpem isi ídarhngge umɛn ikɛi.
\s1 Angwɛ̃ Unum
\p
\v 26 Umbi kishoo awu angwɛ̃ Unum ru ubok imangmang ru Ukiristo Uyesu, 
\v 27 umbi kishoo umbɔ aka asorhuwa umbi ubɔtisima ngge utsu umgbɔ idɛyiwe ugɛ umbi awu abi Ukiristo. Umbi aka atsu amɛn Ukiristo ru nyaki itsim atorho. 
\v 28 Uner Uyahuda ashia use uner Uherhini, ugãrhã use uwuku ufɔn, ukutsak use ukutsɛrh, ubinkutsu kishookambi awu unying ru Ukiristo Uyesu. 
\v 29 Umbi aba awe abi Ukiristo, mɔcɛ umbi awu unang Uibrahim, umbi awuri ikpo ukam abinkɛ umbɔ aka abemuwe ru unga.\f + \fr 3.29 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Urom 4.13\xt*.\f*
\c 4
\p
\v 1 Ubinkpi umum iki irherhe ugɛ uner ukam aba awu uwɛkuci, unga nggu ugãrhã awu ubina unying, uko abin utɛnga kishoo awu akinga. 
\v 2 Unga nu abinnga awu abin adzɛu ru ubok abirabɛ aka akpɔm unga utsɛku ivangyɛ utɛnga aka atsũ. 
\v 3 Ngge iwe rimi hã, ivangyɛ umɛn iki iwe awɛkaci, umɛn iwu agãrhã ri íkpem iyi inggbaashia iki igha iyɛrhe upfung ukpirɛ. 
\v 4 Bɔr undzumu ivanga iki iba itsuifɛr, Unum adene Ungwɛ̃nga. Amar unga ru ukutsɛrh, umbɔ amar unga ri Íkpem Umusa, 
\v 5 ngge itsú unga afase abirabɛ aka awe ri Íkpem. Unga akorhe akɛrɛ ha ngge itsú umɛn ima iwe angwɛ̃ Unum. 
\v 6 Umbi awu angwɛ̃nga, ngge itsu Unum adene Ipfu Ungwɛ̃nga ra amɛnmɛn, Ipfu ha iyisa igɛ, <<Abba\f + \fr 4.6 \fr*\ft Ri idũ Uaramayak agbena utɛ.\ft*\f*, uze Utɛmum.>> 
\v 7 Nggee ungo usi ibvui uweɔ ugãrhã, bɔr ungo uwu ungwɛ̃. Ngge iki iwe ugɛ ungo uwu ungwɛ̃, Unum aka atsu ungo uwe uner ukam ru unga.\f + \fr 4.7 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Urom 8.15-17\xt*.\f*
\s1 Uburhu agũ ighong abi Ugarhati
\p
\v 8 Ivangyɛ umbi aka anasi ihwɛngmbi Unum, umbi awe agãrhã ra abirabɛ aka awe anum igbɛrangwĩ. 
\v 9 Bɔr icɛrɛ umbi aka ahwɛng Unum, use izengge umum ĩgɔr ugɛ Unum aka ahwɛnga umbi, awu use utsu umbi abee izĩ ri íkpem iyi inggbaashia iki ishingge ri iker nu ugarh ru umbi? Umbi abee ibvui awe agãrhã ru ngge ikɛi? 
\v 10 Umbi adzowe atsimbi ru agbeyi inum iyɔɔ nu afɛ̃ɛ̃ akɔɔ nu imɛk iyɔɔ! 
\v 11 Iwei ifɛr umum ugɛ umum ihwa ayetnum ibɛm ru umbi!
\p
\v 12 Umum ishɔ̃rhã umbi angwɛ̃mɛn nu anapumɛn, àka awe ru nyaka umum, ubinkutsu umum iwe ru nyaka umbi. Umbi asi ishɔyiwambi umum ubin. 
\v 13 Umbi ahwɛngmbi ugɛ irhãrhãmum itsu umum idũwũwa umbi Isarhe Iyiki Ize ri inggbaashia. 
\v 14 Umum ihwɛng irhãrhãmum iwe imor ru umbi, bɔr umbi asi ikwɛɛrkumbi umum, asi ikpɛ̃mbi umum. Umbi ayɛi umum ugɛɛ umum iwu ipfu itser-Num, use ru nyaka umbi aka ayɛi Ukiristo Uyesu nibikanga. 
\v 15 Awu use utsu umbi asi igɔmmbi ru nyaki iyi inggbaashia? Umum iwemum ri ideka ugɛ, iba imɛ̃ngge, ugɛ umbi aba atsusu ishaa asumbi adzaambi umum! 
\v 16 Icɛrɛ umbi anyanga umum iwu unggamtsakmbi ri idɛyiwa umbi idzidzɛrhe?
\p
\v 17 Aner abɛrɛ atsu amɛnmbɔ akarhãrhã abee umbi adɔsa umbɔ, bɔr isi iwengge ri iyiki ize. Abee igau umbi nggu umɛn, ngge itsú umbi abvui atsu amɛnmbi kishoo ru umbɔ. 
\v 18 Izengge umbi atsu amɛnmbi kishoo awe ru ubin, ukpɔ uba uwe ukpuku uze. Imɛ̃ɛ̃ngge umbi akorhe rimi hã ubɛn ivang, bɔr isi íwengge ri ivangyɛ umum iki iwe nggu umbi ukpekũ. 
\v 19 Umbi aze angwɛ̃mum, umum ibvui ĩgũ ighong imar ri itsimbi, utsɛku ikpũ ibibɛk Ukiristo itar isei ru umbi. 
\v 20 Oka agɛ umum iwe nggu umbi icɛrɛ ngge itsú umum idzipu irhɛm iki itsoomum, ubinkutsu amɛnmum aghong akarhãrhã ru umbi!
\s1 Uhajaratu nu Usaratu
\p
\v 21 Àka adɛyiwa umum, umbi abika abee idɔsi Íkpem Umusa. Umbi asi ihwɛngmbi ubinkpi Íkpem hã iki irherhe? 
\v 22 Itsɛng Arherhu-Num igɔr igɛ Uibrahim awe ra awɛkatsa avaa, unying amar unga ru ugãrhã ukutsɛrh, unying amar unga ru ukutsɛrh uwuku ufɔn. 
\v 23 Ungwɛ̃nga uwu ugãrhã ukutsɛrh ha, akpo unga ru nyaki imar iyi iyor. Bɔr ungwɛ̃nga uwu ukutsɛrh uwuku ufɔn hã amar unga ri ibibemuwe.
\p
\v 24 Arherha akɛrɛ awu ikpikpanga, ubinkutsu akatsɛrh ha ikivarhambɔ adɛyiwe ibibemuwe ivaa. Uhajaratu unga awu uwuku umar agãrhã, unga awu ikpikpanga iyi ibibemuweyɛ umbɔ aka akorhe ru Igũ Usinai\f + \fr 4.24 \fr*\fq Igũ Usinai\fq*\ft : Umɔ Unum aka adzowe Ikpemnga ru Umusa.\ft*\f*. 
\v 25 Uhajaratu unga awu ikpikpanga Igũ Usinai iyiriyɛ iki iwe ra abĩ abi Urharaba. Unga iganga awu ikpikpanga uteu Urusharhima, ubinkutsu unga nu angwɛ̃nga awu agãrhã. 
\v 26 Bɔr Urusharhima ukpu afã uwe ififɔn, ukpɔ uwe Uyamɛn. 
\v 27 Itsɛng Arherhu-Num igɔr igɛ,
\q1 <<Ugɔmanggɔm ukpirh ukutsɛrh,
\q2 uwuruwi aka asi imara imar,
\q1 utsuyi ivum iyi anggɔm
\q2 ungo uku unasi igũo ighong imar,
\q1 ubinkutsu awɛkaci ukutsɛrh ha utsaka aka aneke unga
\q2 anangmbɔ abi utsɛrh ha aka awe ru utsak.>>\f + \fr 4.27 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Uish 54.1\xt*.\f*
\p
\v 28 Umbi angwɛ̃mɛn nu anapumɛn, umbi awe angwɛ̃ ibibemuwe ru nyaku Uishaku aka awe. 
\v 29 Ri ivang iyɔrɔ ha ungwɛ̃wi umbɔ aka amar ri iyor adzowuka uver ru ungwɛ̃wi umbɔ aka amar ri ijee Ipfu-Num. Iwe rimi hã icɛrɛ.\f + \fr 4.29 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Ing 21.9\xt*.\f* 
\v 30 Bɔr itsɛng Arherhu-Num igɔr igɛ use? <<Uwayiwe ugãrhã utsɛrh ha nu ungwɛ̃nga, ubinkutsu, ungwɛ̃ ugãrhã hã asi ígashunga ukam nggu ungwɛ̃ utsɛrh uwuku ufɔn hã.>>\f + \fr 4.30 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Ing 21.10\xt*.\f* 
\v 31 Nggee, umbi angwɛ̃mɛn nu anapumɛn, umɛn isi iwemɛn angwɛ̃ ugãrhã ukutsɛrh, bɔr umɛn iwe angwɛ̃ ukutsɛrh uwuku ufɔn.
\c 5
\s1 Ififɔn ru Ukiristo
\p
\v 1 Ukiristo afɔna umɛn ngge itsú umɛn isei ri ififɔn, nggee àka adɛ̃ɛ̃ aker na niba abvui atsĩmbi ri igãrhã.
\p
\v 2 Àka akpeto ra arherhamum! Umum Uburhu, idɛyiwa umbi ugɛ umbi aba abvui adɔsi Ikpem ri isorhu usorhe, Ukiristo awuri ishia ru ugarh ru umbi nukpɔ. 
\v 3 Umum ibvui irherhe ugɛ ubɛn unera aka aneke itsinga isorhu usorhe, awu ufang unga adɔsa kishoo Íkpem. 
\v 4 Umbi abika abee iwe abika arhika ra asu Unum ri idɔsi Íkpem, umbi aka adzembi ru Ukiristo, umbi aka ayapumbi ri imimuta Unum. 
\v 5 Bɔr Ipfu-Num itsu umɛn idzɛu nggu ikeramɛn ugɛ Unum awuri inyanga umɛn iwe abika arhika ru ubok imangmangmɛn, irhirhikayɛ umɛn iki ifosa. 
\v 6 Ubinkutsu ru Ukiristo Uyesu, usorhe nu ida usorhe ashike ru ugarh. Ubinkpi ukpekũ uku uwe ru ugarh uwu imangmangyɛ iki idɛyiwe ibibemu Unum nu anera.
\p
\v 7 Ri inggbaashia umbi anu igha inggbaashi. Ungaa adzipuwe amɛnmbi na akɛna umbi idɔsi idzidzɛrhe? 
\v 8 Ikpũ idzidzipa amɛn hã asi idzeke ru Unum uwuku uyisa umbi. 
\v 9 <<Ungwɛ̃rhũ uga uku isaki itsu akɔ̃ ineu aseng awu arhɛrhɛ.>>\f + \fr 5.9 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt 1Uko 5.6\xt*.\f* 
\v 10 Umum iwe ru ikeramɛn ru Uteijee ugɛ umbi awuri inyãmbi abin akɛrɛ ha ru nyaka umum iki indɛyiwa umbi. Uwuruwi aka atsu umbi ri idzidzuna awuri ikpoa ufai, uko unga awu ungaa. 
\v 11 Umbi angwɛ̃mɛn nu anapumɛn, umum ĩba ina inu idzowe isarhe isorhu usorhe, awu use utsu umbɔ ana adzaa umum uver? Umum ĩba inu idzowe umbɔ isarhe akɛrɛ ha, mɔcɛ abi Uyahuda asi igũmbɔ avɔm ri itsi isarhe iyi igãrhãmau ucucii umum iki idũwã. 
\v 12 Umum ibee abika asoya amɛnmbi amashi itsermbɔ na awɔruwe íkpɔkmbɔ!
\p
\v 13 Umbi, angwɛ̃mɛn nu anapumɛn, ayisa umɛn iyɛi ififɔn. Bɔr àka aneke ikũ ififɔnmbi akũ adɔsi ikponi iyormbi ri ikorha amɛn aki arhim. Nu ngge iki iwe rimi àka akũ ififɔn hã awu agãrhã ra adɔka ri ibibema. 
\v 14 Íkpem Umusa kishoo itsuifɛr ri ikorhu ubina unying ukpɛrɛ, agɛ, <<Ubemu undɔkango ru nyaki itsingo.>>\f + \fr 5.14 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Urha 19.18\xt*.\f* 
\v 15 Bɔr umbi aba anayikumbi adɔka, na akũ igigau atsĩã ra adɔkambi, àka angwɛ̃dzɛn utsur umbi atsĩme adɔka!
\s1 Ibibɛk ri Ipfu-Num
\p
\v 16 Nggee umum igɔr ugɛ, umbi aba abɛk ri Ipfu-Num, umbi awuri inekukumbi idɔsi ikponi iyormbi ri ikorha amɛn aki arhim. 
\v 17 Ubinkutsu amɛn aki arhim ibee uwe ri igamtsak nggu ubinkpi Ipfu-Num iki ibee, ikɛi Ipfu-Num ha iwe ri igamtsak nggu abinkɛ amɛn aki arhim iki ibee ikikorhe. Akɛrɛ ikivarhake awe ri igamtsak nggu adɔka, ngge itsu umbi asi ídɛ̃ɛ̃ akorhumbi ubinkpi umbi aka abee.\f + \fr 5.17 \fr*\ft Àka anyã ikɛi: \ft*\xt Urom 7.15-23\xt*.\f* 
\v 18 Bɔr aba awu Ipfu-Num idarh umbi, idɔsi Íkpem isi iwengge ufang.
\p
\v 19 Abinkɛ amɛn aki arhim iki ibee ikorhe iwu ukupɛ̃ɛ̃. Ake awu irha nggu unerwi aka asi iwea utsɛ̃ngo use utsakngo, use ikaifɛrhkɔ ri itsike, use ikorha abin ishĩ nu abin atsak, 
\v 20 nu idzowe igɔng ra agberhe, idzim, ikpɛ̃na adɔka, ifuw, unyɛ̃ɛ̃, avɔm, ibemi itsi, nu uning, nu ikũ igigau, 
\v 21 nu unyɛ̃ɛ̃, afĩrhã adɛ, nu ihwa adɛ utsɛku ikorhe iyiki ibewe, nu abina akɔɔ rimi hã. Umum inu igbiita atombi, ru nyaka umum iki irherhe ri inggbaashia, inggɛ abika akorhi ikpũ ifɛrha ha asi ítsĩmbɔ Iyɛrha Unum.
\p
\v 22 Bɔr ikpũrhũ Ipfu-Num iwu ibibema, anggɔm, ididɔɔr, idɔngamɛn, inna, iyiki ize, idzidzɛrhe, 
\v 23 irhɛrhi itsi, nu ikpɔm itsi. Ivang unera aka akorhunga abin akɛrɛ ha, unga asi izharhuka ikpem. 
\v 24 Abika awu abi Ukiristo Uyesu aka anyapukumbɔ ikponi iyi iyor nu amɛn aki arhim, ngge iki iwe iyiki ibewe nu ikerketangge. 
\v 25 Ngge iki iwe ugɛ umɛn ĩbɛk ri Ipfu-Num, umɛn izɛ̃rhã ri Ipfu-Num. 
\v 26 Umɛn niba iwemɛn abi iberi itsi, use abika asoya amɛn adɔka, use abika agũ unyɛ̃ɛ̃ adɔka.
\c 6
\s1 Ukorhi iyiki ize ri kishoo
\p
\v 1 Umbi angwɛ̃mɛn nu anapumɛn, aba adzurmbɔ unera ra arhim, umbi aka awu asasar ri Ipfu àka akũna unga uku utɔɔ aba ru utsĩndĩ. Bɔr àka adzɛu atsimbi, use umbɔ ikɛi awuri ideya umbi. 
\v 2 Àka atsã ayetnum adɔkambi, rimi hã umbi aka itsu Íkpem Ukiristo itsuifɛr. 
\v 3 Ubɛn unera aba akaifɛrhkɔ ugɛ unga awu ubin ukpɔɔ, nu unga asi iwea ubin, anu irhɛm itsinga. 
\v 4 Ubɛn unera aviri itsernga. Mɔcɛ unga adɛ̃ɛ̃ agũa ibɛn itsikamnga, bɔr unga asi ikpangunga itsinga nggu uner uwɔɔ, 
\v 5 ubinkutsu imɛ̃ngge ubɛn unera atsã imornga.
\p
\v 6 Ubɛn unera aka ayɛi imesa awu ufang unga agasha abin aka aze nggu unerwi aka amesuwe unga.
\p
\v 7 Àka niba arhɛmmbi atsimbi. Isi imɛ̃ɛ̃ngge unera ayɛɛi Unum. Unera awuri igbɛr ubinkpi unga aka adoi. 
\v 8 Unerwi aka adoi ikponi iyornga iyi amɛn aki arhim, unga awuri igbɛr itsitsĩm ri idɔsu ikponi iyi iyor ha. Uwuku udoi abee Ipfu-Num igũibɛn, ri Ipfu-Num ha awuri igbɛr urhɛ uwu ugbagbaa. 
\v 9 Umɛn ineke igũ azhe ikorhe iyiki ize, ubinkutsu ivanga niyɔ ibarɔ umɛn iwuri ikpomɛn ugbɛtamɛn umɛn iba isi itsũwũkumɛn amɛnmɛn. 
\v 10 Nggee, ivangyɛ umɛn iki ikpo ugarha, umɛn ikorhi iyiki ize ra anera kishoo, undzumunga ra abirabɛ aka awu angwɛ̃mɛn nu anapumɛn ri imangmang.
\s1 Asi iwea isorhu usorhe  //  bɔr imar iyiki ifa
\p
\v 11 Àka arhi anyã nggaa ídzɛu itsɛngyɛ umum iki itsɛnga umbi ru ubokmum!
\p
\v 12 Abika abee itsu umbi asorhu usorhe abee anera anyã umbɔ azeze ukpekũ ra abika adɔsi Ikpem. Umbɔ akorhe rimi ubinkutsu, asi ibeembɔ ihwa uver ri itsi idzowe isarhe igãrhãmau ucucii Ukiristo. 
\v 13 Uko abika asorhu usorhe asi idɔsumbɔ Íkpem kishoo, bɔr umbɔ abee umbi asorhu usorhe ngge itsú umbɔ adɛ̃ɛ̃ afĩrhã ra atsimbi. 
\v 14 Bɔr umum isi ĩbeemum ififĩrhã ru ubɛn ubin, ikpurhi ifĩrhã ru igãrhãmau ucucii Uteijee Uyesu Ukiristo, ukpurukpi uku utsu upfunga uwu ibɛm ru umum nu umum iwe ibɛm ru ukpɔ. 
\v 15 Isorhu usorhe nu ida isorhu usorhe usi iwekpɔ ubin. Ubin uku unang unera awu imimuna iyiki ifa. 
\v 16 Ididɔɔr nu atorh iwe nggu kishoo abika adɔsu ikpem iyɛrɛ, abɛrɛ ha awe Uisrairha idzidzɛrhe abi Unum.
\p
\v 17 Ri imimasha, unera niba atsukanga umum igũ ighong, ubinkutsu umum iwe ra abir ri iyormum aka adɛyiwe ugɛ umum iwu uwu Uyesu.
\p
\v 18 Imimuta Uteijeemɛn Uyesu Ukiristo ima iwe nggu ipfumbi angwɛ̃mɛn nu anapumɛn. Iwerimi.