\id REV - Tangag NT + Gen, Ruth, Jona [lcm] -Papua New Guinea 2011 (web version -2013) \h ASANGAI \toc1 Asangai \toc2 Asangai \toc3 As \mt1 Asangai \ip Buk ke kita salik ia si taun ang kitapo aunai vil akui ani ri vap lomlomon singina, using kitapo lomlomon ta Iesu Karisto, ninia kapo kari Volava. Tukulai i salik ani buk ke, asi akokos ani kari lomlomon nei liuan i kui lava i taun ang, ani ka ago ta vil kopos an ani kari lomlomon. Buk ke kapo duk ta kankanuai i mengen, ani keve bil voiang ki serei lak e mung, vo kitala serei. Tukulbung i keve kankanuai i mengen ang asukang ke. Iesu Karisto nia kapo volava, na le si kungana, God ka amatung aongos a mamain ta petau, na ka vis suai ani Satan kapa asukang. Au, taun a Iesu ka akamusai aongos ani kana avibisan, God ka seupok iria kitala tung akit, na kitala tav auak ani kari lomlomon. Ki ago kuvul ve God, maiten ve kui kala kovek, using God kala sakol a keve bil aongos ani ki serei atanginang. \c 1 \s1 Posong i angruduai \p \v 1 Kana na asasangai, God kata alis ia ani Iesu Karisto, ani ninia ka akalit kana keve asosokai ta keve nem ang ki serei avibis palau. Asangai ke kata serei e ring malangas kuli kana asok ani angelo taun kana asosokai ta Ioanes, \v 2 voiang kata akuskus atutuman ta mengen si God, na akuskus tutuman ani Iesu Karisto, na keve bil aongos ang kata arai ania. \v 3 Tauia si vo tataot ani keve mengen i kus amalangas ke. Na tauia si vap ang ria kipo longong ia, na kipo abis aroron using ia, using a taun ang kalapo angasungai. \p \v 4 Nau a Ioanes napo alis a mengen ke taun a limalengua na kuvkuvulan i lomlomon e palpal Asia. Roron ve marip ane singimi, le singina vopo to ke kana, katala to aino, na ka serei lak. Na le si kirolai i Malanganto i God kapo ago e mete kana sinsinongan i tulava. \v 5 Na le si Iesu Karisto, ninia na katakai i akus atutuman, na matavunim i tadut pelek suai ani mat, na kapo saupai ani ri tulava aongos i kuli rina. \p Urmaus ane singina vopo vinga ro ang taun ira, na kata akala ira pelek kara keve rikek ta rangai ina, \v 6 na katala itoiton ira ani tara na matan vap i kana vainagoan, na tara tung val kana mamain ta katakai i sula, ani tara abis ani God tamana. Urmaus ve madot kakana papalik ani keve taun, kovek i akamusai ina. Tutuman. \p \v 7 Arai, oring lik ka serei kuli kuku na ri vap aongos luai ki arai ania ta mataria akorong, kantanem ria kita so ia. Na mamain ta pat vap i kuli vunep aongos ki radaupa singina. Io, ka bil asukang palau. Tutuman. \p \v 8 “Nau a tutapongai na akamusai.” Volava God, nia na kitmat luai, nia vopo to ang kana, katala to aino, na ka serei lak, kapo antok. \s1 Ararai i Karisto \p \v 9 Nau a Ioanes napo tasimi na tarapo angtogon kuvul ve Iesu si ago nei vilvil akui na si palak nei vainagoan na si kara tung akit aro. Nata ago si kulenusa ang kipo kin ia ta Patmo marai kana mengen a God, na akuskus atutuman i Iesu. \v 10 Si taun i nanauai ani Volava natan lapo arai ta mata i malanganto, na ane mung ig, nala longong a mangsikei a kalinga lava asukang val taungai, \v 11 na kapo atai ta, “Saka keve nem an kupo arai ania, salik ia nei buk, na ku lis ia taun a limalengua na kuvkuvulan i lomlomon suke, Epeso, Simurna, Pergamon, Tuatira, Sardeis, Piladelpeia na Laodikeia.” \p \v 12 Au, nala taval asi kag arai ani vopo mengen ang anig. Taun ang nala taval, nala arai ani limalengua na tutungan i malangas kita abis iria ta gol. \v 13 Nei liuan ina i keve tutungan i malangas ang, mang sikei val igenen i pukun kapo alak kana maus vunga, kapo ngenge aputuk a kangina ta vakup i gol. \v 14 Vangang ina ve ungina vola posok luai val ung i sipsip vo posok val ulung. Na ngono katui i matana kilongpo ureurek. \v 15 Ngono kakina kapo ararai val aen riparipagan kita vil agogoai nia nei imun. Na kalingana kapo gulung val mete keve kong miang. \v 16 E palso i kungana kapo teng a limalengua na kalto, na e nguruna, samele i visvis redelekan angpal kapo soung. Nono kapo mang val mete makarap kapo kurkurilapan luai. \p \v 17 Taun ang nata arai ania, nala uak e ngono kakina asukang val igenen la mat. Na kala amatung a palso i kungana e pukun ig na kala atai ta, “Ku ago ta leng an. Nau a tutapongai na akamusai. \v 18 Nau a vopo to ang. Natala mat sikei arai, nalapo to kana na asikei. Napo teng a ki i takaman si ring ang ri vap mat kipo ago singina. \v 19 Asukang a ku salik a keve bil ang kupo arai ania, sa kana kapo ago na sa ka serei ane no lak. \v 20 Limalengua na kalto ang kuta arai ania e palso i kungag, na limalengua na tutungan i malangas i abis ta gol, supsupai ina kata ago mumun, sikei kapo asukang ke. Limalengua na kalto ang nang, ria na limalengua na ainoinoai si limalengua na kuvkuvulan i lomlomon ang. Au na limalengua na tutungan i malangas ang, nang ria na limalengua na kuvkuvulan i lomlomon ang palau. \c 2 \s1 Asok tapai ane Epeso \p \v 1 Ane si ainoinoai si kuvkuvulan i lomlomon suke e Epeso, ku salik asukang ke. \p Kana na mengen si vopo teng ani limalengua na kalto ang ta palso i kungana, na kapo pasal angpok nei liuan i limalengua na tutungan i malangas i abis ta gol. \v 2 Napo nas kam keve avibisan, kam dual na kupo tung akit aro. Napo nas kapa ta kupo tav ali pangau ani vap rikek, na kutala atokngai ani vap ang kipo kin pok iria ta kipo aposel, sikei parik. Kutala arai kinle ta kipo vap katakai i kapau. \v 3 Io, napo nas ta kutala tung akit aro si ruduai ani kitmat marai asan ig, na parik kapa kutapa marangan ania. \v 4 Sikei napo atogon mengen misagai anim, marai kutala pasal suai ani lau i vinga ro kuta atogon aino ia. \v 5 Ku lomon pok a ring ang kuta uak pelek ia. Ku lomon pokai na ku abis aro pok val kutapo vil ia aino. Man parik, naka pasal taun ua, na name luk suai ani kam tutungan i malangas pelek kana oring ipo tung, man parik kupa lomon pokai. \v 6 Sikei lau ke, kapo uli ago lak singim, kupo mirik ani kari keve laulauan ri Nikolaitai, io na nau kapa nang napo kun mirik ania. \v 7 Ninia kapo atogon talinga, kapo ro ka longong a mengen ke Malanganto kapo alis ia taun a keve kuvkuvulan i lomlomon. Man a si kata dual suai ani mamaiten, nakan lis ia ta ro asi kana angan si iei i to nei rina talupus luai ang si God. \p \v 8 Ane si ainoinoai si kuvkuvulan i lomlomon suke e Simurna, ku salik asukang ke. \p Kana na mengen si vopo aino ke, na akamusai. Katala mat na katala to pok. \v 9 Napo nas kam keve mamaiten i kui, na sinong i logo, sikei kupo tauia lak nang. Napo nas kapa kari mengen arikek a matan vap ang kipo posong pok iria ta kipo Iudaia, sikei parik, using kipo tintino si Satan. \v 10 Ku ago ta leng an ani keve mamaiten ang ku kui tatana. Arai, vopo petau ang anira nganlak ka asuai ani mang matan imi ane nei lu i akangbat, ani ka atokngai animi. Na mi kui nei vilvil akui ang si sangauli na taun. Ku atutuman tung si akamusai i kam to, na naka akuku ua ta kuku miminaungan i akamusai aro, nang a to. \v 11 Ninia kapo atogon talinga, kapo ro ka longong a mengen ke Malanganto kapo alis ia taun a keve kuvkuvulan i lomlomon. Man a si katala dual suai ani mamaiten, parik kanpa duai a vapongua i mat. \s1 Asok tapai ane Pergamon \p \v 12 Ane si ainoinoai si kuvkuvulan i lomlomon suke e Pergamon, ku salik asukang ke. \p Kana na mengen si vopo atogon ani samele i visvis redelekan angpal ke. \v 13 Napo nas a rina ang kupo ago singina. Rina ang kana sinsinongan i tulava na Satan kapo tung singina. Na kupo tung akit si kag asan. Parik kupa atolongon kam lomlomon serei singig, na parik kapa, si taun ang kag igenen atutuman ta Antipas, vopo uli akus atutuman ang tatag, kata mat singina nei liuan imi si ring ang a Satan kapo ago singina. \v 14 Sikei napo atogon a rukun mengen misagai anim. Mang keve vap nei liuan imi kipo teng akit kana matan akalkalit a Balam, voiang kata pinipini na Balak asi kana asavang ani ri Israel ani ki angan si matan pok ang kitala alis aino ia si ri tangatangai, na si abis ani matan laulauan i panik. \v 15 Asukang palau kupo atogon a mang matan e iang kipo teng akit si kari keve akalkalit ri Nikolaitai. \v 16 Asukang a ku lomon pokai. Man parik, name serei avibis palau taun ua, au na name angvibis ve ria ta samele i visvis ke e ngurug. \v 17 Ninia kapo atogon talinga, kapo ro ka longong a mengen ke Malanganto kapo alis ia taun a keve kuvkuvulan i lomlomon. Man a si katala dual suai ani mamaiten, nakan alis ia ta men mana le si mana ang kita amunai ania, na nakan alis kapa ia ta mangsikei a iat posok kita salik a asan tanginang kuluna. Mang vap pulakai parik kipa nas a asan ang, sikei vopo teng ang ania, nia papalik kapo nas ia. \s1 Asok tapai ane Tuatira \p \v 18 Ane si ainoinoai si kuvkuvulan i lomlomon suke e Tuatira, ku salik asukang ke. \p Kana na mengen si nat i God, voiang a ngono katui i matana kapo ureurek, na ngono kakina kapo ararai val aen riparipagan. \v 19 Napo nas kam keve avibisan, kam lau i vinga ro, kam lomlomon, kam keve abis i papakangai, kam lau i tung akit aro. Napo nas ta keve avibisan roron ke kana kupo abis ia kapo laba ani sa kuta abis aino ia. \v 20 Sikei napo atogon a mengen i misagai anim. Kupo aneineiro na aina ke Iesabel, vopo posong pok ke ania ta kapo katakai i kus amalangas, na si kana akalkalit kapo ausingai alok ani kag keve asosokai taun a laulauan i panik, na asi kari angan kapa si pok kitala alis aino ia si ri tangatangai. \v 21 Natala alis ia ta pangau ani ka lomon pokai suai ani kana matan laulauan i panik, sikei kapo misag. \v 22 Arai, naka so tatana kuli kana pata i kui ve vap po rodotai ke ania. Naka vil akui alava luai aniria, man parik kipa lomon pokai na ki pasal suai ani kari keve laulauan po rikek ang ve nia. \v 23 Na kana inatus, naka ngangapunuk iria. Na le iang keve kuvkuvulan i lomlomon aongos ki malangas ta nau napo nas aro luai ani pakangat i ri vap na vangang iria kapa. Au na naka ngenget si siksikei imi, angkokoai palau val mamaiten i kami keve avibisan. \v 24 Au na animi matan vap ang i Tuatira, nami ang parik mitapa buk teng akit ani akalkalit ke, na parik kapa mita lapa buk a nas ke kipo posong ia ta nas lulungai i Satan, napo antok imi ta parik napa alis imi ta mang asok kitmat asi kami using. \v 25 Sikei palau ta mi teng akit si sa mitala atogon ia lenginang, tung si taun ang name serei pok singina. \v 26 Man a si katala dual suai ani mamaiten, na kata abis usiusing aro kag vubuk tung si akamusai ina, nakan alis ia ta madot asi kana sausaupai ani mamain ta matan vap. \v 27 Kan saupai aniria velai ani kana kipa i aen, val kipo ngadek amitmitikai ani avubus i roe. \v 28 Ka asukang palau val nau using mamai katala kun alis anig ta madot. Na naka alis ia ta kalto i tangat. \v 29 Ninia kapo atogon talinga, kapo ro ka longong a mengen ke Malanganto kapo alis ia taun a keve kuvkuvulan i lomlomon. \c 3 \s1 Asok tapai ane Sardeis \p \v 1 Ane si ainoinoai si kuvkuvulan i lomlomon suke e Sardeis, ku salik asukang ke. \p Kana na mengen si vopo teng ani kirolai i Malanganto i God na limalengua na kalto ang. Napo malangas kam keve avibisan. Kupo sung asan sekpat konang ta kupo to, sikei kupo mat. \v 2 Tapangun! Arudualanai ani sa kapo ago lak, using kalapo buk mat luai. Arai, natala kinle ua ta kam keve avibisan kipo tav tapunuk e matana i kag God. \v 3 Asukang a ku lomon akit a akalkalit ang kutala luk ia, na ku teng akit singina na ku lomon pokai. Sikei man parik kupa tapangun, naka serei val katakai i tainau, na parik kupa nas a taun ang naka serei singina. \v 4 Sikei, kupo atogon a rukun asan i vap e Sardeis, parik kitapa vil avisuk kari keve maus. Ki paskak lak ve nau velai ani ki alak kari maus posok, using kipo ro angkoai. \v 5 Man a si kata dual suai ani mamaiten, kan kun maus kapa ta maus posok val ria. Na parik napa mus suai ani kana asan nei buk i to. Naka amalangasai ania mete mamai na kana keve angelo. \v 6 Ninia kapo atogon talinga, kapo ro ka longong a mengen ke Malanganto kapo alis ia taun a keve kuvkuvulan i lomlomon. \s1 Asok tapai ane Piladelpeia \p \v 7 Ane si ainoinoai si kuvkuvulan i lomlomon suke e Piladelpeia, ku salik asukang ke. \p Kana na mengen si vopo daus ang na kapo tutuman. Kapo teng ki le si David. Taun kapo tavas takaman, ka kovek luai ta sikei ka akang. Taun kapo akang, ka kovek luai ta sikei ka tavas. \v 8 Napo malangas kam keve avibisan. Arai, natala atu tavasan a takaman ane no im, na ka kovek luai ta sikei ka angkoai si akang ania. Napo malangas ta kutapo buk ngau, sikei kutala teng akit si kag mengen na parik kuta lapa gel suai ani asan ig. \v 9 Arai, matan vap ang kipo posong pok iria ta kipo Iudaia, sikei kipo kapau, using kipo tintino ve Satan, vap ang naka vil iria ani kime soturungai e ngono kakim na ki arai ta natala vinga ro taun ua. \v 10 Using kutala teng akit kag mengen si kam tung akit aro, nau kapa naka kun teng akit anim pelek a taun i vilvil akui ang nganlak ka serei kuli rina aongos, si atokngai ani vap ang kipo ago kuli rina. \v 11 Oring lik naka serei. Ku teng akit a sa kupo atogon ia, ani ka ago ta mangsikei ka luk pakang ua ta kam kuku miminaungan i akamusai aro. \v 12 Man a si katala dual suai ani mamaiten nakan atung ia val kitip kitmat lava nei lu i atailai si kag God, na kala siken tung an. Naka salik a asan i kag God singina, na asan i kana rina kapa, nang a Ierusalem tanginang voiang ka pasiang le metekuku le si kag God. Na kag asan tanginang kapa naka salik ia singina. \v 13 Ninia kapo atogon talinga, kapo ro ka longong a mengen ke Malanganto kapo alis ia taun a keve kuvkuvulan i lomlomon. \s1 Asok tapai ane Laodikeia \p \v 14 Ane si ainoinoai si kuvkuvulan i lomlomon suke e Laodikeia, ku salik asukang ke. \p Kana na mengen si vo tutuman luai ang. Kapo uli atutuman na kapo akuskus atutuman luai. Na singina akorong kana asisinong a God kata serei. \v 15 Napo malangas kam keve avibisan, ta parik kupa livus na parik kupa manas kapa. Napo buk ani man kupo buk livus, kapo ro ku livus. Man kupo buk manas, kapo ro ku manas. \v 16 Asukang a using parik kupa namin ro, nalapo usausa si mutak suai anim. \v 17 Arai, kupo mengen ta kupo tauia, parik kupa inongos taun a sa using kutala luk a mamain ta tauia lava. Sikei parik kupa kinle ta tutuman luai kupo amimirikan, kupo amamailikan, kupo logo, kupo mata ba na kupo pukun varas. \v 18 Napo pini ua ta ku serei singig na kume samui ta kam gol ila ani adaus nei imun, ani ku tauia lak. Na ta kam maus posok si amaus aro anim, ani ki ago ta arai ani mese i kam po varas palau ang. Na ta kam marasin asi amoi ani matam ani ku mata arai aro pok. \v 19 Nau, vap ang napo buk iria, napo tatapokai aniria na napo ngamis iria kapa. Asukang a ku atutuman na ku lomon pokai. \v 20 Arai, napo tung mete takaman na napo pirpiring. Man a sikei kapo longong a kalingag na ka tavas anig, naka palak na namemlongan angan kuvul ve nia. \v 21 Man a si katala dual suai ani mamaiten, nakan alis ia ta roron asi kana sinong lakat ve nau kuli kag sinsinongan i volava. Ka asukang palau val nau using natala kun dual suai ani mamaiten, na nalapo sinong lakat ve mamai kuli kana sinsinongan i volava. \v 22 Ninia kapo atogon talinga, kapo ro ka longong a mengen ke Malanganto kapo alis ia taun a keve kuvkuvulan i lomlomon.” \c 4 \s1 Soturungai serei si God mete kana sinsinongan e metekuku \p \v 1 Au e mung, nala tun ane no na nala arai ani mete takaman kapo tavas e metekuku. Na mang kalinga kala songo. Kalinga ang nata longong ia aino si vopo mengen taun ang anig, kapo bil val taungai. Na kala songo, “Palak taun iau na name akalit ua ta keve bil ang nang palau ki serei e mung i keve bil ke.” \v 2 Akorong palau nala arai ta mata i malanganto, na e lakat metekuku nala arai ani sinsinongan i volava, na mang sikei kapo sinong lakat kuluna. \v 3 Na vopo sinong ang kapo ararai val iat po mang aro ke iasipir na sardion. Na kumrangai kapo tung aulitai ani sinsinongan ang val iat po mang aro ke samaragdo. \v 4 Au, na aulitai i sinsinongan ang kapo atogon a mang 24 a sinsinongan, na kuluria 24 a igenen lava kipo sinong. Kipo alak maus posok na e paturia kipo kuku kari keve kuku i gol. \v 5 Le si sinsinongan ang, tapak kapo takrimit na kalinga lava kapo tangis na angang kapa kapo sokirilai. Na ane nona i sinsinongan ang, limalengua na ureurek lava kipo mang, nang a kirolai i Malanganto i God. \v 6 Au na e nona i sinsinongan ang, kapo asukang val laman tatapulitai lava i galas, kapo malangas val kurustalo. \p Aulitai aongos i sinsinongan ang, puat a asisinong atogon to, kimela tu aserei. Noria na mung iria, katui i mata kapo pakut aongos ia. \v 7 Ainoai kapo bil val laion, na lapongua kapo bil val bulumakau, lapotol kapo nau val igenen, na lapuat kapo bil val manuanga kapo ngoi. \v 8 E iang, siksikei a asisinong ang, kapo atogon kana limalesikei a vanga, na e pukun ina kuvul ve neina kapo rodopongos ta katui i mata. Si keve tenei ias na tenei vong kipo tava ani ausai ani posong asukang ke, “Kapo daus, kapo daus na kapo daus luai a Volava God kitmat. Kata to aino, ka to kana, na ka serei lak.” \v 9 Taun ang kipo abis aliu asukang, kipo posong aminaungan, kipo posong alakat ve posong ro ani vopo to asikei ke, na kapo sinong kuli kana sinsinongan i volava. \v 10 Na 24 a igenen lava ang kila uak e matana i vopo sinong kuli sinsinongan ang, na kila soturungai serei singina vopo to asikei ke, na kila sangu suai ani kari keve kuku e matana i sinsinongan ang na kila posong asukang ke, \v 11 “Numai kamem volava God kupo ro angkoai luai si luk ani miminaungan na asan lava na kitmat, using numai kuta asinong a keve bil aongos, na le si kam vubuk na kila serei val kana kipo ago.” \c 5 \s1 Nat i sipsip kapo atogon ro asi eres ani buk \p \v 1 Au, na nala arai ani sikei a buk i lulun e palso i kungana i vopo sinong kuli sinsinongan i tulava ang, kapo atogon salsalik angpal e neina na tongina kapa, na kita vulit akit ia ta limalengua na vulit kapo atogon akanangai singina. \v 2 Na nala arai ani mang sikei a angelo kitmat kapo songo ta kalinga lava, “Si e iang kapo atogon a ro asi tak suai ani keve vulit i buk ke na ka eres ia?” \v 3 Na katapo kovek luai ta sikei e metekuku, na e kuli rina, na e nei roe i kuli rina katapo angkoai si eres ani buk ang vo tikon lik tapai ania. \v 4 Au, na nalapo tangis alava marai kapo kovek ta sikei kapo atogon a ro asi eres ani buk ang vo ka tikon ia. \v 5 Na e mung, sikei iria keve igenen lava ang kala antok iau, “Ku ago ta tangis an! Arai, laion i Iudas, na tutusung i David, katala dual suai ani mamaiten, nia vanang kapo angkoai si eres ani buk ang ve limalengua na vulit ina.” \p \v 6 Na nala arai, na nei liuan i sinsinongan ang, puat a asisinong atogon to ang, ve keve igenen lava ang kipo ago aulitai, mang sikei a nat i sipsip kapo tung na kapo ararai val kitala lamrongok ia. Na kapo atogon kana limalengua na kom, na limalengua kapa na katui i mata, nang a kirolai i Malanganto i God, voiang kata asok ia taun a kuli rina aongos. \v 7 Na kala paliu na ka luk a buk ang e palso i kungana i vopo sinong kuli sinsinongan ang. \v 8 Taun kanla luk a buk ang, puat a asisinong atogon to ang, ve 24 a igenen lava ang kila matung turung e vunep e matana i nat i sipsip. Na e kungaria aongos, siksikei kapo teng kana gita, na kipo teng kapa kari keve gapai i gol, na neina kapo duk ta bil sain roron, nang a keve sokotuk si ri vap daus. \v 9 Na kila tangam kari tangam tanginang asukang ke, “Numai papalik kupo atogon a ro asi luk ani buk ang, na ku tak suai ani keve vulit ina, marai kita raung ua, na si rangaim kutala samui pok ri vap ani God, vap le si mamain ta angtama, na keve mengen angpetpetekai, na mamain ta rina ve matan vap asip. \v 10 Kutala itoiton iria ani ki matan vap i kana vainagoan kara God, na keve katakai i sula si abis ania, na ki sausaupai lak e kuli rina.” \p \v 11 E mung nala arai, na nala longong a kalingaria i ri angelo kipo ago auliulitai i sinsinongan ang ve puat a asisinong atogon to ang, na keve igenen lava ang. Na kipo petau lava, parik luai kapa angkoai si nas ani tataot iria using kipo miang arikek luai. \v 12 Na kipo tangam alava asukang ke, “Nat i sipsip voiang kita raung ia, kapo ro angkoai ani ka luk a kitmat, tauia, masam, dual, asan lava, miminaungan na alatun.” \v 13 Na nala longong a mamain ta asisinong lakat metekuku, na e kuli rina, na nei roe kuli rina, na nei laman, ria aongos kipo tatangam asukang ke, “Alatun, asan lava, minaungan, na dual taun a vopo sinong kuli sinsinongan i tulava ang, na ane si nat i sipsip, si keve taun aongos, kovek ta akamusai ina.” \v 14 Na puat a asisinong atogon to ang kila antok ta, “Tutuman.” Na keve igenen lava ang kila matung turung ane vunep na kila mamaila serei singina. \c 6 \s1 Keve vulit kuli buk \p \v 1 Na nalapo tere ta nat i sipsip ang, ta kalapo tak suai ani ainoai i limalengua na vulit ang. Na nala longong a kalingana i mangsikei i puat a asisinong atogon to ang, kala songo si kalinga lava val angang, “Me la arai!” \v 2 Na nala arai ane no na sikei a os posok kapo tung. Vo po kokos kuluna kapo teng a vatilau, na kitala akuku ia ta kuku i tulava. Na kala sang val katakai i visvis madot asi an dual suai ani mamaiten. \p \v 3 Au na vapongua i vulit, kalapo tak suai ania na nala longong a lapongua i puat a asisinong atogon to ang kala atai, “Me la arai!” \v 4 Au na mang os kala kun serei, kapo melek luai na kita alis a vo po kokos ang kuluna ta kitmat ani ka luk suai ani marip kuli rina, ani ri vap ki raung angpokpokai pok aniria. Na kila alis ia ta samele tavirimok lava i visvis. \p \v 5 Au, vapotol i vulit kala tak suai ania na nala longong a vapotol i asisinong atogon to ang kala atai, “Me la arai!” Nala arai ane no na os miting, na vo po kokos ang kuluna kapo teng a bil e kungana asi an kinkintong. \v 6 Le iang kapa, nala longong val kalinga kapo tangis le nei liuan i puat a asisinong atogon to ang kapo antok ta, “Samui i sikei palau a kinkintong i palaua ka tung alakat si seupok i sikei a taun, na samui i potol a kinkintong i kon kapa, ka kun tung alakat si seupok i sikei a taun. Sikei ago ta vil arikek an ani rul i elaio ve vaen!” \p \v 7 Au, vapuat i vulit, kala tak suai ania na nala longong a kalingana i vapuat i keve asisinong atogon to ang, “Me la arai!” \v 8 Nala arai, na e iang mang os na kapo ararai kaup. Vo po kokos ang kuluna kana asan ta mat, kilongpo angusing palau ve rina si ri vap mat. Kitmat kita alis irilong tatana ani kilong saupai ani sikei i puat a palpal i kuli rina ke, asi nga rongok ta samele i visvis, na asereiai ani kalag, vilvil akui, na keve kei kalat rikek kime daung kuli rina. \p \v 9 Au, vapalpalima i vulit, kala tak suai ania na neite pata ipo sula nala arai ani mamain ta malanganto i petau ang kita raung aino iria, marai kari lomlomon ta mengen si God na kita akuskus atutuman tatana. \v 10 Kipo songosongo alava luai ta, “Volava kitmat luai, kupo tutuman na kupo gogoai kapa, angisan vang kana ku saupai vo ngenget a vap ang kuli rina kita raung imem?” \v 11 Na kila lis iria siksikei ta kari keve maus posok, na kila atai iria si ausai ani vuk taun kudik lik palau, tung si tataot punuk i vap ang kipo kun keve asosokai val ria na keve tasiria, ki raung lak iria val kitala kun raung aino aniria. \p \v 12 Au, valimalesikei i vulit, kala tak suai ania na nala arai ane no na mimo lava, na mete makarap kala vongvongan val vakup miting luai, na mete ulen kala melek aongos val rangai, \v 13 na ri kalto metekuku kila uak asiang ane kuli vunep val uai kavang i iei kalapo tamul pelek ia, using a malu madot kapo aruk ia. \v 14 Na metekuku kala kun pasal suai val kita lulun a buk, na ri mulang na ri kulenusa aongos kila aingingik pelek kari keve tutungan. \v 15 Na ri tulava i kuli rina na keve posongan, na keve ainoinoai si ri petau i visvis, ri tauia, ri vap gailan, ri asosokai e kevkev luai, na vap po kalakala ang, ria aongos luai kipo mun nei keve vakil vo nei liuan i keve iat lava kuli keve mulang. \v 16 Na kipo asok ri mulang ve ri iat lava ta, “Mi tabak taunai animem. Mila apung imem ani namem mun suai ani matana i vo po sinong kuli sinsinongan ang, na pelek kapa kana marala manas a nat i sipsip. \v 17 Using karilong taun lava na marala manas kalapo serei. Si kapo dual angkoai si duai ania?” \c 7 \s1 Kitala akanangai ani 144,000 a vap le si keve patvap i Israel \p \v 1 Au na nala arai ani puat a angelo kipo tung si puat a nona i kuli rina ke, na kipo teng bat a puat a mete malu ani ka ago ta malu an ani kuli rina ke, ane nei laman, na kuli ri iei aongos kapa. \v 2 Na nala arai ani mang angelo si kapo serei le mete sinlak i makarap, na kapo teng a bil ipo akanangai si God vopo to ke. Na kala songosongo alava taun a puat a angelo ang kitala lis iria ta kitmat asi vil arikek ani nei roe ve nei laman. \v 3 “Mi ago ta vil arikek an ani nei roe, nei laman na ri iei, tung si taun ang tarala amatung tapai ani akanangai e noria i kana keve asosokai kara God.” \v 4 Na nala longong a tataot iria kitala akanangai aniria, kipo 144,000 na vap le si keve patvap aongos i Israel. \v 5 Le si patvap si Iudas kipo 12,000 ila akanangai, \m le si patvap si Ruben kipo 12,000, le si patvap si Gat kipo 12,000, \m \v 6 le si patvap si Aser kipo 12,000, \m le si patvap si Neptalim kipo 12,000, le si patvap si Manases kipo 12,000, \v 7 le si patvap si Simeon kipo 12,000, le si patvap si Levi kipo 12,000, le si patvap si Isakar kipo 12,000, \m \v 8 le si patvap si Sabulon kipo 12,000, le si patvap si Iosep kipo 12,000, au na le si patvap si Beniamin kipo 12,000 aongos. \s1 Petau lava i mamain ta patvap aongos \p \v 9 Au, e mung i keve bil ke nala arai, na sulrina lava kipo tung. Petau ang kapo tav angkoai si mang sikei ka tataot korong iria, le si keve angtama, keve rina, keve patvap, na keve mengen angpetpetekai. Na kipo tung e nona i sinsinongan i tulava, e matana i nat i sipsip. Kipo maus ta maus posok aongos, na keve pan i otongo kipo teng ia e kungaria. \v 10 Na kipo songosongo alava asukang ke, “Alatun ane si kamem God vopo sinong kuli sinsinongan i tulava, nia na tukul bung i vilvil ato ke, na ane si nat i sipsip.” \v 11 Ri angelo aongos kipo tung aulitai ani sinsinongan ang na aulitai ani keve igenen lava na puat a asisinong atogon to ang. Na kila oro turung e vunep e mete sinsinongan ang na kila mamaila serei si God, \v 12 “Tutuman luai! Alatun na urmaus, masam na posong ro, asan lava, madot na dual, ane si kara God, kana na asikei. Tutuman luai!” \p \v 13 Na sikei iria keve igenen lava ang kala sui iau, “Petau po alak ani maus posok suke, ri si nang, na kita pasal le voi?” \v 14 Na nala ngenget ia, “Kag volava, kupo nas.” Na kala atai iau, “Petau ke ria vap lapo soung suai ani keve bil lava i vilvil akui ang, na kitala galui adaus kari maus, using kita vil adaus aro ia ta rangai i nat i sipsip. \v 15 Nambang asukang, na kipo tung e mete sinsinongan ang si God. Kipo abis papakangai ania nei kana lu i atailai, tenei ias na tenei vong kapa. Na vopo sinong kuli sinsinongan ang ka amarmarip iria. \v 16 Parik luai kipa anguan buk angan an, parik kipa anguan mingom an. Na makarap parik kapa anguan ngan an aniria, ka kovek luai kapa ta ring malu manas kame luk iria. \v 17 Using a nat i sipsip vopo tung nei liuan i sinsinongan, ang ninia kalapo kakaria ta katakai i aiveven sipsip, na ka ausingai aniria taun a mete uv i laman i to. Na God lak ka song suai aongos ani lumata i mataria.” \c 8 \s1 Akamusai i vulit kuli buk na ese i gol \p \v 1 Au, si taun ang kala tak suai ani akanangai i valimalengua i vulit, na kala musik aongos e metekuku ani vuk pangau. \v 2 Na nala arai ani limalengua na angelo ang kipo tung e matana i God, na kala alis iria ta taungai siksikei. \p \v 3 Na mang angelo kame lapo tung ngere pata ipo sula, na kapo teng a ese i gol, na kila alis ia ta bil sain ro duk, si sula kuvul ve keve sokotuk si mamain ta vap daus, lakat kuli pata i gol ang e mete sinsinongan i tulava. \v 4 Na bung sain roron ina, kuvul ve kari keve sokotuk ri vap daus, kapo taup alak e matana i God, le si kungana i angelo. \v 5 Au, angelo kala luk a ese ang, na kala asiang aduk ia ta kalunga nini le kuli pata ang, kala so tatana kuli vunep. Na e iang kalinga lava na sokirilai i angang kuvul ve mimo na tapak kapa. \s1 Keve taungai \p \v 6 Na limalengua na angelo vopo teng ani limalengua na taungai ang kita lapo usausa si kui aniria. \p \v 7 Au, ainoai angelo kala kui kana taungai, na iat karkarian kuvul ve rangai kila sapungai ania kuli rina, na kala ni suai ani vapotol i palpal i kuli rina, na vapotol i palpal i mamain ta iei. Na uriuri vopo polok makanga aro ang, kala ni suai aongos ania. \p \v 8 Na vapongua i angelo kala kui kana taungai, na mang bil val mulang lava katapo urek alava aongos kita so tatana ane nei laman. Na vapotol i palpal i nei laman kala rangai. \v 9 Na vapotol i palpal i ri asisinong po atogon to nei laman kila mat, na vapotol i palpal i ri perengan kila tagoeng. \p \v 10 Au, na vapotol i angelo kala kui kana taungai, na mang kalto lava kapo ureurek alava val sulu, ka uak le metekuku, na ka ngataunai ani vapotol i palpal i keve laman, na ani keve salsaling lik i laman kapa asukang. \v 11 Kana asan a kalto ang ta mal luai. Na vapotol i palpal i keve laman kala kun mal, petau lava kita inum singina kitala mat using kalapo mal luai. \p \v 12 Au na vapuat i angelo kala kui kana taungai, na vapotol i palpal i makarap kala tamitmit, vapotol i palpal i ulen, na vapotol i palpal i keve kalto, ani ki ago ta mang an. Asukang na vapotol i palpal i tenei ias ka kovek i malangas, na asukang kapa si vapotol i palpal i tenei vong. \p \v 13 Na nala arai, na nala longong a manuanga kapo ngoi e pangkul liuan i metekuku, na kapo songosongo alava luai ta, “Ka rikek, ka rikek, na ka rikek luai aniria kipo ago e kuli rina, using kapo atogon lak a potol a angelo, oring lik kitol kui a taungai.” \c 9 \p \v 1 Na vapalpalima i angelo kala kui kana taungai, na nala arai ani sikei a kalto, kata uak le metekuku ane kuli vunep. Kita lis ia ta ki asi tavas ani mata lulungai asiang. \v 2 Na kala tavas ia na bung kala tuv alak le neina, asukang val bung i imun marmaralan lava. Na makarap ve metekuku kala vong ta bung i nei mata ang. \v 3 Na le si bung ang ri bivo kila serei si kari me ago kuli vunep, na kitala lis madot aniria val ri pangup i kuli vunep kipo atogon ia. \v 4 Kita antok iria ani ki ago ta vil arikek an ani uriuri i kuli vunep, vo ani sa kapo papanan aro, na iei kapa. Sikei ki vil arikek papa na vap ang kipo kovek i akanangai i God e noria. \v 5 Parik kitapa li madot aniria asi kari vil punuk luai ani ri vap, sikei ki vil akui palau iria si palpalima na ulen aongos. Kui ang ki kui tatana, ka bil val kui i pangup, man ka suk a igenen. \v 6 Na nei liuan i keve taun ang ri vap ki gulegule ring asi kari mat, sikei ki tav sabonai ania. Ki vubuk alava ani ki mat sumasuma, sikei mat ka amaka aro iria. \p \v 7 Ri bivo, kankanuai iria katapo bil val ri os kitala usausa lenginang iria ani visvis. Na kita akuku iria ta bil val kuku i gol, na ane noria kipo naunau val ri vap. \v 8 Na ung i paturia kapo bil val ung i paturia i ri aina, keve ngisaria kapo bil val ngisana i laion. \v 9 Na kipo atogon keve lilit e kangiria, kapo bil val keve lilit i aen, na tangis i vangaria kapo sokelengai val tangis i tagtagai os miang kipo sang tatana taun a visvis. \v 10 Kipo atogon vikvik na kipo suk val ri pangup si vikvik iria kapo atogon rangum matansilup, au na kipo atogon a madot e vikvik iria asi vil arikek ani ri vap si palpalima na ulen aongos. \v 11 Na kipo atogon kari tulava, kapo paturia aongos, angelo i nei mata lulungai asiang ang, kana asan si mengen si ri Eberaio ta Abadon na si ri Elas ta Apoluon. \p \v 12 Sukana vang a ainoai i vilvil akui rikek kala kamus. Arai, pongua lak nang kilongpo tungai asi serei. \p \v 13 Na valimalesikei i angelo kala kui kana taungai, na nala longong a kalingana i mang sikei neina i puat a kom ang si pata i gol, kapo tung e malangas i matana i God. \v 14 Na kalinga ang kala antok a valimalesikei i angelo vopo teng ani taungai ang ta, “Ku akala na puat a angelo ang kita teng akit iria ngere laman lava ang e Euparates.” \v 15 Na le iang kila akala na puat a angelo ang, kita lapo usausa si vuk taun ang, akorong si taun ang, singina si ulen ang na matas ang kapa, asi kari an raung amat ani vapotol i palpal i ri vap aongos. \v 16 Na tataot lakat i petau kipo kokos kuli os asi an visvis, kapo 200,000,000. Nata longong a tataot ang asukang. \v 17 Si kag ararai katapo ararai asukang ke. Keve os kuvul ve vap ang kipo kokos kuluria, kari keve lilit e kangiria katapo mang val ureurek mang mata makanga, na kapo dinangan val iat karkarian. Na paturia i keve os ang kapo asukang val paturia i ri laion. Na ureurek, bung na iat karkarian kapo soung e ngururia. \v 18 Vapotol i palpal i ri vap e kuli rina kitala mat aongos marai potol a bil i vilvil akui ke, kut, bung na iat karkarian ang vopo soung ke e ngururia. \v 19 Using kari madot ri os kapo sinong e ngururia na vikvik iria, using a vikvik iria kapo asukang val ri kene, kipo atogon vangang, nambang kipo so tatana. \p \v 20 Petau lava lak nang parik kitapa mat si keve vilvil akui ke, parik lak kipa lomon pokai pelek kari keve avibisan, na kipo uli soturungai lak taun kari keve ingua, keve tangatangai ang kita abis palau ia ta gol, silva, aen, iat, na ri iei, keve bil po mataba, na kipo talingabot, kipo tung mat palau. \v 21 Parik kipa lomon pokai pelek a lau i daung, teng maras, panik na tainau kapa. \c 10 \s1 Buk lik i lulun e kungana i angelo \p \v 1 Na nala anguan arai an na mang sikei a kitmat i angelo kapo pasiang le metekuku, na katapo maus ta kuku, na kumrangai kapo tung e patuna. Nei nona kapo asukang val mete makarap, na ngono kakina kapo asukang val kitip lava kapo ureurek. \v 2 Katapo teng a buk lik i lulun e kungana, na buk ke katala tapaeres e kungana. Ka kelai ani palso i kakina e nei laman, na kana palkais e ring kolo. \v 3 Na kala songosongo alava luai val kalingana i laion marala. Vuk taun ang kala songosongo, na limalengua na angang ang kilapo mengen. \v 4 Kilapo mengen na nalapo usausa asi kag salsalik. Sikei, nala longong a kalinga le metekuku ta, “Ku vulit bat a mengen ang limalengua na angang ang kita antok tatana, na ku ago ta salik an ania.” \v 5 Na angelo ang nata arai ania, vo atung ang ani kakina nei laman na e ring kolo, kala koros atung a palso i kungana ane metekuku, \v 6 na kala atu vala si vopo to asikei, voike kata asinong a metekuku na keve bil aongos ang kipo ago singina, na kuli vunep ke kapa kuvul ve keve bil aongos kuli rina, na nei laman ve kana kun keve bil neina. Na kala posong asukang ke, “Ka kovek luai i taun i amomole! \v 7 Man kalapo angte kana taun a valimalengua si kui ani kana taungai, e iang kala tapunuk a mengen mumun ang si God, val akus roron ang katala amalangasai ania si kana keve asosokai ri katakai i kus amalangas aino.” \p \v 8 Au, na kalinga ang nata longong aino ia le metekuku kala anguan serei taun an anig ta, “Pasal, kula luk a buk vopo matung tapaeres ang e kungana i angelo vopo tung ang e nei laman na e ring kolo.” \v 9 Au nala pasal taun ia, na nala aikut ia ani ka lis iau ta buk lik ang. Na kala antok iau, “Luk ia na ku angan ia, na kan vil amal a vingam, sikei ane tabek i ngurum ka mirmiruman val murungan.” \v 10 Au, nala luk a buk lik ang e kungana i angelo, na nala angan ia. Na ane tabek i ngurug, pua nem mirum luai val murungan. Au nala angan asip tapai ania, na kala vil amal aongos a vingag. \v 11 Na kala antok iau, “Kapo mamaiten ta ku anguan kus amalangas pok an ani keve rina miang, ani keve patvap na ani keve mengen angpetpetekai na ani ri tulava kapa.” \c 11 \s1 Ngono katakai i amalmalangasai \p \v 1 Na kala alis iau ta vuk kan i po kinkintong, na kala antok iau ta, “Ku tapasuk na kuanla kinkintong kana lu i atailai a God, na pata ipo sula. Luk kapa na tataot iria kipo soturungai e iang. \v 2 Sikei, ku atolongon a kinkintong ani nankomo i lu i atailai. Ago ta kinkintong an ania, marai kitala lis nang ia si ri vap i ngising. Na ki koko goeng a rina gogoai ang si 42 na ulen. \v 3 Naka li madot ani kag ngono katakai i kus atutuman asi karilong mengen i kus amalangas le si God si 1,260 na taun aongos, na kilong alak a maus i mamakus.” \v 4 Ngono igenen ke, rilong a ngono iei i elaio, na ngono tutungan i malangas vopo tung ang e matana i Volava i keve asisinong aongos. \v 5 Na man a mangsikei kapo buk atokngai asi vil arikek anirilong, kut i ngururilong ka angan ia. Kana vang a ring ke, man a mangsikei kapo buk vil arikek anirilong ka mat akorong si selen ang. \v 6 Na ngono igenen ke kilongpo atogon madot asi akangbat ani metekuku ani ka ago ta anguan langit an si pangau i taun ang kilong mengen i kus amalangas singina. Au na kilongpo atogon kapa na madot asi pokai ani keve laman aongos asi kari rangai, na asi karilong vil akui ani keve rina si saka keve taun an rilong kilongpo buk ia. \v 7 Au na taun ang man kilonglapo akamusai ani karilong kus atutuman, kei nau lelengan vopo soung le nei mata lulungai asiang ang, kamela angvis ve rilong, ka dual alava anirilong na kala vis punuk irilong. \v 8 Matmat irilong ka matung palau nei selen i rina lava ang, kipo posong atoktokngai ania ta Sodoma na Aigipto, rina ang nang kita atakuk karilong volava singina kuli ngakputuk. \v 9 Na ri vap i mamain ta matan vap, ri mengen angpetpetekai, na keve rina lava, kime kalum a ngono matmat ang si potol a taun kirol na inongos. Na ki atakun ri vap si ago ta amunai anirilong. \v 10 Na ri vap i kuli rina aongos ki maramarak using kilongtala mat, na ki mikamika ta uruk, na ki lis angpokpokai aniria ta mang keve alilis, using ngono katakai i kus amalangas ang kilongtapo vil akui arikek ri vap kuli rina. \v 11 Au na e mung i potol a taun kirol na inongos, God kala lis pok a malu i to taun irilong, na kilongla tung ta ngono kakirilong. Na leng lava kala pat a vap po kalum ang anirilong. \v 12 Na kilongla longong a mang kalinga lava taun irilong le metekuku ta, “Milong palak ane ke.” Na kilongla palak nei kuku ane pangkul, na karilong petau kipo tere tatarilong. \v 13 Na si vuk taun ang palau, mimo lava luai na vasangauli i palpal i rina ang kala tagoeng. Na 7,000 i ri vap kita mat si mimo ang, na mang vap ang kita leng arikek luai, na kipo alatun a God metekuku. \p \v 14 Sukana vang a vapongua i vilvil akui kana kala kamus. Arai, vapotol lak nang ka serei, na ka sumasuma palau. \s1 Valimalengua i taungai \p \v 15 Au na valimalengua i angelo kala kui kana taungai, na nala longong a keve kalinga lava i metekuku asukang ke, “Vainagoan i kuli rina ke, kara Volava na kana igenen i akanangai kilonglapo saupai ania, na kana saupai ka ago ane no asikei.” \v 16 Na 24 a igenen lava ang, vap po sinong kuli kari keve sinsinongan e mete God, kila soturungai ane vunep e matana i God na kila mamaila serei singina \v 17 asukang ke, “Volava God kitmat luai, kupo to kana, na kuta to aino, namempo alatun ua using kutala luk kam madot lava na kula saupai lenginang. \v 18 Mamain ta patvap i ngising kita marala, sikei kam marala kala serei, na kana kalapo taun asi saupai aniria kitala mat, na asi seupok kapa ani kam keve asosokai ri katakai i kus amalangas, na ri vap gogoai, na vap ang kitala mamaila ani asan im, ri vap lik kuvul ve ri vap lava. Na asi runguk suai ani vap ang kita galang a kuli rina.” \v 19 Au na lu i atailai si God kala tavas metekuku, na kila arai ani asisiang ang salsalik i ainainakai kapo sinong neina. Na e iang kala tapatapak, angang kala sokirilai, mimo na langit lava i iat kala usen. \c 12 \s1 Aina na kene lava \p \v 1 Na mang akanangai petekai lava kala serei metekuku. Mang aina katapo kavat ta makarap, na ulen kapo ago neite ngono kakina. Na kana kuku e patuna, sikei a sangauli na pongua na kalto kipo tung singina. \v 2 Na katapo sungsungukan, na kapo kui ve aloi alava using kala serei kana taun asi ingus. \v 3 Na mang akanangai kapa kala kun serei metekuku. Mangsikei a kene lava luai kapo melek, na kapo atogon limalengua na vangang, na sangauli na kom, na si limalengua na vangang ang limalengua na kuku i tulava singiria. \v 4 Na vikvik ina kala mus suai ani vapotol i palpal i kalto e metekuku ane kuli vunep. Kene ang kalapo tung e no i aina vopo kui ani ingus ang, ani ka konem a popo lik ang man kala ingus ia. \v 5 Au kala ingus kana nat tauan, nia ka saupai ani keve matan vap aongos ta kana kipa i aen. Sikei, nat ang kita paus alak ia taun a God na kana sinsinongan i tulava. \v 6 Na aina ang kala sip akipai ane nei ring varasai palau taun a ring ang God katala itoiton ia ania, ani kan ago si aiveven si 1,260 na taun aongos. \p \v 7 Na visvis kala tadut metekuku. Mikael ve kana keve angelo kila vis a kene. Na kene ve kana ta kun keve angelo kita susual, \v 8 sikei kita ngau, na kala kovek i pangau aniria metekuku, \v 9 na kila asuai asiang ani kene lava ang, katapo uli ago le kabang, kana asan ta petau, vo Satan, igenen vopo kapau ani kuli rina aongos. Kita asuai asiang ania ve kana keve angelo ane kuli vunep. \v 10 Na nala longong a mang kalinga lava e metekuku asukang ke, “Kana vang kala serei a vilvil ato, madot na vainagoan si kara God, na kitmat si kana igenen i akanangai, using a vopo uli mengen arikek ke ani keve tasira e matana i God tenei ias na tenei vong, kitala so tatana ane vunep. \v 11 Kita dual suai ania ta rangai i nat i sipsip na si kari kus atutuman, na parik kitapa aunai i lomon ani kari to, parik. Sikei kita atolongon iria ani ki mat. \v 12 Asukang vang na nami vap ang mipo ago e metekuku, mi uruk! Sikei, kapo rikek luai ani kuli rina na ani nei laman kapa using a vo petau ang lenginang katala pasiang taun imi, na kapo marala arikek luai, using kapo nas ta kana taun parik kapa vungavunga.” \p \v 13 Na kene lava ke, taun ang kala arai ta kitala so asiang tatana ane vunep, kala lu na aina vo ingus ani nat tauan ang. \v 14 Na kila lis a aina ke ta pongua na vanga i manuanga lava ani ka angkoai si ngoi tatana ane nei ring varasai palau, rina ang kitala itoitonai ania ania, ki an aiveven ia si sikei a matas, na mang pongua na matas, na inongos i matas, akipai ani matana i kene. \v 15 Na kene lava ke kala mutakai ani laman e nguruna asukang val sung ani molong ina kan kinkos a aina ang na ka tipo suai ania akipai. \v 16 Sikei kuli vunep kata pakangai ani aina ke. Kata apanga na nguruna, na ka konem aongos a laman i sung ang kene lava kata mutakai ania. \v 17 Kene lava ke vola vinga marmaralan luai ani aina ke, na kala paspetau asi kana an angvis ve kana matan inatus a aina ang, ria vap ang kipo longong kana keve asok tapai a God, na kipo teng akit a akus tutuman i Iesu. \v 18 Na kanla tung e ngerelo. \c 13 \s1 Ngono kei nau lelengan \p \v 1 Au, nala arai ani mang sikei a kei nau lelengan kala buat serei kuli laman. Kapo atogon a sangauli na kom, na limalengua na vangang. Si siksikei a kom, kuku i tulava kapo gon kuluna, na kuli siksikei i keve vangang ang, mang asan i nau varas ani God kapo tung singina. \v 2 Na kei ang nata arai ania, kapo bil asukang val pusi kei kalat lava, na kakina kapo asukang val kakina i vongo marmaralan lava, au na nguruna kapo bil val laion. Kene ang katala lis ia lenginang ta kana madot, na kana sinsinongan i tulava, na kitmat lava asi saupai. \v 3 Si mang sikei a vangang, kapo atogon a mapolok, pat konang asi kana mat, sikei mapolok ang katala takaut. Na ri vap i kuli vunep aongos kila arai velai ani man ani bil ke, na kila using a kei ke. \v 4 Ri vap kila soturungai serei si kene using katala alis a kei ta kitmat asi saupai, na kila kun soturungai kapa serei si kei ang, na kipo sui ta, “Mang si vang kana kilongpo angkoai ve kei ke? Nei a si kapo dual angkoai asi me angvis ve nia?” \p \v 5 Kitala ali pangau ani kei ke asi kana posong ani keve mengen i alalakas na keve mengen i nau varas, na ka asereiai ani kana kitmat si 42 na ulen. \v 6 Kapo sulai ani nguruna si nau varas ani God. Kapo mengen i nau varas ani asan ina, kana ring ipo ago, na vap ang kipo ago ve nia metekuku. \v 7 Kita li pangau ania kapa asi kana angvis ve ri vap daus, na asi kana dual suai aniria. Io, kitala lis ia ta kitmat ani ka saupai ani keve angtama, keve patvap, keve mengen angpetpetekai, na keve rina kapa. \v 8 Na ri vap aongos kipo ago kuli vunep ke ki soturungai serei singina, ria na vap ang kari asan kapo kovek le si tutapongai i asisinong nei buk i to si nat i sipsip, voiang kita raung ia. \p \v 9 Man a si kapo atogon talinga, kapo ro ka longong. \v 10 Man a si ki kong ato ia, nang ki kong ato ia. Man a si ki raung ia ta samele i visvis, nang ki raung ia. Kapo ro ri vap daus ki tung akit na ki lomlomon atutuman. \p \v 11 Au na nala arai ani mang kei nau lelengan kala kun buat le nei roe. Kana pongua na kom val nat i sipsip, sikei kalingana kapo asukang val kene lava. \v 12 Kapo atogon a roron le si ainoai i kei ang asi kana abis ania, na kala vil ri vap aongos kuli rina asi kari soturungai serei si ainoai i kei, kana mapolok pat si kana mat katala takaut pok. \v 13 Io, vapongua i kei ke katapo asereiai ani mang keve akanangai lava i vilvil ataping, kapo songo asiang a kutni le metekuku ane kuli rina e mataria i ri vap. \v 14 Na si keve akanangai suke, using kitala lis ia ta kitmat ani ka abis ia si pangau ang si ainoai kei, kapo akipang a ri vap e kuli rina asukang ke, ki atung a mang tangatangai asi dungai ani kei vopo puka ke si samele i visvis ang, sikei kapo to lak. \v 15 Kitala lis ia ta kitmat ani ka ali malu i to ani tangatangai ang asi kana mengen korong. Mang anu, asi raung kapa ani vap ang kipo misag ani soturungai serei si tangatangai ke. \v 16 Na kapo sulai ani ri vap aongos, vap lik ve ri vap lava, tauia ve ri vap logo, ri vap kalakala ve ri asosokai palau ani ki luk a akanangai e palso i kungaria vo e nei petek i noria, \v 17 ani ka asukang, ka ago ta sikei an ka samui vo asesel man a akanangai ke kapo tav tung singina. Akanangai ang, nang kapo kana asan a kei, vo tataot i asan ang. \v 18 Nas aro ia. Si e iang kapo atogon a nas, ka kinle na tataot i asan i kei ke, using kapo tung ani igenen, nang 666. \c 14 \s1 Tangam si patvap si nat i sipsip \p \v 1 Na nala arai ane no, na nala arai ta, nat i sipsip kapo tung kuli mulang e Sion, na petau ang ve nia kipo 144,000 aongos, asan ina na asan i tamana kapa kita salik ia nei petek i noria. \v 2 E iang nala longong a kalingana i mang sikei le metekuku kapo gulung lava val mete keve kong miang, na asukang val angkirilai i angang lava. Na kalinga ang nata longong ia, kapo tangis val ri gita miang kipo tiring ia. \v 3 Na kipo tangam a tangam tanginang, talangai ani sinsinongan i tulava na e mete puat a asisinong atogon to ve keve igenen lava ang kapa. Katapo tav angkoai luai ta mang sikei ka sel akit a tangam ke, sikei riria papalik petau ang 144,000 nang kita samui pok iria pelek a kuli rina ke. \v 4 Kana ria parik luai kitapa sigil si ri aina, using kipo vap atailai. Ria vang kana kipo usiusing a nat i sipsip si saka keve oring an kapo pasal singina. Vap ke, kitala samui pok iria le nei liuan i ri vap, asukang val ainoai i uai i matang ani God na ani nat i sipsip. \v 5 Kapo kovek luai i kapau ki sabonai ania e ngururia, using kipo daus luai. \s1 Amalmalangasai si potol a angelo \p \v 6 Na nala arai ani mang angelo, kapo ngoi lakat nei liuan i pangau, kapo teng a akus ro asikei, ani kan akus iria, vap ang kipo ago e kuli rina, taun a keve rina, keve angtama, keve mengen angpetpetekai, na taun a keve patvap aongos. \v 7 Na kapo songosongo alava ta, “Mi lolokovo e mete God, na mi amaus ia, using kana vuk taun asi saupai kalapo serei. Mi soturungai singina, nia vo asinong ani metekuku, kuli rina na nei laman makasim na keve laman saling.” \p \v 8 Na mang angelo, vapongua ina, kala kun serei na kala atai ta, “Babulon, rina lava suke katala uak. Kata vil a keve matan vap aongos ani ki inum anio iria ta vaen i kana tapanikan.” \p \v 9 Na vapotol i angelo kala using irilong na kapo pege alava ta, “Man a si kapo soturungai serei si kei nau lelengan ke, na kankanuai ina, na kalapo atogon a akanangai ang e nei petek i nona vo e kungana, \v 10 nia palau a iuang ka inum a vaen i kana marala na God, vaen ang kata tilingai kirol ania, na i tav tol, ane nei kavi i kana marala. Au na vo inum ke ania, ka luk a kui ninirokot luai mete kut ni na iat karkarian, e mataria i ri angelo gogoai na e matana i nat i sipsip. \v 11 Na vubung i kui ang kipo ago singina, ka tuv alak ane pangkul si keve taun kovek i akamusai ina. Io, vap ang kipo soturungai serei si kei nau lelengan ke, na si kankanuai ina, na kitala luk kapa na akanangai i kana asan, petau ke ki kovek luai i ausai tenei ias na tenei vong kapa.” \v 12 Kapo ro ri vap daus ki tung akit, riria kipo longong kana keve asok tapai a God, na kipo tung akit si lomlomon ta Iesu. \p \v 13 Na nala longong a kalinga le metekuku na kapo atatai asukang ke, “Salik asukang ke. Uruk singiria, vap ang ki mat ta angtogon ve Volava, le si taun ke. Na Malanganto kapo kun ainak ta io, uruk singiria using ki ausai ani kari keve avibisan. Io, kari keve avibisan aongos, seupok ina ki luk lak ia.” \s1 Taun i paspasuk kuli rina \p \v 14 Au, nala arai ane no na nala arai ta, mang sikei a kuku posok, na mang igenen kapo gon lakat kuluna, asukang val igenen i pukun, na kana kuku i gol e patuna, na e kungana kapo teng a samele redelekan. \v 15 Na mang angelo kala soung le nei rina i atailai na kapo songosongo alava taun a vopo gon lakat kuli kuku ang ta, “Luk kam samele redelekan na ku til. Kalapo serei nang a taun i paspasuk, using a non matang ke kuli rina kala matukal.” \v 16 Na vopo gon lakat kuli kuku ang kala til a non matang i kuli rina na kala pasuk asip ia. \p \v 17 Na mang angelo kala soung le nei rina i atailai e metekuku, ninia kapa kapo teng kana samele redelekan. \v 18 Au, na mang angelo kala kun soung le si pata ipo sula ang, na nia kapo atogon kitmat asi saupai ani kut po ni ang, kala songosongo alava taun a vopo teng ani samele redelekan ang asukang ke, “Luk kam samele redelekan na ku asisia tok akuvul a ungaungan i vaen i kuli rina, using kalapo motem.” \v 19 Na angelo ang ka teng kana samele na ka lag a kuli rina ke tatana, na kala ngumut akuvul aongos a keve uai ina, na ka so tataria nei ring ipo koko meng ani vaen i kana marala na God. \v 20 Na lu i po koko meng ani vaen ke kita atung ia e komo i rina. Na saltapai i rangai le si ring ipo koko meng ang kala lakat asukang val ngai asagang si ri os, na vunga ina asukang val 1,600 na sitadia. \c 15 \s1 Limalengua na apoes \p \v 1 Na nala arai ani mang akanangai lava, na kapo petekai luai e metekuku. Limalengua na angelo kipo teng a limalengua na akamusai i apoes, kapo akamusai luai i keve apoes ang, using katala tapunuk aro luai vanang kana marala manas a God. \p \v 2 Au nala ararai na mang bil kapo asukang val laman makasim kapo pok val galas na kita tol ia ta kut nini. Na petau kipo angtung ngere laman, ria vap ang nang kitala dual suai ani kei nau lelengan ve kankanuai ina, na akanangai i kana asan, na kipo teng kari keve gita, ila alis ta God. \v 3 Na kipo tatangam a tangam ang si Moses, kana asosokai a God, na kapo tangam kapa si nat i sipsip, “Volava, God kitmat luai, kam keve avibisan aongos kipo tavirimok lava na kipo petekai luai. Numai a tulava si mamain ta matan vap aongos, kam keve selen kipo korong na tutuman aongos. \v 4 Volava! Si vang kana ka tav lolokovo, na ka tav alatun anim si kam asan? Using numai papalik kupo daus na le singim papalik na matmatan vap kime serei kuvul lak, na kime soturungai e matam, using kam keve avibisan korong kipo ago e ring malangas.” \v 5 Na e mung ina nala anguan ararai pok an, na e metekuku, ring atailai lu i atung tul, voiang a akus tutuman kapo ago neina, kala tavas. \v 6 Au na limalengua na angelo, vap po teng ani limalengua na apoes aongos ang, kila soung le nei ring atailai. Ria aongos kipo maus ta maus radausan luai, e kangiria kipo ngenge aputuk ia ta gol. \v 7 Na mang sikei le si puat a asisinong atogon to ang kala lis a limalengua na angelo ang ta limalengua na gapai i gol, na kapo kamsarak ta kana marala na God vopo to asikei ke. \v 8 Na bung i kana miminaungan a God kala karaunai aongos ani nei ring atailai ang ve kitmat ina. Kata tav angkoai luai si mang igenen ka palak nei ring atailai ang, tung si kila vil apunuk aro luai ani limalengua na apoes aongos si limalengua na angelo ang. \c 16 \s1 Keve gapai i kana marala na God \p \v 1 Na nala longong a kalinga lava le nei ring atailai kapo atatai a limalengua na angelo ang ta, “Mi pasal ta limalengua na gapai ang na mi an bekai ani kana marala na God kuli rina.” \p \v 2 Au, ainoai i angelo kala pasal na kanla bekai ani marala kuli ring kolo. Na ri makas rikek luai kila serei si vap ang kipo atogon a akanangai i kei nau lelengan ang singiria, na kipo soturungai serei si kankanuai ina. \p \v 3 Na vapongua i angelo kanla bekai ani marala kuli laman makasim na nei laman kala rangai aongos val rangai i puka. Na ri nem aongos kipo to nei laman kila mat asip. \p \v 4 Na vapotol i angelo kanla bekai ani marala kuli keve laman lava na keve laman saling lik, na kila kun rangai. \v 5 Na nala longong a kalingana i angelo vopo aiveven ang ani laman ta, “Numai kupo daus luai. Numai kuta ago anongo na kana kupo ago na kupo daus luai. Kam saupai ani vap ke kapo korong asukang, \v 6 using kitala raung ri vap daus na ri katakai i kus amalangas, na kutala ainum iria ta rangai val kari seupok.” \v 7 Na nala longong a pata ipo sula kala songosongo ta, “Io, Volava God Tavirimok Luai, kam keve saupai kipo korong na kipo tutuman.” \p \v 8 Au, vapuat i angelo kanla bekai ani marala kuli makarap. Na ngan i makarap kala aunai madot luai si ngan amagang ani ri vap val kutni. \v 9 Pukun iria ka tapak ta manas lava, na ki mengen arikek ani asan i God vopo togon kitmat asi alis ani keve vilvil akui ke. Sikei ki misag ani lomon pokai na alis minaungan ania. \p \v 10 Na valima i angelo kanla bekai ani marala kuli sinsinongan si kei nau lelengan, na kana vainagoan kala vong itum, na ri vap kilapo ngut ngisa ta kui rikek. \v 11 Na kila mengen arikek ani God i metekuku marai keve kui lava, na keve makas kapa. Sikei ki misag ani lomon pokai pelek ani sa kitala abis ia. \p \v 12 Na valimalesikei i angelo kanla bekai ani marala si laman lava ang Euparates, na kala ring kolo aongos. Kana asi usausa ani keve tulava le si ring ipo sanglak ta makarap asi me serei. \v 13 Na nala arai ani potol a malanganto rikek kitolpo ararai val pakau, na kitolpo soung le nguruna i kene, na le nguruna i kei nau lelengan, na le nguruna kapa i katakai i kus amalangas kapau. \v 14 Kitolpo malanganto i ri ingua, na kipo vil a keve akanangai. Kipo pasal taun a mamain ta tulava i kuli rina aongos ani ki songo akuvul iria taun a visvis ang si taun lava i atung ang ta God Tavirimok Luai. \v 15 “Arai, naka serei val katakai i tainau. Uruk si igenen ang kapo para na kapo kavat, vei nganing kala tung e ring malangas ta varas, na ka mese luai.” \v 16 Io, kita songo akuvul iria taun a ring ang kipo kin ia ta Armagedon si mengen si ri Eberaio. \p \v 17 Na valimalengua i angelo kanla bekai ani marala nei pangau. Na kalinga lava le nei ring atailai si sinsinongan i tulava kala posong ta, “Kala kamus!” \v 18 Na tapak ve gulung kitmat kala serei alava na mimo madot luai. Mimo ang kapo madot arikek luai, katapo kovek i mimo asukang kata serei le si ainoai i taun ri vap kitapo ago kuli rina. \v 19 Na rina lava ang kala tapagal ani ka potol a vuk rina ina. Na keve rina lava si mamain ta matan vap kila sogoengai. God kala lomlomonai ani Babulon, rina lava ang, asi alis ania ta kavi kapo kamsarak ta vaen madot i kana marala, na ka inum asip ia. \v 20 Au na ri kulenusa aongos kila sip akipai, na ri mulang kila kun kovek aongos luai. \v 21 Na le metekuku iat maiten lava kapo uak lakat kuli ri vap. Siksikei a iat kapo maiten angkoai si ngompunuk. Na ri vap kipo mengen arikek ani God marai vilvil akui, using a langit ke kapo bil rikek luai. \c 17 \s1 Aina katakai i luk tauan pulakai na kei nau lelengan \p \v 1 Na mangsikei i limalengua na angelo, vap po teng ani limalengua na gapai ang, kamela serei singig, na kala atai iau ta, “Me ane ke, name akalit ua ta vilvil akui ang God lak ka alis a aina asasanan katakai i luk tauan pulakai ang, iuang nang vopo ago mete keve laman ang. \v 2 Aina ke, ri tulava i kuli rina aongos kita angpanik ve nia, na vap aongos po ago kuli rina, kitala nio marai usiusing ani kana laulauan rikek.” \v 3 Au nala arai ta mata i malanganto, na angelo ang kala sunguk iau ane nei mangsikei a ring varasai palau, na nanla arai ani aina kapo gon kuli kei nau lelengan melek. Na kei ang, pukun ina aongos kapo duk ta keve asan kipo keve mengen i nau varas ani God. Na kapo atogon a limalengua na vangang na sangauli na kom. \v 4 Na aina ang katapo maus ta maus miminaungan luai na kita amamang aro ia ta gol, na mang keve iat mang roron. E kungana kapo teng a kavi i gol kapo kamsarak ta mamain ta laulauan rikek, na keve bil visuk i kana panik. \v 5 Na mang mengen mumun kita salik ia nei petek i nona asukang ke, “Babulon lavlabat, rinaria i ri aina katakai i luk tauan pulakai, na ani mamain ta laulauan visuk aongos i kuli rina.” \v 6 Au nala arai, na aina ang kalapo nio using katala inum a rangai i ri vap daus, na ria vap ang kitala raung iria marai akuskus atutuman ta Iesu. \p Taun ang nata arai ania, nala sugul alava luai. \v 7 Na angelo kala sui iau ta, “Marai sa kupo sugul? Naka palas ua ta bil mumun i aina, na kei ang kapo kokos kuluna, vopo atogon ani limalengua na vangang ang, na sangauli na kom. \v 8 Nang a kei ang kuta arai ania ta kapo to, kana parik kapa anguan ago an, ka buat serei le nei mata lulungai asiang luai, ani ka pasal asi kana an kui asikei. Au na ria kipo ago kuli rina, na kari asan kapo kovek nei buk i to le si tutapongai i asisinong, ki an taping alava si arai ani kei ke, using kata to aino, na parik kapa ago kana, na ka serei lak. \v 9 Nas aro ia. Si e iang kapo atogon a masam, ka kinle na supsupai ina asukang ke. Limalengua na vangang ang nang, kapo tung ani limalengua na putput, nang a aina ang kapo sinong lakat singina. \v 10 Na kapo tung ani limalengua kapa na tulava. Palpalima iria kitala uak, na sikei lak kapo ago, na mang sikei lak parik kapa serei. Man kala serei ka saupai si vuk pangau kudik palau. \v 11 Au na kei vopo to aino ang, na kana parik, ninia vanang kapo valimaletul i tulava, na kapo mang sikei i limalengua ang, na kapo pasal asi kana an kui asikei. \v 12 Na sangauli na kom ang, nang kuta arai ania, kipo sangauli na tulava parik lak kipa teng saupai. Sikei ki luk dual kuvul ve kei ang na ki saupai si sikei palau a vuk taun lik. \v 13 Kipo sikei a lomlomonai na ki alis suai ani kari madot na sinsinongan i saupai si kei ang. \v 14 Ki angvibis ve nat i sipsip na kana vap, na nat i sipsip ka dual suai aniria, using ninia na volava ani mamain ta volava, na kapo tulava ani keve tulava aongos. Na ria vap po auai ve nia, kipo vap i kana songo, na kana vubuk, na kipo atutuman.” \p \v 15 Na kala atatai aliu iau asukang ke, “Keve laman ang kuta arai ania, nang a aina ang kapo ago ngerena, kipo tung ani mamain ta patvap, petau tavirimok luai, mamain ta rina, ve keve mengen angpetpetekai. \v 16 Na sangauli na kom ang, nang kuta arai ania, ria kuvul ve kei ang, ki mirik lak ani aina ang. Ki aunai vil arikek luai ania, na ka pasal ta varas palau. Ki angan a sin ina na ki ani ia mete kut. \v 17 Using God katala alis a lomlomonai ang ane nei vingaria, asi kari abis kuvul asukang val kana lomlomonai, ani ka sikei palau kari lomlomonai, na ki alis kuvul a kei ta kari kitmat asi saupai, tung si kana mengen a God kan punuk. \v 18 Au na aina ang nang kuta arai ania, kapo tung ani rina lava ang, nang kapo saupai ani mamain ta tulava aongos i kuli rina ke.” \c 18 \s1 Babulon kala tagoeng \p \v 1 E mung ina, nala arai ani mang angelo kapo pasiang le metekuku. Kapo atogon kana kitmat lava luai, na miminaungan i kana roron kapo vil amang a kuli rina ke tatana na kapo mang aroron. \v 2 Kapo songosongo alava luai asukang ke, “Babulon, rina lava ke kala tagoeng! Arai, lenginang kala tagoeng! Ka nankomo vang ani ri ingua asi ago, na ka rina asi ago ta keve malanganto rikek, na ri mani visuk luai ki ago kuvul e iang. \v 3 Using a mamain ta matan vap i kuli rina ke kitala inum a vaen nio i kana keve panik. Ri tulava i kuli rina ke kita angpanik ve nia, na mamain ta katakai i atos kapa kita tauia alava ta kana keve bil roron miang luai.” \v 4 Au le, nala longong a mang kalinga le metekuku asukang ke, “Kag vap, mi soung akipai ani rina ang ani mi ago ta tung kuvul an ve nia si kana keve lau rikek, na ani mi ago kapa ta an luk an ani maiten i kana keve apoes. \v 5 Using kana keve rikek kila laut luai tung e metekuku na God kapo lomlomonai akit ania. \v 6 Lis ngenget pok a aina ke val sa katala alis tatana. Ngenget ta ngaupap val katala kun abis ania. Tol amatan pongua dong kana kavi ta laman nio na ka inum ia. \v 7 Alis aduk ia ta kui ve mamakus, asukang val minaungan na keve maramarak duk ang katapo uli buk ania. Using nei vingana kapo atai pok ia ta, ‘Kag sinong, napo bil val ainan tulava, parik ta nau a mainang. Au na kapa, naka kovek luai i taun i tang makus.’ \v 8 Asukang vang na si ring sikei palau a taun kana keve apoes, ki kinkinkos aro ia singina, mat, makus na kalag, na kut ka ni ia. Using a Volava God, kana dual kapo tavirimok asi kana amiming ania. \p \v 9 Ri tulava i kuli rina, ria vap po angpanik ang ve nia na kipo maramarak soliu kuvul, ki arai ani bung i kut i kana po ni, na ki tangis velai makus lava using ania. \v 10 Ki tung akipai ane ring vunga using kipo leng putuk kana vilvil akui, na kipo antok ta, ‘Kala rikek! Pua, rina lava ke. Pua, Babulon pala, ring rina kitmat. Ring sikei palau a vuk taun ke, saupai asi kam puka kamela serei.’ \p \v 11 Mamain ta katakai i atos kuli rina ki tangis using ia velai ani mamakus, using kala kovek i vap asi samui ani kari keve usausan, \v 12 gol, silva, ri iat mang roron, ri ngongo, vakup mang roron, na mamain ta ei sain miruman, na mang matan bil ro lik kita abis iria ta ei na aen na mamain ta iat samui lava, \v 13 na ri mai ipo angan, na mamain ta bil sain roron, vaen, rul i elaio, palaua tanginang roron ve kon, ri bulumakau, sipsip, ri os na tagtagai iria, ri vap asosokai palau ve ri kongato. \v 14 ‘Pua, inuai ke kutapo atumata using ia kala tamus aongos pelek ua. Kam keve tauia miang na mang matan bil roron luai ang, ria aongos kila tamus pelek ua, na parik luai kupa anguan angkoai an si sabonai pok ania.’ \v 15 Vap po asesel ta keve bil aongos ang, na kilapo vil alava kari tauia tatana, ki tung akipai e ring vunga using kipo leng putuk kana vilvil akui. Ki tangis na ki makus \v 16 na ki songosongo ta, ‘Kala rikek! Pua, rina lava ke, katala uli amaus ania ta keve vakup mang roron luai, na vakup samui lava luai, na kata uli amamang aro ania ta gol na ri iat samui lava. \v 17 Ring sikei palau a vuk taun, tauia tavirimok lava ke kamela rikek aongos!’ Na vap alali perengan, kuvul ve petau po kokos, na ri tong laman ve ria kipo pasal nei laman si atos ta kari usausan, kianla tung akipai e ring vunga, \v 18 na ki arai ani taup i bung i kana lapo ni, na kila songosongo ta, ‘Mang saka rina lava kapo bil val rina lava luai ke?’ \v 19 Na kipo sapung a paturia ta kaponpon kuvul velai ani tangis, mamakus na kipo kup alava ta, ‘Kala rikek! Pua rina lava ke, kapo ring rina ke vap po taukai mamain ta perengan nei laman, kime lapo tauia ta kana keve togtogon! Ring sikei palau a vuk taun kamela rikek aongos!’ \v 20 Uruk taunai ania, nami e metekuku, na ri vap daus ve ri aposel na ri katakai i kus amalangas. Mi uruk using God katala amiming ia si lau ang kata abis ia singimi.” \p \v 21 Au na mang angelo dual lava kala sunguk alakat a iat tavirimok, na kala so tatana velai ani marala ane nei laman. Na kala antok ta, “Asukang palau val iat ke, ki so asiang arikek luai ta rina lava ke Babulon, na parik luai kipa anguan angkoai si sabonai korong ania. \v 22 Ka kovek luai i kalinga i tatangam singina. Ria kipo tiring gita, ri katakai i pirpirik, na vap po tangam si keve kuikui na taungai ki kovek luai. Ka kovek luai i igenen ipo abis lu vo mang keve abis pulakai. Tangis i iat ipo vil meng kon ang parik kipa anguan longong korong an ania. \v 23 Ka kovek ta ring mang i lam ka anguan mang an singim. Kalingana i igenen osongon tanginang ve aina ang, parik kipa anguan angkoai si longong korong ania singim. Using kam keve katakai i asesel kitapo keve vap dual lava kuli rina, using si kam keve avibisan i teng maras, mamain ta matan vap aongos kilapo pasal alok luai.” \v 24 Na singina pok kalapo sunguk a mamaiten i rangai i ri katakai i kus amalangas na ri vap daus, na ria kapa petau aongos ang kitala raung iria kuli rina. \c 19 \p \v 1 E mung i keve bil suke, nala longong a mang sikei a bil kapo tangis asukang val ok, petau laba luai e metekuku, na kipo songosongo ta, “Aleluia! Using a vilvil ato na miminaungan na kitmat i kara God! \v 2 Using a lau tutuman na korong si kana saupai. Lenginang katala amiming a aina asasanan katakai i luk tauan ang, vo vil avisuk ani kuli rina ke ta kana keve laulauan i panik. Katala amiming ia, ngenget a rangai i kana keve asosokai.” \v 3 Au na kila anguan songosongo an asukang ke, “Aleluia! Ka taup alak na bung ang le singina si keve taun na asikei.” \v 4 Na 24 a igenen lava ve puat a asisinong atogon to ang kila soturungai ane vunep serei si God vopo sinong lakat ang kuli sinsinongan i tulava. Na kila songosongo, “Tutuman, aleluia!” \s1 Matan angan si nat i sipsip \p \v 5 Na kalinga kala songosongo le si sinsinongan i tulava asukang ke, “Nami aongos kana keve asosokai, voiang mipo suai ania, ri vap lik kuvul ve ri vap lava, tara alatun kara God!” \v 6 Au, na nala longong a bil kapo tangis asukang val sulrina na kapo gulung alava val mete keve kong miang, na asukang val nga kirilai i angang, kuvul velai ani songosongo ta, “Aleluia! Using kara Volava God Kitmat nia kapo saupai. \v 7 Tara uruk na tara maramarak na tara ali minaungan ania! Using kalapo serei nang kana taun i pagamau a nat i sipsip, na kana aina tanginang kalapo kun usausa kapa.” \v 8 Kitala amaus ia ta maus posok roron mang riparipagan, na kapo daus luai. Nang a maus ang kapo tung ani keve avibisan korong si ri vap daus. \p \v 9 Au, kala antok iau ta, “Ku salik ta, uruk singiria vap ang kita songo iria ane si matan angan i osongon si nat i sipsip.” Na kala anguan rodo ani kana mengen ta, “Keve mengen ke kana, ke God ta keve mengen tutuman luai.” \v 10 Na nala soturungai ane vunep e ngono kakina, asi kag mamaila serei singina, sikei kala antok iau ta, “Ku ago ta abis an ani oring ang singig. Nau napo asosokai palau val numai na keve tasim, vap ang kipo teng akitmat a akus tutuman i Iesu. Ku soturungai serei si God. Using a akus tutuman i Iesu kapo tukulai i kari mengen ri katakai i kus amalangas.” \s1 Os posok na igenen kapo kokos kuluna \p \v 11 Na nala arai ani metekuku kalapo tu tavasan, na mang sikei a os posok kapo tung. Vopo kokos ang kuluna, kana ngono asan ta Atutuman na Tutuman. Kana saupai na kana visvis kapo korong. \v 12 Ngono matana kapo mang asukang ta ureurek i kut, na e patuna kapo kuku na keve kuku miang i tulava, na kapo atogon kana asan i la salik, kapo kovek i mang sikei a igenen kapo nas ia, sikei ninia papalik akorong. \v 13 Au na maus ang kapo alak ia, kita bungum ia nei rangai. Na asan i igenen ang ta mengen si God. \v 14 Na petau i visvis ang le metekuku kipo maus ta vakup mang posok roron na kapo daus, kitapo auai ve nia kuli kari keve os posok. \v 15 Au na le nguruna samele redelekan ang kapo soung, voiang ka tangai suai ani mamain ta matan vap i kuli rina tatana. Na ka saupai aniria ta vuk kipa i aen. Na ka kos lakat kuli iat ipo vilmeng vaen, nang a marala manas si God kitmat luai. \v 16 Au na si kana maus na ane savana kapo atogon a salsalik i kana asan asukang ke. Tulava i keve tulava, volava i keve volava. \p \v 17 Na nala arai ani angelo kapo tung lakat kuli makarap, na kapo songosongo alava luai taun ri mani si kipo ngoi pulakai nei pangau, “Mi me, mila ngakuvul si matan angan lava ke si God, \v 18 asi kami me angan ani sin i ri tulava, ri ainoinoai i keve petau i visvis, ri vap asasanan, ri os kuvul ve vap po kokos kuluria, na sin i ri vap aongos, ri vap po kalakala ve ria vap po abis palau ang, ri vap lik na ri vap lava.” \v 19 Au na nala arai ani kei nau lelengan ang, nia kuvul ve keve tulava i kuli rina, na kari keve petau i visvis, kime lapo so akuvul asi kari angvis ve igenen vopo sang kuli os ang na kana petau i visvis. \v 20 Sikei kila kong akit a kei ang kuvul ve kana katakai i kus amalangas kapau, nang kata abis a keve akanangai ang ania, asi kana kapau ani vap miang, ria vap ang kita luk a akanangai i kei ang, na kitala soturungai serei si kankanuai ina. Kana na ngono ikelik kita asuai to anirilong nei aolemai i kut nini kuvul ve iat karkarian. \v 21 Na karilong petau i visvis, igenen vopo gon kuli os ang, kata raung aongos iria ta samele vopo soung ang le nguruna. Au na ri mani kimela angan amasung aro luai aniria ta sin i petau ang. \c 20 \s1 1,000 na matas \p \v 1 Au na nala arai ani angelo kapo pasiang le metekuku, na kapo teng a ki asi tavas ani mata lulungai asiang, na e kungana kapo teng a angus lava. \v 2 Na kala teng akit a kene lava, kapo kene lava i keve taun aino le kabang, vo petau ang anira, nang nia na Satan. Na ka got akitmat ia ani 1,000 na matas aongos. \v 3 Au kala asuai asiang ania nei mata ang, na ka akang bat ia, ka voit akit ia, ani ka ago ta anguan kapau an ani mamain ta matan vap, tung si 1,000 na matas ke kala kamus. Au na e mung ina ki akalakala ia si vuk taun kudik lik palau. \v 4 Na nala arai ani keve sinsinongan i tulava, na petau ang kipo sinong lakat kuluria, kitala luk a kitmat asi saupai. Na nala arai kapa ani malanganto i vap ang kitala lamrongok iria marai kari akus atutuman ta Iesu na mengen si God. Parik kitapa soturungai serei si kei ang vo kankanuai ina, na parik kapa kitapa luk a akanangai ina e nei noria na kungaria. Na vap ang kila tadut pok na kianla saupai kuvul ve Karisto si pangau i 1,000 na matas aongos. \v 5 Na mang vap la mat ang parik kitapa tadut pok tung si 1,000 na matas ang kala kamus suai. Sikei vap suke kipo ainoai luai i tadut pok. \v 6 Uruk na vinga daus singiria, vap ang kipo atogon pangau si ainoai i tadut pok suke. Using a vapongua i mat parik luai kapa anguan atogon dual angkoai an si karaunai aniria. Sikei ki tung val keve katakai i sula si God na Karisto kapa, na ki saupai kuvul ve nia si 1,000 na matas aongos. \s1 Kita so asiang ta Satan ane nei aolemai i kut nini \p \v 7 Man kala kamus a 1,000 na matas, ki asoung tapai ani Satan pelek a gogotan, \v 8 na ka pasal pulakai asi kapau ani mamain ta matan vap kipo ago e kuli rina aongos ke, nang ri Gog ve Magog. Na ka songo akuvul iria si visvis. Tataot aongos iria kapo asukang val kone i ngerelo. \v 9 Na kila paskak aputuk taun a manamanang i kuli rina ke na ki pasal aulitai ani ring ang si ri vap daus, na taun kapa na rina vubukan si God. Sikei kutni ka pasiang le metekuku na kala angan aongos iria. \v 10 Au na vo petau, igenen vopo kapau ang aniria, kitala so tatana ane nei aolemai i kut nini ve iat karkarian, ring ang a kei ve katakai i kus amalangas kapau kilonglapo ago singina lenginang. E iang ki kui aongos tenei ias na tenei vong si volo taun na kovek ta akamusai ina. \s1 Mete sinsinongan posok lava \p \v 11 Na nala arai ani sinsinongan posok lava, na vopo sinong ang singina. Kuli rina na metekuku kilongla sip pelek a matana, na kala kovek ta mang pangau anirilong. \v 12 Au na nala arai ani ri vap mat, vap lava ve ri vap lik si kipo tung mete sinsinongan ang, na keve buk kitala tavas ia. Na mang buk kapa ila kun tavas, kapo buk i to vanang. Au na ri vap mat, God kala saupai aniria aongos angkoai palau si sa kitala abis ia, na kita salik ia nei keve buk suke. \v 13 Na nei laman kala lis pok a vap mat po ago ang e neina. Na rina si ri vap mat kala alis pok kana keve vap mat. Au na ria aongos, God kala saupai aniria angkoai palau si sa kitala abis ia. \v 14 Na ri mat ve rina i mat, ki so tatarilong ane nei aolemai i kut nini ang. Nang nia palau kapo apongua i mat. \v 15 Man ta mang sikei, kana asan kapo kovek nei buk i to, ki asuai ania ane nei aolemai i kut nini ke. \c 21 \s1 Metekuku tanginang na kuli rina tanginang \p \v 1 Na nala arai ani metekuku tanginang, na kuli rina tanginang, using a ainoai metekuku na ainoai kuli rina katala pasal suai, na nei laman katala kun kovek. \v 2 Au na nala arai ani rina daus ang, nang a Ierusalem tanginang, si kapo pasiang le si God e metekuku, kita usausa ia val aina tanginang kitala amaus ia ani ka ruduai kana tauan. \v 3 Na nala longong a mang kalinga lava le si sinsinongan i tulava asukang ke, “Arai, kana na lu si God kame lapo sinong si ri vap, na nia ka auai kuvul ve ria, na ria ki kakana ta vap, na nia akorong ka auai ve ria, na nia kari God. \v 4 Ka ruduk suai ani lumata i mataria. Ka kovek i mat, kovek i makus, tangis na kui, using a keve bil kavang aongos kila pasal suai.” \p \v 5 Na vopo sinong kuli sinsinongan ang kala antok ta, “Arai, kana naka abis a keve bil aongos ani ki tanginang!” Na kala antok kapa, “Ku salik nang a keve mengen ke, using kipo tutuman, na kipo ro asi kokelai kuluna.” \v 6 Na kala antok iau ta, “Kala tapunuk aongos. Nau nang a tutapongai na akamusai. Ani vopo mingom ang, naka lis ia ta laman le si mete uv i laman i to, kovek i samui ina. \v 7 Ninia katala dual suai ani mamaiten ka taukai aongos i keve bil ke, na nau kana God, na nia kag nat. \v 8 Sikei ria vap po leng ani duai ani mamaiten, ve ria kita atolongon kari lomlomon, kipo lau visuk, kipo daung, panik, teng maras, ria kipo soturungai serei si ri tangatangai, ve ri katakai i kapau, kari kirim si aolemai i kut nini ve iat karkarian, nang a vapongua i mat.” \s1 Ierusalem tanginang \p \v 9 Na mang sikei i limalengua na angelo vap po teng ani limalengua na gapai kapo duk ta limalengua na akamusai i apoes, kala serei na kala antok iau, “Ku me, name akalit ua ta aina i pala ke ani nat i sipsip.” \v 10 Au nala arai ta mata i malanganto, na angelo ang kala sunguk iau taun a mang mulang lava na kapo lakat, na kala akalit iau ta rina ang Ierusalem, rina daus ang, kapo pasiang le si God metekuku. \v 11 Kapo mangai ani minaungan i God, na ripag ina kapo mang asukang val iat kapo radauman, na kapo rangrangis aongos luai. \v 12 Kapo atogon a omo tavirimok lava na kapo lakat, na 12 na takaman, kuvul ve 12 na angelo mete keve takaman ang. Na si keve takaman ang, asan i 12 na pat vap ang inatus si Israel kita salik ia singina. \v 13 Au na omo ke kapo atogon a puat a nona, na siksikei a nona kapo atogon kana potol a takaman. \v 14 Omo i rina ang kita kelkelai ania ta 12 na iat, kita salik a asan i 12 na aposel si nat i sipsip singina. \p \v 15 Na vopo mengen ang ve nau katapo teng a vuk kipa i gol asi kana kinkintong ani rina ang, na keve takaman ina kuvul ve omo kapa. \v 16 Rina ang kapo puat a nona na ria aongos kipo vungavunga angkoai palau. Au na angelo ang kala kinkintong a rina ang ta kana kipa, na tataot ina kapo 12,000 na sitadia. Vunga ve aputuk na lakat ina kapo kuvul palau. \v 17 Na kala kinkintong a omo, na kapo 144 na pekus na lakat ina. Kinkintong ang a angelo kapo abis tatana, kapo asukang val ri vap kipo nas ani abis tatana. \v 18 Kita abis a omo ang ta iat ang iaspis, na rina ang kita abis ia ta gol akorong palau, kapo ararai val galas. \v 19 Na keve kelkelai i omo i rina ang kitala amaus iria ta mamain ta iat daus mang angpetpetekai. Ainoai i kelkelai, nang a iat ang iaspis, vapongua sapiro, vapotol kalkedon, vapuat samaragdo, \v 20 valima sardion, valimalesikei sardion, valimalengua kurusolitos, valimaletul berutos, valimaleat topasion, vasangauli kurusopiraso, vasangauli na sikei uakinitos, na vasangauli na pongua ametusito. \v 21 Na 12 na takaman ang kita abis ia ta iat ripag. Siksikei a takaman kapo sikei palau a iat. Na selelava i nei rina ang kita abis ia ta gol rangrangis, kapo ararai luai neina val galas. \p \v 22 Parik natapa arai ta rina i atailai nei rina ang, using a Volava God kitmat luai na nat i sipsip kapo kana rina i atailai. \v 23 Rina ang parik kapa inongos taun a makarap vo ulen si mang amalangasai ania, using a miminaungan i God kapo uli alis malangas ania, au na nat i sipsip kapo lam ani rina ang. \v 24 Mamain ta matan vap i kuli rina ki pasal si malangas ina. Na ri tulava i kuli rina kime alis kari keve tauia singina. \v 25 Au na keve takaman ina ki tavas asikei, using parik kapa anguan atogon tenei vong. \v 26 Na kime serei nei rina ta tavirimok i minaungan na asan lava le si keve matan vap. \v 27 Bil visuk kapo tav angkoai luai si palak e iang, kuvul ve ria kipo abis a keve lau mimitikan vo kipo kapau. Sikei ria papalik kipo atogon asan nei buk i to si nat i sipsip, ria kian palak. \c 22 \p \v 1 Na kala akalit iau ta salsaling i laman i to na kapo ripag luai val galas, na kapo saling le si sinsinongan si God ve nat i sipsip. \v 2 Na kapo saling asiang nei liuan i selelava i rina ang. E ngono ngising ina, ei i to kapo polok, na kapo uai amatan 12 na taun nei siksikei a matas, amatan sikei si sikei a ulen. Pan ina asi vil ato ani mamain ta matan vap. \v 3 E iang ka kovek luai i malgai. Kana sinsinongan a God na nat i sipsip ka sinong si rina ang, na kana keve asosokai ki soturungai serei singina, \v 4 na ki arai ani nona, na kana asan ka tung nei petek i noria. \v 5 Ka kovek i tenei vong na e iang parik kipa inongos taun a lam vo mang i makarap, using a Volava God nia kari malangas, na ki saupai asikei si keve taun kovek ta akamusai ina. \s1 Volava Iesu ka serei \p \v 6 Na kala antok iau ta, “Keve mengen ke nang kapo tutuman na kapo angkoai si kokelai kuluna. Volava nia na God voiang katala alis a Malanganto ina taun a keve katakai i kus amalangas, katala asok kana angelo asi kana me akalit ani kana keve asosokai ta saka keve bil an oring lik palau ki serei. \v 7 Longong. Naka serei oring lik palau. Uruk si igenen ang kapo using a keve mengen i kus amalangas nei buk ke.” \p \v 8 Nau a Ioanes, natala longong na natala arai kapa ani keve bil aongos ke. Taun ang nala longong asip ia na nala arai asip ania, nala soturungai e ngono kakina i angelo vopo akalit ang anig ta keve bil ke, ani naka mamaila serei singina. \v 9 Sikei kala antok iau ta, “Ku ago luai ta abis ani oring ang singig. Napo kun asosokai asukang palau val numai na keve tasim ri katakai i kus amalangas, kuvul ve vap ang kipo usiusing a keve mengen aongos i nei buk ke. Ku soturungai si God.” \v 10 Le na kala antok iau ta, “Ku ago ta vulit bat an ani keve mengen i kus amalangas nei buk ke, using kalapo angasungai a taun. \v 11 Man a si kapo uli abis ani lau rikek, kapo ro ka abis aliu ia. Man a si kapo abis a lau mimitikan, kapo ro ka abis aliu ia. Man a si kapo abis a lau korong, kapo ro ka abis aliu ia. Man a si kapo laulauan daus, kapo ro ka uli asukang lak. \p \v 12 Longong, oring lik palau naka serei. Na naka serei velai ani seupok, asi kag alis ani siksikei akorong palau val kana saka abis an katala abis ia. \v 13 Nau nang a tutapongai na akamusai. Nata ago aino na naka ago asikei. Nau napo tukul bung i keve bil aongos. \p \v 14 Uruk singiria vap ang kitala galui adaus kari maus, asukang na le iang kipo atogon a roron si kari angan si ei i to, na ki palak si keve takaman ane nei rina ang. \v 15 Ane komo ri kauvek, ria vap po teng maras, ri katakai i panik, daung, kuvul ve ria kipo soturungai si tangatangai, na ria vap po uli buk na abis ani lau i kapau. \p \v 16 Nau a Iesu nata asok kag angelo ani kan akus atutuman imi keve kuvkuvulan i lomlomon. Nau a tutusung na nat i David, nau a kalto ngan i tangat.” \v 17 Au na Malanganto ve aina i pala ang kilongla antok ta, “Me.” Na man a si e iang kapo longong, ka kun antok ta, “Me.” Si e iang kapo mingom, me ane ke, na si e iang kapo atogon vubuk, kapo ro kame luk a laman i to, kovek i samui. \p \v 18 Napo akus atutuman a vap ang kipo longong a keve mengen i kus amalangas i nei buk ke asukang ke. Man a mang sikei ka alakai ani kakana ta kun keve bil petekai singina, God ka kun alakai ani kana keve bil asi apoes ania val kitala kun salik ania nei buk ke. \v 19 Na man a mang sikei ka luk suai ani saka keve mengen i kus amalangas nei buk ke, God ka kun luk suai pelek ania ta potokan ang kakana si ei i to na nei rina daus ang, voiang a buk ke kapo mengen amalangas tatana. \p \v 20 Vopo akus atutuman ke ta keve bil ke, kapo antok ta, “Io, kapo tutuman, oring lik palau naka serei.” Io tutuman. Me Volava Iesu. \p \v 21 Roron le si Iesu Karisto ka sinong singimi aongos.