\id PHP - Label \h Pilipai \toc3 Pilipai \toc2 Pilipai \toc1 A Pas ane Pol tetek a tarai Pilipai \mt2 A Pas ane Pol tetek a tarai \mt1 Pilipai \is1 A warwara talapor nigo \ip E Pol i kes ting na rumai a dodot tumo e Rom anasa i warawai ana Wakak a Warwara. Ning i kes tingia, i tumus diat a pas. Takai tetek a tarai Epeses, takai tetek a tarai Pilipai, takai tetek a tarai Kolosi pa takai otleng tetek e Pilimon. \ip A pas ne i tumusi tetek a tarai a lotu tumo e Pilipai, pa i atong wakak tetek la ana mani ning la saran tari tana. La saran tari ta e Epaproditus, pa i abarani teteki. \ip E Pilipai a tnan hanua tumo na papar Masedonia. E Pol i han utumo ana nun a munaur a tinan. Ning e Pol i han utumo belot la longor a Wakak a Warwara. Pa a taraila ning la lingir a nuknukinla ana warawai ane Pol, la na ningnigon a tarai a lotu tumo na papar Masedonia (oroi Ap 16:12-40) \ip A tarai a lotu tumo e Pilipai bel al galis a mani anunla. Ika la gasgas sur lar artabar ana mani tetek a tarai a lotu tisa na papar Judia ning la kapan kol, pa tetek e Pol otleng sur a arnangai ana tinan anunai. \ip E Pol i kes ting na rumai a dodot, ika i gas pa i mang sur a tarai Pilipai otleng lar gas ning la pastek a mamahatla. E Pol i atai la mang lar tur rakrakai pa lar tai alar la kusun na asasongo na tena asasaer ning la asaer a tarai mang lar kot talilis la. La asaer la mang lar tortorot o e Iesu pa lar mur otleng a toltol ana tarai Juda mang lar kot talilis la. \ip E Pol i atongi otleng mang lar mur a toltol ane Iesu ning i anatarna pasi. \iot A tinan ana buk Pilipai: \io1 A kamkama buk ne (1:1-11) \io1 E Pol i atai la ana nun a keskes ting na rumai a dodot (1:12-26) \io1 A toltol ning na tena tortorot lar muri (1:27-2:18) \io1 E Pol i mang suir sune sen e Timoti pa e Epaproditus (2:19-30) \io1 Lar tur rakrakai ana asasaer mang e God i alaun pas dala anasa dala tortorot ka o e Iesu (3:1-16) \io1 Lar mur a ngas a toltol ane Pol (3:17-4:9) \io1 E Pol i gas ana nunla a artabar (4:10-20) \io1 A ararop a warwara ane Pol tetek la (4:21-23) \ie \c 1 \p \v 1 Iau e Pol, miau ma e Timoti, naur a tena titol oros ane Karisito Iesu, mia tumtumus tetek mulo na tarai rop ane God, ning mulo laun o e Karisito Iesu, ting na hanua Pilipai, taum ana ningnigola tagun a lotu pa na tena harnangai. \v 2 A marmaris pa a bal molmol miting ta e God a Tamandala pa a Leklek e Iesu Karisito ir kes taum o mulo. \s1 A nunung ane Pol sur a tarai Pilipai \p \v 3 Ana taemla rop ning a sira nuk mulo, a atong wakak tetek a nuk a God o mulo. \v 4 Pa ana nuk na nunung rop sur mulo rop, a nunung taum ana gasgas, \v 5 anasa mulo tur taum hok ana Wakak a Warwara, turpasi ana ningnigo na pukakiar ning mulo longori tuk onone. \v 6 A tasman momoli mang e God ning i turpas a wakak a titol o mulo, anuna titol kaning ot i han, tuk ning ir aropi ana pukakiar ning a Karisito Iesu ir hanot onoi. \p \v 7 I tostos sur ar nuknuk larne o mulo rop, anasa mulo kes momol te na nuknukik. Ning a kes te na rumai a dodot, pa a keles a warwara anuna tarai ning la atong laulau a Wakak a Warwara, pa a apuasa i tetek a taraila, dala rop dala tur taum ana titol ne, ning e God i saran tari tak ana nuna marmaris. \v 8 E God i tasmani mang a mang kol sur ar oroi mulo rop, anasa a mang kol sur mulo ana marmaris ane Karisito Iesu. \p \v 9 Anuk a nunung i larne: A nunung mang anumulo a marmaris ir itna pa ir itna rakrakai, taum ana mananos pa a tastasmai, \v 10 sur mulor tolsot pasi sur mulor tasman lalan asaning i wakak kol, pa mulor totoh, pa bel dir arup sot pas mulo on ta rongo ana pukakiar ning e Karisito ir hanot onoi. \v 11 Pa a nunung otleng mang, mulor bukus ana wana tostos a toltol, ning e Iesu Karisito i tol otnan tari ting na numulo a lalaun, sur a taraila lar atong aitna pas e God pa lar alekleki. \s1 A keskes ane Pol ting na rumai a dodot i agomo a Wakak a Warwara \p \v 12 Na tastasik, a mang sur mulor tasmani mang asaning i hanot hok, i agomo a Wakak a Warwara sur ir han sarara. \v 13 Pa ine, i talapor tetek na tena harum rop ning la tai alar a rumai anuna ningnigo ana matanitu Rom, pa tetek a taraila rop otleng, mang a kes te na rumai a dodot anasa iau ane Karisito. \v 14 Anuk a keskes ting na rumai a dodot ka arakrakai a galis a tastasik ana tortorot ana Leklek, sur lar warwara talapor ana warwara ane God taum ana rakrakai, pa bel lar matmataut. \p \v 15 I momol mang dingla na tarai la warawai o e Karisito anasa la nuknuk laulau tetek iau pa la mang lar sairas iau kusun a keskes a ningnigo. Ika dingla na tarai la warawai ana wakak a nuknukinla. \v 16 La warawai anasa a marmaris i kes ting na balanla. La tasmani mang a kes te na rumai a dodot sur ar keles a warwara anuna tarai ning la atong laulau a Wakak a Warwara. \v 17 Ika dingla na tarai la warawai ana Karisito anasa la mang lar aitna pas la ot, pa bel i momol a balanla. La mang lar wot ulak ka anuka mamahatla, ning a kes te na rumai a dodot. \v 18 Ika bel ta utna. Ning la warawai ana laulau a nuknuk o a wakak a nuknuk, la rop ne la warawai ka ana Karisito. Ine a kamna ning a gas. \p I momol, ar gas bolbolos, \v 19 anasa a tasmani mang ana numulo na nunung, pa a harnangai anuna Inguna e Iesu Karisito, na utna ning a kilangi ir tol otnan iau sur ar langolango. \v 20 A tortorot mang bel ar tol ta utna ning ar meme onoi. Ar tur rakrakai pa bel ar matmataut, sur ar aitna bolbolos e Karisito ana nuk na toltol. Ning ar laun o ar mat, ar aitna pasi. \v 21 Anasa i manglarne: Ning a laun, a laun sur e Karisito, pa ning ar mat ar kibas pas a wakak a utna kol. \v 22 Ning a laun ana palaok, ar titol sur ta wakak a wana nuk a titol. Pa bel a tasmani esi na halindiau ning ar aslang pasi, a lalaun o a minat. \v 23 I naur a nuknukik. Takai, a mang kol sur ar han par kes taum o e Karisito, esaning i wakak kol tan ning a halindiau. \v 24 Ika i wakak kol sur ar laun, sur ar nangan mulo. \v 25 I maining, a tasmani mang ar laun par kes taum o mulo, sur mulor gomo, pa mulor gas ana tortorot. \v 26 Pa ning dalar tai taum ulak, anumulo na gasgas o e Karisito Iesu ir galis kol, anasa ia ka ulak tetek mulo. \p \v 27 Asa ning ir hanot, mulor tai alar anumulo a lalaun sur ir mur a Wakak a Warwara ane Karisito. Larne, ning ar han sur ar oroi mulo, o ning ar kes bakbak pa ar longor ka a warwara o mulo, ar tasmani mang mulo tur rakrakai ana takai ka a nuknuk, pa mulo titol taum arlar ana takai ka barsan sur mulor tai alar a Wakak a Warwara, ning dala tortorot onoi, \v 28 pa bel mulor matatan a hiruala. Ning bel mulor matatan la ir asangani mang lar hirua, ika mulo, e God ir alaun mulo. \v 29 Anasa e God ka angis tar mulo. Bel ana numulo na tortorot ka ana Karisito ning i angis mulo, ana mamahat otleng ning mulo kilangi ana risana. \v 30 Mulo harum taum ana hirua ana Wakak a Warwara, larning a sira toli. A harum ning nating mulo oroi mang a toli, pa onone mulo longori mang kanet a toli. \c 2 \s1 Dalar anatarna pas dala arlar o e Karisito i anatarna pasi \p \v 1 Anumulo a lalaun ane Karisito i arakrakai mulo, anuna marmaris i amoro mulo, mulo laun taum ana Talngan Tabu, mulo sira mang sur al tarai, pa mulo sira maris la. \v 2 Pa a mang sur ir takai ka a nuknukimulo, pa mulor mang artalai sur mulo, pa ir takai a nuknukimulo ana titolla ning mulo mang sur mulor toli, pa ir takai ka balamulo. Ning mulor toli larne, anuka gasgas ir itna kol. \v 3 Gong mulo tol ta utna ning mulor aitna pas mulo onoi, o mulor aunan mulo onoi. Mulor anatarna pas mulo pa mulor nuk aitna pas a tarai masik sur lar itna tamulo. \v 4 Mulo taktakai, gong mulo nuk pas mulo ot pa anumulo na titol ka. Mulor nuk pas a tarai masik otleng pa anunla na titol. \p \v 5 I wakak ning a nuknukimulo ir arlar ana nuknuk e Karisito Iesu. \q1 \v 6 I e God, \q2 ika bel i nuki sur ir tong akes anuna tnan keskes ning i arlar o e God. \q1 \v 7 I han kusun anuna tnan keskes, \q2 i kibas pas na gini na tena titol oros, \q2 di agoni, i hanot a mainla arlar ondala. \q1 \v 8 Pa na tarai la oroi mang, i a barsan momol. \q2 I anatarna pasi, \q2 pa i longor pa i saran tari ot sur ir mat. \q2 Momol ot, i mat saot na rakai kutus. \q1 \v 9 Pa e God i aitna pas a Karisito ana keskes ning i itna kol saot \q2 pa i saran tar a rising tana, ning i itna tan a risingla rop, \q1 \v 10 sur ana risana e Iesu, na akakes rop saot na langit pa te na rakrakan hanua pa nahai a rakrakan hanua, \q2 la rop lar kes ana bokona hanla, \q1 \v 11 pa la rop lar atong puasa i mang e Iesu Karisito i a Leklek, \q2 sur lar aitna pas e God a Tamandala. \s1 Dalar talapor arlar ana nangnangla \p \v 12 Na halalik, mulo sira longlongor ana pukakiarla ning a kes napirimulo. Pa onone, ning bel a kes taum o mulo, i wakak sur mulor rakrakai ana longor. Mulor sira asangani ting na numulo a lalaun mang e God ka alaun pas mulo, pa mulor toli ana matmataut pa koloron. \v 13 Anasa e God ot i titol ana numulo a lalaun, sur mulor mang sur asaning ir gas ono, pa mulor toli otleng. \p \v 14 Ana ututnala rop ning mulo toli, gong mulo ururai pa gong mulo arngaras ono, \v 15-16 sur bel dir arup sot pas mulo on ta rongo pa mulor totoh, na natnat e God, ning bel ta rongo o mulo, arpotor tan a tarai ning bel la tostos pa a gininla i laulau kol. Ning mulor artabar ana warwara na lalaun, mulor talapor arpotor tanla arlar ana nangnangla ning la talapor te na rakrakan hanua. Ning mulor toli larne, ar gas o mulo ana pukakiar ning e Karisito ir hanot ulak ono, anasa ir talapor mang bel a dun oros ka, pa anuka titol bel i utna oros ka. \v 17 Anumulo a titol ning anumulo a tortorot i tol otnani, i arlar ana artabar tetek e God. Pa ning ar mat, ar gas par gas taum o mulo rop, anasa a sulukik ir arlar ana artabar ning di peki saot ana numulo na artabar ning.\f + \fr 2:17 \ft Ning di tun a inagoi sur a artabar tetek e God, dingla na pukakiar di pek sen otleng a wain saot onoi sur i otleng a artabar.\f* \v 18 Larning mulo otleng mulor gas, pa mulor gas taum hok. \s1 E Pol i mang suir sune e Timoti pa e Epaproditus \p \v 19 Ning a Leklek i malmaling ana nuknukik, bel ir bongnani ar sune sen e Timoti tetek mulo, sur iau otleng ar gas ning ar longor na warwara talapor o mulo. \v 20 Bel tik kane i arlar o e Timoti, ning i nuknuk kol o mulo. \v 21 Anasa a tarai rop la nuk pas la ot pa a nunla na titol, pa bel la nuk pas e Iesu Karisito pa anuna titol. \v 22 Ika mulo ka tasman a wakak a toltol ane Timoti, ning i titol taum hok ana warawai ana Wakak a Warwara arlar ana kaklik ning i titol taum o e tamana. \v 23 Ning ia kar tasman asaning dir toli hok, a nuki mang ar bot sune seni tetek mulo. \v 24 Ana anuka tortorot ana Leklek, a tasmani mang milau ma iau ot ar han tetek mulo. \p \v 25 A nuki mang ir wakak kol ning ar sune ulak sen e Epaproditus, a tasiklik ana tortorot. Esaning a tena titol pa a tena harum taum hok, pa anumulo a tena titol ning mulo sune seni sur ir nangan iau ana ututnala ning a kapan suri. \v 26 I mang kol sur ir oroi mulo rop ulak, pa i nuknuk kol ning mulo longori mang i sasam. \v 27 I momol ot mang i sasam, milau ir mat. Ika e God i marisi, pa bel i maris ka e Epaproditus, i maris iau otleng, sur gong a bal maris ir kibas ulak iau. \v 28 Onone a mang kol sur ar sune seni tetek mulo, sur mulor gas ning mulor tai taum ulak, pa bel ar nuknuk ulak. \v 29 Mulor gas pasi ana risana a Leklek. Mulor gas pasi ana tnan gasgas, pa mulor hanrawai tetek a ngas a tarai larning, \v 30 anasa bel i nuk pas anuna lalaun. I saran tari sur a titol ane Karisito, pa milau sur ir mat. I toli larning sur ir nangan iau, anasa mulo ot, bel mulo tol lar pasi. \c 3 \s1 Dala ning dala tortorot o e Karisito dala na tena tostos momol \p \v 1 Na tastasik, a ararop a warwara ne a tumusi tetek mulo: Mulor gas ana Leklek. A gas sur ar tumus ulak asaning ia ka tumus tari nating tetek mulo, sur ir nangan mulo. \p \v 2 Mulor tumarang mulo kusun a tarai ning la tol a laulauna, ning la arlar ana ngalngaliah na pap. La kot laulau a palaon a tarai, pa la asaer la mang, ning bel di kot talilis la, e God bel ir alaun la.\f + \fr 3:2 \ft A kokot talilis a akinalang ning di toli sur ir asangani mang, a barsan ning, a hal a tarai ane God, ning la mur na warkurai.\f* \v 3 Dala ning dala lotu tetek e God taum ana rakrakai a Inguna, dala ka a tarai momol ane God, larning di ka kot talilis tar dala. Bel dala tortorot ana rakrakai a tarai. Dala tortorot ka ana titol ning e Karisito Iesu ka tol tari on dala. \v 4 Ngandek ning a rakrakai ana tarai ir alaun dala, iau ot ar tolsot pasi sur ar tortorot onoi. Asa ning la tortorot onoi, iau a wakak kol tanla ono. \v 5 Iau a te Israel, a hal a mangis a tarai ane Benjamin. Iau a te Hibru pa a mur a nunla na toltol. Ning ka siwal a pukakiar lamur tana pukakiar ning di agon iau, di kot talilis iau. Iau a Parisaio pa a sira mur rakrakai na warkurai ane Moses. \v 6 A rakrakai kol sur ar mur tostos pas a titol ane God, pa ana nuk na titol ning, a alaulau na tena tortorot ane Karisito. Ngandek ning tik ir tostos anasa i mur rop na warkurai, bel ta artitiu ir kibas iau. \p \v 7 Ika a ututnala rop ne, ning nating a nuki i wakak kol tetek iau, onone i utna oros ka tetek iau, anasa o e Karisito. \v 8 Momol, a ututnala rop, la utna oros kama tetek iau, bel ma a tortorot onla. Ning a utna ka i wakak kol, sur ar tasman e Karisito Iesu anuka Leklek. A ututnala rop la ka rop kusun iau, anasa o e Karisito Iesu. La arlar kama ana beren tetek iau, sur ar kibas pas e Karisito ana nuk a lalaun, \v 9 pa ar kes taum ono. Pa bel a tena tostos anasa a mur na warkurai. A tena tostos anasa a tortorot o e Karisito. I momol, e God i atong dala na tena tostos anasa dala tortorot o e Karisito. \v 10 A mang sur ar tasman e Karisito pa a rakrakai ana nuna kamkamtur ulak kusun a minat, pa a mang sur ar tur taum onoi ana kankanla anunai, par arlar ot onoi ana nuna minat. \v 11 Larning, a tortorot mang iau otleng ar kamtur ulak kusun a minat. \s1 A dududun sur a araropna \p \v 12 Bel a nuki mang ia ka tong akes a ututnala rop ning. Pa belot a tostos momol. Ika a rakrakai ot sur a utna ning e Karisito Iesu i kabah pas iau suri. \v 13 Na tastasik, bel a nuki mang ia ka kibas pasi. Ika ning a utna ka a toli. Ine, ia ka duman sen a ututnala tagun nating, a rakrakai kama sur a utna ning kane lanigo tak. \v 14 A dun usa lanigo sur a ararop ana dun, sur ar kibas pas a arlou, a arkabah ane God tetek iau o e Karisito Iesu sur a lalaun saot na langit. \p \v 15 Dala ning dala tur rakrakai, i wakak sur a nuknukindala ir larning. Ika ning a nuknukimulo ir han masik on ta utna, e God ot ir atalapori tetek mulo. \v 16 Ika, a utna ning i itna, dalar mur a momol a asaer ning dala ka kibas pasi. \p \v 17 Na tastasik, mulor mur anuka ngas a toltol. Pa i wakak sur mulor tai murmur la ning la mur a ngas a lalaun ning mila ka asangan tari tamulo. \v 18 Anasa a galis la lalaun arlar ana hiruala ana rakai kutus ane Karisito, larning ia ka atai tar mulo a galis a pukakiar, pa onone a tangis ning a atong ulaki tamulo. \v 19 La han ka sur a hirua, asaning a palaonla i mang suri la muri ka. La aunan la ana toltolla ning di sira meme onoi. A nuknukinla i kes ka sur a ututnala mite lapiu. \v 20 Ika dala, a hanua momol ngasindala saot na langit, pa dala misaot ia. Pa dala sira harnanai taum ana tnan gasgas sur a Tena Alaun ning ir han purum misaot, a Leklek e Iesu Karisito. \v 21 Ir keles pas a palaondala ning bel i rakrakai, sur ir arlar ana palaona, ning i bukus ana matatar. Ir kelesi ana rakrakaina, ning i titol onoi sur ir suah tar a ututnala rop nahai anuna warkurai. \c 4 \p \v 1 Na tastasik, mulor tur rakrakai ana Leklek lar otning ia ka atai tar mulo ono. Na halalik a mang kol sur mulo pa mang sur ar oroi mulo, anasa mulo anuka gasgas pa mulo arlar ana arlou ana nuk a titol. \s1 Na warwara ning ir arakrakai a tarai a tortorot \p \v 2 E Euodia pa e Sintike, a nunung rakrakai mu, sur ir takai ka a nuknukimu, anasa mu anuna Leklek. \v 3 Pa u otleng ning a momol a tena titol taum hok, a nunung u sur ur nangan naur a hane ne, anasa dia titol rakrakai taum hok sur a Wakak a Warwara ir han sarara. Mila titol taum o e Kelemen, pa dingla na tarai otleng ning a risanla ka kes tar ana buk a lalaun. \p \v 4 Mulor sira gasgas ana Leklek a pukakiarla rop. Ar atong ulaki mang, mulor gasgas. \v 5 Mulor apuasa anumulo na wowon a toltol tetek a taraila rop sur lar oroi i. A Leklek milau ir hanot. \v 6 Gong mulo nuknuk kol sur ta utna. Ana ututnala rop, mulor nunung ana nunung a atong wakak tetek e God. Pa mulor atai i ana sa ning mulo mang suri. \v 7 Pa bal molmol ane God ning i itna kol tana tastasmai rop anuna taraila, ir tai alar a balamulo pa a nuknukimulo, anasa mulo ane Karisito Iesu. \p \v 8 Na tastasik, a ararop a warwara ne a tumusi tetek mulo: A nuknukimulo ir kes ana ututnala ne: asaning i momol, asaning di hanrawai i, asaning i tostos, asaning i totoh, asaning i tatatai wakak pa asaning a taraila la atong wakak ono. Asa ning i wakak kol, pa asaning di rakan aleklek pasi, a nuknukimulo ir kes onoi. \v 9 Asa ning mulo ka asaer pasi tak, pa mulo ka kibas pasi pa mulo ka longor tari tak, pa mulo ka oroi tari tak, mulor toli ka. Pa e God ning a kamkama molmol ir kes tetek mulo. \s1 E Pol i gas ana artabar anuna tarai a lotu mitumo e Pilipai \p \v 10 A gasgas kol ana Leklek, anasa ka bongnani pa bel mulo nangan iau, ika onone mulo nangan ulak iau. I momol, bel mulo duman iau, ika bel ta ngas sur mulor nangan iau. \v 11 Bel a atongi larne anasa a kapan. Anasa ia ka asaer pas sur a nuknukik ir manah ana ngas a keskes ning ir barat iau. \v 12 A tasman a keskes a kapan, pa a tasman otleng a keskes a leklek. Ia ka asaer pas sur a nuknukik ir manah ana ngas a keskes ning ir barat iau: ning ar masur, o ar murak, ning ar tong akes a galis a ututnala, o ar kapan. \v 13 A tolsot pas a ututnala rop anasa o e Karisito ning i arakrakai iau. \p \v 14 Ika i wakak ning mulo tur taum hok ana mamahatla ning a barati. \v 15 Mulo a tarai Pilipai, mulo tasmani mang nating a warawai ana Wakak a Warwara tumo na papar Masedonia pa mulo lingir a nuknukimulo, pa ning a han mitumo e Masedonia, bel al tarai a lotu la tur taum hok pa la nangan iau ana ta artabar, mulo sot ka. \v 16 Pa ning a kes tumo e Tesalonika, mulo sira tabar iau ning a kapan. \v 17 Bel anumulo na artabar ning a tai suri. A mang ka sur mulor kibas a arlou ana numulo a wakak a titol ning. \v 18 Ia ka kibas pas a ututnala rop pa i itna kol, i itna tana nuk a kapan. Bel ma a kapan sur ta utna, anasa a ututnala ning mulo saran seni, ia ka kibas pasi ta e Epaproditus. I arlar ana artabar tetek e God ning i tomtoboh wakak, ning e God i gas onoi pa i mang kol suri. \v 19 Anuk a God ir bonot asaning mulo kapan suri, misaot na wakak a gongon anunai, anasa mulo ane Karisito Iesu. \v 20 Dalar aleklek pas anundala a God a Tamandala. Dalar alekleki a pukakiarla rop, bel ir rop pa bel ir rop. Amen. \s1 Na warwara na marmaris \p \v 21 Mulor saran anuka marmaris tetek a taraila rop ane Karisito Iesu. Na tastasik ana tortorot ning kane la kes taum hok, la saran anunla na marmaris tetek mulo. \v 22 Na tarai ane God la rop la saran anunla na marmaris tetek mulo, pa a tarai ane God ning la kes ting na rumai anuna Sisar la otleng la saran anunla na marmaris tetek mulo. \p \v 23 A marmaris anuna Leklek e Iesu Karisito ir kes ting na ingumulo. Amen.