\id 1JN - Rangi Translation Project \ide UTF-8 \h 1 Yooháani \rem John Macaulay \toc2 1 Yooháani \toc1 Barʉ́wa ya ncholo ya Yooháani \mt2 Barʉ́wa ya ncholo ya \mt Yooháani \imt Mʉlongooryo \ip Barʉ́wa ɨhɨ, yaandɨkwa nɨ mutumwi Yooháani kati ya myaaka ya 85-100 keende Yéesu ˆavyaalwa. Yooháani aandɨka barʉ́wa ɨhɨ kwa mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu. Vaantʉ ava, Yooháani ajáa aveenda maatʉkʉ vii ja vaana na vijeengi vyaachwe (\xt 2:1, 7, 12, 18, 28; 3:7, 21; 4:1, 7\xt*). \ip Barúwii ɨhɨ, Yooháani avakalaamya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vatuube kʉva kɨɨntʉ kɨmwɨ na Mʉlʉʉngʉ hamwɨ na Yéesu Kirisitʉ (\xt 2:24-27; 4:12-16\xt*). Kei avalʉma kutu vareke teerera masáare ya vasíiti Kirisitʉ ˆvarɨ mpukii ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu (\xt 2:18-23\xt*). \ip Yooháani avakumbusikya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu kʉvasea, yeeye iikala hamwɨ na Yéesu. Yeeye amoona kwa miiso yaachwe, amʉteera kwa matu yaachwe na amʉkwaata kwa mɨkono yaachwe (\xt 1:1-4\xt*). Sa jeyyo, yeeye amʉmányire Yéesu nɨ mʉʉntʉ wa kɨkomi ajáa na nɨ Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ. Na kei avasea, Mʉlʉʉngʉ atʉheera suusu ˆtamuruma Yéesu nkaasʉ ya sikʉ ˆjisiina ʉhero, na nkaasʉ ɨhɨ nɨ kwa mwaana waachwe Yéesu Kirisitʉ ɨrɨ (\xt 5:5, 11-12\xt*). \ip Cho kiimikirirya, Yooháani avawyɨɨra vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vasaakwa sikʉ joosi vamweende Mʉlʉʉngʉ na vatuube kwiiyenda voovo kwa voovo. \iot ˆVyeene Kɨtáabu ɨkɨ Chagavwa \io1 Yéesu noo Isáare ˆrɨrɨ nkaasʉ \ior 1:1-4\ior* \io1 Vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vave vaantʉ va kɨweerʉ, karɨ vatuube weerʉ tʉkʉ \ior 1:5–2:27\ior* \io1 Vaantʉ ˆvamuruma Yéesu viiyende kwa kweenda kwa Kirisitʉ \ior 2:28–4:6\ior* \io1 Vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vave kɨɨntʉ kɨmwɨ na Mʉlʉʉngʉ na vɨndooyerenʼya mɨtɨma yoosi \ior 4:7–5:12\ior* \io1 Vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vatúryaa nkaasʉ ya sikʉ ˆjisiina ʉhero kʉrɨ Yéesu \ior 5:13-21\ior* \c 1 \s1 Isáare ra Nkaasʉ \p \v 1 Ɨkɨ noo ˆcheene toovavariyʉrɨra. Kɨra ˆkɨjáa kɨmwaarɨ baa ncholo\x + \xo 1:1 \xo*\xt Laanga Ncholo 1:1; Yooháani 1:1-3.\xt*\x* sɨ ɨnaanda, kɨra ˆtakɨteera, kɨra ˆtachoona na miiso yiiswi, kɨra ˆtakɨlaanga, ˆtakɨkwaata na mɨkono yiiswi noo Isáare ra nkaasʉ ya sikʉ ˆjisiina ʉhero. \v 2 Nkaasʉ ɨyo yavariyʉlwa, na suusu twɨɨyona, na tookoonekya kɨkomi na tookaarya nkaasʉ ya sikʉ ˆjisiina ʉhero, ɨyo ˆɨjáa na Taáta na ˆyavariyʉlwa kʉrɨ suusu.\x + \xo 1:2 \xo*\xt Laanga Yooháani 1:14.\xt*\x* \v 3 Toovawyɨɨra nyuunyu kɨra ˆtachoona na ˆtateera, sa nyuunyu mʉve kɨɨntʉ kɨmwɨ na suusu. Na kʉva kɨɨntʉ kɨmwɨ kwiiswi nɨ kʉva kɨɨntʉ kɨmwɨ na Taáta na \w Mwaana|lemma="Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ"\w* waachwe \w Yéesu\w* \w Kirisitʉ\w*. \v 4 Aya nɨ kʉyaandɨka tiise sa kʉvyeenda kwiiswi voosi,\f + \fr 1:4 \fr*\fk kʉvyeenda kwiiswi voosi: \fk*\ft Nakáala jɨɨngɨ ja kalɨ jasea, \ft*\fqa Kʉvyeenda kwaanyu\fqa*\ft . \ft*\f* kukiimane. \s1 Kʉyeendera Kɨweerwii \p \v 5 Masáare ˆtateera fuma kwaachwe, na ˆtoovawyɨɨra nyuunyu, noo aya, Mʉlʉʉngʉ nɨ kɨweerʉ na kʉrɨ yeeye kusiina kilwiirya chochoosi tʉkʉ. \p \v 6 Koonɨ taséire nɨ kɨɨntʉ kɨmwɨ tʉrɨ ne na kʉnʉ tooyeendera kilwiiryii, nɨ ʉloongo toolʉʉsa, na sɨ tootʉmama kɨra cha kɨmáárɨ tʉkʉ. \v 7 Maa kaa, koonɨ tooyeendera kɨweerwii ja yeeye ˆvyeene arɨ kʉrɨ kɨweerʉ, nɨ kɨɨntʉ kɨmwɨ ˆtʉrɨ suusu kwa suusu na sakami ya Yéesu Mwaana waachwe nɨ tujirʉla yiise na ʉvɨ woosi. \p \v 8 Koonɨ taséire tusiina ʉvɨ tʉkʉ, tookiikoovera suusu veeneevyo na kɨra kɨkomi sɨ kɨrɨ kʉrɨ suusu tʉkʉ. \v 9 Koonɨ talúusire ʉvɨ wiitʉ kʉrɨ yeeye, yeeye nɨ wo kiilaangiwa na nɨ mʉwoloki, yeeye sea arɨ ʉvɨ wiitʉ wasírire na tujirʉla arɨ na kʉsova ʉwoloki koosi. \p \v 10 Koonɨ taséire sɨ tabweeyya ʉvɨ tʉkʉ, toomʉbweeyya yeeye ave mʉloongo na isáare raachwe sɨ rɨrɨ kʉrɨ suusu tʉkʉ. \c 2 \p \v 1 Vaana vaanɨ vaduudi naveenda. Nɨ kʉvaandɨkɨra niise aya sa mʉdɨɨre bweeyya ʉvɨ. Maa kaa, koonɨ mʉʉntʉ yoyoosi abwéeyyiirye ʉvɨ, amwaarɨ ʉmwɨ wo tʉlʉʉsɨkɨra kwa Taáta na noo \w Yéesu\w* \w Kirisitʉ\w* Mʉwoloki. \v 2 Yeeye noo \w mpóryo\w* yo seyya ʉvɨ wiitʉ, maa kaa, sɨ sa ʉvɨ wiitʉ vii tʉkʉ, baa kei sa ʉvɨ wa weerʉ yoosi. \s1 Kʉkwaatya Ʉlairiri Waachwe \p \v 3 Ɨkɨ noo ˆchabwéeyyaa tʉtaange tamʉmányire Mʉlʉʉngʉ, nɨ koonɨ tookwaata ndairiri jaachwe. \v 4 Ʉra ˆaséaa, “Namʉmányire,” na sɨ akwáatyaa ndairiri jaachwe, ʉwo nɨ mʉloongo na kɨra kɨmáárɨ kisiina kʉrɨ yeeye tʉkʉ. \v 5 Maa kaa, ʉra ˆakwáatyaa isáare raachwe, ʉwo kweenda kwa Mʉlʉʉngʉ kwakiimana kʉrɨ yeeye kamwɨ. Kwa ɨrɨ tamányire nɨ kʉrɨ yeeye ˆtʉrɨ. \v 6 Yoyoosi ˆaséaa iíkalaa kʉrɨ yeeye, asaakwa abweeyye ja ˆvyeene Yéesu abweeyya. \s1 Ʉlairiri Mufya wo Kiiyenda \p \v 7 Vanaviitʉ naveenda. Sɨ noovaandɨkɨra ʉlairiri mufya tʉkʉ, maa kaa, ˆmʉjáa mʉʉtɨɨte keende aho ncholo.\x + \xo 2:7 \xo*\xt Laanga Yooháani 13:34.\xt*\x* Na ʉwo ʉlairiri ˆmʉjáa mʉʉtɨɨte nɨ ɨro isáare ˆmʉjáa noro. \v 8 Baa neembe nɨ jeyyo, ʉlairiri ˆmweene noovaandɨkɨra nɨ mufya, noo kʉsea, rɨra isáare ˆrɨrɨ kɨkomi isii yaachwe na isii yaanyu, sa kilwiirya choolooka na kɨweerʉ cha kɨkomi chaándire lava. \p \v 9 Mʉʉntʉ yoyoosi ˆaséaa amwaarɨ kʉrɨ kɨweerʉ, maa kaa, amʉsʉʉla mwaanaavo, ʉwo akaarɨ kilwiiryii. \v 10 Ʉra ˆamweenda mwaanaavo ʉwo iíkalaa kɨweerwii, na kusiina kɨɨntʉ ˆchoomʉbweeyya iikunguvale tʉkʉ. \v 11 Maa kaa, yoyoosi ˆamʉsʉʉla mwaanaavo, ʉwo nɨ kilwiiryii arɨ, kei ayéenderaa kilwiiryii na sɨ amányire baa kʉʉntʉ ˆyoodoma tʉkʉ, sa kilwiirya chamʉhokurya miiso. \q1 \v 12 Nɨ kʉvaandɨkɨra niise nyuunyu vaana vaanɨ vaduudi, \q2 nyuunyu ʉvɨ waanyu wasewa wasírire sa irina raachwe. \q1 \v 13 Nɨ kʉvaandɨkɨra niise nyuunyu vala taáta, \q2 sa nyuunyu mwamʉtaanga, \q2 yeeye ˆajáa amwaarɨ baa ncholo sɨ ɨnaanda. \q1 Nɨ kʉvaandɨkɨra niise nyuunyu vatavana, \q2 sa nyuunyu mwamusiinda ʉra Mʉvɨ. \q1 Nɨ kʉvaandɨkɨra niise nyuunyu vasinga vaduudi, \q2 sa nyuunyu mwamʉtaanga Taáta. \q1 \v 14 Nɨ kʉvaandɨkɨra niise nyuunyu vala taáta, \q2 sa nyuunyu mwamʉtaanga \q2 yeeye ˆajáa amwaarɨ baa ncholo sɨ ɨnaanda. \q1 Nɨ kʉvaandɨkɨra niise nyuunyu vatavana, \q2 sa nyuunyu mwatɨɨte ngururu, \q2 na isáare ra Mʉlʉʉngʉ riíkalaa kʉrɨ nyuunyu, \q2 na nyuunyu mwamusiinda ʉra Mʉvɨ. \s1 Karɨ Mweéndaa Weerʉ Tʉkʉ \p \v 15 Karɨ mweéndaa mavɨ ˆyarɨ kʉrɨ weerʉ tʉkʉ, baa na viintʉ ˆviri kʉrɨ weerʉ tʉkʉ. Koonɨ mʉʉntʉ yoyoosi ɨɨyéndire weerʉ, kweenda kwa Taáta sɨ kʉrɨ kʉrɨ yeeye tʉkʉ. \v 16 Sa kɨra kɨɨntʉ ˆkɨrɨ kʉrɨ weerʉ, noo kʉsea, baa ja ʉláku wa mʉvɨrɨ, ʉláku wa miiso yaachwe, na kwiivaa kɨpeembe ˆkwaréetwaa nɨ usúngaati, sɨ vifúmaa kʉrɨ Taáta tʉkʉ, maa kaa, nɨ kʉrɨ weerʉ ˆvifúmaa. \v 17 Na weerʉ nɨ looka yiise na ʉláku waachwe, maa kaa, ʉra ˆatʉ́mamaa kɨra Mʉlʉʉngʉ ˆasáakaa, nɨ nkaasʉ arɨ kwa sikʉ ˆjisiina ʉhero. \s1 Vasíiti Kirisitʉ \p \v 18 Vasinga naveenda. Iji nɨ mpɨɨndɨ jo herererya. Ja ˆvyeene mwateera, musíiti Kirisitʉ amwaarɨ yookʉʉja, jeyyo vasíiti Kirisitʉ ˆvarɨ foo vamwaarɨ vahʉ́mwɨɨre kʉʉja. Sa isáare ɨrɨ tahʉ́mwɨɨre taanga, iji nɨ mpɨɨndɨ jo herererya. \v 19 Vafuma kʉrɨ suusu, maa kaa, sɨ vajáa viitʉ tʉkʉ. Sa ngaarɨ vajáa nɨ viitʉ, ngaarɨ viikala na suusu. Kufuma kʉrɨ suusu koonekya baa ʉmwɨ vii waavo sɨ ajáa wiitʉ tʉkʉ. \p \v 20 Nyuunyu mwahakwa makuta nɨ ʉra ˆArɨ Mʉʉja, na nyuunyu voosi mwakɨmányire kɨmáárɨ. \v 21 Sɨ navaandɨkɨra nyuunyu atɨ sɨ mʉkɨmányire kɨmáárɨ tʉkʉ, maa kaa, nyuunyu mwakɨmányire kɨmáárɨ, na mwamányire kusiina ʉloongo wowoosi ˆufúmaa kʉrɨ kɨmáárɨ tʉkʉ. \v 22 Mʉloongo nɨ ani? Mʉloongo nɨ mʉʉntʉ ˆaséaa Yéesu sɨ \w Masía\w* tʉkʉ. Mʉʉntʉ ˆarɨ jeyyo noo musíiti Kirisitʉ, noo kʉsea, yeeye amʉhéeraa moongo Taáta na \w Mwaana|lemma="Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ"\w*. \v 23 Mʉʉntʉ ˆaséaa Yéesu sɨ Mwaana tʉkʉ, ʉwo sɨ arɨ na Taáta tʉkʉ. Na yoyoosi ˆarɨ ruma na ˆarɨ sea Yéesu nɨ Mwaana, atɨɨte Taáta. \p \v 24 Kʉrɨ nyuunyu, kɨra ˆmwakɨteera keenda ncholo, laangi neeja chiikale kʉrɨ nyuunyu. Koonɨ kɨra ˆmwakɨteera keenda ncholo chookiikala kʉrɨ nyuunyu, nyuunyu kʉva mʉrɨ kɨɨntʉ kɨmwɨ na Mwaana na Taáta. \v 25 Ɨkɨ noo ˆcheene Mʉlʉʉngʉ iichuunga kʉrɨ suusu, noo kʉsea, nkaasʉ ya sikʉ ˆjisiina ʉhero. \p \v 26 Nɨ kʉvaandɨkɨra niise masáare aya vaantʉ vara ˆvooyera kʉvatwaala na ivarwii. \v 27 Kʉrɨ nyuunyu, Mʉlʉʉngʉ avaheera \w Mʉtɨma Mʉʉja\w* ˆiíkalaa isii yaanyu. Ʉwo noo ˆarɨ vakiindya kɨra kɨɨntʉ. Ukiindya waachwe nɨ wa kɨmáárɨ sɨ wa ʉloongo tʉkʉ. Sa jeyyo, sɨ yoosaakwa mʉʉntʉ avakiindye tʉkʉ.\x + \xo 2:27 \xo*\xt Laanga Yooháani 14:26.\xt*\x* Ja ˆvyeene Mʉtɨma avakiindya, mwaava kɨɨntʉ kɨmwɨ na Kirisitʉ. \s1 Vaana va Mʉlʉʉngʉ \p \v 28 Haaha, nyuunyu vaana vaanɨ vaduudi, mʉve kɨɨntʉ kɨmwɨ ne, sa ˆarɨ variyʉlwa, mʉve mwiitema, mʉdɨɨre koona soni mbere yaachwe, mpɨɨndɨ ja kʉʉja kwaachwe. \v 29 Koonɨ mootaanga yeeye nɨ mʉwoloki, nyuunyu mwamányire kɨra ˆatʉ́mamaa ʉwoloki, avyaalwa nɨ yeeye. \c 3 \p \v 1 Laangi kweenda ʉkʉ kʉkʉʉlʉ ˆkweene atʉheera Taáta, suusu twaanɨrɨrwe vaana va Mʉlʉʉngʉ! Jeyyo noo ˆvyeene tʉrɨ! ˆCheene choobweeyya weerʉ ɨdɨɨre kʉtʉtaanga nɨ sa viintʉ weerʉ sɨ yamʉtaanga yeeye. \v 2 Vanaviitʉ naveenda. Haaha tʉrɨ vaana va Mʉlʉʉngʉ, maa kaa, sɨ vinavariyʉlwa nɨ joolɨ tʉrɨ kʉva tʉkʉ, suusu tamányire ˆviri variyʉlwa, kʉva tʉrɨ ja \w Kirisitʉ\w*, sa moona tʉrɨ ja ˆvyeene arɨ. \v 3 Kɨra mʉʉntʉ ˆamwiiláangyaa yeeye, iitálaryaa ja viintʉ \w Yéesu\w* ˆarɨ ʉteréere mbere ya Mʉlʉʉngʉ. \p \v 4 Kɨra mʉʉntʉ ˆabwéeyyaa ʉvɨ, ʉwo awúnaa miiro, noo kʉsea ʉvɨ nɨ kuwuna miiro. \v 5 Maa kaa, suusu tamányire, yeeye avariyʉlwa sa aseyye ʉvɨ, na isii yaachwe kusiina ʉvɨ tʉkʉ. \v 6 Jeyyo, kɨra mʉʉntʉ ˆiíkalaa isii yaachwe sɨ atʉ́mamaa ʉvɨ tʉkʉ. Kɨra mʉʉntʉ ˆatʉ́mamaa ʉvɨ sɨ amoona yeeye tʉkʉ baa sɨ amʉtaanga tʉkʉ. \p \v 7 Vaana vaanɨ vaduudi, karɨ murume mʉʉntʉ yoyoosi avakoovere tʉkʉ. Kɨra mʉʉntʉ ˆatʉ́mamaa ʉwoloki, ʉwo nɨ mʉwoloki, ja yeeye ˆvyeene arɨ mʉwoloki. \v 8 Ʉra ˆatʉ́mamaa ʉvɨ nɨ wa Ikʉ́ʉ́lʉ ra \w Mirimʉ Mɨvɨ\w*, ˆratʉmamáa ʉvɨ keende aho ncholo. ˆCheene chabweeyya \w Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ\w* avariyʉlwe, nɨ kʉmala mɨrɨmo ya Ikʉ́ʉ́lʉ ra Mirimʉ Mɨvɨ. \v 9 Yoyoosi ˆavyaalwa nɨ Mʉlʉʉngʉ sɨ atʉ́mamaa ʉvɨ tʉkʉ, sa mbeyʉ ya Mʉlʉʉngʉ yiíkalaa isii yaachwe, baa sɨ arɨ daha tʉmama ʉvɨ tʉkʉ, sa yeeye avyaalwa nɨ Mʉlʉʉngʉ. \v 10 Maa kaa, mʉʉntʉ sɨ ˆabwéeyyaa ʉwoloki, noo kʉsea ʉra sɨ ˆamweenda mwiiwaachwe, ʉwo sɨ arɨ mwaana wa Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ. Jeyyo, noo ˆvyeene tʉtáangaa kɨkomi vaana va Mʉlʉʉngʉ na vaana va Ikʉ́ʉ́lʉ ra Mirimʉ Mɨvɨ. \s1 Mwiiyende Nyuunyu kwa Nyuunyu \p \v 11 Masáare ˆmwateera keende ncholo noo aya, twiiyende suusu kwa suusu. \v 12 Karɨ mʉve ja Kaíni tʉkʉ, ʉra ˆajáa wa Mʉvɨ akamʉʉlaa mwaanaavo.\x + \xo 3:12 \xo*\xt Laanga Ncholo 4:1-8.\xt*\x* Nɨ sa che amʉʉlaa? Sa mɨrɨmo yaachwe ɨjáa nɨ yavɨɨha na ya mwaanaavo ɨjáa nɨ ya ʉwoloki. \v 13 Sa jeyyo, vanaviitʉ, karɨ mʉhwáalalaa koonɨ weerʉ yavaswɨ́ɨre tʉkʉ. \v 14 Suusu tamányire talooka fuma inkwyii tʉkɨɨngɨra nkaaswii, sa taveenda vaaniitʉ. Ʉra sɨ ˆamweenda mwaanaavo iíkalaa inkwyii.\x + \xo 3:14 \xo*\xt Laanga Yooháani 5:24.\xt*\x* \v 15 Yoyoosi ˆamʉsʉʉla mwaanaavo nɨ mʉʉlai, na mwamányire mʉʉlai asiina nkaasʉ ya sikʉ ˆjisiina ʉhero isii yaachwe tʉkʉ. \p \v 16 Jei noo ˆvyeene tataanga kweenda kwa Mʉlʉʉngʉ, Yéesu Kirisitʉ atoola nkaasʉ yaachwe sa suusu. Naasu tasaakwa tʉtoole nkaasʉ yiitʉ sa vaaniitʉ. \v 17 Koonɨ mʉʉntʉ atɨɨte usúngaati wa weerʉ ɨhɨ na akamoona mwaanaavo ˆasiina kɨɨntʉ, maa kaa, adɨɨre kʉmoonera mbavariri, joolɨ kweenda kwa Mʉlʉʉngʉ kʉrɨ kʉva kɨɨntʉ kɨmwɨ ne? \v 18 Vaana vaanɨ vaduudi, karɨ twiiyende na mɨlomo vii tʉkʉ au kwa lurimi vii tʉkʉ, maa kaa, kwa mɨrɨmo na kɨmáárɨ. \v 19 Jei taanga tʉrɨ suusu nɨ va kɨkomi na tuurya tʉrɨ mɨtɨma yiitʉ mbere ya Mʉlʉʉngʉ. \v 20 Baa neembe mɨtɨma yiitʉ yɨɨndootʉlamʉrɨra, suusu taanga tʉrɨ Mʉlʉʉngʉ nɨ mʉkʉʉlʉ kʉlookya mɨtɨma na yeeye amányire kɨra kɨɨntʉ. \p \v 21 Vanaviitʉ naveenda. Koonɨ mɨtɨma yiitʉ sɨ yootʉlamʉrɨra, kwiitema tʉrɨ mbere ja Mʉlʉʉngʉ. \v 22 Chochoosi ˆtalóombaa, tahókeraa fuma kwaachwe, sa tatúubaa ʉlairiri waachwe na tatʉ́mamaa yara ˆyamweéryaa mʉtɨma. \v 23 Ʉhʉ noo ʉlairiri waachwe, suusu turirume irina ra Mwaana waachwe Yéesu Kirisitʉ, na twiiyende suusu ja yeeye ˆvyeene atʉlairirya. \v 24 Vara ˆvakwáataa ndairiri jaachwe vavíjaa kɨɨntʉ kɨmwɨ ne na yeeye avíjaa kɨɨntʉ kɨmwɨ novo. Suusu tamányire Mʉlʉʉngʉ iíkalaa kʉrɨ suusu. Sa joolɨ? Sa yeeye atʉheera \w Mʉtɨma waachwe Mʉʉja|lemma="Mʉtɨma Mʉʉja"\w*. \c 4 \s1 Kʉtaanga Mʉtɨma \p \v 1 Vanaviitʉ naveenda. Karɨ murúmaa kɨra mʉʉntʉ ˆaséaa atɨɨte mʉtɨma tʉkʉ, maa kaa, simbuli neeja moone koonɨ ʉwo mʉʉntʉ yoolongoolwa nɨ \w Mʉtɨma|lemma="Mʉtɨma Mʉʉja"\w* fuma kwa Mʉlʉʉngʉ, sa valáali na mʉtwe va ʉloongo ˆvarɨ foo vafʉ́mɨɨre aha weerwii. \v 2 Jei noo ˆvyeene mʉrɨ taanga Mʉtɨma wa Mʉlʉʉngʉ, kɨra mʉtɨma ˆʉrɨ ruma na ˆarɨ sea \w Yéesu\w* noo \w Masía\w* na ʉʉja na mʉvɨrɨ, ʉwo longoolwa iise nɨ mʉtɨma fuma kwa Mʉlʉʉngʉ. \v 3 Mʉtɨma wowoosi ʉra sɨ ˆumurúmaa Yéesu, ʉwo sɨ wafuma kwa Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ. Na ʉhʉ noo mʉtɨma wa musíiti \w Kirisitʉ\w* ʉra ˆmwateera wookʉʉja, nowo wuújire kʉrɨ weerʉ. \v 4 Maa kaa, vaana vaanɨ vaduudi, nyuunyu nɨ vaana va Mʉlʉʉngʉ, kei, nyuunyu mwahʉmʉla vasiinda avo valáali na mʉtwe va ʉloongo. Sa ʉra ˆarɨ isii yaanyu atɨɨte ngururu kʉlookya ʉra ˆarɨ kʉrɨ weerʉ. \v 5 Voovo nɨ va ʉhʉ weerʉ, noo ˆchooreka vakíindyaa masáare ya ʉhʉ weerʉ na vaantʉ va ʉhʉ weerʉ vavatéereraa. \v 6 Maa kaa, suusu nɨ va Mʉlʉʉngʉ. Mʉʉntʉ yoyoosi ˆamʉmányire Mʉlʉʉngʉ, atʉtéeraa, na ʉra ˆsɨ wa Mʉlʉʉngʉ, ʉwo sɨ atʉtéereraa tʉkʉ. Kwa njɨra ɨyo twatáangaa Mʉtɨma wa kɨmáárɨ na mʉtɨma wa ʉkwaata. \s1 Mʉlʉʉngʉ nɨ Kweenda \p \v 7 Vanaviitʉ naveenda. Twiiyende, sa kweenda kwafúmaa kwa Mʉlʉʉngʉ. Mʉʉntʉ yoyoosi ˆaveenda viivaachwe, ʉwo avyaalwa nɨ Mʉlʉʉngʉ na amʉmányire Mʉlʉʉngʉ. \v 8 Ʉra sɨ ˆeenda, sɨ amʉmányire Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ, sa Mʉlʉʉngʉ nɨ kweenda. \v 9 Mʉlʉʉngʉ atoonekya kweenda kwaachwe, ko mʉtʉma Mwaana waachwe wa mpeke kʉrɨ weerʉ, sa suusu tʉpate nkaasʉ kʉtweera kwaachwe. \v 10 Jei noo ˆvyeene kweenda kʉrɨ, sɨ suusu tʉjáa twamweenda Mʉlʉʉngʉ ta tʉkʉ, maa kaa, yeeye atweenda fʉʉrʉ akamʉtʉma Mwaana waachwe ave \w mpóryo\w* yo seyya ʉvɨ wiitʉ. \v 11 Vanaviitʉ naveenda. Sa viintʉ Mʉlʉʉngʉ ˆatweenda jei, baa suusu toosaakwa kwiiyenda. \v 12 Kusiina mʉʉntʉ ˆanamoona Mʉlʉʉngʉ mpɨɨndɨ joosi tʉkʉ. Koonɨ twiiyéndire suusu kwa suusu, Mʉlʉʉngʉ kʉva iise kɨɨntʉ kɨmwɨ na suusu na kweenda kwaachwe kiimikiririwa kwiise kʉrɨ suusu. \p \v 13 Suusu tamányire twiíkalanʼyaa ja kɨɨntʉ kɨmwɨ na Mʉlʉʉngʉ na yeeye Mʉlʉʉngʉ iíkalanʼyaa ja kɨɨntʉ kɨmwɨ na suusu, sa yeeye atʉheera Mʉtɨma waachwe. \v 14 Suusu toona na toonekya kɨkomi, Taáta amʉtʉma Mwaana waachwe ave Mʉlamuriri wa weerʉ. \v 15 Mʉʉntʉ yoyoosi ʉra ˆaruma na ˆaséaa Yéesu nɨ \w Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ\w*, Mʉlʉʉngʉ avijáa kɨɨntʉ kɨmwɨ ne, ne kɨɨntʉ kɨmwɨ na Mʉlʉʉngʉ. \v 16 Suusu tamányire ˆvyeene Mʉlʉʉngʉ atweenda na suusu tavɨɨka kuruma kwiitʉ kʉrɨ kweenda kwaachwe. \p Mʉlʉʉngʉ nɨ kweenda. Yoyoosi ˆavíjaa kɨɨntʉ kɨmwɨ na kweenda, ʉwo avíjaa kɨɨntʉ kɨmwɨ na Mʉlʉʉngʉ na Mʉlʉʉngʉ avíjaa kɨɨntʉ kɨmwɨ ne. \v 17 Kwa njɨra ɨyo, kweenda kwakiimana kʉrɨ suusu sa tʉve na kwiitema sikʉ ɨra ya ʉlamu, sa ja ˆvyeene Yéesu arɨ, noo ˆvyeene tʉrɨ suusu aha weerwii. \v 18 Kʉʉntʉ ˆkʉrɨ na kweenda, kusiina woowa tʉkʉ, kweenda kwa kɨkomi, kwakíbiryaa woowa woosi, sa kʉlaɨrwa chiirʉ kwaréetaa woowa. Mʉʉntʉ yoyoosi ˆarɨ na woowa, kweenda kwa Mʉlʉʉngʉ sɨ kʉna kiimana isii yaachwe tʉkʉ. \p \v 19 Suusu tatɨɨte kweenda sa Mʉlʉʉngʉ noo atweenda ta ncholo. \v 20 Koonɨ mʉʉntʉ aséire amweenda Mʉlʉʉngʉ na kʉnʉ amʉsʉʉla mwaanaavo ˆamuruma Yéesu, ʉwo nɨ mʉloongo. Sa koonɨ mʉʉntʉ sɨ amweenda mwaanaavo ʉra ˆyoomoona, sɨ arɨ daha kʉmweenda Mʉlʉʉngʉ sɨ ˆanamoona tʉkʉ. \v 21 Ʉhʉ noo ʉlairiri fuma kwaachwe, yoyoosi ˆamweenda Mʉlʉʉngʉ asaakwa amweende mwaanaavo.\x + \xo 4:21 \xo*\xt Laanga Valáawi 19:28; Nkʉmbʉkɨra ya Miiro 6:4-5; Maáriki 12:30-31.\xt*\x* \c 5 \s Kumuruma Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ Kwasíindaa Weerʉ \p \v 1 Kɨra mʉʉntʉ ˆamurúmaa \w Yéesu\w* nɨ \w Masía\w*, ʉwo nɨ mwaana wa Mʉlʉʉngʉ. Kei kɨra mʉʉntʉ ˆamweenda Taáta, amweenda na mwaana ˆavyaalwa nɨ ʉwo Taáta. \v 2 Jei noo ˆvyeene tatáangaa taveenda vaana va Mʉlʉʉngʉ, ko mweenda Mʉlʉʉngʉ na kʉkwaatya ndairiri jaachwe. \v 3 Kʉmweenda Mʉlʉʉngʉ, nɨ kʉkwaatya ndairiri jaachwe. Kei ndairiri jaachwe sɨ jarutaha tʉkʉ, \v 4 sa kɨra ˆavyaalwa nɨ Mʉlʉʉngʉ, uusíindaa weerʉ. Kuruma kwiitʉ noo njɨra yo kuusiinda weerʉ. \v 5 Nɨ ani ˆadáhaa kuusiinda weerʉ? Nɨ ʉra ˆmweene arúmaa Yéesu nɨ \w Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ\w*. \s1 Koonekya Yéesu nɨ Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ \p \v 6 Yéesu \w Kirisitʉ\w* yeeye nɨ mʉʉntʉ kɨkomi, yeeye ʉʉja kwa maaji na sakami. Yeeye sɨ ʉʉja kwa maaji vii tʉkʉ, maa kaa, kwa maaji na sakami. Na \w Mʉtɨma wa Mʉlʉʉngʉ|lemma="Mʉtɨma Mʉʉja"\w* noo ˆwoónekyaa ayo, sa Mʉtɨma nɨ kɨkomi. \v 7 Jeyyo kwatɨɨte viintʉ vitatʉ ˆvyoónekyaa kɨkomi: \v 8 Mʉtɨma, maaji na sakami, ivi vyoosi vitatʉ viirʉ́mɨraa kɨɨntʉ kɨmwɨ. \v 9 Koonɨ tarúmaa koonekya kɨkomi kwa mʉʉntʉ, koonekya kwa Mʉlʉʉngʉ kwalookya sa koonekya ʉko nɨ kwa Mʉlʉʉngʉ mweeneevyo. Ne oonekya kwa Mwaana waachwe. \v 10 Kɨra mʉʉntʉ ˆamurúmaa Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ atɨɨte koonekya kʉra kʉrɨ mutimii waachwe. Maa kaa, ʉra sɨ ˆamurúmaa jei, aséaa Mʉlʉʉngʉ nɨ mʉloongo sa sɨ arúmaa koonekya ˆkweene Mʉlʉʉngʉ oonekya kʉrɨ Mwaana waachwe tʉkʉ. \v 11 Na koonekya ʉko noo ʉkʉ, Mʉlʉʉngʉ atʉheera nkaasʉ ya sikʉ ˆjisiina ʉhero na nkaasʉ ɨyo twɨɨpátaa kwa Mwaana waachwe. \v 12 Ʉra ˆarɨ na Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ, ʉhʉ atɨɨte nkaasʉ ɨyo ya sikʉ ˆjisiina ʉhero. Ʉra ˆasiina Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ ʉwo asiina nkaasʉ ya sikʉ ˆjisiina ʉhero tʉkʉ. \s1 Nkaasʉ ya Sikʉ ˆJisiina Ʉhero \p \v 13 Nɨ kʉvaandɨkɨra niise masáare aya nyuunyu ˆmwaruma irina ra Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ sa mʉtaange mwatɨɨte nkaasʉ ya sikʉ ˆjisiina ʉhero. \p \v 14 Suusu twɨɨma neeja mbere ya Mʉlʉʉngʉ sa tamányire kɨkomi, koonɨ talóombire kɨɨntʉ ja ˆvyeene asáakaa, kʉtʉteera arɨ. \v 15 Sa viintʉ tamányire yeeye atʉtéereraa kɨra ˆtʉrɨ mʉloomba, kei tamányire atʉhéeraa vyoosi ˆtamʉlóombaa. \p \v 16 Koonɨ mʉʉntʉ amwɨɨ́ne mʉndʉʉ waachwe yoobweeyya ʉvɨ sɨ ˆʉrɨ wa inkwya, asaakwa aloombe, na Mʉlʉʉngʉ kʉmʉheera arɨ ʉwo mʉʉntʉ nkaasʉ, kɨɨntʉ ˆnoolʉʉsa aha nɨ vara ʉvɨ waavo ˆʉsɨrɨ wa inkwya. Ʉmwaarɨ ʉvɨ wa inkwya sɨ noolʉʉsa aloombe sa ʉwo tʉkʉ. \v 17 Kɨɨntʉ chochoosi ˆchasova ʉwoloki nɨ ʉvɨ, maa kaa, ʉmwaarɨ ʉvɨ ˆʉsɨrɨ wa inkwya. \p \v 18 Tamányire ʉra ˆavyaalwa nɨ Mʉlʉʉngʉ sɨ atʉ́mamaa ʉvɨ tʉkʉ,\x + \xo 5:18 \xo*\xt Laanga 1 Yooháani 3:9.\xt*\x* sa Mʉlʉʉngʉ amwɨɨ́mɨrɨraa sa kʉra kʉva Mwaana waachwe, na ʉra Mʉvɨ sɨ arɨ daha kʉmʉsaasya tʉkʉ. \v 19 Suusu tamányire tʉrɨ vaana va Mʉlʉʉngʉ na weerʉ yoosi nɨ ɨsɨ ɨrɨ ya wiimiriri wa ʉra Mʉvɨ. \v 20 Kei suusu tamányire Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ ʉʉja, ne atʉheera suusu ʉmanyi sa tʉdahe kʉmʉtaanga yeeye ˆarɨ Kɨkomi. Na suusu nɨ kɨɨntʉ kɨmwɨ ˆtʉrɨ na yeeye, yeeye ˆarɨ Kɨkomi, noo kʉsea kɨɨntʉ kɨmwɨ na Mwaana waachwe Yéesu Kirisitʉ. Ʉhʉ noo Mʉlʉʉngʉ wa kɨkomi na nkaasʉ ya sikʉ ˆjisiina ʉhero. \p \v 21 Vaana vaanɨ vaduudi, iyimiriri nyuunyu veeneevyo fuma kʉrɨ vidabalaíyo.