\id 1CO - Rangi Translation Project
\ide UTF-8
\h 1 Vakoríinto
\toc2 1 Vakoríinto
\toc1 Barʉ́wa ya ncholo ya Paúli kwa Vakoríinto
\rem consultant Richard Cox
\mt2 Barʉ́wa ya ncholo ya Paúli kwa
\mt1 Vakoríinto
\imt Mʉlongooryo
\ip Barʉ́wa ɨhɨ, yaandɨkwa nɨ Paúli mutumwi wa Yéesu Kirisitʉ kwa vaantʉ ˆvamuruma Yéesu va múuji wa Koríinto (\xt 1:1\xt*). Yeeye Paúli noo ˆaanda saankanʼya mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu ʉko Koríinto. ˆVyeene vyoónekanaa, barʉ́wa ɨhɨ yaandɨkwa kati ya myaaka ya 54-55 keende Kirisitʉ ˆavyaalwa. Na barʉ́wa ɨhɨ, Paúli aandɨka mpɨɨndɨ ˆajáa múujii wa Eféeso.
\ip Múuji wa Koríinto ʉjáa wataangɨkana maatʉkʉ vii ʉko ɨsɨ ya Ugiríki, na ʉtemii woosi wa Kɨrúumi. Múuji ʉwo, nɨ mbarɨmbarɨ ya mayɨya ya Mediteranía ʉjáa (Laanga raamáani ya lʉyeendo lwa kavɨrɨ lwa Paúli, \xt Mɨrɨmo ya Vatumwi 15:36\xt*). Vaantʉ ˆvarɨ foo fuma mavaru yoosi ya weerʉ, vawʉlaanáa viintʉ ˆviri foo na vaantʉ va múuji wa Koríinto. Vaantʉ ava, vajáa vatɨɨte tʉʉva jaavo ˆjiísimiresimire, baa ja kʉloomba na kwiinamɨra vidabalaíyo (\xt 1:10-12; 8:1-8\xt*). Mɨrɨmo na tʉʉva ijo, jijáa jabweeyya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vasaangyesaangye kumuruma kwaavo Yéesu na tʉʉva jaavo.
\ip Kei barúwii ɨhɨ, Paúli aturya mwaaswii masáare ˆmeene yajáa yuuriwa nɨ vaantʉ ˆvamuruma Yéesu va Koríinto (\xt 7:1\xt*). Kɨɨntʉ ˆvajáa vuurya nɨ tʉʉva jimwi ja mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu, kwiigavagava kwa vaantʉ ˆvamuruma Yéesu na kʉhanguta (\xt 5:1; 6:15-20\xt*). Kei, Paúli alʉʉsa ˆvyeene vyasaakwa mpɨɨndɨ jo mʉloomba Mʉlʉʉngʉ (\xt 11; 14:26-40\xt*), wʉʉya wa Mʉtɨma Mʉʉja (\xt 12:1-11; 14:1-25\xt*) na kʉfʉfʉlwa kwa vaantʉ (\xt 15:12-58\xt*). Aandɨka ayo, sa ɨɨyambirirye mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vɨɨme neeja na vadɨɨre kiipasa.
\iot ˆVyeene Kɨtáabu ɨkɨ Chagavwa
\io1 Lʉmbɨ na dʉʉmbɨ \ior 1:1-9\ior*
\io1 Kwiigava kwa mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu \ior 1:10–4:21\ior*
\io1 Paúli yookaanʼya ʉhanguti na kwiitwaala na balásii \ior 5:1–6:20\ior*
\io1 Ilóola \ior 7:1-40\ior*
\io1 Kumwiinamɨra Mʉlʉʉngʉ \ior 8:1–11:1\ior*
\io1 ˆVyeene vyasaakwa mpɨɨndɨ jo mʉloomba Mʉlʉʉngʉ na lʉvɨro lwa Mʉtɨma Mʉʉja \ior 11:2–14:40\ior*
\io1 Kʉfʉfʉka kwa Kirisitʉ na kwa vaantʉ ˆvamuruma \ior 15:1-58\ior*
\io1 Masáare yo herererya \ior 16:1-24\ior*
\c 1
\s1 Lʉmbɨ
\p
\v 1 Barʉ́wa ɨhɨ, yafúmire kʉrɨ nɨɨnɨ Paúli na Sositénesi mwaaniitʉ. Mʉlʉʉngʉ noo ˆaanyanɨrɨra kwa kʉsaaka kwaachwe nɨve \w mutumwi|lemma="Vatumwi"\w* wa \w Kirisitʉ\w* \w Yéesu\w*.
\p
\v 2 Nɨ kʉvaandɨkɨra niise nyuunyu mpuka ya vaantʉ ˆmumuruma Mʉlʉʉngʉ ʉko múujii wa Koríinto. Nyuunyu mwatalariwa nɨ Kirisitʉ Yéesu. Kei mwaanɨrɨrwa nɨ Mʉlʉʉngʉ mʉve vaantʉ vaachwe vaaja, hamwɨ na vaantʉ voosi kɨra haantʉ, vara ˆvamʉlóombaa Mweenevyoosi wiitʉ Kirisitʉ Yéesu, Mweenevyoosi waavo na wiitʉ.
\p
\v 3 Nduwo na mwiikalo mʉʉja fuma kwa Mʉlʉʉngʉ Taáta wiitʉ, na kwa Yéesu Kirisitʉ Mweenevyoosi wiitʉ, jive na nyuunyu.
\s1 Paúli Yoomʉdʉʉmba Mʉlʉʉngʉ
\p
\v 4 Sikʉ joosi namʉdʉ́ʉmbaa Mʉlʉʉngʉ sa nyuunyu. Yeeye avaheera nduwo yaachwe kwa njɨra yo vakʉndɨkanʼya na Kirisitʉ Yéesu. 
\v 5 Kwa njɨra ya Kirisitʉ Yéesu, mwasungaata kwa kɨra kɨɨntʉ, kwa ndʉʉsɨka yaanyu na kwa ʉmanyi waanyu. 
\v 6 Ɨhɨ yoónekyaa masáare ya Kirisitʉ nɨ ya kɨkomi ˆkʉrɨ nyuunyu. 
\v 7 Jeyyo, mwatɨɨte kɨra wʉʉya fuma kwa \w Mʉtɨma Mʉʉja\w*, kʉnʉ moowoojera kʉvariyʉlwa kwa Mweenevyoosi wiitʉ, Yéesu Kirisitʉ. 
\v 8 Yeeye kʉvabweeyya arɨ mʉve na ngururu fʉʉrʉ ʉhero, sa mʉve sɨ mʉngʼʉ́ʉrɨrwaa sikʉ ɨra ya Mweenevyoosi wiitʉ, Yéesu Kirisitʉ ˆarɨ kʉʉja jo lamʉrɨra vaantʉ. 
\v 9 Mʉlʉʉngʉ bweeyya arɨ jei, sa yeeye nɨ wo kiilaangiwa. Yeeye avaanɨrɨra nyuunyu mʉve kɨɨntʉ kɨmwɨ na mwaana waachwe Yéesu Kirisitʉ Mweenevyoosi wiitʉ.
\s1 Kwiigava kwa Vaantʉ ˆVamuruma Yéesu
\p
\v 10 Haaha vanaviitʉ, nɨ kʉvaloomba niise kwa irina ra Mweenevyoosi wiitʉ, Yéesu Kirisitʉ, nduusikii jaanyu, karɨ ʉhʉ ɨndoolʉʉsa ɨkɨ na ʉra kɨra tʉkʉ. Karɨ mʉndookiigavagava nyuunyu kwa nyuunyu tʉkʉ, kɨrɨ vyoova jeyyo, mʉve kɨɨntʉ kɨmwɨ kwa mɨryʉʉngʉ yaanyu na kwa kɨra ˆmootʉmama. 
\v 11 Vanaviitʉ, natéɨɨre fuma kwa vaantʉ va nyuumba ya Kɨléeo, kʉrɨ nyuunyu kwatɨɨte wiitóoli. 
\v 12 Vamwɨ vaanyu voosea, “Nɨɨnɨ namutúubaa Paúli.” Vɨɨngɨ voosea, “Nɨɨnɨ nɨ wa Apóolo,” au wɨɨngɨ yoosea, “Nɨɨnɨ nɨ wa \w Kéefa|lemma="Peéteri"\w*,”\f + \fr 1:12 \fr*\fk Kéefa: \fk*\ft Nɨ irina rɨɨngɨ ra Kɨeburanía ra Simóoni Peéteri. Laanga \ft*\bdit Peéteri\bdit* Ʉtamanulii wa Masáare na Kɨlaangi. \f* na wɨɨngɨ yoosea, “Nɨɨnɨ nɨ wa Kirisitʉ.”
\p
\v 13 Eri, Kirisitʉ iigavagava wʉʉ? Tʉkʉ! Eri, Paúli aningʼiniwa \w mʉsaláabii|lemma="Mʉsaláaba"\w* fʉʉrʉ akakwya sa nyuunyu wʉʉ? Au nyuunyu \w mwabatisiwa|lemma="Batisa"\w* kwa irina ra Paúli wʉʉ? 
\v 14 Noomʉdʉʉmba Mʉlʉʉngʉ sa nabatisa Kirísipo na Gáayo vii. 
\v 15 Sa jeyyo, kusiina ˆarɨ daha sea abatisiwa kwa irina raanɨ tʉkʉ. 
\v 16 Kei nabatisa vandʉʉ va Sitefáani, koonɨ kwatɨɨte vɨɨngɨ nabatisa sɨ nookʉmbʉkɨra tʉkʉ. 
\v 17 Sa Kirisitʉ sɨ aantʉma jo batisa tʉkʉ. Kɨrɨ vyoova jeyyo, aantʉma kʉvariyʉla \w Masáare Maaja\w*, sɨ kookiilaangya tooti jo lʉʉsɨka tʉkʉ, sa kʉbweeyya jei, bweeyya kʉrɨ inkwya ya Kirisitʉ mʉsaláabii, ɨsove ngururu.
\s1 Kirisitʉ nɨ Tooti ya Mʉlʉʉngʉ
\p
\v 18 Masáare ya kukwya kwa Kirisitʉ mʉsaláabii kwa vara ˆvoorɨmɨra, voónaa nɨ ʉkoókoyo, maa kaa, kwa suusu vara ˆtoolamuririwa, masáare ayo nɨ ngururu ya Mʉlʉʉngʉ. 
\v 19 Masáare ˆYarɨ Mpeho yasea,
\q1 “Mala ndɨrɨ tooti ja vara ˆvarɨ na tooti,
\q2 kei mɨryʉʉngʉ ya vara ˆvarɨ na mɨryʉʉngʉ kiisiita ndɨrɨ.”\x + \xo 1:19 \xo*\xt Laanga Isáaya 29:14.\xt*\x*
\p
\v 20 Hai arɨ mʉʉntʉ ˆarɨ na tooti? Hai arɨ \w mukiindya wa Miiro|lemma="Vakiindya va Miiro"\w*? Hai arɨ mʉmanyi wo lʉʉsɨka sikʉ iji? Mʉlʉʉngʉ oónekiirye ʉmanyi wa weerʉ ɨhɨ, nɨ ʉkoókoyo. 
\v 21 Sa Mʉlʉʉngʉ kwa tooti jaachwe oona weerʉ sɨ ɨrɨ mʉtaanga kwa tooti ja vaantʉ tʉkʉ. Mʉlʉʉngʉ avyeenda kʉvalamurirya vaantʉ ˆvaruma kwa ʉvariyuli wiiswi wa kɨkoókoyo. 
\v 22 \w Vayahúudi\w* voosaaka isháara sa varume, na Vagiríki voosaaka tooti. 
\v 23 Maa kaa, suusu toovariyʉla Kirisitʉ ˆaningʼiniwa mʉsaláabii fʉʉrʉ akakwya. Kwa Vayahúudi kɨɨntʉ ɨkɨ choobweeyya viikunguvale, na kwa vaantʉ sɨ ˆvarɨ Vayahúudi vookoona nɨ ʉkoókoyo. 
\v 24 Maa kaa, kwa vaantʉ vara Mʉlʉʉngʉ ˆavaanɨrɨra, vave Vayahúudi au vaantʉ sɨ ˆvarɨ Vayahúudi, Kirisitʉ nɨ ngururu na tooti ya Mʉlʉʉngʉ. 
\v 25 Sa ʉkoókoyo wa Mʉlʉʉngʉ, watɨɨte tooti mʉnʉmʉʉnʉ kʉlookya tooti ja vaantʉ, na teketeke ya Mʉlʉʉngʉ, yatɨɨte ngururu kʉlookya ngururu ja vaantʉ.
\p
\v 26 Haaha vanaviitʉ, kumbukiri viintʉ ˆmʉjáa de mwaanɨrɨrwe nɨ Mʉlʉʉngʉ. Vake kʉrɨ nyuunyu noo voonekanáa nɨ vaantʉ ˆvarɨ na tooti mbere ja vaantʉ. Na vake kʉrɨ nyuunyu noo mʉjáa na marina makʉʉlʉ, na vake, mʉjáa mwavyaalwa kwa vasúngaati. 
\v 27 Maa kaa, Mʉlʉʉngʉ asaawʉla vira viintʉ weerʉ ˆyoónaa nɨ vya kɨkoókoyo, sa avakwaatye soni ˆvarɨ na tooti, kei asaawʉla viintʉ ˆviri teketeke vya weerʉ sa avakwaatye soni ˆvarɨ na ngururu. 
\v 28 Mʉlʉʉngʉ asaawʉla viintʉ vya ɨsɨ na ˆvichwɨ́ɨwaa matɨ, viintʉ ˆvyoónekaa ja kɨɨntʉ kisiina vya ɨhɨ weerʉ, sa avichwe matɨ vira ˆvyoónekanaa vya kɨkomi. 
\v 29 Abweeyya jeyyo, sa kʉsoveke mʉʉntʉ wookíivaa kɨpeembe mbere ya Mʉlʉʉngʉ. 
\v 30 Mʉlʉʉngʉ mweeneevyo noo ˆavakʉndɨkanʼya na Kirisitʉ Yéesu. Yeeye amʉbweeyya Kirisitʉ ave tooti yiitʉ. Yeeye Kirisitʉ atʉbweeyya tʉve vawoloki, na tʉve vaaja mbere ya Mʉlʉʉngʉ na \w atununuula|lemma="Ununuuli"\w* fuma uvii. 
\v 31 Ja ˆvyeene Masáare ˆYarɨ Mpeho yasea,
\q1 “Ʉra ˆyoosaaka iidʉʉmbɨrɨre,
\q1 iidʉʉmbɨrɨre sa \nd Ijʉva\nd* vii.”\x + \xo 1:31 \xo*\xt Laanga Yeremía 9:23-24.\xt*\x*
\c 2
\s1 Kwaarya Masáare ya Yéesu ˆAningʼiniwa Fʉʉrʉ Akakwya
\p
\v 1 Vanaviitʉ, ˆnkʉʉje na kwaanyu, sɨ navavariyʉrɨra fuumbo ya Mʉlʉʉngʉ kwa ndʉʉsɨka yo heemba au kwa tooti ja vaantʉ tʉkʉ. 
\v 2 Nabweeyya jeyyo, sa nɨjáa nalamʉla kurimirya kɨra kɨɨntʉ mpɨɨndɨ ˆnɨjáa na nyuunyu, kɨɨntʉ ˆnɨjáa nocho, nɨ kʉmʉtaanga \w Yéesu\w* \w Kirisitʉ\w* vii, ʉhʉ ˆaningʼiniwa \w mʉsaláabii|lemma="Mʉsaláaba"\w* fʉʉrʉ akakwya. 
\v 3 Mpɨɨndɨ ijo, nɨjáa nʉʉja na kwaanyu nsiina ngururu kʉnʉ ndɨrɨ na woowa na nootetema mʉnʉmʉʉnʉ. 
\v 4 Ndʉʉsɨka yaanɨ na kʉvariyʉla kwaanɨ, sɨ kʉjáa kwa masáare ya tooti na yo heemba vaantʉ tʉkʉ, maa kaa, kwa ngururu ˆjiiyónekyaa ja \w Mʉtɨma Mʉʉja\w*. 
\v 5 Nabweeyya jeyyo, sa kuruma kwaanyu kʉve ngururwii ja Mʉlʉʉngʉ, na sɨ kʉve kʉrɨ tooti ja vaantʉ tʉkʉ.
\s1 Tooti ya Kɨkomi Fuma kwa Mʉtɨma Mʉʉja
\p
\v 6 Haaha, talʉ́ʉsɨkaa tooti kwa vaantʉ ˆvafáfire kɨmʉtɨma, maa kaa, sɨ tooti ja ɨhɨ weerʉ tʉkʉ, baa kei sɨ tooti ya viimiriri va ɨhɨ weerʉ ava ˆvoodoma no malwa tʉkʉ. 
\v 7 Suusu talʉ́ʉsaa tooti ya fuumbo ya Mʉlʉʉngʉ, ˆngʼeene yiivisa. Ɨhɨ tooti, Mʉlʉʉngʉ ɨɨvɨɨka baa weerʉ sɨ ɨnʉʉmbwa sa nkongojima yiitʉ. 
\v 8 Tooti ɨhɨ, sɨ yataangwa nɨ mwiimiriri wa ɨhɨ weerʉ baa ʉmwɨ tʉkʉ. Sa ngaarɨ vataanga, ngaarɨ sɨ vamuningʼinʼya mʉsaláabii fʉʉrʉ akwye Yéesu Mweenevyoosi wa nkongojima tʉkʉ. 
\v 9 Maa kaa, ja ˆvyeene vyaandɨkwa Masáarii ˆYarɨ Mpeho,
\q1 “Kusiina riiso ˆrɨnoona tʉkʉ,
\q2 kusiina kutu ˆkʉnateera tʉkʉ,
\q1 kusiina mʉʉntʉ ˆanavɨɨka mutimii tʉkʉ,
\q2 yara ˆmeene Mʉlʉʉngʉ iimya neeja,
\q2 sa vaantʉ vara ˆvamweenda.”\x + \xo 2:9 \xo*\xt Laanga Isáaya 64:4.\xt*\x*
\p
\v 10 Ayo noo masáare Mʉlʉʉngʉ ˆatʉvariyʉrɨra suusu, kwa njɨra ya Mʉtɨma waachwe. Mʉtɨma wafyéekʉlaa baa yara ya kimbiso cha Mʉlʉʉngʉ. 
\v 11 Eri, nɨ ani kʉrɨ vaantʉ ˆamányire ˆcheene mʉʉntʉ yookiiririkana? Nɨ mʉtɨma wa ʉwo mʉʉntʉ ˆʉrɨ isii yaachwe vii. Nɨ jeyyo viri, masáare ya Mʉlʉʉngʉ kusiina ˆamányire tʉkʉ, nɨ Mʉtɨma wa Mʉlʉʉngʉ vii. 
\v 12 Haaha suusu, sɨ tahokera mʉtɨma wa weerʉ tʉkʉ, kɨrɨ vyoova jeyyo, Mʉtɨma fuma kwa Mʉlʉʉngʉ. Abweeyya jeyyo, sa tʉtaange vyabooha, vira Mʉlʉʉngʉ atʉheera bweete.
\p
\v 13 Toolʉʉsɨka aya masáare, sɨ kwa tooti ˆtaakiindiwa nɨ vaantʉ tʉkʉ. Toolʉʉsɨka yara ˆtakiindiwa nɨ Mʉtɨma Mʉʉja. Toovariyʉla kɨkomi cha mʉtɨma kwa masáare ya mʉtɨma. 
\v 14 Mʉʉntʉ ˆasiina Mʉtɨma wa Mʉlʉʉngʉ, sɨ adáhaa hokera yara ˆyoofuma kwa Mʉtɨma wa Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ. Sa kwa ʉwo mʉʉntʉ ayo masáare nɨ ʉkoókoyo, na sɨ arɨ yataanga tʉkʉ, sa ayo yatáangɨkanaa ko chukuruma kɨmʉtɨma vii. 
\v 15 Mʉʉntʉ ˆalóngoolwaa nɨ Mʉtɨma Mʉʉja, ʉwo achúkurumaa kʉbooha na kʉvɨɨha kwa yoosi, na yeeye sɨ arɨ chukurumwa nɨ mʉʉntʉ yoyoosi tʉkʉ. 
\v 16 Masáare ˆYarɨ Mpeho yasea,
\q1 “Ani ˆamányire mɨryʉʉngʉ ya \nd Ijʉva\nd*?
\q2 Kei, ani ˆarɨ daha kʉmʉheera mɨryʉʉngʉ Mʉlʉʉngʉ?”\x + \xo 2:16 \xo*\xt Laanga Isáaya 40:13.\xt*\x*
\m Maa kaa, suusu tatɨɨte mɨryʉʉngʉ fuma kwa Kirisitʉ.
\c 3
\s1 Kwiigava kwa Vaantʉ ˆVamuruma Yéesu
\p
\v 1 Vanaviitʉ mpɨɨndɨ ˆnɨjáa meenyu sɨ nalʉʉsɨkáa na nyuunyu ja noolʉʉsɨka na vaantʉ ˆvalóngoolwaa nɨ \w Mʉtɨma Mʉʉja\w* tʉkʉ. Maa kaa, ja noolʉʉsɨka na vaantʉ ˆvarɨ va ɨhɨ weerʉ, kei ja noolʉʉsɨka na vasinga vaduudi kʉrɨ kumuruma \w Kirisitʉ\w*. 
\v 2 Vasinga vaduudi, nɨ masʉʉsʉ vanywíjaa, sɨ vahéewaa chóorya cha vaantʉ vakʉʉlʉ tʉkʉ. Nɨ jeyyo baa nɨɨnɨ navaheeráa ukiindya ˆʉrɨ ferefere, sa mʉjáa mʉkaarɨ sɨ mʉnakangaala tʉkʉ. Kɨkomi, baa haaha mʉkaarɨ kangaala. 
\v 3 Mʉkaarɨ, sa mwiikalo waanyu nɨ wa weerʉ. Sa koonɨ kɨvɨna na wiitóoli ʉkaarɨ kʉrɨ nyuunyu, eri, ivyo sɨ vyookoonekya nyuunyu mʉrɨ vaantʉ va weerʉ na mwalóngoolwaa nɨ mpɨɨma ja mʉvɨrɨ tʉkʉ wʉʉ? 
\v 4 Koonɨ ʉmwɨ waanyu yoosea, “Nɨɨnɨ namutúubaa Paúli,” kei wɨɨngɨ yoosea, “Nɨɨnɨ nɨ wa Apóolo,” kʉbweeyya jei sɨ koónekyaa mwiíkalaa ja vaantʉ sɨ ˆvanamuruma \w Yéesu\w* tʉkʉ wʉʉ?
\p
\v 5 Apóolo nɨ ani? Na Paúli nɨ ani? Voovo nɨ vatʉmami vii Mʉlʉʉngʉ ˆavatʉma vavaambirirye mumurume. Na kɨra ʉmwɨ wiitʉ atʉmama mʉrɨmo ˆmweene aheewa nɨ Yéesu Mweenevyoosi. 
\v 6 Nɨɨnɨ nahaanda mbeyʉ, Apóolo ɨɨtɨrɨra maaji, maa kaa, Mʉlʉʉngʉ noo ˆabweeyya jikakʉla. 
\v 7 Jeyyo, ʉra ˆaháandaa na ʉra ˆɨɨ́tɨrɨraa sɨ kɨɨntʉ tʉkʉ, kɨrɨ vyoova jeyyo, Mʉlʉʉngʉ yeemweene noo ˆajibwéeyyaa jikʉle. 
\v 8 Ʉra ˆaháandaa na ʉra ˆɨɨ́tɨrɨraa maaji, voosi viifwɨ́ɨne baa neembe kɨra mʉʉntʉ ˆarɨ hokera kʉnáálo yaachwe kwa mʉrɨmo waachwe. 
\v 9 Sa mʉrɨmo ˆtʉtʉ́mamaa nɨɨnɨ na Apóolo, nɨ wa Mʉlʉʉngʉ. Na nyuunyu nɨ iwʉnda raachwe. Kei nɨ nyuumba yaachwe.
\p
\v 10 Mʉlʉʉngʉ kwa nduwo yaachwe aanyambirirya nkajeenga mwaariryo wa nyuumba ja mʉjeengi mʉmanyi ˆarɨ na tooti. Haaha mʉʉntʉ wɨɨngɨ yoojeenga mweeri ya ʉwo mwaariryo. Maa kaa, mʉʉntʉ ʉra ˆyoojeenga mweeri yaachwe yoosaakwa alaange neeja ˆvyeene yoojeenga. 
\v 11 Sa kusiina mʉʉntʉ wɨɨngɨ ˆarɨ vɨɨka mwaariryo wɨɨngɨ wowoosi tʉkʉ, maa kaa, ʉra ˆwavɨɨkwa vii, nowo nɨ Yéesu Kirisitʉ. 
\v 12 Mʉʉntʉ ifaanaa ajeenge mweeri ya mwaariryo ʉwo kwa saháabu, chʉʉ́ma cha mpía, mawye ya iyoombe ikʉʉlʉ, mɨtɨ au baa na masaambɨ. 
\v 13 Kwa vyovyoosi vira, mʉrɨmo waachwe kooneka ʉrɨ nɨ joolɨ ˆʉrɨ kɨweerwii, sikʉ Kirisitʉ ˆarɨ lamʉrɨra mɨrɨmo yoosi. Sa sikʉ ɨyo ya ʉlamu, mɨrɨmo yoosi yereniwa ɨrɨ na mooto, mooto yerenʼya ʉrɨ mʉrɨmo wa kɨra mʉʉntʉ. 
\v 14 Koonɨ kɨra ˆcheene ʉra mʉʉntʉ ajeenga kɨrɨ chaala, ʉwo mʉʉntʉ hokera arɨ kʉnáálo. 
\v 15 Koonɨ mʉrɨmo waachwe wafíire, kʉva arɨ aríire mukube, maa kaa, yeeye lamuririwa arɨ ja mʉʉntʉ ʉra ˆahóngɨɨre kufya mooto.
\p
\v 16 Eri, sɨ mʉmányire tʉkʉ nyuunyu nɨ \w Kaaya Njija|lemma="Kaaya Njija ya Ijʉva"\w* ya Mʉlʉʉngʉ na Mʉtɨma wa Mʉlʉʉngʉ iíkalaa isii yaanyu tʉkʉ wʉʉ? 
\v 17 Koonɨ mʉʉntʉ asáambwɨɨre Kaaya Njija ya Mʉlʉʉngʉ, Mʉlʉʉngʉ mʉmala arɨ imalo ʉwo mʉʉntʉ, sa Kaaya Njija ya Mʉlʉʉngʉ nɨ njija na noo nyuunyu.
\p
\v 18 Kiikooveri tʉkʉ! Koonɨ mʉʉntʉ ʉmwɨ kʉrɨ nyuunyu yookiiyona atɨɨte tooti ya ɨhɨ weerʉ, yoosaakwa ave mʉhoho sa ave mʉʉntʉ ˆarɨ na tooti ya Mʉlʉʉngʉ. 
\v 19 Abweeyye jeyyo, sa tooti ya weerʉ ɨhɨ, nɨ ʉkoókoyo mbere ya Mʉlʉʉngʉ. Ja ˆvyeene Masáare ˆYarɨ Mpeho yaandɨkwa,
\q1 “Mʉlʉʉngʉ avakwáataa vara ˆvarɨ na tooti ʉkwaata waavo.”\x + \xo 3:19 \xo*\xt Laanga Ayúubu 5:13.\xt*\x*
\m
\v 20 Kei yasea,
\q1 “\nd Ijʉva\nd* amányire miiririkano ya mʉʉntʉ ˆarɨ na tooti nɨ kɨɨntʉ ˆkisiina.”\x + \xo 3:20 \xo*\xt Laanga Sabúuri 94:11.\xt*\x*
\p
\v 21 Sa jeyyo, karɨ wiívaa kɨpeembe so tuuba mʉʉntʉ tʉkʉ. Sa suusu voosi Mʉlʉʉngʉ atʉvɨɨka kʉvaambirirya nyuunyu, 
\v 22 ɨve nɨ nɨɨnɨ Paúli, au Apóolo, au Kéefa.\f + \fr 3:22 \fr*\fk Kéefa: \fk*\ft Nɨ irina rɨɨngɨ ra Kɨeburanía ra Simóoni Peéteri. Laanga \ft*\bdit Peéteri\bdit* Ʉtamanulii wa Masáare na Kɨlaangi. \f* Kei avaheera viintʉ vyoosi kʉvaambirirya nyuunyu, ɨve nɨ weerʉ, au nkaasʉ, au inkwya, viintʉ vyoosi ˆvirɨko haaha na ˆviri kʉva. Viintʉ ivyo vyoosi nɨ vyaanyu. 
\v 23 Nyuunyu mʉrɨ va Kirisitʉ, na Kirisitʉ nɨ wa Mʉlʉʉngʉ.
\c 4
\s1 Mɨrɨmo ya Vatumwi
\p
\v 1 Jeyyo, vaantʉ vatʉlaange suusu ja vatʉmami va \w Kirisitʉ\w*, na vaantʉ ˆtaheewa fuumbo ya Mʉlʉʉngʉ tʉkɨɨvariyʉle. 
\v 2 Haaha mʉʉntʉ ʉra ˆaheewa mʉrɨmo, yoosaakwa ave mʉtʉmami wo kiilaangiwa. 
\v 3 Maa kaa, kʉrɨ nɨɨnɨ nɨ kɨɨntʉ kiduudi mʉnʉmʉʉnʉ koonɨ nalámʉrɨɨrwe nɨ nyuunyu au nɨ mʉlamuli yoyoosi wa vaantʉ. Baa nɨɨnɨ mweeneevyo sɨ ndɨrɨ kwiilamʉrɨra ˆvyeene natʉ́mamire ʉhʉ mʉrɨmo tʉkʉ. 
\v 4 Mʉtɨma waanɨ sɨ waantwáalaa na kɨloongi tʉkʉ. Baa jeyyo, ɨkɨ sɨ choolaɨra mwiikalo waanɨ waválwaa nɨ wa ʉwoloki tʉkʉ. \w Yéesu\w* Mweenevyoosi noo ˆaandámʉrɨraa nɨɨnɨ. 
\v 5 Sa jeyyo, karɨ mʉndoolamʉrɨra mʉʉntʉ na mpɨɨndɨ ˆjikaarɨ sɨ jinafika tʉkʉ. Rindiri fʉʉrʉ Mweenevyoosi ahɨndʉke. Yeeye, kʉnʉkʉla arɨ yara masáare yoosi ˆmeene yaviswa kilwiiryii, na vɨɨka arɨ miiririkano ya mitimii ya vaantʉ kɨweerwii. Mpɨɨndɨ ijo, kɨra mʉʉntʉ hokera arɨ dʉʉmbɨ ɨra ˆyasaakwa apate, dʉʉmbɨ fuma kwa Mʉlʉʉngʉ.
\p
\v 6 Vanaviitʉ, nɨɨnɨ nasímire lusímo ʉlʉ lwaanɨ na Apóolo, sa mʉdahe kwiikiindya fuma kʉrɨ suusu na mʉtaange mpɨ́rɨ ɨhɨ, “Karɨ mʉlóokereryaa kɨra ˆchaandɨkwa tʉkʉ.” Aho, sɨ mʉrɨ kwiivaɨra kɨpeembe mʉʉntʉ ʉmwɨ na mumuchwe matɨ wɨɨngɨ tʉkʉ. 
\v 7 Sa nɨ ani ˆakʉbweeyya weewe wiisɨmɨrɨre na vɨɨngɨ? Kɨra kɨɨntʉ ˆmʉrɨ nocho, mwaheewa nɨ Mʉlʉʉngʉ. Koonɨ mwaheewa vii, che choobweeyya wiivae kɨpeembe ja sɨ waheewa?
\p
\v 8 Haaha nyuunyu mookiisea mwiikínkimire! Mookiiyona mwasúngatire! Mookiiyona mwavɨ́ɨre vatemi na suusu va che kei. Kɨkomi, ngaarɨ mwaava vatemi na suusu tʉve vatemi hamwɨ na nyuunyu. 
\v 9 ˆVyeene nookoona, Mʉlʉʉngʉ atʉvɨɨka suusu \w vatumwi\w* tʉve vaantʉ vo kiimikirirya kamwɨ. Taava ja vaantʉ ˆvalámʉrɨɨrwe kʉʉlawa. Atʉbweeyya tʉve kɨɨntʉ cho laanga kwa weerʉ, mbere ya iyɨɨmbɨ ra vaantʉ na mirimʉ. 
\v 10 Suusu nɨ vakoókoyo sa Kirisitʉ, maa kaa nyuunyu atɨ moosea mwatɨɨte tooti ko kʉndɨkaniwa na Kirisitʉ! Suusu tʉrɨ teketeke, maa kaa, nyuunyu mʉrɨ na ngururu! Suusu toochwɨɨwa matɨ, maa kaa nyuunyu atɨ moonyemiwa! 
\v 11 Fʉʉrʉ mpɨɨndɨ ɨhɨ, suusu tʉrɨ na njala na takálukirwe, tookiivɨkɨra masambala, tookoondomereriwa, na tusiina nyuumba. 
\v 12 Toomanyɨka kʉtʉmama mɨrɨmo kwa mɨkono yiiswi. Vaantʉ ˆvarɨ tujuma, suusu tavatálaryaa. Vaantʉ ˆvarɨ tuturikirya, suusu tayímiriryaa. 
\v 13 Vaantʉ vootʉlongowererya, na suusu tookuuyirya vyabooha. Haaha suusu tookoonekana nɨ waavu wa weerʉ na kwa kɨra mʉʉntʉ suusu nɨ kosu.
\p
\v 14 Sɨ nookaandɨka viintʉ ivi sa nɨvakwaatye soni tʉkʉ, maa kaa, noosaaka nɨvalʉme kutu nyuunyu vaana vaana vaanɨ ˆnaveenda. 
\v 15 Baa koonɨ mʉrɨ kʉva na vakiindya masáare ya Yéesu mayana ikimi (10,000), mwatɨɨte taáta ʉmwɨ vii wa mɨtɨma yaanyu. Nɨɨnɨ nɨ taáta waanyu ko kʉndɨkaniwa na Kirisitʉ Yéesu kwa njɨra yo varetera \w Masáare Maaja\w*. 
\v 16 Nɨ kʉvakalaamya niise, muuntuubirirye. 
\v 17 Sa jeyyo, namutúmire Timotéeo na kwaanyu. Yeeye nɨ mwaana waanɨ ˆnamweenda na wo kiilaangiwa sa kʉra kʉkʉndɨkaniwa kwiitʉ na Mweenevyoosi. Yeeye vakumbusikya arɨ ˆvyeene niíkalaa ja mʉpooji wa Kirisitʉ Yéesu, na ˆvyeene kwiikala ʉko kʉdómanʼyaa na ukiindya waanɨ, kwa kɨra mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Kirisitʉ.
\p
\v 18 Kʉrɨ nyuunyu, vamwaarɨ vamwɨ vaanyu ˆvookiivaa kɨpeembe, ja sɨ ndɨrɨ kʉʉja kei na kwaanyu. 
\v 19 Maa kaa, koonɨ Mweenevyoosi avyeéndire, kʉʉja ndɨrɨ na kwaanyu chaangʉ. ˆKʉʉja ndɨrɨ sa jɨ nteere ˆvyeene voolʉʉsa avo vaantʉ ˆviívaa vipeembe na jɨ ntaange nɨ ngururu che ˆvatɨɨte. 
\v 20 Sa \w Ʉtemi wa Mʉlʉʉngʉ\w* sɨ kɨɨntʉ cho lʉʉsɨka vii tʉkʉ, maa kaa, nɨ nteendo ˆjoónekiwaa nɨ ngururu ja Mʉlʉʉngʉ. 
\v 21 Nɨ che moosaaka? Nʉʉje na nkome yo vachuunda, bakʉ nʉʉje na kweenda na ʉholi wa mʉtɨma?
\c 5
\s1 Vahanguti Vasɨve Mpukii ya Vaantʉ ˆVamuruma Yéesu Tʉkʉ
\p
\v 1 Nɨ kɨkomi nawyɨ́ɨrɨɨrwe kwatɨɨte vaantʉ vahanguti kʉrɨ nyuunyu. Ʉhanguti ʉwo nɨ wo hwaalarya maatʉkʉ vii, walookya baa wa vaantʉ sɨ ˆvamʉmányire Mʉlʉʉngʉ, atɨ mʉʉntʉ andookiikala na muki wa taáta waavo. 
\v 2 Atɨ mʉmwaarɨ mookiivaa vipeembe kɨrɨ vyookoona ʉsʉʉngʉ mitimii! Ʉwo ˆarɨ na mʉsoolo ˆʉrɨ jeyyo, yoosaakwa akerwe fuma kʉrɨ nyuunyu.
\p
\v 3 Baa neembe sɨ ndɨrɨ na nyuunyu kɨmʉvɨrɨ, nɨ na nyuunyu ˆndɨrɨ kɨmʉtɨma. Naanɨ nahʉ́mwɨɨre lʉʉsa irya kwa mʉʉntʉ ʉhʉ ˆatʉmama isáare ɨrɨ, ja ngaarɨ naarɨ ʉko. 
\v 4 Haaha ˆmʉrɨ lʉmana, kwa irina ra \w Yéesu\w* Mweenevyoosi, kʉva ndɨrɨ hamwɨ na nyuunyu kɨmʉtɨma, na lʉvɨro lwa Yéesu Mweenevyoosi veera lʉrɨ aho. 
\v 5 Aho, mʉmʉkwaatye ʉhʉ mʉʉntʉ kwa \w Irimʉ\w* sa mʉvɨrɨ waachwe ʉmalwe, na mʉtɨma waachwe ʉlamuririwe sikʉ yo hɨndʉka Yéesu Mweenevyoosi.
\p
\v 6 Kwiivaa kɨpeembe kwaanyu, sɨ kwabooha tʉkʉ. Sɨ mʉmányire ʉsasɨ kiduudi vii wuúkyaa itoonge roosi ra muchu tʉkʉ wʉʉ? 
\v 7 Seyyi ʉwo ʉsasɨ wa kalɨ noo kʉsea, mʉseyyi ʉwo mʉʉntʉ mʉvɨ kʉrɨ nyuunyu, sa kʉbweeyya jeyyo, noo kʉseyya ʉsasɨ wa kalɨ. Aho, kʉva mʉrɨ vaantʉ vafya ja itoonge ifya ˆrisiina ʉsasɨ. Na jeyyo, noo ˆvyeene mwahʉmʉla kʉva, sa Mʉlʉʉngʉ amʉtoola \w Kirisitʉ\w* ave \w Mpóryo\w* ya Muundi ˆɨrɨ mpeho sa Paásika.\x + \xo 5:7 \xo*\xt Laanga Ufumo 12:1-21.\xt*\x* 
\v 8 Haaha tʉbweeyye \w Ngovi ya Paásika\w*, sɨ na mʉkáate ˆʉrɨ na ʉsasɨ tʉkʉ, noo kʉsea mʉkáate ˆʉrɨ na kʉvɨɨha na ʉvɨ tʉkʉ. Maa kaa, tʉbweeyye Paásika na mʉkáate ˆusiina ʉsasɨ, noo kʉsea kwa mʉtɨma mweerʉ na kɨmáárɨ. \x + \xo 5:8 \xo*\xt Laanga Ufumo 12:3-20; Nkʉmbʉkɨra ya Miiro 16:3.\xt*\x*
\p
\v 9 Barúwii yaanɨ, navaandɨkɨra mʉreke kʉndoosaangɨrɨra na vahanguti. 
\v 10 Sɨ nalʉʉsɨkɨra vaantʉ va ɨhɨ weerʉ vara ˆvarɨ vahanguti, sɨ ˆviikínkimaa, ˆvakwáataa vaantʉ matu na vara ˆviínamɨraa vidabalaíyo tʉkʉ. Sa kʉbweeyya jeyyo ngaarɨ mwasaakwa mwiisunke kʉrɨ ɨhɨ weerʉ. 
\v 11 Maa kaa, kɨɨntʉ ˆnavaandɨkɨra, nɨ mʉreke kʉsaangɨrɨra na vaantʉ vara ˆvaséaa vamuruma Yéesu na kʉnʉ nɨ vahanguti, sɨ viikínkimaa, viínamɨraa vidabalaíyo, \w vatʉ́kɨraa|lemma="Tʉkɨra"\w* vaantʉ, vareevi na vakwáataa vaantʉ matu. Kei, karɨ baa muríjaa na mʉʉntʉ ja ʉwo tʉkʉ. 
\v 12 Sa sɨ mʉrɨmo waanɨ kʉvalamʉrɨra vaantʉ sɨ ˆvamuruma Yéesu tʉkʉ. Nyuunyu mwasaakwa mʉvalamʉrɨre vaantʉ ˆvarɨ kʉrɨ mpuka ya ˆvamuruma Yéesu. 
\v 13 Mʉlʉʉngʉ valamʉrɨra arɨ vara sɨ ˆvamuruma Yéesu. Ja ˆvyeene Masáare ˆYarɨ Mpeho yasea, “Mʉseyyi mʉʉntʉ mʉvɨ fuma kʉrɨ nyuunyu.”\x + \xo 5:13 \xo*\xt Laanga Nkʉmbʉkɨra ya Miiro 17:7; 19:19; 22:21, 24; 24:7.\xt*\x*
\c 6
\s1 Vaantʉ ˆVamuruma Yéesu Kwiisitaakya
\p
\v 1 Koonɨ ʉmwɨ waanyu arɨ na sáare na ʉmwɨ wa vaantʉ ˆvamuruma \w Yéesu\w*, sa che yoodoma na kwa valamuli va vaantʉ sɨ ˆvamurúmaa Mʉlʉʉngʉ? Yeeye yoosaakwa atwaale sáare jaachwe akalamʉrɨrwe nɨ vaantʉ va Mʉlʉʉngʉ! 
\v 2 Sɨ mʉmányire vaantʉ va Mʉlʉʉngʉ noo vakalamʉrɨɨre weerʉ tʉkʉ wʉʉ? Nyuunyu noo ˆmʉkalamʉrɨɨre weerʉ, ha de joolɨ moosiindwa lamʉla fisáare fyaanyu ifi fiduudiduudi vii? 
\v 3 Mwamányire, luu lamʉrɨra tʉrɨ baa mirimʉ wʉʉ? Ha de joolɨ moosiindwa sáare nduudi ja kɨra siikʉ? 
\v 4 Koonɨ mʉrɨ na sáare jaanyu nduudi ja ijo, sa che moojitwaala na kwa valamuli vara sɨ ˆvarɨ va mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu? 
\v 5 Nalúusire jeyyo, sa moone soni. Eri, kusiina ʉmwɨ waanyu ˆarɨ na tooti jo lamʉla sáare jaanyu nyuunyu mʉrɨ ndʉʉ tʉkʉ wʉʉ? 
\v 6 Kɨrɨ vyoova jeyyo, mwaaniitʉ ʉmwɨ yoomʉtwaala mwiiwaachwe na balásii ya vaantʉ sɨ ˆvamurúmaa Yéesu.
\p
\v 7 Kɨkomi, viintʉ mookiitwaala na balásii nɨ koonekya mwiise kɨkomi mwasíindirwe. Sa che moosiita bweeyyiriwa ʉvɨ? Sa che moosiita kwaatwa matu? 
\v 8 Maa kaa, nyuunyu veeneevyo mookiibweeyyirya ʉvɨ na mookiikwaata matu, ivi ˆmoovibweeyya kwa ndʉʉ yaanyu!
\p
\v 9 Sɨ mʉmányire vara sɨ ˆvarɨ vawoloki sɨ varɨ hokera \w Ʉtemi wa Mʉlʉʉngʉ\w* tʉkʉ wʉʉ? Karɨ mʉkóoverwaa tʉkʉ! Vahanguti, vaantʉ ˆviínamɨraa vidabalaíyo, vaantʉ ˆvayéendaa na vaki va vaantʉ, vaantʉ valʉme ˆvaláalwaa, vaantʉ valʉme ˆvaláalaa vaantʉ valʉme, 
\v 10 viívi, vaantʉ sɨ ˆviikínkimaa, vareevi, vaantʉ \w ˆvatʉ́kɨraa|lemma="Tʉkɨra"\w*, vaantʉ ˆvakwáataa vaantʉ matu, avo voosi sɨ varɨ hokera Ʉtemi wa Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ. 
\v 11 Kɨkomi sikʉ ˆjilóokire, vamwɨ mʉjáa mwiikala ja jei. Maa kaa, haaha kwa irina ra Mweenevyoosi Yéesu \w Kirisitʉ\w* na kwa \w Mʉtɨma|lemma="Mʉtɨma Mʉʉja"\w* wa Mʉlʉʉngʉ wiitʉ, mooyyiwa, mʉkatalariwa na mʉkavalwa mʉrɨ vawoloki.
\s1 Mʉnehe Ʉhanguti
\p
\v 12 Vamwɨ vaanyu vaséaa, “Kusiina kɨɨntʉ ˆkɨrɨ mwiiko tʉkʉ.” Maa kaa, sɨ kɨra kɨɨntʉ kɨrɨ na kʉnáálo tʉkʉ. Kei mwaséaa, “Kusiina kɨɨntʉ ˆkɨrɨ mwiiko tʉkʉ.” Maa kaa, sɨ nooruma mbe mʉtʉ́mwa wa kɨɨntʉ chochoosi tʉkʉ. 
\v 13 Vamwɨ vaanyu vaséaa, “Ɨnda nɨ ya chóorya na chóorya nɨ cha ɨnda.” Maa kaa, Mʉlʉʉngʉ vivalandʉla arɨ vyoosi. Mʉvɨrɨ sɨ sa ʉhanguti tʉkʉ, maa kaa, nɨ sa Yéesu Mweenevyoosi na Mweenevyoosi nɨ sa mʉvɨrɨ. 
\v 14 Jeyyo Mʉlʉʉngʉ tʉfʉfʉla arɨ suusu kwa ngururu jaachwe, ja ˆvyeene amʉfʉfʉla Mweenevyoosi.
\p
\v 15 Eri, sɨ mʉmányire mɨvɨrɨ yaanyu nɨ viintʉ vya mʉvɨrɨ wa Kirisitʉ tʉkʉ wʉʉ? Eri, ifaanaa nkatoola kɨɨntʉ cha mʉvɨrɨ wa Kirisitʉ, maa nɨkɨkʉndɨkanʼye na mʉvɨrɨ wa mʉhéngeeti wʉʉ? Aka tʉkʉ! 
\v 16 Eri, sɨ mʉmányire ʉra ˆyoohanguta na mʉhéngeeti nɨ lʉmaniwa iise ave mʉvɨrɨ ʉmwɨ ne tʉkʉ wʉʉ? Masáare ˆYarɨ Mpeho yasea, “Novo vavɨrɨ kʉva varɨ mʉvɨrɨ ʉmwɨ.”\x + \xo 6:16 \xo*\xt Laanga Ncholo 2:24.\xt*\x* 
\v 17 Maa kaa, mʉʉntʉ ʉra ˆalʉmaniwa na Yéesu Mweenevyoosi, nɨ mʉtɨma ʉmwɨ ne ˆarɨ.
\p
\v 18 Nehi ʉhanguti! Nɨ kɨmáárɨ nyuunyu mwaséaa, “Ʉvɨ woosi wɨɨngɨ watʉ́mamwaa weerwii ya mʉvɨrɨ,” maa kaa, nɨɨnɨ nɨ kʉvasea niise, mʉʉntʉ ˆyoohanguta nɨ tʉmama iise ʉvɨ muvirii waachwe mweeneevyo. 
\v 19 Kɨkomi, mwamányire mɨvɨrɨ yaanyu nɨ \w Kaaya Njija|lemma="Kaaya Njija ya Ijʉva"\w* ya Mʉtɨma Mʉʉja kʉʉntʉ ˆiíkalaa. Mʉtɨma ˆʉrɨ kwaanyu mwahokera fuma kwa Mʉlʉʉngʉ. Mɨvɨrɨ ɨyo sɨ yaanyu tʉkʉ, maa kaa, nɨ máari ya Mʉlʉʉngʉ. 
\v 20 Nyuunyu \w mwanunuulwa|lemma="Ununuuli"\w* kwa iyoombe ikʉʉlʉ. Sa jeyyo, mʉmʉbweeyyirye nkongojima Mʉlʉʉngʉ kwa mɨvɨrɨ yaanyu.
\c 7
\s1 Masáare ya Ilóola
\p
\v 1 Haaha variyʉla ndɨrɨ yara masáare ˆmwaanyandɨkɨra. Nɨ vyabooha kwa mʉʉntʉ mʉlʉme areke mʉsaasya mʉʉntʉ muki. 
\v 2 Maa kaa, sa kʉyerwa kwa ʉhanguti, kɨra mʉʉntʉ mʉlʉme ave na muki waachwe, na kɨra mʉʉntʉ muki yoosaakwa ave na mʉlʉme waachwe. 
\v 3 Mʉlʉme yoosaakwa amukinkimye muki waachwe, na muki yoosaakwa amukinkimye mʉlʉme waachwe. 
\v 4 Mʉvɨrɨ wa muki sɨ ʉrɨ waachwe vii tʉkʉ, maa kaa, nɨ wa mʉlʉme waachwe. Viivyo kwa mʉlʉme, mʉvɨrɨ waachwe sɨ waachwe vii tʉkʉ, maa kaa, nɨ wa muki waachwe. 
\v 5 Karɨ mwiisóvyaa tʉkʉ, maa kaa, koonɨ mwiirʉ́mɨɨre kwiirekya kwa mpɨɨndɨ kiduudi, sa mwiivɨɨke kʉrɨ kʉmʉloomba Mʉlʉʉngʉ, aho, mwiihɨndʉkɨre sa \w Irimʉ\w* risiindwe kʉvayera na musiindwe kwiiyɨmɨrɨra.
\p
\v 6 Ɨkɨ ˆnoovawyɨɨra cho kiirekya, nɨ miiririkano yaanɨ, sɨ ʉlairiri tʉkʉ. 
\v 7 Nasáakaa ngaarɨ vaantʉ valʉme voosi vave ja nɨɨnɨ. Maa kaa, kɨra mʉʉntʉ atɨɨte wʉʉya waachwe ˆaheewa nɨ Mʉlʉʉngʉ, ʉmwɨ atɨɨte wʉʉya ʉhʉ na wɨɨngɨ atɨɨte wʉʉya ʉra.
\p
\v 8 Kwa vara sɨ ˆvanaloolwa, sɨ ˆvanaloola na valala, nɨ vyabooha ngaarɨ vachaale ja nɨɨnɨ viintʉ ˆndɨrɨ. 
\v 9 Maa kaa, koonɨ sɨ varɨ daha kwiiyɨmɨrɨra, valoole au valoolwe, sa nɨ vyoolo kʉloola kʉlookya kʉlʉngʉrɨra nɨ ʉláku.
\p
\v 10 Maa kaa, kwa vara ˆviiloola, nɨ kʉvaheera niise ʉlairiri ʉhʉ, sɨ nɨɨnɨ tʉkʉ, maa kaa, \w Yéesu\w* Mweenevyoosi. Muki karɨ amusíitaa mʉlʉme waachwe tʉkʉ.\x + \xo 7:10 \xo*\xt Laanga Matáayo 5:32; Maáriki 10:11-12.\xt*\x* 
\v 11 Maa kaa, koonɨ amʉrékire, yoosaakwa achaale baa loolwa tʉkʉ. Koonɨ sɨ jeyyo, yoosaakwa alʉmaniwe na mʉlʉme waachwe. Na mʉlʉme karɨ amusiite muki waachwe tʉkʉ.
\p
\v 12 Na kwa vɨɨngɨ nɨ jei noosea, nɨ nɨɨnɨ noolʉʉsa sɨ Yéesu Mweenevyoosi tʉkʉ. Koonɨ mwaaniitʉ mʉlʉme atɨɨte mʉʉntʉ muki sɨ ˆamuruma Yéesu, na ʉwo mʉʉntʉ muki arúmire kwiikalanʼya ne, karɨ ʉwo mʉlʉme amusiite tʉkʉ. 
\v 13 Na koonɨ mʉʉntʉ muki ˆamuruma Yéesu atɨɨte mʉlʉme sɨ ˆanamuruma Yéesu, na ʉwo mʉʉntʉ mʉlʉme arúmire kwiikalanʼya ne, karɨ ʉwo mʉʉntʉ muki amusiite tʉkʉ. 
\v 14 Sa ʉwo mʉʉntʉ mʉlʉme sɨ ˆanamuruma Yéesu, atalariwa nɨ ʉwo mʉʉntʉ muki ˆamuruma Yéesu. Na ʉwo mʉʉntʉ muki sɨ ˆanamuruma Yéesu atalariwa nɨ ʉwo mʉʉntʉ mʉlʉme ˆamuruma Yéesu. Koonɨ sɨ jeyyo, vaana vaavo ngaarɨ vaava na \w njeo\w*. Maa kaa, viintʉ viri haaha nɨ vaaja. 
\v 15 Maa kaa, ʉra sɨ ˆamuruma Yéesu koonɨ amusíitire, reka amusiite. Mʉʉntʉ ʉra ˆamuruma Yéesu kwa mʉʉntʉ ˆarɨ jeyyo, miiro ya ilóola sɨ ɨrɨ muchuunga tʉkʉ. Sa Mʉlʉʉngʉ atwaanɨrɨra twiikale mwiikalo mʉʉja. 
\v 16 Weewe muki sɨ ʉrɨ taanga tʉkʉ, ifaanaa mʉlʉme waako amurume Yéesu sa kuruma kwaako. Na weewe mʉlʉme sɨ ʉrɨ taanga tʉkʉ, ifaanaa muki waako amurume Yéesu sa kuruma kwaako.
\s1 Kwiikala ja ˆVyeene Mweenevyoosi Alairirya
\p
\v 17 Kɨra mʉʉntʉ iikale ja ˆvyeene Yéesu Mweenevyoosi amwiimirya neeja, kei achaale ja ˆvyeene ajáa mpɨɨndɨ Mʉlʉʉngʉ ˆakamwaanɨrɨre. Ʉhʉ nɨ ʉlairiri waanɨ kwa mpuka joosi ja vaantʉ ˆvamuruma Yéesu. 
\v 18 Koonɨ mʉʉntʉ aanɨrɨrwa na kʉnʉ ajáa ahʉmʉla twaalwa \w kɨbawii|lemma="Kɨbawo"\w*, karɨ iibweeyye ja sɨ anatwaalwa na kɨbawii tʉkʉ. Koonɨ mʉʉntʉ aanɨrɨrwa kati ˆajáa akaarɨ twaalwa na kɨbawii, karɨ atwaalwe na kɨbawii sa ʉko kwaanɨrɨrwa tʉkʉ. 
\v 19 Kʉtwaalwa na kɨbawii au kʉdɨɨra twaalwa na kɨbawii sɨ kɨɨntʉ tʉkʉ. Maa kaa, kɨɨntʉ cho kwaatya nɨ ndairiri ja Mʉlʉʉngʉ.
\p
\v 20 Kɨra mʉʉntʉ achaale ja ˆvyeene ajáa kati Mʉlʉʉngʉ ˆamwaanɨrɨráa. 
\v 21 Koonɨ Mʉlʉʉngʉ akwaanɨrɨra kati ˆʉjáa mʉtʉ́mwa karɨ ʉko kʉva mʉtʉ́mwa kukujuuwe tʉkʉ. Maa kaa, koonɨ kʉrɨ na njɨra yo bweeyya ʉve húuru, bweeyya jeyyo. 
\v 22 Sa mʉʉntʉ ʉra ˆaanɨrɨrwa nɨ Mweenevyoosi arɨ mʉtʉ́mwa, ʉwo nɨ mʉʉntʉ húuru kwa Yéesu Mweenevyoosi. Na ʉra ˆaanɨrɨrwa nɨ Mweenevyoosi arɨ húuru, ʉwo nɨ mʉtʉ́mwa kwa \w Kirisitʉ\w*. 
\v 23 Nyuunyu \w mwanunuulwa|lemma="Ununuuli"\w* kwa iyoombe ikʉʉlʉ. Karɨ mʉbweeyyiwe vatʉ́mwa va vaantʉ tʉkʉ. 
\v 24 Vanaviitʉ, kɨra mʉʉntʉ achaale mbere ja Mʉlʉʉngʉ ja ˆvyeene ajáa kati ˆaanɨrɨrwáa.
\s1 Valala na Vara sɨ ˆValoolwa
\p
\v 25 Haaha kwa vanjalʉ, nɨɨnɨ nsiina ʉlairiri fuma kwa Mweenevyoosi tʉkʉ. Maa kaa, kʉvawyɨɨra ndɨrɨ miiririkano yaanɨ nɨɨnɨ ˆnaava wo kiilaangiwa, kwa riiso ra wʉʉja ra Mweenevyoosi. 
\v 26 Sa ʉhʉ uturikiri ˆtookʉʉyona, nɨ vyabooha mʉʉntʉ kʉchaala ja ˆvyeene arɨ. 
\v 27 Koonɨ waloola, musiita muki waako tʉkʉ. Koonɨ sɨ ʉnaloola, saakɨra muki tʉkʉ. 
\v 28 Maa kaa, koonɨ ʉlóorire sɨ ʉbwéeyyiirye ʉvɨ tʉkʉ. Na koonɨ mʉnjalʉ alóorirwe sɨ abwéeyyiirye ʉvɨ tʉkʉ. Maa kaa, vara ˆvarɨ kiiloola lʉmana varɨ na uturikiri wa weerʉ. Nɨɨnɨ nɨ kʉvalʉma niise kutu sa mʉdɨɨre lʉmana na ayo.
\p
\v 29 Vanaviitʉ nɨ kʉvawyɨɨra niise, mpɨɨndɨ ˆtʉchɨ́hɨɨre nojo, nɨ nkufi. Sa jeyyo, vara ˆvarɨ na vaki karɨ vandookiiririkana vaki vii tʉkʉ. 
\v 30 Vara ˆvoorɨra, vave ja sɨ ˆvoorɨra. Vara ˆvarɨ na cheerʉ, vave ja sɨ ˆvarɨ na cheerʉ. Vara ˆvoowʉla, vave ja vira viintʉ ˆvoowʉla sɨ vyaavo. 
\v 31 Na vara ˆvoomanyɨka na viintʉ vya weerʉ, vave ja sɨ ˆvoomanyɨka sa viintʉ ivyo. Sa weerʉ ɨhɨ ja ˆvyeene tookɨɨyona, nɨ looka yiise.
\p
\v 32 Noosaaka karɨ mʉndookoofa tʉkʉ. Mʉʉntʉ mʉlʉme ʉra sɨ ˆaloola, amányɨkaa na mʉrɨmo wa Mweenevyoosi ja ˆvyeene arɨ mweerya mʉtɨma Mweenevyoosi. 
\v 33 Maa kaa, mʉʉntʉ mʉlʉme ˆaloola, amányɨkaa na viintʉ vya weerʉ ja ˆvyeene arɨ mweerya mʉtɨma muki waachwe, 
\v 34 sa mɨryʉʉngʉ yaachwe yiigava. Maa kaa, mʉʉntʉ muki mʉnjalʉ au sɨ ˆanaloolwa, amányɨkaa kʉrɨ mɨrɨmo ya Mweenevyoosi sa ave mʉʉja muvirii na mutimii. Maa kaa, mʉʉntʉ muki ˆaloolwa, iíririkanaa viintʉ vya weerʉ, ja ˆvyeene arɨ mweerya mʉtɨma mʉlʉme waachwe. 
\v 35 Nɨ lʉʉsa niise jei, sa kʉnáálo yaanyu na sɨ noovavɨkɨra viintʉ ˆviri bweeyya mwiikunguvale tʉkʉ. Noosaaka mwiikale kwa njɨra yabooha ko kiitoola kɨkomi kwa mʉrɨmo wa Mweenevyoosi.
\p
\v 36 Koonɨ mʉʉntʉ yookoona nɨ kʉmʉhonerya iise mʉnjalʉ ˆamʉtʉmɨra, na ʉwo mʉnjalʉ aándire fɨrɨra mɨtʉngʉlʉ na yookoona nɨ vyaangʉ aloole, ʉwo amʉloole ja ˆvyeene yoosaaka, sa sɨ yoobweeya kɨɨntʉ kɨvɨ tʉkʉ, varekerwe viiloole. 
\v 37 Na koonɨ ʉwo mʉʉntʉ mʉlʉme alámwɨɨre mutimii waachwe sɨ yoomʉloola ʉwo mʉnjalʉ tʉkʉ, bila yo doomereriwa na daha arɨ kwɨɨmɨrɨra mpɨɨma yaachwe, na achaale mʉnjalʉ, ʉwo nɨ bweeyya iise ˆvyabooha. 
\v 38 Jeyyo, ʉra ˆyoomʉloola mʉnjalʉ ˆamʉtʉmɨra, bweeyya iise ˆvyabooha. Na ʉra sɨ ˆyoomʉloola, bweeyya iise ˆvyabooha kamwɨ.
\p
\v 39 Mʉʉntʉ muki ʉra ˆaloolwa, akʉndɨkwa nɨ mʉlʉme waachwe mpɨɨndɨ joosi mʉlʉme arɨ mooyo. Maa kaa, mʉlʉme ˆarɨ wulala, ʉwo iiyanjaala kʉloolwa nɨ wɨɨngɨ. Kei, ʉwo mʉlʉme ˆarɨ mʉloola nɨ mpaka ave ˆamuruma Yéesu. 
\v 40 Kwa mɨryʉʉngʉ yaanɨ, nookoona ʉwo mʉlala kʉva arɨ na cheerʉ koonɨ sɨ alóorirwe. Kwa aya yoosi ˆnavawyɨ́ɨrɨɨre, nɨ mɨryʉʉngʉ yaanɨ, na nookoona nalóngwɨɨrwe nɨ \w Mʉtɨma wa Mʉlʉʉngʉ|lemma="Mʉtɨma Mʉʉja"\w*.
\c 8
\s1 Chóorya ˆKɨtwɨ́ɨrwe Ntambɨko kwa Vidabalaíyo
\p
\v 1 Haaha variyʉla ndɨrɨ kwa ɨkɨ kɨɨntʉ muurya cha ntambɨko ˆjitwɨ́ɨrwe kwa vidabalaíyo. Kɨkomi, namányire viintʉ mʉséaa, “Suusu voosi tatɨɨte ʉmanyi.” Maa kaa, ʉmanyi wabwéeyyaa vaantʉ viivae kɨpeembe, na kwiiyenda kwaámbiriryaa viiviiswi vafafe. 
\v 2 Mʉʉntʉ yoyoosi ˆiibwéeyyaa amányire kɨɨntʉ, ʉwo kɨkomi sɨ amányire ja ˆvyeene asaakwa ataange tʉkʉ. 
\v 3 Maa kaa, mʉʉntʉ ʉra ˆamweenda Mʉlʉʉngʉ, amányirwe nɨ Mʉlʉʉngʉ.
\p
\v 4 Sa jeyyo, vyóorya vira ˆvyatoolwa ntambɨko kwa vidabalaíyo, tamányire vidabalaíyo sɨ kɨɨntʉ chochoosi tʉkʉ aha weerwii, na Mʉlʉʉngʉ nɨ ʉmwɨ vii. 
\v 5 Baa neembe kʉrɨ na viintʉ ˆviséwaa nɨ mɨlʉʉngʉ ʉko kurumwii, au aha weerwii, au baa neembe kʉrɨ na mɨlʉʉngʉ ˆɨrɨ foo na veeneevyo ˆvarɨ foo, 
\v 6 maa kaa, kʉrɨ suusu kwatɨɨte Mʉlʉʉngʉ ʉmwɨ vii. Yeeye noo Taáta ˆʉʉmba viintʉ vyoosi na suusu tʉmwaarɨ sa yeeye. Kei amwaarɨ Mweeneevyo ʉmwɨ vii, \w Yéesu\w* \w Kirisitʉ\w*, yeeye kwa njɨra yaachwe viintʉ vyoosi vyʉʉmbwa, na sa yeeye suusu tʉmwaarɨ.
\p
\v 7 Maa kaa, sɨ kɨra mʉʉntʉ arɨ na ʉhʉ ʉmanyi tʉkʉ. Vaantʉ vamwɨ viijʉvɨra kwiiririkana vidabalaíyo nɨ vya kɨmáárɨ, sa jeyyo, ˆvarɨ kurya chóorya ˆchatoolwa ntambɨko kwa vidabalaíyo, voónaa ja viínamɨɨre mɨlʉʉngʉ kɨkomi na mɨtɨma yaavo sɨ ɨdáhaa kwiisimanʼya mavɨ na maaja vyabooha, voónaa vavɨ́ɨre na \w njeo\w*. 
\v 8 Maa kaa, chóorya sɨ kɨtʉbwéeyyaa tʉve heehi na Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ. Mwiikalo wiitʉ na Mʉlʉʉngʉ sɨ wabooha au wavɨɨha koonɨ taríire au sɨ taríire chóorya tʉkʉ.
\p
\v 9 Maa kaa, mʉlaange neeja sa ʉhʉ uhúuru waanyu ʉdɨɨre kʉva kɨɨntʉ cho vabweeyya viivaanyu, vara kuruma kwaavo ˆkʉrɨ teketeke, viikunguvale. 
\v 10 Sa koonɨ mʉʉntʉ ˆarɨ na mʉtɨma ˆʉrɨ teketeke sɨ ʉdáhaa kwiisimanʼya mavɨ na maaja vyabooha, akwɨɨ́ne weewe mʉmanyi woorya kaayii ya kɨdabalaíyo, sɨ arɨ koona nɨ vyabooha kwa yeeye kurya chóorya ˆchatoolwa ntambɨko kwa vidabalaíyo tʉkʉ wʉʉ? 
\v 11 Jeyyo, mʉtwaala ʉrɨ nɨ imalwii mwaanaanyu ʉra kuruma kwaachwe ˆkʉrɨ teketeke, ˆmweene Kirisitʉ amʉkwyɨɨra, sa ʉmanyi waako. 
\v 12 Koonɨ ʉbwéeyyiirye jeyyo, tamikya ʉrɨ mʉtɨma ˆʉrɨ teketeke wa mwaanaanyu ʉra sɨ ˆʉdáhaa kwiisimanʼya mavɨ na maaja vyabooha. Na ko bweeyya jeyyo, weewe kʉva ʉrɨ ʉmʉtʉ́mamɨɨre Kirisitʉ ʉvɨ. 
\v 13 Sa jeyyo, koonɨ kɨɨntʉ ˆnoorya choobweeyya mwaaniitʉ iikunguvale, ɨkyo chóorya sɨ ndɨrɨ kirya kei vii kaa tʉkʉ, sa ndɨɨre kʉmʉbweeyya mwaaniitʉ iikunguvale.
\c 9
\s1 Miiro Yaruma Vatumwi Vaambiririwe
\p
\v 1 Eri, nɨɨnɨ sɨ ndɨrɨ húuru tʉkʉ wʉʉ? Eri, nɨɨnɨ sɨ ndɨrɨ \w mutumwi|lemma="Vatumwi"\w* tʉkʉ wʉʉ? Eri, nɨɨnɨ sɨ namoona \w Yéesu\w* Mweenevyoosi wiitʉ tʉkʉ wʉʉ? Na nyuunyu sɨ mwafuma kʉrɨ mʉrɨmo waanɨ kwa Mweenevyoosi tʉkʉ wʉʉ? 
\v 2 Baa neembe vaantʉ vɨɨngɨ sɨ vookuunduma ndɨrɨ mutumwi, kɨkomi, namányire nyuunyu kuunduma mwiise ndɨrɨ mutumwi. Sa nyuunyu nɨ mʉtooso wa utumi waanɨ wa Mweenevyoosi.
\p
\v 3 Vaantʉ vara ˆvookʉʉndamʉrɨra sɨ ndɨrɨ mutumwi tʉkʉ, jei noo ˆvyeene noovasea. 
\v 4 Eri, nɨɨnɨ Paúli na Barinába sɨ vyatéire turye no nywa fuma kwa vaantʉ ˆvamuruma Yéesu tʉkʉ wʉʉ? 
\v 5 Vatumwi vɨɨngɨ baa ja vaanaavo na Yéesu Mweenevyoosi na Kéefa, noo kʉsea \w Peéteri\w*, vayeendanʼyáa na vaki vaavo kati ˆvookera njɨra, suusu naasu sɨ vyatéire tʉyeendanʼye na vaki viiswi ˆvamuruma Yéesu tʉkʉ wʉʉ? 
\v 6 Eri, nɨ nɨɨnɨ na Barinába vii noo sɨ tasaakwa kwaambiririwa viintʉ toosaaka mpɨɨndɨ ˆtʉrɨ murimwii wʉʉ?
\p
\v 7 Nɨ mulwi nkoondo arɨkwɨ ˆatámanyaa na nkoondwii ko kiirɨhɨra mpía jaachwe mweeneevyo? Nɨ murimi arɨkwɨ ˆaháandaa iwʉnda ra mɨsabíibu na sɨ aríjaa sabíibu jaachwe? Nɨ muríisi arɨkwɨ sɨ ˆanywíjaa masʉʉsʉ ya nchúwo jaachwe? 
\v 8 Eri, nɨ lʉʉsa niise masáare aya ja kɨrɨ mʉʉntʉ vii wʉʉ? \w Miiro\w* noyo sɨ yalʉʉsa jeyyo tʉkʉ wʉʉ? 
\v 9 Miiro ya Mʉ́sa yalʉʉsa jei, “Karɨ wiichúungaa ngʼoombe mʉlomo tʉkʉ, kati ˆyoovaa viryo luuwii.”\x + \xo 9:9 \xo*\xt Laanga Nkʉmbʉkɨra ya Miiro 25:4.\xt*\x* Eri, aha Mʉlʉʉngʉ nɨ yookiiririkana ngʼoombe vii wʉʉ? 
\v 10 Eri, Mʉlʉʉngʉ sɨ alʉʉsa aya sa suusu tʉkʉ wʉʉ? Kɨkomi, alʉʉsa sa suusu, sa mʉʉntʉ ˆarɨ rɨma na wɨɨngɨ akavaa viryo, voosi viiláangyaa kurya kɨra ˆkichwíirwe. 
\v 11 Suusu tahaanda mbeyʉ ja mitimii kʉrɨ nyuunyu, haaha nɨ vyavɨɨha suusu kuchwa viintʉ vya weerʉ fuma kwaanyu wʉʉ? 
\v 12 Koonɨ vaantʉ vɨɨngɨ vahókeraa nyambirirya ˆjivatéire fuma kwaanyu, suusu sɨ tasaakwa tʉhokere kʉlookya avo tʉkʉ wʉʉ?
\p Baa neembe nɨ jeyyo, suusu sɨ tʉnadaayya kɨra ˆtasaakwa kʉbweeyyiriwa nɨ nyuunyu tʉkʉ, maa kaa, tayimirirya masáare yoosi sa tʉdɨɨre kʉva kɨɨntʉ ˆkɨrɨ vabweeyya vaantʉ vadɨɨre ruma \w Masáare Maaja\w* ya \w Kirisitʉ\w*. 
\v 13 Eri, sɨ mwamányire tʉkʉ vaantʉ vara ˆvatʉ́mamaa \w Kaayii Njija ya Ijʉva|lemma="Kaaya Njija ya Ijʉva"\w*, vatúryaa chóorya chaavo mʉʉmo tʉkʉ wʉʉ? Kei mwamányire vara ˆvatʉ́mamaa masabáahwii, vatúryaa mʉgavo waavo fuma \w mpóryo\w* ˆjitwɨ́ɨrwe. 
\v 14 Viivyo, Mweenevyoosi alairirya vara ˆvoovariyʉla Masáare Maaja, vaturye chóorya chaavo fuma murimwii waavo wo variyʉla Masáare Maaja.
\p
\v 15 Maa kaa, nɨɨnɨ sɨ nɨnaloomba baa kamudu tʉkʉ ivyo viintʉ nasaakwa mʉndookʉʉmbweeyyirya. Baa kei, sɨ nookaandɨka aya sa mbweeyyiriwe ayo tʉkʉ. Kɨkomi, kwaanɨ nɨ vyoolo nkwye, kʉlookya mʉʉntʉ kʉʉnseyyirya kwiivaa kwaanɨ kɨpeembe ˆkweene mbwéeyyaa so variyʉla Masáare Maaja baa marɨho tʉkʉ. 
\v 16 Koonɨ noovariyʉla Masáare Maaja ɨkyo sɨ kɨɨntʉ cho kiivaɨra kɨpeembe tʉkʉ, sa ɨkyo, noo kɨɨntʉ ˆnalaiririwa mbweeyye. Na nɨ mpolaɨ kʉrɨ nɨɨnɨ koonɨ sɨ noovariyʉla Masáare Maaja! 
\v 17 Ngaarɨ nootʉmama ʉhʉ mʉrɨmo sa kweenda kwaanɨ, ngaarɨ niiláangyaa marɨho. Maa kaa, haaha noosaakwa ntʉmame mʉrɨmo ʉhʉ, sa Mʉlʉʉngʉ aampeera mʉrɨmo ʉhʉ kwa kweenda kwaachwe. 
\v 18 Haaha marɨho yaanɨ nɨ yarɨkwɨ? Marɨho yaanɨ nɨ kʉvariyʉla Masáare Maaja baa kʉrɨhwa tʉkʉ, bila daayya vira ˆvyeene nkʉʉngʉ jaruma mpeewe ko variyʉla Masáare Maaja.
\p
\v 19 Sa baa neembe ndɨrɨ húuru, sɨ ndɨrɨ mʉtʉ́mwa wa mʉʉntʉ yoyoosi tʉkʉ, nookiitoola ja mʉtʉ́mwa wa vaantʉ voosi, sa nɨvaambirirye vaantʉ ˆvarɨ foo vamurume Kirisitʉ. 
\v 20 Kwa \w Vayahúudi\w* nɨjáa naava ja Mʉyahúudi, sa nɨvaambirirye vamurume Kirisitʉ. Kwa vara ˆvarɨ ɨsɨ ya Miiro nɨjáa naava ja vara ˆvarɨ ɨsɨ ya Miiro, baa neembe sɨ nɨjáa ɨsɨ ya Miiro. Nabweeyya jeyyo, sa nyaambirirye vara ˆvatúubaa Miiro vamurume Kirisitʉ. 
\v 21 Kwa vara ˆvasiina miiro, noo kʉsea sɨ ˆvarɨ Vayahúudi, nɨjáa naava ja voovo, baa neembe sɨ ndɨrɨ mʉtʉ́mwa wa Miiro ya Mʉlʉʉngʉ, maa kaa, ɨsɨ ya Miiro ya Kirisitʉ. Nabweeyya jeyyo, sa nɨvaambirirye avo ˆvasiina miiro vamurume Kirisitʉ. 
\v 22 Mpɨɨndɨ ˆnɨjáa na vara ˆvarɨ teketeke kʉrɨ kuruma, nɨjáa naava ja ndɨrɨ teketeke sa nɨvaambirirye vamurume Kirisitʉ. Nabweeyya kɨra kɨɨntʉ ˆkɨdáhɨkaa sa nɨvabweeyye vamwɨ va vaantʉ voosi, vamurume Kirisitʉ. 
\v 23 Nɨɨnɨ nabwéeyyaa ayo yoosi, sa Masáare Maaja, sa hamwɨ na vɨɨngɨ nturye ntálarya jaachwe.
\p
\v 24 Kɨkomi mwamányire vara ˆviíchiyaa nɨ foo varɨ, maa kaa, nɨ ʉmwɨ vii noo ˆahéewaa itáaji. Haaha mʉndookiichia mʉnʉmʉʉnʉ sa muturye itáaji. 
\v 25 Vaantʉ ˆviíchiyaa, viijúviryaa mɨvɨrɨ yaavo kwa wiijuviri ˆwafafa maatʉkʉ vii sa vaturye itáaji. Maa kaa, matáaji ayo nɨ ya mpɨɨndɨ vii. Maa kaa, suusu toobweeyya jei sa tʉpate matáaji sɨ ˆyarɨ saambʉka kwa sikʉ ˆjisiina ʉhero.\fig Itáaji|alt="crown" src="bk00157c.tif" size="col" copy="The British & Foreign Bible Society, 1994." ref="9:25"\fig* 
\v 26 Jeyyo, nɨɨnɨ sɨ niíchiyaa ja mʉʉntʉ ˆyookiichia baa kɨɨntʉ cho kiichɨyɨra tʉkʉ, na kei sɨ ndɨrɨ ja mʉʉntʉ ˆafwéitaa ngúumi jaachwe kʉvaa mpeho tʉkʉ. 
\v 27 Nɨɨnɨ nookuuturikirya mʉvɨrɨ waanɨ na nookʉʉtʉmamya, sa ˆndɨrɨ hʉmʉla kʉvavariyʉrɨra Masáare Maaja vɨɨngɨ, karɨ jɨ nsiitwe mbere ya Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ.
\c 10
\s1 Karɨ Mwiinamɨra Vidabalaíyo Tʉkʉ
\p
\v 1 Vanaviitʉ, noosaaka mʉtaange neeja vala baaba wiitʉ nɨ ɨsɨ ya rɨra ichu vajáa,\x + \xo 10:1 \xo*\xt Laanga Ufumo 13:21-22.\xt*\x* na voosi valooka, ˆvarɨ nkaasʉ na katɨkatɨ ya mayɨya. 
\v 2 Voosi \w ˆvakabatisiwe|lemma="Batisa"\w* ɨsɨ ya rɨra ichu na ayo mayɨya, vaava vapooji va \w Mʉ́sa\w*.\x + \xo 10:2 \xo*\xt Laanga Ufumo 14:22-29.\xt*\x* 
\v 3 Voosi vajáa vaarya chóorya kɨkɨra ˆchafuma kurumwii.\x + \xo 10:3 \xo*\xt Laanga Ufumo 16:35.\xt*\x* 
\v 4 Na voosi vajáa vaanywa maaji yayara ya Mʉlʉʉngʉ ˆajáa avaheera kwa njɨra ya muujíisa.\x + \xo 10:4 \xo*\xt Laanga Ufumo 17:1-7; Ʉvalo 20:2-17.\xt*\x* Voovo vajáa vaanywa maaji ya mwaalaliwye ʉra wa mʉtɨma ˆwavatuubáa, na ʉwo mwaalaliwye nɨ \w Kirisitʉ\w* ayeendanʼyáa novo. 
\v 5 Maa kaa, ˆvarɨ foo vaavo, Mʉlʉʉngʉ sɨ eeriwa mʉtɨma nɨ voovo tʉkʉ. Sa jeyyo vaakwya na mɨvɨrɨ yaavo ɨkeenera kɨra haantʉ ʉko ɨsɨ ya ibaláángwii.
\p
\v 6 Haaha masáare aya yafʉmɨra sa yave isimwi kʉrɨ suusu, naasu tʉreke kʉmerirya matɨ mavɨ ja ˆvyeene vala baaba wiitʉ vabweeyya. 
\v 7 Karɨ tʉndookiinamɨra vidabalaíyo tʉkʉ, ja ˆvyeene vamwɨ va vala baaba wiitʉ vatʉmama. Ja ˆvyeene Masáare ˆYarɨ Mpeho yalʉʉsa, “Vaantʉ vajáa viikala, vakarya na vakanywa, aho, vakaanda kwiisʉva.”\x + \xo 10:7 \xo*\xt Laanga Ufumo 32:6.\xt*\x* 
\v 8 Tʉreke ʉhanguti ja ˆvyeene vamwɨ va vala baaba wiitʉ vajáa, ɨkɨ chabweeyya vaantʉ mayana makumi yavɨrɨ na yatatʉ (23,000) vakwye kwa sikʉ ɨmwɨ.\x + \xo 10:8 \xo*\xt Laanga Ʉvalo 25:1-9.\xt*\x* 
\v 9 Baa kei, karɨ tʉndoomʉyera Kirisitʉ ja ˆvyeene vala baaba wiitʉ vamwɨ vabweeyya tʉkʉ, voovo vakomwa nɨ njoka, vakakwya.\x + \xo 10:9 \xo*\xt Laanga Ʉvalo 21:4-9.\xt*\x* 
\v 10 Karɨ mungʼúulaa ja vamwɨ vaavo viintʉ ˆvangʼuuláa tʉkʉ, avo vajáa vamalwa nɨ \w murimʉ mʉʉja|lemma="Mirimʉ miija"\w* wa inkwya.\x + \xo 10:10 \xo*\xt Laanga Ʉvalo 16:41-49.\xt*\x* 
\v 11 Masáare aya yafʉmɨra kʉrɨ voovo sa yave isimwi kʉrɨ suusu, na ayo masáare yaandɨkwa sa yatʉlʉme kutu suusu ˆtookiikala mpɨɨndɨ iji jo kiimikirirya.
\p
\v 12 Jeyyo, koonɨ wookiiyona wiímire ʉkabokerya, laanga neeja karɨ jɨ ʉwyɨɨre uvii tʉkʉ. 
\v 13 Kʉyerwa kokoosi ˆkweene kwavapátaa nyuunyu, nɨ kʉra ˆkwavapátaa vaantʉ vii. Ne Mʉlʉʉngʉ nɨ wo kiilaangiwa, sɨ arɨ rekera mʉyerwe kʉlookererya lʉvɨro lwaanyu tʉkʉ. Maa kaa, mpɨɨndɨ ˆmʉyérirwe, Mʉlʉʉngʉ vaheera arɨ ngururu jo yimirirya mʉfɨrɨre nkaasʉ.
\s1 Chóorya cha Vidabalaíyo na cha Mweenevyoosi
\p
\v 14 Vanaviitʉ naveenda. Ikeryi fuma kwiinamɨra vidabalaíyo! 
\v 15 Nɨ lʉʉsɨka niise na nyuunyu ja vaantʉ ˆmʉrɨ na tooti, yerenʼyi veeneevyo aya ˆnoovawyɨɨra. 
\v 16 Eri, mpɨɨndɨ ˆtoonywa ndʉvo ya chóorya cha Mweenevyoosi so mʉdʉʉmba Mʉlʉʉngʉ, sɨ toova kɨɨntʉ kɨmwɨ kʉrɨ sakami ya Kirisitʉ tʉkʉ wʉʉ? Na ˆtʉrɨ bendʉla mʉkáate wa chóorya cha Mweenevyoosi, sɨ toova kɨɨntʉ kɨmwɨ na mʉvɨrɨ wa Kirisitʉ tʉkʉ wʉʉ? 
\v 17 Baa neembe tʉrɨ foo, voosi taríjaa mukumbata ʉmwɨ wa mʉkáate, ɨkɨ choónekyaa tʉrɨ mʉvɨrɨ ʉmwɨ.
\p
\v 18 Iririkani vaantʉ va \w Isiraéeli|lemma="Viisiraéeli"\w*, eri, vara ˆvaríjaa \w mpóryo\w*, sɨ noo vatʉ́mamanʼyaa masabáahwii tʉkʉ wʉʉ?\x + \xo 10:18 \xo*\xt Laanga Valáawi 7:6-10, 14, 15.\xt*\x* 
\v 19 Nɨ che noolʉʉsa? Chóorya ˆchatoolwa ntambɨko kwa vidabalaíyo nɨ kɨɨntʉ cha kɨkomi wʉʉ? Au ɨkyo kɨdabalaíyo nɨ kɨɨntʉ kamwɨ wʉʉ? 
\v 20 Aka tʉkʉ! Maa kaa, mpóryo ˆjitwɨ́ɨrwe nɨ vaantʉ sɨ ˆvamʉmányire Mʉlʉʉngʉ, nɨ na kwa \w mirimʉ mɨvɨ\w* ˆjitóolwaa na sɨ kwa Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ. Na nɨɨnɨ sɨ noosaaka mʉndootʉmamanʼya na mirimʉ mɨvɨ baa kiduudi vii tʉkʉ. 
\v 21 Sɨ mʉrɨ kʉnywa ndʉvo ya chóorya cha \w Yéesu\w* Mweenevyoosi kei munywe ndʉvo ya mirimʉ mɨvɨ tʉkʉ. Sɨ mʉrɨ kurya chóorya cha Mweenevyoosi na chóorya cha mirimʉ mɨvɨ tʉkʉ. 
\v 22 Eri, nɨ saaka tiise tiinʉle ʉsʉʉngʉ wa Mweenevyoosi wʉʉ? Eri, tatɨɨte ngururu kʉmʉlookya Mweenevyoosi?
\s1 Yara ˆToobweeyya Yandoomʉretera Mʉlʉʉngʉ Nkongojima
\p
\v 23 Vamwɨ vaanyu vaséaa, “Kusiina kɨɨntʉ ˆkɨrɨ mwiiko tʉkʉ.” Baa neembe nɨ jeyyo sɨ vyoosi viri na kʉnáálo tʉkʉ. Kei mwaséaa, “Kusiina kɨɨntʉ ˆkɨrɨ mwiiko tʉkʉ.” Baa neembe nɨ jeyyo, sɨ kɨra kɨɨntʉ ˆkɨrɨ na nyambirirya yo fafya kuruma kwa vaantʉ tʉkʉ. 
\v 24 Mʉʉntʉ karɨ abweeyye yara ˆyarɨ na kʉnáálo kʉrɨ yeeye vii tʉkʉ, maa kaa, abweeyye yara ˆyarɨ na kʉnáálo kwa mwiiwaachwe.
\p
\v 25 Mʉndoorya nyama yoyoosi ˆɨváwaa iyoombe isóokwii baa kuurya kuurya tʉkʉ, sa mɨtɨma yaanyu ɨdɨɨre twaalwa na kɨloongii. 
\v 26 Masáare ˆYarɨ Mpeho yalʉʉsa, “Weerʉ nɨ ya \nd Ijʉva\nd* na kɨra kɨɨntʉ ˆkɨrɨ weerwii nɨ chaachwe.”\x + \xo 10:26 \xo*\xt Laanga Sabúuri 24:1.\xt*\x* 
\v 27 Koonɨ ʉtéengiiwe noo rya chóorya kaayii kwa mʉʉntʉ sɨ ˆamuruma Yéesu na ʉkaruma kʉtamanya, irya kɨra kɨɨntʉ ˆarɨ kʉheera baa kuurya kuurya tʉkʉ. Bweeyya jeyyo, sa mɨtɨma yaanyu ˆyiísimanʼyaa mavɨ na maaja, ɨdɨɨre twaalwa na kɨloongii. 
\v 28 Maa kaa, mʉʉntʉ koonɨ akʉséire, “Chóorya ɨkɨ chatoolwa mpóryo kwa vidabalaíyo,” kurya tʉkʉ. Bweeyya jeyyo tʉkʉ, sa mʉʉntʉ ʉwo ˆakuwyíiriire na sa mʉtɨma wiísimanʼyaa mavɨ na maaja. 
\v 29 Aha nɨ lʉʉsa niise mʉtɨma wa mʉʉntʉ ʉwo na sɨ mʉtɨma waako tʉkʉ. Sa che kʉsaawʉla kwaanɨ kʉrɨ lamʉrɨrwa nɨ mʉtɨma wa mʉʉntʉ wɨɨngɨ kwiisimanʼya mavɨ na maaja? 
\v 30 Koonɨ noomʉdʉʉmba Mʉlʉʉngʉ sa chóorya, sa che noolamʉrɨrwa sa ɨkyo chóorya ˆnahʉ́mwɨɨre mʉdʉʉmba Mʉlʉʉngʉ?
\p
\v 31 Haaha reerʉ, chochoosi ˆmootʉmama, ɨve nɨ kʉnywa au kurya, mʉndoobweeyya so mʉbweeyyirya Mʉlʉʉngʉ nkongojima. 
\v 32 Karɨ mʉndoova kɨɨntʉ cho vakʉngʉvarya vaantʉ tʉkʉ, ɨve nɨ \w Vayahúudi\w*, vaantʉ sɨ ˆvarɨ Vayahúudi au mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ. 
\v 33 Nɨɨnɨ nayéraa kʉveerya mɨtɨma vaantʉ voosi kwa njɨra joosi. Sɨ nsáakaa viintʉ ˆvyaampéeraa kʉnáálo nɨɨmweene vii tʉkʉ, maa kaa, ˆvarɨ foo vapate kʉnáálo, sa jeyyo valamuririwe.
\c 11
\nb
\v 1 Ntuubiriryi nɨɨnɨ, ja ˆvyeene nɨɨnɨ noomutuubirirya \w Kirisitʉ\w*.
\s1 Kʉkʉnɨkɨrɨra Mʉtwe Mpɨɨndɨ jo Mʉloomba Mʉlʉʉngʉ
\p
\v 2 Navadʉ́ʉmbɨrɨraa sa viintʉ mʉʉnkʉ́mbʉkɨraa kwa kɨra njɨra, na kei mwakwáatyaa ukiindya ʉra ˆnavaheera. 
\v 3 Maa kaa, noosaaka mʉtaange, mʉtwe, noo kʉsea mʉkʉ́ʉ́lʉ wa vaantʉ valʉme voosi, nɨ Kirisitʉ, na mʉtwe wa mʉʉntʉ muki nɨ mʉlʉme waachwe, na Mʉlʉʉngʉ nɨ mʉtwe wa Kirisitʉ. 
\v 4 Mʉʉntʉ mʉlʉme ʉra ˆarɨ mʉloomba Mʉlʉʉngʉ au ˆarɨ lʉʉsa \w ʉláali na mʉtwe|lemma="Valáali na mʉtwe"\w* wa Mʉlʉʉngʉ kʉnʉ akʉ́nɨkɨrɨɨre mʉtwe waachwe, ʉwo achwíjaa matɨ mʉtwe waachwe noo kʉsea Kirisitʉ. 
\v 5 Maa kaa, mʉʉntʉ muki ʉra ˆamʉloombáa Mʉlʉʉngʉ au alʉ́ʉsaa ʉláali na mʉtwe baa kʉnɨkɨrɨra mʉtwe waachwe tʉkʉ, ʉwo amuchwíjaa matɨ mʉlʉme waachwe, sa kʉbweeyya jeyyo nɨ ja kʉpʉnyʉla ipuunyu.\f + \fr 11:5 \fr*\fk kʉpʉnyʉla ipuunyu: \fk*\ft Sikʉ ijo, nɨ soni vijáa kwa mʉʉntʉ muki kʉpʉnyʉla ipuunyu.\ft*\f* 
\v 6 Mʉʉntʉ muki ʉra sɨ ˆakʉ́nɨkɨrɨraa mʉtwe waachwe, nɨ vyaangʉ apʉnyʉle njwɨɨrɨ jaachwe. Maa kaa, nɨ soni kwa mʉʉntʉ muki kʉpʉnyʉla njwɨɨrɨ jaachwe, sa jeyyo nɨ viija akʉnɨkɨrɨre mʉtwe waachwe.
\p
\v 7 Mʉʉntʉ mʉlʉme sɨ asaakwa akʉnɨkɨrɨre mʉtwe waachwe tʉkʉ, sa yeeye nɨ buuwo ya Mʉlʉʉngʉ, na kei, oónekyaa nkongojima ya Mʉlʉʉngʉ. Maa kaa, mʉʉntʉ muki oónekyaa nkongojima fuma kwa mʉʉntʉ mʉlʉme. 
\v 8 Sa mʉʉntʉ mʉlʉme sɨ ʉʉmbwa fuma kwa mʉʉntʉ muki tʉkʉ, maa kaa, mʉʉntʉ muki ʉʉmbwa fuma kwa mʉʉntʉ mʉlʉme. 
\v 9 Kei, mʉʉntʉ mʉlʉme sɨ ʉʉmbwa sa mʉʉntʉ muki tʉkʉ, maa kaa, mʉʉntʉ muki ʉʉmbwa sa mʉʉntʉ mʉlʉme. 
\v 10 Sa jeyyo, na sa \w mirimʉ miija\w*, mʉʉntʉ muki asaakwa akʉnɨkɨrɨre mʉtwe waachwe koonekya wiimiriri ˆʉrɨ mweeri yaachwe.
\p
\v 11 Maa kaa, kwa kʉkʉndɨkaniwa na \w Yéesu\w* Mweenevyoosi, mʉʉntʉ muki amwiiláangyaa mʉʉntʉ mʉlʉme na mʉʉntʉ mʉlʉme amwiiláangyaa mʉʉntʉ muki. 
\v 12 Sa ja viintʉ mʉʉntʉ muki wa ncholo ʉʉmbwa fuma kwa mʉʉntʉ mʉlʉme, kɨra mʉʉntʉ mʉlʉme wɨɨngɨ afúmaa kwa mʉʉntʉ muki. Maa kaa, kɨra kɨɨntʉ chafúmaa kwa Mʉlʉʉngʉ.
\p
\v 13 Haaha yerenʼyi veeneevyo, eri, nɨ vyabooha mʉʉntʉ muki kʉmʉloomba Mʉlʉʉngʉ mbere ja vaantʉ baa kʉnɨkɨrɨra mʉtwe waachwe tʉkʉ wʉʉ? 
\v 14 Amwɨ baa wʉʉmbo woónekyaa mʉʉntʉ mʉlʉme kʉva na njwɨɨrɨ ndɨɨhɨ nɨ soni kwaachwe mweeneevyo! 
\v 15 Eri, njwɨɨrɨ ndɨɨhɨ sɨ nkongojima ya mʉʉntʉ muki tʉkʉ wʉʉ? Yeeye aheewa njwɨɨrɨ ndɨɨhɨ sa jimʉkʉnɨkɨrɨre. 
\v 16 Maa kaa, koonɨ mʉʉntʉ yoosaaka kiiruta ndihi sa ɨrɨ, ʉwo ataange suusu na mpuka ja vaantʉ ˆvamuruma Mʉlʉʉngʉ tusiina nkʉʉngʉ jɨɨngɨ tʉkʉ.
\s1 Chóorya cha Mweenevyoosi
\p
\v 17 Haaha ʉhʉ ʉlairiri ˆnoosaaka nɨvaheere, sɨ ndɨrɨ vadʉʉmbɨrɨra tʉkʉ, sa mpɨɨndɨ ˆmookiijiinga, sɨ mootʉmama yara ˆyarɨ na kʉnáálo tʉkʉ, maa kaa, yara ˆyooreeta mukube. 
\v 18 Cha ncholo, mʉrɨ lʉmana ja mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu, mookiigavagava. Kwa ayo ˆmeene nateera, yamwɨ yaavo naruma nɨ ya kɨkomi. 
\v 19 Eri, kɨkomi, kwiigava nɨ mpaka kufumire kʉrɨ nyuunyu, sa vara ˆvarumwa nɨ Mʉlʉʉngʉ vooneke kɨweerwii wʉʉ? 
\v 20 Mpɨɨndɨ ˆmoolʉmana, sɨ moolʉmana sa kɨkomi murye chóorya cha Mweenevyoosi tʉkʉ. 
\v 21 Sa mpɨɨndɨ jo rya, kɨra mʉʉntʉ aándaa kiirɨɨra chóorya chaachwe baa kiiwoojera tʉkʉ. Ɨkɨ chabwéeyyaa vamwɨ vahɨndʉke na njala, na vɨɨngɨ vareeve. 
\v 22 Ɨhɨ nɨ soni! Musiina nyuumba kʉʉntʉ ˆmʉrɨ kiikala sa murye no nywa tʉkʉ wʉʉ? Sa che moochwa matɨ mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Mʉlʉʉngʉ? Na sa che moovachwa matɨ vara ˆvasiina kɨɨntʉ? Che ndɨrɨ vasea nyuunyu? Nɨvadʉʉmbɨrɨre wʉʉ? Aka tʉkʉ! Kwa ɨrɨ sɨ ndɨrɨ vadʉʉmbɨrɨra tʉkʉ.
\p
\v 23 Sa nɨɨnɨ nahokera masáare aya fuma kwa Mweenevyoosi na navaheera nyuunyu. Uchikʉ ʉra de Mweenevyoosi Yéesu jɨ avarindʉkwe, ajáa atoola mʉkáate, 
\v 24 ˆakamʉdʉʉmbe Mʉlʉʉngʉ, akʉʉbendʉlabendʉla, akasea, “Ʉhʉ nɨ mʉvɨrɨ waanɨ ˆwootoolwa sa nyuunyu. Bweeyyi jei sa nkʉmbʉkɨra yaanɨ.” 
\v 25 Viivyo ˆvakahʉmʉle kurya, akatoola ndʉvo akasea, “Ndʉvo ɨhɨ nɨ \w mʉháko\w* mufya wa Mʉlʉʉngʉ, ˆwookiimikiririwa nɨ sakami yaanɨ. Bweeyyi jei, kɨra ˆmʉrɨ kʉnywa so kʉʉnkʉmbʉkɨra.” 
\v 26 Sa mpɨɨndɨ ˆmoorya mʉkáate ʉhʉ na ˆmoonywa \w diváai\w* ya ndʉvo ɨhɨ, nɨ kwaarya mwiise inkwya ya Yéesu Mweenevyoosi, fʉʉrʉ ˆarɨ hɨndʉka.
\p
\v 27 Mʉʉntʉ yoyoosi ˆaríjaa mʉkáate ʉwo, au ˆanywíjaa ndʉvo ɨyo ˆvyeene sɨ vyasaakwa, ʉwo kʉva arɨ abwéeyyiirye ʉvɨ mweeri ya mʉvɨrɨ na sakami ya Mweenevyoosi. 
\v 28 Ɨkɨ noo ˆchooreka, woosaakwa wiiyerenʼye mweeneevyo ta, de urye mʉkáate na unywe ndʉvo ɨyo. 
\v 29 Sa mʉʉntʉ ˆarɨ kurya mʉkáate no nywa ɨyo ndʉvo baa taanga mʉvɨrɨ wa Mweenevyoosi tʉkʉ, ʉwo yookiiheera irya ra Mʉlʉʉngʉ mweeri yaachwe. 
\v 30 Ɨkɨ noo ˆchooreka ˆvarɨ foo vaanyu mɨvɨrɨ yaavo yoochɨchɨkɨra, vamwɨ valwɨ́ɨrɨ na vɨɨngɨ vake vaakwya. 
\v 31 Maa kaa, ngaarɨ toochukuruma mɨtɨma yiitʉ, ngaarɨ sɨ toolamʉrɨrwa nɨ Mʉlʉʉngʉ jei tʉkʉ. 
\v 32 Maa kaa, ˆtʉrɨ lamʉrɨrwa nɨ Yéesu Mweenevyoosi, nɨ kʉtʉwolola iise mwiikalo wiitʉ, sa tʉdɨɨre heewa irya ja vaantʉ sɨ ˆvamuruma yeeye.
\p
\v 33 Sa jeyyo, vanaviitʉ kati ˆmoolʉmana kurya chóorya cha Mweenevyoosi hamwɨ, moosaakwa mʉndookiiwoojera. 
\v 34 Koonɨ mʉʉntʉ arɨ na njala, yoosaakwa arye kaayii kwaachwe, sa ˆmʉrɨ lʉmana hamwɨ mʉdɨɨre heewa irya. Naanɨ ˆndɨrɨ kʉʉja, vavariyʉrɨra ndɨrɨ masáare yara yɨɨngɨ.
\c 12
\s1 Wʉʉya wa Mʉtɨma Mʉʉja
\p
\v 1 Haaha vanaviitʉ variyʉla ndɨrɨ ɨkɨ kɨɨntʉ ˆmuurya cha wʉʉya fuma kwa \w Mʉtɨma Mʉʉja\w* sa noosaaka mʉtaange neeja. 
\v 2 Mwamányire mpɨɨndɨ ˆmʉjáa sɨ mʉnamʉtaanga Mʉlʉʉngʉ, mwakooverwáa na mwalongoolwáa kwiinamɨra vidabalaíyo, vyoovyo sɨ viri mooyo tʉkʉ, baa kei visiina lʉvɨro lo lʉʉsɨka tʉkʉ. 
\v 3 Jeyyo, noosaaka mʉtaange, kusiina mʉʉntʉ ˆalóngoolwaa nɨ Mʉtɨma wa Mʉlʉʉngʉ arɨ daha sea, “\w Yéesu\w* ajumwe” tʉkʉ, na kei, kusiina mʉʉntʉ ˆarɨ daha sea, “Yéesu nɨ Mweenevyoosi,” mpaka ave alóngwɨɨrwe nɨ Mʉtɨma Mʉʉja.
\p
\v 4 Haaha kwatɨɨte wʉʉya ˆwiísimiresimire, maa kaa, Mʉtɨma wa Mʉlʉʉngʉ nɨ ʉʼʉra. 
\v 5 Kei kwatɨɨte mɨrɨmo ˆyiísimiresimire yo mʉtʉmamɨra Mweenevyoosi, maa kaa, Mweenevyoosi nɨ yeeye ʉʼʉra ʉmwɨ. 
\v 6 Kei kwatɨɨte mɨrɨmo ˆɨrɨ foo, maa kaa, ˆatóolaa lʉvɨro lo tʉmama mɨrɨmo ɨyo kʉrɨ suusu voosi nɨ yeeye ʉʼʉra Mʉlʉʉngʉ.
\p
\v 7 Kɨra mʉʉntʉ ˆamuruma Yéesu, ahéewaa ʉvariyuli wa Mʉtɨma Mʉʉja, sa vaantʉ voosi vapate kʉnáálo. 
\v 8 Ʉwo Mʉtɨma Mʉʉja, amʉhéeraa mʉʉntʉ ʉmwɨ lʉvɨro lo lʉʉsɨka na tooti na wɨɨngɨ isáare ra ʉmanyi, na Mʉtɨma nɨ yeeye wʉʉwo. 
\v 9 Kei Mʉtɨma wʉʉwo, amʉbwéeyyaa mʉʉntʉ ave na kumuruma Yéesu kʉkʉʉlʉ na wɨɨngɨ ave na wʉʉya wo horya valwɨ́ɨrɨ. 
\v 10 Yeeye amʉhéeraa mʉʉntʉ wɨɨngɨ lʉvɨro lo bweeyya myuujíisa, wɨɨngɨ lʉvɨro lo \w laala na mʉtwe|lemma="Valáali na mʉtwe"\w*, na wɨɨngɨ lʉvɨro lo kiisimanʼya isáare ˆrafúmire kwa \w mirimʉ mɨvɨ\w* au kwa Mʉtɨma Mʉʉja, na wɨɨngɨ lʉvɨro lo lʉʉsɨka ndʉʉsɨka ngʼeni, na wɨɨngɨ lʉvɨro lo variyʉla ijo ndʉʉsɨka. 
\v 11 Aya yoosi, yabwéeyyiwaa nɨ wʉʉwo Mʉtɨma Mʉʉja ʉmwɨ, yeeye amʉhéeraa kɨra mʉʉntʉ ja ˆvyeene yoosaaka.
\s1 Mʉvɨrɨ Ʉmwɨ, Viintʉ Foo
\p
\v 12 Mʉvɨrɨ wa mʉʉntʉ watɨɨte viintʉ ˆviri foo, na baa neembe ivyo viintʉ ˆviri foo, nɨ mʉvɨrɨ ʉmwɨ, viivyo noo ˆvyeene viri kwa mʉvɨrɨ wa \w Kirisitʉ\w*. 
\v 13 Sa suusu tʉve \w Vayahúudi\w* au vaantʉ sɨ ˆvarɨ Vayahúudi, vatʉ́mwa au vaantʉ ˆvarɨ húuru, suusu voosi \w tabatisiwa|lemma="Batisa"\w* kwa Mʉtɨma ʉmwɨ na tahokera Mʉtɨma ʉmwɨ sa tʉve mʉvɨrɨ ʉmwɨ.
\p
\v 14 Mʉvɨrɨ sɨ wʉʉmbwa na kɨɨntʉ kɨmwɨ vii tʉkʉ, maa kaa, viintʉ ˆviri foo. 
\v 15 Koonɨ ijeo raséire, “Nɨɨnɨ sɨ ndɨrɨ haantʉ ha mʉvɨrɨ tʉkʉ, sa nɨɨnɨ sɨ ndɨrɨ iyaanja tʉkʉ,” eri, ijeo sɨ rɨrɨ chaala nɨ haantʉ ha mʉvɨrɨ tʉkʉ wʉʉ? 
\v 16 Na koonɨ kutu kwaséire, “Nɨɨnɨ sɨ ndɨrɨ haantʉ ha mʉvɨrɨ tʉkʉ, sa nɨɨnɨ sɨ ndɨrɨ riiso tʉkʉ,” eri, kutu sɨ kʉrɨ chaala nɨ haantʉ ha mʉvɨrɨ tʉkʉ wʉʉ? 
\v 17 Ngaarɨ mʉvɨrɨ woosi nɨ riiso, joolɨ ʉrɨ teera? Ngaarɨ mʉvɨrɨ woosi nɨ kutu, joolɨ ʉrɨ tayya? 
\v 18 Haaha Mʉlʉʉngʉ avivɨɨka viintʉ vya mʉvɨrɨ, na kɨra kɨɨntʉ cha mʉvɨrɨ akɨvɨɨka haantʉ haachwe, ja ˆvyeene asaaka. 
\v 19 Ngaarɨ mʉvɨrɨ woosi waava kɨɨntʉ kimudu, ngaarɨ sɨ kwaava na mʉvɨrɨ wowoosi tʉkʉ. 
\v 20 Kɨkomi, kwatɨɨte viintʉ ˆviri foo vya mʉvɨrɨ, maa kaa, nɨ mʉvɨrɨ ʉmwɨ.
\p
\v 21 Riiso sɨ ifaanaa rʉʉsee mʉkono, “Sɨ nookʉsaaka tʉkʉ!” Baa kei mʉtwe sɨ ifaanaa ʉyasee majeo, “Sɨ noovasaaka nyuunyu tʉkʉ!” 
\v 22 Kei viintʉ vya mʉvɨrɨ vira ˆvyoónekanaa visiina ngururu, noo visáakwaa mʉnʉmʉʉnʉ. 
\v 23 Viintʉ vira ˆvyoónekanaa visiina nyemi, noo tavihéeraa nyemi nkʉʉlʉ. Na viintʉ viiswi vira ˆvyootʉretera soni, ivyo noo tuviláangaa neejaneeja, 
\v 24 na vira viintʉ ˆvyabooha ˆvyoónekaa kwa vaantʉ sɨ taviláangaa neeja tʉkʉ. Jeyyo, Mʉlʉʉngʉ alʉmanʼya viintʉ vya mʉvɨrɨ na aviiheera nyemi vira viintʉ ˆvisiina nyemi kʉlookya. 
\v 25 Sa jeyyo, kʉdɨɨre kʉva na kwiigava, maa kaa, viintʉ vyoosi viiyambirirye. 
\v 26 Kɨɨntʉ kɨmwɨ koonɨ chatámikire, vyoosi vikatamɨka hamwɨ nocho. Koonɨ kɨɨntʉ kɨmwɨ chatúriirye nyemi, vyoosi vikavyeenda hamwɨ nocho.
\p
\v 27 Haaha nyuunyu nɨ mʉvɨrɨ wa Kirisitʉ, kɨra ʉmwɨ waanyu nɨ haantʉ ha mʉvɨrɨ ʉwo. 
\v 28 Kʉrɨ mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu, Mʉlʉʉngʉ avɨɨka ta \w vatumwi\w*, maa de valáali na mʉtwe, vakiindya, vaantʉ ˆvabwéeyyaa myuujíisa, vaantʉ ˆvarɨ na wʉʉya wo horya valwɨ́ɨrɨ, vaantʉ ˆvaámbiriryaa viivaavo, vaantʉ ˆvarɨ na wʉʉya wo longoola, na vaantʉ ˆvarɨ na wʉʉya wo lʉʉsɨka ndʉʉsɨka ˆjiísimiresimire.
\p
\v 29 Eri, vaantʉ voosi nɨ vatumwi wʉʉ? Voosi nɨ valáali na mʉtwe wʉʉ? Vaantʉ voosi nɨ vakiindya wʉʉ? Eri, vaantʉ voosi vabwéeyyaa myuujíisa wʉʉ? 
\v 30 Eri, voosi vatɨɨte wʉʉya wo horya valwɨ́ɨrɨ wʉʉ? Eri, vaantʉ voosi valʉ́ʉsɨkaa ndʉʉsɨka ngʼeni wʉʉ? Eri, vaantʉ voosi vaváriyʉlaa ndʉʉsɨka wʉʉ? 
\v 31 Haaha noosaaka mʉve na mpɨɨma yo turya wʉʉya mʉkʉʉlʉ.
\p Naanɨ haaha kʉvoonekya ndɨrɨ njɨra njija kʉlookya joosi.
\c 13
\s1 Kweenda
\p
\v 1 Baa ndʉʉsɨke ndʉʉsɨka ja vaantʉ na ja \w mirimʉ miija\w*, koonɨ sɨ neenda vaantʉ, nɨɨnɨ nɨ ja isóso ra idébe itʉhʉ, au idʉndʉlʉ itʉhʉ. 
\v 2 Kei koonɨ ndɨrɨ na wʉʉya wo \w laala na mʉtwe|lemma="Valáali na mʉtwe"\w*, na koonɨ ndɨrɨ na ʉmanyi wo taanga fuumbo ya mɨryʉʉngʉ yoosi na ndɨrɨ na ʉmanyi woosi, kei koonɨ ndɨrɨ na kuruma kʉkʉʉlʉ ko saamya njʉʉlʉ, koonɨ sɨ neenda vaantʉ, nɨɨnɨ sɨ kɨɨntʉ tʉkʉ. 
\v 3 Kei koonɨ natwɨ́ɨre máari jaanɨ kʉvaheera vakɨva, kei koonɨ natwɨ́ɨre mʉvɨrɨ waanɨ ufye mootwii ja \w mpóryo\w*, koonɨ sɨ neenda vaantʉ, sɨ ndɨrɨ turya kʉnáálo yoyoosi tʉkʉ.
\p
\v 4 Kweenda kwayímiriryaa, na kwatɨɨte mbavariri. Kweenda kusiina kɨvɨna tʉkʉ, sɨ kwiivaa kɨpeembe tʉkʉ na kusiina ukudamu tʉkʉ. 
\v 5 Kweenda kwabwéeyyaa mʉʉntʉ ave matu, sɨ kwabwéeyyaa mʉʉntʉ iiririkane sa masáare yaachwe vii tʉkʉ, sɨ kwabwéeyyaa mʉʉntʉ akalale chaangʉ vii tʉkʉ, na sɨ kwabwéeyyaa mʉʉntʉ avɨɨke ʉvɨ mutimii tʉkʉ. 
\v 6 Kweenda sɨ kweenda kʉsova ʉwoloki tʉkʉ, maa kaa, kweenda kweenda kɨmaarɨ. 
\v 7 Kweenda kwayímiriryaa yoosi, kwarúmaa yoosi, kwiiláangyaa yoosi na kweenda kwachuunga mʉtɨma kʉrɨ yoosi.
\p
\v 8 Kweenda sɨ kusíraa vii kaa tʉkʉ. Maa kaa, kʉlaala na mʉtwe, kʉlʉʉsɨka ndʉʉsɨka ngʼeni, na ʉmanyi vyatɨɨte kʉherererya. 
\v 9 Sa ʉmanyi wiiswi nɨ mudúúdi vii, kei kʉlaala kwiiswi na mʉtwe nɨ kudúúdi vii. 
\v 10 Maa kaa, kukiimikirirya ˆkʉrɨ kʉʉja, yara sɨ ˆyakiimana seeka yarɨ.
\p
\v 11 Mpɨɨndɨ ˆnɨjáa musinga, nalʉʉsɨkáa kisinga, niiririkanáa kimusinga na nɨjáa namányire viintʉ kisinga. Haaha ndɨrɨ mʉʉntʉ mʉkʉʉlʉ, yara ya kisinga nayareka. 
\v 12 ˆVyeene tookoona haaha, nɨ ja koona kɨɨntʉ kɨóowii ˆkɨrɨ na nkʉngʉʉ, sikʉ ˆjookʉʉja koona tʉrɨ kɨra kɨɨntʉ miiso kwa miiso. Haaha namányire kiduudi vii, sikʉ ˆjookʉʉja kʉva ndɨrɨ na kʉtaanga ˆkwakiimana, ja ˆvyeene Mʉlʉʉngʉ aantaanga nɨɨnɨ.
\p
\v 13 Haaha viintʉ ivi vitatʉ sɨ viri sira tʉkʉ, kuruma, kwiilaangya na kweenda. Maa kaa, kɨkʉ́ʉ́lʉ cha ivi vitatʉ nɨ kweenda.
\c 14
\s1 Kʉlaala na Mʉtwe na Kʉlʉʉsɨka Ndʉʉsɨka Ngʼeni
\p
\v 1 Kwiiyenda nyuunyu kwa nyuunyu kɨve noo kɨɨntʉ kɨkʉlʉkʉʉlʉ. Kei mʉmanyɨke kuturya wʉʉya wa \w Mʉtɨma Mʉʉja\w* na hasa wʉʉya wo \w laala na mʉtwe|lemma="Valáali na mʉtwe"\w*. 
\v 2 Sa mʉʉntʉ ˆalʉ́ʉsɨkaa ndʉʉsɨka ngʼeni, sɨ alʉ́ʉsɨkaa na vaantʉ tʉkʉ, maa kaa, yeeye amʉloombáa Mʉlʉʉngʉ, sa kusiina mʉʉntʉ ˆarɨ taanga ˆcheene yoolʉʉsa tʉkʉ. Yeeye avíjaa yoolʉʉsɨka fuumbo kwa lʉvɨro lwa Mʉtɨma. 
\v 3 Maa kaa, ʉra ˆmweene aláalaa na mʉtwe, alʉ́ʉsaa isáare fuma kwa Mʉlʉʉngʉ, avajéengaa vaantʉ, avahéeraa mɨtɨma na avatúuryaa mɨtɨma. 
\v 4 Mʉʉntʉ ʉra ˆalʉ́ʉsɨkaa ndʉʉsɨka ngʼeni, iijéengaa yeemweene, maa kaa, ʉra ˆaláalaa na mʉtwe, ajéengaa mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma \w Yéesu\w*.
\p
\v 5 Nɨɨnɨ noosaaka nyuunyu voosi mʉndoolʉʉsɨka ndʉʉsɨka ngʼeni, na kʉlookya ivyo, noosaaka mʉndoolʉʉsa masáare fuma kwa Mʉlʉʉngʉ ko laala na mʉtwe. Sa mʉrɨmo wo lʉʉsa masáare fuma kwa Mʉlʉʉngʉ nɨ mʉkʉʉlʉ kʉlookya kʉlʉʉsɨka ndʉʉsɨka ngʼeni, koonɨ sɨ jeyyo, kʉve na mʉʉntʉ wo variyʉla ayo masáare sa mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vajeengwe.
\p
\v 6 Haaha vanaviitʉ koonɨ nuújire na kwaanyu na ndʉʉsɨke ndʉʉsɨka ngʼeni, kʉnáálo che mʉrɨ turya? Maa kaa, koonɨ naréetire ʉvariyuli fuma kwa Mʉlʉʉngʉ, au ʉmanyi au ʉláali na mʉtwe au ukiindya, ivyo vaheera viri kʉnáálo. 
\v 7 Jeyyo, noo ˆvyeene viri kwa saama ja chɨɨ́mbo jira ˆjisiina nkaasʉ, baa ja firíimbi, na kinúubi. Koonɨ sɨ vyaváirwe kutuuba mwiitʉʉbɨrɨro wa chɨɨ́mbo, joolɨ kɨra ˆchookɨɨmbwa kɨrɨ taangwa? 
\v 8 Baa ja koonɨ irimʉ rarírire, na mʉrɨro waachwe sɨ wootaangɨkana, nɨ ani ˆarɨ kwɨɨma neeja sa nkoondo? 
\v 9 Viivyo, baa nyuunyu, ani arɨ taanga ˆcheene moolʉʉsa koonɨ mwalúusikire ndʉʉsɨka ifya? Kɨkomi, kɨra ˆcheene mwɨɨndoolʉʉsa, looka cheende na mpeho. 
\v 10 Kwatɨɨte ndʉʉsɨka ˆjiri foo aha weerwii, na kusiina ndʉʉsɨka ˆisiina ʉvariyuli waachwe tʉkʉ. 
\v 11 Maa kaa, koonɨ sɨ nootaanga kɨra ˆyoolʉʉsa ʉra mʉʉntʉ, ʉwo ˆyoolʉʉsa nɨ mʉyeni kwaanɨ na nɨɨnɨ nɨ mʉyeni kwaachwe. 
\v 12 Nɨ viivyo viri kʉrɨ nyuunyu. Sa viintʉ ˆmoosaaka mʉnʉmʉʉnʉ kʉva na wʉʉya wa Mʉtɨma Mʉʉja, manyiki na mɨtɨma yaanyu kuturya wʉʉya ʉra ˆwɨɨndoojeenga mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu.
\p
\v 13 Jeyyo, mʉʉntʉ ʉra ˆyoolʉʉsɨka ndʉʉsɨka ngʼeni, yoosaakwa amʉloombe Mʉlʉʉngʉ, sa amʉheere lʉvɨro lo variyʉla kɨra ˆyoolʉʉsa. 
\v 14 Koonɨ nooloomba kwa ndʉʉsɨka ngʼeni, mʉtɨma waanɨ noo wooloomba, maa kaa, mʉryʉʉngʉ waanɨ sɨ wooturya kʉnáálo tʉkʉ. 
\v 15 Haaha che de ndɨrɨ bweeyya? Loomba ndɨrɨ na mʉtɨma waanɨ de kei noombe na mʉryʉʉngʉ waanɨ. Kɨɨmba ndɨrɨ na mʉtɨma waanɨ, de kei nɨɨmbe na mʉryʉʉngʉ waanɨ. 
\v 16 Koonɨ woomʉdʉʉmba Mʉlʉʉngʉ mutimii waako vii, ˆʉrɨ hʉmʉla dʉʉmba joolɨ vaantʉ varɨ sea, “Kɨkomi,” na kʉnʉ sɨ vootaanga kɨra ˆcheene woolʉʉsa? 
\v 17 Baa koonɨ kʉmʉdʉʉmba kwaako kwabooha, mʉʉntʉ wɨɨngɨ sɨ arɨ turya kʉnáálo tʉkʉ.
\p
\v 18 Noomʉdʉʉmba Mʉlʉʉngʉ sa nɨɨnɨ nalʉ́ʉsɨkaa ndʉʉsɨka ngʼeni kʉlookya nyuunyu voosi. 
\v 19 Maa kaa, nɨ vyabooha ndʉʉsɨke masáare yasaano ˆyarɨ taangwa, sa nɨvakiindye mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu, kʉlookya kʉlʉʉsɨka masáare mayana ikimi (10,000) ya ndʉʉsɨka ngʼeni ˆngʼeene vaantʉ sɨ varɨ taanga.
\p
\v 20 Vanaviitʉ reki kwiiririkana ja vasinga. Miiririkano yaanyu, ɨve ja ya vaantʉ vakʉʉlʉ, maa kaa, kʉtʉmama ʉvɨ mʉve ja vaana vaduudi. 
\v 21 Vyaandɨkwa \w Miirwii|lemma="Miiro"\w*, \nd Ijʉva\nd* alʉʉsa,
\q1 “Lʉʉsɨka ndɨrɨ na vaantʉ vaanɨ ko tweera vaantʉ va kʉlɨ,
\q2 vaantʉ valʉ́ʉsɨkaa ndʉʉsɨka ngʼeni,
\q2 baa jeyyo, sɨ varɨ kʉʉnteerera tʉkʉ.”\x + \xo 14:21 \xo*\xt Laanga Isáaya 28:11-12.\xt*\x*
\p
\v 22 Haaha koona mwiise, kʉlʉʉsɨka ndʉʉsɨka ngʼeni nɨ isháara ya Mʉlʉʉngʉ kwa vaantʉ sɨ ˆvamurúmaa, na sɨ sa vaantʉ ˆvamurúmaa tʉkʉ. Maa kaa, ʉláali na mʉtwe sɨ sa vaantʉ sɨ ˆvamurúmaa tʉkʉ, maa kaa, sa vaantʉ ˆvamurúmaa. 
\v 23 Sa jeyyo, koonɨ mpuka yoosi ya vaantʉ ˆvamurúmaa Yéesu valʉ́mɨɨne na voosi valʉʉsɨke na ndʉʉsɨka ngʼeni, na aho vɨɨngɨre vaantʉ sɨ ˆvamányire au vayeni sɨ ˆvamurúmaa Yéesu, eri, sɨ varɨ sea nyuunyu mʉrɨ vasari tʉkʉ wʉʉ? 
\v 24 Maa kaa, mʉʉntʉ sɨ ˆamányire au sɨ ˆamurúmaa Yéesu, koonɨ ɨɨ́ngɨɨre maa ashaane vaantʉ voosi voolʉʉsa ʉláali na mʉtwe, ʉwo mʉʉntʉ taanga arɨ yeeye atɨɨte ʉvɨ, na lamʉrɨrwa arɨ nɨ voosi. 
\v 25 Kimbiso cha mʉtɨma waachwe vɨɨkwa kɨrɨ kɨweerwii, ne chwaama arɨ na mwiinamɨra arɨ Mʉlʉʉngʉ yoosea, “Kɨkomi, Mʉlʉʉngʉ nɨ hamwɨ arɨ na nyuunyu.”
\s1 ˆVyeene Vyasaakwa Mpɨɨndɨ jo Mwiinamɨra Mʉlʉʉngʉ
\p
\v 26 Vanaviitʉ che ndɨrɨ lʉʉsa? ˆMʉrɨ lʉmana hamwɨ kumwiinamɨra Mʉlʉʉngʉ, ʉmwɨ arɨ na lwɨɨ́mbo, wɨɨngɨ arɨ na ukiindya, wɨɨngɨ arɨ na wiivariyuli fuma kwa Mʉlʉʉngʉ, wɨɨngɨ alʉʉsɨke ndʉʉsɨka ngʼeni, wɨɨngɨ arɨ na kʉtamanʉla. Aya yoosi yoosaakwa yandootʉmamwa sa kʉjeenga mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu. 
\v 27 Koonɨ mʉʉntʉ yoyoosi alúusikire kwa ndʉʉsɨka ngʼeni, aho, valʉʉsɨke vaantʉ vavɨrɨ au vatatʉ na sɨ kʉlookya jeyyo tʉkʉ, na vandoolʉʉsɨka ko kiiheera, na kʉve na mʉʉntʉ wo tamanʉla kɨra ˆvoolʉʉsa. 
\v 28 Maa kaa, koonɨ kusiina mʉʉntʉ wo tamanʉla, ʉwo mʉʉntʉ ˆyoolʉʉsɨka ndʉʉsɨka ngʼeni akirinye sawu aho mwiijiingwii wa mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu, alʉʉsɨke na kɨmoyomooyo yeeye na Mʉlʉʉngʉ.
\p
\v 29 Valáali na mʉtwe vavɨrɨ au vatatʉ valʉʉsɨke, na vɨɨngɨ vayaanirirye ayo ˆvoolʉʉsa. 
\v 30 Koonɨ wɨɨngɨ ʉra ˆiíkyɨɨre ahɨ́ɨwe wiivariyuli fuma kwa Mʉlʉʉngʉ, ʉra ˆyoolʉʉsa ʉláali na mʉtwe akirinye. 
\v 31 Aho, vaantʉ voosi vandoolʉʉsa ʉláali na mʉtwe ko kiitʉʉbɨrɨra na vaantʉ voosi viikiindye na vaheewe mɨtɨma. 
\v 32 Sa wʉʉya wo laala na mʉtwe, wɨɨ́mɨrɨrwaa nɨ ʉra ˆyoolʉʉsa ʉwo ʉláali na mʉtwe. 
\v 33 Mʉlʉʉngʉ sɨ wa ntiribʉka tʉkʉ, maa kaa, nɨ wa mwiikalo mʉʉja.
\p Ja ˆvyeene viri kʉrɨ mpuka ja vaantʉ voosi ˆvamuruma Yéesu, 
\v 34 mpɨɨndɨ ˆmʉrɨ lʉmana ja mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu, vaantʉ vaki vakirinye. Sa voovo sɨ varekerwa vandoolʉʉsɨka tʉkʉ. Voovo vasaakwa viivɨɨke ɨsɨ ja ˆvyeene Miiro yalʉʉsa. 
\v 35 Na koonɨ mʉʉntʉ muki yoosaaka uurye kɨɨntʉ chochoosi, akuurye mʉlʉme waachwe kaayii, sa nɨ soni mʉʉntʉ muki kʉlʉʉsɨka mbere ya mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu.
\p
\v 36 Isáare ra Mʉlʉʉngʉ sɨ raandɨra kwaanyu tʉkʉ, baa kei, sɨ rʉʉja na kwaanyu vii tʉkʉ! 
\v 37 Koonɨ mʉʉntʉ yoyoosi kʉrɨ nyuunyu yookoona yeeye nɨ mʉláali na mʉtwe au atɨɨte wʉʉya wa mutimii, ataange ayo ˆnoovaandɨkɨra nɨ ʉlairiri fuma kwa Yéesu Mweenevyoosi. 
\v 38 Na mʉʉntʉ sɨ ˆyooyateera aya, ʉwo mʉteereri tʉkʉ.
\p
\v 39 Haaha vanaviitʉ mʉve na mpɨɨma yo lʉʉsa ʉláali na mʉtwe na karɨ mʉmʉkáanʼyaa mʉʉntʉ kʉlʉʉsɨka ndʉʉsɨka ngʼeni tʉkʉ. 
\v 40 Maa kaa, kɨra kɨɨntʉ kɨtʉmamwe vyabooha na kwa mwiitʉʉbɨrɨro.
\c 15
\s1 Kʉfʉfʉka kwa Yéesu
\p
\v 1 Haaha vanaviitʉ noosaaka nɨvakumbusikye \w Masáare Maaja\w* ˆmeene navavariyʉrɨra, mʉkayaruma na kʉrɨ ayo mookɨɨma neeja. 
\v 2 Koonɨ mookwaatya Masáare Maaja ayo ˆmeene navavariyʉrɨra, aho, turya mwiise ʉlamuriri. Maa kaa, koonɨ sɨ mookwaatya, kuruma kwaanyu kusiina kʉnáálo tʉkʉ.
\p
\v 3 Sa nɨɨnɨ navakiindya ukiindya mʉkʉʉlʉ ˆmweene nahokera, ja ˆvyeene Masáare ˆYarɨ Mpeho yalʉʉsa, \w Kirisitʉ\w* aakwya sa Mʉlʉʉngʉ asee ʉvɨ wiitʉ wasírire.\x + \xo 15:3 \xo*\xt Laanga Isáaya 53:5-12.\xt*\x* 
\v 4 Kei, akataahwa, na sikʉ ya katatʉ akafʉfʉlwa ja ˆvyeene vyaandɨkwa Masáarii ˆYarɨ Mpeho.\x + \xo 15:4 \xo*\xt Laanga Sabúuri 16:8-10.\xt*\x* 
\v 5 Yeeye amʉfʉmɨra Kéefa,\f + \fr 15:5 \fr*\fk Kéefa: \fk*\ft Nɨ irina rɨɨngɨ ra Kɨeburanía ra Simóoni Peéteri. Laanga \ft*\bdit Peéteri\bdit* Ʉtamanulii wa Masáare na Kɨlaangi. \f* na kei akavafʉmɨra \w vatumwi\w* vaachwe ikimi na vavɨrɨ. 
\v 6 Kei, avafʉmɨra vaaniitʉ magana yasaano (500) ˆveene vajáa hamwɨ na vamwɨ vaavo vamwaarɨ ˆvarɨ mooyo baa haaha, baa neembe vamwɨ vaavo valongoola. 
\v 7 Aho, akamʉfʉmɨra Yaakúupu na kei, akavafʉmɨra vatumwi voosi. 
\v 8 Na lo kiimikirirya aanfʉmɨra nɨɨnɨ ndɨrɨ ja mwaana ˆavyaalwa mpɨɨndɨ sɨ ˆjiri jaachwe. 
\v 9 Sa nɨɨnɨ ndɨrɨ mudúúdiduudi kwa vatumwi voosi. Baa sɨ nasaakwa naanɨrɨrwe mutumwi tʉkʉ, sa naturikirya mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Mʉlʉʉngʉ. 
\v 10 Maa kaa, kwa nduwo ya Mʉlʉʉngʉ naava mutumwi. Na ɨyo nduwo yaachwe kwaanɨ nɨ kʉnáálo nkʉʉlʉ, sa kwa ɨyo nduwo natʉmama kʉlookya vatumwi vɨɨngɨ voosi. Sɨ natʉmama ayo kwa ngururu jaanɨ tʉkʉ, maa kaa, sa viintʉ nduwo ya Mʉlʉʉngʉ ˆɨjáa na nɨɨnɨ. 
\v 11 Jeyyo, vive nɨ nɨɨnɨ au ɨve nɨ viivaanɨ voovariyʉla, kɨɨntʉ cho kwaatya, toovariyʉla isáare rɨrɨra, na kei ɨro noo ˆmwariruma.
\s1 Kʉfʉfʉka kwa ˆVaakwya
\p
\v 12 Haaha ngwyiiri, suusu tavariyʉla Kirisitʉ afʉfʉlwa, joolɨ vamwɨ vaanyu voosea kusiina kʉfʉfʉka tʉkʉ? 
\v 13 Sa koonɨ kusiina kʉfʉfʉka, aho, noo kʉsea baa yeeye Kirisitʉ sɨ afʉfʉlwa tʉkʉ. 
\v 14 Na kei koonɨ Kirisitʉ sɨ afʉfʉlwa, kʉvariyʉla kwiiswi kusiina kʉnáálo tʉkʉ, na kuruma kwaanyu nɨ kʉtʉhʉ. 
\v 15 Kʉlookya ivyo, suusu tookoonekana ja vaantʉ ˆvoona va ʉloongo va Mʉlʉʉngʉ. Sa talʉʉsa Mʉlʉʉngʉ amʉfʉfʉla Kirisitʉ, kʉmba sɨ amʉfʉfʉla tʉkʉ, koonɨ vaantʉ ˆvaakwya sɨ vafʉ́fʉlwaa. 
\v 16 Sa koonɨ vaantʉ ˆvaakwya sɨ vafʉ́fʉlwaa, baa Kirisitʉ sɨ afʉfʉlwa tʉkʉ. 
\v 17 Na kei koonɨ Kirisitʉ sɨ afʉfʉlwa, kuruma kwaanyu nɨ kɨɨntʉ ˆkisiina, na mʉkaarɨ uvii waanyu. 
\v 18 Na vaantʉ vara ˆvaakwya kʉnʉ voomuruma Kirisitʉ, vataahɨka chalʉmwɨ. 
\v 19 Koonɨ kumwiilaangya kwiitʉ Kirisitʉ nɨ sa mwiikalo ʉhʉ vii, suusu tʉrɨ vo koonerwa mbavariri kʉlookya vaantʉ voosi aha weerwii.
\p
\v 20 Maa kaa, haaha, kɨkomi, Kirisitʉ afʉfʉlwa, ʉhʉ noo wa ncholo kʉfʉfʉka kwa vara ˆvaakwya. 
\v 21 Sa ja ˆvyeene inkwya yareetwa nɨ mʉʉntʉ ʉmwɨ, baa kʉfʉfʉka noko kwareetwa nɨ mʉʉntʉ ʉmwɨ. 
\v 22 Sa ja ˆvyeene vaantʉ voosi vakwíjaa sa nɨ va ufumo wa Adáamu, viivyo mʉʉntʉ yoyoosi ʉra ˆarɨ wa Kirisitʉ afʉ́fʉlwaa akava nkaasʉ. 
\v 23 Maa kaa, kɨra ʉmwɨ fʉfʉlwa arɨ kwa mpɨɨndɨ jaachwe, wa ncholo ˆafʉfʉlwa nɨ Kirisitʉ, aho ˆarɨ hɨndʉka, fʉfʉlwa varɨ vara ˆvarɨ vaachwe. 
\v 24 Aho, Kirisitʉ ˆarɨ mala ngururu, lʉvɨro na wiimiriri woosi mʉvɨ, kukiimikirirya kʉʉja kʉrɨ, ne mʉkwaatya arɨ \w Ʉtemi|lemma="Ʉtemi wa Mʉlʉʉngʉ"\w* Mʉlʉʉngʉ Taáta. 
\v 25 Sa Kirisitʉ kɨɨmɨrɨra arɨ fʉʉrʉ Mʉlʉʉngʉ avasiinde vavɨ vaachwe na avavɨɨke ɨsɨ ya majeo yaachwe.\x + \xo 15:25 \xo*\xt Laanga Sabúuri 110:1.\xt*\x* 
\v 26 Inkwya noo mʉvɨ wo kiimikirirya ˆarɨ malwa. 
\v 27 Sa Masáare ˆYarɨ Mpeho yasea, “Mʉlʉʉngʉ avɨɨka viintʉ vyoosi ɨsɨ ya majeo yaachwe.”\x + \xo 15:27 \xo*\xt Laanga Sabúuri 8:6.\xt*\x* Masáare ˆyakasee, Mʉlʉʉngʉ avɨɨka “viintʉ vyoosi” ɨsɨ ya \w Yéesu\w* nɨ kɨweerwii viri, yeeye Mʉlʉʉngʉ sɨ arɨ kiivɨɨka ɨsɨ ya Yéesu tʉkʉ, sa yeeye Mʉlʉʉngʉ noo avɨɨka viintʉ ivyo ɨsɨ ya Yéesu. 
\v 28 Mpɨɨndɨ Mʉlʉʉngʉ Taáta ˆarɨ vɨɨka viintʉ vyoosi ɨsɨ ya wiimiriri wa Mwaana, ne Mwaana kiivɨɨka arɨ ɨsɨ ya Mʉlʉʉngʉ, sa Mʉlʉʉngʉ ɨɨmɨrɨre viintʉ vyoosi vʉʉ.
\p
\v 29 Haaha koonɨ kusiina kʉfʉfʉlwa, vaantʉ vara \w ˆvoobatisiwa|lemma="Batisa"\w* sa vaantʉ ˆvaakwya che vookiilaangya? Koonɨ vaantʉ ˆvaakwya sɨ vafʉ́fʉkaa tʉkʉ, sa che avo vaantʉ voobatisiwa sa avo ˆvaakwya? 
\v 30 Na suusu sa che tookiivɨɨka nemwiinemwii kɨra siikʉ? 
\v 31 Nɨɨnɨ nookoona inkwya yaanɨ kɨra siikʉ. Kwiidʉʉmbɨrɨra kwaanɨ sa nyuunyu ko kʉndɨkaniwa na Kirisitʉ Yéesu Mweenevyoosi wiitʉ, ʉko noo kookʉmbweeyya ndʉʉse masáare aya. 
\v 32 Koonɨ nalwɨjáa na maka ja isaka, noo kʉsea, vaantʉ vakarɨ kʉra Eféeso sa viintʉ vya kɨrɨ ʉʉntʉ vii, kʉnáálo che napata? Koonɨ vaantʉ ˆvaakwya sɨ varɨ fʉfʉlwa,
\q1 Suusu tʉndoorya no nywa,
\q2 sa lomʉtóondo kwya tʉrɨ.\x + \xo 15:32 \xo*\xt Laanga Isáaya 22:13.\xt*\x*
\p
\v 33 Karɨ mʉkóoverwaa nɨ vaantʉ ˆvalʉ́ʉsaa jeyyo tʉkʉ, “Vijeengi vavɨ, vasáambʉlaa wiijuviri mʉʉja.” 
\v 34 Hoonɨ farimbuki na mʉreke tʉmama ʉvɨ. Sa vaantʉ vamwɨ kʉrɨ nyuunyu sɨ vamʉmányire Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ. Nɨ lʉʉsa niise aya sa nɨvakwaatye soni.
\s1 Kʉfʉfʉlwa kwa Mɨvɨrɨ
\p
\v 35 Maa kaa, mʉʉntʉ ifaanaa uurye, “Vaantʉ joolɨ varɨ fʉfʉlwa? Nɨ na mʉvɨrɨ ʉrɨ joolɨ varɨ kʉva nowo?” 
\v 36 Ɨhɨ nɨ mɨryʉʉngʉ ya kɨkoókoyo. Koonɨ ʉháandire mbeyʉ, yaméraa ɨkakʉla bila yo koola wʉʉ? 
\v 37 Na kɨra ˆmʉháandaa sɨ ʉrɨ mʉtɨ ʉra ˆʉrɨ kʉla tʉkʉ, maa kaa, mbeyʉ vii ya ngáano au ya kɨra ˆwahaanda. 
\v 38 Maa kaa, Mʉlʉʉngʉ ɨɨhéeraa ɨra mbeyʉ mʉvɨrɨ ja ˆvyeene yoosaaka mweeneevyo, na kɨra mbeyʉ yahéewaa mʉvɨrɨ ˆwiísimire. 
\v 39 Viivyo kwatɨɨte mɨvɨrɨ ˆyiísimiresimire. Kwatɨɨte mɨvɨrɨ ya vaantʉ, ya maka ja isaka, ya ndee na ya soompa ˆyiísimire. 
\v 40 Kei kwatɨɨte mɨvɨrɨ ya kurumwii na mɨvɨrɨ ya kʉrɨ weerʉ. Nkongojima ya mɨvɨrɨ ya kurumwii nɨ kwa njɨra yaachwe na ya mɨvɨrɨ ya weerwii, nɨ kwa njɨra yɨɨngɨ. 
\v 41 Nkongojima ya mwaasʉ nɨ kwa kivyaachwe na nkongojima ya mweeri nɨ kwa kivyaachwe, na nkongojima ya nyényeeri nɨ kivyaachwe na kɨra nyényeeri yatɨɨte nkongojima ya kivyaachwe.
\p
\v 42 Jeyyo, noo ˆvyeene viri kʉva kwa ˆvaakwya ˆvarɨ fʉfʉlwa. Mʉvɨrɨ ʉra ˆʉsáambʉkaa taahwa ʉrɨ, na fʉfʉlwa ʉrɨ ʉra sɨ ˆʉsáambʉkaa vii tʉkʉ. 
\v 43 Mʉvɨrɨ watáahwaa ʉrɨ na wʉʉmbo wa soni, maa kaa, wafʉ́fʉlwaa ʉrɨ na nkongojima. Watáahwaa ʉrɨ na ʉfoóndu na wafʉ́fʉkaa ʉrɨ na ngururu. 
\v 44 Mpɨɨndɨ ˆwootaahwa, nɨ mʉvɨrɨ wa kɨwʉʉntʉ, maa kaa, mpɨɨndɨ ˆwoofʉfʉlwa nɨ mʉvɨrɨ wa kɨmʉtɨma. Tamányire kwatɨɨte mʉvɨrɨ wa kɨwʉʉntʉ na viivyo kwatɨɨte mʉvɨrɨ wa kɨmʉtɨma. 
\v 45 Masáare ˆYarɨ Mpeho yaandɨkwa, “Mʉʉntʉ wa ncholo Adáamu ajáa aava kɨɨntʉ ˆkɨrɨ mooyo,”\x + \xo 15:45 \xo*\xt Laanga Ncholo 2:7.\xt*\x* maa kaa, mʉʉntʉ wo herererya, noo kʉsea Kirisitʉ, yeeye nɨ Mʉtɨma ˆʉhéeraa vaantʉ nkaasʉ. 
\v 46 Mʉvɨrɨ ˆwʉʉja ncholo nɨ wa kɨwʉʉntʉ sɨ wa kɨmʉtɨma tʉkʉ. Aho, de ʉkʉʉja mʉvɨrɨ wa kɨmʉtɨma. 
\v 47 Mʉʉntʉ wa ncholo afuma weerwii na ʉʉmbwa na salʉ, Mʉʉntʉ wa kavɨrɨ afuma kurumwii. 
\v 48 Vaantʉ va aha weerwii vatɨɨte mʉvɨrɨ wa salʉ ja ʉra wa Adáamu, na vaantʉ va kurumwii vatɨɨte mʉvɨrɨ ja ʉra wa Yéesu. 
\v 49 Ja ˆvyeene twiifwaana na ʉra ˆʉʉmbwa na salʉ, viivyo kwiifwaana tʉrɨ na ʉra mʉʉntʉ ˆafuma kurumwii.
\p
\v 50 Haaha vanaviitʉ ɨkɨ noo ˆcheene noolʉʉsa, mʉvɨrɨ wa nyama na sakami sɨ ʉrɨ hokera Ʉtemii wa Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ, noo kʉsea, kɨra ˆkɨsáambʉkaa sɨ kɨrɨ hokera kɨra sɨ ˆkɨsáambʉkaa tʉkʉ.
\p
\v 51 Teereri nɨvawyɨɨre fuumbo. Suusu voosi sɨ tʉrɨ kukwya tʉkʉ. Baa neembe nɨ jeyyo, voosi valandʉlwa tʉrɨ. 
\v 52 Fʉmɨra viri koonka, ja kʉlavya riiso. Sa irimʉ ro kiimikirirya ˆrɨrɨ fwɨɨrwa, vaantʉ ˆvaakwya fʉfʉlwa varɨ na kʉva varɨ na mɨvɨrɨ sɨ ˆɨsáambʉkaa na suusu valandʉlwa tʉrɨ. 
\v 53 Sa mʉvɨrɨ ʉhʉ ˆʉsáambʉkaa, nɨ mpaka ʉvalandʉke, ʉve mʉvɨrɨ sɨ ˆʉsáambʉkaa, mʉvɨrɨ ˆukwíjaa ʉvalandʉke ʉve mʉvɨrɨ sɨ ˆukwíjaa. 
\v 54 Sa jeyyo, mpɨɨndɨ mʉvɨrɨ ˆʉsáambʉkaa ˆʉrɨ valandʉlwa ʉve sɨ ˆʉsáambʉkaa, na ʉhʉ ˆukwíjaa ˆʉrɨ kiivɨkɨra sɨ ˆukwíjaa, aho Masáare ˆYarɨ Mpeho kiimana yarɨ, “Inkwya yamériiwe nɨ kusiinda.”\x + \xo 15:54 \xo*\xt Laanga Isáaya 25:8.\xt*\x*
\q1
\v 55 “Ee inkwya kusiinda kwaako hai kʉrɨ?
\q2 Ngururu jaako jo reeta ʉsʉʉngʉ hai jiri?”\x + \xo 15:55 \xo*\xt Laanga Hósea 13:14.\xt*\x*
\m
\v 56 Ʉvɨ waréetaa ʉsʉʉngʉ wa inkwya, na ʉvɨ watúryaa ngururu jaachwe fuma kʉrɨ \w Miiro\w*. 
\v 57 Maa kaa, tʉmʉdʉʉmbe Mʉlʉʉngʉ, yeeye atʉsɨ́ɨndɨraa kwa njɨra ya Mweenevyoosi wiitʉ, Yéesu Kirisitʉ!
\p
\v 58 Jeyyo vanaviitʉ imi neeja. Nɨɨnɨ naveenda. Karɨ mʉndoowuvwawuvwa tʉkʉ. Kei mutuube kʉtʉmama mʉrɨmo wa Yéesu Mweenevyoosi kʉnʉ mootaanga mʉrɨmo waanyu sɨ wa bweete tʉkʉ.
\c 16
\s1 Kɨsaanga cho Vaambirirya Vaantʉ ˆVamuruma Yéesu
\p
\v 1 Haaha variyʉla ndɨrɨ kwa ɨkɨ kɨɨntʉ ˆmuurya cha kɨsaanga ˆmoobweeyya so vatwaarɨra vaantʉ va Mʉlʉʉngʉ, noosaaka mʉndookɨbweeyya ja ˆvyeene navalairirya mpuka ja vaantʉ ˆvamuruma \w Yéesu\w* kʉra ɨsɨ ya Galatía. 
\v 2 Sikʉ ya ncholo ya júma, kɨra mʉʉntʉ akere na avɨɨke na ivarwii mpía jimwi ja ˆvyeene Mʉlʉʉngʉ amʉtáliirye. Ijo mpía jɨvɨɨkwe sa ˆndɨrɨ kʉʉja kʉsɨve na visaanga kei. 
\v 3 Na ˆndɨrɨ kʉʉja, kaandɨka ndɨrɨ barʉ́wa jitamanyanʼye na vara vaantʉ ˆmwavaruma na nɨvatʉme vatwaale ivyo visaanga vyaanyu na Yerusaléemu. 
\v 4 Koonɨ viri kooneka baa nɨɨnɨ noosaakwa ntamanyanʼye novo, tamanyanʼya ndɨrɨ novo.
\s1 Mʉryʉʉngʉ wa Paúli wo Koovaluumbya
\p
\v 5 Kʉʉja ndɨrɨ na kwaanyu ˆndɨrɨ hʉmʉla tweerera Makedonía, sa niímiirye neeja kʉtweera na ʉko. 
\v 6 Ifaanaa niikale na nyuunyu kwa mpɨɨndɨ kiduudi, ifaanaa ɨkava mpɨɨndɨ joosi ja mpeho, sa mʉdahe kʉʉnyambirirya lʉyeendwii lwaanɨ na haantʉ hohoosi ˆnoosaaka tamanya. 
\v 7 Mpɨɨndɨ ɨhɨ sɨ noosaaka valuumbya chaangʉ vii, maa ndooke tʉkʉ. Nookoona kiikala ndɨrɨ na nyuunyu kwa mpɨɨndɨ, koonɨ Yéesu Mweenevyoosi avyeéndire. 
\v 8 Maa kaa, kiikala ndɨrɨ múuji wa Eféeso fʉʉrʉ sikʉ ya ngovi ya Pentekóste\f + \fr 16:8 \fr*\fk Pentekóste: \fk*\ft Mʉhákwii wa Kalɨ, Pentekóste nɨ ngovi Vayahúudi ˆvabweeyyáa mpɨɨndɨ ˆvarɨ hʉmʉla kuchwa na ˆvarɨ hʉmʉla seyya viintʉ vyoosi mawundii. Ngovi ɨyo yabweeyyiwáa sikʉ ya makumi yasaano (50) keende Paásika yalooka. Laanga \ft*\xt Nkʉmbʉkɨra ya Miiro 16:9-12\xt*. Mʉhákwii Mufya, ngovi ya Pentekóste ni ngovi ya sikʉ Mʉtɨma Mʉʉja ˆʉʉja na kʉrɨ weerʉ na myuujíisa. Sikʉ ɨyo, Mʉtɨma Mʉʉja na vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vaava kɨɨntʉ kɨmwɨ. Laanga \xt Mɨrɨmo ya Vatumwi 2:2-4\xt*.\f* ɨlooke. 
\v 9 Nɨ bweeyya niise jeyyo, sa Mʉlʉʉngʉ aampɨ́ɨre mpɨɨndɨ njija yo tʉmama mʉrɨmo mʉkʉʉlʉ kʉrɨ múuji ʉhʉ, baa neembe nɨ jeyyo, vamwaarɨ vaantʉ ˆvarɨ foo ˆvookʉʉnkɨtɨra.
\p
\v 10 Koonɨ Timotéeo arɨ kʉʉja na kwaanyu, mʉmʉhokere neeja na karɨ oofe kɨɨntʉ chochoosi mpɨɨndɨ ˆarɨ na nyuunyu tʉkʉ, sa yeeye atʉ́mamaa mʉrɨmo wa Mweenevyoosi ja nɨɨnɨ. 
\v 11 Karɨ kʉve na mʉʉntʉ wo muchwa matɨ tʉkʉ. Maa kaa, mʉmwaambɨre iinʉke ʉko, arɨ na mwiikalo mʉʉja sa ahɨndʉke na kwaanɨ, sa nɨɨnɨ noomʉwoojera ahɨndʉke hamwɨ na vaaniitʉ.
\p
\v 12 Haaha masáare ya Apóolo mwaaniitʉ, namʉloomba maatʉkʉ vii ʉʉje na kwaanyu na vaantʉ vɨɨngɨ ˆvamuruma Yéesu. Maa kaa, yeeye sɨ yoosaaka kʉʉja haaha tʉkʉ. Baa jeyyo kʉʉja arɨ, ˆarɨ turya nkalo.
\s1 Masáare yo Kiimikirirya
\p
\v 13 Laangi neeja. Mwɨɨme neeja kumuruma Yéesu. Mwiiteme. Mʉve na ngururu. 
\v 14 Tʉmami kɨra kɨɨntʉ kwa kweenda kʉrɨ mitimii yaanyu.
\p
\v 15 Vanaviitʉ mwamányire Sitefáani hamwɨ na kaaya yaachwe noo vaantʉ va ncholo kumuruma Yéesu ʉko ɨsɨ ya \w Akáaya\w*, novo viitoola kʉvatʉmamɨra vaantʉ va Mʉlʉʉngʉ. Haaha nɨ kʉvaloomba niise vanaviitʉ, 
\v 16 mʉve matu kwa valongooli ja avo, na kwa vaantʉ voosi ˆvamányɨkaa kʉtʉmama mʉrɨmo ʉhʉ.
\p
\v 17 Navyeenda vala Sitefáani, Fotunáato na Akáiko ˆvakafike, sa voovo vaampɨ́ɨre nyambirirya ɨra ˆnaasova fuma kwaanyu sa viintʉ musiina aha. 
\v 18 Vabwéeyyiirye mʉtɨma waanɨ ʉve na cheerʉ ja ˆvyeene vabweeyya mɨtɨma yaanyu ɨve na cheerʉ. Mʉndookoonekya nyemi kwa vaantʉ ˆvatʉ́mamaa vyabooha jei.
\s1 Lʉmbɨ jo Kiimikirirya
\p
\v 19 Mpuka ja vaantʉ ˆvamuruma Yéesu kʉnʉ Ásia voovaluumbya. Akíila na Pirisíila, hamwɨ na vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vara ˆvalʉ́manaa kaayii kwaavo, vavalúumbiirye mʉnʉmʉʉnʉ kwa irina ra Mweenevyoosi. 
\v 20 Kei vaaniitʉ voosi ˆvarɨ aha, vavalúumbiirye. Mʉndookiiluumbya ko kiisʉndɨra kʉʉja.
\p
\v 21 Nɨɨnɨ Paúli naándikire lʉmbɨ iji kwa mʉkono waanɨ mweeneevyo. 
\v 22 Mʉʉntʉ yoyoosi ʉra sɨ ˆamweenda Mweenevyoosi ajumwe. Mweenevyoosi wiitʉ yeenda!
\p
\v 23 Nduwo ya Yéesu Mweenevyoosi ɨve na nyuunyu.
\p
\v 24 Kweenda kwaanɨ koosi kʉve hamwɨ na nyuunyu ˆveene mwakʉndɨkaniwa na \w Kirisitʉ\w* Yéesu. Kɨkomi.