\id TIT \h TITO \toc1 A JE' JU'UNA', CAJ U TS'IBTA PABLO TI' TITO \toc2 TITO \toc3 Tit. \mt1 A JE' JU'UNA', CAJ U TS'IBTA PABLO TI' TITO \c 1 \s1 Pablo cu ts'ibtic ti' Tito \p \v 1 A teno' Pablojen, u c'urewen C'uj. A teno' Pablojen, caj u tuchi'ten Jesucristo, Tito. Caj tu tuchi'ten quir in camsic a mac a tu tetajob C'uj. A teno' caj u tuchi'ten quir in yamtic a mac a teta'anob ten C'uj, soc u qui' acsicob tu yorob ti' u t'ʌn C'uj. A teno' caj u tuchi'ten C'uj quir in yamtic ti'ob soc u qui' najticob u t'ʌn C'uj soc u qui' c'ujinticob C'uj. \v 2 Ca wiric, a teno' quin beyaj ti' C'uj, quire' tan in pajic u q'uinin quir in cuxtar munt q'uin. Mʌ' ja wirej, tu toc araj C'uj: \p ―Je' in ts'ic tech a cuxtar munt q'uine'. \p A C'ujo' mʌ' ju tus. Mʌ' ja wirej, tu ch'ic chunin caj u ya'araj C'uj uch: \p ―Je' in ts'ic tech a cuxtar munt q'uine', quij. \p \v 3 A baje'rere', caj u toc esa to'on C'uj quir ij quiric bic tabar ij cuxtar munt q'uin. Quire' ij cu'yaj u tsec'tic u t'ʌn C'uj uch. Caj u chich araj ten C'uj, quij Pablo: \p ―Xen tsec't in t'ʌn. \p Baxuc caj u ya'araj yʌjtaquiro'on ten. \v 4 A je' ju'una' Tito, tin ts'ibtech quire', Tito, irech in pararech quire', caj a wacsa ta wor u t'ʌn C'uj, Tito. Baxuc teno', quij Pablo. In c'at Tito, ca' u yamtech C'uj ic Tet. Baxuc xan in c'at ca' u yamtech Jesucristo ij cʌjtaquir, Tito. In c'at ca' u yajquin tech C'uj, Tito. Baxuc Jesucristo. In c'at ca' qui'ac a wor Tito ti' C'uj baxuc ti' Jesucristo, soc mʌna' ba' ca tucric. \s1 Ti' cu beyaj a Titojo' ich u petenin c'ac'nab. Creta u c'aba' \p \v 5 Tito, quen. Caj in p'ʌtech ta beyaj ich u petenin c'ac'nab. Creta u c'aba' u petenin c'ac'nab. Caj in p'ʌtech ta beyaj Tito soc a toc ts'ocsic in beyaj soc a qui' tajquintic. “Bin in ca' Tito”, quen tech. A techo' quir a tetic u ts'urirob ich a wet acsʌ'orirob tu cu much'quinticob u bʌj. Ca' a tet u jach ts'urirob tu cu much'quinticob u bʌj. Jujuntur u ts'urirob, quire' u tirir ti' u cajar tu cu c'ayob xan. \v 6 A mac a bin tetbir ten u bʌjob tu cu c'ayob Tito. Arej u tetob a mʌ' u pac'ʌ'rob u pach ten u rac'obo'. Ca' u teticob u ts'urirob tu cu c'ayob, a yʌn turiri' u raq'ue'. A yʌn u pararo', a tu yacsob tu yorobo'. A yʌn u pararo', a mʌ' tan u manob tu c'asir, cax baxuc cu ya'aric u rac'obo' tan u manob tu c'asir, quij. A yʌn u pararo' a cu quibicob u t'ʌn u tete'. \v 7 A mac bin u ca' tetbir ten u bʌjob tu cu c'ayob. Arej ti'ob ca' u tetob a mac a mʌ' u pʌc' u pachob u rac'obo'. Quire' robob cu bin tetbir quir u beyaj yejer C'uj. Ca' u tetob a mʌ' seb cu p'ujur u yorobo'. A mac a mʌ' ju tucrej tu yorob: \p ―Jach caremen, a teno'. \p Mʌ' u yʌn teticob a cu carchʌjʌre'. A mʌ' ju p'use yorob u rac'obe'. A mʌ' ju nepachtob u taq'uin u rac'obe'. \v 8 Rajen arej u tetob a cu man tu tsoyir, a cu bin ocar tu ts'urir tu cu c'ayob. Ar u cʌxtob a mac a nanij u yacsic mac tu yatoche'. Cʌxt a mac a tu cʌna C'ujo'. Cʌxt a mac a nemʌ' biqui'. Cʌxt a mac a cu cʌnantic u bʌj ti' a c'aso'. \v 9 Cʌxt a tetej a mac a cu qui' cʌnantic u tajir u t'ʌn C'uj. A mac a cu man u chiquint u yorob u rac'obo'. A cu camsic u tajir ich u t'ʌn C'uj, cax p'asta'b ten mac, an bic camsa'b a ti'obo'. Tan u camsic ti'ob a ba' taj ti' u t'ʌn C'uj. Bayiri', a c'ucha'an yor u yesic u t'ʌn C'uj ti' a mʌ' u quibicob u t'ʌn C'uj. Cax cu chen nunquicob u t'ʌn C'uj. Jaj ix tʌcoj cu c'axicob tu yorob u tucurob ti' u t'ʌn C'uj a mʌ' tu quibob u t'ʌn C'uj, jaj ix ti' je' u quibicob u t'ʌn C'uj xane'. \p \v 10 A baywo' arej ti'ob ca' u tetob u ts'urir an ten bic tin wa'araj tech. Mʌ' ja wirej, yʌn ya'ab mac mʌ' tan u quibicob u t'ʌn C'uj. Tan u chen t'ʌnob. Mʌ' ju tucrob a ba' cu man ya'arob. Tan u tusaricob ti' u rac'ob. Baxuco' aro' mʌ' taj u tsicbar ich u winiquirob judíoji'. \v 11 Rajen arej ti' u ts'urir a wet acsʌ'orirob a teta'b ten u bʌjobo' ca' u ya'arej ti'ob: \p ―Ca' u nup'ob u chi'ob. \p Mʌ' ja wirej, Tito, tan u rʌc xaxac'ticob u tucurob, a ti' p'eri' cʌjricobo'. Quet yejer u xaxac'ticob u tucurob, tan u tus camsicob ti' u t'ʌn C'uj, quir u jaricob u taq'uin, cax mʌ' taj a ba' cu camsicobo'. \p \v 12 C'aj tech wa Tito, a ucho', ti' yʌn yʌjtseq'uir u t'ʌn a cu tar ich u petenin Creta, caj u ya'araj: \p ―A jin rac'obo' u bur u q'uinin tan u man tus. A jin rac'obo' jach c'as, irob bʌc', ts'ic. A jin rac'obo' jach coch u nʌc'ob. Mʌ' jach c'orob xan. \p \v 13 A ba' caj u ya'araj ti' u rac'ob, yʌjtsq'uir u t'ʌn uch taj, quen. Rajen ca' a chich q'ueyob a ti'obo' a mac a cʌja'anob ich u petenin Creta, soc u quibicob a ba' jach tsoyo'. \v 14 Chich q'uey a ti'obo' soc mʌ' ju cʌnicob a ba' cu sosoc aricob, u winiquirob judío. Quire' aro', mʌ' taj a cu ya'aricobo'. Arej ti'ob soc mʌ' u yʌn quibicob a mac a tu p'uspachtob u t'ʌn C'uj. \p \v 15 Mʌ' ra' cu pac'ʌr u si'pirob a ba' camsa'b ten u nunquirob uch. Mʌ' ja wirej, tu cotor ba' tsoy ti' a mac a ruc'sa'b u si'pirob ten C'uj. Chen a mac a mʌ' tsoy yorob, c'as cu tucricob. Raji' cu pac'ʌr u si'pirob a ba' camsa'b ten u nunquir. Quire' mʌ' ju yacsob tu yorob quir u ruc'sicob u si'pirob. Rajen xaxac'a'an u tucurob. Rajen mʌ' yer bic tabar u manob tu tsoyir. \v 16 Robob cu tus a'aricob: \p ―In wet manob C'uj. \p Chen mʌ' ju manob tu tsoyir, rajen ij quer tus u ca'ob. Mʌ' ja wirej, robob caj p'acta'bobo' ten C'uj quire' mʌ' ju quibicob u t'ʌn mac. Rajen mʌ' ju c'uchur u yorob u manob tu tsoyir. \c 2 \s1 Bic tabar u qui' camsic ti'ob u t'ʌn C'uj \p \v 1 Barej a techo' Tito, Camsej ti'ob a jach quet yejer u t'ʌn C'uj. Rajra' ca' a camsej ti'ob, a quet yejer u t'ʌn C'uj. \v 2 Toc chich arej ti'ob a nuxibe'. Mʌ' tsoy u carchʌjʌrob. Arej ti' a nuxibo' soc u manob tu tsoyir. Arej ti'ob soc mʌ' u chejticob u rac'ob. Arej ti'ob ca' u qui' acsob tu yorob u t'ʌn C'uj. Arej ti'ob ca' u yajquintob u rac'ob a nuxibe'. Arej ti'ob soc u cʌnicob nemʌ' bicob. Cax mac cu chuquicob u pachob a nuxibe', quij. \v 3 Arej ti'ob xan, a xquico', a nuxibe' ca' manacob tu tsoyir, soc yer u rac'ob tu yacsob tu yorob. Quire' cu yiricob mʌ' tan u manob tu c'asir. Arej ti'ob Tito, soc mʌ' u manob u pʌc'ob u pach mac, a nuxibe' a xquico'. Arej ti'ob soc mʌ' u carchʌjʌrob, a xquique' a nuxibe'. Ca' manacob tu tsoyir soc u cʌnicob chan xquic, u manob tu tsoyir. \v 4 Arej ti'ob Tito, soc u camsicob ti' xquic, a chichane', ca' u cʌnob u yajquinticob u mam. Ca' u qui' cʌnob u qui' yajquinticob u parar, a xquic a chichane'. \v 5 Soc mʌna' mac cu bin u p'asticob u t'ʌn C'uj. Arej ti'ob, a xquic a nuxibe', ca' u camsob a xquic a chichane' soc mʌ' seb cu p'ujur u yorob, a chichan xquique'. Arej ti'ob ca' u camsob ti', ca' u cʌnantob u bʌj soc mʌ' u yacsicob tu si'pirob. Arej ti'ob ca' u camsob u qui' jansicob u mam tan u qui' misticob yatoch soc mʌ' rob yatoch. Arej ti'ob, a xquique' a nuxibe', ca' u camsob a chan xquic soc u yamticob u rac'ob. Arej ti'ob ca' u camsob ti', soc u qui' u'yicob u t'ʌn u mam. \p \v 6 Arej ti'ob, a chichan xib xan, soc mʌ' seb cu p'ujur yorob. \v 7 A techo', Tito, t'ajquint a bʌj soc u cʌniquechob a chichan xib. Soc u qui' cʌniquechob a ba' ca betic tu cotore', tu ca camsic ti'ob. Ca' a qui' camsej soc tsoy yiricob a wor Tito, quire' ca qui' camsic ti'ob soc yiricob taj ca camsic ti'ob. Soc u sʌjtiquechob Tito a rac'ob. \v 8 Tu ca camsic ti'ob, Tito, a mac cʌja'an ich u petenin c'ac'nab Creta. Qui' irej, Tito, soc yerob taj ca camsic. Soc mʌna' mac cu bin u pʌq'uicob a pach, Tito. Cax cu p'astico'on Tito, a wer taj a ba' ca camsic, rajen a mac a cu p'astico'on, Tito, je' u pʌyicob u su'tarob tech yejeren, quire' taj quij camsicob. \p \v 9 A mac cu c'anan ca' beyanʌc ca' a camsej ti'ob, Tito, soc u qui' u'yicob u t'ʌn u jach ts'urir, cax a ba' c'ata'b ti'ob ten u jach ts'urir. Arej ti'ob ca' u qui'quintob yor u jach ts'urir tu cu beyajob. Arej ti'ob soc mʌ' u nunquicob u t'ʌn u jach ts'urir. Arej ti'ob, Tito, a cu c'ananob tu beyajob ten u jach ts'urir. \v 10 Arej ti'ob, mʌ' u yʌn ac'ricob u ba'tac u jach ts'urir. Arej ti'ob soc rajra' chich u beyajob soc yerob u jach ts'urir je' u quibicob u beyajob. Rajen ca' u toc betej an ten bic tin wa'araj soc u jer a cu yiricob bin u ca' ya'arob: “Jach tsoy u t'ʌn C'uj”, quire' yerob tu yacsob tu yorob ti' ij cʌjtaquir. \p \v 11 Mʌ' ja wirej, a C'ujo' caj u yesato'on bic tabar u yajquintico'onex. Jach manan cu yajquitico'onex quire' tu tuchi't u parar ca' u taco'onex wa quij cacsiquex tij corex u t'ʌn Jaj Ts'ur. \v 12 A baywo' C'uj tan u camsico'onex Tito ca' ic yʌn p'ʌt a ba' c'asir, a tic betex uch. Ca' ic p'ʌtex a ba' c'asir cu tar to'onex a ba' quic pachtiquex tij corex soc mʌ' seb quic p'usic ij corex. Soc ca' manaco'onex tu tsoyir ich yoc'ocab. Soc ca' ij qui' c'ujintex C'uj baje'rer xan. \v 13 Quire' tan ic pajiquex u q'uinin quir u tar ij cʌjtaquirex Jesucristo. Mʌ' ja wirej, a ti' cu tar ich ca'anan, jach manan tsoy ca' bin uruc ic Jaj Ts'urirex Jesucristo. Quire' jach carem ij C'ujex jach tsoy ij cu'wiquex yur ca'anan Tito. \v 14 Mʌ' ja wirej, a Jesúso', u bʌjiri' tu c'ubaj u bʌj ca' bajʌc ich cruz. Quir u rʌc bo'otic tu cotor u bo'orir ic si'pirex rajen quinsa'b. Rajen tu tacato'onex Jesús ti' ij c'asirex soc raji' yʌnino'onex. Caj u rʌc jawsaj ic si'pirex. Cax tu cotor u c'asir a tic betex uch soc ic manex tu tsoyir. Soc sac'oro'onex ca' ic yamtex ic rac'ob. \p \v 15 Tito, quen, baxuc xan ca' a camse ti' a wet acsʌ'orirex. Ca' a chichquint u yorob soc u cʌnicob. Ca' a chich arej ti'ob soc yerob tu tetech C'uj quir a camsic ti'ob. Soc mʌ' a cha'ic u p'astiquechob, Tito. \c 3 \s1 Soc yiriquechob ta wacsaj ta wor \p \v 1 Tito, quen, ca' a wa'arej ti' a mac a cu camsicob u t'ʌn C'uj. Arej ti'ob ca' u quibob u t'ʌn u jach ts'urir tu cajar. Bayiri' ti' gobierno, ca' u quibob u t'ʌn. Arej ti'ob ca' u t'ajquintob u bʌj tu beyaj wa tsoy u beyaj. Wa mʌ' tsoy u beyajob arej ti'ob: “Jot”, quij. \v 2 Arej ti'ob, soc mʌ' u p'asticob mac, soc mʌ' u ts'iquinticob mac. Arej ti'ob soc nemʌ' bic u tsicbar ti' mac, soc chan ber cu tsicbar ti' u yet acsʌ'orirob. Bayiri' yejer a mac a mʌ' yacsmʌnob tu yorob u t'ʌn C'uj. \p \v 3 C'ʌ'otej, Tito, quen. A to'on ucho' mʌ' jic najtej a ba' ts'iba'an ich u t'ʌn C'uj uch. An ten bic to'on uch, Tito, mʌ' jij quibaj u t'ʌn mac. Baxuc ti' a mʌ' yacsmanob tu yorob baje'rer. Wa cu pʌyico'on ic rac'ob uch, tij quibaj ic bin tu c'asir mac uch. Quire' sato'on ti' u t'ʌn C'uj uch. C'ʌ'otej, Tito, a to'ono' raji' quic ts'urintic a ba' quic pachtic c'as uch. A wa quij quiric tij quich uch Tito. Quic jach pachtic c'as. A ucho' quic man tu c'asir tan u q'uextar ij cor. Quic wʌc'ʌs p'actic ic bʌj. Bayiri' xan quic pacran p'actic ic rac'ob xan. \v 4 Barej Tito, caj u yesa to'on C'uj bic tabar u tsoyir C'uj cu yajquintico'onex. Rajen caj u tuchi'taj u parar ij cʌjtaquirex quir u yamtico'onex, a mac a te' cʌja'an ich yoc'ocab. \v 5 Mʌ' ja wirej, Tito, cax wa tic chen betajex tsoyo', chen mʌ' raji' quir u taquico'onex C'uj. Tu chen tacajo'onex quire' tu yajquinto'onex quire' u c'at u yamtico'onex soc mʌ' ic binex c'ac'. Caj u rʌc ruc'sa ic si'pirex wa ber caj u tacajo'onex. Caj u ts'aj to'onex u jer ij corex rajen u pararo'onex C'uj baje'rere'. Raji' C'uj ic Tetex baje'rere'. Mʌ' ja wirej, caj u ts'aja to'onex u jer quir ij cuxtarex munt q'uin. A baywo' ric'ben winico'onex quire' u Taj'or u Pixam C'uj. \v 6 A Jesucristojo' caj u masaj to'onex u Taj'or u Pixam C'uj quire' raji' ij cʌjtaquirex. Jach manan caj u ts'aja to'onex u Taj'or u Pixam C'uj. \v 7 Tu cotor aro', caj beta'b ten C'uj to'onex soc ʌcʌtan u wich tsoy yirico'onex C'uj. Mʌ' ja wirej, u bʌjiri' a C'ujo' caj u yajquinto'onex soc u yamtico'onex. A baywo', ʌcʌtan tu wich C'uj tsoy yirico'onex. Rajen tan ic pajiquex u q'uinin quir u yacsico'onex soc ic cuxtarex munt q'uin. \p \v 8 A je' t'ʌna', a tin wa'ara tech sam jach taj, Tito. Rajen jach tsoy ca' a camsej ti'ob a tu yacsob tu yorob. In c'at ca' a chich arej ti' a yacsmʌnob tu yorob u t'ʌn C'uj. Arej ti'ob ca' manacob tu tsoyir soc u yamticob u rac'ob. Arej ca' u p'is u bʌjob ca' u yamtob u rac'ob. Jach tsoy ca' a camsej ti'ob aro', Tito. Quire' ca' ic yamtic mac tu cotor. \v 9 Tsire'e' Tito. P'ʌtej joq'uen mʌ' a wocar tu cu chi'icob u ni'. Mʌ' ba'wir cu chi'icob u ni' quire' a techo', Tito, mʌ' tech a chi'icob u ni' quire' rajra' u c'atic bic tabar u nunquir uch, quij. Mʌ' ja wirej, ra' cu yʌnx chun u ts'ictacob. Quire' mʌ' ja chi'ibar u ni', a techo', Tito, quire' a je'ra' u t'ʌn Moisés. Cax cu ya'aricob: “Mʌ' tsoy aro'.” Raji' mʌ' u yamtob mac cu chen p'usic yorob. \p \v 10 Wa ti' yʌn mac tan u ts'iquintic u yet acsʌ'orirob tu cu much'quinticob u bʌjob. Arej ti', ca' u p'ʌt u ts'iquintic u yet acsʌ'orirob. Wa cu ca' ts'iquintic u yet acsʌ'orirob. Arej ti', Tito, wa mʌ' ju yub a t'ʌn, Tito, joc'sej tu cu c'ayob. Arej ti', mʌ' u ca' tar tu cu c'ayob quire' ca'ten cu ts'iquintic u yet acsʌ'orir. \v 11 Mʌ' ja wirej, Tito, sa'tʌr a xibo' quire' mʌ' ju yubic u t'ʌn, tu cu c'ayob, bayiri' xan yer ba' u si'pir a xibo'. \s1 Caj ts'oc u t'ʌn Pablo ti' Tito \p \v 12 Wa ber ca' bin in tuchi't a wet beyaj, Tito. Cax wa Tíquico, quin tuchi'tic cax wa Artemas, quin bin in tuchi'tej ca' tac. Soc raji' cu p'atar tu beyaj ich u petenin Creta. Sebquint a c'uchur tin wicnʌn ich u cajar Nicópolis, quire' in c'at in mas u q'uinin que'er ich u cajar Nicópolis. \v 13 Yamtej Zenas yejer Apolos, Tito. A Zenaso', u jach er u t'ʌn Moisés, a ic nunquiro'. Qui' yamtej ti'ob, Tito, tu cu binob u tsec't u t'ʌn C'uj wa yʌn tech taq'uin. Wa yʌn noq'ue', jʌse ti'ob Zenas yejer Apolos, soc mʌna' ba' u c'atob tu cu beyajob. \v 14 Mʌ' ja wirej, Tito, ca' a camsic ti' a bʌjob, soc u yamticob u yet acsʌ'orirob. Cax mʌ' u yet acsʌ'orirob, arej u yamtob. Camsej ti'ob, Tito, soc u yamticob u yet acsʌ'orirob a mʌna' u yo'ocho'. Wa mʌna' u noc'o', arej ti'ob u jʌsej ti'ob. Soc a baywo', mʌ' u pac'ar ten mac, soc mʌ' ya'aricob: “Mʌ' c'or a yacsmʌnob tu yorob, rajen mʌna' ba' yʌn ti'ob.” \s1 T'ʌn a yacsmʌnob tu yorob, Tito \p \v 15 Tu cotor mac a ti' yʌnob tin wicnʌn cu yacob, ca' in t'ʌnech Tito. Ca' a t'ʌnej tu cotor mac a jin jach yaje', tub yʌnech a tu yacsajob tu yorob u t'ʌn C'uj. Quin t'ʌnic C'uj ca' u qui' cʌnantech C'uj, Tito. Bayiri' tu cotor mac a tu yʌnech, Tito. Quin t'ʌnic C'uj ca' qui' cʌnanta' ten C'uj, xan. Jeroj ts'oquij Tito, quij Pablo.