\id PHP - Kayabí NT -Brazil 2012 (DBL -2013) 
\h Firiposi 
\toc1 Firiposi 
\toc2 Firiposi 
\toc3 Fp 
\mt1 Firiposi 
\ip Paulo 'ga awau Jejui 'ga mome'wau Firiposi pewara 'gã nupe rakue. (Atos 16.12-16) Ojeupe 'ga 'ga mome'uramũ Firiposi pewara 'gã amũ 'ga rerowiaa. 'Gã nui o re Paulo 'ga ka'arana kwasiari imonou 'gã nupe. Jejui 'ga mome'u are moromunepawa pype 'ũina 'ga ikwasiaa imonou 'gã nupe. Na'ga etee rũi ikwasiari. Janeruwarete 'ga 'Agesagea ikwasiarukaa 'ga upe. A'eramũ 'ga ikwasiaa imonou 'gã nupe rakue. 
\c 1  
\p  
\v 1 Je Pauloramũ ka'aran akwasiat imonou Firiposi pewaramũ pẽ nupe. Timoteo 'ga 'au ako je pyri. Jejui Kristu 'ga upe mama'e apoaramũ 'ã ore. Pẽẽ 'ã Jarejuwarete 'ga remiayuwa. Pejejemujaa Jejui Kristu 'ga ree rakue. Pẽ nupe je ka'arana monou ikwasiaa pẽ'wyriara 'gã nupe, pẽ'wyriara poirũ 'gã nupe. Mĩmeramũ pẽ nupe ore imonoi. 
\p  
\v 2 Ku'jywa 'ga Janeruwaretea. Jejui Kristu 'ga nanẽ Janejararetea nũ. 'Gã nesagea pẽ nerekoa je afutat. 'Gã pẽ mopy'ata'waa nanẽ je ifutaa nũ. 
\s1 'Gã nee 'ga oje'ega monoawet 
\p  
\v 3 Pẽ nee tejea'aramũ je Tejuwarete 'ga muorywi pẽ nee: “Ene te 'ã eneresage oree, ki Ku'jyp. Firiposi pewara 'gã amũ eremũ'ẽ ejemiayuwamũ. Erejerowiarukat 'ã 'gã nupe rai'i”, 'jau je 'ga upe. “A'eramũ je ene muorypa 'gã nee”, 'jau je 'ga upe pẽ nee.  
\v 4-5 Jejui 'ga ree pejejemogypyyka ypy we pẽẽ je poaa morogyta esage mome'u are ikue. A'eramũ je tejekõẽãjamũ pẽ nee Jarejuwarete 'ga upe teje'ega monou tekou. Ajemogypyyk je pẽ nee.  
\v 6 Werowiar ypyrauwe ako Janeruwarete 'ga pẽ muesageu ramue ikue. 'Awamũ taetu aje 'ã 'ga pẽ muesagei akou. A'eramũ je a'eramũ a'jea futat 'ga 'gã muesagepawi Jejui Kristu 'ga rur enune 'e rerowiaa. 
\p  
\v 7 Pẽẽ 'ã jejekoty'aawa. Pẽ nee je tejea'aramũ te'ỹina. A'eramũ wesageramũ futat je jemogypyyga pẽ nee. Pẽẽ 'ã je poat pejepe pejejemogyau. “A'jea futat morogyta esagea Jejui 'ga ree” 'gã nupe je 'eramũ 'ã pẽẽ 'jau, “nan futat nipo ore nanẽ imome'ui nũ”, 'jau 'ã pẽẽ. “Jejui 'ga ree morogyta esagea je imome'uramũ ki perowiat”, 'gã nupe je 'eramũ pẽẽ nanẽ aipo 'jau je poaa nũ. 'Awamũ 'ã 'gã je kupyfari je mỹina itaju pyu moromunepawa pype Jejui 'ga mome'u are. A'etea 'ã je poat pejepe pejejemogyau. A'eramũ je tejea'aramũ pẽ nee, tepoaaramũ pẽ nee. Janeruwarete 'ga je poaa mama'e apou wemifutar imũ. A'eramũ 'ga je poara 'jawe pẽẽ nanẽ pẽ poaa nũ.  
\v 8 Jeporomutat je pẽ nee Jejui Kristu 'ga 'jawe. Pẽ nesaga'upa je te'ỹina. Janeruwarete 'ga je kwaapa. A'jea futat aipo je'ea 'ga okwaap. 
\p  
\v 9-10 Jarejuwarete 'ga upe je teje'ega monoi pẽ nee, pejejuee pejejejuka esage are. A'eramũ je 'jau 'ga upe: “Epoat 'gã ajuee ojejuka esage are. Epoat 'gã ejee 'gã poromutarete are nanẽ nũ”, 'jau je 'ga upe. Afutat je 'ga pẽ mu'akwaawa mama'e are. A'eramũ nipo pẽẽ mama'e esage are pejeparuapoweramũ. A'eramũ nipo pẽẽ pejejesageramũ pejejemogyau Jarejuwarete 'ga upe Jejui Kristu 'ga ruawa rupi. Nepeapoi mama'e tywera. A'eramũ nipo aipo 'ara rupi pẽtywera mome'wara 'gã otywe'emamũ pẽ pype.  
\v 11 Afutat je Jejui Kristu 'ga pẽ muesagea 'ga rekoa. A'eramũ nipo pẽẽ pejejesageramũ pejejemogyau 'ga 'jawe. A'eramũ nipo pẽ nesakara 'gã Jarejuwarete 'ga muorypa pẽ nee: “Ene te 'ã eneresage. Ene te 'ã 'gã eremuesage”, 'jau nipo pẽ nesakara 'gã 'ga muorypa pẽ nee. 
\s1 Jejui 'ga mome'u are 'ga fueweramũ 
\p  
\v 12-13 Pẽẽ 'ã jerewirera 'jawe. Kũjãmeramũ pẽẽ 'ã jerenyra 'jawe 'jau. A'eramũ je 'awamũ tejemome'wau pẽ nupe. Judeu 'gã nupe Jejui Kristu 'ga je imome'uramũ 'gã je munewukari je mu'ama je kupyfarukaa itaju pyu. Je rereko tywerete agawewi 'gã. A'etea je Jejui 'ga amome'u tejepyriwara 'gã nupe. A'eramũ 'gã kwaiwete Jejui 'ga rerowiaa. Je munewe'em ire amunipo 'ã 'gã nuapyakai futari Jejui 'ga mome'u are. A'ere 'ã 'gã je munewi je mỹina. A'eramũ je te'ỹina Jejui 'ga mome'wau 'gã nupe. A'eramũ 'gã 'ga rerowiaa. A'eramũ 'gã 'awamũ weapyoramũ je munepawer are. Jefaruu 'gã, tekotee 'gã netee ikwaapa. “Jejui Kristu 'ga mome'u are 'gã 'ga munewukari” 'e kwaapawe  
\v 14 'gã jenosĩmawi. Janejararete 'ga 'gã mogyjaupawukaa. A'eramũ 'gã 'awamũ awau kwe pe Jejui 'ga mome'wau okyjawe'em.  
\v 15-17 Okwasi'wau 'gã awau kwe pe 'ga mome'wau 'gã nupe. “Sipoat 'ga 'jau”, 'jau 'gã ajaupe. “Moromunepawa pype 'ũina Paulo 'ga nooarũi kwe pewara 'gã mu'jau morogyta a'je are. A'eramũ jane 'ga poaa”, 'jau 'gã ajaupe. Iporomutat 'gã je ree. A'ere amumera 'gã je rerekoayi ete. A'eramũ 'gã awau Kristu 'ga mome'wau 'gã nupe je rereko tywerukaawamũ. “Jejui Kristu 'ga jane imome'u are nipo 'gã Paulo 'ga rerekou tyweaete ee”, 'jau 'gã ajaupe. “A'eramũ nipo janerera renuwa wayramũ 'ga upe”, 'jau 'gã ajaupe. 
\p  
\v 18 A'ere naani. Afutat je Jejui Kristu 'ga mome'ua. Aipoa je maku'iu. 'Gã amũ Kristu 'ga mome'ua esage jee. 'Gã amũ te ajee je rereko tywer are etee ifuewet. A'ere a'ea miamũ 'gã Jejui 'ga mome'ua je maku'i je mỹina. Amumera 'gã Jejui 'ga mome'wau je poaawamũ. Aipoa nanẽ wesageramũ jee nũ. 
\p  
\v 19-20 Akwaap je pẽje'ega monoa Jarejuwarete 'ga upe je ree. Aipoa je poat, je moywyrafena, je muekõẽãina. 'Ga 'Agesagea je rerekou je poaa Jejui Kristu 'ga mome'waukaa 'gã nupe, 'gã nowase je rekoramũ. Aipo are je teku'iramũ te'ỹina. Tejeupe ojeapo ma'erama je aapesak te'ỹina. Maran gatu nipo 'gã je rerekoi. Je rereko tywerete agawewi 'gã. A'etea je afutarete Jejui 'ga mome'ua te'ỹina tekyjawe'em. Je manũ re miamũ ki 'gã tamuoryp Jejui 'ga je ree. Nanuara je afutat. Je manũe'emauwe Jejui 'ga muorywa nanẽ esage jee nũ. Je ree te 'gã 'ga muorywi. Nanuara esage jee.  
\v 21 Temanũme'ẽwe je tekou Kristu 'ga remifutar imũ etee mama'e apo futaa. A'ere, je manũa nanẽ futat esageramũ jee. Temanũ re tewau tekou 'ga pyri. 'Ga pyri je rekoa esage jee.  
\v 22 A'ere je 'gã tejukae'emamũ je porowykyi tekou 'ga upe, 'ga rerowiarukaa 'gã amũ nupe. Aipoa esage juejue futat jee. Mãgatu nipo esage jee.  
\v 23 Afutat futat je teoa Kristu 'ga pyri. Peu teoa je afutarete. Aipoa esage jee.  
\v 24 A'ere pẽ nupe je rekoa nanẽ futat esageramũ jee nũ. Temanũme'ẽwe je pẽ poaa.  
\v 25 Ma'eramũ 'ã je jerowiari tejeko are. Namanũi we nipo je. A'eramũ nipo je pẽ poaa, pẽ mojemogypyygukaa etee te 'ga ree. 'Ga ree pejejemogypyyg ire nipo pẽẽ pejeku'iramũ 'ga ree nũ.  
\v 26 Moromunepaw awi itaju awi temoir ire nipo je tewau pẽ pyri. A'eramũ nipo pẽẽ Kristu 'ga muorypa je ree, jaruete jereko are. 
\p  
\v 27 Maran gatu nipo 'gã je jukawe'em. Maran gatu nipo 'gã je rerekoi. Maranamũ nipo 'gã je jukau. Nakwaawi je. A'ere ki pẽẽ je upe mama'e tywera jeapo re peko esage Kristu 'ga je'eg imũ etee. A'eramũ nipo je pẽ nesag ire pẽneko esage kwaapa. Pẽ pyri tewawe'em nipo je pẽ nera renuwi. A'eramũ nipo je Kristu 'ga ree pejemogypyyg are teapyakau. Majepei 'yweteewara 'jawe pejemogy pejeporowykyau Jejui 'ga upe. Morogyta esage mome'wau 'ga nupe, Jejui 'ga rerowiarukaa 'gã nupe. A'eramũ nipo je teapyakau pẽ nee. “Kwe pe 'gã oi Jejui 'ga ree morogyta esage mome'wau 'gã nupe, Jejui 'ga rerowiarukaa 'gã nupe”, 'jau nipo 'gã pẽ mome'wau jee. 
\p  
\v 28 Pekyje awi Jejui 'ga rerowiare'ema 'gã nui. Niporomutari nipo 'gã pẽ nee. A'ere kasi pekyje 'gã nui ne. Ojewi pekyje'emamũ nipo 'gã 'jau ajaupe: “Nokyjei 'gã jane wi. Janeruwarete 'ga ree 'gã jemogypyygi ajemogyau. A'eramũ 'gã okyjawe'em ajemogyau. 'Gã nipo Janeruwarete 'ga omono ojepyri. Jane nipo Janeruwarete 'ga jane mojenosõu wowase ae majatykaaw ipe”, 'jau nipo pẽ nesakara 'gã ajaupe. Janeruwarete 'ga pẽ poapoaa. Opãjẽa 'ga amut pẽ nupe, pẽ mogyjaukare'ema. 
\p  
\v 29 Ymã Janeruwarete 'ga pẽ mũ'jãu Jejui 'ga ree pẽ mojemogypyygukaa rakue. 'Ga 'ã pẽ mũ'jãu Kristu 'ga upe mama'e apoawamũ. Kristu 'ga ree nanẽ nipo 'ga rerowiare'ema 'gã pẽ nerekou tyweaete nũ.  
\v 30 'Awamũ futat nipo 'gã pẽ nerekou tyweaete, 'ga rerowiaramũ, je 'jawe futat. 'Gã nipo pẽ nerekou tyweaete agawewi. A'etea ki pejemogy majepei 'yweteewara 'jawe, Jejui 'ga mome'wau 'gã nupe. Pẽ pype je rekoramũ Jejui 'ga rerowiare'ema 'gã je pyyka je nupãu je munepa. A'eramũ ako pẽẽ je rereko tywera resaka ikue. 'Awamue nanẽ 'gã 'ã je rerekou tyweaete nũ, Jejui 'ga mome'u are futat nũ. Aipoa are nanẽ pejeapyakau nũ. A'etea je napoiri futari 'ga mome'u awi. 'Awamũ pẽẽ je 'jawe futat peko tywerete 'ga ree. 
\c 2  
\s1 Jejui Kristu 'ga eteete ma'ea 
\p  
\v 1 Jejui Kristu 'ga ree pejemujari ikue. A'eramũ ki pẽẽ pejejemouaga mama'e upe. 'Ga futat pẽ mouagukat mama'eay upe. Iporomutat 'ga pẽ nee. A'eramũ pejepy'a'wyre'emamũ pejejemogyau. Janeruwarete 'ga 'Agesagea pẽ nerekou. A'eramũ pẽẽ majepei 'yweteewara 'jawe pejejemogyau mama'e are. Pejejemuaẽma pejejuee. Pejepy'ata'waramũ pejejaupe.  
\v 2 Pejejekoty'aa pejejuee. Jejui 'ga iporomutat pẽ nee. A'eramũ ki pẽẽ pejeporomutaramũ pejejuee pejejee 'ga poromutara 'jawe. Pejejopoaa mama'e apo are. Majepei 'yweteewara 'jawe ki pejejemogyau. Aipo aporamũ pẽẽ je maku'i. Nitywi mama'e mũ je maku'iu aipoa apyraapa.  
\v 3 Pejemaku'i etee kasi ne. Mama'e apou pejejamaku'iu a'jea futat. Pejerowiaraip kasi pejejee etee ne. Aipoa nia'wyri pẽ nupe. Pejomopojejuka esageukat etee ki pejejaupe.  
\v 4 Pejejea'are'emamũ nanẽ pejejemifutar are etee nũ. Pejejuemifutar are nanẽ ki pẽnea'at nũ. 
\p  
\v 5 Jejui Kristu 'ga remiayuwamũ pejejemogyau ki 'ga 'jawe futat pejemogy. Naojee etee rũi 'ga rea'aramũ rakue. 
\q1  
\v 6 Ymã we te 'ã Kristu 'ga rekoi rakue. 
\q1 Ywy apoe'emauwe 'ga rekoi rakue. 
\q1 'Uwarete 'ga 'jawe futat 'ga rekoi. 
\q1 A'ere 'ga ne'i: “Tako ene 'jawe etee futat namutamutat 'jau”, 'jawe'em 'ga 'Uwa 'ga upe rakue. 
\q1  
\v 7 Wemifutar imũ etee futat Kristu 'ga ruri ojemu'jaga kũima'eramũ. 
\q1 Kũjã ẽẽ ra'yramũ 'ga 'ua ẽẽ upe rakue. 
\q1 Opojeuwa 'ga ejaa inuga ywag ipe rakue. 
\q1 'Uwarete 'ga 'jawewar awi 'ga uẽma'i ra'ne. 
\q1 A'ere te 'ga jewyri jupe rakue nũ. 
\q1 'Au 'ga ruri 'Uwarete 'ga upe mama'e apoaramũ rakue. 
\q1  
\v 8 Nojerowiaraiwi 'ga ojee etee. 
\q1 Nuapoi 'ga mama'ea wemifutar imũ etee. 
\q1 'Uwarete 'ga remifutar imũ te 'ga mama'e apou akou. 
\q1 'Uwa 'ga je'ega 'ga wenup katu katu. 
\q1 A'eramũ 'ga awau amanũmũ. 
\q1 'Ypeywar are opokutugamũ miamũ 'ga 'Uwarete 'ga remifutar imũ etee 'ga jejukaukari 'gã nupe rakue. 
\q1 Mama'e tywera apoara 'jawe Kristu 'ga manũi 'ypeywar are. 
\q1  
\v 9 A'eramũ 'ga Ruwarete 'ga 'ga moferapa etee rakue nũ. 
\q1 A'eramũ 'ga 'ga monou, 'ga mojeupirukaa ywag ipe ojepyri rakue nũ. 
\q1 A'eramũ 'ga 'ga mogou 'wyriarareteramũ janee. 
\q1 Ipojeuwipyramũ 'ga mogou najuejue etee 'gã apyraapa. 
\q1  
\v 10 A'eramũ nipo anure najuejue etee futat 'gã wapyka wenupy'ãu Kristu 'ga rowase, 'ga muorypa. 
\q1 Ywagipewara 'gã, ywy pewara 'gã, amanũ ma'efera 'gã. 
\q1 Mĩmera 'gã juejue nipo wapyka wenupy'ãu 'ga muorypa anure. 
\q1  
\v 11 'Ga resakawe nipo 'gã 'jau 'ga upe: 
\q1 “Ene te 'ã 'wyriararetea oree”, 'jau nipo 'gã Kristu 'ga upe. 
\q1 “Orejararetea 'ã ene”, 'jau nipo 'gã 'ga upe, 'ga resakawe. 
\q1 Aipo 'gã Jarejuwarete 'ga muorypa 'ga ra'yr are. 
\s1 Pejemogy esage 'ga rerowiare'ema 'gã pype 
\p  
\v 12-13 Pẽẽ 'ã jejekoty'aawaretea. A'eramũ ki pẽẽ Jarejuwarete 'ga je'ega renupa. Pejejepype je rekoramũ ako pẽẽ enupa ikue. A'eramũ pẽẽ 'awamũ aipo 'jawerimũ 'ga je'ega rerowiaa pejejemogyau pejejepyri je rekoe'emamũ. Aipoa je afutarete te'ỹina. Janeruwarete 'ga jane poaa mama'e apou wemifutar imũ. Wemifutar imũ mama'e are janerea'ar are nanẽ 'ga jane poaa nũ. Opãjẽa 'ga imua pẽ nupe ojee pẽ mojemogypyygukaawamũ. Wemifutar imũ mama'e apoukaawamũ 'ga opãjẽ muri pẽ nupe. A'eramũ ki pẽẽ pejejekatu'oka 'ga upe, 'ga muorypa. Pejea'gu ki mama'e tywera apo awi. 
\p  
\v 14 Mama'e apou we kasi peje'egay pejejemogyau ne. Pejejamuewe'em nanẽ mama'e apo are nũ.  
\v 15 Aipo apoe'em ire nipo pẽẽ pejejesageramũ pejejemogyau Jarejuwarete 'ga upe. A'eramũ nipo nitywi pẽ mojenosĩara. Jarejuwarete 'ga ra'yra futat pẽẽ. A'eramũ ki 'ga 'jawerimũ futat peko, 'ga rerowiare'ema 'gã pype pejejemogyau. Mama'e tywera etee 'gã wapo. A'ere pẽẽ na'gã 'jawe rũi. Sã'ã jaytata renya ypytunaiwa pype. Ypytunimũ etee 'ã jaytata renya ojesaka. Nan tee pejemogy. Mama'e tywera apoara 'gã pype pejemogyramũ pẽ nesakara 'gã pẽ nesage resaka. Sã'ã 'yẽ'ẽ raapara 'gã jaytata are etee wape kwaawa. Nan tee pejemogy 'gã pype.  
\v 16 Ojeupe pẽẽ Jejui 'ga mome'u re 'gã Jarejuwarete 'ga rape kwaawi. Jarejuwarete 'ga je'ega renuw ire 'gã nanẽ ajemogyau namutamutat 'ga pyri. Aipoa pẽẽ iapo re Kristu 'ga ruaw ipe jeku'iramũ tekou pẽ nee. A'eramũ nipo je 'jau Jejui Kristu 'ga upe: “Naakotee rũi ako je Firiposi pe ikue. Peu tekou je ene mome'ui 'gã nupe ikue. A'eramũ 'gã ene rerowiaa etee te”, 'jau nipo je 'ga upe, 'ga ruaw ipe. 
\p  
\v 17 “Anurenure'i nipo 'ga rerowiare'ema 'gã je jukai, jery reko'woka”, 'jau je tejeupe. Jemanũa nipo Janeruwarete 'ga muorypa. Sã'ã janeypy 'gã wyro'o monoa Jarejuwarete 'ga upe 'ga muorypawamũ. Y'waya 'gã 'ã imonou eko'woka ee. Aipo resag ire Janeruwarete 'ga aku'iramũ 'gã nee. Nan tee futat nipo 'gã jery reko'woka. Aipo resag ire nipo Janeruwarete 'ga aku'iramũ je ree. “Nopoiri futari 'ga je rerowiar awi” 'jau nipo 'ga ojeupe aku'iramũ je ree. 
\p Pẽẽ 'ã Jarejuwarete 'ga rerowiaa etee te. Pẽẽ 'ga rerowiara nanẽ 'ga muorypa nũ. Sã'ã 'ga ekõẽãja ojeupe mama'e mur are rakue. Nan tee 'ga rekõẽãjamũ jane ree werowiaramũ. A'eramũ je Kristu 'ga mome'u are tejuka re tejekõẽãjamũ ee.  
\v 18 A'eramũ ki pẽẽ nanẽ pejejekõẽãjamũ je manũ are nũ, pejejemogyau je pyri nũ. 
\s1 Timoteo 'ga 
\p  
\v 19 Timoteo 'ga ree jeporomonoweramũ pẽ pyri. Jarejararete 'ga aipo futar ire nipo je 'ga monou pẽ nesaka. Pẽ nesag ire 'ga tut pẽnera mome'wau jee 'jau. A'eramũ nipo je tejekõẽãjamũ 'ga pẽnera reruramũ.  
\v 20 'Ga tee futat ojejuka pẽ nee je 'jawe, pẽ nee jejejuka 'jawe. Opota'waramũ 'ga pẽ nee je 'jawe.  
\v 21 Tekotee 'gã ojee tee 'gã jejukai. Ojee 'gã wea'aramũ. Jejui Kristu 'ga porowyky are 'gã wea'are'emamũ.  
\v 22 A'ere Timoteo 'ga nanarũi. Aipoa pekwaap. Sã'ã 'gã na'yra 'ga 'uwa 'ga poaara. Nan tee futat Timoteo 'ga rekoi jepoirũnamũ, Jejui 'ga porowyky apou je pyri.  
\v 23 A'eramũ je pẽ nupe teporomonoweramũ 'ga ree. Tejereko kwaaw ire nipo je 'ga monou pẽ nesaka.  
\v 24 Je nanẽ teoweramũ pẽ pyri nũ. Aipo futar ire nipo Jejararete 'ga, Jejui 'ga, je muẽmukaa 'gã nupe, je monou pẽ pyri. 'Ga ree je jemogypyygi te'ỹina. 
\p  
\v 25 Epafrotitu 'ga nipo je amono imojewya pẽ nupe. Janerewirera 'ga. Pẽẽ 'ã 'ga mua 'au jejuru irũnamũ Jejui 'ga mome'wau 'auwara 'gã nupe rai'i. 'Ga je poaa Jejui 'ga mome'wau je 'jawe etee futat. Amumera 'gã erowiare'emamũ 'ga ojero'waro'wau etee futat imome'wau 'gã nupe je poaa. Mama'ea 'ga wapo jee nanẽ nũ. 
\p  
\v 26-27 A'ere 'ga jero'wui, amanũmũ werewi ai'i. A'ere 'ã Janeruwarete 'ga jemuaẽmi jane ree. A'eramũ 'ga 'ga majarueteu ai'i nũ. Kwaiwete mama'ea wayramũ jee. Ipytu'ẽe'ema 'jawe futat te'ỹina. A'eramũ amunipo 'ã 'ga manũa je mu'arasĩrasiga rai'i. A'ere Janeruwarete 'ga jemuaẽmi je ree, je mu'arasigukare'ema. A'ere Epafrotitu 'ga pẽ nesaga'uwi. “'Ga amũ nipo jekaruara mome'wau 'gã nupe. A'eramũ nipo 'gã ajemuaẽma ajemogyau je ree”, 'jau 'ga opy'a'wyramũ pẽ nee.  
\v 28 A'eramũ je 'awamũ 'ga mono futaa. 'Ga resaga nipo pẽ mopy'a'wyre'ema nũ. A'eramũ nipo je nanẽ tepy'a'wypawamũ pẽ nee.  
\v 29-30 Pejejeupe 'ga waẽmamũ pẽẽ 'ga mua pejejepype, pejejorywamũ. 'Ga 'ã Jarejararete 'ga rerowiaara futat. A'eramũ 'ga janerewirera futat. Kristu 'ga upe oporowykyau 'ga amanũmũ werewi. 'Ga 'jawewara 'gã nee juejue ki pẽpojejuka esage. Nepejorarũi je pyri je poaa. A'eramũ 'ga 'ua je poaa pẽ nupe. 
\c 3  
\s1 Pejea'gu ki i'me ma'e 'gã nui 
\p  
\v 1 Pẽẽ 'ã jerewirera 'jawe. Kũjãmeramũ pẽẽ 'ã jerenyra 'jawe 'jau. Pẽku'i ki pejejemogyau Jejui 'ga ree. Pẽẽ 'ã 'ga remiayuwa. A'eramũ ki pẽẽ pejeku'iramũ pejejemogyau 'ga ree. Pẽ nupe tejemimome'ufer are je ka'arana kwasiaa nũ. A'ere imome'uu'jawa resageramũ jee. A'eramũ nipo pẽẽ imoka'jame'ema. A'eramũ pẽẽ ikwaapa pejejemogyau.  
\v 2 Pejea'gu ki Jarejuwarete 'ga je'eg are moromu'jat tywer awi. 'Gã amũ awau kwe pewara 'gã mu'jau o'me are. “Judeu 'gã 'jawe imojewagipyrera 'gã etee Janeruwarete 'ga remiayuwa. Imojewagipyre'emamũ pẽẽ na'ga remiayuwa rũi”, 'jau 'gã awau kwe pewara 'gã mu'jau ee. A'ere aipoa naa'jea rũi. 'Gã 'me ate. Aipo 'jara 'gã ia'wyre'emamũ futat. A'eramũ ki pẽẽ 'gã nerowiare'ema pejejemogyau.  
\v 3 Naaeremiapofera rũi ae katu'ok. Jejui 'ga etee te ae katu'oka. Werowiaaramũ 'ga ae katu'oka. Jane futat 'ã Jarejuwarete 'ga remiayuwa. 'Ga rerowiaaramũ etee jane 'ga remiayuwa. Jane 'ã Jejui Kristu 'ga ree jarejemogypyyka. A'eramũ Janeruwarete 'ga U'agesage mua janee janererekwaramũ. A'eramũ 'ga 'Agesagea Jarejuwarete 'ga muorywukaa janee. A'eramũ jane jarejemogyau 'ga remiayuwareteramũ futat. Jejui 'ga ree jane jarejemujaa. 
\p  
\v 4 Tejemiapofer are 'ga tekatu'og ire amunipo 'ã je tejee etee tejerowiaraipa. A'ere je 'ã narowiari i'me ma'e 'gã je'ega. Je te amunipo 'ã ajerowiaraip tejee pejejee pejerowiaraiwa apyraapa.  
\v 5 Te'ar ire je majepei tee morowykye'ema magwapa ikue. A'ere 'gã je mojewaka ikue. Je 'ã Israeu 'ga juapyreramũ futat. Judeu 'ã je. Pẽjamĩ 'ga juapyrera je. Jeruwa 'ga judeua. Jey ẽẽ nanẽ judeua nũ. A'eramũ je judeureteramũ futat. Fariseuramũ je Moisesi 'ga je'ega renupa katu.  
\v 6 Jejui 'ga rerowiare'emawe je tewau 'ga rerowiaara 'gã nerekou tyweaete ikue. “Jarejuwarete 'ga remifutar imũ je 'gã nereko tyweri”, 'jau futatee je tejeupe ikue. A'eramũ je aipo apou. Judeuramũ orojemiapoa tãmẽjẽ je iapou ikue. Moisesi 'ga remikwasiarer imũ tee je mama'e aapo. “Nuapoi futari Paulo 'ga mama'e tywera”, tejeupe 'gã 'e are amunipo 'ã je tejerowiaraipa tejee. 
\p  
\v 7 A'ere je 'awamũ najemogypyygi mĩmer are. 'Awamũ je Kristu 'ga ete ikwaapa. A'eramũ mama'e ymanera wa'wyre'emamũ jee. Najemogypyygu'jawi futari je mĩmera mama'e are 'awamũ.  
\v 8 'Awamũ Jejui Kristu 'ga jejararetea. 'Ga remifutar imũ etee mama'e apoa je afutat. A'eramũ je 'jau: “Yty 'jawe futat jeremiapofer ymanera rakue”, 'jau je. “Jejui 'ga kwaawa etee esage jee”, 'jau je tejeupe te'ỹina.  
\v 9 Kristu 'ga jewyramũ jane juejue 'ga rowase jarejatykau. Aipo 'ara rupi nipo je teporenuwaiwiweramũ “Esage 'ga jee”, tejeupe 'ga 'e are. “Je rerowiat 'ga akou rakue. A'eramũ 'ga wesageramũ jee”, 'jau nipo Kristu 'ga jee aipoa 'ara rupi. “Esage 'ga jee”, tejeupe 'ga 'e are tewau te'ama teporenuwaiwiweramũ 'ga rowase. NaMoisesi 'ga je'ega renupara upe rũi 'ga aipo 'jau. Naani. Werowiaaramũ jane upe futat 'ga aipo 'ga 'i.  
\v 10 Kristu 'ga ree etee jeporokwaawiweramũ. 'Ga manũ re Janeruwarete 'ga Kristu 'ga moferawi nũ. A'eramũ Kristu 'ga opãjẽretereteramũ akou. A'eramũ je tejeupe 'ga opãjẽ mura futaa. 'Au 'ga rekoramũ 'ã 'ga rerowiare'ema 'gã 'ga rerekou tyweaete rakue. A'eramũ je 'ga ree tejereko tywera futaa tekou. 'Ga 'jawe tejereko tywera je ifutaa. A'eramũ je tekoweramũ 'ga 'jawe etee futat. “Nan pa 'ga manũ rayramũ rakue” 'ea je ikwaapa 'awamũ. Nawemifutar imũ rũi futat 'ga manũi. 'Uwarete 'ga remifutar imũ etee 'ga manũi.  
\v 11 'Ga 'jawe tekoa je afutat. A'eramũ nipo 'ga je manũ re je nanẽ je moferapa 'ga 'jawe nũ. 'Ga pyri futat nipo je tewau teferaw ire tekou nakwaparimũ ete rũi futat. 
\s1 Mama'ea ki peapo 'ga remifutar imũ 
\p  
\v 12 Jejui Kristu 'ga je mogou wemiayuwamũ okwaaparamũ. A'ere je nakwaap katui we 'ga. Najereapyo katui we je 'ga 'jawe 'ga remiapo are. Anure te nipo jereapyo katuramũ 'ga remifutara mama'e are. A'eramũ te nipo je rekoi 'ga 'jawe futat.  
\v 13 “Nakwaap katui we je Jejui 'ga”, 'jau je pẽ nupe, tejewireramũ pẽ nupe, tejenyramũ pẽ nupe. Nokoi we je 'ga 'jawe. A'ere je najerea'aru'jawi je tejemiapofer are 'awamũ. Jejui 'ga kwaawa etee je afutat. Aipo are etee je tejea'aramũ te'ỹina. 'Ga 'jawe tejekoram are tee jerea'aramũ te'ỹina.  
\v 14 A'eramũ je mama'e apou 'ga remifutar imũ. Jejui Kristu 'ga ree etee je tejemogypyyka. A'eramũ nipo je manũnamũ 'ga je rerawau je mogou ojepyri nakwaparimũ warãu rũi futat. Ojepyri je o re nipo 'ga 'jau jee: “A'jea futat. Jeremifutar imũ etee mama'ea ereapo jee. Aipoa esage jee”, 'jau nipo 'ga ojepyri je o re. 
\p  
\v 15 Jane 'ã 'ga rerowiaar ymaneramũ janereapyoramũ mama'e are. A'eramũ jane aipo je'eawer imũ jarejemogyau. Sikwaap katu 'ga 'jau, sa'e jarejaupe 'jau. Mama'e amutee 'ga amũ iaporamũ Janeruwarete 'ga 'ga mu'akwaapa.  
\v 16 A'eramũ jane jarejemikwaawer imũ jarejemogyau 'jau. Sietyg eme jarejemikwaawera 'jau.  
\v 17 Ymã ako ore pẽ mu'ei pẽneko esage are ai'i. Jereko esagea nanẽ ako pẽẽ esaka ai'i nũ. A'eramũ ki pẽẽ je 'jawe pejejemogyau esage. Ore'eawer imũ ako ma'e 'gã nanẽ pẽẽ esaka nũ. Pẽneapyo ki ako esage ma'e 'gã nee. A'eramũ pẽẽ 'gã 'jawe etee pejejemogyau mama'e apou.  
\v 18 Ymã ako je mama'e mome'ui pẽ nupe ai'i. 'Awamũ je imome'wau'japa nũ. Tejaa'wau je imome'wau pẽ nupe nũ. 'Gã amũ wemifutara etee wapo akou. Jejui Kristu 'ga 'ã amanũmũ 'ypeywar are agawewi jane katu'okawamũ. A'etea 'ã 'gã amũ nuapoi futari 'ga remifutara. Wemifutara etee 'gã wapo. A'eramũ 'ã 'gã Jejui 'ga ree iporomutare'ema 'gã 'jawewara futat ajemogyau, 'jau je pẽ nupe. Ma'eramũ 'ã je joo'oi te'ỹina 'gã nee.  
\v 19 Anure nipo Janeruwarete 'ga aipo 'gã monou muku ojewi. Mama'eukwaawa rapyaw ipe nipo 'ga 'gã monou. Wemifutar imũ etee 'gã mama'e apou ojemaku'iu. Nojenosĩ 'gã wemiapofera tywer are. “Oreresage ore”, 'jau futatee 'gã. Naea'ari 'gã Jarejuwarete 'ga ree. Wemifutar are etee 'gã nea'aramũ, omama'e are etee, okaraemã are 'jau.  
\v 20 A'ere jane nanarũi. Ywag ipe oo ma'erama futat jane. A'eramũ jane Jarejararete 'ga rura rapesaka jarejemogyau. Anurenure'i nipo Jejui Kristu 'ga ruri ywag awi. A'eramũ jane jarekatu'okara 'ga rura rapesaka jarejemogyau.  
\v 21 'Ua nipo 'ga jane mu'jagi oje'jawewaramũ futat. Janeretea miamũ nipo 'ga imu'jaga oma'e 'jawe. A'eramũ nipo jane 'ga 'jawe futat jaremanũu'jape'ema. Opãjẽ mũ 'ga mama'e apou wemifutar imũ. Opãjẽ mũ nanẽ nipo 'ga jane mu'jagi oje'jawe nũ. 
\c 4  
\s1 'Gã neko are 'gã mu'akwaapawet 
\p  
\v 1 Anure nipo 'ga jane rerawau jane mogyau ojepyri. A'eramũ ki jane jarejemogyau esage 'ga upe. 
\p Pẽẽ 'ã jerewirera 'jawe. Kũjãmeramũ pẽẽ 'ã jerenyra 'jawe 'jau. Pẽẽ 'ã jejekoty'aawa. A'eramũ je teku'iramũ pẽ nee. Tejerowiaa pẽ nee te'ỹina. Jeparuesagiweramũ te'ỹina pẽ nee numiamũ. A'ere je nooarũi we pẽ nesaka. A'eramũ je 'jau pẽ nupe: Jejui 'ga ree ki pejemogypyyk pejejemogyau, 'jau je pẽ nupe. Pejejemujaa Jarejararete 'ga ree. 
\p  
\v 2 'Awamũ je pẽ mosĩ mama'e awi. Ewotia ẽẽ upe, Sĩtiki ẽẽ upe nanẽ je 'jau: Au'je ki pejejamue re. Pẽta'wa ki pejejaupe. Pẽẽ 'ã Jarejararete 'ga rerowiaara. A'eramũ ki pẽẽ majepei tee tup ma'e 'jawe pejejemogyau 'ga upe.  
\v 3 A'eramũ je 'jau enee, tejepyri oporowyky ma'eramũ enee: Epoat 'gã 'gã mopota'wau ajuee, 'jau je enee. Aipoa kũjã, Kremẽti 'ga, ajepeja 'gã. Mĩmera 'gã juejue oporowyky Jejui 'ga upe, 'ga mome'wau kwe pewara 'gã nupe. 'Gã nera Janeruwarete 'ga okwasiat oka'aran are ywag ipe rakue, Jarejuwarete 'ga pyri ajemogy ma'e 'gã 'jawa ka'aran are rakue. A'eramũ nipo jane juejue jarewau peu jaremanũ re. A'eramũ ki ene aipoa kũjã 'gã mota'waukaa ajaupe. 
\p  
\v 4 Pẽẽ 'ã Jarejararete 'ga rerowiaara. 'Ga ree 'ã pejejemujaa pejejemogyau. A'eramũ ki pejeku'iramũ 'ga ree, pejeojere'emamũ. A'eramũ je aipo 'jau'japa pẽ nupe. Pe'je pejeku'iramũ 'ga ree. 
\p  
\v 5 Anurenure'i nipo Janejararete 'ga jewyri nũ. A'eramũ ki pẽẽ pejepota'waramũ tekotee 'gã nee najuejue etee.  
\v 6 Kasi pẽpy'a'wyt mama'e are ne. Jarejuwarete 'ga upe ki pejeje'ega pemono mama'e are pejejemogyau. Pejejemifutara ki peenũi 'ga upe. Pejejeupe 'ga remimurer are ki pẽnea'at. “Ene te 'ã eneresage jee. Jeremifutara eremut jee”, pe'je ki 'ga upe, 'ga muorypa pejejeupe imuripyrer are.  
\v 7 Aipo apo re 'ga pẽ mopy'a'wyre'ema mama'e are. Mama'e are jarejea'aramũ jarepy'a'wyramũ ee. A'ere ojeupe mama'e are jane je'egamũ 'ga jane mopy'ata'wai. Jejui Kristu 'ga ree ako pejemujat ikue. A'eramũ 'ga jane mopy'ata'wau mama'e are. 'Ga rerowiaare'ema 'gã naeapyoi aipo are. “Maran tete 'gã nipy'a'wyri mama'e are?” 'jau nipo 'gã ojeupe jane resag ire. 
\p  
\v 8 A'eramũ je 'awamũ pẽ mu'akwaapa. Mama'e tywer are kasi pẽnea'ar ine. Mama'e esage are etee ki pẽnea'at pejejemogyau. Mama'e a'je are te ki pẽnea'at pejejemogyau. 'Gã amũ nee pẽnea'aramũ kasi 'gã nemiapo tywer are etee pẽnea'ar ine. 'Gã nemiapo esage are nanẽ pejejea'aramũ nũ. 'Gã 'eawer imũ 'gã nemiapo esage are ki pẽnea'at. 'Gã 'me'em are etee ki pẽnea'at. Ajaupe 'gã nemiapofer esage are te ki pẽnea'at. Jarejuwarete 'ga remifutar imũ 'gã nemiapofer are pẽnea'at. Ajuee 'gã pota'wa are ki pẽnea'at. Mĩmer are etee ki pẽnea'at pejejemogyau, pejejuee pejejea'aramũ. Pejemu'e pejejuemiapofer esage are pejejemogyau.  
\v 9 Pejejeupe je'eawer imũ etee mama'ea peapo. Pejejeupe jeremiesaukar imũ nanẽ pẽẽ iapou nũ. Jereko esagea ako peesag ai'i. A'eramũ ki je 'jawe pejejemogyau. Aipo apo re nipo Janeruwarete 'ga rekoi pẽ pype, pẽ mopy'a'wyre'ema oje'jawe. 
\s1 Paulo 'ga aku'iramũ 'gã nee 
\p  
\v 10 Jarejararete 'ga ree je jemujari. A'eramũ je teku'iramũ tekou 'ga ree. 'Awamũ 'ã pejejea'aramũ je ree rai'i nũ, mama'e mua jee rai'i nũ. Ymã ako mama'ea nepemuri jee ikue. A'ete ako pẽẽ pejeporomutaramũ pejejemogyau je ree ai'i. Aipoa je akwaap.  
\v 11-12 “Ma'eramũ sipo 'gã mama'e mure'ema jee”, 'jawe'em je pẽ nupe. Mama'e tywamũ miamũ jerekõẽãjamũ te'ỹina. Mama'e tywe'emamũ miamũ tejekõẽãjamũ te'ỹina. Tejekõẽãi are tejemu'jau ikue. Tejemi'uram kwajamũ jerekõẽãjamũ. Tejemi'urame'emamũ miamũ je tejekõẽãjamũ te'ỹina jepi.  
\v 13 Jejui Kristu 'ga je mopãjẽu mama'e are. A'eramũ je tejemouaga mama'e upe. 
\p  
\v 14 A'ere pẽporoywera resageramũ jee. Mama'eay upe jeruaga pype pẽẽ mama'e mua jee. Epafrotitu 'ga nanẽ pẽẽ imua jee. Aipoa esage jee.  
\v 15 Firiposi pewaramũ pẽẽ mama'e mua jee Jejui 'ga je imome'u ypyrauwe ako ikue, Masetoni ywy pe je tekou Jejui 'ga mome'wau ikue. Pe awi je oramũ ako pẽẽ ka'aranũũ mua jee ikue. Pẽẽ etee ako mama'e mua je poaawamũ ikue.  
\v 16 Anure ako pẽẽ Tesarũn ipe je rekoramũ mama'e mua jee ikue nũ. A'ere ako pẽẽ imuru'japa jee ikue nũ, je ifutaramũ ikue.  
\v 17 Napesagi je pẽẽ tejeupe mama'e mura te'ỹina. A'ere je “mama'ea je upe 'gã imuramũ nipo Janeruwarete 'ga mama'e monoi 'gã nupe” 'e kwaawi. A'eramũ je tejekõẽãjamũ pẽporoywer are.  
\v 18 Pẽporoywera reruara 'ga, Epafrotitu 'ga, ka'aranũũ muapap jee. Tekotee 'gã nanẽ mama'e mua jee nũ. Kwaiwete 'gã jeremifutara apyraapa imua jee. A'eramũ wemyreramũ jee. Ojeupe mama'ea pẽẽ imuramũ Janeruwarete 'ga worywamũ pẽ nee. Nan tee futat 'ga worywamũ je upe pẽẽ mama'e muramũ. Sã'ã 'ga rorywa jany kasiga rapy are rakue. Nan tee futat 'ga rorywamũ ee.  
\v 19 Mama'ea ako pemut jee ai'i. A'eramũ nipo Janeruwarete 'ga mama'e mua pẽ nupe mama'e pyu pẽtywe'emamũ. Jejui Kristu 'ga mama'e jararetea. 'Ga futat pẽẽ erowiaa pejejemogyau. A'eramũ 'ga Ruwarete 'ga pẽ nupe mama'e monoa ateepawe'emamũ futat. 
\p  
\v 20 Ku'jywa 'ga 'ã Janeruwaretea. A'eramũ ki jane 'ga muorypa. “Ene te 'ã eneresage ekou”, 'jau ki jane 'ga upe. “Ene te 'ã Oreruwaretea, ki Ku'jyp. Nitywi futari 'ga amũ ene 'jawewara”, 'jau ki jane Jarejuwarete 'ga upe. 
\p  
\v 21 Teje'ega je omono Jarejuwarete 'ga remiayuwa 'gã nupe juejue 'gã futaa. Jejui Kristu 'ga rerowiaara 'gã. Janerewirera 'jawewara 'gã je pyriwara 'gã nanẽ oje'ega monou pẽ nupe pẽ futaa nũ.  
\v 22 Janeruwarete 'ga remiayuwa 'gã oje'ega monou pẽ nupe pẽ futaa. Roma pewara 'gã 'wyriararete 'ga roga pype oporowyky ma'e 'gã, Jejui 'ga rerowiaara 'gã oje'ega monou pẽ nupe akou pẽ futaa. 
\p  
\v 23 Jarejararete 'ga Jejui Kristu 'ga resage pẽ nerekoa je afutat. 
\p Kweramũ etee futat jeje'ega pẽ nupe.