\id 2TI ‑ Kenga NT, TD 2012 (DBL 2014) \h Timote gɛn k‑dige \toc1 Maktubm gɛn k‑dige kɛn Pɔl raaŋin̰ Timote ki \toc2 Timote gɛn k‑dige \toc3 2Tim \mt1 Maktubm gɛn k‑dige kɛn Pɔl raaŋin̰ Timote ki \imt1 Kupm mɛtn taar taaɗjeki ɗoobm gɛn dooy maktubm gɛn k‑dige kɛn Pɔl raaŋin̰ Timote ki \ip Maktubm Timote gɛn k‑dige, ɔk dɛjn̰ Pɔl kɛn kaam mɔɔtn. Kaaɗ kɛn se Pɔl daŋgay ki (kon̰ 2.9), ɔɔ dɛn jeege rɛsin̰ga (kon̰ 1.15; 4.10‑16), ɔɔ naan̰ jeele ɔɔpin̰ga baata naan̰ utu Ꞌkooyo. Taa naan̰ se ɓo naan̰ taaɗ Timote ki, debm naaɗe tɛɗo naaba tɛlɛ, kɛn naan̰ jen̰ aan gɔɔ goon maakin̰ se taaɗin̰ ɔɔ n̰Ꞌiŋg lapia. Maktubm kɛn Pɔl raaŋ Timote ki se, taaɗ mɛtn taar kiŋgin̰a, gɛn naabin̰a, ɔɔ gɛn dooyin̰ kɛn naan̰ dooyo jeege, gɛn dubarin̰ kɛn naan̰ ɔŋo taa Labar Jiga gɛn Isa al‑Masi se. Ɔɔ naan̰ taaɗ taar kɛn naan̰ dɛj Timote. Pɔl dɛj Timote ɔɔ ɛɗin̰ kaay kaama kici taa naabm al‑Masi se, naan̰ utu dabara (kon̰ 2.1‑13). Pɔl tɛrl taaɗin̰ ɔɔ taar Raa se n̰Ꞌtaaɗin̰ ute ɗoobin̰a (kon̰ 2.14; 4.15). Taa naan̰ se Timote an kɔnd te ron̰a ɔɔ n̰Ꞌɔn̰te kiŋg naajn̰ taara do taarge tun mɛtin̰a. Jee tujge se, n̰Ꞌtɛrlɗen naaga, n̰Ꞌuun bɔlɔtn kiŋg Pɔl jiga se. Nakŋ jaay Pɔl ute jee dooygen kuuy dooyo jee Raage se, naai Ꞌtɛɗin̰ ute ɗoobin̰a. Naan̰ taaɗin̰ ɔɔ, Kitap se kꞋlee kꞋdooyin̰a. Taargen maakɗege tu se «jiga aak eyo gɛn dooy jeege, ɔɔ taargen kɛn kꞋlee dooy jeege mɛt ki ey se lɛ, naan̰ taaɗ tɔɔk mɛtin̰ tooɗn tal. Ɔɔ Kitapm Raa se ɔnd jeege do ɗoob ki ɔɔ taa jeege Ꞌtɛɗn nakŋ ute ɗoobin̰a naan Raa ki» (kon̰ 3.16). \c 1 \s1 Pɔl raaŋ ɔl tɔɔsin̰ Timote ki \p \v 1 Kɛn ara maam mꞋPɔl ɓo mꞋraaŋi maktubm se, maam kɛn *mꞋdebm kaan̰ naabm Isa al‑Masi aan gɔɔ kɛn *Raa maakin̰ jen ro ki. Naan̰ ɓo ɔlumo taa mꞋɓaa taaɗn jeege tu taar kaajn̰ kɛn naan̰ taaɗga taaɗ ɔɔ utu Ꞌkɛɗn jeege tu ute ɗoobm Isa *al‑Masi se. \v 2 Maktubm se maam mꞋraaŋin̰ naai Timote ki, goon maak‑jema: ɔn̰ Raa Bubu ute Mɛljege Isa al‑Masi tɛɗn bɛɛɗe, ai kɛɛjn̰ doi ki ɔɔ ai kɛɗn lapia. \s1 Pɔl tɔɔm Raa taa Timote \r (2Tim 2.1‑12; Ɛp 1.3‑7; 2Tɛs 2.13‑15) \p \v 3 Maam se mꞋtɔɔm Raa kɛn maam mꞋlee mꞋtɛɗin̰ naabin̰ ute maakŋ kalaŋ aan gɔɔ gɛn ɓugumgen lee tɛɗo do dɔkin̰ se. Nɔɔrɔ katara, kɛn maam jaay mꞋɓaan̰ ɓaa keeme se, daayum maam mꞋtɔnd mɛtin̰ taa naai Timote. \v 4 Kɛn maam mꞋsaapo do keemi kɛn naai eemo taa maam se, maam mꞋje ute maakum paac tɛrl mꞋai ɓaa kaakŋ ute kaamum jaay ɓo, maakum Ꞌraapo. \v 5 Maam mꞋsaap do kaal maaki kɛn mala mala kɛn naai aal do *al‑Masi ki se; kaal maakŋ bin se ɓugi mɛnd Lois naan̰ kic aalo maakin̰ do Raa ki jaay ɓo koi Enis kic ɓo aalo maakin̰ bin kici ɔɔ ɓɔrse maam jeel maakum ki, naai kic ɓo aal maaki do Isa al‑Masi ki bin kici. \s1 Pɔl ɛɗ kaay kaama Timote ki \p \v 6 Taa naan̰ se ɓo mꞋje mꞋai taaɗa: Ꞌsaap do naabm kɛn Raa ɛɗisin̰ gɛn tɛɗa se, kaaɗ kɛn maam mꞋɔndo jim doi ki. Ɔɔ naabm se ɔn̰te Ꞌdirigin̰a. \v 7 Taa Nirl kɛn Raa ɛɗjekiro se ajeki tɛɗn jꞋaki ɓeer eyo, num *Nirl Raa se, ɛɗjeki gaab‑tɔɔgɔ, maak‑je do jeege tu ɔɔ tɛɗjeki kꞋbɔɔb jꞋɔkki rojege. \v 8 Taa naan̰ se ɓo ɔn̰ten tɛɗn sɔkɔn̰ɔ gɛn tɛɗn saaɗn Mɛljege; ɔɔ ɔn̰ten tɛɗn sɔkɔn̰ɔ taa maam kɛn jꞋɔkum daŋgay taa *al‑Masi. Num gaŋ Ꞌdabar ute maama taa Labar Jigan gɛn Isa ute tɔɔgŋ Raa kɛn ɛɗi se. \v 9 Raa se naan̰ ɓo debm aajjekiro jaay daŋjekiro taa jꞋaki tɛɗn jee naan̰ge. Num naan̰ tɛɗin̰ naan̰ se taa naajege ɓo kꞋtɛɗkiroga tɛɗ nakŋ jig eyo, num taa bɛɛn̰ kɛn naan̰ mala maakin̰ jen ro ki. Ɔɔ bɛɛ ese se, naan̰ tɛɗin̰ ute ɗoobm Isa al‑Masi kaaɗ kɛn naan̰ taaɗ te taa kaal do naaŋ ey ɓɔrtɔ, \v 10 ɔɔ ɓɔrse, Mɛl Kaajjege, Isa al‑Masi se ɓaaɗo sum se, bɛɛn̰ se, naan̰ taaɗin̰ tooɗga tal. Taa Isa al‑Masi se naan̰ ɔk tɔɔgɔ do yo ki, ɔɔ yo se naan̰ tɛɗga aan gɔɔ nakŋ cɛrɛ; ute Labarin̰ Jiga se Isa ɓaanoga te *kaajn̰ gɛn daayum kɛn Ꞌkɔŋ ɗaar eyo. \v 11 Taa Labar Jigan ese se ɓo, Raa tɛɗum mꞋtɛɗga *debm kaan̰ naabm Isa, debm wɔɔkŋ taarin̰a ɔɔ debm dooy jeege. \v 12 Taa naan̰ se ɓo maam mꞋutu mꞋdabar dabar rɔk se. Naɓo sɔkɔn̰ tɔɔlum eyo, taa debm maam mꞋaal maakum don̰ ki se lɛ, maam mꞋjeelin̰a ɔɔ naan̰ ɔk tɔɔgŋ kɛn Ꞌbɔɔbm nakgen paacn̰ kɛn naan̰ ɔn̰umsin̰ kaam jim se bini Ꞌkaan ɓii kɛn kaam mɔɔtn kɛn Raa utu Ꞌkɔjn̰ bɔɔrɔ do jeege tu paac. \p \v 13 Ute kaal maaki ɔɔ ute maak‑je kɛn naai ɔk do jeege tu kɛn ɗoobm Isa al‑Masi ki se, taar mɛcn̰ kɛn maam mꞋdooyi se, Ꞌɓaa te naan̰ se. \v 14 Taar kɛn jiga kɛn maam mꞋdooyi se Ꞌbɔɔbin̰ maaki ki jiga. Ɔɔ *Nirl Salal kɛn utu maakje ki se ai noogo. \p \v 15 Naai Ꞌjeele gɛnaagen paacn̰ kɛn taa naaŋ Azi ki se, rɛsumga. Maakɗe ki se Pigel ute Ermogen kici. \p \v 16 Ɔn̰ Mɛljege Ꞌtɛɗn bɛɛn̰ maakŋ ɓee Onezipor ki. Taa Onezipor se daayum ɛɗum kaay kaama ɔɔ kɛn maam maakŋ daŋgay ki se kic ɓo, naan̰ sɔkɔn̰ tɔɔlin̰ eyo taa maama. \v 17 Anum kɛn naan̰ aan maakŋ gɛgɛr kɛn *Rɔm ki sum se, naan̰ jem wɔrɔk wɔrɔk bini jaay ɓaa ɔŋuma. \v 18 Ɔn̰ ɓii kɛn kaam mɔɔtn Raa kɔjn̰ bɔɔrɔ do jeege tu se, Mɛljege Isa al‑Masi an̰ kɛɛjn̰ don̰ ki naan Raa ki. Bɛɛ kɛn naan̰ tɛɗumo maakŋ gɛgɛr kɛn Ɛpɛz ki paac se, nam jaay jeelin̰ aan gɔɔ naai Timote se gɔtɔ. \c 2 \s1 Asgar gɛn *al‑Masi \p \v 1 Naai goonuma, ɔk maaki tɔɔgɔ do bɛɛ kɛn ɗoobm Isa al‑Masi ki se. \v 2 Ɔɔ taar kɛn naai Ꞌbooyo maam mꞋdooyo jeege naan saaɗge tun dɛn se, taar se Ꞌɓaa dooyin̰ jeege tun Ꞌbooy kɔkŋ mɛtin̰ mɛc taa naaɗe Ꞌkɔŋ kaasn dooy taar se jeege tun kuuy kici. \p \v 3 Naai kic Ꞌdabar te maama aan gɔɔ asgar Isa al‑Masi kɛn mɛc. \v 4 Asgar jaay je Ꞌtɔl deb kɛn uunin̰ se, naan̰ ɔlin̰ te nakgen jeege lee tɛɗ se ey sum. \v 5 Aak jee taan̰ge se: debm aan̰ aan̰ga te ɗoobin̰a ɔɔ aanga deet jaay ɓo, jꞋaalin̰ aace\f + \fr 2:5 \ft Kaal aacn̰ ara se je taaɗn ute laatn tɔɔm kɛn jꞋɔndin̰ don̰ ki.\f*. \v 6 Debm aay kaamin̰ kurs maakŋ‑gɔtin̰ se, kɛn maakŋ‑gɔt se jaay oojga num, naan̰ ɓo kɔsn nakin̰ deete. \v 7 ꞋSaap jiga do taarge tun maam mꞋtaaɗi se. Ɔɔ Mɛljege ai tɛɗi naai Ꞌjeel kɔkŋ mɛtn nakgen se paac. \s1 ꞋSaap do Isa kɛn ooy teeco daan yoge tu se \p \v 8 ꞋSaap do Isa *al‑Masi ki: naan̰ se teeco mɛtjil Gaar *Daud ki. Naan̰ se ooyga ɔɔ duro daan yoge tu ɔɔ kɛse ɓo Labar Jigan kɛn maam mꞋlee mꞋtaaɗ jeege tu se. \v 9 Taa Labar Jigan se ɓo, maam mꞋdabar bini, kꞋjꞋɔk kꞋdɔɔkum aan gɔɔ debm kɛn tujga tuj ɗim. Naɓo taar *Raa se, jꞋan̰ kɔŋ gaas eyo. \v 10 Taa naan̰ se ɓo, maam mꞋsɛrk nakge paac taa jee kɛn Raa bɛɛr tɔɔɗɗenga tɔɔɗ do dɔkin̰ se, taa naaɗe kic Ꞌkɔŋ kaaja ute ɗoobm Isa al‑Masi ɔɔ Ꞌkɔŋ *nookŋ gɛn daayum. \q1 \v 11 ꞋBooyo! Taargen ese se taargen mɛt ki: \q1 Kɛn naajege jaay jꞋooykiga te naan̰ se, \q1 jꞋutu jꞋaki kɔŋ kaaja te naan̰ kici; \q1 \v 12 kɛn naajege jaay kꞋdabarki ute naan̰ se, \q1 jꞋutu jꞋaki ɓaa kɔsn gaara te naan̰ kici. \q1 Kɛn naajege jaay kꞋbaatin̰kiga se, \q1 naan̰ kic ajeki baat naajege kici; \q1 \v 13 kɛn naajege jaay kꞋtujkiga ɔrmjege se, \q1 naan̰ se, daayum tuj ɔrmin̰ eyo, \q1 taa naan̰ se Ꞌkɔŋ baatn ron̰ eyo. \s1 Debm tɛɗn naabm jiga naan Raa ki \r (1Tim 1.3‑7,18‑20; Tit 1.10‑16, 2.11‑15; 2Pr 2.1‑22) \p \v 14 Taargen se paac Ꞌtɛrl taaɗɗesin̰a. Naan Raa ki se, Ꞌtaaɗɗen ute tɔɔgi paac: jꞋɔn̰te tɛɗn dɛkɛn̰ɛ do taarge tun mɛtin̰ge se. Taa naajn̰ taara se nakŋ cɛrɛ ɔɔ Ꞌkutn jee kɛn lee booyin̰ se. \v 15 Aay kaami, naan Raa ki se Ꞌtɛɗ debm mɛcn̰ kɛn Ꞌtɔɔl Raa ki, ɔɔ tɛɗ aan gɔɔ debm tɛɗn naabm kɛn ɔk sɔkɔn̰ eyo kɛn taaɗ taar Raa mɛt ki ute ɗoobin̰a naan jeege tu. \v 16 Ɔɔɗ doi do taarge tun jeege lee ul rɛn̰ rɛn̰ jaay rɛsn ute ɗoobm Raa se. Taa jeegen lee tɛɗn naan̰ ese se, naaɗe daayum tɛɗ *kusin̰a ɓaa ute naanɗe. \v 17 Taar naaɗe se aan gɔɔ du kɛn ɔŋ eep eyo ɔɔ ɔs ɓaa ute naanin̰a. Imɛnɛ ute Pilɛtɔs se, mɛtn jee se kici. \v 18 Jee se rɛsŋga ute taar mɛt ki. Ɔɔ naaɗe taaɗ jeege tu ɔɔ: kaaɗn kɛn Raa utu dur jeegen ooyga kooy se, deelga. Bin ɓo jee utu aal kaal maakɗe do Isa ki se, naaɗe tujɗenga kaal maakɗe se kici. \v 19 Num gaŋ mɛtn taar kɛn Raa uuno mɛtin̰ se, utu iŋg gɔtin̰ ki tak; naan̰ se tec aan gɔɔ kuun mɛtn ɓee kɛn kꞋraaŋin̰ ro ki jꞋɔɔ: «Mɛljege Raa se, jeel jeen̰ge» ɔɔ «Debm jaay taaɗga ɔɔ naan̰ gɛn Mɛljege se, n̰Ꞌɔɔɗ don̰ ro kusin̰ ki.» \p \v 20 Debm maal ɔk ɓee magal se maakŋ ɓeen̰ ki se, ɔk nakgen kꞋɗaapɗe ute daab ɔɔ te pudda sum eyo. Num maak ki se ɔk nakgen jꞋɔɓɗe te nɛn̰jɛ ɔɔ kɛngen kaagge ɓo kꞋcɔɔc kꞋɗaapɗe kici. Nakgen jiga se, kꞋjꞋɔɔɗɗe ute ɓiin̰ ɓiin̰a ɔɔ kɛngen mɛtin̰ge se, kɛn kꞋlee kꞋtɛɗn naaba ɓii‑raa. \v 21 Bin num debm kɛn ɔɔɗga don̰ ro kusin̰ ki ɔɔ tɛɗ ron̰ *salal se, naan̰ tɛɗga aan gɔɔ nakŋ jiga, kɛn mɛlin̰ ɔɔɗin̰ ute ɓiin̰ ɓiin̰a. Ute naan̰ se naan̰ tɛɗn naabgen jiga kɛn mɛlin̰ maakin̰ jen ro ki. \s1 Debm tɛɗn naabm Mɛljege \p \v 22 Anum nakŋ *kusin̰ kɛn gaan kɔɗge maakɗe je se, naai iik ro ki dɔkɔ. Num Ꞌje nakŋ te ɗoobin̰a, daayum aal maaki do Raa ki, je jeege ɔɔ daan jeege tun lee eem Mɛljege ute maakŋ kalaŋ se, naai iŋg te tɔɔsɛ ute naaɗe. \v 23 Bin num, ɓɛrɛ, ɔn̰te kɔl doi do naajn̰ taarge tun rɛn̰ rɛn̰ gɛn jee dɛrlge se. Taa naai Ꞌjeele, naajn̰ taargen bin se, lee ɓaano ɓaa ute mooyo. \v 24 ꞋJeele debm tɛɗn naabm Mɛljege se, Ꞌkɔŋ mooy te jeege eyo. Num naan̰ Ꞌtɛɗn debm je jeege paac, jeel dooy jeege ɔɔ sɛrkŋ jee naajn̰ taarge. \v 25 Jee kɛn lee naaj taara se, naai Ꞌtaaɗɗen te taar urlu. Bin sum ɓo, daan Raa utu aɗen tɛrl maakɗe ɔɔ naaɗe utu Ꞌjeel taar mɛt ki, \v 26 ɔɔ naaɗe Ꞌtɛrl Ꞌtɛɗn jee mɛtɛkge ɔɔ aɗe kɔŋ teecn̰ maakŋ ji *Ɓubm sitange tun kɛn ey num tɔkɗenga tɔk ɓulu gɛn tɛɗn maakjen̰a. \c 3 \s1 Ɓiigen kaam mɔɔtn se utu Ꞌtɛɗn ɔɔn̰ɔ \p \v 1 Daala Ꞌjeele! Ɓiigen kaam mɔɔtn se, jeege kiŋgɗe utu aɗen tɛɗn ɔɔn̰ɔ. \v 2 Taa ɓiigen kaam mɔɔtn se, jeege Ꞌtɛɗn jee nakɔɔn̰ge, Ꞌje gurs, Ꞌtɛɗn jee koonge ɔɔ Ꞌmagal roɗe. Naaɗe Ꞌnaajn̰ *Raa ɔɔ Ꞌtookŋ taar kɛn̰ɗege ute bubɗege eyo. Jee se, bɛɛ kɛn kꞋtɛɗɗen se kic ɓo naaɗe jeele eyo. Nakŋ kɛn jee Raage aalin̰ maak ki se, naaɗe uum aalin̰ naaŋ ki; \v 3 naaɗe se kɛn Ꞌtɛɗn *kusin̰a jeege tu kic ɓo ɔlɗen ɗim eyo, ɛɛj do jeege tu eyo, Ꞌtɛɗn jee kɔɔɗn jeege, naaɗe ɔŋ bɔɔb ɔk roɗe eyo, tɛɗn kusin̰ jeege tu kic ɓo maakɗe raap sakan̰, ɔɔ nakŋ bɛɛ tap ɓo, naaɗe je eyo; \v 4 naaɗe je kuɗn gɔɔ jeege, Ꞌtɛɗn jee maak‑taarge, naaɗe magal roɗe aak eyo ɔɔ nakŋ daa roɗe ɓo je se, naaɗe jen̰ cir Raa. \v 5 Ɗeere, naaɗe se, kɛn aakɗe num Ꞌɗeekŋ ɔɔ jee se, jee ɔk taar Raa ɔɔn̰ɔ, num naaɗe se, tɔɔgŋ Raa tap ɓo, naaɗe ɔɔɗ undin̰ naata. Anum jee se, naai ɔɔɗ doi roɗe ki dɔkɔ. \v 6 Maakɗe ki se, jee mɛtin̰ge lee goon̰ ɓaa ɓee mɛndge tun ɔk tɔɔgɔ ɗoobm Raa ki eyo ɔɔ aasin̰ do roɗe ki eyo, ɔɔ mɛndgen se ɔk maakje do nakge tun jig eyo kɛn ɔlɗen maakŋ kusin̰ ki. Jee se lee dɛrlɗe taa aɗen kɔkŋ kaam jiɗe. \v 7 Mɛndgen se je ɓo Ꞌdooy jeele taar mɛt ki, naɓo naaɗe ɔŋ booy ɔkin̰ eyo. \v 8 Aan gɔɔ Janez ute Jambrez\f + \fr 3:8 \ft Do dɔkin̰ se, Janez ute Jambrez se jee kɛn lee ooj roɗe gɛn dɛrl jeege taa naaŋ Masar ki.\f* baate tookŋ taar *Musa se, jee se kic ɓo baate tookŋ taar mɛt ki. Naaɗe se jee tɔɔj eyo ɔɔ kaal maakŋ kɛn naaɗe ɔɔ aal do Isa ki se kic ɓo, cɛrɛ sum. \v 9 Anum naabɗe se Ꞌkɔŋ ɓaa dɔk eyo, taa jeege utu aɗen jeel paac, naaɗe se jee tɔɔj eyo aan gɔɔ Janez ute Jambrez se. \s1 Pɔl dɛj Timote \r (2Kɔr 6.3‑10; 2Pr 1.19‑21; NJKN 20.28‑31) \p \v 10 Naai Timote se uunga bɔlɔtuma maakŋ dooy kɛn maam lee dooyo jeege se, kiŋguma, nakgen kɛn maam mꞋsaap do ki gɛn tɛɗa, kaal maakum do Isa ki, maakum kɛn deere, maak‑je kɛn maam mꞋɔk do jeege tu, kaay kaamum se, \v 11 dubar kɛn jeege lee dabaruma ɔɔ dubar kɛn maam mala mꞋlee dabara. Naai Ꞌjeele nakŋ kɛn jeege tɛɗumo dom ki maakŋ gɛgɛr kɛn Antiɔsn kɛn taa naaŋ Pizidi ki, ute kɛngen maakŋ gɛgɛrge tun Ikɔniɔm ute kɛn Listir ki se, ɗeere, gɔtn se jeege dabarumga dɛn aak eyo. Gaŋ Mɛljege ɔɔɗumoga doma maakŋ nakge tun se paac. \v 12 Anum Ꞌbooyo! Jee paacn̰ kɛn je kɔkŋ ɗoobm Isa *al‑Masi ɔɔn̰ se, naaɗe se jeege utu aɗen lee dabara. \v 13 Anum jee *kusin̰ge ute jee kɔrɗge se lɛ, utu Ꞌtɛɗn kusin̰ Ꞌɓaa ute naanɗe. Naaɗe utu Ꞌdɛrl jeege ɔɔ naaɗe kic jeege utu aɗen dɛrl naaɗe kici. \p \v 14 Num naai Timote taar kɛn jeege dooyio jaay naai Ꞌtooko ɔɔ aal maaki do ki se, ɔkin̰ tɔɔgɔ. Taa jeegen dooyio taar se jaay naai Ꞌtook do ki se lɛ, naai kic Ꞌjeelɗe. \v 15 Ɗeere, gɔtn naai iin̰ baatiki tap ɓo, naai Ꞌjeel taargen salal kɛn kꞋraaŋin̰oga raaŋ maakŋ Kitap ki ɔɔ taargen se ɓo ɔk tɔɔgɔ kɛn ai tɛɗi naai Ꞌjeel taara kɛn ai kaaja ute kaal maaki kɛn naai aal do Isa al‑Masi ki se. \v 16 ꞋBooyo: Kitapm Raa se kɛse Raa mala ɓo kɛn ɔl jeege raaŋin̰o. Taar se jiga aak eyo gɛn dooy jeege, ɔɔ taargen kɛn kꞋlee dooy jeege mɛt ki ey se lɛ, naan̰ taaɗ took mɛtin̰ tooɗ tal. Ɔɔ Kitapm Raa se ɔnd jeege do ɗoob ki ɔɔ taa jeege Ꞌtɛɗn nakŋ ute ɗoobin̰a naan Raa ki. \v 17 Bin jaay ɓo, debm tɛɗn naabm Raa se Ꞌtɛɗn debm mɛc, Ꞌkɔŋ ɗaapm ron̰a ɔɔ tɛɗn naabgen jiga jiga. \c 4 \s1 ꞋTaaɗ Taar *Raa jeege tu \p \v 1 ꞋBooy mꞋai taaɗa: naan Raa ki ɔɔ naan Isa *al‑Masi kɛn aɗe ɓaa kɔjn̰ bɔɔrɔ do jeege tun zɛɛrɛ ɔɔ do jeege tun ooyga kooy se, ɔɔ naan̰ kɛn aɗe ɓaa aan gɔɔ gaarge, mꞋɔɔ: \v 2 Ꞌwɔɔk Taar Raa jeege tu kɛn maakŋ gɔt kɛn jiga ey lɛ ɔɔn̰ kic ɓo, aay kaami. Kɛn naai Ꞌdooyɗe dooy se, daayum uɗɗen bia, uunɗe kaamɗe, Ꞌdɛjɗe ɔɔ Ꞌmooyɗe. \v 3 Taa kaaɗin̰ utu Ꞌkaan se, taar mɛt ki se, jeege je an̰ booy ey sum, num naaɗe je ɓo Ꞌtɛɗn nakŋ kɛn maakɗe jea. Taa naan̰ se ɓo naaɗe Ꞌlee ɓaa gɔtn jee dooyge tun dɛn kɛn aɗen taaɗn taar kɛn aɗen kɛɗn maak‑raapo. \v 4 Taargen mɛt ki se, naaɗe Ꞌje an̰ booy eyo. Naɓo naaɗe je ɓo Ꞌbooy taargen rɛn̰ rɛn̰ se. \v 5 Anum naai se, do nakge tu paac se, naai iŋg do mɛtɛki ki. Kɛn dubar aanga doi ki kic ɓo, aay kaami sɛrkin̰a, aan gɔɔ debm kɛn lee wɔɔk Labar Jigan gɛn Isa al‑Masi. Ɔɔ naabi se, Ꞌtɛɗn naŋin̰ ute ɗoobin̰a. \p \v 6 Anum maam Pɔl se lɛ, aan gɔɔ jꞋɔk kꞋtɔɔlumga *sɛrkɛ Raa ki. Ɔɔ ɓii kooyum lɛ ɔɔpga gɔɔrɔ. \v 7 Maam se mꞋtɛɗoga tɛɗ bɔɔr jɛt. Ɔɔ maam mꞋaan̰ mꞋaanga ute ɗoobin̰a gɔtn kaan ki ɔɔ mꞋbɔɔbga jiga ɗoobm al‑Masi. \v 8 Ɓɔrse se, nakŋ kaal aacn̰ ute ɗoobin̰\f + \fr 4:8 \ft Aak 2Tim 2.5.\f* kɛn Raa amsin̰ kɛɗ se te booyum maakŋ raa ki. Kɛse Mɛljegen debm daan kɛn utu kɔjn̰ bɔɔrɔ do jeege tu se ɓo amsin̰ kɛɗn ɓii kɛn se. Ɔɔ naan̰ am kɛɗn maam ki kalum ki sum eyo, num naan̰ utu Ꞌkɛɗn jeege tun paacn̰ jen̰a ɔɔ utu iŋg aak kaamin̰ ɓii kɛn naan̰ utu aɗe ɓaa se. \s1 Pɔl ɛɗ labarin̰ Timote ki ɔɔ dɛjin̰a \p \v 9 Bin se, aay kaami Ꞌɓaaɗo ɔŋum kɛskɛ. \v 10 Taa Demas lɛ rɛsumga, iin̰ ɓaaga gɛgɛr kɛn Tɛsalonik ki taa naan̰ uunga nakŋ *dunia ɓo ciri. Kresen se, jꞋɔlin̰ ɓaaga taa naaŋ Galat ki ɔɔ Tit kic ɓo jꞋɔlin̰ ɓaaga taa naaŋ Dalmati ki. \v 11 Ɔɔp Luk kalin̰ ki sum ɓo te maama. Kɛn naai Ꞌɓaaɗo ɓaa num, Mark se Ꞌɓaamsin̰o, taa naan̰ se utu am noogŋ maakŋ naab ki. \v 12 Tisik se, maam mꞋɔlin̰ ɓaaga maakŋ gɛgɛr kɛn Ɛpɛz ki. \v 13 Kɛn Ꞌɓaakiro ɓaa se, uunumo kal kuulum magal se kɛn maam mꞋɔn̰in̰o maakŋ gɛgɛr Troas ki gɔtn Karpos ki se. Ɔɔ Ꞌtɔs Ꞌɓaamo ute kitapge ɔɔ kɛn maam jen̰ tap tap se kɛngen kꞋteelɗenga teel se. \p \v 14 Kɔɗ‑kɔrɗn‑tɔɔl kɛn ron̰ Alekzandɛr se, tɛɗumoga *kusin̰ aak eyo. Nakŋ naan̰ tɛɗ se, Mɛljege utu an̰sin̰ tɛrl don̰ ki. \v 15 Naai kic ɔnd kɔnd te gaabm se, taa do taar kɛn naaje kꞋdooy jeege se, naan̰ took do ki eyo paac paac. \p \v 16 Kaaɗ kɛn deet deetn gɔtn kɔjn̰ bɔɔr ki jaay, maam mꞋtaaɗ taargen am naakŋ kɔɔɗn dom se, nam tap ɓo ɓaa te mɛtum ki eyo. Jeege paac rɛsumo. Taa nakŋ naaɗe tɛɗ se, ɔn̰ Raa ɔn̰te kɔkɗesin̰ ɔɔn̰ɔ. \v 17 Naɓo Mɛljege mala se utu te maama ɔɔ naan̰ ɛɗumga tɔɔgɔ bin ɓo maam mꞋtaaɗga taarin̰ jeege tu ute maraadin̰a ɔɔ taar Raa se, jeegen kɛn Yaudge ey se kic ɓo paac booyga. Ɔɔ Mɛljege se lɛ, aajumga taar tupiy ki. \v 18 Mɛljege se, maakŋ gɔt kɛn ɔɔn̰ɔ paac se utu am kɔɔɗn doma ɔɔ am kaaja taa ansum ɓaa maakŋ gaarin̰ kɛn maakŋ raa ki. Ɔn̰ daayum daayum Mɛljege se, jeege an̰ *nooko. *Amin! \s1 Pɔl naŋ taarin̰a ɔɔ raaŋ ɔl tɔɔsin̰ kaam mɔɔtn \p \v 19 ꞋTɛɗ tɔɔsɛ Priska ute Akilas ki ɔɔ Ꞌtɛɗ tɔɔsɛ jeege tun maakŋ ɓee Onezipor ki kici. \v 20 Erast se ɔɔpoga maakŋ gɛgɛr kɛn Kɔrint ki ɔɔ Tropim lɛ, maam mꞋɔn̰in̰oga maakŋ gɛgɛr kɛn Milɛ ki, taa naan̰ kɔɔn̰ɔ. \v 21 Kɔr kaaɗn kuulu Ꞌkaan se, Ꞌnaar Ꞌɓaaɗo ɔŋuma. Ebul, Pudan, Linus, gɛnaa mɛnd Klɔdia ute gɛnaage paac tɛɗi tɔɔsɛ. \v 22 Ɔn̰ Mɛljege se Ꞌtɛɗn ute naai. Ɔɔ ɔn̰ naan̰ asen tɛɗn bɛɛn̰ naase ki paac.