\id REV – Kouya NT, CI 2002 (DBL 2014) \h Zaaan 'yliwʋgbʋnya \toc1 Zaaan 'yliwʋgbʋʋ 'sɛbhɛ \toc2 Zaaan 'yliwʋgbʋnya \toc3 'Yliwʋ \mt1 Zaaan 'yliwʋgbʋʋ 'sɛbhɛ \ip *Zaan -ɔ cɛlɩa -Zezuu -gʋgbʋ, mɔ cɛlɩa 'sɛbhɛ -mɩnɩ. -Mɔ Zaaan 'yli -kakɩe 'wʋ, -li -we 'kaa cɩ lɛnʋ, 'mʋ -Lagɔ -slolua ɔ 'klʋ. Sa -Zezu 'kaa -lu weee 'wlulapɩlɩ, 'ɩn sa ɔ -yɔ -Lagɔnyɩma yia 'yliyɔgada -tʋa 'ylɩ weee -nʋ nya, wee 'sɛbhɛ slolua we -aɩn. -We weee mɩa dɛ Zaan cɛlɩa -aɩn 'wʋ, -a 'ka we zɛlɩ, 'ɩn we 'ka -aɩn 'kʋayli 'pa -zugba -a wʋ -Zezuu yiyiylɩ. \ie \c 1 \s1 -We -Zezu wlelia zlɩ 'klʋ \p \v 1 Nɩɩ, zizegbʋ weee -we -Zezu *Klisɩ wlelia zlɩ 'klʋ, 'mʋ 'sɛbhɛ nɩ slolua. -Lagɔ 'nyɛa we -Zezu yoo, ɔ 'ka we ɔ lubhonʋnya 'klʋslolu. 'Ɩn -we yia daylɩ lɛnʋa, wa 'ka we yibheli. We 'dɛɛ 'gbʋ -Zezu yia ɔ 'anzɩnya tie ɔ lubhonʋnyɔ Zaaan -gbɛ, ɔ 'ka weee gbʋnya ɔ 'klʋslolu. \v 2 'Ɩn -we *Zaan 'yɩa -yɔ, ɔ yia we nyɩma -yla gba. Ɔ nɛɛ -Lagɔwɛlɩ -wa, -Zezu mɩ we gbʋdayɩnyɔ nya. \v 3 -Ɔ -ka 'sɛbhɛ nɩ zɛlɩ, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ ɔ -nʋ nya. -Wa -ka wee wɛlɩ -we 'bhʋa -Lagɔɔ -gbɛ yukwli pʋlʋ, 'ɩn wa -ka we 'nʋŋwɛ zʋ, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya. Nɩɩ, wee gbʋnyaa bhla ka cɩpa. \s1 Fʋsawɛlɩ \p \v 4-5 -Amɩ, Zaan, cɛlɩa *leglizɩ gbesɔ, -we mɩa -Azii -dʋdʋ -gʋ 'wʋ. -Lagɔ, -ɔ mɩ -bha, -ɔ mɩ bhaa -bha, -ɔ yia yia, ɔmɔ klaa, zuzu gbesɔ -we mɩa ɔ 'ŋnɩmnɩkpe 'yu klaa, we -yɔ -Zezu Klisɩ ŋwna aɩn 'nyu la, 'ɩn wa 'nyɛ aɩn 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ. Ɔɔ -Zezu Klisɩ mɩa, -we 'plɩa, 'mʋ ɔ gbaa gbʋzɔnʋ nya. Mɔ -sɔa tlɩtlɩnya glaa 'wʋ tɩa, mɔ pɩlɩa dʋdʋgʋ -nyɩma weee 'wlulapɩlɩnya 'wlu la. -Zezu Klisɩ -kalɩ -amɩaa zɛ. Ɔ tlɩa, ɔ 'pɩɔn nya ɔ -saa -aɩn gbʋnyuu kwɛɛ. \v 6 Ɔ suslolua -aɩn 'wʋ ɔ 'ka -aɩn 'wlulapɩlɩ, ɔ ka -aɩn ɔ bʋbɔnya -zɛlɩ -a 'ka ɔ Dide -Lagɔɔ lubho nʋ. Nɩɩ, nyɩma weee -mnɩnɩ ɔ 'ŋnɩ. 'Ɩn 'tɩtɛ weee 'ka ɔ -nʋ nya -mɩ 'ylɩ weee nya. *-Amɛnɩ! \p \v 7 A yla, yia ɔ yia -mɔ yalɩpʋpa 'wʋ, nyɩma weee yia ɔ -yɔyɩa. Nɩɩ, -wa ka 'dɛbhie tnʋa ɔ, 'yɩa wa yia ɔ, 'ɩn 'lakpanya weee yia wia ɔ 'gbʋ. Cɩɩn, we -mɩ 'sa. -Amɛnɩ! \p \v 8 Jejitapɛ nɛɛ: «-Amɩ -wa we gwedɩda, -amɩ -wa we bhɩalɩda. 'Tɩtɛ weee mɩ 'mɩ kwɛɛ, ɩn mɩ -bha, ɩn mɩ bhaa -bha, yia na yia.» \s1 Zaan 'yɩa -Zezuu 'tɩtɛ -yɔ \p \v 9 -Amɩ, amɩaa bheli Zaan, wa mɩ ɩn -yɔ aɩn 'sɔ sɩalɩda bhabha. Ɩn -yɔ aɩn 'sɔ, -Lagɔ pɩlɩ -aɩn 'wlu la, ɩn -yɔ aɩn 'sɔ, -a 'tɛmanɩ dlɩ, -a -yɔ -Zezu 'sɔ mɩ. -Amɩ Zaan, -ɔ gbaa -Lagɔgbʋ, ɩn mɩ -Zezuu gbʋdayɩnyɔ nya, we 'gbʋ wa yia 'mɩ kpa, ɩn wa yia 'mɩ 'nyunyɩdɩdʋdʋ -gʋ tɩ. Wee dʋdʋ wa laa Patɩmɔsʋ. \v 10 -Lagɔylɩ nya, 'ɩn -Lagɔɔ Zuzu yia 'mɩ 'wʋbhu. -Mɔ 'mɩ lʋʋ, wɛlɩ 'tɩtɛ -we 'wlʋa lɛglɛ, 'mʋ ɩn 'nʋa. \v 11 We nɛɛ: «-We -na yɩa -yɔ, -ɩn cɛlɩ we 'sɛbhɛ 'wʋ. -Ɩn -ka we cɛlɩ, -ɩn 'pa we yoo leglizɩ gbesɔɔ -gbɛ. Efɛzɩgbee -nʋ mɩ, Siminɩgbee -nʋ mɩ, Pɛlɩgamʋgbee -nʋ mɩ, Tiatilɩgbee -nʋ mɩ, Salɩdɩgbee -nʋ mɩ, Filadɛlɩfigbee -nʋ mɩ, 'ɩn Laodisegbee -nʋ mɩa.» \p \v 12 Ɩn 'bhitia la, ɩn 'ka -ɔ mɩa 'mɩ -yla gbʋ gbada yibheli, 'ɩn ɩn yia -can -napɛ gbesɔ -yɔyɩ. \v 13 Wee 'napɛ nyɩdɩ, -bha ɩn 'yɩa nyɩmɛɛ 'wʋwlʋ -yɔ, ɔ ka -bana -blɔlɔɔ 'wʋ, ɔ 'kɩklɛ 'yli mɩ gbʋanda -can -cɛsli nya. \v 14 Ɔ 'wluo nyi pɔlʋ 'paɩnpaɩn 'kwleeni 'bhisa, 'ɩn ɔ 'yli nyumaa -kosu 'bhisa. \v 15 Ɔ bhʋ lɩa nɛtɛ wa fa -kosu 'wʋ 'bhisa, 'ɩn ɔ wɛlɩ mɩa -wlowlo gumunyuu -jiji 'bhisa. \v 16 -Zɛlɩ gbesɔ mɩ ɔ lilisɔ 'wʋ. 'Ɩn 'nɛnɔ 'ylisɔ -tʋgʋgblɛ mɩa ɔ ŋwɛɛ. Ɔ klʋ lɩa 'ylʋgbagbʋ ylʋ 'bhisa. \v 17 Ɩn 'yɩa ɔ, 'ɩn ɩn yia ɔ bhʋ -yɔ bhlili, 'ɩn ɩn yia -gblo. 'Ɩn ɔ yia 'mɩ ɔ lilisɔ -gʋlapalɩ. Ɔ nɛɛ: «-Ɩn 'na nʋnʋ nyanɔ -nɩ. -Amɩ -wa we gwedɩda, -amɩ -wa we bhloluda. \v 18 -Amɩ -wa 'yliyɔganyɔ. Ɩn ka bha tlɩ, -slɛɛn ɩn -ga 'yliyɔ 'ylɩ weee nya. Tlɩtlɩe mɩ 'mɩ kwɛɛ, 'ɩn ɩn pɩlɩa tlɩtlɩnyaa 'gbe 'wlu la. \v 19 -We -ɩn 'yɩa -yɔ, -ɩn cɛlɩ we. -We -na yɩa -yɔ, we -yɔ -we -na yia -yɔyɩa dɛslɛɛn, -ɩn cɛlɩ we. \v 20 -We mɩa -zɛlɩ gbesɔɔ -nʋ nya, -we mɩa 'mɩ kwɛɛ, we -yɔ -can -napɛ gbesɔ, we 'ji -we mɩa zizeda, 'mʋ na yia gbaa. Wee -zɛlɩ gbesɔ mɩa, mʋ -wa 'anzɩ gbesɔ -we -Lagɔ tiea leglizɩ gbesɔ 'wʋ. Wee -can -napɛ gbesɔ mɩa, mʋ -wa wee leglizɩ gbesɔ.» \c 2 \s1 'Sɛbhɛ -we Zaan cɛlɩa Efɛzɩɩ leglizɩ 'wʋ \p \v 1 «Nɩɩ, leglizɩ -we mɩa Efɛzɩgbe nʋkplɛ, -ɩn cɛlɩ we 'anzɩ 'wʋ: \pi1 «Nyɩmɛ -ɔ kaa -zɛlɩ gbesɔ lilisɔ 'wʋ, 'ɩn ɔ nɔa -can -napɛ gbesɔ nyɩdɩ, ɔ wɛlɩ nɩ: \v 2 -We weee -ɩn nʋa lɛ, ɩn -yi we. Sa -ɩn nʋa lubho 'tɩtɛ, 'ɩn -ɩn yia dlɩtie 'yɩ, ɩn -yi we. Ɩn -yi we 'ji nɩɩ, -ɩn -yɔ 'nyii -cɩa'an nna. Tɔlʋa nɛɛ, -Lagɔɔ tietienya wa -mɩa, 'ɩn wa 'nɩ we nya -mɩ. -Ɩn ylaa wa la, 'ɩn -ɩn yia we 'jiyibheli nɩɩ, yocɩan wa -mɩa. \v 3 -Ɩn ka dlɩtie, wa ka -mɩ sɩalɩ na 'gbʋ, 'ɩn 'kʋa 'nɩ -mɩ 'ylila wla. \pi1 \v 4 «Cɩɩn, 'sa we mɩa, 'bhie gbʋ -we mɩa -aɩn nyɩdɩ, mʋ nɩ: sa -ɩn -kalɩa na zɛ we gwedɩda, -ɩn 'nɩ -slɛɛn 'sa na zɛkalɩ. \v 5 We -ka 'sa -mɩ, sa -ɩn -kalɩ bhaa na zɛ, -ɩn 'pa we dlɩ -gʋ. 'Bhiti -na dlɩ, 'ɩn -we -ɩn nʋa lɛ we gwedɩda, nʋ we lɛ lʋ. -Ɩn 'nɩ 'bhiti nɩ, 'ɩn na yia -na -gbɛ, 'ɩn na salɩa -na 'napɛ we 'bɩ 'wʋla. \v 6 Cɩɩn, gbʋ yabhlo gbaa -na daa: 'Nikolaa 'bɩnyɩmaa lɛnʋgbʋ -na nyɛa 'wʋ -amɩ 'bhisa. \pi1 \v 7 «-Ɔ -ka 'nʋnʋ -yukwli 'wlu -ka, -we -Lagɔɔ Zuzu gbaa -Lagɔnyɩma -yla, ɔ 'nʋ we. -Gʋgalɩnya na yia suu 'bhue 'nyɛa. Wee su mɩ -Lagɔɔ -gbɛ. We bhue mɩa, mʋ nyɛa nyɩmɛ 'yliyɔgagɩe.» \s1 'Sɛbhɛ -we Zaan cɛlɩa Siminɩɩ leglizɩ 'wʋ \pi1 \v 8 «Nɩɩ, leglizɩ -we mɩa Siminɩgbe nʋkplɛ, -ɩn cɛlɩ we 'anzɩ 'wʋ: \pi1 «-Ɔ mɩa tɩa, -ɔ mɩa we bhloluda, -ɔ tlɩ bhaa, 'ɩn ɔ yia 'yliyɔgagɩe 'yɩ lʋgada, ɔ wɛlɩ nɩ: \v 9 Wa mɩ -mɩ sɩalɩda, -ɩn mɩ bobabhanyɔ nya, ɩn -yi we 'ji. Nɩɩ, -ɩn mɩ 'ŋnɩmnɩnyɔ nya. Ɩn -yi we 'ji nɩɩ, tɔlʋa ka -mɩ vɛlɩ 'nyumɛɛ. -Maa nɛɛ -maa mɩ *Zuifʋ nya, 'ɩn -maa 'nɩ we nya -mɩ. *-Saataan 'ŋnɩ nya wa suslolua 'wʋ. \v 10 Nɩɩ, sɩa -na yia, -ɩn 'na nʋnʋ nyanɔ -nɩ. A yibheli we 'ji nɩɩ, *'Kuzu yia aɩn laylaa: -kaslʋ 'wʋ wa yia amɩaa tɔlʋa 'paa we 'ka aɩn sɩalɩ 'ylɩ kugbua 'wʋ. Nɩɩ, wa -ka -mɩ 'bhaa yi, -ɩn 'na -salɩ 'mɩ dlɩ -gʋ -nɩ. 'Ɩn, ɩn 'ka -mɩ -can -kloo 'nyɛ. Wemʋ -can -kloo mɩa, nyɩma -wa ka 'yliyɔgagɩe 'nɩa bhloluda -ka, ma plaa we 'wluo. \pi1 \v 11 «-Ɔ -ka 'nʋnʋ -yukwli 'wlu -ka, -we -Lagɔɔ Zuzu gbaa -Lagɔnyɩma -yla, ɔ 'nʋ we. -Gʋgalɩnya mɩa, tlɩtlɩee 'sɔnʋ 'na 'ka wa 'bha.» \s1 'Sɛbhɛ -we Zaan cɛlɩa Pɛlɩgamʋʋ leglizɩ 'wʋ \pi1 \v 12 «Nɩɩ, leglizɩ -we mɩa Pɛlɩgamʋgbe nʋkplɛ, -ɩn cɛlɩ we 'anzɩ 'wʋ: \pi1 «-Ɔ kaa 'nɛnɔ 'ylisɔ -tʋgʋgblɛ, ɔ wɛlɩ nɩ: \v 13 Ɩn -yi -na ladɩda da, mɔ *-Saatan pɩlɩa nyɩma 'wlu la. Ɩn -yi we 'ji nɩɩ, -na dlɩ mɩ 'mɩ -gʋ. Da wa 'bhaa Antipasɩ -ɔ gbaa na gbʋ tɩklɩɩ, -mɔ -Saataan ladɩda, -ɩn 'nɩ 'mɩ dlɩ -gʋsa. \pi1 \v 14 «Cɩɩn, we mɩ 'sa 'bhie, gbʋ 'kienyi mɩ -aɩn nyɩdɩ. -Mɔ -na -gbɛ, nyɩma tɔlʋa slolua *-Balamʋʋ gbʋ. Ɔɔ -Balamʋ slolua -Balakɩ sa ɔ 'kaa *Izlaɛlɩnyɩma gbʋnyuuu 'yoo 'wʋkwa. Ɔ nɛɛ wa li -zila -bʋbɔnɩmɛ, 'ɩn wa -ka mʋtnɩ kwɛ. \v 15 'Sa -bhlokpadɛ tɔlʋa -wa ŋwnua 'Nikolaa 'bɩnyɩmaa gbʋ -yɔ, -maa mɩ 'yaa -na -gbɛ. \v 16 We 'dɛɛ 'gbʋ, -ɩn 'bhiti -na dlɩ. We 'nɩ -mʋʋʋ, 'ɩn na yia amɩaa -gbɛ daylɩ, 'ɩn na dɩlɩa aɩn tʋ na ŋwɛɛ -tʋgʋgblɛ nya. \pi1 \v 17 «-Ɔ -ka 'nʋnʋ -yukwli 'wlu -ka, -we -Lagɔɔ Zuzu gbaa -Lagɔnyɩma -yla, ɔ 'nʋ we. -Gʋgalɩnya mɩa, -Lagɔɔ lililu -we mɩa zizeda, 'mʋ na yia wa 'nyɛa we -yɔ tʋkpa 'pʋpa. Wee tʋkpa mɩa, 'ŋnɩ lolu mɩ we -gʋ cɛlɩda. Nyɩmɛ yabhlogbɔɔ 'nɩ we -yi, we 'nɩ -ɔ 'yɩa wee tʋkpa 'wʋbhʋ.» \s1 'Sɛbhɛ -we Zaan cɛlɩa Tiatilɩɩ leglizɩ 'wʋ \pi1 \v 18 «Nɩɩ, leglizɩ -we mɩa Tiatilɩgbe nʋkplɛ, -ɩn cɛlɩ we 'anzɩ 'wʋ: \pi1 «Ɔɔ -Lagɔɔ 'Yu -ɔ ka 'yli nyumaa nɛɛ -kosu, 'ɩn ɔ bhʋ lɩa tɛlɩtɛlɩnɛtɛ 'bhisa, ɔ wɛlɩ nɩ: \v 19 Ɩn -yi -na lɛnʋgbʋ. Ɩn -yi we 'ji nɩɩ, a kɩkalɩ zɛ. -Na dlɩ mɩ 'mɩ -gʋ, 'ɩn -na saa -na -lima 'wʋ, 'ɩn -ɩn kaa dlɩtie. Ɩn -yi we 'ji nɩɩ, -we -na nʋa -slɛɛn lɛ, we -zi -we gwedɩdaa -nʋ 'wʋ. \pi1 \v 20 «We mɩ 'sa 'bhie, gbʋ yabhlo mɩa ɩn -yɔ -mɩ 'sɔ nyɩdɩ, mʋ nɩ: 'ŋwnɔ -ɔ wa laa Zezabɛlɩ, -ɔ laa ɔ 'dɛ -Lagɔgbʋʋ -falɩpaŋwnɔ, 'ɩn -ɔ a 'tidea 'yi amɩaa 'dɛɛ -gbɛ, mɔ nʋa na lubhonʋnya -dawli 'wʋ ɔ gbagbawɛlɩ 'wʋ. Mɔ kwaa wa gbʋnyuu lʋ, 'ɩn wa kaa mʋtnɩ kwɛ, 'ɩn wa lia -zila -bʋbɔli. \v 21 Ɩn ka ɔ 'ylɩ zʋ ɔ 'ka ɔ dlɩ 'bhiti, 'ɩn ɔ 'nɩ we -yɔŋwnu. \v 22 We 'dɛɛ 'gbʋ, lɛ na yia we nʋa, 'ɩn ɔ 'ka gu 'kadʋ bhli ɔ -yɔ -wa ɔ -yɔ wa dɩa -budu 'wʋ 'sɔ. Nɩɩ, -maa 'nɩ -maa dlɩ 'bhiti, 'ɩn -maa 'ka ɔ lɛnʋgbʋ 'bɩbhʋ nɩ, 'ɩn na paa -maa sɩasɩe ŋwɛ. \v 23 Ɔ 'yua na yia 'bhaa. 'Ɩn leglizɩ weee 'ka we 'jiyibheli nɩɩ, -ɔ yɩa nyɩmɛɛ dlɩ zɔ -yɔ ɔ 'wlukʋʋn la, -amɩ -wa. -Ɔ -ka -mɩ, -we -ɩn -ka lɛnʋ, we 'klʋlu -na yia 'yɩa 'mɩ kwɛɛ. \v 24 Nɩɩ, amɩa Tiatilɩnyɩma tɔlʋa, a 'nɩ wee slolue -yɔŋwnu. Wee gbʋ wa laa: ‹-Saataan nacɩ -we mɩa zizeda.› Ɩn nɛɛ aɩn -yla, ɩn 'nɩ aɩn 'gba -putu 'wludɩda -mɩ. \v 25 Nɩɩ, ɩn 'nɩ -slɔ lʋ yi nɩ, -we mɩa aɩn kwɛɛ, a kpa we la -kli. \pi1 \v 26-28 «-Wa -ka -gʋgalɩ, -wa -ka na dʋmagbʋ -yɔŋwnu we 'ka we bhloluda nyni, 'tɩtɛ -we ɩn 'yɩa na Didee kwɛɛ, 'mʋ na nyɛa wa. 'Ɩn na nyɛa wa 'tɩtɛ wa 'ka laganya 'wlulapɩlɩ, wa 'ka wa kpa -gla nya, 'ɩn wa 'ka wa -wlɔ bla -nyida 'bhisa. 'Ɩn na nyɛa wa zlʋkpa -zɛlɩya. \v 29 -Ɔ -ka 'nʋnʋ -yukwli 'wlu -ka, -we -Lagɔɔ Zuzu gbaa -Lagɔnyɩma -yla, ɔ 'nʋ we.» \c 3 \s1 'Sɛbhɛ -we Zaan cɛlɩa Salɩdɩɩ leglizɩ 'wʋ \pi1 \v 1 «Nɩɩ, leglizɩ -we mɩa Salɩdɩgbe nʋkplɛ, -ɩn cɛlɩ we 'anzɩ 'wʋ: \pi1 «Nɩɩ, -ɔ kaa -Lagɔɔ zuzu gbesɔ -yɔ -zɛlɩ gbesɔ kwɛɛ, ɔ wɛlɩ nɩ: Ɩn -yi -na lɛnʋgbʋ. Wa nɛɛ: -ɩn -ga 'yliyɔ, -zugba -ɩn ka tlɩ. \v 2 -Ɩn ganɔ, -we -tʋa 'wʋ, 'ɩn we mɩa -mɩ kwɛɛ, -ɩn 'tɛmanɩ we la, we yi tlɩ. -We ka gbʋ -wa, ɩn ka we 'jiyibheli nɩɩ, -na lɛnʋgbʋ 'nɩ -mɩ tɩklɩɩ na -Lagɔɔ 'yliya 'wʋ. \v 3 Nɩɩ, -ɩn ligbe wɛlɩ -we -ɩn 'nʋa, 'ɩn -ɩn yia we -yɔŋwnu. -Ɩn zʋ we 'nʋŋwɛ, 'ɩn -ɩn 'ka -na dlɩ 'bhiti. We 'nɩ -mʋʋʋ, -ɩn 'nɩ ganɔ nɩ, 'ɩn na tlalɩa -mɩ 'wʋ 'wienyɔ 'bhisa, 'ɩn bhla -we nya ɩn 'kaa -na -gbɛ yi, -ɩn 'na 'ka we yibheli. \pi1 \v 4 «We mɩ 'sa 'bhie, -Lagɔnyɩma tɔlʋa mɩa Salɩdɩgbe nʋkplɛ, wa 'nɩ -slɔ wa -bana pʋɩnplalɩ. Waa nyɩma mɩa -bana 'pʋpa wa yia 'wʋplaa, wa -yɔ 'mɩ 'sɔ ka nɔ, -we ka gbʋ -wa, wa ka we 'klʋ. \v 5 'Sa -bhlokpadɛ, -wa -ka -gʋgalɩ, ma plaa wee -bana 'wʋ, 'ɩn wa 'ŋnɩ -we mɩa cɛlɩda 'yliyɔga -sɛbhɛ 'wʋ, ɩn 'na 'ka we lamumni. 'Ɩn na gbaa wa 'ŋnɩ -zɔnʋ na Dide -yɔ ɔ tietienya 'yu. \v 6 -Ɔ -ka 'nʋnʋ -yukwli 'wlu -ka, -we -Lagɔɔ Zuzu gbaa -Lagɔnyɩma -yla, ɔ 'nʋ we.» \s1 'Sɛbhɛ -we Zaan cɛlɩa Filadɛlɩfii leglizɩ 'wʋ \pi1 \v 7 «Nɩɩ, leglizɩ -we mɩa Filadɛlɩfigbe nʋkplɛ, -ɩn cɛlɩ we 'anzɩ 'wʋ: \pi1 «-Ɔ mɩa tɩklɩɩ, -ɔ gbaa gbʋzɔnʋ, -ɔ kaa nyɩmaa 'wlulapɩlɩnyɔ *-Davidɩɩ -laklɩ kwɛɛ, -ɔ -ka klolo -kalɩ, 'ɩn wa 'nɩa mneni wa 'ka we kla, 'ɩn -ɔ -ka -bha kla, wa 'nɩa mneni wa 'ka -bha -kalɩ, ɔ wɛlɩ nɩ: \v 8 Ɩn -yi -na lɛnʋgbʋ, ɩn -yi we 'ji nɩɩ, -ɩn 'nɩ latɛ 'nanʋʋ, -zugba -na zʋ na wɛlɩ 'nʋŋwɛ, 'ɩn -ɩn 'nɩ na gbʋ kpɛlɩ. -Ɩn -talɩ, ɩn ka klolo yabhlo -kalɩ -mɩ -yla, -we nyɩmɛ yabhlogbɔɔ 'nɩa mneni ɔ 'ka kla. \v 9 Nyɩma -wa suslolua 'wʋ -Saataan 'ŋnɩ nya, 'ɩn wa laa wa 'dɛ Zuifʋ, 'ɩn wa 'nɩa we nya -mɩ, yocɩan wa -mɩa. -Ɩn -talɩ, -we ɩn 'kaa wa -yla lɛnʋ, mʋ nɩ: 'kʋa 'tɩtɛ nya na yia wa -mɩ 'yu -laa, 'ɩn wa 'ka -mɩ 'yu 'kukolu 'sibhli, 'ɩn wa 'ka we 'jiyibheli nɩɩ, ɩn -kalɩ -na zɛ. \v 10 -Ɩn ka na wɛlɩ dlɩ -gʋ zʋ dlɩtie nya, we 'dɛɛ 'gbʋ na yia -mɩ 'wʋkʋa sɩasɩa bhla. Nɩɩ, wee sɩasɩe mɩa dʋdʋ weee -gʋ yida, we 'ka nyɩma weee layla. \pi1 \v 11 «Daylɩ na yia. -We -ɩn kaa, -ɩn kpa we la -kli. We -ka 'sa -mɩ, nyɩmɛ yabhlogbɔɔ 'nɩ mneni ɔ 'ka -mɩ -na -can -kloo kwɛɛ -sa. \v 12 -Ɔ -ka -gʋgalɩ, mɔ yia *-Lagɔbudu 'kadʋʋ bhʋ -zɛa, 'ɩn wa 'na 'ka -bha ɔ vu. Ɔɔ -gʋgalɩnyɔ -gʋ na yia na -Lagɔɔ 'ŋnɩ cɛlɩa we -yɔ -Lagɔɔ 'gbee 'ŋnɩ. Wee -Lagɔɔ gbe mɩa, mʋ -wa *-Zeluzalɛmʋ -lolu, -we 'kaa -Lagɔɔ -gbɛ 'bhʋ yalɩ, 'ɩn we 'ka lasibhli. Ɔɔ -gʋgalɩnyɔ -gʋ ɩn 'kaa na 'ŋnɩ lolu cɛlɩ. \v 13 -Ɔ -ka 'nʋnʋ -yukwli 'wlu -ka, -we -Lagɔɔ Zuzu gbaa -Lagɔnyɩma -yla, ɔ 'nʋ we.» \s1 'Sɛbhɛ -we Zaan cɛlɩa Laodiseee leglizɩ 'wʋ \pi1 \v 14 «Nɩɩ, leglizɩ -we mɩa Laodisegbe nʋkplɛ, -ɩn cɛlɩ we 'anzɩ 'wʋ: \pi1 «-Ɔ gbaa -Lagɔɔ dʋmagbʋ, -ɔ -wa gbʋdayɩnyɔ tɩklɩɩ, -ɔ'ɔ 'tʋbhʋa yo, -ɔ ka sɔ nya -Lagɔ -laa -lu weee la, ɔ wɛlɩ nɩ: \v 15 Ɩn -yi -na lɛnʋgbʋ. -Ɩn 'nɩ wɔtɔ, -ɩn 'nɩ -su. Na dlɩ nɛɛ, -ɩn -zɛ we 'yabhlo. \v 16 Nɩɩ, -ɩn 'nɩ -su, -ɩn 'nɩ wɔtɔ, -ɩn wlɔwlɔ, we 'dɛɛ 'gbʋ, gwɛzɛa na yia -mɩ. \v 17 -Ɩn nɛɛ nɩɩ, 'ŋnɩmnɩnyɔ -ɩn -mɩa. -Ɩn ka -lu duun 'yɩ, 'ɩn -ɩn ka -lu weee -ɩn 'yɩbhaa. -Ɩn mɩ 'sa gbada, -zugba -ɩn mɩ poli poli nyazɩnyɔ nya, bobabhanyɔ -ɩn -mɩa. -Ɩn mɩ kpanʋ nya, -ɩn mɩ 'lɔlɔnyɔ nya. -Ɩn mɩ 'sa, 'ɩn -ɩn 'nɩ we 'ji -yi. \v 18 We 'dɛɛ 'gbʋ, 'dɩ -we na zʋa -mɩ, mʋ nɩ: -ɩn yi na -gbɛ, -can -we wa 'kplɩa 'wʋ -kosu 'wʋ, -ɩn 'ka we zɔ, 'ɩn -ɩn 'ka 'ŋnɩmnɩnyɔ -zɔnʋ -zɛ. Yi, -ɩn 'ka -bana 'pʋpa zɔ, -ɩn 'ka we 'wʋpla, -na kpanʋ yi -mɩ zʋbhalɩ. -Ɩn zɔ 'ya nyakpɔ, -ɩn 'ka we 'yliya 'wʋ palɩ, 'ɩn -ɩn 'ka layɩ. \pi1 \v 19 «-We mɩa na -nʋ nya, nyɩma -mama ka zɛ ɩn -kalɩa, -maa na sɩalɩa, ɩn 'ka -maa gbʋ sloluu 'gbʋ. We -ka 'sa -mɩ, -ɩn 'bhiti -na dlɩ, -ɩn yi 'mɩ 'bɩ -gʋladolue nya. \v 20 -Ɩn pʋ yukwli! Ɩn 'yligbe -buduŋwɛɛ, ɩn mɩ kɔkɔ bhlɩda. -Ɔ -ka na wɛlɩ 'nʋ, 'ɩn ɔ -ka -bha -kalɩ, 'ɩn na plaa ɔ -budu zɔ, 'ɩn na -yɔ ɔ 'sɔ lia dabhlo. \pi1 \v 21 «-Amɩ, ɩn mɩ -gʋgalɩnyɔ nya. Ɩn -yɔ na Dide ka ɔ 'ŋnɩmnɩkpe -gʋladɩ. We 'dɛɛ 'gbʋ, -ɔ -ka -gʋgalɩnyɔ nya -mɩ, mɔ -yɔ 'mɩ 'sɔ 'kaa na 'ŋnɩmnɩkpe -gʋladɩ. \v 22 -Ɔ -ka 'nʋnʋ -yukwli 'wlu -ka, -we -Lagɔɔ Zuzu gbaa -Lagɔnyɩma -yla, ɔ 'nʋ we.» \c 4 \s1 -Mɔ yalɩ wa -mnɩnɩa -Lagɔɔ 'ŋnɩ \p \v 1 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'ɩn ɩn yia -mɔ na 'yli -kakɩe 'wʋ gbʋ -putu -yɔyɩ: klolo yabhlo mɩ ŋwɛkalɩda yalɩ. Wee wɛlɩ -we ɩn 'nʋa tɩada, -we 'wlʋa lɛglɛ, we nɛɛ 'mɩ -yla: «-Gbla -seli, -we 'kaa cɩ lɛnʋ, ɩn 'ka -mɩ we 'klʋslolu.» \v 2 Tɔʋn, -Lagɔɔ Zuzu 'bhua 'mɩ 'wʋ, 'ɩn ɩn yia 'ŋnɩmnɩkpe -yɔyɩ -mɔ yalɩ ladɩda -zugba we -gʋladɩnyɔ mɩ we -gʋ. \v 3 -Ɔ -dɩa kpe -gʋla, lɩ ɔ lɩa tʋkpa -zɔnʋ wa laa zasɩpʋ -yɔ salɩdʋanɩ 'bhisa. -Zuku lɩa tʋkpa -zɔnʋ wa laa emewlodʋ 'bhisa, mʋ bibea wee kpe. \v 4 Wee 'ŋnɩmnɩkpe mɩa, 'ŋnɩmnɩkpe -putu glʋ -bhlo 'ya -mnʋa bibea we. Nyɩma kpasɩ glʋ -bhlo 'ya -mnʋa, -wa kaa -bana 'pʋpa 'wʋ, 'ɩn wa kaa -can -kloo 'wluo, ma -dɩa wee kpenya -gʋla. \v 5 'Nyuu 'yɩka -papɩe klaa, wɛlɩnya klaa, we -yɔ -dɛɛ -gangɩe, mʋ bhʋa wee 'ŋnɩmnɩkpe 'wʋ. We 'yu, ylɔ gbesɔ mɩ -nyumada sa 'tɩtɛɛ, mʋ -wa zuzu gbesɔ -we mɩa -Lagɔ 'yu. \v 6 Wee 'ŋnɩmnɩkpe 'yu, we 'wlʋsa gumunyu ka klʋ mɩ 'sese 'vɛlɩ 'bhisa, mʋ mɩ -bha. \p Wee 'ŋnɩmnɩkpe kwesi, 'yliyɔgali -mnʋa mɩ -bha. 'Yli mneni we ku -yɔla weee. We mɩ we 'yugbɛɩn -yɔ we lʋgbɛɩn. \v 7 Wee 'yliyɔgaluu tɩanʋ -yɔ -jla 'wʋwlʋ. We 'sɔnʋ -yɔ 'bhligblɔ -yulɛ 'wʋwlʋ, we tanʋʋ klʋ -yɔ nyɩmɛɛ -nʋ 'wʋwlʋ, 'ɩn we -mnʋanʋ 'wlʋa -galɩbha -cɩcɛ -we mɩa -bhluda. \v 8 Wee 'yliyɔgali -mnʋa mɩa dɛ nɩ, we 'yabhlo ka -kapue gbelibhlo. 'Yli mnenia we ku -yɔla. We mɩ we -kapue dlɩɩ, 'ɩn we tɔlʋa mɩa we -gʋ. Zlɩoo, sabɔoo lʋʋ we bhlɩa -nya. We nɛɛ: \qc «Jejitapɛ, -ɔ mɩ tɩklɩɩ, -ɔ mɩ tɩklɩɩ, -ɔ mɩ tɩklɩɩ, \qc 'tɩtɛ weee mɩ ɔ kwɛɛ, \qc -ɔ mɩ bhaa -bha, -ɔ mɩa -bha, -ɔ yia yia.» \m \v 9 We mɩa lʋʋ bhlɩda -zugba we mnɩnɩa -ɔ -dɩa 'ŋnɩmnɩkpe -gʋlaa 'ŋnɩ, -ɔ -gaa 'yliyɔ 'ylɩ weee nya, 'ɩn we gbaa ɔ 'ŋnɩ -zɔnʋ, 'ɩn we paa ɔ fuo. \v 10 Da wee 'yliyɔgali -ka lʋʋ bhlɩ -bhlo, 'ɩn waa nyɩma kpasɩ glʋ -bhlo 'ya -mnʋa sibhlia 'kukolu -ɔ -dɩa 'ŋnɩmnɩkpe -gʋ la 'yu. 'Ɩn wa bʋbɔa -ɔ -gaa 'yliyɔ 'ylɩ weee nya, 'ɩn wa vitelia wa -can -kloo ɔ 'ŋnɩmnɩkpe 'yu, -zugba wa gbaɛ: \q1 \v 11 «Jejitapɛ, -amɩaa -Lagɔ, \q1 we mɩ tɩklɩɩ -a 'ka -na 'ŋnɩ -mnɩnɩ, \q2 -a 'ka -bha -mɩ zʋ, \q1 'ɩn we mɩ tɩklɩɩ -a 'ka -mɩ fuo 'pa \q2 -na 'tɩtɛɛ 'gbʋ. \q1 -We ka gbʋ -wa, -mɩ -laa -lu weee la. \q1 -Ɩn nɛɛ, -lu yi la, 'ɩn -lu yia layi, \q2 'ɩn -ɩn yia we lala.» \c 5 \s1 Glɩglɩ -sɛbhɛɛ klalɩli wa -wlɔa \p \v 1 'Ɩn ɩn yia glɩglɩ -sɛbhɛ -yɔyɩ, we mɩ ɔɔ 'ŋnɩmnɩkpee -gʋladɩnyɔɔ lilisɔ 'wʋ. We -gʋ -yɔ we dlɩɩ mɩ cɛlɩda. We mɩ klada -luu klalɩli gbesɔ nya. \v 2 Ɩn 'yɩa 'anzɩ 'tɩtɛ yabhlo -yɔ, we 'yɩbhaa la wɛlɩ 'tɩtɛ nya, we nɛɛ: «Nyɔɔ ka we 'klʋ ɔ 'ka -luu klalɩli gbesɔ nɩ -wlɔ, 'ɩn ɔ 'ka 'sɛbhɛ nɩ -bloa?» \v 3 Nɩɩ, nyɩmɛ -ɔ 'kaa we -kalɩ, ɔ 'nɩ -mɩ. Ɔ 'nɩ yalɩ -mɩ, ɔ 'nɩ dʋdʋ -gʋ -mɩ, ɔ 'nɩ glu -mɩ. Nyɩmɛ yabhlogbɔɔ 'nɩ mneni ɔ 'ka wee 'sɛbhɛ 'wʋtalɩ. \v 4 Nyɩmɛ -ɔ kaa we 'klʋ ɔ 'ka 'sɛbhɛ nɩ -blo, ɔ 'ka we zɛlɩ, ɔ 'nɩ -mɩ. We 'gbʋ ɩn yia wi -wɔwɔ. \v 5 Tɔʋn, waa nyɩma kpasɩɩ 'yabhlo nɛɛ 'mɩ -ylaɛ: «-Ɩn 'na wili -nɩ. -Ɩn -talɩ, ɔmɔ Zudaa zʋayli -jla, -ɔ -wa 'wlulapɩlɩnyɔ -Davidɩɩ yu, ɔ ka -gʋgalɩ, mɔ kaa we 'klʋ ɔ 'ka wee -luu klalɩli gbesɔ -wlɔ, 'ɩn ɔ 'ka 'sɛbhɛ nɩ -blo.» \p \v 6 -Bha ɩn 'yɩa *Bhlabhlɛyu -yɔ 'yligbeda. Ɔ mɩ 'ŋnɩmnɩkpe kwesi 'yliyɔgali -mnʋa -yɔ nyɩma kpasɩ nyɩdɩ. Ɔɔ Bhlabhlɛyu 'wlʋsa -blɩɩ wa -dɩ ɔ 'slakaa -nʋ nya. Ɔ ka 'gwɩ gbesɔ -yɔ 'yli gbesɔ. Mʋ -wa zuzu gbesɔ, -we -Lagɔ 'paa yoo dʋdʋ weee -gʋ. \v 7 Ɔɔ Bhlabhlɛyu bɛa -ɔ -dɩa 'ŋnɩmnɩkpe -gʋ la -yɔ, 'ɩn ɔ yia wee 'sɛbhɛ 'wʋbhu -mɔɔ lilikwɛsɔ 'wʋ. \v 8 Ɔ 'bhua wee 'sɛbhɛ 'wʋ, tɔʋn wee 'yliyɔgali -mnʋa -yɔ nyɩma kpasɩ glʋ -bhlo 'ya -mnʋa yia ɔ 'yu 'kukolu 'sibhli. -Ɔ -ka -mɩ, ɔ ka ɔ -pete kwɛɛ, 'ɩn -can -dɔkɔ -we nʋkplɛ 'wlɩ mɩa, -mɔɔ ka -mʋʋ kwɛɛ. Wee wlɩ mɩa, mʋ -wa -Lagɔnyɩmaa bhubhoe -wɛlɩ. \v 9 -Bha wa bhlɩa lʋʋ lolu: \q1 «-Ɔ kaa we 'klʋ ɔ 'ka 'sɛbhɛ nɩ 'wʋbhu, \q2 -mɩ -wa. \q1 -Ɔ kaa we 'klʋ ɔ 'ka we -luu klalɩli -wlɔ, \q2 -mɩ -wa, \q1 -we ka gbʋ -wa, \q1 -ɔ jitea ɔ 'pɩɔn ɔ 'ka nyɩma 'wʋzɩtɩ -Lagɔ -yla, \q2 -mɩ -wa. \q1 Nyɩma -wa 'bhʋa zʋa weee 'yli klaa, \q2 wɛlɩɩ 'yli -bhlo -bhlo -gbanya klaa, \q2 klu weee nyɩma klaa, \q2 we -yɔ -wa 'bhʋa laga dʋdʋ weee -gʋ, \q1 -ɔ zɩtɩa wa 'wʋ -Lagɔ -yla, \q2 -mɩ -wa. \q1 \v 10 Nɩɩ, -ɔ nʋa we lɛ, \q1 'ɩn -Lagɔ pɩlɩa -maa 'wlu la, \q2 -mɩ -wa. \q1 -Ɔ nʋa we lɛ -maa 'ka -Lagɔbʋbɔnya -zɛ, \q2 'ɩn -maa 'ka ɔ dʋmagbʋ lɛnʋ, \q2 -mɩ -wa. \q1 -Mɩ nʋa we lɛ -maa 'ka nyɩma weee 'wlulapɩlɩ \q2 dʋdʋ weee -gʋ.» \p \v 11 Ɩn -talɩ 'yaa -bha, 'ɩn ɩn yia 'anzɩnyaa wɛlɩ 'nʋ. We -zu 'wʋ, wa 'nɩ mneni wa 'ka we zɛlɩ. Nɩɩ, wee 'yliyɔgali -mnʋa klaa, nyɩma kpasɩ klaa, we -yɔ 'ŋnɩmnɩkpe, 'mʋ we bibea -nya. We 'dɛ weee mɩa lʋʋ bhlɩda 'tɩtɛɛ, \v 12 we nɛɛ: \q1 «Nɩɩ, Bhlabhlɛyu -ɔ wa -dɩa -blɩɩ 'slaka nya, \q1 'tɩtɛ klaa, 'ŋnɩmnɩe klaa, gbʋyilo klaa, \q1 we -yɔ latɛlo mɩ ɔ -nʋ nya. \q1 We 'dɛɛ 'gbʋ, we mɩ tɩklɩɩ nyɩma 'ka -bha ɔ zʋ, \q1 wa 'ka ɔ 'ŋnɩ -mnɩnɩ, \q1 'ɩn wa 'ka ɔ 'ŋnɩ -zɔnʋ gba.» \p \v 13 'Ɩn ɩn yi 'yaa lʋʋ -putu 'nʋ. -Lu weee -Lagɔ -laa la, -we mɩa yalɩ, -we mɩa dʋdʋ -gʋ, -we mɩa glu, we -yɔ -we mɩa gumunyu lʋ, we 'dɛ weee bhlɩa lʋʋ, we nɛɛ: \q1 «-Ɔ -dɩa 'ŋnɩmnɩkpe -gʋ la, \q1 ɔ -yɔ Bhlabhlɛyu 'sɔ, \q1 'tɩtɛ weee mɩ wa -nʋ nya, \q1 'ŋnɩmnɩe weee mɩ wa -nʋ nya. \q1 Wa bhlɩ wa 'ŋnɩ, 'ɩn wa zʋ -bha wa \q2 'ylɩ weee -nʋ nya.» \m \v 14 'Ɩn wee 'yliyɔgali -mnʋa nɛɛ: «-Amɛnɩ!» Nyɩma kpasɩ 'sibhlia 'kukolu, 'ɩn wa yia ɔ bʋbɔ. \c 6 \s1 Bhlabhlɛyu -wlɔa -luu klalɩli gbesɔ \p \v 1 Tɔʋn, 'ɩn ɩn yia ɔɔ Bhlabhlɛyu -yɔyɩ. 'Ɩn ɔ yia wee glɩglɩ -sɛbhɛɛ klalɩluu tɩanʋ -wlɔ. -Bha -bhlokpadɛ 'yliyɔgali -mnʋaa 'yabhlo 'kpɩa 'wʋ 'tɩtɛɛ, -dɛ 'bhisa. 'Ɩn ɩn yia we 'nʋ. We nɛɛ: «Yi!» \v 2 Ɩn -talɩa -bha, 'ɩn ɩn yia nɩmɛsʋʋn 'pʋpa -yɔyɩ. -Ɔ -dɩa we -gʋ la, ɔ ka pnu kwɛɛ, 'ɩn wa yia ɔ -can -kloo yoo 'nyɛ. Nɩɩ, ɔ ka -gʋgalɩ, 'ɩn -gʋ ɔ yi 'yaa -galɩa mnɩa. \p \v 3 -Mʋʋ 'bɩgʋ, ɔɔ Bhlabhlɛyu yia wee -luu klalɩluu 'sɔnʋ -wlɔ. -Bha -bhlokpadɛ, 'ɩn ɩn yia 'yliyɔgaluu 'sɔnʋʋ wɛlɩ 'nʋ. We nɛɛ: «Yi!» \v 4 'Ɩn nɩmɛsʋʋn -putu yabhlo yia 'tla, we -za -kosu 'bhisa. -Ɔ -dɩa we -gʋla, 'mɔ wa 'nyɛa 'yoo, ɔ 'ka dʋdʋ -gʋ tʋ -la, 'ɩn dʋdʋgʋ -nyɩma 'ka 'bhʋbhalɩ. -Bha wa 'nyɛa ɔ tʋgʋgblɛ yoo. \p \v 5 -Mʋʋ 'bɩgʋ, ɔɔ Bhlabhlɛyu yia wee -luu klalɩluu tanʋ -wlɔ. -Bha -bhlokpadɛ, ɩn 'nʋa 'yliyɔgaluu tanʋʋ wɛlɩ. We nɛɛ: «Yi!» Ɩn -talɩa -bha, 'ɩn ɩn yia nɩmɛsʋʋn -ylukpa -yɔyɩ. Ɔ -dɩa we -gʋ la, ɔ ka kilo kwɛɛ. \v 6 Wɛlɩ yabhlo 'tlaa wee 'yliyɔgali -mnʋa nyɩdɩ, we nɛɛ: «'Mnɔ -yɔ -gooo 'klɩ yia yia. Nɩɩ, 'mnɔɔ kilo -bhlo kaa 'ylɩ -bhlo -lubhoo 'pɛnɩgwɛzi, -gooo kilo ta kaa 'ylɩ -bhlo -lubhoo 'pɛnɩgwɛzi. -Mʋmʋ -ka 'kpɩ -yɔ nʋ, -ɩn 'na zɩlɩ we kwɛ -nɩ, we -valɛ -tʋ sa 'cɛ.» \p \v 7 -Mʋʋ 'bɩgʋ, ɔɔ Bhlabhlɛyu yia wee -luu klalɩlu -mnʋanʋ -wlɔ. -Bha -bhlokpadɛ ɩn 'nʋa 'yliyɔgalu -mnʋanʋʋ wɛlɩ. We nɛɛ: «Yi!» \v 8 Ɩn -talɩa -bha, 'ɩn ɩn yia nɩmɛsʋʋn -yɔyɩ, we fuakaa. -Ɔ -dɩa we -gʋla, ɔ 'ŋnɩ wa laa tlɩtlɩe. Tlɩtlɩnyaa 'gbe -yɔ ɔ 'sɔ nɔ. 'Ɩn wa yia wa 'tɩtɛ 'nyɛ wa 'ka nyɩma 'bhaa mnɩ dʋdʋʋ kibhe -mnʋanʋʋ -bhlo -gʋ. 'Sa wa mnɩa wa 'ka nyɩma 'bha tʋgʋgblɛ klaa, ŋwɔ klaa, tlɩtlɩgu klaa, we -yɔ -fliinɩma 'nyii nya. \p \v 9 -Mʋʋ 'bɩgʋ, ɔɔ Bhlabhlɛyu yia wee -luu klalɩluu gbunʋ -wlɔ. -Bha -bhlokpadɛ, ɩn yia nyɩma wa 'bhaa, wa zuzu -yɔyɩ 'slakagʋsalɩlu zɔ. Waa nyɩma mɩa, wa ka -Lagɔwɛlɩ -yɔŋwnu, 'ɩn wa mɩa we gbʋdayɩnya nya, we 'gbʋ wa yia wa 'bha. \v 10 Wa 'kpɩa 'wʋ 'tɩtɛɛ, wa nɛɛ: «-Amɩaa -Kanyɔɔ 'zayli -ɔ mɩ -mɔwlʋda, dʋdʋgʋ -nyɩmaa -yɔgbʋ -na yia 'wʋbhua, 'ɩn -ɩn 'ka wa gbʋ dɩlɩ -amɩaa -yɔkpasasɩee saa. 'Lee, bhla -mʋmʋ -na wʋlʋ wea?» \v 11 Tɔʋn, wa yia -maa -bana 'pʋpa 'wʋladlili, 'ɩn wa nɛɛ -maa -yla, -maa wʋ -sɛ, nɩɩ, -maa bhelia -yɔ -maa lubhonʋ -lima -wa wa yia 'bhaa -maa 'dɛ 'bhisa, -maa ŋwɛ -ka gba 'bhie. \p \v 12 Ɩn -talɩa -bha, 'ɩn ɩn yia Bhlabhlɛyu -yɔyɩ, 'ɩn ɔ yia -luu klalɩluu gbelibhlonʋ -wlɔ. -Bha dʋdʋ zuklua 'tɩtɛɛ. 'Ɩn 'ylʋ yia ylumanɩ nɛɛ -gbɛnaa, 'ɩn 'cʋ yia zamanɩ 'pɩɔn 'bhisa. \v 13 'Ɩn -zɛlɩ yia bhli dʋdʋ -gʋ, su wa zʋbhalɩa, -pɩpɛ -ka 'plɩ, sa we 'bhue jitea, 'sa -zɛlɩ jitea dʋdʋ -gʋ. \v 14 'Ɩn yalɩ yia labhʋ nyɩmaa 'yliya 'wʋ, nɛɛ -bita wa glɩ. -Gɔgɔ weee -yɔ dʋdʋ weee mɩa 'nyu nyɩdɩ, 'ɩn we yia 'tlu. \v 15 Tɔʋn, dʋdʋgʋ -nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya klaa, nyɩmaa 'yugalɩnya klaa, 'slʋjaa 'yugalɩnya klaa, 'ŋnɩmnɩnya klaa, nyɩma 'tɩtɛ klaa, galɩ klaa, we -yɔ -wa 'nɩa galɩ nya -mɩ, wa 'dɛ weee yia zize -gɔgɔɔ 'bhʋka 'wʋ, we -yɔ tʋkpa -nyɩdɩ. \v 16 Wa nɛɛ tʋkpa -yɔ -gɔgɔ -yla: «A bhlili -aɩn -gʋ. A zize -aɩn 'pɩpɩ, -ɔ -dɩa 'ŋnɩmnɩkpe -gʋ la kwɛɛ. A zize -aɩn 'pɩpɩ Bhlabhlɛyuu 'cɛ kwɛɛ. \v 17 Nɩɩ, we ka nyni, wa 'cɛpaylɩ 'kadʋ ka nyni. Nyɔɔ mneni ɔ 'ka we 'yu 'yligbea?» \c 7 \s1 Nyɩma 'wlu glʋ ta -zakpa kugbua lɛ 'sɔ (144.000) \p \v 1 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'ɩn ɩn yia 'anzɩ -mnʋa -yɔyɩ 'yligbeda dʋdʋʋ gwɩgwɩ -mnʋa 'yli. -Mʋʋ mɩ dʋdʋʋ -pɩpɛ -mnʋa 'yoo -kʋlʋda, -mʋʋ yi 'wlʋ nɩɩ, -pɩpɛ yabhlogbɔɔ 'plɩ dʋdʋ -gʋ, gumunyu -gʋ we -yɔ su 'wlu. \v 2 'Ɩn, ɩn yia 'anzɩ -putu yabhlo -yɔyɩ 'wʋsɔda 'ylʋʋ 'wʋsɔlʋda. -Lu -we nya wa zʋa -Lagɔɔ yibhelida nyɩma -yɔ, we mɩ we kwɛɛ. 'Anzɩ -mnʋa -we -Lagɔ 'nyɛa 'tɩtɛ we 'ka gumunyu -yɔ dʋdʋ sɩalɩ, we 'kpɩa 'wʋ 'tɩtɛɛ we -yla, we nɛɛ: \v 3 «A 'yligbe -slɔ, nɩɩ, -a 'nɩ -slɔ 'yliyɔga -Lagɔɔ yibhelida -Lagɔɔ lubhonʋnyaa 'klʋ -yɔ zʋ, dʋdʋ klaa, su klaa, we -yɔ gumunyu, a 'na sɩalɩ we -nɩ.» \v 4 'Ɩn -wa -Lagɔ zʋa ɔ 'dɛɛ yibhelida -yɔ, 'ɩn ɩn yia wa ŋwɛ yibheli. *Izlaɛlɩɩ zʋa weee 'yli, nyɩma 'wlu glʋ ta -zakpa kugbua lɛ 'sɔ (144.000). \q1 \v 5 Zudaa zʋayli, nyɩma 'wlu glʋ ta (12.000). \q1 Lubɛnɩɩ zʋayli, nyɩma 'wlu glʋ ta (12.000). \q1 Gadɩɩ zʋayli, nyɩma 'wlu glʋ ta (12.000). \q1 \v 6 Asɛlɩɩ zʋayli, nyɩma 'wlu glʋ ta (12.000). \q1 Nɛfʋtalii zʋayli, nyɩma 'wlu glʋ ta (12.000). \q1 Manasee zʋayli, nyɩma 'wlu glʋ ta (12.000). \q1 \v 7 'Simeɔɔ zʋayli, nyɩma 'wlu glʋ ta (12.000). \q1 *Leviii zʋayli, nyɩma 'wlu glʋ ta (12.000). \q1 Isakaaa zʋayli, nyɩma 'wlu glʋ ta (12.000). \q1 \v 8 Zabulɔɔn zʋayli, nyɩma 'wlu glʋ ta (12.000). \q1 *-Zɛzɛfʋʋ zʋayli, nyɩma 'wlu glʋ ta (12.000). \q1 Bɛzamɛɛɛ zʋayli, nyɩma 'wlu glʋ ta (12.000). \m Wa 'dɛ weee 'klʋ -yɔ wa zʋa -Lagɔɔ yibhelida. \s1 Nyɩmaa -zlo bibea 'ŋnɩmnɩkpe \p \v 9 -Mʋʋ 'bɩgʋ, ɩn -talɩa -bha, 'ɩn ɩn yia nyɩmaa -zlo -yɔyɩ. Waa nyɩma -zu 'wʋ, -ɔ mnenia ɔ 'ka wa zɛlɩ, ɔ 'nɩ -mɩ. Nɩɩ, dʋdʋ weee -gʋ -nyɩma wa -mɩa: laga weee -gʋ -nyɩma mɩ -bha. Zʋa weee 'yli -nyɩma mɩ -bha. Klu weee nyɩma mɩ -bha. Wɛlɩ weee nyɩma mɩ -bha. Wa 'yligbe 'ŋnɩmnɩkpe -yɔ Bhlabhlɛyu 'yu. Wa ka -bana 'pʋpa 'wʋ, 'ɩn saʋn mɩa wa kwɛɛ. \v 10 Wa 'kpɩa 'wʋ 'tɩtɛɛ, wa nɛɛ: \q1 «-Amɩaa -Lagɔ -ɔ -dɩa 'ŋnɩmnɩkpe -gʋ la, \q1 ɔ -yɔ Bhlabhlɛyu 'sɔ, \q1 gbʋwʋsasɩe mɩ wa -nʋ nya!» \m \v 11 Nɩɩ, 'anzɩ weee bibea wee 'yliyɔgali -mnʋa klaa, waa nyɩma kpasɩ klaa, we -yɔ 'ŋnɩmnɩkpe. Wa -gblia 'wlu la 'ŋnɩmnɩkpe 'yu, 'ɩn wa yia -Lagɔ bʋbɔ. \v 12 Wa nɛɛ: \q1 «-Amɛnɩ! \q1 Nyɩma weee gba ɔ 'ŋnɩ -zɔnʋ. \q1 Nɩɩ, nyɩma weee -mnɩnɩ ɔ 'ŋnɩ, \q1 gbʋyilo weee mɩ ɔ -nʋ nya, \q1 nyɩma weee 'pa ɔ fuo, nyɩma weee zʋ -bha ɔ, \q1 'tɩtɛ -yɔ latɛlo weee mɩ ɔ -nʋ nya. \q1 We -mɩ 'sa, 'ɩn we 'ka 'sa -tʋ \q1 'ylɩ weee -nʋ nya.» \p \v 13 -Bha nyɩmɛ kpasa yabhlo 'yɩbhaa 'mɩ laɛ: «'Lee, waa nyɩma kaa dɛ -bana 'pʋpa 'wʋ, mɔɔ -nyɩma wa -mɩ, 'ɩn mɔ wa 'bhʋlʋa?» \p \v 14 Ɩn nɛɛ ɔ -yla: «Na -kanyɔ, -ɔ -yia we 'ji, -mɩ -wa!» \p Ɔ nɛɛ: «Waa nyɩma mɩa dɛ, wa ka wa sɩalɩ bhabha. Wa ka wa 'dɛɛ -bana -wɔlʋ Bhlabhlɛyuu 'pɩɔn lʋ, 'ɩn we yia pɔmanɩ tenyii. \v 15 We 'gbʋ wa 'yligbea -Lagɔɔ 'ŋnɩmnɩkpe 'yu, zlɩoo, sabɔoo, wa 'ka ɔ dʋmagbʋ lɛnʋ ɔ -budu 'kadʋ zɔ, 'ɩn -ɔ -dɩa 'ŋnɩmnɩkpe -gʋ la, 'ɩn -mɔɔ kʋa wa 'wʋ. \v 16 Ŋwɔ 'na 'ka 'maslɛɛn wa 'bha, 'nyumatʋ 'na 'ka 'maslɛɛn wa 'bha, 'ylʋ -yɔ slo 'na 'ka 'maslɛɛn wa 'bha. \v 17 Nɩɩ, Bhlabhlɛyu -ɔ mɩa 'ŋnɩmnɩkpe kwesi, mɔ yia wa 'nyuwlukʋa lʋ kwaa, bhlabhlɛɛ 'yliyɔzʋnyɔ 'bhisa. 'Ɩn -Lagɔ yia wa 'mɩɔ weee sɩa.» \c 8 \s1 Bhlabhlɛyu -wlɔa glɩglɩ -sɛbhɛɛ klalɩluu gbesɔnʋ \p \v 1 Nɩɩ, Bhlabhlɛyu -wlɔa wee glɩglɩ -sɛbhɛɛ klalɩluu gbesɔnʋ, 'ɩn -Lagɔɔ -gbɛ yia 'wʋtʋ blenyii 'lɛlɩɩ kibhe -bhlo. \v 2 'Ɩn, ɩn yia 'anzɩ gbesɔ -yɔyɩ 'yligbeda -Lagɔ 'yu. Ɔ yia we lɛglɛ gbesɔ 'wʋladlili. \p \v 3 'Anzɩ -putu yia, 'ɩn we yia 'slakagʋsalɩlu kwesi 'yligbe, -can -dɔkɔ mɩ we kwɛɛ, we nʋkplɛ wa siea 'wlɩ. Wa 'nyɛa we 'wlɩ duun yoo, we suslolua -Lagɔnyɩma weee bhubhoewɛlɩ -yɔ 'wlɩ 'wʋ, 'ɩn we -yɔ we yia 'slakagʋsalɩlu 'yu mnɩ, we 'ka we -Lagɔ 'nyɛ. Wee 'slakagʋsalɩlu mɩ -can nya, 'ɩn we mɩa -Lagɔɔ 'ŋnɩmnɩkpe 'yu. \v 4 'Ɩn 'wlɩɩ gbeylo -yɔ -Lagɔnyɩma weee bhubhoewɛlɩ yia 'wʋsɔ 'anzɩ kwɛɛ -Lagɔ 'yu. \v 5 Tɔʋn, 'anzɩ 'bhua -dɔkɔ 'wʋ, we yia we yeli 'slakagʋsalɩluu -kosu nya, 'ɩn we yia we dʋdʋ -gʋ 'mni. -Bha -bhlokpadɛ, -dɛ -gaan, wɛlɩnya gbaa, 'nyu 'paa 'yɩka, 'ɩn dʋdʋ yia zuklu. \s1 Tɩa -lɛglɛ -mnʋaa wɛlɩ \p \v 6 'Anzɩ gbesɔ, -we kaa lɛglɛ gbesɔ kwɛɛ, mʋ mnazɩa we 'dɛ la we 'ka we bhlɩ. \p \v 7 We tɩanʋ bhlɩa we lɛglɛ, 'ɩn -zɛlɩ nyu klaa, -kosu klaa, we -yɔ 'pɩɔn, -we mɩa 'wʋsusloluda, ɩn we yia we dʋdʋ -gʋ 'mni. Dʋdʋʋ kibhe ta -gʋ -bhlo yia si, su ta glaa -bhlo -yɔ -petu yalʋ weee yia si. \p \v 8 We 'sɔnʋ bhlɩa we lɛglɛ: -kosu 'kadʋ 'wlʋa -gɔgɔ -we mɩ sida, 'mʋ wa vitelia gumunyu lʋ, 'ɩn gumunyuu taa nʋʋ -bhlo yia 'pɩɔn -zɛ. \v 9 Gumunyu lʋ -li ta glaa -bhlo yia tlɩ, 'ɩn we yia 'glʋ ta glaa -bhlo lasa. \p \v 10 We tanʋ bhlɩa we lɛglɛ: -zɛlɩya 'kadʋ 'bhʋa yalɩ, 'ɩn we yia bhli, wee -zɛlɩya mɩa, -kosuu mɩɔ 'bhisa we nyumaa, mʋ bhlilia 'nyuwlukʋanya -yɔ -gbʋa 'kadɩ ta glaa -gbʋa -bhlo lʋ. \v 11 Wee -zɛlɩya wa laa kalɔlu, 'ɩn wee -gbʋa ta glaa -bhloo 'nyu yia kamanɩ. 'Ɩn wee 'nyu yia nyɩma duun 'bha we 'kɩkaloo 'gbʋ. \p \v 12 Wee 'anzɩ -mnʋanʋ bhlɩa we lɛglɛ, 'ɩn 'ylʋʋ kibhe taa nʋʋ -bhlo klaa, 'cʋʋ kibhe taa nʋʋ -bhlo klaa, we -yɔ -zɛlɩ ta glaa -bhlo yia -nyumo. Sa zlɩɩ taa nʋʋ kibhe -bhlo -tʋa nikpise 'wʋ, 'sa sabɔɔ taa nʋʋ kibhe -bhlo 'nɩa 'cʋ -yɔ -zɛlɩɩ san 'yɩ. \p \v 13 Nɩɩ, ɩn -talɩa -bha, 'ɩn ɩn yia -galɩbhacɩcɛ mɩa -bluda -mɔ yalɩ 'pɩpɩɩ 'wʋkpɩwɛlɩ 'tɩtɛ 'nʋ, we nɛɛ: «Gbʋnyuu, gbʋnyuu, gbʋnyuu mɩ dʋdʋgʋ -nyɩmaa -nʋ nya 'anzɩ taa pnɩɩ -ka wa lɛglɛ bhlɩ!» \c 9 \s1 Lɛglɛɛ gbunʋ \p \v 1 Nɩɩ, 'anzɩɩ gbunʋ bhlɩa we lɛglɛ, -zɛlɩya yabhlo -we bhlia dʋdʋ, 'ɩn ɩn yia we -yɔyɩ. 'Bhʋka -we 'nɩa bhloluda -ka, we -laklɩ wa 'nyɛa wee -zɛlɩya yoo. \v 2 We -kalɩa wee 'bhʋka, gbeylo -we 'wlʋa -klaaa gbeylo mʋ 'tlaa -mɔ, 'ɩn we yia 'ylʋ -yɔ -pɩpɛ ylumanɩ. \v 3 Wee gbeylo 'wʋ -gangannya 'tlaa, 'ɩn we yia dʋdʋ -gʋ lamneni. 'Ɩn -Lagɔ yia 'tɩtɛ -we -yɔ -klagbetaa 'tɩtɛ 'wʋwlʋa we 'nyɛ. \v 4 Wa nɛɛ we -yla we 'na nʋnʋ gbʋnyuu -petu -yla lɛ -nɩ, we -yɔ sunya -yɔ -titi -wɔtʋ. Nɩɩ, nyɩma -wa 'nɩa -Lagɔɔ yibhelida 'klʋ -yɔ -ka, 'ma we 'kaa gbʋnyuu -yla lɛnʋ. \v 5 Wa 'nɩ wee -gangannya 'yoo 'nyɛ we 'ka nyɩma 'bha. Wa nɛɛ nɩɩ, we sɩalɩ wa bhabha 'cʋ gbu zɔ. Sa -klagbeta -ka 'pa, 'ɩn -bha glopoa nɩ, we nʋ 'sa we. \v 6 We bhla, tlɩtlɩee da wa yia -talɩa, 'ɩn wa 'na 'ka we 'yɩ, we tʋ yia nyɩma 'bhaa, 'ɩn kwɛɛ -mʋʋ yia wa -gwaa. \p \v 7 Wee -gangannya 'wlʋsa nɩmɛsʋʋn, -we wa mnazɩa la tʋgʋ -nʋ nya, 'ɩn -we ka 'wluo 'wlʋa nɛɛ -can -kloo mɩ -bha. We 'klʋ -yɔ nyɩmaa 'klʋ 'wʋwlʋ. \v 8 We 'nyi 'wlʋ 'ŋwnɩɩ 'nyi. 'Ɩn we gla 'wlʋ -jlaa gla. \v 9 We ka nɛtɛbana 'wʋ, 'ɩn we -kapuee paa -jiji. We -jiji mɩa, we 'wlʋ nɛɛ nɩmɛsʋʋn duun mɩ -wotloo 'wʋgbizeda -gwagwɩe nya we 'ka tʋ -gʋa mnɩ. \v 10 Wee -gangannyaa gʋn 'wlʋsa wee -klagbetaa gʋn, -we mɩa 'ylitɛlɩda seenɩ 'bhisa. We gʋn nya we mnenia we 'ka nyɩma -yla gbʋnyuu lɛnʋ 'cʋ gbu zɔ. \v 11 Wee -gangannya ka 'wlulapɩlɩnyɔ: 'bhʋka -we 'nɩa bhloluda -ka, we 'wʋ -Kuzuu 'anzɩ we -mɩa. Nɩɩ, we 'ŋnɩ -wa Abadɔn zuifʋwɛlɩ 'wʋ, Apoliɔn *glɛkɩwɛlɩ 'wʋ. We ji -wa -Lunyumonyɔ. \v 12 Tɩatɩa -gbʋnyuu 'plɩa dɛ, nɩɩ, we -tʋ lʋ 'sɔ. \s1 Lɛglɛɛ gbelibhlonʋ \p \v 13 Nɩɩ, 'anzɩɩ gbelibhlonʋ bhlɩa we lɛglɛ nɩ, 'ɩn, ɩn yia wɛlɩ yabhlo 'nʋ. -Lagɔɔ 'slakagʋsalɩluu gwɩgwɩ -mnʋa 'yli we 'bhʋa. Wee 'slakagʋsalɩlu mɩ -can nya, 'ɩn we mɩa -Lagɔ 'yu. \v 14 Wee wɛlɩ nɛɛ wee 'anzɩɩ gbelibhlonʋ kaa lɛglɛ kwɛɛ -yla: «'Anzɩ -mnʋa -we mɩa gbʋanda, -gbʋa 'kadʋ wa laa Eflatɩ kwesi, -ɩn -blo we -nya.» \v 15 Wee 'anzɩ -mnʋa mɩa, -Lagɔ ka we lamnazɩ ɔ lubhoo -nʋ nya. Wee -zʋ nɩɩ cʋ nɩɩ ylɩ nɩɩ 'lɛlɩ tɛɩɩn -nʋ nya ɔ mnazɩa we la, we 'ka mnɩ, we 'ka nyɩma 'wʋsɩsalɩ, 'ɩn we 'ka nyɩma ta glaa -bhlo 'bha. Nɩɩ, wɛlɩ gbaa, 'ɩn wa yia we -blo. \v 16 'Slʋja -wa mɩa nɩmɛsʋʋn -gʋ, wa zɛlɩa wa 'mɩ -yla, wa ŋwɛ nyni miniɔn 'wlu -bhlo. \v 17 -Mɔ na 'yli -kakɩe 'wʋ, -wa -dɩa wee nɩmɛsʋʋn -gʋla, sa ɩn 'yɩa wa -yɔ mʋ nɩ: nɛtɛbana mɩa wa 'wʋ, we -za -kosu 'bhisa, we ylu yalɩ 'bhisa, we -za lɩɩ -bhubhɛɛ nʋkplɛ 'bhisa. Wee nɩmɛsʋʋnnyaa 'wlu 'wlʋsa -jlaa 'wlu. 'Ɩn -kosu klaa, gbeylo klaa, we -yɔ -bhubhui slo tlaa we ŋwɛɛ. \v 18 Nɩɩ, -kosu klaa, gbeylo klaa, we -yɔ -bhubhui slonya 'tlaa da we ŋwɛɛ nɩ, mʋ -wa sɩasɩe ta. Mʋ 'bhaa dʋdʋgʋ -nyɩma ta glaa -bhlo. \v 19 Nɩɩ, wee nɩmɛsʋʋnnyaa 'tɩtɛ mɩa, we mɩ we ŋwɛ -yɔ, 'ɩn we mɩa we gʋn -yɔ. We gʋn 'wlʋsa tɩbhɛ. We ka 'wlu, we nya we nʋa nyɩma -yla gbʋnyuu lɛ. \p \v 20 Wee sɩasɩe 'nɩ dʋdʋgʋ -nyɩma weee 'bha. Nyɩma -wa -tʋa -bha, wa 'nɩ wa tɛlɩtɛlɩlu 'bɩbhʋ. Wa mɩ -bhlokpadɛ 'kuzunya bʋbɔda, tɛlɩtɛlɩlu mɩa -can nya klaa, 'gwɛzi nya klaa, nɛtɛ nya klaa, tʋkpa nya klaa, we -yɔ su nya, wa 'nɩ we bʋbʋe 'bɩbhʋ. 'Ɩn wee tɛlɩtɛlɩli mɩa, we'e 'yɩ la, we'e 'nʋ 'ɩn we'e nɔ. \v 21 Nɩɩ, wa 'nɩ wa dlɩ 'bhiti, wa mɩ nyɩma 'bhada -bhlokpadɛ, wa mɩ ylisi lɛnʋda, 'ɩn wa -yɔ nyɩma weee dɩa -budu 'wʋ, 'ɩn tɔlʋa ylia 'wie. \c 10 \s1 'Anzɩ -yɔ glɩglɩ -sɛbhɛ -yulɛ \p \v 1 'Ɩn ɩn yi 'yaa 'anzɩ 'tɩtɛ -putu -yɔyɩ yalɩ 'bhʋda. Yalɩpʋpa wɛlɩa we 'wʋ -bana 'bhisa, 'ɩn -zuku yia we 'wlu bibe. We klʋ nyumaa 'ylʋ 'bhisa, 'ɩn we bhɔgʋ 'wlʋa -kosuu -dɔlʋ. \v 2 Glɩglɩ -sɛbhɛ -yulɛ mɩ we kwɛɛ, we mɩ ŋwɛkalɩda. Gumunyu -gʋ we dɩa lilibhʋ la, 'ɩn we yia dʋdʋ -gʋ kɔpɛbhʋ ladɩ. \v 3 Sa -jla kpɩa 'wʋ 'tɩtɛɛ, 'sa we 'kpɩa 'wʋ. We 'kpɩa 'wʋ tɔʋn, 'ɩn -dɛ gbesɔ yia -gan. \v 4 Wee -dɛ gbesɔɔ -gangɩee 'bɩgʋ, ɩn 'yɩbha yaa ɩn 'ka we wɛlɩ cɛlɩ. -Bha -bhlokpadɛ, 'ɩn wɛlɩ yabhlo yia gba -mɔ yalɩ. We nɛɛ 'mɩ -ylaɛ: «Wɛlɩ -we wee -dɛ gbesɔ gbaa, -ɩn zize we. -Ɩn 'na cɛlɩlɩ -lu yabhlogbɔɔ -nɩ.» \p \v 5 Nɩɩ, wee 'anzɩ ɩn 'yɩ yaa -yɔ 'yligbeda, -we ka bhʋ yabhlo mɩa gumunyu -gʋ, 'ɩn we 'yabhlo mɩa dʋdʋ -gʋ, we yia lilisɔ 'wʋbhu yalɩ. \v 6 'Ɩn we yia bi -Lagɔ -ɔ -gaa 'yliyɔ 'ylɩ weee nya, ɔ 'ŋnɩ nya, -Lagɔ -ɔ -laa yalɩ -yɔ we 'wʋ -lu weee la, -ɔ -laa dʋdʋ -yɔ we -gʋ -lu weee la, we -yɔ gumunyu -yɔ we lʋ -lu weee. Wee 'anzɩ nɛɛ: «We bhla 'nɩ 'maslɛɛn latlʋlʋ. \v 7 Nɩɩ, zlɩ 'anzɩɩ gbesɔnʋ yia we lɛglɛ bhlɩa, -Lagɔɔ 'wlukʋʋn -gbʋ mɩa zizeda, we zlɩ ɔ nʋa we lɛ. Cɩɩn, lɛ ɔ yia we nʋa, sa ɔ gbaa we, ɔ lubhonʋnya -wa mɩa ɔ gbʋʋ -falɩpanya nya -yla, 'sa.» \p \v 8 'Ɩn wɛlɩ -we ɩn 'nʋ yaa -mɔ yalɩ, we nɛɛ 'ya 'mɩ -ylaɛ: «'Anzɩ yligbea gumunyu -yɔ dʋdʋ -gʋ, -ɩn mnɩ we -gbɛ, 'ɩn 'sɛbhɛ -we mɩa ŋwɛkalɩda we kwɛɛ, -ɩn 'bhu we 'wʋ.» \p \v 9 'Ɩn ɩn yia we -yɔbɛ. Ɩn nɛɛ we -yla nɩɩ, we 'nyɛ 'mɩ wee 'sɛbhɛ -yulɛ yoo. We nɛɛ 'mɩ -yla: «-Ɩn 'bhu we 'wʋ, -ɩn 'ka we li. Nɩɩ, kamanɩa we yia -na nʋkplɛ, nɩɩ, lʋʋ 'kpɩ 'bhisa we yia mɛnɩa -na ŋwɛɛ.» \v 10 Ɩn -saa wee 'sɛbhɛ we kwɛɛ, ɩn lia we, lʋʋ 'kpɩ 'bhisa we mɛnɩa 'mɩ ŋwɛɛ. -Slɛɛn ɩn mnaa we, 'ɩn we yia kamanɩ na nʋkplɛ. \p \v 11 Wa nɛɛ 'mɩ -yla, we mɩ 'ya nɩɩ, ɩn gba -we -Lagɔ yia lɛnʋa, klu duun klaa, laganya klaa, wɛlɩɩ 'yli -bhlo -bhlonya klaa, we -yɔ nyɩmaa 'wlulapɩlɩnyaa daa. \c 11 \s1 -Lagɔɔ gbʋdayɩnya 'sɔ \p \v 1 -Mʋʋ 'bɩgʋ, gblee yabhlo -we -yɔ su -we nya wa yɩbhɔlʋa -lu 'sɔ 'wʋwlʋa, wa yia 'mɩ we yoo 'nyɛ. 'Ɩn wa nɛɛ 'mɩ -ylaɛ: «-Ɩn -sɔ 'wʋ -ɩn 'ka -Lagɔbudu 'kadʋ -yɔ we 'slakagʋsalɩlu yɩbhɔlʋa mnɩ. -Wa mɩa -mɔ -Lagɔ bʋbɔda, -ɩn zɛlɩ wa. \v 2 Nɩɩ, -ɩn tɩ -buduŋwɛɛ 'wʋ. -Ɩn 'na yɩbhɔlʋ -bha -nɩ, -we ka gbʋ -wa, -wa 'nɩa Zuifʋ, wa ka we wa 'nyɛ, 'ɩn ma yia -Lagɔɔ -mɔwlʋ gbe -gʋnɔa 'ɩn wa 'ka we lawʋwlalɩ 'cʋ glʋ 'sɔ, 'cʋ 'sɔ zɔ. \v 3 Nɩɩ, na gbʋdayɩnya 'sɔ na yia yoo 'paa wa 'ka -Lagɔwɛlɩ gba wee 'ylɩ 'wlu gbelibhlo 'ylɩ glʋ ta nya, -gbɛnaa nya 'wʋ.» \v 4 Nɩɩ, ma -wa *olivʋsu 'sɔ -yɔ 'napɛ 'sɔ -we 'yligbea dʋdʋʋ -Kanyɔ -Lagɔ 'yu. \v 5 Nyɩmɛ -ka we -yla gbʋnyuu lɛnʋa yi, 'ɩn -kosu tlaa we ŋwɛɛ, 'ɩn we bhaa ɔ. Nyɩmɛ -ɔ -ka we -yla gbʋnyuu lɛnʋa yi, 'sa -bhlokpadɛ -mɔɔ yia tlɩa. \v 6 Waa gbʋdayɩnya ka 'tɩtɛ wa 'ka 'nyu 'yligbeli -mʋʋ yi 'wlʋ we lʋa wa -Lagɔgbʋʋ -falɩpa bhla. Nɩɩ, wa ka 'tɩtɛ wa 'ka 'nyu 'pɩɔn 'wʋlabhitili. 'Ɩn wa ka 'tɩtɛ wa 'ka dʋdʋ -gʋ sɩasɩee 'yli -bhlo -bhlo lala wa dlɩɩ da. \p \v 7 'Ɩn gbʋ -we ka da wa 'yɩa nɩ, wa -ka we gbagbɩe bhɩa, 'ɩn 'bhʋka -we 'nɩa bhloluda -ka, -mɔ nɩmɛ yabhlo yia 'tlaa, we 'ka wa tʋ dɩlɩ, we 'ka wa lu, 'ɩn we 'ka wa 'bha. \v 8 'Ɩn wa 'kwienya 'ka lasluda -tʋ -mɔ 'gbe 'kadʋʋ -gblɔgblʋ 'wʋ, da nyɩma kʋlʋa wa -Kanyɔ *su -gʋla. Wee gbe mɩa, 'mʋ wa palɩa *Sodɔmʋ -yɔ Ezipʋtʋ 'wʋ. \v 9 Nɩɩ, nyɩmaa 'yli -bhlo -bhlo -wa 'bhʋa zʋa -bhlo -bhlo 'yli, -wa gbaa wɛlɩɩ 'yli -bhlo -bhlo, we -yɔ -wa 'bhʋa laga -bhlo -bhlo -gʋ, -maa yia wa 'kwie ylaa 'ylɩ ta kibhe nya. Wa 'na 'ka wa 'bhlubhlugbʋ -yɔŋwnu. \v 10 Waa *-Lagɔgbʋʋ -falɩpanya sɔ nɩɩ tlɩtlɩe yia dʋdʋgʋ -nyɩma 'mʋna 'wʋlaa, 'ɩn wa 'ka -lu 'nyɩnyɛnɩ 'mʋna nya. Waa nyɩma sɔ nɩ ka wa sɩalɩ tenyiii 'gbʋ. \p \v 11 Nɩɩ, 'ylɩ ta kibhe -ka 'plɩ nɩ, 'ɩn nyapɛlɩe bhʋa -Lagɔɔ -gbɛ, 'ɩn we plaa wa 'wʋ, 'ɩn waa nyɩma sɔa 'wʋ. -Maa -ka wa -yɔyɩ, 'ɩn -nyanɩgbɔ kpalɩa -maa. \v 12 'Ɩn wɛlɩ 'tɩtɛ yabhlo yia wa 'dɛ 'sɔ -yla gba yalɩ: «A -gbla -seli.» 'Ɩn wa yia -mɔ yalɩ -gbla yalɩpʋpa 'wʋ -zugba wa tʋnyɩma yla wa. \v 13 -Bha -bhlokpadɛ dʋdʋ zuklua 'tɩtɛɛ, 'ɩn wee 'gbe kibhe kugbuaa -gʋ -bhlonʋ yia labhʋ. 'Ɩn nyɩma 'wlu glʋ -bhlo 'wlu kugbua lɛ gbu (7.000) yia tlɩ wee dʋdʋ zukluee 'bɩgʋ. Nyɩma tɔlʋa -wa -tʋa -bha, -nyanɩgbɔ yia -maa -kpalɩ, 'ɩn wa yia -Lagɔ -ɔ mɩa yalɩɩ 'ŋnɩ -mnɩnɩ. \p \v 14 Gbʋnyuuu 'sɔnʋ ka 'plɩ, -slɛɛn, wee gbʋnyuuu tanʋ yia daylɩ yia. \s1 Lɛglɛɛ gbesɔnʋ \p \v 15 'Anzɩɩ gbesɔnʋ bhlɩa we lɛglɛ, 'ɩn wa yia wɛlɩ 'tɩtɛ -nya 'nʋ yalɩ. We nɛɛ: \q1 «Dʋdʋʋ 'wlulapɩlɩe mɩ -slɛɛn -amɩaa -Lagɔ Jejitapɛ \q2 -yɔ ɔ -Bhasanyɔ 'sɔ kwɛɛ. \q1 Ma yia nyɩma weee 'wlulapɩlɩa, \q2 'ylɩ weee -nʋ nya.» \p \v 16 'Ɩn waa nyɩma kpasɩ glʋ -bhlo 'ya -mnʋa, -wa -dɩa 'ŋnɩmnɩkpenya -gʋ la -Lagɔ 'yu, wa -gblia 'wlu la, 'ɩn wa yia -Lagɔ bʋbɔ. \v 17 -Mɔ wa -Lagɔbʋbɔwɛlɩ 'wʋ wa nɛɛ: \q1 «Jejitapɛ, 'tɩtɛ weee -Kanyɔ -Lagɔ, \q2 -mɩ -ɔ mɩ bhaa, 'ɩn -ɔ mɩa, \q1 -mɩ -a paa fuo. \q1 Nɩɩ, -na 'tɩtɛ nya -ɩn pɩlɩa -slɛɛn nyɩma weee 'wlu la \q1 \v 18 Nɩɩ, laga ka 'cɛ 'pa, \q2 'ɩn -na 'cɛpapɩe yia 'wʋsɔ. \q1 'Ylɩ -we nya -ɩn 'kaa tlɩtlɩnyaa -yɔgbʋ 'wʋbhu we ka nyni. \q1 Wee ylɩ nynia -ɩn 'ka -na gbʋʋ -falɩpanya \q2 -wa nʋa -na lubho, \q2 we -yɔ -na nyɩma -wa sɔa -na 'ŋnɩ -yɔ, \q1 we 'ka nyɩma kpasɩ -zɛoo, \q1 we 'ka 'nyɛnyɛyua -zɛoo, \q2 -ɩn 'ka wa -tnʋʋ wla, \q1 'ɩn -wa -saa dʋdʋ la, \q2 -ɩn 'ka wa lasa.» \p \v 19 Nɩɩ, -Lagɔbudu 'kadʋ -we mɩa yalɩ -kalɩa ŋwɛ, 'ɩn wa yia -mɔ 'kesu -yɔyɩ. Nɩɩ, wee 'kesu nʋkplɛ, wɛlɩ -we suslolua -Lagɔ -yɔ ɔ nyɩma 'wʋ, 'ɩn -we wa cɛlɩa -li -gʋ, mʋ mɩa -mɔ. Tɔʋn, 'nyu 'paa 'yɩka, wɛlɩnya gbaa, -dɛ -gaan, dʋdʋ zuklua, 'ɩn -zɛlɩ nyu yia lʋa. \c 12 \s1 *-Zatɩbhɛ -sɔlʋa 'ŋwnɔ yabhlo -yɔwʋ \p \v 1 Nɩɩ, gwɛdilu yabhlo 'tlaa yalɩ: 'ŋwnɔ yabhlo -wa. 'Ylʋ mɩ ɔ 'wʋ -bana nya, 'ɩn 'cʋ mɩ ɔ bhʋ zɔ. -Zɛlɩ kugbua lɛ sɔ mɩa ɔ 'wluo -kloo 'bhisa. \v 2 Ɔɔ 'ŋwnɔ mɩ nʋkpla. Ɔ gwalɩ bhla ka nyni, ɔ mɩ luzii 'gbʋ ɔ kpɩa 'wʋ. \v 3 'Ɩn gwɛdilu -putu yi 'yaa yalɩ 'tla. *-Zatɩbhɛ 'kadʋ -wa, we -za. We ka 'wlu gbesɔ, we -yɔ 'gwɩ kugbua. We 'wlu -mʋmʋ -ka -mɩ, -mʋʋ ka -can -kloo -gʋ. \v 4 We gʋn nya we ylipea -zɛlɩ ta glaa -bhlo la, 'ɩn we vitelia we dʋdʋ. Nɩɩ, ɔɔ 'ŋwnɔ mɩ gwalɩda yida, 'ɩn wee -zatɩbhɛ yia ɔ 'yu 'yligbe, nɩɩ, ɔ -ka gwalɩ nɩ, we 'ka ɔ 'yu mna. \v 5 'Ɩn ɔɔ 'ŋwnɔ yia nʋkpasuyu gwalɩ. Nɩɩ, nʋkpasuyu -ɔ 'kaa dʋdʋ weee -gʋ nyɩma 'yoo da -slolu 'klʋ 'cɩcɩ nya, mɔ -wa. 'Ɩn wa yia -Lagɔ -yɔ ɔ 'ŋnɩmnɩkpe kwesi ɔɔ 'yu bɛlɩ. \v 6 Tɔʋn, ɔɔ 'ŋwnɔ yia -flii -bho, 'ɩn ɔ yia da bɛblɛɛ mnɩ, da -Lagɔ mnazɩa ɔ -yla 'bɩ la. Ɔ li -mɔ 'ylɩ 'wlu gbelibhlo, 'ylɩ glʋ ta (1.260), 'ɩn -zugba ɔ yɩ lililu ɔ li. \p \v 7 -Slɛɛn, tʋ yia yalɩ bhli. 'Anzɩnyaa -kanyɔ Misɛlɩ -yɔ ɔ -anzɩnya, we -yɔ -zatɩbhɛ yia gʋ, 'ɩn -zatɩbhɛɛ 'anzɩnya yia we 'wʋsa. \v 8 'Ɩn we yia -zatɩbhɛ -yɔ we 'anzɩnya lu. Nɩɩ, we 'nɩ we 'klʋ -ka we 'ka yalɩ -tʋ. \v 9 'Ɩn wa yia wee -zatɩbhɛ 'kadʋʋ 'dɛ 'pipee viteli. Mʋ -wa da bhlasabhla *-tɩbhɛ -we wa laa *'Kuzu, 'ɩn wa la 'yaa -Saatan. Mʋ nʋa dʋdʋgʋ -nyɩma weee -dawli 'wʋ. Wa vitelia we dʋdʋ, 'ɩn wa yi 'yaa we 'anzɩnya we 'bɩ viteli. \p \v 10 -Mʋʋ 'bɩgʋ, ɩn yia wɛlɩ 'tɩtɛ yabhlo 'nʋ -mɔ yalɩ. We nɛɛ: «Nyɩmaa gbʋwʋsabhla ka nyni. -Slɛɛn mɩa, -amɩaa -Lagɔ ka ɔ 'tɩtɛ -slolu, 'ɩn dʋdʋʋ 'wlulapɩlɩe mɩ ɔ kwɛɛ. -Slɛɛn mɩa da, ɔ -Bhasanyɔ ka we -slolu nɩɩ, mɔ kaa se. Nɩɩ, -we dɩlɩa -amɩaa bhelia gbʋ 'wlu la, wa ka we 'pipee viteli. Cɩɩn, zlɩoo, sabɔoo, -we dɩlɩa -amɩaa bhelia gbʋ 'wlu la -Lagɔ 'yu, 'mʋ wa vitelia. \v 11 Nɩɩ, -amɩaa bhelia ka -gʋgalɩ, Bhlabhlɛyuu 'pɩɔn -yɔ gbʋdayɩwɛlɩɩ 'gbʋ. Wee wɛlɩɩ 'gbʋ wa yia ŋwnu wa 'ka wa 'yliyɔgagɩe wla, 'ɩn wa 'ka tlɩ. \v 12 We 'dɛɛ 'gbʋ yalɩ -ɩn li 'mʋna. Wa ka wee -zatɩbhɛ viteli, we 'dɛɛ 'gbʋ, -wa weee -dɩa yalɩ la, a li 'mʋna! Nɩɩ, gbʋnyuu mɩ dʋdʋ -yɔ gumunyuu -nʋ nya. -We ka gbʋ -wa, 'Kuzu ka -mɔ lasibhli 'cɛ nya. Nɩɩ, we 'ylɩ 'nɩ 'wʋzu, we 'dɛ -yi we 'ji.» \p \v 13 Wee -zatɩbhɛ 'yɩa nɩɩ, wa ka we dʋdʋ viteli nɩ, ɔɔ 'ŋwnɔ -ɔ gwalɩa da nʋkpasuyu, 'ɩn we yia ɔ 'bɩ vuvue bhli. \v 14 Nɩɩ, -Lagɔ 'nyɛa ɔ -galɩbhacɩcɛɛ -kapue 'sɔ, ɔ 'ka -blu, da bɛblɛɛ -Lagɔ mnazɩa la ɔ -nʋ nya, ɔ 'ka -mɔ mnɩ. -Mɛmɛ mɩa ɔ mneni ɔ 'ka -mɔ -zʋ ta kibhee\f + \fr 12:14 \ft -Zʋ ta kibhe we -yɔ 'cʋ 42 -yɔ 'ylɩ 1.260 mɩ -lu -bhlo nya.\f* lililu 'yɩ ɔ 'ka we li. 'Ɩn tɩbhɛ 'nɩ ɔ -yɔcɩpa. \v 15 Wee tɩbhɛ yia 'nyu gwɛzɛ ɔ 'bɩ, 'ɩn we yia -gbʋa -zɛ, we 'ka yaa ɔɔ 'ŋwnɔ mna. \v 16 'Ɩn dʋdʋ yia ɔɔ 'ŋwnɔ 'wʋsaa yi. Wee dʋdʋ -kalɩa ŋwɛ, -gbʋa -we -zatɩbhɛ gwɛzɛa, 'ɩn we yia we 'ma. \v 17 'Ɩn wee -zatɩbhɛ yia ɔɔ 'ŋwnɔ -yɔcɛpalɩ, 'ɩn we yia ɔ 'yua pnɩɩ -yɔ ɔ 'yuoyuaa -gbɛ tʋ kwa. -Maa mɩa, -Lagɔɔ tite -maa zʋa 'nʋŋwɛ, 'ɩn -maa mɩa -Zezuu gbʋdayɩnya nya. \v 18 -Bha wee -zatɩbhɛ bɛa gumunyuu -gɔgɔ -gʋ, 'ɩn we yia -bha 'yligbeda -tʋ -bʋsɛ -gʋ. \c 13 \s1 Nɩmɛ -we 'tlaa gumunyu -gʋ \p \v 1 -Mʋʋ 'bɩgʋ, ɩn yia nɩmɛ yabhlo -yɔyɩ gumunyu -gʋ 'tlada, we 'gwɩ kugbua, 'ɩn we 'wlu gbesɔ. 'Ɩn we 'gwɩ -mʋmʋ -ka -mɩ, -mʋʋ ka -can -kloo -gʋ. 'Ɩn we 'wlu -mʋmʋ -ka -mɩ, -Lagɔɔ vɛlɩ ŋnɩ mɩ we -gʋ cɛlɩda. \v 2 Wee nɩmɛ ɩn 'yɩa -yɔ, we 'wlʋsa gbi. We bhʋ 'wlʋ sa 'cɛkanɩmɛ 'kadʋ yabhloo bhʋ, 'ɩn we ŋwɛɛ 'wlʋa -jlaa ŋwɛɛ. 'Mʋ -zatɩbhɛ 'nyɛa we latɛlɔ, we -yɔ we 'ŋnɩmnɩkpe -yɔ we 'tɩtɛ. \v 3 Wee nɩmɛɛ 'wlu yabhlo 'wlʋ sa tlɩtlɩlɛ mɩ we -yɔ, -mʋʋ 'bɩgʋ 'ɩn we yi 'pʋ. Nɩɩ, ŋwɛgaga -sʋbhalɩa nyɩma weee, 'ɩn wa yia we 'bɩ mnɩ. \v 4 Nɩɩ, wee -zatɩbhɛ mɩa, 'mʋ dʋdʋgʋ -nyɩma weee bʋbɔa, -we ka gbʋ -wa, mʋ 'nyɛa wee nɩmɛ 'tɩtɛ. 'Ɩn nyɩma weee bʋbɔ 'yaa wee nɩmɛ, -zugba wa gbaɛ: «Nyɔɔ mɩ nɩmɛ nɩ 'bhisa? 'Lee, nyɔɔ 'ka we nya gʋa?» \p \v 5 We ka 'yoo 'yɩ we 'ka we 'dɛ 'ylimanɩ, 'ɩn we 'ka -Lagɔ vɛlɩ. 'Ɩn we ka 'tɩtɛ 'yɩ, we 'ka we lɛnʋ 'cʋ glʋ 'sɔ 'cʋ 'sɔ nya. \v 6 We -bloa ŋwɛ 'ɩn we yia -Lagɔɔ vɛlɩe bhli: we vɛlɩ ɔ 'ŋnɩ, we vɛlɩ ɔ ladɩda, 'ɩn we yia -wa -dɩa yalɩ la vɛlɩ. \v 7 Wee nɩmɛ ka yoo 'yɩ we -yɔ -Lagɔnyɩma 'ka tʋgʋ, 'ɩn we 'ka wa lu. We yia 'yoo 'yɩ we 'ka zʋa weee 'yli -nyɩma klaa, nyɩmaa klu weee klaa, wɛlɩɩ 'yli -bhlo -bhloo gbanya weee klaa, we -yɔ laga weee 'wlulapɩlɩ. \v 8 'Ɩn dʋdʋgʋ -nyɩma weee yia we bʋbɔa. Nɩɩ, dʋdʋʋ lalabhla, nyɩma ka ŋnɩ 'nɩa 'yliyɔga -sɛbhɛ 'wʋ cɛlɩda -mɩ, ma yia we bʋbɔa. Wee 'sɛbhɛ mɩa, Bhlabhlɛyu wa 'bhaa 'slaka nya, ɔ -nʋ -wa. \p \v 9 Nɩɩ, -ɔ -ka 'nʋnʋ -yukwli 'wlu -ka, ɔ 'nʋ we. \q1 \v 10 Nɩɩ, -lu -we 'yli nyɩmɛ 'kaa mnɩnɩ, \q2 we 'yli ɔ mnɩnɩa. \q1 Nyɩmɛ -ɔ 'kaa -kaslʋ 'wʋ mnɩ, \q2 -kaslʋ 'wʋ ɔ mnɩa. \q1 Nyɩmɛ -ɔ tʋgʋgblɛ 'kaa 'bha, \q2 tʋgʋgblɛ bhaa ɔ. \m We -ka 'sa -mɩ, -Lagɔnyɩma -ka dlɩtie, wa -tʋ -Lagɔ dlɩ -gʋ -zʋda. \s1 Nɩmɛ -we 'tlaa glu \p \v 11 Tɔʋn, ɩn yia nɩmɛ -putu -yɔyɩ glu 'tlada. We ka 'gwɩ 'sɔ 'wlu, -mʋʋ 'wlʋ bhlabhlɛyuu 'gwɩ, nɩɩ, -zatɩbhɛ 'bhisa we gbaa. \v 12 Nɩmɛɛ tɩanʋʋ 'tɩtɛ we kaa. We -ka nyɩma 'yu 'tla, mʋ nʋa lɛ, 'ɩn -maa bʋbɔa nɩmɛɛ tɩanʋ -we tlɩtlɩlɛ fɛlɩa 'bhaa. \v 13 'Ɩn wee nɩmɛ nʋa gwɛdigbʋ 'kadɩ lɛ, 'ɩn we sʋbhalɩa -maa ŋwɛgaga. Sa 'bhisa, we sa -kosu yalɩ, 'ɩn we laa we dʋdʋ -gʋ, nyɩma weee 'yibadɩ. \v 14 Gwɛdigbʋnya -we wee nɩmɛ nʋa lɛ nɩmɛɛ tɩanʋ 'yu, we nya we nʋa dʋdʋgʋ -nyɩma -dawli 'wʋ. 'Ɩn we gbaa -maa -yla nɩɩ, nɩmɛ -we tʋgʋgblɛ nʋa lɛ, 'ɩn we yia 'pʋ, wa tɛlɩ we 'wʋwlʋ. \v 15 Nɩmɛ -we 'tlaa glu, mʋ 'yɩa 'tɩtɛ we 'ka wee tɛlɩtɛlɩlu nyapɛlɩe 'nyɛ -mʋʋ 'ka gbagbɩe mneni. 'Ɩn -wa 'nɩa we bʋbʋe ŋwnu, we 'ka wa 'bha. \v 16 Mʋ nʋa we lɛ, 'ɩn nyɩma weee, 'yuaoo, nyɩma kpasɩoo, 'ŋnɩmnɩnyaoo, bobabhanyaoo, -wa 'nɩa galɩoo, we -yɔ galɩ, 'ɩn wa yia we yibhelida -yɔka -gla nya. We 'nɩ wa lilisɔ -yɔ -mɩ, -zugba wa 'klʋ -yɔ -wa. \v 17 Nɩɩ, nyɩmɛ -ɔ 'nɩ wee nɩmɛɛ yibhelida -yɔka, -ɔ 'nɩ we 'ŋnɩ -yɔka, -ɔ 'nɩ we nimeloo -yɔka, wa'a 'nyɛ ɔ 'yoo ɔ 'ka -lu zɔ, 'ɩn ɔ 'ka -lu pɛlʋ 'pa. \p \v 18 Nɩɩ, gbʋyilo -bhla bɛa. -Ɔ -ka 'ylimna, ɔ sɩsalɩ wee nɩmɛɛ nimeloo 'wʋ, 'ɩn ɔ 'ka we 'wʋlanʋ. Nɩɩ, wee nimeloo mɩa, nyɩmɛ yabhloo ŋnɩ -wa: mʋ -wa 'wlu ta glʋ ta 'ya gbelibhlo (666). \c 14 \s1 Nyɩma wa zɩtɩa 'wʋ, wa lʋʋ \p \v 1 Ɩn -talɩ 'yaa -bha, 'ɩn ɩn yia Bhlabhlɛyu -yɔyɩ. Ɔ mɩ *Siɔngɔgɔ 'wlu 'yligbeda, we -yɔ nyɩma 'wlu glʋ ta -zakpa kugbua lɛ 'sɔ (144.000). Ɔɔ Bhlabhlɛyu -yɔ ɔ Didee 'ŋnɩ mɩ wa 'klʋ -yɔ cɛlɩda. \v 2 Wɛlɩ yabhlo yia yalɩ 'bhʋ. Wee wɛlɩ 'wlʋ gumunyuu -jiji, we 'wlʋ 'ya sa -dɛ -gan. Wee wɛlɩ mɛnɩ -pete wa mɩa bhlɩdaa wɛlɩ 'bhisa. \v 3 Waa nyɩma mɩ 'ŋnɩmnɩkpe klaa, 'yliyɔgali -mnʋa klaa, we -yɔ nyɩma kpasɩ 'yu lʋʋ lolu bhlɩda. Wee lʋʋ mɩa, nyɩmɛ yabhlogbɔɔ 'nɩ mneni ɔ 'ka we bhlɩ, we 'nɩ waa nyɩma 'wlu glʋ ta -zakpa kugbua lɛ 'sɔ (144.000) -wa -Lagɔ zɩtɩa 'wʋ dʋdʋgʋ -nyɩma glaa 'wʋbhʋ. \v 4 -Maa mɩa, -maa 'nɩ -maa 'dɛ pʋɩn -plalɩ 'ŋwnɩ duun nya. Cɩɩn, 'sa -maa -tʋa 'wʋ sa 'paɩnpaɩn. Da Bhlabhlɛyu -ka 'plɩlɩ, -maa mɩ ɔ 'bɩ. -Lagɔ ka -maa 'wʋzɩtɩ dʋdʋgʋ -nyɩma glaa -maa 'ka ɔ -yɔ Bhlabhlɛyuu tɩa -nyɩma -zɛ. \v 5 -Maa 'nɩ yotʋbhʋ. Cɩɩn, -maa 'nɩ gbʋnyuu 'wlu -ka -Lagɔ 'yu. \s1 'Anzɩ ta \p \v 6 Tɔʋn, ɩn yia 'anzɩ -putu -yɔyɩ -bluda -mɔ yalɩ 'pɩpɩ. Mʋ yia -Lagɔgbʋ gbaa yia, dʋdʋgʋ -nyɩma -yla. Wee -Lagɔgbʋ 'nɩ bhloluda -ka. Nɩɩ, laga weee klaa, zʋa weee 'yli -nyɩma klaa, wɛlɩɩ 'yli -bhlo -bhloo gbanya klaa, we -yɔ nyɩmaa klu weee -yla we yia we gbaa. \v 7 Wee 'anzɩ nɛɛ wɛlɩ 'tɩtɛ nyaɛ: «A sɔ -Lagɔ! A bhlɩ ɔ 'ŋnɩ! Nɩɩ, bhla -we nya ɔ 'kaa nyɩmaa -yɔgbʋ 'wʋbhu, we ka nynii 'gbʋ. Yalɩ klaa, dʋdʋ klaa, gumunyu klaa, we -yɔ 'nyuwlukʋanya, -ɔ -laa we la, a bʋbɔ ɔ.» \p \v 8 'Anzɩɩ 'sɔnʋ yia tɩanʋ 'bɩ yi, -zugba we gbaɛ: «Ɔ ka bhli, Babilɔnʋgbe 'kadʋ ka bhli. Ɔ ka ɔ 'mama nʋ laga weee 'nyɛ sa duun, wa 'ka we 'ma. Nyɩmɛ -ɔ -ka wee nʋ 'ma, 'ɩn -mɔɔ bhlilia ɔ mʋtnɩ lʋ.» \p \v 9 Tɔʋn, 'ɩn 'anzɩɩ tanʋ yia sɔ -gaa 'yu 'bɩ yi. We nɛɛ wɛlɩ 'tɩtɛ nyaɛ: «Nyɩmɛ -ɔ -ka wee nɩmɛ -yɔ we tɛlɩtɛlɩnʋ bʋbɔ, -ɔ -ka we yibhelida 'klʋ -yɔ -kaoo, ɔ -ka we sɔ -yɔ -kaoo, \v 10 ɔɔ nyɩmɛ yia -Lagɔɔ 'cɛɛ nʋ 'maa. Wee nʋ mɩa, we 'tɛ, 'ɩn -Lagɔ yia we ɔ 'cɛ -kɔpʋ 'wʋslua. Ɔɔ nyɩmɛ yia sɩa -kosu -yɔ -bhubhui slo 'wʋ. Sɩa ɔ yia -Lagɔɔ -mɔwlʋ -anzɩnya -yɔ Bhlabhlɛyu 'yu. \v 11 -Kosu -we yia wa sɩalɩa sa bhabha, we gbeylo yia -gblada -tʋa 'ylɩ weee -nʋ nya. -Slɛɛn, -wa bʋbɔa wee nɩmɛ klaa, we tɛlɩtɛlɩnʋ klaa, we -yɔ -wa kaa we yibhelida -yɔ, sabɔoo, zlɩoo, wa mɩ sɩada, wa sɩasɩe 'na 'ka bhlo.» \p \v 12 We 'gbʋ -wa mɩa -Lagɔɔ -nʋ nya, -wa zʋa ɔ tite 'nʋŋwɛ, 'ɩn wa dlɩ tʋa -Zezu -gʋ nɩ, -maa mɩa, -maa -ka -slɛɛn dlɩtie. \p \v 13 Tɔʋn, 'ɩn ɩn yia wɛlɩ yabhlo 'bhʋa yalɩ 'nʋ, we nɛɛ: «-We na yia -mɩ -yla gbaa nɩ, -ɩn cɛlɩ we: ‹-Wa tlɩlɩa -Lagɔlubho 'wʋ nɩ, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya.› \p «-Bha -bhlokpadɛ, -Lagɔɔ Zuzu nɛɛ: ‹Nyapɛa wa yia wa lubhoo 'bɩgʋ. Wa lɛnʋgbʋ -zɔnʋnya -yɔ wa nɔ.› » \s1 *-Dlɔya -sa bhla \p \v 14 Ɩn yla 'yaa -bha, 'ɩn ɩn yia yalɩpʋpa -yɔyɩ. -Ɔ mɩa we -gʋladɩda, ɔ 'wlʋ sa nyɩmɛ. -Can -kloo mɩ ɔ 'wluo, 'ɩn 'nɛnɔ -bhleka mɩ ɔ kwɛɛ. \v 15 'Anzɩ -putu 'tlaa -Lagɔbudu 'kadʋ zɔ, we 'kpɩa 'wʋ 'tɩtɛɛ, we nɛɛ -ɔ -dɩa yalɩpʋpa -gʋ la -ylaɛ: «-Ɩn 'bhu -na -bhleka 'wʋ, -ɩn bhli -lu -dɩdɩe. Nɩɩ, -luu -dɩdɩ bhla nynia, -we ka gbʋ -wa, -dɩdɩ bhla bɛa dʋdʋ weee -gʋ.» \v 16 Tɔʋn -ɔ -dɩa yalɩpʋpa -gʋ la, ɔ yia ɔ -bhleka latli dʋdʋ -gʋ, 'ɩn we yia -li -dɩ dʋdʋ -gʋ. \p \v 17 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'ɩn 'anzɩ -putu yia -Lagɔbudu 'kadʋ, -we mɩa yalɩ, zɔ 'tla. -Mʋʋ ka 'ya 'nɛnɔ -bhleka kwɛɛ. \p \v 18 Tɔʋn, 'yabhlo yia 'slakagʋsalɩluu gbɛgbɛɩn 'bhʋlʋ. -Mʋʋ mɩa, -mʋʋ ka -kosu -gʋ 'tɩtɛ. We nɛɛ, we kaa 'nɛnɔ -bhleka kwɛɛ -yla wɛlɩ 'tɩtɛ nyaɛ: «-Ɩn 'bhu -na -bhleka 'wʋ, -ɩn -sa *-dlɔya, 'ɩn -ɩn 'ka we 'wlugʋgwlalɩ. Nɩɩ, -dlɔya -we mɩa -mɔ su 'wlu dʋdʋ -gʋ, we ka zalɩ.» \v 19 Wee 'anzɩ tlia we -bhleka la dʋdʋ -gʋ, 'ɩn we yia -dlɔyaa gwna -sa. 'Ɩn we yia we -dlɔyaa 'wʋnyazɔlu 'kadʋ nʋkplɛ viteli. -Mʋʋ -wa -Lagɔɔ 'cɛ. \v 20 Nɩɩ, 'gbe lʋʋ wa 'nyazɔa wee -dlɔya 'wʋ, 'ɩn 'pɩɔn yia -mɔ 'tla. Wee 'pɩɔn mɩa, mʋ 'mnia kilo 'wlu gbeta (1.600) -gʋ, 'ɩn we -gʋwʋpapɩe yia nɩmɛsʋʋʋn ŋwɛ -yɔ nyni. \c 15 \s1 'Anzɩ gbesɔ -yɔ 'wʋbhlolu -sɩasɩe gbesɔ \p \v 1 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'ɩn ɩn yia gwɛdilu -putu -yɔyɩ -mɔ yalɩ: we 'yli, 'ɩn we yia nyɩma ŋwɛgaga sʋbhalɩ. 'Anzɩ gbesɔ ka sɩasɩe gbesɔ kwɛɛ. Wee sɩasɩe -wa 'wʋbhlolu -sɩasɩe. Nɩɩ, mʋ nya -Lagɔ gbalɩa ɔ 'cɛ. \p \v 2 Tɔʋn, ɩn yia -lu yabhlo -yɔyɩ, we 'wlʋ sa gumunyu 'sese -we -yɔ -kosu mɩ 'wʋsusloluda. -Wa lua nɩmɛ klaa, we tɛlɩtɛlɩnʋ klaa, we -yɔ we nimeloo, wa 'yligbe gumunyu -gʋ. Wa ka -Lagɔɔ -pete kwɛɛ. \v 3 Wa mɩ -Lagɔɔ lubhonʋnyɔ *Moizɩ -yɔ Bhlabhlɛyuu lʋʋ bhlɩda. Wa nɛɛ: \q1 «Jejitapɛ, \q2 'tɩtɛ weee -Kanyɔ -Lagɔ, \q2 -na lɛnʋgbʋnya 'yli, \q2 'ɩn we nanɩa 'yli. \q1 Nyɩma weee 'wlulapɩlɩnyɔ, \q2 -na yoo mɩ tɩklɩɩ, \q2 'ɩn we nanɩa 'yli. \q1 \v 4 -Ɔ 'nɩa ŋwnu ɔ 'ka -mɩ sɔ, \q2 'ɩn ɔ 'ka -na 'ŋnɩ 'ylimanɩ, \q2 -mɔɔ -kanyɔ 'nɩ -mɩ. \q1 -We ka gbʋ -wa, \q2 -mɩ -bhlogbɔɔ mɩa -mɔwlʋda. \q1 Nɩɩ, dʋdʋgʋ -nyɩma weee yia -mɩ 'yu 'wlulagblia \q2 wa 'ka -mɩ bʋbɔ, \q2 -we ka gbʋ -wa, \q2 wa ka -na lɛnʋgbʋ tɩklɩɩ -yɔyɩ.» \p \v 5 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'ɩn ɩn yia -Lagɔbudu 'kadʋ -yɔyɩ ŋwɛkalɩda -mɔ yalɩ. -Mɔ we nʋkplɛ, -Lagɔɔ -mɔwlʋ -ladɩlɩda mɩ -mɔ. \v 6 'Anzɩ gbesɔ -we sɩasɩe gbesɔ mɩa kwɛɛ, mʋ 'tlaa -Lagɔbudu 'kadʋ zɔ. We ka -bana 'pʋpa 'paɩnpaɩn 'wʋ. We 'kɩklɛyli mɩa, -can -cɛsli mɩa -bha. \v 7 Wee -yliyɔgali -mnʋaa 'yabhlo 'nyɛa wee 'anzɩ gbesɔ -can -kɔpʋ gbesɔ yoo. Wee 'kɔpʋ mɩ yeda 'yliyɔga -Lagɔɔ 'cɛ nya. \v 8 Gbeylo yabhlo 'bhʋa -mɔ -Lagɔɔ 'tɩtɛ -yɔ ɔ 'ŋnɩmnɩe 'wʋ, mʋ yea -Lagɔbudu 'kadʋ. Nɩɩ, sɩasɩe gbesɔ -we mɩa 'anzɩ gbesɔ kwɛɛ, we 'nɩ -slɔ 'plɩ nɩ, nyɩmɛ yabhlogbɔɔ 'nɩ mneni ɔ 'ka -Lagɔbudu 'kadʋ zɔ pla. \c 16 \s1 Sɩasɩe gbesɔ \p \v 1 -Mʋʋ 'bɩgʋ, ɩn 'nʋa wɛlɩ 'tɩtɛ yabhlo -we 'bhʋa -Lagɔbudu 'kadʋ zɔ, we nɛɛ 'anzɩ gbesɔ -ylaɛ: «-Lagɔɔ 'cɛɛ kɔpʋ gbesɔ nɩ, a mnɩ we nʋkpla -li jitea dʋdʋ -gʋ.» \s1 Sɩasɩee tɩanʋ \p \v 2 'Anzɩɩ tɩanʋ mnɩa, 'ɩn we yia wenʋʋ 'kɔpʋʋ nʋkpla -lu jite dʋdʋ -gʋ. 'Gbia 'nyii -we cɔnɔa, 'ɩn we yia nyɩma -yɔyi. Nɩɩ, nyɩma -wa kaa wee nɩmɛɛ yibhelida -yɔ, 'ɩn wa bʋbɔa -we wa tɛlɩa, 'ma wee 'gbianya yia -yɔ. \s1 Sɩasɩee 'sɔnʋ \p \v 3 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'anzɩɩ 'sɔnʋ yia wenʋʋ 'kɔpʋʋ nʋkpla -lu jite -mɔ gumunyu lʋ, 'ɩn 'nyu yia 'pɩɔn -zɛ, 'kwiee 'pɩɔn 'bhisa. 'Ɩn gumunyu lʋ -lu weee yia tlɩ. \s1 Sɩasɩee tanʋ \p \v 4 Wemʋ 'anzɩɩ tanʋ yia we -nʋ jite -mɔ -gbʋanya -yɔ 'nyuwlukʋanya lʋ, 'ɩn we 'dɛ weee yia 'pɩɔn -zɛ. \v 5 'Anzɩ -we kaa 'nyi weee -gʋ wɛlɩ, 'ɩn ɩn yia we wɛlɩ 'nʋ, we nɛɛ: \q1 «-Mɩ -ɔ mɩ -bha, \q2 -mɩ -ɔ mɩ bhaa tɩada, \q2 -mɩ -wa -Mɔwlʋnyɔ. \q1 Sa -na bhua dʋdʋgʋ -nyɩmaa -yɔgbʋ 'wʋ nɩ, \q2 we tɩklɩɩ. \q1 \v 6 -We ka 'gbʋ we mɩa tɩklɩɩ, \q2 mʋ -wa nɩɩ, \q2 maa jitea -Lagɔnyɩma -yɔ ɔ gbʋʋ -falɩpanyaa 'pɩɔn. \q1 We 'dɛɛ 'gbʋ, \q2 -ɩn ka wa 'pɩɔn 'nyɛ, \q2 'ɩn wa yia we 'ma, \q2 mʋ -wa wanʋʋ 'pɛnɩe.» \m \v 7 Nɩɩ, -mɔ 'slakagʋsalɩlu 'wʋ wɛlɩ yabhlo 'bhʋa, ɩn 'nʋa we, we nɛɛ: \q1 «Jejitapɛ, \q2 'tɩtɛ weee -Kanyɔ -Lagɔ, \q2 gbʋzɔnʋ -wa: \q1 -na gbʋwʋbhubhue mɩ gbʋzɔnʋ nya, \q2 'ɩn we mɩ tɩklɩɩ.» \s1 Sɩasɩee -mnʋanʋ \p \v 8 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'anzɩɩ -mnʋanʋ yia -mʋʋnʋʋ 'kɔpʋʋ nʋkpla -lu jite 'ylʋ -gʋ. 'Ɩn 'ylʋʋ san yia 'wʋtɛmanɩ, 'ɩn we yia nyɩma -sie. \v 9 Tɔʋn 'ylʋ 'pʋa, 'ɩn we yia nyɩma -sie 'nyumɛɛ, -zugba wa vɛlɩa -Lagɔ -ɔ 'paa wee gbʋnyii yoo. 'Sa we mɩa 'bhie, wa'a 'bhiti wa dlɩ 'ɩn wa'a ŋwnu wa 'ka -Lagɔɔ 'ŋnɩ 'ylimanɩ. \s1 Sɩasɩee gbunʋ \p \v 10 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'anzɩɩ gbunʋ jitea wenʋʋ 'kɔpʋʋ nʋkpla -lu wee nɩmɛɛ 'ŋnɩmnɩkpe -gʋ. Tɔʋn, 'ɩn sabɔ yia bɛ da wee nɩmɛ pɩlɩa -lu weee 'wlu la. Nɩɩ, nyɩma mua wa 'dɛɛ -kwɩtaya wa sɩasɩee 'gbʋ. \v 11 Wa kuu 'cɔnʋe -yɔ wa 'gbianyaa 'gbʋ wa vɛlɩa -Lagɔ -ɔ mɩa yalɩ, -zugba wa zʋ wa gbʋnyii lɛnʋe 'yliyɔ. \s1 Sɩasɩee gbelibhlonʋ \p \v 12 Nɩɩ, wee 'anzɩɩ gbelibhlonʋ yia -mʋʋnʋʋ 'kɔpʋʋ nʋkpla -lu jite -gbʋa 'kadʋ -we wa laa Eflatɩ lʋ, 'ɩn we yia mna, nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya -wa mɩa 'ylʋʋ 'wʋsɔlʋda, wa -ka yi, wa 'ka 'plɩɩ 'gbʋ. \v 13 -Mʋʋ 'bɩgʋ, ɩn yia zuzu 'nyii\f + \fr 16:13 \ft Zuzu 'nyii: 'sɛbhɛ tɔlʋa nɛɛ pʋɩn -ka zuzu.\f* ta -we -yɔ gboŋwu 'wʋwlʋa -yɔyɩ, -zugba we tlaa -zatɩbhɛ klaa, wee nɩmɛ klaa, we -yɔ yoyogbʋʋ -falɩpanyɔ ŋwɛɛ. \v 14 Nɩɩ, 'Kuzu 'paa wee zuzunya yoo, gwɛdigbʋnya we nʋa lɛ. Dʋdʋ weee -gʋ we mnɩa we 'ka nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya weee 'bʋmnɩ, we 'ka wa 'wlugʋgwlalɩ, 'ɩn wa 'ka tʋ gʋ, 'tɩtɛ -ka -Lagɔɔ 'ylɩ 'kadʋʋ zlɩ. \p \v 15 Nyɩmaa -Kanyɔ nɛɛ: «Nɩɩ, 'wienyɔ 'bhisa na yia yia. -Mɔmɔ 'nɩ 'ylaa 'wʋ -mɩ, 'ɩn ɔ -ka ɔ -bana lazʋ ɔ 'dɛ kwesi nɩ, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ ɔ -nʋ nya. 'Ɩn ɔɔ nyɩmɛ 'na 'ka nɔ kpanʋ nya, nyɩma -ka ɔ ylada -mɩ, zʋ 'na 'ka ɔ 'bha.» \p \v 16 Wamɩa nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya weee, 'ma zuzu 'nyii gʋgwlalɩa 'wlu da yabhlo. -Mɔ wa laa zuifʋwɛlɩ 'wʋ Amagedɔn. \s1 Sɩasɩee gbesɔnʋ \p \v 17 Nɩɩ, wee 'anzɩɩ gbesɔnʋ jitea wenʋʋ 'kɔpʋʋ nʋkpla -lu -mɔ yalɩ -pɩpɛ 'wʋ. -Mɔ -Lagɔbudu 'kadʋ zɔ, ɔ 'ŋnɩmnɩkpe 'wʋ wɛlɩ 'tɩtɛ yabhlo 'tlaa, we nɛɛ: «We ka bhɩa.» \v 18 Tɔʋn, 'nyu 'paa 'yɩka, wɛlɩnya gbaa, -dɛ -gaan, 'ɩn dʋdʋ yia zuklu 'tɩtɛɛ. Nɩɩ, nyɩma -ka bhaa dʋdʋ -gʋ lamɩ we 'ka -zɛɛn ylɩ, dʋdʋ 'nɩa -slɔ 'sa zuklu. \v 19 'Gbe 'kadʋ yia ladɩdlɩ ta, 'ɩn laga -gbenya yia labhʋ. -Lagɔɔ dlɩ yia Babilɔnʋ -gʋ -bho, 'ɩn ɔ yia we nʋ -kɔpʋ 'nyɛ, we 'ka 'ma. Wee 'kɔpʋ mɩ yeda ɔ 'cɛ 'kadʋ nya. \v 20 Dʋdʋnya -we mɩa gumunyu nyɩdɩ, 'nyu ka we 'dɛ weee mna, wa'a 'yɩ 'maslɛɛn -gɔgɔnyaa 'wlu -yɔ. \v 21 Ŋwɔtlɔ -pue bhʋa yalɩ, -zugba we bhlili nyɩma -gʋ tʋkpa 'kadɩ 'bhisa. We 'wʋwɔlʋe mneni we 'ka kilo glʋ 'sɔ nyni. 'Ɩn ŋwɔtlɔ -pue nɩɩ 'gbʋ nyɩma vɛlɩa -Lagɔ, -we ka gbʋ -wa, 'yli wee sɩasɩe 'ylia. \c 17 \s1 -Lagɔ 'bhua Babilɔnʋʋ -yɔgbʋ 'wʋ \p \v 1 Wee 'anzɩ gbesɔ -we kaa 'kɔpʋ gbesɔ kwɛɛ, we 'yabhlo bɛa 'mɩ -yɔ, 'ɩn we nɛɛ 'mɩ -yla: «Yi, sa -Lagɔ yia 'naabɩzɩŋwnɔ 'kadʋ -kaslʋ 'wʋpaa, ɩn 'ka -mɩ we 'klʋslolu. Ɔɔ ŋwnɔ -wa 'gbe 'kadʋ -we mɩa 'nyii -zlo kwesi. \v 2 Nɩɩ, dʋdʋgʋ -nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya -yɔ ɔɔ 'ŋwnɔ 'sɔ ka -budu 'wʋdɩ. Dʋdʋgʋ -nyɩma ka ɔ nʋ 'ma sa duun. 'Ɩn -mɔmɔ -ka ɔ nʋ 'ma, -mɔɔ -kanyɔ ka ɔ mʋtnɩ lʋ bhlili.» \p \v 3 -Lagɔɔ Zuzu 'bhua 'mɩ 'wʋ, 'ɩn 'anzɩ yia 'mɩ da bɛblɛɛ kwa. -Mɛmɛ mɩa, 'ɩn ɩn yia 'ŋwnɔ yabhlo -yɔyɩ, -zugba ɔ -dɩ nɩmɛ zalʋ -gʋla. Wee nɩmɛɛ -gʋ wlu gbesɔ, 'ɩn we 'gwɩ kugbua, 'ɩn -Lagɔɔ vɛlɩ -ŋnɩnya mɩa we -yɔcɛlɩda da weee. \v 4 Ɔɔ 'ŋwnɔ ka 'naa -zɔnʋ -bana zalʋ 'wʋ. Nɩɩ, -can klaa, tʋkpa -zɔnʋ klaa, we -yɔ 'ŋnɩmnɩli wa laa 'pɛlɩlɩ, mʋ nya ɔ -kpea. -Can -kɔpʋ mɩa ɔ kwɛɛ. Nɩɩ, -nyanɩ yea wee 'kɔpʋ: mʋ -wa ɔ -yɔ nʋkpasiaa -budu 'wʋdɩdɩee pʋɩn. \v 5 'Ŋnɩ yabhlo, -we ka ji mɩa zizeda, -mʋʋ mɩ ɔ 'klʋ -yɔ cɛlɩda. Mʋ -wa: \qc BABILƆNƲGBE 'KADƲ \qc 'NAABƖZƖŊWNƖƖ 'NYAA -YƆ \qc DƲDƲ -GƲƲ -NYANƖƖ GWEDƖDA \m \v 6 'Ɩn ɩn yia we 'jiyibheli nɩɩ, -Lagɔnyɩmaa 'pɩɔn -yɔ -Zezuu gbʋdayɩnyaa 'pɩɔn -we ɔ 'maa, we nʋ mɩ ɔ 'bhada. \p Ɩn 'yɩa ɔ -yɔ, 'ɩn we yia 'mɩ ŋwɛgaga -sʋbhalɩ. \v 7 'Anzɩ nɛɛ 'mɩ -ylaɛ: «Lɛɛ -lu ka 'gbʋ we yi 'sa -mɩ -lʋɛlɩa? Nɩɩ, ɔɔ 'ŋwnɔ -yɔ nɩmɛ -we -gʋ ɔ -dɩa la, nɩmɛ -we kaa 'wlu gbesɔ -yɔ 'gwɩ kugbua, we 'ji -we mɩa zizeda, 'mʋ na yia -mɩ -yla gbaa. \v 8 Nɩmɛ -we -ɩn 'yɩa dɛ -yɔ, we mɩ bha la. -Slɛɛn mɩa, we 'nɩ lamɩ. 'Bhʋka -we 'nɩa bhloluda -ka, we 'wʋ we yia 'tlaa, 'ɩn wa 'ka we lasa. We 'ka dʋdʋʋ gwedɩda bhlili, nyɩma -wa ka ŋnɩ 'nɩa 'yliyɔga -sɛbhɛ 'wʋ cɛlɩda -mɩ, ŋwɛgaga yia wa sʋbhaa wa -ka wee nɩmɛ 'yɩ. -We ka gbʋ -wa, wee nɩmɛ mɩ bha la, -slɛɛn mɩa, we 'nɩ lamɩ, nɩɩ, lʋ we yia yia. \p \v 9 «-Slɛɛn mɩa, -ɩn 'nʋ gbʋ 'wʋla gbʋyilo nya. We -gʋ wlu gbesɔ mɩa, -gɔgɔ gbesɔ -wa. -Mɔ ɔɔ 'ŋwnɔ -dɩlɩa la. 'Ɩn we mɩ 'yaa nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya gbesɔ nya. \v 10 Nɩɩ, nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya gbu mɩa waa gbesɔ -manɩ glaa, -maa ka bhli, wa 'nɩ -slɛɛn wa 'bɩ 'wʋ -mɩ. Nɩɩ, wa gbelibhlonʋ pɩlɩa -slɔ nyɩma 'wlu la. Wa gbesɔnʋ 'nɩ -slɔ nyni. 'Ɩn ɔ -ka yi, ɔ 'na 'ka -gwlɛ. \v 11 Bhlasabhla -nɩmɛɛ tɩanʋ mɩa, -we mɩ bhaa la, 'ɩn -we 'nɩa -slɛɛn lamɩ, mʋ -wa nyɩmaa 'wlulapɩlɩnyɔɔ gbetanʋ. We mɩ waa nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya gbesɔ -manɩ glaa. La wa yia we -saa. \p \v 12 «'Gwɩ kugbua -ɩn 'yɩa dɛ -yɔ nɩ, nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya kugbua -wa. Wa 'nɩ -slɔ wa 'tɩtɛ 'yɩ. Nɩɩ, wa -ka wa 'tɩtɛ 'nyɛ nɩ, 'ɩn wa -yɔ wee nɩmɛ 'sɔ pɩlɩa nyɩma 'wlu la, bhla -sɛlɛɛ -nʋ nya. \v 13 Waa nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya weee mɩa, wa 'wlukʋʋngbʋ -bhlo. We 'dɛɛ 'gbʋ wa yia wa latɛlo -yɔ wa 'tɩtɛ wee nɩmɛ -yla tɩ. \v 14 Ma yia Bhlabhlɛyu tʋ dɩlɩa, 'ɩn lua ɔ yia wa. -We ka gbʋ -wa, mɔ pɩlɩa nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya weee 'wlu la, 'ɩn ɔ mɩ -cɩaan nʋ -kanyɔ nya. Nyɩma -Lagɔ laa, 'ɩn ɔ yia -bha wa -sa, 'ɩn wa mɩa tɩklɩɩ -Lagɔ 'yu, -maa -yɔ ɔ sɔ yia wa lua.» \p \v 15 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'anzɩ nɛɛ 'mɩ -ylaɛ: «'Nyi -we -ɩn 'yɩa dɛ -yɔ, da 'naabɩzɩŋwnɔ -dɩa la, mʋ -wa nyɩmaa klu klaa, nyɩmaa -zlo klaa, laga klaa, we -yɔ wɛlɩɩ 'yli -bhlo -bhlo gbanya. \v 16 'Gwɩ kugbua -we -ɩn 'yɩa dɛ -yɔ, we -yɔ wee nɩmɛ, mʋnya yia ɔɔ 'naabɩzɩŋwnɔ 'wʋnyɛa. -We weee ɔ kaa kwɛɛ, kwɛɛ we yia we ɔ -saa -nya, 'ɩn we 'ka ɔ tɩ kpanʋ nya. Ɔ yɩcɛ we yia lia, 'ɩn we 'ka ɔ pnɩɩ -kosu 'wʋpa. \v 17 -We ka 'gbʋ we 'kaa we lɛnʋ -nya, mʋ -wa nɩɩ, -Lagɔ zʋa we we dlɩ 'wʋ, we 'ka dlɩ -bhlo -ka, 'ɩn we 'ka we 'tɩtɛ nɩmɛ -yla tɩ ɔ dʋmagbʋ nya. We 'dɛɛ 'gbʋ, 'tɩtɛ weee waa nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya yia wee nɩmɛ yoo 'nyɛa. 'Sa we yia -mɩa, 'ɩn we 'ka -Lagɔɔ wɛlɩɩ -gʋgbʋʋ lɛnʋbhla ylɩ. \v 18 Nɩɩ, 'ŋwnɔ -ɩn 'yɩa dɛ -yɔ, wee 'gbe 'kadʋ -wa. Mʋ pɩlɩa da dʋdʋgʋ -nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya weee 'wlu la.» \c 18 \s1 Babilɔnʋgbee bhlibhlie \p \v 1 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'ɩn ɩn yia 'anzɩ -putu -yɔyɩ yalɩ 'bhʋda. We ka 'tɩtɛ, 'ɩn we san nynia dʋdʋʋ da weee. \v 2 We 'kpɩa 'wʋ 'tɩtɛɛ, we nɛɛ: \q1 «Ɔ ka bhli, Babilɔnʋgbe 'kadʋ ka bhli. \q1 -Bha zuzu 'nyii dɩlɩa -slɛɛn la. \q1 Pʋɩnkazuzu weee -yɔ pʋɩnkazia weee \q2 -we wa nyɛa 'wʋ, \q1 mʋ dɩlɩa -bha la. \q1 \v 3 Nɩɩ, ɔ ka laga weee ɔ nʋ 'nyɛ sa duun, \q2 'ɩn -mɔmɔ -ka ɔ nʋ 'ma, \q2 'ɩn -mɔɔ -kanyɔ bhlilia ɔ mʋtnɩ lʋ. \q1 Dʋdʋgʋ -nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya -yɔ ɔ 'sɔ ka -budu 'wʋdɩ. \q1 'Ya, ɔ 'ŋnɩmnɩe 'kadʋʋ 'gbʋ, \q2 dʋdʋ -gʋʋ -valɛpanya ka 'gwɛzi duun 'yɩ.» \p \v 4 'Ɩn ɩn yia wɛlɩ -putu 'bhʋa yalɩ 'nʋ, we nɛɛ: \q1 «Na nyɩma, a 'tla Babilɔnʋgbe nʋkplɛ. \q1 A -ka we lɛnʋ, a 'na 'ka ɔ gbʋnyuu glaa -mɩ, \q2 'ɩn sɩasɩe -we yia ɔ bhɩtɩa, \q2 a 'na 'ka we 'wʋ -mɩ. \q1 \v 5 Nɩɩ, ɔ gbʋnyii ylɩa yalɩ. \q1 -Lagɔ 'nɩ ɔ lɛnʋgbʋ 'nyii 'wʋdlʋ. \q1 \v 6 Sa ɔ nʋa ɔ nyɩma, a nʋ 'sa ɔ. \q1 -We ɔ nʋa nyɩma -yla lɛ, \q2 a nʋ we -zakpa 'sɔ lɛ ɔ -yla. \q1 'Kɔpʋ -we 'wʋ ɔ 'nyɛnɩa nyɩma nʋ, \q2 a palɩ -mɔ 'tɛlɔ nʋʋ -zakpa 'sɔ ɔ -yla. \q1 \v 7 'Dɛɛ 'ylimanɩe -yɔ 'ŋnɩmnɩe ɔ 'yɩbhaa. \q1 We 'dɛɛ 'gbʋ, a 'nyɛ ɔ 'sasʋkpa -sɩasɩe \q2 -yɔ guwʋwlʋwlʋe. \q1 Ɔ nɛɛ ɔ 'dɛ -yla: \q1 ‹Ɩn -dɩ 'ŋnɩmnɩkpe -gʋla. \q1 Ɩn 'nɩ -dʋgbaŋwnɔ, \q2 'ɩn gu 'na 'ka 'mɩ 'wʋwlʋ.› \q1 \v 8 We 'dɛɛ 'gbʋ, sɩasɩe 'kadɩ \q2 -we yia ɔ ylɩa 'ylɩ -bhlo nya, mʋ nɩ: \q1 nyɩmɛ -bhagu klaa, guwʋwlʋwlʋe klaa, \q2 we -yɔ ŋwɔ. \q1 We 'dɛ weee yia ɔ -gbɛ yia. \q1 'Ɩn -kosu 'ka ɔ -sie. \q1 Cɩɩn, Jejitapɛ -ɔ 'bhua ɔ -yɔgbʋ 'wʋ, \q2 ɔ ka 'tɩtɛ.» \p \v 9 Nɩɩ, dʋdʋgʋ -nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya -yɔ ɔ ka -budu 'wʋdɩ. Wa ka ɔ 'gwɛzi li. We mɩ 'saa 'gbʋ, -kosu -we yia ɔ -siea, wa -ka we gbeylo -yɔyɩ, wia wa yia. -Gle wa yia 'paa wee 'gbee 'gbʋ. \v 10 Wa 'na 'ka we kwesi lanyni, -we ka gbʋ -wa, nyanɔ wa yia nʋa wee sɩasɩe 'kadʋʋ 'gbʋ, 'ɩn wa 'ka gbaɛ: \q1 «Gbʋnyuu! Gbʋnyuu! \q1 Babilɔnʋgbe 'kadʋ, 'gbe 'tɩtɛ, \q2 -Lagɔɔ 'cɛ 'kadʋ ka ɔ lasa \q2 'lɛlɩ -bhlogbɔɔ nya.» \p \v 11 Nɩɩ, dʋdʋ -gʋʋ -valɛpanya mɩ wida, wa mɩ -gle 'pada wee 'gbee 'gbʋ. Wa -valɛ'ɛ zɔ -slɛɛn. \v 12 Wa pɛlʋpa -li nɩ: -can klaa, 'gwɛzi 'pʋpa klaa, tʋkpa -zɔnʋ klaa, 'pɛlɩlɩ klaa, 'naa -zɔnʋ klaa, 'naa -zalʋ -we ka -valɛ 'tɛa klaa, -mislɔ naa klaa, we -yɔ suu 'yli -bhlo -bhlo -we wa'a 'yɩa bhebhe. Tɛlɩtɛlɩli mɩ 'ya -bha, tɔlʋa mɩ lʋɛgla nya, tɔlʋa mɩ su -zɔnʋ nya, tɔlʋa mɩ nɛtɛ -zɔnʋ nya, 'ɩn tɔlʋa mɩa tʋkpa 'nanɩ nya. \v 13 -Zapʋʋ nnanɩli mɩ -bha, -li -we ka ŋnɛ mɛnɩa, we mɩ 'ya -bha, -mʋ -wa: *-lasiklɔ klaa, *milɩ klaa, we -yɔ 'wlɩ. Nɩɩ, nʋ klaa, 'kpɩ klaa, bleya -yɔ we bhʋbhʋ klaa, 'bhlinya klaa, bhlabhlɛnya klaa, nɩmɛsʋʋnnya klaa, we -yɔ -nɩmɛsʋʋʋn 'wʋgbizewotlonya mɩ 'ya -bha. 'Bhie, galɩ -yɔ nyɩma tɔlʋa mɩ -bha. \v 14 Nɩɩ, -valɛpanya nɛɛ wee 'gbe -ylaɛ: «-Lu weee a 'yɩbhaa, wa'a 'yɩ -slɛɛn we amaa -gbɛ. -We ka -valɛ 'tɛa, -we nanɩa 'yli, we ka amaa -gbɛ mnɔ, wa 'na 'ka 'maslɛɛn we 'yɩ amaa -gbɛ.» \v 15 -Valɛpanya, -wa 'yɩa 'gwɛzi wa -valɛ 'bɩ wee 'gbe 'wʋ, wa 'na 'ka we kwesi lanyni. Nyanɔ wa yia nʋa wee sɩasɩe 'kadʋʋ 'gbʋ. Wia wa yia, -gle wa yia 'paa. \v 16 'Wʋ wa yia 'kpɩaɛ: \q1 «Gbʋnyuu! Gbʋnyuu! \q1 Gbe 'kadʋ mɩa da nɩ, \q2 'naa -zɔnʋ -yɔ 'naa -zalʋ \q2 -we ka -valɛ 'tɛa, \q2 zlɩmɛ mʋ kaa we kuu. \q1 -Can klaa, tʋkpa -zɔnʋ klaa, we -yɔ 'pɛlɩlɩ, \q2 'mʋ ɔ kpelia zlɩmɛ. \q1 \v 17 Nɩɩ, 'lɛlɩ -bhlogbɔɔ nya \q2 we -li -zɔnʋ weee 'bhʋa la.» \p Batoo -panya weee klaa, -wa plɩlɩa gumunyu -gʋ klaa, we -yɔ -wa nʋa batoo 'wʋ lubho -yɔ -wa yɩa wanʋʋ lililu 'nyu -gʋ -valɛpapɩe 'bɩ, wa 'dɛ weee ka wee 'gbe gwevla. \v 18 -Kosu mɩa wee 'gbe -sieda, wa -ka we gbeylo -yɔyɩ, 'ɩn wa 'kpɩa 'wʋɛ: «Gbe mɩa dɛ, we 'sɔnʋ 'nɩ -mɩ.» \v 19 Bla wa slua 'wluo, -zugba wa wi, wa pa -gle, wa gbaɛ: \q1 «Gbʋnyuu! Gbʋnyuu! \q1 Babilɔnʋgbe 'kadʋ, \q1 nyɩma weee -wa plɩlɩa amaa -gbɛ \q2 batoo 'wʋ gumunyu -gʋ, \q1 wa ka 'gwɛzi -cɩan -zɛ amaa 'gbʋ. \q1 Ama 'bhʋa la 'lɛlɩ -bhlo nya.» \p \v 20 Yalɩ, wee 'gbe ka labhʋ, a li 'mʋna. -Lagɔnyɩma, ɔ tietienya, ɔ gbʋʋ -falɩpanya, amɩa li 'ya 'mʋna. Nɩɩ, -Lagɔ ka wee 'gbe ɔ 'cɛ 'klʋslolu gbʋ -we we nʋa lɛ aɩn -yla, we 'gbʋ. \p \v 21 Tɔʋn, 'anzɩ 'tɩtɛ yabhlo yia tʋkpa 'wʋbhu. Nɩɩ, wee tʋkpa wɔlʋ 'wʋ -glɩgbɔ 'bhisa. We 'bhua we 'wʋ, we vitelia we gumunyu lʋ, 'ɩn we nɛɛ: \q1 «A yla, 'sa -bhlokpadɛ wa yia Babilɔnʋgbe vitelia, \q2 'ɩn we 'ka labhʋ. \q1 \v 22 Wa 'na 'ka 'maslɛɛn lʋʋ 'nʋ Babilɔnʋgbe nʋkplɛ. \q1 Wa 'na 'ka -petee wɛlɩ 'nʋ. \q1 Wa 'na 'ka 'maslɛɛn lɛglɛ 'nʋ. \q1 Wa 'na 'ka lubho -yɔ lubhonʋnya 'yɩ. \q1 Wa 'na 'ka 'maslɛɛn 'wuu -jiji 'nʋ. \q1 \v 23 'Napɛɛ san 'na 'ka 'maslɛɛn lɩ \q2 -mɔ Babilɔnʋgbe nʋkplɛ. \q1 Wa 'na 'ka nyimeslɔyu -yɔ ɔ 'ŋwnɔɔ wɛlɩ 'nʋ. \q1 Nɩɩ, amaa -valɛpanya 'ylia -benyi dʋdʋ weee -gʋ, \q2 'ɩn a yia laga weee -dawli 'wʋnʋ \q2 amaa ylisi nya.» \p \v 24 Nɩɩ, -Lagɔgbʋʋ -falɩpanya -yɔ -Lagɔnyɩmaa tlɩtlɩe, we -yɔ nyɩma weee -wa wa 'bhaa dʋdʋ -gʋʋ tlɩtlɩe mɩ ɔ 'wlu. \c 19 \s1 Luluee lʋʋ \p \v 1 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'ɩn ɩn yia nyɩmaa -zloo wɛlɩ 'nʋ -mɔ yalɩ gbada. Wee wɛlɩ nɛɛ: \q1 «*Aleluya! \q2 -Amɩaa -Lagɔ ka -aɩn gbʋ 'wʋsa. \q1 -Lagɔ -ɔ 'ylia, 'ɩn -ɔ 'tɛa la, \q2 'mɔ ɔ -mɩa. \q1 \v 2 Nɩɩ, ɔ gbʋwʋbhubhue tɩklɩɩ, \q2 'ɩn ɔ gbaa gbʋzɔnʋ. \q1 'Naabɩzɩŋwnɔ 'kadʋ mɩa, \q2 ɔ ka ɔ gbʋ dɩlɩ. \q1 Ɔ ka dʋdʋgʋ -nyɩma duun pʋɩnplalɩ \q2 wa nya mʋtnɩ lɛnʋe nya. \q1 Ɔ ka -Lagɔnyɩma 'bha: \q2 we 'dɛɛ 'gbʋ, -Lagɔ yia wa kpasa.» \p \v 3 Wee wɛlɩ nɛɛ 'yaɛ: \q1 «Aleluya! \q2 Wee 'gbe 'kadʋʋ gbeylo mɩ 'wʋsɔda \q2 'ylɩ weee -nʋ nya.» \p \v 4 Waa nyɩma kpasɩ glʋ -bhlo 'ya -mnʋa -yɔ 'yliyɔgali -mnʋa -kʋlʋa 'kukolu -Lagɔ -ɔ -dɩa 'ŋnɩmnɩkpe -gʋ la, ɔ 'yu, 'ɩn wa yia ɔ bʋbɔ, -zugba wa gbaɛ: \q1 «-Amɛnɩ! Aleluya!» \s1 Bhlabhlɛyuu 'ŋwnɔkwafɛtɩ \p \v 5 'Ya, wɛlɩ yabhlo 'tlaa 'ŋnɩmnɩkpe 'wʋ, we nɛɛ: \q1 «Amɩa, -Lagɔɔ lubhonʋnya, \q2 amɩa sɔa da ɔ, \q2 we 'dɛ yi 'yua -sɛsɛ -zɛoo, \q2 we 'dɛ yi nyɩma 'kadɩ -zɛoo, \q1 a 'dɛ weee bhlɩ -amɩaa -Lagɔɔ 'ŋnɩ.» \p \v 6 Tɔʋn, ɩn yia wɛlɩ -we 'wlʋa nyɩmaa -zlo mɩa gbadaa wɛlɩ 'nʋ. -We 'wlʋ 'ya gumunyuu -yɔ -dɛɛ -jiji. We nɛɛ: \q1 «Aleluya! \q2 Cɩɩn, -slɛɛn mɩa, Jejitapɛ, \q1 'tɩtɛ weee -Kanyɔ -Lagɔ pɩlɩ \q2 nyɩma weee 'wlu la. \q1 \v 7 -A li 'mʋna, \q2 -a 'ylimanɩ -Lagɔɔ 'ŋnɩ 'mʋna nya. \q1 Nɩɩ, -slɛɛn mɩa, \q2 Bhlabhlɛyuu 'ŋwnɔkwakwɩe -wa. \q1 'Ŋwnɔ -ɔ ɔ -saa -bha ɔ -nʋ nya, \q2 -mɔɔ ka -mɔɔ 'dɛ 'ylinamanɩ. \q1 \v 8 Ɔ ka 'wʋpla -bana yabhlo 'yɩ. \q2 'Naa -zɔnʋ -bana -wa, \q1 lɩ we lɩa, \q2 'ɩn we mɩa -mɔwlʋda.» \m (Nɩɩ, wee 'naa -zɔnʋ mɩa, mʋ -wa -Lagɔnyɩmaa libho -zɔnʋ.) \p \v 9 'Anzɩ nɛɛ 'mɩ -yla: «-We ɩn mɩa gbada, -ɩn cɛlɩ we, -Lagɔwɛlɩɩ 'dɛbhie -gbolu -wa. Nɩɩ, -wa wa laa Bhlabhlɛyuu 'ŋwnɔkwafɛtɩ 'wʋ, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya.» \p \v 10 Tɔʋn, ɩn yia 'kukolu 'sibhli 'anzɩɩ bhʋ -yɔ, ɩn 'ka we bʋbɔ. 'Ɩn we nɛɛ 'mɩ -ylaɛ: «-Ɩn nʋ 'nanʋʋ, -ɩn 'na nʋnʋ 'sa -nɩ. Nɩɩ, -amɩ mɩa, -Lagɔɔ lubhonʋnyɔ ɩn -mɩa, -mɩ -yɔ -na bhelia -yɔ -na bhɔlɔa -wa mɩa -Zezuu gbʋdayɩnya nya, aɩn 'bhisa. -Lagɔɔ 'dɛ -bhlo -ɩn 'kaa bʋbɔ.» \p Cɩɩn, -Zezuu gbʋdayɩwɛlɩ -wa -Lagɔgbʋʋ -falɩpanyaa wɛlɩɩ somi. \s1 Nɩmɛsʋʋn 'pʋpaa -gʋladɩnyɔ \p \v 11 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'ɩn ɩn yia yalɩɩ ŋwɛkalɩ -nʋ -yɔyɩ. -Bhɛdɛ mɩa, nɩmɛsʋʋn 'pʋpa mɩa -bha. Wee nɩmɛsʋʋʋn -gʋladɩnyɔ wa laa Wɛlɩ -bhlo -yɔ Gbʋzɔnʋ. Ɔ gbʋwʋbhusɔ -yɔ ɔ tʋgʋsɔ tɩklɩɩ. \v 12 Ɔ 'yli nyumaa -kosu 'bhisa. -Can -klooo -zlo mɩa ɔ 'wluo. 'Ŋnɩ yabhlo mɩ ɔ -yɔcɛlɩda, nyɩmɛ yabhlogbɔɔ 'nɩ we -yi, we 'nɩ ɔ 'dɛ -bhlo 'wʋbhʋ. \v 13 -Bana -we mɩa ɔ 'wʋ, 'pɩɔn wɔtɔmanɩa we, tʋgʋnyɔɔ -bana 'bhisa. Ɔ ŋnɩ -wa -Lagɔwɛlɩ. \v 14 Yalɩɩ 'slʋja mɩ ɔ 'bɩ, wa 'dɛ weee mɩ nɩmɛsʋʋn 'pʋpanya -gʋ. -Ɔ -ka -mɩ, 'naa -zɔnʋʋ -bana 'pʋpa 'paɩnpaɩn mɩ ɔ 'wʋ. \v 15 -Ɔ -dɩa wee nɩmɛsʋʋn -gʋ la, ɔ ka 'nɛnɔ -tʋgʋgblɛ ŋwɛɛ. Wee tʋgʋgblɛ nya ɔ yia dʋdʋgʋ -nyɩma bhɩtɩa. 'Ma ɔ yia ŋwɛ -gʋ zʋa 'tɩtɛ nya. Mɔ yia -dlɔya 'wʋnyazɔa 'tɩtɛ -ka -Lagɔɔ 'cɛ 'kadʋ 'wʋ. \v 16 Nɩɩ, 'ŋnɩ yabhlo mɩ ɔ -bana -yɔ ɔ bhɔgʋ -yɔ cɛlɩda. Wee ŋnɩ -wa: \qc NYƖMAA 'WLULAPƖLƖNYAA 'WLULAPƖLƖNYƆ \qc WE -YƆ \qc NYƖMAA -CƖAAN NƲ -KANYƆ \p \v 17 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'ɩn ɩn yia 'anzɩ yabhlo -yɔyɩ 'ylʋ nʋkplɛ. 'Zia weee, -we mɩa -bluda -mɔ yalɩ 'pɩpɩ, we 'kpɩa 'wʋ 'tɩtɛɛ we -yla, we nɛɛ: «A yi. A suslolu 'wʋ, -Lagɔɔ lililu 'kadʋʋ 'gbʋ. \v 18 Nɩɩ, a yi nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya klaa, 'slʋjaa 'yugalɩnya klaa, we -yɔ nyɩma 'tɩtɛ, a yi wa 'kwie lia. A yi nɩmɛsʋʋnnya -yɔ we -gʋladɩnyaa 'kwie lia. A yi nyɩmaa 'yli -bhlo -bhloo 'kwie lia: we 'dɛ yi galɩ -zɛoo, we yi -wa 'nɩa galɩ nya -mɩ -zɛoo, we yi 'ylaaslɩɩ -zɛoo, we yi nyɩma kpasɩ -zɛoo, a yi wa 'dɛ weee 'kwie lia.» \p \v 19 Tɔʋn, wee nɩmɛ klaa, nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya klaa, we -yɔ we 'slʋja, 'ɩn ɩn yia we -yɔyɩ. Wa ka 'wlugʋgwlalɩ wa -yɔ ɔɔ nɩmɛsʋʋʋn -gʋladɩnyɔ -yɔ -mɔɔ 'slʋja 'sɔ 'ka tʋ gʋ. \v 20 Nɩɩ, wa ka wee nɩmɛ -yɔ wee yoyolagɔgbʋʋ -falɩpanyɔ kpa. Wee yoyogbʋʋ -falɩpanyɔ ka gwɛdigbʋ lɛnʋ wee nɩmɛ 'yu we 'ka nyɩma -dawli 'wʋnʋ. Nyɩma -wa kaa wee nɩmɛɛ yibhelida -yɔ, 'ɩn wa bʋbɔa we tɛlɩtɛlɩnʋ, 'ma we nʋa -dawli 'wʋ. Nɩɩ, we 'dɛ 'sɔɔ 'yliyɔganʋ wa vitelia -kosu 'kadʋ -yɔ -bhubhui -slo 'wʋ. \p \v 21 'Ɩn nɩmɛsʋʋʋn -gʋladɩnyɔ yia nyɩmaa pnɩɩ 'bha ɔ 'nɛnɔ -tʋgʋgblɛ -we mɩa ɔ ŋwɛɛ, we nya, 'ɩn 'zia weee yia wa 'kwie li. \c 20 \s1 -Zezu pɩlɩa nyɩma 'wlu la -zʋ 'wlu gbuu -nʋ nya \p \v 1 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'ɩn ɩn yia 'anzɩ yabhlo -yɔyɩ yalɩ 'bhʋda. -Laklɩ yabhlo -yɔ -pɛklɛɛ 'kadʋ yabhlo mɩ we kwɛɛ. Nɩɩ, 'bhʋka -we 'nɩa bhloluda -ka, we -laklɩ -wa. \v 2 'Ɩn we yia -zatɩbhɛ kpa. *-Zatɩbhɛ mɩa, *tɩbhɛ, -we mɩ bhaa, mʋ -wa. Nɩɩ, 'Kuzu wa laa *-Saatan, mʋ -wa. Wee 'anzɩ kpaa we, 'ɩn we yia we gbʋan wee -pɛklɛɛ nya, -zʋ 'wlu gbuu -nʋ nya (1.000). \v 3 We vitelia we 'bhʋka 'wʋ, we 'paa we -laklɩ ŋwɛ, 'ɩn we yia we -gʋgbalɩ: -mʋʋ yi 'wlʋ nɩɩ, we 'tla wee 'bhʋka 'wʋ, -zugba -zʋ wa -dɩlɩa we, we 'nɩ -slɔ gba, we yi -mɔ 'tla, we yi dʋdʋgʋ -nyɩma -dawli 'wʋnʋ. Nɩɩ, we bhla -ka bhɩa nɩ, 'ɩn wa 'ka we 'yitide bhla -sɛlɛɛ -nʋ nya. \p \v 4 Tɔʋn, 'ɩn ɩn yia 'ŋnɩmnɩkpenya -yɔyɩ. -Wa -dɩa we -gʋla, ma 'yɩa 'tɩtɛ wa 'ka nyɩmaa -yɔgbʋ 'wʋbhu. Nyɩma wa -dɩa 'wlu -gʋ, 'ɩn ɩn yia wa zuzunya -yɔyɩ. -We ka 'gbʋ wa yia wa 'bha, mʋ -wa nɩɩ, -Zezuu gbʋdayɩnya wa -mɩa, 'ɩn wa yi 'yaa -Lagɔgbʋ gba. Waa nyɩma mɩa, wa 'nɩ wee nɩmɛ -yɔ -we wa tɛlɩa bʋbɔ. Wa 'nɩ wee nɩmɛɛ yibhelida 'klʋ -yɔ -ka, 'ɩn wa 'nɩ we sɔ -yɔ -ka. Waa nyɩma mɩa, wa ka tlɩtlɩnya glaa 'wʋsɔ, 'ɩn wa -yɔ Klisɩ 'sɔ yia nyɩma 'wlulapɩlɩ -zʋ 'wlu gbuu (1.000) -nʋ nya. \v 5 Ma -wa tɩatɩa -nyɩma -wa -Lagɔ -sɔlʋa tlɩtlɩnya glaa 'wʋ. Wee -zʋ 'wlu gbu 'nɩ -slɔ bhɩa nɩ, nyɩma tɔlʋa 'na 'ka 'wʋsɔ. \v 6 Nyɩma -wa -Lagɔ -sɔlʋa 'wʋ tɩa tlɩtlɩnya glaa, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya, -Lagɔɔ -nʋ wa -mɩa. Tlɩtlɩee 'sɔnʋ 'nɩ 'tɩtɛ -ka wa -gʋ. Waa nyɩma mɩ -Lagɔ -yɔ Klisɩɩ bʋbɔnya nya. Wa -yɔ Klisɩ sɔ yia nyɩma 'wlulapɩlɩa -zʋ 'wlu gbuu -nʋ nya. \s1 -Saataan lulue \p \v 7 Zlɩ wee -zʋʋ 'wlu gbu -ka bhɩa nɩ, 'ɩn wa tidea -Saatan 'yi. \v 8 'Ɩn we mnɩa dʋdʋʋ bɛta -mnʋaa -gʋ -nyɩma -wa wa laa Gɔgʋ -yɔ Magɔgʋ\f + \fr 20:8 \ft Gɔgʋ -yɔ Magɔgʋ: nɩɩ, 'ŋnɩ -we wa zʋa -Lagɔɔ tʋnyɩma, mʋ -wa. \f* -dawli 'wʋnʋa. 'Wlu we yia wa gʋgwlalɩa, wa 'ka tʋ gʋ. 'Wʋ wa yia zumanɩa gumunyuu ŋwɛyɔ -bʋsɛ 'bhisa. \v 9 Dʋdʋ weee -gʋ wa yia 'plɩlɩa, 'ɩn wa 'ka -Lagɔnyɩmaa ladɩlɩda -we -wa 'gbe -we -Lagɔ 'yɩbhaa, wa 'ka we gbeli. Nɩɩ, -kosu yabhlo yia yalɩ 'bhʋa, nyɩma -wa -Saatan gʋgwlalɩa 'wlu, we 'ka wa lasa. \p \v 10 Tɔʋn, *'Kuzu -we nʋa -benyi nyɩma -dawli 'wʋ, wa kpaa we, -kosu 'kadʋ -yɔ -bhubhui -slo -we 'wʋ wa vitelia wee nɩmɛ -yɔ yoyogbʋʋ -falɩpanyɔ, 'ɩn wa yia -mɔ we viteli. Sabɔoo, zlɩoo, sɩa wa yia 'kɔmʋʋ. \s1 'Wʋbhlolu gbʋwʋbhubhue \p \v 11 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'ŋnɩmnɩkpe 'kadʋ -we pɔlʋa, we -yɔ we -gʋladɩnyɔ mɩa, 'ɩn ɩn yia wa -yɔyɩ. Dʋdʋ -yɔ yalɩ ka ɔ kwɛɛ -gwa: wa'a 'yɩ 'maslɛɛn we -yɔ. \v 12 Nyɩma 'kadɩ -yɔ nyɩma -kpʋa -wa tlɩa, 'ɩn ɩn yi 'yaa -maa -yɔyɩ 'ŋnɩmnɩkpe 'kadʋ 'yu. 'Ɩn 'anzɩnya yia 'sɛbhɛnya 'wʋkalɩ. Nɩɩ, 'ɩn wa yi 'yaa 'sɛbhɛ -putu 'wʋkalɩ: 'yliyɔga -sɛbhɛ -wa. Tlɩtlɩnya mɩa, wa lɛnʋgbʋ -gʋ wa bhua wa -yɔgbʋ 'wʋ, sa we mɩa cɛlɩda wee 'sɛbhɛnya 'wʋ, 'sa. \v 13 Tlɩtlɩnya mɩa gumunyu lʋ, -maa ka -mɔ 'tla. Tlɩtlɩe -yɔ tlɩtlɩnyaa -zɔɔ ka 'ya -mʋʋ -nʋ wla. -Ɔ -ka -mɩ, -mɔɔ lɛnʋgbʋ -gʋ -Lagɔ 'bhua -mɔɔ -yɔgbʋ 'wʋ, 'sa. \v 14 'Ɩn wa yia tlɩtlɩe -yɔ tlɩtlɩnyaa -zɔɔ -kosu 'kadʋ 'wʋ viteli. Mʋ -wa tlɩtlɩee 'sɔnʋ. \v 15 'Ɩn nyɔɔo nyɔɔ ka ŋnɩ 'nɩa 'yliyɔga -sɛbhɛ 'wʋ cɛlɩda -mɩ, 'ɩn wa yia -mɔɔ -kosu 'kadʋ 'wʋ viteli. \c 21 \s1 -Zeluzalɛmʋ lolu \p \v 1 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'ɩn ɩn yia yalɩ lolu -yɔ dʋdʋ lolu -yɔyɩ. Yalɩɩ tɩanʋ -yɔ dʋdʋʋ tɩanʋ ka labhʋ, 'ɩn gumunyu 'nɩ -slɛɛn lamɩ. \v 2 'Ɩn -Lagɔɔ 'gbe -we -wa -Zeluzalɛmʋ -lolu, 'ɩn ɩn yia we -yɔyɩ yalɩ -bhʋda. We yia we 'dɛ 'ylinamanɩ nɛɛ 'ŋwnɔyu -ɔ mɩ ɔ 'lowli wʋda. \v 3 Tɔʋn, wɛlɩ 'tɩtɛ yabhlo 'bhʋa -mɔ 'ŋnɩmnɩkpe 'wʋ, 'ɩn ɩn yia we 'nʋ. We nɛɛ: «-Slɛɛn mɩa, -Lagɔɔ ladɩda mɩ nyɩma glaa, wa glaa ɔ yia ladɩa. Ma yia ɔ nyɩma -zɛa. -Lagɔɔ 'dɛbhie -yɔ wa sɔ yia -mɩa, 'ɩn ɔ 'ka wa -Lagɔ nya -mɩ. \v 4 Wa -ka wi nɩ, -Lagɔ yia wa 'mɩɔ weee sɛa. Tlɩtlɩe 'na 'ka lamɩ. Guwʋwlʋwlʋe klaa, wiwie klaa, we -yɔ kuu 'cɔnʋe, -mʋʋ weee 'na 'ka lamɩ. Nɩɩ, gbʋ -sʋanya ka labhʋ.» \p \v 5 -Ɔ -dɩa 'ŋnɩmnɩkpe -gʋ la, ɔ 'bhua wɛlɩ 'wʋ, ɔ nɛɛ: «Ɩn ka -lu weee 'bhiti, 'ɩn we yia -lu lolu -zɛ -slɛɛn.» Ɔ nɛɛ 'yaɛ: «-We na gbaa, -ɩn cɛlɩ we, nɩɩ, wee wɛlɩ nɩ mɩ dlɩgʋzʋ sa, 'ɩn we mɩa gbʋzɔnʋ nya.» \p \v 6 'Ɩn ɔ nɛɛ 'ya 'mɩ -yla: «Nɩɩ, we ka -slɛɛn bhɩa. -Amɩ -wa we gwedɩda, 'ɩn ɩn mɩa we bhɩalɩda nya, we tɩanʋ -yɔ we 'wʋbhlolunʋ. Nyɩmɛ, -ɔ 'nyumatʋ -ka 'bhada -mɩ, bhe na nyɛa ɔ 'nyu. 'Nyu, -we na nyɛa ɔ nɩ, 'wlʋwlʋ nyu -we wlaa 'yliyɔgagɩe, mʋ -wa. \v 7 -Ɔ -ka -gʋgalɩnyɔ nya -mɩ, mɔ kaa we 'yɩyɩ klʋ: ɔ -Lagɔ na yia -zɛa, 'ɩn ɔmɔ 'ka na 'yu -zɛ. \v 8 Nɩɩ, -wa 'nɩa dlɩ 'tɛ klaa, -wa 'nɩa 'mɩ dlɩ -gʋ zʋ klaa, gbʋnyii 'kadɩ lɛnʋnya klaa, nyɩma -bhanya klaa, mʋtnɩ kwɛ -cɩan klaa, ylisinʋnya klaa, -wa bʋbɔa yoyo -lagɔ klaa, we -yɔ yocɩan weee, -wa weee mɩa dɛ, -kosu 'kadʋ -yɔ -bhubhui slo mɩ wa -nʋ nya: mʋ -wa tlɩtlɩee 'sɔnʋ.» \p \v 9 Nɩɩ, 'anzɩ gbesɔ, -we kaa 'kɔpʋ -we mɩa yeda 'wʋbhlolu -sɩasɩe gbesɔ nya kwɛɛ, we 'yabhlo bɛa 'mɩ -yɔ, 'ɩn we nɛɛ: «Yi, ɩn 'ka -mɩ 'ŋwnɔyu 'klʋslolu, -ɔ Bhlabhlɛyu -saa -bha ɔ 'ka ɔ 'ŋwnɔ -zɛ.» \v 10 -Lagɔɔ Zuzu 'sibhlia 'mɩ -gʋla, 'ɩn we yia 'mɩ -gɔgɔ 'kadʋ 'wlukwa. Wee -gɔgɔɔ -gʋ mɩ 'wʋpada. 'Ɩn we yia 'mɩ -mɔwlʋ gbe 'klʋslolu. Mʋ -wa -Zeluzalɛmʋ -we mɩa yalɩ 'bhʋda -Lagɔɔ -gbɛ. \v 11 -Lagɔɔ san lɩa wee 'gbe nʋkplɛ. We lɩlɩe 'wlʋ sa tʋkpa -zɔnʋ, we 'wlʋ sa tʋkpa 'nuonuo -we ka nʋkplɛ wa yɩa la 'vɛlɩ 'bhisa. \v 12 'Suo -we bibea wee 'gbe, we 'tu 'wʋ, 'ɩn we mɩa yalɩ 'pada. Wee 'gbe ka klolo kugbua lɛ 'sɔ, 'ɩn 'anzɩ kugbua lɛ 'sɔ kʋa we ŋwɛ. 'Ŋnɩ mɩ wee klolonya -yɔcɛlɩda, nɩɩ, *Izlaɛlɩɩ *zʋa kugbua lɛ sɔɔ ŋnɩ -wa. \v 13 Klolo ta mɩa bɛta yabhlo -gʋ, -mɔ wee 'gbe 'wʋ. Ta mɩ 'ylʋʋ 'wʋsɔlʋda, ta mɩ 'ylʋʋ bhlilida, we gbelibhloo pnɩɩ yɩylalɩa 'klʋ -yɔ, ta bɛta yabhlo, 'ɩn ta mɩa bɛta -putu. \v 14 Wee 'gbee 'suoo gwe mɩa, tʋkpa kugbua lɛ 'sɔ nya we mɩa. Bhlabhlɛyuu tietienya kugbua lɛ 'sɔɔ 'ŋnɩ mɩ wee tʋkpanya -yɔcɛlɩda. \p \v 15 'Anzɩ, -we mɩa 'mɩ -yla gbʋ gbada, -can gblee -we nya we yɩbhɔlʋa -lu, we mɩ we kwɛɛ, we 'ka 'gbe klaa, we klolonya klaa, we -yɔ we 'suo yɩbhɔlʋ. \v 16 Wee 'gbee bɛta -mnʋa weee -bhlo. Nɩɩ, 'anzɩ 'bhua we -can gblee 'wʋ, 'ɩn we yia wee 'gbe yɩbhɔlʋ. We tlʋlo klaa, we 'wʋlaylilo klaa, we -yɔ we -gʋwʋpalo, we 'dɛ weee -bhlo. We nyni -luu yɩbhɔlʋlu 'wlu glʋ ta. \v 17 'Anzɩ yia we 'suonya yɩbhɔlʋ: we tlʋlo nyni yɩbhɔlʋlu glʋ gbesɔ 'ya -mnʋa. -Luu yɩbhɔlʋlu -we 'anzɩ kaa, mʋ -bhlokpadɛ dʋdʋgʋ -nyɩma kaa. \v 18 Wee 'gbee suo mɩa, tʋkpa -zɔnʋ -we wa laa zasɩpʋ, we nya wa 'sʋbhaa we. -Caan 'zayli nya wa 'sʋbhaa wee 'gbe. Lɩ we lɩa 'vɛlɩ 'bhisa, 'ɩn wa yɩa we 'wʋla. \v 19 Nɩɩ, wee pa mɩa, tʋkpa -we -gʋ we mɩa 'sʋbhada, tʋkpa -zɔnʋʋ 'yli -bhlo -bhlo nya we mɩa. Tʋkpaa tɩanʋ mɩ zasɩpʋ nya, we 'sɔnʋ mɩ safilɩ nya, we tanʋ mɩ agatɩ nya. We -mnʋanʋ mɩ emewlodʋ nya. \v 20 We gbunʋ mɩ onisɩ nya, we gbelibhlonʋ mɩ salɩdʋanɩ nya. We gbesɔnʋ mɩ klisolitɩ nya, we gbetanʋ mɩ belilɩ nya. We gbomnʋanʋ mɩ topazɩ nya. We kugbuanʋ mɩ klisopazɩ nya. We kugbua lɛ -bhlonʋ mɩ tulɩkʋazɩ nya. We kugbua lɛ 'sɔnʋ mɩ ametisɩtɩ nya. \v 21 Wee klolo kugbua lɛ sɔ mɩa, 'pɛlɩlɩ kugbua lɛ sɔ -wa, 'ɩn klolo -bhlo mɩa wee 'pɛlɩlɩ -bhlo nya. Wee 'gbee -gblɔgblʋ 'wʋ mɩa we mɩ -caan 'dɛbhie -gbolu nya, 'ɩn wa yɩa we 'wʋla 'vɛlɩ 'bhisa. \p \v 22 Nɩɩ, wee 'gbe nʋkplɛ, ɩn 'nɩ *-Lagɔbudu yabhlogbɔɔ -yɔyɩ, -we ka gbʋ -wa, Jejitapɛ, 'tɩtɛ weee -Kanyɔ -Lagɔɔ 'dɛbhie -gbolu -yɔ Bhlabhlɛyu mɩ we nya. \v 23 Wee 'gbe 'nɩ 'ylʋ -yɔ 'cʋʋ saan gbʋ -ka. -We ka gbʋ -wa, -Lagɔɔ 'ŋnɩmnɩee san lɩa we 'wʋ, 'ɩn Bhlabhlɛyu mɩa we zlɩ nya. \v 24 Nɩɩ, dʋdʋgʋ -nyɩma yia wee 'gbee zlɩ 'klʋ nɔa, 'ɩn dʋdʋgʋ -nyɩmaa 'wlulapɩlɩnya -yɔ wa 'ŋnɩmnɩli yia yia. \v 25 We klolonya 'na 'ka kla 'mnumnu, -we ka gbʋ -wa, sabɔ 'na ka wee 'gbe nʋkplɛ bɛ. \p \v 26 Dʋdʋ -gʋʋ 'ŋnɩmnɩe weee -yɔ we 'tɩtɛ yia wee 'gbe nʋkplɛ yia. \v 27 Pʋɩnkalu -we 'kaa wee 'gbe nʋkplɛ pla, we 'nɩ -mɩ. Nyɩma -wa nʋa zʋbhalɩgbʋ lɛ, we -yɔ yocɩan, wa 'nɩ mneni wa 'ka wee 'gbe nʋkplɛ pla. Nɩɩ, -wa ka ŋnɩ mɩa Bhlabhlɛyuu 'yliyɔga -sɛbhɛ 'wʋ cɛlɩda, ma -bhlogbɔɔ 'kaa -mɔ pla. \c 22 \p \v 1 Nɩɩ, 'anzɩ yia 'mɩ -gbʋa yabhlo 'klʋslolu. -Gbʋa -we 'wʋ 'nyu -we wlaa 'yliyɔgagɩe wlʋa, mʋ -wa. Lɩ wee 'nyu lɩa lɩlɩ vɛlɩ 'bhisa. -Lagɔ -yɔ Bhlabhlɛyuu 'ŋnɩmnɩkpe 'wʋ we tlaa, \v 2 'ɩn wee 'nyu plɩlɩa wee 'gbee -gblɔgblʋ 'wʋ. Da wee -gbʋaa sɔ bhʋbhlʋa -yɔ su yabhlo mɩ -bha, mʋ wlaa 'yliyɔgagɩe. -Zʋ -bhlo 'wʋ, we tnʋnʋ 'wʋla -zakpa kugbua lɛ 'sɔ. 'Cʋ -bhlo, 'ɩn we tnʋa. 'Ɩn we kpɩ jipea dʋdʋgʋ -nyɩma weee. \v 3 Mɛ 'na 'ka -slɛɛn lamɩ. Nɩɩ, -Lagɔ -yɔ Bhlabhlɛyuu 'ŋnɩmnɩkpe yia wee 'gbe 'wʋ -mɩa, 'ɩn -Lagɔɔ lubhonʋnya yia ɔ bʋbɔa. \v 4 Ɔ 'klʋ wa yia -yɔyɩa, 'ɩn ɔ 'ŋnɩ 'ka wa 'klʋ -yɔ cɛlɩda -mɩ. \v 5 Sabɔ 'na 'ka bɛ, nyɩmɛ yabhlogbɔɔ 'na 'ka 'napɛ -yɔ 'ylʋʋ saan gbʋ -ka, Jejitapɛ yia ɔ zlɩ wa -gʋ 'mniaa 'gbʋ, 'ɩn wa 'ka nyɩma 'wlulapɩlɩ 'ylɩ weee -nʋ nya. \s1 -Zezuu yiyigbʋ \p \v 6 -Mʋʋ 'bɩgʋ, 'anzɩ nɛɛ 'mɩ -ylaɛ: «Wee wɛlɩ mɩ dlɩgʋzʋ sa, 'ɩn we mɩa gbʋzɔnʋ nya. Nɩɩ, Jejitapɛ -ɔ 'nyɛa ɔ gbʋʋ -falɩpanya ɔ Zuzu, mɔ tiea ɔ 'anzɩ, -we 'kaa daylɩ lɛnʋ, we 'ka we ɔ lubhonʋnya 'klʋslolu.» \p \v 7 -Zezu nɛɛ: «A pʋ yukwli, yia na yia daylɩ! -Falɩpawɛlɩ -we mɩa 'sɛbhɛ nɩ 'wʋ, -wa zʋa we 'nʋŋwɛ, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya.» \p \v 8 Nɩɩ, -amɩ *Zaan, -amɩ 'nʋa wee wɛlɩ, 'ɩn -amɩ 'yɩa wee -li -yɔ. Da ɩn bhɩa we 'nʋnʋe -yɔ we -yɔyɩyɩe, 'anzɩ -we -slolua 'mɩ we 'klʋ, 'ɩn ɩn yia we bhʋ -yɔ bhlili ɩn 'ka we bʋbɔ. \v 9 'Ɩn we nɛɛ 'mɩ -ylaɛ: «-Ɩn nʋ 'nanʋʋ, -ɩn 'na nʋnʋ 'sa -nɩ. Nɩɩ, -mɩ klaa, -na bhelia -Lagɔgbʋʋ -falɩpanya klaa, we -yɔ -wa weee zʋa 'sɛbhɛ nɩɩ wɛlɩ 'nʋŋwɛ klaa, -Lagɔɔ lubhonʋnyɔ -amɩ -mɩa aɩn 'bhisa. Nɩɩ, -Lagɔɔ 'dɛ -bhlo -ɩn 'kaa bʋbɔ!» \p \v 10 -Mʋʋ 'bɩgʋ, we nɛɛ 'mɩ -ylaɛ: «-Falɩpawɛlɩ -we mɩa da 'sɛbhɛ nɩ 'wʋ, -ɩn 'na zizeli we -na 'dɛbhloo -nʋ nya -nɩ. Nɩɩ, we lɛnʋbhla ka cɩpa. \v 11 -Ɔ -ka nyɩmɛ 'nyuu, ɔ -tʋ gbʋnyuu lɛnʋda, -ɔ -ka pʋɩn -ka, ɔ -tʋ pʋɩnplada, -ɔ -ka nyɩmɛ tɩklɩɩ, ɔ -tʋ gbʋzɔnʋ lɛnʋda. -Ɔ -ka -mɔwlʋda -mɩ, ɔ -tʋ -mɔwlʋda.» \p \v 12 -Zezu nɛɛ: «A pʋ yukwli. Daylɩ na yia. Ɩn -ka yida -mɩ, cɛlɩli nya na yia yia. 'Ɩn -ɔ -ka -mɩ, -we ka 'yɩyɩklʋ ɔ -ka -ka, 'ɩn na nyɛa we ɔ, ɔ lɛnʋgbʋʋ 'gbʋ. \v 13 -Amɩ -wa *Alɩfa -yɔ *Omega, -amɩ -wa we gwedɩda, 'ɩn ɩn mɩa we bhɩalɩda nya, we tɩanʋ -yɔ we 'wʋbhlolunʋ.» \p \v 14 -Wa wɔlʋa wa -bana, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya. Nɩɩ, ma kaa we 'klʋ su -we wlaa 'yliyɔgagɩe, wa 'ka we 'bhue li, wa ka we 'klʋ wa 'ka 'gbee klolo ŋwɛɛ plalɩ. \v 15 -Wa 'na 'kaa wee 'gbe nʋkplɛ pla, ma nɩ: -wa nʋa nɩmɛgbʋ lɛ klaa, ylisinʋnya klaa, mʋtnɩ kwɛ -cɩan klaa, nyɩma -bhanya klaa, -wa bʋbɔa yoyo -lagɔ klaa, we -yɔ -wa 'yɩbhaa yo 'ɩn wa tʋbhʋa yo. 'Pipee wa tʋa. \p \v 16 «-Amɩ -Zezu tiea na 'anzɩ aɩn 'wʋ we 'ka wee wɛlɩ nɩ gba -mɔ leglizɩnya -yla. We 'dɛ weee mɩ gbʋzɔnʋ nya. Nyɩmaa 'wlulapɩlɩnyɔ -Davidɩɩ zʋayli -nyɩmɛ ɩn -mɩa: zlʋkpa -zɛlɩya ɩn -mɩa.» \p \v 17 -Lagɔɔ Zuzu -yɔ 'ŋwnɔyu -ɔ Bhlabhlɛyu -saa -bha ɔ 'ka ɔ 'ŋwnɔ -zɛ, wa nɛɛ: «Yi!» Nyɩmɛ -ɔ -ka we 'nʋ, -mɔɔ -kanyɔ gba: «Yi!» -Ɔ 'nyumatʋ -ka 'bhada -mɩ, ɔ yi. Nyɩmɛ -ɔ -ka 'nyu -we wlaa 'yliyɔgagɩe 'yɩbha, sa bhe ɔ yɩa we. \s1 'Wʋbhlolu -yɩbhalɩgbʋ \p \v 18 We 'dɛɛ 'gbʋ, -amɩ Zaan nɛɛ aɩn -yla: -wa weee -wa 'nʋa -falɩpawɛlɩ -we mɩa 'sɛbhɛ nɩ 'wʋ cɛlɩda, -ɔ -ka we -lu -lɛ -gʋpalɩ, -Lagɔ yia sɩasɩe, -we mɩa da 'sɛbhɛ nɩ 'wʋ cɛlɩda, ɔ sɩasɩe -gʋpalɩa. \v 19 Wee -falɩpawɛlɩ -we mɩa *-Lagɔsɛbhɛ nɩ 'wʋ cɛlɩda, -ɔ -ka we -gʋsa, su -bhue -we wlaa 'yliyɔgagɩe, -mɔɔ -kanyɔ 'na 'ka we li, 'ɩn ɔ 'na 'ka -mɔwlʋ gbe nʋkplɛ pla. \p \v 20 -Zezu nɛɛ: «-We weee mɩa dɛ, gbʋzɔnʋ -wa.» 'Ɩn ɔ nɛɛ: «Cɩɩn, yia na yia daylɩ.» \p -Amɛnɩ! Yi, Nyɩmaa -Kanyɔ -Zezu! \p \v 21 Nɩɩ, Nyɩmaa -Kanyɔ -Zezu ŋwna nyɩma weee 'nyu la.