\id 2TI - Kuvi \ide UTF-8 \h ୨ତିମତି \toc3 ୨ତିମ \toc2 ୨ତିମ \toc1 ତିମତି ତା଼ଣା ପା଼ୱୁଲ ରା଼ଚାମାନି ରୀ ଲମ୍ବର ଆ଼କୁ \mt2 ତୀମଥିଙ୍କ ନିକଟକୁ ପାଉଲଙ୍କ ଦ୍ୱୀତିୟ ପତ୍ର \mt1 ତିମତି ତା଼ଣା ପା଼ୱୁଲ ରା଼ଚାମାନି ରୀ ଲମ୍ବର ଆ଼କୁ \imt ମୂଲୁ ହା଼ଡା \ip ୨ତିମ ଆ଼କୁ ପା଼ୱୁଲ ତା଼ଣାଟି ତାନି ସୀସୁ ତିମତି ତା଼ଣା ରା଼ଚାମାନି ଆ଼କୁ । ତିମତି ରୀ ଲମ୍ବର ଆ଼କୁ ପା଼ୱୁଲତି ବାରେତି କିହାଁ ଡା଼ୟୁ ରା଼ଚିତି ଆ଼କୁ । ଈଦି ପା଼ୱୁଲତି ଜୀୱୁ ରା଼ନି ବେ଼ଲାତା ରା଼ସ୍‌କି ଆ଼ହାମାଣ୍‌ମ୍ବିନେ । ଏଚିବେ଼ଲାତା ଏ଼ୱାସି ର଼ମ୍‌ ଗା଼ଡ଼ାତି କାୟିଦି ଇଲୁତା ମାଚେସି \xt ୧:୧୬\xt* ପା଼ୱୁଲ ତିମତି ତଲେ ହା଼ରେକା ଜାଟୁ ମାଚେ, ଅ଼ଡ଼େ ବାରେବେ଼ଲା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ମୀର୍‌ଏଣା ଲେହେଁ ରା଼ଚିମାନେସି \xt ପିଲିପି ୨:୨୨; ୧ତିମ ୧:୨; ୧:୧୮\xt* । \ip ଈଦି ପା଼ୱୁଲ ରା଼ଚାମାନି ସା଼ରିଗଟା ଆ଼କୁ ବିତ୍ରାଟି କୁଲମିତି ପିସାନା ର଼ ମାଣ୍‌ସିକି ରା଼ଚିମାନେସି । ଅ଼ଡ଼େ ଏଟ୍‌କାତି ତୀନିଗଟା ଆ଼କୁ ତିମତି ମୂଲୁ ଆ଼କୁ, ତିତସ, ଅ଼ଡ଼େ ପିଲିମନ । ତିମତି ରୀ ଲମ୍ବର ଆ଼କୁ ରା଼ଚିତି ବେ଼ଲାତା ର଼ମ୍‌ ଗା଼ଡ଼ାତା ସା଼ଲୱି କିନାରି ହା଼ରେକା ସା଼ସ୍ତି ହୀହିମାଚେରି । ଇଲେତି ସା଼ସ୍ତି ଆ଼ହିମାଚାକି ପା଼ୱୁଲ କାୟିଦିତା ଡ଼ୟାମାଚେସି । ମୂଲୁତି ଆ଼କୁ ଲେହେଁ ପା଼ୱୁଲ ତିମତିଇଁ ମିଚି ଜା଼ପ୍‌ନାରି ତା଼ଣାଟି ଜାଗ୍ରାତା ଆ଼ହାଲି ୱେସିମାନେସି । \xt ୧ତିମ ୧:୧୬-୧୮\xt* ପା଼ୱୁଲ ତିମତିଇଁ ଏଲେଇଞ୍ଜି ମାନେସି ଡା଼ୟୁ ହା଼ରେକା କସ୍ତତି ଦିନା ମାନେ \xt ୩:୧\xt* । \iot ପତିତା ମାନାୟି \io1 ୧ ପା଼ୱୁଲ ତିମତିଇଁ ଜହରା କିହାନା ମା଼ଟ୍‌ନାୟି ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ସା଼ସା ହୀନାୟି । \ior ୧:୧-୧୮\ior* \io1 ୨ ପା଼ୱୁଲ ତିମତିଇଁ କସ୍ତ ଅ଼ର୍‌ହାଲି ସା଼ସା ହୀହିମାନେସି । \ior ୨:୧-୧୩ \ior* \io1 ୩ ତିମତିଇଁ ଏଚେକା କାତା ୱେହ୍‌ନାୟି । \ior ୨:୧୪-୨୬\ior* \io1 ୪ ରା଼ନି ଦିନାତା ଗଟୱି ଆ଼ନାଆଁ ଅ଼ଡ଼େ ସାତା ଜିରୁ ବାଚି କିହାଲି ଜାଗ୍ରାତା କିନାୟି । \ior ୩:୧–୪:୮\ior* \io1 ୫ ପା଼ୱୁଲ ତିମତିଇଁ ଏଚେକା ଅଣ୍‌ପୁତି କାତା ୱେସାନା ଆ଼କୁତି ରା଼ପ୍‌ନାୟି । \ior ୪:୯-୨୨\ior* \c 1 \p \v 1 ନା଼ନୁ ପା଼ୱୁଲ, କ୍ରୀସ୍ତ ଜୀସୁ ତା଼ଣା ମାନି ଜୀୱୁତି ଆ଼ଞ୍ଜାମାନି ଲେହେଁ, ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍‌ପୁ ତଲେ କ୍ରୀସ୍ତ ଜୀସୁତି ର଼ ପାଣ୍ତ୍‌ୱି ଆ଼ହାମାନାତେଏଁ । \p \v 2 \x + \xo ୧:୨ \xo*\xt କାମା ୧୬:୧\xt*\x*ତିମତି, ନା଼ ଜୀୱୁତି ମୀର୍‌ଏଣାତି ଆ଼ବା ମାହାପୂରୁ କ୍ରୀସ୍ତ ଜୀସୁ ତା଼ଣାଟି କାର୍ମାମେହ୍‌ନାୟି ଅ଼ଡ଼େ ହିତ୍‌ଡ଼ି ଜୀୱୁ ନିଙ୍ଗେତାକି ଆୟାପେ । \s ମାହାପୂରୁଇଁ ଜହରା ଅ଼ଡ଼େ ବା଼ର୍ସୁ ହୀନାୟି \p \v 3 ମା଼ ତଲିତି ଆ଼କୁ ଆ଼ବାୟାଁ ଲେହେଁ ନା଼ନୁ ସୁଦୁ ଅଣ୍‌ପୁ ତଲେ ମାହାପୂରୁଇଁ ସେ଼ବା କିହିମାଇଁ, ନା଼ନୁ ଏ଼ ମାହାପୂରୁ ତା଼ଣା ଲା଼ଆଁ ମାଦେନା ପ୍ରା଼ତାନାତା ନୀ ଦ଼ରୁ ରା଼ଚାହାଁ ମାହାପୂରୁଇଁ ଜହରା କିହିମାଇଁ; \v 4 ଏ଼ନିକିଁ ନା଼ ରା଼ହାଁ ଗାଡିଆ଼ନେ, ଈଦାଆଁତାକି ନୀ କାଣ୍ତ୍ରୁ ଅଣ୍‌ପାନା ନିଙ୍ଗେ ମେସାଲି ତାକି ହା଼ରେକା ମ଼ନ କିହିମାଇଁ; \v 5 \x + \xo ୧:୫ \xo*\xt କାମା ୧୬:୧\xt*\x*ଇଚିହିଁ ଆମିନି କୁଟୁ ହିଲାଆଗାଟି ନାମୁ, ମୀ ବା଼ୟି ଲୟି ଅ଼ଡ଼େ ମୀ ଇୟା ଇୱୁନିକି ତା଼ଣା ମାଚେ, ଅ଼ଡ଼େ ନୀ ତା଼ଣା ଜିକେଏ ମାନେ ଇଞ୍ଜିହିଁ ନା଼ ହା଼ରେକା ନାମୁ, ନୀ କୁଟୁ ହିଲାଆ ନାମୁତି କାତା ନା଼ନୁ କାବ୍ରୁ ବେଟାଆ଼ହାମାଇଁ । \v 6 ନା଼ନୁ ନୀ ଲାକ କେୟୁ ଇଟାତି ବେ଼ଲାତା ନୀନୁ ମାହାପୂରୁ ତା଼ଣାଟି ଆମିନି ବ଼ର ବେଟାଆ଼ତି ଏ଼ଦାଆଁ ଜାତ୍‌ନୁ କିହାଁ ଇଟାଲି ନା଼ନୁ ନିଙ୍ଗେ ଅଣ୍‌ପି କିହିମାଞ୍ଜାଇଁ । \v 7 ଇଚିହିଁ ମାହାପୂରୁ ମାଙ୍ଗେ ଆଜିନି ଜୀୱୁ ହୀହାମାଞ୍ଜଅସି, ସାମା ବା଼ଡ଼୍‌ୟୁ, ଜୀୱୁ ନ଼ନାଣି, ଅ଼ଡ଼େ ନେହିଁ ଅଣ୍‌ପି କିନି ଜୀୱୁ ହୀହାମାଞ୍ଜାନେସି । \p \v 8 ଏ଼ଦାଆଁତାକି ମା଼ର ପ୍ରବୁତି କାତାତା ସା଼କି ହୀହାଲି ଅ଼ଡ଼େ ନା଼ନୁ ପ୍ରବୁ ତାକି କାୟିଦି ଇଲୁତା ଦସ୍‌ପି ଆ଼ହାମାଇଁ, ନା଼ ତାକି ଲାଜା ଆ଼ଆନି, ସାମା ମାହାପୂରୁ ହୀହାମାଞ୍ଜାନି ବା଼ଡ଼୍‌ୟୁ ତଲେ ନେହିଁ କାବ୍ରୁ ୱେ଼କ୍‌ହାଲି ବେଟାଆ଼ହାମାନି କସ୍ତତି ଅ଼ର୍‌ହାମୁ । \v 9 ଏ଼ୱାସି ମାଙ୍ଗେ ଗେଲ୍‌ପା ମାଞ୍ଜାନେସି, ଅ଼ଡ଼େ ନା଼ ନେହିଁ ଲ଼କୁତେରି ଇଞ୍ଜିହିଁ ହା଼ଟାମାଞ୍ଜାନେସି; ଅ଼ଡ଼େ ମା଼ କିହାମାନି କାମା ଲେହେଁ କିହାଁ ମାଞ୍ଜଅସି, ସାମା ତାନି ଅଣ୍‌ପୁ ତଲେ ତା଼ନୁ କାର୍ମା ମେସ୍ତାନି ଲେହେଁ କିହାଁ ମାଞ୍ଜାନେସି; ଏ଼ କାର୍ମା ତଲି କା଼ଲା ନ଼କେଏ କ୍ରୀସ୍ତ ଜୀସୁ ତା଼ଣାଟି ମାଙ୍ଗେ ହୀୱି ଆ଼ହାମାଚେ, \v 10 ସାମା ନୀଏଁ ମା଼ ଗେଲ୍‌ପାନି କ୍ରୀସ୍ତ ଜୀସୁ ଦାର୍‌ତିତା ୱା଼ହାମାନାକି ମାଙ୍ଗେ ତ଼ସାମାଞ୍ଜାନେସି; ଏ଼ୱାସି ହା଼କିତି ମ୍ଣେକ୍‌ହା ମାନେସି; ଅ଼ଡ଼େ ତାନି ନେହିଁ କାବ୍ରୁତଲେ ଜୀୱୁ ଅ଼ଡ଼େ ହା଼ଆଗାଟାଣି ଉଜେଡ଼ିତା ତ଼ସାମାନେସି । \p \v 11 \x + \xo ୧:୧୧ \xo*\xt ୧ତିମ ୨:୭\xt*\x*ଈ ନେହିଁ କାବ୍ରୁ ୱେ଼କ୍‌ହାନା ତେଲ୍‌ହିକିହାଲି ମାହାପୂରୁ ନାଙ୍ଗେ ର଼ ପାଣ୍ତ୍‌ୱିଆ଼ତି ସୀସୁ ଇଞ୍ଜାଁ ଜା଼ପ୍‌ନାସି ଲେହେଁ ହେର୍‌ପା ମାଞ୍ଜାନେସି । \v 12 ଏ଼ଦାଆଁତାକି ନା଼ନୁ ଈ ବାରେ ଦୁକୁ ବେଟା ଆ଼ହିମାଇଁ; ଆ଼ତିଜିକେଏ ନା଼ନୁ ଆଜା ହିଲଅଁ, ଇଚିହିଁ ନା଼ନୁ ଆମ୍ବାଆରି ତା଼ଣା ନାମାମାଇଁ, ଏ଼ୱାଣାଇଁ ପୁଞ୍ଜାମାଇଁ, ଅ଼ଡ଼େ ନା଼ନୁ ତାନି କେୟୁତା ଏ଼ନାଆଁ ହେର୍‌ପାମାଇଁ, ବିଚାରା ଦିନା ୱା଼ନି ପାତେକା ଏ଼ଦାଆଁ ଏ଼ୱାସି ଜାତ୍‌ନୁ ତଲେ ଇଟାଲି ଆ଼ଡିମାନେସି, ଈଦାଆଁ ନା଼ନୁ ତୀର୍‌ପୁତଲେ ନାମିମାଇଁ । \v 13 ନା଼ ତା଼ଣାଟି ଆମିନି ନେହିଁ ବ଼ଲୁ ୱେଞ୍ଜାମାଞ୍ଜି, କ୍ରୀସ୍ତ ଜୀସୁ ତା଼ଣାଟି ନାମୁ ଇଞ୍ଜାଁ ଜୀୱୁ ନ଼ନାଣି ଏ଼ଦାଆଁ ନେହିଁକିଁ ଆସା ମାନାମୁ । \v 14 ଆମିନି ନେହିଁ କାତାତି ଦାୟିପତି ନିଙ୍ଗେ ହୀପ୍‌କି ଆ଼ହାମାଞ୍ଜାନେ, ମା଼ ତା଼ଣା ବାସା କିହିମାନି ସୁଦୁଜୀୱୁତି ବା଼ଡ଼୍‌ୟୁ ତଲେ ଏ଼ ବାରେତି ଜାତ୍‌ନୁ କିହା ଇଟାମୁ । \p \v 15 ନୀନୁ ପୁଞ୍ଜାମାଞ୍ଜି; ପୁଗେଲ ଅ଼ଡ଼େ ହର୍ମଗେନା ତଲେ ଆସିୟାତି ବାରେ ଲ଼କୁ ନାଙ୍ଗେ ପିସା ମାଞ୍ଜାନେରି । \v 16 ଅନିସିପର କୁଟମିତି ପ୍ରବୁ କାର୍ମା ମେସ୍‌ପେସି, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାରି ଅଲେ ଅଲେ ୱା଼ହାନା ନା଼ ଦୁକୁ ଡୂକ୍‌ହାତେରି, ଇଚିହିଁ ନା଼ନୁ କାୟିଦି ଇଲୁତା ମାଚିହିଁ ଜିକେଏ ଲାଜା ଆ଼ହାହିଲଅରି, \v 17 ର଼ମ୍‌ ଗା଼ଡ଼ାତା ଏଜାଲିଏ ଏ଼ୱାସି ନାଙ୍ଗେ ପାରାନା ନା଼ ତା଼ଣା ୱା଼ତେସି, \v 18 ରା଼ନି ଦିନାତା ଏ଼ନିକିଁ ମାହାପୂରୁ ତା଼ଣାଟି କାର୍ମା ବେଟାଆ଼ନେସି, ଏଲେକିଁ ମାହାପୂରୁ ଏ଼ୱାଣାକି କାର୍ମା ଆ଼ପେସି, ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାସି ଏପିସିୟ ଗା଼ଡ଼ାତା ନାଙ୍ଗେ ଏ଼ନିକିଁ ସେ଼ବା କିହାମାଞ୍ଜାନେସି, ଏ଼ଦାଆଁ ନୀନୁ ନେହିଁକିଁ ପୁଞ୍ଜାମାଞ୍ଜି । \c 2 \s କ୍ରୀସ୍ତ ଜୀସୁତି ନେହିଁ ଜୁଜୁ କିନାସି \p \v 1 ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଏ଼ ନା଼ ଜୀୱୁତି ମୀର୍‌ଏଣାତି, କ୍ରୀସ୍ତ ଜୀସୁତଲେ ଆଣ୍ତିତାକି ତାନି କାର୍ମାମେହ୍‌ନି ତା଼ଣାଟି ଆମିନି ବା଼ଡ଼୍‌ୟୁ ମେ଼ଡ଼ା ଆ଼ନେ ଏମ୍ବାଆଁ ନୀନୁ ବା଼ଡ଼୍‌ୟୁ ଗାଟାତି ଆ଼ମୁ, \v 2 ଅ଼ଡ଼େ ହା଼ରେକା ସା଼କିୟାଁ ନ଼କିତା ଆମିନି ବାରେ କାତା ନା଼ ତା଼ଣାଟି ନୀନୁ ୱେଞ୍ଜାମାଞ୍ଜି, ଅ଼ଡ଼େ ଏମିନିଗାଟାରି ଏଟ୍‌କା ଲ଼କୁଣି ଜିକେଏ ଜା଼ପ୍‌ହାଲି ଆ଼ଡିନାରି, ଏଲେତି ନାମୁଗାଟି ଲ଼କୁ ନ଼କିତା ଈ ବାରେ ହେର୍‌ପାମୁ । \p \v 3 ନୀନୁ କ୍ରୀସ୍ତ ଜୀସୁତି ର଼ ନେହିଁ ଜୁଜୁ କିନାତି ଲେହେଁ ଏ଼ୱାଣି ତାକି କସ୍ତ ଅ଼ର୍‌ହାମୁ । \v 4 ଆମ୍ବାଆସି ଜୁଜୁକିନି କାମାତା ମାଞ୍ଜାନା, ଦାର୍‌ତିତି ଏଟ୍‌କା କାମାତା ହେର୍‌ପି ଆ଼ଅସି, ଏ଼ନିକିଁ ଏ଼ୱାସି ତାନି ମୁହେଁତି କାଜାଣାଇଁ ରା଼ହାଁ କିନେସି । \v 5 ଅ଼ଡ଼େ ଆମ୍ବାଆସି କାହୁ ତାକି ବା଼ଦ୍‌ହାରା ଆ଼ନେସି, ଏ଼ୱାସି ମେ଼ରା ତଲେ କାହାଆସାରେ ଜୀଣା ଆ଼ଅସି । \v 6 ଆମିନି ତା଼ସା କାମାକିନାସି ୱା଼ହୁ ତଲେ କିନାସି, ଏ଼ୱାସି କାମାତି ମୂଲୁତି ବା଼ଗା ବେଟାଆ଼ନାୟି ମାନେ । \v 7 ନା଼ନୁ ଏ଼ନାଆଁ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଏ଼ଦାଆଁ ଅଣ୍‌ପାମୁ; ଇଚିହିଁ ପ୍ରବୁ ନିଙ୍ଗେ ବାରେ ପୁଞ୍ଜାଲି ବୁଦି ହିୟାନେସି । \p \v 8 ନା଼ ତା଼ଣାଟି ୱେସ୍‌ପିଆ଼ହାମାନି ନେହିଁ କାବ୍ରୁ ଲେହେଁ ହା଼ତାରି ତା଼ଣାଟି ନିଙ୍ଗିତାଣି ଅ଼ଡ଼େ ଦାୱୁଦ କୂଡ଼ାତା ଜାର୍ନା ଆ଼ହାମାନି ଜୀସୁ କ୍ରୀସ୍ତଇଁ ଅଣ୍‌ପାମୁ । \v 9 ଈ ନେହିଁ କାବ୍ରୁତାକି ନା଼ନୁ ଦ଼ହଗାଟି ଲ଼କୁ ଲେହେଁ କାୟିଦି ଇଲୁତା ଦସ୍‌ପିଆ଼ନି ପାତେକା କସ୍ତ ବେଟା ଆ଼ହିମାଇଁ; ସାମା ମାହାପୂରୁତି ବ଼ଲୁ ଦସ୍‌ପି ଆ଼ହା ହିଲେଏ । \v 10 ଈଦାଆଁତାକି ମାହାପୂରୁ ଆ଼ଚାମାନି ଲ଼କୁ ଜିକେଏ ଏ଼ନିକିଁ କା଼ଲାକା଼ଲାତି ଗାୱୁରମି ତଲେ କ୍ରୀସ୍ତ ଜୀସୁ ହୀହାମାନି ଗେଲ୍‌ପି ଆ଼ନାଣି ବେଟାଆ଼ନେରି, ଏ଼ଦାଆଁତାକି ନା଼ନୁ ଏ଼ୱାରି ତାକି ଈ ବାରେ ସା଼ସାତଲେ କସ୍ତ ଅ଼ର୍‌ହିମାଇଁ । \v 11 ଈ କାତା ସାତା \q1 “ମା଼ର କ୍ରୀସ୍ତ ତଲେ ହା଼ହାମାନାୟି, \q2 ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାଣିତଲେ ଜିକେଏ ନୀଡିନାୟି; \q1 \v 12 ଅ଼ଡ଼େ ମା଼ର ସା଼ସାଆସାଁ କସ୍ତ ଅ଼ର୍‌ହିନାୟି, \q2 ଆତିହିଁ ଏ଼ୱାଣିତଲେ ଜିକେଏ ସା଼ଲୱି କିନାୟି; \q1 ମା଼ର ଏ଼ୱାଣାଇଁ ପୁଞ୍ଜାହିଲଅମି ଇନାୟି, \q2 ଆତିହିଁ ଏ଼ୱାସି ଜିକେଏ ମାଙ୍ଗେ ପୁଞ୍ଜାହିଲଅଁ ଇଞ୍ଜାନେସି; \q1 \v 13 ଏଚେ଼ତା ମା଼ର ନାମାଆ ଗାଟାତାୟି ଆ଼ନାୟି, \q2 ଆ଼ତିଜିକେଏ ଏ଼ୱାସି ବାରେବେ଼ଲା ଟିକାଣାତାସି, \q2 ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାସି ଜାହାରାଇଁ ଆ଼ଏ ଇଞ୍ଜାଲି ଆ଼ଡଅସି ।” \s ନାମୁତି କାମାକିନାସି \p \v 14 ନୀନୁ ବାରେ ନାମୁ ଗାଟାରାଇଁ ଈ ବାରେ କାତା ମାହାପୂରୁଇଁ ଅଣ୍‌ପି କିମୁ, ସା଼ସ୍ତେରିତି କାତା ଉଜେଏ ବା଼ଦିବା଼ଦା ଆ଼ନି ତା଼ଣାଟି ଜାଗ୍ରାତା କିମୁ, ଇଲେତି ବା଼ଦିବା଼ଦା ଆମ୍ବାଆରାଇଁ ନେହିଁ କିଏ, ସାମା ଆମ୍ବାଆରି ଏମ୍ବାଆଁ ମ଼ନ ହୀନେରି ଏ଼ୱାରି ନା଼ସା ଆ଼ନେରି । \v 15 ସାତା ବ଼ଲୁ ଟିକାଣା ତଲେ ଲେ଼ମ୍ବାନା, ଆମିନି କାମାକିନାସି କାମାତା ଏ଼ନିକିଁ ଲାଜା ଆ଼ଅସି, ଏ଼ୱାଣିଲେହେଁ ମାହାପୂରୁ ନ଼କିତା ଜାହାରାଇଁ ତାୟିପାରିତା ଜୀଣା ଆ଼ହାମାନି ଲେହେଁ ତ଼ସାଲି ଜାତ୍‌ନୁ କିମୁ । \v 16 ସାମା ଲାଗେଏତି ଉଜେଏତି କାତାୟାଁ ବା଼ସିଁ ଆ଼ନି ତା଼ଣାଟି ହେକ ଡ଼ୟାଦୁ; ଇଚିହିଁ ଆମ୍ବାଆରି ଏଲେତି କାମା କିନେରି, ଏ଼ୱାରି ଲାଗେଏତି କାମାତା ହା଼ରେକା ପାଡା ଆ଼ନେରି, \v 17 ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାରି କାତା ସୀର୍‌ନି ଗା଼ହାଁ ଲେହେଁତାୟି; ଏ଼ୱାରି ବିତ୍ରାଟି ହୁମନାୟ, ଅ଼ଡ଼େ ପିଲିତ, ଈ ରିଆରି ମାନେରି । \v 18 ଏ଼ୱାରି ହା଼ହାନା ୱେଣ୍ଡେ ନିଙ୍ଗିତାୟିଏ ଇଞ୍ଜିଁ ସାତାତି ପିସାମାନେରି, ଅ଼ଡ଼େ ଏଚରଜା଼ଣାତି ତାମି ନାମୁତି ତୀରି ମ୍ଣିପ୍‌ହି ମାନେରି । \v 19 ଆ଼ତିଜିକେଏ, ମାହାପୂରୁ କେ଼ପିତି ପୁନାଦି ଆ଼ଟ୍‌ୱା ଆ଼ହାନା ଡ଼ୟାମାନେ, ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ ୱାଲିତା ଈ ବୁଟୁ ମୁଦ୍ରା ଆ଼ହାମାନେ, “ପ୍ରବୁ ତାନି ଲ଼କୁଣି ପୁଞ୍ଜାମାନେସି” ଅ଼ଡ଼େ, “ଆମ୍ବାଆସି ପ୍ରବୁତି ଦ଼ରୁ ଆହ୍‌ନାସି, ଏ଼ୱାସି ଲାଗେଏ ତା଼ଣାଟି ହେକ ମାଣ୍‌ମ୍ବେସି ।” \p \v 20 ର଼ କାଜା ଇଜ ୱାର୍‌ଇ ବାଂଗାରା ୱେଣ୍ତିତି ଡ:କା ମାଣ୍ତି ମାନୁ, ଏଚେକା ଆ଼ଏ, ଅ଼ଡ଼େ ମା଼ର୍‌କା ଇଞ୍ଜାଁ ଇର୍‌ଆତି ଡ:କା ମାଣ୍ତି ଜିକେଏ ମାନୁ; କଚେକା ଡ:କା ମାଣ୍ତି କାଜା କାଜା କାମାତାକି ମାନୁ, ଅ଼ଡ଼େ କଚେକା ଉଜେଏ ଦିନା ଲେ଼ମ୍ବାଲି ତାକି ମାନୁ । \v 21 ଈଦାଆଁତାକି ଆମ୍ବାଆସି ଏ଼ ବାରେ ତା଼ଣାଟି ଜାହାରାଇଁ ଅଟ୍‌ହା କଡିନେସି, ଏ଼ୱାସି ହେର୍‌ପି ଆ଼ହାନା, ସା଼ୱୁକାରି କାମାତା ପା଼ଡ଼ାଆ଼ନେସି, ଏ଼ୱାସି ବାରେ ନେହିଁ କାମାତାକି ଆ଼ଚା ଇଟାମାନି ମା଼ନିଗାଟି ଡ:କା ମାଣ୍ତି ଲେହେଁ ଆ଼ନେସି । \v 22 ସାମା ନୀନୁ ଦାଂଗ୍‌ଣା ବେ଼ଲା ଲାଗେଏତି ଜୂପ୍‌କାଟି ହେକ ଆ଼ମୁ, ଆମ୍ବାଆରି ସୁଦୁ ହିୟାଁ ତଲେ ପ୍ରବୁ ତା଼ଣା ପ୍ରା଼ତାନା କିନେରି, ଏ଼ୱାରିତଲେ ଦାର୍ମୁ, ନାମୁ, ଜୀୱୁ ନ଼ନାଣି, ଅ଼ଡ଼େ ହିତ୍‌ଡ଼ି ଜୀୱୁ ଜେ଼ଚ ହାଲାମୁ । \v 23 ବୁଦି ହିଲାଆ ମୁର୍କୁ ଗାଟାରି ବା଼ଦିବା଼ଦା ଗଡ଼୍‌ହା କିନେ, ଈଦାଆଁ ପୁଞ୍ଜାନା ଏ଼ ବାରେ ତା଼ଣାଟି ହେକ ଆ଼ମୁ । \v 24 ମାହାପୂରୁତି ହ଼ଲେଏସି ଗଡ଼୍‌ହା କିନାୟି ନେହେଁ ଆ଼ଏ, ସାମା ବାରେଜା଼ଣାତି ହିତ୍‌ଡ଼ି ହା଼ଡା ଜା଼ପ୍‌ନାସି, ଅ଼ଡ଼େ ଅ଼ର୍‌ହିନାସି ଇଞ୍ଜାଁ ମା଼ କ଼ପାଟି ନିଙ୍ଗିନି ଲ଼କୁଣି ହିତ୍‌ଡ଼ି ହା଼ଡାତଲେ ଜା଼ପ୍‌ନାସି ଆ଼ନାୟି ମାନେ, \v 25 ଅ଼ଡ଼େ ଗଡ଼୍‌ହା ଗାଟାରାଇଁ ସୁଦୁ ସୁୱାଲା ତଲେ ଲେ଼ମ୍ବିନାସି ଆ଼ନାୟି ମାନେ, ଆତିହିଁ ଏ଼ୱାରି ସାତାତି ବୁଦି ପୁଞ୍ଜାଲି, ମାହାପୂରୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ମ଼ନ ୱେଟ୍‌ନି ଅଣ୍‌ପୁ ହୀନେସି, \v 26 ଅ଼ଡ଼େ, ଆମିନି ସୟତାନ ଏ଼ୱାରାଇଁ ତାନି ଅଣ୍‌ପୁ ତଲେ କିହାଲି ଦସ୍‌ପାମାନେ, ଏମ୍ବାଟି ଏ଼ୱାରି ସେତ୍‌ନା ଆ଼ହାନା ଏ଼ ପା଼ନ୍ଦାଟି ଗେଲ୍‌ପି ଆ଼ନେରି । \c 3 \s ରା଼ନି ଦିନାତି କାତା \p \v 1 ସାମା ଈଦାଆଁ ପୁଞ୍ଜାମାଞ୍ଜୁ, ରା଼ନି ଦିନାତା ନା଼ସା ଆ଼ନି ଦିନା ୱା଼ନେ; \v 2 ଇଚିହିଁ ଲ଼କୁ ତା଼ମ୍ବୁ ଜାହାରାଇଁ ଅଣ୍‌ପା କଡିନେରି, ଦ଼ନ ଜୂପ୍‌କା, ଜୀୱୁତା ବଡପଣ, ଆଙ୍କାରା, ନିନ୍ଦା କିନେରି, ତାଲି ତାଞ୍ଜି କାତା ଆହ୍‌ଅରି, \v 3 ରା଼ହାଁ ଆ଼ଆଗାଟାରି, ଦାର୍ମୁ ହିଲାଆ ଗାଟାରି, ଜୀୱୁ ନ଼ଆଗାଟାରି, ଆଣ୍ତ୍‌ୱି ଆ଼ନାୟି ହିଲାଆ ଗାଟାରି, ଲାଗେଏ କାତା ୱେସାନା ଲ଼କୁଣି ନା଼ଡ଼ିକିନାରି, ଦେବୁଣିଏ କ଼ପା ଆ଼ନାରି, ବା଼ଡ଼୍‌ୟୁ ତ଼ସାନା ଆଜି କିନାରି, ନେହିଁ କାତାତି ଅ଼ପାଆଗାଟାରି ଆ଼ନେରି; \v 4 ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାରି ହୀରୁ ଦା଼ଃଆନାରି, ଡା଼ୟୁ ଏ଼ସ୍‌କି ଅଣ୍‌ପାଆ ଗାଟାରି, ବଡପଣ ଗାଟାରି ଆ଼ନେରି, ଅ଼ଡ଼େ ମାହାପୂରୁ ଜୀୱୁ ନ଼ନାରି ଆ଼ଆନା ଦାର୍‌ତିତି ରା଼ହାଁତି ଜୀୱୁ ନ଼ନାରି ଆ଼ନେରି; \v 5 ଏ଼ୱାରି ମାହାପୂରୁତି ଆଜିନି ମେ଼ରା ଆହ୍‌ନେରି ସାମା ଏମ୍ବାତି ବା଼ଡ଼୍‌ୟୁତି ଆସାଲି କୂନେରି; ଇଲେତି ଲ଼କୁ ତା଼ଣାଟି ହେକ ମାନାମୁ । \v 6 ଇଚିହିଁ ଈୱାରି ତା଼ଣା ଇଲେତି ଲ଼କୁ ମାନେରି, ଏମିନିଗାଟାରି ଇଲ୍‌କା ତାକି ଇଲ୍‌କା ହ଼ଡିହିଁ ପା଼ପୁତି ବ଼ଜୁତା ଅ଼ଡ଼େ ତାମି ମ଼ନତି ଜୂପ୍‌କା ଗାଟି ଅଣ୍‌ପୁ ତଲେ ତା଼କିନି ବୁଦି ହିଲାଆଗାଟି ଇୟାସିକାଣି ତାମି ତା଼ଣା ଇଟିନେରି; \v 7 ଈ ଇୟାସିକା କା଼ଲେଏ ଜା଼ପିମାଚି ଜିକେଏ, ଏଚେଲା ସାତାତି ପୁଞ୍ଜାଲି ଆ଼ଡାଉ । \v 8 ଏ଼ନିକିଁ ଜନିସି ଅ଼ଡ଼େ ଜାମ୍ବ୍ରିସ୍‌ ମ଼ସା କ଼ପାଟି ନିଙ୍ଗାମାଚେରି, ଏଲେକିହିଁ ଏ଼ୱାରି ଜିକେଏ ସାତାତି ଆ଼ଙ୍ଗିନେରି, ଏ଼ୱାରି ତା଼ର୍ୟୁଁ ଲାଗେଏ ଆ଼ହାମାନେ ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାରି ଦାର୍ମୁତି ନାମୁ ଉଜେଏ ଆ଼ହାମାନେ । \v 9 ସାମା ଏ଼ୱାରି ଅ଼ଡ଼େ ହା଼ରେକା ଆଗାଡ଼ା ହାଲଅରି; ଇଚିହିଁ ଏ଼ ରିଆରି ଏ଼ୱାରି ବୁଦି ହିଲାଆଗାଟାରି ଇଞ୍ଜିଁ ର଼ ଦିନା ବାରେଜା଼ଣା ପୁନେରି, ଜନିସି ଅ଼ଡ଼େ ଜାମ୍ବ୍ରିସ୍‌ ଜୀୱୁତା ଏ଼ନାୟି ଗଟୱି ଆ଼ହାମାଚେ, ଏ଼ୱାରି ଜୀୱୁତା ଏ଼ଦିଏ ଆ଼ନେ । \s ରା଼ନିବେ଼ଲାତି କାତା \p \v 10 ସାମା ନୀନୁ ନା଼ ଜା଼ପ୍‌ନାଣି, ମାଣ୍‌କି, ନା଼ ଅଣ୍‌ପୁ, ନା଼ ନାମୁ, କସ୍ତ ଅ଼ର୍‌ହିନାଣି, ଜୀୱୁ ନ଼ନାଣି, ଅ଼ର୍‌ହିନାୟି, \v 11 \x + \xo ୩:୧୧ \xo*\xt କାମା ୧୩:୧୪-୫୨; \xt*\xt କାମା ୧୪:୧-୭; \xt*\xt କାମା ୧୪:୮-୨୦\xt*\x*ସା଼ସ୍ତି ବେଟା ଆ଼ତାଣି, ଦୁକୁ କସ୍ତ ବେଟା ଆ଼ତାଣି, ଈ ବାରେ ଆସାମାଞ୍ଜି; ଆନ୍ତିୟକିୟା, ଇକନିୟ, ଅ଼ଡ଼େ ଲୁସ୍ତ୍ରାତା, ନା଼ ତାକି ଏଲେକିହିଁଏ ନିନ୍ଦା କସ୍ତ ଆ଼ହାମାଚେ; ଏ଼ଦାଆଁ ନା଼ନୁ ଅ଼ର୍‌ହା ମାଚେଏଁ, ଅ଼ଡ଼େ ପ୍ରବୁ ନାଙ୍ଗେ ଏ଼ ବାରେଟି ଗେଲ୍‌ପା ମାଞ୍ଜାତେସି । \v 12 ସାତେଏ ଆମିନି ଗାଟାରି କ୍ରୀସ୍ତ ଜୀସୁ ତା଼ଣାଟି ଦାର୍ମୁ ଜୀୱୁ ନୀଡାଲି ଅଣ୍‌ପିନେରି, ଏ଼ୱାରି ନିନ୍ଦା ବେଟାଆ଼ନେରି । \v 13 ସାମା ଲାଗେଏତି କାମାକିନାରି ଅ଼ଡ଼େ ନା଼ଡ଼ିକିନାରି ନା଼ଡ଼ି ଆ଼ହାନା ହା଼ରେକା ଲାଗେଏତି କାମା କିନେରି । \v 14 ସାମା ନୀନୁ ଏ଼ନା ଏ଼ନାଆଁ ଜା଼ପାମାଞ୍ଜି, ଅ଼ଡ଼େ ଆମିନି କାତା ବାରେ ସାତେଏ ନାମାମାଞ୍ଜି, ଏ଼ ବାରେ ତା଼ଣା ତୀରିତଲେ ମାନାମୁ, ଇଚିହିଁ ନୀନୁ ପୁଞ୍ଜିମାଞ୍ଜି, ଆମିନି ଗାଟାରି ତା଼ଣାଟି ଏ଼ ବାରେ ଜା଼ପାମାଞ୍ଜି; \v 15 ଅ଼ଡ଼େ ଆମିନି ଦାର୍ମୁ ସା଼ସ୍ତେରି କ୍ରୀସ୍ତ ଜୀସୁ ତା଼ଣା ନାମୁଟି ନିଙ୍ଗେ ଗେଲ୍‌ପିକିନି ବୁଦି ହିୟାଲି ଆ଼ଡାନେ, ଏ଼ଦାଆଁ ନୀନୁ ଊଣା ୱେ଼ଡ଼ାଟିଏ ପୁଞ୍ଜାମାଞ୍ଜି । \v 16 ବାରେ ଦାର୍ମୁ ସା଼ସ୍ତେରିତା ରା଼ସ୍‌କି ଆ଼ହାମାନି ବାରେ ବ଼ଲୁ ମାହାପୂରୁ ଜ଼ଲିତାୟି, ଅ଼ଡ଼େ ଜା଼ପ୍‌ନାୟି, ଲା଼ଗିନାୟି, ତୀରିକିନାୟି, ଅ଼ଡ଼େ ଦାର୍ମୁତା ନୀଡାଲି ସା଼ୟେମି କିନାୟି, \v 17 ଏ଼ନିକିଁ ମାହାପୂରୁତି ଲ଼କୁ ତୀର୍‌ପୁ ଆ଼ହାନା ବାରେ ନେହିଁ କାମାତା ଜ଼ଗେ ଗାଟାରି ଆ଼ନେରି । \c 4 \p \v 1 ନା଼ନୁ ମାହାପୂରୁ ନ଼କିତା, ଅ଼ଡ଼େ ଆମିନି କ୍ରୀସ୍ତ ହା଼ତାରାଇଁ ଇଞ୍ଜାଁ ନୀଡାମାନାରାଇଁ ନୀହାଁୟି କିହାଲି ହାଜିମାନେସି, ତାନି ୱେଣ୍ତେ ୱା଼ନାଣି ଅ଼ଡ଼େ ରା଼ଜିତି ମା଼ନି କିହାନା ହୁକୁମି ହୀହିମାଞ୍ଜାଇଁ, \v 2 ମାହାପୂରୁ ବ଼ଲୁ ୱେ଼କ୍‌ମୁ, ନେହିଁ ବେ଼ଲାତା କି ଲାଗେଏତି ବେ଼ଲାତା ବ଼ଲୁ ୱେ଼କହାଲି ତିୟାରା ଆ଼ହା ମାନାମୁ, ନୀନୁ ବାରେ କସ୍ତ ଅ଼ର୍‌ହାନା ଜା଼ପ୍‌ହିହିଁ ଲା଼ଗାମୁ, ଅ଼ଡ଼େ ଦାକା ହୀହାନା ସା଼ସା ବା଼ର୍ସୁ ହୀମୁ । \v 3 ଇଚିହିଁ ଦିନା ୱା଼ନେ, ଏଚିବେ଼ଲା ଲ଼କୁ ନେହିଁ ଜା଼ପ୍‌ନାଣି ୱେଞ୍ଜାଲି ଅ଼ପଅରି, ସାମା ତାମି କୀର୍କା ତାକି ସୁଦୁ ସୁୱାଲା ହା଼ଡା ୱେଞ୍ଜାଲି ମ଼ନ ହୀନେରି ଇଞ୍ଜାଁ କାତା ଜୂପ୍‌କାତାକି ଲାଗେଏତାଣି ଜା଼ପ୍‌ନାରାଇଁ କୂଡ଼ି କିନେରି । \v 4 ଅ଼ଡ଼େ ସାତା କାତାତି ୱେଞ୍ଜାଲି କୂହାନା ଅଣ୍‌ପାନା ୱେହ୍‌ନି ପୁସ୍‌ପନିକାଣି ମ଼ନ ହୀନେରି । \v 5 ସାମା ନୀନୁ ବାରେ ତା଼ଣା ସେତ୍‌ନା ଆ଼ମୁ, କସ୍ତତି ଅ଼ର୍‌ହାମୁ, ମାହାପୂରୁତି ନେହିଁ କାବ୍ରୁ ୱେ଼କ୍‌ମୁ କାମା ପୂରା କିମୁ ଅ଼ଡ଼େ ନୀ ସେ଼ବା କାମା ରା଼ପ୍‌ମୁ । \p \v 6 ଇଚିହିଁ ନୀଏଁ ଜିକେଏ ନା଼ ଜୀୱୁ ଗସାଲି ତାକି ୱା଼କ୍‌ହିମାନି ଲେହେଁ ହେର୍‌ପି ଆ଼ହିମାନେ, ନା଼ ହା଼ନି ଦିନା ଏଗାୱା଼ତେୟିଏ । \v 7 ନା଼ନୁ ନେହିଁ ଜୁଜୁତା ଜୀୱୁ ତୁସାନା ଜୁଜୁ କିହିମାଇଁ, ନାଙ୍ଗେତାକି କେ଼ପାମାନି ପା଼ହେରି ରା଼ୱେତାକି ହଟାମାଇଁ, ନା଼ନୁ ନାମୁତି ଜାଣ୍ତେ ଆସାମାଇଁ; \v 8 ନାଙ୍ଗେତାକି ଦାର୍ମୁତି ଟ଼ପେରି ଇଟ୍‌କି ଆ଼ହାମାନେ, ଏ଼ଦାଆଁ ଏ଼ କାଜା ନୀହାଁୟି ଦିନାତା ନୀହାଁୟି କିନି ପ୍ରବୁ ନାଙ୍ଗେ ହିୟାନେସି, ୱାର୍‌ଇ ନାଙ୍ଗେ ଆ଼ଏ, ତାନି ୱେଣ୍ତା ୱା଼ନାଣି ନେହିଁ ମ଼ନତଲେ କା଼ଚାମାନି ବାରେଜା଼ଣା ତାକି ଜୀୱୁନ଼ହାଁନା ହୀନେସି । \s ତାନି କାତା ୱେହ୍‌ନାୟି \p \v 9 ତବେ ନା଼ ତା଼ଣା ୱା଼ହାଲି ଜାଗ୍ରାତା ଆ଼ମୁ; \v 10 \x + \xo ୪:୧୦ \xo*\xt କଲସି ୪:୧୪; ପିଲିମ ୧:୨୪; \xt*\xt ୨କର ୮:୨୩; ଗାଲା ୨:୩; ତିତସ ୧:୪\xt*\x*ଇଚିହିଁ ଦିମା ନାଙ୍ଗେ ପିସାହାଁ ନୀଏଁତି ଦାର୍‌ତିତି ଜୀୱୁନ଼ହାଁନା ତେସଲନିକିତା ହାଜାମାନେସି, କ୍ରେସ୍‌କେନସ୍‌ ଗାଲାତିୟାତା ଅ଼ଡ଼େ ତିତସ ଦଲମତିୟାତା ହାଜାମାନେରି । \v 11 \x + \xo ୪:୧୧ \xo*\xt କଲସି ୪:୧୪; ପିଲିମ ୧:୨୪; \xt*\xt କାମା ୧୨:୧୨,୨୫; ୧୩:୧୩; ୧୫:୩୭-୩୯; କଲସି ୪:୧୦; ପିଲିମ ୧:୨୪\xt*\x*ଅ଼ଡ଼େ ଲୂକ ରଅସିଏ ନା଼ ତଲେ ମାନେସି । ମାର୍କଇଁ ନୀ ତଲେ ତାଚିହିଁ ୱା଼ମୁ, ଇଚିହିଁ ନା଼ ସେ଼ବା କାମାତା ସା଼ୟେମି କିୟାନେସି । \v 12 \x + \xo ୪:୧୨ \xo*\xt କାମା ୨୦:୪; ଏପିସି ୬:୨୧,୨୨; କଲସି ୪:୭,୮\xt*\x*ନା଼ନୁ ତୁକିକଇଁ ଏପିସିୟତା ପାଣ୍ତା ମାଇଁ । \v 13 \x + \xo ୪:୧୩ \xo*\xt କାମା ୨୦:୬\xt*\x*ତ୍ରୟାତା କାର୍ପ ତା଼ଣା ଆମିନି ଉସମି ସକା ପିସା ୱା଼ହାମାଇଁ, ନୀନୁ ୱା଼ନାଟି ସକା ଅ଼ଡ଼େ ପତିୟାଁ ବାରେକିହାଁ ତ଼ଲୁ ପତିୟାଁ ତାଚିହିଁ ୱା଼ମୁ । \fig ସୀରା ତଲେ ରା଼ଚିତି ତ଼ଲୁ ପତିୟାଁ|alt="Scrolls standing by ink well" src="hk00153c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="୪:୧୩"\fig* \p \v 14 \x + \xo ୪:୧୪ \xo*\xt ୧ତିମ ୧:୨୦; \xt*\xt ରମି ୨:୬\xt*\x*ପିତାଡ଼ା ବେ଼ବାରାଗାଟି ଆଲେକ୍‌ଜାଣ୍ତାର ନାଙ୍ଗେ ହା଼ରେକା କସ୍ତ ହୀହାମାଞ୍ଜାନେସି; ପ୍ରବୁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ତା଼ନୁ କିତି କାମା ଲେହେଁ ପା଼ଡ଼େୟି ହୀନେସି; \v 15 ନୀନୁ ଜିକେଏ ଏ଼ୱାଣି ତା଼ଣାଟି ଜାଗ୍ରାତା ଆ଼ହା ମାନାମୁ, ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାସି ମା଼ର ୱେ଼କ୍‌ନି କାତା କ଼ପାଟି ନିଙ୍ଗାନା କା଼ହି କିହିମାଞ୍ଜାତେସି । \p \v 16 ତଲି ମୂଲୁ ନାଙ୍ଗେ ନୀହାଁୟି କିୟାତାଟି ଆମ୍ବାଆରି ନା଼ ୱାକିଟି ଆ଼ଆତେରି, ସାମା ବାରେଜା଼ଣା ନାଙ୍ଗେ ପିସ୍ତାତେରି, ଏ଼ଦାଆଁ ମାହାପୂରୁ ଏ଼ୱାରି କ଼ପାଟି ଦ଼ହ କିଆପେସି । \v 17 ସାମା ପ୍ରବୁ ନା଼ ତଲେ ମାଞ୍ଜାନା ନାଙ୍ଗେ ବା଼ଡ଼୍‌ୟୁ କିୟାତେସି, ଅ଼ଡ଼େ ନା଼ନୁ ସିହଁକ୍ଡାଃନି ଗୂତିଟି ଗେଲ୍‌ପିଆ଼ତେଏଁ, ଏ଼ନିକିଁ ନା଼ ତା଼ଣାଟି ନେହିଁ କାବ୍ରୁ ବାରେ ତା଼ଣା ୱେ଼ଙ୍ଗିନେ ଅ଼ଡ଼େ ଜୀହୁଦିଆ଼ଆତି ଲ଼କୁ ବାରେଜା଼ଣା ଏ଼ଦାଆଁ ୱେଞ୍ଜାଲି ଆ଼ଡିନେରି; \v 18 ପ୍ରବୁ ନାଙ୍ଗେ ବାରେ ଲାଗେଏ କାମାଟି ଗେଲ୍‌ପାନେସି, ଅ଼ଡ଼େ ନାଙ୍ଗେ ଗେଲ୍‌ପାନା ତାନି ଲାକପୂରୁ ରା଼ଜିତା ଅୟାନେସି; ଏ଼ୱାଣି ଗାୱୁରମି କା଼ଲାକା଼ଲା ତାକି ଆ଼ପେ! ଆ଼ମେନ୍‌ । \s ରା଼ନିବେ଼ଲାତି ଜହରା \p \v 19 \x + \xo ୪:୧୯ \xo*\xt କାମା ୧୮:୨; \xt*\xt ୨ତିମ ୧:୧୬,୧୭\xt*\x*ପ୍ରିସ୍କିଲା ଅ଼ଡ଼େ ଆକ୍‌ୱିଲା ଇଞ୍ଜାଁ ଅନିସିପର ଇଲୁ କୁଟମିକି ନା଼ ଜହରା ୱେହ୍‌ମୁ । \v 20 \x + \xo ୪:୨୦ \xo*\xt କାମା ୧୯:୨୨; ରମି ୧୬:୨୩; \xt*\xt କାମା ୨୦:୪; ୨୧:୨୯\xt*\x*ଏରାସ୍ତ କରନ୍ତି ଗା଼ଡ଼ାତା ଡ଼ୟା ମାନେସି, ସାମା ତ୍ରପିମ ଆ଼ଡିହିଲାଆକି ନା଼ନୁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ମିଲିତତା ପିସା ୱା଼ତେଏଁ । \v 21 ନୀନୁ ପେନିବେ଼ଲା ୱା଼ଆ ନ଼କେଏ ୱା଼ତିହିଁ ନେହିଁ ଆ଼ତେମା । ଇୟୁବୁଲ, ପୁଦେନସ୍‌, ଲିନ, କ୍ଲାୱୁଦିୟା, ଅ଼ଡ଼େ ବାରେ କ୍ରୀସ୍ତାନା ତାୟିୟାଁ ନିଙ୍ଗେ ଜହରା ୱେସିମାଞ୍ଜାନେରି । \v 22 ପ୍ରବୁ ନୀ ଜୀୱୁତା ମାଣ୍‌ମ୍ବେସି, ମାହାପୂରୁତି କାର୍ମାମେହ୍‌ନାୟି ମୀ ବାରେତାକି ଆୟାପେ ।