\id COL - Kwanga NT -Papua New Guinea 1992 (DBL 2014) \h Kolosi \toc1 Pol To Kolosi Sios Leni Rumbwero Chengi \toc2 Kolosi \toc3 Kol \mt1 Pol To Kolosi Sios Leni Rumbwero Chengi \c 1 \p \v 1 Ani Pol, ani Kurais Jisas himache. Gotri okokona tiki Kurais Jisas himache hinga ri ani esiro. Woro ani ga ai hiparakambwe fori Timoti ga, \v 2 sindo do chengi kunu Kolosi ko ki ku dau Gotri himiyama hurahama le Kurais ni sembe hasini sumbu kipe tumbwa sirinandau hima leni si kaindau. Woro nui Yapai Gotri kunu keke woni sembe kuhi ti sa ri ratorosiwa sembe wahapi tiki ya ma ku da. \s1 Kolosi lei sembe ha sumbu ti Gotri to amwei woro \p \v 3 Sini nui Apukolaka, Jisas Kurais, ri Yapai Gotri ni kunu keke si uchahambwandau gisi tiki gisi gisi Gotri ni ete si weseꞌandau. \v 4-5 Hinde wowani, kui mwanji fwele ka hinga si mendiro: Imbihumbwa metengei naha Gotri mwanji kipe ti kunu ki ini raruwani ku mendini ka mwaꞌambwe Gotri kunu keke hewen ko ki owesiwani kipe tumbwa dau tini sembe kuhi ti ku hasini ku nikisindau. Wondani Kurais Jisas ni mwe naha sembe ti ku hasini ele biya Gotri himiyama hurahama fwele keke ku woni wunu ku okulandau. \v 6 Do nuwe tipa laka hinga o Gotri mwanji kipe tombwa ichiꞌuchani talekowani ele hima hinga apa sumbu kipe tumbwa ya wu sirinanda. Woro hinga metengei naha Gotri hima keke wo sumbu ni ku mendini o sumbu mu mwe ni kipe naha ku hambwaro gisi ki ku ambwesini ete ta tani sumbu kipe tumbwa ya ku sirinanda. \v 7 Woro ka Gotri mwanji kipe oti Epafuras to kunu ondiyakandiyawani ku hambwaro. Rini Kurais tau ra himache kipe naha, o ani ga tau funda si randau hima. Rini sini ni ri okulandani Kurais tau ti kipe tumbwa ri randau himache. \v 8 Woro rindo Gotri Himamwale kipe ti kunu ki talesiwani Gotri himiyama hurahama leni ku okokonandau sumbu tini sini ri sawero. \s1 Pol Kolosi leni ri okula ki Gotri ni ri uchahambwaro \p \v 9 O keke kui mwanji hinga metengei si mendiro gisi ki nu ambwesini ete ta tani apa okwe kunu okula ki ya rini si uchahambwanda. Wondani gamweche ri kunu si hikisanda nambwe. Mina. Sini Gotri ni ete si uchahambwandau ti, Gotri Himamwale kipe to hambwa kipe tinga inaka kipe tinga kunu hawa, Gotri okokona tini mwe naha ku hambwawa o sumbu hinga to kui sembe ki tale kinani si uchahambwandau. \v 10 Wosiwa kunu Apukolaka okokonandau himache naha hinga ku ichiꞌuchandawa, ele kui sumbu keke sa kunu ri okokonanda. Wondawa apa kunu ele tau kipe hinga ku randawa tau mwe kipe sukwandawa Gotri ni mwe naha ku hambwandau sumbu ti omwesika naha kunu ki sa sukwanda. \v 11 Wosini sini Gotri ni ka hinga si uchahambwandau: Gotri ri torosindau kwambu rihi ti omwesika naha hi hinga okundau, woro o to sa kunu okulawa kwambu ki ku etisini kunu ki sukwano ele nomo ni ku randawa sembe wahapi ki ete ku da ki. \v 12 Wosini ku eripeꞌaripendani nui Yapai ni ku weseꞌanda ki. Rindo kunu ni ri ratorosiwani ele mwaꞌambwe kunu keke ri otokunasiro tini ku torono kwambu ti o kunu ri hasindau. Woro mwaꞌambwe mwe ku torokondau ti, nunu ele Gotri himiyama hurahama lindana to aulindau ko ki nu dau lenga ku torokondau. \v 13 Woro do Gotri to sundu tito nunu aulindawani ri kwambu tiki nunu ri ai ratani, ri okokonandau ri Che ri hima kupu ki nunu ri rakwaisiwani o Che to nunu aulindau. \v 14 Gotri Che ritombwa wungwa ti nunu ri jisiwani nui kapwa ni ri rani ri rumbwero. \s1 Kurais ri sumbu tinga ri tau tinga \p \v 15 Gotri Che ri rini miya ki nu heinda nambwe Gotri ni mekundau mwale hinga ri etisindau. Rindo Gotri wosiro dele mwaꞌambwe nindo tiki mwa laka hinga ri dau. \v 16 Hinde wowani, Gotri ri Che ki hewen ki dau mwaꞌambwe lenga, e, nuwe tiki dau mwaꞌambwe lenga ri wosiro. Rini kumbwa Gotri miya tiki nu heindau mwaꞌambwe leni, e, miya tiki nu heinda nambwe mwaꞌambwe le, ensel lei wui apukolaka, gapiman, mekupu le, e, hima laka le, ele ni ri wosiro. Gotri ele mwaꞌambwe hinga tinda ete ri Che ri tapa tiki ri wosisiwani kale mwaꞌambwe hinga rini keke dau. \v 17 Gotri Che to ele mwaꞌambwe ni ri mwasesini ri dau, o keke ele mwaꞌambwe hinga ri kwambu tukumbwa wu dau. \v 18 Rini ri hima tape, sios, ti mwa laka. Rindombwa sios ni himamwale handau sumbu mu naha. Rindo haro hima i nindo tiki metengei naha ri ai sairo hima naha, woro keke rini ele mwaꞌambwe ni ri mwasesini mwa laka hinga ri dau. \v 19 Hinde wowani, Gotri ele rini ki talesindau sumbu kipe hinga tinda ete ri Che riki o hinga tale kinani ri okokonaro. \v 20 Gotri do nuwe ki dau mwaꞌambwe lenga hewen ko ki dau mwaꞌambwe lenga ele mwaꞌambwe hinga tinda ete ri Che riki ai wunu ri ratawa rini ga sembe funda wu owe kinani ri okokonaro. O keke ri Che ri fi ti me yapweke tiki ri owehenani sembe enge a sumbu ni ri rumbwesini sembe wahapi sumbu ni ri rataro. \p \v 21 Woro imbihumbwa kunu Gotri tambwa ku tani rini ku takai nambwe, apahime naha ku dani kapwa sumbu naha tini ku wosindaro keke inaka kuhi ti rini ni miho hima hinga ku hambwandaro. \v 22 Wondawani Kurais me yapweke tiki ri haro, woro o sumbu hinga ki Gotri kunu ratorowani apa rini ga sembe funda naha ya ku dau. O sumbu hinga ri wosiro ti, kunu ni rini tambwa ri ratasiwa kipe naha tiki halayasini ri miyaningisopo ki kapwa sumbu nambwe ku da ki. \v 23 Woro kunu o sembe ha sumbu kuhi ti ku toronambusini kwambu naha ki ma ku eninda. Apa mwaꞌambwe fotito kunu ai matinawa Gotri mwanji kipe ti ku mendini sembe ku hasini Gotri sumbu kipe ni ku nikisindau sumbu ti, apa ku hanjaꞌaisini ku ai i kei. Woro ka Gotri mwanji kipe keke, ani Pol, ani o mwanji ni bwano himache hinga a siraro. Wosini dele nuwe tipa laka hinga o mwanji ni ele himiyama hurahama ni ete nu sawekawendau. \s1 Pol Kolosi sios leni okularo \p \v 24 Ani apa kunu ani okula kinani amwaka ti a mendindau ti ani eripeꞌaripendau. Hinde wowani, o sumbu hinga ti Kurais ri sios, ri hima tape, ni ani okulandau. Kurais ri sios ni ri okula ki amwaka ti ri mendiro ti ya ete dau. Woro ando ai hima tape ki amwaka ti a mendindau ti, o ri sios keke ri mendino amwaka hinga o chiki ki. \v 25 Gotri to ani ondiyasiwani sios tau ra himache hinga a sirasini do kunu ani okulanda. Woro a randau tau ahi naha ti, ele Gotri mwanji hinga tinda ete amwei kunu a sawefikandau. \v 26 Imbihumbwa kapwa do a bwandau Gotri mwanji ele hima i miyaningisopo ki yanisini daro. Woro apa o mwanji Gotri ri himiyama hurahama lei miyaningisopo ki amwei naha ri wowani ya dau. \v 27 Gotri nunu ri himiyama hurahama leni ri mwanji yanisini dau ti amwei nunu ri wo ki ri okokonaro ti, ka sumbu ni nunu ri meku ki: O mwanji hi hinga okundau kipe naha to apa ele biya hima kupu ba fweleni mwe naha okulakondau. Woro ka yanisini daro mwanji mwe ti ka hinga: Kurais kunu ga o da. Wondawani kunu rini ni ku nikisindau, ri ai tani kunu ri ra ra hewen ko tiki ku ini rini ga ku da ki. \v 28 Nunu Kurais ri mwanji kipe tini nu bwandau. Nunu ele hima ni ba fo ba fo hambwa tiki wunu nu ondiyakandiyandani ete wunu nu sawendirindau, wunu hambwafwaꞌaisini wu da ki. Nunu ele hima ni funda funda wunu nu ratawa Kurais ga anangauro hima laka tiro hima kipe naha hinga wu da ki, o tau ni nu randau. \v 29 Woro o sumbu keke ele ai talihapa hinga tinda a torosini tau kwambu naha ani andau. Kurais to rinjenga o kwambu ani hasiwani o tau hinga a randau. \c 2 \s1 Sembe ha sumbu ti kwambu naha ki sa wu etisini mwanji gambo ti sa wu yetupwani rumbwe \p \v 1 Ani ai okokona ti, ka tini ku hambwa ki: Ani kunu ga ele Leyotisiya pe hima lenga, e, miyaningisopo ahi hei nambwe hima lenga kunu ani okula kinani tau kwambu tiki ete a randau. \v 2 Woroti tau kwambu a randau bomo ti, sembe ha sumbu kuhi ti kunu ani okulawa kwambu tiki ku etisiwa hima keke wo sumbu ki sembe funda ku owe ki. Ani ai inaka ti ka hambwa mwe naha ku torosiwa, o to kunu okulasiwa sembe ha sumbu kuhi kipe naha sukwawa Gotri mwanji yani mu ti ku hambwa ki. Woro Kurais to rini ka mwanji yani mu naha. \v 3 Ka Kurais ki ba fo ba fo hambwa ga ele inaka ambwe inaka ambwe hinga tinda ete ya tito bengi tiki talesini dau hinga rini ki talesini dau. \p \v 4 O keke, kunu a sawenda, apa hima fori tani ele kui sembe ye rasai mwanji kipe leni kunu ri bwani kunu gambo ki. \v 5 Kale che, ani kunu ga funda nu da nambwe. Woro ai himamwale ti kunu ga funda nu dau. Wosini Kurais ni sembe ti kwambu naha ku hasini tau ti kipe naha ku randau tini ani heisini kunu keke ani eripeꞌaripendau. \s1 Nunu Kurais ga funda nu anangausini himamwale kipe ti ma nu toro \p \v 6 Kunu Jisas Kurais ni kui sembe we ki kui Apukolaka hinga ku torohiro, o keke rini ga ma ete ku ichiꞌuchanda. \v 7 Kunu rini ni kwambu naha ki ma ku toronambusini ku eninda, me nanji tito nuwe ki tiki kaimbwa raisiwani kwambu naha ki enindau hinga. Wosini aka ti worumbo tenge tiki aka mengi rawausini kindau hinga kunu Kurais naha ki o hingambwa ma ku eti. Kunu do Gotri mwanji kipe naha ti kunu nu mekusiro tini ku sirinandani sembe ha sumbu kuhi kwambu naha tiki ma ku rasaindani Gotri ni gisi gisi ma ete rini ku weseꞌanda. \p \v 8 E, kunu hambwafwaꞌaisini ma ku da, apa hima fori mwanji mwe nambwe mwanji gambo tini ri saweni kunu ri gambo ki. Ete na hima miya hinga le wunu atei hima ga do nuwe ki ichiꞌuchandau himamwale kapwa lenga wunu ki sukwaro ele ba fo ba fo mwanji leni wu bwandau. Wunu Kurais mwanji tini wu bwanda nambwe. \p \v 9 Ka ku hambwanda to: Hima minde hinga siraro Kurais hima tape ki ele Gotri sumbu kipe hinga tinda ete talesindau. \v 10 Rini naha kumbwa himamwale ako naha ti o kunu talesini da. Rini ele niri tiki, e, nuwe tiki aulindau hima lenga kwambu torosindau hima lenga wui Apukolaka. \v 11 Kunu rini naha ga ku haiyero ti keke o ri hima tape kupu kuto sumbu mwe naha ti o ya ku torosini da. Woro hima le wui tapa ki o sumbu wu wosi nambwe. Mina. Ka Kurais ri hima tape kupu kuto sumbu mwe ti, Kurais ni nu sirinaro ti keke ele sembe hukwe sumbu ni nu hanjaꞌairo sumbu ni sawendau. \v 12 E, uku yaro sumbu ti, Kurais ga funda ku anahaiyesini ku hawani wa tiki kunu eini siro. Woro, Gotri ri kwambu omwesika ki tau rani Kurais ni wa tiki ai rasairo tini sembe ku hasini uku ti ku yaro keke, Gotri Kurais ga funda wa tiki kunu ni ri ai rasairo. \v 13 Imbihumbwa kunu Gotri lo mwanji hikisandau hima kupu ba fo hinga ku dasini sembe hukwe tini ku sirinandani ele kipe sumbu kapwa sumbu leni ku wosindawani o sumbu to kunu yeni sindaro. Wosiwani apa Gotri Kurais ga kunu ni ai ratasiwani kunu himamwale tinga ya ku dau. Hinde wowani, Gotri ele nui kapwa sumbu hinga tinda ete ri rani ri rumbwero. \v 14 Kale Gotri lo mwanji tipache hinga tinda ete nunu rakaisini nunu kotimwondaro ti, Gotri to ele ni ri somusini Jisas Kurais ni yero me yapweke tiki o tini funda ete ri yeni ri humburo. \v 15 Rindo naha o me yapweke ki ele niri tiki dau mekupu hima lenga ele kwambu chele hima laka lenga wui kwambu tini ri rani ri rumbweni ya wunu ri diki. Wosini wunu toroꞌinjisini ele hima i miyaningisopo ki wunu raꞌaindawani huruhumba hinga ya wu sira. \s1 Nunu Kurais ga funda nu haro \p \v 16 Woro o keke apa hima fori Juta hima kupu le wu wosindau hinga ahirahi ga uku sumbwe ga a sumbu ti, ele gisi laka ki wosino sumbu ti, nika anandi uchawa hukwa hikino sumbu ti, e, himati gisi wosino sumbu ti, apa ele sumbu ni lo mwanji hinga kunu ri sawe hinga. \v 17 Hinde wowani, kale mwaꞌambwe ichai sukwano mwaꞌambwe mwe tini ondiyandau mwale hinga. E, Kurais kumbwa mwaꞌambwe mwe naha tini nu heindau. \v 18 E, hima fori tukuyaneheiro hinga mwaꞌambwe ni ri heiro mwanji foni ri bwani ete ri sawewa, “Ani hi ahi ti a rakaisini ele Gotri ensel leni a lotu wondau,” wowa apa kunu nimba ku heiwa o kunu rakaikonda. Hinde wowani, ete na hima hinga le wunu ele sembe hukwe sumbu ni ete wu sirinandani inaka kipe hambwandau sumbu ni wu hanjaꞌaisini hi wuhi tumbwa wu rasaindau. \v 19 Wondani Kurais nui hima mwa laka rini mwe naha wu toronambu nambwe. Ka mwa laka tombwa ahirahi ti ri hima tape, sios, ni ri hawani wu awani hima tape ti wunu yakinandawani hapa kwambu wunu wosindawani o hima tape ti Gotri okokonandau hinga omwesika saindau. \p \v 20 Kunu Kurais ga funda ku hasini, do nuwe ki ichiꞌuchandau himamwale kapwa ki sukwaro ele nimba gambo mwanji ni ku hanjaꞌaisini ku dau. Woro apa hinde wowani do nuwe pe hima hinga ku ai waꞌaisini wu owero sumbu wuhi ele ni ku ai sirinandau? Wunu ka hinga sawendau: \v 21 “Apa mi tapa ki toro kei,” “Apa a kei,” e, “Apa tapa mihi ki owe kei.” \v 22 Kale mwanji miya hinga tinda ete tau wuhi tinga ya humbukondau. Hinde wowani, ele lo mwanji hinga hima leto wui inaka tiki rawakwasini hima leni wu ondiyakandiyani sawendirindau. \v 23 Ete na lo mwanji hinga naha ni sirinandau hima le, wui okokona sumbu omwesika ki lotu wo sumbu wuhi ti kwambu naha ki wu torondani, gamboni hi wuhi tini wu rakaindani ele wui sembe hukwe sumbu ni yitirawai kinani wui hima tape tini kwambu ki wu yendau. Wondawani nui miya tiki hokosapi tokwembwa nu heini ka hinga nu hambwano, o sumbu kipe naha. Woro o sumbu hinga to hinde apa nunu okulawa sumbu hukwe nuhi ti nu hanjaꞌai kumbwa. \c 3 \s1 Gotri Kurais ga funda nunu ri ai rasairo \p \v 1 Kunu Gotri Kurais ga wa tiki funda kunu ri ai rasairo. Woro o keke kunu me pe mwaꞌambwe tini ku toro ki tau kwambu tiki ma ku randa. Kari kau ko ki, Kurais, Gotri tapa mama tokwe King Apukolaka hinga ya ri da. \v 2 Kunu gisi gisi kari kau me ki dau mwaꞌambwe tini ete ku hambwanda. Apa nuwe ki dau mwaꞌambwe leni ku hambwanda kei. \v 3 Hinde wowani, kunu Kurais ga ku haro, wosiwani kui himamwale ti Kurais himamwale tinga Gotri mu tiki takaisini o da. \v 4 Kurais rini ki himamwale kipe naha nu dau sumbu mu ti o da. Woro ichai amwei ri sirawa, nunu okwe rini ga Gotri lindana sumbu ki amwei funda nu sirakondau. \s1 Nunu hima ako nu siraro \p \v 5 O keke nunu ele sembe hukwe hinga ti nunu ki dau ti ma tinda ete rawaiwa sa i. Sumbu mwe le kale: Hima i humwe sawendau sumbu ti, hima i sembe ni kisi wondau sumbu ti, hima i mwaꞌambwe tini miya tiki heini okokonakoni sembe au saindau sumbu ti, e, hima i mwaꞌambwe ti keke funda okokonandau sumbu ti, ka funda okokonandau sumbu hinga to o nimba gambo gotri ni sirinandau sumbu. \v 6 Woro ele kipe sumbu kapwa sumbu hinga ni wosindau hima le Gotri to ele kapwa sumbu wasa wuhi ti ele wunu hakonda. \v 7 Woro imbihumbwa kunu okwe ele hima ga ku ichiꞌuchandani o sumbu hingambwa ku wosindaro. \p \v 8 Woro apa ele sumbu hinga ni ku wosindaro ti ma ku hanjaꞌai. Anangiyandau sumbu ti, hima ni sembe enge ani kapwa inaka hambwandau sumbu ti ma hanjaꞌai. E, hima ni saweholiyani kapwa tokwe sawendau mwanji hinga le apa kui takisopo ki ku bwa kei. \v 9 Kunu apa hiparakambwe fweleni mwanji gambo foti ku sawe kei. Hinde wowani, kui sembe hukwe ni ku sirinani ku wosindaro ele sumbu hinga tinda ete nikaꞌari tangondau hinga ku tangosini kunu apa hima ako naha ku sirasindau. \v 10 Gotri to ka hima ako naha kunu ri wosisini gisi gisi kunu ri ratorondani hambwa kipe naha ti kunu ri handawani kunu Gotri sumbu hingambwa naha ku toro kinani ku gindau. \v 11 Woro ka sumbu hinga ni nu sirinandawa, Girik hima hinga nu dauꞌu, Juta hima kupu hinga nu dau, hima tape kupu kutoro hima hinga nu dauꞌu, hima tape kupu kuto nambwe hima hinga nu dau, mwanji gale ba foni bwandau hima hinga nu dauꞌu hima tape ba foki nu dau, e, hima i tako tokwe dasini nindumwasari tau randau himache hinga nu dauꞌu hima foriki kapwa tau randa nambwe hima hinga nu dau, ele sumbu hinga sumbu mu laka hinga mina, sumbu kapwacheche naha. Kurais rindombwa nunu tinda ete hima ako naha ri wosisini nunu aulindani nui sembe we ki ri dasini tau rihi ri randau. \s1 Nunu hima keke wo sumbu ti ma torowa nu toro \p \v 12 E, Gotri kunu keke omwesika naha ri wokoni rihi kunu ri nasiwani kunu ri himiyama hurahama hinga rihi minde naha halaya naha ku dau. Woro o keke kale sumbu kipe tini nikaꞌari ni ku soꞌoindau hinga ma ku soꞌoi: Kunu ele hima keke ma ku woni ku hambwandani ma wunu ku okulanda. Kunu hi kuhi ku rasaisini sembe wahapi tiki ku dasini ele hima ni sumbu kipe tumbwa ma wunu wosinda. Hima le kapwa sumbu ti kunu wosiwa apa sumbu wasa kunu ai ku wosi kei. \v 13 E, kui nindo ki hima fori ri hiparakambwe forito rini wosiro kapwa sumbu keke rini ni omwemendindani mwanjiche fo ri bwa ki ri hambwawa, o sumbu hinga ri hanjaꞌaisini ri ini ori hima ga sa fi bwani o kapwa sumbu rini woro ti sa rini hanjaꞌai. Apukolaka to kui kapwa sumbu ti rani ri rumbwero hingambwa naha kunu okwe kapwa sumbu kunu wosiro hima lei kapwa sumbu ni ma ku rani rumbweꞌi. \v 14 Ele sumbu ku wosi ki a sawendau leni ma ku sirinanda, woroti hima keke wo sumbu o sa mwasewa ma ku sirinanda. E, hima keke woni hima okulandau sumbu tombwa, ele biya sumbu hinga tinda dikisini ele sumbu kipe ni ai wando wando ini funda ai kupu hinga wunu laisiwani wu dau. \v 15 Kurais tombwa ri sembe wahapi ti nunu ri handau, woro o sembe wahapi sumbu to nui sembe ti sa aulini da. Ka sembe wahapi sumbu nu toro kinani Gotri nunu ri ucharo. Nunu Kurais ga tape funda naha nu sirasini nu dau. Wondani kunu Gotri ni gisi gisi ma ete rini ku weseꞌanda. \v 16 Kurais ri mwanji ti kui sembe we naha ki sa kwai tale. Wondawa ele kui hiparakambwe leni ele hambwa kipe ba fo ba fweleki ma wunu ku ondiyakandiyandani wunu ku sawendirinda. Wondani kui sembe we tiki Gotri ni ku weseꞌandani Gotri hi rasai hukwa ti, lotu wo hukwa ti, e, kui himamwale tini okulano hukwa le ma ku randa. \v 17 E, bwele sumbu ni ku wosino, bwele mwanji ni ku bwano, ele sumbu hinga tinda ete Apukolaka ri Jisas Kurais hi kumbwa ma ku wo. Wondani hi rihi tiki nui Yapai Gotri ni ya ma ku weseꞌanda. \s1 Anahopwero hima lenga wui che lenga wui mwanji \p \v 18 Kunu humwe le, kui hurache le tako tokwe ma ku da. O sumbu hinga to Apukolaka ri miya tiki ri heiwani kipe naha. \v 19 Woro kunu hurache le, kui humwe le keke ma ku wonda, apa mwanji kwambu tiki wunu ku saweni wui sembe tini ku rakai kei. \p \v 20 E, kunu che le, kunu kui nuwai yapai mwanji ni gisi gisi ku sirinanda. Hinde wowani, Apukolaka rini o sumbu hinga ni ri okokonandau. \v 21 Kunu yapai hima, kunu apa kui che leni sumbu fwele ku wosiwa sembe enge wunu a ki. Foki sembe nomo kunu ano. \s1 Tau randau hima lenga tau aulindau hima lenga wui mwanji \p \v 22 Kunu tau ra himache le, ele kunu aulindau hima i mwanji hinga tinda ete ku mendini ma ku sirinanda. Apa nimba wui miyaningisopo ki kunu wu heini kui hi tini wu rasai kinani tau ti ku ra kei, o hinga ti mina. Apukolaka ni ku akindani inaka kuhi ti tau naha ni ku hambwasini ma ku randa. \v 23 E, ele tau ku randau ti, inaka funda ku owesini kwambu naha ki ma ete ku randa. Woro hima i tau tini ku randau hinga mina. Apukolaka i tau tini ku randau hinga ma ku ra. \v 24 Hinde wowani, kunu ku hambwandau, o Apukolaka i tau ti ku randau ti keke ichai wasa ti o kunu hakonda. Wasa mwe ku torono ti o ri otokunasini ri owesiwani da. Kunu Kurais i tau ra himache hinga o ku dau. Rindombwa kunu aulindau kui Apukolaka mwe naha. \v 25 Woro hima fori rini kapwa sumbu tini ete ri wosindawa, ori hima kapwa sumbu wasa rihi fiya ri ai torokonda. Hinde wowani, Gotri hima leni kipe na kapwa nanda nambwe, mina, o ri gisi kumbwa norukweni ri kilikonda. \c 4 \p \v 1 Kunu ele tau aulindau hima le, kunu ele tau ra himache kuhi leni sumbu kipe tumbwa ku sirinandani ma wunu norukwenahani ku aulini ku da. Ku hambwandau, kunu okwe kui Apukolaka naha ri rini hewen ko ki o da. \s1 Gotri ni kwambu naha ki uchahambwandau sumbu tinga numbo kipe naha ki indau sumbu tinga \p \v 2 Kunu Gotri ni ku uchahambwandau sumbu ti kwambu naha ki ma ku torosi. Gotri ni ku uchahambwa kinawa, ku hambwafwaꞌaisini ku dasini rini ku weseꞌandani o sumbu hinga ma ku wosinda. \v 3 Wondani Gotri nunu okula kinani ma rini ku uchahambwanda. Wowa apa numbo ti ri tukwasiwa Gotri mwanji ti nu bwa. Mwanji mwe ti, Kurais ni sawero yanisini daro mwanji tini nu bwakondau. O mwanji kekembwa ando kalapus do a da. \v 4 Kunu ani keke Gotri ni ma ku uchahambwandawa apa do yanisini daro mwanji ti amwei naha ele hima ni wunu a bwawa Gotri ani haro tau ti kipe tumbwa sa sukwanda. \p \v 5 Kunu ele hoko ki dau himako i nindo ki ku ichiꞌuchandau ti, hambwafwaꞌainahasini ku ichiꞌuchanda. Apa Gotri tau ku rano amwa ti nimba ini humbu ki. \v 6 Mwanji kuhi ti hima le eripeꞌaripeni wu mendi kinawa wunu okulano mwanji tumbwa ma wunu ku bwanda, o hinga wondani ele hima le wui mwanji wasa ti norukweni o ku sawekonda. \s1 Pol Tikikas hima pi Onisimas ni wunu tambwa fini ri rumbwewani fi iro \p \v 7 E, Tikikas to kale tau a randau ti kunu sawehambwawa o ku mendikonda. Tikikas rini nu okokonandau nui hiparakambwe fori, wosini Gotri tau ni kipe tumbwa ri randani nunu ga tau funda nu randau hima. \v 8 Woro o sumbu keke rini ni o a rumbwewani kunu tambwa o ri inda. Rindo apa do ki hinde hinga nu dau sumbu ele ni kunu ri sawekonda, wowa sembe kuhi ti kunu okulawa, ku eripe ki. \v 9 Woro Onisimas okwe Tikikas ga o funda fini a rumbwewani opi inda. Onisimas okwe rini nu okokonandau nui hiparakambwe fori, wosini Gotri tau ti kipe tumbwa ri randau hima. Rini o kui ko mu pe hima. Woro findo fi iwa ele sumbu hinga ahaꞌa ki sukwandau tinda ete o kunu fi sawehambwakonda. \s1 Pol Kolosi sios leni ri weseꞌaro \p \v 10 E, ani ga kalapus ki funda si dau hima fori, Arisutakas okwe o kunu ri weseꞌanda. Wowani Banapas ri wawei, Mak, okwe o kunu ri weseꞌanda. Woro kunu tambwa ri ini ri raruwa, o mwanji kunu a rumbwero hinga ma rini ku rakaru. \v 11 E, hima fori, Jisas Jasitas uchandau hima ri, rini okwe o kunu ri weseꞌanda. Woro Juta hima kupu lei nindo ki kale hima namili tombwa Gotri aulindau kwambu do nuwe ki omwesika sukwa kinani wu ani okulani Gotri tau ti funda nu randau. Wondani kipe naha tumbwa wu ani okulandau. \p \v 12 E, Epafuras okwe o kunu ri weseꞌandau. Rini okwe kui ko mu pe hima, wosini Kurais Jisas i tau ra himache. Rini kunu ni okula kinani Gotri ni gisi gisi ete ri uchahambwandau. E, Gotri ni ri uchahambwandau bomo ti, Gotri kunu ri okulawa ri himache naha ku sirani kwambu naha ki ku etisini Gotri okokona tini kui inaka tiki tinda ku hambwasini kipe naha o tini ku sirinanda ki. \v 13 Ando rini ani heini ani hambwasini ka hinga kunu a sawendau: Rini tau kwambu naha ri rani kunu ga, Leyotisiya pe hima lenga, e, Hirapolis pe hima lenga kunu ni ri okulandau. \v 14 E, nui nau fori, Luk, rini dokita tau randau hima, woro rini ga Dimas ga fini okwe o kunu fi weseꞌanda. \p \v 15 Kunu ele Leyotisiya kipe hima le wunu a weseꞌandau mwanji ahi ti ma wunu sawehambwa. Wondani ai weseꞌa ti Nimba ga ele ti aka ki waundau sios hima lenga ma wunu sawehambwa. \v 16 Woro kunu do chengi a kairo ti ku heiwa o chengi mwe naha ma ku rumbwewa Leyotisiya pe hima le okwe sa wu hei. Wondawa kunu okwe Leyotisiya ki a rumbwewani iro chengi ti ma ku hei. \v 17 Wondani Akipas ni ka mwanji ahi ma rini sawe: “Mini o tau Apukolaka ki mi torosini mi randau ti hambwafwaꞌaisini norukweni ma rani humbu.” \p \v 18 Ani Pol to, anjenga ai tapa tiki jipe naha ki do kunu a weseꞌandau mwanji ti a kaikonda. Kunu kalapus ki a dau sumbu ni ma ku ani hambwanda. E, Gotri hima keke woni hima okulandau sumbu ti kunu ga ya o ete da.