\id 2PE - Kwanga NT -Papua New Guinea 1992 (DBL 2014) 
\h 2 Pita 
\toc1 Pita To Numbo Fonga Ai Rumbwero Chengi 
\toc2 2 Pita 
\toc3 2Pi 
\mt1 Pita To Numbo Fonga Ai Rumbwero Chengi  
\c 1  
\p
\v 1 Ani Saimon Pita, ani Jisas Kurais Himache hinga a dasini ri tau a randau. Ani dohaꞌa chengi a kaindau ti, kunu nunu hingambwa sembe ha sumbu kipe naha ti ku tororo hima leni a kaindau. Woro do sembe ha sumbu nu tororo ti, nunu ri ratandau nui Gotri Jisas Kurais sumbu kipe naha keke o sembe ha sumbu nu tororo.  
\v 2 Kunu apa Gotri ga nui Apukolaka Jisas ga fini ni kipe naha ku hambwandau. Woro o sumbu kunu okulawa fi hima keke woni hima okulandau sumbu tinga sembe wahapi sumbu tinga kunu ki omwesika naha ya sa sukwanda.   
\s1 Gotri rihi nunu ri naro  
\p
\v 3 Hinde wowani, Gotri ni kipe naha nu hambwandawani Gotri ri kwambu ki ele mwaꞌambwe hinga tinda ete nunu ri haro ti, ete da ete da himamwale nu torosini Gotri numbo tumbwa nu sirinandani nu ichiꞌuchanda ki nunu haro. Ele mwaꞌambwe nunu ri ha nambwe nawa apa ri okokona tini hinde nu sirina kumbwa. Woro Gotri o hingambwa ri kwambu laka tinga ri hi omwesika tinga nunu ha kinani nunu ri uchawani rini tambwa nu taro.  
\v 4 Woro o ri kwambu ga ri hi omwesika laka ga opi sumbu ki Gotri imbihumbwa ri bwasiro kale mwaꞌambwe kipe naha naha le nunu ri haro. Woro Gotri nunu haro ele mwaꞌambwe to kunu okulandawa, nuwe pe himiyama hurahama ki dawani walambe naha wunu indau kale sembe enge ani au saindau sumbu ni ku hanjaꞌaisini ku akini ini Gotri sumbu tumbwa ku sirinani ri hima kupu hinga ku da ki.   
\p
\v 5 O keke, kunu ka sumbu hinga ni kipe ku hambwasini, sumbu kipe tini ku toro ki tau kwambu ma ku rasini apa o sumbu kipe ti sembe ha sumbu kuhi tenge ki kau ma ku owesiwa sa da. Wosini hambwa ti ma ku toroni sumbu kipe kuhi tenge ki kau ku owesiwa sa da.  
\v 6 Wosini kunjenga kui hima tape tini aulindau sumbu kipe ti ma ku torosini hambwa kuhi tenge ki kau ma ku owesi. Wosini kwambu tiki etisini nomo randau sumbu ti ma ku toroni kunjenga kui hima tape tini aulindau sumbu kuhi tenge ki kau ma ku owesi. Wosini Gotri ni akini ichiꞌuchandau sumbu ti ku toroni kwambu tiki etisini nomo randau sumbu kuhi tenge ki kau ma ku owesiwa sa da.  
\v 7 Wosini ele hiparakambwe lenga anakekewondau sumbu ma ku toroni Gotri ni akini ichiꞌuchandau sumbu kuhi tenge ki kau ma ku owesi. Wosini hima keke wo sumbu ma ku toroni ele hiparakambwe lenga anakekewondau sumbu kuhi tenge ki kau ku owesiwa sa da.   
\p
\v 8 E, kale sumbu hinga kunu ki dani omwesika naha sukwandawa o kui Apukolaka Jisas Kurais ni ku hambwandau sumbu kuhi apa hinde nimba i kumbwa. Mina. Ahirahi mwe miyafo wakondau.  
\v 9 E, hima fori rini ele sumbu hinga rini ki da nambwe nawa, apahime dau mwaꞌambwe ti hinde ri hei kumbwa, rini miyasa hima hinga ri dau. Rini Gotri ele ri wosiro kapwa sumbu rani rumbwero ti ri hikisasini dau.  
\v 10 O keke, ai hiparakambwe le, Gotri kunu ri uchani rihi kunu ri naro sumbu ni ku toronambusini kwambu naha ki ya ma ete ku sirinanda. O hinga ku wosindawa apa hinde ku ai hichako kumbwa.  
\v 11 Woro o numbo ni ete ku sirinandawa, Gotri kunu keke lengenumbo omwesika ri tukwawa ka ete da ete da aulindau kwambu dau ko ki ku ini ku raru sindau. Ka nu sawendau aulindau kwambu dau ko oti nui Apukolaka Jisas Kurais, nunu ai rataro hima ri, rihi.   
\p
\v 12 Mwe naha, kunu kale sumbu hinga tinda ku hambwasini, ku mendini ku tororo ka Gotri mwanji mwe naha ni ku toronambusini kwambu tiki ya ku enindau. O kipe, woro kunu ele sumbu ni ete ku hambwanda kinani ani gisi gisi kunu a sawendirindani kui inaka tini ani ai rasaindano.  
\v 13 Woro ani hambwawani o sumbu hinga kipe naha. E, ani ha nambwe kipe ete a dawa, do mwanji gisi gisi ete kunu a sawendani, kui inaka a rasaindano.  
\v 14 Hinde wowani, ani hani kunu ani andosino gisi ti kamindache naha ete dau sumbu ani hambwandau. Do mwanji kunu a sawendau ti, nui Apukolaka Jisas Kurais to ani sawero.  
\v 15 O keke ele mwanji kunu a bwa ki tau kwambu naha a randau. Wowa, ichai ani hasiwa, apa do kunu a sawendau mwanji ti ete ku ai hambwanda ki.   
\s1 Gotri hi hinga okundau sumbu ti Kurais ki dawani nu heiro  
\p
\v 16 Nunu ka nui Apukolaka Jisas Kurais ri kwambu tinga ri ai tano mwanji ti kunu nu sawewani ka ku mendiro ti, hima i inaka ki wosiro atei mwanji fotini nu hambwasini kunu nu sawe nambwe. Mina. Nui miyache naha ki nu heiwani Gotri hi hinga okundau sumbu ti rini ga ya da. Wosiwani o kunu nu sawenda.  
\v 17 Hinde wowani, Yapai Gotri Kurais ni hi kipe naha ga hi hinga okundau kwambu rihi ga ri haro gisi ki tumwa fo hewen ko ki ri dau Gotri to uchani ka hinga ya sawe, “Dori hima ai Che, ani rini keke mwe naha a wondau, wondawani sembe ahi ti rini naha ni kipehekindau.”  
\v 18 Nunjenga o mwanji hinga nu mendiro ti, ka gimba kipe naha rihi ki rini ga nu dawani hewen ko tiki sikawani nu mendiro.   
\p
\v 19 Wosini nunu ele imbihumbwa Gotri mwanji bwarakarandaro hima lei wui mwanji tini sembe mwe naha nu hasindau. Do mwanji miya tiki nu heiro sumbu ni dikisindau. O keke, kunu o mwanji ni ku toronambusini ku sirinawa oti kipe naha. Wondawa o mwanji to sundu ki okundau lamu hinga kunu okundawa i ini lindanawani, nurumbu ki okundau isangi ti nui sembe tiki sukwakondau gisi ki sa ambwe.  
\v 20 Woro ka mwanji hinga ti ma ku hambwasini pwe: Apa nunjenga nui hima i inaka tiki Gotri chengi ki dau Gotri mwanji bwarakarandaro hima sawero mwanji wui mwanji mu mwe ti hinde nu hambwa kumbwa.  
\v 21 Hinde wowani, ele Gotri mwanji bwarakarandaro hima sawero mwanji, hima le wui inaka ki wu hambwani wu sawe nambwe. Mina. Gotri Himamwale to ele hima i inaka ni rasaini mwanji hawani ele mwanji ni wu bwaro.   
\c 2  
\s1 Nimba gamboni Gotri mwanji bwarakarandau hima le wui kapwa sumbu  
\p
\v 1 Imbihumbwa Isurel hima kupu lei nindo ki nimba gamboni Gotri mwanji bwarakararo hima fwele daro. Woro hingambwa apa kunu ki nimba gamboni ondiyakandiyano hima fwele o sukwakonda. Wunu nimba gambo mwanji ba fo ba fwele wu yani yani wu ratasini wu bwandani ele sembe haro himako wui sembe ha sumbu ni walambe o ya wu wosikonda. Wosini wui kapwa sumbu keke wungwa wunu jisiro Apukolaka ni gumwa ti ya wu sikonda. O sumbu hinga wu wosikoni metengeimbwa ete wunjenga walambe ya wu ikonda.  
\v 2 Wondawa hima miyafo ele wui ba fo ba fo huruhumba heindau sumbu ni wu sirinakondau. O sumbu hinga wu wosindawa hima le etisini Gotri mwanji mwe naha ni sirinandau numbo ni kapwa mwanji ti ya wu bwandakonda.  
\v 3 Hima mwe le wunu hima i ya mwaꞌambwe keke okokonandau hima le, wunu ele hima i ya mwaꞌambwe wu raꞌai ki mwanji gambo fwele o ya wunu bwandakonda. Woro imbihumbwa Gotri ete na hima miya hinga leni wunu kotimwowani walambe wunu i ki ri otokunasindau. E, walambe sumbu naha wunu wosino hima mwe ti tukuyanda nambwe. Mina. Rini misumbwe ete dasini wunu ni ri nikisindau.   
\p
\v 4 Imbihumbwa Gotri kapwa sumbu woro ensel ele wunu hanjaꞌaisiwani hewen ko tiki wu da nambwe. Mina. Rini hi tiki wunu rawaisiwani kalapus wunu wosiwani hundu ki ele ya da, wunu kotimwono gisi tawambwa.  
\v 5 E, imbihumbwa pe himiyama hurahama okwe, Gotri ni gumwa siro hima ele wunu hanjaꞌaisiwani wu da nambwe. Mina. Fwa laka ti ri wosiwani tani wunu yewaliro. E, Nowa rini Gotri sumbu kipe tini ele hima ni amwei ri sawendaro hima. O keke Gotri rini ga ele ri tapaꞌangi hatachi fisi hima lenga wunu enepesiwani kipe tumbwa wu daro.  
\v 6 E, Sotom ko tinga Gomora ko tinga o hingambwa ri wosiro. Kapi ko laka Gotri hi tiki tusiwani apa hikisombo tumbwa ya da. Kapi ko fisi walambe iro ti o wui kapwa sumbu wasa tini wunu ai haro. Woro Gotri o sumbu ri wosiro ti, rini ni gumwa wu sindau hima le o sumbu ni wu hei hei wunu ki sukwakondau sumbu ni wu ai hambwa ki.  
\v 7 Wosini Gotri kari hima kipe naha, Lot, ni ri rani rini raꞌaisiwani walambe rini i nambwe. E, Lot rini ele kapwa hima lei hima i humwe sawe sumbu hinga leni ri heini sembe nomo ri hambwandaro.  
\v 8 Mwe naha, kari hima kipe naha wui nindo ki ri dasini gisi gisi ele kapwa mwanji wu bwandawani ri wasamba ki ri mendi mendi, ele wui kapwa sumbu funda funda ri hei hei, sembe rihi ti wui kapwa sumbu keke amwaka tinga nomo tinga rini handaro.  
\v 9 Woro dele Gotri sumbu keke ka hinga nu hambwanda: Simiyanehei sumbu fwele Gotri ni sirinandau hima leki sukwano ti, Apukolaka o nomo ri rani ri rumbweno numbo ti ri hambwasini dau. Wondani Apukolaka ele kapwa hima leni wui kapwa sumbu wasa wunu hano numbo ti okwe ri hambwasindau. Wunu o wui kapwa sumbu wasa wu toro toro wu i ini o koti omwesika laka sukwano gisi ni wu ambweno.  
\v 10 E, wunu fwele wui hima tape okokona tini sirinani hima i humwe ni kapwa sumbu wu wosi ki au saindani Apukolaka mwanji tini bwelefokalefo wu nandau hima leto hima ba fweleni dikisini nomo omwesika naha wu rakondau. Kale hima miya hinga hima i mwanji sawesiyaꞌaindani wui okokona tunumbwa wu sirinandau. Wondani hewen ko ki dau ensel leni wu saweholiya holiya gamweche ri wu akinda nambwe naha.  
\v 11 Ele ensel wui kwambu ti, e, wui ukume ti kale hima leni wu dikisini dau. Woro wunu ele hima ni saweholiyani Apukolaka i miyaningisopo ki wunu kotimwo nambwe.   
\p
\v 12 Kale hima hinga wunu fuku pe omwe le hinga, wui nuwai wunu raro ti hima leto wunu raꞌaisini wunu yewa wu ha ki, inaka kipe wosi nambwe, wosini wui hima tape okokona tumbwa wu sirinandau. Wunjenga wu hambwanda nambwe mwaꞌambwe ni kapwa mwanji ti ete wu bwandau. Fuku pe omwe le walambe wunu indau hinga ele hima o hingambwa walambe o wunu ikonda.  
\v 13 Wunu ele kapwa sumbu wu wosindawani wui kapwa sumbu wasa ya wunu ai wosikonda. E, wunu wui inaka ti, tapwaki tiki a tinga uku sumbwe tinga miyafo naha wu ani ele ambwatinambwati sumbu wu wosini eripeꞌaripenda ki. Wunu kunu ga wu wausini ahirahi ti kunu ga wu andau ti, wunu kui nindo tiki fe leto goro raindau hinga, ele nimba gambo sumbu wuhi ni ya wu eripeꞌaripendau.  
\v 14 Wui miya ti humwe fweleni wu okokonani ete wu misindau. Kapwa sumbu wuhi ti hinde wu hanjaꞌai kumbwa, minambwe naha. Wunu kwambu tiki eti nambwe hima leni wunu simiyaneheiwa kapwa sumbu ti wu ai wosi ki wu wosindau. Wunu ele hima i mwaꞌambwe ni heini okokonandau sumbu tini wu hambwanahasini dau. Woro Gotri ele hima ni walambe sumbu naha wunu wosikondau.  
\v 15 Wunu numbo kipe naha o tini wu hanjaꞌaisini kapwa numbo ki wu raruni wu ambwatinambwatindau. Wunu Biyo che ri, Belam, numbo tini wu sirinandau. Rini kapwa sumbu tini ri wosiwa ya ti o kapwa sumbu ki ri toro ki ri okokonaro.  
\v 16 Wondawani mwanji bwanda nambwe dongi tito hima leto bwandau hinga Belam ni mwanji kwambu tiki ri bwani o kapwa sumbu ri wosindau keke ya rini autangi. O mwanji hinga ri bwakoni ka Gotri mwanji bwarakarandaro hima ri, Belam, kapwa sumbu ki indaro numbo ni rini ichakisiwani ambwatinambwati sumbu ti ya ri hanjaꞌai.   
\p
\v 17 Woro kale hima wunu uku elenda nambwe fwa hinga. E, wunu niri tiki dau hiki wamwa hinga, ausuwa laka ti sini wunu yetupwaꞌi yetupwatandau. Woro Gotri wunu rawai ki funda sundusini dau ko ti otokunasindau.  
\v 18 Hinde wowani, kale hima wunu nimba wui hima tape ki tiningimbani sumbumari tiki ambwati mwanji hinga au laka wu bwandau. Wondani inaka walambe hambwandau himako ga ichiꞌuchandau sumbu ni apambwa naha wu hanjaꞌaisini numbo kipe ki wu i ki wu wosindau hima lei sembe tini wu yendawani hima i humwe sawe sumbu ga ele hima tape okokona sumbu ga wu ai wu wosindau.  
\v 19 Wondawani kale kapwa hima le mwanji ti ka hinga wu injini wu bwanda: “Mwaꞌambwe foti kui hima tape okokona ti hinde apa rahakai kumbwa.” Woro ka sawendau hima le wunu kapwa sumbu to apukolaka hinga wunu aulindawani walambe fiya wunu ikondau. Woro sumbu mwe ka hinga: E, mwaꞌambwe fotito hima rini dikiwa, o hima ori rini dikiro mwaꞌambwe ri tau ra himache hinga ri dano.  
\v 20 E, hima fori nunu ai ratandau hima ri nui Apukolaka Jisas Kurais ni mwe naha ri hambwakoni do nuwe pe ele sumbu kisi wondau kapwa sumbu ni ri rawakasini ri taro ti, ri ai ini o kapwa sumbu ki ri ai raruwa, o kapwa sumbu to rini dikiwa ori tau ra himache hinga ri ai sukwawa, metengei naha ri dasini ri wosindaro kapwa sumbu ti wai hinga, e, gumwa ki ri ai ini ri raruro ti kapwa sumbu rihi ti omwesika naha.  
\v 21 O hinga ti, sumbu kipe tini sirinandau bomo ti hinde wowani ri hambwaro? Ri hambwa nambwe napo kipe. Hinde wowani, apa ka numbo hinga wu hambwasini Gotri rini haro sawendiri mwanji kipe naha ni ri mendini ri sirinani o tini gumwa ri ai sino ti kapwa naha.  
\v 22 Ka sumbu hinga wunu ki sukwaro ti, nui atei hima o sumbu ni mwanji yepe ki ka hinga o wu sawesinda: “Asa le wu lesini oti ai hambwa hambwa ai ini andau.” E, o mwanji hingambwa foti ka hinga o sawesinda: “Fe ti fwa kipe tiki uku yasini, ai indau tinga gero ki ai raini ya yani kapwa miya naha ya sirau.”   
\c 3  
\s1 Apukolaka mwe naha ai takondau  
\p
\v 1 Ai nau mwe naha le, do chengi ando gumwa ki naha kunu ni ani ai kairo. Woro dopi chengi fisi ki kunu a kairo mwanji ti nimba kui halayanahandau inaka kuhi ti ani ai yeni rasaindau, wosiwa o mwanji ni ku ai hambwanda ki.  
\v 2 Ani ai okokona ti kale Gotri mwanji bwarakarandaro hima kipe naha le ichai sirano sumbu tini wu bwasiro mwanji lenga nunu ai raꞌaino Apukolaka nuhi ri lo mwanji tinga, e, ele ri himache le kunu keke bwaro mwanji ti okwe ku ai hambwanda ki.   
\p
\v 3 Woro metengei naha do mwanji hinga tini ma ku hambwasini: E, gisi jipe ti ya humbukondawa, mwanji saweholiya hima le wu sirasini wui okokona tumbwa ya wu sirinakonda. Wondani ka mwanji hinga ki ele ya wu saweholiyakonda:  
\v 4 “Ri ai ta ki mwanji ri bwasiro ti, ka mwe naha ri saweroꞌo? Woro soriki ri dau? Hinde ri ai ta kumbwa. Nui atei metele hima ha ha ta tani apa do nu dau amwa okwe mwaꞌambwe anandi fo sira nambwe, imbihumbwa Gotri ri wosiro hingambwa ya ete dau!”  
\v 5 Woro kale hima kapwa wunu ka hinga ti fiya wu hambwanda nambwe: Imbihumbwa kapwa Gotri to nimba ri sawewani do niri sirasiwani nuwe ti fwa wemi tiki sukwasini fwa nindo tiki dau.  
\v 6 Wosiwani Gotri ri ai sawewani fwa laka ti sukwani do nuwe yewaliwani nuwe ti ya kapwasi.  
\v 7 Wosiwani o Gotri mwanji tombwa do nu heindau niri ga nuwe ga torosiwani dani hi tito sikani do nuwe uno tini o nikisinda. E, do nuwe ga niri ga kale Gotri ni gumwa sindau hima leto koti laka ki wu etisini walambe wunu ino gisi laka tini opi nikisinda.   
\p
\v 8 Ai nau le, kunu apa do mwanji hinga ti ku hikisa kei: Apukolaka ri inaka ti gisi funda ri asama ti 1,000 hinga, e, 1,000 asama ti gisi funda hinga.  
\v 9 Apukolaka ri bwani ri injiro mwanji ti usari ri anayiti yiti ri wosinda nambwe, hima leto tau wuhi tini randau hinga. Mina. Rini hima fori walambe rini ino ti keke ri diyahasindau. Rini ri okokona ti dele hima hinga tinda ete kapwa sumbu wuhi gumwa wu sisini sembe wu ha ki. Wondani kunu keke ri hambwafuni ori dani nikisindau.   
\s1 Ichai do nuwe ga niri ga humbukondau  
\p
\v 10 Woro Apukolaka ri gisi ti hili ya himako to tandau hinga sukwakondau. Woro o gisi ki niri ti au laka funakoni huwani ya humbukonda. Wosini ele niri ki dau mwaꞌambwe cheche hinga le hi ti tinda uni walambe wunu ikondau. E, nuwe ti okwe, ele mwaꞌambwe nuwe tiki dau hinga hi ti tinda ukondau.  
\v 11 Mwe naha kale mwaꞌambwe hinga tinda humbukondau. O hinga ti nawa, kunu hima leto hinde hinga ku dawa Gotri o kunu keke wono? Kunu Gotri tambwa ma ku tasini Gotri sumbu kipe naha tumbwa ku sirinandani halaya naha ki ku da.  
\v 12 O sumbu hinga ku wosindani ka Gotri ri gisi laka ti ku nikisindani tau ti kwambu tiki ma ku rani o ri gisi ti ma ku ratani takai. Ka ri gisi tawa, niri ti funakoni hi ti saindau tinga ele mwaꞌambwe ga niri tinga hi kwambu ki ukoni jamekoni fwa hinga ya sukwakonda.  
\v 13 Woro Gotri sumbu kipe naha tumbwa dano niri ako ga nuwe ako ga ri ai wosi kinani mwanji ri bwani ri injisini dau. Woro nunu o mwaꞌambwe numbwa nu dani nu nikisindau.   
\s1 Hambwafwaꞌaisini nu dani Apukolaka ni ma nu nikisinda  
\p
\v 14 Ai nau le, kunu ka mwaꞌambwe ni o ku nikisinda to. O hinga ti nawa kunu Gotri miyaningisopo ki kapwa sumbu nambwe halaya naha ki kipe naha ku da ki tau kwambu naha ma ku randani, Gotri ga sembe funda ku owesini ma ku da.  
\v 15 Woro Apukolaka nunu keke ri hambwafuni ri nikisindau ti, nunu keke woni nunu ri ai raꞌai ki ri wosindau. Woro o sumbu ni kipe ma ku hambwa. Gotri nui hiparakambwe fori, Pol, ni hambwa kipe ti rini hasiwani rindo o hingambwa chengi ri kaisini kunu ri rumbwero.  
\v 16 Mwe naha, kale ri kairo chengi hinga o mwaꞌambwe numbwa ri sawero. Kale chengi ki ri kairo bomo fwele kapwatako naha, wosiwani o mwanji mu mwe nu hambwa ki nu anayitindau. E, sembe ha sumbu mu tini hikisasini kwambu tiki wu eti nambwe himako to, do ri chengi ki dau mwanji leni ele Gotri chengi ba foni wu wosindau hinga mwanji mu mwe ti wu ai jamekondau. O keke ele walambe fiya wunu ikondau.   
\p
\v 17 Woro, ai nau le, kunu ichai sukwano ka nimba gambo sumbu ni ya ku hambwasinda to. O keke kunu kunjenga ma ku hambwafwaꞌaisini ku da. Apa ele Gotri sumbu mwe tini hikisasini mwanji gambondau hima kunu ai raꞌaiwa kwambu tiki ku etinambusindau ki ku ai rai ki.  
\v 18 E, kunu nunu keke ri woni nunu ri ai raꞌairo hima ri Jisas Kurais, nui Apukolaka ga ku dasini rini ku hambwasindau. O keke kunu ka ri hima keke wo sumbu gamwe tinga ma ku torosini, Jisas ni mwe naha ma ku hambwa. Woro rini kumbwa apa ga ichekai ga hi omwesika laka ti o ete da ete dakonda. Mwe naha.