\id ROM - Awa NT -Colombia, Ecuador 2009 (DBL -2013) \h Romanos \toc1 Romanos San Pablone An Pɨnkɨh Para \toc2 Romanos \toc3 Ro \mt1 Romanos \mt2 San Pablone An Pɨnkɨh Para \ip San Pablo Roma pɨpulura mama piannatchikas, usne an pɨnkɨh Roma pɨpulukin Cristora nɨjkulturuza panamtu. España sura ɨshimtuasmin, Pablone Roma pɨpulurakas ɨshira, uspa ussa kiwainnanapa. Pablone sun Romanos pɨnkɨh para, Roma pɨpulura uztuz Cristora an wat nɨjkulanapa, Cristo pashimtu aizpa piankamanapa, Cristo ɨnintu aizpa kianapa (1.1-17). \ip Suasne Pablone paas pajte pamtu. An ñancha pajte Pablone Roma pɨpulura nɨjkulturuza Dios kaizta aizpa kamtanamtu, wan awa, Judío awakas, Judío chi awakas, kwail kiarɨt piankamanapa. Dios wan kwail kiarɨttuza ilnamtukas, Diosmin wan awaruza watsat mɨlnashina (1.18–3.20). Jesucristone kwail kiarɨttuza wat kulnashina, ussa nɨjkulamtune, Diosta kaiyamtune (3.21–4.25). Diosta kaiyamtune, Jesucristora nɨjkulamtune, uspane Dioskasa wanmakkashina. Diosne Moisésta paiña ɨnim pit ɨninta, Israel awa uspa kwail piankamanapa. Dios uspa kwail wat kulnarawane, paiña Sɨnam Izpul ɨnintu, Cristo nɨjkulturuza kiwainnanapa, Dios pashit aizpa kianapa (caps 5–8). Judío awa Jesucristora sapparachi akwa, Diosne paiña pit Judío chi awaruza ɨninnara, sun watsal pit mɨanapa. Judío awa Jesucristora sapparachikas, Diosne sun narɨt kwaltuza mama pashinat kit usparuza akwanamtu, Israel awaruza watsat mɨlnanakima (caps. 9–11). \ip Minpa pajte Pablone pamtu, wan Cristora nɨjkultaruz ussa an pashianapa, Dios kaizta aizpa piankamanapa, Diosta kampamturuza pashinanapa (12.1–15.13). Suasne Pablone paiña izmuruza “kakishapu” kiznamtu (15.14–16.27). \c 1 \s1 Kakishapu \p \v 1 Nane Pablo mun ish. An pɨnkɨh uruza panamtus. Nakas Jesucristowa kiwainmika ish. Diosne nawa nat kit akwat kit paiña ɨnintamika namta, paiña watsal pit akkwan awaruza kainananapa. \p \v 2 Diosne ñamin paiña watsal pit paranana namta. Suasne paiña kainammturuza Dios pit pɨnkɨhta paninnara. \v 3-4 Sun pitne Dios Painkulpa, au Anpat Jesucristowa kainammtu. Awakanain kawira. Ñamin paiña pampane David munazi. Ñamin Davidne katsa mikwa azi. Diosne ussa Dios Painkul mun kit paiña Sɨnam Izpul akwa irɨttuztas tɨnta kakulninta. \p \v 5 Cristo akwa, Diosne nawa kiwain kit paiña ɨnintamika namta, paiña pit kainanapa, akkwan awa wan suras nɨjkulat kit Dios ɨninta aizpa kianapa. \v 6 Diosne uruzakas, Roma pɨpulura uztuzakas, akwanara, Jesucristora piankamanapa. \v 7 Nane uruza, Roma pɨpulura uztuza, Diosta pashimturuza, an pɨnkɨh panamtus. Mane nane au Diostakas au Anpat Jesucristorakas paikumtus, uruza wat kiwainanapa, kalpain uzanapa. \s1 Pablone Diosta paikwat kit aishtaish kizta \p \v 8 An ñancha nane Diosta u akwa aishtaish kiztus, Jesucristo uruza tɨnta kiwainnara akwa. Nakas watsal ish, akkwan awa au sukin u Jesucristora nɨjkulamtu aizpa mɨamtu akwa. \v 9 Nane Diospa kal sap kit tɨnta kal kirau, Dios watsal pitkas paiña painkulpakas kainanapa, pailnakima. Pailta payukima Diosta paikumtasmin, nane uruza minamtus. Diosne na kiztu aizpa watcha i pian. \v 10 Nane Diosta paikumtus, na u uzkinkima piannan, sun minpa payura uruza iznana. Dios sun pashitne, kainchash ɨrɨnash. \v 11 Nane uruza kwisha iznashimtus, Dios Sɨnam Izpul uruza kiwainnamtu kamtanana. Suasne une u kaijchura an tɨnta namanazi. \v 12 Sunmin kaiznashimtus. Aune auruzpain kiwaintawamakpas. Une an tɨnta kulashina, na nɨjkultu akwa. Nakas an tɨnta kulshinas, u nɨjkulamtu akwa. \p \v 13 Cristora nɨjkulturuz, na pampa payukima u uzkin pianashira piankamtain. Chiwazha nawa ɨnintachi. Makima pianasachish. Nane u uzkin awaruza Jesucristora nɨjkulninnashimtus. Mamaz sura sunkana kirau. \v 14 Nane kiwainmumika ish, wan awaruza kiwainana. Nane altɨm awaruzakas musu awaruzakas kiwainashimtus. Nakas pɨnkɨh pianchiruzakas pɨnkɨh piantuzakas kiwainashimtus. \v 15 Katmizna nane uruzakas, wan Roma pɨpulura uztuzakas, Dios watsal pit kainanashimtus. \s1 Dios watsal pit tɨnta i \p \v 16 Nane Dios watsal pitpa mɨtsal kimanash. Sun pitkasa Diosne wan Dios pit para aizpa nɨjkulturuza watsat mɨlnanashina. An ñancha Judío awaruzakas, an kwizta Judío chi awaruzakas watsat mɨlnanashina. \v 17 Diosne paiña watsal pitkas aumɨza mɨnninnamtu, nil uzanapa. Diosne Diosta nɨjkulturuza nil uzninnashinai. Dios pit ka parɨt: “Diosne ussa nɨjultumikasha nil namninnazi, pailta payukima uzanapa.”\x + \xo 1:17 \xt Hab 2.4\x* \s1 Pailta awane Dios iztakin kwail kiarɨt \p \v 18 Chiyuras Diosne wan awaruza Dios kimtu aizpa mɨninnamta. Awa Diosta nɨjkularachi akwa, Diosne usparuza ilnanazi, uspa kwail kiarɨt akwa. Uspa kwail kiamtu akwa, uspane watcha Dios kaiztu aizpa sappashimtuchi. \v 19 Sun akwa Diosne usparuza ilnanazi. Uspane Diospa wat piankamara, us usparuza Diospa annara akwa. \v 20 Dios an su sarasmin, awane Dios tɨnta i piankamashina. Diosta izasachikas, Diostakas piankamashina, paiña kal an sukin kimtu akwa. Katmizna sun kwail awaruzne Dios iztakin uspa kiarɨt aizpa pakpaasachi. \v 21 Diospa mɨamtukas, Dios uztu piankas, uspane Dios kwisha wari kizarachi. Diosta “aishtaish” kizarachi. Uspa minñakane, uspane Diospa minñashitchi. Kain minñamtu akwa, uspane tɨmpa awakana minñara. Uspane wat chi minñara. \v 22 Akkwan pianmakpas kizamtukas, uspane tɨmpa awakana mai. \v 23 Mane uspane Dios uzmikasha wakpuj wainñamtuchi. Tɨ awakana sarawane, sunta wakpuj wainñamtu. Katsa wamkanakas, kalpakanakas, piaintɨkanakas saat kit wakpuj wainñara. \p \v 24 Katmizna tɨmpa awa akwa, Diosne usparuza chɨhkanarɨt, wan kwail minñashimtu aizpa kianapa. Usparuzpain akkwan tuntu mɨtsal kwail kiarɨt, uspa ñakin kwail kiarakima. \v 25 Uspa watcha Diosta nɨjkulashitchi akwa, uspane tɨkasa sarɨt aizpa wakpuj wainñara. Sun tɨne dios chi. Uspane wan dios sarɨt aizpa minñat kit wakpuj wainñara. Diosta, wan saramikasha, wakpuj wainñashitchi. Awane an wat Diostain pailta payukima wakpuj wainñarawa. Sunne watcha i. Ka. \p \v 26 Tɨmpa awa sunkana kiamtu akwa, Diosne usparuza chɨhkanarɨt, wan mɨtsal kwail minñamtu aizpa kianapa. Paas ashampane parejuin pitshiilta. Mazane ampukanain namtu. Ashamparuzpain pit kit kwail kiamtu. Sunkana uzam. \v 27 Kawarain ampuruzne uspa ashamparuza chɨhkamtu, ashampakasa pitmanpa, ampukasa pittana. Paas ampune parejuin pitshiilta. Mazane ashampakanain namtu. Ampuruzpain pit kit kwail kiamtu. Sunkana uzam. Sun kwailne mɨtsal kiarɨt. Katmizna uspa sunkana uzamtu akwa, Diosne usparuza ilnanazi. \p \v 28 Diospa watmin minñamtuchi akwa, uspane Diosta piankamashitchi. Katmizna Diosne usparuza chɨhkananazi, uspa kwail minñamtu aizpa kianapa. \v 29 Uspane wan tuntu kwail kiashimtu. Mamaztuza kwail kiashimtu. Mamaz mɨjtuzkin an akkwan pashiamtu. Wan awaruza aliz kulamtu. Patna mɨj aizpa pashiamtu. Mamaztuza piantashimtu. Mamazkasa waya kiamtu. Uspane mamaztuza pɨrail appamtu. Akkwan tuntu kwail kiana minñamtu. Mamazpa parakane, kwail paraamtu. \v 30 Anparuzne mamaztuzpa kwail paramtu. Diosta aliz kulamtu. An we tɨntamikasha aliz paramtu. Usparuzpain “aune an tɨnta makpas” kizamtu. Mamaztuza “aune an tɨnta makpas” kizamtu. Mamaztuza kwail kianapa minñamtu. Uspane papihshtakas akkuhshtakas mɨashimtuchi. \v 31 Uspa minñarakas, mɨashitchi. Uspa kin namtu aizpa kiamtuchi. Uspa kwaltuza pashiamtuchi. Mamaztuza wat kulashimtuchi. Naizturuz akwa chinkas mazamtuchi. \v 32 Sun awa Dios kaizta aizpa an wat piankas, Diosne sunkana kwail kimturuza iarɨnazi kiznara. Sun kwail kimturuzne mamaztuz kwail kiamtu aizpa wari kizamtu. \c 2 \s1 Diosne kwail kimturuza ilnana ɨninnamtu \p \v 1 Diosne Judío chi awaruza ilnanazi, uspa kwail kiamɨztu akwa. Katmizna mɨnminkas uruztas Judío chi awaruza nu kwail kirɨt kaiznawachi. Judío awa Judío chi awaruza “nu kwail kirɨt” kizturuzne uruzpain Dios iztakin pakpasachi, nukas sun kwailmin kimtu akwa. \v 2 Dios kimtu aizpa watcha i pianmakpas. Dios Judío chi kwail kirɨttuza ilnanapa ɨninkane, usne nil aizpa kimtu. \v 3 Nu Judío awane Judío chi kwail kimturuzkanain kimtu. Nune Judío chi awaruza “une kwail kiamtu” kiznamtu. Dios kwail kimturuza ilnana ɨninkane, Diosne watcha u Judío awaruzakas tɨnta ilnanazi. \v 4 Nune Diospa wat mintuchi. Usne wantuza kwisha wat kininnashimtu. Uskas uspa kwail akwa awaruza azain ilnamtuchi. Uskas uruza kwisha pashinamtu. Diosne nua wat kimtu, nu kwail kimtu aizpa chɨhkanpa, nu Diosta anpa, Dios nua maiznapa. \v 5 Nu Dios kaiztu aizpa mɨshimtuchi akwa, nune u kwail kishimtu aizpa chɨhkamtuchi me. Nu Diosta kailtuchi akwa, Diosne nukasa aliz kultu, nu akkwan kwail kirɨt akwa. Dios kimtu aizpa watcha i. Katmizna nua ilna ɨninkane, Diosne nua an tɨnta naizninnazi. \v 6 Diosne wat kimturuza wat kiwainnanazi. Uskas kwail kimturuza ilnanazi, uspa kwail kiarɨt akwa. \v 7 Diosta saimturuzne mamaztuza wat kinanazi. Diosne suntuza “u watsal kiamti” kiznanazi. Diosne usparuza wat minñanazi. Diosne usparuza pailta payukima chiyura uzninnanazi. \v 8 Uskas waya kishimturuzakas watcha mɨamtuchiruzakas kwail kiamturuzakas pilchapuznanazi. Usparuza tɨnta ilnanazi. \v 9 Diosne wan kwail kimturuza tɨnta naizninnanazi, kwisha ishnakima. An ñancha Judío awaruzne naizanazi. Kwizta Judío chi awaruzne naizanazi. \v 10 Diosne wan wat kimturuza “une watsal kiamti” kiznanazi. Usparuza wat minñanazi. Usparuza kalpain uzninnanazi. An ñancha Diosne Judío awaruzakas kwizta Judío chi awaruzakas watsal uzninnanazi. \p \v 11 Diosne pailta awaruza kawarain kinanazi. \v 12 Judío chi awaruzne Moisés ɨninta aizpa sapparachi. Moisés ɨninta aizpa mɨjchikas, uspane kwail kiat kit mama iarɨnazi. Judío awaruzne Moisés ɨninta aizpa sappazi. Uspa kwail kiamtu akwa, Diosne usparuza Moisés parɨt akwa ilnanazi. \v 13 Diosne Moisés ɨninta aizpa mɨmturuza wat paninnamanazi. Usne Moisés ɨninta aizpa kimturuza wat paninnanazi. \v 14 Diosne Judío chi awaruza Moisés ɨninta aizpa mɨlanarachi. Awa Moisés ɨninta aizpa sapparachikas, mɨnpazha us ɨninta aizpa kimtune, usne Dios pashimtu aizpa piankam kit kimtu. \v 15 Kaijchura Dios ɨninta aizpa nɨjkulamtu akwa, uspane sun ɨninta aizpa minñat kit kiamtu. Ayukta wa aizpa ussa kuruntu. Masetne kaijchura kwail kirau mintu. Masetne kaijchura wat kirau mintu. \v 16 Iltu payura taizkane, Diosne awa ayukta puintɨt mɨj aizpa mɨmanazi, usparuza ilnana. Sunkanane nane Jesucristowa watsal pit uruza kainannamtus. \s1 Moisés ɨninta pitkas Judío awaruzkas \p \v 17 Mane u Judío awaruza parananash. Nune “Judío awa ish” kiztu. Nune “Dios ap Dios i” mintu. Nune “na an tɨnta ish” kiztu, Moisés ɨninta pit nuwa mɨlarɨt akwa. \v 18 Nune “Dios pashimtu aizpa pianish” kiztu. Dios paiña pit nuwa kamtarɨt akwa, “Mane watmin nanash,” kiztu. \v 19 Nune “kamtammika namtus” kiztu, Diosta we piantuzakas Diosta wat nɨjkultuchiruzakas kamtananapa. \v 20 Nune “pianchiruza kamtanashimtus” kiztu. Nune “Dios pɨnkɨh panintɨt aizpa nɨjchiruza piankamninamtus,” kiztu, watcha piankamanapa. Nu sunkana mintu aizpa kain. Nu salamtɨt. \v 21 Nu mamazta kamtamtukas, nune nu kamtamtu aizpa kimtuchi. Mamazta walkumun kiztukas, nune walkumtu. \v 22 Nu mamazpa ashampa mɨlmun kiztukas, nune mamazpa ashampara nakat kit mɨltu. Nu dioskana sarɨtta wakpuj wainmun kiztukas, nune sun dios sarɨt uzkin nap kit pial tarɨt aizpa walkumtu. \v 23 Nune “nain an warish” mintu, nu Moisés ɨninta aizpa iztu akwa. Nu Moisés ɨninta aizpa iztukas, nune us ɨnintu aizpa kimtuchine, Diosne nua ilnazi. \v 24 Dios pɨnkɨhta ka parɨt: “Nu Judío awa Diosta izkitchi akwa, Judío chi awaruzne Diospa kwail paraamtu,”\x + \xo 2:24 \xt Is 52.5\x* ka kizta. \p \v 25 Judío awa Moisés ɨnintu aizpa mɨmturuzne watsal kianazi. Judío awa Moisés ɨnintu aizpa mɨmtuchiruzne, Judío chi awa uztukanain uzamtu. Uspane Diospa kwal namamanazi, tɨtta señal samtuchiruzkana, circuncisión kitchiruzkana. \v 26 Judío chi awa Moisés ɨnintu aizpa mɨmtune, usne Judío awakanain, tɨtta señal samtumikakanain, circuncisión kirɨtmikakanain, namnazi. Suasne Diosne ussa sapnazi, Dios ɨninta aizpa mɨt kit kirɨt akwa. \v 27 Sun tɨtta señal samtuchimikane, circuncisión kirɨtchimikane, Moisés ɨninta aizpa mɨmtune, sun tɨtta señal samtumikakana, circuncisión kirɨtmikakanain, namnazi. Suasne sun Judío chi awaruzne Judío awaruza, tɨtta señal samturuza, circuncisión kittuza, Moisés ɨninta aizpa saptɨttuza “kwail kiare” kiznanazi, uspa Moisés ɨninta aizpa mɨarachi akwa. \v 28 Judío awaruzne “aune Diospa kwal makpas” kizmumai. Une u Judío papihsh akwa, u Judío akkuhsh akwa Diospa kwal namasachi. Tɨtta señal ñara samturuzne, circuncisión kirɨttuzne, une sun akwa Diospa kwal namasachi. \v 29 Dios Izpulne awa ayukta, paiña kaijchukin, maiz kit Diospa kwal namnintu, Dios ɨnintu aizpa kinpa. Diospa kwalne kaijchukin Diosta nɨjkul kit us kuruntu aizpa kimtu. Diosne kaijchukin maiztɨttuza “une wat awa mai” kiznanazi. \c 3 \p \v 1 Na kaiztu aizpa mɨnaka. Dios Judío awaruza nanarɨt akwa, Diosne Judío awaruza, tɨttɨt señal sarɨttuza, circuncisión kirɨttuza, wat iznamtu. \v 2 Uspane Diostas akkwan sappara. An ñancha Diosne usparuza akkwan pit kin nam kit Dios pit chɨhkanara, wantuza kamtananapa. \v 3 Judío awa Dios pit sapparɨtkas, mazantuzne us kaizta aizpa mɨashitchi. Mazantuz us kaizta aizpa mɨashitchikas, Diosne mizurainkas awakanain maizmanazi. Dios kin namtɨt aizpa kimanazi kizmanapas. Watcha Diosne au akwa us kin namtɨt aizpa kinazi. \v 4 Diosne mizurainkas wenammanazi. Wan awa pɨrail kaizamtukas, Diosne pailta payu watcha kaiztu. Dios pitta ka parɨt: \q1 “Awa Dios paramtu aizpa piankamarawane, \q2 awaruzne ‘Dios kirɨt aizpa wan nil i’ kizanazi”\x + \xo 3:4 \xt Sal 51.4\x* \p \v 5 Mɨnpazha ñanta ka kaizshinamai: “Awa pailta payu kwail kimtuasmin, suasne Diosne pailta payu paiña kwail kimtu aizpa wat kulnazi. Suasne Dios kwisha wat akwa, usne nawa ilmanazi,” kizanazi. Sunkana awa mintukanain minman. Dios wan nil kimtu akwa, usne wan kwail kimturuza ilnanazi. \v 6 Diosta kain pit kaizman. Diosne mizurainkas wenammanazi. Dios kwail kiratne, usne an sukin kwail kimtuza ilshinamanazi. Dios nil kimtu akwa, Diosne kwail kimturuza uspa kwail kiamtu aizpa kaiznanazi. \p \v 7 Mɨnpazha ñanta kaizshinamai: “Na Dios ɨnintu aizpa mɨmtuchikas, Diosne nawa wan chiwal wat kulnazi. Suasne Dios awara wat kulna kin namtɨt akwa, awane kwisha wari kizanazi. Katmizna Diosne nawa ilnawachi.” \v 8 Suntuzne sunkana ñanta kaizamtu: “An akkwan kwail kitpamakpas, Dios an akkwan kwail kimtu aizpa wat kulnapa.” Uspane pɨrail kaizat kit na sunkana kamtamtus kizamtu. Diosne sunkana kaizamturuza watcha naizninnanazi. \s1 Wan awaruzne kwail kiarɨt \p \v 9 Sun akwa Judío awane Judío chi awakin an palichi mai. Judío awaruzkas Judío chi awaruzkas Dios iztakin kawarain mai, Dios u Judío awaruzkas Judío chi awaruzkas kwail kiarɨt kiznarɨt akwa. \v 10 Dios pitta ka parɨt: \q1 “Mɨnminkas nil kisachi. \q2 \v 11 Mɨnminkas mɨsachi. \q2 Mɨnminkas Diosta saimtuchi. \q1 \v 12 Wantuzne Dios kuruntu aizpa chɨhkaara. \q2 Uspane kwail kiamtu uzamtu. \q2 Mɨnminkas wat kimtuchi.”\x + \xo 3:12 \xt Sal 14.1-3\x* \q1 \v 13 “Kwail awa parakane, usne paiña pit ɨsak \q2 kit kwail pitmin paramtu.”\x + \xo 3:13 \xt Sal 5.9\x* \q1 “Uspane pɨrail appamtu. Kamta awara kwatne, pininu akwa irɨnazi. \q2 Sunkana kwail paramturuzne awaruza kwail kirɨnanazi.”\x + \xo 3:13 \xt Sal 140.3\x* \q1 \v 14 “Awaruza kwail pit paramtuasmin, sun aliztuzne awaruza kwail kiashimtu.”\x + \xo 3:14 \xt Sal 10.7\x* \q1 \v 15 “Uspane azain ɨamtu, awara aim kiana, awara piantana. \q1 \v 16 Uspane mamaztuza kwail kiashit kit tayalninnamtu. \q1 \v 17 Uspane mamaztuza kalpain uzninnamtuchi.”\x + \xo 3:17 \xt Is 59.7-8\x* \q2 \v 18 “Uspane Diosta mɨkiamtuchi. Diosta mɨkiamtuchi akwa, ussa ishkuamtuchi.”\x + \xo 3:18 \xt Sal 36.1\x* \p \v 19 Aune Dios paiña pit wantuza ɨninta pianmakpas. Katmizna mɨnminkas “nane kwail kitchish” kizsachi. Pailta awane Dios iztakin kunnat kit sua uspa kwail kiarɨt aizpa nɨjkulanazi. \v 20 Diosne Moisés ɨninta aizpa mɨashimturuza sapnamanazi. Uspa kwail kiamtu akwa, usne usparuza wat kulnamanazi. Dios paiña pit awaruza ɨninnarɨt akwa, awane uspa kwail kiamtu aizpa piankamashina, mɨnminkas wan ɨnintɨt aizpa kit akwa. \s1 Diosne Jesucristora nɨjkulturuza watsat mɨlnanazi \p \v 21 Mane mɨzhain. Awane Moisés Judío awaruza ɨninta aizpa kiasachi, Dios usparuza wat kulnanapa. Awa Moisés ɨninta aizpa mɨamtuchikas, Diosne awaruza sapnanazi, uspa kwail wat kulnanapa. Ñamin Dios kainammtuzne Dios pɨnkɨhta “Dios awaruza sapnat kit wat kulnanazi” paarɨt. \v 22 Diosne wan Jesucristora nɨjkulturuza sapnat kit uspa kwail kiarɨt aizpa wat kulninnamtu. Judío awaruzkas Judío chi awaruzkas Jesucristora nɨjkularawa, Dios uspa kwail wat kultananapa. Judío awakas Judío chi awakas Dios iztakin kawarain mai. \v 23 Pailta awa kwail kiarɨt akwa, uspane Dioskis attish chaamtu. \v 24 Dios aumɨza pashinamtu akwa, Diosne au kwail kiarɨt aizpa kainmin wat kulnarɨt, Diospa kwal namanapa. Jesucristo au akwa irɨt akwa, Diosne au kwail kiarɨt aizpa kaninnara, au kwail akwa naizamanpa. \v 25 Diosne Jesucristora wan awa akwa inapa ɨninta. Usne irɨt, Dios Cristora nɨjkulturuza wat kultananapa, Dios awakasa pilchapuzmanpa. Diosne an ñamin uztuza tailchanat kit impara imparain kurunnara. Kwail kiarɨtkas, mane Diosne Jesucristo akwa uspa kwail kiarɨt aizpa wat kulshinat kit nil namnara. \v 26 Ma payu Diosne kwail kimturuza naizninnat kit wantuza us wat kimtu aizpa ananamtu. Dios wat akwa, usne Cristora nɨjkulturuza wat kulnashina, usparuza wat awa namanapa. \p \v 27 Mɨnminkas Dios iztakin “nane wat kulish” kizsachi. Awa wat kal kimtukas, Diosne awaruza uspa wat kal akwa wat kulmanazi. Awa Cristora nɨjkulamtu akwa, Diosne awaruza wat kulnashina. Sunkana Diosne awaruza paiña kwal namninamtu. \v 28 Sun akwa aune sunkana minpuspas. Diosne Judío awaruza, Moisés ɨnintɨt aizpa mɨamturuza wat kulnamanazi. Usparuza sapnamanazi. Usne Cristora nɨjkulturuzain sapnanazi, uspa kwail kiarɨt aizpa wat kulnanapa. \p \v 29 Diosne Judío awaruzain nanazi, paiña kwal namanapa. Usne Judío chi awaruzakas nanara, paiña kwal namanapa. Watcha Diosne Judío awaruzakas Judío chi awaruzakas kawarain nanara, Dios iztakin nil uzninnanapa. \v 30 Katmizna maza Dios uztu akwa, usne Judío awa nɨjkulamturuzakas Judío chi awa nɨjkulamturuzakas kawarain wat kulnanat kit paiña kwalkanain sapnanazi. \v 31 Cristora nɨjkulturuzne Dios Moisésta ɨnintɨt aizpa chɨhkaapiznamanazi. Aune Dios ɨnintɨt aizpa wari minpuspas. \c 4 \s1 Abrahampa kwinta \p \v 1 Mane Abrahampa, au ñamin irɨt kwalpa minñazsan. Abraham kamtɨt aizpa piankamasan. \v 2 Dios Abrahamta wat kultakas, ussa wat namtɨtkas, Diosne ussa saptachi, paiña wat kal akwa. Katmizna Abrahamne Dios iztakin “Na kirɨt akwa, wat namish” kizsachi. \v 3 Dios pɨnkɨhta ka parɨt: “Abraham Diosta nɨjkultɨt akwa, Diosne ussa wat namnin kit paiña kwail kirɨt aizpa wat kultɨt.”\x + \xo 4:3 \xt Gn 15.6\x* \v 4 Kalpamikane kal kimmikasha pial tamtu, paiña kal kimtu akwa. Kalpamikane kain mɨlamtuchi, kal kimtumika us saptu aizpa kana kimtu akwa. \v 5 Kawarain mɨnminkas paiña kal kisachi, Dios ussa wat namninnapa. Diosne sunkana awaruza kamtanamtuchi. Diosne kwail kimturuza, Diosta nɨjkulturuza wat namninnat kit uspa kwail wat kulnanazi. Awa Diosta nɨjkulamtu akwa, Diosne usparuza sapnat kit uspa kwail kaninnanashina. Awane chinkas kisachi, ussain watsat mɨlnana. \v 6 Ñamin Davidne watsal kimtumikawa kainara. Awa Moisésta ɨnintu aizpa kimtuchikas, Diosne awara wat namninshina. Wat namtɨtmikane wat kulnazi. \v 7 Sunkana parɨt: \q1 “Diosne Dios ɨnintu aizpa mɨmtuchiruzakas ñanta kwail kimtuzakas wat kulninnamtu. \q2 Sun akwa uspane wat kularɨt maanazi. \q2 Uspane watsal maanazi, Dios uspa kwail kaninnamtu akwa. \q1 \v 8 Uspane wat kularɨt maanazi, \q2 Dios uspa kwail mainnintu akwa.”\x + \xo 4:8 \xt Sal 32.1-2\x* \p \v 9 Diosne Judío awa señal samturuzakas Judío awa señal samtuchiruzakas wat kularɨt maanazi. Mamasa ka kaiznamtus: “Abraham Dios kaizta aizpa nɨjkultɨt akwa, Diosne ussa sap kit paiña kwail wat kul kit wat namninta.”\x + \xo 4:9 \xt Gn 15.6\x* \v 10 Diosne Abrahamta sap kit wat namnintɨt, Abraham Judío awa señal paiña ñara sarachasmin. Dios Abrahamta wat namnintawane, Diosne Abrahamta Judío awa señal paiña ñara sanapa ɨninta. \v 11 An ñancha Diosne Abrahamta wat namninta. Kwiztane Abrahamne Judío awa señal paiña ñara sanintɨt. Dios Judío awa sarachasmin, Dios Abrahamta sun señalkasa sanintachasmin, Abrahamne Diosta nɨjkulta. Diosne wan ussa nɨjkulturuza sapnat kit uspa kwail wat kulninnamtu. Wan Diosta nɨjkulturuzne Abrahamta uspa papihshkanain mɨjmazi. \v 12 Judío awa señal uspa ñara saamturuzne Abrahamta uspa papihshkanain mɨjanazi, Abraham nɨjkultakanain nɨjkularane. Circuncisión kitchasmin, Abrahamne Diosta nɨjkulta. \s1 Diosne ussa nɨjkulturuza mɨlan namtu \p \v 13 Diosne Abrahamtakas paiña kwizta kwaltuzakas sun su sappanapa mɨlan namnara. An sukin uztuasmin, Abraham Dios mɨlan namtɨt aizpa saptachikas, usne Dios kaizta aizpa mɨra. Diosta nɨjkultɨt akwa, Diosne ussa wat namnin kit paiña kwail wat kulta. \v 14 Moisés ɨninta aizpa mɨmturuzne “aune Dios mɨlan namtɨt aizpa sappanapas” ñanta minñamtu. Katmizna Dios kin namtɨt aizpa uspa akwa kainsɨh. Sunkana minñamtune, Diosta nɨjkulna kainsɨh. \v 15 Awa Moisés ɨninta aizpa mɨarachi akwa, Diosne kwail awaruza aliz kulnat kit usparuza ilninnanazi. Dios sun pit ɨninnaratkine, awane sun pit mɨasachiwal. Awa sun ɨninta pit pian akwa, uspane uspa kwail kiarɨt aizpa piankamat kit sun ɨninta pit mɨashitchi. \p \v 16 Abraham Diosta nɨjkultɨt akwa, Diosne ussakas paiña kwizta kwaltuzakas wat kinana namta. Watcha, Diosne us kin namtɨt aizpa mɨlanana wenamanazi. Judío awaruzkas Judío chi awaruzkas Dios mɨlan namtɨt aizpa kawarain sappanazi, Abraham nɨjkultakanain nɨjkulamtu akwa. Sunkana wan Diosta nɨjkulturuzne Abrahamta, uspa papihshkanain mɨjmanazi. \v 17 Dios pɨnkɨhta ka parɨt: “Akkwan suras awaruzne Abrahamta ‘nune au papihsh i’ kizanazi.”\x + \xo 4:17 \xt Gn 17.5\x* Abrahamne Dios kaizta aizpa nɨjkulta. An Diosne irɨttuza mamasa kakulninnashina. An Diosne chiwazha an ñamin tuchi aizpa sashina. Sunkana Abrahamne Diosta nɨjkulta. \p \v 18 We piankas, Abrahamne Diosta nɨjkul kit tɨrɨzta, Dios sun kin namtɨt aizpa sapnakima. Diosne paiña kwal akkwan pashpa kawiranazi kizta. Dios pɨnkɨhta ka parɨt: “U kwalne kwisha akkwan pashpa mɨlnanazi.”\x + \xo 4:18 \xt Gn 15.5\x* \v 19 Cien año uztakas, kwisha ɨlapa parɨtkas, Abrahamne Diosta nɨjkulmɨzta. Akkwan año mɨj akwa, Abrahamkas Sarakas pashpa mɨlsachiwailkas, Abrahamne Diosta nɨjkulmɨzta. \v 20 Abrahamne Dios kin namtɨt aizpa an tɨnta nɨjkulmɨz kit an tɨnta namta. Usne “Dios kin namtɨt aizpa kisachi” kaiztachi. Uskas “Dios kwisha wari,” kizta. \v 21 Diosta wat piankamtɨt akwa, usne sunkana minta: “Watcha, Diosne us kin namtɨt aizpa kishina.” \v 22 Katmizna Diosta nɨjkultɨt akwa, Diosne Abrahamta wat namnin kit ussa wat kulninta.\x + \xo 4:22 \xt Gn 15.6\x* \p \v 23 Dios Abrahamta wat namtɨtkas, Diosne an akkwantuzakas wat namninnashimtu. \v 24 Diosne au akwakas sun pit parɨt, ma payu Diosta nɨjkulturuza wat namninnanapa, au kwail kiarɨt aizpa wat kulninnanapa. Aukas Dios au Anpat Jesústa irɨttas kakulninta nɨjkultumakpas. \v 25 Au kwail kiarɨt akwa, Diosne Jesústa chɨhkarɨt, awa ussa piantaanapa. Diosne kwiztane ussa irɨttas kakulninta, aumɨza wat namanapa. Au Anpat Jesucristo akwa, Diosne aumɨza chiyura pailta payukima uzninnanazi. \c 5 \s1 Diosne awaruza wat namninnamtu. \p \v 1 Mane au Diosta nɨjkulamtu akwa, Diosne aumɨza wat namninnat kit au kwail wat kulninnara. An Anpat Jesucristone aumɨza Dios iztakin kalpain uzninnamtu. \v 2 Au Diosta nɨjkulamtu akwa, Diosne aumɨza sapnat kit watsal kiwainanamtu. Aune us au akwa kimtu aizpa pianmakpas, us aumɨza wat uzninnamtu akwa. Aune Diosta tɨriztumakpas, Dios aumɨza uskanain namninnakima. Sun akwa, aune kwisha wat puramakpas. \v 3 Dios aumɨza wat kinamtuasmin, aune wat kulanapas. Au parishiztukas, Dioskas aumɨza wat kulninnashina. Parishiztuasmin, aune wan tailchamtumakpas, an tɨnta namana. \v 4 Diosne wan parishizmu tailchamturuza wat minñamtu. Dios au akwa wat minamtu akwa, aune us mɨlan namtɨt aizpa sapna tɨriztumakpas. \v 5 Sunkana Diosne us kin namtɨt aizpa tɨrizturuza mɨtsal chi kininmanazi. Usne aumɨza pɨrail kaizmanazi. Diosne paiña Sɨnam Izpulta au kaijchukin uznapa ɨninta, yawa Dios aumɨza panashimtu piankamanapa. \p \v 6 Au tɨnta chi akwa, aumɨzain kiwainarachi akwa, Cristone wan kwail kirɨttuz akwa irɨt. Diosne Cristowa irɨmtu payu narɨt. \v 7 Izti, auruzpain mɨnminkas mamaz akwa imanazi, kwail kirɨtne. Kainchas mazane wat kimtumika akwa ishina. \v 8 Au kwail kiarɨtkas, Diosne yawa aumɨza pashinara annat kit Cristora au akwa inapa ɨninta. \v 9 Cristo au akwa irɨt akwa, Diosne aumɨza wat namnat kit au kwail kiarɨt aizpa wat kulnara. Dios awaruza wat namninnarane, usne aumɨza watsat mɨlnashina, minpa payura parishizamanpa. \v 10 Aune Diosta aliz manashɨ. Diospa Painkul au akwa irɨt akwa, Diosne aumɨza paiña izmuruz namninnara. Dios aumɨza paiña izmuruz namninashimtune, manaz Diosne aumɨza watsat mɨlnashina, Cristo uztu akwa. \v 11 Dios aumɨza watsat mɨlnashimtu akwa, Diosne aumɨza watsal kulninnanazi. Sunkana Jesucristone aumɨza Diospa izmuruz namninnarɨt. \s1 Adánkas Cristokas \p \v 12 An ñamin au sukin Adánne, maza awain, kwail kirɨt. Usne sun kwail kirɨt aizpa wantuza kwakninnara. Kwiztane wan awane Adánkana namarɨt. Us kwail kirɨt akwa, awane iamɨzta. Sunkanane wan awa au sukin uzturuzne kwail kiat kit iamɨznazi. \v 13 Moisés ɨninta pit pɨnkɨhta parachasmin, wan awa an sukin uzturuzne kwail kiarɨt. Moisés pɨnkɨhta parachasmin, Diosne awaruz kwail kiarɨt aizpa wiantachi. \v 14 Adánpa kwizpa uztaruzkas Moiséspa an ñancha uztaruzkas, iara, uspa kwail kiarɨt akwa. Adánpa kwizta uztaruzne Adán kwail kirɨtkana kwail kiarachi. Adán paiña kwail kirɨt aizpa wantuza kwaknarakas, Cristone kwiztane at kit wantuza wat namninashina. \p \v 15 Nane uruza paas pit kamtanamtus. Une Adán mɨz kit ñanta kirɨt piankamarawa. Adán kwail kira akwa, pailta awaruzne iarɨnazi. Ukas Dios wan awaruza wat kiwainashimtu piankamtawa. Adán kwail kitkas, Diosne awaruza pashinat kit Jesucristora ɨninta, awaruza kiwainnanapa, usparuza watsat mɨlnanapa. Jesucristone Adánkin an wari, Dios Jesús akwa wan awaruza kwisha kiwainashimtu akwa. \v 16 Maza awa kwail kirɨt akwa, wan awane parishizanazi. Dios wan awara pashinamtu akwa, usne kwail awaruza wat namninnat kit uspa kwail kiamtu aizpa wat kulnanazi. Adánkin Dios kimtu aizpa anza wari, Dios awaruza paiña iztakin wat namninnamtu akwa. \v 17 Maza awa kwail kirɨt akwa, pailta awaruzne iarɨnazi. Dios wantuza pashinamtu akwa, Diosne Jesucristora piankamturuza sapnat kit uspa kwail kiarɨt aizpa wat kulnanazi. Dios kimtu aizpa Adánkin anza wari. Diosne Jesucristo akwa usparuza chiyura uzninnananzi. \p \v 18 Adán kwail kit akwa, wan awaruzne kwail namat kit uspa kwail akwa parishizanazi. Cristo au akwa irɨt akwa, aumɨza wat kit akwa, Diosne wan Jesucristora nɨjkulturza wat namninnashina, pailta payukima chiyura uzanapa. \v 19 Maza awa Dios ɨninta aizpa mɨrachi akwa, pailta awaruzne kwail namarɨt. Sunkana Cristo paiña Papihsh kurunta aizpa kirɨt akwa, Cristo au akwa wat kit akwa, Diosne awaruza wat namninnashina, uskasa uzanapa. \p \v 20 Diosne paiña pit Moisésta ɨninnara, awa uspa kwail kiarɨt aizpa an piankamanapa. Awa an akkwan kwail kiamtuasmin, Diosne wan awaruza an akkwan wat kinashira, uspa kwail wat kulnanapa. \v 21 Minpa pit kaiznamtus. Awa kwail kiashimtu akwa, uspane iarɨnazi. Sunkanane Dios wan awaruza pashinamtu akwa, Diosne au Anpat Jesucristora au sukin inapa ɨninta, awaruza wat namninnanapa, uspa kwail wat kultananapa, pailta payukima uzanapa. \c 6 \s1 Cristora piantuzne kwail kinwachi \p \v 1 Aune ¿chima kizanapai? Aune an kwail kitchiwamakpas, Dios aumɨza an akkwan wat kinanapa, Dios aumɨza an wat kulnanapa. \v 2 Aune mizurainkas sunkana kwail kiasachimakpas. Aune kwail kin chɨhkashimtumakpas, Dios iztakin kwail kiman. \v 3 Jesucristora piantuzne Cristowa munkasa munnara. Sunkana aune Cristokasa wanmaktɨtmakpas. Au kwazikasa munkane, aune Dios iztakin Cristora kanpamtuzkanain namtamakpas, us aumɨza mɨlashimtu aizpa sappanapa. \v 4 Pira win kit Cristo munkasa munarɨt akwa, aune ussa kamtɨtmakpas. Ussa kanpamtuasmin, aune us pashimtu aizpa kimtumakpas. Sun akwa aune kwail kitchiwamakpas. Au Taitta Dios kwisha tɨnta akwa, usne Cristora irɨttas kakulninta, mamasa uznapa. Sunkana Diosne aumɨza kiwainnashina, maiztɨt awakanain uzanapa, mamaz tuntu uzanapa. \p \v 5 Diosne Cristora wanmakturuza namninnarɨt, kwail kishiamanpa. Uskana namtɨttuzne, uskasa wanmaktɨttuzne, maizarɨt, nil uzana, kwail kiaman. \v 6 Aune an ñancha miza uzara pianmakpas. Aune kwail kaiznash. Mane Diosne au kwail kiashimtu aizpa kaninta. Cristo kurishta au akwa irɨt akwa, usne aumɨza kiwainamtu, an kwail kiashimanpa. \v 7 Awa irɨkane, usne kwail kin pailtɨt. Kawarain Diosne mazara maiz kit masas awakanain namnintu, an kwail kishimanpa. \v 8 Cristora piantuzne Cristokasa wanmakkarɨt. Cristo au akwa irɨt nɨjkulamtu akwa, aune ma payu uskasa uziznapas pianmakpas. \v 9 Cristo irawane, aune Dios Cristora irɨttas kakulnintɨt pianmakpas. Katmizna usne mamasa imanazi. Pailta payukima uznazi. \v 10 Cristo irɨkane, usne masa piji kwail kirɨttuz akwa ira. Ma chiyura uztuasmin, Cristone pailta payukima Dios akwa uz, ussa kiwainna. \v 11 Mane une sunkana kiarawa. Umin izizanaka. Mane kwail kin minman. U Cristora wanmaktɨt akwa, une Dios pashit aizpa kizanaka. \p \v 12 Katmizna an sukin uzamtuasmin, aune wan kwail kirɨt aizpa chɨhkatpamakpas. Aune chiwazha ayukta kwail kinpa minñashimtu aizpa mɨrakiwamakpas, sun kwail kimanpa. \v 13 U ayukta kwail mintu aizpa kiman. Kancha uruza Diosta chɨhkatpa, wat kianapa. Une an ñamin irɨt awakanain mazi. Kwiztane Dios uruza uzninara akwa, une Dios wat pashimtu aizpa kiaiznaka. \v 14 Ma uzamtuasmin, u ayukta kwail minñamtu aizpa kiman. Dios Moisésta paiña ɨnim pit ɨnintakas, sun ɨnim pitne, aumɨza mizurainkas watsat mɨlnamanazi. Dios aumɨza kwisha wat kiwainashimtu, kwail kiamanpa. \s1 Kiwainmumikawa kwinta \p \v 15 ¿Aune chima kizanapai? Aune an akkwan kwail kitchiwamakpas. Diosne awaruza wat kiwainnamtuchi, awa sun ɨnim pit mɨamtu akwa. Dios awaruza pashinamtu akwa, usne awaruza wat kiwainanazi. \v 16 Une anpatpakas kiwainmumikawakas wat pian. Kiwainmumikane anpat ɨnintu aizpa mɨmtu. Kwail kishimtumikane paiña kwail anpat ɨnintu aizpa mɨnazi. Sun akwa usne Diostas attishta chanazi. Diosne us ɨnintu aizpa mɨshimtumikasha wat namninnat kit paiña kwail wat kulnazi. Sun akwa nil uznazi. \v 17 An ñamin une u kwail anpatta mɨat kit kwail kiara. Mane Diosta aishtaish kiztus, u na kamtanara aizpa sapparɨt akwa. U sun watcha mɨara akwa, une Dios kiwainmuruz namat kit us ɨninta aizpa kiara. \v 18 Diosne uruza chɨhtnara, an kwail kin pashiamanpa. Dios uruza chɨhtnara akwa, une Diospa kiwaintuz namara, nil uzanapa. \v 19 U we piankamamtu akwa, nane uruza an kamtananash, ap pit an mɨanapa. Diosta piankamarachasmin, une sɨnam chi aizpa kiashit kit akkwan tuntu kwail kiashira. Mane Diosta piankamamtu akwa, une Dios wat ɨnintu aizpa kiarawa, nil uzanapa, Dios pashit aizpa kianapa. \p \v 20 U akkwan tuntu kwail kiashikane, une Dios awaruza kurunara aizpa mɨashitchi. Nil uzarachi. \v 21 An ñamin kwail kiamtuasmin, une sun kwail akwa mɨtsal kiat kit chinkas kana kiarachi. Sun kwail kimturuzne paimpa iarɨnazi, Dios uzkin putnasachi akwa. \v 22 Dios au kwail kiashit aizpa kanintɨt akwa, usne aumɨza paiña kiwaintuz namninnara. Usne aumɨza sɨnam awakanain namninnamtu, pailta payukima chiyura uzanapa. \v 23 Kwail kimmikane chinkas sapmanazi, irɨkane. Usne Dios uzkin uzmanazi. Diosne au Anpat Jesucristora pianturuza uskasa wanmaktuza pailta payukima chiyura uzninnanazi. \c 7 \s1 Kasara kin kwinta \p \v 1 Une Diosta piantuz mai. Na uruza kaiznamtu aizpa mɨizanaka, uruza ɨnintɨt aizpa piankamamtu akwa. An sukin uzturuzne chiwazha ɨnim mɨarawa, ianakima. \v 2 Ashampa ampu mɨjmikawa kwinta kainanamtus. Ashampa ampu mɨjmikane paiña ampukasa uztawa, sunkana ɨnintɨt akwa. Usne paiña ampura kwaisachi. Paiña ampu irɨkane, sun ashampane sun ɨnintɨt aizpa mɨmanazi, paiña ampu uztuchi akwa. \v 3 Paiña ampu uzasmin, mamaz ampukasa yaltane, sun ashampane kwail cham ashampa i. Ampu irɨkane, sun ashampane paiña ampura wanmaksachi. Sun ashampa chɨht akwa, usne mamaz ampura mɨlshinai. Suasne usne kwail cham ashampa chi. \p \v 4 Une Diosta piantuz mɨizanaka, na kaiztɨt aizpa piankamanapa. Cristo u akwa irɨt akwa, une Moisés ɨnintɨt aizpa an mɨarakiwa, u Cristora wanmakkarɨt akwa. Une Cristo ɨnintu aizpa kiashina. Dios Cristora irɨttas kakulnintɨt akwa, usne aumɨza kiwainnanazi, paiña wat kal kianapa, us iztakin nil uzanapa. \v 5 Cristora piankamarachasmin, aune au uzashitkanain uzanashɨ. Moisés ɨnintɨt aizpa izamtukas, aune au kwail kiashimtu aizpa kamanashɨ. Kwail minñamtuasmin, aune chiwazha kwail kishimtu aizpa kianashɨ. Au kwail kiamtu akwa, aune iarɨnapas. \v 6 Mane Diosne aumɨza chɨhtnarɨt, Moisés Judío awaruza ɨninnarɨt aizpa mɨamanpa. Ñamin aune sun ɨninta pit mɨramakpas. Aune sun ɨninta pit mainsachimakpas. Paiña Izpul aumɨza kiwainamtu akwa, mane aune Diosta mɨmtumakpas, watsal uzana. \s1 Awane kwail kiamtu \p \v 7 ¿Aune chima kizanapai? Mane mɨnpazha Judío awaruza ɨninta aizpa kwail i minñashina. Sun ɨninta pitne kwailchi. Wari. Sun ɨninta pit akwa, nane kwail kimika ish pianish. Sun ɨninta pit pɨnkɨhta ka parɨt: “Patna pashikain.”\x + \xo 7:7 \xt Éx 20.17; Dt 5.21\x* Katmizna nane patna pashimtumika kwail kimtu pianish. \v 8 Sun ɨninta pit iztuasmin, nane patna pashimɨztuarau. Sun ɨninta pit wachiatne, nane sun kwail pura aizpa piankamsachish. \v 9 Na sun ɨninta pit piankamtachasmin, nane watsal uztus mintau. Dios ɨninta aizpa piankamtawane, nane ap kwail kishit aizpa nɨjkultau. \v 10 Sun akwa nane Diostas attishta charau. Dios sun pit nawa uznapa ɨnintakas, nane ɨnintɨt aizpa kimanamtish. Na sun ɨninta pit kisachi akwa, nane Diostas attishta charau. \v 11 Na Dios ɨnintɨt aizpa kisachi akwa, nane ap kwail kit aizpa nɨjkultau. Sun akwa nane Diostas attishta charau. \p \v 12 Katmizna nane mamasa kaiznamtus: Sun ɨnim pit Diostas at akwa, kwail chi mai. Watchakas watkas mai. \v 13 Aune “Dios ɨnintɨt aizpa wari” pianmakpas. Kwail chi. Sun wat ɨnim pit nawa Diostas attishta chaninta. Dios ɨninta aizpa piankamtawane, nane kwailpa piankamtau. Sun wat ɨnninta pit akwa, nane ap kwail kirɨt aizpa tailchasachish. Nane Diostas attishta charau. Na kwail kishirɨt akwa, nane kwisha kwail namtɨt nɨjkultau. \s1 Masetne kwailkas watkas kishimtumakpas \p \v 14 Aune Dios Sɨnam Izpul sun ɨnim pit aumɨza ɨninnara pianmakpas. Dios ɨninta aizpa watkas, nane wan awakanain uz kit kwail kishimtus. \v 15 Watcha, na kimtu aizpa we pianish. Masetne wat kishimtu aizpa kimanash. Masetne kwail kishitchi aizpa kinash. \v 16 Na kwail kishimtuchi aizpa kitkima, nane na kwail kimtus nɨjkultus. Suasne nane Dios ɨnintɨt aizpa wari kiztawash. \v 17 Katmizna ap kaijchukin kwail wa akwa, nane kwail kishimtus. \v 18 Ap kaijchukin wat wachi pianish. Na wat kishimtukas, wat kisachish. \v 19 Nane wat kishimtu aizpa kimtuchish. Sunkana nane kwail kishitchi aizpa kimtus. \v 20 Suasne na sun kwail kishitchi aizpa kitkima, nane kwail kimɨztus, kwail ap kaijchukin wa akwa. \p \v 21 Wan awaruzne nakanain uzamtu. Wat kishimtukas, nane kwailmin kimɨzish, wat kimtuchin. \v 22 Nane ap kaijchukin watsal kultus, Dios paiña ɨninta pit nawa mɨlat akwa. Sun pit mɨshimtus. \v 23 An sukin uzasmin, nane mamaz tuntu pitkas nawa ɨnintu pianish. Sun mamaz pitne nawa kwail kin kinintu. Sun kwail kimanash minkane, nane sun mamaz pit mɨmtu, kwail kinpa. Sun mamaz pitne na mintu aizpa ɨnintu, na kwail kinpa. \p \v 24 Sun akwa nane kwisha tayalish, wan awakana kwail kishimtu akwa. Anne tailchasachish. ¿Mɨnmika nawa kwainshina, na kwail kimanpa? \v 25 Diosmin nawa kiwainshina, kwail kin kishimanpa, kwail minmanpa. Katmizna nane Diosta aishtaish kiztus, Dioskas au Anpat Jesucristokas nawa kiwainshimtu akwa, us kuruntu aizpa mɨnapa. An sukin uztuasmin, nane kwail kin minshimtus. Minpa pit kainanamtus. Ukas nakas Dios ɨnintɨt aizpa mɨrawamakpas, kwail kimanpa. \c 8 \s1 Diospa Sɨnam Izpulne awaruza miza uzna kurunnamtu \p \v 1 Mane Cristo au akwa irɨt akwa, Diosne Jesucristora piantuza, Jesucristokasa wanmakturuza, uspa kwail akwa parishizninmanazi. \v 2 Sɨnam Izpulne Jesucristora piantuza mamaz tuntu uzninnat kit usparuza Jesucristokasa wanmakkamtu. Sun akwa usne nawa kwail kimanpa kiwainamtu. Mane nane ap kwail kirɨt akwa parishizmanash. \v 3 Awa Moisés ɨnintɨt aizpa kiasachi akwa, uspane uspa kwail akwa wat namarachi. Diosmin awaruza wat namninashina. Diosne paiña painkulta au sukin ɨninta, apa kwail awa uztukin uznapa. Jesús an sukin awakanain uztuasmin, awakanain uzta, kwail kitchin. Usne awa akwa irɨt, Dios au kwail kiarɨt aizpa kaninnanapa. \v 4 Dios au akwa sun kirɨt akwa, Sɨnam Izpulne aumɨza kurunnat kit Dios ɨnintɨt aizpa mɨninnamtu. Diosta pianchiruzne Dios ɨninta aizpa mɨasachi. \p \v 5 Diosta pianchiruzne chiwazha ayukta kwail minñashimtu aizpa kiamtu. Sɨnam Izpul kuruntu aizpa mɨmturuzne us kuruntu aizpa minñat kit ka kiashimtu. \v 6 Kwail kishiamtu aizpa minturuzne Diostas attishta uzanazi. Diosne Sɨnam Izpul kuruntu aizpa kishimturuza pailta payukima kalpain uzninnanazi, Dioskasa uzamtu akwa. \v 7 Kwail kishimturuzne Diosta aliz mai, mizurainkas Dios ɨnintu aizpa miashimtuchi akwa. \v 8 Chiwazha kwail kin minturuzne Dios pashimtu aizpa kiasachi. \p \v 9 Une chiwazha kwail kiashimtuchi. Mɨnminkas uruza kwail kin kininsachi. Une Sɨnam Izpul kuruntu aizpa mɨamtu, Sɨnam Izpul u kaijchukin uztu akwa. Cristowa Sɨnam Izpul mɨjchiruzne Cristowa kwal namamtuchi. \v 10 Au kwail kiarɨt akwa, aune wan awakanain iarɨrnawas. Au kwail kiarɨtkas, Sɨnam Izpulne Cristora piantuza uzninnanazi. Paiña Izpulne au kaijchukin uztu akwa, usne au izpultuza uzninnat kit Dios iztakin aumɨza nil namninnashina. \v 11 Diospa Izpulne Cristowa ña irɨttas kakulninta pianmakpas. Sɨnam Izpulmin aukasa uz kit au ña minpa payura irɨttas kakulninnanazi. Sɨnam Izpul au ayukta uztu akwa, Diosne au ña mamasa uzninnanazi. \p \v 12 Sun akwa, Diosta piantuz mɨizanaka. Aune Dios Izpul aumɨza kuruntu aizpa mɨrawamakpas. Aune au kwail minñamtu aizpa kitkiwamakpas. \v 13 Kwail kin minturuzne watcha iat kit Diostas paimpa uzanazi. Dios Izpul u ayukta uztu akwa, usne uruza tɨnta kiwainanazi, kwail kiamanpa. \p \v 14 Diosne paiña Izpul kuruntu aizpa mɨshimturuza paiña kwal namnashina. \v 15 Diosne aumɨza paiña Sɨnam Izpulta mɨlanarɨt, ussa ishkumanpa. Sɨnam Izpulne aumɨza paiña pashparuzkanain kwininna namtu. Dios aumɨza paiña kwal namnintɨt akwa, aune “Diosne au Taitta i” kiziznapas. \v 16 Diospa Sɨnam Izpulne au izpulkasa wanmaktu, au Diospa kwal makpas piankamninnanapa. \v 17 Dios aumɨza paiña kwal namarɨt akwa, aune Dios aumɨza kin namtɨt aizpa sapiznapas. Aune Cristokasa Dios wan watsarɨt mɨj aizpa sapiznapas. Aune, Cristokana parishizturuzne, uskasa chiyura wat uziznapas. \s1 Dios kin namtɨt aizpa sappiznapas \p \v 18 Ma an sukin uzamtuasmin, aune parishiziznapas. Awa an sukin parishiztukas, Diosne Diosta piantuza wat kiwainnanazi, kwisha watsal puranpa. An sukin parishizamtukas, aune mamaz payura Dios iztakin anza watsal manapas. \v 19 Dios an sura uztuza paiña kwal namninnashimtu akwa, uskas usparuza maiznat kit wat namninnanazi. Suasne awane Dios an su sarɨtkin wat kianazi. Aune tɨriztawamakpas, Dios wan sarɨt aizpa maiznakima. \v 20 An ñancha awa kwail kirɨt akwa, wan Dios an sukin sarɨt aizpa maizarɨt. Makima aune tɨriztumakpas, Dios wan chiwal wat sanakima. \v 21 Makima wan sarɨt aizpa iamtu. Mamaz payura Diosne wan sarɨt aizpa maizninnanazi, mamasa iamanpa. Dios awaruza paiña kwal namnintawane, usne wan au sukin sarɨt aizpa mamasa wat namninnanazi. \v 22 Aune wan su sarɨtkin parishizamtu pianmakpas. Makima wanne ashampa pashpa mɨltukanain naizamtu, ishtu kanakima. \v 23 Wan an sukin sarɨt aizpa parishiztukas, aukas parishiztumakpas. Dios an ñancha paiña Sɨnam Izpulta aumɨza mɨlanarɨtkas, aune parishiz kit ayukta pihshtaamtumakpas, Dios aumɨza paiña pashpakanain sapnanakima. Dios aumɨza paiña kwalkanain kwira kinamtu akwa, aune paiña kailtu payu impara imparain tɨriztumakpas, aumɨza irɨttas kakulninnanapa, uskasa uzana. \v 24 Diosne aumɨza watsat mɨlnara, au ussa nɨjkulamtu akwa. Ussa nɨjkulamturuzne impara imparain tɨrizamtu, us wan kin namtɨt aizpa sapnakima. Dios kin namtɨt aizpa saptamikane an sapna tɨriztuchi, me us wan saptɨt akwa. \v 25 Au wan kin namtɨt aizpa sappamtuchi akwa, aune impara imparain tɨrizat kit tailchamtumakpas, sun sapnakima. \p \v 26 Au Diosta tɨrizamtuasmin, Sɨnam Izpulkas ayukta tɨnta pihshtat kit au akwa Diosta mamaz tuntu paikumtu. Au Diosta paikwan we pian akwa, Sɨnam Izpulne aumɨza kiwainat kit Diosta au akwa nil paikumtu. \v 27 Dios au ayuk kaijchukin mintu aizpa pianasmin, uskas paiña Izpul mintu aizpa pian. Sun akwa Sɨnam Izpulne au Diosta piantuz akwa Diosta paikumtu, us Dios pashimtu aizpa wat pian akwa. \s1 Aune anuppaiznapas \p \v 28 Aune Dios kimtu aizpa pianmakpas. Diosne au ussa pashimturuza wat kiwainamtu, chiwazha aumɨza kimtu aizpa watsal puznapa. Diosne aumɨza akwanat kit au akwa sunkana kimtu, us pashimtu aizpa kianapa. \v 29 An su sarachasmin, Diosne au ussa nɨjkulamturuza nanara, paiña painkulkanain namanapa, Cristo uztakanain uzanapa. Diosne “Cristo an tɨnta i” kiz kit wan ussa piantuza sapnamtu, paiña kwal namanapa. \v 30 An su sarachasmin, Diosne au ussa pashimturuza nanarɨt. Suasne usne aumɨza wat uzanapa akwanat kit au kwail kiarɨt aizpa kaninnara. Dios aumɨza akwanamtuasmin, usne aumɨza wat awakanain namninnat kit au kwail kiarɨt aizpa wat kulnarɨt. Au kwail kiarɨt aizpa wal kulnarɨt akwa, Diosne aumɨza paiña Painkul uztukin watsal uzninnanazi. \p \v 31 ¿Aune chima kizanapai? U na kaizta aizpa nɨjkulamtuasmin, ma pitchin mɨizanaka. Dios paiña izmuruza kiwainamtukima, mɨnminkas aumɨza anuppasachi. Aune kwailtuza ishkuamanapas. \v 32 Aune Dios paiña painkulmin au akwa irɨnpa chɨhkarɨt pianmakpas. Sunkana usne au we aizpa aumɨza kain mɨlananazi, us pashimtu aizpa kianapa. \v 33 Mɨnminkas “Dios narɨttuza wat kulmanazi” kaizsachi, Dios usparuza me wat kulnarɨt akwa. Diosne paiña narɨttuza maizninnat kit uspa kwail kiarɨt aizpa kaninnara. \v 34 Mɨnminkas “usparuza kwail kiarɨt” parasachi, Cristo au kwail akwa irɨt akwa. Kwiztane Diosne ussa irɨttas kakulninta. Mane usne Dios iztakin, Dios ɨnintukin, uz kit au akwa Diosta paikumtu. \v 35 Cristone aumɨza pailta payukima pashinanazi, pailtachin. Mɨnpazha aumɨza parishiznintukas, usne aumɨza pashinanazi. Mɨnpazha aumɨza ilnamtukas, usne aumɨza pashinanazi. Au yak kiamtukas, usne aumɨza pashinanazi. Au pĩn we mɨjkas, usne aumɨza pashinanazi. Au uzkin kwail purakas, usne aumɨza pashinanazi. Awa aumɨza piantamtukas, usne aumɨza pashinanazi. \v 36 Sunkana Dios pitta ka parɨt: \q1 “Awane aumɨza aliz kulat kit ussa piantuza pailta payu piantanashimtu. \q2 Uspane pɨrikuruza piantamtukanain aumɨza piantanashimtu.”\x + \xo 8:36 \xt Sal 44.22\x* \p \v 37 Au sukin chiwazha kwail parishiztuasmin, Cristone aumɨza pashinat kit kiwainnashina, wan kwail anuppanapa. \v 38 Nane Dios aumɨza watcha pashinamtu pianish. Au irakas, au irachikas, Diosne aumɨza pashinamɨznazi. Ángeltuzkas kwail chiyura mikwaruzkas aumɨza Dios uzkis ukkasachi. Usne aumɨza pashinamɨznazi. Ñamin au kwail kiarɨtkas, Diosne aumɨza pashinamɨznazi. Mamaz payura mamaztuz aumɨza kwail kishiamtukas, Diosne aumɨza pashinamɨznazi. Chiyura tɨnta ɨninturuzne aumɨza Dios iztakin ukkasachi. Usne aumɨza pashinamɨznazi. \v 39 Chiwazha chiyu kwashta uztuzkas chiwazha chiyu pulamal uztuzkas aumɨza Dios iztakain ukkasachi. Diosne aumɨza pashinamɨznazi. Dios wan chiyurakas wan au sukin sarakas, usne aumɨza chɨhkamanazi. Dios au Anpat Jesucristora au sukin ɨninkane, Diosne yawa aumɨza pashinamtu annara. \c 9 \s1 Diosne Israel awaruza nanarɨt \p \v 1 Na Cristora wanmaktɨt akwa, nane Cristora pianmika ish. Nane pɨrail aptuchish. Diospa Sɨnam Izpulne nawa kurun kit na watcha kaiztu aizpa piankamnintu. \v 2 Nane Judío awa akwa kwisha tayaltus. Nane ap Judío kwal akwa ap kaijchura kwailpazha mintus. \v 3 Nane Diosta paikwanpain ish, Dios nawa parishizninnapa, ap Judío kwaltuza parishizninamanpa. Dios ap Judío awaruza sapnashitne, Cristora nɨjkulashitne, usne nawa paimpa tashina, na Cristokasa uzmanpa. \v 4 Diosne usparuza Israel awa munnara. Usne usparuza paiña pashpakanain kwira kinarɨt. Israel awa pul suwara chamtuasmin, usne usparuza yawa watsal Dios i piankamninnara. Usne usparuza akkwan pijikima kin namnara, watsat mɨlnanapa, Dios akwa uzanapa. Usne usparuza Sinaí ɨnkalkin kwinta kinara, us ɨnintɨt aizpa sappat kit mɨanapa. Usne usparuza wanmakninnara, ussa wakpuj wainñanapa. Usne usparuza kwisha akkwan kin namnara, watsat mɨlnanakima. \v 5 Abrahamkas, Isaackas, Jacobkas uspa ñamin kwal mazi. Anza tɨnta Cristokas Judío awa kwal azi. Dios Judío awaruza wat kinarɨt akwa, uspane Jesústa sapparachi. Sun akwa aune “Cristone Dios i” kizshinamakpas. Diosta “kwisha wari” kizanapas, Cristo wantuzakas wan sarɨttuzakas ɨninnamtu akwa. \p \v 6 Akkwan Israel awa Cristora nɨjkularachikas, Diosne usparuza paiña pitkin namtɨt aizpa kinarɨt. Wenamtachi. Dios Israel awaruza paiña kwal namninnarɨtkas, usne an akkwan awaruza nanara, paiña kwalkas namanapa. \v 7 Sunkana wan Abraham pashparuzne Diospa kwal chi mai. Diosne Abrahamta ka kaizta: “Isaacpa pashparuzmin up kwal namanazi,”\x + \xo 9:7 \xt Gn 21.12\x* ka parɨt. \v 8 Katmizna wan pashpa au sukin kawimturuzne Diospa kwal namamanazi. Diosne Abrahamta maza painkul kawirana kin namta. Abrahamne Dios ɨninta aizpa mɨra. Diosne ma payu Dios kin namtɨt aizpa mɨmturuza paiña kwal namninnanazi. \v 9 Sunkana Diosne sun pit Abrahamta ka kin namta: “Maza año pailtuchasmin, Sarane, up ashampane, maza painkul mɨlnazi, Dios nu akwa tɨnta kimtu piankamnapa.”\x + \xo 9:9 \xt Gn 18.10, 14\x* \p \v 10 Mamaz kwinta kainanamtus. Isaacne, au ñamin irɨt papihshne, maza ashampara, Rebecara mɨlta. Kwiztane Rebecane masain paas painkul mɨl kit kawirara. \v 11-13 Paas pashpa mɨltachasmin, uspa paas watkas kwailkas kirachasmin, Diosne Rebecara ka kainara: “Esaú an ñancha kawinazi. Kwizta kawiramikane, Jacobne, paiña aimpihsh ɨlapamikara ɨninnazi,”\x + \xo 9:11-13 \xt Gn 25.23\x* ka kizta. Dios pɨnkɨhtakas ka parɨt: “Nane Jacobta an pashimtus. Esaúrakas an we pashimtus,”\x + \xo 9:11-13 \xt Mal 1.2-3\x* ka kizta. Sun paas pashpa kawirachasmin, Diosne sun pit ka kainara. Awa chinkas kitchasmin, Diosne awaruza nanamtu. Diosne sunkana min kit kimtu. \p \v 14 ¿Aune chima kizanapai? Dios paas painkultas mazara narɨtkas, aune mizurainkas Dios “kwail i” kaizsachimakpas. Dios wari pianmakpas. \v 15 Diosne Moisésta ka kaizta: “Mamazta kiwainshitne, mamazta kiwainshinas. Mamazta wat kishitne, mamazta wat kishinas,” ka kizta.\x + \xo 9:15 \xt Éx 33.19\x* \v 16 Awa Diosta ussa wat kinpa saimtukas, Diosne ussa sapmanazi. Awa Dios ussa wat kinpa tɨnta kal kimtukas, Diosne ussa sapmanazi. Diosmin awaruza nanamtu, awaruza wat kiwainanapa. \v 17 Diosne pɨnkɨhta ka patnin kit Faraónta, Egipto sura katsa mikwasha, ka kaizta: “Nane nua narau, ma payu uznapa, ap tɨnta kal piankamnapa. Suasne na kimtu akwa, akkwan an sukis awaruzne nawa piankamnanazi. Kwiztane awane na tɨnta ish piankamanazi.”\x + \xo 9:17 \xt Éx 9.16\x* \v 18 Katmizna Dios mɨnpazha awa wat kiwainshitne, usne wat kiwainshina. Diosne Diosta mɨkaintuza maizninnashina, Dios kaiztu aizpa kiamanpa. \p \v 19 Mɨnpazha nawa ka kaizshina: “Dios sunkana kimtune, Diosne awaruza ilnasachi, Dios usparuza nɨjkulninnarachi akwa,”\x + \xo 9:19 \xt Éx 9.16\x* ka kizshina. \v 20 Nu awakanain akwa, nune Diosta sunkana sɨnkasachi. Nune “Dios kit aizpa kwail i” kizsachi. Pil pail sammika pail samtukana, Diosne nua samtu. Mɨzha. Pil pail sammikane akkwa tuntu pail sashina. Pailne pail sammikasha “nu nawa sunkana sanawachi,”\x + \xo 9:20 \xt Is 29.16; 45.9\x* kiznawachi. \v 21 Pail sammikane sam pil, pijtam pil, kwiat kit pail sashina. Pail samtuasmin, pail sammikane sun pilkasain masetne watsal pail sashina, awa izanapa. Masetne usne mamaz tuntu pail sun pilkasain samɨztu, kumira ainat kit nailna. Kawarain Diosne us kishit aizpa awaruza kinashina. \p \v 22 Dios us kishit aizpa kishimtukas, usne awaruza Dios tɨnta i piankamninnat kit kwail kimtuza parishizninnanazi. Dios usparuza uspa kwail akwa ilnashimtukas, usne akkwan añokima kwail kimtuza impara imparain tailchanara. \v 23 Diosne impara imparain usparuza kurunnamtuasmin, uskas usparuza yawa Dios watsal iztɨt piankamninnara. Usne usparuza wat kiwainat kit an ñamin sun wat mintɨt aizpa aumɨza kaiznanara, us uzmukin watsal uzanapa. \v 24 Diosne aumɨza akwanara, aumɨza watsat mɨlnanapa. Usne Judío awaruzakas Judío chi awaruzakas akwanara. \v 25 Sunpa Diosne Oseasta pɨnkɨhta panin kit ka kaizta: \q1 “Nane ap kwal chiruza akwananash, ap kwal namninnapa. \q1 Nane nawa pashinamtuchiruza akwananash, \q2 usparuza pashinana.”\x + \xo 9:25 \xt Os 2.23\x* \q1 \v 26 “Diosne Judío chi awaruza, sun sura uztaruza, \q2 ‘une ap kwal chi’ kizta. \q1 Kwiztane Diosne, chiyura tɨnta uztumikane, usparuza akwanat kit paiña kwal namninnanazi.”\x + \xo 9:26 \xt Os 1.10\x* \p \v 27 Isaíasne, Dios pit kainammmikane, Judío awawa ka kaizta: \q1 “Israel awane akkwan pashpa kawianazi. \q2 Uspa pashparuzne pi ksukana wanmakkanazi. \q2 Wantuza wiansachikas, Diosne akkwan watsat mɨlnamanazi. \q1 \v 28 Au Anpatne me anpain pamtui, wan sukin uztuza uspa kwail kiamtu aizpa kainanapa, \q2 usparuza parishizninnanapa.”\x + \xo 9:28 \xt Is 10.22-23\x* \p \v 29 An ñamin Isaíasne ka kaizta: \q1 “Diosmin an tɨnta mika i. \q2 Dios aumɨza paiña kwal namnintakiatne, \q1 aune Sodoma pɨpulukin uztaruz iarɨtkanain iarɨshinamakpas. \q2 Aune Gomorra pɨpulukin uztaruz iarɨtkanain iarɨshinamakpas. Sun payuin, Diosne usparuza anuppanara, pailnakima.”\x + \xo 9:29 \xt Is 1.9\x* \s1 Israel awakas Dios watsal pitkas \p \v 30 Katmizna na kaiztu aizpa mamasa mɨrain. Diosne Judío chi awaruza us iztukin nil namninnat kit uspa kwail kiarɨt aizpa wat kulnara. Judío chi awa Diosta sayarachikas, Diosne usparuza sapnara, ussa nɨjkularɨt akwa. \v 31 Judío awaruzne sunkana kiashitchi. Uspane Moisés ɨninta aizpa mɨshiara, Dios usparuza nil namninnanapa, Dios uspa kwail kiarɨt aizpa wat kulnanapa. Sun akwa Diosne usparuza sapnarachi. \v 32 ¿Diosne chikishma usparuza sapnarachi? ¿Diosne chikishma usparuza wat kulnarachi? Judío awa Diosta nɨjkularachi akwa, Diosne usparuza nil namninnarachi. Uspane Moisés ɨninta aizpa kishiara, Dios usparuza sapnanapa. Sunkana chi. Katmizna uspane ñanta kiarɨt. Cristo kurishta irɨt akwa, Judío awaruzne Cristowa mɨashitchi. Sun kammu pit sapparachi. Awa miwarain mittɨ ukta patkulamtukanain, Judío awaruzne Cristo akwa patkulat kit Cristora nakpɨnnara. \v 33 Mamasa Isaíasne pɨnkɨhta panin kit ka kaizta: \q1 “Mɨrain, nane Israel sukin mazara ukkana tanash. \q2 Awaruzne Cristo akwa, sun uk akwa, mittɨ patkulanazi. Awaruzne Cristo akwa, sun uk akwa, nɨjkulamanazi. \q1 Ussa, an ukta, nɨjkulturuzne mizurainkas Dios iztakin mɨtsal kiamanazi, Dios usparuza nil namnarɨt akwa.”\x + \xo 9:33 \xt Is 8.14; 28.16\x* \c 10 \p \v 1 Cristora piantuz Roma pɨpulukin mɨrain. Na ap kaijchukin Judío awaruza pashinamtu akwa, nane Diosta paikumtus, Judío awaruza watsat mɨlnanapa. \v 2 Nane Judío awa Diosta kiwainashimtu pianish. Diosta kiwainashimtukas, uspane miza Diosta sayana we pian mai. \v 3 Uspane Dios kurunnarɨt aizpa mɨashimtuchi, Dios usparuza wat kulninnanapa. Uspane we pian mai. Uspa kal kiashit akwa, usparuzpain wat namninnashira. Uspane Diosta nɨjkulashitchi, Dios usparuza sapnat kit nil namninnanapa. \v 4 Dios Judío awaruza Moisés ɨnintɨt aizpa chɨhkanarɨtkas, Cristone sun ɨnim pit pailninta, uspa Cristora piantuza nil namninnanapa. Diosne Cristo kirɨt aizpa nɨjkulturuza sapnat kit uspa kwail kiarɨt aizpa wat kulnanazi. \p \v 5 Mazantuzne sunkana minñashina: “Nane Moisés ɨninta aizpa kinash, Dios nawa nil namninnapa.” Awa ka minñamtukas, Moisés ka parɨt: “Wan ɨnintɨt aizpa kishimtumikane wan ɨnim pit kapal mɨrawa, pailta payukima uzanapa,”\x + \xo 10:5 \xt Lv 18.5\x* ka parɨt. \v 6 Awa sunkana kisachikas, Diosne Jesucristo kirɨt aizpa nɨjkultumikasha nil namninnazi. Cristora nɨjkultumikane Moiséskana ka kaizmanazi: “Mazane chiyura nurawai, Cristora apa kailninnapa, aumɨza Dios pit kainanapa, Cristo aumɨza watsat mɨlnanapa.”\x + \xo 10:6 \xt Dt 30.12\x* Sunkana minman, us me apa at akwa. \v 7 Cristora nɨjkultumikane Moiséskasa ka kaizmanazi: “Mazane irɨt izpul tukin kihshtawai,” Cristora sayana. Sunkana minman, Cristo irɨttas kakultɨt akwa. \v 8 Dios pitkin parɨt aizpa nɨjkulturuzne Moiséskasa ka kaizashina: “Aune Dios pit mɨjmakpas. Aune sun pit izshinamakpas. Au kaijchukin minshinamakpas.”\x + \xo 10:8 \xt Dt 30.12-14\x* Aune sun pitmin uruza kainammtumakpas, awa Cristora nɨjkulanapa. \v 9 Mɨnpazha “Jesús ap Anpat i” mamaztuza kiztune, Diosne ussa watsat mɨlnazi. Kawarain mɨnpazha paiña kaijchukin Dios Jesústa irɨttas kakulninta nɨjkultune, Diosne ussa watsat mɨlnazi. \v 10 Mɨnpazha paiña kaijchukin Cristo kirɨt aizpa nɨjkultune, Diosne ussa sap kit wat kulnazi. Sunkanain mɨnpazha Cristora nɨjkultus mamaztuza kaiztune, Diosne ussa nil namnin kit watsat mɨlnazi. \p \v 11 Mazane Dios pɨnkɨhta ka Cristowa parɨt: “Ussa nɨjkultumikane mizurainkas Dios iztakin mɨtsal kimanazi, Dios ussa nil namtɨt akwa.”\x + \xo 10:11 \xt Is 28.16\x* \v 12 Wan awane, Judío awaruzkas Judío chi awaruzkas, Dios iztakin kawarain mai. Wan Cristora nɨjkulturuzne maza Anpatmin mɨjmai. Sun akwa Diosne ussa paikumturuza kwisha wat kiwainnanazi. \v 13 Diosne paiña pɨnkɨhta ka panintɨt: “Diosne au Anpatta paikumturuza watsat mɨlnanazi.”\x + \xo 10:13 \xt Jl 2.32\x* \v 14 Cristora paikumtuchasmin, awane ussa nɨjkularawa. Ussa nɨjkultuchasmin, awane Cristowa mɨarawa. Cristowa mɨmtuchasmin, Dios pit kainammmikane uspa uzkin ɨtpa, sun Cristowa pit kamtananapa. \v 15 Dios pit kainammmika uspa uzkin ɨmtuchasmin, awane ussa ɨnintawa. Dios pɨnkɨhta ka parɨt: “Dios watsal pit kainammmika pianakane, awane kwisha watsal kianazi, Dios watsal pit mɨamtu akwa.”\x + \xo 10:15 \xt Is 52.7\x* \p \v 16 Mazantuz sun pit mɨamtukas, wanne Dios watsal pit izkiamtuchi. Sunkana Isaíasne pɨnkɨhta parɨt: “Anpat, akkwanne na kaiztɨt aizpa mɨarachi.”\x + \xo 10:16 \xt Is 53.1\x* \v 17 Sunkana awane sun watsal pit mɨarawa, nɨjkulanapa. Dios pit kainammmikane Cristowa pit awaruza kamtanamtu, awa sun pit mɨanapa. \p \v 18 Mɨzhain. Judío awa sun Cristowa pit mɨarakas, uspane mɨashitchi. Watcha, sun pit mɨara. Dios pɨnkɨhta ka panintɨt: \q1 “Dios pit kamtamturuzne awa uztukin kainana ɨara, awa sun pit mɨanapa. \q2 Uspane wan suwara ɨat kit sun pit awaruza kainanara.”\x + \xo 10:18 \xt Sal 19.4\x* \m \v 19 Mɨzhain. Judío awa sun watsal pit mɨarakas, uspane watcha mɨashitchi. Mamaz awaruz sun pit mɨarachasmin, ñancha Moisésne sun pit pɨnkɨhta ka parɨt: \q1 “Na Judío chi awaruza ap kwal namninnamtu akwa, Judío awaruzne uspawa kwail paraanazi. \q2 Sun Judío awaruzne kwisha pilchapuzanazi, Dios Judío chi awaruza, we mɨmturuza, sapnarɨt akwa.”\x + \xo 10:19 \xt Dt 32.21\x* \m \v 20 Kwiztane Isaíaskas Dios kaizta aizpa pɨnkɨhta para: \q1 “Nane nawa sairachiruza sapnanash. \q2 Nane nawa akwatchiruza akwananash, nawa piankamanapa.”\x + \xo 10:20 \xt Is 65.1\x* \m \v 21 Isaíaskas Dios Judío awaruzpa kaizta aizpa ka parɨt: \q1 “Nane payu aizpa Judío awaruza akwanarau, nawa mɨanapa. \q2 Na usparuza nawa kaiyanapa akwanarɨtkas, uspane na usparuza kaizta aizpa mɨashitchi.”\x + \xo 10:21 \xt Is 65.2\x* \c 11 \s1 Dios Israel awaruza nanara \p \v 1 Mane mɨzhain. Mɨnpazha Dios au Judío awaruza kwainarɨt kaizashina. Diosne paiña kwaltuza Israel awaruza mizurainkas kwainarachi. Nakas Israel awa ish. Abrahamkas Benjamínkas ap ñamin irɨt kwal mazi. \v 2 An ñamin Diosne Israel awaruza piankamninnat kit usparuza nanarɨt, paiña kwal namninnanapa. Diosne mizurainkas paiña kwaltuza, Israel awaruza, kwainarachi. Elíaspa kwinta Dios pɨnkɨhta parɨt aizpa nɨjkulizanaka. Diosta tɨnta paikumtuasmin, Elíasne Israel awaruza aliz kul kit Diosta kaizta: \v 3 “Anpat mɨzha. Sun Israel awaruzne up pit kainammturuza piantanarɨt. Uspane awa Diosta wakpuj wainturuza piantaara. Uspane uspa Diosta paikumkin azpianara. Nane mazain nukkultɨt ish. Mane uspane nawa, nua nɨjkultumikasha, up pit kainammmikasha piantaashipus ish.”\x + \xo 11:3 \xt 1 R 19.10, 14\x* \v 4 Sunkana Diosne Elíasta sɨnkara: “Nane an siete mil wakpuj wainturuza watsarɨt mɨjish. Uspane Baal muntɨtmikasha, dios chimikasha, kukaizamtuchi. Uspane Baal uzkin wakpuj wainñamtuchi.”\x + \xo 11:4 \xt 1 R 19.18\x* \v 5 Kawarain ma payu mamaz Judío awaruz Diosta wanmakkamtu. Diosne akkwanchiruza nanat kit aumɨza wat kinashimtu. \v 6 Dios usparuza nanarɨt akwa, usne usparuza wat kishinarɨt. Uspa wat kal kiarɨt akwa, Diosne usparuza nanarachi. Diosne mɨnminkas sapnamtuchi, awa wat kal kiamtu akwa. Usne awaruza kain kiwainnat kit usparuza wat kishinamtu. \p \v 7 Sunkana kirɨt. Judío awaruzne Dios pashimtu aizpa kiarachi. Judío awaruzne wat kal kiashira, Dios usparuza sapnanapa. Sun akwa, Diosne usparuza nil namninnarachi. Dios akkwan chin narɨttuza wat kinarɨtkas, Diosne mamaz Judío awaruza us kuruntɨt aizpa kwayanapa kininnara. \v 8 Dios pɨnkɨhta ka parɨt: \q1 “Diosne usparuza mɨmtuchiruzkana, nɨjkultuchiruzkana, namninnara. \q2 Makima uspane Diosta piankamasachi. \q2 Uspane kasu izsachiruzkana namarɨt, Diosta piankamamanpa. \q1 Uspane mɨsachiruzkana namarɨt, Diosta piankamamanpa.”\x + \xo 11:8 \xt Dt 29.4; Is 29.10\x* \m \v 9 Davidkas Dios pɨnkɨhta ka kaiztu: \q1 “Nane Diosta paikumtus, Diosta aliztuza naizanapa, ussa mɨamtuchi akwa. Wan Judío awawa pishta izamtuasmin, uspane ‘aune kwisha wat makpas’ minñara. \q2 Uspa Diosta chɨhkarɨt akwa, Diosne usparuza ilnanazi. \q1 \v 10 Diosne usparuza kamtachiruzkana namninnanazi, Diosta piankamamanpa. \q2 Diosne usparuza uspa kwail kiarɨt akwa ininnanazi.”\x + \xo 11:10 \xt Sal 69.22-23\x* \s1 Diosne Judío chi awaruza watsat mɨlnanamtu \p \v 11 Judío awa Dioskis paimpa ɨarɨtkas, uspane Dioskis pailta payukima paimpa uzamanazi. Mamaz payura Diosne usparuza watsat mɨlnanazi. Judío awa Dios ɨninta aizpa mɨarachi akwa, kwail kiarɨt akwa, Diosne Judío chi awaruza akwanara, usparuza watsat mɨlnana. Sun akwa Judío awaruza kiwainashimtu, Judío chi awa sapparɨt aizpa pashianapa. \v 12 Judío awa kwail kiat kit Dioskis paimpa ɨarɨt akwa, Diosne akkwan ñan awaruza wat kinamɨzta. Judío awaruz Dios usparuza mɨlashimtu aizpa sapparachikas, Diosne pampa Judío chi awaruza sapnat kit watsat mɨlnara. Mamaz payura mɨnpazha Judío awaruzne Diosta piankamna kaiyanazi. Judío awa Cristora nɨjkulakane, Diosne Judío awaruzpa akwa, an akkwan awaruza kwisha wat kinanazi. \p \v 13 Mane nane uruza, Judío chi awaruza, paranamtus. Dios nawa paiña ɨnintamika namnintɨt akwa, us nawa Judío chi awaruza Dios watsal pit kainana ɨnintɨt akwa, nane u akwa tɨnta kal kishimtus. \v 14 Ap Judío awa kwal ma payu Cristora nɨjkulamtuchikas, nane u akwa tɨnta kal kimtus, uspa Dios uruza mɨlanarɨt aizpa pashianapa, uspa ukanain Cristora nɨjkulashianapa. Suasne Diosne mazantuz Judío awaruza watsat mɨlnanazi. \v 15 Dios akkwan Judío awaruza kwainarɨtkas, usne pampa ñan awaruza sapnat kit paiña izmuruz namninnara. Judío awaruz Cristora nɨjkularawane, Diosne usparuza sapnat kit pailta payukima uskasa uzninnanazi. \p \v 16 Awa pan iltane, an ñancha wat puztane, wan kwizta pankas wat puzashina. Tɨ mujtɨt sam wajne, tɨkas sam kun. Abrahamne sunkana i. Diosne Abrahamta nat kit Judío kwal namninta. Abraham wat akwa, Abraham Diospa kwal akwa, Abrahampa pashparuzkas Diospa kwal mai. \v 17 Judío awaruzne tɨ sailkana mai. Diosne usparuza tɨ sailkana wat tɨ kwalkis wizmalninnara. Sunkanane Diosne akkwan Judío awaruza kwainarɨt. U Judío chi awaruzne mamaz tɨ sailkana mai. Diosne uruza mamaz tɨ sailkana piznat kit wat tɨ kwalta ayukta pusninnara, sua chikkanapa. Sun akwa u Judío chi awaruzne Dios Judío awaruza kin namnarɨt aizpa sappashina, uruza wat kiwainnanapa. \v 18 Dios Judío awaruza kwainarɨtkas, u Judío chi awaruzne Judío awakin anza wat chi. Uspa u nakmaltɨt tɨ sailkana mai nɨjkultain. Une Judío awaruza Diosta piankamninnarachi. Kancha Judío awaruzne Judío chi awaruza Diosta piankamninñara. \p \v 19 Une ka kaizashina: “Diosne usparuza, tɨ sailkana, nakpalnarɨt, aumɨza, Judío chi awaruza, sapnana, uspa nakpalnarɨtkin pusninnana.” \v 20 Nane “sunne watcha i” sinkanash. Sun Judío awaruz Diosta nɨjkularachi akwa, Diosne usparuza, tɨ sail nakpaltɨtkana kwainarɨt. U Diosta nɨjkulamtuasmin, Diosne uruza, paiña kwalkanain, watsarɨt mɨlnanazi. Katmizna “aune Judío awakin anza watmakpas” minñanachi. Uruzpain izarawa. \v 21 Judío awa Diosta nɨjkularachi akwa, Diosne usparuza tɨ sailkana nakpalninnat kit kwainara. Judío chi awaruz Diosta nɨjkulamtuchine, Diosne tɨ sail nakpaltɨtkana usparuzakas kwainanazi. \v 22 Dios mazantuza wat kinamtukas, usne mɨnpazharuza ilnanazi. Diosne ussa kanparachiruza, sun Judío awaruza, ilnat kit kwainarɨt. Diosne uruza, Judío chi awaruza, wat kinarɨt, ussa kanpaarɨt akwa. U Diosta mɨashimtukine, Diosne uruzakas kwainanazi, uruza ilnana. \v 23 Judío awa Diosta kaiyakane, Diosta mamasa nɨjkulakane, Diosne usparuza piznat kit mamasa sapnanazi, tɨ sail tɨ kwalta pusnintukanain. Dios tɨnta akwa, usne Judío awaruza sapnashina, pakmaltɨt sail tɨ kwalta pusnintukana, mamasa uzninnanapa. \v 24 Mamasa sun pitmin kainanash. Diosne uruza, Judío chi awaruza, paiña kwal chiruza, sapnat kit paiña kwal namninnara. Sunkanane Diosne Judío awaruza, paiña kwal kwairɨttuza, mamasa sapnashina, Dioskasa uzanapa. Judío chi awaruzne sun kwail tɨ sailkana mazi. Diosne usparuza sapnara, sun kwail tɨ sail wat tɨ kwalta pusninnamtukanain. Judío awaruzne wat tɨ sailkana mai. Judío awa Diosta nɨjkularachi akwa, Diosne usparuza tɨ sailkana nakpalnat kit kwainarɨt. Usne usparuza, Judío awaruza, mamasa sapnashina, paiña kwal mamasa namanapa. \s1 Diosne Judío awaruza kakultananazi \p \v 25 Diosta piantuz, mɨizanaka. Ñamin awane Dios kamtarɨt aizpa piankamarachi. Nane uruza sun kamtam pit kainanamtus, u “Judío awakin anza wat makpas” minñamanpa. Mɨnpazha Judío awaruz Dios kaizta aizpa mɨashitchikas, anpane Diosta mɨanazi. Judío chi awa Diosta kapal piankamarawane, Judío awaruzne, Dios narɨttuzne, Diosta piankamamɨznazi. \v 26 Sun kirɨkane, Diosne akkwan Judío awaruza watsat mɨlnanazi. Dios pɨnkɨhta ka parɨt: \q1 “Watsat mɨlmumikane chiyuras anazi. \q2 Usne Judío awa kwail kiarɨt aizpa sɨnam sananazi.”\x + \xo 11:26 \xt Is 59.20-21\x* \m \v 27 Mamasa Diosne paiña pɨnkɨhta kaizta: \q1 “Nane usparuza uspa kwail kiarɨt aizpa wat kultana namnarau.”\x + \xo 11:27 \xt Is 27.9; Jer 31.33-34\x* \p \v 28 Judío awa Dios watsal pit mɨashitchi akwa, Judío awaruzne Diosta aliz kularɨt. Katmizna Diosne paiña pit uruza, Judío chi awaruza, ɨninnara, u Diosta piankamanapa. Dios Judío awaruza mama aliz kulnarɨtkas, Diosne usparuza mama pashinamtu, uspa ñamin papihshtuza akkwan kin namnarɨt akwa. \v 29 Dios mizurainkas maiztuchi akwa, paiña Judío awaruza kin namtɨt aizpa kinanazi. Usne usparuza mɨlanarɨt aizpa nakamanazi. Usne wan akwarɨttuza wat kinanazi. \v 30 An ñamin une, Judío chi awaruzne, Dios kaizta aizpa mɨashitchi. Sun payu Judío awaruz Dios kaizta aizpa mɨashitchiasmin, Diosne uruza, Judío chi awaruza, wat kishinamtu. \v 31 Sunkanane Judío awaruz Dios kaizta aizpa mɨashitchi akwa, Diosne uruza wat kin minta. Mamaz payura Diosne usparuza, Judío awaruza, sapnat kit ukasa wat kinanazi. \v 32 Wan awa Diosta mɨarachi akwa, Diosne wan Judío awaruzakas wan Judío chi awaruzakas uspa kwail kiarɨt aizpa piankamninnamtu. Awa Diosta nɨjkulashikane, Diosne wan awaruza kawarain sapnat kit wat kiwainnanazi. \p \v 33 Anne piankamtain: \q1 Diosne wantuza kwisha wat kishina, us wan awara pian akwa. \q2 Usne wan chiwal pian. Mɨnminkas Dios pian aizpa piankamasachi. Mɨnminkas Dios kishimtu aizpa piankamsachi. \q1 \v 34 “Watcha, mɨnminkas au Anpat mintu aizpa piankamasachi. \q2 Mɨnminkas Diosta kurunsachi, us an tɨnta akwa.”\x + \xo 11:34 \xt Is 40.13\x* \q1 \v 35 “Diosta chiwazha mɨlamtumikane Diosta paikwasachi, \q2 Dios ussa chiwazha kailninnapa, Dios an ñancha wan us mɨj aizpa ussa mɨlat akwa.”\x + \xo 11:35 \xt Job 41.11\x* \q1 \v 36 Diosne wan chiwal sarɨt. \q2 Uskas wan sarɨt aizpa watsamtu. Us akwa wan sarɨt aizpa purai. \q1 Katmizna aune “Dios kwisha wari” kizwizsan. Sunne watcha i. \c 12 \s1 Aune Dios kuruntu aizpa kitpamakpas \p \v 1 Mane nane uruza ma pitchin kurunnanash. U Diosta piantuz, mɨrain. Dios aumɨza kwisha wat kiwainarɨt akwa, nane uruza akwanamtus, u Diosta chɨhkaamanpa, Dios u kaijchu sɨnam sananapa. An sukin uzamtuasmin, une Dios kaiztu aizpa mɨarawa, us pashit aizpa kianapa. Sunkana minturuzne Diosta watsal wakpuj wainñanazi. Sunkana kitpamakpas. \v 2 U minñamtu aizpa maizarawa, Diosta pianchiruzkana uzamanpa. Diosne uruza u kaijchukin maiznashina, mamaz tuntu minñanapa, Dios pashit aizpa piankamanapa. Dios uruza kapal maizarawane, Diosne uruza kiwainanazi, wat kianapa, Dios pashit aizpa kianapa, an wat uzanapa. \p \v 3 Dios nawa wat kiwaintɨt akwa, usne nawa paiña ɨnintamika namninta, wan u uzkin uzturuza kainanapa. “Aune mamaz awakin anza wat makpas” minman. Uruzpain wat min kit Diospa kal uruza chɨhkarɨt aizpa piankamtain. Diosta nɨjkulamtuasmin, une paiña kal uruza chɨhkanarɨt aizpa us akwa kiarawa, pailnakima. \v 4 Wan awane maza ñakanain mai. Awa mittɨkas pimpulkas, sailkas, chihtɨkas, kɨzpukas wan waji, sunkasa akkwan tuntu kal kin. Mazane wan kal kisachi. \v 5 Sunkana Diosta nɨjkultuzkas akkwan purai. Au akkwan purakas, Cristone aumɨza maza kwalmin namnintu. Cristo aumɨza maza kwalmin namnintu akwa, ussa nɨjkulturuzne wannakkanazi. \p \v 6 Diosne pailta awaruza chiwazha kal mɨlanat kit usparuza uspa kal kianapa kiwainamtu. Sunkana Diosne mazantuza Dios pit kainana mɨlanara. Diosta tɨnta nɨjkulamtuasmin, Dios pit kainammmikane Dios watsal pit wat kainarawa. \v 7 Dios anparuza mamaz kal chɨhkanara, awaruza kiwainnanapa. Suntuzne awaruza tɨnta kiwainñarawa. Dios mamazta paiña pit kamtanapa chɨhkamtune, paiña watcha pit kamtammikane wantuza paiña pit tɨnta kamtanarawa. \v 8 Dios mamazta awaruza kurunna chɨhkamtune, sun kuruntumikane awara wat kurunnarawa, awa wat kulanapa. Akkwan pialkas kumirakas mɨjtuzne mamaz we mɨjtuza nailnarawa. Iglesia ɨninmika awaruza ɨninnamtuasmin, usne wantuza watsal kwinta kinat kit paiña kal kitpa. Puizaruza kiwainturuzne usparuza watsal kiwainnara, tayaltachin. \s1 Cristora piantuz na kaiztu aizpa kiarawa \p \v 9 Pailta awaruza watsal pashinarain. Kwail kin pashikain. Dios iztakin wat aizpa kirain. \v 10 Cristora piantuza u kwalkanain pashinarain. Une Cristora piantuza wat minñarawa. \p \v 11 Diospa kal kimtuasmin, arakan pamun. Diospa mintuasmin, au Anpat Jesucristowa kal tɨnta kal kirain. \p \v 12 Dios uruza wat kishinamtu akwa, us mɨlashimtu aizpa tɨriztain. Tɨrizamtuasmin, watsal kultain. Awa uruza parishizninnamtuasmin, impara imparain wan tailcharain. Pailta payukima Diosta paikwarain. \p \v 13 Cristora piantuza, we mɨjtuza, u mɨj aizpa nailtain. Cristora piantuz attishtas akane, attuza yal nammɨlarain. \p \v 14 Awa uruza parishiznintukas, Diosta uspa akwa paikwarain, Dios usparuza wat kinanapa. Usparuza sɨnkanamtuasmin, usparuza kwail pit paraman. \p \v 15 Awa watsal kulamtuasmin, usparuzkasa watsal kularain. Awa tayal kit aztuasmin, uspakasa tayaltain. \p \v 16 Wantuzpa kawarain mintain, wan awakasa kalpain uzanapa. “Nane mamazkin an warish” minmun. Tɨnta chiruzkasakas puizaruzkasakas wanmaktain. “Nane wan chiwal pianish” kizmun. \p \v 17 Maza nua kwail kitne, ussa kawara kwail kimun. Puija kimun. Awakasa uzamtuasmin, usparuza wat kinat kit uspa iztakin watsal uztain. \v 18 An sukin kwail uztuza tailchanamtukima, une wan awakasa kalpain uzmɨztawai. \v 19 Dios ussa piantuza pashinamtu akwa, mɨzhain. Maza uruza kwail kitne, sunkana kwail puija kinchi. Diosmin kwail kimtumikasha ilnazi. Dios pɨnkɨhta ka parɨt: “Au Anpatne ka kizta: ‘Nane kwail kimtuza ilnanash. Nane uspa kwailkana kiarɨt aizpa usparuza kailninnanash, parishizanapa,’ ”\x + \xo 12:19 \xt Dt 32.35\x* ka au Anpat kizta. \v 20 Sunkas Dios pɨnkɨhta ka parɨt: \q1 “Nu uzkin aliztuz aakane, yak kirɨt aakane, kumira usparuza kwinnarawa. \q2 Aliz kwazi kiltɨttuz aakane, kwazi kwinnarawa. \q1 Sunkana aliztuza kwinnarane, sun aliztuzne mɨtsal kiarɨnazi.”\x + \xo 12:20 \xt Pr 25.21-22\x* \m \v 21 Uruzpain wat iztain. Aliztuz uruza kwail kiamtukas, usparuza kwail puija kinchi. U aliztuza wat kiamtune, une izmuruz namashina. Aliztuza wat kirain, kwailtuza anuppananapa. \c 13 \s1 Diosta piantuzne gobierno mikwaruza mɨarawa \p \v 1 Wan Diosta piantuzne gobierno mikwaruza mɨarawa. Diosne sun mikwaruza namninnara, awaruza ɨninnanapa. Diosmin usparuza nanarɨt, an sukin uztuza ɨninnanapa. Uspane usparuzain ɨninna namarachi. \v 2 Dios mikwaruza namninnarɨt akwa, mikaruza mɨmtuchiruzne Diostakas mɨamtuchi. Diosne suntuza nanarɨt, mɨmtuchiruza uspa kwail akwa ilnanapa. \v 3 Wat kimtumikane mikwara chi ishkukain. Kwail kimtuzne mikwara ishkuamtu. Katmizna u mikwara ishkwashitkine, watsalmin kirain, mikwa uruza “watmin kiamti” kiznapa. \v 4 Diosne sun mikwaruza namninnara, awaruza kiwainanapa. Kwail kimturuzne mikwara ishkuanazi, mikwa kwail kimtuza ilnamtu akwa. Mikwane Diosta kiwaintu, kwail kimturuza ilnanapa. \v 5 Katmizna une mikwa kuruntu aizpa mɨarawa, uspa Dios akwa kwail kimturuza tɨnta ilnamtu akwa. Une mikwara mɨarawa, us ɨninta aizpa wat akwa. Une u kaijchukin sun wari pianmai. \v 6 U sun wari pian akwa, une gobierno awaruza pial taamtu. Mikwaruz uspa kal kiamtuasmin, uspane Dios akwa kal kiamtu, Dios usparuza sun kal kin mɨlanarɨt akwa. \p \v 7 Une gobierno awaruza we tarɨt aizpa tarawa. Suparuzkas uspa su akwa gobierno awaruza pial tarawa. Une wan mikwaruza wat minñat kit uspa akwa wat kaiztain. \s1 Awa anparuza pashinarawa \p \v 8 Pial puimikane nammɨlammikasha pial kailnintawa. U wan an sukin uztuzpa minñamtuasmin, wan Cristora piantuza pashinarawa. An sukin uztuza pashinamtumikane wan Dios ɨnintɨt aizpa kinazi. \v 9 Diosne sunkana awaruza ɨninnara: “Patna ashampakasa pitkain. Patna ampukasa pitkain. Mamaz awaruza piantakain. Patna walkukain. Mamaz mɨj aizpa pashikain.” Dios sun pit awaruza ɨninnarakas, usne mamaz pit awaruza ɨninnara, kianapa. Ka kaiznara: “Une uruzpain pashinamtukanain wan awaruza pashinarawa. Sunkana pashimtumikane wan Dios ɨnintɨt aizpa kinazi.”\x + \xo 13:9 \xt Éx 20.13-15, 17; Dt 5.17-19, 21; Lv 19.18\x* \v 10 An sukin uzturuza pashinamtumikane usparuza kwail kimanazi. Katmizna awaruza pashinamtumikane Dios ɨnintɨt aizpa mɨt kit sunkana kinazi. \p \v 11 Na kaiztɨt aizpa mɨt kit kirain, pailtɨmtu payu anpain pamtu akwa. Na wan uruza kaiznarɨt aizpa nɨjkulat kit Diospa kal tɨnta kirain. U Cristora nɨjkularakima, akkwan payu pɨntɨt. Cristone anpain. Usne piannanpain, aumɨza watsat mɨlnana. \v 12 Amta pailka, kɨnmɨztui. Sunkana Cristone piananpain, aumɨza watsat mɨlnanapa. Awa amtawara kwail kimtukanain kiman. Une Diosta paikwarain, Dios uruza kiwainanapa, u ñamin kwail kiarɨt aizpa kiamanpa. Ma an sukin kwail kinintumika chamtuasmin, Diosta paikwarain, Dios uruza kiwainnanapa, kwail kinintumika kuruntu aizpa kiamanpa. \v 13 An sukin uzamtuasmin, aune wat awakanain watsal uztawamakpas. Aune pirɨt chamturuzkana uzamasan. Aune awa pishta kwiamtukanain izamasan. Ampune mamazpa ashampakasakas pitkain. Ashampane mamazpa ampukasa pitkain. Aune mamazkasa waya kiamasan. Aune mamaz mɨj aizpa pashiamasan. \v 14 Cristo uztakana uzarawamakpas. Aune au Anpat Jesucristora paikwatpamakpas, us aumɨza kiwainanapa, au kwail kiashimtu aizpa kiamanpa. \c 14 \s1 Diosta we piantuza sapnarain \p \v 1 Une Diosta nɨjkulturuza sapnarain, uspa wan Dios kamtanarɨt aizpa mama we piankamamtukas. Diosta piantuz ukasa nɨjkine, ukanain minñamtuchine, usparuza pilchapuzman, mamaz tuntu minñamtu akwa. \v 2 Maza kwinta kainanamtus. Mazantuzne wan ña kwashimtumakpas minñamtu. Anpa Judío awane “wan ña impa i” minñat kit kuamanazi. Diosta we nɨjkultumikane “sun ña kumanash” mintu. Mɨnminkas ña kumtuchiruza kwail minman, Dios usparuzakas sapnara akwa. \v 3 Wan ña kumtumikane ña kumtuchimikawa kwail minachi. Kawarain ña kumtuchimikane wan chiwal kwashimtumikawa kwail minachi, Dios ussa saptɨt akwa. \v 4 Une mamazpa kiwainmikasha kwail kimti kaizman. Kiwainmikawa anpatne paiña wat kirɨt aizpakas paiña kwail kirɨt aizpa kainanazi. Kawarain Diosne paiña kwaltuza kiwainnanazi, us pashimtu aizpa kianapa. \p \v 5 Mamaz kwinta kainanamtus. Mazantuz maza payuin Diosta paikwatpamakpas minñamtukas, anparuzne wan payu kawarain mai minñamtu. Wan payuwa minñarawane, wan awaruzne chiwazha payu narawa, Diosta wakpuj waina. \v 6 Mɨnpazha maza payura Diosta wakpuj waina nashimtumikane sun payura au Anpatta paikwashina, Dios pashit aizpa kinpa. Chiwazha kumira kwashimtumikane Diosta aishtaish kiz kit au Anpat pashimtu aizpa kishina. Chiwazha kumira kwashimtuchimikane mamaz kumira kwashina. Usne au Anpatta aishtaish kiz kit au Anpat pashimtu aizpa kishina. \p \v 7 Mɨnminkas usmin pashimtu aizpa kin uztuchi. Kawarain mɨnminkas paiña imtu payura namtuchi. \v 8 An sukin uztuasmin, aune uzshimtumakpas, Dios pashimtu aizpa kin. Au inakima, aune Dios pashimtu aizpa kianapas. Au irɨkane, aune Dioskasa wanmakkanapas. \v 9 Cristo irawane, Diosne ussa mamasa kakulninta. Katmizna Diosne ussa au Anpat namninta, uzturuzakas irɨttuzakas ɨninnanapa. \p \v 10 Une Diosta piantuzpa kwail pit paraman, ukanain Diosta wakpuj wainñamtuchine. Une Diosta piantuzpa kwail minman. Mamaz payura wantuzne Dios iztakin kunanapas. Suane Diosne aumɨza au kwail kiarɨt aizpakas au wat kiarɨt aizpakas kainananazi. \v 11 Sunkana Dios pɨnkɨhta ka parɨt i: \q1 “Anpatne ka kaiztu: Une na uztui pianmai. Kawarain na kaiztu aizpa watcha i. \q2 Pailta awane na iztukin wakpuj wainñanazi. \q2 Wan awane nawa ‘usne Dios i’ kizanazi.”\x + \xo 14:11 \xt Is 45.23\x* \m Katmizna mamaz ukanain Diosta wakpuj wainñamtuchine, uspawa kwail paraman. \v 12 Sunkanain aune, wan Diosta piantuzne, Dios iztukin kuntawamakpas, au kiarɨt aizpa Diosta sɨnkana. \s1 Diosta piantuza kwail kinpa kininman \p \v 13 Katmizna Dios wan awa kiamtu aizpa pian akwa, aune mamaztuzpa kwail paratchiwamakpas. Aune Diosta piantuz iztakin nil uzana nanarawamakpas, usparuza kwail kininnamanpa. \v 14 Na Anpat Jesústa piankamtɨt akwa, uskasa wanmaktɨt akwa, nane chiwazha kumira wa aizpa wari pianish. Mɨnpazha chiwazha kumira impa i mintumikane an kumira impa aizpa kwanchi. Ussa kumira impa aizpa kwanka kizman. \v 15 U Diosta piantuza pashinamtune, une chiwazha impa aizpa kuamanazi, mamaz Diosta piantuza kwail kininnamanpa. U chiwazha kumira kwashimtukas, une sun kumira akwa Diosta piantuza kwail kininnashina. U uspa iztukin sun impa kumira kwatne, “awane chiwazha kwail kishimtumakpas” minñashina. U Diosta piantuza kwail kinintune, awane uruza “ukas kwail kiamtu” kizanazi. Diosta piantuz akwa sunkana kiman, Cristo uspa akwa irɨt akwa. \v 16 U chiwazha wari minñamtukas, mazantuzne u kiamtu aizpa kwail i minñashinai. Mazantuz u kiamtu aizpa kwail i minñarane, sunkana kiman, mazantuza kwail kininamanpa. Suasne mɨnminkas Diosta piantuzpa kwail minñamanazi. \v 17 Awa chiwazha impa kumira kuman kizamtukas, aune Dios pashimtu aizpa kiarawamakpas. Diosne Diosta piantuza ɨninashimtu. Suasne Diospa Sɨnam Izpulne uspakasa uznazi, nil awakana namninnanapa, mamaztuzkasa kalpain uzanapa, watsal kulanapa. \v 18 Cristora kiwainturuzne, us kaizta aizpa mɨmturuzne, Dios pashimtu aizpa kianazi. Suasne awane uspawa wat minñanazi. \p \v 19 Aune wan Diosta piantuza wat kiwainnarawamakpas, wan wanmakkat kit kalpain uzanapa, Diosta an wat piankamanapa. \v 20 U chiwazha kumira kwashimtukas, sun kumira kuman, Diosta pianmikasha kwail kinintane. Dios ussa kamtarɨt aizpa kaninman. U wan kumira kwashiamtukas, une chiwazha kumira kwashikain, u mamazta kwail kinintane. U akwa usne impa kumira kwat kit paiña kaijchukin kwail kimtus minazi. \v 21 Une chiwazha wat aizpa kirain. Mɨnpazha impa kumira kwail i mintane, us iztukin kuman, mamazta kwail kininmanpa. Mɨnpazha vino kwail i mintane, us iztukin vinokas kuman, mamazta kwail kininmanpa. Diosta pianmikasha kwail kinintu aizpa kiman, Diosta kwayamanpa. \v 22 U wan kumira kuamtu akwa, une mamaz Diosta pianmikasha impa kumira kwanka kizman. U chiwazha kumira kuamtukas, Diosne u kuamtu aizpa piankam kit sun kumira impa i kizmanazi. Diosta piantuzne, uspa kiamtu aizpa wari nɨjkulturuzne, wat kiarɨnazi, uspa Dios iztakin kwail kiamamtuchi pian akwa. \v 23 Impa kumira kwatmikane Dios iztakin kwail kirau minazi. Usne paiña kaijchukin “na kwail kirau” minazi. Dioskas ussa “kwail kiri” kiznazi, impa kumira kwat akwa. Diosne uruza wat aizpa piankamninnanazi. Dios iztakin nil aizpa kamarachiruzne kwail kiamtu. \c 15 \s1 Mamaztuza kiwainnarawa \p \v 1 Au Diosta an nɨjkulturuzne, Diosta piantuza, we nɨjkulturuza, tailchat kit tɨnta kiwainnarawamakpas. Au pashimtu aizpa kishimtuchiasmin, aune mamaztuza, we piantuza, wat kinarawa. \v 2 Aune wan Diosta piantuza wat kiarawamakpas, uspa nil uzanapa, Dios pit mɨat kit ussa an wat nɨjkulanapa. \v 3 Cristo an sukin uzasmin, usne aumɨza us uztakanain kamtanara. Usne us pashit aizpa kitchi. Awa ussa kwail kizarɨtkas, usne Dios pashit aizpa kishira. Dios pɨnkɨhta paiñawa ka parɨt: “Diosta aliz pilchapuztaruzne nawakas aliz pilchapuzara.”\x + \xo 15:3 \xt Sal 69.9\x* \v 4 Diosne wan an ñancha paiña pɨnkɨhta parɨt aizpa paninta, aumɨza kamtananapa, sun pit piankamanapa. Au Dios pɨnkɨhta iztuasmin, Diosne aumɨza an tɨnta namninnashit kit kiwainnashina, au watsal kulanapa. Sun akwa aune Diosta tɨriztumakpas, us mɨlan namtɨt aizpa sapnakima. \v 5 Dios aumɨza tɨnta namninnamtuasmin, usne umɨza tɨnta kiwainanazi, Cristo uztakanain uzanapa. Usne uruza wanmakninnazi, uruzpain watsal uzanapa. \v 6 Sunkana kiarawane, une uruzpain wanmakkanazi, u “Dios kwisha wari” maza pitmin kaizanapa. Une sunkana au Anpat Jesucristowa Papihshta kaizanazi. \s1 Judío chi awaruzkas Dios watsal pit mɨamtu \p \v 7 Katmizna Cristo aumɨza sapnarakanain, une wan Diosta piantuza sapnarain, awa “Dios kwisha wari” kaizanapa. \v 8 Na uruza kaiztu aizpa mainkain. Cristone chiyuras au sukin ara, Dios Judío awa kwaltuza, an ñamin uztuza, kin namtɨt aizpa kin. Cristone Judío awaruza kiwainana ara, awa Dios kin namtɨt aizpa watcha i nɨjkulanapa. \v 9 Uskas akki ara, Judío awachiruza wat kiwainat kit watsat mɨlnana, uspa “Dios kwisha wari” kaizanapa. Davidne sunpa Dios pɨnkɨh parɨtkin ka kaizta: \q1 “Nane Judío awa chi uztukin ‘Dios wari’ kaiznash. \q2 Nakas nua ‘Dios kwisha wari’ kanta kaiznash.”\x + \xo 15:9 \xt 2 S 22.50; Sal 18.49\x* \m \v 10 Mamasa Dios pɨnkɨhta ka parɨt: \q1 “Judío awachiruzne Dios narɨt kwalkasa, Judío awaruzkasa watsal kultain.”\x + \xo 15:10 \xt Dt 32.43\x* \m \v 11 Mamasa Dios pɨnkɨhta ka parɨt: \q1 “Judío chi awaruz ‘Dios kwisha wari’ kaiztain. \q2 Chiwal awa ‘Dios kwisha wari’ kiztain.”\x + \xo 15:11 \xt Sal 117.1\x* \m \v 12 Mamasa Isaíne Dios pɨnkɨhta ka parɨt: \q1 “Mamaz payura Isaíwa kwalne pashpa mɨlnazi. \q2 Kawirawane, Judío awachiruza ɨninmɨznazi. \q1 Uspane ussa tɨrizanazi, Dios mɨlan namtɨt aizpa sappanakima.”\x + \xo 15:12 \xt Is 11.10\x* \p \v 13 U Diosta nɨjkulamtu akwa, nane Diosta u akwa paikumtus, Dios uruza watsal kulninnanapa, Dios uruza kalpain uzninnanapa. Diospa Sɨnam Izpulne uruza tɨnta kiwainnanazi, Diosta an tɨrizanapa, us uruza mɨlan namtɨt aizpa sappanakima. \p \v 14 Diosta piantuza, mɨazhanaka. Nane u nil uzamtu pianish, u mamaztuza wat kinamtu akwa. U Diosta kwisha wat piankamamtu akwa, une wantuza kurunnat kit kamtanashina. \v 15 An pɨnkɨh uruza panamtuasmin, nane uruza mazantuz pit pananarau, sun piankamanapa. Nane uruza sun pit nɨjkulninamtus, na kamta aizpa mainñamanpa. Dios an kal nawa kinpa chɨhkarɨt akwa, nane uruza tɨnta kainanamtus. \v 16 Diosne nawa kwisha wat kiwainnat kit Jesucristowa paiña kiwainmumika namninta, Judío awachiruza Dios watsal pit kainananapa, Judío awachiruz Dios watsal pit piankamanapa. Judío awachiruz Dios pit mɨarawane, Jesucristora nɨjkularawane, Diosne usparuza sapnashina, paiña Sɨnam Izpul usparuza sɨnam saninnarɨt akwa. \p \v 17 Na Jesucristokasa wanmaktɨt akwa, nane Diospa kal kin watsal kultus. \v 18 Cristo paiña kal kinpa nawa kiwaintu akwa, nane uruza kainananash, u, Judío awachiruz, sun watsal pit nɨjkulanapa. Dios paiña kal kinpa nawa kiwaintu akwa, na Judío awachiruza Dios pit kainanamtu akwa, Jesucristone usparuza Dios pit nɨjkulninnamtu. \v 19 Dioskas paiña Sɨnam Izpulkas nawa tɨnta kiwainta, ñamin iztachi kalkanain kinpa. Nane Dios pit wan sukin uztuza kapal kainanara. Jerusalén pɨpulura uztuzkas Iliria surakima uztuzkas, Dios pit mɨat kit Cristora piankamara. \v 20 Dios watsal pit paramtuasmin, nane Cristora pianchi purakin ɨrau, Cristowa kamtanana. Nane mamaz awakasa kal kin sairachi ish, uspa kal kiamɨztu akwa. Nane mɨnminkas ɨtchiruzkin kal kin ɨrau. \v 21 Nane Dios pɨnkɨhta parɨtkanain Diospa kal kirau: \q1 “Mɨnpazha sun pit mɨrachiruza parananazi. \q2 Ñamin Dios pit mɨmtuchiruzne paiña pit piankamanazi.”\x + \xo 15:21 \xt Is 52.15\x* \s1 Pablone Roma pɨpulura ɨnash mintu \p \v 22 Na u uztukin akkwan piji ɨshimtukas, nane ap kal akwa u uztukin pianatchish. \v 23 Mane nane ap kal an sukin me pailtɨre, apain wan awa Cristowa mɨarɨt akwa. Akkwan añora uruza izna ɨshimtukas, nane u uzkin mama pianashimtus. \v 24 Nane uruza izna tɨriznamtus. España sura ɨmtuasmin, nane u uzkin putnanash, uruza iznana. Ukasa akkwan payukima nukkulshimtukas, nane ukasa akkwan payuchiin nukkultɨnash. Nane uruza nawa u yalkin sapnanapa paikwanamtus. Kwiztane une pialkasa kumirakasa nawa kiwainñashina, España sura piannankima. \v 25 España sura ɨmtuchasmin, an ñancha nane Jerusalén pɨpulura ɨrɨmtus, Diosta piantuza kiwainnanapa, usparuza mɨlarɨt pial chɨhkanapa. \v 26 Diosta piantuz Macedonia sura uzturuzkas Diosta piantuz Acaya sura uzturuzkas kain pampa pial wanmakninñara, Diosta piantuza kiwainashinanapa, sun pial puiza Jerusalén pɨpulura uzturuza mɨlananapa. \v 27 Uspain “sun pial kain wantaanash, usparuza mɨlanana” minñara. Sun Judío awachiruzne Judío awaruza kiwainnarawa, Judío awaruz Judío awachiruza Dios pit kamtanara akwa. Mane sun Judío awachiruzne sun wantarɨt pial naiyarawa, puiza Judío awaruza kiwainanapa. \v 28 Na an kal pailtawane, wan pial wantara aizpa usparuza chɨhkanarawane, nane Jerusalén pɨpulukis puz kit España sura ɨrɨnash. España sura piannamtuchasmin, uruza izna ɨrɨmtus. \v 29 Na u uzkin akane, nane Cristo nawa akkwan wat kinanazi pianish. \p \v 30 Au Anpat Jesucristora nɨjkulamtu akwa, paiña Sɨnam Izpulne aumɨza kiwainamtu, mamaztuza pashinanapa. Katmizna nane uruza kurunamtus, Diosta na akwa paikuanapa, us nawa kiwainnapa. \v 31 Dios nawa pakpanapa paikwarain, Judea sura uzturuz, Dios watsal pit nɨjkultuchiruz, nawa kwail kiamanpa. Diosta piantuz akwa, Jerusalén pɨpulura uzturuz akwa, Diosta paikwarain, na usparuza mɨlanamtu aizpa sappanapa. \v 32 Dios nawa u uzkin ɨninshitne, Diosta paikwarain, piannanpa. Na u uzkin piannakane, nane watsal tuanash. Suasne nane ukasa wat kulnarɨnash. \v 33 Nane Diosta paikumtus, Dios uruza kalpain uzinnanapa, uruza kiwainnanapa, uruzkasa tuanpa. Ka. \c 16 \s1 Pablone wantuza kakishapu kiznamtu. \p \v 1 Nane uruza au wat kwampihsh Febera piankamnintus, ussa sappanapa. Cencrea pɨpulura uzturuzne ussa Dios iglesiara kiwainnapa naara. \v 2 Us au Anpatta pian akwa, nane ussa sappanapa paikwanamtus. Us Cristora nɨjkultu akwa, Diosta piantuzne ussa sappat kit us wenamtu aizpa mɨlaarawa. Usne wat izmumika nam kit akkwantuzakas nawakas kiwainzish. \p \v 3 Priscilarakas paiña ampu Aquilarakas kakishapu kiznarain. Uspa paaskas nakas parejuin Jesucristowa kal kirɨtmakpas. \v 4 Aliz awa nawa pizshiamtukas, uspane nawa pakpailta. Uspa paasne na akwa inapain azi. Uspane imasarilta. Nakas wan Judío awachi Cristora nɨjkulturuzkas uspa paasta aishtaish kiztawamakpas, nawa kiwaintɨt akwa. \p \v 5 Nakas Diosta piantuza, uspa yalkin wanmakmuruza kakishapu kaiznamtus. \p Ap izmumika Epenetora, ap pashimtumikasha, kakishapu kizti. Usne Asia sura ñancha Cristora nɨjkultamika ara. \p \v 6 Maríarakas kakishapu kizti. Cristowa kal kimtuasmin, usne uruza kwisha kiwainarɨt. \p \v 7 Andrónicorakas Juniarakas kakishapu kiztain. Uspane nakanain Judío awa mazi. Uspane nakasa kajchira sɨptɨt wamazi. Sun paasne doce ɨnintuzkanain kal kiilta. Na Cristora pianchasmin, uspa paasne Cristora nɨjkulpailtazi. \p \v 8 Ampliatora kakishapu kizti. Us au Anpatta wat pian akwa, nane ussa pashimtus. \p \v 9 Urbanora kakishapu kizti. Usne nakasa Cristowa kal kirɨt. \p Estaquista, mamaz na pashimtumikasha, kakishapu kizti. \p \v 10 Apelesta kakishapu kizti. Awa ussa naizninnarɨtkas, usne wan tailchat kit Cristora nɨjkulmɨztu. \p Aristóbulospa kwaltuza, paiña yalta uztuza, kakishapu kiztain. \p \v 11 Herodiónta, Judío awara, kakishapu kizti. \p Narcisowa yalta uzturuza kakishapu kiztain, au Anpat Jesústa nɨjkulamtu akwa. \p \v 12 Trifenarakas Trifosarakas kakishapu kiztain. An paas kwampihshne kwisha akkwan Diospa kal kiilta. \p Au pashimtumikasha, Pérsidara, kakishapu kizti. Uskas akkwan Anpatpa kal kirɨt. \p \v 13 Ruforakas kakishapu kizti. Au Anpatne ussa narɨt, paiña kal kinpa. Usne au Anpatta nil kanpara. Rufowa akkuhshtakas kakishapu kizti. Paiña akkuhshne nawa painkultakanain sap kit watsal kira. \p \v 14 Asíncritorakas Flegonterakas Hermestakas Patrobastakas Hermastakas uspakasa wanmakmuruza kakishapu kiztain, Diosta nɨjkulamtu akwa. \p \v 15 Filólogorakas Juliarakas Nereorakas paiña kwampihshtakas Olimpastakas wan Diosta piantuz uspakasa chamturuzakas kakishapu kiztain. \p \v 16 Wan Diosta piantuza watsal kwinta kinat kit kakishapu kiztain. \p Akkis Iglesiara wanmakmuruzne, Cristora nɨjkulturuzne, uruza uspa pit ɨninnat kit kakishapu kiznamtu. \s1 Pablone Diosta piantuza kurunnamtu \p \v 17 Nane Diosta piantuza kurunnamtus, nakanain kamtamtuchiruza mɨamanpa. Mazantuzne Diosta piantuza naiyashimtu, usparuzpain waya kiamɨznapa. Uspane Cristora piantuza mamaz ñanta kamtaamtu, au kamtarɨt aizpa mɨamanpa. Uspane u Cristowa kamarɨt aizpa kamtaamtuchi. Usparuza mɨman. Uspakasa chaman. \v 18 Sun ñanta kamtamturuzne au Anpat Jesucristora kiwainamtuchi. Paiña kal kiamtuchi. Uspane uspain kal kiashimtu aizpa kiamtu. Watsal pit paramtuasmin, uspane we piantuza pɨrail appamtu, uspa minñamtu aizpa maizanapa. \v 19 Wan Cristora nɨjkulturuzne u Diospa watsal pit mɨamtu pianmai. U Diosta mɨamtu akwa, watsal ish. Une Diosta paikwatpa, uruza kiwainñanapa pailta payu wat kianapa. Mizurainkas kwail kin pashikain. \v 20 Au Diosne Satanásta anuppanazi. Suasne Diosne aumɨza kalpain uzninnanazi. Mane Diosta paikumtus, us uruza pailta payukima wat kiwainanapa. \p \v 21 Timoteone, nakasa kal kimmikane, uruza kakishapu kiznamtu. Luciokas Jasónkas Sosípaterkas, ap Judío izmuruzkas, uruza kakishapu kiznamtu. \p \v 22 Nane, Pablo akwa pɨnkɨh pamtumikane, Tercio mun ish. Nakas uruza kakishapu kiztus. \p \v 23 Gayo muntɨtmikakas uruza kakishapu kiztu. Na akki uztuasmin, usne paiña yal nawa nammɨlarɨt. Diosta piantuzne paiña yalta wanmakkamtu. Erastokas uruza kakishapu kiztu. Usne an pɨpuluwa pial watsammika i. Au aña Cuartokas uruza kakishapu kiztu. \v 24 Nane Diosta paikumtus, au Anpat Jesucristo uruza kiwainnanapa, ukasa tuanpa. Ka. \s1 Pablone minpa pit kiznamtu \p \v 25 Aune “Diosne kwisha wari” kiziznapas. Au paiña watsal pit mɨamtu akwa, usne aumɨza an tɨnta namninnashina. Sun watsal pit uruza kainanamtuasmin, nane Jesucristowa uruza kainanarau. Dios an su sarakima, ñamin awane sun pit piankamarachi. \v 26 Mane awane sun kamtarɨt aizpa mɨashina, Dios awaruza piankamninnarɨt akwa. Ñamin Dios pit kainammturuzne Cristowa pɨnkɨhta parɨt. Au Diosne, pailta payukima uztumikane, aumɨza sun watsal pit piankamninnat kit aumɨza wan Judío awachiruza ɨninnara, usparuza kamtananapa, Dios kaizta aizpa mɨanapa, Diosta nɨjkulanapa. \p \v 27 Jesucristo aumɨza watsat mɨlnarɨt akwa, aune pailta payukima “Dios kwisha wari” kiztawamakpas. Usne wan chiwal pian. Usmin Dios i. Mamazne wachi. Sunne watcha i. \p Ka. Pailti.