\id REV Revelation in KwaraꞋae SFC Aug 2002, corꞋd 12/02sh, proofed 1/03sh \h Reveleson \toc3 Reveleson \toc1 Reveleson Na FaꞋataꞋi Ꞌanga Fuana Sa John \toc2 Reveleson \mt1 Reveleson \mt2 Na FaꞋataꞋi Ꞌanga Fuana Sa John \ip Sa John, na fafarongo ba sa Jesus, nia keresia na buka neꞋe. Ana kaidaꞋi neꞋeri, na TatalafaꞋa doe Ꞌi Rom, ma ti ngwae doe laꞋu, kira faꞋakaisia Kristin ki osiꞋana kira faꞋamamana ngangata ana sa Jesus Christ, diꞋia ngwae ꞋaꞋana kira. Sa Jesus nia oga liu ke kwaiꞋafi ana Kristin neꞋe ki, fasi Ꞌiri fitoꞋonga kira kike ngasingasiꞋa laꞋu. Sa Jesus neꞋe eta faꞋataꞋiniꞋi ru neꞋe fuana sa John fuana radulana ngwae Kristin ki. \ip Sa Jesus faꞋataꞋinia nunuꞋi ru Ꞌoro ki fuana sa John neꞋe fata sulia ꞋatoꞋanga ana Kristin ki ana kaidaꞋi neꞋeri, ma ka fata logo sulia tae ki neꞋe ke baꞋa fuli ana kaidaꞋi sa Jesus ke oli laꞋu maꞋi. ManataꞋanga doe saena buka neꞋe Ꞌuri, God naꞋa neꞋe toꞋo ana ngasingasiꞋanga ki taꞋifau, ma ka dau fafia ru ki taꞋifau, ma nia ka totolia ka tagi sulia ngwae nia ki. Ma ana ta taꞋi kaidaꞋi Ꞌi buri, nia ke baꞋa liufia malimae nia ki taꞋifau, ma sa Saetan bore nia ke baꞋa malangisia taꞋifau. Ana kaidaꞋi neꞋeri, God ke baꞋa ri Ꞌuana ngwae nia ki, ma kike baꞋa tua faꞋinia sulia na kudi. OsiꞋana nia ꞋunaꞋeri, ngwae Kristin ki kike tua noni mabe kaidaꞋi ana ꞋafitaꞋiꞋanga ki. \iot Na ru talingaꞋi ki saena buka neꞋe: \io1 KerekereꞋa leka fuana fiu siosi ki & 1:1—3:22 \io1 Na kula ni tuaꞋa ana ꞋinotoꞋanga Ꞌi langi & 4:1—5:14 \io1 Na fiu ru ana fonoꞋa ngasi na buka & 6:1—8:5 \io1 Fiu faꞋi bungu Ꞌainsel ki & 8:6—11:19 \io1 Sa Saetan fuꞋalia siosi God & 12:1—14:20 \io1 Na fiu Ꞌainsel ki faꞋinia na fiu kwaꞋikwaꞋinga Ꞌisi ki & 15:1—16:21 \io1 God malangisia Ꞌi Babilon taꞋifau & 17:1—19:21 \io1 God ka ꞋinotoꞋa Ꞌi langi ma Ꞌi ano logo & 20:1—22:21 \ib \c 1 \p \v 1 Saena buka neꞋe, sa John nia keresia na faꞋarongoꞋa sulia na ru neꞋe sa Jesus Christ nia faꞋataꞋiniꞋi ki. God neꞋe faꞋataꞋinia fuana sa Christ Ꞌiri ka faꞋataꞋiniꞋi fuana ngwae rao God ki sulia ru neꞋe karangi ke baꞋa dao maꞋi ki. Sa Jesus Christ ka faꞋataꞋinia na ru neꞋe ki fuana na ngwae rao nia sa John Ꞌani asungaꞋilana maꞋi na Ꞌainsel nia siana. \v 2 Ma sa John ka keresia naꞋa ru ki taꞋifau neꞋe nia lisiꞋi. Aia, na faꞋarongoꞋanga neꞋeri neꞋe God saea fuana ma na ru neꞋe sa Jesus Christ ka faꞋataꞋiniꞋi ki. \v 3 ꞋOilakiꞋa fuana sa tai neꞋe ke toꞋomani na buka neꞋe, ma ka ꞋoilakiꞋa logo fuana sa tai faꞋida neꞋe kira rongoa alaꞋanga neꞋe ki faꞋasia God, ma kira ka sasi sulia na tae ki neꞋe sa John keresia saena buka neꞋe! OsiꞋana kaidaꞋi nia karangi naꞋa Ꞌiri na ru neꞋe ki ke dao maꞋi. \s1 Na faꞋarongoꞋa fuana fiu maꞋe siosi ki \p \v 4-5 NauꞋa sa John, nau ku kerekere kwau fuamuꞋa na fiu fiku taꞋi ngwae neꞋe kamu faꞋamamana ma muka tua ana fiu fanoa ki saena abaꞋi kula Ꞌi Asia. Nau ku foꞋo Ꞌiri God, faꞋinia na fiu mangoꞋi ru neꞋe kira tua Ꞌi naꞋona kula fuana tuaꞋa ana ꞋinotoꞋanga God, ma sa Jesus Christ kira ke baꞋa alafe fuamuꞋa, ma kira ka kwatea logo na aroaroꞋa fuamuꞋa. Ana kaidaꞋi noaꞋa Ꞌua ta ru, God nia tua naꞋa. Ma God ka tua logo ana kaidaꞋi neꞋe. Ma nia ka tuatua firi logo. Sa Jesus naꞋa neꞋe ngwae faꞋarongo mamana, ma nia na ngwae etaeta neꞋe God nia taꞋea faꞋasia na maeꞋa, ma nia logo neꞋe ngwae ꞋinotoꞋa fafia ngwae tatalafaꞋa ki ana magalia. Sa Jesus ka alafe fuaka, ma Ꞌani maelana nia ka loge kia faꞋasia abula taꞋangaꞋa kia ki. \v 6 Sa Jesus neꞋe na ngwae tatalafaꞋa kia, ma nia ka alu kulu na fikutaꞋi ngwae fata abu ki, fasi Ꞌiri kulu ka rao fuana God na MaꞋa nia. Nau ku foꞋo Ꞌiri sa Jesus Christ ke toꞋo ana na ꞋinotoꞋanga ma na ngasingasiꞋanga tuatua firi! ꞋIu ke ꞋunaꞋeri! \p \v 7 Lia basi, nia karangi ka dao maꞋi Ꞌi fafona na gwaꞋi salo ki! Ma na ngwae ki taꞋifau kira ke baꞋa lisia. Ma na ngwae ba kira labua ki, kira ke baꞋa lisia logo. Ma na ngwae ki taꞋifau saena magalia kira ke baꞋa oꞋomae ma kike angi osiꞋana niaꞋa. ꞋIu, nia ka mamana. \p \v 8 Ma God neꞋe ngasingasiꞋa ka tasa, nia tua naꞋa Ꞌi naꞋona mala na ru ki taꞋifau, ma nia ka tua ana kaidaꞋi neꞋe, ma ke baꞋa tua firi logo. Nia ka saea logo, “NauꞋa neꞋe Alfa ma na Omega, na talaꞋaelana ma na suilana na ru ki taꞋifau.” \s1 Na faꞋataꞋinga sulia sa Jesus Christ \p \v 9 NauꞋa sa John na ngwaefuta kamu sulia nau ku faꞋamamana ana sa Jesus Christ diꞋia logo kamuꞋa. Ma kira faꞋakaisi nau diꞋia kamuꞋa sulia sa Jesus Christ neꞋe na ngwae tatalafaꞋa kia ma nia gwaungaꞋi fafi kia. Ma kulu Ꞌalatai saena faꞋakaisiꞋanga, osiꞋana kulu ngwae nia ki. Kira ka dau nau, ma kira ka alu nau saena bubunga neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Patmos, sulia nau ku fatataloꞋania na fatalana God ma na ru neꞋe sa Jesus faꞋataꞋinia ki. \v 10 Sui ana taꞋi asoa fuana foꞋosilana na Aofia neꞋe AnoꞋi ru Abu nia faꞋataꞋinia ru ki fuaku, ma nau ku rongoa taꞋi lingalingaꞋi ru doe, diꞋia na lingalingaꞋi bungu, fata maꞋi Ꞌi buriku \v 11 ka Ꞌuri, “ꞋOke keresia naꞋa tae neꞋe Ꞌoke lisia, sui Ꞌoko kwatea naꞋa buka neꞋe fuana fiu fikutaꞋi ngwae faꞋamamana Ꞌi Efesus, Smirna, Pergamum, Taeataera, Sardis, Filadelfia, ma Ꞌi Laodisea.” \p \v 12 Ma kaidaꞋi nau ku kakari abula fuana lisilana sa tai neꞋe alaꞋa fuaku, nau ku lisia fiu faꞋi matangaꞋi Ꞌai fuana unu ki kira saungaꞋinia Ꞌani gol. \v 13 Aia, ma safitana matangaꞋi Ꞌai fuana faꞋi unu neꞋeri ki, nau ku lisia na ru neꞋe lisilana diꞋia ngwae, nia ruꞋufia ifi fafo keta leka ka dao fafona Ꞌaena. Ma na foꞋosae ana gol neꞋe teo Ꞌi fuꞋufuꞋuna. \v 14 Ma na ifuna kwao ka diꞋia na faufau, ma na maana ka rara diꞋia na mafula. \v 15 Ma na Ꞌaena lisilana ka diꞋia barasi neꞋe kira doꞋofia saena mafula doe sui ma nia ka ngwasinasina. Ma rongolana lingana ka diꞋia rurulana ta tata doe. \v 16 Ma nia ka dau fafia fiu faꞋi bulubulu ki Ꞌani bali lima ꞋoloꞋolo nia. Ma na sele ni ofoꞋa neꞋe toꞋo ro bali neꞋe sakatafa maꞋi faꞋasia saena kwakwana. ꞋIu, ma na maana darana ngwasinasina ka doe diꞋia na sina. \v 17 Ma kaidaꞋi nau ku lisia naꞋa, nau ku Ꞌasi fafia na maaku Ꞌi Ꞌaena, diꞋia ta ngwae ba nia mae. Ma nia ka alua naꞋa lima ꞋoloꞋolo nia fafi nau, ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa Ꞌoe kosi maꞋu. NauꞋa neꞋe talaꞋaelana ma na suilana na ru ki taꞋifau. \v 18 NauꞋa na ngwae neꞋe nau ku mauri. OsiꞋana nau ku mae, bore ma kaidaꞋi neꞋe, nau ku mauri laꞋu tua tua firi. Ma nauꞋa neꞋe nau ku ꞋinotoꞋa fafia na maeꞋa ma na kula neꞋe ngwae ki leka Ꞌuana kaidaꞋi kira mae. \v 19 Ma Ꞌoke keresia na ru neꞋe Ꞌoko lisiꞋi ki, ma na ru neꞋe ka dao maꞋi ki ana kaidaꞋi neꞋe, ma na ru neꞋe ke baꞋa dao maꞋi. \v 20 Aia, na manata agoꞋa sulia na fiu faꞋi bulubulu neꞋe Ꞌoko lisia nau ku dau fafia Ꞌani lima ꞋoloꞋolo nau, ma na fiu faꞋi unu ba kira saungaꞋiniꞋi Ꞌani gol nia Ꞌuri: Na fiu bulubulu ki neꞋe na Ꞌainsel neꞋe kira lia sulia na fiu fikutaꞋi faꞋamamana neꞋeri ki. Aia, na fiu fai matangaꞋi Ꞌai fuana unu ki neꞋe kira saungaꞋiniꞋi Ꞌani gol neꞋe na fiu fikutaꞋi faꞋamamana ana fiu maꞋe fanoa neꞋe ki.” \c 2 \s1 Sa Jesus fata fuana ngwae faꞋamamana ki Ꞌi Efesus \p \v 1 Sui na ngwae ka fata laꞋu Ꞌuri, “ꞋOke keresia na fatalaku fuana na Ꞌainsel neꞋe lia sulia na ngwae saena fanoa Ꞌi Efesus ki neꞋe kira faꞋamamana, Ꞌoke kere Ꞌuri, ‘NauꞋa na ngwae neꞋe nau ku dau fafia na fiu faꞋi bulubulu ki Ꞌani lima ꞋoloꞋolo nau, ma nau ku liu safitana na fiu faꞋi matangaꞋi Ꞌai fuana unu ana gol neꞋeri ki. \v 2 Nau ku saiana ru kamu sasiꞋi ki, ma nau ku saiana na rao ngasingasiꞋanga kamu faꞋinia na mabetauꞋa kamu ki. Ma nau ku saiana kamu Ꞌaila Ꞌani ngwae taꞋa ki, ma muka ilitoꞋona na ngwae neꞋe kira saea kira na ngwae ni lifurongo ki ma kira ka soke goꞋo Ꞌada, ma muka saiada kira soke. \v 3 Kaumulu mabetau, ma muka nonifii duꞋungaku, ma noaꞋa kamu kasi ngwataꞋutaꞋu ana faꞋamamana Ꞌanga kamu. \v 4 Aia, taꞋi ru neꞋe nau ku balufi kamu faꞋinia, neꞋe noaꞋa kamu kasi alafe naꞋa fuaku diꞋia ba kamu fulia Ꞌi naꞋo. \v 5 Muke manata toꞋona na doeꞋa Ꞌani alafeꞋanga kamu ana nauꞋa Ꞌi naꞋo, ma kamu ka Ꞌasi naꞋa faꞋasi nau. Aia, muke kakari alifaꞋi faꞋasia na abula taꞋangaꞋa kamu ki, ma muke sasia naꞋa ru ba kamu sasiꞋi Ꞌi naꞋo. DiꞋia noaꞋa kamu kasi kakari alifaꞋi faꞋasia na abula taꞋangaꞋa kamu ki, nai baꞋa leka maꞋi siaumulu ma nau ku lafua na fai matangaꞋi Ꞌai fuana unu kamu faꞋasia na fulini. \v 6 Aia, taꞋi ru leꞋa neꞋe kamu sasia neꞋe nau ku oga: Kamu Ꞌaila Ꞌania abulaꞋanga taꞋa ana na ngwae sa Nikolaus ki, ka diꞋia nauꞋa bore nau ku Ꞌaila logo Ꞌanida. \v 7 Alu sa tai neꞋe ka rongoꞋi, nia ka fafarongoa tae neꞋe AnoꞋi ru Abu saea fuana na fikutaꞋi ngwae faꞋamamana neꞋe ki. Sui bore Ꞌana tai neꞋe noaꞋa kasi danga Ꞌania fitoꞋonga nia, nai baꞋa alaꞋania ke Ꞌania fuana Ꞌai ana mauriꞋa neꞋe nia uu ana kula neꞋe God nia tua ana.’” \s1 Sa Jesus fata fuana ngwae faꞋamamana ki Ꞌi Smirna \p \v 8 Ma nia ka fata laꞋu Ꞌuri fuaku, “ꞋOke kerekere fuana Ꞌainsel neꞋe lia sulia ngwae ki saena fanoa Ꞌi Smirna neꞋe kira faꞋamamana, Ꞌoke fata Ꞌuri, ‘NauꞋa neꞋe na talaꞋaelana ma na suilana na ru ki taꞋifau, ba nau ku mae ma nau ku mauri laꞋu. \v 9 Nau ku saiana na ꞋafitaꞋiꞋanga kamu ki, ma nau ku saiana kaumulu dalaꞋa. Bore ma noaꞋa kamu kasi dalaꞋa goꞋo, osiꞋana kaumulu toꞋoru liu Ꞌania faꞋamamanaꞋanga. Ma nau ku saiana logo na ngwae neꞋe kira saea ru taꞋa ki suli kamu. Ma kira ka saea kira Ꞌani Jiu ki, bore ma noaꞋa laꞋu na Jiu mamana ki, ma kira na ngwae sa Saetan ki lala! \v 10 NoaꞋa kamu kasi maꞋu Ꞌani taꞋi tae neꞋe muke baꞋa nonifii Ꞌani. Sulia sa Saetan ke baꞋa ilitoꞋomuꞋa, ma ke baꞋa alua ti ai amuꞋa saena luma ni lokafo, ma ana akwala asoa neꞋe muke baꞋa toꞋo ana ꞋafitaꞋiꞋanga ki. ꞋIu, muke tua mamana Ꞌania faꞋamamanaꞋanga kamu ana nauꞋa, bore Ꞌana kira ka saungi kamu, ma nai baꞋa kwatea na Ꞌeregwau ana mauriꞋa firi fuamuꞋa. \v 11 Ma diꞋia kamu ka rongoꞋi, alu muke fafarongoa tae ki neꞋe AnoꞋi ru Abu nia saea fuana na ngwae faꞋamamana ki. Sa tai faꞋida neꞋe noaꞋa kasi danga Ꞌania fitoꞋonga kira ki, noaꞋa kira kasi baꞋa dao toꞋona ta nonifiiꞋa ana ruana maeꞋa.’” \s1 Sa Jesus fata fuana ngwae faꞋamamana ki Ꞌi Pergamum \p \v 12 Sui nia ka fata laꞋu Ꞌuri, “ꞋOke kerekere fuana Ꞌainsel neꞋe lia sulia na ngwae saena maꞋe fanoa Ꞌi Pergamum neꞋe kira faꞋamamana, Ꞌoko saea, ‘NauꞋa na ngwae ba nau ku toꞋo ana sele ni ofoꞋa ba nia toꞋo ro bali. \v 13 Nau ku saiana kula neꞋe mulu tua ana, ma Ꞌi neꞋeri logo neꞋe na fuli gwauruꞋa ꞋinotoꞋa sa Saetan nia doe ana. Kamu roꞋosuli nau, ma noaꞋa kamu kasi oli oliꞋa faꞋasia na faꞋamamanaꞋanga kamu aku, sui bore Ꞌana kira saungia sa Antipas ana kula neꞋe sa Saetan nia tua ana. Sa Antipas neꞋe na ngwae rao leꞋa Ꞌani faꞋarongoꞋanga Ꞌani nau. \v 14 Aia, ma bara ru neꞋe kamu sasiꞋi neꞋe nau ku balufi kamu faꞋiniꞋi. Ti ngwae amuꞋa, kira sasi goꞋo Ꞌada sulia na faꞋamanataꞋanga sa Balaam\x + \xo 2:14 \xt Nambas 31:16; 25:1-3\x* ba faꞋamanata sa Balak Ꞌuana talaꞋilana ngwae Ꞌi Israel ki Ꞌiri kira ka sasia ru taꞋa ki. Sulia sa Balak kwatea na ngwae ki kira ka Ꞌania na fanga neꞋe kira foꞋosi Ꞌani fuana na malamala god ki faꞋinia na kakabaraꞋa. \v 15 Aia, nia ꞋunaꞋeri logo, ti ngwae amuꞋa kira ka leka sulia na faꞋamanataꞋanga taꞋa ana ngwae sa Nikolaus ki. \v 16 Aia, muke kakari alifaꞋi naꞋa faꞋasia na abula Ꞌanga taꞋa kamu ki! DiꞋia noaꞋa, nai baꞋa leka ꞋaliꞋali maꞋi goꞋo, ma nau ku fuꞋa faꞋinia ngwae neꞋeri Ꞌani sele ni ofoꞋa neꞋe sakatafa maꞋi faꞋasia na kwakwaku. \v 17 Aia, diꞋia mulu ka rongoꞋi, alu muke fafarongoa tae ki neꞋe AnoꞋi ru Abu saea fuana na ngwae faꞋamamana ki. ꞋUnaꞋeri ma sa tai faꞋida neꞋe noaꞋa kasi danga Ꞌania fitoꞋonga nia, nai baꞋa kwatea na mana neꞋe ba kira sofongani Ꞌi langi. Ma nai baꞋa kwatea logo fuada na fau kwao neꞋe kira keresia na sata faolu Ꞌi fafona, neꞋe noaꞋa ta ngwae kasi saiana, taꞋifilia goꞋo sa tai neꞋe ke baꞋa ngalia.’” \s1 Sa Jesus fata fuana ngwae faꞋamamana ki Ꞌi Taeataera \p \v 18 Ma nia ka fata laꞋu Ꞌuri fuaku, “ꞋOke kerekere fuana na Ꞌainsel neꞋe lia sulia na ngwae saena fanoa Ꞌi Taeataera ki neꞋe kira faꞋamamana, Ꞌoko saea, ‘NauꞋa neꞋe na Ngela God. Na maaku ka rara diꞋia mafula, ma na Ꞌaeku ka ngwasinasina diꞋia na barasi kira doꞋofia saena mafula. \v 19 Nau ku saiana na ru neꞋe kamu sasiꞋi ki. Ma nau ku saiana na alafeꞋanga kamu, ma na faꞋamamanaꞋanga kamu, ma na raoꞋa kamu, ma na mabetauꞋa kamu. ꞋIu, ma nau ku saiana na ru neꞋe kamu sasiꞋi ana kaidaꞋi neꞋe, Ꞌoro ka liufia tae ki neꞋe kamu sasiꞋi ana kaidaꞋi ba sui naꞋa kwau. \v 20 Aia, ma ru neꞋe noaꞋa nau kusi oga: Kamu alaꞋania na kini satana Ꞌi Jesabel ka faꞋamanata. Nia saea fasi God kwate nia fuana alaꞋanga, bore ma nia soke goꞋo Ꞌana. Nia ka faꞋarora na ngwae rao Ꞌoro nau ki Ꞌani na faꞋamanatalada Ꞌani falafala ana kakabaraꞋa, ma na Ꞌanilana fanga neꞋe kira foꞋosi Ꞌani fuana malamala god noaꞋa Ꞌiri mamana ki. \v 21 ꞋIu, ma nau ku kwatea kaidaꞋi fuana kini neꞋe Ꞌiri nia ke kakari alifaꞋi faꞋasia abula Ꞌanga taꞋa nia ki, bore ma noaꞋa nia kasi oga goꞋo kakari alifaꞋi Ꞌanga faꞋasia abula Ꞌanga taꞋa nia ki. \v 22 Nia ꞋunaꞋeri, nai baꞋa kwatea ma niaꞋa faꞋinia sa tai neꞋe kira foꞋosia malamala god ki faꞋinia, ma kira ke baꞋa nonifii ka doe. Ma nai baꞋa sasia ru neꞋeri diꞋia noaꞋa kira kasi kakari alifaꞋi faꞋasia na abulaꞋanga taꞋa kira ki neꞋe kira sasia faꞋinia na kini neꞋe. \v 23 Ma nai baꞋa saungia na fafarongo nia ki logo, Ꞌiri na ngwae ki taꞋifau neꞋe kira faꞋamamana nau, kira saiana nauꞋa na ngwae nau ku saiana manatana ngwae ki taꞋifau faꞋinia na kwaiogaiꞋanga kira ki. Ma nai baꞋa duꞋu fuana ngwae ki taꞋifau duꞋungana ru neꞋe kira sasiꞋi ki, na ru leꞋa ki ma na ru taꞋa ki. \v 24 Ma ta bali aumulu neꞋe kamu tua Ꞌi Taeataera noaꞋa kamu kasi sasi sulia na faꞋamanataꞋanga taꞋa neꞋe, ma noaꞋa kamu kasi alaꞋani kira ke faꞋamanata kamu Ꞌani na ru neꞋe kira saea Ꞌani ru ago sa Saetan ki. Nia neꞋe, nauꞋa bore noaꞋa nau kusi kwatea ta ꞋafitaꞋiꞋanga laꞋu fuamuꞋa. \v 25 Ma taꞋi ru goꞋo neꞋe, diꞋia ru muke dau ngasi ana tae ki neꞋe kamu toꞋo naꞋa ana, leleka ka dao ana kaidaꞋi nau ku oli laꞋu maꞋi. \v 26 ꞋIu, ma sa tai faꞋida neꞋe noaꞋa kasi danga Ꞌania fitoꞋonga kira, ma kira ka maꞋudi fuana roꞋongaꞋa sulia na kwaiogaiꞋanga nau ki leleka ka dao ana Ꞌisilana, nai baꞋa kwatea fuada naꞋa gwaungaꞋi Ꞌanga fafia na fanoa ki, \v 27 diꞋia na MaꞋa nau neꞋe kwatea fuaku. Ma kira ke baꞋa gwaungaꞋi fafia naꞋa fanoa ki Ꞌani ngasingasiꞋanga, ma noaꞋa ta ngwae kasi bolo fuana na ngengelana alaꞋanga kira. \v 28 Ma nai baꞋa kwatea fuada na kwalikwali neꞋe tala Ꞌi Ꞌofodangi Ꞌiri ke faꞋataꞋinia neꞋe kira liufia taꞋangaꞋa. \v 29 Ma diꞋia kamu ka rongoꞋi, alu muke fafarongoa tae ki neꞋe AnoꞋi ru Abu saea fuana na ngwae faꞋamamana ki.’” \c 3 \s1 Sa Jesus fata fuana ngwae faꞋamamana ki Ꞌi Sardis \p \v 1 Ma nia ka fata laꞋu Ꞌuri fuaku, “ꞋOke kerekere fuana na Ꞌainsel neꞋe lia sulia na ngwae saena fanoa Ꞌi Sardis ki neꞋe kira faꞋamamana, Ꞌoko saea, ‘NauꞋa na ngwae neꞋe nau ku toꞋo ana na fiu AnoꞋi ru Abu God ki ma na fiu bulubulu ki. Nau ku saiana ru neꞋe kamu sasiꞋi ki. Ma na ngwae ki kira saea kaumulu Ꞌania ngwae faꞋamamana ki, bore ma na raoꞋa kamu ki faꞋataꞋinia noaꞋa kamu kasi roꞋo suli nau. \v 2 Kamu diꞋia ngwae kira maliu ki. Muke ada, fasi Ꞌiri muke faꞋangasingasia na faꞋamamanaꞋanga kamu ki neꞋe karangi ka mae naꞋa. Sulia nau ku dao toꞋona ru neꞋe kamu sasiꞋi ki noaꞋa kasi saga taꞋifau Ꞌi maana God nau. \v 3 NoaꞋa kamu kasi manata bura Ꞌani na ru neꞋe kira faꞋamanata kamu Ꞌani ki Ꞌi naꞋo, ma muke roꞋosulida, ma muke kakari alifaꞋi faꞋasia na abula Ꞌanga taꞋa kamu ki. Si diꞋia noaꞋa kamu kasi lialia, nai baꞋa leka maꞋi siaumulu, diꞋia ta ngwae bili ana kaidaꞋi neꞋe noaꞋa kamu kasi saiana nai baꞋa dao maꞋi ana. \v 4 Ma na bara ngwae ana ngwae Ꞌi Sardis ki neꞋe kamu dau leꞋa sulia maurilamuꞋa ka sikasika Ꞌua, muke baꞋa leka faꞋi nau, ma muke ruꞋufia na ifi kwao ki, osiꞋana kamu totolia. \v 5 Ma sa tai faꞋida neꞋe noaꞋa kasi danga Ꞌania fitoꞋonga kira, kira ke baꞋa ruꞋufia ifi kwao ki, ma noaꞋa nau kusi lafua na satada faꞋasia na buka ana mauriꞋa. ꞋI naꞋona MaꞋa nau ma na Ꞌainsel nia ki, nai baꞋa saea kira Ꞌani na ngwae nau ki. \v 6 Aia, diꞋia kamu ka rongoꞋi, alu muke fafarongoa tae ki neꞋe AnoꞋi ru Abu saea fuana na ngwae faꞋamamana ki.’” \s1 Sa Jesus fata fuana ngwae faꞋamamana ki Ꞌi Filadelfia \p \v 7 Sui nia ka fata laꞋu Ꞌuri fuaku, “ꞋOke kerekere fuana Ꞌainsel neꞋe lia sulia ngwae ki saena fanoa Ꞌi Filadelfia neꞋe kira faꞋamamana, Ꞌoko saea, ‘NauꞋa neꞋe ngwae nau ku abu, ma nau ku fata mamana. Nau ku toꞋo ana na kii ba sa David na ngwae tatalafaꞋa nia toꞋo maꞋi ana Ꞌi naꞋo. Ma kaidaꞋi nau ku Ꞌifingia na sinamaa, nia ꞋafitaꞋi fuana ta ngwae ka fono Ꞌusia. Ma kaidaꞋi nau ku fono Ꞌusia na sinamaa, nia ꞋafitaꞋi fuana ta ngwae ka Ꞌifingia. \v 8 Nau ku saiana na ru neꞋe kamu sasiꞋi ki, ma nau ku saiana kamu kasi toꞋo goꞋo ana ta ru leꞋa neꞋe ngwae ki saena fanoa neꞋe kike fuꞋusi ꞋinotoꞋa amuꞋa faꞋinia. Ma kamu ka sasi sulia na fatalaku. Ma noaꞋa kamu kasi tofea sataku ma na faꞋamamanaꞋanga kamu ki ana nauꞋa. Aia, nau ku Ꞌifingia naꞋa na sinamaa fuamuꞋa fasi Ꞌiri muke ruꞋu maꞋi, ma ꞋafitaꞋi fuana ta ngwae bore Ꞌana ka fono Ꞌusia. \v 9 ꞋIu, ma na ngwae neꞋe kira saea kira neꞋe ngwae Jiu ki, ma kira ka soke sulia kira ngwae sa Saetan, nai baꞋa sasia kike faꞋaꞋinotoꞋa kamu fasi Ꞌiri kike saiana nau ku alafe fuamuꞋa. \v 10 Ma sulia kamu roꞋosulia na taki nau Ꞌani ngangata Ꞌanga, nai baꞋa lia suli kamu kaidaꞋi ana ꞋafitaꞋiꞋanga ki neꞋe ke baꞋa dao maꞋi saena magalia Ꞌuana ilitoꞋolana ngwae ki taꞋifau. \v 11 NoaꞋa kasi tau, nai baꞋa oli maꞋi. Muke dau ngasi ana na ru neꞋe kamu toꞋo ani ki, Ꞌasu Ꞌubani ta ngwae kata bilia na kwaiaraꞋa neꞋe nai baꞋa kwatea fuamuꞋa. \v 12 Ma sa tai faꞋida neꞋe noaꞋa kasi danga Ꞌania fitoꞋonga nia, nai baꞋa alu nia ta maꞋe funu ana Luma Abu God nau, nia ka tua tari ma noaꞋa nia kasi Ꞌidu faꞋasia. Ma nai baꞋa keresia logo na satana God nau ana na nonina, ma na satana fanoa doe God nau, na Jerusalem faolu neꞋe ke baꞋa koso maꞋi faꞋasia God Ꞌi langi. Ma nai baꞋa keresia logo na sata faolu nau ana na nonina. \v 13 Aia, diꞋia kamu ka rongoꞋi, alu muke fafarongoa tae ki neꞋe AnoꞋi ru Abu saea fuana na ngwae faꞋamamana ki.’” \s1 Sa Jesus fata fuana ngwae faꞋamamana ki Ꞌi Laodisea \p \v 14 Sui nia ka fata laꞋu Ꞌuri fuaku, “ꞋOke kerekere fuana na Ꞌainsel neꞋe lia sulia na ngwae saena fanoa Ꞌi Laodisea ki neꞋe kira faꞋamamana, Ꞌoko saea, ‘NauꞋa na ngwae neꞋe kira sae nau Ꞌani ꞋIu ke ꞋUnaꞋeri. Nau kusi mamalo faꞋasia faꞋataloꞋa Ꞌani alaꞋanga mamana ki sulia God. Ma nauꞋa logo neꞋe nau ku saungaꞋinia na ru ki taꞋifau faꞋinia God. \v 15 Nau ku saiana na ru neꞋe kamu sasiꞋi ki, ma nau ku saiana logo noaꞋa kamu kasi gwari ma noaꞋa kamu kasi ꞋakoꞋako goꞋo aku. Ma nau ku oga muke kwaima faꞋi nau, nama muke malimaeꞋa faꞋi nau. \v 16 Ma sulia na faꞋamamana Ꞌanga kamu aku noaꞋa kasi gwari nama ka ꞋakoꞋako ꞋunaꞋeri, nai baꞋa ilangaꞋi kamu. \v 17 Aia, kaumulu saea kamu toꞋoru, ma muka toda ru Ꞌoro, ma noaꞋa kamu kasi oga naꞋa laꞋu ta ru sulia na ru ki taꞋifau kamu toꞋo naꞋa Ꞌani. Bore ma noaꞋa kamu kasi saiana goꞋo neꞋe kamu dalaꞋa ana faꞋamamanaꞋanga, ma muka diꞋia na ngwae maa rodo ma kira ka dadara. \v 18 Nia neꞋe, nau ku saea fuamuꞋa, muke folia naꞋa gol neꞋe kira faꞋafaolua Ꞌani mafula ana nauꞋa, fasi Ꞌiri muke toꞋoru mamana. Ma muke folia logo na ifi kwao ki ana nauꞋa, sasi kamu kata Ꞌeke sulia neꞋe kamu dadara. Ma muke folia logo na ngwaingwai fuana ongolana na maamuꞋa Ꞌani, Ꞌiri muke lia leꞋa. \v 19 Ma na ngwae ki neꞋe nau ku alafe fuada, diꞋia kira ka sasia ru taꞋa, nau ku saiana balufilada, ma nau ku kwatea naꞋa kwaꞋikwaꞋinga fuada. Nia neꞋe muke saiana, muke kakari alifaꞋi faꞋasia na abula taꞋangaꞋa kamu ki, ma muke sasia naꞋa ru leꞋa ki. \v 20 Lia basi, nau ku uu Ꞌi burina babalita ana sinamaa ana luma kamu ki, ma nau ku faꞋafo. DiꞋia ta ngwae ka rongo nau ma ka Ꞌifi fuaku, nai baꞋa ruꞋu maꞋi siana saena luma nia, ma nau ku fanga fiku faꞋinia. \v 21 Ma sa tai bore Ꞌana neꞋe noaꞋa kasi danga Ꞌania fitoꞋonga nia, nai baꞋa kwatea na ngasingasiꞋanga fuana tuaꞋa faꞋi nau, ana kaidaꞋi nau ku tua ana kula ni tuaꞋa ana ꞋinotoꞋanga, ka diꞋia logo nau ku liufia ma nau ku tua naꞋa faꞋinia na MaꞋa nau ana kula ni tuaꞋa nia. \v 22 Ma diꞋia kamu ka rongoꞋi, alu muke fafarongoa tae ki neꞋe AnoꞋi ru Abu saea fuana na ngwae faꞋamamana ki.’” \c 4 \s1 Na fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga Ꞌi langi \p \v 1 Sui Ꞌi buri Ꞌana nau ku lia, ma nau ku lisia taꞋi sinamaa Ꞌi langi nia Ꞌifi. Ma na lingalingaꞋi ru neꞋe eta fata fata fuaku Ꞌi naꞋo diꞋia na bungu, ka fata laꞋu Ꞌuri, “ꞋOke raꞋe maꞋi Ꞌi neꞋe, Ꞌiri nai faꞋataꞋinia fuamu na ru neꞋe ke baꞋa dao maꞋi Ꞌi buri ki.” \v 2 Ma ana kaidaꞋi neꞋeri nama goꞋo, na AnoꞋi ru God ka talaꞋi nau, ma nau ku tua naꞋa Ꞌaku Ꞌi langi. Ma nau ku lisia taꞋi fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga, ma taꞋi ngwae ka tua Ꞌi fafona. \v 3 Ma na maana ka diꞋia naꞋa na fau ngwasinasina ki neꞋe kira saea Ꞌani na daspa ma na karnelian. Ma na tafisiꞋoro ka tua kalikalia fuli gwauruꞋa neꞋeri. Ma na tafisiꞋoro neꞋeri ka lia diꞋia na fau ngwasinasina kira saea Ꞌani na emaral. \v 4 Ma kalikalia na ngwae neꞋe tua ana fuli gwauruꞋa neꞋeri ana ꞋinotoꞋanga, ro akwala ma fai fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga ki neꞋe niꞋi teo Ꞌi neꞋeri. Ma ro akwala ma fai ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ki neꞋe kira tua Ꞌi fafona na fuli gwauruꞋa neꞋeri ki, ma kira ka toro Ꞌani ifi kwao ki ma na Ꞌeregwau ana na gol ki Ꞌi gwauda. \v 5 Ma na meamea ka sina, ma na lingalingaꞋi ru doe ki, ma na kwangakwanga ka talo maꞋi faꞋasia na fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga neꞋeri. Ma na fiu unu ki ka duꞋa Ꞌi neꞋeri Ꞌi naꞋona na fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga. Ma na fiu unu neꞋeri ki neꞋe na fiu AnoꞋi ru Abu God ki naꞋa. \v 6 Ma Ꞌi naꞋona logo ana na fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga, taꞋi ru diꞋia na asi ana galasi ma ka raola liu ka teo logo Ꞌi neꞋeri. \p Ma na fai ru mauri ki neꞋe kira toꞋo ana maa Ꞌoro ki kalikalia nonida taꞋifau, kira tua kalikalia na fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga neꞋeri.\f + \fr 4:6 \ft Na ru mauri neꞋe taꞋi Ꞌainsel matamata dangalu.\f* \v 7 Na etana ru mauri lisilana ka diꞋia na lion. Ma na ruana ru lisilana ka diꞋia na buluka. Ma uula ru, neꞋe maana lisilana diꞋia na maana ngwae. Ma na faina ru lisilana diꞋia na afa neꞋe lofo. \v 8 Na fai ru mauri neꞋeri ki taꞋifau kira toꞋo ana ono ꞋabaꞋaba ru Ꞌanga, ma na maaꞋi ru Ꞌoro ki logo teo Ꞌi nonidaꞋa, Ꞌi naꞋoda ma Ꞌi olofana ꞋabaꞋabada. Ma ana asoa ki ma ana rodo, noaꞋa kira kasi mamalo goꞋo ana nguꞋa kira ka Ꞌuri, \q1 “Abu, abu, abu na God neꞋe ngasingasiꞋa ka tasa. \q1 Nia ka tua Ꞌua naꞋa maꞋi Ꞌi naꞋo, ma ka tua ana kaidaꞋi neꞋe, ma ka tua ana kaidaꞋi neꞋe ka nia maꞋi Ꞌua.” \b \p \v 9 KaidaꞋi neꞋe fai ru mauri neꞋeri ki kira ngulia na faꞋi ngu ana faꞋaꞋinotoꞋanga, ma na fuꞋusi doeꞋanga, ma na baꞋatafeꞋanga fuana na ngwae neꞋe nia tuatua firi neꞋe tua Ꞌi fafona fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga, \v 10 na ro akwala ma fai ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ba kiri kira ka bobo uruuru Ꞌi naꞋona Ꞌaena na ngwae neꞋe tuatua firi neꞋe tua Ꞌi fafona fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga. Ma kira ka alua naꞋa Ꞌeregwau kira ki Ꞌi ano Ꞌi naꞋona fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga neꞋeri, ma kira ka fata Ꞌuri, \q1 \v 11 “God kami, Ꞌoko totolia naꞋa na ngalilana na taloꞋa, ma na fuꞋusi doeꞋa, ma na ngasingasiꞋanga, osiꞋana Ꞌoko saungaꞋinia na ru ki taꞋifau. \q1 Ma sulia na kwaiogaiꞋanga Ꞌoe naꞋa neꞋe ru ki taꞋifau kira ka tua ma kira ka mauri.” \b \c 5 \s1 Na bukaꞋi ru \p \v 1 Sui nau ku lisia taꞋi bukaꞋi ru neꞋe kira kere ro bali ana. Kira ka bula fafia bukaꞋi ru neꞋeri, ma kira ka fono faꞋangasia bukaꞋi ru neꞋeri ana fiu kula ki. Na ngwae neꞋe tua ana fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga, nia dau ana bukaꞋi ru neꞋeri saena lima ꞋoloꞋolo nia. \v 2 Ma nau ku lisia taꞋi Ꞌainsel neꞋe ngasingasiꞋa liu, ma nia ka fata doe ka Ꞌuri, “Sa tai neꞋe ꞋoloꞋolo Ꞌiri nia ka totolia Ꞌifingilana na fiu ru ana fonoꞋa ngasi neꞋe ki, ma ka Ꞌifingia na bukaꞋi ru neꞋe?” \v 3 Ma noaꞋa kasi lisia goꞋo ta ngwae Ꞌi langi, nama saena na magalia, nama Ꞌi olofana na magalia neꞋe ka bolo faꞋinia Ꞌifingilana na bukaꞋi ru neꞋeri ma ka lia saena. \v 4 Ma nau ku angi liu, sulia noaꞋa kira kasi dao toꞋona ta ngwae neꞋe totolia Ꞌifingilana na bukaꞋi ru neꞋeri ma ka lia saena. \v 5 ꞋUnaꞋeri, taꞋi ngwae ana na ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ki ka fata Ꞌuri fuaku, “NoaꞋa Ꞌoe kosi angi. Lia basi. ꞋOko lisia na Lion ana kwalafa sa David ma sa Juda. Nia ka liufia naꞋa malimae nia ki, ma ka totolia Ꞌifingilana na fiu ru ana fonoꞋa ngasi ki, ma na Ꞌifingilana na bukaꞋi ru neꞋe.” \p \v 6 Sui nau ku lisia taꞋi kala Sipsip nia uu Ꞌi safitana kula ni tuaꞋa neꞋeri ma na fai ru mauri ki ma na ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ki kira ka tua kalikalia. Ma nau ku lisia logo na maꞋe maala ki ana nonina neꞋe diꞋia kira saungia Ꞌi naꞋo. Nia ka toꞋo ana fiu konakona ru ki ma na fiu maa ki. Aia, na fiu maa neꞋeri ki neꞋe na fiu mangoꞋi ru God ki neꞋe ka kwatea Ꞌuana saena magalia taꞋifau. \v 7 Ma na kala Sipsip neꞋeri ka dao, ma ka ngalia naꞋa bukaꞋi ru baera faꞋasia na bali lima ꞋoloꞋolo na ngwae neꞋe tua ana kula ni tuaꞋa neꞋeri. \v 8 Ma kaidaꞋi nia ka ngalia naꞋa na bukaꞋi ru neꞋeri, na fai ru mauri neꞋeri ki, ma na ro akwala ma fai ngwae faꞋinaꞋonaꞋo neꞋeri ki, kira ka bobo uruuru Ꞌi ano Ꞌi Ꞌaena na kala Sipsip neꞋeri. Ma kira taꞋifau goꞋo kira ka dau ana na ru ni kwaꞋilana neꞋe kira saea Ꞌani na harp ki, ma kira ka dau ana titiu ana gol ki neꞋe fungu Ꞌani na Ꞌai moko leꞋa ki fuana doꞋofilana. Aia, ma na sasu faꞋasia na Ꞌai moko leꞋa neꞋeri ki naꞋa neꞋe foꞋongaꞋa na ngwae neꞋe kira faꞋamamana ana sa Jesus Christ. \v 9 Ma kira ka ngulia taꞋi faꞋi ngu faolu kira ka Ꞌuri, \q1 “ꞋOko totolia ngalilana naꞋa bukaꞋi ru, ma Ꞌoko Ꞌifingia naꞋa ru ana fonoꞋa ngasi ki. \q1 OsiꞋana kira saungi Ꞌoe, ma Ꞌani na kwaisuꞋusiꞋanga Ꞌani maurilamu ka foli olitaꞋinia na ngwae ki ana na kwalafa ki taꞋifau, ma na alaꞋanga matamata ki taꞋifau, ma na maꞋe fanoa ki taꞋifau fuana God. \q1 \v 10 ꞋOko aluda na fikutaꞋi ngwae na fata abu ki Ꞌiri kike rao fuana God kia. \q1 Ma kira ke baꞋa gwaungaꞋi saena magalia.” \p \v 11 Ma nau ku lia laꞋu, ma nau ku rongoa na nguꞋa na Ꞌainsel Ꞌoro ki. Kira Ꞌoro liu, kira toꞋoni ma na moleꞋe ki. Kira uu kalia na kula ni tuaꞋa ana ꞋinotoꞋanga neꞋeri, ma na fai ru mauri ba kiri, ma na ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ki. \v 12 Kira ngu doe kira ka Ꞌuri, \q1 “Na kala Sipsip neꞋe kira saungia ka mae, nia totolia naꞋa ngalilana na mamanaꞋanga, ma na toꞋoruꞋa, ma liatoꞋo Ꞌanga, ma na ngasingasiꞋanga, ma na faꞋadoeꞋanga, ma na ꞋinotoꞋanga, ma na baꞋatafeꞋanga!” \m \v 13 Ma nau ku rongoa na ru mauri ki taꞋifau Ꞌi langi, ma saena magalia, ma Ꞌi olofana na magalia, ma Ꞌi saena na asi, kira taꞋifau kira ngu kira ka Ꞌuri, \q1 “Na baꞋatafeꞋanga, ma na faꞋadoeꞋanga, ma na ꞋinotoꞋanga, ma na ngasingasiꞋanga tuatua firi fuana ngwae neꞋe ka tua ana fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga ma fuana na kala Sipsip.” \m \v 14 Ma na fai ru mauri neꞋeri ki kira olisia kira ka Ꞌuri, “Nia mamana.” Ma na ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ki kira ka bobo uruuru Ꞌi ano, ma kira ka foꞋosidaroꞋo. \c 6 \s1 Na fiu ru ana fonoꞋa ngasi na bukaꞋi ru \p \v 1 Sui nau ku lisia naꞋa kala Sipsip neꞋeri ka Ꞌifingia etana ru ana fonoꞋa ngasi ana na fiu ru ana fonoꞋa ngasi neꞋeri ki. Ma nau ku rongoa taꞋi ru ana fai ru mauri ba kiri ka fata Ꞌani lingalingaꞋi ru neꞋe ka diꞋia na kwanga kwanga ka Ꞌuri, “ꞋOke leka maꞋi!” \v 2 Ma nau ku lia, ma nau ku lisia taꞋi hos kwao. Ma na ngwae neꞋe ka tua Ꞌi fafona, ka dau ana taꞋi basi. Ma kira ka kwatea na Ꞌeregwau fuana. Ma nia ka leka kwau fuana na liufilana diꞋia ta ngwae ramo. \p \v 3 Sui na kala Sipsip neꞋeri ka Ꞌifingia ruana ru ana fonoꞋa ngasi, ma nau ku rongoa na ruana ru mauri ka fata Ꞌuri, “ꞋOke leka maꞋi!” \v 4 Ma taꞋi hos meo ka sakatafa maꞋi. Ma na ngwae neꞋe ka tua Ꞌi fafona, kira ka kwatea taꞋi naifi doe fuana, ma ka toꞋo ana na ngasingasiꞋanga fuana ngalilana aroaroꞋa faꞋasia na ngwae ki saena magalia, fasi Ꞌiri neꞋe ngwae ki kike saungida kwailiu. \p \v 5 Sui na kala Sipsip neꞋeri ka Ꞌifingia uula ru ana fonoꞋa ngasi, ma nau ku rongoa na uula ru mauri ka fata Ꞌuri, “ꞋOke leka maꞋi!” Ma nau ku lia, ma nau ku lisia taꞋi hos goa. Ma na ngwae neꞋe ka tua Ꞌi fafona, nia dau ana taꞋi ru ni ꞋoitoꞋongaꞋa ana na ru kulu ki. \v 6 Sui nau ku rongoa taꞋi lingalingaꞋi ru ka raꞋe maꞋi Ꞌi safitana na fai ru mauri neꞋeri ki ka Ꞌuri, “Kira Ꞌoifoli Ꞌani fanga ki Ꞌuana mani doe! Ma noaꞋa Ꞌoe kosi faꞋalia na ngwaingwai ma na waen!” \p \v 7 Sui na kala Sipsip neꞋeri ka Ꞌifingia naꞋa faina ru ana fonoꞋa ngasi, ma nau ku rongoa na lingana na faina ru mauri ka fata Ꞌuri, “ꞋOke leka maꞋi!” \v 8 Ma nau ku lia, ma nau ku lisia taꞋi hos balabalaꞋa, ma na satana na ngwae neꞋe ka tua Ꞌi fafona neꞋe na MaeꞋa, ma Kula ana na MaeꞋa ka leka Ꞌi burina. Ma kira ka kwatea mamanaꞋanga fuana keroꞋa fafia faina na bali ana na magalia fuana saungilana ngwae ki Ꞌani fuꞋanga, ma fioloꞋa, ma mataꞋinga, ma na ru kwasi ki saena magalia. \p \v 9 Ma kaidaꞋi neꞋe kala Sipsip ka Ꞌifingia naꞋa limana ru ana fonoꞋa ngasi, nau ku lisia na mangona ngwae neꞋe kira saungida sulia kira ngangata faꞋinia na faꞋarongoꞋa Ꞌani Fatalana God ma na FaꞋarongoꞋa LeꞋa. Kira tua goꞋo Ꞌada Ꞌi olofana na fuꞋa ana kwaisuꞋusiꞋanga. \v 10 Ma kira ako doe kira ka Ꞌuri, “God ngasingasiꞋa ka tasa, Ꞌoko abu, ma Ꞌoko mamana. ꞋI angita neꞋe Ꞌoke matalangani na ngwae saena magalia ki, ma Ꞌoko duꞋua fuada osiꞋana kira saungi kami?” \v 11 Ma God ka kwatea na ifi keta kwao ki taꞋifau goꞋo fuada, ma nia ka saea fuada fasi Ꞌiri kira ka kwaimasi tiꞋitiꞋi basi, leleka ka dao ana kaidaꞋi neꞋe kira ke saungia na ngwae ni rao kwaima ki ma na ngwae faꞋamamana ki, mala nia ka fiꞋi duꞋua ana ngwae neꞋe kira saungida ki. \p \v 12 Sui nau ku lisia naꞋa kala Sipsip baera nia Ꞌifingia naꞋa onona ru ana fonoꞋa ngasi, ma na tikitiki doe ka liu, ma na sina ka rorodoꞋa diꞋia ta toro goa, ma na madamo ka meo naꞋa diꞋia na Ꞌabu. \v 13 Ma na bulubulu ki ka Ꞌasia maꞋi saena magalia diꞋia naꞋa fuaꞋi Ꞌai ki neꞋe kira Ꞌasia faꞋasia na Ꞌai ki kaidaꞋi neꞋe iru doe nia geloda. \v 14 Ma saena mamanga ka diꞋia naꞋa Ꞌaba fola neꞋe kira laꞋumia. Ma na ua ki taꞋifau ma na bubunga ki taꞋifau ka Ꞌidu faꞋasia fulida. \v 15 Sui na ngwae tatalafaꞋa ki saena magalia ma na ngwae gwaungaꞋi ki, ma na ngwae ꞋinotoꞋa fuana na ngwae ana ofoꞋa ki, ma na ngwae toꞋoru ki ma na ngwae ngasingasiꞋa ki, ma na ngwae ki taꞋifau neꞋe kira rao laga ulafu, ma na ngwae sulitalaꞋa ki, kira ka maꞋu, kira ka ago saena na faodaꞋi fau ki ma Ꞌi olofana fau ki gwauna faꞋi ua ki. \v 16 Ma kira ka ako fuana na faꞋi ua ki ma na fau ki kira ka Ꞌuri, “Muke Ꞌasi maꞋi fafia kaimili ma kamu ka sofongaꞋi kaimili faꞋasia maana na ngwae neꞋe nia tua ana fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga. Ma kamu ka sofongaꞋi kaimili faꞋasia na saetaꞋanga na kala Sipsip. \v 17 Sulia faꞋi asoa doe ana na saetaꞋanga kera ka dao naꞋa, ma ka noaꞋa ta ngwae Ꞌiri bolo fuana uuꞋa Ꞌusia.” \c 7 \s1 Na taꞋi talangaꞋi ma fai akwala ma fai toꞋoni ngwae God ki \p \v 1 Sui nau ku lisia fai Ꞌainsel ki kira uu ana fai suꞋu suꞋua ki ana magalia, ma kira luia na fai iru ki ana magalia, fasi Ꞌiri na iru noaꞋa kasi irufia na magalia, ma noaꞋa kasi irufia na asi, ma noaꞋa kasi irufia ta Ꞌai. \v 2 Ma nau ku lisia taꞋi Ꞌainsel laꞋu ka fane maꞋi faꞋasia fanelana sina, ma ka ngalia maꞋi na maꞋetoto ana God mauri. Ma ka ako doe fuana fai Ꞌainsel neꞋeri ki, neꞋe God ka kwatea na ngasingasiꞋanga fuada fuana faꞋalilana na magalia faꞋinia na asi. \v 3 Ma ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa kamu kasi faꞋalia Ꞌua na magalia, ma na asi, ma na Ꞌai ki, leleka kulu ka keresia na maꞋetoto Ꞌi maana darana ngwae rao God kia ki.” \v 4 Ma kira ka faꞋarongo nau Ꞌani fita ngwae ki neꞋe kira keresia na maꞋetoto God Ꞌi maana darada, ka Ꞌuri: taꞋi talangaꞋi ma fai akwala ma fai toꞋoni ngwae ki. Ma kira neꞋe faꞋasia na akwala ma ro kwalafa ki ana ngwae Ꞌi Israel ki. \p \v 5 FaꞋasia kwalafa sa Juda, taꞋi akwala ma ro toꞋoni ngwae. FaꞋasia kwalafa sa Ruben, taꞋi akwala ma ro toꞋoni ngwae. FaꞋasia kwalafa sa Gad, taꞋi akwala ma ro toꞋoni ngwae. \v 6 FaꞋasia kwalafa sa Asa, taꞋi akwala ma ro toꞋoni ngwae. FaꞋasia kwalafa sa Naftali, taꞋi akwala ma ro toꞋoni ngwae. FaꞋasia kwalafa sa Manase, taꞋi akwala ma ro toꞋoni ngwae. \v 7 FaꞋasia kwalafa sa Simion, taꞋi akwala ma ro toꞋoni ngwae. FaꞋasia kwalafa sa Lifae, taꞋi akwala ma ro toꞋoni ngwae. FaꞋasia kwalafa sa Isakar, taꞋi akwala ma ro toꞋoni ngwae. \v 8 FaꞋasia kwalafa sa Sebulun, taꞋi akwala ma ro toꞋoni ngwae. FaꞋasia kwalafa sa Josef, taꞋi akwala ma ro toꞋoni ngwae. FaꞋasia kwalafa sa Benjamin, taꞋi akwala ma ro toꞋoni ngwae. \p \v 9 ꞋI buri Ꞌana, nau ku lia, ma nau ku lisia taꞋi fikuꞋa doe, neꞋe noaꞋa ta ngwae kasi bolo naꞋa faꞋinia toꞋomaꞋilana. Ma kira leka maꞋi faꞋasia na kwalafa ki taꞋifau, ma na fanoa ki taꞋifau, ma na alaꞋanga matamata ki taꞋifau, ma kira ka uu Ꞌi naꞋona fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga ma Ꞌi naꞋona kala Sipsip neꞋeri. Ma kira ka ruꞋufia na ifi kwao keta ki, ma kira ka dau ana uli niniu ki fuana faꞋataꞋilana saeleꞋanga kira. \v 10 Ma kira ako doe kira ka Ꞌuri, \q1 “God kia neꞋe tua ana fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga faꞋinia na kala Sipsip, keroꞋa ka faꞋamauri kia.” \m \v 11 Ma na Ꞌainsel ki taꞋifau kira uu kalikalia fuli gwauruꞋa neꞋe ana ꞋinotoꞋanga, ma na ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ki, ma na fai ru mauri ki. Ma kira ka bobo uruuru Ꞌi naꞋona fuli gwauruꞋa neꞋeri, ma kira ka foꞋosia God, \v 12 kira ka Ꞌuri, \q1 “Nia mamana! \q1 Na auraꞋe Ꞌanga, ma na ꞋinotoꞋanga, ma na liatoꞋonga, ma na baꞋatafeꞋanga, ma na faꞋadoeꞋanga, ma na mamanaꞋanga, ma na ngasingasiꞋanga, ru neꞋeri ki neꞋe ru fuana God kia neꞋe tua tua firi! \q1 Nia mamana.” \b \p \v 13 Ma taꞋi ngwae ana ngwae faꞋinaꞋonaꞋo neꞋeri ki ka saefilo nau, ka Ꞌuri, “Tai faꞋida niniꞋa kira toro Ꞌani ifi kwao neꞋe ki ma kika leka maꞋi faꞋasia Ꞌi faꞋi?” \p \v 14 Ma nau ku olisia ku Ꞌuri, “Nau ku kina. ꞋAeꞋo naꞋa neꞋe Ꞌoko saiana.” \p Ma nia ka fata Ꞌuri fuaku, “Na ngwae neꞋe ki na ngwae neꞋe kira liu maꞋi Ꞌi saena na kwai maꞋuduiꞋanga doe, ma noaꞋa ta ru kasi faꞋalida. Kira ka taufia naꞋa ifi keta kira ki, ma kira ka faꞋakwaoa Ꞌani na Ꞌabuna na kala Sipsip. \v 15 Nia neꞋe kira ka uu Ꞌi naꞋona fuli gwauruꞋa God, ma kira ka rao fuana Ꞌi saena Luma Abu nia sulia kaidaꞋi ki taꞋifau. Ma God neꞋe ka tua ana fuli gwauruꞋa neꞋeri, ka lia suli kira. \v 16 Ma ka ꞋafitaꞋi laꞋu kira ka fiolo nama kira ka silikwaꞋu, nama na sina ꞋakoꞋako nama ta ru ꞋakoꞋako ka Ꞌakofida. \v 17 OsiꞋana neꞋe kala Sipsip neꞋe tua Ꞌi fafona na fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga, ka lia sulia kiraꞋa. Ma nia ka talaꞋi kira Ꞌuana busulana na kafo ana mauriꞋa ki. Ma God ka ongoa naꞋa kafo ana maada ki.” \c 8 \s1 Na fiuna ru ana fonoꞋa ngasi \p \v 1 KaidaꞋi neꞋe kala Sipsip nia Ꞌifingia naꞋa fiuna ru ana fonoꞋa ngasi, Ꞌi langi ka aroaro sulia kala agi asoa dokodoko. \v 2 Sui nau ku lisia na fiu Ꞌainsel ki neꞋe kira uu Ꞌi naꞋona God, ma kira ka ngalia naꞋa fiu bungu ki. \p \v 3 Ma taꞋi Ꞌainsel laꞋu neꞋe ka toꞋo ana na titiuꞋi ru ana gol fuana na doꞋofilana na Ꞌai moko leꞋa Ꞌi saena, ka dao ma ka uu maana na fuli fuꞋa ni kwaisuꞋusi Ꞌanga. Ma kira ka kwatea Ꞌai moko leꞋa Ꞌoro ki, nia ka doꞋofia fuana fasi Ꞌiri ka alua faꞋinia na foꞋongaꞋa ngwae God ki taꞋifau Ꞌi fafona na fuꞋa ana gol neꞋe tua Ꞌi naꞋona fuli gwauruꞋa neꞋeri. \v 4 Ma na sasu faꞋasia na Ꞌai moko leꞋa neꞋeri ki, ka raꞋe Ꞌi langi faꞋinia na foꞋongaꞋa na ngwae God ki, faꞋasia na limana na Ꞌainsel neꞋeri neꞋe uu Ꞌi naꞋona God. \v 5 Sui na Ꞌainsel neꞋeri ka ngalia naꞋa titiu neꞋeri, ma ka faꞋafungua Ꞌani na mafula faꞋasia fuꞋa, ma ka Ꞌui Ꞌania maꞋi fafona magalia. Ma na kiri ma na lingalingaꞋi ru doe ki ka talo maꞋi, ma na meamea ka bina, ma na tikitiki ka liu. \s1 Na bungu ki \p \v 6 Sui na fiu Ꞌainsel neꞋeri ki kira ka sasi akaꞋu naꞋa fuana na ufilana na fiu bungu neꞋe kira dau ani ki. \p \v 7 Ma etana Ꞌainsel ka ufia na bungu nia, ma na maga Ꞌaesi ki diꞋia uta, ma na mafula ka dola faꞋinia Ꞌabu, ka toꞋo maꞋi fafona na magalia. Ma nia ka duꞋafia na taꞋi uula bali ana magalia, ma na Ꞌai ki, ma na karasi ki taꞋifau Ꞌi saena. \v 8 Sui na ruana Ꞌainsel ka ufia naꞋa bungu nia, ma taꞋi ru diꞋia faꞋi ua doe ka duꞋa, ma nia ka Ꞌasia saena asi. Ma taꞋi uula bali ana asi ka rokisi ka diꞋia naꞋa Ꞌabu. \v 9 Ma taꞋi uula bali ana ru mauri ki saena asi kira ka mae, ma taꞋi uula bali ana faka ki ka takalo. \p \v 10 ꞋUnaꞋeri naꞋa uula Ꞌainsel ka ufia na bungu nia, ma taꞋi faꞋi bulubulu doe ka diꞋia ta unu, ka Ꞌasia maꞋi faꞋasia saena mamanga ma ka Ꞌasia fafia taꞋi uula bali ana na kafo doe ki, ma na busulana kala kafo tiꞋitiꞋi ki. \v 11 Aia, na satana bulubulu neꞋeri neꞋe “ꞋAfae.” Ma taꞋi uula bali ana na kafo ki ka Ꞌafae, ma na ngwae Ꞌoro ki kira ka mae ana kwaꞋufilana na kafo neꞋeri ki sulia kira Ꞌafae. \p \v 12 Sui na faina Ꞌainsel ka ufia na bungu nia, ma taꞋi uula bali ana na sina, ma na madamo, ma na bulubulu ki ka mae, ma taꞋi uula bali ana madakolaꞋa ka noaꞋa naꞋa. Ma taꞋi uula bali ana faꞋi asoa nia rodoꞋa naꞋa, ma taꞋi uula bali ana rodo noaꞋa kasi dangi logo. \p \v 13 Sui nau ku lia, ma nau ku rongoa taꞋi noꞋo abu ka lofo saena mamanga ka ri doe ka Ꞌuri, “Na taꞋangaꞋa, na taꞋangaꞋa! Nia ke baꞋa taꞋa liu fuana ngwae ki taꞋifau neꞋe kira tua saena magalia, si kaidaꞋi neꞋe ta uulu Ꞌainsel laꞋu kike baꞋa dao maꞋi, ma kike ufia na bungu kira ki.” \c 9 \s1 Limana Ꞌainsel ufia na bungu nia \p \v 1 Sui na limana Ꞌainsel ka ufia na bungu nia, ma nau ku lisia faꞋi bulubulu neꞋe ka Ꞌasia maꞋi Ꞌuana saena magalia, kira kwatea na kii ana na kilu neꞋe Ꞌato ka gwagwa lingalinga fuana bulubulu neꞋeri. \v 2 Sui na bulubulu neꞋeri ka Ꞌifingia naꞋa na kilu neꞋeri, ma na sasu ka sakatafa maꞋi ma ka taꞋe maꞋi diꞋia sasuna ta mafula doe. Ma na sina ma saena mamanga ka rodoꞋa ana na sasu neꞋe sakatafa maꞋi faꞋasia na kilu neꞋeri. \v 3 Sui na siko Ꞌoro ki kira ka sakatafa maꞋi faꞋasia na sasu neꞋeri, ma kira ka leka maꞋi saena magalia, ma kira ka ngalia naꞋa ngasingasiꞋanga diꞋia na ngasingasilana na farifari ki. \v 4 Ma kira ka saea fuana na siko neꞋeri ki noaꞋa kasi faꞋalia naꞋa karasi ki, nama ta Ꞌai, nama ta ru neꞋe ka mauri fafona ano. Aia, ma na ngwae neꞋe noaꞋa kasi toꞋo ana maꞋetoto God Ꞌi maana darada neꞋe, na siko ki kwatea na nonifiiꞋa fuada. \v 5 Ma noaꞋa nia kasi alaꞋania na siko neꞋeri ki fasi Ꞌiri ka saungia Ꞌua na ngwae neꞋeri ki, ma kira alaꞋania Ꞌiri kira ka kwatea goꞋo Ꞌada nonifiiꞋa fuada sulia lima madamo ki. Ma na fiilada ka diꞋia na farifari nia Ꞌalea ngwae. \v 6 Ma sulia lima madamo neꞋeri ki, ngwae ki kira ke baꞋa lulu Ꞌuana maeꞋa, ma noaꞋa kira kasi dao toꞋona. Ma kira ka oga kike mae, ma na maeꞋa ka tafi faꞋasi kira. \p \v 7 Na siko neꞋeri ki, lisida ka diꞋia na hos ki neꞋe kira sasi akaꞋu fasi Ꞌiri na ngwae ki kika uu fuana na fuꞋanga. Ma na maada ka diꞋia na maana na ngwae ki, ma kira ka saꞋingia na ru ki diꞋia na Ꞌeregwau ana gol Ꞌi gwauda. \v 8 Ma na ifuda keta ka diꞋia na ifuna kini ki, ma na lifada ka diꞋia na lifana na lion ki. \v 9 Ma na ru diꞋia na reba salo ki neꞋe ka teo Ꞌi fuꞋufuꞋuda. Ma na lingana na ꞋabaꞋabada ka doe diꞋia na lingana na hos Ꞌoro ki neꞋe kira tara faꞋinia ngwae ki fuana fuꞋanga. \v 10 Ma na kuꞋikuꞋida neꞋe diꞋia na farifari ki, ma kira toꞋo ana io fuana susuꞋilana ngwae ki. Ma kuꞋikuꞋida neꞋe fuana faꞋafiilana ngwae ki sulia lima madamo ki. \v 11 Ma na ngwae tatalafaꞋa kira naꞋa neꞋe Ꞌainsel neꞋe gwaungaꞋi fafia na kilu, ma na satana ana alaꞋanga ngwae Jiu neꞋe sa Abadon, ma alaꞋanga Ꞌi Grik kira ka saea Ꞌani sa Apolion. Ma sata neꞋeri ki neꞋe fadalana, “Na ngwae neꞋe faꞋafunua ru ki.” \p \v 12 Na etana taꞋangaꞋa ka sui naꞋa, ma ta ro taꞋangaꞋa laꞋu ke dao maꞋi. \s1 Na onona bungu \p \v 13 Na onona Ꞌainsel ka ufia naꞋa bungu nia, ma nau ku rongoa taꞋi lingalingaꞋi ru ka talo maꞋi faꞋasia na fai suꞋu suꞋua ki ana fuꞋa neꞋe kira saungaꞋinia Ꞌani gol neꞋe tua Ꞌi naꞋona God. \v 14 Ma na lingalingaꞋi ru neꞋeri ka fata Ꞌuri fuana na onona Ꞌainsel neꞋe toꞋo ana bungu ka Ꞌuri, “ꞋOke logea naꞋa fai Ꞌainsel ki neꞋe kira firi fafida Ꞌi ninimana na kafo doe neꞋe Ꞌi Iufretes.” \v 15 Ma nia ka logea naꞋa fai Ꞌainsel neꞋeri ki kira sasi akaꞋu ꞋunaꞋeri masia kaidaꞋi neꞋeri naꞋa, fasi Ꞌiri kira ka saungia taꞋi uula bali ana ngwae ki. \v 16 Ma nau ku rongoa fita ngwae ana ofoꞋa kira ki neꞋe kira tua Ꞌi fafona hos ki: kira 200,000,000 ngwae ki. \p \v 17 Ma Ꞌani faꞋataꞋinga neꞋeri fuaku, nau ku lisia na hos ki, ma na ngwae neꞋe kira tua fafoda ki kira ruꞋufia na reba ru ki Ꞌi fuꞋufuꞋuda. Ma na reba ru neꞋeri ki ka meo, ma ka goa, ma ka sakosakoꞋa. Ma na gwauna hos ki kira diꞋia na gwauna lion ki. Ma na mafula ma na sasu faꞋinia na sulfa neꞋe ka ruꞋu maꞋi faꞋasia na kwakwada. \v 18 Ma na ru taꞋa neꞋeri ki ka saungia naꞋa uula bali ana ngwae ki saena magalia Ꞌani na mafula, ma na sasu, ma na sulfa neꞋe ruꞋu maꞋi faꞋasia na kwakwada. \v 19 Sulia neꞋe ngasingasilana na hos neꞋeri ki, nia ana na kwakwada ma na kuꞋikuꞋida. Na kuꞋikuꞋida ka diꞋia na loi ki neꞋe toꞋo ana gwauꞋi ru ki, ma kira ka faꞋafiia na ngwae ki Ꞌani na kuꞋikuꞋida. \p \v 20 Ma na ngwae neꞋe kira ore ma na ru taꞋa ki noaꞋa kasi saungida, noaꞋa kasi abula matamata faꞋasia taꞋangaꞋa kira ki. Sulia noaꞋa kasi tua faꞋasia na foꞋosilana na anoꞋi ru taꞋa ki, ma na nunuꞋi ru ki neꞋe kira saungaꞋiniꞋi Ꞌani gol ma na silva ma na brons ma na fau ma na Ꞌai. Ma na ru neꞋeri ki, noaꞋa kira kasi lia ma noaꞋa kira kasi rongo, ma noaꞋa kira kasi fali. \v 21 Ma na ngwae neꞋeri ki noaꞋa kasi kakari alifaꞋi goꞋo faꞋasia na saungwaeꞋa, ma na raoꞋa fuana anoꞋi ru taꞋa ki, ma na kakabaraꞋa, ma na biliꞋa. \c 10 \s1 Na Ꞌainsel faꞋinia na bukaꞋi ru tiꞋitiꞋi \p \v 1 Sui nau ku lisia taꞋi Ꞌainsel ngasingasiꞋa laꞋu ka koso maꞋi faꞋasia Ꞌi langi. Nia toro Ꞌani na gwaꞋi salo, ma na tafisiꞋoro ka tua kalia na gwauna, ma na maana ka diꞋia na sina, ma na ro Ꞌaa nia ki ka diꞋia ta ro diroꞋi mafula. \v 2 Ma nia ka dau ana na bukaꞋi ru tiꞋitiꞋi neꞋe kira Ꞌifingia Ꞌi saena limana, ma ka uu Ꞌi fafona na asi Ꞌani na bali Ꞌae ꞋoloꞋolo nia, ma na bali Ꞌae mauli nia ka uu Ꞌani fafona ano. \v 3 Ma ka ri Ꞌani akoꞋa doe neꞋe rongolana diꞋia ngorangoralana na lion ki. Ma buri Ꞌana nia ri ka sui, na fiu kiri ki kira ka olisia. \v 4 Ma kaidaꞋi neꞋe fiu kiri neꞋeri ki ka fata, nau ku sasi akaꞋu fuana keresilana na alaꞋanga kira ki, ma nau ku rongoa taꞋi lingalingaꞋi ru fata maꞋi faꞋasia Ꞌi langi ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa Ꞌoe kosi saea fuana ta ngwae na ru ba na fiu kiri ki kira saea, ma noaꞋa Ꞌoe kosi keresia.” \p \v 5 Sui na Ꞌainsel neꞋe nau ku lisia nia uu fafona na asi ma na ano, nia taꞋea na bali lima ꞋoloꞋolo nia Ꞌi langi. \v 6 Ma ka fata alangaꞋi Ꞌani na satana God neꞋe tuatua firi ma ka saungaꞋinia naꞋa Ꞌi langi ma na ru ki taꞋifau neꞋe kira tua Ꞌi saena, ma na magalia ma na ru ki taꞋifau kira tua Ꞌi saena, ma na asi ma na ru ki taꞋifau neꞋe kira tua Ꞌi saena. Ma nia ka fata Ꞌuri, “KaidaꞋi sui God noaꞋa kasi faꞋamadakola Ꞌua na liaꞋi ngwae nia. Bore ma taꞋena, God noaꞋa kasi dole naꞋa fuana faꞋamamanalana liaꞋi ngwae nia. \v 7 Ana kaidaꞋi neꞋe fiuna Ꞌainsel ka ufia na bungu nia, na liaꞋi ngwae God ka fiꞋi dao naꞋa maꞋi, diꞋia ba nia faꞋarongo Ꞌani Ꞌi naꞋo Ꞌania na ngwae rao nia ki na profet ki.” \p \v 8 Sui naꞋa lingalingaꞋi ru neꞋe nau ku rongoa Ꞌi naꞋo ka fata laꞋu fuaku faꞋasia Ꞌi langi ka Ꞌuri, “ꞋOke leka kwau, Ꞌoko ngalia na bukaꞋi ru neꞋe Ꞌifi naꞋa saena limana na Ꞌainsel neꞋe uu Ꞌi fafona na asi ma na ano.” \p \v 9 Ma nau ku leka, ma nau ku gania na Ꞌainsel neꞋeri fasi Ꞌiri ke kwatea na bukaꞋi ru tiꞋitiꞋi neꞋeri fuaku. Ma nia ka fata Ꞌuri fuaku, “ꞋOke ngalia, Ꞌoko Ꞌania. Nia ke baꞋa mamasiꞋa Ꞌi kwakwamu diꞋia na ngingidua. Bore ma nia ke baꞋa Ꞌafae saena siramu.” \p \v 10 Ma nau ku ngalia na bukaꞋi ru tiꞋitiꞋi neꞋeri faꞋasia na limana na Ꞌainsel neꞋeri, ma nau ku Ꞌania. Na Ꞌanilana ka mamasiꞋa Ꞌi kwakwaku diꞋia na ngingidua. Bore ma kaidaꞋi nau ku onomia kwau, ka Ꞌafae naꞋa saena siraku. \v 11 Sui kira ka fata Ꞌuri fuaku, “ꞋOke faꞋarongo laꞋu Ꞌani na liaꞋi ngwae God fuana na ngwae Ꞌoro ki, ma na fanoa Ꞌoro ki, ma na alaꞋanga Ꞌoro ki, ma na ngwae tatalafaꞋa Ꞌoro ki.” \c 11 \s1 God asungani ro ngwae faꞋamamana ki \p \v 1 Sui kira ka kwatea taꞋi maꞋe Ꞌai ni ꞋoitoꞋongaꞋa fuaku, ma God ka fata Ꞌuri, “ꞋOke leka, Ꞌoko ꞋoitoꞋona na Luma Abu nau faꞋinia na fuꞋa, ma Ꞌoko toꞋomaꞋinia na ngwae ki neꞋe kira foꞋo Ꞌi neꞋeri. \v 2 Aia, ma noaꞋa Ꞌoe kosi ꞋoitoꞋona agi kula Ꞌi maa ana Luma Abu nau, osiꞋana nau ku kwatea naꞋa fuana ngwae neꞋe kira noaꞋa laꞋu Jiu ki. Ma kira ke baꞋa leka maꞋi, kira ka gwaungaꞋi fafia Ꞌi Jerusalem sulia fai akwala ma ro madamo ki.\f + \fr 11:2 \ft 42 madamo ki, 1,260 asoa ki, ma 3 faꞋi ngali ma 6 madamo ki, niꞋi bolo goꞋo, ma kira faꞋataꞋinia na kaidaꞋi dokodoko neꞋe na taꞋangaꞋa ke gwaungaꞋi fafia na magalia sulia, Ꞌi naꞋona neꞋe God ke matalangani na magalia.\f* \v 3 Ma nai baꞋa kwatea na ro ngwae fata faꞋamamana suli nau ki. Kera ka toro Ꞌani toro taꞋa neꞋe faꞋataꞋinia kera kwaimanatai, ma kera ka faꞋarongo Ꞌani faꞋarongoꞋanga nau sulia 1,260 asoa ki.” \p \v 4 Ma na ro ngwae fata faꞋamamana neꞋeri ki naꞋa neꞋe ro Ꞌai neꞋe kira saea Ꞌani na olif ki,\x + \xo 11:4 \xt Sekaraea 4:1-14\x* ma na ro matangaꞋi Ꞌai fuana unu ki neꞋe kira uu Ꞌi naꞋona God neꞋe gwaungaꞋi fafia na magalia. \v 5 Ma diꞋia ta ngwae ka sasi Ꞌuana malangisiladaroꞋo, na mafula neꞋe ka sakatafa maꞋi faꞋasia na kwakwadaroꞋo ke baꞋa malangisia na malimae kera ki. Ma ꞋunaꞋeri ta ngwae neꞋe ka oga malangisiladaroꞋo, nia ka mae logo. \v 6 Ma kera toꞋo ana na ngasingasiꞋanga fuana fonelana naꞋa saena mamanga, fasi Ꞌiri na uta kasi toꞋo sulia asoa neꞋe kera faꞋarongo Ꞌani fatalana God ana. Ma kera toꞋo ana na ngasingasiꞋanga logo fuana kwaꞋilana na maꞋe kafo ki fasi Ꞌiri ka rokisi Ꞌania na Ꞌabu. Ma kera ka toꞋo logo ana na ngasingasiꞋanga fuana na kwaꞋilana na magalia Ꞌani na taꞋangaꞋa ki taꞋifau ana kaidaꞋi ki taꞋifau neꞋe kera oga. \p \v 7 Ma kaidaꞋi kera faꞋasuia naꞋa na faꞋataloꞋa Ꞌani na faꞋarongoꞋanga kera ki, na ru mauri kwasi neꞋe ka raꞋe maꞋi Ꞌi maa faꞋasia na kilu neꞋe Ꞌato ka gwagwa lingalinga ke baꞋa fuꞋa faꞋi kera, ma ka liufia keroꞋa, ma ka saungidaroꞋo. \v 8 Ma na nonidaroꞋo ke baꞋa teo goꞋo Ꞌana sulia tala ana fanoa ba kira fotoꞋia na Aofia kera ana na Ꞌai rara folo. Na ngwae ana na fanoa doe neꞋeri ki taꞋa ka diꞋia na ngwae ana Ꞌi Sodom ma Ꞌi Ejipt neꞋe kira Ꞌaila si rongoa na ngwae ni lifurongo God ki. \v 9 Na ngwae ki faꞋasia na fanoa ki taꞋifau ma na kwalafa ki taꞋifau ma na alaꞋanga matamata ki taꞋifau, kira ka bubungia naꞋa nonidaroꞋo sulia uulu asoa laꞋulaꞋu ki ma faꞋinia taꞋi korengaꞋi asoa, ma noaꞋa kasi alaꞋania naꞋa fuana kwaiatolana na nonidaroꞋo. \v 10 Ma na ngwae ki saena magalia kira ka saeleꞋa sulia na maeladaroꞋo. Ma kira ka saeleꞋa Ꞌani kwatelana na kwateꞋa ki fuada kwailiu osiꞋana na ro profet neꞋeri ki kera faꞋafiia liu naꞋa ngwae ki neꞋe kira tua saena magalia. \p \v 11 Sui, Ꞌi buri Ꞌana uulu asoa laꞋulaꞋu ki ma taꞋi korengaꞋi asoa ka sui, na mangoꞋi ru ana mauriꞋa ka Ꞌita maꞋi faꞋasia God, ka ruꞋufidaroꞋo, ma kera ka tataꞋe, ma kera ka uu. Ma na ngwae ki taꞋifau neꞋe kira lisi kera kira ka maꞋu liu. \v 12 Sui kera ka rongoa taꞋi lingalingaꞋi ru doe ka Ꞌita maꞋi faꞋasia Ꞌi langi ka fata Ꞌuri fuadaroꞋo, “Moro leka maꞋi Ꞌi langi.” Ma na malimae kera ki kira ka bubu goꞋo Ꞌada ana kaidaꞋi kera leka Ꞌi saena gwaꞋi salo Ꞌuana Ꞌi langi. \p \v 13 Ana kaidaꞋi neꞋeri nama goꞋo, na tikitiki doe ka liu ma na tangafulana fanoa doe neꞋeri ka funu naꞋa. Ma fiu toꞋoni ngwae ki neꞋe kira mae ana na tikitiki neꞋeri. Ma na ngwae neꞋe kira mauri Ꞌua ki, kira ka maꞋu liu, ma kira ka baꞋatafea God Ꞌi langi. \p \v 14 Aia, na ruana taꞋangaꞋa ka sui, ma na uula taꞋangaꞋa ke baꞋa dao ꞋaliꞋali logo maꞋi. \s1 Na fiuna bungu \p \v 15 Sui na fiuna Ꞌainsel ka ufia naꞋa na bungu nia, ma na lingalingaꞋi ru doe ki Ꞌi langi ka fata Ꞌuri, “God kia faꞋinia na Christ, na ngwae neꞋe nia filia Ꞌiri ke faꞋamauria kia, kera toꞋo ana mamanaꞋanga Ꞌiri kike gwaungaꞋi fafia na magalia, ma God ke baꞋa gwaungaꞋi tutua firi.” \v 16 Ma na ro akwala ma fai ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ki neꞋe kira tua ana kula ni tuaꞋa kira ki ana ꞋinotoꞋanga Ꞌi naꞋona God, kira bobo uruuru Ꞌi ano, ma kira ka foꞋosia God, \v 17 kira ka fata Ꞌuri, “God ngasingasi ka tasa, Ꞌoko tua ana kaidaꞋi neꞋe, ma Ꞌoko tua Ꞌua naꞋa maꞋi. Kami baꞋatafe Ꞌoe fafia Ꞌoko ngalia na ngasingasiꞋanga doe Ꞌoe, ma Ꞌoko etangia naꞋa gwaungaꞋi Ꞌanga. \v 18 Ma na ngwae neꞋe kinaꞋo ki, kira ka saetaꞋa liu, osiꞋana neꞋe kaidaꞋi fuana saetaꞋanga Ꞌoe dao naꞋa maꞋi, faꞋinia kaidaꞋi fuana na matalangaꞋilana ngwae neꞋe mae ki, ma kaidaꞋi fuana na kwaiaralada na ngwae rao Ꞌoe ki, na profet ki, ma na ngwae Ꞌoe ki neꞋe kira foꞋosiꞋo, na ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ki, ma na ngwae tiꞋitiꞋi ki. Ma kaidaꞋi fuana na malangisilana na ngwae neꞋe kira saungia na ngwae saena na magalia ka dao naꞋa maꞋi.” \p \v 19 Sui na Luma Abu God Ꞌi langi ka Ꞌifi, ma kira ka lisia naꞋa faꞋi kisi neꞋe na fau alangaꞋinga God teo Ꞌi saena. Sui na meamea ka bina, ma na kiri ka ruru, ma na lingalingaꞋi ru doe ka talo maꞋi, ma na tikitiki ka liu, ma na uta diꞋia fau ka toꞋo. \c 12 \s1 Na kini faꞋinia na faꞋi loi doe \p \v 1 ꞋUnaꞋeri nau ku lisia taꞋi ru ni ꞋarefoꞋanga ka faꞋataꞋi maꞋi saena mamanga. TaꞋi kini neꞋe nia toro Ꞌani na madaꞋafi, na madamo ka teo Ꞌi olofana Ꞌaena, ma na Ꞌeregwau Ꞌani na akwala ma ro faꞋi bulubulu ki ka nia Ꞌi gwauna. \v 2 Nia ina, ma ka sasi akaꞋu fuana faꞋafutalana ngela. Ma na nonifiiꞋanga Ꞌani faꞋafutaꞋanga ka sasi nia ka angi doe liu. \p \v 3 Ma taꞋi ru ni ꞋarefoꞋanga ka faꞋataꞋi laꞋu maꞋi saena mamanga. TaꞋi faꞋi loi meo doe liu neꞋe nia toꞋo ana fiu gwauꞋi ru ki, ma na fiu Ꞌeregwau tiꞋitiꞋi ki, ma taꞋi akwala konakona ru ki. \v 4 Ma nia ka ꞋabalangaꞋinia naꞋa uula bali ana na bulubulu ki saena mamanga Ꞌani kuꞋikuꞋina, ma ka Ꞌui Ꞌanida saena magalia. Ma na faꞋi loi doe neꞋeri ka uu Ꞌi naꞋona kini neꞋeri neꞋe karangia ka faꞋafuta naꞋa, fasi Ꞌiri ke Ꞌania na ngela neꞋeri ana kaidaꞋi nia ka faꞋafuta. \v 5 Ma nia ka faꞋafuta taꞋi ngela ngwane neꞋe ke baꞋa gwaungaꞋi fafia naꞋa fanoa ki taꞋifau Ꞌani ngasingasiꞋanga. Bore ma kira ka laua na ngela neꞋeri, ma kira ka ngalia naꞋa siana God ana fuli gwauruꞋa nia ana ꞋinotoꞋanga. \v 6 Ma na kini neꞋeri ka tafi naꞋa Ꞌana Ꞌuana Ꞌi saena na abaꞋi kula kwasi Ꞌuana kula neꞋe God sasi akaꞋu ana fuana fasi Ꞌiri kira ka lia suli nia sulia 1,260 asoa ki. \p \v 7 Sui na fuꞋanga ka fuli Ꞌi langi. Sa Maekol, na gwaungaꞋi Ꞌainsel, ma na Ꞌainsel nia ki kira ka fuꞋa faꞋinia na faꞋi loi doe neꞋeri, ma na faꞋi loi doe neꞋeri faꞋinia na Ꞌainsel nia ki kira ka fuꞋa logo. \v 8 Bore ma na faꞋi loi doe neꞋeri kasi liufida goꞋo, ma God noaꞋa kasi alaꞋanida fuana tuaꞋa Ꞌi langi. \v 9 Ma kira ka Ꞌui Ꞌania naꞋa na faꞋi loi doe neꞋeri faꞋasia Ꞌi langi. Nia neꞋe faꞋi loi doe neꞋeri ba Ꞌita ana kaidaꞋi Ꞌua maꞋi neꞋe kira saea Ꞌani Akalo, ma ta sata logo ana neꞋe sa Saetan neꞋe ka talaꞋi rora ana na ngwae ki Ꞌi saena na magalia taꞋifau. Kira Ꞌui Ꞌania maꞋi saena magalia faꞋinia na Ꞌainsel nia ki taꞋifau. \p \v 10 Sui nau ku rongoa taꞋi lingalingaꞋi ru doe Ꞌi langi ka fata Ꞌuri, “KaidaꞋi neꞋe, God ke baꞋa faꞋamauria naꞋa ngwae ki. God ka faꞋataꞋinia na mamanaꞋanga nia diꞋia ta ngwae tatalafaꞋa. Aia, ma na ngwae filia God ka faꞋataꞋinia naꞋa na ꞋinotoꞋanga nia. Sulia sa Saetan neꞋe uu Ꞌi naꞋona God kia, ma ka fai fafia na ngwai asina kia ki sulia dangi ma na rodo, kira Ꞌui Ꞌania faꞋasia Ꞌi langi. \v 11 Na ngwae asina kia ki kira ka liufia sa Saetan Ꞌani na Ꞌabuna na kala Sipsip ma Ꞌani na fatalana God neꞋe kira fata taloꞋania, ma kira ka maꞋudi fuana na maeꞋa fuana God. \v 12 Kamu ngwae neꞋe kamu tua Ꞌi langi, muke saeleꞋa ꞋamuꞋa! Ma nia ke baꞋa taꞋa liu fuana na magalia ma na asi, sulia sa Saetan koso naꞋa kwau siaumulu. Ma nia ka saetaꞋa liu sulia nia saiana kaidaꞋi nia ki kasi tau naꞋa.” \p \v 13 Ma kaidaꞋi neꞋe faꞋi loi doe neꞋe ka saiana kira Ꞌui Ꞌani niaꞋa Ꞌuana saena magalia, nia ka lalia naꞋa na kini ba faꞋafuta na ngela ngwane. \v 14 Sui, God ka kwatea naꞋa ro ꞋabaꞋaba ru doe ki diꞋia ꞋabaꞋabana ta afa fasi Ꞌiri nia ke lofo Ꞌuana na kula kira sasi akaꞋu ana fuana Ꞌi saena na abaꞋi kula kwasi, Ꞌi neꞋeri kira ke baꞋa lia sulia, ma kira ke folo Ꞌusia faꞋasia na faꞋi loi doe neꞋeri sulia uulu faꞋi ngali ki ma ono madamo ki, Ꞌiri nia kasi saungia. \v 15 Sui na faꞋi loi doe neꞋe ka moataꞋinia maꞋi na kafo diꞋia ta kafo doe fasi Ꞌiri ke afetaꞋinia na kini neꞋe. \v 16 Ma na ano ka Ꞌafia na kini neꞋe, ma ka Ꞌifingia naꞋa ano, ma ka onomia na kafo neꞋe na faꞋi loi doe neꞋeri ka moataꞋinia maꞋi. \v 17 Sui na faꞋi loi doe neꞋe ka saetaꞋa liu fuana na kini neꞋeri, ma ka leka ka fuꞋa faꞋinia na kwalafa nia ki taꞋifau neꞋe kira roꞋosulia na taki God ki, ma na faꞋamanataꞋanga mamana sa Jesus ki. \v 18 Ma na faꞋi loi doe neꞋeri ka dao naꞋa Ꞌi asi, ma ka uu naꞋa Ꞌana Ꞌi ninimana asi. \c 13 \s1 Na ro ru mauri kwasi ki \p \v 1 Sui nau ku lisia taꞋi ru mauri kwasi nia raꞋe maꞋi faꞋasia saena asi. Na ru neꞋeri nia toꞋo ana fiu gwauꞋi ru ki, ma taꞋi akwala konakona ru ma faꞋinia na akwala Ꞌeregwau tiꞋitiꞋi neꞋe ka teo ana na konakona ru neꞋeri ki. Na sata taꞋa fuana fata buri tolingaꞋi Ꞌanga ana God ki neꞋe kira keresiꞋi ana fiu gwaꞋi ru neꞋeri ki. \v 2 Ma na ru mauri kwasi neꞋeri neꞋe lisilana ka diꞋia na lepad, ma na Ꞌaena lisilana ka diꞋia na Ꞌaena na bea, ma na kwakwana lisilana ka diꞋia na kwakwana na lion. Ma na faꞋi loi doe baera ka kwatea na ngasingasiꞋanga doe nia fuana na ru mauri kwasi neꞋeri Ꞌiri nia ka gwaungaꞋi fafia ngwae ki. \v 3 Ma ana taꞋi gwau ana gwauꞋi ru neꞋeri ki, nau ku lisia taꞋi ru lia diꞋia na maꞋe maala doe fuana saungilana, ma na maꞋe maala neꞋeri ka mafo naꞋa. Ma na ngwae ki taꞋifau saena magalia kira ka Ꞌarefo liu, ma kira ka leka sulia na ru mauri kwasi neꞋeri. \v 4 Ma na ngwae ki kira ka foꞋosia naꞋa na faꞋi loi doe neꞋeri, osiꞋana nia kwatea na mamanaꞋanga nia fuana na ru mauri kwasi neꞋeri. Ma kira ka foꞋosia logo na ru mauri kwasi neꞋeri kira ka Ꞌuri, “NoaꞋa ta ngwae neꞋe diꞋia na ru mauri kwasi neꞋe nama ta ngwae neꞋe ka bolo fuana fuꞋanga faꞋinia.” \p \v 5 Ma God ka alaꞋania na ru mauri kwasi neꞋeri fasi Ꞌiri ka baꞋatafea niaꞋa talana, ma ka fata buri tolingaꞋi ana God, ma nia ka gwaungaꞋi sulia fai akwala ma ro madamo ki. \v 6 Ma nia ka talaꞋae naꞋa na fata faꞋali lana God, ma Ꞌani satana God, ma Ꞌi langi kula neꞋe nia tua ana, ma na ngwae ki taꞋifau neꞋe kira tua Ꞌi langi. \v 7 Ma God ka alaꞋania fuana na fuꞋanga faꞋinia na ngwae God ki, ma fuana na liufilada, ma ka gwaungaꞋi fafia na kwalafa ki taꞋifau, ma na fanoa ki taꞋifau, ma na alaꞋanga matamata ki taꞋifau. \v 8 Ma na ngwae ki taꞋifau neꞋe kira tua saena magalia neꞋe, God noaꞋa kasi keresia na satada saena na buka ana mauriꞋa firi, neꞋe kira ke baꞋa foꞋosia na ru mauri kwasi neꞋeri. Na buka neꞋeri, nia neꞋe buka kala Sipsip neꞋe kira saungia. Ma God ka keresia naꞋa buka neꞋeri Ꞌua naꞋa maꞋi naꞋona mala na saungaꞋilana na magalia. \p \v 9 Aia, kamu na ngwae ki neꞋe kamu toꞋo ana na alinga ki, muke fafarongo. \v 10 Ti ngwae amuꞋa Ꞌi neꞋana God filida naꞋa fuana daulada, kike baꞋa dauda naꞋa. Ma ti ai logo amuꞋa neꞋe God ka filida fuana saungilada Ꞌania sele ni ofoꞋa ki, kike baꞋa saungida nama Ꞌania sele ana ofoꞋa ki. Kamu na ngwae God ki noaꞋa kamu kasi manata sala, sulia nia neꞋe kaidaꞋi kamu naꞋa fuana ngangataꞋanga Ꞌani faꞋamamanaꞋanga kamu ki. \p \v 11 Sui nau ku lisia taꞋi ru mauri kwasi laꞋu ka sakatafa maꞋi faꞋasia saena magalia. Nia ka toꞋo ana na ro konakona ru ki diꞋia ta kala sipsip, ma na lingana ka diꞋia ta faꞋi loi doe. \v 12 Nia ka rao Ꞌani na ngasingasiꞋanga na etana ru mauri kwasi kaidaꞋi nia tua faꞋinia. Ma ka suꞋumaꞋinia na magalia ma na ngwae ki taꞋifau saena magalia fasi Ꞌiri kira ka foꞋosia na etana na ru mauri kwasi ba na maala doe nia mafo naꞋa. \v 13 Ma na ruana ru mauri kwasi ka sasi ru faꞋanadaꞋa doe fuana ꞋarefoꞋanga ani ki, ma ka faꞋakosoa maꞋi na mafula faꞋasia Ꞌi langi Ꞌuana saena magalia Ꞌi naꞋona na ngwae ki taꞋifau. \v 14 Ma nia ka sokea naꞋa ngwae ki taꞋifau neꞋe kira tua saena magalia Ꞌani ru ni ꞋarefoꞋanga Ꞌani ki, ana kaidaꞋi nia tua faꞋinia na ru mauri kwasi etaeta baera. God neꞋe alaꞋania nia ka sasia na ru neꞋeri ki. Ma na ru mauri kwasi neꞋe ka sasi na ngwae ki ka saungaꞋinia nununa na etana na ru mauri kwasi ba kira kwaꞋi maala ana Ꞌani sele ni ofoꞋa, bore ma nia ka mauri goꞋo Ꞌana. Na nunuꞋi ru neꞋeri fuana faꞋadoelana niaꞋa. \v 15 Ma God ka alaꞋania na ruana ru mauri kwasi neꞋeri fasi Ꞌiri ka kwatea naꞋa mauriꞋa fuana na nunuꞋi ru neꞋeri fasi Ꞌiri ka fata ma fasi Ꞌiri ka saungia na ngwae ki taꞋifau neꞋe noaꞋa kasi foꞋosia. \v 16 Ma nia ka suꞋumaꞋinia na ngwae ki taꞋifau, ngwae tiꞋitiꞋi ki ma na ngwae doe, neꞋe ngwae toꞋoru ki ma na ngwae dalaꞋa ki, na ngwae rao laga ulafu ki ma na ngwae aloge ki, fasi Ꞌiri kira ke keresia na maꞋetoto bali lima ꞋoloꞋolo kira ki nama Ꞌi maana darada. \v 17 NoaꞋa ta ngwae kasi foli nama noaꞋa kasi Ꞌoifoli diꞋia noaꞋa nia kasi toꞋo ana na maꞋetoto neꞋeri. Na maꞋetoto neꞋeri neꞋe na satana na ru mauri kwasi neꞋeri, nama na toꞋongaꞋa ana na satana. \p \v 18 Muke malingaꞋinia na ru neꞋe. Sui bore Ꞌana sa tai neꞋe ka sai Ꞌi ru ka fada toꞋongaꞋa neꞋe ana ru mauri kwasi neꞋeri, osiꞋana na kerekereꞋa nia neꞋe satana ngwae ma na kerekereꞋa neꞋeri nia Ꞌuri: 666. \c 14 \s1 Na kala Sipsip ma na ngwae nia ki \p \v 1 ꞋUnaꞋeri nau ku lia laꞋu, ma nau ku lisia naꞋa kala Sipsip nia uu Ꞌi gwauna na ua Ꞌi Sion faꞋinia 144,000 ngwae ki neꞋe kira keresia na satana na kala Sipsip neꞋeri ma na satana na MaꞋa nia Ꞌi maana darada. \v 2 Ma nau ku rongoa taꞋi lingalingaꞋi ru faꞋasia Ꞌi langi ka diꞋia kwangakwanga doe, ma ka diꞋia ta kiri doe. Na lingalingaꞋi ru neꞋe nau ku rongoa nia diꞋia na ru fuana kwaꞋilana neꞋe kira saea Ꞌani na harp ki neꞋe ngwae ki kira kwaiꞋia. \v 3 Ma na ngwae neꞋeri ki kira ngulia taꞋi faꞋi ngu faolu Ꞌi naꞋona na kula ni tuaꞋa ana ꞋinotoꞋanga, ma Ꞌi naꞋo Ꞌada na fai ru mauri ki ma na ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ki. Ma noaꞋa ta ngwae laꞋu ka saiana faꞋi ngu neꞋe, taꞋifilia goꞋo na 144,000 ngwae neꞋe na Christ nia foli Ꞌusida ki faꞋasia saena magalia goꞋo neꞋe kira saiana faꞋi ngu neꞋeri. \v 4 Kira neꞋe na ngwae neꞋe kira tua sikasika diꞋia na ngwae ma na kini neꞋe kira Ꞌau abuda ki, osiꞋana noaꞋa kira kasi faꞋasua saena maurilada Ꞌani foꞋosilana malamala god ki. Ma kira ka leka sulia na kala Sipsip Ꞌuana kula ki taꞋifau neꞋe nia leka ana. Ma kiraꞋa logo na ngwae God ka foli olitaꞋinida faꞋasia na magalia, ma kira ka kwateda diꞋia na kwateꞋa totongaꞋi fuana God ma fuana na kala Sipsip. \v 5 Ma noaꞋa kira kasi soke ma noaꞋa kira kasi sasi ta ru taꞋa. \s1 Na uulu Ꞌainsel ki \p \v 6 Sui nau ku lisia laꞋu taꞋi Ꞌainsel ka lofo saena mamanga, faꞋinia na FaꞋarongoꞋa LeꞋa neꞋe ka tuatua firi Ꞌuana na faꞋataloꞋa Ꞌani fuana na ngwae ki neꞋe kira tua saena magalia, ma fuana na kwalafa ki taꞋifau, ma na alaꞋanga matamata ki taꞋifau, ma na fanoa ki taꞋifau. \v 7 Ma nia ka ako doe ka Ꞌuri, “Muke faꞋaꞋinotoꞋa God, ma muke baꞋatafe nia! Sulia kaidaꞋi nia fuana na matalangaꞋilana na ngwae ki nia dao naꞋa. Muke foꞋosia God neꞋe nia saungaꞋinia Ꞌi langi, ma na magalia, ma na asi, ma na kafo ki!” \p \v 8 Sui na ruana Ꞌainsel ka leka maꞋi Ꞌi buri na, ka fata Ꞌuri, “Nia funu naꞋa. Na fanoa doe ba Ꞌi Babilon funu naꞋa, osiꞋana nia kwate na ngwae ki ka sasia ru taꞋa liu.” \p \v 9 Aia, ma uula Ꞌainsel ka leka maꞋi burina na ro Ꞌainsel etaeta neꞋeri ki, ka fata doe ka Ꞌuri, “DiꞋia ta ngwae bore Ꞌana ka foꞋosia na ru mauri kwasi neꞋeri ma na nununa ma ka ngalia naꞋa maꞋetoto nia Ꞌi maana darana nama ana limana, \v 10 nia ke baꞋa ruꞋufia logo kwaꞋikwaꞋinga ana na saetaꞋanga God. Ma sa tai faꞋida neꞋe kira sasia ru neꞋe, kike baꞋa nonifii Ꞌani mafula ma na ru neꞋe kira saea Ꞌani salfa Ꞌi naꞋona Ꞌainsel abu ki ma na kala Sipsip. \v 11 Ma sasuna na mafula neꞋe ka faꞋanonifii kira ka sasu talau naꞋa Ꞌana sulia asoa firi. Ma ka noaꞋa ta mamaloꞋanga ana nonifiiꞋanga sulia rodo ma na asoa fuana sa tai faꞋida neꞋe kira foꞋosia na ru mauri kwasi neꞋe, ma na nununa, ma fuana sa tai faꞋida logo neꞋe kira toꞋo ana na maꞋetoto ana satana.” \p \v 12 Ma osiꞋana na ru neꞋeri ki, ngwae God ki ke suꞋute, bore Ꞌana kaidaꞋi ana ꞋafitaꞋiꞋanga. KiraꞋa naꞋa na ngwae neꞋe kira roꞋosulia taki God ki, ma kira ka rao leꞋa fuana sa Jesus. \p \v 13 Sui nau ku rongoa naꞋa lingalingaꞋi ru faꞋasia Ꞌi langi ka fata Ꞌuri, “ꞋOke keresia ru neꞋe ki: ꞋIta ana kaidaꞋi neꞋe ma ka oli ꞋalaꞋa, God ke faꞋaleꞋa sa tai faꞋida neꞋe kira mamana fuana ana kaidaꞋi kira mae!” \p Ma na AnoꞋi ru Abu ka olisia ka Ꞌuri, “ꞋIu, nia mamana liu. Kira ke baꞋa saeleꞋa, sulia kira mamalo faꞋasia na raoꞋa doe kira ki, sulia na leꞋangaꞋa ana raolada ka leka faꞋinida.” \s1 KaidaꞋi ana loiru Ꞌanga ana magalia \p \v 14 Sui nau ku lia laꞋu, ma nau ku lisia na gwaꞋi salo kwao. Ma na ru neꞋe gwauru Ꞌi fafona na gwaꞋi salo neꞋeri lisilana ka diꞋia na ngwae, ma na Ꞌeregwau ana gol neꞋe ka teo Ꞌi fafona na gwauna, ma nia ka dau ana taꞋi naifi toꞋo liu. \v 15 Ma taꞋi Ꞌainsel laꞋu ka ruꞋu maꞋi faꞋasia na Luma Abu God, ma ka ako doe fuana na ngwae neꞋe tua Ꞌi fafona na gwaꞋi salo ka Ꞌuri, “ꞋOke ngalia na naifi Ꞌoe, Ꞌoko fikua na ru ki, osiꞋana neꞋe kaidaꞋi fuana loiruꞋa saena magalia dao naꞋa maꞋi, sulia neꞋe magalia nia diꞋia naꞋa fuaꞋi ru maua!” \v 16 Ma na ngwae neꞋe ka tua Ꞌi fafona na gwaꞋi salo ka siru Ꞌani na naifi nia fafona na magalia, ma ka loia naꞋa na ru saena magalia ki taꞋifau. \p \v 17 Ma taꞋi Ꞌainsel laꞋu ka ruꞋu maꞋi faꞋasia na Luma Abu God Ꞌi langi ma ka dau logo ana taꞋi naifi toꞋo liu. \v 18 Sui taꞋi Ꞌainsel laꞋu neꞋe ka gwaungaꞋi fafia na mafula, ka leka maꞋi faꞋasia na fulifoꞋosi, ma nia ako kwau fuana na Ꞌainsel ba dau ana na naifi ka Ꞌuri, “ꞋOke sikilia naꞋa fingi grep ki saena magalia Ꞌani naifi Ꞌoe, sulia na fingi Ꞌai neꞋe ki maua naꞋa!” \v 19 Na grep ki uu fuana na ngwae taꞋa ki. Ma na Ꞌainsel neꞋeri ka siru Ꞌani naifi nia fafona na magalia, ma ka loia naꞋa na grep neꞋeri ki, ma ka Ꞌui Ꞌanida saena kula fuana na ngisilana na grep fuana waen, na kula fuana nonifiiꞋanga sulia saetaꞋanga God. \v 20 Ma na grep neꞋeri ki kira ka uria ngisia naꞋa Ꞌi saena na ru fuana ngisilana na grep neꞋe teo Ꞌi maa faꞋasia na fanoa doe. Ma na Ꞌabu ka raꞋe maꞋi faꞋasia saena na ru neꞋeri fuana ngisilana na grep, ma ka afe naꞋa sulia 296 kilomita ki, ma na Ꞌatolana ka bolo faꞋinia lima faꞋi ꞋoiꞋa ki. \c 15 \s1 Na fiu Ꞌainsel ki faꞋinia na fiu kwaꞋikwaꞋinga Ꞌisi ki \p \v 1 Sui nau ku lisia laꞋu taꞋi faꞋataꞋinga doe ni ꞋarefoꞋanga ana Ꞌi langi: Na fiu Ꞌainsel ki faꞋinia na fiu kwaꞋikwaꞋinga Ꞌisi ki. Na fiu kwaꞋikwaꞋinga neꞋeri ki naꞋa neꞋe Ꞌisilana na saetaꞋanga God fuana ngwae abula taꞋa ki. \p \v 2 Sui nau ku lisia taꞋi ru diꞋia na asi neꞋe lisilana ka diꞋia na galasi neꞋe ka dola faꞋinia na mafula. Ma nau ku lisia logo na ngwae ki neꞋe kira liufia na ru mauri kwasi, ma na nununa, ma na ru neꞋe kira keresia na namba olisia na satana. Ma kira uu Ꞌi ninimana asi neꞋeri, ma kira ka dau ana ru ni kwaꞋilana ki neꞋe kira saea Ꞌani na harp ki neꞋe God kwatea fuada. \v 3 Ma kira ka ngulia na faꞋi ngu sa Moses, na ngwae rao God, ma na faꞋi ngu na kala Sipsip, kira ka Ꞌuri, \q1 “God ngasingasiꞋa ka tasa, na raoꞋa Ꞌoe ki taꞋifau ka doe ma ka leꞋa liu. \q1 ꞋAeꞋo neꞋe na tatalafaꞋa ana fanoa ki taꞋifau, ma na malitamu ka saga ma ka mamana. \q1 \v 4 Aofia Ꞌae, ngwae ki taꞋifau kira ke baꞋa maꞋu, ma kira ka faꞋaꞋinotoꞋa Ꞌoe, sulia taꞋifili Ꞌoe goꞋo neꞋe Ꞌoko saga mamana. \q1 Ma na ngwae ana fanoa ki taꞋifau kira ke baꞋa foꞋosi Ꞌoe, si neꞋe kira ka lisia naꞋa na raoꞋa saga Ꞌoe ki.” \b \p \v 5 Ma buri Ꞌana, nau ku lisia na Babala Abu God Ꞌi langi, ma kira ka Ꞌifi Ꞌafia na Kula Abu Liu neꞋe God tua Ꞌana Ꞌi saena. \v 6 Ma na fiu Ꞌainsel ki kira ka ruꞋu maꞋi faꞋasia na Babala Abu God faꞋinia na fiu kwaꞋikwaꞋinga ki. Kira ka ruꞋufia na ifi kwao ki neꞋe faolu ma ka ngwasinasina, ma kira ka nikia na foꞋosae Ꞌani gol ki Ꞌi fuꞋufuꞋuda. \v 7 Sui taꞋi ru ana na fai ru mauri ba ki ka kwatea fuana na fiu Ꞌainsel ki na fiu titiu ana gol ki neꞋe fungu Ꞌania na saetaꞋanga God neꞋe tuatua firi. \v 8 Ma na sasu faꞋasia na ꞋinotoꞋanga God ma na ngasingasiꞋanga nia ka fungulia saena Babala Abu God, ma noaꞋa ta ngwae ka Ꞌiri totolia fuana ruꞋungaꞋa saena Babala Abu, leka ka dao ana kaidaꞋi neꞋe fiu kwaꞋikwaꞋinga na fiu Ꞌainsel neꞋeri ki kira ngalia maꞋi ka sui. \c 16 \s1 Na fiu dako ru ki ana saetaꞋa Ꞌanga God \p \v 1 Sui nau ku rongoa taꞋi lingalingaꞋi ru doe ka talo maꞋi faꞋasia na Luma Abu God, ma ka fata Ꞌuri fuana fiu Ꞌainsel neꞋeri ki, “Kamu ke leka, muke kisitani na fiu dako ru ana saetaꞋanga God ki Ꞌi fafona na magalia.” \p \v 2 Ma na etana Ꞌainsel ka leka, ka kisitani na dako ru nia Ꞌi fafona na ano. Ma na maꞋe maala taꞋa ki neꞋe ka fii liu ka duꞋafia na ngwae neꞋe kira toꞋo ana na maꞋetoto ana na ru mauri kwasi baera ma kira ka foꞋosia na nununa. \p \v 3 Sui na ruana Ꞌainsel ka kisitani na dako ru nia Ꞌi saena na asi. Ma na asi ka rokisi diꞋia na Ꞌabuna ta ngwae ba nia mae, ma na ru mauri ki Ꞌi saena na asi kira ka mae taꞋifau. \p \v 4 Sui na uula Ꞌainsel ka kisitani na dako ru nia Ꞌi saena na kafo afeafe ki, ma na maꞋe busu ki, ma kira ka Ꞌabula taꞋifau naꞋa. \v 5 Sui nau ku rongoa na Ꞌainsel neꞋe gwaungaꞋi fafia na kafo ka fata Ꞌuri, “God ꞋaeꞋo neꞋe Ꞌoko abu, Ꞌoko tua Ꞌua maꞋi Ꞌi naꞋo, ma Ꞌoko tua logo ana kaidaꞋi neꞋe. Na matalangaꞋinga Ꞌoe ki neꞋe Ꞌoko sasia, nia saga liu, \v 6 osiꞋana kira saungia na ngwae God ki, ma na profet ki ka mae naꞋa. Ma nia neꞋe sasia Ꞌoko kwatea naꞋa Ꞌabu fuada fuana na kwaꞋufilana. Nia neꞋe, kira ka ngalia na kwaꞋikwaꞋinga neꞋeri.” \p \v 7 Sui nau ku rongoa taꞋi lingalingaꞋi ru faꞋasia fuꞋa ka fata Ꞌuri, “God ngasingasiꞋa ka tasa, neꞋe matalangaꞋinga Ꞌoe ki ka mamana ma ka saga liu!” \p \v 8 Sui na faina Ꞌainsel ka kisitani naꞋa na dako ru nia Ꞌi fafona na madaꞋafi, ma God ka alaꞋania fuana ka sarufia na ngwae ki Ꞌani ꞋakoꞋako Ꞌanga doe nia. \v 9 Na ꞋakoꞋakoꞋanga neꞋeri ka duꞋafia na ngwae ki, ma kira ka fata taꞋa ana satana God neꞋe nia toꞋo ana na ngasingasi Ꞌanga fuana na kwaꞋikwaꞋinga neꞋeri ki. Ma kira ka Ꞌaila Ꞌani kakari alifaꞋi Ꞌanga faꞋasia na roraꞋa kira ki, ma kira ka Ꞌaila logo Ꞌani baꞋatafelana ꞋinotoꞋanga nia. \p \v 10 Sui na limana Ꞌainsel ka kisitani na dako ru nia Ꞌi fafona kula ni tuaꞋa ana ꞋinotoꞋanga ana na ru mauri kwasi baera, ma na ꞋinotoꞋanga nia ka rodoꞋa. Ma na ngwae ki kira ka Ꞌala fafia na meada osiꞋana nia fiida liu. \v 11 Ma kira ka fata taꞋa ana God Ꞌi langi, osiꞋana nonifiiꞋa kira ki ma na maala kira ki. Ma noaꞋa kira kasi kakari alifaꞋi goꞋo faꞋasia na falafala taꞋa kira ki. \p \v 12 Sui na onona Ꞌainsel ka kisitani naꞋa na dako ru nia saena kafo doe neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Iufretes. Ma na kafo neꞋeri ka langalanga ma ka alua naꞋa tala fuana na ngwae tatalafaꞋa ki neꞋe kira leka maꞋi faꞋasia fanelana sina. \v 13 Sui nau ku lisia uulu ano Ꞌi ru taꞋa ki neꞋe kira lia diꞋia na gwere ki, kira ka ruꞋu maꞋi faꞋasia kwakwana na faꞋi loi doe baera, ma faꞋasia kwakwana na ru mauri kwasi baera, ma faꞋasia kwakwana na profet ꞋosoꞋoso baera. \v 14 Kira naꞋa neꞋe ano Ꞌi ru taꞋa ki neꞋe kira sasia na ru faꞋanadaꞋa Ꞌoro fuana ꞋarefoꞋanga Ꞌani ki. Na uulu ano Ꞌi ru taꞋa neꞋe ki kira leka maꞋi siana na ngwae tatalafaꞋa ki taꞋifau saena magalia, fasi Ꞌiri kira ka fiku kira Ꞌuana na fuꞋanga ana faꞋi asoa neꞋe God ngasingasiꞋa ka tasa ke matalangani na ngwae ki. \p \v 15-16 Sui na uulu ano Ꞌi ru taꞋa neꞋeri ki kira ka fikua na ngwae tatalafaꞋa ki ana taꞋi kula neꞋe kira saea Ꞌani alaꞋanga ngwae Jiu “Armagedon.” \p Ma sa Jesus ka fata Ꞌuri, “Muke rongoa, nai baꞋa leka maꞋi ana taꞋi kaidaꞋi neꞋe kamu kasi saiana, diꞋia ta ngwae bili! Ma ꞋoilakiꞋa fuana sa tai faꞋida neꞋe kira tua kwaimamani ma kika ruꞋufia na ifi kira ki, Ꞌiri noaꞋa kira kasi Ꞌeke fuana na liu dadaraꞋanga safitana ngwae ki!” \p \v 17 Sui na fiuna Ꞌainsel ka kisitani na dako ru nia saena mamanga. Ma taꞋi lingalingaꞋi ru doe ka talo maꞋi faꞋasia fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga Ꞌi saena na Luma Abu God, ka fata Ꞌuri, “Nia sui naꞋa!” \v 18 Sui na meamea ka bina, ma na lingalingaꞋi ru doe ki ka talo, ma na kiri ka kwa, ma na tikitiki doe ka liu. Aia, ma ka noaꞋa ta tikitiki ꞋunaꞋeri Ꞌita Ꞌua maꞋi ana kaidaꞋi God nia saungaꞋinia na ngwae ki, sulia na tikitiki neꞋe nia taꞋa ka tasa. \v 19 Ma na fanoa doe neꞋe Ꞌi Babilon ka afole Ꞌani uulu baliꞋi ru ki, ma na fanoa doe ana fanoa ki taꞋifau kira ka takalo. God ka manata toꞋona fanoa doe neꞋe Ꞌi Babilon ma ka kwaiꞋida ka diꞋia neꞋe kira kwaꞋufia na waen saena na titiu neꞋe fungu Ꞌania saetaꞋanga nia. \v 20 Ma na bubunga ki taꞋifau ka noaꞋa naꞋa Ꞌada, ma na faꞋi ua ki taꞋifau ka noaꞋa naꞋa Ꞌada logo. \v 21 Ma na uta neꞋe ka diꞋia na fau doe ki neꞋe kulu liu ka Ꞌasia maꞋi faꞋasia saena mamanga fafona ngwae ki. Kululana taꞋi gwaꞋi fau ana fau neꞋeri ki diꞋia 45 kilogram. Ma na ngwae ki kira ka fata taꞋa ana God osiꞋana na ru neꞋeri, duꞋungana na kwaꞋikwaꞋinga neꞋeri nia taꞋa liu. \c 17 \s1 Na kini Ꞌusu \p \v 1 Sui taꞋi Ꞌainsel ana na fiu Ꞌainsel ba kira dau ana na fiu dako ru ba kiri ka leka maꞋi siaku, ma ka fata Ꞌuri, “ꞋOke leka maꞋi, Ꞌiri nai faꞋataꞋinia na kwaꞋikwaꞋinga neꞋe God ke baꞋa sasia ana fanoa neꞋeri neꞋe nia tua karangia na kafo Ꞌoro ki. God ka kwaiꞋia na fanoa neꞋeri sulia nia diꞋia na kini Ꞌusu. \v 2 Na ngwae tatalafaꞋa ki saena magalia kira inaꞋu ana sasilana ru taꞋa ki diꞋia na kini neꞋe, ma na ngwae saena magalia ki oga logo sasilana ru taꞋa neꞋe kini neꞋe oga sasilaniꞋi ki.” \p \v 3 Sui na AnoꞋi ru Abu ka talaꞋi nau, ma na Ꞌainsel ka ngali nau Ꞌuana saena abaꞋi kula kwasi. Ma nau ku lisia taꞋi kini neꞋeri nia tua Ꞌi fafona taꞋi ru mauri kwasi meo neꞋe kira keresia na sata taꞋa ki Ꞌi nonina neꞋe ka fata buri tolingaꞋi ana God. Na ru mauri kwasi neꞋeri ka toꞋo ana fiu gwauꞋi ru ki ma na akwala konakona ru ki logo. \v 4 Ma na kini neꞋeri ka toro Ꞌani na toro meo boraboraꞋa, ma kira ka laungi Ꞌani na laungi neꞋe kira saungaꞋinia Ꞌani na gol ma na ru iroiroꞋa ki liulada ka doe liu. Ma nia ka dau ana taꞋi titiu neꞋe kira saungaꞋinia Ꞌani gol, ma ka fungu Ꞌani na ru taꞋa nia sasiꞋi ki. \v 5 Ma na kerekereꞋa neꞋe kira keresia Ꞌi maana darana ka Ꞌuri: “Na fanoa doe Ꞌi Babilon, na teꞋa ana ꞋusuꞋa ki taꞋifau ma na ngwae taꞋa ki taꞋifau saena magalia.” Ma na fadalana kerekereꞋa neꞋeri kira ka sofongaꞋinia naꞋa. \v 6 Ma nau ku lisia na kini neꞋe fasi nia kwaꞋu ka gwaulilinga ana na Ꞌabuna na ngwae God ki neꞋe nia saungida osiꞋana neꞋe kira faꞋamamana ana sa Jesus. \p KaidaꞋi nau ku lisia, nau ku Ꞌarefo liu. \v 7 Ma na Ꞌainsel neꞋe ka fata Ꞌuri fuaku, “FaꞋuta neꞋe Ꞌoko Ꞌarefo kwa? Nau ku fada Ꞌaku na fadalana na kini neꞋe, ma na ru mauri kwasi neꞋe nia tua Ꞌi fafona, neꞋe nia toꞋo ana fiu gwauꞋi ru ki ma na akwala konakona ru ki. \v 8 Na ru mauri kwasi neꞋe Ꞌoko lisia nia mauri Ꞌi naꞋo, bore ma nia mae naꞋa. Ma nia ka karangi raꞋe naꞋa maꞋi Ꞌi maa faꞋasia na kilu gwagwa lingalinga baera, fasi Ꞌiri ka leka Ꞌuana na malangisilana. Ma na ngwae ki saena magalia neꞋe noaꞋa kira kasi keresia na satada saena na buka ana mauriꞋa Ꞌita Ꞌua maꞋi naꞋo ana saungaꞋilana na magalia, kira ke baꞋa Ꞌarefo ana kaidaꞋi kira lisia na ru mauri kwasi neꞋe. Sulia nia mauri maꞋi Ꞌi naꞋo ma kaidaꞋi neꞋe nia ka mae naꞋa, bore ma nia ke baꞋa dao laꞋu maꞋi. \p \v 9 “ꞋOke manata leꞋa Ꞌania liatoꞋongaꞋa sulia na ru neꞋe: Na fiu gwauꞋi ru ki neꞋe fiu faꞋi ua neꞋe kini neꞋe nia tua Ꞌi fafoni ki. Ma kira logo neꞋe fiu ngwae tatalafaꞋa ki. \v 10 Na lima ngwae ki ada kira mae naꞋa, taꞋi ngwae ka gwaungaꞋi Ꞌua, ma ta taꞋi ngwae kasi dao Ꞌua maꞋi. Ma kaidaꞋi nia dao maꞋi, nia ke baꞋa gwaungaꞋi goꞋo Ꞌana sulia kala kaidaꞋi tiꞋitiꞋi. \v 11 Ma na ru mauri kwasi ba maumauri Ꞌi naꞋo ma ka mae naꞋa, nia neꞋe kwaula ngwae tatalafaꞋa. NiaꞋa ta ngwae ana na fiu ngwae tatalafaꞋa ki, ma nia ke baꞋa leka naꞋa fuana na faꞋafunulana. \p \v 12 “Ma na akwala konakona ru ki neꞋe Ꞌoko lisia neꞋe na akwala ngwae tatalafaꞋa neꞋe noaꞋa kira kasi ꞋinotoꞋa Ꞌua. Ma kira ke baꞋa kwatea na ꞋinotoꞋanga fuana kike tatalafaꞋa faꞋinia na ru mauri kwasi neꞋeri sulia taꞋi agi sina. \v 13 Ma na akwala ngwae tatalafaꞋa neꞋe ki, kira rao goꞋo Ꞌada fasi Ꞌiri kira ka kwatea naꞋa ngasingasiꞋanga kira ki ma na gwaungaꞋi Ꞌanga kira ki fuana na ru mauri kwasi baera. \v 14 Ma kira ke baꞋa fuꞋa faꞋinia na kala Sipsip. Ma na kala Sipsip neꞋeri faꞋinia na ngwae nia ki neꞋe nia filida neꞋe kira roꞋosuli nia, kira ke baꞋa liufi kira. Sulia nia neꞋe Aofia fafia na aofia ki taꞋifau, ma ka TatalafaꞋa fafia na ngwae tatalafaꞋa ki taꞋifau.” \p \v 15 Ma na Ꞌainsel ka fata laꞋu Ꞌuri fuaku, “Na kafo neꞋe Ꞌoko lisia neꞋe kini Ꞌusu neꞋe nia tua Ꞌi fafona ki neꞋe na fanoa ki, ma na ngwae ki, ma na alaꞋanga matamata ki. \v 16 Na ru mauri kwasi ma na akwala konakona ru neꞋe Ꞌoko lisida neꞋe, kira ke baꞋa liataꞋafia na kini Ꞌusu neꞋe. Ma kira ke baꞋa lafua na ru nia ki taꞋifau faꞋasia, ma nia ka dadara naꞋa Ꞌana. Ma kira ka Ꞌania naꞋa fasi Ꞌana nonina, ma kira ka duꞋafia Ꞌani mafula. \v 17 Sulia God alua naꞋa manataꞋi ngwae Ꞌi saena na liada, kira ka sasia na ru neꞋe nia ogaꞋi ki. Ma kira ka alua taꞋi manataꞋanga Ꞌuana na kwatelana na ngasingasiꞋanga kira fuana na ꞋinotoꞋanga fuana na ru mauri kwasi neꞋe, Ꞌiri nia ka gwaungaꞋi leleka ka dao ana kaidaꞋi neꞋe fatalana God ke baꞋa fuli mamana naꞋa. \p \v 18 “Ma na kini neꞋe Ꞌoko lisia niaꞋa neꞋe na fanoa doe neꞋe gwaungaꞋi fafia na ngwae tatalafaꞋa ki taꞋifau saena magalia.” \c 18 \s1 Na funulana Ꞌi Babilon \p \v 1 ꞋI buri, nau ku lisia taꞋi Ꞌainsel laꞋu nia koso maꞋi faꞋasia Ꞌi langi. Ma nia ka toꞋo ana na ngasingasiꞋanga doe, ma na raralana ka raraꞋafia na magalia taꞋifau. \v 2 Ma nia ka ako ka Ꞌuri, “Nia funu naꞋa! Na fanoa doe ba Ꞌi Babilon funu naꞋa! Nia ka rokisi ka alua naꞋa na fanoa fuana na ano Ꞌi ru ki. Ma na ano Ꞌi ru taꞋa ki ma na noꞋo taꞋa ki, kira tua naꞋa Ꞌi saena. \v 3 Sulia na ngwae Babilon ki kwate ma ngwae ana fanoa ki taꞋifau ka sasia ru taꞋa Ꞌoro liu. Na ngwae tatalafaꞋa ki saena magalia kira ka sasia ru taꞋa diꞋia ngwae Babilon logo. Ma na ngwae Ꞌoro neꞋe kira foli ru ma kika Ꞌoifoli ki kira toꞋo ana na toꞋoruꞋa doe ki osiꞋana neꞋe ngwae Babilon ki oga ru leꞋa Ꞌoro ki.” \p \v 4 Sui nau ku rongoa taꞋi lingalingaꞋi ru laꞋu faꞋasia Ꞌi langi ka fata Ꞌuri, “Ngwae God ki Ꞌae, mulu leka maꞋi faꞋasia na fanoa neꞋana! ꞋAsu Ꞌubani kamu kata Ꞌado faꞋinia ana sasia taꞋangaꞋa nia ki, ma Ꞌasu Ꞌubani kamu kata ruꞋufia na kwaꞋikwaꞋinga nia ki. \v 5 Sulia na sasi taꞋangaꞋa ana ngwae Babilon ki raꞋe ka bolo naꞋa faꞋinia Ꞌi langi, ma God noaꞋa kasi takadalafa na sasi taꞋangaꞋa kira ki. \v 6 Alu God ke sasi na ru taꞋa ki fuana Ꞌi Babilon, diꞋia logo Ꞌi Babilon nia sasia fuamuꞋa ngwae God ki, ma nia ke duꞋu ro fau ani fuana Ꞌi Babilon. \v 7 Alu God ke kwatea na nonifiiꞋanga ma na liadilaꞋanga fuana Babilon, ka diꞋia logo na ꞋinotoꞋanga ma na tua leꞋangaꞋa neꞋe Ꞌi Babilon kwatea fuana niaꞋa talana. Sulia na ngwae Babilon ki ka fata goꞋo Ꞌana Ꞌuri fuada talada, ‘Kulu gwaungaꞋi fafia ngwae ki taꞋifau! Ma kulu noaꞋa laꞋu diꞋia ta gwaꞋi Ꞌuru dalaꞋa, ma noaꞋa kulu kasi saiana ta liadilaꞋanga.’ \v 8 OsiꞋana ngwae Babilon ki fata ꞋunaꞋeri, ana ta faꞋi asoa God ke baꞋa kwaiꞋia niaꞋa Ꞌani na mataꞋinga, ma na liadilaꞋa, ma na fioloꞋa. Ma na mafula ke baꞋa sarufia niaꞋa, osiꞋana neꞋe God ngasingasiꞋa ka tasa, nia ka matalangaꞋi kira.” \p \v 9 Ma na ngwae tatalafaꞋa ki faꞋasia saena magalia neꞋe kira sasia ru taꞋa liu ki faꞋinia Ꞌi Babilon, ma kira ka Ꞌado Ꞌani na toꞋoruꞋa nia, kike baꞋa angi fafia na fanoa neꞋeri kaidaꞋi kira lisia na sasuna mafula neꞋe doꞋofia niaꞋa. \v 10 Ma kira ke uu tau sulia kira maꞋu Ꞌasu Ꞌubani kira kata nonifii diꞋia logo niaꞋa. Ma kira ka fata Ꞌuri, “Nia taꞋa liu fuamu Ꞌi Babilon, na fanoa doe ma fanoa ꞋinotoꞋa! Na kwaꞋikwaꞋinga Ꞌoe, nia dao ꞋaliꞋali naꞋa maꞋi fafiꞋo!” \p \v 11 Aia, ma na ngwae neꞋe kira foli ru ma kika Ꞌoifoli ki saena magalia, kira angi ma kira ka kwaimanatai fuana Ꞌi Babilon, sulia noaꞋa ta ngwae kasi folia naꞋa na ru kira ki. \v 12 Sulia noaꞋa ta ngwae kasi folia naꞋa na gol kira ki, ma na silva kira ki, ma na fau ngwasinasina kira ki, ma na ru folilana doe ki, ma na toro kwanga kerokero ki neꞋe folilada doe, ma na Ꞌai neꞋe folilani doe ki, na ru saungaꞋiniꞋi Ꞌani na suli ki, ma na ru kira saungaꞋinia Ꞌani Ꞌai folilana doe ki, ma na barasi ki, ma na kaꞋikaꞋi salo ki ma na mabol neꞋe folilani doe ki, \v 13 ma na fanga leꞋa ki, ma na ru moko leꞋa ki neꞋe folilani ka doe. Ma noaꞋa logo ta ngwae neꞋe ka folia naꞋa na waen kira ki, ma na ngwaingwai kira ki, ma na ru kira ki fuana saungaꞋilana na beret, ma na buluka kira ki, ma na sipsip kira ki, ma na hos kira ki, ma na ru neꞋe na hos ki kira tara, ma na ngwae rao ꞋoꞋo ki. ꞋIu ma ngwae ki bore, kira ka folida ma kika Ꞌoifoli logo Ꞌanida. \p \v 14 Ma na ngwae neꞋe kira foli ru ma kika Ꞌoifoli ki, kira ka fata Ꞌuri fuana Babilon neꞋeri, “Na ru leꞋa ki taꞋifau goꞋo neꞋe Ꞌoko oga Ꞌoke toꞋo ani, kike baꞋa noaꞋa naꞋa faꞋasiꞋo. Ma na toꞋoruꞋa Ꞌoe ki taꞋifau ma na ru ngwasinasina Ꞌoe ki niꞋi funu logo, ma ka ꞋafitaꞋi Ꞌoko lisida laꞋu.” \v 15 Ma na ngwae neꞋe kira foli ru ma kika Ꞌoifoli ki, neꞋe kira toꞋoru Ꞌani Babilon, kira ke baꞋa uu tau sulia kira maꞋu Ꞌasu kira ka ruꞋufia logo na nonifiiꞋanga nia. Ma kira ke baꞋa angi ma kira ka kwaimanatai. \v 16 Ma kira ke baꞋa angi kira ka fata Ꞌuri, “Nia taꞋa liu, sulia na ngwae ana fanoa doe ba Ꞌoko toro Ꞌani na ifi leꞋa ki neꞋe folilani doe, ma ka laungia Ꞌani na ru ngwasinasina ki neꞋe folilani doe. \v 17 Aia, ana kaidaꞋi tiꞋitiꞋi neꞋe toꞋoruꞋa nia ki ka sui faꞋasi nia.” \p Na ngwae doe ki taꞋifau ana faka ki, ma na ngwae neꞋe kira leka saena faka ki, ma na ngwae neꞋe kira rao saena na faka ki, ma na ngwae ki taꞋifau neꞋe kira rao saena asi, kira ka uu tau naꞋa Ꞌada. \v 18 Ma kira ka angi kaidaꞋi kira lisia na sasuna na mafula neꞋe sarufia Babilon, kira ka Ꞌuri, “ꞋIta maꞋi etangilana, noaꞋa naꞋa ta fanoa doe laꞋu neꞋe ka diꞋia na fanoa doe neꞋe!” \v 19 Ma kira ka Ꞌuia na gwauda Ꞌani fuꞋa, ma kira ka angi ma kira ka kwaimanatai kira ka fata Ꞌuri, “TaꞋa liu fuana na fanoa doe neꞋe. Na ngwae ki taꞋifau neꞋe kulu toꞋo ana faka ki, kulu toꞋoru Ꞌani na toꞋoruꞋa Babilon. Ana kaidaꞋi tiꞋitiꞋi goꞋo neꞋe ru nia ki taꞋifau ka sui naꞋa faꞋasia.” \p \v 20 Ma kamu na ngwae Ꞌi langi ki, muke noni saeleꞋa, sulia Ꞌi Babilon funu naꞋa. Ma na ngwae God ki, ma na ngwae ni lifurongo ki, ma na profet ki, muke saeleꞋa sulia God matalangaꞋinia naꞋa fafia ru taꞋa neꞋe nia sasiꞋi fuamuꞋa. \p \v 21 Sui taꞋi Ꞌainsel ngasingasiꞋa ka ngalia taꞋi fau doe ma ka Ꞌui Ꞌania saena asi, ma ka fata Ꞌuri, “Kira ke baꞋa Ꞌui Ꞌani Ꞌoe, na fanoa doe neꞋe Ꞌi Babilon, Ꞌiri noaꞋa ta ngwae kasi lisi Ꞌoe laꞋu. \v 22 Ma ka ꞋafitaꞋi laꞋu kira ka rongoa na lingana na harp ki, ma lingana ngwae ki, ma na Ꞌau ki, ma na bungu ki faꞋasi Ꞌoe. Ma ka ꞋafitaꞋi naꞋa ta ngwae rao ka tua laꞋu faꞋi Ꞌoe. Ma noaꞋa kasi rongoa naꞋa lingana ta sauꞋa ana fanga faꞋasiꞋo. \v 23 Ma noaꞋa ta unu kasi duꞋa laꞋu ana ꞋaeꞋo. Ma ka ꞋafitaꞋi kira ka rongoa laꞋu lingana ta araꞋi faolu ma ta gwagwaeꞋa faꞋasi Ꞌoe. ꞋI naꞋo naꞋa maꞋi, na ngwae neꞋe kira foli ru ma kika Ꞌoifoli ki, kira ngwae talo magalia ki. Ma Ꞌani na sokeꞋa Ꞌoe ki, Ꞌoko faꞋarora na ngwae ki taꞋifau saena magalia.” \p \v 24 God kwatea naꞋa kwaꞋikwaꞋinga fuana na ngwae Ꞌi Babilon ki, sulia neꞋe kira ba saungia naꞋa na profet ki, ma na ngwae God ki, ma ti ngwae Ꞌoro laꞋu neꞋe kira saungida saena magalia. \c 19 \s1 Na Ꞌainsel talongani Ꞌasilana Ꞌi Babilon \p \v 1 ꞋI buri Ꞌana ru neꞋe ki, nau ku rongoa naꞋa lingana akoꞋa neꞋe doe diꞋia lingana na fikuꞋa doe Ꞌi langi kira Ꞌuri, “Kulu baꞋatafea God! TalitoꞋona God goꞋo neꞋe nia faꞋamauri kia. Ma na ꞋinotoꞋanga ma na ngasingasiꞋanga ki fuana God kia! \v 2 Na matalangaꞋinga nia ki ka mamana ma ka ꞋoloꞋolo. Nia ka matalangaꞋi maelia naꞋa kini Ꞌusu neꞋe nia faꞋalia na ngwae ki saena magalia Ꞌania sasi taꞋangaꞋa nia. Ma God ka kwatea naꞋa na kwaꞋikwaꞋinga fuana, sulia nia saungia na ngwae rao God ki.” \v 3 Ma kira ka ako laꞋu kira ka Ꞌuri, “Kulu ke baꞋatafea God! Ma na sasuna mafula neꞋe ka duꞋafia na fanoa doe neꞋe ka raꞋe Ꞌi langi sulia asoa firi.” \v 4 Ma na ro akwala ma na fai ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ki, ma na fai ru mauri ki, kira bobo uruuru Ꞌi ano ma kira ka foꞋosia God neꞋe tua ana fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga. Ma kira ka fata Ꞌuri, “ꞋIu, nia ke ꞋunaꞋeri! Kulu ke baꞋatafea God!” \p \v 5 Sui na lingalingaꞋi ru neꞋe ka talo maꞋi faꞋasia fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga, ka fata Ꞌuri, “Na ngwae ki taꞋifau neꞋe kamu fuꞋusi doe ana God, ngwae doe ma ngwae tiꞋitiꞋi, ma na ngwae rao nia ki, muke baꞋatafea God kia!” \s1 Na fafangaꞋa ana araꞋinga na Kala Sipsip \p \v 6 Sui nau ku rongoa laꞋu na ru diꞋia na lingana ta fikuꞋa doe ma ka ngwaꞋigi diꞋia na rurulana ta tata doe, ma ka diꞋia ta kiri doe. Ma nau ku rongoa kira fata Ꞌuri, “Kulu ke baꞋatafea God, sulia God ngasingasiꞋa ka tasa, nia na ngwae tatalafaꞋa! \v 7 Kulu saeleꞋa liu, ma kulu ka baꞋatafea naꞋa ꞋinotoꞋanga nia! Sulia nia dao naꞋa ana kaidaꞋi fuana na fikuꞋa faꞋinia na kala Sipsip, ma na gwagwaeꞋa nia ka sasi akaꞋu naꞋa ana niaꞋa fuana. \v 8 Ma God ka kwatea naꞋa toro mamaoꞋa neꞋe faolu ma ka ngwasinasina fuana gwagwaeꞋa Ꞌiri ni ka toro Ꞌani.” (Aia, na fadalana na toro mamaoꞋa neꞋe nia naꞋa neꞋe ru leꞋa neꞋe ngwae God ki kira sasiꞋi.) \p \v 9 Sui na Ꞌainsel ka fata Ꞌuri fuaku, “ꞋOke keresia ru neꞋe: ꞋOilakiꞋa fuana na ngwae ki neꞋe God laefida fuana na fangaꞋa ana araꞋinga na kala Sipsip.” Ma na Ꞌainsel ka fata laꞋu Ꞌuri, “Na alaꞋanga God neꞋeriꞋa, nia mamana!” \p \v 10 Nau ku rongoa ru neꞋeri ki taꞋifau, nau ku bobo uruuru Ꞌi Ꞌaena Ꞌainsel neꞋeri fuana na foꞋosilana. Sui, nia ka fata Ꞌuri fuaku, “NoaꞋa Ꞌoe kosi foꞋosi nau laꞋu! ꞋOke foꞋosia lala God! Sulia nauꞋa na ngwae rao God goꞋo diꞋia logo ꞋaeꞋo ma na ngwaefuta Ꞌoe ki, na ngwae ki taꞋifau neꞋe kira faꞋamamana ana na mamanaꞋanga neꞋe sa Jesus faꞋataꞋinia. Sulia neꞋe mamanaꞋanga neꞋe sa Jesus faꞋataꞋinia, nia neꞋe kwatea ma na ngwae God ki ka faꞋatalo Ꞌani na Fatalana God.” \s1 Na ngwae neꞋe tua Ꞌi fafona na hos kwao \p \v 11 Sui nau ku lisia Ꞌi langi ka Ꞌifi, ma nau ku lisia taꞋi hos kwao. Ma na ngwae neꞋe ka tua Ꞌi fafona kira saea Ꞌani sa Rao LeꞋa ma sa Mamana, osiꞋana nia matalangaꞋi ma ka fuꞋa sulia na ꞋoloꞋoloꞋa. \v 12 Na maana ka diꞋia na meameana mafula, ma ka alua naꞋa Ꞌeregwau Ꞌoro ki Ꞌi gwauna. Ma nia toꞋo ana sata neꞋe kira keresia ana nonina, ma niaꞋa taꞋifilia goꞋo neꞋe saiana. \v 13 Ma na ifi keta neꞋe nia ka fungu Ꞌani Ꞌabu. Ma na satana ka Ꞌuri, “Na Fatalana God.” \v 14 Ma na fuani oro Ꞌi langi kira leka sulia. Ma kira toro Ꞌani toro kwao ma ka sikasika ki, ma kira ka tua Ꞌi fafona na hos kwao ki. \v 15 Ma taꞋi sele ni ofoꞋa toꞋo liu ka ruꞋu maꞋi faꞋasia saena kwakwana Ꞌiri ke baꞋa liufia Ꞌani na maꞋe fanoa doe ki. Ma nia ke baꞋa ꞋinotoꞋa Ꞌusi kira Ꞌani na ngasingasiꞋanga doe nia, ma Ꞌani na saetaꞋanga God ngasingasiꞋa ka tasa, nia ka ngisia na malimae nia ki, ka diꞋia nia uria ngisia na grep Ꞌi saena na ru ni ngisilana na grep ki fuana waen. \v 16 Ta sata neꞋe kira keresia sulia na toro keta nia ma sulia na Ꞌaena ka Ꞌuri, “Na TatalafaꞋa fafia na ngwae tatalafaꞋa ki, ma na Aofia fafia na aofia ki.” \p \v 17 Sui nau ku lisia taꞋi Ꞌainsel ka uu Ꞌi saena na madaꞋafi. Ma nia ka ako fuada na noꞋo ki neꞋe kira lofo saena mamanga ka Ꞌuri, “Kamu leka maꞋi, muke fiku ana na fangaꞋa doe God. \v 18 Muke leka maꞋi, muke Ꞌania na nonina ngwae tatalafaꞋa ki, ma na ngwae ꞋaꞋana ki ana ofoꞋa, ma na ngwae ana ofoꞋa ki, ma na hos ki, ma na ngwae ki neꞋe kira tua fafona na hos ki, ma na ngwae ki taꞋifau, na ngwae rao ꞋoꞋo ki, ma na ngwae aloge ki, ma na ngwae ꞋaꞋana ki, ma na ngwae tiꞋitiꞋi ki.” \p \v 19 Sui nau ku lisia na ru kwasi baera, ma na tatalafaꞋa ki saena magalia, ma na ngwae ni ofoꞋa kira ki, kira ka fiku maꞋi fuana na fuꞋanga faꞋinia na ngwae neꞋe tua Ꞌi fafona na hos kwao ma na fuani oro nia. \v 20 Ma kira ka daua naꞋa na ru kwasi baera faꞋinia na profet ꞋosoꞋoso neꞋe sasia na ru fuana ꞋarefoꞋanga ani ki fuana na ru kwasi baera. (Ana neꞋe ru faꞋanadaꞋa neꞋeri ki neꞋe ka ꞋoiꞋana na ngwae neꞋe kira toꞋo ana na maꞋetoto ana na ru kwasi neꞋe ma na ngwae neꞋe kira foꞋosia na nununa.) Ma na ru kwasi neꞋeri faꞋinia na profet ꞋosoꞋoso baera, kira Ꞌui faꞋi mauri Ꞌani keroꞋa Ꞌi saena na Ꞌosi ana mafula neꞋe duꞋa Ꞌani salfa. \v 21 Ma na sele ni ofoꞋa ba sakatafa maꞋi faꞋasia na kwakwana na ngwae ba tua Ꞌi fafona na hos kwao ka saungida na fuani oro kera ki. Ma na noꞋo ki kira ka leka maꞋi, kira ka Ꞌania na fasi Ꞌana nonida. \c 20 \s1 Na toꞋoni faꞋi ngali \p \v 1 Sui nau ku lisia laꞋu taꞋi Ꞌainsel ka koso maꞋi faꞋasia Ꞌi langi, ma ka dau ana taꞋi sene doe faꞋinia na kii ana na kilu gwagwa lingalinga. \v 2 Ma nia ka daua naꞋa na faꞋi loi doe ba kira saea Ꞌani sa Saetan, neꞋe ngwae ꞋaꞋana fuana na ano Ꞌi ru taꞋa ki, ma ka firi fafia sulia taꞋi toꞋoni faꞋi ngali. \v 3 Ma na Ꞌainsel neꞋeri ka Ꞌui Ꞌani nia Ꞌi saena na kilu neꞋeri ma ka fono Ꞌusia, fasi Ꞌiri noaꞋa nia kasi sokea laꞋu na ngwae ki, leleka na taꞋi toꞋoni faꞋi ngali neꞋeri ki ka sui. Ma buri Ꞌana kaidaꞋi neꞋeri, kira ke baꞋa logea laꞋu fuana kaidaꞋi tiꞋitiꞋi. \p \v 4 Sui nau ku lisia naꞋa ru ni tuaꞋa ki Ꞌana ꞋinotoꞋanga ma na ngwae ki neꞋe kira tua Ꞌi fafoda ki. God ka kwatea naꞋa ngasingasiꞋanga fuada fuana gwaungaꞋi Ꞌanga. Ma nau ku lisia logo na mangona ngwae ki neꞋe kira saungida sulia kira faꞋataloꞋania na mamanaꞋanga neꞋe sa Jesus faꞋataꞋinia ma na fatalana God. Sulia noaꞋa kira kasi foꞋosia goꞋo na ru mauri kwasi baera ma na nununa, ma noaꞋa kira kasi ngalia goꞋo na maꞋetoto ana na ru kwasi neꞋeri Ꞌi maana darada nama ana limada. Nia neꞋe, kira ka mauri laꞋu, ma kira ka gwaungaꞋi diꞋia na ngwae tatalafaꞋa ki faꞋinia sa Jesus Christ sulia taꞋi toꞋoni faꞋi ngali. \v 5 Nia naꞋa neꞋe etana na tataꞋenga faꞋasia na maeꞋa. (Aia, ma bali ana ngwae ki neꞋe kira mae, noaꞋa kira kasi mauri laꞋu leleka taꞋi toꞋoni faꞋi ngali neꞋeri ki ka sui.) \v 6 Na ngwae ki neꞋe kira mauri laꞋu ana na etana tataꞋenga faꞋasia na maeꞋa, kira ka saeleꞋa liu, ma kira ka toꞋo ana na ꞋoilakiꞋa. Sulia na ruana na maeꞋa kasi ngasingasiꞋa fafi kira. Ma kira ke baꞋa alua naꞋa na fata abu God ki ma sa Jesus Christ, ma kira ka gwaungaꞋi faꞋinia sa Jesus Christ sulia taꞋi toꞋoni faꞋi ngali. \s1 Na liufilana sa Saetan \p \v 7 ꞋI buri Ꞌana toꞋoni faꞋi ngali ka sui, kira ke baꞋa logea sa Saetan faꞋasia saena luma lokafo. \v 8 Ma nia ke baꞋa leka fuana na sokelana ngwae ki saena fanoa ki taꞋifau saena magalia. Nia neꞋe na fiku taꞋi ngwae neꞋe kira saea Ꞌani sa Gog ma sa Magog ki. Sa Saetan ke baꞋa fikuda maꞋi fuana na fuꞋanga, ma kira ke baꞋa Ꞌoro liu diꞋia na magana one neꞋe tua sulia na asi. \v 9 Kira ka takalo saena magalia taꞋifau, ma kira ka ꞋereꞋafu kalia kula neꞋe ngwae God ki kira tua ana ma na fanoa doe Ꞌi Jerusalem neꞋe God alafe fuana. Sui na mafula ka koso maꞋi faꞋasia Ꞌi langi ka faꞋafunuda. \v 10 Sui sa Saetan na ngwae neꞋe sokeda, God ka Ꞌui Ꞌania saena na Ꞌosi ana mafula neꞋe duꞋa Ꞌani salfa, kula ba God Ꞌui Ꞌania logo na ru mauri kwasi baera ma na profet ꞋosoꞋoso Ꞌi naꞋo. Ma kira ke baꞋa tua Ꞌani nonifiiꞋanga sulia asoa ki taꞋifau, ma na rodo ki taꞋifau tutua kasi sui. \s1 Na kwai matalangaꞋi Ꞌanga Ꞌisi \p \v 11 Sui nau ku lisia taꞋi fuli gwauruꞋa kwao ana ꞋinotoꞋanga neꞋe doe. Ma nau ku lisia logo na ngwae neꞋe ka tua Ꞌi fafona. Na magalia ma Ꞌi langi, kira ka tafi naꞋa Ꞌada faꞋasia, ma noaꞋa ta ngwae kasi lisia naꞋa laꞋu na magalia ma Ꞌi langi. \v 12 Sui nau ku lisia logo na ngwae mae ki taꞋifau, neꞋe kira doe ma kira ka tiꞋitiꞋi, kira uu Ꞌi naꞋona fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga neꞋeri. Ma God ka Ꞌifingia na buka ki. Ma ka Ꞌifingia ta buka laꞋu, na buka neꞋe ka toꞋo ana satada ngwae neꞋe mauri ki. Ma God ka matalangani na ngwae mae ki sulia ru neꞋe kira sasiꞋi ki, ka diꞋia naꞋa kerekereꞋa saena na buka neꞋeri ki. \v 13 Sui, na ngwae neꞋe kira mae saena na asi kira ka mauri laꞋu. Ma na ngwae neꞋe kira tua saena na ano ma na fanoa ana maeꞋa, kira ka mauri laꞋu. Ma God ka matalangani na ngwae ki taꞋifau Ꞌani ru ki taꞋifau neꞋe kira sasiꞋi Ꞌi naꞋo. \v 14 Sui God ka Ꞌui Ꞌania na maeꞋa ma na fanoa ana maeꞋa saena na Ꞌosi ana mafula. (Aia, ma na Ꞌosi neꞋeri ana mafula nia neꞋe ruana maeꞋa.) \v 15 Ma ta ngwae neꞋe satana kasi tua saena na buka ana mauriꞋa, God ke Ꞌui Ꞌani nia logo saena na Ꞌosi ana mafula. \c 21 \s1 Na mamanga faolu ma na magalia faolu \p \v 1 Sui nau ku lisia na mamanga faolu ma na magalia faolu. Na mamanga etaeta ma na magalia etaeta ka nonga naꞋa ma na asi ka noꞋana naꞋa. \v 2 Ma nau ku lisia na fanoa doe abu neꞋe na Jerusalem faolu ka koso maꞋi faꞋasia God Ꞌi langi. Ma kira sasi akaꞋu ana, diꞋia na kini gwagwaeꞋa neꞋe kira laungia taꞋifau naꞋa Ꞌiri nia ka dao toꞋona na araꞋi faolu nia. \v 3 Ma nau ku rongoa taꞋi lingalingaꞋi ru doe ka fata maꞋi faꞋasia na fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga ka Ꞌuri, “Na fanoa God tua naꞋa siana na ngwae ki. Ma nia ke baꞋa tua faꞋinida ma kira neꞋe na ngwae nia ki naꞋa. Ma God talana ke baꞋa tua faꞋinida, ma nia naꞋa neꞋe God fuada. \v 4 Ma nia ke baꞋa ongoa kafo ana angiꞋa faꞋasia na maada. Na maeꞋa, ma na liadilaꞋanga, ma na angiꞋa, ma na nonifiiꞋa ke baꞋa noaꞋa naꞋa, sulia na ru Ꞌua ki sui naꞋa.” \p \v 5 Sui na ngwae neꞋe ka tua ana kula ni tuaꞋa ana ꞋinotoꞋanga ka fata Ꞌuri, “Na kaidaꞋi neꞋe, nau ku faꞋafaolua na ru ki taꞋifau!” Ma nia ka fata logo Ꞌuri fuaku, “ꞋOke keresia ru neꞋe ki, sulia alaꞋanga neꞋe ki mamana, ma niꞋi ka totolia faꞋamamanalani.” \v 6 Ma nia ka fata Ꞌuri, “Na ru neꞋeri ki ka sui naꞋa Ꞌuri! NauꞋa neꞋe Alfa ma na Omega, na safalilana ma na suilana na ru ki taꞋifau. Ma sa tai neꞋe ka silikwaꞋu, nai baꞋa kwate ꞋoꞋo ana ta maꞋe kafo ana mauriꞋa fuana, ma noaꞋa nia kasi folia. \v 7 Ma ta ngwae neꞋe noaꞋa kasi danga Ꞌania fitoꞋonga nia, nia ke baꞋa toꞋo ana ru neꞋe: NauꞋa neꞋe God nia ma niaꞋa neꞋe ngela nau. \v 8 Aia, na ngwae ki neꞋe kira tafi osiꞋana kira ka maꞋu, ma na ngwae neꞋe kira danga faꞋi buri Ꞌani fitoꞋonga kira ki, ma na ngwae neꞋe kira sasia na ru taꞋa ki, ma na ngwae sau ngwae ki, ma na ngwae kakabara ki, ma na ngwae kelema ki, ma na ngwae neꞋe kira foꞋosia na malamala god saungaꞋiniꞋi ki, ma na ngwae ꞋosoꞋoso ki taꞋifau, kula fuada naꞋa neꞋe saena Ꞌosi neꞋeri ana mafula neꞋe duꞋa Ꞌani salfa. Ma nia naꞋa neꞋe ruana maeꞋa.” \s1 Na Jerusalem faolu \p \v 9 Ma taꞋi Ꞌainsel ana fiu Ꞌainsel ba kira toꞋo ana na fiu dako ru ana kwaꞋikwaꞋinga Ꞌisi ki, ka leka maꞋi siaku, ma ka fata Ꞌuri, “ꞋOke leka maꞋi, nau ku faꞋataꞋinia naꞋa gwagwaeꞋa na kala Sipsip neꞋe fuamu.” \v 10 Ma na AnoꞋi ru Abu ka sura aku ma ka ngali nau Ꞌuana gwauna taꞋi faꞋi ua neꞋe fane liu. Ma nia ka faꞋataꞋinia na fanoa abu Ꞌi Jerusalem neꞋe koso maꞋi faꞋasia God Ꞌi langi. \v 11 Ma na ꞋinotoꞋanga God ka kwate ma nia ka ngwasinasina liu. Na fanoa doe neꞋeri ka ngwasinasina liu diꞋia taꞋi fau neꞋe folilana doe neꞋe kira saea Ꞌani na jaspa, ma ka raola diꞋia na galasi neꞋe kira saea Ꞌani na kristele. \v 12 Ma na fanoa doe neꞋeri ka toꞋo ana sulufaua doe neꞋe ka fane kalia, ma na akwala ma ro tafa ki, ma na akwala ma ro Ꞌainsel ki neꞋe kira folo Ꞌafia na tafa neꞋeri ki. Ma na satana na akwala ma ro kwalafa ana ngwae Israel ki neꞋe kira keresia ana na akwala ma ro tafa neꞋeri ki. \v 13 Na akwala ma ro tafa ana sulufaua neꞋeri neꞋe teo kalikalia na fanoa doe neꞋeri, ta uulu tafa bali Ꞌi fanelana sina, ma ta uulu tafa Ꞌi bali sulana sina, ma ta uulu tafa bali mauli, ma ta uulu tafa laꞋu ana bali ꞋoloꞋolo. \v 14 Na sulufaua kalia na fanoa doe neꞋeri kira saungaꞋinia fafona na taꞋi akwala ma ro fau ki. Aia, na satada neꞋe akwala ma ro ngwae lifurongo ana kala Sipsip neꞋe kira keresia fafona na fau neꞋeri ki. \p \v 15 Ma na Ꞌainsel neꞋeri ka fata faꞋi nau, nia dau ana taꞋi maꞋe Ꞌai ana ꞋoitoꞋongaꞋa neꞋe kira saungaꞋinia Ꞌani gol fuana na ꞋoitoꞋolana na fanoa doe neꞋeri, ma na tafa ana ki, ma na sulufaua ki. \v 16 Na ketalana na sulufaua ana fanoa doe neꞋeri bolo ka sui goꞋo. Na Ꞌainsel neꞋeri ka ꞋoitoꞋona na fanoa doe neꞋeri Ꞌani maꞋe Ꞌai neꞋeri, ma ka dao toꞋona na ketalana, ma na rebalana, ma na fanelana ka bolo taꞋifau goꞋo, na akwala ma ro toꞋoni agi tala ki\f + \fr 21:16 \ft 2,400 kilomita ki\f* taꞋifau goꞋo. \v 17 Na Ꞌainsel neꞋeri ka ꞋoitoꞋona logo na sulufaua ma ka dao toꞋona nia dao ana taꞋi talangaꞋi fai akwala ma fai faꞋi ꞋoiꞋa\f + \fr 21:17 \ft raꞋelana 65 mita\f* ana na fanelana, ana ꞋoitoꞋongaꞋa neꞋe nia sasia Ꞌani. \v 18 Na sulufaua ki kira saungaꞋinia Ꞌani na fau kira saea Ꞌani jaspa, ma na fanoa doe neꞋeri kira saungaꞋinia Ꞌani na gol neꞋe raola diꞋia na galasi. \v 19 Aia, ma na fau faꞋababatoꞋolana na sulufaua ki ana fanoa doe neꞋeri, kira laungia Ꞌani na fau neꞋe folilani doe ki taꞋifau goꞋo. Na etana fau faꞋababatoꞋonga, kira saea Ꞌani na jaspa. Na ruana fau, kira saea Ꞌani na safaea. Na uula fau, kira saea Ꞌani na aget. Na faina fau, kira saea Ꞌani na emaral. \v 20 Na limana fau, kira saea Ꞌani na oniks. Na onona fau, kira saea Ꞌani na karnelian. Na fiuna fau, kira saea Ꞌani na karts neꞋe nia sakosakoꞋa. Na kwaula fau, kira saea Ꞌani na beril. Na sikona fau, kira saea Ꞌani na topas. Na tangafulana fau, kira saea Ꞌani na kalkedoni. Na akwala ma etana fau, kira saea Ꞌani na turkois. Ma na akwala ma ruana fau, kira saea Ꞌani na ametist. \v 21 Ma na akwala ma ro tafa neꞋe ki kira saungaꞋinia Ꞌani na akwala ma ro fau folilani doe liu neꞋe kira saea Ꞌani perel. TaꞋi faꞋi perel nama goꞋo fuana taꞋi tafa. Ma na tala ki saena na fanoa doe neꞋeri kira saungaꞋinia Ꞌani na gol neꞋe raola ka diꞋia galasi. \p \v 22 NoaꞋa nau kusi lisia goꞋo na Luma Abu God saena na fanoa doe neꞋeri, osiꞋana na Luma Abu neꞋeri neꞋe na God ngasingasiꞋa ka tasa ma na kala Sipsip. \v 23 Na fanoa doe neꞋeri noaꞋa kasi oga laꞋu na madaꞋafi nama na madamo Ꞌiri ka sina saena, osiꞋana na ꞋinotoꞋanga God naꞋa neꞋe sina saena, ma na kala Sipsip neꞋeri neꞋe unu nia. \v 24 Na ngwae saena magalia ki kira ka totolia tuaꞋa saena madakoꞋanga neꞋeri, ma na ngwae tatalafaꞋa ki kira ke baꞋa ngalia maꞋi na toꞋoruꞋa kira ki Ꞌuana saena. \v 25 Ma na sinamaa ki ana na fanoa doe neꞋe ke baꞋa Ꞌifi talau goꞋo Ꞌana ma noaꞋa kasi fono, osiꞋana noaꞋa ta rodo Ꞌi neꞋeri. \v 26 Ma kira ke baꞋa ngalia maꞋi na kwangaꞋa ki ma na toꞋoruꞋa ki ana na fanoa ki taꞋifau saena magalia Ꞌuana saena na fanoa doe neꞋe. \v 27 Aia, ma noaꞋa ta ru neꞋe ka bulibuli, nama ta ngwae neꞋe ka sasia ta ru ni ꞋekeꞋa Ꞌani, nama ta ngwae neꞋe ka soke ke baꞋa ruꞋu saena na fanoa doe neꞋe. Bore ma taꞋifilia goꞋo na ngwae neꞋe kira keresia na satada saena na buka ana mauriꞋa na kala Sipsip neꞋe kira ke baꞋa ruꞋu saena na fanoa doe neꞋe. \c 22 \s1 Na kafo ana mauriꞋa \p \v 1 Na Ꞌainsel neꞋe ka faꞋataꞋinia logo fuaku na busulana na kafo ana mauriꞋa neꞋe raola ka diꞋia ta galasi, nia busu maꞋi faꞋasia fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga God ma na kala Sipsip, \v 2 ma ka igo maꞋi tofongana na tala neꞋe liu saena na fanoa doe neꞋe. Ma na Ꞌai ana mauriꞋa ki, kira niꞋi uu ana ro bali ki ana kafo neꞋeri, ma kira ka fungu talau goꞋo sulia akwala ma ro madamo ki saena taꞋi faꞋi ngali. Nia ka fungu ana taꞋi kaidaꞋi saena madamo ki taꞋifau, ma na rauna Ꞌai neꞋeri kira ka ngalia fuana na guralana na ngwae ki ana na fanoa doe ki. \v 3 Aia, ma na ru neꞋe God nia agiꞋi ki, noaꞋa kira kasi tua saena fanoa doe neꞋeri. \p Na fuli gwauruꞋa ana ꞋinotoꞋanga God ma na kala Sipsip neꞋe tua saena na fanoa doe neꞋeri, ma na ngwae rao nia ki kira ka foꞋosia. \v 4 Ma kira ke baꞋa lisia maana God, ma na satana kira ka keresia maana darada. \v 5 Ma noaꞋa goꞋo ta rodo naꞋa Ꞌi neꞋeri, ma noaꞋa kira kasi oga naꞋa ta unu nama na madakolana na sina, osiꞋana God naꞋa neꞋe madakoꞋanga kira, ma kira ka gwaungaꞋi naꞋa faꞋinia sulia bongi firi. \s1 Na daolana maꞋi sa Jesus \p \v 6 Sui na Ꞌainsel ka fata Ꞌuri fuaku, “AlaꞋanga neꞋe ki mamana, ma alaꞋanga ana faꞋamamanalani ki. God neꞋe kwatea maꞋi na AnoꞋi ru nia fuana na profet ki, ma ka kwatea maꞋi na Ꞌainsel nia fasi Ꞌiri ke faꞋataꞋinia fuana na ngwae rao nia ki ru neꞋe ke fuli ꞋaliꞋali maꞋi ki.” \p \v 7 Ma sa Jesus ka fata Ꞌuri, “Muke sailinga, nai baꞋa leka ꞋaliꞋali goꞋo maꞋi. ꞋOilakiꞋa fuada na ngwae neꞋe kira roꞋosulia na kerekereꞋa abu ki saena na buka neꞋe!” \p \v 8 NauꞋa sa John neꞋe nau ku rongoa ma nau ku lisia na ru neꞋe ki taꞋifau. Ma kaidaꞋi nau ku rongoa ma nau ku lisia na ru neꞋe ki, nau ku bobo uruuru Ꞌi naꞋona Ꞌaena na Ꞌainsel neꞋe nia faꞋataꞋinia na ru neꞋeri ki fuaku, ma nau ku sasi Ꞌuana foꞋosilana. \v 9 Ma nia ka fata Ꞌuri fuaku, “ꞋOe kosi sasi laꞋu ꞋunaꞋeri! NauꞋa na ngwae rao goꞋo, diꞋia logo ꞋaeꞋo, ma na toꞋolamu na profet ki, ma na ngwae ki taꞋifau neꞋe kira roꞋosulia na alaꞋanga ki saena na buka neꞋe. ꞋOke foꞋosia God!” \v 10 Sui nia ka fata laꞋu Ꞌuri fuaku, “NoaꞋa Ꞌoe kosi sofongaꞋinia na kerekereꞋa God ki saena na buka neꞋe. Sulia nia karangi ka dao naꞋa ana kaidaꞋi neꞋe na ru neꞋe ki ke dao maꞋi. \v 11 Ta ngwae bore Ꞌana neꞋe fulirulana taꞋa, nia ke dau ngasi ana fuli ruꞋa taꞋa ki. Ma sa tai bore Ꞌana neꞋe ka saga ma ka sasia na ru leꞋa ki, nia ke dau ngasi ana ru saga ki, ma sasilana naꞋa ru leꞋa ki.” \p \v 12 Ma sa Jesus ka fata ka Ꞌuri, “Muke sailinga, nai baꞋa leka ꞋaliꞋali goꞋo maꞋi. Nau ku ngalia naꞋa maꞋi na kwaiaraꞋanga nau ki faꞋi nau, Ꞌiri nai kwatea fuana sa tai faꞋida neꞋe kira dau sulia ru leꞋa ki neꞋe kira sasiꞋi. \v 13 NauꞋa naꞋa neꞋe Alfa ma na Omega, na safalilana ma na suilana na ru ki taꞋifau.” \p \v 14 ꞋOilakiꞋa fuada na ngwae neꞋe kira taufia na ifi keta kira ki ka faolu, fasi Ꞌiri kira ka totolia Ꞌanilana fufuana na Ꞌai ana mauriꞋa, ma kira ka ruꞋu ana na tafa ki Ꞌuana saena na fanoa doe. \v 15 Ma na ngwae neꞋe kira sasia na ru ni ꞋekeꞋa ki, ma na ngwae neꞋe kira kelema ki, ma na ngwae kakabara ki, ma na ngwae sau ngwae ki, ma na ngwae neꞋe kira foꞋosia na nunuꞋi ru ki, ma na ngwae neꞋe kira soke, ma kira ka sasia na ru ꞋosoꞋoso ki, kira ka tua Ꞌi maa faꞋasia saena na fanoa doe neꞋeri. \p \v 16 Ma sa Jesus ka fata laꞋu Ꞌuri, “NauꞋa sa Jesus neꞋe nau ku kwatea kwau na Ꞌainsel nau fasi Ꞌiri ke faꞋarongo Ꞌani ru neꞋe ki fuamuꞋa na ngwae faꞋamamana ki. NauꞋa neꞋe na ngwae ana na olitana kwalafa sa David na ngwae tatalafaꞋa. Ma nauꞋa naꞋa neꞋe na kwalikwali Ꞌofodangi neꞋe raralana ka madako liu.” \p \v 17 Ma na AnoꞋi ru Abu faꞋinia na gwagwaeꞋa, kera ka fata Ꞌuri fuana sa Jesus, “ꞋOke leka maꞋi!” \p ꞋIu, ma sa tai neꞋe kira rongoa na buka neꞋe, kira ka fata logo Ꞌuri, “ꞋOke leka maꞋi!” \p Ma sa tai bore Ꞌana neꞋe ka silikwaꞋu ma ka oga ngalilana kafo ana mauriꞋa, Ꞌoke leka maꞋi, Ꞌoko ngalia ꞋoꞋo ana na kafo ana mauriꞋa. \p \v 18 NauꞋa sa John, nau ku fata totongaꞋi fuana ngwae ki taꞋifau neꞋe kira rongoa fatalana God saena na buka neꞋe. DiꞋia ta ngwae bore Ꞌana ka alua laꞋu ta ru tarenga faꞋinia, God ke baꞋa kwate tarenga logo ana na kwaꞋikwaꞋinga ki neꞋe kira fata sulia saena na buka neꞋe fuana. \v 19 Ma diꞋia ta ngwae ka lafua ta ru faꞋasia na alaꞋanga God ki saena na buka neꞋe, God ke baꞋa fonea faꞋasia Ꞌai ana mauriꞋa, ma na kula nia ana na fanoa abu doe neꞋe kira fata sulia Ꞌi saena na buka neꞋe. \p \v 20 Sa Jesus, na ngwae neꞋe fata sulia na ru neꞋe ki taꞋifau, nia fata Ꞌuri, “Nia mamana liu! Nai leka ꞋaliꞋali maꞋi!” \p ꞋIu, Jesus Aofia Ꞌae, leka naꞋa maꞋi! \p \v 21 Nau ku amasia na Aofia sa Jesus Christ fuana na kwaiꞋofeꞋanga nia ke tua faꞋi kamu taꞋifau. ꞋIu nia ke ꞋunaꞋeri.