\id JAS James in KwaraꞋae SFC Aug 2002sh, corꞋd 12/02sh, proofed 1/03sh 
\h James 
\toc3 James 
\toc1 Na KerekereꞋa FaꞋasia Sa James 
\toc2 James 
\mt1 Na KerekereꞋa FaꞋasia Sa James  
\ip Sa James neꞋe ngwae Ꞌoro ki fia fasi niaꞋa na ngwaefuta sa Jesus neꞋe raꞋe maꞋi ka ꞋinotoꞋa fuana Kristin ki Ꞌi Jerusalem. KaidaꞋi na ngwae Jiu Ꞌi Jerusalem ki kira saungia sa Stefen ka mae naꞋa, Kristin Ꞌoro ki kira ka tafi, kika tua ana kula taꞋifau saena magalia. (Lisia ana Acts 7:54—8:4.) Sa James nia tua buri goꞋo Ꞌi Jerusalem. Saena kerekereꞋa neꞋe, sa James fata sulia ru Ꞌoro ki neꞋe Kristin ki kike sasilaniꞋi. Ru doe neꞋe sa James nia keresia neꞋe ngwae faꞋamamana ki, noaꞋa kira kasi saea goꞋo neꞋe fasi kira faꞋamamana naꞋa, bore ma kike sasia nama ru neꞋe leka sulia liana God neꞋe faꞋataꞋinia fitoꞋolada. Na ngwae faꞋamamana ki noaꞋa kira kasi tua laꞋu sulia saiꞋi ru Ꞌanga taꞋa ana magalia. Bore ma kike tua sulia liatoꞋonga God faꞋasia maꞋi Ꞌi langi.  
\iot Na ru talingaꞋi ki saena buka neꞋe:  
\io1 Bali ana faꞋamamanalana God & 1:1-18  
\io1 Bali fuana sasilana ru leꞋa ki & 1:19—2:26  
\io1 Bali ana alaꞋalana ngwae & 3:1-18  
\io1 Bali ana manataꞋanga saena magalia & 4:1—5:6  
\io1 Ru ꞋisiꞋisi sa James saeꞋe fuana sasilani & 5:7-20  
\ib  
\c 1  
\p
\v 1 NauꞋa sa James na ngwae rao God ma sa Jesus Christ na Aofia. Na fata leꞋaleꞋa Ꞌanga nau ki fuamuꞋa na ngwae God ki taꞋifau, neꞋe kamu tua takalo kwailiu Ꞌi saena na magalia.   
\s1 Muke uu ngasi kaidaꞋi kamu dao toꞋona na ilitoꞋonga fuana fuli ru roraꞋa  
\p
\v 2 Nau ku sae kamu Ꞌani na ngwaefuta nau ki osiꞋana God naꞋa neꞋe MaꞋa kia taꞋifau. KaidaꞋi kamu dao toꞋona na ilitoꞋonga Ꞌoro matamata kwailiu ki, muke saeleꞋa, ma muke manata sulia na ru neꞋeri ke baꞋa leꞋa fuamuꞋa.  
\v 3 Kaumulu saiana, kaidaꞋi muke dao toꞋona na ilitoꞋonga, ma muke faꞋamamana ngangata, tama na faꞋamamanaꞋanga kamu ke ngasingasiꞋa liu.  
\v 4 Muke uu ngasi ꞋunaꞋeri fuana Ꞌisilana kaidaꞋi, fasi Ꞌiri kamu na ngwae aliꞋafu neꞋe figolaꞋa ki.   
\p
\v 5 Bore ma diꞋia ta ngwae amuꞋa noaꞋa kasi toꞋo ana liatoꞋonga fuana uuꞋa saulia ilitoꞋonga, nia ke gania God, ma God ke baꞋa kwatea fuana. Sulia God ka saeleꞋa liu fuana kwatelana maꞋi ru Ꞌoro ki fuana ngwae ki taꞋifau, ma nia noaꞋa kasi silolongani goꞋo ta ngwae neꞋe gania.  
\v 6 KaidaꞋi ta ngwae nia gania God, nia ke fitoꞋo nama ana God ma noaꞋa kasi manata ruarua diꞋia nia oga kwaiꞋafiꞋanga. Ma diꞋia ta ngwae ka manata ruarua ꞋunaꞋeri, nia diꞋia na nafo ana asi ba na iru irufia ma ka sakalangaꞋinia.  
\v 7-8 Na ngwae ꞋunaꞋeri, nia toꞋo ana ro lia Ꞌi ngwae ki ana abulalana taꞋifau, sulia neꞋe manatalana noaꞋa kasi fautoꞋo ana taꞋi ru. OsiꞋana nia ꞋunaꞋeri, nia kasi fia goꞋo neꞋe na Aofia ke kwatea ta ru fuana.   
\p
\v 9-10 Ngwaefuta nau kina, sui bore Ꞌana ti ngwae amuꞋa ka dalaꞋa ma ti ngwae ka toꞋoru, kamu taꞋifau goꞋo muke saeleꞋa, osiꞋana God faꞋa ꞋinotoꞋa na ngwae dalaꞋa ki, ma ka faꞋatiꞋitiꞋi na ngwae toꞋoru ki. Sui bore Ꞌana ta ngwae ka toꞋoru ka doe, na ru Ꞌoro nia ki ke baꞋa funu, diꞋia na takana Ꞌai leꞋa ki neꞋe taka, niꞋi ka tua goꞋo sulia kala kaidaꞋi dokodoko.  
\v 11 Ma kaidaꞋi na sina taꞋe maꞋi ma ka sinafia na takana Ꞌai neꞋeri ki, niꞋi ka kuku, ma ka mae naꞋa Ꞌada, ma niꞋi ka Ꞌasi naꞋa Ꞌi ano, ma na kwangalada ke baꞋa sui logo Ꞌani. Ma nia ka ꞋunaꞋeri logo ana na ngwae toꞋo ru, nia ke baꞋa mae logo ana kaidaꞋi nia ke sasia ta raoꞋa ni toꞋo maniꞋa fuana talana.   
\s1 IlitoꞋonga fuana taꞋangaꞋa noaꞋa kasi leka maꞋi faꞋasia God  
\p
\v 12 ꞋOilakiꞋa fuana na ngwae neꞋe dao toꞋona na ilitoꞋonga Ꞌoro ma na faꞋamamanaꞋanga nia ka fau toꞋo goꞋo Ꞌana. Sulia, kaidaꞋi neꞋe ngwae faꞋamamana ma ka suꞋute saena na ilitoꞋonga ki, God ke baꞋa kwatea naꞋa mauriꞋa firi fuana. Na mauriꞋa firi neꞋeri, God eta fataꞋa naꞋa Ꞌania fuana na ngwae neꞋe kira alafe fuana ki.  
\v 13 Nia noaꞋa kasi leꞋa fuana ta ngwae ka fia fasi God naꞋa neꞋe kwatea na ilitoꞋonga fuana na sasilana ta ru neꞋe taꞋa. NoaꞋa kasi leꞋa neꞋe nia ka manata ꞋunaꞋeri, sulia God ꞋafitaꞋi ka ilitoꞋona ta ngwae fuana sasilana ta ru neꞋe taꞋa, ma ka ꞋafitaꞋi logo fuana ta ngwae neꞋe ka ilitoꞋona God fuana sasilana ta ru neꞋe taꞋa.  
\v 14 Na kwaiogaiꞋanga taꞋa ana ngwae talana neꞋe ilitoꞋo ana ma ka lalafia fuana fuli ru roraꞋa.  
\v 15 Ma na kwaiogaiꞋanga taꞋa neꞋeri ke baꞋa doe ma nia ka alua ta ru neꞋe taꞋa liu. Ma kaidaꞋi ru taꞋa neꞋeri ka doe, nia ke baꞋa saungia ngwae ka mae.   
\p
\v 16 Ta neꞋe, ngwaefuta leꞋa nau kina Ꞌae, noaꞋa kamu kasi fia na ilitoꞋonga fuana taꞋangaꞋa Ꞌita maꞋi faꞋasia God.  
\v 17 Sulia na ru leꞋa ki taꞋifau neꞋe Ꞌita maꞋi faꞋasia God Ꞌi langi. Ma ka ꞋafitaꞋi fuana God ka rokisia na falafala nia Ꞌana talana. Sulia nia noaꞋa kasi diꞋia na ru ki Ꞌi lofana salo neꞋe nia saungaꞋiniꞋi kika rara maꞋi, ma kira ka Ꞌidu, ma kira ka rokisi, ma kira ka rodoꞋa.   
\p
\v 18 God ka fili kia ma ka kwatea mauriꞋa firi fuaka Ꞌani alaꞋanga mamana nia. Ma ana na ru saungaꞋiniꞋi ki taꞋifau, kuluꞋa ngwae neꞋe leꞋalana ru God naꞋa.   
\s1 Muke kwaloa ma muka roꞋo sulia fatalana God  
\p
\v 19 Ngwaefuta leꞋa nau kina Ꞌae, muke manata leꞋa sulia na fatalaku neꞋe Ꞌuri: Muke noni maꞋudi fuana na fafarongolana, ma noaꞋa kamu kasi ꞋaliꞋali fuana alaꞋanga, ma noaꞋa kamu kasi saetaꞋa ꞋaliꞋali.  
\v 20 DiꞋia ta ngwae nia saetaꞋa, ꞋafitaꞋi nia ka fulia ta ru saga neꞋe God oga.  
\v 21 Nia neꞋe muke faidanga naꞋa Ꞌania sasilana na ru taꞋa ki, ma muke kakari alifaꞋi faꞋasia na taꞋangaꞋa kamu ki taꞋifau. Ma muke noni maꞋudi fuana roꞋongaꞋa sulia na fatalana God neꞋe alua naꞋa saena na maurilamuꞋa, ma ka totolia neꞋe ke faꞋamauri kamu.   
\p
\v 22 NoaꞋa kamu kasi soke kamu talamuꞋa, sali kamu kata fia fasi neꞋe rongolana goꞋo na fatalana God neꞋe leꞋa. NoaꞋa kasi ꞋunaꞋeri laꞋu! NoaꞋa kamu kasi fafarongoa goꞋo ꞋamuꞋa fatalana God, bore ma muke roꞋosulia na ru neꞋe nia saeꞋe ki logo.  
\v 23 Na ngwae neꞋe nia rongoa goꞋo Ꞌana na alaꞋanga neꞋe ki, ma noaꞋa kasi sasi goꞋo sulia na ru neꞋe nia rongoꞋi ki, nia diꞋia na ngwae neꞋe lisia goꞋo nununa maana neꞋe bulibuli saena taꞋe iroiro.  
\v 24 Ma na ngwae neꞋeri, Ꞌi buri Ꞌana neꞋe nia iro leꞋa ana niaꞋa talana, nia ka leka naꞋa Ꞌana, ma ka manata bura ꞋaliꞋali naꞋa ana maana lisilana faꞋuta baniꞋa.  
\v 25 Bore ma na ngwae neꞋe maanunu leꞋa ana na taki God ki, ma noaꞋa nia kasi rongoa goꞋo Ꞌana ma ka manata bura, ma nia ka sasia ru neꞋe na taki ki saea, God ke baꞋa faꞋaleꞋa Ꞌania na ru ki taꞋifau neꞋe nia sasiꞋi. Sulia na taki God ki niꞋi leꞋa taꞋifau, ma ka faꞋasakadola na ngwae ki.   
\p
\v 26 DiꞋia ta ngwae nia fia fasi nia leka naꞋa sulia na falafala God ki, bore ma nia noaꞋa kasi dau fafia fatalana, nia soke nia goꞋo Ꞌana talana, ma na foꞋosi nia ki noaꞋa kasi mamana.  
\v 27 God na MaꞋa kia nia sai goꞋo ana ngwae neꞋe kira foꞋosi mamana ana ki, ma kira ka sasia ru leꞋa ki fuana na ngwae ki, diꞋia Ꞌafilana na gwaꞋi Ꞌuru ki, ma na ngela inamae ki neꞋe kira toꞋo ana ꞋafitaꞋiꞋanga ki. Na ngwae ꞋunaꞋeri ki, noaꞋa kira kasi alaꞋania na ru taꞋa ki saena magalia fuana faꞋalilana na falafala leꞋa kira ki.   
\c 2  
\s1 NoaꞋa kamu kasi Ꞌinifilifili  
\p
\v 1 Ngwaefuta leꞋa nau kina Ꞌae, osiꞋana kaumulu faꞋamamana ana sa Jesus Christ na Aofia kia neꞋe ꞋinotoꞋa, noaꞋa kamu kasi Ꞌinifilifili goꞋo Ꞌi safitana na ngwae ki Ꞌani lisilana goꞋo ana bali Ꞌi maa.  
\v 2-3 DiꞋia ta ro ngwae kera dao maꞋi ana na fikuꞋa kamu, ta ngwae neꞋe ngwae toꞋoru ma ta ngwae ka dalaꞋa. Na ngwae toꞋoru neꞋeri ka toro Ꞌani toro leꞋa liu ki, ma ka alua naꞋa faꞋi kome leꞋa ma na ru ngwabinabina ana ꞋuꞋuna. Ma kaidaꞋi kamu lisia ana, kamu ka faꞋa ꞋinotoꞋa, ma muka fata Ꞌuri, “Leka maꞋi, ko tua leꞋa Ꞌamu Ꞌi neꞋe.” Sui, na ngwae dalaꞋa neꞋe ka toro muu goꞋo Ꞌana Ꞌani na muꞋimuꞋi toro, muka fata Ꞌuri, “ꞋOke uu Ꞌira, nama Ꞌoke tua Ꞌamu Ꞌi ano Ꞌi ninimana Ꞌaeku.”  
\v 4 DiꞋia kamu sasi ꞋunaꞋeri, kamu rora, sulia kamu toꞋolangaꞋinia na ngwae ki ꞋunaꞋeri, ma kamu ka Ꞌinifilifili sulia na manataꞋanga taꞋa kamu ki.   
\p
\v 5 Nia neꞋe, ngwaefuta nau kina Ꞌae, muke fafarongo basi maꞋi. God nia filia na ngwae neꞋe kira dalaꞋa saena magalia neꞋe fasi Ꞌiri kira ka toꞋo ana faꞋamamanaꞋanga doe. Ma nia ka filia ngwae ꞋunaꞋeri ki Ꞌiri kira ka toꞋo ana ꞋInotoꞋanga neꞋe nia eta fata naꞋa Ꞌani fuana kwatelana fuada na ngwae neꞋe kira alafe fuana ki.  
\v 6 Bore ma kamuꞋa neꞋe kamu dalea liu na ngwae dalaꞋa ki. ꞋUri ma sa tai neꞋe sasia na taꞋangaꞋa fuamuꞋa, ma ka ngali kamu Ꞌuana na matalangaꞋinga? Na ngwae toꞋoru neꞋe ki naꞋa!  
\v 7  ꞋUri ma kamu fia fasi sa tai neꞋe faꞋalia na sata leꞋa sa Jesus Christ neꞋe kamu toꞋo logo ana? Na ngwae toꞋoru neꞋe ki naꞋa!   
\p
\v 8  DiꞋia muke roꞋosulia na taki doe ka tasa ana na Aofia, tama nia ke leꞋa fuamuꞋa. Nia saea saena na KerekereꞋa Abu ki ka Ꞌuri, “Muke alafe fuana ngwae ki taꞋifau ka diꞋia logo neꞋe kamu alafe fuamuꞋa talamuꞋa.”  
\v 9 Bore ma diꞋia kamu Ꞌinifilifili Ꞌi safitana na ngwae ki Ꞌani lisilana goꞋo ana bali Ꞌi maa, tama kaumulu abula rora naꞋa. Na taki ki naꞋa neꞋe faꞋataꞋinia kamu abula rora.  
\v 10 Kamu saiana, diꞋia ta ngwae roꞋosulia ru ki taꞋifau neꞋe taki ki saea, bore ma ta taꞋi ru goꞋo ana taki neꞋeri ki neꞋe ngwae neꞋeri noaꞋa kasi roꞋosulia, nia Ꞌoia naꞋa na taki neꞋeri ki taꞋifau.  
\v 11 OsiꞋana God nia fata Ꞌuri, “NoaꞋa kamu kasi Ꞌusu.” Ma nia ka fata logo Ꞌuri, “NoaꞋa kamu kasi saungwae.” DiꞋia ta ngwae kasi Ꞌusu, bore ma nia saungwae, nia Ꞌoia naꞋa na taki neꞋeri ki.  
\v 12 Na taki ki neꞋe faꞋasakadola na ngwae ki faꞋasia taꞋangaꞋa, ma na taki neꞋeri ki logo neꞋe God ke baꞋa matalangaꞋi kamu Ꞌani. Nia neꞋe, muke lialia leꞋa fuana tae ki neꞋe kamu saeꞋe ma kamu ka sasiꞋi.  
\v 13 Sulia kaidaꞋi God nia matalangani na ngwae ki, nia noaꞋa kasi manataia ta ngwae neꞋe noaꞋa kasi manataia ngwae matamata ki. Ma na ngwae neꞋe kwaimanatai ma ka sasi leꞋa fuana ngwae ki, God ke baꞋa manataia, ma ka sasi leꞋa fuana ana kaidaꞋi nia ke matalangani na ngwae ki.   
\s1 Na raoꞋa leꞋa ki faꞋataꞋinia fitoꞋonga ana God  
\p
\v 14 Ngwaefuta kina Ꞌae, noaꞋa kasi leꞋa fuana ta ngwae ka saea nia faꞋamamana ana God, diꞋia nia noaꞋa kasi sasia goꞋo ta ru leꞋa fuana faꞋataꞋilana na faꞋamamanaꞋanga nia. Na faꞋamamanaꞋanga ꞋunaꞋeri nia ꞋafitaꞋi ka faꞋamauria niaꞋa.  
\v 15 DiꞋia ta ngwaefuta amuꞋa, nama ta ngwaingwaena amuꞋa noaꞋa kasi toꞋo ana ta toro nama ta fanga,  
\v 16 ma muka fata goꞋo amuꞋa Ꞌuri fuana, “NoaꞋa Ꞌoe kosi manata Ꞌabera laꞋu, Ꞌoke leka, ma Ꞌoko toro leꞋa, ma Ꞌoko fanga abusu Ꞌamu.” DiꞋia kamu fata ꞋunaꞋeri, ma noaꞋa kamu kasi kwatea goꞋo ta ru fuana Ꞌafilana, tama noaꞋa laꞋu na kwaiꞋafiꞋanga neꞋeriꞋa.  
\v 17 Nia neꞋe, diꞋia ta ngwae ka saea nia faꞋamamana ana God, bore ma nia noaꞋa kasi sasia goꞋo ta ru leꞋa, na faꞋamamanaꞋanga ꞋunaꞋeri noaꞋa kasi mamana goꞋo.   
\p
\v 18 Sali ta ngwae ka fata Ꞌuri, “Ti ngwae kira faꞋamamana ana God, ma ti ngwae matamata kira ka sasia ru leꞋa ki.” Bore ma nau ku saea, diꞋia ta ngwae nia noaꞋa kasi sasia na ru leꞋa ki, nia faꞋataꞋinia neꞋe na faꞋamamanaꞋanga nia ana God noaꞋa kasi mamana. Sulia na ngwae neꞋe faꞋamamana, nia ke baꞋa faꞋataꞋinia logo na faꞋamamanaꞋanga nia Ꞌani sasilana ru leꞋa ki.  
\v 19 Nau ku saiana kaumulu faꞋamamana fasi taꞋi God goꞋo neꞋe nia tua, ma na ru neꞋeri ka leꞋa liu naꞋa. Ma na ano Ꞌi ru taꞋa ki bore kira faꞋamamana logo ana taꞋi God goꞋo neꞋe nia tua, ma ru neꞋeri neꞋe kwate kira ka maꞋu ma kika lebelebe.  
\v 20 NoaꞋa kamu kasi boleboleꞋa! Nau ku faꞋataꞋinia fuamuꞋa, diꞋia ta ngwae saea nia faꞋamamana ana God, bore ma noaꞋa kasi sasia goꞋo ru leꞋa ki, na faꞋamamanaꞋanga ꞋunaꞋeri nia ru ꞋoꞋo goꞋo Ꞌana.  
\v 21 Kamu sai naꞋa ana kulu futa ana kwalafa sa Abraham. ꞋUri ma faꞋuta neꞋe God ka saea sa Abraham neꞋe na ngwae saga? Nia sasi ru leꞋa ki neꞋe kwatea ma nia ka ꞋunaꞋeri. DuꞋungana nia alua na Ꞌalako nia Ꞌi fafona fuli fuꞋa fuana kwaisuꞋusiꞋanga nia fuana God.  
\v 22 Kaumulu lia madako naꞋa ana neꞋe sa Abraham faꞋamamana ana God ma ka sasia logo ru leꞋa ki. Ma na ru leꞋa neꞋeri ki naꞋa neꞋe, nia kwatea ma faꞋamamanaꞋanga nia ka aliꞋafu.  
\v 23 Ma na ru leꞋa neꞋe sa Abraham ka sasia, nia faꞋataꞋinia neꞋe na KerekereꞋa Abu ki ba Ꞌuri, “Sa Abraham nia faꞋamamana ana God, nia neꞋe God ka saea niaꞋa Ꞌani na ngwae saga, sulia na faꞋamamanaꞋanga nia.” Nia neꞋe, kira ka saea Ꞌani na ngwae kwaima God.  
\v 24 Kamu lia sai naꞋa ana, kaidaꞋi ta ngwae sasi ru ka leꞋa, nia neꞋe God ka fiꞋi saea Ꞌani na ngwae saga. Ma noaꞋa laꞋu sulia na faꞋamamanaꞋanga taꞋi bali goꞋo Ꞌana.   
\p
\v 25 Ma nia ꞋunaꞋeri logo ana Ꞌi Rahab na kini Ꞌusu baera. Nia kwaloa naꞋa ro ngwae ba Ꞌi Jiu ki neꞋe sa Josua asungaꞋinida kwau. Sui Ꞌi buri Ꞌana, nia ka ꞋafidaroꞋo fasi Ꞌiri kera ka tafi sulia ta tala matamata naꞋa Ꞌana. Nia neꞋe, osiꞋana na ru leꞋa neꞋe Ꞌi Rahab sasiꞋi ki, God ka saea nia kini saga.   
\p
\v 26 Nia neꞋe, diꞋia na noniꞋi ru neꞋe ka noaꞋa ta mangoꞋi ru Ꞌi saena, na noniꞋi ru neꞋeri ka mae. Nia ka ꞋunaꞋeri logo Ꞌani faꞋamamanaꞋanga. DiꞋia ta ngwae ka saea nia ka faꞋamamana ana God, bore ma noaꞋa kasi sasia goꞋo ta ru leꞋa, na faꞋamamanaꞋanga nia noaꞋa kasi mamana logo.   
\c 3  
\s1 Ngwae faꞋamanata ki kike dau sulia fatalada  
\p
\v 1 Ngwaefuta nau kina Ꞌae, nia noaꞋa kasi totolia neꞋe ngwae Ꞌoro ki Ꞌi safitamuꞋa neꞋe kike oga faꞋamanata lana na ngwae ki. Kamu saiana, kamiꞋa na ngwae neꞋe kami faꞋamanata na ngwae ki, God ke baꞋa matalangaꞋi kami ka liufia naꞋa ngwae ki taꞋifau.  
\v 2 KuluꞋa taꞋifau goꞋo neꞋe kulu abula rora ana kaidaꞋi Ꞌoro ki.  
\p Bore ma, diꞋia ta ngwae ke dau fafia fatalana, niaꞋa neꞋe na ngwae aliꞋafu naꞋa. Ma nia ka bolo faꞋinia ke dau fafia maurilana taꞋifau.  
\v 3 Ru neꞋeri ka diꞋia ta afu salo tiꞋitiꞋi ba kira alua ana kwakwana na hos, ma kira ka faꞋitaꞋinia na nonina hos taꞋifau Ꞌani na afu salo tiꞋitiꞋi neꞋeri, fasi Ꞌiri nia ke leka ana ta kula goꞋo Ꞌana neꞋe kira oga nia leka Ꞌuana.  
\v 4 Ma na reba Ꞌai tiꞋitiꞋi fuana liliu lana na faka ka ꞋunaꞋeri logo. Bore Ꞌana na faka ka doe, ma na iru doe ka kwaiꞋia, na reba Ꞌai tiꞋitiꞋi neꞋeri nia bolo goꞋo Ꞌana faꞋinia na liliulana na faka neꞋeri fasi Ꞌiri ke leka sulia na manatalana na ngwae neꞋe ꞋaꞋana ana ngalilana na faka.  
\v 5-6 Ma na kwakwana ngwae ka ꞋunaꞋeri logo, sui bore Ꞌana nia ka tiꞋitiꞋi, nia fata naunau liu sulia na ru doe ki.  
\p Na fatalana ngwae ki ka diꞋia logo na mafula. Bore Ꞌana ta nanaoꞋi mafula, kaidaꞋi nia duꞋa nia ke duꞋafia goꞋo Ꞌana na masuꞋu doe. Na fatalana ngwae neꞋe fungu Ꞌani na ru taꞋa Ꞌoro ꞋunaꞋeri ki logo. Nia ta ru tiꞋitiꞋi goꞋo Ꞌana ana maurilaka, bore ma nia saiana faꞋalilana maurilaka taꞋifau. Sulia na ru taꞋa neꞋe ngwae ki kira ka saeꞋe ki, niꞋi Ꞌita maꞋi faꞋasia sa Saetan, ma ka faꞋalia na maurilana na ngwae.   
\p
\v 7 Na ngwae saiana ka faꞋaraꞋoa na ru mauri ꞋaeꞋaela kwasi ki, ma na noꞋo ki, ma na loi ki, ma na iꞋa ki.  
\v 8 Bore ma na ngwae noaꞋa kasi toꞋo goꞋo ana ta ngasingasiꞋanga fuana faꞋaraꞋolana na fatalana talana. OsiꞋana na fatalana ngwae nia taꞋa liu, ma ka saea ru Ꞌafae liu ki fuana na saungilana na ngwae, ma ka ꞋafitaꞋi fuana ta ngwae ka dau sulia fatalana.   
\p
\v 9 ꞋAni na fatalaka neꞋe, kulu baꞋatafea Ꞌani na Aofia ma na MaꞋa kia, ma kulu ka kwaitaofi logo Ꞌani ana ti ngwae neꞋe God saungaꞋinida ka diꞋia logo niaꞋa.  
\v 10 Na alaꞋanga leꞋa ki ma na alaꞋanga taꞋa ki kira ruꞋu logo maꞋi faꞋasia taꞋi kwakwaꞋi ru neꞋeri goꞋo. Ngwaefuta kina Ꞌae, ru ꞋunaꞋeri ki noaꞋa kasi leꞋa.  
\v 11 Na kafo faꞋinia na asi ꞋafitaꞋi kera ka saka maꞋi faꞋasia taꞋi mae busu goꞋo.  
\v 12 Ma ka ꞋafitaꞋi fuana kafo ni kwaꞋu ka busu maꞋi faꞋasia na asi. Ma na Ꞌai neꞋe kira saea Ꞌani na figi, ka ꞋafitaꞋi ka fungu Ꞌani na fuaꞋi Ꞌai neꞋe kira saea Ꞌani na olif. Ma na kwalo neꞋe kira saea Ꞌani na grep, ka ꞋafitaꞋi ka fungu Ꞌani na fuaꞋi figi. Nama na taꞋi maꞋe busu ana asi noaꞋa kasi busulani na kafo leꞋa.   
\s1 Na raoꞋa leꞋa ki faꞋataꞋinia neꞋe Ꞌoko toꞋo ana liatoꞋo faꞋasia God  
\p
\v 13 DiꞋia ta ngwae amuꞋa neꞋe saea nia toꞋo ana na liatoꞋo ma ka saiana na ru neꞋe God oga kuke sasiꞋi ki, ngwae neꞋeri ke faꞋataꞋinia na liatoꞋo nia ma na sai Ꞌi ruꞋanga nia Ꞌani na sasilana ru leꞋa ki, ma nia ka faꞋatiꞋitiꞋia niaꞋa talana.  
\v 14 Bore ma diꞋia na liamuꞋa fungu goꞋo Ꞌani na kwaimamagolai Ꞌanga, ma na saetaꞋa Ꞌanga, ma ogalaꞋanga, tama noaꞋa Ꞌoe kosi auraꞋe Ꞌoe talamu neꞋe ꞋaeꞋo ta ngwae liatoꞋo neꞋe Ꞌoko sasi sulia kwaiogaiꞋanga God. DiꞋia Ꞌoko auraꞋe Ꞌoe talamu ꞋunaꞋeri noaꞋa Ꞌoko Ꞌiri mamana goꞋo.  
\v 15 Na liatoꞋongaꞋa ꞋunaꞋeri noaꞋa kasi leka maꞋi faꞋasia God Ꞌi langi. Ru neꞋeri ki leka maꞋi faꞋasia na ngwae ki goꞋo Ꞌana saena magalia ma sa Saetan.  
\v 16 Ana kaidaꞋi neꞋe liana na ngwae fungu Ꞌani na kwaimamagolaiꞋanga ma ogalaꞋanga, tama nia ka fainuꞋia goꞋo Ꞌana na ru ki taꞋifau, ma na ru taꞋa Ꞌoro neꞋe ka fuli logo.   
\p
\v 17 Bore ma na ngwae neꞋe tua Ꞌani na liatoꞋo neꞋe Ꞌita maꞋi faꞋasia God, noaꞋa nia kasi sasia ta ru neꞋe taꞋa. Ma nia noaꞋa kasi oga fuꞋanga. Nia kwaima leꞋa faꞋinia na ngwae ki taꞋifau, ma ka maꞋudi fuana rongolana ngwae ki, ma ka tua Ꞌani kwaimanataiꞋanga fuana ngwae ki, ma ka sasi leꞋa fuada. Ma nia ka mabe faꞋinia ngwae ki taꞋifau, ma nia kasi manata rua rua, ma noaꞋa kasi soke Ꞌani na abulaꞋanga nia.  
\v 18 Na aroaroꞋanga diꞋia na maga Ꞌai. Na ngwae neꞋe kira luia na ngwae faꞋasia fuꞋanga, kira neꞋe na ngwae kira fasia na maga Ꞌai neꞋeri. Ma kira ka gonia na abulaꞋanga leꞋa.   
\c 4  
\s1 NoaꞋa kamu kasi donga taꞋalana ru saena magalia ki  
\p
\v 1 ꞋUri ma kamu saiana na ru neꞋe kwatea ma muke olisuꞋusuꞋu, ma muke oga fuꞋanga? Ta manataꞋi ngwae fuana ogalana ru Ꞌoro ki fuamuꞋa talamuꞋa neꞋe sasi ꞋunaꞋeri amuꞋa! Na manataꞋanga taꞋa ꞋunaꞋeri ki neꞋe fuꞋa faꞋinia na manataꞋanga leꞋa kamu ki.  
\v 2 Kamu oga liu na ru Ꞌoro ki, bore ma noaꞋa kamu kasi toꞋo ani, nia neꞋe kamu ka oga saungwaeꞋa. Ma ana kaidaꞋi noaꞋa kamu kasi ngalia na ru neꞋe kamu oga liua, kamu ka etangia naꞋa olisuꞋusuꞋu Ꞌanga, ma muka fuꞋa naꞋa ꞋamuꞋa. Kaumulu saiana na ru neꞋe sasi ma kamu kasi toꞋo ana ru neꞋe kamu ogaꞋi ki, osiꞋana noaꞋa kamu kasi gania goꞋo faꞋasia God.  
\v 3 Kamu gania God Ꞌuana ru ki ma noaꞋa kamu kasi ngaliꞋi, osiꞋana neꞋe manatamuꞋa nia taꞋa. Ma muka oga goꞋo amuꞋa ru neꞋe kwatea na noni saeleꞋanga fuamuꞋa talamuꞋa goꞋo Ꞌana.   
\p
\v 4 Ma muka leka goꞋo amuꞋa faꞋasia God, diꞋia ta Ꞌafe neꞋe leka goꞋo Ꞌana faꞋasia na araꞋi nia. DiꞋia kamu kwaima faꞋinia na ru taꞋa ki saena magalia, Ꞌirai kamu malimaeꞋa ana God. DiꞋia ta ngwae ka oga lekaꞋa sulia na manataꞋanga saena magalia, nia ꞋafitaꞋi nia ka leka sulia na manataꞋanga God.  
\v 5 Kamu sai naꞋa ana na KerekereꞋa Abu neꞋe Ꞌuri, “God nia tagi leꞋa liu mala sulia na MangoꞋi ru neꞋe nia alua saena maurilaka.”\f + \fr 4:5 \fq nama \ft na mangoꞋi ru neꞋe God nia alua ana kiaꞋa, nia toꞋo ana na kwaiogaiꞋanga neꞋe ka ngasingasiꞋa Ꞌuana na ogalana na ru Ꞌoro matamata ki.\f* KaidaꞋi God nia fata ꞋunaꞋeri noaꞋa nia kasi fata ꞋoꞋo goꞋo Ꞌana.  
\v 6 Ma na alafe Ꞌanga God nia doe fuaka. Nia neꞋe na KerekereꞋa Abu ki ka fata Ꞌuri, “God Ꞌaila Ꞌani ngwae naunau ki, bore ma nia Ꞌofea na ngwae neꞋe enoeno goꞋo ki.”   
\p
\v 7 Nia neꞋe, muke faꞋatiꞋitiꞋi kamu talamuꞋa, ma muke sasia na ru neꞋe God nia saea. Muke kwaꞋisisinga Ꞌani sa Saetan, ma nia ke tafi faꞋasi kamu.  
\v 8 Muke Ꞌidu karangia maꞋi God fasi Ꞌiri nia ka Ꞌidu karangi logo maꞋi amuꞋa. Muke faꞋasikasika naꞋa maurilamuꞋa! Muke faidanga naꞋa Ꞌania na ru taꞋa Ꞌoro neꞋe kaumulu sasiꞋi ki! NoaꞋa kamu kasi manata rua rua sulia roꞋongaꞋa sulia God.  
\v 9 Kamu ke kwaimanatai ma muke angi fafia taꞋangaꞋa kamu ki, osiꞋana nia noaꞋa kasi leꞋa neꞋe muke gaꞋa ma muke saeleꞋa.  
\v 10 Ma muke enoeno Ꞌi maana na Aofia Ꞌiri nia ke baꞋa faꞋadoe kamu.   
\s1 NoaꞋa kamu kasi fata faꞋalia ti ngwae faꞋamamana  
\p
\v 11 Ngwaefuta kina Ꞌae, muke tua faꞋasia na fata taꞋangaꞋa fuamuꞋa kwailiu. DiꞋia muke fata taꞋa fuana ta ngwae neꞋe faꞋamamana logo ana sa Christ, nama muka ngengea niaꞋa, tama kaumulu ngengea naꞋa na taki God ki. Ma ana kaidaꞋi kamu ngengea naꞋa taki neꞋe ki, kamuꞋa noaꞋa laꞋu na ngwae fuana roꞋongaꞋa sulia na taki ki. KamuꞋa talamuꞋa sasi muka diꞋia lala na ngwae fuana matalangaꞋilana na taki ki neꞋe rora nama ka saga. Ma ana kaidaꞋi kamu sasi ꞋunaꞋeri, kamu kasi roꞋo goꞋo sulia na taki ki.  
\v 12 God kwatea na taki ki, ma nia ke matalangaꞋi kia ꞋaniꞋi. NiaꞋa taꞋifilia goꞋo neꞋe bolo faꞋinia faꞋamaurilana ngwae ma faꞋinia saungilana ngwae. ꞋUnaꞋeri neꞋe noaꞋa Ꞌoko Ꞌiri toꞋo nama ana ta ngasingasiꞋanga fuana ngengelana sa toꞋolamu neꞋe faꞋamamana logo.   
\s1 Na ngwae toꞋo ru ki noaꞋa kira kasi lafuda talada  
\p
\v 13 Ti ngwae amuꞋa tala manata sulia ru ki saena na manatalamuꞋa muka fata Ꞌuri, “TaꞋena nama rorodo, mike leka naꞋa Ꞌuana taꞋi fanoa doe. Ma mike baꞋa tua maꞋi neꞋeri sulia taꞋi faꞋi ngali, fasi Ꞌiri mike sasia raoꞋa kami ki fuana todalana mani Ꞌoro ki.”  
\v 14 Aia, nau ku saea fuamuꞋa, noaꞋa ta ngwae amuꞋa kasi saiana ta tae neꞋe ka dao maꞋi rorodo. OsiꞋana kulu diꞋia goꞋo gwaꞋi gafu Ꞌofodangi neꞋe sakatafa maꞋi, ma na ngwae ki ka lisia, sui ka noꞋana logo Ꞌana.  
\v 15 Fuila na ru kamu ke saea nia Ꞌuri lala, “DiꞋia God alaꞋania kulu ka mauri tau kwau, kuke sasia kwaluꞋani ru neꞋe kulu manata toꞋo ani ki.”  
\v 16 Bore ma kamu faꞋadoe kamu liu, ma muka baꞋatafe kamu goꞋo ꞋamuꞋa talamuꞋa. Sasilana ru ꞋunaꞋeri ki neꞋe nia rora liu.   
\p
\v 17 Ta neꞋe ana kaidaꞋi neꞋe ta ngwae saiana ru leꞋa ki fuana sasilani, ma nia noaꞋa kasi sasia, na ngwae neꞋeri nia abula taꞋa naꞋa.   
\c 5  
\p
\v 1 Ma kamuꞋa na ngwae neꞋe kamu toꞋoru ki, fuila muka angi doe, ma muka oꞋomae naꞋa ana kaidaꞋi neꞋe. Sulia na ꞋafitaꞋiꞋanga neꞋe ke baꞋa toꞋe kamu nia doe liu.  
\v 2 OsiꞋana na toꞋoruꞋa kamu ki ke baꞋa fura. Ma na toro kamu ki, na sufusufu ki ke ꞋaniꞋi.  
\v 3 Ma na mani kamu ki ke baꞋa fura taꞋifau logo. Aia, God ke baꞋa lisia na toꞋoru neꞋe fura, ma nia ke baꞋa kwaꞋi kamu Ꞌani mafula, osiꞋana kamu Ꞌetea toꞋoruꞋa kamu ki ana faꞋi asoa Ꞌisi neꞋe ki.  
\v 4 Muke manata basi sulia na angiꞋa na ngwae rao kamu ki neꞋe kira rao saena na oꞋola kamu ki. Kira angi sulia kamu lui fafia na folifoliꞋa kira ki ana kaidaꞋi ki taꞋifau. Ma God kia neꞋe ngasingasiꞋa ka tasa, nia rongoa taꞋifau naꞋa na angiꞋa na ngwae rao neꞋeri ki.   
\p
\v 5 Ana kaidaꞋi neꞋe, kamu toꞋo ana ru leꞋa Ꞌoro liu ki. Ma kaumulu toꞋo ana na ru neꞋeri ki ma muke saeleꞋa liu faꞋiniꞋi. Bore ma muke diꞋia na buluka neꞋe kira faꞋakubua, fasi Ꞌiri ka bolo faꞋinia faꞋi asoa neꞋe kira ke saungia ana.  
\v 6 Ma kaumulu matalangani ma muka saungia naꞋa ngwae saga ki, sui bore Ꞌana noaꞋa kira kasi taꞋe sauli kamu goꞋo.   
\s1 Muke suꞋute kaidaꞋi kamu nonifii  
\p
\v 7 Ngwaefuta nau kina Ꞌae, muke noni mabe, kaidaꞋi muke kwaimasi fuana faꞋi asoa na Aofia ke baꞋa dao maꞋi. Muke manata basi sulia kaidaꞋi neꞋe ngwae nia rao Ꞌi saena oꞋola, nia ke noni mabe masia na uta Ꞌiri ka toꞋo basi, sui nia ka fiꞋi kwaimaꞋakwali masia na loi ruꞋa.  
\v 8 Muke noni mabe logo. Muke uu ngasi goꞋo ꞋamuꞋa, sulia na asoa na Aofia fuana daoꞋa maꞋi nia karangi naꞋa.   
\p
\v 9 Ngwaefuta kina Ꞌae, noaꞋa kamu kasi Ꞌugalia ta ai amuꞋa, Ꞌiri God noaꞋa kasi matalangaꞋi kamu. Sulia God sasi akaꞋu naꞋa fuana matalangaꞋilana na ngwae ki taꞋifau.  
\v 10 Ngwaefuta kina Ꞌae, kamu manata basi sulia na profet ba Ꞌi naꞋo ki, ba kira fata Ꞌani God. Sui bore Ꞌana na ngwae ki kika fulia naꞋa ru taꞋa Ꞌoro ki fuada, kira suꞋute nene goꞋo Ꞌada. Ma kamuꞋa bore, muke sasi logo diꞋida.  
\v 11 Kulu saiana, kira saeleꞋa sulia faꞋamamanalada fautoꞋo. Kamu rongoa taꞋifau naꞋa na alaꞋanga ba sulia sa Job. Na ru taꞋa Ꞌoro liu ki ba dao toꞋona, bore ma nia faꞋamamana goꞋo Ꞌana ana God. Ma Ꞌi buri, God ka lia sulia, osiꞋana God kwaimanatai fuana na ngwae ki, ma ka oga liua naꞋa Ꞌafilana ngwae ki.   
\p
\v 12 FutaꞋa kina Ꞌae, ta ru doe fuana muke saiana nia Ꞌuri, noaꞋa kamu kasi fata alafu Ꞌuri, “Nia mamana maꞋi Ꞌi langi,” nama noaꞋa kamu kasi fata Ꞌuri, “Nia mamana maꞋi Ꞌi saena magalia neꞋe.” Ma diꞋia kamu saiana ta ru neꞋe nia mamana, muke fata goꞋo Ꞌuri, “ꞋIu nia mamana.” Ma diꞋia kamu saiana ru neꞋeri nia noaꞋa kasi mamana, muke fata logo Ꞌuri, “Nia noaꞋa kasi mamana.” Ma diꞋia ka noaꞋa kamu kasi roꞋosulia na ru neꞋe, God ke baꞋa kwatea na kwaꞋikwaꞋinga fuamuꞋa.   
\s1 AuraꞋea God ma muke foꞋosia  
\p
\v 13 Ma diꞋia ta ngwae amuꞋa ka toꞋo ana ta ꞋafitaꞋiꞋanga, nia ke foꞋo. Ma diꞋia ta ngwae ka saeleꞋa liu, nia ka sasia naꞋa ngu ni baꞋatafeꞋanga fuana God.  
\v 14 Ma diꞋia ta ngwae amuꞋa ka mataꞋi, nia ka gania na ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ki ana fikutaꞋi ngwae faꞋamamana ki fasi Ꞌiri kike foꞋo fuana, ma kira ka ngwaia Ꞌani na satana na Aofia.  
\v 15 Ma God ke baꞋa gura na ngwae mataꞋi neꞋeri sulia kira foꞋo fuana ma kira ka faꞋamamana ana niaꞋa. God ka gura nia, ma na abula taꞋangaꞋa nia, God ke baꞋa rufuanata ana faꞋasia na ru neꞋeri.  
\v 16 Nia neꞋe, na roraꞋa kamu ki, muke fulangaꞋinia fuamuꞋa kwailiu, ma muke foꞋo fuamuꞋa kwailiu fasi Ꞌiri muke Ꞌakwa laꞋu.  
\p Na ngwae leꞋa, foꞋongaꞋa nia ngasingasiꞋa ma ka mamana.  
\v 17 Na profet sa Elaeja, niaꞋa na ngwae goꞋo Ꞌana logo diꞋia kiaꞋa. Ma kaidaꞋi ba nia foꞋo ngasingasiꞋa Ꞌuana God Ꞌiri ka faꞋasuia na uta, na uta noaꞋa kasi toꞋo sulia na uulu faꞋi ngali ki ma na ono madamo ki.  
\v 18 Ma Ꞌi buri Ꞌana, nia ka foꞋosia laꞋu God fasi Ꞌiri nia kwatea laꞋu maꞋi na uta, ma na uta ka toꞋo laꞋu, ma na ru ki taꞋifau Ꞌi fafona ano kira ka mauri, ma na Ꞌai ki ka fungu Ꞌani na fufuaꞋi ru ki.   
\s1 OlitaꞋinia maꞋi ngwae oli faꞋiburi ki siana God  
\p
\v 19 FutaꞋa kina Ꞌae, diꞋia ta ngwae amuꞋa ka leka rora faꞋasia na faꞋamanataꞋanga mamana, nia leꞋa liu ta ngwae amuꞋa ka olitaꞋinia maꞋi.  
\v 20 Sulia kaidaꞋi kamu sasi ꞋunaꞋeri ana, kaumulu kwaiꞋafi ana neꞋeriꞋa, fasi Ꞌiri God ka faꞋamauria na mangona faꞋasia maeꞋa, ma ka rufuanata ana faꞋasia na taꞋangaꞋa Ꞌoro nia ki.