\id GEN KwaraꞋae John Dui 12 Nov 2000 
\h Jenesis 
\toc3 Jenesis 
\toc1 JENESIS 
\toc2 Jenesis 
\mt1 JENESIS  
\ip Na sata Ꞌi Genesis neꞋe fadalana neꞋe Ꞌuri: Na safalilana ru ki taꞋifau. Na buka neꞋe alaꞋa sulia ru maꞋi ua Ꞌi naꞋo ki ana kaidaꞋi God saungaꞋinia ru ki taꞋifau saena magalia. Ma buka neꞋe ka alaꞋa logo sulia kaidaꞋi God nia saungaꞋinia na ngwae, faꞋinia na fulilana maꞋi taꞋangaꞋa saena magalia, ma kulu ka nonifii maꞋi saena taꞋangaꞋa leleka ka dao Ꞌi taꞋena.  
\ip Na buka neꞋe, nia ꞋaꞋemae maꞋi sulia fulilana na magalia neꞋe maꞋi Ꞌi naꞋo ma sulia logo neꞋe God ili Ꞌuana ꞋadoꞋa faꞋinia ngwae ma noaꞋa nia kasi mamalo faꞋasia faꞋarongoꞋa Ꞌania liana fuana ngwae nia ki. Genesis neꞋe toꞋo ana ro maꞋe alaꞋanga ꞋinotoꞋa ki. Etana faꞋi boꞋi alaꞋanga Ꞌita maꞋi ana bali buka taꞋi ru leleka ka sui ana bali buka akwala ma taꞋi ru. Nia alaꞋa sulia na kaidaꞋi God nia saungaꞋinia magalia faꞋinia na ngwae neꞋe kira eta tua saena na magalia. Nia alaꞋa logo sulia sa Adam faꞋinia Ꞌi Eve, sa Kein ma sa Abel, faꞋinia sa Noa ma na faka doe ba nia saungaꞋinia. Nia alaꞋa logo sulia na \bd fera keta Ꞌato\bd* ba ngwae ki kira iliili Ꞌuana saungaꞋilana Ꞌi Babilon.  
\ip Ruana faꞋi boꞋi alaꞋanga ana na buka neꞋe nia Ꞌita ana bali buka akwala ma ro ru ka dao ana lima akwala \bd ru Ꞌafu ki.\bd* Na bali buka neꞋe nia toꞋo ana ꞋaꞋemae sulia fuuꞋi ngwae \bd neꞋe \bd* Ꞌi Israel ki, kira futa olitada. Na faꞋinaꞋonaꞋo kira neꞋe sa Abraham, na ngwae neꞋe na fitoꞋonga nia ana God ngasingasiꞋa liu. Ma nia ka roꞋosulia fatalana God. Buri Ꞌana nia ka ꞋaꞋemae laꞋu sulia ngela nia sa Aesak faꞋinia koꞋo nia sa Jakob neꞋe kira saea logo Ꞌani sa Israel. Ngwae neꞋe sa Jakob toꞋo ana akwala ngela ma ro ngela neꞋe na fuuꞋi ngwae Ꞌi Israel ki kira futa olitada.  
\ip Ana suilana na buka neꞋe, na ꞋaꞋemae alaꞋa naꞋa sulia sa Josef, ta ngela ana sa Jakob. Ru neꞋe fuli fuana sa Josef neꞋe kwaiꞋia tala fuana sa Jakob faꞋinia ngela nia ki ma na tuaꞋa nia kira ka leka Ꞌuana saena fanoa Ꞌi Ejipt.  
\ip Ru doe saena ꞋaꞋemae neꞋe ki neꞋe sulia ru neꞋe God nia fulia fuana fuuꞋi ngwae nia. Na etangilana buka neꞋe, ꞋaꞋemae sulia kaidaꞋi God nia saungaꞋinia magalia neꞋe, ma na suilana God ka fata alangaꞋi faꞋinia fuuꞋi ngwae nia ana kaidaꞋi ki taꞋifau neꞋe nia ke tagi leꞋa sulia fuuꞋi ngwae nia. Na ꞋaꞋemae saena na buka neꞋe ki ꞋidufaꞋi leka sulia God faꞋinia na ru neꞋe God nia fuliꞋi ki, ma ka alaꞋa logo sulia na kwai matalangaꞋi Ꞌanga God ana ru noaꞋa Ꞌiri saga ki. Ma God ka nangasia logo na fuuꞋi ngwae nia. God nia talaꞋia fuuꞋi ngwae nia, ma nia ka Ꞌafida logo. Ma nia ka faꞋataꞋinia logo na falafala leꞋa nia ki saena maurilada. Na buka neꞋe fulangaꞋinia faꞋamamanalana fuuꞋi ngwae Ꞌi Israel fuana Ꞌafilana na ngwae neꞋe kira futa Ꞌi burida ki fasi Ꞌiri faꞋamamanalada ke ngasi, ma ka teo tari ma noaꞋa kasi funu.  
\iot Na ꞋaꞋemae saena na buka neꞋe ki niꞋi Ꞌuri:  
\io1 God neꞋe saungaꞋinia na magalia neꞋe faꞋinia na ru ki taꞋifau saena. 1:1-2:15  
\io1 Na taꞋangaꞋa nia eta fuli maꞋi saena magalia neꞋe ma na ngwae ki taꞋifau kira ka nonifii. 3:1-24.  
\io1 Na isuisuꞋa sulia sa Adam leleka dao ana sa Noa. 4:1-5:52  
\io1 Na ꞋaꞋemae sulia sa Noa faꞋinia na faꞋi asi doe ba kurua fanoa ki taꞋifau. 6:1-10:32  
\io1 Na faꞋi lalafe keta liu ngwae ki saungaꞋinia Ꞌi Babilon. 11:1-9.  
\io1 Na ꞋaꞋemae sulia ngwae ki Ꞌita ana sa Siem leleka ka dao ana sa Abraham. 11:10-32  
\io1 Na ꞋaꞋemae sulia uulu koꞋo bora kulu ki sa Abraham, sa Aesak, ma sa Jakob. 12:1-35:29.  
\io1 Na ꞋaꞋemae sulia fuuꞋi ngwae sa Esau na ngela Ꞌi naꞋo sa Aesak. 36:1-43.  
\io1 Na ꞋaꞋemae sulia sa Josef faꞋinia ngwae futa nia ki. 37:1—45:28  
\io1 Sa Jakob faꞋinia ngwaꞋi ngela nia kira tua Ꞌi Ejipt 46:1—55:26.  
\ib  
\c 1  
\s1 God saungaꞋinia na magalia  
\p
\v 1 Ana etangilana, God saungaꞋinia Ꞌafutana na magalia ma na mamanga.  
\v 2 Na magalia nia fioroꞋa, ma na kafo doe ka fungu fafia, ma maꞋe rodo ka buta fafia. Ma na Mangona God tua ma ka Ꞌasua fafona na kafo neꞋeri.\f + \fr 1:2 \fq nama Ꞌoko saiana rokisilana Ꞌuri: \ft Ana etangilana, kaidaꞋi God talaꞋae fuana saungaꞋinia Ꞌafutana na magalia ma na mamanga, na magalia nia fioroꞋa, ma na kafo doe ka fungu fafia, ma maꞋe rodo ka buta fafia. Ma na Mangona God tua ma ka Ꞌasua fafona na kafo neꞋeri.\f*   
\s1 Na etana asoa  
\p
\v 3 Ma God ka fata Ꞌuri, “MadakolaꞋanga ke dao naꞋa maꞋi.” ꞋUnaꞋeri goꞋo na madakolaꞋanga ka fuli naꞋa diꞋia nama neꞋe nia saea.  
\v 4 Ma God ka saeleꞋa faꞋinia na madakolaꞋanga, ma nia ka alua naꞋa na dangi ma na rodo kera ka tua matali.  
\v 5 Ma nia ka faꞋasata na madakolaꞋanga neꞋeri Ꞌani na Asoa, ma nia ka saea na maꞋerodo neꞋeri Ꞌani na Rodo. Ma na asoa neꞋeri ka sui naꞋa. Ma na asoa neꞋeri naꞋa neꞋe na etana asoa ana na magalia.   
\s1 Na ruana asoa  
\p
\v 6-7 Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Alua ta kula ke teo Ꞌi safitana na kafo neꞋeri Ꞌiri ke daroꞋia na kafo ka teo Ꞌi lifua ma na kafo ka teo Ꞌi olofa.” Ma na kula neꞋeri ka raꞋe maꞋi diꞋia God nia oga. Na kula neꞋeri nia fulia ma kafo ka daroꞋia ta kafo ka teo Ꞌi lifua ma ta kula ka teo Ꞌi olofa.  
\v 8 Ma nia ka faꞋasata kula neꞋeri Ꞌani na mamanga. Ma na asoa neꞋeri ka sui, na ruana asoa ana magalia.   
\s1 Na uula asoa  
\p
\v 9 Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Kafo loꞋoko teo Ꞌi olofana mamanga, muke fiku taꞋifau fasi Ꞌiri kula langa langa ke raꞋe maꞋi,” ma na ru neꞋeri ka fuli diꞋia nama ba nia saea.  
\v 10 Ma nia ka saea na kula langa langa neꞋeri Ꞌania Ano, ma nia ka saea na kafo neꞋeri Ꞌania na Asi. Ma God ka lisia na raoꞋa nia ma nia ka saeleꞋa faꞋinia.   
\p
\v 11 Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Ru matamata marako toꞋo toꞋo ki taꞋifau, muke bulao ana ano neꞋe. Ma na ano ka toꞋo nama ana ru matamata marako toꞋo toꞋo ki taꞋifau faꞋinia maga ru kira ki. Ma na maga ru neꞋeri ki ke alu laꞋu na ru neꞋe kira leka faꞋasia.” Ma ru neꞋeri ki ka fuli nama diꞋia neꞋe nia saea.  
\v 12 Na ru matamata marako Ꞌoro ki neꞋe taꞋe maꞋi ma ka bulao maꞋi na ano neꞋe, ma na maga ru kira ki ka alu laꞋu na ru neꞋe kira leka faꞋasia. Ma God ka lisia na raoꞋa nia ma nia ka saeleꞋa faꞋinia.  
\v 13 ꞋIu na asoa neꞋeri ka sui naꞋa, na uula asoa ana magalia neꞋeriꞋa.   
\s1 Na faina asoa  
\p
\v 14 Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “MadakolaꞋanga ki muke raꞋe maꞋi Ꞌi lofana mamanga Ꞌiri muke daroꞋia na dangi ma na rodo. Na ru neꞋe ki fuana faꞋataꞋilana asoa ki, ma faꞋi ngali ki, ma na kaidaꞋi ki.\f + \fr 1:14 \fq nama \ft kaidaꞋi ana fangaꞋa ki\f*  
\v 15 Na ru neꞋe ki ke baꞋa teo Ꞌi lifua saena na mamanga ma kike rara maꞋi Ꞌi ano fasi Ꞌiri ka toꞋo ana madakolaꞋanga.” Ma na madakolaꞋanga neꞋeri ki ke fuli nama diꞋia nia saea naꞋa.  
\v 16 Nia ka saungaꞋinia madaꞋafi ka sina ngasingasiꞋa fasi Ꞌiri ka sina ana asoa ki. Ma nia ka saungaꞋinia na madamo neꞋe nia noaꞋa kasi sina ngasingasiꞋa diꞋia na madaꞋafi, fasi Ꞌiri ke sina ana rodo. Ma nia ka saungaꞋinia laꞋu goꞋo na bulubulu ki.  
\v 17 ꞋIu God aluda kira ka tua saena na mamanga ma kira ka rara maꞋi Ꞌi ano fasi Ꞌiri ke toꞋo ana madakolaꞋanga.  
\v 18 ꞋIu na madaꞋafi inaꞋu ana sinaꞋa ana na asoa, ma na madamo ka inaꞋu ana sinaꞋa ana rodo. Ma kera ka toꞋolangaꞋinia dangi ka matali faꞋasia na rodo. Ma God ka lisia na raoꞋa nia ma nia ka saeleꞋa faꞋinia.  
\v 19 ꞋIu ma asoa neꞋeri ka sui, ma na faina asoa ana magalia neꞋeriꞋa.   
\s1 Na limana asoa  
\p
\v 20 Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Na iꞋa matamata toꞋotoꞋo ki, muke tua saena asi ma muka faꞋafungua. Ma na faꞋi noꞋo matamata toꞋotoꞋo, muke tua muka lofo kwailiu saena na mamanga.”  
\v 21 Nia ka saungaꞋinia iꞋa doe ki saena asi, ma gwaꞋi iꞋa matamata toꞋotoꞋo ki logo neꞋe kira faꞋafungua na asi. Ma nia ka saungaꞋinia na faꞋi noꞋo matamata toꞋotoꞋo ki. Ma God ka lisia na raoꞋa nia ma nia ka saeleꞋa faꞋinia.  
\v 22 Ma nia ka faꞋaleꞋada ma ka fata Ꞌuri ada, “Na gwaꞋi iꞋa ki, nia leꞋa fuamuꞋa muke alu ngela Ꞌoro ꞋamuꞋa fasi Ꞌiri kamu ke faꞋafungua asi neꞋe. Ma na faꞋi noꞋo ki logo, nia leꞋa fuamuꞋa muke toꞋo ana ngela Ꞌoro ki, fasi Ꞌiri muke baꞋa Ꞌoro laꞋu.”  
\v 23 ꞋIu ma asoa neꞋeri ka sui, niaꞋa na limana asoa ana magalia.   
\s1 Na onona asoa  
\p
\v 24 Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Na ru mauri ki, kamu ke tua saena ano neꞋe. Nia ke toꞋo nama ana ru ꞋaeꞋaela ki Ꞌi fanoa, ma na ru ꞋaeꞋaela doe ki ma na ru ꞋaeꞋaela tiꞋitiꞋi ki saena masuꞋua.” Ma na ru neꞋeri ki ka taꞋe maꞋi ka diꞋia nama neꞋe nia saea.  
\v 25 Nia ka saungaꞋinia ru matamata ki neꞋe kira toꞋo ana mauriꞋa neꞋe kira tua saena ano neꞋe. Nia ka saungaꞋinia ru ꞋaeꞋaela Ꞌi fanoa ki, ma na ru ꞋaeꞋaela doe ki ma na ru ꞋaeꞋaela tiꞋitiꞋi ki saena masuꞋua. Ma God ka lisia na raoꞋa nia ma nia ka saeleꞋa faꞋinia.   
\p
\v 26 Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Nia leꞋa fuana kuke saungaꞋinia ngwae ki fasi Ꞌiri kira ka diꞋia logo kuluꞋa, ma kira usulia kuluꞋa taꞋifau naꞋa. Kira ke baꞋa gwaungaꞋi fafia na iꞋa ki, faꞋinia faꞋi noꞋo ki, ma na ru ꞋaeꞋaela Ꞌi fanoa ki, ma ma na ru ꞋaeꞋaela doe ki ma na ru ꞋaeꞋaela tiꞋitiꞋi ki saena masuꞋua.”\f + \fr 1:26 \ft Ana kaidaꞋi neꞋe God saungaꞋinia na ngwae, nia saungaꞋinia fuana ngalilana na falafala nia ki talana.\f*  
\v 27 ꞋUnaꞋeri God ka saungaꞋinia na ngwae ki fasi Ꞌiri kira ka diꞋia logo niaꞋa, ma kira usulia niaꞋa taꞋifau naꞋa. God nia saungaꞋinia ngwae ki Ꞌania ngwangwane ma na kini.   
\p
\v 28 Ma God ka faꞋaleꞋadaroꞋo ma ka fata Ꞌuri fuadaroꞋo, “Nia leꞋa fuana koroꞋo ke toꞋo ana ngela Ꞌoro ki Ꞌiri kike baꞋa tua ana kula ki taꞋifau saena magalia. Ma moke ꞋaꞋana fafia ru ki taꞋifau saena magalia. Nau ku alu koroꞋo ke gwaungaꞋi fafia na iꞋa ki, faꞋinia na faꞋi noꞋo ki, ma ru ki taꞋifau neꞋe kira mauri ma kika tua saena na magalia neꞋe.”   
\p
\v 29 Sui God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Rongoa basi, ru matamata marako toꞋo toꞋo ki taꞋifau faꞋinia maga ru kira ki ma na fuaꞋi ru kira ki, nau ku aluda taꞋifau naꞋa fuamuroꞋo. Na ru neꞋeri ki, kike kwatea fanga fuamuroꞋo.  
\v 30 Bore ma nau ku alua ru matamata marako toꞋo toꞋo ki taꞋifau niꞋi fanga fuana na ru mauri ki taꞋifau saena ano neꞋe: na ru ꞋaeꞋae ki, na faꞋi noꞋo ki, ma na ru ꞋaeꞋaela tiꞋitiꞋi ki saena masuꞋua.” ꞋIu na ru neꞋeri ki fuli ka diꞋia nama ba nia saea.  
\v 31 Ma God ka lisia na raoꞋa nia ki taꞋifau ma nia ka saeleꞋa liu faꞋinia. Na onona asoa ana magalia naꞋa neꞋeriꞋa.   
\c 2  
\p
\v 1 ꞋUnaꞋeri na raoꞋa God ki ana saungaꞋilana na mamanga ma na ano faꞋinia na ru neꞋe teo saeni ki niꞋi sui naꞋa.   
\s1 Na fiuna asoa  
\p
\v 2 Na raoꞋa neꞋeri God fulia ka sui naꞋa, ma na fiuna asoa nia ka mamalo.  
\v 3 Ma nia ka faꞋaleꞋa fiuna asoa, ma ka toꞋolangaꞋinia fiuna asoa ana wiki nia abu, osiꞋana nia mamalo naꞋa, duꞋungana na raoꞋa nia fuana saungaꞋilana na ru ki taꞋifau nia sui naꞋa.   
\s1 God nia saungaꞋinia na ngwangwane eta eta faꞋinia na kini eta eta  
\p
\v 4 Na ꞋaꞋemae sulia God neꞋe saungaꞋinia naꞋa na mamanga ma na ano faꞋinia na ru ki taꞋifau neꞋe tua adaroꞋo nia Ꞌuri:  
\p Ana kaidaꞋi neꞋe Iawe na God nia saungaꞋinia na mamanga faꞋinia na ano ma na ru neꞋe teo adaroꞋo ki,  
\v 5 noaꞋa ta ru Ꞌiri bulao Ꞌua ana na ano, osiꞋana noaꞋa nia kasi kwatea Ꞌua na uta, ma ka noaꞋa Ꞌua ta ngwae neꞋe ke oꞋo Ꞌua ta oꞋola.  
\v 6 Na maꞋe busu ki goꞋo neꞋe kwate ma ano ka ngwangasiꞋoraꞋa.  
\v 7 ꞋIu na God Iawe ngalia na buli ano ma ka saungaꞋinia Ꞌani taꞋi ngwae, ma nia ka ufi sulia ngongorana fasi Ꞌiri nia ka toꞋo ana mauriꞋa. ꞋUnaꞋeri mala neꞋe ngwae ka fiꞋi mauri.   
\p
\v 8 Sui, Ꞌi bali ana fanelana madaꞋafi ana taꞋi kula neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Iden, na God Iawe nia sasi akaꞋu ana taꞋi kula leꞋa liu, ma nia ka ngalia na ngwae neꞋe nia saungaꞋinia, ma nia ka kwate nia ka tua ana.  
\v 9 Ma nia ka alua na Ꞌai matamata toꞋotoꞋo Ꞌoro ki saena kula neꞋeri. Ma na Ꞌai neꞋeri ki lisilada leꞋa/kwanga liu ma na fuaꞋi ru ki ka leꞋa liu fuana Ꞌanilani. Ma saena tofongana kula neꞋeri, ta ro Ꞌai laꞋu neꞋe kera uu Ꞌi neꞋeri. Ta Ꞌai neꞋe fufuana ke kwate ngwae ke mauri, ma taꞋi neꞋe fufuana ke kwatea ma ngwae ki ka saiana tae neꞋe taꞋa ma tae neꞋe leꞋa.   
\p
\v 10 ꞋIu taꞋi kafo nia busu maꞋi Ꞌi Iden ma nia ka afe saena oꞋola neꞋeri Ꞌiri ke faꞋangwangasiꞋora. Ana kaidaꞋi na kafo neꞋeri nia afe naꞋa kwau faꞋasia Ꞌi Iden, nia ka alu laꞋu ta fai kafo matamata.  
\v 11 Etana kafo neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Pison neꞋe afe kwau saena kula kira saea Ꞌani Ꞌi Havila, kula neꞋe gol leꞋa liu nia ana.  
\v 12 Ma gol neꞋeri nia sikasika liu. Ma na ru moko leꞋa liu neꞋe kira saea Ꞌani ‘beliam’ teo Ꞌi Havila, ma na fau lisilana leꞋa liu neꞋe kira saea Ꞌani ‘oniks’ teo Ꞌi neꞋeri logo.  
\v 13 Ma ruana kafo neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Gihon, ma nia ka afe kwailiu saena fanoa Ꞌi Kus.  
\v 14 Ma uula kafo neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Taegris nia teo karangi ana fanoa Ꞌi Asiria, ana bali Ꞌuana fanelana sina. Ma faina kafo neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Iufretes.   
\p
\v 15 ꞋIu na God Iawe ngalia ngwae neꞋeri ma ka alua nia ka tua ana kula leꞋa neꞋeri fasi Ꞌiri nia ka oꞋo Ꞌi saena ma ka lia sulia na ru neꞋe teo Ꞌi neꞋeri ki.  
\v 16 Ma na God Iawe ka fata totongaꞋi Ꞌuri fuana, “ꞋOke Ꞌania fuaꞋi ru ki ana Ꞌai ki saena na kula neꞋe.  
\v 17 Bore ma taꞋi Ꞌai goꞋo neꞋe nia abu noaꞋa Ꞌoe kosi Ꞌania fuaꞋi ru ki ana. Na Ꞌai neꞋe ke kwatea ma ngwae ki ka saiana tae neꞋe taꞋa ma tae neꞋe leꞋa.\f + \fr 2:17 \fq nama \ft “Na fufuana neꞋe kwatea ma ngwae ki talada ka filia tae neꞋe taꞋa ki ma tae neꞋe leꞋa ki.” This means that people can choose to live apart from God and not obey His Word. People can choose what is good and bad for themselves. But living apart from God and disobeying His word brings death. God is the only sourse of life.\f* DiꞋia Ꞌoko Ꞌania na fuaꞋi ru ki ana Ꞌai neꞋe, Ꞌoke baꞋa mae nama ana asoa neꞋeri.”   
\p
\v 18 Ma na God Iawe ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa nia Ꞌiri leꞋa fuana ngwae neꞋe ke tua taꞋifilia. Nia leꞋa fuana nai saungaꞋinia nama ta taꞋi ngwae kwaima fuana neꞋe totolia ke kwaiꞋafi ana.”  
\v 19 ꞋI naꞋo, na God Iawe ngali na buli ano ka saungaꞋinia Ꞌania na ru ꞋaeꞋaela ki neꞋe ke leka fafona ano, faꞋinia faꞋi noꞋo ki neꞋe kike lofo kwailiu Ꞌi lifua saena mamanga. NiniꞋari, Iawe ngalida maꞋi fuana ngwae neꞋeri fasi Ꞌiri nia lisia na ngwae faꞋasatada. Na sataꞋi ru neꞋe ngwae neꞋe ke saeda Ꞌania neꞋe niꞋi teo tari naꞋa ꞋunaꞋeri.  
\v 20 Na ngwae ka faꞋasata na ru ꞋaeꞋaela ki Ꞌi fanoa, ma na ru ꞋaeꞋaela ki saena masuꞋua, ma na faꞋi noꞋo ki logo. Bore ma noaꞋa nia Ꞌiri dao toꞋona ta ru neꞋe ka kwaima ma ka kwaiꞋafi ana ngwae.  
\v 21 GoꞋo, na God Iawe ka kwatea ngwae neꞋeri ka maliu liu. Sui nia ka lafua taꞋi suli karokaro ana ma ka fono logo Ꞌusia kula neꞋe nia lafua maꞋi faꞋasia ana.  
\v 22 Ma nia ka ngalia suli karokaro neꞋeri, ma ka saungaꞋinia taꞋi kini, ma nia ka ngalia maꞋi fuana na ngwae neꞋeri.   
\p
\v 23 Ma kaidaꞋi ngwae neꞋeri lisia nia ka fata Ꞌuri fuana God, “Reala kwa! NiaꞋa diꞋia logo nauꞋa! Na sulina saka maꞋi ana suliku, na sulina saka maꞋi ana suliku, ma nonina ka saka maꞋi ana noniku. Satana naꞋa neꞋe ‘kini’, osiꞋana nia saka maꞋi ana ngwangwane.”   
\p
\v 24 DuꞋungana ru neꞋeri, ngwae ke faꞋasia na maꞋa nia faꞋinia teꞋa nia, ma ka tua ratai faꞋinia na Ꞌafe nia, ma kera ke alua naꞋa taꞋi manataꞋanga diꞋia taꞋi ngwae goꞋo.  
\v 25 Ma na ngwae neꞋeri faꞋinia Ꞌafe nia kera ka dadara goꞋo ꞋadaroꞋo, ma noaꞋa kera kasi Ꞌeke goꞋo ꞋanidaroꞋo talada.   
\c 3  
\s1 Na ngwae faꞋinia Ꞌafe nia kera aburongo ana fatalana God  
\p
\v 1 ꞋIu ana ru ki taꞋifau neꞋe God Iawe nia saungaꞋinida na faꞋi loi naꞋa neꞋe taꞋi ru neꞋe nia kwaꞋatafa liu fuana ꞋosoꞋa. ꞋUnaꞋeri ana taꞋi asoa, na faꞋi loi leka maꞋi ma ka saefilo Ꞌuri ana kini neꞋeri, “ꞋUri ma nia mamana neꞋe God nia saea fuamuroꞋo noaꞋa koroꞋo kasi Ꞌania fufuana Ꞌai ki taꞋifau saena oꞋola neꞋe?”   
\p
\v 2 Ma kini neꞋeri ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa Ꞌuiri Ꞌiira laꞋu. KeroꞋo ke Ꞌania goꞋo ꞋamiroꞋo fufuaꞋi ru ki ana Ꞌai ki saena oꞋola neꞋe,  
\v 3 bore ma God ka saea, ‘TaꞋi Ꞌai neꞋe uu goꞋo saena tofongana oꞋola neꞋe noaꞋa koroꞋo kasi Ꞌania nama koroꞋo kasi sama toꞋona fuaꞋi ru ki ana. Si diꞋia koroꞋo Ꞌoia ru abu neꞋeri koroꞋo ke baꞋa mae.’”   
\p
\v 4 Bore ma faꞋi loi neꞋeri nia fata lala Ꞌuri, “AlaꞋanga neꞋana noaꞋa Ꞌiri mamana. KoroꞋo kasi mae goꞋo.  
\v 5 God fata ꞋunaꞋeri osiꞋana nia saiana ka sui naꞋa, si diꞋia koroꞋo Ꞌania fuaꞋi Ꞌai neꞋana, maamuroꞋo ke baꞋa Ꞌifi, ma koroꞋo ke baꞋa diꞋia logo niaꞋa, ma koroꞋo ka sai logo ana falafala neꞋe taꞋa ki ma na falafala neꞋe leꞋa ki logo.”   
\p
\v 6 Na kini neꞋe nia lisia na Ꞌai neꞋe lisilana leꞋa liu, ma fuaꞋi ru ki bore ka leꞋa logo fuana Ꞌanilani. Ma nia ka oga liua naꞋa neꞋe nia ke kwaꞋatafa. GoꞋo nia ka ngalia naꞋa ti fuaꞋi ru ana Ꞌai neꞋeri, ma ka Ꞌania naꞋa, ma nia ka kwatea logo fuana araꞋi nia, ma nia ka Ꞌania logo.  
\v 7 Tona goꞋo ma maadaroꞋo ka Ꞌifi naꞋa, ma kera ka lia saiana neꞋe keraꞋa tua dadara naꞋa. KaidaꞋi neꞋeri kera ka taia naꞋa raꞋi figi ki, ma kera ka toro naꞋa ꞋaniꞋi fafidaroꞋo.   
\p
\v 8 Ma nia saꞋulafi naꞋa, na God Iawe nia liliu logo Ꞌana ana kula neꞋeri, kera rongoa ma kera ka leka ago naꞋa ꞋadaroꞋo faꞋasia God Ꞌi safitana na Ꞌai ki ana kula neꞋeri.  
\v 9 Bore ma na God Iawe nia ri kwau Ꞌuana na ngwae neꞋeri ka Ꞌuri, “Se, Ꞌuri ma ꞋaeꞋo naꞋa Ꞌi faꞋi kwa?”   
\p
\v 10 Ma na ngwae neꞋeri olisia ma ka Ꞌuri, “ꞋIu nau ku rongoa Ꞌoko leka maꞋi, ma nau ku maꞋu, niniꞋa nau ku leka ku ago Ꞌi neꞋe, osiꞋana nau ku dadara.”   
\p
\v 11 ꞋUnaꞋeri ma God ka fata Ꞌuri fuana, “ꞋUri ma sa tai neꞋe saea neꞋe Ꞌoko dadara kwa? ꞋUri ma Ꞌoko Ꞌania fuana Ꞌai ba nau ku luia koroꞋo kasi Ꞌania?”   
\p
\v 12 Ma na ngwae neꞋeri ka fata Ꞌuri, “ꞋIu, bore ma na kini ba Ꞌoko alua ka tua faꞋi nau niniꞋa kwatea fuaꞋi Ꞌai neꞋe fuaku, ma nau ku Ꞌania naꞋa.”   
\p
\v 13 ꞋUnaꞋeri goꞋo na God Iawe ka fata ana na kini neꞋeri ka Ꞌuri, “FaꞋuta neꞋe Ꞌoko sasi Ꞌuri kwa?”  
\p Ma na kini neꞋeri ka fata Ꞌuri, “Na faꞋi loi naꞋa niniꞋa soke nau kwate ma nau ku Ꞌania fuana Ꞌai neꞋe.”   
\s1 God matalangaꞋinida  
\p
\v 14 ꞋIu na God Iawe nia fata Ꞌuri fuana faꞋi loi neꞋeri, “DuꞋungana neꞋe Ꞌoko sasi ru neꞋe, na ꞋafitaꞋiꞋanga ke dao toꞋomu. Ana ru ꞋaeꞋaela ki taꞋifau, ꞋaeꞋo goꞋo neꞋe Ꞌoke toꞋo ana ꞋafitaꞋiꞋanga neꞋe. Nia ka Ꞌita ana kaidaꞋi neꞋe, Ꞌoke ango naꞋa Ꞌania olofamu, ma Ꞌoke Ꞌania naꞋa gegeo ana ano sulia bongi firi leleka ka dao ana kaidaꞋi Ꞌoke mae.  
\v 15 Nai baꞋa kwatea kini neꞋe ke ꞋailangaꞋi koroꞋo kwailiu, moke tuani fuꞋali lamuroꞋo toꞋotoꞋo kasi mango. Na kwalafa Ꞌoe ma na kwalafa kini neꞋe kera ke tua Ꞌani malimae Ꞌanga adaroꞋo. Ma na kwalafa nia ke baꞋa bulia ngisia gwaumu, ma Ꞌoke baꞋa Ꞌalea buira Ꞌaena.”   
\p
\v 16 God ka fata laꞋu Ꞌuri fuana kini neꞋe, “Nai baꞋa kwate ke ꞋafitaꞋi fuamu ana kaidaꞋi Ꞌoke ina. ꞋOke baꞋa fii liu ana kaidaꞋi Ꞌoke faꞋafuta ngela. Sui ka ꞋunaꞋeri bore Ꞌana, Ꞌoke oga nama Ꞌamu na araꞋi Ꞌoe, ma nia ke gwaungaꞋi fuamu.”\f + \fr 3:16 \fq nama \ft Sui bore Ꞌana Ꞌoke oga gwaungaꞋi fafi araꞋi Ꞌoe, nia ke ꞋaꞋana fuamu.”\f*   
\p
\v 17 ꞋUnaꞋeri God ka fata laꞋu Ꞌuri fuana ngwangwane neꞋeri, “Ana kaidaꞋi neꞋe, nai baꞋa faꞋalia ano neꞋe ke taꞋa naꞋa, duꞋungana Ꞌoko rongo sulia fatalana Ꞌafe Ꞌoe, ma Ꞌoko Ꞌania naꞋa fuana Ꞌai ba nau ku luia faꞋasiꞋo noaꞋa Ꞌoe kosi Ꞌania. Ana kaidaꞋi firi ana maurilamu, Ꞌoke baꞋa inaꞋu naꞋa ana rao laga ulafu Ꞌanga Ꞌuana fanga lamu.  
\v 18 Na kwalo ngarangaraꞋa ki ma na Ꞌai taꞋa ki kike bulao maꞋi saena na ano. ꞋOke baꞋa Ꞌania goꞋo Ꞌamu na ru neꞋe bulao ki saena ano.  
\v 19 ꞋOke baꞋa rao laga ulafu, ma Ꞌoko ꞋidaꞋida, fasi Ꞌiri na ano ke toꞋo ana fanga leleka ka dao ana kaidaꞋi Ꞌoke mae, ma na nonimu ke oli saena na ano niniꞋa nau ku saungaꞋiniꞋo maꞋi ana. Nau ku saungaꞋiniꞋo ana na ano, ma Ꞌoke baꞋa oli laꞋu saena na ano.”   
\p
\v 20 Ma satana na ngwae neꞋeri neꞋe sa Adam.\f + \fr 3:20 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, sa ‘Adam’ fadalana neꞋe ‘Ngwae etaeta’.\f* Ana kaidaꞋi neꞋeri nia ka saea na Ꞌafe nia Ꞌani Ꞌi Eve, osiꞋana niaꞋa naꞋa neꞋe na teꞋa na ngwaꞋi toꞋa mauri ki.   
\p
\v 21 ꞋIu na God Iawe saungaꞋinia ifi fuadaroꞋo ana ꞋuliꞋulina na ru mauri ꞋaeꞋaela ki, ma ka faꞋatoroda roꞋo Ꞌania.   
\s1 God alua sa Adam ma Ꞌi Eve Ꞌi maa faꞋasia na kula leꞋa neꞋeri  
\p
\v 22 Ma na God Iawe ka fata Ꞌuri, “KaidaꞋi neꞋe na ngwae nia raꞋe maꞋi ka diꞋia naꞋa kuluꞋa, osiꞋana nia sai naꞋa ana falafala taꞋa ki ma na falafala leꞋa ki. KaidaꞋi neꞋe kulu kasi alaꞋania noaꞋa nia kasi ngalia laꞋu fuaꞋi ru ki faꞋasia na Ꞌai ana mauriꞋa. Si diꞋia nia Ꞌania fuaꞋi ru ki ana na Ꞌai neꞋe, noaꞋa nia kasi mae naꞋa.”   
\p
\v 23 Sui, na God Iawe ka alua naꞋa ngwae neꞋeri Ꞌi maa faꞋasia na kula leꞋa neꞋeri Ꞌi Iden. ꞋIu, God nia saungaꞋinia na ngwae ana na ano. Ma nia ka alua ngwae neꞋe ka rao naꞋa saena na ano neꞋe, ma ka oꞋofia naꞋa oꞋola nia ki.  
\v 24 ꞋI buri Ꞌana God ka alua ngwae neꞋeri Ꞌi maa, nia ka alua na Ꞌainsel ki ka folo Ꞌusia bali Ꞌuana fanelana sina ana kula leꞋa neꞋeri Ꞌi Iden. Ma kira ka folo suli bongi firi Ꞌania sele ni ofoꞋa ki. Na sele neꞋeri ki, na meamea ana mafula neꞋe ke duꞋa maꞋi Ꞌi maani, ma ka liu kalia kula neꞋeri ma noaꞋa kasi mamalo. Na God Iawe nia sasi ꞋunaꞋeri Ꞌiri ka fonea na ngwae ki noaꞋa kira kasi leka karangi maꞋi ana na Ꞌai neꞋe fufuana kwatea ngwae ke mauri firi.   
\c 4  
\s1 Sa Kein saungia sa Abel  
\p
\v 1 ꞋIu sa Adam faꞋinia Ꞌafe nia Ꞌi Eve, keroꞋa tua fiku naꞋa leleka nia ka ina ma ka faꞋafuta naꞋa taꞋi ngela ngwane sa Kein.\f + \fr 4:1 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Kein’ fadalana neꞋe ‘Ngali maꞋi’.\f* Ma Ꞌi Eve ka fata Ꞌuri, “ꞋIu Iawe nia kwaiꞋafi aku niniꞋa nau ku ngali maꞋi na ngela ngwane.”  
\v 2 Ma Ꞌi buri Ꞌana, nia ka faꞋafuta laꞋu ruana ngela ngwane sa Abel.  
\p Ma kaidaꞋi sa Abel nia ꞋaꞋana maꞋi, nia ka sarea ma ka lia sulia na sipsip ki. Ma sa Kein ngwae ni rao saena oꞋola.  
\v 3 Ana ta kaidaꞋi, sa Kein ka ngalia naꞋa ti fanga saena oꞋola nia, ka kwateꞋe Ꞌani na foꞋosi nia fuana Iawe.  
\v 4 Bore ma sa Abel nia ngalia bibi sipsip eta futa ana na sipsip nia ki, ma nia ka saungia ka mae, ma nia ka ngalia na fasi ru saela ki, ma nia ka foꞋosi ani fuana Iawe. Ma Iawe ka saeleꞋa liu faꞋinia sa Abel ma na foꞋosi nia,  
\v 5 bore ma noaꞋa nia kasi ala goꞋo fafia sa Kein faꞋinia na foꞋosi neꞋe nia duꞋafia. ꞋUnaꞋeri sa Kein ka saetaꞋa ka lilisu liu naꞋa, ma na maana ka rada naꞋa.   
\p
\v 6 Sui Iawe ka fata Ꞌuri fuana sa Kein, “FaꞋuta neꞋe Ꞌoko saetaꞋa liu ma maamu ka rada naꞋa Ꞌira kwa?  
\v 7 DiꞋia Ꞌoke sasi na ru saga, na maamu bore ka lia sae leꞋa logo. Bore ma diꞋia Ꞌoke Ꞌaila Ꞌani sasi na ru saga, taꞋangaꞋa neꞋe nia diꞋia ta ru kwasi neꞋe tua karangi amu, ma ka kwaimaꞋa kwali fuana faꞋali lamu. TaꞋangaꞋa neꞋe oga liua ke liufiꞋo, bore ma Ꞌoke liufia nama.”   
\p
\v 8 Ana taꞋi asoa sa Kein fata Ꞌuri fuana ngwae futa nia sa Abel, “Koro leka saena oꞋola.” Ana kaidaꞋi keraꞋa tua saena oꞋola, sa Kein ka fuꞋalia ngwae futa nia, ma ka saungia ka mae naꞋa.   
\p
\v 9 ꞋUnaꞋeri Ꞌi buri Ꞌana, Iawe ka saefilo Ꞌuri ana sa Kein, “ꞋUri ma ngwae futa Ꞌoe sa Abel nia Ꞌi faꞋi?”  
\p Bore ma sa Kein ka fata lala Ꞌuri, “Nau ku Ꞌiri saiana. ꞋUri ma na raoꞋa nai lala neꞋe fuana liaꞋa sulia na ngwae futa nau?”   
\p
\v 10 Sui Iawe ka fata Ꞌuri ana, “FaꞋuta neꞋe Ꞌoko sasi na ru taꞋa neꞋe kwa? Nau ku rongoa na Ꞌabuna ngwae futa Ꞌoe inaꞋu ana angiꞋa maꞋi fuaku faꞋasia Ꞌi ano, ma nia ka amasi nau fuana faꞋasaga lana na ru neꞋe!  
\v 11-12 KaidaꞋi Ꞌoko saungia na ngwae futa Ꞌoe, na Ꞌabuna nia afe toli saena ano, ma na ano ka Ꞌifi fuana ngali lana Ꞌabuna. OsiꞋana ru neꞋeri na ꞋafitaꞋi Ꞌanga ke baꞋa dao nama fafiꞋo. KaidaꞋi Ꞌoko oꞋolia na oꞋola Ꞌoe, noaꞋa nia kasi alua ta fanga. ꞋI niniꞋari noaꞋa Ꞌoe kosi toꞋo naꞋa ana ta ano Ꞌamu saena magalia neꞋe sulia kaidaꞋi ki taꞋifau ana maurilamu. ꞋAeꞋo ngwae naꞋa fuana liu kwailiu Ꞌanga, ma noaꞋa Ꞌoe kosi mango.”   
\p
\v 13 GoꞋo, sa Kein ka fata Ꞌuri fuana Iawe, “Na kwaꞋikwaꞋinga neꞋana nia Ꞌato liu naꞋa fuaku.  
\v 14 KaidaꞋi neꞋe Ꞌoko lali nau naꞋa faꞋasia na ano neꞋe ma noaꞋa nau kusi tua laꞋu ana kula neꞋe Ꞌoko tua ana. Ma kaidaꞋi ki taꞋifau ana mauri laku, nai baꞋa dau goꞋo Ꞌani liu kwailiu Ꞌanga naꞋa. Ma si diꞋia ta ngwae goꞋo Ꞌana ke dao toꞋoku, ma nia ka saungi nau, nai mae naꞋa!”   
\p
\v 15 Bore ma Iawe nia fata Ꞌuri ana sa Kein, “NoaꞋa goꞋo. Si diꞋia ta ngwae saungiꞋo Ꞌoko mae, nai baꞋa kwatea kwaꞋikwaꞋinga nia ke fiu fau ki ka liufia kwaꞋikwaꞋinga Ꞌoe.” Sui, na Iawe ka alua maꞋetoto ana, fasi Ꞌiri diꞋia ta ngwae bore Ꞌana dao toꞋona noaꞋa nia kasi saungia ka mae.  
\v 16 GoꞋo, sa Kein ka leka naꞋa kwau Ꞌana faꞋasia kula Iawe nia tua ana. Ma nia ka tua naꞋa ana bali ana fane lana madaꞋafi ana Ꞌi Iden na kula kira saea Ꞌani Ꞌi Nod.\f + \fr 4:16 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, Ꞌi ‘Nod’ fadalana neꞋe ‘Kula neꞋe noaꞋa ngwae kasi tua toꞋo ana. Nia liu kwailiu Ꞌanga’.\f*   
\s1 Na Ꞌato kaleꞋa sa Kein  
\p
\v 17 Sa Kein faꞋinia Ꞌafe nia kera tua fiku naꞋa, leleka Ꞌafe nia ka ina naꞋa, ma nia ka faꞋafuta taꞋi ngela ngwane, kera ka faꞋasata Ꞌani sa Enok. Ana kaidaꞋi neꞋeri, sa Kein ka saungaꞋinia taꞋi fanoa, ma ka saea Ꞌani Ꞌi Enok sulia satana na ngela nari nia.  
\v 18 Sa Enok alua sa Irad. Sa Irad alua sa Mefujael. Sa Mefujael ka alua sa Metusael. Ma sa Metusael ka alua sa Lamek.   
\p
\v 19 AraꞋi neꞋe sa Lamek, nia toꞋo ana ro Ꞌafe ki Ꞌi Ada ma Ꞌi Sila.  
\v 20 ꞋI Ada faꞋafuta ngela ngwane neꞋe satana sa Jabal, ma na ngwae neꞋe kira futa olitana sa Jabal ki, kira tua goꞋo saena babala ki, ma na raoꞋa kira neꞋe ngwae kira sare buluka goꞋo ma na nanigot ma na sipsip ki.  
\v 21 Na satana na ngwae futa sa Jabal neꞋe sa Jubal, ma na ngwae neꞋe kira futa maꞋi olitana sa Jubal ki, kira sai leꞋa liu ana kidili lana na gita ma faꞋinia ufi lana Ꞌau ki.  
\v 22 Ma Ꞌi Sila ka faꞋafuta taꞋi ngela ngwane neꞋe satana sa Tubalken, ma na ngwae neꞋe futa olitana sa Tubalken ki, kira sai leꞋa liu ana saungaꞋilana na ru fuana raoꞋa ki Ꞌania na barasi ma na aean. Na ngwaingwaena sa Tubalken neꞋe satana Ꞌi Naama.   
\p
\v 23 Sa Lamek nia ngu fuana ro Ꞌafe nia ki ka Ꞌuri, “ꞋI Ada ma Ꞌi Sila ro Ꞌafe nau ki, moro sailinga leꞋa maꞋi fuaku. DiꞋia ta ngwae nama ta Ꞌalako kwaꞋi nau, nai baꞋa saungia ka mae.\f + \fr 4:23 \fq nama \ft Nau ku saungia taꞋi ngwae ka mae, duꞋungana nia kwaꞋi nau. Nau ku saungia taꞋi ngwae Ꞌalako ka mae, osiꞋana nia fuꞋali nau.\f*  
\v 24 DiꞋia ta ngwae saungia sa Kein ka mae, God ke baꞋa kwatea kwaꞋikwaꞋinga nia ke fiu fau ki ka liufia kwaꞋikwaꞋinga sa Kein. Bore ma, diꞋia ta ngwae faꞋalia nauꞋa, kwaꞋikwaꞋinga nia ke fiu akwala ma fiu fau ki ka liufia kwaꞋikwaꞋinga sa Kein.”   
\s1 Sa Set faꞋinia ngwaꞋi ngela nia  
\p
\v 25 Sa Adam faꞋinia Ꞌafe nia Ꞌi Eve keroꞋa tua fiku nama ꞋadaroꞋo ka leleka Ꞌi Eve ka faꞋafuta laꞋu ta taꞋi ngela ngwane neꞋe sa Set. Ma Ꞌi Eve ka fata Ꞌuri, “God nia kwatea laꞋu maꞋi ta ngela ngwane laꞋu fuaku, Ꞌiri ka didifulia sa Abel ba sa Kein saungia ka mae naꞋa.”\f + \fr 4:25 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru ‘Set’ neꞋe rongo lana diꞋia fadalana neꞋe ‘Kwatea’.\f*  
\v 26 Sui ꞋunaꞋeri laꞋu Ꞌi buri Ꞌana, sa Set araꞋi ma ka alua taꞋi ngela ngwane ma ka faꞋasata Ꞌani sa Enos. Ana kaidaꞋi neꞋeri mala na ngwae ki ka fiꞋi talaꞋae fuana foꞋosia God Ꞌani satana Iawe.   
\c 5  
\s1 Na Ꞌato kaleꞋa Sa Adam talaꞋae ana sa Set leleka maꞋi ka dao ana sa Noa  
\p
\v 1 Na ꞋaꞋemae sulia kwalafa sa Adam nia Ꞌuri:  
\p Ana kaidaꞋi neꞋe God saungaꞋinia na ngwae ki fasi Ꞌiri kira ka diꞋia logo niaꞋa.  
\v 2 God nia saungaꞋinia ngwae ki Ꞌania ngwangwane ma na kini. Ma nia ka faꞋaleꞋadaroꞋo, ma nia ka saeda roꞋo Ꞌani na Ngwae.   
\q1
\v 3 Sa Adam tuatua ka dao ana 130 faꞋi ngali ki sui, nia ka alua laꞋu taꞋi ngela ngwane neꞋe diꞋia logo niaꞋa talana. Ma nia ka saea na ngela neꞋeri Ꞌania sa Set.  
\v 4 Sui sa Adam nia ka tua laꞋu sulia 800 faꞋi ngali ki, ma ana kaidaꞋi neꞋeri nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane ma ti ngela kini laꞋu.  
\v 5 Ma ana kaidaꞋi nia mae nia tua naꞋa sulia 930 faꞋi ngali ki.   
\q1
\v 6 KaidaꞋi sa Set nia dao ana 105 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Enos.  
\v 7 Sui sa Set ka tua laꞋu sulia 807 faꞋi ngali ki, ma nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane ma ti ngela kini laꞋu.  
\v 8 Ma ana kaidaꞋi nia mae nia tua naꞋa sulia 912 faꞋi ngali ki.   
\q1
\v 9 KaidaꞋi sa Enos nia dao ana 90 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Kenan.  
\v 10 Sui sa Enos ka tua laꞋu sulia 815 faꞋi ngali ki, ma ana kaidaꞋi neꞋeri nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane ma ti ngela kini laꞋu.  
\v 11 Ma ana kaidaꞋi nia mae nia tua naꞋa sulia 905 faꞋi ngali ki.   
\q1
\v 12 KaidaꞋi sa Kenan nia dao ana 70 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Mahelalel.  
\v 13 Sui sa Kenan ka tua laꞋu sulia 840 faꞋi ngali ki, ma ana kaidaꞋi neꞋeri nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane ma ti ngela kini.  
\v 14 Ma ana kaidaꞋi nia mae nia tua naꞋa sulia 910 ngali ki.   
\q1
\v 15 Sa Mahelalel tua sulia 65 faꞋi ngali ki ka sui, nia ka fiꞋi alua sa Jered.  
\v 16 Sui sa Mahelalel ka tua laꞋu sulia 830 akwala faꞋi ngali ki, nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane faꞋinia ti ngela kini laꞋu.  
\v 17 Ma ana kaidaꞋi nia mae nia tua naꞋa sulia 895 faꞋi ngali ki.   
\q1
\v 18 KaidaꞋi sa Jered nia tua ka dao naꞋa ana 162 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Enok.  
\v 19 Sui sa Jered ka tua laꞋu sulia 800 faꞋi ngali ki, ana kaidaꞋi neꞋeri nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane ma ti ngela kini laꞋu.  
\v 20 Ma kaidaꞋi nia mae, nia tua ka dao naꞋa ana 962 faꞋi ngali ki.   
\q1
\v 21 KaidaꞋi sa Enok nia dao ana 65 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Metusala.  
\v 22 Sui sa Enok ka tua laꞋu sulia 300 faꞋi ngali ki, ma nia ka donga God ana maurilana taꞋifau. Ma nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane faꞋinia ti ngela kini.  
\v 23-24 Nia ka donga God ana manatalana taꞋifau leleka God ka lafua faꞋasia na magalia neꞋe kaidaꞋi nia mauri goꞋo Ꞌana. Ma noaꞋa ta ngwae kasi lisia naꞋa. Ana kaidaꞋi neꞋeri nia dao naꞋa ana 365 faꞋi ngali ki.   
\q1
\v 25 KaidaꞋi sa Metusala nia dao ana 187 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Lamek.  
\v 26 Sui sa Metusala ka tua laꞋu sulia 782 faꞋi ngali ki, ma nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane ma ti ngela kini.  
\v 27 Ma kaidaꞋi nia mae, nia dao naꞋa ana 969 faꞋi ngali ki.   
\q1
\v 28 KaidaꞋi sa Lamek nia dao ana 182 faꞋi ngali ki, nia alua taꞋi ngela ngwane.  
\v 29 Nia ka fata Ꞌuri, “Na ngela neꞋe nia ke baꞋa kwaiꞋafi akulu, fasi Ꞌiri kulu ka taꞋi mamalo tiꞋitiꞋi basi ana raoꞋa ngasi kulu ki ana ano neꞋe, niniꞋa Iawe matalangaꞋinia ka sui naꞋa.” Ma nia ka saea na ngela neꞋeri Ꞌani sa Noa.\f + \fr 5:29 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru ‘Noa’ neꞋe rongo lana diꞋia fadalana neꞋe ‘KwaiꞋafi’.\f*  
\v 30 Sui sa Lamek tua laꞋu sulia 595 faꞋi ngali ki. Ma ana kaidaꞋi neꞋeri nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane ma ti ngela kini laꞋu goꞋo.  
\v 31 Ma kaidaꞋi nia mae nia dao naꞋa ana 777 faꞋi ngali ki.   
\q1
\v 32 KaidaꞋi sa Noa nia dao ana 500 faꞋi ngali ki, nia alua uulu ngela ngwane ki. Ma nia ka faꞋa satada Ꞌania sa Siem, sa Ham, ma sa Jafet.   
\c 6  
\s1 Na tualana ngwae ki taꞋa liu  
\p
\v 1 Ana kaidaꞋi na ngwae ki Ꞌoro naꞋa saena na magalia neꞋe, ma na kini Ꞌoro ki kira futa logo,  
\v 2 na ngela ngwane God ki kira lisia ngela kini Ngwae ki lisilada leꞋa liu, ma kira ngali ta kini goꞋo ada kira oga kike korea, ma kika koreda toꞋotoꞋo naꞋa.   
\p
\v 3 ꞋUnaꞋeri na Iawe ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa nia Ꞌiri leꞋa neꞋe Mango Ꞌaku ka teo tari ana ngwae ki. KiraꞋa na ngwae saena magalia ki goꞋo niniꞋa neꞋe ta asoa kike baꞋa mae. ꞋIta Ꞌi taꞋena kike baꞋa tua goꞋo sulia 120 faꞋi ngali ki.”   
\p
\v 4 Ma ana kaidaꞋi neꞋeri ma Ꞌi buri Ꞌana logo, ngwae doe liu ki\f + \fr 6:4 \fq ngwae doe liu ki \ft Nefilim lisia Numbas 13:33.\f* kira tua logo saena magalia. Na ngwae neꞋeri ki futa ana kini Ngwae ki ba na ngela ngwane God ki kira ki koreda ma kika tuatua faꞋinida Ꞌi naꞋo ki. Na ngwae doe liu neꞋeri ki Ꞌi naꞋo, kiraꞋa ngwae mala fuana fuꞋanga ki, ma satada ka talo liu ana fanoa ki.   
\p
\v 5 Ma kaidaꞋi neꞋeri Iawe ka lisia na ngwae ana magalia kira taꞋa liu naꞋa. KaidaꞋi ki taꞋifau manatalada ngwae ki taꞋifau ka taꞋa.  
\v 6 Ma na manatana Iawe ka kwaimanatai liu naꞋa. Nia manata sulia neꞋe nia saungaꞋinida ma ka aluda saena magalia neꞋe, ma na manatana ka dila liu naꞋa sulia.  
\v 7 Sui Iawe ka fata laꞋu Ꞌuri, “Nau kui baꞋa faꞋasuia na ngwae ba nau ku saungaꞋinida ki faꞋasia na magalia neꞋe. Ma na ru ꞋaeꞋaela ki, faꞋinia ti ru neꞋe ango fafona ano, ma na faꞋi noꞋo ki logo, nai baꞋa faꞋasuida. NauꞋa goꞋo neꞋe nau ku saungaꞋinida. Bore ma Ꞌi taꞋena nau ku manataida liu.”  
\v 8 Bore ma sa Noa goꞋo neꞋe Iawe nia saeleꞋa liu faꞋinia.   
\s1 Sa Noa saungaꞋinia taꞋi faka doe liu  
\p
\v 9-10 Na ꞋaꞋemae sulia sa Noa nia Ꞌuri:  
\p Sa Noa toꞋo ana uulu ngela ngwane ki, ma satada neꞋe sa Siem, sa Ham, ma sa Jafet. Sa Noa goꞋo neꞋe taꞋi ngwae neꞋe tua ꞋoloꞋolo, ma noaꞋa nia Ꞌiri fulia ta ru fuana ngalia kwaꞋi kwaꞋinga ana kaidaꞋi nia tua saena magalia, ma nia ka donga God ana manatalana taꞋifau.   
\p
\v 11 Bore ma na ngwae ki taꞋifau ana magalia, kira abula rora ka taꞋa lilisu naꞋa Ꞌi naꞋona God. Kira tuani fuli bareꞋa ma kika dau goꞋo Ꞌani sau ngwaeꞋa.  
\v 12 God lisia maꞋi na magalia neꞋe ki, lisilana taꞋa ka lilisu naꞋa, osiꞋana na ngwae ki taꞋifau na falafala kira ki taꞋa liu naꞋa.  
\v 13 ꞋUnaꞋeri God ka fata Ꞌuri fuana sa Noa, “OsiꞋana na fanoa nini Ꞌi ano nia fungu naꞋa Ꞌani taꞋangaꞋa neꞋe na ngwae ki fulia, nai baꞋa faꞋasuia ngwae ki taꞋifau. Mamana liu, naꞋi baꞋa malangisia na magalia neꞋe faꞋinia na ngwae ki taꞋifau.  
\v 14 Nia neꞋe Ꞌoke ngalia na reba Ꞌai leꞋa ki naꞋa, ma Ꞌoko saungaꞋinia taꞋi faka doe liu, Ꞌoke saungaꞋinia kala maꞋe luma ki Ꞌi saena, ma Ꞌoko saia Ꞌi saena ma Ꞌi iila logo Ꞌania na buli saia ki.  
\v 15 ꞋOke saungaꞋinia ketalana ke baꞋa dao ana 135 mita. Ma reba lana ke dao ana 22 mita. Ma fanelana ke dao ana 13 mita.   
\p
\v 16 “Ma kaidaꞋi Ꞌoko saungaꞋinia na luma ana na faka neꞋeri, noaꞋa Ꞌoe kosi Ꞌodoa Ꞌi ninimana leleka ka dao Ꞌi gwaofana. ꞋOke alaꞋania ro bali ninimana ki ke Ꞌifi goꞋo Ꞌani. Gwauni ke raꞋe ka bolo faꞋinia taꞋi ꞋoiꞋa\f + \fr 6:16 \ft 45 sentamita\f*. ꞋOke saungaꞋinia uulu tatafe ki\f + \fr 6:16 \ft decks\f* Ꞌi saena, ma Ꞌoko saungaꞋinia taꞋi sina maa Ꞌi ninimana.   
\p
\v 17 “Nai baꞋa kwatea maꞋi taꞋi kafo afe doe liu ke fungulia magalia neꞋe, ka mumunia ru neꞋe mauri ki taꞋifau Ꞌiri kike funu. Na ru saena na magalia neꞋe ki ke baꞋa mae taꞋi taꞋifau.  
\v 18 Bore ma ana kaidaꞋi neꞋe nau kui baꞋa fata Ꞌani taꞋi fau alangaꞋi Ꞌanga faꞋiniꞋo, nai baꞋa tagi suliꞋo saena na faka neꞋeri ma faꞋinia Ꞌafe Ꞌoe ma na uulu ngela Ꞌoe ki faꞋinia uulu Ꞌafe kira ki. Kaumulu taꞋifau muke raꞋe saena faka neꞋeri fasi Ꞌiri muke mauri.  
\v 19-20 Ma Ꞌoke baꞋa ngalia ro faꞋi noꞋo ki saena na faka neꞋeri, ma ro ru Ꞌanga ana ru ꞋaeꞋaela, ma na ru ki taꞋifau neꞋe mauri fafona ano neꞋe. Na ru neꞋeri ki Ꞌoke baꞋa ngalia ta taꞋi ru ngwane faꞋinia ta taꞋi ru kini saena na faka faꞋi kaumulu Ꞌiri kike mauri.  
\v 21 Ma Ꞌoke baꞋa ngalia logo ti fanga Ꞌi saena faka neꞋeri ke totoli kaumulu ma na ru neꞋe kira mauri ki logo.”   
\p
\v 22 Sui sa Noa ka sasi naꞋa sulia ru ki taꞋifau neꞋe God nia fata totongaꞋi fuana.   
\c 7  
\s1 God kwatea taꞋi kafo afe doe liu ka faꞋa kwaꞋufia ru ki taꞋifau  
\p
\v 1 Aia, God nia ka fata Ꞌuri fuana sa Noa, “KaidaꞋi neꞋe naꞋa ꞋaeꞋo faꞋinia na Ꞌafe Ꞌoe ma na ngela koroꞋo ki, muke leka naꞋa saena na faka neꞋe, osiꞋana nau ku lisia ka sui naꞋa, taꞋi ꞋaeꞋo goꞋo neꞋe Ꞌoko ꞋoloꞋolo liu ka liufia na ngwae ki saena magalia neꞋe.  
\v 2 ꞋOke ngali akwala ma fai ru ana ru ꞋaeꞋaela sikasika ki, ta fiu ru ana ai ngwane ki, ma ta fiu ru ana ai kini ki. Ma Ꞌoko ngalia logo ro ru Ꞌanga ana ru neꞋe noaꞋa Ꞌiri sikasika ki, ta taꞋi ru ngwane faꞋinia ta taꞋi ru kini.  
\v 3 Ma Ꞌoko ngalia akwala ma fai ru ana ta noꞋo bore Ꞌana. Ta fiu ru ngwane ma ta fiu ru kini. ꞋOke sasi nama ꞋunaꞋeri fasi Ꞌiri neꞋe kaidaꞋi na kafo ke gwaꞋu na ru neꞋeri ki taꞋifau kike kale ma kike alu ngela laꞋu saena magalia taꞋifau.  
\v 4 KaidaꞋi neꞋe, fiu asoa ki naꞋa neꞋe teo ma nau kui baꞋa kwate na uta doe ke dao maꞋi, ma nia ke baꞋa toꞋo sulia fai akwala asoa ma fai akwala rodo, ma nai baꞋa malangisia na ngwae ki taꞋifau ma faꞋinia ru ki taꞋifau neꞋe nau ku saungaꞋiniꞋi saena na magalia neꞋe.”   
\p
\v 5 Ma sa Noa ka sasi sulia ru neꞋe God fata totongaꞋi fuana.   
\p
\v 6 KaidaꞋi na kafo afe doe neꞋeri dao ka mumunia ru ki taꞋifau, sa Noa nia tua naꞋa sulia 600 faꞋi ngali ki.  
\v 7 Ma niaꞋa faꞋinia Ꞌafe nia, ma na uulu ngela nia ki faꞋinia uulu Ꞌafe kira ki, kira ka ruꞋu naꞋa saena na faka doe neꞋeri, kira ka ago naꞋa faꞋasia na kafo afe doe neꞋeri.  
\v 8 Ma ru ꞋaeꞋaela neꞋe sikasika ki, faꞋinia ai noaꞋa Ꞌiri sikasika ki, ma faꞋi noꞋo ki, ma ru angoango ki,  
\v 9 kika leka naꞋa saena faka neꞋeri faꞋinia sa Noa, ma ru ki ana ro ruꞋa, kika leka fiku. Ta taꞋi ru ngwane faꞋinia ta taꞋi ru kini kira ka ruꞋu naꞋa diꞋia nama neꞋe God nia fata totongaꞋi fuana sa Noa.  
\v 10 Ma na fiu asoa ki Ꞌi buri Ꞌana, na kafo afe doe liu afe ka fungulia na magalia.   
\p
\v 11 Ana ruana madamo ana akwala asoa ma fiuna asoa ana faꞋi ngali neꞋe sa Noa nia dao naꞋa ana ono talangaꞋi faꞋi ngali ki, na kilu kafo ki saena ano neꞋe niꞋi ka Ꞌifi, ma kafo ka luluasa maꞋi ka doe, ma maꞋe uta doe ki ka toꞋo maꞋi.  
\v 12 Ma na uta neꞋeri ka toꞋo toꞋo leleka ka dao ana fai akwala asoa ma fai akwala rodo.   
\p
\v 13 Ma ana asoa neꞋeri nama neꞋe sa Noa faꞋinia Ꞌafe nia ma uulu ngela nia ki, sa Siem, sa Ham ma sa Jafet, faꞋinia uulu Ꞌafe kira ki, kira ka raꞋe naꞋa saena na faka neꞋeri.  
\v 14 Ma kwalu kaela ru ꞋaeꞋaela naꞋa saena magalia neꞋe, kira leka naꞋa saena na faka faꞋinia sa Noa. Nia toꞋo ana ru ꞋaeꞋaela Ꞌi fanoa ki faꞋinia ru ꞋaeꞋaela ki taꞋifau saena masuꞋua, ai doe ki ma na ai tiꞋitiꞋi ki, ma faꞋi noꞋo ki taꞋifau, kira leka logo saena na faka neꞋeri.  
\v 15-16 Ru ki taꞋifau neꞋe kira toꞋo ana mauriꞋa kira leka ro ruꞋa, ai ngwane faꞋinia ai kini, kira leka naꞋa saena faka faꞋinia sa Noa diꞋia ba God saea. Ma kaidaꞋi kira tua taꞋifau naꞋa saena faka neꞋeri, Iawe ka fono naꞋa Ꞌusia sina maa ana na faka.   
\p
\v 17 Na kafo neꞋe ka afe ka doe liu laꞋu, ma nia ka fungu naꞋa fafia magalia neꞋe, leleka ka dao ana fai akwala asoa ki. Ma kaidaꞋi kafo neꞋeri fungu maꞋi ka fungulia kula neꞋe faka nia teo ana, ma kafo ka lafutaꞋinia naꞋa na faka neꞋe, ma ka faꞋolangaꞋinia, ma nia ka faꞋofaꞋo ka leka leka naꞋa Ꞌana.  
\v 18 Na kafo neꞋe ka inaꞋu ana funguꞋa fafia magalia neꞋe, ma faka neꞋe nia faꞋofaꞋo ka leꞋa goꞋo Ꞌana,  
\v 19 leleka kafo neꞋe ka fungu fafia na faꞋi ua ki, ma ka raꞋe ka leleka Ꞌana. Gwauna faꞋi ua ki bore ka fungu fafiꞋi ka Ꞌato liu.  
\v 20 Fafona ua ki kafo fungu ka Ꞌato liu, nia koso ka dao karangia fiu mita ki.  
\v 21-23 Ru ki taꞋifau neꞋe toꞋo ana mangoꞋi ru ki neꞋe kira tua ana magalia nini God saungaꞋinida, kaidaꞋi neꞋe nia kuruda, ma kira ka mae taꞋifau naꞋa. Ngwae ki taꞋifau faꞋinia ru ꞋaeꞋaela ki taꞋifau ma na ru angoango ki fafona ano neꞋe ma faꞋi noꞋo ki taꞋifau, God nia malingaꞋinida taꞋifau naꞋa. Sa Noa goꞋo faꞋinia luꞋuluꞋua nia, ma ru ki taꞋifau neꞋe tua faꞋinia saena faka doe neꞋe goꞋo neꞋe kira mauri.  
\v 24 ꞋIu na kafo neꞋeri fungu nama Ꞌana ꞋunaꞋeri ka leka sulia taꞋi talangaꞋi asoa ma lima akwala asoa.   
\c 8  
\p
\v 1 Bore ma God nia manata nama toꞋona Ꞌua sa Noa, ma na ru ki taꞋifau neꞋe kira tua faꞋinia saena na faka neꞋeri, sui nia ka kwatea taꞋi maꞋe iru iru ka iru fafia kafo neꞋeri, ma kafo ka talaꞋae ka koso laꞋu.  
\v 2 Nia ka fono Ꞌusia na kilu kafo ki saena ano, fasi Ꞌiri kafo noaꞋa kasi busu tafa naꞋa maꞋi, ma nia ka faꞋasuia naꞋa uta doe neꞋeri.  
\v 3 Ma kafo neꞋeri ka etangia naꞋa gwaꞋunga leleka ka dao naꞋa ana talangaꞋi asoa ma lima akwala asoa.  
\v 4 Na faka doe neꞋeri ka teo naꞋa Ꞌi gwauna ua doe Ꞌi Ararat ki, ana akwala asoa ma fiuna asoa saena fiuna madamo.  
\v 5 Na kafo ka Ꞌidu ka koso laꞋu, ma ana tangafula madamo ana faꞋi ngali neꞋe ana etana asoa ana madamo, ti gwaꞋi ua talaꞋae ka raꞋe naꞋa maꞋi.  
\v 6 Buri Ꞌana fai akwala asoa ki laꞋu, sa Noa ka Ꞌifingia na maa olofolo ana faka neꞋeri,  
\v 7-8 osiꞋana nia oga ke saiana fasi diꞋia kafo neꞋeri nia gwaꞋu naꞋa ana kula neꞋeri. Aia, nia ka kwatea kwau na taꞋi faꞋi noꞋo doe neꞋe satana na refen, ma ka faꞋa lofotaꞋinia kwau. Bore ma faꞋi noꞋo neꞋeri ka leka ana kula ki taꞋifau, ma nia ka tuani lofo kwailiu goꞋo Ꞌana, leleka ka dao ana kaidaꞋi kafo neꞋeri gwaꞋu ka langa langa naꞋa. Buri Ꞌana laꞋu sa Noa ka kwatea laꞋu kwau na bola, ma ka danga Ꞌania ka lofo laꞋu kwau,  
\v 9 bore ma na bola neꞋeri noaꞋa kasi dao toꞋona ta kula fuana tuaꞋa, osiꞋana na kafo fungu goꞋo Ꞌana Ꞌua fafia ano, ma nia ka oli laꞋu maꞋi saena na faka. KaidaꞋi nia oli maꞋi, sa Noa taga kwau limana sulia sinamaa olofolo, ma na bola neꞋeri ka lofo maꞋi, ma ka toꞋo ana limana. Ma sa Noa ka ngalia maꞋi saena na faka.  
\v 10 Nia masia laꞋu fiu asoa ki ka sui, nia ka fiꞋi danga laꞋu kwau Ꞌania bola neꞋeri.  
\v 11 Ma ka saꞋulafi naꞋa bola neꞋeri ka oli laꞋu maꞋi, ma nia ka ngalia maꞋi raꞋi olif faolu Ꞌani kwakwana Ꞌi neꞋeri. Sa Noa ka sai Ꞌuri ana na kafo neꞋe gwaꞋu karangi ka sui naꞋa.  
\v 12 Nia ka masia laꞋu ta fiu asoa ka sui, Ꞌi neꞋeri nia ka danga Ꞌania na bola neꞋeri ka leka laꞋu kwau, bore ma kaidaꞋi neꞋe, nia noaꞋa Ꞌiri oli naꞋa maꞋi siana.   
\p
\v 13 Etana asoa ana madamo etaeta ana faꞋi ngali neꞋeri, kaidaꞋi neꞋeri sa Noa nia dao naꞋa ana ono talangaꞋi faꞋi ngali ma taꞋi faꞋi ngali, kafo neꞋe ka langa langa taꞋifau naꞋa fafona magalia neꞋe. Sui sa Noa nia Ꞌifingia sinamaa ana na faka neꞋeri, ma na ano ꞋekeꞋeke ka tataꞋe laꞋu maꞋi.  
\v 14 Ma ana ro akwala ma faina asoa ana ruana madamo ana faꞋi ngali neꞋeri, na ano nia langa langa taꞋifau naꞋa.   
\p
\v 15 Sui God nia ka fata Ꞌuri fuana sa Noa,  
\v 16 “KaidaꞋi neꞋe naꞋa, Ꞌafe Ꞌoe faꞋiniꞋo, faꞋinia uulu ngela Ꞌoe ki faꞋinia uulu Ꞌafe kira ki, kaumulu taꞋifau mulu saiana muke raꞋe naꞋa maꞋi faꞋasia na faka neꞋana.  
\v 17 Ma muke logea ru ki taꞋifau nena tua faꞋiniꞋo saena na faka, kike raꞋe logo maꞋi, fasi Ꞌiri kike baꞋa alu ngela Ꞌiri kike Ꞌoro saena magalia neꞋe.”   
\p
\v 18 ꞋUnaꞋeri sa Noa faꞋinia luꞋuluꞋua nia, kira ka raꞋe naꞋa maꞋi faꞋasia faka neꞋeri,  
\v 19 ma ru ki taꞋifau neꞋe kira tua faꞋinia, kira ka leka logo maꞋi Ꞌi maa, ma kira ka ruꞋu maꞋi Ꞌi maa sulia fuuꞋi tuaꞋa kira ki sulida talada.   
\s1 Sa Noa kwatea foꞋosi fuana God  
\p
\v 20 Aia, sa Noa nia Ꞌuia taꞋi sulufaua fuana foꞋosilana Iawe, ma nia ka ngalia ti ru ꞋaeꞋaela faꞋinia ti faꞋi noꞋo neꞋe kira sikasika fuana Ꞌau abuꞋa, ma nia ka saungida kike mae, ma ka doꞋofida fafona sulufaua neꞋeri.  
\v 21 Iawe nia saeleꞋa liu ana moko leꞋangaꞋa ana foꞋosi neꞋeri ki, ma nia ka manata Ꞌana talana Ꞌuri, “Nau ku saiana falafala ngwae ki, Ꞌita ana kaidaꞋi neꞋe kira tiꞋitiꞋi nama Ꞌua, manatada nia teo sui naꞋa ana taꞋangaꞋa. Ka ꞋunaꞋeri bore Ꞌana, noaꞋa naisi baꞋa faꞋalia laꞋu na magalia neꞋe duꞋungana fuli ru lana ngwae ki. KaidaꞋi neꞋe nau ku faꞋafunua na ngwae ki faꞋinia ru toꞋo ana mangoꞋi ru ki, kira ka mae ka sui taꞋifau naꞋa. Bore ma naisi baꞋa sasi naꞋa Ꞌuri Ꞌi buri, diꞋia nini nau ku sasi ana kaidaꞋi neꞋe.  
\v 22 KaidaꞋi neꞋe ka raꞋe ꞋalaꞋa, na magalia nia toꞋo ana kaidaꞋi fuana fasi lana oꞋola, ma nia ka toꞋo ana kaidaꞋi fuana loi lana fuaꞋi ru ki. Nia toꞋo ana kaidaꞋi fuana gwariꞋa, ma nia ka toꞋo logo ana kaidaꞋi fuana ꞋakoꞋako Ꞌanga. Nia toꞋo ana kaidaꞋi fuana rauna Ꞌai ke aragwata, ma nia ka toꞋo logo ana kaidaꞋi fuana rauna Ꞌai ke ngosa laꞋu. Nia toꞋo ana kaidaꞋi ana dangi, ma ka toꞋo logo ana maꞋerodo. Ma na ru ꞋunaꞋeri ki noaꞋa kira kasi sui, leleka ka dao ana Ꞌisilana magalia.”   
\c 9  
\s1 God fata alangaꞋi faꞋinia sa Noa  
\p
\v 1 Sui God faꞋaleꞋa sa Noa, faꞋinia uulu ngela nia ki, ma nia ka fata Ꞌuri fuada, “Kaumulu ke toꞋo ana ngela Ꞌoro, fasi Ꞌiri magalia neꞋe ke fungu Ꞌanida.  
\v 2 Na ru ꞋaeꞋaela ki taꞋifau ana magalia neꞋe, faꞋinia faꞋi noꞋo ki taꞋifau, ma iꞋa ki taꞋifau, kira ke maꞋungi kamu naꞋa. Ma na ru ꞋaeꞋaela neꞋe ki taꞋifau, nau ku aluda Ꞌi saena limamulu.  
\v 3 Etaeta nau ku kwatea goꞋo Ꞌaku ru saena oꞋola ki fuamuꞋa fuana ꞋanilaniꞋi, bore ma Ꞌita ana kaidaꞋi neꞋe, nau ku kwate na ru ꞋaeꞋaela ki ma na faꞋi noꞋo ki, ma na gwaꞋi iꞋa ki logo fuamuꞋa, fasi Ꞌiri kira naꞋa neꞋe diꞋia fanga fuamuꞋa fuana Ꞌanilani.  
\v 4 Bore ma noaꞋa kamu kasi Ꞌania sibolo neꞋe na Ꞌabu teo Ꞌua Ꞌi saena. Nau ku luia ru neꞋeri duꞋungana na mauriꞋa nia teo saena Ꞌabu.  
\v 5 Ma nai baꞋa kwatea kwaꞋikwaꞋinga fuana ta ngwae neꞋe nia saungia ta ngwae ka mae. Ma si diꞋia ta ru ꞋaeꞋaela saungia ta ngwae ka mae, kike baꞋa saungia ka mae logo.  
\v 6 Na ngwae neꞋe saungia ta ngwae ka mae, kike baꞋa saungia nia ke mae logo, duꞋungana nau ku saungaꞋinia ngwae ka diꞋia nauꞋa talaku.  
\v 7 Kamu ke toꞋo nama ana ngela Ꞌoro, ma ngela kaumulu ki kike toꞋo nama ana ngela Ꞌoro kira ki, fasi Ꞌiri kike faꞋafungua magalia neꞋe.”   
\p
\v 8 Sui God ka fata Ꞌuri fuana sa Noa faꞋinia ngwaꞋi ngela ngwane nia,  
\v 9 “KaidaꞋi neꞋe nau ku saea taꞋi fau alangaꞋi Ꞌanga fuaumulu faꞋinia ngela neꞋe kike baꞋa futa olitamulu ki,  
\v 10 ma faꞋi noꞋo ki, ma ru ꞋaeꞋaela ki, ma ti ru laꞋu neꞋe toꞋo ana mangoꞋi ru ki, neꞋe kira tua faꞋi kaumulu saena faka neꞋana.  
\v 11 Nau kui saea na fau alaꞋangaꞋi Ꞌanga neꞋe fuaumulu, noaꞋa naisi baꞋa kwatea laꞋu ta kafo afe doe Ꞌuri ke oli laꞋu maꞋi fuana faꞋa funua ru ki taꞋifau neꞋe mauri, noaꞋa ta kafo doe Ꞌuri laꞋu fuana faꞋali lana magalia neꞋe.”   
\p
\v 12 Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Na fau alangaꞋi Ꞌanga nau niniꞋa nau ku fata Ꞌani faꞋi kaumulu ma na ru ki taꞋifau neꞋe kira mauri, noaꞋa nia kasi baꞋa sui, ma maꞋetoto nia neꞋe ka Ꞌuri:  
\v 13 Nai baꞋa alua tafisiꞋoro nau ke teo saena gwaꞋi salo, ma tafisiꞋoro neꞋe na maꞋetoto ana fau alangaꞋinga nau neꞋe nau ku alangani faꞋi kaumulu.  
\v 14 KaidaꞋi nau ku kwatea maꞋi gwaꞋi salo ki saena mamanga, na tafisiꞋoro ke saka naꞋa maꞋi ana gwaꞋi salo,  
\v 15 ma nai baꞋa manata toꞋo ana na fau alangaꞋinga nau neꞋe nau ku alangaꞋi faꞋi kaumulu ma ru ki taꞋifau neꞋe mauri. NoaꞋa naisi baꞋa faꞋalia naꞋa mangomuꞋa Ꞌania ta faꞋi kafo doe laꞋu Ꞌuri.  
\v 16 KaidaꞋi na tafisiꞋoro ke saka maꞋi ana gwaꞋi salo, nai baꞋa lisia, ma nau kui baꞋa manata toꞋona na fau alangaꞋi Ꞌanga neꞋe nau ku alangani faꞋi kaumulu ma ru ki taꞋifau neꞋe mauri. Na fau alangaꞋi Ꞌanga neꞋe nau tutua kasi baꞋa sui.”   
\p
\v 17 Ma nia ka fata laꞋu Ꞌuri fuana sa Noa, “Na tafisiꞋoro neꞋe naꞋa neꞋe na maꞋetoto ana fau alangaꞋinga nau neꞋe nau ku alangani faꞋiniꞋo ma ru ki taꞋifau neꞋe mauri saena magalia.”   
\s1 Sa Noa faꞋinia uulu ngela nia ki  
\p
\v 18 Na uulu ngela sa Noa ki neꞋe kira leka maꞋi faꞋinia ana faka doe neꞋeri neꞋe sa Siem, ma sa Ham, ma sa Jafet. (Sa Ham ka alua sa Kenan.)  
\v 19 Ma ngwae ana magalia taꞋifau, kira futa maꞋi ana kwalafa uulu ngwae neꞋe ki.   
\p
\v 20 Sa Noa ngwae naꞋa fuana oꞋongaꞋa, ma niaꞋa na ngwae etaeta fuana oꞋoli lana oꞋola Ꞌani grep. Nia saungaꞋinia Ꞌani waen ana fuaꞋi grep ki.  
\v 21 TaꞋi kaidaꞋi nia kwaꞋufia waen neꞋeri, ma nia ka burasia liu naꞋa, ma nia ka kanusua toro nia ki, ma nia ka maliu dadara Ꞌana Ꞌi saena na babala nia.  
\v 22 ꞋIu ana kaidaꞋi sa Ham nia lisia neꞋe maꞋa nia maliu dadara ꞋunaꞋeri, nia leka kwau ma ka faꞋarongoa ro ngwae futa nia ki.  
\v 23 ꞋIu sa Siem ma sa Jafet kera ka ngalia taꞋi toro keta Ꞌi gwauna ꞋabaꞋabada roꞋo, ma kera ka leka faꞋiburi Ꞌuana babala maꞋa kera, ma kera ka suu fafia laꞋu. Kera ka faꞋitaꞋi matamata ana maadaroꞋo, fasi Ꞌiri kera kasi lisia laꞋu neꞋe maꞋa kera maliu dadara.   
\p
\v 24 Aia kaidaꞋi sa Noa nia ada laꞋu nia ka rongoa ru neꞋe susu buri nia sa Ham sasi ana,  
\v 25 sui nia ka fata Ꞌuri fuana olitana sa Ham ki,  
\q1 “Nia ke taꞋa ka lilisu fuamuꞋa sa Kenan faꞋinia kwalafaꞋa nia. Kira ke baꞋa rao laga ulafu fuana kwalafaꞋa ro ngwae futa nia ki.   
\q1
\v 26 BaꞋatafea na Iawe niaꞋa na God ana sa Siem. Na kwalafaꞋa sa Kenan ki ke baꞋa rao laga ulafu fuana kwalafaꞋa sa Siem.   
\q1
\v 27 Nau ku foꞋo Ꞌiri neꞋe God ke baꞋa faꞋa Ꞌoroa Ꞌato kaleꞋa sa Jafet, ma kira ke baꞋa tua Ꞌania leꞋangaꞋa faꞋinia kwalafaꞋa sa Siem, ma na kwalafaꞋa sa Kenan ke baꞋa rao laga ulafu logo fuada.”   
\p
\v 28 Aia, buri Ꞌana kafo afe doe neꞋeri, sa Noa ka tua laꞋu sulia 350 faꞋi ngali laꞋu.  
\v 29 Ma kaidaꞋi nia mae, nia dao naꞋa ana 950 faꞋi ngali ki ana maurilana.   
\c 10  
\s1 Kwalafa kira uulu ngela sa Noa ki  
\p
\v 1 Na ꞋaꞋemae sulia kwalafa uula ngela sa Noa ki, sa Siem, sa Ham, ma sa Jafet, nia Ꞌuri: ꞋI buri Ꞌana kafo afe doe baera kira toꞋo laꞋu ana ngela Ꞌoro kira ki.   
\s1 Kwalafa sa Jafet  
\q1
\v 2 Na ngela ngwane sa Jafet ki, satada neꞋe sa Goma, ma sa Megog, sa Madae, ma sa Javan, ma sa Tubal, sa Mesek ma sa Tiras. Ma kwalafa kira ki neꞋe kira toꞋo ana sataꞋi ru neꞋe ki, kira futa maꞋi ana kwalafa kira ki.   
\q1
\v 3 Na ngela ngwane sa Goma ki, satada neꞋe sa Askenas, sa Rifat, sa Togama. Ma na fuuꞋi ngwae ngwaꞋi toꞋa neꞋe, kira futa maꞋi ana kwalafa kira ki.   
\q1
\v 4 Na ngela ngwane sa Javan ki, satada neꞋe sa Elisa, sa Spen, sa Saepras, ma sa Rojes.  
\v 5 Nia neꞋe na kwalafa leka maꞋi buri Ꞌana sa Javan kira tua kwailiu ana bubunga kira ki, ma ninimana na asi.  
\q1 Nia neꞋe na kwalafa leka maꞋi buri Ꞌana sa Jafet ngwae Ꞌua baera. Kira ka leka sulia kwalafa toꞋotoꞋo kira ki, ma kira ka toꞋo ana alaꞋanga toꞋotoꞋo kira ki logo.   
\s1 Kwalafa sa Ham  
\q1
\v 6 Na ngela ngwane sa Ham ki, na satada neꞋe sa Kus, sa Ijip, sa Libia, ma sa Kenan. Ma na ngwae ana fanoa neꞋe ki, neꞋe kira toꞋo ana sataꞋi ru neꞋe ki, kira futa maꞋi ana kwalafa kira ki.   
\q1
\v 7 Na ngela ngwane sa Kus ki, na satada neꞋe sa Seba, sa Havila, sa Sakta, sa Raama, ma sa Sabteka. Ma ngela ngwane sa Raama ki, neꞋe sa Seba ma sa Dedan. Ma ngwae nini ana fanoa neꞋe ki nini satada kira futa ana kwalafa kira ki.   
\p
\v 8 Ma sa Kus nia toꞋo ana taꞋi ngela ngwane neꞋe satana sa Nimrod, nia neꞋe ngwae etaeta saena magalia neꞋe nia ka Ꞌinotoa fafia kula Ꞌoro.  
\v 9 KaidaꞋi Ꞌoro na Iawe nia kwaiꞋafi ana, ma nia ta ngwae talingaꞋi logo fuana lululana ru ꞋaeꞋaela ki fuana Ꞌanilana, nia neꞋe leleka ka dao Ꞌi taꞋena, ngwae ki kira ka fata Ꞌuri, “Nau ku foꞋo Ꞌiri na Iawe ke baꞋa kwateꞋo ta ngwae talingaꞋi fuana lululana ru ꞋaeꞋaela kwasi ki, diꞋia sa Nimrod ba Ꞌi naꞋo.”  
\v 10 Etaeta nia gwaungaꞋi fafia fai fanoa doe ki neꞋe kira saeda Ꞌania Ꞌi Babilon, Ꞌi Erek, Ꞌi Akad ma Ꞌi Kadne. Kira tua ana kula kira saea Ꞌani Ꞌi Babilon.  
\v 11 Ma Ꞌi buri Ꞌana nia ka leka Ꞌuana fanoa ꞋaꞋana kira saea Ꞌania Ꞌi Asiria, ma nia ka saungaꞋinia fanoa doe ki neꞋe kira saea Ꞌania Ꞌi Ninifa, ma Ꞌi Rehobotir, ma Ꞌi Kala,  
\v 12 ma Ꞌi Resen. Fanoa doe neꞋe kira saea Ꞌania Ꞌi Resen, nia tua Ꞌi tofongana Ꞌi Kala ma Ꞌi Ninifa.   
\q1
\v 13 Ma ngwaꞋi toꞋa neꞋe kira futa maꞋi ana kwalafa sa Ijip, kira ana kwalafa sa Lud, ma kwalafa sa Anam, ma kwalafa sa Lehab, ma kwalafa sa Naftu,  
\v 14 ma kwalafa sa Patrus ki, ma kwalafa sa Kasluliu ki, ma kwalafa sa Krit. Ma Krit neꞋe, na ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Filistia naꞋa neꞋe, kira futa maꞋi ana kwalafa nia. Ma ngwae ana kula ki neꞋe kira toꞋo ana sataꞋi ru ki, kira kwalafa kira naꞋa.   
\q1
\v 15 Ma na ro ngela ngwane sa Kenan ki, satadaroꞋo neꞋe sa Saedon na faꞋinaꞋonaꞋo nia, ma sa Het. Ma toꞋa neꞋe kira saka maꞋi ana kwalafa Ꞌi buri ana ro ngwae neꞋeri ki, kira toꞋo ana satadaroꞋo.  
\v 16 Ma ti kwalafa neꞋe sa Kenan nia koꞋo naꞋa ada ki, neꞋe kwalafa sa Jebus, ma kwalafa sa Amoro ki, ma kwalafa sa Gigas ki.  
\v 17 Ma olitana Hivi ki, ma olitana Aki ki, ma olitana Sini ki,  
\v 18 ma olitana Awad ki, ma olitana Semar ki, ma olitana Hamat ki.  
\p ꞋI buri kwalafa sa Kenan ki, kira Ꞌoro liu ma kira ka tuafia kula Ꞌoro ki laꞋu.  
\v 19 Ma ano kira ki ka doe liu naꞋa nia ka leka ka dao ana fanoa doe kira saea Ꞌania Ꞌi Saedon ana Ꞌaena fanoa, ma ka leka ka dao ana fanoa doe kira saea Ꞌania Ꞌi Gerara, karangia fanoa doe neꞋe kira saea ana Ꞌi Gasa ana Ꞌaena fanoa, ma ka leka ka dao ana fanoa doe ki neꞋe kira saea Ꞌania Ꞌi Sodom ma Ꞌi Gomora, ma Ꞌi Adma, Ꞌi Seboeim karangi ana Ꞌi Lasa, neꞋe kira tua Ꞌi bali ana fanelana sina.   
\p
\v 20 Nia neꞋe fufuꞋi ngwae kira futa maꞋi ana kwalafa sa Ham. NgwaꞋi toꞋa neꞋeri kira tua kwailiu ana kula toꞋotoꞋo kira ki, leka nama sulia kwalafa kira ki talada, ma kira ka toꞋo ana alaꞋanga toꞋotoꞋo kira ki talada logo.   
\s1 Kwalafa sa Siem  
\q1
\v 21 Ma sa Siem nia etaeta ngwaefuta nia sa Jafet. Sa Siem nia toꞋo ana ngela ki. Ma na fuuꞋi ngwae sa Eba futa maꞋi ana.  
\v 22 Na ngela ngwane sa Siem ki na satada neꞋe sa Elam, sa Asuru, sa Afaksad, sa Lud, ma sa Aram. Ma fuuꞋi ngwae neꞋe saka maꞋi burida ki, na satada neꞋeriꞋa.   
\q1
\v 23 Ma na ngela ngwane sa Aram ki satada neꞋe sa Us, sa Hul, sa Geta, sa Mesek.   
\q1
\v 24 Sa Afaksad nia alua sa Sela, ma sa Sela ka alua sa Eba.  
\v 25 Sa Eba ka alua ro ngela ngwane ki, ma nia ka saea faꞋinaꞋonaꞋo nia Ꞌania sa Pileg, osiꞋana nia futa ana kaidaꞋi ngwae ana magalia kira ka daro ma ka talo. Ma nia ka saea ruana ngela nia Ꞌania sa Joktan.   
\q1
\v 26 Ma ngela ngwane sa Joktan ki, satada neꞋe sa Almodad, sa Selef, sa Hasamaret, sa Jera,  
\v 27 sa Hadoram, sa Usal, sa Dikla,  
\v 28 sa Obal, sa Abimael, sa Seba,  
\v 29 sa Ofir, sa Havila, ma sa Jobab. Na ngwaꞋi toꞋa neꞋeri kira koꞋo bora ana fuuꞋi ngwae kira futa maꞋi ana sa Joktan.  
\v 30 Ma kula kira nia tua ana bali ana fanelana sina, Ꞌi safitana faꞋi ua ki, nia eta Ꞌi Mesa leleka ka dao Ꞌi Sefa.   
\p
\v 31 Nia naꞋa na fuuꞋi ngwae sa Siem. NgwaꞋi toꞋa neꞋeri ki kira tua ana kula ki taꞋifau ana kula kira ki, leka sulia kwalafa kira ki, ma kira ka alaꞋa Ꞌania alaꞋanga toꞋotoꞋo kira ki.   
\p
\v 32 Nia naꞋa neꞋe na kwalafa sa Noa neꞋe futa maꞋi ana, faꞋinia tuaꞋa kira ki neꞋe kira tua Ꞌani. Buri Ꞌana kafo afe doe baera, ngwae ki taꞋifau ana magalia, kira futa maꞋi ana uulu ngela niniꞋa sa Noa ki, ma kira ka talo saena magalia.   
\c 11  
\s1 ꞋI Babilon, ngwae ki kira saungaꞋinia taꞋi luma neꞋe raꞋe ka leka Ꞌana Ꞌi lifua  
\p
\v 1 ꞋI naꞋo maꞋi, ngwae ana fanoa ki ana magalia kira toꞋo goꞋo ana taꞋi alaꞋanga goꞋo, ma kira ka alaꞋa goꞋo Ꞌani alaꞋanga neꞋeri goꞋo.  
\v 2 Ma kaidaꞋi kira Ꞌidu Ꞌuana bali ana fanelana sina, kira ka dao toꞋona taꞋi oleolea neꞋe kira saea Ꞌania Ꞌi Babilon. Ma kira ka saungaꞋinia fanoa doe kira Ꞌi neꞋeri.  
\v 3 Ma kira ka fata Ꞌuri, “Reala kwa! Kulu ngalia ta afu ano, ma kulu ka saungaꞋinia Ꞌania ti afu brik, ma kulu ka doꞋofiꞋi ana mafula fasi Ꞌiri ke ngasi.” KaidaꞋi kira sasi ꞋunaꞋeri kira toꞋo ana brik Ꞌoro fuana saungaꞋi lumaꞋanga, ma kira ka toꞋo ana saia fuana Ꞌadolani. Kira kasi rao Ꞌani fau ki ma sement.  
\v 4 Sui kira ka fata Ꞌuri, “Nia leꞋa fuakulu kuke saungaꞋinia ta fanoa doe fuakulu neꞋe nia ke baꞋa toꞋo ana ta luma ana neꞋe raꞋe ka leka leka Ꞌana ka dao maꞋi ana mamanga. ꞋI neꞋeri kuke baꞋa toꞋo ana sataꞋi ngwae doe, ma noaꞋa kulu kasi tua taka fili kulu saena magalia neꞋe taꞋifau, bore ma kulu ke tua fiku goꞋo.”   
\p
\v 5 Ma kaidaꞋi kira saungaꞋi fanoa doe faꞋinia luma neꞋeri, Iawe ka koso maꞋi ka lisia raoꞋa kira,  
\v 6 ma nia ka fata Ꞌuri, “Lia basi, kira tua fiku goꞋo diꞋia taꞋi ngwae, ma kira ka alaꞋa goꞋo Ꞌania taꞋi alaꞋanga. Na luma nini kira fiꞋi saungaꞋinia goꞋo na ru etaeta kira ke sasi. ꞋI buri, kira ke baꞋa sasia ta ru bore Ꞌana neꞋe kira naia.  
\v 7 Ru leꞋa fuana kuke koso toli ma kuka kwatea alaꞋalada ke kwaidolangaꞋi, fasi Ꞌiri kira kasi rongo saiana alaꞋalana ti ai.”   
\p
\v 8 ꞋIu Iawe ka kwate kira ka tua kwailiu ana kula ki taꞋifau ana magalia, ma kira noaꞋa kasi saungaꞋinia naꞋa fanoa doe neꞋeri.  
\v 9 Na satana fanoa neꞋeri neꞋe Ꞌi Babilon,\f + \fr 11:9 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, \ft ‘Babilon’ fadalana neꞋe \ft ‘Confused-kaubare’. Ma Ꞌi Babilon nia ta mae toto ana ngwae aburongo ana God.\f* osiꞋana kula neꞋeri na Iawe nia kwatea alaꞋanga ngwae ki ka kwaidolangaꞋi saena magalia, ma ana kula neꞋeri, ma nia ka lalia ngwae ki fasi Ꞌiri kike leka tua kwailiu ana kula ki taꞋifau saena magalia.   
\s1 Kwalafa sa Siem leleka ka dao ana sa Abram  
\p
\v 10 Na ꞋaꞋemae sulia kwalafa sa Siem nia Ꞌuri:  
\q1 Ana kaidaꞋi kafo afe doe baera nia sui naꞋa, sa Siem nia dao naꞋa ana 98 fai ngali ki, ma ta ro fai ngali laꞋu Ꞌi buri, nia ka alua sa Afaksad.  
\v 11 Sui sa Siem ka tua laꞋu sulia ta 500 faꞋi ngali ki, ma nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane ma ti ngela kini logo.   
\q1
\v 12 KaidaꞋi sa Afaksad nia dao ana 35 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Sela.  
\v 13 Sui sa Afaksad nia tua laꞋu sulia 403 faꞋi ngali ki, nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane ma ti ngela kini logo.   
\q1
\v 14 KaidaꞋi sa Sela nia dao ana 30 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Eba.  
\v 15 Sui sa Sela tua laꞋu sulia 403 faꞋi ngali ki, ma nia ka alu laꞋu ngela ngwane ki ma ai kini ki logo.   
\q1
\v 16 KaidaꞋi sa Eba nia dao ana 34 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Pileg.  
\v 17 Sui sa Eba ka tua laꞋu sulia 430 faꞋi ngali ki, ma nia ka alua laꞋu ngela ngwane ki ma ngela kini ki logo.   
\q1
\v 18 KaidaꞋi sa Pileg nia dao ana 30 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Riu.  
\v 19 Sui sa Pileg nia tua laꞋu sulia 209 faꞋi ngali ki, ma nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane ma ti ngela kini logo.   
\q1
\v 20 KaidaꞋi sa Riu nia dao ana 32 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Sirag.  
\v 21 Sui sa Riu nia tua laꞋu sulia 207 faꞋi ngali ki, ma nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane faꞋinia ti ngela kini logo.   
\q1
\v 22 KaidaꞋi sa Sirag nia dao ana 30 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Neho.  
\v 23 Sui sa Sirag nia tua laꞋu sulia 200 faꞋi ngali ki, ma nia ka alua laꞋu na ngela ngwane ki ma ngela kini ki logo.   
\q1
\v 24 KaidaꞋi sa Neho nia dao ana 29 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Tera.  
\v 25 Sui sa Neho ka tua laꞋu sulia 119 faꞋi ngali ki, nia ka alua laꞋu ti ngela ngwane ma ti ngela kini logo.   
\q1
\v 26 Ma sa Tera ka dao naꞋa ana 70 faꞋi ngali ki, nia ka alua sa Abram, sa Neho, ma sa Haran.   
\p
\v 27-29 Na ꞋaꞋemae sulia kwalafa sa Tera nia Ꞌuri:  
\p Na ngela ngwane nia ki neꞋe sa Abram, sa Neho, sa Haran. Ma ngela sa Haran ki neꞋe sa Lot, Ꞌi Milka, Ꞌi Iska. Sa Haran ni ka mae naꞋa ana fanoa doe nia Ꞌi Ur ana Ꞌi Kaldia, bore ma maꞋa nia sa Tera mauria Ꞌua. Aia, sa Abram nia korea taꞋi ngela kini sariꞋi neꞋe satana Ꞌi Serae. Ma sa Neho ka korea Ꞌi Milka kini ngwaefuta nia.  
\v 30 ꞋI Serae nia noaꞋa kasi alua ta ngela, osiꞋana nia ꞋabaraꞋa.   
\p
\v 31 Aia, sa Tera ka ngalia ngela nia sa Abram faꞋinia Ꞌi Serae Ꞌafe sa Abram, ma nia ka ngalia koꞋo tiꞋitiꞋi nia sa Lot neꞋe maꞋa nia sa Haran, ma kira ka leka faꞋasia fanoa doe Ꞌi Ur neꞋe tua Ꞌi Kaldia, ma kira ka leka Ꞌuana abaꞋi kula Ꞌi Kenan. Bore ma kaidaꞋi kira dao ana fanoa Ꞌi Haran, kira ka sasia naꞋa fanoa kira Ꞌi neꞋeri.   
\p
\v 32 Sa Tera nia ka mae naꞋa ana fanoa neꞋeri kaidaꞋi nia dao naꞋa ana 205 faꞋi ngali ki.   
\c 12  
\s1 God ri Ꞌuana sa Abram  
\p
\v 1 Iawe nia fata Ꞌuri ana sa Abram, “ꞋAeꞋo, Ꞌoke leka naꞋa faꞋasia fanoa nini Ꞌoe, ma faꞋasia kwalafa Ꞌoe, ma faꞋasia luꞋuluꞋua maꞋa Ꞌoe, ma Ꞌoke leka naꞋa Ꞌuana na ano neꞋe nai baꞋa faꞋataꞋinia amu.   
\q1
\v 2 “Nai baꞋa kwatea Ꞌoke toꞋo ana kwalafa Ꞌoro,  
\q2 ma kira ke baꞋa tatakolaꞋa ka alu taꞋi fuuꞋi ngwae doe liu.  
\q1 Nai baꞋa faꞋaleꞋa Ꞌoe.  
\q1 Nai baꞋa lafutaꞋinia satamu ke talo.  
\q1 Ma Ꞌoke baꞋa faꞋaleꞋa ngwae ki laꞋu.   
\q1
\v 3 Na ngwae neꞋe kira sasia ru leꞋa ki fuamu,  
\q2 nai baꞋa sasia logo ru leꞋa ki fuada.  
\q1 Bore ma ngwae ki neꞋe kira faꞋali Ꞌoe,  
\q2 nai baꞋa kwaꞋikwaꞋi kira.  
\q1 Nai baꞋa faꞋaleꞋa kwalafa ki taꞋifau ana magalia suliꞋo.”   
\p
\v 4-5 Ana kaidaꞋi neꞋe sa Abram nia dao naꞋa ana fai akwala ma lima faꞋi ngali, Iawe ka saea fuana nia ke faꞋasia naꞋa fanoa Ꞌania Ꞌi Haran. Ma sa Abram nia roꞋo sulia, ma nia ka ngalia Ꞌafe nia Ꞌi Serae, ma sa Lot na ngela ngwaefuta sa Abram, faꞋinia ngwae rao ꞋoꞋo kira ki, ma ru ki taꞋifau neꞋe kira toꞋo ani, kaidaꞋi kira tua Ꞌi Haran. Ma kira taꞋifau, kika faꞋasia naꞋa Ꞌi Haran, ma kira ka leka naꞋa Ꞌuana abaꞋi kula Ꞌi Kenan.  
\p Ma kaidaꞋi kira dao naꞋa Ꞌi Kenan,  
\v 6 kira ka leka liliu naꞋa Ꞌi Sekem. Sui kira ka leka dao ana taꞋi Ꞌai doe Ꞌua neꞋe nia tua Ꞌi More karangi Sekem. Ana kaidaꞋi neꞋeri na fuuꞋi ngwae Ꞌi Kenan ki, kira tua Ꞌua goꞋo Ꞌada ana kula neꞋeri.  
\v 7 Sui Iawe ka faꞋataꞋinia talana fuana sa Abram, ma nia ka fata Ꞌuri fuana, “Nai baꞋa kwatea ano neꞋe fuana kwalafa Ꞌoe.” Sui sa Abram ka Ꞌuia taꞋi sulufaua ana kula neꞋeri fuana foꞋosilana Iawe neꞋe faꞋataꞋinia talana fuana.   
\p
\v 8 ꞋI buri Ꞌana nia ka Ꞌidu Ꞌuana gwauna ua ki ana bali ana fanelana sina ana fanoa doe kira saea Ꞌani Ꞌi Betel. ꞋIu sa Abram ka saungaꞋinia fanoa nia Ꞌi safitana ro fanoa doe ki neꞋe kira saea Ꞌanida Ꞌi Betel ma Ꞌi Aiae. ꞋI Betel nia tua ana bali Ꞌi sulana sina. Ma Ꞌi Aiae ka tua ana bali Ꞌi fanelana sina. Ma ana kula neꞋeri logo nia Ꞌuia taꞋi sulufaua fuana Iawe ma nia foꞋosia Ꞌani satana Iawe.  
\v 9 Ma Ꞌi buri Ꞌana, nia ka faꞋasia kula neꞋeri, ma nia ka Ꞌidu laꞋu Ꞌuana abaꞋi kula Ꞌi gwauna fanoa Kenan neꞋe kira saea Ꞌani Negev.   
\s1 Sa Abram leka Ꞌuana Ꞌi Ejipt  
\p
\v 10 Aia kaidaꞋi sa Abram nia tua Ꞌi Negev, taꞋi fioloꞋa doe liu ka dao fafia kula ki taꞋifau Ꞌi Kenan. GoꞋo sa Abram nia ka leka laꞋu nama Ꞌana Ꞌuana gwauna fanoa leleka ka dao ana Ꞌi Ejipt fasi Ꞌiri kira taꞋi tua tiꞋitiꞋi Ꞌi neꞋeri.  
\v 11 Ana kaidaꞋi kira karangi dao ana Ꞌi Ejipt, sa Abram ka fata Ꞌuri fuana Ꞌafe nia Ꞌi Serae, “ꞋAeꞋo niniꞋa, ꞋaeꞋo taꞋi Ꞌafe ꞋoloꞋolo lisilana leꞋa liu.  
\v 12 KaidaꞋi ngwae ana Ꞌi Ejipt kira ke lisiꞋo, kike baꞋa fata Ꞌuri, ‘Na Ꞌafe neꞋe, Ꞌafe ngwae loꞋoko.’ ꞋUnaꞋeri kira ka saungi nau nau ku mae, ma kira ka kwate Ꞌoko mauri.  
\v 13 Nia leꞋa fuana Ꞌoke saea fuada neꞋe ꞋaeꞋo na ngwaingwaena nau goꞋo niniꞋa. ꞋUnaꞋeri noaꞋa kira kasi saungi nau. Ma ru ki taꞋifau ke baꞋa leꞋa fuaka, osiꞋana fatalamu.”   
\p
\v 14 ꞋIu kaidaꞋi kira dao Ꞌi Ejipt, ngwae Ꞌi Ejipt ki kira ka lisia neꞋe Ꞌafe neꞋe lisilana leꞋa liu.  
\v 15 Ma kaidaꞋi ngwae ꞋaꞋana tatalafaꞋa ki kira lisia, kira ka faꞋarongoa na tatalafaꞋa neꞋe Ꞌi Serae taꞋi kini lisilana leꞋa ma ka leꞋa liu. ꞋUnaꞋeri na tatalafaꞋa ka baꞋea nia ka tua Ꞌi luma nia.  
\v 16 Sui, tatalafaꞋa ka kwatea naꞋa dauraꞋia ka folia naꞋa Ꞌania kini neꞋeri fuana sa Abram sulia nia fia fasi na ngwaingwaena nia neꞋe Ꞌi Serae. Na tatalafaꞋa neꞋeri ka kwatea na sipsip ki, ma nanigot ki, ma buluka ki, ma dongki ki, ma kamel ki, faꞋinia na ngwae rao ꞋoꞋo ki, ma kini rao ꞋoꞋo ki fuana sa Abram.   
\p
\v 17 Bore ma duꞋungana na tatalafaꞋa ngalia Ꞌi Serae Ꞌafe sa Abram ka tua faꞋinia, Iawe ka kwatea maꞋi mataꞋinga taꞋa ki fuana faꞋalilana tatalafaꞋa neꞋeri faꞋinia na ngwae nia ki.  
\v 18 ꞋUnaꞋeri nia ka saea sa Abram ka leka maꞋi siana, ma ka fata Ꞌuri ana, “FaꞋuta neꞋe Ꞌoko sasi Ꞌuri aku kwa? FaꞋuta neꞋe noaꞋa Ꞌoe kosi saea fuaku neꞋe na kini neꞋe Ꞌafe Ꞌoe?  
\v 19 ꞋOko saea lala Ꞌania na ngwaingwaena Ꞌoe goꞋo, nia ne nau fasi kui ngalia fuana Ꞌafe nau. Aia, ngalia naꞋa kwau na Ꞌafe Ꞌoe, moro ka leka naꞋa kwau.”  
\v 20 Sui na tatalafaꞋa ka fata silolo fuana ngwae nia ki, kira ka leka baꞋea sa Abram faꞋinia Ꞌafe nia, kera ka ngalia ru keraꞋa ki taꞋifau neꞋe kera toꞋo ani, ma kera ka leka naꞋa faꞋasia kula neꞋeri.   
\c 13  
\s1 Sa Abram ma sa Lot kera daro  
\p
\v 1 GoꞋo sa Abram faꞋinia Ꞌafe nia ma sa Lot na ngela ngwaefuta nia, kira uulu ngwae ki, kira ka ngalia ru kira ki taꞋifau neꞋe kira toꞋo ani, ma kira ka faꞋasia naꞋa Ꞌi Ejipt. Ma kira ka leka liu naꞋa Ꞌuana Ꞌi Ꞌaena fanoa, leleka kira ka dao Ꞌi Negev ana gwauna fanoa Ꞌi Kenan.  
\v 2 Sa Abram nia taꞋi ngwae toꞋoru, neꞋe nia toꞋo ana sipsip ki, ma nanigot ki, ma buluka nia ki, faꞋinia silva ki, ma gol ki logo.  
\v 3 NoaꞋa kasi tau Ꞌi buri Ꞌana, nia ka faꞋasia kula neꞋe, ma nia ka Ꞌidu laꞋu Ꞌuana ta kula laꞋu, leleka nia ka oli ka dao ana na fanoa Ꞌua ba nia safitana fanoa doe Ꞌi Betel ma Ꞌi Aiae.  
\v 4 ꞋI neꞋeri naꞋa neꞋe nia ka fiꞋi Ꞌuia na sulufaua ma Ꞌi neꞋeri nia ka fiꞋi foꞋosia laꞋu Iawe.   
\p
\v 5 Ma kaidaꞋi sa Lot nia leka leka faꞋinia sa Abram, nia toꞋo logo ana sipsip Ꞌoro ma nanigot ki, ma buluka ki, faꞋinia na luꞋuluꞋua nia, ma ngwae Ꞌoro rao nia ki.  
\v 6 Sa Abram ma sa Lot kera toꞋo ana ru Ꞌoro liu ki neꞋe kera noaꞋa kasi bolo naꞋa faꞋinia neꞋe keraꞋa ke tua ana taꞋi kula, osiꞋana na ano nia noaꞋa kasi bolo naꞋa faꞋinia ru ꞋaeꞋaela kera ki.  
\v 7 ꞋUnaꞋeri na ngwae ni rao neꞋe lia sulia na ru ꞋaeꞋaela keraꞋa ki, kira ka kwaifatai. Ma kaidaꞋi neꞋeri laꞋu goꞋo, na fufuꞋi ngwae sa Kenan faꞋinia fufuꞋi ngwae sa Peris, kira tua goꞋo Ꞌada ana abaꞋi kula neꞋeri.   
\p
\v 8 Sui sa Abram ka fata Ꞌuri fuana sa Lot, “KoroꞋa taꞋi luꞋuluꞋua goꞋo, bore ma ngwae ni rao nau ki ma ngwae ni rao Ꞌoe ki, kira inaꞋu goꞋo ada ana kwaifataiꞋanga. Ru neꞋeri nia noaꞋa kasi saga nai.  
\v 9 Nia leꞋa fuakoro, koro ke daroꞋi koro. Ano neꞋe ki ne teo goꞋo Ꞌana, nia leꞋa fuana Ꞌoke filia ta taꞋi bali neꞋe Ꞌoko oga, sui nau ku ngali ta bali.”   
\p
\v 10 ꞋIu sa Lot ka lia kalia, ma ka lisia na oteotea doe fafona kafo Ꞌi Jodan leleka ka dao fanoa Ꞌi Soa ana gwauna fanoa. Ano neꞋe, ano leꞋa liu mala. Nia lisia neꞋe ano neꞋe nia toꞋo ana kafo leꞋa ka diꞋia na kula leꞋa neꞋe Iawe nia saungaꞋinia etaeta ana Ꞌi Iden, ma nia ka diꞋia na ano Ꞌi Ejipt logo. (Ma ana kaidaꞋi neꞋeri, Iawe noaꞋa kasi faꞋalia Ꞌua ro fanoa doe Ꞌi Sodom ma Ꞌi Gomora ki.)  
\v 11-12 Aia sa Lot nia filia fuana Ꞌidua Ꞌuana bali ana fanelana sina ana oteotea fafona kafo Ꞌi Jodan, ma nia ka tua ana, ma nia ka leka naꞋa Ꞌuana kula neꞋeri. Sa Abram goꞋo neꞋe tua buri Ꞌi Kenan, bore ma sa Lot nia leka ka tua Ꞌi safitana fanoa doe ki neꞋe kira tua kalikalia kafo Ꞌi Jodan, karangia fanoa doe Ꞌi Sodom. Kera neꞋe kera daroꞋidaroꞋo goꞋo ꞋunaꞋeri.  
\v 13 Na ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Sodom ki, kira taꞋa liu naꞋa, sulia kira inaꞋu ana na sasilana abula taꞋangaꞋa Ꞌi maana Iawe.   
\s1 Sa Abram leka ka tua Ꞌi Hebron  
\p
\v 14 Buri Ꞌana neꞋe sa Lot faꞋasia ka sui naꞋa, Iawe ka fata Ꞌuri fuana sa Abram, “ꞋOke lia ana kula ki taꞋifau kalikaliꞋo.  
\v 15 Na ano ki taꞋifau nini Ꞌoko lisiꞋi, nai baꞋa kwateꞋe fuamu faꞋinia kwalafa Ꞌoe, na ano neꞋe ru kamu naꞋa sulia kaidaꞋi firi.  
\v 16 Nai baꞋa kwatea kwalafa Ꞌoe, kira ke baꞋa Ꞌoro liu, ma noaꞋa ta ngwae kasi saiana toꞋolada. Nia ke baꞋa Ꞌato liu fuana toꞋolada, ka diꞋia logo neꞋe nia Ꞌato liu fuana toꞋolana gegeona ano.  
\v 17 ꞋOke tataꞋe, ma ko leka liu naꞋa ana kula ki taꞋifau fafona ano neꞋe, osiꞋana nau ku kwatea naꞋa ano neꞋe ki taꞋifau fuamu.”   
\p
\v 18 Sui sa Abram ka faꞋasia kula neꞋeri, ma nia ka leka ma ka sasia na fanoa nia laꞋu Ꞌi Hebron ana ano ba karangi ana ai doe ki Ꞌi Mamre. ꞋIu, ana kula neꞋeri, sa Abram ka Ꞌuia taꞋi sulufaua fuana foꞋosilana Iawe.   
\c 14  
\s1 Sa Abram faꞋamauria sa Lot  
\p
\v 1 Aia, ana kaidaꞋi neꞋeri, na fai tatalafaꞋa ana fai fanoa doe ki, kira fiku kwailiu fuana fuꞋanga. Na satada neꞋe sa Amrafel na tatalafaꞋa Ꞌi Babilon, sa Ariok na tatalafaꞋa Ꞌi Elasara, sa Kedolama na tatalafaꞋa Ꞌi Elam, ma sa Tidal na tatalafaꞋa Ꞌi Goem.  
\v 2 Na fai tatalafaꞋa neꞋe ki, kira leka maꞋi fuana fuꞋalilana lima tatalafaꞋa ki ana lima fanoa doe ki, neꞋe satada sa Bera na tatalafaꞋa Ꞌi Sodom, sa Birsa na tatalafaꞋa Ꞌi Gomora, sa Sinab na tatalafaꞋa Ꞌi Adma, sa Semeba na tatalafaꞋa Ꞌi Seboeim, ma tatalafaꞋa Ꞌi Bela neꞋe ta sata ana fanoa doe neꞋeri neꞋe Ꞌi Soa.  
\v 3 Na lima tatalafaꞋa neꞋeri ki, kira ngalia ngwae ni ofoꞋa kira ki, kira ka fiku maꞋi ana oteote Ꞌi Sidim. KaidaꞋi neꞋe na Asi Mae naꞋa neꞋe kurua kula neꞋe.   
\p
\v 4 Na lima tatalafaꞋa neꞋe ki, kira tua naꞋa sulia akwala ma ro faꞋi ngali Ꞌi olofana limana sa Kedolama na tatalafaꞋa. TaꞋi faꞋi ngali Ꞌi buri ana, na lima tatalafaꞋa ki kira taꞋe maꞋi ma kira ka fuꞋalia laꞋu na tatalafaꞋa neꞋe.  
\v 5 Ma taꞋi faꞋi ngali Ꞌi buri ru neꞋeri, na tatalafaꞋa sa Kedolama faꞋinia ta uulu tatalafaꞋa neꞋe, kira kwaima, ma na ngwae ni ofoꞋa kira ki, kira leka maꞋi fuana fuꞋanga ana kula neꞋeri. Etaeta, na fai tatalafaꞋa kira leka maꞋi ana fanoa Ꞌi Astarot Kenaem, ma kika fuꞋa faꞋinia na ramo ki ana fuuꞋi ngwae sa Refaem, ma kira ka liufida. Ma Ꞌi buri, kira ka leka maꞋi ana fanoa Ꞌi Ham, ma kika fuꞋa faꞋinia fuuꞋi ngwae sa Susim, ma kira ka liufida logo. KaidaꞋi kira dao maꞋi saena oteotea Ꞌi Sabe Kiriataem, kira ka fuꞋa faꞋinia fuuꞋi ngwae sa Emin, ma kira ka liufida laꞋu.  
\v 6 KaidaꞋi kira leka maꞋi ana gwauna ua ki Ꞌi Idom, kira ka fuꞋa faꞋinia fuuꞋi ngwae sa Hori, ma kira ka liufida, ma kika lalida leleka ka dao ana fanoa Ꞌi Elparan karangia taꞋi kula ꞋeꞋeredeꞋa doe.  
\v 7 Sui fai tatalafaꞋa neꞋeri ki kira ka oli Ꞌuana fanoa Ꞌi Kades neꞋe Ꞌi naꞋo maꞋi kira saea Ꞌania Ꞌi Enmispat. Ma kira ka dau fafia na ano neꞋe fuuꞋi ngwae Ꞌi Amalek. ꞋI buri Ꞌana kira ka leka laꞋu Ꞌuana fanoa Ꞌi Hasasontama, ma kira ka fuꞋa faꞋinia fuuꞋi ngwae sa Amoro neꞋe kira tua Ꞌi neꞋeri, ma kira ka liufida logo. Sui kira ka leka maꞋi ma kika fuꞋa faꞋinia na lima tatalafaꞋa neꞋeri ki.   
\p
\v 8 Sui na lima tatalafaꞋa neꞋeri ki, kira ka ngalia ngwae ni fuꞋanga kira ki, kika leka maꞋi ana ote Ꞌi Sidim, kira ka salisali masia fuꞋanga. Ma kira ka fuꞋa naꞋa  
\v 9 faꞋinia fai tatalafaꞋa neꞋeri ki.  
\v 10 Na ano ana oteotea neꞋeri nia ka matamata laꞋu ana sulia na kilu Ꞌoro ki neꞋe teo kwailiu ana neꞋe kira fungu Ꞌania moꞋa taꞋa. KaidaꞋi lima tatalafaꞋa neꞋeri ki kira talaꞋae fuana afirongwaꞋanga, kira ka tafi naꞋa faꞋasia fuꞋanga neꞋeri. ꞋIu na tatalafaꞋa Ꞌi Sodom ma tatalafaꞋa Ꞌi Gomora faꞋinia ngwae ni ofoꞋa kera ki kika tafi, bore ma kira Ꞌasida saena kilu neꞋeri ki. Bore ma ta uulu tatalafaꞋa faꞋinia ngwae ni ofoꞋa kira ki tafi, ma kika ago Ꞌi gwauna ua ki.  
\v 11 Aia na fai tatalafaꞋa neꞋeri ki kira leka saena ro fanoa doe Ꞌi Sodom ma Ꞌi Gomora, ma kira ka ngalia taꞋifau ru ki ana, faꞋinia fanga ki logo.  
\v 12 Ana kaidaꞋi neꞋeri sa Lot neꞋe na ngela ngwaefuta sa Abram, nia tua Ꞌi Sodom, ma kira ka ngalia logo faꞋinia ru nia ki taꞋifau.  
\v 13 Bore ma ta ngwae ana fanoa doe neꞋeri, nia tafi ma nia ka leka siana sa Abram, nia ngwae ana kwalafaꞋa sa Eba, ma nia ka faꞋarongoa Ꞌania ru ki taꞋifau fuana. KaidaꞋi neꞋeri sa Abram nia tua goꞋo Ꞌana ana fanoa nia karangia Ꞌai doe ki sa Mamre, na ngwae ana kwalafa sa Amoro. Sa Mamre neꞋe faꞋinia ro ngwaefuta nia ki sa Eskol ma sa Anere, kira uulu ngwae kwaima sa Abram ki, ma kira alangaꞋi faꞋinia fuana fikuꞋa faꞋinia kaidaꞋi ana ta fuꞋanga.  
\v 14 Sa Abram ka rongo faꞋarongoꞋa neꞋe fai tatalafaꞋa neꞋe ki kira daua naꞋa sa Lot ma kika ngalia ma kika leka faꞋinia, ꞋunaꞋeri nia ka saea maꞋi ngwae ni ofoꞋa ana kula neꞋeri kike fiku maꞋi, ma kira ka salisali masia fuꞋanga. NgwaꞋi toꞋa neꞋeri kira Ꞌoro ka dao ana 318 ngwae ana kiraꞋa taꞋifau. Ma kira ka leka Ꞌi buri ana fai tatalafaꞋa neꞋeri ki, leleka ka dao ana fanoa Ꞌi Dan, neꞋe nia tua tau liu Ꞌi Ꞌaena fanoa.  
\v 15 Saena rodo neꞋeri, sa Abram nia ka daroꞋia ngwae nia ki Ꞌania fiku taꞋi ngwae ki fuana fuꞋalilana na malimae neꞋeri ki, ma kira la liufida, ma kira ka lalia malimae kira ki leleka ka dao ana fanoa Ꞌi Hoba ana bali loꞋoko ana Ꞌi Damaskas.  
\v 16 ꞋIu sa Abram ka olitaꞋinia ru ki taꞋifau neꞋe kira ngaliꞋi ki. Nia ka olitaꞋinia logo sa Lot faꞋinia ru nia toꞋo ani ki, faꞋinia ngwaꞋi kini ma faꞋinia ti ngwae neꞋe kira ngalida ki.   
\s1 TatalafaꞋa Melkisadek nia faꞋaleꞋa sa Abram  
\p
\v 17 KaidaꞋi sa Abram nia oli maꞋi faꞋasia fuꞋanga neꞋe nia liufia fai tatalafaꞋa ki, na tatalafaꞋa Ꞌi Sodom ka leka kwau masia ka kwaloa maꞋi ana oteote kira saea Ꞌania Ꞌi Sabe, ta sata laꞋu ana ote neꞋeri neꞋe na oteotea tatalafaꞋa.  
\v 18 Sui sa Melkisadek nia na tatalafaꞋa ana fanoa doe Ꞌi Salem ma nia ta fata abuꞋa laꞋu ana God neꞋe tasa ka liu, nia leka maꞋi ana kula neꞋeri, nia ka kwatea fanga ma waen fuana sa Abram.  
\v 19 Ma nia ka faꞋaleꞋa sa Abram, ma ka fata Ꞌuri,  
\q1 “Abram, God neꞋe tasa ka liu neꞋe nia saungaꞋinia mamanga ma ano nia ke baꞋa faꞋaleꞋa Ꞌoe.   
\q1
\v 20 Kulu tafea God neꞋe tasa ka liu. NiaꞋa kwaiꞋafi amu Ꞌoko liufia na malimae Ꞌoe ki ana fuꞋanga.”  
\p Sui sa Abram ka ngalia taꞋifau ru neꞋe nia ngaliꞋi maꞋi faꞋasia fai tatalafaꞋa neꞋe kiri, ma nia ka daroꞋia Ꞌania akwala kabu ru, ma nia ka kwate ta taꞋi kabu fuana sa Melkisadek na tatalafaꞋa.   
\p
\v 21 Sui tatalafaꞋa Ꞌi Sodom ka fata Ꞌuri ana sa Abram, “Ru neꞋe ki taꞋifau niniꞋa Ꞌoko ngalia ana fai tatalafaꞋa neꞋe ki, Ꞌoko saiana Ꞌoke goniꞋi naꞋa fuamu. Bore ma ngwae nau ki goꞋo neꞋe, Ꞌoke olitaꞋinida maꞋi fuaku.”   
\p
\v 22 Bore ma sa Abram ka fata Ꞌuri ana, “ꞋI maana God Iawe neꞋe tasa ka liu neꞋe nia saungaꞋinia na mamanga, ma ano, nau ku sasia taꞋi alangaꞋi Ꞌato Ꞌania satana,  
\v 23 nau noaꞋa naisi dau fafia ta ru ana ru Ꞌoe ki. Ta Ꞌaba dadalo Ꞌua fuana firiꞋilana butu Ꞌoe ki, niꞋi ke baꞋa oli nama fuamu, Ꞌasu Ꞌubani Ꞌoe koto fata Ꞌuri aku ana ta kaidaꞋi, ‘NauꞋa goꞋo neꞋe nau ku faꞋatoꞋoru sa Abram.’  
\v 24 NoaꞋa naisi gonia ta ru ana ru nini nau ku ngaliꞋi maꞋi fuaku ki. Na fanga neꞋe na ngwae nau ki kira aniꞋi ka sui goꞋo ki neꞋe nau ku saeleꞋa aniꞋi. Bore ma uulu ngwae kwaima nini nau ki sa Anere, sa Eskol, ma sa Mamri, neꞋe kira fiku faꞋinau fuana fuꞋanga, kira goꞋo neꞋe nia leꞋa fuana Ꞌoke alaꞋania kira ke lafua kabu kira ki faꞋasia ru neꞋana ki.”   
\c 15  
\s1 God nia alangaꞋi ka kwatea ano Ꞌi Kenan fuana kwalafa sa Abram  
\p
\v 1 Buri Ꞌana kaidaꞋi neꞋeri Iawe ka fata faꞋinia sa Abram saena taꞋi maliu boleꞋa ka fata Ꞌuri ana, “Abram kwa! NoaꞋa Ꞌoe kosi maꞋu. Nai baꞋa liaꞋa leꞋa suliꞋo Ꞌasu Ꞌubani ta ru taꞋa ka fiꞋi faꞋali Ꞌoe. Ma nai baꞋa kwaiara Ꞌoe.”   
\p
\v 2 Bore ma sa Abram ka fata Ꞌuri, “God kwa! ꞋAeꞋo Iawe, faꞋuta neꞋe Ꞌoko oga kwaiaralaku? Nau ku Ꞌiri toꞋo ana ta ngela neꞋe ke baꞋa ngalia fuliku ma ka ngalia ru neꞋe nau ku toꞋo ani ki. Na ngwae rao ꞋoꞋo neꞋe sa Eliesa na ngwae Ꞌi Damaskas goꞋo neꞋe ke baꞋa ngalia fuliku kaidaꞋi nai mae ana.  
\v 3 NoaꞋa Ꞌoko Ꞌiri kwatea ta ngela fuaku. Ma kaidaꞋi nau ku mae, na ngwae rao ꞋoꞋo neꞋe goꞋo neꞋe ke baꞋa ngalia na ano nini nau ki faꞋinia ru nau ku toꞋo ani ki taꞋifau.”   
\p
\v 4 Sui nia ka rongoa laꞋu neꞋe Iawe fata Ꞌuri ana, “Na ngwae rao ꞋoꞋo neꞋana noaꞋa kasi ngalia taꞋifau ru Ꞌoko toꞋo ani ki, taꞋi ngela mamana Ꞌoe naꞋa talamu neꞋe ke baꞋa futa amu, nia naꞋa neꞋe ke baꞋa ngalia fulimu.”  
\v 5 Buri Ꞌana, Iawe ka ngalia sa Abram ka leka Ꞌi maa, ma nia ka fata Ꞌuri ana, “ꞋOke lia alaꞋa saena mamanga kwa! Ma Ꞌoko ili Ꞌuana toꞋolana bulubulu loeri ki. ꞋOko fia Ꞌoko saiana toꞋolada leleka ka sui kwa? Sali nia noaꞋa ne! Nau ku saea fuamu, na ngela neꞋe ke baꞋa futa maꞋi ana kwalafa Ꞌoe, kike baꞋa Ꞌoro liu diꞋia na bulubuluna salo loeri.”   
\p
\v 6 Sa Abram nia faꞋamamana Iawe, ma osiꞋana neꞋe nia faꞋamamana ꞋunaꞋeri, Iawe ka lisia nia na ngwae ꞋoloꞋolo.  
\v 7 Aia Iawe ka fata Ꞌuri ana, “NauꞋa naꞋa neꞋe Iawe, nau ku talaꞋiꞋo maꞋi faꞋasia fanoa doe Ꞌi Ur ana Ꞌi Kaldia, Ꞌiri Ꞌoke leka maꞋi ana kula neꞋe fasi Ꞌiri nai kwatea ano neꞋe ki na ru Ꞌoe ki.”   
\p
\v 8 Bore ma sa Abram ka lidi Ꞌuri ana, “God kwa! ꞋUri ma nai baꞋa sai faꞋuta ana neꞋe ano neꞋe ru nau?”   
\p
\v 9 Ma Iawe nia ka fata Ꞌuri ana, “Leka Ꞌoko ngalia maꞋi ta taꞋi buluka, ma ta taꞋi nanigot, ma ta taꞋi sipsip ngwane neꞋe kira tua naꞋa sulia uulu faꞋi ngali ki. Ma Ꞌoko ngalia maꞋi ta taꞋi bola ma ta taꞋi faꞋi fao fiꞋi doe, Ꞌoke ngalida maꞋi siaku.”   
\p
\v 10 ꞋIu ma sa Abram nia ka leka ma ka ngali taꞋifau maꞋi ana ru neꞋeri ki fuana Iawe. Ma nia ka saungida ka mae, ma nia ka kakasia na uulu ru ꞋaeꞋaela neꞋeri ki Ꞌania ro balibali ruꞋa, ma nia ka aluda Ꞌania ro tatalaꞋi ru ki, neꞋe ta taꞋi balibali ru ana ru ꞋaeꞋaela neꞋeri ki nia tua taꞋi bali, ma ta balibali ru ai ka tua ana ta bali. Bore ma ro faꞋi noꞋo neꞋeri ki, nia Ꞌiri kakasi kera.  
\v 11 Na faꞋi noꞋo doe neꞋe kira tua fuana Ꞌanilana noni ru mae ki, kira leka maꞋi, bore ma sa Abram ka lalida.   
\p
\v 12 KaidaꞋi sina nia talaꞋae ka kuru naꞋa, sa Abram ka maliu liu naꞋa diꞋia naꞋa ta ngwae mae, ma nia ka maliu bolea, nia lisia taꞋi maꞋerodo doe nia leka maꞋi ma ka suꞋu fafia, ma nia ka maꞋu liu.  
\v 13 Sui Iawe ka fata Ꞌuri fuana, “Na ngela Ꞌoe ki neꞋe kira ke baꞋa saka maꞋi burimu, kike baꞋa leka tua ana ta kula matamata neꞋe kira ke baꞋa diꞋia ngwae kwaita ki ana kula neꞋeri. ꞋIu kira ke baꞋa rao ꞋoꞋo goꞋo fuana ngwae ki ana kula neꞋeri, ma ngwae ana na kula neꞋeri kira ke baꞋa faꞋakaisida liu naꞋa leleka na fai talangaꞋi fai ngali ki ka sui,  
\v 14 bore ma nai baꞋa nangasia ngwaꞋi toꞋa neꞋe kira ke faꞋakaisi kamu. Ma kaidaꞋi ngela Ꞌoe ki ke baꞋa faꞋasia fanoa neꞋeri kira ke baꞋa ngalia ru Ꞌoro leꞋa ana fanoa neꞋeri faꞋinida.  
\v 15 Ma ꞋaeꞋo sa Abram, Ꞌoke baꞋa mauri tau, leleka ka dao ana kaidaꞋi neꞋe Ꞌoko ngwaro ko kokoꞋo naꞋa, ma Ꞌoke fiꞋi mae Ꞌani aroaroꞋa ma kira ke baꞋa kwaiato leꞋa amu.  
\v 16 Bore ma ngelamu neꞋe kira ke futa maꞋi ana kwalafa Ꞌoe, kike baꞋa tua ana ta fanoa matamata sulia kaidaꞋi tau, sui mala fuuꞋi ngwae Ꞌoe fiꞋi oli laꞋu maꞋi ana ano neꞋe. NoaꞋa naisi baꞋa lalia basi fuuꞋi ngwae sa Amoro neꞋe kira tua Ꞌi Kenan ana kaidaꞋi neꞋe, leleka ka dao ana kaidaꞋi neꞋe na falafala kira ki ke taꞋa liu mala. Ana kaidaꞋi neꞋeri mala neꞋe nai fiꞋi nangasida, ma nau ku fiꞋi lalida faꞋasia fanoa neꞋe, sui mala ngela neꞋe futa ana kwalafa Ꞌoe ki, kira ka fiꞋi oli laꞋu maꞋi ana kula neꞋe.”   
\p
\v 17 Aia kaidaꞋi neꞋe sina nia kuru ka sui naꞋa ma kula neꞋeri ka maꞋerodoꞋa naꞋa, tona bore sa Abram nia lisia taꞋi fai tini nia fungu naꞋa ana mafula neꞋe sasuna nia sasu maꞋi faꞋasia, ma taꞋi bobo raꞋi Ꞌai neꞋe mafula dua ka doe ana. ꞋIu na ro ru neꞋeri ki kera leka Ꞌi safitana Ꞌania ro tatalaꞋi ru ꞋaeꞋaela ba kiri.  
\v 18 Ma ana asoa neꞋeri nama Iawe ka sasia fau alangaꞋinga faꞋinia sa Abram, ma nia ka fata Ꞌuri, “Nai baꞋa kwatea na ano neꞋe ki fuana fuuꞋi ngwae Ꞌoe neꞋe kira futa olitamu. Na ano neꞋe nia Ꞌita ana kafo tiꞋitiꞋi neꞋe ana gwauna fanoa, neꞋe maꞋetoto ano ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Ejipt, leleka ka dao ana kafo Ꞌi Iufretes ana Ꞌaena fanoa.  
\v 19-21 Na ngwaꞋi toꞋa neꞋe kira tua Ꞌua ana ano neꞋeri ki ana kaidaꞋi neꞋe, kira ana fuuꞋi ngwae sa Ken, olitana sa Kenis, olitana sa Kadmon, olitana sa Het, olitana sa Peris, olitana sa Refaem, olitana sa Amoro, olitana sa Kenan, olitana sa Gigas, ma olitana sa Jebus.”   
\c 16  
\s1 ꞋI Hega alua ta ngela ngwane fuana sa Abram  
\p
\v 1 Aia nia leleka maꞋi ka dao ana kaidaꞋi neꞋe Ꞌi Serae, na Ꞌafe sa Abram, nia noaꞋa kasi toꞋo ana ta ngela. Bore ma nia toꞋo ana taꞋi kini rao ꞋoꞋo, nia kini Ꞌi Ejipt, ma satana neꞋe Ꞌi Hega.  
\v 2 GoꞋo Ꞌi Serae ka saea fuana sa Abram ka Ꞌuri, “Nia leleka maꞋi ka dao naꞋa Ꞌuri, Iawe nia lui nau noaꞋa naisi alu ngela. Nau ku fia ru neꞋe leꞋa, Ꞌoke leka teo goꞋo faꞋinia kini rao ꞋoꞋo nau, sali nia saiana ke alua ta ngela fuaku.”  
\p Ma sa Abram ka alafafia alaꞋanga nia.  
\v 3 Ma kira tua naꞋa sulia akwala faꞋi ngali ka sui naꞋa Ꞌi Kenan, kaidaꞋi Ꞌi Serae nia saea fuana araꞋi nia sa Abram ka ngali Ꞌi Hega.  
\v 4 Aia ma sa Abram ka teo naꞋa faꞋinia Ꞌi Hega leleka ma nia ka ina naꞋa. Ma kaidaꞋi nia saiana neꞋe nia ina ka sui naꞋa, na manata ka lafua liua naꞋa, ma nia ka inaꞋu ana lia fafilana Ꞌi Serae.   
\p
\v 5 ꞋUnaꞋeri Ꞌi Serae ka fata Ꞌuri fuana sa Abram, “Na kini neꞋe na gwauna taꞋa liu naꞋa aku, ma ꞋaeꞋo naꞋa niniꞋa Ꞌoko sasia ru neꞋe. Nau ku kwatea maꞋi ka Ꞌafe Ꞌoe, bore ma kaidaꞋi nia saiana neꞋe nia ina naꞋa, nia lafe liu naꞋa, ma kaidaꞋi Ꞌoro ki goꞋo neꞋe nia lia toli goꞋo Ꞌana ana nauꞋa. Ru neꞋe nia kasi leꞋa. Nau ku oga Iawe ka matalangaꞋi koro fasi Ꞌiri ke faꞋataꞋi koro sa taꞋi neꞋe saga akoro.”   
\p
\v 6 Ma sa Abram ka fata Ꞌuri ana, “Aia, nia leꞋa goꞋo Ꞌana, kini rao ꞋoꞋo neꞋe nia ru Ꞌoe niniꞋa, ma nia ka tua goꞋo Ꞌi olofana limamu. ꞋOko saiana Ꞌoke sasia goꞋo Ꞌamu ta ru ana niaꞋa neꞋe Ꞌoko oga.”  
\p Aia ma Ꞌi Serae ka tua naꞋa fuana faꞋalagalana Ꞌi Hega, ma leleka Ꞌi Hega ka tafi naꞋa.  
\v 7 Ma nia ka leka tua naꞋa Ꞌana ana taꞋi kula ꞋeꞋeredeꞋa Ꞌi ninimana taꞋi mae kafo busu neꞋe teo Ꞌi ninimana tala neꞋe leka Ꞌuana Ꞌi Suru ana gwauna fanoa. Ma na Ꞌainsel Iawe nia leka maꞋi ma ka lisia ana kula neꞋeri,  
\v 8 ma nia ka saefilo Ꞌuri ana, “Hega kwa! ꞋOko talaꞋae ko leka maꞋi faꞋasia Ꞌi faꞋi niniꞋa? Ma Ꞌoke leka Ꞌi faꞋi niniꞋa? ꞋAeꞋo niniꞋa na kini rao ꞋoꞋo ba Ꞌi Serae niniꞋa!”  
\p Ma Ꞌi Hega ka fata Ꞌuri, “Nau ku tafi maꞋi faꞋasia kini ꞋaꞋana nau Ꞌi Serae niniꞋa.”   
\p
\v 9 Ma Ꞌainsel neꞋeri nia ka fata Ꞌuri ana, “ꞋOke oli nama fuana Ꞌi Serae, ma Ꞌoko roꞋo nama sulia fatalana laꞋu.”  
\v 10 Ma na Ꞌainsel neꞋeri ka fata laꞋu Ꞌuri fuana, “Na ngela neꞋe ke baꞋa futa maꞋi amu ki, nai baꞋa kwateda kira ke Ꞌoro liu, ma noaꞋa ta ngwae kasi bolo faꞋinia toꞋolada.  
\v 11 Ana kaidaꞋi neꞋe, Ꞌoko ina naꞋa, ma Ꞌoke baꞋa faꞋafuta taꞋi ngela ngwane. Ma Ꞌoke baꞋa faꞋasata nama Ꞌania sa Ishmael, duꞋungana Ꞌoko nonifii liu naꞋa, ma Ꞌoko angi maana Iawe, ma nia ka rongo Ꞌoe.\f + \fr 16:11 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Ishmael’ fadalana neꞋe ‘Nia rongoa’.\f*  
\v 12 Bore ma ngela nari Ꞌoe nia ke baꞋa diꞋia ta dongki kwasi neꞋe nia donga manataꞋanga nia ki talana. Ma nia ke baꞋa fuꞋalia ngwae ki ma ngwae ki taꞋifau kike baꞋa fuꞋalia. Nia ke baꞋa tua tau taꞋifilia faꞋasia luꞋuluꞋua nia.”   
\p
\v 13 Sui Ꞌi Hega ka manata Ꞌana Ꞌuri talana, “Reala kwa! Nau ku lisia naꞋa Iawe neꞋe nia lisi nau ma nia lia sulia nau.” ꞋUnaꞋeri Ꞌi Hega nia ka kwatea ta sata laꞋu fuana Iawe, sata neꞋeri Ꞌuri, “El Roe” fadalana neꞋe Ꞌuri, “God nia lisi nau ma nia lia sulia nau.”  
\v 14 ꞋUnaꞋeri neꞋe ka talaꞋae maꞋi ana kaidaꞋi neꞋeri leleka ka dao Ꞌi taꞋena, na ngwae ki kira ka saea na maꞋe kafo busu neꞋe nia Ꞌi safitana ro fanoa doe neꞋeri ki Ꞌi Kades ma Ꞌi Bered Ꞌania Ꞌi “Bere Lahai Roe” fadalana neꞋe “ꞋI maꞋe busu na God niniꞋa nia mauri, ma niniꞋa nia ka lisi nau maꞋi.”   
\p
\v 15 Sui Ꞌi buri Ꞌana Ꞌi Hega nia ka faꞋafuta taꞋi ngela ngwane neꞋe maꞋa nia nama neꞋe sa Abram, ma sa Abram ka faꞋasata Ꞌania sa Ishmael.  
\v 16 Ana kaidaꞋi neꞋeri sa Abram nia tua naꞋa sulia na kwalu akwala faꞋi ngali ma ono faꞋi ngali.   
\c 17  
\s1 God ka fada laꞋu sulia fau alangaꞋinga nia faꞋinia sa Abram  
\p
\v 1 Aia sa Abram nia dao naꞋa ana siko akwala ma siko faꞋi ngali, Iawe nia leka maꞋi ma ka fata Ꞌuri fuana, “NauꞋa naꞋa neꞋe God neꞋe nau ku toꞋo ana ngasingasiꞋanga ki taꞋifau. ꞋOke roꞋo nama suli nau, ma Ꞌoke sasia nama na ru ꞋoloꞋolo ki, fasi Ꞌiri  
\v 2 nai baꞋa sasia na fau alangaꞋinga faꞋiniꞋo, ma nai baꞋa kwatea ngela ki neꞋe kira ke futa maꞋi ana kwalafa Ꞌoe kike baꞋa Ꞌoro liu.”   
\p
\v 3 Sui sa Abram nia ka Ꞌoto gwau toli leleka na maana ka toꞋo toꞋona ano. Ma God ka fata Ꞌuri fuana,  
\v 4 “Bali nau ana fau alangaꞋinga nini nai baꞋa sasia faꞋiniꞋo nia Ꞌuri: Nau ku alangaꞋi fuamu, Ꞌoke toꞋo ana kwalafa Ꞌoro, ma kira ke baꞋa tatakolaꞋa ka alu fuuꞋi ngwae Ꞌoro liu ki.  
\v 5 NoaꞋa kira kasi baꞋa saeꞋo naꞋa Ꞌania sa Abram. Nia eta ana kaidaꞋi neꞋe ka oli alaꞋa, na satamu sa Abraham, osiꞋana nau ku sasia Ꞌoko koꞋo bora ana fuuꞋi ngwae Ꞌoro liu ki.  
\v 6 Nai baꞋa kwatea Ꞌoke toꞋo ana ngela Ꞌoro, ma kira ke baꞋa tatakolaꞋa ka alu fuuꞋi ngwae Ꞌoro liu ki, ma ti ai ada kike baꞋa tatalafaꞋa ana kula kira ki.  
\v 7 Na fau alangaꞋinga nini nau ku sasia faꞋiniꞋo ana kaidaꞋi neꞋe, nia ke baꞋa teo tari faꞋiniꞋo ma faꞋinia ngela neꞋe kike baꞋa futa maꞋi ana kwalafa Ꞌoe. NauꞋa naꞋa neꞋe God Ꞌoke foꞋosia. Ma nauꞋa naꞋa neꞋe God na ngelamu neꞋe kike baꞋa futa maꞋi ana kwalafa Ꞌoe, kira ke foꞋosia logo.  
\v 8 KaidaꞋi neꞋe kamu tua ana ano neꞋe, diꞋia goꞋo amuꞋa ta ngwae kwaita, bore ma nai kwate naꞋa ano neꞋe fuamu faꞋinia ngelamu neꞋe kira futa maꞋi ana kwalafa Ꞌoe. Na ano neꞋe ki ru kwalafa sa Kenan ki, niꞋi ke baꞋa ru kamu ki naꞋa. Ma kamu ke baꞋa toꞋo naꞋa ana ano neꞋe sulia kaidaꞋi firi, ma nauꞋa naꞋa neꞋe God kamu ke foꞋosia.”   
\p
\v 9-11 Sui God ka fata laꞋu Ꞌuri fuana, “Bali Ꞌoe ana fau alangaꞋinga nini nia Ꞌuri: ꞋAeꞋo faꞋinia ngwae neꞋe kira ke baꞋa futa maꞋi ana kwalafa Ꞌoe, kamu alangaꞋi ke roꞋo sulia nau. Na toto neꞋe faꞋataꞋinia kamu dauꞋa sulia alangaꞋinga kamu nia Ꞌuri: KamuꞋa ngwangwane ki taꞋifau kamu ke Ꞌolo faꞋataꞋinia nama.  
\v 12 TalaꞋae naꞋa ana kaidaꞋi neꞋe kamu ke Ꞌolo faꞋataꞋinia ana ngela ngwane tiꞋitiꞋi neꞋe kira futa maꞋi ana kwalafa Ꞌoe, neꞋe nia futa ka tua sulia kwalu asoa ki. Ma kamu ke Ꞌolo faꞋataꞋinia logo na ngwae rao ꞋoꞋo kamu ki neꞋe kamu folida maꞋi ana ngwae kwaita ki.  
\v 13 Ngwae ki taꞋifau neꞋe kira tua faꞋi kamu, kamu ke Ꞌolo faꞋataꞋinia nama. Na falafala neꞋeri na toto neꞋe nia faꞋataꞋi firi ana na alangaꞋinga nau ku sasia faꞋi kamu, nia kasi baꞋa sui.  
\v 14 Ta ngwae neꞋe nia noaꞋa kasi Ꞌolo faꞋataꞋinia, noaꞋa naisi baꞋa lia saiana neꞋe nia ta ngwae ana ngwae nau ki, osiꞋana nia kasi dau sulia na bali nia ana alangaꞋinga nini nau ku sasia ka sui naꞋa maꞋi faꞋi kamu.”   
\p
\v 15 God nia ka fata laꞋu Ꞌuri, “Eta Ꞌi taꞋena, Ꞌoe kosi saea naꞋa Ꞌafe Ꞌoe Ꞌania Ꞌi Serae. KaidaꞋi neꞋe satana Ꞌi Sera naꞋa.  
\v 16 Nai baꞋa faꞋaleꞋa nia ma nia ke baꞋa faꞋafuta taꞋi ngela ngwane fuamu. Ma osiꞋana neꞋe nau ku faꞋaleꞋa nia Ꞌi Sera, nai kwatea nia ke baꞋa teꞋa fuana ngwae ana fuuꞋi ngwae Ꞌoro ki. Ma na tatalafaꞋa ki ke saka maꞋi faꞋasida.”   
\p
\v 17 Sui sa Abraham ka Ꞌoto gwau toli leleka maana ka toꞋo toꞋona ano, bore ma nia talaꞋae ka gaꞋa lala kaidaꞋi nia manata Ꞌuri, “Reala kwa! ꞋAfitaꞋi liu ta ngwaeꞋa neꞋe tua sulia 100 faꞋi ngali ka alua ta ngela. Ma Ꞌi Sera bore nia ka siko akwala faꞋi ngali naꞋa ana, nia bore noaꞋa kasi bolo naꞋa faꞋinia alu ngelaꞋa.”  
\v 18 Sui sa Abraham ka saefilo Ꞌuri ana God, “FaꞋuta, diꞋia nau ku mae, ꞋaeꞋo alaꞋania neꞋe sa Ishmael ke ngali ru ki taꞋifau neꞋe Ꞌoke kwateꞋe fuaku?”   
\p
\v 19 Bore ma God nia fata Ꞌuri, “NoaꞋa kasi Ꞌuira laꞋu! Na Ꞌafe Ꞌoe Ꞌi Sera ke baꞋa faꞋafuta taꞋi ngela ngwane, ma Ꞌoke baꞋa saea Ꞌania sa Aesak. Nai baꞋa dau sulia na fau alangaꞋinga nau faꞋinia, ma faꞋinia kwalafa nia. Na fau alangaꞋinga nari nau, nia noaꞋa kasi baꞋa sui.  
\v 20 Nau ku rongoa naꞋa na tae neꞋe Ꞌoko saefiloa fuana sa Ishmael, nai baꞋa faꞋaleꞋa, fasi Ꞌiri nia ke toꞋo ana ngela Ꞌoro, ma ngela Ꞌoro laꞋu ke baꞋa futa ana kwalafa nia. Nia ke baꞋa maꞋa fuana na akwala ma ro ngwae ꞋaꞋana, ma nai baꞋa kwatea kwalafa nia ke alu ta fuuꞋi ngwae doe liu.  
\v 21 Bore ma nai baꞋa dau sulia na fau alangaꞋinga nau faꞋinia ngela Ꞌoe sa Aesak neꞋe Ꞌi Sera ke baꞋa alua ana kaidaꞋi Ꞌuri nama ana faꞋi ngali loeri maꞋi.”  
\v 22 KaidaꞋi God nia alaꞋa faꞋinia sa Abraham ka sui, nia ka leka naꞋa Ꞌana.   
\p
\v 23-24 Ana faꞋi asoa neꞋeri, sa Abraham ka sasi naꞋa diꞋia neꞋe God nia saea fuana. Sa Abraham ma ngela nia sa Ishmael, faꞋinia ngwae ki taꞋifau neꞋe kira tua faꞋinia, kira ka Ꞌolo faꞋataꞋinia naꞋa. Na ngwae neꞋe futa saena luma nia, ma ngwae rao ꞋoꞋo nia ki taꞋifau neꞋe nia folida, kira bore kira Ꞌolo faꞋataꞋinia naꞋa taꞋifau logo. Ana kaidaꞋi neꞋeri nia dao naꞋa ana siko akwala ma siko faꞋi ngali ana.  
\v 25 Ma na ngela nia sa Ishmael ka dao naꞋa ana akwala ma uulu faꞋi ngali.  
\v 26 Sa Abraham faꞋinia sa Ishmael keroꞋa ka Ꞌolo faꞋataꞋinia ana taꞋi asoa neꞋeri nama,  
\v 27 faꞋinia ngwae neꞋe futa saena luma nia ki ma na ngwae kwaita ki logo.   
\c 18  
\s1 God nia dao toꞋona sa Abraham  
\p
\v 1 Iawe nia leka laꞋu maꞋi saena sa Abraham karangia ana ai doe ki Ꞌi Mamre. Ana taꞋi kaidaꞋi saena tofongana asoa, kaidaꞋi sina nia ꞋakoꞋako liu, sa Abraham nia tua Ꞌana maana sinamaa ana babala nia.  
\v 2 Nia lia kwau, nia ka lisia na uulu ngwae ki, kira uu goꞋo ada ana Ꞌi maana. KaidaꞋi nia lisia na uulu ngwae neꞋeri ki, nia tataꞋe ꞋaliꞋali, ma ka leka saka fuana na uulu ngwae neꞋeri ki. Ma kaidaꞋi nia dao karangida, nia ka Ꞌoto gwau toli leleka maana ka toꞋo toꞋona ano,  
\v 3 sui nia ka fata Ꞌuri, “Uulu ngwae neꞋe ki, nia leꞋa liu mala neꞋe kaumulu leka maꞋi muka dao ana fanoa nau. Reala Ꞌae, noaꞋa kamu kasi liu daofaꞋi liu, mulu leka muka mango tiꞋitiꞋi basi faꞋi kaimili. Nau ku saeleꞋa liu mala fuana ꞋafilamuꞋa.  
\v 4 Nai baꞋa leka ngalia maꞋi kala kafo fasi Ꞌiri muke taufia ꞋaemuꞋa. Kamu saiana muke mango tiꞋitiꞋi basi Ꞌi nununa Ꞌai neꞋe ki.  
\v 5 KaidaꞋi neꞋe nai leka ngalia basi maꞋi ta kala fanga fuaumulu Ꞌiri muke faꞋangasi basi Ꞌania fuana lekaꞋa. Nia leꞋa liu mala neꞋe kamu leka maꞋi muka dao Ꞌi fanoa kami Ꞌuri, ma nau ku saeleꞋa liu mala fuana Ꞌafilaumulu.”  
\p Sui uulu ngwae neꞋeri ki kira ka fata Ꞌuri, “BaꞋafakuꞋa liu, kaimili saeleꞋa liu mala fuana neꞋe Ꞌoko sasi Ꞌuira.”   
\p
\v 6 Sui sa Abraham ka lima lakolako ka leka ruꞋu saena babala nia, ma ka Ꞌuri ana Ꞌi Sera, “ꞋAliꞋali! Leka ngalia maꞋi ta kala buta flaoa leꞋa mala ma Ꞌoko sasia maꞋi ta kala afu beret.”   
\p
\v 7 Ma nia ka lalili ana kula neꞋe na buluka nia ki tua ana, ma nia ka efoa mala taꞋi bibi buluka kubu leꞋa. Sui nia ka saea fuana taꞋi ngwae ni rao nia ka ꞋaliꞋali ka saungia ka mae, ma ka salisali ana ti fasi buluka fuana uulu ngwae neꞋeri ki, kira ke ꞋaniꞋi.  
\v 8 Ma kaidaꞋi fanga ki duꞋa naꞋa, nia ka ngalia ti meleke ma ti krim faꞋinia fanga neꞋeri ki, ma ka ngalia fuana uulu ngwae neꞋeri ki, Ꞌi Ꞌaena Ꞌai neꞋe kira tua ana, ma nia ka alua fanga ki Ꞌi naꞋoda. KaidaꞋi neꞋe kira fanga Ꞌada, nia ka lia sulida.   
\p
\v 9 Ma uulu ngwae neꞋeri ki kira ka lidi Ꞌuri ana sa Abraham, “FaꞋuta na Ꞌafe Ꞌoe Ꞌi Sera nia mo Ꞌi faꞋi?”  
\p Ma nia ka fata Ꞌuri, “Nia tua goꞋo Ꞌana saena babala loꞋoba.”   
\p
\v 10 TaꞋi ngwae adulu ana uulu ngwae neꞋeri ki ka fata Ꞌuri fuana sa Abraham, “Ana faꞋi ngali loeri maꞋi, ana madamo neꞋe logo, nai baꞋa oli maꞋi, kui lisi kamu laꞋu, ma ana kaidaꞋi neꞋeri Ꞌafe Ꞌoe ke baꞋa faꞋafuta taꞋi ngela ngwane.”  
\p ꞋIu Ꞌi Sera nia tua Ꞌi buri ana sa Abraham, Ꞌi saena na babala karangi na sinamaa, ma nia rongoa alaꞋanga neꞋeri.  
\v 11 Ma ana kaidaꞋi neꞋeri, sa Abraham ma Ꞌi Sera kera ngwaro naꞋa, ma Ꞌi Sera noaꞋa kasi toꞋo naꞋa ana mataꞋinga kini ki.  
\v 12 Ma nia ka tua ka manata ana Ꞌuri, “Nau ku ngwaro ka sui naꞋa. ꞋAfitaꞋi liu nai baꞋa saeleꞋanga sulia alua ta ngela. Ma araꞋi nau bore nia ka ngwaro ka sui naꞋa.” Sui na liana ka gaꞋagaꞋala Ꞌana talana.   
\p
\v 13 GoꞋo Iawe ka fata Ꞌuri ana sa Abraham, “FaꞋuta neꞋe Ꞌi Sera ka gaꞋa? FaꞋuta neꞋe nia ka saea neꞋe nia ngwaro ka sui naꞋa, ma nia noaꞋa kasi bolo neꞋe nia ke faꞋafuta ta ngela?  
\v 14 NauꞋa naꞋa neꞋe Iawe. NoaꞋa goꞋo ta ru kasi ꞋafitaꞋi fuana Iawe ka sasia. FaꞋi ngali loeri, nai baꞋa oli laꞋu maꞋi kui lisi kamu laꞋu, ma ana kaidaꞋi neꞋeri Ꞌi Sera ke baꞋa toꞋo naꞋa ana taꞋi ngela ngwane.”   
\p
\v 15 ꞋI neꞋeri Ꞌi Sera ka maꞋu liu, ma nia ka Ꞌoso ka Ꞌuri, “Nau noaꞋa kusi gaꞋa goꞋo ba.”  
\p Bore ma Iawe nia fata Ꞌuri, “NoaꞋa, Ꞌoko gaꞋa ba!”   
\s1 Sa Abraham lidilana God fuana manatalana ngwae Ꞌi Sodom ki  
\p
\v 16 KaidaꞋi uulu ngwae baera kira fanga ka sui, kira ka leka Ꞌuana fanoa doe Ꞌi Sodom. Ma kaidaꞋi uulu ngwae neꞋeri ki kira leka, sa Abraham leka logo faꞋinida fuana faꞋasilana uulu ngwae neꞋeri ki saena taꞋi tala.  
\v 17 Ma kaidaꞋi kira leka goꞋo Ꞌada, Iawe nia manata Ꞌuri, “Ru niniꞋa nai baꞋa sasiꞋi ki, noaꞋa naisi sofongaꞋinida faꞋasia sa Abraham.  
\v 18 Na ngela neꞋe kike baꞋa futa maꞋi ana kwalafa nia ki, kike baꞋa Ꞌoro liu mala, ma kira ke alua fuuꞋi ngwae ngasingasiꞋa. Ma nai baꞋa rao Ꞌania ngwae neꞋe fuana faꞋaleꞋalana fuuꞋi ngwae ki taꞋifau ana magalia nege.  
\v 19 Nai kwatea ma nia ke faꞋamanata ngela nia ki, ma ngwaꞋi toꞋa neꞋe kike baꞋa futa maꞋi ana kwalafa nia ki, fasi Ꞌiri kike roꞋosuli nau, ma kira ke sasi sulia falafala saga, ma ka leꞋa ki. Ma si diꞋia kira sasi ꞋunaꞋeri, nai baꞋa sasia ru ki taꞋifau neꞋe nau ku fata alangaꞋiniꞋi ka sui naꞋa fuana.”   
\p
\v 20 Sui Iawe ka fata Ꞌuri fuana sa Abramham, “Nau ku sai naꞋa ana ru taꞋa ki neꞋe ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Sodom ma Ꞌi Gomora kira fuliꞋi.  
\v 21 Nia taꞋa ka tasa, ma nia kwate ma nau kui koso nama toli ana ro fanoa doe neꞋe ki fasi Ꞌiri nai dao toꞋoni niꞋi mamana nama ka noaꞋa.”   
\p
\v 22 Sui, ro ngwae ka liu dao faꞋi liu Ꞌuana Ꞌi Sodom. Bore ma Iawe nia tua buri faꞋinia sa Abraham.  
\v 23 Sui sa Abraham ka leka karangi ana Iawe, ma ka saefilo Ꞌuri ana, “FaꞋuta kwa, Ꞌuri ma Ꞌoke baꞋa saungia logo ngwae leꞋa ki faꞋinia ngwae taꞋa ki?  
\v 24 Si diꞋia Ꞌoko dao toꞋona na lima akwala ngwae leꞋa ki kira tua goꞋo Ꞌada Ꞌi Sodom, Ꞌoke baꞋa alaꞋania ngwae ki taꞋifau ana fanoa doe fuiri kike mauri osiꞋana lima akwala ngwae leꞋa neꞋeri ki.  
\v 25 Nau ku fia, noaꞋa Ꞌoe kosi malangisia kiraꞋa taꞋifau ꞋunaꞋeri. Si diꞋia Ꞌoko malangisia fanoa doe neꞋe na ngwaꞋi toꞋa taꞋa ma ngwaꞋi toꞋa leꞋa kike mae taꞋifau goꞋo, sasiꞋa ꞋunaꞋeri noaꞋa laꞋu falafala Ꞌoe neꞋeriꞋa. NoaꞋa Ꞌoe kosi sasi bolo fuana ngwae taꞋa ki faꞋinia ngwae leꞋa ki. ꞋAeꞋo naꞋa neꞋe ngwae fuana na matalangaꞋilana na magalia, ma kwai matalangaꞋilamu fuana ngwae nia ka saga.”   
\p
\v 26 ꞋUnaꞋeri Iawe ka fata Ꞌuri, “Si diꞋia nau ku dao toꞋona na lima akwala ngwae leꞋa ki kira tua goꞋo Ꞌada Ꞌi Sodom, nai baꞋa alaꞋania ngwae ki taꞋifau ana fanoa doe fuiri kike mauri osiꞋana lima akwala ngwae leꞋa neꞋeri ki.”   
\p
\v 27 Sui sa Abraham ka fata laꞋu Ꞌuri, “Iawe Ꞌae, Ꞌoe kosi manata suli nau neꞋe nauꞋa na ngwae goꞋo, nau ku uu Ꞌi naꞋomu fuana fataꞋa sulia ru neꞋe. Nau ku saiana neꞋe nau ku Ꞌiri toꞋo ana ta ngasingasiꞋanga fuana alaꞋanga Ꞌuri.  
\v 28 Bore ma, si diꞋia Ꞌoe noaꞋa kosi dao ana ta lima akwala ngwae leꞋa ki, bore ma Ꞌoko dao goꞋo ana ta fai akwala ma lima ngwae goꞋo neꞋe tua, ta tae neꞋe Ꞌoke baꞋa sasia kwa! ꞋUri ma Ꞌoko saiana Ꞌoke baꞋa malangisia goꞋo Ꞌamu ngwae ki taꞋifau ana fanoa doe fuiri, osiꞋana neꞋe lima ngwae leꞋa ki kira olidoko?”  
\p Ma Iawe ka fata Ꞌuri, “Si diꞋia nau ku dao toꞋona fai akwala ma lima ngwae leꞋa kira tua goꞋo Ꞌada, nau noaꞋa kusi malangisia fanoa doe neꞋana.”   
\p
\v 29 ꞋUnaꞋeri sa Abraham ka fata laꞋu Ꞌuri, “Sali ta fai akwala ngwae leꞋa ki goꞋo neꞋe kira tua.”  
\p Sui Iawe ka fata Ꞌuri, “Si diꞋia nau ku dao toꞋona ta fai akwala ngwae leꞋa ki neꞋe kira tua ana, noaꞋa naisi malangisia fanoa doe neꞋeri.”   
\p
\v 30 Ma sa Abraham ka fata laꞋu Ꞌuri, “Aofia Ꞌae, Ꞌoe kosi oga taꞋa fuaku, bore ma nai alaꞋa laꞋu ne. FaꞋuta kwa, si diꞋia ta uula akwala ngwae leꞋa ki goꞋo neꞋe kira tua, Ꞌuri ma Ꞌoke malangisia goꞋo Ꞌamu fanoa doe fuiri?”  
\p Ma Iawe ka fata Ꞌuri, “Si diꞋia neꞋe nau ku dao toꞋona neꞋe ta uulu akwala ngwae leꞋa ki neꞋe kira tua, noaꞋa naisi malangisia.”   
\p
\v 31 Sui sa Abraham ka fata laꞋu Ꞌuri, “Aofia Ꞌae, Ꞌoe kosi fia laꞋu neꞋe nau ku manata lafu nau, kaidaꞋi nau ku alaꞋa faꞋiniꞋo Ꞌuri, faꞋuta si diꞋia ta ro akwala ngwae leꞋa ki goꞋo neꞋe kira tua?”  
\p Ma nia ka fata Ꞌuri, “Si diꞋia neꞋe nau ku dao toꞋona ta ro akwala ana ngwae leꞋa ki neꞋe kira tua, nau noaꞋa naisi malangisia.”   
\p
\v 32 Sa Abraham ka fata laꞋu Ꞌuri, “Iawe Ꞌae, noaꞋa Ꞌoe kosi oga taꞋa, nia naꞋa ne na alaꞋanga isi nau, ma noaꞋa naisi baꞋa alaꞋa laꞋu. FaꞋuta kwa, si diꞋia ta taꞋi akwala ngwae leꞋa ki goꞋo neꞋe kira tua.”  
\p Ma Iawe ka Ꞌuri fuana, “Si diꞋia neꞋe nau ku dao toꞋona ta taꞋi akwala ngwae leꞋa ki neꞋe kira tua, nau noaꞋa naisi malangisia fanoa doe neꞋana.”   
\p
\v 33 Ma kaidaꞋi keroꞋa alaꞋa ka sui naꞋa, Iawe ka faꞋasia naꞋa sa Abraham, ma sa Abraham ka oli naꞋa Ꞌi fanoa nia.   
\c 19  
\s1 God faꞋalia Ꞌi Sodom ma Ꞌi Gomora  
\p
\v 1 ꞋUnaꞋeri ro ngwae neꞋeri ki kera ka leka naꞋa Ꞌuana Ꞌi Sodom, keraꞋa neꞋeriꞋa na ro Ꞌainsel ki, ma saꞋulafi naꞋa neꞋe kera dao ana fanoa neꞋeri. Ma sa Lot nia tua goꞋo Ꞌana karangia na maana maꞋe taꞋelo ana faꞋi labu ana fanoa doe neꞋeri. Ma kaidaꞋi nia lisidaroꞋo, nia tataꞋe ka leka kwa ka alaꞋa faꞋinidaroꞋo. Nia ka Ꞌoto gwau toli Ꞌi naꞋodaroꞋo leleka maana ka toꞋo toꞋona ano,  
\v 2 ma nia ka fata Ꞌuri, “Ro ngwae ꞋaꞋana moro leka maꞋi, kulu ke leka Ꞌi luma nau fasi Ꞌiri nai Ꞌafi amoro. KoroꞋo saiana moro ke taufia ꞋaemuroꞋo, ma koroꞋo ka maliu naꞋa Ꞌi neꞋe. Ma rorodo, koroꞋo ke baꞋa ada ꞋaliꞋali goꞋo Ꞌofodangi taꞋa, ma moro ka leka ꞋamuroꞋo ana lekaꞋa koroꞋo.”  
\p Bore ma ro ngwae neꞋeri, kera ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa, nia leꞋa goꞋo Ꞌana. KeroꞋo ke baꞋa leka maliu saena labata ana maꞋe taꞋelo ana faꞋi labu neꞋe.”   
\p
\v 3 Bore ma sa Lot ka gani ngangata laꞋu adaroꞋo leleka kera ka alafafia neꞋe kera ke leka Ꞌi luma nia. Sui, sa Lot ka saea fuana ngwae ni rao nia ki Ꞌiri kike daua ti afu beret neꞋe noaꞋa ta isi ana, ma kira ka salisali ana fanga leꞋa ki fuana ro ngwae neꞋeri ki. KaidaꞋi fanga neꞋeri ki dua naꞋa, kira ka kwatea kera ka fanga naꞋa.  
\v 4 Sui ma kera ka fiꞋi leka maliu, na ngwae ana fanoa neꞋeri eta ana ngwae fiꞋi doe ki leleka ka dao ana ngwae ngwaro ki, kira fiku kalikalia maꞋi luma neꞋeri.  
\v 5 ꞋUnaꞋeri kira ka ako maꞋi Ꞌuri fuana sa Lot, “Ro ngwae baera ki kera Ꞌi faꞋi kwa? Ba kera leka maꞋi siamu taꞋena saꞋulafi? Kwatea keraꞋa maꞋi fuaimili, kami oga mike Ꞌusu faꞋinidaroꞋo.”   
\p
\v 6 Bore ma sa Lot leka kwau Ꞌi maa, ma ka fono usia sinamaa Ꞌi burina,  
\v 7 sui nia ka fata fuada, “Kwaima kina Ꞌae, na falafala nini kamu ki taꞋa liu mala. Reala Ꞌae, noaꞋa kamu kasi sasia laꞋu ru taꞋa Ꞌira.  
\v 8 Na ro ngela kini sariꞋi nau ku tua goꞋo adaroꞋo, ma noaꞋa ta ngwae Ꞌiri teo Ꞌua faꞋinidaroꞋo, nai baꞋa ngalidaroꞋo maꞋi fuaumulu fuana ta tae neꞋe kamu oga muke sasia adaroꞋo. Bore ma ro ngwae dao neꞋe ki, kera naꞋa saena luma nau, ma nau ku lia leꞋa sulidaroꞋo.”   
\p
\v 9 Bore ma kira taꞋifau kira ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa Ꞌoe kosi fone kaimili. ꞋAeꞋo noaꞋa laꞋu ngwae ana fanoa neꞋe. ꞋOko Ꞌiri toꞋo ana ta ngasingasiꞋanga neꞋe Ꞌoke fata ꞋunaꞋeri fuaimili. ꞋOko ꞋasiꞋo, ko leka, uu faꞋasia tala. DiꞋia noaꞋa, kaimili ke baꞋa faꞋaliꞋo ka liufia kera ne!”  
\p ꞋIu ma kira ka sulangaꞋinia sa Lot Ꞌi maa, ma kira ka leka naꞋa maꞋi fuana fogalana sinamaa neꞋeri.  
\v 10 Bore ma ro ngwae neꞋeri ki Ꞌi saena luma, kera ka Ꞌifingia sinamaa, ma kera ka dau ana sa Lot, ma kera ka lalafia maꞋi saena luma laꞋu, ma kera ka fono Ꞌusia sinamaa.  
\v 11 Ma kera ka kwatea ngwaꞋi toꞋa neꞋe kira Ꞌi maa, na maada ka rodo, ma kira ka sama gagalo naꞋa Ꞌuana sinamaa neꞋeri.   
\p
\v 12 GoꞋo ma ro ngwae neꞋeri ki kera ka fata Ꞌuri fuana sa Lot, “Si diꞋia Ꞌoko toꞋo ana ti ngwaefuta amu neꞋe kira tua saena fanoa neꞋe, Ꞌoke leka ngalida naꞋa. ꞋOke leka ngalia ngela Ꞌalako Ꞌoe ki, faꞋinia kini sariꞋi Ꞌoe ki, ma funga Ꞌoe ki, faꞋinia ta ngwaefuta bore Ꞌana Ꞌoe neꞋe kira tua ana fanoa neꞋe, Ꞌoke leka ngalida naꞋa ma muka leka naꞋa faꞋasia fanoa neꞋe.  
\v 13 DuꞋungana keroꞋo ke baꞋa malangisia naꞋa fanoa doe neꞋe. Iawe nia sai naꞋa ana sulia abula taꞋangaꞋa neꞋe ki, ma nia ka kwate keroꞋo maꞋi fuana malangisilana fanoa neꞋe taꞋifau naꞋa.”   
\p
\v 14 Sui sa Lot ka leka lisia ro ngwae neꞋe kera ke baꞋa korea ro kini sariꞋi nia ki, ma nia ka fata Ꞌuri fuadaroꞋo, “Moro ꞋaliꞋali naꞋa. Kuke baꞋa leka naꞋa faꞋasia fanoa neꞋe. KaidaꞋi neꞋe goꞋo Iawe ke baꞋa malangisia naꞋa fanoa neꞋe taꞋifau!” Bore ma kera ka fia fasi nia Ꞌoidorole goꞋo adaroꞋo, ma kera kasi leka goꞋo maꞋi.   
\p
\v 15 Ana Ꞌofodangi taꞋa Ꞌua, na ro Ꞌainsel neꞋeri ki kera ka fata fuana sa Lot fasi Ꞌiri nia ke ꞋaliꞋali. Kera fata Ꞌuri, “ꞋOke ꞋaliꞋali naꞋa, ngalia Ꞌafe Ꞌoe faꞋinia ro sariꞋi Ꞌoe ki, ma mulu ka leka naꞋa kwau. DiꞋia noaꞋa, kaidaꞋi keroꞋo ke malangisia fanoa doe neꞋe, kaumulu ke baꞋa mae naꞋa Ꞌi saena.”   
\p
\v 16 KaidaꞋi sa Lot nia tua ka dole ana Ꞌi neꞋeri, Iawe ka manataia. GoꞋo ro ngwae neꞋeri ki ka dau ana limana faꞋinia ro sariꞋi ki, ma kera ka talaꞋida kira ka leka faꞋasia fanoa neꞋeri.  
\v 17 Sui ta taꞋi ai adaroꞋo ka fata Ꞌuri fuada, “Mulu tafi ni maelamuꞋa naꞋa, noaꞋa kamu kasi lia faꞋi buri Ꞌuana fanoa neꞋe, muke tafi naꞋa Ꞌuana gwauna ua toꞋoba ki. NoaꞋa kamu kasi mango leleka kamu ka faꞋasia kula ote neꞋe toli, ma kamu ka raꞋe gwauna ua toꞋoba ki. ꞋI neꞋeri naꞋa neꞋe kamu ke mauri ana. DiꞋia noaꞋa goꞋo, kamu ke mae naꞋa.”   
\p
\v 18-19 Bore ma sa Lot nia ka fata Ꞌuri, “Ngwae ꞋaꞋana Ꞌae, noaꞋa goꞋo, noaꞋa Ꞌoe kosi sasi kami kasi leka tau laꞋu ꞋunaꞋeri. Nau ku saiana neꞋe Ꞌoko kwaima liu aku, ma Ꞌoko faꞋamauri nau naꞋa. Bore ma si diꞋia nau ku tafi laꞋu Ꞌuana gwauna faꞋi ua toꞋoba ki, ta ru doe ke baꞋa fuli fuaku tofongana taꞋi tala loeri, ma noaꞋa naisi dao goꞋo Ꞌi gwauna faꞋi ua ma nau kui baꞋa eta mae goꞋo Ꞌaku.  
\v 20 FaꞋuta, Ꞌuri ma Ꞌoko lisia kwau kala fanoa tiꞋitiꞋi loko Ꞌi loꞋoba? Nia karangi goꞋo loko, ma nau ku saiana nai tafi tua ana. Kala fanoa tiꞋitiꞋi goꞋo lokonia, ma nau ku saiana nai baꞋa mauri goꞋo ana.”   
\p
\v 21 ꞋUnaꞋeri nia ka fata Ꞌuri, “Nia leꞋa goꞋo Ꞌana. NoaꞋa naisi faꞋalia fanoa loꞋoba.  
\v 22 Bore ma Ꞌoke tafi ꞋaliꞋali, noaꞋa naisi sasia ta ru leleka Ꞌoko dao ana fanoa loꞋoba.” ꞋIu osiꞋana neꞋe sa Lot nia saea fanoa neꞋeri tiꞋitiꞋi goꞋo, kira saea fanoa neꞋeri Ꞌania Ꞌi Soa.\f + \fr 19:22 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Soa’ fadalana neꞋe ‘TiꞋitiꞋi’.\f*   
\p
\v 23 KaidaꞋi sa Lot nia dao Ꞌi Soa, na sina nia raꞋe naꞋa maꞋi.  
\v 24 Tona goꞋo ma Iawe ka kwatea naꞋa maꞋi toli salfa\f + \fr 19:24 \fq salfa \ft Na one ngwabinabina sakosakoꞋa neꞋe duꞋalana ꞋakoꞋako liu ma ka moko bosoꞋa. \f* neꞋe kwasu ka Ꞌasia naꞋa maꞋi faꞋasia na mamanga fafona ro fanoa neꞋeri ki Ꞌi Sodom ma Ꞌi Gomora.  
\v 25 Na mafula neꞋeri ka faꞋali taꞋa naꞋa ana fanoa ki taꞋifau ana abaꞋi kula neꞋeri. Nia ka saungia ngwae ki taꞋifau ana fanoa neꞋeri ki, ma ru neꞋe bulao logo ki.  
\v 26 Bore ma kaidaꞋi neꞋeri, na Ꞌafe sa Lot ka lia faꞋi buri goꞋo, nia ka faꞋitaꞋi ka iliꞋi fauꞋa ana fiki asi.   
\p
\v 27 Sui Ꞌofodangi taꞋa goꞋo ana ruana asoa naꞋa, sa Abraham ka leka ꞋaliꞋali naꞋa ana kula ba nia alaalaꞋa faꞋinia Iawe ana Ꞌi naꞋo,  
\v 28 ma nia ka lia toli ana Ꞌi Sodom ma Ꞌi Gomora ma na abaꞋi kula kalikalia ro fanoa neꞋeri ki, ma nia ka lisia na sasu nia raꞋe maꞋi ana kula neꞋeri, diꞋia sasuna ta mafula doe neꞋe duꞋa maꞋi.   
\p
\v 29 KaidaꞋi God nia malangisia fanoa ki taꞋifau ana oteote doe neꞋeri neꞋe sa Lot nia tua ana, bore ma nia ka manata toꞋona ganiꞋa sa Abraham. Ma God ka alafafia sa Lot ka tafi etaea nia malangisia fanoa neꞋeri ki.   
\s1 Sa Lot nia koꞋo ana ngwaꞋi toꞋa ana kwalafa Ꞌi Moab ma Ꞌi Amon ki  
\p
\v 30 ꞋI buri, sa Lot maꞋu Ꞌania tuaꞋa ana fanoa kira saea Ꞌania Ꞌi Soa, ma nia faꞋinia ro sariꞋi nia ki, kira ka faꞋasia fanoa neꞋeri, ma kira ka raꞋe alaꞋa gwauna faꞋi ua, ma kira ka leka tua saena taꞋi faoda.  
\v 31 Ana taꞋi kaidaꞋi, na faꞋinaꞋonaꞋo ana ro ngela kini neꞋeri ki, nia fata Ꞌuri fuana ai burina, “Na maꞋa koro nia ngwaro naꞋa, ma kula neꞋe ta ngwae Ꞌiri tua naꞋa ana fasi Ꞌiri ke kore koro, ma koro ka toꞋo ana ti ngela.  
\v 32 Nia leꞋa diꞋia koro ke faꞋakwaꞋufia maꞋa koro Ꞌania waen Ꞌoro ki, ma kaidaꞋi neꞋe gwauna ka lilinga, ta taꞋi ai akoro ka leka teo faꞋinia. Nia ꞋunaꞋeri neꞋe koro ke baꞋa alua ti ngela fuana kwalafa nia.”   
\p
\v 33 ꞋIu ma saena rodo neꞋeri, kera ka faꞋakwaꞋufia leleka nia ka gwaulilinga naꞋa, sui goꞋo faꞋinaꞋonaꞋo ka leka teo naꞋa faꞋinia, bore ma sa Lot ka gwaulilinga ka Ꞌiri saiana na tae neꞋe nia fulia.   
\p
\v 34 Sui ma asoa Ꞌi buri, na faꞋinaꞋonaꞋo neꞋeri ka fata Ꞌuri fuana ai burina, “Na rodo nini sui toli nau ku teo faꞋinia maꞋa koro, taꞋena koro ke baꞋa faꞋakwaꞋufia laꞋu saena rodo neꞋe, ma ꞋaeꞋo laꞋu neꞋe Ꞌoke teo faꞋinia. ꞋUnaꞋeri neꞋe koro ke alua ti ngela fuana ladolana kwalafa nia.”  
\v 35 ꞋIu saena rodo neꞋeri kera ka faꞋakwaꞋufia, nia ka kwaꞋu ka gwaulilinga ka taꞋa naꞋa, ma ruana ngela neꞋeri ka leka ka teo laꞋu faꞋinia. Bore ma sa Lot ka gwaulilinga ka Ꞌiri sai naꞋa ana tae neꞋe nia sasia.   
\p
\v 36 ꞋI neꞋeri na ro sariꞋi neꞋeri ki kera ka ina ana maꞋa kera.  
\v 37 Na faꞋinaꞋonaꞋo ka faꞋafuta taꞋi ngela ngwane, ma nia ka saea Ꞌania sa Moab. Ma kira ka faꞋasata fuuꞋi ngwae nia Ꞌani Ꞌi Moab.  
\v 38 Ma ruana ngela kini ka faꞋafuta logo na ngela ngwane, ma nia ka saea Ꞌani sa Benami, ma kira ka faꞋasata fuuꞋi ngwae nia Ꞌania Amon naꞋa.   
\c 20  
\s1 Sa Abraham ma tatalafaꞋa sa Abimelek  
\p
\v 1 ꞋIu sa Abraham nia faꞋasia Ꞌi Mamre, ma nia ka Ꞌidu ana abaꞋi kula Ꞌi Negev neꞋe tua Ꞌi gwauna fanoa Ꞌi Kenan, ma nia ka tua ana fanoa Gerara tofongana fanoa Ꞌi Kades ma fanoa Ꞌi Suru. KaidaꞋi nia Ꞌidu,  
\v 2 nia saea naꞋa Ꞌafe nia Ꞌi Sera Ꞌania ngwaingwaena nia goꞋo. Ma kaidaꞋi tatalafaꞋa sa Abimelek neꞋe nia gwaungaꞋi Ꞌi Gerara, nia saiana ru neꞋeri, ma ka kwatea kwaꞋu na ngwae nia, kira ka baꞋea maꞋi Ꞌi Sara ka tua saena luma nia.   
\p
\v 3 Ana taꞋi rodo Iawe nia leka maꞋi siana tatalafaꞋa Ꞌania taꞋi maliu boleꞋa, nia ka fata Ꞌuri ana, “ꞋOke baꞋa mae ne, osiꞋana Ꞌafe nini Ꞌoko ngalia, na kwasitoꞋola niniꞋa.”   
\p
\v 4 Ka dao ana kaidaꞋi neꞋeri, sa Abimelek Ꞌiri taꞋi karangi tiꞋitiꞋi nama ana Ꞌafe neꞋe, ma nia ka fata Ꞌuri, “Aofia kwa, nau noaꞋa kusi fulia ta roraꞋa. FaꞋuta Ꞌoke baꞋa faꞋali nau naꞋa faꞋinia ngwaꞋi toꞋa nau?  
\v 5 Sa Abraham ka saea neꞋe Ꞌafe neꞋe na ngwaingwaena nia, ma kini neꞋe ka saea neꞋe na ngwaefuta nia neꞋe sa Abraham. KaidaꞋi nau ku ngalia kini neꞋe, ana manataꞋanga nau, nau ku saiana nau noaꞋa kusi fulia ta roraꞋa.”   
\p
\v 6 God nia fata laꞋu saena maliu boleꞋa neꞋe ka Ꞌuri, “ꞋIu, nau ku saiana kaidaꞋi Ꞌoko sasia ru neꞋeri, ana manataꞋanga Ꞌoe, Ꞌoko sasia ru saga. ꞋUnaꞋeri goꞋo, nau ku foneꞋo faꞋasi fulia ta roraꞋa fafi nau, ma nau ku foneꞋo faꞋasi Ꞌoko sama toꞋona nonina Ꞌi Sera.  
\v 7 Ma kaidaꞋi neꞋe naꞋa, Ꞌoke olitaꞋinia fuana araꞋi nia! Na araꞋi nia, niaꞋa ta taꞋi profet, ma nia ke baꞋa foꞋo fuamu fasi Ꞌiri Ꞌoe kosi mae. Bore ma nau ku faꞋabasu Ꞌoe, si diꞋia Ꞌoe kosi olitaꞋinia, ꞋaeꞋo faꞋinia ngwaꞋi toꞋa Ꞌoe, kaumulu taꞋifau muke baꞋa mae.”   
\p
\v 8 ꞋUnaꞋeri ana laꞋa bilabila Ꞌua, sa Abimelek ka ri maꞋi Ꞌuana ngwae faꞋinaꞋonaꞋo nia ki, ma nia ka faꞋarongoda Ꞌania maliu boleꞋanga neꞋeri. Ma kira ka maꞋu liu naꞋa.  
\v 9 Sui nia ka ri maꞋi Ꞌuana sa Abraham, ma ka fata Ꞌuri fuana, “FaꞋuta neꞋe Ꞌoko sasia ru neꞋe aimili kwa! Ta tae neꞋe nau ku sasia ka taꞋa amu? FaꞋuta neꞋe Ꞌoko sasia ꞋafitaꞋinga doe neꞋe ka dao amiꞋa kwa! Nia noaꞋa Ꞌiri bolo faꞋinia neꞋe Ꞌoke sasia ru neꞋe aku.  
\v 10 FaꞋuta neꞋe Ꞌoko sasi Ꞌuri ana ru neꞋe?”   
\p
\v 11 GoꞋo sa Abraham ka fata Ꞌuri, “Nau ku fia fasi noaꞋa ta ngwae ana fanoa neꞋe kasi manata doe goꞋo ana God, ma kira kata fiꞋi saungi nau ka mae ma ka fiꞋi ngali Ꞌafe nau.  
\v 12 ꞋIu nia mamana, Ꞌi Sera na ngwaingwaena nau niniꞋa. Na maꞋa nau niniꞋa alua, bore ma keroꞋo kasi futa laꞋu ana taꞋi teꞋa, nia ne nau ku korea.  
\v 13 ꞋIu kaidaꞋi God nia ri Ꞌuaku, nai leka faꞋasia fanoa maꞋa nau, ma nau ku leka Ꞌuana ta fanoa matamata, nau ku fata Ꞌuri fuana Ꞌafe nau, ‘Si diꞋia koro leka tua faꞋinia ti ngwae matamata, nia leꞋa fuana Ꞌoke saea neꞋe ꞋaeꞋo ngwaingwaena nau. Ru ꞋunaꞋeri neꞋe faꞋataꞋinia neꞋe na liamu teo liu aku.’”   
\p
\v 14 ꞋUnaꞋeri sa Abimelek ka olitaꞋinia Ꞌi Sera siana araꞋi nia, ma nia ka kwatea na sipsip ki, ma buluka ki, ma na ngwae rao ꞋoꞋo ki logo.  
\v 15 Ma nia ka fata Ꞌuri fuana, “Na ano neꞋe ki ru nau ki ne. ꞋOko saiana Ꞌoke leka tua ana ta kula goꞋo Ꞌana neꞋe Ꞌoko lisia ka leꞋa fuana tuaꞋa.”   
\p
\v 16 Ma sa Abimelek ka fata Ꞌuri ana kini neꞋe, “KaidaꞋi neꞋe nai baꞋa kwatea 1,000 selene\f + \fr 20:16 \ft selene neꞋe nia 1,000 sekel, nia bolo faꞋinia 11.5 kilos silva.\f* fuana ngwaefuta Ꞌoe, fuana faꞋamadakolana manataꞋanga ti ngwae, Ꞌasu Ꞌubani ti ngwae kira ka fiꞋi manata taꞋa fuamu ana kaidaꞋi nini Ꞌoko tutua faꞋinau. ꞋIu ngwae ki taꞋifau kira ke baꞋa saiana neꞋe Ꞌoko Ꞌiri fulia ta ru rora.”   
\p
\v 17-18 KaidaꞋi na tatalafaꞋa sa Abimelek nia ngalia Ꞌi Sera saena luma nia, Iawe nia luia na ngwaꞋi Ꞌafe ana luma neꞋeri, noaꞋa kira kasi ina naꞋa. OsiꞋana ru ꞋunaꞋeri naꞋa neꞋe sa Abraham nia ka foꞋo fuana tatalafaꞋa neꞋe, ma God ka gura laꞋu, ma nia ka gura logo Ꞌafe nia, ma kini rao ꞋoꞋo nia ki, fasi Ꞌiri kira ke ina laꞋu ma kika alu ngela nama.   
\c 21  
\s1 ꞋI Sera faꞋafuta ngela ngwane nia sa Aesak  
\p
\v 1 ꞋIu God nia dao na kwaiꞋafi Ꞌi Sera, diꞋia nama ba nia fata alangaꞋinia.  
\v 2 Ana kaidaꞋi neꞋe sa Abraham nia ngwaro ka kokoꞋo naꞋa, Ꞌi Sera ka ina naꞋa, ma nia ka faꞋafuta taꞋi ngela ngwane keraꞋa. ꞋI Sera nia faꞋafuta na ngela neꞋe ana kaidaꞋi saga neꞋe God nia Ꞌolea nia ka futa.  
\v 3 Ma sa Abraham ka saea Ꞌania sa Aesak.  
\v 4 KaidaꞋi sa Aesak nia dao ana kwaula bongi nia, sa Abraham ka sasia na Ꞌolo faꞋataꞋi Ꞌanga ana, diꞋia ba God nia saea nama.  
\v 5 Ana kaidaꞋi sa Aesak nia futa ana, sa Abraham nia talangaꞋi faꞋi ngali sui naꞋa ana.   
\p
\v 6 ꞋIu ma Ꞌi Sera ka fata Ꞌuri, “God kwate nau ku saeleꞋa liu, ma nau ku gaꞋa koko. Ma ngwae neꞋe kira rongo sulia ru neꞋe, kira ke baꞋa saeleꞋa faꞋinau, ma kira ka gaꞋa koko logo.  
\v 7 ꞋI naꞋo maꞋi, noaꞋa ta ngwae saiana ka fata Ꞌuri ana sa Abraham, ‘ꞋI Sera ke faꞋafuta ta ngela.’ Sui bore Ꞌana sa Abraham keroꞋo ka ngwaro ka kokoꞋo naꞋa, nau ku alua goꞋo aku na ngela ana.”   
\s1 Sa Abraham baꞋea kwau Ꞌi Hega ma sa Ishmael fasi Ꞌiri keraꞋa ke faꞋasia fanoa nia  
\p
\v 8 ꞋIu sa Aesak nia doe naꞋa, ma kaidaꞋi nia abu susu naꞋa, sa Abraham nia ka sasi taꞋi fangaꞋa doe liu ana asoa neꞋeri.  
\v 9 Ana kaidaꞋi Ꞌi Sera lisia sa Ishmael ke Ꞌoidorole Ꞌania sa Aesak. Sa Ishmael ta ngela ana sa Abraham neꞋe Ꞌi Hega kini Ꞌi Ejipt nia alua.  
\v 10 ꞋUnaꞋeri Ꞌi Sera ka fata Ꞌuri ana sa Abraham, “ꞋOke baꞋea kwau na kini rao ꞋoꞋo neꞋe faꞋinia ngela nia, kera ke leka faꞋasia fanoa neꞋe. Nau noaꞋa kusi oga na ngela neꞋe nia ke ngalia ti ru. Na ngela nau sa Aesak lala neꞋe ke ngalia ru neꞋe Ꞌoko toꞋo ani ki taꞋifau.”   
\p
\v 11 AlaꞋanga neꞋeri sasia sa Abraham ka manata Ꞌabera liu, sulia sa Ishmael neꞋe na ngela leꞋa nia logo.  
\v 12 Bore ma God nia ka fata Ꞌuri ana, “ꞋOe kosi manata Ꞌabera goꞋo ana kini rao ꞋoꞋo neꞋana faꞋinia ngela nia. Sasia lala tae neꞋe Ꞌi Sera saea fuamu, osiꞋana nauꞋa ba nau ku fata alangaꞋinia fuamu neꞋe Ꞌoke baꞋa toꞋo ana ngela Ꞌoro neꞋe kira ke futa maꞋi ana kwalafa Ꞌoe ma kwalafa sa Aesak neꞋe kira ke baꞋa saka maꞋi ana.  
\v 13 Bore ma nai baꞋa kwatea logo na ngela Ꞌoro ki ke futa logo ana kwalafa sa Ishmael neꞋe kira ke baꞋa Ꞌoro liu, ma kira ke baꞋa tataꞋe ta tai fuuꞋi ngwae ngasingasiꞋa, osiꞋana nia ta ngela logo amu.”   
\p
\v 14 Ana Ꞌofodangi taꞋa Ꞌua ana ruana asoa, sa Abraham nia ka ngalia na fanga ki faꞋinia faꞋi kafo doe, ka kwatea fuana kini rao ꞋoꞋo neꞋeri. Nia ka alaꞋania ngela neꞋeri fuana, ma nia ka baꞋedaroꞋo faꞋasia fanoa neꞋeri. ꞋUnaꞋeri kera ka leka dalafa goꞋo adaroꞋo saena abaꞋi kula ꞋeꞋeredeꞋa kira saea Ꞌania Ꞌi Bereseba.  
\v 15 Kera ka liu dalafa goꞋo adaroꞋo saena ꞋeꞋerede neꞋeri leka leleka na kafo keraꞋa ka sui naꞋa. GoꞋo na kini neꞋeri ka faꞋasia naꞋa ngela nia Ꞌi olofana kala Ꞌai tiꞋitiꞋi.  
\v 16 Buri Ꞌana nia ka taꞋi leka tiꞋitiꞋi laꞋu kwau sulia taꞋi talangaꞋi mita goꞋo, ma nia ka tua Ꞌi ano. Sui nia ka manata Ꞌana Ꞌuri, “NoaꞋa nau kusi oga naꞋa lisilana ngela nau neꞋe ke mae.” Sui nia ka tua Ꞌana ana kula neꞋeri fuana angiꞋa.   
\p
\v 17 ꞋIu God nia rongoa angilana ngela fiꞋi doe neꞋeri, goꞋo na Ꞌainsel nia Ꞌi langi ka fata maꞋi fuana Ꞌi Hega ka Ꞌuri, “Hega kwa! FaꞋuta neꞋe liamu ka Ꞌabera liu naꞋa Ꞌuri? ꞋOe kosi maꞋu goꞋo! God nia rongoa naꞋa angilana Ꞌalako Ꞌoe.  
\v 18 TataꞋe ko uu, leka siana Ꞌalako Ꞌoe, ma ka dau Ꞌi limana, ma ka taꞋea, osiꞋana nai baꞋa kwatea na ngela Ꞌoro ke futa maꞋi ana kwalafa nia, ma kira ta fuuꞋi ngwae ngasingasiꞋa.”   
\p
\v 19 Buri Ꞌana goꞋo God nia ka faꞋataꞋinia taꞋi maꞋe kafo fuana Ꞌi Hega neꞋe kira Ꞌilia naꞋa maꞋi naꞋo neꞋe na kafo nia Ꞌi saena, ma nia ka leka ufia maꞋi na faꞋi kafo nari nia, ma nia ka ngalia maꞋi siana ngela nia ka kwaꞋufia.   
\p
\v 20-21 ꞋIu kaidaꞋi ngela neꞋeri nia fiꞋi doe maꞋi, God nia dangiꞋi lia leꞋa sulia. Nia tua saena kula ꞋeꞋeredeꞋa neꞋeri Ꞌi Paran, ma kaidaꞋi nia doe ka alua naꞋa ngwae, nia ta ngwae logo fuana fanaꞋa Ꞌania na basi ma sima. Sui teꞋa nia ka baꞋea maꞋi taꞋi ngela kini Ꞌi Ejipt nia ka korea.   
\s1 Sa Abraham sasi ta alangaꞋinga faꞋinia sa Abimelek  
\p
\v 22 ꞋIu ana kaidaꞋi neꞋeri, sa Abimelek na tatalafaꞋa faꞋinia sa Fikol, na gwaungaꞋi ana na ngwae ni ofoꞋa nia ki, kera leka maꞋi fuana lisilana sa Abraham. Sui na tatalafaꞋa neꞋeri ka fata Ꞌuri ana, “Nau ku lisia naꞋa neꞋe God nia tua faꞋiniꞋo ana ru ki taꞋifau Ꞌoko sasi.  
\v 23 ꞋUnaꞋeri nau ku oga Ꞌoke fata alangaꞋi fuaku Ꞌi maana God ko Ꞌuri, ‘ꞋOe kosi soke nau faꞋinia ngelaku, ma ngela neꞋe ke baꞋa futa maꞋi ana kwalafa nau ki. Na manataꞋanga nau ki nia teo ngangata firi amu, nia ne Ꞌoke fata alangaꞋi nama fuaka neꞋe manataꞋanga Ꞌoe ke baꞋa teo tari ngangata aku, faꞋinia logo na ngwae ana fanoa nini Ꞌoko tua ana.’”   
\p
\v 24 ꞋUnaꞋeri sa Abraham nia ka fata Ꞌuri, “Nau ku fata alangaꞋi Ꞌi maana God, nai baꞋa sasia.”   
\p
\v 25 Sui nia ka fata buri ana sa Abimelek ka Ꞌuri, “TatalafaꞋa neꞋe kwa! Na ngwae ni rao Ꞌoe ki kira leka maꞋi ma kira ka ngalia naꞋa taꞋi maꞋe kafo Ꞌilia kami, ma kira ka luia naꞋa ana ngwae nau ki faꞋasia ufi kafoꞋa ana.”   
\p
\v 26 Bore ma sa Abimelek ka Ꞌuri, “ꞋIu kwaimanatai, nau noaꞋa kusi saiana sa tai neꞋe nia sasia ru neꞋana, ma noaꞋa Ꞌoko Ꞌiri tai faꞋarongo nau nama, etana neꞋe nau ku fiꞋi rongoa ru neꞋana.”   
\p
\v 27 ꞋUnaꞋeri goꞋo sa Abraham nia ka ngalia ti sipsip faꞋinia ti buluka ana, ma nia ka kwatea fuana tatalafaꞋa neꞋeri, ma nia ka fata alangaꞋi faꞋinia.  
\v 28 Buri Ꞌana nia ka ngalia na fiu sipsip kini tiꞋitiꞋi ki ma ka alu fiku ani.  
\v 29 Sui na tatalafaꞋa ka lidi Ꞌuri ana, “FaꞋuta laꞋu neꞋe Ꞌoko alu matali ana fiu sipsip kini tiꞋitiꞋi neꞋana ki?”   
\p
\v 30 ꞋUnaꞋeri sa Abraham nia ka fata Ꞌuri, “Nau ku oga Ꞌoke ngalida fuamu, falafala neꞋe nia faꞋataꞋinia neꞋe nauꞋa mamana neꞋe nau ku Ꞌilia na maꞋe kafo neꞋe, ma na maꞋe kafo neꞋe ru nau.”   
\p
\v 31 ꞋUnaꞋeri neꞋe ngwaꞋi toꞋa Ꞌi naꞋo kira ka saea kula neꞋeri Ꞌania Ꞌi Bereseba nama na “MaꞋe kafo Ꞌilia ana fata alangaꞋinga,” osiꞋana kera ro ngwae neꞋe ki, kera fata alangaꞋi ana kula neꞋeri.  
\v 32 Na kaidaꞋi alaꞋanga neꞋeri ki niꞋi saga ka sui naꞋa, na tatalafaꞋa sa Abimelek faꞋinia sa Fikol, kera ka oli laꞋu Ꞌuana Ꞌi Filistia.  
\v 33 Sa Abraham nia ka fasia taꞋi Ꞌai Ꞌi Bereseba. Na Ꞌai neꞋeri kira saea Ꞌania Tamaris. Ma ana kula neꞋeri, nia ka foꞋosia God neꞋe mauria firi Ꞌani satana Iawe.  
\v 34 ꞋI buri Ꞌana kaidaꞋi neꞋeri, sa Abraham nia ka tua tau ano neꞋeri ana ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Filistia.   
\c 22  
\s1 God nia ka ilitoꞋona fitoꞋonga sa Abraham  
\p
\v 1 ꞋIu, Ꞌi buri Ꞌana kaidaꞋi neꞋe, God nia ka ilitoꞋona na fitoꞋonga sa Abraham, nia ka fata Ꞌuri fuana, “Abraham kwa!”  
\p Sa Abraham ka olisia ka Ꞌuri, “ꞋIu, nauꞋa niniꞋa.”   
\p
\v 2 Sui God nia ka fata Ꞌuri, “Na ngela neꞋe Ꞌoe sa Aesak, nia taꞋi ngela mutaꞋi neꞋe Ꞌoko toꞋo goꞋo ana niniꞋa, ma Ꞌoko kwaima liu mala ana. Nau ku oga Ꞌoke ngalia, ma Ꞌoko leka Ꞌuana abaꞋi kula Ꞌi Moraea. Nai baꞋa faꞋataꞋinia taꞋi faꞋi ua ana kula neꞋeri neꞋe Ꞌoke baꞋa saungia ngela neꞋe ana, ma Ꞌoke duꞋafia Ꞌania na foꞋosi fuaku.”   
\p
\v 3 Ana laꞋa bilabila Ꞌua ana asoa Ꞌi buri, sa Abraham ka kwaꞋia na soꞋi fuana duꞋafilana foꞋosi, ma nia ka alua naꞋa Ꞌi fafona na dongki nia. Ma nia ka ngalia ngela nia sa Aesak faꞋinia na ro ngwae rao nia ki, ma kira ka leka naꞋa Ꞌuana na kula neꞋe God saea fuana.  
\v 4 Ma na uula asoa ana lekaꞋa kira, sa Abraham ka lisia naꞋa kwau na kula neꞋeri bore ma nia taꞋi tau Ꞌua.  
\v 5 Ma nia ka fata Ꞌuri fuana na ro ngwae ni rao ni ki, “Moro kwaimaꞋakwali basi Ꞌi neꞋe faꞋinia na dongki neꞋe. KeroꞋo sa Aesak, keroꞋo ke baꞋa etaeta basi Ꞌi loꞋoba fuana foꞋosiꞋanga. Sui keroꞋo ka fiꞋi oli laꞋu maꞋi siamuroꞋo.”   
\p
\v 6 Sui sa Abraham nia ka dau ana na sele ma na mafula, ma nia ka kwatea ifi soꞋi ki fuana sa Aesak ka ꞋakaꞋi, ma kera ka leka naꞋa.  
\v 7 KaidaꞋi kera leka Ꞌua goꞋo adaroꞋo, sa Aesak nia ka fata Ꞌuri, “MaꞋasi kwa!”  
\p Sa Abraham ka olisi Ꞌuri ana, “Ngela nau Ꞌae, nia faꞋuta?”  
\p Sui sa Aesak ka fata Ꞌuri, “Kulu toꞋo ana na mafula ma na ifi soꞋi ki, Ꞌuri ma na kala sipsip fuana foꞋosiꞋanga nia Ꞌi faꞋi?”   
\p
\v 8 Sui sa Abraham ka fata Ꞌuri ana, “Ngela nau Ꞌae, God naꞋa neꞋe ke baꞋa kwatea maꞋi na kala sipsip fuana foꞋosi Ꞌanga.”  
\p ꞋUnaꞋeri kera ka leka adaroꞋo,  
\v 9 ma kaidaꞋi kera dao naꞋa ana kula neꞋe God nia saea, sa Abraham ka Ꞌuia taꞋi fulikooꞋa, ka salisali ana ifi soꞋi ki Ꞌi fafona, ma nia ka firiꞋia na ngela nia, ma nia ka alua Ꞌi fafona ifi soꞋi neꞋeri ki.  
\v 10 Ma nia ka ngalia na sele fuana saungilana ke mae naꞋa.  
\v 11 Bore ma na Ꞌainsel Iawe nia ka fonea. Nia tua Ꞌi langi, ma ka ri maꞋi ka Ꞌuri, “Ai Abraham, Abraham kwa!”  
\p Sui sa Abraham ka olisia ka Ꞌuri, “ꞋIu, nauꞋa niniꞋa!”   
\p
\v 12 GoꞋo ma Ꞌainsel neꞋeri nia ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa Ꞌoe kosi saungia ngela nena Ꞌoe, nama Ꞌoko sasia ta ru ka toꞋea! NiniꞋari nau ku sai naꞋa ana Ꞌoko manata doe ana God. Ma Ꞌoko maꞋudi fuana kwatelana ma noaꞋa Ꞌoe kosi dau fafia taꞋi ngela mutaꞋi Ꞌoe neꞋe Ꞌoko toꞋo ana, ma Ꞌoko alaꞋania goꞋo Ꞌamu fuana maeꞋa.”   
\p
\v 13 Sa Abraham nia ka lia kalikalia, ma nia ka lisia taꞋi sipsip ngwane neꞋe na konana nia firu ana rara Ꞌai ana ai tiꞋitiꞋi. ꞋUnaꞋeri goꞋo nia ka leka ngalia naꞋa maꞋi na sipsip neꞋeri, ma ka olisia naꞋa Ꞌania na ngela nari nia. Sui nia ka sasia naꞋa Ꞌania foꞋosi ana God.  
\v 14 ꞋUnaꞋeri nia ka saea naꞋa na kula neꞋeri Ꞌania, “Iawe nia ke kwatea.” Nia ne leleka maꞋi ka dao Ꞌi taꞋena, na ngwae ki kira ka alaꞋa Ꞌuri, “ꞋI gwauna faꞋi ua Iawe, nia ke kwatea.”   
\p
\v 15 Sui na Ꞌainsel Iawe nia ka fata Ꞌuri maꞋi Ꞌi langi  
\v 16 fuana sa Abraham ka Ꞌuri, “OsiꞋana neꞋe Ꞌoko maꞋudi ko kwatea taꞋi ngela mutaꞋi Ꞌoe neꞋe Ꞌoko toꞋo ana, ma Ꞌoko Ꞌiri daufafia faꞋasia nau, nau ku fata alangaꞋi Ꞌania sataku talaku,  
\v 17 mamana liu nai baꞋa faꞋaleꞋa Ꞌoe, ma ngwae neꞋe kike baꞋa futa maꞋi ana kwalafa Ꞌoe ki, kike baꞋa Ꞌoro liu mala. Kike baꞋa Ꞌoro ka diꞋia na bulubulu ana salo, ma ka diꞋia na one ninimana na asi. Ma kike baꞋa inaꞋu ana liufilana malimae kira ki.  
\v 18 Nai baꞋa faꞋaleꞋa kwalafa ki taꞋifau ana magalia sulia kwalafa Ꞌoe, osiꞋana Ꞌoko roꞋo sulia fatalaku.”   
\p
\v 19 Sui sa Abraham faꞋinia sa Aesak kera ka oli naꞋa maꞋi siana ro ngwae ni rao nia ki, ma kira ka oli laꞋu maꞋi Ꞌuana Ꞌi Bereseba. Ma nia ka sasia fanoa nia Ꞌi neꞋeri, ma nia ka tua naꞋa ana.   
\s1 Sulia Ꞌi Rebeka  
\p
\v 20 Buri Ꞌana kaidaꞋi neꞋeri, sa Abraham nia ka rongoa faꞋarongoa neꞋe na ngwaefuta nia sa Neho faꞋinia na Ꞌafe nia Ꞌi Milka, kera toꞋo ana na kwalu ngela ngwane ki.  
\v 21-23 Na satada neꞋe sa Us, na faꞋinaꞋonaꞋo, ma sa Bus, sa Kemuel (nia na maꞋa sa Aram), sa Kessed, sa Haso, sa Pildas, sa Jidlaf, sa Betuel ni na maꞋa Ꞌi Rebeka. Nia naꞋa na satana kwalu ngela sa Neho ki neꞋe Ꞌi Milka nia faꞋafutaꞋi.  
\v 24 Ma sa Neho neꞋe nia ka toꞋo laꞋu ana ta Ꞌafe neꞋe satana Ꞌi Reuma, ma nia ka alua na fai ngela ngwane ki laꞋu, na satada neꞋe sa Teba, sa Gaham, sa Tahas, ma sa Mahaka.   
\c 23  
\s1 ꞋI Sera nia mae, ma sa Abraham nia ka folia taꞋi afu ano fuana kwaiatolana  
\p
\v 1 ꞋI Sera nia tua leleka ka dao ana taꞋi talangaꞋi faꞋi ngali ma ro akwala ma fiu faꞋi ngali sui nia ka mae naꞋa.  
\v 2-3 Nia mae ana abaꞋi kula Ꞌi Kenan ana fanoa Ꞌi Kiriataba, neꞋe niniꞋari kira saea Ꞌania Ꞌi Hebron. ꞋUnaꞋeri sa Abraham nia ka kwaimanatai liu naꞋa, ma ka angi liu naꞋa Ꞌuana Ꞌafe nia neꞋe nia mae naꞋa. ꞋI buri Ꞌana nia ka tataꞋe faꞋasia kula neꞋe kira faꞋateoꞋa Ꞌafe nia ana, nia ka leka lisia na ngwaꞋi toꞋa ꞋaꞋana ana fuuꞋi ngwae sa Het, ma nia ka fata Ꞌuri fuada,  
\v 4 “Nau ku tua ana fanoa kaumulu, bore ma nau na ngwae kwaita goꞋo. ꞋIu na Ꞌafe nau nia mae naꞋa, ma nau ku oga nai folia ta afu ano faꞋasi kamu, fasi Ꞌiri nai kwaiatoa ana.”   
\p
\v 5 Bore ma kira ka fata Ꞌuri,  
\v 6 “AraꞋi ꞋaꞋana Ꞌae, Ꞌoke rongo maꞋi sulia alaꞋa laimili. ꞋAeꞋo naꞋa ta faꞋinaꞋonaꞋo ngasingasiꞋa fuaimili. ꞋOko saiana Ꞌoke leka goꞋo Ꞌamu ana ta kula ni alu ngwaeꞋa aimili ma Ꞌoko kwaiatoa Ꞌafe Ꞌoe ana kula leꞋa mala. DiꞋia Ꞌoko filia ta kula ni alu ngwaeꞋa aimili ma Ꞌoko kwaiatoa Ꞌafe Ꞌoe, noaꞋa ta ngwae aimili kasi foneꞋo goꞋo.”   
\p
\v 7 Sa Abraham nia tataꞋe ma ka Ꞌoto gwau toli fuada,  
\v 8 ma ka fata Ꞌuri, “Si diꞋia neꞋe kamu saeleꞋa mamana, ma kamu ka alaꞋania neꞋe nai kwaiatoa na Ꞌafe nau ana kula neꞋe ngwaꞋi toꞋa kaumulu, kamu ke saefiloa maꞋi sa Efron na ngela sa Soha,  
\v 9 fasi Ꞌiri nia ke faꞋafoli Ꞌania na kala afu ano tiꞋitiꞋi loꞋoko na faoda nia teo ana, loꞋoko kira saea Ꞌania Ꞌi Makpela, loꞋoko nia teo Ꞌi ninimana oꞋola nia. Ngwae futa kina Ꞌae, moro saefiloa maꞋi Ꞌiri nia ke alaꞋania nai folia Ꞌi maamulu Ꞌania folifoliꞋa aliꞋafu nia fasi Ꞌiri nai toꞋo naꞋa ana diꞋia na kula ni alu ngwaeꞋa kami.”   
\p
\v 10 Sui ngwaꞋi toꞋa ana fuuꞋi ngwae sa Het, kira ka tua goꞋo Ꞌada ana sinamaa ana faꞋi labu ana fanoa doe neꞋeri.\f + \fr 23:10 \ft ana falafala kira, na sinamaa ana faꞋi labu ana fanoa neꞋeri naꞋa neꞋe kula fuana ngwae ka fikua ka alaꞋa sulia ru talingaꞋi ki.\f* Ma kaidaꞋi neꞋeri sa Efron logo neꞋe nia tua faꞋi kira, ma nia ka fata Ꞌuri Ꞌi maada,  
\v 11 “AraꞋi ꞋaꞋana kwa! Na alaꞋalaku neꞋe Ꞌuri nau ku saeleꞋa liu fuana kwatelana ano neꞋe ki fuamu faꞋinia faoda loꞋoko. ꞋI maana ngwaꞋi toꞋa nini Ꞌi fanoa nau, nau ku kwatea goꞋo fuamu Ꞌi niniꞋari naꞋa, fasi Ꞌiri Ꞌoke kwaiatoa Ꞌafe Ꞌoe ana.”   
\p
\v 12 Ma Ꞌi maada, sa Abraham nia ka Ꞌoto gwau toli laꞋu,  
\v 13 ma nia ka fata Ꞌuri fuana sa Efron, “Ngwadela Ꞌae, Ꞌoke rongoa basi alaꞋalaku. Nau ku oga nai foli taꞋifau naꞋa ana folifoliꞋa ana afu ano neꞋe. Ngwadela Ꞌae, ngalia naꞋa mani neꞋe ki, fasi Ꞌiri nai leka kwaiatoa Ꞌafe nau ana ano neꞋeri.”   
\p
\v 14 Sui sa Efron nia ka fata Ꞌuri,  
\v 15 “AraꞋi ꞋaꞋana kwa! Na folifoliꞋa ano neꞋe na 400 selene ki ana silva.\f + \fr 23:15 \ft selene neꞋe nia 400 sekel, nia bolofaꞋinia 4.5 kilo silva.\f* Bore ma na ru ꞋoꞋo goꞋo Ꞌana Ꞌi safitakoro neꞋeriꞋa. Nia leꞋa, leka kwaiatoa Ꞌafe Ꞌoe naꞋa.”   
\p
\v 16 Sa Abraham alafafia neꞋe nia ke kwatea na folifoliꞋa neꞋe sa Efron saea kwau Ꞌi maana na ngwaꞋi toꞋa ana fanoa neꞋeri. ꞋIu Ꞌi maana ngwaꞋi toꞋa neꞋeri nia ka ilia na kulu kulu fana na mani nia ki ma nia bolo naꞋa faꞋinia 400 selene ki ana silva. Ngwae ki taꞋifau alafafia na kulu kulu fana na mani neꞋeri nia saga.   
\p
\v 17 ꞋUnaꞋeri neꞋe sa Abraham nia ka ngalia naꞋa na afu ano Ꞌi Makpela, neꞋe nia teo ana bali fanelana sina ana Ꞌi Mamre. ꞋI naꞋo na ano neꞋeri nia ana sa Efron, bore ma niniꞋari na ano sa Abraham naꞋa. Kera faꞋasaga ru neꞋeri. ꞋUnaꞋeri sa Abraham folia na afu ano faꞋinia faoda neꞋe, ma na Ꞌai neꞋe teo ana ki logo faꞋasia sa Efron.  
\v 18 Ma fuuꞋi ngwae sa Het neꞋe kira tua logo ana fiku alaꞋanga neꞋeri, kira ka sai leꞋa naꞋa ana na ano neꞋeri neꞋe na ru sa Abraham naꞋa.  
\v 19 ꞋI buri Ꞌana naꞋa sa Abraham nia ka leka ka kwaiatoa naꞋa Ꞌafe nia Ꞌi Sera saena faoda neꞋe Ꞌi Makpela karangia Ꞌi Mamre ana Ꞌi Kenan.  
\v 20 Ma Ꞌi neꞋeri na ano neꞋe na ru na fuuꞋi ngwae sa Het Ꞌi naꞋo faꞋinia na faoda neꞋe teo ana, ma Ꞌi niniꞋari na ano sa Abraham naꞋa. ꞋI buira nia ka rao naꞋa Ꞌania faoda neꞋeri fuana kwaiatolana ngwae mae kira ki ana kwalafa nia.   
\c 24  
\s1 Sa Aesak nia araꞋi  
\p
\v 1 ꞋIu sa Abraham nia ngwaro liu naꞋa, ma Iawe ka faꞋaleꞋa nia ana ru nia sasiꞋi ki taꞋifau.  
\v 2-4 ꞋUnaꞋeri nia ka saea maꞋi na taꞋi ngwae ana ngwae ni rao ni ki, neꞋe nia ngwae ꞋaꞋana naꞋa ana ngwae rao nia ki. Ma sa Abraham ka fata Ꞌuri fuana, “Nau ku oga Ꞌoko leka ma ko ngalia maꞋi taꞋi kini sariꞋi fuana ngela nau sa Aesak. ꞋOko alua naꞋa limamu Ꞌi olofana Ꞌaeku ma ko sasia fata alangaꞋinga Ꞌi maana Iawe na God Ꞌi langi ma Ꞌi ano, Ꞌoko fata Ꞌuri, ‘NoaꞋa naisi filia ta sariꞋi Ꞌi neꞋe Ꞌi Kenan fuana Ꞌalako Ꞌoe ke korea. Nai baꞋa oli nama ana fuuꞋi ngwae Ꞌoe neꞋe maꞋa Ꞌoe futa ana. Ma nai baꞋa filia nama ta kini neꞋe futa ana ta taꞋi ngwae ada fasi Ꞌiri Ꞌalako Ꞌoe ke korea.’”   
\p
\v 5 Bore ma na ngwae rao neꞋeri ka saefilo Ꞌuri ana, “Ngwae ꞋaꞋana kwa! FaꞋuta diꞋia nau ku filia ta kini bore ma nia kasi oga lekaꞋa maꞋi faꞋinau, nai baꞋa sasi laꞋu ta taꞋe? Nai baꞋa kwatea laꞋu ngela ngwane Ꞌoe ke leka tau laꞋu saena maꞋe fanoa ba Ꞌoko leka maꞋi faꞋasia Ꞌi naꞋo?”   
\p
\v 6 Bore ma sa Abraham ka fata Ꞌuri fuana, “NoaꞋa! NoaꞋa Ꞌoe kosi kwatea ngela ngwane nau ka oli Ꞌuana kula neꞋana!  
\v 7 Iawe nia na God Ꞌi langi, nia ngali nau ka sui naꞋa faꞋasia abaꞋi kula neꞋana maꞋa nau, ma nau ku faꞋasia ka sui naꞋa na fanoa neꞋana fuuꞋi ngwae nau kira tua ana. Iawe nia sasia taꞋi fata alangaꞋinga ngasingasiꞋa fuaku neꞋe na ano nini kulu tua ana kaidaꞋi neꞋe nia ke baꞋa kwatea maꞋi fuana ngela neꞋe kike baꞋa futa maꞋi ana kwalafa nau. Ma nia ke baꞋa asungaꞋinia Ꞌainsel nia ka eta eta amu kaidaꞋi neꞋe Ꞌoke baꞋa saiana Ꞌoke dao toꞋona taꞋi ngela kini sariꞋi ana kula neꞋeri fasi Ꞌiri ngela ngwane nau ke korea.  
\v 8 Bore ma si diꞋia ngela kini neꞋe Ꞌoko filia, nia kasi oga lekaꞋa maꞋi faꞋiniꞋo, ꞋunaꞋeri Ꞌoko aloge naꞋa faꞋasia fata alangaꞋinga neꞋe fuaku. Bore ma nau kusi oga neꞋe Ꞌoke ngalia ngela ngwane nau ku leka Ꞌuana fanoa neꞋana.”  
\v 9 Nama goꞋo na ngwae ni rao neꞋeri ka alua naꞋa limana Ꞌi olofana Ꞌaena sa Abraham ma ka sasia fata alangaꞋinga neꞋeri, diꞋia ba sa Abraham eta saea fuana.   
\p
\v 10 Sui, na ngwae ni rao baera ka ngalia akwala kamel ngwae ꞋaꞋana ma faꞋinia ru matamata Ꞌoro lisilana leꞋa ki neꞋe ngwae ꞋaꞋana kwateꞋe fuana kwatelana fuana ngwaꞋi toꞋa loꞋoba, ma nia ka leka naꞋa Ꞌuana abaꞋi kula neꞋeri. Nia leka ka liu ana fanoa doe Ꞌi Mesopotemia, ana bali Ꞌi Ꞌaena fanoa doe neꞋe sa Neho nia tua ana. Nia leka sulia asoa Ꞌoro ki,  
\v 11 ma kaidaꞋi nia dao ana maꞋe fanoa neꞋeri, nia ka leka mamalo karangia taꞋi maꞋe kafo Ꞌilia ana kula neꞋeri, ma nia ka kwatea kamel nia ki kira ka mamalo logo. Ana kaidaꞋi neꞋeri na madaꞋafi nia ka koso naꞋa, ma ngwaꞋi kini ana fanoa neꞋeri kira leka maꞋi Ꞌuana maꞋe kafo neꞋeri fuana ufi kafoꞋa.   
\p
\v 12 Ma nia ka foꞋo ka Ꞌuri, “Aofia, Ꞌoe Iawe na God ngwae ꞋaꞋana nau, sa Abraham. ꞋOke kwatea raoꞋa neꞋe nau ke ngwaluda taꞋena. Nau ku amasiꞋo Ꞌoke faꞋataꞋinia neꞋe Ꞌoko alafe fuana ngwae ꞋaꞋana nau, ma Ꞌoko dau sulia na fata alangaꞋinga ba Ꞌoe fuana.  
\v 13 KaidaꞋi nini nau ku tua Ꞌi maana maꞋe kafo Ꞌilia neꞋe, ngwaꞋi kini fiꞋi doe ana fanoa neꞋe kike baꞋa leka maꞋi ana kula neꞋe fuana ufi kafoꞋa.  
\v 14 Nai baꞋa lidi Ꞌuri ana ta taꞋi ai adulu, ‘ꞋUri ma Ꞌoko saiana Ꞌoke kwatea ta kala kafo fuaku, Ꞌiri nai kwaꞋu?’ Sui nia ke fata Ꞌuri, ‘Nia leꞋa goꞋo Ꞌana, Ꞌoke kwaꞋu, nai baꞋa leka ngali kafo logo fuana kamel Ꞌoe ki.’ Aia, nau ku amasiꞋo, Ꞌoke alaꞋania na alaꞋanga neꞋeri naꞋa neꞋe na maꞋetoꞋo neꞋe Ꞌoko filia ngela kini neꞋeri, fuana ngwae ni rao Ꞌoe sa Aesak ke baꞋa korea. ꞋUnaꞋeri neꞋe nau ku saiana Ꞌoko dau sulia fata alangaꞋilamu fuana ngwae ꞋaꞋana nau sa Abraham.”   
\p
\v 15 Ana kaidaꞋi ngwae neꞋe Ꞌiri faꞋasuia Ꞌua na foꞋongaꞋa nia, taꞋi ngela kini fiꞋi doe ka dao naꞋa ana kula neꞋeri, nia ngalia taꞋi faꞋi botel fuana kafo Ꞌi gwauna ꞋabaꞋabana. Kini sariꞋi neꞋeri satana neꞋe Ꞌi Rebeka. Nia na defo sa Betuel. Sa Betuel nia futa ana Ꞌi Milka ma sa Neho. Sa Neho neꞋeri ngwae futa sa Abraham.  
\v 16 ꞋI Rebeka taꞋi ngela kini sariꞋi neꞋe lisilana ꞋoloꞋolo liu, ma nia noaꞋa kasi teo Ꞌua faꞋinia ta ngwae. Nia ka koso saena kilu kafo neꞋeri ma ka faꞋafungua faꞋi botel kafo nia ma ka oli maꞋi.   
\p
\v 17 Ma ngwae rao nini sa Abraham ka lalili siana, ma ka fata Ꞌuri fuana, “Nau ku kwaiamasi amu Ꞌoko saiana Ꞌoke kwatea fuaku ta kala kafo fuaku ana faꞋi botel kafo neꞋana Ꞌoe fasi Ꞌuri nai kwau?”   
\p
\v 18 Tona bore ma, sariꞋi neꞋe faꞋakosoa naꞋa na faꞋi botel kafo faꞋasia gwauna ꞋabaꞋabana, ma ka daua kwau fuana ngwae neꞋeri ka kwau, ma nia ka fata Ꞌuri, “AraꞋi ꞋaꞋana kwa, kwaꞋu!”   
\p
\v 19 Ma kaidaꞋi ngwae neꞋeri kwau ka sui naꞋa, sariꞋi neꞋeri ka fata laꞋu Ꞌuri, “ꞋOke mango basi, nai baꞋa leka ngali kafo maꞋi fuana kamel Ꞌoe ki fasi Ꞌiri kike kwaꞋu logo.”  
\v 20 Ma lima lakolako goꞋo nia ka Ꞌiria na kafo neꞋeri saena faꞋi botel kafo nia Ꞌuana kula ru ꞋaeꞋaela ki fuana kwaꞋunga, ma nia ka lalili ka oli Ꞌuana kilu kafo fuana faꞋafungulana kafo saena faꞋi botel kafo nia, ma nia ka inaꞋu ana ngali kafoꞋa maꞋi, leleka na kamel neꞋeri ki, kira ka kwaꞋu ka sui taꞋifau.  
\v 21 Ma na ngwae neꞋeri nia tua aroaro ma ka bubungia goꞋo Ꞌana sariꞋi neꞋeri, ma nia ka manata Ꞌana sulia diꞋia neꞋe Iawe kwatea raoꞋa nia ka leka leꞋa naꞋa.   
\p
\v 22 Ma kaidaꞋi kamel ki kwaꞋu ka sui naꞋa ngwae neꞋe ka ngalia taꞋi komeꞋe gol neꞋe kululana nia lima gram ki, ma nia ka dauraꞋinia Ꞌi maana ngongorana kini neꞋeri. Ma nia ka lafua ro gol sen neꞋe kululadaroꞋo taꞋi talangaꞋi gram, ma nia ka alua Ꞌi limana.  
\v 23 Ma nia ka lidi Ꞌuri ana, “Nau ku oga Ꞌoke saea fuaku. Sa tai mo neꞋe satana maꞋa Ꞌoe? NauꞋa faꞋinia na ngwae nau ki, kaimili lulu Ꞌuana ta taꞋi kula fuana maliu Ꞌanga ana. ꞋUri ma Ꞌoko fia kaimili saiana mike leka maꞋi ka tua Ꞌi luma nia?”   
\p
\v 24 Aia sariꞋi neꞋeri nia ka olisi Ꞌuri ana, “Na satana maꞋa nau neꞋe sa Betuel, na ngela sa Neho ma Ꞌi Milka.  
\v 25 Ma na luma kami toꞋo ana kula kaumulu saiana muke tua ana, ma nia ka toꞋo ana kula logo fuana camel ki, ma fanga Ꞌoro kira teo goꞋo Ꞌana.”   
\p
\v 26 Ma na ngwae neꞋeri ka Ꞌoto gwau toli leleka maana ka toꞋo Ꞌi ano, ma nia ka foꞋosia Iawe,  
\v 27 ma nia ka fata Ꞌuri, “Iawe, Ꞌoe God ngwae ꞋaꞋana nau sa Abraham. Nau ku baꞋatafea satamu, Ꞌoko gonia nama Ꞌamu Ꞌua na fata alangaꞋinga ba Ꞌoko sasia faꞋinia. ꞋOko ngali nau saga maꞋi aku Ꞌuana luma ta taꞋi ngwae ana fuuꞋi ngwae nia.”   
\p
\v 28 GoꞋo Ꞌi Rebeka ka lalili Ꞌuana Ꞌi luma, ma nia ka faꞋarongo Ꞌani ru ki taꞋifau fuana fuuꞋi ngwae teꞋa nia.  
\v 29-30 Ma sa Laban na sasina Ꞌi Rebeka nia tua. Ana kaidaꞋi sa Laban lisia na komeꞋe gol neꞋeri ana ngongorana Ꞌi Rebeka, ma faꞋinia ro gol sen ki tua Ꞌi limana, ma ka rongoa nia faꞋarongo Ꞌania alaꞋanga neꞋe ngwae neꞋeri nia saea ki, nia ka leka kwau faꞋasia luma ka lalili fuana lisilana na ngwae neꞋeri. Ngwae neꞋeri uu Ꞌana Ꞌua Ꞌi maana kilu kafo, karangia kula kamel nia ki tua ana. KaidaꞋi sa Laban dao maꞋi,  
\v 31 nia ka fata Ꞌuri fuana, “Leka maꞋi kwa! Koro ke leka Ꞌi luma. ꞋAeꞋo taꞋi ngwae neꞋe Iawe nia faꞋaleꞋa. Nia Ꞌiri leꞋa neꞋe Ꞌoke uu goꞋo Ꞌamu Ꞌuri ana kula neꞋe. Nau ku toꞋo ana kula ka sui naꞋa maꞋakwaliꞋo Ꞌi luma kaimili, ma kula fuana kamel Ꞌoe ki tua logo naꞋa.”   
\p
\v 32 Sui sa Laban ka baꞋea ngwae neꞋeri Ꞌi luma, ma ka lafua ru ki faꞋasia ngwaꞋi ana camel ki, ma ka kwatea na fanga fuana kamel neꞋeri ki, ma nia ka fiꞋi aluda ana kula kira ka maliu ana. Buri Ꞌana nia ka ngali maꞋi kafo fuana ngwae neꞋeri faꞋinia ngwae nia ki fuana kira ka taufia Ꞌaeda ana.  
\v 33 Bore ma kaidaꞋi ngwae sa Laban ki ngalia maꞋi fanga ki, ngwae neꞋeri ka fata Ꞌuri, “Nau noaꞋa naisi fanga basi Ꞌua, nau ku toꞋo ana taꞋi alaꞋanga neꞋe nai eta saea nama fuaumulu.”  
\p Sa Laban ka fata Ꞌuri, “Nia leꞋa, faꞋarongo kaimili Ꞌamu Ꞌania.”   
\p
\v 34 Ma na ngwae neꞋeri ka fata Ꞌuri, “NauꞋa taꞋi ngwae rao goꞋo, ma na ngwae ꞋaꞋana nau neꞋe sa Abraham.  
\v 35 Iawe nia faꞋaleꞋa ngwae ꞋaꞋana nau Ꞌania ru Ꞌoro ki mala. Ma nia ka lafutaꞋinia niaꞋa taꞋi ngwae toꞋoru neꞋe nia toꞋo ana sipsip ki, ma nanigot ki, ma na buluka ki, ma nia ka toꞋo ana silva ki, ma na gol ki, ma na ngwae rao ꞋoꞋo ki, ma na kini rao ꞋoꞋo ki, ma na kamel ki faꞋinia dongki ki logo.  
\v 36 Ma na Ꞌafe nia Ꞌi Sera, nia faꞋafuta taꞋi ngela ngwane kaidaꞋi nia ngwaro ka kokoꞋo naꞋa, ma na ngwae ꞋaꞋana nau ka kwatea ru nia ki taꞋifau naꞋa fuana ngela nia.  
\v 37 Ma nia ka saea taꞋi ru fuaku, ma nia ka kwatea nau ku fata alangaꞋi ana taꞋi falafala neꞋe nai baꞋa sasi diꞋia nama neꞋe nia saea. Nia Ꞌuri, ‘NoaꞋa Ꞌoe kosi filia ta sariꞋi Ꞌi neꞋe Ꞌi Kenan fuana Ꞌalako nau ke korea.  
\v 38 ꞋOke oli nama ana fuuꞋi ngwae nau neꞋe maꞋa nau futa ana. Ma Ꞌoko filia nama ta kini neꞋe futa ana ta taꞋi ngwae ada fasi Ꞌiri Ꞌalako neꞋe nau ka korea.’  
\v 39 Ma nau ku saefiloa ngwae ꞋaꞋana nau ku Ꞌuri, ‘FaꞋuta, diꞋia nau ku filia ta taꞋi sariꞋi, bore ma noaꞋa nia kasi leka maꞋi faꞋinau, taꞋe neꞋe nai baꞋa sasia laꞋu?’  
\v 40 Bore ma nia ka fata Ꞌuri, ‘KaidaꞋi ki taꞋifau nau ku kwairoꞋoi ana Iawe, ma nia ke baꞋa kwatea na Ꞌainsel nia ka leka faꞋiniꞋo Ꞌi toꞋoba, ma na raoꞋa Ꞌoe ke baꞋa ngwaluda. Ma nia ke baꞋa talangwaraꞋu goꞋo fuamu neꞋe Ꞌoke dao toꞋona ta taꞋi sariꞋi fiꞋi doe ana fuuꞋi ngwae nau neꞋe kira futa maꞋi ana maꞋa nau, fasi Ꞌiri ngela nau ke korea.  
\v 41 TaꞋi falafala goꞋo neꞋe teo fuamu fuana logelamu faꞋasia alangaꞋinga ba Ꞌoe, diꞋia Ꞌoko leka siada, ma kira kasi saiana Ꞌafilamu, nia neꞋe kwate ma Ꞌoke aloge faꞋasia na alangaꞋinga neꞋe.’   
\p
\v 42 “Ana kaidaꞋi kami dao Ꞌi maana kilu kafo neꞋe Ꞌi taꞋena, nau ku foꞋo ku fata Ꞌuri, ‘Iawe, Ꞌoe God ngwae ꞋaꞋana nau sa Abraham. Nau ku kwaimasi amu Ꞌoke kwatea raoꞋa nau ka ngwaluda.  
\v 43 KaidaꞋi neꞋe nau ku tua naꞋa ana kilu kafo neꞋe, diꞋia ta sariꞋi fiꞋi doe nia leka maꞋi ka ngali kafo ana kilo kafo neꞋe, nai baꞋa saefilo Ꞌuri ana, “Nau ku amasiꞋo Ꞌuri ma Ꞌoko saiana Ꞌoke kwatea ta kala kafo saena faꞋi botel kafo Ꞌoe fasi Ꞌiri nai kwaꞋu kwa?”  
\v 44 Ma nia ka fata Ꞌuri, “LeꞋa goꞋo Ꞌana, Ꞌoke kwaꞋu, ma nai baꞋa ngali kafo logo fuana kamel Ꞌoe ki.” ꞋIu nau ku amasiꞋo alaꞋania alaꞋanga neꞋeri na toto neꞋe Ꞌoko filia naꞋa sariꞋi neꞋe Ꞌiri ngela ngwane ngwae ꞋaꞋana nau nia ke baꞋa korea.  
\v 45 KaidaꞋi nau ku foꞋo goꞋo Ꞌaku Ꞌua ꞋunaꞋeri saena manataꞋanga nau, Ꞌi Rebeka ka dao naꞋa maꞋi. Ma nia ka ngalia faꞋi kafo ki Ꞌi gwauna ꞋabaꞋabana, ma nia ka koso toli saena kilu kafo ka ongi kafo. Ma nau ku fata Ꞌuri fuana, “ꞋOko saiana Ꞌoke kwatea ta kala kafo fuaku, nau ku oga nai kwaꞋu”  
\v 46 Tona bore ma nia faꞋakosoa naꞋa faꞋi kafo neꞋeri Ꞌi gwauna ꞋabaꞋabana, ma ka fata Ꞌuri, ‘LeꞋa goꞋo Ꞌana, Ꞌoke kwaꞋu. Ma nai baꞋa ngali kafo fuana kamel Ꞌoe ki logo.’ Ma nau ku kwaꞋu, ma nia ka kwate kafo fuana kamel nau ki, kira ka kwaꞋu logo.  
\v 47 Ma nau ku lidi Ꞌuri ana, ‘Sa tai neꞋe satana maꞋa Ꞌoe?’ Ma nia ka fata Ꞌuri, ‘Satana maꞋa nau neꞋe sa Betuel. NiaꞋa ngela sa Neho ma Ꞌi Milka.’ Sui nau ku dauraꞋinia na kome ngongorana, ma nau ku alua ro saen ki Ꞌi limana.  
\v 48 Sui nau ku bobo uruuru ma ku baꞋatafea Iawe, duꞋungana nia na God ngwae ꞋaꞋana nau sa Abraham, ma nia ka ngali saga maꞋi aku Ꞌuana luma kwalafa ngwae ꞋaꞋana nau. Ma nau ku lisia taꞋi kini sariꞋi neꞋeri nia na koꞋo na ngwaefuta ngwae ꞋaꞋana nau. Ma neꞋe na ngela ngwae ꞋaꞋana nau ke baꞋa korea kini sariꞋi neꞋeri.  
\v 49 Nia ke baꞋa faꞋuta niniꞋa? Si diꞋia kamu oga mike faꞋataꞋinia neꞋe kamu alafe fuana ngwae ꞋaꞋana nau, ma kamu dau sulia Ꞌoga amulu, nau ku gani kamu muke faꞋarongo nau nama. Bore ma diꞋia noaꞋa, kamu ka saea fasi Ꞌiri nai baꞋa sasia laꞋu ta lia Ꞌi ngwae.”   
\p
\v 50 Sa Laban ma maꞋa nia sa Betuel ka fata Ꞌuri, “Ru neꞋana nia saka maꞋi ana Iawe! KeroꞋo noaꞋa kasi saea naꞋa ta ru ana. Nia leꞋa goꞋo Ꞌana.  
\v 51 Na sariꞋi neꞋe niniꞋa tua goꞋo Ꞌana. Nia ke baꞋa leka faꞋi kaumulu, kaidaꞋi kamu ke oli ana Ꞌi fanoa kamu. Nia leꞋa fuana nia ka Ꞌafe fuana ngela ngwae ꞋaꞋana Ꞌoe, diꞋia nama neꞋe Iawe nia saea.”   
\p
\v 52 Ma kaidaꞋi na ngwae neꞋeri rongoa alaꞋanga neꞋeri, nia ka bobo uruuru ma ka baꞋatafea Iawe.  
\v 53 GoꞋo nia ka lafua maꞋi na Ꞌaba ifi kwanga ki, ma kekefa neꞋe kira saungaꞋiniꞋi Ꞌani silva ma gol ki ba kira ngaliꞋi maꞋi, ma nia ka kwate taꞋifau ani fuana Ꞌi Rebeka. Ma nia ka ngalia ti ru matamata laꞋu neꞋe folilani doe liu, ma ka kwateꞋe fuana ngwaefuta sariꞋi neꞋe faꞋinia teꞋa nia.   
\p
\v 54 Ma na ngwae neꞋeri faꞋinia na ngwae nia ki kira fiꞋi nguta, ana rodo neꞋeri kira ka maliu ana luma neꞋeri. Ma Ꞌofodangi nia ka fata Ꞌuri fuana ngwaꞋi toꞋa ana luma neꞋeri, “Nia leꞋa fuaumulu muke alaꞋani nai oli naꞋa Ꞌuana ngwae ꞋaꞋana nau.”   
\p
\v 55 Bore ngwaingwaena Ꞌi Rebeka ma teꞋa nia kera ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa, alaꞋania Ꞌi Rebeka ke tua sulia basi ta kaidaꞋi tiꞋitiꞋi faꞋi kaimili, ru diꞋia ta akwala asoa goꞋo Ꞌi buria nia ka fiꞋi leka Ꞌana.”   
\p
\v 56 Bore ma na ngwae neꞋeri nia ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa, nau ku amasi kaumulu noaꞋa kamu kasi lui nau laꞋu. Iawe nia kwatea na raoꞋa nau ku leka leꞋa liu. Nau ku gani kamu muke alaꞋani nau nai oli siana ngwae ꞋaꞋana nau.”   
\p
\v 57 Sui kira ka fata Ꞌuri, “ꞋOke mango basi. Kulu saea sariꞋi neꞋe ke leka maꞋi fasi Ꞌiri kulu ke rongoa manataꞋanga nia.”  
\v 58 GoꞋo kera ka ri maꞋi Ꞌuana, ma kera ka fata Ꞌuri fuana, “Na ngwae neꞋe oga ke oli Ꞌi taꞋena. ꞋOko saeleꞋa goꞋo Ꞌamu neꞋe Ꞌoke leka naꞋa faꞋinia niniꞋari?”  
\p Ma nia ka fata Ꞌuri, “ꞋIu, nia leꞋa goꞋo ana.”   
\p
\v 59 Ma kera ka alaꞋania Ꞌi Rebeka ka leka faꞋinia na ngwae neꞋeri faꞋinia ngwae nia ki. Ma kira ka kwatea taꞋi kini rao neꞋe lia maꞋi sulia eta ana kaidaꞋi nia tiꞋitiꞋi ka leka faꞋinia.  
\v 60 Ana kaidaꞋi nia salisali fuana faꞋasilana kula neꞋeri, na fuuꞋi ngwae nia kira ka faꞋaleꞋa kika fata Ꞌuri,  
\q1 “Ngwaingwaena kamu, kaimili foꞋo fasi Ꞌiri Ꞌoke baꞋa raꞋe maꞋi ko teꞋa fuana ngwae Ꞌoro liu ki neꞋe liufia na mole ana ngwae.  
\q1 Ma kwalafa Ꞌoe kike baꞋa liufia fanoa doe malimae kira ki.”   
\p
\v 61 Ma Ꞌi Rebeka faꞋinia kini rao ꞋoꞋo nia ki, kira ka leka faꞋinia, kira ka raꞋe fafona kamel ki, ma kira ka donga ngwae rao sa Abraham, ma kira ka leka naꞋa Ꞌada.   
\p
\v 62 Ma ana kaidaꞋi neꞋeri, sa Aesak nia ka faꞋasia na maꞋe busu ana kafo neꞋe satana, “MaꞋe busu God mauri neꞋe nia lia maꞋi fuaku.” Ma sa Aesak ka leka tua Ꞌi Negev ana abaꞋi kula Ꞌi gwauna fanoa Ꞌi Kenan.  
\v 63 Ana taꞋi asoa, kaidaꞋi sina ka suꞋu naꞋa, nia ruꞋu Ꞌi maa ka leka liliu, ma nia ka lisia ti kamel kira leka maꞋi.  
\v 64 Ana kaidaꞋi Ꞌi Rebeka nia lisia, nia lofo Ꞌi ano faꞋasia kamel nia,  
\v 65 ma nia ka saefiloa ngwae ni rao sa Abraham ka Ꞌuri, “Sa tai neꞋe satana ngwae loꞋoko nia leka maꞋi?”  
\p Ma na ngwae ni rao neꞋeri ka fata Ꞌuri, “Na ngela ngwane ngwae ꞋaꞋana nau loꞋoko nia.” GoꞋo Ꞌi Rebeka ka ngali ifi ka sufafia maana faꞋasia.\f + \fr 24:65 \ft it was the custom at the marriage ceremony for the bride to wear a veil over her face when she was presented to her husband. This may be why Jacob did not recognize Leah at the wedding ceremony in Genesis 29.\f*   
\p
\v 66 KaidaꞋi kira leka kika dao siana sa Aesak na ngwae ni rao neꞋeri ka alaꞋa sulia fuana ma ka faꞋarongo Ꞌani ru ki taꞋifau neꞋe fuli maꞋi loꞋoba.  
\v 67 Ma sa Aesak ka baꞋea sariꞋi neꞋeri ka tua naꞋa saena gwaurau neꞋe teꞋa ni Ꞌi Sera neꞋe tua ana Ꞌi naꞋo. Ma sa Aesak ka korea naꞋa Ꞌi Rebeka, ma ka kwaima liu ana kini neꞋe, ma na kwaimanatai Ꞌanga sa Aesak Ꞌuana teꞋa nia ka sui naꞋa.   
\c 25  
\s1 Ti ngela laꞋu ana fuuꞋi ngwae sa Abraham  
\p
\v 1 Sa Abraham nia korea laꞋu ta Ꞌafe matamata neꞋe satana Ꞌi Ketura.  
\v 2 ꞋAfe neꞋe ka faꞋafuta ngwaꞋi ngela ngwane na satada neꞋe sa Simran, sa Joksan, sa Medan, sa Midian, sa Isbak, ma sa Suaha.   
\p
\v 3 Sa Joksan neꞋe na maꞋa sa Seba ma sa Dedan, ma ngwae neꞋe futa maꞋi ana fufuꞋi ngwae sa Dedan neꞋe kira ana kwalafa sa Asuru, ma na kwalafa sa Letus faꞋinia kwalafa sa Leum.  
\v 4 Sa Midian neꞋe ngela nia ki neꞋe sa Efaha, sa Efa, sa Hanok, sa Abida, ma sa Eldaha, na kwalafa neꞋeri ki neꞋe futa ana Ꞌi Ketura.   
\p
\v 5 Ma sa Abraham ka alaꞋa totongaꞋi nia ke baꞋa alua ru ki taꞋifau neꞋe nia toꞋo ani saena limana ngela nia sa Aesak.  
\v 6 Bore ma kaidaꞋi nia tua Ꞌua, nia kwatea na kwateꞋa ki fuana ta ngela ngwane ana ba nia alua ana ta ro Ꞌafe ana. Ma nia ka kwateda kwau kira ka leka tau naꞋa ana ta bali kula Ꞌi fanelana sina neꞋe tau faꞋasia kula sa Aesak tua ana.   
\s1 Sa Abraham mae ma sa Aesak ma sa Ishmael kera ka kwaiatoa  
\p
\v 7-8 Sa Abraham nia ngwaro liu naꞋa ana kaidaꞋi nia mae, na anona ka leka tua faꞋinia anona maꞋa nia faꞋida ba kira mae naꞋa Ꞌi naꞋo. Nia toꞋo ana maurilana leꞋa, ma kaidaꞋi nia mae, nia dao naꞋa ana taꞋi talangaꞋi faꞋi ngali ma fiu akwala ma lima faꞋi ngali.  
\v 9 Na ro ngela neꞋe nia ki, sa Aesak ma sa Ishmael kera ka kwaiatoa Ꞌi saena faoda neꞋe satana Ꞌi Makpela neꞋe tua ana taꞋi afu ano neꞋe nia Ꞌi fanelana sina ana Ꞌi Mamre. KaidaꞋi Ꞌi naꞋo, afu ano neꞋe ru sa Efron, taꞋi ngwae ana fuuꞋi ngwae sa Het, na satana maꞋa nia neꞋe sa Soha.  
\v 10 Bore ma Ꞌi buri Ꞌana neꞋe sa Abraham folia ano neꞋeri ana ngwae neꞋe, na ano neꞋeri ru nia naꞋa. Ana kula neꞋeri naꞋa neꞋe kera kwaiatoa nonina sa Abraham, ma ana faoda neꞋeri logo neꞋe kira kwaiatoa logo Ꞌi Sera saena Ꞌi naꞋo.  
\v 11 KaidaꞋi Ꞌi buira neꞋe sa Abraham nia mae naꞋa, ngela nia sa Aesak ka leka ka saungaꞋinia naꞋa fanoa nia karangia maꞋe busu kafo Ꞌi Bere Lahai Roe.\f + \fr 25:11 \ft lisia Genesis 16:14\f* Ana kaidaꞋi neꞋeri God ka faꞋaleꞋa sa Aesak.   
\s1 Na kwalafa sa Ishmael  
\p
\v 12-13 Na ꞋaꞋemae sulia kwalafa sa Ishmael nia Ꞌuri:  
\p Sa Ishmael nia ngela sa Abraham, ma teꞋa nia neꞋe Ꞌi Hega kini Ꞌi Ejipt nia na kini rao Ꞌi Sera. Sa Ishmael toꞋo ana ngela ngwane ki, satada neꞋe sa Nebaeot, sa Kedar, sa Adbeel, sa Mibsam,  
\v 14 sa Misma, sa Duma, sa Masa,  
\v 15 sa Hadad, sa Tema, sa Jaturu, sa Nafis, ma sa Kedema.   
\p
\v 16 Na fufuꞋi ngwae neꞋe futa ana akwala ma ro ngela sa Ishmael ki, kira saea satana mae fanoa ki ma fanoa neꞋe kira leka tua Ꞌani ki ka donga logo satana akwala ma ro ngela neꞋe ki.  
\v 17 ꞋUnaꞋeri sa Ishmael ka mae naꞋa, ma anona ka leka tua faꞋinia anona maꞋa nia faida ba kira mae Ꞌi naꞋo. Ma kaidaꞋi nia mae ana nia dao ana taꞋi talangaꞋi fai ngali ma uulu akwala ma fiu fai ngali.  
\v 18 Na olitana sa Ishmael noaꞋa kira Ꞌiri tua faꞋinia kwalafa sa Abraham, kira tua ana ano Ꞌi safitana ro fanoa Ꞌi Havila ma Ꞌi Suru, bali ana fanelana sina ana Ꞌi Ejipt, ana tala neꞋe ki faꞋasia Ꞌi Ejipt ma ki leka Ꞌuana Ꞌi Asiria.   
\s1 Sa Aesak alua ro ꞋiꞋiu ki sa Esau ma sa Jakob  
\p
\v 19 Na ꞋaꞋemae sulia kwalafa sa Aesak, na ngela sa Abraham, nia Ꞌuri:  
\v 20 KaidaꞋi sa Aesak nia korea Ꞌi Rebeka, nia tua naꞋa sulia fai akwala faꞋi ngali ki. ꞋI Rebeka neꞋe ngela kini sa Betuel, taꞋi ngwae Ꞌi Mesopotemia ana abaꞋi kula kira saea Ꞌani Ꞌi Aram. Ma sa Laban na sasina Ꞌi Rebeka.   
\p
\v 21 Sa Aesak ka foꞋosia Iawe duꞋungana Ꞌafe nia ꞋabaraꞋa, ma Iawe ka rongoa foꞋongaꞋa nia. KaidaꞋi neꞋeri Ꞌafe neꞋe ka ina naꞋa ma nia ke baꞋa faꞋafuta ro ꞋiꞋiu ki.  
\v 22 Bore ma kaidaꞋi kera noaꞋa kasi futa Ꞌua, kera diꞋia neꞋe kera ka fuꞋa Ꞌi saena sirana teꞋa keraꞋa, ꞋunaꞋeri Ꞌi Rebeka ka fata Ꞌuri, “FaꞋuta? Tae neꞋe sasi ma nau ku Ꞌuri reala.” Sui nia ka saefilo Iawe Ꞌuana ru neꞋeri.   
\p
\v 23 Sui Iawe ka fata Ꞌuri fuana, “Ro ngela ki neꞋe tua saena siramu, na ai buri ke baꞋa ngasingasi liufia na ai etaeta. Kera ke baꞋa koꞋo bora fuana ro fufuꞋi ngwae matamata ki. Na fufuꞋi ngwae ana ai buri ke baꞋa ke baꞋa ngasingasi liufia na fufuꞋi ngwae ana ai etaeta.”   
\p
\v 24 ꞋUnaꞋeri nia ka dao naꞋa ana madamo fuana kini neꞋeri fuana faꞋafutalana ngela, goꞋo nia ka faꞋafuta ro ngela ngwane nia ki neꞋe kera ro ꞋiꞋiu ki.  
\v 25-26 Na faꞋinaꞋonaꞋo nonina meo ma ka rangoꞋa taꞋifau diꞋia ifi kira saungaꞋinia Ꞌani ꞋuꞋuila nanigot, ꞋunaꞋeri kira ka saea Ꞌania sa Esau.\f + \fr 25:25-26 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Esau’ fadalana neꞋe ‘Ifula’.\f* Ana kaidaꞋi kera futa, na ngela Ꞌi buri dau ngasi maꞋi ana Ꞌaena ngela Ꞌi naꞋo, ꞋunaꞋeri kera ka saea Ꞌani sa Jakob.\f + \fr 25:25-26 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Jakob’ fadalana neꞋe ‘Nia daua Ꞌaena’ ma ‘nia sokea/deceives’.\f* Ana kaidaꞋi neꞋeri sa Aesak nia tua naꞋa sulia ono akwala faꞋi ngali ki.   
\s1 Sa Esau faꞋi danga Ꞌania gwaꞋi ngwaluda nia  
\p
\v 27 KaidaꞋi ro ngela ngwane neꞋe ki doe maꞋi, sa Esau sai liu ana luluꞋa Ꞌuana ru kwasi ꞋaeꞋaela ki, ma nia noaꞋa kasi oga tuaꞋa Ꞌi fanoa, nia oga lala tuaꞋa saena masuꞋua. Bore ma sa Jakob nia ngwae nene goꞋo Ꞌana, ma kaidaꞋi Ꞌoro nia oga liua lala tuaꞋa Ꞌi fanoa.  
\v 28 Ana kaidaꞋi Ꞌoro sa Aesak nia kwaima ana sa Esau, osiꞋana nia oga liua Ꞌanilana fasina ru kwasi ꞋaeꞋaela ki, bore ma Ꞌi Rebeka kwaima lala ana sa Jakob.   
\p
\v 29 Ana taꞋi asoa, kaidaꞋi sa Esau leka lulua ru kwasi ꞋaeꞋaela ki, sa Jakob nia tua goꞋo Ꞌana Ꞌi luma, ka saungaꞋi fanga goꞋo ana Ꞌania faꞋi bin meo ki. KaidaꞋi sa Esau nia oli maꞋi nia ka fiolo liu naꞋa,  
\v 30 ma nia ka fata Ꞌuri ana sa Jakob, “Se, nau ku fiolo liu naꞋa kwa! ꞋOke ngalia maꞋi ꞋaliꞋali na sufusufu meo neꞋana.” Nia neꞋe ngwae ki kira ka saea Ꞌani sa Idom.\f + \fr 25:30 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Idom’ fadalana neꞋe ‘Meo’.\f*   
\p
\v 31 Bore ma sa Jakob ka fata Ꞌuri, “Si diꞋia Ꞌoko fata alangaꞋi ma Ꞌoko saea Ꞌoke kwate taꞋifau naꞋa ngwaluduꞋa Ꞌoe ki sulia ꞋaeꞋo na faꞋinaꞋonaꞋo fuaku, diꞋia ꞋunaꞋeri nia leꞋa nai baꞋa kwate ti fanga fuamu.”   
\p
\v 32 GoꞋo sa Esau ka fata Ꞌuri, “LeꞋa, nia leꞋa goꞋo Ꞌana. Karangi nau ku maelia naꞋa fioloꞋanga neꞋe. DiꞋia nau ku mae, ru neꞋe ki kasi Ꞌafi nau goꞋo ne.”   
\p
\v 33 Bore ma sa Jakob fata Ꞌuri, “LeꞋa goꞋo Ꞌana, bore ma etaeta Ꞌoke sasia ta taꞋi fata alangaꞋinga ngasingasiꞋa neꞋe gwaꞋi ngwaluda neꞋe Ꞌoko toꞋo naꞋa ana niniꞋari, nauꞋa naꞋa neꞋe nai ngalia laꞋu.”  
\p Sui sa Esau ka sasia taꞋi fata alangaꞋinga ngasingasiꞋa fuana sa Jakob ma nia ka fata Ꞌuri, “Sa Jakob naꞋa neꞋe ke baꞋa toꞋo ana ru ki taꞋifau neꞋe faꞋinaꞋonaꞋo goꞋo neꞋe ka toꞋo ani faꞋasia maꞋa nia.”   
\p
\v 34 GoꞋo sa Jakob ka ngalia naꞋa maꞋi fanga ki faꞋinia beret ma ka kwate fuana sa Esau. Ru neꞋeri faꞋataꞋi leꞋa naꞋa ana neꞋe sa Esau noaꞋa Ꞌiri manata kulukulufaꞋa goꞋo ana na gwaꞋi ngwaluda sulia nia na faꞋinaꞋonaꞋo.   
\c 26  
\s1 God dau ana alangaꞋinga ba nia faꞋinia sa Abraham ma sa Aesak logo  
\p
\v 1 Ana kaidaꞋi sa Aesak tua Ꞌi Bere Lahai Roe, taꞋi fioloꞋa doe liu ka dao fafida, ka diꞋia logo kaidaꞋi ana ꞋafitaꞋi Ꞌanga ba dao fafida Ꞌi naꞋo ana kaidaꞋi sa Abraham tua ana. Sui sa Aesak ka leka Ꞌuana Ꞌi Gerara taꞋi kula ana kula ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Filistia ki. Nia leka ka tua faꞋinia tatalafaꞋa sa Abimelek, nia neꞋe tatalafaꞋa kira.  
\v 2 KaidaꞋi neꞋeri Iawe ka dao maꞋi siana sa Aesak ka fata Ꞌuri fuana, “ꞋOe kosi koso toli ko tua Ꞌi Ejipt. ꞋOke baꞋa leka tua ana kula neꞋe nai baꞋa saea fuamu.  
\v 3 ꞋOke tua basi Ꞌamu Ꞌuri ana kula neꞋe. Nai baꞋa tua faiꞋiniꞋo, ma nai baꞋa faꞋaleꞋa Ꞌoe. Ma nai baꞋa kwatea ano neꞋe ki fuamu, ma ngela neꞋe ke baꞋa futa maꞋi ana kwalafaꞋa Ꞌoe ki logo. Nai dau nama Ꞌaku ana alangaꞋinga ba nau ku sasia faꞋinia maꞋa Ꞌoe sa Abraham.  
\v 4 Na ngwaꞋi ngela neꞋe kike baꞋa futa maꞋi ana kwalafaꞋa Ꞌoe kike baꞋa Ꞌoro liu, diꞋia na bulubulu na salo. Nai baꞋa kwate ano neꞋe fuada. Nai baꞋa faꞋaleꞋa kwalafa ki taꞋifau ana magalia sulia kwalafa Ꞌoe.  
\v 5 Nau ku dau ana alangaꞋinga nau, osiꞋana Ꞌi naꞋo sa Abraham kwairoꞋoi aku, ma ka leka sulia na taki nau ki, ma fatalaku.”  
\v 6 ꞋUnaꞋeri sa Aesak ka leka naꞋa nia ka tua naꞋa Ꞌi Gerara.   
\p
\v 7 KaidaꞋi ngwae ana fanoa neꞋeri ki kira lisia Ꞌi Rebeka kira ka saefilo Ꞌuri ana sa Aesak, “FaꞋuta? ꞋUri ma kini neꞋe Ꞌafe Ꞌoe niniꞋa?” Ma nia ka fata Ꞌuri fuada, “NoaꞋa, nia na ngwaingwaena nau.” Nia sofongaꞋi ꞋunaꞋeri ana sulia kini neꞋe lisilana leꞋa liu mala, ma nia ka maꞋu, Ꞌasu Ꞌubani ngwaꞋi toꞋa ana fanoa neꞋeri kira ka saungia, ma ka ngalia Ꞌafe nia.   
\p
\v 8 Sa Aesak faꞋinia Ꞌafe nia, kera taꞋi tua ka tau tiꞋitiꞋi ana fanoa neꞋeri. Ana taꞋi faꞋi asoa sa Abimelek na tatalafaꞋa nia tua Ꞌana Ꞌi luma nia, nia ka kelefai sulia Ꞌolofolo, nia ka lisia sa Aesak nia lolofafia Ꞌafe nia.  
\v 9 Sui nia ka ri Ꞌuana sa Aesak ka leka maꞋi siana, nia ka fata Ꞌuri fuana, “Se, faꞋuta neꞋe Ꞌoko saea fasi Ꞌafe neꞋe na ngwaingwaena Ꞌoe kwa? Na Ꞌafe Ꞌoe goꞋo niniꞋa.”  
\p Sui sa Aesak ka fata Ꞌuri, “Nau ku fiꞋa kira kata saungi nau ma kika ngalia Ꞌafe nau.”   
\p
\v 10 Sui sa Abimelek ka fata Ꞌuri, “FaꞋuta neꞋe Ꞌoko sasia ru neꞋe aimili kwa? Lisia basi! Nia talangwaraꞋu goꞋo Ꞌana fuana ta taꞋi ngwae ana ngwae nau ki neꞋe ke leka teo faꞋinia Ꞌafe Ꞌoe. Ma diꞋia nia ꞋunaꞋeri nia ke baꞋa taꞋa fuaimili, bore ma roraꞋa Ꞌoe naꞋa.”  
\v 11 Ma nia ka fata ngasingasiꞋa fuana ngwae ki ka Ꞌuri, “DiꞋia ta ngwae nia sasi ta ru ka taꞋa ana ngwae neꞋe nama ana Ꞌafe nia, nia ke baꞋa mae.”   
\s1 Sa Aesak faꞋinia ngwae ana Ꞌi Filistia kira fuꞋa faꞋinia kafo  
\p
\v 12 Ana faꞋi ngali neꞋeri nama neꞋe sa Aesak oꞋolia na oꞋola nia ana kula neꞋeri. Iawe nia faꞋaleꞋa sa Aesak. Fuana ta taꞋi magana witi neꞋe nia fasiꞋi ki, nia loia maꞋi 100 magana witi.  
\v 13 Na raoꞋa nia ki ka leka leꞋa liu, ma nia taꞋi ngwae toꞋoru liu.  
\v 14 Ma duꞋungana neꞋe nia toꞋo ana sipsip Ꞌoro ki, ma buluka Ꞌoro ki, ma ngwae ni rao Ꞌoro ki, ꞋunaꞋeri ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Filistia kira ka oga guꞋuguꞋu liu fuana.  
\v 15 ꞋI naꞋo kaidaꞋi maꞋa nia mauri Ꞌua na ngwae rao maꞋa nia ki kira Ꞌilia na kilu kafo ki kwailiu ana kula neꞋeri, bore ma ngwae Ꞌi Filistia ki kira oga guꞋuguꞋu liu, kira ka leka kika Ꞌili fafia kilu kafo neꞋeri ki laꞋu.   
\p
\v 16 ꞋUnaꞋeri sa Abimelek na tatalafaꞋ ka fata Ꞌuri ana sa Aesak, “ꞋAeꞋo niniꞋa na ngwae ngasingasiꞋa liu mala ma Ꞌoko liufi kaimili taꞋifau naꞋa. ꞋOke leka faꞋasia kula neꞋe naꞋa.”   
\p
\v 17 Sui sa Aesak ka faꞋasia kula neꞋeri, nia ka leka sasia na fanoa nia ana oteotea Ꞌi Gerara.  
\v 18 Aia, na kilu kafo neꞋe teo Ꞌi neꞋeri ki, maꞋa nia sa Abraham neꞋe ꞋiliꞋi, bore ma Ꞌi buri Ꞌana neꞋe nia mae naꞋa, na ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Filistia ki kira ka Ꞌili fafiꞋi laꞋu. ꞋI neꞋeri sa Aesak ka oli ma ka Ꞌilida laꞋu, ma nia ka saea nama Ꞌani sata Ꞌi ru neꞋe maꞋa nia eta saeda ꞋaniꞋi.   
\p
\v 19 KaidaꞋi neꞋeri na ngwae rao sa Aesak ki kira ka Ꞌilia ta taꞋi kilu kafo saena ote neꞋeri ma kira dao toꞋona kafo leꞋa.  
\v 20 Bore ma ngwaꞋi toꞋa neꞋe kira folo Ꞌusia sipsip kira ki Ꞌi Gerara kira ka olisuꞋusuꞋu faꞋinia kilu kafo neꞋeri ki, ma kira ka fata Ꞌuri fuana ngwae rao sa Aesak ki, “Kafo neꞋe ru kami niniꞋa.” GoꞋo sa Aesak ka faꞋasata kilu kafo neꞋeri Ꞌani Ꞌi Esek neꞋe fada Ꞌani “OlisuꞋusuꞋu.”  
\v 21 KaidaꞋi ngwae nia ki kira Ꞌilia laꞋu ta kilu kafo, kira ka olisuꞋusuꞋu logo faꞋinia. Nia ka saea logo kilu kafo neꞋeri Ꞌani Sitna nama FuꞋanga.  
\v 22 Sui laꞋu, nia ka Ꞌidua fanoa nia ka Ꞌidu tiꞋitiꞋi laꞋu faꞋasia kula neꞋeri, ma ngwae ni rao nia ki kira ka Ꞌilia laꞋu ti kilu kafo. Ma ana kaidaꞋi neꞋeri kira ka Ꞌiri olisuꞋusuꞋu naꞋa. Sui ma ka saea kilu kafo neꞋeri Ꞌani Rehobot neꞋe fada Ꞌani “Kula Abitako.” Ma nia ka fata Ꞌuri, “KaidaꞋi neꞋe Iawe kwatea naꞋa kula doe neꞋe fuakulu. TaꞋena raoꞋa kulu ki ke baꞋa leka leꞋa.”   
\p
\v 23 Buri Ꞌana neꞋe sa Aesak nia faꞋasia laꞋu kula neꞋeri, nia ka leka tua ana kula kira saea Ꞌani Bereseba.  
\v 24 Ana kaidaꞋi nia dao Ꞌi neꞋeri, Iawe ka dao maꞋi siana saena rodo ka fata Ꞌuri fuana, “NauꞋa God ana maꞋa Ꞌoe sa Abraham. ꞋOe kosi maꞋu, osiꞋana nau ku tua faꞋiniꞋo. Nau ku sasia taꞋi fata alangaꞋinga faꞋinia sa Abraham neꞋe kwairoꞋoi aku. Ma osiꞋana fata alangaꞋi neꞋeri, nai baꞋa faꞋaleꞋa Ꞌoe, ma nau ku kwatea kwalafa Ꞌoe kike Ꞌoro liu.”  
\v 25 Ma ana kula neꞋe nia Ꞌuia taꞋi sulufaua fuana Iawe ma nia foꞋosia Ꞌani satana Iawe. Ma nia ka sasia naꞋa fanoa nia ana kula neꞋeri, ma ngwae ni rao nia ki kira ka Ꞌilia laꞋu ta kilu kafo fuada.   
\s1 Na tatalafaꞋa sa Abimelek sasia alangaꞋinga faꞋinia sa Aesak  
\p
\v 26 Aia na tatalafaꞋa sa Abimelek faꞋinia sa Ahusat, na ngwae faꞋamanata nia, ma sa Fikol, na faꞋinaꞋonaꞋo ana fuani Ꞌoro nia, kira faꞋasia Ꞌi Gerara kira leka fuana lisilana sa Aesak.  
\v 27 ꞋUnaꞋeri sa Aesak ka saefilo Ꞌuri ada, “FaꞋuta neꞋe kamu ka leka maꞋi fuana lisilaku re! KaidaꞋi ba sui, kaumulu ka Ꞌiri oga nau, ma kaumulu ka lali nau faꞋasia kula kamu.”   
\p
\v 28 GoꞋo kira ka fata Ꞌuri, “NiniꞋari kaimili saiana neꞋe Iawe nia tua faꞋiniꞋo. Ma kaimili ka manata Ꞌuri, nia leꞋa fuamili kaimili ka sasia ta fata alangaꞋinga ngasingasiꞋa faꞋiniꞋo neꞋe noaꞋa kulu kasi fuꞋalikulu. Kaimili oga Ꞌoke fata alangaꞋi Ꞌuri:  
\v 29 NoaꞋa Ꞌoe kosi faꞋali kaimili, diꞋia Ꞌi naꞋo ba kaimili Ꞌiri faꞋaliꞋo goꞋo. ꞋI naꞋo ba kaimili leꞋa fuamu. Ma kaidaꞋi Ꞌoko faꞋasi kaimili, noaꞋa kami kasi faꞋaliꞋo goꞋo. Ma ana kaidaꞋi neꞋe nia madako neꞋe Iawe nia faꞋaleꞋa Ꞌoe.”   
\p
\v 30 Sui sa Aesak ka saungaꞋinia taꞋi fafangaꞋa fuana kira ka fanga fiku faꞋinia.  
\v 31 ꞋOfodangi laꞋa bilabila Ꞌua ana asoa Ꞌi buri, niaꞋa faꞋinia tatalafaꞋa neꞋeri, kera ka sasia naꞋa alangaꞋinga ngasingasiꞋa Ꞌi maana God neꞋe noaꞋa kera kasi sasia ta mae. Sui sa Aesak ka saea alaꞋanga Ꞌani olioliꞋa ana tatalafaꞋa neꞋeri faꞋinia ngwae nia ki, ma kira ka oli Ꞌi fanoa kira, ma kira taꞋifau kira ka maꞋe ngwane leꞋa laꞋu.   
\p
\v 32 Ma ana asoa neꞋe nama na ngwae rao sa Aesak ki kira Ꞌilia taꞋi kilu kafo, ma kira ka leka maꞋi, kira ka faꞋarongoa Ꞌani kilu kafo neꞋeri, ma kira ka fata Ꞌuri, “Kaimili dao naꞋa toꞋona kafo ana kula neꞋe.”  
\v 33 ꞋUnaꞋeri nia ka saea kilu kafo neꞋeri Ꞌani Seba neꞋe fada Ꞌani “AlangaꞋinga NgasingasiꞋa.” Nia neꞋe buri Ꞌana kira ka saea fanoa neꞋe tua karangia kilu kafo neꞋe Ꞌani Ꞌi Bereseba, neꞋe fada Ꞌani “ꞋI kilu kafo ana alangaꞋinga ngasingasiꞋa.”   
\s1 Sa Esau kore kini kwaita ki  
\p
\v 34 KaidaꞋi sa Esau dao naꞋa ana fai akwala faꞋi ngali, nia ka korea ro Ꞌafe kwaita ki neꞋe futa ana kwalafa sa Het. Nia ngalia Ꞌi Judit na kini sa Beeri ma Ꞌi Basemat na kini sa Elon.  
\v 35 Ru neꞋe kwatea sa Aesak ma Ꞌi Rebeka kera ka taꞋi noni taꞋa ma kera ka liadila liu.   
\c 27  
\s1 Sa Aesak faꞋaleꞋa sa Jakob  
\p
\v 1 Ana kaidaꞋi neꞋe sa Aesak nia ngwaro liu naꞋa, ma na maana bore ka rodo, nia kasi lia naꞋa. TaꞋi asoa nia ri maꞋi Ꞌuana na faꞋinaꞋonaꞋo nia sa Esau ka leka maꞋi siana, ma nia ka fata Ꞌuri fuana, “Ngela nau Ꞌae.”  
\p Ma sa Esau ka fata Ꞌuri, “ꞋIu maꞋasi.”   
\p
\v 2 GoꞋo maꞋa nia ka fata Ꞌuri, “ꞋOko lisia naꞋa niniꞋa nau ku ngwaro naꞋa, ma nau ku sai ana nia kasi tau goꞋo nau ku mae naꞋa.  
\v 3 Nia leꞋa fuamu Ꞌoke ngali na basi ma maꞋe sima Ꞌoe, Ꞌoko leka lulua maꞋi ta ru ꞋaeꞋaela fasi Ꞌuri Ꞌoke doꞋofia maꞋi fasina nai Ꞌania.  
\v 4 ꞋOke doꞋofia diꞋia neꞋe nau ku oga, neꞋe nia rakufa mala sui Ꞌoko ngalia maꞋi fuaku. ꞋI buri Ꞌana neꞋe nau ku Ꞌania ka sui, nai baꞋa faꞋaleꞋa Ꞌoe Ꞌi naꞋo mala nau ku fiꞋi mae.”   
\p
\v 5 ꞋUnaꞋeri kaidaꞋi sa Aesak nia fata fuana sa Esau, na Ꞌafe nia Ꞌi Rebeka ka fafarongoa alaꞋanga neꞋeri. KaidaꞋi sa Esau leka kwau ka lulu sibolo,  
\v 6 Ꞌi Rebeka ka fata Ꞌuri fuana sa Jakob na ruana ngela adaroꞋo, “Rongo basi! KaidaꞋi neꞋe goꞋo neꞋe nau ku rongoa maꞋa Ꞌoe saea fuana ngwae futa Ꞌoe  
\v 7 ka fata Ꞌuri, ‘ꞋOke leka lulua maꞋi ta sibolo ko doꞋofia maꞋi fuaku. ꞋI buri Ꞌana neꞋe nau ku Ꞌania ka sui nai baꞋa faꞋaleꞋa Ꞌoe Ꞌi maana Iawe mala nau ku fiꞋi mae.  
\v 8 Ngela nau Ꞌae, Ꞌoke rongo leꞋa fuana alaꞋalaku, ma Ꞌoko sasi diꞋia neꞋe nau ku saea fuamu.  
\v 9 ꞋOke leka ana kula loꞋoko na nanigot kulu ki tua ana, ma Ꞌoko efoa ta ro nanigot tiꞋitiꞋi neꞋe figula leꞋa, ma Ꞌoko ngalia maꞋi fasi Ꞌiri nai doꞋofia fasina ka leꞋa mala diꞋia neꞋe maꞋa Ꞌoe oga liua.  
\v 10 Sui Ꞌoko leka kwatea fuana maꞋa Ꞌoe fasi Ꞌiri nia ke faꞋaleꞋa Ꞌoe mala nia ka fiꞋi mae.’”   
\p
\v 11 Bore ma sa Jakob ka fata Ꞌuri, “TeꞋasi kwa! ꞋOko saiana sa Esau na nonina rangoꞋa taꞋifau, bore ma nau ku Ꞌiri toꞋo ana.  
\v 12 Si diꞋia maꞋa nau nia sama toꞋo aku, nia ke baꞋa sai goꞋo aku neꞋe nau ku soke. ꞋUnaꞋeri noaꞋa nia kasi faꞋaleꞋa nau, bore ma nia ke baꞋa kwatea ru taꞋa ki ke dao toꞋoku.”   
\p
\v 13 GoꞋo teꞋa nia ka fata Ꞌuri fuana, “Ngela nau Ꞌae, diꞋia nia sasia ru taꞋa ki ka dao toꞋomu, alaꞋania ru taꞋa neꞋeri ke leka maꞋi fuaku talaku. ꞋOke sasia lala ru nau ku saea fuamu. ꞋOke leka ngalia maꞋi ta ro nanigot.”   
\p
\v 14 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka leka saungia ro nanigot neꞋeri ki naꞋa, nia ka ngalida maꞋi ka kwatea fuana teꞋa nia, goꞋo teꞋa nia ka doꞋofia ka diꞋia neꞋe maꞋa nia oga.  
\v 15 Sui teꞋa nia ka ngalia toro leꞋa sa Esau ki neꞋe teo Ꞌi luma, ka ngaliꞋi maꞋi sa Jakob ka ruꞋufiꞋi.  
\v 16 Sui nia ka ngalia ꞋuꞋuila nanigot neꞋeri ka alua Ꞌi limana ma Ꞌi luana logo kula noaꞋa ta ifu ana.  
\v 17 Sui, nia ka ngalia fasina nanigot ma na afu beret nia fiꞋi doꞋofiꞋi goꞋo, ka kwateꞋe kwau fuana sa Jakob.  
\v 18 Sui sa Jakob ka ngaliꞋi kwau fuana maꞋa nia ma ka fata Ꞌuri, “MaꞋasi kwa!”  
\p GoꞋo maꞋa nia ka fata Ꞌuri, “ꞋIu, ꞋaeꞋo sa tai niniꞋa?”   
\p
\v 19 GoꞋo sa Jakob ka fata Ꞌuri, “NauꞋa sa Esau, na ngela Ꞌi naꞋo Ꞌoe. Nau ku sasia ka sui naꞋa tae ba Ꞌoko saea fuaku. Nia naꞋa ne na sibolo ki nau ku ngalia maꞋi. Nau ku amasiꞋo Ꞌoke gwauru ko Ꞌania, fasi Ꞌiri Ꞌoke faꞋaleꞋa nau.”   
\p
\v 20 KaidaꞋi neꞋeri maꞋa nia alaꞋa Ꞌuri, “Ngela nau Ꞌae, Ꞌoko ꞋaliꞋali liu! ꞋOko dao goꞋo faꞋuta toꞋona ru ꞋaeꞋaela neꞋe niniꞋa?”  
\p Ma nia ka fata Ꞌuri, “Iawe na God Ꞌoe, niniꞋa Ꞌafi nau fuana daoꞋa toꞋona.”   
\p
\v 21 Sui maꞋa nia ka fata Ꞌuri, “Ngela nau Ꞌae, ꞋaeꞋo sa Esau mamana naꞋa niniꞋa? ꞋOke leka karangi maꞋi Ꞌiri nai sama toꞋomu.”   
\p
\v 22 GoꞋo sa Jakob ka leka karangia maꞋa nia, ma nia ka sama toꞋona ma ka fata Ꞌuri, “Nau ku rongoa lingamu diꞋia lingana sa Jakob, bore ma limamu neꞋe limana sa Esau naꞋa.”  
\v 23 Nia noaꞋa kasi sai goꞋo ana ngwae neꞋe sa Jakob, duꞋungana ifu neꞋe ki ana nanigot neꞋe teo kwailiu Ꞌi limana nia diꞋia nama limana sa Esau. KaidaꞋi nia salisali fuana faꞋaleꞋalana,  
\v 24 nia saefiloa taꞋi ru laꞋu ka Ꞌuri, “ꞋAeꞋo sa Esau mamana naꞋa niniꞋa?”  
\p Ma sa Jakob ka olisi Ꞌuri ana, “ꞋIu maꞋasi. NauꞋa naꞋa niniꞋa.”   
\p
\v 25 KaidaꞋi neꞋeri maꞋa nia ka fata Ꞌuri, “Ngela nau Ꞌae, Ꞌoko ngalia maꞋi na sibolo neꞋana nai Ꞌania. Ma buri Ꞌana, kaidaꞋi nau ku fanga ka sui, nau kui baꞋa faꞋaleꞋaꞋo.”  
\p Sa Jakob ka ngalia maꞋi fanga fuana maꞋa nia. Ma Ꞌi buri nia ka ngalia logo maꞋi ta waen ma maꞋa nia Ꞌania.  
\v 26 Sui, sa Aesak ka fata Ꞌuri fuana, “Ngela nau Ꞌae, leka maꞋi fuana nonoꞋilana nauꞋa.”   
\p
\v 27 Ma kaidaꞋi nia leka maꞋi fuana nonoꞋilana maꞋa nia, maꞋa nia ka moko saiana toro nia, sui nia ka faꞋaleꞋa naꞋa. Nia fata Ꞌuri, “Ngela nau Ꞌae, na mokolana toro Ꞌoe nia leꞋa liu ka diꞋia mokolana ta oꞋola neꞋe Iawe nia faꞋaleꞋa.  
\v 28 AlaꞋania God ka kwatea uta Ꞌoro fuana faꞋaisila lana ano, fasi Ꞌiri ano ka leꞋa ma ka kwatea fanga Ꞌoro leꞋa. AlaꞋania nia ka kwatea fuamu fuaꞋi ai leꞋa ki ana Ꞌai grep fuana waen Ꞌoro.  
\v 29 AlaꞋania fuuꞋi ngwae Ꞌoro ki kira ke rao fuamu ma kike roꞋosuliꞋo. ꞋOke gwaungaꞋi fafia ngwaefuta Ꞌoe ki ma kike roꞋosuliꞋo. God ke baꞋa sasia ru leꞋa ki fuana na ngwae neꞋe kira sasia ru leꞋa ki fuamu. Bore ma nia ke baꞋa kwaꞋikwaꞋi silolo na ngwae neꞋe kira faꞋali Ꞌoe.”   
\p
\v 30 Ana kaidaꞋi sa Aesak faꞋaleꞋa sa Jakob ka sui goꞋo, sa Jakob ka tataꞋe, ka leka naꞋa Ꞌana Ꞌi maa. Bore ma tona goꞋo faꞋinaꞋonaꞋo sa Esau ba leka kwaꞋi sibolo maꞋi, nia oli naꞋa maꞋi luma.  
\v 31 Nia ka duꞋafia fanga neꞋeri ki diꞋia neꞋe Ꞌani toꞋonilana rakufa liu, sui nia ka ngalia maꞋi fuana maꞋa nia, goꞋo nia ka fata Ꞌuri, “MaꞋasi kwa, nia naꞋa ne na sibolo nau ku ngaliꞋi maꞋi ki. Nau ku amasiꞋo Ꞌoke gwauru ko fanga naꞋa, fasi Ꞌiri Ꞌoke faꞋaleꞋa nau.”   
\p
\v 32 Bore ma maꞋa nia ka lidi Ꞌuri ana, “Ai, ꞋaeꞋo sa tai niniꞋa?”  
\p Ma nia ka fata Ꞌuri, “NauꞋa sa Esau niniꞋa ngela Ꞌi naꞋo Ꞌoe.”   
\p
\v 33 ꞋUnaꞋeri maꞋa nia ka tona ka lebelebe liu naꞋa, ma ka fata Ꞌuri, “Bore ma sa tai mo neꞋe saungia ru ꞋaeꞋaela ka duꞋafia ka sui niniꞋa ka ngalia naꞋa maꞋi fuaku? Nau ku fanga ka fiꞋi sui goꞋo ne, kaidaꞋi Ꞌoko Ꞌiri ruꞋu maꞋi Ꞌua. Ma nau ku faꞋaleꞋa niaꞋa, ma na faꞋaleꞋanga neꞋeri ru nia firi naꞋa.”   
\p
\v 34 KaidaꞋi sa Esau rongoa alaꞋanga neꞋeri, nia ka kwaimanatai liu naꞋa, ma nia ka angi ka oꞋomae liu naꞋa, ma nia ka fata Ꞌuri, “MaꞋasi Ꞌae, ꞋOke faꞋaleꞋa nau logo maꞋi.”   
\p
\v 35 Bore ma maꞋa nia ka fata Ꞌuri, “Na ngwaefuta Ꞌoe leka maꞋi ka Ꞌoso leꞋa goꞋo aku. Ma nia ka ngali na faꞋaleꞋanga ba Ꞌoe.”   
\p
\v 36 Sui sa Esau ka fata Ꞌuri, “Nia ne ruana faꞋi kaidaꞋi naꞋa neꞋe nia aurafu nau, ma ka bili nau ana. ꞋUnaꞋeri neꞋe nia ka sata ana sa Jakob. Etaeta nia ngalia ka sui naꞋa gwaꞋi ngwaluda nau, sulia nau na faꞋinaꞋonaꞋo. Ma niniꞋari nia ka ngali taꞋifau laꞋu ana faꞋaleꞋanga nau. FaꞋuta? ꞋUri ma ta faꞋaleꞋanga noaꞋa Ꞌiri teo naꞋa Ꞌiri Ꞌoke kwatea fuaku?”   
\p
\v 37 ꞋUnaꞋeri maꞋa nia ka fata Ꞌuri, “Nau ku kwatea sasimu ka ꞋaꞋana fuamu, ma fuuꞋi ngwae Ꞌoe faꞋinia ngelamu neꞋe ke baꞋa futa maꞋi buri, kira ke baꞋa rao fuana. Ma nau ku kwate fanga ma waen fuana. Ngela nau Ꞌae, noaꞋa ta ru Ꞌiri ore naꞋa neꞋe nai baꞋa kwatea fuamu.”   
\p
\v 38 Bore ma sa Esau ka Ꞌingoa laꞋu maꞋa nia ka saefilo Ꞌuri, “MaꞋasi, faꞋuta, Ꞌuri ma Ꞌoko toꞋo goꞋo ana taꞋi faꞋaleꞋanga baniꞋa? Nau ku amasiꞋo Ꞌoke faꞋaleꞋa nau logo?” Ma nia ka angi koko ka doe liu.   
\p
\v 39 MaꞋa nia ka fata Ꞌuri, “Ngela nau Ꞌae, fanoa Ꞌoe ke baꞋa tua tau faꞋasia na ano leꞋa, ma ka tau logo faꞋasia kula uta ka toꞋo ana.  
\v 40 ꞋOke baꞋa fuꞋa Ꞌani sele ni ofoꞋa Ꞌoe Ꞌiri Ꞌoke mauria. Ma Ꞌoke baꞋa rao naꞋa fuana sasimu. Bore ma kaidaꞋi Ꞌoko uu ngasingasiꞋa Ꞌusia, Ꞌoke baꞋa aloge goꞋo Ꞌamu faꞋasia, ma Ꞌoko faꞋasia goꞋo Ꞌamu.”   
\p
\v 41 Buri Ꞌana sa Esau noaꞋa liu kasi oga naꞋa sa Jakob, osiꞋana maꞋa kera nia kwate taꞋifau naꞋa na faꞋaleꞋanga fuana sa Jakob. ꞋUnaꞋeri nia ka manata Ꞌuri, “Nia noaꞋa ka tau, maꞋa nau ke mae, ma kaimili ke baꞋa kwaimanatai ma mika angi Ꞌuana. Sui mala, nai baꞋa saungia ngwaefuta nau ka mae.”   
\p
\v 42 KaidaꞋi teꞋa kera rongoa neꞋe sa Esau naia ke saungia sa Jakob, nia ka ri maꞋi Ꞌuana sa Jakob ka leka maꞋi siana, ma nia ka fata Ꞌuri fuana, “Ngela nau Ꞌae, fafarongo basi. Na ngwaefuta Ꞌoe nia naia saungilamu.  
\v 43-44 ꞋOke sasi sulia tae neꞋe nau ku saea fuamu. ꞋOke tafi Ꞌuana Ꞌi Haran. Ma Ꞌoke tua faꞋinia ngwaefuta nau sa Laban, leleka ka dao ana kaidaꞋi neꞋe manatana ngwaefuta Ꞌoe ka aroaro ma saetaꞋangaꞋa nia ka koso,  
\v 45 ma ka takadalafa na ru niniꞋa Ꞌoko sasia ana. Ana kaidaꞋi neꞋeri mala naꞋi baꞋa fiꞋi asungaꞋinia ta ngwae ni rao ka oli maꞋi faꞋiniꞋo Ꞌi neꞋe. Nia Ꞌiri leꞋa fuana neꞋe nai faꞋasia ro ngela nau ki ana taꞋi asoa neꞋeri nama.”   
\s1 Sa Aesak kwatea sa Jakob ka leka lisia sa Laban  
\p
\v 46 Buri Ꞌana Ꞌi Rebeka ka fata Ꞌuri fuana sa Aesak, “Nau ku Ꞌaila liu naꞋa Ꞌania ro kini niniꞋa ana fuuꞋi ngwae sa Het ki niniꞋa sa Esau koreda. Si diꞋia sa Jakob ke korea laꞋu ta kini ana fuuꞋi ngwae sa Het, sali nia leꞋa fuaku nai mae goꞋo aku.”   
\c 28  
\p
\v 1-3 Aia, sa Aesak ka ri Ꞌuana sa Jakob ka leka maꞋi ka lisia, ma nia ka alaꞋa totongaꞋi Ꞌuri fuana, “ꞋOe kosi korea ta kini Ꞌi neꞋe Ꞌi Kenan. ꞋOke oli nama Ꞌuana Ꞌi Mesopotemia, na fanoa koꞋo Ꞌoe sa Betuel. Sa Laban na ngwaefuta teꞋa Ꞌoe, nia tua ana fanoa neꞋeri. Nia leꞋa fuamu diꞋia Ꞌoke korea ta taꞋi ngela kini ana.” Nia ka faꞋaleꞋa, ma ka Ꞌuri fuana, “AlaꞋania God neꞋe toꞋo ana ngasingasiꞋanga ki taꞋifau ka faꞋaleꞋa Ꞌoe, ma ka kwatea fuamu ngela Ꞌoro ki, ma na kwalafa ana ngwaꞋi ngela neꞋe kike baꞋa futa maꞋi amu ki, kike baꞋa Ꞌoro liu.  
\v 4 AlaꞋania God ka kwatea fuamu faꞋinia ngwae neꞋe kike baꞋa futa amu ki na leꞋangaꞋa nia kwatea fuana koꞋo Ꞌoe sa Abraham. ꞋI naꞋo maꞋi, God nia alangaꞋi ke kwatea na ano nini fuana sa Abraham. Ana kaidaꞋi neꞋe, kulu tua diꞋia ngwae kwaita ki ana ano neꞋe. Bore ma Ꞌoke baꞋa toꞋo ana na ano neꞋe diꞋia ba God alangaꞋi ka sui.”   
\p
\v 5 Buri Ꞌana ka sui goꞋo, sa Aesak ka alaꞋania sa Jakob ka leka naꞋa ana. Sui sa Jakob ka leka naꞋa Ꞌuana Ꞌi Mesopotemia, fasi Ꞌiri nia ke leka tua faꞋinia ngwai nia sa Laban. Sa Laban, na ngwaefuta Ꞌi Rebeka nia na teꞋa sa Jakob ma sa Esau. MaꞋa nia sa Betuel, ma taꞋi ngwae Ꞌi Mesopotemia nia tua ana abaꞋi kula Ꞌi Aram.   
\s1 Sa Esau kore kini kwaita laꞋu  
\p
\v 6 Sa Esau rongo ka sui naꞋa neꞋe sa Aesak kwatea ka sui naꞋa ngwangwaneꞋanga fuana sa Jakob, ma kwatea ka leka naꞋa Ꞌi Mesopotemia ke lulua ta kini fuana korelana. Nia ka rongoa naꞋa logo, kaidaꞋi maꞋa keraꞋa nia faꞋaleꞋa sa Jakob, ma nia ka fata luia noaꞋa nia kasi korea ta kini Ꞌi Kenan.  
\v 7 Ma nia ka rongoa logo neꞋe ngwaefuta nia roꞋo sulia tae neꞋe maꞋa nia faꞋinia teꞋa nia kera saea.  
\v 8 Aia sa Esau ka lia saiana naꞋa neꞋe maꞋa kera noaꞋa kasi oga neꞋe ro ngela nia ki kera ke korea ta kini Ꞌi Kenan.  
\v 9 Sa Esau toꞋo ana ro Ꞌafe ki ka sui naꞋa, bore ma nia ka leka laꞋu siana sa Ishmael ba maꞋa nia sa Abraham, ma ka korea ta taꞋi kini ana, ka alua laꞋu uula Ꞌafe. Kini neꞋeri satana Ꞌi Mahalat, ma nia na sasina Ꞌi Nebaeot na faꞋinaꞋonaꞋo sa Ishmael.   
\s1 God nia alangaꞋi fuana sa Jakob  
\p
\v 10 Sa Jakob nia faꞋasia Ꞌi Bereseba, nia ka leka nama Ꞌi Haran,  
\v 11 kaidaꞋi nia dao ana taꞋi kula, na sina nia suu toli naꞋa, ma nia ka tua ana kula neꞋeri ka maliu. Nia ka teo ka maliu, ma ka bogwau ana taꞋi gwaꞋi fau.  
\v 12 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka maliu bole, nia lisia taꞋi faꞋi lalaefa nia uu, ma Ꞌaena neꞋe ka uu Ꞌi ano, bore ma na isilana alaꞋa ka teo Ꞌi langi. Ma nia ka lisia na Ꞌainsel ki kira koso maꞋi ma kika raꞋe alaꞋa sulia faꞋi lalaefa neꞋeri.  
\v 13 Sui nia ka lisia Iawe nia uu maꞋi gwauna faꞋi lalaefa neꞋeri, ma ka Ꞌuri fuana, “NauꞋa naꞋa neꞋe Iawe, na God koꞋo Ꞌoe sa Abraham ma maꞋa Ꞌoe sa Aesak. Nai baꞋa kwatea na ano niniꞋa Ꞌoko maliu ana fuamu ma kwalafa Ꞌoe.  
\v 14 Kira ke baꞋa Ꞌoro liu, ka diꞋia gegeona ano. Ma na ano neꞋe kira toꞋo ana, nia ke baꞋa doe liu laꞋu ana bali ki taꞋifau diꞋia Ꞌi gwauna fanoa, Ꞌi fanelana sina, ma suulana sina. Ma na ngwae na fanoa matamata saena magalia kike ba saefilo nau fuana faꞋaleꞋalada, ka diꞋia logo niniꞋa nau ku faꞋaleꞋa Ꞌoe faꞋinia ngwae neꞋe kike baꞋa futa maꞋi ana kwalafa Ꞌoe.  
\v 15 Aia Ꞌoke manata nama toꞋona neꞋe nai baꞋa tua faꞋiniꞋo ku lia suliꞋo ana kula ki taꞋifau neꞋe Ꞌoko leka ana, ma nai baꞋa olitaꞋiniꞋo logo maꞋi ana kula neꞋe laꞋu. NoaꞋa naisi baꞋa danga ꞋaniꞋo, nai baꞋa sasia ru ki taꞋifau neꞋe nau ku fata alangaꞋi niꞋi fuamu.”   
\p
\v 16 Buri Ꞌana sa Jakob ka ada, ma ka Ꞌuri, “Mamana naꞋa, kula neꞋe Iawe tua ana, bore ma nau ku Ꞌiri sai nama ana.”  
\v 17 Sui nia ka maꞋu, ma ka fata Ꞌuri, “Nau ku maꞋu liu Ꞌania kula neꞋe! Kula neꞋe na luma God, ma na sinamaa Ꞌi langi mamana naꞋa niniꞋa.”   
\p
\v 18 Ana Ꞌofodangi makalokaloꞋa goꞋo Ꞌua, sa Jakob ka tataꞋe naꞋa ka ngalia na gwaꞋi fau ba nia bogwau ana, ma ka faꞋa uua, ka sasia na ru fuana mamanata Ꞌanga toꞋona ana kula neꞋeri. Nia ka ngalia kala fiki ngwaingwai olif ma ka kisitaꞋinia Ꞌi fafona ka faꞋa abua fuana God.  
\v 19 Etaeta satana fanoa doe neꞋe nia tua ana Ꞌi Lus, bore ma kaidaꞋi neꞋe nia saea naꞋa Ꞌani Betel.\f + \fr 28:19 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Betel’ fadalana neꞋe ‘Luma God’.\f*  
\v 20 Sui Ꞌi buri Ꞌana sa Jakob ka sasia taꞋi fata alangaꞋinga fuana Iawe ka Ꞌuri, “Si diꞋia Ꞌoko tua faꞋinau ma Ꞌoko inaꞋu ana kwatelana fanga ma toro fuaku,  
\v 21 ma Ꞌoko ngali nau ko baꞋa olitaꞋi leꞋa maꞋi aku ana kula niniꞋa maꞋa nau laꞋu, Ꞌirai ꞋaeꞋo na God nau.  
\v 22 Na fau neꞋe nau ka kataꞋinia fuana manata firi Ꞌanga toꞋona ru neꞋe, kula neꞋe kami ke baꞋa foꞋosi Ꞌoe ana. Ma ru ki taꞋifau neꞋe Ꞌoke baꞋa kwateꞋe fuaku, nai daroꞋia Ꞌani akwala balibali ru, ma nai baꞋa kwate ta taꞋi bali ana akwala balibali ru neꞋeri fuamu.”   
\c 29  
\s1 Sa Jakob leka Ꞌuana luma sa Laban  
\p
\v 1 ꞋI buri Ꞌana sa Jakob ka leka tau ana lekaꞋa nia, ꞋunaꞋeri nia ka dao ana bali fanoa ꞋaꞋana Ꞌi fanelana sina.  
\v 2 KaidaꞋi nia lia kwau, nia ka lisia taꞋi kilu kafo neꞋe tua ana kula abitako. Ma na uulu amuꞋi sipsip ki neꞋe kira teo Ꞌada karangia, duꞋungana ngwae folo Ꞌusia sipsip ki kira ke kwate firi ana kafo ana kilu kafo neꞋeri fuada. Na maana kilu kafo neꞋeri na taꞋi fau doe nia bokota Ꞌua.  
\v 3 KaidaꞋi na amuꞋi sipsip neꞋeri ki kira ka fiku taꞋifau ana kula neꞋeri ngwae folo Ꞌusida ki. Kira ka gilosia kwau fau faꞋasia ma kira ka kwatea kafo fuada. Ma Ꞌi buri Ꞌana kika ka gilo olitaꞋinia fau ka bokota laꞋu kilu kafo neꞋeri.   
\p
\v 4 Sa Jakob ka saefilo Ꞌuri ana ngwae neꞋe kira folo Ꞌusia sipsip ki neꞋe kira tua ana kula neꞋeri, “Kwaima kina, kaumulu faꞋasia Ꞌi faꞋi?” Ma kira ka fata Ꞌuri, “Kaimili faꞋasia Ꞌi Haran.”  
\v 5 Buri Ꞌana nia ka fata laꞋu Ꞌuri, “FaꞋuta, Ꞌuri ma kaumulu sai ana sa Laban, nia kala koꞋo tiꞋitiꞋi sa Neho?” Ma kira ka olisi Ꞌuri ana, “ꞋIu, kaimili saiana.”  
\v 6 Sui nia ka fata laꞋu Ꞌuri, “FaꞋuta, Ꞌuri ma nia tua ka leꞋa goꞋo ana?” Ma kira ka olisi Ꞌuri ana, “ꞋIu, nia tua ka leꞋa goꞋo ana. ꞋOke lia kwau na ngela kini loꞋoko leka maꞋi faꞋinia sipsip ki satana Ꞌi Rachel.”   
\p
\v 7 GoꞋo nia ka fata Ꞌuri, “Kwaima nau kina, na sina nia Ꞌua Ꞌi langi ne. KaidaꞋi neꞋe noaꞋa Ꞌua fuana ngalilana maꞋi sipsip ki ana ta kula. Nia leꞋa fuana muke kwatea na kafo fuada, sui kamu ka fiꞋi baꞋeda kira ka fiꞋi fanga laꞋu.”  
\v 8 Bore ma kiraꞋa taꞋifau kika fata Ꞌuri, “NoaꞋa, kaimili Ꞌiri saiana sasia Ꞌira. Kaimili ke masia amuꞋi sipsip ki taꞋifau kike dao fiku maꞋi, sui kaimili taꞋifau fiꞋi fiku gilosia na fau neꞋe. Sui mala kami ka fiꞋi kwate kafo fuada.”   
\p
\v 9 Ana kaidaꞋi sa Jakob alaꞋa goꞋo Ꞌana Ꞌua faꞋinia ngwae neꞋeri ki, sariꞋi neꞋeri ka leka maꞋi faꞋinia sipsip maꞋa nia ki. Nia neꞋe lia sulia sipsip neꞋeri ki.  
\v 10 Ma kaidaꞋi sa Jakob nia lisia na sariꞋi neꞋe ngwai nia, faꞋinia sipsip neꞋeri ki, nia tataꞋe ka leka kwau Ꞌuana kilu kafo, ma ka gilosia kwau na fau doe neꞋeri goꞋo taka filia, ma ka kwatea kafo fuana sipsip neꞋeri ki.  
\v 11 Buri Ꞌana nia ka leka nonoꞋia Ꞌi Rachel, ma ana kaidaꞋi neꞋeri nia ka angi naꞋa, osiꞋana nia saeleꞋa liu mala.  
\v 12 Ma nia ka fata Ꞌuri fuana, “NauꞋa na ngela Ꞌi Rebeka ne. Na maꞋa Ꞌoe nia ngwai nau.” Sui ngela kini neꞋe ka lalili ka faꞋarongoa alaꞋanga neꞋe Ꞌania maꞋa nia.  
\v 13 Ma kaidaꞋi maꞋa nia rongoa alaꞋanga niniꞋa ana ngwai nia, nia ka lalili maꞋi ma ka lolofafia, ma ka nonoꞋia, ma ka leka faꞋinia Ꞌi luma nia. ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka alaꞋa leꞋa fuana sulia ru ki taꞋifau neꞋe fuli.  
\v 14 Buri Ꞌana ngwai nia ka fata Ꞌuri fuana, “ꞋIu, nia mamana naꞋa! KoroꞋa taꞋi Ꞌabu goꞋo ne!” Sa Jakob ka tua ana fanoa neꞋe sulia taꞋi madamo.   
\s1 Sa Jakob korea Ꞌi Lia ma Ꞌi Rachel  
\p
\v 15 Buri Ꞌana sa Laban ka fata Ꞌuri ana sa Jakob, “ꞋAeꞋo na ngwai nau, bore ma nia Ꞌiri leꞋa neꞋe Ꞌoke rao ꞋoꞋo goꞋo Ꞌamu fuaku. Ta tae neꞋe Ꞌoko oga nai baꞋa foliꞋo Ꞌania?”   
\p
\v 16 Ma ngwae neꞋe nia toꞋo Ꞌana ro kini sariꞋi ki, Ai eta futa neꞋe satana Ꞌi Lia, ma ruana sariꞋi ana neꞋe Ꞌi Rachel.  
\v 17 ꞋI Lia maana leꞋa liu, bore ma Ꞌi Rachel neꞋe maana ꞋoloꞋolo liu mala diꞋia bola ki.  
\v 18 ꞋUnaꞋeri ma sa Jakob nia kwaima liu ana Ꞌi Rachel, ma nia ka fata Ꞌuri fuana ngwai nia, “Nau ku saeleꞋa neꞋe nai rao sulia fiu faꞋi ngali ki fuamu, si diꞋia Ꞌoko alaꞋania nai korea ruana sariꞋi amu.”   
\p
\v 19 Sui sa Laban ka fata Ꞌuri, “Nia leꞋa fuana neꞋe nai kwatea fuamu ka liufia ta ngwae laꞋu, ꞋunaꞋeri Ꞌoke tua naꞋa Ꞌamu Ꞌuri faꞋi nau.”  
\v 20 GoꞋo sa Jakob ka inaꞋu naꞋa ana raoꞋa fuana ngwai nia sulia fiu faꞋi ngali ki, fasi Ꞌiri nia ke korea Ꞌi Rachel. Bore ma fiu faꞋi ngali neꞋeri ki diꞋia goꞋo Ꞌana ta ro nama ta uulu asoa ana, osiꞋana nia kwaima liu ana sariꞋi neꞋeri.  
\v 21 KaidaꞋi fiu faꞋi ngali neꞋeri ki sui, nia ka fata Ꞌuri ana funga nia, “Na kaidaꞋi nau nia sui naꞋa, ala maꞋi Ꞌani kini nau nai korea naꞋa.”   
\p
\v 22 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka sasia taꞋi fafangaꞋa doe ana ara araꞋinga neꞋeri ka saea maꞋi ngwae ki.  
\v 23-24 Bore ma saena rodo neꞋeri, nia noaꞋa kasi ngalia Ꞌi Rachel ka leka fuana sa Jakob, nia ngalia lala Ꞌi Lia, na kini eta futa nia, ka leka kwatea fuana. Sui nia ka kwatea na kini rao ꞋoꞋo neꞋe kira saea Ꞌania Ꞌi Silpa ka leka faꞋinia fuana raoꞋa saena luma nia. ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka teo naꞋa faꞋinia Ꞌi Lia ana rodo neꞋeri.  
\v 25 Aia Ꞌofodangi nia lia, bore ma nia ka tona liu naꞋa, osiꞋana Ꞌi Lia lala neꞋe nia teo faꞋinia. Sui nia ka leka ka fata Ꞌuri fuana sa Laban, “FaꞋuta neꞋe Ꞌoko sasia ru neꞋe aku kwa! Nau ku laga liu naꞋa ana raoꞋa fuamu fasi Ꞌiri nai ngalia Ꞌi Rachel. FaꞋuta neꞋe Ꞌoko Ꞌoi aku Ꞌuri?”   
\p
\v 26 Bore ma funga nia ka fata Ꞌuri, “Na falafala ana fanoa kami nia noaꞋa kasi ꞋunaꞋeri. NoaꞋa kami kasi alaꞋania neꞋe ngela kini Ꞌi buri ka eta Ꞌafe, ma ai Ꞌi naꞋo ka Ꞌafe Ꞌi buri.  
\v 27 AlaꞋania ru fuana fafangaꞋa ana ara araꞋinga Ꞌoe ki ke masia ana kini eta futa ka leka basi Ꞌana sulia fiu asoa neꞋe ki, buri Ꞌana Ꞌoko fiꞋi alangaꞋi ko rao sulia ta fiu faꞋi ngali laꞋu. KaidaꞋi fiu asoa neꞋe ki ka sui, kami ke baꞋa kwatea laꞋu ruana ai fuamu.”  
\v 28 ꞋI neꞋeri sa Jakob ka alafafia ke sasi ꞋunaꞋeri, ma kaidaꞋi fiu asoa ana fafangaꞋa neꞋeri nia sui naꞋa, na funga nia ka kwatea laꞋu Ꞌi Rachel fuana.  
\v 29 Ma nia ka kwatea ta sariꞋi rao ꞋoꞋo fuana, neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Bilha nia ka leka faꞋinia, fasi ka rao saena luma nia.  
\v 30 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka teo naꞋa faꞋinia Ꞌi Rachel saena rodo neꞋeri, nia kwaima liu laꞋu ana ka liufia Ꞌi Lia. Sui nia ka rao laꞋu sulia ta fiu faꞋi ngali fuana funga nia.   
\s1 Kaela sa Jakob  
\p
\v 31 KaidaꞋi Iawe nia lisia neꞋe sa Jakob kwaima ana Ꞌi Rachel ka liufia Ꞌi Lia, nia ka kwatea Ꞌi Lia ka ina, bore ma Ꞌi Rachel noaꞋa kasi ina.  
\v 32 NoaꞋa kasi tau goꞋo Ꞌi Lia ka ina naꞋa, ma ka faꞋafuta taꞋi ngela ngwane goꞋo nia ka fata Ꞌuri, “Iawe nia lisia naꞋa ꞋatoꞋanga nau ki. KaidaꞋi neꞋe naꞋa na araꞋi nau ka kwaima aku.” Ma nia ka saea ngela neꞋeri Ꞌania sa Ruben.\f + \fr 29:32 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Ruben’ fadalana neꞋe ‘Nia lisia ꞋatoꞋanga nau ki’.\f*  
\v 33 ꞋI buri Ꞌana nia ka ina laꞋu, ma nia ka faꞋafuta laꞋu ta ngela ngwane ana, sui nia ka fata Ꞌuri, “Iawe kwatea ngela neꞋe fuaku, sulia nia rongoa araꞋi nau kasi kwaima liu goꞋo aku.” Ma nia ka saea ngela neꞋeri Ꞌania sa Simion.\f + \fr 29:33 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Simion’ fadalana neꞋe ‘Nia rongoa’.\f*  
\v 34 ꞋUnaꞋeri nia ka ina laꞋu, ma ka faꞋafuta laꞋu ta ngela ngwane ana, nia ka fata Ꞌuri, “Ngela nini nau ke baꞋa kwatea araꞋi nau ke manata ngasingasiꞋa aku, osiꞋana nau ku alua naꞋa uulu ngela ngwane ki fuana.” Ma nia ka saea ngela neꞋeri Ꞌania sa Lifae.\f + \fr 29:34 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Lifae’ fadalana neꞋe ‘Tua karangia’.\f*  
\v 35 Ma ana taꞋi kaidaꞋi laꞋu, nia ka ina ma ka faꞋafuta laꞋu ta ngela ngwane nia ka fata Ꞌuri, “KaidaꞋi neꞋe nai baꞋatafea Ꞌaku Iawe, ma nia ka faꞋasata Ꞌania sa Juda.\f + \fr 29:35 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Juda’ fadalana neꞋe ‘BaꞋatafea’\f* Buri Ꞌana ma noaꞋa nia kasi ina naꞋa.”   
\c 30  
\p
\v 1 KaidaꞋi Ꞌi Rachel nia saiana nia noaꞋa kasi ina naꞋa nia siana nia kasi leꞋa ana, ma nia talaꞋae liana ka guꞋuguꞋu fuana sasina, ma nia ka fata Ꞌuri fuana sa Jakob, “ꞋOke kwatea nama ta ngela fuaku si diꞋia noaꞋa, nia leꞋa fuaku nai mae goꞋo.”  
\v 2 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka talaꞋae fuana saetaꞋanga fuana, nia ka fata Ꞌuri fuana, “ꞋUri ma Ꞌoko fia fasi nai sasia ru neꞋe God saiana ka sasia? NiaꞋa neꞋe luiꞋo faꞋasia inaꞋa.”   
\p
\v 3 GoꞋo Ꞌi Rachel ka fata Ꞌuri, “ꞋIrai nia leꞋa, na kini rao nau Ꞌi Bilha niniꞋa tua goꞋo Ꞌana. Nia leꞋa fuana Ꞌoke leka maliu faꞋinia, fasi Ꞌiri nia ke faꞋafuta ta ngela fuaku. Falafala ꞋunaꞋeri naꞋa neꞋe nai baꞋa toꞋo ana ngela nau ki ana.”  
\v 4 Sui nia ka kwatea kwau kini rao neꞋeri ka leka tua faꞋinia sa Jakob, ma ka teo faꞋinia.  
\v 5 GoꞋo kini neꞋeri ka ina naꞋa, ma ka faꞋafuta taꞋi ngela ngwane ana sa Jakob.  
\v 6 Sui Ꞌi Rachel ka fata Ꞌuri, “God nia lisia maꞋi na ꞋatoꞋanga niniꞋa teo fafi nau, ma nia faꞋataꞋinia neꞋe noaꞋa laꞋu roraꞋa nau. Nia rongoa foꞋolaku, ma nia ka kwatea ngela ngwane neꞋe fuaku.” Ma nia ka saea ngela neꞋeri Ꞌani sa Dan.\f + \fr 30:6 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Dan’ fadalana neꞋe ‘Nia faꞋataꞋinia neꞋe noaꞋa laꞋu roraꞋa nau’.\f*  
\v 7 Sui Ꞌi buri Ꞌana Ꞌi Bilha ka ina laꞋu, ma ka faꞋafuta ta ngela ngwane laꞋu ana sa Jakob.  
\v 8 ꞋI neꞋeri Ꞌi Rachel ka fata Ꞌuri, “Nau ku fuꞋa ngasingasiꞋa Ꞌusia ai naꞋoku, ma nau ku liufia naꞋa.” Ma nia ka saea ngela neꞋeri Ꞌani sa Naftali.\f + \fr 30:8 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Naftali’ fadalana neꞋe ‘Nau ku fuꞋa ngasingasiꞋa’.\f*   
\p
\v 9 Ana kaidaꞋi Ꞌi Lia nia saiana neꞋe noaꞋa kasi ina naꞋa, nia ka fatamana kini rao ꞋoꞋo nia Ꞌi Silpa ka leka maliu faꞋinia sa Jakob logo.  
\v 10 KaidaꞋi Ꞌi Silpa ka faꞋafuta taꞋi ngela ngwane ana sa Jakob,  
\v 11 goꞋo Ꞌi Lia ka fata Ꞌuri, “Ngwae neꞋe nia ꞋoilakiꞋa fuaku!” Ma nia ka saea ngela neꞋe Ꞌania sa Gad.\f + \fr 30:11 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Gad’ fadalana neꞋe ‘ꞋOsi’.\f*  
\v 12 Sui kini rao neꞋe ka faꞋafuta laꞋu ta ngela ngwane ana sa Jakob,  
\v 13 Ma Ꞌi Lia ka fata Ꞌuri, “Nau ku saeleꞋa liu naꞋa. ꞋAfe ki taꞋifau kike baꞋa sae nau Ꞌani Ꞌi SaeleꞋa.” Ma nia ka saea ngela neꞋe Ꞌania sa Asa.\f + \fr 30:13 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Asa’ fadalana neꞋe ‘SaeleꞋa’.\f*   
\p
\v 14 KaidaꞋi kira ka loia na witi ki saena oꞋola ngela tiꞋitiꞋi neꞋeri, sa Ruben ka leka Ꞌi oꞋola, ma ka dao toꞋona ti fuaꞋi ru ana Mandrek, nia ka gweea ti faꞋi ru ma ka ngalia maꞋi ka kwatea fuana teꞋa nia. ꞋUnaꞋeri Ꞌi Rachel ka saefilo Ꞌuri ana Ꞌi Lia, “Nau ku amasiꞋo Ꞌoke kwatea maꞋi ti fuaꞋi ru fuaku ana Mandrek neꞋe ngela Ꞌoe nena ngaliꞋi maꞋi.”   
\p
\v 15 Bore ma Ꞌi Lia ka fata lala Ꞌuri, “ꞋOko ngalia naꞋa Ꞌamu na araꞋi nau! FaꞋuta laꞋu neꞋe Ꞌoko iliili Ꞌuana ngalilana laꞋu na fufuna Mandrek neꞋe ngela nau nia ngaliꞋi maꞋi fuaku? TaꞋi noaꞋa goꞋo!” Bore ma Ꞌi Rachel ka fata Ꞌuri, “DiꞋia Ꞌoko kwateꞋa fuaꞋi ru neꞋana ki fuaku, nai baꞋa alaꞋani Ꞌoke teo faꞋinia sa Jakob saena rodo neꞋe maꞋi.”   
\p
\v 16 ꞋUnaꞋeri ana agi saꞋulafi neꞋe sa Jakob oli maꞋi faꞋasia Ꞌi oꞋola Ꞌi Lia ka leka kwau ka saka fuana, ma ka fata Ꞌuri fuana, “Rodo taꞋena Ꞌoke leka maꞋi ko teo faꞋinau sulia nau ku foliꞋo naꞋa Ꞌania fuaꞋi Ꞌai ki ana Mandrek, neꞋe ngela nau nia kwateꞋe fuaku.” Ma ana rodo neꞋeri, sa Jakob ka leka maliu faꞋinia Ꞌi Lia.   
\p
\v 17 Buri Ꞌana God ka rongoa foꞋongaꞋa Ꞌi Lia, sui nia ka ina laꞋu ma ka faꞋafuta limana ngela ngwane sa Jakob.  
\v 18 Sui nia ka fata Ꞌuri, “God nia kwate nau ana tae neꞋe nau ku folia, osiꞋana nau ku kwatea naꞋa kini rao nau ku leka tua faꞋinia araꞋi nau.” Ma nia ka saea ngela neꞋeri Ꞌania sa Isakar.\f + \fr 30:18 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Isakar’ fadalana neꞋe ‘Kwaiara’.\f*  
\v 19 Nia ka ina laꞋu ma ka alua onona ngela ngwane ana sa Jakob.  
\v 20 Sui nia ka fata Ꞌuri, “God nia kwatea taꞋi kwateꞋa ꞋoꞋo leꞋa fuaku. KaidaꞋi neꞋe araꞋi nau ke baꞋa manata lafu nau, duꞋungana nau ku faꞋafuta naꞋa ono ngela ngwane ki fuana.” Ma nia ka saea Ꞌani sa Sebulun.\f + \fr 30:20 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Sebulun’ fadalana neꞋe ‘Manata lafu’.\f*  
\v 21 Ma Ꞌi buri Ꞌana nia ka faꞋafuta taꞋi ngela kini nia ma nia ka saea Ꞌania Ꞌi Daena.  
\v 22 Buri Ꞌana God ka manata toꞋona Ꞌi Rachel, ma ka rongoa foꞋongaꞋa nia, ma nia ka kwatea nia ka bolo faꞋinia ka alu ngela laꞋu.  
\v 23 Ma nia ka ina laꞋu, ma ka alua taꞋi ngela ngwane nia ma ka fata Ꞌuri, “God ngalia naꞋa ekeꞋa ba nau.”  
\v 24 Ma nia ka saea Ꞌania sa Josef\f + \fr 30:24 \ft Ana alaꞋanga Ꞌi Hebru, ‘Josef’ fadalana neꞋe ‘AlaꞋania nia kwatea taꞋi laꞋu’.\f* ma nia ka Ꞌuri, “AlaꞋania Iawe ka kwatea laꞋu ta ngela ngwane fuaku.”   
\s1 God kwatea toꞋoruꞋa sa Jakob ka tatakolaꞋa  
\p
\v 25 Sui buri Ꞌana neꞋe sa Josef nia futa, sa Jakob ka fata Ꞌuri fuana funga nia, “Nia leꞋa fuana neꞋe Ꞌoke alaꞋani kaimili ke oli naꞋa Ꞌi fanoa nau.  
\v 26 Nau ku rao ngasi liu fuana folilana ro Ꞌafe nini nau ki faꞋinia ngwaꞋi ngela nini nau ki. Nau ku amasi Ꞌoe Ꞌoke ala naꞋa maꞋi anidaroꞋo saena limaku, faꞋinia ngela nau ki fasi Ꞌiri kaimili ke leka naꞋa. ꞋOko sai leꞋa naꞋa ana raoꞋa leꞋa Ꞌoro nini nau ku sasiꞋi fuamu.”   
\p
\v 27 Bore ma funga nia ka fata ana, “Nau ku oga nai saea taꞋi ru. Na maꞋetoto nini nau ku lisiꞋi ki, niꞋi faꞋataꞋinia fuaku neꞋe Iawe nia faꞋaleꞋa nau osiꞋana Ꞌoko tua faꞋinau.  
\v 28 Nia leꞋa fuana Ꞌoke saea fuaku ta tae neꞋe nai baꞋa foliꞋo Ꞌania, Ꞌiri neꞋe nai foliꞋo Ꞌani.”   
\p
\v 29 Sui sa Jakob ka fata Ꞌuri, “ꞋOko sai ana ka sui naꞋa rao laga ulafuꞋa nau ku sasiꞋi fuamu ki, ma Ꞌoko logo ana neꞋe ru ꞋaeꞋaela Ꞌoe ki kira Ꞌoro kaidaꞋi nau ku lia sulida.  
\v 30 KaidaꞋi nau ku eta dao ana fanoa neꞋe, ru Ꞌoe ki noaꞋa kasi Ꞌoro goꞋo, bore ma kaidaꞋi neꞋe kira Ꞌoro liu naꞋa. Na raoꞋa nau ku sasiꞋi fuamu ki, Iawe faꞋaleꞋa Ꞌoe. Bore kaidaꞋi neꞋe naꞋi sasia nama ti ru fuana Ꞌafilana ngela nau ki naꞋa.”   
\p
\v 31 Bore ma funga nia ka saefilo laꞋu Ꞌuri ana, “DiꞋia nia Ꞌuira, ta tae neꞋe nai kwatea fuamu kwa?” GoꞋo nia ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa nau kusi oga neꞋe Ꞌoke foli nau Ꞌania ta mani. Nai baꞋa saea kwau taꞋi ru, si diꞋia Ꞌoko alafafia ru neꞋeri nai lia laꞋu sulia ru ꞋaeꞋaela Ꞌoe ki.  
\v 32 ꞋOke baꞋa alaꞋania nau nai leka lia Ꞌaku talaku ana ru ꞋaeꞋaela Ꞌoe ki taꞋena. Na sipsip neꞋe goa taꞋifau ki faꞋinia nanigot tiꞋitiꞋi neꞋe kira Ꞌiri goa taꞋifau ki, neꞋe kira toꞋo ana kala kwakwaoꞋa tiꞋitiꞋi ki Ꞌi nonida, ai neꞋeri ki neꞋe nai baꞋa ngalida fuaku. Ma nia naꞋa neꞋe folifoliꞋa nau.  
\v 33 Ma nia ka talangwaraꞋu goꞋo ana fuamu fuana sasilana diꞋia nau ku sasia ka saga nama ka noaꞋa. KaidaꞋi Ꞌoko lisia neꞋe nau ku toꞋo ana nanigot neꞋe goa taꞋifau ki, ma ku toꞋo ana sipsip neꞋe Ꞌiri goa taꞋifau ki, Ꞌirai kaumulu saiana muke saea neꞋe nau ku bili.”   
\p
\v 34 Sui funga nia ka fata Ꞌuri, “Nia leꞋa goꞋo Ꞌana kuke baꞋa sasi diꞋia neꞋe Ꞌoko saea.”  
\v 35 Bore ma asoa neꞋeri nama goꞋo, sa Laban leka ka ngalia na nanigot nia ki neꞋe noaꞋa kira kasi goa taꞋifau ki neꞋe kala kwaoꞋa tiꞋitiꞋi neꞋe teo Ꞌi nonida ki, faꞋinia sipsip ki neꞋe kira goa taꞋifau, ma nia ka aluda saena limana ngwaꞋi ngela ngwane nia kira ka lia sulida.  
\v 36 Nia ka alaꞋania ti ai saena limana sa Jakob, ma niaꞋa faꞋinia ngwaꞋi ngela nia kira ka ngalia ru ꞋaeꞋaela nia ki kira ka leka faꞋasia kula neꞋe sa Jakob tua ana, ma kira ka ngasingasiꞋa sulia uulu asoa ki, ma kira faꞋinia ru ꞋaeꞋaela neꞋeri ki kira ka tua tau faꞋasia sa Jakob.   
\p
\v 37-38 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka tufua rarana Ꞌai neꞋe taꞋetaꞋeda marako ki. Ma nia ka ragia ti taꞋetaꞋe Ꞌai ana Ꞌai neꞋeri ki fasi Ꞌiri ke alua kula kwao ana. GoꞋo nia ka alua faꞋi aꞋo aꞋo neꞋeri ki ana kula nanigot ki leka maꞋi fuana kwaꞋu kafoꞋa ana, kaidaꞋi kira kwaꞋu, kira ka bubungia faꞋi aꞋo aꞋo neꞋeri ki. Nia ka ngalia rarana Ꞌai neꞋe kira saea Ꞌani Popla. Nia sasi ꞋunaꞋeri osiꞋana kaidaꞋi na nanigot kira leka maꞋi fuana kwaꞋunga ana kafo neꞋeri, na nanigot ngwane ki ka raꞋefida nanigot kini ki.  
\v 39 Ana kaidaꞋi neꞋe taꞋi nanigot ngwane nia ka raꞋefia ta nanigot kini, kira ka bubungia fai Ꞌai neꞋeri ki, na bibi nanigot neꞋe ke baꞋa futa ana nanigot kini neꞋeri ka noaꞋa kasi goa taꞋifau, nia ka taꞋi toꞋo ana kwaoꞋa ki Ꞌi nonina.  
\v 40 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka daroꞋia ru ꞋaeꞋaela neꞋeri ki, nia ka ngalia sipsip ki faꞋasia nanigot ki, ma ka aluda sipsip ki kwau ana kula neꞋe kira saiana kike lisia na sipsip funga nia ki neꞋe kira goa ma kika goa bore ma kira taꞋi kwakwaoꞋa tiꞋitiꞋi Ꞌi nonida ki. Sui nia ka fikua ai nia ka tua fiku noaꞋa kasi dola laꞋu faꞋinia ai funga nia ki, ma ka ꞋunaꞋeri neꞋe nia ka sasi kika Ꞌoro laꞋu.  
\v 41 Ma kaidaꞋi nia lisia neꞋe nanigot kini ngasingasiꞋa ki kira oga nanigot ngwane ki, nia ka ngalia na faꞋi Ꞌai neꞋeri ki ka alua ana kula fuana kwaꞋu kafoꞋa. Sui kaidaꞋi na nanigot ngwane ki kira ka raꞋefida ma kira ka bubungia na faꞋi Ꞌai neꞋeri kira ka toꞋo ana toto kwao ki Ꞌi nonida.  
\v 42 Bore ma kaidaꞋi nia lisia na nanigot neꞋe noaꞋa kasi ngasingasiꞋa kira leka maꞋi, nia ka lafua faꞋi Ꞌai neꞋeri ki laꞋu. Sui kasi tau goꞋo na nanigot neꞋe noaꞋa kasi ngasingasiꞋa ki, nia neꞋe ai funga nia ki. Bore ma ai neꞋe ngasingasiꞋa taꞋifau ki, ai nia ki. Ka ꞋunaꞋeri neꞋe nia taꞋi ngwae toꞋoru liu.  
\v 43 Nia ka toꞋo ana sipsip Ꞌoro, faꞋinia nanigot Ꞌoro, ma ngwae rao ꞋoꞋo Ꞌoro, ma kini rao ꞋoꞋo Ꞌoro, ma kamel Ꞌoro, ma dongki Ꞌoro logo.   
\c 31  
\s1 Sa Jakob tafi faꞋasia funga nia sa Laban  
\p
\v 1 Ana taꞋi asoa sa Jakob rongoa neꞋe lumaꞋa nia ki kira alaꞋa sulia. Kira Ꞌuri, “LumaꞋa kulu sa Jakob nia ngalia taꞋifau naꞋa ana ru maꞋa kulu ki. Ma nia ka toꞋo ru naꞋa, ana ru neꞋe maꞋa kulu nia toꞋo ani ki Ꞌi naꞋo.”  
\v 2 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka lisia logo neꞋe funga nia kasi kwaima leꞋa naꞋa ana diꞋia ba nia sasia maꞋi etaeta.   
\p
\v 3 Buri Ꞌana Iawe ka fata Ꞌuri fuana, “ꞋOke oli naꞋa Ꞌuana tuaꞋa neꞋe koꞋo Ꞌoe ma maꞋa Ꞌoe ma fuuꞋi ngwae Ꞌoe neꞋe kira tua maꞋi ana. Ma nai baꞋa leka faꞋiniꞋo.”   
\p
\v 4 Sui sa Jakob ka kwatea alaꞋanga fuana ro Ꞌafe nia ki Ꞌi Rachel ma Ꞌi Lia, fasi Ꞌiri kera ke leka saka fuana ana kula abitakoꞋa neꞋe na ru ꞋaeꞋaela nia ki tua ana.  
\v 5 Nia ka fata Ꞌuri fuadaroꞋo, “Nau ku lisia naꞋa neꞋe maꞋa koroꞋo noaꞋa kasi kwaima leꞋa naꞋa faꞋinau, diꞋia ba nia sasasia maꞋi etaeta. Bore ma God niniꞋa maꞋa nau, nia tua faꞋi nau leleka ka dao ana kaidaꞋi neꞋe.  
\v 6 KoroꞋo saiana ka sui naꞋa neꞋe nau ku lagaꞋi rao naꞋa fuana sasilana raoꞋa maꞋa koroꞋo ki.  
\v 7 Bore ma nia ka ꞋidufaꞋi aurafu nau logo Ꞌana. KaidaꞋi Ꞌoro sui naꞋa nia rokisia na folifoliꞋa neꞋe nia foli nau Ꞌani. Bore ma God noaꞋa kasi alaꞋania neꞋe nia ka faꞋali nau.  
\v 8 KaidaꞋi nia Ꞌuri, folifoliꞋa Ꞌoe Ꞌoke baꞋa ngalia na nanigot tiꞋitiꞋi neꞋe ki nini kira goa, bore ma kira toꞋo lala ana kala kwaoꞋa ki Ꞌi nonida, sui na nanigot kini nia ki ka kalea na ngela Ꞌi ru ꞋunaꞋeri ki logo. Bore ma kaidaꞋi nia ka Ꞌuri folifoliꞋa Ꞌoe naꞋa neꞋe Ꞌoke baꞋa ngalia kala nanigot neꞋe kira goa, bore ma kira toꞋo logo ana kala toto kwao ki Ꞌi nonida.” Ma na nanigot kini nia ki kira ka kalea logo ngela Ꞌi ru ꞋunaꞋeri ki diꞋia neꞋe nia saea.  
\v 9 ꞋUnaꞋeri neꞋe God ka ngalia ru ꞋaeꞋaela neꞋeri ki faꞋasia limana maꞋa koroꞋo, ma ka aluꞋi lala saena limaku.   
\p
\v 10 Ana kaidaꞋi nanigot kini ki oga nanigot ngwane ki ka raꞋefida, nau ku lisia taꞋi maliu boleꞋa. Ana maliu boleꞋa neꞋeri nau ku lisia na nanigot ngwane ki neꞋe kira raꞋefia ae kini neꞋeri ki, kira goa bore ma kira toꞋo logo ana toto kwao ki Ꞌi nonida. Ti ai kira kwao tatala asiꞋa ma ti ai ada ka toꞋo ana toto kwao doe ki ana nonida, ma ti ai ada kira ka toꞋo ana kala toto kwao ki Ꞌi nonida.  
\v 11 Sui Ꞌainsel God ka sae nau saena maliu boleꞋa neꞋeri, ma nia ka fata Ꞌuri, “Jakob.” Ma nau ku olisi Ꞌuri ana, “ꞋIu.”  
\v 12 Sui nia ka fata Ꞌuri, “Lisia basi, na nanigot loꞋoko raꞋefia na nanigot kini goa loꞋoko bore ma kira toꞋo ana toto kwao ki Ꞌi nonida. Nau ku sasia ru neꞋe ka fuli Ꞌuri, sulia nau ku lisia falafala taꞋa niniꞋa sa Laban nia sasia amu.  
\v 13 NauꞋa na God ba nau ku dao maꞋi siamu Ꞌi Betel, kula ba Ꞌoko kisitaꞋinia ngwaingwai olif ana taꞋifau ba Ꞌoko faꞋa abu ma na ru fuana mamanata Ꞌanga firi toꞋoku. Ma ana kula neꞋeri logo ba Ꞌoko sasia taꞋi fata alangaꞋinga ngasingasiꞋa fuaku. KaidaꞋi neꞋe nau ku ogaꞋo Ꞌoke faꞋasia kula neꞋe ma Ꞌoko oli Ꞌi fanoa ꞋaꞋana ba Ꞌoko futa maꞋi ana.”   
\p
\v 14 ꞋUnaꞋeri Ꞌi Rachel ma Ꞌi Lia kera ka fata Ꞌuri fuana, “Na maꞋa keroꞋo noaꞋa kasi baꞋa toꞋo naꞋa ana ta ru neꞋe nia ke alua saena limamiroꞋo kaidaꞋi nia ka kwaimaꞋa kwali fuana maeꞋa.  
\v 15 Nia lisi keroꞋo ka diꞋia neꞋe keroꞋo noaꞋa laꞋu ngela nia ki, keroꞋo ka diꞋia naꞋa ta ngwae kwaita goꞋo Ꞌana. Nia Ꞌoifoli Ꞌani keroꞋo fuamu, ma mani ki taꞋifau neꞋe nia ngalia ana folilamiroꞋo, kaidaꞋi neꞋe nia foli aniꞋi ka sui naꞋa.  
\v 16 Aia, God nia ngalia naꞋa ru ki taꞋifau faꞋasia maꞋa keroꞋo, ma nia ka kwatea naꞋa fuamu. Ma ana kaidaꞋi neꞋe, ru ki taꞋifau ru keroꞋo ki naꞋa, faꞋinia ngela keroꞋo ki. ꞋOke sasi naꞋa diꞋia neꞋe God saea fuamu.”   
\p
\v 17-18 Sui sa Jakob ka salisali ana ru nia ki taꞋifau Ꞌiri ke oli Ꞌuana maꞋa nia Ꞌi Kenan. Kira ka kwatea ro Ꞌafe nia ki faꞋinia ngela nia ki, kira ka leka Ꞌi fafona kamel ki, ma ngwae nia ki kira ka leka Ꞌi naꞋo faꞋinia ru nia ki taꞋifau neꞋe nia toꞋo ani kaidaꞋi nia tua Ꞌi Mesopotemia.  
\v 19 Bore ma kaidaꞋi sa Laban leka kwau fuana sufilana ifuna sipsip nia ki, Ꞌi Rachel ka leka bilia kala god kala ꞋosoꞋoso maꞋa nia ki neꞋe teo Ꞌi luma.  
\v 20 ꞋIu sa Jakob Ꞌiri saea fuana funga nia neꞋe nia ke baꞋa leka, nia sofongaꞋinia liua na nai Ꞌi ruuꞋa neꞋeri. Nia tafi goꞋo Ꞌana faꞋasia.  
\v 21 Nia ngali taꞋifau ru nia ki ꞋaliꞋali goꞋo kira ka tafi naꞋa. Kira ka toꞋofolo ana kafo Ꞌi Iufretes, kira ka leka Ꞌuana faꞋi ua Ꞌi Gilead ki.   
\p
\v 22 Buri Ꞌana uulu asoa ki, sa Laban ka rongoa faꞋarongoꞋa neꞋe funga nia sa Jakob nia tafi naꞋa.  
\v 23 GoꞋo nia ka ngalia ngwae ana fuuꞋi ngwae nia, kira ka leka Ꞌi burida. Buri Ꞌana fiu asoa ki sa Laban ka dao fafia ana faꞋi ua Ꞌi Gilead ki.  
\v 24-25 Ana kaidaꞋi neꞋeri, sa Jakob faꞋinia ngwaꞋi toꞋa nia ka saungaꞋinia naꞋa na fanoa kira Ꞌi gwauna taꞋi faꞋi ua Ꞌi Gilead. Ma ana rodo neꞋeri, God ka leka maꞋi siana sa Laban ana taꞋi maliu boleꞋa ma ka fata Ꞌuri fuana, “ꞋOke madafiꞋo Ꞌokoto fiꞋi sasia ta alaꞋanga silolo fuana funga Ꞌoe sa Jakob.”   
\p
\v 26 Sui sa Laban ka leka siana funga nia ma ka fata Ꞌuri, “FaꞋuta neꞋe Ꞌoke ngalia ro kini nau ki, ma Ꞌoko tafi ago Ꞌuri? ꞋOko sasi diꞋia neꞋe Ꞌoko liufidaroꞋo ana ta maꞋe. ꞋOko Ꞌiri taꞋi saea naꞋa ta alaꞋanga fuaku!  
\v 27 FaꞋuta neꞋe kaumulu ka Ꞌoi Ꞌaku Ꞌuri, ma kamu ka tafi? Si diꞋia kamu faꞋarongo nau Ꞌania lekalamuꞋa etaeta Ꞌirai nai ngali ngwae ni kwaꞋi gita faꞋinia ngwae ni masaꞋa Ꞌania kete ki, Ꞌirai nai baꞋa ngulia faꞋi ngu ni oli oliꞋa Ꞌania falafala leꞋa.  
\v 28 Lisia basi! ꞋOko Ꞌiri alaꞋania neꞋe nai nonoꞋia kala koꞋo nini nau ki faꞋinia ro kini nini futa aku ki, ma nau ku oli oli ada. ꞋOko boleboleꞋa liu naꞋa kwa!  
\v 29 Nau ku bolo faꞋinia nai faꞋali kaumulu goꞋo Ꞌaku taꞋifau. Bore ma rodo neꞋe, God maꞋa kaumulu nia leka maꞋi siaku ana maliu boleꞋa, ma ka alaꞋa ngasingasiꞋa fuaku Ꞌiri noaꞋa naisi alaꞋa silolo fuamu.  
\v 30 Nau ku saiana neꞋe Ꞌoko oga liua naꞋa olia Ꞌuana fanoa Ꞌoe, bore ma faꞋuta lala neꞋe Ꞌoko bilia kala god kalaꞋa nau ki neꞋe niꞋi teo saena luma nau?”   
\p
\v 31 Sui sa Jakob ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa naisi saea leka laku fuamu sulia nau ku maꞋu, Ꞌasu Ꞌubani nau ku saea fuamu, ma Ꞌoko fiꞋi ngali ro Ꞌafe nau ki faꞋasi nau.  
\v 32 Bore ma si diꞋia Ꞌoko dao toꞋona ta ai aimili nia bilia na god Ꞌoe ki, na ngwae neꞋeri ke baꞋa mae. Na ngwae nini ana fufuꞋi ngwae Ꞌoe ki neꞋe kike faꞋamamana aku. ꞋOke lia Ꞌamu Ꞌuana god Ꞌoe ki. Ma si diꞋia Ꞌoke dao toꞋona ta ru amu, Ꞌoke ngalia.” Bore ma nia noaꞋa kasi sai goꞋo ana neꞋe Ꞌi Rachel goꞋo neꞋe bilia god kalaꞋa neꞋeri ki, ma ka agotaꞋi niꞋi.   
\p
\v 33 Sui sa Laban ka leka lulu kwailiu Ꞌuana god kalaꞋa neꞋe ki saena babala sa Jakob, ma nia ka leka sasi logo ꞋunaꞋeri saena babala Ꞌi Lia, ma saena babala ro kini rao ꞋoꞋo, ma ro kini nia ki logo, bore ma nia noaꞋa Ꞌiri dao toꞋoda. Sui ni ka ruꞋu Ꞌi saena babala Ꞌi Rachel.  
\v 34 Bore ma Ꞌafe neꞋe sofongaꞋinia saena taꞋi ngwaꞋi ana kula ni gwauru Ꞌanga fafona kamel nia, nia ka tua fafia na ngwaꞋi ni ru neꞋeri. Sui bore Ꞌana nia ka dao maꞋi ka lulu kwailiu ana kula ki taꞋifau saena babala neꞋeri, noaꞋa nia kasi dao toꞋona.  
\v 35 Sui Ꞌi Rasel ka fata Ꞌuri ana maꞋa nia, “Kwaimanatai liu naꞋa maꞋasi Ꞌae, nau ku mataꞋi ne, ma nau kusi bolo faꞋinia uuꞋa Ꞌi maamu, nau ku amasiꞋo Ꞌoe kosi saetaꞋa laꞋu fuaku.” Ma sa Laban ka lia ana kula ki taꞋifau Ꞌuana god kalaꞋa nia ki bore ma nia kasi dao naꞋa toꞋona.   
\p
\v 36 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka balufia funga nia ka Ꞌuri, “ꞋUri ma tae neꞋe nau ku sasia ka taꞋa kwa! Nau ku Ꞌiri Ꞌoia na taki neꞋe kaumulu ka leka maꞋi muka lali nau Ꞌuri! Nia Ꞌiri saga neꞋe kamu ka sasi Ꞌuri.  
\v 37 Mulu leka lia Ꞌi safitana ru loꞋoko nau ki, bore ma tae neꞋe kamu ke dao toꞋona? DiꞋia kamu lisia ta ru, muka ngalia maꞋi! Ngwae kulu ki ne tua goꞋo Ꞌada. Moro alua Ꞌi maada, fasi Ꞌiri kike lia saiana sa tai aumulu neꞋe saga.  
\v 38 Ro akwala faꞋi ngali ki naꞋa neꞋe nau ku inaꞋu ana raoꞋa fuamu. Ma ana kaidaꞋi Ꞌoro goꞋo ana neꞋe sipsip Ꞌoe ki ma nanigot Ꞌoe ki kira toꞋo ana ngela Ꞌi ru Ꞌoro ki, bore ma ta taꞋi sipsip ngwane nama ta taꞋi nanigot ngwane noaꞋa nau kusi ngalia nama faꞋasiꞋo fuana Ꞌanilana Ꞌaku.  
\v 39 KaidaꞋi ki taꞋifau na ru kwasi ki kira faꞋalia na ru ꞋaeꞋaela Ꞌoe ki, nauꞋa goꞋo neꞋe nai didifulia. Nau noaꞋa kusi ngalia naꞋa maꞋi siamu Ꞌiri Ꞌoke lisia. Falafala Ꞌoe naꞋa neꞋe diꞋia ta ru ꞋaeꞋaela amu nia noꞋana ana dangi nama ana rodo, nauꞋa nama neꞋe nai didifulia.  
\v 40 KaidaꞋi Ꞌoro ki nau ku saiana noniku nia taꞋa. Ana dangi, na madaꞋafi nia sina fifi aku, ma nau ku maruku liu naꞋa, ma ana rodo nau ku gwari liu naꞋa, ma nau kusi maliu.  
\v 41 Ana kaidaꞋi firi sulia ro akwala faꞋi ngali, nau ku tua faꞋi kaumulu ki, kamu sasi nama diꞋia neꞋe nauꞋa ta ngwae rao laga ulafu, ma ru neꞋe kamu kasi rokisia goꞋo. Nau ku rao sulia fai akwala faꞋi ngali ki fuana ngalilana ro kini Ꞌoe ki, ma nau ku inaꞋu ana raoꞋa sulia ono faꞋi ngali ki laꞋu fuana ru ꞋaeꞋaela nini Ꞌoe ki. Ma ana ono faꞋi ngela neꞋe ki, Ꞌoko rokisia folifoliꞋa nau ana kaidaꞋi Ꞌoro.  
\v 42 Bore ma diꞋia God nini koꞋo nau ki nia kasi ꞋafiꞋafi nau, Ꞌirai Ꞌoko lali nau ka sui naꞋa. Ma noaꞋa naisi ngalia naꞋa ta ru. Bore Ꞌana ma God nia tua faꞋi nau, ma Ꞌoe kosi lali nau. KoꞋo nau sa Abraham nia foꞋosia Ꞌi naꞋo ma faꞋinia maꞋa nau sa Aesak logo neꞋe inaꞋu ana foꞋosilana ma ka fuꞋusi doe ana. Bore ma nia ka lisia goꞋo Ꞌana na ꞋatoꞋanga nini nau ku toꞋo ana, ma rao ngasiꞋa nini nau ku fulia, ma saena rodo neꞋe nia faꞋataꞋinia ana maliu boleꞋa neꞋe Ꞌoko faꞋataꞋinia sa tai akoro neꞋe saga.”   
\s1 Sa Laban fata alangaꞋi faꞋinia sa Jakob  
\p
\v 43 Sui sa Laban ka fata Ꞌuri fuana funga nia, “Na ro Ꞌafe neꞋe ki, ro kini nau ki niniꞋa. Na ngela keroꞋa ki faꞋinia ru ꞋaeꞋaela neꞋe ki ru nau ki taꞋifau. Ru neꞋe ki taꞋifau ru nau ki goꞋo. Bore ma duꞋungana nau noaꞋa kusi sasia ta ru fuana goniladaroꞋo ro kini nau ki faꞋinia ngela kira ki.  
\v 44 Nau ku salisali naꞋa nai sasia fata alangaꞋinga faꞋinidaroꞋo. Nia leꞋa kuke sasia taꞋi sulufaua doe Ꞌi neꞋe, fasi Ꞌiri ke diꞋia toto kulu ana alangaꞋinga nini kulu.”   
\p
\v 45 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka ngali taꞋi fau doe ka faꞋauua Ꞌi neꞋeri ka sasia taꞋi ru fuana mamanata Ꞌanga toꞋona.  
\v 46 Ma nia ka fata Ꞌuri fuana ngwae ana fufuꞋi ngwae nia ki, “Muke leka ngalia maꞋi gwaꞋi fau ki, kuke baꞋa saungaꞋinia taꞋi sulufaua ana kula neꞋe.” Buri Ꞌana kike baꞋa sasia kala fafangaꞋa, karangia sulufana neꞋe fuana toto ana ru neꞋe.   
\p
\v 47 Sui sa Laban ka saea sulufaua neꞋeri Ꞌania alaꞋanga nia, “Jegara Sahaduta,” neꞋe fadalana, “Sulufaua ana toto kulu.” Ma sa Jakob ka saea sulufaua neꞋe Ꞌania alaꞋanga nia, “Galeed,” neꞋe fadalana ꞋunaꞋeri logo.  
\v 48 GoꞋo sa Laban ka fata Ꞌuri ana, “Na sulufau neꞋe nia ke baꞋa diꞋia toto fuakoro, ana fata alangaꞋinga niniꞋa koro.” Nia neꞋe sa Jakob ka saea kula neꞋe Ꞌani Galeed.  
\v 49 GoꞋo sa Laban ka fata Ꞌuri fuana, “AlaꞋania Iawe ke filo koro kaidaꞋi koro leka faꞋasikoro.” Nia neꞋe sa Jakob ka saea kula neꞋeri Ꞌania Ꞌi Mispa nama kula fuana filolana.  
\v 50 Ma nia ka fata laꞋu Ꞌuri, “DiꞋia Ꞌoko sasia ta ru ka taꞋa ana ro kini neꞋe nau ki nama Ꞌoko korea lala ta Ꞌafe laꞋu, nia leꞋa fuana Ꞌoke manata toꞋona God neꞋe lisi koro, sui bore Ꞌana ta ngwae kasi filo koro.  
\v 51 Na sulufaua neꞋe nau ku alua Ꞌi safitakoro, ma na fau nini Ꞌoko faꞋauua diꞋia ta ru ni manata firiꞋanga toꞋona kera ke baꞋa tua Ꞌi neꞋe.  
\v 52 Na sulufaua neꞋe faꞋinia ru fuana mamanata Ꞌanga toꞋona neꞋe kera ro toto ana fata alangaꞋi lakoro. NoaꞋa naisi baꞋa leka liufia sulufaua neꞋe fuana faꞋalilamu. Ma ꞋaeꞋo logo Ꞌoe kosi liufia na sulufaua neꞋe faꞋinia na ru fuana mamanata Ꞌanga firi toꞋona neꞋe ana ta kaidaꞋi goꞋo Ꞌana fuana fuꞋalilaku.  
\v 53 AlaꞋania God maꞋa koro ki sa Abraham ma sa Neho ke matalangaꞋinia ta ai akoro neꞋe nia ke Ꞌoio alangaꞋinga neꞋe!” ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka alangaꞋi Ꞌania satana God neꞋe maꞋa nia sa Aesak foꞋo satana, diꞋia neꞋe nia ka dau sulia alangaꞋinga niniꞋa sa Laban sasia faꞋinia.  
\v 54 Buri Ꞌana nia ka saungia taꞋi ru ꞋaeꞋaela ma ka foꞋosi Ꞌania Ꞌi gwauna ua neꞋeri ma nia ka saea ngwae ana kwalafa nia ki kira ka leka maꞋi kika Ꞌado faꞋinia fuana Ꞌanilana foꞋosi neꞋeri. Ma kaidaꞋi fuana Ꞌanilana foꞋosi neꞋeri, ma kaidaꞋi kira fanga ka sui ana rodo neꞋeri, kira ka teo naꞋa maꞋi gwauna faꞋi ua neꞋeri.  
\v 55 Ana Ꞌofodangi laꞋa bilabila, sa Laban ka nonoꞋia kala koꞋo nia ki, faꞋinia ro kini nia ki fuana olioliꞋa ada. Sui nia ka faꞋasia fanoa neꞋeri, ma ka oli Ꞌi fanoa nia.   
\c 32  
\s1 Sa Jakob salisali fuana lisilana sa Esau  
\p
\v 1 Ana kaidaꞋi sa Jakob nia leka kwau, na Ꞌainsel ki kira leka maꞋi ma kika saka fuana.  
\v 2 Ma kaidaꞋi nia lisi kira, nia ka fata Ꞌuri, “Kula neꞋe nia kula na Ꞌainsel God ki kira sasia fuana fanoa kira. Sui nia ka saea kula neꞋeri Ꞌania Ꞌi Mahanaem nama ro fanoa.”   
\p
\v 3-5 Sa Jakob ka asungaꞋinia ti ngwae kira ka ngalia alaꞋanga nia ka leka fuana ngwaefuta nia sa Esau Ꞌuana fanoa ꞋaꞋana kira saea Ꞌani Ꞌi Seiri, neꞋe ta sata Ꞌi Idom. Nia saea fuada Ꞌiri kike fata Ꞌuri fuana sa Esau, “AraꞋi kwa, ngwae ni rao Ꞌoe sa Jakob, nia asungaꞋi kaimili mika leka maꞋi mike faꞋarongo Ꞌoe Ꞌania fatalana. Nia fata Ꞌuri: AraꞋi ꞋaꞋana nau Ꞌae. ꞋI naꞋo nau ku faꞋasia kula neꞋe ma nau ku leka tua faꞋinia sa Laban, ma nau ku tua faꞋinia leleka ka dao ana kaidaꞋi neꞋe, ma nau ku oli naꞋa maꞋi, nau ku toꞋo ana buluka ki ma dongki ki, ma sipsip ki, ma nanigot ki, ma na ngwae rao ꞋoꞋo ki ma kini rao ꞋoꞋo ki. Nia ne nau ku kwatea kwau alaꞋanga neꞋe fuamu, si diꞋia Ꞌoko saeleꞋa fuana lisilaku.” GoꞋo nia ka asungaꞋinia ngwae ki kira ka leka etaeta ana fuana lisilana sa Esau.   
\p
\v 6 KaidaꞋi ngwae neꞋeri kira oli maꞋi, kika fata Ꞌuri fuana, “Kaimili leka lisia ngwae futa Ꞌoe ka sui naꞋa. KaidaꞋi neꞋe nia faꞋasia naꞋa fanoa nia ka leka naꞋa maꞋi fuana sakaꞋa fuamu. Ma nia toꞋo ana fai talangaꞋi ngwae ki kira ka leka maꞋi faꞋinia.”   
\p
\v 7 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka maꞋu liu, sui nia ka daroꞋia ngwae neꞋe kira tua faꞋinia ki, faꞋinia logo ru ꞋaeꞋaela nia ki Ꞌania na ro fikutaꞋi lekaꞋa ki.  
\v 8 ꞋUnaꞋeri nia ka manata Ꞌuri, “DiꞋia sa Esau nia leka maꞋi, ma ka saungia naꞋa ta taꞋi fikutaꞋi ngwae, sali ta fikutaꞋi ngwae kira saiana kike tafi.”   
\p
\v 9 Sui nia ka foꞋosia God ka Ꞌuri, “Aofia Iawe, ꞋaeꞋo God koꞋo nau sa Abraham ma maꞋa nau sa Aesak. Nau ku amasiꞋo Ꞌoke rongo nau maꞋi. ꞋOko saea fuaku nai oli nama maꞋi Ꞌi fanoa nau ma luꞋuluꞋua nau, ma Ꞌoko fata alangaꞋi Ꞌuri Ꞌoke baꞋa kwatea maurilaku ka leꞋa.  
\v 10 Falafala Ꞌoe ki fuaku nia Ꞌuri. KaidaꞋi ki sui Ꞌoko kwaima liu aku, ma kaidaꞋi ki sui Ꞌoko dau sulia fata alangaꞋinga Ꞌoe ki fuaku. Bore Ꞌana ma nauꞋa taꞋi ngwae taꞋa goꞋo Ꞌana niniꞋa, nau ngwae rao Ꞌoe goꞋo, ma nia ka Ꞌiri saga goꞋo fuamu neꞋe Ꞌoke sasia ti ru leꞋa fuaku Ꞌuri, ꞋI naꞋo maꞋi kaidaꞋi nau ku toꞋofolo ana kafo Ꞌi Jodan, nau ku Ꞌiri toꞋo nama ana ta ru, faꞋi kubu goꞋo neꞋe nau ku dau fafia. Bore ma niniꞋari nau ku oli maꞋi, nau ku toꞋo ana ro fikutaꞋi ngwae faꞋinia ma ti ru matamata laꞋu.  
\v 11 Aofia Iawe Ꞌae, nau ku amasi Ꞌoe Ꞌoke faꞋamauri nau faꞋasia na ngwae futa neꞋe nau. Nau ku maꞋu liu, Ꞌasu Ꞌubani nia ka dao maꞋi ma ka saumusi kaimili faꞋinia kini neꞋe ki ma ngela ki logo.  
\v 12 ꞋI naꞋo ba, Ꞌoko fata alangaꞋi Ꞌuri, ‘ꞋOke baꞋa sasia ru ki taꞋifau ke leꞋa ana maurilaku, ma Ꞌoke baꞋa sasia ngela neꞋe futa ana kwalafa nau ki, kira ke baꞋa Ꞌoro liu neꞋe noaꞋa ta ngwae saiana kasi toꞋoda, kira ke Ꞌoro diꞋia na one ninimana asi. Nau ku amasiꞋo Ꞌoe kosi manata bura ana alangaꞋinga nini Ꞌoe fuaku.’”   
\p
\v 13 Ana rodo nia ka maliu naꞋa ana kula neꞋeri, ma Ꞌofodangi, nia filia ti ru ꞋaeꞋaela fuana kwatela fuana ngwaefuta nia.  
\v 14 Na kwateꞋa neꞋeri nia toꞋo ana ro talangaꞋi nanigot kini ki, faꞋinia ro akwala nanigot ngwane ki ana etana fikutaꞋi ru, ma ro talangaꞋi sipsip kini ki faꞋinia ro akwala sipsip ngwane ki ana ruana fikutaꞋi ru,  
\v 15 ma na uulu akwala kamel kini ki faꞋinia kaela kamel kira ki ana uula fikutaꞋi ru ma na fai akwala buluka ki faꞋinia akwala buluka ngwane ki, ana faina fikutaꞋi ru ma na ro akwala dongki kini ki faꞋinia akwala dongki ngwane ana limana fikutaꞋi ru.  
\v 16 Nia ka daroꞋida Ꞌania lima fikutaꞋi ru ki, ma nia ka alua lima ngwae rao ki kira ka lia sulida taꞋifau neꞋe taꞋi ngwae fuana taꞋi fikutaꞋi ru. Sui nia ka fata Ꞌuri fuada, “ꞋIu nia leꞋa, muke etaeta Ꞌi naꞋo bore ma kamu kasi leka fiku. Na fikutaꞋi nanigot kike baꞋa etaeta, ma na fikutaꞋi sipsip kike taꞋi kwaimaꞋakwali tiꞋitiꞋi sui kika fiꞋi leka Ꞌi buri, sui uulu fikutaꞋi ru neꞋeri ki kira ka fiꞋi dongada logo ꞋunaꞋeri.”  
\v 17 Sui nia ka fata Ꞌuri fuana ngwae neꞋe lia sulia nanigot ki, “Si diꞋia na ngwaefuta nau saka fuamu sulia tala, ma nia ka saefilo Ꞌuri amu, ‘ꞋOke leka Ꞌi faꞋi niniꞋa? Na nanigot neꞋe ki ru sa tai ki niniꞋa? Sa tai mo neꞋe araꞋi ꞋaꞋana Ꞌoe?’  
\v 18 ꞋUnaꞋeri Ꞌoke baꞋa fata Ꞌuri fuana, ‘AraꞋi ꞋaꞋana kwa! Nanigot neꞋe ki, ru ngwae ni rao Ꞌoe sa Jakob. ꞋAeꞋo naꞋa neꞋe araꞋi ꞋaꞋana nia, ma nia naꞋa ne na kwateꞋa ꞋoꞋo neꞋe nia kwatea maꞋi fuamu. Nia ke lekaleka maꞋi Ꞌua Ꞌi burummili.’”  
\v 19 Ma nia ka saea nama taꞋi alaꞋanga neꞋeri laꞋu fuana fai ngwae ni rao neꞋe kira lia sulia ti ru ꞋaeꞋaela laꞋu. Nia fata Ꞌuri, “Si diꞋia kaumulu saka fuana ngwaefuta nau, kaumulu taꞋifau muke saea goꞋo taꞋi alaꞋanga neꞋeri nama logo.  
\v 20 Ma kaumulu noaꞋa mu kasi manata bura ana alaꞋanga Ꞌuri, ‘Ngwae ni rao Ꞌoe sa Jakob nia ke leka leka Ꞌua maꞋi Ꞌi burimili. Ma nia kasi tau, nia ka dao Ꞌi neꞋe.’” ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka manata Ꞌana Ꞌuri, “Si diꞋia nau ku eta kwatea na kwateꞋa neꞋe ki. Sali nia ke sasia manataꞋanga nia ke leꞋa tiꞋitiꞋi fuaku. Ma Ꞌi buri Ꞌana neꞋe nai baꞋa lisia. Sali nia ke saeleꞋa fuana lisilaku.”  
\v 21 Sui nia ka kwatea na kwateꞋa neꞋeri ki ka etaeta, bore ma nia ka tua goꞋo ana kula neꞋeri saena rodo neꞋeri.   
\s1 Sa Jakob fuꞋa faꞋinia taꞋi ngwae  
\p
\v 22 Ma saena rodo neꞋeri sa Jakob nia tataꞋe ma ka ngalia ro Ꞌafe nia ki faꞋinia ro kini rao ꞋoꞋo kera ki faꞋinia akwala ma taꞋi ngela nia ki ma kira ka faꞋasia kula neꞋeri ma kira ka toꞋofolo ana kafo Ꞌi Jebok nia ka ngalida ka toꞋofolo faꞋinida Ꞌi bali loꞋoba.  
\v 23 Ana kaidaꞋi kira Ꞌi bali loꞋoba ka sui nia ka oli maꞋi ma nia ka kwatea ru nia ki taꞋifau ka toꞋofolo ana kafo neꞋeri.  
\v 24 Sui nia ka tua buri talana ana ta bali kafo neꞋeri neꞋe kira tua ana. GoꞋo taꞋi ngwae ka leka maꞋi ma ka dau nia, kera ka kwainamutaꞋi leleka karangi sina ka raꞋe maꞋi.  
\v 25 KaidaꞋi ngwae neꞋeri saiana nia kasi liufia naꞋa sa Jakob, nia ka fele giroa faꞋi Ꞌagena ma faꞋi Ꞌagena sa Jakob ka adunga naꞋa.  
\v 26 Sui ngwae neꞋeri ka fata Ꞌuri, “ꞋOke danga naꞋa Ꞌani nau! Karangi ka dangi naꞋa ne!” Bore ma sa Jakob ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa! Nai baꞋa danga ꞋaniꞋo si diꞋia Ꞌoko faꞋaleꞋa nau basi!”  
\v 27 Sui ngwae neꞋeri ka lidi Ꞌuri ana, “ꞋUri ma satamu sa tai kwa?” Ma nia ka olisi Ꞌuri ana, “Sataku sa Jakob ne.”  
\v 28 GoꞋo ngwae neꞋeri ka fata Ꞌuri, “Satamu ke baꞋa noaꞋa laꞋu sa Jakob. Satamu sa Israel naꞋa, duꞋungana Ꞌoko fuꞋa saulia God, ma na ngwae logo, ma Ꞌoko liu.”  
\v 29 Buri Ꞌana sa Jakob ka lidi Ꞌuri ana ngwae neꞋeri, “ꞋUri ma satamu sa tai?” Bore ma ngwae neꞋeri ka olisi Ꞌuri ana, “FaꞋuta neꞋe Ꞌoko oga saiꞋa ana sataku?” GoꞋo nia ka faꞋaleꞋa nia naꞋa.   
\p
\v 30 Sui sa Jakob ka fata Ꞌuri, “Reala kwa! Nau ku lia leꞋa naꞋa ana maana God Ꞌania maaku, bore ma nau ku mauri goꞋo Ꞌaku Ꞌua!” GoꞋo nia ka saea kula neꞋeri Ꞌania Ꞌi Peniel, nama “Maana God.”  
\v 31 Ma kaidaꞋi nia faꞋasia Ꞌi Peniel, na sina nia fane ngasi naꞋa, ma nia ke leka labusula naꞋa, sulia Ꞌaena taꞋa naꞋa.  
\v 32 Ka eta ana kaidaꞋi neꞋeri leleka ka dao Ꞌi taꞋena, na ngwae ana fuuꞋi ngwae Ꞌi Israel kira kasi Ꞌania ta fasi ru ana kula neꞋe na suli nia lado ana nonina ru ꞋaeꞋaela ki, osiꞋana kaidaꞋi ngwae neꞋeri nia giroa faꞋi Ꞌagena sa Jakob.   
\c 33  
\s1 Sa Jakob saka fuana ngwaefuta nia  
\p
\v 1 Sa Jakob lia kwau ka lisia na ngwae futa nia sa Esau faꞋinia fai talangaꞋi ngwae nia ki neꞋe kira leka maꞋi. Sui nia ka daroꞋia ngela nia ki kira ka leka tua faꞋinia teꞋa kira ki.  
\v 2 ꞋUnaꞋeri nia ka kwate kira ka uu tatalaꞋa taꞋifau etaeta, ro kini rao ꞋoꞋo ki faꞋinia ngela keraꞋa ki, Ꞌi buri Ꞌi Lia faꞋinia ngela nia ki, Ꞌi burida laꞋu, Ꞌi Rachel faꞋinia ngela nia sa Josef.  
\v 3 Sui nia ka leka Ꞌi naꞋoda ka saka fuana sasina, ma kaidaꞋi nia dao karangia, nia ka bobo uruuru fiu faꞋi kaidaꞋi ki Ꞌi ano leleka na maana ka toꞋo toꞋona Ꞌi ano.  
\v 4 Bore ma sa Esau ka lalili maꞋi ka saka fuana, nia ka lolea ngwaefuta nia ma nia ka lolo ngiringiri ana ma ka nonoꞋia. Ma kera ka angi taꞋifau.  
\v 5 KaidaꞋi sa Esau lisia Ꞌafe neꞋeri ki faꞋinia ngela ki neꞋe kira tua faꞋinia, nia ka saefilo Ꞌuri ana, “ꞋAfe nini kira tua faꞋiniꞋo, ma ngela nini kira faꞋiniꞋo ki ngela sa tai ki niniꞋa?” Sui sa Jakob ka olisi Ꞌuri ana, “Ngwae ꞋaꞋana God nia sasi leꞋa fuaku. Nia niniꞋa kwatea ngela neꞋe ki fuaku.”  
\v 6 Ma ro kini rao neꞋe ki faꞋinia ngela keraꞋa ki, kira leka karangi, ma kira ka bobo uruuru naꞋona sa Esau.  
\v 7 ꞋI Lia faꞋinia ngela nia ki logo kira leka ma kira ka bobo uruuru, buira Ꞌi Rachel ma sa Josef, kera leka maꞋi ma kera ka bobo uruuru logo Ꞌi naꞋona sa Esau.   
\p
\v 8 Ma sa Esau ka saefilo Ꞌuri ana, “ꞋUri ma na lima amuꞋi ru ꞋaeꞋaela neꞋe nau ku saka maꞋi fuana sulia tala, ru fuana tae ki baniꞋa?” Ma sa Jakob ka olisi Ꞌuri ana, “Ngwae ꞋaꞋana ru neꞋana ki ru Ꞌoe ki, fasi Ꞌiri Ꞌoke saeleꞋa fafi nau.”   
\p
\v 9 GoꞋo sa Esau ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa ngwaefuta nau ku toꞋo naꞋa ana ru Ꞌoro ki. Gonia Ꞌamu ru neꞋana ki.”  
\v 10 Bore ma sa Jakob ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa Ꞌoke ngalia Ꞌamu ru neꞋe ki. DiꞋia Ꞌoko saeleꞋa fafi nau, nau ku oga Ꞌoke ngalia naꞋa Ꞌamu kwateꞋa neꞋe nau. KaidaꞋi neꞋe nau ku saeleꞋa liu neꞋe nau ku lisia laꞋu maomu nia diꞋia neꞋe nau ku lisia maana God.  
\v 11 ꞋOke ngalia naꞋa Ꞌamu kwateꞋa nini nau ku ngalia maꞋi fuamu. God nia sasia ru leꞋa fuaku, ma nau ku toꞋo ana ru Ꞌoro ki naꞋa.” Sa Jakob ka Ꞌingoa ngwaefuta nia fuana ngalilana ru neꞋeri ki, leleka nia ka ngalia nama kwateꞋa neꞋeri.  
\v 12 Buri Ꞌana sa Esau ka Ꞌuri, “LeꞋa liu koro leka, nai baꞋa leka faꞋiniꞋo.”   
\p
\v 13 Bore ma sa Jakob ka fata Ꞌuri, “Ngwae ꞋaꞋana, nia leꞋa goꞋo Ꞌana, bore ma Ꞌoko sai ana, na ngela nau ki kira Ꞌiri ngasingasiꞋa. Ma nau ku manata toꞋona ru ꞋaeꞋaela neꞋe ki logo neꞋe kira ngelaꞋa. Si diꞋia nau ku kwatea kira ka leka ngasingasiꞋa fuana asoa laꞋulaꞋu, Ꞌirai kira ke baꞋa mae taꞋifau.  
\v 14 Nia leꞋa fuana Ꞌoke etaeta Ꞌamu kaimili ke baꞋa leka maꞋi buri, Ꞌiri kaili ke leka sarafaꞋi. Kaimili ke baꞋa ara faꞋinia kwau lekaꞋa, diꞋia neꞋe ngela neꞋe ki ma ru ꞋaeꞋaela ki kamu leka naꞋa maꞋi, kaili ke baꞋa Ꞌado naꞋa faꞋi kamu Ꞌi Idom.”   
\p
\v 15 Sui sa Esau ka fata Ꞌuri, “Nia leꞋa Ꞌirai nai faꞋasia ti ngwae aku kike tua faꞋiniꞋo.” Bore ma nia ka Ꞌuri, “NoaꞋa araꞋi ꞋaꞋana Ꞌoe kosi Ꞌabera liu goꞋo. Nia leꞋa goꞋo Ꞌana. DiꞋia Ꞌoko saeleꞋa fafi nau, nia leꞋa naꞋa fuaku neꞋeriꞋa.”  
\v 16 Ana asoa neꞋeri nama neꞋe sa Esau faꞋasia kula neꞋeri, nia ka oli Ꞌuana Ꞌi Idom.  
\v 17 Bore ma sa Jakob ka leka Ꞌuana kula kira saea Ꞌania Ꞌi Sukot, nia ka saungaꞋinia taꞋi luma nia, ma nia ka saungaꞋinia babala ki fuana ru ꞋaeꞋaela nia ki. Nia neꞋe kira ka saea kula neꞋeri Ꞌania Ꞌi Sukot nama “Babala ki.”   
\p
\v 18 Sa Jakob ka faꞋasia Ꞌi Mesopotemia ka raꞋe ꞋalaꞋa maꞋi ka mauri ana fanoa ꞋaꞋana neꞋe kira saea Ꞌania Ꞌi Kenan. Nia ka leka ka tua ana maꞋe fanoa doe neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Sekem, ma nia ka saungaꞋinia fanoa nia ana kula abitako karangia fanoa doe neꞋeri.  
\v 19 Nia ka foli dangalu naꞋa ana ano neꞋeri Ꞌani taꞋi talangaꞋi ngisingisi silva ana ngela sa Hamor ki, maꞋa sa Sekem.  
\v 20 Nia ka Ꞌuia taꞋi fuli kooꞋa ana kula neꞋeri, nia ka saea Ꞌania Ꞌi El Elohe Israel neꞋe fadalana, “God nia God Israel.”   
\c 34  
\s1 Sa Sekem tuaraꞋinia Ꞌi Daena ka teo faꞋinia  
\p
\v 1 Ana taꞋi asoa, ngela kini sa Jakob ma Ꞌi Lia, satana Ꞌi Daena nia leka ana taꞋi fanoa doe neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Sekem, kira leka lisia ti kini ana kula neꞋeri.  
\v 2 Ma sa Hamor ta taꞋi ngwae ana kwalafa sa Hivi, nia neꞋe gwaungaꞋi ana maꞋe fanoa neꞋeri, ma nia toꞋo ana taꞋi ngela ngwane nia neꞋe satana sa Sekem. Ana kaidaꞋi Ꞌalako neꞋeri lisia Ꞌi Daena nia ka lolea ma ka Ꞌingoa ka teo faꞋinia.  
\v 3 Ma ana kaidaꞋi nia lisia sariꞋi neꞋeri ta taꞋi kini lisilana teꞋa liu, nia ka oga liua naꞋa, nia ka gaea naꞋa fasi nia ke oga.  
\v 4 Ma nia ka fata Ꞌuri fuana maꞋa nia, “MaꞋasi Ꞌae, nau ku oga liua naꞋa nai korea kini neꞋe. ꞋOke leka ko ili toꞋona ganilana maꞋi ana maꞋa nia.”   
\p
\v 5 Sui sa Jakob ka rongoa alaꞋanga neꞋe ngwae neꞋeri nia faꞋalia ngela kini nia, osiꞋana neꞋe ngela ngwane nia ki kira lia sulia Ꞌua na ru ꞋaeꞋaela nia ki, nia noaꞋa kasi saea ta ru, nia ka maꞋakwalida kike dao basi.  
\v 6-7 Ana kaidaꞋi neꞋe ngela ngwane nia ki kira oli naꞋa maꞋi siana, sa Hamor faꞋinia Ꞌalako nia, kera raꞋe maꞋi, kera ka lidia sariꞋi neꞋeri. Bore ma kaidaꞋi neꞋe ngwaingwaena nia ki kira rongoa alaꞋanga neꞋe, Ꞌalako neꞋeri Ꞌingoa ngwaingwaena kira ka teo faꞋinia, kira ka saetaꞋa lilisu naꞋa. ꞋI maada na falafala neꞋeri nia taꞋa liu mala, ma noaꞋa ta ngwae kasi bolo naꞋa fuana sasilana. Ma kira ka lisia ru neꞋe Ꞌalako neꞋe sasia, nia kwatea luꞋuluꞋua kira ka Ꞌeke liu naꞋa.  
\v 8 Sui na maꞋa Ꞌalako neꞋeri ka fata Ꞌuri ada, “Ngela Ꞌalako neꞋe nau nia oga liua naꞋa sariꞋi nini Ꞌoe, nia leꞋa diꞋia Ꞌoke alaꞋania nia ke korea.  
\v 9 Nia leꞋa fuana kuke alua ta taꞋi alaꞋanga neꞋe Ꞌalako kamu ki kike baꞋa kore kini amiꞋa, ma Ꞌalako kamu ki ka kore kini amuꞋa.  
\v 10 Ma kamu saiana muke baꞋa tua faꞋi kami saena ano neꞋe kami. Kamu ke baꞋa tua ana ta kula goꞋo Ꞌana neꞋe kamu oga Ꞌi neꞋe. Ma kamu saiana muke fulia goꞋo amuꞋa ta ru ni toꞋomaniꞋa faꞋi kami, ma kamu saiana muke toꞋo ana ta ano ꞋamuꞋa ana kula neꞋe.”   
\p
\v 11 Na Ꞌalako neꞋeri ka fata Ꞌuri fuada, “Reala kwa! DiꞋia kamu alafafia alaꞋanga neꞋeri, nai baꞋa kwatea goꞋo Ꞌaku ta ru goꞋo Ꞌana neꞋe kamu oga.  
\v 12 Nia leꞋa diꞋia kamu saea maꞋi ta fita ru neꞋe kamu oga nai kwatea fuamuꞋa. Ma kamu saiana muke faꞋaraꞋea folifoliꞋa ana sariꞋi neꞋe ke dao ana ta fita ru mala neꞋe kamu oga. DiꞋia kamu alaꞋania nia ke Ꞌafe fuaku, ta folifoliꞋa mala Ꞌana faꞋuta neꞋe kamu alua, nai baꞋa folia.”  
\v 13 Bore ma osiꞋana neꞋe nia sasia ꞋekeꞋa doe ana sariꞋi neꞋe, na ngwae futa nia ki kira tataꞋe maꞋi, ma kira ka sokea Ꞌalako neꞋe faꞋinia maꞋa nia.  
\v 14 Kira fata Ꞌuri, “Nia leꞋa goꞋo Ꞌana bore ma kaimili noaꞋa kami kasi alaꞋania ngwaingwaena kami kasi Ꞌafe fuana ta ngwae neꞋe noaꞋa kasi Ꞌolo faꞋataꞋinia, nia neꞋe kwate ma kami ke baꞋa Ꞌeke liu.  
\v 15 TaꞋi falafala goꞋo neꞋe Ꞌuri, ‘DiꞋia kaumulu raꞋe maꞋi ka diꞋia kaimili neꞋe ngwae ki taꞋifau aumulu kamu ke Ꞌolo faꞋataꞋinia nama, nia neꞋe kaimili ke alafafia.  
\v 16 DiꞋia kamu sasi ꞋunaꞋeri, Ꞌalako kamu ki kike kore kini amiꞋa, ma Ꞌalako kami ki kike baꞋa kore kini amuꞋa. Nia ꞋunaꞋeri neꞋe kuke baꞋa diꞋia ngwae ana taꞋi fufuꞋi ngwae goꞋo.  
\v 17 Bore ma diꞋia kamu kasi alafafia ru neꞋe, na ngwae kamu ki kira ka Ꞌolo faꞋataꞋinia, kami ka ngalia ngwaingwaena kami mika leka faꞋasia Ꞌi neꞋe.’”   
\p
\v 18 Nia leꞋa goꞋo ana, sa Hamor faꞋinia Ꞌalako nia kera rongoa alaꞋanga neꞋeri nia saga goꞋo Ꞌana.  
\v 19 GoꞋo Ꞌalako neꞋeri ka leka ka sasi diꞋia neꞋe kira saea nama fuana osiꞋana nia oga liuꞋa naꞋa kini neꞋeri. Sa Sekem ta taꞋi ngwae fiꞋi doe neꞋe kira manata lafua ka liufia ti Ꞌalako ana luꞋuluꞋua kira.  
\v 20 Sui kera ka leka tua Ꞌi maana sinamaa ana faꞋi labu ana fanoa doe neꞋeri, na kula neꞋeri ana falafala kira, kula naꞋa fuana alaꞋanga sulia fuli ruuꞋa kira ki ana. Na maꞋa Ꞌalako neꞋeri ka fata Ꞌuri ana ngwaꞋi toꞋa ana fanoa neꞋeri,  
\v 21 “Reala, ngwaꞋi toꞋa neꞋe kira oga kike kwaima leꞋa faꞋi kulu ne. Nia leꞋa fuana kuke alaꞋanida kike tua saena ano kulu kike fuli ru Ꞌada. Ano neꞋe doe liu mala ne, ma nia ka bolo goꞋo ana fuakulu taꞋifau. Ma nia ka leꞋa fuakulu kuke alaꞋania Ꞌalako kulu ki kike korea kini kira ki, ma Ꞌalako kira ki ka korea kini kulu ki.  
\v 22 Bore ma taꞋi ru goꞋo neꞋe fonea ru neꞋeri, na falafala kira, na ngwangwane ki kike Ꞌolo faꞋataꞋinia. Ma kira ka saea diꞋia kulu oga kike tua faꞋi kulu, Ꞌiri kuke alua goꞋo taꞋi fuuꞋi ngwae, kulu ngwangwane ki taꞋifau kuke Ꞌolo faꞋataꞋinia nama.  
\v 23 Ma mulu lisia basi! Si diꞋia kulu alafafida ma kira ka tua faꞋi kulu na ru ꞋaeꞋaela kira ki taꞋifau ma ti ru laꞋu kike baꞋa ru kulu ki logo. Nia leꞋa kuke alafafia kulu ke sasi diꞋia neꞋe kira saea, ma kira ke baꞋa tua faꞋi kulu.”  
\v 24 Ma na ngwae ana fanoa doe neꞋeri kira ka alafafia na fatalana ro ngwae neꞋeri ki. Ma ngwaꞋi toꞋa ana fanoa neꞋeri taꞋifau kira ka Ꞌolo faꞋataꞋinia naꞋa.   
\p
\v 25 Ma buri Ꞌana uulu asoa ki, ngwangwane ana fanoa doe neꞋeri, kira saiana Ꞌolo faꞋataꞋinia kira ki gagaꞋai Ꞌua. ꞋUnaꞋeri goꞋo ro ngela sa Jakob ki neꞋe satadaroꞋo sa Simion ma sa Lifae, na ro ngwae futa mamana sasiꞋi neꞋeri, kera ka ngalia ro sele ni ofoꞋa kera ki, ma kera ka saumusia ngwangwane ana fanoa doe neꞋeri,  
\v 26 faꞋinia sa Hamor ma Ꞌalako nia. Ma kera ka ngalia ngwaingwaena kera faꞋasi luma Ꞌalako neꞋeri ma kira ka leka naꞋa faꞋasia luma neꞋeri.  
\v 27 KaidaꞋi ngwangwane ki kira mae ka sui naꞋa, ti ngwaefuta adaroꞋo sa ro ngwane kira ka leka maꞋi saena fanoa neꞋeri, ma kira ka ngalia ru ngwae ana fanoa neꞋeri ki taꞋifau, ma kira ka faꞋalia naꞋa fanoa doe neꞋeri. Ma na falafala neꞋeri neꞋe kira ka duꞋua na ꞋekeꞋa doe neꞋe Ꞌalako neꞋeri nia sasia ana ngwaingwaena kira.  
\v 28 Kira ka ngalia sipsip faꞋinia nanigot, faꞋinia buluka ma dongki kira ki, ma ti ru matamata laꞋu neꞋe teo saena fanoa doe neꞋeri ma ano kalikalia kula neꞋeri.  
\v 29 Ma kira ka ngalia kini ki, ma ngela ana fanoa neꞋeri, ma ru ki taꞋifau ana luma kira ki. Ana kaidaꞋi neꞋeri, kira ka ngalia leꞋalana ru neꞋe teo ana fanoa neꞋeri, ma kira ka ngalida ma kira ka leka naꞋa Ꞌada.   
\p
\v 30 Sui sa Jakob ka fata Ꞌuri fuana ro ngela nia ki, “Ro ngwane! KoroꞋo sasia naꞋa taꞋi fuli bareꞋa doe fuaku. KaidaꞋi neꞋe fufuꞋi ngwae Ꞌi Kenan faꞋinia fufuꞋi ngwae Ꞌi Peris, ma ti ngwae matamata neꞋe kira tua kwailiu ana fanoa ꞋaꞋana neꞋe, kira kasi oga nau naꞋa, kike baꞋa abula sauli nau, bore ma kulu Ꞌiri Ꞌoro goꞋo. Si diꞋia kira fiku, ma kika fuꞋali kulu, kulu kasi baꞋa liu naꞋa.”  
\v 31 Bore ma keraꞋa ka fata Ꞌuri ana, “FaꞋuta? ꞋOko oga kike sasia ngwaingwaena keroꞋo ke diꞋia ta kini sesele goꞋo ana?”   
\c 35  
\s1 God faꞋaleꞋa sa Jakob Ꞌi Betel  
\p
\v 1 ꞋUnaꞋeri Iawe ka fata Ꞌuri ana sa Jakob, “ꞋOke oli Ꞌuana Ꞌi Betel ko tua Ꞌi neꞋeri, ꞋOke Ꞌuia nama ta fuli fuꞋa fuana foꞋosilaku. NauꞋa naꞋa neꞋe God ba nau ku dao toꞋomu ana kaidaꞋi ba Ꞌoko tafi faꞋasia ngwaefuta Ꞌoe sa Esau.”   
\p
\v 2 Sui sa Jakob sa fata Ꞌuri fuana luꞋuluꞋua nia ma faꞋinia ngwae ki taꞋifau neꞋe kira tua faꞋinia, “Kaumulu muke toꞋosia na god ana ti fanoa matamata neꞋe kaumulu toꞋo ani saena luma kamu ki. Kamu ke faꞋasikasika kamu talamuꞋa Ꞌi maana God, ma kamu ka ofi Ꞌania ifi faolu ki.  
\v 3 Kulu ke baꞋa faꞋasia kula neꞋe, ma kulu ka leka tua Ꞌi Betel. Ma ana kula neꞋeri nai baꞋa Ꞌuia ta sulufaua fuana foꞋosilana God. KaidaꞋi ki, kaidaꞋi nau ku toꞋo ana ꞋafitaꞋi Ꞌanga, nia ka Ꞌafi nau, ma ka tua tari faꞋi nau ana kula nau ku liu ani ki.”  
\v 4 Ma kira ka ngalia god ana ti fanoa matamata ki, ma kome Ꞌi alingada ki logo neꞋe kira aluꞋi, ma kira ka ngalia maꞋi ru ki taꞋifau, ma kira ka kwatea fuana sa Jakob. Ma nia ka leka kwau faꞋasia fanoa doe neꞋeri, ma ka kwaiatoa ru neꞋeri ki Ꞌaena ai Ok karangia fanoa doe Ꞌi Sekem.   
\p
\v 5 KaidaꞋi sa Jakob ma ngwaꞋi ngela nia kira faꞋasia kula neꞋeriꞋa, kira leka bore ma noaꞋa ta ngwae kasi leka Ꞌi burida ka lalida, duꞋungana God nia kwatea ngwae ki ana na fanoa neꞋeri kira ka maꞋungida liu.  
\v 6 ꞋUnaꞋeri kira ka dao naꞋa ana fanoa doe Ꞌi Lus neꞋe sata Ꞌua ana Ꞌi Betel, neꞋe tua ana fanoa ꞋaꞋana neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Kenan.  
\v 7 Nia ka Ꞌuia taꞋi sulufaua ana kula neꞋeri, ma nia ka saea kula neꞋeri Ꞌania Ꞌi El Betel, neꞋe fadalana “God Ꞌi Betel,” osiꞋana Ꞌi naꞋo kaidaꞋi ba nia tafi faꞋasia sasina, God dao toꞋona ana kula neꞋeri.   
\p
\v 8 Sui na kini ngwaro neꞋe kira saea Ꞌania Ꞌi Debora ka mae ana kula neꞋeri, ma kira ka kwaiatoa Ꞌi Ꞌaena taꞋi ai Ok bali Ꞌuana gwauna fanoa ana Ꞌi Betel. Ma osiꞋana ru neꞋeri, kira saea Ꞌai Ok neꞋeri Ꞌani Aloubakut, neꞋe fadalana “Ai Ok neꞋeri kula fuana angiꞋa.” Na kokoꞋo neꞋe nia lia sulia Ꞌi Rebeka, Ꞌafe sa Aesak, kaidaꞋi Ꞌi Rebeka tiꞋitiꞋi Ꞌua.   
\p
\v 9 Tala Ꞌae maꞋi ana kaidaꞋi neꞋe sa Jakob nia faꞋasia Ꞌi Mesopotemia, leleka maꞋi ka dao Ꞌi Betel, God nia dao laꞋu toꞋona, ma ka faꞋaleꞋa.  
\v 10 God eta fata maꞋi Ꞌuri fuana ba, “Satamu neꞋe sa Jakob, bore ma eta Ꞌi taꞋena satamu neꞋe sa Jakob naꞋa.” Sui God ka saea Ꞌania sa Jakob.  
\v 11 Ma nia ka fata Ꞌuri fuana, “NauꞋa naꞋa neꞋe God, nau ku toꞋo ana ngasingasiꞋanga ki taꞋifau. ꞋOke toꞋo ana ngela Ꞌoro neꞋe kike baꞋa futa maꞋi ana kwalafa Ꞌoe. ꞋAeꞋo Ꞌoke baꞋa koꞋo fuana ngwae ana kula Ꞌoro ki, ma na tatalafaꞋa ki kike baꞋa futa ana kwalafa Ꞌoe.  
\v 12 ꞋI naꞋo nau ku kwatea na ano neꞋe fuana sa Abraham ma sa Aesak ma nai baꞋa kwatea laꞋu fuamu ma na kwalafa Ꞌoe neꞋe kira futa amu.”   
\p
\v 13 Sui God ka faꞋasia laꞋu.  
\v 14 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka faꞋauua taꞋi gwaꞋi fau laꞋu ana kula neꞋeri, nia ka kisitaꞋinia waen ma olif ngwaingwai ka kwatea ka abu ma nia na ru fuana manata Ꞌanga toꞋona kaidaꞋi neꞋe God alaꞋa faꞋinia.  
\v 15 Ma nia ka saea laꞋu kula neꞋeri Ꞌania Ꞌi Betel.   
\s1 Maelana Ꞌi Rachel  
\p
\v 16 Sa Jakob faꞋinia ngwae nia ki, kira faꞋasia Ꞌi Betel ma kira ka leka Ꞌuana kula kira saea Ꞌania Ꞌi Efrat. Bore ma kaidaꞋi kira Ꞌua sulia tala, Ꞌi Rachel ka saiana neꞋe nia ke faꞋafuta laꞋu ta ngela ana. Bore ma nia ka toꞋo ana ꞋafitaꞋi Ꞌanga, sulia ngela neꞋeri kasi futa ꞋaliꞋali.  
\v 17 Ma kaidaꞋi Ꞌi Rachel nia faꞋafuta na ngela neꞋeri nia ka nonifii liu naꞋa. Ma na kini neꞋe ka kwaiꞋafi ana nia ka lisia na ngela, nia fata Ꞌuri, “Rachel, ta ngela ngwane laꞋu niniꞋa. ꞋOe kosi maꞋu.”  
\v 18 Bore ma Ꞌi Rachel karangi ka mae naꞋa, ma nia ka saea ngela neꞋeri Ꞌania sa Benoni fadalana neꞋe “Ngela nau ku nonifii ana.” Ma kaidaꞋi nia faꞋasata ngela neꞋeri ka sui nia ka mae naꞋa. Bore ma buri Ꞌana, sa Jakob ka saea Ꞌani sa Benjamin neꞋe fadalana “Ngela neꞋe ke baꞋa toꞋo ana mauriꞋa leꞋa.”   
\p
\v 19 Maelana Ꞌi Rachel neꞋe ꞋunaꞋeri. Ma kira ka kwaiatoa Ꞌi ninimana tala neꞋe leka Ꞌuana kula kira saea Ꞌania Ꞌi Efrat neꞋe niniꞋari kira saea Ꞌani Ꞌi Betlehem.  
\v 20 Siu sa Jakob ka faꞋauua taꞋi gwaꞋi fau ana kula neꞋeri fuana mamanata Ꞌanga toꞋona kilu gwaꞋu neꞋeri leleka ka dao Ꞌi taꞋena.  
\v 21 Buri Ꞌana sa Israel ka faꞋasia kula neꞋeri ka leka Ꞌuana Ꞌi gwauna fanoa leleka ka liufia luma ni lialiaꞋa ana kula neꞋe kira saea Ꞌania Ꞌi Eda. Ma kira ka saungaꞋinia fanoa kira Ꞌi neꞋeri.  
\v 22 KaidaꞋi kira tua ana kula neꞋeri sa Ruben ka leka teo faꞋinia kini rao neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Bilha, neꞋe ta Ꞌafe ana maꞋa nia. Ma kaidaꞋi maꞋa nia rongoa alaꞋanga neꞋeri nia ka saetaꞋa liu.  
\s1 Ngela sa Jakob  
\p Sa Jakob nia toꞋo ana akwala ma ro ngela ngwane.  
\v 23 Ngela Ꞌi Lia ki neꞋe sa Ruben faꞋinaꞋonaꞋo sa Jakob, ma sa Simion, sa Lifae, sa Juda, sa Isakar, ma sa Sebulun.  
\v 24 Ma ngela Ꞌi Rachel ki neꞋe sa Josef, ma sa Benjamin.  
\v 25 Ma na ngela Ꞌi Bilha na kini rao Ꞌi Rachel neꞋe sa Dan, sa Naftali.  
\v 26 Ma ngela Ꞌi Silpa na kini rao Ꞌi Lia ki neꞋe sa Gad ma sa Asa.   
\s1 Sa Aesak nia mae  
\p
\v 27 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka leka Ꞌi Kiriataba neꞋe niniꞋari satana Ꞌi Hebron neꞋe karangia Ꞌi Mamre. ꞋI neꞋeri neꞋe kula koꞋo nia sa Abraham nia tua ana Ꞌi naꞋo, ma buri Ꞌana na maꞋa nia sa Aesak ka tua laꞋu ana. Ana kaidaꞋi neꞋeri, nia ka leka tua naꞋa faꞋinia maꞋa nia.   
\p
\v 28-29 Sa Aesak tua leleka nia ka ngwaro liu naꞋa, nia ka fiꞋi mae, ma nia ka leka sulia koꞋo bora nia ki Ꞌi naꞋo ba kira mae ka sui naꞋa. Ma kaidaꞋi nia mae, nia tua naꞋa sulia taꞋi talangaꞋi ma kwalu akwala faꞋi ngali. Ro ngela neꞋe nia ki, sa Esau ma sa Jakob naꞋa neꞋe kera kwaiatoa.   
\c 36  
\s1 Ngwae neꞋe kira futa maꞋi ana kwalafa sa Esau  
\p
\v 1 Sa Esau neꞋe ta sata laꞋu ana sa Idom. Na ꞋaꞋemae sulia kwalafa sa Esau nia Ꞌuri:  
\v 2 Nia korea ro kini ki Ꞌi Kenan, neꞋe satadaroꞋo Ꞌi Ada, ma Ꞌi Oholibama. ꞋI Ada neꞋe maꞋa nia sa Elon ngwae ana kwalafa sa Het, ma Ꞌi Oholibama neꞋe maꞋa nia sa Ana, ma nia na koꞋo tiꞋitiꞋi sa Sebeon nia ngwae ana kwalafa sa Hivi.  
\v 3 Ma nia ka korea laꞋu ta kini neꞋe satana Ꞌi Basemat, ma maꞋa nia neꞋe sa Ishmael ma na ngwaingwaena leꞋa sa Nebaeot.  
\v 4-5 Ma ngela sa Esau ki neꞋe satada sa Elifas, neꞋe teꞋa nia Ꞌi Ada, ma sa Jehus, sa Jalam, sa Kora ma teꞋa kira Ꞌi Oholibama, ma sa Rehuel neꞋe teꞋa nia Ꞌi Basemat. Ngela sa Esau ki neꞋeriꞋa, neꞋe kira futa ana fanoa ꞋaꞋana neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Kenan.   
\p
\v 6 ꞋUnaꞋeri sa Esau ka ngalia uulu Ꞌafe neꞋe ki, faꞋinia ngela nia ki faꞋinia ngwae neꞋe kira tua faꞋinia ki, ma faꞋinia ru ꞋaeꞋaela nia ki, ma ru nia ki taꞋifau neꞋe nia toꞋo ani ki Ꞌi Kenan, nia ka faꞋasia ngwaefuta nia sa Jabok ma nia ka leka tua naꞋa Ꞌana ana ta fanoa matamata.  
\v 7 Nia ka faꞋasia, osiꞋana ano neꞋe kera tua ana noaꞋa Ꞌiri bolo faꞋinidaroꞋo naꞋa, fuana kwatelana fanga fuana ru ꞋaeꞋaela keroꞋa ki sulia ru ꞋaeꞋaela keraꞋa ki Ꞌoro liu naꞋa.  
\v 8 ꞋUnaꞋeri sa Esau leka ka tua naꞋa Ꞌi gwauna faꞋi ua ana fanoa kira saea Ꞌani Ꞌi Idom neꞋe sata Ꞌua nia Ꞌi Seir.   
\p
\v 9 Na ꞋaꞋemae sulia kwalafa sa Esau neꞋe kira tua Ꞌi gwauna faꞋi ua ki Ꞌi Idom, nia Ꞌuri:   
\p
\v 10-13 Na fuuꞋi ngwae neꞋe kira futa maꞋi ana kwalafa sa Esau neꞋe Ꞌuri. Ngela nia sa Elifas neꞋe Ꞌi Ada nia alua, nia alua lima ngela ngwane ki. Satada neꞋe sa Teman, sa Omar, sa Sefo, sa Gatam, ma sa Kenas. Sa Elifas nia toꞋo ana taꞋi kini rao neꞋe satana Ꞌi Timna, ma nia ta Ꞌafe logo ana neꞋeriꞋa. ꞋAfe neꞋeri ka alua taꞋi ngela ngwane na satana neꞋe sa Amalek. Ngela sa Esau, sa Rehuel neꞋe Ꞌi Basemat nia alua, nia toꞋo ana faꞋi ngela ngwane ki neꞋe satada sa Nahat, sa Sera, sa Sama, ma sa Misa.  
\v 14 Ma uulu ngela sa Esau ki, sa Jehus, sa Jalam, sa Kora neꞋe kira futa ana Ꞌi Oholibama uulu ngwae neꞋeri ki kira toꞋo laꞋu ana ti ngela ada.   
\p
\v 15-16 Nia ne na kwalafa sa Esau neꞋe kira alua maꞋa kira ki. Na kwalafa sa Teman ki faꞋinia kwalafa sa Omar ki, ma kwalafa sa Sefo ki, ma kwalafa sa Kenas ki ma kwalafa sa Kora ki, ma kwalafa sa Gatam ki, ma kwalafa sa Amalek ki. Na fufuꞋi ngwae neꞋeri ki neꞋe koꞋo kira sa Elifas, kiraꞋa neꞋe kira futa maꞋi ana Ꞌi Ada Ꞌafe sa Esau.   
\p
\v 17 Na kwalafa sa Nahat, ma kwalafa sa Sera, ma kwalafa sa Sama, ma kwalafa sa Misa ma kwalafa koꞋo kira sa Rehuel, kiraꞋa neꞋe futa ana Ꞌi Basemat na Ꞌafe sa Esau.  
\v 18 Ma kwalafa sa Jehus, ma kwalafa sa Jalam ki ma kwalafa sa Kora ki, na kwalafa neꞋeri ki neꞋe koꞋo kira sa Esau, kiraꞋa neꞋe kira futa maꞋi ana Ꞌi Oholibama na Ꞌafe sa Esau na maꞋa kini neꞋeri neꞋe sa Ana.   
\p
\v 19 KiraꞋa taꞋifau neꞋe kwalafa sa Esau.   
\s1 FufuꞋi ngwae neꞋe kira futa ana kwalafa sa Seiri  
\p
\v 20-21 ꞋI naꞋo maꞋi ti fuuꞋi ngwae matamata lala neꞋe kira tuafia kula neꞋeri neꞋe kira saea Ꞌania Ꞌi Idom. Kira futa ana ta taꞋi ngwae neꞋe satana sa Seiri na kwalafa sa Hori. Sa Seiri nia toꞋo ana fiu ngela ki neꞋe futa ana kwalafa nia neꞋe koꞋo kira ta ngwae ana ta kwalafa matamata. Na satada neꞋe sa Lotan, sa Sobal, sa Sibeon, sa Ana, sa Dison, sa Esa, ma sa Disan.   
\p
\v 22 Sa Lotan nia koꞋo ana kwalafa sa Hori faꞋinia kwalafa sa Heman. Ma sasina neꞋe Ꞌi Timna.   
\p
\v 23 Sa Sobal nia koꞋo ana kwalafa sa Alvan ma kwalafa sa Manahat, ma kwalafa sa Ebal, ma kwalafa sa Sefo faꞋinia kwalafa sa Onam.   
\p
\v 24 Sa Sibeon nia alua ro ngela ngwane ki na satadaroꞋo neꞋe sa Aea, ma sa Ana. Na Ana neꞋe ba dao toꞋona maꞋe busu kafo ꞋakoꞋako ba nia tua ana kula langalanga. Na lisia maꞋe busu neꞋe kaidaꞋi nia tua ana abaꞋi kula ꞋeꞋerede neꞋe nia folo Ꞌusia na dongki maꞋa nia ki.  
\v 25-26 Sa Ana sa Dison ke maꞋa ana ma sa Dison na koꞋo kira kwalafa sa Hemdan ma kwalafa sa Esban, ma kwalafa sa Itran ma kwalafa sa Keran. Ana neꞋe nia alua taꞋi ngela kini neꞋe satana Ꞌi Oholibama.   
\p
\v 27 Sa Esa na koꞋo kira kwalafa sa Bilhana, ma kwalafa sa Saavan ma kwalafa sa Akan.   
\p
\v 28 Sa Disan na koꞋo kira kwalafa sa Us, ma kwalafa sa Aran.   
\p
\v 29-30 ꞋUnaꞋeri neꞋe kira ka toꞋo ana kwalafa sa Lotan ki ma kwalafa sa Sobal, ma kwalafa sa Sibeon ki ma kwalafa sa Ana ki, ma kwalafa sa Dison ki ma kwalafa sa Esa ki, ma kwalafa sa Disan ki. Nia neꞋe kwalafa sa Hori ki, neꞋe kira eta tuafia fanoa neꞋe kira saea Ꞌani Idom.   
\s1 Na tatalafaꞋa ki ana fufuꞋi ngwae Ꞌi Idom  
\p
\v 31 ꞋI naꞋo maꞋi kaidaꞋi fuuꞋi ngwae Ꞌi Israel noaꞋa kira Ꞌiri toꞋo Ꞌua ana ta tatalafaꞋa fuada talada, bore ma ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Idom ki kira eta toꞋo naꞋa ana tatalafaꞋa kira satada neꞋe Ꞌuri.   
\p
\v 32 Etaeta kira toꞋo ana tatalafaꞋa sa Bela neꞋe maꞋa nia sa Beo, ma nia ana maꞋe fanoa doe kira saea Ꞌania Ꞌi Dinaba.  
\v 33 Burina kira ka toꞋo ana tatalafaꞋa sa Jobab na maꞋa nia neꞋe sa Sera, ma nia ngwae Ꞌi Bosera.  
\v 34 ꞋI buri Ꞌana niaꞋa kira ka toꞋo ana sa Husam ka tatalafaꞋa, na ngwae Ꞌi Teman.  
\v 35 Buri Ꞌana niaꞋa, kira ka toꞋo ana tatalafaꞋa sa Hadad, na maꞋa nia sa Bedad, ma nia ana fanoa doe kira saea Ꞌania Ꞌi Aut. TatalafaꞋa Hadad nia leka ka fuꞋalia Midian ki ana fanoa ꞋaꞋana kira saea Ꞌani Moab ma ka liufida.  
\v 36 ꞋI buri Ꞌana niaꞋa kira ka toꞋo ana tatalafaꞋa sa Samlah na ngwae Ꞌi Masreka.  
\v 37 ꞋI buira kira ka toꞋo ana tatalafaꞋa sa Siaol, na ngwae Ꞌi Rehobot fanoa doe kira saungaꞋinia karangia kafo Ꞌi Iufretes.  
\v 38 ꞋI buira kira ka toꞋo ana tatalafaꞋa Balanan neꞋe maꞋa nia sa Akbor.  
\v 39 ꞋI buri Ꞌana niaꞋa kira ka toꞋo ana tatalafaꞋa sa Hadad na fanoa doe nia neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Pao, na Ꞌafe nia neꞋe Ꞌi Mehetabel, neꞋe teꞋa nia Ꞌi Matred, ma koꞋo nia neꞋe sa Mesahab.   
\p
\v 40-43 Na kwalafaꞋa sa Esau ki neꞋeriꞋa neꞋe kira tua Ꞌi Idom. KiraꞋa na kwalafa sa Timna, ma kwalafa sa Alvah, ma kwalafa sa Jetet, ma kwalafa Ꞌi Oholibama ma kwalafa sa Elaha, ma kwalafa sa Pinon, ma kwalafa sa Kenas, ma kwalafa sa Teman ma kwalafa sa Mibsar, ma kwalafa sa Magdiel, ma kwalafa sa Iram. KiraꞋa taꞋifau ana kwalafa sa Esau. Ma kaidaꞋi ki kula kira tua ani ki, kira faꞋasata Ꞌania koꞋo kira ki.   
\c 37  
\s1 ꞋAꞋemae sulia sa Josef faꞋinia ngwae futa nia ki  
\p
\v 1 Sa Jakob tua Ꞌua Ꞌana ana fanoa ꞋaꞋana kira saea Ꞌani Ꞌi Kenan, kula neꞋe maꞋa nia tua ana Ꞌi naꞋo.  
\v 2 Na ꞋaꞋemae sulia kwalafa sa Jakob nia Ꞌuri:  
\p Sa Josef taꞋi ngwae fiꞋi doe neꞋe nia doe naꞋa maꞋi sulia akwala ma fiu faꞋi ngali ki, ma ana kaidaꞋi Ꞌoro ki nia leka faꞋinia ngwaefuta nia ki fuana foloꞋa Ꞌusia sipsip ma nanigot maꞋa kira ki. Na ngwaefuta nia ki neꞋe ngela Ꞌi Bilha, ma Ꞌi Silpa ta ro Ꞌafe ana maꞋa kira. KaidaꞋi Ꞌoro nia ngali alaꞋanga fuana maꞋa kira, ru taꞋa neꞋe ngwaefuta nia ki kira sasiꞋi ki.   
\p
\v 3 OsiꞋana maꞋa kira nia alua kaidaꞋi nia ngwaro naꞋa, nia ka kwaima ana sa Josef ka liufia naꞋa ti ngwaefuta ana. Nia ka taia taꞋi toꞋongi keta fuana neꞋe kedokedoꞋa liu.  
\v 4 ꞋUnaꞋeri ngwaefuta nia ki kira ka lisia neꞋe maꞋa kira kwaima ana ka liufida, goꞋo kira ka Ꞌaila liu naꞋa Ꞌania, ma kira ka ilangani liu naꞋa, ma noaꞋa kira kasi alaꞋa leꞋa naꞋa fuana.   
\p
\v 5-7 Ma ana taꞋi rodo nia ka maliu bole, ma asoa Ꞌi buri, nia ka alaꞋa sulia maliu boleꞋa neꞋeri fuana ngwae futa nia ki. Nia fata Ꞌuri, “ꞋAi reala, mulu rongoa basi maꞋi maliu boleꞋa nau ana rodo sui toli, nau ku maliu bole, ma nau ku lisia kulu uu taꞋifau saena oꞋola witi, ma kulu ka foꞋota na fofo witi neꞋe toꞋo naꞋa ana fuaꞋi ru ki. Ma fofo ai neꞋe nau ku foꞋota nia uu saga, bore ma fofo ru neꞋe kaumulu foꞋotaꞋi ki, kira uu kalia ma kira ka bobo uruuru ma kira ka faꞋa ꞋaꞋana fofo ai nau.” Bore ma kaidaꞋi kira rongoa alaꞋanga neꞋeri, kira ka Ꞌaila laꞋu Ꞌania.  
\v 8 Ma kira ka fata Ꞌuri ana, “FaꞋuta, Ꞌoko fia fasi Ꞌoke baꞋa tatalafaꞋa, ma Ꞌoko ꞋaꞋana fuaimili niniꞋa kwa?” Ma kira ka Ꞌaila liu naꞋa Ꞌania faꞋinia maliu boleꞋa nia ki, ma alaꞋanga neꞋe nia saeꞋe ki.  
\v 9 Sui Ꞌi buri nia ka lisia laꞋu ta maliu boleꞋa ma nia ka leka alaꞋa sulia fuada ka Ꞌuri, “Nau ku lisida laꞋu ta maliu boleꞋa neꞋe madaꞋafi ma na madamo ma akwala ma taꞋi faꞋi bulubulu kira bobo uruuru ma kira ka faꞋa ꞋaꞋana nau.”  
\v 10 Ma nia ka faꞋarongoa logo maꞋa nia Ꞌania maliu boleꞋa neꞋeri, goꞋo maꞋa kira ka fata Ꞌuri ana, “Maliu boleꞋa faꞋuta naꞋa niniꞋa re! ꞋOko fia nauꞋa faꞋinia teꞋa Ꞌoe faꞋinia ngwae futa Ꞌoe ki mike baꞋa leka maꞋi mika bobo uruuru fuamu? Falafala faꞋuta neꞋe ꞋunaꞋeri?”  
\v 11 ꞋUnaꞋeri ngwae futa nia ki kira ka manata Ꞌugalia, bore ma maꞋa kira tua ka manata ana sulia fadalana ru neꞋeri ki.   
\s1 Ngwaefuta sa Josef ki kira Ꞌoifoli Ꞌania fuana rao ꞋoꞋo Ꞌanga  
\p
\v 12 Ana taꞋi kaidaꞋi, ngwae futa sa Josef ki kira leka Ꞌuana Ꞌi Sekem fuana foloꞋa Ꞌusia sipsip faꞋinia nanigot maꞋa kira ki.  
\v 13 Sui maꞋa kira sa Israel ka fata Ꞌuri fuana sa Josef, “Nau ku oga Ꞌoke leka Ꞌuana kula ngwaefuta Ꞌoe ki tua ana fuana liaꞋa sulia ru ꞋaeꞋaela nau ki.” Ma nia ka fata Ꞌuri, “Nia leꞋa goꞋo Ꞌana. Nai baꞋa leka.”   
\p
\v 14 GoꞋo maꞋa kira ka fata Ꞌuri fuana, “Nau ku oga Ꞌoke leka ngali maꞋi ti alaꞋanga faꞋasia na ngwaefuta Ꞌoe ki, fasi Ꞌiri nai saiana neꞋe kira tua leꞋa goꞋo ada, ma ru ꞋaeꞋaela kira ki leꞋa goꞋo Ꞌana nama faꞋuta. Buri Ꞌana Ꞌoko oli maꞋi, ko faꞋarongo nau.” ꞋUnaꞋeri maꞋa nia ka asungaꞋinia ka leka kwau.  
\p Ana kaidaꞋi neꞋeri sa Jakob nia tua goꞋo ana oteotea Ꞌi Hebron, ma sa Josef ka faꞋasia kula neꞋeri, ma ka liu ka leka naꞋa. Ana kaidaꞋi nia dao Ꞌi Sekem,  
\v 15 nia ka leka liu ana kula abitako karangi fanoa doe neꞋeri, ma taꞋi ngwae ka saka fuana ma ka fata Ꞌuri ana, “Sa tai neꞋe Ꞌoko lulua?”  
\v 16 Ma nia ka fata Ꞌuri, “Nau ku lulua ngwaefuta nau ki ne. Kira folo Ꞌusia sipsip ki ma nanigot maꞋa kami ki. ꞋUri ma Ꞌoko Ꞌiri lisida ana ta kula?”  
\v 17 Sui ngwae neꞋeri ka fata Ꞌuri, “ꞋIu, nau ku lisida, bore ma kira faꞋasia naꞋa kula neꞋeri. Nau ku rongoa kira saea kike leka Ꞌuana Ꞌi Dotan.” ꞋUnaꞋeri sa Josef ka leka Ꞌi burida, ma kaidaꞋi nia dao Ꞌi Dotan, nia ka lisida naꞋa.   
\p
\v 18 KaidaꞋi sa Josef nia dao tau Ꞌua maꞋi, kira ka lisia naꞋa, ma kira ka naia naꞋa neꞋe kike saungia nia ka mae.  
\v 19 Kira ka alaꞋa Ꞌuri talada, “Mulu saungia ngwae ba fuana maliu boleꞋa nena nia naꞋa maꞋi.  
\v 20 Kulu saungia ke mae, kulu ka Ꞌui Ꞌania nonina saena ta taꞋi kilu kafo ana kilu kafo neꞋe ki. Kuke baꞋa leka saea fuana maꞋa kulu neꞋe ta ru kwasi neꞋe saungia ka mae naꞋa, ma ka Ꞌania. Ru neꞋeri neꞋe ke baꞋa fonea maliu boleꞋa ba nia ki.”  
\v 21 Bore ma kaidaꞋi sa Ruben nia rongoa alaꞋalada, nia ka ili Ꞌuana ke faꞋamauria sa Josef.  
\v 22 Nia ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa kulu kasi saungia. NoaꞋa kulu kasi faꞋalia. Nia leꞋa fuana kulu ke Ꞌui goꞋo Ꞌania saena ta kilu kafo ana kilu kafo saena kula ꞋeꞋerede neꞋe.” Nia fata ꞋunaꞋeri duꞋungana nia naia ke faꞋamauria faꞋasida, ma Ꞌi buri Ꞌana nia ke baꞋa ngalia ka oli faꞋinia siana maꞋa kira.  
\v 23-24 Ana kaidaꞋi sa Josef nia leka karangi goꞋo maꞋi, kira ka loba naꞋa, kira ka kanusua naꞋa ifi keta nia, ma kira ka Ꞌui Ꞌania toli saena taꞋi kilu kafo neꞋe langalanga naꞋa.   
\p
\v 25 Ma kaidaꞋi kira fanga naꞋa Ꞌada, kika lisia taꞋi fikutaꞋi ngwae Ꞌoifoli ana kwalafa sa Ishmael neꞋe kira Ꞌita maꞋi faꞋasia Ꞌi Gilead neꞋe kira leka Ꞌuana Ꞌi Ejipt. Na kamel kira ki ngalia koko ru Ꞌoro ki, diꞋia ru fuana guraꞋa ki ma ti ru laꞋu neꞋe moko ufi ufi leꞋa liu.  
\v 26 ꞋUnaꞋeri sa Juda ka fata Ꞌuri fuana ngwaefuta nia ki, “DiꞋia kulu saungia na ngwaefuta kulu, ma kulu ka sofongaꞋinia goꞋo akulu ru neꞋe, kulu kasi liufia goꞋo ta ru.  
\v 27 Nia leꞋa kulu ke Ꞌoifoli goꞋo Ꞌania ana ngwae loꞋoko ki. ꞋUnaꞋeri neꞋe noaꞋa kulu kasi faꞋalia, duꞋungana ngwaefuta kulu goꞋo niniꞋa! Ma kuluꞋa taꞋifau kulu futa goꞋo ana taꞋi maꞋa.” Ma kiraꞋa taꞋifau kika alafafia, bore ma sa Ruben neꞋe noaꞋa Ꞌiri tua faꞋinida.  
\v 28 ꞋUnaꞋeri kaidaꞋi ngwae Ꞌoifoli ki Ꞌi Midian kira leka karangi maꞋi, kira ka leka lafua maꞋi sa Josef faꞋasia kilu kafo neꞋeri laꞋu, ma kira ka foli Ꞌania ana ngwae Ꞌoifoli neꞋeri ki fuana ro akwala selen silva ki, ma ngwaꞋi toꞋa neꞋeri kira ka ngalia naꞋa Ꞌuana Ꞌi Ejipt.   
\p
\v 29 Bore ma kaidaꞋi sa Ruben oli laꞋu Ꞌuana kilu kafo neꞋeri, nia noaꞋa kasi lisia naꞋa sa Josef Ꞌi saena. Ma nia ka saiana nia taꞋa liu naꞋa ana, ma nia ka gasia na toro nia talana, osiꞋana nia kwaimanatai liu naꞋa.  
\v 30 Nia ka oli siana ngwaefuta nia ki, ma ka Ꞌuri, “Ai reala kwa! Sa Josef nia noaꞋa naꞋa saena kilu kafo loꞋoba. Tae naꞋa nini nai baꞋa sasia?”   
\p
\v 31 ꞋUnaꞋeri kira ka ngalia taꞋi nanigot, kira ka saungia, kira ka alua toꞋongi sa Josef saena Ꞌabuna nanigot neꞋeri.  
\v 32 Burina kaidaꞋi kira ngalia toꞋongi kika oli faꞋinia fuana maꞋa kira, kika fata Ꞌuri ana, “MaꞋasi, kaimili dao toꞋona toꞋongi neꞋe. ꞋOke lia leꞋa ana. Sali toꞋongi ba sa Josef taka niniꞋa?”   
\p
\v 33 Ma sa Jakob ka lia saiana toꞋongi neꞋeri ma nia ka fata Ꞌuri, “ꞋIu, toro nia naꞋa niniꞋa. Ngela nau niniꞋa ta ru ꞋaeꞋaela nini saungia ka mae naꞋa! Ta taꞋi ru Ꞌania ka sui naꞋa.”  
\v 34 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka gasia na toro nia ki osiꞋana nia kwaimanatai liu naꞋa. Sui nia ka ofi naꞋa Ꞌania muꞋimuꞋi na toro, ma nia ka angi tau liu naꞋa Ꞌuana ngela nia.  
\v 35 Ma ngwaꞋi ngela ngwane nari nia faꞋinia ngela kini nia ki kika leka ili Ꞌuana gwalelana, bore ma noaꞋa nia kasi saeleꞋa naꞋa. Nia ka inaꞋu naꞋa ana alaꞋanga Ꞌuri, “Nai baꞋa kwaimanatai Ꞌuri Ꞌuana ngela nau, leleka ka dao ana kaidaꞋi nai mae.” Ma nia ka inaꞋu ana angia Ꞌuana ngela nia.  
\v 36 Bore ma ana kaidaꞋi neꞋeri, ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Midian, kira ngalia sa Josef Ꞌuana Ꞌi Ejipt, kira ka Ꞌoifoli laꞋu Ꞌania ana ngwae ꞋaꞋana ana fanoa neꞋeri. Ngwae ꞋaꞋana neꞋeri, satana sa Potifa, nia neꞋe na ngwae gwaungaꞋi fuana ngwae ki neꞋe kira lia sulia luma tatalafaꞋa.   
\c 38  
\s1 Sa Juda ma Ꞌi Tamara  
\p
\v 1 Ana kaidaꞋi neꞋeri, sa Juda ka faꞋasia na ngwaefuta nia ki, nia ka leka tua ana luma taꞋi ngwae na satana sa Hirah neꞋe tua ana fanoa doe Ꞌi Adulam.  
\v 2 Ana kula neꞋeri sa Juda ka lisia kini sariꞋi sa Sua taꞋi ngwae Ꞌi Kenan, ma nia ka korea naꞋa.  
\v 3 KeroꞋa ka tua fiku naꞋa, ma Ꞌafe nia ka ina ma ka faꞋafuta taꞋi ngela ngwane, ma maꞋa nia ka saea Ꞌania sa Era.  
\v 4 Sui Ꞌi buri Ꞌana Ꞌafe neꞋeri ka faꞋafuta ta ngela ngwane laꞋu, nia ka saea Ꞌani sa Onan.  
\v 5 Ma Ꞌi buri laꞋu nia ka faꞋafuta laꞋu ta ngela ngwane, ma nia ka saea Ꞌania sa Sela. KaidaꞋi ngela neꞋeri nia futa, kera tua naꞋa ana ta kula neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Kesib.   
\p
\v 6 Buri Ꞌana sa Juda ka leka lia Ꞌuana ta ngela kini sariꞋi fuana Ꞌalako nia sa Era, ꞋunaꞋeri nia ka baꞋea maꞋi taꞋi sariꞋi neꞋe satana Ꞌi Tamar, ma Ꞌalako neꞋeri ka korea.  
\v 7 Bore ma falafala Ꞌalako neꞋeri taꞋa, ka Ꞌiri saga Ꞌi maana Iawe, goꞋo Iawe ka saungia nia ka mae.  
\v 8 Sui sa Juda ka fata Ꞌuri ana ruana ngela neꞋe sa Onan, “Nia leꞋa fuana Ꞌoke ngalia Ꞌuruna ngwaefuta Ꞌoe. AraꞋi nia na ngwaefuta teꞋa Ꞌoe mala, ma nia leꞋa fuana Ꞌoke tua faꞋinia ꞋunaꞋeri neꞋe na ngwaefuta Ꞌoe ba mae naꞋa saiana ke baꞋa toꞋo ana ngela nia ki.”  
\v 9 Bore ma ruana ngwaefuta neꞋeri sai leꞋa ana diꞋia Ꞌafe neꞋeri nia faꞋafuta ngela ki, na ngela neꞋeri ki noaꞋa laꞋu ngela nia ki bore ma kira ngela ngwaefuta nia ki lala ba mae ka sui naꞋa. Ma nia ka ngalia kini neꞋeri, bore ma kaidaꞋi nia ka teo faꞋinia, nia sasia ru neꞋe kini neꞋeri kasi toꞋo ana ngela neꞋe kike saea Ꞌania satana ngwaefuta nia.  
\v 10 Bore ma falafala neꞋeri noaꞋa kasi saga Ꞌi maana Iawe, ꞋunaꞋeri Iawe ka saungia nia ka mae logo.  
\v 11 Sui sa Juda ka fata Ꞌuri ana Ꞌuru neꞋeri, “ꞋOke oli naꞋa Ꞌi lima maꞋa Ꞌoe, ma Ꞌoko aroaro naꞋa Ꞌamu. Ma noaꞋa Ꞌoe kosi Ꞌafe laꞋu, leleka ngela ꞋisiꞋisi neꞋe nau sa Sela ka ꞋaꞋana.” Nia alaꞋa ꞋunaꞋeri sulia nia maꞋu, Ꞌasu Ꞌubani Iawe ka fiꞋi saungia ngela ꞋisiꞋisi neꞋeri ka mae logo, diꞋia logo ba nia saungia ro ngwaefuta nia ki. Ma gwaꞋi Ꞌuru neꞋeri ka oli naꞋa Ꞌi luma maꞋa nia.   
\p
\v 12 ꞋI buri Ꞌana neꞋe Ꞌafe sa Juda nia mae, ma sa Juda ka angi Ꞌuana leleka ka dao ana suilana kwaimanatai Ꞌanga, nia faꞋinia ngwae kwaima nia sa Hirah kera ka leka Ꞌi Timna. Ana kula neꞋeri ngwae nia ki kira sufia ifuna sipsip nia ki ana.   
\p
\v 13 Na gwaꞋi Ꞌuru neꞋeri nia rongoa neꞋe maꞋa araꞋi nia mae ꞋunaꞋeri, nia ka leka Ꞌuana Ꞌi Timna ka lulua ngwae rao nia ki.  
\v 14 Sui nia ka lafua toro bulibuli nia ki neꞋe nia ruꞋufiꞋi sulia nia na Ꞌuru, ma nia ka ruꞋufia laꞋu ti toro, ma nia ka alua taꞋi Ꞌaba toro ka fonea maana, fasi Ꞌiri ngwae ki noaꞋa kasi lia saiana, nia ka leka Ꞌuana fanoa ꞋaꞋana kira saea Ꞌania Ꞌi Enaem, nia ka leka tua Ꞌi maana sinamaa ana faꞋi labu doe. Fanoa doe neꞋeri tua sulia tala leka Ꞌuana Ꞌi Timna. Nia sasi ꞋunaꞋeri sulia nia sai leꞋa ana sa Sela, susu buri ana araꞋi nia Ꞌi naꞋo, nia doe naꞋa, bore ma maꞋa Ꞌalako neꞋe noaꞋa Ꞌiri saea fuana neꞋe ke leka ma ka korea.  
\v 15 Ma kaidaꞋi sa Juda nia lisia, nia ka manata Ꞌuri, “Sali ta kini sesele goꞋo Ꞌana niniꞋa, osiꞋana nia fonea maana Ꞌania Ꞌaba ifi ꞋunaꞋeri.”  
\v 16 Nia ka leka karangia Ꞌi ninimana tala, nia ka fata Ꞌuri fuana, “Ai, nau ku oga nai teo faꞋiniꞋo.” Bore ma nia Ꞌiri saiana goꞋo neꞋe kini neꞋe na Ꞌuruna ro ngela ngwane naꞋo nia ki. ꞋUnaꞋeri kini neꞋeri ka saefilo Ꞌuri ana, “Ta fita ru neꞋe Ꞌoke baꞋa foli nau Ꞌania?”  
\v 17 Ma nia ka fata Ꞌuri, “Nai baꞋa ngalia taꞋi kala nanigot nau, nau ku kwatea kwau fuamu.” Sui kini neꞋeri ka fata Ꞌuri, “LeꞋa goꞋo Ꞌana, bore ma Ꞌoke kwatea maꞋi ti ru fuaku ke faꞋataꞋinia na alangaꞋilamu neꞋe nai eta dau ana Ꞌi naꞋo, leleka kala nanigot neꞋana ka dao maꞋi.”   
\p
\v 18-19 ꞋUnaꞋeri nia ka saefilo Ꞌuri ana, “Ru faꞋuta neꞋe Ꞌoko oga nai kwatea fuamu?” Sui kini neꞋeri ka fata Ꞌuri, “ꞋOke kwateꞋa maꞋi ru ba fuana totolana kerekereꞋa Ꞌoe ki, faꞋinia gwaꞋi dadalo Ꞌoe, ma faꞋi kuba Ꞌoe.” Nia ka kwatea ro ru neꞋeri ki fuana. Ma nia ka leka ka teo naꞋa faꞋinia. Buri Ꞌana, kini neꞋeri ka oli Ꞌi fanoa nia sui nia ka lafua na Ꞌaba ifi neꞋe nia fonea Ꞌania maana, ma nia ka ruꞋufia laꞋu toꞋongi bulibuli nia ki neꞋe nia ruꞋu ruꞋufiꞋi, osiꞋana nia na gwaꞋi Ꞌuru. NoaꞋa Ꞌiri tau goꞋo nia ka lisia neꞋe nia ina naꞋa.   
\p
\v 20 ꞋUnaꞋeri sa Juda ka kwatea taꞋi kala nanigot fuana kwaima nia sa Hirah, ma nia ka kwatea nia ke olitaꞋinia maꞋi ro ru ba nia faꞋasia maꞋi faꞋinia kini baera. Bore ma ngwae neꞋeri kasi dao toꞋona kini baera.  
\v 21 Nia ka saefiloa ngwae Ꞌi Eneam ki ka Ꞌuri, “Na kini sesele ba tuatua Ꞌi ninimana tala nia tua Ꞌi faꞋi ba?” Bore kiraꞋa taꞋifau kika fata Ꞌuri, “Kaimili noaꞋa Ꞌiri toꞋo ana ta kini sesele ana fanoa neꞋe.”   
\p
\v 22 Sui nia ka oli maꞋi siana sa Juda, ma ka fata Ꞌuri fuana, “Nau noaꞋa kusi dao toꞋona kini baera. Ma ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Enean kika saea kira noaꞋa kasi toꞋo ana ta kini sesele Ꞌi fanoa kira.”   
\p
\v 23 ꞋUnaꞋeri sa Juda ka fata Ꞌuri, “AlaꞋania nia ke gonia Ꞌana ro ru ba kiri. Nia leꞋa Ꞌasu Ꞌubani ngwae ki kira kata gaꞋasi nau. Na roraꞋa nia naꞋa. Nau ku kwate naꞋa kala nanigot fuana, bore Ꞌoe kosi dao toꞋona.”  
\v 24 ꞋIu, karangi uulu madamo ki ka sui naꞋa, na faꞋarongoꞋa Ꞌuri ka dao siana sa Juda, “Na Ꞌafe ba ngela Ꞌoe, nia kini seseleꞋa baera, ma kaidaꞋi neꞋe nia ina naꞋa.” Ma nia ka fata Ꞌuri, “Mulu ngalia Ꞌi maa faꞋasia fanoa doe, ma muka doꞋofia nia ka mae.”   
\p
\v 25 Ma kaidaꞋi kira abalangaꞋinia kini neꞋeri Ꞌi maa nia ka kwatea kwau ro ru ba nia kwatea fuana nia ka goniꞋi ki nia ka kwatea kwau alaꞋanga Ꞌuri, “ꞋOko lisia ru ba ngwae baera nia aluꞋi aku ki ne na toto ana kerekereꞋa, faꞋinia gwaꞋi dadalo nia ma faꞋi kuba nia ne. Nau ku ina naꞋa, bore ma ngwae neꞋe kwatea ngela fuaku, ro ru neꞋe ki, ru nia ki. ꞋOko lisia naꞋa? ꞋOke saea nia ke leka maꞋi siaku, ro ru neꞋe ki, ru sa tai ki niniꞋa?”   
\p
\v 26 Sui sa Juda ka lia saiana ro ru neꞋeri ki, ma nia ka fata Ꞌuri, “Kini neꞋana bali nia saga, nauꞋa neꞋe nau ku rora. Nau ku bolo fuana nai ngalia nia ka korea ngela ꞋisiꞋisi nau, bore ma nau ku Ꞌiri sasia.” ꞋI buri naꞋa noaꞋa nia kasi teo naꞋa faꞋinia kini neꞋeri.   
\p
\v 27 KaidaꞋi Ꞌi Tamara nia karangi faꞋafuta na ngela neꞋeri, kira lisia nia ke baꞋa faꞋafuta ro ꞋiꞋiu ki.  
\v 28 Ma kaidaꞋi nia faꞋafuta, taꞋi ana ro ꞋiꞋiu neꞋeri ki, nia ruꞋungaꞋinia maꞋi limana Ꞌi maa ka sakatafa, sui kini neꞋe lia sulia ka ngalia Ꞌaba kwalo meo ka firiꞋia Ꞌi limana ngela neꞋeri, nia ka fata Ꞌuri, “Nia neꞋe ai eta futa adaroꞋo.”  
\v 29 Bore ma ngela neꞋeri lalafia limana ma ka olitaꞋinia Ꞌi saena laꞋu. Ma ngwaefuta nia naꞋa neꞋe ka eta futa. GoꞋo kini neꞋeri ka fata Ꞌuri ana ngela neꞋeri, “Falafala Ꞌoe neꞋe ꞋunaꞋeri, ꞋaeꞋo ngwae fuana suꞋumaꞋilamu talamu.” Nia neꞋe kira ka saea Ꞌani sa Peres neꞋe fadalana, “Nia suꞋumaꞋinia talana ka eta ruꞋu maꞋi.”  
\v 30 ꞋI buri Ꞌana na ngwaefuta nia neꞋe na aba kwalo meo nia Ꞌi limana fiꞋi futa maꞋi, ma kira ka saea Ꞌani sa Sera neꞋe fadalana, “Meo.”   
\c 39  
\s1 Sa Josef rao fuana sa Potifa  
\p
\v 1 KaidaꞋi ngwae ana kwalafa sa Ishmael ki kira ngalia sa Josef Ꞌuana Ꞌi Ejipt, kira ka Ꞌoifoli laꞋu Ꞌania. ꞋUnaꞋeri taꞋi ngwae ꞋaꞋana ana tatalafaꞋa ana fanoa neꞋeri satana sa Potifa ka folia niaꞋa. Ma niaꞋa naꞋa neꞋe gwaungaꞋi fuana ngwae lialia ana luma tatalafaꞋa.  
\v 2 Iawe nia tua faꞋinia sa Josef, ma ru nia sasiꞋi ki ka leꞋa liu. Sa Josef tua saena luma sa Potifa, ngwae neꞋe ngwae Ꞌi Ejipt nia ꞋaꞋana fuana.  
\v 3 Sa Potifa lisia neꞋe Iawe tua faꞋinia sa Josef nia ka sasia raoꞋa nia ki ka leka leꞋa liu mala.  
\v 4 ꞋUnaꞋeri nia ka saeleꞋa liu fafia, ma nia ka tua faꞋinia ana kaidaꞋi Ꞌoro fuana Ꞌafilana. Ma nia ka filia sa Josef ka faꞋinaꞋonaꞋo ana ru ki saena luma nia, faꞋinia ru ki taꞋifau neꞋe nia toꞋo ani.  
\v 5 Ma ka eta ana kaidaꞋi neꞋeri, osiꞋana raoꞋa leꞋa sa Josef ki, Iawe ka faꞋaleꞋa ngwae neꞋeri, ma ru ki taꞋifau saena luma nia, ma saena oꞋola nia ru ki ka leka leꞋa.  
\v 6 ꞋUnaꞋeri sa Potifa ka alua ru ki taꞋifau neꞋe nia toꞋo ani saena limana sa Josef, ma nia noaꞋa kasi Ꞌabera laꞋu Ꞌania ta ru. Nia tua goꞋo Ꞌana fuana manataꞋanga sulia fanga nia ki.  
\s1 ꞋAfe sa Potifa fulia fuli bareꞋa ana sa Josef  
\p Sa Josef nia ta taꞋi ngwae fiꞋi doe neꞋe lisilana leꞋa liu.  
\v 7 NoaꞋa kasi tau goꞋo Ꞌafe sa Potifa ka kwaiogai naꞋa ana, ma nia ka lidia fuana teoꞋa faꞋinia.  
\v 8-9 Bore ma sa Josef noaꞋa kasi oga falafala ꞋunaꞋeri, nia ka fata Ꞌuri fuana Ꞌafe neꞋeri, “NoaꞋa liu, Ꞌoe kosi sasi ꞋunaꞋeri aku! Lisia basi kwa! KaidaꞋi neꞋe ngwae ꞋaꞋana nau nia noaꞋa kasi Ꞌabera naꞋa Ꞌania ta ru saena luma nia, osiꞋana nau ku tua faꞋinia. Nia alu nau ku ꞋaꞋana naꞋa ana ru nia toꞋo ani ki. Ma nau ku toꞋo ana ngasingasiꞋanga fuana raoꞋa Ꞌania ru nia toꞋo ani saena luma neꞋe. Bore ma ꞋaeꞋo neꞋe ru nia talana, osiꞋana ꞋaeꞋo neꞋe Ꞌafe nia, ma nau noaꞋa liu kusi sasia ta ru ana. Si diꞋia nau ku teo faꞋiniꞋo Ꞌirai ru taꞋa liu, noaꞋa liu nau kusi fuli ru taꞋa Ꞌuira. Ma nia ka kwatea taꞋangaꞋa Ꞌi maana God logo.”  
\v 10 Asoa ki taꞋifau goꞋo neꞋe Ꞌafe neꞋeri tuaraꞋi nia fuana leka teoꞋa faꞋinia, bore ma nia noaꞋa kasi oga goꞋo falafala ꞋunaꞋeri ki. Ma nia ka noaꞋa kasi oga logo tuaꞋa karangia.   
\p
\v 11 Leleka, ana taꞋi asoa, kaidaꞋi nia leka Ꞌi saena luma fuana sasilana raoꞋa nia, ka noaꞋa ta ngwae neꞋe ka tua faꞋinia.  
\v 12 ꞋUnaꞋeri goꞋo Ꞌafe neꞋeri ka dau ngiringiri naꞋa ana toꞋongi nia ma ka fata Ꞌuri ana sa Josef, “Nau ku amasiꞋo Ꞌoke teo naꞋa maꞋi faꞋi nau!” Bore ma sa Josef ka fai danga Ꞌania toro keta nari nia, ma ka tafi naꞋa Ꞌi maa.  
\v 13 KaidaꞋi Ꞌafe neꞋe lisia nia tafi naꞋa faꞋasia toꞋongi nia,  
\v 14 nia ka ri Ꞌuana ti ngwae rao neꞋe kira rao ana ta luma kira ka leka maꞋi. GoꞋo nia ka fata Ꞌuri fuada, “Ai reala. Mulu lisia! Ngwae nini ana kwalafa sa Eba ngwae taꞋa liu mala! Nia faꞋa Ꞌeke kulu ne! AraꞋi nau ngalia maꞋi Ꞌi neꞋe fuana tae niniꞋa? Nia ruꞋu maꞋi saena maꞋe luma nau ma nia ka tuaraꞋi nau fuana teoꞋa faꞋinia, bore ma nau ku ako doe.  
\v 15 Ma ana kaidaꞋi nia rongoa neꞋe nau ku ako ꞋunaꞋeri, nia ka tafi Ꞌi maa faꞋasia toꞋongi neꞋe nia.”  
\v 16 Nia ka gonia naꞋa Ꞌana toro sa Josef leleka araꞋi nia ka oli maꞋi luma.  
\v 17 ꞋUnaꞋeri nia ka saea nama ana taꞋi alaꞋanga neꞋeri fuana, nia ka fata Ꞌuri, “Na ngwae rao ꞋoꞋo nini ana kwalafa sa Eba nini Ꞌoko ngalia maꞋi, nia leka maꞋi saena mae luma nau taꞋena, nia sasia nau ku Ꞌeke.  
\v 18 Bore ma kaidaꞋi nau ku ako doe, nia ka tafi Ꞌi maa faꞋasia toꞋongi nini nia.”   
\p
\v 19 KaidaꞋi ngwae neꞋeri rongoa alaꞋanga neꞋe Ꞌafe nia saea, nia ka saetaꞋa liu.  
\v 20 ꞋUnaꞋeri nia ka asungaꞋinia ngwae nia ki ka leka daua sa Josef, ma kira ka Ꞌui Ꞌania saena lokafo. Nia lokafo neꞋeri, kaidaꞋi Ꞌoro kira alua ngwae rao tatalafaꞋa ki Ꞌi saena. Sui bore Ꞌana sa Josef ka tua saena lokafo,  
\v 21 Iawe nia tua tari goꞋo Ꞌana faꞋinia, ma nia ka ꞋoilakitaꞋinia. Ma ngwae ꞋaꞋana ana lokafo neꞋeri ka saeleꞋa fafia sa Josef,  
\v 22 ꞋunaꞋeri nia ka alua ka lia sulia ti ngwae lokafo neꞋe kira tua saena lokafo neꞋeri, ma nia ka kwatea ka ꞋaꞋana ana raoꞋa saena lokafo neꞋeri.  
\v 23 Sui ngwae ꞋaꞋana neꞋeri kasi Ꞌabera naꞋa Ꞌania raoꞋa neꞋeri ki, sulia Iawe nia tua faꞋinia sa Josef, ma nia ka sasia raoꞋa neꞋeri ki ka leꞋa liu.   
\c 40  
\s1 Sa Josef fada ro maliu boleꞋa ki  
\p
\v 1 Sui buri Ꞌana tiꞋitiꞋi goꞋo, ro ngwae rao tatalafaꞋa ki kera kwatea tatalafaꞋa ka saetaꞋa liu fuadaroꞋo ro ngwae neꞋeri ki, taꞋi ngwae ꞋaꞋana fuana ngwaꞋi toꞋa kira lia sulia na waen tatalafaꞋa, ma taꞋi ka ꞋaꞋana fuana ngwaꞋi toꞋa kira rao ana beret tatalafaꞋa.  
\v 2 TatalafaꞋa nia saetaꞋa liu fuadaroꞋo,  
\v 3 goꞋo nia ka aludaroꞋo saena lokafo neꞋe sa Potifa ꞋaꞋana ana. Nia neꞋe taꞋi lokafo nini sa Josef nia tua logo ana.  
\v 4 ꞋUnaꞋeri sa Potifa ka alu keraꞋa saena limana sa Josef ka lia sulia kera, ma kera taꞋi tua tau tiꞋitiꞋi saena lokafo neꞋeri.   
\p
\v 5 Ana taꞋi rodo, kaidaꞋi kera tua Ꞌua saena lokafo, kera maliu bole, ma fadalana ro maliu boleꞋa neꞋeri ki ka matamata daofaꞋi liu naꞋa.  
\v 6 Sui Ꞌofodangi kaidaꞋi sa Josef leka maꞋi fuana lisi ladaroꞋo, nia lisia kera manata Ꞌabera liu naꞋa.  
\v 7 Nia ka saefilo Ꞌuri adaroꞋo, “Nau ku lisia koroꞋo manata Ꞌabera ana taꞋi ru. Ru faꞋuta niniꞋa?”  
\v 8 Ma kera ka Ꞌuri, “ꞋOko saiana rodo sui, keroꞋo maliu bole, bore noaꞋa ta ngwae ana kula neꞋe saiana ke saea fadalana ro maliu boleꞋa neꞋe ki fuamiroꞋo.” Ma nia ka fata Ꞌuri fuadaroꞋo, “God talana goꞋo neꞋe toꞋo ana ngasingasiꞋanga fuana saelana fadalana maliu boleꞋa. Bore Ꞌana, moro ili sae toꞋona maꞋi ro maliu boleꞋa neꞋana ki fuaku.”   
\p
\v 9 ꞋUnaꞋeri na ngwae neꞋe Ꞌi naꞋo nia ꞋaꞋana ana ngwae nia kira lia sulia waen tatalafaꞋa, nia ka fata Ꞌuri, “Nau ku maliu boleꞋa fasi nau ku lisia taꞋi Ꞌai grep.  
\v 10 ꞋAi grep neꞋeri toꞋo ana uulu rara Ꞌai ki ana, ma kaidaꞋi rara Ꞌai neꞋeri ki toꞋo ana raꞋi ru ki, tona bore ma nia toꞋo logo ana taka ru ki, ma nia ka toꞋo naꞋa ana fuaꞋi ru ki ana ma kira ka kwasa naꞋa.  
\v 11 Nau ku dau ana titiu ni kwaꞋu tatalafaꞋa, nau ku ngalia fuana Ꞌai grep neꞋeri, ma nau ku losia suluna saena titiu ni kwaꞋu neꞋeri, buri Ꞌana nau ku kwatea kwaꞋu titiu ni kwaꞋu neꞋeri fuana tatalafaꞋa.”   
\p
\v 12 Sui sa Josef ka fata Ꞌuri, “Na fadalana maliu boleꞋa neꞋana Ꞌuri, uulu rara grep neꞋana ki, na uulu asoa ki neꞋana.  
\v 13 KaidaꞋi noaꞋa kasi dao Ꞌua ana uulu asoa ki, tatalafaꞋa ke baꞋa ngaliꞋo faꞋasia luma lokafo, ma nia ke baꞋa alu Ꞌoke oli laꞋu ana raoꞋa ba Ꞌoko sasasia Ꞌi naꞋo. ꞋOko saiana Ꞌoke baꞋa kwatea nama Ꞌamu titiu ni kwaꞋu tatalafaꞋa fuana, diꞋia nama ba Ꞌoko sasasia Ꞌi naꞋo, kaidaꞋi ba Ꞌoko ꞋaꞋana fuana ngwae kira lia sulia waen nia.  
\v 14 Ma kaidaꞋi neꞋe Ꞌoke leka faꞋasia luma lokafo, Ꞌoe kosi takadalafa nau! ꞋIu, Ꞌoke manatai nau, ma Ꞌoko faꞋarongoa tatalafaꞋa Ꞌani nau fasi Ꞌiri nia ka lafu nau logo faꞋasia luma lokafo.  
\v 15 ꞋOko lisia! NauꞋa kwalafa sa Eba ne, bore ma etaeta kira bili nau faꞋasia fanoa kami, ma kira ka ngali nau maꞋi neꞋe. Ma kaidaꞋi nau ku tua Ꞌi neꞋe, nau ku Ꞌiri sasia ta ru neꞋe bolo faꞋinia kike Ꞌui Ꞌani nau saena luma ni lokafo neꞋe.”   
\p
\v 16 Ana kaidaꞋi ta ngwae rongoa neꞋe fadalana maliu boleꞋa neꞋeri neꞋe sa Josef saea ka mamana, nia ka fata Ꞌuri, “NauꞋa logo nau ku lisia ta taꞋi maliu boleꞋa. Nau ku maliu bole Ꞌuri, uulu kukudu Ꞌi beret ki uu fafona gwauku.  
\v 17 ꞋI saena kukudu isi Ꞌi fafo, na kwalu kaela afu keke goꞋo neꞋe teo Ꞌi saena ma nau ku ngaliꞋi fuana tatalafaꞋa. Bore ma noꞋo ki kira Ꞌania afu keke neꞋeri ki.”  
\v 18 Sui sa Josef ka fata Ꞌuri, “Fadalana maliu boleꞋa Ꞌoe nia Ꞌuri. Uulu kukudu neꞋana ki neꞋe uulu asoa ki neꞋe saena luma lokafo.  
\v 19 Nia Ꞌiri dao Ꞌua ana uulu asoa ki, kike baꞋa sikilia gwaumu, ma kike baꞋa dauraꞋinia nonimu ana ta taꞋi faꞋi Ꞌai. Ma faꞋi noꞋo ki kike leka maꞋi ma kira ke Ꞌania fasi Ꞌi nonimu ki.”   
\p
\v 20 Ana uula asoa ana saena lokafo na tatalafaꞋa ka sasia taꞋi fafangaꞋa ana kaidaꞋi nia futa ana. Nia sasia taꞋi fafangaꞋa doe liu ma nia ka laefia ngwae ꞋaꞋana nia ki ka leka maꞋi. Ma Ꞌi maana ti ngwae ꞋaꞋana ana nia ka lafua maꞋi ro ngwae ba nia ki laꞋu neꞋe kera tua saena luma lokafo.  
\v 21 Ngwae ba Ꞌi naꞋo nia ꞋaꞋana ana ngwae ki fuana liaꞋa sulia waen nia, nia ka alua laꞋu ana raoꞋa ba nia.  
\v 22 Bore ma ngwae ba Ꞌi naꞋo nia ꞋaꞋana fuana ngwae saungaꞋilana beret nia, kira ka saungia nia ka mae, ma kira ka dauraꞋinia nonina ana taꞋi faꞋi Ꞌai. Ru ki taꞋifau fuli diꞋia nama neꞋe sa Josef eta saea.  
\v 23 Bore ma ngwae neꞋe ꞋaꞋana fuana ngwae ki neꞋe lia sulia waen tatalafaꞋa nia noaꞋa Ꞌiri manata naꞋa toꞋona sa Josef, nia takadalafa liu naꞋa.   
\c 41  
\s1 Sa Josef saea fadalana maliu boleꞋa tatalafaꞋa  
\p
\v 1 Buri Ꞌana ro faꞋi ngali ki na tatalafaꞋa Ꞌi Ejipt nia ka toꞋo ana taꞋi maliu boleꞋa. Nia lisia fasi nia uu Ꞌi ninimana kafo Ꞌi Nael.  
\v 2 ꞋUnaꞋeri nia ka lisia fiu buluka ki raꞋe alaꞋa maꞋi faꞋasia kafo, ma kira ka Ꞌani karasi ninimana kafo neꞋeri. Ma fiu buluka neꞋeri ki doe liu, ma ꞋuliꞋulida ka ngwasinasina logo.  
\v 3 Buri Ꞌana ta fiu buluka ka raꞋe maꞋi faꞋasia kafo neꞋeri, ma kira ka tua karangia logo na buluka ba kira eta taꞋe maꞋi ki. Buluka neꞋeri ki, suli ꞋoꞋo ki naꞋa ma lisilada ka taꞋa liu.  
\v 4 Ma ai neꞋe suli ꞋoꞋo oꞋa ki, kira ka Ꞌania ai neꞋe doe leꞋa ki leleka ka sui. GoꞋo tatalafaꞋa ka ada.   
\p
\v 5 Buira nia ka maliu laꞋu, ma ka lisia laꞋu ta maliu boleꞋa. Nia lisia fasi taꞋi Ꞌai ꞋaiꞋi witi nia toꞋo ana fiu fingi ru doe ki ana, neꞋe kwaimaꞋa kwali naꞋa fuana ngalilani maꞋi.  
\v 6 Sui nia ka lisia laꞋu ta ꞋaiꞋaiꞋi witi neꞋe nia toꞋo ana fingi ru tiꞋitiꞋi neꞋe saꞋosaꞋofiꞋa liu ma ka karangi mae naꞋa, sulia iru ꞋakoꞋako ana ꞋeꞋerede nia ꞋakoꞋako liu.  
\v 7 GoꞋo fiu fingi ru tiꞋitiꞋi neꞋeri ki kira ka Ꞌania na fingi ru doe lia leꞋa ki. Ma tatalafaꞋa ka ada laꞋu, nia ka saiana neꞋe nia maliu bole goꞋo.  
\v 8 Bore ma Ꞌofodangi na tatalafaꞋa ka manata Ꞌabera liu naꞋa, sui nia ka riꞋi Ꞌuana maꞋi ngwae liatoꞋo ana fanoa neꞋeri kike leka maꞋi fuana lisilana. ꞋUnaꞋeri nia ka faꞋarongo kira ana ro maliu boleꞋa neꞋeri ki, bore ma ta ngwae Ꞌada noaꞋa Ꞌisi saea fadalana ro maliu boleꞋa nia ki fuana.   
\p
\v 9 ꞋUnaꞋeri mala ngwae neꞋe nia ꞋaꞋana ana ngwaꞋi toꞋa fuana liaꞋa sulia waen nia, nia ka fiꞋi fata Ꞌuri fuana, “TatalafaꞋa kwa! nau ku fiꞋi manata toꞋona taꞋi ru nau ku fata alangaꞋi fuana sasilana bore ma nau ku manata bura ana.  
\v 10 ꞋI naꞋo ba Ꞌoko ogataꞋa fuaku faꞋinia ngwae ba ꞋaꞋana fuana ngwaꞋi toꞋa fuana saungaꞋilana beret Ꞌoe, ma Ꞌoko alu kamiroꞋo saena luma ni lokafo, saena luma ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ana ngwae lialia ana luma Ꞌoe.  
\v 11 TaꞋi rodo keroꞋo maliu bole, ma fadalana ro maliu boleꞋa keroꞋo ki ka matamata daofaꞋi liu naꞋa.  
\v 12 TaꞋi ngwae fiꞋi doe ana kwalafa sa Eba neꞋe rao ꞋoꞋo fuana faꞋinaꞋonaꞋo Ꞌoe, nia tua faꞋi keroꞋo saena luma ni lokafo. KaidaꞋi keroꞋo faꞋarongoa Ꞌani ro maliu boleꞋa keroꞋo ki fuana, nia saea fadalana ro maliu boleꞋa neꞋeri ki fuamiroꞋo.  
\v 13 Ma buri Ꞌana ru ki taꞋifau ka diꞋia nama neꞋe nia saeꞋe. NauꞋa Ꞌoko alu nau laꞋu ana raoꞋa nau, bore ma ta ngwae Ꞌoko kwatea ngwae Ꞌoe ki fuana saungilana ka mae.”   
\p
\v 14 ꞋUnaꞋeri na tatalafaꞋa ka kwatea kwau ngwae rao nia ki ka baꞋea maꞋi sa Josef. Ma ka Ꞌiri tau goꞋo kira ka leka baꞋea maꞋi faꞋasia luma ni lokafo. Nia ka sufi guguru ma ka rokisia toro nia, ma ka leka uu Ꞌi naꞋona tatalafaꞋa.  
\v 15 Sui tatalafaꞋa ka fata Ꞌuri fuana, “Josef kwa! Nau ku lisia taꞋi maliu boleꞋa, bore ma noaꞋa ta ngwae ana kula neꞋe saiana saelana fadalana fuaku. Bore ma taꞋi ngwae nia saea fuaku ka Ꞌuri, ‘KaidaꞋi Ꞌoko rongoa maliu boleꞋanga Ꞌoko saiana Ꞌoke saea fadalana.’”   
\p
\v 16 Bore ma sa Josef ka fata lala Ꞌuri, “Nau noaꞋa naisi saiana saelana fadalana maliu boleꞋa ki. Bore ma God naꞋa neꞋe ke baꞋa saea fadalana maliu boleꞋanga Ꞌoe, neꞋe Ꞌoke baꞋa saeleꞋa ana.”   
\p
\v 17 GoꞋo tatalafaꞋa ka fata Ꞌuri, “Ana maliu boleꞋanga nau, nau ku lisia fasi nau ku uu Ꞌi ninimana kafo Ꞌi Nael.  
\v 18 ꞋUnaꞋeri fiu buluka ki ka raꞋe maꞋi faꞋasia kafo neꞋeri, ma kira ka Ꞌani karasi ninimana kafo. Na fiu buluka neꞋeri ki doe ka leꞋa liu, ma nonida ka ngwasinasina logo.  
\v 19 Ma Ꞌi buri Ꞌana ta fiu buluka laꞋu ka raꞋe maꞋi faꞋasia kafo ma kiraꞋa suli ꞋoꞋo ki naꞋa ma ka lia taꞋa logo. Kira lia taꞋa liu ka liufia ti buluka neꞋe nau ku lilisiꞋi ana ti kula Ꞌi Ejipt.  
\v 20 GoꞋo kira ka Ꞌania ai nonina leꞋa ki leleka ka sui.  
\v 21 Bore ma ta ngwae noaꞋa kasi lia sai goꞋo ana neꞋe kira Ꞌania buluka doe neꞋeri ki sulia kira suli ꞋoꞋo Ꞌanga goꞋo, diꞋia logo Ꞌae etaeta ba kiri. Buri Ꞌana nau ku ada naꞋa.  
\v 22 Sui buri Ꞌana nau ku lisia laꞋu ta maliu boleꞋa, nau ku lisia taꞋi Ꞌai ꞋaiꞋi witi neꞋe toꞋo ana fingi ru doe ki kwaimaꞋa kwali naꞋa fuana ngalilana maꞋi.  
\v 23 Sui nau ku lisia laꞋu ta Ꞌai ꞋaiꞋi witi neꞋe toꞋo ana fiu fingi ru tiꞋitiꞋi ki ana neꞋe saꞋosaꞋofia liu, karangi mae naꞋa, osiꞋana iru ꞋakoꞋako ana kula ꞋeꞋerede Ꞌakofia liu na witi neꞋeri.  
\v 24 ꞋUnaꞋeri fiu fingi witi tiꞋitiꞋi saꞋosaꞋofia neꞋeri kika Ꞌania fingi ru doe lia leꞋa neꞋeri ki. Nau ku saea ro maliu boleꞋa nini nau ki fuana ngwae lia toꞋo neꞋe ki bore ma noaꞋa ta ngwae ada kasi saea fadalana ro maliu boleꞋanga neꞋe ki fuaku.”   
\p
\v 25 Sui sa Josef ka fata Ꞌuri ana tatalafaꞋa, “Ro maliu boleꞋanga neꞋana ki fadalani taꞋi ru goꞋo. God saea naꞋa fuamu ru neꞋe nia ke baꞋa fulia.  
\v 26 Na fiu buluka leꞋa neꞋana ki, nia fada Ꞌani fiu faꞋi ngali ki. Ma fiu fingi witi leꞋa neꞋana ki, nia fada logo Ꞌani fiu faꞋi ngali ki logo. Ro maliu boleꞋanga neꞋana ki fadalani taꞋi ru goꞋo.  
\v 27 Na fiu buluka suli ꞋoꞋo aꞋa neꞋana ki, neꞋe kira saka maꞋi faꞋasia saena kafo Ꞌi buri, faꞋinia fingi witi tiꞋitiꞋi neꞋe saꞋosaꞋofiꞋa karangi ka mae naꞋa, kira fada Ꞌani fiu faꞋi ngali ana fioloꞋanga ma ꞋatoꞋanga ana fanga.  
\v 28 Ru neꞋe ke baꞋa dao maꞋi diꞋia naꞋa ba nau ku saea fuamu. God nia faꞋataꞋinia fuamu tae neꞋe nia karangi ke fulia.  
\v 29 Fuana fiu faꞋi ngali etaeta ki na oꞋola Ꞌi Ejipt ki taꞋifau ke fungu ana fanga.  
\v 30 Bore ma buira fiu faꞋi ngali ana fioloꞋanga ma kaidaꞋi fanga ke Ꞌato ke baꞋa dao maꞋi. Ma ana kaidaꞋi neꞋeri, ngwae ki noaꞋa kira kasi manata naꞋa toꞋona kaidaꞋi kira toꞋo ana fanga Ꞌoro, osiꞋana kaidaꞋi Ꞌato neꞋe nia ke faꞋalia naꞋa fanoa taꞋifau.  
\v 31 Ngwae ki taꞋifau kike baꞋa takadalafa kaidaꞋi leꞋa neꞋe kira eta toꞋo ana sulia fioloꞋa neꞋe ke dao maꞋi, buri Ꞌana ke baꞋa taꞋa lilisu mala.  
\v 32 Ro maliu boleꞋa neꞋe ki fadalani taꞋi ru goꞋo niniꞋa. Ma ai neꞋe faꞋataꞋinia neꞋe God salisali naꞋa ana ru neꞋe, ma nia karangi ka dao naꞋa maꞋi.   
\p
\v 33 “ꞋIu Ꞌoke filia nama ta taꞋi ngwae sai Ꞌi ru neꞋe ke lia saiana ru neꞋe ke baꞋa dao maꞋi ki, ma Ꞌoke alua nia ngwae ꞋaꞋana leꞋa Ꞌoe ana fanoa neꞋe.  
\v 34 Ma Ꞌoke alua ti ngwae ꞋaꞋana laꞋu kira ka rao Ꞌi olofana niaꞋa fasi Ꞌiri kike lia saiana fanga neꞋe ngwae ki ngaliꞋi maꞋi. Ana fiu faꞋi ngali etaeta neꞋe ki, na fanga ke baꞋa Ꞌoro liu mala, ma faꞋi ngali ki taꞋifau kaidaꞋi ngwae ki kira ngalia maꞋi fanga kira ke daroꞋia nama Ꞌania lima kabu ki na fai kabu ru ki ru kira, ma taꞋi kabu ru ngwae neꞋeri ka ngalia ka goni leꞋa ana.  
\v 35 Ana kaidaꞋi leꞋa neꞋeri, faꞋi ngali ki taꞋifau kira ke alu leꞋa nama ana fanga ka teo leꞋa saena fanoa doe ki, ma kira ngwae ni ofoꞋa ki kira ke lia nama sulia.  
\v 36 ꞋUnaꞋeri fanga neꞋeri ki ke teo kwaimasi fuana fiu faꞋi ngali ana fioloꞋanga ki ma kaidaꞋi Ꞌato neꞋe ke dao maꞋi fafia fanoa neꞋe. Falafala ꞋunaꞋeri neꞋe, ngwae ki noaꞋa kira kasi baꞋa maelia fioloꞋanga ana fanoa neꞋe.”   
\s1 Sa Josef ꞋaꞋana ana fanoa Ꞌi Ejipt  
\p
\v 37 ꞋUnaꞋeri tatalafaꞋa faꞋinia gwaungaꞋi nia kira ka saeleꞋa fafia nai Ꞌi ru Ꞌanga neꞋeri,  
\v 38 ma tatalafaꞋa ka fata Ꞌuri fuada, “Sa Josef, ngasingasiꞋanga God tua faꞋinia mamana naꞋa. NoaꞋa kulu kasi dao naꞋa laꞋu toꞋona ta ngwae neꞋe lia toꞋo ka liufia niaꞋa.”  
\v 39 Ma nia ka fata Ꞌuri fuana sa Josef, “God Ꞌoe faꞋataꞋinia ru neꞋe ki fuamu. Nau ku lia sai naꞋa ana Ꞌoko sai Ꞌi ru liu, ma Ꞌoko lia saiana ru neꞋe ke fuli ki ka liufia ta ngwae.  
\v 40 ꞋUri, nai baꞋa alua ꞋaeꞋo ta ngwae ꞋaꞋana aku fuana liaꞋa sulia fanoa neꞋe nau, ma ngwae nau ki taꞋifau kike kwairoꞋoi ana fatalamu. Ka ꞋunaꞋeri ꞋaeꞋo neꞋe na ruana ngwae aku, ma ka noaꞋa laꞋu ta ngwae neꞋe ka toꞋo ana ngasingasi Ꞌanga ana fanoa neꞋe ka diꞋia ꞋaeꞋo.  
\v 41 KaidaꞋi neꞋe nau ku aluꞋu Ꞌoko ꞋaꞋana ana maꞋe fanoa ana fanoa neꞋe.”  
\v 42 ꞋUnaꞋeri na tatalafaꞋa ka kanusua taꞋi kome efoa Ꞌi ꞋuꞋuna neꞋe nia alua ana kaidaꞋi ki nia ka toto nia Ꞌani kerekereꞋa, goꞋo nia ka alua ana ꞋuꞋuna sa Josef. Ma nia ka ngalia taꞋi toro kwao nia ka toro Ꞌania, ma nia ka dauraꞋinia kwala kekefa gol Ꞌi luana.  
\v 43 Nia ka ngalia ruana kad nia neꞋe na hos nia tara, ma ka kwate fuana sa Josef fuana lekaꞋa Ꞌania. Ma kaidaꞋi sa Josef liu kwau kaidaꞋi Ꞌoro ki na ngwae lialia Ꞌafia tatalafaꞋa neꞋe kira leka Ꞌi naꞋona, kira ako doe kika Ꞌuri, “Bobo uruuru! Bobo uruuru!” Nia naꞋa neꞋe falafala tatalafaꞋa nia sasia fuana sa Josef neꞋe lia sulia maꞋe fanoa ana fanoa ꞋaꞋana neꞋeri.  
\v 44 Ma tatalafaꞋa ka fata Ꞌuri fuana, “NauꞋa naꞋa neꞋe na tatalafaꞋa, ma fatalaku neꞋe Ꞌuri, ngwae ki taꞋifau ana tuaꞋa neꞋe diꞋia kira oga sasilana ta raoꞋa, nama kira ka leka ana ta kula, kira ke eta lidi Ꞌoe basi.”  
\v 45-47 Sui tatalafaꞋa nia ka kwatea ta sata laꞋu fuana sa Josef. Ma sata neꞋeri neꞋe sa Safenat Paneh, neꞋe sata faolu nia, ma nia ka ngalia taꞋi sariꞋi ana fanoa neꞋeri, ma ka kwatea fuana nia ka korea. SariꞋi neꞋeri neꞋe satana Ꞌi Asenat. Nia ana fanoa doe Ꞌi Heliopolis, ma maꞋa nia sa Potifera ma niaꞋa taꞋi fata abu ana falafala ana kula abu kira saea Ꞌani Ꞌi On.  
\p Na kaidaꞋi neꞋe sa Josef nia talaꞋae ka rao fuana tatalafaꞋa Ꞌi Ejipt, nia tua naꞋa sulia uulu akwala faꞋi ngali ki. Nia leka kwau ana kula tatalafaꞋa nia tua ana ma kaidaꞋi ki saena fiu faꞋi ngali neꞋeri ki, nia liu ana kula ki taꞋifau ana fanoa neꞋeri. Ma saena fiu faꞋi ngali neꞋeri ki nia toꞋo ana kaidaꞋi leꞋa fuana oꞋola witi ki ka toꞋo ana fanga Ꞌoro.   
\p
\v 48 ꞋIu ma fanoa doe ki taꞋifau neꞋe nia leka ani, nia ngalia witi ki, ma ka goniꞋi leꞋa saena luma ni goni ruꞋa saena fanoa neꞋeri.  
\v 49 Sa Josef ukua witi ki, leleka ka Ꞌoro liu diꞋia naꞋa one sulia asi neꞋe noaꞋa ta ngwae kasi saiana toꞋolana.   
\p
\v 50 Ma kaidaꞋi neꞋe fioloꞋa doe neꞋeri Ꞌiri raꞋe Ꞌua maꞋi sa Josef faꞋinia Ꞌafe nia kera toꞋo naꞋa ana ro ngela ngwane ki.  
\v 51 KaidaꞋi ngela Ꞌi naꞋo nia futa, sa Josef fata Ꞌuri, “God kwatea nau ku takadalafa naꞋa raoꞋa ulafu ba nau ku sasiꞋi maꞋi Ejipt ki. Ma ru taꞋa ba kiri taꞋifau ba ngwaꞋi ngela maꞋa nau kira sasia aku.” Ma nia ka saea ngela neꞋeri Ꞌani sa Manase.  
\v 52 Ma buri Ꞌana ruana ngela ana ka futa nia ka fata Ꞌuri, “God kwatea ngela neꞋe ki fuaku ana kula neꞋe ru ꞋafitaꞋi ki fuli fuaku.” Ma nia ka saea ruana ngela Ꞌani sa Ifrem.   
\p
\v 53 ꞋUnaꞋeri fiu faꞋi ngali neꞋe oꞋola ki toꞋo ana fanga Ꞌoro, ma na ngwae Ꞌi Ejipt ki ka saeleꞋa, kaidaꞋi leꞋa neꞋeri sui naꞋa.  
\v 54 ꞋUnaꞋeri fiu faꞋi ngali fuana fioloꞋanga ma kaidaꞋi Ꞌato fuana toꞋonga ana fanga ka dao naꞋa, ma ka diꞋia nama ba sa Josef nia saea Ꞌi naꞋo. Ma ti fanoa ꞋaꞋana ngwae ki noaꞋa kasi toꞋo naꞋa ana fanga, bore ma Ꞌi Ejipt fanga Ꞌoro nia teo.  
\v 55 Sui kaidaꞋi ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Ejipt kira talaꞋae ana olidokoꞋa ana fanga, kira fioloꞋa naꞋa. ꞋUnaꞋeri kira ka leka maꞋi kira ka saefiloa tatalafaꞋa fuana kwatelana fanga fuada. GoꞋo tatalafaꞋa ka saea fuada kira ka leka siana sa Josef, ma kira ke sasia tae neꞋe nia saea.  
\v 56 Ma kaidaꞋi Ꞌato ana fioloꞋanga nia dao ka taꞋa liu naꞋa, sa Josef ka Ꞌifingia luma ni goni fangaꞋa ki, ma ka alaꞋania ngwae ki kira ka leka maꞋi kika folia witi ana fanoa neꞋeri.  
\v 57 ꞋUnaꞋeri ngwae ana fanoa ꞋaꞋana ki taꞋifau logo neꞋe kira leka maꞋi Ejipt fuana folilana witi, osiꞋana fioloꞋanga neꞋeri dao ana fanoa ki taꞋifau saena magalia naꞋa.   
\c 42  
\s1 Ngwaefuta sa Josef ki leka Ꞌi Ejipt fuana foli fangaꞋa  
\p
\v 1 Ana kaidaꞋi neꞋeri sa Jakob tua tua maꞋi Ꞌana Ꞌi Kenan, ma kaidaꞋi nia rongoa kira Ꞌoifoli Ꞌani witi Ꞌi Ejipt, nia ka fata Ꞌuri fuana ngwaꞋi ngela nia, “FaꞋuta neꞋe kaumulu kasi sasia ta ru?  
\v 2 Nau ku rongoa neꞋe kira Ꞌoifoli naꞋa Ꞌania witi Ꞌi Ejipt. ꞋUnaꞋeri kaumulu ke leka folia nama maꞋi ti fanga fuakulu, nia taꞋa neꞋe kuke mae ana fioloꞋanga.”  
\v 3 Sui goꞋo akwala ngwaefuta sa Josef kira ka faꞋasia Ꞌi Kenan ma kira ka leka Ꞌi Ejipt fuana foli fangaꞋa Ꞌada.  
\v 4 Bore ma sa Jakob noaꞋa kasi saiana neꞋe ke alaꞋania sa Benjamin na sasina sa Josef fuana lekaꞋa faꞋinida, osiꞋana nia maꞋu Ꞌasu Ꞌubani ti ru kata fuli fuana sulia tala.  
\v 5 ꞋUnaꞋeri ngwaꞋi ngela sa Jakob kira ka leka faꞋinia ti ngwae Ꞌi Kenan neꞋe kira leka Ꞌuana Ꞌi Ejipt fuana foli fangaꞋa sulia kaidaꞋi Ꞌato ma fioloꞋa dao naꞋa fafia fanoa kira.   
\p
\v 6 Ana kaidaꞋi neꞋeri, sa Josef naꞋa neꞋe lia sulia fanoa ꞋaꞋana neꞋeri, ma nia ka Ꞌoifoli Ꞌania fanga ana ngwae ki ana fanoa matamata ki saena magalia. Sui ngwaefuta nia ki kira leka maꞋi, ma kira ka bobo uruuru Ꞌi naꞋona leleka maada ka foto ana ano.  
\v 7 Ma kaidaꞋi nia lisida, nia lia saiada neꞋe kiraꞋa ngwaefuta nia ki goꞋo, bore ma nia fata Ꞌania alaꞋanga Ꞌi Ejipt, ma nia ka toꞋo ana taꞋi ngwae fuana rokisilana fatalana fasi Ꞌiri noaꞋa kira kasi lia saiana. Ma nia balufida ka Ꞌuri, “Kaumulu leka maꞋi faꞋasia Ꞌi fai?” Ma kira ka olisi Ꞌuri ana, “Kaimili faꞋasia Ꞌi Kenan ne, ma kaimili leka maꞋi fuana foli fangaꞋa ꞋamiꞋa.”   
\p
\v 8 Sa Josef lia sai goꞋo ana na ngwaefuta nia ki, bore ma kira Ꞌiri lia sai nama ana.  
\v 9 ꞋUnaꞋeri nia ka manata toꞋona ro maliu boleꞋa nia ki ba nia lisiꞋi Ꞌi naꞋo, neꞋe kira bobo uruuru fuana. Nia fata ngasingasiꞋa fuada ka Ꞌuri, “Sali kaumulu leka goꞋo maꞋi fuana saiꞋa ana fanoa neꞋe kami taka nini. Kaumulu oga muke dao toꞋona kamiꞋa, sali kami ngasingasiꞋa nama noaꞋa fasi Ꞌiri kamu ke leka maꞋi fuana fuꞋali lamiꞋa.”  
\v 10 Bore ma kira fata Ꞌuri, “NoaꞋa kwala ngwae ꞋaꞋana, nia Ꞌiri Ꞌuira laꞋu. Kaimili niniꞋa diꞋia goꞋo ngwae Ꞌoe ki. Kaimili leka goꞋo maꞋi fuana foli fangaꞋa ꞋamiꞋa.  
\v 11 Kaimili taꞋifau ngwaefuta ki ne, ma kami sa toꞋo goꞋo ana taꞋi maꞋa. Kaimili noaꞋa kasi leka laꞋu maꞋi fuana iro fanoa Ꞌanga. Kaimili leka saga goꞋo maꞋi.”   
\p
\v 12 Sui nia ka fata laꞋu Ꞌuri fuada, “NoaꞋa! Kaumulu leka maꞋi muka sai aimili ne!”   
\p
\v 13 ꞋUnaꞋeri kira ka fata Ꞌuri, “Ngwae ꞋaꞋana kwa! Kaimili niniꞋa ngela ana taꞋi ngwae goꞋo niniꞋa, ma kami tua Ꞌi Kenan. Etaeta kaimili akwala ma ro ngela, bore ma ta taꞋi ngwaefuta aimili nia noꞋana, ma susu buri kaimili nia tua maꞋi faꞋinia maꞋa kami Ꞌi fanoa.”   
\p
\v 14 Bore ma nia ka fata Ꞌuri, “Nau ku saea ka sui naꞋa ba! Kaumulu leka goꞋo maꞋi fuana irolana fanoa neꞋe!  
\v 15 Nai dao nama toꞋona neꞋe kaumulu alaꞋa mamana! Nia leꞋa, nia mamana Ꞌani satana tatalafaꞋa, nau ku saea ru mamana fuaumulu. Si diꞋia susu buri kamu noaꞋa kasi leka maꞋi ana kula neꞋe, Ꞌirai noaꞋa kamu kasi baꞋa leka naꞋa faꞋasia Ꞌi neꞋe.  
\v 16 Ta taꞋi ai aumulu ke leka ka ngalia nama maꞋi! Kaumulu ai neꞋe ki kaumulu ke tua saena luma lokafo, leleka kaimili ka dao toꞋona neꞋe fata laumulu nia mamana nama ka noaꞋa. Si diꞋia noaꞋa, nau ku saea naꞋa ru mamana fuaumulu, kaimili ke sai leꞋa naꞋa ana neꞋe kaumulu leka goꞋo maꞋi fuana irolana fanoa neꞋe.”  
\v 17 Ma nia ka aluda saena lokafo sulia uulu asoa ki.   
\p
\v 18 Ma uula asoa, nia ka fata Ꞌuri ada, “NauꞋa ngwae fuana manata lafulana God, ma diꞋia kaumulu sasi diꞋia neꞋe nau ku saea, nai baꞋa alaꞋani kamu ke mauri.  
\v 19 DiꞋia kaumulu oga neꞋe muke faꞋataꞋinia fatalamuꞋa mamana, nia leꞋa ta taꞋi ai aumulu ke tua saena luma lokafo neꞋe, ma ti ai muke saiana muke ngalia fanga niniꞋa kamu folia, ma muka oli muka kwatea fanga neꞋe ki fuana ngela kamu ki neꞋe kira fiolo goꞋo ada kaidaꞋi neꞋe.  
\v 20 Bore ma kamu ke ngalia nama maꞋi susu buri ngwaefuta kamu ke leka maꞋi fuaku, fasi Ꞌiri nai lisia niaꞋa. DiꞋia nia ꞋunaꞋeri neꞋe, ke baꞋa faꞋataꞋinia neꞋe fatalaumulu nia mamana, ka ꞋunaꞋeri noaꞋa naisi saungi kaumulu ka mae.”  
\p Ma ngwaꞋi ngwaefuta neꞋeri kira ka alafafia fatalana,  
\v 21 ma kira ka alaꞋa Ꞌuri fuada talada, “Se reala! KaidaꞋi neꞋe kulu toꞋo naꞋa ana kwaꞋikwaꞋinga faꞋasia ru taꞋa ba kulu sasia ana ngwaefuta kulu Ꞌi naꞋo! Kulu lisia ka sui naꞋa ru taꞋa neꞋe kulu sasiꞋi ana ki, bore ma kaidaꞋi nia angi fuakulu fasi Ꞌiri kulu ka Ꞌafia, noaꞋa kulu kasi rongoa na fatalana. KaidaꞋi neꞋe ru doe neꞋe ka dao naꞋa fafi kulu!”   
\p
\v 22 ꞋUnaꞋeri sa Ruben ka fata Ꞌuri fuada, “Ana kaidaꞋi baera, nau ku saea naꞋa fuaumulu ba nia ngwae fiꞋi doe goꞋo ne, noaꞋa kaumulu kasi faꞋalia laꞋu, bore ma noaꞋa kaumulu kasi saiana rongolana fatalaku. KaidaꞋi neꞋe kulu toꞋo naꞋa ana kwaꞋikwaꞋinga duꞋungana maelana.”  
\v 23 Sa Josef nia rongo saiana alaꞋanga kira ki taꞋifau, bore ma kira Ꞌiri sai goꞋo ana neꞋe niaꞋa ngwaefuta kira, osiꞋana kiraꞋa taꞋifau alaꞋa fuana ta ngwae matamata lala neꞋe rokisia fatalada fuana.  
\v 24 Ma nia ka leka faꞋasida ka angi, ma kaidaꞋi nia saiana nia leꞋa laꞋu, nia ka oli maꞋi. Nia ka ngalia sa Simion ma ka firiꞋia Ꞌi maada.   
\s1 Ngwaefuta sa Josef ki oli Ꞌuana Ꞌi Kenan  
\p
\v 25 GoꞋo sa Josef ka fata Ꞌuri fuana ngwae ni rao nia, “Mulu faꞋafungua fanga ki saena ngwaꞋi ngwaꞋi toꞋa neꞋana ki. Kira folia fanga neꞋana ki naꞋa, bore ma mani neꞋe ngwae neꞋana ki taꞋifau kira foli aniꞋi, niꞋi ke oli saena ngwaꞋi kira ki faꞋinia fanga kira. Ma kamu ka kwatea fanga fuada fuana Ꞌanilana sulia tala.” Ma ngwae ni rao nia ki ka sasi naꞋa ꞋunaꞋeri.  
\v 26 ꞋUnaꞋeri ngwaefuta nia ki kira ka alua na ngwaꞋi ni fanga ki fafona dongki kira ki, ma kira ka leka naꞋa.  
\v 27 Ana rodo kaidaꞋi kira mamalo, ta taꞋi ada ka Ꞌifingia ngwaꞋi nia ka kwatea fanga fuana dongki nia, goꞋo nia ka tona Ꞌania mani nia neꞋe teo goꞋo Ꞌani saena ngwaꞋi faꞋinia fanga ki.  
\v 28 Ma nia ka fata Ꞌuri fuada, “Ei reala kwa! Kira olitaꞋinia goꞋo mani nau ki! NiꞋi teo goꞋo Ꞌani faꞋinia fanga ki saena ngwaꞋi nau.” ManataꞋanga kira ki taꞋa liu naꞋa, sulia kira maꞋu liu. Sui kira ka saefilo Ꞌuri ada talada, “Tae naꞋa niniꞋa God sasia akulu re?”   
\p
\v 29 Ma kaidaꞋi kira oli laꞋu maꞋi siana maꞋa kira Ꞌi Kenan, kira ka faꞋarongoa Ꞌani ru ki taꞋifau neꞋe dao toꞋoda.  
\v 30 Kira fata Ꞌuri, “Ngwae loꞋoko lia sulia tuaꞋa Ꞌi Ejipt, nia fata balubaluꞋa liu naꞋa fuaimili. Nia fia fasi kaimili leka lala fuana irolana fanoa nia.  
\v 31 Ma kaimili ka fata Ꞌuri fuana, ‘Kaimili noaꞋa Ꞌiri leka laꞋu maꞋi fuana irolana fanoa Ꞌoe. Kaimili leka lala maꞋi fuana foli fangaꞋa.  
\v 32 Kaimili niniꞋa ngela ana taꞋi maꞋa goꞋo. Etaeta kaimili akwala ma ro ngela, bore ma ta taꞋi ngwaefuta aimili nia noꞋana, ma susu buri kaimili nia tua goꞋo maꞋi faꞋinia maꞋa kami Ꞌi Kenan.’”  
\v 33 GoꞋo ngwae neꞋeri nia ka Ꞌuri, “ꞋIrai taꞋi ru neꞋe nai faꞋamamana fatalaumulu faꞋinia nama ka noaꞋa. TaꞋi aumulu nia ke baꞋa tua faꞋinau Ꞌi neꞋe. Ma kaumulu ti ai kamu ka oli faꞋinia fanga fuana ngela kamu ki neꞋe kira fiolo maꞋi fanoa.  
\v 34 Bore ma kamu ke ngalia nama maꞋi na ngwaefuta ꞋisiꞋisi ba kamu Ꞌi neꞋe fasi Ꞌiri nai lisia. Ru ꞋunaꞋeri neꞋe nau ku saiana kaumulu noaꞋa laꞋu ngwae iro fanoa ki, ma fatalaumulu ka mamana. ꞋUnaꞋeri mala, nau ku fiꞋi alaꞋania ngwaefuta kamu ka oli ka tua faꞋi kamu, ma kamu ke baꞋa leka goꞋo amuꞋa ana ta kula ana fanoa neꞋe, neꞋe kamu oga.”   
\p
\v 35 Ma kaidaꞋi kira kisitaꞋinia ngwaꞋi kira ki, kiraꞋa taꞋifau kira lisia ngwaꞋi mani kira ki teo goꞋo faꞋinia fanga ki. Ma kaidaꞋi kira lisia mani neꞋeri ki, kira maꞋu liu, ma maꞋa kira bore ka maꞋu liu logo.  
\v 36 Ma nia ka fata Ꞌuri ada, “FaꞋuta, Ꞌuri ma kaumulu oga nai koloa naꞋa Ꞌaku na ngela neꞋe nau ki niniꞋa? Sa Josef noꞋana naꞋa! Ma sa Simion ka noꞋana laꞋu, ma kaidaꞋi neꞋe kaumulu oga laꞋu ngalilana sa Benjamin? Ru neꞋe ki taꞋifau leka naꞋa maꞋi fuana faꞋalilaku goꞋo.”   
\p
\v 37 ꞋUnaꞋeri sa Ruben ka fata Ꞌuri fuana maꞋa nia, “MaꞋasi kwa! Ru leꞋa goꞋo neꞋe Ꞌoke alua sa Benjamin saena limaku, ma nai baꞋa olitaꞋinia logo maꞋi fuamu. Si diꞋia nau noaꞋa kusi olitaꞋinia maꞋi, Ꞌirai Ꞌoke baꞋa saungia naꞋa amu ro ngela ngwane loꞋoko nau ki.”  
\v 38 Bore ma maꞋa kira ka fata Ꞌuri fuada, “NoaꞋa nia Ꞌato liu naꞋa fuaku neꞋe nai alaꞋania ngela nau ka leka faꞋi kamu. Na ngwaefuta leꞋa nia mae naꞋa ma nia taꞋifilia goꞋo neꞋe tua neꞋe nia futa ana Ꞌafe nau Ꞌi Rachel. Sali ta ru taꞋa kata fiꞋi dao laꞋu toꞋona sulia tala. Nau ku ngwaro liu naꞋa, ma si diꞋia Ꞌoko sasia ta ru taꞋa ka dao toꞋona, nai baꞋa mae goꞋo ana kwaimanatai Ꞌanga.”   
\c 43  
\s1 Sa Benjamin leka Ꞌi Ejipt faꞋinia ngwaefuta nia ki  
\p
\v 1 Ma kaidaꞋi Ꞌato fuana toꞋonga ana fanga nia lilisu naꞋa Ꞌi Kenan,  
\v 2 ma kaidaꞋi sa Jakob faꞋinia ngwaꞋi ngela nia kira faꞋasuia naꞋa fanga neꞋe ngela nia kira ki kira folia maꞋi Ejipt nia ka fata laꞋu Ꞌuri fuada, “Kamu ke oli laꞋu Ꞌi Ejipt muke folia laꞋu ti fanga fuakulu.”   
\p
\v 3 Bore ma sa Juda nia fata Ꞌuri ana, “MaꞋasi kwa! Ngwae ꞋaꞋana loꞋoko Ꞌi Ejipt nia alaꞋa ngasingasiꞋa fuaimili, nia saea diꞋia kaimili oli laꞋu Ꞌi buri ma ngwaefuta neꞋe kami noaꞋa kasi leka faꞋi kaimili, nia noaꞋa liu kasi oga naꞋa lisilana maꞋamili laꞋu.  
\v 4 Si diꞋia Ꞌoko alaꞋania ngwaefuta neꞋe kaimili ka leka faꞋi kaimili, Ꞌirai kaimili saiana mike baꞋa leka foli fanga.  
\v 5 Bore ma si diꞋia noaꞋa Ꞌoe kosi alaꞋania, Ꞌirai noaꞋa kaimili saiana mi kasi leka, osiꞋana ngwae loꞋoko fata Ꞌuri, Ꞌi buri diꞋia kaumulu leka maꞋi ma diꞋia ngwaefuta kamu noaꞋa kasi leka maꞋi faꞋi kaumulu, nau noaꞋa kusi oga lisilana maa mulu Ꞌi neꞋe.”  
\v 6 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka fata Ꞌuri, “FaꞋuta neꞋe kaumulu ka saea fuana ngwae neꞋana neꞋe kaumulu toꞋo ana ta ngwaefuta laꞋu? Kaumulu sasia naꞋa foli bareꞋa Ꞌoro fuaku.”   
\p
\v 7 Bore ma kira ka fata Ꞌuri, “NiaꞋa naꞋa neꞋe saefiloa lidiꞋa Ꞌoro aimili Ꞌuana kaimili faꞋinia luꞋuluꞋua neꞋe kaimili. Nia saefilo Ꞌuri, ‘MaꞋa kamu nia tua Ꞌua? Kaumulu toꞋo laꞋu ana ta ngwaefuta?’ Kaimili ka olisia goꞋo na lidiꞋa nari nia ki. Kaimili ke sai faꞋuta ana neꞋe nia ke baꞋa saefilo kaimili fuana ngalilana ngwaefuta neꞋe kami fuana lekaꞋa fuana?”   
\p
\v 8 Sui sa Juda ka fata Ꞌuri ana, “ꞋOke alua Ꞌalako neꞋe saena limaku, fuana kaimili ke leka naꞋa kaidaꞋi neꞋe, fasi Ꞌiri ta ai akulu noaꞋa kasi baꞋa mae ana fioloꞋanga.  
\v 9 Nau ku alangaꞋi nai baꞋa lia leꞋa sulia, ma ꞋoꞋogaꞋa nai naꞋa fuana olitaꞋilana maꞋi neꞋe. Ma si diꞋia nia noaꞋa kasi oli maꞋi fuamu, nauꞋa naꞋa neꞋe nai baꞋa ngalia kwaꞋikwaꞋinga firi ana ru neꞋe leleka nau ku mae.  
\v 10 AlaꞋanga neꞋe ki nini dau kaimili liu naꞋa, sali diꞋia kaimili kasi manisuiꞋa ana kaidaꞋi Ꞌoro Ꞌuri ki, sali kaimili leka ro ru naꞋa Ꞌuana fanga ki.”  
\v 11 Ma maꞋa kira ka fata Ꞌuri, “Nia leꞋa. DiꞋia nia Ꞌirai, kamu ke toꞋongia ru leꞋa Ꞌi neꞋe ki saena ngwaꞋi kaumulu ki, fasi Ꞌiri kaumulu ke kwate na kwatea fuana ngwae ꞋaꞋana neꞋana. Kaumulu ke ngalia ta kala insens, faꞋinia ta kala ngingidua ma faꞋinia raꞋi ru fuana alulana ana fanga neꞋe kwatea fanga Ꞌanilana ka rukufa ma fuana pistasio faꞋinia ti fuaꞋi amon.  
\v 12 Ma kaumulu ka olitaꞋinia mani ba ana eta lekaꞋa kaumulu, faꞋinia ta mani laꞋu ana lekaꞋa neꞋe. KaidaꞋi ba sui, kira olitaꞋinia mani kaumulu ki saena ngwaꞋi kaumulu ki, sali ta taꞋi roraꞋa kira goꞋo.  
\v 13 Mulu ngalia ngwaefuta kamu muka leka naꞋa niniꞋari fuana ngwae loꞋoko.  
\v 14 God toꞋo ana ngasingasi Ꞌanga ki taꞋifau, alaꞋania nia ke kwatea ngwae neꞋana ke kwaima aumulu, nia ke baꞋa alaꞋania fuaumulu muke ngalia ta ngwaefuta amuꞋa faꞋinia sa Benjamin, fasi Ꞌiri kera ke oli maꞋi faꞋi kaumulu. NoaꞋa naisi saea naꞋa ta ru. DiꞋia nau ku koloa naꞋa ro ngela neꞋe nau ki, leꞋa goꞋo Ꞌana, alu ke ꞋunaꞋeri naꞋa Ꞌana.”   
\p
\v 15 ꞋUnaꞋeri ngwaꞋi ngwaefuta neꞋeri kira ka ngalia ru neꞋeri ki, faꞋinia mani ana lekaꞋa ba sui, ma ti mani laꞋu, ma kira ka ngalia susu buri neꞋeri sa Benjamin faꞋi kira ma kira ka leka naꞋa. KaidaꞋi kira dao Ꞌi Ejipt, kira ka leka uu laꞋu Ꞌi naꞋona sa Josef.  
\v 16 Ma kaidaꞋi nia lisia neꞋe susu buri neꞋeri leka maꞋi faꞋinida, nia ka fata Ꞌuri Ꞌana ngwae rao ꞋoꞋo neꞋe ꞋaꞋana ana ru saena luma nia, “ꞋOke baꞋea kwau ngwaꞋi toꞋa neꞋe saena luma nau, kike baꞋa fanga faꞋi nau ana tufungana asoa. Ma kaidaꞋi Ꞌoko leka Ꞌoke saungia taꞋi buluka, ma ko salisali ana fanga fuaimili.”  
\v 17 Ma ngwae ꞋoꞋo neꞋeri ka sasi diꞋia naꞋa neꞋe sa Josef saea ma nia ka baꞋeda Ꞌuana luma sa Josef.  
\v 18 Bore ma kaidaꞋi nia baꞋeda kwau kira maꞋu liu, ma kira ka fata Ꞌuri, “Kira baꞋe kulu Ꞌuana luma neꞋe fafia mani ba kira aluꞋi saena ngwaꞋi kulu, ki kaidaꞋi ba sui. Kike baꞋa dau kulu naꞋa ma kira ka ngalia na dongki kulu ki, ma kira ke sasia kulu ke rao ꞋoꞋo fuada.”  
\v 19 Ma kaidaꞋi kira leka dao ana sinamaa ana luma sa Josef, kira ka fata Ꞌuri ana ngwae rao ꞋoꞋo neꞋeri,  
\v 20 “Ngwae ꞋaꞋana, kaimili toꞋo ana taꞋi ru fuana saelana fuamu. Kaimili leka maꞋi ana fanoa neꞋe Ꞌi naꞋo fuana foli fangaꞋa.  
\v 21-22 Ma kaidaꞋi kami oli, kami ka mango sulia tala mika maliu ana rodo, ma kaimili ka Ꞌifingia ngwaꞋi kaimili ki, ma kaimili taꞋifau ka lisia mani kaimili ki teo faꞋinia fanga saena ngwaꞋi kaimili ki. Kaimili Ꞌiri saiana, sa tai neꞋe alua mani ki ka oli saena ngwaꞋi kami ki. NiꞋi teo goꞋo Ꞌani, nia ne kaimili olitaꞋiniꞋi maꞋi mika kwateꞋe fuamu. Ma kaimili ka ngalia laꞋu maꞋi ti mani fuana folilana fanga ana lekaꞋa neꞋe kami maꞋi.”   
\p
\v 23 Bore ma ngwae rao ꞋoꞋo neꞋeri ka fata Ꞌuri, “Kaumulu noaꞋa mu kasi manata Ꞌabera, ma noaꞋa mu kasi maꞋu. Na mani ba Ꞌi naꞋo ki, nau ku ngaliꞋi ka sui naꞋa ba. God kamu ana kwalafa sa Eba neꞋe God maꞋa kamu, nia nena alua mani saena ngwaꞋi kamu ki.” GoꞋo ngwae rao ꞋoꞋo neꞋeri ka baꞋea maꞋi sa Simion siada laꞋu.  
\v 24 Ma nia ka ngalida saena luma sa Josef, ma ka ngalia maꞋi kafo fuana taufilana Ꞌaeda, ma nia ka kwatea fanga fuana dongki kira ki.  
\v 25 Kira rongoa naꞋa neꞋe kike baꞋa fanga faꞋinia sa Josef ana tufungana asoa, ma kira leka ma kika ngalia maꞋi na kwateꞋa neꞋe kira ngaliꞋi maꞋi ki, ma kira ka salisali ani fuana kwatelani fuana kaidaꞋi nia ke dao Ꞌi luma.   
\p
\v 26 Ma tufungana asoa, kaidaꞋi sa Josef leka maꞋi luma, kira leka ma kira ka ngalia maꞋi kwatea ki ma kira ka leka maꞋi saena luma. Ma kira ka bobo uruuru Ꞌi naꞋona fuana faꞋadoelana leleka maada ka toꞋo Ꞌi ana, ma kira ka kwatea na kwateꞋa neꞋeri fuana.  
\v 27 Sui nia ka saefilo Ꞌuri ada, “FaꞋuta kaumulu leꞋa goꞋo Ꞌaumulu? Ma kaidaꞋi ba sui kaumulu faꞋarongo nau Ꞌania maꞋa kamu, faꞋuta nia leꞋa goꞋo Ꞌana?”  
\v 28 Ma kira ka fata Ꞌuri, “Ngwae ꞋaꞋana Ꞌae, maꞋa kaimili manata doe amu, nia tua leꞋa goꞋo Ꞌana, ma nia ngasingasiꞋa ua.” Ma kira ka bobo uruuru laꞋu fuana faꞋadoelana.   
\p
\v 29 Ma kaidaꞋi sa Josef lisia ngwaefuta leꞋa nia sa Benjamin neꞋe kera futa ana taꞋi teꞋa, nia ka saefilo Ꞌuri, “O sali na ngwaefuta ꞋisiꞋisi ba kamu taka nama neꞋe kamu saea fuaku kaidaꞋi ba sui?” Sui nia ka fata Ꞌuri ana sa Benjamin, “Ngela nau Ꞌae, alaꞋani God ka kwatea mauriꞋa leꞋa fuamu.”  
\v 30 ꞋAliꞋali goꞋo sa Josef ka tataꞋe ka ruꞋu saena maꞋe luma nia ka angi, sulia kaidaꞋi nia lisia ngwaefuta nia, nia saeleꞋa liu.  
\v 31 Buira neꞋe nia taufia maana, nia ka kwatea manatana ka aroaro, nia ka leka laꞋu maꞋi maa, nia ka ri Ꞌuana ngwae rao saena luma nia kira ka ngalia maꞋi fanga.  
\v 32 Nia tua ana ta tatafe ni fanga, ma ngwaefuta nia ki kira ka tua ana ta tatafe ni fanga, ma ngwaꞋi toꞋa ꞋaꞋana ana fanoa neꞋeri neꞋe kira fanga faꞋinia kira tua logo ana ta tatafe ni fanga, sulia nia abu kira ka fanga faꞋinia kwalafa sa Eba.  
\v 33 ꞋUnaꞋeri ngwae rao neꞋeri ka kwatea ngwaefuta neꞋeri kira ka tua ana tatafe neꞋe kira taꞋifau kira faꞋi naꞋo kwau Ꞌuana sa Josef. Nia talaꞋae ana ai eta futa ana tatafe kira ka tua tatalaꞋa diꞋia neꞋe kira futa Ꞌani, leleka ai futa Ꞌisi ka tua naꞋa Ꞌi Ꞌisilana tatafe ni fanga neꞋeri. Ma kaidaꞋi kira lisia neꞋe ngwae neꞋeri sasia kira ka tua tatalaꞋa ꞋunaꞋeri, kira ka Ꞌarefo liu, ma kira ka lia fuada talada kwailiu.  
\v 34 Ma ngwae saena luma ki kira ka ngalia fanga faꞋasia tatafe ni fanga sa Josef ma ka kwateꞋe fuada. Ma fanga neꞋe kira ngaliꞋi fuana susu buri neꞋeri, nia bolo mala faꞋinia fanga fuana lima ngwae ki. Ma falafala neꞋeri neꞋe kwatea ma kira ka fanga faꞋinia sa Josef, ma kika kwaꞋu leleka kira ka abusu lui naꞋa.   
\c 44  
\s1 Titiu ni kwau sa Josef nia noꞋana  
\p
\v 1 Sui sa Josef ka fata Ꞌuri ana ngwae rao ꞋoꞋo nia neꞋe ꞋaꞋana ana ru ki saena luma nia, “ꞋOke faꞋafungua fanga saena ngwaꞋi ngwae neꞋana ki, leleka ka fungu leꞋa mala. Ma Ꞌoko alua mani kira ki ka oli taꞋifau saena ngwaꞋi kira ki laꞋu faꞋinia fanga ki.  
\v 2 Ma Ꞌoko ngalia titiu ni kwau ngwasinasina ba nau Ꞌoko alua Ꞌi saena ngwaꞋi susu buri kira faꞋinia mani nia ki neꞋe nia foli fanga aniꞋi.” GoꞋo ngwae neꞋeri ka sasi naꞋa diꞋia neꞋe sa Josef nia saea fuana.   
\p
\v 3 Sui ruana asoa Ꞌofodangi goꞋo Ꞌua, na ngwae rao ꞋoꞋo sa Josef ki kira ka Ꞌafia sa Juda faꞋinia ngwaefuta nia ki fuana alulana ngwaꞋi ki fafona dongki kira ki, ma kira ka leka naꞋa.  
\v 4 ꞋIu kaidaꞋi noaꞋa kira Ꞌiri leka tau Ꞌua, sa Josef ka fata Ꞌuri ana ngwae rao ꞋoꞋo nia, “Aia, ꞋaliꞋali ko lalili Ꞌi buira toꞋa baera kaidaꞋi Ꞌoko dao toꞋoda, Ꞌoke fata Ꞌuri fuada, ‘Ngwae ꞋaꞋana nau nia sasia ru leꞋa liu fuaumulu! FaꞋuta kaumulu ka sasia ru taꞋa neꞋe ana?  
\v 5 FaꞋuta neꞋe kaumulu ka bilia titiu ni kwau ngwasinasina nia? Titiu neꞋe naꞋa neꞋe nia ꞋidufaꞋi kwaꞋu ana ma nia ka rao logo Ꞌani fuana daoꞋa toꞋona fadalana maliu boleꞋa ki. Falafala nini kamu sasia nia taꞋa liu mala.’”   
\p
\v 6 Ma kaidaꞋi ngwae rao ꞋoꞋo neꞋe dao fafida, nia saea alaꞋanga fuada.  
\v 7 Bore ma kiraꞋa taꞋifau kika fata Ꞌuri, “Ngwae ꞋaꞋana Ꞌae, kaimili noaꞋa Ꞌiri sai naꞋa ana sasilana ta ru Ꞌuira. Nia noaꞋa Ꞌiri leꞋa fuamu neꞋe Ꞌoke suꞋumani alaꞋanga neꞋana maꞋi aimili.  
\v 8 ꞋOko sai naꞋa ana na mani nini kaimili lisia saena ngwaꞋi kaimili ki, kaidaꞋi ba sui, kaidaꞋi kami faꞋasia Ꞌi Kenan, kaimili olitaꞋiniꞋi maꞋi fuamu ba. Kaimili ke bili faꞋuta laꞋu ana gol nama silva saena luma ngwae ꞋaꞋana Ꞌoe?  
\v 9 ꞋOke ili lulu Ꞌuana! Si diꞋia Ꞌoko dao toꞋona titiu neꞋana ana taꞋi aimili, nia leꞋa Ꞌirai nia ke mae nama. Ma kaimili ti ai, kaimili ke baꞋa rao ꞋoꞋo naꞋa fuana ngwae ꞋaꞋana Ꞌoe.”   
\p
\v 10 GoꞋo ngwae neꞋeri ka fata Ꞌuri, “LeꞋa goꞋo Ꞌana, nia ke baꞋa Ꞌuira naꞋa. Bore ma ngwae neꞋe bilia titiu ni kwau neꞋeri, nia ke baꞋa rao ꞋoꞋo fuana ngwae ꞋaꞋana nau, bore ma kaumulu ti ai, kamu saiana muke leka aloge.”  
\v 11 Ma ꞋaliꞋali goꞋo kira ka ngalia kwau na ngwaꞋi fanga ana dongki kira ki, kira ka faꞋakosoꞋi ma kira ka ꞋifingiꞋi.  
\v 12 Ma ngwae rao ꞋoꞋo ka lia Ꞌi saena ngwaꞋi kira ki, nia eta ana ngwaꞋi ngwae eta futa leleka ka dao ana ngwaꞋi ngwae futa ꞋisiꞋisi. Ma na ngwaꞋi ngwae ꞋisiꞋisi nia ka dao toꞋona titiu ni kwaꞋu Ꞌi saena.  
\v 13 Ma bara ngwaꞋi asina neꞋeri ka taꞋa liu mala ada ma kira ka gasia toꞋongi kira ki. Kira ka alua laꞋu ngwaꞋi neꞋeri ki fafona dongki ki, ma kira ka oli laꞋu Ꞌi fanoa doe.  
\v 14 Ma kaidaꞋi kira dao laꞋu Ꞌi luma sa Josef, ma nia tua goꞋo Ꞌana Ꞌi neꞋeri, ma kira ka bobo uruuru Ꞌi naꞋona leleka maada ka toꞋo Ꞌi ano.  
\v 15 Ma nia ka fata Ꞌuri ada, “FaꞋuta neꞋe kaumulu ka fulia ru taꞋa Ꞌuri? Kaumulu noaꞋa mu kasi sai laꞋu ana nau ngwae ꞋaꞋana Ꞌuri saiana nai lia saiana maꞋe toto ki ma fadalana maliu boleꞋa ki logo? Nau ku sai goꞋo Ꞌaku ana tae neꞋe kaumulu sasia.”   
\p
\v 16 ꞋUnaꞋeri sa Juda ka fata Ꞌuri, “Ngwae ꞋaꞋana ta tae laꞋu neꞋe kaimili ke baꞋa saea. Kaimili rora ka sui naꞋa. God faꞋataꞋinia naꞋa neꞋe kaimili rora. Nia leꞋa neꞋe ngwae kamu dao toꞋona titiu ni kwau saena ngwaꞋi nia, nia neꞋe ke rao ꞋoꞋo fuamu, bore Ꞌana ma kaimili taꞋifau naꞋa.”   
\p
\v 17 Bore ma sa Josef nia ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa, nauꞋa noaꞋa kusi sasia ru Ꞌuira. Ngwae neꞋe bili goꞋo titiu ni kwaꞋu neꞋe ke baꞋa rao ꞋoꞋo fuaku. KaumuluꞋa ti ai, muke oli goꞋo siana maꞋa kamu.”   
\s1 Sa Juda lidi fuana sa Benjamin  
\p
\v 18 Buri Ꞌana sa Juda ka Ꞌidu karangia sa Josef ma ka fata Ꞌuri, “Ngwae ꞋaꞋana, rongoa basi kala alaꞋanga nau. Nau ku saiana ꞋaeꞋo ngwae ꞋaꞋana mamana, ma Ꞌoko bolo faꞋinia tatalafaꞋa ana fanoa neꞋe, bore ma ngwadela Ꞌoe kosi oga taꞋa fuaku.  
\v 19 KaidaꞋi sui, Ꞌoko saefilo Ꞌuri aimili, ‘FaꞋuta Ꞌuri ma maꞋa kamu tua Ꞌua? Kaumulu toꞋo ana ta ngwaefuta laꞋu tua Ꞌua?’  
\v 20 Ma kaimili ka Ꞌuri, ‘ꞋIu, maꞋa kami tua goꞋo Ꞌana, bore ma nia ngwaro naꞋa. Ma susu buri kami tua goꞋo Ꞌana, nia futa kaidaꞋi maꞋa kami nia ngwaro naꞋa. Na teꞋa susu buri neꞋeri nia alua goꞋo ro ngela ki, bore ma ai eta futa nia noꞋana naꞋa, ma susu buri goꞋo neꞋe tua. Ma maꞋa kami nia kwaima liu Ꞌana.’  
\v 21 Ma ꞋaeꞋo ba Ꞌoko fata Ꞌuri fuaimili, ‘Nia leꞋa mulu leka ngalia maꞋi siaku Ꞌiri nai lisia.’  
\v 22 Bore ma kaimili fata Ꞌuri, ‘Ngwae ꞋaꞋana Ꞌae, ngela neꞋeri noaꞋa kasi faꞋasia naꞋa maꞋa kami. DiꞋia nia faꞋasia maꞋa kami. MaꞋa ke baꞋa mae naꞋa.’  
\v 23 Ma ꞋaeꞋo ba Ꞌoko fata Ꞌuri, ‘LeꞋa goꞋo Ꞌana, si diꞋia ngwaefuta nena kamu noaꞋa kasi leka maꞋi faꞋi kamu, nau noaꞋa kusi oga lisilana maa mulu laꞋu Ꞌi neꞋe.’”   
\p
\v 24 “Ma kaidaꞋi kami oli siana maꞋa kami, kaimili saea alaꞋa lamu fuana.  
\v 25 Ma buri Ꞌana kaidaꞋi maꞋa kami fata Ꞌuri fuaimili, ‘LeꞋa, mulu koso laꞋu toli Ꞌi Ejipt, ma muka folia ta kala fanga laꞋu Ꞌakulu.’  
\v 26 Bore ma kaimili ka fata Ꞌuri, ‘Kaimili noaꞋa kasi leka.’ Ngwae loꞋoko nia saea naꞋa fuaimili ka Ꞌuri, ‘Si diꞋia ngwaefuta ꞋisiꞋisi kamu noaꞋa kasi leka maꞋi faꞋi kamu. Nau noaꞋa kusi oga naꞋa lisilana maa mulu laꞋu. ꞋIu nia ke leka nama faꞋi kaimili. Tala neꞋe fuaimili neꞋe ꞋunaꞋeri naꞋa. DiꞋia noaꞋa, kaimili kasi leka naꞋa.’  
\v 27 GoꞋo maꞋa kami ka fata Ꞌuri, ‘Kaumulu saiana neꞋe teꞋa nia alua goꞋo ro ngela ngwane ki.  
\v 28 Ta taꞋi ai adaroꞋo nia noꞋana naꞋa faꞋasi nau. Sali ti ru ꞋaeꞋaela kwasi taka neꞋe Ꞌania, sulia kaidaꞋi nia leka faꞋasi nau, nau ku Ꞌiri lisia naꞋa, leleka ka dao Ꞌi taꞋena.  
\v 29 Nau ku ngwaro liu naꞋa. DiꞋia kamu ngalia laꞋu kwau ai neꞋe, sali ta ru taꞋa ke baꞋa sasia laꞋu Ꞌi loꞋoba, Ꞌirai nai kwai kwaimanatai ka dao ana kaidaꞋi nai mae.’”   
\p
\v 30-31 ꞋUnaꞋeri sa Juda ka fata laꞋu Ꞌuri, “Ngwae ꞋaꞋana Ꞌae, diꞋia kaimili oli siana maꞋa kamu, ma susu buri neꞋe noaꞋa kasi leka faꞋi kaimili, ma maꞋa kami noaꞋa kasi lisia, nia ke baꞋa mae goꞋo. ꞋUri ma Ꞌoko manata faꞋuta ana tae neꞋe ke baꞋa fuli diꞋia kaimili dao Ꞌi fanoa, ma maꞋa kami noaꞋa kasi lisia faꞋi kami? Nia ne mangona maꞋa kami naꞋa ne, ma si diꞋia noaꞋa nia kasi lisia faꞋi kaimili, Ꞌirai kaimili naꞋa neꞋe kwatea nia ke mae.  
\v 32 Ma nau ku fata alangaꞋi naꞋa fuana, ku Ꞌuri, ‘Nai lia sulia susu buri neꞋe.’ Nau ku fata Ꞌuri fuana, ‘MaꞋasi, diꞋia noaꞋa nia kasi oli maꞋi siana, nauꞋa naꞋa neꞋe nai baꞋa ngalia kwaꞋi kwaꞋinga ana ru neꞋe leleka nau ku mae.’  
\v 33 Ngwae ꞋaꞋana, nau ku kwaimaꞋa kwali goꞋo Ꞌaku fuana tuaꞋa Ꞌi neꞋe fuana ngalilana fuila, fasi Ꞌiri nai rao ꞋoꞋo fuamu. Bore ma ngwade Ꞌae, alaꞋania nia ke oli faꞋinia ngwaefuta nini nau ki.  
\v 34 Si diꞋia nau ku oli bore ma nia noaꞋa kasi oli faꞋinau, nau noaꞋa kusi oga naꞋa lisilana ꞋatoꞋanga doe neꞋe ke dao toꞋona maꞋa nau.”   
\c 45  
\s1 Sa Josef fulani niaꞋa fuana ngwaefuta nia ki  
\p
\v 1 Sa Josef noaꞋa kasi sofongaꞋinia naꞋa abulaꞋanga nia, ma nia ka saiana neꞋe nia ke baꞋa angi Ꞌi maana ngwae rao ꞋoꞋo nia ki goꞋo nia ka saea kira ka leka Ꞌi maa. KaidaꞋi ngwaefuta nia ki goꞋo neꞋe tua faꞋinia, nia ka fiꞋi talingaꞋinia fuada sa tai neꞋe niaꞋa.  
\v 2 Ma nia ka angi doe liu, ma ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Ejipt neꞋe kira tua maꞋi maa kira ka rongoa, ma kira ka leka ma kika faꞋarongoa Ꞌania ngwaꞋi toꞋa neꞋe kira tua ana luma tatalafaꞋa.  
\v 3 Sui sa Josef ka fata Ꞌuri fuana ngwaefuta nia ki, “NauꞋa sa Josef goꞋo niniꞋa. ꞋUri ma nia mamana neꞋe maꞋa nau nia mauri Ꞌua?” Bore ma kaidaꞋi kira rongoa alaꞋanga neꞋeri, kira ka maꞋu liu, ma kira kasi saea naꞋa ta ru.  
\v 4 ꞋUnaꞋeri nia ka fata Ꞌuri fuada, “Ngwadela kina mulu Ꞌidu karangi maꞋi.” Ma kira ka Ꞌidu karangia maꞋi ana, ma nia ka fata laꞋu Ꞌuri, “NauꞋa sa Josef naꞋa niniꞋa. NauꞋa naꞋa niniꞋa ngwaefuta kamu ba kamu Ꞌoifoli Ꞌania Ꞌi naꞋo, diꞋia ta ngwae rao ꞋoꞋo ka leka maꞋi neꞋe.  
\v 5 Bore ma noaꞋa kamu kasi manata Ꞌabera nama muka oga taꞋa fuamuꞋa talamuꞋa sulia kamu Ꞌoifoli Ꞌani nau maꞋi neꞋe. Ru neꞋe noaꞋa laꞋu naiꞋi ru Ꞌanga kamu, na naiꞋi ruꞋa God lala, neꞋe nia eta kwate nau maꞋi aumulu Ꞌi neꞋe, fasi Ꞌiri nai faꞋamauria mangoꞋi ngwae ki.  
\v 6 Na ruana faꞋi ngali goꞋo ana ꞋatoꞋanga neꞋe noaꞋa ta fanga kasi bulao Ꞌi neꞋe, na ngwae ki noaꞋa kasi baꞋa oꞋolia oꞋola ma kika kasi ngalia ta fanga ana oꞋola.  
\v 7 God neꞋe sasia ma nau ku eta leka maꞋi aumulu Ꞌi neꞋe fasi Ꞌiri nai faꞋamauri kaumulu Ꞌania falafala niniꞋa kulu taꞋifau Ꞌarefo liu ana, fasi Ꞌiri nai sasia tala fuana toꞋa neꞋe kira ke baꞋa futa maꞋi buri mulu noaꞋa kira kasi noꞋana bore ma kike tua leꞋa.  
\v 8 Nia noaꞋa laꞋu kaumulu neꞋe kwate nau maꞋi neꞋe. God lala neꞋe kwate nau maꞋi. Nia lafu nau ta ngwae ꞋaꞋana ana tatalafaꞋa, ma nau ku gwaungaꞋi ana ru ana luma nia ki logo, ma nau ku lia logo sulia fanoa ki taꞋifau ana tuaꞋa neꞋe.   
\p
\v 9 “Mulu ꞋaliꞋali muka oli fuana maꞋa kulu, ma kaumulu ka faꞋarongo Ꞌani fata laku fuana, muke Ꞌuri, ‘NauꞋa ngela Ꞌoe sa Josef. God kwate nau ku lia sulia fanoa ki taꞋifau ana tuaꞋa nini Ꞌi Ejipt. Nia leꞋa fuamu Ꞌoke faꞋasia fanoa Ꞌoe ma Ꞌoko leka maꞋi ko tua faꞋinau.  
\v 10 ꞋOke baꞋa tua Ꞌi Gosen, fasi Ꞌiri Ꞌoke tua karangi nau. Ma ꞋaeꞋo faꞋinia ngwaefuta nau ki, ma faꞋinia kala koꞋo Ꞌoe ke, faꞋinia ru ꞋaeꞋaela kamu ki, ma ti ru neꞋe Ꞌoko toꞋo ani ki, kaumulu saiana muke tua taꞋifau Ꞌi neꞋe.  
\v 11 DiꞋia kaumulu leka maꞋi muka tua Ꞌi Goshen, nau ku saiana nai lia leꞋa suliꞋo. Na ꞋatoꞋanga nini ana fioloꞋa nia ke leka laꞋu sulia lima faꞋi ngali ki, ma nau noaꞋa kusi oga ꞋaeꞋo faꞋinia ngwaefuta nau ki ma ru ꞋaeꞋaela kamu ki neꞋe kike baꞋa mae ana fioloꞋanga.’”   
\p
\v 12 Ma nia ka fata Ꞌuri fuada, “ꞋIu, kaumulu niniꞋa faꞋinia ꞋaeꞋo sa Benjamin, kaumulu taꞋifau sai leꞋa ana neꞋe nauꞋa sa Josef mamana naꞋa niniꞋa.  
\v 13 Kaumulu ke saea fuana maꞋa kia neꞋe tatalafaꞋa kwatea ngasingasiꞋanga ki taꞋifau ana fanoa neꞋe saena limaku ma kaumulu ka saea ru neꞋe ki taꞋifau fuana neꞋe kaumulu lisiꞋi Ꞌi neꞋe. Mulu ꞋaliꞋali naꞋa muka baꞋea maꞋi siaku.”  
\v 14 Ma nia ka daua ngwaefuta nari nia ma ka talaꞋae ana angia. Ma ngwaefuta nia ka lolofafia. Ma nia ka angi logo.  
\v 15 Ma nia leka ma ka lolofafia logo ti ngwaefuta ana, ma ka nonoꞋida ma nia ka angi. Buri Ꞌana ngwaefuta nia ki kira fiꞋi alaꞋa naꞋa faꞋinia.   
\p
\v 16 ꞋUnaꞋeri kaidaꞋi na tatalafaꞋa faꞋinia gwaungaꞋi nia ki Ꞌi luma nia, kira rongoa neꞋe ngwaefuta sa Josef ki kira dao, kira ka saeleꞋa liu.  
\v 17 ꞋUnaꞋeri tatalafaꞋa leka maꞋi ma ka fata Ꞌuri fuana sa Josef, “Nau ku saeleꞋa liu. ꞋOke saea fuana ngwaefuta Ꞌoe ki, ko Ꞌuri, ‘Kira ke ngalia ngwaꞋi kira ki fuana dongki kira ki, ma kira ka oli laꞋu Ꞌi Kenan,  
\v 18 ma kira ka baꞋea maꞋi maꞋa kamu faꞋinia ngela kira ki, ma kika oli laꞋu maꞋi siaku ana kula neꞋe. Nai baꞋa kwatea afu ano leꞋa Ꞌi Ejipt fuada, ma kira ke baꞋa Ꞌania fanga leꞋa neꞋe kulu toꞋo ani Ꞌi neꞋe.  
\v 19 Ma Ꞌoko saea nama logo fuada neꞋe kira ke ngalia nama ti kati Ꞌi neꞋe Ejipt, fuana ngalilana maꞋi Ꞌafe kira ki, faꞋinia ngela tiꞋitiꞋi ki. Ma kira ka ngali nama maꞋi maꞋa kamu logo.  
\v 20 ꞋOke saea fuada kira kasi Ꞌabera fuana ngalilana maꞋi ru kira ki taꞋifau, osiꞋana ru Ꞌoro leꞋa nini kulu toꞋo ani ki Ꞌi Ejipt kuke baꞋa kwateꞋe fuada.’”   
\p
\v 21 ꞋUnaꞋeri ngwaefuta sa Josef ki kira ka sasi diꞋia neꞋe nia saea nama. Sa Josef ka kwatea kati doe liu ki fuada diꞋia nama neꞋe nia saea ma nia ka kwatea fanga fuada fuana Ꞌanilana sulia tala,  
\v 22 ma nia ka kwatea toro faolu ki logo fuada. Bore ma ngwaefuta leꞋa nari nia, nia kwatea mala lima toro faolu ki fuana, faꞋinia uulu talangaꞋi mani ana mani ngwasinasina ki.  
\v 23 Ma nia ka kwatea akwala dongki ka leka siana maꞋa nia neꞋe ngalia ru leꞋa liu ki faꞋasia Ꞌi Ejipt, ma ta akwala dongki laꞋu neꞋe kira ngalia witi ma beret ma ti fanga fuana Ꞌanilana sulia tala kaidaꞋi kira ke leka maꞋi,  
\v 24 ma nia ka kwatea kira ka leka, ma kaidaꞋi kira salisali fuana lekaꞋa, nia ka fata Ꞌuri fuadulu, “KaidaꞋi kaumulu leka, kaumulu kasi fuꞋali kamu talamuꞋa.”   
\p
\v 25 ꞋUnaꞋeri ngwaꞋi ngwaefuta neꞋeri kira ka faꞋasia Ꞌi Ejipt, ma kira ka oli siana maꞋa kira Ꞌi Kenan.  
\v 26 KaidaꞋi kira dao Ꞌi fanoa, kira ka fata Ꞌuri fuana, “MaꞋasi! Sa Josef noaꞋa Ꞌiri mae! Nia mauri goꞋo Ꞌana, ma kaidaꞋi neꞋe nia naꞋa neꞋe lia sulia fanoa ki taꞋifau Ꞌi Ejipt.” ꞋUnaꞋeri maꞋa kira ka lebe liu Ꞌani alaꞋanga neꞋeri, bore Ꞌana nia noaꞋa kasi faꞋamamanada.   
\p
\v 27 Bore ma kaidaꞋi kira saea ru ki taꞋifau neꞋe sa Josef saea fuada, ma nia ka lisia na kati ki neꞋe nia kwateꞋe maꞋi fuana ngalilana Ꞌuana Ꞌi Ejipt, na manatana ka fiꞋi leꞋa laꞋu.  
\v 28 GoꞋo nia ka fata Ꞌuri, “ꞋIu, nia mamana naꞋa ngela nau nia mauri Ꞌua! Nai leka lisia nama sui nau ku fiꞋi mae.”   
\c 46  
\s1 Sa Jakob faꞋinia ngwaꞋi ngela nia kira leka tua Ꞌi Ejipt  
\p
\v 1 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka salisali naꞋa ana ru nia ki taꞋifau, nia ka talaꞋae naꞋa ana lekaꞋa nia Ꞌuana Ꞌi Ejipt. KaidaꞋi nia leka maꞋi ka dao Ꞌi Bereseba, nia ka sasia kula ni foꞋosi fuana foꞋosilana Iawe neꞋe God maꞋa nia sa Aesak.  
\v 2 Saena rodo neꞋeri goꞋo, Iawe ka fata Ꞌuri fuana ana taꞋi maliu boleꞋa, “Jakob, Jakob kwa!” Ma nia ka olisi Ꞌuri ana, “ꞋIu, nauꞋa niniꞋa.”   
\p
\v 3 Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri fuana, “NauꞋa naꞋa neꞋe Iawe, God maꞋa Ꞌoe. ꞋOe kosi maꞋungia lekaꞋa Ꞌuana Ꞌi Ejipt sulia fanoa neꞋeri neꞋe nai baꞋa kwatea ngela neꞋe kike baꞋa futa maꞋi burimu ki kike Ꞌoro liu.  
\v 4 Nai baꞋa leka faꞋiniꞋo, ma buri Ꞌana nai baꞋa lafua ai neꞋe ke futa maꞋi burimu ki, kike oli laꞋu maꞋi Ꞌuana Ꞌi Kenan. Ma ana kaidaꞋi Ꞌoke baꞋa mae, sa Josef talana naꞋa neꞋe ke tua faꞋiniꞋo fuana bokotalana maamu.”   
\p
\v 5 Buri Ꞌana sa Jakob ka faꞋasia Ꞌi Bereseba ka leka naꞋa Ꞌuana Ꞌi Ejipt. Na ngela nia ki kira ka alu nia faꞋinia ngela tiꞋitiꞋi kira ki ma Ꞌafe kira ki, kika tua saena na kati ki ba tatalafaꞋa Ꞌi Ejipt nia kwateꞋe maꞋi.  
\v 6-7 Ma kira ka ngalia logo na ru ꞋaeꞋaela kira ki ma ti ru laꞋu neꞋe kira toꞋo ani kaidaꞋi kira tua Ꞌi Kenan, ma kira ka leka faꞋiniꞋi Ꞌi Ejipt. Ma nia ka ngalia kwalafa nia taꞋifau: ngela ngwane nia ki, faꞋinia ngwaꞋi ngela kini nia, ma ngela ngwane kira ki faꞋinia ngela kini kira ki, kira leka ma kika tua naꞋa Ꞌi Ejipt.   
\s1 NgwaꞋi ngela sa Jakob neꞋe kira leka tua Ꞌi Ejipt  
\p
\v 8 Nia ne ngwaꞋi ngela sa Jakob neꞋe kira leka Ꞌuana Ꞌi Ejipt. Ngela Ꞌi naꞋo nia neꞋe sa Ruben,  
\v 9 faꞋinia ngela nia ki neꞋe satada sa Hanok, sa Palu, sa Hesron, sa Kami.   
\p
\v 10 Ma tai neꞋe sa Simion faꞋinia ngela nia ki neꞋe satada sa Jemuel, sa Jamin, sa Ohad, sa Jakin, sa Soha, ma sa Siaol neꞋe nia ngelana ta kini Ꞌi Kenan.   
\p
\v 11 Ma tai neꞋe sa Lifae faꞋinia ngela nia ki, neꞋe satada sa Gerson, sa Kohat, sa Merari.   
\p
\v 12 Ma tai neꞋe sa Juda faꞋinia ngela nia ki neꞋe satada sa Sela, sa Peres, sa Sera. Ta ro ngela ana neꞋe satadaroꞋo sa Era, ma sa Onan kera mae naꞋa Ꞌi Kenan. Ro ngela sa Peres ki, satadaroꞋo sa Hesron ma sa Hamul.   
\p
\v 13 Ma tai neꞋe sa Isakar faꞋinia ngela nia ki neꞋe satada sa Tola, sa Pua, sa Jasub, sa Simron.   
\p
\v 14 Ma tai neꞋe sa Sebulun faꞋinia ngela nia ki neꞋe satada sa Sered, sa Elon, sa Jaliel.   
\p
\v 15 Nia ne ngela ngwane futa ana sa Jakob ma Ꞌi Lia faꞋinia kala koꞋo keraꞋa ki, kaidaꞋi kira tua Ꞌua Ꞌi Mesopotemia. Ma kera ka toꞋo goꞋo ana tai ngela kini logo, ma satana neꞋe Ꞌi Daena. KiraꞋa neꞋeriꞋa Ꞌorolada dao ana uulu akwala ma uulu ngwae.   
\p
\v 16 Ma tai neꞋe sa Gad faꞋinia ngela nia ki, neꞋe satada sa Sefon, sa Hagi, sa Suni, sa Esbon, sa Eri, sa Arodi, sa Areli.   
\p
\v 17 Ma tai neꞋe sa Asa faꞋinia ngela nia ki neꞋe satada sa Imna, sa Isva, sa Isvi, sa Beria faꞋinia ngwaingwaena kira Ꞌi Sera. Ro ngela sa Beria ki satadaroꞋo neꞋe sa Heba ma sa Malkiel.   
\p
\v 18 Nia ne ngela futa ana sa Jakob ki ma Ꞌi Silpa faꞋinia koꞋo tiꞋitiꞋi keraꞋa ki. ꞋI Silpa nia kini rao ꞋoꞋo neꞋe sa Laban kwatea fuana kini nia Ꞌi Lia kira Ꞌorolada dao ana taꞋi akwala ma ono ngwae.   
\p
\v 19 Sui sa Jakob faꞋinia Ꞌafe nia Ꞌi Rachel kera alua ro ngela ngwane ki satadaroꞋo neꞋe sa Josef ma sa Benjamin.   
\p
\v 20 ꞋI Ejipt sa Josef nia korea ngela kini taꞋi ngwae Ꞌi Heliopolis neꞋe satana sa Potifera, nia na fata abu Ꞌi Heliopolis. Kini neꞋeri satana Ꞌi Asenat, ma kera ka alua ro ngela ngwane ki, satadaroꞋo neꞋe sa Manase ma sa Ifrem.   
\p
\v 21 Ma ngela sa Benjamin ki, satada neꞋe sa Bela, sa Bekere, sa Asbel, sa Gera, sa Naman, sa Ehi, sa Ros, sa Mupim, sa Hupim, ma sa Ada.   
\p
\v 22 Nia ne ngela neꞋe futa ana sa Jakob ma Ꞌi Rachel faꞋinia koꞋo tiꞋitiꞋi keraꞋa ki. KiraꞋa Ꞌorolada dao ana akwala, ma fai ngwae.   
\p
\v 23 Ta ngela ana neꞋe sa Dan faꞋinia ngela nia neꞋe satana sa Husim.   
\p
\v 24 Ma tai neꞋe sa Naftali faꞋinia ngela nia ki, neꞋe satada sa Jasiel, sa Guni, sa Jesa, sa Silem.   
\p
\v 25 Nia ne ngela neꞋe futa ana sa Jakob ma Ꞌi Bilha faꞋinia koꞋo keraꞋa ki. ꞋI Bilha nia kini rao neꞋe sa Laban kwatea fuana ngela kini nia Ꞌi Rachel. Na Ꞌorolada dao ana fiu ngwae ki.   
\p
\v 26 NgwaꞋi ngela neꞋe kira futa Ꞌi buira sa Jakob ma gwaꞋi toꞋa neꞋe kira leka faꞋinia Ꞌi Ejipt kira Ꞌoro ka dao ana ono akwala ma ono ngwae, kira Ꞌiri toꞋoa goꞋo Ꞌafe kira ki na ngela nia ki.  
\v 27 Sa Jakob faꞋinia afutana ngela nia ki neꞋe kira leka tua Ꞌi Ejipt, faꞋinia sa Josef ma ro ngela nia ki neꞋe futa ana fanoa neꞋeri, kiraꞋa taꞋifau fiu akwala ki.   
\s1 Sa Jakob faꞋinia ngela nia ki dao Ꞌi Ejipt  
\p
\v 28 ꞋUnaꞋeri sa Jakob kwatea sa Juda ka leka etaeta Ꞌi naꞋo fasi Ꞌiri ke leka lisia sa Josef ka saea fuana ke leka saka fuana Ꞌi Gosen. Ma kaidaꞋi sa Jakob faꞋi kira dao Ꞌi Gosen,  
\v 29 sa Josef leka Ꞌania kati nia neꞋe hos nia tara, ka leka maꞋi ka saka fuana maꞋa nia. KaidaꞋi kera saka fuadaroꞋo, sa Josef alua limama ka lolo Ꞌi buira luana maꞋa nia, nia ka lolofafia, nia ka angi sulia kaidaꞋi tau.  
\v 30 ꞋUnaꞋeri maꞋa nia ka fata Ꞌuri fuana, “Ngela nau Ꞌae, kaidaꞋi neꞋe diꞋia nau ku mae, nia taꞋa goꞋo, sulia nau ku lisia naꞋa maamu, ma nau ku sai leꞋa ana neꞋe Ꞌoko mauri Ꞌua.”   
\p
\v 31 Ma sa Josef ka fata Ꞌuri fuana ngwaefuta nia ki faꞋinia ngela kira ki, “Nai leka saea fuana tatalafaꞋa neꞋe kaumulu naꞋa Ꞌi neꞋe. Nai baꞋa fata Ꞌuri fuana, na ngwaefuta nau ki faꞋinia ngela kira ki, neꞋe kira tua Ꞌi Kenan, kaidaꞋi neꞋe kiraꞋa taꞋifau kira dao naꞋa maꞋi fuana tuaꞋa faꞋi nau.  
\v 32 KiraꞋa ngwaꞋi toꞋa fuana liaꞋa sulia sipsip ki, kira toꞋo ana sipsip ki, ma nanigot ki, ma buluka ki faꞋinia ti ru laꞋu ada neꞋe kira ngaliꞋi maꞋi. Ma kike baꞋa lia sulia goꞋo ru ꞋaeꞋaela kira ki Ꞌi neꞋe.  
\v 33 Ma diꞋia tatalafaꞋa ri Ꞌuamulu fuana lisilana, ma nia ka saefilo Ꞌuri aumulu, ‘RaoꞋa faꞋuta ki neꞋe kaumulu saiana sasilani?’  
\v 34 Kamu ka alaꞋa leꞋa fuana neꞋe eta maꞋi naꞋo, kaumulu ngwaꞋi toꞋa fuana liaꞋa sulia ru ꞋaeꞋaela ki goꞋo diꞋia koꞋo kia ki Ꞌi naꞋo. Ka ꞋunaꞋeri neꞋe nia saiana ke baꞋa alaꞋani kaumulu ka saungaꞋi nia fanoa kamu Ꞌi neꞋe. Nia ka fata Ꞌuri sulia falafala kira ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Ejipt ki, kira noaꞋa kasi oga tua fikuꞋa faꞋinia ngwae lia sulia sipsip ki.”   
\c 47  
\p
\v 1 ꞋUnaꞋeri sa Josef ka ngalia lima ngwaefuta nia ki, kira ka leka lisia tatalafaꞋa. KaidaꞋi kira dao Ꞌi luma tatalafaꞋa, sa Josef ka fata Ꞌuri fuana, “MaꞋa nau faꞋinia ngwaefuta nau kira dao naꞋa. Kira ngalia sipsip ki, ma nanigot ki ma buluka kira ki faꞋinia ti ru laꞋu ada, ma kira ka faꞋasia Ꞌi Kenan, ma kira ka dao naꞋa ana fanoa neꞋe. Ma kaidaꞋi neꞋe kira tua naꞋa Ꞌi Gosen.”  
\v 2 Ma nia ka saea satada ngwaefuta nia ki fuana tatalafaꞋa.   
\p
\v 3 GoꞋo tatalafaꞋa ka saefilo Ꞌuri ada, “RaoꞋa faꞋuta ki neꞋe kaumulu saiana sasilana?” Ma kira ka fata Ꞌuri, “TatalafaꞋa kaimili niniꞋa ngwae goꞋo fuana liaꞋa sulia sipsip ki, diꞋia nama koꞋo kami ki maꞋi Ꞌi naꞋo.  
\v 4 Kaimili leka maꞋi neꞋe sulia Ꞌi Kenan, kaidaꞋi Ꞌato ana fioloꞋa nia ngasingasiꞋa liu, ma ru ꞋaeꞋaela kami ki noaꞋa kira kasi toꞋo naꞋa ana ta fanga. ꞋOke alaꞋani kaimili mike sasia fanoa kaimili ana fanoa ꞋaꞋana nini Ꞌoe, ana ano nini Ꞌi Gosen.”   
\p
\v 5 Ma tatalafaꞋa ka fata Ꞌuri fuana sa Josef, “KaidaꞋi neꞋe maꞋa Ꞌoe faꞋinia ngwaefuta Ꞌoe ki kira leka naꞋa maꞋi siamu,  
\v 6 na fanoa neꞋe Ꞌifi fuada. Nia leꞋa fuana Ꞌoke alaꞋanida kike saungaꞋinia fanoa kira Ꞌi Gosen, ana ano leꞋa Ꞌi neꞋe ki. Ma diꞋia ti ai ada kira leꞋa fuana liaꞋa sulia ru ꞋaeꞋaela ki, nia leꞋa fuamu Ꞌoke aluda fuana kike lia sulia ru ꞋaeꞋaela nau ki.”   
\p
\v 7 Buri Ꞌana sa Josef ka ngalia maꞋa nia ka dao siana tatalafaꞋa. Ma sa Jakob ka faꞋaleꞋa tatalafaꞋa.  
\v 8 Sui tatalafaꞋa ka saefilo Ꞌuri ana, “Kwala araꞋi kwa, ta fita faꞋi ngali naꞋa neꞋe Ꞌoko tua sulia?”   
\p
\v 9 Ma nia ka fata Ꞌuri, “NauꞋa niniꞋa taꞋi talangaꞋi ma uulu akwala faꞋi ngali ki goꞋo niniꞋa, ma kaidaꞋi Ꞌoro ana maurilaku, nau ku tua ꞋiduꞋidu ana kula ki. Maurilaku noaꞋa Ꞌiri diꞋia koꞋo nau faꞋida Ꞌi naꞋo neꞋe kira tua tau ma kira ka leka ana kula ki taꞋifau. Maurilaku nia ngwaraꞋu goꞋo ma nau ku dao toꞋona kaidaꞋi Ꞌato ki.”  
\v 10 Ma nia ka faꞋaleꞋa tatalafaꞋa neꞋeri, ma nia ka fata ni olioliꞋa ana, ma nia ka ruꞋu naꞋa Ꞌi maa.   
\p
\v 11 Sui sa Josef ka saungaꞋinia fanoa maꞋa nia faꞋinia ngwaefuta nia ki, ana fanoa ꞋaꞋana neꞋeri. Ma nia ka ngalida kira ka tua karangia Ꞌi Rameses fanoa doe, ma nia ka kwatea ano leꞋa ki ana kula neꞋeri fuada, diꞋia tatalafaꞋa ba saea nama.  
\v 12 Ma nia ka kwatea fanga fuada neꞋe bolo faꞋinia Ꞌorolada.   
\s1 ꞋAto Ꞌanga fuana toꞋonga ana fanga nia nama ana Ꞌua  
\p
\v 13 ꞋUnaꞋeri ꞋatoꞋanga ana daoꞋa toꞋona fanga nia ka lilisu laꞋu, ma noaꞋa naꞋa ta fanga saena oꞋola ki. Ma na fioloꞋa neꞋeri ka taꞋa liu mala ana ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Ejipt ma ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Kenan logo.  
\v 14 Ma kaidaꞋi Ꞌoro, kaidaꞋi ngwae ki kira foli fanga ana sa Josef, nia ka dau fafia mani neꞋeri ki ma ka goniꞋi saena luma tatalafaꞋa.  
\v 15 Ana ta kaidaꞋi buri, ngwae Ꞌi Ejipt ki ma Ꞌi Kenan ki, noaꞋa kira kasi toꞋo naꞋa ana ta mani goꞋo ngwae Ꞌi Ejipt ki kira leka maꞋi fuana lisilana sa Josef, ma kira ka fata Ꞌuri fuana, “ꞋOke kwatea nama fanga fuaimili! Na mani kami ki sui dangalu naꞋa. Ma si diꞋia Ꞌoko Ꞌiri dao naꞋa toꞋona ta kula fuaimili, kami ke baꞋa mae naꞋa.”   
\p
\v 16 Ma nia ka fata Ꞌuri fuada, “Nia leꞋa diꞋia mani kamu ki sui, kaumulu ke ngalia maꞋi ru ꞋaeꞋaela kamu ki, ma nai baꞋa olisia kwau Ꞌania fanga fuamuꞋa.”  
\v 17 Ma kira ka ngalia kwau na ru ꞋaeꞋaela kira ki siana, ma nia ka kwatea kira ka rao Ꞌania fuana foli fangaꞋa fuada. Ana faꞋi ngali neꞋeri kira ka ngalia maꞋi hos ki, ma sipsip ki, ma nanigot ki, ma buluka ki, ma dongki kira ki fuana, ma nia ka alaꞋani kira ka foli fanga ada Ꞌania ru ꞋaeꞋaela neꞋeri ki.  
\v 18 Bore ma faꞋi ngali Ꞌi buri laꞋu, kira leka maꞋi ma kira ka fata laꞋu Ꞌuri fuana, “AraꞋi ꞋaꞋana Ꞌae, mani kami ki sui naꞋa, ma ru ꞋaeꞋaela kaimili ki ka sui naꞋa maꞋi fuamu. Kaimili Ꞌiri toꞋo naꞋa ana ti ru laꞋu neꞋe kaimili ke kwate fuamu. Kaimili ngwae ki goꞋo neꞋe tua, faꞋinia ano kaimili ki.  
\v 19 ꞋIu kaimili amasi Ꞌoe, Ꞌoe kosi alaꞋani kami fuana maeꞋa! ꞋOke dao toꞋona ta kula fuamiꞋa. ꞋOe kosi alaꞋani ano kami ki ka gwaꞋu laꞋu. Si diꞋia Ꞌoko kwatea fanga fuamiꞋa, na fanga neꞋeri naꞋa neꞋe ke foli kami faꞋinia ano kaimili ki, ma ano neꞋeri ki ru tatalafaꞋa naꞋa, ma kaimili ke baꞋa rao ꞋoꞋo naꞋa fuana. Bore ma kaimili oga Ꞌoke kwatea fanga fuaimili, fasi Ꞌiri noaꞋa kami kasi mae, ma Ꞌoko kwatea maꞋi magana witi fuaimili, fasi Ꞌiri kami ke fasiꞋi Ꞌania oꞋola kaimili ki.”   
\p
\v 20 Ma ka ꞋunaꞋeri, nia ka folia ano ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Ejipt ki ka alua naꞋa ano tatalafaꞋa. Na kaidaꞋi Ꞌato neꞋe raꞋe maꞋi ka lilisu liu fafida nia kwatea ma kira taꞋifau kika Ꞌoifoli Ꞌania ano kira ki Ꞌuana fanga, ma ano ana fanoa neꞋe taꞋifau ano tatalafaꞋa naꞋa.  
\v 21 Ka ꞋunaꞋeri, kwatea ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Ejipt kira ka rao ꞋoꞋo naꞋa fuana tatalafaꞋa.  
\v 22 Nia foli musia naꞋa ano ngwae ki fuana tatalafaꞋa, bore ma ano na fata abu ki goꞋo neꞋe niaꞋa kasi foliꞋi, osiꞋana kaidaꞋi ki tatalafaꞋa nia kwatea kala mani ki fuana fata abu ki fasi Ꞌiri kike foli fanga Ꞌada aniꞋi. Ma kaidaꞋi Ꞌato neꞋeri noaꞋa kasi sasia neꞋe kira ka Ꞌoifoli Ꞌani ano kira ki.  
\v 23 Sui nia ka fata Ꞌuri fuana ngwae ki, “Kamu ke sai nama ana neꞋe nau ku foli kamu ka sui naꞋa ne, faꞋinia ano kamu ki logo. KaidaꞋi neꞋe ano ki taꞋifau ru tatalafaꞋa ki naꞋa, ma kaumulu niniꞋa ngwae rao ꞋoꞋo nia ki logo. Bore ma kaumulu saiana muke oꞋolia oꞋola ki ana ano neꞋe ki, na magana witi tua goꞋo Ꞌana fuana muke leka fasia.  
\v 24 Bore ma kaidaꞋi neꞋe diꞋia kamu ngalia fanga neꞋana ki, kamu ke baꞋa daroꞋia Ꞌania lima kabu ru ki, ta taꞋi kabu ru tatalafaꞋa, ma fai kabu ki neꞋe fuamuꞋa faꞋinia ngela kamu ki fuana Ꞌanilana, ma fasilana laꞋu ana oꞋola kamu ki.”   
\p
\v 25 ꞋUnaꞋeri kira ka fata Ꞌuri fuana, “Ngwae ꞋaꞋana Ꞌae, Ꞌoko faꞋamauria mango mia. ꞋOko leꞋa aimili. Kaimili saeleꞋa goꞋo Ꞌaimili neꞋe mike rao ꞋoꞋo fuana tatalafaꞋa!”  
\v 26 ꞋUnaꞋeri nia ka alua taꞋi taki Ꞌi Ejipt neꞋe nia Ꞌuri, ana faꞋi ngali ki taꞋifau na ngwae ki taꞋifau kike daroꞋia fanga neꞋe kira ngaliꞋi maꞋi ana oꞋola lima kabu ru ki, ma ta taꞋi kabu kike kwatea fuana tatalafaꞋa. Ma taki neꞋeri nia teo Ꞌua leleka ka dao Ꞌi taꞋena. Na ano fata abu ki goꞋo neꞋe noaꞋa laꞋu ano tatalafaꞋa ana kaidaꞋi neꞋeri.   
\s1 Ru Ꞌisi neꞋe sa Jakob nia oga  
\p
\v 27 ꞋUnaꞋeri sa Jakob faꞋinia kwalafaꞋa nia kira tua Ꞌi Ejipt ana kula kira saea Ꞌani Gosen, ma kira ka toꞋoru liu, ma kira ka toꞋo logo ana ngela Ꞌoro.  
\v 28 Sa Jakob tua ana kula neꞋeri fuana akwala ma fiu faꞋi ngali, leleka ka dao ana taꞋi talangaꞋi ma fai akwala ma fiu faꞋi ngali ki ana.  
\v 29 Ma kaidaꞋi nia saiana nia karangia naꞋa kaidaꞋi nia fuana maeꞋa, nia ka saea ngela nia sa Josef ka leka maꞋi ka lisia. Ma nia ka fata Ꞌuri fuana, “Leka maꞋi, diꞋia Ꞌoko kwaima liu aku, Ꞌoke alua maꞋi limamu Ꞌi olofana sasafaku, ma Ꞌoko fata alangaꞋi fuaku neꞋe Ꞌoe kosi baꞋa kwaiato nau Ꞌi neꞋe Ꞌi Ejipt.  
\v 30 Ana kaidaꞋi nai mae, Ꞌoke ngali nau nama faꞋasia Ꞌi neꞋe, ma Ꞌoko aka nau ko leka kwaiato nau ana kula ba kira kwaiatoa koꞋo nau faꞋida ana.”  
\p Then Josef said, “I will do what you say to me.”   
\p
\v 31 Bore ma nia ka fata laꞋu Ꞌuri, “ꞋOke alangaꞋi Ꞌania satana God neꞋe Ꞌoke baꞋa sasi ꞋunaꞋeri.” Ma sa Josef alangaꞋi nia ke baꞋa sasia ru neꞋeri. Ma ana kaidaꞋi neꞋeri, maꞋa nia ka bobo uruuru saena ꞋifitaꞋi nia, ma ka baꞋatangoa God.   
\c 48  
\s1 Sa Jakob nia faꞋaleꞋa sa Efrem ma sa Manase  
\p
\v 1 Ana ta kaidaꞋi buri, sa Josef nia rongoa neꞋe maꞋa nia mataꞋi liu. GoꞋo nia ka ngalia ro ngela nia ki sa Manase ma sa Ifrem kira ka leka lisia.  
\v 2 Ana kaidaꞋi sa Jakob rongoa neꞋe ngela nia leka maꞋi fuana lisilana, sui bore Ꞌana nia ka teo ana ꞋifitaꞋi, nia suꞋute ka tataꞋe ka tua nama saena ꞋifitaꞋi.  
\v 3 ꞋUnaꞋeri nia ka fata Ꞌuri Ꞌana sa Josef, “God neꞋe toꞋo ana ngasingasiꞋanga ki, nia dao siaku Ꞌi Lus ana fanoa ꞋaꞋana Ꞌi Kenan ma nia ka faꞋaleꞋa nau.  
\v 4 Nia fata Ꞌuri fuaku, ‘Nai baꞋa kwatea ngela Ꞌoro fuamu, ma ana ngela neꞋe kike baꞋa futa maꞋi burimu ki, kike baꞋa Ꞌoro liu. Ano neꞋe nai baꞋa kwatea naꞋa fuada, ma ano kira fuana kaidaꞋi firi naꞋa.’”   
\p
\v 5 Ma nia ka fata laꞋu Ꞌuri, “Josef, ro ngela nini Ꞌoe ki neꞋe kera eta futa Ꞌi neꞋe kaidaꞋi noaꞋa nau kusi leka Ꞌua maꞋi neꞋe, keraꞋa ro ngela nau ki naꞋa. Nau ku lisia sa Ifrem faꞋinia sa Manase, kera diꞋia naꞋa ro ngela nau ki naꞋa, diꞋia ro ngela nau ki sa Ruben ma sa Simion.  
\v 6 Si diꞋia Ꞌoko alua laꞋu ti ngela, kiraꞋa neꞋe na ngela Ꞌoe ki talamu, ma kike baꞋa toꞋo ana ano nini nau ku kwatea fuana sa Efrem ma sa Manase.  
\v 7 Nau ku sasi ꞋunaꞋeri ana ro ngela ngwane neꞋe Ꞌoe ki sulia nau ku kwaimanatai liu ana teꞋa Ꞌoe Ꞌi Rachel neꞋe nia mae maꞋi Kenan ana kaidaꞋi nau ku oli maꞋi faꞋasia Ꞌi Mesopotemia ma nau ku kwaiatoa Ꞌi ninimana tala neꞋe leka Ꞌuana fanoa doe kira saea Ꞌani Efrat.” KaidaꞋi neꞋe kira saea Ꞌi Eprat Ꞌani Ꞌi Betlehem naꞋa.   
\p
\v 8 Ma kaidaꞋi nia lisia ro ngela nini sa Josef ki, nia ka saefilo Ꞌuri ana, “Sa tai faꞋida niniꞋa ro ngela ngwane neꞋe ki?”   
\p
\v 9 Ma sa Josef ka fata Ꞌuri, “Na ro ngela ngwane nau ki niniꞋa, neꞋe God kwateda fuaku kaidaꞋi nau ku tua Ꞌi neꞋe.”  
\p Sui sa Jakob ka fata Ꞌuri, “ꞋOke baꞋedaroꞋo maꞋi karangi nau, fasi Ꞌiri nai faꞋaleꞋadaroꞋo.”  
\v 10 KaidaꞋi neꞋe sa Israel nia ngwaro liu naꞋa, ma maana ka taꞋa naꞋa, ma nia noaꞋa kasi lia madako naꞋa. Sa Josef ka baꞋea maꞋi ro ngela neꞋe ki siana, ma nia ka ofi keraꞋa ma ka nonoꞋidaroꞋo,  
\v 11 ma nia ka fata Ꞌuri ana sa Josef, “ꞋI naꞋo nau ku fia fasi naisi baꞋa lisiꞋo laꞋu, bore ma niniꞋari God nia alaꞋani nau fuana lisilana ro ngela neꞋe Ꞌoe ki.”  
\v 12 Ma kera ka tua Ꞌi fafona Ꞌaena fasi Ꞌiri nia ke faꞋataꞋinia neꞋe nia lisidaroꞋo ka diꞋia ro ngela mamana nia ki. Sui sa Josef ka lafudaroꞋo laꞋu, ma nia ka bobo uruuru Ꞌi naꞋona maꞋa nia, leleka maana ka toꞋo Ꞌi ano.   
\p
\v 13 ꞋUnaꞋeri sa Josef ka alua sa Ifrem ana bali mauli ana maꞋa nia, ma ka alua sa Manase ana bali ꞋoloꞋolo nia.  
\v 14 Bore ma maꞋa nia ka alu kwairokisi ana limana, ma sui bore Ꞌana sa Ifrem na ruana ngwae, nia alua lima ꞋoloꞋolo nia Ꞌi gwauna, ma nia ka alua lima mauli nia ana gwauna sa Manase na ai eta futa.  
\v 15 ꞋUnaꞋeri nia ka faꞋaleꞋa sa Josef ana satana God, na God sa Abraham ma sa Aesak. Nia fata Ꞌuri, “Na God koꞋo nau, nia God maꞋa nau, ma nia God nau, kaidaꞋi Ꞌoro nia talaꞋi nau leleka ka dao Ꞌi taꞋena,  
\v 16 ma Ꞌainsel nia ka faꞋamauri nau faꞋasia ru ke faꞋali nau ki. AlaꞋani nia ke faꞋaleꞋa ro ngela ngwane neꞋe ki. AlaꞋani sataku, ma satana maꞋa nau, ma satana koꞋo nau ke kwatea ngasingasiꞋanga talau fuana ro ngela neꞋe ki. Ma kera ke manata toꞋona sataꞋi ru neꞋe firi. AlaꞋani kera ke baꞋa toꞋo ana ngela Ꞌoro ki, ma ngela Ꞌoro ki laꞋu ke baꞋa futa Ꞌi buridaroꞋo.”   
\p
\v 17 Ma kaidaꞋi sa Josef lisia ma nia neꞋe alu lima ꞋoloꞋolo nia Ꞌi gwauna sa Ifrem, nia ka kwaimanatai Ꞌuana ngela nia. Ma nia ka dau ana limana maꞋa nia ka Ꞌidua faꞋasia gwauna sa Ifrem ma ka alua Ꞌi gwauna sa Manase.  
\v 18 Ma nia ka fata Ꞌuri, “MaꞋasi Ꞌae, noaꞋa Ꞌoe kosi sasi laꞋu Ꞌuri, sa Manase naꞋa neꞋe eta futa, Ꞌoke alua nama lima ꞋoloꞋolo Ꞌoe Ꞌi gwauna.”  
\v 19 Bore ma maꞋa nia ka fata Ꞌuri, “Ngela nau, nau ku saiana, bore ma nau kusi sasi Ꞌuira. Ngela neꞋe kike baꞋa futa maꞋi buira sa Manase kira na fuuꞋi ngwae ngasingasiꞋa. Bore ma ruana ai neꞋe ke baꞋa ngasingasiꞋa liufia niaꞋa, ma ngela neꞋe kike baꞋa futa maꞋi burina ki kike baꞋa Ꞌoro liu.”   
\p
\v 20 Nia faꞋaleꞋa kera ana asoa neꞋeri, ma nia ka fata Ꞌuri, “Ro ngwane, ngela neꞋe kike futa maꞋi buriku ki, kike baꞋa rao Ꞌani satamuroꞋo fuana faꞋaleꞋalana ti ngwae. Kike baꞋa fata Ꞌuri, ‘AlaꞋani God ke faꞋaleꞋa Ꞌoe diꞋia nia faꞋaleꞋa sa Ifrem ma sa Manase.’” Ka ꞋunaꞋeri neꞋe nia ka alua sa Ifrem ka etaeta, ma sa Manase Ꞌi buira.   
\p
\v 21 Ma nia ka fata Ꞌuri ana sa Josef, “Ngela nau Ꞌae. Karangi nau ku mae naꞋa. Bore ma God ke baꞋa tua faꞋi kaumulu, ma nia ke baꞋa ngali kaumulu ka oli Ꞌuana kula koꞋo kamu ki.  
\v 22 Na ano nini Ꞌi Sekem nia leꞋa liu mala, ma nau ku kwatea naꞋa fuamu. Nau ku ngalia kula neꞋe faꞋasia kwalafaꞋa sa Amoro ana fuꞋanga. Nau noaꞋa kusi kwatea ano neꞋe fuana ngwaefuta Ꞌoe, nau ku oga nai kwatea fuamu talamu, ma ru Ꞌoe naꞋa.”   
\c 49  
\s1 AlaꞋanga Ꞌisi sa Jakob ki  
\p
\v 1 ꞋUnaꞋeri sa Jakob ka saea ngwaꞋi ngela nia ka leka maꞋi siana, ma nia ka fata Ꞌuri fuada, “Mulu leka karangi nau maꞋi fasi Ꞌiri nai saea fuamuꞋa ru neꞋe ke baꞋa dao toꞋomulu ki.  
\v 2 Kaumulu ngela nauꞋa sa Jakob ki, mulu leka karangi nau maꞋi, muka fafarongo leꞋa maꞋi aku sa Israel. NauꞋa naꞋa neꞋe maꞋa kamu.   
\p
\v 3 “Ruben, ꞋaeꞋo ngela eta futa nau, ꞋaeꞋo naꞋa neꞋe ngasingasiꞋanga nau. KaidaꞋi nau ku araꞋi ma ku ngasingasiꞋa Ꞌua, ꞋaeꞋo naꞋa neꞋe ngela eta futa nau. Satamu nia dufaꞋa liu, ma Ꞌoko ngasingasiꞋa liufia ti ngwaefuta amu.  
\v 4 ꞋOko diꞋia ta kafo afe doe ma noaꞋa ta ngwae kasi fonea. Bore ma eta Ꞌi taꞋena, satamu noaꞋa kasi lafua liufia ngwaefuta Ꞌoe ki, sulia Ꞌoko sai goꞋo Ꞌamu ana neꞋe nauꞋa na maꞋa Ꞌoe, bore ma Ꞌoko faꞋa Ꞌeke nau liu, kaidaꞋi Ꞌoko teo faꞋinia kini rao ꞋoꞋo nau neꞋe nia ta Ꞌafe logo aku.   
\p
\v 5 “Sa Simion ma sa Lifae, koroꞋo taꞋi ngwae ngwaefuta ki goꞋo. KoroꞋo rao Ꞌania ru ni fuꞋanga koroꞋo ki fuana faꞋalilana ti ngwae.  
\v 6 Nau noaꞋa kusi Ꞌado faꞋinia alaꞋanga ago koroꞋo ki. KaidaꞋi koroꞋo oga taꞋa, koroꞋo ke saungia ti ngwae ka mae. Ma koroꞋo ka leka tufua lololi Ꞌi burina Ꞌaena buluka ki ma moro ka gaꞋa gaꞋa goꞋo amuroꞋo Ꞌanida.  
\v 7 AlaꞋani God ke nangasi koroꞋo faꞋinia oga taꞋangaꞋa kamuroꞋo ki neꞋe ngasingasiꞋa ma falafala koroꞋo ki fuana faꞋalagalana laꞋu liu ngwae ki. Nai baꞋa daroꞋia ngwaꞋi ngela neꞋe kike futa maꞋi burimu roꞋo ma kike tua kwailiu safitana ti ngwae neꞋe kira ke baꞋa futa maꞋi buriku.   
\p
\v 8 “Juda ngwaefuta Ꞌoe ki kira ke baꞋa baꞋatafe Ꞌoe, Ꞌoke baꞋa faꞋakosoa malimae Ꞌoe ki, leleka kira ka tua goꞋo Ꞌi olofana ngasingasilamu. Ngwaefuta Ꞌoe ki kike bobo uruuru fuana faꞋa ꞋaꞋana lamu.  
\v 9 ꞋOko diꞋia ta lion ba leka fuana saungilana ta ru ꞋaeꞋaela fuana Ꞌanilana. KaidaꞋi nia oli maꞋi saena kilu nia, nia teo ka ꞋoꞋolosia na noina, ma ngwae ki taꞋifau kika maꞋungia, ma noaꞋa ta ngwae saiana neꞋe ke leka faꞋa ada.  
\v 10 Ta taꞋi ai ada neꞋe ke baꞋa futa maꞋi burimu, nia ke baꞋa tatalafaꞋa, ma ai neꞋe kike baꞋa futa maꞋi buri ana, kike baꞋa dau firi fafia ngasingasiꞋanga ana tatalafaꞋa Ꞌanga. Ma kiraꞋa goꞋo neꞋe kike baꞋa tatalafaꞋa, leleka ngasingasiꞋanga ka leka ana ngwae neꞋe toꞋo ana sagaꞋa fuana daulana ngasingasiꞋanga neꞋeri, ma ngwae ki taꞋifau kike kwairoꞋoi ana.  
\v 11 Ngwae neꞋeri ke baꞋa firiꞋia na dongki nia ana Ꞌai grep, ma ka firiꞋia dongki fiꞋi doe nia ana rara Ꞌai leꞋa mala ana Ꞌai grep, sulia Ꞌai grep ki Ꞌoro liu ma nia kasi Ꞌabera goꞋo si diꞋia dongki neꞋeri Ꞌania rauna Ꞌai grep neꞋeri. Ana kaidaꞋi neꞋeri, kula neꞋeri ke baꞋa fungu ana grep fuana sasilana Ꞌania waen leꞋa.  
\v 12 TatalafaꞋa neꞋeri maana ke baꞋa meo liu osiꞋana nia kwaꞋufia waen Ꞌoro, ma lifana ke baꞋa kwao liu sulia nia kwau liua susu Ꞌoro.   
\p
\v 13 “Sebulun, Ꞌoke baꞋa saungaꞋinia fanoa Ꞌoe karangia asi. Fanoa Ꞌoe ke baꞋa kula fuana agoꞋa neꞋe faka ki kike ago ana, ma ano Ꞌoe ke baꞋa leka daofaꞋi liu leleka ka dao Ꞌi Saedon.   
\p
\v 14 “Isakar, Ꞌoko diꞋia dongki rao ki neꞋe nia saeleꞋa goꞋo fuana tagalana Ꞌaena ma nia ka maliu safitana ro ngwaꞋi nia ngaliꞋi ki.  
\v 15 KaidaꞋi nia lisia kula neꞋe nia tua ana neꞋe leꞋa, ma ano nia tua ana leꞋa, nia fiꞋi saeleꞋa laꞋu fuana ngalilana ru kulu ki, ma nia ta ngwae rao ꞋoꞋo.   
\p
\v 16 “Dan, ꞋaeꞋo Ꞌoke baꞋa kwaitalaꞋi ngasingasiꞋa. Ma Ꞌoke baꞋa lia leꞋa sulia ngwae neꞋe kike futa maꞋi burimu ki, ka diꞋia logo ai neꞋe kike baꞋa futa maꞋi buri ana ngwaefuta Ꞌoe ki.  
\v 17 Bore ma ngwae ki taꞋifau neꞋe kike baꞋa futa maꞋi burimu, kike baꞋa lialia liu diꞋia faꞋi loi ki neꞋe boboro Ꞌi ninimana tala, kike baꞋa diꞋia fai baꞋeko tolo neꞋe toꞋo ana io saena kwakwana, ana kaidaꞋi nia Ꞌalea Ꞌaena hos, hos neꞋeri ka uu Ꞌani ro Ꞌae nia ki, ma ngwae neꞋe ka tua Ꞌi fafona ka Ꞌasia, ma ka fotongaꞋinia ngwaꞋi nia ana ano.  
\v 18 Aofia Iawe, nau ku masiꞋo naꞋa fasi Ꞌiri Ꞌoke faꞋamauri nau.   
\p
\v 19 “Gad, na ngwae bili ki kike baꞋa leka maꞋi fuana fuꞋanga faꞋi Ꞌoe, bore ma Ꞌoke baꞋa liufida, ma Ꞌoke baꞋa lalida logo.   
\p
\v 20 “Asa, ano Ꞌoe ke baꞋa toꞋo ana fanga leꞋa ki, ma fanga neꞋe Ꞌoko sasiꞋi ki, tatalafaꞋa bore saiana ke aniꞋi goꞋo Ꞌana.   
\p
\v 21 “Naftali, Ꞌoke baꞋa diꞋia taꞋi kirio neꞋe nia aloge fuana siu kwailiu Ꞌanga saena asi, ma ngela nia ki lisilada ka leꞋa liu.   
\p
\v 22 “Josef, Ꞌoko diꞋia taꞋi Ꞌai grep neꞋe nia bulao karangi ana, mae kafo busu, ma nia ka toꞋo ana fuaꞋi ru Ꞌoro ana, ma rarana ka doe ma ka tatara toli fafona sulufaua.  
\v 23 Na malimae Ꞌoe ki, kira ke leka maꞋi fuana fuꞋalilamu, ma kike fanasiꞋo Ꞌani basi ma sima kira ki.  
\v 24 Bore ma God nauꞋa sa Jakob, nia ngasingasiꞋa liu. God nauꞋa sa Israel, nia ke baꞋa lia leꞋa sulia ai neꞋe kike baꞋa futa maꞋi burimu, diꞋia ba ta ngwae lia leꞋa sulia amuꞋi sipsip nia, ma ka tagi sulida. Ma nia ke baꞋa lia leꞋa suliꞋo, ma nia ke baꞋa faꞋangasingasiꞋo ma limamu neꞋe Ꞌoko dau fafia Ꞌania basi noaꞋa kasi baꞋa lebelebe.  
\v 25 Ngela nau Ꞌae, God neꞋe toꞋo ana ngasingasiꞋanga ki taꞋifau, ma niaꞋa God nau, nia ke baꞋa Ꞌafi Ꞌoe, ma ka faꞋa leꞋa Ꞌoe. Ma nia ke baꞋa faꞋakosoa maꞋi uta ka Ꞌasia maꞋi fafiꞋo, ma ke baꞋa kwatea kafo fuamu neꞋe raꞋe alaꞋa maꞋi faꞋasia na kafo busu maꞋi ano. Ma nia ke baꞋa kwatea ngela Ꞌoro fuamu, ma ngela neꞋeri ki kike doe leꞋa, ma kika ngasingasiꞋa. Ma ru ꞋaeꞋaela Ꞌoe ki kike baꞋa toꞋo ana ngela Ꞌoro logo.  
\v 26 FaꞋi ua doe neꞋe ki niniꞋa teo Ꞌua naꞋa maꞋi naꞋo, niꞋi ke baꞋa tua tari naꞋa ma noaꞋa kasi sui, ma ru leꞋa ki neꞋe saka maꞋi faꞋasida niꞋi Ꞌoro liu, bore ma nauꞋa maꞋa Ꞌoe, ma ru leꞋa niniꞋa nau ku saea fuana faꞋaleꞋa lamu, niꞋi leꞋa ka liufia laꞋu ru leꞋa neꞋeri ki. Ma ꞋaeꞋo sa Josef, Ꞌoko leꞋa ka tasa ana ngwaefuta nini Ꞌoe ki. Ma alaꞋania ru leꞋa ki niꞋi ke tua amu.   
\p
\v 27 “Benjamin, Ꞌoke diꞋia kui kwasi neꞋe ꞋafaꞋafa ma ka ꞋafaꞋafa, neꞋe Ꞌofodangi ma na rodo nia saumaelia ru ki, ma ka Ꞌanida.”   
\p
\v 28 Kira naꞋa ne akwala ma ro ngwaefuta neꞋe kira koꞋo ana akwala ma ro kwalafa sa Israel, neꞋe sata etaeta nia sa Jakob. Ma nia ne na alaꞋanga araꞋi ngwaro neꞋe kwatea fuana ngwaꞋi ngela nia ma ka saea alaꞋanga Ꞌisi nia ma ka kwatea ngwangwane Ꞌanga nia fuada taꞋifau neꞋe bolo faꞋinida.  
\v 29-30 Ma sa Jakob ka alaꞋa totongaꞋi Ꞌuri fuada, “Nau ku karangi mae naꞋa. Bore ma kaumulu ke kwaiato nau nama ana faoda ba kira kwaiatoa maꞋa nau faꞋida Ꞌi naꞋo ana. Kamu ke baꞋa ngalia noniku ka oli Ꞌuana Ꞌi Kenan ana kula neꞋe kira saea Ꞌani Ꞌi Makpela, ninimana Ꞌi Mamre bali fanelana sina. Ano neꞋeri Ꞌi naꞋo nia ru taꞋi ngwae ana kwalafa sa Het, neꞋe satana sa Efron, ma nia toꞋo ana taꞋi faoda saena fau. Afu ano neꞋeri koꞋo nau neꞋe folia fuana kwaiatoꞋanga.  
\v 31 Faoda neꞋe naꞋa neꞋe kira kwaiatoa nonina ro koꞋo nau ki sa Abraham, ma Ꞌi Sera. Ma ana kula neꞋeri logo kira kwaiato nonina maꞋa nau ma teꞋa nau, ma nau ku kwaiatoa logo Ꞌi Lia ana.  
\v 32 MaꞋa kulu nia foli musia naꞋa ano neꞋe ana kwalafa sa Het. Ma na afu ano neꞋe faꞋinia faoda nini ana fau ru kulu ki. Kaumulu muke kwaiato nau ana kula neꞋeri.”  
\v 33 KaidaꞋi nia faꞋasuia alaꞋanga neꞋeri ki fuana ngela nia ki goꞋo, nia ka teo kwau saena ꞋifitaꞋi ma ka maꞋe naꞋa.   
\c 50  
\s1 Kira kwaiato sa Jakob  
\p
\v 1 ꞋUnaꞋeri sa Josef ka ego kwau ana maꞋa nia, ma ka daua maꞋa nia, ma ka angi doe liu Ꞌuana, ma nia ka nonoꞋia maana.  
\v 2 Ma nia ka ri Ꞌuana ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Ejipt neꞋe kira rao fuana kira ka leka maꞋi, ma nia ka saea fuada neꞋe kira sai leꞋa ana falafala fuana sasilana nonina ngwae mae neꞋe noaꞋa kasi ngwaꞋa, fasi Ꞌiri kira ke sasi logo ꞋunaꞋeri ana nonina maꞋa nia.  
\v 3 RaoꞋa neꞋeri kira ke rao ana sulia fai akwala asoa ki. Ma fai akwala asoa neꞋeri ki naꞋa neꞋe kaidaꞋi leꞋa fuana sasilana raoꞋa neꞋeri. Ma ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Ejipt kira ka kwaimanatai Ꞌuana sulia fiu akwala asoa ki.   
\p
\v 4 Ma kaidaꞋi fuana kwaimanatai Ꞌanga nia sui, sa Josef ka fata Ꞌuri ana ngwae ꞋaꞋana tatalafaꞋa ki, “Ngwadela kina, mulu leka saea fatalaku fuana tatalafaꞋa.  
\v 5 KaidaꞋi maꞋa nau karangi mae, nia kwatea nau ku fata alangaꞋi Ꞌani satana God neꞋe nai baꞋa olitaꞋinia nama nonina fuana kwaiatolana Ꞌi Kenan, ana taꞋi faodaꞋi fau neꞋe nia salisalia naꞋa ana. ꞋOke alaꞋani nau nai leka fuana kwaiatolana maꞋa nau, ma buri Ꞌana nai baꞋa oli laꞋu maꞋi.”  
\v 6 Sui na tatalafaꞋa ka olitaꞋinia maꞋi alaꞋanga ka Ꞌuri, “Nia leꞋa goꞋo Ꞌana. ꞋOko saiana Ꞌoke leka kwaiatoa maꞋa Ꞌoe diꞋia nama neꞋe Ꞌoko fata alangaꞋi fuana ka sui naꞋa fuana sasilana.”   
\p
\v 7 ꞋUnaꞋeri sa Josef leka ka kwaiatoa naꞋa maꞋa nia. Na ngwae ꞋaꞋana tatalafaꞋa ki, faꞋinia ti ngwae laꞋu fuana Ꞌafilana, ma gwaungaꞋi ki taꞋifau Ꞌi Ejipt kira leka faꞋinia.  
\v 8 Ma ngela nia ki logo, faꞋinia ngwaefuta nia ki, ma ti ngwae laꞋu ana fuuꞋi ngwae kira, kira leka taꞋifau. Kira ngela tiꞋitiꞋi ki faꞋinia ru ꞋaeꞋaela kira ki goꞋo neꞋe tua Ꞌi Gosen.  
\v 9 NgwaꞋi toꞋa neꞋe leka Ꞌi buri Ꞌana, ti ai ada leka saena kati neꞋe hos tara, ma ti ai ada ka tua fafona hos, ma kira ka leka ꞋoroꞋa liu.   
\p
\v 10 Ana kaidaꞋi kira dao Ꞌi Atad ta bali ana kafo Ꞌi Jodan bali fanelana sina, kira ka angi sulia kaidaꞋi tau. Kula neꞋeri kula fuana Ꞌefolana witi ana, bore ma kula neꞋeri sa Josef nia tua sulia fiu asoa, ma nia ka angi Ꞌuana maꞋa nia.  
\v 11 KaidaꞋi ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Kenan kira lisia neꞋe ngwaꞋi toꞋa neꞋe kira angi liu naꞋa, kira ka fata Ꞌuri, “Reala, ngwaꞋi toꞋa Ꞌi Ejipt kira angi liu naꞋa Ꞌuana maꞋa kira.” Kula neꞋeri Ꞌi naꞋo kira saea Ꞌani Ꞌi Atad, kira ka saea laꞋu Ꞌania Ꞌi Abelmisraem neꞋe fadalana Ꞌuri, “Kwaimanatai Ꞌanga ngwae Ꞌi Ejipt ki.”  
\v 12 Ka ꞋunaꞋeri neꞋe ngwaꞋi ngela sa Jakob kira ka sasi naꞋa diꞋia maꞋa kira nia saea.  
\v 13 Kira ngalia nonina ka oli Ꞌuana Ꞌi Kenan Ꞌi Makpela ana bali loꞋoko ana Ꞌi Mamre bali fanelana sina, ma kira ka kwaiatoa saena faodaꞋi fau, ana afu ano neꞋeri etaeta kula sa Efron ngwae ana kwalafa sa Het, bore ma sa Abraham nia folia ana, ma nia ano naꞋa fuana kwaiato Ꞌanga kira.  
\v 14 Ma kaidaꞋi sa Josef kwaiatoa ka sui naꞋa, nia faꞋinia ngwaefuta nia ki, ma ti ngwae laꞋu kira faꞋasia kula neꞋeri, ma kira ka oli laꞋu maꞋi Ꞌuana Ꞌi Ejipt.   
\s1 Sa Josef faꞋatolia laꞋu manata ngwaefuta nia ki  
\p
\v 15 KaidaꞋi ngwaefuta sa Josef ki lisia neꞋe maꞋa kira mae naꞋa, kira ka alaꞋa Ꞌuri fuada talada, “FaꞋuta, diꞋia sa Josef nia manata nama Ꞌana toꞋona ru taꞋa ba kulu sasiꞋi ana Ꞌi naꞋo, ma nia ka oga ke duꞋua laꞋu ru taꞋa ba kulu sasiꞋi ana Ꞌi naꞋo ki akulu, kuke baꞋa faꞋuta naꞋa niniꞋa?”  
\v 16 Ma kira ka kwatea alaꞋanga ka leka Ꞌuana ma kika fata Ꞌuri, “ꞋI naꞋo kaidaꞋi maꞋa kulu tua Ꞌua,  
\v 17 nia saea taꞋi alaꞋanga fuaimili fasi Ꞌiri kaimili ke saea fuamu. Nia fata Ꞌuri ba, ‘ꞋI naꞋo ba ngwaefuta Ꞌoe ki kira sasia ru rora liu ki amu, ma kira ka fulia taꞋangaꞋa. Nau ku amasiꞋo Ꞌoke rufuanata ada.’ ꞋIu, kaimiliꞋa ngwae rao God maꞋa kulu logo niniꞋa. ꞋOke rufuanata aimili faꞋinia taꞋangaꞋa nini kami ki.” Ma kaidaꞋi sasina ki kira fafarongoa Ꞌania alaꞋanga neꞋeri, nia ka angi.  
\v 18 GoꞋo ngwaefuta nia ki kira ka leka ma kira ka bobo uruuru Ꞌi naꞋona kika faꞋadoea, ma kira ka fata Ꞌuri, “Kaimili ngwae rao ꞋoꞋo Ꞌoe ki naꞋa ne.”   
\p
\v 19 Bore ma nia ka fata lala Ꞌuri fuada, “NoaꞋa kamu kasi maꞋu laꞋu. Nau noaꞋa kusi sasia tae neꞋe God goꞋo neꞋe saiana sasilana.  
\v 20 Kaumulu neꞋe naia sasilana ru taꞋa ki aku, bore ma God bulasia naiꞋi ru Ꞌanga kamu, ma ka sasia ka leꞋa. Nia rao Ꞌania naiꞋi ru Ꞌanga kaumulu fuana faꞋamaurilana ngwae Ꞌoro. Kira mauri ka dao Ꞌi taꞋena, osiꞋana ru taꞋa neꞋeri ki neꞋe kaumulu sasiꞋi.  
\v 21 Nia ne noaꞋa mu kasi maꞋu. Nai baꞋa tagi suli kamu faꞋinia ngela kamu ki.” Ru ꞋunaꞋeri neꞋe nia ka alaꞋa leꞋa fuada, ma nia ka sasia kira ka manata leꞋa laꞋu.   
\s1 Maelana sa Josef  
\p
\v 22-23 Sui sa Josef faꞋinia luꞋuluꞋua maꞋa nia kira tua Ꞌi Ejipt. Sa Josef tua Ꞌua kaidaꞋi sa Ifrem toꞋo ana ngela nia ki ma kala koꞋo nia ki logo. Ma nia ka lisia kala koꞋo sa Manase ki logo ana ngela nia sa Makiri neꞋe faꞋafutaꞋi, ma nia ka saea ngela sa Makiri ki, neꞋe nia lisida ka diꞋia na ngela leꞋa nia ki. Ma kaidaꞋi nia mae, nia dao ana taꞋi talangaꞋi ma akwala faꞋi ngali ana.  
\v 24 Ma na alaꞋanga Ꞌisi nia fata Ꞌuri ana ngwaefuta nia ki, “Nau ku karangi mae naꞋa, bore ma God ke baꞋa lia suli kamu, ma nia ke baꞋa lafu kamu faꞋasia Ꞌi neꞋe. Ma nia ke baꞋa ngali kamu ka olifaꞋi kamu laꞋu Ꞌuana fanoa ba nia alangaꞋinia ana maꞋa kulu ki sa Abraham, sa Aesak, sa Jakob ka Ꞌuri, nia ke baꞋa kwatea fuakulu.”  
\v 25 Sui nia ka kwatea kira ka sasia fata alangaꞋinga ngasi ngasiꞋa fuana. Nia fata Ꞌuri, “Kaumulu ke fata alangaꞋi Ꞌania satana God, kaidaꞋi nia ke baꞋa ngali kaumulu faꞋasia Ꞌi neꞋe, ma kamu ka oli laꞋu Ꞌuana Ꞌi Kenan, kaumulu ke baꞋa ngalia na suliku ki faꞋi kaumulu logo.” Ma kira ka fata alangaꞋi ꞋunaꞋeri neꞋe kira baꞋa sasi nama ꞋunaꞋeri.  
\v 26 Buri Ꞌana goꞋo sa Josef ka mae, kaidaꞋi nia dao ana taꞋi talangaꞋi ma akwala faꞋi ngali. Ma kira ka sasia na nonina noaꞋa kasi ngwaꞋa, ma kira ka alu leꞋa ana saena faꞋi kisi kaidaꞋi kira tua Ꞌua Ꞌi Ejipt.   
\p