\id 2CO \h 2 Korin \toc1 Nga Ruana Girigiringa ala Pol Fana Siosi Lo'oo 'i Korin \toc2 2 Korin \toc3 2 Korin \mt1 2 Korin \mt2 Nga Ruana Girigiringa ala Pol Fana Siosi Lo'oo 'i Korin \ib \ip La Pol 'e giria girigiringa lo'oo fana ta'a 'i Korin alata ngaia 'e leka na oruna lelekanga aana. Tani ta'a na siosi 'i Korin, gila ogaria fala Pol tofuna nga girigiringa na'a ngaia 'e giria faga 'i na'o. La Pol 'e siria 'ani fa'aodoa 'ola te'efou maka nana'i le'a fe'enia ta'a te'efou na siosi. \ip Nga 'ola ngaa'i la'u, tani ta'a ni kwaifa'ananaunga 'e 'ame to'o gila iiria la Pol 'e kotofia ta'a 'i Korin, tofuna la Pol 'e iiria ngaia te'e leka te'aga, ma ngaia 'ame nigi mola. Ma gila ka iiria na'a ngaia Wane ni Kwairiinga kwala'imori ala Jisas Kraes 'amoe. \ip Nga ta'a kwaifa'ananaunga 'e 'ame to'o lo'oori, gila agea 'ola 'e aula fana ngadalana tegelangaa ala Pol 'i Korin, fana ta'a 'agila alafafiga na'a gila 'i talaga ta'a na'ona'o fana ta'a 'i Korin, ma 'agila ngaria bata 'e aula fana kwaifa'ananaunga aaga. \ip 'Ubulana girigiringa lo'oo, la Pol 'e lamadu'aa kotonga 'e aula lo'oori. Ma nga girigiringa lo'oo 'e alafuu 'e iiki mola suria la Pol 'i talana, ma suria nga nonifiinga aana, ma manata 'abelongaa aana fana ta'a na God. Ngaia 'e faate'enia na'a ngaia 'e taunga'i fana God 'ania mangona te'efou. \ip Ni 'ola taringa'i 'ubulana buka lo'oo: \ip Taunga'inga ala Pol fana ta'a gila tagoto'o 'i Korin (1:1—7:16) \ip Ogunga fana boonilana ta'a 'i Jerusalem (8:1—9:15) \ip La Pol nga Wane ni Kwairiinga kwala'imori (10:1—13:13) \c 1 \p \v 1 Nau la Pol, nga Wane ni Kwairiinga ala Jisas Kraes suria nga kwaisiriinga na God. Nau fe'enia la Timoti nga wane goru futa, mee'e mele giri kau famooru nga ta'a na God lo'oo moru to'oru 'ubulana ma'e fanua ba'ita 'i Korin, ma fana ta'a na God te'efou la'u mola lo'oo gila to'oru 'ubulana gule'e lefu 'i Gris. \p \v 2 Nau ku fo'a te'ana God nga Mama'a adauru ma nga Alafa la Jisas Kraes 'ani kwatea kwailaeta'afiinga ma aloalonga famooru. \s1 La Pol 'e baatafea God \p \v 3 Goru baatafea God nga Mama'a ala Jisas Kraes nga Alafa adauru. God na'a nga Mama'a ne'e kwaimanadai fadauru, ma ngaia ne'e gwa'oa manata ladauru te'efou. \v 4 God 'e gwa'oa manata ladauru alata goru to'o na nga ato'atolangaa, fana 'agoru gwa'oa la'u mola manatalana ta'a ngaa'i na'a gila daria 'ato'atolanga. Goru to'omia fana gwa'olana ta'a, tofuna nga kwaigwa'oinga lo'oo God 'e kwatea fadauru. \v 5 Goru daria nonifiinga 'e aula 'ilaka'u no'o la Jisas Kraes 'e nonifii. Tafe'ua ma God 'e gwa'o 'adauru 'e ba'ita la'u mola 'ilaka'u na ngaia 'e gwa'oa la Jisas Kraes. \v 6 Mai 'imeeru meru nonifii, fana booni lamooru fana 'amoru ngaria mooringa firi lo'oo. Na alata meeru nonifii, God 'e gwa'oa manata lameeru, mai 'imeeru meru ka gwa'o 'amooru la'u mola, ma meru ka fa'ategela 'amooru. Ma nga 'ola lo'oo 'e kwaibooni 'amooru fana 'amoru akiaki'a na alata moru riu na nonifiinga 'ilaka'u la'u mola meru riu to'ona. \v 7 Mai 'imeeru meru tagoto'o na'a tamooru ula ngasi na nga tagoto'onga amooru, tofuna meeru su'a no'o ai na nga alata moru riu to'ona nonifiinga 'ilaka'u la'u mola na'a meru riu to'ona, mala God te'e gwa'o 'amooru, 'ilaka'u la'u mola na ngaia 'e gwa'o 'ameeru. \s1 La Pol 'e daria ato'atolangaa 'ubulana gule'e lefu 'i Eisia \r (Wane Ni Kwairiinga 19:23-41) \p \v 8 Ta'a goru futa le'a, 'imeeru meru siria 'amoru su'aai na'a meeru meru daria 'ato'atolanga ba'ita alata meeru nana'i 'ubulana gule'e lefu 'i Eisia. Na alata no'ona, 'imeeru meru madafia iiria tameru mae no'o, suria nga 'ato'atolanga no'ona 'e ba'ita maka iiki. \v 9 Meeru meru madafia iiria nga mooringa 'ameeru fofona fanua lo'oo 'i wado 'e gagalani 'ani sui no'o. Ma 'imeeru meru su'aai ni 'ola lo'oori 'e lau ameeru, fana 'ameru sia fito'o mola ameeru talameeru, tafe'ua ma 'ameru fito'o na God ne'e su'asuria tata'elana nga ta'a ne'e mae 'ua. \v 10 God 'e booni 'ameeru fana 'ameeru sia mae mola na nga 'ato'atolanga no'ona. Ma meru ka fito'o na ngaia te'e kwaibooni ameeru la'u mola, \v 11 tofuna moru booni 'ameeru 'ania nga fo'anga 'amooru. Sui ma nga ta'a 'e aula tagila baatafea God suria gila agasia ni 'ola ngaia 'e agea fameeru suria fo'anga lo'oo te'efou. \s1 La Pol 'e odo mola alata ngaia 'e lamadu'aa lelekanga aana \p \v 12 Ta'a ni futanga le'a, 'imeeru meru manata naunau tofuna 'imeeru meru su'a le'a no'o na'a abulongaa ameeru 'e odo ma ka kwala'imori fana nga ta'a te'efou, ma ka ba'ita famooru. Nga abulongaa ameeru 'e 'ilo'oo, 'amoe la'u suria nga su'a'olanga na ta'a, tafe'ua ma tofuna nga kwailaeta'afiinga na God fameeru. \v 13-14 Ni girigiringa agu famooru, gila wada'u mola fana su'anga ai, ma nau ku 'ame na'agonia. Nau ku su'aai na 'amooru 'ame su'a le'a mola na falafala ameeru na alata lo'oo. Tafe'ua ma nau ku siria 'amoru su'a le'a ameeru, fana fe'e gani nga Alafa la Jisas 'ani ori mai, 'amoru manata naunau 'ania ameeru, 'ilaka'u na'a 'imeeru meru manata naunau 'ania 'amooru. \p \v 15 Ma tofuna nau ku tagoto'o na tamooru manata naunau 'ania 'ameeru, nau ku madafia fana 'aku nigi te'amooru rua alata, fana 'aku kwaibooni amooru rua alata. \v 16 Nau ku madafia alata 'aku leka fani Masedonia, nau taku nigi kau te'amooru. Ma nga alata nau ku ori mai nau taku nigi la'u mola te'amooru, fana 'amoru kwaibooni agu na lekalagu fana gule'e lefu 'i Judea. \v 17 Ma gwa'i nau ku sasari fana niginga rua alata te'amooru 'ilo'oo, 'inau ku 'ame nigi mola te'amooru. Mooru moru sia madafia iiria lo'oo manatalagu 'e lamadu'aa tofuna nau ku 'ame nigi mola te'amooru. Nau ku 'ame 'ilaka'u wane na'a ngaia 'e fata 'e 'ilo'oo, “Kiu, nau taku agea 'ola no'ona,” ma buri na ngaia ka fata la'u mola 'ilo'oo, “Nau ku sia agea mola 'ola no'ona.” \v 18 Nga fatalagu 'e kwala'imori 'ilaka'u nga fatalana God ne'e kwala'imori. Ngaia 'ame 'ilaka'u nau ku iiria, “Kiu 'amoe ma 'e 'amoe” na te'e alata momola. \v 19 Ma manatalana la Jisas ngaia 'ame lamadu'aa. Tafe'ua ma ngaia no'o na'a wane ne'e iiria, “Kiu, mai nau taku agea 'ino'ona,” ma ngaia 'e agea no'o 'ino'ona. Ma ngaia nga wane na'a ameeru la Saelas fe'enia la Timoti, meeru foufoule'enia famooru. \v 20 La Kraes 'e fa'ato'oa nga fataarunga'inga ala God te'efou. Ma suria la Kraes 'e agea 'ino'ona, dauru goru baatafea God 'ilo'oo “Kiu, God 'e agea furifuri nga 'olataa na'a ngaia 'e fataarunga'i fai.” \v 21 Ma la God 'e kwatea 'ameeru fe'enia mooru la'u mola, adauru goru ula tegela na tagoto'onga ala Kraes. Ma God la'u mola ne'e firia 'adauru, \v 22 ma ka kwatea nga Anoe 'ola Abu 'ani nana'i 'ubulana mango dauru. Nga 'ola lo'oo na me'e tooto ne'e faate'enia adauru nga ta'a na God, ma ngaia te'e agea 'ola te'efou na'a ngaia 'e fataarunga'i fai. \p \v 23 Aia, God su'aai na nga alafuunga agu 'e kwala'imori iiki. Naku 'ame leka kau 'i na'o te'amooru 'i Korin tofuna naku 'ame siria iilanga famooru tofuna ni 'ola laka'u moru agea. \v 24 Meeru meru 'ame siria na'a 'ameru ba'ita fafia moru 'ania su'unge'eni lamooru na 'olataa na'a moru tagoto'o ai. Suria ameeru meru su'asuria nga tagoto'onga 'amooru ala Jisas 'e tegela no'o. Tafe'ua ma 'imeeru meru siria 'ameru kwaibooni 'amooru, fana 'amoru aile'a. \c 2 \p \v 1 Alata laka'u 'e sui kau nau ku nigi te'amooru, ma kua iila famooru, ma naku launge'eni 'amooru moru kwaimanadai. Ngaia na'a, nau ku manata tegela fana 'aku sia leka mola kau te'amooru, tofuna 'inau ku 'ame siria 'amoru kwaimanadai la'u. \v 2 Ma lauta nau ku kwatea mooru moru kwaimanadai, 'ino'ona ma ni dai na te'e fa'abaole'a nau? Te'efuta wane 'amoe no'o. \v 3 Ngaia na'a, naku 'ame leka kau te'amooru, tafe'ua mai nau ku giri kau famooru fana fa'aodolana tani ai amooru madi. Suria ngaia 'ame le'a lauta mooru kwaimanadai fagu alata nau 'aku nigi te'amooru, suria ngaia to'omia fana 'amoru fa'aile'a nau. Nau ku fito'o na'a mooru moru lo'o no'o suria nga 'ola nau ku giri suria, ma nau taku aile'a, ma 'amooru te'efou tamoru aile'a la'u mola. \v 4 Alata laka'u nau ku giri kau famooru, nau ku kwaimanadai ba'ita, ma ka'o 'i maagu 'e afe suria nga kwaimanadainga ba'ita na manatalgu. 'Inau ku 'ame giri kau famooru fana 'amoru kwaimanadai, tafe'ua mai nau ku giri kau fana 'amoru su'aai, na nga kwaimaanga agu 'e ba'ita famooru te'efou. \fig La Pol 'e giri fana siosi 'i Korin tofuna ngaia 'e manata gelo faga.|alt="Paul writes to Cor" src="CN02060b.tif" size="col" loc="incorrect; should be CN02060b" copy="CN" ref="2:2-4" \fig* \s1 La Pol 'e 'olafanataa na te'e wane ne'e abulo 'ame le'a \p \v 5 Aia, ma fana nga wane ne'e abulo 'ame le'a, ngaia 'ame kwate nau 'aku kwaimanadai 'e iiki, tafe'ua ma ngaia 'e launge'enia mooru moru kwaimanadai la'u mola. Tafe'ua, nau ku 'ame siria 'aku iiria ni 'ola 'e aula fana fata ngadalana wane lo'oo. \v 6 Ngaia le'a no'o tofuna ta'a 'e aula amooru moru kwatea no'o kwa'ikwa'inga fana. \v 7 Ma nga alata lo'oo, 'e le'a fana 'amoru 'olafanataa no'o ana, ma moru ka fa'ategelaa manatalana, fa'asia ngaia ta kwaimanadai ba'ita, ma ka ori fa'aburi. \v 8 Ngaia na'a, nau ku soe 'amooru fana 'amoru faate'enia na'a moru kwaimaa kwala'imori fana. \p \v 9 Du'ana 'olataa laka'u nau ku giria kau 'i na'o 'i suria, nau ku siria 'aku irito'o mooru, fana 'aku su'aai lauta moru lo'o suria nga alafuunga tegela'a lo'oo agu te'efou. \v 10 Ma lauta mooru moru 'olafanataa na te'efuta wane, 'inau ku 'olafanataa la'u mola ana. Ma lauta wane 'e agea 'ola 'e ria agu, nau ku 'olafanataa ana 'i maana la Kraes, fana 'aku booni 'amooru. \v 11 Mai nau ku siria 'aku 'olafanataa ana, fa'asia la Saetan eta riufia dauru. Suria dauru goru su'aai na'a manatalana 'ame le'a. \s1 Taunga'inga na fanua 'i Troas \p \v 12 Alata nau ku nigi 'i Troas \x + \xo 2:12 \xt Wane Ni Kwairiinga 20:1 \x* fana kwairiinga 'ania Kwairiinga Le'a suria la Jisas Kraes, nau ku agasia nga Alafa 'e 'ulasia sinamaa fameeru fana 'ameeru taunga'i 'i no'ona. \v 13 Ma gwa'a 'ani 'ino'ona, nau ku manata abelo ba'ita, suria naku 'ame daria wane goru futa la Taetas, wane laka'u ne'e to'o na kwairiinga suri 'amooru. Ngaia na'a nau ku alafuu ni gwalonga na ta'a 'i Troas, mai nau ku leka no'o fani 'i Masedonia fana 'aku daria la Taetas. \s1 Nga taunga'inga ala Pol \p \v 14 Aia, nau ku baatafea God suria ngaia 'e talai 'adauru 'ubulana leka kwairiunga ala Kraes 'i na'ona na ta'a te'efou 'ilaka'u wane ne'e riufia fununga. Ma God 'e kwaibooni adauru fana kwaifoula'i 'ania nga kwairiinga suria la Jisas Kraes na fanua no'ona te'efou. Ma nga kwairiinga lo'oori, ne'e 'ilaka'u nga 'ola 'e si'ini le'a ne'e leka suria ni fanua te'efou.\f + \fr 2:14 \ft Ngaia 'e 'ilaka'u nga kiingi 'e talariufia marimae aana na fununga. Ngaia 'e talaia nga ta'a ni fununga aana fe'enia ta'a na ngaia 'e lauga mai na fununga. Ma ta'a ngaa'i gila do'ofia ni 'ola si'ini 'e le'a fana fa'aba'italana nga wane ba'ita aga. \f* \v 15-16 Alata goru kwairii 'ilo'oo suria la Jisas Kraes, dauru goru 'ilaka'u nga 'ola ne'e si'ini 'e le'a ne'e kwatea aile'anga fana God. Ma 'ola na'a si'inilana 'e le'a lo'oo na nga Kwairiinga Le'a lo'oo ne'e leka 'ubulana fanua te'efou. Ma nga ta'a na'a gila to'o na mooringa firi, nga Kwairiinga Le'a 'ilaka'u nga 'ola ne'e si'ini 'e le'a ne'e ngaria mai nga mooringa firi faga. Ma nga ta'a na'a gila ngaria kwa'ikwa'inga fa'asia la God, nga Kwairiinga Le'a lo'oo 'e 'ilaka'u no'o nga 'ola 'e si'ini 'e ria ne'e kwa'iga 'agila mae. \p Aia, ngaia 'e aga 'ilaka'u te'efuta wane 'ame to'omia fana 'ani agea taunga'inga lo'oo. \v 17 Ma 'imeeru meru 'ame 'ilaka'u nga ta'a 'e aula na'a gila kwairii 'ania nga fatalana God fana 'agila dari bata 'ania. Tafe'ua ma 'imeeru meru foulange'enia nga Kwairiinga Le'a lo'oo, suria God ne'e ale 'ameeru. Ma 'imeeru meru alafuu kwala'imori furifuri. Meru alafuu 'ania tegelangaa ala Jisas Kraes. God 'e su'a na ni 'ola te'efou lo'oo meru agea. \c 3 \s1 Nga fataarunga'inga fooru na Anoe 'ola Abu \p \v 1 Fe'ua? Alata meru alafuu 'ilo'oo, mooru moru madafia iiria meeru irito'ona fana iiri ba'ita 'ameeru talameeru? 'Amoe no'o. 'Ameeru meru 'ame bo'obo'o fana tani wane matari'a 'agila giri suri 'ameeru fana 'amooru su'aai na'a meeru ta'a ni taunga'inga na God. Ma ameeru meru 'ame bo'obo'o fana 'amoru giri suri 'ameeru fana tani ta'a kwaitatari ngaa'i amoru. Tani ta'a kwaitatari'a ngaa'i gila age 'ilo'oo, tafe'ua mai 'ameeru 'amoe. \v 2 'Amooru no'o ne'e 'ilaka'u nga girigiringa na mooru giria na mooringa ameeru, tofuna nga tagoto'onga 'amooru 'e faate'enia fana ta'a te'efou na'a ameeru Ta'a ni Kwairiinga kwala'imori. \v 3 Ma nga tagoto'onga 'amooru ne'e 'ilaka'u nga girigiringa ne'e faate'enia taunga'inga ameeru 'e kwala'imori. Ma la Jisas Kraes 'e giria girigiringa lo'oo fofona manata lamooru. Ma ngaia 'ame giria 'ania oongo bobola'a fana giringa, tafe'ua ma 'ingaia giria mola 'ania Anoe 'ola na God ne'e moori. Ma ngaia 'ame giri 'i fofona nga fou 'ilaka'u nga tagi lo'oo la God 'e kwatea fala Moses, tafe'ua ma 'ingaia girigiri 'ubulana mango mooru. \p \v 4 'Ameeru meru tagoto'o na ni 'ola lo'oori 'e kwala'imori, tofuna 'imeeru meru fito'o ana God tofuna la Kraes. \v 5 'Ameeru meru 'ame iiria na'a meeru to'omia fana taunga'inga lo'oori tofuna ameeru talameeru. Tafe'ua ma God ne'e kwatea 'ingaia 'e wada'u fameeru fana taunga'inga fana. \v 6 God ne'e kwaibooni 'ameeru, fana 'ameru to'omia kwaifa'ananaunga suria nga fataarunga'inga fooru aana. Ma nga fataarunga'inga fooru lo'oori, ngai 'amoe la'u suria daunga suria tagi ala Moses, tafe'ua ma suria daunga suria falafala na Anoe 'ola Abu. Suria nga tagi 'e kwatea mola maenga, tafe'ua ma nga Anoe 'ola Abu 'e kwatea mooringa firi. \p \v 7 Mai na'o, na alata God 'e giria nga tagi fofona nga me'e lobe'e fou, nga kwangakwanganga na God ngaia sinasinalo'a, ma maana la Moses ka sinasinalo'a suria nga kwangakwanganga na God. Gwa'a nga sinasinalo'anga maana la Moses 'e 'amoe no'o fa'asia, ngaia 'e 'ato no'o fana ta'a 'i Jiu 'agila aga fana nga maana la Moses. Aia lauta nga tagi ne'e kwatea maenga 'e nigi 'ania kwangakwanganga 'ilo'oo, \v 8 'ino'ona ma nga kwangakwanganga na taunga'ilana Anoe 'ola Abu 'ingaia ba'ita 'e iiki maka riufia no'o. \v 9 Ma lauta nga Tagi ne'e kwatea maenga 'e nigi 'ania kwangakwangana na God, 'ino'ona ma nga fataarunga'inga fooru ne'e kwatea adauru 'e odo 'i maana God, ngaia to'o na kwangakwanganga ba'ita maka iiki. \v 10 Ma nga alata lo'oo, nga kwangakwanganga na Tagi ngaia 'e 'ilaka'u nga 'ola 'uri'uri mola, suria nga fataarunga'inga fooru lo'oo 'e ba'ita maka iiki. \v 11 Nga tagi 'e leka mai fe'enia nga kwangakwanganga na ngaia ka sui mola. Tafe'ua ma kwangakwanganga na nga fataarunga'inga fooru lo'oo ngaia 'e ba'ita tofuna ngaia 'e nana'i firi. \p \v 12 Ma suria goru fito'o na nga fataarunga'inga fooru lo'oo, ngaia ne'e kwatea ma 'imeeru meru 'ame ma'u fana kwaifoula'inga famooru. \v 13 Meeru 'ame 'ilaka'u la Moses laka'u ne'e ruu fafia nga maana, fana nga ta'a 'i Jiu gila sia agasia mola nga sinasinalo'anga laka'u 'i maana 'ani sifo fa'asia nga maana. \v 14 Ma 'i na'o mai, nga mangoga ta'a 'i Jiu 'e ngasi. Ma nga alata lo'oo la'u mola, alata gila idumia nga Girigiringa Abu, ngaia 'e 'ilaka'u gila ruu fafia manatalaga 'ania me'e ruu 'ilaka'u la Moses 'e ruu fafia maana, suria 'e 'ato no'o 'agila su'asuria nga 'ola kwala'imori. Ni dai ne'e tagoto'o ala Jisas Kraes, God te'e lafua nga 'ola ne'e ruu fafia nga manatalana. \p \v 15 Gwa'a 'i tala'ina lo'oo, alata gila idumia nga Tagi ala Moses, manatalaga 'e boko. \v 16 Tafe'ua ma ni dai ne'e bu'ota'i te'ana nga Alafa, nga Alafa te'e lafua nga 'ola ne'e ruu fafia nga manatalana. \v 17 Ma nga Alafa ma nga Anoe 'ola Abu, gaa'a gala te'e 'ola momola. Ma lauta ta wane 'e to'o no'o na nga Anoe 'ola Abu 'i 'ubulana mangona, ngaia 'e rubea no'o fa'asia tegelangaa na Tagi ma rianga. \v 18 Ma maa dauru, te'efuta 'ola 'ame ruu no'o fafia, ngaia te'e faate'enia nga kwangakwanganga na nga Alafa. Ma nga Anoe 'ola na Alafa 'e bulosi 'adauru leleka ma goru ka 'ilaka'u nga Alafa adauru ma dauru goru ka faate'enia la'u nga kwangakwanganga aana. \c 4 \s1 Taunga'inga ala Pol \p \v 1 Tofuna nga kwaimanadainga na God fameeru, ngaia 'e ale 'ameeru fana agelana nga taunga'inga lo'oori fana kwaifoula'inga 'ania Kwairiinga Le'a lo'oo. Ngaia lo'oo, 'imeeru meru sia noto mola fa'asia kwaifoula'inga lo'oo. \v 2 Ma 'imeeru meru sia agea mola ni 'ola ni mailanga ne'e nagwa. Ma 'imeeru meru 'ame koto, ma 'imeeru meru sia bulosia mola nga fatalana God. God 'e su'aai na'a 'imeeru meru kwairii 'ania ni 'ola kwala'imori fana nga ta'a te'efou 'agila fito'o na taunga'inga ameeru. \v 3 Lauta nga Kwairiinga Le'a lo'oo meru kwairii 'ania 'e 'ato no'o fana su'anga ai, 'ino'ona ma ngaia 'e 'ato no'o fana nga ta'a lo'oo 'agila ngaria nga mooringa firi lo'oo. \v 4 Gila 'ame tagoto'o, suria la Saetan ne'e alafa na fanua lo'oo 'i wado ngaia 'e bokosia nga manatalaga. Ngaia 'e ruiga no'o fana gila sia agasia mola nga lalanga ne'e leka mai fa'asia nga Kwairiinga Le'a lo'oo suria nga kwangakwanganga ala Jisas Kraes na nga nununa God. \p \v 5 Meeru meru 'ame kwaifoula'i 'ania 'imeeru talameeru. Tafe'ua ma 'imeeru meru kwaifoula'i 'ania la Jisas Kraes nga Alafa. Ma ameeru nga ta'a ni taunga'inga ala Jisas na ngaia 'e ale 'ameeru fana kwaibooninga amooru. \v 6 Na nga alata God 'e launge'enia ni 'ola te'efou, ngaia 'e fata 'ilo'oo, “Alamia lalanga 'ani lala 'ubulana ma'e logo.”\x + \xo 4:6 \xt Jenesis 1:3 \x* Ma ngaia ka fa'alala la'u mola nga manata ladauru, fana 'agoru su'ana nga kwangakwanganga na God na'a la Jisas Kraes 'e faate'enia. \p \v 7 Meeru meru 'ilaka'u mola nga 'ola fana kukinga na gila launge'enia mola 'ania wado na God 'e arua 'ola le'ale'a lo'oo 'ubulai. Ngaia 'e faate'enia nga tegelangaa ba'ita lo'oo nga 'ola ameeru 'amoe, ngaia nga 'ola na God.\fig Teu na gila launge'enia 'ania nga fou|alt="bowl" src="hk00141b.tif" size="col" copy="HK" ref="4:7" \fig* \v 8 Gwa'a 'imeeru meru daria 'ato'atolanga, ma ngaia 'ame ngada 'ameeru. Ma gwa'a 'imeeru meru manata gelo, ma 'imeeru meru sia fitala mola. \v 9 Ma gwa'a ta'a 'e aula gila malate'ote'o 'ameeru, ma God ngaia 'e sia rugasi 'ameeru mola. Ma gwa'a nga maarimae ameeru gila 'ui 'ania ameeru 'i wado, mai 'imeeru meru tata'e la'u mola. \v 10-11 Ni maarimae ameeru gila irito'ona fana 'agila kwa'i 'ameeru gani mai gani, tofuna 'imeeru meru kwaifoula'i 'i suria la Jisas. 'Ino'ona ma nga nonimeeru 'e 'ilaka'u no'o 'ingaia na maenga aana, fana ta'a 'agila agasia mooringa aana 'i 'ubulana manata lameeru la'u mola. \v 12 Ngaia lo'oo 'imeeru meru galangi mae furifuri mola tofuna taunga'inga ameeru. Ma amooru lo'oo, tamoru ngaria nga mooringa firi, tofuna nga taunga'inga ameeru. \p \v 13 Nga Girigiringa Abu laka'u 'e fata 'ilo'oo, “Nau ku tagoto'o na God, mai ngaia lo'oo 'e kwate nau 'aku alafuu suria 'ingaia.” \x + \xo 4:13 \xt Sam 116:10 \x* Ma nga tagoto'onga ameeru ngaia 'ino'ona la'u mola, suria 'imeeru meru fata suria God tofuna 'imeeru meru tagoto'o ana. \v 14 'Ameeru meru su'aai na God ne'e tata'ea nga Alafa la Jisas fana mooringa. Ma ka 'ilaka'u na'a God 'e tata'ea la Jisas, ngaia te'e tata'ea ameeru la'u mola fana mooringa, ma ngaia te'e ngari 'adauru te'efou fana to'orunga fe'enia. \v 15 Meeru meru riu 'i 'ubulana 'ato'atolanga 'e aula, fana booni lamooru ma fana ta'a 'e aula 'agila su'ana nga kwaimaanga na God faga. Sui ma nga ta'a 'e aula tagila baole'a fana God ma gila ka fa'aba'ita. \p \v 16 Du'ana ngaia 'e 'ilo'oo, manata lameeru 'ame kwaimanadai. Gwa'a nonimeeru 'e waata'uta'u ma ka leka no'o fana maenga, ma God 'e fa'ategelaa nga manata lameeru gani mai gani. \v 17 Ma nga 'ato'atolanga lo'oo meru riu ai na alata lo'oori, te'e sui mola. Ma 'i suria 'imeeru meru riu 'ania 'ola lo'oori, God te'e kwatea nga foufoulaa ba'ita ne'e nana'i firi fameeru. Ma nga foufoulaa na'a 'imeeru tameeru ngaria, ngaia te'e ba'ita iiki riufia nga 'ato'atolanga lo'oo meru daria na alata lo'oo. \v 18 'Imeeru meru 'ame manata suria nga 'ola na'a 'imeeru meru su'asuria 'ameru agasia, tafe'ua mai 'imeeru meru manata suria nga 'ola lo'oo 'imeeru meru 'ame agasia na alata lo'oo. Suria ni 'ola lo'oo meeru agasia 'ame nana'i aburu, tafe'ua ma ni 'ola lo'oo meru 'ame agasia 'ua na ngaia 'e sia sui la'u. \c 5 \p \v 1 Goru su'aai na'a alata labe dauru 'ani mae, God te'e kwatea labe'e wane fooru fadauru na ngaia 'e launge'enia fana to'orunga 'i Langi. Suria nga alata lo'oo, nga labe dauru 'e 'ilaka'u nga 'ifi lo'oo fofona fanua lo'oo 'i wado tagila osia mola. Ma nga labe'e wane fooru adauru te'e 'ilaka'u 'ifi ne'e nana'i firi. \v 2 Na alata lo'oo, dauru goru siria 'agoru 'akwasia fanua lo'oo 'i wado, fana God 'ani kwatea nga labe'e wane fooru fadauru fana to'orunga 'i Langi. \v 3 Tofuna alata goru to'o no'o na labe'e wane fooru, nga anoe 'ola adauru 'e sia 'ilaka'u mola nga wane na ngaia 'ame ru'ufia ruu. \v 4 Alata goru nana'i 'ua na labe'e wane lo'oo, dauru goru to'o na a'arigelonga ma goru nonifii. Ma ngaia 'ame 'ilaka'u dauru goru siria 'agoru 'akwasia mola labe dauru lo'oori. 'Amoe no'o. Tafe'ua mai dauru goru siria to'orunga 'ania nga labe'e wane fooru 'i Langi. Ma labe'ewane ne'e nana'i firi te'e lamadu'aa nga labe'e wane lo'oo na maenga. \v 5 Aia, God 'e sasari 'adauru fana ngaia te'e lau 'ilo'oo no'o. Ma ngaia te'e kwatea la'u mola nga Anoe 'ola Abu 'ani faate'enia na'a God te'e age kwala'imori no'o ai fadauru. \p \v 6 Ngaia ne'e agea goru sia ma'u 'ania ta 'ola. Ma 'agoru su'aai na alata goru to'oru 'ua 'ania labe'e wane lo'oo 'i 'ubulana fanua lo'oo 'i wado, dauru goru 'ame nana'i 'ua fe'enia nga Alafa. \v 7 Tafe'ua ma nga moori ladauru 'e leka suria fito'onga ma ngaia 'ame leka suria ni 'ola na dauru goru agasia fofona fanua lo'oo 'i wado. \v 8 Mai 'adauru 'agoru sia ma'unge'enia maenga suria dauru goru siria iiki no'o lekanga kau fa'asia labe'e wane lo'oo fofona fanua lo'oo 'i wado, fana 'agoru nana'i na fanua kwala'imori adauru 'i Langi fe'enia nga Alafa. \v 9 Aia, lauta 'agoru nana'i 'ua 'ania labe'e wane 'ubulana fanua lo'oo 'i wado, 'amoe ma 'agoru to'o na labe'e wane 'e fooru 'i Langi, nga kwaisiriinga adauru ne'e ba'ita 'e iiki fana 'agoru launge'enia manatalana Alafa 'ani aile'a. \p \v 10 Ma dauru te'efou, tagoru ula 'i na'ona la Jisas Kraes, fana 'ani sufaa taunga'inga adauru. Ma 'ingaia te'e kwatea no'o foforinga fana tala te'e wane adauru suria lauta wane 'e taunga'i le'a fana lo'oo 'i fofona fanua lo'oo 'i wado 'amoe ma 'amoe no'o.\f + \fr 5:10 \ft La Pol 'e kwaifa'ananau la'u mola 'ilo'oo na 1 Korin 3:13. \f* \s1 Nga ta'a gila kwaimaa fe'enia God tofuna la Jisas Kraes \p \v 11 Ngai lo'oo 'imeeru meru ma'unge'enia nga Alafa tofuna ngaia na wane ni kwaisufaingaa, ma meru irito'ona boonilana nga ta'a fana 'agila tagoto'o. God 'e su'aai na'a 'imeeru meru fata kwala'imori, mai nau ku siria 'amoru su'ana nga 'ola lo'oori la'u mola. \v 12 Meeru meru 'ame irito'ona fana 'ameru alafuu naunau la'u suri 'ameeru famooru. Tafe'ua ma 'imeeru meru siria 'ameru faate'enia mola ni 'ola na meru agea, fana 'amoru alafuu naunau suri 'ameeru. 'Ino'ona ma mooru moru to'omia fana lamadu'aalana ta'a na gila fata naunau na ni 'ola lo'oo na ta'a gila agea mola 'ania maaga ma 'amoe la'u na 'ola 'ubulana mango'e 'ola. \p \v 13 Lauta 'imeeru meru kwekweto 'ilaka'u tani ta'a ngaa'i gila iiria, ngaia tofuna 'imeeru meru taunga'i tegela'a fana God. Ma lauta 'imeeru meru 'ame kwekweto, ma ngaia fana 'ameeru kwaibooni amooru. \v 14 'Ameeru meru taunga'i tegela'a, suria nga kwaimaanga ala Jisas Kraes ne'e usunge'eni 'ameeru fana agelai. 'Ameeru meru su'a la'u ai na la Jisas Kraes ne'e mae 'usia nga ta'a te'efou, ma ka 'ilaka'u na ta'a te'efou gila mae no'o fe'enia. \v 15 Ngaia 'e mae fana ta'a te'efou. Ngaia 'e mae fana nga ta'a na'a gila to'o na mooringa fooru, gila 'ame to'oru mola fana agelana nga kwaisiriinga aaga, tafe'ua ma nga kwaisiriinga ala Jisas Kraes na'a ngaia 'e mae, ma ka tata'e la'u mola fadauru. \p \v 16 Ngaia na'a, nga manatangaa adauru suria te'efuta wane 'ame 'ilaka'u la'u nga manatangaa na ta'a na fanua lo'oo 'i wado. Ma gwa'a nga alata laka'u 'e sui nga manatangaa 'adauru 'e 'ilo'oo suria adauru goru manata kuta na la Jisas Kraes 'ingaia nga wane 'ino'ona mola. Tafe'ua ma nga alata lo'oo, dauru goru 'ame agea 'ino'ona. \v 17 Ma lauta te'efuta wane 'e tagoto'o ala Jisas Kraes, ngaia nga wane fooru no'ona no'o. Ni 'ola 'ua mai 'e sui no'o, ma ni 'ola fooru 'e nigi no'o mai. \v 18 God 'e agea ni 'ola lo'oori te'efou mola tofuna la Jisas Kraes. Ngaia 'e bulosi gia fa'asia nga maarimae aana fana nga wane ni kwaimaanga aana. Ma ngaia ka kwatea taunga'inga fameeru fana nga bulosilana ta'a, fana 'agila lau no'o fana nga ta'a ni kwaimaanga aana. \v 19 Nga alafuunga ameeru 'e 'ilo'oo: God 'e kwatea ta'a te'efou fana gila ta'a ni kwaimaanga aana tofuna la Jisas Kraes. Ma ngaia 'olafanataa na rianga aaga. Mai ngaia ka kwatea no'o taunga'inga fameeru fana 'ameru kwairii 'ania nga Kwairiinga Le'a na God 'e bulosia nga ta'a fana nga ta'a kwaimaanga aana. \p \v 20 Ngaia na'a, ameeru nga ta'a fana kwairiinga suria alafuunga lo'oo ala Jisas Kraes. Ma nga alata 'imeeru meru kwairii 'ania, ngaia 'e 'ilaka'u God 'i talana ne'e fata. Aia, ma tofuna la Jisas Kraes, 'imeeru meru 'unesi 'amooru fana 'amoru alamia God 'ani bulosi 'amooru fa'asia nga marimae fana 'amooru lau no'o fana nga wane ni kwaimaanga aana. \v 21 Ma gwa'a la Jisas Kraes 'e 'ame to'o na rianga, God 'e kwatea fana 'ani ngaria no'o rianga 'adauru, fana ngaia 'ani fa'aodo 'adauru 'i maana God suria dauru goru lado fe'enia la Kraes. \c 6 \p \v 1 Meeru meru taunga'i oguogu fe'enia God, ma meeru ka 'unesi 'amooru fana 'amooru moru sia ngaria mola nga kwailaeta'afiinga na God 'ilaka'u ngaia 'ola te'efu. \v 2 Du'ana God laka'u 'e iiria 'ubulana Girigiringa Abu maka 'ilo'oo, \q1 “Na alata fana faate'enilana nga kwailaeta'afiinga agu famooru, \q2 nau taku longo fana fo'anga 'amooru. \q1 Ma fe'e gani fana fa'amoori lamooru, \q2 nau taku booni 'amooru.” \x + \xo 6:2 \xt Aesea 49:8 \x* \p Aia, nau ku iiria famooru 'ilo'oo: Alata lo'oo no'o nga alata fana 'amoru ngaria nga kwailaeta'afiinga na God, ma tala'ina lo'oo nga gani fana God 'ani fa'amoori 'amooru. \p \v 3 'Ameeru meru irito'ona fana 'imeeru meru sia agea mola te'efuta 'ola fana ngadalana manatalana ta'a, suria 'imeeru meru 'ame siria ta wane 'ani 'esia fa'asia tagoto'onga aana tofuna nga taunga'inga ameeru. \v 4 Tafe'ua ma 'imeeru meru taunga'i le'a na ni alata lo'oo te'efou, fana nga abulo lameeru 'ani faate'enia na'a ameeru nga ta'a ni taunga'inga na God. Ma 'imeeru meru ka akiaki'a na 'ato'atolanga ma nonifiinga ma te'efuta 'ola 'e ria ne'e nigi fafi 'ameeru. \v 5 Ma gila ka labusi 'ameeru, ma gila ka aru 'ameeru 'ubulana 'ifi ni lokafu, ma gila agea fununga fana malate'ote'o lameeru. 'Ameeru meru ka taunga'i tegela iiki, ma tani alata ngaa'i 'imeeru meru 'ame to'o na alata fana enonga, ma tani alata ngaa'i 'imeeru meru molo'u la'u mola. \p \v 6 Meeru meru faate'enia na 'ameru ta'a ni taunga'inga na God 'ania falafala 'e kwari ameeru, ma nga su'a 'olanga ameeru, ma nga nonimaabenga ameeru, ma nga kwailaeta'afiinga ameeru fana nga ta'a. Ma nga Anoe 'ola Abu 'e nana'i 'ubulana manata lameeru, ma meru ka kwaimaa kwala'imori fana ta'a. \v 7 Ma meru ka alafuu 'ania to'onga, ma meru to'o na tegelangaa na God la'u mola. Ngaia 'e 'ilaka'u meru funu na nga fununga ba'ita, ma nga la'unga ameeru, ngaia no'o na'a abulongaa odo ameeru. \v 8 Tani ta'a ngaa'i gila manata ba'ita ameeru, ma tani ta'a ngaa'i 'e 'amoe no'o. Ma tani ta'a ngaa'i gila fa'aba'ita ameeru, ma tani ta'a ngaa'i gila ka fata ngada 'ameeru. Ma gwa'a 'imeeru meru fata kwala'imori, tani ta'a ngaa'i gila iiria ameeru nga ta'a mola fana kotonga. \v 9 Ma gwa'a tani ta'a ngaa'i gila iiria gila 'ame su'a ameeru, nga ta'a na God gila su'a le'a ameeru. Ma gwa'a 'imeeru meru galangi mae no'o, tafe'ua ma 'imeeru meru momoori 'ua. Ma gwa'a gila kwatea no'o kwa'ikwa'inga fameeru, gila 'ame kwa'i 'ameeru mola. \v 10 Ma gwa'a tani alata 'imeeru meru kwaimanadai, tafe'ua ma meeru aile'a mola suria gani mai gani. Ma gwa'a meru ka galafa na ni 'ola fofona fanua lo'oo 'i wado, 'imeeru meru su'aai 'imeeru meru boonia ta'a 'e aula fana 'agila dari'ola na ni 'ola 'i Langi. Ma gwa'a 'imeeru meru 'ame to'o na ni 'ola 'e aula fofona fanua lo'oo 'i wado, 'imeeru meru to'o na ni 'ola 'e le'a te'efou lolo'o 'i Langi. \p \v 11 Fu'uwane le'a agu lo'oo moru to'oru 'i Korin, 'imeeru meru alafuu wataga famooru. Ma meru ka faate'enia na meru kwaimaa kwala'imori famooru. \v 12 Meeru meru 'ame to'ofonosia nga kwaimaanga ameeru famooru. Tafe'ua ma amooru na'a moru to'ofonosia mola nga kwaimaanga 'amooru fa'asia meeru. \v 13 Nau ku alafuu famooru 'ilaka'u 'imooru nga ru'uru'ua agu. Nau ku siria 'amooru faate'enia kwaimaanga fameeru 'ilaka'u la'u mola na'a 'imeeru meru kwaimaa famooru. \s1 Moru sia lado mola fe'enia nga ta'a na gila 'ame tagoto'o \p \v 14 Mooru moru sia lado mola fe'enia nga ta'a na gila 'ame tagoto'o ala Jisas Kraes. Suria nga ta'a lo'oo gila to'oru odo ma nga ta'a ngaa'i na'a to'orulaga 'ame odo, gaa'a gala kwaitatari'a te'efou. Ma nga lalanga, 'e 'ato no'o 'ani nana'i oguogu fe'enia nga logologo'angaa. \v 15 Ma la Jisas Kraes fe'enia la Saetan, 'ato no'o 'agala arua te'e fe'e manatangaa. Ma te'efuta wane ne'e tagoto'o ala Jisas Kraes, ngaia 'ame to'omia 'ani arua te'e manatangaa fe'enia nga wane ne'e ma'asiri ala Jisas Kraes. \v 16 Ma nga 'Ifi Abu na God, ngaia 'ame le'a fana 'ani to'o na nunu'i 'ola 'i 'ubulai. Ma dauru nga ta'a na goru tagoto'o, dauru goru 'ilaka'u nga 'Ifi Abu na God ne'e moori. Suria God laka'u 'e fata 'ilo'oo, \q1 Nau taku nana'i fe'enia nga ta'a agu. \q1 Ma 'inau taku leka kwairiu 'i laloaga. \q1 Ma 'inau lo'oo na God aaga, ma gila na'a ta'a agu.”\x + \xo 6:16 \xt Levitikas 26:12; Esikiel 37:27\x* \m \v 17 Ma nga Alafa ka fata la'u 'ilo'oo, \q1 “Mooru moru nana'i matari'a fa'asia nga ta'a na'a gila 'ame tagoto'o, \q2 ma tamoru 'akwasiga. \q1 Ma lauta moru 'ame agea te'efuta 'ola ne'e biribiri'a, \q2 'ino'ona mai nau taku alafafi 'amooru.\x + \xo 6:17 \xt Aesea 52:11\x* \q1 \v 18 Lauta 'imooru moru agea 'ino'ona, 'inau taku Mama'a amooru, mai 'amooru na'a nga ru'uru'ua agu. \q1 Nau, na nga Alafa tegela 'e iiki, \q2 nau ku fata 'ilo'oo.”\x + \xo 6:18 \xt 2 Samuel 7:14\x* \c 7 \p \v 1 Fu'uwane kwaimaa agu, God 'e fataarunga'i 'ania 'ola lo'oori fadauru. Ngaia na'a, 'agoru fa'akwari 'adauru taladauru fa'asia nga rianga ne'e kwatea nga noni dauru ma nga mango dauru 'ani biribiri'a. Ma 'agoru to'oru odo te'efou, suria dauru goru iiri ba'ita na God. \s1 La Pol 'e aile'a suria nga alafuunga la Taetas 'e ngaria mai \p \v 2 Meeru meru siria 'amoru faate'enia kwaimaanga fameeru. Suria 'imeeru meru 'ame agea no'o ta 'ola 'e ria fana te'efuta wane, ma meeru 'ame ngadaa no'o te'efuta wane, ma 'imeeru meru 'ame kotea no'o te'efuta wane. \v 3 Nau ku 'ame iiria la'u ni 'ola lo'oo fana iilanga famooru. Suria nau ku iiria 'e sui no'o 'imeeru meru kwaimaa famooru 'e iiki. Ngaia lo'oo, lauta meru momoori 'ua, 'amoe ma lauta meru mae, 'e 'ato no'o fana te'efuta 'ola 'ani rubea nga kwaimaanga ameeru fa'asi 'amooru. \v 4 Nau ku fito'o 'amooru ma nau ku naunau ba'ita suri 'amooru. Ngaia na'a, gwa'a 'imeeru meru daria 'ato'atolanga 'e aula, mooru fa'ategela manatalagu, ma 'inau ku aile'a ba'ita. \p \v 5 Ma nga alata meeru nigi 'i Masedonia, \x + \xo 7:5 \xt 2 Korin 2:13 \x* meeru 'ame to'o no'o na ta alata fana mamalongaa, suria 'ato'atolanga 'ame sui fa'asia ameeru, ma nga maarimae ameeru gila ka orikwaisu'usu'ui ba'ita fe'eni 'ameeru, mai 'imeeru meru manata abelo 'e iiki la'u mola famooru. \v 6 Tafe'ua ma la God, ne'e su'a suria fa'ategelalana ta'a na'a gila kwaimanadai, ngaia 'e agea ma ameeru ka aile'a 'ania nigilana mai la Taetas. \v 7 Nga nigilana mai la Taetas ne'e agea 'imeeru meru aile'a, ma meeru ka aile'a la'u mola suria nga alafuunga na'a ngaia 'e ngaria mai, suria ngaia 'e iiria 'imooru na moru gwa'oa. Ma ngaia ka kwairii fameeru na'a 'imooru moru siria iiki fana 'aku nigi te'amooru. Ma ngaia 'e kwairii fameeru la'u mola na 'imooru moru kwaimanadai suria nga 'ato'atolanga lo'oo moru kwatea fagu. Ma ngaia ka kwairii fameeru la'u mola na moru manata 'abelo iiki suri nau. Ma suria ni 'ola lo'oori, nau ku aile'a ba'ita.\fig La Pol 'e manata to'ona kwaigwa'oingaa la Taetas 'e kwatea fana.|alt="remembering Titus" src="CN02071B.TIF" size="col" copy="CN" ref="7:7" \fig* \p \v 8 Ma gwa'a 'imooru moru kwaimanadai suria nga girigiringa laka'u nau ku kwatea kau, nau ku manata suria ngaia 'e le'a na'a nau ku kwatea kau. 'I na'o, na alata nau ku su'aai amooru moru kwaimanadai, ma nau ku kwaimanadai suria nau ku kwatea kau, tafe'ua ma kwaimanadainga amooru 'ame aburu. \v 9 Ma nga alata lo'oo, nau ku aile'a. Nau ku 'ame aile'a la'u suria moru kwaimanadai, ma 'i suria na'a moru fa'aodoa nga abulongaa mooru suria moru kwaimanadai. Nga kwaimanadainga amooru, ngaia na'a kwaisiriinga na God famooru. Ngaia na'a girigiringa laka'u ameeru 'ame ngada 'amooru. \v 10 Lauta la God 'e launge'enia te'efuta wane 'e kwaimanadai, ngaia 'e kwaibooni ana fana 'ani abulo mai fa'asia rianga fana God 'ani fa'amooria. Ma ngaia na'a 'ola 'e le'a ba'ita, ma goru sia ma'asini te'enia mola 'ola lo'oo. Tafe'ua ma, kwaimanadainga na ta'a na gila 'ame su'ana God, ngaia 'e talaiga fana maenga suria gila 'ame abulo mai fa'asia rianga aga. \p \v 11 Moru agasia madi 'ola le'a na'a nga kwaimanadainga ne'e leka mai fa'asia God ne'e agea famooru. Ngaia 'e kwate 'amooru amoru faate'enia na 'imooru moru odo mola. Mooru faate'enia ogarianga fana wane ne'e abulo 'e ria, ma moru ka ma'unge'enia kwaisufaingaa na God, ma moru ka siria agasilagu, ma moru ka siria iiki agelana 'ola ne'e odo, ma moru ka siria iiki kwatelana kwa'ikwa'inga fana wane ne'e abulo 'e ria. Na nga 'ola te'efou lo'oo moru agea, 'amooru moru faate'enia no'o na'a 'amooru moru sia lado mola fe'enia ni 'ola 'e ria lo'oo ngaia 'e agea. \p \v 12 Alata nau ku kwatea kau nga girigiringa laka'u, ngaia 'amoe la'u fana sufalana nga wane ne'e abulo 'e ria, ma 'amoe la'u fana kwaibooningaa na wane na'a ngaia 'e ngadaa. Tafe'ua ma 'inau ku giri kau, fana fa'awatagalai famooru na'a mooru 'amooru kwaimaa ba'ita fameeru. Ma God 'e su'ana nga kwaimaanga amooru 'e kwala'imori. \v 13 Ngaia ne'e agea 'imeeru meru aile'a ba'ita fafia. \p Ma 'imeeru meru aile'a la'u mola suria la Taetas ngaia 'e aile'a suria mooru fa'ategela manatalana. \v 14 Nau ku iiri ba'ita 'amooru 'e sui no'o fala Taetas. Ma nga alata ngaia 'e nigi te'amooru, 'imooru moru 'ame fa'amaila nau. Ni 'ola te'efou na'a 'imeeru meru alafuu 'ania famooru, ngaia 'e kwala'imori. 'Ino'ona la'u mola, ma 'amooru moru faate'enia no'o na'a baatafengaa ameeru suri 'amooru fala Taetas ngaia 'e kwala'imori la'u mola. \v 15 Ngaia lo'oo, kwaimaanga aana famooru 'e ba'ita 'e iiki, suria ngaia 'e manata to'ona na mooru moru 'uri fana lo'onga suria nga 'olataa na ngaia 'e iiria famooru, ma mooru moru ma'unge'enia ma moru ka iiri ba'ita ana alata mooru kwaloa. \v 16 Nau ku aile'a ba'ita suria nau ku su'asuria 'aku fito'o amooru. \c 8 \s1 Nga kwakwatenga na ta'a na gila tagoto'o \p \v 1 Ta'a ni futanga agu, 'imeeru meru siria fana 'amoru su'ana 'olataa ne'e lau 'i laloana nga ta'a na gila tagoto'o 'ubulana gule'e lefu 'i Masedonia suria nga kwailaeta'afiinga ala God. \v 2 Gwa'a gila ka riu 'ubulana irito'onga ma nga 'ato'atolanga ba'ita, gila aile'a mola. Ma gwa'a gila ka galafa iiki, gila kwatea mola bata 'e aula fana boonilana nga ta'a 'i Judea. \v 3 Gila kwatea 'olataa ne'e to'omia fana 'agila kwatea, ma gila kwate riufia no'o 'olataa ne'e to'omia fana 'agila kwatea. Ma suria nga kwaisiriinga aaga 'i talaga, \v 4 gila ka 'une 'ameeru la'u mola fana 'ameru alamia fana 'agila kwaibooni na ta'a na'a gila tagoto'o 'i Judea na bata. \v 5 Nga 'ola lo'oo ngaia 'e riufia no'o 'olataa meru madafia. Eteeta gila kwatega 'i talaga fana God. Sui ma gila kwatega 'i talaga fameeru, suria kwaisiriinga na God. \p \v 6 Ma la Taetas ne'e etaa nga taunga'inga fana gonilana nga bata fana boonilana ta'a 'i Judea, 'imeeru meru ka soea ngaia fana 'ani kwaibooni amooru fana fa'asuilana taunga'inga lo'oori. \v 7 Mooru moru age le'a na 'ola te'efou. Nga tagoto'onga amooru 'e ba'ita, ma moru ka su'ana kwaifoula'inga, ma mooru to'o na su'a'olanga kwala'imori, ma moru ka siria 'e iiki fana boonilana ta'a, ma nga kwaimaanga amooru fameeru 'e ba'ita 'e iiki la'u mola. Ngaia lo'oo, 'imeeru meru siria nga kwaibooninga 'amooru fana ta'a 'i Judea 'ani ba'ita la'u mola. \p \v 8 Nau ku 'ame ulaburi mooru fana agelai. Tafe'ua mai nau ku alafuu suria nga kwaibooninga ba'ita na'a siosi 'i Masedonia gila agea, fana 'aku su'aai lauta nga kwaimaanga 'amooru 'e kwala'imori. \v 9 Mooru moru su'a le'a ai na nga kwailaeta'afiinga na Alafa adauru la Jisas Kraes. Ma gwa'a ngaia 'e dari'ola'a 'e iiki mai 'i langi, ngaia 'e arua 'ingaia talana fana galafangaa fana 'ani kwaibooni amooru. Ma tofuna nga galafangaa aana ne'e kwatea moru dari'ola. \p \v 10 Aia, manatalagu 'e 'ilo'oo: ngaia 'e le'a famooru 'amoru fa'asuia nga gonilana bata laka'u amooru etaa mai na farisi laka'u 'e sui kau. 'Amooru no'o na ta'a eteeta na'a moru gonia bata fana boonilana ta'a lo'oo 'i Judea. Mai mooru la'u mola lo'oo ta'a eteeta na'a moru siria agelai. \v 11 Ngaia lo'oo, 'e le'a fana 'amoru fa'asuia taunga'inga lo'oo. Mooru moru 'uri mola fana alafuunga suria, ma ngaia le'a fana 'amoru 'uri fana kwatelana bata la'u mola ne'e to'omia bata na'a moru to'o ai na alata lo'oo. \v 12 Suria lauta nga kwaisiriinga amooru 'e ba'ita fana kwatelana 'ola, God 'e aile'a suria nga 'ola lo'oori. Du'ana ngaia 'ame siria mola 'amoru kwatea ni 'ola na'a mooru 'ame to'o ai, tafe'ua ma nga 'olataa na'a moru to'omia fana kwatelai. \p \v 13-14 Nau ku 'ame siria mola fana 'amooru to'o na 'ato'atolanga suria moru kwaibooni na nga ta'a. Tafe'ua ma ngaia 'e le'a ba'ita fana 'amoru boonia nga ta'a galafa, suria amooru moru to'o no'o na ni 'ola 'e aula na alata lo'oo. Ma nga alata ngaia 'ua mai, lauta 'amooru moru to'o na bo'bo'onga, ma gila to'o na ni 'ola 'e aula, tagila booni 'amooru la'u mola. Lauta moru agea 'ilo'oo, ngaia to'omia ta'a te'efou. \v 15 Suria nga Girigiringa Abu laka'u 'e iiria, \q1 “Nga ta'a na gila gonia ni 'ola 'e aula, \q2 gila 'ame to'o mola na 'ola 'e aula riufia nga 'olataa na'a gila bo'obo'o fai. \q1 Ma nga ta'a na gila gonia 'ola sisika, \q2 gila 'ame ko'uko'uta fa'asia ni 'ola gila bo'obo'o fai.” \x + \xo 8:15 \xt Eksodas 16:18\x* \s1 La Pol 'e alea la Taetas fani Korin \p \v 16 'Ameeru meru baatafea la God iiki suria ngaia 'e kwatea nga kwaisiriinga ba'ita fala Taetas fana ngaia 'ani booni 'amooru, 'ilaka'u la'u mola nga kwaisiriinga ameeru fana kwaibooninga amooru. \v 17 Ma nga alata meru kwaisoea fala Taetas 'ani leka te'amooru, ngaia 'e aile'a ba'ita fana agelai, ma ngaia 'e madafia 'e sui no'o fana oringa la'u kau te'amooru. \v 18 Meeru tameru kwatea kau te'e wane na ta'a ni futanga 'adauru no'o fe'enia. Na nga siosi te'efou, nga ta'a ni tagoto'onga gila ka manata ba'ita suria nga taunga'inga le'a lo'oo aana fana foulange'enilana Kwairiinga Le'a lo'oo. \v 19 Ma nga ta'a na gila tagoto'o gila ka firia no'o fana 'ani leka fe'eni 'ameeru alata meru ngaria kwakwatenga lo'oo fana ta'a gila tagoto'o 'i Judea. Meeru meru agea nga taunga'inga lo'oori fana iiri ba'itangaa na nga Alafa ma fana faate'enilana la'u mola na'a 'imeeru meru siria iiki fana boonilana nga ta'a gila tagoto'o. \p \v 20 'Ameeru meru aga le'a suria nga bata lo'oori, fa'asia tani ta'a gila ta fata ngada 'ameeru. \v 21 Suria 'imeeru meru siria 'ameru agea nga 'olataa ne'e odo 'i maana God ma 'i maana ta'a la'u mola te'efou. \p \v 22 Ngaia na'a 'e agea ma 'imeeru meru ka kwatea la'u kau nga wane ni futanga adauru fe'enia la Taetas. Na alata 'e aula, wane lo'oo 'e faate'enia fameeru na'a ngaia 'e siria kwaibooningaa. Ma nga alata lo'oo, ngaia 'e fito'o amooru, ngai lo'oo 'e kwatea ngaia 'e siria no'o agelana taunga'inga lo'oo. \v 23 Ma la Taetas, ngaia nga wane taunga'inga fe'eni nau fana kwaibooninga amooru. Ma wane ni futanga na'a gala leka kau fe'enia, siosi gila firi 'agaa'a, ma nga taunga'inga aaga 'e fa'aba'ita la Jisas Kraes. \v 24 'E le'a fana 'amoru faate'enia nga kwaimaanga amooru faga, fana nga ta'a gila tagoto'o te'efou, 'agila su'a le'a na baatafengaa ameeru famooru ne'e kwala'imori. \c 9 \s1 Kwaibooninga fana ta'a na'a gila tagoto'o 'i Judea \p \v 1 Naku 'ame bo'obo'o mola fana giringa famooru suria nga kwakwatenga na'a tagoru kwatea kau fana ta'a gila tagoto'o 'i Judea \v 2 Nau ku su'aai mooru moru siria iiki fana kwaibooninga. Ma 'inau ku iiri ba'ita 'amooru fana ta'a 'i Masedonia, ma nau ku 'ilo'oo, “Nga fu'uwane ni futanga 'adauru 'ubulana gule'e lefu 'i Gris, na etalana mai na farisi laka'u 'e sui kau, gila sasari fana kwatelana bata fana kwaibooninga.” Ma nga alata ta'a 'i Masedonia gila longoa ni 'ola lo'oo, nga aulalaga la'u mola gila siria fana kwaibooningaa. \v 3 Ngai na'a, na alata lo'oo, nau ku bi'i kwatea kau te'amooru nga fu'uwane goru futa laka'u, fana 'agila booni 'amooru fana sasarilana bata lo'oo, fa'asia nga iiri ba'itangaa agu famooru ngaia 'ame kwala'imori. \v 4 Lauta tani ta'a gila tagoto'o 'i Masedonia gila ta leka mai fe'eni nau na alata nau ku leka kau te'amooru, ma gila agasia na'a 'amooru 'ame sasaria 'ua nga bata 'amooru, mai 'ameeru tameeru maila suria nga fito'onga ameeru 'amooru. Ma moru tamoru maila ba'ita la'u mola. \v 5 Ngaia na'a, 'inau ku madafia 'e le'a fana 'aku kwatea no'o kau nga fu'uwane ni futanga lo'oori fana 'agila leka kau te'amooru 'i na'o, ma gila kwaibooni 'amooru fana sasarilana nga bata laka'u mooru fataarunga'i 'ua mai ai. Ma alata 'aku leka kau, moru tamoru to'omia 'amoru kwatea nga bata lo'oori suria nga kwaisiriinga 'amooru talamooru, ma 'e 'amoe 'i tofuna tani wane ngaa'i na'a gila su'unge'enia 'amooru mola fai. \p \v 6 Mooru sia mabolosia mola nga 'ola laka'u gila iiria 'ilo'oo: “Lauta goru kirua nga lode 'ola 'ame aula, ni 'ola sisika la'u mola na'a tagoru gonia. Ma lauta dauru goru kirua ni 'ola 'e aula, nga 'ola 'e aula la'u mola na'a tagoru gonia.” \v 7 Ngaia na'a, ta'a te'efou 'agila kwatea 'olataa na'a gila madafia ngaia 'e le'a. Ma ngaia 'ame le'a fana wane 'ani kwatea 'olataa na ngaia 'ame siria mola kwatelai. Ma ngaia 'ame le'a fana te'efuta wane 'ani kwate suria 'i ngaia 'e madafia iiria gila su'unge'enia fai. Du'ana God 'e aile'a fafia wane ne'e aile'a fana kwatenga. \v 8 Ma God 'e su'asuria 'ani kwatea ni 'ola 'e aula famooru fana nga alata te'efou 'amoru to'o na ni 'ola te'efou na'a moru bo'obo'o fai, ma tamoru to'o na ni 'ola la'u mola fana kwatelai fana boonilana tani ta'a ngaa'i. \v 9 Suria nga Girigiringa Abu laka'u 'e iiria, \q1 “Ngaia 'e kwate ba'ita fana ta'a gila galafa, \q2 ma ngaia 'e agea furifuri 'ola ne'e odo.”\x + \xo 9:9 \xt Sam 112:9\x* \p \v 10 Ma God ne'e kwatea nga lode 'ola fana wane ne'e kirua 'ola, fana 'ani to'o na fangalaa. Ma ka 'ilo'oo la'u, God te'e kwatea ni 'ola famooru, fana 'amoru kwatea la'u fana ta'a na'a gila to'o na nga bo'obo'onga. \v 11 Suria ni alata 'e aula, God 'e kwatea ni 'ola famooru ne'e to'omia fana boonilana nga ta'a, fana 'agila iiri ba'ita na God fana kwaibooningaa lo'oo tamoru kwatea ma tagila ngaria fa'asi 'ameeru. \p \v 12 Ni 'ola na'a moru kwatea, ngaia te'e boonia nga ta'a na God, ma ngaia 'e agea nga ta'a 'e aula gila ka iiri ba'ita na God la'u mola. \v 13 Nga kwakwatenga amooru te'e faate'enia na amooru moru lo'oo suria nga Kwairiinga Le'a lo'oo. Ma ta'a tagila baatafea God suria mooru 'uri mola fana kwaibooninga aga ma ta'a ngaa'i la'u mola. \v 14 Ma tagila fo'a famooru 'ania kwaimaanga tofuna nga kwailaeta'afiinga na'a God ngaia 'e faate'enia faga 'ania amooru. \v 15 Aia, goru ka baatafea God suria nga Wela aana. Dauru goru 'ame to'o na te'efuta me'e fatanga fana alafuunga suria nga kwakwatenga ne'e le'a maka ba'ita iiki lo'oo. \c 10 \s1 La Pol 'e to'ofonosia taunga'inga aana \p \v 1 Tani wane amooru gila ka iiria 'inau ku ma'u mai nau ku aloalo na alata nau ku to'oru fe'eni 'amooru, ma nga fatalagu ngaia 'e tegela na alata 'inau ku to'oru lalau fa'asi 'amooru mai nau ku bi'i giri kau. Aia, nau ku siria amooru longo mai fagu suria la Jisas Kraes 'e malofi'a maka aloalo la'u mola. \v 2 Nau ku soe 'amooru amoru fa'aodoa nga abulongaa amooru, fana nga fatalagu famooru ngaia 'e sia tegela mola na alata 'aku nigi kau te'amooru. Suria 'inau taku fata tegela fana nga ta'a na'a gila iiria 'imeeru meru leka mola suria nga falafala 'e ria fofona fanua lo'oo 'i wado. \v 3 Ngaia 'e kwala'imori meeru meru to'oru 'ua fofona fanua lo'oo 'i wado. Tafe'ua ma alata 'imeeru meru to'ofonosia ta'a ni kwaifa'ananaunga 'e 'ame to'o, meru 'ame funu 'ania falafala ne'e ria fofona fanua lo'oo 'i wado. \v 4 Suria nga 'ola ni fununga na'a meru funu 'ania 'amoe la'u fa'asia nga ta'a. Tafe'ua nga 'ola ni fununga ameeru lo'oo 'e leka mai fa'asia la God ne'e kwatea tegelangaa aana fameeru fana 'ameru ngadaa 'ania 'ola tegela'a na maarimae ameeru. \v 5 Ngaia lo'oo 'imeeru meru su'asuria 'ameru ngadaa kwaifa'ananaunga 'e 'ame to'o ma manata naunaunga ne'e to'ofonosia nga ta'a fa'asia gila ta su'a na God. Ma ngaia 'e 'ilaka'u 'imeeru meru gemasia manatangaa kuta na ta'a, ma meru ka kwaibooni aga fana 'agila lo'o suria nga fatalana ala Jisas Kraes. \v 6 Ma nga alata 'amoru faate'enia na'a mooru moru lo'o suria te'efou, meru tameru kwatea kwa'ikwa'inga fana ni dai amooru na'a ngaia 'ame lo'o suria. \p \v 7 Mooru moru agasia mola 'ola ne'e aga 'e le'a 'i gula 'i maa. Lauta te'e wane amooru 'e madafia ngaia nga wane ni taunga'inga ala Jisas Kraes, 'e le'a fana 'i ngaia 'ani su'aai na'a ameeru la'u mola ta'a ni taunga'inga kwala'imori ala Jisas Kraes. \v 8 Suria nga Alafa 'e kwatea tegelangaa fameeru fana fa'ategelalana tagoto'onga amooru, ma 'e 'amoe la'u fana ngada lamooru. Ma gwa'a 'inau ku fata naunau 'i suria nga tegelangaa na Alafa 'e kwatea fameeru, nau ku sia maila mola. \v 9 'Inau ku 'ame siria 'amoru manata iiria nau ku irito'ona fana 'aku fa'ama'u 'amooru 'ania girigiringa lo'oo agu, \v 10 tofuna tani wane ngaa'i gila fata 'ilo'oo, “Nga girigiringa ala Pol ngaia 'e tegela'a. Tafe'ua ma alata ngaia 'e to'oru fe'eni 'adauru, nga alafuulana 'e waata'uta'u mola ma ngaia 'ame su'a mola na alafuu 'utaa.” \v 11 Aia, ma wane na ngaia 'e iiria nga 'ola 'ilo'oori, ngaia 'e le'a fana 'ani su'aai na 'olataa na'a 'imeeru meru fata suria na alata meeru giri kau, ngaia 'e to'oto'o fe'enia mola 'olataa lo'oo tameeru agea na alata meru nana'i fe'eni 'amooru. \p \v 12 'Ameeru meru sia fa'atooto'ome'enia 'ameeru mola fe'enia nga ta'a laka'u gila madafia iiria gila ba'ita 'e iiki. Ma gila ka fa'aladamiga fe'enia gila 'i talaga ma gila ka kwekweto no'o! \v 13 Ma ameeru lo'oo, meeru 'ame lafu 'ameeru 'ani riufia 'olataa ne'e to'omia meeru. Tafe'ua ma ameeru, 'ameru lafu 'ameeru mola suria nga taunga'inga lo'oo na God 'e ale 'ameeru fana agelai, ma taunga'inga lo'oo famooru. \v 14 Meeru meru 'ame fata naunau 'ani riufia 'olataa ne'e to'omia meeru, suria ameeru nga ta'a eteeta na'a meru leka kwairiu te'amooru fe'enia nga Kwairiinga Le'a ala Jisas Kraes. \v 15 'Ameeru meru 'ame fata naunau suria nga taunga'inga na tani ta'a kwaitatari ngaa'i gila agea 'ubulana ma'e fanua ngaa'i. Mai 'imeeru meru siria nga tagoto'onga mooru 'ani ba'ita ma ka tegela fana nga taunga'inga ameeru fe'enia mooru 'ani ba'ita maka iiki. \v 16 Sui ma meru tameru leka kwairiu na fanua ngaa'i fana foulange'enilana Kwairiinga Le'a. Ngaia lo'oo meeru 'ame fata naunau suria nga taunga'inga na'a tani ta'a ngaa'i matari gila agea na ni ma'e fanua lo'oo God 'e alega fai. \p \v 17 Suria nga Girigiringa Abu laka'u 'e iiria, “Lauta te'efuta wane 'e siria 'ani fata naunau, ngaia te'e fata naunau mola 'i suria 'olataa na'a God 'e agea.” \v 18 Ma nga wane na God 'e iiri ba'ita ana, ngaia nga wane na'a Alafa ngaia 'e alafafia, ma 'amoe la'u nga wane ne'e fata naunau 'ania 'i talana. \c 11 \s1 Nga ta'a ni kotonga na'a gila iiria gila na Ta'a ni Kwairiinga kwala'imori \p \v 1 Ma nau ku siria 'amoru alami nau 'aku alafuu gwa'a ku kuta. \v 2 Nau ku manata abelo suri 'amooru, 'ilaka'u la'u mola na'a God 'e manata abelo 'ania amooru. Suria 'imooru moru 'ilaka'u nga lari'i fooru laka'u nau ku aru fafia mamania nigilana mai la Jisas Kraes. Nau ku aga le'a suria amooru fana 'aku kwatea mooru te'ana nga Alafa 'ilaka'u nga lari'i na ngaia 'e kwari. \v 3 Nau ku manata abelo suria 'amooru, fa'asia gila ta kotofi 'amooru, ma manata lamooru ka leka fa'asia nga kwaimaanga fala Jisas Kraes ne'e odo. Ngaia ta 'ilaka'u ni Iv laka'u nga waa 'e kotofia 'ua mai na'o. \v 4 Mai mooru moru alamia mola ta'a 'agila leka mai te'amooru, ma gila ka kwairii 'ania kwairiinga matari fa'asia la Jisas, ma moru ka tagoto'o mola na anoe 'ola matari ma moru ka aile'a mola fe'enia kwairiinga le'a ne'e matari'a fa'asia Kwairiinga Le'a nga lo'oori meru feea mai te'amooru. \p \v 5 Aia, ma nga ta'a na'a gila leka kau te'amooru, gila iiria gila nga Ta'a ni Kwairiinga taringa'i, naku 'ame madafia la'u iiria gila taringa'i riufi nau. \v 6 Ma gwa'a naku 'ame su'a na alafuunga 'e le'a, ma 'inau ku su'a na ni 'ola 'e aula suria Kwairiinga Le'a lo'oo. Amooru moru su'aai ni 'ola lo'oori, tofuna 'imeeru meru kwaifa'ananau famooru na alata 'e aula. \p \v 7 Na alata 'inau ku kwairii 'ania Kwairiinga Le'a na God famooru, naku 'ame soe 'amooru fana te'efuta foforinga. Ma alata nau ku nana'i fe'eni 'amooru, nau ku malasisika agu fana 'amooru taringa'i. 'Utaa na 'amooru moru madafia iiria 'inau ku agea 'ola 'e kuta lo'oo? \v 8 Na alata nau ku fa'ananau 'amooru, tani ta'a na gila tagoto'o 'ubulana fanua matari, gila fori nau. Ngaia 'ilaka'u nau ku beri fa'asiga, fana 'inau 'aku booni 'amooru. \v 9 Ma nga alata naku to'oru fe'eni 'amooru, lauta 'inau ku bo'obo'o fana nga bata, naku sia soe 'amooru mola fai. Nga fu'uwane goru futa na'a gila leka mai fa'asia 'i Masedonia na'a gila kwatea ni 'ola na'a nau ku bo'obo'o fai. Naku sia soe 'amooru mola fana te'efuta 'ola 'ina'o, ma 'e 'ato 'aku agea mola. \v 10 Nga 'ola na'a nau ku iiria 'e kwala'imori 'ilaka'u la'u mola nga fatalana la Jisas Kraes na'a ngaia 'e kwala'imori. Nau ku alafuu naunau suria 'inau ku sia soe 'amooru mola fana te'efuta 'ola. Ma te'efuta wane 'ubulana gule'e lefu 'i Gris 'e sia fa'anoto nau mola suria nga 'ola lo'oo. \v 11 Bala moru madafia kuta iiria 'inau ku 'ame kwaimaa famooru suria 'inau ku 'ame ngaria bata fa'asi 'amooru. Tafe'ua ma God 'e su'aai na'a 'inau ku kwaimaa famooru 'e iiki. \p \v 12 Nau taku leka na falafala lo'oori, fana ni wane na'a gila iiria gila Ta'a ni Kwairiinga, gila 'ame to'omia fana iirilana nga taunga'inga aaga 'e le'a 'ani 'ilaka'u nga taunga'inga ameeru. \v 13 Gila iiria gila nga Ta'a ni Kwairiinga, tafe'ua ma gila nga Ta'a ni Kwairiinga kwala'imori ala Jisas Kraes 'amoe. Gila kotofi 'amooru 'ania taunga'inga aaga, ma gila irito'ona fana 'agila aga mala Ta'a ni Kwairiinga. \v 14 Ma 'inau ku sia 'alefo mola na ni 'ola lo'oo, suria la Saetan, ngaia su'asuria 'ani bulota'i fana 'ani aga 'ilaka'u nga enselo na lalanga. \v 15 Ngaia na'a, goru sia 'alefo la'u na nga ta'a ni taunga'inga ala Saetan; gila launge'eniga 'i talaga 'e aga 'ilaka'u ta'a ni taunga'inga kwala'imori na God. Tagila ngaria no'o kwa'ikwa'inga ba'ita ne'e toto'o fe'enia abulongaa aaga ne'e ria. \s1 La Pol 'e alafuu naunau suria 'ola ne'e faate'enia ngaia 'e waata'uta'u \p \v 16 Nau ku 'ame siria amoru madafia 'inau wane kwekweto mola. Tafe'ua ma lauta mooru madafia 'ino'ona, longo madi fana nau 'aku fata naunau agu 'i talagu. \v 17 Alata 'inau ku fata suria nau 'i talagu no'ona, 'inau ku 'ame fata suria 'olataa na'a nga Alafa 'e iiria. Nau ku alafuu 'ilaka'u wane kwekweto mola. \v 18 Tofuna tani ta'a ngaa'i gila alafuu naunau 'aniga 'i talaga, nau taku alafuu naunau la'u mola. \v 19 Mai mooru moru madafia iiria moru su'a 'ola 'e iiki, tafe'ua mai 'amooru moru 'uri fana longolana ta'a na'a alafuulaga ngaia 'e kuta. \v 20 Amooru moru ka alamiga mola fana 'agila ba'ita fafia 'amooru, ma gila ka ngaria 'ola 'amooru te'efou, ma gila ka kotofi 'amooru, ma gila ka aga sifo amooru, ma gila ka fa'amailaa 'amooru suria gila fidaria maa mooru. \v 21 Bala 'imeeru meru waata'uta'u suria meru 'ame agea 'ino'ona amooru? \p Nga ta'a lo'oo gila madafia gila Ta'a ni Kwairiinga taringa'i, ma gila fata naunau 'i talaga. Ma 'inau la'u mola, 'aku fata naunau 'ani 'ilaka'u gila la'u mola, gwa'a ngaia 'e kwekweto. \v 22 Aia, gila iiria gila ta'a 'i Jiu. Mai 'inau nga wane 'i Jiu la'u mola. Gila iiria gila orioritana la Israel fe'enia la Ebraham. Mai 'inau ta wane ngaa'i la'u mola na orioritala Israel fe'enia la Ebraham. \v 23 (Nau na wane kwekweto fana fata naunaunga 'ilo'oo.) Gila iiria gila ta'a ni taunga'inga ala Jisas Kraes. Tafe'ua ma 'inau na'a wane ni taunga'inga le'a ala Jisas Kraes 'e riufiga. Suria 'inau ku taunga'i tegela 'e riufiga, ma nga ta'a gila ka aru nau 'ubulana 'ifi na lokafu na alata 'e aula la'u 'e riufiga, ma nga ta'a gila ka fidari nau na nga alata 'e aula 'e riufiga, me'e gagalangi 'akui mae no'o na ni alata 'e aula 'e riufiga. \v 24 Nima alata no'ona nga ta'a ba'ita 'i Jiu gila fidari nau 'ania oru akwala ma mule fe'e kwa'inga.\fig Gila labusia la Pol.|alt="beat Paul" src="CN02025b.tif" size="col" loc="incorrect picture should be CN02025b" copy="CN" ref="11:24" \fig* \v 25 Ma oru alata no'ona nga ta'a ba'ita 'i Rom gila fidari nau 'ania me'e 'ai. Ma te'e alata ngaa'i, gila irito'ona fana kwa'ilagu 'ania 'uilagu 'ania fou. Ma oru alata no'ona nga faka nau ku leka ai 'e kuruu, ma nga te'e alata ngaa'i nau ku nana'i 'ubulana asi 'i suria te'e fe'e logo ma gagani. \p \v 26 Ma nga lekanga 'e aula agu, nau ku daria 'ato'atolanga 'e aula na ka'o 'e afe, ma nga ta'a beriberi lo'oo. Nga ta'a 'i Jiu ma nga ta'a kwaitatari la'u mola gila galangi kwa'i nau. Mai 'inau ku daria 'ato'atolanga 'ubulana fanua ba'ita, ma 'ubulana gule'e lefu kwasila, ma 'ubulana asi la'u mola. Ma tani alata ngaa'i nga ta'a ne'e koto ma gila ka iiria gila tagoto'o ala Jisas, gila kwatea la'u mola nga 'ato'atolanga ba'ita fagu. \v 27 Nau ku taunga'i tegela'a iiki, ma tani logo ngaa'i 'inau ku 'ame eneeno. Ma tani alata ngaa'i nau ku 'ame to'o na fangalaa, ma 'inau ku 'ame to'o na 'ola fana go'ufilai. Ma tani alata ngaa'i nau ku gwari suria nga ruu 'e 'amoe agu. \v 28 'Amoe la'u te'e ni 'ola lo'oori mola, suria ni alata 'e aula, 'inau ku to'o na nga 'ato'atolanga tofuna 'inau 'aku manata abelo suria ni siosi te'efou. \v 29 Ma lauta ta'a na gila tagoto'o gila waata'uta'u na nga tagoto'onga aga, 'inau ku to'o na 'ato'atolanga la'u mola. Ma lauta ta wane 'ani agea wane ngaa'i 'ani 'esia na nga rianga, nau ku ogaria ba'ita. \p \v 30 Lauta nau ku tafe nau 'i talagu, ngaia 'e le'a 'akui fata suria ni 'ola lo'oo gila faate'enia na'a nau nga wane waata'uta'u. \v 31 God nga Mama'a na Alafa adauru la Jisas, ngaia su'a na 'olataa na'a 'inau ku iiria ngaia 'e kwala'imori. Nau ku siria nga ta'a te'efou 'agila baatafea God furifuri! \v 32 Na alata 'inau ku to'oru 'i Damaskas, nga wane lo'oo la Aretas nga kiingi 'e firia fana 'ani ba'ita fafia fanua no'ona, ngaia ka kwatea ta'a 'e aula 'agila folo 'afuia nga ma'e tatafa na ma'e fanua no'ona, fana 'agila dau nau na alata nau ku ru'u 'i maa. \v 33 Tafe'ua ma tani ta'a ngaa'i gila ka kwaibooni agu, ma gila ka aru nau 'ubulana kukudu ba'ita, ma gila ka fa'asifo nau suria nga ma'e kwakwa lo'oori fana 'i maa, ma 'inau kua 'akwa no'o.\f + \fr 11:33 \ft Agasia nunu'i 'ola na Wane ni Kwairiinga 9:25. \f* \c 12 \s1 Ni 'ola la God 'e faate'enia fala Pol \p \v 1 Nau taku fata naunau la'u, gwa'a ngaia 'ame kwaibooni adauru. Ma gwa'a 'ino'ona, nau ku fata suria nga faata'inga ma ni 'ola 'e nagwa na nga Alafa ngaia 'e faate'enia fagu. \v 2 Aia, nga akwale'e farisi ma fai ai 'e sui no'o, God 'e ngari nau fana fanua na'a God 'e nana'i ai mai langi. (Aia, 'inau ku bobolosia lauta nga nonigu la'u mola ta'ua 'e nigi 'i no'ona, 'amoe ma God 'e faate'enia mola ni 'ola lo'oo fagu, suria te'ingaia la God momola ne'e su'aai.) \v 3-4 Aia, nau ku iiria la'u, 'inau ku su'a mola ai na God ne'e ngari nau fana 'i paradaes\f + \fr 12:3-4 \ft Paradaes ngaia lata ngaa'i fana fanua 'i langi. \f* (Mai nau ku 'ame su'aai lauta nga nonigu 'e nigi la'u mola 'i no'ona ta'ua, 'amoe ma God 'e faate'enia mola fagu, suria te'ingaia God ne'e su'aai.) Aia, ma nga alata na'a 'inau ku to'oru 'i langi, nau ku longoa ni 'ola ne'e 'ato no'o fana wane 'ani iiria 'ania alafuunga fofona fanua lo'oo 'i wado ma ka abu la'u mola fana alafuunga 'i suria. \v 5 Nga agaaganga lo'oori 'e to'omia fana 'aku fata naunau suria. Tafe'ua ma 'inau ku 'ame agea 'ino'ona. Suria ni 'ola lo'oo 'inau ku fata naunau suria nga 'ola ne'e faate'enia na'a nau na wane ku waata'uta'u. \v 6 Ma lauta 'inau ku siria tafelagu, ngaia to'omia fana 'aku fata 'ilo'oo suria nga fatalagu ngaia 'e kwala'imori. Tafe'ua ma, nau ku 'ame tafe nau, suria nau ku 'ame siria nga ta'a 'agila iiri ba'ita agu. Ngaia 'e le'a fana 'agila manata suri nau suria ni 'ola na'a gila agasia nau ku agea, ma ni 'ola na'a gila ka longoa nau ku fata suria lo'oo. \p \v 7 Aia, God 'e alamia no'o fiinga fagu maka 'ato no'o fana 'aku fata naunau suria ni 'ola 'e le'a 'e aula lo'oo nau ku agasiga 'i langi. Ma nga fiinga lo'oo, la Saetan ne'e agea fana 'ani fa'anonifii nau fana 'inau ku sia naunau mola. \v 8 Ma nga oru alata lo'oo nau ku fo'a, ma ku laeta'a fana Alafa fana ngaia 'ani lafua fiinga fa'asi nau. \v 9 Tafe'ua ma 'ingaia lamadu'aa maka fata 'ilo'oo, “Nga kwailaeta'afiinga agu lo'oo mola, ngaia lo'oo nga 'ola na'a 'i'oo bo'obo'o fai. Suria lauta 'i'oo waata'uta'u, nga tegelangaa agu fana kwaibooninga amu te'e ba'ita maka iiki.” Suria 'ola lo'oori, nau ku aile'a ba'ita, ma 'inau ku fata naunau suria nga waata'uta'unga agu, fana nga tegelangaa ala Jisas Kraes 'ani kwaibooni agu. \v 10 Nau ku aile'a mola fafia nga 'ato'atolanga agu suria la Jisas Kraes. Nau ku aile'a mola lauta gila fata ngada nau, 'amoe ma gila ka fa'anonifii nau. Ngaia le'a mola lauta naku to'o na waata'uta'unga, suria nga alata nau ku waata'uta'u, la Jisas Kraes ngaia 'e fa'ategela nau. \s1 La Pol 'e manata abelo fana ta'a 'i Korin \p \v 11 Aia, nau ku fata 'ilaka'u wane kwekweto, tafe'ua ma 'amooru lo'oo moru kwatea nau ku fata 'ilo'oo. Ngaia 'e to'omia 'amuru fata naunau suria taunga'inga agu. Ma gwa'a 'inau ku 'ame taringa'i mola, nga ta'a laka'u gila iiria gila Ta'a ni Kwairiinga taringa'i, gila 'ame ba'ita 'ani riufi nau. \v 12 Nau ku akiaki'a alata nau ku taunga'i 'i laloamooru, ma God 'e agea ni 'ola ni 'alefosilai 'e aula 'ani nau. Ma ni 'ola lo'oori 'e faate'enia na'a 'inau nga Wane ni Kwairiinga kwala'imori. \v 13 Ni 'ola nau ku agea famooru, ngaia 'e 'ilaka'u ni 'ola na'a 'inau ku agea fana siosi te'efou. Te'e 'ola momola na 'i nau ku 'ame agea na ni fanua matari lo'oo te'efou: Nau ku 'ame soea ta bata amooru fana boonilagu. Lauta mooru moru madafia nau ku agea 'ola 'e ria amooru suria 'ola lo'oo, moru 'olafanataa agu. \p \v 14 Nga alata lo'oo, nau ku sasari no'o fana 'aku nigi la'u te'amooru na oruna alata. Ma ngaia 'e 'ilaka'u la'u mola 'i na'o, nau ku 'ame soea te'efuta bata fa'asia mooru. Suria naku 'ame siria mola nga bata amooru. Nau ku siria mola 'i amooru talamooru. Nau ku 'ilaka'u nga mama'a amooru, suria nau ku kwaibooni amooru fana tagoto'onga ala Jisas Kraes. Ma ngaia 'ame to'omia fana nga ru'uru'ua 'agila kwatea bata fana mama'a aaga, ma ka le'a fana mama'a 'ani kwatea bata fana ru'uru'ua aana. \v 15 Ma lauta nau ku kwatea ni 'ola agu te'efou fe'eni nau 'i talagu la'u mola fana kwaibooninga amooru, nau ku aile'a mola. 'Utaa na nga kwaimaanga mooru fagu 'e sisika mola, suria nga kwaimaanga agu famooru ngaia 'e riufia no'o? \p \v 16 Aia, 'amooru moru su'aai naku sia soea mola bata fa'asia mooru. Tafe'ua ma nga maarimae agu gila fata 'ilo'oo, “La Pol 'e to'o na te'e manatale'e wane nagwa fana kotofi lamooru.” \v 17 'E fe'ua? Te'efuta wane na nau ku alea kau te'amooru 'e kotofi 'amooru fana ngarilana nga bata amooru? 'Amoe no'o! \v 18 Nau ku 'unesia la Taetas fana 'ani leka kau te'amooru, ma 'inau ku kwatea kau tani wane goru futanga kau fe'enia. Mai mooru moru su'a kwala'imori ai la Taetas 'e sia obasi 'amooru mola fana nga bata. Mai 'amooru moru su'ana la Taetas fe'eni nau, mele to'o na te'e manatale'e 'ola ma falafala amee'e 'e to'oto'o mola. \p \v 19 Bala 'amooru moru madafia iiria 'imeeru meru fata 'ilo'oo fana to'ofonosi lameeru. Aia, nga manatalagu ngaia 'ame 'ino'ona. Suria God 'e su'ana na nga 'ola lo'oo meru fata 'i suria, ngaia 'e leka suria nga 'ola lo'oo la Jisas Kraes ngaia 'e siria 'ameru fata suria. Fu'uwane le'a lo'oo, ni 'ola te'efou lo'oo 'imeeru meru agea, meru agea fana kwaibooninga amooru. \p \v 20 Nau ku manata abelo, fa'asia 'inau ku ta leka kau, ma kua agasia nga abulongaa 'amooru 'e matari'a fa'asia ni 'ola na'a 'inau ku siria. Ma lauta 'ani 'ino'ona, nau taku sia alafuu le'a mola famooru 'ilaka'u mooru moru siria. Nau ku manata abelo fa'asia tani ta'a 'ilo'oo gila ta orikwaisu'usu'ui, ma gila ka kwaifii'i, ma gila ka baoria, ma gila ka manata ni 'etelangaa, ma gila ka fata nitaanga, ma gila ka fata ngadaa ta'a ngaa'i matari, ma gila ka naunau, ma nga aloalonga ka 'amoe ai. \v 21 Mai nau ku manata abelo fa'asia 'inau ku ta leka la'u mai, ma la God ka fa'amaila nau suria 'amooru. Mai nau taku aani suria nga ta'a 'e aula amooru na gila agea ni 'ola ne'e ria, ma gila 'ame abulo no'o mai fa'asia nga falafala ne'e biribiri'a ma nga agemaninga aaga. \c 13 \p \v 1 Aia, nau taku nigi kau te'amooru oruna alata. Nga Girigiringa Abu laka'u 'e iiria, “Mooru moru sia kwaisufaa mola na wane leleka ma moru longoa rua wane 'amoe ma oru wane lo'oo gila alafuu kwala'imori suria 'olataa na'a ngaia 'e agea.”\x + \xo 13:1 \xt Diuteronomi 17:6; 19:15\x* \v 2 Nga ruana alata nau ku nigi kau, nau ku fa'abasu 'amooru suria ta'a na'a abulolaga 'e ria. Ma nga alata lo'oo, nau ku fa'abasuga la'u mola 'ubulana girigiringa lo'oo. Ma nga alata 'aku nigi te'amooru, te'efuta wane ne'e agea 'ola ne'e ria 'e sia 'akwa mola fa'asia nga kwa'ikwa'inga agu fana. \v 3 Na nga alata lo'oori, moru tamoru su'a le'a ai na la Jisas Kraes 'e kwatea alafuunga fagu fana 'akui fata 'ania. Ma nga alata ngaia 'e agea nga 'ola famooru, ngaia 'ame waata'uta'u. Tafe'ua ma ngaia te'e faate'enia nga tegelangaa ba'ita famooru. \v 4 Suria la Jisas Kraes 'e waata'uta'u alata gila mudu'ia na nga 'ai folo, ma ngaia 'e tata'e no'o fa'asia nga maenga suria nga tegelangaa ba'ita na God. Ma 'imeeru meru ka waata'uta'u la'u mola 'ilaka'u la Jisas Kraes, tafe'ua ma meeru tameru to'o na nga tegelangaa ba'ita na God suria la Jisas Kraes, na alata 'ameru leka kau te'amooru. \p \v 5 Ngaia 'e le'a famooru 'amoru manata suria nga tagoto'onga amooru, fana 'amoru su'aai lauta nga abulongaa 'amooru 'e to'omia fana ta'a lo'oo 'agila tagoto'o ala Jisas Kraes 'amoe ma 'amoe mola. Amooru moru su'ana la Jisas Kraes mola ne'e to'oru 'ubulana moori lamooru. Ma lauta ngaia 'ame nana'i 'ubulana moori lamooru, nga tagoto'onga 'amooru 'e 'ame kwala'imori. \v 6 Nau ku siria 'amoru su'asuria nga tagoto'onga ameeru 'e kwala'imori. \v 7 Ma 'imeeru meru ka fo'asia God fana 'amoru mamalo fa'asia rianga. Ma 'imeeru meru 'ame fo'a mola 'ilo'oo fana te'efuta wane 'ani madafia iiria nga taunga'inga ameeru ne'e le'a. Meeru meru fo'a 'ilo'oo fana 'amooru agea ni 'ola 'e odo, tafe'ua tani ta'a ngaa'i gila madafia iiria nga taunga'inga ameeru nga 'ola 'uri'uri mola. \v 8 'Ameeru meru agea mola suria nga kwaifa'ananaunga kwala'imori, ma ameru 'ame to'ofonosia kwaifa'ananaunga kwala'imori. \v 9 Meeru meru aile'a lauta mooru ula tegela, gwa'a meru ka waata'uta'u. Ma 'imeeru meru fo'a fana 'amoru leleka fana 'amoru ula tegela la'u. \v 10 Ngaia lo'oo 'e age nau ku giria no'o ni 'ola lo'oori na nga alata nau ku to'oru lalau kau 'ua fa'asia 'amooru. Nau ku agea fana nga alata 'inau ku leka kau te'amooru, nau ku sia iila mola famooru 'ania nga tegelangaa lo'oo nga Alafa 'e kwatea fagu. Ngaia 'e kwatea no'o tegelangaa lo'oori fana booni lamooru, ma ngaia 'e 'amoe la'u fana ngada lamooru. \s1 Nga alafuunga 'ita'i lo'oo \p \v 11 Aia, ta'a ni futanga agu, nau ku alafuu ni gwalonga famooru. Mooru longoa fatalagu, ma mooru leka suria 'olataa na'a nau ku iiria. Moru ka irito'ona fana 'amoru nana'i 'ania te'e manate'e wane, ma moru ka nana'i 'ania aloalonga lalo 'amooru talamooru. Ma God ne'e kwaimaa fadauru ma ka kwatea aloalonga, ngaia te'e nana'i fe'eni 'amooru. \p \v 12 Aia, moru ka faate'enia na'a kwaimaanga 'amooru no'ona famooru kwairiu na alata moru agasia mooru kwairiu.\f + \fr 13:12 \ft Na alafuunga na Grik, verse lo'oo 'e iiria ‘Kwatea nononga na kwaimaanga alata mooru agasia mooru kwairiu.’ Nga falafala 'i Jiu, nga kwai nono'inga 'e faate'enia kwaimaanga ma iiri ba'ita malaa nga falafala na ‘sek han’ adauru. \f* \p \v 13 Nga ta'a na God te'efou 'i lo'oo, gila kwatea nga baole'anga aaga famooru. \p \v 14 Mai nau ku fo'a fana nga Alafa la Jisas Kraes 'ani laeta'afii 'amooru, ma God 'ani faate'enia kwaimaa aana famooru. Ma nau ku fo'a fana nga Anoe 'ola Abu 'ani ladoa mango mooru te'efou.