\id HEB - Border Kuna NT -Panama 2009 (DBL -2013) \h Hebreos \toc1 Hebreo-tulemalga Karta Nermalejad \toc2 Hebreos \toc3 Heb \mt1 Hebreo-tulemalga Karta Nermalejad \mt2 Hebreos \ip Imi tule nuekwa kwen wichulmal toa Hebreos-karta nermas. Kwenadgan-tummagan-ichejul ebinzhemal Pablo Hebreos-karta nermas. Tenal tule nuekwa wichulmalbal Hebreos-karta toaga nermales. Imi we kartagin chogles Hebreo-tule igal. Al kwenadgan-tummagan ebinzhemal kartade Hebreo-tulemalga palmiles. Tenal Hebreo-tulemal pimalbal Judio-tulemal, tegin pimalbal Israel-tulemal. Tenal Pab-Purpa-Nuedbal iti-kartagin chog Pab-Jesucristo-igaldin Moisés-igalga pul igal-nued. Al Jesucristo angelmalga pul tule-tummad. Tegin chogbal Jesucristobi Pab-Machi-chunnad, tegin Jesucristo pel-kwapa immalmal-e-ibedbal. \ip Imi Pab-Tummad-Abrahamga-kaka-ukchadyob, tulemal kep Jesucristobal ulukued-chunchunnad nikunonimalo. Imi Jesucristo Moisésga pul tule-tummad. Tenal Jesucristo tule-irwal-Pabzhe-kolmalad-e-tummad-pimaladga pul tule-tummad, Melquisedecyobid. Tenal Pab-igal-pin-mezhijaddin igal-akpenegwadga pul igal-nued. Tenal Jesucristo aga tukin Pabga-ukchadbal tule-Pabga-immal-ukchad-pimaladga pul nuedbal. Al kwenadgan wilediid-abalgin abin-purtigenabmal melle Pab-igegal. Tenal tadgan-Pab-Tummad-penzhulmaladyob, tulemal Pab-Jesúsgin penzhulinabmalmo, melle Pabgin ibzhejul-kuo. Al iti-karta kwenadgan-okannojii Pabbak nuekwa nanegal. Pitomalgu. \c 1 \s1 Pab-Machi angelmalga pul tule-tummad \p \v 1 Imi Pab Tummad kepe-sagla-akar anmal-tadganga melugus Pab-kaka-palchogmaladbal akal-akal chunmadi-kus. \v 2 Tenal Pab Tummad imisgwadzhedin e-Machibal anmalga chunmadi-kusbal. \p Imi Pab Tummad aga e-Machi-nugzhas immalmal-pel-kwapa e-Machigadga kugal. Tenal Pab Tummad e-Machibal pel-kwapa nikpa-neg tegin iti-nap opinnisbal. \v 3 Tenal Pab-Machidin Pab-Tummad-yer-takleged-e-kaedyob yer taklemo. Tenal Pab-Machi e-Pab-Tummad-yopí tamo, tule immal-wilub-cheedyob. Tenal Pab-Machi e-chunmaked-kannaleged-nikadbal pel-kwapa-immalmal onanejii. \p Tenal Pab-Machi kuakwa anmal-iskued-elied amisgu, kep nikpa nad, tegin e-Machi Pab-Tummad-chunkal-nuedzhik pul-tule-tummadga chigwitapchun. \v 4 Al Pab-Machi angelmalga pul tule-tummadga kunoni, tegin Pab-Machi angelmalga pul e-nug tunkunonibal. \p \v 5 ¿Tenal Pab Tummad ibi-angelga chognoni pe ebinzhe: \q1 Pedin an-machi, \q1 antin imis-akar pe pabga kunoni? \qr Sal. 2:7 \p Chulá. ¿Tenal Pab Tummad ampa ibi-angelga chognonibal pe ebinzhe: \q1 Antin pe-pabga kuo? \qr 2 Sam. 7:14 \m Chulá. ¿Tenal Pab Tummad ibi-angelga chognonibal pe ebinzhe: \q1 Pedin an-machiga kumogo? \qr 2 Sam. 7:14 \m Chulá. Tenal Pab Tummad aga e-Machiga chogzhado: “Pedin an-Machi.” \p \v 6 Tenal Pab Tummad iti-napche e-Machi-Walkwénnagwad palminonigu, e-Machigin chogzhado: \q1 Angelmal-pel-kwapa Pab Tummadyob \q1 we tule-otummogenabmal. \qr Dt. 32:43 \p \v 7 Tenal Pab Tummad e-angelmalgin chogzhado: \q1 Antin purwayob angelmal-ima, \q1 tegin cho-kagwichidyob an-mos-angelmal-imabal. \qr Sal. 104:4 \p \v 8 Tenal Pab Tummad aga e-Machigin chogzhado: \q1 Pedin Pab, tenal pe-neg-takmaiddin pal kwen pelguojul, \q1 ilagwen-nadgu nao. \q1 Tenal pedin, pe-napírra-naneedgin kabaston kani-choggu, \q1 al pedin neg-takmail, \q1 inniki pel-kwapa immal imako. \q1 \v 9 Imi pedin yer igal-innikigwad takedbal, \q1 tegin pedin istar igal-iskana takedbal, \q1 antin-Pab-Tummad pe-chus. \q1 Tegin an pe-Pab-Tummadga maibal. \q1 Tenal an pe-pakamaladga \q1 pul-tule-tummadga pe-odos, \q1 tule nonogin kwallu eyogedyob, \q1 weligwal-itogedgin neg takegal. \qr Sal. 45:6-7 \m \v 10 Tenal Pab Tummad aga e-Machigin chogzhabaldo: \q1 Tummad, imi pedin kepe-saglagin nap-kaed opinnis. \q1 Tegin pe nikpa-neg chobzhabal. \q1 \v 11 Tenal nikpa-neg tegin iti-nap pelgunoniko. \q1 Tenal pedin pal kwen pelguojul-kuo, \q1 ilagwen-nadgu kudio. \q1 Tenal iti-nap tegin nikpa-negdin mol-nunguoedyob, \q1 pelgunonimogo. \q1 \v 12 Tenal tule mol-nun-midedyob, \q1 pedin iti-nap tegin nikpa-neg meto. \q1 Tegin tule mol-pid yoedyob, \q1 pe iti-nap tegin nikpa-neg ogwamogo. \q1 Tenal pedin, pe kwen ogwalegojul-kuo, \q1 tenal pe ilagwen-nadgu kudiguo. \qr Sal. 102:25-27 \m Tenal Pab Tummad weob aga e-Machigin chogzhado. \p \v 13 Tenal Pab Tummad aga e-Machiga chogzhamodo: \q1 Pedin an-nuedzhik tule-tummadga chigwitapo, \q1 antin pebak-aichulmaladgin nakwegal pe-imakoedzhe, \q1 tule kangin nag-onakwedyob. \qr Sal. 110:1 \m Tenal Pab Tummad weob aga e-machiga-chogzhadyob angelgadin kwen chogzhajul-kus. \v 14 Tenal angelmaldin tule-purpamalad. ¿Tenal Pab Tummad mosmalga angelmal-odoszhulzhí tule-abonolemaloed-pentagal? Teobdo. \c 2 \s1 Anmal Pab-tule-abonoged-igalgin pinzhegenabmal \p \v 1 Imi Pab-Machi angelmalga pul tule-tummad-choggu, al anmal Pab-Machi-igal-chunmalejad pul-pule itogenabmal melle pinna-pinna Pab-Machi-igal-igegal. \p \v 2 ¿Ibiga an teob chog? Imi akpene angelmalbal-igal-megnonikid anmalga ilgwen pes we igal-pallí nanegal. Tenal tulemal we igalgin yolesmalad keg-chulgu we igalgin-yolejad-ilbal oturdalesmal. \v 3 Tenal tulemal angelbal-igal-choglejad-yolejadbal sapejul oturdalenonimal-choggu, al anmal Pab-tule-abonoged-igal kwen abingaszhulil, ¿anmal igi wakinmalo, Pab-peyedzhe-anmal-oturdaleged-akar nogal? Keg kue. \p Imi tule-abonoged-igaldin Pab-Jesús kepegin anmalga kin chunmadi-kus, tegin te-cholbal anmalga tule-Pab-Jesús-itosmalad we igalgin chunmadi-kualmalmo. \p \v 4 Tenal Pab Tummad immal-taktijulid-imakedbal, tegin tule-keger-immal-takedbal oyodi-kus Jesús-tule-abonoged-igaldin ib-chunchunnad, wedin ib-kakanzhul. Tenal Pab Tummad e-itolegedbal kwenadganga Pab-Purpa-kurkin-purpalmalad-ukchadbal tulemalga oyosbal, Jesús-tule-abonoged-igaldin, ib-chunchunnad ib-kakanzhulmo. \s1 Jesús anmal-tule-yopí sanal tulega kunonimo \p \v 5 Imi anmal iti-nap-naidgin kwen chunmajulmal, tenal anmal kujal iti-nap-naiguoedgin chunmanai. Tenal Pab Tummad angelmal-kwen-nugzhaszhul we nap-kujal-naiguoed-takegal. \p \v 6 Tenal David Pab-karta-pidzhik Pabga tulemalgin chogmodo: \q1 ¿Imi tulemalde, ibi-wede? \q1 ¿Ibiga pe tulemalgin pul pinzhe-wede? \q1 ¿Ibiga pe tulemal-akwe-wede? \q1 \v 7 Tenal pedin angelmalga pul \q1 wis-impagine tulemal-opinnis. \q1 Tenal pe pela-pela nugu-taklegal tulemal-imasbal. \q1 Tegin pe tulemal-imasbal \q1 meke-ibi-immalmal tulegin atagal. \q1 \v 8 Tegin pe pel-kwapa-immalmal-imasbal \q1 tulemal-ulpallí nanegal. \qr Sal. 8:4-6 \p Tenal Pab Tummad igal-mezhisdo immalmal-pel-kwapa tulemal-ulpallí-nanegal, immalmal kwen nikchul tulemal-ulpallí-nanejulid. Tenal imidin ampa kwénna-kwénna an kwen takchuldo immalmal-pel-kwapa tulemal-ulpallí-naneed. \p \v 9 Tenal anmal Jesúsgin takchamaldo, Jesús tulega-kunonikidbal angelmalga pul impagine kunoni. Tenal Jesús e-wilejadbal purkwis. Tenal Pab-Tummad-wilejakwa-anmal-taked-wilubzhulinadbal tenal Pab yabli wilejakwa anmal-taknoni. Al Jesús pel-kwapa tulemal-anal purkwis. Al Pab Tummad pela-pela nugu-taklegal Jesús-imas, tegin Jesúsgin-atagal meke-ibi-immalmal-imasbal. \p \v 10 Imi immalmal-pel-kwapa-nikaddin Pab Tummadbal nonimal, tegin Pab Tummadga ampagunonimalbal. Tenal Pab Tummad íchejul e-nuskanga-kugal tulemal-imanai ebak meggal. Al Pab Tummad Jesús-owiojadgin inniki Jesús-imas. Al Pab-Tummad-Jesúsgin-immal-imajaddin ib-nuedga kunoni. \p \v 11 Imi Pab-chwilidik-tule-imakeddin tegin tule-chwilidik-imalesmaladdin ampa e-kwenamalad. Al Jesús kwen pinkejul tule-chwilimakaledgin choggal: “Wemaldin an-kwenamalad.” \v 12 Al Pab-kartagin Jesús Pab Tummadga chogdo: \q1 Antin kwenamaladga pe-nug-okannogo. \q1 Tegin antin tule-pukmalad-wagin \q1 namakedgin pe-otummobalo. \qr Sal. 22:22 \m \v 13 Tegin Pab-karta Jesúsgin chogbaldo: \q1 Antin Pabgin kwen penguojul. \qr Is. 8:17 \m Tegin Pab-karta Jesúsgin chogbaldo: \q1 Imi Pab-Tummad-anka-e-nuskan-ukchad-abalgin antin kudido. \qr Is. 8:18 \p \v 14 Imi tule-nuskan-sanal-mimmilenonikidyob, Jesús ampa sanal mimmilenonimo Jesús-e-purkwedgin nia-Satanás-opelogal. Tenal nia-Satanásdin tule-purkwed-igal-kanimaid-tule. \v 15 Tenal Jesús purkwisbal tule-purkwedgin-tobe-tobe-itodimalad ilagwen-nadgu kalesgudiid-akar ololchegalbal. \p \v 16 Tenal Jesús chunchunnad Abraham-e-wagwagan-pentanoni, angelmal-kwen-pentanonijul. \v 17 Al Jesús tule-yopí kunonimo, tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummadga kunonigal. Tenal Jesús wilejakwa tule-takedgin, tegin Jesús inniki immal-imakedbal nanedi-kus. Tenal Jesús tulega kunonibal tule-iskued penukegal. \p \v 18 Tenal Jesús wilub-taklegedgin wiles-choggu, al Jesús unnigumogo tule-wilub-taklenaidgin tulemal-pentagal. \c 3 \s1 Jesús Moisésga pul tule-tummad \p \v 1 Kwenadgan-Pabzhikmalad, imi Pabdin ampa pemal-chusmalmo-choggu, al pemal Jesúsginbi pinzheenabmal. Tegin anmal chogmalbal: “Jesús, anmal-Tummad.” Tenal Jesús, Pab-Tummad-nuggin-palmilegalid tegin tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummadbal. \p \v 2 Imi Moisés Pab-neg-yaginmalad-abalgin inniki nanedi-kujad-yopí, Jesúsdin Pab-choged-pallí nanedi-kusmo, akal-akal kwen nanaszhul-kus. \v 3 Imi tule-neg-chobed pul nug-okannoleged-wilub, pul neg-choblejadga. Al Jesús Moisésga pul nug okannoleged-wilubmo. \p \v 4 Imi pe takalil, neg pato chobal chii, pe wiis tule-walgwen we neg chobzha. Tenal Pabdin pel-kwapa immalmal opinnis. \p \v 5 Imi Moisés Pab-neg-yaginmalad-abalgin mosga inniki arpadi-kus. Tenal Moisés chogzhagusdo, we kakade kujal-choglenoniko. \v 6 Tenal Cristo Pab-Machidbal inniki Pab-neg-yaginmalad-takchii. Al anmal Pabgin pengunonijulil anmal-tobzhulidgin-tulemalga-chogzhadyob Pab anmal-abonogo, anmaldin Pab-neg-yaginmaladmo. \s1 Pe nuekwa aga takermal melle Pabgin pengugal \p \v 7 Al pe Pab-Purpa-Nued-chogedyob pe imakenabmal. Tenal Pab Purpa Nued Pab-kartagin chogdo: \q1 Imis pe Pab-kakapurwa itogel, \q1 \v 8 pedin, pe melle chogo: “Chul.” \q1 Pedin Pab-kakapurwa abingeenabmal. \q1 Tenal pe-tadgan akpene neg-nikchulidbal \q1 Pab Tummadgin abin-kwisgunonikidyob, \q1 pe melle kumalo. \q1 Tenal pemal-tadgan Pab-Tummad-wilub-takchadyob, \q1 pe melle kumalbalo. \qr Sal. 95:7-9 \p \v 9 Tenal Pab Purpa Nued Pab-kartagin tadgangin chogbaldo: \q1 Imi teun pe-tadgan pirka-tulabo \q1 an-immal-imajad takchamal, \q1 tenal pe-tadgan yabli an-wilub-takti-kusmal, \q1 tegin an-kwen-itoszhulmalbal. \q1 \v 10 Al antin pe-tadganbak sae-itononigu, \q1 an chogdejun: \q1 “Imi we tulemal keg-chulgu \q1 immal-akaloedgin pinzhemal. \q1 Tenal we tadgan an-igal-mezhijadbal \q1 kwen nanebijulmalbal.” \q1 \v 11 Al an ulubgin sae-itogedgin \q1 an-napírra-chogzhadgin \q1 pe-tadgangin an chogdebalzhun: \q1 “We tulemal meke-igi \q1 an-ulukued-neggin kwen togojul-kuo.” \qr Sal. 95:9-11 \p \v 12 Kwenadgan, pe nuekwa aga takermal, pe melle aga ulubgin iskuedgin pinzhemalo, tegin pe melle Pabgin ibzhejul-kuo, pe melle Pab-Tula-Maid-ebegal. \p \v 13 Imis ampa we ibe-naidgin, pe pane-pane aga muchub-muchub okannomalo, pe melle iskuedgin-yardalejadbal pe Pabgin pengunonigal. \v 14 Tenal anmal kepe-saglagin Pab-penzhul-kudigujadyob anmal ampa ukin-ukin ilgwen-naneel, anmal Cristobak mecha kudigumalo. \p \v 15 Imi Pab-karta chogzhadyob an kannan chogbaldo: \q1 Imis pe Pab-kakapurwa itogel, \q1 pedin, pe melle chogo: “Chul.” \q1 Pedin Pab-kakapurwa abingeenabmal. \q1 Imi akpene pe-tadgan \q1 Pab Tummadgin abin-kwisgunonikidyob, \q1 pe melle kumalo. \qr Sal. 95:7-8 \p \v 16 ¿Tede toa-tulemalzhun Pab-kakapurwa itosmalgu, Pab-Tummad-abin-kwisgunonimaladdé? ¿Moisés-Egipto-akar-tadgan-onismaladzhulzhí? Teobdo. \v 17 ¿Tenal Pab Tummad pirka-tulabo toa-tulemalbak sae-itodi-kusdé? ¿Tule-iskuedgin-tiidbal neg-nikchulidbal purkwismaladzhulzhí? Teobdo. \p \v 18 ¿Tenal Pab toa-tulegin napírra chogzhabaldé: “We tulemal meke-igi an-ulukued-neggin kwen togojul-kuo?” ¿Tadgan-Pab-chogzhad-pallí-kwen-nanejulmaladzhulzhí? Teobdo. \v 19 Al anmal takchamaldo, anmal-tadgan Pabgin-ibzhejulidbal keg Pab-ulukued-neggin toggusmal. \c 4 \s1 Tule-Pabbal-nanimalad ilagwen Pab-ulukued-neggin ulukuoed \p \v 1 Imi Pab-anmalga-kaka-ukchad ampa mai-choggu e-ulukued-neggin toggal, al pedin aga nuekwa takenabmal Pabgin penzhulgal, Pab melle pemalgin chogmalgal, pemal kwen unniguojulmal e-ulukued-neggin toggal. \p \v 2 Imi Pab-kaka-nuegan anmal-tadganga choglejadyob anmalga pato choglesmalmo. Tenal tadgan Pab-kaka-itosmaladgin Pabgin-pengusmal. Al Pab-kakapurwa tadganga ibga kwen kuszhul-kus. \p \v 3 Tenal anmal-Pabgin-ibzhenonimaladbal Pab-ulukued-neggin-togmalo. Tenal Pab Tummad chogzhado: \q1 Imi an ulubgin sae-itogedgin \q1 an-napírra-chogzhadgin \q1 an tadgangin chogdejun: \q1 “We tulemal meke-igi \q1 an-ulukued-neggin kwen togojul-kuo.” \qr Sal. 95:11 \p Tenal Pab Tummad neg-opinnijad-akar e-arpaged pato pelgus. Al Pab Tummad pato ulukumai. \v 4 Tenal Pab-karta-pidzhik ibakugledgin chogzhabaldo: \q1 Imi Pab ibanerkwagin arpaged pelosgu, \q1 kep ibakugledgin ulukunoni. \qr Gn. 2:2 \p \v 5 Tenal Pab-karta tadgan-Pabgin-ibzhejulmaladgin chogzhadyob, an kannan chogbaldo: \q1 Pab Tummad chog: \q1 “We tulemal meke-igi \q1 an-ulukued-neggin kwen togojul-kuo.” \qr Sal. 95:11 \p \v 6 Tenal we tulemal Pab-kaka-nuegan itosmalgu, yabli Pabgin-kwen-ibzhaszhulmal. Al tule-Pabgin-ibzhaszhulmalad Pab-ulukued-neggin kwen togzhajulmal. Tenal tulemal-wal-walgwen ampa napi Pab-ulukued-neggin toggal. \p \v 7 Al Pab Tummad te-cholbal untaradgin kep ibe-nazhisbal, tenal Pab Tummad te ibegin chogzhado: “Imis.” Tenal teun Pab Davidbal chogzhabaldo: \q1 Imis, pe Pab-kakapurwa itogel, \q1 pedin, pe melle chogo: “Chul.” \q1 Pedin Pab-kakapurwa abingeenabmal. \qr Sal. 95:7-8 \p \v 8 ¿Ibiga Pab Tummad weob chogzha pe ebinzhe? Nabir. Imi Josué ulukued-neggin toggal tulemal-imajalen, Pab Tummad Davidbal ibe-nazhijadgin pal kwen chogzhajulin. Tenal imidin Pab Davidbal ibe-nazhisbal. \v 9 Al tule-Pabbal-nanimaladga ampa ibe-nai Pab-ulukued-neggin toggal. \p \v 10 Tenal tule Pab-ulukued-neggin togzhal, we tule ampa e-arpagedgin ulukumogo, Pab Tummad aga e-arpagedgin ulukujadyobmo. \v 11 Al anmal pela-pela alamakenabmal Pab-ulukued-neggin toggal. Tenal anmal-tadgan Pab-choged-pallí kwen ibzhaszhulidyob anmal melle kumalmogo. \p \v 12 Imi Pab-kakapurwa tulamai, tenal Pab-kakapurwa ampa kannaleged nikabal. Al Pab-kakapurwa unni tule-ulubgin-pinzheedzhe tegin tule-purpaje omogal, es-egek-nugal-nikad tule-eyurujadgin pulejul yokor-kwadilejiidzhe tegin kal-wal-apuchaje pakal-pod imakedyob. Tegin Pab-kakapurwa mag tule-tak tule aga ulubgin igi pinzhejii, tegin tule igi immal imabi-kunaibal. \p \v 13 Imi immalmal-pel-kwapa-pinnijad Pab Tummadgin otukal-kwen-kudijulmal. Al tule-pinzheed tegin tule-immal-imabied, Pabdin pel-kwapa pakal-pud mag takmo. Tenal anmaldin ibagwengin Pabga pél palchogenabmal, anmal ibi immal-imajad. \s1 Jesucristo, anmal-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad \p \v 14 Imi anmaldin tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad-nikamal, tenal we tuledin pato Pab-negzhe nad. Tenal we tule Pab-Machi-Jesús. Al anmal kantik alamakenabmal, anmal-chunmanaidyob Pab-Jesúsgin melle pengugal. \p \v 15 Imi anmal-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummaddin anmalyob meke-ibi-immalagin wilub-takles, tenal iskuedgin kwen arkwaszhul-kus. Al anmal-irwal-Pabzhe-koleddin anmal-lolo-pulzhuli-iskuedgin-arkwanedbal wilejakwa anmal-taknonida. Al anmal keg chogel: “Anmal-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad anmal-wilub-taklenaid kwen wichul.” \p \v 16 Tenal anmal-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad wilejakwa anmal-takedbal, al anmal penzhulidgin Pab-wilejakwa-anmal-taked-tuleje akalzhul kolmalo Pab Tummad wilejakwa anmal-takegal. Teginbal, poni-anmalga-nononikidgin Pab anmal-pentaked-wilubzhulinadbal anmal-pentagalbal. \c 5 \p \v 1 Imi tule-irwal-Pabzhe-kolmalad-pul-tummagan pel-kwapa ampagudanimaladdin kusgu tulemal-abalgin nugzhalemal. Tenal we tule nugzhalemalbal tulemalga Pab-immalmalgin immal imagal: Pabga immal ukegal, tegin Pabga-immal-kugedgin tulemalga iskued eligalbal. \p \v 2 Tenal tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummaddin impagin iskuedgin arkwanbi-ta-choggu, al adin nued wisdo, pinnallégwadgin tule-Pab-igalgin-immal-wichulidbal-noaldimalad-pentagalmo. \p \v 3 Tenal tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad keg-chulgu pel-kwapa tulemal-iskuedga kugedgin Pab Tummadga immal-ukenab. Tenal tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad iskuedgin-arkwanbi-tamo-choggu, al aga tukin e-iskuedbal Pab Tummadga kugedgin immal-ukenabmo. \p \v 4 Imi meke-ibi-tule keg aga tukin tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummadga tog. Tenal Pab Tummadbi unnila nabir tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummadga tule-odo, Aarón tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummadga togzhadyob. \p \v 5 Tenal Aarón aga tukin tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummadga togzhajulidyob, Cristo ampa aga tukin kwen togzhajulmo nug-tummad nikunonigal. Tenal Pab Tummaddin Cristo-nugzhas. Tenal Pab Tummad Cristoga chogzhagusdo: \q1 Pedin an-machi. \q1 Tenal antin imis-akar pe-pabga kunoni. \qr Sal. 2:7 \m \v 6 Tegin Pab Tummaddin e-kartagin kannan Cristoga chogzhagusbaldo: \q1 Pedin Melquisedecyob ilagwen-nadgu \q1 tule-irwal-anche-koledga kuo. \qr Sal. 110:4 \p \v 7 Imi teun Jesús iti-napkin tigusgu, Pab-Tummad-purkwed-akar-nabir-Jesús-abonoedbal, al Jesúsdin poed-abalgin tegin Pabzhe-sapejul-koledgin wilenaigus e-pentagal. Tenal Jesús-Pab-Tummad-ulpallí-nanedi-kujadbal, Pab Tummad Jesús-itos. \p \v 8 Imi Jesús Pab-Machindo, tenal Jesús yabli wilenaidgin turdas Pab-choged-pallí nanegal. \v 9 Tenal Jesús pel-kwapa turdas-choggu Pab-Tummad-ulpallí nanegal, al tule-Jesús-choged-pallí-nanemalad pel-kwapa Jesúsbal ilagwen-nadgu abonolenonimal, \v 10 tegin Pab Tummad Melquisedecyob, tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummadga Jesús-nugzhanonibal. \s1 Tule Pabgin pengueddin, wedin poni-tummad \p \v 11 Tenal antin pemalga pela-pela Jesús-anmal-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad-igal palchogbi-kunain. Tenal pemal yapa we igalmal turdamal-choggu, al anka ib-tutujul-kunoni pemalga nuekwa palchoggal. \p \v 12 Imi pemal pato tikajulgus Pab-igalgin turdananimal, al pemal pato tule-pimalad-oturdananimalad-wilubmogan. Tenal imidin pemal ampa keg kumal tulemal-oturdagal. Tenal pemal ampa tule-pid napi, mimmiganayob Pab-igal-kepe-turdamaladgin kannan pemal-oturdagal. Tenal pemal purpaldin ampa nu napimal, pemal ampa walgwen kwen unnijulmal chan kunkal. \p \v 13 Imi meke-ibi-tule-nu-nunanimalad ampa mimmigana, ampa chelegan-chul. Tenal we tulemal purpal ampa kwen wichulmal piti-igal napírragwad. \p \v 14 Tenal chandin tule-cheleganga, tenal tule-mimmiganagajul. Tenal pemal-Pab-igalgin-pato-kudimaladdin purpal pela-pela turdamaidbal pato wismal, piti-igal nued, tegin piti-igal iskana. \c 6 \p \v 1 Al pemal kepe-Cristo-igal-turdajadginbi pe melle pinzhemalgwelo. Tenal pemal pul-pule Cristo-igalgin turdakedbal pinzheenabmal Cristogin chelebaa kunatapkal. \p Tenal pemaldin melle kannan-kannan anmal-kepe-Cristo-igal-turdajadginbi pal turdamalbalo: iskued-purpal-tule-mejedbal-pukib-itononikid-igalgin, \v 2 Pabgin-penzhulid-igalgin, Jesús-nuggin-tigin-oged-igalgin, kwenadgan-tummagan kwenad-nonogin chunkal-ebuged-igalgin, tule-kannan-tuloged-igalgin, Pab ilagwen-nadgu sapejul tule-oturdaked-igalgin, pe melle we igalganginbi kannan-kannan pal turdamalbalo; tenal pemal we igalmal wis ebemalgwelo. \p \v 3 Tenal Pab anmalga igal-ukel, anmaldin unnigumalo Pab-Jesús-igalgin ukin turdagal. \p \v 4 Imi tule-wal-walgwen Pab-igal nued wisgusmal, tegin Pab-nikpa-akar-tulega-immal-uked abingasmal, tegin Pab-Purpa-Nued-nikunonimal, \v 5 tegin Pab-chogzhadyob we tulega ib-nued kunonimal, tegin napa-pid-kujal-nonikoedgin-kannaleged-nikuoed pato iche-iche wis itosmalbal. \p \v 6 Tenal we tulemal Pab-Jesús-igenonikil, pukib-pinzheedbal meke-igi Pabbak keg igal-nuda. ¿Ibiga an teob chog? Imi we tulemal aga tukin kannan nakrusgin Pab-Machi-pioknanikidyob, kunanimal tegin tulemal-wagin Pab-Machi-opinkezhe-nanimalbal. \p \v 7 Imi an-chogzhad-igalgin an pemalga chagla chinejun. Imi tulemal napyob kumalmo. Imi ti-wied napkin ukpojal, naptin tulega yer immal-kwa oni. Al naptin yer immalmal ochanmajal, Pabdin yer we nap taknoniko. \p \v 8 Tenal naptin iskujadbal pula-iskanabi oniel, we naptin ibga keg kuedga kunoniko. ¿Tegin Pabdin we nap ukapchenonikojulzhí melle immalmal ochanmalgal? Teobdo. Tenal tulemal we napkad-pula-okummanonimalbalo. \s1 Pab Tummad keg-chulgu e-kaka-ukchadyob immal imako. \p \v 9 Kwenadgan-pilalmalad, imi antin tulemal-Pabbak-keg-igal-nudaked-igalgin chunmas. Tenal antin pemalgin-kwen-penzhul, pemal Pab-igemalad-tulejul. Tenal anmal kwen penzhulmalbal Pab pemal-abonojadbal, pemal pél immal-nuegan nikunonimalo. \p \v 10 Tenal pe Pabbal-nanimalad-pentajadbal, tegin pe ampa Pabbal-nanimalad-pentananimaladbal, pemal pato oyosmal, pemal Pab-pilalmal. \p Tenal Pabdin tule-iskana-chul-choggu, al Pab pemal-e-pilaled kwen igeojul-kuo, tegin Pab pemal-immal-nuegan-imaked kwen igeojul-kubalo. \p \v 11 Tenal anmal peigujimaldo, pemal, pe-purkwedzhe pe ukin-ukin alamamalo pe-pinzhediidyob nuekwá Pabbal-naigugal. Al pe unnigumalo Pab-neggin meggal. \v 12 Imi Pab-kaka-ukchadbal tulemal pinnallégwadgin Pabgin-penzhulmaladbal immal-nuegan nikunonimalo. Al anmal peigujimal, pemal ampa we tulemal-yopí kumalmogo, melle wiegumalo. \p \v 13 Imi Pab Tummad Abrahamga kaka-ukchadgin, tule-pid Pabga pul tule-tummad kwen nikchul. Al Pab Tummad aga e-nuggin Abrahamga napírra chogzhado: \q1 \v 14 Imi an yer pe-takedbal \q1 an chunchunnad pega peyedzhe immal-nuegan uko, \q1 tegin an pega íchejul wagwagan-ukpalo. \qr Gn. 22:17 \p \v 15 Tegin Abraham pinnallégwadgin pirkabal Pab-ega-kaka-ukchad abintas, tegin te-cholbal untaradgin kep Abrahamga Pab-ega-kaka-ukchadyob kunonijun. \p \v 16 Imi tulemal ega-pul-tule-tummad-nuggin kaka-ukmal. Tenal tule weob kaka-ukchal pato choglenai, wedin ib-chunchunnad. Al chunmaked pal nikchul. \v 17 Imi Pab tulega-kaka-ukchamaladga oyobi-kunai ede ilagwen-nadgu e-chogzhadbal pinzhedio. Al Pab Tummad tulemalga aga e-nuggin napírra chogzha ede keg-chulgu e-kaka-ukchadbal immal imako. \p \v 18 Tenal Pabdin immal-chogbogwad-keg-ogwalegedgin anmalga oyos Pab-anmalga-kaka-ukchad ib-chunchunnad. Al Pab Tummad napírra-chogzhadgin kaka-ukchado, anmal-Pabbal-naigusmalad-okannogal melle Pab-anmal-abonogedgin pengumalgal. \p \v 19 Tenal Pab anmalga kaka-ukchadbal anmal nued wismaldo anmal abonolenonimalo. Al anmal-purpa kwen tobzhul, ul esnasgin kalenaidyob. Tenal anmal Pab-kaka-ukchadgin penzhul-choggu, al anmal igal-nika purpal Pabzhe omogal, tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad Pabzhe-koled-neggin-mol-naid-cholbal togedyob. \p \v 20 Imi Jesús anmal-iktual, anmal-irwal Pab-Tummad-chiidzhe togzha Pabzhe anmal-odogal. Tenal Jesús ilagwen-nadgu tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummadga kunoni, Melquisedecyob. \c 7 \s1 Jesús Melquisedecyob, tule-irwal-Pab-Tummadzhe-koled-pul-tummadga mai \p \v 1 Imi akpene Melquisedecdin neg-kwebur-Salem-erreyga mai, tegin tule-irwal-Pab-Pul-Tummadzhe-koledga maibal. \p Tenal teun takalgu, Abraham erreymalbak-pila-chenaidgin nakwis. Tenal Abraham kannan-negzhe-tanikidgin, Melquisedec Abraham-abin-nad Abrahamga choggal: “Imi Pab Tummad pebak nued kudiilen, nabirinye.” \p \v 2 Tegidgin Abraham pila-chenaidgin-immalmal-idirijad-kwaambe-ilbal Melquisedecga kwagwen ukcha. Tenal Melquisedecdin choglege: Inniki-igal-imaked-e-sagla. Tegin Salem-erreydin choglege: Ulubgin-akalzhul-itoged-errey. \v 3 Tenal Melquisedecdin pab-tegin-nan-pel-nikchul, tegin tule e-tadgan-pel-wichulmalbal, tegin e-mimmilejad-e-wilubgan pel wichulmalbal, tegin tule e-purkwijad pel wichulmalbal. Tenal Melquisedecdin Pab-Machiyob ilagwen-nadgu tule-irwal-Pabzhe-koledga mai. \p \v 4 Imi pe takto, Melquisedecdin tule-tummad. Imi tad-Abrahamzhe-pakal pila-chenaidgin immalmal-idirijad-kwaambe-ilbal Melquisedecga kwagwen ukcha. \p \v 5 Tenal Moisés-igalgin choglesmaido: Leví-wagwagan-tule-irwal-Pabzhe-kolmaladga-togzhamaladbi igal-nika tulemal-akar immal-kwaambe-ilbal kwagwen abingegal. Tenal tule-immal-ukmalad, Leví-wagwaganbak Abrahambal e-kwenadgan. \p \v 6 Imi teun Pab Tummad Abrahamga kaka-ukchado, peyedzhe Abrahamga immal-nuegan imako. Tenal Melquisedecdin Leví-e-wagwajul. Tenal Melquisedec yabli Abrahamgin immalmal abingas, tegin Melquisedec Abrahamga chogzhabal: “Pab Tummad peyedzhe pega immal-nuegan imakelen, nabirin.” \p \v 7 Imi pemal nued wismaldo: tule-tummad tule-totogwadga choged-wilub: “Pab Tummad pega peyedzhe immal-nuegan imakelen, nabirin.” Al Melquisedec-Abrahamga-nued-chogzhadbal mag taklenoni Melquisedecdin Abrahamga pul tule-tummad. \p \v 8 Tenal tule-immal-kwaambe-ilbal-kwagwen-abingasmalad-igalgindin Leví-wagwaganzhik tule-purkwemaloed, tenal Melquisedeczhikdin anmalga-chogles-tule-tulad. Al Melquisedec ampa tuladbal Leví-wagwaganga pul tule-tummad. \p \v 9-10 Tenal anmal chogmodo: imi Leví-wagwagan-immal-kwaambe-ilbal-kwagwen abingasmal. Tenal Leví Abraham-e-wagwa-choggu, al Melquisedec Abraham-abingusgu, Levídin ampayo-mimmilegedbal e-tad-Abrahamgin pato kudii. Al Leví-wagwagandin ampayo mimmilegeddu, e-tad-Abrahambal Melquisedecga immal-kwaambe-ilbal kwagwen ukchamalmo. Al Melquisedecdin Leví-wagwaganga pul tule-tummad. \p \v 11 Imi Pab Tummad Moisésbal Leví-wagwaganga tule-irwal-Pabzhe-kolmalad-igal mezhis. ¿Imi Leví-wagwagan-tule-irwal-Pabzhe-kolmalad unnilen, ibiga tule-irwal-Pabzhe-koled-pid Melquisedecyob napimal? Tenal tule-irwal-Pabzhe-koled-Aarónyob kwen unnijuldo. Al anmal tule-irwal-Pabzhe-koled-pid Melquisedecyob napimal. \p \v 12 Imi anmal-irwal-Pabzhe-koled-ogwales-choggu, al igal-Moisésbal-choglejad ogwalegenabmo. \v 13 Imi tule-irwal-Pabzhe-koled-Melquisedecyobid-pid tad-sagla-pid-akar tani. Tenal tule-tad-sagla-pid-akar-tanimalad tule-kugedgin-Pabga-immal-ukedga kwen megwiszhulid-tulemal. \p \v 14 Tenal anmal nued wismaldo, anmal-Tummad-Jesús Judá-tad-sagla-akar tani. Tenal Moisés kwen chogzhajul-kus, tule-irwal-Pabzhe-koled Judá-tad-sagla-akar noniko. \v 15 Tenal tule-irwal-Pabzhe-koled-Melquisedecyobid-pid tanikil, pul-pule mag taklenoniko, anmal Leví-wagwagan-tule-irwal-Pabzhe-kolmaladgin chogzhad ib-chunchunnad. \p \v 16 Tenal tule-tanikiddin kusgu e-chan kannaleged-nikadbal keg-pelgued-tule. Al we tule nugzhalenoni tule-irwal-Pabzhe-koledga meggal, tenal e-tad-saglaganbal-chul. \v 17 Tenal Pab Tummad e-kartagin Jesúsgin chogmodo: \q1 Pedin ilagwen-nadgu Melquisedecyob \q1 tule-irwal-anche-koledga-kuo. \qr Sal. 110:4 \p \v 18 Imi Moisés-igal-akpenegwad nue-kal-nikchulidbal, tegin ibga-keg-pel-kuedbal pelgunonijun. \v 19 (Tenal Moisés-igal tule-kwen-pentaszhul inniki nanegal.) Tenal Jesús-igal-pin megnonikidbal, anmal Pabgin-penzhulidbal, anmal unnimal Pab Tummadzhe omogal. \p \v 20 Imi Pab-Tummad-aga-e-nuggin-napírra-chogzhadbal, Jesús tule-irwal-Pabzhe-koledga togzha. Tenal tule-irwal-Pabzhe-kolmalad-pimaladdin Pab-Tummad-aga-e-nuggin-napírra-chogzhadgin kwen togzhajulmal. \p \v 21 Tenal Jesús tule-irwal-Pabzhe-koledga togzhadgin, Pab Tummad Jesúsga aga e-nuggin napírra chogzhado, Jesúsde keg-chulgu tule-irwal-Pabzhe-koledga togo. Tenal Pab-kartagin nermakal maido: \q1 Imi Pab Tummad e-pinzheed kwen kwagojul-kuo. \q1 Tenal Pab Tummad aga e-nuggin napírra chogzhado: \q1 “Pedin keg-chulgu ilagwen-nadgu tule-irwal-anche-koledga kuo.” \qr Sal. 110:4 \m \v 22 Imi Pab Tummad aga e-nuggin Jesúsgin napírra chogzhadbal, al Jesúsbal mag taklenonido, Pab Tummad tulemalga pul-kaka-nued-ukchaddin, ib-chunchunnad. \p \v 23 Imi Leví-wagwagan pulzhul purkwemal-choggu, al Leví-wagwagan ichejul tule-irwal-Pabzhe-kolmaladga ampagusmal. \p \v 24 Tenal Jesúsdin keg-purkwedbal ilagwen-nadgu tule-irwal-Pabzhe-koledga mai. \v 25 Tenal Jesús Pab Tummadbak ilagwen-nadgu tule-ebal-Pabzhe-nonimalad-irwal chunmanai-choggu, al Jesúsdin unni pellallé tule-ebal-nonimalad-abonogal. \p \v 26 Tenal we tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad-Jesúsdin anmal we tule-napi-kudiin anmalga tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummadga kugal. Tenal we tuledin tule-chwilidikid, tulemal-kin-chunmaked-nikchulid, immal-akalodijulid, tule-iskued-nikmalad-akar pidzhi-kudiid, tegin Pab-negginmaladga pul tule-tummadga maibal. \p \v 27 Tenal Jesús tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad-pimaladyob chul. Tenal tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad-pimaladdin pane-pane kugedgin Pab Tummadga immalmal ukenabmal, kep aga tukin iskued eligal, tegin te-cholbal kep tulemalga iskued eligalmo. Tenal Jesús e-purkwijadbal, Pab Tummadga ilkwénna immal ukcha tulemalga ilagwen-nadgu iskued eligal. \v 28 Tenal tulemal kwen unnijulmal chwilidik nanegal, al Moisés-igal-maidbal yabli tule nugzhemal tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummaganga kugal. \p Tenal Moisés-igal-nonikid-cholbal, Pab Tummad aga-e-nuggin-napírra-chogzhadbal e-Machi-nugzhas tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummadga kugal. Tenal we Machidin ilagwen-nadgu tule-chwilidikid. \c 8 \s1 Jesús anmal-irwal-Pab-Tummadzhe-koled-pul-tummadga mai \p \v 1 Imi anmal chunmananimaldo: anmal tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad-nikamal. Wedin Jesús, tenal Jesús nikpa-neggin Pab-Pul-Tummad-kan-nuedzhik pato tule-tummadga chii. \v 2 Tenal Jesús Pab-maid-neggin arpamai. Tenal we negdin Pab-maid-neg-chunchunnad, tenal Pab Tummad we neg opinnis, tulemal kwen chobzhajulmal. \p \v 3 Imi tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummagan-pel-kwapa nugzhales Pab Tummadga immal ukegal, tegin Pabga immal-okuggalbal. Al Jesús Pab Tummadga immal uked-wilubmo. \p \v 4 Tenal iti-napkin tule-irwal-Pabzhe-kolmalad íchejul nika Moisés-igal-mamikidbal Pabga immal ukegal. Al Jesús imis iti-napkin mailen, tule-irwal-Pabzhe-koledga kwen kuszhulin. \p \v 5 Tenal tule-irwal-Pabzhe-kolmaladdin iti-napkin Pab-Tummad-megwed-neggin arpananimal. Tenal we negdin pinche wilub-oyonai, nikpa Pab-maid-neggin igi arpale. Al Moisés Pab-megwed-neg chobbi-kualgu, Pab Tummad Moisésga chogzhado: \q1 Tenal pedin nue taker, \q1 imi an akpene pega yalgin oyojad-yopí \q1 pe an-neg chobmogo. \qr Ex. 25:40 \m \v 6 Tenal Jesúsdin tule-irwal-Pabzhe-kolmalad-pimaladga pul arpaged-nued nika. Tenal Pab Tummad pul kaka-nuegan-ukcha-choggu, al Pab Tummad Jesúsbal pul igal-nued mezhis, Pab-akpene-Moisésbal-pul-igal-mezhijadga. \p \v 7 Imi Pab kepegin tulemalbak aga igal-mezhijad nuedilen, igal-kwapid pal kwen mezhiszhulin. \v 8 Tenal Pab Tummad takchagu tulemal kwen unnijulmal nuekwa nanegal, al Pabdin chogalzhun: “Antin igal-pid mesnebal.” \p Imi Pab-kartagin chogdo: \q1 Pab Tummad chog: \q1 “Imi ibe noniko, \q1 an Israel-tulemalbak \q1 tegin Judá-tulemalbak igal-pin mesnebal. \q1 \v 9 Tenal an-Egipto-akar tadgan-onosmaladgin \q1 an igal-mezhijadyob an igal pal kwen mesnejul. \q1 Imi teun tadgan an-igal-mezhijadyob \q1 inniki kwen nanaszhulmal. \q1 Al an we tulemal-ebeszhun. \q1 Al tegidbal an igal-pin mesnejun.” \q1 \v 10 Tegin Pab Tummad chogbal: \q1 “Imi an Israel-tulemalbak igal mesne. \q1 Tenal te-cholbal, \q1 antin igal-mezhijadgin pinzhedi-kugal \q1 Israel-tulemal-imako. \q1 Tegin an Israel-tulemal-imabalo \q1 aga ulubgin-akar we igalgin nued nanegal. \q1 Tegin antin Israel-tulemalga \q1 e-Pab-Tummadga kunoniko. \q1 Tegin Israel-tulemal an-tulemalga kunonimalbalo. \q1 \v 11 Tenal te ibegin Israel-tulemalgin \q1 an-chogzhadyob kunonikil, \q1 Israel-tule e-neg-tikalbal-mamimalad-keg-pal-oturdakel, \q1 tegin e-kwenadganga keg palchogbalil: \q1 ‘Pedin Pab-Tummad-wisguenab.’ \q1 Imi tulemal-pel-kwapa an-wisgunonimalo \q1 tule-tummagan-ugakche \q1 tegin tule-polgana-ugakchemo. \q1 \v 12 Tenal antin Israel-tulemal-iskued elio, \q1 tegin antin Israel-tulemal-iskuedgin \q1 pinzhedii pal kwen kuojul.” \qr Jer. 31:31-34 \p \v 13 Imi Pab-igal-pin-mezhijadbal, choglenaido, we igal-chereddin pato ibga keg pal ku. Al Pab-Tummad-igal-chered-mezhijad pulejul pelgunoniko. \c 9 \s1 Pab-megwed-neg iti-napkin chigwis, anmalga wilub oyogal, Cristo anmal-irwal Pab Tummadbak chunmanai \p \v 1 Imi Pab-kepegin-igal-mezhis, tulemal igal-mamikidbal Pab-otummogal. Tenal Pab-kepegin-igal-mezhijad ampa iti-napkin neg nika Pabzhe kolgal. \p \v 2 Tenal kepegin we neg okwichismalgu, toged-natapogin pimal: Neg-Chwilidikid. Tenal we neggin kallen-walakugle-kagwigwis, tegin Pabga-madu-uklejad mesagin mami-nadbal. \p \v 3 Tegin we neg-yabal-ukin Pab-megwed-irwal mol-nued naibal. Tenal we mol-naid-cholbaldin pimal: Neg-Pul-Chwilidikid. \v 4 Tenal we Neg-Pul-Chwilidikid-waglik Pabga-immal-okuged-olgad kwichi, Pabga-immal-wawadikid okuggal. \p Tenal we Neg-Pul-Chwilidikid-yabal ulu-walgwen mai, tenal we ulugin ol pel-kwapa kin eniral nai. Tenal we uludin pimal: Pab-kaka-ukchad-ulu. Tenal we ulu-yagin immal-chogapá pukwa: muruk-olgadgin maná-mas chii, tegin Aarón-kabaston-nijad maibal, tegin akwa-matarred-matabo-Pab-igal-nermalejad maibal. \v 5 Tenal ulu-askin angel-querubines-nugad-walbo aga abin-abin tullu-pukwamal. Tenal wedin chogle, Pab Tummad wegin mai. Tenal angel-chakkangin Pab-iskued-elied-neg-edulejibal. \p Tenal antin pemalga keg imis nuekwa we immalmalgin pal chunmakel. \p \v 6 Imi an-chogzhadyob Pabzhe-koled-neggin immalmal nuekwa urpilesmaladbal, tule-irwal-Pabzhe-kolmalad pane-pane neg-natapogin, nonidamal Pabga arpagal. \p \v 7 Tenal neg-ukin-ulak-chiidgin, tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummadbi pirka-ilbal unnila ilkwénna wis tog. Tenal tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad we neg-ulak togneel, keg-chulgu immal-abebak togenab. Tenal we abedin aga tukin iskuedga tegin tulemal-immal-kwen-wichulidbal-iskuedgin arkwajadgamo. \p \v 8 Al tule-irwal-Pabzhe-koled-igal-mamikidbal Pab Purpa Nued pato oyonai, Pabzhe-koled-neg-keped ampa chiidbal, tule igal-kwen-nikchul, Pab-Neg-Pul-Chwilidikidgin toggal. \p \v 9 Tenal we igal imisgwadzhe anmalga oyonai, immalmal-Pabga-ukchamalad tegin immal-tulgan-Pabga-kukchamalad kwen unnijulmal tule-Pabzhe-kolmalad aga ulubgin yer itononigal. \v 10 Tenal mas-kunned-igal, kobed-igal, tegin immal-enuked-igal pinche wilubga oyonai. Tenal we igalmal pinche iche-iche kunai, Pab Tummad igal-pin onogedzhe. \p \v 11 Imi Cristodin igal-nuegan-tanikidga, tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummadga kugal noni. Tenal Jesúsdin Pabzhe-koled-neg pul-chunchogedgin pul-chwilidikidgin apalala nas. (Tenal tulemal we Pab-megwed-neg kwen chobzhajulmal, tegin we negdin iti-nap-pinnijadgin kwen chijulbal.) \p \v 12 Tenal Cristo aga e-abe-mijadbal ilagwen-nadgu Neg-Pul-Chwilidikidgin togzha, tenal cabra-e-abe-mijadbal chul, tegin moli-chapini-e-abe-mijadbal chulbal. Tenal Cristo aga e-abe-mijadbal tulemalga ilagwen-nadgu iskued pennus. \p \v 13 Tenal tule-purpal-chwilidikchulmaladgadin pinche askin unnila cabra-abe kin pin-pin imajadbal, tegin moli-chapini-abe kin pin-pin imajadbal, tegin moli-puna-kummajad-e-pur kin pin-pin imajadbal, we tulemal pinche askin chwilidik kunonimal. \p \v 14 Al Cristo Pab-Purpa-Keg-Pelguedbal, Pab Tummadga Cristo iskued-nikchulidbal aga tukin chan-ukcha purkwegal. Al Cristo-aga-abe-mijadbal pul-pule unnigus, anmal-aga-ulubgin akalzhul-itogal anmal-imagal, anmal melle iskued-tule-opurkwedgin pal pinzhegal. Al anmal akalzhul Pab-Tula-Maidga arpago. \p \v 15 Al Cristodin Pab-igal-pin-mezhijadgin tulega igal-nudaked-tule. Imi tulemal Pab-kepe-igal-mezhijadgin walmasmal. Tenal Cristo purkwis iskued-penukegal, tegin tule-Pab-tarzhe-kochamalad-ololchegalbal. Al tule-Pab-tarzhe-kochamalad immal-keg-pelgued nikunonimalo. \p \v 16-17 Imi tule ampayo-purkweddu, igal-mesmaldo, e-purkwijad-cholbal toaga e-immalmal uklego. Tenal tule ampayo-purkwel, tule-immalmal-abingaoed igal-kwen-nikchul we immalmal chugal. Tenal tule-purkwijal, tule-immalmal-abingaoed kep igal-nika we immalmal chugal. Al tule-immalmal-abingaoed tule-purkwijad-igal-mezhijadbal, immal chubiel, oyogenabgwel, we tule-igal-mezhijad pato purkwis. \p \v 18 Al akpene Pab-kepe-igal-mezhijaddin immal-abebalbi kep unni, tulega ib-nuedga kugal. \p \v 19 Imi Moisés akpene pel-kwapa tulemalga Pab-igal-mezhijad-ilbal chogzhagu, Moisés cabra-abe tegin moli-chapini-abe tibak oburus, tegin hisopo-aan-tukugin oveja-abzhal-kinnid-yos, tegin abegin kep oveja-abzhal-wartichas. Tegin Moisés kep Pab-kartagin pin-pin abe-imas, tegin tulemalgin pel-kwapa pin-pin abe-imasbal. \v 20 Tenal teun Moisés chogalzhun: \q1 Imi we immal-abebal \q1 Pab-igal-mezhijad pemalga kep unniguo. \qr Ex. 24:8 \m \v 21 Tegin Moisés Pabzhe-koled-neggin ampa pin-pin abe-imas tegin Pabzhe-koled-neggin pél immalmal-pukwadgin pin-pin abe-imasbal. \p \v 22 Tenal Moisés-igalgin choglesmai, immalmal-pel-kwablejal immal-tulgan-abebal kep chwilidik kunoniko. Tenal abe kwen milejulil, tule-iskued kwen elilegojul-kuo. \s1 Jesucristo-purkwijadbal tulemalga iskued elis. \p \v 23 Imi we immalmal-an-pega-chogzhiid Pab-neggin-immal-wilubganyob pukwamal. Al we immalmal keg-chulgu Pabga-immal-uklejadbal chwilidik imaked-wilubmalmo. Al Pab-megwed-neggin-immalmal Pabga pul-immal-nued uklejadbal, kep chwilidik kunonimalmo. \p \v 24 Imi Cristo iti-napkin tule-pinche-Pab-maid-neg-yopíjal-chobaledgin kwen togzhajul. Tenal Cristo Pab-maid-neg-chunchunnadgin togzha, Pab Tummadbak anmal-irwal sanal chunmagal. \p \v 25 Al tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad-pid pirka-ilbal walkwénna Pab-Megwed-Neg-Pul-Chwilidikidgin abe-pid-annik togmal. Tenal Cristodin kannan-kannan purkwegal Pab-maid-neggin kwen togzhajulbal Pabga-immal-ukedyob. \p \v 26 Tenal Cristo tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad-pimaladyob imajalen, Cristo iti-nap-kepe-naigujad-akar kannan-kannan purkwe-kwichin. Tenal imidin weob kuszhul, tenal Cristo ilkwénna noni e-purkwedbal iskued opelogal. \v 27 Imi tulega igal-mai ilkwénna purkwegal, tenal te-cholbal Pab we tulega igal-itononiko igi nanas-dewa. \p \v 28 Al Cristo ampa ilkwénna purkwismo ichejul tulemalga iskued eligal. Tenal Cristo kannan nonibalo tule-e-abintabukmalad-abonogal, tenal tulemalga iskued pal penukegal-chul. \c 10 \p \v 1 Imi Moisés-igal pinche wilubganga noni, kujal immalmal-nuegan tanikoedga. Tenal we immalmal-nuegan sanal Moisés-igalbal kwen nonijulmal. Al Moisés-igal kwen unnijul-kus pirka-ilbal Pabga-kugedgin-immalmal-ukedbal chwilidik tule-Pabzhe-kolmalad-imagal. \p \v 2 ¿Imi Pabga-immal-kugedgin-immal-ukchamaladdin iskued elielen, we tulemal Pabga kugedgin immal pal ukojulinzhulzhí? Teobdo. Tenal tulemalga unnigujalen, tulemal pato ilagwen-nadgu chwilidik kudimalan, tegin tulemal aga ulubgin e-iskuedgin pal kwen pinzhaojulbalin. \v 3-4 Tenal moli-mastad-peb-nikad-abebal tegin cabra-abebal tule-iskued keg elile-choggu, al Pabga-immal-kugedgin-immal-ukchamalad pirka-ilbal pinche kannan wisgugal tulemal-imamal, emalde iskued nika-nemal. \q1 \v 5 Al Cristo iti-napche-nonigu, aga e-Pabga chogzhado: \q1 Imi tule-pega-immal-kugmalad, \q1 tegin pega-immal-ukmalad, \q1 pedin, pe pal kwen peichul. \qr Sal. 40:6 \p Tenal Cristo aga e-Pabga chogzhabal: \q1 Tenal pedin, pe anka kuakwa pel-kwapa an-chan ukcha. \q1 \v 6 Tenal tule-pega-immalmal-kukchamalad, \q1 tegin tulemal-iskued-penukegal pega-immal-ukchamalad, \q1 pedin yer kwen itoszhul-choggu, \q1 \v 7 al antin chogalzhun: \q1 “Imi antin pato kuakwa kudiye, \q1 pe-kartagin ankin nermales-maidyob \q1 pe-itolegedbal nanegalye. \q1 Pab Tummadye, al an noniye.” \qr Sal. 40:6-8 \p \v 8 Imi kepegin Cristo chogzhado: Pab Tummad tulemal-ega-immal-kugmalad tegin tulemal-iskued-penukegal-ega-immal-ukmalad kwen peichul, tegin tulemal weob immal-ukchad ampa yer kwen itoszhulbal. (Tenal tulemal Moisés-igalbal Pabga keg-chulgu immalmal uked-wilubmal.) \p \v 9 Tenal Cristo kep chogalzhun: “Imi antin pato kuakwa kudii Pab-Tummad-itolegedbal nanegal.” Tenal Cristo weob chogzhadgin Pabga-immal-kugedgin-immal-uked-igal pelos, tegin anal igal-pin odoszhun. \p \v 10 Tenal Jesucristo Pab-Tummad-peigujiidbal Pab Tummadga ilkwénna aga e-chan ukcha ilagwen-kadgu peigal. Al anmal ilagwen-nadgu chwilidik kunonimalmo. \p \v 11 Tenal tule-irwal-Pabzhe-koled-ilbal pane-pane Pab Tummadga igal-mamikidbal immal-imananimal. Tegin tule-irwal-Pabzhe-kolmalad kannan-kannan Pabga immal-kugedgin immalmal uknanimalbal. Tenal Pabga-immal-ukedbal tulemalga iskued kwen elijul. \p \v 12 Tenal Cristodin tule-irwal-Pabzhe-kolmalad-pimaladyob-chul. Tenal Cristodin ilkwénna e-purkwijadbal Pab Tummadga aga e-chan ukcha iskued eligal. Tegin Cristo te-cholbal Pab-Tummad-nuedzhik tule-tummadga chigwitapchun. \v 13 Tenal teun-akar Cristo abintajii tulemal-ebak-aichulmaladgin nakwegal, tule-nag-onakwed-kanyob e-aichulmalad-imagal. \p \v 14 Tenal Cristo ilkwénna-purkwegal Pab Tummadga aga e-chan ukcha-choggu, al Cristodin tule-iskued-nikchulmaladga tule-Pab-tar-chusmalad-imas. \p \v 15 Tenal Pab Purpa Nued ampa we igalgin chunmajimo. Tenal teun Pab Purpa Nued kepegin chogzhamodo: \q1 \v 16 Imi Pab Tummad chog: \q1 “Imi antin tulemalbak igal mesne, \q1 Tenal te-cholbal \q1 antin-igal-mezhijadgin-pinzhedi-kugal \q1 tulemal-imako. \q1 Tegin an tulemal-imabalo \q1 aga ulub-akar we igalgin nued nanegal.” \qr Jer. 31:33 \m \v 17 Tegin Pab Purpa Nued ukin chogzhabal: \q1 Tenal antin tulemal-immal-akaloedgin \q1 tegin tulemal-iskuedgin pal kwen pinzhaojul-kuo. \qr Jer. 31:34 \m Teob Pab Purpa Nueddin chogzhagusdo. \p \v 18 Tenal Pab tulega iskued-pelgus chogzhal, tuledin iskuedga Pabga keg immal-kugedgin immal-pal-ukel. We igaldin pato pelgus. \s1 Anmal pane-pane Pab-waglika naneenabmal \p \v 19 Kwenamalad, imi Jesús-abe-milejadbal anmal igal-nika tobejul Neg-Pul-Chwilidikidgin toggal. \v 20 Tenal Jesús e-chanbal mol-naid-islijadyob anmalga tule-otuloged-igal-pin egas Pab Tummadzhe omogal. \v 21 Tenal anmal tule-irwal-Pabzhe-koled-tummad-nika, tenal we tule-tummaddin Pab-maid-neg takmai. \p \v 22 Al anmal naga ulubgin iskued-elijadbal anmal akal-akal kwen pinzhedijulmal, tegin anmal ti-chwilimakaledgin-obzhadyob chwilidik naga chan imasmal. Al anmal napírra Pab-penzhulidbal tegin anmal naga ulubgin napírra pinzheedgin anmal igal-nika Pab-maidzhe omogal. \p \v 23 Tenal Pab anmalga kaka-ukchadyob, Pab keg-chulgu anmalga pél immal-imako. “Pab anmal-abonogo” chogdimaladgin anmal pul-pule pinzheenabmal. \v 24 Tenal anmal pul-pule pinzheenabmalbal, anmal igi pul-nabir aga muchub-muchub pentamalgal tule-pilalgumalgal, tegin tule-pidga immal-nued imagalbal. \p \v 25 Tenal pemaldin melle tule-wichul-ormamaladyob pe nanemalo. Tenal pemal keg-chulgu, aga pulakwa ampagumalo Pabzhe kolgal Pab-otummogal. Tegin pemal aga muchub-muchub okannogenabmal Pabbak nuekwá nanegal. Tenal Jesús-tanikid-wilub-omodani pe takel, pemal pul-pule aga muchub-muchub okannogenabmal Pab-waglika nanegal. \p \v 26 Imi tule Pab-igal-chunchunnad wisgujal, tenal pinche-pakal kannan-kannan iskuedgin aga egwanail, we tule iskuedga immal-pal-kwen-nikchul Pab Tummadga ukegal. \v 27 Tenal we tule-nosmalad unnila abintajimal Pab Tummad peyedzhe tar-oturdagal, tegin we tule-nosmalad abintabukmalbal tule-Pabbak-aichulmaladbak cho-chaglagin mes pelgunonimalgal. \p \v 28 Imi tule Moisés-igal-mamikidgin walmasgu, tegin tule-walbo-o-walpá-dewa tar-takchadbal tule-tummaganga chognonimalgu, tule-tummagan wilejakwa-tule-walmajad-kwen-takchajulidgin ilgwen we tule-mechamal. \p \v 29 ¿Tenal pe wismalzhulzhí meke-ibi-tule atajulidgin iwenchuli Pab-Machi-takalil, tegin Pab-kaka-ukchadbal Jesús-abe-milejadbal e-iskued-elijad istar takalbalil, tegin meke-ibi-tule peyedzhe istar Pab Purpa Nued wilejakwa anmal-taked-wilubzhulinadgin todoalbalil, we tuledin pul-peyedzhe sapejul oturdaleged-wilub? Teobdo. \p \v 30 Imi anmal Pab-Tummad-wismal. Tenal Pabdin chogzhado: \q1 Anpí unnila igal-nika \q1 sapejul tule-abin-imagal. \q1 Tenal antin keg-chulgu \q1 tule-abin-imamogo. \qr Dt. 32:35 \m Tegin Pab kannan chogzhabaldo: \q1 Imi antin-Pab-Tummad, \q1 tulemalga keg-chulgu igal-itogo. \qr Dt. 32:36; Sal. 135:14 \m \v 31 Al tule Pab-Tula-Maidzhe kalenonikil, wedin ib-peyedzhe, we tuledin sapejul oturdalenoniko. \p \v 32 Imi pemal nued wismaldo, akpene pemalga igi immal-kus. Imi teun pemalga neg-talgunonikidyob, pe Pab-igal wisgunonimal. Tenal pemal peyedzhe wiledi-kusmal, tenal pemal yabli abin-purtismal. \v 33 Tenal tulemal impa-impagin tulemal-wagin pegin istar chunmadimal, tegin tulemal sapejul pe-imasmalbal. Tenal pemal impa-impagin kwenadgan-sapejul-imalesmaladbak mes wilesmalmo. \p \v 34 Tenal pemal kwenadgan-oturdalemamimaladga aga pe-changin immal-kunaid pe itonaidyob pukib-itodimalmo. Tenal pemal nued wismaldo, pemal Pab-neggin pul pe immal-nuegan-keg-pelgumalad nikamal. Al tulemal pemalgin immal-nuegan idirismalgu, pemal yabli welgusmal. \p \v 35 Imi pe melle igemalo Pabgin penzhul-nanegal. Tenal pemal Pab-penzhulidgin nanemalal, pemalga ichejul immal-nuegan uklego. \v 36 Tenal pemal igal-pulegangin abin-purtigenabmal Pabbak nanegal. Al pe Pab-itolegedbal pél immalmal imajal, Pabdin e-kaka-ukchadbal pega immal-nuegan uknoniko. \p \v 37 Tenal Pab e-kartagin chogdo: \q1 Imi tule-tanikoed pato iche-napi taggal, \q1 tegin we tule nue-owelegojul noniko. \q1 \v 38 Tenal tule-aga-ulubgin-chwilimalejaddin \q1 Ankin-penzhulidbal tula-kudio. \q1 Tenal tule anpal-naid kannan an-ebejal, \q1 antin-Pab-Tummad naga ulubgin nabir \q1 we tulegin kwen itogojul-kuo. \qr Hab. 2:3-4 \p \v 39 Tenal anmal Pab-ebeoed-tulejulmal, tegin anmal Pab Tummadzhe sapejul oturdaleged-tulejulbal. Tenal anmal Pabgin-penzhulmaladbal, abonolenonimalad-tule. \c 11 \s1 Tule-Pab-Tummadgin-penzhulidbal-nanasmalad \p \v 1 Imi an meke-ibigin penzhulil, wedin chogle, an immal-abintajiid wedin ib-chunchunnad, tegin choglebal an immal-kwen-takchulid ib-chunchunnadbal. \v 2 Al anmal-tadgan Pab-penzhul-kujadbal, Pab Tummad yer anmal-tadgan-taknonimo. \p \v 3 Imi anmal Pab-penzhulidgin wismaldo, Pab e-chunmajadbal nikpa-neg tegin iti-nap opinnis. Al immalmal-mag-taklegeddin, immalmal-aku-takleged-akar choblesmal. \p \v 4 Imi Abel-patoun kudigusgu Pab-penzhulidgin Caínga pul-pule Pab Tummadga immal-nuegan ukcha. Al Abel Pab-penzhulidbal, tegin Pab Abel-ega-immal-ukchadgin yer chunmajadbal, Pab tule-iskued-nikchulidyob Abel-taknonijun. Tenal Abeldin purkwis, tenal Abel-Pab-penzhul-kujadbal, ampa anmal-ulubgin purpal chunma, Abel-nanajadyob anmal Pabbak nued naneenabmo. \p \v 5 Imi Enoc-patoun Pab-penzhul-kujadbal iti-nap-akar tulachá nad Pab-negzhe. Tenal Enocdin Pab-tar-chujadbal tulemal tar-pal-kwen-onoszhulmal. Tenal Enoc sanal tule-purkwed-igal kwen itoszhulbal. Tenal Enoc ampayo Pab-negzhe needdu, tulemal mag takchamal Enocdin yer-itogal Pab-Tummad-imas. \p \v 6 Imi tule Pab-penel, keg ku weligwal Pab-imagal, tenal tule Pab-penzhulil, kep weligwal Pab-imanoniko. Tenal meke-ibi-tule Pabzhe omobiel, keg-chulgu Pabgin-penzhulinab Pabdin mai. Tenal tule Pabgin-penzhulidgin nuekwa Pab-aminanimalal, Pabdin keg-chulgu e-wisgugal we tule-imanoniko. \p \v 7 Imi Noé-patoun ampayo ka immal kueddu, Pab-Noéga-chogzhad-penzhul-kujadbal, Noédin Pab-chogzhad-pallí ul-tummad chobzha e-ome tegin e-nuskanmal abonogal. Tenal teun Noé-Pab-penzhulidbal, mag taklenonijun tule-iti-napkin-pukmalad Pabzhe sapejul oturdaleged-wilubmal. Tenal Noé Pab-penzhulidbal tule-chwilidikidga kunonijun. \p \v 8 Imi Pab Tummad Abrahamzhe kolnonigu Abrahamga neg-uklegoedzhe negal, Abraham teun wichul pia nao. Tenal Abraham Pab-penzhul-kujadbal yabli nad. \p \v 9 Tenal Abraham Pabgin-penzhul-kujadbal Pab-ega-kaka-ukchad-napkin megwis, tule-pid pinche iche napa-pidgin maidyob. Tenal teun Abraham mol-neggin megwis. \p Tenal Pab Tummad Isaacga, tegin Jacobga ampa we kaka-ukchamalmo. Tenal we tulemal Abrahamyob mol-neggin megwismalmo. \p \v 10 Tenal Abraham abintadi-kujan neg-kwebur-chunchunnad-chobaledgin meggal. Tenal Pab Tummad we neg-kweburga iktualeba neg-urpileged wilub-imas neg choblegal. Tegin Pab Tummad we neg-kwebur chobbalo. \p \v 11 Imi teun Sara kusgu-keg-nuchu-nikuedbal tegin yer chelgujadbal, nuchu-kwen-nikued-wilubzhulin. Tenal Sara chogzhagusdo: “Pab keg-chulgu e-kaka-ukchadbal immal ima.” Al Sara Pab-penzhul-kujadbal nuchu-nikuszhun. \p \v 12 Tenal teun takalgu, Abraham seredgujadbal, pato purkwed omos. Tenal Abrahambal e-wagwagan yabli íchejul ampagunonimal, nikpa iskwa-takedyob, tegin termal-kakpal ukub midedyobbal, pél unnijul episgal. \p \v 13 Tenal we tulemal-pel-kwapa e-purkwijadzhe ampa Pab-kwen-penguszhulmal. Tenal we tulemal Pab-ega-kaka-ukchadgin, yabli immal kwen abingaszhulmal. Tenal we tulemal yabli immal-kuoed itosmal, tegin immal-kuoedgin welgusmal. Tenal we tulemal-Pab-Tummadgin-penguszhulmalad aga tukin chogzhamal, emalde iti-napkin tule-pidyob kudimal, tegin tule-iche-iche-kudiidyob kudimalbal. \p \v 14 Tenal we tulemal-weob-chogzhamalad pato oyonanimal, emalde aga neg-chunchunnad aminanimal ilgwen meggal. \v 15 Tenal tulemal-Pab-penzhulmalad e-neg-kwebur-aknijadgin pinzhedimalalen, aga e-itolegedbal kannan e-neg-kweburzhe akpirismalbalin. Tenal imidin we tulemal teob kwen kuszhulmal. \p \v 16 Tenal we tulemal-Pab-Tummadgin-penguszhulmalad pul neg-kwebur-nuedgin pinzhedi-kusmal, tenal we neg-kweburdin, nikpad-neg. Al Pab Tummad kwen pinkejul we tulemal eje kolmalgal, “Pab Tummad.” Tenal Pabdin we tulemalga pato neg-kwebur-chunchunnad urpis. \p \v 17-18 Tenal teun Pabdin Abrahamga kaka-ukchado: \q1 Imi pe-machi-Isaacbal, \q1 pedin ichejul wagwagan-nikunoniko. \qr Gn. 21:12 \p Tenal Abraham e-wilub-taklenonikidgin, Pab-penzhul-kujadbal Pab Tummadga e-machi-walkwénnagwad-Isaac-ukchogalin, Pabga-immal-kugedgin-immal-ukedyob ukegal. \v 19 Tenal Abraham ebinzhasdo, Pab Tummaddin kannaleged nika purkwijad-akar kannan Isaac-otulogal. Tenal Abraham-e-machi purpaldin pato purkwis. Al Abraham purkwed-akar aga e-machi abingas. \p \v 20 Imi teun Isaac Pab-penzhul-kujadbal aga e-machimal-Jacobga tegin Esaúga chogzhagusdo: “Imi Pabdin pega immal-nuegan imakelen, nabirin.” \p \v 21 Tenal Jacob pato purkwedanikidgin Pab-penzhul-kujadbal José-machimalga chogzha: “Imi Pab Tummaddin pemalga immal-nuegan imakelen, nabirin.” Tenal Jacob kabastongin-kwichi tullu-imasgu, Pab-Tummad-otummosbal. \p \v 22 Tenal José pato purkwedanikidgin Pab-penzhul-kujadbal chogzhamodo: “Imi anmal-tulemal Egipto-akar kannan aknimalo.” Tegin José chogzhabal: “Pemal Egipto-akar aknidmalal, an-kal chedmalmogo.” \p \v 23 Imi Moisés-patoun mimmilesgu, e-pabgan Pab-penzhul-kujadbal ni-walapá Moisés-otusmal. Tenal Moisés-e-pabgan takchado, we machidin, machi-nued. Tenal Moisés-e-pabgan errey-igal-mezhijad kwen tobguszhul-kusmal. \p \v 24 Tenal Moisés nued chapingusgu, Pab-penzhul-kujadbal yapa nugzhale-kus Faraón-e-chiskwa-e-machiga kugal. \v 25 Tenal Moisés aga tukin chogzhagus, ede pul akalzhul Pab-Tummad-e-tulemalbak mes wilego, pul iskuedbal immalmalgin íche yer wis itodi-kugal. \v 26 Tenal Moisés kujal Pab-neggin-immalmal-nuegan-nikuoedgin pul pinzhedii-choggu, al Moisés tulemal-wagin Cristoga-pinkegued-igal pul nued takcha, pul Egiptogin pela-pela immalmal-nuegan-nikugal. \p \v 27 Tenal Moisés Pab-penzhul-kujadbal Egipto-akar Faraón-ulujad kwen tobzhulidgin nad. Imi tulemaldin aku Pab-Tummad-takmal. Tenal Moisésdin purpal Pab-takchadyob unnigunoni. \v 28 Tenal Moisés Pab-penzhul-kujadbal Pab-Najad-Itoged itos, tegin wanagakkin abe-nazhis, Pab Tummad Israel-tulemal-abalgin melle machi-kepegined-mesgal. \p \v 29 Tenal Israel-tulemal Pab-penzhul-kujadbal Termal-Kinnid-abalgin neg-tinnagwadgin opasmal. Tenal Egipto-tulemaldin Israel-tulemalyob Termal-Kinnid-neg-tinnagwadgin opaktemogan, tenal Egipto-tulemaldin yabli pél ogangusmal. \p \v 30 Tenal Israel-tulemal Pab-penzhul-kujadbal ibakugle kannan-kannan Jericó-neg-kwebur ebirismalgu, Jericó-neg-kwebur-emakal-chiid a-ito aglad. \p \v 31 Tenal ome-macherganbi-wijiid-Rahabdin Pab-penzhul-kujadbal, tule-neg-algemalad-abingajadbal, tule-Pabgin-kwen-ibzhaszhulmaladbak mes kwen purkwiszhul. \p \v 32 Imi an pemalga keg kwénna ukin palchogel, tule-Pab-penzhulmalad igi kusmal. Tenal an kwen unnijulbal pemalga pél palchoggal. Imi an pemalga ampa-napi chunmagal: Gedeóngin, Baracgin, Sansóngin, Jeftégin, Davidgin, Samuelgin tegin Pab-kaka-palchogmaladgin. \p \v 33 Tenal we tulemaldin Pab-penzhul-kujadbal napa-pidgin nakwismal, tegin tulemalga nuekwa igal-itosmal, tegin Pab-ega-kaka-ukchadbal immal nikunonimal, tegin achu-kinnidgin igal-kasmal melle e-kunmalgal. \v 34 Tenal we tule-Pab-penguszhulmalad cho-turmagwichidgin kwen kummaszhul-kusmal, tegin we tulemal abonolesmalbal melle esgin-eyural purkwemalgal. Tenal we tule-Pab-penguszhulmalad kal-nikchul-kudiidbal kal nikunonimal, tegin we tulemal kal-nikunonikidgin pila-chenaidgin e-aichulmaladgin nakwismal. \v 35 Tegin omegan Pab-penzhul-kusmaladbal kannan tulachá e-kwenadgan-purkwismalad-abingasmal. \p Tenal tule-Pab-penzhulmalad-pimaladdin chabzhul imalenonimalgu, wileged-akar yapa nogusmal. Al we tulemaldin kannan-tullejad-cholbal pul-ichejul immal-nuegan nikunonimalo. \p \v 36 Imi tule-Pab-penguszhulmalad-wal-walgwen, tulemal targin istar todosmal, tegin tulemal sapejul tar-sakismalbal. Tenal tule-Pab-penguszhulmalad-pimalad ezha-tubgin etilesmal, tegin oturdaleged-neggin oturdalesmalbal. \v 37 Tenal kwéntin akwagin sagyeal purkwismal. Tenal kwéntin abal-chikal purkwismal. Tenal kwéntin esgin-eyural purkwismalbal. Tenal tule-Pab-penguszhulmalad-wilediidbal, molyob oveja-uka tegin cabra-uka yosmal. Tenal we tulemal immal-kwen-nikchul kudimal. Tenal tulemal tar-ekindi-kusmal tegin chabzhul tar-imasmalbal. \p \v 38 Imi tule-Pab-penguszhulmalad, tule-nuegan. Al tule-iti-napkin-pukmalad, istar tule-Pab-penguszhulmalad-takedbal, tule-Pab-penguszhulmalad emal-abalgin ampagued-wilubzhulmalan. Imi tule-Pab-penguszhulmaladdin neg-nikchulidbal tegin yalaganbal pipirmadimal, tegin akwa-yabal tegin nap-ologana-yabal meggwisgusmalbal. \p \v 39 Imi we tulemal Pab-penzhul-kujadbal otummoledi-kusmal, tenal we tulemal yabli Pab-ega-chogzhad-immal-uklegoed kwen abingaszhulmal. \p \v 40 Tenal Pab Tummad iktualeba anmalga pul igal-nued amis. Al we tule-Pab-penguszhulmalad kep anmalbalbi Pab-peigujiidyob kunonimalo. \c 12 \s1 Pab Tummad e-machimalyob anmal-oturda, melle istar nanegal \p \v 1 Imi tule-sanal-anmal-takpukmaladyob tule-Pab-penguszhulmalad-ichejul anmalga oyosmal, anmal nued naneenabmal. Al pemal igal-tule-izhoged ebeenabmal Pabbak nuekwa nanegal, tule-abarmamalad abarmajogalidgin mol-echuedyob. \p Imi iskued pulzhuli tule-kanonida-choggu, al anmal pel-kwapa iskued ebeenabmalbal. Tenal anmal ukin-ukin abin-purtigenabmal Pab anmalga igal-mezhijadgin nuekwa nanegal, tule-e-wilub-naidzhe-ilagwen-abarmamaidyob. \v 2 Tegin anmal Jesúsginbi pinzhedi-kuenabmal, tule-abarmaked e-omogoedzhe pinzhe-natapidyob. \p Tenal Jesús, Pab-Tummad-penzhulid-e-Sagla. Tegin Jesús inniki Pab-penzhulidgin nanasbal. Al Jesús kujal weligwal-itogo pinzhediidbal akalzhul-itos nakrusgin-pinkegunai purkwegal. Tenal Jesús te-cholbal Pab-Tummad-neg-takmaidgin Pab-Tummad-nuedzhik tule-tummadga chigwis. \p \v 3 Imi tulemal-iskuedgin-nanedimaladdin istar Jesús-imadi-kusmal, tenal Jesús yabli abin-purtis. Tenal anmal Jesús abin-purtijadgin pinzhedi-kuenabmal anmal Pabbak-natapidgin melle pudar-itononigalmo, tegin anmal melle pukib-itononigalbal. \p \v 4 Imi pemal chogmal: “Anmal alamananimal, melle iskuedgin arkwangal.” Tenal pemal abe-abeje ampayo iskuedbak imamal. \p \v 5 Tenal Pab aga e-machimalyob pemal-uanaijad pato pe igesmal. Tenal Pab-kartagin chogdo: \q1 An-machi, imi Pab Tummad pe-oturdajadgin, \q1 pe melle atajul-kuo, \q1 tegin Pab pega kannan chunmakalbalil, \q1 pe melle pukib-itononiko. \q1 \v 6 Tenal Pab pe-pilaledbal, \q1 pe-wis-oturdanoniko. \q1 Tenal Pab e-machiyob tule-takel, \q1 Pabdin wilub-pallí tule-wis-oturdako, \q1 melle kannan pal immal akalogal. \qr Pr. 3:11-12 \p \v 7 Imi pemalzhe poni-tummagan tanikil, pemal mag itogenabmal Pab pe-oturdanai. Al pe abin-purtigenabmal. Tenal Pab Tummad e-machiyob pe-takedbal pe-oturdanai. ¿Ibi-machi e-pab keg tar-oturda pe ebinzhe? Tenal Pabgan pél aga e-machimal-oturda. \v 8 Tenal Pab pel-kwapa e-machimalyob wilub-pallí pe-kwen-oturdajulil, pedin machi-magarbalid, pedin e-machi-chunchunnad-chul. \p \v 9 Teginbal, anmal-pab-sanaled wilub-pallí anmal-oturdas. Tenal anmal yabli naga pabgin atasmal. Tenal anmal-Pab-purpaled wilub-pallí anmal-oturdanonikil, anmal pul-pule Pab-ulpallí naneed-wilubmal anmal tula-kudigugal. \v 10 Tenal anmal-pabgan nabir nuskan-oturdalego-takel, ichejal anmal-wis-oturdadi-kusmal. Tenal Pab Tummad anmalga ib-nuedga kugal wilub-pallí anmal-oturda anmal Pabbak mes chwilidik kunonigal. \p \v 11 Tenal anmal oturdalegedgin yer kwen itojulmal, wedin ib-peyedzhe. Tenal tule-oturdalejad-cholbal, pato turdajadbal kep ega ib-nuedga kunoniko. Tegin we tule napírragwadga kunoniko, tegin aga ulubgin akalzhul-itononibalo. \p \v 12 Al pemal aga niga okannogenabmal Pabga nuekwa arpagal, tule aga chunkal okannonaidyob. Tegin pemal aga niga okannogenabmalbal Pabbak nuekwa nanegal, tule aga yokor okannonaidyob. \p \v 13 Tenal pemal inniki igal-mesmalanabmal kwenadgan-Pabbak-nuekwa-tijulmalad-pentagal, tule inniki igal-imananimalyob. Al kwenadgan-Pabbak-nuekwa-tijulmalad kwen izholegojul-kuo, tenal pentalenonimalo, tule-magya-magya-nanemalad nugunonimaladyob. \s1 Pab-pega-chunmaked kwen itojulil, wedin pega poni-tummad \p \v 14 Imi pemal alamakenabmal pel-kwapa-tulemalbak akalzhul ampagugal, tegin pe alamakenabmalbal chwilimakal nanegal. Tenal pe chwilimakal nanejulil, pe Pab-wagal-kwen-takojul-kuo. \p \v 15 Tenal pemal alamakenabmalbal Pab tule-abonoged-wilubzhulinadbal, tulemal-abonoleged melle chulgugal. Tegin pemal nue aga takenabmalbal melle aga emal-emal istar-itononigal ichejul-tule-izhogal, mazhal-kagan nagnugin mali aknidanikidgin, neg-izhodanikidyob. \p \v 16 Tegin pemal nue aga takermalbal, tule melle ome-pidbak yosgu nanegal, tegin omedemo melle machered-pidbak yosgu nanegalmo. Tegin pemal melle atajulidgin Pab-igal piskemalo, Esaú kujadyob. Imi teun Esaú mas-kunned-pate-kwagwengin machi-tummadbal-e-pab-ega-immal-ukoed aga ukcha. \v 17 ¿Tenal pemal wismalzhulzhí, te-cholbal, Esaú e-pab-ega-immal-ukoed peigualbal, tenal Esaúga pal kwen ukleszhul-kus? Tenal teun Esaú ega-immal-ukleszhulidbal peyedzhe pos, tenal Esaú keg kwénna pal akalogus. \p \v 18 Imi pemal Israel-tulemal-Moisés-maiun-pukmaladyob Pab Tummadzhe kwen omoszhulmal. Imi teun Israel-tulemal Sinaí-yal-kwichid-omopen ampagunonimal. Tenal Israel-tulemal Sinaí-yalgin nabir nakoen, tenal izhe nakwegal. Tenal Sinaí-yalgin cho kagwichidgin, neg-atigal, tegin neg pél chichire peinoni, tegin purwa-pirpirmakaled kolnonibal. \v 19 Tenal teun kal-trompeta sapejul kolnoni, tegin tule-kakapurwa itosmalbal. Tenal tule-itobukmaladdin kwakialidbal Moisészhe wilenonimal, Pab emalga melle sanal chunmagal. \p \v 20 Tenal Israel-tulemal kwen unniguszhulmal Pab-emalga-chunmaked itogal. Tegin Pab chogal: \q1 Imi meke immalmal-tulganzhe-pakal \q1 we yalgin wilub-naid okpis anajal, \q1 akwagin sagyeal purkweenab. \q1 (Chulil, ezhigin eyural purkweenabbal.) \qr Ex. 19:12-13 \m \v 21 Tenal we immal-kujad ib-peyedzhe-choggu, al Moisés chogalmojun: \q1 Imi antin kwakiedbal pél tutumamo. \qr Dt. 9:19 \p \v 22 Imi pemal Pab-wagliká kunonikidbal, pemalga pul-peyedzhe immal kunonimal. Tenal pemal yal-Sinaíje kwen nonijulmal, tenal pemal purpal yal-Siónzhe nonimal, neg-kwebur-Jerusalén-nikpadzhe, Pab-Tula-Maid e-neg-kweburzhe. Tenal we neggin angelmal weligwaledgin milibal Pab-otummonanimal. \p \v 23 Tenal Pab-nuskan-kepe-chulesmalad-e-nugdin pato Pab-neggin nermakal mami-nemal. Al pemal we tulemalzhe nonimalmo. Imi Pab Tummad tulemalga pel-kwapa igal-itogedzhe pe nonimal. Tegin pemal nonimalbal, Pab tule-nuegan-e-purpa-inniki-imasmaladzhe. \v 24 Tegin pemal Jesúszhe nonimalbal. Tenal Jesús Pab-igal-pin-mezhijadgin igal-nudaked-tule. Tenal Jesús-abe-milejaddin Abel-abe-milejadga pul ib-nuedga kunoni. \p \v 25 Tenal pe wijirmal, Pab-pemalga-chunmanaid, pe melle abingejul-kuo, tenal pe abingeenabmal. Imi Moisés-maiun-iti-napkin tule-mamimaladga chogles: “Melle Pab-kakapurwa itojul-kuo.” Tenal we tulemal Pab-chogzhad kwen abingaszhulmal. \p Tenal Pab sapejul we tulemal-oturdajogalgu, Pabgin kwen wakiszhulmal, yabli sapejul oturdalesmal. Al anmal tule-Moisés-maiunmaladyob Pab-kaka kwen itojulmogal, anmalga-Pab-neg-akar-choglejadbal pul-pule sapejul oturdalenonimogo. \p \v 26 Imi Moisés maiun, Pab e-kaka-chunmakedbal neg-otutumas. Imisdin Pab kaka-ukchado: \q1 Imi an napi neg-otutumanoniko, \q1 tenal iti-napkingabijul, \q1 tenal nikpa-neggin pel-kwapa otutumamogo. \qr Hag. 2:6 \m \v 27 Imi Pab “napi neg-otutumako” chogzhaddin choglege: Pab pel-kwapa immalmal-opinnismalad-lolo-lolo-pukwamalad oniro, tenal immal-ilgwen-tigal-pukwamalad pul-pule ilgwen tigal-peio. \p \v 28 Imi Pab anmalga neg-takmaid-ukoeddin pal onirileged-chul, ilgwen chii-peio. Al anmal Pab Tummadga tog-nuedi choged-wilubmal. Tenal anmal Pab-tobedgin tegin Pabgin-atagedgin anmal Pabzhe-koledgin Pab-otummogenabmal Pab yer itogal. Tenal Pab-kartagin chogdo: \q1 \v 29 Imi anmal-Pab-Tummad tule-opelo, \q1 cho pel-kwapa-immal-okummamaidyob. \qr Dt. 4:24 \c 13 \s1 Anmal-yer-naneedbal Pab weligwal itomo \p \v 1 Tenal pemal keg-chulgu aga kwenadyob aga muchub-muchub pilalgumalo. \p \v 2 Tenal pe melle igemalo, tule-kwapimalad peje tanikil, aga pe neggin odogo. Imi tule-wal-walgwen wichulidgin aga e-neggin angel-odosmal. \v 3 Tenal pemal melle tule-oturdalebukmalad-igemalo. Tenal pe tule-oturdalejiidbak pe mes oturdalejiidyob pe itomogo. Al pe keg-chulgu tulemal-oturdalebukmalad-wis-taknemalo. Tenal pe melle tule-peyedzhe-wiledimalad-igemalbalo, tenal pega-immal-kunaidyob, pe aga tukin pukib-itogenabmo. \p \v 4 Imi meke-ibi-tule, tule-ome-nikadgin atagenabmal. Tenal tule aga abirgin nikunonimalal, melle yosgu kudigumalo. Tenal Pab Tummad sapejul tule-machered-ome-pidgin-yoleged-oturdanoniko tegin Pab Tummad sapejul ome-machered-pidgin-yoleged-oturdanonimogo. Tenal meke-ibi-tule machered-aga-e-omebak-taed-igal akalojal, Pabdin keg-chulgu sapejul we tule-oturdabalo. \p \v 5 Tenal pedin, pe melle twagdar mani-kaedgin pinzhediidbal, pinzheed kalego. Tenal pedin aga immal-nikadgin pe yer itogo. Imi Pab Tummad chogzhado: \q1 Antin meke-igi pe-kwen-igeojul-kuo. \q1 Tegin an pe-kwen-metojulbal. \qr Dt. 31:6 \p \v 6 Al anmal Pab-penzhulidgin chogenabmal: \q1 Pab an-pentadii-choggu, \q1 al an kwen tobzhul. \q1 ¿Tede an igi tule-tobguo? \q1 Imi Pab anpak kudii. \qr Sal. 118:6-7 \p \v 7 Tenal pemal kwenadgan-tummagangin pinzheenabmal. Imi kwenadgan-tummagan akpene pemalga Pab-kaka chogdi-kusmal. Tegin pemal pinzhemalbalo, kwenadgan-tummagan e-purkwijadzhe nued kudigusmal. Tenal pemal, kwenadgan-tummagan-kudigusmaladyob Pabgin-penzhulinabmalmo. \p \v 8 Imi Jesucristo akpene kudigujad-yopí ampa imisgwadzhe kudimo, tegin Jesucristo ampa ilagwen-nadgu kudigubalo. Tenal Jesucristo kwen ogwalegojul-kuo. \p \v 9 Tegin pe melle Pab-igal-chunchunnadzhulidzhe pe-pinzheed kalenonimalo. Tenal Pab-tule-pentaked-wilubzhulinadbal yabli pemal-pentas. Tenal Pab pe-pentajadbal, pemal aga ulubgin okannolenonikil, wedin ib-nued. Tenal tule iti-napkin ka purpal-igal-mamikidbal mas-kunnel, weobdin tule kwen okannojul, tenal tulega ibga keg pel kubal. \p \v 10 Imi anmal purpal immal-kuged-kwichid nika. Imi tule-irwal-Pabzhe-kolmalad, Pabzhe-koled-neggin arpamal. Tenal we tulemal igal-kwen-nikchulmal anmal-immal-kugmaloed kunkal. \p \v 11 Imi tule-irwal-Pabzhe-koled-pul-tummad iskued-penukegal Neg-Pul-Chwilidikidzhe immal-tulgan-abe chesda, tenal we immal-tulgan-e-chandin neg-kwebur-tikalbal kugmal. \v 12 Imi Jesús ampa immal-tulgan-e-chanyob neg-kwebur-tikalbal wilenaidgin purkwis Jesús aga e-abegin chwilidik e-tulemal-imagal. \p \v 13 Imi anmal neg-kwebur-akar nojadyob, Moisés-igal-akar noenabmal, Jesúsbak mes wilegal, Jesúsgin istar todolejadyob, anmalgin istar todolegalmalmo. \p \v 14 Imi anmal iti-napkindin neg-kwebur-chunchunnad kwen nikchulmal, tenal anmal neg-kwebur-ampagudanikoed abintabukmal ilagwen we neg-kweburgin megmalgal. \p \v 15 Al anmal ilagwen-nadgu keg-chulgu Jesúsbal Pab-Tummad-otummodi-kuo, Pabga-kugedgin-immal-ukchadyob. Imi anmal Pabbal nai-choggu, al anmal Pab-otummodago. \p \v 16 Tenal pe melle igemalo immal-nuegan imagal, tegin pe immal-nikadbal tulemalga immal ukmalbalo. Imi pe an-chogzhadyob immal imakel, Pabdin yer pe-taknoniko, pe ega immal ukchadyob. \p \v 17 Imi pemal iglesiagin kwenadgan-tummagan-pukwad-choged-pallí naneenabmal, tegin pe kwenadgan-tummagan-ulpallí naneenabmalbal. Imi Pab Tummad we kwenadgan-tummaganzhe pemal-ekisdanikidbal, al we kwenadgan-tummagan alamananimal nuekwa pemal-takegal, pe Pabbak nued nanedi-dewa. \p Imi pedin we kwenadgan-tummagan-choged-pallí naneel, we kwenadgan-tummagan e-arpagedbal yer itononimalo, tenal kwenadgan-tummagan pukib kwen itogojulmal. Tenal pemal kwenadgan-tummagan-choged-pallí kwen nanejulmalal, pemalga ib-nuedga kwen kunonikojulmal. \p \v 18 Imi anmal nued wismaldo anmal immal-akalojulidbal naga ulubgin akal kwen itojulmal. Tenal anmal peigujimalbal meke-ibimalagin nuekwa nanegal. Al pemal anmalga nue Pabzhe kolmalo. \v 19 Tenal an pemalzhe wilemalbal, pemal anka Pabzhe kolmalgal, an kueyejal pemalzhe kannan negal. \s1 Napi-kaka-palmijad \p \v 20 Imi Pab Tummad ulubgin-akalzhul-itogal tule-ima. Tenal Pabdin ilagwen-nadgu abegin igal-mezhis tule-abonogal. Tenal we abebal, Pab Tummad purkwaled-akar kannan Jesús-otulos. Tenal Jesús tule-ebal-nanikid-taked-pul-tummadga mai, tule-oveja-taked-pul-tummadyob. \p \v 21 Imi meke-ibi-immal pe napil Pabga immal imagal, Pab e-peigujiidbal pega immal ukelen, nabirin. Tenal Pab Tummad anmal-ulubgin Jesucristobal, pél immal imakelen, nabirbalin Pab yer pegin itogal. Tenal Jesucristo ilagwen-nadgu okannoledi-kuelen, nabirbalin. Pitogua. \p \v 22 Kwenadgan, imi antin, an peido, an-pemalga-kakabojal-chunmajad, pemal yer itogelen, nabirin. \p \v 23 Imi an pemalga wisgal chogdo: Timoteodin oturdaleged-neg-akar pato nos. Tenal Timoteo imichal anche nonikil, antin Timoteobak mes pemalzhe natapo. \p \v 24 Imi antin pe-tummaganga, tegin pel-kwapa Pabbal-naigusmaladga kaka wis palmijimo. Tegin kwenadgan-Italia-tolgan pemalga kaka wis palmijimalmo. \p \v 25 Imi Pab pemalga pel-kwapa immal-nuegan imakelen, nabirin. Pitogua.