\id 1TI - Border Kuna NT -Panama 2009 (DBL -2013) \h 1 Timoteo \toc1 Pablo Kepegin Timoteoga Karta Palmijad \toc2 1 Timoteo \toc3 1 Ti \mt1 Pablo Kepegin Timoteoga Karta Palmijad \mt2 1 Timoteo \ip Imi Pablo Romagin maigu, Pab-Purpa-Nuedbal matapá napi karta nermas, 1 Timoteo, 2 Timoteo, tegin Tito. Imi Pablo we kartamalgin tule-kwenadgan-iktumaladga oyonai tule-kwenadgan-iktumalad igi naneed-wilubmal Pab-igalgin tulemal-oturdagal. \ip Imi Pab-Purpa-Nuedbal Pablo Timoteoga iti-karta palmis. Tenal Timoteodin Listra-tol tenal tule-oburaled. E-nandin Judio-tule, tenal e-pabdin Griego-tule. Tenal Timoteo Pablo-chapinga kunoni. Tegin Timoteo pirkabal Pablobak pipirmadi-kus tegin Pablo-chogzhadbal kudigus Pab-igalgin kwenadgan-oturdagal. \ip Imi teun Timoteo Efesogin pes. Al Pablo Timoteoga iti-karta palmis Timoteo wisgugal iglesiagin igi immal imakenab. Tenal Pablo Timoteoga chogzhabal Timoteode tulemalgin igal-kaenab melle igal-chunchunnadzhulidgin chunmagal. Tegin Pablo Timoteoga igal-mezhisbal tulemal igi Pabzhe kolenabmal. Tegin Pablo Timoteoga chogzhabal Timoteo tule-amineel kwenadgan-tummadga toggal, tule-nueganbi toged-wilubmal. Tegin Pablo Timoteoga chogzhabal Timoteo nuekwagwadgin tule-pidbak naneenab, tegin ome-machered-pato-tarbi-purkwismaladga igi igal mai. Tegin Pablo napigin Timoteoga chogzhamo: “Pedin aga tukin nuekwa takenabmo nuekwa nanegal.” Pitomalgu. \c 1 \p \v 1 Imi antin Pablo, Jesús-nuggin-palmilegalid, tenal an-itolegedbal-chul, anmal-abonoed-Pab-Tummad-chogedbal, tegin anmal-Jesucristo-abintajiid-chogedbalmo. \p \v 2 Timoteo, antin pega karta wis palmijii. Imi pe Pab-Jesúsbal-naidbal, pe an-machi-chunnad. \p Imi Pab-Tummad-anmal-pab tegin Jesucristo-anmal-tummad pega immal-nuegan imakelen, nabirin, tegin wilejakwa pe-takelen, nabirbalin, tegin ulubgin akalzhul-itogal pe-imakelen, nabirbalin. \s1 Pablo Timoteoga chogzhad, pe melle tule-Pab-igalgin-nuekwa-tulemal-oturdajulmalad-itogo \p \v 3 Imi an kepegin Provincia-Macedoniaje nejogalgu, an pega chogzhado, imi an kannan pega chogbal: pedin Efeso-neg-kweburgin peio, tulemal-igal-chunchunnadgin-chul-tulemal-oturdamaladga choggal: “Wejego, weob tulemal-oturda.” \p \v 4 Tenal pe we tulemalga chogbalo: “Pe melle pane-pane chelegan-igal-tanikidgin alamanaiguo. Tegin pe melle kannan-kannan tadgan-ukin-ukin-ampagudanimaladgin chunmamalbalo. Imi we igaldin, ib-nued chul, pinche aga abin-abin-imaked-igal. Tenal we igaldin, Pabgin-penzhulidyob tule-kwen-pentajul Pab-Jesucristo-igalgin arpagal.” \p \v 5 Tenal an-pega-chogzhiidbal an pei tulemal aga ulubgin akal-kwen-pinzhejulidgin tegin tulemal aga ulubgin chwilidik-pinzheedgin tegin napírra Pab-penzhulidgin aga emal-emal pilalgunonimalgal. \p \v 6 Tenal tulemal-wal-walgwen Pab-Jesús-igalgin-nodmal, tegin igal-pinchegadgin-chunmanonimal. \v 7 Tenal we tulemal pato Moisés-igalgin tulemal-oturdabimal, tule-immal-wijiidyob. Tenal we tulemal pel wichulmal ede ibigin tulemal-oturdanai, tegin we tulemal yami chogmalbal: “We igalde ib-chunchunnad.” Tenal we tulemal ampa mag kwen itojulmal Moisés-igal ibiga mai. \s1 Moisés-igal ib-nued, tenal pe wisguenabmal ibiga nabir \p \v 8 Imi anmal wismaldo Moisés-igal ib-nued. Tenal pe nuekwa wisguenab, Moisés-igal ibiga nabir. \p \v 9 Tenal anmal wismalbaldo, Pab Tummad anmalga Moisés-igal ebes, tule-nuegangajul, tenal tule-iskanagabi: tule-igal-mamikidbal-nanejulmaladga, tule-pirkin-pirkin-tamaladga, tule-Pab-Tummadgin-atajulmaladga, tule-iskued-nikmaladga, tule-yosgu-nanemaladga, tule-Pab-Tummadgin-istar-chunmadimaladga, tule-e-pab-mesmaladga, tule-e-nan-mesmaladga, tule-pimalad-mesmaladga, \v 10 tegin tule-ome-pimaladbak-yosgu-nanemaladga, tegin omegan-machered-pimaladbak-yosgu-nanemaladga, tegin machimal-punamalbak-yosgu-nanemaladga, tegin punamal-machimalbak-yosgu-nanemaladga, tegin machergan-omegiimaladga, tegin omegan-machergangiimaladga, tegin tule-pimaladga-manigin-mos-ukmaladga, tegin tule-kakanzhemaladga, tegin tule-keg-ilgwen-chunmamaladga, tegin tule-meke-ibi-igalgin-nuekwa-nanejulmaladga, tegin meke-ibi tule-iskanaga, Pab we tulemalga Moisés-igal ebesdo. \p \v 11 Imi Pab-igal immal-nueganginbi tulemal-oturda. Tenal Pab-Tummad-Otummolejad anka arpaged ukcha Jesucristo-igalbal tulemal-oturdagal. \s1 Pablo Pab-wilejakwa-e-takchadbal welgujad \p \v 12 Imi anmal-Tummad-Jesucristo-an-okannojad tule-pane-pane-inniki-naneedyob an-takcha, tegin an-nugzhasbal e-kaka-nuegangin arpagal. Al an tog-nuedi Jesucristoga chogalda. \p \v 13 Imi an akpene istar Jesucristogin chunmakalda. Imi teun an chabzhul tule-Jesucristogin-penzhulmalad-imadi-kus, tegin an iwenchuli Jesucristo-imadi-kusbal. Tenal an ampayo Jesucristo-amigu, an Jesucristogin-ibzhejulidbal an mag kwen itojul, an igi kudii. \p Al Pabdin wilejakwa an-taknoni. \v 14 Tenal Pab-Jesucristo wilejakwa an-taked-wilubzhulinadbal pela-pela wilejakwa an-taknoni. Tegin Jesucristo pela-pela egin-penzhulgal an-imanoni, tegin Jesucristo pela-pela e-pilalgugal an-imanonibal. \p \v 15 Imi an chunchunnad pega chogdo: tenal tulemal pel-kwapa Pab-kaka itoged-wilubmal: “Jesucristo iti-napche noni tule-iskued-nikmalad-abonogal.” Tenal antin tule-iskued-nikmalad-egmalga pul tule-iskana. \v 16 Al an iskued-pul-nikadbal, Pab-Jesucristo wilejakwa an-taknoni. Al Jesucristo anpal chagla-chis, tule-an-cholbal-Jesucristogin-penguojulmalad tegin tule-ilagwen-Pab-neggin-megmaloed mag takegal, Jesucristo piaje wilejakwa tule-tak. \p \v 17 Tenal Pab Tummadbi walkwénna mai, tegin Pab Tummad erreyga-maid keg pel pelgubal. Tenal tule Pab-Tummad-kwen-takojul-kuo, tenal Pab Tummad kwen purkojulbal. Tenal Pab-Tummad-e-nugu-taklegeddin ilagwen pal kwen pelguojulilen, nabirin, tegin Pab Tummad ilagwen-nadgu otummoledi-kuelen, nabirbalin. Teobdo. \p \v 18 An-machi-Timoteo, kwenamalad akpene iktualeba pegin chogzhadyob, an imis pega chogmodo, pedin chulub-nued-pila-chenaidyob pe alamamogo, \v 19 tegin pe aga tukin immal-choged kwen nikchulidgin pe unniguo melle Pab-pengugal. \p Imi tule-wal-walgwen an-imis-chogzhadyob kwen imaszhulmaladbal, pato nosmal, Pabgin pél pengusmal. \v 20 Tenal tule-Himeneo-nugad tegin Alejandro an-chogzhadyob Pabgin pengunonimal. Al antin nia-Satanásga we tule-walbogwad-ukcha turdagal, melle Pab-Jesúsgin istar pal chunmagal. \c 2 \s1 Pablo Pab-Tummadzhe-koled-igalgin chunmajad \p \v 1 Imi antin pega chogzhundo, pemal Pabzhe kolenabmal, Pabzhe immal ekisenabmal, tegin pe Pabzhe wilegenabmal, tegin pe tule-pidga Pabzhe wilegenabmalbal, tegin pe Pabga tog-nuedi chogenabmalbal. \p Tenal pemalgabi pe melle Pabzhe kolmalo, tenal pe erreymalga, tegin tule-tummagan-pimaladga, tegin pe tulemalga-pel-kwapa pe Pabzhe kolmalo: \v 2 anmal nued ampagumalgal tegin anmal Pabgin-atagedgin tegin chwilidikidgin nanemalgal. \v 3 Tenal an-pega-chogzhadyob pe Pabzhe kolel, wedin ib-nueddo. \p Tenal Pab-anmal-abonoged, ampa yer itomogo. \v 4 Tenal Pabdin peiendo, tulemal pel-kwapa abonole, tegin tulemal-pel-kwapa igal-chunchunnad wisgumalbal. \p \v 5 Imi Pab Tummadbi walkwénna mai, Pab Tummad ukin pid pal nikchul. Tegin tule-irwal-Pab-Tummadbak-chunmaked walkwénna maibal. Tenal we tuledin, Jesucristo. \v 6 Tenal Jesucristo pel-kwapa anmal-anal aga chan ukcha purkwegal. Tenal Jesúsga e-wilubganbal pél immal kus. Al tulemal mag taknonimal Pab Tummad pei tulemal-pel-kwapa Jesúsbal abonole. \p \v 7 Al an nugzhalenonijundo, an Pab-kaka-palchogedga kugal, tegin an Jesús-nuggin-palmilegalidga kugalbal. Tenal an chunchunnad chunma, an kwen kakanzhejul. Tegin an nugzhalenonibal, igal-chunchunnadgin tule-Judiojulmalad-oturdagal, tegin tulemal melle Pab-Jesúsgin pengumalgal. \p \v 8 Imi antin, an pei, machergan meke-pia Pabzhe kolalmalal, melle urwedgin, tegin melle aga abin-abin imakedgin Pabzhe kolmalo. Tenal machergan aga ulubgin-chwilidik-itogedgin igal-mamikidbal chunkal-aktoedgin Pabzhe kolenabmal. \p \v 9 Imi an peibal, omegan melle twagdar-peyedzhe mol-nuegan yoo, nuekwagwadgin mol yoenabmal. Tenal omegan melle twagdar-wilub-okpis chagla-nudakedgin nanemalo, tegin omegan melle twagdar-nue ol nazhimalo, tegin omegan melle twagdar-nue win-karked nazhimalbalo, tegin omegan melle twagdar-peyedzhe mol-karked yomalo, tegin omegan melle twagdar-wilub-okpis nudamalo tulemal pinche nugu e-takegalbi. Tenal ome-nuegan aga wilub-pallí nudamal. \v 10 Tenal omegan-nuegan immal-nuegan-imakedgin aga okannomal, omegan-chunchunnad-Pab-Jesúsbal-nanemaladyob. \p \v 11 Tenal omegan po-ampaguedgin Pab-igalgin turdakenabmal, tegin tule-tummagan-ulpallí-naneedgin turdakenabmalbal. \v 12 Tenal antin omeganga igal-kwen-ukchulbal, pulaledgin Pab-igalbal tulemal-oturdagal. Tenal an omeganga igal-kwen-ukchulbal, omegan macherganga pul tummarba itomalgal, tenal omegan yakiri ampaguenabmal. \p \v 13 Imi Pab Tummad Adán-inzhel-opinnis, tegin Pab kep te-cholbal Eva-opinninonimo. \v 14 Tenal Adán kwen yardaleszhul, tenal e-ome-Evadin yardalesdo. Al Eva iskuedgin arkwas. Al omegan keg kujun, machergan-pir-pirgin nanegal. \p \v 15 Tenal omegan Pabgin-penzhul natapil, tegin tulemal-pilalbalil, tegin Pab-peigujiidyob nanebalil, tegin ome aga otummojulil, tenal wilubbal nanebalil, we omegan aga nan-itogedgin, abonolego. \c 3 \s1 Tule Pab-Jesúsgin-penzhulmalad-tummadga togbi-kunanimalad \p \v 1 Imi an napírra pega chogdo: imi tule Jesúsgin-penzhulmalad-iktumaladga togbi-kunail, wedin ib-nued. \p \v 2 Tenal tule kwenadgan-iktumaladga togbi-kunail, tule-nueganbi toged-wilub: tule-tar-tikal-choged-nikchulid, ome-walkwénna-nikad, aga tukin wijir-naneed, pulzhuli sae-immal-kwen-itojulid, tulemalgin atakallé naneed, yer tule-abintaked, yer tulemal-oturdaked, \v 3 keg mumurguedgin naneed, sagyedgin immal imajulid tenal pinnallé immal imaked, tulemalbak abin-abin imakedzhulid, peyedzhe mani-kaedginbi pinzhejulid, \v 4 yer-nanegal aga neg-yaginmalad-akwed, tegin e-nuskan aga e-pabgin atagedgin aga e-pab-pallí ibzheed. \p \v 5 (Imi tule aga wichul neg-yaginmalad akwel nued nanegal, ¿tede igi Pab-Jesúsgin-penzhulmalad-akwemogo? Keg kue.) \v 6 Tenal tule kwenadgan-iktumaladga togbi-kunail, tule-imichale-Pab-abingaszhulid, melle tummarba itogal, akpene nia-sagla iskuedgin arkwatchadyob melle ega kunonimogal. \p \v 7 Tenal tule kwenadgan-iktumaladga togbi-kunail, e-yer-naneedbal tule-Pab-penmalad a-ito egin atanonimalo, tegin egin chogojul-kumalo ede istar-nanedii, nia-Satanás-peigujiidyob melle ega kunonigalbal. \s1 Tule Jesúsgin-penzhulmalad-pentamaladga togneed, nued naneed-wilubmalmo \p \v 8 Imi Jesúsgin-penzhulmalad-pentamaladga-togbi-kunanimalad, ampa nued naneed-wilubmalmodo. \p Tenal tule-Jesúsgin-penzhulmalad-pentamalad tulemal-kin-atakallé-naneed, tule-napírra-chunmaked, tule-keg-mumurguedgin-naneed, tule immal-akaloedbal mani-kaedginbi pinzhejulid, \v 9 tule pinzheed-chwilidikidgin Pab-Jesús-igal-chunchogedgin nuekwa pinzheed. \p \v 10 Tenal tule-Jesúsgin-penzhulmalad-pentamalad ampayo tummadga togeddu, pemal wilub-takenabgwel nuekwa nanedii o chul. Tenal pemal wilub-takchamalal we tule nued nanedii, kep pe Jesúsgin-penzhulmalad-pentakedga tar-odogo. \p \v 11 Tegin kwenadgan-tummagan-e-omegan ampa nued naneed-wilubmalmodo. Tenal we omegan tulemal egin atakallé naneed, keg tulemalgin istar-chunmaked, aga tukin wijir naneed, tegin e-immal-chogzhadbal-pél-immal-imaked. \p \v 12 Tenal tule-Jesúsgin-penzhulmalad-pentamalad, ome-walkwénna-nikad, yer aga nuskan-akwed, tegin yer aga e-neg-yagin-pukmalad-akwebalid e-neg-yagin-pukmalad nued nanegal. \p \v 13 Tenal tule-Jesúsgin-penzhulmalad-pentamalad kwenadgan-abalgin yer arpagel, kep tule-tummadga nakwenoniko. Al tule-Jesúsgin-penzhulmalad-pentamalad Pab-Jesúsgin pul-pule penzhul-kunoniko. \p \v 14 Imi an imichal peje natapo chogzhiin. Tenal pe owed-owed an-itogel, pe pato wisguenab, Pab-nuskan aga emal-emal igi naneed-wilubmal. Al antin pemalga pato kartagin pellallé nermas. \p \v 15 Imi Pab-nuskan Pab-Tummad-tulad-e-iglesia. Tenal iglesiaginmalad Pab-igal-chunchunnad chabonanimal, puwal neg-kanigwichidyob. \v 16 Imi an kwen penzhul, Pab-Jesucristo-igal-akpene-otukal-maid imis nononi. Wedin pul igal-chunchoged. \q1 Imi Pab-Jesucristo anmal tule-yopí \q1 iti-napche sanal mimmilenoni. \q1 Tegin Pab Purpa Nuedbal mag taklenoni, \q1 Jesucristo chunchunnad Pab-Machi. \q1 Tegin Jesucristo Pab-angelmal tar-takchamal \q1 Tegin tule napa-naid-ugakche \q1 tulemalga Jesucristogin chunmasmal, \q1 tegin tulemal iti-napkin Jesucristogin penzhul-kunonimalbal. \q1 Tegin Pab Tummad Jesucristo-onakwisbal \q1 e-neg-nugu-taklegedzhe. \c 4 \s1 Tulemal kujal Jesucristo-igal igemaloed \p \v 1 Tenal Pab Purpa Nued anmalga nued chogzhado: “Imi tule-wal-walgwen kujal Jesucristo-igal igenonimalo.” Tenal we tulemal nia-tule-yardamalad-itononimalo, tegin nia-tulemal-oturdaked-abingenonimalbalo. \p \v 2 Tenal tule-pinche-ib-chunnadyob-chunmakedbal tegin tule-kakanzhemaladbal nia-igal nononiko. Tenal we tule-oturdamalad aga ulubgin mag kwen itojulmal, ede immal akalos, o immal akaloszhul, tule-chan-purkwal-kudimaladyob. \p \v 3 Imi tule-ib-chunnadzhul-tulemal-oturdamalad chogmaldo: “Imi tule-machergande, melle ome-nikumalo, tegin omegandemo, melle machered-nikumogo.” Tenal Pabdin we tule-chogmaladyob tulemalga igal-kwen-mezhiszhul. Tenal we tulemal chogmalbal: “Kwénna-kwénna mas-kunmalad, izhe kunkal.” \p Tenal Pab Tummad tule-egin-penzhulmaladga, tegin tule-e-igal-chunchunnad-wismaladga, pél immalmal opinnis, tule-Pabga-nuedi-chogzhadgin pél mas kunkal. \v 4 Imi Pab-pél-immalmal-opinnijad, ib-nueganbi. Al pe Pabga tog-nuedi chogzhadgin tule keg pega chogel: “Wedin izhe kunkal.” \v 5 Tenal mas-kunned, Pab-chogzhadbal, tegin tule-Pabga-tog-nuedi-chogzhadbal, ib-chwilidikidga kunonijun. Al pe akalzhul kunchunno. \s1 Timoteo tulemal-oturdaked-nuedga kuoed \p \v 6 Imis an pega chogzhadyob pe Jesúsgin-kwenamalad-oturdanail, pe Jesucristo-igalgin-arpaged-nuedga kunoniko, tegin pe aga tukin Pab-Jesús-igal-chunchunnadgin-penzhulidgin okannolenonimogo. \p \v 7 Tenal pe melle Pab-igal-pinchegad itogo, tegin pe melle tadgan-pinche-igal-onojad itobalo. Tenal pedin pul-pule pane-pane turdakenab Pab-peigujiidyob nanegal. \v 8 Tenal pe sanal aga chan okannonail, iche ibga wis-nabir, twagdar peyedzhegajul. Tenal pe alamanail Pab-peigujiidyob nanegal, wedin pul ib-nued, imisga, tegin Pab-negginga. \p \v 9 Tenal an chunchunnad pega chogdo: imi we igal-an-pega-chogneeddin igal-napírragwad tegin pe keg-chulgu we igalgin ibzheenabbal. \p \v 10 Imi anmal nued wismaldo, anmal Pabgin-penzhulidbal Pab-tulamaidzhe togo. Tenal Pabdin pel-kwapa nabir tule-abono, tenal Pab pul-pule tule-egin-penzhulmalad-abonogo. Al anmal Pabga arpaged-igalgin alamananimal. \p \v 11 Imi pe Jesúsgin-penzhulmaladga chogo, an-pega-chogzhadyob pe keg-chulgu naneenabmal. Tenal pe we igalgin pe pél kwenamalad-oturdakenabbal. \p \v 12 Imi pe machigwad-ulgin, pe melle tulemalga igal-uko pegin atajul-kugal. Tenal pedin pul-pule Jesúsgin-penzhulmaladga pel-kwapa chagla-chio, yer nanegal, nugu chunmagal, tulemal-pilalgugal, Pabgin penzhulgal, chwilidikidgin aga nanegal, pel-kwapa. \p \v 13 Kwenad-Timoteo, imi an peje natapoedzhe, pe alamanaio tulemal-wagin Pab-karta-apchogal, tegin pe Pab-Jesús-igalgin chunmagal, tegin pe tulemal-oturdagalbal. \v 14 Tenal pe melle Pab-pega-purpal-kurkin-ukchad igeo. Imi akpene kwenadgan-iktumalad pe-nono ebusgu, pegin chogles, pe Pab-igalbal pe nuekwa tulemal-oturdane. \v 15 Imis an pega chogzhadgin, pe pela-pela alamanaio tenal pe melle immal-pidgin pal yolego, tulemal-pel-kwapa mag pe-takegal, pedin pulzhulí Pab-Jesús-igalgin tunkumai. \p \v 16 Tenal pe aga tukin aga nuekwa taker, Pab-Jesús-igal-mamikidbal, pe nabir natap-dewa, o chul-dewa, tegin pe chunmanaid, Pab-chogedyob, o chul-dewa. Imi pe we igalgin pe pane-pane alamanaio. Tenal an-chogzhadyob pe natapil, pedin aga tukin abonolego, tegin tule-pe-itodimalad ampa abonolenonimalmogo. \c 5 \s1 Tule-Jesúsgin-penzhulmalad aga emal-emal nued taked-wilubmal \p \v 1 Tenal pe melle kantikidgin izheed-izheed chelegan-imako. Tenal pe nuekwágwadbal tar-uanaio, aga pe pab-takedyob. Tegin pe aga urpa-takedyob, pe machimal-takenabmalbal. \v 2 Tegin pe aga nan-takedyob, pe mumal-takenabmal. Tenal pe aga ulubgin chwilidik-itogedgin aga pe pun-takedyob, pe omegan tegin punamal-yaegana-takenabmalbal. \p \v 3 Tenal pedin omegan-pato-machergan-tarbi-purkwismalad-chunchunnad wiledimalad pentakenabmal tegin pe we omegan-akweenabmalbal. \p \v 4 Tenal omegan-pato-machergan-tarbi-purkwismalad nuskan-nikal o wagwagan-nik-dewa, e-nuskan-tar-akwemaloed. Tenal tule-ome-akwemaloed kepegin aga neggin turdakenabgwel, Pab-peigujiidyob tule-akwedgin nanegal. Tenal we tulemal e-pabgan, e-pabzhelmal, totogin tar-akwismalmo. Al e-nuskan imis keg-chulgu aga e-pabgan, aga e-pabzhelgan-akweenabmalmo. Imi tule yer e-pabgan akwemalal, Pab Tummad yer tar-taknonimogo. \p \v 5 Tenal ome-machered-tarbi-purkwijad chunchunnad walkwénna nued-wiledii aga itogel, we ome Pabginbi pinzhedio, Pabde e-pentane. Al we ome mutik-ibgin Pabzhe kolalda e-pentagal. \p \v 6 Tenal ome-machered-tarbi-purkwismalad kwen nikmalbaldo, pinche e-itolegedbalbi nanebimal. Tenal we omedin tule-purkwijadyob, ibga keg pel ku. \p \v 7 Tenal an-pega-chogzhadyob, pe Pab-Jesús-penzhulmaladga pél palchogo, we kwenamalad melle immal akalogalmal tulemal emalgin immal-choged kwen nikchulmalgal. \v 8 Imi tule-walgwen aga wichul neg-yaginmalad tegin e-kwenamalad-pimalad-akwel, pato Pab-Jesús-igal-mamikidgin walmas. Tegin we tule Pab-wichulmaladga pul tule-iskanaga kunoni. \p \v 9 Tenal ome-walgwen-machered-tarbi-purkwijad peje nonikil nug mesgal, pe melle yogasal ome-nug mejo. Tenal pe omegan nug mesbiel, pirka-tulapá-kwena-nikmalad, tegin we omegan, e-machered kwen yardaszhulmalad. \v 10 Tenal tulemal pel-kwapa wismalad, we ome immal-nueganbi imas: yer nuskan-akwijad, yer e-neggin tule-abintajad, tegin kusgu e-igal-ulgin, tule-Pab-Jesúsbak-akenanimaladga nag enukchad, tule-wiledimalad-pentajad, pel-kwapa immal-nuegan imajad. Tenal pe we omeganbi pe nug mejo akwelegal. \p \v 11 Tenal omegan-machered-tarbi-purkwismalad ampa pirka-tulapá-nikchulmaladdin pe melle nug mejo. Tenal we omegan kannan macheredgin-pinzhediidbal, Pab-Jesúsgabi arpaged ebebi-kudago. Al we omegan machered-nikubi-kunonimalo. \p \v 12 Tenal we omegan kepegin Jesucristoga aga kaka-ukchad-yopí imaszhulil, we omeganga igal-puled nononijunno. \v 13 Tenal omegan-nuekwa-nanejulmaladdin wiedbal negganbal toge-toge kudio. Tenal we omegan weginbi kwen kudiojul, tenal we omegan kakanzhenonimalbalo. Tegin we ome tulemalgin yoledago, tegin tulemalgin yogasal chunmadamalbalo. \p \v 14 Al an chogzhundo, we omegan-machered-tarbi-purkwismalad ampa pirka-tulapá-nikchulmalad machered-nikuenab, tegin nuskan-nikuenabbal, aga e-neg akwegal tule-Pab-Jesúsbak-aichulmalad melle egin istar chunmagal. \p \v 15 Tenal omegan-machered-tarbi-purkwismalad-wal-walgwen, pato Pab-ebesmal, pato nia-Satanászhik nadmal. \p \v 16 Imi meke-ibi-ome-Pab-wijiid e-pab o e-chak-tarbi-purkwijal, egin chii e-nan o e-chak-ome-akwegal, tule-iglesiagin-pukmalad melle ome-machered-tarbi-purkwijad-akwegal, tenal tule-iglesiagin-pukmalad pul-nabir omegan-chunchunnad-wiledimalad-akwegal. \s1 Tule-Pab-wismalad nuekwa aga tummagan-akwed-wilub \p \v 17 Imi tule-Pabgin-penzhulmalad-iktumalad yer aga Jesúsgin-kwenadgan-takel, we tummad immalmal-ilabogid-wilub abingeenabmal tenal tule-Pab-Jesús-igalgin-chunmaked, o Pab-igalgin tule-oturdaked, keg-chulgu immalmal-ilabogid-wilub abingeenabmalmo. \p \v 18 ¿Ibiga an teob chog? Nabir. Imi Pab-kartagin pato nermakal maido: \q1 Moli-peb-nikad immal-kwa enenail, \q1 melle e-kaka edino, \q1 tenal moli immal-kwa maed-wilub. \qr Dt. 25:4 \m Tegin Pab-kartagin chogbal: \q1 Imi pe tule-pidga arpajal, \q1 keg-chulgu pe mani abingeed-wilub. \qr Lc. 10:7 \p \v 19 Imi tule-walgwen, Pabgin-penzhulmalad-iktumalad-tuktidanikil, pe melle itogo. Tenal tule peje walbo, o walpá tani-dewa, kep pe itogo. \p \v 20 Tenal tule-Pabgin-penzhulmalad-iktumalad iskuedgin timalal, pedin tulemal-wagin izheed-izheed imakenab tule-pimalad tobgugalmo, melle iskuedgin nanegalmo. \p \v 21 Imi antin Pab-Tummad-wagin, tegin Jesucristo-wagin, tegin angelmal-Pab-tar-amijad-wagin, an pega chogdo: imis an pega chogzhad-yopí, pe izheed-izheed pel-kwapa tule-tummagan-imakenab. Tenal pe melle tule-walgwénnagwadbalbi pe naiguo, pe-yopígwadbi pel-kwapa tule-tummagan-takenab. \p \v 22 Tenal pe melle yogasal tule-nono-ebugedgin, purpal-Jesúsgin-penzhulmalad-iktuedga tule-odogo, tule-pid-iskudiid melle pegin naigugalmo. Tenal pe chwilidik nanao. \p \v 23 Tenal pedin melle tipí pe kobo; tenal pedin inagabi vino wis kobo melle yegugal, tegin pe melle sabal nunmagalbal. \p \v 24 Tenal tulemal chogbo nika. Choggwendin tulemal ampayo ega igal-itogeddu, pato pél wismal, iskuedgin nanedii. Kwéntin, kep cholbal mag taklenoniko, iskuedgin kudii. \p \v 25 Tenal tule-immal-nuegan-imaked ampa teopímodo. Kwénna-kwénna pakal-pud mag taklenoniko tule-nued. Tenal tule-piddin otukal-immal-nuegan-imadiid, cholbal kep mag taklenoniko tule-nued. \c 6 \p \v 1 Imi mosmal pe-manigin-pakalmalad, pemal aga ibedgin pela-pela ataged-wilubmal Pab-nug melle iskugal, tegin tulemal melle istar Pab-Jesús-igalgin chunmagalbal. \p \v 2 Tenal mos-ibed Pab-Jesús-wijiil, e-mosmal melle e-ibedgin chogdago: “Imi an Jesúsgin-kwenad-ulgin an negin kwen atakojul.” Tenal pemal pul-pule ibedgin atagenabmal. Tenal pe-ibed Pab-Jesúsbal-naidbal tegin pe tar-pilaledbal, pedin ibedga pul-pule yer immal imakenabmal. \p Tenal pe we igalmalgin tulemal-oturdako, tegin pe we igalmalgin tulemal-uanaibalo. \s1 Pablo tule-mani-kaedginbi-pinzhediidgin chunmajad \p \v 3 Imi tule pinche kakanbal tulemal-oturdakel, tegin Pab-Jesucristo-chogzhadyob maichulil, tegin Pab-Jesús-igal-mamikidbal maichulbalil, \v 4 we tule pinche aga tummarba-itogedgin aga otummo, al we tule immal kwen wichul. \p Tenal we tule pane-pane keg-chulgu Pab-igal-mamikidgin wilub-okpis yolegaldamal, tegin kaka-polganagin aga abin-abin imakaldamalbal. \p Tenal tulemal-Pab-igalgin-yolemalad aga abin-abin imamamaladbal sae-tule-taked noniko, urwed noniko, tulegin-istar-chunmaked noniko, tulegin-istar-pinzheedbal-pengued noniko, \v 5 tegin we tulemal aga imamalad pal kwen pelguojul, pane-pane nadguo. Tenal we tulemal e-pinzheed iskusmal, tegin igal-chunchunnadgin kwen chunmajulmal, tenal we tulemal ebinzhemal, Pab-igalgin-naigujadgin emalde ichejul mani nikunonimalo. \p \v 6 Tenal Pab-Jesús-igalgin-naigued ib-nueddo, tenal tule mani nikugal chul, tenal tule aga ulubgin weligwaledgin akalzhul-itogal. \p \v 7 Tenal anmal iti-napkin mimmilenonigu, anmal immal kwen cheinonijulmal. Tenal anmal purkwisbalil, ampa immal kwen chedojulmalbal. \v 8 Al anmal mas-kunned wis nikal, tegin mol-yowed wis nikbalil, anmal weligwal itoged-wilubmal. \p \v 9 Tenal tulemal-mani-ibganga-kubi-kunanimalad pela-pela ega wilub-taklenoniko. Tenal we tule peyedzhe-mani-peigujiid-ulgin e-pinzheed kalenoniko. Tenal we tuledin tule-pinzheed-nikchulidga kunoniko, tegin pinzheed-iskana nikunonibalo. Al we tulemal aga izhononikoedgin pelononijunno. \p \v 10 Tenal tule maniginbi pinzhediil, wedin poni-tummad; we tulega pel-kwapa igal-iskana nononiko. Tenal tule-wal-walgwen peyedzhe-mani-peigujiidbal Pab-Jesús-igal-akar nosmal, tegin tulemal aga tukin peyedzhe pukib-itononimalbal. \s1 Timoteo Pab-penzhulidgin Jesucristo-igalgin alamakoed \p \v 11 Tenal pedin, pe Pabzhik-naidbal, pe melle we igal-iskana omogo, pedin ilgwen we-akar nao. Tenal pedin alamakenab, inniki nanegal, Pab-peigujiidyob nanegal, Pab-Jesúsgin penzhulgal, tulemal-pilalgugal, pane-pane ilgwen nanegal, tulemalbak pinnallé nanegal. \p \v 12 Tenal wag-chulub-kudiidyob pe Pab-Jesús-penzhulid-igalgin pela-pela alamako, pe akpene tulemal-ichejul-pukwad-wagin pe chogzhadyob: “Imi Pabdin an-amis melle purpa pelgugal.” Tenal pe nue aga taker, pe melle aga chogzhad igegal. \p \v 13 Imi Pab Tummad pel-kwapa immalmal-otulojii. Tegin Jesucristo Poncio-Pilato-wagin chogzha, ede Pab-Machi. Al an chunchunnad Pab-wagin pega chogmodo: \v 14 an imis pega chogzhadyob, pe Pab-Jesucristo kannan tanikoedzhe inniki naneenab, melle igal-akalogo, melle pegin purkwaled naigugal. \p \v 15 Tenal Pab Tummad e-wilub omojal, kep Jesucristo-palminoniko. Tenal Pab Tummadbi, tule-tummad-nuedga mai. Tenal Pab Tummadbi erreymal-e-tummad, tegin Pab Tummadbi tule-tummagan-pimalad-e-tummadbal. \p \v 16 Tenal Pab Tummadbi keg purkwemaibal. Tenal Pab Tummad, pela-pela neg-pi-pi-pip-kaedgin mai, tule kwen omogojul-kuo. Tenal tule Pab-Tummad-kwen-taktijulmal, tegin tule Pab-Tummad-kwen-takojul-kubalo. Tenal Pab Tummad ilagwen otummodi-kuelen, nabirin. Tegin Pab-kannaleged ilagwen nadguelen, nabirbalin. Teobdo. \p \v 17 Tegin pe tule-mani-ibemaladga chogo: “Pe melle tummarba-itogedgin immal-akalogo. Tegin pe melle chogdamalbalo: ‘An mani nikad-ulgin, tule-an-pentaked kwen napijul.’ ” Tenal pe wichul pe mani inkwa pelgunoniko-dewa. \p Tenal mani-ibgan choged-wilubmal: “Pab an-pentakelen, nabirin.” Tenal mani iché tule-wis-penta, tenal Pabbi pel-kwapa anmalga immalmal-nuegan uko, anmal yer-itogal. \p \v 18 Tenal pe tule-mani-ibemaladga pe chogbalo: “Pemal pela-pela immal-nuegan imakenabmal, tegin pe-itolegedbal pe kuakwa wilub-okpinaleba ichejul immalmal ukenabbal.” \p \v 19 Tenal mani-ibgan an-chogzhadyob nued naneel, kujal ega immalmal-nuegan Pab-neggin urpilego. Al mani-ibgan pul neg-chunchoged omojal, immalmal kwen chulguojul-kuo. \p \v 20 Timoteo, an pe-oturdajadgin, pe nue pinzhao, melle igeo. Tenal pe melle kaka-polgana-Pabgadzhulid itogo. Tegin pe melle tule-immal-wis-chogmalad itobalo, wedin pato kakanmal. \v 21 Tenal tule-wal-walgwen pato chunma-irmamalal, emalde immal-wiis, we tulemal pato Pab-Jesús-igal ebesmal. \p Imi Pab pega immal-nuegan imakelen, nabirin. Pitomalgu.