\id RUT - NT0243 Kuni/Boazi [kvg] (Kuni Dialect) - Fumey Dec/2015 \ide UTF-8 \h Lut \toc3 Rut \toc2 Ruth \toc1 Ruth \mt1 Lut-qa emanqat \c 1 \s1 Elimelek Moab manqei-te geyag \p \v 1 Qàgoám. Ta khøuwa-te ndøgo, manqa ovøyam megetapak Izlael manqei gimbo-kewagam, vikia sekeqape ndømát. Yaq Betliem vemiav-te ndøgo, Zuda manqei-te, ezoqa kopo mø̀ndøyagám. Yaq ngenek ezoqam Moab manqei-té genøyág, zas neka nakhei angana menas namba. Zapa ndǿgo, Zuda manqei-te ndøgo, lou mbaín. Vikia sekeqape ndømát. \v 2 Ngenek ezoqam, teqa iz Elimelék. Neka zas-qa iz Naomí. Neka nakhei angana-qa iziz nqánek, Malon neka Kilion. Elimelek, ndego Eflat khagua bawan-ák. Betliem vemiav-té geyagám, ndøgo Zuda manqei-te. Yaq geyag, ndǿgo temøqóm, Moab manqei-te. \p \v 3 Yaq Moab manqei-te giyagam, Elimelek gènaním. Yaq Naomi neka nakhei angana menas sègezuváz. \v 4 Nginik nakhei angana menas Moab sakheis ndøzøkɨ́m. Sakhei gizøkɨm, tiqa iziz nqazǿgo, Opa neka Lut. \v 5 Naomi nakheis namba, Moab manqei-te guyagam, viav ande āv tén ndægó. Yaq vaev até ndigú-a, nakhei menas, Malon neka Kilion, vø̄pakhaez. Yaq Naomi yakhapús segeyagám. Zivis mbaín-a, nakheis mbain. \s1 Naomi Lut namba ekeza manqei-te guiqavan \p \v 6 Yaq Naomi Moab manqei-te guqotam, manqat āv guni-ewág nqǽgo, *Yawe ekeza ezoqam nqawa mø̀ndøzø-tøké, lou-qa yaq-te. Yaq ndugu matavap āv gunivé nqǽgo. Ekeza manqei-té gunǿqaván. Yaq ziupim-pakha-za namba gigiap vø̄khakheinam, \v 7 manqei ndøgo sasa ndø-ivøvem, ma gi꞉yagam. Yaq ndigu tinø-qavanát ndǿgo, Zuda manqei-te, ziupim-pakha-za namba. \p \v 8 Geté ate av-té gi꞉-apat, yaq Naomi nginik ziupim-pakha-za guzø-ein, \pi1 “Zøkeza zøvøndipakha-té qazonǿ-qavøním. Zo matev mbomømbomá qazogoam no-te neka zogi zøivis-pakha-te, ndigu gipakhaez. \v 9 Yaq Yawe matev mbomambaqape ndø̀matanám zo-te, neka yage eqeieqei vøzǿ-etoām, angana ndakinak namba.” \p Yaq Naomi ziupim-pakha-za menas sègegavém, sasa ndø-eivam. Eiv gèzømbo-eqavát. \p \v 10 Yaq ziupim-pakha-za gindu-einim, \pi1 “Tiá. Ni qo namba, qogí ezoqam-té qazinǿ-niáv.” \p \v 11 Geté Naomi guzø-ein, \pi1 “Nogí sæ-pakha-za. Zøvøndipakha-té qazonǿ-qavøním. Gekha zapâ, no namba tiziniav? Ge zô ndozo-matavap? No nakhei angana nøme ndønǿfakhaz, zo vǿezøkɨ̄m? Mbaín. \v 12 Yaq nakémbá. Zo vø̀qavøním, zøkeza zøvøndipakha-te. No khàpe nøte-ngæpuka-én, anganeam nøme vøténdāf. Até ndøgó-a, no nqægo lova anganeam ndakinak tændaf, yaq nakheis tinøfakhaz, \v 13 yaq ge zô, viav kopoav ndozotó-kewagat atema nginik nakheis vumúfīs? Ge zô, ngængæm até ndozóyagat, atema nogi nakheis zo vǿzøkɨ̄m? Nogí sæ-pakha-za. Āv taoká. Noqa yage mø̀ndøsoqá. Yawe gènøngiú. Geté zo kopømbaqapé, yage ndakinak nqawa tozomø-ndapem. Yaq nakémbá, zøkeza ezoqam-te vø̀qavøním.” \p \v 14 Naomi nqanek manqat gu-ein, yaq ndigu nangó ginø-eivám. Yaq Opa até gundigu, zakhapuka-pakha sège-møvøiú, ouo manqat vømbō-ein, sasa ndøwav. Geté Lut sègeqóm, Naomi namba. \p \v 15 Yaq Naomi gundu-ein, \pi1 “Nqáe! Qoge qakhapikia-pakha-gu zas, ekeza ezoqam-té neka mbumbuk-té gunøqaván. Até qó-a, qakeza ezoqam-te vø̀qaváq.” \p \v 16 Geté Lut gundu-ein, \pi1 “No qavønim-qa yaq-te nøpòuwe᷄t. No qó namba nøténáv. Qo ande āv khoqotéqāv, no ndǿgo tøtǿnáv. Qo ande āv khoqoté-yagāt, no ndǿgo tǽyagát. Qogi ezoqam, ndigu nogí ezoqam ndǿgoát. Neka qoge Mbumbukiam, ndego nogé Mbumbukiam ndǿgoát. \v 17 Qo ande āv khoqomé-naqanīm, até nó-a, no ndǿgo tæmǿnaním. Neka no ndǿgo tǽ-otambát. Ni løvøte mbá mé꞉qatanó. No manqat av nqate-manqate, matanapøteav tøgoat, yaq Yawe kopømbaqapé. Bèngiænó.” \p \v 18 Yaq Naomi guqeiv av nqægo, Lut matavap mø̀ndøgō, tu namba tu-iwav, yaq ndugu manqat nøme einiáv. \v 19 Yaq nginik sakhei menas sègezáv, atema Betliem vemiav-te vømø̄fakhaz. \p Yaq Betliem vemiav-te gimøfakhaz, ezoqa ate gi꞉goam nqova zøndáf. Ti-mbá tiwabám. Yaq sakheis vemiav-te gigoam ndøgo, āv gini-akhaém nqǽgo, \pi1 “Gê, ngunuk unimanqatîn, Naomì?” \p \v 20 Geté Naomi guzø-qavøiu, \pi1 “No Naomi nø-akhàya᷄m. Taqa manqa mokho, ‘Yage qanimāv’. Geté Mala zonǿ-akhaemát. Taqa manqa mokho, ‘Yage soqaín’. Zapa ndǿgo, ndego Mbumbukiam Bazaføgakh-Qape noqa yage gènøngiú. \v 21 No bugukhokhof nqanek manqei ande qate-ivav, no anganeam-ús neka nakhei angana-ús. Geté Yawe ndakin no nqawa gendo-itumb, nqanek manqei-te, no anganeam mbaín, neka nakheis mbain. Gê, gekha zapâ no Naomi tozonø-akhaemat? Yawe noqa yage mø̀ndønø-ngiú.” \p \v 22 Naomi tugu ziwap-pakha Lut, ndugu Moab ezoqam, tu namba Moab manqei gindi-ivøvem, atema Betliem vemiav-te vømø̄fakhaz, ta khøuwa-te ndøgo, bali vingisam viav ndø-ogitát. (Bali ndigu loge gigiáp. Tiqa bugug andé eketóp.) \c 2 \s1 Lut Boaz-gi sasae ezoqam namba gi꞉sasaetat \p \v 1 Naomi ekesu mø̀ndømbo-goám. Teqa iz Boáz. Ngenek tugi zivis-pakha Elimelek, tegé ekeza ezoqám. Ngenek ezoqam gigiap kopoav ezoqám, neka ndego iz-akhaé. \p \v 2 Yaq khøuwa nøme, Lut, ndugu Moab sævam, Naomi gumbo-ein, \pi1 “No ambá khae-té qatønavɨ́n. Yaq bali khakhayakh ndigu, ezoqa tizuvatet, tæmǿpisám. Ezoqa nøme tanakh ndø̀nøgó, vønǿ-eīn.” \p Yaq Naomi gundu-ein, \pi1 “Sǽ-pakha. Qanimáv. Vø̀qáv.” \p \v 3 Yaq Lut tunøwáv ndǿgo, khae-te, bali khakhayakh vømø̄pisam, ndigu sasae ezoqam gi꞉qogavat, gi꞉zuvatat. Geté ndugu mè꞉-otevák av nqægo, nqanek khae Boaz-qā, ndego Elimelek-ge ekeza ezoqam. \p \v 4 Ndugu ate av-té bali khakhayakh guipisumat, yaq Boaz tendowáv ndǿgo, Betliem vemiav-te, tegi sasae ezoqam khanakhanakh manqat vøzø̄-ein, \pi1 “Yawe ndø̀goát zo namba.” \p Yaq ndigu sasae ezoqam gindu-einim, “Yawe zenda ndò꞉vé qo-te.” \p \v 5 Yaq Boaz Lut gu-omet, yaq ndego ezoqam, sasae ezoqa gezø-kewagat, āv gembøebeváp nqǽgo, \pi1 “Ndugu gekha mbasønakâm ndunduya?” \p \v 6 Yaq ndego gendo-ein, \pi1 “Ndugu Moab manqei-ak mbasønakám. Naomí namba me꞉geavún. \v 7 Ngunuk no āv gunømbe-eín nqǽgo, ‘No ambá bali khakhayakh nopisamɨ́n, qogi sasae ezoqam ndi꞉zuvatet.’ Ngunuk qanaqanus-qape sasae gungaz atema ndakin, pusa-qase agé taeveáv. Khoev-qase-te ndøgo, khapémbá gumøqomɨn, nango é-vø̄sasaeɨn.” \p \v 8 Yaq Boaz nqanek manqat ge-ewag, ndego Lut āv gembøe-eín nqǽgo, \pi1 “Sǽ-pakha. Qotøndé-ewāg. Noqa manqat nqánek. Qo ezoqa nøme-qa khae-te ndø̀qa᷄v, bali khakhayakh voqomǿ-pisām. Geté sa nqánek, qoqógót, nogi sasae mbasønakheis namba. \v 9 Gèzømeté, nogi sasae ezoqam. Bali av kini-qogavet, mbasønakheis até vøzøpáev, ndigu ndiløvønøvemet. No angana manqa mø̀ezø-løvuá. Qo matev-qase geqá-gonemák. Yaq qo ibøkha naq taqapap, ibøkha vø̀mø-íz ndøgo, angana giziøvemem.” \p \v 10 Yaq Lut Boaz-qa manqat mbomambaqape gu-ewag, ndugu até gundigu, katuk gumø̀kuī, teqa megemege-te, sasa ndøkhafutav, kawa até manqei vømbō-khanaz. Yaq gumbo-ein, \pi1 “No manqei vini-ák. Geté qo tanakh kandambá qoqonøgo.” \p \v 11 Yaq Boaz gendo-ein, \pi1 “No manqat ate ndægo mø̀e-ewág, ndøgo qogu qakhapuka-pakha-te matev mbomømboma ndoqombogo, yaq qævis vøndēnanim-a, atema ndakin. Qavøndipakha neka qakeza ezoqam-qa manqei mòqotøndo-iváv. Yaq qo ndakin nqánek qoqoyagé. Geté bugukhokhof niqa bawan qateqateáv. \v 12 Qo Yawe yaq-fia ndø̀qagó, av qo matev eqeieqei qoqotego. Yaq-fia kandambá teqago, ndego Izlael ezoqam-ge Mbumbukiam, qo tøke-qa qoqotøndoqav te-te.” \p \v 13 Yaq Lut gundu-ein, \pi1 “Khanánqa. No ezoqam khapúmbá. Qogi sasae mbasønakheis mø̀ndømø-løvumbumím. Geté qo tøke kandambá nqoqonøgot. No khanakhanakh kandambá, qo nqanek manqat qoqonø-ein.” \p \v 14 Yaq khøuwa muin, lou loge khøuwa qandap ndøgo, Boaz Lut tùmbøe-akhá, \pi1 “Qotøndéqāv. Lou qólóg, neka lou yaf-te voqotú-afanām.” \p Yaq Lut Boaz-gi sasae ezoqam namba gi꞉qonav, Boaz bali lonqotøvap mbo-etoám. Gulouz, qambo-ewez, nøme sègeziváz. \v 15 Yaq Lut lou gumulog, gu-itan neka sasae manqei-te nqawa guwav, Boaz ekeza sasae ezoqam manqa āv gezømbe-løvuá nqǽgo, \pi1 “Ndugu mbasønakam mbøe-khafène᷄m. Até ndøgó-a, bali løvøtap ndi-abap, ndugu kopømbaqapé bali khakhayakh tupisumit. \v 16 Geté bali løvøtap ndi-abap ndigu, nøme zó-ovobém, neka manqei-té qazonǿ-abømém. Yaq ndugu kopømbaqapé tupisam. Manqat mbo-eìni᷄m ta zapaya.” \p \v 17 Yaq Lut bali khakhayakh gupisumat, até vømø̄khagus. Yaq bali nanga tag gukoqogimat ndøgo, andé kandambá gunqeitaz, ava-te. Ande āv 10 kilogrém ndægó. \v 18 Yaq bali nanga gumokhopez, vemiav-te guqavan, zakhapuka-pakha gèmbozømét, gimbogoam. Yaq Lut bali lonqotøvap ndigu, khøuwa muin guizivaz, qambo-ewez, zakhapuka-pakha vømbō-etoam. \p \v 19 Yaq Naomi gèmbøe-ogofám, bali nanga khape gimbøekhouwez, gumbobevap, \pi1 “Nginik bali nanga gekha ezoqam-qâ khae-tē qoqó-pisumam? Yawe zenda ndò꞉vé, te-te ndego qo geqatøke.” \p Yaq Lut zakhapuka-pakha gumbo-ein, \pi1 “No bali nanga qæpisumam, khae eve iz nqambógo, Boáz.” \p \v 20 Yaq Naomi gundu-ein, \pi1 “Yáiyé! Qanimav tantáv. Yawe zenda ndò꞉vé, Boaz-te. Manqa mbusa ndøgo, Yawe khandi ezoqam-te neka løvøte ezoqam-te geve, ni tini-kewagat, ndego oskia mbomataváp. Nande Boaz, nigi angana, ndigu gipakhaez, tigí ekeza ezoqám. Ezoqam av nde꞉go, Mozes-qa guguna manqat āv qane-eín nqǽgo: Sævam ndugu anganeam tembonanim, yaq anganeam-gi ekeza ezoqam yà bembo-tøkeé.” \p \v 21 Yaq Lut gundu-ein, \pi1 “No ndego manqat nøme mba nømbo-eín av nqægo, ‘Até vøgó, nqanek nogi sasae ezoqam namba, atema bali nanga viav bemø̄-navøem.’” \p \v 22 Yaq Naomi ziwap-pakha gumbo-ein, \pi1 “Nanda mbomá, qo tegi sasae mbasønakheis toqozø-pavat. Tiqa zita-te bali khakhayakh toqotøndó-pisumát. Geté qo khae vini-te toqomø-pisam, ezoqam andé matev vinivinimba vøqambé-matønømēm.” \p \v 23 Yaq Lut ndǿgo tusasaetám, Boaz-gi sasae mbasønakheis-qa avønin-te, atema bali nanga neka wit nanga viav vømø̄-navøem. Yaq ndugu zakhapuka-pakhá namba me꞉yagám. \c 3 \s1 Lut Boaz-te tøke-qa yaq-te guwav \p \v 1 Khøuwa nøme, Naomi Lut gumbo-ein, \pi1 “Sǽ-pakha. No anganeam é-bataqa-omét. Yaq qo mbomambá tøneyagé. \v 2 Qo mòqote-qatéq. Boaz, tegi sasae mbasønakheis namba qoqote-sasaetat, ndego nigí angana-gé ezoqám. Nqáe! Nqægo lova ndego bali nanga ndø̀-evemét, bali nanga tøkuza manqei-te. \v 3 Ndakin āv qoqotégó nqǽgo: Vø̀khæ-khakuám. Tae et sisip mbomambaqape qógé, neka ndabua eqeieqei voqó-uzām. Yaq teqa bali nanga tøkuza manqei-té qonǿqáv. Geté Boaz beqàme᷄kh. Ndego lou loge ùni bembøe-navøém. \v 4 Yaq ndego temøbuv, qo ùnime꞉-omét, ma te꞉buv ndøgo. Yaq venanqei tebuvit ndøgo, qo toqonǿqáv ndøgo, teqa ndabua khafuvam nonqo voqombó-onqā, teqa zenda tokhotapak-te, sasa qóbūv. Yaq manqat ndǿgo, tenøqá-eín, qo ande gekha matev me qógō.” \p \v 5 Yaq Lut nqanek manqat gu-ewag, gundu-ein, \pi1 “Qanimáv. No matev ndæ̀matanám, av qonømbe-manqatat ndægo.” \p \v 6 Yaq ta lova ndøgo, ndugu tunøwáv ndǿgo, bali nanga tøkuza manqei-te, yaq manqat ate ndægo vømbōpaev, av zakhapuka-pakha gumøndæ-ein. \p \v 7 Yaq Boaz lou gumulog ndøgo, khanakhanakh gendap, yaq bali nanga møvøza avønin-té segebúv. Yaq venanqei gebuvat ndøgo, Lut até gundigu, aiyav-tē gunøwāv, Boaz-qa ndabua khafuvam nonqo vø̄-onqa, sa zenda tokhotapak-te ndøgo, sasa ndøbuv, teqa zenda tokhotapak qame-vavøem. \p \v 8 Ande āv lova u mbá ndægó, Boaz tènesuzám. Yaq ma ge꞉qambun, nqova mbondáf. Áe, teqa zenda tokhotapak vavap-te sævam gubuvam. \p \v 9 Yaq gumbobevap, \pi1 “Qo gekha ezoqâm?” \p Yaq gundu-ein, \pi1 “No Lút. No ezoqam khapúmbá. No andé qogú sasae mbasønakám. Qoqa ndabua khafuvam nonqo, ov-qase nandav, no qonǿkhafuí. Yaq no tàbate-nøtén, av nqægo, qonǿ-kewagát. Zapa ndǿgo, qo nogé anganeam-pakha-gé ekeza ezoqám. No ambá qonøkeɨ́n.” \p \v 10 Yaq Boaz gumbo-ein, \pi1 “Sǽ-pakha. Yawe ndø̀goát qo namba. Qo qakhapuka-pakha matev qaniqanimáv qoqombo-goam. Geté matev ndakin ndoqo-matønumit, qo no-te tøke-qa qoqotøndoqav, ndøgo mø̀ndøløvú qoqa matev mbomømboma ate ndægo, qoqo-matønumam. Angana ndakinak kopoáv ngiyage. Nøme gigiap kopoav ezoqám neka nøme gigiap-av ezoqám. Geté qo matavapøteáv av nqægo, ‘No anganeam ndakinak sǣndāf.’ \v 11 Sǽ-pakha. Qo møe ndø̀go᷄. Gekha manqāt ndøgo, qo toqonø-ein, sǽmatanám. Ezoqa ate ngi꞉gu, nqanek vemiav-te ngiyage, mø̀ndæzøtéz, qo sævam matev mbomambaqapú. \v 12 Unimanqatín. No qogé anganeam-pakha-gé ekeza ezoqám. No yà bataqa-keogé. Geté ezoqa nøme ndêgó, ndego uni qoge qøivis-pakha-ge ekeza ezoqam. Ndego bàmbokho-beváp. \v 13 Até vøkhægót nqanek, nqægo lova. Yaq qanaqanus sizíqeivím, andé gekha matev me petéfakhān, penømakhaya. Ndego tømbopoe teqakɨ, ság, beqakɨ́. Geté ndego tømbøeqasi, kopømbá. No Yawe-qá bugug-té qataqambø-manqaté, no ndæ̀qakɨ́, ndego poeveav tøgoat. Até vøkhæbuvít nqanek, atema qanaqanus.” \p \v 14 Yaq Lut Boaz-qá zenda tokhotapak-té gubuvát, atema vøndōnqoe. Geté agé paveateáv. Até gupøistám. Yaq é-møndosuzám. Ezoqa bøi vizu møe ndøgó. Zapa ndǿgo, Boaz āv gumbøe-eín nqǽgo, \pi1 “Ezoqa nøme betezø̀te᷄z av nqægo, sævam mø̀ndøgoām, no namba, nqanek bali nanga tøkuza manqei-te.” \p \v 15 Yaq Boaz Lut manqat nøme gumbo-ein, \pi1 “Qakeza ndabua nøme nandav, nqanqa-te nandaqambovi꞉, vøkhofá. Qóvøndáz.” \p Yaq Lut ndabua vø̄vøndaz. Yaq Boaz até gendego, bali nanga vømbø̄e-qoutaz. Kopoáv gumbøeqoutaz, ndabua até vømømbō-qoqovøem. Taqa viniv andé áv 20 kilogrém ndægó. Yaq Boaz Lut bali nanga kawa-té gumbøezáv, Lut vø̄wav, yaq ndego ekeza vemiav-te sasa ndøqavan. \p \v 16 Yaq Lut zakhapuka-pakha-te guqavan, zakhapuka-pakha āv gumbøebeváp nqǽgo, \pi1 “Sǽ-pakha. Matev áv khaqambé-fakhan?” \p Yaq Lut emanqat ate ndægo vømbø̄e-votot, av Boaz matev qaniqanimav gumbøe-matanam. \v 17 Yaq manqat nøme gundu-ein, \pi1 “Nginik bali nanga-qape Boaz nø-etoám. Ndego āv genømbe-eín nqǽgo, ‘Qo qakhapuka-pakha-te zenda-zenda mba ndøqàva᷄q.’” \p \v 18 Yaq Naomi gundu-ein, \pi1 “Sǽ-pakha. Sizió-kewagét, andé gekha matev me ndǿfakhān. Ndego Boaz pusa naqanøká gétayák. Matev unimé꞉gó, nqægo khøuwa.” \c 4 \s1 Boaz Lut gu-okɨ \p \v 1 Yaq Boaz até gendego, vemiav mboqog tambav-té genøwáv, angana ma manqat gi꞉vøovumam, vømø̄qom. Yaq Elimelek-ge ekeza ezoqam ge-omet ndøgo, teqa yaq-te Boaz Lut manqat gembøe-ein, yaq sègembo-akhá, \pi1 “Khanánqa. Qotøndéqā. Qànøqóm nqanek.” \p Yaq ndego ezoqam gendowav, vø̄qom. \v 2 Yaq Boaz vemiav megetapak ten sasa zø-akha, gezø-ein, \pi1 “Qànøqonáv nqanek,” \m yaq ndigu vø̄qonav. \p \v 3 Yaq Boaz ndego ezoqam gembo-ein, \pi1 “Qo mòqote-qatéq. Naomi, ndugu sævam, Moab manqei-te gunduqavan, tugi anganeam-pakha Elimelek, ndego nigé ezoqám. Yaq ndakin ndugu Naomi, teqa manqei wi-qa ndøgó, tege ekeza ezoqa nøme-te. \v 4 No āv qate-matøvém nqǽgo, qo bàtaqa-eín, taqa yaq-te. Qo nqanek manqei taqa-pøovat, kopømbá. Nginik vemiav megetapak neka ezoqa ewaqape-qa bøi-te, ngiqonøve, soqó-eín. Geté qo wii poeveav tøgoat, taqambo-qasi, sègenø-eín. Zapa ndǿgo, qoqa zita-te ezoqa nøme mbaín, nqanek manqei tewi. No mba nogó.” \p Yaq ndego Elimelek-ge ekeza ezoqam gendo-ein, \pi1 “Qanimáv. Manqei ndæ̀wí.” \p \v 5 Yaq Boaz manqat nøme gembo-ein, \pi1 “Geté nqanek manqei Naomi-te toqondap, até Lut voqó-okɨ̄, ndugu Moab sævam, Elimelek-ge yo-pakha-gu zas. Yaq av ndægo, ta manqei ndøgo løvøte ezoqam-qa iz-te sekembá segégoát.” \p \v 6 Yaq ndego ezoqam gendo-ein, \pi1 “Av tægoat ndægo, yaq no kopømba mbaín manqei tæwi. Soqaín ndøgo, nogi nakheis sa timøløvuz, noqa løvøte khøuwa-te manqei tiqaqaem. Qo taqa-pøovat, qakeza ndøndáp. No kopømba mbaín tændap.” \p \v 7 Ta khøuwa-te ndøgo, Izlael manqei-te, matev āv qazømbe-goám nqǽgo. Ezoqa manqei o gigiap ezoqa nøme-qa zenda-te ge-ivavɨn, ndego tamak kopo ndøkhofaɨ́n, ndego ezoqa nøme vømbō-etoamɨn. Yaq ezoqa ewaqape tìabiti-zøtéz, av nqægo, ta gigiap ndøgo, ndakin ezoqa vini-qá. Nqanek Izlael ezoqam-qá matév. \p \v 8 Yaq ndego Elimelek-ge ekeza ezoqam Boaz gembo-ein, \pi1 “Qo qakeza ndøwí.” \p Yaq ndego até gendego, tamak kopo gèkhofá, Boaz sasa mbo-etoam. \p \v 9 Ndego nqanek matev gego, yaq Boaz vemiav megetapak neka ezoqa ewaqape giqonavam, āv gezømbe-eín nqǽgo, \pi1 “Nqægo khøuwa, zo ezoqa ewaqape ate nqazøte-qonøve, zo mòzoqeivím. Manqei ndøgo, Elimelek neka tegi nakheis, Kilion neka Malon, tiqa manqei qagoam, no nowí, Naomi-te. \v 10 Yaq ngunuk ngæmam, Lut, Moab sævam, Malon gu-okɨam, ndugu ndakin nogú sævám. Neka yaq nakhasam anganeam tumumbu-fakhan, ngenek løvøte ezoqam-qá íz neka manqei teabete-ndapét. Yaq av nqægo, Malon-qa iz sa gemǿ-navøemák teqa bawan-te neka nqanek vemiav-te. Nqægo khøuwa zo ezoqa ewaqape ate nqazøte-qonøve, matev mòzoqeivím.” \p \v 11 Yaq ndigu megetapak neka ezoqa nøme, mboqog-te ndøgo giqonavam, gindu-einim, \pi1 “Qanimáv. Ni mø̀iqeivím. Yawe zenda ndò꞉vé, ngunuk sævam-te, qo toqo-okɨ, qoqa khoev-te tunduwav. Yaq ngunuk sævam nakheis kopoav tìabembøe-fakház, av nginik sakhei menas ngi꞉gu, Laisol neka Lea nakheis gizømbe-fakhaz, ni Izlael bawan ate nqazi꞉gu qazindu-manazømem. Yaq Eflat khagua bawan mokho-te neka Betliem vemiav-te nqanek, qoqa iz kandambaqape tàbetaqambegó neka gigiap kopoav ezoqam voqógoāt. \v 12 Yaq nakheis ndigu Yawe teqa-etoam, ngunuk sævam-te, tigi zi kopoav-qape tìabitigú, av Pelez-gi zi ndi꞉gu, ndego Tama neka Zuda, tige yo.” \s1 Lut patu qamboqata \p \v 13 Yaq Boaz até gendego, Lut vø̄-okɨ, venanqei nonqo vø̄tøkuanem. Yaq Yawe gèmbotøké, kha viniv vø̄ndap. Yaq nakhasam anganeám gundaf, gui-ova. \v 14 Yaq Lut gui-ova, sakheis vemiav-te ndøgo, Naomi āv gimbøe-einím nqǽgo, \pi1 “Khanakhanákh Yawe-te, ndego qo qazeo geqa-etoam. Ngenek ezoqam iz akhae ndǿgoát, Izlael manqei-te. \v 15 Ngenek qazeo, qo khanakhanakh ndø̀qa-etoám, qoqa yage-te. Yaq qo toqotumu-ngæpuka-eq, ndego qo qákewagát. Neka qo khanakhanákh. Qogu qæwap-pakha, ngenek nakhasam gui-ova, ndugu poev kandambá qo-te. Qo amba nakhei angana seven tiqagonɨn, ndigu ambá kopømba mbaín tiqa-tøkeemɨn, av Lut nguigu, matev guimatanam qo-te.” \p \v 16 Yaq Naomi nakhasam sègendáf, vø̄ngenøtam. Yaq ndugu Lut noundape mbotøkeám. \v 17 Yaq ndigu sakheis, ta vemiav-te ndøgo giyagam, gi-einim, \pi1 “Yáiyé! Ndakin Lut nakhasam anganeam mø̀ndømboqán. Ndego andé Naomi-gé nakhasám.” \p Yaq ndigu iz Obed mbo-akhaém. \p Yaq ndego Obed gumu-khouwev, nakhasam gembo-fakhan, Zesí. Neka ndego Zesi gumu-khouwev, nakhasam gembo-fakhan, Deivíd, ndego iz akhae kandambaqape gegoam, Izlael manqei-te ndøgo. \s1 Deivid-gi atanakha-zapazapa-za \p \v 18 Deivid-qa zapa av nqǽgo qande-itán: \p Tege atanakha-zapa Peléz. Pelez gemanaz, Ezlon ndøqán. \p \v 19 Yaq Ezlon gemanaz, Lam vø̄qan. \p Yaq Lam gemanaz, Aminadab vø̄qan. \p \v 20 Yaq Aminadab gemanaz, Nason vø̄qan. \p Yaq Nason gemanaz, Salmon vø̄qan. \p \v 21 Yaq Salmon gemanaz, Boaz vø̄qan. \p Yaq Boaz gemanaz, Obed vø̄qan. \p \v 22 Yaq Obed gemanaz, Zesi vø̄qan. \p Yaq Zesi gemanaz, Deivid vø̄qan.