\id ROM - NT0243 Kuni/Boazi [kvg] (Kuni Dialect) - Fumey Dec/2015 
\ide UTF-8
\h Lom 
\toc1 Lom 
\toc2 Romans 
\toc3 Lom 
\mt1 Lom  
\mt2 Pol-qa pepa, Klisten bawan ezoqam-te, ndigu Lom taon-te giyagam  
\is1 Megeat Manqat-qase  
\ip Nqanek pepa, Pol Lom taon Klisten bawan ezoqam-té genø-peawám. Ta khøuwa-te ndøgo, ndego Kolin taon-té gegoám. Pepa gumu-peawam, yaq Fibi mbo-etoám. Yaq Lom taon-te ngúnuk gundapát. Lom taon ndøgo, kandambaqapé. Itali manqei-té qagó. Gaman kawakawa-za ndǿgo tigoám. Klisten ezoqam ndigu, Lom taon-te gisøkhoam, nøme ndigu, Zu ezoqám, neka nøme ndigu, bawan vini-ák.  
\ip Nqanek pepa mokho-te, Pol taqa yaq-te ndǿgo tene-peawám, Mbumbukiam-qa bøi-te, ande āv khoqoté-ndaføyamba-ēq. Ndego āv gene-eín nqǽgo: Ezoqa ewaqape, manqa-zapazapa-ús. Neka ezoqa kopømba mbaín, Mozes-qa guguna manqat paev mokho-te o matev eqeieqei gone mokho-te, Mbumbukiam-qa bøi-te ti-ndaføyamba-ez. Geté Yesu ti-unimanqatinim, yaq Mbumbukiam tiqa manqa-zapazapa ate ndægo, segembøé-navøém, yaq ndigu teqa bøi-te vǿ-ndaføyamba-ēz. Yaq ndigu kopømbaqapé, yage ndakinak ndǿndapém, Yesu namba vǿe-yagāt.  
\c 1  
\p
\v 1 \x - \xo 1:1 \xt Kel 9:15\x*No Pól, nqanek pepa nqæpeaomit. No Keliso Yesu-gé sasae ezoqám. No Mbumbukiam ndøveatán. Tegé u-anem nógoát. Ezoqa teqa Manqat Mbomambaqape nøté-zømesimát.   
\p
\v 2 \x - \xo 1:2 \xt Lom 16:25-26\x*Mbumbukiam é-møndo꞉-eín, tegi manqa vevezam ezoqam mokho-te, nqanek Manqat Mbomambaqape, ndø̀fakhán. Mbumbukiam-qá Manqat mokho-té qapeawáp.  
\v 3 Nqanek Manqat Mbomambaqape, ekeza Yo-qá yaq-té qanegó. Manqei-qape-qa matev-te, ndego Deivid-gé zeó.  
\v 4 Geté løvøte-te gendo-khandi꞉v, ta mokho-te, Nqova Mbomambaqape, ni āv qaninømánd nqǽgo: Ngenek Mbumbukiam-gé Yó, neka ndego bazaføgakh-qapé. Ndego Yesu Kelisó. Nigí Evezøzá.   
\p
\v 5 \x - \xo 1:5 \xt Kel 26:16-18; Gal 2:7-9\x*Te mokho-te, Mbumbukiam kuku mbogoám no-te, neka no tege u-anem vø̄ve. Yaq no bawabawan-te ate ndægo, ezoqa nó-itubít. Yaq ndigu tìabiti-unimanqatiním neka teqa manqat tìabiti-ndapém. Yaq Keliso-qa iz tàbete-eqawát.   
\p
\v 6 Até zó-a, zo Mbumbukiam vøzø̄-akha. Zo ndakin Yesu Keliso-gí ezoqám.  
\v 7 \x - \xo 1:7 \xt Num 6:25-26\x*Nqanek pepa zo-té qatø-peaomít, zo Lom taon-te nandozo-yage. Mbumbukiam kuku kandambá zo-te. Ndego zo ekeza ezoqam me꞉zæzá.  
\p Mbumbukiam, nigi Tat, neka Yesu Keliso, nigi Evezøza, tiqa kuku matev neka sambi matev ndø̀goát, zo-te.   
\s1 Pol gepøogeapam, Lom taon-te tewav  
\p
\v 8 Noqa manqat āv qaténgáz nqǽgo: No ike kandambá, noge Mbumbukiam-te, Yesu Keliso mokho-te, zo ezoqa ewaqape zapaya. Zapa ndǿgo, manqei-qape ate nqægo, ezoqa zoqa unimanqatin-qa yaq-te, sùgumu-manqatét.  
\v 9 Mbumbukiam, te zapaya no kha sa nqæ-nqonqotøve, no ezoqa teqa Manqat Mbomambaqape, ekeza Yo-qa yaq-te nqate-zømesim, ndego mø̀ndæ-otév, no oskia nøzø-guligulimatún. Khøuwa kopoáv.  
\v 10 \x - \xo 1:10 \xt Kel 19:21; Lom 15:23\x*Neka no ndego āv qambøe-vi꞉matún nqǽgo: Ndego poev tømbogoat, nakhoa bènø-mboqoá. Yaq notøndónáv, vaev-te, zo banø̄zømet.  
\v 11 No vao kandambá zo-te. No zo zømete-qa neka Nqova Mbomambaqape-qa bazaføgakh etoam-qa nøzøgó. Zo unimanqatin-te, tø̀ne-føgakhǽz.  
\v 12 Yaq no zo namba tizi꞉goat, ni yaqyaq-a, niqa unimanqatin matev mokho-te, zita zítøpøzát, zo noqa zita vozó-tøpøzēm, neka no zoqa zita vǿe-tøpāz.   
\p
\v 13 \x - \xo 1:13 \xt Kel 19:21\x*Nǿfuap! Zo vø̀ezøtéz, av nqægo: No khøuwa kopoáv, qæpøogeapam, zo tæzømet. Até zo mokho-té-a, noqa sasae-te, mokho bèfakhán, av manqei nøme-te qæfakhanumat. Geté gènømbe-paɨ́n.  
\v 14 No Mbumbukiam-qa Manqat, ezoqa ewaqape sà bazømbu-etoám, oskiá ndøgo, Glik bawan-ak o bawan vini-ak ndigu, neka oskiá ndøgo, zøtezat ezoqam o zøtezatav ezoqam ndigu.  
\v 15 Yaq nakémbá, no poev kandambá. Até zó-a, zo Lom taon-te nandozo-yage, Manqat Mbomambaqape nøtézømás.   
\s1 Mbumbukiam eqeieqei ndígu tenezæzá, ndigu ndi-unimanqatinat  
\p
\v 16 \x - \xo 1:16 \xt Mak 8:38; 1 Ko 1:18-24; Kel 13:46\x*No mivi mbaín, nqanek Manqat Mbomambaqape-qa yaq-te. Zapa ndǿgo, ta mokho-te ndøgo, Mbumbukiam-qá bazaføgakh mu꞉sasaeát. Yaq gekha ezoqām ndigu, ndi-unimanqatinat, gékhandí꞉z. Nqanek khandi matev, bugukhokhof Zu ezoqam-té qanøfakhán. Yaq vaev, até manqei vini-ak-té-a, vømø̄fakhan.  
\v 17 \x - \xo 1:17 \xt Lom 3:21-22; Hab 2:4\x* Nqanek Manqat Mbomambaqape mokho-te, ni Mbumbukiam teqa matev eqeieqei-qape nivevezám. Ta matev eqeieqei-qape nqánek: Ezoqa teqa bøi-te, unimanqatin matév gini-ndaføyamba-ezát. Unimanqatin matév qane-ngazøngazám neka unimanqatin matév qame-kopømba-ín. Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo, “Ezoqam ndǿgo tené-ndaføyamba-év, te-unimanqatintat. Yaq géyagét.”   
\s1 Mbumbukiam qaqa tenǿgó ndǿgo, ndigu ndisanqawe  
\p
\v 18 ⌞Nqanek manqat, Mbumbukiam ni eqeieqei ndenæna, ni nqazi-unimanqatinat, ndøgo gigiap-qapé.⌟ Zapa ndǿgo, Mbumbukiam, ndego yan-te ngo꞉yage, āv gene-vevezám nqǽgo: Ndego qaqa kandambá. Ezoqa ndigu, ndisanqawe neka manqa-zapazapa ndimatanam, neka ta mokho-te, unimanqatin manqat sa nditokhonam, ti-te ndigu, Mbumbukiam yaq-fia ndǿtá.  
\v 19 \x - \xo 1:19 \xt Kel 14:15-17; 17:24-28\x*Zapa ndǿgo, ndigu Mbumbukiam-qa yaq-te, mø̀ndæzøtéz. Ndego ekezan mø̀ndøzø-vøndøyám.  
\v 20 \x - \xo 1:20 \xt Job 12:7-9; Psa 19:1\x*Unimanqatín. Ezoqa kopømba mbaín, Mbumbukiam te-omet. Geté Mbumbukiam manqei-qape ande ge꞉khakheinam, atema ndakin, gigiap ate ndægo, gekhakheinam, ni āv qani-nømendím nqǽgo: Ndego bazaføgakh-qapé, miavmiáv, neka ndego unimanqatin Mbumbukiám. Yaq nakémbá, ezoqa kopømba mbaín, timanqatat av nqægo, “Ni manqa-zapazapa goneāv, zapa ndø̄go, ni Mbumbukiam-qa yaq-te nìtinøtenāk.”  
\v 21 \x - \xo 1:21 \xt Ef 4:17-18\x*Ndigu Mbumbukiam mø̀ndæzøtéz. Geté ndigu matavapøteáv, av nqægo, ndego Mbumbukiām. Neka ndigu ndego vizupáv. Neka ndigu te-te ike manqat manqatemáv. Yaq tiqa matavap mø̀ndømø-mokho-mbaín. Tiqa mokho-te, matavap eqeieqei mbaín. Bøivun mu꞉nqeitám.   
\p
\v 22 \x - \xo 1:22 \xt Jer 10:14; 1 Ko 1:20\x*Ndigu ekeza kha, matavap loloakh-us me꞉vewé. Geté tiqa matavap, mø̀ndøzø-livilivisám.  
\v 23 \x - \xo 1:23 \xt Deut 4:15-19; Psa 106:20\x*Tiqa matev, mokho mbaín. Zapa ndǿgo, khandi miav-ak Mbumbukiam, ndigu vizupáv. Geté tae khøuwiap bugug vinivinimba mbovizáp, ekezan ndikhakheinam, bugug kopømba ande av ezoqam ndi꞉gu, vaev-te tipakhaez, o pipisi ndi꞉gu o søvakha gigiap ndi꞉gu o gigiap ndivisigiap ndi꞉gu.  
\v 24 Yaq nakémbá, Mbumbukiam sègezø-iváv. Ndigu manqa-zapazapa, sà bematønumít, av ndi꞉qovetu. Yaq tiqa mambe matev-te, izuizu kha soqaqape-té giabenø-veém, neka yaqyaq-a mivi betē-etoam.  
\v 25 Ndigu unimanqatin manqat, Mbumbukiam-qa yaq-te, gè-ivøvém, khavozam manqat vømbō-paevem. Ndigu gigiap mba mbovizáp, Mbumbukiam gekhakheinam, neka taqa iz ndīmbō-ēqāwāt. Geté Mbumbukiam, ndego gigiap ate nqægo gekhakheinam, ndigu vizupáv. Geté teqa iz, miavmiav, bèto-eqawát. Amén. Nqanek manqat unimanqatín.   
\p
\v 26 Mbumbukiam zita gi꞉wuowem, yaq ndego sègezø-iváv. Ndigu mivi matev, sà tiabiti-matønumít, av ekezan ndi꞉qovetu. Sakheis nøme, nøkenøkem matev eqeieqei, gè-ivøvém. Yaq izu sakheis mambe matev ndøgoatún.  
\v 27 \x - \xo 1:27 \xt Lev 18:22; 20:13; 1 Ko 6:9\x*Yaq até anganá-ya, ezoqa nøme, nøkenøkem matev eqeieqei, gè-ivøvém, sakheis namba. Yaq tiqa poev, ndøgo ekeza mbøni mokho-te ande gøinam me ndøwageap, angana nøme-té qanø-okhoatún, yaq ndigu izu angana mambe matev vø̄goatun. Ta mokho-te ndøgo, ndigu mivi-qape ndø-ndapemɨ́n. Ndøgo tiqa matev-qá yaq-fiá.   
\p
\v 28 Ndigu ezoqam, gèzømbo-qasí꞉v. Mbumbukiam-qa yaq-te matavapøteáv. Yaq Mbumbukiam ndigu tiqa matavap soqøsoqa-té genøziváz. Matev sá tiabegó ndøgo, eqeieqei mbain ndøgo.  
\v 29 Ndigu tiqa mokho-te, manqa-zapazapa vinivinimba gèmøzø-tøtøvøyám. Ezoqa soqaqape-te abam matev, neka gigiap qovetu matev, neka ezoqa ngenøgim matev, neka ova matev, neka ezoqa pakhapakha khaneam matev, neka nøfee matev, neka khavozam matev, neka ka awam matev, ndigu khàpe zømbe-khouwév. Ndigu manqa ndøgeve꞉matún,  
\v 30 neka manqat soqøsoqa vø̄manqatatun. Ndigu Mbumbukiam gèsanqawé. Ezoqa nøme gèvøozotatún neka ekeza mokho-mba vø̄e-khambuvupatun neka ekeza kha vø̄-eqatatun. Ndigu manqa-zapazapa nøme matanam-qa ndøvawatún. Neka ndigu evøndipakha-qa manqat pøpøvumáv.  
\v 31 Ndigu matavap eqeieqei mbaín. Manqa mbusa giveemɨn, yaq ndigu matev gonemáv, av gi꞉-einimin. Ndigu kuku matev mbaín neka tanakh matev mbaín, ezoqa nøme-te.  
\v 32 Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-manqaté nqǽgo, “Gekha ezoqām ndigu, matev av nqægo gigoatun, ndigu bèpakhaéz.” Ndigu nqanek manqat mø̀ndæzøtéz. Geté manqa-zapazapa sègegoatún. Geté ta-mbá mbá ndøgo, ekezan manqa-zapazapa ndimatanam. Ndigu até ezoqa nømé-a, zita zøtøpazét. Matev āv tiní-matønumát.   
\c 2  
\s1 Mbumbukiam-qa manqa ovøyam matev eqeieqeí  
\p
\v 1 \x - \xo 2:1 \xt Met 7:1-2; Zion 8:7\x*Qo gekha ezoqam, ezoqa nøme-te manqat ndoqo-møvøyam, qo kopømba mbaín toqo-matavupat, av nqægo, qo qakezan, manqa-zapa mbaīn. Zapa ndǿgo, matev nøme, taqa yaq-te, qo ezoqa nøme-te manqat ndoqo-møvøyam, qo qakezan mòqogoatún, av ndigu ndi꞉matanam. Yaq até qó-a, manqa-zapa-ús.  
\v 2 Ni mìzi꞉nøtén, Mbumbukiam ti-te ndigu, yaq-fia ndetawat, ndigu matev soqøsoqa ndimatanam, ndøgo eqeieqeí.  
\v 3 Yaq ge qô, ndoqo-matavap, qo qakezan matev av ndoqote-matanam, av ezoqa nøme-te manqat ndoqote-møvøyam, yaq qo Mbumbukiam-qa yaq-fia taev-te, ndoqóvuaq? Āv taoká. Qóvuaqák.  
\v 4 \x - \xo 2:4 \xt Ef 1:7; 2 Pita 3:15\x*Neka ge qô, Mbumbukiam-qa kuku matev kandambaqape neka tanøtanakh matev neka aiyaiyav matev qo-te, geqambó-qasi꞉v? Neka qo qeiviâv, av nqægo, Mbumbukiam qo teqa kuku matev mokho-te, qambuqan-qa ndeqago.  
\v 5 Geté qo ùni qote-føgakhǽq neka gèqambo-qasí꞉v, toqoqambuq. Yaq ta matev mokho-te, qo Mbumbukiam-qa qaqa, qo-te ndømbogo, qòkhouwevtét. Yaq ndego, ta khøuwa-te ndøgo, teqa qaqa tøndovea, qo-te yaq-fia āv tenétá. Ta khøuwa-te ndøgo, ezoqa ewaqape tinǿqeivím ndǿgo, teqa manqa ovøyam matev eqeieqeí.  
\v 6 \x - \xo 2:6 \xt Psa 62:12; Prov 24:12; Met 16:27; 2 Ko 5:10\x*Mbumbukiam ezoqa ewaqape, yaq-fia āv tezømbé-etoám, av ndigu ndi꞉matanam.  
\v 7 Ti-te ndigu, matev eqeieqei matanam-te bazaføgakh ndi-asøzu, neka yage qanimav-qape-qa ndivawe, Mbumbukiam namba, neka megemege-te ndo꞉go, iz akhae kandambaqape neka khandi vaev mbain ndape-qa ndigu, ti-te ndigu, Mbumbukiam khandi miavmiav zǿ-etoám.  
\v 8 \x - \xo 2:8 \xt 2 Tes 1:8\x*Geté ti-te ndigu, ekeza kha mba ndi꞉qeivi neka unimanqatin manqat ndisanqawe neka matev soqøsoqa ndimbopaev, Mbumbukiam qaqa zǿgó neka yaq-fia vǿtā.  
\v 9 Ezoqa ewaqape, ndigu manqa-zapazapa ndimatanam, viniv-qape neka mbøni vaev matev zǿfakhanám. Bugukhokhof Zu ezoqám. Geté até bawan vini-ák-a.  
\v 10 Geté ti-te ndigu, matev eqeieqei ndimatanam, Mbumbukiam yage qanimav-qape neka iz akhae matev neka sambi matev zǿ-etoám. Bugukhokhof Zu ezoqám. Geté até bawan vini-ák-a.  
\v 11 Zapa ndǿgo, Mbumbukiam, ndego manqa ovøyam ezoqam eqeieqeí. Ndego ambá av nqǣgo, yaq-mbā genøwavɨ̄n.   
\p
\v 12 Matev av nqǽgo: Gekha ezoqām ndigu, Mbumbukiam-qa guguna manqat mbain ndigu neka manqa-zapa ndimatanam, ndigu gésoqoéz, oskiá ndøgo, guguna manqat mbain ndigu. Neka gekha ezoqām ndigu, Mbumbukiam-qa guguna manqat ndøzøgo neka manqa-zapa ndimatanam, yaq Mbumbukiam ekeza guguna manqat mbópáev. Yaq yaq-fia āv tezømbé-etoám.  
\v 13 Zapa ndǿgo, Mbumbukiam-qa bøi-te, ndaføyamba ambā ndígu tīgu, teqa guguna manqat sa ndiyoge. Geté ndaføyamba ndígu tigú, teqa guguna manqat ndimbopaev.  
\v 14 \x - \xo 2:14 \xt Kel 10:35\x*Bawan vini-ak, ndigu Mbumbukiam-qa guguna manqat mbaín. Geté ndigu ezoqa nøme, matev sège-matønumatún, av guguna manqat ndæmanqate. Zapa ndǿgo, oskiá ndøgo, ndigu Mbumbukiam-qa guguna manqat zøtezateav ndøgo, ndigu guguna manqat ndøzø̂gó, tiqa mokho-te.  
\v 15 Tiqa matev ni āv qaninømánd nqǽgo: Mbumbukiam-qa guguna manqat, tiqa mbøni-té qanu꞉-peawáp. Manqa-zapa gigoatun, yaq ekeza matavap ndøgo, soqøsoqa me꞉zæbɨ́n. Geté matev eqeieqei gigoatun, ekeza matavap ndøgo, ezoqa eqeieqei vø̄ezæbɨn.  
\v 16 Mbumbukiam-qa manqa ovøyam kandambaqape-te, bavokhó qandó-fakhán, ta khøuwa-te ndøgo, Mbumbukiam Yesu Keliso-qa mokho-te, ezoqam-qa matev tegevea, khonoam-te ndimatanam. Manqat Mbomambaqape, no ezoqa nqate-zømesim, āv tøne-manqaté.   
\s1 Zu ezoqam-qa yaq-te, ndigu Mozes-qa guguna manqat ndimbopaev  
\p
\v 17 Gebâ qo, Zu ezoqam, qo Mozes-qa guguna manqat-te ndoqoto-taqa neka Mbumbukiam-qa yaq-te ndoqote-khambuvap?  
\v 18 Qo Mbumbukiam-qa poev mòqote-qatéq, neka qo mòqote-qatéq, gekha matēv ndøgo, eqeieqei. Zapa ndǿgo, qo Mozes-qa guguna manqat, mø̀ndæ-qamákh.  
\v 19 Qo āv qoqote-mataváp nqǽgo: Qo bøi waev mbain ezoqam-gí ituza ezoqám neka tiqá waév, ndigu bøivun-te ndiyage.  
\v 20 \x - \xo 2:20 \xt 2 Tim 3:5\x*Neka qo ndoqo-matavap, qo matavap mbain ezoqam-gí ovøyam ezoqám neka qo zøtezat mbain ezoqam-gí nømendim ezoqám. Qo Mozes-qa guguna manqat nandaqago, yaq qo āv qoqote-mataváp nqǽgo: Qo matev ate ndægo mòqote-qatéq neka unimanqatin manqat ate ndægo ndaqâgó.   
\p
\v 21 \x - \xo 2:21 \xt Met 23:3-4\x*Ge qô, ezoqa nøme ndoqote-zømesim, qo qakeza nømendim matev toqombó-paev? Qo ezoqa ndoqozø-manqate av nqægo, “Ndø-aqòna᷄m,” gebâ qakezan, moqó-aqonumatun?  
\v 22 Neka qo ezoqa nøme ndoqo-guguza av nqægo, “Nøkenøkem matev ndøngì꞉wa᷄t,” gebâ qakezan, nøkenøkem matev moqó-ngi꞉tatun? Neka qo tae khøuwiap ndoqo-sanqawe, gê, qo tae khøuwiap khoev-te, taqa gigiap fia kandakanda moqó-aqonumatun?  
\v 23 Qo āv qoqote-khambuváp nqǽgo, “Ni Mbumbukiam-qa guguna manqat nqanîgú.” Geté qo sòqo-møkuimatún, neka ta mokho-te, Mbumbukiam-qa iz voqō-voaɨn.  
\v 24 \x - \xo 2:24 \xt Isa 52:5\x*Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat āv qane-peawáp nqǽgo, “Zo Zu ezoqam zapayá, bawan vini-ak, Mbumbukiam-qa iz ndingi꞉wat.”   
\p
\v 25 Qo Mbumbukiam-qa guguna manqat toqombo-pavat, yaq qoqa ngusum kepøtøzat matev, mokho-ús. Geté toqonqawa, qo andé ngusum kepøtøzateav ezoqam me qote꞉gó.  
\v 26 \x - \xo 2:26 \xt Gal 5:6\x*Bawan vini-ak, ndigu ngusu qogøzat matev mbaín. Geté ndigu Mbumbukiam-qa guguna manqat timbopavat, yaq Mbumbukiam ndigu andé ngusu qogøzat ezoqam me me꞉zæzá.  
\v 27 Ndigu bawan vini-ak, ndigu ngusu qogøzat matev mbain ndigu, gete Mbumbukiam-qa guguna manqat sa ndimbopaev, ndigu qo Zu ezoqam, manqa-zapa-us mé꞉qǽq, qo ngusu qogøzat matev nandaqago neka guguna manqat uni ndoqote-qateqat, gete qoqo-møkuiatun.   
\p
\v 28 Zu ezoqam-anim, ambá ndēgo, ndego ngusum-te ndego, neka tegi ngusum vø̄kepøtøzem.  
\v 29 \x - \xo 2:29 \xt Deut 30:6; Kol 2:11\x*Geté Zu ezoqam-anim ndégo, ndego ekeza mbøni-te Zu ezoqam ndego. Neka unimanqatin ngusu qogøzat matev, ambá ndø̄go, ezoqam-qa kha-te gigoatun, av Mozes-qa guguna manqat nqæpeawap. Geté unimanqatin ngusu qogøzat matev ndǿgo, Mbumbukiam-ge Nqova, ezoqam-qa mbøni-te gegoatun. Ezoqam av ngi꞉gu, ambá av nqǣgo, iz akhae matev ezoqam-tē gi-upøgimatūn, geté ndigu iz akhae matev, Mbumbukiam-té gi-upøgimatún.   
\c 3  
\s1 Matev ndøgo, Mbumbukiam manqa mbusa geve, tego, ndego ndø̀matanám  
\p
\v 1 ⌞Av tægoat ndægo, av qate-peaumavun.⌟ Yaq gê, ndøgo qanimâv, Zu ezoqam ndoqogo? Neka ngusu qogøzat matev mokho tǿgo?  
\v 2 Ndøgo qanimav-qapé neka mokho kandambá. Bugukhokhof nqánek: Mbumbukiam ekeza manqat, Zu ezoqam-qá zenda-té genøvé.  
\v 3 Unimanqatín, Zu ezoqa nøme, Mbumbukiam-qa manqat paeveáv. Geté, zô ndozo-matavap? Mbumbukiam ndigu gezø-ein, av nqægo, “Zo nogī ezoqām,” yaq gê, ndego ekeza manqat ndǿsanqawe?  
\v 4 \x - \xo 3:4 \xt Psa 51:4\x*Āv taoká. Mbumbukiam unimanqatin manqat mba ndømanqaté. Ezoqam ambá ndækhavozám. Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo,  
\q1 “Mbumbúkiam! Ezoqa ndø̀qeivím, av nqægo:  
\q2 Manqat ndøgo, qo ndoqo-manqate, ndaføyamba-qapé.  
\q1 Ezoqa qo manqa ovøyam-te vee-qa teqago, yaq qo ndòqopitáv.  
\q2 Zapa ndǿgo, qo unimanqatin ezoqám.”   
\p
\v 5 Niqa manqa-zapazapa mokho-te, ezoqa tiqeivat av nqægo, Mbumbukiam ekezan, matev eqeieqei-qapē, yaq gê, ni áv khazí꞉-einīm? Gê, ezoqa nøme-qa manqat unimanqatîn, ndigu ndimanqate, av nqægo, ndøgo eqeieqeī mbā, Mbumbukiam ni-te yaq-fia teta, niqa manqa-zapazapa zapaya?  
\v 6 Āv taoká. Mbumbukiam-qa matev eqeieqei-qapé. Teqa manqa ovøyam amba soqain tøgonɨn, yaq gê, ndego manqei-qape ezoqa ate ndi꞉gu-qa manqa ovøyam áv kené-ewāg?   
\p
\v 7 Ezoqa nøme, āv gini-manqatatún nqǽgo, “Noqa meakha manqat mokho-te, ezoqa tiqeivat, av nqægo, Mbumbukiam ndego vinī, ndego unimanqatin manqat mba ndømanqatē, yaq ta mokho-te ndøgo, Mbumbukiam-qa iz tø-eqatat, yaq gekha zapâ, no Mbumbukiam manqa-zapa-us tenæmbat?”  
\v 8 Neka ezoqa nøme ndimanqate, “Manqa-zapazapa, sà bizigú. Yaq matev eqeieqei tàbetønde-wáv.” Ezoqa nøme, ni-te manqat āv gini-møvøét nqǽgo: Ni ezoqam āv tøti-zømesím. Geté ndøgo meakha manqát. Mbumbukiam ti-te ndigu, yaq-fia eqeieqei ndǿtá, ndigu ni-te manqat av nqægo ndimøvøet.   
\s1 Ezoqa kopo eqeieqei mbaín, Mbumbukiam-qa bøi-te  
\p
\v 9 \x - \xo 3:9 \xt Lom 1:18–2:24; 3:23\x*Yaq ndakin áv khané꞉go? Ni Zu ezoqam, bawan vini-ak tizí-løvuza? Āv taoká. No zo mø̀te-zømesimavún, av nqægo, Zu ezoqam neka bawan vini-ak, manqa-zapazapa-qa mokho-te, kopømbá sugumu꞉gú.  
\v 10 \x - \xo 3:10-12 \xt Psa 14:1-3; 53:1-3\x*Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo:  
\q1 “Ezoqa eqeieqei kopo mbaín.  
\q2 Ùnime꞉-mbaín.   
\q1
\v 11 Ezoqa matavap loloakh-us kopo mbaín.  
\q1 Neka ezoqa kopo mbaín,  
\q2 ndego Mbumbukiam-qa poev gone-qa ndembogo.   
\q1
\v 12 Ezoqa ewaqape,  
\q2 Mbumbukiam zitá gini-wuowém.  
\q2 Ndigu sùgumu-soqoéz.  
\q1 Ezoqa kopo, matev eqeieqei gonemáv. Mbaín.   
\q1
\v 13 \x - \xo 3:13 \xt Psa 5:9; 140:3\x*Tiqa manqa-nqa,  
\q2 andé manqei-pakha ozap mboqogeap me me꞉gó.  
\q1 Tiqa tou,  
\q2 meakha manqat me꞉manqaté.  
\q1 Tiqa manqat,  
\q2 andé wazeam soqaqape-gi khayam me me꞉gó.   
\q1
\v 14 \x - \xo 3:14 \xt Psa 10:7\x*Tiqa manqa-nqa-te,  
\q2 manqat soqøsoqa neka ezoqa ngenøgim matev, mø̀ndømø-tøtøvøyám.   
\q1
\v 15 \x - \xo 3:15-17 \xt Isa 59:7-8\x*Ndigu ezoqa nøme,  
\q2 pakhapakha nakhamas-té ginø-khanæmatún.   
\q1
\v 16 Ndigu ande āv kinī-okhoatun,  
\q2 ezoqa gèngiæzotatún  
\q2 neka potonam matev vø̄zø-etoumatun.   
\q1
\v 17 Ezoqa nøme namba, sambi-te ande āv khoqoté-yagāt,  
\q2 ndigu zøtezateáv.   
\q1
\v 18 \x - \xo 3:18 \xt Psa 36:1\x*Neka ndigu Mbumbukiam-te,  
\q2 møe mbaín.”   
\p
\v 19 Ni mìzi꞉nøtén, Mozes-qa guguna manqat ate ndægo, ti-té tønø-manqaté, ndigu guguna manqat mokho-te ndu꞉gu. Yaq ezoqa ewaqape, manqat tìabiti-khoutøvém, neka manqei-qape ezoqam ate ndi꞉gu tìabiti-matøvemém, av nqægo, ni ezoqa ewaqape, manqa-zapazapa-ūs, Mbumbukiam-qa bøi-te.  
\v 20 \x - \xo 3:20 \xt Psa 143:2; Lom 7:7; Gal 2:16\x*Guguna manqat toqombo-pavat, ta mokho-te ndøgo, ezoqa kopømba mbaín, Mbumbukiam-qa bøi-te ti꞉-ndaføyamba-ez. Geté guguna manqat, niqa manqa-zapazapa mba me꞉vøndøzú.   
\s1 Ni Mbumbukiam-qa bøi-te, ndǿgo tizí꞉-ndaføyamba-én, Yesu tizi-unimanqatinim  
\p
\v 21 Geté ndakin, Mbumbukiam-qa matev eqeieqei-qape, taqa yaq-te Mbumbukiam-qa Manqat ndæmanqate neka tegi manqa vevezam ezoqam gi꞉manqatam, màndoveá. Ndøgo ambá av nqǣgo, Mozes-qā guguna manqat mokho-tē qandoveā.  
\v 22 \x - \xo 3:22 \xt Gal 2:16\x*Yaq gekha ezoqām ndigu, Yesu Keliso ndi-unimanqatinat, Mbumbukiam eqeieqei mé꞉zǽb.  
\p Ezoqa ewaqape kopó. Vinivinimba mbaín.  
\v 23 Ni ezoqa ate nqazi꞉gu, manqa-zapazapa-ús. Ni zìbusøtøvém, matev, av Mbumbukiam qambøe-pøovam. Yaq ni ambá av nqǣgo, Mbumbukiam-qā waev-tē qazu꞉yagē.  
\v 24 \x - \xo 3:24 \xt Lom 5:1\x*Mbumbukiam kuku kandambá ni-te. Yaq Yesu ni genqovotan, ta zapaya ndøgo, ndego ni eqeieqei me꞉nǽmb. Yaq-mbá segegó.   
\p
\v 25 Mbumbukiam, Yesu niqa manqa-zapazapa evøzam nonqo ndokhofotáv. Kopømba ande av søvakha gigiap ndi꞉gu, tenénaním, Mbumbukiam-gi iziz ezoqam giløvusumatun, yaq Mbumbukiam-qa qaqa vǿe-navøém, ni-te. Yaq ni teqa bøi-te ndǿgo tizí꞉-ndaføyamba-én, ni tizi-unimanqatinim, av nqægo, Yesu-qa kouk ni zapayā qanewā. Mbumbukiam nqanek matev tenegó ndǿgo: Ni gí꞉nømánd, av nqægo, teqa matev eqeieqei-qapé. Ndego ezoqa yaq-fia nqosøgeap nakhamas-te etopøteáv, tiqa manqa-zapazapa zapaya, ndigu bugukhokhof gimatønumam, Yesu fakhaneav qagoam.  
\v 26 Zapa ndǿgo, ndego aiyaiyav matev ezoqám. Mbumbukiam ni ndakin khøuwa-te, teqa matev eqeieqei-qape, ta mokho-te nqánek gini-nømendím: Ndego Mbumbukiam eqeieqei-qape, ni eqeieqei ndǿgo tenénǽmb, ni Yesu tizi-unimanqatinim.   
\p
\v 27 Av tægoat ndægo, yaq gê, ni kopømbâ nqazi꞉-khambuvap? Āv taoká. Kopømba mbaín! Zapa ndǿgo. Ni Mbumbukiam-qa bøi-te, ambá ta zapaya ndø̄go, tizi꞉-ndaføyamba-ēn, Mozes-qa guguna manqat nqazimbo-paev. Geté ni Mbumbukiam eqeieqei sa ndǿgo tininæná, ni nqazi-unimanqatinat.  
\v 28 Ni ndakin āv qazi꞉qeiví nqǽgo: Ezoqa Mbumbukiam-qa bøi-te nqánek giní-ndaføyamba-éz, Yesu ti-unimanqatinim. Taoká ndøgo, Mozes-qa guguna manqat timbopavat.  
\v 29 \x - \xo 3:29 \xt Lom 10:12\x*Gèmbo-mataváp. Gê, Mbumbukiam ndego Zu ezoqam-gê Mbumbukiam yakhapùs? Neka ndego bawan vini-ak-gê Mbumbukiâm mbà? Āv taoká. Ndego até bawan vini-ak-gé Mbumbukiám.  
\v 30 \x - \xo 3:30 \xt Deut 6:4; Gal 3:20\x*Zapa ndǿgo, Mbumbukiam kopo sate ndégo. Ndego ezoqa eqeieqei nqánek genézǽb, ndigu Yesu ti-unimanqatinim, Zu ezoqam nekā bawan vini-ak.  
\v 31 \x - \xo 3:31 \xt Met 5:17\x*Yaq gê, ni Yesu nqazi-unimanqatinat, Mozes-qa guguna manqat khokho manqat zívewe? Āv taoká. Geté ni āv qazi꞉-unimanqatinát nqǽgo: Manqat ndøgo ndøpeawap, unimanqatín.   
\c 4  
\s1 Mbumbukiam Eibleem, eqeieqei ta zapaya nqánek geneveó, ndego gè-unimanqatín  
\p
\v 1 Ni qaziqeivim av nqægo, ni Mbumbukiam-qa bøi-te, niqa unimanqatin matev mokho-te tizi꞉-ndaføyamba-en, yaq gê, nigi bawan-ge atanakha-zapa Eibleem-qa yaq-te, gekha manqat zí-einīm? Ndego áv kené-ndaføyamba-ev?  
\v 2 Eibleem Mbumbukiam-qa bøi-te, amba ekeza matev matanam-te te꞉-ndaføyamba-evɨn, yaq ndego kopømbá, ambá ge꞉khambuvimín. Geté ndego kopømba mbaín, Mbumbukiam-qa megemege-te te꞉khambuvupat. Zapa ndǿgo, ndego ambá av nqǣgo, matev-qape ndømatanām.  
\v 3 \x - \xo 4:3 \xt Gen 15:6; Gal 3:6\x* Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-eín nqǽgo, “Eibleem Mbumbukiam, gè-unimanqatín. Yaq Mbumbukiam ndego ta zapaya ndøgo, ndaføyamba-qape me꞉veó.”   
\p
\v 4 Gekha ezoqām ndego, ndesasaeat, yaq-fia ndǿ-upøgimāt, ndøgo kuku matév mbá. Zapa ndǿgo, ndego fia-qa ndøsasaeát.  
\v 5 Geté gekha ezoqām ndego, matev-qase goneav tøgoat, gete te-unimanqatin, av nqægo, Mbumbukiam manqa-zapa-us ezoqam, eqeieqei tiqa unimanqatin matev zapayā genēveō, ndego Mbumbukiam-qa bøi-te gé꞉-ndaføyamba-év.  
\v 6 Deivid ndǿgo tene-manqatám, av ge꞉-ein nqægo: Gekha ezoqām ndego, sasae goneav qagoam, gete Mbumbukiam ndego ndaføyamba teveo, ndego kopømbá, khanakhanákh. Sams mbuk mokho-te, ndego āv gene-peawám nqǽgo:   
\q1
\v 7 \x - \xo 4:7-8 \xt Psa 32:1-2\x*“Ezoqa ndigu Mbumbukiam-qa Manqat gimøkuimam,  
\q2 yaq ndego tiqa manqa-zapazapa sa qambøe-navøem neka vø̄tok,  
\q2 ndigu ezoqa kopømbá, khanakhanákh.   
\q1
\v 8 Unimanqatín. Gekha ezoqām ndego, Evezøza teqa manqa-zapazapa sekemba matavapøteav ndøgo,  
\q2 ndego kopømbá, khanakhanákh.”   
\p
\v 9 Gê, nqanek khanakhanakh, Deivid ge꞉manqatam, tiqa mba ndígù, Zu ezoqam? Āv taoká. Ndøgo até tiqa ndigú-a, bawan vini-ak, ndigu ngusum qogøzatav ndigu. Ni āv qazi꞉qeivím nqǽgo: Mbumbukiam Eibleem ndaføyamba-qape, teqa unimanqatin zapayá geneveó.  
\v 10 Yaq gê, ndego Eibleem eqeieqei gekha khaiya-tē genéveo? Ta khøuwa-te ndøgo, ndego ngusum é-møndømbó-kepøtøzem, ó, taqā zita-tē ginømbō-kepøtøzem? Nqáe! Ta khøuwa-te ndøgo, Mbumbukiam Eibleem eqeieqei geveo, ndego ngusum naqá kepøtøzateáv.  
\v 11 \x - \xo 4:11 \xt Gen 17:10-11\x*Yaq Eibleem vaev-te ngusum gimbo-kepøtøzem, ndøgo andé khakhatáp av nqægo, Mbumbukiam ndego teqa unimanqatin matev zapaya, eqeieqei é-møndæveó, ndego ngusum kepøtøzateav gegoam. Yaq av nqægo, Eibleem mø̀ndø-tigí-atanakha-zapa-év, ndigu ndi-unimanqatinat, yaq ta mokho-te ndøgo, Mbumbukiam-qa bøi-te vø̄-ndaføyamba-ez. Ndego até tigí atanakha-zapá, ndigu ngusum qogøzatav ndigu.  
\v 12 Eibleem até Zu ezoqám-a, ndigu ngusu qogøzat ndizøgo, mø̀ndø-tigí-atanakha-zapa-év. Geté ndego ambá ta zapaya ndǿgo, tene-tigī-atanakha-zapa-ēv, ndigu ngusu qogøzat ndizøgo. Āv taoká. Geté ndǿgo tene-tigi-atanakha-zapa-év, ndigu teqa matev ndimbopaev neka ndi-unimanqatinat, av ndego ge꞉-unimanqatintam, ndego ngusum kepøtøzateav qagoam.   
\s1 Manqa mbusa ndøgo, Mbumbukiam geve, tiqa ndígu, ndi-unimanqatinat  
\p
\v 13 \x - \xo 4:13 \xt Gen 17:4-6; 22:17-18; Gal 3:29\x*Mbumbukiam Eibleem neka tegi zi, manqa mbusa āv gezømbevé nqǽgo, “Manqei-qape zoqá.” Geté ndego ambá ta zapaya ndø̄go tezømbevē, Eibleem guguna manqat gembopavam. Geté ndego Mbumbukiam, gè-unimanqatín, yaq teqa bøi-te vø̄e-ndaføyamba-ev. Yaq Mbumbukiam, ndego nqanek manqa mbusa, ta zapaya ndǿgo tembøevé.  
\v 14 \x - \xo 4:14 \xt Gal 3:18\x*Ezoqa nqanek Mbumbukiam-qa manqa mbusa amba guguna manqat paev matev mokho-te tindapemɨn, yaq unimanqatin matev, mokho ambá mbaín. Yaq até ta manqa mbusá-ya, Mbumbukiam Eibleem-te geve, mokho ambá mbaín.  
\v 15 \x - \xo 4:15 \xt Lom 3:20; 5:13\x*Mozes-qa guguna manqat, kopømba mbaín tønitøke. Zapa ndǿgo, toqonqawa, yaq Mbumbukiam-qá qaqa qóqeív. Geté nqanek guguna manqat amba mbain tøgonɨn, yaq ambá kopømba mbaín, toqonqawa.   
\p
\v 16 \x - \xo 4:16 \xt Gal 3:7\x*Yaq nakémbá, matev ndøgo, Mbumbukiam manqa mbusa geve, ni unimanqatin matev mokho-té qazinǿ-ndapét. Mbumbukiam-qá kuku matev mokho-té. Ndego matev ni Eibleem-gi zi ate nqazi꞉gu, giní-etoám. Ndego ambá ti-mba ndīgu tezǿ-etoām, ndigu Mozes-qa guguna manqat mokho-te ndu꞉gu. Geté ndego ni ate nqazi꞉gu giní-etoám, ni nqazi-unimanqatinat, av Eibleem ge꞉-unimanqatintam. Zapa ndǿgo, Eibleem ni ezoqa ate nqazi꞉gu, nqazi-unimanqatinat, nigí atanakha-zapá.  
\v 17 \x - \xo 4:17 \xt Gen 17:5\x*Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa manqat-te, ndego Eibleem āv gembøe-eín nqǽgo, “No qo bawan kopoav-gé atanakha-zapa nøvé.” Mbumbukiam-qa bøi-te, Eibleem bawan kopoav-gé atanakha-zapá. Yaq Eibleem Mbumbukiam-qa manqat, gè-unimanqatín. Zapa ndǿgo, ndego mø̀ndæ-otév, Mbumbukiam, ndego bazaføgakh-qapé. Ndego kopømbaqapé, løvøte ezoqam segé-khandí꞉z neka gekha matēv ndøgo, mbain ndøgo, manqat vǿ-eīn, yaq segēfakhān.   
\p
\v 18 \x - \xo 4:18 \xt Gen 15:5\x*Eibleem khàpumu-lawaqape-év, neka zas khape vø̄e-ngæpuka-ev, nakhei tizøfakhaz. Geté ndego sège-unimanqatín, neka Mbumbukiam-te, āv genetawám nqǽgo: Ndego nakhasam ndø̀mbo-etoám, yaq ndego bawabawan kopoav-gé atanakha-zapa ndǿgoát, av Mbumbukiam manqa mbusa ge꞉ve te-te, gembo-ein, “Qogi qazi av tinīgoāt. Kopoav-qapī.”  
\v 19 \x - \xo 4:19 \xt Gen 17:17\x*Ta khøuwa-te ndøgo, Eibleem-qa viav, ambá andled vømø̄ndapɨn. Ndego kha é-møndømbøe-bøí. Neka Sæla-qa kha até kopó. Kopømba mbaín nakhei tizøfakhaz. Eibleem mø̀ndæ-otév. Geté ndego sège-unimanqatintám. Teqa unimanqatin matev, khapelavøqase navøepøteáv, Mbumbukiam-te.  
\v 20 Ndego manqa qavotøpøteáv, Mbumbukiam-qa manqa mbusa-qa yaq-te. Geté teqa unimanqatin nøme mba mbøe-khouwevtát, neka ta mokho-te ndøgo, Mbumbukiam-qa iz vø̄-eqatam.  
\v 21 Ndego matavap é-møndo꞉vé av nqægo: Mbumbukiam ndego kopømbaqapé, matev ndø̀matanám, av manqa mbusa gembøeve.  
\v 22 \x - \xo 4:22 \xt Gen 15:6\x*Yaq Mbumbukiam, Eibleem teqa unimanqatin matev zapaya, ndaføyamba-qape me꞉veó.  
\v 23 Nqanek manqat, Mbumbukiam-qa Manqat-te nqapeawap, ambá av nqǣgo, Eibleem-qa mba ndøpeawāp.  
\v 24 Geté ndøgo, até ni nonqó-a, sùgumu-peawáp. Até ní-a, Mbumbukiam eqeieqei mí꞉nǽmb, ni ndego nqazi-unimanqatinat, ndego Yesu løvøte-te gekhandi꞉v, nigi Evezøza.  
\v 25 \x - \xo 4:25 \xt Isa 53:4-5\x*Mbumbukiam Yesu niqa manqa-zapazapa zapayá, ezoqam-qa zenda-te geve, gilaem. Neka ndego løvøte-te nqánek gene-khandí꞉v: Ni zí꞉-ndaføyamba-én, Mbumbukiam-qa bøi-te.   
\c 5  
\s1 Mbumbukiam ni eqeieqei gi꞉næmb  
\p
\v 1 Mbumbukiam ni eqeieqei gi꞉næmb, ni qazi-unimanqatinim, yaq ni ndakin sambí, Mbumbukiam namba. Nigi Evezøza Yesu Keliso mokho-té qando-fakhán.  
\v 2 Ndego ni, unimanqatin matev mokho-te, nakhoa nimboqoá, Mbumbukiam-qa kuku matev-te vizimø̄-fakhan. Yaq ni ndakin ta kuku matev-té qaziyagé. Yaq ni khanakhanákh. Zapa ndǿgo, ni tizio-taná ndǿgo: Ni yage qanimav-qape zíndapém, Mbumbukiam namba.  
\v 3 \x - \xo 5:3 \xt Zems 1:2-3; 1 Pita 1:5-7\x*Geté ni khanakhanakh ta-mbá taoká ndøgo, ma nqazimbøe-keoge. Geté ni até viniv matev mokho-té-a, khanakhanákh. Zapa ndǿgo, ni mìzi꞉nøtén, viniv matev mokho-te, ni baza nimbí-føgákh.  
\v 4 Yaq bazaføgakh-us toqoyat, qo qóbøiaqák, khamasim matev tøndo-okhoat. Yaq ta bazaføgakh-us waniap matev mokho-te, Mbumbukiam-te vintønat matev ndǿfakhán.  
\v 5 Nqanek vintønat matev, Mbumbukiam-te, ni ambá av nqǣgo, mivi nī-etoām. Zapa ndǿgo, ni Mbumbukiam Nqova Mbomambaqape ni-etoám, neka te mokho-te kuku matev vønī-etoam. Ndego teqa kuku matev, andé ibøkha me mu꞉qóuz, niqa mbøni-te.   
\p
\v 6 Ni bugukhokhof manqa-zapa-té qazu꞉goám, neka kopømba mbaín, vizífakhān. Geté oskiá ndøgo, ni bugukhokhof Mbumbukiam qazi-sanqawam, Keliso khøuwa eqeieqei-te, niqa é-møndønaním.  
\v 7 Ezoqa ambá génanimák, ezoqa eqeieqei-qa. Éisa, ezoqa nøme eqeieqei-qape tegoat, ezoqa pembøé-nanīm, penømakhaya?  
\v 8 \x - \xo 5:8 \xt Zion 3:16; 1 Zion 4:10\x*Geté Mbumbukiam ni āv gininømánd nqǽgo: Teqa kuku matev kandambá ni-te. Zapa ndǿgo, Keliso niqa ndǿgo tenø-naním, ni manqa-zapa-te zua qazu꞉goam.   
\p
\v 9 \x - \xo 5:9 \xt Lom 1:18; 2:5; Ef 2:3-5\x*Ni Yesu-qa kouk qazi꞉-ndaføyamba-en, yaq ni nøme mba zionøtén: Ni te mokho-te ndìzi-khandí꞉n neka Mbumbukiam-qa qaqa zíqeivimák.  
\v 10 Ni bugukhokhof Mbumbukiam-gí qaqa ezoqam zigoám. Geté tege yo-qa løvøte mokho-te, ni nqawa mìzi-tøkuaném, Mbumbukiam namba. Ni ndakin Mbumbukiam namba nqawa qazi-tøkuanem, neka tege yo, løvøte-te gekhandi꞉v, ni nøme mba zionøtén, Mbumbukiam ni gékhandí꞉n.  
\v 11 Geté ni ta-mbá taoká ndøgo, khanakhanākh, matev tizimbøe-kewagat. Geté até ndakín-a, ni khanakhanákh, Mbumbukiam-te. Zapa ndǿgo, nigi Evezøza Yesu Keliso mokho-te, ni mìzi-tøkuaném, Mbumbukiam namba.   
\s1 Løvøte, Adam mokho-té qando-fakhán, neka khandi, Keliso mokho-te vøndō-fakhan  
\p
\v 12 \x - \xo 5:12 \xt Gen 3:6; Lom 6:23\x*Manqa-zapa, ezoqa kopo mokho-té qando-oé, manqei-qape-te, neka teqa manqa-zapa mokho-te, løvøte vøndō-oe.\f + \fr 5:12 \ft Ngenek ezoqa kopo, Adám.\f* Yaq løvøte, ezoqa ewaqape-té qando-panqavøém. Zapa ndǿgo, ezoqa ewaqape manqa-zapazapa sùgumu-goát.  
\v 13 \x - \xo 5:13 \xt Lom 4:15\x*Mozes-qa guguna manqat mbain qagoam, manqa-zapazapa até gegoám, nqanek manqei-qape-te. Geté unimanqatín, khafeap mbain tøgoat, yaq ezoqa kopømba mbaín, timøkuimat, vǿ-manqa-zapa-us-ēv.  
\v 14 Geté até ta khøuwa-té-a, Adam-qa khøuwa-te atema Mozes-qa khøuwa-te, ezoqa løvøte matev zømbo-kawaevtám. Unimanqatín. Ndigu Mbumbukiam-qa khafeap nqawateáv, av Adam ge꞉nqawa. Geté até ndigú-a, manqa-zapazapa ndøgoám, yaq vø̄pakhaetam.  
\p Adam andé Keliso-gé nqovønqova me꞉goám, ndego vaev-te gefakhan.  
\v 15 Geté Adam-qa manqa-zapa neka Mbumbukiam-qa matev, ndøgo ni yaq-mba gini-etoam, ùnime꞉-vinivinimbá. Zapa ndǿgo, ezoqa kopo-qa manqa-zapa mokho-te, Adam, ezoqa kopoav gèpakhaetát. Geté ezoqa kopo nøme-qa mokho-te, Yesu Keliso, Mbumbukiam ezoqa kopoav, kuku matev zø-etoám. Yaq ta etoam matev ndøgo, ùnime꞉-løvuám, ndego ezoqa kopo nøme-qa manqa-zapa.  
\v 16 Neka vinivinimba nøme ndømbôgó, yaq matev ndøgo, Mbumbukiam ni yaq-mba ndini-etoam neka yaq ndego ezoqa kopo-qa manqa-zapa. Ndego ezoqam-qa manqa-zapa kopo mokho-te, yaq-fia nqosøgeap matev ndøfakhán. Geté Mbumbukiam, teqa kuku matev mokho-te, ni eqeieqei mi꞉nǽmb, ni manqa-zapazapa kopoav-qape qazi-matønumam.  
\v 17 Ni løvøte qanimbo-kawaev, ndego ezoqa kopo-qa manqa-zapa mokho-te, yaq ni nøme mba zionøtén: Ni Mbumbukiam-qa kuku matev uni kandambaqape-in qazindapem neka Mbumbukiam-qa bøi-te vizī-ndaføyamba-en, ni zíyagát, Yesu Keliso mokho-te, neka te namba vizimú-kawaēn.   
\p
\v 18 \x - \xo 5:18 \xt 1 Ko 15:22\x*Matev av nqǽgo: Ndego ezoqa kopo, Adam, manqa-zapa gego, yaq ezoqa ewaqape, yaq-fia sùgumu-ndapém. Løvøté. Yaq ndakin matev até kopó. Ndego ezoqa kopo, Keliso, matev eqeieqei kopo gego, niqa genanim, yaq ni sìzimu-ndaføyamba-én, Mbumbukiam-qa bøi-te, neka miavmiav vizíyagāt.  
\v 19 \x - \xo 5:19 \xt Isa 53:11\x*Ezoqa kopo Mbumbukiam-qa manqat gesanqao, yaq ta mokho-te ndøgo, ezoqa kopoáv, sùgumu-manqa-zapa-us-éz. Yaq matev ate kopó. Ezoqa kopo nøme, Mbumbukiam-qa manqat o-mba go꞉ndap, yaq ezoqa kopoáv, sugumú-ndaføyamba-éz, Mbumbukiam-qa bøi-te.   
\p
\v 20 Mbumbukiam ni Mozes-qa guguna manqat ndǿgo tinimbi-etoám: Ni nøme mba tàbizi꞉-nøtén, av nqægo, ni manqa-zapazapa kandambá qazigoam. Geté ezoqam-qa manqa-zapazapa qazø-khouwev, yaq Mbumbukiam-qa kuku matev nøme mba mo꞉khouwév.  
\v 21 \x - \xo 5:21 \xt Lom 6:23\x*Matev nqánek qanefakhán: Av ni manqa-zapa qanimbo-kawaevtat, yaq ni vizī-pakhaentat, yaq ndakin Mbumbukiam-qá kuku matev binimbo-kawaevtét, ni Mbumbukiam-qa bøi-te bizimī-ndaføyamba-en, yaq Yesu Keliso mokho-te, nigi Evezøza, khandi miavmiav vizimǿ-ndapēm.   
\c 6  
\s1 Ni pakhaenát, manqa-zapa-te  //  Geté Keliso mokho-te, ni yage ndakinak zindapém  
\p
\v 1 Niqa manqa-zapazapa tøkhouwev, yaq Mbumbukiam-qa kuku matev vǿkhouwēv, yaq gê, ni áv khazí꞉-einīm? Gê, ni manqa-zapazapa sekemba sizígoāt, yaq av nqægo, Mbumbukiam-qa kuku matev vǿkhouwevtēt?  
\v 2 Āv taoká. Ni pakhaenát, manqa-zapa-te. Yaq kopømba mbaín, manqa-zapa mokho-te sekemba tiziyagat.  
\v 3 \x - \xo 6:3 \xt Gal 3:27\x*Gê, zo møzøté-zøtez? Ni ibøkha iz qazindapem, neka Keliso Yesu namba vizī꞉-tøkuanem, ni até teqá løvøte-té-a, sìzimu-ón.  
\v 4 \x - \xo 6:4 \xt Kol 2:12\x*Ni ibøkha iz qazindapem, ni Keliso namba sìzimu-pakhaén, neka te namba, manqei-pakha-te vø̄-ondam. Yesu genanim, yaq Tat-qa bazaføgakh-qape-te nqawa vø̄khandi꞉v, yaq matev até kopó: Ni te namba qazi꞉-pakhaen, yaq ni ndakin khandi ndakinak-té qabizi-yagé.   
\p
\v 5 Unimanqatín! Ni Keliso namba qazi꞉-tøkuanem, ndego genanim, yaq ni āv tizimí-khandí꞉n, av ndego ge꞉khandi꞉v.  
\v 6 \x - \xo 6:6 \xt Gal 5:24\x*Ni mìzi꞉nøtén, niqa awenege yage matev, tae mutui-té ginø-tøkém, Keliso namba, vø̄nanim. Nqanek matev tønegó ndǿgo: Manqa-zapa, bazaføgakh sekemba gembógoák, niqa kha mokho-te. Yaq ni sekemba ginimbó-kawaevaták.  
\v 7 Zapa ndǿgo, gekha ezoqām ndigu, gipakhaezɨn, ndigu manqa-zapa sekemba gezømbó-kawaevaták.  
\v 8 Ni Keliso namba sa qazimu-pakhaen, ni āv qazi꞉-unimanqatinát nqǽgo: Ni até sizimú-yagát, te namba.  
\v 9 Ni mìzi꞉nøtén, Keliso løvøte-te gendo-khandi꞉v, ndego nqawa génanimák. Løvøte ndøgo, bazaføgakh nøme mbaín, tømbøe-kawaev.  
\v 10 Keliso genanim, kopo mba me꞉naním, manqa-zapa-qa bazaføgakh vø̄-khoutav. Yaq ndakin ndeyage, ndego Mbumbukiam-qa ndøyagé.  
\v 11 \x - \xo 6:11 \xt 2 Ko 5:15; Gal 2:19\x*Yaq matev até kopó. Zo zøkeza yage-qa yaq-te, āv qambøe-mataváp: Manqa-zapa gone-te, ni løvøte ezoqám. Geté ni Mbumbukiam-qa ziyagé, Keliso Yesu mokho-te.   
\p
\v 12 \x - \xo 6:12 \xt Gen 4:7\x*Yaq nakémbá, manqa-zapa zoqa manqei-qape kha bezømbo-kawàe᷄v, yaq kha-qa poev soqøsoqa zombó-paevēm.  
\v 13 \x - \xo 6:13 \xt Lom 12:1\x*Zoqa kha vinivinimba nandøzø-bunuzupit, matev eqeieqei mbain-te ndønqonqotø̀ve᷄, manqa-zapa matanam-te. Geté zøkeza kha, Mbumbukiam-té qazonǿ-nqonqotavát. Gèmbo-mataváp! Zo mòzo-pakhaéz. Geté ndakin mòzo-khandí꞉z. Neka zoqa kha ate ndægo, matev eqeieqei matanam nonqo begó, Mbumbukiam-te.  
\v 14 \x - \xo 6:14 \xt 1 Zion 3:6\x*Yaq manqa-zapa zo gezømbó-kawaevák. Zapa ndǿgo, zo ndakin ambá av nqǣgo, Mozes-qa guguna manqat mokho-tē qazotu꞉gū. Geté zo Mbumbukiam-qá kuku matev-té qazotu꞉gú.   
\s1 Ni matev eqeieqei-gí sasae ezoqam bizigú  
\p
\v 15 Ni Mozes-qa guguna manqat mokho-te sekemba goneav nqazigu, gete Mbumbukiam-qa kuku matev mokho-te nqazu꞉gu, yaq gê, ni manqa-zapazapa sizígoāt? Āv taoká!  
\v 16 \x - \xo 6:16 \xt Zion 8:34; 2 Pita 2:19\x*Ge zô, møzøté-zøtez? Zo zøkeza kha ezoqa nøme tozombo-etøomem, sasae gone nonqo, neka teqa manqat o-mba tozombøe-ndapat, yaq zo ndòzo-tegí-sasae-ezoqam-éz. Yaq matev até kopó. Zo zøkeza kha manqa-zapa-te tozo-etøomem, zo manqa-zapa-gé sasae ezoqám. Geté taqa yaq-fia, løvøté. Geté zo zøkeza kha Mbumbukiam tozombo-etøomem, teqa manqat o-mba tozombøe-ndapat, yaq zo ndòzo-ezoqa-ndaføyamba-éz.  
\v 17 No ike kandambá, Mbumbukiam-te. Zapa ndǿgo, bugukhokhof qagoam, zo manqa-zapa mokho-té qazotugoám. Geté zo Mbumbukiam-qa manqat qazoyogem, gi꞉zømesimam, yaq zo tiqa manqat o-mba zozømbo-ndáp. Neka zo āv tøzøte-yagé.  
\v 18 Zo manqa-zapa mokho-te qazotugoam neka ande sasae ezoqam me qazømbøe-goam, Mbumbukiam zo mø̀ndø-nqovotáz, zo vozōfakhaz. Yaq zo ndakin mòzo-matev-eqeieqei-gí-sasae-ezoqam-éz.   
\p
\v 19 No nqanek yaya nqæ-etæet, zapa ndǿgo: Zo sasae ezoqam-qa yaq-te, mø̀zøte-zøtéz. Geté Mbumbukiam-qa matev-qa yaq-te, føgákh tøzøte-zøtez. Av zo bugukhokhof, zoqa kha manqa-zapazapa sa qazombo-nqonqotavam, matev soqøsoqa vinivinimba vozō-matønumam-a, guguna manqat vozō-møkuimam, yaq guguna manqat møkuiam matev nøme mba qo꞉khouwev, zo ndakin zoqa kha matev eqeieqei mbonqonqotøvém. Yaq zoqa matev āv tønégoát, av Mbumbukiam ndømbøe-poev.   
\p
\v 20 Zo bugukhokhof manqa-zapa mokho-te qazotugoam, zo matev eqeieqei kawaevateáv.  
\v 21 Zo manqa-zapazapa vinivinimba qazo-matønumam, taqa yaq-te zo ndakin mivi ndozogo, yaq gê, ta manqa-zapazapa ndøgo, áv khazømbé-tøkeat? Ndøgo zo tøkeeáv. Geté taqa qavøiwat, løvøté.  
\v 22 Geté zo mòzofakház, manqa-zapa mokho-te qazotugoam. Yaq zo ndakin, Mbumbukiam-qá mokho-té qazotu꞉-yagé, vozō-tegi-sasae-ezoqam-ez. Taqa qavøiwat nqánek: Zo ndakin āv qazøte-yagé, av Mbumbukiam ndømbøe-poev, neka khandi miavmiav vozomǿ-ndapēm.  
\v 23 \x - \xo 6:23 \xt Lom 5:12, 15\x*Zapa ndǿgo, manqa-zapa-qa yaq-fia, løvøté. Geté Mbumbukiam-qa etoam matev, ndøgo ni yaq-mba ndini-etoam, ndøgo khandi miavmiáv. Keliso Yesu mokho-té qazindapé, ndego nigi Evezøza.   
\c 7  
\s1 Ni ambá av nqǣgo, Mozes-qa guguna manqat mokho-te, sekembā suzu꞉gū  
\p
\v 1 Nǿfuap! Zo Mozes-qa guguna manqat qazøte-zøtez, yaq gê, zo møzøté-zøtez? Khafeap, ezoqa sa ndǿgo tømbøé-kawaevtát, ndego teyagat. Geté ndego tenanim, yaq khafeap sekemba gembøé-kawaevaták.  
\v 2 Khamasim, sævam anganeam tumboyagat, yaq ndugu anganeám namba mé꞉tøkuatát. Geté zivis tembonanim, ndugu segéfakhán, ta khafeap mokho-te ndøgo, gu꞉goam.  
\v 3 Zivis sekemba temboyagat, yaq sævam anganeam nøme tundaf, khafeap ndøgo, ndugu nøkenøkem ngi꞉wat ezoqam mé꞉vewát. Geté zivis tembonanim, yaq ndugu nøkenøkem khafeap mokho-te gu꞉goam, ndakin mbaín. Kopømbaqapé, anganeam nøme tundaf. Ndugu nøkenøkem khafeap génqawayák.  
\v 4 \x - \xo 7:4 \xt Lom 6:2, 11\x*Nǿfuap! Zo-te matev até kopó. Keliso genanim, yaq zo sø̀zøtumu-pakhaéz, te namba. Yaq Mozes-qa guguna manqat, zo sekemba kawaevateáv. Zo ndakin tege ndégo tozogó, ndego løvøte-te gesuzam. Yaq niqa yage-te, mokho binimbī-fakhan, av Mbumbukiam ndømbøe-poev.  
\v 5 Ni manqei-qape matev-te qaziyagam, yaq Mozes-qa guguna manqat mokho-te, poev soqøsoqa ninøzøgimám, neka niqa kha manqa-zapazapa-te vø̄-itiat. Geté taqa qavøiwat, løvøté.  
\v 6 \x - \xo 7:6 \xt Lom 8:2; 6:4\x*Ni bugukhokhof Mozes-qa guguna manqat mokho-te qazu꞉goam, ni ndakin mìzifakhán. Ni pakhaenát, ta matev-te ndøgo, ni qageanotam. Yaq matev neka sasae ndøgo, ndakin nqazi-matanam, ndøgo ambá av nqǣgo, av bugukhokhof qazi꞉goam, khafeap vinivinimba qazimbo-pavat. Geté matev ndakinak, Nqova Mbomambaqape-qá mokho-té qazinø-matønumít.   
\s1 Mbumbukiam-qa guguna manqat, manqa-zapazapa ndovevezám  
\p
\v 7 \x - \xo 7:7 \xt Exo 20:17; Deut 5:21\x*Yaq gê, ni áv khazí꞉-einīm? Gê, Mozes-qa guguna manqat, manqa-zapa-ûs? Āv taoká. Mozes-qa guguna manqat mbain tøgonɨn, yaq no ambá nøténøtenák, gekha matēv ndøgo, manqa-zapa-us. Khamasim. No ezoqam-qa gigiap qovetu matev-qa yaq-te, ambá nøténøtenák, Mozes-qa guguna manqat einiav tøgonɨn, “Qo ezoqa nøme-qa gigiap me꞉qovètu᷄.”  
\v 8 Mozes-qa guguna manqat, ambá av nqǣgo, manqa-zapazapa-ūs. Geté ta guguna manqat mokho-te, manqa-zapazapa, nakhoa ndøqeív, no ezoqam-qa gigiap qovetu matev vinivinimba-te vø̄-itumb. Guguna manqat mbain tøgonɨn, yaq manqa-zapazapa, bazaføgakh ambá mbaín.  
\v 9 Bugukhokhof qagoam, no Mozes-qa guguna manqat nøtenateav qagoam, no sæ̀yagám. Geté no guguna manqat qatenøten, yaq no āv qate-matøvém nqǽgo: No manqa-zapa-ús.  
\v 10 Yaq no andé nønaním. Yaq no āv qate-matøvém nqǽgo: Guguna manqat ndøgo, no amba khandi tønø-etoamɨn, no løvøte nø-etoám.  
\v 11 \x - \xo 7:11 \xt Gen 3:13\x*Guguna manqat mokho-te, manqa-zapazapa, nakhoa ndøqeív, no vø̄tumbam-a, vø̄lavamb.  
\v 12 \x - \xo 7:12 \xt 1 Tim 1:8\x*Geté unimanqatín. Guguna manqat, Mbumbukiam-té qandowáv, neka manqat ate ndægo nqøu-peawap, ndaføyamba-qapé neka eqeieqeí neka mbomambaqapé.  
\v 13 Av tægoat ndægo, yaq gê, nqanek manqat qanimav-qape, løvøte-té qanǿ-itumb? Āv taoká. Geté ndøgo noqá manqa-zapá, løvøte-te qa-itumb. Manqa-zapa, guguna manqat mbomambaqape ndæ-otán, neka løvøte vø̄fakhan. Nqanek tønefakhán ndǿgo: No Mbumbukiam-qa guguna manqat mokho-te, āv tabate-qeiví, av nqægo, manqa-zapa ndøgo, ùnime꞉-soqá.   
\s1 Mbumbukiam-qa guguna manqat yakhapus, kopømba mbaín tønitøke, ni matev eqeieqei tizigoat  
\p
\v 14 Ni mìzi꞉nøtén, av nqægo: Mozes-qa guguna manqat, Mbumbukiam-gé Nqova-té qando-fakhán. Geté no manqei-qape ezoqám. No manqa-zapa mokho-té qatu꞉gú. Neka no manqa-zapazapa-gé sasae ezoqám.  
\v 15 \x - \xo 7:15 \xt Gal 5:17\x*No mokho qeivupáv, matev qægoatun. Matev eqeieqei ndøgo, no gone-qa nqægo, no gonemáv. Geté matev soqøsoqa ndøgo, no ndønømbo-qasi꞉v, no sæ̀goatún.  
\v 16 No matev qægoatun, no poeveav ndøgo, tægo, yaq no mø̀e-unimanqatinín, Mbumbukiam-qa guguna manqat qanimáv.  
\v 17 Yaq nakémbá, matev soqøsoqa qægoatun, no ambá av nqǣgo, nøkezan nogoatūn. Geté manqa-zapa ndøgoatún, no mokho-te nqøugu.  
\v 18 No mø̀tenøtén, noqa manqei-qape kha mokho-te, matev eqeieqei-qase mbaín. Zapa ndǿgo, matev eqeieqei, no gone-qa nogó. Geté kopømba mbaín tæmatanam.  
\v 19 Matev eqeieqei, no gone-qa nqægo, no gonemáv. Geté, no matev soqøsoqa nogoatún, ndøgo no poeveav ndøgo, tægo.  
\v 20 No matev qægoatun, no poeveav ndøgo, tæmatanam, yaq ndøgo nó mbá, matev qæmatønumatun. Geté ndøgo, manqa-zapa ndøgoatún, no mokho-te nqøugu.   
\p
\v 21 Yaq no nøkezan-qa yaq-te, āv qateqeiví nqǽgo: No matev eqeieqei gone-qa nogó. Geté matev ndøgo, no qæmatønumatun, soqaín.  
\v 22 Noqa mbøni mokho-te, no khanakhanákh, Mbumbukiam-qa guguna manqat-qa yaq-te.  
\v 23 \x - \xo 7:23 \xt Gal 5:17; 1 Pita 2:11\x*Geté matev ndøgo, noqa kha mokho-te nqæqeivi, viní. Noqa matavap mokho-te, no mø̀tenøtén, Mbumbukiam-qa guguna manqat qanimáv, neka no paev-qa nogó. Geté ta matev ndøgo, noqa matavap mokho-te nqøugu, neka ta matev ndøgo, noqa kha mokho-te nqøugu, ndøgo izuizu ndønøfeáp. Neka manqa-zapa ndøgo, noqa kha mokho-te nqøugu, no andé ndimbula ezoqa me me꞉geanoát.  
\v 24 No soqaqape-té qægó. No gekha ezoqām nǿtøkē, noqa kha løvøte-te nqa-itumbit?  
\v 25 \x - \xo 7:25 \xt 1 Ko 15:57\x*No ike kandambá, Mbumbukiam-te. Noge tøke ezoqam, Yesu Kelisó. Nigí Evezøzá.  
\p No mokho-te, matev av nqǽgo: Noqa matavap mokho-te, no matev eqeieqei gone-qa nogó, av Mbumbukiam-qa guguna manqat ndæmanqate. Geté noqa manqei-qape kha mokho-te, no manqa-zapazapa gone-qa nogó.   
\c 8  
\s1 Yage ndakinak, Nqova Mbomambaqape mokho-te  
\p
\v 1 Yaq ndakin, gekha ezoqām ndigu, Keliso Yesu mokho-te ndu꞉gu, Mbumbukiam ti-te ndigu yaq-fia gétayák.  
\v 2 Zapa ndǿgo, Nqova Mbomambaqape-qa bazaføgakh, ndøgo Keliso Yesu mokho-te, khandi ndøni-etoam, mø̀ndø-nqovotáq, qo manqa-zapa-qa bazaføgakh mokho-te qoqotugoam, ndøgo løvøte-te qa-ituqabat.  
\v 3 Mozes-qa guguna manqat, ambá gini-tøkeɨ́n. Geté kopømba mbaín. Zapa ndǿgo, niqa matev, manqa-zapazapa-ús. Geté matev ndøgo, guguna manqat kopømba mbain qagoam, tømatanam, Mbumbukiam ndømatanám. Ndego ekeza Yo ndokhofotáv. Ngenek, teqa kha até kopó, av ni manqa-zapazapa-us ezoqam nqazi꞉gu. Yaq Mbumbukiam, ezoqam-qa manqa-zapazapa, te-te ndégo tenøvé, neka niqa manqa-zapazapa-qa yaq-fia, te-te vø̄ta.  
\v 4 \x - \xo 8:4 \xt Gal 5:16, 25\x*Mbumbukiam tenegó ndǿgo: Ni manqei-qape ezoqam-qa matev qazi-ivøvem, neka Nqova Mbomambaqape-qa matev nqazimbo-paev, ni matev eqeieqei zígoát, av guguna manqat ndæmanqate.   
\p
\v 5 Nqáe! Gekha ezoqām ndigu, manqei-qape ezoqam-qa matev ndimbopaev, ndigu manqei-qape ezoqam-qá matev mba mbomataváp. Geté gekha ezoqām ndigu, Nqova Mbomambaqape-qa matev ndimbopaev, ndigu ndǿgo timbo-mataváp, av Nqova Mbomambaqape ndømbøe-poev.  
\v 6 Manqei-qape, ezoqam-qa matavap tønøzeinaqavem, taqa qavøiwat, løvøté. Geté Nqova Mbomambaqape tenøzeinaqavem, taqa qavøiwat, khandí neka sambí.  
\v 7 Zapa ndǿgo, gekha ezoqām ndigu, manqei-qape ezoqam-qa matavap ndøzø-nøzøgim, ndigu Mbumbukiam-gí qaqa ezoqám. Zapa ndǿgo, ndigu Mbumbukiam-qa guguna manqat o-mba upøgimáv. Neka unimanqatín. Ndigu kopømba mbaín, teqa manqat o-mba timbøe-ndapat.  
\v 8 Gekha ezoqām ndego, manqei-qape ezoqam-qa matavap ndømbo-nøzøgimit, te-te ndego, Mbumbukiam kopømba mbaín, khanakhanakh tømbogoat.   
\p
\v 9 \x - \xo 8:9 \xt 1 Ko 3:16; 12:3\x*Geté, zo viní. Zo ambá av nqǣgo, manqei-qape ezoqam-qā matev zønøzøgimīt. Geté zo Nqova Mbomambaqape zønøzøgimít, av ndego unimanqatin zo mokho-te ndu꞉yage. Geté gekha ezoqām ndego, Keliso-ge Nqova mbain ndego, ndego Keliso-gé mbá.  
\v 10 \x - \xo 8:10 \xt Gal 2:20\x*Zoqa kha gènaním, manqa-zapa zapaya. Geté Keliso zo mokho-te tegoat, yaq zo mòzo-ndaføyamba-éz, Mbumbukiam-qa bøi-te, neka Nqova Mbomambaqape vozōndafem, yaq ndego khandi vøzø̄-etoam.  
\v 11 Mbumbukiam, ndego Yesu løvøte-te gekhandi꞉v, tege Nqova zo mokho-te tu꞉yagat, yaq ndego Mbumbukiam, Keliso løvøte-te gekhandi꞉v, até zoqá khá-ya tønanim, khandi mbó-etoám, tege Nqova mokho-te, ndego zo mokho-te ndu꞉yage.   
\p
\v 12 Nǿfuap! Av tægoat ndægo, Nqova Mbomambaqape ni mokho-te ngu꞉yage, yaq ni matev eqeieqei-té qabizi-yagé, ambá ndø̄go, av niqa manqei-qape matev ni nøzøgim-qa ndøgo.  
\v 13 \x - \xo 8:13 \xt Gal 6:8; Kol 3:5\x*Zapa ndǿgo, zo kha-qa poev-te tozoyagat, zo ndòzo-pakhaéz. Geté zo Nqova Mbomambaqape mokho-te, zoqa kha-qa poev tozolaem, yaq zo zóyagét.  
\v 14 Gekha ezoqām ndigu, Mbumbukiam-ge Nqova ndezø-nøzøgim, ndigu Mbumbukiam-gí nakheís.  
\v 15 \x - \xo 8:15 \xt 2 Tim 1:7; Mak 14:36\x* \x - \xo 8:15-17 \xt Gal 4:5-7; Veve 21:7\x*Zapa ndǿgo, Nqova ndego, Mbumbukiam zo gezø-etoam, ndego ambá av nqǣgo, zo gevøozō, kopømba ande av kawakawa-za, tigi yaq-fia mbain sasae ezoqam ndivøozoat, yaq zo nqawa møe matev-tē qazōyagāt. Āv taoká. Geté zo Nqova Mbomambaqape mokho-te, mòzo-Mbumbukiam-gí-nakheis-éz. Yaq ni ndakin kopømbaqapé, Mbumbukiam, Tat Tat-qa sizimbó-akhaemát.  
\v 16 \x - \xo 8:16 \xt 2 Ko 1:22\x*Mbumbukiam-ge Nqova neka nigi nqova mø̀ndø-tøkuaném. Sùgumu-unimanqatinát, av nqægo: Ni Mbumbukiam-gí nakheís.  
\v 17 Ni Mbumbukiam-gi nakheis nqazigu, yaq matev ndøgo, Mbumbukiam ni nonqo genøza, zíndapém. Ni Kelisó namba sizimú-ndapém. Ni viniv tizi-eqatat, av Keliso ge꞉-eqatat, yaq ni yage qanimav-qape sizimú-ndapém, te namba.   
\s1 Yage qanimav-qape-qa yaq-te, ni tizindapem  
\p
\v 18 No āv qate-mataváp nqǽgo: Viniv ndøgo, ni ndakin nqazi-eqatet, khapémbá, yage qanimav-qape namba toqote-khamas, Mbumbukiam ni vaev-te tinindu-veaz.  
\v 19 Unimanqatín. Gigiap ate nqægo, Mbumbukiam gekhakheinam, oskia mo꞉qozáp. Gò꞉-etáp. Taqá tøno-keogé ndǿgo, Mbumbukiam ekeza nakheis tendo-veataz, ndigu yage qanimav-qape-te vømǿ-ōz.  
\v 20 \x - \xo 8:20 \xt Gen 3:17-19\x*Ibugukhokhof, Mbumbukiam gigiap ate nqægo gekhakheinam, ndøgo eqeieqei-qapé. Geté vaev-te, matev gè-enénd, yaq gigiap vø̄soqøsoqoam.\f + \fr 8:20 \ft Matev ndǿgo tø-enénd, Adam neka Iv Mbumbukiam-qa manqat unimanqatinteav qagoam neka teqa khafeap vø̄nqaonem.\f* Ndøgo ambá av nqǣgo, ekeza poēv, qasoqa. Geté Mbumbukiam ndømatanám. Yaq ndakin gigiap ate nqægo, tonotawé ndǿgo:  
\v 21 \x - \xo 8:21 \xt Isa 11:6-9\x*Mbumbukiam gigiap ate nqægo, gekhakheinam, ndøgo ndakin ande ndimbula mokho-te nqøugu neka vø̄soqøsoqoam, vaev-te génqovóz neka matev qanimav-qape suguzumbú-etoám, Mbumbukiam-gi nakheis namba.  
\v 22 Ni mìzi꞉nøtén: Até ndakín-a, gigiap ate nqægo, Mbumbukiam gekhakheinam, nqosøgeap-té qagó. Yaq ande av sævam nduigu, tui-ova, nqosøgeap tumbo-ewag, gè꞉-esevemét.  
\v 23 \x - \xo 8:23 \xt 2 Ko 5:2-4\x*Geté gigiap mbá mbá, ndø-esevemet. Geté até ní-a, oskiá ndøgo, ni Nqova Mbomambaqape qazindafem, kopømba ande av mbusa me ndæløvøyat, ndøgo Mbumbukiam vaev-te teni-etoam, ni zì-esevemét. Ni ta khøuwa-qa ndǿgo tizio-endupít, Mbumbukiam ni tegi nakheis te-upono neka kha ndakinak vizíndapēm.  
\v 24 Ni mìzi-khandí꞉n. Geté matev ndøgo, Mbumbukiam ni ginimbi-ein, tini-etoam, ni ndakin kopømba mbaín, tiziqeivim. Geté ni tizio-taná ndǿgo: Matev ndø̀fakhán. Unimanqatín. Matev toqoqeiv, yaq qo oskia qotó-taqabaták, av nqægo, ndøfakhān. Gê, matev tøfakhan, yaq ezoqa tégo, ndego zua ndo꞉tawe av nqægo, matev ndø̀fakhān?  
\v 25 Ni nqazio-tana av nqægo, matev ndø̀fakhān, ndøgo fakhaneav ndøgo, yaq ni até sizimbøé-kewagát. Kopømba mbaín tøni-ewez.   
\p
\v 26 Ni sa nqazi-esevemet neka bazaføgakh mbain nqazigu, Nqova Mbomambaqape, gìni-tøkeɨ́n. Ni zì꞉nøtenák, eqeieqei āv khazí꞉-guligulimāt. Gekha manqāt zí-einīm? Yaq Nqova Mbomambaqape ndøvi꞉mát, Mbumbukiam-te, niqa yaq-te. Esevem-ús.  
\v 27 \x - \xo 8:27 \xt Psa 139:1\x*Yaq Mbumbukiam, ndego ezoqam-qa mbøni mokho-te ndeqeivi, ndego Nqova-qa matavap mø̀ndæ-otév. Zapa ndǿgo, Nqova Mbumbukiam-gi nakheis-qa yaq-te ndemboviam, ndego teqá poev mbopáev.   
\p
\v 28 \x - \xo 8:28 \xt Ef 1:11\x*Ni mìzi꞉nøtén. Ezoqa ndigu, Mbumbukiam-te poev ndøzøgo, gekha matēv ndøgo, tøzøfakhan, ndigu mokho eqeieqei segezǿ-fakhán. Ezoqam ndígu, Mbumbukiam gezø-akha, av ndego ge꞉pøoa.  
\v 29 \x - \xo 8:29 \xt Kol 1:18; Iblu 1:6\x*Mbumbukiam ndigu é-møndæ-otév, neka vø̄vevesam. Yaq ndigu āv tiabiti꞉gú, av ekeza Yo nde꞉go. Yaq ngenek yo-khøuwa ndǿgoát, neka emekheis kopoav vømbógoāt.  
\v 30 Ndigu ezoqam, Mbumbukiam ibugukhokhof gevevesam, ndigu mø̀ndøzø-akhá. Yaq ndigu gezø-akha, ndego eqeieqei me꞉zǽb. Yaq ndigu eqeieqei ge꞉zæb, ndego yage qanimav-qape zǿ-etoám.   
\s1 Gekha matēv ndøgo, tøni-fakhanumat, ndøgo kopømba mbaín, Mbumbukiam-qa kuku matev-te tøqatono  
\p
\v 31 \x - \xo 8:31 \xt Psa 118:6\x*Yaq ndakin, ni áv khazí꞉-einīm, taqa yaq-te, ni qazi-qeivavun? Manqat nqánek: Mbumbukiam ni namba te꞉goat, yaq gê, ezoqa kopømbâ, ni titokhonan? Kopømba mbaín.  
\v 32 Gê, ndego ekeza Yo keaevateav qagoam, gete sa gendo-nqonqotav, ni zapaya, yaq ndego ni giní-tøkeāk, gekha matev nøme-te? Āv taoká. Ndego yaq-mbá segení-tøkeát.  
\v 33 \x - \xo 8:33 \xt Isa 50:8-9\x*Neka gê, ezoqa kopømbâ, ndigu soqøsoqa tizæb, ndigu Mbumbukiam gevevesam? Kopømba mbaín. Ndigu, Mbumbukiam ekezan eqeieqei me꞉zǽb.  
\v 34 Neka gê, ezoqa kopømbâ, tiqa yaq-te ti-einim av nqægo, ndigu yaq-fia nqosøgeap ndø̄qeivīm. Āv taoká. Zapa ndǿgo, Keliso Yesu ekezan ndønaním, ti zapaya. Geté ta-mbá taoká ndøgo. Ndego mø̀ndø-khandí꞉v. Yaq ndego ndakin Mbumbukiam-qá nakeamo zenda-té geqomát neka ni zapaya vømbō-vi꞉matun.  
\v 35 Av tægoat ndægo, yaq gê, ezoqá o matev kopømbâ, ni Keliso-qa kuku matev-te tøqatono? Gê, ni matev føgakh-qape, o potonam matev, o ngiænoat matev, o ifin, o ndabua mbain, o fofogeap, o pakhapakha khaneam matev ndǿqatono? Āv taoká. Kopømba mbaín.  
\v 36 \x - \xo 8:36 \xt Psa 44:22\x*Unimanqatín. Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo,  
\p “Qo zapaya, khøuwa kopoáv,  
\q2 ni ezoqa løvøte-te ambam-qa nigú.  
\p Ndigu ni sip søvakha gigiap me꞉næná,  
\q2 ndigu zitøge-qa ndizøgo.”   
\m
\v 37 Geté ta matev ate ndægo, qani-fakhanumatun, ni Keliso mokho-te, ndego ni-te kuku ndømbogo, ùni zi꞉pitavét.  
\v 38 No mø̀tenøtén. Gekha matēv ndøgo, ni-te tøfakhanumit, ndøgo kopømba mbaín, ni Mbumbukiam-qa kuku matev-te tøqatono. Até løvøté-a, neka até khandí-a, neka até enzol ezoqám-a, neka até nqova soqøsoqá-ya, neka até ndøgó-a, ndakin yage-te o megemege-te tøni-fakhanumit, neka gekha gigiap bazaføgakh-ūs ndøgo, kopømba mbaín, ni tøqatono.  
\v 39 Neka gekha gigiāp ndøgo, ova nqo꞉go o mokho-te nqøugu, neka gekha gigiap nømē manqei-qape-te nqago, ndøgo kopømba mbaín, ni Mbumbukiam-qa kuku matev-te tøqatono, ndego ni Keliso Yesu mokho-te gini-etoam, nigi Evezøza.   
\c 9  
\s1 Pol-qa tanakh, ekeza ezoqam-qa yaq-te, Izlael ezoqam, ndigu Yesu unimanqatinteav ndigu  
\p
\v 1 Manqat nøme, no ndakin nqæmanqate, unimanqatín. Keliso-qá megemege-té qato-manqaté. No nøté-khavozamák. Neka até Nqova Mbomambaqapé-a, ndego no mokho-te ngu꞉gu, sùgumu-unimanqatinát, noqa manqat.  
\v 2 No mbøni vaev neka tanakh kandambá nqanøgo. Yaq ndøgo kopømba mbaín, tønavøem.  
\v 3 \x - \xo 9:3 \xt Exo 32:32\x*No nøkeza ezoqam nøte-manqaté, Izlael ezoqam. No ndigu Keliso namba tøkuat-qa nøzøgó. No amba Keliso-te nøzøneav tøgonɨn, te-te vø̄e-qatanɨn, yaq no Mbumbukiam amba soqain-te vø̄veɨn, matev av nqægo, nogi ezoqam amba tøzø-tøkeɨn, ndigu Keliso namba titøkuanemɨn, yaq no-te ambá kopømbá.  
\v 4 \x - \xo 9:4 \xt Exo 4:22; Iblu 9:5; Psa 147:19; Lev 1–10; Lom 15:8\x*Ndigu Mbumbukiam-gí ezoqám. Ndego ekeza nakheis ndígu tenezǽb, neka teqa bazaføgakh neka waev vøzø̄-vevezam, neka ti namba, teqa poev vø̄-unimanqatintam, neka teqa guguna manqat vøzø̄-etoam, neka guliguli matev eqeieqei vø̄ezømas, neka manqa mbusa vøzø̄ve.  
\v 5 Ezoqam ndígu, tigi atanakha-zapazapa-za Mbumbukiam gevevesam. Keliso ge-ezoqam-ev, ndego Izlael ezoqam ndøqán. Ndego Keliso, Mbumbukiám. Gigiap ate nqægo teqá mokho-té qanu꞉gú. Teqa iz miavmiav, bèto-eqawát.  
\p Amén. Nqanek manqat unimanqatín.   
\s1 Mbumbukiam ezoqa āv kenē-vevesam  
\p
\v 6 Unimanqatín, Izlael ezoqa kopoáv, ndigu unimanqatinteáv, Yesu-qa yaq-te. Geté kopømba mbaín, ta zapaya ndøgo, toqo-matavupat av nqægo, Mbumbukiam-qa manqa mbusa ti-te, sège-navøēm. Āv taoká. Geté Izlael ezoqam ate ndigú mbá, ndigu uni Izlael-ezoqam-in.  
\v 7 \x - \xo 9:7 \xt Gen 21:12\x*Eibleem-qa yaq-te, matev até kopó: Ambá ndīgu, ezoqa ewaqape, ndigu Eibleem gemanazam, ndigu uni tegi zi-īn. Geté uni tegi zi-in sati ndígu, tege yo Aezek gemanazam. Zapa ndǿgo, Mbumbukiam Eibleem āv gembøe-eín nqǽgo, “Qogi qazi iz, ti-mba ndígu tíndapém, qoge yo Aezek-gi nakheis.”  
\v 8 \x - \xo 9:8 \xt Gal 4:23\x*Nqanek ni āv qani-nømendím nqǽgo: Mbumbukiam-gi nakheis, ambá ndīgu tigū, ndigu ezoqam-qa kouk-te gindu-fakhaz. Geté Mbumbukiam Eibleem-gi zi ndígu tenezæzá, tiqa yaq-te ndigu, manqa mbusa geve.  
\v 9 \x - \xo 9:9 \xt Gen 18:14\x*Mbumbukiam Eibleem-te, taqa yaq-te manqa mbusa geve, ndego āv gembøe-eín nqǽgo, “Viav nøme, no nqawa ndø̀tøndonáv, khøuwa kopo-te. Yaq qogu sævam, Sæla, nakhasam anganeam é-ndømbøe-fakhán.”   
\p
\v 10 Yaq nigi atanakha-zapa Aezek-gi nakhei menas-qa yaq-te, Isao neka Zekop, matev até kopó, ndigu tegu zas Lebeka-te gimøfakhaz.  
\v 11-12 \x - \xo 9:11-12 \xt Gen 25:23\x*Ndigu qaqangeap qazaneav qagoam neka matev eqeieqei o matev soqain goneav vø̄goam, Mbumbukiam kopo nøme é-møndø-veatáv. Mbumbukiam Lebeka āv gembøe-eín nqǽgo, “Zapikia eveqase mokho-té gunú꞉goát.” Nqanek matev, ni āv qani-nømendím nqǽgo: Mbumbukiam ezoqa ndevevesam, ndego ambá ta zapaya ndø̄go tene-vevesām, gekha matēv ndøgo, ezoqa gegoatun, geté ndego ekeza poev-te mbá genø-vevesumatún.  
\v 13 \x - \xo 9:13 \xt Mal 1:2-3\x*Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo, “No Zekop, nø̀mbøe-khafuatám. Geté Isao, gènømbo-qasi꞉vám.”   
\s1 Gekha ezoqām ndego, Mbumbukiam tanakh gone-qa ndembogo, ndego segembógó  
\p
\v 14 Av tægoat ndægo, Mbumbukiam ezoqa nøme tevevesam neka ezoqa nøme vevesupøteav vǿgoāt, yaq gê, ni áv khazí꞉-einīm? Gê, Mbumbukiam-qa matev eqeieqeî mbà? Āv taoká.  
\v 15 \x - \xo 9:15 \xt Exo 33:19\x*Taqa yaq-te, Mbumbukiam Mozes āv gembøe-eín nqǽgo, “Gekha ezoqām ndego, noqa tanakh matev vøndøze-qa nqæmbogo, no sæmbó-vøndáz. Neka gekha ezoqām ndego, no kuku matev etoam-qa nqæmbogo, no sæmbó-etoám.”  
\v 16 \x - \xo 9:16 \xt Ef 2:8\x*Matev ambá av nqǣgo, ezoqam-qā poev-tē o ezoqam-qā matev-tē qanotawē. Geté Mbumbukiam-qá tanakh matev-té qanotawé.  
\v 17 \x - \xo 9:17 \xt Exo 9:16\x*Yaq nakémbá, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo: Mbumbukiam Felo gembo-ein, ndego Izip ezoqam-ge kawa, “No qo kawa, ta zapaya ndǿgo tøte-veatáq: No qo mokho-te, ezoqa noqa bazaføgakh søté-zømesimát, neka noqa iz manqei-qape-te ate nqægo vǿvøndavēt.”  
\v 18 Ni āv qazi꞉qeivím nqǽgo: Mbumbukiam ezoqa nøme, tanakh gone-qa ndembogo, yaq segembógó. Yaq tømbo-pøovat, ezoqa nøme-qa matavap tøføgakh, yaq até ndøgó-a, segembógó.   
\p
\v 19 Éisa, taqa yaq-te ezoqa kopo, áv gepøté-eīn penømakhaya, “Av tægoat ndægo, yaq gekha zapâ, Mbumbukiam ezoqam-te yaq-fia teta, teqa matev-qa yaq-te? Nakhoa mbaín, teqa poev namba toqote-nøfeipat.”  
\v 20 \x - \xo 9:20 \xt Isa 29:16; 45:9\x*Geté, gèmbo-mataváp. Qo gekha ezoqâm, Mbumbukiam teqa matev-qa yaq-te toqombo-sinaz. Gê, ganda pot kopømbâ, te-te ndego gekhakheinam, tømbo-ein, av nqægo, “Gekha zapâ, no av qoqote-khakheinømbem nqægo?” Kopømba mbaín!  
\v 21 \x - \xo 9:21 \xt Jer 18:6\x*Ndego ezoqam, ganda pot gekhakheinumatun, ndego yakhapús, gekha pot ndǿkhakheinām. Poev tømbogoat, ganda kopo-qapi-te, pot nøme eqeieqei-qape neka pot nøme khokho-qape tekhakheinam, ndego yakhapús.   
\p
\v 22 Mbumbukiam-qa matev até kopó. Ndego ezoqa teqa qaqa zømesim-qa zøgoám, ndigu tisoqoez. Ndigu tìabiti-zøtéz: Mbumbukiam ndego bazaføgakh-qapé. Geté ndego até aiyav matev zøgoám, oskiá ndøgo, ndego ti-te qaqa qambogoam.  
\v 23 Neka ndigu, Mbumbukiam tanakh ndømbogo ti-te, gé꞉zømás, av nqægo, teqa waev neka bazaføgakh kandambá tantáv. Ndígu tenézømás, ndigu ibugukhokhof go꞉khakheinøvem, teqa waev neka bazaføgakh tiqeivim.  
\v 24 Ndigu ezoqam, ní. Ndego ni Zu bawan-ak mokho-te mbá mbá, geté até bawan vini-ak mokho-té-a, sègenimbu-akhá.  
\v 25 \x - \xo 9:25 \xt Hos 2:23\x*Mbumbukiam-qa Manqat mokho-te ndøgo, tege manqa vevezam ezoqam Ozea gepeawam, Mbumbukiam bawan vini-ak-qa yaq-te, āv gene-eín nqǽgo,  
\q1 “No ndigu bawan ezoqam,  
\q1 nogi ezoqam goneav qagoam,  
\q2 nogi bawan ezoqam nøtézǽb.  
\q1 Neka ta bawan ndøgo, no kuku goneav qanøgoam,  
\q2 no ndigu nogi kuku ezoqam vøtézǣb.   
\q1
\v 26 \x - \xo 9:26 \xt Hos 1:10\x*Neka ta manqei-te ndøgo,  
\q2 Mbumbukiam ibugukhokhof ezoqa gezø-ein,  
\q2 ‘Zo nogī ezoqām mbā,’  
\q1 ndego ndigu āv genézǽb nqǽgo:  
\q2 Mbumbukiam khandi miavak-gí nakheís.”   
\p
\v 27 \x - \xo 9:27-28 \xt Isa 10:22-23\x*Neka Aezaya, ndego Mbumbukiam-ge manqa vevezam ezoqa nøme, Izlael ezoqam-qa yaq-te, āv gene-akhá nqǽgo,  
\q1 “Izlael ezoqam kopoav-qapí.  
\q2 Andé ndivind me me꞉gó, ndøgeg-te ndisingitavet.  
\q2 Geté ndigu ezoqa khapímbá tikhandi꞉z.   
\q1
\v 28 Zapa ndǿgo, matev ndøgo, Evezøza ibugukhokhof ge-ein, tego,  
\q2 ndego nakhamas-té genǿgó, ezoqa vǿngiǣzo,  
\q2 ta manqei-te ndøgo, ma ndi꞉yage.”   
\p
\v 29 \x - \xo 9:29 \xt Isa 1:9\x*Taqa yaq-te, Aezaya bugukhokhof manqat nøme āv gene-eín nqǽgo,  
\q1 “Evezøza Bazaføgakh-qape,  
\q2 nigi atanakha-zapazapa-za nøme amba khandi꞉zateav tøgonɨn,  
\q2 yaq ndakin ni é-ndizi-soqoenɨ́n, kopømba ande av Sodom neka Gomola taon qatua.”   
\s1 Izlael ezoqam-qa yaq-te, ndigu unimanqatinteav qagoam  
\p
\v 30 Av tægoat ndægo, Mbumbukiam Zu ezoqam gevevesam, yaq gê, ni áv khazí꞉-einīm? Manqat nqánek: Unimanqatín. Bawan vini-ak ambá av nqǣgo, Mbumbukiam-qa bøi-te eqeieqei-qa ndøgoām. Geté Mbumbukiam ndigu eqeieqei me꞉zǽb. Zapa ndǿgo, ndigu mø̀ndø-unimanqatiním.  
\v 31 Geté Izlael ezoqam, ndigu bazaføgakh gi-asazat, Mozes-qa guguna manqat paev mokho-te, amba Mbumbukiam-qa bøi-te ti-ndaføyamba-ez-ɨn, ndigu ndaføyamba matev qeiviáv.  
\v 32 \x - \xo 9:32 \xt Isa 8:14\x*Yaq gekha zapâ, ndigu qeiviav ndøgo? Zapa ndǿgo, ndigu Mbumbukiam-qa bøi-te, eqeieqei ekeza matev matanam mokho-te gone-qa ndøgoám, ambá ndø̄go, gi-unimanqatinim, av nqægo, Yesu ezoqa khandi꞉zat-qa gigeavun. Yaq ndigu andé nandi me꞉khaosám, nandi ndigu, ezoqa gi꞉khaosumatun.  
\v 33 \x - \xo 9:33 \xt Isa 28:16; 1 Pita 2:6\x*Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa manqat, āv qane-peawáp nqǽgo,  
\q1 “Nqáe! No Zayon manqei-te,  
\q2 nandi nózáv.  
\q1 Nandi nginik,  
\q2 ezoqa ndǿkhaosumát, vǿ-o꞉atāt.  
\q1 Geté gekha ezoqām ndego,  
\q2 nginik nandi te-unimanqatintat,  
\q2 ndego mivi gégoák.”   
\c 10  
\p
\v 1 Nǿfuap! Noqa poev kandambaqape nqánek: Zu ezoqam møe-mbá sa bekhandí꞉z. No Mbumbukiam-te oskia no-akhaematún, tiqa yaq-te.  
\v 2 No zo āv qate-unimanqatinát nqǽgo: Ndigu bazaføgakh ndø-asazét. Mbumbukiam-qa matev gone-qa ndøgó. Geté ndigu nakhoa eqeieqei zøtezateáv.  
\v 3 Ndigu Mbumbukiam-qa matev eqeieqei-qa yaq-te, mokho ndapeáv. Yaq ndigu teqa bøi-te, eqeieqei ekeza mokho-mba gone-qa ndøgó. Yaq nakémbá, ndigu ekeza kha, Mbumbukiam-qa mokho-te veeáv. Neka ndigu Mbumbukiam takeáv, ndigu eqeieqei tezæb, av ekeza poev ndægo.  
\v 4 Keliso Mozes-qa guguna manqat, mø̀ndøtók. Yaq nakémbá, gekha ezoqām ndego, nde-unimanqatinat, ndego Mbumbukiam eqeieqei mé꞉veó.   
\s1 Gekha ezoqām ndego, Yesu nde-unimanqatinat, Mbumbukiam ndø̀khandí꞉v  
\p
\v 5 \x - \xo 10:5 \xt Lev 18:5\x*Guguna manqat mokho-te eqeieqei gone-qa yaq-te, Mozes āv gene-peawám nqǽgo, “Gekha ezoqām ndego, guguna manqat ndembopaev, ndego ndø̀yagét.”  
\v 6 \x - \xo 10:6-9 \xt Deut 30:12-14\x*Geté ndigu ezoqam, Mbumbukiam-qa bøi-te, ta mokho-te ndøgo gi-ndaføyamba-ez, gi-unimanqatinim, ndigu āv gini-manqaté nqǽgo: Kopømba mbaín, qakeza mokho-mba toqobevap, av nqægo, “Gekha ezoqām ndǿqavīg, yan-te, Keliso tendondaf?” Zapa ndǿgo, Keliso mø̀ndø-visavún.  
\v 7 Neka kopømba mbaín, qakeza mokho-mba toqobevap, av nqægo, “Gekha ezoqām ndǿvīs, løvøte ezoqam-qa manqei mokho-te, Keliso vøndóndāf?” Zapa ndǿgo, Keliso løvøte-te mø̀ndø-khandí꞉v.  
\v 8 Neka kopømba mbaín, vini toqoqav. Zapa ndǿgo, Mbumbukiam-qa Manqat āv qane-eín nqǽgo, “Teqa Manqat qoqá avønin-té qagó. Qoqa manqa-nqa-té qagó neka qoqa mbøni mokho-té qanu꞉gú.” Nqanek manqat, unimanqatin matev-qa yaq-te nqæmanqate, nqánek, ni ezoqa nqati-zømesim.  
\v 9 Qo qakeza tou toqote-ein, av nqægo, “Yesu ndego Evezøzā,” neka mbøni mokho-te voqó-unimanqatīn, av nqægo, Mbumbukiam Yesu mø̀ndø-khandī꞉v løvøte-te, yaq qo ndòqo-khandí꞉q.  
\v 10 Zapa ndǿgo, gekha ezoqām ndego, teqa mbøni mokho-te nde-unimanqatinat, ndego gé-ndaføyamba-év, Mbumbukiam-qa bøi-te. Neka gekha ezoqām ndego, teqa tou-te ndemanqate, av nqægo, “No nò-unimanqatināt,” ndego ndø̀khandí꞉v.  
\v 11 \x - \xo 10:11 \xt Isa 28:16\x*Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo, “Gekha ezoqām ndego, ngenek nde-unimanqatinat, ndego mivi gégoák.”  
\v 12 \x - \xo 10:12 \xt Kel 15:9\x*Yaq ndøgo, vinivinimba mbaín, yaq Zu ezoqam-a, yaq bawan vini-ak. Ni ezoqam ate nqazi꞉gu, Evezøza kopo nimbigú. Yaq gekha ezoqām ndigu, ndimbo-akhayam, ndego matev eqeieqei-qape zǿmatønumát.  
\v 13 \x - \xo 10:13 \xt Joel 2:32\x*Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat āv qane-eín nqǽgo, “Gekha ezoqām ndego, Evezøza tøke-qa tembo-akha, ndego ndø̀khandí꞉v.”   
\p
\v 14 Geté unimanqatín, ndigu te-te áv kiní-akhaemāt, ndigu unimanqatinteav tøgoat? Neka áv kiní-unimanqatinīm, teqa yaq-te yogeav tøgoat? Neka áv kiní-ewagāt, ezoqam mbain tigoat, ndigu Manqat Mbomambaqape ti꞉zømesimat?  
\v 15 \x - \xo 10:15 \xt Isa 52:7\x*Neka ndigu ezoqa nøme, Manqat Mbomambaqape áv kiní-zømesimāt, ezoqa ndigu khofotøzateav tigoat? Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo, “Ndøgo qanimav-qapé, ezoqam ndigeav, Manqat Mbomambaqape ndindapav.”  
\v 16 \x - \xo 10:16 \xt Isa 53:1\x*Geté unimanqatín. Izlael ezoqa ewaqapé mbá, Manqat Mbomambaqape gi-unimanqatinim. Aezaya, ndego Mbumbukiam-ge manqa vevezam ezoqam, mø̀ndø-eín, “Evézøza! Niqa manqat, gekha ezoqām ndǿ-unimanqatinim?”  
\v 17 Ni āv qazi꞉qeivím nqǽgo: Unimanqatin matev, manqat yoge mokho-té qando-okhó. Neka manqat ndøgo, ezoqa ndiyoge, Keliso-qá manqat-té qando-fakhaté.  
\v 18 \x - \xo 10:18 \xt Psa 19:4\x*Yaq gê, ndigu Izlael ezoqam, Manqat Mbomambaqape møndǿyogem? Mø̀ndøyogém. Tiqa yaq-te ndigu, ezoqa Manqat Mbomambaqape ndi꞉zømesim, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo,  
\q1 “Tiqa manqa wag, manqei-qape ate nqægo  
\q2 sùgumu-panqavøemát.  
\q1 Neka tiqa manqat, manqei-qape vaev até vømø̄khanaz.”   
\p
\v 19 \x - \xo 10:19 \xt Deut 32:21\x*Neka bevap nøme nqánek: Gê, Izlael ezoqam, manqa mokho møndømbó-ndapem? Ndigu mø̀ndømbo-ndapém. Geté ndigu unimanqatinteáv. Taqa yaq-te, Mozes bugukhokhof āv gene-peawám nqǽgo,  
\q1 “Mbumbukiam ge-ein:  
\q2 Zo Zu bawan-ak,  
\q3 zo nogí ezoqám.  
\q2 Geté no bawan vini-ak, ndigu iz mbain ndigu, nǿkhatób.  
\q3 Yaq zo ova zómanqatát.  
\q2 No qaqa nøzǿløwáz, ti namba.  
\q3 Ndigu zøtezat mbaín, Mbumbukiam-qa yaq-te.  
\q3 ⌞Geté ndigu teqa manqat ndø̀ndapém.⌟”   
\m
\v 20 \x - \xo 10:20 \xt Isa 65:1\x*Neka Aezaya, ndego Mbumbukiam-ge manqa vevezam ezoqam, taqa yaq-te, manqat nøme āv gene-eín nqǽgo,  
\q1 “Mbumbukiam ge-ein:  
\q2 No ndígu tinømendám,  
\q3 ndigu no vaweav qagoam.  
\m Neka:  
\q2 No ti-te ndígu tæmøfakhán,  
\q3 ndigu noqa yaq-te bevøpøteav qagoam.”   
\p
\v 21 \x - \xo 10:21 \xt Isa 65:2\x*Geté Izlael ezoqam-qa yaq-te, Aezaya āv gene-peawám nqǽgo,  
\p “Mbumbukiam ge-ein: Khøuwa ge-okhoam, no zenda nøzø-visiám. Geté ndigu gèsapi꞉zát neka noqa manqat ndīnqāgīm.”   
\c 11  
\s1 Izlael ezoqam mokho-te, ezoqa andé khapímbá, ndi-unimanqatinat  
\p
\v 1 \x - \xo 11:1 \xt 1 Sam 12:22; Psa 94:14; Filip 3:5\x*Gê, Mbumbukiam, ekeza ezoqam, Izlael-ak, møndǿ-sanqab? Āv taoká. Mbumbukiam ekeza ezoqam sanqabeáv. Até nó-a. No Izlael ezoqám, Eibleem-gé zeó, neka no Benzamin khagua bawan-ák.  
\v 2 Mbumbukiam ekeza ezoqam sanqabeáv, ndigu nupøkhan mba gevevesam. Gê, zo Mbumbukiam-qa Manqat møzøté-zøtez, ndøgo Mbumbukiam-ge manqa vevezam ezoqam Ilaiza, ekeza ezoqam qaqa gezøgoam, Izlael-ak? Ta khøuwa-te ndøgo, ndego Mbumbukiam-te āv geneviám nqǽgo,  
\v 3 \x - \xo 11:3 \xt 1 King 19:10, 14\x*“Evézøza! Qogi manqa vevezam ezoqam, gèzitág, neka lou-qasis ndøgo, ma søvakha gigiap giløvusumam qo-te, vø̄møkuim. No nakhapús sege-nøuvøném. Yaq ndigu ndakin até nó-a, løvømbe-qa ndøgó.”   
\p
\v 4 \x - \xo 11:4 \xt 1 King 19:18\x*Yaq Mbumbukiam gekha manqāt mbóqavøiu? Āv gembøe-qavøiú nqǽgo, “Āv taoká. Qo ambá av nqǣgo, qakhapus sege-qouvøqēm. Nogi angana seven taosen nøme ndîgú. Até ndigú-a, ndigu Bal-te, ndego khape mbumbukiam, manazap møkuiáv.”   
\p
\v 5 Até ndakin khøuwa-té-a, ezoqa nøme ndîgú, Izlael bawan mokho-te, ndigu Mbumbukiam ekeza kuku matev-te gevevesam.  
\v 6 \x - \xo 11:6 \xt Gal 3:18\x*Mbumbukiam ndigu ekeza kuku matev-té genø-vevesám, ambá ta zapaya ndø̄go, av ndigu matev gi꞉matønumam. Mbumbukiam, ndigu amba ta zapaya ndøgo tevevesamɨn, av ndigu matev gi꞉matønumam, yaq teqa kuku matev, ambá unimanqatin kuku matév mbá.   
\p
\v 7 Matev av nqǽgo: Matev ndøgo, Izlael ezoqam bazaføgakh gi-asøzam, amba tiqeivimin, ndigu qeiviáv. Geté ndígu tiqeivím, Mbumbukiam ekeza gevevesam. Geté ndigu ezoqa nøme, gèføgakhǽz.  
\v 8 \x - \xo 11:8 \xt Deut 29:4; Isa 29:10\x*Taqa yaq-te Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo,  
\q1 “Mbumbukiam ndigu andé venanqei bazapos-qape me zømbe-etoám.  
\q2 Yaq tiqa bøi kopømba mbaín ti꞉kewagat  
\q2 neka tiqa gea kopømba mbaín ti꞉-ewagat.  
\q1 Matev av nqægo sègemá, atema ndakin.”   
\m
\v 9 \x - \xo 11:9-10 \xt Psa 69:22-23\x*Ti-te ndigu, matev ndǿgo tøfakhán, av Deivid Mbumbukiam-te, tegi qaqa ezoqam-qa yaq-te ge꞉viam. Ndego āv gene-eín nqǽgo,  
\q1 “Ndigu lou-qasis-te, lou tilogat,  
\q3 yaq timatavupat av nqægo, matev-qase ginī-fakhanāk,  
\q2 ndøgo bèzø-ká  
\q2 neka bemøzø̄-voe, betēndapem,  
\q2 neka bezø̄-køi-ez, bemø̄-khaosam.  
\q2 Nqanek tiqá manqa-zapazapa-qá yaq-fiá.   
\q1
\v 10 Tiqa bøi waev, bèzø-navøém.  
\q2 Yaq géqeivimák.  
\q2 Neka ndigu viniv-qape oskia be-eqawát, bezø̄-ewez.”   
\s1 Bawan vini-ak, ande tae tang me me꞉gó, Mbumbukiam gebunøzam  
\p
\v 11 \x - \xo 11:11 \xt Kel 13:46\x*Bevap nøme nqánek: Gê, Zu ezoqam gi-o꞉az, ndigu ate nonqō gí-o꞉az? Āv taoká! Geté tiqa manqa-zapa zapaya, khandi matev, bawan vini-ak-té qanøwáv. Yaq Zu ezoqam, ova tìabiti-einím.  
\v 12 Zu ezoqam-qa manqa-zapazapa zapaya, manqei-qape ezoqa nøme khandi gindapem, yaq Mbumbukiam matev kandakanda nøme mba mó꞉gó, Zu ezoqam ate ndi꞉gu, te-te tivesez.   
\p
\v 13 No ndakin zo-té qatø-manqatét, zo bawan vini-ak. No Mbumbukiam zo bawan vini-ak-té gendo-khofotán. Yaq no khanakhanakh kandambá, nqanek sasae nqægot.  
\v 14 Éisa, no nqanek sasae nqægot, nøkeza ezoqa nøme ova peté-einīm penømakhaya, yaq Mbumbukiam-te petéqambūz penømakhaya, khandi vǿndapēm.  
\v 15 Mbumbukiam Zu ezoqam qambøe-qasi, yaq ta mokho-te ndøgo, manqei-qape ezoqa nøme, nqawa te namba getøkuzu, yaq gê, gekha matev ndǿfakhān, Mbumbukiam Zu ezoqam nqawa tekhatob? Matev kandambaqape nøme mba mó꞉fákhan. Løvøte ezoqam segé-khandí꞉z.   
\p
\v 16 Ezoqa wit gipezotatun, yaq flawa ndigu, bugukhokhof gi꞉løvusumatun, Mbumbukiam mbo-etøomemɨ́n. Yaq av nqægo, flawa ate ndi꞉gu, Mbumbukiam-gí. Neka ezoqa tae te-ogeakh, tae lu Mbumbukiam-qa zenda-te vǿvē, yaq até táng-a, Mbumbukiam-qá. ⌞Yaq matev até kopó. Izlael ezoqam-gi atanakha-zapazapa-za, Mbumbukiam-gi ndøgoám. Yaq vaev até tigí zí-a, Mbumbukiam-gi vǿgoāt.⌟   
\p
\v 17 \x - \xo 11:17 \xt Ef 2:11-19\x*Izlael ezoqam, andé oliv tae zenda-yak eqeieqei me꞉yá, neka zo bawan vini-ak, andé leg-ak oliv táe. Ta oliv tae eqeieqei ndøgo, Mbumbukiam tang nøme mø̀ndø-møkuiám, yaq zo ande leg-ak oliv tae tang me ndøzøte꞉go, vø̄bunøzam. Yaq zo ndakin oliv tae eqeieqei namba, et eqeieqei zo-upøgimatún, ta lu-te ndøndo-fakhate.  
\v 18 Geté qo me꞉khambùva᷄p, ta zapaya ndøgo, Mbumbukiam tae tang gimøkui, yaq qo vø̄bunøtaq. Gèmbo-mataváp. Matev, ambá av nqǣgo, qo lu qo-eqawāt. Geté lu qo ndø-eqaqæwát.   
\p
\v 19 Éisa, ezoqa kopo zo mokho-te peté-eīn penømakhaya, av nqægo, “Mbumbukiam tae tang tene-møkuiám ndǿgo, no batē-tøkua.”  
\v 20 Ndøgo unimanqatín. Tae tang nøme ndøgo, ta zapaya ndǿgo tene-møkuiám, ndigu unimanqatinteav qagoam. Geté qo sekemba ta zapaya ndǿgo toqotegó ndøgo, qo ndoqo-unimanqatinat. Qo me꞉khambùva᷄p, taqa yaq-te. Geté møe qógoát.  
\v 21 Zapa ndǿgo, Mbumbukiam Zu ezoqam kopømba ande av tae tang ndægo gimøkuiam, ndigu unimanqatinteav qagoam, yaq ndego até qó-a, gékhofoqó, qo unimanqatinteav toqogoat.   
\p
\v 22 \x - \xo 11:22 \xt Zion 15:2, 4\x*Gèmbo-mataváp. Mbumbukiam ndego tanákh. Geté ndego até føgákh. Ti-te ndigu, zita giwuowem, ndego føgákh. Geté qo-te, tanákh. Geté qo aiyá qagó. Soqaín ndøgo, teqa tanakh matev toqo-ivav, yaq ndego atē qō-a, vǿnqaoqō, ta tae-te ndøgo.  
\v 23 Zu ezoqam ndigu, tiqa unimanqatinteav matev Keliso-te ti-ivøvem, yaq Mbumbukiam ndigu nangó genǿbunøsám tae-te, av bugukhokhof gi꞉goam. Ndego kopømbaqapé, nqawa tebunøsam.  
\v 24 Zo bawan vini-ak, zo andé leg-ak oliv tae tang me zøtegoám. Geté ta leg-ak oliv tae-te ndøgo, zo qazogoam, Mbumbukiam zo gèndomøkús, tae eqeieqei-te vø̄bunøsam. Geté Zu ezoqam, andé tae zenda-yak eqeieqei me꞉yá. Yaq tae tang ndøgo, Mbumbukiam gemøkuiam, ndego ùnime꞉-kopømbá, tiqa tae-te nango tebunøzam.   
\s1 Mbumbukiam até Zu ezoqám-a, vǿkhandī꞉z  
\p
\v 25 Nǿfuap. Manqat ndøgo, no ndakin Izlael ezoqam-qa yaq-te tøte-ein, bugukhokhof khøuwa, khonoam-té qagoám. Geté no zo zøtezat-qa nøzøgó. Zapa ndǿgo, soqaín ndøgo, zo zøkeza kha matavap loloakh-us tøzøte-vewat, gete mokho ndapeav tøgoat. Unimanqatín. Izlael ezoqa nøme, Mbumbukiam zitá gini-wuowém. Geté matev av nqægo, sa tømbøé-outøpít ndǿgo, atema bawan vini-ak ate ndi꞉gu vǿkhandī꞉z, ndigu Mbumbukiam gevevesam.  
\v 26 \x - \xo 11:26 \xt Isa 59:20-21\x*Taqa zita-te, Izlael ezoqam ate ndi꞉gu gékhandí꞉z. Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo,  
\q1 “Khandi etoam ezoqam,  
\q3 Zayon taon-té gendó-fakhán,  
\q2 yaq ndego Izlael ezoqam-qa qasi꞉vap matev Mbumbukiam-te  
\q3 vøzǿ-khofoē, ndigu Zekop-gi zi.   
\q1
\v 27 \x - \xo 11:27 \xt Jer 31:33-34\x*Yaq no ti namba, poev āv qaté-unimanqatín nqǽgo:  
\q2 No tiqa manqa-zapazapa nókhofoé.”   
\p
\v 28 Unimanqatín. Izlael ezoqam, Manqat Mbomambaqape gèsanqawém, yaq av nqægo, ndigu vø̄-Mbumbukiam-gi-qaqa-ezoqam-ez. Matev av nqægo gigonem, zo mø̀ndøzø-tøké, zo bawan vini-ak, yaq zo vozō-Mbumbukiam-gi-ezoqam-ez. Geté Mbumbukiam kuku zua mbogó, ndigu Izlael ezoqam-te. Zapa ndǿgo, Mbumbukiam tigi atanakha-zapazapa-za, é-møndø-vevesám.  
\v 29 Mbumbukiam ezoqa gevevesamɨn neka matev eqeieqei vøzø̄-matanamɨn, ndego matavap enendatáv, taqa yaq-te.  
\v 30 Zo bawan vini-ak, zo bugukhokhof qagoam, Mbumbukiam-qa Manqat, zònqagimám. Geté ndakin, Zu ezoqam teqa manqat ndapeav ndøgo, zo Mbumbukiam-qa tanakh matev zondapém.  
\v 31 Av zo Mbumbukiam-qa tanakh matev qazøte-ndapem, Zu ezoqam Mbumbukiam-qa Manqat o-mba ndapeav qagoam, yaq vaev até ndigú-a, Mbumbukiam-qa tanakh matev, āv tiníndapém.   
\p
\v 32 Ezoqa ewaqape, Mbumbukiam-qa manqat gènqagimám. Yaq Mbumbukiam sègezø-iváv, ndigu vømø̄-manqa-zapazapa-gi-ndimbula-ezoqam-ez. Mbumbukiam tenegó ndǿgo: Zapa ndǿgo, ndego ezoqa ewaqape-te, tanakh gone-qa ndøgó.   
\s1 Mbumbukiam-qa iz, bèto-eqawát  
\p
\v 33 \x - \xo 11:33 \xt Isa 55:8-9\x*Mbumbukiam kandambá tentév. Teqa matavap neka otevat igian-qapé. Ni ezoqa kopømba mbaín, teqa matavap-qa mokho tizindapem neka nakhoa vizíqeivīm, ndego ndegeve.  
\v 34 \x - \xo 11:34 \xt Isa 40:13; 1 Ko 2:16\x*Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo,  
\q1 “Gê, Evezøza-qa matavap,  
\q2 gekha ezoqām mé꞉-otev?  
\q1 Neka gekha ezoqām  
\q2 mbó-ovøyām?   
\q1
\v 35 \x - \xo 11:35 \xt Job 41:11\x*Neka gê, ezoqa Mbumbukiam gigiap møndømbó-etoam,  
\q2 yaq Mbumbukiam ndego yaq-fia bembōgo?”   
\p
\v 36 \x - \xo 11:36 \xt 1 Ko 8:6\x*Āv taoká. Zapa ndǿgo, gigiap ate nqægo ndégo tekhakheinám, neka ndégo tegeawát neka te nonqo ndégo tøgó. Mbumbukiam-qa iz, miavmiav, bèto-eqawát.  
\p Amén. Nqanek manqat unimanqatín.   
\c 12  
\s1 Niqa kha, Mbumbukiam bizimbo-etøomém  
\p
\v 1 \x - \xo 12:1 \xt Lom 6:11, 13; 1 Pita 2:5\x*Nǿfuap! Mbumbukiam tanakh kandambá ginigu. Yaq nakémbá. No nqazǿ-pouwe. Av Mbumbukiam-gi iziz ezoqam, søvakha gigiap gi꞉løvusumatun te-te, yaq zo zøkeza kha Mbumbukiam āv tømbøe-etøomém. Ndøgo zoqá etoam matév, te-te. Geté ndøgo khandín. Ambá av nqægo, nanimāt. Zo Mbumbukiam-gí ezoqam zógoát, ndego khanakhanakh bembøēgo. Av tøzøte-gonem ndægo, yaq zo Mbumbukiam-qa iz eqeieqei zó-eqatát.  
\v 2 Zo manqei-qape ezoqam-qa matev mbòpa᷄ev, ndigu Mbumbukiam zøtezateav ndigu. Geté zo Mbumbukiam bè-enénd, neka zoqa matavap bezø̄-ndakinak. Yaq zo Mbumbukiam-qa poev zøtézøtéz, gekha matēv ndøgo, mbomambaqape, neka gekha matēv ndøgo, Mbumbukiam ndømbøe-khaneat, neka gekha matēv ndøgo, eqeieqei-qape ndøgo, teqa bøi-te.   
\s1 Gekha matēv ndøgo, Mbumbukiam ni gini-etoam, tizi-matønumat, ni eqeieqei bizi-matanám  
\p
\v 3 \x - \xo 12:3 \xt 1 Ko 12:11; Ef 4:7; Filip 2:3\x*Mbumbukiam teqa kuku matev mokho-te, no nømendim ezoqam ndøvé. Yaq nakémbá, no zo ezoqa ewaqape, nqazǿ-manqate: Zo zøkezan-qa yaq-te ndømatàva᷄p av nqægo, “No nòto-eqanowāt,” zo eqazoateav tøgoat. Geté zo matavap eqeieqei bezøgó. Gekha matēv ndøgo, tozo-matønumat, zo āv tøne-matanám, av Mbumbukiam unimanqatin matev gezømbe-etoam.   
\p
\v 4 \x - \xo 12:4-5 \xt 1 Ko 12:12, 27\x*Niqa kha-te, gigiap vinivinimbá nqani-bunøzap. Neka kha-qa gigiap, sasae vinivinimbá ndømbogot.  
\v 5 Keliso-qa kha-te, matev até kopó. Ni Klisten ezoqam kopoáv. Geté Keliso-qa mokho-te, ni kha kopó. Neka ni andé kha gigiap vinivinimba zi꞉bunøzømém.   
\p
\v 6 \x - \xo 12:6-8 \xt 1 Ko 12:4-11; 1 Pita 4:10-11\x*Nqova Mbomambaqape-qa matev, Mbumbukiam ni teqa kuku matev mokho-te gini-etoam, vinivinimbá. Mbumbukiam ezoqa nøme, teqa manqat vevezam matev gembo-etoam, yaq ndego āv teabete-matanám, av unimanqatin matev ndømbøego.  
\v 7 Neka ezoqa nøme tøkeam matev gembo-etoam, yaq ndego ezoqa yà bezø-tøkeám. Neka ezoqa nøme, nømendim matev gembo-etoam, yaq ndego ezoqa yà bete-zømesím.  
\v 8 Neka Mbumbukiam ezoqa nøme, zita tøpøzu matev gembo-etoam, yaq ndego ezoqa zita yà bezøtøpøzú. Neka Mbumbukiam ezoqa nøme, etoam matev gembo-etoam, yaq ndego khanakhanakh-us be-etoám. Neka Mbumbukiam ezoqa nøme, megeat matev gembo-etoam, ndego bazaføgakh be-asáz, ezoqa eqeieqei bezømbō-mege. Neka Mbumbukiam ezoqa nøme tanøtanakh matev gembo-etoam, ndego ezoqa nøme-te tanøtanakh matev khanakhanakh-us begó.   
\s1 Kuku yà binigú, ezoqa nøme-te  
\p
\v 9 Zoqa kuku matev ezoqa nøme-te, unimanqatin bezøgó. Ngusum-te sa bezømbo-khàzu᷄. Manqa-zapa matev zombó-sanqaupát. Geté matev eqeieqei, føgøføgakh zombó-geageapát.  
\v 10 \x - \xo 12:10 \xt 1 Pita 1:22\x*Zoqa kuku matev yaqyaq-a, andé evenap-qá kuku matev me bezømbe꞉gó. Kuku kandambá. Neka izuizu gèvizáp.  
\v 11 Sasae bazaføgakh ndø-asøzú. Ndøwauwì꞉za᷄t. Nqova Mbomambaqape betu꞉-sasaeát, zo mokho-te, neka Evezøza-qá sasae zógoát.  
\v 12 \x - \xo 12:12 \xt 1 Tes 5:16-18\x*Zo Mbumbukiam-te ndozoto-taza, zo te-te khanakhanakh-us mo꞉tazá. Viniv matev tøzø-fakhanumat, zo føgøføgakh ndøwaniáp. Tatak bezø̀vi᷄n. Neka guligulim oskia ndøgó.  
\v 13 \x - \xo 12:13 \xt Iblu 13:2\x*Mbumbukiam-gi ezoqa nøme, gigiap mbain ndigu, gèzøtøkeé, neka ezoqa nøme khoev gèzø-manqaté.   
\p
\v 14 \x - \xo 12:14 \xt Met 5:44; 1 Ko 4:12\x*Zo ezoqa ndingiæzoat, gèzø-guligulím. Āv qane-guligulím: Mbumbukiam, ndigu matev eqeieqei bezø-matanám. Zo ndigu soqain-te ndø̀-a᷄b.   
\p
\v 15 Ezoqa khanakhanakh tigoat, yaq zo khanakhanakh ndøgó, ti namba. Neka ezoqa nøme ti-eivumit, yaq zo gè-eivám, ti namba.   
\p
\v 16 \x - \xo 12:16 \xt Prov 3:7\x*Zo matavap kopo-té qayagé. Neka zøkeza kha ndø-eqàwa᷄t. Geté até ndigú-a, iz mbain ndigu, namba gè꞉tøkuát. Zo zøkeza kha matavap loloakh-us me꞉vèwe᷄.   
\p
\v 17 \x - \xo 12:17 \xt 1 Tes 5:15\x*Ezoqa manqa-zapa tego zo-te, yaq soqain mbøe-qavø̀ina᷄m. Matev ndǿgo tozó-matønumát, ezoqa ewaqape eqeieqei ndivewe.  
\v 18 Nakhoa-qa gèvawé, av nqægo: Kopømba tøgoat, sambi matev-té qanø-yageáp, ezoqa ewaqape namba.  
\v 19 \x - \xo 12:19 \xt Deut 32:35; Met 5:39\x*Nøfuap mbomømboma! Yaq-fia ndøtàwa᷄t, ezoqam-te. Geté Mbumbukiam-qá qaqa-qa zotó-kewagát. Yaq-fia ndégo tétá. Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat āv qane-peawáp nqǽgo: Evezøza ge-ein, “Ezoqam nó, ezoqam-qa manqa-zapazapa nqæqavøiwat neka yaq-fia nqǣtāwāt.”  
\v 20 \x - \xo 12:20 \xt Prov 25:21-22; Met 5:44\x*Geté zo āv tøzøtégoát, av Mbumbukiam-qa Manqat qæ-ein,  
\q1 “Qoge qaqa ezoqam, ifi tømbovitit,  
\q2 yaq lou soqombó-etoám,  
\q1 neka ibøkha naq tømbo-paptet,  
\q2 ibøkha voqombó-etoām.  
\q1 Av toqotegoat ndægo,  
\q2 yaq ndego mivi ndǿndáp, teqa manqa-zapa zapaya.”   
\p
\v 21 Manqa-zapa qo betømbùqo᷄. Geté matev eqeieqei qómatanám. Yaq ndǿgo, manqa-zapá voqoté-tømbuá.   
\c 13  
\s1 Ni gaman mokho-té qabizu꞉gú  
\p
\v 1 \x - \xo 13:1 \xt Tait 3:1; Prov 8:15\x*Zo ate ndøzøte꞉go, gaman mokho-té qanu꞉gú. Zapa ndǿgo, gaman ambá av nqǣgo, ekeza mbā sege-fakhazɨ̄n. Geté Mbumbukiam ndø-abamɨ́n. Yaq até ndigú-a, gaman ezoqam ndakin ngigu, Mbumbukiam ndø-abám.  
\v 2 Yaq nakémbá, gekha ezoqām ndego, gaman-qa manqat ndesanqawe, ndego Mbumbukiam-qá manqat ndøsanqawé. Yaq gekha ezoqām ndego, matev av nde꞉matanam, ndego yaq-fia āv tenéqeív, av matev nde꞉matanam.  
\v 3 \x - \xo 13:3 \xt 1 Pita 2:13-14\x*Gekha ezoqām ndigu, matev eqeieqei ndimatanam, ndigu kopømbá. Ndigu gaman kawakawa-za, møe bezø̀go᷄. Geté møe sa ndígu tígoát, ndigu manqa-zapazapa ndimatanam. Gê, qo møe mbain gone-qa qógo, gaman kawakawa-za-te? Qanimáv. Qo matev eqeieqei ndømatanám. Yaq ndigu qo ezoqa eqeieqei mé꞉qæqabát.  
\v 4 Gaman ezoqam, ndigu Mbumbukiam-gí sasae ezoqám. Qoqá yage eqeieqei nonqó. Geté qo manqa-zapazapa toqogoat, yaq qo møe qógoát, ti-te. Zapa ndǿgo, ndigu bazaføgakh ndøzø̂gó. Viniv segeqá-etøomém. Ndigu Mbumbukiam-qá sasae ndøgoatún, ezoqa viniv gizø-etoumatun, ndigu manqa-zapazapa ndimatanam.  
\v 5 Yaq nakémbá, zo gaman-qa manqat o-mba mo꞉ndapé. Manqat o-mba ta-mbá mo꞉ndàpe᷄ ndøgo, zo tiqa yaq-fia-qa yaq-te møe tozombo-goat. Geté zo tiqa manqat o-mba tønendapé ndǿgo: Zapa ndǿgo, zo mø̀zøte-zøtéz, matev av nqægo eqeieqeí.   
\p
\v 6 \x - \xo 13:6-7 \xt Met 22:21\x*Yaq nakémbá, zo gaman-te teks moni tozo-abumat, eqeieqeí. Zapa ndǿgo, ndigu Mbumbukiam-gí sasae ezoqám, neka ta sasae-te ndøgo, khøuwa iz vø̄-khoubumatun.  
\v 7 Zo gaman-te fia tøzømbo-løfokat, yaq sègezø-etoám. Teks moni upøgim ezoqam, teks moni sègezø-etoám. Neka gaman, gekha moni nøme upøgim-qa ndigu, vøzø̄-etoam. Ezoqa kandakanda, gèzøvizáp, neka tiqa iz, gè-eqawát.   
\s1 Mbumbukiam-qa guguna manqat kandambaqape nqánek: Ni kuku binigú, ezoqa nøme-te  
\p
\v 8 \x - \xo 13:8 \xt Met 22:39-40; Zems 2:8\x*Zo ezoqam-te, gigiap o moni bezømbø-løfòke᷄. Geté matev ndøgo, zo izuizum oskia ndøzømbo-løfokeap, kuku matév. Zapa ndǿgo, gekha ezoqām ndego, ezoqa nøme-te kuku ndømbogo, ndego Mbumbukiam-qa guguna manqat o-mba mo꞉ndapé.  
\v 9 \x - \xo 13:9 \xt Exo 20:13-15, 17; Deut 5:17-19, 21\x*Teqa guguna manqat, āv qane-eín nqǽgo, “Qo nøkenøkem matev ndøngì꞉wa᷄t,” neka “Ezoqa pakhapakha ndøkhanèa᷄m,” neka “Gigiap ndø-aqòna᷄m,” neka “Ezoqam-qa gigiap me꞉qovètu᷄.” Nqanek khafeap manqat vinivinimba neka gekha khafeap nøme ndøgo, ta mokho-te nqánek qanu꞉gú, “Ezoqa nøme-te, kuku āv tabetaqambe꞉gó, av qakeza kha-te kuku ndaqambe꞉go.”  
\v 10 \x - \xo 13:10 \xt 1 Ko 13:4-7\x*Gekha ezoqām ndego, ezoqa nøme-te kuku ndømbogo, ndego manqa-zapa gématanamák te-te. Yaq nakémbá, gekha ezoqām ndego, kuku ndømbogo, ndego guguna manqat ate ndægo, ndembôpáev.   
\s1 Ni matev eqeieqei-té qabizi-yage  //  Zapa ndǿgo, Keliso avønín gendóqaván  
\p
\v 11 \x - \xo 13:11 \xt Ef 5:14; 1 Tes 5:6-7\x*Zo matev āv tøne-matanám, av no qazømbe-manqatavun. Zapa ndǿgo, zo mø̀zøte-zøtéz, ndakin gekha khøuwa iz. Yaq nakémbá. Zo mòzosúz, zo venanqei ndozo-sømbiapet. Khøuwa iz mø̀ndøndáp. Ni Yesu Keliso ande qazi꞉-unimanqatinim, yaq khøuwa ndøgo, ni Mbumbukiam uni te꞉khandi꞉n, andé qámbá qagoam. Geté ndakin, ta khøuwa ndøgo, andé avønín.  
\v 12 \x - \xo 13:12 \xt 1 Zion 2:8\x*Lova gènavøemtét. Paveat avønín géfakhán. Yaq nakémbá, matev soqøsoqa ndøgo, ezoqa bøivun-te gigoatun, yà bizi-ivøvém. Geté ni waev-qá nakhag gigiap zí-upøgím.  
\v 13 \x - \xo 13:13 \xt Luk 21:34; Ef 5:18\x*Ni paveat-té qabizi-yagé. Matev eqeieqei-té. Ni lou loge neka ibøkha soqa izam si binìwa᷄g. Ni matev bizi-matàna᷄m, ande av gaqo ndi꞉gu, neka mambe bizi꞉-òkho᷄. Ni bizinø̀fee᷄ neka ova bizi-manqàte᷄.  
\v 14 \x - \xo 13:14 \xt Ef 5:11\x*Matev av nqægo, vø̀nqagím. Geté nigi Evezøza Yesu Keliso-qa matev, andé ndabua ndakinak me zøté-uzám. Zoqa kha-qa poev matev sa mbotàke᷄. Manqa-zapa-te be-itùza᷄.   
\c 14  
\s1 Klisten ezoqa nøme-qa unimanqatin matev bizi-gevèwa᷄t  
\p
\v 1 \x - \xo 14:1 \xt Lom 15:7\x*Ezoqa nøme ndigu Yesu ndi-unimanqatinat, tiqa unimanqatin matev, bazaføgakh andé mbaín. Geté zo ndigu vø̀khatób, zoqa mokho-te. Neka ti namba ndøponqòmba᷄p, tiqa unimanqatin matev-qa yaq-te.  
\v 2 \x - \xo 14:2 \xt Gen 9:3-4\x*Ezoqa nøme āv gini-unimanqatinát nqǽgo: Loge gigiap ate ndægo eqeieqeí. Yaq kopømbá, tizilogat. Geté ezoqa nøme-qa unimanqatin matev, bazaføgakh mbaín. Yaq ndigu unimanqatinteáv av nqægo, kopømbā loge gigiap ate ndægo sa toqolog. Yaq ndigu avøe gigiap mba ndølogé.  
\v 3 \x - \xo 14:3 \xt Kol 2:16\x*Gekha ezoqām ndigu, loge gigiap ate ndægo sa ndiloge, ndigu ezoqa nøme, søvakha logemav ndigu, bevøòzo᷄. Neka ndigu ezoqam, avøe mba ndiloge, ndigu ezoqa nøme, gigiap ate ndægo ndiloge, manqa-zapa-us betezæ̀za᷄. Zapa ndǿgo, Mbumbukiam ndigu mø̀ndø-khatób.  
\v 4 \x - \xo 14:4 \xt Met 7:1; Zems 4:11-12\x*Ndigu ezoqam, lou ate ndægo ndiloge, neka ndigu ezoqam, avøe gigiap mba ndiloge, ndigu Mbumbukiam-gí sasae ezoqám. Ambá ndø̄go, qogī sasae ezoqām. Yaq qo gekha ezoqâm, ezoqa nøme-gi sasae ezoqam toqo-gevezo? Ndigu bazaføgakh-us tiwanat o ti-o꞉az, tigi kawa yakhapús segé-gevezó. Geté, unimanqatín. Ndigu bazaføgakh-us ndǿwaniapát. Zapa ndǿgo, Evezøza gèzø-geageáp.   
\p
\v 5 \x - \xo 14:5 \xt Gal 4:10-11\x*Ezoqa nøme āv gini-mataváp nqǽgo: Khøuwa nøme ndigu, kandakandá, geté khøuwa nøme ndigu, khokhó. Geté ezoqa nøme ndimatavap. Khøuwa ate ndi꞉gu kopó. Vinivinimba mbaín. Taqa yaq-te, gigiap-qape nqánek: Qo matev ùnime꞉gó, av ndoqote-unimanqatinat.   
\p
\v 6 Ndego ezoqam, ndematavap av nqægo, khøuwa nøme ndigu, kandakandā, ndego nqanek matev Evezøza-qa ndøgoatún. Neka ndego ezoqam, loge gigiap ate ndægo sa ndeloge, até ndegó-a, Evezøza-qa vø̄goatun. Ndego lou-qa yaq-te, Mbumbukiam-te ike manqat ndømanqaté. Neka ndego ezoqam, loge gigiap nøme logemav ndøgo, até ndegó-a, matev Evezøza-qa ndøgoatún, neka Mbumbukiam-te ike manqat vø̄manqatatun.   
\p
\v 7 Ni mokho-te, ezoqam mbaín, ndigu ekezan nonqo mba tiyagat o ekezan nonqo mba tipakhaez.  
\v 8 \x - \xo 14:8 \xt Gal 2:20\x*Tiziyagat, ni Evezøza nonqo zíyagát. Neka tizi-pakhaen, ni Evezøza nonqo zípakhaén. Oskiá ndøgo, tiziyagat o tizi-pakhaen, ni Evezøza-gí.  
\v 9 Keliso ta zapaya ndǿgo tenenaním, neka nqawa ta zapaya ndǿgo tene-khandí꞉v, ndego løvøte nekā khandi ezoqam, segezømbú-Evezøza-evtát.   
\p
\v 10 \x - \xo 14:10 \xt 2 Ko 5:10\x*Yaq nakémbá, gekha zapâ, qogi Klisten qafuap ndoqo-gevezoat? O gekha zapâ, qogi Klisten qafuap ndoqo-vøozoat? Ni até sizimú-wán, Mbumbukiam-qa megemege-te, manqat vizí-ovøemēm.  
\v 11 \x - \xo 14:11 \xt Isa 45:23; Filip 2:10-11\x*Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo,  
\q1 “No khandi miav-ak Evezøza, āv qate-manqaté nqǽgo:  
\q2 Ezoqa ewaqape, katuk ndǿmøkuí no-te.  
\q2 Neka ezoqa ewaqape, āv giní-einím nqǽgo:  
\q3 No Mbumbukiām.”   
\p
\v 12 Unimanqatín. Ni ezoqa ate nqazi꞉gu, manqat bìzimø-ovøemém, Mbumbukiam-te, av qazi꞉yagam.   
\s1 Ni aiyáv qabizigú. Soqaín ndøgo, Klisten ezoqa nøme, manqa-zapa-te tizi-itub  
\p
\v 13 Yaq nakémbá, ni yaqyaq-a, sekemba bizi-gevèmba᷄m. Geté ni matavap nqánek qazí-goném: Matev nøme zímatanamák, ndøgo nigi Klisten nøfuap ande nandi me tøkhaosumat, yaq ndigu manqa-zapa-te vǿ-itūb.  
\v 14 \x - \xo 14:14 \xt Kel 10:15; Tait 1:15\x*No Evezøza Yesu mokho-te nqatu꞉gu, no mø̀tenøtén, loge gigiap ate ndægo eqeieqeí, Mbumbukiam-qa bøi-te, toqolog. Geté ezoqa nøme, te-unimanqatin, av nqægo, lou nøme soqaīn Mbumbukiam-qa bøi-te, yaq te-te ndego, nqanek lou ndø̀møsoqá, ndego telog.  
\v 15 \x - \xo 14:15 \xt 1 Ko 8:11-13\x*Qo gigiap nøme toqolog, yaq qoge Klisten qafu soqain tembo-ewag; matev av nqægo toqogo, yaq qo kuku matev-te yageáv. Gèmbo-mataváp. Keliso até teqa ndegó-a, genanim. Soqaín ndøgo, qoqa lou loge matev mokho-te, teqa unimanqatin matev Yesu-te toqombo-ngiu.  
\v 16 Yaq nakémbá, gò꞉feazoát. Soqaín ndøgo, gigiap nøme ndøgo, zo ndøzøte-zøtezat eqeieqeī, ezoqa nøme-te tø-gigiap-soqa.  
\v 17 Mbumbukiam-qa Megeat Matev mokho-te, lou loge matev neka izam matev, gigiap-qapé mbá. Geté matev kandambaqape nqánek: Matev eqeieqei-te neka sambi matev-te neka khanakhanakh-us tiziyagat. Matev av nqægo, Nqova Mbomambaqape-té qando-fakhaté.  
\v 18 Gekha ezoqām ndego, av nqægo teyagat neka Keliso av nqægo vømbó-vizupāt, teqa yaq-te, Mbumbukiam khanakhanákh neka ezoqa nøme teqa matev eqeieqei mé꞉vewát.   
\p
\v 19 \x - \xo 14:19 \xt Lom 12:18; 15:2\x*Yaq nakémbá, ni bazaføgakh nqánek qazí-asazét: Ni sambi matev-té qazíyagát, ezoqa nøme namba, neka tiqa unimanqatin matev-te vizizǿ-tøkeāt.  
\v 20 \x - \xo 14:20 \xt 1 Ko 8:13\x*Kopømba mbaín, lou loge matev zapaya, Mbumbukiam-qa sasae toqongiu, ndego Klisten ezoqa nøme mokho-te ndego. Unimanqatín. Loge gigiap ate ndægo eqeieqeí, Mbumbukiam-qa bøi-te. Geté lou toqolog, yaq ta matev ndøgo, ezoqa nøme tiqa Klisten matev-te tøkhaosam, ndøgo soqaín.  
\v 21 Yaq nakémbá, qanimav nqánek. Qo søvakha qólogeák o waen qó-izamák o gekha matev nøme qómatanamák, ndøgo qoge qafu Klisten matev-te, ande nandi me tøkhaotav.   
\p
\v 22 Qo ndoqo-unimanqatinat av nqægo, matev nøme eqeieqeī neka matev nøme soqaīn, toqo-matønumat, yaq soqó-unimanqatín. Ndøgo qo qakhapús, yaq Mbumbukiam-a, yaq qo. Kopømba mbaín, ezoqa nøme namba toqote-ponqombupat. Gekha ezoqām ndego, matev av te꞉matønumat, av nde꞉-unimanqatinat, ndego khanakhanakh mbá geabetegó.  
\v 23 Geté ezoqa gigiap telog, taqa yaq-te ndøgo, ndego ndo꞉nake, yaq ndøgo manqa-zapa-ús te-te. Zapa ndǿgo, ndego unimanqatinteáv, av nqægo, ekeza matev eqeieqeī. Gekha matēv ndøgo, ni tizigoat, gete ni unimanqatinteav tøgoat, ndøgo eqeieqeī, matev av nqægo, manqa-zapa-ús.   
\c 15  
\s1 Ni Keliso-qá matev bizimbopáev  
\p
\v 1 Ni ezoqam, unimanqatin bazaføgakh-us nqanigu, ni ndigu ezoqam, unimanqatin khapelavøqase ndøzøgo, yà bizizø-tøkeé. Kopømba mbaín, nikeza kha mba tizimbo-matavupat.  
\v 2 \x - \xo 15:2 \xt 1 Ko 10:24, 33\x*Geté ni ate nqazi꞉gu, ezoqa nøme yà bizizø-mataváp, neka matev ndǿgo tizí-matønumát, tiqa unimanqatin matev-te tøzø-tøkeat.  
\v 3 \x - \xo 15:3 \xt Psa 69:9\x*Até Kelisó-a, ndego ekeza kha-qa yaq-te matavapøteáv. Geté ezoqa Mbumbukiam-qa iz gingenøitat, ndego nqanek iz ngenøiwat matev, ekeza kha-té genøvé. Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa manqat, āv qane-peawáp nqǽgo, “Mbumbukiam! Ezoqa qoqa iz gingenøitat, tiqa ngenøgim manqat, noqá kha-té qanøbøí.”   
\p
\v 4 \x - \xo 15:4 \xt 2 Tim 3:16\x*Gekha manqāt ndøgo, Mbumbukiam-qa Manqat-te ndøpeawap, ni nonqo ndøpeawáp. Ni tàbete-nømendím. Yaq ni bazaføgakh-us zí꞉waniapát, neka Mbumbukiam-qa Manqat, ni zita vøní-tøpazāt, neka ni Mbumbukiam-te biziō-tana, av nqægo, matev ndø̀fakhān, av manqat ginimbi-ein ndægo.  
\v 5 Bazaføgakh neka zita tøpøzu matev ndøgo, ni tøni-tøkeat, bazaføgakh-us tizi-waniapat, Mbumbukiam-té qando-okhó. No āv qate-guligulím nqǽgo: Ndego zo ate ndøzøte꞉go, matavap kopo zǿ-etoám, zo Keliso Yesu ndozombo-paev.  
\v 6 Yaq zo nqova kopo-te, Mbumbukiam-qa iz søzøtumú-eqatát, ndego nigi Evezøza Yesu Keliso-ge Eve.   
\s1 Keliso Zu ezoqam neka bawan vini-ak, tøke-qa sùgumu-geavún  
\p
\v 7 \x - \xo 15:7 \xt Lom 14:1\x*Zo yaqyaq-a, āv tøne-khatimbáp, av Keliso zo ge꞉khatib, Mbumbukiam-qa iz betē-eqawat.  
\v 8 \x - \xo 15:8 \xt Met 15:24\x*No nqazǿ-manqate: Keliso Zu ezoqam tøke-qa ndøgeavún. Gí꞉nømánd, av nqægo, Mbumbukiam ndego unimanqatin ezoqám. Manqa mbusa ndøgo, ndego Zu ezoqam-gi atanakha-zapazapa-za gezøve, gématanám.  
\v 9 \x - \xo 15:9 \xt Kel 3:25; Psa 18:49\x*Geté Keliso ate bawan vini-ák-a, tøke-qa sùgumu-geavún. Yaq até ndigú-a, Mbumbukiam-qa iz, tìabiti-eqawát, teqa tanakh matev zapaya. Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo,  
\q1 “No bawan vini-ak mokho-te,  
\q2 qoqa iz nǿ-eqatát  
\q2 neka ouv vøtaqá-qaqaemāt.”   
\m
\v 10 \x - \xo 15:10 \xt Deut 32:43\x*Neka manqat nøme, āv qane-eín nqǽgo,  
\q1 “Zo khanakhanakh, sùgumugú,  
\q2 zo bawan vini-ak,  
\q2 Mbumbukiam-gi ezoqam namba,  
\q3 ndigu Zu bawan-ak.”   
\m
\v 11 \x - \xo 15:11 \xt Psa 117:1\x*Até nangó, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-eín nqǽgo,  
\q1 “Zo bawan vini-ak ate ndøzøte꞉go, Evezøza-qá iz ndø-eqawát.  
\q1 Bawabawan ezoqam ate ndi꞉gu, manqei-qape-te ngiyageap, yà bembokhóum.”   
\m
\v 12 \x - \xo 15:12 \xt Isa 11:10; Veve 5:5\x*Neka até nangó, ndego Mbumbukiam-ge manqa vevezam ezoqam Aezaya, āv gene-eín nqǽgo,  
\q1 “Zesi-ge zeo ndǿfakhán. Yaq ndego até bawan vini-ák-a, gezømbó-kawaevtát. Yaq ndigu te-te ndégo tinǿtabát.”   
\p
\v 13 Yaq nakémbá, no āv qate-guligulím nqǽgo: Mbumbukiam, te-te ndego, ni nqazio-tana, matev mbomømboma tini-matanam, av manqa mbusa ge꞉ve, ndego zo khanakhanakh neka sambi gezǿ-tøtøvøyám, zo ndozo-unimanqatinat. Yaq zoqa vintøzat matev Mbumbukiam-te, Nqova Mbomambaqape-qa bazaføgakh mokho-te, tàbezømbe-khouwév.   
\s1 Pol khanakhanákh, ezoqa Mbumbukiam-qa Manqat nde꞉zømesim  
\p
\v 14 Nǿfuap! No nøkezan āv qate-unimanqatinát nqǽgo: Zo matev eqeieqei mòzogoatún, ezoqa nøme-te. Neka zo zøtezat kandambá qazondapem. Neka zo kopømbá. Yaqyaq-a søzøté-nømendimát.  
\v 15 Geté manqat nøme, qæpeaumavun, andé nøzø-ponqomavún. Zapa ndǿgo, no zo manqa matev eim-qa nøzøgoám. No Mbumbukiam teqa kuku matev mokho-te, genø-etoam, ndǿgo tene-veatán:  
\v 16 \x - \xo 15:16 \xt Lom 1:5; 11:13\x*No Keliso Yesu-ge sasae ezoqam, bawan vini-ak mokho-té qatú꞉goát. No ndigu Manqat Mbomambaqape nqate-zømesim, no andé Mbumbukiam-gí iziz ezoqam-qa sasae me nøtegó. Yaq no ndigu bawan vini-ak, ande etoam matev me, Mbumbukiam nombó-etoám. Yaq Nqova Mbomambaqape ti mokho-te tesasaetat, ndigu tìabiti-Mbumbukiam-gi-nakheis-éz, yaq ndego khanakhanakh-us betēkhatib.   
\p
\v 17 No Mbumbukiam-qa sasae ate nqægo nqæqeivi, Keliso Yesu mokho-te qæmatønumam, yaq no khanakhanákh neka andé khambuváp, taqa yaq-te.  
\v 18 No noqa sasae-qa yaq-te, sa ndǿgo tøte-manqaté, Keliso no mokho-te gesasaetam, yaq bawan vini-ak Mbumbukiam-qa manqat o-mba vømbøé-ndapāt. No manqat qazømbe-manqatam neka sasae vø̄egoam,  
\v 19 Mbumbukiam Nqova Mbomambaqape mokho-te, umingiap matev vinivinimba ndømatønumám. No Zelusalem taon-te qængaz, atema Ililikum manqei-te vø̄enav, no Keliso-qa Manqat Mbomambaqape sø̀tumu-zømesimát, ezoqam-te.   
\p
\v 20 \x - \xo 15:20 \xt 2 Ko 10:15-16\x*No ezoqa Manqat Mbomambaqape zømesim-qa, oskia ndǿgo tægoám, gekha manqei-tē ndøgo, ndigu Keliso-qa yaq-te yogeav qagoam. Zapa ndǿgo, no poeveáv, sasae sa tæmanaz, ezoqa nøme gengaz, kopømba ande av lou toqo-løvua, ma ezoqa nøme uk gi꞉-asøzem.  
\v 21 \x - \xo 15:21 \xt Isa 52:15\x*Geté no matev āv qategoatún nqǽgo, av Mbumbukiam-qa Manqat, Keliso-qa yaq-te nqæpeawap,  
\q1 “Ezoqam ndígu tí-ometám,  
\q2 ti-te ezoqa teqa manqat zømesipøteav qagoam.  
\q1 Ndigu ezoqam, bugukhokhof yogeav qagoam,  
\q2 mokho ndǿndapém.”   
\s1 Pol Lom ezoqam zømete-qa gegoam  
\p
\v 22 \x - \xo 15:22 \xt Lom 1:13\x*Sasae ndøgo, no nqanek manqei vinivinimba-te qægoam, no gègeanotám. Yaq no khøuwa kopoáv, qæpøogeapam, ambá notøndo-navɨ́n, zo-te.  
\v 23 Unimanqatín. No viav kopoáv, zo-te okho-qa qægoam. Geté ndakin nqanek, manqei nøme mbaín, ezoqa Keliso-qa manqat yogeav ndøgo.  
\v 24 Yaq no Spein manqei-te, okho-qa nogó. Geté no tototaná ndǿgo: Nakhoa livin-qase nqøugu, no zo bàtøkhæ-zømét, ni khanakhanakh-us bizīqonav. Yaq zo tozonø-tøkem, vozó-khofotønēm, yaq no até khæ nǿnáv, Spein manqei-te.  
\v 25 \x - \xo 15:25-26 \xt 1 Ko 16:1-4\x*Geté no bugukhokhof Zelusalem taon-té qabatøkhænáv, Mbumbukiam-gi ezoqam vøemøzǿ-tøkē.  
\v 26 \x - \xo 15:26 \xt 1 Ko 16:1; 2 Ko 8:1; 9:2, 12; Kel 24:17\x*Zapa ndǿgo, ndigu Klisten bawan ezoqam, Masedonia neka Akaya plovins-te ndiyage, matavap āv giniveém nqǽgo: Gigiap-av ezoqam, Mbumbukiam-gi ezoqam mokho-te, ndøgo Zelusalem taon-te, gezǿtøké.  
\v 27 \x - \xo 15:27 \xt 1 Ko 9:11\x*Ndigu yakhapus mokho-mbá sege-matøvemém. Geté unimanqatín. Matev av nqægo eqeieqeí. Zapa ndǿgo, Mbumbukiam-qa matev mbomømboma, bawan vini-ak-te, Zu ezoqam ndø-ndapavún. Yaq nakémbá, ndigu bawan vini-ak, andé gezømbo-løfoké, Zu ezoqam-te. Yaq bawan vini-ak, Zu ezoqam, gigiap-qa yaq-te bèzøtøké.  
\v 28 No nqanek sasae tømønø-navøem, Zelusalem taon-te ndøgo, moni tæzømbu-etoam, yaq no Spein manqei-té qatǿnáv, yaq livin-qase nqøugu, zo vøemǿzømēt.  
\v 29 \x - \xo 15:29 \xt Lom 1:11\x*No mø̀tenøtén, no zo-te tøtøndonav, yaq Keliso-qá matev mbomømboma nóndapáv. Yaq ta matev mbomømboma, zoqa mbøni-te tàbete-tøtøvøyám.   
\p
\v 30 \x - \xo 15:30 \xt 2 Ko 1:11; Kol 4:3; 2 Tes 3:1\x*Nøfuap! Nigi Evezøza Yesu Keliso-qa iz-te, neka kuku matev-te ndøgo, Nqova Mbomambaqape ni ndini-etoam, no nqazǿ-pouwe: Zo bazaføgakh ndø-asøzú. Gèndo-guligulím, Mbumbukiam-te, noqa yaq-te.  
\v 31 Āv qane-guligulím: Mbumbukiam no tèabenømbe-khakhazám, ti-te ndigu, unimanqatinteav ndigu, Zudia manqei-te ndøgo. Neka tøke matev ndøgo, no Zelusalem taon-te tændapav, ndigu Mbumbukiam-gi ezoqam, khanakhanakh-us tìabiti-ndapém.  
\v 32 Yaq Mbumbukiam poev tømbogoat, no sætøndónáv, khanakhanakh-ús, zo namba pusa vøemǿtā.  
\v 33 Mbumbukiam, ndego ezoqa sambi ndezø-etoam, ndø̀goát, zo namba, zo ate ndøzøte꞉go.  
\p Amén. Nqanek manqat unimanqatín.   
\c 16  
\s1 Pol-qa khaiya mboma manqat, ezoqa vinivinimba-te  
\p
\v 1 No ngunuk, nigu Klisten nøfu Fibi, tuqa matev eqeieqei-qape nøtevewé. Ngunuk, Klisten bawan ezoqam mokho-te, Senklia taon-te ndøgo, dikon ezoqám.  
\v 2 Evezøza-qa iz-te, vø̀khatowém. Ezoqam av nguigu, ni matev eqeieqei bizizø-matanám, ni Mbumbukiam-gi ezoqam. Neka gekha gigiāp ndøgo, ndugu mbain tøgoat, zombó-tøkeém. Zapa ndǿgo, ngunuk ekezan, ezoqa kandambá guzø-tøkeam, neka até nó-a, vønø̄-tøkeam.   
\li1
\v 3 \x - \xo 16:3 \xt Kel 18:2\x*Plisila, zivis namba, Akuila, ndigu no namba qati-sasaetam, Keliso Yesu-qa sasae qeigoam, khaiya mboma manqat zozǿ-eín.  
\v 4 Nandiv ezoqa menas, ekeza kha ndønqonqotøvém, no zapaya. No ike kandambá ti-te. Geté no mbá mbá. Até bawan vini-ak-qa Klisten bawabawan ate ndi꞉gú-a, ike kandambá ti-te.   
\li1
\v 5 Até ndigú-a, tiqa khoev-te giguligulimatun, khaiya mboma manqat vøzø̄-ein.  
\li1 Neka até nogé nøfu mbomambaqapé-a, Epenetus, khaiya mboma manqat vømbō-einim. Esia manqei-te ndøgo, bugukhokhof ezoqam nándev, Keliso gembopaev.   
\li1
\v 6 Neka até Melí-a, ndugu zoqa sasae kandambaqape gugu, khaiya mboma manqat vømbō-einim.   
\li1
\v 7 Neka Andlonikus neka ndugu Zunia, ndigu nogi ezoqam, no namba ndimbula mokho-te qatigoam, khaiya mboma manqat vøzø̄-ein. Keliso-gi u-anim mokho-te, nginik iz-akhayapak ezoqám. No Keliso unimanqatinteav qagoam, nginik é-møndø-unimanqatiním.   
\li1
\v 8 Neka até Ampliatús-a, khaiya mboma manqat vømbō-einim. No kuku kandambá te-te, Evezøza mokho-te.   
\li1
\v 9 Neka até Ubanés-a, ndego Keliso mokho-te, sasae kopo qeigoatun, khaiya mboma manqat vømbō-einim.  
\li1 Neka até nogé nøfu mbomambaqapé-a, Stakis, khaiya mboma manqat vømbō-einim.   
\li1
\v 10 Neka até Apelés-a, khaiya mboma manqat vømbō-einim. Keliso zapaya, ngenøgim matev gendap, ngenek bazaføgakh-mbá geyám, teqa unimanqatin-te.  
\li1 Neka até Alistobulus-zá-ya, khaiya mboma manqat vøzø̄-ein.   
\li1
\v 11 Neka até Elodión-a, khaiya mboma manqat vømbō-einim, ndego noge ezoqam.  
\li1 Neka até Nasisus-zá-ya, ndigu Keliso ndi-unimanqatinat, khaiya mboma manqat vøzø̄-ein.   
\li1
\v 12 Neka até ndigú-a, Tlifena neka Tlifosa, khaiya mboma manqat vøzø̄-ein, ndigu sakheis, Evezøza-qa sasae kandambaqape gigoam.  
\li1 Neka até Pesís-a, khaiya mboma manqat vømbō-einim. Até ndugú-a, Evezøza-qa sasae kandambá gugoat. No kuku kandambá tu-te.   
\li1
\v 13 \x - \xo 16:13 \xt Mak 15:21\x*Neka até Lufús-a, khaiya mboma manqat vømbō-einim. Ndego Evezøza ùni mbøepavét.  
\li1 Neka até tegú evó-a, khaiya mboma manqat vømbō-einim. Ndugu até nó-a, evo nøgoám.   
\li1
\v 14 Neka até ndigú-a, Asinklitus neka Flegon neka Hemes neka Patlobas neka Hemas neka ndigu Klisten zifuap nøme, ti namba ndi꞉yage, khaiya mboma manqat vøzø̄-ein.   
\li1
\v 15 Neka até ndigú-a, Filologus neka Zulia neka Neleus neka tegu sævømiu neka Olimpas neka Mbumbukiam-gi ezoqa ate ndi꞉gu, ti namba ndi꞉yage, khaiya mboma manqat vøzø̄-ein.   
\p
\v 16 \x - \xo 16:16 \xt 1 Ko 16:20; 1 Pita 5:14\x*Zo tozo-møvabat, zenda kaka vø̀-itiamát, neka vø̄ngenøndamat, ate av-té, Mbumbukiam-qa bøi-te eqeieqei ndægo.  
\p Keliso-gi bawan vinivinimba, khaiya mboma manqat ndøkhofotaváv, zo-te.   
\s1 Pol-qa vaev guguna manqat  
\p
\v 17 \x - \xo 16:17 \xt Met 7:15; Tait 3:10\x*Nǿfuap! No nqazǿ-pouwe. Zo gò꞉feazoát. Ezoqa nøme, zo manqat vini me꞉zømesimít, ambá ndø̄go, av bugukhokhof qazøte-ewagam. Yaq ta mokho-te ndøgo, ndigu ezoqam-qa unimanqatin matev géngi꞉nám neka Klisten bawan ezoqam vǿ-qaqagīm. Ezoqam av ngi꞉gu, zo møe zozǿnayát.  
\v 18 \x - \xo 16:18 \xt Filip 3:19; 2 Pita 2:3\x*Ezoqam av ngi꞉gu, ambá ndø̄go, nigi Evezøza Keliso-qa sasae ndøgōt. Geté ndigu ekeza kha-qa poev mba mbopáev. Tiqa manqat mbomømboma neka manqa enaq gɨam mokho-te, ndigu ezoqa gètubám, ndigu zøtezateav ndigu, nømendim av nqægo soqaīn.   
\p
\v 19 \x - \xo 16:19 \xt Lom 1:8; 1 Ko 14:20\x*No khanakhanakh kandambá, zoqa yaq-te. Zapa ndǿgo, ezoqa ewaqape, āv giniyogém nqǽgo: Zo Mbumbukiam-qa Manqat o-mba zotondapém. Geté no zo matavap loloakh-qa nøzøgó. Yaq zo kopømbaqapé, matev eqeieqei zómatønumát. Geté manqa-zapazapa, zo kha mbokhanø̀za᷄m.  
\v 20 \x - \xo 16:20 \xt Gen 3:15\x*Mbumbukiam, ndego sambi ndini-etoam, avønín, Saitan géngiú, neka zoqa zenda tokhotapak mokho-te vǿuvē.  
\p Nigi Evezøza Yesu-qa kuku matev ndø̀goát, zo namba.   
\p
\v 21 \x - \xo 16:21 \xt Kel 16:1-2; 19:22; 20:4\x*Timoti, no sasae kopo namba qategoatun neka Lusius neka Zeisen neka Sosipata, nigi ezoqam, ndigu khaiya mboma manqat ndøkhofotaváv, zo-te.   
\p
\v 22 No Tetiés. Nqanek pepa no nopeawám, av Pol manqat genømbe-manqatat. Khaiya mbomá, zo-te, Evezøza-qa iz-te.   
\p
\v 23 \x - \xo 16:23 \xt Kel 19:22; 1 Ko 1:14\x*Até Gaiús-a, no teqa khoev-te nqæyage neka Klisten bawan ezoqam, teqa khoev-te gipindumatun, khaiya mboma manqat ndøkhofotaváv zo-te.  
\p Até Elastús-a, ndego taon moni keoge ezoqam, neka Kuotas, ndego nigi nøfu, khaiya mboma manqat ngīkhōfōtāvāv, zo-te.\f + \fr 16:23 \ft Ibugukhokhof Baebol gipeaomem, manqat sa nqánek qagoám. Geté vaev-te, manqat nøme āv gini-mønøzém nqǽgo: \fv \ft 24 \+fv*\fq Nigi Evezøza Yesu Keliso-qa kuku matev, ndø̀goát zo namba, ate ndøzøte꞉go. Amén. Nqanek manqat unimanqatín.\f*   
\s1 Ike manqat, Mbumbukiam-te  
\p
\v 25 \x - \xo 16:25 \xt Ef 1:9; 3:5, 9; Kol 1:26; Lom 1:5\x*Mbumbukiam-qa iz, bìzi-eqawát. Manqat Mbomambaqape, Yesu Keliso-qa yaq-te, no ezoqa nqate-zømesim, ndøgo āv qane-eín nqǽgo: Mbumbukiam kopømbaqapé. Ndego gezǿtøké. Yaq zo unimanqatin matev-te, bazaføgakh-us zówaniapát. Bugukhokhof qagoam, nqanek Manqat Mbomambaqape, gèkhonawám. Nupøkhan-mba-qapé.  
\v 26 Geté ndakin, av Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqam gi꞉peaomem, neka ndego Mbumbukiam miav-ak ekezan ge-ein, tøfakhan, ta manqat ndøgo, khonoam-te qagoam, màndoveá. Yaq bawabawan ate ndi꞉gu, nqanek manqat gè-ewagét. Yaq ndigu tìabiti-unimanqatiním, neka o-mba betø̄ndapem.  
\v 27 Mbumbukiam, ndego yakhapus-mba matavap loloakh-us ndego, teqa iz, miavmiav, bèto-eqawát, Yesu Keliso mokho-te.  
\p Amén. Nqanek manqat unimanqatín.