\id REV - NT0243 Kuni/Boazi [kvg] (Kuni Dialect) - Fumey Dec/2015 
\ide UTF-8
\h Manqat Qandoveveam 
\toc1 Manqat Qandoveveam 
\toc2 Revelation 
\toc3 Veve 
\mt1 Manqat Qandoveveam  
\is1 Megeat Manqat-qase  
\ip Nqanek manqat, Zion ndøpeawám, ndego Yesu-gi paev ezoqa tuelv nøme gegoam. Ta khøuwa-te ndøgo, ndego nqanek manqat gepeawam, ndego Patmos manqei bawa-té geyagám. Gaman ezoqam, timø-vutuním ndǿgo. Yaq ndego ta manqei bawa-te ndøgo, andé ndimbula ezoqam me me꞉goám.  
\ip Khøuwa nøme, ta manqei bawa-te ndøgo, ndego umingiap ndøqeivát. Yesu matev kopoáv gembo-vevezam, megemege-te ndo꞉go, tøfakhanam. Zion nqanek manqat, tene-peawám ndǿgo: Klisten ezoqam ndigu, qaqa ezoqam neka ngenøgim matev mokho-te ndiyage, føgøføgakh bewaniáp neka Evezøza-qa manqat bazaføgakh-us bembō-geawat. Zapa ndǿgo, vaev-te, Mbumbukiam teqa bazaføgakh kandambaqape ndø̀veáz, neka Saitan, Mbumbukiam-gi qaqa ezoqam ate ti꞉goat namba, vǿngiæzō. Ezoqa ewaqape, Mbumbukiam-qá manqa ovøyam-té gíwaniapát. Yaq ezoqam ndigu, Yesu ndimbopaev, neka ivøveav ndigu, yage eqeieqei ndǿndapém.  
\ip Nqanek emanqat mokho-te, manqat kopoáv, yaya etæ manqát.  
\c 1  
\s1 Nqanek manqat āv khandē-veveam  
\p
\v 1 \x - \xo 1:1 \xt Veve 22:6\x*Nqanek manqat, Yesu Keliso ndøvevezám. Mbumbukiam tene-omát ndǿgo: Ndego tegi sasae ezoqam mé꞉zømás, ande gekha matev me mé꞉fakhanām. Ndøgo sà befakhanám. Nakhamas-té. Yesu tege enzol ezoqam, Zion-té gendo-khofotáv, ndego tege sasae ezoqam, taqa yaq-te vømbø̄e-ovøyam.  
\v 2 Nqanek emanqat, Zion me꞉vototét, matev ate ndægo, geqeivat, neka manqat ndøgo, Yesu Keliso ge꞉-omat, ndøgo Mbumbukiam-te qandowav.   
\p
\v 3 \x - \xo 1:3 \xt Veve 22:7, 10\x*Gekha ezoqām ndego, nqanek manqat tegeve꞉mat, Mbumbukiam gevevezam, neka gekha ezoqām ndigu, nqanek manqat ti-ewagat, neka vømbópavāt, av nqæpeawap, ndigu khanakhanakh mbá giabitigú. Zapa ndǿgo, khøuwa ndøgo, nqanek matev tøfakhanam, avønín.   
\s1 Khaiya mboma manqat, Klisten bawabawan seven-te  
\p
\v 4 \x - \xo 1:4 \xt Exo 3:14-15; Veve 3:1; 4:5\x*No Zión. No nqanek pepa, zo Klisten bawabawan seven-té qatø-peaomít, zo Esia plovins-te ndozo-yageap.  
\p Kuku neka sambi ndø̀goát, zo namba, te-te ndego ndøndo-okho, ndego ngego neka ndego gegoam neka ndego ngegeav, neka ndøgo nqova seven-te ndøndo-okho, ndigu teqa kawa ezoqam-qa qonam nonqo megemege-te ndo꞉go,  
\v 5 \x - \xo 1:5 \xt Kol 1:18; Psa 89:27\x*neka ndøgo Yesu Keliso-te ndøndo-okho, ndego unimanqatin manqat mba ndemanqate. Bugukhokhof ezoqam ngének, løvøte-te gendosuzam. Kawakawa-za ate ndi꞉gu, manqei-qape-te ngigu, ndego tigí kawá.  
\p Ndego, ni-te kuku ndømbogo neka teqa kouk mokho-te, ni manqa-zapa-te gendo-nqovotan,  
\v 6 \x - \xo 1:6 \xt 1 Pita 2:9; Veve 5:10; 20:6\x*neka ni teqa megeat matev mokho-te, kawa iz gini-etoam, neka Mbumbukiam-gi iziz ezoqam vø̄-amb, ni tege Eve-qa sasae tizimbo-goat, iz kandambaqape neka bazaføgakh matev, teqa ndégo. Miavmiáv. Amén. Nqanek manqat unimanqatín.   
\p
\v 7 \x - \xo 1:7 \xt Dan 7:13; Zech 12:10; Met 24:30; Zion 19:34-37; 1 Tes 4:17\x*Nqáe! Ndego khaiya ozoz mokho-té genǿgeáv. Ezoqa ewaqape sugumú-ometét. Ate ndigú-a, gikeqatøvem, vǿ-ometām. Yaq ezoqa bawabawan ate ndi꞉gu, manqei-qape-te ngiyage, ndigu mbøni zǿvá neka vǿ-eivām, te zapaya. Amén. Matev āv tønéfakhán.   
\p
\v 8 \x - \xo 1:8 \xt Veve 21:6; 22:13\x*Evezøza Mbumbukiam, ndego bazaføgakh ate ndægo ndømbogo, ndego ngego neka ndego gegoam neka ndego ngegeav, ndego āv gene-manqaté nqǽgo, “No zapá neka no váev.”   
\s1 Keliso Zion-te gefakhan, Klisten bawabawan seven-te pepa peawam manqat gembo-ein  
\p
\v 9 No Zión. No zogé Klisten zøfú. Yesu mokho-te, ni kopó. Te mokho-te, no zo namba, viniv kopó sizimu-eqawát neka Mbumbukiam-qa Megeat Matev mokho-te sa nqāzīmū-yāgē, neka bazaføgakh-us sa nqāzīmū-wānīāp.  
\p No Mbumbukiam-qa manqat qate-manqatam neka ezoqa Yesu-qa yaq-te vøtē-zømesimam, ta zapaya ndøgo, no Patmos manqei bawa-té gimø-ogenonám.  
\v 10 Yaq Sande khøuwa nøme qandopave, Evezøza-qa khøuwa, no Mbumbukiam-ge Nqova tène-khatómb. Yaq noqa zita-te, no manqa wag kandambaqape nø-ewág. Andé kipi me me꞉khambá.  
\v 11 Ta wag ndøgo, āv qande-eín nqǽgo, “Matev nqanek nqoqo-qeivit, pepa-té qonó-peawám. Yaq Klisten bawan seven-té qonǿ-khofotám, ndigu Efesus neka Simina neka Pegamum neka Tiatila neka Sadis neka Filadelfia neka Laodisia taon-te ndiyageap.”   
\p
\v 12 Yaq no nòqambún. Ambá no-ometɨ́n, gekha ezoqām ngenek, manqat ngenø-manqate. Qæqambun, yaq no lampa asøzam nonqo nøqeív. Sevén ate qægoam. Lampa asøzam nonqo neka lampa ndøgo, gol khakheitáp. \fig Lampa asøzam nonqo seven, lampa-us, Zion geqeiv|alt="GW" src="GW-214X.tif" size="col" ref="1:12" \fig*  
\v 13 \x - \xo 1:13 \xt Dan 7:13; 10:5\x*Yaq ta lampa asøzam nonqo mokho-te ndøugu, ezoqam mø̀ndøyám. Ndego andé Ezoqam-ge Yo-qá bugug me me꞉kewagám. Ndego ndabua sekeqape ndø-uzám, até bov vømømbō-gutav, neka savim-te løvønam nonqo gol-us vømbø̄e-løvøtam.  
\v 14 \x - \xo 1:14 \xt Ezek 43:2; Dan 7:9; 10:6; Veve 2:18; 19:12\x*Teqa kawa neka tegi izum, papaqá. Khagi, andé sip su papaqá neka andé sík. Neka teqa bøi, andé gøina wageap me me꞉wageapám.  
\v 15 Neka teqa zenda tokhotapak, andé auli gigiap me me꞉goám, gøinam-te toqota. Bøi sanqatøve-ús. Neka teqa manqa wag, andé ibøkha sololo kandambaqape me me꞉wagám.  
\v 16 \x - \xo 1:16 \xt Iblu 4:12; Veve 2:12; 19:15\x*Teqa nakeamo zenda-te, nduku ndø-upøzotám. Sevén, ate gi꞉goam. Neka teqa manqa-nqa-te, nakhag kaiya geøvap yaqyaq-us khobos-qapi ndofakhatám. Neka teqa bugug, andé khøuwa tatas-qape-qá waev me me꞉sanqatavám.   
\p
\v 17 \x - \xo 1:17-18 \xt Isa 44:6; 48:12; Veve 2:8; 22:13\x* Qæ-omet, no teqa zenda tokhotapak-qa megemege-te ndo꞉go, sæ̀bøián. Andé løvøte ezoqam me nøteveám. Geté ndego teqa nakeamo zenda nømbové, vønø̄-ein, “Qo møe ndø̀go᷄! No ndégo, bugukhokhof vø̄egoam-a, vaev-te vǿegoāt.  
\v 18 No khandi ezoqám. No mø̀enaním. Geté nqáe! No nango mø̀ekhandí꞉n. Neka no miavmiav nǿyagát. Neka no løvøte neka løvøte ezoqam-qa manqei, tigi mboqog mboqogim nonqo nogeazoát.   
\p
\v 19 Matev ndøgo, nqoqo-qeivit, qópeawám, matev ndøgo, ndakin tøfakhanam, neka matev nøme, vaev-te vǿfakhanām.  
\v 20 Nduku seven ndigu, noqa nakeamo zenda-te qoqozømet, neka lampa asøzam nonqo gol-us qoqoqeiv, taqa mokho ndøgo, qakhonawam, nqánek: Lampa asøzam nonqo gol-us seven, ndøgo Klisten bawan sevén. Neka nduku seven, ndigu Klisten bawan seven-gí enzol ezoqám.”\f + \fr 1:20 \ft Zøtezat ezoqa nøme, āv gini-mataváp nqǽgo: Nqanek manqat, Klisten bawan-gi enzol ezoqam seven ndæmanqate, ndøgo Klisten bawan-gí megetapak o u-anim me꞉manqaté. Até sapta 2 neka 3 mokho-té-a.\f*   
\c 2  
\s1 Evezøza-qa manqat, Klisten bawan ezoqam-te, ndigu Efesus taon-te giyagam  
\p
\v 1 \x - \xo 2:1 \xt Veve 1:16\x*Yaq Evezøza, āv genømbe-eín nqǽgo, “Klisten bawan ezoqam, ndigu Efesus taon-te ndiyage, tigi enzol ezoqam, pepa āv qoqombøé-peawám nqǽgo:  
\pi1 Nqanek manqat ndégo temanqaté, ndego nakeamo zenda-te, nduku seven nde-upøzoat, neka ndego lampa asøzam nonqo gol-us seven mokho-te ndu꞉-okho. Ndego āv gene-manqaté nqǽgo:   
\pi1
\v 2 \x - \xo 2:2 \xt 1 Zion 4:1\x*No zoqa matev mø̀tenøtén, av ndøzøte-matanam neka sasae føgakh ndozo-geawat neka bazaføgakh-us ndozowani. Neka no mø̀tenøtén, zo manqa-zapa-us ezoqam sa takeapáv, zoqa mokho-te tu꞉goat. Neka zo ndigu mòzo-gevezotám, ndigu ekeza kha Keliso-gi u-anim ndi꞉vewe. Geté ndigu Keliso-gi u-aním mbá. Yaq zo mòzoqás, av nqægo, ndigu khavozam ezoqám.  
\v 3 Matev føgøføgakh qazø-fakhanumam, no zapaya, zo bazaføgakh-us zowaniapám. Neka zo ivøveáv.   
\pi1
\v 4 Geté zoqa matev nøme-qa yaq-te, no khanakhanakh mbaín. Ta matev nqánek: Zo kuku matev no-te, av bugukhokhof qazømbe-goam, mòzo-ivøvém.  
\v 5 \x - \xo 2:5 \xt Veve 3:3\x*Gèmbo-mataváp: Zo bugukhokhof kuku kandambá qazøgoam. Geté ta matev-te ndøgo, zo mòzotøndo-bøiáz. Qámbá. Vø̀ndo-qambúz. Yaq matev āv tønegó, av bugukhokhof qazøtegoam. Mbain tøgoat, yaq no ndø̀tøndonáv, zoqa lampa asøzam nonqo vøtévibām, ma ndæwuøe.  
\v 6 Geté matev nøme ndøgo, ndozo-matanam, eqeieqeí. Zo Nikolas-gi paev ezoqam-qa matev, zòsanqawé. Até nó-a, no tiqa matev, nòsanqawé.   
\pi1
\v 7 \x - \xo 2:7 \xt Gen 2:9; Veve 22:2, 19\x*Gekha ezoqām ndego, gea ndømbogo, ndego yà beyogé, av Mbumbukiam-ge Nqova, Klisten bawan vinivinimba-te nde꞉manqate.  
\pi1 Ezoqam ndego, manqa-zapa tetømbua, no tae nanga nombó-etoám, vǿlōg, ta tae-te ndøgo, ezoqa khandi ndøzø-etoam, Mbumbukiam-qa Paladais manqei-te ndøya.”   
\s1 Evezøza-qa Manqat, Klisten bawan ezoqam-te, ndigu Simina taon-te giyagam  
\p
\v 8 Yaq Evezøza manqat nøme genø-ein, “Klisten bawan ezoqam, ndigu Simina taon-te ndiyage, tigi enzol ezoqam, pepa āv qoqombøé-peawám nqǽgo:  
\pi1 Nqanek manqat ndégo temanqaté, ndego bugukhokhof vø̄goam-a, vaev-te vǿgoāt, ndego genanim neka nango vø̄khandi꞉v. Ndego āv gene-manqaté nqǽgo:   
\pi1
\v 9 \x - \xo 2:9 \xt 2 Ko 11:14-15; Veve 3:9\x*No zoqa potonam matev, mø̀tenøtén. Neka no mø̀tenøtén, zo gigiap-av ezoqám. Geté unimanqatín, nqova-te, zo gigiap kopoáv ndøzøgo. Neka no tiqa manqat mø̀tenøtén, ndigu zo ndingenøzoat. Nginik ekeza kha, Zu ezoqam me꞉vewé. Geté ndigu Mbumbukiam-gí ezoqám mbá. Ndigu Saitan-gí bawan ezoqám.   
\pi1
\v 10 \x - \xo 2:10 \xt 2 Tim 4:8; Zems 1:12\x*Matev ndøgo, zo avønin tozo-potonømem, møe mbogòne᷄m. Nqáe! Nqova soqaqape, zo ezoqa nøme ndimbula-té genǿ-nqeisám, zo vǿekhamās. Yaq zo khøuwa ten, zópotonumát. Geté zoqa unimanqatin matev-te, bazaføgakh-us ndøwaniáp, até ndøgó-a, zo løvøte etoam-qa tizøgoat. Yaq no zo yaq-fia khandi miavmiav nøzǿ-etoám.   
\pi1
\v 11 \x - \xo 2:11 \xt Veve 20:14; 21:8\x*Gekha ezoqām ndego, gea ndømbogo, ndego yà beyogé, av Mbumbukiam-ge Nqova, Klisten bawan vinivinimba-te nde꞉manqate.  
\pi1 Ezoqam ndego, manqa-zapa tetømbua, ndego løvøte nøme, ndøgo tø-menas, kopømba mbaín, tøngiu.”   
\s1 Evezøza-qa Manqat, Klisten bawan ezoqam-te, ndigu Pegamum taon-te giyagam  
\p
\v 12 Yaq Evezøza manqat nøme genø-ein, “Klisten bawan ezoqam, ndigu Pegamum taon-te ndiyage, tigi enzol ezoqam, pepa āv qoqombøé-peawám nqǽgo:  
\pi1 Nqanek manqat ndégo temanqaté, ndego nakhag kaiya geøvap yaqyaq-us khobos-qapi ndimbogo. Ndego āv gene-manqaté nqǽgo:   
\pi1
\v 13 No mø̀tenøtén, ma ndøzøte-yage. Zo ndǿgo tozoyagé, ma Saitan teqa kawa ezoqam-qa qonam nonqo ndømbogo. Geté zo unimanqatin matev no-te, bazaføgakh-us zogeawát. Zo naopøteáv, até ta khøuwa-te ndøgó-a, zo mokho-te, ma Saitan nde꞉mia, Antipas gilaem, ndego unimanqatin ezoqam, ndego noqa yaq-te ezoqa ge꞉zømesimam.   
\pi1
\v 14 \x - \xo 2:14 \xt Num 22:1–25:3; 31:16; 2 Pita 2:15\x*Geté zoqa matev nøme-qa yaq-te, no khanakhanakh mbaín. Ta matev nqánek: Zo mokho-te, ezoqa nøme Balam-qá nømendim matev mbopavét, ndego Balak ge꞉-ometim, Izlael ezoqam āv kenétubām. Yaq ngenek, Izlael ezoqam, soqain-té geabenø-itubát. Lou ndøgo, ezoqa batae-te gi-aumam, betēloge-a, mambe betē-okho.  
\v 15 Zo mokho-te nandav, ezoqa nøme, ndigu Nikolas-gi paev ezoqam-qa nømendim matev ndimbopaev, tiqa matev até kopó.  
\v 16 Yaq nakémbá, zo vø̀ndo-qambúz. Mbain tøgoat, no ndø̀tøndonáv, nakhamas-té, ndigu ezoqa namba nakhag kaiya vøtínøfē, ndigu noqa manqa-nqa-te ngindu-fakhate.   
\pi1
\v 17 \x - \xo 2:17 \xt Exo 16:4, 14-15, 33-34; Zion 6:48-50; Isa 62:2\x*Gekha ezoqām ndego, gea ndømbogo, ndego yà beyogé, av Mbumbukiam-ge Nqova, Klisten bawan vinivinimba-te nde꞉manqate.  
\pi1 Ezoqam ndego, manqa-zapa tetømbua, no mana nombó-etoám, ta lou ndøgo, ndakin ndøkhonøwe. Neka no ndego nandi papaqa nombó-etoám. Iz ndakinak mo꞉peawé. Ezoqa nøme ta iz ndøgo, gé꞉zøtezák. Sate ndegó tené-otév, nandi tendapaz.”   
\s1 Evezøza-qa Manqat, Klisten bawan ezoqam-te, ndigu Tiatila taon-te giyagam  
\p
\v 18 \x - \xo 2:18 \xt Veve 1:14-15\x*Yaq Evezøza manqat nøme genø-ein, “Klisten bawan ezoqam, ndigu Tiatila taon-te ndiyage, tigi enzol ezoqam, pepa āv qoqombøé-peawám nqǽgo:  
\pi1 Nqanek manqat, Mbumbukiam-gé Yo ndømanqaté. Teqa bøi andé gøina wageap me me꞉wageáp. Neka teqa zenda tokhotapak, andé auli gigiap bøi sanqatøve-us me me꞉gó. Ndego āv gene-manqaté nqǽgo:   
\pi1
\v 19 No zoqa matev mø̀tenøtén, av ndøzøte-matanam, neka zoqa kuku matev neka unimanqatin matev neka zoqa tøke matev ezoqa nøme-te neka zo bazaføgakh-us ndozo-waniap. Neka no mø̀tenøtén, matev ndøgo, zo ndakin ndozo-matønumit, mø̀ndømø-løvuám, av bugukhokhof qazøtegoam.   
\pi1
\v 20 \x - \xo 2:20 \xt 1 King 16:31; 2 King 9:22\x*Geté zoqa matev nøme-qa yaq-te, no khanakhanakh mbaín. Ta matev nqánek: Zo ndugu sævam, Zezebel, ndugu ekeza kha Mbumbukiam-gu manqa vevezam ezoqam nduivewe, sòzombo-takét. Tuqa nømendim matev mokho-te, ndugu nogi sasae ezoqam, gètubumít. Ndigu mambe betē-okho-a, lou ndøgo, ezoqa batae-te gi-aumam, bēloge.  
\v 21 No bugukhokhof, khøuwa iz mø̀embo-etoám, tundui-qambun. Geté ndugu poeveáv, mambe matev tu-ivav.  
\v 22 Nqáe! No enqoni nombó-etoám. Venanqei nonqo-té gúsømbimát. Até ndigú-a, tu namba mambe gi꞉goam. Yaq ndigu nqosøgeap kandambaqape ndǿndapém, ndigu tiqa manqa-zapa-te qambuzaneav tigoat, tu namba gi꞉goam.  
\v 23 \x - \xo 2:23 \xt Psa 7:9; Jer 17:10; Veve 20:12-13\x*Unimanqatín. No até ndigú-a, ndigu ande av tugi nakheis ndi꞉gu, tuqa matev ndimbopaev, pakhapakha nøzǿkhaná. Yaq Klisten bawabawan ate ndi꞉gu, tinízøtéz ndǿgo: No ezoqam-qa matavap neka poev mø̀tenøtén. Yaq no zo ezoqa kopokopo-te, ate ndøzøte꞉go, yaq-fia āv tøtégót, av zo matev ndøzøte-matanam.   
\pi1
\v 24 Geté zo ezoqa nøme, Tiatila taon-te ndozoyage, zo tuqa nømendim manqat ndapeáv, ndøgo ezoqa nøme, Saitan-qa mokho manqat ndimbo-akhayam. Yaq no zo viniv nøme nøzǿ-etoamák. Geté no sa nqánek qazǿ-eín:  
\v 25 \x - \xo 2:25 \xt Veve 3:11\x*Zoqa unimanqatin matev nandøzøgo, føgøføgakh até vøgeawát, atema no banø̄geav.   
\pi1
\v 26 \x - \xo 2:26-27 \xt Psa 2:8-9\x*Ezoqam ndego, manqa-zapa tetømbua, neka noqa poev tembopavat, atema vaev-te, no ndego kawa iz nombó-etoám.  
\v 27 Yaq ndego bawabawan gezømbó-kawaevtát. Bazaføgakh-ús. Teqa khamokh, auli khamokh ndǿgoát. Yaq ndego bawabawan andé ganda pot me mé꞉møkuimát, ndigu teqa manqat sa tinqagimat.  
\v 28 \x - \xo 2:28 \xt Veve 22:16\x*Kawa iz tæmbo-etoam, até kopó, av no Tat genømbe-etoam. Neka no teqa føi khamokh, pave ndukuam nombó-etoám.   
\pi1
\v 29 Gekha ezoqām ndego, gea ndømbogo, ndego yà beyogé, av Mbumbukiam-ge Nqova, Klisten bawan vinivinimba-te nde꞉manqate.”   
\c 3  
\s1 Evezøza-qa Manqat, Klisten bawan ezoqam-te, ndigu Sadis taon-te giyagam  
\p
\v 1 \x - \xo 3:1 \xt Veve 1:4, 16\x*Yaq Evezøza manqat nøme genø-ein, “Klisten bawan ezoqam, ndigu Sadis taon-te ndiyage, tigi enzol ezoqam, pepa āv qoqombøé-peawám nqǽgo:  
\pi1 Nqanek manqat ndégo temanqaté, ndego Mbumbukiam-ge Nqova seven neka nduku seven ndimbogo. Ndego āv gene-manqaté nqǽgo:  
\pi1 No zoqa matev mø̀tenøtén, av zo ndøzøte-matanam. Ezoqa āv gini-manqaté nqǽgo: Zo ndozoyâgé. Geté zo mòzo-pakhaéz.  
\v 2 É-mozosúz. Zoqa unimanqatin matev-qase, zua ndøzøgo, é-bezømbo-føgøføgakhám. Soqaín ndøgo, ate nonqo sa tømøzø-navøem. Zapa ndǿgo, no āv qateqeiví nqǽgo: Matev ndøgo, zo ndozo-matanam, noge Mbumbukiam-qa bøi-te, ndaføyamba-qapé mbá.  
\v 3 \x - \xo 3:3 \xt Met 24:43-44; Veve 2:5; 16:15; 1 Tes 5:2\x*Gèmbo-mataváp, av Mbumbukiam-qa Manqat gi꞉zømesimam, manqat ndøgo, zo qazoyogem. Gèmbo-paevém, neka vø̀ndo-qambúz. Zo tiaweav tøgoat, yaq no andé aqonam ezoqam me nøtégeáv. Neka zo zøtézøtezák, gekha khøuwa-tē, no tøtøndonav.   
\pi1
\v 4 \x - \xo 3:4 \xt Zud 23\x*Geté ezoqa kopokopo, zo Sadis Klisten bawan mokho-te, ndigu tiqa ndabua-te, khavim mbaín. Yaq ndigu no namba nití-okhoát, ndabua papaqa-papaqa vǿ-uzupāt. Matev av nqægo eqeieqeí. Zapa ndǿgo, ndigu manqa-zapazapa mbaín.  
\v 5 \x - \xo 3:5 \xt Exo 32:32-33; Met 10:32; Luk 12:8\x*Ezoqam ndego, manqa-zapa tetømbua, ndego ndabua papaqa, āv tené-uzupát. Neka no teqa iz, khandi mbuk-te ndøpeawap, nombó-evøzamák. Yaq no teqa yaq-te, noge Tat-qa bugug-te neka tegi enzol ezoqam-qa bugug-te, āv qaté-unimanqatín nqǽgo: Ndego nogé ezoqám.   
\pi1
\v 6 Gekha ezoqām ndego, gea ndømbogo, ndego yà beyogé, av Mbumbukiam-ge Nqova, Klisten bawan vinivinimba-te nde꞉manqate.”   
\s1 Evezøza-qa Manqat, Klisten bawan ezoqam-te, ndigu Filadelfia taon-te giyagam  
\p
\v 7 \x - \xo 3:7 \xt Isa 22:22\x*Yaq Evezøza manqat nøme genø-ein, “Klisten bawan ezoqam, ndigu Filadelfia taon-te ndiyage, tigi enzol ezoqam, pepa āv qoqombøé-peawám nqǽgo:  
\pi1 Nqanek manqat ndégo temanqaté, ndego ezoqa ndaføyamba-qape neka unimanqatin-qape, ndego Deivid-gi mboqog mboqogim nonqo ndegeazoat. Gekha mboqōg ndigu, temboqozo, ezoqa kopømba mbaín, nqawa tetokaz. Neka gekha mboqōg ndigu, tetokaz, ezoqa kopømba mbaín, nqawa temboqozo. Ndego āv gene-manqaté nqǽgo:   
\pi1
\v 8 \x - \xo 3:8 \xt 1 Ko 16:9\x*No zoqa matev mø̀tenøtén, av ndøzøte-matanam. No mø̀tenøtén, zo bazaføgakh khapémbá. Geté zo noqa nømendim manqat, mòzombo-pavám neka noqa yaq-te naopøteáv. Yaq nqáe! No zo mboqog, mø̀ezø-mboqozó. Yaq ezoqa kopømba mbaín, nqawa tetokaz.  
\v 9 \x - \xo 3:9 \xt Veve 2:9\x*Nqáe! Ezoqa ndigu, Saitan-gi bawan ezoqam ndigu, gete ndi꞉khavozam neka ekeza kha Zu ezoqam ndi꞉vewe, no ndigu ezoqam, zo-té qatøndó-khofotáz, ekeza kha, zoqa zenda tokhotapak-qa megemege-te, manqei betēlaem. Yaq ndigu ndø̀matøvemém, av nqægo, no kukú zo-te.  
\v 10 \x - \xo 3:10 \xt Luk 21:19; 2 Tim 2:12\x*Zo noqa manqat mòzombo-pavám, av qazømbe-ein nqægo, bazaføgakh-us tozo-waniapat. Yaq nqanek viniv-qape manqei-qape-te tøfakhan, ndøgo manqei-qape ezoqam ate ndi꞉gu tækhamasimat, no zo ndæ̀khandí꞉z.   
\pi1
\v 11 No avønín notøndónáv. Até vøgeawát ndøgo, ndøzøgo. Soqaín ndøgo, ezoqa zoqa yaq-fia, ndøgo Mbumbukiam zo etoam-qa ndezøgo, te꞉vibam.  
\v 12 \x - \xo 3:12 \xt Isa 62:2; 65:15; Veve 14:1; 21:2\x*Ezoqam ndego, manqa-zapa tetømbua, no ndego noge Mbumbukiam-qa khoev-te, nandi uk nówuáo. Ndego ma gé-ivavák. Ezoqa kopømba mbaín tendaf, ma nde꞉wuowe. Yaq no te-te, noge Mbumbukiam-qa iz, notó-peawám, neka noge Mbumbukiam-qa taon-qa iz, vøtó-peawām, ndøgo Zelusalem taon ndakinak, noge Mbumbukiam-te, yan-te tøndovis, neka noqa iz ndakinak vøtó-peawām.   
\pi1
\v 13 Gekha ezoqām ndego, gea ndømbogo, ndego yà beyogé, av Mbumbukiam-ge Nqova, Klisten bawan vinivinimba-te nde꞉manqate.”   
\s1 Evezøza-qa Manqat, Klisten bawan ezoqam-te, ndigu Laodisia taon-te giyagam  
\p
\v 14 Yaq Evezøza manqat nøme genø-ein, “Klisten bawan ezoqam, ndigu Laodisia taon-te ndiyage, tigi enzol ezoqam, pepa āv qoqombøé-peawám nqǽgo:  
\pi1 Nqanek manqat, ndégo temanqaté, ndego unimanqatin ezoqam ndego, ndego ‘Amen’ ndimbo-akhayam. Ndego bøi vizu ezoqam eqeieqeí, neka manqat ate ndægo, ndemanqate, unimanqatín. Ndego gigiap ate nqægo-qá zapá, Mbumbukiam gekhakheinam. Ndego āv gene-manqaté nqǽgo:   
\pi1
\v 15 \x - \xo 3:15 \xt Lom 12:11\x*No zoqa matev mø̀tenøtén, av zo ndøzøte-matanam. No mø̀tenøtén, zoqa Klisten matev-te, zo tatás mbá, neka zo até vatáp mbá. Noqa poev nqánek: Zo uni tatas-in ndøgó, o, zo uni vatap-in vø̄go.  
\v 16 Geté zo livin-qasé qazotu-waní. Zo ambá av nqǣgo, tatas o vatap. Yaq nakémbá, no nóqozáb, zo. Zoqa mokhov, soqaín, no-te.  
\v 17 \x - \xo 3:17 \xt 1 Ko 4:8; Luk 12:21\x*Zo āv qazøte-manqaté nqǽgo, ‘Ni kopømbá. Ni andé gigiap kopoav ezoqám. Ni khakhambaenteáv.’ Geté zo viní. Zo khakha-mbá. Zo qámbá, Mbumbukiam-te. Zo andé gigiap-av ezoqám. Neka zo andé bøi kopøitáp neka andé ndabua-yáv. Geté zo zøkezan matavapøteáv.  
\v 18 \x - \xo 3:18 \xt Isa 55:1\x*Yaq nakémbá, noqa guguna manqat zo-te, nqánek: Zo vø̀ndozáv, andé gol me zøtéwiím no-te, gol ndigu gøinam-te uni gi꞉-bæbæs-ez. Yaq zo uni gigiap-kopoav-ezoqam-in zógoát. Neka até ndabua papaqa-papaqá-ya, vozówī. Yaq zo nqanek ndabua tozo-uzam, zo mivi sekemba zógoák, zo ndabua-yav nandozogo. Neka até mulømula, bøi-te gɨam nonqo vozówiīm. Yaq zo kopømbaqapé, tozo-kewagat.  
\v 19 \x - \xo 3:19 \xt 1 Ko 11:32; Iblu 12:6; Veve 2:5\x*Gekha ezoqām ndigu, no kuku nqanøgo ti-te, no nø̀zø-ponqomatún, neka manqa nqāzø̄-lø̄vūāt. Yaq nakémbá, zo vø̀qambúz, neka tatas ndøgó, Klisten matev-te.  
\v 20 \x - \xo 3:20 \xt Zion 14:23\x*Nqáe! No mboqog tambáv qatoyá neka nqató-khaneam. Gekha ezoqām ndigu, noqa khaneam tiyogem neka mboqog vønømbó-mboqozonām, no ndø̀tøndo-ón, neka lou namba vøtílōg.\fig No mboqog-te nqató-khaneam|alt="DCC" src="CN02107B.tif" size="col" ref="3:20" \fig*   
\pi1
\v 21 Ezoqam ndego, manqa-zapa tetømbua, av no qate-tømbua, no ndego kawa iz nombó-etoám. Yaq ndego no namba kawa ezoqam-qa qonam nonqo-té qeitó-qonavát, ate av-té, no Tat namba, kawa ezoqam-qa qonam nonqo-te nqati-qonøve.   
\pi1
\v 22 Gekha ezoqām ndego, gea ndømbogo, ndego yà beyogé, av Mbumbukiam-ge Nqova, Klisten bawan vinivinimba-te nde꞉manqate.”   
\c 4  
\s1 Mbumbukiam yan-te, iz ande āv kimbøē-eqawat  
\p
\v 1 \x - \xo 4:1 \xt Veve 1:1, 10\x*Taqa zita-te, no qækewag, nqáe! No yan-te nqo꞉go, mboqog nøzømét. Mboqozoát. Yaq wag ndøgo, no bugukhokhof ande kipi me qate-ewag, no ndakin āv qanømbe-eín nqǽgo, “Qàndoqavíg, nqanek. Yaq no matev tøtéqamákh ndǿgo, taqa zita-te tøfakhanam. Ndøgo bèfakhanám.”  
\v 2 \x - \xo 4:2 \xt Isa 6:1\x*Yaq Mbumbukiam-ge Nqova, até gendego, no vø̄ndapan. Yaq nqáe! No yan-te ndøgo, kawa ezoqam-qá qonam nonqo nøqeív, ezoqam vó꞉qotam.  
\v 3 \x - \xo 4:3 \xt Ezek 1:28\x*Ndego ezoqam, qonam nonqo-te go꞉qotam, bugug andé nandi khagi-us momotáp. Nandi nøme-qa iz, zaspá. Ndigu khakhavá. Neka nøme ndigu, kanilién. Ndigu køkóuk. Neka khakhava vø̄faleam. Qonam nonqo ùnime꞉-khawagát. Khakhava ndøgo, taqa khagi andé nandi nøme-qá khagí, iz emelal nqambogo. Momotap-ús.  
\v 4 \x - \xo 4:4 \xt Veve 3:18\x*Ta qonam nonqo, qonam nonqo tuenti-foa nøme, mø̀ndø-khawagát, yaq ta qonam nonqo nøme-te ndo꞉go, megetapak tuenti-foa vō꞉qonavam. Ndigu ndabua papaqa-papaqa ndø-uzupám neka kawa-te, kawakawa-za-qa gol wawaq vō꞉-uzupam. \fig Kawa ezoqam-qa gol wawaq|src="BK00158B.tif" size="col" copy="The British and Foreign Bible Society" ref="4:4" \fig*  
\v 5 \x - \xo 4:5 \xt Ezek 1:13; Zech 4:2; Veve 1:4; 8:5; 11:19; 16:18\x*Qonam nonqo kopo-te ndøgo, livi qøuwuøyam, ndand ndovøimám neka vøndō-møkunimam, neka xo vøndōwagam. Ta qonam nonqo megemege-te ndo꞉go, mogenda-pakha ndø-asazám. Waev-ús. Sevén ate qægoam. Nqanek mogenda-pakha seven, Mbumbukiam-gí Nqova sevén.  
\v 6 \x - \xo 4:6 \xt Ezek 1:5-10, 22; 10:14\x*Qonam nonqo kopo-qa megemege-te ndo꞉go, andé ndaola me me꞉goám. Taqa ibøkha andé glás. Ùnime꞉-bæbǽs.  
\p Yaq ta qonam nonqo-qa avønin-te ndøgo, khandi gigiap foa vø̄-ogitavam. Nginik khandi gigiap foa, tiqa kha ate qazømbe-goam, bøi-us mbá, megemege-te nekā zita-te.  
\v 7 Khandi gigiap nøme, teqa bugug andé layón. Neka nøme ndego, ge-menas-ev, ndego andé kao anganeám. Neka nøme ndego, ge-misika-ev, teqa bugug, andé ezoqam-qá bugúg. Neka nøme ndego, ge-foa-ev, ndego andé koyám. Gèløvuvát.  
\v 8 \x - \xo 4:8 \xt Isa 6:2, 3; Ezek 1:18; 10:12\x*Nginik khandi gigiap foa ate gi꞉goam, taf-ús. Taf siks-síks qazøgoam. Até taf-té-a, bøi vøzø̄goam, mumat-te nekā mokho-te. Ndigu pusup mbaín. Pavpave nekā lovølova, ndigu āv gini-manqatatún nqǽgo,   
\b  
\qc “Ndaføyamba-qapé. Ndaføyamba-qapé.  
\qc Evezøza Mbumbukiam, ndego bazaføgakh ate ndægo ndømbogo,  
\qc ndego gegoam  
\qc neka ndego ngego  
\qc neka ndego ngegeav,  
\qc Ngenek ndaføyamba-qapé.”  
\b  
\p
\v 9 Nginik khandi gigiap foa, Mbumbukiam gimbo-vizumemin neka iz vømbō-eqanimin neka ike manqat vømbō-einimin, ndego qonam nonqo-te ndo꞉qomat, ndego miavmiav ndeyage,  
\v 10 \x - \xo 4:10 \xt Veve 7:10; 19:4\x*yaq ndigu megetapak tuenti-foa, teqa megemege-te ndo꞉go, ndego qonam nonqo-te ndo꞉qomat, ekeza kha, manqei me꞉laemɨ́n, vømbō-vizumemɨn, ndego miavmiav ndeyage. Yaq ndigu tiqa kawa ezoqam-qa wawaq, qonam nonqo-qá megemege-té ginø-awamɨ́n, manqat vø̄-einimɨn,   
\q1
\v 11 “Nigi Evezøza neka Mbumbukiam!  
\q2 Qo ezoqa eqeieqeí.  
\q2 Iz eqawat matev neka vizap matev neka bazaføgakh, qoqa begó.  
\q1 Zapa ndǿgo, gigiap ate ndægo, qo qokhakheinám.  
\q2 Qoqá poev-té qanøfakhán neka qoqá poev-té qagó.”   
\c 5  
\s1 Pepa løvøyat neka Sip Nakhasam  
\p
\v 1 \x - \xo 5:1 \xt Isa 29:11; Ezek 2:9-10\x*Yaq no tæqeív ndǿgo: Ndego qonam nonqo-te go꞉qotam, teqa nakeamo zenda-te, pepa løvøyat ndøndapám. Ta pepa løvøyat ndøgo, peawap yaqyaq-ús neka ndøgo gètokám. Ndavánd qane-tokeapám. Sevén ate gi꞉goam.\fig Pepa løvøyat, ndavand seven qæ-tokeapam|alt="BB" src="scroll-BB.tif" size="col" copy="SIL PNG" ref="5:1" \fig*  
\v 2 Yaq no enzol ezoqam bazaføgakh-qape no-omét. Kandambaqapé møndæ-akhá. Āv gene-akhá nqǽgo, “Gekha ezoqâm ndego, ezoqa eqeieqei, nginik ndavand tekoqogim neka pepa løvøyat vǿ-mboqoā?”  
\v 3 Geté ezoqam mbaín, yan-te nqo꞉go o manqei-qape-te nqanek o manqei mokho-te nqøugu, ndego kopømba ndøgo, pepa løvøyat temboqoa neka manqat vǿqeīv, mokho-te ndøu-peawap.  
\v 4 Yaq no nø̀vín. Eiv baza mø̀ndønøpós, qæ-eivat. Zapa ndǿgo, ezoqa eqeieqei kopo mbaín, ndego pepa løvøyat peawap-us temboqoa, mokho-te ndøugu vǿe-qeīv.  
\v 5 \x - \xo 5:5 \xt Gen 49:9; Isa 11:1, 10; Veve 22:16\x*Geté megetapak ezoqa kopo, āv genømbe-eín nqǽgo, “Ndò-ei᷄v. Nqáe! Ezoqa kopo ndêgó. Ezoqa ndégo, ndego Saitan getømbuiu. Ndego andé Layón. Zuda khagua bawan mokho-té gunu꞉gú. Deivid-gé zeó. Ndego kopømbaqapé, ndavand seven tekoqogim neka pepa løvøyat vǿ-mboqoā.   
\p
\v 6 \x - \xo 5:6 \xt Zech 4:10; Zion 1:36; Veve 13:8\x*Yaq livin-mba ndøugu, ma qonam nonqo qægoam, no Sip Nakhasam no-omét. Khandi gigiap neka megetapak, ùnime꞉-ogitavát. Sip Nakhasam ndego, løvøwe bugug ndøkewagám. Teqa kawa-te, ndego auli seven mbogoám, neka bøi seven vømbōgoam. Bøi seven ndøgo, Mbumbukiam-gí nqova sevén. Ndigu nqova ndígu, Mbumbukiam manqei-manqei ate nqægo gekhofosam.  
\v 7 Yaq ndego Sip Nakhasam, tenøwáv ndǿgo, pepa løvøyat, teqa nakeamo zenda-te vø̄ndap, ndego kawa ezoqam-qa qonam nonqo-te go꞉qotam.  
\v 8 \x - \xo 5:8 \xt Veve 8:3-4; Psa 141:2\x*Yaq ndego pepa løvøyat gendap, ndigu khandi gigiap foa neka megetapak tuenti-foa, teqa megemege-te ndo꞉go, ekeza kha, manqei me꞉laém. Nginik ezoqa kopokopo ate gi꞉goam, ouv qaqaeam nonqo, mø̀ndøzø-goám, ande gitá, neka gol ndis vøzø̄goam. Ta gol ndis-te ndøugu, gigiap sisip mbomømboma ndømboqotupát. Khøifa sisip mbomømboma, qando-fakhatam, ndøgo Mbumbukiam-gí ezoqam-qá guliguli manqát. \fig Ouv qaqaeam nonqo, Inglis manqat-te ‘harps’ ndimbo-akhayam|src="HK061I.tif" size="col" copy="The British and Foreign Bible Society" ref="5:8" \fig*  
\v 9 \x - \xo 5:9 \xt Psa 96:1; 98:1\x*Yaq ndigu ouv ndakinak ndøqaqaemám. Sip Nakhasam-té. Ouv āv gimbøe-qaqaemám nqǽgo:  
\q1 Qo ezoqa eqeieqei-qapé.  
\q2 Qo kopømbaqapé, nqanek pepa løvøyat toqondap neka ndavand nditøkebap, voqó-koqogīm.  
\q1 Zapa ndǿgo, qo qakeza kha qonqonqotáv, vø̄laqabem,  
\q1 neka qakeza kouk mokho-te, qo  
\q2 ezoqa bawan vinivinimba  
\q2 neka manqat vinivinimba  
\q2 neka manqei vinivinimba  
\q2 neka ngusu vinivinimba voqōwi,  
\q1 ndigu Mbumbukiam-gi betēgo.   
\q1
\v 10 \x - \xo 5:10 \xt Exo 19:6; Isa 61:6; Veve 1:6; 20:6\x*Qo ndigu kawa iz qozø-etoám  
\q2 neka Mbumbukiam-gi iziz ezoqam voqō-abam.  
\q2 Yaq ndigu nigi Mbumbukiam mbósasaetát,  
\q2 neka manqei-qape ezoqam vøzømbó-kawaeztāt.”   
\p
\v 11 \x - \xo 5:11 \xt Dan 7:10; Iblu 12:22\x*Yaq no enzol ezoqam nøzømét, neka tiqa manqa wag vø̄e-ewag. Enzol ezoqam kopoav-qapé. Taosen-taosen ndøgoám. Gevebumav-qapé. Nginik enzol ezoqam, qonam nonqo neka khandi gigiap foa neka megetapak, ùnime꞉-khøogavát.  
\v 12 Ndigu ouv ndøqaqaemám. Gèzømbo-eqavát. Ouv āv gini-qaqaemám nqǽgo,  
\q1 “Sip Nakhasam ndego, gilaem,  
\q2 bazaføgakh neka gigiap ate ndægo neka matavap loloakh neka megeat matev neka vizap matev neka iz eqawat matev neka khanakhanakh manqat, teqa ndégo tabegó.  
\q2 Matev av nqægo eqeieqeí.”   
\p
\v 13 Yaq tæ-ewág ndǿgo: Gigiap ate ndi꞉gu, yan-te ngo꞉go neka manqei-qape-te ngigu neka manqei-qape mokho-te ngu꞉gu neka ndaola-te ngigu, ouv ndøqaqaemám. Āv gini-qaqaemám nqǽgo,  
\q1 “Ndego qonam nonqo-te ndo꞉qomat  
\q2 neka Sip Nakhasam, khanakhanakh manqat neka vizap matev neka iz eqawat matev neka bazaføgakh tiqá.  
\q2 Miavmiáv.”   
\p
\v 14 Yaq ndigu khandi gigiap foa gindu-qavøinam, “Amén. Nqanek manqat unimanqatín.” Yaq ndigu megetapak, ekeza kha, manqei me꞉laém, Mbumbukiam, Sip Nakhasam namba, vøzø̄vizam.   
\c 6  
\s1 Sip Nakhasam, ndavand siks, pepa løvøyat qætokam, gekoqogim  
\p
\v 1 \x - \xo 6:1 \xt Veve 4:6; 5:1\x*Yaq no tæqeív ndǿgo: Ndego Sip Nakhasam, ndavand seven, ndigu pepa løvøyat-te gitøkebupam, bugukhokhof kopo ndøkoqozó. Yaq tæ-ewág ndǿgo, ndigu khandi gigiap foa, kopo nøme, gè-akhá. Teqa manqat andé ndand me me꞉nqøóz. Āv gene-akhá nqǽgo, “Vø̀ndoqáv.”   
\p
\v 2 \x - \xo 6:2-5 \xt Zech 1:8; 6:1-6\x*Yaq no qækewag, nqáe! Hos papaqa ndøyám, ezoqam vō꞉qotam. Ngenek ezoqam, føif mbogoám. Yaq ndego, kawa ezoqam-qá wawaq mbo-etøomém, sasa ndøwav. Nakhag ezoqam nømé namba mé꞉nøfé, vǿzitāg.   
\p
\v 3 Yaq ndego Sip Nakhasam, ndavand kopo nøme vø̄koqozo. Ndakin ndavand gèmbo-menas-éz, gekoqogim. Yaq ge꞉koqozo, no khandi gigiap nøme, ndego ge-menas-ev, teqa wag, āv qambøe-ewág nqǽgo, “Vø̀ndoqáv.”   
\p
\v 4 Ndego nqanek manqat ge-ein, yaq hos nøme ndofakhán. Køkóuk. Ezoqam ndego, go꞉qotam, Mbumbukiam bazaføgakh mbo-etoám neka nakhag kaiya kandambaqape vømbō-etoam. Ndego manqei-qape-te, sambi matev bèmøkhofá, yaq ezoqa yaqyaq-a pakhapakha betē-khaneam.   
\p
\v 5 Yaq ndego Sip Nakhasam, ndavand kopo nøme vø̄koqozo. Ndakin ndavand gèmbo-misika-éz, gekoqogim. Yaq ge꞉koqozo, no khandi gigiap nøme, ndego ge-misika-ev, teqa wag, āv qambøe-ewág nqǽgo, “Vø̀ndoqáv.”  
\p Yaq qækewag, nqáe! Hos kikis ndøyám. Ezoqam ndego, go꞉qotam, teqa zenda-te, viniv qeivi nonqo ndøndapám.\fig Viniv qeivi nonqo|src="LB00124B.tif" size="col" copy="The British and Foreign Bible Society" ref="6:5" \fig*  
\v 6 Yaq no manqa wag nøme nø-ewág. Khandi gigiap foa mokho-té abetøndo-fakhán. Āv qande-eín nqǽgo, “Vø̀qáv. Ezoqa lou-av yage matev qomøzǿ-etoám. Yaq lou-qa fia gékhouwév. Wit-qasi toqowi, ande av 1 kilogrem ndi꞉gu, tiqa fia, khøuwa kopo sasae-qá yaq-fiá. Neka até flawa nømé-a, bali, tiqa fia kandambá. 3 kilogrem toqowi, tiqa fia, khøuwa kopo sasae-qá yaq-fiá. Geté oliv tae neka waen tae ndøngìu᷄!”   
\p
\v 7 Yaq ndego Sip Nakhasam, ndavand kopo nøme vø̄koqozo. Ndakin ndavand gèmbo-foa-éz, gekoqogim. Yaq ge꞉koqozo, no khandi gigiap nøme, ndego ge-foa-ev, teqa wag, āv qambøe-ewág nqǽgo, “Vø̀ndoqáv.”   
\p
\v 8 \x - \xo 6:8 \xt Ezek 14:21; 5:17; Jer 15:1-3\x*Yaq qækewag, nqáe! Hos nøme ndøyám. Ngusum gèmbo-khavøéz. Ezoqam ndego go꞉qotam, teqa iz Løvøté, neka løvøte manqei vømbōpavam. Ndigu Mbumbukiam bazaføgakh zø-etoám. Ezoqa ndǿzitág. Manqei-qape ezoqam ate ndi꞉gu toqo-qaqab, vømǿ-bawan-foa-ēz, yaq bawan kopo ndigu, bèzitág, vǿpakhaēz. Nakhag kaiya neka ifin matev neka enqoni neka søvakha gigiap khobokhobós giní-zitagát.   
\p
\v 9 Yaq ndego Sip Nakhasam, ndavand kopo nøme vø̄koqozo. Ndakin ndavand gèmbo-faev-éz, gekoqogim. Yaq ge꞉koqozo, no ezoqam-gí nqova nøzømét. Nginik nqova, Mbumbukiam-te etoam matev gone nonqo lou-qase mokho-té gunu꞉goám. Ezoqam ndígu, ta zapaya ndøgo gi꞉zitagat, ndigu Mbumbukiam-qa Manqat vø̄geatam-a, ezoqa Yesu-qa yaq-te vø̄e-zømesimam.  
\v 10 Nginik gè-akhaemám. Wag gèzømbo-eqavát. Āv gini-akhaemám nqǽgo, “Kawa ezoqam ndaføyamba-qape neka unimanqatin-qape! Gê, qo manqei-qape ezoqam, manqa ovøyam-te gekha khøuwa-tē qoté-āb, niqa yaq-fia voqótā, ti-te ndigu, gizitangam?”  
\v 11 \x - \xo 6:11 \xt Veve 7:9, 13; 19:14\x*Yaq ndigu ezoqa ate gi꞉goam, ndabua papaqa-papaqa zø-etoám. Neka ndigu āv gizømbe-eín nqǽgo, “Elavøqase até vøkhæ-keogé. Kopømba ande av Klisten ezoqam-gi qaqa ezoqam, zo ge꞉zitag, ndigu até zogi sasae kopo ezoqam neka zøfuap nømé-a, bètøkho-zitág. Yaq ndigu ezoqa ate ndi꞉gu tumuzitag, av Mbumbukiam matavap ge꞉ve, ndego zoqa yaq-fia ndǿgo tenǿtá.”   
\p
\v 12 \x - \xo 6:12 \xt Met 24:29; Kel 2:20; Veve 8:12; 11:13; 16:18\x*Yaq no tæqeív ndǿgo: Ndego Sip Nakhasam, ndavand kopo nøme vø̄koqozo. Ndakin ndavand gèmbo-siks-éz, gekoqogim. Yaq manqei gèkukuvøém. Kandambá tantáv. Neka khøuwa vø̄kesæv. Andé tekhovot kikis-qape me me꞉goám. Neka løvøyak sège-køkouk-év. Andé kóuk.  
\v 13 \x - \xo 6:13 \xt Isa 34:4\x*Neka nduku ndigu yan-te go꞉goam, manqei-té ginøpomóz. Kopømba ande av fig tae nanga pospos ndi꞉gu, tae-te gindu-vinginimin, khamøe bazaføgakh-us-qape qando-vumaɨn, āv tindipomóz.  
\v 14 \x - \xo 6:14 \xt Veve 16:20\x*Yaq yan andé pepa løvøyat me me꞉løvønumát, vømø̄-navøem. Olol neka manqei bawabawa ate qægoam, sège-nøzøvøém, ma qægoam.  
\v 15 \x - \xo 6:15 \xt Isa 2:10, 19, 21\x*Yaq ezoqa ewaqape, oskiá ndøgo, manqei-qape kawakawa-za o gekha megetapak nøme gigoam, o nakhag kawakawa-za o gigiap kopoav ezoqam o iz-akhayapak o yaq-fia mbain sasae ezoqam o gekha ezoqa nøme vø̄goam, ndigu manqei nqa neka olol nandí gini-otønám.  
\v 16 \x - \xo 6:16 \xt Luk 23:30\x*Yaq ndigu, olol neka nandi-te, āv gini-akhaemám nqǽgo, “Vø̀ndo-o꞉áz, ni vø̄-khonombam, te-te ndego, kawa ezoqam-qa qonam nonqo-te ndo꞉qomat neka Sip Nakhasam-qa qaqa-te.  
\v 17 \x - \xo 6:17 \xt Joel 2:11; Mal 3:2\x*Zapa ndǿgo, tiqa qaqa khøuwa kandambaqape mø̀ndøndáp. Yaq gê, gekha ezoqām mǿkhandī꞉z?”   
\c 7  
\s1 144 taosen Izlael ezoqam, Mbumbukiam-qa khakhatap gi-upøgim  
\p
\v 1 \x - \xo 7:1 \xt Jer 49:36; Dan 7:2\x*Nqanek qame-navøem, yaq enzol ezoqam foa nøzømét. Manqei-qape-qá vavap foa-té giwaniapám neka manqei-qape-qa khamøe foa vø̄geageapam. Tini-geageapám ndǿgo: Manqei-qape-te neka ndaola-te neka leg-te, khamøe bevùma᷄.  
\v 2 Yaq enzol ezoqa nøme vø̄e-omet. Khøuwa fakhanám genøgeavún, Khandi Mbumbukiam-qa khakhatap gone nonqo vø̄ndapavun. Yaq ndego, ndigu enzol ezoqam foa, ndigu Mbumbukiam bazaføgakh gezø-etoam, manqei-qape neka ndaola tingi꞉nam, kandambaqapé møndøzømbe-akhá.  
\v 3 \x - \xo 7:3 \xt Ezek 9:4, 6; Veve 9:4\x*Āv gezømbe-akhá nqǽgo, “Manqei-qape neka ndaola neka leg, naqanøká ndøngì꞉na᷄m. Ni nigi Mbumbukiam-gi sasae ezoqam, tiqa kawa-pap-te, khakhatap bìzizømbøkhæ-awám.”  
\v 4 \x - \xo 7:4 \xt Veve 14:1, 3\x*Yaq no āv qate-ewág nqǽgo: Ezoqa ndigu khakhatap gi-upøgimat, ndigu 144,000 ezoqám. Ndigu Izlael khagua bawabawan-te ate ndægo, āv gindi-uminimát nqǽgo:   
\q1
\v 5 Zuda khagua bawan-te: 12,000́.  
\q1 Neka Luben khagua bawan-te: 12,000́.  
\q1 Neka Gad khagua bawan-te: 12,000́.   
\q1
\v 6 Neka Asa khagua bawan-te: 12,000́.  
\q1 Neka Naftali khagua bawan-te: 12,000́.  
\q1 Neka Manase khagua bawan-te: 12,000́.   
\q1
\v 7 Neka Simeon khagua bawan-te: 12,000́.  
\q1 Neka Livai khagua bawan-te: 12,000́.  
\q1 Neka Isaka khagua bawan-te: 12,000́.   
\q1
\v 8 Neka Zebulon khagua bawan-te: 12,000́.  
\q1 Neka Zosef khagua bawan-te: 12,000́.  
\q1 Neka Benzamin khagua bawan-te: 12,000.   
\s1 Ezoqa bawan-qape, Mbumbukiam-qa qonam nonqo-qa megemege-te go꞉waniapam  
\p
\v 9 Nqanek qame-navøem, yaq nqáe! No ezoqa bawan-qape nøqeív. Ezoqa kandambá tintív. Kopømba mbaín, toqo-gevebam. Ezoqa ngusu vinivinimbá neka bawan vinivinimbá neka manqei vinivinimbá neka manqat vinivinimbá. Ndigu kawa ezoqam-qá qonam nonqo neka Sip Nakhasam-qá megemege-té gono-waniapám. Neka ndigu ndabua loloakh papaqa-papaqa vø̄-uzupam neka epek vø̄-upøgeapam.  
\v 10 \x - \xo 7:10 \xt Veve 4:10; 5:6-7\x*Ndigu kandakandá møndæ-akhaemám. Āv gini-akhaemám nqǽgo, “Ezoqam-qa khandi꞉zat matev, nikeza Mbumbukiam-té qando-fakhaté, ndego kawa-qa qonam nonqo-te ndo꞉qomat, neka Sip Nakhasam-té qando-fakhaté.”   
\p
\v 11 Yaq enzol ezoqam ate ndi꞉gu, ndigu kawa-qa qonam nonqo neka megetapak neka søvakha gigiap foa gi-ogitavat, ndigu kawa-qa qonam nonqo-qa megemege-te, ekeza kha, manqei me꞉laém, tiqa bugug até manqei-té, Mbumbukiam vømbō-vizumem.  
\v 12 \x - \xo 7:12 \xt Veve 5:12\x*Āv gini-manqatát nqǽgo,  
\q1 “Amén.  
\q2 Khanakhanakh manqat  
\q2 neka iz eqawat matev  
\q2 neka matavap loloakh  
\q2 neka ike manqat  
\q2 neka vizap matev  
\q2 neka bazaføgakh  
\q2 neka megeat matev,  
\q1 ndøgo nigí Mbumbukiam-qá. Miavmiáv.  
\q1 Amén. Nqanek manqat unimanqatín!”   
\p
\v 13 Yaq ndigu megetapak, ezoqa kopo genøbevap, “Nginik gekha ezoqâm, ndabua papaqa-papaqa loloakh ndi-uzap, neka gekham-tē ginǿ-geavun?”   
\p
\v 14 \x - \xo 7:14 \xt Dan 12:1; Met 24:21\x*Yaq qambo-qavøiu, “Khanánqa! No nøtenateáv. Geté qo àboqote-qatéq.”  
\p Yaq genø-ein, “Nginik ezoqam ndígu, viniv kandambaqape-te gindu-fakhaz. Ndigu tiqa ndabua, Sip Nakhasam-qá kóuk ginisungúz, yaq ndøgo vøzø̄-papaqa-papaqawam.  
\v 15 Yaq nakémbá, ndigu Mbumbukiam-qá megemege-té gono-waniáp, ndego kawa ezoqam-qa qonam nonqo-te ndo꞉qomat, pavpave nekā lovølova, teqa khoev-te ndimbovizap. Ndego ezoqam, kawa ezoqam-qa qonam nonqo-te ndo꞉qomat, gezømbó-khakhazumát. Andé palai me zømbé-khafúz.  
\v 16 \x - \xo 7:16 \xt Isa 49:10\x*Yaq ndigu ifin nango gezǿvinák neka ibøkha naq ma gezǿpapák neka khøuwa tatas o gekha tatas nøme ndøgo, kha ma gezǿtayák.  
\v 17 \x - \xo 7:17 \xt Isa 25:8; Psa 23:2; Veve 21:4\x*Zapa ndǿgo, Sip Nakhasam ndego, livin-mba ndu꞉mia, ma qonam nonqo ndægo, ndego tigí sip keoge ezoqám. Yaq ndego kea kumbutøve-té genǿ-itúb, ta ibøkha-te ndøgo, ezoqa khandi ndøzø-etoam. Yaq Mbumbukiam tiqa bøi-te, bøi einu ate ndægo, gezǿ-vuogím.”   
\c 8  
\s1 Yesu, ndego Sip Nakhasam, ndavand seven, vaev gekoqozo  
\p
\v 1 Sip Nakhasam, ta ndavand seven ndigu, pepa løvøyat-te gitøkebupam, vaev gekoqozo, yaq susú sege-wagát. Ande āv haf awá ndægó.  
\v 2 Taqa zita-te, no enzol ezoqam nøzømét. Sevén ate gi꞉goam. Mbumbukiam-qá megemege-té gono-waniapám. Yaq ndigu enzol ezoqam seven, kipi kopo-kopo zø-etoumát.   
\p
\v 3 \x - \xo 8:3 \xt Veve 5:8; Exo 30:1-3\x*Yaq enzol ezoqa nøme, tendowáv ndǿgo, gol ndis, gigiap sisip mbomambaqape mboqotam nonqo, vøndōndap. Ndego Mbumbukiam-te etoam matev gone nonqo lou-qase avønin-té genø-itán. Yaq ndego gigiap sisip mbomambaqape mboqotam nonqo mbo-etøomém. Kandambá. Ndego Mbumbukiam-te, etoam matev betegó, Mbumbukiam-gi ezoqam ate ndi꞉gu-qa guliguli manqat namba, ndøgo gol lou-qase-te, kawa ezoqam-qa qonam nonqo-qa megemege-te.  
\v 4 Nqanek gigiap sisip mbomambaqape, ndego enzol ezoqam teqa zenda ge꞉geatam, taqa khøifa, Mbumbukiam-gi ezoqam-qa guliguli manqat namba, Mbumbukiam-té qanøqavíg.  
\v 5 \x - \xo 8:5 \xt Lev 16:12; Exo 19:16-19; Veve 11:19; 16:18\x*Taqa zita-te, ndego enzol ezoqam, nqanek gigiap sisip mbomambaqape mboqotam nonqo ndis, gèndáp, gøinam wageap-us vø̄u-nqeitav, ndøgo lou-qase-te qagoam, ma Mbumbukiam-te etoam matev gi꞉goatun. Yaq ndego até gendego, ta gol ndis gøina wageap-us, manqei-qape-té genø-ogí. Yaq ndand møkunim neka xo neka vøiyam neka manqei kukuvøem ndøfakhán.   
\s1 Enzol ezoqam kipi gikhambøemat  
\p
\v 6 Ndigu enzol ezoqam seven, mø̀ndø-khakheinám. Kipi seven ndǿkhambøemét.   
\p
\v 7 \x - \xo 8:7 \xt Ezek 38:22; Joel 2:30; Exo 9:23-26\x*Yaq ndego bugukhokhof enzol ezoqam kipi gekhamba, manqei-qape-te qæ ais-us ndølanqá neka gøinam vøndō-o꞉a. Kóuk namba me꞉nokhogeapát. Manqei-qape toqo-qaqa, vømǿ-qaqageap-misikā, yaq qatoat kopo, gèlonqotám. Yaq até lég-a, toqo-qaqa, vømǿ-qaqageap-misikā, yaq qatoat kopo, gèlonqotám. Neka gagayag ate ndægo vø̄lonqotam.   
\p
\v 8 Yaq enzol ezoqa nøme, kipi vø̄khamba. Ndakin enzol ezoqam, gè-menas-éz, kipi gikhambøemem. Yaq ndaola-te, gigiap ndø-ogiím. Ndøgo andé olol kandambaqape wageap-us bugug me me꞉kewagám. Ndaola toqo-qaqa, vømǿ-qaqageap-misikā, yaq qatoat kopo sège-enénd, vømø̄-kouk.  
\v 9 Yaq søvakha gigiap ate ndi꞉gu, ta kewan qatoat-te gu꞉yagam, gèpakhaéz, neka khagua ate ndægo, ta kewan qatoat-te qabøetupam, vø̄soqøsoqoam.   
\p
\v 10 Yaq enzol ezoqa nøme, kipi vø̄khamba. Ndakin enzol ezoqam, gè-misika-éz, kipi gikhambøemem. Yaq nqova mbaín, yan-te, ndukuam kandambaqapu ndobøiáv. Andé mogenda me me꞉wageapám. Kea qaqæap neka kea kumbutap ate ndægo, toqo-qaqa, vømǿ-qaqageap-misikā, yaq qatoat kopo-té gunø-bøiáv.  
\v 11 \x - \xo 8:11 \xt Jer 9:15\x*Ngunuk ndukuam, iz Khaqain-Qapé. Ibøkha ate ndægo, toqo-qaqa, vømǿ-qaqageap-misikā, yaq qatoat kopo, gèkhaqá. Yaq ezoqa kandambá, gipakhaez, ibøkha gi-izumam. Zapa ndǿgo, ibøkha ndøgo, gèkhaqá.   
\p
\v 12 \x - \xo 8:12 \xt Ezek 32:7; Veve 6:12-13\x*Yaq enzol ezoqa nøme, kipi vø̄khamba. Ndakin enzol ezoqam, gè-foa-éz, kipi gikhambøemem. Yaq nqova mbaín, khøuwa neka løvøyak neka nduku toqo-qaqab, vømǿ-qaqageap-misika-ēz, qatoat kopo ndøgo, beawap mbaín. Mø̀ndøzø-navøém. Neka lova neka paveat toqo-qaqa, vømǿ-qaqageap-misikā, yaq qatoat kopo ndøgo, waev mbaín.   
\p
\v 13 \x - \xo 8:13 \xt Veve 9:12; 11:14\x*Nqanek qame-navøem, yaq no koyam no-omét. Khaiya ová gono-løvuvát. Ndego kandambaqapé møndæ-akhá. No teqa manqat, āv qate-ewág nqǽgo, “Mø̀ndø-soqoéz. Mø̀ndø-soqoéz, ndigu ezoqam, manqei-qape-te ndiyage, enzol ezoqa misika nøme, kipi tikhambøemem. Ti-te ndigu, unimé꞉-soqá.”   
\c 9  
\s1 Enzol ezoqam ge-faev-ev, kipi gekhamba  
\p
\v 1 \x - \xo 9:1 \xt Veve 20:1\x*Yaq enzol ezoqa nøme, kipi vø̄khamba. Ndakin enzol ezoqam, gè-faev-éz, kipi gikhambøemem. Yaq no ndukuam no-omét. Ndugu yan-te guogoam, manqei-qape-té gunø-bøiáv. Yaq ndugu mboqog mboqogim nonqo mbo-etøomém. Manqei ozu vaev mbain mboqogim nonqó.  
\v 2 \x - \xo 9:2-3 \xt Gen 19:28; Joel 2:2, 10; Exo 10:12-15\x*Yaq manqei ozu vaev mbain gumboqoa, khøifa ndofakhán. Ta khøifa ndøgo, andé gøinam kandambaqape-qá khøifá. Khøuwa waev neka khaiya sège-bøivún, ta khøifa zapaya ndøgo, manqei ozu vaev mbain-te qando-fakhatam.  
\v 3 Yaq ta khøifa mokho-te ndøugu, bamøkhokeakh ndofakhatám, kopoav-qapé, manqei-qape-te vø̄panqanim. Yaq ndigu andé lakalaka-qá bazaføgakh me꞉ndapém.  
\v 4 \x - \xo 9:4 \xt Veve 7:3\x*Ndigu āv gizømbe-eín nqǽgo: Gagayag neka tae neka gekha gigiap nøme, manqei-te ndøpøet, bengì꞉na᷄m. Geté ezoqam mba bengiæzó. Ezoqam ndígu tíngiæzó, ndigu tiqa kawa-pap-te, Mbumbukiam-qa khakhatap mbain ndigu.  
\v 5 Mbumbukiam ndigu bamøkhokeakh takeáv, nginik ezoqam tizitag, vǿpakhaēz. Geté ndigu løvøyak faev, sa nqosøgeap bezø-etoám. Taqa nqosøgeap ndøgo, kandambá. Kopømba ande av lakalakoam tuqatag, taqá nqosøgeáp.  
\v 6 \x - \xo 9:6 \xt Job 3:21; Jer 8:3\x*Ta løvøyak faev mokho-te ndøgo, ezoqa løvøte-qa, ndø̀vawát. Geté ma géqeivimák. Ndigu pakhaezat-qa, ndø̀goát. Geté kopømba mbaín tipakhaez. Løvøte é-ndøvuáo.   
\p
\v 7 \x - \xo 9:7 \xt Joel 2:4\x*Nginik bamøkhokeakh, andé hos bugug me me꞉kewagám, nakhag nonqo gikhakheinøvemɨn. Tiqa kawa-te, andé kawa ezoqam-qá gol wawaq me zømbogoám, neka tiqa bugug andé ezoqam-qá bugúg.  
\v 8 \x - \xo 9:8 \xt Joel 1:6\x*Tigi izum, andé sakheis-gí izúm, neka tigi khayam, andé layon-gí khayám.  
\v 9 \x - \xo 9:9 \xt Joel 2:5\x*Tigi savim-te, sanqava khakhazam nonqo ndø-uzupám. Taqa bugug andé auli gigiap sanqava khakhazam nonqó. Neka tiqa khavøi u, andé hos kopoav-qá wág, manqei khagua wil-us tilivupit, nakhag-qa tibøitit.   
\p
\v 10 Tiqa otøgeam nonqo, okho-té qazøgoám. Andé lakalaká. Yaq ezoqa ndǿgo tizømbí-otøgimát, løvøyak faev mokho-te. \fig Lakalakoam|alt="scorpion" src="BK00058B.TIF" size="col" copy="The British and Foreign Bible Society" ref="9:3, 10" \fig*  
\v 11 Tigi kawa ezoqam, ndégo, enzol ezoqam, ndego manqei ozu vaev mbain ndembo-keoge. Teqa iz, Iblu manqat-te, Abadón neka Glik manqat-te, Apolión. (Taqa manqa mokho, “Ezoqa ngiæzoat ezoqám.”)   
\p
\v 12 Ndakin nqanek bugukhokhof viniv matev kandambaqape, mø̀ndømø-navøém. Geté nqáe! Viniv matev kandakanda nøme menas nqágeav.   
\s1 Enzol ezoqam ge-siks-ev, kipi gekhamba  
\p
\v 13 Yaq enzol ezoqa nøme, kipi vø̄khamba. Ndakin enzol ezoqam, gè-siks-éz, kipi gikhambøemem. Yaq no søvakha gigiap-qa auli foa-te, lou-qase-te qa-asøzam, ma Mbumbukiam-te etoam matev gi꞉goatun, manqat no-ewág.  
\v 14 Nqanek manqa wag, ndego enzol ezoqam kipi gekhamba, āv qambøe-eín nqǽgo, “Enzol ezoqam foa ndigu, Yuflatis kea kandambaqape-te ndiløvønøvap, mòqo-nqovotáz.”  
\v 15 \x - \xo 9:15 \xt Veve 8:7-12\x*Yaq ndego nginik enzol ezoqam foa vø̄nqovotaz. Ndigu khakheitáp. Ezoqa ndǿzitág. Ndigu nqanek khøuwa iz oskia mbøe-kewagám, nqanek khøuwa neka løvøyak neka viav-te nqanek. Ezoqa ate ndi꞉gu, toqo-qaqab, vømǿ-bawan-misika-ēz, yaq bawan kopo ndigu, gézitág, vǿpakhaēz.  
\v 16 Nginik enzol ezoqam-gi nakhag ezoqam, bawan kandambá tantáv. Hós ginibøitít. Ate gi꞉goam, 200 milión. No mø̀e-ewág, tiqa gevebap andē gekhām.  
\v 17 Nqanek umingiap-te, no nginik hos, āv qatezømét nqǽgo: Ndigu ezoqam, go꞉qonavat, ndigu savi khonobam nonqo, mø̀ndøzø-goám. Taqa khagi, køkóuk. Andé gøina wageáp. Neka kikís. Andé khaiyá. Neka khakhavá. Hos-qa kawa, ande layon-qá kawá neka tiqa manqa-nqa-te, gøinam neka khøifa neka nandi wagøvap-us sisip soqaqape ndofakhatám.  
\v 18 Ezoqa ate ndi꞉gu toqo-qaqab, vømǿ-bawan-misika-ēz, yaq bawan kopo ndigu, gèzitág, vø̄pakhaez. Ta matev soqøsoqa misika ndǿgo tini-zitagát, gøinam neka khøifa neka nandi wagøvap-us, hos-qa manqa-nqa-te qando-fakhatam.  
\v 19 Hos-qa bazaføgakh ndøgo, tiqa manqa-nqa mokho-té neka ngui-té qagó. Tigi ngui, ande wazá. Kawa-ús. Yaq ezoqa ndígu tizø-otøgeamɨ́n.   
\p
\v 20 \x - \xo 9:20 \xt Veve 16:9, 11; Psa 115:4-7; 135:15-18; Dan 5:23\x*Geté ndigu ezoqa nøme, pakhaezateav qagoam, nqanek matev soqøsoqa qafakhanam, ndigu Mbumbukiam-te qambuzaneáv. Ndigu nqova soqøsoqa, sekembá segezø-vizupám, neka batae, ekeza zenda gi꞉khakheinumam, sekemba vømbō-ogi꞉mam, ndøgo gol neka silva neka auli gigiap nøme neka nandi neka tae gi꞉khakheinumam. Geté ta batae ndøgo, mokho mbaín. Kopømba mbaín, bøi tøkewagat o manqat tø-ewagat o tø-okhoat.  
\v 21 Neka ndigu ezoqam qambuzaneáv, tiqa ezoqa zitøge matev-te neka manqa-sisi matev-te neka mambe okho matev-te neka aqonam matev-te.   
\c 10  
\s1 Enzol ezoqam, ndego pepa løvøyat-qase gendapam  
\p
\v 1 Yaq no enzol ezoqam bazaføgakh-qape nøme no-omét. Yan-té gendovís. Teqa ndabua, khaiya ozoz mbøe-løvøtupám, neka teqa kawa-te, khakhava vømbø̄e-løvøetam. Teqa bugug, andé khøuwa me me꞉sanqatavám, neka teqa bov, andé nandi uk wageap-us me me꞉kewagám.  
\v 2 Teqa zenda-te, pepa løvøyat khapelavøqase ndøndapám. Mø̀ndø-mboqoatám. Teqa nakeamo zenda tokhotapak, ndaola-té genø-tokhotám, neka teqa yogea zenda tokhotapak, manqei-te vø̄tokhotam.  
\v 3 Yaq ndego kandambaqapé møndæ-akhá. Teqa manqat, andé layon-qá ogeǽv. Ndego akhayam qamømbøe-navøem, yaq ndand seven ndøqavøinám. Manqat andé ndand me me꞉møkunimám.  
\v 4 \x - \xo 10:4 \xt Dan 12:4, 9\x*No ambá nopeawamɨ́n, manqat ndøgo, gi-einim. Geté yaq no manqat nø-ewág. Yan-té qando-fakhán. Āv qande-eín nqǽgo: “Manqat ndøgo, ndigu ndand seven gi-einim, ndøpeàwa᷄m. Khonoam-té qabegó.”  
\v 5 \x - \xo 10:5 \xt Deut 32:40; Dan 12:7\x*Yaq ndego enzol ezoqam, no bugukhokhof qæ-omet, ndaola-te neka manqei-te getokhotupam, ndego nakeamo zenda, yan-té genø-eqá.  
\v 6 Yaq ndego, manqa mbusa ndøvé. Mbumbukiam-qá iz-té genøvé, ndego miavmiav ndeyage, ndego yan neka gigiap ate ndægo yan-te ndo꞉go, neka manqei-qape neka gigiap ate ndægo, manqei-qape-te nqago, neka ndaola neka gigiap ate ndægo, ndaola mokho-te ndøugu, gekhakheinam. Manqa mbusa, āv genevé nqǽgo, “Mbumbukiam khøuwa nøme géføløtazák.  
\v 7 \x - \xo 10:7 \xt Amos 3:7\x*Geté enzol ezoqa nøme, kipi tekhamba, ndego te-seven-ev, yaq Mbumbukiam matev ndø̀matanám, ndøgo bugukhokhof qakhonawam, ndøgo tegi manqa vevezam ezoqam-te gevøndaz.”   
\p
\v 8 Yaq manqat ndøgo, no bugukhokhof qæ-ewag, yan-te qando-fakhan, nangó qando-eín. Āv qande-eín nqǽgo, “Vø̀qáv. Pepa løvøyat mboqoat qomøndó-ndáp, ndøgo enzol ezoqam-qa zenda-te ndo꞉ve, ndego ndaola-te neka manqei-te ndetokhotap.”   
\p
\v 9 \x - \xo 10:9 \xt Ezek 2:8–3:3\x*Yaq no ndego enzol ezoqam-te vø̄enav, pepa etoam manqat sasa nombo-ein. Yaq ndego āv genømbe-eín nqǽgo, “Mòqondáp. Neka qólóg. Qoqa emu-te, geqá-khaqaín. Geté manqa-nqa-te, ndøgo fimakh-ús. Andé ndokhós.”   
\p
\v 10 Yaq no nqanek pepa løvøyat-qase, nø̀ndáp, teqa zenda-te qøuveam, vø̄elog. Noqa manqa-nqa-te ndøgo, fimakh-ús. Andé ndokhós. Geté qatumu-khougiam, yaq emu-te, mø̀ndønø-khaqaín.  
\v 11 Yaq ezoqa nøme, āv genømbe-eín nqǽgo, “Qo Mbumbukiam-qa Manqat nqawá qanø-vevezám, ezoqa bawan vinivinimba neka manqei vinivinimba neka manqat vinivinimba neka kawakawa-za vinivinimba-qa yaq-te.”   
\c 11  
\s1 Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqa menas, teqa manqat timanqatat  
\p
\v 1 \x - \xo 11:1 \xt Ezek 40:3; Zech 2:1-2\x*Yaq iziz tonqogim nonqo nø-etøomém. Taqa bugug andé fǿif ndaføyamba-qapí. Yaq manqa wag, āv qanømbe-eín nqǽgo, “Vø̀qáv! Mbumbukiam-qa khoev neka lou-qase ndøgo, ma Mbumbukiam-te etoam matev gi꞉goatun, taqa fitap iziz qombóndáp, neka ndigu ezoqam, Mbumbukiam teqa khoev-te ndimbovizap, voqó-gevebām.  
\v 2 \x - \xo 11:2 \xt Luk 21:24; Veve 13:5\x*Geté manqei nøme ndøgo, Mbumbukiam-qa khoev-qa uta mokho-te ndøugu, soqó-iváv. Iziz mbònda᷄p. Zapa ndǿgo, ta manqei ndøgo, Mbumbukiam bawan vini-ak zø-etoám. Yaq ndigu Mbumbukiam-qa taon, gétokhotát. Løvøyak 42́, titokhotat.  
\v 3 Yaq nogi manqa manqate ezoqa menas, notøndó-khofotáz. Ndigu ege avus gigiap ndǿ-uzupát, neka noqa manqat vǿvevezumāt. Khøuwa 1260́, noqa manqat tivevezumat.”   
\p
\v 4 \x - \xo 11:4 \xt Zech 4:11-14\x*Ndigu Mbumbukiam-gi manqa manqate ezoqa menas, ndǿgo, oliv tae menas neka lampa asøzam nonqo menas, ndøgo Evezøza-qa megemege-te ndo꞉-asøzu, ndego manqei-qape ndo꞉kawaevat.   
\p
\v 5 \x - \xo 11:5 \xt 2 Sam 22:9; Psa 97:3\x*Ezoqa nøme ndigu, nginik ezoqa menas-te ngenøgim matev gone-qa tigoat, yaq tiqa manqa-nqa-te, gøinam ndófakhatát, tigi qaqa ezoqam vǿngiæzoāt. Yaq ta nakhoa-te nqanek, gekha ezoqām ndego, matev soqain gone-qa tezøgoat, génaním.  
\v 6 \x - \xo 11:6 \xt 1 King 17:1; Exo 7:17-20; 1 Sam 4:8\x*Nginik ezoqa menas, bazaføgakh tindapém ndǿgo: Khaiya ozoz segétokém. Yaq qæ mbaín, segégoát, ta khøuwa ate tægoat, Mbumbukiam-qa manqat tivevezumat. Neka kea kumbutap-te, ibøkha segé-enendém, vømǿ-kōuk. Neka gekha khøuwa-tē ndøgo, ndigu tøzø-poeat, ndigu manqei-qape-te, matev soqøsoqa bugug vinivinimba segendó-khofotumát.   
\p
\v 7 \x - \xo 11:7 \xt Dan 7:21; Veve 12:17; 13:7; 17:8\x*Yaq ndigu tiqa manqa manqate tømøzømbe-navøem, ndego søvakha gigiap lozokhak, manqei ozu vaev mbain-te ndego, gendóqavíg, ti namba vǿenøfē, sasa ndǿzitāg, vǿpakhaēz.  
\v 8 \x - \xo 11:8 \xt Luk 13:34\x*Yaq tiqa khatae, nakhoa-té segé-awám, taon kandambaqape-te ndøgo, ma tigi Evezøza, tae mutui-te gitøkewem. Nqanek taon, taqa yaya etæ iz, Sodóm o Izíp.  
\v 9 Ezoqa manqei vinivinimba, neka bawan vinivinimba neka manqat vinivinimba neka ngusu vinivinimba, tiqa khatae sugumú-qeivát. Khøuwa trí neka khøuwa nøme yaq-mbá. Ezoqa nøme sa gezǿtakák, ta khatae ndøgo, timø-ozam.  
\v 10 Manqei-qape ezoqam khanakhanakh zǿ-asøtáv, nginik ezoqa menas tipakhaez, neka lou vǿlōg neka vǿ-ogiām neka yaqyaq-a gigiap vǿ-etoām. Zapa ndǿgo, nginik Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqam, manqei-qape ezoqam, ngenøgim matev zø-etoumám.   
\p
\v 11 \x - \xo 11:11 \xt Ezek 37:5, 10\x*Geté khøuwa tri neka khøuwa yaq-mba qame-navøem, yaq nginik ezoqa menas-te, Mbumbukiam-qá mbøni føkiam ndø-oé. Yaq ndigu sègewán. Yaq ezoqa ewaqape, gizømet, møe kandambá qazø-nqeivøem.  
\v 12 \x - \xo 11:12 \xt 2 King 2:11\x*Yaq ndigu Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqa menas, manqat kandambaqape ndøyogém. Yan-té qando-fakhán. Āv qande-eín nqǽgo, “Qàndoqavíg, nqanek.” Yaq ndigu yan-te vø̄qavig. Khaiya ozoz mokho-té ginøqavíg. Tigi qaqa ezoqam, até gezømetát, giqavigat.   
\p
\v 13 \x - \xo 11:13 \xt Veve 6:12; 16:18\x*Yaq ta khøuwa kopo-te ndøgo, manqei ndøkukuvøém. Kandambá tantáv. Yaq ta taon-te ndøgo, khoev ten-ten qapuatat, yaq nain-nain ndøgo, até gepuatát, geté kopo-kopo nøme ndøgo, gèmøkuvøém. Yaq ezoqa kopoáv, gèpakhaéz. Seven taosén, ate gi꞉goam. Yaq ezoqa nøme ndigu, pakhaezateav gigoam, møe kandambá gigonem, neka Mbumbukiam-qa iz vømbó-eqanem, ndego yan-te ngo꞉yage.   
\p
\v 14 \x - \xo 11:14 \xt Veve 9:12\x*Ndakin viniv matev kandambaqape nøme ndøgo, qamenas, mø̀ndømø-navøém. Geté nqáe! Viniv matev kandambaqape nøme, avønín géfakhán. Gemǿ-misiká.   
\s1 Enzol ezoqam ge-seven-ev, kipi gekhamba  
\p
\v 15 \x - \xo 11:15 \xt Exo 15:18; Psa 10:16; Dan 2:44; 7:14\x*Yaq enzol ezoqa nøme, kipi vø̄khamba. Ndakin enzol ezoqam, gè-seven-éz, kipi gikhambøemem. Yaq yan-te ndøgo, manqa wag ndøfakhanám. Kandakandá. Āv qane-manqatát nqǽgo:  
\q1 “Ndakin manqei-qape-te,  
\q2 megeat matev, nigi Evezøza Mbumbukiam ndøndáp,  
\q2 tege Keliso namba.  
\q1 Yaq ndego miavmiav mó꞉kawaevtát.”   
\m
\v 16 Yaq ndigu megetapak tuenti-foa, ndigu Mbumbukiam-qa megemege-te ndo꞉go, ekeza kawa ezoqam-qa qonam nonqo-te go꞉qonavam, ndigu ekeza kha, manqei me꞉laém, tiqa bugug até manqei-té, Mbumbukiam vømbō-vizumem.  
\v 17 Āv gini-manqatát nqǽgo:  
\q1 “Evezøza, Mbumbukiam,  
\q2 qo bazaføgakh ate ndægo ndaqago,  
\q2 qo nqoqogo neka qoqogoam,  
\q2 ni ike kandambá qo-te.  
\q1 Zapa ndǿgo, qo ezoqa āv qoqote-zømás nqǽgo:  
\q2 Qo bazaføgakh-qapé, neka kawa matev voqōngaz.   
\q1
\v 18 \x - \xo 11:18 \xt Psa 110:5; Lom 2:5; Veve 20:11-13; Psa 115:13\x*Bawabawan vinivinimba, qaqa kandambá giqagoam.  
\q2 Geté ndakin qoqá qaqa khøuwa ndøndáp.  
\q1 Qo løvøte ezoqam, avønín, manqa ovøyam-té qonǿ-áb.  
\q1 Yaq qogi sasae ezoqam, ndigu Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqam,  
\q2 neka qogi ezoqam ate ndi꞉gu, ndigu ndiqavizap,  
\q2 ezoqa kandakanda neka khasøkhasis,  
\q2 qo yaq-fia eqeieqei voqozǿ-etoām.  
\q1 Yaq ezoqam ndigu, manqei-qape gingi꞉tat, qóngiæzó.”   
\p
\v 19 \x - \xo 11:19 \xt Iblu 9:4; Veve 8:5; 15:5; 16:21\x*Yaq Mbumbukiam-qa khoev, yan-te nqo꞉go, sège-mboqoé. Yaq mboges ndøgo, ma Mbumbukiam-qa guguna manqat qøu-nqeitavam, ta mokho-te, ndego Izlael ezoqam namba poev ge-unimanqatin, bavokhó qandoveám. Yaq ndand ndovøimám neka vøndō-møkunimam, neka xo vøndōwagam. Neka manqei vø̄kukuvoem-a, qæ ais-us kandambaqape vøndō-lanqa.   
\c 12  
\s1 Sævam neka wazeam-qa emanqat  
\p
\v 1 Yaq yan-te nqo꞉go, matev kandambaqape ndøfakhán. Nqova ndafe-ús. Sævam mø̀ndøgoám. Tuqa ndabua, khøuwá. Neka tuqa zenda tokhotapak mokho-te, løvøyak mbøigoám neka tuqa kawa-te, nduku tuelv, ande kawa ezoqam-qa wawaq me vømbø̄egoam.  
\v 2 \x - \xo 12:2 \xt Mica 4:10\x*Ngunuk sævam, emu-ús. Gèmbongáz. Yaq tùni-akhayám, nqosøgeap gumbo-ewag.   
\p
\v 3 \x - \xo 12:3 \xt Dan 7:7\x*Yaq yan-te nqo꞉go, matev nøme vø̄fakhan. Nqáe! Wazeam kandambaqape, mø̀ndøgoám. Køkouk-qapé. Ngenek kawa sevén qambogoam neka auli ten vømbōgoam, neka teqa kawa ate qambøegoam, kawa ezoqam-qa wawaq vømbø̄e-uzupam.\fig Wazeam kandambaqape, kawa seven-us|alt="BB" src="Dragon.tif" size="col" copy="SIL PNG" ref="12:3" \fig*  
\v 4 \x - \xo 12:4 \xt Dan 8:10\x*Yaq ngenek wazeam, até gendego, nduku nøme yan-te nqo꞉go, vø̄khataz. Okhó genekhatáz, manqei-qape-te vø̄nqagevem. Nduku misika-misika gigoam, yaq menømenas ndigu, até gegoám, geté nøme kopo-kopo ndigu, gèkhatáz. Yaq ndego wazeam, sævam qambongaz, tuqá megemege-té gono-itán. Yaq ndego nakhasam ndego, tui-ova, løutøve-qa mbogoám.   
\p
\v 5 \x - \xo 12:5 \xt Psa 2:9; Veve 19:15\x*Yaq ndugu sævam vø̄e-ova. Nakhasam anganeám. Ndego bawabawan ate ndægo, gezømbó-kawaevtát. Bazaføgakh-ús. Teqa khamokh, auli khamokh ndǿgoát. Geté ndego nakhasam é-vøqán-ae, enzol ezoqam, Mbumbukiam-te é-vø̄ndafem, ma ekeza qonam nonqo-te go꞉qotam.  
\v 6 Yaq sævam ndugu, leg-av manqei-té gunø-khokhón. Ta manqei ndøgo, Mbumbukiam é-møndømbo-khakheinám. Yaq timbó-kewagát ndǿgo, atema 1260 khøuwa vømǿndāp.   
\p
\v 7 \x - \xo 12:7 \xt Zud 9\x*Yaq yan-te, nakhag ndøfakhán. Ndego enzol ezoqam kandambaqape, Maekol neka ekeza enzol ezoqam, wazeám namba me꞉nøfé. Neka ndego wazeam, ekeza enzol ezoqam namba vøndēwan, yaq vøzø̄-qavøiu.  
\v 8 Geté ndego wazeam, bazaføgakh mbaín. Yaq gèpitøvém, yaq ndego tegi enzol ezoqam namba, kopømba mbaín, yan-te sekemba tiyagat.  
\v 9 \x - \xo 12:9 \xt Gen 3:1, 14; Luk 10:18; 22:31; Veve 20:2\x*Yaq ndego wazeam kandambaqape, iz Nqova Soqaqape neka Saitan ndimbo-akhayam, gè-oginám, ndego manqei-qape ezoqam ate ndi꞉gu, ndetubam. Manqei-qape-té genø-oginám, tegi enzol ezoqam namba.   
\p
\v 10 \x - \xo 12:10 \xt Job 1:9-11; Zech 3:1\x*Yaq yan-te ndøgo, no manqat kandambaqape nø-ewág. Āv qane-eín nqǽgo,  
\q1 “Ndakin nigi Mbumbukiam-qa ezoqa khandi꞉zat matev  
\q2 neka bazaføgakh matev  
\q2 neka megeat matev,  
\q3 mø̀ndø-fakhán.  
\q1 Ndakin Keliso mó꞉kawaevtát,  
\q2 ndego kawa ezoqam geve.  
\q1 Zapa ndǿgo, ndego ezoqam, Mbumbukiam-qa megemege-te go꞉yam neka nigi Klisten nøfuap, pavpave nekā lovølova, manqa vøzø̄-søkuzumam,  
\q2 ndego mø̀ndø-oginám.   
\q1
\v 11 Klisten ezoqam mø̀ndø-tømbuinám.  
\q2 Sip Nakhasam-qá kóuk neka unimanqatin manqát gini-tømbuinám, ndøgo ezoqa nøme-te gimanqatam.  
\q2 Ndigu ekeza yage-qa yaq-te, matavapøteáv, neka ndigu møe mbaín, Mbumbukiam-qa Manqat zapaya, tipakhaez.   
\q1
\v 12 \x - \xo 12:12 \xt Isa 44:23; 49:13\x*Zo khanakhanakh mbá qanegó,  
\q2 qo yan neka zo yan-te ndozoyage.  
\q1 Geté ti-te ndigu unimé꞉-soqá, ndigu manqei-qape neka ndaola-te ndiyage.  
\q1 Zapa ndǿgo, nqova soqaqape màndovís zo-te.  
\q1 Ndego qaqa kandambá.  
\q2 Ndego mø̀ndæ-otév, khøuwa khapémbá, ndimbøe-yoza.”   
\p
\v 13 Yaq ndego wazeam ge꞉-otev av nqægo, manqei-qape-tē ginø-ogenonām, ndego até gendego, ndugu sævam, nakhasam anganeam gui-ova, vø̄ngeatam. Até gembopavát.  
\v 14 \x - \xo 12:14 \xt Dan 7:25; 12:7\x*Geté ngunuk sævam, ngangakh kandambaqape-qá taf menas mbo-etøomém. Ekeza manqei-té guabenø-løvuí, leg-av manqei-te ndøgo. Yaq timbó-kewagát ndǿgo, viav misika neka viav nøme yaq-mba vømǿndāp. Ta manqei-te ndøgo, ndugu wazeam-qa bugug-te, qambaqape ndǿgoát.  
\v 15 Yaq wazeam, até gendego, ibøkha vø̄qoza. Ibøkha ndøgo, teqa manqa-nqa-te qando-fakhan, andé kea-qá ibøkha mbageáp. Ndego sævam kawøwe-qa mbogoám.  
\v 16 Geté ndugu sævam, manqei mbotøké. Manqei manqa-nqa é-møndø-mboqoá, ibøkha vø̄khoug, ndøgo wazeam-qa manqa-nqa-te qando-fakhan.  
\v 17 \x - \xo 12:17 \xt Veve 11:7\x*Yaq ndego wazeam, qaqa kandambá, ndugu sævam-te. Yaq sègewáv, tugi zi nøme namba vømēnøfe. Nginik ezoqam ndígu, Mbumbukiam-qa manqat o-mba ndo꞉ndape neka Yesu-qa manqat ndīgēāwāt.  
\v 18 Yaq ndego wazeam, ndøgeg-té genø-itán.   
\c 13  
\s1 Søvakha gigiap lozokhak, ndaola-te gendo-fakhan  
\p
\v 1 \x - \xo 13:1 \xt Veve 12:3; 17:3, 7-12\x*Taqa zita-te, no søvakha gigiap lozokhak no-omét. Ndaola-té gendo-fakhán. Ndego kawa sevén qambogoam neka auli ten vømbōgoam. Auli ate qambøegoam, kawa ezoqam-qá wawaq ndø-uzupám, neka teqa kawa ate qambøegoam, Mbumbukiam-qa iz ngenøgim manqat vō꞉peaupam.  
\v 2 \x - \xo 13:2 \xt Dan 7:4-6\x*Ngenek søvakha gigiap lozokhak, qæ-omet, bugug andé lepad me me꞉kewagám, ndugu puskas khobos kandambaqapu. Geté zenda andé søvakha gigiap nøme-qá zendá, ndego bea ndimbo-akhayam. Bazaføgakh kandambá. Neka manqa-nqa, andé layon-qá manqa-nqá. Ngenek søvakha gigiap lozokhak, wazeam ekeza bazaføgakh mbo-etoám neka ekeza kawa ezoqam-qa qonam nonqo neka megeat iz kandambaqape vømbō-etoam.  
\v 3 \x - \xo 13:3 \xt Veve 17:8\x*Søvakha gigiap lozokhak-qa kawa nøme, bugug āv qane-kewagám nqǽgo: Ezoqa pakhapakha mbokhaná. Geté nqamav ndøgo, qambogoam, mø̀ndø-e꞉ám. Yaq ndøgo, manqei-qape ezoqam ate ndigu, nqova zømbendáf, neka ndego søvakha gigiap lozokhak vømbōpavat.  
\v 4 Ezoqa ate gi꞉goam, wazeam gèmbo-vizupám, ndego søvakha gigiap lozokhak, bazaføgakh gembøe-etoam. Neka ndigu søvakha gigiap lozokhak, vømbō-vizupam. Āv gini-manqatám nqǽgo, “Gekha ezoqâm ndego, kopømba ande av ngenek søvakha gigiap lozokhak nde꞉go? Neka gekha ezoqâm ndego, te namba tenøfe, vǿpitāv?”   
\p
\v 5 \x - \xo 13:5 \xt Dan 7:8, 25; 11:36; Veve 11:2\x*Ndego søvakha gigiap lozokhak, Mbumbukiam sègemboták: Ekeza iz segé-eqatát, neka Mbumbukiam-qa iz vǿngenøitāt, neka bazaføgakh matev vǿmatønumāt, atema løvøyak 42 vømǿ-nasinīm.  
\v 6 Ndego søvakha gigiap lozokhak manqat ge-einin, Mbumbukiam ndøngenøiuín, neka teqa iz vø̄ngiuin neka teqa khoev vø̄ngenøiuin neka tegi ezoqam ndigu, yan-te ndiyage, vø̄ngenøzoin.  
\v 7 \x - \xo 13:7 \xt Veve 11:7\x*Neka Mbumbukiam ndego nøme āv gembøeták nqǽgo: Mbumbukiam-gi ezoqam namba mé꞉nøfé neka vǿpitāz. Neka ndego bazaføgakh ndøndáp. Ezoqa bawan vinivinimba neka manqei vinivinimba neka manqat vinivinimba neka ngusu vinivinimba gezømbó-kawaevtát.  
\v 8 \x - \xo 13:8 \xt Psa 69:28; Veve 17:8; 20:12, 15; 21:27\x*Ezoqa ewaqape, manqei-qape-te tiyagat, gembó-vizupát, gekha ezoqām ndigu, tiqa iziz khandi mbuk-te peawapøteav ndøgo, Sip Nakhasam-qa mbuk-te, ndego gilaem. Manqei-qape khakheinøpøteav qagoam, ta mbuk ndøgo, é-møndo-peawám.   
\p
\v 9 Gekha ezoqām ndego, gea ndømbogo, ndego yà beyogé.  
\v 10 \x - \xo 13:10 \xt Jer 15:2; 43:11; Veve 14:12\x*Ezoqa ndigu, Mbumbukiam gevevesam, ndimbula-te tinqeisam, ndigu segé-nqeisám. Neka ezoqam ndigu, Mbumbukiam gevevesam, nakhag kaiya ti꞉zitag, ndigu nakhag kaiya segé꞉zitág. Nqanek matev tøfakhanam, Mbumbukiam-gi ezoqam, føgøføgakh bewaniáp, tiqa unimanqatin-te.   
\s1 Søvakha gigiap lozokhak nøme, manqei mokho-te gendo-fakhan  
\p
\v 11 Yaq no søvakha gigiap lozokhak nøme no-omét. Manqei mokho-té gendo-fakhán. Ndego andé sip nakhasam-qá auli me mbøegoám. Menás. Neka ndego manqat gemanqatam, andé wazeam-qá manqát.  
\v 12 Bazaføgakh ndégo tembo-etoám, søvakha gigiap, bugukhokhof ndaola-te gendo-fakhan. Yaq ndego matev, teqá iz-té genø-matønumám. Ndego manqei-qape ezoqam ate ndi꞉gu, āv gene-tøpøtavám nqǽgo: Ndego søvakha gigiap lozokhak, bugukhokhof gegeavun, tìabembøe-vizáp, ndego nqamav soqaqape qambogoam, ndakin qambo-e꞉am.  
\v 13 \x - \xo 13:13-14 \xt Met 24:24; 1 King 18:24-39; Veve 19:20\x*Ngenek søvakha gigiap lozokhak nøme, ndakin gefakhan, nqova ndaføgim matev ndømatønumám. Kandakandá. Nøme gematanam, nqánek: Yan-te gøinam ndovís, atema manqei-qape-te, ezoqa ewaqape-qa bøi-te.  
\v 14 Yaq ta matev vinivinimba-te ndøgo, ndego ezoqa ewaqape, manqei-qape-te giyagam, gètubumám. Bazaføgakh ndégo tembo-etoám, ndego søvakha gigiap, bugukhokhof ndaola-te gendo-fakhan. Ndego matev, teqá iz-té genø-matønumám. Yaq ndego søvakha gigiap lozokhak, ndigu ezoqam, manqei-qape-te giyagam, āv gezømbe-eín nqǽgo: Ndego søvakha gigiap lozokhak, nakhag kaiya gi꞉laem, gete sekemba geyagat, tae khøuwiap bèmbo-viagém. Andé teqá bugúg.  
\v 15 Yaq ndego søvakha gigiap lozokhak, vaev-te gepavavun, bazaføgakh nøme, āv genendáp nqǽgo: Ta tae khøuwiap ndøgo, ndego bugukhokhof søvakha gigiap lozokhak-qa bugug-te gikhakheinøvemem, khandin qozøqozaq mbókhambá. Yaq ta tae khøuwiap ndøgo, manqa manqate ndǿngáz. Āv qandé-eín nqǽgo: Gekha ezoqām ndigu, ndøgo vizøpøteav tøgoat, pakhapakha bezø-khanøé.  
\v 16 \x - \xo 13:16-17 \xt Veve 14:9-11; 16:2; 20:4\x*Yaq ndego søvakha gigiap lozokhak, vaev-te gegeavun, ezoqa ewaqape, ezoqa khasøkhasis nekā kandakanda, gigiap kopoav ezoqam nekā gigiap-av ezoqam, iz-akhayapak nekā yaq-fia mbain sasae ezoqam, āv gene-tøpøtáz nqǽgo: Ndigu tiqa nakeamo zenda-te o tiqa kawa-pap-te, khakhatap bezøgó.  
\v 17 Yaq gekha ezoqām ndego, nqanek khakhatap mbain ndego, ndego kopømba mbaín, ezoqa nøme-te gigiap tendowi, o te-te gigiap temøwi. Ta khakhatap ndøgo, søvakha gigiap lozokhak-qá íz o teqa iz-qá geveáp.   
\p
\v 18 Matavap loloakh begó, taqa yaq-te. Ezoqa matavap loloakh tømbogoat, ndego søvakha gigiap lozokhak-qa geveap, mokho bembondáp. Ndøgo ezoqam-qá geveáp. Nqanek geveap 666́.   
\c 14  
\s1 Sip Nakhasam neka ndigu 144 taosen ezoqam  
\p
\v 1 Yaq qækewag, nqáe! Sip Nakhasam no-omét. Zayon manqei pøyat-té gono꞉yám. Ezoqá namba me꞉wanám. 144 taosén. Ndigu tiqa kawa-pap-te, Sip Nakhasam-qá iz neka tege Eve-qá iz zømbo-peaupám.  
\v 2 \x - \xo 14:2 \xt Veve 1:15; 19:6\x*Yaq no manqa wag nø-ewág. Yan-té qando-fakhán. Andé ibøkha sololo kandambaqape me me꞉wagám neka ande ndand kandakanda me me꞉møkunimám. Naq ndøgo, qæ-ewag, andé gita khaneam ezoqam kopoav-qá gita khaneám.  
\v 3 \x - \xo 14:3 \xt Isa 42:10; Veve 5:9; 7:4\x*Nginik ezoqam, Mbumbukiam-qá kawa qonam nonqo-qá megemege-té neka khandi gigiap foa neka megetapak-qá megemege-té gono-waniapám. Yaq ndigu ouv ndakinak ndøqaqaemám. Ta ouv ndøgo, ezoqa nøme kopømba mbaín ti꞉zøtez. Sati ndígu tinízøtéz, ndigu 144 taosen ezoqam, Mbumbukiam manqei-qape-te gewi.  
\v 4 Nginik ezoqam, Evezøza-te ùnime꞉-tøkéb. Ndigu manqa-zapa gonemáv, sakheis namba.\f + \fr 14:4 \ft Nqanek manqat, yaya ndø-etǽ. Taqa manqa mokho nqánek: Nginik mbumbuk nøme vizupáv, ndøgo kopømba ande av mambe okho matev ndægo, Mbumbukiam-qa bøi-te.\f* Ndigu Sip Nakhasam mba mbopáev, ndego ande āv kenē-okho. Ezoqa ewaqape mokho-te, Mbumbukiam ndígu tewí. Ndigu Mbumbukiam-te neka Sip Nakhasam-te, andé tiqá etoam matév, ate av-té, gigiap ndøgo, toqope꞉tat, bugukhokhof gigiap tiqa ndøgo.  
\v 5 Tiqa manqa-nqa-te, meakha manqat mbaín, neka ndigu manqa-zapa gonemáv.   
\s1 Enzol ezoqa misika-qa manqat  
\p
\v 6 Yaq no enzol ezoqa nøme no-omét. Khaiya ová gono-løvuvát. Ndego miavmiav manqat mbomambaqape ndøgeatát. Ezoqa ndigu, manqei-qape-te ndiyage, gé꞉zømesimát, ezoqa ngusu vinivinimba neka bawan vinivinimba neka manqat vinivinimba neka manqei vinivinimba.  
\v 7 Ndego kandambaqapé møndæ-akhá. Āv gene-akhá nqǽgo, “Mbumbukiam-te møe zógoát, neka teqá iz zó-eqatát. Zapa ndǿgo, teqa manqa ovøyam khøuwa, mø̀ndøndáp. Gèmbovizáp ndego, yan neka manqei-qape neka ndaola neka kea kumbutap gekhakheinam.”   
\p
\v 8 \x - \xo 14:8 \xt Isa 21:9; Jer 51:7-8; Veve 17:2; 18:2, 3\x*Ndego enzol ezoqam-qa zita-te, enzol ezoqa nøme ndofakhán. Ngenek enzol ezoqam, ge-menas-ev, āv gene-eín nqǽgo, “Mø̀ndøbøí. Bebilon taon kandambaqape, mø̀ndøbøí, ta taon ndøgo, kopømba ande av sævam me guigoam, ndugu bawabawan ezoqam ate ndigu, tuqa waen føgakh-qape guzø-etoam, ti-izam, neka tu namba mambe gone-te gu-itubam.”\f + \fr 14:8 \ft Nqanek Manqat Qandoveveam mokho-te, manqat nøme, mambe nqæmanqate, yaya etæ manqát. Mbumbukiam zita wuowe matev neka batae vizap matev me꞉manqaté.\f*   
\p
\v 9 \x - \xo 14:9 \xt Veve 13:12-17\x*Ndego enzol ezoqam-qa zita-te, enzol ezoqa nøme ndofakhán. Ngenek enzol ezoqam, ge-misika-ev, kandambaqapé møndæ-akhá. Āv gene-akhá nqǽgo, “Gekha ezoqām ndego, søvakha gigiap lozokhak neka teqa tae khøuwiap tembo-vizupat, neka kawa-pap-te o zenda-te teqa khakhatap vǿndāp, ndego mø̀ndø-soqoév.  
\v 10 \x - \xo 14:10 \xt Isa 51:17, 22; Jer 25:15-16; Psa 75:8; Ezek 38:22; Gen 19:24; Veve 16:19; 20:10; 21:8\x*Ndego Mbumbukiam-qá waen føgakh-qape be-íz. Nqanek waen, Mbumbukiam-qá qaqá. Teqá yaq-fia soqaqapé. Ta waen ndøgo, Mbumbukiam ibøkha namba, génokhogimák. Geté føgakh-qapé segégoát. Yaq ngenek ezoqam, Mbumbukiam-gi enzol ezoqam-qa megemege-te neka Sip Nakhasam-qa megemege-te, gøinam tatas-té neka nandi wagøvap-us-té gunú꞉goát, nqosøgeap kandambaqape vǿndāp.  
\v 11 \x - \xo 14:11 \xt Isa 34:10\x*Ezoqam ndigu, søvakha gigiap lozokhak neka teqa tae khøuwiap ndimbovizap, o teqa iz-qa khakhatap gindapem, ndigu pusup mbaín. Pavpave nekā lovølova, ta gøinam ndøgo, ndigu nqosøgeap ndøzø-etoam, taqa khøifa miavmiav ndǿqavigát.”   
\p
\v 12 \x - \xo 14:12 \xt Veve 13:10\x*Yaq nakémbá, Mbumbukiam-gi ezoqam bazaføgakh-us bewaniáp, ezoqam ndigu Mbumbukiam-qa guguna manqat ndimbopaev-a, Yesu ndī-ūnīmānqātināt.   
\p
\v 13 Yaq no manqat nø-ewág. Yan-té qando-fakhán. Āv qande-eín nqǽgo, “Āv qoqoté-peawám: Ndakin qangaz, atema ndøma, gekha ezoqām ndigu, Evezøza ndi-unimanqatinat, tipakhaez, ndigu khanakhanakh mbá giabitigú.”  
\p Neka Mbumbukiam-ge Nqova, āv gene-manqaté nqǽgo, “Unimanqatín. Nginik ezoqam, sasae-qape gikhanazat, pusa ndǿtá. Zapa ndǿgo, sasae ndøgo gi꞉matønumam, ndigu taqa yaq-fia, ndø̀ndapém.”   
\s1 Yaya etæ manqat, avøe gigiap neka waen tae nanga-qa yaq-te, qakhatøkhatoam  
\p
\v 14 \x - \xo 14:14 \xt Dan 7:13\x*Yaq no qækewag, nqáe! Khaiya ozoz papaqa nøqeív. Ezoqam mo꞉qotám. Ndego andé Ezoqam-gé Yó. Teqa kawa-te, kawa ezoqam-qá gol wawaq mo꞉-uzám, neka zenda-te, kaiya køfizuat khobos-qapi vø̄ndapavam.  
\v 15 Yaq enzol ezoqa nøme ndowáv. Mbumbukiam-qá khoev-té gendo-fakhán. Ndego kandambaqapé møndæ-akhá. Te-te ndego, khaiya ozoz-te go꞉qotam, āv gembøe-akhá nqǽgo, “Kaiya køfizuat nandiv, nandoqo-ndøpazat, qoge mòqongáz. Zapa ndǿgo, qoge-qa khøuwa iz, mø̀ndøndáp. Avøe gigiap ate ndægo, manqei-qape-te ndøpoe, mø̀ndø-khatøkhatoám. Qoge-qa mo꞉keogé.”   
\p
\v 16 Yaq ndego khaiya ozoz-te go꞉qotam, ta kaiya køfizuat ndigu, manqei-qape me꞉khaná. Yaq manqei-qape-te ndøgo, avøe gigiap qakhatøkhatoam, vø̄qog.   
\p
\v 17 Taqa zita-te, Mbumbukiam-qa khoev-te, yan-te ndøgo, enzol ezoqa nøme ndofakhán. Até ndegó-a, kaiya køfizuat khobos-qapi vø̄ndapavam.   
\p
\v 18 \x - \xo 14:18 \xt Joel 3:13\x*Yaq teqa zita-te, enzol ezoqa nøme vøndō-fakhan. Lou-qase-té gendowáv, ma Mbumbukiam-te etoam matev gi꞉goatun. Ndego gøina ate ndægo-gé kawa ezoqám. Ndego kandambaqapé møndæ-akhá. Ndego enzol ezoqam, ndego kaiya køfizuat khobos-qapi gendapavam, āv gembøe-akhá nqǽgo, “Manqei-qape-te ndøgo, waen tae nanga mø̀ndø-khatøkhatøezám. Kaiya khobos-qapi nandiv, toqoté-qogáz, waen tae nanga ndigu, tae-te ndifaløbap. Neka vø̄-møvøbam.” \fig Kaiya køfizuat neka waen tae nanga|src="SICKLEGR.tif" size="col" copy="SIL PNG" ref="14:18" \fig*   
\p
\v 19 Yaq ndego enzol ezoqam, até gendego, manqei-qape, kaiya køfizuat vø̄ekhana, waen tae nanga vø̄qogaz-a, vø̄-møvøbam. Yaq waen pesegim nonqo kandambaqape-té genø-nqagím. Nqanek pesegim nonqo, Mbumbukiam-qá qaqá.\fig Waen tae nanga pesegim nonqo|alt="SIL Misc" src="SIL-G085.tif" size="col" copy="SIL PNG" ref="14:19" \fig*  
\v 20 \x - \xo 14:20 \xt Isa 63:3; Veve 19:15\x*Yaq taon bavokho ndo꞉go, waen tae nanga gipesegimem, ezoqa kouk ndofakhán. Kandambá tantáv. Kouk ndøgo, qambagim, gèmø-keá. Taqa sekeat, ande āv 300 kilomitá ndægó, neka taqa igian, ande āv hos-qá eqawán ndægó, tuyat.   
\c 15  
\s1 Enzol ezoqam seven, viniv matev seven gi-upøgeapavun  
\p
\v 1 Yaq no yan-te nqo꞉go, matev nøme nøqeív. Kandambaqapé neka nqova ndafe-ús. Enzol ezoqam seven mø̀ndøgoám, ndigu matev soqøsoqa seven vø̄-upøgeapam. Nqanek vaev viniv matév. Zapa ndǿgo, nqanek viniv matev tøme-navøem, yaq Mbumbukiam-qa qaqa gemǿ-navøém.  
\v 2 Yaq no andé ndaola nøteqeív. Bæbæs-qapé. Andé glás. Gøina wageap namba me꞉nokhombáp. Neka no ezoqa vø̄ezømet. Ezoqam ndígu, søvakha gigiap lozokhak gipitøvem neka teqa tae khøuwiap vizøpøteav vø̄goam-a, teqa iz-qa geveap ndapeav vø̄goam. Ndigu ndaola ndøgeg-té giwaniapám, neka andé gita me me꞉-upøgeapám. Ndøgo Mbumbukiam zø-etoám.  
\v 3 \x - \xo 15:3 \xt Exo 15:1; Psa 139:14; 145:17\x*Ndigu Mozes-qá ouv ndøqaqaemám, ndego Mbumbukiam-ge sasae ezoqam, neka Sip Nakhasam-qa ouv vø̄-qaqaemam. Ouv āv gini-qaqaemám nqǽgo:  
\q1 “Evezøza, Mbumbukiam,  
\q2 qo bazaføgakh ate ndægo ndaqago,  
\q1 matev ndøgo, ndoqo-matanam,  
\q2 kandakandá neka nqova ndafe-ús.  
\q1 Qoqa matev unimanqatín neka ndaføya-ndaføyá.  
\q1 Bawabawan ate ndægo, kawa qó.   
\q1
\v 4 \x - \xo 15:4 \xt Jer 10:6-7; Psa 86:9\x*Evézøza! Qo qakhapús soqogó, ndaføyamba-qape.  
\q1 Gê, ezoqa tígu, ndigu qo-te møe goneav tigoat  
\q2 neka qoqa iz eqawateav vǿgoāt? Mbaín.  
\q1 Bawabawan ate ndi꞉gu, ndø̀ndozáv, qo vøqá-vizumēm.  
\q1 Zapa ndǿgo, qoqa matev ndaføya-ndaføya, màndo-veveám.”   
\p
\v 5 \x - \xo 15:5 \xt Exo 38:21\x*Ouv gumu-qaqaemem, no yan-te nqo꞉go, Mbumbukiam-qá khoev nøqeív. Ndøgo palai khoév. Yaq mboqog sège-mboqóz.  
\v 6 Yaq ndigu enzol ezoqam seven, matev soqøsoqa seven gi-upøgeapam, Mbumbukiam-qá khoev-té gindu-fakház. Tiqa ndabua bæbæ-bæbǽs neka vøiyam-ús, neka savim-te løvønam nonqo gol-us vøzømbō-løvøtupam.  
\v 7 Yaq khandi gigiap foa, kopo nøme gegoam, ndigu enzol ezoqam seven, gol ndis seven zø-etoám. Ta ndis-te ndøgo, Mbumbukiam-qá qaqa mu꞉nqeitupám, ndego miavmiav ngeyage. Até vømø̄-tøtøvøyam.  
\v 8 \x - \xo 15:8 \xt 1 King 8:10-11; 2 Chr 5:13-14; Isa 6:4\x*Mbumbukiam-qa waev-te neka bazaføgakh-te, khøifa ndofakhán, yaq teqa khoev mokho-te ndøugu, vømø̄tøva. Yaq ezoqa kopømba mbaín, Mbumbukiam-qa khoev-te ti-oz. Matev soqøsoqa seven bètøkhæ-navøém, ndøgo enzol ezoqam seven gi-upøgiapavun.   
\c 16  
\s1 Enzol ezoqam seven, Mbumbukiam-qa qaqa giqouzømem  
\p
\v 1 Yaq no manqat kandambaqape nø-ewág. Mbumbukiam-qá khoev-té qando-fakhán. Ndøgo enzol ezoqam seven, āv qazømbe-eín nqǽgo, “Mòzozáv. Zoqa ndis seven-te nandav, Mbumbukiam-qa qaqa, qatøtøvøyam, manqei-qape-té qazonǿ-qouzømém.”   
\p
\v 2 \x - \xo 16:2 \xt Exo 9:10; Veve 13:12-17\x*Yaq bugukhokhof enzol ezoqam ndøwáv, Mbumbukiam-qa qaqa, ekeza ndis-te qøugoam, manqei-qape-te vø̄qouz. Yaq ndigu ezoqam, søvakha gigiap lozokhak-qa khakhatap gindapem neka teqa tae khøuwiap vømbō-vizupam, ndigu nqamav soqøsoqa nqosøgeap-us ndø-upøgím.   
\p
\v 3 \x - \xo 16:3-4 \xt Exo 7:17-21\x*Yaq enzol ezoqa nøme, ndego ge-menas-ev, Mbumbukiam-qa qaqa, ekeza ndis-te qøugoam, ndaola-té genøqóuz. Yaq ibøkha ndøgo, gèmø-kóuk. Andé løvøte ezoqam-qá kóuk. Yaq gigiap ate ndi꞉gu, ndaola-te giyagam, gèpakhaéz.   
\p
\v 4 Yaq enzol ezoqa nøme, ndego ge-misika-ev, Mbumbukiam-qa qaqa, ekeza ndis-te qøugoam, kea-te neka kea kumbutap-té genøqouzám. Yaq até ta ibøkha ndøgó-a, vømø̄-kouk.  
\v 5 Yaq no ndego enzol ezoqam, ndego ibøkha ndembo-keoge, teqa manqat āv qate-ewág nqǽgo,  
\q1 “Mbumbúkiam!  
\q2 Qo nqoqogo neka qoqogoam,  
\q3 qo ndaføyamba-qapé.  
\q2 Yaq-fia ndøgo, qo ti-te ndigu qoqota, ndøgo eqeieqeí.   
\q1
\v 6 Zapa ndǿgo, ndigu qogi ezoqam neka Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqam ndøzitagám, tiqa kouk vø̄wa.  
\q2 Yaq nakémbá, qo ndigu tiqa izam nonqo, kouk qozø-etoám.  
\q2 Yaq-fia ndǿgo tindapém, av yaq gi꞉matønumam.”   
\p
\v 7 \x - \xo 16:7 \xt Psa 19:9; Veve 15:3\x*Yaq no manqat nøme nø-ewág. Ndǿgo tøndo-fakhán, lou-qase-te ndøgo, ma Mbumbukiam-te etoam matev gi꞉goatun. Āv qande-eín nqǽgo, “Evézøza, Mbumbukiam, qo bazaføgakh ate ndægo ndaqago! Unimanqatín. Yaq-fia nqosøgeap, qo ti-te ndigu qoqo-khofotav, ndøgo ndaføyambá.”   
\p
\v 8 Yaq enzol ezoqa nøme, ndego ge-foa-ev, Mbumbukiam-qa qaqa, ekeza ndis-te qøugoam, khøuwa-té genøqóuz. Yaq khøuwa, bazaføgakh ndøndáp: Teqa tatas, ezoqa mé꞉louwavát.  
\v 9 \x - \xo 16:9 \xt Veve 9:20-21\x*Yaq ezoqa teqa tatas kandambaqape, vø̄elouwaz. Geté ndigu Mbumbukiam-te qambuzaneáv, neka ndego vizøpøteáv, ndego nqanek matev soqøsoqa gekhofotam. Geté iz mbongi꞉nám.   
\p
\v 10 \x - \xo 16:10 \xt Exo 10:22; Isa 8:21-22\x*Yaq enzol ezoqa nøme, ndego ge-faev-ev, Mbumbukiam-qa qaqa, ekeza ndis-te qøugoam, søvakha gigiap lozokhak-qá qonam nonqo-té genøqóuz. Yaq ezoqa ewaqape, ngenek søvakha gigiap lozokhak-qa mokho-te gu꞉goam, bøivun zønqeivøém, neka nqosøgeap vø̄-upøgim. Ndigu ekeza sas ndø-otøgevém, nqosøgeap zapaya.  
\v 11 Yaq ndigu tiqa nqosøgeap neka nqamav zapaya, Mbumbukiam, ndego yan-te ngo꞉yage, vø̄ngenøinam. Tiqa manqa-zapazapa gone-te, ndigu qambuzaneáv.   
\p
\v 12 \x - \xo 16:12 \xt Isa 11:15\x*Yaq enzol ezoqa nøme, ndego ge-siks-ev, Mbumbukiam-qa qaqa, ekeza ndis-te qøugoam, Yuflatis kea-té genøqóuz, ndøgo kea kandambaqape. Yaq kea ndøgo, sègevikiá. Yaq ta mokho-te ndøgo, kawakawa-za-te, ndigu tigi nakhag ezoqam namba, khøuwa fakhanam-te tinduzav, nakhoa zømbe-mboqoá.  
\v 13 Yaq no āv qateqeív nqǽgo: Ndego wazeam kandambaqape-qa manqa-nqa-te, neka søvakha gigiap lozokhak-qa manqa-nqa-te, neka khavozam manqa vevezam ezoqam-qa manqa-nqa-te, nqova soqøsoqa misika ndofakház. Ndigu andé taka-qá bugúg.  
\v 14 \x - \xo 16:14 \xt Veve 19:19\x*Nginik nqova soqøsoqa, umingiap matev ndøgoatún. Yaq ndigu manqei-qape-te ate ndægo, kawakawa-za-té ginǿzáv, nakhag nonqo vǿ-møvøbām, ta nakhag ndøgo, Mbumbukiam-qa khøuwa kandambaqape-te tøfakhan, ndego bazaføgakh ate ndægo ndømbogo.   
\p
\v 15 \x - \xo 16:15 \xt Met 24:43-44; Veve 3:3\x*Keliso āv gene-manqaté nqǽgo, “Nqáe! No andé aqonam ezoqám me nøtégeáv. Gekha ezoqām ndego, to꞉tiawet, neka teqa unimanqatin matev no-te, ande ndabua me ate te꞉-uzupat, ndego khanakhanakh mbá geabetegó. Soqaín ndøgo, ndego ande naqei-av me te꞉-okhoat neka ezoqa ewaqape-qa bugug-te, mivi vǿndāp.”   
\p
\v 16 \x - \xo 16:16 \xt Zech 12:11\x*Yaq ndigu nqova soqøsoqa, kawakawa-za, nakhag-qa, ta manqei-te ndǿgo tinømøváb, Iblu manqat-te, Amagedon ndimbo-akhayam.   
\p
\v 17 Yaq enzol ezoqa nøme, ndego ge-seven-ev, Mbumbukiam-qa qaqa, ekeza ndis-te qøugoam, khaiya-té genøqóuz. Yaq kawa ezoqam-qa qonam nonqo-te, Mbumbukiam-qa khoev-te, manqat ndofakhán. Kandambaqapé møndæ-akhá. Āv qande-eín nqǽgo, “Matev ate ndægo, mø̀ndømø-navøém.”  
\v 18 \x - \xo 16:18 \xt Veve 4:5; 8:5\x*Yaq ndand ndovøimám neka vøndō-møkunimam, neka xo vøndōwagam. Yaq manqei gèkukuvøém. Nqanek manqei kukuvøem, kandambá tantáv. Ezoqa manqei-qape-te ande gi꞉fakhaz, atema ndakin, manqei kukuvøem mbaín, av ndakin qæfakhan.  
\v 19 \x - \xo 16:19 \xt Veve 14:10\x*Bebilon taon kandambaqape, gèqaqavøém, vømø̄-qaqageap-misika. Neka manqei-manqei-qa taon ate qægoam, vø̄soqøsoqoam. Matev av qæfakhan ndægo, zapa ndǿgo: Mbumbukiam Bebilon taon kandambaqape neka taqa manqa-zapazapa, manqa mate navøepøteáv. Yaq ndego yaq-fia mbotá, neka teqa qaqa kandambaqape, ande waen føgakh-qape me vømbō-etoam.  
\v 20 \x - \xo 16:20 \xt Veve 6:14\x*Manqei bawabawa ate qægoat, gèsinøvøém, vø̄navøem. Neka até olól-a, vø̄navøem. Nqawa qóqeivák.  
\v 21 \x - \xo 16:21 \xt Exo 9:23-24; Veve 11:19\x*Yaq yan-te, qæ ais-us kandakanda ndolanqá, ezoqam-te vó꞉-o꞉az. Ais fisap ndigu, kandakandá tintív. Tiqa viniv, ande āv 50 kilogrém ndi꞉gú. Yaq ezoqam, Mbumbukiam-qa iz, gèngenøinám, nginik qæ ais kandakanda zapaya. Zapa ndǿgo, nqanek matev qafakhan, ùnime꞉-soqá.   
\c 17  
\s1 Mambe sævam khoveakh-qapu-qa yaq-te  
\p
\v 1 \x - \xo 17:1 \xt Jer 51:12-13\x*Yaq ndigu enzol ezoqam seven, ndis seven qazøgoam, nøme kopo, no-té gendowáv. Yaq āv genømbe-eín nqǽgo, “Qotøndéqāv! Ndugu mambe sævam khoveakh-qapu, ndugu kea kopoav avønin-te ndumia, ndugu yaq-fia nqosøgeap soqaqape ndǿndáp. No nøtéqamákh.  
\v 2 \x - \xo 17:2 \xt Isa 23:17; Jer 51:7; Veve 14:8\x*Manqei-qape kawakawa-za, tu namba mambe ndøgoám. Neka ezoqa ewaqape, nqanek manqei-qape-te ngiyage, ndigu kawa zø-okɨvám, tuqa manqa-zapazapa zapaya, ndøgo ande waen me gi꞉-izam.”   
\p
\v 3 \x - \xo 17:3 \xt Veve 13:1\x*Yaq ndego enzol ezoqam, no leg-av manqei-té genøndapán. Nqova-té. Yaq no sævam no-omét. Søvakha gigiap lozokhak køkouk-qá zita-té gunoqotám. Teqa kha ate qambøegoam, Mbumbukiam-qá iz ngenøgim manqat ndøkház. Ndego kawa seven mbogoám neka auli ten vømbōgoam.  
\v 4 \x - \xo 17:4 \xt Jer 51:7; Veve 18:16\x*Ndugu sævam, ndabua gu-uzam, khagi menás. Nøme ndøgo, uni køkouk-ín, neka nøme ndøgo, køkouk igiá. Neka ndugu gol gigiap vinivinimba neka nandi momotap-us neka agiwa-qasis fia kandakanda vø̄-usupam. Tuqa zenda-te, ndugu ibøkha izam nonqo ndøndapám. Gol khakheitáp. Ta ibøkha izam nonqo-te, matev vøvanq-us neka gekha matev soqøsoqa nøme ndøgo, tuqa mambe matev-te qando-fakhanam, até vømø̄tøva.  
\v 5 Tuqa kawa-pap-te, iz mo꞉peawám. Mokho manqát. Āv qane-peawám nqǽgo:  
\b  
\pc \sc Bebilon taon kandambaqape.\sc*  
\pc \sc Mambe sakheis ate ndi꞉gu-gu evo\sc*  
\pc \sc neka manqei-qape manqa-zapazapa-gu evo.\sc*   
\b  
\p
\v 6 \x - \xo 17:6 \xt Veve 18:24; 19:2\x*Yaq no tæqeív ndǿgo: Ngunuk sævam, Mbumbukiam-gi ezoqam-qá kouk ndø-íz, kawa vømbō-okɨ. Tiqá kouk ndǿgo tu-íz, ndigu Yesu-qa manqat gimanqatam, neka ta zapaya vø̄e-zitagam.  
\p No nqova ndafe kandambá, qæ-omet.  
\v 7 \x - \xo 17:7 \xt Veve 13:1\x*Yaq ndego enzol ezoqam genø-ein, “Gekha zapâ, qo nqova qaqandaf? No ngunuk sævam-qa mokho manqat nøtéqamákh, neka ndego søvakha gigiap lozokhak-qa yaq-te, teqa zita-te nduoqomat, ndego kawa seven neka auli ten ndømbogo.  
\v 8 \x - \xo 17:8 \xt Dan 12:1; Veve 11:7; 13:7\x*Ndego søvakha gigiap lozokhak qoqo-omet, mø̀ndøyagám. Geté ndakin mbaín. Geté ndego avønín, manqei nqa-té gendóqavíg, manqei nqa vaev mbain ndøgo. Geté yaq, até gemé-navøém. Yaq ndigu ezoqam, nqanek manqei-qape-te ngiyage, tiqa iziz khandi mbuk-te peawapøteav ndøgo, ta mbuk ndøgo, Mbumbukiam ibugukhokhof gepeawam, manqei-qape khakheinøpøteav qagoam, ndigu nqova zǿndáf, ndego søvakha gigiap lozokhak ti-ometam. Zapa ndǿgo, ndego mø̀ndøyagám. Geté ndakin mbaín. Geté nango ndø̀fakhán.   
\p
\v 9 Taqa yaq-te, matavap loloakh begó. Kawa seven ndøgo, manqei popotap sevén. Sævam ndǿgo tunoqomát. Ndøgo até kawakawa-za sevén.  
\v 10 Faev nøme ndigu, mø̀ndø-o꞉áz. Nøme kopo, zua ndøgó. Geté nøme kopo, fakhaneáv. Zuá. Yaq tefakhan, khapé gembøé-auwamák. Ndego khøuwa andé khapémbá tegoat.  
\v 11 Yaq ndego søvakha gigiap lozokhak, bugukhokhof geyagam, ndego ndakin yageav ndøgo, ndego gé-kawa-ezoqam-eit-év. Ngenek ndigu kawakawa-za seven nøme, tigí ezoqám. Yaq até ndegó-a, ndø̀soqoév.   
\p
\v 12 \x - \xo 17:12 \xt Dan 7:7, 24\x*Auli ten ndøgo, qoqoqeiv, até ndøgó-a, kawakawa-zá. Nginik kawakawa-za ten, kawaezat matev ngazeáv. Zuá. Ndigu søvakha gigiap lozokhák namba mó꞉kawaeztát. Geté khøuwa andé khapémbá, tiokawaeztat.  
\v 13 Nginik kawakawa-za ten, matavap kopo ndøveém, neka ekeza bazaføgakh neka iz, søvakha gigiap lozokhak-qá mokho-té gunu꞉-awám.  
\v 14 Yaq ndigu, Sip Nakhasám namba mé꞉nøfé. Geté ndego ekeza ezoqam namba, ndigu gevevesam neka gezø-akha neka te namba gi꞉køfinimam, gépitáz. Zapa ndǿgo, ndego Sip Nakhasam, ndego kawakawa-za-gé Kawá neka evezøza-za-gé Evezøzá.”   
\p
\v 15 Yaq ndego enzol ezoqam, manqat nøme genø-ein, “Kea vinivinimba ndøgo, qoqoqeiv, ma mambe sævam nduimia, ndøgo manqei-manqeí neka bawabawán neka ngusum vinivinimbá neka manqat vinivinimbá.  
\v 16 \x - \xo 17:16 \xt Veve 18:8\x*Auli ten ndøgo neka søvakha gigiap lozokhak, ndigu ngunuk mambe sævam, ndø̀sanqawém. Yaq gigiap ate ndømbøego, gembó-upøgimém. Naqei-áv segé-ivøvém. Yaq kha mbólogém, gøinam-te vǿnqagimēm.  
\v 17 Nginik kawakawa-za ten, manqat gikopo꞉nem, ekeza megeat matev, søvakha gigiap lozokhak-qa mokho-te tu꞉veem, matavap Mbumbukiam zø-etoám. Yaq av nqægo, Mbumbukiam-qá poev mbopaevém. Tiqa megeat matev tǿmá ndǿgo, atema matev ate ndægo vømú-fakhanām, av Mbumbukiam ibugukhokhof manqat ge꞉-ein.   
\p
\v 18 Sævam ndugu, qoqo-omet, ndøgo taon kandambaqapé. Manqei-qape kawakawa-za ate ndi꞉gu, ta taon-qa megeat matev mokho-té gunu꞉gú.”   
\c 18  
\s1 Bebilon taon qasoqa  
\p
\v 1 Taqa zita-te, no enzol ezoqa nøme no-omét. Yan-té gendovís. Ndego bazaføgakh kandambá neka waev bæbæs-qapé. Ta waev ndøgo, manqei-qape, sùgumu-gutavát.  
\v 2 \x - \xo 18:2-3 \xt Veve 14:8; Isa 13:21; 34:11-14; Jer 50:39\x*Yaq ndego kandambaqapé møndæ-akhá. Āv gene-akhá nqǽgo,  
\q1 “Mø̀ndøbøí. Bebilon taon kandambaqape, mø̀ndøbøí.  
\q1 Gevøgev nekā nqova soqøsoqa, mø̀ndømø-tiqá-khóev.  
\q1 Gekha pipisi neka søvakha gigiāp ndigu,  
\q2 Mbumbukiam-qa bøi-te soqain ndigu, ndego ndesanqaza,  
\q2 ndǿgo tiyagé.   
\q1
\v 3 Zapa ndǿgo, Bebilon taon,  
\q2 ndøgo ande sævam me nduigu,  
\q1 bawabawan ate ndægo,  
\q2 tuqa mambe matev waen ndø-izumám, kawa vøzø̄-okɨvam.  
\q1 Até manqei-qape kawakawa-zá-ya, tu namba mambe matev vø̄egoam.  
\q1 Neka bisnis ezoqam, manqei-qape-te ngiyage, tu zapaya, gèmø-moni-kopoav-ezoqam-éz.  
\q2 Zapa ndǿgo, ndugu gigiap møqǽ.”   
\p
\v 4 \x - \xo 18:4 \xt Isa 48:20; Jer 50:8; 51:6, 45; 2 Ko 6:17\x*Yaq no manqat nøme nø-ewág. Yan-té qando-fakhán. Āv qande-eín nqǽgo,  
\q1 “Nogi ezoqam! Mòzotøndo-fakház.  
\q1 Vø̀ndo-fakház, zo Bebilon taon mokho-te ndozotu꞉gu.  
\q1 Soqaín ndøgo,  
\q2 zo tu namba manqa-zapa gone-te tozo-khokhombupat.  
\q1 Neka soqaín ndøgo,  
\q2 tu namba yaq-fia nqosøgeap sa tozotumu-upøgim.   
\q1
\v 5 \x - \xo 18:5 \xt Gen 18:20-21; Jer 51:9\x*Tuqa manqa-zapazapa, khàpumu-kapuiám, yan vømø̄khanaz.  
\q1 Mbumbukiam tuqa matev soqøsoqa, manqa mate navøepøteáv.   
\q1
\v 6 \x - \xo 18:6 \xt Psa 137:8; Jer 50:15, 29; 2 Tes 1:6\x*Zo yaq āv tømbøe-matønømém, av zo guzømbe-matønumam.  
\q1 Zo tu-te yaq-fia menás sozó-taném, av matev guimatønumam.  
\q1 Waen føgakh soqaqape guzø-etoam, yaq menás sozombó-etøomém.   
\q1
\v 7 \x - \xo 18:7 \xt Isa 47:7-9\x*Av ndugu gui-khambuvupam  
\q2 neka gigiap kopoav-qape qambøegoam,  
\q2 yaq zo nqosøgeap neka mbøni vaev matev,  
\q2 āv tozombøé-etøomém.  
\q1 Ndugu mokho-mba,  
\q2 āv guni-manqaté nqǽgo,  
\q1 ‘No kawa sævam noqomát.  
\q1 No ngæmám mbá. No ambá av nqǣgo, anganeam genønanīm.  
\q1 Matev soqain genǿ-fakhanák. No mbøni genǿvayák.’   
\q1
\v 8 \x - \xo 18:8 \xt Veve 17:16\x*Geté ndugu av nduikhambuvap,  
\q2 ta zapaya ndøgo, matev soqøsoqa vinivinimba, khøuwa kopo-té segembøé-fakhanám,  
\q2 løvøte neka mbøni vaev neka ifin matev.  
\q1 Yaq ndugu gøinám guní-lonqotøvém.  
\q1 Zapa ndǿgo, Evezøza Mbumbukiam, ndugu yaq-fia nqosøgeap ndembo-etoam,  
\q2 ndego bazaføgakh-qapé.”   
\p
\v 9 \x - \xo 18:9-10 \xt Ezek 26:17; 27:30-35\x*Yaq manqei-qape kawakawa-za, tu namba mambe matev gi꞉goam neka tuqa gigiap kopoav qazøgoupam, ndigu gé-eivám, mbøni vøzǿ-nqosøgīm, khøifa tiqeivim, tutuavet.  
\v 10 Ndigu qambaqapé segendó-waniapét. Gó꞉khouwaném, matev soqaqape tiqeivim, tu-te tøfakhan. Yaq āv giní-ugufømém nqǽgo,  
\q1 “Hao, ú꞉-ā꞉!  
\q1 O Bebilon taon kandambaqape, bazaføgakh-qape.  
\q1 Qoqa manqa-zapa-qa yaq-fia, nakhamas-té qanøqa-fakhán.”   
\p
\v 11 \x - \xo 18:11 \xt Ezek 27:36\x*Neka bisnis ezoqam, manqei-qape-te, gé-eivám neka tu zapaya mbøni vøzǿvā. Zapa ndǿgo, ezoqa nøme mbaín, tiqa gigiap tiwiat.  
\v 12 \x - \xo 18:12 \xt Ezek 27:12-13, 22\x*Ezoqa tiqa gigiap sekemba géwiák, kopømba ande av gol neka silva neka nandi qaniqanimav-qape neka aqeing agiwa-qasis, neka ndabua mbomømboma køkø-køkouk neka khagi vinivinimba, neka tae vinivinimba fia kandakanda, neka gigiap ndøgo, søvakha gigiap-gi khayam khakheitap, neka tae ndis fia kandakanda, neka gigiap ndøgo, auli neka nandi khakheitap.  
\v 13 Neka ezoqa nøme mbaín, tiqa gigiap tiwiat, kopømba ande av lou mokhov eqeieqei nonqo, neka gigiap sisip mbomømboma, toqo-mboqotumat, neka nøme ndøgo, kha-te toqo-gɨ꞉mat, neka waen neka oliv oil, neka flawa, neka wit, neka kao, neka sip, neka hos, neka manqei khagua, neka até ezoqam-aním-a.   
\p
\v 14 Ndigu bisnis ezoqam, āv giní-einím nqǽgo, “Bébilon. Gigiap ate ndægo, qo møqæ qaqagoam, qo mø̀ndø-qøuváq. Qoqa gigiap qaniqanim neka fia kandakanda mø̀ndøqa-navøém. Qo nango geqá-fakhanák.”   
\p
\v 15 \x - \xo 18:15 \xt Ezek 27:31, 36\x*Ndigu bisnis ezoqam, tu mokho-te gimø-gigiap-kopoav-ezoqam-ez, ndigu qambaqapé segendó-waniapét. Gó꞉khouwaném, matev soqaqape tiqeivim, tu-te tøfakhan. Ndigu gé-eivám neka mbøni vøzǿ-nqosogīm.  
\v 16 \x - \xo 18:16 \xt Veve 17:4\x*Yaq āv giní-ugufømém nqǽgo,  
\q1 “Hao, ú꞉-ā꞉!  
\q1 O taon kandambaqape, bazaføgakh-qape,  
\q1 qo ndabua mbomømboma papaqa-papaqa neka køkø-køkouk neka kiki-kikis qoqo-uzumam  
\q1 neka qoqa kha, gol neka nandi mbomømboma neka aqeing agiwa-qasis voqotē-khakheinumam,   
\q1
\v 17 \x - \xo 18:17 \xt Isa 23:14; Ezek 27:27-29\x*qoqa gigiap mbomømboma, ate qaqambe-goam,  
\q2 nakhamas-té qanøqa-soqøsoqøám.”  
\p Palai khagua nøzøgim ezoqam ate ti꞉goat neka ezoqa ewaqape, khagua-te, manqei nøme-te tiguvimat, neka ezoqa ewaqape, khagua-te tisasaetat neka gekha ezoqām ndigu, ndaola-te yage tindapat, ndigu qambaqapé segendó-waniapét.  
\v 18 \x - \xo 18:18 \xt Ezek 27:32\x*Yaq khøifa tiqeivim, ndugu tutuavet, yaq āv giní-akhaemém nqǽgo, “Gê, taon kandambaqape nøme tǿgo, av nqanek taon qægoam? Mbaín.”   
\p
\v 19 Yaq ndigu gè-akhaemém, neka gè-eivám. Neka tiqa mbøni nqosøgeap-te, ekeza kawa-te, pakhakh ndønqagimám. Yaq āv gini-einím nqǽgo,  
\q1 “Hao, ú꞉-ā꞉!  
\q1 Taon kandambaqape. Tu mokho-te, palai khagua evøndipakha ate ndi꞉gu, ndaola-te gibøetam,  
\q2 ndigu mø̀ndømø-moni-kopoav-ezoqam-eztám, tiqa gigiap guwiam.  
\q1 Geté ndugu nakhamas-té gunø-soqoév.”   
\q1
\v 20 \x - \xo 18:20 \xt Isa 44:23; Deut 32:43; Jer 51:48\x*“Geté zo yan-te ndozoyage,  
\q2 neka zo Mbumbukiam-gi ezoqam,  
\q3 Keliso-gi u-anim neka Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqam namba,  
\q2 zo khanakhanakh bezøgó, tu zapaya.  
\q1 Zapa ndǿgo, matev soqøsoqa, zo guzø-matønumam,  
\q2 Mbumbukiam Bebilon-te, yaq-fia me꞉tá.”   
\p
\v 21 \x - \xo 18:21 \xt Jer 51:63-64; Ezek 26:21\x*Yaq enzol ezoqam bazaføgakh-qape, nandi kandambaqape ndøndapáz. Kandambá tintív. Tiqa khouwezat, andé wit mivitøzat nonqó. Yaq ndaola-té genø-ogezó, gendo-ein,  
\q1 “Taon kandambaqape, Bebilon, āv tøné-ogí.  
\q2 Bazaføgakh-ús.  
\q2 Yaq ezoqa nango géqeivimák.   
\q1
\v 22 \x - \xo 18:22 \xt Isa 24:8; Ezek 26:13\x*Qo mokho-te,  
\q2 gita khaneam ezoqam-qa khaneam neka ouv qaqayam ezoqam-qa wag neka ndigu pøinda o kipi gikhambøematun, taqa wag,  
\q2 ezoqa nango géyogemák.  
\q1 Neka qo mokho-te,  
\q2 sasae vinivinimba zøtezat ezoqam, nango gégoák.  
\q1 Neka ndigu wit nandi gi꞉mivisumatun,  
\q2 ezoqa taqa u, nango géyogemák.   
\q1
\v 23 \x - \xo 18:23 \xt Jer 7:34; 16:9; 25:10\x*Neka qo mokho-te, lampa waev nango gékhayák.  
\q1 Neka qo mokho-te, sakheis neka angana, ndigu tinøkem,  
\q2 tiqa khanakhanakh manqat, ezoqa nango géyogemák.  
\q1 Matev āv taqambé-fakhán.  
\q1 Zapa ndǿgo, qogi bisnis ezoqam, manqei-qape-te ate nqægo, āv gini-khambuvupám nqǽgo,  
\q2 ‘Ni bisnis ezoqam kandakandá.’  
\q1 Neka qoqa manqa-sisi matev,  
\q2 qo bawabawan ate ndægo qote-tubumám.   
\q1
\v 24 \x - \xo 18:24 \xt Jer 51:49; Veve 17:6\x*Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqam neka Mbumbukiam-gi ezoqam ate ndi꞉gu,  
\q2 tiqa kouk, Bebilon taon-té giqeivím.  
\q1 Ndøgo tuqá manqa-zapá, ndigu gizitagat, vø̄pakhaetat,  
\q2 ezoqa ewaqape nøme namba, manqei-qape-te gizitagat.”   
\c 19  
\s1 Yan-te nqo꞉go, Mbumbukiam-qa iz gi-eqanem, Bebilon ngi꞉wat zapaya  
\p
\v 1 Taqa zita-te, no yan-te, manqa wag nø-ewág. Andé ezoqa kopoav-qapi-qá akhayam kandakandá. Āv gini-akhaemám nqǽgo,  
\q1 “Alelúya. Iké꞉ Mbumbukiam-te.  
\q1 Ezoqam-qa khandi꞉zat matev,  
\q2 nikeza Mbumbukiam-té qando-fakhaté.  
\q1 Iz kandambaqape neka bazaføgakh,  
\q2 teqa ndégo.   
\q1
\v 2 \x - \xo 19:2 \xt Deut 32:43; Veve 6:10\x*Zapa ndǿgo, teqa manqa ovøyam matev unimanqatín neka ndaføyambá.  
\q1 Ndugu mambe sævam kandambaqapu, ndugu tuqa mambe matev, manqei-qape gui-ngi꞉tat,  
\q2 ndego yaq-fia nqosøgeap mbo-etoám.  
\q1 Ndego yaq-fia mø̀ndøtá, tu-te ndugu,  
\q2 tegi sasae ezoqam, pakhapakha guzø-khanæmam.”   
\p
\v 3 Yaq nango gi-akhaemem,  
\q1 “Alelúya. Iké꞉ Mbumbukiam-te.  
\q1 Taon kandambaqape ndøgo, ndøwageapet,  
\q2 taqa khøifa oskia ndøqaviág. Miavmiáv.”   
\p
\v 4 Yaq ndigu megetapak tuenti-foa neka ndigu khandi gigiap foa, ekeza kha, manqei me꞉laém, Mbumbukiam vømbō-vizumem, ndego kawa-qa qonam nonqo-te go꞉qotam, vø̄-einim,  
\q1 “Amén. Nqanek manqat unimanqatín.  
\q1 Alelúya. Iké꞉ Mbumbukiam-te.”   
\s1 Sip Nakhasam, sævam ge-okɨ  
\p
\v 5 Yaq Mbumbukiam-qa qonam nonqo-te, manqat ndofakhán. Āv qande-eín nqǽgo,  
\p “Nigi Mbumbukiam-qa iz, zó-eqatát, zo tegi sasae ezoqam ate nqazøte꞉go neka ezoqa ewaqape, kandakanda neka khasøkhasis, zo ndego ndozombo-vizap.”   
\p
\v 6 \x - \xo 19:6 \xt Veve 14:2\x*Yaq no manqa wag nø-ewág. Andé ezoqa kopoav-qape-qá náq. Andé ibøkha sololo kandambaqape me me꞉wagám neka andé ndand kandakanda me me꞉møkunimám. Āv qane-eín nqǽgo,  
\q1 “Alelúya. Iké꞉ Mbumbukiam-te.  
\q1 Zapa ndǿgo, nigi Evezøza, ndego Mbumbukiam,  
\q2 ndego bazaføgakh ate ndægo ndømbogo, ndégo teno-kawaevát.   
\q1
\v 7 \x - \xo 19:7-8 \xt Isa 61:10; Veve 21:2\x*Ni khanakhanakh bini-asøtøvé neka iz bizimbō-eqanem.  
\q1 Zapa ndǿgo, khøuwa iz mø̀ndøndáp. Sip Nakhasam, sævam ndǿ-okɨ́.  
\q2 Mbasønakam ndugu, tu-okɨ, mø̀ndø-khakheinám.   
\q1
\v 8 Mbumbukiam ndabua papaqa mbo-etoám.  
\q2 Bæbæs-qapé neka vøiyam-ús, yaq ndugu vø̄-uz.”  
\m (Nqanek ndabua papaqa qanimav-qape ndǿgo, matev mbomømboma, Mbumbukiam-gi ezoqam gimatønumam.)   
\p
\v 9 \x - \xo 19:9 \xt Met 22:2-3\x*Yaq ndego enzol ezoqam genø-ein, “Āv qoqoté-peawám: Ezoqam ndigu, Sip Nakhasam-qa nøkenøkem lou loge-te gizø-akha, tizav, khanakhanakh mbá giabitigú.”  
\p Yaq ndego manqat nøme, āv gene-eín nqǽgo, “Nqanek manqat unimanqatín. Mbumbukiam-qá manqát.”   
\p
\v 10 \x - \xo 19:10 \xt Kel 10:25-26; Veve 22:8-9\x*Yaq no teqa zenda tokhotapak-qa megemege-te, nøkeza kha, manqei nøtelaváo. Neka ambá nombo-vizamɨ́n. Geté ndego āv genømbe-eín nqǽgo, “Nandav ndømatàna᷄m. Até nó-a, no Mbumbukiam-gé sasae ezoqám, av qo nqoqote꞉go neka qogi Klisten qafuap ndi꞉gu, ndigu Yesu-qa manqat ndigeawat. Geté Mbumbukiam qombóvizám. Manqat ndøgo, Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqam ndimanqate, ndøgo Yesu-qá manqát.”   
\s1 Ezoqa hos papaqa-te go꞉qotam  
\p
\v 11 \x - \xo 19:11 \xt Veve 1:5; 6:2; Psa 96:13; Isa 11:4\x*Yaq no āv qateqeív nqǽgo: Yan sège-mboqoé. Yaq nqáe! Hos papaqa no-omét. Ndego go꞉qotam, teqa iz Ndaføyamba-qapé neka Unimanqatin Ezoqám. Ndego ezoqa manqa ovøyam-te ndegevezoat, neka nakhag vø̄goatun, ndego matev eqeieqei mba mbopáev.  
\v 12 \x - \xo 19:12 \xt Dan 10:6; Veve 1:14; 2:17\x*Teqa bøi andé gøina wageap me me꞉wageapám. Neka kawa-te, kawa ezoqam-qá wawaq ndø-uzupám. Wawaq kopoáv. Neka kawa-pap-te, iz vømbø̄e-peawam. Ta iz ndøgo, ndego yakhapus mbá sege꞉-otév. Ezoqa nøme zøtezateáv.  
\v 13 \x - \xo 19:13 \xt Isa 63:1-3; Zion 1:1, 14\x*Ndego ndabua sekeqape ndø-uzám. Ndabua ndøgo, kouk-té qanu-qoqotám. Teqa iz Mbumbukiam-qá Manqát.  
\v 14 Ngenek, yan-gí nakhag ezoqam mbopaevém. Hos papaqa-papaqa-té gono-qonavát, neka ndabua bæbæ-bæbæs papaqa-papaqa vø̄-uzupat.  
\v 15 \x - \xo 19:15 \xt Psa 2:9; Veve 1:16; 14:20\x*Teqa manqa-nqa-te, nakhag kaiya khobos-qapi ndofakhatám. Yaq bawabawan ate ndi꞉gu gé꞉pitáz. Ndego bazaføgakh-us zømbó-kawaevtát. Auli khamókh gezømbé-kawaevtát. Neka andé waen tae nanga me mé꞉pesegím. Gétokhonøvém. Mbumbukiam, ndego bazaføgakh ate ndægo ndømbogo, teqa qaqa matev, āv tøzømbé-fakhán.  
\v 16 \x - \xo 19:16 \xt Veve 17:14\x*Teqa ndabua sekeqape, mbagi-te ndøgo, iz mø̀ndømbo-peawám. Āv qambøe-peawám nqǽgo:  
\b  
\pc \sc Kawakawa-za-gé Kawá \sc*  
\pc \sc neka evezøza-za-gé Evezøzá. \sc*   
\b  
\p
\v 17 \x - \xo 19:17 \xt Ezek 39:17-20\x*Yaq no enzol ezoqam no-omét. Khøuwa-té gono꞉yám. Ndego kandambaqapé møndæ-akhá. Pipisi-té genø-akhá, ndigu khaiya ova go꞉løvøvupat. Āv gezømbe-akhá nqǽgo, “Vø̀ndozáv. Mbumbukiam-qá lou loge kandambaqape zombómøváb.  
\v 18 Vø̀ndozáv. Kawakawa-za-qá kha zólóg neka nakhag kawa ezoqam-qa kha, neka nakhag ezoqam-qa kha, neka hos-qa kha, neka tiqa kha, hos-te go꞉qonavam, neka gekha ezoqa nøme-qa kha, iz-akhayapak neka yaq-fia mbain sasae ezoqam, neka ezoqa kandakanda neka ezoqa khasøkhasis, tiqa kha vøzø̄log.”   
\p
\v 19 Yaq no nøme, āv qateqeív nqǽgo: Søvakha gigiap lozokhak neka manqei-qape-gi kawakawa-za neka tigi nakhag ezoqam, mø̀ndømøváb. Ambá nakhag ndøgonemɨ́n, te namba ndego, hos-te go꞉qotam, neka tegi nakhag ezoqam namba.  
\v 20 \x - \xo 19:20 \xt Veve 13:12-17; 20:10\x*Geté ndego søvakha gigiap lozokhak, gèmøvøinám. Até khavozam manqa vevezam ezoqám-a, vø̄-møvøinam, ndego teqa iz-te nqova ndaføgim matev gematønumam, ta mokho-te ndøgo, ndego ndigu ezoqam getubam, ndigu søvakha gigiap lozokhak-qa khakhatap gindapem neka teqa tae khøuwiap vømbō-vizupam. Yaq søvakha gigiap lozokhak, khavozam manqa vevezam ezoqam namba, gøinam kewan nandi wagøvap-us-té ginø-nqagivém. Khandín.  
\v 21 Tigi nakhag ezoqam, nakhag kaiyá ginizitág, ta nakhag kaiya ndigu, ndego hos-te go꞉qotam, teqa manqa-nqa-te gindu-fakhatam. Neka tiqa kha, pipisi ndølóg. Pipisi ate gi꞉goam, até vøzømbū-ewez.   
\c 20  
\s1 Matev ndøgo, viav wan taosen mokho-te tøfakhanam  
\p
\v 1 \x - \xo 20:1 \xt Veve 9:1\x*Yaq no enzol ezoqa nøme no-omét. Yan-té gendovís. Teqa zenda-te, manqei ozu vaev mbain mboqogim nonqo neka auli sen kandambaqape ndø-ndapavám.  
\v 2 \x - \xo 20:2 \xt Gen 3:1; Veve 12:9\x*Yaq ndego até gendego, ndego wazeam vø̄-møvøiu, ndego awenege wazeam, Nqova Soqaqape o Saitan ndimbo-akhayam, sasa ndøløvønøvem. Viav wan taosén teløvønøvupat.  
\v 3 Yaq ndego ngenek manqei ozu vaev mbain-té genø-ogiú, mboqog vømbø̄e-tokaz. Ùnime꞉-føgakhǽz, getokaz. Yaq ndego manqei-qape ezoqam tubøpøteav tèabetegó, atema viav wan taosen bemø̄ndap. Yaq taqa zita-te, ndego nqawa bèmbo-nqovozømém. Geté khapé gembøé-auwamák.  
\v 4 \x - \xo 20:4 \xt Dan 7:9, 22, 27; 1 Ko 6:2; Veve 13:17\x*Yaq no kawakawa-za-qa qonam nonqo nøqeív, ezoqa vō꞉qonavam. Nginik ezoqam, bazaføgakh, āv ginindapém nqǽgo: Ezoqam-qá manqa ovøyam ndǿ-ewagát. Neka no nqova vø̄ezømet. Nginik nqova ndígu, ezoqam monqo gizøqog, Yesu-qa manqat gigeatam neka Mbumbukiam-qa Manqat vø̄e-zømesimam, ta zapaya. Nginik ndego søvakha gigiap lozokhak o teqa tae khøuwiap vizøpøteáv, neka ndigu søvakha gigiap lozokhak-qa khakhatap ndapeáv, tiqa kawa-pap-te o zenda-te. Ndigu nqawá gindu-khandí꞉z, neka Keliso namba vō꞉kawaez. Viav wan taosén go꞉kawaeztam.  
\v 5 Nqanek bugukhokhof khøuwá, Mbumbukiam ezoqa løvøte-te gekhandi꞉z. Løvøte ezoqa nøme, nango khandi꞉zateáv, atema viav wan taosen vømø̄-navøem.  
\v 6 \x - \xo 20:6 \xt Veve 1:6\x*Ezoqam ndigu, Mbumbukiam ta bugukhokhof khøuwa-te løvøte-te tekhandi꞉z, khanakhanakh mbá giabitigú. Ndigu tegí ekeza ezoqám. Yaq løvøte nøme tøfakhan, ta løvøte ndøgo, tø-menas, ndøgo bazaføgakh mbaín, ti-te. Ndigu Mbumbukiam-gi neka Keliso-gi iziz ezoqam ndǿgoát, neka te namba vó꞉kawaeztāt, atema viav wan taosen vømǿ-navøēm.   
\s1 Saitan gipitøvem  
\p
\v 7 Yaq viav wan taosen tømø-navøem, Saitan timbøé-mboqoaném, ndego ndimbula-te ndego.  
\v 8 \x - \xo 20:8 \xt Ezek 38:2, 9, 15-16\x*Neka ndego ndø̀wáv, bawabawan ate nqægo, manqei-qape-te nqago, vǿtubām. Nqanek bawabawan ndǿgo, Gog neka Magog. Yaq Saitan ndigu ezoqa ate ndi꞉gu, nakhag-qa ndǿmøváb. Ezoqa kopoav-qapé. Andé ndivínd, ndaola-qa ndøgeg-te ndigu.  
\v 9 \x - \xo 20:9 \xt 2 King 1:10\x*Ndigu manqei-qape ate ndægo gépanqaním, Mbumbukiam-gi ezoqam, ma ndi꞉sokhoeapet, neka taon ndøgo, Mbumbukiam ndembøe-khafuat, vǿkhøogāz. Geté gøinam tøndóvís ndǿgo, ndigu Saitan-gi nakhag ezoqam vǿngiæzō.  
\v 10 \x - \xo 20:10 \xt Psa 11:6; Veve 19:20; 21:8\x*Yaq ndego nqova soqaqape, ndego getubumat, gøinam kewan-té ginǿ-oginám, ta nandi wagøvap-us-te ndøgo, ma søvakha gigiap lozokhak neka khavozam manqa vevezam ezoqam, go꞉nqagivem. Yaq ndigu nqosøgeap zǿgoát, pavpave nekā lovølova. Miavmiáv.   
\s1 Mbumbukiam-qa manqa ovøyam kandambaqape  
\p
\v 11 Yaq no kawa ezoqam-qa qonam nonqo papaqa kandambaqape nøqeív, neka ndego go꞉qotam, vø̄e-omet. Manqei-qape neka yan, teqa bugug-te, møe mbobøín, vømø̄-navøem. Manqei nøme mbaín, vǿegoāt.  
\v 12 \x - \xo 20:12 \xt Dan 7:9-10; Met 25:31-46; Kel 17:31; 2 Ko 5:10; Veve 13:8\x*Neka no løvøte ezoqam nøzømét, iz-akhayapak nekā khokho ezoqam. Kawa ezoqam-qá qonam nonqo megemege-té gono-waniapám. Yaq enzol ezoqam, mbuk ndømboqogimém. Mbuk nøme gimboqogimem, khandi mbúk. Yaq Mbumbukiam, løvøte ezoqam, matev, āv gezømbe-geveá, av mbuk-te ndøugu qøupeaupam, av matev gi꞉matønumam.  
\v 13 \x - \xo 20:13 \xt Lom 2:6; 1 Pita 1:17; Veve 2:23; 22:12\x*Até ndaolá-ya neka até løvøté-a neka até løvøte ezoqam-qá manqeí-a, tigi løvøte ezoqam vø̄nqonqotaz, yaq Mbumbukiam ndigu vøzø̄-gevea, av tiqa matev qazømbe-goam.  
\v 14 Yaq løvøte neka løvøte ezoqam-qa manqei, gøinam kewan-té ginø-nqagimém, vømø̄-navøem. Nginik gøinam kewan, løvøté nømé, løvøte ndøgo, tø-menas.  
\v 15 Yaq gekha ezoqām ndego, teqa iz khandi mbuk-te peawapøteav ndøgo, ndego gøinam kewan-té ginø-oginám.   
\c 21  
\s1 Yan ndakinak neka manqei-qape ndakinak  
\p
\v 1 \x - \xo 21:1 \xt Isa 65:17; 2 Pita 3:13\x*Yaq no yan ndakinak neka manqei-qape ndakinak nøqeív. Yan neka manqei-qape ndøgo, bugukhokhof qagoam, sògo-navøém, neka ndaola nøme mbaín.  
\v 2 \x - \xo 21:2 \xt Isa 52:1; 61:10; Iblu 11:16; 12:22; Veve 3:12\x*Yaq no Mbumbukiam-qá Zelusalem taon ndakinak nøqeív. Mbumbukiam-té qandovís, yan-te nqo꞉go. Khakheitáp neka bugug keogé. Ate av-té, mbasønakam bugug keoge nduigu, anganea tundaf.  
\v 3 \x - \xo 21:3 \xt Lev 26:11-12; Ezek 37:27; Zech 2:10; 2 Ko 6:16\x*Yaq no manqat kandambaqape nø-ewág. Kawa ezoqam-qá qonam nonqo-té qando-manqatát. Āv qande-eín nqǽgo, “Nqáe! Ndakin Mbumbukiam, ezoqám namba mé꞉goát. Ndego namba mé꞉yagát. Neka ndigu tegí ezoqam ndǿgoát. Mbumbukiam ekezan, ti namba mé꞉goát, neka ndego tigi Mbumbukiam vǿgoāt.  
\v 4 \x - \xo 21:4 \xt Isa 35:10; 65:19; Veve 7:17\x*Ndego tiqa bøi-te, bøi einu ate ndægo zǿvuogím. Løvøte matev nøme mbaín, segégoát, neka até mbøni vaev matév-a, neka eiv neka nqosøgeap nøme mbaín. Matev av nqægo, av bugukhokhof qægoam, mø̀ndømø-navøém.”   
\p
\v 5 \x - \xo 21:5 \xt 2 Ko 5:17\x*Yaq ndego kawa-qa qonam nonqo-te go꞉qotam, āv gene-eín nqǽgo, “Nqáe! No ndakin gigiap ate ndægo nóndakinák.”  
\p Yaq nøme ge-ein, “Qópeawám. Zapa ndǿgo, nqanek manqat, unimanqatin-qapé.”   
\p
\v 6 \x - \xo 21:6 \xt Isa 55:1; Jer 2:13; Zion 7:37; Veve 1:8, 17; 22:17\x*Yaq ndego manqat nøme genø-ein, “Matev ate ndægo, mø̀ndømø-navøém. No zapá neka no váev. No ndégo, ndo꞉megeat neka ndø̄ndōpāēv.  
\p Gekha ezoqām ndego, ibøkha naq ndømbopapat, no ibøkha ndǿgo tæmbó-etoám, ta kea kumbutøve-te ndøndo-fakhate, ezoqa khandi ndøzø-etoam. Yaq-mbá sæmbó-etoám.  
\v 7 \x - \xo 21:7 \xt 2 Sam 7:14; 1 Chr 17:13; Psa 89:26-27\x*Ezoqam ndego, manqa-zapa tetømbua, gigiap āv tenéndáp. Neka no tegé Mbumbukiam tǽgoát neka ndego noge nakhasam vǿgoāt.  
\v 8 \x - \xo 21:8 \xt Met 25:41; Veve 20:15; 22:15\x*Geté ndigu møe ndisininim, neka ndigu unimanqatinteav ndigu, neka ndigu matev soqøsoqa vinivinimba ndigu, neka ndigu ezoqa pakhapakha ndizø-khaneam, neka ndigu mambe ndi꞉-okho, neka ndigu manqa-sisi ndigu, neka ndigu batae ndimbovizap, neka ndigu meakha manqat ndimanqate, tiqa manqei gøinam kewan ndǿgoát, kewan ndigu, nandi wagøvap-us ndigu. Nqanek løvøté nømé, løvøte ndøgo, tø-menas.”   
\s1 Zelusalem taon ndakinak  
\p
\v 9 Yaq ndigu enzol ezoqam seven, ndis seven qazøgoam, matev soqøsoqa seven qamøzø-tøtøvøyam, vaev-te qafakhanam, nøme kopo, no-té gendowáv, vønø̄-ein, “Qotøndéqāv! No Sip Nakhasam-gu sævam nøtéqamákh, ndakin tu-okɨ.”   
\p
\v 10 \x - \xo 21:10 \xt Ezek 40:2\x*Yaq ndego enzol ezoqam, no olol eqawat-qape-té genøndapán. Nqova-té. Yaq ndego no tene-nømánd ndǿgo: Yan-te, Mbumbukiam-te, Mbumbukiam-qá Zelusalem taon ndøvisavún.  
\v 11 \x - \xo 21:11 \xt Isa 60:1-2, 19\x*Ta taon-te ndøgo, Mbumbukiam-qá waev ndøwavám. Nqanek waev, andé nandi qanimav-qape-qá momotáp, zaspa ndimbo-akhayam. Bæbæs-qapé. Andé glás.  
\v 12 \x - \xo 21:12-13 \xt Ezek 48:30-35\x*Taon ndøgo, uta-ús. Uta kandambá. Tò꞉-eqavét. Mboqog-ús. Tuélv, ate gi꞉goam. Ta mboqog-te ndigu, enzol ezoqam tuelv, mø̀ndø-waniapám, neka Izlael khagua bawan tuelv-qa iziz vō꞉peaupam.  
\v 13 Mboqog misika, khøuwa fakhanam-té qagoám, neka misika nakeamo zenda-te vø̄goam-a, misika yogea zenda-te vø̄goam-a, misika khøuwa sininim-te vø̄goam.  
\v 14 Nqanek taon uta-qape, nandi tuelv mumát qano-ogií. Neka ta nandi-te, Sip Nakhasam-gí u-anim tuelv-qá iziz mo꞉peaupám.   
\p
\v 15 \x - \xo 21:15 \xt Ezek 40:3; Veve 11:1\x*Ndego enzol ezoqam, no manqat genø-ein, iziz tonqogim nonqo ndøndapám. Gol khakheitáp. Taon neka mboqog neka uta, taqa fitap iziz qeivi nonqó.  
\v 16 Nqanek taon vavap foa ate qægoam, taqa loloakh kopó. Taqa sekeat neka taqa khouwevat kopó. Yaq ndego enzol ezoqam, teqa iziz tonqogim nonqo, taon-qa khouwevat iziz, vømbø̄endap. Taqa sekeat neka khouwevat neka eqæv, kopó: 2400 kilomitá.  
\v 17 Neka ndego enzol ezoqam, até uta-qá eqæv izíz-a, vømbōndap. Taqa eqæv 144́, pingim toqote-khamasim, toqo-geveam. Ta iziz tonqogim nonqo, ma ndego enzol ezoqam, taon-qa fitap iziz gembondap, ndøgo até kopó, av ezoqa ekeza gigiap-qa fitap gi-upøgimatun.  
\v 18 \x - \xo 21:18-21 \xt Isa 54:11-12\x*Taon-qa uta, nandi zaspá qane-ogií. Neka taon ndøgo, gol khakheitáp. Nginik gol, bæbæs-qapé. Andé glás.  
\v 19 Taon uta zapa-te ndøgo, nandi fia kandakanda ndø-abáp. Bugukhokhof nandi qanimav-qape, zapa-te ndizave, ndigu zaspá. Neka nøme ndizave, gi-menas-ez, ndigu nandi kikís. Tiqa iz safaiá. Neka nøme ndizave, gi-misika-ez, ndigu papaqá. Tiqa iz agét. Neka nøme ndizave, gi-foa-ez, ndigu nandi esokho khagí. Tiqa iz emelál.  
\v 20 Neka nøme ndizave, gi-faev-ez, ndigu gùnokhogeapét, papaqa neka køkouk. Tiqa iz oníks. Neka nøme ndizave, gi-siks-ez, ndigu køkóuk. Tiqa iz kanelión. Neka nøme ndizave, gi-seven-ez, ndigu khakhavá. Tiqa iz klisolaít. Neka nøme ndizave, gi-eit-ez, tiqa iz belíl. Neka nøme ndizave, gi-nain-ez, ndigu khakhavá. Tiqa iz topáz. Neka nøme ndizave, gi-ten-ez, ndigu klisoplás. Neka nøme ndizave, gi-eleven-ez, ndigu aiyazín. Neka nøme ndizave, gi-tuelv-ez, ndigu køkóuk nømé. Tiqa iz ametís.  
\v 21 Mboqog tuelv ate gi꞉goam, aqeing khakheitáp. Mboqog kopokopo, aqeing kopokopó gini-khakheinøvemém. Taon-te ndøgo, nakhoa kandambaqape, gól gini-khakheinømém. Ndøgo ùnime꞉-bæbǽs. Andé glás. Bøi segé-løwáz, yaq voqóqeīv.   
\p
\v 22 No Mbumbukiam-qa khoev qeiviáv, ta taon-te ndøgo. Zapa ndǿgo, ndego Evezøza Mbumbukiam, ndego bazaføgakh ate ndægo ndømbogo, neka ndego Sip Nakhasam, ekezan ndîgú, ta taon-te ndøgo. Ndigu ekezan, andé Mbumbukiam-qá khoév, ta taon-te ndøgo.  
\v 23 \x - \xo 21:23 \xt Isa 60:19-20; Veve 22:5\x*Nqanek taon, khøuwa neka løvøyak mbaín, waev tømbo-etoumat. Ndøgo kopømbá. Zapa ndǿgo, waev Mbumbukiam-qá waev mbo-etoumatún. Neka Sip Nakhasam, ndego andé taqá lampá.  
\v 24 \x - \xo 21:24 \xt Isa 60:3, 5\x*Bawabawan ate tægoat, ta taon-qá wáev giníyagát. Neka manqei-qape kawakawa-za tinǿ-okhoát ndǿgo, ekeza gigiap mbomømboma vǿ-upøgīm.  
\v 25 \x - \xo 21:25 \xt Isa 60:11\x*Taon-gi mboqog tokovemáv, khøuwa tema. Zapa ndǿgo, lova mbaín. Paveat mba ndǿgoát.  
\v 26 Bawabawan ate ndægo, tiqa gigiap mbomømboma neka fia kandakanda, taon-té ginǿ-upøgimát.  
\v 27 \x - \xo 21:27 \xt Isa 52:1; Ezek 44:9; 1 Ko 6:9-10\x*Geté gekha gigiāp ndøgo, Mbumbukiam-qa bøi-te khavim-us ndøgo, kopømba mbaín, tø-oe. Neka ezoqa ndigu matev soqøsoqa ndimatanam o khavozam manqat ndimanqate, ndigu ma gé-ozák. Ti-mba ndígu tí-óz, tiqa iziz Sip Nakhasam-qa khandi mbuk-te ndøpeawap.   
\c 22  
\p
\v 1 \x - \xo 22:1 \xt Ezek 47:1\x*Yaq ndego enzol ezoqam, no kea me꞉nømánd. Ta ibøkha ndøgo, ezoqa khandi zø-etoám. Ndøgo bæbæs-qapé. Andé glás. Nqanek ibøkha, kawa ezoqam-qá qonam nonqo-té qando-okhó, ma Mbumbukiam neka Sip Nakhasam ndiqonøve.  
\v 2 \x - \xo 22:2 \xt Ezek 47:12; Gen 2:9; Zech 14:8; Joel 3:18\x*Taon nakhoa livin-té qanuqǽt. Kea keoqa yaqyaq-a, tae ndøpøé. Ta tae ndǿgo, ezoqa khandi ndøzø-etoam. Nqanek tae, løvøyak tuelv ate ndi꞉gu, sùgumu-vi꞉matún. Neka taqa esokho mulømula-ús. Enqoni-us ezoqam bawan vinivinimba khakheinøvem nonqó.  
\v 3 Neka ta taon-te ndøgo, gigiap o matev nøme mbaín, Mbumbukiam-qa qaqa mokho-te ndøugu. Kawa ezoqam-qa qonam nonqo, mú꞉goát, ma Mbumbukiam neka Sip Nakhasam tiqonavat. Ezoqa ewaqape, tisokhoat, ndigu Mbumbukiam-qá sasae ndǿgoát neka vømbó-vizupāt.  
\v 4 \x - \xo 22:4 \xt Met 5:8; Veve 3:12\x*Ndigu bugug gembóqeivát neka teqa iz kawa-pap-te vøzømbó-peaupāt.  
\v 5 \x - \xo 22:5 \xt Dan 7:18, 27; Veve 5:10; 20:6; 21:23, 25\x*Lova nøme mbaín. Segégoát. Ndigu lampa neka khøuwa beawap, mbaín. Segéyagát. Ndøgo kopømbá. Zapa ndǿgo, waev, Evezøza Mbumbukiam zǿ-etøumát. Yaq nginik ezoqam, miavmiav mó꞉kawaeztát.   
\s1 Yesu tendoqavan  
\p
\v 6 \x - \xo 22:6 \xt Veve 1:1\x*Yaq ngenek enzol ezoqam genø-ein, “Nqanek manqat ate ndægo, qoqo-ewagat, unimanqatin-qapé. Evezøza Mbumbukiam, ndego ekeza Nqova tegi manqa vevezam ezoqam ndezø-etoam, tegé enzol ezoqam ndokhofotáv. Nó. Tende-khofotán ndǿgo: No tegi sasae ezoqam nøtézømás, ande gekha matev me, avønin-qape tøfakhanam. Ndøgo sà befakhanám.”   
\p
\v 7 \x - \xo 22:7 \xt Veve 1:3\x*Yesu āv gene-manqaté nqǽgo, “Nqáe! No avønín nófakhán. Gekha ezoqām ndego, nqanek manqat tembopavat, Mbumbukiam gevevezam, ndego khanakhanakh mbá geabetegó.”   
\p
\v 8 \x - \xo 22:8-9 \xt Veve 19:10\x*No Zión, nqanek manqat ate ndægo qæ-ewagat neka matev vø̄e-qeivat. Yaq no manqat qatumu-ewag neka matev vøtumū-qeiv, no ndego enzol ezoqam-qa zenda tokhotapak-qa megemege-te, ndego nqanek matev ge꞉nømendimat, nøkeza kha, manqei nøtelaváo. Neka ambá nombo-vizamɨ́n.  
\v 9 Geté ndego āv genømbe-eín nqǽgo, “Nandav ndømatàna᷄m. Até nó-a, no Mbumbukiam-gé sasae ezoqám, av qo nqoqote꞉go neka qogi Klisten qafuap ndi꞉gu, ndigu Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqam, neka ezoqa ewaqape, nqanek manqat ndimbopaev, nqanek mbuk-te nqapeawap. Geté Mbumbukiam qombóvizám.”   
\p
\v 10 Yaq ndego manqat nøme, āv genømbe-eín nqǽgo, “Nqanek manqat, Mbumbukiam gevevezam, nqanek mbuk-te nqapeawap, ndøkhonào᷄. Zapa ndǿgo, nqanek matev tøfakhanam, khøuwa avønín.  
\v 11 \x - \xo 22:11 \xt Dan 12:10\x*Ezoqa ndego, manqa-zapa ndematanam, ndego manqa-zapa matanam-te, sà bemá. Neka ezoqa ndego, matev soqøsoqa møqæ ndego, ndego teqa matev soqøsoqa gone-te, sà bemá.\f + \fr 22:11 \ft Ezoqa av nginik ngi꞉gu, yaq-fia ndø̀qeivím.\f* Geté ezoqam ndego, matev eqeieqei ndematanam, ndego teqa matev eqeieqei matanam-te, sà bemá. Neka ezoqa ndego, Mbumbukiam-ge ndego, ndego Mbumbukiam-qa matev-te, sà bemá.”   
\p
\v 12 \x - \xo 22:12 \xt Isa 40:10; Jer 17:10; Veve 2:23\x*Yesu āv gene-manqaté nqǽgo, “Nqáe! No avønín notøndónáv. No yaq-fiá namba nøtégeáv. No ezoqa ewaqape, āv tæzømbé-etøomít, av ezoqa kopokopo matev gi꞉matønumam.  
\v 13 \x - \xo 22:13 \xt Isa 44:6; Veve 1:8, 17; 21:6\x*No zapá neka no váev. No ndégo, ndo꞉megeat-a, ndø̄ndōpāēv. No bugukhokhof vø̄egoam-a, vaev-te vǿegoāt.   
\p
\v 14 \x - \xo 22:14 \xt Gen 2:9; 3:22\x*Gekha ezoqām ndigu, tiqa ndabua ndisunguzu, ndigu khanakhanakh mbá giabitigú. Ndigu tae nanga ndigu, ezoqa khandi ndøzø-etoam, ndø̀logém. Taon-gi mboqog, segezǿ-mboqozotát, vǿ-ōz.  
\v 15 Geté ezoqa ndigu, ande gaqo me ndi꞉gu, taon-te gé-ozák. Bavokhó gonó-waniapát, ezoqa ndigu, manqa-sisi ndimatanam neka mambe ndi꞉-okho neka ezoqa pakhapakha ndizøkhanæ neka batae ndimbovizap neka gekha ezoqa nøme, meakha manqat ndøzømbe-khaneat neka ezoqa ndizømbe-khavozam.   
\p
\v 16 \x - \xo 22:16 \xt Num 24:17; Isa 11:1, 10; Lom 1:3; Veve 2:28; 5:5\x*No Yesú, nøkeza enzol ezoqam zo-te qatøndo-khofotav, ndego zo nqanek manqat te꞉zømesim. Klisten bawan vinivinimba, nqanek manqat, bètezøtéz. No Deivid-gé zapá neka tegé zeó. Neka no pave ndukuam bæbæs-qapú.”   
\p
\v 17 \x - \xo 22:17 \xt Isa 55:1; Veve 21:6\x*Mbumbukiam-ge Nqova neka Sip Nakhasam-gu sævam, āv gini-manqaté nqǽgo, “Vø̀ndoqáv!”  
\p Neka gekha ezoqām ndego, nqanek manqat te-ewagat, āv geabete-manqaté nqægo, “Vø̀ndoqáv!”  
\p Neka gekha ezoqām ndego, ibøkha naq ndømbopapat, yà betøndowáv. Poev tømbogoat, ibøkha bē-izam, ndøgo khandi ndøzø-etoam. Yaq-mbá segé-izám.   
\s1 Zion-qa vaev manqat  
\p
\v 18 \x - \xo 22:18-19 \xt Deut 4:2; 12:32\x*Gekha ezoqām ndego, nqanek mbuk-qa manqat ndeyoge, Mbumbukiam gevevezam, no ndego āv qambøe-manqaté nqǽgo: Ezoqam ndego, nqanek manqat-te, manqat nøme to꞉ve, Mbumbukiam te-te ndego, matev soqøsoqa mó꞉-áo, av nqanek mbuk-te nqæpeawap.  
\v 19 Neka ezoqa ndego, manqat nøme tekhofoe, nqanek mbuk-te nqapeawap, ndøgo Mbumbukiam gevevezam, Mbumbukiam teqa tae nanga ndø̀khofoé, ezoqa khandi ndøzø-etoam. Yaq ndego Mbumbukiam-qa taon-te géyageák, av nqanek mbuk-te nqæpeawap.   
\p
\v 20 \x - \xo 22:20 \xt Met 24:30-31; 1 Ko 16:22\x*Ndego ezoqam, nqanek manqat nde-unimanqatinat, ni-te, ndego āv gene-manqaté nqǽgo, “Unimanqatín. No avønín notøndónáv.”  
\p Amén. Nqanek manqat unimanqatín. Nigi Evezøza, Yesu. Vø̀ndoqáv!   
\p
\v 21 Nigi Evezøza Yesu-qa kuku matev, ndø̀goát, zo namba, zo ate ndøzøte꞉go.