\id PHP - NT0243 Kuni/Boazi [kvg] (Kuni Dialect) - Fumey Dec/2015 \ide UTF-8 \h Filipai \toc1 Filipai \toc2 Philippians \toc3 Filip \mt1 Filipai \mt2 Pol-qa pepa, Klisten bawan ezoqam-te, ndigu Filipai taon-te giyagam \is1 Megeat Manqat-qase \ip Nqanek pepa, Pol Filipai taon Klisten bawan ezoqam-té genø-peawám. Filipai ndøgo, taon kandambaqapé. Masedonia manqei-té qagó. Ta khøuwa-te ndøgo, Pol nqanek pepa gepeawam, ndego Lom taon-té geyagám. Ndimbula mokho-té gunu꞉goám. Gaman ezoqam, ndego ta zapaya ndǿgo tini-møvøinám, ndego ezoqa Yesu-qa yaq-te ge꞉zømesimam. Bugukhokhof khøuwa ndøgo, Pol Filipai taon-te, mø̀ndøgoám. \ip Pol ndakin nqanek pepa, Filipai ezoqam-te, ta zapaya nqánek gene-peawám: Nginik ezoqam, moni ndøpisømém. Yaq Epaflodaitus-qá zenda-té ginøzavém, ndego Pol vømømbō-etoam. Yaq Pol khanakhanakh kandambá gendap, tiqa tøke-qa yaq-te, neka ndakin ike manqat vøzø̄-peawam. Pol ndimbula mokho-te, ambá genegoám, geté ndego khanakhanákh. Yaq ndego Klisten ezoqam, āv gezømbe-peawám nqǽgo: Ndigu Evezøza-qa mokho-te, khanakhanakh oskia bezøgó. \c 1 \p \v 1 \x - \xo 1:1 \xt Kel 16:12-40\x*Nqanek pepa, no Pol neka Timoti nipeaomít. Ni Keliso Yesu-gí sasae ezoqám. Zo-té qeitø-peaomít, zo Mbumbukiam-gi ezoqam, Filipai taon-te ndozoyage, zogi megetapak neka dikon ezoqam namba, zo Keliso Yesu mokho-te ndozotu꞉gu. \p \v 2 Mbumbukiam, nigi Tat, neka Yesu Keliso, nigi Evezøza, tiqa kuku matev neka sambi matev, ndø̀goát, zo-te. \s1 Pol-qa guliguli manqat, Filipai Klisten ezoqam-qa yaq-te \p \v 3 No Mbumbukiam, ike manqat oskia nombo-etoumatún, zo qazø-matøvemɨn. \v 4 No Mbumbukiam-te zoqa yaq-te qævi꞉matun, no khanakhanakh-us nogoatún. \v 5 Zapa ndǿgo, no Mbumbukiam-qa Manqat u nqæløozu, zo no oskia zonøtøkeé, zo Yesu ande qazøte-unimanqatinim, atema ndakin. \v 6 \x - \xo 1:6 \xt 1 Ko 1:8\x*Yaq nakémbá, no āv qate-unimanqatinát nqǽgo: Mbumbukiam, ndego zo mokho-te sasae mbomambaqape gengaz, unimé꞉-khóu, atema Keliso Yesu-qa Khøuwa Kandambaqape-te, ndego tendoqavan. \v 7 Noqa mbøni zo-té qafølǽ. Yaq nakémbá, ndøgo eqeieqeí, no zo ate ndøzøte꞉go, av nqazønde-matavap. Zapa ndǿgo, zo ndozonø-tø̂keé noqa sasae-te, ndøgo Mbumbukiam teqa kuku matev-te genø-etoam, oskiá ndøgo, no ndimbula mokho-te nqatu꞉gu, o ezoqam Mbumbukiam-qa Manqat nqazø-unimanqatinat neka tiqa manqat nqæqavøiwat, ndigu ndiqavotam. \v 8 Mbumbukiam mø̀ndæ-otév, noqa manqat unimanqatín. No vao kandambá zo-te, zo ate ndøzøte꞉go. Noqa kuku zo-te, Keliso Yesu-té qandowáv. \p \v 9 No Mbumbukiam-te, āv qate-vi꞉matún nqǽgo: Zoqa kuku nøme mba, tàbete-fitám, zoqa zøtezat neka matavap loloakh namba. \v 10 \x - \xo 1:10 \xt 1 Tes 5:23\x*Yaq zo zøtézøtéz, matev eqeieqei ākhanégo. Yaq zo Keliso-qa Khøuwa Kandambaqape-te, ndaføya-ndaføyamba neka manqa-zapazapa-yav sozógoát. \v 11 Yaq zo Yesu Keliso mokho-te, matev eqeieqei zømbé-tøvá, tozo-matønumat, yaq Mbumbukiam-qa iz betē-eqawat. \s1 Pol khanakhanákh, Mbumbukiam-qa Manqat sa ndøvøndavet, oskiá ndøgo, matev føgøføgakh ndøfakhanam te-te \p \v 12 Nǿfuap! No zo zøtezat-qa nøzøgó. Matev ndøgo, no-te qafakhanam, ambá av nqǣgo, Mbumbukiam-qa Manqat ndøtōk. Āv taoká. Geté ndøgo, gè꞉khouwév. \v 13 \x - \xo 1:13 \xt Kel 28:30\x*Zapa ndǿgo, nakhag ezoqam ate ngi꞉gu, Lom ezoqam-ge kawa-qa khoev ngimbo-keoge, neka até ezoqa ewaqape nømé-a, nqanek ngiyage, nginik mø̀ndø-matøvemém, av nqægo, no ndimbula mokho-te, Keliso zapayá qategó. \v 14 Yaq nginik nogi Klisten nøfuap kopoáv, kha mø̀ndøzø-føgákh, ta zapaya ndøgo, no ndimbula mokho-te nqatu꞉gu. Yaq ndigu Mbumbukiam-qa Manqat, nøme vøndøzu-qa mba mo꞉gó. Kha føgakh-mbá neka møe mbaín. \p \v 15 Unimanqatín. Ezoqa nøme ndigu Keliso-qa manqat, ta zapaya ndǿgo tini-manqaté: Ndigu ova ndømanqaté neka qaqa ndøgó, no-te. Geté ezoqa nøme, ndigu unimanqatin matev-té ginø-matønumít. \v 16 Nginik kukú no-te. Zapa ndǿgo, ndigu mø̀ndæzøtéz, no Mbumbukiam nqanek, teqa Manqat Mbomambaqape manqate nonqo ndøvé. \v 17 Geté ndigu ezoqa nøme, ekeza iz eqawat-qa mba ndøgó. Ndigu matavap eqeieqei mbaín, Keliso-qa manqat ndimanqate. Geté ndigu no-te viniv nøme mba awam-qa mo꞉gó, no ndimbula-te nqægo. \v 18 Ság. No khanakhanákh. Oskiá ndøgo, tiqa matavap eqeieqei o soqain ndøgo, gigiap-qape sa nqánek: Keliso-qa manqat, sà bevøndavét. \p Neka no khanakhanakh-us até nógoát. \v 19 \x - \xo 1:19 \xt 2 Ko 1:11\x*Zapa ndǿgo, no mø̀tenøtén: Zoqa guliguli manqat neka Nqova Mbomambaqape-qa tøke mokho-te, ndego Yesu Keliso gendo-khofotav, no ndæ̀khandí꞉n, nqanek matev føgakh-qape-te, no-te qafakhan. \v 20 Noqa poev neka vintønat matev kandambaqape, Mbumbukiam-te, nqánek: No nóbøianák, noqa sasae-te. Geté no kha føgakh-mbá qǽyát, miavmiáv neka até ndakín-a, neka noqa kha mokho-te, Keliso-qa iz betē-eqawat, oskiá ndøgo, no tæyàgāt, ō, tænanim. \v 21 \x - \xo 1:21 \xt Gal 2:20\x*Zapa ndǿgo, no-te av nqǽgo: No nqæyage, no Keliso-qa nøyagé. Yaq tænanim, yage eqeieqei nøme mba mó꞉fakhán no-te. \v 22 Geté no oskia tæyagat, noqa sasae-te mokho eqeieqei nøme mba mó꞉fakhán. Yaq no nø̀tenøtenák, gekha poev nǿvē. \v 23 \x - \xo 1:23 \xt 2 Ko 5:8\x*No matev menás, nqa-itumbam. Noqa poev kandambaqape nqánek: Nqanek yage bànø-iváv. Yaq Kelisó namba nøtéyagát. Nqanek qanimav-qapé. \v 24 Geté zo zapaya, no até banøyagé. \v 25 No mø̀ematøvém. Nqanek gigiap-qapé. Yaq no mø̀tenøtén, no até nǿyagát, zo namba, ate ndøzøte꞉go, zoqa unimanqatin-te vø̄efisam neka khanakhanakh-us vø̄ego. \v 26 Yaq zo Keliso Yesu mokho-te ndozoyage, no namba nango tizi-qaqandam, zo khanakhanakh nøme mba zotóndapém, noqa yaq-te. \p \v 27 \x - \xo 1:27 \xt Ef 4:1; 1 Tes 2:12\x*Gekha matēv ndøgo, tøfakhan, gigiap-qape sa nqánek: Zoqa yage, āv tabete꞉gó, av Keliso-qa Manqat ndæmanqate. Zapa ndǿgo, no pøtøndénāv, penømakhaya, zo vǿezømēt, o pøté-ewambāt, penømakhaya, yaq zoqa manqat mba nǿ-ewāg, no tàbate-nøtén: Zo føgøføgakh zowaniáp, nqova kopo-te, neka unimanqatin matev zapaya, ndøgo Manqat Mbomambaqape-te ndøndo-okho, bazaføgakh-us zonøfeét. \v 28 Neka zo møe mbaín sozógoát, zogi qaqa ezoqam-te. Yaq ndǿgo, tinízøtéz, av nqægo, ndigu ndø̀soqoéz, geté zo ndòzo-khandí꞉z. Mbumbukiam ndǿmatanám. \v 29 \x - \xo 1:29 \xt Kel 16:19-40\x*Zapa ndǿgo, Mbumbukiam zo Keliso mokho-te, ambá ta-mba nqānek gezø-etoām, zo te-te ndozo-unimanqatinat, geté até ndøgó-a, zo Keliso zapaya, matev føgakh-qape ndøzøte-ndape. \v 30 Nqanek matev føgakh-qape, até kopó, av zo no-te qazøte-qeivim, neka qazo-ewagatun, no oskia nqanøgo. \c 2 \s1 Ni nqova kopo-té qabizigú neka yà bizi-tøkeám, yaqyaq-a \p \v 1 Zo Keliso namba ndøzøte-yage, zo yaqyaq-a, zita mòzo-tøpøzatún. Neka teqa kuku matev, zo kha zøføgakhát. Neka zo Nqova Mbomambaqapé namba zøteyagé. Neka zo kuku matev neka tanakh matev zøgó, yaqyaq-a. \v 2 Av tægoat ndægo, no khanakhanákh. Geté no khanakhanakh nøme mba ndǿgo tøté꞉gó, zo matavap kopo-te neka kuku matev kopo-te neka nqova kopo-te tozoyagat. \p \v 3 \x - \xo 2:3 \xt Gal 5:26\x*Zo zøkeza kha mba, mbomatàva᷄p neka matev khokho ndømatàna᷄m, zøkeza iz eqawat nonqo. Geté zøkeza kha, gèvoát. Zogi Klisten zøfuap, kandakanda me꞉zæzá, neka zøkeza kha, khasøkhasis me꞉vewé. \v 4 \x - \xo 2:4 \xt 1 Ko 10:24\x*Ezoqa ewaqape, ekeza yage mba, be꞉qeìvi᷄. Geté até ezoqa nøme-qá yagé-a, bēqeivi. \s1 Keliso ekeza kha, gèvoá, yaq Mbumbukiam, gè-eqeiú \p \v 5 Zoqa matavap, āv tabezømbe꞉gó, av Keliso Yesu qambøegoam. \v 6 \x - \xo 2:6 \xt Zion 1:1-2; 17:5\x*Ngenek uni Mbumbukiam-ín. Geté nqanek manqei-qape-te gefakhan, ndego matavapøteáv, av nqægo, ndego Mbumbukiam-qa iz akhae segē-geatāt. \v 7 \x - \xo 2:7 \xt 2 Ko 8:9; Zion 1:14\x*Geté ndego matev av nqægo, sège-iváv, vø̄-khokho-sasae-ezoqam-ev. Ndego āv tenefakhán, av ni manqei-qape ezoqam nqazi꞉gu. \v 8 \x - \xo 2:8 \xt Iblu 5:8; 12:2\x*Yaq ndego ekeza kha nøme mba mo꞉voatát. Ndego Mbumbukiam-qa manqat o-mba mo꞉ndapát, neka até løvøté-a, vø̄ndap. Até ndøgó-a, kopømba ande av pepen ezoqam nde꞉go, tae mutui-te gimø-tøkewem. \p \v 9 \x - \xo 2:9 \xt Kel 2:33; Ef 1:20-21; Iblu 1:3-4\x*Yaq nakémbá, Mbumbukiam ndego uni ova-in-té genø-eqeiú. Yaq iz ndǿgo tembo-akhá, ndøgo iz-akhayapak ate ndi꞉gu-qa iziz qaløvu. \v 10 \x - \xo 2:10 \xt Lom 14:11\x*Yaq ndǿgo, ezoqa ewaqape, Yesu-qa megemege-te, katuk mé꞉møkuí, teqa iz vǿ-eqanēm, gekha ezoqām ndigu, yan-te ngo꞉yage, neka manqei-qape-te ngiyage, neka manqei mokho-te ngu꞉yage. \v 11 \x - \xo 2:11 \xt Lom 10:9\x*Yaq ezoqa ewaqape sugumú-manqatét, av nqægo, “Yesu Keliso, ndego Evezøzá,” neka Mbumbukiam-qa iz, ndego Tat, betē-eqawat. \s1 Ni Klisten ezoqam, waev bizigú, nqanek manqei-qape-te \p \v 12 Nogi nøfuap mbomømboma! Zo noqa manqat o-mba oskia zotondapám, no zo namba qazi꞉yagam. Geté até ndakin-a, no nqæyona, zo o-mba nøme mba zotóndapém. Zo ezoqa kopokopo ate ndøzøte꞉go, zo Mbumbukiam-gi ezoqam ndozogo, ndego gekhandi꞉z, zo matev eqeieqei mba ndøgó. Bazaføgakh-ús neka møe-ús. \v 13 Zapa ndǿgo, Mbumbukiam ekeza mu꞉sasaeát, zo mokho-te. Ndego zo matev eqeieqei gone-te, poev zø-etoumatún, neka matanam-te vøzø̄-tøkeatun. Yaq zo kopømbaqapé, matev zómatønumát, av ndego ndømbøe-poev. \p \v 14 Gekha matēv ndøgo, zo ndozogo, bezømbo-qasì꞉va᷄p neka manqa ndøpònqo᷄m. \v 15 \x - \xo 2:15-16 \xt Dan 12:3; Filip 1:10; 1 Tes 2:19\x*Yaq zo ndaføyamba zógoát, neka manqa-zapazapa mbaín, zo Mbumbukiam-gi nakheis, ezoqa matev soqøsoqa neka køfigiap mokho-te nqazotu꞉-yage. Yaq zo nqanek manqei-qape-te, andé nduku me zøtégoát, ndigu khaiya-te, waev ndøzø-qamøetap, \v 16 zo ezoqa Mbumbukiam-qa khandi manqat tozozø-etoumat. Zo av tøzøtegoat ndægo, yaq no Keliso-qa Khøuwa Kandambaqape-te, zo nøté-khambuvím. Yaq no tøténøtén ndǿgo, noqa bazaføgakh asøzu neka sasae, ambá av nqǣgo, khokhō. \p \v 17 Zoqa unimanqatin matev, andé søvakha gigiap me me꞉gó, Mbumbukiam-gi iziz ezoqam, gi꞉løvusumatun. Yaq Mbumbukiam khanakhanákh, taqa yaq-te. Yaq no tænanim, noqa kouk vǿwā, kopømba ande av waen ndægo, ndigu Mbumbukiam-gi iziz ezoqam, søvakha gigiap-te go꞉qouzumemin, ság, no khanakhanákh. Yaq no khanakhanakh, até genømbú-goát, zo namba. \v 18 \x - \xo 2:18 \xt Filip 3:1; 4:4\x*Zo matev até kopó. Até zó-a, zo khanakhanakh bezøgó, no namba. \s1 Pol Timoti Filipai taon-te khofotøve-qa gegoam \p \v 19 No Evezøza Yesu-te, tototaná ndǿgo: No Timoti nakhamas-té qatøndó-khofotáv zo-te. Yaq ndego tendoqavan, no zoqa yaq-te emanqat tenømbe-votot, no khanakhanakh vǿendāp. \v 20 No ezoqa nøme mbaín, av Timoti nge꞉go, ndego zo-te miavmiav tøke-qa ndego. \v 21 \x - \xo 2:21 \xt 2 Tim 4:10\x*Ezoqa ewaqape nøme, ekeza yage-qa yaq-te mba mbomataváp, ambá ndø̄go, av Yesu Keliso ndømbøe-poev. \v 22 Zo mø̀zøte-zøtéz, teqa matev mbomambaqapé. Ndego no namba, Manqat Mbomambaqape-qa yaq-te, sasae qeigoam, ni andé yo neka eve niti-sasaetám. \v 23 Gekha khøuwā ndøgo, no tøtenøten, ande gekha matev me nømbé-fakhān, no ngenek nakhamas-té qatøndó-khofotáv. \v 24 Neka no Evezøza, āv qate-unimanqatinát nqǽgo: Até nó-a, no nakhamas-té qatøndónáv. \s1 Pol Epaflodaitus, Filipai taon-te gekhofotav \p \v 25 \x - \xo 2:25 \xt Filip 4:18\x*Neka no āv qate-matøvém nqǽgo: No ndakin bugukhokhof nigi Klisten nøfu, Epaflodaitus batøndo-khofotáv. Zo-te nangó gendóveséz. Ngenek ezoqam, zo noqa tøke nonqo qazøtøndo-khofotøvem, ndego noqa sasae neka nøfe-te, Manqat Mbomambaqape zapaya, kandambá genøtøke. \v 26 Ngenek vao kandambá zo-te. Ndego mbøni mbová, ge꞉-otev, av nqægo, zo qazoyogem, ndego enqoni qambogoam. \v 27 Unimanqatín. Ngenek enqoni kandambá qambogoam, neka ambá vø̄nanimin. Geté Mbumbukiam tanakh mbogó. Geté te-mbá mbá. Até nó-a, tanakh vønø̄go, ndego gekhandi꞉v. Soqaín ndøgo, noqa viniv neka fofogeap khape tønømbe-khouwev. \v 28 Yaq no ndakin ndego khofotøve-qa nøme mba notogó. Yaq zo nango tozomø-ometam, zo khanakhanakh zøténdapém, neka noqa fofogeap benømbē-khapelavøqase. \v 29 Zo gèkhatowém. Khanakhanakh-ús neka Klisten kuku matev-ús. Ezoqa, av ngenek nge꞉go, gèzøvizáp. \v 30 Zapa ndǿgo, Yesu Keliso-qa sasae zapaya, ndego ambá vø̄nanimin. Ndego ekeza yage ndønqonqotáv, ta sasae-te ndøgo, zoqa iz-te genømbe-tøkeat. \c 3 \s1 Mbumbukiam-qa bøi-te, eqeieqei ande āv khoqoté-yagāt \p \v 1 Nǿfuap! Manqat nøme nqánek: Zo khanakhanakh-us ndøgó, Evezøza-qa mokho-te. \p Manqat nøme, no ndakin tæpeawam, no bugukhokhof mø̀ezø-peawám. Geté no genǿ-ewezák, nango tæzø-peawam. Zo tozombo-paevem, yaq zo gé꞉khakhasumát, khavozam nømendim ezoqam-qa nømendim matev-te. \v 2 Manqat nqánek: Zo gò꞉feazoát, nandiv ezoqam-te, ndigu kopømba ande av gaqo ndi꞉gu ndi-okho, neka matev soqøsoqa ndimatanam, neka ezoqa ngusu qogøzat-qa ndizøgo. \v 3 \x - \xo 3:3 \xt Lom 2:29\x*Zapa ndǿgo, uni ngusu-qogøzat-ezoqam-in neka uni Mbumbukiam-gi-ezoqam-in, ní, ni Mbumbukiam-qa iz, tege Nqova mokho-te nqazi-eqawat. Ni Keliso Yesu mba zi꞉khambuváp. Neka ambá ndø̄go tizio-tanā, matev ezoqa ndimatanam. \p \v 4 \x - \xo 3:4 \xt Kel 22:3; 2 Ko 11:18\x*Ezoqam-qa matev av nqægo, gigiap-qape tøgonɨn, yaq no ambá noto-vintanɨ́n. Ezoqa ndimatavap av nqægo, ndigu kopømba ndøgo, ezoqam-qa matev matanam-te nduotaza, yaq no kopømba ambá nøme mba notogonɨ́n. \v 5 \x - \xo 3:5 \xt Luk 1:59; 2 Ko 11:22; Kel 23:6\x*No ande qateqan, khøuwa eit qamendap, no ngusum tìnømbi-kepøtøzém, ate av-té, Mozes-qa guguna manqat ndæmanqate. Neka no uni Izlael-ezoqam-ín. Benzamin khagua bawan-ák. Neka no uni Iblu-kouk-ín. No Felisi ezoqam nogoám, neka Mozes-qa guguna manqat uni vøembøē-pavam, av ndigu gi꞉goatun. \v 6 \x - \xo 3:6 \xt Kel 8:3\x*No bazaføgakh kandambá qæ-asazat. Neka no Klisten ezoqam nøngiæzotám. No até vøtē-ein, ndøgo Mbumbukiam-qá poév. Mozes-qa guguna manqat-qa bøi-te, no ezoqa ndaføyamba-qape nogoám. \p \v 7 \x - \xo 3:7 \xt Met 13:44-46\x*Geté nqanek matev ate ndægo, no qæmatavupam, ndøgo gigiap-qapē, no ndakin Keliso mokho-te, khokho matev nøtevewé. \v 8 Unimanqatín. No ndakin Keliso Yesu qatenøten, noge Evezøza, ndøgo matev nøme ate ndægo, ùnime꞉-løvuám. Matev nøme ate ndægo, mø̀ndønø-khokho-matév. No pageap nøtevewé. No Keliso mba benøgó, \v 9 \x - \xo 3:9 \xt Lom 3:21-22\x*neka no te-te bamø̄-tøkenømbem. No Mbumbukiam-qa bøi-te, ambá Mozes-qa guguna manqat paev mokho-tē qate-ndaføyamba-ēn. Geté no ndaføyamba, unimanqatin matev mokho-té qægó, Keliso-te. Mbumbukiam ndømatanám, av nqægo, teqa bøi-te tizi-ndaføyamba-en, Keliso tizi-unimanqatintat. \v 10 \x - \xo 3:10 \xt Lom 6:3-5; 8:17\x*Noqa poev-qape sa nqánek: No Keliso nøme mba batenøtentét, neka Mbumbukiam-qa bazaføgakh vøténøtentēt, ta bazaføgakh ndøgo, Keliso løvøte-te gende-khandi꞉v. Neka no andé Keliso me bate꞉gó, oskiá ndøgo, no nqosøgeap tændap, av ndego ge꞉ndapat. Até ndøgó-a, no tænanim, av ndego ge꞉nanim. \v 11 Yaq até nó-a, løvøte-te batēsuzam, vøemǿ-khandī꞉n. \s1 Ni bazaføgakh bizi-asøzú, atema iziz bizimø̄-khanøzem \p \v 12 \x - \xo 3:12 \xt 1 Tim 6:12, 19\x*No mø̀tenøtén, no ambá av nqǣgo, Keliso-qa matev mùtumundāp, vutumū-ezoqa-mbomambaqape-en. Geté no bazaføgakh zua nø-asazét, vøemǿ-kopømba-ēn, av Yesu Keliso ekeza nde꞉go. Zapa ndǿgo, ndego no ta zapaya nqánek genevé. \v 13 Nøfuap! No mø̀tenøtén, no matev av nqægo ndapeáv. Zuá. Geté no matev kopo nqánek qægó: Matev ndøgo, no bugukhokhof qægoam, nø̀-ivavtét. Neka bazaføgakh nø-asazét, matev megemege-te ndo꞉go, bamēkhanaz. \v 14 \x - \xo 3:14 \xt 1 Ko 9:24\x*Yaq nakémbá, no ndaføyamba nøteitít, atema yaq-fia vøemǿndāp. Ta yaq-fia ndǿgo, yage ova nqo꞉go, ma Mbumbukiam Keliso Yesu mokho-te genømbe-akha. \p \v 15 \x - \xo 3:15 \xt 1 Ko 2:6\x*Ni ezoqa ate nqazi꞉gu, Klisten matev-te qazifindam, niqa matavap kopo betegó, taqa yaq-te. Geté zo ezoqa nøme, matavap vini tøzøgoat, Mbumbukiam zo ndø̀zø-ovøyám. \v 16 Ság! Gigiap-qape nqánek. Matev ndøgo, ni qazi-matøvemem, eqeieqeī, ta mokho-te até biziyagé. \p \v 17 \x - \xo 3:17 \xt 1 Ko 4:16\x*Nǿfuap. Noqa matev até vømbopáev. Gèzømeté, ndigu ezoqam, matev eqeieqei ndimbopaev, av ni zo qati-zømesimam, neka vozozǿ-pavāt. \v 18 Zapa ndǿgo, ezoqa nøme, ndigu mø̀ndømø-Keliso-gí-qaqa-ezoqam-éz, ndego tae mutui-te genanim. Ezoqa kopoáv. No zo mø̀ezø-manqatám, taqa yaq-te. No ndakin nqawa nqazømbe-manqate, no nø̀-eív. \v 19 \x - \xo 3:19 \xt Lom 16:18\x*Ndigu vaev khøuwa-te, géngiæzó. Zapa ndǿgo, tigi mbumbukiam, ekeza khá. Tiqa matev, gè꞉khambuváp. Geté ndigu ambá mivi ndøgonemɨ́n. Neka ndigu manqei-qape-qa gigiap mba mbomataváp. \v 20 \x - \xo 3:20 \xt Ef 2:6, 19\x*Geté ni yan mo-manqei-aním, ma nigi khandi etoam ezoqam, Evezøza Yesu Keliso, nqazimbøe-endap, tendoqavan. \v 21 \x - \xo 3:21 \xt 1 Ko 15:28, 42-53\x*Ndego niqa nakenake nonqo kha, ndø̀-enénd, vømǿ-mbomambaqapē, av ekeza kha waev-us ndægo. Ekeza bazaføgakh-té genǿ-matanám, ta bazaføgakh ndøgo, ndego gigiap neka matev ate ndægo nde꞉tømbuat, teqa mokho-te vǿugoāt. \c 4 \p \v 1 \x - \xo 4:1 \xt 1 Tes 2:19-20\x*Yaq nakémbá, nogi nøfuap mbomømboma, no zo-te kuku neka vao nqanøgo, zo noqa khanakhanakh neka noqa sasae-qa yaq-fia ndozogo; zo Evezøza mokho-te, føgøføgakh āv tøne-waniáp, av no qazømbe-manqatavun. \s1 Guguna manqat vinivinimba \p \v 2 Zo sakhei menas, Yuodia neka Sintike, no āv qazømbe-viám nqǽgo: Zo Evezøza-gi ezoqam ndozogo, zo matavap kopo bezømbegó. \v 3 \x - \xo 4:3 \xt Luk 10:20\x*Neka qo, Sizigus, noqa sasae-te kandambaqape qoqonø-tøkeam, no āv qataqambe-viám nqǽgo: Nandiv sakhei menas gèzøtøké. Nginik no neka Klemen neka nogi sasae ezoqa nøme namba, Manqat Mbomambaqape-qa sasae-te, bazaføgakh ndø-asazám. Nginik ezoqa ate ngi꞉gu, tiqa iziz, Mbumbukiam-qá khandi mbuk-té qanø-peawáp. \p \v 4 Zo Evezøza-qa mokho-te, khanakhanakh-us oskia ndøgó. No nqawá qanøzǿ-eín: Zo khanakhanakh-us ndøgó! \p \v 5 \x - \xo 4:5 \xt Iblu 10:25; Zems 5:8-9\x*Zo ezoqa ewaqape-te, matev aiyaiyav-té qanøgó. Gèmbo-mataváp: Nigi Evezøza, avønín gendóqaván. \p \v 6 \x - \xo 4:6 \xt Met 6:25-34; Kol 4:2\x*Zo ndøfofògea᷄p. Geté gekha matēv ndøgo, tøzø-fakhanumat, zo Mbumbukiam zombó-akhaemát, neka zoqa poev matev-qa yaq-te vømbōviam. Ike manqat-ús. \v 7 \x - \xo 4:7 \xt Isa 26:3; Zion 14:27; Kol 3:15\x*Yaq Mbumbukiam-qa mbøni bøiv matev, ndøgo niqa matavap ate nqægo qaløvuam, zo ndø̀khakhasumát, Keliso Yesu mokho-te. Yaq zoqa mbøni-te neka kawa-te, zo fofogeap mbaín. Sozógoát. \p \v 8 Nǿfuap! Noqa vaev manqat nqánek: Gekha matēv ndøgo, unimanqatin neka mbomambaqape neka ndaføyamba-qape neka Mbumbukiam-qa bøi-te eqeieqei ndøgo, neka gekha matēv ndøgo, kuku matev-us ndøgo, neka gekha matēv ndøgo, ezoqa khanakhanakh tigonem, toqo-matanam; matavap av nqægo zoqa kawa-te, bètø-tøvøyám, matev qaniqanimav ate ndægo neka matev ndøgo, ezoqa iz tiqambe-eqatat. \v 9 \x - \xo 4:9 \xt Lom 16:20\x*Gekha matev ndø̄go, no zo qate-zømesimam, neka no-te vozōndapem, neka vozōqeivim-a, vozōyogem, zo até vømbopáev. Yaq Mbumbukiam, ndego ni sambi matev ngini-etoam, ndego ndø̀goát, zo namba. \s1 Pol-qa ike manqat, Filipai ezoqam-te \p \v 10 No khanakhanakh kandambá neka no Evezøza-te, ike manqat nombo-manqaté, zo tøke nango qazongazem, no-te. No mø̀tenøtén, zo oskia zonø-mataváp. Geté zo bugukhokhof, nakhoa mbaín, vozonømbé-tøkeēm. \v 11 No ambá av nqǣgo, gigiap mbaīn, yaq nakēmbā, nqanek manqat nqæmanqate. Āv taoká. Zapa ndǿgo, no nøtenat āv qatendáp nqǽgo: Gekha matēv ndøgo, tønø-fakhanumat, no khanakhanakh-us nǿyagát. \v 12 No matev menás qatenøten: Gigiap tønø̀goāt, ō, mbain tøgoat. Gekha matēv ndøgo, tønø-fakhanumat, no nøtenat nøndáp, khanakhanakh-us āv khatéyagāt, oskiá ndøgo, lou kandambaqape tønøgoat, o ifi tønø-vinumat, neka gigiap kopoav tønøgoat, o gigiap mbain tøgoat. \v 13 \x - \xo 4:13 \xt 2 Ko 12:10\x*Te mokho-te ndego, no bazaføgakh ngenø-etoam, no matev ate ndægo, kopømbaqapé, sǽndapét. \p \v 14 Geté zo matev qanimáv qazogonem, zo noqa yage føgakh-te, qazonø-tøkeem. \p \v 15 \x - \xo 4:15 \xt 2 Ko 11:9\x*Zo Filipai ezoqam, zo mø̀zøte-zøtéz. No Masedonia plovins qate-ivav, no Mbumbukiam-qa Manqat ezoqa nøme-te ande qatendapat, zo mba zonø-tøkeám. Klisten bawan ezoqa nøme, no tøkeeáv. \v 16 Até ndøgó-a, Tesalonika taon-te qægoam, zo gigiap mòzonøndo-khofotumám, no gigiap mbain qægoam. \v 17 No ambá av nqǣgo, zo gigiap etoam-qa nøzøviām. Geté noqa poev nqánek: Zo mokho-te matev eqeieqei gezǿ-khouwév, neka Mbumbukiam-qa matev mbomømboma, ndego ta zapaya tezømbe-matanam, bezømbē-khouwev. \p \v 18 Gigiap ate ndægo, zo qazonøndo-khofotøvem, no mø̀endáp. Ike kandambá. Kopoáv qazønøndo-khofotøvem, Epaflodaitus gendapavun. Ndøgo mø̀ndøløvú, av no qambøe-potonumam. No ndakin kopømbá. Nqanek gigiap ande søvakha gigiap sisip mbomambaqape me me꞉gó, Mbumbukiam-te toqota. Mbumbukiam mø̀ndøndáp, zoqa etoam matev, neka ndego khanakhanákh, taqa yaq-te. \p \v 19 Mbumbukiam, no nqæmbo-sasaeat, gigiap neka matev ate ndægo, teqá. Vaev mbaín. Yaq gekha gigiap-qā ndøgo, zo tøzøte-potonumat, ndego zo Keliso Yesu mokho-te, ndø̀zøtøké. \p \v 20 Mbumbukiam, ndego nigi Tat, teqa iz, miavmiav, bèto-eqawát. \p Amén. Nqanek manqat unimanqatín! \s1 Vaev manqat \p \v 21 Ezoqa ewaqape nandiv, ndigu Keliso Yesu mokho-te, Mbumbukiam-gi ezoqam ndigu, noqa khaiya mboma manqat zozǿ-eín. Até nginik Klisten nøfuáp-a, no namba nqatigu, khaiya mboma manqat ngīkhōfōtāvāv, zo-te. \v 22 Neka até Mbumbukiam-gi ezoqam ate ngi꞉gú-a, nqanek taon-te ngiyage, khaiya mboma manqat ngīkhōfōtāvāv. Neka ndigu ezoqam, Siza-qa khoev-te ndisasaeat, ndego Lom kawa kandambaqape, kandambaqape vønø̄pouwem, tiqa khaiya mboma manqat zo-te batøndō-khofotav. \p \v 23 Evezøza Yesu Keliso-qa kuku matev, ndø̀goát zo-te.